นิสิตนักศึกษา ปีที่ 53 (พ.ศ.2563) ฉบับที่ 2

หนังสือพิมพ์ฝึกปฏิบัติ ภาควิชาวารสารสนเทศ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

หน้า

หน้า

เมื่อทางกลับบ้านไม่ปลอดภัย ทำ�ให้ผู้คนหวาดกลัว อันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ ชีวิตเช่นนี้ปกติหรือไม่ ?

อีกมุมของการใช้ชีวิต ไกลบ้าน เพื่อความหวังและ ความฝันของ ผู้ใช้แรงงานชาวเมียนมา

4

8

FACEBOOK nisitjournal

TWITTER

nisitjournalV2

INSTAGRAM nisit.journal

WEBSITE

nisitjournal.press

หน้า

11

สินเชื่อกู้บ้านร่วม คู่รักเพศเดียวกัน สินเชื่อขายฝันภายใต้กระแส ความเท่าเทียมทางเพศ ?

“ความในอย่านำ�ออก”

เมื่อกระบวนการยุติธรรมเข้าไม่ถึงความรุนแรงในครอบครัว เรื ่ อ ง-ภาพ: ศุ ภ กานต์ ผดุ ง ใจ และ ธั ญ วรั ต ม์ บุ ต รแสงดี

สถิ​ิ ติ​ิ เ ผย เหตุ​ุ ค วามรุ​ุ น แรงใน ครอบครั​ัวมี​ีแนวโน้​้มสู​ูงขึ้​้�น สวนทาง กั​ับจำำ�นวนการดำำ�เนิ​ินคดี​ี ผู้​้�เสี​ียหาย ไม่​่กล้​้าแจ้​้งความเพราะมองเป็​็นเรื่​่อ� ง ในครอบครั​ัว นั​ักวิชิ าการชี้​้� “ภาวะพึ่​่�งพิ​ิง” และ “การไกล่​่เกลี่​่�ย” เป็​็นเหตุ​ุให้​้ถู​ูก ทำำ�ร้า้ ยซ้ำำ��ๆ ด้​้านกรมกิ​ิจการสตรี​ีและ สถาบั​ันครอบครั​ัวย้ำำ�� ต้​้องแก้​้ปัญ ั หาที่​่� รากเหง้​้าความคิ​ิด “เราปิ​ิ ดไฟเล่​่นกั​ัน เขามาคร่​่ อมเรา แล้​้ วเอาข้​้ างล่​่างมาถู​ู ถามว่​่า ‘ชอบมั้​้�ย’ ซึ่​่ง� เรายั​ัง เด็​็ ก ยั​ัง ไม่​่ ขึ้​้ น� มั​ัธ ยมเลย เราก็​็ ไม่​่รู้​้� เรื่​่� อง ขำำ�คิกิ คั​ัก” บ๊​๊อบบี้​้� (นามสมมติ​ิ) เล่​่าประสบการณ์​์การถู​ูกลู​ูกพี่​่�ลูกู น้​้ องชาย คุ​ุกคามทางเพศในวั​ัยเด็​็ก โดยเธอเผยว่​่า ไม่​่ได้​้ บอกเรื่​่�องนี้​้ �กั​ับพ่​่อแม่​่เพราะไม่​่คิดิ ว่​่า พวกเขาจะช่​่วยอะไรเธอได้​้ เนื่​่�องจากพ่​่อ

ก็​็ใช้​้ ความรุ​ุนแรงกั​ับเธอเช่​่นกั​ัน “เขาเลี้​้ �ยง เรามากั​ับการใช้​้ ไม้​้ และการใช้​้ กำำ�ลังั เขา คิ​ิดว่​่าสิ่​่�งนี้​้ �จะควบคุ​ุมเราได้​้ ” แม้​้ ครู​ูที่​่�โรงเรี​ี ยนรู้​้�ว่า่ พ่​่อตี​ีเธอ แต่​่ก็​็ยังั มองว่​่าเป็​็ นเรื่​่� องในบ้​้ าน เธอคิ​ิดอยู่​่�ทุ​ุกวั​ัน ว่​่าอยากฆ่​่าตั​ัวตาย “เราเคยอยากแจ้​้งความ และขอความช่​่วยเหลื​ือจากตำำ�รวจ แต่​่ ไม่​่รู้​้�ว่า่ เขาจะช่​่วยอะไรได้​้ สุ​ุดท้​้ ายก็​็กลั​ับ ไปอยู่​่�ที่​่�บ้​้านเหมื​ื อนเดิ​ิม” บ๊​๊ อบบี้​้ก� ล่​่าว ต่​่อ ว่​่า “สิ่​่� ง เดี​ี ย วที่​่� อ ยากได้​้ จ ากเขามา ตลอดคื​ือแค่​่คำำ�ขอโทษ แต่​่เขาไม่​่เคยพู​ูด ออกมาเลยจนถึ​ึงตอนนี้​้ � และเราไม่​่ ต้​้ องการสิ่​่�งนั้​้�นแล้​้ ว ถ้​้ าเขาจะตายไปเราก็​็ เฉยๆ แล้​้ ว” เช่​่นเดี​ียวกั​ับ มายด์​์ (นามสมมติ​ิ) ที่​่� ถู​ูก พ่​่ อ บุ​ุญ ธรรมล่​่ว งละเมิ​ิ ด ทางเพศ ช่​่วงประถม ด้​้ วยการใช้​้ มื​ือล้​้ วงเข้​้ าไปใน

***คำำ�เตื​ือนเกี่​่�ยวกั​ับเนื้​้�อหา: เนื้​้�อหาในรายงานฉบั​ับนี้​้� มี​ีการบรรยายเกี่​่�ยวกั​ับ ความรุ​ุ นแรงทางเพศ การล่​่ วงละเมิ​ิดทางเพศ และความรุ​ุ นแรงในครอบครั​ั ว

กางเกงของเธอตอนเธอหลั​ับ “เรารู้​้�สึ​ึก ไม่​่สบายตั​ัว เราก็​็เลยพยายามดิ้​้ �น มื​ือเขา หยุ​ุดไปสั​ักพั​ัก แล้​้ วก็​็ทำำ�ต่อ่ ” เมื่​่�อเธอโตขึ้​้ �น และมี​ีความกล้​้ าพอที่​่�จะนำำ�สิ่​่�งที่​่�เกิ​ิดขึ้​้น� มาคุ​ุยกั​ับแม่​่อีกี ครั้​้�ง แม่​่มักั จะบอกกั​ับเธอ ว่​่า “ให้​้ อภั​ัยเขาเถอะ เขาไม่​่ได้​้ ตั้​้ �งใจ” นอกจากการล่​่วงละเมิ​ิดทางเพศแล้​้ ว ม า ย ด์​์ ยั​ั ง ถู​ู ก พ่​่ อ บุ​ุ ญ ธ ร ร ม ตี​ี อ ย่​่ า ง ไม่​่ สมเหตุ​ุสมผล “ตอนนั้​้�นเราเป็​็ นเด็​็ก ประถม ตั​ัวนิ​ิดเดี​ียว เขาตี​ีเราบ่​่อยครั้​้�ง จน ครั้​้�งล่​่าสุ​ุดที่​่�เราจำำ�ได้​้ เราสู้​้� เราไม่​่ยอมแล้​้ ว เราหนี​ีออกจากบ้​้ าน ขนเสื้​้ �อผ้​้ า ข้​้ าวของ ของเราใส่​่กระเป๋​๋า โดยแม่​่ยื​ืนมองอยู่​่�นิ่​่�งๆ แล้​้ วถามว่​่า ‘เอาอะไรอี​ีกมั้​้�ย’ ” มายด์​์หนี​ีไปนอนที่​่�บ้​้านคุ​ุณยายกว่​่า สองอาทิ​ิตย์​์ แต่​่พ่อ่ บุ​ุญธรรมของเธอก็​็ตาม มาร้​้องไห้​้ขอโทษและเธอต้​้องกลั​ับไปอยู่​่�กั​ับเขา

*ภาพข้​้างต้​้นใช้​้เพื่​่อ� ประกอบการรายงานเท่​่านั้​้น� ไม่​่เกี่​่ย� วข้​้องกั​ับบุ​ุคคลที่​่ป� รากฏในข่​่าว

ภาพข้างต้นใช้เพื่อประกอบการรายงานข่าวเท่านั้น ไม่เกี่ยวข้องกับบุคคลที่ปรากฏใน

“เราไม่​่รู้​้�ว่า่ ผ่​่านเหตุ​ุการณ์​์ต่า่ งๆ มาได้​้ อย่​่างไร มี​ีจังั หวะหนึ่​่ง� ที่​่�เราหยิ​ิบมี​ีดมาไว้​้ ในมื​ือ คิ​ิดว่​่าเราจะทำำ�ยังั ไงต่​่อ จะวิ่​่�งไป แทงเขาดี​ี หรื​ื อ เราจะฆ่​่า ตั​ัว ตายเลยดี​ี เพราะมั​ัน ไม่​่ รู้​้� จะทำำ�ยั​ัง ไงแล้​้ ว รู้​้� แค่​่ ว่​่ า อยากเอาตั​ัวเองหนี​ีออกมาจากตรงนี้​้ �แต่​่ ถ้​้ าเราฆ่​่าคนตาย เราก็​็ผิ​ิด แต่​่ถ้​้าเราฆ่​่า ตั​ัวเองตาย เราไม่​่ผิ​ิด แล้​้ วเราก็​็ได้​้ หลุ​ุด จากตรงนั้​้�นด้​้ วย ... เพราะเราไม่​่รู้​้�สึ​ึกว่​่า บ้​้ านคื​ือบ้​้ านอี​ีกต่​่อไปแล้​้ ว” มายด์​์เล่​่าถึ​ึง สิ่​่�งที่​่�ตัวั เองในวั​ัยประถมคิ​ิด แม้​้ จะมี​ีการบั​ังคั​ับใช้​้ พ.ร.บ.คุ้​้�มครอง ผู้​้�ถู​ูกกระทำำ�ความรุ​ุนแรงในครอบครั​ัวมา ตั้​้�งแต่​่ปี​ี 2550 หรื​ื อกว่​่า 13 ปี​ี มาแล้​้ ว ทว่​่า ปั​ัญหาความรุ​ุนแรงในครอบครั​ัวโดยเฉพาะ เหตุ​ุการณ์​์ที่​่�ผู้​้� ถู​ูกกระทำำ�เป็​็ นเด็​็ก กลั​ับไม่​่ ได้​้ มี​ีแนวโน้​้ มที่​่�จะลดลง อ่านต่อหน้า 2

2

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

NEWS

ความรุนแรงในครอบครัว 2559-2563

อำำ�นาจหน้​้ าที่​่�ที่​่�ต้​้องคุ้​้�มครองสวั​ัสดิ​ิภาพ ผู้​้�หญิ​ิ ง หรื​ื อเป็​็ นตั​ัวกลางที่​่�ปรามผู้​้�ชาย ไม่​่ให้​้ ใช้​้ อำำ�นาจหรื​ื อใช้​้ ความรุ​ุ นแรงกั​ับ ผู้​้�หญิ​ิงอี​ีก” + พ.ร.บ.คุ้​้� ม ครองผู้​้� ถู​ู ก กระทำำ�ฯ ขั​ัดแย้​้งกั​ันเอง และ แทบไม่​่ถูก ู ใช้​้

