ElektroVisie 2018 nr 3 - NL

ElektroVisie

Vakblad voor de elektrosector

Nelectra, Beroepsorganisatie voor de elektrobranche, Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde / Tweemaandelijks (6 x jaar) -Negenentwintigste jaargang / Afgiftekantoor 8400 Oostende Mail / P2A9571

Een uitgave van NELECTRA

WWW.NELECTRA.BE

TRENDS OP LIGHT+ BUILDING ELEKTROBAROMETER STAAT OP ‘ZONNIG’ WELKE MEERWAARDE BIEDEN DE FABRIKANTEN VAN KABELDRAAGSYSTEMEN? HOE MAAKT U ALS ZELFSTANDIGE RETAILER HET VERSCHIL?

3

ju n 18

Push-in technologie Ontwikkeld door PHOENIX CONTACT

Uitpakken, aansluiten, klaar !

PTFIX verdelerblokken De verdelerblokken PTFIX met push-in-aansluittechniek worden aansluitgereed met in verschillende pooltallen, montagemethoden en kleuren geleverd. Ze kunnen direct worden toegepast en kunnen willekeurig worden uitgebreid. Zo zorgt PTFIX voor een flexibele en economische belastings- en stuurstroomverdeling.

Voor meer informatie, bel +32 2 723 98 11 of surf naar phoenixcontact.be

Š PHOENIX CONTACT 2017

NELECTRAVISIE

Doemdatum?

H

eeft u er al eens bij stilgestaan hoeveel mails u de voorbije weken ontvangen heeft met als onderwerp GDPR? Hebben sommige consultants u de daver op het lijf gejaagd? Is de wereld nu blijven stilstaan na 25 mei? Werd u op dit moment reeds gecontroleerd en ontving u een monsterboete?

Bij de les zijn houdt niet enkel in dat we de wetgeving volgen. Wat komt er op technologisch vlak op ons af? Hoe bereiden wij ons als installateur voor op nieuwe technologieën? Hoe reageert de retailsector het best op de markt in een digitaal Europa? Gelukkig kunnen we onze inspiratie ook voeden tijdens nabeschouwingen van inspirerende beurzen als Light & Building. Wie te weinig tijd had om er zelf op aanwezig te zijn kan zijn kennis aanscherpen door het lezen van de interessante verslaggeving en artikels in ElektroVisie.

Geen paniek. Het zal wellicht zo’n vaart niet lopen. Maar uiteraard is een verwittigd ondernemer er twee waard en bent u verplicht zich in regel te stellen. Op 25 mei is namelijk de Ondernemers die nog geen GDPR van kracht gegaan. Voor wie het lid zijn van Nelectra vragen nog niet wist: alle ondernemingen zich soms af of het wel loont die persoonsgegevens gebruiken, “ACHTER DE SCHERMEN om aangesloten te zijn bij moeten vanaf dan dus in lijn zijn met VOOR WORDT HARD GEWERKT een sectorfederatie. “Voor de nieuwe Europese regulering (GeEKOMST HET WELZIJN EN DE TO wie advies nodig heeft en neral Data Protection Regulation) ” OR CT SE LE HE DE N vragen heeft wellicht wel”, . En persoonsgegevens gebruiken VA klinkt het dan, “ en die heb we allemaal. Voor wie zich niet aan ik niet”. Maar deze ondernede spelregels met betrekking tot de mingen vergeten dat er ook achprivacy houdt, wachten er fikse boetes. ter de schermen hard gewerkt wordt voor het welzijn en de toekomst Vooral kleinere bedrijven blijken nog niet echt klaar te zijn met acties van de hele sector, en daarvoor is solidariteit nodig. Hier al eens over ter zake. Op zich nog niet onoverkomelijk, maar kan u aantonen dat nagedacht? u al stappen ondernam om in regel te zijn? Het pragmatische signaal van de privacycommissie zal wellicht ook tijdelijk zijn. Dus raden wij onze leden aan om zich toch wel snel in orde te stellen. En dankzij onze eigen juridische expertise en “no nonsense”-aanpak zijn onze leden vlug geholpen en kunnen ze probleemloos voldoen aan de opgelegde eisen rond gegevensbescherming.

Nelectra maakte modeldocumenten, kant-en-klare clausules en geeft haar leden aandachtspunten mee. Rode draad in het aanbod zijn bescherming, opsporing en reactie, de drie cruciale actiepunten met betrekking tot de GDPR. Voor de specifieke beveiligingssector werden afzonderlijke accenten gelegd. Toch nog bijstand nodig?

Onze adviseur begeleidt leden op een meer persoonlijke manier en antwoordt op specifiekere vragen. Nelectra is bij de les en daar dragen de ondernemingen de vruchten van.

Reageren?

Viviane Camphyn Gedelegeerd bestuurder Nelectra Viviane.Camphyn@nelectra.be

juni 2018 - ElektroVisie | 3

INHOUD

14

Als specialist is LBS Beveiliging geëvolueerd naar een aanbieder van totaalconcepten. Een evolutie die in stappen verlopen is en die recent nog heel zichtbaar werd in het nieuwe gebouw op een paar 100 meter van de vorige locatie. Wij trokken richting Nijlen en kregen een rondleiding van zaakvoerders Denise Weyers en Danny Coremans.

NELECTRA-VISIE

Er zijn tal van fabrikanten van kabeldraagsytemen. En die waardevolle producten zijn nagenoeg allemaal van een uitstekende kwaliteit.

Fabrikanten proberen dan ook het verschil te maken op het vlak van service. Wij vroegen alle fabrikanten van kabeldraagsystemen op welke manier zij het verschil proberen te maken.

NELECTRA INFO

Light + Building blijft toonaangevende beurs 22

Een blik op internationale tendensen

6

INSTALLATIE

Verduidelijking over het gebruik van beschermde kabel

32

Sectornieuws 11

Alles wat u moet weten over CPR

33

LBS Beveiliging investeert toekomstgericht 14

DE LAATSTE BLADZIJDE

8

10

EUROPA SBS, de stem van de kmo in het normalisatieproces 12

Kabeldraagsystemen: hoe maken de fabrikanten het leven van de installateur eenvoudiger? 18

Informatietijdschrift voor de professionelen uit de elektrosector.

ElektroVisie/ElectroVision heeft een oplage van 7.450 exemplaren.

Elektro Visie is een tweemaandelijkse uitgave van:

redactieraad

Viviane Camphyn, Eric Claus, Linda Claeys, Roger Coteur, Fallon Declerck, Pieter Feys, Els Heyrman, Ludo Holemans, Christophe Louage, Ronny Lannoo, Rudy Van den Bergh, Danny Hermans, Denise Weyers, Dirk Van Steenlandt

reclameregie

Beroepsorganisatie voor de elektrobranche Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde tel. 02/550.17.11, fax 02/550.17.29 www.nelectra.be

hoofdredacteur: Els Heyrman tel 02/ 550.17.21 e-mail: els.heyrman@nelectra.be

Mag een installateur een GSM-repeater installeren? 28 Functiebehoud voor elektrische leidingen in “vitale installaties” 30

De elektrobarometer staat op ‘zonnig’ Nelectra dankt haar leden

25

Hoe maakt u als zelfstandige retailer het verschil? 26

Exclusief voor leden: Online tool voor een correcte kostprijsberekening 6

26

Drie jaar geleden stelde Mien Gillis, de retailexpert van Unizo, een visietekst samen onder de titel ‘Toekomst voor handel; visie 2020’, met een overzicht van de uitdagingen waarvoor de retailer staat! ElektroVisie vroeg deze specialiste haar mening over de veranderende consument en de impact van e-commerce op het retaillandschap.

RETAIL

Doemdatum? 3

Hallo Nelectra

18

Trevi, Maria Walgraeve, Meerlaan 9, 9620 Zottegem tel. 09/ 360.62.16 e-mail: Maria.Walgraeve@treviplus.be

vertaling

Akira Translations Wetstraat 26/11, 1040 Brussel Tel. 02/ 739.45.23 e-mail: info@akiratranslations.be www.akiratranslations.be

Ben je mee?

reportages

Mediadienst UNIZO Linda Claeys, e-mail: linda.claeys@nelectra.be

verantwoordelijke uitgever

Viviane Camphyn, Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde, tel. 02/550.17.11 De artikels en de advertenties verschijnen onder de verantwoordelijkheid van de auteurs en de adverteerders. Overname van artikels is toegestaan mits schriftelijke toestemming van de uitgever. Lid van de Unie van Uitgevers van de Periodieke Pers

drukkerij

Goekint Graphics, 8400 Oostende, tel. 059/51.43.43, fax 059/51.44.43 e-mail: info@goekint.be www.goekint.be

Nelectra verwerkt uw persoonsgegevens met het oog op leden- of prospectenbeheer. Indien u dit niet wil, volstaat een mail naar info@nelectra.be. U kan uw gegevens inkijken en laten aanpassen via een eenvoudig verzoek, mét bewijs van identiteit, aan Nelectra, Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde of via info@nelectra.be. Met vragen of klachten over gegevensverwerking kan u terecht bij de Gegevensbeschermingsautoriteit. Het algemeen privacybeleid vindt u op onze website www.nelectra.be. Uw gegevens werden mogelijks verkregen via een externe databank. Op eenvoudig verzoek kunt u meer info verkrijgen.

4 | ElektroVisie - juni 2018

administratie

Nadia Van Nuffel, tel.02/550.17.17 e-mail: nadia.vannuffel@nelectra.be Marian Hemerijckx, tel. 02/550 17 18 e-mail: marian.hemerijckx@nelectra.be

34

SLECHT LICHT, SLECHTE PRESTATIES. WIJ HEBBEN EEN OPLOSSING.

BENELUX.LEDVANCE.COM

LED ARMATUREN. MODERN. EFFICIËNT. Aan LED verlichting worden tegenwoordig hoge eisen gesteld, zowel qua kwaliteit als qua prijs-prestatieverhouding. Met LEDVANCE® LED armaturen heeft u een winnende combinatie: aantrekkelijk design, hoge efficiëntie, betrouwbare kwaliteit en tot 5 jaar garantie.

NELECTRA INFO

Hallo

Nelectra

?

Bij Nelectra kan u als lid steeds terecht bij onze adviseurs met al uw vragen over juridische, technische, sociale, fiscale, … materies.

Nog vragen? Contacteer Nelectra-adviseur Fallon Declerck 02/550.17.14 fallon.declerck@nelectra.be.

Ben ik door de GDPR verplicht om aan elke klant toestemming te vragen om zijn gegevens te mogen gebruiken?

Op 25 mei 2018 trad de Europese verordening rond gegevensbescherming, beter gekend als de GDPR (General Data Protection Regulation), in werking. Elk bedrijf dat gegevens van natuurlijke personen verwerkt, is hieraan onderworpen. Wanneer u als zelfstandige ondernemer persoonsgegevens van uw klanten verzamelt, beheert en gebruikt, gelden deze nieuwe privacyregels dus ook. Maar betekent dat ook dat u expliciete toestemming nodig heeft van elke klant?

Gelukkig niet! Net zoals onder de oude Privacywet, is toestemming ook in de GDPR maar één van rechtsgronden op basis waarvan persoonsgegevens verwerkt mogen worden. In de praktijk kunnen veel gegevensverwerkingen perfect gebeuren op basis van een andere grondslag bvb. omdat het noodzakelijk is voor de uitvoering van een overeenkomst (aannemingscontract, arbeidsovereenkomst,…) of om te voldoen aan een wettelijke verplichting (sociaal recht, boekhoudrecht, …). In die gevallen heeft u géén expliciete toestemming nodig!

In de relatie met uw klanten zal u zich hier ook op kunnen beroepen.

U moet uiteraard geen toestemming vragen om de gegevens van uw klanten te mogen verwerken voor bvb. het opmaken van een factuur.

Dat is de logica zelve… Een belangrijke uitzondering daarop is wan-

neer u deze persoonsgegevens wil gebruiken voor marketingdoeleinden. Daarvoor moet u wel steeds toestemming hebben!

Nelectra wil haar leden zoveel mogelijk ondersteunen om GDPRproof te zijn. Daarom hebben wij, in samenwerking met Bouwunie en een expert ter zake, een aantal documenten ontwikkeld op maat van het kmo-elektrobedrijf: Infobrochure “GDPR voor de elektro-onderneming”: hierin vindt u terug hoe u best te werk gaat om u in regel te stellen met deze nieuwe reglementering.

Kant-en-klare modeldocumenten en –clausules: verwerkingsregister, algemeen privacybeleid, disclaimer website,…

Checklist “GDPR voor de elektro-onderneming”: ga in 10 stappen na of u het nodige heeft gedaan en in regel bent; Nelectra-leden kunnen alles gratis downloaden op www.nelectra.be/nl-privacy-gdpr.

Exclusief voor leden

Online tool voor een correcte kostprijsberekening Hoe zeker bent u ervan dat het financiële plaatje van uw bedrijf klopt? Want een juiste prijsbepaling is van fundamenteel belang voor de gezondheid van uw bedrijf. Overleven en groeien kan alleen als uw projecten ook winst opleveren Weten wanneer en hoeveel winst u maakt, veronderstelt inzicht in de te verwachten kosten en inkomsten. Geen gemakkelijke opdracht; zeker niet voor starters. Maar ook ervaren ondernemers maken best regelmatig de balans op. De verleiding is immers groot om uw prijs te bepalen in functie van uw concurrenten en dat is geen goed idee. Enkel als u de echte kostprijs van uw werk kent, weet u wanneer u al dan niet winst zal maken. Pas dan kan u –per project- de juiste prijs aanrekenen.

Precies omdat dit geen gemakkelijke opgave is, ontwikkelde Nelectra - exclusief voor haar leden – een online tool die u toelaat 6 | ElektroVisie - juni 2018

om zowel een loon in regie als de prijs van een totaalproject te berekenen.

Het opzet is eenvoudig. U doorloopt een aantal stappen, waarbij u telkens de gevraagde gegevens invoert. Het regieloon of de totale projectprijs wordt aan de hand daarvan automatisch berekend. In de laatste stap krijgt u het resultaat te zien en heeft u ook de mogelijkheid om een overzicht van de volledige berekening te downloaden.

Let wel op! Het verkregen resultaat is slechts een SCHATTING/ RAMING. De accuraatheid hangt af van de nauwkeurigheid van de informatie die u zelf invoert. Een goede opvolging en nacalculatie blijven steeds noodzakelijk.

U vindt deze online tool op: www.nelectra.be op de pagina bedrijfsvoering Linda Claeys

De 221 familie groeit...

6

mm²

...nu verbinden tot 6 mm². www.wago.com/221

INSTALLATIE Elektrobarometer eerste kwartaal 2018

De elektrobarometer staat op “zonnig”: vooral elektro-installateurs zijn optimistisch De elektrobarometer stijgt in het eerste kwartaal van 2018.

Fors zelfs, met 1,3 indexpunten tot een mooie 100,9. Ruim boven de gezonde grens van 100,0. Dat betekent dat de bedrijfsleiders van de elektrobedrijven optimistisch zijn over het economische klimaat.

