ElektroVisie 2024 nr 2 - NL

Page 1

IN DEZE EDITIE

 Viviane geeft de sleutel(s) door aan Fallon

 België is voorzitter van de Raad van de Europese Unie

 Light+Building: een terugblik

 EN 61439-2: wat zegt de norm voor verdeelborden in vermogen-installaties?

Nelectra, Beroepsorganisatie voor de elektrobranche · Stationlei 78 bus 1/1 · 1800 Vilvoorde · 6 x jaar · 35 ste jg · afgiftekantoor 2030 Antwerpen X / P2A9571 − april 2024 –2

Proper koper

Werk met ons samen en u krijgt proper koper én een schonere wereld. Bij ons geen nattevingerwerk qua tarieven, maar een wiskundige formule die de prijzen op de Internationale markten nauwlettend volgt. En, wij alligneren ons nu al aan de strenge Europese milieuwetgeving. U bent dus ook gewoon geweldig in orde.

Bevrijdingslaan 11, 8700 Tielt
www.kopuur.be

Dank beste lezer!

U leest de laatste “Viviane reflecteert”. In totaal schreef ik er 120.

Het voorwoord van het volgende nummer kruipt uit een andere pen. U merkte het al op de cover en leest er meer over binnenin dit federatietijdschrift.

Ondergetekende was verantwoordelijk voor de allereerste uitgave van ElektroVisie; we schrijven najaar anno 1990. Het waren de tijden waar de lay-out nog op tekentafels werd gespreid en er van pc’s nog amper sprake was. We kunnen het ons -in een wereld waarin chatGPT teksten produceert- bijna niet meer voorstellen.

In de eerste nummers hadden we het over de wet “op beveiligingsfirma’s”, nog altijd brandend actueel na zoveel jaren; over werken met leerjongens en -meisjes, ondergetekende ging een dag op stap met specialisten om de beveiliging van kerken en hun kunstbezit te bekijken; polsten we naar de evolutie van uw cash-flow, vroegen we ons af of fiscale gelijkheid in Europa mogelijk was en maakten we een bedrijfsreportage over een lid met 45 arbeiders uit de koeltechnische sector. Veel is nog herkenbaar.

Uiteraard is ons vaktijdschrift in al die jaren veel professioneler geworden, dank zij het werk van de redactieraad, de redacteur en de hoofdredacteur. Proficiat hiervoor!

Ikzelf sla een bladzijde om en wil van de gelegenheid gebruik maken om via deze weg al mijn bestuurders, erebestuurders, en vooral ook mijn drie nationaal voorzitters Roger Coteur, Eric Claus en Dirk Van Steenlandt van harte te danken voor hun geloof, ondersteuning en vertrouwen tijdens mijn passage bij Nelectra. We hebben samen de missie, de visie en de waarden van Nelectra omgezet in een goed deugdelijk bestuur. Hierdoor was het ontzettend fijn samenwerken.

En dit doe je natuurlijk niet alleen; zonder een team dat als één blok achter zijn kapitein staat, vaart je schip maar een eenzame en vooral ongeregelde koers… dank dus aan mijn rechter- en linkerhand en aan alle Nelectra-collega’s voor hun niet aflatende inspanningen om van Nelectra een federatie te maken die hét verschil maakt.

Ik vertrouw erop dat mijn opvolgster, Fallon Declerck, op z’n minst evenveel boeiende jaren op haar teller zal zetten als ik, jaren waarop ik met trots en genegenheid kan terugkijken.

Ik wens Nelectra nog vele bloeiende jaren toe! Het was een eer om de belangen van jullie, trouwe leden, te behartigen en om met alle fijne -al dan niet commerciële- partners die Nelectra een warm hart toedragen, samen te werken!

Reageren?

Viviane Camphyn

Gedelegeerd bestuurder Nelectra viviane.camphyn@nelectra.be

VIVIANE REFLECTEERT 3

35 15 België is voorzitter van de Raad van de Europese Unie: wat zijn de prioriteiten?

De mens achter Olivier Snauwaert, nationaal ondervoorzitter Nelectra

8

“Wat moet ik doen met een niet-afgehaalde herstelling?”

Informatietijdschrift voor de professionelen uit de elektrosector. ElektroVisie/ElectroVision heeft een oplage van 8.019 exemplaren en is een tweemaandelijkse uitgave van: het Nationaal Verbond van Zelfstandige Elektriciens en Handelaars in Elektrische Toestellen vzw (afgekort Nelectra), Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde · BE 0410 342 662 RPR Brussel

T: 02 550 17 11, info@nelectra.be, www.nelectra.be

redactieraad Viviane Camphyn, Dirk Van Steenlandt, Eric Claus, Ludo Holemans, Frank Vanlangendonck, Rudy Van den Bergh, Danny Hermans, Linda Claeys, Fallon Declerck, Els Heyrman, Layla Redjeb

hoofdredacteur

Els Heyrman 02 550 17 21 els.heyrman@nelectra.be

reclameregie

Trevi · Thomas Lannoo

Meerlaan 9 · 9620 Zottegem 09 326 74 51 thomas@trevi-regie.be reportages Linda Claeys linda.claeys@nelectra.be

De artikels en de advertenties verschijnen onder de verantwoordelijkheid van de auteurs en de adverteerders. Overname van artikels is toegestaan mits schriftelijke toestemming van de uitgever. Lid van de Unie van Uitgevers van de Periodieke Pers.

verantwoordelijke uitgever

Viviane Camphyn

Stationlei 78 bus 1/1 · 1800 Vilvoorde 02 550 17 11 vertaling Akira Translations translations@akiratranslations.be

drukkerij Bredero Graphics

administratie

Nadia Van Nuffel · 02 550 17 17

nadia.vannuffel@nelectra.be

Marian Hemerijckx · 02 550 17 18

marian.hemerijckx@nelectra.be

cover Luk Martens

Nelectra verwerkt uw persoonsgegevens met het oog op leden- of prospectenbeheer. Indien u dit niet wil, volstaat een mail naar info@nelectra.be. U kan uw gegevens inkijken en laten aanpassen via een eenvoudig verzoek, mét bewijs van identiteit, aan Nelectra, Stationlei 78 bus 1/1, 1800 Vilvoorde of via info@nelectra.be. Met vragen of klachten over gegevensverwerking kan u terecht bij de Gegevensbeschermingsautoriteit. Het algemeen privacybeleid vindt u op onze website www.nelectra.be. Uw gegevens werden mogelijks verkregen via een externe databank. Op eenvoudig verzoek kunt u meer info verkrijgen.

4 INHOUD

22 Fallon krijgt de sleutel(s) van Viviane

24 Wat betekende Viviane voor Nelectra? ‘Haar’ voorzitters aan het woord

26 Light + Building

Een terugblik op een vertrouwd en toch innovatief evenement

29 Technische info

29 EN 61439-2: wat zegt de norm voor verdeelborden in vermogen-installaties?

30 Wegwijs in IoT, OT en cybersecurity

32 De invloed van supraharmonischen op differentieelbeveiligingen

34 Keuring van uw elektrische installatie

35 9 vragen aan

Olivier Snauwaert, nationaal ondervoorzitter Nelectra

24 Wat betekende Viviane Camphyn voor Nelectra? ‘Haar’ voorzitters aan het woord 3 Viviane reflecteert Dank beste lezer! 6 Nelectra bezoekt haar leden Securiplus prospecteert op Batibouw 8 Nelectra informeert 8 Hallo Nelectra?
Leden uiterst tevreden over de Nelectra-dienstverlening 12 Vinger aan de pols 13 De provinciale werking van Nelectra viert 2024 14 Sectornieuws 15 Europa België is voorzitter van de Raad van de Europese Unie: wat zijn de prioriteiten
intern
Fallon
10
18 Nelectra
18 Viviane geeft de sleutel(s) aan
INHOUD 5

Securiplus prospecteert op

Securiplus uit Wilrijk is al 9 jaar standhouder op Batibouw. We treffen er één van de twee zaakvoerders, Jeffrey Quirynen, in hal 5 van Brussels Expo. “Beurzen zijn voor ons de gelegenheid bij uitstek om nieuwe klanten te ontmoeten,” vertelt hij. “Daarom staan we niet alleen op Batibouw, maar ook op een paar lokale beurzen zoals Bouw en Reno.”

Het merendeel van de nieuwe klanten komt bij Securiplus terecht via mond-aan-mond-reclame. Aanvullend zijn de contacten op beurzen goed voor een goede 20% van het nieuwe klantenbestand.

Tijdens ons bezoek is het een komen en gaan op de stand. Jeffrey Quirynen en de medewerkers van Securiplus geven de bezoekers alle mogelijke informatie over beveiliging: “We merken dat in nieuwbouw meestal altijd beveiliging voorzien wordt. Mensen die ooit de geneugten van beveiligingssystemen hebben ontdekt, willen dat bovendien ook meenemen naar hun nieuwe woning.”

Nelectralid Securiplus is actief in heel het land. Vanuit de vestiging en showroom in Wilrijk bedienen ze hun klanten in Antwerpen en VlaamsBrabant. Via hun poot in Stekene zijn ze actief in Oost- en West-Vlaanderen en vanuit de vestiging in Zoersel trekken ze naar de klanten in de Kempen en Limburg.

“We bieden het hele pallet beveiliging aan: alarm, camera, brandbeveiliging, toegangscontrole, videofonie… en daarnaast zijn we ook invoerder van het domoticasysteem TIS (Texas Instrument Systems). Dat integreren we met onze beveiliging tot één systeem en daarvoor zijn we trouwens nog op zoek naar elektriciens en architecten om in de toekomst samen te werken aan totaalprojecten,” vervolgt Jeffrey Quirynen.

Securiplus is ook overtuigd Nelectralid. “Naast de interessante contacten die we hebben met onze collega’s uit de sector, zijn we ook zeer tevreden over het systeem van online schuldinvordering en juridische dienstverlening. Klanten die niet tijdig betalen, worden eerst door ons aangemaand. Indien de betaling niet volgt neemt jullie dienst het over en dat werkt voor ons heel vlot”.

6 NELECTRA BEZOEKT HAAR LEDEN
 Boris Vermeersch

Batibouw

NELECTRA BEZOEKT HAAR LEDEN 7

Bij Nelectra kan u als lid steeds terecht bij onze adviseurs met al uw vragen over juridische, technische, sociale, fiscale, …. materies. Hierbij een paar interessante vragen die de voorbije maanden de revue passeerden.

Bij het opruimen merk ik dat ik een factuur ben vergeten op te maken voor prestaties van meer dan een jaar geleden. Mag ik die nog doorsturen?

Indien u nog een factuur voor prestaties van vele jaren geleden wenst uit te reiken, zou het kunnen dat er sprake is van een verjaring. Maar zelfs als dat niet het geval is, dan kan de klant de factuur nog altijd betwisten en vragen om de prestaties te bewijzen.

Hoe lang na datum kunt u ‘vergeten’ prestaties alsnog factureren? In de meeste gevallen bedraagt de verjaringstermijn tien jaar. Aldus is het nog mogelijk om een factuur voor prestaties of leveringen van minder dan tien jaar te versturen. Indien u een factuur opmaakt die eigenlijk verjaard was en de klant betaalt ten onrechte toch, dan kan de klant niet vragen om deze betaling terug te storten. Het is immers niet meer recht te zetten.

Een factuur moet conform de btwwetgeving worden uitgereikt ten laatste de vijfde dag na de maand waarin het goed is geleverd of de dienst werd voltooid. Btw-technisch kan dit dus een probleem vormen, maar de laattijdige uitschrijving van een factuur tast wel de geldigheid niet aan van de on-derliggende overeenkomst die u met de bewuste klant heeft gesloten voor het uitvoeren van werken en/ of leveren van goederen tegen een

bepaalde prijs. Dat betekent dus dat de betalingsverplichting niet zomaar vervalt omdat de factuur laattijdig verzonden wordt.

Wat als uw klant weigert te betalen? Indien er geen sprake is van verjaring, dan is de klant in de regel wel gehouden tot betaling van de factuur. Het is echter wel mogelijk dat de klant aangeeft zich niet te kunnen herinneren wat de prestaties precies inhielden. In dat geval is het van belang dat u kan bewijzen door middel van bijvoorbeeld een ondertekende leverbon, een contract of een ondertekende offerte dat u de levering of prestaties effectief verrichte. Weet wel dat er hier en daar rechters zijn die menen dat het gedurende lange tijd niet factureren, hoewel er intussen nog contacten waren, een vermoeden schept dat er cash werd betaald.

Indien u het bewijs kan aanbrengen, maar de klant weigert nog steeds te betalen zal u verdere stappen dienen te ondernemen. Het schrijven van herinneringsbrieven en de eventuele ingebrekestelling zijn zeer tijdrovende bezigheden die bovendien vaak weinig resultaat opleveren.

Daarom biedt Nelectra aan haar leden een bijkomend dienstenpakket: in samenwerking met advocatenkantoor Beelen en Gerechtsdeurwaarders Modero kunt u eenvoudig de deels of helemaal niet betaalde facturen aanpakken. Het maakt niet uit of het over een groot of klein bedrag gaat. Meer informatie vindt u op onze website onder de rubriek ‘Tools en voordelen voor leden’ of via volgende link:

Opmerking: voorgaande redenering kan ook worden omgedraaid indien u zelf een factuur voor prestaties ‘uit vervlogen tijden’ heeft ontvangen van een ander bedrijf. Betwist tijdig via aangetekende brief waarin u aangeeft niet te herinneren dat wat werd gefactureerd ook geleverd en gepresteerd werd (LR)

Wat moet ik doen met een niet-afgehaalde herstelling?

Op weg naar een circulaire economie komt het herstellen van huishoudtoestellen meer en meer op de voorgrond. Soms kan het inderdaad gebeuren dat klanten na herstelling niet meer komen opdagen. De vraag stelt zich dan hoe u best te werk gaat? En wat is er veranderd sinds de nieuwe wet Goederenrecht?

