AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
POMPY CIEPŁA W ISTNIEJĄCYCH BUDYNKACH dr inż. Marek Miara, Fraunhofer ISE, PORT PC
ciepła wraz z analizą wyników badań i po-
Czy pompy ciepła nadają się wyłącznie do budynków nowych lub w pełni termomodernizowanych? Choć informacja taka jest często powtarzana, praktyka wskazuje, że nie można uznać jej za wiarygodną. Ponadto to właśnie istniejące budynki przesądzą o osiągnięciu neutralności klimatycznej systemów grzewczych. Nadrzędnym celem w ogrzewnictwie jest obecnie stosowanie rozwiązań niepowodujących emisji dwutlenku węgla. Pompy ciepła, zarówno w rozwiązaniach indywidualnych, jak i sieciowych, są technologią kluczową do spełnienia tego celu.
miarów zaprzeczających często utartym przekonaniom.
Efektywność pomp ciepła Czy pompy ciepła są w stanie zapewnić wystarczająco wysokie temperatury systemu grzewczego? Dlaczego maksymalna wymagana temperatura zasilania nie decyduje o efektywności? W dyskusji dotyczącej zastosowania pomp ciepła w istniejących budynkach głównym argumentem przeciwko jest wysoka tempe-
Z
ratura zasilania systemu grzewczego. Ma każdym kolejnym opracowaniem,
rzeczywistych instalacji pomp ciepła w bu-
ona prowadzić do niskiej efektywności pomp
scenariuszem czy prognozą jasno
dynkach jednorodzinnych różnych klas ener-
ciepła, a w konsekwencji być parametrem
mówiącą o bardzo ważnej lub nawet
getycznych. Projekty badawcze z ostatnich
wykluczającym sensowność ich stosowania.
decydującej roli pomp ciepła w dekarbo-
W tym kontekście należy odpowiedzieć na
nizacji systemów grzewczych, pojawiają
Uzyskane wyniki w sposób jednoznaczny
się również pytania: W jaki sposób pompy
wskazują na możliwość celowego stosowa-
Czy pompy ciepła generalnie są w stanie
ciepła mogą być stosowane w istniejących
nia pomp ciepła w budynkach niepodda-
zapewnić konieczne w budynkach istnieją-
budynkach? Czy są one w stanie zapewnić
nych termomodernizacji lub poddanych jej
cych temperatury? Jak wysokie są te tempe-
wymagane wysokie temperatury zasilania
jedynie częściowo. Pompy ciepła są w stanie
ratury w rzeczywistości?
układów grzewczych w przypadku zastoso-
zapewnić mieszkańcom wymagany komfort
Odpowiedź na pierwsze pytanie zależy od
wania systemu opartego na grzejnikach? Co
termiczny, jednocześnie pracując z efek-
wielu technicznych aspektów, m.in. rodza-
z ich efektywnością w tego typu budynkach?
tywnością pozwalającą uzyskiwać korzyści
ju czynnika roboczego oraz charakterystyki
Czy można nazwać działanie pomp ciepła
ekologiczne w porównaniu do instalacji na
kompresora. Ogólnie można powiedzieć,
w budynkach istniejących/starszych ekolo-
paliwa kopalne.
że standardowe pompy ciepła osiągają bez
dwa pytania:
Znalezienie odpowiednich rozwiązań oraz
problemów temperatury z zakresu od 55
Przygotowana przez autora seria materia-
ich implementacja w praktyce będzie w nie-
do 60°C i jest to szacunek bezpieczny, bo
łów pt. „Pompy ciepła w istniejących budyn-
których przypadkach pewnym wyzwaniem.
tzw. wysokotemperaturowe pompy ciepła
kach” powstała w celu rzetelnej odpowiedzi
Nie znaczy to jednak, że należy generalnie
osiągają temperatury rzędu 65–70°C (warto
na powyższe pytania. Głównym założeniem
poddawać w wątpliwość sensowność sto-
wspomnieć, że to określenie zarezerwowane
jest dogłębne przeanalizowanie, czy fakty po-
sowania pomp ciepła w istniejących budyn-
jest dla zastosowań przemysłowych i pomp
pierają utrzymujące się przekonania dotyczą-
kach. Bez wątpienia instalacja pomp ciepła
ciepła osiągających ponad 100°C). Na rynku
ce omawianego tematu, a w konsekwencji
powinna w przyszłości przebiegać szybciej
dostępne są również urządzenia osiągające
dostarczenie wiedzy niezbędnej do podejmo-
i łatwiej, a działające systemy pracować
temperaturę 75°C, np. pompy ciepła z na-
wania decyzji zmierzających do osiągnięcia
będą z coraz większą efektywnością, dla
turalnym czynnikiem roboczym – propanem.
neutralności klimatycznej w sektorze grzew-
wzmocnienia zarówno efektu ekologicznego,
Zatem na pierwsze pytanie można odpowie-
czym.
jak i ekonomicznego. Cała branża pomp cie-
dzieć twierdząco: dostępne pompy ciepła są
pła zmierza obecnie w tym kierunku.
w stanie (w większości przypadków) zapew-
gicznym?
Opracowanie podzielono na 12 części,
40
lat poświęcone były budynkom starszym.
które sukcesywnie ukazują się na stronie
Inaczej mówiąc, nie powinniśmy dłużej
nić wymagane temperatury systemu grzew-
Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii
czekać, ale stosować dojrzałe rozwiązanie
czego bez udziału dodatkowych grzałek elek-
Pomp Ciepła pod adresem: https://portpc.
technologicznie, ekonomicznie sensowne,
trycznych.
pl/pompy-ciepla-w-istniejacych-budynkach/.
a zarazem decydująco wspierające dekarbo-
To wiedza zebrana przez autora podczas
nizację sektora grzewczego.
Wyniki uzyskane podczas realizacji wieloletniego projektu monitoringowego pomp cie-
dwudziestu lat badań nad pompami ciepła
W ramach prezentowanej serii omówione
pła w istniejących domach jednorodzinnych
w niemieckim Instytucie Fraunhofera ISE.
zostanie wiele powszechnie pojawiających
w Niemczech, przeprowadzonego przez In-
W tym czasie przebadano m.in. około 300
się argumentów przeciw stosowaniu pomp
stytut Fraunhofera ISE, wykazały stosunkowo
EKSPERT BUDOWLANY
nr 3/2021
www.ekspertbudowlany.pl