De elektrobedrijven hebben meer werk Het werkvolume zit al een tijdje goed en ook de huidige orderboekjes zijn goed gevuld. 37% van de elektrobedrijven had in het eerste kwartaal van dit jaar meer werk dan in het kwartaal daarvoor. 15% had er minder. Voor de eerstvolgende maanden verwacht 24% een (verdere) stijging in het werkvolume, terwijl 14% een daling verwacht.

De beoordeling van de rendabiliteit scoort ook beter dan in de voorbije kwartalen. Evenveel bedrijven spreken van een verbetering als dat er een achteruitgang optekenen (telkens 22%). En de toekomstverwachtingen zijn over het algemeen positief. 30% denkt dat zijn rendabiliteit zal verbeteren, terwijl slechts 15% een achteruitgang verwacht.

Nood aan extra medewerkers. Maar waar vinden we ze?

D

e elektrohandelaars zijn in het algemeen echter een stuk pessimistischer en halen ook dit semester de grens van 100,00 niet.

De stijging is dan ook te danken aan het optimisme van de elektro-installateurs dat het algemene sectorcijfer stevig opkrikt.

Zo goed als alle parameters zijn verbeterd ten opzichte van vorig jaar.

Enkel het aantal laattijdige betalingen is verslechterd, al hebben de elektrohandelaars daar duidelijk minder last van dan de installateurs.

Deze parameter scoort lager dan 100,0. Net als de parameter die peilt naar de huidige rendabiliteit en diegene die de concurrentie beoordeelt. De andere zeven parameters zitten boven de 100,0.

De stijging van de elektrobarometer is vooral te danken aan het grotere werkvolume, de daardoor toegenomen verwachtingen voor de rendabiliteit en de hogere bereidheid om extra personeel aan te werven. Ook de tevredenheid scoort bijgevolg zeer goed.

De elektrosector is niet de enige die de conjunctuur positief inschat.

Ook de algemene kmo-barometer en de bouwbarometer situeren zich aan de positieve zijde van de balans. De meeste economische indicatoren staan op groen.

Dat de rendabiliteit bij toch nog wat bedrijven onder druk staat heeft ongetwijfeld te maken met de nog altijd scherpe concurrentie en het hoge aantal slechte betalers. Twee parameters die traditiegetrouw zorgenkinderen zijn voor de elektrosector. En dat is nu niet anders.

1 op 3 zegt dat de concurrentie in de jongste maanden verscherpt is.

Bij de elektrohandelaars is dat zelfs 1 op 2. Slechts 5% spreekt van een verzachting. 23% heeft meer af te rekenen met laattijdige betalingen. Al zijn dat vooral elektro-installateurs, want handelaars scoren op dit punt opvallend beter. Slechts 10% zegt dat het er minder zijn. De werkgelegenheid is bij 8 op 10 elektrobedrijven stabiel gebleven. 12% heeft aangeworven. 9% heeft mensen ontslagen. Dat is een ommekeer ten opzichte van de vorige kwartalen. Naar de toekomst toe trekt deze evolutie zich zelfs verder door. 22% van de elektrobedrijven wil extra medewerkers aantrekken. Of dat zo snel gaat lukken, is maar de vraag.

Door de krappe arbeidsmarkt woedt er stilaan een “war for talent”.

Positief economisch klimaat De bedrijfsleiders van de elektrobedrijven zijn tevreden. 46% is dat uitgesproken over de algemene toestand van de economie. Over de situatie van het eigen bedrijf is 53% erg tevreden. Dat is drie keer meer dan het aantal die het wat somberder zien.

Anja Larik en Fallon Declerck De elektrobarometer wordt sinds 2010 opgemaakt en is dé conjunctuurindicator voor de Vlaamse kmo bedrijven en zelfstandige ondernemers uit de elektrosector, zowel installateurs als handelaars.

De barometer wordt per kwartaal samengesteld aan de hand van een bevraging bij een vast, representatief panel van ondernemers waardoor vergelijken over de kwartalen heen mogelijk is. De elektrobarometer bestaat uit verschillende deelindices. Aan de hand van de verschillende deelindices wordt de algemene elektrobarometer berekend. Waarden boven index 100 wijzen op een positief evoluerende conjunctuur, waarden onder index 100 wijzen op een negatief evoluerende conjunctuur. De jongste elektrobarometerenquête werd afgenomen in april.

8 | ElektroVisie - juni 2018

PUBLIREPORTAGE TOA Benelux bouwt aan langdurige partnerships Een goede 2 jaar geleden, op 01 februari 2016 om precies te zijn, zag TOA Benelux het levenslicht. Als rechtstreeks filiaal van het Europese hoofdkantoor te Hamburg, is TOA Benelux verantwoordelijk voor de promotie, de distributie, de verkoop en de dienstverlening met betrekking tot het merk en voor de ontwikkeling van de markt in haar territorium.

Hoog tijd om eens poolshoogte te nemen …

We kennen TOA als de befaamde fabrikant van geluidssystemen voor oproep- en muziekverspreiding. Ook de professionele interfoonsystemen zijn gegeerd. Daarnaast staat TOA ook aan de top met haar “Voice Alarm”-systemen (spraakalarmsystemen).

Lokale verankering Geheel volgens haar bedrijfsfilosofie, houdt TOA eraan om met groot respect voor landeigen waarden en gewoonten te voldoen aan de noden en behoeften van elke lokale markt. Daarom werd er ook voor gekozen om in ons land een afzonderlijke commerciële structuur op te zetten met Walter Geerts, al decennialang verantwoordelijk voor het merk, als sales manager verantwoordelijk voor België en Luxemburg.

Hoewel het logistieke en financiële platform uit economische overwegingen verzekerd wordt vanuit het Benelux-hoofdkantoor in Houten – Nederland, worden alle andere ondersteunende en commerciële activiteiten ontplooid vanuit het kantoor te Zaventem. “België wordt dus bediend door Belgen”, aldus Walter Geerts.

Marktstrategie & -ontwikkeling Als fabrikant is het ons doel om het merk TOA met al haar unieke kwaliteiten zo bekend mogelijk te maken bij alle mogelijke gebruikers en in de keten betrokken partijen in ons territorium. Concreet betekent dit voor de BeLux dat iedereen die info en/of duiding wil over TOA-producten bij ons terecht kan. De effectieve verkoop van die producten verloopt echter via een selectief netwerk van verkooppunten, integratoren en TOA-partners. Het doel van deze marktstrategie is enerzijds opnieuw om lokaal, dicht bij de gebruiker, aanwezig te zijn en anderzijds om een zo hoog mogelijke kwaliteit van kennis over en dienstverlening op onze producten te verkrijgen. Gezien de alom gekende en gewaardeerde lange levensduur van TOA-producten, wil TOA graag langdurig tevreden gebruikers, die voor de aankoop grondig en met kennis van zake geïnformeerd werden over de mogelijkheden van de producten om dan vervolgens tijdens de ganse exploitatieperiode blijvend te kunnen genieten van hun aankoop, ook als na verloop van tijd de noden en behoeften eventueel evolueren.

“De opbouw van dit selectieve verkoopnetwerk is nog steeds in volle gang. Hierbij vind ik het overigens ook belangrijk dat ieder verkooppunt een voldoende perimeter heeft om haar potentials en klanten te bedienen. En hoewel ik geen figuurlijke “tien TOA-verkopers in dezelfde straat” wil, zijn er nog steeds mogelijkheden en kunnen geïnteresseerden zich zeker melden…”, glimlacht Walter Geerts.

Meer informatie bij: TOA Benelux Lozenberg 9C 1932 Zaventem

Walter Geerts, al decennialang verantwoordelijk voor het merk, is sales manager voor België en Luxemburg.

TOA in enkele punten • Professionele geluidssystemen voor een breed scala aan toepassingen, van klein tot (zeer) groot, • Eveneens gespecialiseerd in veiligheidsaudiosystemen (spraakalarmsystemen voor de ontruiming van gebouwen, normconform volgens EN54 en NBN S21-111), • Oplossingen voor elk budget, • Eenvoudige installatie en compact design, • Gebruiksvriendelijk, evolutief en veelzijdig, • Zeer lange levensduur, hoge kwaliteit en betrouwbaarheid, • Tijd-, ruimte- en kostenbesparend, • Eerste klas geluid.

Tel: 02 801 13 21 Fax: 02 431 08 09 (fax to mail) Direct mail: wgeerts@toa-benelux.com www.toa.eu (nieuwe meertalige website)

INSTALLATIE Leden uiterst tevreden over Nelectra-dienstverlening

Nelectra dankt haar leden!

Om de twee jaar bevraagt Nelectra al haar leden. Er wordt vooral gepeild naar de tevredenheid over de dienstverlening: klopt u aan bij Nelectra voor advies? En wat vindt u over dat advies? Hoe vaak consulteert u www.nelectra.be? Spreken de nieuwsbrieven aan? En wat vindt u van ons vakmagazine ElektroVisie?

1 op 3 leden stuurde een antwoord. En wat blijkt, maar liefst 98% van de leden is tevreden tot zeer tevreden over de algehele dienstverlening.

67% consulteert geregeld www.nelectra.be en 97,40% is tevre-

De resultaten in detail:

denheidsscore van maar liefst 100%.

78% stelde via de website of telefonisch een adviesvraag, 98% was tevreden tot zeer tevreden over het antwoord. Het antwoord was ook duidelijk en kwam er snel.

91% leest de nieuwsbrieven met alle belangrijke veranderingen in wetgeving of ontwikkelingen in de sector, 98% is hierover tevreden tot zeer tevreden.

Nelectra komt op voor uw belangen in de diverse beleidsorganen en organisaties en krijgt daarvoor een tevredenheidsscore van 96% van haar leden.

den tot zeer tevreden.

87% leest het vakmagazine ElektroVisie en het kreeg een tevreEn ook de tweejaarlijkse Nelectra Nocturne voor leden en relaties kreeg een prima tevredenheidsscore: 100% was tevreden tot zeer tevreden over de vorige editie in Autoworld.

Nelectra dankt al haar leden die de bevraging hebben ingevuld.

Alle medewerkers verbinden zich ertoe om dag in dag uit tot het uiterste te blijven gaan om u de beste dienstverlening te geven, want we willen bij de volgende enquête opnieuw goede scores halen…

METEN IS WETEN, maar weet u ook wat u meet? Deel 2 Het grote succes van de eerste opleiding ‘Meten is weten, maar weet ook wat u meet?’ die Nelectra begin december 2017 organiseerde, vroeg om een vervolg. En dat kwam er ook midden april. Dan ging deze infosessie voor de tweede keer door in de hogeschool Howest te Kortrijk.

De cursisten kregen er een antwoord op de vragen: Wat is het netstelsel en hoe gedraagt het zich? Kan het netstelsel op basis van metingen vastgesteld worden?

Wat zijn de regels van goed vakmanschap? In welke mate beïnvloeden de hoogspanningsaarding, de nulpuntaarding en de laagspanningsaarding elkaar of zijn ze gescheiden? Welke veiligheidsprincipes moeten toegepast worden?

Samen met lesgever Rudy van den Bergh (Electro-Test) werden op verschillende plaatsen metingen en een visuele inspectie op de elektrische installatie uitgevoerd.

Daarna werden de vaststellingen en meetwaarden verklaard.

Tot slot kregen de cursusten ook een praktische syllabus, zodat ze ten allen tijde de opgedane informatie terug kunnen opfrissen.

10 | ElektroVisie - juni 2018

SECTORNIEUWS Rittal: koelunits nu ook voor 1,6 kW Tot voor kort strekte het assortiment Blue e+ koelunits zich uit over een output range van 2 tot 6 kW. Sinds begin dit jaar heeft Rittal nu ook compacte toestellen in de lagere vermogensklasse van 1,6 kW ter beschikking. Hiermee wordt tegemoet gekomen aan de marktvraag naar compacte koelunits voor een efficiënte schakelkastklimatisering.

Niet alleen zijn deze units 75% energie-efficiënter dan de gemiddelde koeloplossing tot nu toe, ze munten ook uit op vlak van connectiviteit, veiligheid en handling. www.rittal.be

Het nieuwe energiebeheer­ systeem van Legrand Onder de naam EMS CX³ lanceert Legrand een nieuw systeem dat instaat voor controle en beheer van het energieverbruik in utilitaire en industriële gebouwen. Dit laagdrempelig systeem bestaat uit een hardware- en een softwaredeel en levert precies de juiste hoeveelheid energie waar en wanneer deze nodig is. Het garandeert bovendien een verminderde energieconsumptie. Met de EMS CX³ is niet langer sprake van een passieve schakel- en verdeelinrichting, maar wordt een “intelligent verdeelbord” gecreëerd dat doelbewust gecontroleerd en gestuurd wordt. www.legrand.be

Nieuwe digitale energiemeter Eind april stelden minister Tommelein, Eandis en Infrax de nieuwe digitale energiemeters voor.

De digitale meters vervangen binnenkort stapsgewijs de klassieke meters voor elektriciteit en aardgas. In januari 2019 start de officiële uitrol bij specifieke doelgroepen over heel Vlaanderen. Bouwers, verbouwers, nieuwe eigenaars van zonnepanelen waarbij een metervervanging nodig is en gezinnen met een budgetmeter komen eerst aan de beurt. Op langere termijn krijgen alle gezinnen en kleine bedrijven zo’n digitale meters. www.digitalemeter.be.

Belgische One maakt Nederlandse woningen slim In Nederland worden woningen steeds sneller gebouwd. Het beursgenoteerde VolkerWessels zet elke werkdag 3 woningen in elkaar op het bouwterrein zelf. Woningen die vooraf in de fabriek samengesteld werden. Qua sturingen koos

deze Nederlandse projectontwikkelaar voor het Belgische One Smart Control. Deze technologie is het brein van de technische installatie en doet ook de energiemonitoring. Hans Fabri (directeur van Homij, het installatiebedrijf van VolkerWessels) is heel enthousiast over One: “One doet meer dan enkel inzicht geven in het energieverbruik. www.onesmartcontrol.com

Hilti koffer compatibel met Sortimo racksystemen Sortimo en Hilti bieden hun klanten voortaan een nog grotere meerwaarde. De nieuwe Hilti koffer is immers compatibel met de Sortimo voertuiginrichtingen. De Hilti gereedschapskoffer past nu ook op dezelfde Sortimo legborden met de kunststoffen geleiders als de andere Sortimo BOXXen. Dit levert alle vaklui en onderhoudstechnici een belangrijk voordeel op: de Hilti koffer wordt stevig en veilig gefixeerd en volledig geïntegreerd in de bedrijfswageninrichting. Een makkelijke toegang tot koffer en inhoud is altijd verzekerd. www.sortimo.be

Schneider lanceert nieuwe website Met de nieuwe website mySchneider Elektricien wil Schneider Electric het leven van de elektricien eenvoudiger maken: zowel op kantoor, bij de voorbereiding van offertes en installaties, als op de werf via rechtstreekse toegang tot referenties, prijzen en distributeurs. Via een enquête bracht Schneider Electric de wensen en behoeften van de elektricien in kaart en kwam tot de ontdekking dat de meeste informatie die de elektricien nodig heeft, zich al op de website www.schneider-electric.be bevindt. Alleen is die info verdeeld over diverse categorieën, waardoor hij niet altijd meteen vindt wat hij nodig heeft, met het verlies van kostbare tijd als gevolg. Daaruit ontstond het idee om een module te ontwerpen die specifiek op de elektricien gericht is en die zijn leven eenvoudiger kan maken. En dat is mySchneider Elektricien geworden: compatibel voor smartphone en tablet, verzamelt alle informatie die nuttig is voor de vakman, aangevuld met tips over de diverse facetten van de job. www.schneider-electric.be

More options, more efficiency, less effort.