ที่มา : กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว

ข้​้ อมู​ูลของศู​ูนย์​์ปฏิ​ิบัติั กิ ารกรมกิ​ิจการ สตรี​ี และสถาบั​ันครอบครั​ัว (ศปก.สค.) รายงานว่​่า เหตุ​ุการณ์​์ ความรุ​ุ นแรงใน ครอบครั​ั ว ปี​ี 2563 (ตุ​ุ ล าคม 2562สิ​ิ ง หาคม 2563) มี​ี จำำ� นวน 1,840 เหตุ​ุก ารณ์​์ โดยเพิ่​่� ม ขึ้​้ น� อย่​่ า งต่​่ อ เนื่​่� อ ง ในรอบห้​้ าปี​ี ที่​่ผ่� า่ นมา และตลอดระยะเวลา ดั​ังกล่​่าวมี​ีการดำำ�เนิ​ินคดี​ีเพี​ียงหนึ่​่�งในสี่​่� ของจำำ�นวนเหตุ​ุการณ์​์ทั้​้ �งหมด ทั้​้�งยั​ังพบ การคุ​ุกคามทางเพศในครอบครั​ัวจำำ�นวน 23 ราย เจ็​็ดรายในนั้​้�นเป็​็ นเยาวชน และมี​ีการ ดำำ�เนิ​ินคดี​ีเพี​ียงสี่​่�รายเท่​่านั้​้�น “นิ​ิสิ​ิตนั​ักศึ​ึกษา” ได้​้ ทำำ�แบบสำำ�รวจ ออนไลน์​์ระหว่​่างวั​ันที่​่� 11-17 พฤศจิ​ิกายน 2563 จากผู้​้�ตอบแบบสอบถามจำำ�นวน 123 คน พบว่​่า ร้​้อยละ 34.7 เคยถู​ูก คุ​ุกคามทางเพศ ไม่​่ว่า่ จะทางวาจา หรื​ื อ การกระทำำ� จากบุ​ุคคลในครอบครั​ัว โดย ร้​้อยละ 71.4 เลื​ือกที่​่�จะไม่​่เล่​่าเหตุ​ุการณ์​์ ที่​่� เ กิ​ิ ด ขึ้​้ น� ให้​้ คนในครอบครั​ั ว ฟั​ั ง และ ร้​้อยละ 64.5 ของคนที่​่�เล่​่า ไม่​่ได้​้ รั​ับการ ช่​่วยเหลื​ือ + ค ว า ม ย า ก ใ น ขั้​้� น ต อ น ดำำ� เนิ​ิ น คดี​ี คื​ื อ ปากคำำ� โดย ผู้​้�เสี​ียหาย ร.ต.อ.วุ​ุ ฒิ​ิ พั​ั น ธ์​์ จั​ั น ทะฤทธิ์​์� รองสารวั​ัตร กองกำำ�กั​ับการสวั​ัสดิ​ิภาพ เด็​็กและสตรี​ี (กก.ดส.) ยอมรั​ับว่​่าคดี​ีที่​่� ตำำ�รวจลำำ�บากใจที่​่�สุ​ุดคื​ือคดี​ีครอบครั​ั ว “เพราะว่​่าคนในครอบครั​ัวก็​็ต้​้องกลั​ับบ้​้ าน ไปอยู่​่�ด้​้ ว ยกั​ัน อย่​่ า งสามี​ี ภ รรยาตี​ี กั​ัน มาแจ้​้ งความวั​ันนี้​้ � วั​ันหลั​ังก็​็กอดกั​ันมา ถอนแจ้​้ งความ” อย่​่ า งไรก็​็ ต าม คดี​ี ต ามประมวล ก ฎ ห ม า ย วิ​ิ ธี​ี พิ​ิ จ า ร ณ า ค ดี​ี ค ว า ม (ป.วิ​ิอาญา) เมื่​่�อมี​ีการแจ้​้ งดำำ�เนิ​ินคดี​ีไป แล้​้ ว บางคดี​ีก็​็ไม่​่สามารถยอมความได้​้

เช่​่น ข้​้ อหาข่​่มขื​ืนกระทำำ�ชำำ�เราเด็​็กอายุ​ุ ต่ำำ��กว่​่า 18 ปี​ี ไม่​่ว่า่ ผู้​้�กระทำำ�จะเป็​็ นคนใน ครอบครั​ั ว หรื​ื อ ไม่​่ ก็​็ ต าม ก็​็ จำำ� เป็​็ นต้​้ อ ง ดำำ�เนิ​ินคดี​ีตามกฎหมาย ร.ต.อ.วุ​ุฒิ​ิพันั ธ์​์กล่​่าวว่​่า มี​ีหลายครั้​้�ง ที่​่� ค นในครอบครั​ั ว มาไกล่​่ เ กลี่​่� ย กั​ั น ที่​่� โรงพั​ักแล้​้ วกลั​ับบ้​้ านไป ดั​ังนั้​้�นขั้​้�นตอนแรก คื​ื อ ผู้​้� เสี​ี ย หายต้​้ อ งแจ้​้ งความประสงค์​์ เอาผิ​ิดแก่​่เจ้​้ าหน้​้ าที่​่�ตำำ�รวจ เจ้​้ าหน้​้ าที่​่�จึ​ึง จะเริ่​่� ม ดำำ� เนิ​ิ น การได้​้ ซึ่​่�ง องค์​์ ก ารนอก ภาครั​ั ฐ มี​ี ส่​่ ว นสำำ�คั​ั ญ มากในการพา ผู้​้�ถู​ูกกระทำำ�ความรุ​ุนแรงในครอบครั​ัวมา แจ้​้ งความ เพราะส่​่วนมากเมื่​่�อถู​ูกกระทำำ� ความรุ​ุ นแรงในครอบครั​ัวแล้​้ วผู้​้�เสี​ียหาย มั​ักจะไม่​่กล้​้ ามาที่​่�โรงพั​ักเอง เพราะไม่​่รู้​้�ว่า่ ต้​้ องทำำ�อย่​่างไร ในส่​่วนของตั​ัวเลขการดำำ�เนิ​ินคดี​ีที่​่�มี​ี เพี​ียงแค่​่หนึ่​่�งในสี่​่�ของเหตุ​ุการณ์​์ทั้​้ �งหมด ในช่​่ ว งห้​้ า ปี​ี ที่​่� ผ่​่ า นมา ร.ต.อ.วุ​ุฒิ​ิ พั​ัน ธ์​์ มี​ีความเห็​็นว่​่ามี​ีสาเหตุ​ุจากผู้​้�ถู​ูกกระทำำ� ความรุ​ุนแรงไม่​่กล้​้ าบอกใคร “ยิ่​่�งถ้​้ าเป็​็ นคดี​ีคุ​ุกคามทางเพศจะมี​ี ความแตกต่​่างจากคดี​ีทั่​่ว� ไปมาก ผู้​้�เสี​ียหาย จะเล่​่ารายละเอี​ียดได้​้ ยาก ถ้​้ าผู้​้�กระทำำ� เป็​็ นคนในครอบครั​ัว” รอง สว. กองกำำ�กับั การสวั​ัสดิ​ิภาพเด็​็กและสตรี​ี กล่​่าว ร.ต.อ.วุ​ุ ฒิ​ิ พั​ั น ธ์​์ เ สนอทางออกว่​่ า “อยากให้​้ ตั้​้ง� ช่​่ อ งทางบนโลกออนไลน์​์ ขึ้​้ �นมา มี​ีคนคอยให้​้ คำำ�แนะนำำ�ว่​่าต้​้ องทำำ� อย่​่างไร ใครพาไปแจ้​้ งความ จากหนึ่​่ง� ใน สี่​่�มันั จะก็​็สามารถเป็​็ นสี่​่�ในสี่​่�ได้​้ เลย” + “ชายเป็​็ น ใหญ่​่ ” ทำำ� ให้​้ ผู้​้�หญิ​ิงไม่​่กล้​้าบอก ว่​่าถู​ูกใช้​้ ความรุ​ุนแรงในครอบครั​ัว อั​ังคณา อิ​ินทสา หั​ัวหน้​้ าฝ่​่ายส่​่งเสริ​ิม ความเสมอภาคระหว่​่างเพศมู​ูลนิ​ิธิ​ิหญิ​ิงชายก้​้ าวไกล กล่​่าวว่​่า เมื่​่�อเกิ​ิดปั​ั ญหา

ความรุ​ุ น แรงในครอบครั​ั ว หรื​ื อ ความ รุ​ุนแรงทางเพศ สั​ังคมมั​ักโยนความผิ​ิดให้​้ ผู้​้�หญิ​ิง เพราะได้​้ รั​ับการปลู​ูกฝั​ั งมายาคติ​ิ ทางเพศมาตั้​้�ง แต่​่ วั​ั ย เรี​ี ยน รวมถึ​ึง สื่​่�อมวลชนก็​็มักั ตอกย้ำำ ��มายาคติ​ิดังั กล่​่าว โดยให้​้ คุ​ุณค่​่า ความเป็​็ นหญิ​ิ ง ในฐานะ วั​ั ต ถุ​ุ ท างเพศเท่​่ า นั้​้�น ระบบคิ​ิ ด แบบ ชายเป็​็ นใหญ่​่ จึ​ึ งทำำ� ให้​้ ผู้​้� หญิ​ิ ง ไม่​่ ก ล้​้ า บ อ ก ว่​่ า ต น ถู​ู ก ใ ช้​้ ค ว า ม รุ​ุ น แ ร ง ใ น ครอบครั​ัว “ดั​ังนั้​้�นการสร้​้างพลั​ังให้​้ ผู้​้� หญิ​ิง ลุ​ุกขึ้​้ �นมาพู​ูดถึ​ึงเรื่​่� องนี้​้ �ได้​้ โดยไม่​่รู้​้�สึ​ึกโทษ ตั​ัวเองจึ​ึงเป็​็ นเรื่​่� องสำำ�คัญ ั มาก ไม่​่ว่​่าจะ เป็​็ นผู้​้�หญิ​ิงสถานะไหนก็​็ตาม” นอกจากนี้​้ �เธอคิ​ิดว่​่าจุ​ุดอ่​่อนของการ แก้​้ ไขปั​ั ญหาความรุ​ุนแรงในครอบครั​ัวคื​ือ กลไกของหน่​่วยงานรั​ัฐ โดยเจ้​้ าหน้​้ าที่​่�รั​ัฐ ซึ่​่�งรั​ั บผิ​ิดชอบกรณี​ี นี้​้ ยั� ังคงมี​ีทั​ัศนคติ​ิว่​่า ครอบครั​ั ว ที่​่� ส มบู​ู ร ณ์​์ จ ะต้​้ อ งประกอบ ไปด้​้ วย พ่​่อ แม่​่ ลู​ูก “มั​ันต้​้องยอมรั​ับว่​่า ครอบครั​ัวมั​ันอยู่​่�ด้​้วยกั​ัน ไม่​่ได้​้ ก็​็ต้​้องอยู่​่�ด้​้วยกั​ันไม่​่ได้​้ ซึ่​่�งนั่​่�นหมายความว่​่า คนที่​่� ปฏิ​ิบั​ัติ​ิต้​้องมี​ีความเข้​้าใจ ไม่​่ใช่​่ให้​้ไกล่​่เกลี่​่�ย แล้​้วกลั​ับไปอยู่​่�ด้​้วยกั​ัน” - อั​ังคณา อิ​ินทสา -

เธอยั​ังระบุ​ุด้​้วยว่​่า อี​ีกจุ​ุดอ่​่อนหนึ่​่�ง ของการแก้​้ ปั​ั ญหาความรุ​ุ นแรงใน ครอบครั​ั ว คื​ือพนั​ักงานสอบสวนยั​ังคง มองว่​่าเรื่​่� องครอบครั​ั วเป็​็ นเรื่​่� องส่​่วนตั​ัว “พนั​ักงานสอบสวนมี​ีประสบการณ์​์จาก กรณี​ีที่​่เ� คยเห็​็นมา ถ้​้ าตำำ�รวจรั​ับแจ้​้ งความ วั​ันรุ่​่� งขึ้​้ �นก็​็มาถอนแจ้​้ งความ แต่​่เรามอง ว่​่าตอนนี้​้ �มี​ี พ.ร.บ.คุ้​้�มครองผู้​้�ถู​ูกกระทำำ� ด้​้ วยความรุ​ุ นแรงในครอบครั​ัว ตำำ�รวจมี​ี

