Bedrijfsportret Ruim een halve eeuw Wieman

Cock Wieman is al 50 jaar gespecialiseerd in Mercedes-Benz. Dat hij het Mercedes-hart op de juiste plaats heeft , blijkt wel uit het feit dat hij met twee –in de racerij tamelijk ongebruikelijke – Mercedessen

enthousiast aan historische-youngtimer races deelnam.

WIEMAN & ZOON

RUIM EEN HALVE EEUW

Cock Wieman, de oprichter van Mercedes Garage en Revisiebedrijf Wieman & Zn, is een rechtdoorzee Amsterdammer. Hij legt zich niet neer bij de tegenslagen in zijn leven, maar haalt er met het nodige plezier alles uit wat er in zit. Een bijzondere eigenschap die tot bijzondere prestaties kan leiden. Cock Wieman zou na de Ambachtsschool naar de Machinistenschool gaan, omdat hij op zestienjarige leeft ijd te jong was om op een truck in het transportbedrijf van zijn vader te rijden. Maar er ging iets mis met de aanmelding, waarna zijn oom, die bedrijfsleider was bij Mercedes-importeur AGAM, voorstelde dat hij daar kwam werken. En zo begon hij als leerling monteur-poetser bij AGAM. Het had slechter gekund, want in deze werkplaats op de Valschermkade in Amsterdam werden speciale Mercedes-modellen onder handen genomen, zoals de 300SL door een gespecialiseerde Duitse monteur. Naast het poetsen mocht Cock ook vaak mee tijdens testritten met de 300SL’s. Cock: “Dan moest ik naast die Duitser de acceleratie en snelheid in de gaten houden. Op de oude Haagse weg ging het dan soms wel tot 230 kilometer per uur.” Hij geniet er nog zichtbaar van en het droeg ook in niet geringe mate bij aan de honger naar snelheid die zich bij Cock ontwikkelde. Cock begon daarom met motorcross. Dat zou hij ruim vijft ien jaar met succes doen. Intussen leerde hij bij AGAM en op speciale cursussen bij de Mercedes-fabriek in Stuttgart de fi jne kneepjes van onderhoud, reparatie en de preparatie van Mercedes race- en rallyauto’s, zoals de 300SL van Hans Tak. Maar zo werd Cock Wieman ook – als een van de weinigen in Nederland – in Duitsland opgeleid als Mercedes 600 specialist en leerde hij alles over de gecompliceerdere motoren, (automatische) versnellingsbakken, injectie, brandstofpompen, achterassen enzovoorts. Kennis die hem, nu de meeste van die modellen klassiekers zijn, nog dagelijks goed van pas komt.

Garage Wieman In 1972, na dertien jaar bij AGAM, besluit Cock Wieman voor zichzelf te beginnen. Eerst in het Spijtellaantje en daarna in de Vrolikstraat. De zaken gaan goed, hoewel de inmiddels getrouwde Cock Wieman de lange afwezigheid van de jaarlijkse Motor Zesdaagse door Europa en herstelperiodes na valpartijen met crossmoren zich niet

Vader & Zoon Wieman Cock schuwde het drift en niet...

MERCEDES-BENZ

meer kan permitteren en met spijt in het hart besluit met motorcrossen te stoppen. “Er ging regelmatig een schouder uit de kom en ook rug- en meniscusblessures waren niet echt handig voor een kleine zelfstandige garagehouder.” Als in 1979 alle garagebedrijven in de Oosterparkbuurt te horen krijgen dat hun Hinderwetvergunning niet meer verlengd zal worden, verhuist Wieman naar het huidige pand, aan de Papaverweg 16 in AmsterdamNoord. Wieman begon ooit met twee man, nu zijn het er zes, waaronder zijn 34-jarige zoon Torsten.

