sonríe
Mamá
®
Año 9 • Número 108 • $1.990 • www.sonriemama.com
& familia
ESPECIAL BEBÉ ¡A pasear! El gateo ¿Qué sienten en el útero? Mónica Bulnes: ¡Lo quiero ahora! Patty Beltrán y su amor por el prójimo
Pablo Menichetti
“Hagamos de nuestra historia, una digna de ser contada”
Editorial DIRECTORA EJECUTIVA ALEJANDRA BASCUÑÁN M. GERENTE GENERAL PABLO MARITANO F. REPRESENTANTE LEGAL JORGE CRUZ C. EDICIÓN Y PRODUCCIÓN Sonríe Mamá, El Conquistador del Monte 4776, Huechuraba - Santiago Fono: 28992000 DEPARTAMENTO COMERCIAL Corina Molina. cmolina@maritano.cl T: 28992000 EDITORA Cristina González D. COMITÉ EDITORIAL Alejandra Bascuñán, Cristina González, Francisca San Martín, Eduardo Behrmann. COLUMNISTAS Mónica Bendek, Marli Bettini, Enrique Paris, Felipe Cavagnaro, Alvaro Vero Palumbo, Javiera de la Plaza, Francisco Larraín, M.Teresa Picasso, Pablo Bertelsen, Pilar Sordo, Sebastián Jiménez, Sylvia Langford, Claudia Jara, Pablo Flores, Carolina Pérez, Silvana Di Monte, Mónica Bulnes SONRÍE MAMÁ & VIVIR BIEN es una publicación de sonriemama.com DIRECCIÓN DE ARTE & DISEÑO Pablo Larenas H. IMPRESIÓN Moller + R&B FOTOGRAFÍAS Portada: Andrés Lang Reportajes: Buscadores web DESARROLLO WEB SONRÍE MAMÁ: areasiete.com
Sumario 10
14
La intuición materna De acuerdo con los resultados de distintos estudios y ÀƤ × ǡ × Ǥ × ǡ ± ǡ Ǥ ǡ × ǡ ǡ ƪ Ǥ ǡ ±ǡ × Ǥ Cada día tenemos una nueva oportunidad de verlos crecer en independencia y autonomía si como padres Ƥ Ó Ǥ
ALEJANDRA BASCUÑÁN ÑÁ M. DIRECTORA EJECUTIVA
abascunan@sonriemama.com
ǩ × Ǩ Esta obra está protegida por la Ley No17.336 sobre Propiedad Intelectual de los Derechos de Autor sobre obras literarias y artísticas, quedando prohibida toda reproducción sin autorización. La revista no comparte necesariamente las opiniones de sus colaboradores, columnistas y entrevistados, las que son emitidas a título estrictamente personal. Asimismo, la publicidad y sus contenidos son de exclusiva responsabilidad de las agencias y avisadores que los contratan. El director no se hace responsable de las opiniones ni del contenido de los mensajes publicitarios. La revista Sonríe Mamá (versión impresa y digital) se reserva el derecho de publicar artículos y avisos de publicidad de acuerdo a su línea editorial y comercial.
Noviembre 2013
Entrevista a Pablo Menichetti Conversamos con él para conocer los alcances de su método basado en la enseñanza de Singapur.
Donde se gesta la salud emocional Diversas investigaciones han corroborado que el bebé puede ver, oír, degustar y aprender en el vientre materno.
¡Es tiempo de pasear! Las salidas familiares al aire libre son apropiadas e indicadas en las distintas etapas del desarrollo.
18
22
28 ¡No apuremos a nuestros hijos! Un tema que preocupa a muchos padres es la madurez de los niños al entrar a Primero Básico.
Ambientes sanos = niños sanos Aumentan los conocimientos acerca de los efectos nocivos de los factores ambientales sobre la salud.
¡Lo quiero ahora ya! Los niños ansiosos y sin auto-control son pan de cada día en la vida de muchos padres.
32 REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
1
Actualidad
¿Mayor tiempo de TV, menor éxito en el jardín?
L
a Academia Americana de À Ó ͚ Ó × ǡ À ͚ À Ǥ tomar fuerza a partir de un nuevo estu × Ó Ó × Ƥ À Ǥ × ǡ ȋ Ȍǡ × × ͚Ǥ͘͘͘ Ó ȋ ͚ Ó ȌǤ -
2
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
× À ͚ À × ǡ × Ǣ × À Ǣ Ó Ó À Ǥ Dz ren la necesidad de una mayor concien × respecto a las recomendaciones de los dzǡ × ǡ Ǥ Este tema resulta muy importante Ó À ± Ǥ
Actualidad
Llega a Chile un chip para los alรฉrgicos al polen
ยฟ
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วซ วฌ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย วซ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย le da a las sustancias conocidas como ย ย ยฑย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย consecuencias dentro de la vida cotidiaย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฆ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย fuese una medalla al cuello sobre el pleย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ อ ร อ ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ticamente por la frecuencia del propio ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ ย ย ย ย อ ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ยฑ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
Mรกs informaciรณn: www.sinalergia.cl
4
REVISTA SONRร E MAMร & FAMILIA
La dolorosa osteoartritis
L
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย mada artrosis o artritis por วฒย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วณวก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย con cambios asociados en ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย วค ย ย ย ย ย ร ย ย ย วก ย ย ย ย cialista en medicina translacional (inย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ร ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฒย ย ย ย ย ย ย ย ย วณ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค วฒ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย -
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย los productos de las ubicaciones suย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วณวก ย ย ย ย ย ย วค El impacto de la OA sobre las actiย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฒย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วณวก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก la OA puede disminuir la capacidad ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก especialmente en actividades de tipo ย ร ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วค
www.limonada.cl
¿Sabías que
¿Qué es la Geometría Solar?
L
À ǡ las relaciones interperso ǡ ǡ miento escolar y laboral × Ƥ À ǡ Ƥ Ǥ
E
tartamudea con frecuencia incluye repeticiones de palabras o partes de las pala ǡ Ǥ ǣ -”¿D- D- D- Dónde vas?” ȋ × ǣ Ƥ Dz dz Dz × dz Ǥ ± ȌǤ -”¿SSSSabes qué?” ȋ × ǣ Ƥ Dz dz Dz dz -
6
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
À ǡ na utilizada desde tiempos inmemoria × para armonizar viviendas y todo tipo de Ƥ Ǥ ǡ × Ó À -
nacional de Medicinas Complementa ǡ Ó × cuyos establecimientos educacionales ƪ ȋ À Ȍ Dz × × × dzǤ À ǡ À ǡ À ǡ Ƥǡ × ǡ Ǥ Dz À abarca una multiplicidad de factores relacionados tanto con puntos donde ǡ ± Ǥ ǡ × Ǣ × ǡ Ǣ À ± dzǡ Ǥ
¿Cómo se reconoce la tartamudez? Fuente: Medline
Ǥ ï Dz dz ȌǤ -”Nos vemos —um um bueno este— alrededor de las seis”Ǥ ȋ ǣ Ƥ × Dz dz Dz dzǤ ǡ Dz dz
ȌǤ La mayoría de los tratamientos para Dz dzǤ Ó Ó ÀƤ × Ǥ ǡ ǡ × Ǥ
째
¿Sabías que
¿Cómo calmar a un bebé inquieto? 1 Ó 5
ǡ - ± × ȋ - Ǥ ǡ ǡ ͚ × ȌǤ ͚ ± - Ǥ ï - Ǥ ǡ ± Ǥ ± ï Ó Ǥ × ǡ Ǥ Ǥ Lleve un diario de los momentos en Ǥ ǡ Ó ǡ ǡ recuerde siempre acostarlo en su cuna ǡ Ǥ Ǥ ï Ǥ ǡ Ȅ Ȅ ǡ ± Ǥ ± P Ǥ pueden probar cambiando su propia die- acerca de estos comportamientos para ± Ǥ ± ver si su llanto está relacionado con el ï usted reduce el consumo de productos Ó × Ǥ ǡ ȋ À Ǥ Ȍǡ ± ǡ Limite cada siesta diurna a un perío × - Ǥ ͛ À Ǥ × Ǥ ǡ ± ǡ - ǡ Ó ± ǡ ǡ ï Ǥ - ÀƤ Ǥ Ǥ ± × Fuente: Academia Americana de Pediatría. À ï Ǥ ǡ ï
2
6
7
3
8
4
¿Por qué se produce la caries del biberón?