ฐานา วิ​ิบูลย์ ู ภ์ าณุ​ุเวช นั​ักวิ​ิเทศสั​ัมพั​ันธ์​์ ชำำ� นาญการ สำำ�นั​ั ก องค์​์ ก ารรั​ั ฐ สภา ระหว่​่างประเทศ กล่​่าวว่​่า พ.ร.บ.คุ้​้�มครอง ผู้​้�ถู​ูกกระทำำ�ความรุ​ุนแรงในครอบครั​ัว ถู​ูก บั​ังคั​ับใช้​้ มาตั้​้�งแต่​่ปี​ี 2550 แต่​่มาตรา 15 กลั​ับระบุ​ุว่​่า “ไม่​่ว่​่าการพิ​ิจารณาคดี​ีการ กระทํ​ําความรุ​ุ นแรงในครอบครั​ั วจะได้​้ ดํ​ําเนิ​ินไปแล้​้ วเพี​ียงใด ให้​้ ศาลพยายาม เปรี​ี ยบเที​ียบให้​้ คู่​่�ความได้​้ ยอมความกั​ัน โดยมุ่​่�งถึ​ึงความสงบสุ​ุขและการอยู่​่�ร่​่วม กั​ั น ใ น ค ร อ บ ค รั​ั ว เ ป็​็ น สํ​ํ า คั​ั ญ ” ซึ่​่� ง ขั​ัดแย้​้ งกั​ับเจตนารมณ์​์ หลั​ักในการออก กฎหมายที่​่� มุ่​่� งปกป้​้ องคุ้​้� มครองผู้​้� ถู​ู ก กระทำำ�ด้​้วยความรุ​ุนแรง “ผู้​้�หญิ​ิงต้​้ องมี​ีความคั​ับแค้​้ นใจอย่​่าง ที่​่�สุดุ แล้​้ ว ถึ​ึงจะขึ้​้ �นโรงพั​ัก แต่​่สุดุ ท้​้ ายแล้​้ ว กฏหมายต้​้ องการให้​้ คำำ�นึ​ึงถึ​ึงความเป็​็ น ครอบครั​ั ว และให้​้ ไกล่​่ เ กลี่​่� ย มั​ั น จึ​ึง ไม่​่สอดคล้​้ องกั​ัน” ฐานากล่​่าว อย่​่างไรก็​็ตาม มาตรา 7 ระบุ​ุไว้​้ ว่​่า หากผู้​้� เสี​ี ย หายมิ​ิ ไ ด้​้ แ จ้​้ งต่​่ อ เจ้​้ าหน้​้ าที่​่� ภายในสามเดื​ือนนั​ับแต่​่ถูกู กระทำำ� ทั้​้�งที่​่� อยู่​่�ในวิ​ิสัยั หรื​ื อมี​ีโอกาสแจ้​้ งได้​้ ให้​้ ถื​ือว่​่า คดี​ี เ ป็​็ นอั​ั น ขาดอายุ​ุ ค วาม แต่​่ จ ะ ไม่​่ตั​ัดสิ​ิทธิ​ิ ผู้​้� เสี​ียหายในการร้​้องขอการ คุ้​้�มครองสวั​ัสดิ​ิภาพตามกฎหมาย มาตรา นี้​้ �จึ​ึงสามารถช่​่วยลดปั​ั ญหาความรุ​ุนแรง ได้​้ ในบางกรณี​ี “เราจะเห็​็นบ่​่อยมากที่​่�ผู้​้� หญิ​ิงไม่​่ฟ้​้อง สามี​ี แต่​่ว่า่ จะขอคุ้​้�มครองตั​ัวเอง เพราะ ฉะนั้​้�นเรื่​่� องนี้​้ �จะไม่​่ไปถึ​ึงตำำ�รวจ ผู้​้�หญิ​ิงจะ ไปที่​่�ศาลเลย เพื่​่�อขอคุ้​้�มครองสวั​ัสดิ​ิภาพ เขา” ฐานาอธิ​ิบาย กระนั้​้�น พ.ร.บ.คุ้​้�มครองผู้​้�ถู​ูกกระทำำ�ฯ ปี​ี 2550 แทบจะไม่​่ถูกู นำำ�มาใช้​้ เนื่​่�องจาก สตรี​ี ส่ว่ นมากมั​ักไม่​่ต้​้องการร้​้องทุ​ุกข์​์ เมื่​่�อ ไม่​่มีกี ารร้​้องทุ​ุกข์​์ กระบวนการยอมความ และกลไกการฟื้​้ �น ฟู​ูจ ะไม่​่เ กิ​ิ ด ขึ้​้น� ทั้​้�ง นี้​้ � พ.ร.บ.ยั​ังกำำ�หนดให้​้ สอบถามความเห็​็น ของผู้​้� เสี​ี ย หายก่​่ อ นว่​่ า ประสงค์​์ จ ะ ดำำ� เนิ​ิ น คดี​ี ห รื​ื อไม่​่ หากผู้​้� เสี​ี ย หาย ไม่​่ต้​้องการดำำ�เนิ​ินคดี​ี ก็​็ไม่​่สามารถเอาผิ​ิด ทางกฎหมายใดๆ กั​ับผู้​้�กระทำำ�ได้​้

NEWS

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

+ “ภาวะพึ่​่�งพิ​ิง” ทำำ�ให้​้คนที่​่� อยู่​่�ในครอบครั​ัวถูก ู กระทำำ�ซ้ำำ�� ๆ

สุ​ุมนทิ​ิพย์​์ จิ​ิตสว่​่าง รองศาสตราจารย์​์ ภาควิ​ิชาสั​ังคมวิ​ิทยาและมานุ​ุษยวิ​ิทยา คณะรั​ัฐศาสตร์​์ จุ​ุฬาลงกรณ์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัย อธิ​ิบายว่​่า ไม่​่ว่า่ จะเป็​็ นเรื่​่� องความรุ​ุนแรง ทั่​่�ว ไปหรื​ื อ ความรุ​ุ น แรงทางเพศ ล้​้ ว น ไม่​่ควรเกิ​ิดขึ้​้ �นในสถาบั​ันครอบครั​ัวทั้​้�งสิ้​้ �น “สิ่​่�งที่​่�สำำ�คัญ ั ของปั​ั ญหาความรุ​ุ นแรงคื​ือ ‘วั​ัฏจั​ักรของความรุ​ุนแรง’ ที่​่�ถ่า่ ยทอดจาก คนหนึ่​่�งไปสู่​่�อี​ีกคนหนึ่​่�ง ถ้​้ าสมาชิ​ิกของ ครอบครั​ั ว เติ​ิ บ โตมาด้​้ ว ยการใช้​้ ค วาม รุ​ุนแรง ทั้​้�งการตบตี​ีทำำ�ร้​้ายร่​่ างกาย หรื​ื อ การคุ​ุกคามทางเพศเล็​็กๆ น้​้ อยๆ ไปจนถึ​ึง ขั้​้�นร้​้ายแรงอย่​่างการข่​่มขื​ืน สมาชิ​ิกใน ครอบครั​ัวจะมี​ีการถ่​่ายทอดวั​ัฏจั​ักรของ ความรุ​ุนแรงต่​่อไป” สุ​ุมนทิ​ิพย์​์กล่​่าวว่​่า ปั​ั ญหาหนึ่​่�งของ การใช้​้ ความรุ​ุ นแรงในเด็​็กและเยาวชน โดยเฉพาะความรุ​ุ น แรงทางเพศ คื​ื อ โอกาสที่​่�เด็​็กจะเข้​้ าไปแจ้​้ งความมี​ีน้​้อย เพราะเด็​็ ก ยั​ั ง คงต้​้ องพึ่​่� ง พิ​ิ ง พ่​่ อ หรื​ื อ สมาชิ​ิกครอบครั​ัวที่​่�คุกุ คามเขา จนต้​้ อง ตกเป็​็ นเหยื่​่�อต่​่อไปเรื่​่� อยๆ โดยไม่​่รู้​้�ว่​่าจะ เล่​่ า ให้​้ ใ ครฟั​ั ง ฉะนั้​้�น ผู้​้�เป็​็ นแม่​่ จึ​ึ งควร ปกป้​้องเด็​็กโดยการแจ้​้ งความ และไม่​่ควร มองว่​่ า เป็​็ นเรื่​่� อ งน่​่ า อั​ับ อาย เพราะจะ ทำำ�ให้​้ เด็​็กถู​ูกกระทำำ�ซ้ำำ ��แล้​้ วซ้ำำ ��เล่​่า + การไกล่​่เกลี่​่�ย เหมื​ือนส่​่ง มี​ี ด ให้​้อาชญากรกลั​ั บ มา ทำำ�ร้​้ายซ้ำำ�� สุ​ุ ม น ทิ​ิ พ ย์​์ ใ ห้​้ ค ว า ม เ ห็​็ น ว่​่ า กระบวนการไกล่​่ เ กลี่​่� ย อาจทำำ� ให้​้ เ กิ​ิ ด กระบวนการผลิ​ิ ต ซ้ำำ ��ความรุ​ุ นแรง กฏหมายจำำ� เป็​็ นต้​้ อ งเด็​็ ด ขาดเพื่​่� อ ตั​ัด

วั​ัฏจั​ักรความรุ​ุ นแรง การให้​้ ผู้​้� ถู​ูกกระทำำ� กลั​ับไปอยู่​่�ร่​่วมกั​ับคนที่​่�ใช้​้ ความรุ​ุ นแรง เหมื​ือนกั​ับส่​่งมี​ีดให้​้ กลั​ับมาทำำ�ร้​้ายอี​ีกครั้​้�ง และในวั​ันข้​้ างหน้​้ าอาจมี​ีเหตุ​ุการณ์​์ที่​่ห� นั​ัก กว่​่าเดิ​ิม “ต้​้ อ งดู​ูว่​่ า คนที่​่� เ ขามี​ี พ ฤติ​ิ ก รรมใช้​้ ความรุ​ุนแรง อะไรที่​่�หล่​่อหลอมเขา ถึ​ึงจะ ดู​ูได้​้ ว่า่ ควรจะไกล่​่เกลี่​่�ยแล้​้ วให้​้ กลั​ับไปอยู่​่� ในครอบครั​ัวไหม เพราะจากประสบการณ์​์ เจอกรณี​ี ที่​่� ไกล่​่เกลี่​่�ยแล้​้ วให้​้ กลั​ับไปอยู่​่� ด้​้ วยกั​ัน สุ​ุดท้​้ ายจบด้​้ วยการฆ่​่า ผู้​้�หญิ​ิง ต้​้ องติ​ิดคุ​ุก” สุ​ุมนทิ​ิพย์​์กล่​่าว + เยี​ี ย วยาจิ​ิ ต ใจ ไม่​่ จำำ� เป็​็ น ต้​้องแนะนำำ� แต่​่ รั​ั บ ฟั​ั ง เขา อย่​่างตั้​้�งใจ นฤทธิ​ิพรรณ ล้​้อมวงศ์​์ นั​ักวิ​ิชาการ สาธารณสุ​ุ ข (จิ​ิ ต วิ​ิ ท ยา) สถาบั​ั น จิ​ิตเวชศาสตร์​์ สมเด็​็จเจ้​้ าพระยา กล่​่าวว่​่า การที่​่� เ ด็​็ ก และเยาวชนที่​่� ถู​ู ก คุ​ุ ก คาม ทางเพศเลื​ือกที่​่�จะไม่​่ขอความช่​่วยเหลื​ือ และเก็​็บเรื่​่� องที่​่�เกิ​ิดขึ้​้ �นไว้​้ กับั ตนเอง จะส่​่ง ผลเสี​ียต่​่อจิ​ิตใจอย่​่างมาก โดยเยาวชน แต่​่ละคนควรได้​้รับั การเยี​ียวยาที่​่�แตกต่​่างกั​ัน “บางครั้​้�งการเยี​ียวยาทางจิ​ิตใจ ไม่​่จำำ�เป็​็ น ต้​้ องเป็​็ นคำำ�แนะนำำ�ก็​็ได้​้ แต่​่เป็​็ นการรั​ับฟั​ั ง เขาอย่​่างตั้​้�งใจ และช่​่วยแก้​้ ปั​ัญหาในที่​่� ที่​่�เราแก้​้ ได้​้ ... ปั​ั จจุ​ุบันั นี้​้ �สถาบั​ันต่​่างๆ ที่​่� ดู​ูแลเรื่​่�องของสุ​ุขภาพจิ​ิตก็​็จะมี​ีผู้​้� เชี่​่ย� วชาญ ที่​่�เป็​็ นนั​ักจิ​ิตวิ​ิทยาคลิ​ินิ​ิกที่​่�ให้​้ คำำ�ปรึ​ึกษา ให้​้ เขาตั​ัดสิ​ินใจเองว่​่าจะไปพบด้​้ านไหน” นฤทธิ​ิ พรรณย้ำำ ��ว่​่า การทำำ�ให้​้ จิ​ิตใจ ผู้​้�เสี​ียหายดี​ีขึ้​้ �น ต้​้ องไม่​่ใช่​่แค่​่ดี​ีขึ้​้ �นหลั​ังจบ การเยี​ียวยา แต่​่ต้​้องทำำ�ให้​้ ดี​ีขึ้​้ �นตลอดไป ไม่​่ควรปล่​่อยให้​้ พวกเขากลั​ับบ้​้ านไปพบ ปั​ั ญหาเดิ​ิมอี​ีก สิ่​่�งสำำ�คัญ ั คื​ือต้​้ องทำำ�ให้​้ เขา กลั​ับไปมี​ีคุณ ุ ภาพชี​ีวิ​ิตที่​่�ดี​ีให้​้ ได้​้

