2019 - 04 - Spinner Magazine

Page 1

Jurassic Park Flippers shoppen

DPO EXPO 2019

Oktoberfest


Club van 100 In maart 2008 introduceerde de NFV de Club van 100. De Club bestaat uit personen en bedrijven die de NFV een warm hart toedragen. Zij betalen jaarlijks een bijdrage van 100 euro. Word ook Club van 100 lid! Dit zijn de voordelen: • Gratis toegang tot evenementen in het NFV Funhouse ( één toegangsbewijs per deelnemer) • Logovermelding op deze pagina en op de Club van 100 pagina op de NFV-site (met link) • Ingelijst logo op A4 formaat in het NFV Funhouse

• D eelname aan jaarlijkse Club van 100 bijeenkomst in het NFV Funhouse (voor deelnemer en introducé) Iedereen kan lid worden: leden, niet-leden, vriendenclubs, bedrijven, sponsors. In de afgelopen jaren is er geïnvesteerd in de eigen collectie flipperkasten en het NFV Funhouse in Veenendaal. Lid worden van de Club van 100 is eenvoudig: Stuur een e-mail naar Arie Pijl (Cv100@nfvpinball.nl) en hij helpt u verder. Of kijk eens op www.nfvpinball.nl/club-van-100.

Logoblok Club van 100 - NFV

www.kleurenklok.nl Een praktisch hulpmiddel om kinderen zelfstandig te leren werken

FQF Langedijk samen werken aan oplossingen

VAN DER PERK

2

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


Top stories

6 30 46 54

DPO EXPO 2019 Jurassic Park Stern Willy Wonka Willy Wonka: schermanimaties

Inhoud

Evenementen en competitie

15 Evenementenagenda 34 Toernooienoverzicht

Vereniging

14 20 22 53 62

Clubhuis: veranderingen in 2020 Vaarwel Ronald Klappe Even voorstellen: Harrolf Staal Ledenadministratie: incasso Start a new game

DPO EXPO 2019

Overig

Modding Madness POTC

16 21 24 28 36 40 46 56 62

Oktoberfest Flipperen in de media De gameroom van... Pinball on location: Gent, België Digital pinball: SNES DIY Pinstadium RGBW Shoppen en kopen! Modding Madness: POTC The Adventure Continues...

Shoppen en kopen!

Jurassic Park Stern

3


Ronald Eijkman

Van de redactie

Ronald Eijkman

De jaren tien We stormen af op het einde van een decennium. Als je mij vorig jaar zou hebben gezegd dat er grote veranderingen te verwachten zouden zijn in 2020, dan zou ik hebben gedacht: oh, 2020, dan hebben we nog even. Typisch gevalletje 4,99 is veel minder dan 5 Euro. We sluiten de jaren tien af. Mocht ik ooit nog eens kleinkinderen krijgen, dan zullen zij waarschijnlijk zo over deze periode spreken. In de jaren tien, toen flipperkasten met een LCD scherm gemeengoed werden. Echt ouderwets, zullen ze zeggen, een scherm om beelden te tonen. Er zal veel veranderen. Een flipperkast zal waarschijnlijk geen enkel mechanisch onderdeel meer hebben, maar geheel digitaal zijn. Niet zoals nu, waarbij de 3D-ervaring met een plat scherm wordt gesimuleerd. In plaats daarvan zullen alle onderdelen ook echt in 3D worden geprojecteerd, op basis van volumetrische data. Projectie is misschien een verkeerd woord, wellicht zullen we in staat zijn om deeltjes zo te manipuleren dat ze zich rangschikken en samen een hele flipperkast vormen. Een tijdelijke 3D print, niet van echt te onderscheiden. Maar dan zonder slecht functionerende switches. Of een te gevoelige slingshot. Of desnoods juist wel met al die gebreken. Wat jij wil. Heden ten dage zijn er mensen die het digitale flipperen op handen dragen, en een grote toekomst weggelegd zien voor een zorgeloos en virtueel flipperspel. Op het afgelopen DPO was er een stand met full- en midsize digitale flipperkasten. Ook heeft oud-voorzitter Guus Arens als een bevlogen flipperherder het digitale flipperevangelie gepredikt. In deze Spinner lees je erover.

4

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

We sluiten de jaren tien af. In de laatste paar Spinners hebben we over het einde van een tijdperk gesproken. Dat is in bepaald opzicht ook geheel terecht. Want Jan en Tonia stoppen ermee, en met hen een groot deel van het cateringteam. Ik ga nog niet zo heel lang mee, maar ik heb wel heel snel begrepen dat dit echtpaar van onschatbare waarde was en is voor de vereniging. Als je deze Spinner leest zullen zij nog niet zo heel lang geleden als NFV horecadirectie voor de laatste keer de deur van het clubhuis dicht hebben getrokken. Je zou het bijna als vanzelfsprekend gaan ervaren, dat op een drukke Funhouse Friday schijnbaar moeiteloos in korte tijd tientallen volledige maaltijden worden verzorgd. Jan en Tonia, bedankt! Jullie hebben ons verwend! Het bestuur heeft intussen gekeken hoe de ontstane leegte in de cateringhoek ingevuld kan gaan worden. Een update lezen jullie op pagina 14. Verder zal onze social-media-man-van-de-jaren-tien Ronald Klappe na zeven jaar zijn pen voor de NFV neerleggen en deze overdragen aan zijn opvolger Harrolf Staal. Over beide mannen kunnen jullie in deze Spinner lezen. Ondanks grote veranderingen zal deze Spinner verder voornamelijk vol staan met vertrouwde flipperproza. Wel zo fijn in een hectische wereld waarin het leven aan je voorbij gaat terwijl je andere plannen maakt. Ik wil jullie daarom een geweldig nieuw flipperjaar toewensen, geniet nog even rustig van de laatste dagen van de jaren tien en tot de nieuwe-decennium-borrel op 11 januari 2020!


Bas Vis

Van de waarnemend voorzitter

Bas Vis

DPO is voor alle (leef)tijden Het was zondagmiddag, het DPO weekend liep op zijn eind. De wedstrijden waren afgerond, de bezoekers liepen nog even langs de stands. Samen met Laurens (de penningmeester) en Rens (de secretaris) zat ik bij de NFV-entree/shoptafel. We praatten wat na over de gebeurtenissen van het weekend. Toch elke keer weer spannend, zo’n happening. Logistiek een uitdaging, financieel ook best spannend. Meer dan 70 vrijwilligers werkten samen om, zo had Laurens uitgerekend, zo’n 1200 bezoekers een leuk weekend te bieden. Dat was duidelijk weer gelukt zo stelden we samen vast. Het jaarlijkse DPO is een gelegenheid om nieuwe flippervrienden te maken maar het is ook leuk om zoveel bekende gezichten elke keer weer te zien. Eerder op de zondag had ik onze nieuwe Social Media-man (Harrolf Staal) kort rondgeleid terwijl Ronald Klappe van zijn laatste DPO ‘in functie’ een memorabel weekend maakte. Ere-lid Guus Arens ging op deze late zondagmiddag met niet aflatende ijver rond om mensen te overtuigen dat zo’n digitale mid-size flipperkast een uitkomst is voor de klein behuisde flipperliefhebber. Persoonlijk heb ik meer met stalen ballen, maar ik sponsorde zijn initiatief om een exemplaar voor het NFV Funhouse te realiseren. Aan de wand hingen nog steeds de zestien posters aan een lange waslijn. Een enkeling stopte om een setje te kopen en mee naar huis te nemen. Als ‘vaste klant’ (ik was er al bij voor de eeuwwisseling in Valkenburg, Scheveningen en Numansdorp) vind ik zo’n DPO steeds weer een bijzondere ervaring. De drukte van Leusden, de prachtige ridderzaal in Zwanenburg, het improviseren in Deventer met een kanoclub en frietkar,

het landelijke hotel in Steenwijk, de gezelligheid in Zeelst, de emotionele editie in Gouda, de gastvrijheid van Gerard en zijn kids in Amsterdam, allemaal edities om met plezier aan terug te denken. Daarna begon de geweldige reeks in Drunen, waar we elk jaar onszelf verbaasden dat het nog een beetje beter en groter kon. Tussendoor de waanzinnige happening in Eindhoven natuurlijk. Anno 2019 ligt de lat hoog. Die hoge verwachtingen werden waargemaakt. De IJsselhallen is echt een toplocatie. Wat een geweldig kastenaanbod hadden we weer. Plus een top team, waarvan een deel drie of vier dagen meehielp. De jongsten waren twintigers, terwijl er ook vaste krachten waren die nog uit de tijd stammen dat de nieuwste flipperkast nog elektro mechanisch was. Veel van de vaste krachten lopen al meer dan 15 jaar mee, maar het enthousiasme blijft onverminderd groot. Dat enthousiasme werkt aanstekelijk op anderen en zo komen er nieuwe mensen bij. Als ik, naast een lekker biertje in de bar, al iets gemist heb: dan was dat de interland Nederland – België… Bij de balie stonden intussen twee meisjes van circa tien jaar naar de posters te kijken. De vingertjes wezen in de richting van de exemplaren die ze het mooist vonden. Pa en ma twijfelden: gaan we de portemonnee trekken? Terwijl ze aanstalten maakten om hun dochters richting de uitgang te dirigeren, informeerde ik naar de voorkeur van de meiden. ‘De hamster’ (= No Good Gofers) zo gaf de één aan, terwijl de ander de poster van ‘de hond’ (= Junkyard) als voorkeur had. Ik rolde de twee posters op en gaf ze mee aan de meiden. Dat wordt ook een mooie herinnering :- )

5


Tekst: Bas Vis Foto’s: Martin Ayub (Pinball News), Rens Hooijmaijers, Mariska de Graaf

DPO EXPO 2019 Hèt flipperevenement in Zwolle

Het DPO-kernteam (Peter Geurtsen, Koen Martens, Edwin Nijs, Victor Stulemeijer en Jonathan Joosten) van de NFV oriënteerde zich voor 2019 op een nieuwe locatie voor het jaarlijks evenement. Na vijf edities in Brabant richtte de zoektocht zich op de noordelijke helft van Nederland. De IJsselhallen kwamen uit de bus omdat die goed voldeden aan de uitgangspunten: voldoende ruimte, goed bereikbaar en betaalbaar. Ralf de Klein trad toe tot het kernteam en werd het lokale aanspreekpunt en toen kon de voorbereiding goed van start gaan. Het weekend van 9-10 november was Zwolle het flipperhart van Nederland. Er stonden zo’n tweehonderd flipperkasten en er kwamen zo’n 1.200 bezoekers. Conclusie: een zeer geslaagd DPO!

6

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Een goede voorbereiding is het halve werk Als op vrijdagavond tweehonderd flipperkasten op poten staan en de stroomkabels zijn gelegd is dat de bekroning op heel veel uren voorbereiding. Het was weer een goed georganiseerde logistieke operatie die vakkundig werd uitgevoerd en zonder incidenten verliep. De meeste mensen weten intussen: daarvoor zijn er dan al veel uren besteed aan het benaderen van leveranciers, het regelen van transport en het nakijken van al die kasten. Flipperkasten transporteren blijft een vervelende klus, maar op deze manier en met meer dan dertig paar helpende handen is het een kwestie van even de tanden op elkaar. Het kost de nodige uren, maar dan heb je ook wat. Hofleverancier bij een DPO is anno 2019 de NFV zelf. Op zaterdag kon in het clubhuis de vloer een grondige poetsbeurt krijgen, want er stond geen kast meer. De DPO’s van de laatste jaren hebben meer dan 1.000 bezoekers, dus dan is er meer nodig dan de eigen collectie. Met de steun van Dieter van Es en zijn team en van Gameroom Etten wordt het pas echt een groot feest.


Het clubhuis wordt leeggehaald

De laatste jaren is Pinball Universe ook een vaste partner. We voelen ons bevoorrecht dat de truck vol met de nieuwste kasten steeds weer vanuit Duitsland naar Nederland komt. Een andere vaste partner is DiBo en die pakte dit jaar extra groots uit omdat het evenement vrijwel in hun achtertuin plaatsvond. Vanuit België kregen we, dankzij Carl Jacobs, ook een weekend lang de beschikking over een vijftal nieuwe kasten. Carl kon er zelf niet bij zijn, maar zijn kasten waren er wel: geweldig! Al jarenlang van onschatbare waarde: Marco Eijkenboom en Mark Bouwhuis (van DSA-AVL) die de bekabeling doen, want goede stroomvoorziening voor tweehonderd kasten is wel een aandachtspunt.

“In de laatste week waren er nog meer dan honderd aanmeldingen bijgekomen”

Ruimte voor een grote schoonmaak!

Opbouwen in Zwolle

Na het op poten zetten gaat de aandacht naar het zo goed mogelijk spelend maken van alle kasten. Het NFV-team had ook dit jaar weer een eigen ‘operatiekamer’, maar de meeste storingen konden gelukkig ‘op zaal’ verholpen worden. Met de meeste kasten was het een kwestie van puntjes op de spreekwoordelijke i zetten. Uitzondering was een Taxi die door een niet nader te noemen actief NFV-lid werd meegenomen. De body en de kop waren bij binnenkomst van elkaar gescheiden en de stekkers niet gemerkt. Gelukkig zijn er bij de TD goede puzzelaars. Ondertussen ging ook de voorbereiding bij de entreebalie verder. In de laatste week waren er nog meer dan honderd aanmeldingen bijgekomen en die enveloppen moesten nog klaargemaakt worden. Rond 22:30 uur ging de crew naar de bar voor een biertje. De meesten gingen daarna slapen, maar de liefhebbers van een broodje shoarma maakten nog een wandeling naar de binnenstad van Zwolle.

7


Flipperliefhebbers van Nederland verzamelt u allen! De planning van het DPO-team heeft diverse hoofdgroepen. Zo zijn er op- en afbouwers, NFV-ers die zich bekommeren om de kasten tijdens het evenement (Technische Dienst) en een uitgebreide groep wedstrijdleiders en scorekeepers. Daarnaast is er nog bezetting nodig voor de entree en voor de NFV-shop. Meer dan een decennium was dat een heel overzichtelijke planning: Jan & Tonia deden de ontvangst, op piekmomenten ondersteund (bijvoorbeeld aan het begin van de dag) door extra krachten. Dit jaar waren Jan & Tonia er niet bij. Dat viel veel vaste bezoekers op. Het leidde ook tot een bijzondere bezetting bij de entree op de zaterdagmorgen: waarnemend voorzitter Bas Vis, secretaris Rens Hooijmaijers en penningmeester Laurens Linssen; een echt uitvoerend bestuur daar in Zwolle. Toen in de zomermaanden de inschrijving voor het DPO van start ging, duurde het even voor de gang erin kwam. Zo’n nieuwe locatie is om meerdere redenen spannend. Hoe verloopt de samenwerking met de verhuurder? Lukt het om de cateraar ervan te overtuigen dat er echt veel mensen komen, ook om wat te eten? Maar ook: lukt het om flipperliefhebbers naar deze nieuwe plek te laten reizen? Dat laatste bleef lang een vraag. Pas in de laatste twee weken werd de onzekerheid weggenomen en steeg het aantal aanmeldingen aanzienlijk. De diversiteit aan bezoekers blijft bijzonder. Op de zaterdag komen de ‘weekendgangers’ al vroeg in de morgen. Om 10.00 uur stond er al een rij en de instroom bleef de eerste uren hoog. De nodige spelers uit de ons omringende landen (België, Duitsland), maar ook van (veel) verder. Er kwamen ook de nodige ‘dagjesmensen’, waarvan sommigen pas op het laatste moment hadden besloten om naar Zwolle te reizen. De uitgifte van polsbandjes en deelnamekaartjes voor de hoofdwedstrijd en de classicmatch ging gestaag door, constateerde de penningmeester.

8

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Entree van de IJsselhallen in Zwolle

Aandachtspunt: beperkte catering

DPO voor alle (leef) tijden!


De drukte bij de populaire kasten was de hele tijd groot en aan het eind van de zaterdagmiddag waren vrijwel alle kasten bezet. Het aantal bezoekers was toen opgelopen tot zo’n zeshonderd personen en in de recreatiezaal werd het langzaam subtropisch. Dorstlessen kon natuurlijk bij de bar tussen de zalen. De cateraar had de verhalen over de hoge bezoekersaantallen duidelijk niet geloofd. Het aanbod van snacks en maaltijden was beperkt en voor de liefhebbers van een koud pilsje was het ook even slikken: Bavaria uit blik. Het gevolg van dit schrale aanbod: rond 19.00 uur gingen veel bezoekers voor een maaltijd naar huis of naar de binnenstad van Zwolle die slechts op een paar minuten afstand lopen was. Op de zondag veranderde het beeld. Dat is traditioneel de familiedag. Kinderwagens, buggy’s, krukjes om bij de knoppen te kunnen, het kwam allemaal langs. Entree tot elf jaar was zoals altijd gratis en er gingen heel wat gele polsbandjes om smalle kinderpolsjes. De jeugdwedstrijd had zeker aantrekkingskracht, maar er waren veel kinderen die gewoon gezellig met papa en mama gingen flipperen. Veel van de ouders zijn al lang lid van de NFV. Vroeger gingen ze zelf voor de wedstrijd, nu voor de sfeer en het dagje samen uit.

De nieuwste flipperkasten op het DPO

Flippersnuisterijen

“Toen ze bijna een uur te laat arriveerden waren hun plaatsen vergeven”

Zondag: de traditionele familiedag

Natuurlijk zorgen de deelnemers aan de finaleronde dat ze op zondag op tijd binnen zijn. Dat was dit jaar niet anders. Er was wel een bijzonderheid: twee voormalig winnaars van het DPO hadden zich verslapen. Vanwege de afstand tot hun thuishonk hadden ze een hotelletje geboekt in Zwolle. ’s Nachts hadden ze de binnenstad van Zwolle verkend en hadden toen niet meer scherp hoe laat ze precies verwacht werden bij de finales. Toen ze bijna een uur te laat arriveerden, waren hun plaatsen vergeven aan een aantal dankbare reserves. Op zondag liep het aantal bezoekers ook weer aardig op. Er werden misschien wat minder kaartjes verkocht, maar waarschijnlijk was het aantal bezoekers net zo hoog als op zaterdag. Bij de diverse stands was het ook aardig druk. De verkoop liep na 14.00 uur beter voor de grotere objecten. Als bezoeker ga je immers niet de hele tijd met die onderdelen of posters door de zaal lopen.

