ElektroVisie 2017 nr 1 - NL

ElektroVisie

Vakblad voor de elektrosector

Nelectra, Beroepsorganisatie voor de elektrobranche, Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde / Tweemaandelijks (6 x jaar) - achtentwintigste jaargang / Afgiftekantoor 8400 Oostende Mail / P2A9571

Een uitgave van NELECTRA

WWW.NELECTRA.BE

DOSSIER AANKOOPGROEPERINGEN NELECTRA | INFOSESSIES en OPLEIDINGEN BATIBOUW | EERSTE NIEUWS METEN & IMPEDANTIES

13

f eb 17

INDUSTRIËLE LEDVERLICHTING

Reflectoren

IBL

60°

100°

70°

Integra IBL Bayled: High & fast ROI Een vernieuwend industrieel armatuur met het accent op zijn unieke koellichaam.

“Cold-forge pure aluminium”

100W - 150W - 200W

HBRO

• • • • • •

Uitwisselbare PCB met NICHIA SMD leds 1-10V dimbare Meanwell HBG driver Beschikbare reflectoren 60°, 70° en 100° 110Lm/Watt 120° - 4000K Lifetime 50.000 L70B50

65

50.000u

Integra HBRO Bayled: Industriële zekerheid Een robuust industrieel armatuur met vernieuwend design.

“Akzo nobel interpon 600” coating voor agressieve omgevingen

100W - 150W - 200W

• • • • • • •

Uitwisselbare PCB met Philips lumiled T Glazen cover 1-10V dimbare Meanwell HBG driver 110Lm/Watt 120° - 4000K ENEC certificatie Lifetime >54.000 L70B50

65

54.000u

Super snelle montage

Dreamline Integra Dreamline: High end linear lighting Is een eindeloos combineerbaar lijnverlichtingsysteem dat elke gewenste realisatie mogelijk maakt.

30~48W - 42~72W

info@integratech.be

• • • • • • •

Edison SMD2835 leds Zeven-aderige bedrading Standaard 1-10V dimbaar - DALI in optie Lenzen 30/60/90/120° - asymmetrisch 25° 130Lm/Watt - 3000 of 4000K Driver met instelbaar vermogen Lifetime 54.000 L70B50

www.integratech.be

40

54.000u

Less energy, more light

NELECTRAVISIE

Hoera?

N

a een emotioneel moeilijk 2016, waarbij we met z’n allen omgingen met de angst voor aanslagen en de gevolgen ervan op alle vlak, durven we 2017 met een toenemend vertrouwen tegemoet gaan. Volgens sommige bronnen is er zelfs hoogconjunctuur op komst.

Is men er wel van op de hoogte dat er duizenden accumulatiekachels zijn die al jaren probleemloos hun werk doen? Nelectra stelt deze vragen alvast eens aan de minister van energie.

Want opkomen voor onze sector is onze job! En bedrijven helpen vooruit te komen, op welk vlak ook. In dat opzicht willen we in 2017 een aantal nieuwigheden uitrollen : onze leden kennen onze techniIn het vierde kwartaal van 2016 ging onze elektrobarometer welissche of sociale infosessies reeds lang. In 2016 heeft Nelectra met waar lichtjes achteruit, maar het werkvolume – een belangrijke evasucces enkele” proef” webinars georganiseerd. Onze leden hebben luatieparameter – scoort opvallend positiever, net zoals rendabiliteit niet altijd de tijd zich te verplaatsen en sommige onderwerpen leen tevredenheid met de economie in het algemeen. Waarom de banen zich ertoe de nodige kennis over te dragen via internet van op rometer dan toch wat achteruit ging, leest u verder in ons tijdschrift. de eigen werkplek of thuis. Maar soms is het persoonlijk contact of het netwerken met andere colGoed nieuws is ook dat de interprolega’s van cruciaal belang. Dit is fessionele partners begin 2017 bij voorbeeld het geval voor onze een gelijknamig akkoord sloten OR VO inspiratiesessie over de innovavoor de jaren 2017 en 2018. Dat NELECTRA: OPKOMEN tieve arbeidsorganisatie in een betekent dat het geloof in het JOB! ONZE SECTOR IS ONZE technische omgeving. Waarom sociaal overleg opnieuw werd zetten succesvolle bedrijven in aangezwengeld én dat de sectoop een IAO waarbij mensen werrale sociale partners de krijtlijnen ken in team met een hoge graad van verder kunnen uitwerken in secautonomie, en dit vanuit de overtuiging dat dit een antwoord biedt op torale collectieve arbeidsovereenkomsten. De sector hecht daarbij de snel veranderende omgeving en de steeds specifiekere klantengroot belang aan de strijd tegen sociale dumping. Voor Nelectra is eisen? Benieuwd naar het antwoord? Leden kunnen inschrijven via het cruciaal dat tijdens de sociale flitscontrole die het kabinet van www.nelectra.be staatssecretaris voor bestrijding van de sociale fraude in de sector organiseert op 17 maart aanstaande, die bedrijven worden geconWil u uw ervaringen over bovenstaande (of andere) onderwerpen troleerd die het niet zo nauw nemen met misbruiken en oneerlijke met ons delen? Viviane.Camphyn@nelectra.be concurrentie en niet de bonafide bedrijven!.

Voorzichtig positief is Nelectra ook voor de ingeslagen weg met betrekking tot de energieheffing. Na de invoering van de energietaks of de zogenaamde “Turteltaks” in maart 2016, merkte Nelectra op dat deze heel nadelig was voor wie op elektriciteit verwarmt. De Vlaamse Regering zette in januari het licht op groen om de energieheffing voor wie 20-25 MWh verbruikt te verlagen. Toch vindt Nelectra het een gemiste kans dat bepaalde technieken worden opgehemeld in het nadeel van elektrische verwarming. Staart de overheid zich blind op het rendement van de omzetting van energie zonder rekening te houden met de globale kost van onderhoud en afschrijving op lange termijn?

Viviane Camphyn Gedelegeerd bestuurder Nelectra T 02/550.17.11

februari 2017 - ElektroVisie | 3

INHOUD

6

Vanaf dit nummer hernieuwen we onze kennismaking met de diverse aankoopgroeperingen die ons land rijk is. Meerdere van hen zijn overigens collectief aangesloten bij Nelectra en bieden hun leden daardoor toegang tot de diensten en voordelen van deze federatie. Zo ook onze eerste gesprekspartner: de 20 jaar jonge keukengroepering Royal Crown.

NELECTRA-VISIE

24

Onze sector kent (gelukkig!) ook heel wat starters. Hoe maakt men zich bekend? En verwerft men opdrachten? Sommigen doen dit via deelname aan een wedstrijd. Zoals Dynamitec uit Gent dat een project indiende en de KNX Innovation Award won. We brachten Joeri en Xavier een bezoek.

27

Een toestel dat quasi onmisbaar is voor elke elektro-professioneel, is een meettoestel. En daarom in dit en volgende nummers graag uw aandacht voor diverse artikels die het meten behandelen. Want er zijn nogal wat soorten meettoestellen, soorten metingen ook. We brengen u meer uitleg.

Tommelein en de elektrische verwarming: Nelectra ageert 13

Hoera? 3

Pré-aankondigingen voor Batibouw Werkbaar werk

NELECTRA INFO

INSTALLATIE 22/23

21 Dynamitec: systeemintegrator

24 > 26

Meten van kortsluitstroom

27 > 29

Voorzitter 34

De elektro-barometer!

5

Wat is er nieuw dit jaar?

6/7

DISTRIBUTIE

Differentieel Type B

Nieuwe Recupelbedragen De Nelectra-infosessies en opleidingen van dit voorjaar

8/9

Hallo Nelectra

10

Flitscontroles/Nelectra in uw provincie

11

Nelectra-ledenvoordeel: Dyzo helpt!

12

Aanpassing mobiliteit

12

Voorbije infosessies

13

30/31

14 Meettoestellen 32

Nelectra en Minister Peeters: nieuwe waarborgregels

14

De Aankoopgroeperingen

15

Aankoopgroepering (1) Royal Crown 16 > 19 Nieuws vanop CES Las Vegas Pré-aankondigingen voor Batibouw

20 22/23

BEVEILIGING Nieuwe wet

33

VERLICHTING LEDverlichting 35

DE LAATSTE BLADZIJDE Voorzitter 34

Informatietijdschrift voor de professionelen uit de elektro-sector.

Elektro Visie/Electro Vision heeft een oplage van 10.070 exemplaren.

Elektro Visie is een tweemaandelijkse uitgave van:

redactieraad

Viviane Camphyn, Eric Claus, Roger Coteur, Fallon Declerck, Pieter Feys, Els Heyrman, Ludo Holemans, Christophe Louage, Ronny Lannoo, Wouter Vloebergh, Rudy Van Den Bergh, Danny Hermans, Denise Weyers, Dirk Van Steenlandt

reclameregie

Beroepsorganisatie voor de elektrobranche Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde tel. 02/550.17.11, fax 02/550.17.29 www.nelectra.be

hoofdredacteur: Marc Van Hove

tel. 02/550.17.21, fax 02/550.17.29, e-mail: marc.vanhove@elektrovisie.be

4 | ElektroVisie - februari 2017

TREVI, Willem Holemans, Meerlaan 9, 9620 Zottegem tel. 09/360.62.16, fax 09/367.49.88 e-mail: willem.holemans@trevi-regie.be

vertaling

Miles Translations Wetstraat 26/11, 1040 Brussel tel. 02/739.45.23 e-mail: translations@milesgroup.be www.milesgroup.be

reportages

Wouter Vloebergh, Mediadienst UNIZO e-mail: wouter.vloebergh@telenet.be

verantwoordelijke uitgever

Viviane Camphyn, Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde, tel. 02/550.17.11 De artikels en de advertenties verschijnen onder de verantwoordelijkheid van de auteurs en de adverteerders. Overname van artikels is toegestaan mits schriftelijke toestemming van de uitgever. Lid van de Unie van Uitgevers van de Periodieke Pers

administratie

Françoise Martens, tel. 02/550.17.16 e-mail: francoise.martens@nelectra.be Marian Hemerijckx, tel. 02/550 17 18 e-mail: marian.hemerijckx@nelectra.be

drukkerij

Goekint Graphics, 8400 Oostende, tel. 059/51.43.43, fax 059/51.44.43 e-mail: info@goekint.be www.goekint.be

2015

NELECTRA INFO ELEKTROBAROMETER – 4DE KWARTAAL 2016

DE ELEKTROBAROMETER STABILISEERT In het vierde kwartaal van 2016 stabiliseert de elektrobarometer. Hij gaat heel licht achteruit waardoor hij net onder de gezonde grens van 100,0 landt waar optimisten en pessimisten elkaar in evenwicht houden. Het werkvolume – toch de belangrijkste evaluatieparameter – scoort opvallend positiever. Ook de rendabiliteit en de tevredenheid van de elektrobedrijven met de economie in het algemeen gaan erop vooruit.

D

e lichte achteruitgang van de elektrobarometer is te wijten aan de toename van de concurrentie en van het aantal slechte betalers. Ook de tewerkstelling bij de ondervraagde bedrijven is wat gezakt.

In vergelijking met de andere sectoren scoort de elektrobarometer niet zo slecht. De globale KMO-barometer verbetert een beetje en behaalt een score van 100,6. De bouwbarometer blijft op een lager niveau van 98,4 hangen.

Meer werk …

28% van de elektrobedrijven heeft nu meer werk, 19% minder. Voor de eerstvolgende weken zijn er beduidend meer elektrobedrijven die meer werk verwachten (29%) dan dat er denken minder te hebben (16%). De andere verwachten een status quo in het aantal opdrachten.

Ook de beoordeling van de rendabiliteit scoort beter dan in het voorgaande kwartaal. 25% geeft aan dat de rendabiliteit van zijn/haar onderneming verbeterd is terwijl 22% deze slechter beoordeelt. Voor de toekomst verwachten net zoals in het vorige kwartaal iets meer elektro-ondernemers een achteruitgang (22%) dan dat er een rendabiliteitsverbetering zien (18%).

… maar ook meer slechte betalers en een hardere concurrentie De traditionele struikelblokken blijven de kop opsteken en zijn zelfs groter geworden. 32% van de elektrobedrijven geeft aan dat de concurrentiedruk nog verzwaard is (ter vergelijking: in het vorige kwartaal was dat tien procent minder). Slechts 4% ziet een verlichting. 33% kampt met een hoger aantal slechte betalers (vorige keer: 19%), 11% heeft daar nu minder last van.

De werkgelegenheid is in de meeste elektrobedrijven stabiel geble-

ven. 16% werkt nu met minder werknemers. Dat is een hoger percentage dan verwacht. In het vorige kwartaal dacht slechts 8% met minder werknemers te zullen verder gaan.

18% denkt evenwel in de nabije toekomst extra mensen aan te werven terwijl 11% minder werknemers denkt te gaan hebben.

Het vertrouwen in de economie groeit De tevredenheid met de eigen onderneming scoort als vanouds – en gelukkig maar - goed. 54% is daarover uitgesproken tevreden. Slechts 9% is ontevreden.

Over de algemene toestand van de economie is 26% tevreden terwijl er evenveel daarover malcontent zijn. Vorige keer was 20% tevreden en 39% ontevreden. Een duidelijke verbetering die hoop geeft voor 2017.

De elektrobarometer wordt sinds 2010 opgemaakt en is dé conjunctuurindicator voor de Vlaamse kmo bedrijven en zelfstandige ondernemers uit de elektrosector, zowel installateurs als handelaars.

De barometer wordt per kwartaal samengesteld aan de hand van een bevraging bij een vast, representatief panel van ondernemers waardoor vergelijken over de kwartalen heen mogelijk is. De elektrobarometer bestaat uit verschillende deelindices.

Aan de hand van de verschillende deelindices wordt de algemene elektrobarometer berekend. Waarden boven index 100 wijzen op een positief evoluerende conjunctuur, waarden onder index 100 wijzen op een negatief evoluerende conjunctuur.

De huidige elektrobarometer werd afgenomen in de tweede helft van december.

Anja Larik en Fallon Declerck

februari 2017 - ElektroVisie | 5

NELECTRA INFO

NIEUW IN

N

electra-leden kregen eind 2016 reeds een overzicht van de nieuwigheden, die voor hen van belang zijn, toegestuurd via een ledenmail. Ze vinden deze ook terug op de Nelectra-website.

2017

een energierenovatie ondergaan, krijg je per woning maximaal 400 euro voor de ondersteuning.

PV CYCLE BELGIUM: Vanaf 1 juli 2017 halveert de milieubijdrage PV van 4 euro excl. btw naar 2 euro excl. btw per zonnepaneel.

We geven hierna nog een kort overzicht.

BEDRIJFSVOERING E-facturatie: Voor alle nieuwe overheidsopdrachten vanaf 1 januari 2017 verplicht de Vlaamse overheid haar leveranciers om facturen op elektronische wijze te verzenden.

Een pdf versturen via email zal dus niet langer volstaan. Voor facturatie van opdrachten onder de € 8.500 kunnen micro-ondernemingen eventueel een jaar extra tijd krijgen.

Flitscontrole: Op donderdag 16 maart 2017 vindt een eerste aangekondigde flitscontrole plaats in de elektrotechnische sector. Flitscontroles zijn een initiatief van staatssecretaris voor Bestrijding van de sociale fraude Philippe De Backer om sociale fraude in de elektrotechnische sector tegen te gaan. Op 16 maart is er een aangekondigde, intussen kunnen al niet-aangekondigde controles plaatsvinden.

Afschaffing btw-voorschotten voor kwartaalaangevers De btw-plicht voor zelfstandigen en bedrijven wordt vanaf 1 april 2017 een pak eenvoudiger. Vanaf dan moeten kwartaalaangevers niet langer elke tweede en derde maand van het kwartaal een voorschot op de btw betalen. De kwartaalvoorschotten worden gereduceerd tot één voorschot op het einde van het jaar.

MILIEU EN ENERGIE Energiepremies: Vanaf 1 januari 2017 wijzigen de energiepremies van de netbeheerders voor isolatie, beglazing, zonneboilers en warmtepompen.

Energiepremies: Er wordt een burenpremie uitgekeerd voor wie samen renoveert. Vanaf het begin van het nieuwe jaar kan wie samen met anderen zijn of haar woning energiezuiniger maakt, daarvoor een premie krijgen.

