De Overijsselse roots van Henkjan Smits

Voor onze rubriek Geworteld in Overijssel reizen we dit keer af naar de Gooise matras waar de meeste BN-ers hun domicilie hebben. We gaan naar de oud-juryvoorzitter van Idols en de X-factor en later van POPster! Nu presenteert hij samen met Manuela Kemp het radioprogramma De Max! We hebben het natuurlijk over Henkjan Smits, telg uit de confectiefamilie van Smits & Co uit Almelo.

Henkjan Smits is geboren op 9 oktober 1961 en woonde aan de Wierdensestraat in Almelo. Als hij met zijn ouders door de stad liep werd hij altijd netjes begroet, want hij was het zoontje van “meneer Theo”. Deze meneer Theo was één van de drie directeuren van confectiefabriek Smits & Co. Smits heeft hoofdzakelijk goede herinneringen aan Almelo. Hij leerde fietsen, met veel vallen en opstaan, ging naar de Sinterklaasintocht en had er zijn eerste vriendinnetje.

Tukker in het Gooi

Eind 1970 verhuisde de familie Smits, vanwege het werk van vader, naar Naarden. Met zijn onvervalste Twentse accent kon Henkjan daar bepaald niet aarden en hij verlangde hevig terug naar Almelo. Zijn liefde voor muziek was er al vroeg en in Naarden speelde hij als zanger/gitarist in de band ‘No holding Back’. Optreden was zijn echte passie, en om dat te kunnen, belde hij stad en land af om ergens te kunnen spelen. Dat lukte vrij aardig waarna andere bands hem ook inschakelden om voor hen boekingen te regelen. Daarmee was zijn eigen boekingskantoor een feit. Enkele jaren later kwam Smits in dienst bij een platenmaatschappij en werkte hij onder anderen samen met Herman Brood en André Rieu. En toen kwam Idols. Na het succes van dat programma werd hij gevraagd om medepresentator van RTL Boulevard te worden. Al die bekendheid leverde hem uiteindelijk veel werk op. Smits begon lezingen te geven voor bedrijven en leende zijn stem aan verschillende audioboeken. Hij trouwde met een Oldenzaalse en ze hebben twee dochters.

Meneer Theo

Theo, de vader van Henkjan, was de tweede zoon in het gezin van Hendrik Jan Smits en Iny Bello. De familie uit Almelo bestond in z’n geheel uit drie zoons en twee dochters. Na het overlijden van vader Smits in 1958 was Theo samen met zijn broers Herman en Jaap één van de directeuren van Smits & Co. Theo was verantwoordelijk voor de overhemden, die werden verkocht onder de naam Rexalco.

Op 1 januari 1969 kwam het tot een fusie tussen Bendien en Smits & Co. De nieuwe onderneming werd al snel gekenschetst als een ongelukkige optelsom van twee familiebedrijven. Het gevolg was een verdieping vol directeuren, elke stoel was dubbel bezet. Het werd Theo al snel duidelijk dat er voor hem geen plek was binnen het vernieuwde bedrijf. Hij werd agent bij Nino en later bij Van Delden en Schumann. Probleem was dat zijn klanten veelal in het westen gevestigd waren en heen en weer reizen niet echt een optie was op de langere termijn. Vandaar dat het gezin eind 1970 naar Naarden verhuisde.

Opa Hendrik Jan

Hendrik Jan Smits werd geboren in Almelo op 25 augustus 1886. Hij ontving dezelfde naam als zijn oudere broer die een jaar eerder was overleden. Hij kreeg nog een jongere broer: Eltje Jacob. Hendrik Jan Smits trouwde in Utrecht op 32-jarige leeftijd met de veel jongere Catharina Ellerman uit Ede. Het huwelijk hield geen stand. Op 8 september 1927 scheidde het stel na beschuldigingen van overspel. Lang heeft Smits hier niet om getreurd, want op 21 november van datzelfde jaar trad hij in Lochem in het huwelijk met de 26-jarige Clasina Gerri Bello (Lochem, 1 augustus 1901). Tussen 1929 en 1940

kreeg het stel vijf kinderen. Onder Hendrik Jans leiding groeide het bedrijf Smits & Co naar 700 werknemers. In 1920 stopte het bedrijf met de productie van vakkleding en lingerie en ging zich richten op heren- en kinderkleding. De herenoverhemden van Smits & Co werden zo goed verkocht, dat deze afdeling in 1936 onder de naam Rexalco (semi-)zelfstandig verder ging. Hendrik Jan overleed in Montreal op 6 november 1958.

De oprichter

Waar textielindustrie is, is confectie-industrie. Aan arbeiders die een geregeld inkomen hadden, was het goed kleding

verkopen. Daarom werd in 1888 aan de Almelose Holtjesstraat het confectiebedrijf Bendien Smits opgericht door Isaac Bendien en Herman Smits. Maar de werkmanskleding verkocht aanvankelijk zo slecht dat de vennootschap al op 1 januari 1890 werd ontbonden.

Bendien bouwt in 1913 een nieuwe fabriek en al eerder had Herman Smits aan de Parallelweg een moderne fabriek gebouwd waar in 1914 reeds 250 mensen werkzaam waren. Men werkte er graag, want meisjes werkten liever in de confectie dan in de textiel. Dat klonk namelijk chiquer! Nadat er eerst alleen boezeroens en werkmansbroeken geproduceerd werden, kwam er in 1906 ook een afdeling lingerie en in 1908 een afdeling herenover-

hemden. De oprichter van het bedrijf, Herman Smits, werd op 12 augustus 1854 in Haaksbergen geboren. Op 5 juni 1884 huwde hij in Amsterdam de daar geboren Alagonda Geertruida Hemmes (1858- 1937). Herman Smits overleed op 7 januari 1920.

Koopman

Hermans vader, Hendrik Jan Smits (Haaksbergen, 9 november 1813) was kennelijk in goeden doen. Als koopman had hij enig aanzien, want op 21 april 1842 trouwde hij met de burgemeestersdochter Johanna Harmina Diderika Becking (14 mei 1816) uit Zelhem. Hij stierf op 24 april 1899 in Haaksbergen.

Vanuit Amsterdam

Stamvader Jan Smits kwam volgens een huwelijksdocument uit Amsterdam, maar woonde in Eibergen. Hij werd omstreeks 1777 geboren en trad op 4 augustus 1799 voor het eerst in het kerkelijk huwelijk met Johanna ter Horst. Blijkbaar overleed zij, want in 1810 trouwde hij met Geesken ten Brugge. Op 22 april 1849 overleed hij op 72-jarige leeftijd. Volgens de overlijdensakte was ook zijn beroep koopman. ●