More info on www.rittal.be

EUROPA

SBS,

DE STEM VAN DE KMO IN HET NORMALISATIEPROCES

“Kmo’s staan nu beter in de markt” In onze vorige editie onderstreepten wij reeds het belang van normalisatie voor een kmo aan de hand van de toespraak van onze gedelegeerd bestuurder Viviane Camphyn op een nationaal seminarie, georganiseerd door Unizo en SBS. Maar waarvoor staat SBS? En welke concrete realisaties heeft deze organisatie al op haar palmares? Wij vroegen het aan Luc Hendrickx, coördinator SBS, binnen UEAPME, de Europese KMO-organisatie.

“De rol van de kmo wordt -nog steeds- te weinig erkend in Europa,” steekt Luc Hendrickx van wal. “En dat terwijl het economisch belang van kleine tot middelgrote ondernemingen zeer groot is in Europa.” (ter illustratie: zie bijgaand kader).

Kmo krijgt stem Eén van de grote taken van SBS (Small Business Standards) is dan ook het belang van de kmo te onderstrepen bij alle belanghebbenden, binnen het kader van de normalisatie.

Omgekeerd moeten kmo’s zich ook bewust worden van het belang van normalisatie. En ook daar is een belangrijke taak weggelegd voor SBS. “Kleine en middelgrote onderne-

De kmo in Europa • Er zijn meer dan 20 miljoen kmo’s in Europa • 92,2% van alle ondernemingen in Europa zijn micro-ondernemingen met minder dan 10 werknemers • 50% van alle ondernemingen is een eenpersoonsbedrijf • De kmo’s zorgen voor 2/3 van de totale private tewerkstelling • Kmo’s zijn goed voor 80% van de nieuwe gecreëerde tewerkstelling mingen beschikken zelden over voldoende tijd en middelen om deel te nemen aan het normalisatieproces en weten vaak ook niet hoe ze te werk moeten gaan,” vertelt Luc Hendrickx. “Historisch gezien zijn kmo’s dan ook jarenlang ondervertegenwoordigd geweest in het normalisatieproces en daar moet SBS een einde aan maken. SBS kreeg namelijk een mandaat van de Europese Commissie om de (belangen van) kmo’s te vertegenwoordigen.”

Evenwichtiger markt En omdat de kmo nu een stem heeft in dit normalisatieproces, worden normen en standaarden niet meer alleen op maat van de grote bedrijven gemaakt, wat de positie van de kmo in de markt zeker zal verbeteren.

“Maar wij zorgen er niet alleen voor dat kmo’s beter in de markt staan,” vervolgt Luc Hendrickx. “We waken er ook over dat de gezette standaarden haalbaar zijn voor de kmo. Want regels en normeringen die enkel door grote organisaties kunnen toegepast worden, zorgden in het verleden immers voor een onevenwicht.”

60 experten

Luc Hendrickx: “Nu wij ook een stem hebben, is het nagenoeg onmogelijk geworden om kleine en middelgrote ondernemingen economisch te benadelen bij de normering.”

12 | ElektroVisie - juni 2018

Het verdedigen van de kmo-belangen gebeurt door een grote groep experten (dit jaar werden er 60 aangesteld) die in diverse technische commissies zetelen van de Europese en internationale normalisatieorganisaties CEN, CENELEC, ETSI, ISO en IEC. Deze experten worden elk jaar opnieuw aangeduid en omvatten alle sectoren waarin SBS actief is (elektrische installaties, bouw, toerisme, textiel, voertuigen, meubelen…).

“Het vinden van degelijke kmo-experten is geen sinecure,” aldus Luc Hendrickx. “Zij moeten in het ganse standaardisatieproces immers hun mannetje staan –in het Engels!naast consultants, grote bedrijven, labo’s,

universiteiten, overheden en standaardisatiespecialisten… U begrijpt dat wij hiervoor enkel de beste mensen kunnen inzetten.”

Politieke rol SBS is dus gemandateerd door de Europese Commissie als kmo-vertegenwoordiger en dat heeft ook een politieke kant. Zo moeten er ook contacten onderhouden worden met de Europese Commissie en met het Europese Parlement (de policy makers). Vervolgens wordt er ook verwacht dat SBS een officiële vertegenwoordiger afvaardigt in het ‘Committee of standards’. En tot slot zetelt SBS ook in de beheersorganen van CEN-Cenelec en ETSI.

De realisaties Kmo-experten werkten enkele jaren geleden mee aan de ‘Guide 17’, een gids om bij het uitschrijven van normen rekening te houden met de noden van kmo’s. Deze omvat onder meer technieken voor het identificeren en evalueren van bepalingen in normen die specifiek een impact hebben op kmo’s, manieren om een negatieve impact van sommige bepalingen en normen op kmo’s te verminderen, richtlijnen om kmo-vriendelijke normen te schrijven,…

Concrete realisaties van SBS, pas opgericht in 2013, springen niet direct in het oog, maar achter de schermen wordt hard gewerkt. Zo werden al meerdere normen een halt toegeroepen of aangepast. “In het verleden werden af en toe normen goedgekeurd, die enkel door grote ondernemingen konden gehaald worden,” besluit Luc Hendrickx. “Nu wij ook een stem hebben, is het nagenoeg onmogelijk geworden om kleine en middelgrote ondernemingen economisch te benadelen bij de normering.”

Linda Claeys

Complete oplossing voor lijnverlichting

Ledstrips Profielen Controllers Voedingen

info@integratech.be

www.Integratech.be

INSTALLATIE PORTRET VAN EEN BEVEILIGINGSSPECIALIST

LBS Beveiliging investeert toekomstgericht Beveiliging spitst zich al lang niet meer toe op de verkoop van losstaande producten. Als specialist is LBS Beveiliging dan ook geëvolueerd naar een aanbieder van totaalconcepten. Een evolutie die in stappen verlopen is en die recent nog heel zichtbaar werd in het nieuwe gebouw op een paar 100 meter van de vorige locatie. Wij trokken richting Nijlen en kregen een rondleiding van zaakvoerders Denise Weyers en Danny Coremans.

L

BS Beveiliging werd opgericht in 1995, toen nog als elektrotechnisch installatiebedrijf met een klein beetje security. In die tijd beleefde de beveiligingsmarkt een heuse opmars dankzij de Wet Tobback (1990). Toen het bedrijf in 2001 de kans kreeg om een ander beveiligingsbedrijf over te nemen, werd dan ook niet getwijfeld: “Wij hadden al gemerkt dat het uitwerken van beveiligingsprojecten veel meer voldoening gaf dan standaard elektrische installaties,” vertelt Denise Weyers. “En dankzij de overname konden wij onze bestaande klantenportefeuille meteen een boost geven.”

Sindsdien is LBS stelselmatig gegroeid, wat zich onder meer vertaald heeft in extra personeel. Ook de verhuis naar nieuwe locaties was tekenend voor de evolutie die het bedrijf heeft doorgemaakt.

Telkens mee evolueren LBS beveiliging bestaat ondertussen 23 jaar en opereert nu vanuit haar 3de vestiging. ”We zijn gestart in onze privé-woning,” graaft Denise Weyers in haar geheugen. ”Maar na een tijdje voelden wij de noodzaak om onze klanten op een professioneler manier te ontvangen en kochten een gebouw aan de drukke Bouwelsesteenweg, vlakbij onze huidige locatie. Mijn echtgenoot Danny en ik zijn immers gepassioneerd door beveiliging en dat wilden we tonen aan onze klanten.”

Begin dit jaar verhuisde LBS Beveiliging naar het nieuwe pand, dat het resultaat is van een zeer grondige renovatie van een voormalig tuincentrum. Dit opnieuw vanuit de noodzaak om alle beschikbare beveiligingsoplossingen op een aantrekkelijke manier te kunnen presenteren.

“Hier kunnen wij onze klanten nog beter ontvangen en ook voor ons personeel is het een pak aangenamer werken in deze nieuwe infrastructuur,” benadrukt Denise Weyers.

Die werknemers zijn dan ook heel trots te kunnen werken voor een vooruitstrevend bedrijf als LBS , wat zich vertaalde in een ‘blij dat we hier mogen werken’ geschenk dat de zaakvoerders van hen mochten ontvangen bij de opening van hun nieuwe werkplek.

Nieuwe vestiging: ruim en praktisch

Denise Weyers en Danny Coremans: “Bij grote projecten is het configureren van de installatie het allerbelangrijkste. Na het ophangen en installeren van alle materiaal, begint het intensiefste werk pas. Gelukkig kan het beheersysteem achteraf ook vanop afstand overgenomen worden, zodat vragen of storingen in een mum van tijd verholpen kunnen worden.”

14 | ElektroVisie - juni 2018

Omdat LBS beveiliging totaalconcepten aanbiedt, waarbij alle mogelijke technieken geïmplementeerd kunnen worden, werd voor elk deelsegment plaats voorzien in de indrukwekkende demoruimte. Zo vinden we werkende (!) oplossingen terug op het vlak van inbraakbeveiliging, camerabewaking, brandbeveiliging, toegangscontrole, kluizen en brandkasten en parlo-videofonie.

“Wij hadden al een –veel kleinere- demoruimte in onze vorige vestiging,” vertelt Danny Coremans. “Nu hebben we ervoor gekozen om de oppervlakte ervan nagenoeg te verdubbelen, zodat we hem veel intensiever kunnen gebruiken. Het is immers de etalage van ons bedrijf, mensen worden er ontvangen, krijgen meteen een totaalbeeld

INSTALLATIE In de nieuwe vestiging werden alle recente technologieën en mogelijkheden geïmplementeerd, zodat een bezoeker meteen zelf kan ervaren op welke manier zijn beveiligingsvragen opgelost kunnen worden.

van onze activiteiten en wij bespreken er ook –op afspraak- de diverse mogelijkheden op maat die we kunnen bieden.”

Naast de demoruimte en diverse kantoren, werd ook plaats voorzien voor een knappe opleidingsruimte waar scholen uit de buurt gebruik van kunnen maken. In het ruime en overzichtelijke atelier zijn diverse centrales en componenten als testmateriaal opgesteld en de techniekers kunnen er allerhande situaties simuleren en uitproberen.

Stagiaires maken tevens dankbaar gebruik van de proefopstellingen!

Belangrijke projecten Gevraagd naar interessante projecten, wordt eerder voorzichtig gereageerd. “Wij hebben al heel indrukwekkende projecten gerealiseerd, maar onze klanten vinden hun privacy heel belangrijk en wij respecteren dat,” reageert Denise Weyers.

“Zo hebben wij recent een knap project gerealiseerd,” vult haar echtgenoot aan. “De volledige beveiliging van een kasteel, waarbij de diverse gebouwen beveiligd werden door de implementatie van het alarmsysteem met de toegangscontrole. Er is ook een visuele bewaking met 18 camera’s. Via onze beheersoftware kunnen alle gebouwen vanaf elke plaats gemonitord en bediend worden, maar ook via gebruiksvriendelijke apps. Ook een interessante toepassing voor bedrijven of winkelketens met meerdere vestigingen.”

Speciaal was ook de glasvezelbekabeling die naar dat kasteel werd voorzien. LBS heeft daar dan via converters gewerkt om de verbinding met hun camera’s te maken.

“Bij dergelijke grote projecten is het configureren van de installatie het allerbelangrijkste,” weet Danny Coremans nog. “Na het ophangen

en installeren van de toestellen, beginnen onze mensen –die meer en meer IT-ers geworden zijn- aan de configuratie/programmatie van het systeem. Gelukkig kan het beheersysteem achteraf ook door onze support vanop afstand overgenomen worden, zodat problemen of instellingen zo efficiënt mogelijk aangepast kunnen worden.” ”De vergaande technologie die we vandaag kennen, noopt dat onze mensen niet meer alleen over een werkkoffer en boormachine moeten beschikken maar vooral over een vergaande kennis van IT netwerken,” vult Denise aan. ”Een efficiënte laptop, smartphone en tablet vervolledigen de dag van vandaag de uitrusting van een technieker.”

Eigen gebouw als voorbeeld Een ander heel interessant project–we zouden het bijna vergetenis het nieuwe LBS pand zelf. Daar zijn de meeste recente beveiligingstechnieken geïmplementeerd, zodat een bezoeker meteen zelf kan ervaren op welke manier aan zijn beveiligingseisen voldaan kan worden.

Het zou ons te ver leiden om hier alle technieken te bespreken, maar we belichten graag een paar interessante mogelijkheden.

Zo is de toegangspoort uitgerust met een ANPR (Automatic NumberPlate Recognition) camera, waardoor de poort automatisch opent voor een wagen waarvan de nummerplaat in de database geprogrammeerd is en dus herkend wordt.

Aan de ingang hangt een videofoon/toegangscontrolepaneel met lcd-display, ideaal voor een multi-bedrijvengebouw. Op het display kunnen diverse logo’s gedownload worden, eventueel in een slideshow. Door op het logo te drukken, wordt een bel geactiveerd voor een bezoeker ofwel verschijnt een codeklavier waarop de gebruiker zelf zijn code ingeeft en zo toegang krijgt.

Het nieuwe gebouw biedt (boven) ruimte aan een advocatenkantoor en heeft nog een extra ruimte vrij voor een derde bedrijf. Op die manier is zo’n flexibel toegangsdisplay wel heel handig.

Tot slot nog even de ‘Line Crossing’ belichten: “Wij waren een ‘winkelbel’ vergeten,” lacht Denise Weyers. “En dat hebben we opgelost met een camera die een virtuele lijn trekt en softwarematig een signaal genereert bij het overschrijden ervan in een selectieve richting, namelijk bij het binnenkomen.”

“De parking en het gebouw (binnen en buiten) worden bewaakt door 16 camera’s die altijd op de smartphone opgeroepen kunnen worden.

Zo hebben we ten allen tijden zicht op wat er gebeurt op onze nieuwe site”, vult Danny nog aan.

Een wijzigende markt Omdat LBS beveiliging totaalconcepten aanbiedt, waarbij alle mogelijke technieken geïmplementeerd kunnen worden, werd voor elk deelsegment plaats voorzien in de indrukwekkende demoruimte.

Met meer dan 20 jaar ervaring hebben Denise en Danny de markt grondig zien veranderen: “Op het vlak van toestellen zien we dat meer en meer materialen op de markt worden gegooid zonder een juni 2018 - ElektroVisie | 15

INSTALLATIE grondige testing bij de producenten. De troubleshooting gebeurt jammer genoeg on the field wat ons bedrijf handenvol geld kost en zelden het imago ten goede komt.”