9


De evaluatie van Pinball News (Martin Ayub) This was almost like a ‘backto-basics’ DPO Expo with the concentration very much on the two game halls and the tournaments. There were no special guests and only limited seminars. However, that meant extra effort could be put into the 209 machines, getting valuable support from the vendors, and running the numerous tournaments.

Ook aandacht voor het digitale flipperen

Tussen de vele bezoekers was voormalig voorzitter Guus Arens druk bezig om mensen enthousiast te maken voor digital pinball. Ideaal voor mensen die minder ruimte hebben en toch willen flipperen. Ook nog eens ruime keus en geen onderhoud. Het DPO-team 2019 Veel gasten van hotel Campanile Zwolle die op vrijdag 8 november incheckten waren lid van het organisatieteam van het DPO Expo. Op vrijdag had de avondploeg (bestaande uit één persoon…) van het hotel het druk. Normaal hoefden er alleen wat gasten ingeschreven te worden, nu kwamen er dorstige mensen op bezoek die

na gedane arbeid het vochtverlies kwamen aanvullen. De Affligem blond smaakte goed en was al snel uitverkocht. Op zaterdagavond was er weer zo’n invasie. Toen werden er meerdere tafels bij elkaar geschoven voor een partij poker met twaalf personen. Pinball News reporter schoof ook aan. Daaromheen zat een groep die voor de gezelligheid ook een drankje nam. De nachtportier benadrukte dat er alleen om de punten/eer gespeeld mocht worden. Voor veel leden van het DPO-team is flipperen in zo’n DPO weekend bijzaak. Geweldig dat het elk jaar weer lukt om dit met vrijwilligers voor elkaar te krijgen. Veel dank allereerst aan het kernteam.

The move to a new venue will always cause a certain amount of disruption, but the detailed planning by the team of volunteers in the year prior meant everything fitted nicely into the space available, the machines were kept running very efficiently, and the tournaments all appeared to run smoothly and to schedule. The plan is to move the DPO Expo to somewhere in the west of the country next year, with work underway now to locate a suitable venue. We’ll put the details in the Pinball News Diary just as soon as we have them, and we plan to be there once again to bring you all the news and action from the DPO Expo 2020.

Zondagavond 21:00 De echte die-hards

10

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


Wedstrijdleiders Michel Lanters, Victor Stulemeijer en Koen Martens Het kernteam bestond uit: Edwin, Jonathan, Koen, Peter, Ralf en Victor. Daarnaast hielpen mee: Ad Jonker, Arco van Geest, Arie Pijl, Bart Volman, Bas van Doorn, Bas Vis, Bob van Leeuwen, Brian van Kuijk, Daniëlle van Kuijk, Dieter van Es, Edwin Nijs, Frank Douwenga, Ger Kamerling, Hans Kamp, Herman Hegeman, Jaap Valent, Jan & Tonia Meijer, Jeroen Boiten, Jeroen Boogers, Jeroen Geurtsen, Jeroen Twisk, Jim Jansen, Jos Hagenaars, Jos van Rixel, Jules Reivers, Karel Ruijbroek, Kevin Sultana, Kim van Geest, Koert van de Griendt, Laurens Linssen, Leo Leunis, Marcel Diks, Marcel van Kessel, Marco Eijkenboom, Marianne Winkel, Mark Bouwhuis, Martijn van Aken, Martijn van Lint, Martin Ayub, Maurice Schouten, Michael Meeuwisse, Michel Lanters, Michel Ots, Nils de Kleine, Norbert Broman, Peter Koch, Pieter Stoffelen, Rahiel Karamali, Rakesh Kanhai, Real Beckers, Rens Hooijmaijers, Ria Hegeman, Robin Koning, Rob Overdijk, Roel van der Kreeft, Roger Wijnands (pechvogel), Ronald Klappe, Ron van Kessel, Serf Schellen, Sopiko Esiava, Stan Kingma, Stephan van Es, Theo van Vroenhoven, Toon van Turnhout, Wido de Bont, Wijnand Klaver, Willem Bart Niesthoven, Winfred de Ruijter en Wouter van der Post. Bij elkaar zo’n vijfenzeventig NFV-ers! En dan ben ik vast nog mensen vergeten die ongevraagd hielpen bij het op- en afbouwen en de wedstrijden!

DPO-wedstrijd - hoofdtoernooi Ongeveer een kwart van de bezoekers op zaterdag nam deel aan de hoofdwedstrijd. Het evenement heet niet voor niets Dutch Pinball Open natuurlijk. Met bijna honderzestig spelers was de hoofdwedstrijd goed bezet. Wedstrijdleider Victor Stulemeijer had een mooie line-up geregeld. De oudste kast was de Comet uit 1984 (die verdraaid lastig te spelen was) en de nieuwste een Jurassic Park van Stern uit 2019 (waar de partijen vaak een stuk langer duurden).

De beste zesenvijftig spelers kregen aan het eind van de avond een uitnodiging om terug te keren op zondagmorgen. Bij de start om 9.30 uur ontbraken nog diverse spelers en door deze ‘no shows’ mochten enkele reserves alsnog instromen en kennismaken met de nieuwe opzet voor de volgende selectieronde: zeven strikes out. Dat werkte zo: in een wedstrijd met vier spelers kreeg de speler met de laagste score drie strafpunten, de nummer drie kreeg twee strafpunten, de nummer twee kreeg een strafpunt en de winnaar bleef zonder strafpunten. De spelers die op zeven strafpunten kwamen vielen af en dat ging zo door tot er twaalf spelers over waren. Via kwart- en halvefinales bleven er uiteindelijk drie spelers over die in een finale op drie kasten gingen uitmaken wie de winnaar van het DPO 2019 zou worden. Opvallend was de prestatie van Marcel Diks die het tot de halvefinale schopte en net de finale miste.

De deelnemers konden kiezen uit liefst vierentwintig kasten om hun kwaliteiten te tonen. De opdracht was simpel: zo hoog mogelijke scores neerzetten op acht zelfgekozen kasten met één joker om een extra score te halen. Koen Martens en Ralf de Kleine hadden gezorgd voor een nieuwe ontwikkeling bij de scorekeeping: QR-codes om de speler en de kast te identificeren. Daardoor was alleen nog een handmatige invoer van de gerealiseerde score nodig, die de speler vervolgens zelf moest bevestigen. Het systeem werkte vlot, met slechts een enkele hapering als de QR-code door reflectie of schaduw niet goed in beeld kwam. De spelers konden vervolgens op internet alle scores bekijken en de ontwikkeling van positie in de stand volgen. Met het verstrijken van de tijd waren er meer spelers die tussen hun partijen door de tussenstanden bekeken. Mag ik morgen mee doen of…. niet?

11


De finalekasten: F14 Tomcat, Fish Tales en Iron Maiden. De finale was dit jaar ook op schermen te volgen via opnames door een cameraopstelling die Jules Reivers had opgebouwd. Voor de kijkers op internet was er nog een nieuwtje: de partijen werden voorzien van commentaar door Jules Reivers en Ronald Oenema. De stream kan nog teruggekeken worden op https://www.twitch.tv/ southsidepinball/videos. Roy Wils liet zien dat hij niet veel wedstrijden nodig heeft om in goede vorm te blijven. Hij won op alle drie de kasten. De finale was daardoor kort maar hevig. Bart Volman eiste de tweede plaats voor zich op en liet Andreas Hedström uit Zweden achter zich. De uitslag: 1. Roy Wils 2. Bart Volman 3. Andreas Hedström

Winnaars DPO 2019: Roy Wils, Bart Volman en Andreas Hedström

Voor de volledige uitslag: https:// scores.nfvpinball.nl/dpo2019/ Het DPO – de overige wedstrijden Op zaterdag was er voor de dames een eigen kampioenschap. Een kleine twintig dames streden onder begeleiding van wedstrijdleider Michel Lanters en het was opnieuw Helen de Haan – Verbeek die de titel voor zich opeiste. Op de tweede plaats eindigde Nicol Brünglinghaus (D), terwijl Daniela Thomas (D) met de derde prijs huiswaarts ging. De Classic Match, met Serf Schellen opnieuw als wedstrijdleider, was dit jaar ook een ééndaags toernooi. In de voorbije jaren werd het toernooischema meermaals verstoord doordat finalisten bij de Classic Match ook bij de finales van de hoofdwedstrijd moesten spelen. Nu werd zo’n conflict voorkomen: de kwalificatie en de finales van de Classic Match waren allebei op zaterdag. De tijd om te classificeren was daardoor wel aanzienlijk korter. Sommige spelers kwamen daar (te) laat achter. In de finale van de Classic Match was Dirk Elzholz uit Duitsland de sterkste. Hij versloeg Bart Volman door in een best-of-five serie na drie partijen een niet meer te overbruggen voorsprong te pakken. De derde plaats was voor

12

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Daniela, Helen en Nicol

Bart, Dirk en Paul


Paul Englert, een heel jong talent uit Duitsland. Om goed overzicht op de kast te hebben, maakt hij gebruik van een timmerkistje om op te staan. Op zondag was er ook een eendaags toernooi: de Swiss match. Een mogelijkheid voor de afvallers van zaterdag om toch wat te winnen. En een mogelijkheid voor de mensen die niet op zaterdag konden om toch een wedstrijd te spelen. Er werd lekker doorgespeeld en wedstrijdleider Michel Lanters kon na tien rondes de eindstand opmaken. De winst bij deze wedstrijd ging naar Dirk Elzholz. Die won op zaterdag ook de Classic Match, miste de kwalificatie bij de hoofdwedstrijd en nam nu revanche. De andere prijzen waren voor Barry Hoeben (midden op de foto, tweede plaats) en Fabian Kretschmer (rechts, derde plaats). De jeugd verzamelde zich zondagmorgen voor hun toernooi. In twee leeftijdscategorieën werd gespeeld om de prijzen. Wedstrijdleiders Ronald Klappe en Serf Schellen hadden bijna veertig kids onder hun hoede. Op gepaste afstand keken de ouders toe. Bij de jongste jeugd (t/m elf jaar) was de top drie: 1. Lars Vreuls (midden op de foto) 2. Pascal Schellen (links) 3. Lisa Breijer (rechts) De prijswinnaars bij de oudere jeugd: 1. Niek van der Vorden (links) 2. Simon Piloo (midden) 3. Daan Rosvelds (rechts) The morning after Na drie zeer intensieve dagen is er op maandag nog het nodige te doen. Op zondagavond was er al een licht nostalgische stemming (‘het is weer voorbij’), maar op maandag is de realiteit van alledag nog meer terug. Het zijn de echte diehards die helpen bij het in- en uitladen in Zwolle en Veenendaal. Een niet te onderschatten inspanning is het weer op poten zetten van alle kasten in ons clubhuis. De foto’s op maandagavond zijn de bevestiging: de klus is weer geklaard! Hiernaast hebben we een selectie gemaakt uit de reacties die we kregen van de bezoekers.

Quotes van bezoekers Wat moet blijven?

Dirk, Barry en Fabian

“Dat alle kasten gratis te spelen zijn en het evenement elk jaar weer door vrijwilligers wordt georganiseerd. Bedankt!” “Veel kasten, daardoor betrekkelijk korte wachttijden, goede parkeergelegenheid. Goede sfeer. ” “Afwisseling in wedstrijdvormen is heel leuk, uitstekende kastkeus voor hoofdtoernooi met ook nieuwe kasten ertussen.”

Pascal, Lars en Lisa

“De algehele sfeer en opzet vind ik een dikke prima verdienen. Grote dank naar alle mensen die dit mogelijk hebben gemaakt.” “De stand van het toernooi was live te volgen, geen papierwerk, een grote vooruitgang!”

Niek, Simon en Daan

Afsluitend Zo’n DPO is steeds weer een bijzondere ervaring, zeker als het plaatsvindt op een nieuwe locatie. Het rondtrekkend circus heeft toegevoegde waarde (aanbod voor leden en flipperliefhebbers in een regio), maar geeft ook extra uitdagingen (afspraken met verhuurder, lokale promotie). Het was prachtig om met meer dan zeventig vrijwilligers dit weer mogelijk te maken. Dank aan allen en in het bijzonder aan het kernteam dat deze klus coördineerde. Dikke merci aan: Edwin, Jonathan, Koen, Peter, Ralf en Victor! Mijn hoge verwachtingen voor Zwolle kwamen uit: de IJsselhallen zijn echt een toplocatie, zeker als ze de catering beter doen. Wat een geweldig kastenaanbod hadden we weer. Hoe soepel liep het opzetten afbreken en de technische support. De wedstrijdleiders deden het uitstekend en de scoreverwerking en streaming van de hoofdfinale waren mooie ontwikkelingen.

“Top dat ik met alle toernooien mee kan doen!” Wat kan beter? “Breng homebrew projecten die ik de laatste jaren op het DPO heb gezien terug!” “Met Bavaria uit blik maak je iedereen ongelukkig.” “Ik zou de volgende keer voor een friettent buiten of binnen zorgen, etensmogelijkheden waren wel zeer beperkt.” “Ik had graag meer kraampjes gezien. Voor de aanwezige kraampjes was vaak onduidelijk welk bedrijf er nou stond.” “Competitiekasten hadden na de wedstrijd best vrijgegeven mogen worden.” “Meer aandacht voor het jeugdtoernooi: graag een wat prominentere prijsuitreiking!”

13


Rens Hooijmaijers en Bas Vis

Clubhuis 2020 Veranderingen in de betalingen en de catering

Zoals jullie eerder in de Spinner hebben kunnen lezen, stoppen Jan en Tonia en een belangrijk deel van het cateringteam met hun activiteiten in het clubhuis. Na het bekijken van de mogelijkheden hebben we gekozen voor een oplossing met vrijwilligers die als gastheer optreden en een cateringbedrijf dat in de keuken aan de slag gaat en gaat ondersteunen bij de inkoop. Aan de uitwerking van de details gaat de komende weken verder gewerkt worden. Met ingang van 1 januari 2020 zullen er diverse veranderingen worden doorgevoerd.

Clubhuis wordt cashless Ter vermindering van de risico’s die gepaard gaan met veel contant geld in huis wordt per 1 januari 2020 alleen nog betaling per pin geaccepteerd. Er komt een tweede pinautomaat om de betalingen zo soepel mogelijk te laten verlopen.

Vooraf reserveren maaltijden vervalt De mogelijkheid tot het online reserveren van een menu vervalt. De kaart blijft vooralsnog vrijwel hetzelfde, maar de bestelling en afhandeling geschiedt vanaf 1 januari 2020 dus geheel aan de bar. Voor alle opties geldt ‘zolang de voorraad strekt’.

Nieuw concept: wisselende NFV-gastheer/-vrouw Het is de bedoeling dat bij openstelling van het clubhuis steeds een tweetal NFV-leden optreden als gastheer/-vrouw, de dag coördineren en aanspreekpunt zijn voor de bezoekers. Zij krijgen ondersteunen van vrijwilligers bij de balie en van externe cateringmedewerkers in de keuken en bij de afwas. Er wordt gewerkt aan de gedetailleerde invulling van de planning voor 2020.

Openingstijden Clubhuis Tijdens een Funhouse Friday blijven de tijden van opening (15.00 uur) en sluiting (23.00 uur) van het clubhuis gelijk, maar de openingstijden van de keuken zullen minder uitgebreid zijn. De keuken is open van 17.00 tot 20.00 uur. Alleen gedurende die tijd zijn er snacks en menu’s beschikbaar. Andere consumpties worden geserveerd van 15.00 tot 22.30 uur. Op de Clubhuis Zaterdag verandert er vooralsnog niets.

Prijs- en assortiment aanpassingen Het NFV-bestuur heeft bij de opzet van het nieuwe cateringplan het aanbod en de prijzen opnieuw bekeken. In overleg met de cateraar zal een beperkt aantal aanpassingen van de menu’s plaatsvinden en zijn de prijzen bijgewerkt.

De overgang zal her en der zeker wat gewenning vergen. Het NFV-bestuur heeft het vertrouwen dat in goede samenwerking tussen de vrijwilligers, de cateraar en de bezoekers het clubhuis ook in 2020 een prettige plek zal zijn voor alle leden en introducees. Met vriendelijke groeten, NFV-bestuur

14

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


Evenementenagenda Maand

Dag

Datum

Locatie

Tijden

Thema

Januari

zaterdag vrijdag

11 31

Veenendaal Veenendaal

10:00 - 18:00 15:00 - 23:00

Clubhuisdag en NFV nieuwjaarsborrel Funhouse Friday

Februari

zaterdag zaterdag zaterdag vrijdag

1 8 8 28

Veenendaal Veenendaal Veenendaal Veenendaal

10:00 - 18:00 10:00 - 18:00 10:00 - 17:00 15:00 - 23:00

Klusdag Clubhuisdag NL Champion Series (toernooi) Funhouse Friday

zaterdag vrijdag zaterdag zondag vrijdag

14 20 21 22 27

Veenendaal Veenendaal Veenendaal Veenendaal Veenendaal

10:00 - 18:00 18:30 - 23:00 9:30 - 23:30 9:30 - 19:00 15:00 - 23:00

Klusdag Dutch Pinball Masters 2020* Dutch Pinball Masters 2020* Dutch Pinball Masters 2020* Funhouse Friday

Maart

* Tijdens het DPM 2020 is de toegang uitsluitend voor ingeschreven wedstrijdspelers. Er kan in dit weekend niet vrij worden geflipperd.

15


Rens Hooijmaijers

Oktoberfest Bier & flipperen, ideale combi?

Al eerder berichtten we over American Pinball’s eerste kast: de Houdini. Ondertussen hebben ze in (natuurlijk) oktober 2018 hun tweede flipperkast gelanceerd met toch wel een apart (en gewaagd) thema: Oktoberfest. De productie en de levering hiervan kwamen aarzelend in 2019 op gang. Om te weten hoe deze speelt, toog uw verslaggever ditmaal naar België.

American Pinball bestaat sinds 2016 en heeft reeds één flipperkast op zijn naam staan: de Houdini. Alhoewel het een mooie en rijk uitgeruste kast is, worstelde de Houdini toch met het thema en vooral ook met de krappe schoten. Voor menig flipperaar was dit een brug te ver, al gaf de Houdini qua uitrusting echt wel waar voor zijn geld. Heeft men dit verbeterd met hun tweede flipperkast? Laten we beginnen met het thema. Waar Houdini al gewaagd was, lijkt het me dat American Pinball met Oktoberfest nog meer het diepe in gaat. Oktoberfest is goed bekend in Duitsland, maar in de rest van de wereld en al helemaal Amerika, werelds grootste flipperland? Nee, themawijs lijkt me Oktoberfest geen verbetering ten opzichte van Houdini, al zou je kunnen redeneren dat in de meer en meer populaire barcades een flipperkast met een bierthema het wel goed zou kunnen doen.

