AUSCHWITZ BULLETIN
D E C 2 017
|
19
BO EK EN EN ZO M A R J o N De k L I J N
R EC E NT V E R S C H E N E N
In het tweede deel van de
ze daar kan kennismaken met
aanvankelijk de grootste moei-
oorlogsdagboeken wordt de
de verschillende schrijvers die
te mee heeft, beseft ze dat ze
periode 1942 tot en met mei
er zijn. Verder volgt een beeld
aan de vroomheid haar leven te
1945 beschreven. In het begin
van het dagelijks leven van
danken heeft.
van 1942, is Hanny Michaelis
Hanny als onderduiker vanaf
nog niet ondergedoken en
de herfst van 1942. ze ziet nog
hanny michaelis, De wereld
werkt ze door bemiddeling van
maar weinig nieuwe mensen
waar ik buiten sta. Oorlogsdag-
haar oude geschiedenisleraar
en is ze voornamelijk op haar
boek 1942-1945, Uitgeverij Van
Jacques presser, als dienst-
dagboek aangewezen om haar
Oorschot, Amsterdam 2017,
meisje bij de schrijfster Jeanne
dagelijkse belevenissen te
1.060 blz., isbn 9789028261815,
van schaik-Willing in huis. Die
commentariëren. zo komt ze
€ 34,99
houdt daar op gezette tijden
bijvoorbeeld steeds weer men-
een soort literaire salon, en
sen tegen die strenggelovig
Michaelis kan niet wachten tot
zijn, terwijl ze daar als atheïst
shanghai wordt in dit boek ge-
veerd in Wenen. Hij zag wat
Na de zogenaamde Kristall-
zien vanuit het perspectief van
er met de Joden gebeurde en
nacht in Duitsland (1938) negen
europese Joden. zij hadden
ook dat ze nauwelijks het land
maanden na de Anschluss,
hun toevlucht daar gezocht
uit konden. Ho besloot visa te
nam het aantal aanvragen
en het grootste deel heeft het
geven aan iedereen die er om
uitzonderlijk toe en uiteindelijk
overleefd. Het was echter niet
vroeg, en dat bleek levensred-
zouden zo’n drieduizend visa
zo dat bedreigde Joden shang-
dend te zijn. Met zo’n visum
verstrekt worden.
hai hadden uitgezocht. De
kon je een Duits paspoort
Chinese diplomaat Feng-shan
krijgen en het land verlaten.
joan veldkamp. Vrijhaven
Ho, was na de Anschluss van
De Duitsers waren er toen op
Shanghai, Uitgeverij Balans
oostenrijk bij Nazi-Duitsland
uit alle Joden te verwijderen;
Amsterdam 2017, 240 blz., isbn
tot consul-generaal gepromo-
moord had nog geen prioriteit.
9789460035135, € 19,90
In 1941 was het masker al
ingezet voor de oorlogsin-
jacht op het verzet. De Neder-
afgevallen toen de Duitsers
dustrie en worden de eerste
landse economie wordt steeds
de Februaristaking keihard
40.000 Nederlandse joden naar
meer dienstbaar gemaakt aan
hadden neergeslagen. Begin
Auschwitz gevoerd. De Duitse
de Duitse belangen. Arbeiders
1942 hoopten de Nederlanders
bezetting werd grimmiger. ook
moeten vrezen om in het kader
vurig dat de bezetting nu snel
worden in 1942 de grote dilem-
van de Arbeidinzet naar Duits-
voorbij zou zijn, omdat Amerika
ma’s van de bezettingstijd voor
land te worden gestuurd.
in de oorlog was betrokken.
veel Nederlanders onontkoom-
Maar in dit jaar wordt de Duitse
baar. Het jaar dat de Holocaust
eric schumacher ( red),
overheersing in heel Nederland
in Nederland echt op gang
Leven in bezet Nederland, 1942:
gevoeld: naast voedsel- en
kwam, daarnaast trad de
Oorlog op alle fronten , Spec-
kolenschaarste wordt het
Duitse bezetter hard op tegen
trum, Houten 2017, 252 blz.,
bedrijfsleven en de bevolking
oppositie en maakte intensief
isbn 97890000353583, € 24,99