BUDOWA
FUNDAMENTY
Buduj z ekspertem
rodzaje, materiały, etapy prac Tekst i zdjęcia: mgr inż. Tomasz Rybarczyk
Fundamenty są elementem budynku, który przekazuje obciążenia z części naziemnej na podłoże gruntowe. Wszystkie siły działające na budynek, czyli wiatr, śnieg, obciążenia użytkowe, masa własna konstrukcji i elementów budynku, są przekazywane na grunt. Z kolei fundamenty przekazują oddziaływania gruntu na konstrukcję. Jeśli zachodzą niekorzystne zjawiska, wywołane na przykład osiadaniem gruntu, ruchy gruntu (np. spowodowane tym, że budynek został wybudowany na terenach eksploatacji górniczych lub terenach sejsmicznych), to jest to również przekazywane poprzez fundamenty na budynek.
F
zabytkowych, w których ściany budynków były bardzo grube, a technologia wykonywania elementów żelbetowych nie była rozwinięta, tego typu fundamenty były na ówczesne czasy jedynym możliwym sposobem realizacji posadowienia. Obecnie przy realizacjach zoptymalizowanych kosztowo i smukłych konstrukcjach posadowienie budynków jest możliwe tylko na fundamentach żelbetowych i w ten sposób się je realizuje.
undamenty narażone są na wiele nie-
bezpośrednich, czyli takich, które przekazu-
Fundament dopasowany do warunków gruntowych, wodnych i przekazywanych obciążeń
korzystnych
środowisko-
ją oddziaływania z konstrukcji bezpośrednio
Posadowienie budynku powinno być odpo-
wych, przede wszystkim wilgoci, która
czynników
na podłoże gruntowe. Do tego rodzaju posa-
wiednio dostosowane do warunków grunto-
pochodzi od przesączających się przez grunt
dowień zaliczamy posadowienie na ławach
wych i warunków wodnych, które występują
wód opadowych, samych wód opadowych
fundamentowych oraz płycie fundamento-
na danym terenie, gdzie budynek będzie bu-
zalegających na skutek nieprzepuszczalnych
wej. Posadowienie na fundamentach bar-
dowany. Projektant, mając tę wiedzę na pod-
gruntów oraz wilgoci pochodzącej od wystę-
dziej skomplikowanych, czyli fundamentach
stawie opinii geotechnicznej oraz w oparciu
pującej wysoko wody gruntowej. Fundament
pośrednich w postaci pali fundamentowych,
o zebranie obciążeń działających na budy-
to ważny element konstrukcji budynku, który
ze względu na wysokie koszty wykonu-
nek, projektuje odpowiedni rodzaj posado-
ma wpływ na jego trwałość.
je się tylko w uzasadnionych przypadkach
Rodzaje posadowienia budynku
oraz przy inwestycjach, w których udział kosztów fundamentów w kosztach całego przedsięwzięcia jest racjonalny. Obecnie fun-
Posadowienie budynków jednorodzinnych
damenty wykonuje się jako elementy żelbe-
zazwyczaj realizuje się na fundamentach
towe. Nie wykonuje się już fundamentów ka-
Najczęściej w Polsce budynki jednorodzinne posadawia się na ławach fundamentowych. Na zdjęciu szalunki przygotowane do zalania ław
46
miennych lub murowanych. Przy budynkach
EKSPERT BUDOWLANY
nr 2/2022
www.ekspertbudowlany.pl
CZY WARUNKI POSADOWIENIA WPŁYWAJĄ NA KONSTRUKCJĘ BUDYNKU? Warunki posadowienia wpływają przede wszystkim na sposób posadowienia. Przy projektowaniu przyjmuje się założenie, że wszystkie niekorzystne oddziaływania gruntu na budynek (czyli jego słaba nośność, odkształcalność itp.) powinien przyjąć fundament. Chociaż jest takie założenie, to jednak w bardzo trudnych warunkach gruntowych wykonuje się też odpowiednio konstrukcję naziemną budynku. Dotyczy to przede wszystkim obszarów oddziaływań sejsmicznych lub parasejsmicznych (np. terenów eksploatacji górniczej) . Wówczas projektuje się np. mury skrępowane, czyli mury wzmocnione za pomocą trzpieni i rygli żelbetowych wykonanych po wymurowaniu fragmentów murów. Oczywiście, im bardziej wyrafinowane posadowienie i konstrukcja, tym bardziej skomplikowane i czasochłonne wykonuje się obliczenia przy projektowaniu, więc to też może mieć wpływ na koszty przygotowania projektu.