16

De Oktoberfest is net als de Houdini ontworpen door Joe Balcer met artwork van Jeff Busch en is er maar in één variant. Het speelveld Ik denk niet dat er nog meer flipperkasten zijn die als thema iets met bier te maken hebben, maar dat je iets kunt verwachten als biervaten en een in lederhosen geklede man, lijkt me wel duidelijk. Welnu, hierin word je niet teleurgesteld. Het artwork vind ik niet echt indrukwekkend, hier vond ik Houdini beter geslaagd. Nu legt met name Stern deze lat ook wel erg hoog met hun toch de laatste tijd wel zeer gelaagde ontwerpen. Zowel de GI-verlichting als de inserts zijn alle RGB. Kijken we naar de ‘Toys’ op het speelveld dan valt natuurlijk als eerste het biervat en de ‘barkeeper’ op het speelveld op. De barkeeper heeft hieronder een ‘gordijn’ dat open

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

kan en daar een bal vast kan houden. Een dergelijk mechaniek kennen we ook vanuit de Houdini. Dit wordt gebruikt om modes te kunnen starten gedurende het spelen. Verder vallen natuurlijk de wireforms meer dan op. Deze zijn fraai gevormd en een lust voor het oog. De Rollercoaster Tycoon van Stern is er bijna niets bij… Je vindt zelfs maar liefst twee fysieke ball-locks op het speelveld: in het biervat en op het einde van de steile linkse ramp (Corkscrew roller coaster multiball). Deze linkse ramp heeft overigens ook nog eens een entree die omhoog en omlaag kan gaan. Tel hier ook nog eens bij op dat Oktoberfest drie flippers kent, een spinner, een scoop, vele standup-targets, drie popbumpers en vier magneten (waarvan twee bestuurbaar door de speler) en het wordt langzaam maar zeker duidelijk dat dit echt een flipperkast is waar men veel in gestopt heeft.


17


Het biervat met fysieke ball-lock De Oktoberfest kent dus drie flippers met een vrij traditionele fan-layout. Er zijn twee ramps waarvan de bovenste ramp alleen te schieten is met de derde flipper (een soortgelijke constructie kennen we van de Star Trek Next Generation). De linkse ramp is met de onderste twee flippers te schieten en kan dus omhoog en omlaag. Als de ingang van de linkse ramp omhoog staat, is er een buitenom-loopschot te maken. De rijke uitrusting wordt ook zichtbaar als we onder het speelveld kijken: tjokvol. Oktoberfest weegt schoon aan de haak circa 125 kg en dat is wel te begrijpen als je deze onderzijde bekijkt.

Onderzijde speelveld

18

Het cabinet Het cabinet is netjes afgewerkt met artwork passend bij het thema. De kopkast is duidelijk afwijkend van wat we gewend zijn van Stern. Het lcd-display is mooi geïntegreerd. Het nadeel van een thema zoals Oktoberfest is dat er geen bestaand beeldmateriaal is dat je kunt gebruiken. Alles moet dus op maat gemaakt worden voor de flipperkast. En dit is eerlijk gezegd een terrein waar Oktoberfest veel laat liggen. De animaties zijn gewoon ondermaats en voldoen echt niet aan de huidige standaarden. Ja, je speelt het speelveld en niet het display, maar het lcd-display is echt een minpunt. De integratie van het display in het artwork op de backglass is gelukkig een stuk beter geslaagd. Wat hieraan bijdraagt, is het feit dat de luidsprekers boven in de backbox zitten en niet naast het display zoals gebruikelijk. Het ziet er top uit. Ook uniek is dat je aan de rechterkant twee flipperknoppen ziet. De tweede knop is geen Magna Save, maar is bedoeld om rechtshandig zowel de linker- als rechterflipper te kunnen bedienen en dus je linkerhand vrij hebt voor het vasthouden van een bierpul. Er is een mode waar dit gebruikt wordt en het zag er echt leuk uit. Verder komt Oktoberfest ook met zogenaamde innerblades die het cabinet aan de binnenzijde mooi aankleden.

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

“Alles moet op maat gemaakt worden en dit is eerlijk gezegd een terrein waar Oktoberfest veel laat liggen”


De hamvraag: hoe speelt-ie? De Oktoberfest is echt geen dertien in een dozijn flipper. Hij komt met veel toeters en bellen, mooi afgewerkt, vele schoten, maar het thema, de muziek en de animaties zijn niet voor iedereen. Gelukkig zijn de schoten goed te maken. Dit is duidelijk verbeterd ten opzichte van de Houdini en de flipperkast speelt dus makkelijk een potje weg. Kun je voorbij het thema kijken en de animaties op het lcd-display dan heb je een rijk uitgeruste flipper en daarvoor ook nog eens redelijk geprijsd is in vergelijking met de concurrentie. Met een prijs van circa EUR 8.000 is deze weliswaar duurder dan een Stern PRO maar ietwat goedkoper dan een Stern Premium of een JJP flipperkast en komt dan met een complete uitrusting waar duidelijk niet op beknibbeld is. Het prijsverschil is echter niet meer zo groot als bij de Houdini (kende een prijs van circa EUR 7.250). Voor de rest is het een prettige flipper om te spelen met veel maakbare schoten en genoeg te doen op het speelveld. Oktoberfest is ook van het stop-en-go type, ben je dus fan van snelle actie dan zal je wat minder gecharmeerd zijn, ben je echter bijvoorbeeld een Twilight Zone fan dan spreekt dat je juist weer erg aan. Kijkend naar het aantal tenten (=modes) op het speelveld is er genoeg te doen, ook voor de wat meer verwende thuisflipperaar.

De hier gespeelde Oktoberfest is een prototype dat nog niet de laatste stand van software kent. Volgens eigenaar Dave zou er veel toegevoegd zijn aan de software ten opzichte van de hier gespeelde versie. In een uur kun je echter lang niet altijd een flipperkast goed leren kennen, dus ga vooral je eigen mening vormen. Na een avond magisch te hebben geflipperd, is het dan helaas weer tijd om naar huis te gaan. Dave, bedankt voor de gastvrijheid!

Alle te spelen modes

Eigenaar Dave over de Oktoberfest Oktoberfest. Toen ik voor het eerst hoorde dat American Pinball deze kast zou gaan uitbrengen was ik eerst verbaasd, maar ik was er ook wel benieuwd naar. Door een toeval werd mij enkele maanden geleden het waarschijnlijk enige prototype van deze kast in Europa aangeboden. Ik vind het knap wat American Pinball als tweede kast heeft neergezet. Na Houdini hebben ze veel vooruitgang geboekt. Alleen de animaties op het display kon wat mij betreft veel beter. De layout van het speelveld vind ik zeer geslaagd. De kast is ook volgepropt met zeer veel gadgets. Kortom, het is een vrolijke kast met een hoog fungehalte.

De tegenvallende lcd animaties

19


Ronald Klappe

NFV Social Media Vaarwel Ronald Klappe!

Zeven jaar geleden Het waren mooie tijden om de social media te mogen doen voor de Nederlandse Flipper Vereniging. Met veel enthousiasme heb ik mij in 2012 gemeld bij de destijds nieuwe voorzitter Winfred dat ik op het gebied van social media iets zou willen betekenen voor de club. Ik was net nieuw en zag dat er nauwelijks iets gedaan werd op social media. Na een aantal telefoontjes om met elkaar kennis te maken en te kijken wat ik kon betekenen, ben ik gestart met Facebook. En met alles is het gewoon, je moet beginnen. Ik was op dat moment werkzaam bij MarketingOost in de online media en had dus wel wat ideeën en gedachten hierover. Vooral het raden van bepaalde flipperkasten, waar ik maar een klein fragment van de kast liet zien, was en is voor de doorgewinterde flipperaar geen probleem. Maar ook het fotograferen van winnaars in bijvoorbeeld ons clubhuis in de kippenschuur in

20

Ederveen! Zo groeiden we op Facbook meer en meer. Vooral rondom het Dutch Pinball Open is het gekkenhuis. Zowel de groei online als offline is dan flink. Rondom ons grootste evenement zie je het aantal likes en fans op de pagina stijgen. Maar voor mij is dit ook de drukste tijd. Het inplannen en schrijven van berichten, het maken van advertenties om journalisten, leden en fans op onze social-media-accounts te laten weten dat het grootste evenement van de verenging weer plaats gaat vinden. Tel daarbij de vragen op die gesteld worden via onze social-media-accounts en het bijhouden van reacties en berichten. Druk zat dus. Ook zijn we nog te vinden op Instagram, Pinterest en Twitter. Misschien iets minder actief dan op Facebook. Maar ook hier bereiken we leden en potentiële leden. Zeven jaar verder Ik ben onderhand drie kinderen rijker. Nog steeds bij dezelfde vrouw.

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Een aantal ervaringen op werkgebied rijker en sinds kort ook startend ondernemer. Samen met mijn vrouw nemen wij binnenkort de kaashandel van mijn schoonvader over. Daarnaast ben ik politiek actief in Kampen. Al deze dingen vragen tijd, en bij alles wil en moet ik 100% geven. Ook voor de flippervereniging wil ik dit, en dan moet je keuzes maken. En na zeven jaar is het tijd voor nieuw elan, nieuwe ideeën, nieuwe mensen. Gelukkig is die gevonden in de persoon van Harrolf Staal. Mijn laatste kunstje heb ik vertoond tijdens het Dutch Pinball Open 2019 in Zwolle. De stad waar ik jaren voor heb gewerkt , de stad waar ik winkel, de stad waar twee van mijn drie kinderen zijn geboren. De stad die ik misschien nog beter ken dan mijn eigen stadje Kampen. Wat zeggen ze dan ‘de cirkel is rond’ of zoiets? Veel succes en vooral heel veel plezier Harrolf!


eer IJsselde posten: n. campagne inuten’ is campagne deze camzijdigheid eervak in s een paar g van een uw er inen,” aldus ojectleider lectie van

mber organformatie-

(20) ter

ge ag een winkel gen.

politie, lkaar aan e verdachilde wegm afging proken aarbij de

kraag

ge man verdoor de egens nkel aan

deren in iet afgede buit

obeert

heeft zonan een oefblad en. Een erde t te och in de

vooralsde politie n die zijn een 15Dronten. ocht maar at er is

Repair Café zoekt reparateurs

Foto: Fred Sollie.

avonden voor belangstellenden. Daar krijgen zij meer informatie over het traject om vrijwilliger te worden, zowel over de selectie als de opleiding. Maar ook over wat het betekent om vrijwilliger te zijn, bijvoorbeeld welke vergoedingen een vrijwilliger krijgt, hoe ze verzekerd zijn en over de deelname aan de wekelijkse oefenavonden. Op 25 november is de informatieavond in de brandweerkazerne van Zwolle (Marsweg 39) en Steenwijk (Vendelweg 3). Op 27 november is de informa-

tieavond in de brandweerkazerne van Deventer (Schonenvaardersstraat 5) en op 28 november in de brandweerkazerne van Hardenberg (Europaweg 10). Alle informatieavonden duren van 19:30 tot ongeveer 21:30 uur. SolliciterenOp www.brandweer. nl/werken-bij-brandweer-ijsselland is alle informatie te vinden. Vanaf vrijdag 1 november tot en met zondag 1 december kan men online solliciteren op de functie van brandweervrijwilliger voor de post bij hun in de buurt.

KAMPEN – In de Kringloopwinkel aan de Ambachtstraat 3 is zaterdag 23 november van 10 tot 13 uur weer een Repair Café. Gemiddeld 70 procent van de aangeboden spullen gaat gerepareerd mee naar huis.

Flipperen in de media De organisatie vertelt: “Daar zijn we natuurlijk heel erg blij mee, maar we kunnen onderhand wel een paar extra reparateurs gebruiken. Ben je handig? Vind je het leuk om eens in de twee maanden (of minder vaak) een ochtend te helpen repareren? Het gaat voornamelijk om electronische apparaten zoals koffiemachines, muziekspelers, stofzuigers, lampen, naaimachines, gereed-

schap en andere huishoudelijke artikelen. Soms zijn de reparaties zeer eenvoudig: een draadje of schroefje vastzetten of stof verwijderen. Andere keren is het wat ingewikkelder en het lukt niet altijd. Uiteraard wordt er voor een broodje en koffie gezorgd.” Belangstellenden zijn welkom om een langs te komen of een mail te sturen naar repaircafekampen@ gmail.com

Minutenlang gehypnotiseerd door de flow van de kast tijdens Dutch Pinball Open (door Nick de Vries)

KAMPEN - Wie heeft er niet met lichte zweethandjes en een gulden van pappa of mamma voor gestaan? Kleurrijke graphics, knipperende lichtjes en de belofte van de talloze weggetjes en gaten waar de bal in kan. Kampenaar Ronald Klappe kreeg het flippervirus als kind in de jaren tachtig, van vader Frans. Sinds die tijd is de flipperkast meer en meer uit het straatbeeld verdwenen. Om toch te blijven flipperen sloot het tweetal zich aan bij de Nederlandse Flippervereniging die op 9 en 10 november het Dutch Pinball Open 2019 houdt in de IJsselhallen. groot flipperparadijs. “Klassiekers In de jaren tachtig stond in ieder als de Adams Family en Twilight café of iedere snackbar wel een Zone staan zij aan zij met nieuwere kast. Wachtend op een patatje, kon zoals die van The je de tijd doden door enkele ze- Op 9 en 10 november Game Of Thrones The Guardians of nuwslopende mivindt in Zwolle het the Galaxy”, vertelt nuten de bal in het Ronald. “Je kunt spel te houden. RoDutch Pinball Open gewoon je favoriete nald en z’n vader kast uitzoeken en vonden het spelleplaats een hele dag genietje zo leuk, dat ze ten.” regelmatig op zoek Wat een kast volgens Ronald goed gingen naar de kasten. Die vonden maakt? “Allereerst is de flow van ze onder andere in Ponypark Slagde kast belangrijk. De bal moet haren waar ze jaarlijks met de hele soepel van de ene naar de anfamilie naartoe gingen. “Ronald dere hindernis gespeeld kunnen en ik waren maar zelden in een worden. Daarnaast moet een kast attractie te vinden”, lacht Frans. diepgang hebben. Goed flipperen “We stonden hele dagen bij de flipis iets anders dan simpelweg de perkasten.” Ronald vult aan: “Voor bal in het spel houden. Je moet ophet weekend voorbij was, moest en drachten uitvoeren hier moet een zou ik op iedere kast een highscore uitdagende lijn in zitten. Tenslotte hebben. En dat lukte me ieder jaar is natuurlijk de sfeer van een kast beter.” Ook in Kampen struinde belangrijk. Hoe beter die is uitgeRonald geregeld van snackbar naar werkt hoe mooier. Iedereen heeft snackbar voor een potje flipperen. weer iets anders wat ze in een kast In de jaren negentig verdwenen aantrekt.” de kasten echter langzaam uit het straatbeeld. Ze werden ingeruild Nostalgie voor minder onderhoudsgevoeVoor vader Frans is vooral de sfeer lig arcadekasten die op hun beurt van de kasten belangrijk. De inrichweer verdwenen toen de thuisspelting van z’n huiskamer in Wezep computers hun intrede deden. Tot verraadt al een voorliefde voor het spijt van Ronald en z’n vader die nostalgische. Meerdere jukeboxen meer en meer moeite hadden om en foto’s van Elvis sieren de ruimhun hobby uit te oefenen. te. Zelf heeft hij ook twee flipperIn 2012 ontdekten zij de in 1992 kasten, waarvan ééntje helemaal opgerichte Nederlandse Flippergewijd is aan Elvis Presley. “Ik ga vereniging. Hier kwam een ware vooral voor de sfeer. Flipperen is droom uit voor het tweetal. Talvoor mij gewoon een leuk spelletje. loze kasten, ruim 100, waarvoor Ik behoor zeker niet tot de besten, zij eerst stad en land af moesten maar ik vind het gezellig om het reizen, staan hier verzameld in één

Ronald Klappe tussen de twee flipperkasten van z’n vader.

met vrienden en Ronald te doen. De kleinkinderen vinden het ook geweldig. Maar m’n buren zijn er soms minder blij mee. Het maakt best wat herrie, dus ik ik kan er niet tot te laat op spelen, haha.” Ronald: “Ik ben iets serieuzer, maar zeker niet zo competitief als veel verenigingsleden. De kick zit hem voor mij vooral in de zogenaamde flow van de kast. Als het goed gaat, speel je de bal minutenlang van de ene looping naar de ander. Je schiet hem telkens precies goed. Dat is hypnotiserend. Je kunt dan even je drukke leventje helemaal vergeten.” Zelf had Ronald ook een flipperkast. Eerst midden in de huiskamer, maar bij de komst van het eerste kind, werd die, zoals veel vaderlijke hobby’s, naar zolder verbannen. Te groot en teveel herrie. Toen nog meer kinderen zich aandienden en het nog drukker werd, werd echter ook deze kast verkocht. Om te flipperen gaat hij nu naar z’n vader of naar de vereniging. Dutch Pinball open Deze vereniging organiseert eenmaal per jaar het Dutch Pinball Open 2019 dat dit jaar in de IJsselhallen plaatsvindt. Meer dan 200 flipperkasten staan twee dagen lang op ‘vrij spel’ en een interna-

tionaal deelnemersveld (open inschrijving) kan een gooi kan naar de titel Nederlands Kampioen. Iedere flipperaar kiest een aantal kasten uit en probeert zo de meeste punten van het deelnemersveld te vergaren. Ronald is ook van de partij, maar over zijn kansen op een titel maakt hij zich geen illusies. Vrienden weet hij tot waanzin te drijven door ze minutenlang te laten wachten voordat zij eindelijk aan de beurt zijn, maar dat is kinderspel vergeleken met de prestaties van de beste flipperaars op dit soort toernooien. “De beste flipperaars oefenen uren aaneen en zijn zo goed dat is onvoorstelbaar. Op onze club heb je een kast die een overwinningsgeluidje geeft als je heel precies de bal van de een in de andere looping speelt. Als ik geluk heb, kan ik die een paar keer achter elkaar laten horen. Bij de besten van onze club wordt het gewoon irritant, omdat je vijf minuten achter elkaar alleen maar dat geluidje hoort, haha.” Dit jaar vindt het Dutch Pinball Open, het grootste flipperevement van Nederland, plaats op 9 en 10 november in de IJsselhallen in Zwolle. Tickets kosten 15 euro per dag of 30 euro voor een heel weekend. Kijk voor meer informatie op https://www.nfvpinball.nl/dpo/.