Als algemene regel geldt dat de klant eigenaar van zijn bezittingen blijft. U kan deze dan ook niet zomaar verkopen of wegschenken, ook niet als hij ze niet komt ophalen.

De vroegere wetgeving ter zake voorzag al een regeling voor wat u kon doen als klanten een herstelling niet kwamen afhalen. Deze regeling was echter behoorlijk complex en omslachtig en kon u ook wat geld kosten. Als hersteller diende u immers naar de vrederechter te stappen om daar toestemming te vragen om het herstelde goed te mogen verkopen. Indien het dan ging om een herstelling van een goed met een beperkte waarde (bv. een klein elektrisch toestel) was dit natuurlijk niet echt proceseconomisch.

Maar nu is er de nieuwe wet Goederenrecht. Sinds september 2021 moet u niet meer naar de vrederechter als klanten een herstelling niet komen afhalen. Het volstaat dan om een aangetekende brief te sturen en een jaar te wachten om te verkopen. In dat

8 NELECTRA INFORMEERT

schrijven kan u meteen ook aangeven wanneer u de klant opbelde, een sms stuurde,... De wet zegt enkel dat u dat moet doen ‘te goeder trouw en op een economisch verantwoorde wijze’.

Het is ook mogelijk om dat op een kortere termijn te regelen: u zou in uw algemene voorwaarden kunnen opnemen dat de goederen maar maximaal x aantal weken of maanden bij u in bewaring mogen blijven en daarna verkocht mogen worden. De wet zegt nu eenmaal niet dat die op het vlak van de éénjarige bewaringstermijn van ‘dwingend recht’ is. Om discussies te vermijden, bent u daar best wel voorzichtig mee.

En wat met de verkoopopbrengst? U krijgt zelf de opbrengst van de verkoop. Daarmee kunt u dan uw rekening voldoen. U wilt immers uw uren werk afrekenen en misschien heeft u ook wisselstukken moeten gebruiken die u zelf al heeft moeten betalen. Als de verkoopopbrengst het bedrag van uw rekening te boven gaat, dan zegt de wet dat u het saldo moet overmaken aan de eigenaar. Is de woon- of verblijfplaats van de eigenaar onbekend, dan moet u het bedrag storten op een afzonderlijke rekening die u daarvoor opent met vermelding van de naam van de eigenaar. Dat bedrag komt als de eigenaar na vijf jaar nog niet opgedoken is, toe aan de Belgische staat. Op dat vlak blijft de wet dus wel nog omslachtig.

In de tussentijd moet u de goederen wel nog bewaren (tot 1 jaar na de aangetekende zending), u kunt die dus nog steeds niet zomaar weggooien of al verkopen. De bewaringskosten blijven ook onder de nieuwe regeling spelen. U zal de zaken immers ondertussen moeten stockeren en er zorg voor moeten dragen, enz. Indien niks is overeengekomen, zijn deze bewaringskosten voor uw eigen rekening. U kan daar enkel een vergoeding voor vragen als u kan bewijzen dat u ‘schade leed’ door het moeten stockeren van de goederen. Dit is allesbehalve eenvoudig.

Zet daarom in uw algemene voorwaarden een bepaling dat de klant een bewaringskost van bijvoorbeeld € 2 per dag aan u verschuldigd is voor goederen die hij niet tijdig afhaalt, waarbij die

vergoeding bijvoorbeeld begint te lopen 14 dagen nadat u hem via een aangetekende brief aangemaand had om de goederen te komen afhalen. Zorg er dan wel voor dat uw klant die algemene voorwaarden ook ondertekent doordat u ze opneemt in het document dat hij moet aftekenen op het moment dat hij het goed bij u binnenbrengt.

Opleidingen voor herstellingen? Syntra biedt de opleiding “hersteller van huishoudapparaten” aan op verschillende campussen. Nelectra-leden genieten bij alle Syntra-campussen in Vlaanderen een korting van 10% op relevante opleidingen. Zie onze website www.nelectra.be onder ‘tools & ledenvoordelen’ of via volgende link:

Voor meer informatie, contacteer onze

Nelectra-adviseurs:

Fallon Declerck

fallon.declerck@nelectra.be 02/550.17.14

Layla Redjeb

layla.redjeb@nelectra.be 02/ 550.17.19

Freddy Steenackers

freddy.steenackers@nelectra.be 02/550.17.11

NELECTRA INFORMEERT 9
(LR)

Leden uiterst tevreden over de Nelectra-dienstverlening

In december en januari peilde Nelectra bij haar leden naar de tevredenheid van haar dienstverlening. Klopt u aan bij uw federatie voor informatie of advies? Bent u tevreden over het antwoord? Consulteert u onze website, leest u onze nieuwsbrieven en ons magazine ElektroVisie? En vindt u dat Nelectra uw belangen voldoende verdedigt?

Advies

5 workshopthema’s

plaatsen per sessie / provincie

in samenwerking met

u op www.nelectra.be. De website haalt een tevredenheidsscore van 97%: 68% is tevreden en 29% zeer tevreden.

Ons magazine ElektroVisie

AREI - Voeding van elektrische wegvoertuigen (april - mei)

Van de leden die een technische, juridische, fiscale, … adviesvraag mailden of telefonisch contact opnamen was 100% tevreden en de meerderheid zelfs zeer tevreden over het antwoord. Dat antwoord was ook duidelijk (91%) en snel (87%).

AREI - Differentieelstroombeschermingsinrichtingen (mei - juni)

ook aan dat ze graag bijkomende infosessies willen over het AREI. Het Nelectra-team neemt het op in dit werkjaar. Houd dus onze website in het oog! Meer informatie vindt u op onze website via volgende link:

Nieuwsbrieven, website

AREI - Uitwendige invloeden (september)

AREI - Controle en keuringen (oktober)

AREI - Vochtige ruimten met bad of douche (november - december)

ocaties

delgem eselare

Alfa Elektriciteit - Gent

Watt & More - Deinze

96% leest de nieuwsbrieven van Nelectra met alle belangrijke aanpassingen en ontwikkelingen in de elektrosector. Dat is een stijging ten opzichte van de peiling van 2 jaar geleden toen 88% van de leden de nieuwsbrieven doornam. We behaalden toen een tevredenheidsscore van 98,71% die bedraagt 2 jaar later nog iets hoger op 99%.

Ook ons magazine wordt goed gelezen. 89% van de leden neemt het door en het krijgt een tevredenheidsscore van maar liefst 100%: 66% is tevreden, 34% zeer tevreden. Het magazine geeft goede informatie die duidelijk en verrijkend is en de ElektroVisie-lezer apprecieert ook dat er verschillende ervaringen van collega’s in terug te vinden zijn.

Infosessies,

Govaerts - Antwerpen

webinars en opleidingen

Govaerts - Malle

Sarem - Hasselt

Sarem - Leuven

Ledenbehartiging

Reserveer uw plaats op de VIP-bus

Tijdelijke actie: schrijf snel in voor 5 sessies en krijg er 1 gratis.

Alle nieuwsberichten uit de elektrosector, uw interessante ledenvoordelen, informatie die interessant is voor uw bedrijfsvoering, uw personeelsbeleid leest

de plaatsen zijn beperkt!

Leden die een infosessie of opleiding bijwoonden, prijzen de deskundige uitleg en de goede organisatie. 55% nam deel aan één of meerdere activiteiten. 37% deed dat nog niet omwille van tijdsgebrek. Leden geven in de bevraging

98% van de deelnemende leden vindt belangenbehartiging - waarbij Nelectra de syndicale belangen en de stem van de elektrosector laat horen bij de beleidsmakers - belangrijk. En 90% van de leden is tevreden met de manier waarop dat gebeurt. We houden u op de hoogte van de verschillende thema’s in de nieuwsbrieven én in ElektroVisie onder meer in de rubriek ‘Vinger aan de Pols’.

Het bestuur en de teamleden danken u voor het invullen van de bevraging. Weet dat we deze resultaten en alle opmerkingen ter harte nemen om u ook in de toekomst de beste dienstverlening te geven.

 Els Heyrman

10 NELECTRA ONDERSTEUNT

interactieve infosessies met dé interactieve infosessies met dé

AREI - expert AREI - expert van vlaanderen van vlaanderen

Word een Word een

AREI AREI - held - held

Slechts 30 plaatsen per sessie / provincie

Thema 1: AREI - Voeding van elektrische wegvoertuigen (april - mei)

Thema 2: AREI - Differentieelstroombeschermingsinrichtingen (mei - juni)

Thema 3: AREI - Uitwendige invloeden (september)

Thema 4: AREI - Controle en keuringen (oktober)

Thema 5: AREI - Vochtige ruimten met bad of douche (november - december)

Aleco - Zedelgem

Aleco - Roeselare

Alfa Elektriciteit - Gent

Watt & More - Deinze

Govaerts - Antwerpen

Govaerts - Malle

in samenwerking met kies uit 5 workshopthema’s Reserveer uw plaats op de VIP-bus ... op 8 locaties

Sarem - Hasselt

Sarem - Leuven

Tijdelijke actie: schrijf snel in voor 5 sessies en krijg er 1 gratis.

de plaatsen zijn beperkt!

NELECTRA INFORMEERT 11

Vinger aan de pols

De werkgroep retail van Nelectra helpt consumenten met het ontdooien van de diepvries

Tijdens de ijskoude dagen in januari contacteerde de redactie van het Radio 2-programma ‘ann&daan’ Nelectra met de vraag voor tips over het ontdooien van de diepvries. Hoe schakel ik de diepvries veilig uit? Kan ik het proces van ontdooien versnellen met kokend water of een schraper?

Kan ik mijn diepvriesproducten buiten leggen nu het vriest?

Hoeveel keer per jaar moet ik mijn diepvries ontdooien en hoeveel bespaar ik als ik het doe?

De deskundige antwoorden op de vele vragen kwamen van onze voorzitter van de werkgroep retail Ludo Holemans en ze werden voorgelezen door Xavier Taveirne, de presentator van het programma WinWin, die vertelde dat hij voor antwoorden aanklopte bij uw federatie Nelectra.

Werken op hoogte: inspecties op komst

Werkzaamheden op hoogte houden aanzienlijke risico’s in en blijken een belangrijke oorzaak van arbeidsongevallen. Om de risico’s tot een minimum te herleiden bent u dan ook verplicht om de nodige bescherming te voorzien en preventieve maatregelen te nemen. Werken op hoogte vereist immers het gebruik van aangepaste arbeids- en beschermingsmiddelen die de veiligheid van de gebruikers zo goed mogelijk waarborgen.

De Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO) kondigde onlangs inspecties aan om te controleren of tijdens het werken op hoogte aan alle wettelijke voorwaarden voldaan wordt. Deze zullen uitgevoerd worden in de periode april (uiterlijk mei) t.e.m. eind september 2024.

Er zal daarbij onder meer aandacht zijn voor:

• Veilig werken op hoogte

• Verticaal transport van de PV panelen.

De campagne zal zich enerzijds focussen op particuliere PV-installaties en anderzijds op grotere industriële installaties (daken van loodsen, magazijnen, bedrijfsgebouwen e.d. ).

Nelectraleden kregen al meer gedetailleerde informatie via onze nieuwsbrieven. Daarin willen wij ook aandacht besteden aan het beperken van valgevaar via preventieve - en beschermingsmaatregelen. Nelectra wil haar leden hierin zoveel mogelijk sensibiliseren en informeren.

Nelectra stelt memorandum voor de verkiezingen voor

Dit jaar trekken we opnieuw naar de stembus. Twee keer zelfs: in juni en oktober. Er zijn Europese, federale, regionale, provinciale en gemeenteraadsverkiezingen. En in de aanloop van die verkiezingen werkte uw federatie een memorandum met beleidsaanbevelingen voor de politieke partijen uit. Het is een transitiememorandum omdat we in de sector op weg zijn naar een circulaire economie en een groene transitie. De EU legt de lidstaten op om een energietransitie te maken om haar broeikasgasemissies doeltreffend te verminderen en klimaatneutraal te worden tegen 2050. In deze transitie streeft de EU naar minder vervuiling en meer onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen. In een toekomst waar hernieuwbare energie centraal staat, zullen we veel meer gebruik moeten maken van elektriciteit, die geproduceerd wordt door duurzame hernieuwbare energiebronnen. De elektrificatie van de maatschappij vormt dan ook de overgang naar een fossielvrij leven.

Een gezonde transitie vraagt een gezond en breed gedragen beleid, waarbij de elektrosector mee aan de basis van de technologiekeuzes en -beleid staat. We bundelen onze beleidsaanbevelingen onder verschillende thema’s.

Nelectra vraagt dat politici werk maken van 7 prioriteiten.

1. Nelectra, partner in de energietransitie

2. Geen hinderpalen bij het inzetten van nieuwe technieken in private en publieke opdrachten

3. Innovatie stimuleren ook bij innovatievolgers

4. Controle op startende elektriciens om kwaliteit te garanderen

5. Kwalitatief en kwantitatief personeelstekort aanpakken door onderwijs te hervormen

6. Meer aandacht voor beveiliging

7. Naar een circulaire economie door herstelling te stimuleren

Lees meer via volgende link:

12 NELECTRA INFORMEERT

Provinciale werking Nelectra viert 2024

Nelectra heeft een actieve werking in de verschillende provincies die infosessies, netwerkevents, … organiseren. In januari staan er steevast nieuwjaarsevents op het programma. De provinciale werking van Antwerpen nodigde de Antwerpse leden uit op een thema-avond over elektrische camionetten gevolgd door een overheerlijke receptie. In OostVlaanderen kwamen de leden samen in Afspanning De Lekkerbek met zoals steeds een verrassende special guest.

Provinciaal voorzitter Patrick Boydens verwelkomt de leden in de Iveco garage Gregoor in Herentals.

NELECTRA VERBINDT 13
Provinciaal voorzitter Pieter Feys spreekt de Oost-Vlaamse leden toe bij het nieuwjaarswalkingdinner.