“Wij beschouwen INCERT kwaliteit als een recht voor onze klanten en LBS zet hier hoog op in,” vult Danny aan. “Jammer genoeg zien we dat de markt bestookt wordt met goedkope systemen en mooi verpakte, dure abonnementen.”

Ook bij de klanten zelf was een evolutie merkbaar: “Klanten worden steeds mondiger en hebben zelf al alles opgezocht op internet voor zij bij een specialist te rade gaan. En daarna is het soms moeilijk de (foutieve) denkwijze, om te plooien.”

“Er wordt van een ondernemer meer communicatieve vaardigheid op alle vlakken geëist. Maar we zien dit als een mooie uitdaging voor de toekomst van ons bedrijf. De volgende generatie wordt ondertussen klaargestoomd en wie weet wat hebben die nog allemaal in petto voor LBS,” besluiten de gemotiveerde zaakvoerders.

Linda Claeys www.lbsbeveiliging.be

In het atelier werden diverse centrales als testmateriaal opgesteld. De techniekers kunnen er allerhande situaties simuleren en uitproberen.

Wil u meer foto’s bekijken van de nieuwe LBS vestiging?

Ga dan vlug een kijkje nemen op de Nelectra Facebookpagina.

KNIPEX Quality – Made in Germany

KNIPEX TwistCut Snijder voor gegolfde buizen

Artikel-nr. 90 22 02 SB > Voor beschermbuizen met Ø van 13 - 32 mm > Geen beschadiging van binnenliggende kabels of buizen > Snede op de buitenas - geen scherpe snijkant binnenin de beschermbuis > Diepliggende messen verhinderen verwondingen > Met afstripmogelijkheden voor de diameters 0,2 / 0,3 / 0,8 / 1,5 / 2,5 / 4,0 mm2

16 | ElektroVisie - juni 2018

www.knipex.com

PUBLIREPORTAGE

PREFLEX - THE ORIGINAL ®

SNELLER. VEILIGER. GEMAKKELIJKER. “De actuele wereld van de elektrotechnische installaties kan je best wel competitief noemen. Voor Preflex® is dit de drijfveer om continu te investeren in innoverende producten en diensten die het werk van de elektro-installateur nog sneller, veiliger en gemakkelijker maken. Dit is ons ultieme doel als pionier en koploper in de ontwikkeling en productie van onze Preflex voorbedrade buizen” aldus Frank Kerkhofs, Commercieel Directeur van Preflex®.

Met meer dan 25 jaar ervaring in de productie en verkoop van voorbedrade flexibele buizen mag Preflex® zich met trots ‘the original’ heten. Deze innovatieve pionier behoort tot één van de grootste in Europa. We ontmoetten Frank Kerkhofs in de hoofdzetel van het bedrijf in Ninove (België) waar hij ons enthousiast te woord stond over de visie en de missie van Preflex®.

“We zijn een bijzonder klantgerichte organisatie die focust op de technische en commerciële ondersteuning bij projecten. Onze Preflex® productspecialisten staan volop ten dienste van zowel de elektrotechnische groothandels als van de elektrotechnische installatiebedrijven. We bieden hen een uitgebreid assortiment van standaardcombinaties, aangevuld met specifieke op-

lossingen op maat. Onze missie: ‘original Preflex quality’ aanbieden die aan de hoogste normen en keuringen voldoet, om het werk van elke installateur sneller, gemakkelijker en veiliger te maken. Met de zes woorden ‘work Fast. be Smart. think Genius’ kunnen onze essenties perfect samengevat worden.”

work Fast - be Smart - think Genius • work Fast omvat een compleet aanbod van Preflex combinaties die vanuit ons centraal magazijn uit voorraad leverbaar zijn; • be Smart verwijst naar ons maatwerk: Preflex® originals volledig op maat van je projecten; • think Genius is de noemer waaronder we onze sterke staaltjes customised co-development thuisbrengen: tailor made en state-of-the-art.

Preflex® kwaliteitsgarantie “Met de voorbedrade buizen van Preflex® kan er snel en efficiënt geïnstalleerd worden met een gewaarborgde kwaliteit. Onze oplossingen vind je daarom o.a. ook vaak terug in LEAN projecten waar de factoren tijd en kwaliteitsgarantie essentieel zijn. Preflex® buizen voldoen aan hoge kwaliteitsnormen en zijn zo ontworpen dat ze tegen een stootje

op de bouwwerf kunnen. Tijdens het productieproces wordt de kwaliteit voortdurend getest.”

Preflex® en CPR We vroegen Frank Kerkhofs of de producten van Preflex® voldoen aan de nieuwe Europese regelgeving rond brandveiligheid. Sinds juli 2017 vallen immers alle stroom-, data en signalisatiekabels voor vaste installaties onder de Europese Construction Products Regulations (CPR).

“Voortaan moeten alle kabels inderdaad voldoen aan de nieuwe Europese normering EN50575. Deze nieuwe regels zijn gemaakt om het niveau van brandveiligheid nog te verhogen. Elk Europees land heeft aansluitend ook in zijn installatievoorschriften opgenomen welke kabels met welke brandveiligheidsklasse nog mogen geïnstalleerd worden in functie van het type installatie. In België is dit vastgelegd in het Art. 104 van het AREI. Wie nog vragen heeft over deze nieuwe regelgeving kan steeds terecht bij onze productspecialisten voor informatie en advies.”

Deel van de Wienerberger Groep sinds medio 2017 Het credo ‘easy, fast and safe’ van Preflex® past perfect in de missie van de Wienerberger Groep. De groep wil de levenskwaliteit van mensen verbeteren door ze vooruitstrevende oplossingen aan te bieden. Ook Pipelife - de toonaangevende producent van kunststof leidingsystemen voor diverse sectoren - behoort tot de groep. De starre elektrobuizen en -accessoires van Pipelife en het concept met voorbedrade flexibele buizen van Preflex® zijn een perfecte match! Samen bieden we een ‘complete’ range aan oplossingen aan de elektro-installateur.

INSTALLATIE DOSSIER KABELDRAAGSYSTEMEN

Hoe maken de fabrikanten het leven van de installateur eenvoudiger?

Er zijn tal van fabrikanten van kabeldraagsytemen. En die waardevolle producten zijn nagenoeg allemaal van een uitstekende kwaliteit. Fabrikanten proberen dan ook het verschil te maken op het vlak van service. Wij trokken naar alle fabrikanten van kabeldraagsystemen en vroegen hen op welke manier zij het verschil proberen te maken.

Wat doet Legrand om de installateur te ondersteunen?

Wat doet OBO Bettermann om de installateur te ondersteunen?

Legrand heeft een online kabelgoot- en wandgootconfigurator. Deze plaatst alle systemen en onderdelen overzichtelijk bij elkaar en via de keuzemenu’s is het heel gemakkelijk om per systeem de juiste onderdelen te kiezen. Nog meer gebruiksgemak: per onderdeel berekent de configurator automatisch al het minimaal benodigde toebehoren.

Dan is het enkel nog een kwestie van op de ‘bereken’ knop te drukken.

Meteen daarna verschijnt het totaaloverzicht van alle materialen, inclusief afbeeldingen en bruto prijzen. Volgende stap: deze calculatie als offerte rechtstreeks naar de klant mailen, printen of downloaden als Excel of PDF. Met van ieder product een interactief overzicht van alle beschikbare kenmerken, verpakkingsgegevens en technische fiche, groepeert de PDF alle essentiële informatie en krijgt de eindklant een volledig, professioneel prijsaanbod. www.legrand.be

Met de op Auto-CAD gebaseerde software OBO Construct KTS biedt OBO planners, installateurs en architecten volkomen nieuwe mogelijkheden voor het ontwerpen van kabeldraagsystemen.

Gebaseerd op uw concrete project kan u uw ontwerp uitvoeren en wordt u op vele punten door de ontwerpsoftware stap voor stap naar een passend product voor uw toepassing geleid. OBO Construct bestaat in twee versies die afgestemd zijn op de verschillende behoeftes van de klanten: Construct Professional en Construct Web. De OBO Construct Professional is een AutoCAD-Plug-In die werd ontworpen voor de professionele gebruiker. Naast doelgerichte ondersteuning bij de keuze van het optimale kabeldraagsysteem biedt hij handleidingen voor het projecteren van kabeltrajecten met behulp van de geïntegreerde tracé-editor en bij de integratie van functiebehoudsystemen.

Een uitgebreide stuklijst die is samengesteld op basis van de door de gebruiker opgegeven specificaties, biedt een gefundeerd overzicht van de hoeveelheden materialen die moeten worden ingepland. Deze kan geëxporteerd worden in verschillende formaten (Excel, PDF, txt). De software OBO Construct KTS-testversie kan u terugvinden onder ‘downloads’ op de website www.obo.be. Na verloop van de testperiode kan u het programma verder blijven gebruiken na registratie.

De OBO Construct Web (www.obo-construct.com) is een eenvoudig te bedienen internet-versie. Deze is overal toegankelijk als snelle hulp tussendoor www.obo.be

Wat doet Vergokan om de installateur te ondersteunen?

• Vergokan geeft gericht technisch advies en ondersteuning. De medewerkers van Vergokan denken mee met de klant en stellen naast standaardproducten ook oplossingen op maat voor.

• Tijdswinst en installatiegemak zijn topprioriteiten bij Vergokan.

De nieuwe klikbare kabelgoot “KBSCL Fusion” garandeert een tijdsbesparing van ongeveer 10% op de werf, waardoor de installateur meer projecten kan realiseren op een kortere termijn.

• De kabeldraagsystemen van Vergokan onderscheiden zich door verschillende unieke kwaliteiten: de uiterst snelle montage, de productkwaliteit, de lange levensduur en de gunstige prijs-kwaliteitverhouding.

• Vergokan staat bekend om korte levertijden en hoge servicegraad.

• Vergokan voorziet installateurs van digitale tools zoals een website met e-catalog, technische tekeningen (DWG, STEP, REV) www.vergokan.be

18 | ElektroVisie - juni 2018

Wat doet Trayco om de installateur te ondersteunen?

Trayco biedt persoonlijk projectadvies als ongeziene meerwaarde U heeft keuze uit een groot assortiment van meer dan 2400 artikelen voor verschillende toepassingen in zeer uiteenlopende industrieën. Ze worden ontworpen en geproduceerd door een inhouse engineeringteam en komen tot stand vanuit productverbeteringen op de werkvloer of marktbehoeftes.

Trayco slaagt erin om zeer uiteenlopende situaties en problemen te begrijpen, te analyseren en oplossingen op maat van elk project aan te bieden.

Trayco adviseert graag, denkt met u mee en lost samen met u belangrijke vraagstukken op rond productsterkte, veiligheid, kostenefficiëntie, snellere montages, vormgeving en prijs. Zo komt Trayco tot oplossingen op maat van uw project en tot belangrijke onderscheidende productinnovaties. www.trayco.be

INSTALLATIE Wat doet Stagobel om de installateur te ondersteunen?

Het Stagobel portfolio is synoniem voor producten en diensten waarmee klanten op een efficiënte wijze de veiligheid, de betrouwbaarheid, de flexibiliteit, de duurzaamheid én het comfort van elektrische installaties in de industrie, kantoor en woning kunnen verhogen.

Kabeldraagsystemen vormen immers een essentieel onderdeel van alle elektrotechnische installaties in zowel de utiliteitsbouw als de industrie. Voor elke toepassing biedt Stagobel dan ook de geschikte oplossing. Concreet betekent dit dat de Stagobel-kabeldraagsystemen verkrijgbaar zijn in diverse sterkte-uitvoeringen, materiaalsoorten (staal, glasvezelversterkt polyester, aluminium, kunststof…) en afwerkingsvarianten zoals Sendzimir verzinkt, elektrolytisch verzinkt, gebichromateerd, thermisch verzinkt, roestvast staal, poedercoating, …

Om stroom-, data- en telecombekabeling op een efficiënte manier naar de werkplek zelf te voeren biedt Stagobel oplossingen om dit kabelmanagement via de vloer, via de wand of via het plafond te laten lopen.

Onder het motto ‘support matters’ begeleidt Stagobel de klant graag in het maken in het maken van de juiste keuze. www.stagobel.be

De innovaties OBO Bettermann: inklikbare draadgoot

Vergokan: snel en eenvoudig

De GR-Magic draadgootsystemen van OBO Bettermann zijn de ideale basis voor een snelle, betrouwbare en economische bekabeling in alle soorten professionele elektrotechnische installaties. De draadgoten met aangevormde verbinder voor een schroefloze snelmontage zorgen zelfs bij grote installaties voor extreem korte montagetijden.

Vergokan speelt in op de vraag naar betrouwbare oplossingen die makkelijk en snel te installeren zijn met de ontwikkeling van een nieuwe generatie, klikbare kabelgoten: KBSCL Fusion. De vernieuwing van deze kabelgoten zit in het revolutionaire schuif- en kliksysteem. Moeren, bouten, koppelplaatjes en clips zijn nu optioneel. Het maakt de montage ultrasnel, gebruiksvriendelijk en dus extra voordelig zonder aan kwaliteit in te boeten. Voor de montage zijn dus geen hulpstukken of gereedschap nodig. Wil de installateur toch bouten, moeren of koppelplaatjes aanbrengen? Dat kan, maar de maximaal toegelaten belasting wordt reeds door het klikken bereikt. www.kbscl-fusion.com juni 2018 - ElektroVisie | 19

INSTALLATIE Bedradingskokers Systeem Dahl

Praktijkgericht Dankzij de vele praktijkgerichte afmetingen en toebehoren van hoge kwaliteit, is een professionele installatie in schakelkasten mogelijk.

Trayco: geïntegreerde vergrendeling

The Snap heeft een unieke vorm en een geïntegreerd “snapsysteem”.

Deze zorgen voor een stevige en veilige verbinding. Door zijn unieke omgerolde boord bekomt men een veilige montage die bescherming biedt aan zowel persoon als aan kabel. Tevens zorgt de beschermde vorm ervoor dat het profiel bij extreme lasten stabiel en strak blijft hangen.

De doordrukken in de bodem samen met de overlap van de kabelbaan voorkomen dan weer doorbuigingen in de breedterichting van de kabelbaan. Tal van toebehoren werden op zijn vorm afgestemd, die bovendien zonder bijkomende accessoires op een veilige en snelle manier gemonteerd kunnen worden - vb. deksels, bochten, T-stukken, wand- en muurbeugels, ...

Stagobel: plafonddraadgoot G+

Draadbevestiging Bij de LK4/N-versies is in het zijschot een verbreding aangebracht, die het mogelijk maakt de kabel in de bedradingskoker te borgen.

Halogeenvrij De meest courante maten zijn ook verkrijgbaar in een halogeenvrije uitvoering om schadelijke gassen te beperken in geval van brand.