21


Bas Vis en Harrolf Staal

NFV Social Media Even voorstellen: Harrolf Staal

In het voorjaar van 2019 gaf Ronald Klappe aan zijn activiteiten op gebied van social media over te willen dragen. Dankzij een tip van Gerard van de Sanden kwam het bestuur in contact met Harrolf Staal. Hij wil met de social media van de NFV aan de slag en stelt zich in deze Spinner kort voor.

Harrolf Staal, aangenaam! Met de twee namen van mijn opa’s, Harm & Roelof is de naam Harrolf ontstaan. Dat ben ik. Harrolf hoor je niet vaak. Ik word vaak na het twee of drie keer herhalen van mijn naam bij het voorstellen, nog steeds Harrold, Ha, Rolf! of Harro genoemd, maar ach, het went. Maar Harrolf dus. Ik ben, uit mijn hoofd gezegd, sinds 2017 lid van de vereniging, maar ik ben al sinds m’n negende flipperenthousiast. Als drieëntwintig jarige knul vind ik het erg belangrijk dat cultureel erfgoed als flipperen blijft bestaan. Gelukkig zijn jullie daarvoor, maar ook Gerard met z’n prachtige museum en Arthur de Jong die inmiddels ruim dertig kasten op exploitatie heeft gezet in stad Groningen en omgeving. Zelf heb ik een startend bedrijf dat flipperkasten inzet als middel voor actieve ontspanning, maar ook op feestjes, beurzen, of gewoon omdat het kan. Eigenlijk een veredeld flipperkastverhuurbedrijf, waarmee ik de flipperkast weer op de kaart wil zetten.

22

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


Harrolf in een biljarthuis in Ljubljana

Ik doe dit met mijn compagnon Martijn Bakker die zojuist een studie strategisch-innovatiemanagement erop heeft zitten. Hij doet voornamelijk de promotionele kant van het verhaal en bouwt relaties met zakelijke klanten. Het lijkt me enorm gaaf als dit kan groeien tot een dikke flipperkastcollectie om vervolgens met een leuk startbudget een barcadeachtig iets te openen. Het bedrijf heet overigens Flipperop en is op internet/Facebook/et cetera te vinden. Voor technisch onderhoud, maar ook voor de leerzame avonden en Rotterdamse gezelligheid ben ik vaak te vinden bij Dutch Pinball Museum. Toen Gerard zei dat Bas op zoek was naar een social-media-coördinator bij de vereniging, klonk dit me als muziek in de oren. Ik ben nog jong, maar dat betekent niet dat ik geen gave teksten kan schrijven. Ik blijf erg bij met ontwikkelingen en ben niet bang om te proberen en te leren. Bij mijn studie Advertising word ik veel gestimu-

leerd om meer te gaan schrijven. Nu is dit dan ook een win-winsituatie. Ik leren, de vereniging hopelijk leuke onlinecontent. De focus ligt hier vooral op Facebook gezien hier veel exposure te halen valt. Ik wil de vereniging met deze rol online meer op de kaart zetten voor nieuwe enthousiasten en meer betrokkenheid creëren voor de

“Ik ben nog jong maar dat betekent niet dat ik geen gave teksten kan schrijven”

ook over wat aan de andere kant van de oceaan de toekomst van het flipperen zal zijn. Ik hoor graag jullie verhalen en zie jullie vast eens bij het museum of in Veenendaal om een potje te spelen én een goudgele rakker te drinken. Net als een ‘favoriet nummer’ of een ‘favoriete auto’ heb ik geen ‘favoriete kast’. Maar WPC95 heeft toch wel de meeste toptitels. De foto bij dit artikel is gemaakt in een biljarthuis in Ljubljana, een schitterende avond met veel goedkoop bier. Foto gemaakt door m’n favoriete meisje, dat kan dan weer wel... Met hartelijke groet, Harrolf Staal

mensen die de vereniging al volgen. De flipperscene is sinds de afgelopen jaren enorm in beweging en de flipperkast is weer in opmars. Elke week zul je een stukje lezen over wat er binnen de vereniging gebeurt, maar

23


Tekst: Ronald Eijkman en Nico Rosvelds Foto’s: Nico Rosvelds

De gameroom van... Nico Rosvelds uit Bierbeek, België

Dat ze ook in België van flipperen houden, bewijst Nico Rosvelds. Hij reageerde zo enthousiast op onze oproep om zich als nieuw lid te introduceren, dat we zijn verhaal optekenen in deze editie van ‘de gameroom van...’. Hij heeft namelijk ook nog eens een mooie collectie flipperkasten van alle generaties.

Hi Nico, vertel eens wat over jezelf? Ik ben van het jaar ’72, Belg, heb twee zonen en een geweldige vrouw. Ik woon in centrum België, Vlaams Brabant, omgeving Leuven. Onlangs ben ik lid geworden van de NFV! Ik had het al veel eerder gepland, maar voor je het weet ben je vele maanden en zelfs jaren verder… Tempus fugit... de tijd vliegt... Wanneer is flipperen een serieuze hobby geworden? Het flippervirus heeft mij besmet in juli 2013 tijdens een vakantie in Zuid-Frankrijk en het heeft hard toegeslagen sindsdien. In het vakantiedorp stonden toen, in de centraal gelegen bar, drie flipperkasten: een Flintstones, een Addams Family (TAF) en een Scared Stiff. Op dag twee heb ik er eens een euro ingestoken en in de dagen erna was ik de enige toerist die bij dertig graden af een toe een potje ging flipperen. Un Belge fou quoi… Eenmaal thuisgekomen wist ik het, ik wilde een eigen flipperkast.

24

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Nico bij zijn klusprojecten


En welke is het toen geworden? Ik heb gezocht op 2dehands.be en marktplaats.nl en heb toen in augustus 2013 een Addams Family speelkast gekocht, ergens in Utrecht. Begin 2014 is er een Star Trek Next Generation bijgekomen, daarna een Star Wars van Data East en zo elk jaar wel één of twee, zowel DMD-, SS- als EM-kasten. We zijn nu vijf jaar verder en ik heb er ondertussen achttien staan. Achttien kasten? Waar heb je die allemaal neergezet? Ik heb gelukkig best een grote kelder. Deze kelder was er al toen ik het huis kocht, de flipperhobby is vijf jaar later begonnen. Je hebt ook best oude flippers, betekent dat dat je graag aan flipperkasten sleutelt? Nou, daarmee kom ik wel direct bij de grootste frustratie van het flipperen: er komen snel mankementjes. Ik heb eigenlijk geen enkele kast die 100% werkt. Er is altijd wel iets dat hersteld moet worden, van kleine zaken zoals lampjes, afstellen van

“Dat is wel de grootste frustratie van het flipperen: er komen snel mankementjes”

switches, schroeven die loskomen tot moeilijkere zaken zoals displays die niet meer opstarten, The Thing uit TAF waarbij de magneet niet meer werkt, een widebody-glas dat kapot is gevallen, geluidsproblemen, targetbanks die niet volledig registreren et cetera... Ik heb dan ook allemaal echte ‘bespeelde’ flipperkasten. Het stoort mij ook niet als een kast er niet perfect uitziet, als ze maar (quasi) volledig speelt.

Zoon temt de Black Knight

25


Verkleuringen, kleine mankementen, krassen op het cabinet, verroeste poten of backglasses met barsten zijn voor mij geen redenen om een kast niet te kopen. Ik probeer de kunst van herstellingen onder de knie te krijgen. Er staat veel op het internet, YouTube, Facebookgroepen en discussiefora, maar vaak blijft het toch moeilijk. Het juist identificeren waar het probleem zit en het juist lezen van schema’s bijvoorbeeld. Ook het solderen is lastig, vooral bij EM-kasten (op één of ander manier is dit soldeersel onsmeltbaar of niet compatibel met mijn soldeersel), het proberen tot leven brengen van printplaten, connectors, et cetera. Soms maak ik eerst per ongeluk nog grotere schade... Niet evident maar... ik leer telkens wel bij. Het vinden van een flipperkasthersteller die aan huis komt is niet eenvoudig. Gebruikte en deels defecte kasten zijn natuurlijk wel aantrekkelijker geprijsd... Jazeker, het scheelt vaak een stuk op de prijs vergeleken met een volledig functionerende Home Use Only (HUO) kast. Want die prijzen... ongelooflijk... die exploderen. Ik ben met deze hobby eigenlijk vijftien jaar te laat begonnen. Begin jaren 2000 kon je nog echt koopjes doen als ik de

Sfeerimpressie van Nico’s gameroom

“Omdat er zoveel flipperkasten zijn en de prijzen stijgen, heb ik ook een ‘Virtual Pin’ aangeschaft”

Links twee topfavorieten

Zeldzame kasten op de ‘Virtual Pin’

verhalen op de fora lees. Mijn goedkoopste kast was EUR 50, een EM’er: Honey, het was dan ook een wrak. Mijn Addams Family is de duurste, deze heeft EUR 2000 gekost. Je bent met het flippervirus besmet geraakt tijdens het spelen van DMD-kasten, maar je collectie bestaat ook uit SS- en zelfs EM-kasten. Heb je een voorkeur? De voorkeur op dit moment gaat naar SS-kasten uit de jaren 80 (Bally/ Williams) met speech-module. Ik hou wel van die rudimentaire korte machinaal-klinkende woorden en zinnen. En ook omdat ze nog enigszins betaalbaar lijken in vergelijking met kasten vanaf de jaren 90. Wat zijn je favoriete kasten uit je collectie? Topfavoriet zijn de Star Trek Next Generation, Addams Family en BK2000. Die vervelen echt nooit! Zie ik ook een digitale flipperkast in je kelder staan? Klopt! Omdat er zoveel flipperkasten zijn, de prijzen stijgen en de ruimte van mijn kelder toch ergens beperkt is, heb ik ook een ‘Virtual Pin’ aangeschaft. Het is natuurlijk een heel andere belevenis, maar toch een manier om al die (zeldzame of dure) kasten te spelen waar je anders nooit aan toe komt. Er staan meer dan vier-

26

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


Ik eindig meestal in de tweede helft van de groep. Het stoort me niet, het is het plezier van het deelnemen dat telt. Mijn zoon doet het wel veel beter in de jeugdcategorieën en heeft al verschillende bekers op zijn kast. Hij is tweede op het DPO in 2018 geworden en derde op het DPO in 2019, beide in de 12+ jeugdcategorie. Hij kijkt nu al uit om met de volwassenen te kunnen meedoen. Het mooiste evenement tot nu toe was toch wel het DPO in het Evoluon in 2017. Wat een setting zeg, zo mooi en zo veel kasten! De laatste aankopen

honderd kasten op, soms in verschillende versies. Ik volg op Facebook ook enkele pinballgroepen, waaronder ook virtual-pinball-fora. Men werkt heel hard om de kasten zo gedetailleerd mogelijk te maken, in 4K-beeldkwaliteit nu al, en het echte flippergevoel na te bootsen met shakers, nudge sensors, echt ongelooflijk. Ongetwijfeld helpt dit ook mee aan de flipperkastrevival van de laatste vijftien jaar. Welke flippers staan nog op de verlanglijst? De (onbetaalbare) jaren 80 / 90 verlanglijst is nog lang... Medieval Madness, Attack From Mars, Haunted House, Johnny Mnemonic, Stargate, Banzai Run, Terminator 2, Apollo 13... De betaalbare (?) verlanglijst: Sorcerer, Pinbot, Flash Gordon, Gorgar, Bride of Pinbot, Paragon, Firepower II, Class of 1812, Blackout, Meteor, eigenlijk teveel om op te noemen. Onlangs heb ik er nog twee niet-werkende kasten bijgekocht. Een Flash en een Firepower. Beide met printplaatproblemen (zuurschade en verkeerde cpu rom). We zullen zien of ik er leven in krijg. Recentere kasten, sinds 2000, verlang ik niet, simpelweg omdat ze gewoonweg te duur zijn. Die speel ik dan op flipperevenementen zoals het Belgian Open Pinball (BOP), het Belgisch Flipperkampioenschap

(BFK), het Dutch Pinball Open (DPO), Flip-Expo of op locatie zoals het Dutch Pinball Museum en Free Play Lanaken. Dus je doet ook mee aan wedstrijden? Ik (IFPA-player 24576) neem inderdaad regelmatig deel aan flipperevenementen en soms aan wedstrijden, vrijwel altijd samen met mijn oudste zoon van dertien. Ik ben zelf een zeer matige speler.

Heb je nog een flippertip? Ik luister regelmatig naar pinball-podcasts (waarbij mijns inziens vooral Kaneda pinball-podcast uitblinkt: entertaining met kritische noot) en het is bijzonder interessant om te luisteren naar de verschillende bedrijven die naast het grote Stern trachten hun eigen flipperkasten te lanceren. Het is niet makkelijk om als kleinere firma een stuk van de taart op te eisen. Ok Nico, bedankt voor jouw verhaal en een kijkje in jouw gameroom! Graag gedaan! Hopelijk tot binnenkort op een flipperevenement en altijd welkom voor een potje flipper bij mij thuis.

Ook grote kelders raken vol

27


Jim Jansen

De zes flipperkasten staan op de mooiste plek van het café

Pinball on location Deel 3: Comic Sans, Gent, België Het was een plek die al lang op mijn verlanglijstje stond en toen we er in september voor het eerst kwamen, was het meer dan de moeite waard. Comic Sans in Gent is de beste locatie in België waar je in het openbaar kan flipperen.

Het is inmiddels een traditie geworden. In september bezoek ik met drie vrienden een buitenlandse stad. De criteria waarop een plek wordt gekozen zijn simpel. Je moet er goed bier kunnen drinken en er moeten nog voldoende flipperkasten op locatie staan. Gent scoorde op beide punten goed. In de jaren negentig van de vorige eeuw was ik groot fan van de Belgische schrijver Herman Brusselmans en bijna al zijn verhalen speelden in deze Belgische stad. Vaak wordt Gent in een adem met Brugge genoemd en Brugge is niet veel meer dan een openluchtmuseum voor bejaarden, terwijl Gent het walhalla is voor de liefhebbers van cafés met speciale bieren. Al jaren kom ik graag in België en onlangs was ik nog in Hasselt en Leuven geweest, daarom was Gent met zijn Comic Sans een voor de hand liggende keuze. Iets voorbij het centrale plein tref je het café aan je linkerhand waar karakteristieke

28

borden je naar de ingang wijzen. Metal- en punkmuziek van Iron Maiden en Bad Religion heette ons welkom en alles in de aankleding ademt comics. Wat klassieke arcades en een pongtafelspel staan her en der opgesteld, maar de zes flipperkasten staan op de mooiste plek van het café.

“De zes flipperkasten staan op de mooiste plek van het café” Halverwege de ruimte, rechts van het midden, kop aan kop, mooi van boven uitgelicht. De kasten worden uitgezet door Bingovit, een Vlaamse exploitant die ook liefhebber is. Dat is te merken, want zijn kasten zijn altijd in uitstekende conditie en voor een euro krijg je vijf ballen en er is geen twee euro deal.

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Op www.findapinball.com houdt hij bij waar zijn kasten op locatie staan en op het moment van schrijven heeft hij meer dan twintig flippers uitstaan. Het is nog vroeg in de middag, dus we beginnen met een Brugse Zot, niet per se mijn favoriete bier, maar blond en gemiddeld in alcohol (tussen zes en zeven procent). De kroeg is om drie uur open gegaan en langzaam druppelen mensen binnen. Van mensen die in de buurt werken en snel een pintje drinken tot stellen die voor de spelletjes en automaten komen. Ook bij de flippers is het nog rustig en naast Attack From Mars staan er vijf nieuwe Stern-flippers opgesteld. De Attack is helemaal opnieuw gerubberd en heeft een prachtig speelveld. Het is mooi te zien dat zo’n klassieke flipperkast nog zo goed onderhouden is en de bal vlieg met hoge snelheid door de kast. The Guardians of the Galaxy speel ik met grote regelmaat in Gamestate


Zo speel je dus multiball met omgekeerde flippers

in Utrecht, dus die laat ik even links liggen om wel een paar potjes op de limited edition van the Game of Thrones (GOT) te spelen. GOT is qua spel en schoten een van mijn favoriete recente kasten en deze machine is prima afgesteld. Het grote verschil tussen de gelimiteerde en gewone editie zit hem in het speelveld boven. Persoonlijk vind ik dit niet een grote toevoeging, maar dat is een kwestie van smaak. Ook de Ghostbusters LE staat hier en voor het eerst heb ik de multiball gespeeld met omgedraaide flippers. Een geweldige uitvinding.

Pong uit 1972 in een modern jasje

Het café ademt comics

De twee overige kasten zijn AC/DC en Iron Maiden die ik niet bespeeld heb. Bij het weggaan zien we een poster hangen waarop staat te lezen dat Comic Sans tot tweemaal toe is uitgeroepen tot beste café van België. Dat is niet meer dan terecht. Als je in de buurt van Brugge bent, waai dan zeker aan bij dit café.

29


Rens Hooijmaijers

Jurassic Park Welcome! Stern blijft maar doorgaan met het uitbrengen van nieuwe modellen. Is de verf van de Black Knight nog maar net droog of er wordt er weer een nieuw model aangekondigd: Jurassic Park. Dit is overigens de derde flipperkast met dit thema. Uw verslaggever toog naar Rotterdam om te kijken hoe deze zich houdt ten opzichte van de andere twee modellen.

30

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Waar voorganger Black Knight veruit de meeste niet-flipperaars niets zegt, is dit met Jurassic Park natuurlijk totaal anders. Wie van ons is er niet bekend met Jurassic Park? Illustere voorgangers met hetzelfde thema zijn Jurassic Park van Data East uit 1993 en Jurassic Park: The Lost World van Sega uit 1997. De Data-East-variant is typisch de meest gewilde variant, of gaat Stern hier nu verandering in brengen? Wat deze nieuwe flipperkast ook interessant maakt, is dat het het tweede ontwerp is van Keith Elwin. Was zijn gewilde Iron Maiden een gelukstreffer of kan Keith dit kunststukje herhalen? Nu met een thema dat makkelijker te verteren is dan voor niet-muziekliefhebbers Iron Maiden is. Ik denk dat menig flipperfan wegens de zeer aanwezige muziek een Iron Maiden heeft laten staan, al vond men de flipperkast nog zo leuk om te spelen. Voor het ontwerp (en de spelregels) staat dus Keith Elwin garant en voor het artwork nieuwkomer Jonathan Bergeron, ook bekend als Johnny Crap. Dit is de eerste flipperkast die hij doet, maar als illustrator heeft


Een vol speelveld met mooie wireforms en derde flipper

hij wel een ruime ervaring. Google maar eens op zijn naam. Beiden dus relatieve nieuwkomers in de flipperindustrie. Vers bloed zullen we maar zeggen, eens kijken wat dit brengt. Jurassic Park is er in totaal in drie varianten: een PRO, Premium en een LE. In dit artikel komt de PRO aan bod. Dit verslag gaat niet in op spelregels. maar vooral op het uiterlijk van de kast en of er speelplezier is te beleven.

