'De Schure van Appie' toont een bijzondere verzameling uit het Land van Vollenhove

DOOR MARTIN VAN DER LINDE

Aan de rand van Sint Jansklooster, verscholen achter de bebouwing van de Kloosterweg, staat ‘de schure van Appie’. Van buiten oogt het als een doodgewone werkschuur, maar wie eenmaal binnen is waant zich in een vervlogen wereld. Dit is het domein van de Kloosterse familie Weijs. Talloze schilderijen en voorwerpen uit het Hoge Land van Vollenhove vormen samen een bijzonder atelier en museum van de streek.

Al kun je het eigenlijk geen echt museum noemen’, zegt beheerder Albert Weijs meteen bij binnenkomst. ‘Het is meer een uit de hand gelopen privéverzameling van mijn vader en mij.’ Alberts vader, die ook Albert (in de volksmond Appie) heette, zat het verzamelen in het bloed. Geboren in 1927 struinde hij al van jongs af aan over omgeploegde akkers in de omgeving op zoek naar oude voorwerpen die boven de grond kwamen. Later kwam hij door zijn werk als timmerman geregeld bij boeren in de wijde omtrekt. ‘Daar scharrelde hij allerlei spullen op die hij bewaarde in zijn schuur’, vertelt zoon Albert. ‘Ook als er ergens een boerderij werd afgebroken, was hij er als de kippen bij. Hij vond het zonde dat alles zomaar werd weggegooid.’

Religieuze voorstelling

Het resultaat van deze verzamelwoede is een zolderverdieping vol met gereedschappen, werktuigen, kleding, helmen en tal van andere bijzondere voorwerpen uit het Land van Vollenhove. Zo hangt ergens in een hoek een geschilderd paneel met een religieuze voorstelling van de ontmoeting bij de Jakobsbron tussen Jezus en een Samaritaanse vrouw, zoals is beschreven in het Bijbelboek Johannes. ‘Mijn vader groeide op in de Leeuwte op boerderij De Ruigenhof. Daar tegenover stond een oud boerderijtje waar de turfgraver Dierkes woonde, de enige katholiek in Sint Jans klooster’, vertelt Weijs. ‘Dit paneel hing bij hem thuis aan de muur, tussen twee bedsteden. Pas veel later, toen dat huisje allang afgebroken was, is het via via hier gekomen. Geen idee hoe oud het is, maar je gooit zoiets niet zomaar weg.’

Register van veroordeelden

Even verderop toont Weijs een boordkanon van een Boeing B-17 bommenwerper die op 6 december 1944 bij Ronduite is neergestort. ‘Mijn vader was toen zeventien jaar oud. Zo’n vliegtuigwrak trok veel bekijks. Toen de Duitse bewaking even weg was, heeft hij het wapen er snel uit gesloopt. Sindsdien is het altijd bewaard gebleven. Het is zelfs weleens op een wagen voor het jaarlijkse bloemencorso hier gebruikt.’

Ook interessant is een ‘register van veroordeelden’ dat Weijs tevoorschijn haalt. Hierin staan allerlei overtredingen genoteerd die dorpelingen eind negentiende-, begin twintigste eeuw hebben begaan. ‘Mijn opa was veldwachter Hendrik van Swieten’, zegt Weijs. ‘Een man met gezag, die niet met zich liet sollen. Iedereen in Sint Jansklooster kende hem. In dit register hield hij alle overtredingen bij. Voor een ‘moedwillige mishandeling’ moest iemand bijvoorbeeld acht dagen in de cel. Het gevangenisgebouwtje staat er nog steeds bij het begin van het dorp.’

Schilderijen

Weijs senior overleed in 2012 op 85-jarige leeftijd, maar de schuur ademt nog steeds zijn sfeer, niet in de laatste plaats door de vele schilderijen die hij heeft gemaakt. Naast zijn verzamelwoede bezat hij ook een begenadigd teken- en schildertalent. ‘Als mijn vader ergens was voor zijn werk, maakte hij tijdens de schaft vaak snel een schets’, aldus Albert. ‘Op basis daarvan schilderde hij allerlei taferelen en boerderijen uit de omgeving. Na zijn overlijden heb ik alle schilderijen geordend en netjes opgehangen. Zo lijkt het net alsof hij hier nog dagelijks aan het werk is.’ ●

‘De schure van Appie’ heeft geen reguliere openingstijden, maar is alleen op afspraak te bezoeken. Wie een afspraak wil maken kan een berichtje sturen naar albertengeaweijs@live.nl.