Bouwunie en Nelectra delen een stand op Batibouw

Samen met Bouwunie waren de adviseurs van Nelectra van 17 tot 25 februari aanwezig op een mooie en gezellige stand met café in hal 5 op Batibouw. Nelectra focuste op de professionele dag op vrijdag 23 februari waar haar leden face-to-face al hun vragen konden stellen aan de adviseurs. En dit bij een heerlijk kop koffie dat voor de gelegenheid werd omgetoverd tot een overheerlijke Irish coffee.

Ledvance introduceert duurzame en circulaire armaturen

Vorig jaar introduceerde Ledvance een premium submerk voor alle duurzaamheidsinitiatieven van het bedrijf onder de naam Ledvance Loop. Dit omvat alle inspanningen en maatregelen binnen het bedrijf om de verlichtingsindustrie te helpen transformeren. Ledvance Loop bevat ook circulaire producten die zijn ondergebracht in de Everloop-serie.

"Everloop is ons antwoord op de uitdaging om van een lineaire naar een circulaire levenscyclus voor armaturen te gaan en zo bij te dragen aan het plan van de EU om elektronisch afval te verminderen", zegt Derek Mc Millan, CEO bij Ledvance Benelux. "Het belangrijkste kenmerk van Everloop armaturen is dat kritieke onderdelen, zoals de lichtbronnen en drivers, gemakkelijk kunnen worden geüpgraded of vervangen, met beschikbare reserveonderdelen. Dat maakt het armatuur ‘ever’-lasting. In de toekomst willen we deze functie in meer van onze series armaturen integreren om materiaal te besparen en afval te minimaliseren."

Rexel Belgium:

Top Employer voor de derde keer op rij

Midden januari werd Rexel Belgium voor een derde keer erkend als Top Employer 2024. De certificering als Top Employer toont de toewijding van een organisatie aan een betere arbeidswereld en laat dit zien door middel van een uitstekend HR-beleid en people practices. Het Top Employers Institute-programma certificeert organisaties op basis van de deelname en resultaten van hun HR Best Practices Survey. De survey heeft betrekking op zes HR-domeinen, bestaande uit 20 topics zoals People Strategy, Work Environment, Talent Acquisition, Learning, Well-being en Diversity & Inclusion en meer. Het programma heeft ruim 2.300 Top Employers gecertificeerd en erkend in 121 landen/regio's verspreid over vijf continenten.

Pierre Benoit, CEO Rexel Benelux, Nordics, Australië & Nieuw-Zee-

land (rechts op de foto) en Johan Naessens, HR Director Rexel Belgium: “Drie keer op rij gecertificeerd worden als Top Employer geeft ons de erkenning van onze dagelijkse inspanningen voor de creatie van een positieve werkomgeving, de ondersteuning van professionele ontwikkeling, de inzet voor welzijn en het bevorderen van een positieve bedrijfscultuur. Dit alles leidt tot een betere employee experience met alle resultaten daaraan verbonden.”

Niko introduceert nieuwe designschakelaars

Met de introductie van Niko Rocker en Niko Toggle, zet Niko sterk in op uitgepuurd design en tactiele interactie. Zo beschikken de nieuwe schakelaars over een minimalistische vormgeving en exclusieve afwerking, volledig in aluminium en staal. De schakelaars, die volledig in België vervaardigd worden, zijn uitgerust met een optionele led-indicator. Deze geeft met een zachte warme gloed aan of de schakelaar aan of uit staat. Een goed doordachte functie die bijdraagt aan de algehele designervaring. Niko Rocker en Niko Toggle passen zich moeiteloos aan aan de levensstijl van de huidige consument, of die nu op zoek is naar een aan/uit-schakelaar of een subtiele dimmer. Geïntegreerd in een Niko Home Control systeem bieden de schakelaars extra comfort door het automatiseren van verlichting of ventilatie. De schakelaars, vervaardigd uit aluminium of staal, zijn beschikbaar in diverse schakelmechanismen en afwerkingen.

Uw zaak overlaten? Steek uw licht op tijdens de Unizo-adviesmarkten

Op 28 mei organiseren Unizo Ondernemersacademie en Unizo Overnamemarkt in samenwerking met diverse partners en beroepsverenigingen een adviesmarkt in Hotel Van der Valk - Brugge Oostkamp gericht op zelfstandige ondernemers uit de provincies Oost- en West-Vlaanderen. Op 4 juni volgt een tweede adviesmarkt in voor de provincies Antwerpen - Limburg - Vlaams-Brabant in Aldhem Hotel Grobbendonk. Beide events vinden plaats van 19:00 tot 22:00 uur. Deze centraal gelegen en goed bereikbare locaties bieden aan 2 x 125 zelfstandige ondernemers de unieke kans om individueel advies in te winnen bij telkens een 40-tal praktijkexperts uit 13 verschillende kerndisciplines. Geen toespraken of panelgesprekken, enkel individuele adviesgesprekken gedurende de hele avond. De adviesmarkten richten zich op zelfstandige ondernemers die voor uitdagingen staan bij overlaten, overnemen of eindeloopbaan, want het kan niet genoeg benadrukt worden: tijdige en voldoende informatie, professionele begeleiding en advies zijn van cruciaal belang. Voor meer informatie en voor inschrijvingen, kan u terecht op de website www.denkvroegeraanlater.be.

14 SECTORNIEUWS

België is voorzitter van de Raad van de Europese Unie: wat zijn de prioriteiten?

Op 1 januari nam België het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie over van Spanje. Op 1 juli 2024 zal Hongarije het van België overnemen. Zes maanden lang is België dus nog meer dan anders het kloppende hart van de EU. Maar wat betekent dit nu concreet voor ons land? Véronique Willems, secretaris-generaal van SMEunited, gaf ons wat meer duiding.

“Als voorzitter heeft ons land de taak om tussen de lidstaten te bemiddelen en in diverse dossiers tot een beslissing te komen,” steekt Véronique Willems van wal. Men verwacht dus van de voorzitter een neutrale houding, waarbij hij de rol van dealmaker krijgt.

Dossiers afwerken

Begin maart -toen dit interview plaatsvond- was men volop bezig om nog tijdens het Belgische voorzitterschap een aantal dossiers af te werken, zodat deze in de laatste plenaire meeting van het huidige Europese parlement (eind april) goedgekeurd kunnen worden. Hierin kan ons land dan zijn rol als compromismaker volledig waarmaken.

Dat is het eerste deel van het Belgisch voorzitterschap en er werd veel tijd gespendeerd om nog in dit mandaat zoveel mogelijk dossiers af te ronden.

Het sociale luik

Tijdens het Belgisch voorzitterschap wordt midden april een conferentie in Terhulpen georganiseerd rond de toekomstige sociale agenda voor Europa. “Een belangrijk agendapunt daar is onder meer hoe wij als sociale partners de verantwoordelijkheid hebben om vorm te blijven geven aan de verhoudingen tussen werkgevers en werknemers binnen Europa,” vertelt Véronique Willems.

“Tijdens het huidige mandaat werd bijvoorbeeld verder invulling gegeven aan de 20 principes van de “Europese Pijler van Sociale Rechten’, die indertijd door Marianne Thyssen werden uitgewerkt. Het is de bedoeling om die stap voor stap in de praktijk om te zetten. Als werkgeversorganisatie houden we eraan verder te bouwen op deze basis, omdat dit voor de nodige continuïteit zorgt.

Het is belangrijk dat we ook aandacht vragen voor het juiste kader voor kleine ondernemingen. Wat goed is voor hen, zal ook grote bedrijven niet schaden.

We moeten er wel zorg voor dragen dat het haalbaar blijft voor onze werkgevers, want tijdens dit mandaat is er al heel wat beslist in het sociale luik. Denk bijvoorbeeld aan de minimumlonen en de transparantie om de gender pay gap te reduceren.

Eerder dit jaar (eind januari) vond trouwens al een belangrijke ontmoeting plaats in Hertoginnedal, waar de top van de sociale partners de toekomst van de sociale dialoog besprak in aanwezigheid van commissievoorzitter Ursula von der Leyen en Belgisch premier Alexander De Croo. Uiteraard tekende ook SMEunited present.

Het concurrentievermogen

Daarnaast werkt men volop aan de strategische agenda voor het volgende wetgevende mandaat (Europees parlement van 2024 – 2029). Zo werkt Enrico Letta (ex-premier van Italië) momenteel aan zijn rapport over de interne Europese markt. Dit zal een belangrijke input vormen voor het rapport dat Mario Draghi (ander voormalig Italiaans premier) momenteel maakt over het concurrentievermogen van Europa.

“In het kader van het Europese luik rond concurrentievermogen brachten Alexander De Croo en Ursula von der Leyen een bezoek aan BASF te Antwerpen,” vertelt Véronique Willems. “Daar vroegen een aantal energie-intensieve sectoren aandacht voor het concurrentievermogen vanuit het standpunt van de energiekost. Wij waren met SMEunited ook van de partij omdat kmo’s een belangrijke rol vervullen in de waardeketen van deze bedrijven. Het is namelijk belangrijk dat we ook aandacht vragen voor het juiste kader voor kleine ondernemingen. Wat goed is voor hen, zal ook grote bedrijven niet schaden. We gaan uiteraard wel akkoord dat het concurren-

EUROPA 15

Iedereen is het erover eens dat er iets moet gebeuren aan de klimaatverandering! Bedrijven worden nu al getroffen door bosbranden, windhozen, overstromingen…

tievermogen van de multinationals belangrijk is, want wanneer deze verhuizen naar andere landen, dan heeft dat zeker een impact op de kmo’s in de toeleveringsketen, waar eveneens een enorme tewerkstelling is.”

Green Deal in de praktijk

Momenteel wordt sterk ingezet op het vertalen van de Green Deal naar de praktijk. Het is de bedoeling om de wetgeving rond energie-efficiëntie, hernieuwbare energie, het verminderen van de CO2-emissie… daadwerkelijk in de realiteit om te zetten. “Het is belangrijk dat we de bedrijven ondersteunen die deze nieuwe technologieën aan het ontwikkelen zijn,” beklemtoont Véronique Willems. “Zonder daarbij de klassieke ondernemingen die deze zullen integreren in hun bedrijf uit het oog te

verliezen, want ook kleine bedrijven met traditionele activiteiten moeten we meenemen.”

Het is bovendien cruciaal om te monitoren welke maatregelen op de verschillende niveaus (Europa, de lidstaten en de regio’s) genomen worden. Dat is de enige manier om alles goed op elkaar laten aansluiten, zonder dat er zaken dubbel gebeuren en andere vergeten worden. Véronique Willems: “Als SMEunited hebben wij hier het voortouw genomen en deelgenomen aan een pilootproject om op verschillende manieren kleine bedrijven te ondersteunen in hun energietransitie. Op die manier hebben we ook een inventaris van wat er in verschillende lidstaten beschikbaar is rond energie-efficiëntie, hernieuwbare energie en CO2-reductie. Wat zijn de steunmaatregelen? Welke activiteiten worden ontwikkeld om organisaties en bedrijven te helpen? De informatie die

we verzamelden, hebben we onder onze leden verspreid, zodat interessante projecten onderling uitgewisseld kunnen worden. Tegelijkertijd bekijken we wat er beter georganiseerd kan worden en wat er op Europees niveau mogelijk is aan ondersteuning. Dat zullen we nu aan de Europese Commissie voorleggen.”

Administratieve rompslomp

“We waken er wel over dat het wetgevende kader van de Green Deal haalbaar blijft voor de ondernemingen,” stelt Véronique Willems. “Iedereen is het erover eens dat er iets moet gebeuren aan de klimaatverandering! Bedrijven worden nu al getroffen door bosbranden, windhozen, overstromingen… Dus we moeten doen wat we kunnen. En we willen in eerste instantie dat bedrijven echt actie ondernemen en niet al hun tijd moeten besteden aan het schrijven van rapporten. Onder het Belgisch voorzitterschap wordt dus ook verder werk gemaakt om de administratieve rompslomp te verminderen!”

Europese verkiezingen

Het blijft tot slot een grote uitdaging om de Europese gedachte dichter bij de bevolking te brengen. Het Belgische voorzitterschap biedt wat extra aandacht, maar de vrees blijft dat door het samenvallen van federale, regionale en Europese verkiezingen in ons land op 9 juni, er opnieuw minder aandacht voor de Europese thema’s zal zijn. SMEunited voert campagne voor de Europese verkiezingen. Enerzijds om de vragen van ondernemers naar de Europese instellingen in de verf te zetten en te tonen welke bijdrage zij leveren aan de economie en onze maatschappij.

Anderzijds om ondernemers te motiveren te gaan stemmen. “Op die manier kunnen ze duidelijk maken dat hun stem gehoord moet worden en mede beslissend is of een kandidaat Europees Parlementslid een zetel bemachtigt of niet,” glimlacht Véronique Willems. “Daarbij tonen we ook aan hoe belangrijk de Europese instellingen zijn voor bedrijven.”

 Linda Claeys

 Franky Verdickt

16 EUROPA

Op Belgisch niveau…

Wij klopten ook aan bij Thomas Pirard (Manager Ondernemen Unizo en tot voor kort Adviseur Europa). Hij maakte begin dit jaar een detailanalyse van het Belgisch voorzitterschap, vanuit het Belgische standpunt. Hij zette voor ons het volgende op een rijtje:

Naar aanleiding van het voorzitterschap heeft België zes grote prioriteiten naar voor geschoven. Dat zijn:

• de rechtstaat en democratie verdedigen

• competitiviteit versterken

• een rechtvaardige groene transitie nastreven

• de sociale- en gezondheidsagenda versterken

• mensen en grenzen beschermen

• en ten slotte Europa mondiaal promoten.

Concreter liggen per domein of thema heel wat interessante dossiers op de plank. Eerst en vooral zien we dat België duidelijk aangeeft een ambitieuze bilaterale han-

delsagenda na te streven. Daarnaast wil het ook inspanningen leveren om naar een meer diverse toeleveringsketen te evolueren en de toegang tot kritieke grondstoffen te verzekeren.