Als minstens tien woningen in één gemeente 6 | ElektroVisie - februari 2017

TAXEN EN PREMIES Tankkaart: Tankkaarten zullen de werkgever in 2017 meer kosten. Door een wijziging in de fiscale behandeling van de tankkaart bij een bedrijfswagen valt die in de praktijk zowat 10 tot 15 euro per maand duurder uit voor de werkgever. Want het percentage van het voordeel alle aard dat aan de verworpen uitgaven moet worden toegevoegd, wordt verhoogd van 17 naar 40%.

Bedrijfswagens: Er is een toename van het belastbaar voordeel. De CO2 coëfficiënt daalt opnieuw, waardoor het belastbaar voordeel (voordeel alle aard) op bedrijfswagens van werknemers en bedrijfsleiders toeneemt. De belasting op bedrijfswagens zal voor de gebruikers daarvan dus toenemen. Lees op de website ook de solidariteitsbijdrage in 2017 voor bedrijfswagens.

Verkeersbelasting: Er is een wijziging voor wat betreft de verkeersbelasting voor bestelwagens. Deze wordt vanaf 1 juli 2017 gekoppeld aan de CO2-uitstoot.

PERSONEEL Doelgroepvermindering: De regering wil de kleine werkgevers aanmoedigen om aan te werven en dus maakt ze vanaf volgend jaar de aanwerving van een derde tot zesde werknemer nog voordeliger door de bedragen van de doelgroepvermindering te verhogen alsook ze gedurende langere tijd toe te kennen.

Lagere werkgeversbijdrage bij aanwerving van langdurig werkzoekende valt weg Lagere werkgeversbijdrage bij aanwerving na herstructurering valt weg Nieuwe premie als u langdurige werkzoekende aanwerft: Werkgevers die een langdurig werkloze in dienst nemen, hebben vanaf 1 januari 2017 recht op een aanwervingspremie van de Vlaamse regering. Het

gaat om een bedrag van 1.250 euro na drie maanden en nog eens 3.000 euro na een vol jaar tewerkstelling. De financiële stimulans moet werkgevers het laatste duwtje in de rug geven om langdurig werklozen een contract aan te bieden.

Verlenging van het moederschapsverlof: zelfstandige vrouwen kunnen vanaf 1 januari 2017 12 weken moederschapsverlof hebben, wat 4 weken meer is dan nu.

Studentenarbeid wordt flexibeler: vanaf 1 januari 2017 mogen studenten 475 uren werken in de plaats van de vroegere 50 dagen.

Op de Nelectra-website vindt u de 10 meest gestelde vragen over studentenarbeid.

Flexibel werken: Er komen systemen om meer flexibel werken mogelijk te maken. Dat bevat o.m. nieuwe regels inzake flexibiliteit, overuren, vorming, telewerk, loopbaan sparen, schenking van verlofdagen, deeltijdse arbeid en glijdende werkuren.

Mobiliteitsbudget: In 2017 wordt er een kader uitgewerkt waarbinnen werknemers met een bedrijfswagen in samenspraak met hun werkgever kunnen kiezen om dit voordeel om te zetten naar een mobiliteitsbudget of een bijkomend nettoloon. Het bedrag dient fiscaal en parafiscaal op gelijkaardige wijze te worden behandeld als de bedrijfswagen.

Uitgangspunt is budgetneutraliteit voor de werkgever, werknemer en overheid.

Geïndexeerde loongrenzen 2017: Vanaf 2017 gelden - zoals elk jaar- aangepaste ‘loongrenzen’. Die spelen een rol bij de toepassing van bepaalde clausules in de arbeidsovereenkomst met uw werknemers, o.a. het nietconcurrentiebeding en het scholingsbeding.

De plafonds voor het jaarloon verhogen respectievelijk van 33.221 euro naar 33.472 euro en van 66.441 euro naar 66.944 euro.

Loonindexering PC 200: De bedienden uit Paritair Comité 200, kregen in januari een loonindexering van 1,13 procent. Behalve de loonindexering is er ook nog een andere extra die de bedienden in PC 200, kunnen verwachten.

Langdurig zieke werknemers worden aangezet om terug aan het werk te gaan: De nieuwe wetgeving om langdurig arbeids-

NELECTRA INFO gedaan in 2016 (aanslagjaar 2017) is gelijk gebleven aan vorig jaar (investeringen in beveiliging: 20,5 %).

Belangrijke hervormingen in de Wet van 10 april 1990 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid komen er aan.

Wet op het gebruik van camera’s: Dit nieuwe wettelijke kader voorziet om het gebruik van camera’s door de politie toe te voegen in de wet van 5 augustus 1992 over het politieambt, en niet meer te behouden in de camerawet.

Nieuwe editie INCERT T015/2 vanaf 1 januari 2017: Eind oktober publiceerde het Belgisch Elektrotechnisch Centrum (BEC) een nieuwe versie van de INCERT-norm T015-2.

ongeschikte werknemers terug naar werk te begeleiden - vanaf 1 december 2016 in werking- zal vanaf 2017 concrete uitwerking krijgen.

BEVEILIGING De investeringsaftrek voor bedrijven blijft behouden: Ondernemingen (zowel natuur-

lijke personen als vennootschappen) die investeren in nieuwe materiële vaste activa hebben recht op een fiscaal voordeel: de investeringsaftrek. De uitgaven gedaan voor de nieuwe investeringen, mogen gedeeltelijk in mindering worden gebracht van de belastbare inkomsten van de onderneming. Het percentage voor investeringen in beveiliging

ROYAL CROWN

AL 20 JAAR DÉ OPLOSSING VOOR BIJNA AL UW (KEUKEN)PROBLEMEN !

Nelectra volgt de belangrijkste veranderingen in de elektrosector op de voet. Leden worden hierover uitgebreid geïnformeerd via de website van Nelectra: www.nelectra. be en via de elektronische nieuwsbrieven.

INFO: Nelectra-adviseurs Fallon Declerck (fallon.declerck@nelectra.be ) en Christophe Louage (christophe.louage@nelectra.be )

ÉÉN ADRES VOOR ALLE ONDERSTEUNING !

Royal Crown is de eerste Belgische aankoopgroepering voor zelfstandige keukenhandelaars en -fabrikanten. De ondernemingsvrijheid en eigen identiteit van onze leden staan centraal.

Om de marges te verbeteren en de kosten beter te kunnen spreiden, worden groepsaankopen gedaan.

Verder bieden we een uitgebreid dienstenpakket aan dat bestaat uit aankoop-, marketingen softwareoplossingen. Zo kunnen we u voor alle keukenproblemen een snelle en efficiënte oplossing aanbieden. 14 personeelsleden nemen alle zorgen uit uw handen, zodat u zich kan focussen op wat echt telt: de verkoop!

AANKOOP

MARKETING

SOFTWARE

JOIN THE FAMILY !

Royal Crown cvba: Lantmeetersweg 4 - 6, 3600 Genk • T +32 (0) 89 500 700 • F +32 (0) 89 500 701 info@royalcrown.be • www.royalcrown.be

| 7 februari 2017 - ElektroVisie 20 YEARS

NELECTRA INFO

Nelectra

INFOSESSIES EN OPLEIDINGEN -

1. INNOVATIEF WERKEN IN EEN TECHNISCHE OMGEVING

2. MASTERCLASS WIFI

3. BINNENHUISBEKABELING: VANDAAG, MORGEN EN IN DE TOEKOMST

INFOSESSIE

DAGOPLEIDING

INFOSESSIE

Het nieuwe werken: producten en diensten veranderen en wat met de arbeidsorganisatie? Een inspirerende infosessie @Niko.

Hoe een betrouwbaar draadloos netwerk installeren? Een praktische en realistische kijk op draadloze netwerken, WAN, LAN, VPN, DHCP, DNS…

Alles wat u moet weten over de nieuwste telecom dragers en technologieën (evolutie in coax, twisted pair en fiber) en de gevolgen voor de handelaar en installateur.

Iedereen heeft de mond vol van innovatieve arbeidsorganisatie met minder bureaucratie, minder regelneverij en meer respect en verantwoordelijkheid voor werknemers. Een mooie theorie maar lukt dit ook in de praktijk?

Niko, verdeler van elektrotechnische oplossingen en diensten, zette de stap naar een innovatieve arbeidsorganisatie.

Een goed functionerend en beveiligd draadloos netwerk bouwen, begint met een grondige site survey. Hierbij worden de omgeving en de omgevingsfactoren in kaart gebracht.

Met welke parameters kan er best rekening gehouden worden en hoe ga je aan de slag na deze survey? Waar schuilen de gevaren van een draadloos netwerk? Hoe pak je verzadiging aan?

Hoe een kwalitatief telecom netwerk bouwen dat niet alleen afgestemd is op de huidige producten maar ook rekening houdt met toekomstige evoluties? Welke bekabeling is vandaag beschikbaar om de gegevens van morgen te transporteren binnen een gebouw? En hoe wordt deze geïnstalleerd? Hoe kan de bekabeling van vandaag afgestemd worden op de toekomstige snelheid van 1Gbps? En wat is de impact van de cpr richtlijn?

Voor wie? Werkgevers, handelaars en installateurs die begaan zijn met het verhogen van de productiviteit in een bedrijf

Voor wie? Installateurs Voor wie? Handelaars en installateurs Wanneer? Dinsdag 28 maart 2017 vanaf 9u

Wanneer? Woensdag 8 maart 2017, vanaf 13u Waar? Niko, Industriepark-west 40, 9100 Sint-Niklaas Kostprijs: Gratis voor leden

8 | ElektroVisie - februari 2017

Wanneer? Dinsdag 30 mei 2017, vanaf 18u30.

Waar? CEBEO, Eugène Bekaertlaan 63, 8790 Waregem Kostprijs: 150 euro voor leden en 250 euro voor niet-leden (excl.btw).

Waar? Telenet, Liersesteenweg 4, 2800 Mechelen Kostprijs: Gratis voor leden, niet-leden betalend.

NELECTRA INFO

- VOORJAAR 2017

4. VEILIG WERKEN AAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES

5. VEILIG WERKEN OP WERVEN

DAGOPLEIDING

DAGOPLEIDING

Deelnamevoorwaarden info­ sessies en opleidingen

Voldoe aan de wettelijke verplichting en leer onder professionele begeleiding een risicoanalyse en veiligheidsinstructiekaarten opmaken op maat van uw bedrijf.

Leer onder professionele begeleiding de verplichte risicoanalyse en veiligheidsinstructiekaarten opmaken voor werken op werven.

Inschrijven kan via de website van Nelectra: www.nelectra.be/infosessiesvorming. U vindt op de website de laatste nieuwe informatie over het aanbod van Nelectra.

Werkgevers zijn verplicht om bij werken aan elektrische installaties een risicoanalyse te maken en de preventiemaatregelen vast te leggen via veiligheidsinstructiekaarten. Deze documenten moeten voorgelegd worden bij een controle door de Federale Overheidsdienst (FOD) Arbeid. Met deze risicoanalyse en veiligheidsinstructiekaarten bewijst u dat de aanwezige risico’s in kaart zijn gebracht en dat u er alles aan doet om arbeidsongevallen te vermijden.

Wie werkt op werven moet kunnen bewijzen dat voor de werken die uitgevoerd worden, de juiste veiligheidsmaatregelen genomen zijn. In deze opleiding leert u een correcte analyse maken van de aanwezige risico’s, de juiste preventiemaatregelen oplijsten en leert u over de veiligheidsinstructiekaarten die voor uw bedrijf van toepassing zijn. Zo voldoet u aan de wettelijke verplichtingen.

De infosessies zijn gratis voor leden van Nelectra

Voor wie? Werkgevers en leidinggevenden uit de elektrosector

Voor wie? Werkgevers en leidinggevenden uit de elektrosector

Wanneer? Mei 2017, exacte datum wordt later meegedeeld

Wanneer? Juni 2017, exacte datum wordt later meegedeeld

Opleidingen zijn steeds betalend.

U kan opleidingen betalen via de kmoportefeuille. Nelectra is een door de Vlaamse overheid geregistreerde dienst­verlener met registratienummer: DV.O218503. Voor arbeiders die vallen onder het paritair subcomité 149.01 kan uw bedrijf een opleidingspremie aanvragen bij Vormelek. Premies voor bedienden (PC 200) kunnen aangevraagd worden bij Cevora.

Waar? Limburg

Waar? Oost-Vlaanderen

Inschrijvingsgeld is 100% fiscaal aftrekbaar

Kostprijs: 150 euro voor leden en 220 euro voor niet-leden (excl.btw). In deze prijs zijn 40 veiligheidsinstructiekaarten inbegrepen!

Kostprijs: 150 euro voor leden, 250 euro voor niet-leden (excl.btw). In deze prijs zijn 60 veiligheidsinstructiekaarten inbegrepen!

Ook medewerkers van Nelectra-leden zijn welkom op de Nelectra infosessies en opleidingen Gelieve tijdig te verwittigen bij annulatie van uw inschrijving via info@ nelectra.be . Indien u niet tijdig annuleert, wordt u een administratieve kost aangerekend.

februari 2017 - ElektroVisie | 9

NELECTRA INFO

HALLO NELECTRA ?

EEN LID STELDE ONS RECENTELIJK DE VRAAG OF HIJ ERGENS “SPECIAALS” REKENING MEE MOEST HOUDEN NAAR AANLEIDING VAN WERKEN DIE HIJ IN FRANKRIJK GING UITVOEREN.

Geheugensteuntjes voor een tijdelijke opdracht in de buurlanden Bij werken in het buitenland gelden in principe de regels van het werkland. Indien het om tijdelijke activiteiten gaat binnen de Europese Unie, dan kunnen werknemers en zelfstandigen onderworpen blijven aan de sociale zekerheid van het woonland. Nelectra zet voor u de meest terugkerende aandachtspunten even op een rijtje:

De detacheringstermijn bedraagt 24 maanden, slechts in uitzonderlijke gevallen wordt een termijn van 5 jaar toegestaan. Het A1formulier heeft een maximale geldigheidstermijn van 12 maanden.

gen, en de plaatselijke btw-regels toepassen.

Wenst u meer informatie? Hebt u technische vragen over uw toegang tot de beveiligde onlinediensten van het portaal van de sociale zekerheid, of vragen over procuraties? Dan kunt u terecht bij het contactcenter van de sociale zekerheid op 02/ 511 51 51, van maandag tot vrijdag, van 7 uur tot 20 uur.

In dit geval dient u zelf geen buitenlands btwnummer aan te vragen of btw-aangiftes in te dienen.

Voor vragen over de sociale zekerheidsaspecten van internationale tewerkstelling, of dossier gebonden vragen over de nieuwe onlinedienst Aanvraag Detachering, neemt u contact op met de Directie Internationale Betrekkingen van de RSZ op contact@rsz. fgov.be .

Indien uw opdrachtgever niet btw-plichtig is en dus geen verlegging mogelijk, moet u de buitenlandse btw-aanrekenen op uw facturen. U moet dus in het land waar u werkt een btw-nummer aanvragen. U laat dit best over aan een boekhouder- specialist die voor u het nodige doet.

Arbeidsrecht

Verzekeringen

U laat uw werknemers die u voor een opdracht naar het buitenland stuurt best een bijlage aan de arbeidsovereenkomst tekenen.

Zo kan u voor een tijdelijke periode bepalen wat de vergoedingen, uurroosters en dergelijk zijn. Bepaal in deze bijlage ook dat dat het Belgische recht van toepassing is end at De Belgische rechter bevoegd is om geschillen te beslechten.

U neemt best vooraf contact op met uw verzekeringsmakelaar voor de eventuele aanpassing van uw arbeidsongevallenverzekering, aansprakelijkheidsverzekering,…

Sociale zekerheid Bij werken in het buitenland gelden in principe de regels van het werkland. Indien het om tijdelijke activiteiten gaat binnen de Europese Unie, dan kunnen werknemers en zelfstandigen onderworpen blijven aan de sociale zekerheid van het woonland.

U moet dan wel voor iedereen die in het buitenland zal werken - d.i. voor uw medewerkers en/of voor uzelf en/of zelfstandige vennoten een bewijs van detachering of een A1- formulier hebben. Dit A1-formulier verklaart dat u en/of uw werknemers en vennoten gedurende de periode dat u/ze in het buitenland werken uitvoeren, onder de Belgische sociale zekerheid blijven vallen. Het is belangrijk dit formulier te bewaren op de werkplek. De werknemers moeten dit A1- formulier in het buitenland kunnen voorleggen bij controle.

Voor de werknemers die een andere EU-lidstaat gaan werken, vraagt u het A1-formulier aan bij de RSZ, online via de website https:// www.socialsecurity.be/ .

