№41-42 (201) = 14 қараша = Жұма = 2014 жыл
e-mail: gazeta_adilet@mail.ru
Отырыста Қазақстандағы санитариялықэпидемиологиялық жағдай қаралды. Бұл тақырыптың өзектілігін бірқатар фактор, соның ішінде əлемдегі Эбола вирусының таралуына байланысты оқиғалар көрсетіп отыр.
«Нұрлы жол – болашаққа бастар жол» Дариға НАЗАРБАЕВА, ҚР Парламенті Мәжілісі төрағасының орынбасары, «Нұр Отан» партиясы фракциясының жетекшісі:
Отырысты ашқан Қазақстан Президенті халық денсаулығын қорғауды тиімді қамтамасыз ету мемлекеттің басымдығы бар міндеттерінің бірі саналатынына тоқталды. – Елімізде жұқпалы, соның ішінде əлеуметтік аурулардың, сондай-ақ сібір жарасы мен бруцеллезді қоса алғанда, жануарлардың қауіпті ауруларының ошақтары бар. Сонымен бірге, Эбола вирусының таралуы секілді
«НҰРЛЫЖОЛ» ЭКОНОМИКАНЫҢ ҚАРҚЫНДЫ ДАМУЫНА ЫҚПАЛ БОЛАДЫ»
Елбасының төрағалығымен Қауіпсіздік кеңесінің отырысы өтті
сыртқы қатерлер де ұлғаюда. Тұрғындарды түрлі жұқпалардан қорғау мəселесіне жіті назар аударып, тиісті шаралар қабылдау қажет. Мемлекеттік органдардың жауапкершілігін нақты айқындап, олардың іс-қимылдарын үйлестіруді қамтамасыз еткен жөн, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Бұл ретте Мемлекет басшысы қазіргі қалыптасқан жақсы ахуал арқаны кеңге салуға себеп болмауы тиістігін, өйткені əлемге есігі ашық Қазақстанның кең ауқымды сауда-экономикалық байланыстары, азаматтардың барыскелістері елімізге қатерлі жұқпалардың келу қаупін жоққа шығармайтынын атап өтті. Туберкулезбен сырқаттану деңгейін
Сауалнамаға қатысушылардың 98%-ы «Нұрлы жол» жаңа экономикалық саясатының уақтылы әрі өзекті екендігін айтқан
төмендету жөнінде қабылдаған шараларға қарамастан, бұл ауру бұрынғысынша мемлекеттік деңгейде көңіл бөлуді қажет етеді. Осыған орай, туберкулезбен ауырудың барлық оқиғаларын толық анықтауды қамтамасыз ету жəне жасырып қалу фактілеріне байланысты қатаң жазалаудың маңыздылығы айтылды. Қазақстан Президенті көршілес елдермен жəне Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымымен өзара іс-қимылды жəне трансшекаралық қауіптер мен биологиялық қатерлер туралы ақпарат алмасуды жандандыру жөнінде міндет қойды. Нұрсұлтан Назарбаев денсаулық сақтау жəне əлеуметтік даму, ауыл
шаруашылығы, білім жəне ғылым, ұлттық экономика министрліктеріне қарасты мекемелердегі жұқпалы ауруларға қарсы тұру тақырыбы бойынша жүргізілетін ғылыми зерттеулерді үйлестіруді жұмыстың маңызды бағыты ретінде атады. Болашақта қазақстандық ғалымдардың əзірленімдері негізінде өзіміздің диагностикалық құралдар мен дəрілік препараттардың өндірісін жолға қою қажет. Сонымен қатар, Мемлекет басшысы қауіпті аурулар тұрғысынан қолайсыз елдерге іскерлік жəне жеке мəселелермен шығатын Қазақстан азаматтарын сақтану шаралары туралы ақпараттандыруды тапсырды. Отырыс барысында баяндама жа-