Het speelveld

Kijkend naar het speelveld kun je alleen maar denken: wow, eindelijk weer eens een flipper van Stern die niet een kale plank is met wat plastics, verf en één toy, zoals sommige vorige modellen. Het artwork is, naar mijn mening, minder mooi, maar als men dezelfde sfeer wil vangen als in de Data-East-versie is dat best goed gelukt. Het eiland vooraan over-

heerst en hier wordt ook de voortgang van de missies weergegeven. De GI-verlichting is voor de verandering voorzien van warmwitte leds (typisch is koud-wit bij Stern namelijk). Op een zevental RGB pijl-inserts na zijn alle inserts monochroom. Kijken we naar het speelveld dan zie je een behoorlijk vol speelveld. Als toy die interactie heeft met de bal is er alleen maar de Jeep met daaraan vastgemaakt een captive ball en kun je dit eigenlijk wel een toy noemen? De kast zit echter vol met zaken om naar te kijken. Prachtige metalen ramps, mooie wireforms (Jurassic Park meets Oktoberfest, wordt wel eens gezegd), een derde flipper, vier ramps waaronder een wachttoren waarin geïntegreerd een 180-graden-bocht-ramp zit, drie up-posts (waaronder één in de inlane bij de linkerflipper a la Cactus Canyon), vele standup-tar-

gets, et cetera. Kortom, er valt wat te schieten. Linksachter in de kast is er een T-Rex gemonteerd die in de PRO-versie niet interactief met de bal is (wel in Premium-LE). Helaas beweegt hij niet, maar leuk om te zien is hij wel. Linksonder op het speelveld bevindt zich een zogenaamde Raptorkooi. In de kooi bevindt zich een standuptarget dat een multibal kan starten na een aantal keer schieten. Links ervan bevindt zich ook een standup-target dat ook de eerste letter kan spellen voor CHAOS-multibal: de C namelijk. Deze multibal is overigens ook weer een duidelijke verwijzing naar een multibal in de eerste Jurassic Park flipperkast van Data East, ook beide met zes ballen. En dit soort verwijzingen zijn er vele. T-Rex multibal gaat bijvoorbeeld gepaard met de geit die we ook kennen van de eerste flipper (en film natuurlijk).

31


Links: Raptorkooi Rechts: T-rex

Het cabinet

De kleurigheid van het speelveld vind je ook terug in het cabinet en in de kopruit. Dat het hier een flipperkast betreft die iets heeft met dinosaurussen is wel heel duidelijk. Een geslaagd cabinet, naar mijn mening, goed passend bij het speelveld . De lcd-animaties zijn speciaal voor deze flipperkast gemaakt en zien er mooi uit. Geen half werk. Mensen die hoopten op originele filmbeelden zullen echter teleurgesteld zijn. De animaties bevatten echter genoeg hints naar de film om ook een Jurassic Park fan te bevredigen, verwacht ik, ik was het in ieder geval. Op de lockbar bevindt zich de tegenwoordig gebruikelijke drukknop om de diverse keuzes mee te bekrachtigen.

De hamvraag: hoe speelt-ie?

Makkelijke vraag, moeilijk antwoord vaak, maar hier vind ik het eenvoudig: namelijk fantastisch!

“De lcd-animaties zijn speciaal voor deze flipperkast gemaakt en zien er mooi uit” Met de derde flipper meegenomen zijn er namelijk veel schoten te schieten die vaak ook nog eens

verrassend goed te maken zijn. Niet te makkelijk anders is de uitdaging snel weg, maar gewoon precies zoals het moet voor het doorsnee flipperend NFV-lid, verwacht ik. Er zijn ook diverse sluiproutes voor de bal, vaak lopend over prachtige ramps en wireforms. En het geheel ziet er ook nog eens goed uit met passende animaties en call-outs. Kortom, toppertje wat mij betreft. Keith Elwin laat hier zien dat Iron Maiden geen gelukstreffer was, maar dat hij volledig in dienst van Stern (Iron Maiden was gebaseerd op een boutique flipperkast waar hij jaren over gedaan had in ‘eigen’ tijd) ook iets moois kan maken. Echte Jurassic Park fans zullen wellicht teleurgesteld zijn dat er geen Jurassic Park filmstukken

V.l.n.r.: Wachttoren, jeep met captive bal en animatie op display

32

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


in zitten (alleen de muziek is van de film) en het aldus meer een dinosaurusflipper vinden met een Jurassic sausje, maar ik stoorde me er totaal niet aan. De muziek bracht me in de goede stemming en de animaties zijn mooi gemaakt en zijn duidelijk gebaseerd op scenes uit de eerste film. Wat mij betreft overigens was de eerste film ook de beste tot nu toe. Aan het begin van dit artikel stelde ik de vraag of de Jurassic Park van Stern de Data-East-variant van de troon kon stoten. Naar mijn mening is dit gelukt al moet ik zeggen dat de bal-etende T-REX in de Data-Eastvariant als toy met kop en schouders boven de ‘toys’ in de Stern-variant staat. Maar Keith Elwin heeft gewoon voor een fantastische layout gezorgd die heerlijk flippert. In een uur kun je echter lang niet altijd een flipperkast goed leren kennen dus ga vooral je eigen

mening vormen. Het is tenslotte allemaal subjectief en je weet wat ze zeggen over smaak. Softwareversie van de gespeelde

“Keith Elwin heeft voor een fantastische layout gezorgd die heerlijk flippert...” flipperkast was 0.88. Kom je er een tegen in het wild, loop er niet voorbij, maar druk een potje af. Je zult er zeker plezier aan beleven. Op mijn short-list staat hij in ieder geval. Dank aan Karel Ruijbroek voor het mogen spelen van deze nieuwe kast.

33


Bas Vis

De weg naar het NFV Kampioenschap Na 10 toernooien (4x clubhuis, 6x regionaal) sluiten we medio december het seizoen af met het NFV Kampioenschap. Op zaterdag 14 december 2019 spelen de beste 24 spelers van de voorbije jaargang speelden daarbij om de eer, de wisselbeker en een financiële bijdrage van 250 Euro voor deelname aan het komende EPC. Dit wordt de 10e editie. In januari volgt dan nog de finale van de NL Championship Series (NLCS), georganiseerd onder de IFPA vlag. De winnaar van de finale krijgt dan een uitnodiging voor de European Championship.

Clubhuis toernooien september en oktober

RFT’s Eindhoven en Amsterdam in september

In het najaar waren er opnieuw twee toernooien in ons clubhuis. Ee nieuwe kans om te oefenen op de NFV-kasten en om punten te verzamelen voor de jaar ranglijst. Qua belangstelling was het niet helemaal top (tussen de 20 en 24 spelers), maar de wedstrijden zelf waren spannend en leuk voor de deelnemers. In september was een toernooi volgens de ‘group matchplay’-variant (met 4 spelers op één kast, veel punten voor de winnaar, daarna aflopend tot geen punt voor de nummer 4). In oktober speelden de deelnemers ‘head to head’ (poules van 12 spelers, beste 4 naar kwartfinales). In september stonden er drie jongelingen in de finale en een heel ervaren speler. De Getaway speelde niet helemaal foutloos en daar wist Barry Hoeben het best mee om te gaan. Hij won de partij, voor Lefman Kan en Albert Nomden. De laatste plek in de finale was voor Bjorn Brand. In oktober was het Norman Heikamp die de titel veroverde. In de finale (best of three) versloeg hij Roger Wijnands. In de partij om het brons won Victor Stulemeijer van Bas Vis.

In der vroege zomer was er een toernooi (zie Spinner 3), maar begin september kwam er een late zomer editie bij in de gameroom van Serf Schellen. Opvallend genoeg was de winnaar dezelfde: Norbert Broman. Die zorgde ervoor dat Wilbert der Kinderen op de 2e plek bleef steken. In de strijd om de laatste beker won Michiel Arts (bij zijn 1e toernooi!) van Rahiel Karamali. De levering van twee extra kasten door Dieter van Es op de vroege zondagmorgen zorgde ervoor dat er genoeg kasten waren om een toernooi met 24 spelers te spelen. Leuk om te zien: er komen vooral veel ‘locals’ naar dit toernooi. Wat is de laatste keer dat Jim Jansen vroeg opstond voor een toernooi? Normaal is de arcade pas na twaalf uur open, maar nu is het rond elf uur tijd al lekker druk met fanatieke flipperaars. En Jim? Dit komt een tikkie later :- ) De wandeling vanaf metrostation Nieuwmarkt door de smalle straatjes naar de St Annadwarsstraat blijft bijzonder. Er zijn veel mensen op straat voor zo’n regenachtige dag en die schuifelen langs de ramen. Veel rood licht en het ruikt er naar brandende bladeren van de cannabis sativa. Serf Schellen is er met zoon Xandro en doet de wedstrijdleiding. Na een sterk optreden in het clubhuis in september, weet Amsterdammer Lefman Kan dit keer de glazentrofee te veroveren. In de finale wint hij van gastheer Rahiel Karamali. In de strijd om het brons wint Bas Vis van Jan Hop.

De top drie september:

De top drie oktober:

1. Barry Hoeben 2. Lefman Kan 3. Albert Nomden

1. Norman Heikamp 2. Roger Wijnands 3. Victor Stulemeijer

V.l.n.r.: Lefman, Barry en Albert

34

V.l.n.r.: Roger, Norman en Victor

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Eindhoven:

Amsterdam:

1. Norbert Broman 2. Wilbert der Kinderen 3. Michiel Arts

1. Lefman Kan 2. Rahiel Karamali 3. Bas Vis

Lefman en Rahiel


Overzicht 2019: eerste jaargang NLCS

Op weg naar het NFV Kampioenschap van 2019

In deze jaargang kwamen zo’n 120 NFV-leden in actie bij de diverse clubhuis – en regionale toernooien. Diverse spelers speelden één of twee toernooien, maar er waren ook fanatiekelingen die acht of meer toernooien speelden. In het clubhuis (toernooien in februari, april, september en oktober) waren er diverse keren meer dan 30 deelnemers, bij de RFT’s (Alphen a/d Rijn, Eindhoven (2x), Amsterdam) lag dat aantal rond de 20. Het was leuk om te zien dat er dit naar veel nieuwe spelers kennismaakten met de toernooien. Ook bij de winnaars en finalisten zaten leden die nog niet eerder met een prijs naar huis gingen. Veel dank aan de wedstrijdleiders Serf Schellen, Bart Volman en Ad Jonker voor hun support en de gastheren Martijn van Amsterdam, Serf Schellen en Rahiel Karamali voor de gastvrijheid.

Zoals gezegd mag de top 24 gaan strijden voor het NFV Kampioenschap 2019. De finale wordt (natuurlijk) gespeeld in ons clubhuis en Ad Jonker zal wedstrijdleider zijn. Voor de winnaar is er de wisselbeker, een glazen trofee en 250 Euro als ‘sponsoring’ richten het EPC 2020. Benieuwd wie op zaterdag 14 december de titel gaat overnemen van Didier Dujardin. Of gaat hij hem succesvol verdedigen?

13

12-okt Veenendaal

19

27

10-nov Zwolle DPO

34

29-sep Amsterdam

40

1-sep Veldhoven

28

19

14-sep Veenendaal

40 19,5

De eindstand na de toernooien van 2019 25-aug Eindhoven

25,5

Alphen aan den Rijn 1

12

Alphen aan den Rijn 2

30

32

6-jul

38

37

7-jul

30-jun Eindhoven

31

34

14-apr Veenendaal

37 19

Veenendaal

11-mei Veenendaal

Rang Naam

Totaal aantal punten

9-feb

Laatst bijgewerkt: 19 november

24-mrt Veenendaal DPM

Tussentijdse

Totaalstand NLCS 2019 clubleden

12-jan Veenendaal

Eindstand 2019:

Totaal

1

Bart Volman

137,2

2

Norman Heikamp

131,0

3

Norbert Broman

129,3

4

Barry Hoeben

125,6

30

4

5

Rob Overdijk

124,6

28

30

6

Ivan Geentjens

120,4

35

7

Bas Vis

115,8

8

40

8

John van der Wulp

110,0

37

9

Albert Nomden

107,8

33

10 Wilbert der Kinderen

107,6

11 Martijn van Amsterdam

106,6

12 Kevin Roelants

105,5

13 Bjorn Brand

102,6

14 Carlo Vijn

99,4

15 Rahiel Karamali

94,4

16 Rakesh Kanhai

40 21

22 26 18

38

19

8

27

12

11

2

24,5

33

30

24 30

40 19

4

9

19,5

92,0

12

12

12

17 Joachim Reniers

86,7

20

18 Jan Hop

83,7

19 Serf Schellen

81,6

20 Lefman Kan

80,4

21 Helen de Haan-Verbeek

80,3

22 Michel van Elk

79,4

23 Quint van Kessel

78,0

24 Bas van Doorn

77,0

25 Paul Jongma

75,0

26 Taco Wouters

73,8

27 Didier Dujardin

73,6

37

28 Mart Oenema

73,0

40

29 Edwin Nijs

72,0

30

1

30 Martijn van Aken

70,6

12

33

31 Victor Stulemeijer

69,8

11

9

36

14 28

13

11

16

33

23

25,5

13

17

21

4

33

19

29

33

13

20

5

1

26 7,5

23,5

4

28

10,5 26

33 11

22

13

2,5

28

20

5

14

16

28

11

31

24

14

14

34 Fabio Villanueva 35 Thomas van Clapdorp 36 Arjan Neet

57,6

6

37 Glenn Pellis

57,0

30

19 11

15

21

10

16

22

22 38

30

11 11

26

13

3

31 28

30

16

32

19 23

60,5

19,5

15,5

7

13

4

60,0

37 22

22

3

11

7

21

5

21

3

18 23

27 19 7,5

NFV Wisselbeker

33

9

56,0

8

20

4

56,0

4 20

19

25

64,2

17

9 26

37

61,0

Er is voor gekozen om het DPM en DPO geen deel uit te laten maken van de toernooienreeks. Doordat daar veel meer deelnemers zijn zou het aantal te verdienen punten onevenredig groot zijn.

36 26

29

35

De clubhuis data zijn al ingepland, de data voor de regionale toernooien liggen nog niet vast. Het is de bedoeling dat die steeds minimaal drie maanden voor het toernooi bekend zijn.

25 26

26

32 Jules Reivers

38 Marcel Diks

12

31 8

14

30

24

28 5

32

34

22

24,5

33 Ronald Klappe

39 Ritchie Cicilia

30

18

24

7 12

24

13

37

18

16

28

26

32

36

5

35

19 35

18

34

23

4

25

36

11

3

10

39

21

38

De winnaars in eerdere jaren waren 2018 Didier Dujardin 2017 Martijn van Amsterdam 2016 Taco Wouters 2015 Albert Nomden 2014 Albert Nomden 2013 Roy Wils 2012 Albert Nomden 2011 Albert Nomden 2010 Albert Nomden

37 15

13

11

35


Ronald Eijkman

Digital Pinball

De SNES met iconische controller

Super Pinball: Behind the Mask (SNES)

De roemruchtige opvolger van de 8-bit Nintendo Entertainment System (NES) heeft de minst originele naam ooit, namelijk de Super Nintendo Entertainment System (SNES). Deze 16-bit spelcomputer is beter, dus zet er maar ‘super’ voor, moet men gedacht hebben. En dat geldt tevens voor de games. Zo’n beetje elke succesvolle game op de NES heeft ook een vervolg op de SNES, maar dan met het woordje ‘Super’ ervoor. Zo ook Pinball voor de NES (Spinner 2018-1).

36

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Toch is Super Pinball, exclusief voor de SNES uitgebracht in 1994, geen opvolger van Pinball te noemen. Het is een heel ander spel, gemaakt door één of andere obscure Japanse ontwikkelaar die niet meer dan twee andere games heeft ontwikkeld voor Nintendo. Als ik Super Pinball zo in eerste instantie zie, denk ik gelijk: is er niets beters te krijgen voor de SNES? Dat is er zeker, maar dat zijn bijna allemaal pinball games die al eerder op andere platformen verschenen zijn. Zoals Pinball Fantasies (Spinner 2017-1), Pinball Dreams of Devil’s Crush. Maar de iconische SNES moet toch een keer in de schijnwerpers gezet worden niet waar? Familiebeleid Als je alle games die ooit zijn uitgekomen voor de (S)NES naast elkaar legt, valt gelijk op dat het overgrote deel er heel kleurrijk en kindvriendelijk uitziet. In tegenstelling tot veel andere fabrikanten van spelcomputers hanteerde Nintendo begin jaren 90 een strikt beleid omtrent het uitbrengen van games. Ieder nieuw spel moest langs een strenge commissie en moest absoluut geschikt zijn voor de hele familie.


Dus geen geweld, geen bloed, geen occulte toestanden, maar wel fluffy beestjes, vrolijke muziekjes en vriendelijke verhaallijntjes. Nintendo maakte het voor zichzelf daarmee niet makkelijk, want het waren juist de gewelddadige en bloederige games die ontzettend populair waren in die tijd. Een goed voorbeeld is Mortal Kombat, het vechtspel waarbij de verliezer het nooit overleeft en je je tegenstander op de gruwelijkste manieren met een zogenaamde ‘fatality’ om zeep kunt helpen. Nintendo kon deze spellen natuurlijk niet negeren, maar bleef wel stug vasthouden aan hun familiebeleid. In het geval van Mortal Kombat brachten ze voor de SNES een zwaar gecensureerde versie uit. Zonder bloed en met minder schokkende fatalities. Het zal geen verrassing zijn dat van de ongecensureerde versie van SEGA drie keer zoveel exemplaren zijn verkocht.