BUILDING CONNECTIONS

OBO BETTERMANN nv • Bist 14 • 2630 Aartselaar

20 | TElektroVisie - juni 03/870.74.00 • F2018 03/887.40.00 • E info@obo.be • www.obo.be

De Pemsa plafonddraadgoten G+ zijn geschikt voor het kabelmanagement in installaties in valse plafonds, in beperkte ruimten en op muren. Zij zijn zeer montagevriendelijk dankzij het Click-systeem. Extra ondersteuning is overbodig, wat een mooie tijdswinst voor de montage betekent, de de G+ plafonddraadgoot wordt immers rechtstreeks aan het plafond of de muur bevestigd ( via de Rejitech toebehoren). Dankzij de zijdelingse open structuur van de Rejitech G+ kunnen de kabels lateraal ingevoerd worden, wat opnieuw een aanzienlijke vermindering van de montagetijd betekent.

PUBLIREPORTAGE

Vergokan

zet nieuwe standaard op het vlak van kabelgoten Als absolute specialist op het vlak van metalen kabeldraagsystemen gaat Vergokan continu op zoek naar nog betere oplossingen voor haar klanten. Het resultaat van deze niet-aflatende zoektocht naar optimalisatie leidde tot een nieuwe generatie klikbare kabelgoten: KBSCL FUSION. Via diverse interviews met installateurs en monteurs ging Vergokan op zoek naar manieren om haar producten nog verder te verbeteren. Daarbij kwam –onder meernaar voor dat de snelheid van installeren toch wel cruciaal is. Zeker met de hoge loonkost is alle gewonnen tijd heel belangrijk. Met een tijdswinst tussen de 10 en 15% maken deze nieuwe kabelgoten absoluut een verschil. Vooral bij grote werven.

“Besparen op materiaal gaat altijd ten koste van de kwaliteit,” stelt CEO Filip Goris. “Dus ondersteunen wij de installateur door hem te laten besparen op loonkost.”

Eenvoudig kliksysteem Hoe Vergokan deze aanzienlijke tijdswinst realiseert? Door een eenvoudig schuif-enklik systeem te hanteren. “Het zijdelings

Voor meer info, surf naar: www.kbscl-fusion.com

schuiven ervaart de installateur als een natuurlijke beweging die snel en eenvoudig tot stand komt,” weet Filip Goris.

Installateurs die toch bouten en moeren of clips willen (of moeten) gebruiken (in het kader van aanbestedingen bijvoorbeeld), hebben wel die mogelijkheid. De maximaal toegelaten belasting verhoogt hier bovendien nog mee.

Robuust Uit de bevraging bij de installateur kwam ook naar voor dat hij wil werken met betrouwbare producten. Iets waar hij bij een gevestigde waarde als Vergokan zeker van kan zijn. Het belastingsdiagram van de geklikte KBSCL FUSION is vergelijkbaar aan dat van de KBSI kabelgoten met bouten en moeren. De diepgedrukte perforaties

zorgen namelijk voor extra draagvermogen en minder doorbuiging, maar ook voor een betere stabiliteit.

De KBSCL FUSION kabelgoten zullen in het najaar van 2018 in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar zijn: * voorverzinkt staal (sendzimir) * thermisch verzinkt staal, * poedercoating * duplex * roestvast staal.

Stuk voor stuk garanderen die een duurzaam resultaat in elke specifieke context.

In eerste instantie zullen de kabelgoten verkrijgbaar zijn in hoogte 60 mm, breedtes 75 t.e.m. 400 mm en diktes 0,60, 0,75 en 1 mm.

Vanaf 2019 volgen de andere afmetingen.

INSTALLATIE

Light + Building BLIJFT TOONAANGEVENDE BEURS Light + Building kan opnieuw terugkijken op een uiterst geslaagde editie. Extra exposanten, meer bezoekers, allebei met een internationaler karakter, zorgden ook dit jaar voor een topeditie. Tussen 18 en 23 maart jl. toonden maar liefst 2.714 exposanten uit 55 landen hun innovaties aan de wereld. Meer dan 220.000 professionele bezoekers uit 177 landen zakten af naar Frankfurt op zoek naar oplossingen en trends in verlichting en elektrotechniek. De grootste bezoekerslanden na Duitsland zijn China, Italië, Nederland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland en België.

D

e organisatoren kunnen ook terugblikken op een grote tevredenheidsgraad bij de deelnemers: 90% van de exposanten zei dat ze de economische vooruitzichten als goed beschouwden.

Het niveau van tevredenheid aan de bezoekerskant was nog hoger en bereikte 97%.

Inhoudelijk was er opnieuw een grote rol weggelegd voor innovaties op het vlak van intelligent verbonden apparaten en systemen in re-

+

Trends in building

Heel wat fabrikanten investeren in hotel-oplossingen. Enerzijds via snelle aansluitbaarheid en montage via voorbekabelde oplossingen. Anderzijds via integratie van toegangscontrole met fabrikanten van deursloten.

We ontdekten ook een pak nieuwe designs en daarbij kunnen we vooral trots zijn op Belgische fabrikanten zoals CJC en Basalte.

Bij Basalte was het -naast de uitgebreide oplossingen voor iPadhouders- het vooral de nieuwe visualisatie op basis van het multiroomsysteem Asano dat de aandacht trok.

22 | ElektroVisie - juni 2018

sidentiële en functionele gebouwen. Op tal van standen konden we zien hoe deze bijdragen aan meer veiligheid, beveiliging, gebruiksgemak en energie-efficiëntie.

Digitalisering was het alomvattende onderwerp, samen met het daaruit voortvloeiende potentieel voor nieuwe diensten en bedrijfsmodellen.

Tot slot was er ook veel aandacht voor het sneller en eenvoudiger installeren!

Heel wat fabrikanten zetten in op Human Centric Lighting. Vooral Esylux sprong in het oog: met Symbilogic toonde zij een totaalverhaal dat bestaat uit lichtarmaturen, stuurkasten én detectoren.

Daarbij heeft Esylux ook de logica voor een volledig dagverloop geïntegreerd in deze totaaloplossing. Met een eenvoudige bekabeling kan deze technologie heel snel geïmplementeerd worden in zowel nieuwbouw als renovatie van kantoren en scholen.

Interessant waren ook de nieuwe toestellen van Viessmann. Dit merk probeert met elektrische boilers, elektrische doorstromers, elektrische vloerverwarming en convectoren de -voor hen nieuwe- markt van de elektrische installateurs aan te spreken. Naast deze elektrische verbruikers lanceert Viessmann ook een intelligent batterij-opslagsysteem dat gekoppeld kan worden aan zowel de PV-inverter als aan het domotica-systeem.

In hal 8 troffen we Helia – Kaiser aan die ons verraste met een uitgebreid aantal innovatieve oplossingen voor in- en opbouwmontage van apparaten in combinatie met verschillende materialen.

Met zoveel nieuwigheden kunnen er bij installatie vragen rijzen en in dat geval werd ons aangeraden om contact op te nemen met de Belgische adviseurs.

Tot slot merkten we veel aandacht voor veiligheid. En dit op alle niveaus, ook op de buscommunicatie bij het KNX systeem: componenten praten nu met elkaar via een 128-bit versleutelde encryptie.

Daarnaast komen ook alle fabrikanten uit met de integratie van spraak in hun systemen (via Siri, Alexa of Google Home).

Pieter Feys (zaakvoerder Domica)

+

Trends in lighting

Ledfabrikanten -waarvan sommigen zelf ook armaturen makenkomen met wireless oplossingen, want aan de standaard Led valt niet zoveel meer te verdienen en er wordt druk gezocht naar productgroepen met hogere marges.

INSTALLATIE • Sylvania: zit sterk in het connected verhaal. Hebben oplossingen die gaan van “stand alone” zoals kleine kantoren waarbij ze Casambi gebruiken als draadloos systeem (basis is Bluetooth Low Energy BLE) tot een zelflerend systeem ook op basis van BLE. Ze gaan ook een stapje verder door connected lighting aan te bieden via de cloud zodat data kan verkregen worden via de armaturen.

• Internet of Things platformen zijn ‘in’ dit jaar. Zo heeft Osram een IoT platform genaamd “Lightelligence”, Philips (Signify) heeft “the edge” en Feilo Sylvania pakt uit met “SylSmart” • LEDVance komt met een interessante wall mounted HCL oplossing met een leuke interface • Er zijn een aantal fabrikanten die inbouwplafond panelen hebben die het daglicht simuleren. Dit wordt steeds meer gebruikt in kantoren waarbij de mensen meer feeling willen hebben met buiten en zich daardoor ook comfortabeler gaan voelen of meer alert na de middag.

Een aantal Ledfabrikanten hebben een gamma specifiek voor plantengroei, ofwel Horticulture. Osram en Lumileds zijn de twee die hier sterk mee uitpakken. Horticulture is “hot”, zeker in de States waar de wietplantage gelegaliseerd is en big business is. Toch is op dit vlak nog te weinig praktische ervaring opgebouwd en zijn de fabrikanten nog zoekende naar meer bewijsmateriaal om de markt te overtuigen.

Tot slot nog even de aandacht vestigen op wat interessante technologieën: • OLED: elk jaar wordt geschermd met een doorbraak maar ook dit jaar was er weinig te zien op dit gebied. Alleen voor zeer speciale architecturale oplossingen wordt OLED toegepast maar nog steeds niet voor een breed publiek • Casambi, een spin off van Nokia, was overal te zien bij verschillende armatuur fabrikanten met hun BLE mesh netwerk. Elk jaar groeit hun aandeel en zie je ze meer en meer opduiken in de stand alone oplossingen (bijvoorbeeld Feilo Sylvania en Delta Light).

• Zigbee zie je naast BLE (Bluetooth Low Energy ) door verschillende fabrikanten gebruikt worden. Een interessante leverancier was “intelligent lumen” die Zigbee gebruikte voor hun lighting control en BLE voor de tracking van personen. Ze gebruikten dit o.a. in magazijnen om te zien waar de personen en heftrucks zich in het magazijn bevonden.

• Nieuwe software fabrikanten spelen in op IoT waarbij ze platforms aanbieden waarmee data verkregen kan worden vanuit de verschillende lichtpunten zoals beweging, humidity, temperatuur, CO2, druk, defecten, energieverbruik,…

• Presence detector: Steinel kwam met een presence detector die veel meer is dan een movement detector omdat het de kleinste bewegingen zoals bijvoorbeeld een ademhaling kan detecteren.

Armatuurfabrikanten hebben het dit jaar meer gezocht in de richting van connected, centric en controlled lighting. Highlights hier waren:

Wouter Wissink (Volta)

Er valt ook een mooie upgrade in CRI (kleurweergave) te noteren: waar men een aantal jaar geleden nog van een hoge CRI spraken als we een waarde van 80 konden bereiken, komen fabrikanten momenteel met waarden die rond de 90 of hoger liggen.

Ledfabrikanten spelen in op het negatieve imago van ‘blauw’ in Leds.

Een teveel aan blauw zou het bioritme van de mens verstoren en kan blijkbaar schadelijk zijn voor de gezondheid. Of dit bewezen is, is nog zeer de vraag, maar het wordt in ieder geval genoeg herhaald, zodat iedereen het gelooft. Behoorlijk wat fabrikanten hebben dan ook aandacht besteed aan het nabootsen van natuurlijk zonlicht waarbij de sterke blauwe piek uit het spectrum verdwenen is. Het spectrum is veel uniformer voor alle golflengtes en benadert dus beter het zonlicht en als gevolg ook de visuele weergave (CRI).

+ Ledvance: slimme producten

+ Legrand investeert in connectiviteit

Een hoogtepunt waren verschillende armaturen voor kantoren, beschikbaar in verschillende, gemakkelijk te installeren ontwerpen, die een verblindingsvrij licht bieden. In combinatie met een Smart Officesensor, is het mogelijk om een groot aantal van deze armaturen in een gecombineerde DALI- en Zigbee omgeving te integreren die eenvoudig te bedienen zijn. Ledvance demonstreerde ook een slimme lichtschakelaar die speciaal ontworpen werd voor interactief werken in vergaderruimtes en kantoren. De schakelaar - nog steeds in de prototypefase – zorgt voor automatische aanpassing van het kunstlicht bij veranderingen in natuurlijk daglicht. www.lb.ledvance.com

Overtuigd van de meerwaarde van geconnecteerde objecten, innoveert Legrand continu om de integratie van nieuwe oplossingen in gebouwen en woningen mogelijk te maken en gebruikers nieuwe ervaringen te laten beleven. Light + Building 2018 was voor Legrand dan ook de ultieme gelegenheid om: • De noodzaak aan te tonen een infrastructuur te ontwikkelen, aangepast aan de geconnecteerde ervaring, • De voordelen van interoperabiliteit te illustreren door zijn nieuwe partnerprogramma Works with Legrand voor te stellen, • Zijn recentste innovaties te presenteren voor het uitrusten van de eerste geconnecteerde gebouwen ter wereld, • De eerste realisaties te tonen die artificiële intelligentie en voice assistentie integreren in de wereld van het geconnecteerde gebouw. www.legrand.be juni 2018 - ElektroVisie | 23

INSTALLATIE + Fasttel: deurbel met lcd display

Fasttel lanceert de Flexring, een klassieke deurbel, waarvan de naamindicatie van overal ter wereld aanpasbaar is. De ingebouwde webbrowser geeft toegang tot het LCD display waardoor aanpassingen uiterst eenvoudig zijn. www.fasttel.com

+ Trayco: plug and play vloergootsysteem

Met The Box brengt Trayco een volledig vloergootsysteem op de markt. Het betreft een volledig voorgeassembleerde en gebruiksvriendelijke oplossing die zonder voorafgaande montages of instructies onmiddellijk geïnstalleerd kan worden. De robuurste Box bestaat uit een metalen vloerdoos met daarop een vaste en een regelbare koker uit kunststof. Met deze laatste kan The Box perfect na-genivelleerd worden in functie van de gewenste hoogte van de betonnen dekvloer en afwerkvloer (tapijt, parket, lynoleum, vloertegel, ...). The Box is ook als trekdoos inzetbaar. www.trayco.be

+ Esylux: lichtsturing

Met Esylux Light Control (ELC) heeft Esylux een besturingstechnologie ontwikkeld voor intelligente lichtsystemen met energie-efficiënte Human Centric Lighting. De systemen worden via plug-and-play geïnstalleerd, zijn direct klaar voor gebruik zonder dat programmeren nodig is en daarom ook geschikt voor een snelle modernisering terwijl men operationeel blijft. Op Light + Building stelde Esylux varianten van deze regeleenheid voor waarmee de verlichting voor alle soorten ruimtes eenvoudig kan worden gegroepeerd via stekkerverbindingen. www.esylux.com 24 | ElektroVisie - juni 2018

+ Phoenix Contact: digital centraal beheer

Phoenix Contact heeft voor de automatisering van gebouwen het ecosysteem Emalytics ontwikkeld dat gebaseerd is op de IoT die technisch beheer van gebouwen, energetisch beheer en intelligente economische diensten in een enkele oplossing combineert.