× À ï ȋ À ï ǡ ǡ ǡ ǡ Ȍǡ acumula en el espacio bucal alimentan Ó Ǥ Ǥ - inofensivos son los principales causan- ǡ petes untados en lí- tes del problema dental más frecuente × ± Ó ǣ × Ǥ À Ǥ ǡ À Ƥ - × ǡ - Ǥ
M 8
REVISTA SONRÍE MAMÁ & VIVIR BIEN
Portada
Pablo Menichetti:
“Hagamos de nuestra historia, una digna de ser contada” Tras vivir en Singapur, país líder en materia de educación, este emprendedor se dio cuenta de la necesidad de cambiar la forma de aprender de los niños chilenos.
10
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
P
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ยฑย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย วก วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย วค ย ย รฏย ยฑย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย realidad apuntando a despertar la moย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
ยฟCรณmo entraste en el mundo de la educaciรณn? ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ยฑฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ร ย ย
Portada ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฟDesde quรฉ edad se puede trabajar con ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย los niรฑos para despegar su potencial? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฟCรณmo es la educaciรณn en Singapur? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย - ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย อ อ ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย mรกs necesidades y estรกn en una edad ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย donde los padres cada vez tenemos meย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วค ย ย - ย ย ย ย ย ฦชย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย - ยฟCรณmo evitar que los niรฑos se sientan vertido en un centro del conocimiento sobre-exigidos por sus padres? ยฟCรณmo ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย se logra un equilibrio teniendo en cuenย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ta su bienestar? convertido en uno de los paรญses mรกs ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ร ย ย ย ย ย - ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฟEn quรฉ consisten los talleres que desa- ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย rrollas en Chile y a quiรฉnes estรกn orien- ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย tados? ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ อ ย อ อ ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย วก Algunos niรฑos chilenos se quejan de ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ร ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก que se aburren en clases. ยฟA quรฉ lo ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฒย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วณ atribuyes? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฉย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วจวก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย - ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย วฒย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วณวก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฟQuรฉ cambios ves en los niรฑos tras inte- ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฆ riorizar este mรฉtodo? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย - ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย - ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย - ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย รฏย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย - ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วค
REVISTA SONRร E MAMร & FAMILIA
11
Portada
Los niños son diversos. ¿Cómo se pueden adecuar los colegios a las distintas formas de aprendizaje (visuales, auditivos, etc.)? À ǡ Ǥ Dz ± dz Ó Ǥ ǡ Ǥ ǣ Ǥ ǡ ǡ ǡ ǡ Ǥ ± Ǥ Ó ǡ × ±Ǥ
Ó tratando de adaptar a nuestro sistema Ǥ × ǡ ±Ƥ À ͝ά × Ǥ ͡͝ά Ƥ Ǥ × Ǥ
¿Qué características y cualidades tiene un buen profesor? À ǡ Ǥ ǡ Ó ǡ À ǡ À À Ǥ × ǡ ¿Qué opinas acerca de que el creador ± ±Ƥ ǡ - Ǥ ǡ tra Leon Eisenberg, considere ahora que ǡ Ƥ ǫ ± siempre está abierto para conversar con Ó Ǥ ±Ƥ À Ǧ ¿Qué debiera evitar y qué debiera po × Ǥ tenciar la educación chilena? Ó × ± ǣ Ó
“Hemos decidido culpar a los niños de esta generación de nuestra incapacidad de enseñar y los estamos tratando de adaptar a nuestro sistema obsoleto en base a medicamentos”.
12
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
en el aula (capacitando profesores con ȌǢ ȋ Ó ȌǢ × ȋ profesores); el aporte privado a la edu × ȋ × ȌǢ ± ȋ futuro); los intercambios (de profesores ȌǢ Ǣ creatividad y el emprendimiento desde Ǥ ± ǣ × ǡ ǡ ï × Ǥ Muchos padres se pierden en la enorme oferta de colegios. Como padre y conocedor de temas de educación, ¿qué consejo puedes darles para buscar colegio? Ó Ǥ ǡ ǡ Ǥ ǡ ± Ǥ ǡ y ubicarlos donde los veamos más con Ǥ Ǥ ¿Cómo ves la labor que has desarrollado, teniendo en cuenta que tú también eres papá? ¿Qué mensaje deseas transmitirles a tus hijos? ǡ Ǥ × ǡ ǡ × Ǥ ǡ ± ǡ
Portada
Pablo Menichetti junto a su equipo que trabaja en los talleres.
Ž‘• •—‡Ó‘•ǥ “—‡ „—•“—‡Â? •— ‡Ž‡Â?‡Â?–‘ǥ “—‡ Žƒ ‰”ƒÂ? †‹ˆ‡”‡Â?…‹ƒ ‡•–ž ‡Â?–”‡ Ž‘• “—‡ •‡ ƒ–”‡˜‡Â? ƒ ˜‹˜‹” › Ž‘• “—‡ Â?‘Ǥ ‘dos somos especiales y tenemos una Š‹•–‘”‹ƒ “—‡ …‘Â?–ƒ”Ǥ ‹Â?’Ž‡Â?‡Â?–‡ Šƒ‰ƒÂ?‘• †‡ Â?—‡•–”ƒ ÂŠÂ‹Â•Â–Â‘Â”Â‹ÂƒÇĄ —Â?ƒ †‹‰Â?ƒ †‡ •‡” …‘Â?–ƒ†ƒǤ
ÂżQuĂŠ rutinas practicas con tus hijos para adentrarlos en el aprendizaje inteligente y quĂŠ recomendarĂas a otros padres para que hicieran en casa? ÇŠ ĥ ’”ƒ…–‹…‘ –‘†ƒ•Ǩ ‡ ‰—•–ƒ Â?Â‘Â–Â‹Â˜ÂƒÂ”ÂŽÂ‘Â•ÇĄ Šƒ…‡” †‡’‘”–‡ › ‡•–—†‹ƒ” …‘Â? ‡ŽŽ‘•Ǥ •À …‘Â?Â’ÂƒÂ”Â–Â‘ÇĄ ’”ƒ…–‹…‘ › ƒ’”‡Â?†‘Ǥ ‹ ”‡…‘Â?‡Â?Â†ÂƒÂ…Â‹Ă—Â? ’ƒ”ƒ –‘†‘• Ž‘• Â’ÂƒÂżCĂłmo es Pablo Menichetti en el dĂa a †”‡• ‡• “—‡ Ž‡• †‡Â? –‹‡Â?’‘ ƒ •—• Š‹Œ‘•Ǥ Âą “—‡ Â?‘ ‡• ˆž…‹Ž ’‡”‘ Â?‘• Â?‡…‡•‹–ƒÂ? › dĂa junto a su familia? ĆĄÂˆÇĄ ‡•ƒ ’”‡‰—Â?–ƒ ÂŠÂƒÂ„Â”Ă€Âƒ “—‡ ÂŠÂƒÂ…ÂąÂ”- ‡Ž –‹‡Â?’‘ ’ƒ•ƒ Â?—› ”ž’‹†‘Ǥ ƒÂ?–‡Â?‰ƒÂ? •‡Žƒ ƒ Â?‹ Â•Â‡Ă“Â‘Â”Âƒ › ƒ Â?‹• Š‹Œ‘•Ǥ ”‡‘ “—‡ Žƒ …‘Â?—Â?Â‹Â…ÂƒÂ…Â‹Ă—Â? › Â†Â‹Â•ÂˆÂ”ĂŻÂ–Â‡Â?Ž‘•Ǥ ‡ŽŽ‘• Â†Â‹Â”Ă€ÂƒÂ? ƒŽ‰—Â?ĥ †‡ Žƒ• •‹‰—‹‡Â?–‡• ’ƒŽƒ„”ƒ• Â…ÂŽÂƒÂ˜Â‡Â•ÇŁ Dz’”‡•‡Â?–‡ǥ ‹Â?–‡Â?•‘ǥ Â…ÂƒÂ”Â‹Ă“Â‘Â•Â‘ÇĄ Â?ƒŽƒ• Â’Â—ÂŽÂ‰ÂƒÂ•ÇĄ †‡’‘”–‹•–ƒ › Â•Â‘Ă“ÂƒÂ†Â‘Â”ÇłÇ¤
“Lo importante es que nuestros hijos sean felices donde estĂĄn, pues van a pasar gran parte de su infancia en el colegio y deben disfrutarloâ€?. REVISTA SONRĂ?E MAMĂ & FAMILIA
13
Embarazo
C
uando la mamá le canta × ± ǡ do acaricia con ternura su abdomen o se alimenta ± ǡ buyendo al sano desarrollo emocional de Ǥ ǡ Ǭ ± ± ǫǡ Ǭ ǡ ǫ ± ± Ǥ ï Ó Ó ǣ ± ǡ À ǡ ǡ ǡ ǡ ï Ǥ Ǥ Dz ± ǡ Ǥ ± dzǡ Ó × Ǥ ǡ ± À Ǥ ǡ Ǥ Ƥ ± tiene con respecto a sí mismo mientras Ǥ Dz Ƥ À ǡ ǡ ï ǡ × ǡ ǡ À ï dzǡ Ǥ Ǥ ƪ Ó ǡ × ambivalencia con respecto a la materni Ǥ Dz ǡ Ƥ ǡ À ǡ Ƥ vamente al desarrollo emocional de un Ó dzǡ Ǥ Ǥ
14
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
Vientre materno:
Donde se gesta la salud emocional
± ǡ À ǡ ǡ ǡ Ȅ Ȅ Ǥ
Lo anterior es particularmente rele ǡ Ó × ǡ Ƥ Ǧ Ǥ Dz ǡ ǡ ǡ Ǥ ï ǡ dzǡ × Ǥ ǡ ǡ × ǡ ƪ problemas emocionales como depre × ǡ dzǡ Ǥ Ǥ llar problemas de irritabilidad y desconLO PIENSO, LO SIENTE Ǥ - Dz nes y pensamientos de la madre emba- ƪ × Ó ǣ × ǡ ± Ǥ Dz Ǥ Ó × ± - × ±Ƥ - × - ± Ó ȋ -
Embarazo
CURSO PARA PADRES
Ȅ ×Ƥ Ȅ Ȍǡ aumenta la presencia de alteraciones emocionales y trastornos de conducta o dzǡ × Ǥ Ǥ cia de los pensamientos y emociones de Ƥ Ǥ Ǥ ǡ × Ó Ǥ ±
L
Para aportar a una comprensión más amplia del embarazo y nacimiento, la Escuela Internacional de Medicina y Cultura Oriental iniciará el 9 de noviembre el curso “Buen Nacer para Padres y Familia”, coordinado por la Dra. Andrea Chávez y con la participación docente de la matrona Natalia Soto. Allí se abordarán los conocimientos ancestrales y las investigaciones modernas sobre este trascendental proceso.