Naast de bilaterale agenda wil men tevens de multilaterale agenda versterken via de WTO (wereldhandelsorganisatie). Voor UNIZO is de handelsagenda van groot belang: de EU moet inspanningen blijven leveren om bilaterale handelsakkoorden te sluiten en zo toegang te verlenen tot markten waar we op dit moment geen of slecht beperkte toegang toe hebben.

Op sociaal economisch vlak trekt het thema van de performance based budgetting de aandacht. Men wil onder andere de sociale publieke investeringen anders gaan benaderen en deze linken aan sociale onevenwichten die bestaan in de lidstaten. Budgetten zouden dan vooral ingezet moeten worden om die ongelijkheden weg te werken.

Maar ook het industrieel beleid moet versterkt worden. Dit moet onder meer door

De beste kaart voor uw extralegale voordelen

Groter netwerk dan ooit dankzij de Mastercard-technologie

Kaart te gebruiken met het hele gezin, in een digitale versie in een Apple WalletTM of Google WalletTM

Uw medewerkers doen hun online aankopen op hun favoriete websites.

De eerste kaart van gerecycleerd pvc op de markt.

SPECIAAL TARIEF

EDENRED ECO

Omdat elk

gebaar telt

Ledenvoordelen

EDENRED MAALTIJD

Voor een heerlijke lunchpauze

de bestaande subsidieprogramma’s onder de loep te nemen en de toegang voor kmo’s tot die programma’s te faciliteren (lees: gemakkelijker te maken).

Naast de thema’s die België zelf naar voor schuift, bestaat haar voornaamste taak er evenwel uit om de lopende dossiers af te ronden in de inter-institutionele onderhandelingen tussen de Raad, het Europees Parlement en de Europese Commissie.

SMEunited?

SMEunited (vroeger UEAPME) staat voor ‘Small and Medium Enterprises’ oftewel kmo’s. Het is de overkoepelende groep voor verenigingen van kmo’s, wiens belangen het vertegenwoordigt op Europees niveau. Nelectra volgt de werking van SMEunited op de voet om zodoende de belangen van de kmo’s in de elektrosector te behartigen.

EDENRED GESCHENK

De cadeaucheque die het altijd goed doet

EDENRED

SPORT & CULTUUR

Voor meer energie en dynamiek in uw bedrijf

EDENRED

VOORDELEN

Kortingenplatform voor uw medewerkers

EUROPA 17

Viviane geeft de sleutel(s) door aan Fallon

Onlangs vierde onze gedelegeerd bestuurder, Viviane Camphyn, haar 65ste verjaardag. Tijd om het wat rustiger aan te doen, dus. Met haar gekende vooruitziende blik heeft zij de afgelopen jaren -achter de schermen- haar opvolgster grondig voorbereid, zodat ze haar geliefde Nelectra rimpelloos in bekwame handen kan overdragen. Op 1 mei krijgt Fallon Declerck, tot nu toe directie-adviseur, officieel ‘de sleutel’ in handen, maar ze kent ondertussen de kneepjes van het vak en weet al lang dat het om meer dan 1 sleutel gaat… En ze staat er voorlopig nog niet alleen voor, want Viviane blijft nog een tijdje aan boord… Op een lager pitje en wat meer op de achtergrond, maar we kunnen blijven rekenen op haar gigantische knowhow en dynamisme! We vroegen beide dames naar hun ervaringen en vooruitzichten. In dit eerste artikel laten we Viviane aan het woord.

ElektroVisie: Viviane, hoe heb je Nelectra geërfd van Roger Ost? En hoe staat Nelectra er anno 2024 voor?

Viviane Camphyn (VC): Toen ik in 2004 aan het hoofd van Nelectra kwam, was onze sectorfederatie al toonaangevend. Mijn voorganger had stevige fundamenten gelegd. Hij maakte van Nelectra een onafhankelijke federatie, weliswaar met hechte banden met organisaties zoals Unizo en Bouwunie. Op deze knowhow kan Nelectra anno 2024 nog steeds met succes rekenen. Ik erfde eveneens een netwerk van relaties. Uiteraard heb ik bij veel partners in al die jaren veel ‘va-etviens’ gezien en was het ook een kwestie van onderhouden van nieuwe contacten. Een sectorfederatie bouw je niet verder uit vanop een bureaustoel op kantoor. Op 20 jaar tijd is de wereld er wel helemaal anders gaan uitzien. De snelheid waarmee de technologieën -ook in onze sector- evolueren, is ongezien. Daardoor is ook het profiel van onze leden door de jaren heen sterk gewijzigd. Een federatie die niet mee is met deze veranderingen, en haar werking hier niet voortdurend aan aanpast, kan ook haar leden niet meer helpen. En dit vereist ook voor de eigen medewerkers een grote flexibiliteit.

Je stond 20 jaar aan het hoofd van Nelectra, maar je was maar liefst 34 jaar actief in de elektrosector. Wat was jouw meest memorabele moment in die lange periode?

VC: Uiteraard was de unieke kans die ik kreeg om op relatief jonge leeftijd een

De trouwheid van onze leden ligt mij nauw aan het hart: sommige leden ken ik al van bij de start van mijn carrière en ze zijn nog steeds lid. Vaak met een nieuwe, jongere generatie aan het hoofd van het bedrijf. Als dat geen deugd doet!

opleidingsfonds op te starten en uit te bouwen al heel memorabel op zich. Des te meer omdat ik als jonge vrouw in een (quasi uitsluitend) mannenwereld, zeer kritisch in het oog gehouden werd.

Maar ‘meest’ memorabel... is een moeilijke vraag; want er passeerden heel veel bijblijvende momenten in die afgelopen 34 jaar. Een constante in al die jaren, en dus op zich memorabel, is het grenzeloze vertrouwen dat ik kreeg van al mijn voorzitters en bestuurders om Nelectra te leiden volgens de missie, de visie en de waarden die we in 2004 samen opstelden.

Op welke realisatie(s) ben je het meest trots?

VC: Allereerst springen onze -elke keer opnieuw- succesvolle nocturnes er uit; de events voor onze meest trouwe leden en relaties. In 2010 hadden we zelfs een kleine 1000 aanwezigen op de teller staan. De gelukzalige blikken van de kinderen van onze leden bij de ontmoetingen met hun tv-helden zoals Laura Tesoro, de Helden, Maureen... daarvoor doen we het! Ik ben er trots op dat het nooit zomaar een ledenevent is. Niet zomaar een bezoek aan een pretpark. Er wordt hard nagedacht en gewerkt om wedstrijden te bedenken die gelinkt zijn aan elektrotechnische sector. Zelfs de songs die Laura Tesoro samen met de winnaars van de wedstrijd zong waren elektronummers.

Wist je trouwens dat Nelectra -samen met Technopolis- een jeugdkamer met domotica (“Pimp your room”) ontwikkelde? Deze werd door de bezoekende scholen gretig “bespeeld”. Ze werd in 2010 ingehuldigd naar aanleiding van het 50-jarig bestaan van Nelectra door de toenmalige minister-president.

18 NELECTRA INTERN

Er zijn ongetwijfeld nog zaken waar u tevreden over bent!

VC: Uiteraard. Ik denk bijvoorbeeld aan de gestructureerde nauwe inhoudelijke samenwerking en collectieve aansluiting van de aankoopgroeperingen voor retailers. Dat is eveneens een belangrijke realisatie geweest. En om in de retail-wereld te blijven: de bemiddeling van Nelectra in het verkrijgen van een Recupelvergoeding voor terugname van huishoudelektro ten behoeve van onze handelaars.

U hebt ook altijd de nadruk op veiligheid gelegd

VC: Ik ben zeker ook bijzonder trots op onze tools, waaronder de diverse risico-analyses en veiligheidsinstructiefiches, die onze leden helpen met veilig werken. Het was geen sinecure om de finale versies klaar te hebben, want als je verschillende ‘techneuten’ rond de tafel zet moeten er af en toe knopen doorgehakt worden; vooral als het AREI er bij komt kijken…

(nvdr. een knipoog naar de betrokken techneuten die Viviane een smakelijke lach ontlokt)

Leden ondersteunen! Nog zo’n belangrijk onderdeel van Nelectra, waar u ongetwijfeld een tevreden gevoel bij hebt?

VC: Ik vind de realisaties die onze leden ontzorgen ontzettend belangrijk. Zo denk ik bijvoorbeeld aan onze online schuldinvordering. Bedrijven helpen met wanbetalers, hoe mooi is dit?

Af en toe zijn we met onze ogen dicht in het onbekende gesprongen, zoals met ons Top Team Spel: bedrijven ondersteunen via een spel om de onderneming voor de medewerkers aantrekkelijk te houden en hen klaar te stomen voor de steeds hoger wordende pensioenleeftijd. Het was niet echt onze vertrouwde “dada”, die uiteraard eerder technisch ligt, maar we hebben zelf ook veel geleerd en misschien zijn de bedrijven er later wat meer “klaar voor”.

Toch ben ik ook trots op zulke projecten, die weliswaar geen grote “verkoopcijfers” gegenereerd hebben, maar die voor ondernemingen wel een verschil kunnen maken. Iets voor mijn opvolger?

U hecht ook veel belang aan de mensen die u omringen!

VC: Het meest trots ben ik inderdaad op de uitbouw in al die jaren van het

Nelectra vertegenwoordigt een grote groep bedrijven en die stem moet klaar en duidelijk gehoord én gerespecteerd worden.

Nelectra-team. Dankzij onze medewerkers scoorden we eind 2023 bij onze ledenbevraging 100% tevredenheid voor adviesverlening en communicatie! En zoiets lukt een organisatie nooit als er geen team naast de kapitein staat dat gelooft in wat Nelectra doet en dat alles geeft om de leden tevreden te houden. Ons ledenaantal stijgt sedert 2004 jaar na jaar, maar wat mij zo mogelijk nog nauwer aan het hart ligt, is de trouwheid van onze leden. Sommigen ken ik al van bij de start van mijn carrière, en ze zijn nog steeds lid. Vaak met een nieuwe, jongere generatie aan het hoofd van het bedrijf. Als dat geen deugd doet!

Wat wil je doorgeven aan je opvolgster?

Wil je voor bedrijven werken, dan is het best dat je ze ook zeer goed kent. Ik heb jaren dag-in-dag-uit veel contact gehad

met ondernemers; ben bij hen ter plekke gaan spreken maar vooral ook gaan luisteren naar hun bekommernissen en heb geprobeerd er iets mee te doen.

Ik hou zelf van een menselijke maar toch rechtlijnige en rechtvaardige aanpak; soms is het nodig (én goed) om compromissen te sluiten. Je kan in bepaalde omstandigheden niet altijd blijven wachten op zo’n compromis, en dan moet je snel zelf een beslissing doorvoeren; en proberen met de juiste argumenten uit te leggen waarom je deze beslissing nam, zodat ze ook gedragen wordt. En heel soms doe je dan iets waardoor je met je hoofd tegen de muur loopt omdat het niet werkt… maar ook dàt is beter dan niets doen!

Ik wens Fallon vooral ook mee te geven dat het een cadeau is om zo’n hechte ploeg bestuurders te hebben; professionele en vriendschappelijke (al dan niet

provinciale) werkgroepen en nationale voorzitters die hun opdracht steeds met ontzettend veel inzet en loyauteit nemen (of hebben genomen).

Zorg dat je team steeds achter je staat, evenals jouw bestuursorgaan. En daar kan je zelf voor zorgen en aan verder blijven werken.

Wat betekent het om gedelegeerd bestuurder te zijn van Nelectra?

Toen mij gevraagd werd enkele vragen te beantwoorden voor dit interview, dacht ik meteen terug aan het dubbelinterview met mijn voorganger anno 2004. Bij het herlezen ervan kom ik tot de vaststelling dat alles wat ik toen zei, bewaarheid werd in die afgelopen 20 jaar.

In deze functie moet je vooral evenwichtskunstenaar zijn tijdens het overleg met talloze belangengroepen. En de nodige diplomatie aan de dag te leggen. De contacten met collega-sectorfederaties en werknemersorganisaties zijn belangrijk voor de verdere uitbouw van een mooie en bloeiende sector; want dit brengt rust in de sector.

Nelectra vertegenwoordigt een grote groep bedrijven en die stem moet klaar en duidelijk gehoord én gerespecteerd worden; dat is steeds mijn missie geweest als gedelegeerd bestuurder. Je moet het blijven opnemen voor àlle deeltakken van de sector en dat vergt soms wat diplomatiek gependel, omdat de belangen van sommige deelsectoren lijnrecht tegenover elkaar kunnen staan. Voeling met de “achterban” is van groot belang.

Als gedelegeerd bestuurder is het cruciaal om de missie, de visie en de waarden die je zelf samen met het bestuur voor de organisatie hebt ontwikkeld, elke dag weer voor ogen te houden en af te toetsen aan de realiteit. De waarden die je samen uitdraagt, maken dat een organisatie een goed deugdelijk bestuur heeft. Je moet er tevens voor zorgen dat het bestuur in haar kapitein blijft geloven en samen de richting verder zet of een nieuwe koers bepaalt die het schip best vaart. Last but not least is het een uiterst dankbare job om onze kmo-bedrijven bij te staan en te ontzorgen. De job is zeer veelzijdig, geen enkele dag is dezelfde. Uiteraard vereist dit een grote flexibiliteit, luisterbereidheid, daadkrachtig optreden, moet je graag netwerken én kunnen overtuigen met de juiste argumenten.

Maar soms was mijn motto ook … “als je niets zinvols te zeggen hebt, zwijg dan liever” (lacht).

Waarom vind jij Fallon de ideale keuze om jou op te volgen?