Als werkgever dient u rekening te houden met de bepalingen van dwingend recht van het land waar u gaat werken. Behalve wanneer de bepalingen voordeliger zijn voor de werknemer, kan u daar niet van afwijken. Zo kan u bijvoorbeeld niet minder betalen dat het wettelijk minimum van het land waar de werknemer gaat werken. De werknemer heeft ook recht op de terugbetaling van de effectieve kosten die de detachering meebrengt zoals kosten voor verplaatsing, verblijf, maaltijden,…

BTW Wanneer u werken in onroerende staat uitvoert in het buitenland, is de “plaats van de dienst” het land waarin het gebouw gelegen is. U moet dus buitenlandse btw-aanrekenen en afdra10 | ElektroVisie - februari 2017

Is de opdrachtgever btw-plichtig dan kan de btw naar hem verlegd worden (btw-medecontract).

U moet u wel via uw boekhouder informeren naar de verleggingsvoorwaarden omdat de juiste formulering voor op de factuur in ieder land verschillend is.

Algemene toegang tot het beroep Een onderneming die in België gevestigd is en haar diensten tijdelijk en incidenteel wil aanbieden in een andere lidstaat van de Europese Unie, kan echter gevraagd worden een voorafgaande verklaring af te leggen naargelang de voorwaarden die van toepassing zijn in die lidstaat. Sommige lidstaten vragen bovendien om bij die verklaring een bewijs van beroepskwalificaties (zoals bijvoorbeeld een EU-verklaring afgeleverd in België) te voegen.

De voorwaarden hebben betrekking op het aantal te bewijzen jaren ervaring en kunnen verschillen per activiteit. Voor meer informatie, neem contact op met de dienst EU-Verklaring van de Algemene Directie K.M.O.-beleid van de FOD Economie Of contacteer uw Nelectra-adviseur Christophe Louage, christophe.louage@nelectra.be

NELECTRA INFO

Eerste aangekondigde sociale flitscontrole

in elektrotechnische sector Op initiatief van de Staatssecretaris voor de bestrijding van de sociale fraude Philippe De Backer wordt door de sociale inspectiediensten een flitscontrole in de elektrotechnische sector uitgevoerd in sommige regio’s op donderdag 16 maart 2017. Deze aangekondigde controles op de naleving van de sociale wetgeving beogen vooral een ontradend effect met als doel de overtreders ervan bewust te maken dat het risico om op inbreuken betrapt te worden reëel is. Die bewustwording moet op termijn leiden tot een mentaliteits- en gedragswijziging om de sociale wetgeving beter na te leven.

Nelectra staat achter deze controles die fraude in de elektrotechnische sector tegengaan. Vele bedrijven werken immers volledig rechtsgeldig en hoeven bijgevolg de controles niet te vrezen. Hopelijk zullen dankzij deze flitscontroles vooral de buitenlandse bedrijven gecontroleerd worden om na te gaan of zij wel alle regels respecteren.

Want al te vaak stellen we vast dat het net deze bedrijven zijn die de hier geldende regels aan hun laars lappen en de reguliere Belgische bedrijven beconcurreren.

Let wel! Naast deze aangekondigde controle, zullen ook de gewone, onaangekondigde controles onverminderd blijven doorgaan en zal zware sociale fraude streng worden aangepakt. Het is dus belangrijk dat u steeds met alle documenten in orde bent.

Philippe De Backer Wat houdt een sociale flitscontrole juist in en hoe kunt u die zonder kleerscheuren doorkomen? Op de website van Nelectra kunnen ingelogde leden een informatiebrochure en checklist raadplegen met een overzicht van de punten waarop controles uitgevoerd worden.

Zo kunt u zelf nagaan of u voor al deze punten in orde bent en een eventuele vergetelheid alsnog in orde brengen.

Voor verdere info kunt u steeds terecht bij Nelectra-adviseur Fallon Declerck: fallon.declerck@nelectra.be of 02/550.17.14.

NELECTRA KOMT NAAR U TOE! In 2017 geeft Nelectra haar provinciale werking een extra duw. Onze provinciale voorzitters Dirk Van Steenlandt, Jan Develtere, Denise Weyers en Frank Van Langendonck verwelkomen u graag op de provinciale activiteiten. Tijdens een informele babbel met collega’s op een receptie of een aangenaam diner, een inspirerende infosessie of een lokaal bedrijfsbezoek willen we elektro-ondernemers samenbrengen. Want laat ons eerlijk zijn, ondernemen is meer dan ooit samenwerken en dat doe je toch vooral met collega’s uit uw regio, niet?

Nelectra beschikt vandaag over een groot netwerk van elektro-ondernemers, van jonge en al wat meer gevestigde ondernemingen. De provinciale samenkomsten zijn dan ook de ideale plek om ideeën uit te wisselen, bedenkingen, wettelijke tekortkomingen of kleine en grotere obstakels aan te kaarten uit de elektrosector.

Onze provinciale voorzitters hebben een directe lijn met Nelectra nationaal waar op diverse niveaus naar oplossingen wordt gezocht.

Heeft u zin om deel te nemen aan onze provinciale activiteiten? Om er actief bij betrokken te zijn? Of heeft u een suggestie? Laat het onze provinciale voorzitters weten. Op www.nelectra.be/over-nelectra-provinciale-werking vindt u hun gegevens.

EH

IN MEMORIAM Nelectra moest eind vorig jaar met spijt afscheid nemen van oud-bestuurslid Edgard Remans (°28.05.1935), hij overleed op 28 december.

Edgard was elektro-ondernemer in Zonhoven, erebestuurder van Nelectra en bestuurslid bij Nelectra Limburg.

We bieden familie en vrienden, collega’s onze oprechte deelneming aan, in dankbaarheid voor zijn inzet voor de vereniging.

februari 2017 - ElektroVisie | 11

NELECTRA INFO Samenwerking

Nelectra-Dyzo RECHT OP UITKERING BIJ

GEDWONGEN STOPZETTING

D

e zogenaamde faillissementsverzekering wordt uitgebreid naar een overbruggingsverzekering. Dit betekent een zeer belangrijke verbetering van het sociaal statuut voor zelfstandigen, waar een klassieke werkloosheidsverzekering ontbreekt.

Door de hervorming naar een overbruggingsrecht komt er een opvangnet voor alle zelfstandigen die hun activiteiten gedwongen moeten stopzetten, inclusief omwille van economische redenen. Tot hiertoe gold de faillissementsverzekering maar in een beperkt aantal gevallen, zoals faillissement, collectieve schuldenregeling of brand en vernieling waardoor maar een klein deel van de zelfstandigen hier gebruik van kon maken.

Ter info: met de faillissementsverzekering kan de zelfstandige in moeilijkheden een uitkering krijgen en zijn recht op kinderbijslag en geneeskundige verzorging verder opbouwen zonder dat hij daarvoor sociale bijdragen moet betalen.

Nelectra helpt u en uw bedrijf ook op moeilijke momenten We herinneren u ook aan de overeenkomst die Nelectra afsloot met de organisatie Dyzo. Dyzo is gespecialiseerd in het begeleiden van zelfstandige ondernemers in moeilijkheden. Dankzij deze overeenkomst worden uw problemen prioritair en kosteloos aangepakt.

Waarvoor kan u bij Dyzo terecht?

U kan er in alle discretie aankloppen voor het redden van uw zaak, voor het leefbaar maken van een faillissement en voor ondersteuning van een nieuwe start na faling.

Een team van gespecialiseerde beroepskrachten helpt u op economisch, juridisch en psychologisch vlak.

Wat kan u verwachten van Dyzo?

• Advies op maat • Integrale begeleiding • Opleidingen • Informatieverspreiding Op de website www.dyzo.be vindt u heel wat interessante seminaries.

Neem contact op met hen via info@dyzo.be of 0800 111 06.

Christophe Louage Nelectra-adviseur christophe.louage@nelectra.be 12 | ElektroVisie - februari 2017

NIEUWE CIJFERS SINDS 1 FEBRUARI

MOBILITEITSVERGOEDING/ VERPLAATSINGSVERGOEDINGEN In onze sector maken we een onderscheid tussen verschillende soorten verplaatsingen: Ø het woon- werkverkeer Ø de verplaatsing die onder de arbeidstijd vallen Ø de verplaatsing waarvoor mobiliteit kan betaald worden( specifiek voor onze sector!!)

Wenst u de bedragen voor deze verplaatsingen te kennen ? U vindt deze op de Nelectra-website.

Nog even herhalen: • Het woon-werkverkeer: Het woon-werkverkeer is de verplaatsing tussen uw woonplaats en de vaste plaats waar u werkt. Als werkgever betaalt u in onze sector PSC 149.01 een bijdrage in het woon - werkverkeer van uw personeel .

• Verplaatsingen tijdens de arbeidstijd Daaronder vallen dus niet de verplaatsingen die de werknemer tijdens het werk doet. Als uw werknemer tijdens de werkuren vb. naar een klant/werf rijdt, dan is dat gewoon arbeidstijd waarvoor het gebruikelijke uurloon dient betaald te worden.

• Verplaatsingen onder mobiliteitsvergoeding: Wanneer een werknemer zich verplaatst van zijn woonplaats, de zetel van de onderneming of de ophaalplaats naar de eerste werf, heeft hij/zij recht op een mobiliteitsvergoeding.

Deze mobiliteitsvergoeding is verschillend naargelang het vervoermiddel waarmee men zich verplaatst: − Wie met het openbaar vervoer naar de werf gaat, heeft recht op een volledige terugbetaling van de kost van het openbaar vervoer. − Een werknemer die met zijn eigen wagen naar de werf gaat, heeft recht op € 0,2631 per kilometer. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. − Een werknemer die zich met het voertuig van de werkgever naar de werf begeeft, ontvangt € 0,1140 per kilometer. − Een chauffeur (een werknemer die met een bedrijfsvoertuig minimum 1 medepassagier vervoert) ontvangt € 0,1281 per kilometer. Beide bedragen worden jaarlijks geïndexeerd.

Aandachtspunten: ü Deze regeling geldt niet voor verplaatsingen naar de tweede/ derde/.. werf. Hiervoor wordt gewoon het uurloon uitbetaald en deze tijd wordt als arbeidstijd beschouwd. ü Indien er eerst werd gewerkt op het bedrijf, wordt deze gewerkte tijd als arbeidstijd beschouwd. ü Alhoewel de CAO hierover niet duidelijk is, interpreteert Nelectra dat ook de terug verplaatsing van de laatste werf onder mobiliteit dient te vallen.

Bijkomend voordeel Mobiliteit Bovenop het financiële is het voordeel van deze sectorale regeling dat alle verplaatsingstijd niet als loon geldt en dat de dag-uren later beginnen te lopen waardoor men niet zo snel in overuren komt.

NELECTRA INFO NELECTRA ORGANISEERDE OPLEIDINGEN

VEILIG WERKEN OP WERVEN, VEILIG WERKEN AAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES

E

ind 2016 organiseerde Nelectra twee opleidingen. Nelectra is sinds kort erkend als opleidingsverstrekker en men kan deze dus betalen via de kmo-portefeuille. Beide opleidingen steunen op de wettelijke verplichtingen uit de welzijnswetgeving en het AREI In de opleidingen gebruiken we de techniek van de risicoanalyse. Dit wil zeggen dat we voor al die werken de risico’s en de gevaren vastleggen, de risicoanalyse uitvoeren, maatregelen treffen om het risico te verkleinen of te elimineren en het rest risicogetal berekenen.

Bij veilig werken moet de werkgever, voor zijn bedrijf de activiteiten vastleggen, deze kunnen verschillen van bedrijf tot bedrijf. Denk maar aan de verschillende activiteiten die de bedrijven residentieel, tertiair of industrieel uitvoeren. Denk ook aan de bedrijfsorganisatie en de grootte van de bedrijven. Welk zijn de mogelijke risico’s en welk zijn de mogelijke gevaren. Vervolgens zal het risicogetal bepaald worden door de kans, de blootstelling en de ernst te bepalen. Nadien voeren we de berekening uit en bekomen een getal.

Is het getal groter dan 20, dan zullen er preventiemaatregelen genomen moeten worden.

Voorbeelden van preventiemaatregelen voor veilig werken op werven zijn: de werkorga-

nisatie aanpassen, de te gebruiken PBM’s bepalen, welke CBM’s zijn er voorhanden, de veiligheidsinstructiekaarten opstellen, welke opleiding hebben de werknemers gevolgd om het werk te kunnen uitvoeren, welke instructies zijn er gegeven, welke uitrusting en gereedschappen worden er ingezet, welke veiligheidsfuncties hebben de werknemers?

Vervolgens bepalen we het rest risicogetal, is dat kleiner dan 20 dan kunnen de werken, mits de nodige vastgelegde preventiemaatregelen, veilig worden uitgevoerd.

Voorbeelden van preventiemaatregelen voor veilig werken aan elektrische installaties zijn: is er een werkvergunning opgelegd, toepassen van het '7 stappenplan' voor uitschakelen met: de voorbereiding UIT, de vitale vijf voor uitschakelen en de vrijgave. Toepassen van het '7 stappenplan' voor inschakelen met: de vrijgave “na” werkzaamheden, de voorbereiding IN en de vitale vijf voor inschakelen. De nodige instructies opstellen, de veiligheidsinstructiekaarten opstellen. De te gebruiken uitrusting, meettoestellen, schroevendraaiers, tangen en sleutels bepalen. De bevoegde personen BA4 en BA5 aanduiden, als er een installatieverantwoordelijke en een werkverantwoordelijke is, deze opnemen in de organisatie van het werk.

Tot slot bepalen we het rest risicogetal door de

kans, de blootstelling en de ernst te bepalen op basis van de genomen preventiemaatregelen.

Is het getal kleiner dan 20 dan zijn mits de genomen maatregelen gerespecteerd worden, de uitvoering van de werken aanvaardbaar.

De werkgever stelt de nodige documentatie schriftelijk ter beschikking en geeft bijkomende mondelinge informatie aan de werknemers.

De werkgever informeert en controleert of de werknemers de werken uitvoeren volgens de opgelegde maatregelen uit de risicoanalyse.

Beide opleidingen worden in 2017 nog herhaald.

Info: Nelectra-adviseur Freddy Steenackers, freddy.steenackers@nelectra.be

VERLAGING ENERGIEHEFFING VOOR WIE ELEKTRISCH VERWARMT

N

a de invoering van de energietaks of de zogenaamde ‘Turteltaks’ in maart 2016 merkte Nelectra op dat deze heel nadelig was voor wie op elektriciteit verwarmt.

De energieheffing, die in het leven werd geroepen om de schuldenput van de groenestroomcertificaten te dempen, is namelijk onderverdeeld in verschillende schijven. Wie in de huidige categorie van 20 tot 50 MWh valt, betaalt jaarlijks 770 euro. Wie in de categorie eronder valt – van 10 tot 20 MWh – betaalt 290 euro. Gezinnen die elektrisch verwarmen vallen meestal net in die hogere schijf.

Op voorstel van Minister van Energie Bart Tommelein heeft de Vlaamse Regering nu het licht op groen gezet om de energieheffing voor wie 2025 MWh verbruikt te verlagen. Voor die categorie wordt de taks met ingang van 1 januari 2017 verlaagd van 770 euro naar 290 euro per jaar.

De categorie van 290 euro wordt dus uitgebreid tot een maximaal jaarlijks verbruik van 25 MWh. Daardoor zullen 9.000 gezinnen, die meestal in die schijf vallen doordat ze elektrisch verwarmen, 480 euro minder betalen.

Ook 18.000 zelfstandigen, vrije beroepen en kleine ondernemingen vallen in die categorie van 20 tot 25 MWh. Ook voor hen verlaagt de energiefactuur dus aanzienlijk.

Nelectra is tevreden met deze lastenverlaging, maar betreurt wel dat de minister van Energie benadrukt dat mensen hun elektrische verwarming best vervangen door een warmtepomp, die rendabeler zou zijn. Bij Nelectra zijn we immers van mening dat elektrische verwarming, zeker in combinatie met zonnepanelen, wel degelijk een milieuvriendelijk alternatief kan zijn. Om ook de minister hiervan te overtuigen, voeren we

Bart Tommelein momenteel een grondig onderzoek uit in samenwerking met Volta, de koepelorganisatie van de elektrotechnische sector. Tegen april van dit jaar zullen de resultaten van deze studie bekend zijn. Wordt dus zeker vervolgd…

Meer info: Nelectra-adviseur Fallon Declerck, fallon.declerck@nelectra.be februari 2017 - ElektroVisie | 13

DISTRIBUTIE HERVORMING GARANTIEREGELS:

NELECTRA KRIJGT GEHOOR BIJ MINISTER PEETERS 2 jaar of 6 maanden: hoe zit dat nu ook alweer?

