Maar die beloning is groot

langer ek in hierdie bedryf is, hoe meer verwonder ek my oor die wondere van neutproduksie,” sê Heinrich Weideman. Hy boer sedert die vroeë negentigerjare met pekanneute naby Perdeberg in die Noord-Kaap. Sy lowergroen pekanneutboorde staan trots oor die plat vlaktes van sy plaas. By die ingang van die plaas is die groot neutkraakaanleg wat onlangs opgerig is. Patrysvlei Pecans se naam pronk op die kant van die gebou.

Heinrich is een van die voorloperpekanneutboere in Suid-Afrika omdat hy met pekaneute begin boer het voordat daar volledige inligting beskikbaar was oor pekanneutverbouing in Suid-Afrika.

Voordat hy in permanente gewasse belê het, was hy ՚n groenteboer. “Ons was eers in die groentebedryf met aartappels en uie, katoen, saadsonneblom en al die graangewasse, maar sedert 1994 het ons na pekanneute begin skuif,” vertel hy. “Ons het begin kyk na alternatiewe markte omdat die varsproduktemark waarin ons was, veral die aartappel- en uiemarkte, baie arbeidsintensief is. Die kostes en risiko’s van daardie gewasse was ook geweldig hoog.”

Sedertdien het Heinrich-hulle al hulle aandag op pekanneute toegespits. Vandag, byna drie dekades later, is daar 220 hektaar pekanbome wat neute vir die uitvoermark lewer.

“Ons bemark en verkoop die neute in dollars en ons kan dit opberg,” noem hy die voordele van hierdie gewas. “Ons kan dit totaal meganiseer om so ook die arbeidsprobleme van die varsproduktemark te omseil,” brei hy uit.

Die Noord-Kaap se grondstruktuur is klei-agtig. Waar Heinrich se boorde staan, kom ՚n mens dit gou agter wanneer die besproeiing aangeskakel word.

Die dun groen omhulsel is die buitenste laag van die pekanvrug. Die neut bestaan uit die dop en kern. Hier is dit nog besig om te vorm. Die ligte geel middel is die vlesige gedeelte wat later die harde bruin dop word. In die middel is die holtes die perfekte vorm van waar die kern sal vorm.

Weens die tekort aan inligting rondom verbouing toe Heinrich met pekanneute begin het, het hy heel eerste by prof Holtshauzen van die Landbounavorsingsraad (LNR) aangeklop. Prof Holtshauzen het Suid-Afrika gekarteer volgens geskiktheid vir pekanneutverbouing. Die gebiede is geklassifiseer as A, B en C. “Ons wou uitvind of ons gebied geskik was en ons was toe in ՚n A+-gebied. Die hele Namibië, Vrystaat en Noordkaap is geskik vir pekanneute,” vertel Heinrich.

Om in ՚n A+-gebied te wees beteken die boom sal op sy gelukkigste wees, want die klimaat het alles wat dit tevrede stel: Die bome soek in die somer baie hoë hitte-eenhede en in die winter soek dit weer baie koueeenhede sodat dit in ՚n rusperiode kan ingaan. “Die Laeveld, waar hulle aanvanklik begin het met pekanneute, was die verkeerde gebied. Die boom gaan nooit in rus nie (omdat die winter so warm daar is) en die reënval is te hoog, wat beteken die wortels versuip en die nat omstandighede veroorsaak die perfekte omstandighede vir siektes om oor te neem.”

Hierdie olie is baie goed vir jou vel. Die deursigtige olie is die basis van die eetbare neut.

Vir verdere inligting het Heinrichhulle na Amerika gereis om by die wêreldleiers in pekanneutboerdery te leer. Daar boer hulle al vir geslagte met hierdie neute.