De intelligente en moderne, IP compatibele periferie-apparaten, evenals de toestellen, sensoren en actuatoren van het conventionele gecentraliseerde technische beheer zijn rechtstreeks in het beheer van de IoT geïntegreerd. www.phoenixcontact.com

+ Vergokan: vloergoten in the picture Naast de grote lancering van haar nieuwe generatie klikbare kabelgoten (KBSCL FUSION), zette Vergokan ook haar vloergootsystemen centraal. Het mooie assortiment, dat zowat de hele markt afdekt en dat in het verleden in de grote catalogus opgenomen werd, krijgt nu een deelcatalogus. Het werd een knappe glossy uitgave, zodat de architect –en iedereen die met de esthetiek van een gebouw begaan is, nu in een apart overzicht duidelijk kan zien welke oplossingen Vergokan allemaal aanbiedt. www.vergokan.com

+ Delta Light: 5 nieuwe kleuren

Het lichtmanagement systeem van Wago combineert duurzame en efficiënte techniek met een gebruiksvriendelijke software. Deze intelligente oplossing voor verlichtingsregeling in grote ruimten zoals productiehallen of magazijnen is gebaseerd op het Wago-I/O-System 750 en bestaat uit een voorgeprogrammeerde controller die eenvoudig geconfigureerd kan worden via een HTML5 web interface. www.wago.com/lighting-management/en

Delta Light presenteerde opnieuw een uitgebreid assortiment gloednieuwe toestellen tentoongesteld in een indrukwekkend nieuw standconcept van 470m², ontworpen door het interne Delta Light team. Tijdens Light+Building lanceert Delta Light maar liefst 5 nieuwe kleuren en afwerkingen. De nieuwe Delta Light Flemish Bronze (FBR) en Delta Light Flemish Gold (FG) voegen een vleugje glamour en prestige toe aan uw interieur. Met de nieuwste afwerkingen – Gold Champagne, Black Bronze en Black Pure – biedt Delta Light u een reeks warme metalen kleuren aan die perfect passen bij zowel natuurlijke elementen als bij een industriële setting. Hiermee werd het kleurenpallet uitgebreid op een elegante en tijdloze manier, zonder te opteren voor te trendgevoelige en expressieve tinten. De nieuwe kleuren en afwerkingen zijn beschikbaar voor zowel nieuwe als bestaande reeksen. www.deltalight.com

+ Hager: IoT-controller

+ OBO: robuuste aansluitdozen

De nieuwe IoTcontroller TJA560 van Hager verbindt Internet of Things (IOT) en digitale diensten met het KNX-gebouwbeheer. De IoT-controller bevat al veel vooraf geïnstalleerde productinterfaces (Sonos, Amazon-echo, IFTTT, Netatmo, Philips Hue, ...) en wordt voortdurend bijgewerkt. Bovendien biedt hij u uw klanten een snelle en eenvoudige oplossing om hun KNX-gebouwbeheersystemen uit te breiden met nieuwe functies, en dit alles zonder transformaties. www.hager.be

De nieuwe X-serie van OBO Bettermann maakt indruk, zelfs in de zwaarste omstandigheden.

Getest in praktijksituaties zijn de nieuwe reeks aansluitdozen van OBO Bettermann robuust en veelzijdig. Deze nieuwe X-serie kan zelfs de zwaarste belastingen weerstaan: dankzij het gebruik van speciale kunststoffen op basis van hoogwaardig polycarbonaat voldoet de X-serie aan de eisen van de hoogste slagvastheid van IK09. Het materiaal van de X-serie is UV-bestendig, slagvast en halogeenvrij, waardoor de X-serie zeer geschikt is voor zowel binnen als onbeschermd gebruik buitenshuis. www.obo.be

+ Wago: lichtmanagement zonder programmatie

DISTRIBUTIE IFA PRESENTEERT INTERESSANTE CIJFERS

Een blik op de internationale tendensen Op de jaarlijkse IFA-persconferentie kregen we een pak interessante internationale cijfers en marktevoluties te zien. We zetten ze even op een rijtje en toetsten deze evoluties meteen ook aan de ervaringen van een paar retailers in ons land.

Witgoed: stabiele, gezonde markt De wereldmarkt van groot witgoed of Major Domestic Appliances (MDA) groeit stelselmatig met een paar procentpunten. Zo worden bij de gemeten toestellen (wasmachines, droogkasten, vaatwassers, koelkasten, diepvriezers, fornuizen/ovens, dampkappen, kookplaten en microgolfovens) een stijging van 4% gemeten tussen 2016 en 2017. Voor dit jaar wordt opnieuw eenzelfde stijging verwacht.

Dat het aandeel van online verkoop daarbij stijgend is, zal niemand verbazen. Gemeten in 18 Europese landen, wordt reeds 20% van de omzet in MDA online gerealiseerd. Nog altijd minder dan in IT (36%), foto (32%) en klein-elektro (26%), maar toch al één vijfde van de omzet.

GfK ging ook op zoek naar de redenen van de consument om online of in de winkel zelf

te gaan shoppen. De resultaten van die bevraging bevestigen enkel wat we eigenlijk al weten.

Waarom gaat de consument online shoppen? Om geld te sparen (54%), omdat ze een grotere keuze hebben (38%), omdat ze het eenvoudiger vinden (34%) en omdat het shoppen sneller gaat (30%).

De redenen om naar een winkel te trekken, zijn evenmin verrassend: het product zien vooraleer het te kopen (47%), het product sneller hebben (43%), gewoonte (35%), mogelijkheid om ook andere dingen te kopen (34%) en toch enigszins onverwacht: geld sparen (29%).

Verder ziet GfK ook een belangrijke toename van de verkoop van het aantal smart-toestellen. Daarbij speelt China een absolute voortrekkersrol. In Europa (26 landen gemeten), zien we slechts lage verkoopcijfers met eigenlijk enkel slimme wasmachines die een substantiële verkoop vertegenwoordigen (18%).

Klein-elektro: mooie groei Wereldwijd kende de klein-elektro markt (SDA, Small Domestic Appliances) een belangrijke stijging in omzet tussen 2012 en 2017 (+40%). Dat verklaart GfK vooral door de toenemende verkoop van geconnecteerde toestellen.

_ “We zien meer en meer mensen overschakelen naar een robotstofzuiger, want dat ontlast het huishoudelijke werk .” _ “De markt van de Senseotoestellen is bijna verzadigd, maar gelukkig zakken de prijzen van de espressotoestellen waardoor meer klanten overschakelen naar de apparaten met vers gemalen koffie.”

Ludo Holemans _

Deze worden beter verkocht en zijn ook een pak duurder. Nemen we het vooruitstrevende China als voorbeeld: 50% van de robotstofzuiger-omzet bestaat uit geconnecteerde toestellen (2017). Ter vergelijking: in 2015 was dat nog maar 12%. Het prijsverschil tussen een geconnecteerd en een niet-geconnecteerd toestel is 461 euro. Iets dichter bij huis (Nederland) steeg het aantal met de smartphone geconnecteerde personenweegschalen van 13% in 2015 naar 24% in 2017. Het prijsverschil daar bedraagt 30 euro per toestel.

_ “Bij ons merken we nauwelijks een stijging in de groot witgoedtoestellen. Enkel de goedkopere merken doen het momenteel iets beter.” _ “De jeugd heeft wel al gehoord van slimme geconnecteerde toestellen, maar de verkoop volgt niet echt.” _ “De markt van de robotstofzuigers is positief, al is de kostprijs daar wel een rem op de grote doorbraak. Goedkope toestellen hebben wij niet, maar gelukkig is er ondertussen wel een breed merkenaanbod, zodat de consument voldoende keuze heeft.”

Rudi Vanduren _

Een paar andere mooie groeipolen bij SDA zijn onder meer de volautomatische koffie/ espressomachines en de stofzuigers. Bij deze laatste zijn het vooral de draadloze, herlaadbare modellen die populair zijn.

Tot slot zien we dat ook bij SDA de distributie in heel wat landen snel aan het veranderen is. Daarbij is de online verkoop een sterke groeimotor.

Linda Claeys

juni 2018 - ElektroVisie | 25

DISTRIBUTIE E-COMMERCE EN DE TOEKOMST VAN RETAIL

Hoe maak je als zelfstandige retailer het verschil?

Drie jaar geleden stelde Mien Gillis, de retailexpert van Unizo, een visietekst samen onder de titel ‘Toekomst voor handel; visie 2020’, met een overzicht van de uitdagingen waarvoor de retailer staat! ElektroVisie vroeg deze specialiste haar mening over de veranderende consument en de impact van e-commerce op het retaillandschap.

Mien Gillis: “Met een prijzenslag via internet zullen de zelfstandigen het wellicht niet redden.”

Hoe is de consument de afgelopen jaren geëvolueerd?

Mien Gillis: De consument is volledig anders gaan winkelen en dat kunnen we vooral toeschrijven aan het zeer ruime aanbod aan distributiekanalen. Consumenten hebben immers een uitgebreid keuzepallet bij hun zoektocht naar hun favoriete producten. Denken we aan de buurtwinkel, de supermarkt, ketens, pop-upstores, winkelstraten in steden, shoppingcentra in de periferie en vooral ook: op het wereldwijde internet.

Dit gigantische aanbod heeft hen extreem veeleisend gemaakt.

En dat is allemaal het gevolg van het gewijzigde koopgedrag van de consument?

Jawel, maar ook van de snellere technologische innovaties en van de verschuiving van de posities van de zelfstandige handelaars, ketens, fabrikanten en consumenten.

Hoe is deze evolutie zichtbaar in het retaillandschap?

Je ziet niet alleen een groei van grote handelsvestigingen in de periferie, maar een toename van de winkelvloeroppervlakte in de kernen van de centrumsteden. Voeg daarbij het steeds groter wordende online winkelaanbod en je begrijpt onmiddellijk dat de ‘klassieke’ detailhandel onder druk staat. Als gevolg daarvan zie je een winkelleegstand en een toenemend aantal (vooral zelfstandige) winkels dat zijn deuren sluit.

Daarbij lijkt het vooral de online verkoop te zijn die groeit?

Er wordt inderdaad meer en meer online gekocht en ook de bedragen worden groter. We verwachten dat de consument tegen 2020 ongeveer 20% van zijn budget online zal spenderen.

E-commerce biedt immers een uitstekend antwoord op de consumenten die steeds minder tijd hebben om te winkelen. En het zijn niet alleen jonge consumenten die online kopen. Ook 60+ers vinden vlotjes de weg naar het internet.

In welke sectoren doet e-commerce het goed?

Diensten, zoals muziek en toerisme, zijn van oudsher heel populair, maar ondertussen kennen ook mode, elektro, voeding en interieur jaarlijks een belangrijke online groei. Elke sector moet dan ook zo snel mogelijk fysieke en online kanalen hebben.

Is dit een fenomeen dat enkel in onze regio voorkomt?

Absoluut niet. Deze aantasting van de handel –vooral in kleinere steden en gemeenten- komt overal voor. In gans Europa trekken tal van steden en handelsorganisaties aan de alarmbel.

26 | ElektroVisie - juni 2018

Hoe kan de detailhandel zich handhaven in deze snel veranderende markt?

We mogen niet vergeten dat de zelfstandige handelaars sterke troeven hebben: specialisatie, vakmanschap, advies en persoonlijke service zijn punten waar ze het verschil kunnen maken.

Daarbij is het belangrijk om de beleveniswaarde van de winkel beter te ontwikkelen, net als het vakmanschap, de originaliteit van het interieur en de activiteiten in en rond de winkel.

Samenwerking onderling en met de overheid zijn levensnoodzakelijk om de winkelkern een eigen gezicht en aantrekkingskracht te geven.

En online?

Omdat consumenten geen onderscheid meer maken tussen offline en online, liggen daar voor zelfstandige handelaars nog veel opportuniteiten. Men wil kopen waar en wanneer men daar zin in heeft en het is een uitdaging voor de retailer om één geïntegreerde (merk)ervaring te bieden die leidt tot verkoop. De handelaars moeten zichzelf als het ware om de klant heen organiseren.

Een online winkel kan bijkomende klanten naar de fysieke winkel brengen, en andersom.

Experts zijn ervan overtuigd dat de perfecte integratie van offline en online winkelen het winnend business concept zal worden voor de (veeleisende) consument van de toekomst. Die consument wil immers variatie. Soms wil hij urenlang in de binnenstad langs de winkels slenteren, om zich te laten meeslepen en allerlei zaken te kopen die hij eigenlijk niet nodig heeft. Maar een andere keer wil hij zijn luie zetel niet uit, heeft hij geen zin om aan te schuiven en wil hij snel en gericht enkele aankopen doen op het internet die snel thuis worden geleverd. Heel veel internetaankopen gebeuren omdat de consument snel iets nodig heeft.

Het web als bondgenoot?

Jawel. We weten allemaal dat de consument online op zoek gaat naar marktinformatie. Dat wordt vaak als ‘vervelend’ ervaren, maar dat moet als een opportuniteit bekeken worden: consumenten oriënteren zich nu eenmaal via het internet en dat zal zo blijven. Ze lezen productfiches rechtstreeks op de websites van fabrikanten, gaan op zoek naar reviews op beoordelingssites, vragen meningen van andere consumenten via de sociale media, vergelijken prijzen op ver-

DISTRIBUTIE Campagne: Het internet, ook uw zaak Midden april lanceerde minister Muyters –in samenwerking met Unizo- de campagne “Het internet, ook uw zaak.”

Deze campagne –met website- heeft tot doel de kleinhandelaars duidelijk te maken dat ze niet bang moeten zijn van e-commerce.

Volgens Philippe Muyters vormt e-commerce geen bedreiging voor de detailhandel, maar is het eerder een aanvulling.

“Het afgelopen jaar hebben we in een eerste fase van de campagne ‘Het Internet. Ook uw zaak.’ opgestart,” aldus Muyters.

“Toen hebben we ingezet op sensibilisering: (h)erken het online potentieel en ga eens kijken hoe het u kan helpen. Het aantal handelaars dat na de campagne aan webverkoop doet, is gestegen van 18 naar 32%. We kunnen dus van een succes spreken.

In deze tweede fase gaan we nu meer inzetten op competentieversterking via praktische tools, cursussen en sessies, zodat nóg meer handelaars echt online aan de slag gaan.”

Ga gerust eens kijken op de website en laat u inspireren: www.hetinternetookuwzaak.be

schillende webshops,…. enz. Men spreekt wel eens van de ‘digitale superconsument’: internet heeft van hem een goed geïnformeerde expert gemaakt en zijn invloed op de handelaar en fabrikant vergroot.

Soms weet de consument zelfs meer over een bepaald product dan de handelaar of zijn medewerkers zelf.

OFFICIAL PARTNER OF THE FUTURE SINCE 1924

En hoe moet het dan met de prijs?

Zelfstandige handelaars zullen moeten beslissen tot waar ze in de online prijsvergelijking kunnen en willen meegaan. Met een prijzenslag via internet zullen ze het wellicht niet redden. Maar prijs is niet de enige factor die telt, ook niet voor de online consument. Het onderscheidend aanbod zal steeds belangrijker worden en daarin hebben zelfstandigen extra troeven. Met persoonlijke service kunnen fysieke winkels zich nog steeds onderscheiden van het internet. En veel consumenten zijn bereid om meer te betalen voor een doorgedreven persoonlijke service. Als iets in de fysieke zaak meer kost, wil de consument vooral weten hoe dat komt en wat hij daarvoor in de plaats krijgt. Misschien kan die grote online speler hem dat niet bieden. Wat is de toegevoegde waarde van die (eventuele) meerprijs bij die fysieke handelaar? Het is belangrijk om de consument hierin inzicht te geven!