De wet van 1 september 2004 betreffende de bescherming van de consumenten bij verkoop van consumptiegoederen – kortweg de wet consumentenkoop – voorziet in een garantietermijn van twee jaar. De verkoper dient dus garantie te verlenen voor het gebrek aan overeenstemming dat zich voordoet binnen deze termijn van twee jaar vanaf de levering van het goed.

Maar wat weinig verkopers weten, is dat er een groot verschil in bewijslast is wanneer het product een gebrek vertoont binnen de eerste zes maanden na aankoop dan wel daarna.

Het is namelijk zo dat, wanneer een gebrek aan overeenstemming zich manifesteert binnen een termijn van zes maanden vanaf de levering van het goed, de wet consu-

Kris Peeters

mentenkoop voorziet in een weerlegbaar vermoeden dat dit gebrek reeds bestond op het tijdstip van de levering en dus aan het product of de service ligt. Het is met andere woorden aan de verkoper om aan te tonen dat het defect een andere oorzaak heeft, hetgeen in de praktijk meestal niet evident zal zijn. Deze omkering van bewijslast in het voordeel van de consument is dan ook één van de belangrijkste consumentenbeschermende maatregelen.

Na zes maanden wordt de redenering omgekeerd en dient de consument zelf het bewijs te leveren dat het gebrek aan overeenstemming reeds aanwezig was op het ogenblik van de levering en niet ontstaan is daarna, bvb. door eigen fout of slijtage.

Gevolgen voor de kleinhandelaar In de praktijk is het vaak de kleinhandelaar die als verkoper de garantie aan de consument verleent. Nadien blijkt evenwel niet zelden dat de handelaar de kosten die hij daartoe maakt, niet (volledig) kan terughalen bij zijn leverancier of bij de fabrikant. De garantietermijn van 2 jaar is immers enkel van toepassing bij de consumentenkoop, d.w.z. een aankoop door een consument bij een professionele verkoper die handelt in het kader van zijn beroepsactiviteit, en kan niet

ingeroepen worden bij kopen tussen professionelen onderling (B2B).

Reeds vorig jaar deelde Nelectra deze bekommernissen van de kleinhandelaars met het kabinet van vicepremier en minister van Consumentenzaken Kris Peeters.

Hervorming in het vooruitzicht In het Radio 2-programma De Inspecteur kondigde minister Kris Peeters onlangs de hervorming van de garantiewetgeving aan en hij heeft daarbij duidelijk rekening gehouden met onze opmerkingen. Peeters wil de periode verlengen waarin de bewijslast bij de producenten of leverancier ligt, maar wil daarbij ook de gevolgen voor de kleinhandelaar niet uit het oog verliezen. Zo wil hij ervoor zorgen dat de kleinhandelaar de kosten die hij maakt in het kader van de wettelijke garantie, effectief en integraal kan recupereren bij de fabrikant of de invoerder!

Nog voor de zomer wil Peeters een wetsontwerp indienen. De komende maanden zal Nelectra de belangen van de kleinhandelaars dan ook voluit blijven verdedigen.

Vragen over garantie? Fallon Declerck, adviseur Nelectra, fallon.declerck@nelectra.be.

VERHOGING RECUPELBIJDRAGE VOOR AUDIO-VIDEO VANAF 1 JULI 2017 Vanaf 01.07.2017 zal er een nieuwe bijdrage gelden voor onderstaande productcategorieën: CATEGORIE

BIJDRAGEN Btw incl.

Btw excl.

04.01 (Televisie)

€ 5,00

€ 4,1322

04.02 (overige Audio-Video)

€ 0,30

€ 0,2479

Recupel voert met ingang van 1 juli 2017 ook wijzigingen door in de apparatenlijst.

De nieuwe apparatenlijst zal eind juni 2017 voor het grote publiek beschikbaar worden gesteld op de publieke website van Recupel, maar leden kunnen die nu reeds consulteren op de Nelectra-website.

Waarom een verhoging?

Dankzij de aanwending van de in het verleden aangelegde voorzieningen en huishou14 | ElektroVisie - februari 2017

delijke reserves kon de bijdrage voor TV’s en overige Audio-Video apparatuur jarenlang lager worden gehouden dan de reële kost tijdens diezelfde periode. Hierdoor werden de voorzieningen en huishoudelijke reserves geleidelijk aan uitgeput.

Dit betekent bijgevolg dat bij Recupel AV, die de sector van de huishoudelijke en professionele audio-video toestellen vertegenwoordigt, dient te worden overgegaan tot de implementatie van het “pay-as-yougo” systeem, waarbij het jaartotaal van de bijdragen die horen bij een toestel volledig de jaarlijkse kosten dekken van de inzameling, transport en recyclage. In de komende jaren zal er een permanente evaluatie plaatsvinden om de hoogte van de bijdrage zo nauw mogelijk te laten aansluiten bij de recyclagekost.

Indien u meer informatie wenst over de inhoud van dit bericht kunt u contact opnemen met Nelectra-adviseur Fallon Declerck via fallon.declerck@nelectra.be of 02/550.17.14

DISTRIBUTIE

De aankoopgroeperingen in 2017 De zelfstandige keuken- en elektrohandelaar kan bij een SAG of SamenAankoopGroepering een aantal belangrijke verkoopondersteunende diensten vinden, naast de wellicht voordeliger aankoopvoorwaarden.

Kiezen voor een groepering doe je evenwel best met kennis van zaken.

Daarom vindt u in dit en volgende nummers een (hernieuwde) kennismaking met de SAGs. We starten alvast met een overzicht.

BRIO (K)

ELECTROSERVICE (E) / ELECTROCOOK (K)

D. Engels bvba, opgericht: 01.05.1927 Paardenmarkt 83, 2000 Antwerpen www.engels.be zaakvoerders: Jan en Marc Engels en Sarem NV Gebrandestraat 60 B, 3511 Kuringen Zaakvoerder: Luk Salaets www.sarem.be formulemanager: George Belien aantal leden: 72 electroservice – 78 electrocook omzet: ng

EXELLENT (E)

Electro retail Group en Retail Support Group Gotevlietstraat 86, 8000 Brugge www.exellent.be – info@exellent.be gedelegeerd bestuurder: Olivier Lanckriet Sales manager elektro: Kenneth Claus Sales manager IT & Mobile: Peter Debrouwere aantal leden: 365 omzet: Connect Group: 525 mio retailomzet incl btw (2015) Exellent behoort tot de groep Connect +

MHK (K)

EURONICS (E) (SELEXION) Industriepark 21A, 2235 Hulshout Diamantstraat 8 a, 2200 Herentals (training- en eventcenter) www.brio-group.be – info@brio-group.be formule manager: Peter Vanthienen aantal leden: 73 (01.2017) omzet: niet bepaald BRIO behoort tot de Lanckriet-groep Connect + (Brugge) en de Kitchen & Bathroom Group uit Herentals – platform ECK

Euronics Belgium cvba, opgericht: 17.08.1962 Uilenbaan 90, unit 7, 2160 Wommelgem www.selexion.be Gedelegeerd bestuurder: Hans Carpels Ledenadministratie: Isabelle De Meulder Aantal leden: 262 (350 winkels) Omzet: selling turnover 533.591.558 (2016)

MHK Belgium nv, opgericht: 24.10.1997 Bourgetlaan 40, 1130 Brussel www.mhk.be – mhk@euregio.net gedelegeerd bestuurder: Jakob Maul aantal leden: omzet: geen cijfer beschikbaar (brutomarge: 986.922 – 2015) MHK Belgium nv is een dochteronderneming van de MHK Group AG

ROYAL CROWN (K)

EXPERT (E)

DER KREIS (K)

Der Kreis cvba, opgericht: 22.12.1998 Xavier De Cocklaan 66 bus 4, 9831 Deurle www.keukenspecialisten.be – info@derkreis.be zaakvoerder: Daniel De Decker aantal leden: 150 omzet: geen cijfer beschikbaar (brutomarge: 388.067 – 2015)

ActivElectro cvba, opgericht: 08.07.1996 Gotevlietstraat 86, 8000 Brugge www.expert.be – info@expert.be Voorzitter: Didier Crombez Formule manager: Nicolas Schelfhaut Aantal leden: 51 Omzet: Connect Group: 525 mio retailomzet incl btw (2015) Expert behoort tot de groep Connect +

Royal Crown cvba, opgericht: 11.01.1996 Lantmeetersweg 4, 3600 Genk www.royalcrown.be – info@royalcrown.be managing director: Rony Rabijns marketing: Frank Rombouts aantal leden: 151 omzet: geen cijfer beschikbaar (brutomarge: 882.102 -2015) en EP: - ElectronicPartner? Midden vorig jaar werd de ledenportefeuille (37 winkels) van EP: Belgium overgenomen door de groep Connect+ uit Brugge MVH bronnen: Trends en eigen opgave

februari 2017 - ElektroVisie | 15

DISTRIBUTIE

16 | ElektroVisie - februari 2017

DISTRIBUTIE AANKOOPGROEPERINGEN ONDER DE LOEP VAN ELEKTROVISIE (1)

“Royal Crown ontzorgt al zijn leden” Sedert ruim twintig jaar zijn ze actief in de keukensector, ook als het om elektrotoestellen gaat. Hun hoofdkwartier is gevestigd in het Limburgse Genk. Regelmatig zetten ze de (koninklijke) kroon op het noeste werk van hun leden. Het huislogo is eenvoudig, maar met royale allures. Toen de redactieraad van ElektroVisie besliste, de aankoopgroeperingen in de sector (nog eens) onder de loep te nemen, werd er unaniem voor gekozen om Royal Crown de spits te laten afbijten. Enkele pertinente vragen lagen voor de hand: wat doet deze organisatie voor haar leden?; is Royal Crown een op familiale leest geschoeide club?; blijft de actieradius alsnog beperkt tot Vlaanderen?; hoe kijkt de Vlaming/Belg tegen zijn (m/v) keuken aan? Voor tekst en uitleg gingen we te rade bij marketingverantwoordelijke Frank Rombouts, letterlijk dé kroongetuige van de keukenretailgroep.

E

en bezorgd starende hond die geen raad weet met z’n nochtans goed gevulde voederbakje. Onder meer dàt beeld decoreert een muur van de hoofdzetel in Genk. Omdat zorgen (bij dier en mens) niet echt meer hoeven, dankzij Royal Crown natuurlijk, profileert de groepering zich nadrukkelijk als probleemoplosser, als ontzorger, om het met een modieuze term te zeggen. De leden met raad en daad bijstaan en “zoveel mogelijk met zo weinig mogelijk” realiseren ten bate van zowel de partners als de leveranciers, in die context groeit en bloeit de groepering van keukenhandelaars en -fabrikanten al meer dan twee decennia.

De slagkracht wordt dezer dagen én naar de toekomst toe volop gestuurd richting meer verkopen via onder meer doordachte infor-

matica en software plus een prima gestructureerde website. Geleidelijk aan kwispelt de bezorgde hond weg uit het campagnebeeld, innovatie is de boodschap.

“We respecteren ieders vrijheid en identiteit” Tien jaar inmiddels werkt Frank Rombouts (35) voor Royal Crown. Hij grossierde in diploma’s (Romaanse talen, grafisch ontwerp) en creatieve vaardigheden (marketing, schilderkunst). Een knap prospectieboekje voor de leden maakte hij, met oog voor alle aspecten van aankoop, marketing en reclame, opleiding, software en administratie. De combinatie van die elementen moet uiteindelijk één cruciaal gegeven opleveren: meer winst voor de leden.

Frank Rombouts ontfermt zich vooral over marketing en reclame, twee andere managers zijn bevoegd voor aankoop en software.

Transparantie is voor hem en de groepering één van de sleutelwoorden, “we hebben voor niemand geheimen”.

Nadat z’n vader Luc, met een loopbaan bij BSH achter de rug, in 1996 samen met keukenfabrikanten Marcel Franssen, Theo Theyssens en voorzitter van de beheerraad Johan Jongen de coöperatieve had opgestart, zou Royal Crown een min of meer familiaal tintje meekrijgen, want ook Franks broers Denis en Stefan zijn aan de slag bij Royal Crown. “Toch kan je ons bezwaarlijk een familiale onderneming noemen. Met pakweg 135 leden, van wie zo’n 50 fabrikanten, waken we over de belangen van alle fabrikanten en handelaars uit de sector. We gingen van start met een beperkt aantal topmerken, zij maken nog altijd de dienst uit en we werken samen in het volste vertrouwen. Alle partners zijn aandeelhouder en meteen ook mede-eigenaar van onze

centrale”. De stichters (of hun kinderen) en beheerraadsleden zitten regelmatig samen en helpen hun ‘allesomvattend servicecenter’ aan extra ‘toegevoegde waarde’ in de vorm van almaar betere aankoopvoorwaarden, verhoogde omzet en kostenspreiding.

Frank Rombouts: “Ons startpakket omvatte in hoofdzaak elektrotoestellen. Mettertijd breidde zich dat uit tot sanitair, verlichting, accessoires, werkvlakken, laden, montagematerialen, en zo meer. Bewust houden we het aantal leveranciers beperkt, maar hun inbreng is wel zeer intens. Wat elektro betreft, kiezen we voor uitsluitend A-merken met een behoorlijk marktaandeel. Dat levert een grote omzet op, en onze leden plukken daar de vruchten van. Die leden ‘ontzorgen’ we in die mate dat ze zich nog enkel met de verkoop hoeven bezig te houden, van alle àndere bekommernissen verlossen wij ze. In onze samenleving lukt het niet meer om een keukenbedrijf op je eentje te runnen, en twintigduizend producten in de database is voor niémand doenbaar. Wij bieden permanent de juiste prijs aan, coördineren de reclame, zorgen voor opleiding. De individuele vrijheid van elke ondernemer respecteren we ten volle, hun identiteit blijft gegarandeerd. We dringen niemand iets op, onze aanpak stoelt op goodwill en vertrouwen.”

“Pure, robuuste materialen die iets mogen kosten” Ook al is Royal Crown een van oorsprong Vlaamse organisatie, het laat Wallonië niet links liggen. Frank Rombouts beseft dat de Franstalige keukenmarkt zowel kwantitatief als kwalitatief ànders is. “De budgetten liggen lager in Wallonië, het maatwerk dringt er minder door”. Maar gaandeweg wil Royal Crown ook in het zuiden van het land verder z’n actieradius verruimen.

< Frank Rombouts: “We bieden totaalconcepten op maat van de leden” februari 2017 - ElektroVisie | 17

DISTRIBUTIE Hoe de Belgische consument, en in de eerste plaats de Vlaming, tegen zijn/haar keuken aankijkt? Frank Rombouts: “Het moet degelijk en robuust zijn, kwaliteit uitstralen, met pure materialen. Een keuken is hier een statussymbool, dat mag dus iets kosten. En wie een keuken koopt, denkt op lange termijn, want een keuken gaat makkelijk dertig jaar mee.”

In het Genkse pand van Royal Crown doet de fotograaf intussen zijn ding, ook in het magazijn dat aanvankelijk een bottelarij van frisdrank was en nadien dienst deed voor de verkoop van autoruiten. De aankoopgroepering stockeert er vooral producten en materialen die ze zelf inkoopt. Vooral keukentoebehoren zoals led-verlichting, afvalsystemen en elektra wordt/worden vanuit Genk rechtstreeks naar de leden vervoerd. Voor de rest van het aanbod is het dan weer de leverancier die de leden belevert. Maar de huidige stockageruimte is te klein, te krap geworden; met een nieuwbouw zou nog weldra worden gestart, zodat het hoofdkwartier eigentijdser en functioneler wordt.

Inspiratiecentrum, trainingsruimte, onlineplatform Frank Rombouts vertelt over het toekomstgerichte hoofdkwartier van zijn groepering :“Omdat we het specifieke productieproces van keukens, veeleer een ambacht eigenlijk, willen benadrukken, is het de bedoeling in ons hoofdkwartier een inspiratie- en kenniscentrum uit te bouwen. We willen tonen hoe het in z’n werk gaat in de maatwerksector.