ǣ ǡ × ± Ǥ Ǭ ± ǫ ± asociar la idea de su madre en fumar con × ǣ À ± ǡ Ƥ × ±Ǥ ǡ × ï ±ǣ Dz × ǣ × À Ǣ ï Ǥ 2 × cia un tipo de ansiedad profundamente dzǤ ǡ ǡ Dz sensaciones maternas pueden ser percibi ǡ ǡ ± À ǡ dzǤ ǡ ± uterina (ocasionando contracciones) y en × Ǥ ǡ Dz madre y su entorno intentar mantener Ó × dzǤ ǡ emociones de la madre y del padre son ǡ × ±ǡ ǡ Ǥ
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
15
Bebรฉ
ยกbebรฉs exploradores! ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
G
atear es uno de los primeย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย rramientas para comenzar ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ร ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย mรกs de lo acostumbrado en iniciar esta ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย saltan esta etapa y comienzan a caminar ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค La Unidad de Pediatrรญa Ambulatoria de ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย
16
REVISTA SONRร E MAMร & FAMILIA
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ อ อ ย ย ร ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ยฟQuรฉ funciรณn cumple el gateo? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ยฟA quรฉ edad comienzan los niรฑos a gatear? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย -
ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฒย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วณวค ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ร ย tiene su ritmo y la variabilidad individual ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย del cuidado de la salud; independiente ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย buyendo las diferencias encontradas a ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย อ ฮฌ ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย
Bebé
ǡ × ǡ ± × ȋ Ȍǡ ǡ ǡ ± Ǥ En este ámbito, ¿qué reveló el estudio realizado en Clínica Alemana? Los resultados Ó meses atendidos en nuestra institu × À rendimiento motor ǡ ǡ ǡ À À × Ǥ ǡ rrollo motor se iban normalizando con la ǡ ͙͠ ͛͘ Ǥ ï ÀƤ ǡ × × × ǡ Ó ǡ ǡ ǡ ǡ Ǥ
¿Los padres pueden estimular el gateo? Ó ï À ǡ ï Ǥ ǡ À ǡ ± ǡ ǡ Ƥ ¿Cuánto tiempo puede durar la etapa ǡ Ǥ del gateo? Ó Esta práctica soluciona la necesidad de ǡ ± - Ó Ǥ ǡ ǡ ǡ Ó Dz dz plore no debemos facilitarle demasiado Ǥ - ǡ te mantener controles con el pediatra y Ǥ Ǥ À
ǡ las frustraciones futuras y de resolver problemas y buscar soluciones À Ǥ ello se recomienda ponerle estí men su aten × animen a desplazarse en su ï Ǥ ¿Qué cuidados especiales deben tener los papás o cuidadores con los niños en la etapa del gateo? ͚͜ À ǡ Ǥ Ó Ǥ ǡ ǡ Ó Ǣ ǡ ǡ Ǥ ǡ ǡ Ó Ƥ Ǥ Ǥ Dz dz Ó Ǥ ï ǡ ± ǡ darán sus primeros pasitos cuando se Ǥ www.alemana.cl
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
17
Bebรฉ
L
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ร ย ย วก ย ย salir al aire libre les reporta numerosos ย ย ย ย ฦคย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑวค
ยกEs tiempo de pasear! Las salidas familiares al aire libre son apropiadas e indicadas ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ฦชย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฟDe quรฉ modo los paseos al aire libre ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย favorecen su desarrollo? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย El paseo familiar o con la madre es ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ย อ อ ย อ อ ย ย ย ย ย ย ย muy recomendable desde la tercera ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย อ ร อ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย - res; siempre con las debidas medidas de ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ยฟQuรฉ lugares son mรกs apropiados para ย ย ย วควก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย salir? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย
18
REVISTA SONRร E MAMร & FAMILIA
evitar el contacto con personas enfermas o espacios demasiado concurridos ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย al sol y presencia de animales desconoย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ย วค ยฟQuรฉ recomendaciones entrega para protegerlos del sol? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย medidas para evitar y prevenir los daร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วข ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ศ อ อ ย อ อ ย ย ย ศ