Gecensureerde Mortal Kombat

Duister artwork Natuurlijk is er in Super Pinball geen greintje geweld te bespeuren. Dan laat ik de emoties die los kunnen komen tijdens het spelen even buiten beschouwing. Maar Super Pinball is wel een vreemde eend in de bijt als je kijkt naar het duistere artwork. Om dat occult te noemen gaat te ver, maar het wijkt wel behoorlijk af van de gemiddelde SNES-game. Dan heb ik het met name over de illustraties die de kopkast sieren. Die zie je nooit tijdens het spelen, maar ze blijven wel in je hoofd zitten nadat het flipperspel is gestart. Niet alleen als onderwerp van de vraag ‘waarom heeft men voor dit design gekozen?’, maar misschien ook als iets wat je kent uit duistere dromen.

Voorkant spelverpakking EU versie

De Super Pinball SNES cartridge

Achterkant spelverpakking EU versie

37


Zo’n droom die opzichzelfstaand onopmerkelijk en nietszeggend is, maar in een bepaalde context supereng. De context hier is een flipperspel met een twijfelachtige titel, een bedenkelijke artistieke aankleding en repeterende muziek die als een worm in je oor gaat zitten, maar totaal niet aansluit op de thema’s van de kasten. Het klopt voor geen meter. Als je wakker bent tenminste. Het spel Super Pinball bevat drie flipperkastsimulaties: ‘Jolly Joker’, ‘Blackbeard and Ironmen’ en ‘Wizard’. Alleen die eerste heeft iets met een masker. Vanwaar dan de titel van het spel? Geheimzinnig. En waarom geen vier flippers, zoals bij elk ander flipperspel dat rond die tijd is uitgekomen? Raadselachtig. Als het spel begint zie je eerst de kopkast, dan scrollt het beeld naar beneden en zie je het gehele speelveld op het scherm. De DMD (dot matrix

38

display, het scorebord) verdwijnt daarmee uit beeld. In plaats daarvan staat de score linksboven, de gespeelde bal rechtsboven, en als de DMD nodig is voor een animatie wordt deze over het speelveld geprojecteerd.

“Het lijkt alsof je op een flipper uit de jaren 70 aan het spelen bent” Dat gebeurt alleen op momenten dat de bal wordt vastgehouden, dus je wordt niet gehinderd in je spel. Het speelveld is in 3D uitgevoerd. Daar hebben we er al eerder eentje van gezien in deze rubriek (Fireball voor de MSX in Spinner 2019-1) en de conclusie was daar: er gebeurt te

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

weinig op het speelveld, en dat speelveld ziet er priegelig uit vanwege de lage resolutie. Dus waarom geen scrollend speelveld zoals bij alle andere populaire flippergames uit die tijd? Wonderlijk. Maar daar hebben ze voor Super Pinball wat op gevonden: ze hebben het speelveld gewoon extreem simpel gehouden. Het lijkt alsof je op een flipper uit de jaren 70 aan het spelen bent. Geen ramps, geen habitrails, niet meer dan twee flippers. Is dat erg? Niet per se. Als het spel leuk genoeg is... De gameplay Als je de verschillende kasten een tijdje gespeeld hebt, zul je merken dat de gameplay van elke kast nagenoeg hetzelfde is. Er is een skillshot, waarbij je de bal op precies het juiste moment moet afschieten. Je hebt een stel drop-targets, die zorgen voor de bonus-multiplier. Je hebt aan de linkerkant een kickout-hole waar


je een willekeurige bonus krijgt. En elke flipper heeft een target waarbij je letters verzamelt; JOKER, GOLD en WIZARD. Als je alle letters hebt, start multibal met twee ballen. De twee ballen hebben overigens geen enkele interactie met elkaar, en het is vreemd om de ballen door elkaar heen te zien rollen. Tijdens multibal kun je de jackpot scoren door op de grote pijlen te mikken. Elke flipper heeft verder een loopshot en een mystery-target. En dat is het wel zo’n beetje. Alles bij elkaar zijn er dus niet heel veel redenen om deze flippergame te spelen, ware het niet dat het balgedrag wel uitzonderlijk natuurgetrouw is. En dat is dan eigenlijk het enige dat echt klopt in dit spel. Het maakt bijna alles goed, omdat daarmee toch best een aardig potje flipper gespeeld kan worden. Toch moet ik toegeven dat het bizarre design wel zorgt voor een sfeer die het spel speelbaar houdt.

Naast het reguliere spel waaraan je tot vier spelers kunt meedoen, is er ook een ‘conquest mode’. Je moet hier bij elke kast een score halen (respectievelijk 60, 120 en 180 miljoen) waarna voor 30 seconden

“Het bizarre design zorgt voor een sfeer die het spel ook speelbaar houdt” een geheime deur opent waardoor je naar de volgende flipper gaat. Na de 180 miljoen bij Wizard heb je het spel uitgespeeld. Dan ben je dus wel even bezig. En er is geen optie om je voortgang op te slaan. Zelfs je highscore wordt niet opgeslagen, dus waarom zou je al die moeite doen?

Toch nieuwsgierig? Dan kun je de SNES van zolder halen en die cartridge erin stoppen. Als je de cartridge niet hebt, zijn er genoeg mogelijkheden om deze vandaag de dag nog steeds te krijgen, ze worden online nog best veel aangeboden. Maar je kunt natuurlijk ook een emulator en bijbehorend rombestand opsnorren. Eén van mijn favoriete SNES-emulators is SNES9x. Op www. dosgamers.com/snes vind je alle info die je nodig hebt om de emulator aan de praat te krijgen en te houden. Je kunt SNES games ook online spelen op diverse websites. Google “play SNES Super Pinball online” en je kunt aan de gang. En zoals met veel andere klassieke gameconsoles, is er ook van de SNES een moderne minivariant. Deze is uitgebracht in 2017. Daar staan echter maar 21 games op (stuk voor stuk echte kaskrakers, dat wel) en Super Pinball zit daar helaas niet tussen.

39


Guus Arens

Digital Pinball Machines Digitale flipperkasten ook in het Funhouse? In de SPINNER van september 2019 vertelde Guus Arens (oud NFV-voorzitter) hoe hij vrijwel elke avond met veel plezier en volle overgave een paar potjes op een bijzondere digitale flipperkast speelt. Zijn echtgenote noemt dat zijn uurtje ‘pinball fitness’. Dat was voor hem aanleiding om tijdens het DPO in Zwolle de mogelijkheden van Digital Pinball Machines aan andere NFV leden te tonen.

Tussen al het geweld van honderden flipperkasten op het DPO Expo 2019 in Zwolle werd in een klein hoekje van de IJsselhallen NFV-flippergeschiedenis geschreven!

NFV-lid Richard Weijts hield een interessante Power Point presentatie over de door hem zelfgebouwde V-Pinball flipperkast die nu in zijn woonkamer staat.

Om Digital Pinball Machines bekend te maken aan leden van de NFV en andere belangstellenden werden er drie activiteiten georganiseerd:

Demonstraties Tijdens het DPO werd de praktische en elegante Midi versie van Erik Klootwijk gedemonstreerd. Deze versie past in elke woonkamer. En daarnaast liet Gert Jan de Haan zijn imposante en indrukwekkende - uit China geïmporteerde maar door hem in Friesland gemodificeerde - full-size digitale flipperkasten zien. Voor beide verschillende typen was veel belangstelling tijdens het DPO. Uit wel ingelichte bronnen horen we dat er al wachtlijsten zijn tot in komend voorjaar!

1. Digital pinball seminars 2. Demonstraties van Digital Pinball Machines 3. Midi Digital Pinball sponsor project Digital pinball seminars Er waren drie seminars in Zwolle. NFV-lid Erik Klootwijk en zoon Mark presenteerden en demonstreerden hun Digital Midi Pinball Machine (DMPM) en bijbehorende filosofie. NFV-lid Gert Jan de Haan en assistent gaven een demonstratie van ZEN Pinball (Medieval Madness) en een demonstratie om via internet een Pinballwedstrijd te spelen met iemand aan de andere kant van de wereld.

40

Sponsorproject Als derde activiteit probeerde Guus Arens op zondag NFV-leden te interesseren om een sponsorbijdrage te leveren voor aanschaf van een DMPM (Digital Midi Pinball Machine) voor in het clubhuis van de vereniging, het Funhouse in Veenendaal.

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Groot en klein zijn beiden fijn


Seminar van Erik Klootwijk en zoon Mark Op zondagochtend 10 november was nog EUR 2.900 nodig om dat doel te bereiken! Gelukkig waren vele NFV-leden -zowel als particulier of via hun firma- bereid om een bijdrage, (variërend van EUR 50 tot EUR 500) te leveren aan dit bijzondere project. Op zondagavond was er nog slechts EUR 200 nodig. Zeer stimulerend was dat alle NFVereleden spontaan een financiële bijdrage hebben aangeboden.

sponsorbijdrage te leveren laat het Guus Arens even weten. Er is nog slechts EUR 2.500 nodig! Het zou mooi zijn als NFV-leden EUR 50 of (iets) meer kunnen missen voor dit mooie doel. Je kunt de initiatiefnemer bereiken op: guusarens@gmail.com.

Arie Pijl had het goede idee om tijdens betaalde bedrijfsactiviteiten in het Funhouse als hoofdprijs de DMPM flipperkast, een korte tijd, uit te lenen wat ook nog sponsorgeld zal opleveren.

Peter Geurtsen en Guus Arens

Alle NFV leden die een sponsorbijdrage hebben geleverd ontvangen een uitnodiging voor de officiële en feestelijke ingebruikname van de DMPM, komend voorjaar in het Funhouse. NFV 2020: Digital Widebody Machine in het Funhouse? Gezien de vele positieve reacties op het DPO in Zwolle lijkt het een goed idee om ook een grote full size Digital Pinball Machine (van Gert Jan de Haan) in het Funhouse te hebben staan. Als je interesse en de mogelijkheid hebt om daarvoor een financiële

Richard Weijts

41


Rens Hooijmaijers

Willy Wonka De nieuwe flipper van Pat Lawlor Met Dialed In! maakte Pat Lawlor in 2017 duidelijk dat hij weer terug was als flipperontwerper. Dialed In! wordt gezien als een kast die uitstekend flippert, veel biedt, maar het thema is voor veel potentiële kopers toch een brug te ver gebleken. Hoe doet Pat Lawlor het nu met een bekender thema? Met dank aan Jean-Paul de Win toog uw verslaggever naar Nijmegen om deze kast te bespelen. Willy Wonka and the Chocolate Factory (of Sjakie en de Chocoladefabriek): het is geen thema dat in Europa heel sterk leeft, denk ik, maar welke typische flipperaar (man, ouder dan 45 jaar ) heeft de film als kind niet gezien? De flipperkast is gebaseerd op de originele film uit 1971 met Gene Wilder en niet op de remake met Johnny Depp uit 2005 en het is een familiethema waar Jersey Jack Pinball (JJP) typisch voor wil staan. Het ontwerp is van Pat Lawlor, artdesign van John Youssi en de lcd-animaties van Jean-Paul de Win & Olaf Gremie (verantwoordelijk voor de 3d Oompa Loompa’s). En hoe mooi is het dan om deze nieuwe flipperkast te kunnen spelen in de woning van iemand die zo nauw betrokken is bij het produceren ervan? De Willy Wonka is er in totaal in drie varianten: een Standard Edition (SE), Limited Edition (LE) en Collectors Edition (CE). In dit artikel komt de LE aan bod. Dit verslag gaat niet in op spelregels, maar vooral op het uiterlijk van de kast en of er speelplezier is te beleven.

42

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


Het speelveld Het artwork past keurig bij het thema en hoofdrolspeler Gene Wilder uit de film is duidelijk aanwezig. De gehele verlichting (GI en inserts) is meerkleurig (rgb) en daar wordt goed gebruik van gemaakt. In combinatie met het artwork biedt de Willy Wonka een visueel aantrekkelijk plaatje. De rgb-inserts maken goed duidelijk welke schoten je moet maken en dat zijn er veel. Maar liefst vier flippers zorgen hiervoor. Kijken we naar de ‘Toys’ op het speelveld dan valt natuurlijk als eerste de draaiende ‘Everlasting Gobstopper’ op die ook fungeert als een (niet-fysieke) ball-lock. Naast het grote lcd-display in de backbox vind je hier verder een tweede lcd-display met additionele instructies: de Wonkavision. Links ervan zie je een (statische) Oompa Loompa staand bij een tv-camera. En zo zijn er veel meer mooi uitgewerkte details te zien, precies zoals we gewend zijn van JJP.

De Gobstopper

43


Het speelveld kent verder drie ramps (waarvan een alleen te schieten is via de flipper rechtsboven), vier flippers dus in totaal, maar liefst zeven (kleinere) magneten, een groot aantal targets, een captive bal, led Wonka factory sign, et cetera. Linksachter vind je verder ook de zogenaamde Wonkavator. Deze is er alleen in de LE- en CE-versie en dus niet in de standaardversie. Voor het eerst maakt JJP dus een speltechnisch verschil tussen versies, net als we overigens ook zien bij Stern met hun Pro- en Premium-LE versies. De Wonkavator is een fysieke ball-lock waarvan de locks overdraagbaar zijn naar de volgende speler. Je kunt elkaars multibal dus stelen wat een extra spelelement toevoegt. Net als Dialed In! heeft de Willy Wonka een standaardbody. Dit maakt het 3-2 in het voordeel van de wide-bodies bij JJP. Natuurlijk nog met het kenmerkend 27” lcd-display in de backbox. De layout is verder standaard, zeer kleurrijk en goed passend bij het speelveld. De lcd-animaties zijn mooi helder, informatief en in stijl goed passend bij de flipperkast. Voor de echte Wonkafans is het wel spijtig dat er maar

De Wonkavator

beperkt gebruik gemaakt wordt van filmbeelden en audio. Een licentie komt dus duidelijk met beperkingen. De hoeveelheid details in de animaties is echter verbluffend, je kunt er uren naar kijken en steeds weer iets nieuws ontdekken. Er is een zeer goede koppeling tussen speelveld en software.

Rechterramp met factory sign

44

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

“Je gaat je echt afvragen waarom een Stern LE in dezelfde prijsklasse zit als een Willy Wonka LE”


Prachtige lcd-animaties

Onderkant speelveld Net als alle andere JJP-kasten (op WOZ en The Hobbit na) maakt Willy Wonka gebruik van een camera. Dit keer met ‘live’ beeld van de speler tijdens ‘Oompa Loompa Odyssey’. Dit levert echt hilarische momenten op. Het blijft iets aparts en is echt een handelsmerk van JJP aan het worden.

Uitzicht vanaf de flippers

De hamvraag: hoe speelt-ie? Het is echt een zeer mooie kast, niet alleen qua uiterlijk maar ook qua speelplezier. Veel schoten die ook nog eens goed maakbaar zijn, veel variatie, prachtig om naar te kijken met veel gimmicks zoals menig flipperaar dit graag ziet. Ik heb het al vaker gezegd; als je daar dan een moderne Stern naast zet en kijkt naar wat er op het speelveld staat aan toys en features, ga je je echt afvragen waarom een Stern Premium of LE in dezelfde prijsklasse zit als een JJP Willy Wonka. Begrijp me niet verkeerd, ik speel Stern flippers met veel plezier, maar de prijs-prestatieverhouding bij JJP in het algemeen is gewoon beter. Meer “bang for the buck”, zoals ze dat zo mooi in Amerika zeggen. Al is het wel zo dat Stern met de nieuwste Jurassic Park in de Pro-versie al flink wat waarde biedt voor beduidend minder geld dan deze Willy Wonka. De thema’s bij Stern spreken me echter meer aan en voor mij geldt dat een thema belangrijk is. Ten opzichte van Dialed In! is er nu dus wel een bekend thema gebruikt door Pat Lawlor en dat helpt absoluut. Het blijft wel een zoetsappig thema eerlijk gezegd, maar dat is

natuurlijk persoonlijk. Ik vind de kast spelen als een Dialed In! (wat een compliment is, Willy Wonka schiet dus als een warm mes door de boter) met, vooral dankzij de muziek, het gevoel van een Wizard of Oz. Ik heb het Willy-Wonka-gevoel in mindere mate bij het spelen, al gaat het Oompa-Loompa-lied alweer door mijn hoofd tijdens het schrijven van dit artikel... Dus, wat mij betreft is de missie geslaagd bij JJP al zal een Willy Wonka die-hard dit wegens het beperkte gebruik van originele filmbeelden en audio wellicht anders zien. De Willy Wonka is er vanaf ruim EUR 8.500,- voor de Standaard en ruim EUR 10.000,- voor de LE. De Collector’s Edition moet meer dan EUR 13.000,- kosten. Met dit soort prijzen zul je hem niet zo vlug in het wild tegen komen, maar als je er één ziet, aarzel dan niet om er eens een potje op te spelen en zo je eigen mening te vormen. Dank nogmaals aan Jean-Paul de Win voor het mogen spelen van deze nieuwe flipperkast!

45


Rens Hooijmaijers

Shoppen en kopen! Tips en trucs bij de aanschaf van een gebruikte flipperkast

Regelmatig krijg ik de vraag: waar op te letten bij aankoop van een flipperkast? En als ik hem dan heb, hoe maak ik hem toonbaar en speelklaar? Welnu, op beide van deze vragen ga ik proberen in dit artikel een antwoord te geven.