Daarnaast krijgen onze leveranciers eerlang ook meer zichtbaarheid, ‘speciale producten’ als keukenvlakken of waterkranen kunnen in dat vernieuwde centrum veel beter tot hun recht komen. Ook wat opleiding betreft steken we een tandje bij: de training van onze partners kan ofwel in de centrale zelf of in samenwerking met de leveranciers. De sector is uiteraard gebaat bij vakbekwame verkopers; onze opleidingen mikken daarom op een doorgedreven kennis van apparaten en meubels en we ontwikkelden ook een specifiek teken- en calculatiepakket”.

En dan is er het reclameluik en hoe Royal Crown daarmee omgaat. Zegt Frank Rombouts : “Op dat vlak is een strategische mix aangewezen. Het belang van online reclame

< Frank Rombouts: “We kiezen uitsluitend voor A-merken” 18 | ElektroVisie - februari 2017

DISTRIBUTIE

Frank Rombouts: binnenkort starten we met de bouw van een nieuw inspiratie- en kenniscentrum

groeide gestaag, tot pakweg 20 procent nu al. Die online communicatie moet je dus verstandig aanpakken. Het internet slaapt immers nooit. Onze website degrotekeukengids.be telt elke dag wel tweeduizend bezoekers, die makkelijk hun weg vinden op de site en heel praktisch advies krijgen aangereikt over werkvlakken, kasten, elektrotoestellen en zo meer. De online keukengids is ronduit een uniek platform voor onze partners”. *** Frank Rombouts. “Professionaliteit en transparantie zijn op alle vlakken essentieel: een doordacht uitgebouwde toonzaal, uitgekiende offertes, globaal en efficiënt communicatieadvies. Door onze lage kostenstructuur en de coöperatieve vennootschapsvorm kan alle mogelijke toebehoren geleverd worden tegen de laagste prijzen. We profileren onze leden niet echt als Royal Crown, maar bieden totaalconcepten aan op maat van de leden.

Ons modulair opgebouwde softwarepakket werd ontwikkeld door specialisten, in sa-

menspraak met onze leden/partners: met die software kunnen onze leden de offerte opvolgen, de betaling van facturen moeiteloos bijhouden, aankopen in goeie banen leiden en zelfs het machinepark aansturen.”

Na de uitgebreide babbel met Frank Rombouts verschijnt z’n vader Luc, medestichter van Royal Crown, op het toneel. Met de boodschap dat hij niet op de foto wil. En met nog een aantal nuttige en zinvolle weetjes en ideeën. Hij stipt onder meer het belang aan van degelijke medewerkers: Royal Crown in Genk telt 16 personeelsleden, en het personeelsverloop is erg gering. Luc Rombouts: “Onze medewerkers zijn mensen die méér willen doen dan wat van hen verlangd wordt, ze zetten zich onvoorwaardelijk in, geven nooit op”.

En om het verhaal helemààl af te maken nog dit citaat uit een certificaat dat een wand van het hoofdkwartier opfleurt: “Royal Crown staat garant voor de solvabiliteit en de vakbekwaamheid van haar leden”. Een organisatie dus waar je kan op rekenen, op bouwen, daar twijfelen we niet aan.

Net zoals Frank Rombouts en zijn collega’s van Royal Crown kunnen rekenen op de dienstverlening van onze federatie Nelectra.

Sinds vorig jaar zijn ze immers Nelectra-lid geworden, tot hun volle tevredenheid. En gelijk hebben ze!

Een reportage van Marc Van Hove en Wouter Vloebergh (tekst), met foto’s door Luc Daelemans.

Ter afronding nog een cijfer waarmee ze bij Royal Crown aangeven dat zij in de branche marktleider zijn. “We vertegenwoordigen 17 procent van de elektrotoestellen in de keukenretail”. februari 2017 - ElektroVisie | 19

DISTRIBUTIE

CES 2017 enkele highlights Robotje van LG

Opvallend in Las Vegas: de Hub Robot van LG. De robot kan verbonden worden met andere slimme apparaten in huis en maakt gebruik van Alexa - de virtuele assistent van Amazon. Hij zet de airco voor je aan of stelt de wasmachine of droger in, alles via stemcommando’s. De Hub Robot is uitgerust met een interactief display dat verschillende soorten informatie toont; bijvoorbeeld foto’s van de binnenkant van de koelkast om te zien wat je nog in huis hebt of video’s van recepten om je te helpen in de keuken.

De Hub Robot beschikt over de uitgebreide functionaliteiten van Alexa en kan daardoor ook alles wat Alexa kan: muziek afspelen, een alarm instellen, reminders inplannen en notities maken, maar ook weersvoorspellingen aangeven of verkeersinformatie delen.

LG: picture-on-wall OLED tv

20 | ElektroVisie - februari 2017

LG Electronics (LG) heeft op CES 2017 haar nieuwste top-of-the-line LG Signature OLEDtelevisie onthuld: de W7. De nieuwe lineup OLED-televisies bestaat uit tien verschillende modellen met als absoluut hoogtepunt de LG Signature OLED W7 van 77 inch, die bovendien onderscheiden is met de 2017 CES Best of Innovation Award.

De LG OLED B7- en C7-serie hebben een esthetisch slank ontwerp. Bij de E7- en de G7 is het OLED-paneel op een glasplaat bevestigd – het Picture-on-Glass-design – en de nieuwste serie W7 heeft het unieke en dunne (2,57 mm!)

Picture-on-Wall design. De televisie wordt op de muur bevestigd met magneten.

Samsungs QLED TV’s bieden sterk verbeterde kleuren. Ze geven DCI-P3 kleurenruimte feilloos weer en reproduceren een kleurvolume van 100 procent, een prestatie die niet eerder is vertoond. Op alle niveaus van helderheid worden álle kleuren weergegeven.

Zelfs de meest subtiele verschillen zijn zichtbaar bij extreme helderheid.

PANASONIC Panasonic zet de nieuwe standaard voor OLED met verbluffende nieuwe EZ1000 TV

SAMSUNG: QLED TV

Samsung kondigde tijdens CES zijn QLED TV’s aan. De nieuwe Q9, Q8 en Q7 QLED TV’s hebben een kleurvolume van 100 procent.

Deze wereldprimeur zorgt voor een ongekende kijkervaring.

“Met de lancering van de QLED TV is de wereld van visuele displays dit jaar veranderd”, zegt Tonnie van Schijndel, Senior Marketing Manager TV & Audio van Samsung Benelux. “Dankzij Quantum Dot technologie leveren Samsungs QLED TV’s de meest levensechte beelden ooit.

Zo toont deze nieuwe visuele innovatie van Samsung de toekomst van tv-kijken.”

Panasonic heeft op de CES-beurs de eerste HDR-geschikte, Ultra HD OLED TV ter wereld aangekondigd, die bovendien professionele beeldverwerking ondersteunt. De Panasonic EZ1000 ontgrendelt het volledige contrast- en kleurpotentieel van de nieuwste OLED-schermtechnologie, voor beelden van ongekende nauwkeurigheid en spectaculaire schoonheid. Voor de allerbeste audiokwaliteit zijn de Dynamic Blade Speakers van de EZ1000 ontwikkeld en getuned in samenwerking met de engineers van het audiomerk Technics. mvh

NELECTRA INFO

Werkbaar werk Zoals aangekondigd, komen er systemen om meer flexibel werken mogelijk te maken. Er komen dus nieuwe regels inzake flexibiliteit, overuren, vorming, telewerk, loopbaan sparen enz. Nelectra-leden worden uiteraard op de hoogte gehouden van alle actuele wijzigingen. Ze kunnen ook steeds terecht bij de Nelectra-adviseurs.

duur van 8 uur per dag en 40 uur per week, zolang o.a. de dagelijkse arbeidsduur niet meer dan 12 uur bedraagt, de interne grens wordt nageleefd en de wekelijkse arbeidsduur van 38 uur per week gerespecteerd wordt over een referteperiode die in principe een trimester bedraagt.

Het wetsontwerp werkbaar werk zet de interne grens nu standaard op 143 uren.

Dit zijn alvast enkele aandachtspunten.

2. OVERUREN

1. FLEXIBILITEIT Spreiding arbeidsduur over 1 jaar De regering had eerder aangekondigd dat de arbeidsduur geannualiseerd zou worden. In alle bedrijven zou de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur van 38 uur over een referteperiode van 1 jaar gespreid mogen worden, op voorwaarde dat een grens zou gelden van 9 uur per dag en 45 uur per week. Deze maatregel komt er evenwel NIET! Interne grens toekenning inhaalrust Bij het presteren van overuren moeten deze telkens worden ingehaald zodat de gemiddelde arbeidsduur van 38 uur gerespecteerd wordt over een referteperiode die in principe een trimester bedraagt. Daarbij moet de zogenaamde “interne grens” worden gerespecteerd. Volgens de huidige regelgeving betekent dit dat het aantal gepresteerde uren boven de gemiddelde arbeidsduur op geen enkel ogenblik van de referteperiode de grens van 78 uren mag overschrijden. Deze grens kan worden verhoogd tot 143 uren mits het respecteren van bepaalde procedures.

Het wetsontwerp werkbaar werk zet de interne grens nu standaard op 143 uren.

Grote flexibiliteit (nieuwe arbeidsregeling) De wet van 17 maart 1987 betreffende de invoering van nieuwe arbeidsregelingen in de ondernemingen maakt het nu reeds mogelijk op sectoraal (of – mits naleving van strikte procedures – ondernemings)niveau af te wijken van de normale grenzen van de arbeids-

Nieuw is dat werknemers de mogelijkheid krijgen om vrijwillig 100 overuren per kalenderjaar te presteren. De werknemer moet voorafgaandelijk zijn schriftelijk en uitdrukkelijk akkoord geven deze overuren te willen presteren. Er gelden ook nog een aantal bijkomende voorwaarden.

3. VORMING Vanaf 1 januari 2017 zal een interprofessionele doelstelling van gemiddeld 5 dagen vorming gelden per voltijds equivalent per jaar. Het gaat om een macro-norm, d.w.z. dat die door alle werkgevers van de privé-sector tesamen moeten worden gehaald.

4. OCCASIONEEL TELEWERK Een werknemer zal vanaf 1 januari 2017 aanspraak kunnen maken op occasioneel telewerk omwille van overmacht of persoonlijke redenen waardoor hij zijn werkzaamheden niet op de bedrijfslocatie van de werkgever kan uitvoeren, voor zover hij een functie en/of activiteit uitvoert die verenigbaar is met occasioneel telewerk. Hiervoor gelden een aantal voorwaarden.

5. LOOPBAANSPAREN Daardoor zal de werknemer tijd kunnen sparen om later tijdens de duur van zijn dienstbetrekking als verlof op te nemen. Een werknemer kan niet verplicht worden om deel te nemen aan het stelsel van loopbaansparen. Er zullen specifieke voorwaarden gelden voor dit loopbaansparen.

6. SCHENKING VAN VERLOFDAGEN Hierdoor zal een werknemer zijn conventionele verlofdagen waarover hij beschikt en die hij vrij kan opnemen, kunnen overdragen naar een andere werknemer in de onderneming die zorgen van een kind opneemt. Het moet gaan om een kind jonger dan 21 jaar dat is getroffen door een ziekte of handicap of dat het slachtoffer is van een ernstig ongeval en voor wie een voortdurende aanwezigheid en een volstrekt noodzakelijke zorgverstrekking onontbeerlijk zijn.

Er zullen specifieke voorwaarden en procedureregels van toepassing zijn.

7. DEELTIJDSE ARBEID De reglementering rond deeltijdse arbeid zal vereenvoudigd worden. Het gaat onder meer over : · de afschaffing van de verplichting om alle mogelijke wekelijkse werkroosters op te nemen in het arbeidsreglement. · de bewaring van de werkroosters kan voortaan in papieren of elektronische vorm. · de mogelijkheid om het controledocument waarin alle afwijkingen moeten worden bijgehouden, te vervangen door een tijdsopvolgingssysteem.

8. GLIJDENDE WERKTIJDEN Op vandaag bestaat strikt genomen geen wettelijk kader voor deze vorm van flexibel werken. Dit zal in de toekomst wel kunnen door met een cao of het arbeidsreglement de invoering van een glijdend uurrooster toe te laten. Uiteraard onder bepaalde voorwaarden. Dit betekent meteen ook dat de normale arbeidsduurgrenzen van 8 uur per dag en 40 uur per week kunnen worden overschreden tot maximum 9 uur per dag en 45 uur per week.

Info: Christophe Louage, adviseur Nelectra, christophe.louage@nelectra.be

februari 2017 - ElektroVisie | 21

DISTRIBUTIE EN INSTALLATIE

BATIBOUW 2017 Bauknecht: glas en rvs in symbiose bij inbouwtoestellen

Tijdens Batibouw presenteert Bauknecht twee nieuwe inbouwdesigns voor de keuken. Collection 7 is een stijlvolle midrange-collectie met accenten in Pro Touch RVS. Collection 9 is het paradepaardje met grote glasoppervlakken en extra accessoires. De oven (BIK9 MP8TS3 PT) uit deze reeks is bovendien bekroond met een Red Dot Design Award. Bauknecht is sinds vorig jaar opnieuw present op Batibouw.

W Collection van Whirlpool. De eerste kookplaat die je leert koken

Bauknecht, Paleis 11, stand 100 (Whirlpool)

Onzeker over hoe lang je een biefstuk moet bakken? Of op welke temperatuur je groenten perfect krokant wokt zonder ze te laten aanbakken? Whirlpool lanceert de W Collection: een nieuwe reeks inductieplaten die koken revolutionair eenvoudig maken dankzij een doorgedreven kookassistent. Net alsof een professionele chef je een handje komt helpen.

Supersnel opladen met de Niko Smart USB-lader

Whirlpool, Paleis 11, stand 100

Novy: Dampkap Cloud brengt sfeer in de keuken

In het oog springt de gloednieuwe Niko Smart USB-lader. Deze is de krachtigste op de markt. Met zijn laadvermogen van 3,5 A kun je twee iPad Pro’s tegelijk aan full force opladen. ‘Smart’ slaat in dit geval op de technologie in de lader: de lader herkent het toestel dat je er aan connecteert, zodat het op de meest ideale manier wordt opgeladen.

Ook is hij USB-C compatibel. Dat is een nieuwe standaard voor USB, waardoor je niet meer hoeft te zoeken hoe je nu precies de USB in de USB-lader stopt: hij gaat er langs beide kanten even makkelijk in.

Niko, Paleis 9, stand 205 22 | ElektroVisie - februari 2017

Novy presenteert tijdens Batibouw zijn nieuwste modellen dampkappen. Ontdek onder andere de sfeerdampkap Novy Cloud. Waar de ITcloud ons connecteert met alles en iedereen ter wereld, maakt Cloud ons extreem flexibel. Deze dampkap verhuis je eenvoudig mee van woning tot woning en kun je dankzij de recirculatietechniek zowat overal monteren. Met de geïntegreerde ledstrip is Cloud tegelijk ook verlichtingsarmatuur en sfeerobject.

Novy, Paleis 11, stand 107

Aiphone: vernieuwde modulaire videofonie De GT-serie van AIPHONE is al verschillende jaren een pionier in de modulaire parlofonie-systemen gebruikt voor appartementsgebouwen. Met de GT 2.0 gaat de producent nog een stapje verder en introduceert zo een nieuwe generatie van handenvrije kleurenvideofonie. De videopost heeft een strakke, hedendaagse vormgeving met

DISTRIBUTIE EN INSTALLATIE In de tijd waarin de keuken meer dan ooit het hart van de huiskamer vormt, brengt AEG de Mastery Range op de markt, de wereldpremière van de reactieve keuken. Het neusje van de zalm in functionele innovatie: de ComfortLift is de eerste vaatwasser ter wereld waar de gebruiker de onderste mand omhoog kan laten komen zodat de mand binnen handbereik is, op een aangepaste werkhoogte. De vaatwas laden of leegmaken verloopt zo veel gemakkelijker en ergonomischer.

AEG, Paleis 11, stand 406

Bosch: Flat Design wanddampkap extra aandacht voor gebruiksvriendelijkheid. Dankzij een combinatie van duidelijke, verlichte drukknoppen en discrete aanraaktoetsen is het gebruik intuïtief. Het vernieuwde GT video- en parlofoniesysteem heeft een breedbeeldcamera van maar liefst 170°, voor een gedetailleerd totaalbeeld van de inkomzone.