+ สั​ั ง คมรอบข้​้างต้​้องไม่​่ นิ่​่� ง เ ฉ ย เ ร่​่ ง แ ก้​้ปั​ั ญ ห า ที่​่� รากเหง้​้าความคิ​ิด กุ​ุสุมุ า พนอนุ​ุอุดุ มสุ​ุข ผู้​้�อำำ�นวยการ กองส่​่ง เสริ​ิ ม สถาบั​ัน ครอบครั​ั ว สั​ัง กั​ัด กรมกิ​ิ จการสตรี​ี และสถาบั​ันครอบครั​ั ว กล่​่าวว่​่า การแก้​้ ปั​ัญหาความรุ​ุ นแรงใน ครอบครั​ั ว ต้​้ องเริ่​่� มจากสาเหตุ​ุ ห ลั​ั ก คื​ื อรากเหง้​้ า ความคิ​ิ ดของคนในสั​ัง คม “ความเชื่​่� อ บรรทั​ั ด ฐานของสั​ั ง คม วั​ัฒนธรรมของสั​ังคมที่​่�มี​ีต่อ่ เด็​็ก สตรี​ี และ คนชรา สิ่​่�งเหล่​่านี้​้ก� ดทั​ับไม่​่ให้​้ มี​ีอำำ�นาจ เหนื​ือผู้​้�ชาย อี​ีกทั้​้�งความรุ​ุนแรงในครอบครั​ัว ถู​ูกมองว่​่าเป็​็ นเพี​ียงเรื่​่� องส่​่วนตั​ัว ไม่​่ได้​้ เกี่​่�ยวข้​้ องกั​ับสั​ังคมโดยรวม เด็​็กและสตรี​ี ที่​่� ป ระสบปั​ั ญหาจึ​ึงต้​้ องอดทนและ เผชิ​ิญหน้​้ ากั​ับการถู​ูกทำำ�ร้​้ายตามลำำ�พังั ” กรมกิ​ิจการสตรี​ีและสถาบั​ันครอบครั​ัว ได้​้ วางแนวทางแก้​้ ไขปั​ั ญหาในปั​ั จจุ​ุบันั ด้​้วยกลไกทางกฎหมายคื​ือ พ.ร.บ.คุ้​้�มครอง ผู้​้�ถู​ูกกระทำำ�ด้​้วยความรุ​ุนแรงในครอบครั​ัว ปี​ี 2550 ซึ่​่�งต้​้ องบู​ูรณาการองค์​์ความรู้​้� จากบุ​ุ ค ลากรของหน่​่ ว ยงานต่​่ า งๆ ที่​่�เกี่​่�ยวข้​้ อง และรณรงค์​์กระตุ้​้�นให้​้ คนใน สั​ังคมตระหนั​ักถึ​ึงการไม่​่ใช้​้ ความรุ​ุ นแรง และการคุ​ุกคามทางเพศ คื​ือตั​ัวผู้​้�ถู​ูกกระทำำ� เองต้​้ องไม่​่ยอมรั​ับ และสั​ังคมรอบข้​้างต้​้อง ไม่​่นิ่​่ง� เฉย โดยเป็​็ นหน้​้าที่​่�ตามกฎหมายของ ผู้​้�พบเห็​็นความรุ​ุ นแรงต้​้ องแจ้​้ งเหตุ​ุ ซึ่​่�ง กระทรวงพั​ัฒนาสั​ังคมและความมั่​่�นคง ของมนุ​ุษย์​์ ได้​้ สร้​้างช่​่องทางรั​ับแจ้​้ งเหตุ​ุไว้​้ ที่​่�หมายเลขโทรศั​ัพท์​์ 1300 กุ​ุสุมุ า ยั​ังย้ำำ �� ว่​่า สั​ังคมต้​้ องร่​่วมมื​ือกั​ันทุ​ุกภาคส่​่วน และ พร้​้อมช่​่วยเหลื​ือผู้​้�ถู​ูกกระทำำ�ประชาสั​ัมพั​ันธ์​์ ให้​้ ท ราบว่​่ า เมื่​่� อ เกิ​ิ ด เหตุ​ุก ารณ์​์ ค วาม รุ​ุนแรงควรทำำ�อย่​่างไร

กองบรรณาธิการ หนั​ังสื​ือพิ​ิมพ์​์ฝึ​ึกปฏิ​ิบั​ัติ​ิ ภาควิ​ิชาวารสารสนเทศ คณะนิ​ิเทศศาสตร์​์ จุ​ุฬาลงกรณ์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัย บรรณาธิ​ิการผู้​้�พิ​ิมพ์​์โฆษณา: ผศ.ดร.ณรงค์​์ ขำำ�วิ​ิจิ​ิตร์​์ อาจารย์​์ที่​่�ปรึ​ึกษา: พิ​ิชัยั วั​ัฒน์​์ แสงประพาฬ, พรรษาสิ​ิริ​ิ กุ​ุหลาบ บรรณาธิ​ิการเนื้​้�อหา: ชยพล มาลานิ​ิยม, ศุ​ุภกานต์​์ ผดุ​ุงใจ บรรณาธิ​ิการศิ​ิลป์​์: ตระการตา วิ​ิวัฒ ั นะอมรชั​ัย บรรณาธิ​ิการสร้​้างสรรค์​์สื่​่�อออนไลน์​์: ศิ​ิรพงศ์​์ ศุ​ุภภั​ัทรเศรษฐ์​์ กองบรรณาธิ​ิการ: คณิ​ิศร สั​ันติ​ิไชยกุ​ุล, ชยพล มาลานิ​ิยม, ณฐบงกช ชยรั​ักษ์​์ , ณิ​ิชาภา ขจรโกวิ​ิทย์​์, ตระการตา วิ​ิวัฒ ั นะอมรชั​ัย, ธั​ัชชั​ัย พั​ัฒนาประที​ีป, ธั​ัญวรั​ัตม์​์ บุ​ุตรแสงดี​ี, ศิ​ิรพงศ์​์ ศุ​ุภภั​ัทรเศรษฐ์​์ , ศุ​ุภกานต์​์ ผดุ​ุงใจ

ที่​่�อยู่​่�: 254 ถนนพญาไท แขวงวั​ังใหม่​่ เขตปทุ​ุมวั​ัน กรุ​ุงเทพมหานคร 10330 โทร: 0-2218-2140 Facebook: www.facebook.com/ nisitjournal Twitter: nisitjournalV2 Instagram: nisit.journal Website: https://nisitjournal.press

3

บทบรรณาธิการ ความหมายของคำำ�ว่า่ “บ้​้ าน” ไม่​่ได้​้ จำำ�กัดั อยู่​่�เพี​ียงสิ่​่�งปลู​ูกสร้​้างสำำ�หรั​ับพั​ักกายเท่​่านั้​้�น แต่​่บ้​้านยั​ังหมายถึ​ึงสถานที่​่� ซึ่​่�งอยู่​่�แล้​้ วเกิ​ิ ด ความสบายใจ มอบความอบอุ่​่�นและ ปลอดภั​ั ย แก่​่ ผู้​้� อาศั​ั ย ได้​้ ทว่​่ า บ่​่ อ ยครั้​้�ง หลายปั​ั ญหาที่​่�สร้​้างความร้​้าวฉาน เจ็​็บปวด และหวาดกลั​ัว กลั​ับเกิ​ิ ด ขึ้​้น� ในสถานที่​่� ซึ่​่�ง เรี​ี ยกว่​่าบ้​้ านนี้​้เ� อง โดยเฉพาะไม่​่นานมานี้​้ � ปั​ั ญหาใหญ่​่ในระดั​ับโครงสร้​้างเริ่​่� มสุ​ุกงอม นำำ�มาสู่​่�ความเคลื่​่�อนไหวระดั​ับปรากฎการณ์​์ การเรี​ียกร้​้องครั้​้�งใหญ่​่จากภาคประชาชน ในปี​ี 2563 ดำำ�เนิ​ินไปอย่​่างต่​่อเนื่​่�อง ผู้​้�คน จำำ�นวนมหาศาลพร้​้อมใจกั​ันก้​้ าวออกจาก ประตู​ู บ้​้ านของตน ลงสู่​่�ท้​้ องถนนด้​้ วย จุ​ุดมุ่​่�งหมายเดี​ียวกั​ัน คื​ือนำำ�เสรี​ี ภาพ ความ เท่​่ า เที​ี ย ม และภราดรภาพ มาสู่​่� “บ้​้ า น หลั​ังใหญ่​่” ของพวกเขา อย่​่างไรก็​็ตาม บ่​่อยครั้​้�งการเคลื่​่�อนไหว ของผู้​้�ชุ​ุมนุ​ุมต้​้ องลงเอยด้​้ วยความรุ​ุนแรง ซึ่​่ง� ไม่​่ควรเกิ​ิดขึ้​้ �นอย่​่างยิ่​่ง� ในสั​ังคมประชาธิ​ิปไตย ทั้​้�งยั​ังขั​ัดต่​่อหลั​ักการสากลเรื่​่�องสิ​ิทธิ​ิมนุ​ุษยชน ความย้​้ อนแย้​้ งยิ่​่ง� กว่​่าคื​ือผู้​้�ริ​ิเริ่​่�มใช้​้ ความรุ​ุนแรง กลั​ับ เป็​็ นฝ่​่ ายผู้​้�กุ​ุ ม อำำ� นาจ หรื​ื อ “ผู้​้�ใหญ่​่ ในบ้​้ าน” เสี​ียเอง ขณะที่​่�จุดุ ร่​่ วมของสองขั้​้�วอุ​ุดมการณ์​์ทวี​ี ความห่​่างไกลขึ้​้ �นทุ​ุกนาที​ี “ผู้​้�ใหญ่​่ในบ้​้ าน” กลั​ับยั​ังคงเพิ​ิกเฉยต่​่อเสี​ียงเรี​ี ยกร้​้องให้​้ แก้​้ ไข ปั​ั ญหา ไม่​่ยอมพิ​ิจารณาถึ​ึงสาเหตุ​ุและหา หนทางประสานฉั​ันทามติ​ิที่​่�แตกร้​้าว ราวกั​ับ หวงแหนโลกใบเดิ​ิมซึ่​่ง� กำำ�ลังั จะเปลี่​่�ยนแปลง หากปั​ั ญหาดั​ังกล่​่าวถู​ูกปล่​่อยปละละเลย ต่​่อไป ท้​้ ายที่​่�สุดุ บ้​้ านทั้​้�งหลั​ังก็​็จะทรุ​ุ ดโทรม ล่​่มสลายลงไปตามเงื่​่�อนไขของเวลา “นิ​ิสิติ นั​ักศึ​ึกษา” เชื่​่�อว่​่าพั​ันธกิ​ิจหลั​ักของ วิ​ิชาชี​ีพสื่​่�อมวลชนในสั​ังคมเสรี​ีประชาธิ​ิปไตย คื​ือการนำำ�เสนอข้​้ อเท็​็จจริ​ิง ชี้​้ �ให้​้ เห็​็นปั​ั ญหาใน บ้​้ านของเรา และสร้​้างพื้​้ �นที่​่�สำำ�หรั​ับความคิ​ิด เห็​็นของทุ​ุกฝ่​่ายอย่​่างรอบด้​้ าน เพื่​่�อร่​่ วมกั​ัน หาหนทางแก้​้ ไขปั​ั ญหาอย่​่างยั่​่�งยื​ืน การเปิ​ิ ดใจรั​ับฟั​ั งกั​ันและกั​ันเป็​็ นสิ่​่�งจำำ�เป็​็ น สำำ�หรั​ับทุ​ุกบ้​้ าน ไม่​่ว่​่าจะในความหมายใด ก็​็ตาม ตั้​้�งแต่​่ครอบครั​ัว สถานศึ​ึกษา องค์​์กร ไปจนถึ​ึงระดั​ับ ประเทศ เพราะท่​่า มกลาง กระแสธารความคิ​ิดอั​ันหลากหลาย หาก สมาชิ​ิกของสั​ังคมมี​ีความเข้​้ าใจ และเคารพ ในสิ​ิ ท ธิ​ิ เ สี​ี ย งของกั​ัน และกั​ัน ทุ​ุก ส่​่ว นของ สั​ังคมก็​็จะสามารถทำำ�หน้​้ าที่​่�เป็​็ น “บ้​้ าน” ซึ่​่ง� มอบความสบายใจให้​้ กับั ผู้​้�อาศั​ัยทุ​ุกชี​ีวิ​ิตได้​้ อย่​่างแท้​้ จริ​ิ ง