Wieman & Zn Torsten is genoemd naar de oud-motorcross kampioen Torsten Hallman, die net als Cock met Husqvarna’s reed. Torsten Wieman, de ‘Zn’ van Wieman & Zn, zit al een jaar of vijft ien in de zaak. Vader Cock houdt zich op zijn zevenenzestigste (!) nog steeds bezig met de dagelijkse leiding, maar houdt zich ook bezig met motoren, versnellingsbakken en andere ingewikkelde mechanische zaken van de klassiekers en youngtimers. Torsten is meer van de computers en het betere uitleeswerk, ook voor de moderne Mercedes-types. Want al doet Wieman & Zn vooral APK-keuringen, onderhoud, reparatie en restauratie van klassiekers en youngtimers, ook de moderne Mercedessen zijn er welkom. Veel van de klanten van Wieman zijn echte Mercedesliefh ebbers. Er wordt dan ook het nodige restauratiewerk verricht. Alleen het plaatwerk wordt – al dan niet gedemonteerd – uitbesteed aan een carrosseriespecialist. Zo nu en dan importeert Cock Wieman klassieke Mercedesmodellen en onderdelen voor de verkoop uit de Verenigde Staten. Meestal uit Californië, waar hij regelmatig zijn vrienden van de ‘6.3 Club’ opzoekt. Maar ook de rallyrijders in klassieker, onder meer met de populaire zestiger en zeventiger jaren 280 S, weten de Mercedes-specialist in Amsterdam Noord te vinden. Cock weet immers als geen ander net dat beetje extra pk’s uit de machtige Mercedes-motoren te halen.

Historisch racen met 300 SE Dat bleek ook toen hij na wat motor-enduro’s eind jaren zeventig toch weer in de ban kwam van de snelheid en begin negentiger jaren de autosport beproefde met een… Opel Ascona. Cock besloot om historisch (tot bouwjaar 1966) bij de HARC te gaan racen, uiteraard met een

Cock Wieman is de trotse bezitter van een 300SEL 6.4.

Mercedes. Na lang zoeken vond hij in een Duits autoblad een ‘korte’ 300 SE, bouwjaar 1964, van een Zwitsers student. Die wilde er zelf mee gaan racen en had hem daarom bijna helemaal uit elkaar gehaald. Cock bouwde de auto zelf helemaal op. Hij haalde het interieur en de luchtvering eruit, plaatste stuggere veren en deed nog een aantaal aanpassingen. In 1997 verscheen de imponerende zilvergrijze Mercedes in de HARC races. “Maar”, zo vertelt Cock, “De 180 pk sterke zescilinder aluminium motor van 2.996 cc was binnen de regels van de HARC moeilijk op te voeren tot meer dan 200 pk. In ieder geval was dat eigenlijk te weinig voor zijn gewicht van ruim 1.900 kilo. Het was dus historisch racen voor de gein met die 300 SE. Ik reed in het middenveld mee. Op de rechte stukken kon ik wel bijkomen, maar in de bochten verloor ik te veel.” Desondanks ging Cock spectaculair en vaak dwars over de baan.Hij had de smaak van het racen wel weer te pakken.

De 300SEL in de Youngtimerraces. Na een jaar of drie met plezier met de 300 SE te hebben geracet, werd het tijd voor iets snellers. De 300 SE werd verkocht en ingeruild voor een gave Mercedes 300 SEL 6,3 uit 1968, die hij in de Verenigde Staten had gevonden. In de basisuitvoering was deze V8 al 250 pk sterk, maar de auto woog ook nog eens 1830 kg en dus minder dan de 300 SE. De AMG Mercedes 300SEL, bekend van de 24-uurs race van 1971 op Francorchamps, vormde een belangrijke inspiratiebron voor Cock. Deze ‘Rote Sau’ was tot 6,8 liter opgeboord en had 420 pk. De eerdere ‘Waxenberg’ fabrieksversies kwamen op 370 pk. Maar ze waren ook voorzien van luchtvering, stuurbekrachtiging en een automatische versnellingsbak, waarmee hij toch nog 1635 kilo woog.

“ZANDVOORT WAS NIET ZO GESCHIKT VOOR DE 1500 KG WEGENDE 300SEL. DAT CIRCUIT BLEEK EEN WARE BANDEN-ETER.”

Cock Wieman kon aanvankelijk 350 pk halen met de nodige aanpassingen, zoals 2 mm opboren tot 6,4 liter, het monteren van andere zuigers en nokkenassen, aangepaste inspuiting en headers en uitlaten. Om gewicht te besparen gingen airco, elektrische raambediening en de stuurbekrachtiging eruit (!) en de luchtvering werd vervangen door zware veren. De viertraps automatische versnellingsbak bleef. De ook weer zilvergrijze Mercedes 300 SEL ‘Wieman’ reed voor het eerst in de Youngtimer Trophee 2000 op Zandvoort. Cock: “Zandvoort was duidelijk niet zo geschikt voor de toch nog bijna 1.500 kg wegende 300SEL . Dat circuit bleek een ware banden-eter. De training en twee manches kostten vier achterbanden en twee voorbanden. En dat waren 16 inch 210/610R16 van Goodyear of Yokohama. Maar ik had wel veel plezier. De kunst was zo hard mogelijk op de bocht af te gaan, dan vol in de remmen omdat de achterkant dan negatief gaat staan doordat de remtangen aan de reactiearmen zitten. Hierdoor wordt de auto naar beneden getrokken en vervolgens is het een kwestie van het beest de hoek omgooien. Wat overigens niet meeviel zonder stuurbekrachtiging. Vervolgens kon ik dan in