Aiphone, Paleis 9, stand 200

Daikin Bluevolution wandmodel warmtepomp

Op Batibouw 2017 stelt Bosch de nieuwste wanddampkap Flat Design Serie 8 met Home Connect voor. Op het eerste gezicht doet dit amper 26,5 cm dikke toestel eerder denken aan een flatscreen TV dan aan een dampkap. Dankzij de Home Connect-technologie bedien je het toestel vanop afstand met je smartphone of tablet. Via de Bosch Home Connect App krijg je zicht op het verzadigingsniveau van de diverse filters en een melding wanneer de filters moeten vervangen worden.

Bosch, Paleis 11, stand 209 Daikin stelt op Batibouw 2017 het FTXP-wandmodel binnen het Bluevolution gamma voor. Dit nieuwe model is uiterst efficiënt in het verwarmen, koelen en ontvochtigen van de woning. Onder de noemer Bluevolution lanceerde Daikin vorig jaar een range warmtepompen die de nieuwste technologieën op de warmtepompmarkt toegankelijk maken voor de woningmarkt. De Bluevolution toestellen maken gebruik van R32, een alternatief koelmiddel met lagere milieu-impact dat garant staat voor een betaalbaar comfort en maximale prestaties.

Siemens: kookplaat met geïntegreerd afzuigsysteem

Daikin, Paleis 12, stand 313

AEG: Mastery Range Kenmerkend voor de hedendaagse architectuur zijn de lichte, open ruimtes die in elkaar overlopen. In een open keuken en leefruimte wordt de aanwezigheid van een eiland- of wanddampkap als storend ervaren, zo stelde Siemens vast. Daarop ontwikkelde de Duitse fabrikant het inductionAir System, een onzichtbare afzuigoplossing die volledig geïntegreerd zit in de 80 cm brede inductiekookplaat. Ook het dual lightSlider-bedieningspaneel blijft onzichtbaar tot wanneer je het toestel aanschakelt. Deze première wordt voorgesteld op Batibouw.

Siemens, Paleis 11, stand 209 MVH februari 2017 - ElektroVisie | 23

INSTALLATIE

24 | ElektroVisie - februari 2017

INSTALLATIE KNX-INNOVATIELAUREAAT DYNAMITEC: EEN INTEGRATOR DIE DOORDENKT

“Oplossingsgerichte domotica is de toekomst” In het al bij al ruime, maar voorlopige kantoor van Dynamitec in Gent moet je als bezoeker eerst voorbij een ideeënbus, een brandblusser, de chauffagestuureenheid én een ingekaderd diploma, dat van de KNX Innovation Award. Dan nog even opletten voor het opstapje, en je bent helemààl op de thuisbasis van twee jongere lieden die hun bedrijf met een vleugje reclametaal als “creatief en dynamisch in techniek” omschrijven. In de herfst van vorig jaar sleepte de dan pas drie jaar bestaande systeemintegrator de Belgische KNX Innovation Award in de wacht. Achter de inbreng voor die prijs schuilt een verhaal van flexibiliteit, gebruiksvriendelijkheid en samenwerking. ElektroVisie sprak met Joeri Thiré en Xavier Musschoot.

Joeri Thiré (30) is de jongste van de twee.

Hij volgde elektriciteit aan het Scheppersinstituut in Wetteren, daarna stuur- en beveiligingstechnieken in Zottegem, waar hij ook de wereld van de automatisatiessystemen leerde kennen. Aan de Odiseehogeschool in Gent behaalde hij z’n bachelordiploma.

Werkervaring deed hij op bij elektrisch installatiebedrijf VMA, als ontwerper en coördinator. Tot hij kompaan Xavier ontmoette, die de knepen van KNX al kende. Samen richtten ze in 2013 Dynamitec op.

Xavier Musschoot (36) ging na z’n bouwkundige opleiding aan de slag bij een tekenbureau in Ledeberg. Zes maand tekende hij er elektrische schema’s en plannen; dan plukte VMA, een klant van het bureau, hem daar weg. Dankbaar greep hij de kans om zich op te werken tot ontwerper van laagspanningsinstallaties. In 2004 realiseerde hij bij die onderneming het eerste KNX-project. Vier jaar later nam hij het heft in eigen handen met de

oprichting van RLX doMotiX in Wondelgem.

Tot hij Joeri ontmoette. Het klikte en ze stichtten de bvba Dynamitec.

KNX, Loxone en A-Touch Al ruim twee jaar zijn ze in het Gentse bedrijvencentrum aan de Gentse Ajuinlei gevestigd. Ooit verlaten ze die incubatiestek wel en dan staan ze helemaal op eigen benen. Belangrijk is vandaag dat Dynamitec aan klanten en andere geïnteresseerden laat zien wat ze in hun mars hebben. Xavier en Joeri zijn gespecialiseerd in gebouwenautomatisatie, ze verlenen advies en ondersteuning, ze programmeren en voeren uit. Bij elke opdracht werken ze samen met telkens een drietal erkende installateurs en met een bouwpromotor’ of architect; maar ook met een aantal leveranciers of fabrikanten willen ze een netwerk opbouwen, Ze zweren bij gebruiksvriendelijke domotica en streven ernaar woningen toekomstgericht, energie-efficiënt en duurzaam uit te bouwen met aanpasbare systemen die de tijd trotseren. Vooral op de particuliere markt zijn ze actief, maar ook het tertiaire gebeuren schrikt hen niet af.

Xavier Musschoot: “Ook voor de doe-hetzelvers zijn we een aanspreekpunt, de klant staat dan zelf in voor de bekabeling en wij helpen hem/haar. Daarnaast zorgen wij voor totale integratie, we leveren en programmeren dan alles zelf. Op dit ogenblik is onze aanpak drievoudig. Ofwel slaan we de bekende KNX-richting in, da’s de bekende, wereldwijde open domoticastandaard. Of we kiezen, samen met de klant, voor het eenvoudige gesloten systeem Loxone, dat trouwens aan een opmars bezig is. Ofwel houden we het bij het merk A-Touch, een bussysteem dat eerder bestemd is voor mensen die vertrouwd zijn met een standaard elektrische installatie.. KNX is uiterst betrouwbaar, alle componenten zijn slim, niet alleen die ene

centrale, en het systeem kan ook makkelijk worden aangepast of uitgebreid. Loxone is zeer geschikt voor renovatie, de eindgebruiker kan zelf aan de slag met een heel gebruiksvriendelijk en betaalbaar smart home systeem en hij/zij kan eventueel zelf programmeren. Met A-Touch ten slotte heb je geen pc meer nodig, alles verloopt via een app: een laagdrempelig systeem met slechts één draad. Soms beperken wij ons tot de programmatie, maar begeleiding is er vrijwel altijd. Heel belangrijk is het aspect samenwerking, het bundelen van de kennis die elke vakman (m/v) heeft, van HVAC-deskundige tot integrator en ontwikkelaar. Je moet niet alleen elkaar leren kennen, maar iedereen op de werf moet ook weten hoe het domoticasysteem in elkaar zit”.

Vernuftige eengezinswoning Heel veel vernieuwend denken, originaliteit én commercieel inzicht is er nodig om de onderscheiding voor het meest innovatieve KNX-project in de wacht te slepen. Dynamitec voldeed aan alle criteria en kon de jury ruimschoots bekoren. Het won de prijs voor de verbouwing van een eengezinswoning tot twee aparte wooneenheden (kangoeroewoning) met woonzorgkarakter in Drongen.

Joeri Thiré: “Uiteraard is het een KNX-project. Centraal staat het leefcomfort van de bewoners: beide gezinnen moeten zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen, en daar is de techniek volledig op afgestemd.

Het ging om een heel ingrijpende verbouwing.

En dan wordt niet enkel intens aandacht besteed aan de architecturale wooninrichting, maar spelen ook de diverse technieken een vooraanstaande rol én de manier waarop die technieken met elkaar verbonden zijn.

Alle mogelijke functies zijn geautomatiseerd en gekoppeld binnen de KNX-installatie: de energiemeting, waterteller, sensor voor de

< Dynamitec won de prestigieuze KNX-Award februari 2017 - ElektroVisie | 25

INSTALLATIE

Xavier Musschoot en Joeri Thiré: specialist in gebouwenautomatisatie

waterput, het energieverbruik van de kookplaat, de dampkap, de sensoren voor CO², temperatuur en luchtvochtigheid, voorts de warmtepomp, ventilatie, camerabewaking, toegangscontrole, videofoon en inbraakmelding, ook nog de brandmelding, zonneweringen, overspanningsbeveiliging, verlichting, bewegingsmelders,…Alle ‘bedieningen’ zijn volwaardige KNX-drukknoppen met temperatuursensoren. Bij de basisinstallatie was de integratie van de multimedia niet inbegrepen, maar ook op dat vlak hebben we een serieuze inspanning gedaan. Het was al bij al een hele opdracht. Eerst komen natuurlijk de voorstellen en offertes die we aan de klant voorlegden, en tijdens het hele traject moet de klant uiteraard begeleid worden. Daarnaast zijn er de noodzakelijke werfvergaderingen met het bouwteam, zeg maar de coördinatie.

Terwijl de lichtstudie door een professional werd gedaan, stonden wij in voor deskundige uitvoering op basis van gedetailleerde werktekeningen. Zonder de bekabeling en aansluiting te vergeten. In de eindfase kwam de programmatie aan bod en het uittesten of 26 | ElektroVisie - februari 2017

alles wel keurig en correct was gerealiseerd.

Heel dit project nam meer dan een jaar in beslag. Naar de toekomst toe bestaat de mogelijkheid om de KNX-installatie te koppelen aan bepaalde IoT (internet of things)-elementen zoals smartwatch, spraakcommando’s en slimme sensoren, zodat het comfort van de bewoners nog verhoogt of de beveiliging nog optimaler wordt”.

Oplossingsgericht werken Hoe fraai Xavier en Joeri met hun KNX-realisatie voor de kangoeroewoning ook hebben gescoord, de wereld staat niet stil, de toekomst wenkt.

“Onze prestatie of realisatie voor de KNXaward kan gerust worden doorgetrokken naar of toegepast worden op andere gebouwen. En het boeiende is: er zijn tal van oplossingen mogelijk in deze creatieve branche.

We houden het hoofd koel. Rond deze periode -februari- toont Dynamitec zich op de beurs Batibouw bij de KNX stand. Heel geleidelijk aan willen we deze mini-onderneming

tot een heuse KMO uitbouwen, maar het moet overzichtelijk blijven, op het vlak van kwaliteit doen we geen toegevingen. Een nieuwe technische medewerker kunnen we eigenlijk wel al gebruiken, iemand die instaat voor ontwerp, programmering en onderhoud van automatisering. Nee, we verlaten dit bedrijvencentrum niet meteen, maar op langere termijn dient verhuizen naar een pand met de nodige stockageruimte zich wel aan. Belangrijk: we willen een gids zijn in deze sector, een betrouwbare partner ook voor installateurs, fabrikanten, en zo meer. Oplossingsgericht werken naar de toekomst toe, da’s essentieel bij de integratie van domotica. Onze hoofddoelstelling blijft: slimme oplossingen afleveren voor slimme gebouwen.” www.dynamitec.be

Een reportage van Marc Van Hove en Wouter Vloebergh (tekst), foto’s : studio Dann

INSTALLATIE

METEN

v an impedanties in laagspanningsnetten en installaties

Inleiding De kwaliteit van de levering van elektrische energie over laagspanningsnetten hangt in hoge mate af van de beveiligingsinrichtingen en de impedantie van het net. Deze laatste kan worden berekend of gemeten, waarbij de meting de snelste en de zekerste methode is.

De waarde van de impedantie op elk leveringspunt is afhankelijk van de spanningsval (functie van de belasting) en van de kortsluitstroom, die dient om de beveiligingen te bepalen.

De kennis van de impedantie van een laagspanningsnet is voor zijn exploitatie noodzakelijk: - Zowel voor het verzekeren van de veiligheid van het net en zijn gebruikers; - Als voor de kwaliteit van de levering.

De karakteristieke grootheden, impedantie- en kortsluitstromen, kunnen hetzij berekend, hetzij gemeten worden.

De berekening levert betrouwbare gegevens op voorwaarde dat alle elementen van het net (transformatoren, verdeelborden, vertrekvelden, leidingen, …) gekend zijn. Slecht aangespannen verbindingen, of bouten betreffende de kabellengten kunnen hierbij niet in aanmerking worden genomen.

De meting daarentegen, houdt rekening met alle reële elementen en de resultaten hiervan zijn onbetwistbaar.

Keuze van de beveiligingsinrichtingen Principeschema van de beveiligingen van een laagspanningsnet

1. Hoogspanningsnet 2. Middenspanningstransformator 3. Beveiliging 4. LS-leiding 5. Smeltveiligheid 6. Smeltveiligheid 7. Eindgebruiker De beveiligingsinrichtingen hebben tot doel het gedeelte van het net of van de installatie, dat door een incident is getroffen, uit te schakelen.

Hun keuze wordt door drie criteria bepaald: - Ze moeten in staat zijn de energielevering te onderbreken, ongeacht de belangrijkheid van het defect. Het nominaal onderbrekingsvermogen moet dus hoger liggen dan het kortsluitvermogen.

- Ze moeten op selectieve wijze reageren, om uitsluitend het gedeelte van het net of de installatie, dat door het incident is getroffen, buiten dienst te stellen. Zo moet een kortsluiting op punt G alleen de smeltveiligheid 6 in werking stellen. De smeltveiligheid 5 en de beveiliging 3 moeten in dienst blijven.

- Ze moeten voldoende snel werken om gevaar voor personen of voor schade aan de installatie te vermijden. Een kortsluiting aan de aftakking 7 moet dus de smeltveiligheid 6 doen werken binnen een vrij korte tijd, bepaald door de voorschriften, ongeacht de lengte van de lijn van 6 naar 7. De kortsluitstroom op punt G beperkt de toelaatbare nominale waarden van smeltveiligheid 6; hij moet dus gekend zijn.

Kwaliteit van de levering Buiten de continuïteit van de elektriciteitslevering, verzekerd door een oordeelkundige keuze van de beveiligingen, hangt de kwaliteit van de levering af van de stabiliteit van de spanning, die een functie is van de netimpedantie en de belasting.

Kent men deze impedantie niet, dan is het onmogelijk de bijkomende spanningsval te bepalen, die een nieuwe belasting (elektrische verwarming, motor, warmtepomp, …) zal veroorzaken.

Veiligheid Het gebruik van elektriciteit mag de gebruiker niet in gevaar brengen, zelfs bij een incident. Treedt een kortsluiting op in een apparaat, dan moeten de beveiligingsinrichtingen voldoende snel reageren om schade te vermijden en de spanning, waaraan de gebruiker eventueel kan worden blootgesteld, mag een bepaalde waarde niet overtreffen, die dan afhankelijk is van de relatieve impedanties van de fasegeleiders en de beveiliging.

Principe van de meting door netbelasting

De bovenstaande figuur stelt een vereenvoudigd net voor, waarin de netbelasting voorgesteld wordt door de impedantie Z1 en de impedantie van het net Z0.

De impedantie van het net Z0 en van de belasting Z1 kunnen worden vervangen door een equivalente impedantie Z die de te meten impedantie is in onderstaande figuur.

De wijzigingen van de netbelasting Z1, hebben buiten de meetperiode, weinig invloed op de karakteristieke waarde. februari 2017 - ElektroVisie | 27

INSTALLATIE De kortsluitstroom Ic is afhankelijk van Z1 en verder is Ic = U0 / ZO. De spanning U1 = U0 x Z1 / (Z0 + Z1). Ze varieert in de verhouding Z0 / Z1 in functie van Z1, vermits Z1 10 tot 20 maal groter is dan Z0.

De impedantie Z varieert in dezelfde verhouding Z0 / Z1 in functie van Z1.

In de figuur ziet men dat bij het aansluiten van een belasting R op het netmeetpunt een meetstroom dan door Z vloeit en er een spanningsval veroorzaakt van U1 – U2 = Im x Z. De kortsluitstroom Ic is de stroomwaarde waarbij R = 0 en U2 = 0.

Aan te stippen is, dat het om een theoretische maximale waarde gaat, die in de werkelijkheid niet kan worden bereikt, omdat elke kortsluiting een bepaalde weerstand, hoe miniem ook, ten opzichte van de stroomdoorgang vertegenwoordigt.

Om een correcte meting te maken is het noodzakelijk dat: 1. De impedantie Z onafhankelijk is van de netbelasting; 2. De spanning U1 constant blijft gedurende de meting; 3. U1, U2, Im en Z worden beschouwd als vectoriële en niet als schaalwaarden.

De tweede voorwaarde hangt af van het net en van de meetstroom en moet nader worden bekeken.