Fallon is een uiterst verstandige vrouw, met een groot doorzicht en inzicht. Ze werkt nu bijna 9 jaar bij Nelectra, waarvan de eerste jaren als sociaal/economisch adviseur en de jongste jaren als directie-adviseur. Hierdoor heeft ze de sector en de leden door en door leren kennen en heeft ze ook ondervonden waarom bepaalde beslissingen op een welbepaalde manier genomen worden. Zij weet hierdoor dan ook dat het geen evidentie is om een sectorfederatie met succes te leiden en beseft wanneer er

compromissen moeten gesloten worden en wanneer niet.

Niet onbelangrijk: Fallon heeft een zeer goede band met de collega’s van het Nelectra-team. Zij is heel sociaal, optimistisch en dynamisch en zal het team ook leiden met een stevige hand, maar toch steeds op een coachende manier. Ze staat altijd klaar om iedereen te helpen waar dat kan. Fallon is ook een zeer aangename en toegankelijke gesprekspartner. Wederzijds vertrouwen en transparantie staan hoog in haar vaandel. Al deze eigenschappen maken dat Fallon een troef is voor de verdere uitbouw van Nelectra!

 Linda Claeys

 Ken Pimontel

Viviane Camphyn, een kort overzicht van haar interessante levensloop

Viviane Camphyn werd geboren in 1959 onder de dierenriem van de ram. Na haar universitaire studies, begin jaren 80, bereidde zij ambtenaren van diverse federale departementen voor op bevorderingsexamens en stond ze hen bij in het “leren leren”: teksten samenvatten, kritisch becommentariëren en aan de hand van aangeleerde methodologieën grote leerstof onthouden. Zij combineerde dit tot eind jaren 80 met een job in het hoger secundair onderwijs. Een grote troef voor haar verdere carrière. Wie het onderwijs wil kennen, heeft er best zelf “in gestaan”.

In 1990 werd zij gecontacteerd door wijlen Roger Ost, ere secretaris-generaal van Nelectra met de vraag of zij een opdracht zag zitten om een sectoraal vormingscentrum uit de grond te stampen. Zij werkte enkele jaren als adjunct van Roger, was verantwoordelijk voor de sector beveiliging, startte de werkgroepen op en coördineerde ze, beantwoordde ledenvragen, ontwikkelde met een hechte groep auteurs de erkende syllabi beveiliging en volgde de werking van het fonds voor bestaanszekerheid mee op. Zij kwam zeer snel in contact met alle sociale partners van de sector, werkgevers- en werknemers, en overlegde met hen op intensieve wijze hoe vorming en opleiding er in de sector moest uitzien.

Na enkele maanden voorbereidend werk werd in de lente van 1991 Vormelek opgericht, Vivianes “derde kind” (nvdr. zij is ook trotse mama van Charlotte en Alexander). Nu is dit paritair vormingsfonds beter gekend als Volta.

In 2004 volgde zij Roger Ost op als gedelegeerd bestuurder. Na op de kop 20 jaar aan het hoofd van een bloeiende federatie is het tijd om de fakkel op haar beurt door te geven aan haar collega en naaste medewerker directie adviseur Fallon Declerck.

20 NELECTRA INTERN

Door tijd te besparen op de installatie, kan ik meer tijd investeren in mijn klanten.

Resi9 XE systeem

Resi9 XE is de ideale oplossing:

Residentiële elektrische beveiliging heruitgevonden. Uniek en e ciënt!

Snellere installatie

Hoger beschermingsniveau

Future - Ready

se.com/be

Fallon krijgt de sleutel(s) van Viviane

Fallon Declerck startte 9 jaar geleden bij Nelectra. Oorspronkelijk als socio-economisch en juridisch adviseur. De afgelopen jaren groeide ze door tot directie-adviseur. De rechterhand van Viviane dus en meteen een uitstekende pole position om de fakkel over te nemen. De meeste van onze leden zullen zeker al eens een beroep gedaan hebben op haar advies, maar via dit ‘eerste interview’ met Nelectra’s kersvers gedelegeerd bestuurder, leert u haar nog wat beter kennen: wie is de mens achter deze dynamische, jonge vrouw?

Fallon, hoe herinner jij jouw eerste stapjes bij Nelectra?

Fallon Declerck (FD): “Het is ondertussen al negen jaar geleden dat ik –via een collega en heel toevallig- met Nelectra in contact ben gekomen. Ik was toen een vijftal jaar actief als advocate en beslootna veel wikken en wegen - om mijn toga aan de haak te hangen en de overstap te maken naar de bedrijfswereld.

Net op dat moment hoorde ik van één van onze administratief medewerkers, die ik kende omdat we vroeger nog hadden samengewerkt op het advocatenkantoor, over een openstaande vacature bij Nelectra. Ik moet eerlijk bekennen dat ik op dat ogenblik nog bitter weinig kennis had over de werking van sectorfederaties. Toch wist die collega wel mijn interesse te wekken en ging ik solliciteren. Van het één kwam het ander en in oktober 2015 startte ik bij Nelectra als socio-economisch en juridisch adviseur.

Hoe heb je jouw traject binnen onze federatie de afgelopen jaren ervaren?

FD: Hoewel ik met de kennis en ervaring die ik had opgedaan als advocate al de nodige bagage in mijn rugzak had, heb ik me de eerste maanden toch grondig moeten inwerken. Onze sector is met zowel een elektrotechnische, een beveiligings- als een retailpoot immers heel divers. Dat maakt het zeer boeiend, maar het is tegelijkertijd ook een serieuze uitdaging.

Doorheen de jaren die daarop volgden, heb ik een ongelooflijke groei doorgemaakt, zowel professioneel als persoonlijk. Het is in feite een continu leerproces geweest waarbij ik gestimuleerd werd om de lat telkens een beetje hoger te leggen. Zo heb ik bij Nelectra de kans

gekregen om mijn vaardigheden maximaal te ontwikkelen, wat mij natuurlijk ook heel veel voldoening geeft.

Onze sector is met zowel een elektrotechnische, een beveiligings- als een retailpoot heel divers. Dat maakt het zeer boeiend.

Veel jonge mensen blijven doorgaans niet zo lang in dienst bij dezelfde werkgever. Negen jaar is dus al een behoorlijk traject. Wat zorgde ervoor dat je het werken bij Nelectra fijn bleef vinden?

FD: Wat voor mij het verschil maakt en wat ik enorm waardeer, is de collegiale sfeer die bij ons heerst. Zo kan ik altijd rekenen op de steun van mijn collega's, wat doorheen mijn ganse traject van onschatbare waarde is gebleken. En ik hoed er mij voor om dat vanzelfsprekend te vinden.

Wanneer is het besef tot je doorgedrongen dat gedelegeerd bestuurder worden van Nelectra iets voor jou was?

FD: Uiteraard is dat niet plots, van vandaag op morgen, gebeurd. Het is een geleidelijk en natuurlijk proces geweest. Gaandeweg kreeg ik meer verantwoordelijkheden en autonomie om bepaalde projecten of dossiers binnen de organisatie op te nemen. Ik kreeg de kans om Nelectra te vertegenwoordigen in tal van externe werkgroepen, comités en overlegorganen. En na verloop van tijd werden mij zelfs enkele bestuursmandaten toevertrouwd in organisaties waar Nelectra zetelt.

Wellicht was de eerste concrete stap die in die richting wees de promotie die ik in 2019 maakte tot directie-adviseur. Vanaf dat moment werd ik toch echt wel de rechterhand van Viviane en door nog nauwer met haar samen te werken, kreeg ik steeds meer zicht op de inhoud van de functie van gedelegeerd bestuurder. Door het vertrouwen dat ik kreeg om ook de belangrijkste dossiers inhoudelijk actief mee op te volgen, zoals het tweejaarlijks sectoraal sociaal overleg, begon het mij stilaan te dagen dat het in de toekomst misschien wel iets voor mij zou kunnen zijn.

Maar het is eigenlijk sinds een kleine twee jaar, waarin Viviane zich meer en meer liet ontvallen dat haar pensioen er zat aan te komen en opvolging zich zou opdringen, dat het besef ook echt doordrong dat de tijd rijp was om mijn kans te wagen. Hoewel een interne opvolging absoluut zijn voordelen heeft en volgens mij ook wel de voorkeur genoot, heb ik natuurlijk de normale selectieprocedure en assessment moeten doorlopen. Ik

22 NELECTRA INTERN

ben in elk geval enorm dankbaar voor het vertrouwen dat ons bestuur in mij schenkt en ga deze kans met beide handen grijpen.

Ik kan altijd rekenen op de steun van mijn collega's, wat doorheen mijn ganse traject van onschatbare waarde is gebleken.

Wat zijn je toekomstplannen?

FD: Als we kijken naar de ledenenquête die we recent hebben afgenomen, dan zien we dat 100% aangeeft tevreden te zijn. Daar mogen we fier op zijn en daaruit kunnen we alleen maar concluderen dat we als team goed bezig zijn en op dat elan verder moeten bouwen. Ik ben vastbesloten om dit hoge niveau op peil te houden en waar mogelijk zelfs te verbeteren, al besef ik dat dit laatste geen sinecure zal zijn.

Mijn plan is dan ook niet om onze ganse organisatie om te gooien. Maar ter plaatse blijven trappelen is ook geen optie, want we willen onze doelstellingen blijven behalen. Het bekende spreekwoord ‘stilstaan is achteruitgaan’ bevat veel waarheid.

We zullen onszelf dus continu moeten blijven uitdagen en onze werking in vraag durven stellen. Bij het bepalen van de toekomststrategie van onze federatie zullen we vooral rekening moeten houden met alles wat er op ons en op onze leden afkomt. Zo is er in de energietransitie een mooie rol weggelegd voor onze sector en biedt dat ongetwijfeld opportuniteiten. Tegelijkertijd brengt dat ook heel wat uitdagingen met zich mee voor onze bedrijven: nieuwe energietechnieken die geïmplementeerd moeten worden in combinatie met een dalende trend in het technisch onderwijs en een nooit geziene krapte op de arbeidsmarkt…

Daarnaast vind ik het belangrijk dat we als federatie nog meer naar buiten treden en laten zien welk fantastisch werk wij verrichten voor onze leden en voor de sector als geheel. We moeten ervoor zorgen dat elke ondernemer die actief is

of start in de elektrosector Nelectra kent en weet waar we voor staan. Dit omvat ook het aantrekken van jongeren. Ik merk dat het geen evidentie meer is om aan te sluiten bij een federatie, maar het is onze taak om hen te doordringen van het belang en de voordelen ervan.

Welke kwaliteiten van Viviane wil je meenemen in je eigen toekomst binnen Nelectra?

FD: Wat ik erg bewonder in Viviane is haar vermogen om mensen te engageren. Ze heeft een zekere overtuigingskracht waarmee ze anderen kan enthousiasmeren voor onze missie en doelen. En dan heb ik het niet alleen over onze interne medewerkers of onze leden die actief betrokken zijn in onze bestuursorganen, werkgroepen, provinciale werking, enz… . Ik heb het ook over de vele externe partners waarmee wij nauw samenwerken.

Dit is iets wat ik absoluut wil blijven nastreven, omdat ik sterk geloof dat de sleutel tot het succes van een sectororganisatie ligt in een gemotiveerd team van medewerkers en leden, in combinatie met de juiste samenwerkingsverbanden.

Ik waardeer enorm de diplomatieke skills en verzoenende houding van Viviane en ik denk te mogen zeggen dat dit ook wel aansluit bij mijn eigen persoonlijkheid.

Het is ook opmerkelijk dat Viviane gedurende de vele jaren dat zij reeds actief is in onze sector, weinig of geen ‘vijanden’ heeft gemaakt en overal respect geniet. Dat getuigt van haar diplomatieke skills en verzoenende houding, iets wat ik ten zeerste waardeer en ik denk te mogen zeggen dat dit ook wel aansluit bij mijn eigen persoonlijkheid. Het spreekt voor zich dat deze eigenschappen essentieel zijn in het kader van het sectorale overleg en de sociale onderhandelingen die Nelectra mee voert en waarbij we, in het

belang van onze leden en bij uitbreiding de hele sector, steeds streven naar een evenwichtig akkoord en consensus. Hoewel Viviane en ik uiteraard elk onze eigen stijl en aanpak hebben, zijn dat zeker elementen die ik zal blijven meenemen in de koers die ik met Nelectra in de toekomst wil varen. En gelukkig verlaat Viviane het schip nog niet helemaal, maar zal ze mij en Nelectra waar mogelijk blijven ondersteunen met haar expertise. Zij het dan niet langer als kapitein. Want vanaf 1 mei neem ik het roer met veel enthousiasme van haar over.

 Linda Claeys  Ken Pimontel

NELECTRA INTERN 23

Wat betekende Viviane Camphyn voor Nelectra?

‘Haar’ voorzitters aan het woord

U kon het al lezen in het laatste voorwoord van Viviane: ze heeft graag en nauw samengewerkt met haar voorzitters. In een gesprek met Roger Coteur (voorzitter van 2000 tot 2008), Eric Claus (voorzitter van 2008 tot 2019) en Dirk Van Steenlandt (voorzitter van 2019 tot nu) wordt duidelijk dat die appreciatie geheel wederzijds was!

Roger Coteur

“Dankzij schitterende samenwerking hebben wij veel kunnen realiseren”

Roger Coteur was Vivianes eerste voorzitter, toen zij in 2004 gedelegeerd bestuurder werd. “Ik ben twee maal 4 jaar voorzitter geweest,” graaft Roger terug in zijn geheugen. “De eerste vier jaar met Roger Ost en de laatste vier jaar met Viviane.”

Een samenwerking waar hij met heel veel plezier op terugkijkt: “Ik heb fantastisch kunnen samenwerken met Viviane. En daardoor hebben wij samen veel kunnen realiseren.”

Eric Claus:

“Een enthousiaste, kritische en tactvolle onderhandelaar”

Hoe verliep de samenwerking met Viviane?

