BUDOWA
MURY SKRĘPOWANE
Buduj z ekspertem
– alternatywa dla konstrukcji szkieletowej Piotr Harassek, ekspert techniczny Stowarzyszenia Producentów Silikatów „Białe murowanie”
W Polsce powstaje rocznie ponad 110 tys. budynków, w tym ponad 90 tys. obiektów mieszkalnych. Zdecydowana większość z nich ma masywne ściany wykonane z materiałów mineralnych. Do rozwiązań tych zalicza się ściany murowane, monolityczne (żelbetowe) czy z elementów prefabrykowanych. Ze względu na dostępność materiałów oraz łatwość ich stosowania, najpopularniejszym rozwiązaniem pozostają ściany murowane. Niezależnie od obiektu, w którym się znajdują, przegrody murowane w pewnych okolicznościach wymagają wzmocnienia poprzez zbrojenie lub usztywnienie ich konstrukcji. Jednym z takich rozwiązań jest wykonanie muru skrępowanego. Co to jest mur skrępowany?
tj. od eksploatacji górniczej. Na tego typu
W efekcie wiele obiektów o wysokości powy-
Mur skrępowany jest to konstrukcja murowa,
obszarach Instytut Techniki Budowlanej (in-
żej czwartej kondygnacji wykonywana jest
której odkształcenia zostały w pionie i po-
strukcja nr 416/2006) zaleca wykonywanie
w technologii szkieletowej, w której ściany
ziomie ograniczone przez przylegającą do
budynków z murami skrępowanymi przy
murowane stanowią jedynie wypełnienie
niego konstrukcję żelbetową lub mur zbrojo-
wykorzystaniu elementów murowych o odpo-
konstrukcji żelbetowej.
ny. Jest to definicja umieszczona w normie
wiedniej nośności, np. silikatowych. Wstrząsy
Pozorną zaletą budynków szkieletowych
EN 1996-1-1 (Eurokod 6), opisującej pro-
tego typu generują duże naprężenia ścinają-
jest krótki czas wznoszenia. Konsekwencją
jektowanie konstrukcji murowanych. Skrępo-
ce w ścianach budynków. W ścianach nie-
jest jednak zwiększone ryzyko występowania
wanie powoduje ograniczenie swobodnych
zbrojonych często powoduje to powstawanie
zarysowań ścian wynikające z braku wystar-
odkształceń muru dzięki czemu znajduje się
ukośnych rys, czasem o znacznej szerokości,
czającego zespolenia szkieletu i murów. Co
on w stanie dwuosiowego ściskania. Inny-
a niekiedy całkowitą utratę nośności muru.
więcej, ściany wypełniające powinno się
mi słowy, siły ściskające oddziałują na mur
Mury skrępowane są znacznie bardziej od-
murować dopiero po wykonaniu całej kon-
zarówno w kierunku pionowym, jak i pozio-
porne na tego typu obciążenia. Elementy krę-
strukcji nośnej, rozpoczynając od najwyższej
mym (zamiast sił ściskających i rozciągają-
pujące przenoszą siły rozciągające, usztyw-
kondygnacji. W praktyce oznaczałoby to jed-
cych). Jest to stan, w którym mur wykazuje
niając mur, który przenosi ściskanie (rys. 1).
nak znaczne wydłużenie czasu wznoszenia
największą nośność. Jednocześnie zminima-
Jednocześnie mury skrępowane znajdują
lizowanie oddziaływania sił rozciągających
inne zastosowanie. W budownictwie wielo-
Mury skrępowane stanowią skuteczną al-
znacznie zmniejsza ryzyko powstania zary-
rodzinnym przyjęło się stosować murowane
ternatywę wobec konstrukcji szkieletowych.
sowań.
ściany silikatowe ze względu na ich bardzo
Dzięki ograniczeniu odkształceń ściany tego
dobrą izolacyjność akustyczną. Liczba możli-
typu wykazują się wyższą wytrzymałością na
wych do wykonania kondygnacji jest jednak
ściskanie nawet o 60% w stosunku do muru
ograniczona przez nośność (w szczególności
niezbrojonego. Pozwala to projektantom
smukłość) ścian murowanych niezbrojonych.
i wykonawcom na wznoszenie wielokondy-
Kiedy zastosować mur skrępowany? Wyróżnić można kilka przypadków, kiedy
całego obiektu.
zastosowanie murów skrępowanych ma zasadniczy sens. W Europie mury skrępowane wykonywane są przede wszystkim na obszarach poddanych oddziaływaniom sejsmicznym. W części krajów europejskich wynika to wprost z obowiązujących tam przepisów i norm, które nakładają obowiązek wznoszenia ścian zbrojonych i dodatkowo usztywnionych. W Polsce jest to częściej zagrożenie wynikające ze wstrząsów parasejsmicznych,
68
EKSPERT BUDOWLANY
nr 4/2022
Rys. 1. Schemat przenoszenia obciążeń ścinających w murach: a – niezbrojonych, b – skrępowanych
www.ekspertbudowlany.pl