BebĂŠ
ďšľY QUÉ PASA DESPUÉS? › ‡˜‹–ƒ” Žƒ ‡š’‘•‹…‹×Â? ‡Â? Â†Ă€ÂƒÂ• Â?—„Žƒ†‘• (efecto es similar y se presta para enÂ‰ÂƒĂ“Â‘ČŒÇ¤ ƒÂ?„‹¹Â? •‡ ”‡…‘Â?‹‡Â?†ƒ ‡Ž —•‘ †‡ „Ž‘“—‡ƒ†‘”‡• •‘Žƒ”‡• †‡ †‹•–‹Â?–‘• ‰”ƒ†‘• › Â…ÂƒÂŽÂ‹Â†ÂƒÂ†ÇĄ •‹‡Â?†‘ ’”‡ˆ‡”‹„Ž‡• Ž‘• †‡ –‹’‘ Dz ƒÂ?–ƒŽŽƒ ‘Žƒ” ”‰žÂ?Â‹Â…ÂƒÇł “—‡ Â”Â‡ĆŞÂ‡ÂŒÂƒÂ? ÂˆĂ€Â•Â‹Â…ÂƒÂ?‡Â?–‡ Ž‘• ”ƒ›‘• ÇĄ ‘ …‘Â? ˆƒ…–‘” ’”‘–‡…–‘” Í?͘Ύ ’”‘†—…‹†‘• ‡Â? „ƒ•‡• •—ƒ˜‡• › Â?‘ ’‡”ˆ—Â?ƒ†ƒ•Ǥ ÂŽ —•‘ †‡ ¹•–‘• •‡ ”‡…‘Â?‹‡Â?†ƒ ’ƒ”ƒ Â?‹Ó‘• Â?ƒ›‘”‡• †‡ Íž Â?‡•‡•Ǥ ÂżEs apropiado hacer un picnic si tenemos un bebĂŠ? Las salidas familiares y en dĂas adeÂ…Â—ÂƒÂ†Â‘Â•ÇĄ ›ƒ •‡ƒ …‘Â? ’‹…Â?‹… ‘ Â?‘ǥ •‘Â? apropiadas e indicadas en las distintas ‡–ƒ’ƒ• †‡Ž Â†Â‡Â•ÂƒÂ”Â”Â‘ÂŽÂŽÂ‘ÇĄ •‘„”‡ –‘†‘ ’‘” ‡Ž •‹‰Â?Â‹Ć¤Â…ÂƒÂ†Â‘ “—‡ –‹‡Â?‡Â? …‘Â?‘ ‡•–ÀÂ?—Ž‘ ’ƒ”ƒ ‡Ž „‡„¹ › •— Â”Â‡ÂŽÂƒÂ…Â‹Ă—Â? …‘Â? –‘†‘ ‡Ž ‰”—’‘ ˆƒÂ?Â‹ÂŽÂ‹ÂƒÂ”ÇĄ –ƒÂ?–‘ †‡Ž ’—Â?–‘ †‡ ˜‹•–ƒ †‡ Ž‘• •‡Â?–‹†‘•ǥ †‡•ƒ””‘ŽŽ‘ ’•‹…‘Â?‘–‘” › ’•‹…‘•‘…‹ƒŽǤ ‘ ˆ—Â?†ƒÂ?‡Â?–ƒŽ ‡• •‹‡Â?’”‡
salir teniendo los cuidados ambientaŽ‡• †‡ ’”‡˜‡Â?…‹×Â? †‡ ‡š’‘•‹…‹×Â? ƒŽ •‘Ž › ƒ……‹†‡Â?–‡•ǥ ƒ’‘”–ƒÂ?†‘ –ƒÂ?„‹¹Â? ƒŽ „‡„¹ Žƒ ƒŽ‹Â?‡Â?Â–ÂƒÂ…Â‹Ă—Â? ƒ†‡…—ƒ†ƒ ’ƒ”ƒ •— ‡†ƒ† › ”‡•’‡–ƒÂ?†‘ ƒŽ Â?žš‹Â?‘ •—• ”—–‹Â?ĥ †‡ Â•Â—Â‡Ă“Â‘ÇŚÂ˜Â‹Â‰Â‹ÂŽÂ‹Âƒ Ž‘• “—‡ •‘Â? ’ƒ”–‡ †‡ •— Â‡Â†Â—Â…ÂƒÂ…Â‹Ă—Â?Ǥ ÂżQuĂŠ juegos o actividades recomendarĂa hacer con el bebĂŠ al aire libre? Â? ‰‡Â?‡”ƒŽ Ž‘• Œ—‡‰‘• …‘Â? ‡Ž „‡„¹ ƒŽ ƒ‹”‡ Ž‹„”‡ Â?‘ †‹Ƥ‡”‡Â? Â?—…Š‘ †‡ Ž‘• “—‡ •‡ ’”ƒ…–‹…ƒÂ? Šƒ„‹–—ƒŽÂ?‡Â?–‡ ‡Â? ‘–”‘• ÂŽÂ—Â‰ÂƒÂ”Â‡Â•ÇĄ –ƒÂ?–‘ †‡Ž ’—Â?–‘ †‡ ˜‹•–ƒ †‡ Ž‘• Œ—‰—‡–‡• —–‹Ž‹œƒ†‘• …‘Â?‘ †‡Ž ƒÂ?„‹‡Â?–‡ †‡ ‡•–ÀÂ?—Ž‘ ’•‹…‘Â?‘–‘”ǥ …‘Â? …ƒÂ?–‘•ǥ ’‡“—‡Ó‘• Â‡ÂŒÂ‡Â”Â…Â‹Â…Â‹Â‘Â•ÇĄ — ‘–”‘•Ǥ ƒ Â?ƒ›‘” †‹ˆ‡”‡Â?…‹ƒ ‡•–ž †ƒ†ƒ ’‘” Ž‘• Â‡Â•Â’ÂƒÂ…Â‹Â‘Â•ÇĄ …‘Â?–ƒ…–‘ …‘Â? Žƒ Â?ÂƒÂ–Â—Â”ÂƒÂŽÂ‡ÂœÂƒÇĄ ’”‡•‡Â?…‹ƒ †‡ ƒÂ?‹Â?ÂƒÂŽÂ‡Â•ÇĄ ƒ‰—ƒ ȋ”À‘ǥ ÂŽÂƒÂ‰Â‘ÇĄ Â?ÂƒÂ”ČŒ ‘ Â?‘Â?Â–ÂƒĂ“ÂƒÂ•ÇĄ “—‡ ‹Â?ƪ—›‡Â? ‡Â? •—• ’‡”…‡’…‹‘Â?‡• › …ƒŽ‹†ƒ† †‡ Žƒ ‡•–‹Â?Â—ÂŽÂƒÂ…Â‹Ă—Â? “—‡ ‡•–ž ”‡…‹„‹‡Â?†‘Ǥ
V
NiĂąos pequeĂąos: Los niĂąos que reciĂŠn han aprendido a caminar necesitan fortalecer sus mĂşsculos. Jugar al aire libre es una magnĂfica forma para que su hijo permanezca activo y desarrolle sus mĂşsculos mayores. Se les deberĂa programar entre 1 y 2 horas diarias de actividad al exterior, tanto “estructuradaâ€? como “no estructuradaâ€?. Se pueden incluir actividades como utilizar el agua para “pintarâ€? la acera, o cantar juntos canciones sobre los pĂĄjaros y los ĂĄrboles. NiĂąos mĂĄs grandes: Su tiempo al aire libre les ayudarĂĄ a desarrollar mĂĄs su estado fĂsico. El jugar con otros niĂąos tambiĂŠn contribuye a su desarrollo social y les ayuda a hacer amigos. Puede invitarlo a saltar a la cuerda y formar rimas mientras salta. Los niĂąos de esta edad tambiĂŠn pueden jugar con pelotas. TambiĂŠn es buena edad para explorar un poco mĂĄs a fondo la naturaleza.
REVISTA SONRĂ?E MAMĂ & FAMILIA
19
ยกAdivina buen adivinador!
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ย ย ย
1
2 3 4 5
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
ย ย ย ย ย ย ย ย ฦชย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วข ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ฦชย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
6
ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
7
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
8 9
10 11 12
± ǡ ± ǡ Ǥ
¡Leamos juntos!
ǡ Ǥ
ǣ ǡ Ǣ ǡ Ǣ ǡ Ǥ
ǡ ± Ǣ ± ǡ Ǥ
Ǥ
13
ǡ Ǣ ǡ ± Ǥ
14
ǡ ǡ Ǥ
15
ǡ Ó Ǥ Libro “Cachipún. Adivinanzas, trabalenguas, rimas y juegos”. Verónica Herrera (recopilación) y Sol Díaz (Ilustraciones). Ril Editores.
1-Las orejas. 2-La orquídea. 3-La callampa. 4-El naranjo. 5-Cuatro gatos. 6-Hoja de papel. 7-El león. 8-La vida. 9-El ajo. 10-El año, los meses, los días y el nombre de cada día. 11-El carbón. 12- La chimenea. 13-El libro. 14-El viento. 15-La nube.
Preescolares
¡No apuremos a nuestros hijos! Ó Ǥ À À × ͟ Ó Ǥ ǡ × Ǥ
Por: Carolina Pérez Stephens Educadora de párvulos UC, Master en educación Harvard University, Directora de Helsby International Preschool, Profesora U. de los Andes.