Wij hadden altijd een uitstekende samenwerking. Ik kende Viviane wel al langer, want we werkten reeds samen toen zij als directeur bij Vormelek de vorming van onze installateurs op het goede spoor zette. Bij Nelectra vormden we een goedlopende tandem waar onze neus bijna altijd in dezelfde richting stond. Zelden of nooit was er een meningsverschil, hoewel we beiden een eigen karakter hebben en niet dikwijls afwijken van onze eigen visie.

Hoe is Nelectra geëvolueerd onder Viviane?

Het zou niet fair zijn de inzet van haar voorganger(s) te minimaliseren, maar het

Eén van de belangrijkste zaken die zij eensgezind tot een goed einde brachten is de verhuis naar de huidige kantoren te Vilvoorde. “De huurprijs in de vorige kantoren aan de Regentlaan te Brussel, was heel hoog,” vertelt Roger ons. “Viviane en ik wilden voor Nelectra liever een eigendom en toen zij per toeval ontdekte dat er op de huidige locatie kantoren gebouwd werden, hebben wij ons daar meteen voor geëngageerd.”

“Wij kwamen -en komen- heel goed overeen,” wil Roger nog kwijt. “Zowel in dit dossier als in vele andere zaten wij heel vaak op dezelfde golflengte en trokken we aan hetzelfde zeel. Zo denk ik bijvoorbeeld nog aan onze gezamenlijke,

waren andere tijden. Viviane kreeg een basis om Nelectra tot een bloeiende organisatie uit te bouwen en die kans heeft ze met beide handen gegrepen om -via keihard werk- de droom van onze stichters waar te maken. Ze weet haar medewerkers te enthousiasmeren en is steeds beschikbaar voor onze leden. Onze raden, werkgroepen en provinciale organisaties zijn onder haar impuls strategische entiteiten die lopen als een trein. Aan haar opvolgster om met evenveel enthousiasme Viviane haar levenswerk verder te zetten en ervoor te zorgen dat onze leden de enorme uitdagingen die op ons afkomen kunnen overwinnen.

Wat zijn

Viviane haar sterktes?

Viviane is een ambitieuze vrouw. Ze werkt keihard. Vaak ook achter de schermen. Dat impliceert dat ze ook anderen hun succes gunt. Ze neemt altijd verantwoordelijkheid voor haar eigen beslissingen en zal nooit de zwarte piet

succesvolle bemiddeling bij Recupel, waardoor wij voor onze handelaars een vergoeding bekwamen voor de terugname van huishoudelektro.”

doorschuiven. Een andere sterkte: ze is in staat om zichzelf kritisch te analyseren. Wat ik ook zeer waardeer is haar vermogen om in iets negatiefs toch altijd het positieve te blijven zoeken.

Hoe zou je haar omschrijven?

Een ambitieuze en bedachtzame vrouw. Behulpzaam, bescheiden en betrouwbaar maar ook creatief en communicatief. Een enthousiaste, kritische en tactvolle onderhandelaar. En zo zouden we nog wel even kunnen doorgaan met positieve eigenschappen…

24 NELECTRA INTERN

Dirk Van Steenlandt

“Ik bewonder haar inschattingsvermogen, haar enorme kennis en haar goede geheugen”

Hoe verliep de samenwerking met Viviane?

Uitstekend! Eerst was ik jarenlang ondervoorzitter: begonnen onder Vivianes voorganger, Roger Ost en vanaf 2004 tot 2019 bij Viviane. Sinds ik in 2019 voorzitter werd, verloopt de communicatie intenser, maar de samenwerking is altijd zeer goed gebleven.

Hoe is Nelectra geëvolueerd onder Viviane?

Roger Ost heeft Nelectra op de kaart gezet en voor een solide basis gezorgd. Met Viviane waaide een nieuwe wind en zijn er heel wat belangrijke stappen genomen, waaronder de aankoop van de kantoren te Vilvoorde. Een uitstekende investering.

Ze heeft ook een betrouwbare organisatie uitgebouwd met een bijna volledig vernieuwde ploeg die aansluit bij de uitbouw van het Nelectra dat zij -samen met het bestuur- voor ogen had.

Daarnaast heeft Viviane heel wat werk verzet om de totale sector naar een hoger niveau te tillen.

Wat zijn Viviane haar sterktes? Ik bewonder haar inschattingsvermogen, haar enorme kennis en haar goede geheugen. Daarnaast heeft ze een groot netwerk aan relaties uitgebouwd, wat een enorme troef is bij onderhandelingen. Daar kan ze sterk uit de hoek komen, dankzij haar grote dossierkennis èn door haar vermogen om addertjes onder het gras te zien. Tegelijkertijd is ze ook in staat om water bij de wijn te doen en degelijke compromissen te sluiten.

Een ander sterk punt: ze is communicatief heel bedreven, kan enorm goed

praten en weet daardoor de aandacht vast te houden, wanneer moeilijke dossiers extra uitleg vergen.

Hoe zou je haar omschrijven?

Viviane is een doorzetter! Ze laat zich niet gemakkelijk ontmoedigen, speelt heel kort op de bal, heeft een sterk karakter en is heel sociaal! Dat laatste valt vooral op bij uitstappen en events. Dan zie je haar als een vis in het water met mensen communiceren en personen met elkaar in contact brengen.

 Linda Claeys

Geïsoleerd gereedschap 1000V

Kabelschoenen tot 1000 mm²

Vlamboog beschermende kledij

Pers-, snij- en ponsgereedschap

Laag-, midden- en hoogspanning

Happy to be part of your quality projects
NUSSBAUMER NV - Zinkstraat 10, 1500 Halle - info@nussbaumer.be - www.nussbaumer.be - 02/357.09.40 NELECTRA INTERN 25

Light+Building: een terugblik op een vertrouwd en toch innovatief evenement

Op 3 maart opende Light + Building zijn deuren. Deze editie was opnieuw een indrukwekkende showcase van innovatie en trends in de verlichtingsindustrie. Met 2.130 bedrijven die er hun baanbrekende producten tentoonstelden, haalde deze internationale vakbeurs nagenoeg opnieuw een zeer hoog niveau. Zeker als we vergelijken met de 1.531 bedrijven die deelnamen in 2022, kort na de pandemie.

Ondanks de opwinding rond de hernieuwde grootsheid van het evenement, ontbraken echter enkele grote namen uit de Nederlandse en Belgische verlichtingswereld, zoals Signify, ETAP, Schréder, TAL, Royal Botania, Kreon en Modular Lighting Instruments.

Maar met 2.130 bedrijven bleef er dan voldoende te ontdekken aan trends en nieuwe ontwikkelingen.

Kantoorverlichting: flexibel

De moderne werkplek evolueert naar een veelzijdige omgeving met een focus op welzijn. Dit vraagt om meer flexibiliteit in kantoorverlichting. Opvallend waren de modulaire railsystemen die door veel fabrikanten van kantoorverlichting werden gepresenteerd. Deze systemen bieden een flexibele oplossing voor veranderende ruimtes, waarbij armaturen en locaties eenvoudig kunnen worden aangepast met een simpele klik.

Decoratieve binnenverlichting

In de wereld van decoratieve verlichting was de lijnverlichting prominent aanwezig, vaak met individuele leds voorzien van mini-lenzen of reflectoren. Deze lenzen kunnen breed, smal of asymmetrisch zijn, afhankelijk van de toepassing.

Er was ook een opvallende aanwezigheid van armaturen met ronde of vierkante vormen voorzien van diffuse of indirecte verlichting, waarmee eindgebruikers

verschillende vormen en effecten kunnen creëren.

Buitenverlichting wordt uitgerust met extra’s

Weinig baanbrekende ontwikkelingen in buitenverlichting. Wel een toename qua armaturen met laadinfrastructuur en flexibele zonnepanelen. Veel toestellen waren uitgerust met vervangbare modules voor extra functionaliteit (camera's, speakers, spots…).

Op het gebied van sturingen was er veel aandacht voor D4i lichtmanagement, wat zorgt voor standaardisatie en interoperabiliteit tussen verschillende led-armaturen en systemen.

Draadloze sturingen

In een tijdperk waarin draadloze technologieën een steeds grotere rol spelen, evolueert ook de wereld van verlichtingsbesturing mee. Nieuwe protocollen en standaarden maken hun intrede, waardoor de mogelijkheden voor flexibele en geavanceerde verlichtingssystemen blijven groeien. Een van de meest opvallende ontwikkelingen is de introductie van de draadloze DALI, bekend als DALI+. Door deze draadloze oplossing kunnen gebruikers profiteren van flexibiliteit bij renovaties of op moeilijk bereikbare locaties waar bedrading niet praktisch is. Belangrijk om op te merken is dat DALI+ niet simpelweg een vertaling van draadloze protocollen naar het bedrade DALI-protocol is, maar een op zichzelf staand draadloos systeem dat direct draadloze DALI-commando's ondersteunt. Om draadloze connectiviteit mogelijk te maken, wordt hier Thread gebruikt als mesh-netwerkdrager. Deze zorgt voor de betrouwbare verzending van besturingscommando's tussen de armaturen.

Opvallend: veel ronde vormen in de decoratieve verlichting

26 NELECTRA MONITORT DE MARKT

Een andere belangrijke speler in het draadloze landschap is “Matter”, een open connectiviteitsprotocol die interoperabiliteit bevordert tussen verschillende slimme apparaten in een smart home-omgeving. Met Matter kunnen apparaten van verschillende fabrikanten naadloos samenwerken, wat resulteert in een meer geïntegreerd en samenhangend ecosysteem van slimme apparaten. Net als DALI+ maakt Matter gebruik van Thread als een van de onderliggende communicatietechnologieën, met als doel interoperabiliteit in smart home-ecosystemen te garanderen.

De opkomst van draadloze technologieen zoals DALI+ en Matter belooft een spannende toekomst voor verlichtingsbesturing, waarin flexibiliteit, interoperabiliteit en gebruiksgemak centraal staan. Met deze nieuwe mogelijkheden kunnen gebruikers genieten van geavanceerde verlichtingssystemen die naadloos integreren met andere slimme apparaten, en zo een nieuwe dimensie toevoegen aan hun woon- en werkomgeving.

Trends in de installatiewereld

Op Light+Building werden net als op de vorige edities ook een paar hallen gewijd aan installatiemateriaal. Pieter Feys, voorzitter van de werkgroep Oost-Vlaanderen en de themagroep duurzaamheid binnen de werkgroep installatie, bezocht dat gedeelte van de beurs en kwam naar huis met volgende trends:

• Het aanbod van laadpalen is sterk uitgebreid! Alle mogelijke kleuren en designs: kleine en grote ontwerpen, met of zonder display, toestellen om in de tuin te integreren, AC èn DC… Vooral de kleinere 50kW DC-laders zijn nieuw! Voorheen waren DC laadpalen enkel mogelijk in grote installaties voor publieke parkings of grote bedrijven. Nu kunnen die dus ook ingezet worden bij kmo’s, winkels of kleine kantoren waar mensen slechts kortstondig zijn en er snel geladen moet worden.

• De energiemanagementsystemen zijn volwassen geworden. Twee jaar geleden werden flarden aangeboden, onderdelen van een geheel, zonder dat er overkoepelend gewerkt werd. Nu zijn er heel mooie geïntegreerde oplossingen beschikbaar, zowel voor particulier, tertiair als industrieel gebruik.

• De grootste trend was duurzaamheid. Bepaalde fabrikanten hadden een klimaatneutrale beursstand, anderen hadden geïnvesteerd in productreeksen met gerecycleerd plastic (vaak uit de oceanen). Er was ook aandacht voor het verpakkingsmateriaal: compactere verpakkingen, recycleerbaar verpakkingsmateriaal,… In het duurzaamheidsverhaal kunnen energiemanagementsystemen als IoT een belangrijke rol spelen. Die systemen werden bovendien

Led-technologie

Met de voortdurende vooruitgang in led-technologie evolueert de verlichtingsindustrie op een razendsnel tempo. Op de recente Light+Building konden we getuige zijn van enkele opmerkelijke ontwikkelingen die de toekomst van verlichting verder vormgeven.

Zo werden er bijvoorbeeld grote stappen gezet om het led-spectrum steeds dichter bij de ideale curve van daglicht te brengen. Verder ontdekten we high

veel eenvoudiger gemaakt, zodat steeds meer professionelen ermee aan de slag kunnen.

• Specifiek voor de industrie was er een sterke aanwezigheid van SPE (Single Pair Ethernet). Het klassieke Ethernet verbindt alle hogere niveaus in de automatiseringspiramide, maar is vaak ongeschikt om het laagste veldniveau te koppelen. De SPE-technologie breidt het prestatieprofiel van het klassieke Ethernet op dit punt aanzienlijk uit. Waar voorheen twee aderparen nodig waren voor de overdracht van Fast Ethernet (100 Mbit/s) of vier aderparen voor Gigabit Ethernet, maakt Single Pair Ethernet de gegevensoverdracht via slechts één getwist aderpaar (single pair) mogelijk. Dit biedt nieuwe mogelijkheden om compacte apparaten, sensoren en actoren direct vanaf het veldniveau aan te sluiten.

NELECTRA MONITORT DE MARKT 27

Bij de buitenverlichting ontdekten we een toename van armaturen met laadinfrastructuur en flexibele zonnepanelen.

efficiency leds en circadiaanse verlichting, een opmerkelijke led-toepassing.

Daar valt zo veel over te vertellen, dat we hier graag op terugkomen in een afzonderlijk artikel in de volgende editie van ElektroVisie.

Andere hoogtepunten

Energiemanagement en energiesystemen waren prominente thema's in verschillende hallen, waar bezoekers de nieuwste ontwikkelingen op dit gebied konden verkennen. Daarnaast was er de opvallende ‘Chinese hal 10’, waar tal van Chinese fabrikanten hun hoogwaardige producten tentoonstelden. Deze hal bood een fascinerende inkijk in de bloeiende verlichtingsindustrie van China en presenteerde een scala aan kwalitatieve producten die de aandacht trokken van bezoekers over de hele wereld.