Geschiedt de meting bij voorbeeld met een meetstroom van 40A en wordt gelijktijdig een bijkomende stroom van 20A uit het net afgenomen, dan wordt de spanningsval gebruikt voor de berekening van Z, vermenigvuldigt met een factor 1,5.

De schijnbare impedantie zal dan 50% hoger liggen dan de werkelijke impedantie en de meting zal een fout van 50% vertonen.

Vermits de schommelingen van de netspanning U1 niet te voorzien en niet te beheersen zijn, moet men, om hun invloed op te heffen: - Steeds minstens twee metingen uit te voeren; - Een zo hoog mogelijke meetstroom kiezen om een voldoende grote spanningsval te bekomen; - De meettijd in de mate van het mogelijke inkorten; - De meting uitvoeren op een ogenblik van de dag waarop de belasting vrij stabiel is.

De derde voorwaarde – het beschouwen van de vectoriële waarden van grootheden – is niet steeds noodzakelijk. De impedanties van de netuiteinden, praktisch dus bij de verbruikers, kunnen worden beschouwd als ohms en de berekening kan worden uitgevoerd zonder veel afwijkingen met de schaalwaarden. Kortsluitstromen onder de 1000A vallen vaak onder deze situatie.

Voor hogere kortsluitstromen echter, die optreden in de verdeelborden, is het wel noodzakelijk rekening te houden met de faseverschuiving tussen de spanning U1 en U2.

Principe van de meettoestellen Het verloop van de meting wordt weergeven in de onderstaande figuur.

Deze meting geschiedt in twee tijden: de spanning U1 wordt gemeten tussen t2 en t3.

28 | ElektroVisie - februari 2017

De stroom Im wordt uit het net genomen tussen t3 en t7, terwijl de spanning U2, de frequentie en de stroom Im worden gemeten.

Buiten de tijden en de frequenties, worden alle grootheden verkregen door integratie van de ogenblikkelijke waarden, waarbij wordt aangenomen dat de vorm van de spanningsgolf sinusoïdaal is.

Voor bepaalde uitvoeringen wordt de totale meettijd herleid van 4 perioden tot twee. De eerste halve periode (van t3 tot t4) wordt nooit gebruikt voor de metingen van de stroom of de spanning U2, omdat ze beïnvloed wordt door de overgangsverschijnselen, veroorzaakt door het opnemen van de stroom Im wat kort na de tijd t3 optreedt.

Het principe schema van een meettoestel wordt hieronder weergegeven.

Men merkt dat het toestel op het net is aangesloten met 2 dradenparen, een spanningskring en een stroomkring. Op deze wijze hebben de contactweerstanden geen invloed op de meetnauwkeurigheid.

De spanningen worden correct gemeten tussen fase en nulgeleider (of tussen fase en fase).

Via een bijkomend aangebracht verbindingssnoer kunnen foutspanningen gemeten worden naar massa’s en of vreemde geleidende delen in de omgeving.

Gebruik van de meettoestellen Meting van kortsluitstromen Het is van belang de kortsluitstroom te kennen voor het bepalen van de nominale stroom van de smeltveiligheden en de beveiligingstoestellen.

In werkelijkheid zijn twee waarden van kortsluitstromen in aanmerking te nemen. Een minimale waarde, noodzakelijk voor de keuze van de nominale stroom en een maximale waarde voor de keuze van het onderbrekingsvermogen.

Neem de smeltveiligheid 5 in de basisfiguur, dan stelt men vast dat: - De kortsluitstroom geringer zal zijn bij een kortsluiting in punt E tussen fase en nulgeleider of tussen een fase en de beschermingsgeleider, naargelang welke van beide geleiders de grootste impedantie vertoont; - De kortsluitstroom zal het grootste zijnbij een kortsluiting tussen 2 fasen op punt D. De beveiligingsinrichtingen zullen de minimum kortsluitstroom moeten onderbreken binnen de door de geldende voorschriften vereiste tijd (keuze van de nominale stroom) en in staat moeten zijn het met de maximum kortsluitstroom berekend vermogen te onderbreken.

De kortsluitstroom hangt af van de spanning U0 en de lusimpedantie Z0. De spanning U0 kan, in algemene regel als constant worden beschouwd wat niet het geval is voor de impedantie, waarvan het actieve gedeelte in hoofdzaak is toe te schrijven aan de weerstand van de geleiders, die met de temperatuur varieert.

Bedraagt de temperatuur van de koperen geleiders bij de meting bv 20°C, dan zal de waarde van de kortsluitstroom met ongeveer 20% verminderen bij 80°C.

De minimum kortsluitstroom moet worden gemeten tussen fase en nulgeleider of tussen fase en beschermingsgeleider. De laagste waarde wordt weerhouden voor het bepalen van de waarde van de beveiligingen.

Compatibel en conform aan de norm IEC 61439

Meting van contactspanningen en foutspanningen De contactspanning is de spanning die optreedt tussen een apparaat en een geaard metalen deel in het geval van een isolatiefout tussen een fase en de beschermingsgeleider waarmee het apparaat is verbonden.

De foutspanning is, onder dezelfde omstandigheden, de spanning die optreedt tussen het apparaat en de oneindige aarde. Ze is hoger of gelijk aan de contactspanning.

De beschermingsgeleider is normaal op meerdere punten met de aarde verbonden en de resulterende impedantie kan worden voorgesteld door de combinatie van de drie impedanties samen.

Keuze van de meetstroom Sommige uitvoering van meettoestellen bieden een keuze tussen verschillende meetstromen.

Vermits de nauwkeurigheid evenredig is met deze stroom, is het duidelijk dat men deze zo hoog mogelijk moet kiezen. De grens wordt gegeven, hetzij door de beveiligingen, hetzij door de impedantie van het net.

Wanneer we de basisfiguur bekijken is het duidelijk dat bij een meting, uitgevoerd in punt F, de stroom Im minstensdoor de smeltveiligheid 6 zal vloeien, waarvan de intensiteit de zwakste is van de installatie. De stroom Im houdt slechts 1 of 2 seconden aan, hetzij 20 of 40 ms bij 50 Hz. Uit de smeltkarakteristiek weet men, dat een smeltveiligheid van bijvoorbeeld 10A zeker zal smelten, indien hij gedurende 40 ms door een stroom van 200A wordt doorlopen.

De keuze van de meetstroom moet dus worden uitgevoerd in functie van de voorgeschakelde beveiliging die zich voor het meetpunt bevindt.

Herhaalbaarheid van de resultaten Worden meerdere metingen achtereenvolgens op hetzelfde punt van het net uitgevoerd, dan kan het gebeuren dat de resultaten niet identiek zijn.

De oorzaken werden hierboven verklaard en zijn: - De variaties van de netspanning; - De harmonischen en de storingen.

De netspanning beĂŻnvloedt het geheel van de resultaten terwijl de harmonischen en de storingen in hoofdzaak inwerken op de meting van de verschijvingshoek en de frequentie.

Werd een reeks metingen uitgevoerd, dan wordt hun valorisatie als volgt uitgevoerd: - Door een eerste sortering worden de duidelijke foutieve resultaten verworpen; - De overblijvende resultaten dienen voor het bereken van een gemiddelde.

Welke metingen kunnen worden uitgevoerd In een driefasig net met nulgeleider kunnen er best 9 metingen worden uitgevoerd

www.rittal.be

Rudy Van den Bergh Innovation & Training Manager ELECTROTEST februari 2017 - ElektroVisie | 29

INSTALLATIE

Differentieelschakelaar: type A of B Inleiding Een automatische differentieelstroominrichting (diff.) dient om personen te beschermen tegen elektrische schokken ten gevolge van onrechtstreekse aanraking. Een diff. van 30 mA of minder kan ook gebruikt worden als bijkomende bescherming tegen rechtstreekse aanraking (AREI art. 38).

met een zuivere DC stroom tot maximaal de grootste waarde van 0,4 x de nominale afschakelstroom en 10 mA − gelijkstroom afkomstig van een gelijkrichter − aangesloten op twee fasen − aangesloten op drie fasen (en eventueel de nulgeleider) − zuivere gelijkstroom

Bij een diff. hoort altijd een beschermingsgeleider (PE) en netsysteem (TT, TN-S of IT). De diff. reageert wanneer door een isolatiefout een stroom door de PE vloeit en daardoor de som van de stromen door de actieve geleiders niet langer nul is. In een TN-C net kan een diff. nooit toegepast worden, dus daar moet een andere beschermingsmaatregel tegen onrechtstreekse aanraking genomen worden.

In dit artikel bespreken we hoe een DC foutstroom een diff. type A blind kan maken en mogelijke oplossingen voor dat probleem.

Kenmerken van een diff. type A en B Een diff. type A moet voldoen aan de norm IEC 61008-1 (diff.) of IEC 61009-1 (diff.-automaat). Kort samengevat komt het er op neer dat hij zijn werk moet doen wanneer de foutstroom een zuivere wisselstroom is of een gelijkstroom met pulsen of de combinatie van een gelijkstroom met pulsen en een zuivere DC component van maximum 6mA (Figuur 1).

Een diff. type B voldoet aan dezelfde normen en bovendien aan norm IEC 62423. Behalve op een zuivere wisselstroom en een gelijkstroom met pulsen, moet een diff. type B ook reageren op volgende foutstromen: − een wisselstroom met harmonischen, bij een toestel aangesloten tussen een fase en de nulgeleider (of tussen een fase en de geaarde middelste geleider bij een DC voeding met 3 geleiders) − wisselstroom tot 1000 Hz − wisselstroom in combinatie met een zuivere DC stroom tot 0,4 x de nominale afschakelstroom − een gelijkstroom met pulsen in combinatie 30 | ElektroVisie - februari 2017

Figuur 1: Soorten stroom waarvoor de types diff. gevoelig zijn.

Toepassing Welk type diff. vereist is, hangt af van de toestellen die er op aangesloten worden, omdat die bepalen welke vorm de foutstroom zal aannemen bij een isolatiefout.

Kijk dus steeds naar de specificaties van de aangesloten toestellen. Bij een laadstation voor een elektrisch voertuig (EV) is dat een probleem, omdat de batterijlader zich in het voertuig bevindt en het laadstation bruikbaar moet zijn voor alle mogelijke EV’s.

O.a. overal waar een gelijkrichter gebruikt wordt, bestaat de kans dat de foutstroom een gelijkstroomcomponent heeft. Heel kort samengevat maken veel – maar niet alle – enkelfasige gelijkrichters een gelijkstroom met pulsen wanneer ze aangesloten zijn op een fase en de nulgeleider. Indien daarbij niet meer dan 6mA zuivere DC gemaakt wordt, volstaat daarvoor een diff. type A. In alle andere gevallen (enkelfasige gelijkrichters aangesloten tussen twee fasen en driefasige gelijkrichters) is een diff. type B vereist. Ook voor frequentiesturingen is een diff. type B aangewezen.

Opgelet: DC kan een diff. type A blind maken Wanneer een foutstroom met een gelijkstroomcomponent groter dan 6 mA DC door een diff. type A loopt, dan kan het zijn dat hij niet afschakelt, ook al is de AC component van de foutstroom groter dan de afschakelwaarde. We zeggen dat de diff. blind is geworden. Om dat te begrijpen moeten we het werkingsprincipe bespreken.

De werking van een diff. type A is vergelijkbaar met een transformator. Alle actieve geleiders zijn rond een magnetische kern gewikkeld (Figuur 2). Zolang de som van de stromen gelijk is aan nul, gebeurt er niets.

Wanneer bij een isolatiefout een deel van de stroom via de PE vloeit, vloeit er wel een netto stroom door de actieve geleiders. Die stroom wekt een magnetische veld op in de kern (Figuur 3). Als het om een wisselstroom gaat, dan verandert het opgewekte magnetisch veld voortdurend en die verandering van het magnetisch veld wekt een spanning op in de secundaire spoel, die de uitschakelkring voedt (Figuur 4).

Figuur 2: Werking van een differentieelschakelaar

Figuur 3: Verband tussen de stroom door de magnetische kern en het opgewekte magnetisch veld

INSTALLATIE als de DC component van de foutstroom niet groter is dan 6 mA DC.

Figuur 4: Verband tussen de verandering van stroom en de opgewekte spanning in de secundaire wikkeling Wanneer een gelijkstroom opgeteld wordt bij de wisselstroom door de primaire wikkeling, dan verschuift de groene curve naar rechts (Figuur 5). Omdat het verband tussen de stroom en het magnetisch veld niet lineair is maar de curve afvlakt naarmate de stroom groter wordt, geeft eenzelfde verandering van de stroom dan een kleinere verandering van het magnetisch veld, waardoor een lagere spanning opgewekt wordt in de secundaire spoel. Men zegt dat de magnetische kern in verzadiging gaat. De goede werking van een diff. type A is maar gegarandeerd

Paleis 9 Stand 200 GT1M3L

Figuur 5: Door de gelijkstroom verlaagt de spanning die in de secundaire opgewekt wordt Als de DC component van de foutstroom groter is dan 6 mA DC, dan bestaat de kans dat de diff. type A niet afschakelt. Als er meerdere kringen door de diff. beveiligd worden, dan is het mogelijk dat een tweede isolatiefout, die wel een zuivere wisselstroom geeft, ook niet tot afschakeling leidt. We zeggen dat de diff. blind geworden is.

diff.’s, totdat er een afschakelt. Veronderstel nu dat de laatste diff. een type B van 30 mA is. Dan kan er een foutstroom van bv. 10 mA DC blijven bestaan en aangezien dat meer is dan 6 mA DC, kan die foutstroom de diff.’s hogerop in de installatie blind maken als ze van het type A zijn.

Mogelijke oplossingen zijn: − De kring waarin een diff. type B nodig is, rechtstreeks aftakken van de voeding in het hoofdverdeelbord. Zo ontstaat meteen horizontale selectiviteit met de andere kringen − Alle diff.’s vervangen door een type B − De diff. type A aanvullen met een element dat afschakelt bij 6 mA DC foutstroom. Voor deze oplossing moet men er wel zeker van zijn dat er in normale omstandigheden geen stroom van 6 mA DC naar de aarde kan vloeien, ook niet bv. bij het opstarten.

William Stinissen VOLTA

Wanneer er twee of meer diff.’s in serie staan en er ontstaat een isolatiefout achter de laatste diff., dan loopt de foutstroom door alle

NIEUW

Maak kennis met de vernieuwde GT-reeks: alles mag gezien worden.

7” wordt de nieuwe standaard bij modulaire videofonie. Maar als het budget of de beschikbare ruimte wat beperkter is, bevelen we warm onze 3,5” variant aan. Beiden hebben een unieke groothoekcamera van maar liefst 170° zodat alles gezien mag worden.

GT1C7L

Exclusief verdeler: CCI nv | Louiza-Marialei 8/5, 2018 Antwerpen februari 2017 - ElektroVisie | 31 T: 03/ 232 78 64 | info@ccinv.be | www.ccinv.be

INSTALLATIE

Spanningszoekers Voltmeters, ook wel omschreven als spanningszoekers, worden vrijwel door elke installateur gebruikt. Er zijn verschillende types: • éénpolige fittingschroevendraaier met spanningszoeker; • tweepolige spanningszoeker; • contactloze spanningszoeker; • multimeter.

Eénpolige spanningszoeker

Een fittingschroevendraaier kan zijn uitgevoerd als een spanningszoeker. Hierbij zijn in het handvat van de schroevendraaier een klein neonlampje en een weerstand geplaatst.

Deze weerstand is noodzakelijk om een zeer geringe stroom te laten vloeien, anders zou de gebruiker worden geëlektrocuteerd. Door de punt van de schroevendraaier bijvoorbeeld in een wandcontactdoos te steken en een vinger op het metalen ringetje van het handvat te houden, zal bij aanwezige spanning het lampje gaan gloeien. Dit uiteraard alleen bij een fase, niet bij de nulgeleider (neuter).

Het kan voorkomen dat het lampje gaat gloeien, zonder dat de gebruiker zijn vinger op het ringetje van het handvat houdt en/of het onderdeel geen spanning voert. In dit geval kan sprake zijn van inductiespanning. Door invloeden van buitenaf (zware belasting van een installatie) kan het zijn dat het lampje van de spanningszoeker oplicht door de werking van de wisselspanning. De meting met een fittingschroevendraaier is niet betrouwbaar en – omdat deze niet de juiste spanning weergeeft – onnauwkeurig.

Tweepolige spanningszoeker

Een tweepolige of dubbelpolige spanningszoeker bestaat uit twee pennen die onderling zijn verbonden met een draad. Een van de pennen heeft een spanningsindicatie. Afhankelijk van het model is de spanning af te lezen via een eenvoudige analoge schaal of via led’s.