саған Ұлттық экономика министрі Е.Досаев пен Ауыл шаруашылығы министрі А.Мамытбеков елдегі эпидемиялық жəне эпизоотиялық ахуал жалпы алғанда тұрақты екенін айтты. 20022014 жылдары тіркелген оба, тырысқақ, сібір жарасы, конго-қырым безгегі секілді аса қауіпті жұқпалар іс жүзінде бірен-саран сипатта болды. Соңында Мемлекет басшысы аталған мəселелер бойынша барлық бағдарламалық құжаттар қабылданғанын, сондықтан оларды уақытылы жəне сапалы жүзеге асыру Үкімет пен атқарушы биліктің жергілікті органдарының маңызды міндеті болып саналатынын айтты. Akorda.kz
ЕУРАЗИЯЛЫЌ КЕЅІСТІКТІЅ ЕРЕН ЌАДАМДАРЫ
– Елбасымыздың «Нұрлы жол – болашаққа бастар жол» атты бұл Жолдауы елімізді сыртқы факторлардың қауіп-қатерінен сақтауға көп көмегін тигізеді. Мемлекет басшысы келешектегі үш жылда жүзеге асырылуы тиіс «Нұрлы жол» жаңа экономикалық саясатын ұсынды. Əңгіме ел экономикасын барлық сала бойынша, атап айтқанда, ауқымды инфрақұрылымдық жобалар көліктік-логистикалық инфрақұрылым, жол, мемлекеттік жалға берілетін пəтерлер, энергетикалық қуатты арттыру нысандарын салу, тұрғын-үй коммуналдық шаруашылықты жаңғырту жайлы болып отыр. Қаржы Ұлттық қордан жəне халықаралық институттардан бөлінетін болады. Аталған шаралар ел экономикасы мен əлеуметтік саланың қарқынды дамуына ықпал етері сөзсіз. Сонымен қатар бұл маңызды құжатта бірлік пен қауіпсіздік мəселелері, əлеуметтің əлеуетін арттыру, репродуктивтік денсаулықтың нығаюы, білім беру, жұмыспен қамту, мəдениет, қоршаған орта, гендерлік теңдік бағытындағы жұмыстарға маңыз берілетіні баса айтылды.
Азат ПЕРУАШЕВ, Қазақстанның «Ақ жол» демократиялық партиясының ҚР Парламентіндегі фракциясының жетекшісі:
«ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАСЫ ЖАҢА ФОРМАТҚА КӨШУДЕ» – Елбасының ұсынған «Нұрлы жол» жаңа экономикалық саясаты бүгiнгi таңда ел алдында туындаған қауiпқатерлердi жаңа мүмкiндiктерге айналдыруға жəне ұлттық экономиканың түр-тұлғасын жаңа форматқа көшiруге бағытталған. Əдеттегiдей күтпеген тұста Елбасы ұлттық мəселелерге дөп тиетiн жауаптар мен ұсыныстарды ортаға салды. Мен бұл стильдi «Назарбаевтың өткiр жүздi қылышы» деп атар едiм. Елбасымыз 2008 жылдары əлемдiк дағдарыстың басталған тұсында индустрияландыру бағдарламасын қолға алды. Қазiр оның жемiсiн көрудеміз. Енді өндiрiстер ашылып, Қазақстанда бұрын-соңды болмаған тауарлар шығуда. Тұралап қалған ескi өндiрiстердің түтіні түзу шығып, заманауи технологияға ие бəсекеге қабiлеттi iрi өнеркəсiпке айналды. Бір кездері Президенттiң идеясымен құрылған Ұлттық қор бүгінде өз шапағатын беріп жатыр. Ұлттық қор құрылған кезде елде қаншама қарсы пікірлер бой көтерді. Елдің ен байлығынан түскен қаржыны қорға тықпаламай, мұнайдан түскен сол ақшаны елге үлестірейік. Бір адамға шаққанда жылына 17 мың теңге болады екен деп жатты. Ал енді қараңыз сол 17 мың теңгені бəріне таратып, ішіп-жегенде ұтарымыз не еді? Тіпті ұмытып та кететін едік.