Een ander hoogtepunt van Light+Building 2024 waren de hallen 11 en 12, volledig gewijd aan gebouwautomatisatiesystemen. Hier stonden heel wat

belangrijke fabrikanten met imposante stands die soms wel een kwart van een hal in beslag namen. Deze bedrijven presenteerden geavanceerde systemen voor gebouwautomatisatie, die bijdragen aan efficiënter energiegebruik, verbeterde veiligheid en comfort in gebouwen van alle soorten en maten.

Inspirerend

Light+Building was dit jaar dus opnieuw een evenement dat de verwachtingen overtrof en een inspirerende blik bood

op de toekomst van verlichting en gebouwtechnologieën. Ondanks de afwezigheid van enkele grote namen, bood de beurs een schat aan innovatieve producten en inzichten die de industrie blijven stimuleren en transformeren.

Dankzij de mix van vertrouwde elementen en baanbrekende innovaties was deze internationale vakbeurs meer dan het bezoeken waard.

 Wouter Wissink (Technologisch adviseur Volta)

Er

28 NELECTRA MONITORT DE MARKT
Opvallend waren de modulaire railsystemen die door veel fabrikanten van kantoorverlichting werden gepresenteerd. werden grote stappen gezet om het spectrum van leds steeds dichter bij de ideale curve van daglicht te brengen.

EN 61439-2: wat zegt de norm voor verdeelborden in vermogen-installaties?

Een elektrisch verdeelbord is het kloppend hart van de elektrische installatie. Van hieruit wordt elke verbruiker van stroom voorzien.

Het is van groot belang dat het verdeelbord aangepast en correct gedimensioneerd is aan de noden van de elektrische installatie. En daar bestaan normen voor!

Een elektrische laagspanningsinstallatie moet in België voldoen aan het AREI (Boek 1). In een elektrische installatie mogen enkel veilige elektrische machines, toestellen en leidingen aangewend worden. Dat betekent dat ze moeten gebouwd zijn volgens de regels van goed vakmanschap en dat ze in geval van foutloze installatie en onderhoud, en toepassing volgens hun bestemming, zowel de veiligheid van personen als het behoud van goederen niet in gevaar mogen brengen. Het elektrisch materieel moet voldoen aan de Europese richtlijnen en de Europese normen.

Elektrische verdeelborden

Er is ook een Europese norm voor elektrische borden: de EN 61439 (laagspanningsschakel- en verdeelinrichtingen). Deze bevat een aantal onderverdelingen:

EN 61439-1: Algemene regels

EN 61439-2: Vermogensschakel- en verdeelinrichtingen

EN 61439-3: Verdeelborden bedoeld voor bediening door ondeskundig personeel

EN 61439-4: Bijzondere eisen voor bouwkasten

EN 61439-5: Inrichtingen bestemd voor verdeelkasten in openbare netwerken

EN 61439-6: Railkokersystemen

EN 61439-7: Inrichtingen voor specifieke toepassingsgebieden zoals jachthavens, kampeerterreinen, marktplaatsen, laadstations voor elektrische voertuigen, …

Verdeelborden voor vermogen-installaties

Daarnaast krijgen de verdeelborden voor vermogen-installaties ook een norm: de EN 61439-2, vermogensschakel- en verdeelinrichtingen voor geïnstrueerde personen.

De kenmerken van de schakelinrichting moeten de compatibiliteit waarborgen met de toegekende grootheden van de stroomketens en met de status van de installatie waarmee hij verbonden is. Bovendien moeten ze door de fabrikant van de schakelinrichting gespecificeerd worden aan de hand van een aantal kenmerken. Een belangrijk kenmerk is de volgende: bestemd voor gebruik door vakbekwame personen of door leken. De borden volgens EN 614392, de vermogensschakel- en verdeelinrichtingen zijn dus uitsluitend te bedienen door vakbekwame en/of bevoegde personen. Het betreft zowel verdeelborden van klasse I als van klasse II.

Klasse I: Alle aanraakbare geleidende delen van de verdeelborden moeten met elkaar en met de beschermingsleiding van de voeding of via een beschermingsgeleider met de aarding verbonden zijn. Deze verbindingen mogen gerealiseerd worden via metalen schroefverbindingen, een afzonderlijke beschermingsleiding, lassen of andere geleidende verbindingen.

Klasse II: Bescherming door totale isolatie. Bij bescherming tegen onrechtstreekse aanraking door volledige isolatie moet zijn voldaan aan de volgende bepalingen:

a) Het materiaal moet volledig omgeven zijn door isolerend materiaal dat voldoet aan de eisen van dubbele of versterkte isolatie. De omhulling moet zijn voorzien van het merkteken dat van buitenaf zichtbaar moet zijn (dubbel vierkant).

b) De omhulling mag op geen enkele plaats zo worden doorbroken door geleidend delen, dat de mogelijkheid bestaat dat een foutspanning buiten de omhulling wordt gebracht.

Bouwvormen van verdeelborden

Bij het ontwerp van een verdeelbord moet er een keuze gemaakt worden tussen de verschillende bouwvormen.

Om elektrische risico’s te beperken en de veiligheid voor verbruikers te vergroten, zijn er binnen de norm EN 61439 verschillende bouwvormen opgenomen. Dit zijn er vier in zeven variaties: 1, 2a, 2b, 3a, 3b, 4a en 4b. Hierbij heeft bouwvorm 1 geen interne afschermingen en is bouwvorm 4b volledig gecompartimenteerd. Bouwvorm 1 wordt vaak gebruikt voor besturingspanelen met lage kortsluitvermogens en componenten die veilig aan te reiken zijn. Bouwvorm 4a of 4b zien we meestal bij grotere verdelers in de industrie en in ziekenhuizen.

TECHNISCHE INFO 29

Wegwijs in IoT, OT en cybersecurity

IoT en OT … ze dringen steeds vaker binnen in de huiskamer van de gewone consument. Ze zijn immers in staat om het leven eenvoudiger en comfortabeler te maken. Wat veel eindgebruikers niet beseffen is dat IoT en OT vaak beveiligingsrisico’s met zich meebrengen. Het is dan ook uitermate belangrijk om ervoor te zorgen dat alle geconnecteerde apparaten correct geconfigureerd zijn en ook regelmatig bijgewerkt worden om mogelijke cyberdreigingen te voorkomen.

Wat is cybersecurity?

Cybersecurity verwijst naar elke technologie, maatregel of praktijk om cyberaanvallen te voorkomen of hun impact te verminderen. Het beschermt de systemen, toepassingen, computerapparaten, gevoelige gegevens en financiële activa van individuen en organisaties tegen alles, van eenvoudige en vervelende computervirussen tot geavanceerde en kostbare Ransomware-aanvallen.

Een succesvolle cybersecurity-benadering heeft meerdere lagen van bescherming verspreid over de computers, netwerken, programma’s of gegevens die men veilig wil houden. In een organisatie moeten de mensen, processen en technologie elkaar allemaal aanvullen om een effectieve verdediging tegen cyberaanvallen te creëren.

Vandaag de dag is cybersecurity bijzonder uitdagend. Niet alleen zijn er ondertussen meer apparaten dan mensen, de aanvallers worden ook steeds innovatiever. Cyberaanvallen zijn meestal gericht op het verkrijgen van toegang tot, het veranderen van of het vernietigen van gevoelige informatie. Vaak wordt ook geld afgeperst via Ransomware of wordt de normale werking onderbroken.

Is er een verschil tussen IoT enOT?

Jawel!

Het Internet of Things (IoT) is een onderling verbonden netwerk van fysieke apparaten (zoals computers, sensoren en machines) en software (applicaties) die samenwerken om processen te automatiseren en te stroomlijnen. Deze apparaten kunnen gegevens verzamelen en uitwisselen, en kunnen variëren van alledaagse huishoudelijke apparaten tot geavanceerde toestellen.

Operationele Technology (OT) is een verzamelnaam voor systemen die gebruikt worden voor het beheer van operationele installaties, toestellen, apparaten in de fysieke wereld, zoals het aansturen en monitoren van installaties, toestellen, apparatuur. Het kan gaan om het uitlezen van sensoren of het inschakelen van een toestel, installatie of schakelaar op basis van een bepaalde conditie. OT zal ook een grotere gaan spelen bij ons thuis.

Via een aantal voorbeelden wordt het verschil ongetwijfeld duidelijker, zie tabel hiernaast.

Samengevat: IoT en OT zijn beide technologieën die apparaten en systemen met elkaar verbinden, maar ze worden gebruikt in verschillende contexten. IoT is meer gericht op het verbinden van apparaten voor gegevensverzameling en -uitwisseling, terwijl OT zich richt op het beheer van operationele toepassingen in de fysieke wereld.

30 TECHNISCHE INFO

Het Internet of Things (IoT)

Slimme thermostaten kunnen de temperatuur in huis regelen op basis van instellingen en een schema

Slimme beveiligingscamera’s kunnen uw eigendom bewaken en waarschuwen voor mogelijke indringers

Slimme rookmelders kunnen u waarschuwen voor rook of koolmonoxide in uw huis

Met slimme deursloten kan u uw deuren vergrendelen en ontgrendelen met de smartphone

Slimme koelkasten kunnen laten zien wat er in de koelkast zit, wanneer u niet thuis bent.

Met slimme stekkers kan u apparaten op afstand in- en uitschakelen met een smartphone

Slimme luidsprekers kunnen muziek afspelen, vragen beantwoorden, nieuws en weerupdates geven en nog veel meer

U kan slimme verlichting in huis bedienen met uw smartphone

Slimme deurbellen kunnen laten zien wie er voor de deur staat, zelfs als u niet thuis bent

Robotstofzuigers kunnen het huis schoonmaken zonder dat u zelf hoeft te stofzuigen.

Operationele Technology (OT)

Ze kunnen ook energie besparen door de verwarming of airconditioning uit te schakelen wanneer u niet thuis bent

Sommige camera’s kunnen bediend worden via een smartphone-app, zodat u uw eigendom op afstand kunt bekijken

Sommige kunnen een melding naar uw smartphone sturen als ze rook detecteren

U kan ook virtuele sleutels aan familie en vrienden geven, zodat ze toegang krijgen tot uw huis wanneer u niet thuis bent

Ze kunnen ook bijhouden wanneer voedsel op het punt staat te bederven en u zelfs receptsuggesties geven op basis van wat er in uw koelkast zit.

U kan ze ook instellen om op bepaalde tijden aan of uit te gaan, wat handig kan zijn voor apparaten zoals koffiezetapparaten of lampen

Slimme luidsprekers kunnen bediend worden met uw stem, wat handig kan zijn als u uw handen vol hebt

U kan de helderheid en kleur van de lichten aanpassen en zelfs instellen om op bepaalde tijden aan of uit te gaan

Ze kunnen ook opnemen wie er aan de deur komt, wat handig kan zijn voor beveiligingsdoeleinden

Ze kunnen geprogrammeerd worden om op bepaalde tijden te werken en terugkeren naar hun laadstation wanneer hun batterij bijna leeg is

TECHNISCHE INFO 31

De invloed van supraharmonischen op differentieelbeveiligingen

Het gedrag van differentieelbeveiligingen bij supraharmonischen wordt door de huidige normen niet getest. In dit artikel wordt de werking van de differentieel en zijn gedrag onder invloed van supraharmonischen geanalyseerd. De conclusie van dit artikel is dat de eisen die gesteld worden, niet volstaan om een correcte werking van de differentieelbeveiliging te garanderen.

Opbouw en werking van een differentieelbeveiliging

Het doel van een differentieel is om de veiligheid van de elektrische installatie en zijn gebruikers te garanderen. Wanneer de isolatie van de geleiders van een toestel sterk degradeert kan een massafout ontstaan met als gevolg dat de behuizing van het toestel onder spanning komt te staan. Deze situatie vormt een risico op brand, elektrische schokken of beschadigingen van apparatuur. Om dit te voorkomen wordt een toestel verbonden met de beschermingsgeleider, waardoor er bij een massafout een lekstroom vloeit. Deze lekstroom wordt gedetecteerd door de differentieelbeveiliging, waarna deze de elektrische installatie afschakelt.

De twee voornaamste kenmerken van een differentieel zijn de I∆n en het type. Conform IEC 61008-1 mag een differentieel niet trippen bij een lekstroom die kleiner is dan 0.5 I∆n en moet hij in werking treden als deze groter of gelijk is aan I∆n. Het type geeft de gevoeligheid voor het soort golfvorm weer:

• Type AC – Detecteert enkel wisselstroom, en is verboden in België.

• Type A – Detecteert zowel wisselstroom als gelijkstroom met pulsen zolang de DC-componenten kleiner zijn dan 6mA. De geldende norm is: IEC 61008-1.

• Type B – Detecteert wisselstroom, gelijkstroom met pulsen zolang de DC-componenten kleiner zijn dan 10 mA of 0.4 I∆n en harmonischen tot 1 kHz en lekstromen gegenereerd door lijn-gecommuteerde omvormers. De geldende normen zijn: IEC 61008-1 en IEC 62432.

• Type B+ - Detecteert hetzelfde als een type B differentieel, maar blijft correct functioneren tot frequenties van 20 kHz. Deze differentieel wordt niet globaal gebruikt en is momenteel enkel opgenomen in de Duitse norm. De geldende normen zijn: DIN VDE 0664-400:2020-03. De werking van een differentieel is gebaseerd op de eerste wet van Kirchhoff. Indien de som van de stromen in de actieve geleiders niet gelijk is aan 0, dan vloeit er een lekstroom. Een type A differentieel is opgebouwd uit twee delen: een magnetische kern waarrond iedere actieve geleider is gewikkeld, een secundair circuit met een optioneel filter (EC) en een elektromechanisch relais (fig 1). De functie van de magnetische kern is identiek als die van een transformator. De stroom in de actieve geleiders veroorzaken een flux in de kern. In foutloze werkingstoestand heffen de fluxen van de actieve geleiders elkaar op.