L
Ǥ ǡ ÀǤ Ó ǡ À Ǥ À padres no sabe acerca de neurociencia × Ǥ ± Ǥ ǡ ǡ À Ǥ ǣ Dz ï × Ó À dzǤ Las autoridades de los países tam-
22
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
± × Ǥ ǡ ͚͘ Ó × manera radical sus bases curriculares À ï × Ǥ × Ǥ Ó ǡ Ȅ Ȅ Ƥ Ó Ǥ × À ǣ Dz ǡ × dzǤ Con los nuevos conocimientos acerca × ǡ ǡ
Ƥ Ó Ǥ ± À invertido tiempo y recursos en formar Ó Ǥ
NIÑOS MEZCLADOS? Ó Ǥ À À × ͟ Ó Ǥ ǡ × ǡ Ǥ À Ó Ƥ À ǡ ÀǤ À
Preescolares
SOBRAN PALABRAS
L
El dibujo de la figura humana es una herramienta muy buena para ver el nivel de madurez de un niño. Aquí se muestran algunas de niños que, según el Decreto 1718, debieran estar en una misma sala de prekinder. La madurez de un niño de 3 años y 10 meses, obviamente no es la misma que la de un niño de 5 años.
madre tratara todos los días de estimu ± ͝ Ǥ ǡ ǡ ͝ Ƥ × Ǥ Lo mismo pasa con el cerebro in Ǥ Básico y ser el menor del curso cuando la profesora trata de desarrollar en el Ó × Ǧ Ǥ ǡ A Ǥ ǡ Ó Ǥ Ƥ À Ƥ ǡ -
× ǡ ǡ × ǡ Ǥ ǣ Ǭ × × × ͙͙͟͠ × Ó ǫ Ó ͜ Ó ͛͘ ǡ Ƥ Ó ͝ Ó ͞ Ó ͛͘ Ǥ ± ǡ ǥ ǩǩǩ ͟ǨǨǨ aprenden a leer sin problemas (sin me ǡ Ȍǡ edad aprenden a sumar y restar (sin clases particulares y sin mostrar notas
Ȍǡ aprender a tocar distintos instrumentos Ǥ × ǡ ± Ǥ Ǭ ± padres y profesores para los menores ǫ Ǭ Ó Ó de diferencia? ¿Queremos problemas ǫ Ǭ × ǫ Ǥ ǡ ǡ Ǥ ǡ Ǥ
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
23
Escolares
Apartados de la sociedad
Por: Sylvia Langford Sicóloga. Especialista en desarrollo de la voluntad. www.metodolangford.cl
Ó ǡ especie de aislamiento social ǡ permanentemente a Ǥ Dz dzǤ
× Ǥ Dz dzǡ Ǥ Dz ǡ ǡ × ǡ À dzǤ Dz dz Ǥ × Ǥ ± × Ǥ ǡ convertirse en víctima y a culpar a los × Dz dz Ǥ 2 cadena BBC aparece el re Ǥ × ǣ Dz ± ± responsabilizaron por no Ǥ × × dzǡ Ǥ Dz ǡ ǡ ± tenerle miedo a salir Ǥ entonces cuando ya no dzǤ ǡ renunciando a todo tipo × ǡ ǡ Ǥ ǡ mía durante el día y se sentaba toda
E
24
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
ǡ ǡ ± Ǥ Ǭ À × ǡ À a su alcance?
DEFINIENDO EL PROBLEMA ± ± Ƥ Dz dz Ó ǡ ǡ × ǡ Ǥ À ǡ À ǡ ǡ problemas familiares y pautas ǡ terando su ritmo de vida ǡ ǡ de día para estar toda
ǡ ǡ × × Ǥ × ǡ ǡ × × Ǥ ǡ ͙ ͙͘ Ǥ Ǭ × × ǫ Ǭ À mayor fuerza en el mundo?
vidaverde
Vida verde
Hierba cancerĂgenala hierba “Aristolochiaa
esta de que ha causado la ing terio de Salud emitiĂł Respecto a la alarma el el aĂąo 2007 Minis e qu cir de s mo de s se les reconocen chilensisâ€?, po dicinales a las cuale me as nt pla 3 10 n co e estĂĄ fuera de ese un listado icaciones. Todo lo qu nd rai nt co y os us , es propiedad ndable. isâ€? es mĂnimo en la po listado no es recome “Aristolochia chilens la o de co o po us ce el , ha so e ca aĂąa, lo qu En todo a endĂŠmica de mont rb hie a un es e qu blaciĂłn, ya n. iĂłn y comercializaciĂł cicatriza comĂşn su propagac como el llantĂŠn, que as rb hie ras ot ral, ar nttral iliz ut da o el quint en s; mi ico Paula reco eres metastĂĄs nc cĂĄ en a ud ay y n ia iĂłn iĂł acciĂł erap psula efectos de la quimiot Mapuches en la enca los r po te en alm str ance ÂŤVWRV que ha sido utilizado DFLÂľQ VDQJXÂŻQHD KDFLD UL] XOD nttrarĂĄn un n VF on YD enco OD UWD FR V GH WXPRUH adelalma.cl, donde tic bo w. e ww de ar ess d ne n vis ion re caccio en ica indic Los interesados pued tos usos con todas las tin dis ra pa as ad nd come listado de hierbas re o. um ns dosis y co
Acampar nos s
intoniza con la
naturaleza
Dejar a un lado el telĂŠfono y vivir du rante una seman sintonizar el cuer a sĂłlo con la luz po con los ritmos solar y las fogata de la naturaleza, que, incluso, las s podrĂa volver a de acuerdo a un personas supues es tudio. Los invest ta m ente nocturnas se DFDPSDGD HQ HO igadores hallaro ERVTXH VLQ IXHQ convierten en “a n WHV GH OX] DUWLĹľFLD ves maĂąanerasâ€? Se reclutĂł a 8 ad tras una semana O VPDUWSKRQHV WD ultos sanos que de EO HW V \ sig WHOHYLVLÂľQ uieron rutinas no semana acampa rmales durante un ndo juntos. Duran a te semana y que lu la excursiĂłn, las JDWDV $O ĹľQDO GH ego pasaron otra Ăşnicas luces perm H FD DGD GD VH VHPDQD D OHV W itidas fueron la lu V WR RP PDURQ PXHVWUDV G z de l sol y de las foH VD OLY D qu q SDUD PHGLU VXV Q ue se vu ue el elvve e mĂĄs activa en la LYHOHV GH PHODWRQ no ch LQD KRUPRQD e pa ra ayudar a las pe y se s re ed du d ucce en las primer rsonas a quedar as horas de la m se dormidas, aĂąana para que DOOH HUUWD WDVV puedan desperta rse El equipo de Kenn eth Wright, de la Universidad de Co cuando las person lorado, hallĂł que as estaban en ca sa se iban a la ca promedio, y se le p ma a medianoch vantaban mĂĄs o e, en menos a las 8 a.m mientras acampa . Sin embargo, ban se fueron a la ca ma y se levantaron mĂĄs importante es que la “noche antes. Algo biolĂłgicaâ€? de los XQDV KRUDV DQW campistas comen HV OR TXH VLJQLĹľ zĂł FD TXH VXV QLYHOHV comenzaron a au GH PHODWRQLQD mentar cerca de la puesta del sol, y cerca de la salida se redujeron del sol, casi una hora antes de de sincronizaron muc spertarse. “Se ho mĂĄs con el m undo naturalâ€?, as egurĂł.
REVISTA SONRĂ?E MAMĂ & FAMILIA
25
Escolares
Aprender con los animales
Por: Silvana Di Monte l Profesora y Psicopedagoga
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
D
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย importantes relaciones ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย minadas por el afecto y el cuidado enย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย
26
REVISTA SONRร E MAMร & FAMILIA
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฆย ย ย ย ย ย วค Es asรญ como el perro y otros animales ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย el tratamiento de conductas sociales y ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ อกอ อ วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ฦคย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย
y adultos para ayudar a resolver probleย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย วฒย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วณ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย -
Escolares
Ǥ Ó × Ǥ Àǡ Dz dz × Ó Ǥ Estas terapias deben considerarse como un complemento de otras más ǡ Ǥ ± Ƥ ǡ Ǥ Los animales más usados son los pe ǡ ± ǡ ǡ ÓÀ Ǥ ± À Ƥ Ǥ
CASO A CASO
-Los perros: Ƥ ǡ ÓÀ Ǥ ǡ ǡ × Ǥ Ǥ × con ellos ayuda a enfrentar problemas
À ǡ × Ǥ ÓÀ ï × ǡ Ǥ ± Ó Ǥ vicio están entrenados para ayudar a las personas discapacitadas a llevar una ǡ Ǥ À Ǥ -Los delfines: son animales usados para tratar enfermedades como el ǡ À Ǥ Ǥ ǡ nizaciones defensoras de los animales Ƥ Ǥ -Los gatos: ǡ ± ǡ Ǥ muy solas y no pueden dedicar mu Ǥ
Ƥ Ǥ ± ble para personas con problemas psi × Ǥ -Los caballos ǣ eran utilizados como terapia en la anti Ǥ × ǡ Ƥ ǡ × ǡ × Ǥ efectiva para personas con problemas À À Ǥ ǡ Ó À Ǥ -Los animales de granja: son un buen apoyo para ayudar a perso ǡ ± ǡ × × Ǥ con problemas emocionales o de con ǡ ǡ ǡ Ƥ Ǥ
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
27
Familia
L
a salud ambiental infantil × Dz rias enfermedades y trastor ǡ como asma o trastornos de neurocom ǡ Ǥ ǡ esto puede deberse en parte a la calidad ǡ Ó dz ȋ ǡ ͚͘͘͞ȌǤ × ǡ Ǥ × × ± Ó rables al impacto de factores ambienta Ǥ ǡ ǣ À Ó Ǥ Ǧ Ǥ Ǥ Dz À dz × Ǥ Ƥ Ǥ sus limitaciones para reconocer los pe × Ǥ × × den afectar a su salud de maneras muy Ǥ vulnerabilidad es especialmente crítica À × ǡ cuencias directas sobre la incidencia de Ǥ ǡ ǡ ǡ × ǡ Ǥ Ƥ ǡ × Ǥ × × -
28
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
Ambientes
sanos
ǡ × ǡ ± Ǥ
RAZONES DE PESO La llamada Pediatría Ambiental cobra cada vez más importancia en un mundo
× Ǥ À ǣ ͙Ǥ͙͜͟Ǥ͙͙͞ ͝ Ó ǡ ͠ǡ͜ά ï À Ǥ Ó ͛ Ó ͟͞ά -
Familia
ALGUNOS PROBLEMAS ASOCIADOS AL MEDIO AMBIENTE
L
A nivel mundial están aumentando día a día los conocimientos acerca de los efectos nocivos de los factores ambientales ǡ particularmente en poblaciones vulnerables Ó Ǥ
Enfermedades de las vías respiratorias. Contaminación con plomo. Contaminación con mercurio. Contaminación con plaguicidas en alimentos. Enfermedades transmitidas por el agua. Enfermedades transmitidas por ácaros y hongos.