Tja, waar moet je nu op letten bij het kopen van een flipperkast? Laat ik om te beginnen zeggen dat mijn kennis is toegespitst op de zogenaamde DMD-flipperkasten, die met dat groot scherm midden onder in de kopkast dus. Ik heb geen ervaring met de elektromechanische flipperkasten. Als je diverse flipperkasten hebt gezien en ook onder de ‘motorkap’ (oftewel onder het speelveld) en in de kopkast hebt gekeken, kom je tot de ontdekking dat veel onderdelen hetzelfde zijn ook al zien de speelvelden er totaal anders uit. Veel van de gebruikte assemblies om een flipperkast te bouwen, denk aan bijvoorbeeld zoiets banaals als de flippers zelf, maar ook assemblies zoals verticale upkickers en slingshots zijn allemaal gelijk. Dit betekent dus dat reservedelen hiervan verkrijgbaar zijn. Dit geldt ook voor vrijwel alle elektronica in de kopkast. Dit wil niet zeggen dat het niet erg is als daar iets kapot is, maar reparatie behoort

46

bijna altijd tot de mogelijkheden. Het kan wellicht wel geld kosten, maar belangrijker is dat het repareerbaar is. Beter te duur dan niet te koop, is mijn credo dan. Het allerbelangrijkste om te controleren is dat onderdelen die uniek zijn voor de flipperkast in orde zijn. Denk dan aan bijvoorbeeld plastics, maar vooral aan de unieke toys die een flipperkast vaak heeft. Is deze missend, incompleet of niet werkend, doe dan eerst onderzoek op internet of de onderdelen te krijgen zijn. Haal gerust de glasplaat eraf en controleer met de hand en een bal of alles correct functioneert en met name dus de ‘speciale’ mechanieken. Til het speelveld omhoog en kijk aan de onderzijde hoe het eruit ziet. Ook belangrijk is om in de kopkast te kijken en eerste controle dient daar te zijn of er geen batterijlekkage zichtbaar is. Een printplaat met zuurschade kan namelijk vlug een paar honderd Euro kosten. Daarnaast kijk of je geen verbrande delen op de

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

printplaat ziet of zwarte stekkers. Dit alles is vaak wel te repareren maar vereist wel wat meer elektronicakennis. Verder is het aan te bevelen dat de flipperkast uitstaat als je hem ziet. Zelf aanzetten in ‘koude’ toestand dus. Als een display op zijn einde loopt (oftewel ‘uitgegast’ is) is dit vooral zichtbaar als het display nog koud is. Eénmaal warm wordt de kleur vaak beter en zie je dit niet. Kijk ook of er geen vlekken zichtbaar zijn op het scherm, ook een teken van uitgassing. Tevens worden eventuele foutmeldingen ook bij het aanzetten getoond. Typisch gaat het dan om een schakelaar die of kapot is of lang niet geactiveerd is (komt bij minder goede flipperaars vaker voor). Staat de kast al aan dan wordt een foutmelding zichtbaar gemaakt door het puntje achter Free Play. Als je dan in het menu gaat (knoppen hiervoor vind je in de deur) wordt vermeld waar dit puntje voor staat.


Hoe betrouwbaar komt hij/zij over? In een uur tijd is dit trouwens goed te beoordelen hoor, het is geen dagtaak. En dan heb je die sprong in het diepe gewaagd en staat je nieuwe trots te pronken in je woning. Maar ja, de laatste keer dat hij een poetsdoek heeft gezien is al even terug en die rubbers zien er ook niet meer al te fris uit, een aantal lampjes brandt niet, etcetera. Kortom, een poetsbeurt en verdere controle zou niet verkeerd zijn. Knoppen voor het testmenu en harderzachter

Heb je twee linkerhanden is het natuurlijk wel handig dat alles werkt. Ben je een beetje handig en niet bang om wat te proberen en risico te lopen dan ga je tot de ontdekking komen dat de gebruikte techniek in een flipperkast behoorlijk robuust is en niet erg complex. Een flipperkast terug van de dood brengen geeft een leuk gevoel, kan ik je zeggen. Prijs moet dan natuurlijk wel in verhouding zijn, een defecte kast is nu eenmaal minder waard als een goed werkeden. Over het cabinet kan het volgende gezegd worden: esthetische schade is natuurlijk makkelijk te zien en kun je zelf beoordelen hoe belangrijk je het vindt. Kijk echter goed of bijvoorbeeld de bodem niet opgezwollen is van het vocht. Vocht en elektronica gaat typisch niet goed samen. Een flipperkast die in een vochtige ruimte opgeslagen is geweest kan wel eens voor kopzorgen gaan zorgen.

“Mooi passend bij de nieuwste van Stern, Jurassic Park, is het hier de Jurassic Park Lost World van Sega die we als voorbeeld gaan nemen”

Ik beveel aan om eerst een paar potjes te flipperen om te kijken of er niet nog storingen opduiken. Beetje lullig als je alles hebt gereinigd, weer in elkaar hebt gezet om vervolgens een storing te vinden waarna je weer van alles uit elkaar moet halen. Oefening baart dan wel kunst overigens. Mooi passend bij de nieuwste flipperkast van Stern, Jurassic Park, die we elders in deze Spinner onder de loep nemen is het hier de Jurassic Lost World van Sega die we als voorbeeld gaan nemen. Deze flipperkast heeft wat kleine mankementen aan het bal-lock mechanisme (Snagger), een hoop lampjes waren defect en was niet al te zuiver om het netjes te zeggen.

Configuratiemenu van de flipperkast

En de verkopers die zeggen waarom er iets niet doet: het is maar een zekering. Als het zo simpel is waarom maak je hem zelf niet? Gebruik dus gezond boerenverstand en neem gerust even de tijd om een flipperkast te beoordelen en vorm je een mening over de verkoper.

47


Na het spelen van een paar potjes waar verder niets bijzonders uit kwam was het tijd om te beginnen.

De JP Lost World aan de start

Voor ik alles lostrek, ga ik altijd eerst in het testmenu van de flipperkast en activeer de Switch test. Vervolgens trigger ik met de hand iedere schakelaar om er zeker van te zijn dat hij werkt. Als hij dan na het shoppen niet meer werkt, weet ik dat het aan mijn werk ligt en dit vergemakkelijkt typisch het zoekwerk.

Testen van de schakelaars

Vervolgens is het tijd om het speelveld leeg te halen. Foto’s en nog eens foto’s maken van tevoren is het credo. Dan kun je altijd terugzoeken hoe iets in elkaar zat. In deze tijd van digitale fotografie bestaat er niet zoiets als te veel foto’s. Mocht je wat vergeten zijn te fotograferen, op internet is vaak heel wat te vinden.

Het gereedschap Voor wat betreft het gereedschap is er niet veel speciaals nodig. Een paar schroevendraaiers, wat tangen en dergelijke brengen je een heel eind. Het enige wat ‘speciaal’ is dat gebruikte moeren en bouten Engelse inch maatvoering kennen. Een doppenset met inchmaten is dus een must. Ik heb zelf een serie schroevendraaiers die eindigen in een inch ‘moerbitje’. Ook handig is een imbus sleutelset in inchmaten en een magneetje om de onderdelen mee op te rapen die altijd precies ergens tussen vallen.

48

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Ik doe altijd al het plastic materiaal in een kratje bij elkaar. De foto’s vertellen mij uiteindelijk wel waar het terug moet tenslotte, geen aparte markering noodzakelijk. Wat je zult merken dat er van het speelveld diverse draden vanuit schakelaars, flashers en dergelijke onder het speelveld verdwijnen. Deze zullen eerst onder het speelveld los moeten worden gemaakt alvorens het deel geheel van de bovenzijde van het speelveld verwijderd kan worden.


Diverse poetsmiddelen en magnetische schroevenbak

Normaal kan hier niet veel fout mee gaan zolang je maar op de kleuren van de draden let. Markeer de stekkers gerust als je je er niet zeker bij voelt. Als het speelveld geheel of zo goed als leeg is, kan het reinigen ervan beginnen. Ik gebruik altijd als eerste Dasty in combinatie met poetspapier (te koop bij onder andere Action) om het ergste vuil snel te verwijderen. Dasty is vrij agressief maar op clearcoated speelvelden gaat dit uitstekend, is mijn ervaring. Ik zou het echter NIET gebruiken bij EM’ers of gelijksoortige flippers waar er geen clearcoat op het speelveld zit! Dezelfde waarschuwing geldt ook voor gebruik van Commandant.

Zoals je op de foto kunt zien doe ik alle schroeven bij elkaar in een (magnetische) bak. In een flipperkast worden namelijk veel dezelfde

“Ik zou het echter niet gebruiken bij EM’ers of gelijksoortige flipperkasten“ schroeven en moeren gebruikt dus dat mengen zie ik niet als een probleem. Als er iets unieks is zoals een bepaalde lengte spacer monteer

Stekkerverbinding van een schakelaar of flasher

ik deze gelijk tijdelijk terug. En anders heb ik de foto’s nog. En je kunt anders de schroeven en dergelijke bijvoorbeeld per deel van het speelveld opbergen. Als alles gereinigd is, gaan we met wat Commandant en ellebogenzweet het speelveld nog eens te lijf om zoveel mogelijk de glans terug te krijgen en gebruikssporen te verwijderen. Het blijft echter een 25 jaar oude flipper... Nadat we met Commandant het speelveld zoveel mogelijk hebben opgeknapt, zet ik er een laag Carnaubawas overheen. Dit als extra bescherming.

Poetswonders: carnaubawas en commandant

49


Plastics in bad, rechts voor en na het badderen

Vervolgens ga ik met de vuile plastics naar de badkamer en ga ze daar reinigen. Ik gebruik hiervoor W5 glasreiniger van de Lidl (NIET de Dasty gebruiken, veel te agressief, lost de verf op!). Test het altijd even op een onbelangrijke plastic achter uit de kast of er echt niets oplost. De bedoeling is de plastics te reinigen, niet transparant te maken. Ik spuit het W5 schuim erop, masseer dit na met de vingers en spoel het met lauw water af en droog ze af. Als ik de plastics terug monteer in de flipperkast wrijf ik ze altijd met een doek nog even op.. Dit tegen eventuele watervlekken.

Je staat ervan te kijken hoeveel vuil er nog van de plastics af komt en hoeveel helderder er de flipperkast wel niet door wordt. Om starposts en dergelijke te reinigen is een ultrasoon reinigingsapparaat handig. Doe hier een mix van 50/50% Dasty en warm water in, gooi de starposts erin en na 1 minuut zijn ze als nieuw. Spoel ze wel even na met warm water om alle Dasty resten te verwijderen. Voor montage van de plastics plaats ik altijd eerst overal nieuwe lampjes in de GI, want nu kun je er nog makkelijk bij. Vervolgens even de flipperkast aan om te kijken of ze allemaal branden.

Ultrasonore reiniger

50

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Hoogspanningsschakelaar

Je kunt in het testmenu onder TEST normaal een keuze vinden om ALL Lamps te testen. En test dan ook gelijk de flashers. Let op: als de deur openstaat zorgt een schakelaar ervoor dat de spanning groter dan 12Volt (flashers werken op 20V) afgeschakeld wordt op het speelveld. Dit als beveiliging voor de gebruiker. De schakelaar die hiervoor zorgt vind je links van de deuropening. Als je deze uittrekt komt deze spanning terug op het speelveld. Tevens gaan overal dan nieuwe rubbers op. Ik ben sterk fan van siliconen rubbers van Led4pin. Ze blijven langer goed en zijn zeer eenvoudig


Voor en na de reinigingssessie

schoon te maken. Een rubberset kost typisch rond de EUR 20,- en de kosten zijn eigenlijk dus geen reden om dit te laten. In de handleiding van de flipperkast (te downloaden via ipdb. org) staat welke maten er gebruikt worden, hoeveel het er zijn en waar ze geplaatst moeten worden.

“Het shoppen van een flipper vereist wel wat durf“

Lampencontrole

En dan begint het leuke werk, het weer terugbouwen van alle delen. Een mooie puzzel vind ik dit altijd. Neem je tijd, raadpleeg bij twijfel ook je foto’s. Ook is van veel flipperkasten de handleiding digitaal te downloaden van ipdb.org.

Als bovenzijde speelveld klaar is, wordt het tijd voor de onderzijde. Het gaat hier om het reinigen van de inserts en de lampjes. Haal de lampfitting los, reinig het lampje of vervang het. Alvorens lamp terug te plaatsen pak je een penseel, bevochtig dit met Dasty en reinig hier de insert vanaf de onderzijde mee. Wrijf het na met een doek of, als je een compressor heb, blaas het na met lucht. Je zult nu zien dat de inserts veel helderder gaan oplichten. Dan kun je ook nog de binnenzijde van het cabinet behandelen. Voordat je de stofzuiger gaat hanteren altijd eerst kijken wat er aan losse onderdelen ligt op de bodem van het cabinet. Na het stofzuigen spuit ik de boel in met W5 glasreiniger, laat het even intrekken en wrijf het met poetspapier schoon. Bij extreme vervuiling deze behandeling herhalen. Deze JP Lost World had van binnen echter al een schoon cabinet, dus stofzuigen was voldoende.

Voor en na de reinigingssessie

51


Vaak zie je ook krassen in het zwarte binnendeel van het cabinet links en rechts van het speelveld. Die kun je ook met een mat zwarte verf spuitbus spuiten. Na de binnenzijde te hebben gehad kun je nog aandacht schenken aan de buitenzijde. Allereerst doe ik deze af met weer de W5 Glasreiniger. Bij extreme vervuiling (denk aan nicotine) wil ik ook nog wel eens met Dasty aan de gang gaan, maar test dit altijd eerst op een onbelangrijk stuk cabinet of er geen verf mee komt.

Het stralende eindresultaat

Vervolgens kun je bijvoorbeeld krassen in zwarte delen nog bijwerken met een Edding marker. Bij zwarte poten reinig ik deze en spuit ik ze over met mat zwarte verf. Het shoppen van een flipperkast is dus technisch minder complex dan velen denken, maar het vereist wel wat durf, beetje twee rechterhanden in combinatie met technisch inzicht en tijd. Het uitvoeren hiervan is natuurlijk geheel op eigen risico, maar denk daarbij vooral aan een wijs spreekwoord: voorzichtig aan, dan breekt het lijntje niet. Ik hoop dat dit artikel je laat zien dat er meer plezier aan een flipperkast te beleven is dan puur het spel zelf. Een flipperkast in ere herstellen is een leuk werk, voor mij althans. Ps. Zonder Toon van Turnhout had ik al deze kennis nooit gehad of nooit gedurfd om er aan te beginnen. Toon, bedankt!

Verlichtend poetswerk

Bijwerken van krassen en spuiten van de poten

52

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


Rens Hooijmaijers

Ledenadministratie: Automatische incasso Al enige tijd geldt dat voor nieuwe leden een automatische incasso verplicht is. Bij deze een oproep aan de overige leden om dit ook in te schakelen.

Het runnen van een vereniging zoals de NFV vraagt een hoop tijd van een kleine groep vrijwilligers. Iedereen denkt nu gelijk aan het draaiend houden van de flipperkasten en de catering (inderdaad beiden een hele klus) maar ook het up-to-date houden van de ledenadmini­ stratie is een hele taak. Wat achter de schermen veel tijd kost is het binnen krijgen van de jaarlijkse contributie. Waar al een paar jaar voor nieuwe leden een automatische incasso verplicht is geldt dit (nog) niet voor reeds bestaande leden. Eind derde kwartaal 2019 zijn er helaas nog een 50-tal leden die nog geen kans hebben gezien de 2019 contributie over te maken. Het factureren en opvolgen van de niet-betalers kost veel tijd, tijd die beter ergens anders aan besteed kan worden. Daarom bij deze een oproep aan iedereen die handmatig de contributie over maakt om voor 2020 over te schakelen op automatische incasso. Dit is een veilige manier van betalen die zelfs de mogelijkheid biedt voor terugboeken binnen 56 dagen na incasso als er iets onverhoopt niet naar je wens is. Bespaar ons dus veel tijd en schakel dit in. Hoe doe je dit? Log in op de NFV website (inloggen linksboven, wachtwoord aanvragen zit er naast). Kies voor Mijn Gegevens in het volgende scherm en vul daar je bankgegevens in (en controleer gelijk je andere gegevens nu je daar toch bent). Vink vervolgens akkoord incasso aan en klaar is Kees. Lukt dit niet stuur dan je rekeningnummer en naam met akkoord naar secretariaat@nfvpinball.nl. In 2020 gaat dit dan per incasso en bespaar je onze vrijwilligers en jezelf veel werk! Hartelijk dank hiervoor.

53


Jean-Paul de Win

Willy Wonka Schermanimaties In kijkje in de grafische keuken van Jean-Paul de Win Aangezien ik dit jaar, door de vijftigste verjaardag van mijn broer, dacht niet op DPO Expo aanwezig te kunnen zijn, werd mij gevraagd of ik in plaats van een seminar hier in de Spinner kon vertellen over mijn werk voor Willy Wonka & the Chocolate Factory (WW) van Jersey Jack Pinball (JJP). Gelukkig bleek dat ik toch een dag aanwezig kon zijn in Zwolle, zodat ik me weer even kon mengen tussen de mensen voor wie je het allemaal doet.

Inmiddels is WW al de vijfde titel die ik voor JJP heb mogen maken. En het is altijd weer een uitdaging om een geheel nieuwe user interface (UI) te bedenken en te ontwikkelen. Elke kast heeft een ander thema met zijn eigen unieke regels. Je giet niet zomaar een bestaande interface in een ander jasje. Over alles wordt grondig nagedacht, en vaak duurt deze ontwikkeling een aantal maanden; van schets tot eindresultaat. De programmeurs willen graag zoveel mogelijk regels ‘tegelijk’ communiceren naar de speler. Mijn doel is om die op een mooie, geïntegreerde manier over te brengen. Dit kan voor sommigen overweldigend overkomen, maar niets is leuker dan steeds weer nieuwe dingen te ontdekken. En ook in de tijd van DMD’s moest je leren wat elke insert of lampje betekende. Door de grootte van de monitor die JJP gebruikt, is er weinig over van de traditionele kopruit. Door de UI van veel kleine details in graphics en animaties te voorzien probeer ik dit ‘gat’ op te vullen door een ‘interactieve kopruit’. Denk aan de steeds veranderende stad van Dailed In! en de bewegende schatkaart van Pirates of the Caribbean.

54

Jean-Paul de Win bij ‘zijn’ Willy Wonka

Ook in de UI van Wonka valt weer veel te ontdekken. Het scherm geeft een fictieve controleruimte uit de chocoladefabriek weer. Dit naar idee van programmeur Ted Estes (bekend van Twilight Zone). De ruimte bevat veel herkenbare elementen uit de verschillende scènes van de originele film uit 1971; buizen, koperen stoommachine, de lift en de boot. Maar ook verzonnen elementen. Allemaal in de typisch jaren 70 sfeer, vandaar ook de keuze voor alpha-numerieke

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

score cijfers. Dit heeft geresulteerd in het kleurrijkste display dat ik voor JJP heb ontwikkeld. Door ingewikkelde licentieregels was het niet mogelijk het filmmateriaal te gebruiken zoals bij The Hobbit. We hadden niet alleen met Warner Bros als licentiehouder te maken, maar ook met Gene Wilder (acteur) en Dahl (schrijver van het originele boek) Estates. Helaas hebben we hierdoor minder beeld-


materiaal kunnen verwerken dan we voor ogen hadden. Des te moeilijker, maar wel creatiever, is het dan om die tekortkoming in te vullen. De afbeeldingen laten een aantal stappen zien van schets tot eindresultaat.