Wanneer er een lekstroom vloeit, dan is dit niet het geval en vloeit er een flux door de kern. Deze flux induceert een spanning in het secundair circuit die zijn ontstaan probeert tegen te werken, waardoor er een stroom vloeit. Als deze stroom voldoende groot is om de magnetische flux van de permanente magneet voldoende te verzwakken, dan tript de differentieel. Doordat de principiële opbouw van een differentieel analoog is aan die van een transformator kennen zij een gelijkaardig frequentiegedrag. Bij gelijkstroom zal de magnetische kern verzadigen waardoor de differentieel blind wordt. Naarmate de frequentie van de lekstroom stijgt, daalt de gevoeligheid sterk. De oorzaak hiervan is de frequentieafhankelijkheid van de inductieve reactantie, de hysterisverliezen, de wervelstroomverliezen en magnetische permeabiliteit.

Een type B differentieel bevat in tegenstelling tot een type A een elektronische schakeling. Als gevolg is een type B differentieel steeds spanningsafhankelijk. Om de gevoeligheid van een B-type differentieel te verhogen wordt, naast de kern die ook aanwezig is bij een type A, een tweede kern toegevoegd. De tweede kern wordt vervaardigd uit een nanokristallijn magnetisch materiaal en heeft hierdoor een hoge permeabiliteit die minder frequentieafhankelijk is. Op de secundaire van de kern wordt een draaggolfsignaal met gekende frequentie gegenereerd die de kern net niet verzadigd. De stroom die daar vloeit is dan gemiddeld over een periode nul. Wanneer er een lekstroom vloeit zal de kern in verzadiging treden. De elektronische schakeling zal vervolgens de differentieel doen trippen [1].

Referenties

[1] Panda, R. K., & Veeramalla, J. (2016). Behavior modeling of a type B RCD. 2016 IEEE 1st International Conference on Power Electronics, Intelligent Control and Energy Systems (ICPEICES), 1-6. https://doi. org/10.1109/ICPEICES.2016.7853100

[2] Czapp, S., & Tariq, H. (2021). Behavior of Residual Current Devices at Frequencies up to 50 kHz. Energies, 14(6), Article 6. https://doi.org/10.3390/en14061785

[3] Möller, F., Blanco, A. M., & Meyer, J. (2023). Characteristic leakage current of household devices and their impact on the tripping behaviour of residual current devices. Electric Power Systems Research, 214, 108832. https://doi.org/10.1016/j.epsr.2022.108832

32 TECHNISCHE INFO

Figuur 1: Opbouw van een differentieel type A (boven) en B (onder) [2].

Het ongevoelig worden van differentiëlen door supraharmonischen

Het incorrect functioneren van een beveiliging wordt in twee categorieën opgedeeld: het te vroeg trippen en het blind worden. De internationale normen van differentiëlen type B garanderen een correcte werking tot een frequentie van 1 kHz. Uit experimenten volgt dat het ongevoeliger worden van differentiëlen bij supraharmonischen een probleem kan vormen. De mate van ongevoeligheid is hierbij afhankelijk van de frequentie en de ratio supraharmonischen ten opzichte van de fundamentele stroom.

Figuur 2: Schematische weergave van differentieel in combinatie met EMC-filter [3]

Een EMC-filter wordt vaak gebruikt om de ruis in een signaal af te voeren naar de aarde. Door de verbinding met de grond en het hoogfrequent karakter van supraharmonischen, kunnen zij ervoor zorgen dat er een supraharmonische lekstroom vloeit. Bij een puur supraharmonische lekstroom daalt de gevoeligheid van de differentieel sterk.

In het onderzoek beschreven in [2] wordt een lekstroom met een frequentie van respectievelijk 2kHz, 5 kHz, 10kHz, 20kHz en 50 kHz aangelegd aan drie differentiëlen van het type A en twee van het type B, met een variërende stroomgrootte van 0.5 I∆n tot 15 I∆n

Geen enkele differentieel tript bij een lekstroom kleiner dan 10 I∆n. Voor frequenties hoger dan 5 kHz tript geen enkele differentieel bij een lekstroom kleiner dan 15 keer I∆n. Ondanks deze hoge waarden, vormt dit niet noodzakelijk een probleem voor de persoonsbeveiliging. De maximale grootte van I∆n wordt op basis van het risico op ventriculaire fibrillatie geselecteerd. De IEC/TS 60479-2 geeft maximale lekstroom weer in functie van de frequentie tot en met 1 kHz. Zo dient er volgens de norm bij een lekstroom van 1 kHz slechts onderbroken te worden, wanneer deze 14 I∆n overschrijdt. Voor frequenties hoger dan 1 kHz zijn er (nog) geen waarden opgenomen, waardoor de impact op de veiligheid slechts beperkt geëvalueerd kan worden.

Als de lekstroom een fundamentele component bezit, dan wijst dit op een elektrische fout die dient onderbroken te worden. Doordat de differentieel, zo goed als, ongevoelig is voor supraharmonischen zal deze slechts onderbreken als er voldoende fundamentele stroom vloeit.

Besluit

Differentiëlen zijn ongevoelig voor supraharmonischen. Als gevolg zullen zij niet vroegtijdig trippen bij onvermijdbare lekstromen door filters. Wanneer de lekstroom een fundamentele component bevat, dan blijven differentiëlen van type A en B correct werken. Het gebrek aan supraharmonischen normen vormt een beperking voor het evalueren van de impact op de veiligheid van differentiëlen. Tenslotte dient het nut van een differentieel type B+ geherevalueerd te worden.

 Ing. Idries Urkens (UGent)

TECHNISCHE INFO 33

Keuring van uw elektrische installatie (1)

Elektriciteit is niet meer weg te denken uit onze samenleving. Maar er moet zorgvuldig mee omgesprongen worden. Een elektrische installatie in slechte staat of een onzorgvuldig gebruik van elektriciteit kan immers een ernstig risico inhouden voor de veiligheid van personen en het behoud van goederen. Nietconforme elektrische installaties kunnen brand of elektrocutie veroorzaken. Daarom moet een elektrische installatie verplicht gekeurd worden. En omdat deze keuringen uitermate belangrijk zijn, maken wij in ElektroVisie ruimte voor een artikelenreeks rond dit boeiende onderwerp. In dit eerste artikel belichten we de algemene principes.

Tijdens de controle wordt nagegaan of uw elektrische installatie voldoet aan de voorschriften van het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI). De controle moet uitgevoerd worden volgens “Boek 1 - Installaties op laagspanning en zeer lage spanning”, bij elke:

• ingebruikstelling (vóór u de installatie in gebruik neemt)

• belangrijke wijziging of uitbreiding van de installatie

• verzwaring van de aansluiting

• verkoop van een woning met een oude installatie.

Controles van de elektrische installaties

Elke elektrische installatie op lage of zeer lage spanning, zelfs deze gevoed door een privé-installatie zoals de vaste, verplaatsbare of mobiele stroomgeneratoren, moet vóór de ingebruikname en regelmatig periodiek het voorwerp uitmaken van een controle volgens de voorschriften van Boek 1 (AREI).

Volgende controles moeten er uitgevoerd worden op de elektrische installatie van de huishoudelijke en de niet-huishoudelijke installaties:

• Gelijkvormigheidscontrole vóór de ingebruikname

• Controlebezoek

Voor de huishoudelijke installaties zijn er bijkomend, enkel voor “oude elektrische installaties”, met elektriciteit van vóór 1 oktober 1981:

• Controle bij verkoop

• Controle bij verzwaring van aansluiting

Uitvoering controles

De controles hebben betrekking op de overeenstemming met de voorschriften van Boek 1 en zijn verplicht uit te voeren door een erkend organisme. De elektrische installatie staat buiten spanning en/of moet buiten spanning kunnen gezet worden tijdens deze controles.

De gelijkvormigheidscontrole of het controlebezoek omvat:

- de administratieve controles;

- de visuele controles;

- de controles door beproeving;

- de controles door meting.

Controleverslag

Na de controle moet er een verslag opgesteld worden die in het dossier van de elektrische installatie moet bewaard worden. Een kopie van dit verslag wordt gedurende ten minste 5 jaar bijgehouden door het erkend organisme dat de controle heeft uitgevoerd. Het verslag moet aan de eigenaar, beheerder of uitbater hetzij schriftelijk hetzij onder elektronische vorm overgemaakt worden.

Wat met installaties met een inbreuk?

Voor de gelijkvormigheidscontrole geldt dat geen enkele elektrische installatie -of een deel ervan- waarvoor inbreuken tegenover Boek 1 werden vastgesteld in gebruik mag genomen worden. Bij inbreuken volgt een controlebezoek. De werken, nodig om de tijdens het controlebezoek vastgestelde inbreuken te doen verdwijnen, moeten zonder vertraging worden uitgevoerd en alle gepaste maatregelen worden genomen opdat, indien de installatie in dienst blijft, deze inbreuken geen gevaar vormen voor de personen of goederen.

Voor huishoudelijke installaties wordt bovendien:

- het nazicht op de verdwijning van de inbreuken verricht door het erkend organisme dat het controlebezoek heeft uitgevoerd; - de Federale Overheidsdienst die energie onder zijn bevoegdheid heeft, binnen een termijn van één jaar door het erkend organisme dat het controlebezoek heeft uitgevoerd, ingelicht van het bestaan van inbreuken ingeval geen gevolg wordt gegeven aan het in orde brengen van de installatie.

In de volgende edities van ElektroVisie gaan we dieper in op de uitvoering van de elektrische controles: de administratieve en visuele controles, de controles doorbeproeving en meting.

 Rudy Van den Bergh Innovation & Training manager ElectroTest

info in “Boek 1 - Installaties op laagspanning en zeer lage spanning”

Hoofdstuk 6.4. Gelijkvormigheidscontrole vóór de ingebruikname

Hoofdstuk 6.5. Controlebezoeken

Afdeling 8.4.1. Controlebezoek van een oude huishoudelijke elektrische installatie van een wooneenheid voor elke verzwaring van de aansluiting op het openbaar verdeelnet

Afdeling 8.4.2. Controlebezoek van een oude huishoudelijke elektrische installatie van een wooneenheid bij verkoop

Afdeling 9.1.3. Installaties die bij een gelijkvormigheidscontrole of een controlebezoek in inbreuk zijn

Afdeling 9.1.4. Installaties die bij een controlebezoek van een oude huishoudelijke installatie in inbreuk zijn.

34 TECHNISCHE INFO

De mens achter….

Kent u onze voorzitters? De mensen die -vaak achter de schermen- hun uiterste best doen om van Nelectra een levendige, interessante federatie te maken en die mee hun schouders zetten onder onze talrijke initiatieven. De kans is inderdaad groot dat u hen al tegen het lijf liep en met hen van gedachten wisselde. Maar wie is nu de mens achter die professional? Wat doet hij in zijn vrije tijd en waar ligt hij wakker van?

Vanaf nu reserveren wij de laatste pagina van ElektroVisie om onze voorzitters één voor één aan u voor te stellen. In dit nummer is het de beurt aan Olivier Snauwaert, nationaal ondervoorzitter en voorzitter van de werkgroep Vlaams-Brabant.

Wat is het eerste dat u doet als u 's morgens opstaat?

Het alarm uitzetten (lacht). Daarna maak ik het ontbijt klaar en geniet ik er samen met mijn gezin van.

Wat is uw lievelingsgerecht?

Ik hou vooral van de wijn bij het eten. Ik kan enorm genieten van hoe de wijn nog beter tot zijn recht komt bij het gerecht.

Hoe komt u tot rust?

In het weekend ga ik graag fietsen met “Les cyclistes”, een fietsclubje onder vrienden. Heerlijk om te fietsen in de natuur en in de bergen, terwijl we dan helemaal nergens aan hoeven te denken.

Hoe brengt u graag uw vrije tijd door?

Ik vind het leuk om uitstapjes te doen met mijn gezin en samen nieuwe plekken te ontdekken. Afgelopen zomer hebben we in Maastricht bijvoorbeeld een boottocht op de Maas gemaakt en de mergelgrotten bezocht.

Op welke verwezenlijking bent u trots?

Ik heb “La Cannibale” gefietst. Dat is een mythische tocht van 173 kilometer, met maar liefst 6 cols: 2 x de Mont Ventoux, Col de l'Homme Mort, Col St-Jean, Col de Perty en Col d'Aulan. Samen goed voor een totaal van 4.564 hoogtemeters.

Waar wordt u blij van?

Oprechte mensen! Mensen die zijn wie ze zijn en zeggen wat ze denken.

Welke uitvinding in de elektrosector zou uw leven gemakkelijker maken?

Batterijen die niet meer moeten vervangen of opgeladen worden.

Wat is uw levensmotto?

Geloof niet wat je leest. Geloof niet wat je hoort. Geloof niet wat mensen je vertellen. Geloof pas iets, wanneer je er zelf van overtuigd bent.

Stel dat u morgen verplicht zou worden om van job te veranderen: waarvoor zou u kiezen?

Ofwel schrijnwerker ofwel tuinman.

9 VRAGEN AAN 35
Olivier Snauwaert nationaal ondervoorzitter Nelectra

CEBEO 2024 TECHNOLOGIE

PROFESSIONELE BEURS

VOOR DE ELEKTRO-INSTALLATEUR EN DE INDUSTRIE

De wereld verandert voortdurend en onze sector staat voor heel wat uitdagingen. Van dinsdag 14 tot en met donderdag 16 mei laten we je kennismaken met de nieuwste producten, oplossingen en mogelijkheden voor de residentiële, tertiaire en industriële markt. Samen met zo’n 150 topfabrikanten dompelen we je onder in alle innovaties op vlak van elektrotechniek en HVAC. Na je bezoek aan Cebeo Technologie ben je klaar voor de toekomst!

LET’S ENERGIZE OUR FUTURE 14-16 MAY BRUSSELS EXPO HALL 5 Schrijf je gratis in via de QR-code

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.