P Marli Por: M li Bettini B i i subdirectora Cituc.
Muerte súbita. Problemas de aprendizaje. Cáncer. Asma.
Niños
sanos Ǥ Ó ǡ ǡ Ǥ ǡ × ǡ × ǡ ǡ ǡ ǡ ǡ × ǡ
× À Ó Ǥ À ± × ǡ ǡ ǡ × ǡ × × × ǡ -
Alteraciones en la salud reproductiva. × ǡ ǡ Ƥ Ó Ǥ À ï Ǥ Ó Ó Ó Ǥ ǡ Dz À ͘͘͞ Ó Ó Ǥ sentan el futuro del planeta y un poten Ǥ × la base de la sostenibilidad de la especie dzǤ
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
29
Panoramas
EL UNIVERSO INVISIBLE EN MIM No es necesario viajar al desierto de Atacama para ver los descubrimientos del radiotelescopio ALMA, ni salir fuera de Chile para sorprenderse con las imágenes del universo invisible que captan los radiotelescopios del mundo. El Museo Interactivo Mirador presentará una muestra de ello mediante cine, imágenes y plataformas interactivas. Cuándo: Hasta el 15 de noviembre. Dónde: MIM (Punta Arenas 6711, La Granja).
VIAJA CON TU IMAGINACIÓN Circo Jumbo invita a soñar y disfrutar de una gran experiencia. Jumbito nuevamente es el protagonista de esta alucinante historia junto a Josefina, una niña que es seleccionada del público. Ambos vivirán numerosas sorpresas y aventuras, descubriendo el verdadero sentido de la amistad, compañerismo y amor. Con la participación de diversos artistas. Cuándo: 22, 23 y 24 de noviembre. Dónde: Movistar Arena.
PARA FANÁTICOS DE LA BICICLETA Bici Expo congrega en un solo lugar a las marcas más destacadas de esta disciplina. Durante 3 días se organizarán actividades y charlas para quienes el pedaleo es parte de su vida. Los asistentes encontrarán diversos productos y servicios para bicicletas, junto con innumerables alternativas para quienes comienzan a explorar este deporte en sus diversas versiones. Cuándo: 8, 9 y 10 de noviembre. Dónde: CasaPiedra.
CICLO DE CINE SOBRE ÁFRICA Esta muestra ofrece una visión global de dicho continente a través de este gran espejo que es el cine. Presenta dos grandes componentes: África vista por el cine, y África y sus cineastas. Una excelente oportunidad para acercarse a la cultura y paisajes de distintos pueblos. Cuándo: Hasta el 24 de noviembre. Dónde: Cineteca Nacional, Centro Cultural Palacio La Moneda (Plaza de la Ciudadanía 26, metro La Moneda).
30
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
GASTRONOMÍA TEX MEX Los amantes de la comida mexicana, como tacos, burritos, quesadillas, nachos, guacamoles, enchiladas, chili, ensaladas, margaritas, mojitos y mucho más están de fiesta, ya que acaba de abrir el restaurante La Cantina Mariachi, donde podrás encontrar preparaciones al minuto y de factoría propia, en un ambiente familiar y cálido, y una excelente relación precio/calidad. Dónde: Espacio Urbano La Reina (Príncipe de Gales 9140).
UNA CORRIDA PARA LOS MÁS PEQUEÑOS La Municipalidad de Puente Alto invita a toda la familia a participar en la Gran Corrida de los Niños, Coche Bebé y Gateo. Distancias por categorías de edad, pudiendo participar niños hasta 14 años. Habrá medallas, estímulos, sorteos, refrigerios y mucha entretención. Las distancias son: - 20 m (gateo), 600 m (niños), - 2 y 3 km (coche bebé). Cuándo: 23 de noviembre, 09:00 hrs. Dónde: Concha y Toro 1820 (frontis Municipalidad).
EL SHOW DE HUGO VARELA Con todo el ingenio y humor que lo caracteriza, Hugo Varela presenta su último espectáculo: inéditos poemas, canciones y artefactos sonoros únicos, creados especialmente. En su festejo por sus 33 años de carrera humorística, el actor, mimo, músico, cantautor y guionista hace partícipe al público y sorprende con sus disparatadas ocurrencias. Cuándo: 9 de noviembre, 22.00 hrs. Dónde: Enjoy Santiago (Los Andes). CUENTA CUENTOS PARA NIÑOS Toda la familia puede asistir a las numerosas actividades que cada mes organiza la Biblioteca de Santiago. Cuentacuentos, talleres y exposiciones son parte de las mágicas aventuras que pueden disfrutar los niños, en un espacio acondicionado especialmente para vivir de manera entretenida la cultura. Para conocer las actividades de noviembre visita www.bibliotecasantiago.cl. Dónde: Matucana 151, Metro Quinta Normal.
ENNIO MORRICONE EN CHILE Ennio Morricone aterriza en nuestro país junto a Mike Patton y su proyecto Mondo Cane. Junto a sus músicos, una orquesta y un coro chileno, dará vida a sus más conocidos éxitos compuestos para el cine. Por su parte, Mike Patton mostrará un show en italiano donde rendirá homenaje a grandes compositores. Cuándo: 24 de noviembre, 18.00 hrs. Dónde: Estadio Bicentenario de La Florida. Entradas en Feriaticket.
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
31
Familia
¡Lo quiero ahora ya! Ó Ǧ À Ǥ ǡ Ǥ
P Mónica Por: Mó i Bulnes B l de d Lara L Sicóloga.
“
ǩ Ǩdzǡ Dz dzǡ Dz ǡ dzǤ rantes y preocupantes… ¿Cuán × ǫ Ǭ À cuadamente y aceptar con calma cuando À ǫ Ó × Ǥ Ó Ǥ ǡ ͙͘ Ó ± Ǥ Ǧ ǡ ï ȋ͙͠Ǧ͙͡ Ó Ȍ Ƥ -
32
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
ǡ Ǥ ǡ À ǡ ǡ À Ǥ ǡ × Ǥ × Ǧ Ǥ saber esperar les permite aplazar o evitar ǡ ǡ Ǥ × adelante cuando la vida le presente obs ǡ Ǥ ǡ Ǭ ǫ À ǣ Ǭ × Ó ǫ À ǣ
× Ȍ Ó Ǥ × Ǥ Ó ǡ À Dz dzǤ
1. Empieza pronto: Desde el mo Ó Ǧ Ǥ ȋ visual/no contacto verbal/recibe aten-
2. Hora de dormir: Ǥ Ǧ se en la cama cuando los papás están Ǥ -
Familia
4. Modela: Ƥ Ó × Ǧ Ǥ ǡ ǡ Ǥ 5-La práctica hace al maestro: Ƥ ǡ Ǥ × Ǥ Ƥ Ǥ CADA COSA A SU EDAD ǡ Ƥ Ǥ Ǥ ǡ À 3. Actividades que exijan disci- ǣ plina: ï ǡ ï ǡ De 0 a 2 años: Ó te al perro del vecino o cumplir con una se frustran frecuentemente por la distan ȋ ǡ ǡ ǤȌ Ȅ Ǥ ǡ ± Ȅǡ - Ǧ Ǥ ×Ǥ
De los 3 a los 5 años: A esta edad ya Dz dzǡ ǡ × × Ǥ ǡ × À Ǥ × ± ǡ Ǥ De los 6 a los 9 años: Al entrar al cole ǡ Ƥ Ǥ ±Ó ǡ Ǥ De los 10 a los 12 años: En esta etapa ya son capaces de entender sus sentimientos y son capaces de analizarlos y ƪ Ǥ Ǥ ǣ ǡ Ǥ De los 13 a los 17: A esta edad ya debe de ser notorio su avance para dominar sus frustraciones y controlar sus impul Ǥ Ó × Ǥ ͜ Ó ǡ × ǡ ï ȋ ǡ ǡ ǡ ǤȌ ǩ ǡ Ǩ ǡ puedan construirse una vida trascenden Ǥ
Ǥ Ǥ
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
33
Entrevista
Patty Beltrรกn:
Cambio de vida Por: Alejandra Bascuรฑรกn
Esta mujer estรก cambiando el destino de decenas de mujeres que dejaron su trabajo en locales nocturnos para capacitarse y tener una nueva oportunidad.