UI ontwikkeling, stap 1 tot en met 4

Dit is er allemaal op het scherm te volgen: linksonder zie je hoeveel Wonka Bars je in totaal hebt gespaard. Deze tellen als enige mee in je end-ofball-bonus. Veel sparen in het begin, zorgt voor meer bonus voor elke volgende bal. Wonka Bars kwalificeren ook de Computer Awards (random awards). Onder de computer is te zien wat je volgende award zal zijn. Rechtsonder is de ‘Factory Tour’ voortgang te zien; vier modes, vier SuperX’s, vier Awards. Deze staan ook als twaalf inserts midden op het speelveld. Ze kunnen apart of met drie tegelijk gestart worden door het rechterschot onder het kleine videoscherm (Wonkavision). Links op het scherm staan de vijf kinderen uit de film. Deze kinderen worden ‘gestacked’ voor een Kids Multiball (denk aan Multiball Madness). Door elk gekleurd buisje te volgen kan je per kind achterhalen wat je moet doen om deze te kwalificeren. Zo is het bovenste gedeelte van het scherm ingevuld met regels voor Violet, Augustus en Mike. Veruca en Charlie worden geactiveerd door hun corresponderende mode te starten. Middenin het scherm staat onze fictive Gobstopper Machine die de voortgang van je Gobstopper Multiball laat zien. De liftdeur links geeft aan hoeveel ballen er nog gelocked moeten worden voor WonkaVator Multiball. (Let op! Jouw reeds gelockte ballen kunnen door je tegenstander gestolen worden!) De buis met verschillend gekleurde onderdelen achterin de controlroom laat de voortgang naar de wizardmode ‘Pure Imagination’ zien, te behalen door de vijf golden tickets te vinden. Ik zal niet alles uit de doeken doen, want anders valt er straks niets meer te ontdekken. Voor de geïnteresseerden is het mogelijk om via de QR-code hierboven de Rules Flowchart van Willy Wonka te bestuderen.

55


Rens Hooijmaijers

Modding Madness To mod or not to mod: Pirates of the Caribbean Als ze mij vragen, wat vind je zo leuk aan flipperen, zeg ik altijd dat het een drie-eenheid is: sociaal contact, het spelletje en het ‘spelen/verfraaien’ met de techniek van een kast. Ik vind ze alle drie belangrijk, maar in dit artikel wil ik eens inzoomen op het genoemde derde aspect: techniek en dan met name het modden van een flipperkast. Deel 4 in deze serie: Pirates of the Caribbean (POTC).

Er zijn genoeg flipperliefhebbers die hier niets in zien, maar ik houd van spiegeltjes en kraaltjes, zullen we maar zeggen. Het tweaken van een flipperkast om hem nog meer naar mijn zin te maken, het zogenaamde modden, is iets waar ik veel plezier in heb. Dat ik hier niet alleen in ben, bewijst deze zeer mooie ‘home use only’ POTC wel van Toon van Turnhout. Met een thema zoals Pirates of the Caribbean is er meer dan genoeg te krijgen en dat is wel zichtbaar in deze rijk gemodde flipperkast. Duidelijk iemand die hier genoegen in schept. En daar gaat dit artikel over. Om je te laten zien wat er allemaal wel mogelijk is dan wel te verkrijgen is. Beginnen we van boven naar beneden, dan zien we allereerst de meer dan opvallende topper. Het betreft hier een echt stukje nijvere huisvlijt. Origineel is dit namelijk een Walt Disney cd-speler. Het cd-gedeelte is eruit gehaald, verlichting is toegevoegd net als een digitale fotolijst in het deksel (*met natuurlijk passende foto’s erop).

56

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


Nog wat kralen eraan hangen (we zijn van de spiegeltjes en kraaltjes tenslotte) en er staat een fraai afgewerkt geheel, zeer passend bij het thema. Dit soort spelers komt regelmatig op Marktplaats voorbij. Het speakerpaneel heeft ook een make-over gehad. Het is een nieuw paneel voorzien van een kleur passend bij een schip en natuurlijk de bekendste spreuk uit Pirates of the Caribbean erin: ‘Dead men tell no tales’. De luidsprekers zijn voorzien van een instelbare rgb-ledstrip en een paar doodskoppen en de finishing touch zijn wel de twee scheepslantaarntjes tussen het display en de luidsprekers in. Ook een aanpassing hier is een SmartDMD. Deze vervangt het originele rode led-display door een kleuren lcd-display. Ten opzichte van de meer bekende ColorDMD biedt SmartDMD de mogelijkheid aan de gebruiker om zelf te kleuren en voor een beperkt aantal flipperkasten zijn er kleuringen beschikbaar, waaronder dus voor de Pirates of the Caribbean. Dan zakken we af naar het speelveld.

Zelfgemaakt speakerpaneel met SmartDMD en topper gemaakt van een cd-speler

57


Aan de flipper is een aantal figuren toegevoegd. Je moet een kenner zijn van het origineel om ze allemaal te herkennen, zo keurig passen ze in deze flipperkast, net alsof het af-fabriek zo was. De poppetjes die je ziet, de kraken met flasher achter het schip tot de dobbelsteentjes en loopplank toe, allemaal toegevoegd. Mijn favoriet is echter wel het kompas aan het begin van de Tortuga-ramp. Voorzien van rode ledjes die parallel aan een flasher zijn geschakeld, is dit zeer mooi gemaakt.

Speelgoedkompas van de Action

En dan te bedenken dat dit ooit een stuk speelgoed was dat bij de Action voor een paar euro te koop lag. De kanonnen van het schip zijn uitgeboord en voorzien van rode leds gekoppeld aan een flasher waardoor het op echt mondingsvuur lijkt. Over huisvlijt gesproken. Wat denk je van de tonnetjes omgetoverd in lamphouders met behulp van wat verf? Past dit mooi in dit thema of niet?

Vuurspuwende kanonnen

58

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4


Toegevoegde tentakel van de kraken en DIY pinstadium in volle glorie En als je dan je ogen verder naar onder laat dwalen, vallen steeds meer kleine wijzigingen op. Denk bijvoorbeeld aan de tonnetjes gemonteerd op de slingshots en de kanonnen op de outlane plastics. Over die tonnetjes gesproken, dit zijn dus gewone Playmobil-tonnetjes die in passende stijl geschilderd zijn, bodem eruit gehaald en over de lamphouders heen geschoven zijn. Verder is de verlichting op het speelveld geheel vervangen door leds. Pratend over verlichting, in deze flipperkast zijn ook nog zogenaamde DIY-pinstadiums gemonteerd (zoals besproken in Spinner 2019-3) die zorgen voor een mooie egale lichtverdeling over het speelveld. Als je hier dan ook nog eens mirror-blades bij zet, wordt het een bijzonder fraai geheel. Ik hoop dat dit artikel je een idee heeft gegeven van wat allemaal mogelijk is. Een aantal zaken is echt vrij eenvoudig zelf te maken met wat kennis van leds en een paar rechterhanden. Ik vind, net als Toon, het het leukst om dingen zelf uit te zoeken en te maken, al is een aantal van de getoonde mods een koopartikel. Heb je ook een gemodde kast waar je graag over wilt vertellen? Meld het me dan op redactie@nfvpinball.nl

Van Playmobiltonnetje tot lamphouder, met het origineel

Uitzicht op het speelveld met mirrored sideblades

59


Gerard van de Sanden

Einde van een tijdperk Niet gevreesd, ik ga nog niet stoppen met deze column maar met de laatste Spinner van dit jaar eindigen er veel dingen die zo vanzelfsprekend zijn of waren. En daar wil ik dit stukje graag aan wijden.

Jan en Tonia anno 2018

2007, het lijkt al een eeuwigheid geleden, dinosaurussen waren net uitgestorven en doken op als thema’s in verschillende flipperkasten, zoveel is er vandaag dan niet veranderd, maar wel dat Jan en Tonia gaan stoppen met hun activiteiten voor de vereniging aan het einde van dit jaar.

NFV Clubhuis Clubhuis in in Deventer Deventer anno 2007

Maar ik wil graag naar het eerdergenoemde jaar 2007. Tijdens het Dutch Pinball Open te Deventer namen Jan en Tonia de catering op zich in een legendarisch cateringvoertuig en mede daardoor heb ik fantastische herinneringen aan dat weekend. Vierhonderd gehaktballen zijn er doorheen gegaan (verdeeld over alle bezoekers voor de goede orde) en een ontbijt waar carnivoren van watertanden. En wat had ik altijd een enorme T-Rek destijds. Alle jaren die daarop volgden schonken Jan en Tonia heel veel liefde aan de flipperclub, vandaar deze ode. We staan bij ze in het KRIJT. ( KRIJT is een verwijzing naar die periode zo’n 140 miljoen jaar B.C.) In de openingsscène van de Jurassic Park film wordt DNA uit dino-bloed gehaald, dat bewaard is gebleven in barnsteen. Maar wat is DNA nou eigenlijk en bestaat er ook zoiets als Pinball DNA?

60

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

De frietkar tijdens DPO 2007


Jules en Gerard

Black Knight 2000 video crew

Ikzelf ben er mee doordrenkt vrees ik en ik ben zoekende om een bruggetje te slaan naar mijn eigen einde van een tijdperk. Na vierenhalf jaar gaan wij als museum onze huidige locatie verlaten, het Fenix pand (vernoemd naar dat mythologische wezen dat herrees uit zijn as) zal in 2023 opnieuw verrijzen en wij gaan voor de tussenliggende tijd in een ander pand zitten. Groter, veel groter dan onze huidige locatie en waar we heel veel mooie dingen mogen gaan doen. En daar dan zo door evolueren dat wij wederom terugkeren op de huidige locatie om hopelijk het mooiste pinball museum te worden in de wereld. Grote woorden maar, mits er geen meteoriet opduikt in ons persoonlijke leven, wellicht wel haalbaar. Over einde van een tijdperk en dino’s gesproken.... Wij hadden de eer om Jules Deelder te mogen ontvangen in ons museum en hebben dat vastgelegd in een mooi filmpje. Nu is het filmpje al veelzeggend en ik wil daar verder niet veel over zeggen maar ik zou het leuk vinden om in de geest van Jules Deelder met een zelfgeschreven gedicht deze column af te sluiten. Zwart gat is niet het einde maar een vers begin. De volgende spinner is een nieuwe, vandaar deze laatste zin. P.S. Voor de Digi-Saurussen onder ons. Die zwart-witte blokken heten QR codes. Als je een hippe telefoon heb kan je daarmee een filmpje starten. Lukt dit niet dan kan je wellicht een jonger persoon vragen hoe dit werkt (-;

61


Willem van Lierop

Start a new game Nieuwe leden stellen zich voor

Elk kwartaal verwelkomt de NFV zo’n 20 tot 25 nieuwe leden. Mensen die om uiteenlopende redenen zodanig enthousiast zijn over flipperen dat ze zich aansluiten bij onze vereniging. In deze editie Willem van Lierop uit Helmond.

Hoe heb je de vereniging leren kennen? Via een bekende op Facebook die ik een keer met een beker in de hand zag staan. Gewonnen tijdens een ‘flipperkast meeting’. Nou, van het een kwam het ander en ik ben meteen lid geworden. Wanneer speelde jij je eerste flipper­ spelletje? In de kelder van een oom. Ik was zelf 12 of 13 jaar oud, schat ik. Geen idee van de naam van de kast. In ieder geval heel ouderwets met analoog telwerk. Geweldig, dat geluid van die draaiende tellerrollen met bonus en scoren! Welke generatie flipperkasten speel je het liefst? Eind jaren 80, begin 90, dat zijn de kasten met charme. De nieuwste zijn ook de moeite waard maar meestal te digitaal. Ga je voor flipperen de deur uit, of kun je ook thuis aan de slag? Helaas de deur uit. Heb je een favoriete kast? Waarom is die speciaal? De Williams Tomcat F14 uit 1987. Daar heb ik honderden guldens ingegooid. Dat kastje stond in onze stamkroeg. Ik was toen veertien jaar oud, hahaha. Maar de ultieme kast is toch echt… The Addams Family (1992 Midway). De sounds en multiknikker waren echt ‘tha bomb’. ‘Vroeger’ stonden in iedere friettent en café wel een of twee flipperkasten. Waar staan ze tegenwoordig, onze flipperkastjes? Iemand suggesties voor omgeving Helmond?

62

NFV Spinner Magazine | jaargang 28 | nummer 4

Eén van de favoriete kasten van Willem

Nieuwe leden Nico Rosvelds Kevin de Jong Pim de Joode Bram van Daal Ronald Rietveld Tijs Rokers Ralph Willekes Huub Nefkens Willem van Lierop Michel Griep Robin Roldaan Marcus Jacobs Belinda Abbing Raymond Schouten Ronald den Bekker Danny Duckers Michiel Bor Anton Bouw


Technische Vraagbaak Flipperkast defect? Hoe sluit je een nieuwe spoel aan? Hoe check je of de opto’s goed zijn? Voorbeelden van vragen die leden kunnen stellen aan de Technische Vraagbaak (TV). De TV wil leden helpen die zelf het initiatief hebben genomen om iets aan hun kast te gaan doen, maar met een technisch probleem zitten waardoor ze niet verder kunnen. Of mensen die wel willen, maar misschien niet weten waar ze moeten beginnen; de TV biedt hulp. Vragen kunnen zowel schriftelijk

als telefonisch gesteld worden. Verwacht geen kant-en-klare oplos­ singen. Gert-Jan en Eric zullen je een stap op weg helpen zodat je zelf weer verder kunt. Vanwege de onregelmatige werktijden van Eric kan het zijn dat zijn voicemail aan staat. Als je een berichtje inspreekt, dan wordt je uiterlijk de volgende dag teruggebeld. Let op! Bel alleen op de aangegeven dagen en tijden! Schrijven of e-mailen kan natuurlijk altijd. Uiteraard kun je ook je vraag stellen in het NFV-forum.

COLOFON NFV Spinner Magazine is het tijdschrift van en voor leden van de Nederlandse Flippervereniging (NFV) en wordt viermaal per jaar gratis aan leden toegestuurd. Oplage 1.200 ex.

COPYRIGHT Niets uit de SPINNER mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de redactie. PTT periodiek 146128 ISSN 1382-4066

REDACTIE Barry Driessen, Bas Vis, Gerard van de Sanden, Jos van Rixel, Mark Moolhuizen, Rens Hooijmaijers, Ronald Eijkman.

NFV DAGELIJKS BESTUUR Waarnemend voorzitter Bas Vis - v oorzitter@nfvpinball.nl 0297-263451 Secretaris Rens Hooijmaijers - secretaris@nfvpinball.nl Penningmeester Laurens Linssen - penningmeester@nfvpinball.nl Clubhuis & Collectie Arie Pijl - 0318-548901 arie@nfvpinball.nl Competitie, wedstrijden & Spinner Bas Vis - b vis@nfvpinball, nl 0297-263451 Techniek & onderhoud collectie Bart Volman - techniek@nfvpinball.nl 06-13443222

Aan dit nummer werkten verder mee Peter Geurtsen, Jim Jansen, Jean-Paul de Win, Nico Rosvelds, Willem van Lierop, Ronald Klappe, Harrolf Staal, Karel Ruijbroek. SAMENSTELLING OMSLAG Jean-Paul de Win COVER FOTO Jersey Jack Pinball GRAFISCH ONTWERP Brr Brr, Werkplaats voor visuele communicatie DRUK Drukkerij Koopmans REDACTIONELE BIJDRAGEN Artikelen en fotomateriaal zijn zeer welkom op het redactieadres. Er mogen geen rechten van derden op rusten. Door inzending geeft de auteur of fotograaf toestemming tot publicatie in de Spinner. Artikelen, advertenties, vragen, columns en ingezonden brieven opsturen naar: redactie@nfvpinball.nl AANSPRAKELIJKHEID De redactie werkt met grote zorgvuldigheid aan de samenstelling van de SPINNER. De redactie en/of Nederlandse Flipper Vereniging aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke schade (direct of indirect, van welke aard of omvang dan ook) die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden bijdragen in te korten, op onderdelen te wijzigen of te weigeren.

COMMISSIES Ledenadministratie Nils de Kleine ledenadministratie@nfvpinball.nl Clubhuis evenementen & catering Jan & Tonia Meijer - jan@nfvpinball.nl Webmaster Koen Martens Social media Harrolf Staal Club van 100 Arie Pijl - Cv100@nfvpinball.nl Evenementen Evenementencoördinator: [vacature] DPM coördinator: Albert Nomden albert@nfvpinball.nl Wedstrijden & competitie Regionale Toernooien (RFT) coördinator: Bas Vis - rft@nfvpinball.nl Lokale Competitie (LFC) coördinator: Theo van Vroenhoven - lfc@nfvpinball.nl Wedstrijdleider: Ad Jonker ad@nfvpinball.nl

Gert-Jan de Haan Roptasins 14 9051 GR Stiens 06 274 568 90 techniek@multigame.biz Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Eric Bartels Frankrijklaan 69 1966 VC Heemskerk 0251 293 489 hmbartels@kpnmail.nl Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur

Communicatie Spinner: redactie@nfvpinball.nl Public Relations: Jim Jansen jim@nfvpinball.nl / 06-12096694 TECHNISCHE VRAAGBAAK Gert-Jan de Haan techniek@multigame.biz / 06- 27456890 Maandag- en vrijdagavond van 19:00 tot 21:30 uur Eric Bartels - hmbartels@kpnmail.nl / 0251-293489 Dinsdag- en donderdagavond van 19:00 tot 21:30 uur ERELEDEN Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken, Bas Vis, Theo van Vroenhoven LIDMAATSCHAP VAN DE NFV Lid worden van de Nederlandse Flipper Vereniging kan door een aanmeldingsformulier aan te vragen bij de secretaris of via de NFV website (www.nfvpinball.nl). Een lidmaatschap kost € 35,00 per kalenderjaar. Voor mensen die op hetzelfde adres wonen bestaat de mogelijkheid om duolid te worden. De contributie voor dit duo lidmaatschap is € 40,- per jaar. Voor hele gezinnen is er het familie lidmaatschap: € 45,- per jaar. Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd. Opzeggingen schriftelijk uiterlijk 1 maand voor het einde van het kalenderjaar bij de penningmeester. BANKGEGEVENS ING Rekeningnr.: 7233926 t.n.v. NFV te Wierden IBAN: NL 52 INGB 0007233926 BIC: INGBNL2A KVKnr: 40482631

63


10% korting voor leden NFV Kortingscode: LED4PIN o.a - Ledverlichting - Siliconen ringen, banden & sleeves - Cabinet protectors - Starpost verlichting - Nylon bolt ringen - Flipperknop verlichting - Popbumper verlichting

WWW.LED4PIN.EU


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.