Hoe ziet u de retailer verder evolueren?

Volgens mij zal de digitalisering een veel grotere impact op de handel hebben dan de omzetverschuiving van offline naar online.

Denk daarbij bijvoorbeeld aan de smartphone die nu zowat iedereen op zak heeft en constant consulteert. Dit biedt ook mogelijkheden voor de handelaars, die bijvoorbeeld via SMS rechtstreeks kunnen communiceren met consumenten in de buurt of in de eigen winkel.

Via Bluetooth kan ook de bezoekfrequentie en het loopgedrag van consumenten gemeten worden. Met het verzamelen van consumentendata kunnen allerlei private en publieke spelers de consumenten beter informeren, bedienen, of beleidsbeslissingen beter onderbouwen. Digitale technologieën openen zeer waardevolle bronnen van informatie die handelaars kunnen helpen bij de cruciale vragen: wat wil de klant, waar en wanneer?

Linda Claeys

IFA-Contact: Belgisch-Luxemburgs-Duitse Kamer van Koophandel Tel. +32 2 204 01 85 wynant@debelux.org juni 2018 - ElektroVisie | 27

INSTALLATIE

MAG EEN INSTALLATEUR EEN GSM-REPEATER INSTALLEREN Door de hogere energetische eisen die gesteld worden aan gebouwen wordt GSM-ontvangst in vele gebouwen problematisch. Een GSM-repeater kan dan een oplossing bieden. Deze apparatuur moet echter wel voldoen aan de RED en bijgevolg ook voorzien zijn van een CE-markering met bijhorende EU-conformiteitsverklaring. Maar pas wel op: u hebt de goedkeuring van de telecomoperator(en) nodig vooraleer u mag overgaan tot het installeren van een GSM-repeater. Zo niet zal het BIPT in geval van storingen ingrijpen.

E

r worden steeds hogere energetische eisen gesteld aan onze woningen. Een van de gevolgen daarvan is dat er steeds een dikkere isolatie geplaatst wordt om het opgelegde K-peil te halen.

Radiogolven worden daardoor steeds meer verzwakt. Wanneer deze isolatie voorzien is van een dampscherm wordt als het ware een kooi van Faraday gecreëerd waar radiosignalen helemaal niet meer binnenof buiten geraken. GSM-gebruik binnen in de woning wordt hierdoor vaak problematisch maar kan in echte noodgevallen nog ondervangen worden door buiten te GSM-en. Andere systemen die eveneens gebruik maken van het GSM-netwerk om informatie uit te wisselen zoals inbraakdetectiesystemen voor hun verbinding met de meldkamer eisen een continue verbinding en vragen derhalve ook betrouwbare GSMverbinding. Een mogelijke oplossing hiervoor is dan het plaatsen van een GSM-repeater.

Producteisen?

Wanneer GSM-repeaters nu in de handel gebracht worden moeten ze voldoen aan de RED (zie kaderstuk). Het is voor de installateur dus van belang dat er een CE-markering aanwezig is alsook een 28 | ElektroVisie - juni 2018

?

EU-conformiteitsverklaring en de nodige technische documentatie.

Systemen die voor het van toepassing zijn van de RED in de handel gebracht zijn moeten voldoen aan de R&TTED (1999/5/EG)

Installeren van GSM-repeaters?

Wanneer een installateur een GSM-repeater installeert, wijzigt hij het netwerk van één of meerdere(breed band repeater) telecomoperatoren. Een dergelijke repeater kan bijgevolg enkel maar geïnstalleerd worden onder de verantwoordelijkheid van de betrokken operator(en). Het BIPT moet frequent storingen opsporen die te wijten zijn aan illegaal geïnstalleerde repeaters, los van storingen zijn er nog andere aspecten zoals de belasting van het netwerk van de operatoren die niet berekend werd op een ongeplande repeater, vandaar dat een installatie enkel mits toestemming kan.

Danny Hermans

Waar staat BIPT voor?

BIPT staat voor Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie. Het BIPT is een federale instelling die onder andere de elektronische communicatiemarkt regelt alsook de radiofrequenties en de nummers beheert. Zij vervult de rol van ”etherpolitie” door controle op het radiospectrum, de operatoren en de apparatuur.

INSTALLATIE

Wat betekent RED? RED staat voor Radio Equipment Directive of Radioapparatuur richtlijn met als nummer 2014/53/EU (https://eur-lex.europa.eu/ legal-content/EN/TXT/?uri=celex:32014L0053). De bedoeling van de richtlijn is de harmonisering van de wetgevingen van de lidstaten inzake het op de markt aanbieden van radioapparatuur en tot de intrekking van Richtlijn 1999/5/EG. De richtlijn is gepubliceerd op 22/05/2014 in het Publicatieblad van de EU. De omzetting van de richtlijn is voor 12/06/2016 gebeurd door het BIPT want ze is toepasbaar vanaf 13/06/2016. Op die datum is ook de bestaande oude regelgeving ingetrokken. Voor radioapparatuur waren er overgangsbepalingen die liepen tot 13/06/2017. Voor eindapparatuur waren er geen overgangsbepalingen.

Wat de productconformiteit betreft zijn de eisen gelijklopend met de vorige richtlijn. Zo wordt er conformiteit met een aantal essentiële eisen opgelegd zoals veiligheid en gezondheid, EMC, Radio en bijkomende eisen opgelegd door de Commissie. Geharmoniseerde normen geven het vermoeden van conformiteit. Er zijn eveneens verschillende conformiteitsbeoordelingsprocedures voorzien zoals interne productiecontrole (MODULE A), EU-type onderzoek gevolgd door de conformiteit met het type op basis van interne productiecontrole (MODULE B+C) en volledige kwaliteitsborging (MODULE H).

Wel zijn er ingrijpende wijzigingen voor de fabrikanten, hun gemachtigden, de importeurs, de distributeurs, de aangemelde instanties en de markttoezichtautoriteiten.

Radioapparatuur is een elektrisch of elektronisch product dat doelbewust radiogolven uitzendt en/of ontvangt ten behoeve van radiocommunicatie en/of radiodeterminatie.

Radiogolven zijn elektromagnetische golven met frequenties lager dan 3000 GHz die zich in de ruimte voorplanten zonder kunstmatige geleider.

• Geen schade toebrengen aan het netwerk; goede werking van het netwerk niet schaden • Beveiliging en bescherming van de persoonsgegevens en de privacy • Bescherming tegen fraude • Toegang tot nooddiensten en gebruik voor personen met een handicap • Software alleen opladen bij compatibiliteit tussen hardware en software.

Een EU-conformiteitsverklaring die voortdurend wordt bijgewerkt, is vereist overeenkomstig het model in bijlage bij de Richtlijn met volgende informatie: • Product-, type-, partij- en serienummer • Fabrikantgegevens of zijn gemachtigde • Afgifte onder de volledige verantwoordelijkheid van de fabrikant • Voorwerp van de verklaring (identificatie van de radioapparatuur-voldoende duidelijke afbeelding in kleur) • Verklaring van overeenstemming met Richtlijn 2014/53/EU (en eventueel andere) • Toegepaste relevante geharmoniseerde normen of andere technische specificaties (nummer, versie, datum van publicatie) • Indien van toepassing, aangemelde instantie, beschrijving van de werkzaamheden, certificaat van EU-typeonderzoek.

• Indien van toepassing, beschrijving van de accessoires en de onderdelen, software • Ondertekend voor en namens, datum-plaats, naam-functie, handtekening Dit kan ook gebeuren met een vereenvoudigd document waarbij dan de volledige tekst op een internetadres kan geraadpleegd worden.

Ontvangers moeten overeenkomstig hun bestemming goed functioneren en geschermd zijn tegen de gevaren van schadelijke interferenties, vooral van gedeelde of aangrenzende kanalen. Ontvangers moeten dus tijdens de conformiteitsbeoordeling op hun ontvangstprestaties beoordeeld worden.

Radioapparatuur moet voorzien zijn van de nodige technische documentatie met daarin onder andere: • Algemene beschrijving • Ontwerp- en fabricagetekeningen, schema’s, …

• Beschrijvingen en toelichtingen voor het begrijpen van de tekeningen, schema’s, …

• Geharmoniseerde normen en andere technische specificaties.

• Kopie EU-conformiteitsverklaring • Resultaten ontwerpberekeningen • Testverslagen • Toelichting voor toepassing in tenminste één lidstaat zonder inbreuk op het radiospectrum.

Andere essentiële eisen waaraan bepaalde categorieën moeten voldoen zijn: • Onderling functioneren met universele laders • Onderling functioneren met andere apparatuur via netwerken

De fabrikanten moeten de EU-conformiteitsverklaring opstellen alsook de CE-markering aanbrengen.

Distributeurs moeten mee toezien dat op de markt gebracht apparatuur voldoet aan de eisen van de richtlijn.

Radioapparatuur moet zo geconstrueerd zijn dat ze voldoet aan de Laagspanningsrichtlijn (2014/35/EU) maar zonder toepassing van de spanningsgrens en aan de EMC-richtlijn (2014/30/EU). Schadelijke interferentie moet voorkomen worden door een doeltreffend gebruik van het radiospectrum alsook door een ondersteuning van het efficiënt gebruik van het radiospectrum.

juni 2018 - ElektroVisie | 29

INSTALLATIE

Veilig bij brand

FUNCTIEBEHOUD VOOR ELEKTRISCHE LEIDINGEN IN “VITALE INSTALLATIES”

In gebouwen waar veel mensen samenkomen, zoals kantoorgebouwen, grootwarenhuizen, ziekenhuizen en stations, zijn goed functionerende veiligheidsinrichtingen en een professionele brandbeveiliging een ware must. Ook tunnels, parkeergarages en nucleaire kerncentrales hebben speciale voorzorgsmaatregelen nodig, zodat alles wat met veiligheid te maken heeft -ook in geval van brandbetrouwbaar blijft functioneren. Laagspanningskabels ‘FR2’ voor de voeding van de ‘vitale stroombanen’ spelen daarbij een belangrijke rol.

De elektrische leidingen worden met betrekking tot hun brandgedrag ingedeeld volgens een aantal kenmerken (zie kaderstuk). Wij belichten hier alle belangrijke eigenschappen van de kabels en kabelconstructies met functiebehoud.

Het Isolatiebehoud FR1 (F3/FE/ PH) voor kabels Met de test op isolatiebehoud – meestal overeenkomstig met NBN EN/IEC 60331 – wordt onderzocht in welke tijdsduur een mechanisch onbelaste leiding onder inwerking van vlammen een minimaal isolatievermogen behoudt. Bij deze gestandaardiseerde testprocedure wordt één afzonderlijke kabel in een open laboratoriumopstelling geplaatst en elektrisch aangesloten. De brander steekt het te onderzoeken object dan over een lengte van 50 centimeter in vlammen van 750 graden Celsius. Als na de duurtijd van de test – meestal 180 minuten – de elektriciteit nog stroomt en er geen kortsluiting heeft plaatsgevonden, heeft de kabel de proef doorstaan en krijgt hij de classificatie FR1 (isolatiebehoud, zie AREI art. 104). Dit soort kabels werden vroeger ook wel ‘F3’ genaamd.

Ondanks het huidige AREI nergens de vereiste van FR1-isolatiebehoud oplegt kan men deze toch nog wel terugvinden in de bepalingen van sommige reglementaire voorschriften, zoals bv. de “Reglementering van de brand- en paniekbeveiliging in de ziekenhuizen”. Deze wetgeving staat beter bekend 30 | ElektroVisie - juni 2018

als de Ziekenhuiswet van ’79. Daarin staat uitdrukkelijk bepaald dat de thermische isolatie van de leidingen(veiligheidsinstallaties) haar werking in stand moet houden gedurende minstens 2 uur. Deze eis voor isolatiebehoud (FR1) valt niet te verwarren met een functiebehoud (FR2) van 2 uur. In het jaar ’79 was het garanderen van een isolatiebehoud van 2 uur nog een uitdaging, Functiebehoud (FR2) werd pas in de jaren ’90 uitgevonden.

Concreet wil dit zeggen dat de kabels die de vitale installaties voeden in ziekenhuizen moeten voldoen aan volgende specificaties: een isolatiebehoud(FR1) van 2 uur(PH120) en een functiebehoud(FR2) van minstens 1 uur(E60) volgens het AREI.

en het draagsysteem samen de classificatie E60 (en na 90 minuten E90, …).

Deze praktijkgerichte test op functiebehoud stelt zeer hoge, maar realistische eisen aan zowel kabels als draagsystemen. Men kan dan ook enkel op basis van deze unieke systeemtest voor de gehele kabelinstallatie conclusies trekken over het gedrag in een echte brand. Individuele proeven op afzonderlijke materialen zijn geen systeemtesten en vallen niet te rijmen met de principes van functiebehoud. Men dient rekening te houden met de gehele kabelinstallatie, bestaande uit kabel of de leidingen samen met de bevestigings- of plaatsingssystemen en de verdelers.

Functiebehoud FR2 (E) voor kabelinstallaties

Vroeger werden de eisen op functiebehoud vaak enkel toegepast op de kabels, en werden de al even belangrijke bevestigingssystemen buiten beschouwing gelaten. Maar bij brand schieten overbelaste of ongeschikte kabeldraagsystemen al na enkele minuten te kort.

De daardoor verhoogde mechanische belastingen op de functiebehoudkabels leiden tot kortsluitingen of leidingbreuken in de veiligheidsstroomvoorziening. Hierdoor wordt de gewenste beveiligingsgraad niet gehaald en doet er zich een bedrieglijke veiligheid voor.

Het in 2013 gewijzigde artikel 104 van het AREI(Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties) bepaalt specifiek voor het FR2functiebehoud: heeft betrekking op een proef die toelaat de tijdsduur te beoordelen gedurende dewelke het behoud van de elektrische functie verzekerd is (kabel getest met draagstel en bevestiging). Kabelsystemen(kabels en hun draagstructuur) conform DIN 4012-12 voldoen aan alle wettelijke bepalingen om het functiebehoud te waarborgen van onze vitale stroombanen/installaties.

In tegenstelling tot het isolatiebehoud wordt bij de test op functiebehoud (overeenkomstig DIN 4102-12) niet één afzonderlijk voorwerp getest, maar de kabelinstallatie als geheel. In overeenkomst met de reeds lang bestaande testen voor bouwproducten zoals deuren, vensters en vloeren, is deze test gebaseerd op de brandtemperatuurcurve volgens de internationale standaard ISO 834, die de evolutie in de tijd van de brandtemperatuur simuleert zoals een reële brand in gesloten ruimtes (compartimentering).

Bij deze test wordt een representatieve keuze uit het hele kabelaanbod samen met de draagstructuur en verankering getest. Daarbij monteert men de grootste toegestane afspanlengte en belast men het draagsysteem maximaal, indien nodig met extra gewichten.

Zoals in een echte brand bereikt men tijdens de proef extremen, die overeenkomen met de in de praktijk voorkomende thermische en mechanische belastingen. Deze test stelt de kabels(en hun draagstructuur) veel meer op de proef dan de test op isolatiebehoud.