H
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย rรกcter y valentรญa para dedicarse a rescatar trabaย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วควฒ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วณวค ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย วก asรญ de claro nos cuenta Patricia Beltrรกn ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ อ ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย
34
REVISTA SONRร E MAMร & FAMILIA
ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค En nuestra visita pudimos conocer y ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ อ ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค วฒ ย ร ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค วฉ ร ย ย ย ย วจ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค LA CASA ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย paseado por las calles buscando a estas ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย partido el sufrimiento de todas estas muย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย to y abuso infantil o simplemente una ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วค
Entrevista
͘͝ ͚͘ ǡ ǡ Ǥ × ͙͠ ͛͝ Ó manera darse a sí mismas y a sus seres Ǥ × ǡ ǡ Ǥ ǡ ͙͘͝ × tento estable para su presupuesto fami Ǥ Dz À ǡ ǡ Ǥ dzǡ Ǥ
ǡ Ǥ ï ǡ Dz À dzǤ ± À ǡ ǡ À × × × Ǥ
LA HERMANA PATTY
¿Tú escogiste este trabajo o más bien este trabajo te escogió a ti? ï × Ǥ ï ǡ ǡ 2 ǡ À Ó Ó Ǥ × ǡ Ó ǡ À ï ǡ × ǡ × ǡ ǡ Ƥ ǡ Ǥ
× ǡ Ǥ ï Ǥ Ó Ǥ À ǡ ǡ Ǥ
¿Quién es Jesús para ti? ï Ǥ 2 ǡ × ǡ Ó× × À Ǥ Ó× ǡ × ǡ Ǥ × ǡ ï Ó×Ǥ
¿Por qué escogiste trabajar con mujeres en riesgo social? tadas a vivir el mundo de la prostitu × ǡ × ǡ Ǥ ǡ À Ǥ ǡ × × ǡ ± Ǥ ǡ ǡ -
× ǡ À ǡ × Ǥ ellas van comprendiendo y desarrollan ± Ǥ ¿Sientes que esta labor ha transformado tu vida? ͙͘͠ Ǥ ǡ ǡ À À ǡ ± À Ǥ × ǡ ±Ǥ × Ó × ǡ À ǡ × Ǥ ǡ Ƥ ǡ ǡ ï ǡ Ǥ
¿Cuáles son tus instancias de contención? À ȋ Ȍ Ó Ǥ Ó Ǥ ǡ Dz dzǡ ¿Qué enseñan ustedes de Jesús a las oportunidad de compartir nuestras vidas mujeres de Betania Acoge? ± À ï × Ǥ ± Ó×ǣ - 2 ×ǡ À ǡ ± ï una instancia de encuentro con el mundo Ǥ - Ǥ × ǡ Dz dz ¿Cuál es la motivación de quienes cola ï - boran de una u otra manera con ustedes? Ǥ ǡ × ǡ ǡ - ï Ǥ
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
35
Entrevista
CÓMO AYUDAR?
V
Betania Acoge recibe desde ropa hasta donaciones monetarias voluntarias. Se organizan eventos para recolectar fondos que nos permitan cumplir con la entrega diaria de desayuno, almuerzo, gastos de locomoción y mantener los talleres que les permitan reinsertarse en la sociedad. Más información: betaniaacoge.blogspot.com
× ǡ Ǥ À do la vida nos va enviando a nuestros Ǥ tener una posibilidad concreta de ayu ǡ Ǣ × ǡ ï Ǥ ǡ Dz dzǡ × Ǥ ǡ × ǡ ǡ Ǥ
36
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
¿Cuáles son las actividades que desarrollan con quienes asisten a Betania Acoge? Ƥ ± ǡ Ó Ǥ × ǡ × Ǥ × ǡ × ǡ ǡ × Ǥ ¿Cuál es tu sueño Patty? Ó ǡ À
ǡ ǡ ǡ ǡ ǡ ǡ ǡ Ǥ À Ó À Ó Ǥ ǡ Ó À ǡ × ǡ Ǥ ǡ ǡ tren el motivo o los motivos necesarios para continuar el desafío de abandonar ǡ ǡ ǡ ǡ Ǥ Ó ǡ ǡ ï ǡ Ó 2 Ǥ
Mascotas
ยฟTu perro estรก estresado? ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย วค
Por: Sebastiรกn Jimรฉnez Mรฉdico Veterinario
E
s muy fรกcil considerar a los ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย vos o convierten el patio ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย sรญntomas clรกsicos puede ayudarnos a controlar este problema de nuestros ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ 1. Reconoce que cada perro es diferente: Los perros tienden a cate-
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฆย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค 2. Aprende los signos bรกsicos de estrรฉs: ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย
ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย lamen los labios e incapacidad para
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค 3. Entiende que los dueรฑos de perros estresados son los que le causan esto: ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย mientos naturales e instintos como caย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ วฌย ย ย ย ย ยฑ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วซวก วฌย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วซวก วฌย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วซ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ร ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ยฑ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย วค 4. Intenta agregar mรกs ejercicio a su rutina: ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย
niveles naturales de serotonina de tu ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย รฏย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย estรกn mental y fรญsicamente cansadas ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย contacto con un especialista en comportamiento canino o con un adiestraย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค 5. Pregunta a tu veterinario acerca ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ยฑย ย ย ย วค
Recetas
Pescado con eneldo en salsa de mantequilla al limón
CHEF: SOFÍA REYES sofiareyes@manquehue.net
INGREDIENTES: - 4 filetes de pescado (reineta, besugo o cualquier pescado blanco firme) - 3 cdas. de pimienta al limón (o simplemente 1/2 cdta. de pimienta con ralladura de 2 limones) - 1/3 taza jugo de limón - 2 cdas. de eneldo - Sal a gusto
PREPARACIÓN: 1. Lave el pescado en agua fría y seque con toalla absorbente de papel. 2. Coloque los filetes en una fuente de vidrio y espolvoréelos por las dos caras con pimienta y sal. 3. Mezcle el jugo de limón con el eneldo y rocíe esta mezcla sobre el pescado.
FOTO: BÁRBARA SAN MARTÍN.
6. Sírvalos bañados con la salsa de mantequilla al limón, decore con rodajas de limón y un ramito de ciboulette o ensalada verde.
INGREDIENTES SALSA: 4. Cubra la fuente con film plástico y llévela al refrigerador por un par de horas. 5. Coloque un poco de aceite en una churrasquera o sartén de teflón, retirando el excedente de aceite con toalla absorbente de papel. Cocine los filetes 2 a 3 minutos por lado.
38
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
- 2 cdas. de jugo de limón - 1/2 taza crema espesa - 40 grs. de mantequilla en pedacitos - 2 cdas. de ciboulette picado fino
PREPARACIÓN: 1. Coloque el jugo de limón dentro de una olla chica.
2. Coloque a fuego lento el jugo hasta reducir a la mitad. 3. Añada la crema y revuelva para integrar bien. Luego agregue la mantequilla y finalmente el ciboulette picado finamente. 4. Retire del fuego y revuelva para unir bien. 5. Sirva caliente sobre el pescado.