Әділбек ЖАҚСЫБЕКОВ, Астана қаласының әкімі:
МИНСК ҚАЛАСЫНДА ӨТКЕН ҮШ ЕЛ ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ АЛҚАЛЫ БАСҚОСУЫНДА АТАП КӨРСЕТІЛДІ
«БҰЛ ЖОЛДАУ – ЭКОНОМИКА ӨСУІНІҢ ҚОЗҒАУШЫСЫ» – Мемлекет басшысының «Нұрлы жол – болашаққа бастайтын жол» атты Жолдауы – бұл экономика өсуінің қозғаушысы. Біздің күшіміз бірлікте, бір-бірімізге толерантты болуымыз керек, ұлтаралық жəне конфессияаралық ынтымақтастықты сақтау керек дегенді Елбасымыз қадап айтты. Кезкелген мемлекетте экономика өркендемесе əлеуметтік прогрестің болуы мүмкін емес. Біздің алдымызда жаңа экономикалық принциптерге көшу мақсаты тұр. Бірінші кезекте 2015 жылға арналған бюджеттің параметрлерін қайта қарау керек, соған сəйкес өзгертулер енгізу қажет. Сонымен қатар, біз барлық əлеуметтік шарттар мен міндеттемелерді қамтамасыз етуіміз керек.
Минск қаласында өткен халықаралық конференцияға қатысушылар ЕЕК министрі Н.Алдабергеновпен Беларусь Республикасының астанасы Минск қаласында «Бірыңғай экономикалық кеңістіктегі монополияға қарсы реттеу» тақырыбында конференция форматында алқалы жиын өтті. Шараға «Беларуская думка» журналының бас редакторы Вадим Гигин, «Success K» медиа-агенттігінің бас директоры Лəззат Көккөзова, «Экономика» газетінің бас редакторы Леонид Фридкин, «Российские вести» апталығының бас редакторы Дмитрий Ермолаев, «Конкуренция и право» журналының бас редакторы Виктория Цыганкова секілді Қазақстан, Беларусь пен Ресейдің бірқатар БАҚ өкілдерінің басшылары жəне Қазақстанның Бас редакторлар клубының вице-президенті ретінде осы жолдардың авторы да қатысты. Үш бірдей елдің айтулы БАҚ өкілдерінің осынау маңызды басқосуында Еуразиялық экономикалық комиссияның Бəсекелестік жəне монополияға қарсы реттеу жөніндегі алқа мүшесі (министр) Нұрлан Алдабергенов ЕЭО елдерінде темір жол жəне əуе қатынастарының, сонымен қатар, роуминг, қосалқы импортқа өту мəселесін көтерді. Соның ішінде алқа мүшесі Беларусь, Қазақстан жəне Ресей елдерінің танымал БАҚ өкілдеріне монополияға қарсы заңнаманы жетілдіру, тауарлар нарығында тең бəсекелестікті қамтамасыз ету жайлы жіктеп айтып берді.
Кездесу барысында қосалқы импорттағы тауар бағасының төмендеуі байқалғаны айтылды. Мəселен, автобөлшектер 60-тан 80 пайызға дейін төмендеген. Сондай-ақ, иіссулар 20-дан 60 пайызға, автоорындық 50, спорттық тауарлар 30-дан 45 пайызға, шайтанарбалар 40 пайызға, фотоаппараттар 20 пайызға арзандаған. Бүгінгі таңда үш елдің тауар өндірушілерінің алдында маңызды міндет тұр. Атап айтсақ, əлемдік сауда нарығында интеграциялық одақтың ықпалын кеңейту мақсатында елдердің бір-бірімен арақатынасының ұлттық экономикалық бəсекелестігін арттыру алға қойылып отыр. Осы жұмысты орындауда ең алдымен, одаққа қатысушы елдердің бəсекелестік туралы Үлгілік заңды қабылдау, монополияға қарсы реттеу нормаларын біріздендіру жайын көтеруін айтып өткен жөн. Жыл соңына дейін ұлттық заңнамаға Үлгілік заңның ережесін енгізіп, екінші кезеңін үйлестіру