4

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

OPINION

ถึงบ้านแล้วบอกด้วยนะ “ถึ​ึงบ้​้านแล้​้วบอกด้​้วยนะ” หาก ฟั​ั ง เผิ​ิ น ๆ คำำ�กล่​่ า วข้​้ า งต้​้ น อาจเป็​็ น ประโยคธรรมดาที่​่�ใครๆ ก็​็เอาไว้​้พู​ูด บอกลาคนคุ้​้�นเคย แต่​่เคยสงสั​ัยหรื​ือ ไม่​่ ว่​่า ทำำ� ไมเราต้​้ องคอยย้ำำ��ถึ​ึงความ เป็​็นห่​่วง ทำำ�ไมต้​้อง “กลั​ัว” ว่​่าเขาจะกลั​ับ ไม่​่ถึ​ึงบ้​้าน + ไม่​่ถึ​ึงบ้​้านเพราะ อาชญากรรม ชิ​ิ ง ทรั​ั พ ย์​์ กรรโชกทรั​ั พ ย์​์ ทำำ�ร้​้ าย ร่​่างกาย ไปจนถึ​ึงข่​่มขื​ืนกระทำำ�ชำำ�เรา และ อี​ีกสารพั​ัดการคุ​ุกคามที่​่�อาจเกิ​ิดขึ้​้ �นได้​้ ใน ระหว่​่างทางกลั​ับบ้​้าน สร้​้างความหวาดกลั​ัว ให้​้ กั​ับ ทั้​้�ง คนเดิ​ิ น ทางและคนที่​่� ร อคอย อยู่​่�ปลายทาง แม้​้ ว่​่ า เราอาจเห็​็ น ตาม หน้​้ าข่​่าวอยู่​่�บ่​่อยครั้​้�งว่​่า อาชญากรรม ส่​่วนใหญ่​่เกิ​ิดในสถานที่​่�ลับั ตาคน ในช่​่วง ยามวิ​ิกาล อย่​่างไรก็​็ดี​ี อั​ันตรายสามารถ เกิ​ิดขึ้​้ �นได้​้ทุกุ ที่​่�ทุกุ เวลา ตั้​้�งแต่​่ตรอกซอกซอย สะพานลอย ถนนหนทาง ไปจนถึ​ึงสถานที่​่� ที่​่� มี​ี ค นพลุ​ุ ก พล่​่ า นอย่​่ า งสถานี​ี ข นส่​่ ง มวลชน ฯลฯ ผลสำำ� รวจโดยเครื​ื อข่​่ า ยเมื​ื อ งปลอดภั​ัยสำำ�หรั​ับผู้​้�หญิ​ิงในปี​ี 2561 พบว่​่า ผู้​้�ใช้​้ บริ​ิ การขนส่​่งสาธารณะทั้​้�งเพศหญิ​ิง ชาย และไม่​่ระบุ​ุเพศ จำำ�นวน 1,654 คน ร้​้อยละ 35 หรื​ื อ ราวหนึ่​่ง� ในสามระบุ​ุว่า่ เคยถู​ูกคุ​ุกคามทางเพศขณะใช้​้ บริ​ิ การ รถโดยสารสาธารณะ โดยเพศหญิ​ิ งมี​ี อั​ัตราสู​ูงสุ​ุดถึ​ึงร้​้อยละ 45 หลายคนจึ​ึงต้​้ องสรรหาวิ​ิธี​ีรั​ับมื​ือกั​ับ ความรู้​้�สึ​ึกไม่​่ปลอดภั​ัย เช่​่น พกสเปรย์​์ พริ​ิ กไทย ถ่​่ายรู​ู ปทะเบี​ียนรถส่​่งให้​้ เพื่​่�อน แกล้​้ ง คุ​ุย โทรศั​ัพ ท์​์ เ สี​ี ย งดั​ัง ๆ ให้​้ ค นขั​ับ ได้​้ ยิ​ิน เลี่​่�ยงการยื​ืนรอรถประจำำ�ทางและ รถไฟฟ้​้ าเวลาปลอดผู้​้�คน ฯลฯ ทำำ� ให้​้ หลายครั้​้�ง อดสงสั​ั ย ไม่​่ ไ ด้​้ ว่​่ า เราใช้​้ พลั​ัง งานทั้​้�ง วั​ัน ไปกั​ั บ การทำำ� งานแล้​้ ว ทำำ�ไมเมื่​่�อตกเย็​็นยั​ังต้​้ องมานั่​่�งกั​ังวลกั​ับ สวั​ัสดิ​ิภาพของตนอี​ีก + ไม่​่ถึ​ึงบ้​้านเพราะอุ​ุบั​ัติ​ิเหตุ​ุ อุ​ุบัติั เิ หตุ​ุที่​่�เกิ​ิดขึ้​้ �นจากความบกพร่​่อง ต่​่างๆ ในพื้​้น� ที่​่�สาธารณะดู​ูจะเป็​็ นส่​่วน

หนึ่​่ง� ของชี​ีวิติ คนกรุ​ุง การกลั​ับบ้​้ านแต่​่ละ ครั้​้�ง ต้​้ องคอยมองรอบตั​ัว เพราะกลั​ัวจะ มี​ีอะไรหล่​่นลงมาทั​ับ หรื​ื อเดิ​ินๆ อยู่​่�อาจ จะสะดุ​ุดหล่​่นลงไปในท่​่อก็​็เป็​็ นได้​้ นอกจากนี้​้ � ยั​ัง มี​ี เ รื่​่� อ งอุ​ุบั​ัติ​ิ เ หตุ​ุบ น ท้​้ องถนนที่​่� ป ระเทศไทยจั​ั ด อยู่​่�เป็​็ น อั​ันดั​ับต้​้ นๆ มาแล้​้ วหลายสมั​ัย จากการ จั​ัดอั​ันดั​ับของบริ​ิ ษั​ัทด้​้ านความปลอดภั​ัย ในการเดิ​ินทาง International SOS เผย ว่​่าในปี​ี 2563 ภาพรวมความปลอดภั​ัย บนท้​้ องถนนทั้​้�งประเทศอยู่​่�ใน “ความเสี่​่�ยง ระดั​ับ สู​ูง สุ​ุด ” โดยช่​่ ว งระหว่​่ า งเดื​ื อ น มกราคม - ตุ​ุ ล าคมปี​ี 2563 มี​ี ย อด ผู้​้�เสี​ียชี​ีวิ​ิต 12,358 ราย และผู้​้�บาดเจ็​็บ 812,817 ราย + จะถึ​ึงบ้​้านปลอดภั​ัย #ถ้​้าการเมื​ืองดี​ี ความตลกร้​้ ายคื​ื อ เมื่​่� อ เกิ​ิ ด ความ ไม่​่ปลอดภั​ัย คนในสั​ังคมส่​่วนใหญ่​่มักั พู​ูด ถึ​ึงแต่​่วิ​ิธี​ีป้​้องกั​ัน หรื​ื อโทษปั​ั จเจกบุ​ุคคล มากกว่​่าการมองที่​่�ต้​้นตอของปั​ั ญหา เช่​่น ใช้​้ วาทกรรม “อย่​่ากลั​ับบ้​้ านดึ​ึก” “อย่​่า แต่​่งตั​ัวโป๊​๊” “อย่​่าเดิ​ินคนเดี​ียว” “ทำำ�ไม ไปเดิ​ินตรงนั้​้�น” ฯลฯ กลายเป็​็ นว่​่าผู้​้�คน ต้​้ อ ง ค อ ย เ ป ลี่​่� ย น วิ​ิ ถี​ี ชี​ี วิ​ิ ต ตามเ หตุ​ุ อุ​ุท าหรณ์​์ ระมั​ัด ระวั​ัง ความเสี่​่� ย งด้​้ ว ย ตั​ัว เองเพี​ี ย งอย่​่ า งเดี​ี ย ว ทั้​้�ง ที่​่� จ ริ​ิ ง แล้​้ ว ความไม่​่ปลอดภั​ัยในชี​ีวิ​ิตและทรั​ัพย์​์สิ​ิน ของประชาชนเป็​็ นผลพวงจากปั​ั ญ หา เชิ​ิ ง โครงสร้​้ าง ซึ่​่� ง เกี่​่� ย วเนื่​่� อ งไปยั​ั ง องค์​์ประกอบอื่​่�นๆ ในสั​ังคม สถาบั​ั น ทางการเมื​ื อ งจึ​ึงถื​ื อ ว่​่ า มี​ี บทบาทสำำ�คั​ั ญ ต่​่ อ ชี​ี วิ​ิ ต ความเป็​็ นอยู่​่� ของประชาชน เพราะเกี่​่� ย วข้​้ องกั​ั บ การบริ​ิ หารทรั​ัพยากรและผลประโยชน์​์ เพื่​่� อ คุ​ุ ณ ภาพชี​ี วิ​ิ ต ของคนในสั​ั ง คม

เรื ่ อ ง: ณฐบงกช ชยรั ก ษ์ ภาพ: ศุ ภ กานต์ ผดุ ุ ง ใจ

หากประเทศเรามี​ีโครงสร้​้างทางการเมื​ือง ที่​่� ดี​ี ตั้​้�ง แต่​่ ก ารเลื​ื อ กนั​ั ก การเมื​ื อ งที่​่� มี​ี คุ​ุณภาพมาบริ​ิ หาร ตลอดจนกลไกอั​ันมี​ี ประสิ​ิ ท ธิ​ิ ภ าพที่​่� ค อยกำำ�กั​ั บ ดู​ู แ ลการ ทำำ�งานของนั​ักการเมื​ื อง นโยบายและ มาตรการต่​่ า งๆ จะสามารถพั​ั ฒ นา ความปลอดภั​ัยในชี​ีวิติ และทรั​ัพย์​์สินิ ของ ประชาชนไ ด้​้ มากขึ้​้ น� มี​ี น โ ยบ าย ด้​้ านสาธารณู​ูปโภคที่​่�เอื้​้ �อความปลอดภั​ัย ให้​้ กับั ประชาชน พลเมื​ืองสามารถสั​ัญจร ได้​้ สะดวก ด้​้ วยระบบขนส่​่งมวลชนที่​่�มี​ี ประสิ​ิ ท ธิ​ิ ภ าพ รถไฟฟ้​้ า รถโดยสาร ประจำำ�ทาง รถบริ​ิการสาธารณะ เรื​ือโดยสาร ที่​่� เ ชื่​่� อ มต่​่ อ กั​ั น ทุ​ุ ก จุ​ุ ด มี​ี ร ะบบติ​ิ ด ตาม ยานพาหนะ (GPS) และปุ่​่� มฉุ​ุ ก เฉิ​ิ น แจ้​้ ง เหตุ​ุสำำ� หรั​ั บ รถโดยสารส่​่ว นบุ​ุค คล อี​ีกทั้​้�งสภาพถนนสอดคล้​้ องต่​่อการสั​ัญจร มี​ี ไ ฟฟ้​้ าส่​่อ งสว่​่ า งตามถนนและตรอก ซอกซอย กล้​้ องวงจรปิ​ิ ดครอบคลุ​ุมทุ​ุก จุ​ุดเสี่​่�ยงที่​่�ลับั ตาคน รวมถึ​ึงบริ​ิการอื่​่น� ๆ ดั​ัง ที่​่�ปรากฏในประเทศพั​ัฒนาแล้​้ ว ชั​ัชชาติ​ิ สิ​ิทธิ​ิพั​ันธุ์​์� อดี​ีตรั​ั ฐมนตรี​ี ว่​่าการกระทรวงคมนาคม ให้​้ ความเห็​็น ว่​่า ความไม่​่ปลอดภั​ัยในการเดิ​ินทางที่​่� เกิ​ิ ด ขึ้​้น� ซ้ำำ ��แล้​้ ว ซ้ำำ ��เล่​่า มี​ี ต้​้ น ตอมาจาก สาธารณู​ูป โภคที่​่� ไ ม่​่ไ ด้​้ รั​ั บ การวางแผน อย่​่างถู​ูกต้​้ อง อย่​่างโครงสร้​้างพื้​้ น� ที่​่� ใน ประเทศไทย โดยเฉพาะในกรุ​ุ ง เทพฯ ที่​่�ผังั เมื​ืองเป็​็ น “มหานครซอยตั​ัน” เนื่​่�องด้​้วย มี​ี ก ารตั​ัด ถนนตามเส้​้ น ทางสั​ัญ จรของ รถยนต์​์เป็​็ นหลั​ัก ทำำ�ให้​้ เกิ​ิดความยากใน การวางระบบขนส่​่งมวลชน ชั​ั ช ชาติ​ิ เ สนอว่​่ า รั​ั ฐ บาลควรมี​ี มาตรการแก้​้ ไขทั้​้�งระยะสั้​้�นและระยะยาว โดยระยะสั้​้�นคื​ือการจั​ัดการปั​ั ญหาที่​่�เห็​็น อย่​่างชั​ัดเจน เช่​่น ซ่​่อมแซมถนนที่​่�ชำำ�รุ​ุด ติ​ิ ด กล้​้ อ งวงจรปิ​ิ ดตามตรอกซอกซอย