de tweede versnelling van de automaat volgas wegaccelereren. Meestal kon ik de VW Golf GTI’s dan wel weer terugpakken, zeker op het rechte eind of de Hunzerug op, maar veel meer kansen had ik niet. Francorchamps en de Nürburgring waren veel beter geschikt voor de 300SEL. Daar reed ik met het begrensde maximum van 6.200 toeren tegen de 250 km per uur. Boven de 6.200 t/min. gaan de kleppen zweven, wat niet zo best is... Op die circuits sleten de banden ook niet zo, waarschijnlijk omdat ze beter konden afk oelen”. Menigeen zal zich daar op de Nürburgring het optreden van de ‘Wieman 300 SEL’ herinneren, al was het maar om de luide knal die weerklonk als Cock aan het einde van het rechte eind gas losliet.

Banden homologatieprobleem De Duitsers waren vol lof en bewondering voor de ‘Wieman 300 SEL’. De Nederlandse Youngtimer TC wat minder. Na een Youngtimer-race in 2004 op de Nürburgring kreeg Cock te horen dat er door een andere Nederlandse deelnemer geklaagd was. Cocks 16-inch velgen waren niet gehomologeerd en daarmee zou hij de volgende maal ook niet meer mogen starten. Cock legde uit dat de gehomologeerde 15-inch banden helemaal aan fl arden zouden gaan door het zware gewicht van de auto, tenzij er extra brede velgen, met dito banden met spatbordverbreders à la de ‘Rote Sau’ gemaakt zouden worden. Maar die maat banden was niet (meer) te krijgen. Dus was 24 juni 2004 vooralsnog de laatste race die Cock Wieman met de 300 SEL reed. Na die vier jaar racen staat de ‘Wieman’ Mercedes 300 SEL nu al bijna zeven jaar wat mistroostig in een hoekje van zijn garage. Af en toe wordt de auto gestart (wat na maanden stilstaan binnen enkele tellen lukt!) en klinken er gave orgelgeluiden door half Amsterdam-Noord. Voor de gelegenheid mocht uw reporter dat ook even meemaken. Waarbij ook vastgesteld kon worden dat Cock Wieman een behoorlijk gelukzalige grijns op zijn gezicht krijgt bij het oorstrelende geroff el van de 8 cilinders.

Fase 1.. Voor Cock was de 300SEL overigens nog maar in fase 1 van de raceontwikkeling. Hij had al een speciale krukas en vliegwiel laten afdraaien tot bijna 1/20 van het normale gewicht, een speciale Tilt-on koppeling gekocht en in de Verenigde Staten lichtgewicht zuigers laten smeden. En of het nog niet genoeg was had hij daar ook een zeldzame handbak voor de 300 SEL te pakken gekregen. AMG had die overigens wel gehomologeerd, maar door het uitfaseren van de 300 SEL met het FIA 5 liter maximum voor Toerwagenraces is het nooit tot een inzet daarvan gekomen. Ook was Cock’s van plan om de 300SEL van bredere spatborden en velgen te voorzien, als het velgen/bandenprobleem opgelost was.

Come back ? Het zou toch mooi zijn als in het jaar dat Mercedes 125 jaar bestaat, dit stuk geschiedenis, de ‘Wieman 300SEL 6,4’ weer eens op de baan verscheen. Aan Cock Wieman zal het niet liggen: “Maar ja, die regeltjes hè…” Misschien dat er nog wat demo-evenementen zoals ‘Wings & Wheels’ op het vliegveld van Gilze Rijen (20-8-2011) of ‘Petit Grand Prix’ door Naarden Vesting (17-9-2011) wat extra ‘Wieman’ Mercedes 300 SEL spektakel kunnen gebruiken? „

Garage en Revisiebedrijf Wieman & Zn

Papaverweg 16 1032 KJ Amsterdam Tel. 020-6363291 www.garagewieman.com