32 | ElektroVisie - februari 2017

Een installateur gebruikt deze spanningzoeker meestal om de aan- of afwezigheid van spanning te meten. Door de wat hogere inwendige weerstand wordt voorkomen dat inductiespanning wordt gemeten. Het is een eenvoudige en betrouwbare meter, ook wel tester genoemd.

Met een tweepolige spanningzoeker kan niet alleen de grootte van de spanning worden bepaald, maar is ook te zien of het gelijk- of wisselspanning betreft. Het meetbereik van deze meter loopt voor gelijk- en wisselspanning van ongeveer 12 tot 750 V. Bij gelijkspanning is ook te zien wat de plus en de min is. Bij sommige modellen is het zelfs mogelijk om er het draaiveld mee te meten.

Om te zien op welk contact de fasedraad is aangesloten, wordt een pen tegen het aardcontact gehouden en de andere pen in een van de contacten gestoken. Als het lampje van de tester gaat branden is op dat contact de fasedraad aangesloten.

Let op: Aangezien een tweepolige spanningszoeker stroom gebruikt, kan bij een meting tussen de fase en de aarde de verliesstroomschakelaar aangesproken worden waardoor de spanning wegvalt.

Contactloze spanningszoeker

Een contactloze spanningszoeker detecteert door middel van een sensor de elektrische veldsterkte om een spanningvoerende geleider. Ze zijn alleen geschikt voor het opsporen van wisselspanning. Het meetbereik kan verschillen maar is doorgaans van 100 tot 1000 V. Voor het detecteren van spanning moet er geen contact met een blanke geleider worden gemaakt. Het is voldoende om de tip van de spanningszoeker in de nabijheid van een contactdoos of kabel te brengen. Een mogelijk aanwezige spanning kan ook door de isolatie van een kabel of draad gemeten worden, hierdoor kunnen onderbrekingen vaak eenvoudig opgespoord worden.

De signalering van een spanning gebeurt optisch door middel van een led, daarnaast zijn ze ook dikwijls voorzien van een akoestische signalering middels een pieptoon. De voe-

dingsspanning voor de in de spanningszoeker aanwezige elektronica wordt verzorgd door batterijen.

Multimeter

Een ander veel gebruikt meettoestel is een multimeter, ook wel universeelmeter genoemd. Met dit meettoestel kunnen meestal spanning, stroom en weerstand worden gemeten. Een universeelmeter wordt vaak gebruikt voor nauwkeurige metingen in een installatie en bestaat in analoge en digitale uitvoering.

De betere (duurdere) universeelmeters zijn beveiligd aan de ingangen, zodat eventuele meetfouten door de gebruiker niet direct tot een defect aan de meter leiden.

Een goede meting begint altijd met een veiligheidscontrole. Indien men namelijk stroom of weerstand wil meten moet men zeker zijn dat de installatie spanningsvrij is. Controleer ook altijd voor gebruik de werking van het meettoestel op een locatie waar men er zeker van is dat er spanning aanwezig is.

Alvorens een meting uit te voeren is het belangrijk dat het meettoestel ingesteld is op de juiste toepassing: • spanning, stroom of weerstand; • gelijk- of wisselspanning/stroom; • het juiste schaalbereik.

Philippe BIRON Technical Manager Electricity

BEVEILIGING

Voorontwerp nieuwe wet private en bijzondere veiligheid Het Achtergrondkader

is nog niet bekend. Ondertussen de wet van 10 april 1990 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid van kracht.

Conform het regeerakkoord werd de huidige wet van 10 april 1990 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid geëvalueerd. Op basis van deze evaluatie werd er gewerkt aan een nieuwe en vereenvoudigde wetgeving omtrent private veiligheid. Nelectra maakte via Alia een conceptnota aan FOD BIZA over.

De krachtlijnen voorontwerp van wet tot regeling van de private en bijzondere veiligheid • Installateurs camerabewaking komen in de wet De installateurs van camerasystemen worden in het voorontwerp opgenomen als een nieuwe deelsector van de private veiligheid.

Het wetgevingsproces Het voorontwerp van wet dat hieruit voortvloeide werd op 25.11.2016 door de Ministerraad onderworpen aan een eerste lezing.

Deze heeft zich akkoord verklaard met de tekst dewelke nu voor advies wordt overgemaakt aan de Raad van State. De tekst zal daarna opnieuw worden voorgelegd aan de Ministerraad. Na akkoord zal het ontwerp overgemaakt worden aan het Parlement waar het wetgevingsproces verdergezet zal worden. De datum waarop dit zal gebeuren

• Sterkere moraliteitscontrole Gezien de bijkomende bevoegdheden die de private veiligheidssector krijgt en de nood aan garanties op vlak van kwaliteit en betrouwbaarheid, wordt er in het voorontwerp een bijzondere aandacht besteed aan de

screening (controle van de antecedenten) van de betreffende ondernemingen en hun personeel en aan hun opleiding. Betreffende de screening, wordt het profiel waaraan men moet voldoen strenger en vormt iedere correctionele straf (m.u.v. veroordeling inzake verkeersinbreuken) voortaan een beletsel om in de sector te kunnen stappen.

Een mogelijkheid tot preventieve schorsing wordt eveneens voorzien.

• Opleidingen Betreffende de opleidingen zullen o.a. nieuwe functieprofielen voorzien en vereiste competenties bepaald worden. De opleidingen zullen erkend worden na controle en advies van een externe inspectie of van een certificatieorganisme.

Info: Nelectra-adviseur Christophe Louage, christophe.louage@nelectra.be

One Stop Shop voor

Gebouwentechniek www.schrack.be

X

X

> 20 Jaar

Energie

- ACTIEF IN BELGIË -

Automaten - Verliesstroomschakelaars - Zekeringsmateriaal - ...

X

X

Kasten

SMART HOME

- Homecabinets Data - Verdeelkasten -

Sensoren Actoren Visualisering

Actief

15

- EU-landen -

Schakelmateriaal Schakelaars Thermostaten

Rookmelders Parlofoniekits

Stopcontacten Dimmers ...

Technische

SUPPORT

Verlichting Inbouw, opbouw Buiten, gevel LED-lampen, -strips,...

Bewegingsmelders

voor al uw projecten

februari 2017 - ElektroVisie | 33

LAATSTE BLADZIJDE

Wij zijn hoopvol ! actieve aanpak en paal en perk te stellen aan deze misbruiken.

Bij deze eerste editie van ElektroVisie hou ik eraan jullie allemaal een voorspoedig en succesvol jaar 2017 toe te wensen. Een goede gezondheid, optimale bedrijfsvoering in combinatie met familiale beleving maken het plaatje compleet.

Ook moet de overheid een gunstig kader scheppen dat onze creatieve ondernemers de mogelijkheid geeft om hun ambities te realiseren.

We moeten nieuwe businessmodellen de kans geven hun levensvatbaarheid te bewijzen. Onze sector puilt ook uit van techniek, maar voor het digitaliseren moeten we nog een tandje bijsteken door de drie B’s te accentueren: Bedienbaar, Betaalbaar en Betrouwbaar tot eer en glorie van onze klanten.

Weer is het jaar voorbij gevlogen en 2016 behoort reeds tot de geschiedenisboeken. Het was een zeer tumultueus jaar van aanslagen, oorlogen en presidentsverkiezingen. Bij een aantal van de gebeurtenissen zijn we reeds overgegaan tot de orde van de dag en het is enkel bij de mensen waar zeer diepe emotionele en lichamelijke wonden werden geslagen, dat het gebeuren voor eeuwig in hun geheugen gegrift werd.

Wat staat er voor 2017 zoal op ons verlanglijstje?

˜ Elektriciteit wordt de energie voor de toekomst en daar zijn we zeer verheugd over

Onze sector zal geconfronteerd worden met de energietransitie die op ons afkomt. We zouden ons zeer verheugd moeten voelen bij deze evolutie, want blijkbaar wordt elektriciteit de energie voor de toekomst. Zouden wij als elektriciens blind geweest zijn dat we dit niet zagen en onze beleidsmakers wel? Wij hopen dat de hele sector erin slaagt om onze visie aan de beleidsmakers over te brengen.

Het efficiënt omgaan met hernieuwbare energie, energiebesparende maatregelen en elektriciteit als toekomstige energiedrager in combinatie met de uitrol van slimme netten, moeten ons in staat stellen om de energietransitie tot een succesverhaal te maken. Hier moet ook terug plaats zijn voor elektrische verwarming op basis van decentraal opgewekte hernieuwbare energie. Gelijke behandeling van batterijopslag en warmteopslag is een must.

Aan de DNB’s hebben we onze visie medegedeeld dat er inzake de plannen om het capaciteitstarief in te voeren nog heel wat werk aan de winkel is om aanpassingen aan te brengen. Men mag niet uit het oog verliezen dat een installatie opstarten een ander vermogen vergt dan een installatie die op regime draait. Ook zouden de investeringen die gedaan worden in alternatieve energie wel eens terug met langere afschrijvingen te maken krijgen. Gas geven en tegelijk remmen is niet de goede manier van werken .

We hopen ook dat we met onze sociale partners tot een positief en evenwichtig sociaal akkoord komen. Sociaal overleg heeft als doel de prioriteiten vast te leggen in functie van de huidige noden. De huidige nood is nog altijd dat onze ondernemingen met deloyale concurrentie te kampen hebben. En we spreken hier niet alleen over de concurrentie van buitenlanders, maar ook over sommige bij-beroepers die maar al te lang in het statuut vertoeven en onder de gangbare prijzen duiken. Samen met onze sociale partners moeten we aan de beleidsmakers vragen nu eens eindelijk werk te maken van een 34 | ElektroVisie - februari 2017

Soms krijg ik het gevoel dat politiekers wetten produceren tot eigen glorie en eens het KB verschenen is, er aan het vervolg of opvolging niet meer de minste aandacht besteed wordt. We dringen aan dat de wetgever het wettelijk kader dat hij geschapen heeft ook naar uitvoering nauwlettend opvolgt.

˜

Denk maar aan art 104 KB 25 april 2013 dat onze sector met uitvoeringsproblemen opzadelde en waar pas in 2017 gesprekken zullen plaats hebben om de problemen op te lossen.

Waarom geen overleg vooraf?

Denk ook aan KB 10 december 2012 waarin de minimale voorschriften inzake veiligheid van elektrische installaties op de arbeidsplaatsen vastgelegd werden. Wie stoort zich aan de uitvoering van het KB? Moeten er eerst slachtoffers vallen? Als Nelectra hebben we dit grondig aangepakt door opleidingen te organiseren die onze leden bewust maken en risico’s kunnen inschatten om erger te voorkomen.

Denk aan KB van 26 juni 2016 elektromagnetische velden waar we in ElektroVisie een reeks brachten om de aandacht te trekken op regels van goed vakmanschap om deze velden te voorkomen ter bescherming van personen en installaties.

De KB’s staan bol van risicoanalyses die moeten gemaakt worden.

Overheid :doe uw job zodat door preventieve en adviserende controles , zonder repressief te zijn, onze ondernemers gevrijwaard blijven van zware arbeidsongevallen en alle gevolgen van dien.

Onze kijk blijft toch positief en combattief . Wij staan steeds paraat om met de overheid adviserend te overleggen en om samen de problemen aan te pakken.

Laat dit onze wens zijn voor 2017

Eric Claus Nationaal voorzitter Nelectra eric.claus@nelectra.be

VERLICHTING

Licht in plaats van lamp Een prettige ambiance creëren of een werkplek verlichten - verlichting heeft verschillende taken. Origineel PLEXIGLAS® leidt het licht in de lamp „Liviano“ van OCARI® daarheen waar het nodig is. „We hadden het idee om de behuizing te laten verdwijnen, zodat het licht zelf tot lamp wordt“, beschrijft Daniel Schulz, mede-eigenaar van Boos & Schulz Designagentur (BSD), het startpunt voor zijn creatie „Liviano“. En inderdaad: Terwijl de transparante hanglamp van het merk OCARI® in onverlichte staat subtiel in de omgeving past, lijkt ze verlicht eerder op een vrijzwevend object gevormd uit licht.

D

eze indruk ontstaat door de gefreesde lijnen in de surfplank-vormige lampenkap van PLEXIGLAS® GS. Het merkacryl leidt het licht van de LED-lampen, die in het midden zijn aangebracht, via de gefreesde lijnen door de kap tot aan de buitenste rand.

“De lichtbron verdwijnt zo volledig naar de achtergrond”, zegt Schulz. “Dit effect zou niet mogelijk zijn zonder de uitstekende lichtgeleiding van PLEXIGLAS®.” Voor de meest filigrane lichtstraling is het bovendien belangrijk dat het materiaal zeer exact kan worden gefreesd.

Meer dan alleen pure decoratie Maar Liviano is veel meer dan puur decoratie: De tweede lichtbron van de hanglamp, een downlight, zorgt voor een functioneel werklicht. Hier verdwijnen de LED-lampen door een cover van PLEXIGLAS® naar de achtergrond. Het merkproduct verdeelt het licht gelijkmatig over het hele oppervlak van het element en zorgt zo voor een homogene verlichting zonder hotspots. “Naast de ontwerpaspecten heeft dit ook een uiterst praktisch voordeel: Doordat men niet rechtstreeks in de lichtbron kijkt, is het licht zeer aangenaam en ook tijdens het werken aan beeldschermen zonder verblinding mogelijk”, verklaart Schulz.

Manufactuurlamp met seriepotentieel Beide lichtbronnen kunnen traploos en los van elkaar worden gedimd - voor optimaal licht - en ook onverlicht maakt Liviano een goede indruk: “Door de hoogwaardige uitstraling van PLEXIGLAS® ziet de lamp er subtiel en tegelijk stijlvol uit”, zegt Schulz.

Klanten kunnen kiezen tussen een productiemodel of een lamp, die in de manufactuur speciaal naar wens is geproduceerd. Ze is dan bijvoorbeeld in verschillende maten verkrijgbaar of in een “Tuneable wit”-versie,

waarbij de lichtkleur van functioneel tot huiselijk woonlicht tussen koel wit en warm wit kan worden ingesteld. “Deze variëteit maakt van Liviano niet alleen een elegante lamp voor kantoor, maar ook een sieraad voor in huis”, aldus Schulz.

Meer info: www.world-of-plexiglas.com februari 2017 - ElektroVisie | 35

NISSAN NAVARA. EVEN STERK ALS INTELLIGENT.

NON-STOP !

SALONCONDITIES (2)

TOT EIND FEBRUARI !

PICK-UP OF THE YEAR 2016

De Nissan NAVARA is de nieuwste telg van Nissan. Van buiten is het een 4x4 pick-up. Van binnen lijkt de Nissan NAVARA meer op een luxe personenwagen met de laatste technologische snufjes en een uiterst kwalitatieve afwerking. Een uniek beestje op de 4x4-markt. Logisch, als je een trekvermogen van 3,5 ton hebt. En net zoals bij de andere Nissan bedrijfsvoertuigen krijg je er 5 jaar garantie (1) bovenop.

Ontdek hem bij je Nissan-concessiehouder.

(1) 5 jaar/160.000 km (wat er eerst voorvalt) fabrieksgarantie voor de LCV reeks. Koetswerk en lak zijn niet inbegrepen in jaar 4 en 5. Voorwaarden en uitzonderingen zijn overeenkomstig van toepassing, meer informatie vindt u in de uitgebreide garantievoorwaarden. Verlener van deze verlengde garantie is Nissan International Insurance Ltd. (2) De Salonkortingen zijn uitzonderlijke kortingen geldig van 01/01/2017 t.e.m. 28/02/2017. Ga naar nissan.be of je Nissan-concessiehouder om de modellen te ontdekken waarop de Salonkortingen van toepassing zijn. De kortingen en bijkomende premies bevatten reeds de participatie van de Nissan concessiehouder. De wagen moet minstens 6 maanden ingeschreven zijn op de naam van de laatste eigenaar. De nieuwe Nissan moet worden ingeschreven op dezelfde naam als de ingeleverde wagen. Adverteerder : Nissan Belux n.v. (invoerder), Bist 12, 2630 Aartselaar. BTW BE0838.306.068 â&#x20AC;&#x201C; RPR Antwerpen. Afbeeldingen niet bindend. Milieu informatie : K.B. 19/03/2004 : www.nissan.be

NAVARA 167 -199 G/KM 6,3 - 7,6 L/100 KM