Kweek je eigen Daslook

Paul Hoftijzer, meesterkok in ruste, begeeft zich graag op plekken in en rond Nijmegen waar hij lokale lekkernijen tegenkomt. Om zelf te plukken, te proeven of te kopen. Daslook groeit bijvoorbeeld volop in het wild en in de Hortus, maar pas op: plukken is daar niet de bedoeling.

Kweek ‘wilde’ daslook in tuin of op balkon

I

n de velden en natuur rond en in de stad kun je ook tegenwoordig nog best wat eetbare planten vinden. Toch moeten we eigenlijk wel meer ons best doen om die traditionele rijkdom weer op peil te krijgen. In plaats van saaie bestrating zouden meer mensen eetbare planten in de tuin kunnen gaan zetten. Want de tijd dat er een schijnbaar eindeloze hoeveelheid bessen, paddenstoelen of kruiden in de vrije natuur te vinden, was ligt ver achter ons.

Ook de wouden vol wild zijn er niet meer. Maar dat is een proces dat hier al in de Romeinse tijd werd opgemerkt. De bruine beren die in de prehistorie hier gewoon leefden, zijn zo’n duizend jaar geleden uitgeroeid. Vanuit de Duitse wouden kwamen rond Nijmegen tot het midden van de zeventiende eeuw nog regelmatig zwervende beren voor. Daarna zijn deze ook in West-Duitsland verdwenen.

Met de uitroeiing van de bruine beer is ook de naam van Berenlook uit onze taal verdwenen. In het Duits heet het echter nog steeds zo. De botanische naam in het Latijn is nog steeds gekoppeld aan de hier verdwenen beer. Waarschijnlijk omdat bij ons de ‘das’ nog steeds wel voorkomt, heet de plant bij ons Daslook.

Het dier de das, is met dassenburgten op meerdere plekken rond Nijmegen nog steeds aanwezig. Tot de terugkeer

van de wolf was de das waarschijnlijk het grootste wilde roofdier in ons land. Toch is de das een grote ombekende in ons land gebleven.

Daslook botanisch

Daslook is een plant uit de look-(uien) familie, net als knoflook, prei en kraai- en bieslook. Daslook heet in het Latijn: Allium Usinum. Ursus is het Latijnse woord voor beer. In Duitsland is het in winkels in het voorjaar gewoon te koop. Beren schijnen daslook graag na hun winterslaap te eten, en er hun maag, darmen en bloed mee te reinigen. Het groeit in uitgestrekte tapijten in de schaduw van bos vooral op vochtige plaatsen vaak langs beken. Eind april en begin mei begint Daslook te bloeien met een losscherm van stervormige, witte bloemen.

Er groeit nu vaak overall, ook in de tuin zoveel daslook, dat iedereen van de royale oogst een lekker soepje of pesto kan maken. Vroeger werd er van daslook een heerlijke soep gemaakt. Toen waren er veel meer natuurlijke plekken waar daslook kon groeien. Door het te veel wegpompen van grondwater en het verdwijnen van vloeibossen is de natuurlijke ideale groeiplaats voor daslook op veel plekken in Nederland helemaal verdwenen. Wonderwel groeit het wel op onverwachte plekken, zoals in de Hortus van Nijmegen. Alleen wordt plukken daar, logischerwijs, niet op prijsgesteld.

Pluk daslook ook op andere plekken liever niet in het wild. Het mocht tot voor kort trouwens ook niet. Zelfs op landgoederen zou ik daslook zelf nooit plukken, al staat daar in onze ogen misschien relatief veel. Vroeger kon daslook in het voorjaar in natte bossen wel tapijten van meer dan een vierkante kilometer bedekken, eerst met zijn blad en daarna met de witte bloemen.

Wil je graag daslook zelf plukken, dan is daarvoor een simpele oplossing. Plant daslook in je tuin of in een kruidenbak op het balkon. Het is zelfs onder bomen in een duister hoekje een dankbare plant.

Daslooksoep uit het klooster

Nijmegen herbergt tegenwoordig minder kloosters dan in tijden van weleer, maar oude kloosterrecepten voor daslooksoep worden nog steeds benut. Ook bij de recepten uit de kloosterkeuken vonden we een soep met daslook. Dat is niet zo verwonderlijk, want daslook is een van de kruiden die al in de tijd van Karel de Grote al in veel kloosters werd geteeld. De meeste kloosters hadden een lijst van kruiden die zowel voor gebruik in de keuken als om medische redenen in de kruidentuin stonden. De kloosterkeuken wordt verder gekenmerkt door de simpelheid van de gerechten, dit geldt dus ook voor hun daslook soep.

Bereidingswijze De daslook wassen, droogmaken en zeer fijn snijden of knippen. Het sjalotje schoon maken en in ringen snijden. In een soeppan de sjalot in de boter of het vet zachtjes aanbakken, maar niet kleuren. Dan de bouillon erbij en dit alles tot de kook brengen. Dan de room er bij. Nog eenmaal alroerend net tot de kook brengen, dan het vuur uitdraaien. De daslook toevoegen en eventueel de staafmixer gebruiken om dit te pureren. Op smaak maken met zout, peper en nootmuskaat. er met vers gebakken brood van genieten.

ingrediënten •100 gram daslook • 1 sjalotje • 1 eetlepel reuzel of boter • 1/4 liter groentebouillon • 1 groot glas room •zout, peper en versgemalen muskaatnoot

Let op: Daslook mag nooit gekookt worden. Bij hoge temperatuur verliest daslook zijn smaak en een groot deel van de vitamine C.