De norm op functiebehoud, DIN 4102-12, vereist een minimale testlengte van 3 meter en dat er telkens twee testvoorwerpen op hetzelfde draagsysteem aangebracht zijn en dat beide de test doorstaan.

Als na 60 minuten de elektriciteit nog stroomt en er geen kortsluiting heeft plaatsgevonden, of onderbreking, krijgen de kabel

Functiebehoud FR2 in België

AREI art 104 in verband met FR2 leidingen De leidingen en hun toebehoren, ondergebracht in ruimten met een bijzonder brandgevaar, zijn: - Ofwel van het type met kenmerk FR2 of equivalent hiermee, met een gewaarborgde operationaliteit van 60 min; - Ofwel ondergebracht in aanlegsystemen

INSTALLATIE beantwoordend aan het vereiste brandweerstandsniveau dat een operationaliteit waarborgt van 60 min; - Ofwel verzonken in vloeren en muren beantwoordend aan het vereiste brandweerstandsniveau dat een operationaliteit waarborgt van 60 min; - Ofwel ingegraven.

Benevens de vereiste kwaliteit van de leidingen moet de installatie zodanig zijn ontworpen dat de toegekende “functie” gewaarborgd blijft gedurende 60 min. De weerstand van de geleiders van de stroomkring evenals de verzwakking van elk transmissiesignaal moeten in rekening worden gebracht voor de mogelijke temperatuursverhoging in het compartiment waarin zich het langste kabelgootgedeelte bevindt.

Functiebehoud FR2 in de praktijk De elektrische leidingen en hun toebehoren moeten voldoen aan FR2, dit wil zeggen minimum 60 minuten weerstand biedend en alzo functiebehoud waarborgen: - De elektrische leidingen;

Indeling van de elektrische leidingen volgens brandgedrag Primaire brandreactie - F Kwalificeert de geschiktheid van de elektrische geleider of kabel om de vuurhaard te verspreiden en onderscheidt zich in twee subcategorieën met stijgende strengheid, als volgt gekenmerkt: F1 – betreft de elektrische geleiders of kabels die, enkelvoudig gelegd en in de proefvoorwaarden, de vlam niet voortplanten en die uit zichzelf doven op weinig afstand van de vuurhaard die hen doen ontvlammen heeft; F2 – betreft de elektrische geleiders of kabels F1 in bundel en in verticale positie die in de proefvoorwaarden de vlam niet voortplanten.

Secundaire brandreactie – S Kenmerkt de secundaire brandeffecten en kwalificeert de niet metalen componenten van de elektrische geleiders of kabels met betrekking tot de lichtondoorlatendheid van de rookgassen (SD) en de zuurtegraad van de verbrandingsgassen (SA): - SD – kabel waarvan de verbrandingsgassen doorschijnend zijn; - SA – kabel waarvan de verbrandingsgassen niet corrosief zijn Brandweerstand – FR Kenmerkt de geschiktheid van een elektrische geleider of kabel om in dienst te blijven in weerwil van een brandhaard. Deze categorie onderscheidt zich in twee subcategorieën: - FR1 – heeft betrekking op proeven die toelaten het behoud van de elektrische functie te beoordelen bij laboratoriumomstandigheden (kabel individueel getest°; - FR2 – heeft betrekking op een proef die toelaat de tijdsduur te beoordelen gedurende dewelke het behoud van de elektrische functie verzekerd is (kabel getest met draagstel en bevestiging).

- De kabelgoten met de ophangsystemen, ankers, pluggen en bouten

Het AREI en de CPR (Bouwproducten Verordening – EN 50575)

- De verdeel- en aftakdozen met hun individuele componenten

juni 2018 - ElektroVisie | 31

INSTALLATIE

- De compartimenten van het gebouw en de doorvoeringen van de elektrische leidingen

- …..

Draagconstructies Uitvoering Draagconstructies met functiebehoud worden op 1 configuratie getest, waar onder bepaalde voorwaarden van mag afgeweken worden, zolang de aanpassing geen negatieve invloed heeft op het functiebehoud van het systeem.

Toegestane afwijkingen zijn: - De belasting per meter en/of de ondersteuningsafstand mag verminderd worden;

- De breedte van de goten/ladders en de consoles mag verminderd worden; - Het aantal goten/ladders mogen verminderd worden; - De horizontale afstand tussen de goten en ladders onderling mag aangepast worden; - De materiaaldiktes mogen vermeerderd worden; - Een opstelling mag onder hoek gebruikt worden, zolang bij de overgangszones van het traject de constructie danig ondersteund is dat doorknikken of afschuiven verhinderd wordt; - Een wandmontage mag afgeleid worden van een opstelling getest met plafondmontage; - Een scheidingsschot mag toegevoegd worden om kabels met functiebehoud te scheiden van andere kabels; - Een geschroefde verbinding mag vervangen worden door een lasverbinding.

Standaard draagconstructie De draagconstructies specifiek beschreven in DIN 4102-12 worden ook kabelonafhankelijke draagconstructies genoemd. Volgens de regelgeving in Duitsland zijn alle kabels met bewezen functiebehoud volgens DIN 4102-12 toepasbaar op deze constructies.

Deze constructies voldoen aan volgende voorwaarden: - Steunafstand ≤ 1200mm - Materiaaldikte van de goten/ladderzijkanten ≥ 1,5mm - Hoogte van de goten/ladders = 60mm - Breedte van de ladders ≤ 400mm - Breedte van de goten ≤ 300mm (gatenpercentage 15±5%)

- Sportafstand van de ladders ≤ 150mm - De neus van de console wordt geborgd/ omhooggehouden door een draadstang - De belasting bedraagt ≤ 10kg/lm voor kabelgoten en ≤ 20kg/lm voor kabelladders Niet standaard draagcontructies Dit zijn draagconstructies die niet voldoen aan 1 of meer van de voorwaarden voor standaard draagconstructies. Niet-standaard draagconstructies worden eveneens volgens DIN 4102-12 getest. Volgens de Duitse regelgeving zijn deze draagconstructies wel kabel specifiek. Dat betekent dat op deze constructies de kabels met functiebehoud van hetzelfde type en merk moeten zijn als vermeld in het certificaat ABP (allgemeines bauaufsichtliches Prüfzeugnis).

Installatie uitvoeringen - Het functiebehoud van de draagconstructies mag niet in het gedrang gebracht worden door bovenliggende draagconstructies die geen functiebehoud hebben; - De draagconstructie mogen niet bevestigd worden aan ondergronden die op zich geen 60 min standhouden in een brand; - Bij plaatsing van verticale draagconstructies dienen er elke 3.5m asverspringingen plaats te vinden; - Voor één kabel is het beter van gecertificeerde muurklemmen te gebruiken.

Rudy Van Den Bergh Innovation and Training Manager ELECTROTEST

DE NORM VOOR BRANDDETECTIE, NBN S21-100-1:201

Verduidelijking over het gebruik van beschermde kabel Communicatie vanwege de NBN CEN/TC 72 “Fire detection and fire alarm systems”: In 2015 werd de nieuwe norm voor branddetectie-installaties NBN S21-100-1 door de koning bekrachtigd. Deze norm werd opgesteld en goedgekeurd door de Belgische normalisatie commissie NBN /CEN TC 72 waarin alle betrokken partijen (wetgevende overheden, fabrikanten, installateurs, erkende organismen, …) zitting hebben. In deze norm worden de eisen voor de bekabeling van de installatie algemeen beschreven. Het GTO, Gemeenschappelijk Technisch Orgaan van de erkende controle organismen, heeft een verduidelijkende tekst van deze algemene eisen geschreven. Deze tekst is door de leden van de Belgische normalisatiecommissie TC 72 goedgekeurd en zal in de toekomst verwerkt worden in de norm. Het is bij gevolg aan te bevelen om bij het ontwerp en de installatie van een branddetectie-installatie conform de NBN S21-100-1 deze tekst als basis voor de bekabeling te volgen.

Danny Hermans

De nota kan u downloaden op www.nelectra.be

32 | ElektroVisie - juni 2018

INSTALLATIE Het brandgedrag van kabels

Alles wat u moet weten over In juni 2017 ging CPR -voluit ‘Construction Products Regulation’- in voege. Maar wat houdt die CPR nu juist in en wat is de invloed op de Belgische markt? Wij leggen het u uit in 6 vragen.

Wat is CPR? De CPR is een Europese verordening die de classificering in verband met brandgedrag van kabels wil uniformiseren. In het verleden had elk land zijn eigen methode om kabels te classificeren, weliswaar gebaseerd op Europese normen om te testen, maar de benaming kon sterk variëren van land tot land.

Waarom was CPR nodig?

Installateurs en/of fabrikanten zijn regelmatig actief in een ander Europees land. Daarbij was het niet altijd duidelijk welk type kabel uit hun land van oorsprong overeenkwam met het type in het land van bestemming. Ook voor controle-instanties was dit een moeilijk te ontwarren kluwen.

Er was dus dringend nood aan een uniforme indeling.

Hoe ziet de nieuwe classificering er uit?

De Europese klassering bestaat uit 7 klassen. Vertrekkende bij de minst performante kabel voor brandgedrag (klasse Fca) tot meest performante kabel (klasse Aca).

De klassen Aca, B1ca, B2ca, Cca, Dca, Eca en Fca spreken zich vooral uit hoe gemakkelijk een kabel de brand zal gaan verspreiden.

Dit stemt een beetje overeen met de F-klasse die we kennen uit de Belgische norm NBN C30-004 (F1, F2).

Daarnaast heeft men nog 3 andere criteria waarop men de klasse van een kabel zal gaan bepalen namelijk : - Opaciteit van de rook (Smoke) bij verbranding (s1,s1a,s1b, s2 en s3) - Vorming van brandbare druppels (Droplets) en brokstukken (d0, d1 en d2) - Zuurtegraad en geleidbaarheid (Acidity) (a1, a2 en a3)

CPR

Hoe maken we de conversie volgens de NBN C30004 en HD EN 50575 ?

Om een antwoord op deze vraag te bieden heeft de FOD Economie een concordantietabel uitgegeven met wat zij zien als equivalent aan de F1, F2, SA en SD (zie onderstaande tabel).

Brandreactie volgens artikel 104

Brandreactieklassen volgens de HD EN 50575:2014 / A1:2016

F1

Eca of brandreactieklasse hoger dan Eca

F2

Cca of brandreactie hoger dan Cca

SA

a1

SD

s1, s1a, s1b

Moeten we vanaf nu steeds kabels gebruiken volgens de CPR-richtlijn ?

Neen, de CPR treedt pas in voege vanaf 1 juli 2017 voor de fabrikanten die hun kabels op de markt brengen. De FOD Economie heeft daarbij ook aangegeven dat kabels die in omloop zijn (bijvoorbeeld bij groothandel of installateur), onbeperkt in de tijd gebruikt mogen worden.

Je zal dus als installateur goed moeten nagaan wat er bij nieuwe projecten gevraagd wordt in de lastenboeken en of men nog de kabels volgens de oude klassering mag gebruiken.

Is de CPR ook van toepassing op kabels met brandwerend effect?

Nog niet. Momenteel is men op Europees niveau bezig om daar ook een norm rond te ontwikkelen, maar dit zal nog even tijd in beslag nemen.

De kabels met een bepaalde brandweerstand (FR1/FR2) worden dus nog steeds geclassificeerd volgens de NBN C30-004 met dus de eigenschappen : F1, F2, SA, SD, FR1.

Jan De Geyter Technical Manager Electricity juni 2018 - ElektroVisie | 33

LAATSTE BLADZIJDE

Ben je mee?

CPR sinds 1 juli 2017 vitale kringen

Warmtepompen WASO

ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE

Attesten Subsidies paritair comité

LICHTSTURINGSMOGELIJKHEDEN

CAMERAWETGEVING CREG Synergrid

Alia RA

DC netten

mobiliteit ART 104

GDPR Opleidingsinstituten

uitbating digitale (slimme?) meter NBN S 21 -100 1&2

FOD economie

KMO portefeuille

KEURINGEN & GTO

BTW toepassingen

IoT versus domotica

TERUG HUISHOUDTOESTELLEN HERSTELLEN ?!

sociaal en wettelijk advies AREI

Sociale dumping VESTIGINGSWET

Batterijopslag NBN

PV Limosa

Netwerkbeheerders hernieuwbare energie

certificering

power quality wachttijd is arbeidstijd

laadpalen 10 jarige aansprakelijkheid KB 04/12/12 personeel Arbeidsongevallen

Deze zaken -en nog veel meer- flitsten me door het hoofd…..

Ook niet-leden wil ik hierbij uitnodigen om -bij wijze van kennismaking- deel te nemen om zo onze werking en Nelectra beter te leren kennen.

En daarbij stel ik vast dat over al deze interessante thema’s vaak gesproken en geschreven wordt binnen Nelectra. Er wordt ook hard Contact opnemen kan via mail, website, facebook of gewoon via tegewerkt om deze kennis beschikbaar te stellen voor alle leden op de website, aan de telefoon, via mail of op infomomenten!

Visto laat je zien, horenlefoon… en spreken met je bezoeker op een eenvoudige manier, of

Wat als er nu iemand aan je deur belt?

thuis of buiten bent, Hierbij hebt u dan meteen ook het antwoord op de vraag die me regelmatig gesteld wordt: “Wat kan Nelectra voor mij betekenen?”.

Maar er is nog een ander aspect: solidariteit tussen collega’s is ook belangrijk!

Als voorzitter Oost-Vlaanderen, wil ik hier uw interesse wekken om op informele samenkomsten eens de koppen bij elkaar te steken en ervaringen uit te wisselen. Of neem eens deel aan één van de interessante activiteiten die we binnenkort willen organiseren.

34 | ElektroVisie - juni 2018

op vakantie of op het werk. Waar je ook bent.

Met collegiale groeten, Dirk Van Steenlandt

je nu

Wat als er nu iemand aan je deur belt?

Visto laat je zien, horen en spreken met je bezoeker op een eenvoudige manier, of je nu thuis of buiten bent, op vakantie of op het werk.

Waar je ook bent. www.vistodoorbell.com

hgschmitz.de Interfacedesign: schmitz Visuelle Kommunikation

Gira X1. De basis voor het intelligente huis.

Verlichting, jaloezieĂŤn, kamertemperatuur en nog veel meer, eenvoudig besturen en onderling koppelen. De nieuwe Gira X1 maakt de automatisering en visualisatie van de KNX-installatie van een eengezinswoning zo eenvoudig, comfortabel en rendabel als nooit tevoren. Voor gebruikers en bewoners betekent dit vooral meer comfort en veiligheid op elk moment: veel functies kunnen vanaf mobiele apparatuur via het internet worden bewaakt en bestuurd. De Gira X1 neemt weinig ruimte in beslag in de verdeelkast en de Gira Project Assistant vereenvoudigt de programmering en inbedrijfstelling door de intuĂŻtieve bediening via drag & drop. Dat maakt de keuze voor intelligente huistechniek gemakkelijk: zowel voor de installateur als voor zijn klanten. Meer informatie vindt u op www.gira.be