เริ่​่� มจากรวบรวมข้​้ อมู​ูลจุ​ุดเสี่​่�ยงที่​่�เกิ​ิดขึ้​้ �น ให้​้ มากที่​่�สุดุ ด้​้ วยวิ​ิธี​ีการสร้​้างแพลตฟอร์​์ ม ออนไลน์​์ที่​่ใ� ห้​้ ประชาชนรายงานเข้​้ ามาได้​้ ส่​่วนในระยะยาวควรแก้​้ ปั​ัญหาเชิ​ิงนโยบาย ที่​่�เกี่​่ย� วข้​้ องกั​ับความปลอดภั​ัยในชี​ีวิติ และ ทรั​ัพย์​์สินิ ของคนในสั​ังคม อาทิ​ิ นโยบาย การพั​ัฒนาสาธารณู​ูปโภค นโยบายด้​้ าน ความปลอดภั​ั ย หรื​ื อ นโยบายทาง เศรษฐกิ​ิ จ ซึ่​่� ง ช่​่ ว ยลดปั​ั ญหาความ ยากจนอั​ั น เป็​็ นมู​ู ล เหตุ​ุ ห นึ่​่� ง ของการ ก่​่ อ อาชญากรรม เพราะส่​่ว นหนึ่​่�ง ของ ผู้​้�ก่​่ อ เหตุ​ุ นั้​้ น� เป็​็ นอาชญากรจำำ� เป็​็ นที่​่� มุ่​่�งหวั​ังเพี​ียงทรั​ัพย์​์สินิ นอกจากนี้​้ รั� ั ฐ บาลควรมี​ี ม าตรการ ปฏิ​ิ รู​ู ป ตำำ� รวจให้​้ ส ามารถเป็​็ นที่​่� พึ่​่�ง ของ ประชาชนได้​้ อ ย่​่ า งแท้​้ จ ริ​ิ ง ทั้​้�ง ในการ ตรวจตราความปลอดภั​ัย การรั​ับแจ้​้ งเหตุ​ุ การบั​ัง คั​ับ ใช้​้ ก ฎหมายอย่​่ า งยุ​ุติ​ิ ธ รรม ไม่​่เลื​ือกปฏิ​ิบัติั ิ ขจั​ัดระบบอุ​ุปถั​ัมป์​์ เพราะ ในปั​ั จจุ​ุบั​ันความไว้​้ ใจที่​่�ประชาชนมี​ีต่​่อ ตำำ� รวจเหลื​ื อ น้​้ อยลงทุ​ุ ก ที​ี จากตาม ห น้​้ า ข่​่ า ว ที่​่� เ ห็​็ น ตำำ� ร ว จ ทำำ� ง า น ใ ห้​้ ผู้​้�มี​ี อำำ� นาจ ละเลยการร้​้ องทุ​ุ ก ข์​์ จ าก ประชาชนอยู่​่�บ่​่อยครั้​้�ง ค ง ไ ม่​่ ย า ก ที่​่� จ ะ จิ​ิ น ต น า ก า ร ว่​่ า หากประเทศไทยมี​ีประชาธิ​ิ ปไตยอย่​่าง แท้​้ จ ริ​ิ ง มี​ี ก ารเมื​ื อ งที่​่� ดี​ี นั​ัก การเมื​ื อ งมี​ี อุ​ุดมการณ์​์และความสามารถ คำำ�นึ​ึงถึ​ึง ผ ล ป ร ะ โ ย ช น์​์ ข อ ง ป ร ะ ช า ช น แ ล ะ ประเทศชาติ​ิ เ ป็​็ นสำำ�คั​ัญ จะนำำ� มาซึ่​่� ง นโยบายที่​่�ดีแี ละการจั​ัดการที่​่�มีปี ระสิ​ิทธิ​ิภาพ มี​ีข้​้าราชการที่​่�ทำำ�งานเพื่​่�อประโยชน์​์ของ พลเมื​ื อ งอั​ัน ส่​่ ง ผลให้​้ สั​ัง คมมี​ี คุ​ุณ ภาพ ผู้​้�คนย่​่อมมั่​่�นใจต่​่อความปลอดภั​ัยในชี​ีวิติ และทรั​ัพย์​์สินิ #ถ้​้ าการเมื​ืองดี​ี เราคงไม่​่ต้​้องบอกลา ด้​้วยประโยคที่​่�ว่า่ “ถึ​ึงบ้​้านแล้​้วบอกด้​้วยนะ”

“ด้​้วยว่​่าบ้​้านเรามั​ันมี​ีรู​ูปแบบผั​ังเมื​ืองเป็​็นโหนด (node) พอตอนนี้​้�จะวางขนส่​่งมวลชนสาธารณะก็​็เลยยาก เพราะเมื​ืองมั​ันเป็​็นไปตามถนนแล้ว ้ ” - ชั​ัชชาติ​ิ สิ​ิทธิ​ิพั​ันธุ์​์� -

SOCIAL ISSUE

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

5

หอใน จุฬาฯ

พื้นที่ขนาดเล็กของนิสิต ในมหาวิทยาลัยกว้างใหญ่ เรื่​่�อง-ภาพ: ชยพล มาลานิ​ิยม

+ นิ​ิ สิ​ิ ต ห วั่​่� น โ ด น เ ด้​้ ง จ า ก ห อ ชี้​้�พื้​้�นที่​่�ไม่​่พอคื​ือต้​้นตอปั​ัญหา

“เข้​้าจุ​ุฬาฯ ว่​่าเหนื่​่อ� ยแล้​้ว เข้​้าหอใน เหนื่​่� อ ยยิ่​่� ง กว่​่ า ” บุ​ุ ญ (นามสมมติ​ิ ) นิ​ิ สิ​ิ ตชั้​้� น ปี​ี ที่​่� สี่​่� ค ณ ะ ค รุ​ุ ศ า ส ตร์​์ อาศั​ั ย อยู่​่�หอพั​ั กนิ​ิ สิ​ิ ตจุ​ุ ฬ าลงกรณ์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัย หรื​ือ “หอใน” กล่​่าวสรุ​ุป ถึ​ึงสภาพความเป็​็ น อยู่​่�ในหอพั​ั ก นั​ับตั้​้�งแต่​่การสั​ัมภาษณ์​์คัดั เลื​ือกนิ​ิสิติ เข้​้ า หอที่​่� เ ข้​้ ม ข้​้ น เนื่​่� อ งจากมี​ี นิ​ิ สิ​ิ ต ประสงค์​์เข้​้าอยู่​่�หอในจำำ�นวนมาก นอกจากนี้​้ ห� อในยั​ั ง มี​ี “คะแนน กิ​ิ จ กรรม” เป็​็ นเกณฑ์​์ คั​ัด เลื​ื อ กว่​่า นิ​ิ สิ​ิต คนใดสมควรได้​้ พั​ักอาศั​ัยต่​่อ โดยนิ​ิสิ​ิต ต้​้ องเก็​็บคะแนนจากการเข้​้ าร่​่วมกิ​ิจกรรม ที่​่�หอพั​ัก หรื​ื อหน่​่วยงานในมหาวิ​ิทยาลั​ัย ขอความร่​่ ว มมื​ื อ เช่​่ น งานฟุ​ุ ต บอล ประเพณี​ีฯ เป็​็ นต้​้ น หากนิ​ิสิติ ไม่​่ได้​้ ไปร่​่วมกิ​ิจกรรมเหล่​่านี้​้ � ก็​็จะไม่​่ได้​้ คะแนนกิ​ิจกรรม และมี​ีโอกาส สู​ูงมากที่​่�จะถู​ูกคั​ัดออกจากหอพั​ัก บุ​ุญ ระบุ​ุว่​่า การเก็​็ บ คะแนนกิ​ิ จ กรรมนั้​้�น ไม่​่ ยุ​ุ ติ​ิ ธ รรมต่​่ อ นิ​ิ สิ​ิ ต ที่​่� ไ ม่​่ ส ะดวก หรื​ื อ มี​ี กิ​ิ จ กรรมภายนอกอยู่​่�แล้​้ ว โดยมองว่​่า เป็​็ นการบั​ังคั​ับกั​ัน ธี​ี ม ากร บุ​ุ ญ โกย นิ​ิ สิ​ิ ต ชั้​้�น ปี​ี ที่​่� สี่​่� คณะศิ​ิ ล ปกรรมศาสตร์​์ ประธาน คณะกรรมการหอพั​ั ก นิ​ิ สิ​ิ ต (กนห.) ฝ่​่ายชาย ระบุ​ุว่​่า สาเหตุ​ุที่​่�จำำ�เป็​็ นต้​้ องมี​ี การคั​ัดนิ​ิสิติ ออก หรื​ือที่​่�เรี​ียกว่​่า “เด้​้ ง” เป็​็ น เพราะพื้​้ �นที่​่�ของหอในมี​ีจำำ�กัดั ไม่​่เพี​ียงพอ รองรั​ับจำำ�นวนนิ​ิสิติ ทั้​้�งหมด “จริ​ิงๆ ก็​็อยาก ให้​้ นิ​ิสิติ ได้​้ อยู่​่�ทุ​ุกคน แต่​่เพราะว่​่าพื้​้ �นที่​่�มันั ไม่​่พอ มั​ันก็​็เลยต้​้ องมี​ีการเด้​้ ง” อิ​ิง (นามสมมติ​ิ) นิ​ิสิติ ชั้​้�นปี​ี ที่​่�สี่​่� คณะ เภสั​ัชศาสตร์​์ อาศั​ัยอยู่​่�หอพั​ักนิ​ิสิติ จุ​ุฬาฯ มองว่​่า “หอในควรมี​ี พื้​้ น� ที่​่� ใ ห้​้ เ พี​ี ย งพอ สำำ�หรั​ับนิ​ิสิ​ิต เพราะหอพั​ักมหาวิ​ิทยาลั​ัย ควรเป็​็ นสถานที่​่� ซึ่​่� ง รั​ั บ รองและเอื้​้ อ� ประโยชน์​์แก่​่นิ​ิสิติ ไม่​่ใช่​่ที่​่�ซึ่ง่� นิ​ิสิติ เองต้​้ อง ดิ้​้ �นรนเพื่​่�อจะได้​้ อยู่​่�” เธอเข้​้ าใจว่​่า หอในเอง ก็​็พยายามปรั​ับแก้​้ ในหลายเรื่​่�องให้​้ ตรงใจ

นิ​ิสิ​ิตที่​่�สุดุ แล้​้ ว ทว่​่าสุ​ุดท้​้ ายหอในก็​็ไม่​่ได้​้ มี​ีอำำ�นาจมากไปกว่​่ามหาวิ​ิทยาลั​ัย “เรื่​่�องนี้​้�เราก็​็ไม่​่ค่​่อยพอใจ เราแค่​่รู้​้�สึ​ึกว่​่ามหาวิ​ิทยาลั​ัย ชั้​้�นนำำ�ของประเทศ กลั​ับไม่​่มี​ี ที่​่�พั​ักเพี​ียงพอให้​้เด็​็ก แต่​่ดั​ัน มี​ีพื้​้�นที่​่�ไปสร้​้างห้​้าง นู่​่�นนี่​่�เต็​็มเลย” - อิ​ิง (นามสมมติ​ิ) นิ​ิสิ​ิตหอพั​ัก -

+ อาจารย์​์ที่​่�ปรึ​ึกษาแจงปั​ัญหา พื้​้�นที่​่�ขึ้​้�นอยู่​่�กั​ับสำำ�นั​ักกายภาพฯ

+ สำำ�นั​ักงานหอพั​ักฯ เผยโควิ​ิด บริ​ิ ห ารโครงการ สำำ�นั​ั ก งานจั​ั ด การ สร้​้างผลกระทบ การพั​ัฒนาต้​้อง ทรั​ัพย์​์สินิ จุ​ุฬาฯ (PMCU) เผยว่​่า โครงการ รอมติ​ิผู้​้�บริ​ิหาร