Lecturas
Lecturas
40
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
ǣ ï À Ǥ ± entenderás los mecanismos de tus propios ǡ ǡ ǡ Ǥ Random House Mondadori. $11.000.
À × Ǥ Ƥ À Ǥ ï Ǥ × Ǧ ǡ × Ǥ Editorial PlanetaǤ $7.900.
Quíromon
Un cuento por donde pasa el viento
À ± ǡ Ǥ Dz dz inventa una serie de artefactos con À ǡ para combatir todos los obstáculos Ǥ Ril editores. $7.000.
Ǥ À ǡ Ó ǡ × ǡ Ǥ Ó Ǥ ȋ ȌǤ Random House Mondadori. $9.000.
Lecturas
Los cuentos de mis ositos
ǤǤǤǩ Ǩ
ǡ Ǥ ï Ǥ Ó Ƥ Ǥ Ediciones Océano. $11.600.
ǡ Ǥ ï ǡ problemas para superar su infertilidad y los ï × Ǥ Ediciones Urano. $10.710.
Dz dz
Ƥ ǡ Ƥ À À ×Ǥ Detalla de manera sensible y conmovedora × ǡ Ǥ Ediciones BǤ $11.000.
Ǥ × de distintos componentes en los alimentos ǡ × Ǥ Ediciones Océano. $11.650.
La dinámica de las ofensas afecta nuestras ǡ À Ǥ ͚͝ Dz À dz À Ǥ Ediciones Urano. $8.570.
ǡ ǡ ǡ Ǥ ǡ Ǥ ǡ ǡ Ǥ Ediciones BǤ $11.000.
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
41
Belleza
¡Cuidado con los esmaltes de uñas! × ǡ Ƥ Ǥ
A
ǡ Ó Ƥ ǡ ï ǡ apoyo para las puntas de los dedos de ǡ Ƥ Ǥ Ƥ Ǥ Ó × × ǡ Ó ǡ Ǥ × ǡ ± À Ǥ ± ǡ Ó Dz ǡ ǡ Ó Ǥ Ƥ conveniente aplicar previamente una Ƥ Ó dzǤ ǡ Ƥ
42
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
Ó Ǥ
OTRAS RECOMENDACIONES Ó Dz dzǤ ± ǡ À Ǥ ǡ -
ǡ ǡ Ó Ó ȋ Ȍǡ Ǥ Dz ǡ Ó ǡ reseca la cutícula y pone amarillos los de dzǡ ± Ǥ Ó Ǥ ǡ À × ǡ nada por el vencimiento de las lacas ǡ Ǥ Dz × esmaltes de uso poco frecuente; mien ǡ × × Ǥ dzǡ Ǥ ǡ À Ó ǡ ï × Ǥ
Piel
ǡ Ǥ
× × ǡ ǡ ǡ Ǥ ǡ ǣ ï Ǥ × ͛͘ × × ǡ À Ǥ Es recomendable tratar de adaptar los evitar labores À ǡ cuando Ǥ × À Ó Ǥ contar con mallas o sombrillas en pues Ƥ ǡ × Ǥ Cuando se realicen actividades al aire ǡ ȋ Ó Ȍǡ × Ǥ ǣ ± ǡ ǡ ǡ ǡ de la temperatura corporal y favorecer la × Ǥ À ± ǡ Ǥ À esperar tener sedǡ ͛͘ Ǥ ï ͚ Ǥ
*
¿Trabajas bajo el sol?
i nuestro ambiente laboral contempla actividades al × ǡ Ó sita para funcionar con normalidad (en ͛͟Ǐ ȌǤ × ǡ ǡ ǡ ǡ ǡ otros problemas cutáneos relacionados × ǡ Dz dz Dz dzǡ ï × × × Ǥ ± nas se encuentren más proclives a sufrir estados mentales de incomodidad o de-
44
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
ǡ Ó Ǥ Dz ǡ × temperaturas puede desencadenar lo ± ± ǡ se produce cuando el cuerpo sobrepasa ȋ͛͞ ͛͠Ǐ Ȍ ǡ dzǡ ǡ Ǥ ǡ ǡ ǡ × ǡ ǡ ± Ǥ pueden aumentar las probabilidades de ǡ Ǥ -
*
* *
*
*
Deportes
Team Vitesse:
Promotores de la vida sana
M
ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย deporte para derrotar el sedentarismo y los malos รญndices nutricionales de los ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย tencia de promotores del deporte como ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฒ ย ย ย ย ย ย ย ย ย วณวก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฆ ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ อ อ อ วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑวค ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย วก ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦชย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ฦคย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค ย ย ย ย ย ย วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย una prรกctica de ciclismo para apoderados los dรญas sรกbaย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย วค ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย วฆย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ศ วก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ร ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ศ ศ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค 2ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย อ ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วฃ Lunes de 18 a 19 horasวก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค Jueves de 18 a 19 horasวก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ร ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ยฑย วค Sรกbado de 9 a 11 horasวก ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย ย วค
* * *
46
REVISTA SONRร E MAMร & FAMILIA
COMPETENCIAS
L
Durante el aรฑo participan en distintos campeonatos os en los que los deportistas demuestran sus avances. Sin embargo, la fecha mรกs importante serรก enero del 2014 cuando compiten en la triatlรณn de Pucรณn junto a deportistas nacionales y extranjeros en una verdadera fiesta deportiva.
Para mรกs informaciรณn de las actividades del Team Vitesse se puede visitar el sitio www.vitesse.cl, escribir a fercaceres@vitesse.cl - marcelosantander@vitesse.cl, o llamar a los telรฉfonos 9 8279556 - 9 2306967.
imperdibles 1. ANESTÉSICO PARA DENTICIÓN BABY KANKA Dónde: Farmacias. Precio: $3.400
2
2. BION ALLERGO PARA LA RINITIS ALÉRGICA Dónde: Farmacias. Precio: $9.490
1
3.NUEVO FURBY 2.0 DE HASBRO Dónde: Jugueterías. Precio: $49.990 4. CINTAS 3M-SCOTCH DUCT TAPE COLORES Y DISEÑOS (PARA DISEÑAR O TAPAR) Dónde: www.3mstore.cl Precio: $2.500 5. CARTERA SECRET BY SAXOLINE PRIMAVERA-VERANO (MODELO SENEGAL) Dónde: Tiendas Saxoline. Precio: $22.990
4
3
6. EUCERIN FLUIDO DESPIGMENTANTE (PARA MELASMAS O MANCHAS DIFUSAS) Dónde: Farmacias. Precio: $19.490 7. LÍNEA FEMENINA PARA PIES LADY BROOKS Dónde: Supermercados y farmacias. Precio: $1.700 a $3.800 8. NIVEA CREMA CORPORAL BAJO LA DUCHA Dónde: Supermercados y farmacias. Precio: $2.990.
6 5
9. SANDALIA ESTILO ROMANO CON PERLAS “CREADO POR NOSOTRAS” Dónde: www.dafiti.cl Precio: $29.990
9 7 8 REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
47
imperdibles 1. PINZA PROFESIONAL DE ACERO TRIM Dónde: Pre Unic. Precio: $1.390 2. CALZA PANTALÓN DE MONARCH Dónde: Tiendas Monarch y grandes tiendas. Precio: $7.290 3. PROTECTOR SOLAR PARA PIEL GRASA WUVEBLOCK CLEAN DERM ISIS PHARMA Dónde: Farmacias. Precio: $11.140
2
1
4. LÍNEA DE ARTÍCULOS DE OFICINA TORRE SOHO Dónde: Librerías y supermercados. Precio: $999 a $1.999 5. PROTECTOR SOLAR SPRAY PARA NIÑOS Y ADULTOS SIMOND’S Dónde: Supermercados y farmacias. Precio: $3.990 (SPF 30) y $4.590 (SPF 50) 6.BANDAS BLANQUEADORAS ORAL-B 3D WHITESTRIPS Dónde: Supermercados y farmacias. Precio: $14.990
4
3
7. TOSTADAS DE SELECTA LIVIANAS Y CRUJIENTES Dónde: Supermercados. Precio: $989 8. POPEYE HIPOALERGÉNICO 3 LITROS DOY PACK Dónde: Supermercados. Precio: $6.790
6
5
9. CENTRO DE PLANCHADO STIRELLA DE´LONGHI Dónde: Jumbo y DemoSpace Grupo De´Longhi. Precio: $99.990
7 48
REVISTA SONRÍE MAMÁ & FAMILIA
8
9