керек. Бұл стратегиялық тапсырманы орындау – одақ алдында тұрған айырықша міндет. Жалпы ЕЭО аясындағы Үлгілік заңды қабылдаудағы басты мақсат – Бірыңғай экономикалық кеңістік аумағындағы экономикалық қатынастарды құқықтық реттеуді жақындастыру. Заңда бизнесті қолдау, оған түсетін əкімшілік жүктемені азайту, бəсекелестікке қарсы заң бұзушылықтардың алдын алу мақсатында монополияға қарсы заңнаманы бұзатындарға қатысты монополияға қарсы реттеу ұйымдары сақтандыру, ескерту, сондай-ақ, лауазымды тұлғаларды жұмыс-
тан шеттету жөнінде шешім қабылдай алатындығы турасында нормалар бар. Еуразиялық экономикалық комиссия мүшелері алдағы екі ай ішінде тар шеңберде мамандандырылған сауалдардың соңғы нүктесін қоюды мақсат етіп отыр. Оның ішінде қосалқы импортқа өту мəселесі күн тəртібінде қаралмақ. Қазіргі кезде Еуразиялық одақ аймағында өндірілмейтін тауарларды арнайы дистрибьюторлардан ғана сатып ала алады. Бұл сауалдың жауабы ретінде келер жылы ЕЭК аумағындағы қосалқы импортқа кіріспе жасалады. «Соңына дейін біз осы мəселе бойынша нақты шешімдер қабылдауды жоспарлап отырмыз, бұл шешім нəтижесінде шетелдік тауар өндірушілердің немесе тіркелген танымал маркалардың болмаса, олардың дистрибьюторлық жүйе өнімдерін тасымалдауға мүмкіндік туады», – дейді Нұрлан Алдабергенов. ЕЭК министрінің пайымынша, халықаралық танымал тауарлардың құны 20-80% дейін төмендейтіндіктен мұның үлкен тиімділігін ЕЭО мүшелерінің халқы көрмек. Алдыңғы кезекте оған автобөлшектер, спорттық тауарлар, иіссулар мен фотоқұралдар кіреді. «Біз 2020 жылға дейін ЕЭК аумағындағы тауар өндірушілерге арналған аумақтық тауысу қағидасын ұсынамыз. Ал біздің тұтынушылардың есебінен үшінші елдің бизнесін қолдап қуаттауды доғарған дұрыс», – деді Нұрлан Алдабергенов журналистерге берген жауабында. (Жалғасы 9-бетте).
ЖАҚСЫНЫҢ ӨЗІ ДЕ АЛТЫН, СӨЗІ ДЕ АЛТЫН Қарасай мен Ағынтай батырларға Ерейментауда үлкен кесене тұрғызылып, пойызбен кетіп бара жатқанымызда мен отырған купеге ұзын бойлы, сыпайы кісі келіп: – Нəке, сізбен танысайын деп келдім. Менің атыжөнім Жолмұхан Түрікпенұлы болады, – деп қолымды алды. Екеуміз Алматыдан Көкшетауға жеткенше əңгіме-дүкен құрдық. Не деген шалқар білім, сұңғыла тереңдік. Қай сала, қай сұрақ берсең де көсіліп, шешіліп нақты деректерді келтіріп, айызыңды қандыра əңгімелеп береді. Міне, содан бері Жолмұхан ағамен жиі-жиі сырласып, кеңесіп, сұхбаттасып, ағалы-інілі болып сыйласып келеміз. «Жақсыдан – шарапат, жаманнан – кесепат» демекші əңгімелессең жаның жадырайды, көңілің көтеріле-
ді, қалам алып үстелге отырып жаңа дүние жазғың келіп кетеді. Ерекше құлшыныс береді. Ол менің əр жазғансызғанымның бірін қалдырмай оқиды. Оқып қана қоймай-ақ, тілеуін жауды-
рып, керемет талдайды. Мені ғана емес күнделікті баспасөзде шығып жатқан сан түрлі əдеби шығармалар, пікірталастар туралы өз ой пікірін айтады, тұжырым жасайды. (Жалғасы 11-бетте).
Қазақстан халқының саны 2030 жылға қарай 20,3 млн. адамнан асады