กรกช นาคบุ​ุญช่​่วย หั​ัวหน้​้ าหน่​่วย รั​ับขวั​ัญ ภู​ูษาแก้​้ว อนุ​ุสาสกหอพั​ัก นิ​ิ สิ​ิ ต หญิ​ิ ง และอาจารย์​์ ป ระจำำ� คณะ หอพั​ัก นิ​ิ สิ​ิ ต สำำ�นั​ัก บริ​ิ ห ารกิ​ิ จ การนิ​ิ สิ​ิ ต ครุ​ุ ศ าสตร์​์ จุ​ุฬ าลงกรณ์​์ ม หาวิ​ิ ท ยาลั​ัย จุ​ุฬาฯ กล่​่าวว่​่า เมื่​่�อเดื​ือนพฤษภาคมที่​่� ยอมรั​ับว่​่าพื้​้ �นที่​่�ขนาด 15.33 ไร่​่ ของหอใน ผ่​่ า นมามี​ี ก ารบู​ู ร ณะตึ​ึกจำำ�ปี​ี ทำำ� ให้​้ มี​ี ไม่​่เพี​ียงพอต่​่อการรองรั​ับนิ​ิสิติ ที่​่�ประสงค์​์ จำำ� นวนห้​้ องเพิ่​่� ม ขึ้​้ น� จนตอนนี้​้ ห� อใน จะเข้​้ าพั​ักแต่​่ละปี​ี แม้​้ อนาคตจะมี​ีแผน สามารถรองรั​ั บ นิ​ิ สิ​ิ ต ได้​้ มากขึ้​้ น� ราว บู​ูรณะตึ​ึกเพื่​่�อเพิ่​่�มห้​้ องพั​ัก แต่​่ยังั ต้​้ องอยู่​่� 900 คน และนอกจากตึ​ึกจำำ�ปี​ี แล้​้ ว ในพื้​้ น� ที่​่� เ ท่​่ า เดิ​ิ ม ไม่​่ ส ามารถขยาย คณะกรรมการการบริ​ิ หารหอพั​ักก็​็มี​ีแผน อาณาเขตหอพั​ั ก ไปมากกว่​่ า นี้​้ ไ� ด้​้ จะพั​ัฒนาอาคารหอพั​ักอื่​่�นอี​ีก แต่​่แผน เนื่​่� อ งจากอยู่​่�ในอำำ� นาจการดู​ู แ ลของ ดั​ั ง กล่​่ า วก็​็ ต้​้ องชะลอไปเนื่​่� อ งจาก สถานการณ์​์โควิ​ิด-19 รองอธิ​ิการบดี​ีด้​้านกายภาพของจุ​ุฬาฯ กรกชยั​ังมองว่​่า หากนโยบายบู​ูรณะ “ต้​้ องขึ้​้ �นอยู่​่�กั​ับมหาวิ​ิทยาลั​ัยเท่​่านั้​้�น หอพั​ัก ทำำ� อะไรเองไม่​่ ไ ด้​้ แม้​้ แ ต่​่ แ ค่​่ จ ะ อาคารเพื่​่� อ เพิ่​่� ม ห้​้ อ งพั​ัก ได้​้ ดำำ� เนิ​ิ น การ ปรั​ั บปรุ​ุ งโรงอาหาร จะปรั​ั บปรุ​ุ งโรงยิ​ิม ก็​็อาจจะสามารถรองรั​ับนิ​ิสิ​ิตได้​้ มากขึ้​้ �น หรื​ื อ อะไรก็​็ ต าม เราต้​้ อ งเขี​ี ย นเรื่​่� อ งถึ​ึง เป็​็ นจำำ� นวนราว 5,000 คน ขณะที่​่� มหาวิ​ิทยาลั​ัยทั้​้�งหมด ไม่​่สามารถทำำ�อะไร เจ้​้ าหน้​้ าที่​่�หอพั​ักยั​ังคงมี​ีจำำ�นวน 24 คน เท่​่าเดิ​ิม ดั​ังนั้​้�นเจ้​้ าหน้​้ าที่​่�หนึ่​่ง� คน ต้​้ องดู​ูแล ได้​้ เองเลย” รั​ับขวั​ัญกล่​่าว “นิ​ิสิ​ิตนั​ักศึ​ึกษา” ติ​ิดต่​่อไปยั​ัง วิ​ิศณุ​ุ นิ​ิสิติ 200 กว่​่าคน ซึ่​่ง� อาจจะไม่​่ทั่​่ว� ถึ​ึง ในขณะเดี​ี ยวกั​ั น นโยบายของ ทรั​ัพย์​์สมพล รองอธิ​ิ การบดี​ีด้​้านการ จั​ัด การทรั​ั พ ย์​์ สิ​ิ น และกายภาพ สำำ�นั​ัก มหาวิ​ิ ท ยาลั​ัย ก็​็ กำำ� หนดให้​้ ห อพั​ัก ต้​้ อ ง บริ​ิ ห ารระบบกายภาพ จุ​ุ ฬ าฯ เพื่​่� อ ไม่​่มีที่​่ี ว่� า่ ง “ที่​่�ว่า่ งต้​้ องจั​ัดให้​้ เต็​็มค่​่ะ เพราะ สอบถามความเป็​็ นไปได้​้ ใ นการขยาย ว่​่ามั​ันก็​็เป็​็ นรายได้​้ ของมหาวิ​ิทยาลั​ัยเอง หรื​ื อ ปรั​ั บ เปลี่​่� ย นพื้​้ น� ที่​่� ข องหอพั​ัก เพื่​่� อ และหอพั​ักก็​็มี​ีค่​่าใช้​้ จ่​่ายเยอะ แต่​่ปี​ีนี้​้ก็� ็ รองรั​ับจำำ�นวนนิ​ิสิติ ที่​่�มากขึ้​้ �นทุ​ุกปี​ี แต่​่ทาง ช่​่ ว ยอะไรไม่​่ ไ ด้​้ แล้​้ ว” หั​ั ว หน้​้ าหน่​่ ว ย สำำ�นักั บริ​ิ หารระบบกายภาพฯ แจ้​้ งกลั​ับ หอพั​ักนิ​ิสิติ เน้​้ นย้ำำ �� มาว่​่า ประเด็​็นเกี่​่�ยวกั​ับหอพั​ักนิ​ิสิติ ขอให้​้ + โครงการพั​ัฒนา Block 33 ไปสอบถามจากสำำ�นักั บริ​ิหารกิ​ิจการนิ​ิสิติ ทางเลื​ือกใหม่​่สำำ�หรั​ับนิ​ิสิ​ิต สุ​ุ ร ง ค์​์ สุ​ุ ว รร ณ ว า นิ​ิ ช ผู้​้�ช่​่ ว ย แทน เนื่​่�องจากเป็​็ นสำำ�นักั งานที่​่�เกี่​่�ยวข้​้ อง ผู้​้�อำำ�นวยการ สายงานพั​ัฒนาธุ​ุรกิ​ิจและ กั​ับหอพั​ักนิ​ิสิติ โดยตรง

พั​ัฒนาพื้​้น� ที่​่� Block 33 เพื่​่�อสร้​้างเป็​็ น คอนโดฯ และอาคารเชิ​ิ ง พาณิ​ิ ช ย์​์ มี​ี จุ​ุด ประสงค์​์ ห นึ่​่� ง เพื่​่� อ เป็​็ นที่​่� พั​ัก ให้​้ นิ​ิ สิ​ิ ต ไ ด้​้ เ ช่​่ า อ ยู่​่�อ า ศั​ั ย ใ น ร า ค า ย่​่ อ ม เ ย า เนื่​่� อ งจากเห็​็ น ว่​่ า หอพั​ั ก มี​ี จำำ� นวนไม่​่ เพี​ี ย งพอต่​่ อ ความต้​้ องการของนิ​ิ สิ​ิ ต จึ​ึงพั​ัฒนาโครงการนี้​้ �ขึ้​้ �นมารองรั​ับ และ คาดว่​่าจะรั​ับนิ​ิสิติ ได้​้ ประมาณ 2,264 คน ทั้​้�ง นี้​้ � ส่​่ ว นหนึ่​่� ง ของพื้​้ น� ที่​่� โ ครงการ พั​ัฒ นา Block 33 เคยเป็​็ นที่​่� ตั้​้ง� ของ ศาลเจ้​้ าแม่​่ทับั ทิ​ิมสะพานเหลื​ือง ซึ่​่�งถู​ูก รื้​้ อ� ถอนออกไปเมื่​่�อวั​ันที่​่� 16 มิ​ิถุนุ ายนที่​่� ผ่​่านมา โดยทางจุ​ุฬาฯ ได้​้ จัดั เตรี​ี ยมพื้​้ �นที่​่� สำำ� หรั​ั บ การสร้​้ างศาลเจ้​้ าแม่​่ ทั​ั บ ทิ​ิ ม สะพานเหลื​ืองแห่​่งใหม่​่ไว้​้ ภายในบริ​ิ เวณ อุ​ุทยาน 100 ปี​ี สุ​ุ ร ง ค์​์ เ น้​้ น ว่​่ า ภ า ร กิ​ิ จ ห ลั​ั ก ข อ ง สำำ�นั​ั ก งานจั​ั ด การทรั​ั พ ย์​์ สิ​ิ น ฯ คื​ื อ ให้​้ มหาวิ​ิทยาลั​ัยสามารถมี​ีรายได้​้ จากการ เก็​็ บ ค่​่ า เช่​่ า บนพื้​้ น� ที่​่� เ พื่​่� อ มาสนั​ั บ สนุ​ุ น การศึ​ึกษา โดยที่​่�ไม่​่ต้​้องพึ่​่�งพาเงิ​ินจาก ทางรั​ั ฐ บาลเพี​ี ย งอย่​่า งเดี​ี ย ว ซึ่​่�ง ตั้​้�ง แต่​่ ปี​ี 2561 เป็​็ นต้​้ น มา เงิ​ิ น อุ​ุด หนุ​ุน จาก ภาครั​ัฐลดน้​้ อยลงอย่​่างต่​่อเนื่​่�องและมี​ีนัยั สำำ�คัญ ั “ทางสำำ�นั​ัก งานจั​ัด การทรั​ั พ ย์​์ สิ​ิ น ฯ ก็​็พยายามสร้​้างรายได้​้ เพิ่​่�มขึ้​้ �น มารองรั​ับ การลดลงของเงิ​ิ น อุ​ุด หนุ​ุน จากรั​ั ฐ บาล สิ่​่�งนี้​้ �ถื​ือเป็​็ นภารกิ​ิจหลั​ัก” ผู้​้�ช่​่วยผู้​้�อำำ�นวยการ สำำ�นักั งานจั​ัดการทรั​ัพย์​์สินิ ฯ ให้​้ เหตุ​ุผล

6

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

VOX POP

เหตุใดจึงไม่กลับบ้าน ? เสียงจากผู้ดิ้นรนในเมืองหลวง เรื่​่�อง: ณิ​ิชาภา ขจรโกวิ​ิทย์​์ ภาพ: ณิ​ิชาภา ขจรโกวิ​ิทย์​์ และ ฑิ​ิฆั​ัมพร ธรรมเที่​่�ยง

กัญญาณัฐ โชติวรรณ

บ้านเกิด: นครศรีธรรมราช อาชีพ: นักศึกษาชัน ้ ปีทส ่ี ่ี อายุ: 21 ปี

“เป็​็ นไปได้​้ ก็​็อยากอยู่​่�ที่​่�บ้​้าน แต่​่ เพราะฝั​ั นอยากเรี​ียนที่​่�นี่​่� และมหาลั​ัย แถวบ้​้ านก็​็ไม่​่ค่อ่ ยดี​ี เลยจำำ�เป็​็ นต้​้ อง เข้​้ ามาเรี​ียนที่​่�กรุ​ุงเทพฯ แต่​่ในอนาคต ก็​็คิ​ิดว่​่าเรี​ี ยนจบก็​็อยากกลั​ับไปทำำ� ธุ​ุรกิ​ิจส่​่วนตั​ัวที่​่�บ้​้านเกิ​ิด เพราะคิ​ิดว่​่า ถ้​้ าทำำ�งานตรงสายก็​็คงเป็​็ นไปได้​้ ยาก แต่​่ถ้​้าเปิ​ิ ดเองคงอยู่​่�ได้​้ สบายๆ เพราะ ที่​่� น ครศรี​ี ธ รรมราชค่​่ า ครองชี​ี พ ก็​็ ถู​ูกกว่​่า และเราเองมี​ีบ้​้าน ไม่​่ต้​้อง เสี​ี ย ค่​่ า ที่​่� อ ยู่​่� ก็​็ คิ​ิ ด ว่​่ า คงมี​ี ชี​ี วิ​ิ ต ที่​่� มี​ีความสุ​ุขมากกว่​่าอยู่​่�ในกรุ​ุงเทพ”

บัวสา จารุณี สีสุระ

บ้านเกิด: กรุงเทพฯ อาชีพ: พนักงานฝ่ายขาย ของบริษัทเเห่งหนึ่ง อายุ: 37 ปี

“จริ​ิ งๆ อยากกลั​ับบ้​้ าน เพราะ คิ​ิดถึ​ึงคนที่​่�บ้​้าน คิ​ิดถึ​ึงครอบครั​ัว เเต่​่ ด้​้ วยอาชี​ี พ ที่​่� มั​ั น ต้​้ องเดิ​ิ น ตลาด ไปต่​่ า งจั​ั ง หวั​ั ด บ่​่ อ ย ไปหาลู​ู ก ค้​้ า เดื​ือนหนึ่​่ง� ก็​็อยู่​่�บ้​้านไม่​่กี่​่วั� นั อยากเลิ​ิกทำำ� เเต่​่งานมั​ันหายาก ลาออกไปก็​็ ไม่​่ แน่​่ ใ จว่​่ า จะได้​้ เ งิ​ิ น เดื​ื อ นเท่​่ า นี้​้ ไ� หม เเก่​่เเล้​้ วด้​้ วย ลู​ูกก็​็โตขึ้​้น� ค่​่าใช้​้ จ่​่าย เยอะขึ้​้ �นก็​็ต้​้องยอมทำำ�ต่อ่ ไป”

บ้านเกิด: อุบลราชธานี อาชีพ: แม่ค้าขายขนม อายุ: 57 ปี

“ทำำ� นาอยู่​่�ที่​่� อุ​ุบ ลฯ ก็​็ ไ ม่​่ค่​่อ ยมี​ี รายได้​้ ถ้​้ าข้​้ าวตายก็​็ไม่​่มี​ีอะไรจะกิ​ิน อยู่​่�ต่​่างจั​ังหวั​ัดมั​ันจน เลยต้​้ องเข้​้ า กรุ​ุงเทพฯ มาทำำ�งานหาเงิ​ินเลี้​้ �ยงลู​ูก คิ​ิดถึ​ึงบ้​้ านเหมื​ือนกั​ัน อยู่​่�กรุ​ุ งเทพฯ มา 30 กว่​่าปี​ี แล้​้ว กลั​ับบ้​้านแค่​่ปี​ีละครั้​้�ง”

ชัยโย คงวุฒิ

บ้านเกิด: สุรินทร์ อาชีพ: ช่างติดฟิล์ม อายุ: 36 ปี

“ความเจริ​ิ ญมั​ันกระจุ​ุกตั​ัวอยู่​่�ที่​่� กรุ​ุงเทพฯ ประมาณร้​้ อยละ 90 เลย ครั​ั บ ที่​่� จ ริ​ิ ง แล้​้ วก็​็ อ ยากทำำ� งานที่​่� จั​ัง หวั​ัด บ้​้ า นเกิ​ิ ด มากกว่​่า แต่​่ที่​่� นั่​่�น ไม่​่มี​ีงานรองรั​ับ จึ​ึงต้​้ องเข้​้ ามาหางาน ทำำ�กันั ในกรุ​ุ งเทพฯ ตอนนี้​้ �ผมก็​็ต้​้อง เลี้​้ �ยงดู​ูทั้​้ �งพ่​่อเเม่​่ ลู​ูกเมี​ีย จะให้​้ กลั​ับ ไปทำำ�งานที่​่�บ้​้านเงิ​ินเดื​ือนมั​ันก็​็ไม่​่พอ เลี้​้ �ยงทั้​้�งครอบครั​ัว”

