Overijssel in boeken

DOOR MARCEL MENTINK

Weldadig wandelen - Wim Huijser & Rolf Wolfs

Met deze wandelgids maken routemaker Rob Wolfs en publicist Wim Huijser de wandelaar deelgenoot van de strijd tegen de armoede die Johannes van den Bosch begin negentiende eeuw met de oprichting van de Koloniën der Weldadigheid voor ogen had. Het leed van de paupers – de armoedzaaiers die vanuit de steden tewerkgesteld werden op de schrale grond – echoot nog over de Drentse, Friese en Belgisch Kempische velden. We zwerven met deze gids langs gestichten, koloniehuisjes en –kerkjes door prachtige bomenlanen en langs vaarten waarin het zweet van de kolonisten nog maar nauwelijks is opgelost.

Uitgever: Uitgeverij Boekwriter4all.nl ISBN: 978 90 8271 774 7 | 272 pag. | € 24,95

Lange lijnen – Henk Jan Meijer, burgemeester van Zwolle - Lydia Lijkendijk

Na negentien jaar nam Henk Jan Meijer afscheid als burgemeester van Zwolle. In dit boek blikt hij terug op zijn bestuurlijke carrière, met als hoogtepunt zijn Zwolse tijd. Het boek laat zien hoe de groei van de stad parallel liep met de ontwikkeling van Meijer als burgemeester, die niet ging voor snelle successen, maar altijd de lange termijn voor ogen had. Aan de hand van verschillende rollen die hij als burgemeester vervulde, laat Meijer zien wat het burgemeesterschap inhoudt, en wat er schuil gaat achter de ambtsketen. Lange lijnen geeft de lezer een kijkje in het leven van een stadsbestuurder. En in de ziel, want de mens kan niet losgekoppeld worden van het ambt.

Uitgever: Waanders Uitgeverij Zwolle ISBN: 978 94 6262 254 8 |277 pag. | € 15,00

De Kolonieman – Johannes van den Bosch - Angelie Sens

Van den Bosch’ in 1818 opgerichte Maatschappij van Weldadigheid heeft bij vele generaties Nederlanders sporen achtergelaten die nog altijd doorklinken. Maar hij heeft ook grote daadkracht laten zien in die ándere koloniën: de (bijna-) afschaffing van de slavernij in Suriname en de invoering van het Kultuurstelsel in de Indonesische archipel zijn hiervan de pregnantste voorbeelden. De rode draad in zijn denken en handelen was de economische en sociale verheffing van zowel de armen in Nederland en de boeren in de Javaanse desa’s als de slaven op de Surinaamse plantages. Daardoor was hij niet onomstreden. Door sommigen beschouwd als utopisch socialist en wegbereider van de moderne verzorgingsstaat, door anderen als een puur pragmatische Macher, ja zelfs een schurk. In deze biografie schetst Angelie Sens een beeld van een tijdperk op een kantelpunt naar de moderne samenleving.

Uitgever: Uitgeverij Balans ISBN: 978 94 6003 891 4 |477 pag. | € 39,99

Het markeboek Drieschicht 1498 – 1786 - Henk Koop | Harm Smeenge

Vanaf 1498 worden de gebruiksrechten van het uitgestrekt vrijwel onbewoond veen- en bosgebied, grenzend aan de bestaande marken Mander, Vasse en Geesteren gereguleerd door een nieuwe zogenaamde drieschichtige marke. Het markeboek dat in het provinciaal archief van het Historisch Centrum Overijssel ligt, laat zien hoe in die marke de rechten op hout, turf en de uitdrift van veen onderling verdeeld werd. Illegaal gebruik van de gemeenschappelijke gronden wordt fel bestreden en bestraft. Het vee wordt in beslag genomen, de turf wordt teruggestort in de kuil, ontginningen worden ongedaan gemaakt en terug geclaimd voor gemeenschappelijk gebruik. Nieuwe boerderijen die zonder toestemming van de holtrichter en de eigenaren van de gerechtige boerderijen zijn gebouwd moeten worden afgebroken. De hertaling in dit boek in hedendaags Nederlands naast de oorspronkelijke tekst toont hoe de mensen vroeger met hun rechten, plichten en geschillen omgingen.

Uitgever: Samenwerkingsverband MarkeboekDrieschicht ISBN: 978 90 9032 190 5 | 640 pag. | € 39,95

Vliegwiel – De transformatie van vliegbasis Twente - Mark Hendriks

In het coulissenlandschap tussen Enschede, Odenzaal en Hengelo ligt de voormalige luchtmachtbasis Twente. Het mysterieuze gebied van vliegtuigshelters, weidse grasvlaktes en afgelegen legerkampen verandert langzaam in een gevarieerd woon- werk- en recreatiegebied. Op het imposante terrein is ruimte voor evenementen, technische innovatie en natuurontwikkeling. De gebiedsontwikkeling – een van de grootste in Nederland – kampte met economische tegenwind, veel maatschappelijk verzet en politieke strubbelingen. Dit geïllustreerde boek reconstrueert die geschiedenis en vertelt hoe de oude vliegbasis een impuls voor de regio kan zijn.

Uitgever: Blauwdruk ISBN: 978 94 9247 426 1 | pag: 205 | € 27,50

Atlas van historische verdedigingswerken in Nederland (Overijssel en Gelderland) - T. de Kruijf, W. Alkemade, P. van Dijk e.a.

Waar mensen wonen, wordt verdedigd: tegen vijandige groepen, steden of staten. In Overijssel en Gelderland zijn daarom een heel aantal verdedigingswerken te vinden; schansen, kazematten, redoutes, maar ook stadpoorten, bastions en bolwerken. De rivier de IJssel speelde hierin een belangrijke rol. De huidige toestand van de vele verdedigingswerken varieert van ruïneus tot nog in gebruik. De Atlas van Historische Verdedigingswerken in Nederland beschrijft verdedigingswerken van de Romeinse tijd tot aan de Tweede Wereldoorlog in detail. De staatkundige, geografische en krijgskundige ontwikkelingen in Overijssel en Gelderland en de gevolgen op het gebied van de vestingbouw worden op de voet gevolgd. Dit geïllustreerde naslagwerk van historische verdedigingswerken beschrijft de ontwikkeling van de verschillende verdedigingswerken en laat zien welke elementen nu nog terug te vinden zijn in het landschap.

Uitgever: Matrijs, Utrecht ISBN: 978 90 5345 556 2| 472 pag. | € 39,95