EDUCATION

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

ดรอปเรียนเพื่อบำ�บัดจิตใจ ทางเลือกใหม่ที่ผู้ใหญ่มองข้าม “ทนมาจะสี่​่�ปี​ีแล้​้ว หาหมอก็​็ไปมา หมดแล้​้ว แต่​่สุ​ุดท้​้ายทุ​ุกๆ อย่​่างมั​ันก็​็ ดึ​ึงให้​้เรากลั​ับไปดิ่​่�งอยู่​่�ดี​ี อยากดรอป ไปพั​ักสั​ักปี​ี แต่​่พู​ูดเรื่​่�องนี้​้�กั​ับที่​่�บ้​้าน ไม่​่ได้​้เลย” ปภั​ัสสร ปั​ัดทะสี​ี นั​ักศึ​ึกษา สำำ�นั​ักวิ​ิชาศิ​ิลปศาสตร์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัย แม่​่ฟ้​้าหลวง เล่​่าถึ​ึงความต้​้องการใน การดรอปเรี​ียนของเธอ “การดรอปเรี​ี ยน” หรื​ื อ การลาพั​ักการ ศึ​ึกษาชั่​่� ว คราว คื​ื อ ทางเลื​ื อ กหนึ่​่� ง ที่​่� นั​ัก ศึ​ึกษาระดั​ับ มหาวิ​ิ ท ยาลั​ัย เลื​ื อ กใช้​้ ด้​้ ว ยการทำำ� เรื่​่� อ งขอถอนรายวิ​ิ ช า หรื​ื อ ละเว้​้ นการลงทะเบี​ียนเรี​ี ยนในภาคการ ศึ​ึกษานั้​้�นๆ ทั้​้�งหมด เพื่​่�อที่​่�จะได้​้ มี​ีเวลา ช่​่วงสั้​้�นๆ เป็​็ นของตั​ัวเอง นั​ักศึ​ึกษามั​ักมี​ีเป้​้าหมายในการลาพั​ัก การศึ​ึกษาที่​่�แตกต่​่างกั​ันไป เช่​่น ลาเพื่​่�อไป ศึ​ึกษาต่​่อต่​่างประเทศ ลาเพื่​่�อหารายได้​้ ช่​่วยเหลื​ือครอบครั​ัว ลาเพื่​่�อพั​ักรั​ักษาตั​ัว จากอาการป่​่ วย อาการบาดเจ็​็ บ ทาง ร่​่างกาย รวมทั้​้�งการลาเพื่​่�อรั​ักษาตั​ัวจาก สภาวะวิ​ิ ต กซึ​ึมเศร้​้ า ที่​่� นั​ั บ วั​ั น จะยิ่​่� ง ทวี​ีความหนั​ักหน่​่วงขึ้​้ �นเรื่​่� อยๆ สถิ​ิ ติ​ิ เ กี่​่� ยวกั​ั บ โรคซึ​ึมเศร้​้ าจาก กรมสุ​ุ ข ภาพจิ​ิ ต ระบุ​ุ ว่​่ า ปี​ี 2560 กลุ่​่�มเยาวชนอายุ​ุ 20-29 ปี​ี มี​ีอัตั ราการ ฆ่​่าตั​ัวตาย 575 คน คิ​ิดเป็​็ นร้​้อยละ 14.61 ปี​ี 2561 อยู่​่�ที่​่� 645 คน คิ​ิดเป็​็ นร้​้อยละ 15.59 ส่​่วนในปี​ี 2562 เพิ่​่�มขึ้​้ �นเป็​็ น 667 คน คิ​ิ ด เป็​็ นร้​้ อยละ 15.09 ของอั​ัต ราการ ฆ่​่าตั​ัวตายทั้​้�งหมด โดยสาเหตุ​ุหลั​ักของ การจบชี​ีวิติ มั​ักเกี่​่�ยวเนื่​่�องกั​ับภาวะซึ​ึมเศร้​้า ปิ​ิยวรรณ วิ​ิเศษสุ​ุวรรณภู​ูมิ​ิ ผู้​้�ช่​่วย ศาสตราจารย์​์ และหั​ัวหน้​้ าภาควิ​ิชาวิ​ิจัยั และจิ​ิตวิ​ิทยาการศึ​ึกษา คณะครุ​ุศาสตร์​์ จุ​ุฬาฯ กล่​่าวว่​่า เด็​็กวั​ัยอุ​ุดมศึ​ึกษามี​ีแนวโน้​้ม เป็​็ นซึ​ึมเศร้​้ากั​ันมากขึ้​้ �น โดยสาเหตุ​ุของ ความเครี​ี ยดในคนวั​ัยนี้​้ � มั​ักมาจากความ กดดั​ันที่​่�ต้​้องเรี​ียนหนั​ัก การปรั​ับตั​ัวเข้​้ ากั​ับ สั​ังคมใหม่​่ไม่​่ได้​้ รวมทั้​้�งความสั​ัมพั​ันธ์​์กับั พ่​่อแม่​่หรื​ื อคนที่​่�บ้​้านด้​้ วย

ปิ​ิ ยวรรณให้​้ ความคิ​ิดเห็​็นว่​่า ไม่​่ว่​่า อย่​่างไร เมื่​่�อพบว่​่าเด็​็กมี​ีสภาวะซึ​ึมเศร้​้า ก็​็ ส มควรให้​้ เ ด็​็ ก ได้​้ รั​ั บ การรั​ั ก ษาอย่​่ า ง ถู​ูกต้​้ องก่​่อน อย่​่างการไปพบนั​ักจิ​ิตวิ​ิทยา หรื​ื อจิ​ิตแพทย์​์ เพื่​่�อบำำ�บัดั ติ​ิดตามอาการ อย่​่างต่​่อเนื่​่�อง แต่​่ถ้​้าหากอาการแย่​่ลงจน ส่​่งผลกระทบต่​่อการเรี​ียนและการใช้​้ ชี​ีวิติ ก็​็อาจต้​้ องพั​ักด้​้ วยวิ​ิธี​ีการดรอปเรี​ี ยน นั​ักวิ​ิชาการด้​้ านจิ​ิตวิ​ิทยาการศึ​ึกษา อธิ​ิบายว่​่า นั​ักศึ​ึกษาที่​่�มีอี าการวิ​ิตกซึ​ึมเศร้​้า สมควรที่​่�จะได้​้ รั​ับการรั​ักษา ไปพร้​้อมๆ กั​ับการพั​ักผ่​่อนที่​่�เพี​ียงพอ เพราะไม่​่ใช่​่ ปั​ั ญหาเรื่​่� องจิ​ิตใจอย่​่างเดี​ียว แต่​่เป็​็ นเรื่​่� อง ระบบในร่​่ างกายด้​้ วย อย่​่างอาการของ โรคเครี​ียด ต่​่อมใต้​้ สมองจะทำำ�งานผิ​ิดปกติ​ิ การที่​่�ต้​้องมาอยู่​่�ใต้​้ ความกดดั​ัน ขาดการ พั​ักผ่​่อนติ​ิดต่​่อกั​ันนานๆ จะยิ่​่�งส่​่งผลให้​้ ระบบคิ​ิดวิ​ิเคราะห์​์ย่ำำ��แย่​่ลงเรื่​่� อยๆ “ถ้​้าเขาไม่​่ไหว เขาไม่​่โอเค เขาก็​็ทำำ�อะไรต่​่อไม่​่ได้​้ พ่​่อแม่​่ ต้​้องเข้​้าใจตรงนี้​้�แล้​้วอย่​่าฝื​ืน ถ้​้าพ่​่อแม่​่ยิ่​่�งฝื​ืน ลู​ูกก็​็จะยิ่​่�งพั​ังต่​่อไปเรื่​่�อยๆ” - ปิ​ิยวรรณ วิ​ิเศษสุ​ุวรรณภู​ูมิ​ิ -

การดรอปเรี​ียนจะยั​ังคงสถานะความ เป็​็ นนั​ักศึ​ึกษาเอาไว้​้ เพื่​่�อที่​่�จะได้​้ กลั​ับมา ศึ​ึกษาต่​่อในคณะและชั้​้�นปี​ี เดิ​ิมที่​่�เคยเรี​ียน อี​ีกครั้​้�ง โดยปกติ​ิ การพั​ักการศึ​ึกษาชั่​่�วคราว เป็​็ นสิ่​่�งที่​่�นักั ศึ​ึกษาสามารถดำำ�เนิ​ินการได้​้ ด้​้ วยตนเอง เพราะเป็​็ นผู้​้�ที่​่�บรรลุ​ุนิ​ิติภิ าวะ แล้​้ ว แต่​่ นั​ัก ศึ​ึกษาหลายคนที่​่� มี​ี ค วาม ต้​้ องการนี้​้ �กลั​ับไม่​่สามารถทำำ�ได้​้ เพราะ ผู้​้�ปกครองของพวกเขาไม่​่เห็​็นความจำำ�เป็​็ น และไม่​่ยิ​ินยอมให้​้ ขอพั​ักการศึ​ึกษา “เขาบอกมั​ันเสี​ียเวลา จะดรอปทำำ�ไม อี​ีกไม่​่กี่​่�ปี​ีก็​็จบแล้​้ ว ทนๆ ไปอี​ีกหน่​่อยก็​็

สบายแล้​้ ว” นั​ันทิ​ิชา คงดี​ี นั​ักศึ​ึกษาคณะ บริ​ิ หารธุ​ุรกิ​ิจ มหาวิ​ิทยาลั​ัยราชมงคลสุ​ุวรรณภู​ูมิ​ิ เธอเป็​็ นโรคซึ​ึมเศร้​้า แต่​่ถู​ูก ผู้​้�ปกครองห้​้ ามไม่​่ให้​้ ดรอปเรี​ี ยน เพราะ มองว่​่ า ทำำ� ให้​้ สู​ู ญ เสี​ี ย โอกาสทางการ ศึ​ึกษาไปโดยเปล่​่าประโยชน์​์ นั​ันทิ​ิชายั​ังเสริ​ิมว่​่า ครั้​้�งหนึ่​่ง� เมื่​่�อญาติ​ิ ของเธอทราบถึ​ึงความต้​้ องการอยากจะ พั​ักการศึ​ึกษาชั่​่ว� คราว ก็​็ตำำ�หนิ​ิใส่​่อย่​่าง หนั​ักว่​่าเธอเป็​็ นคนทิ้​้ �งการเรี​ียน “สำำ�ออย” “ใจแตก” ซึ่​่ง� สะเทื​ือนจิ​ิตใจของเธอมากๆ นั​ันทิ​ิชาตั​ัดพ้​้ อว่​่าทำำ�ไมผู้​้�ใหญ่​่รอบตั​ัวถึ​ึง ไม่​่เข้​้ าใจสภาวะที่​่�เธอกำำ�ลังั เป็​็ นอยู่​่� พร้​้อม กั​ับ ตั้​้�ง คำำ�ถ ามถึ​ึงสาเหตุ​ุที่​่� ค นรุ่​่�นพ่​่ อ แม่​่ มี​ีความคิ​ิดแง่​่ลบต่​่อการดรอปเรี​ี ยน อรรถพล อนั​ั น ตวรสกุ​ุ ล ผู้​้�ช่​่ ว ย ศาสตราจารย์​์ ประจำำ�ภาควิ​ิชาสั​ังคมศึ​ึกษา คณะครุ​ุ ศาสตร์​์ จุ​ุฬาฯ อธิ​ิบายถึ​ึงที่​่�มา ของทั​ัศนคติ​ิของคนวั​ัยผู้​้�ใหญ่​่ต่​่อสภาวะ ซึ​ึมเศร้​้าในเด็​็กมหาวิ​ิทยาลั​ัย ว่​่าเป็​็ นสิ่​่�งที่​่� ค่​่อนข้​้ างใหม่​่ เมื่​่�อเที​ียบกั​ับอดี​ีตที่​่�ไม่​่เคย มี​ี ก ารให้​้ นิ​ิ ย ามหรื​ื อ คำำ� อธิ​ิ บ ายที่​่� แ น่​่ ชั​ัด ดั​ังปั​ั จจุ​ุบันั ทำำ�ให้​้ ผู้​้� ปกครองบางส่​่วนยั​ัง ไม่​่รู้​้�ถึ​ึงลั​ักษณะอาการ ผลกระทบ หรื​ื อ แม้​้ กระทั่​่�งวิ​ิธี​ีรั​ับมื​ือ ว่​่าสภาวะซึ​ึมเศร้​้านั้​้�น เป็​็ นปั​ั ญหาต่​่อการเรี​ี ยนและการใช้​้ ชี​ีวิ​ิต ของเด็​็กอย่​่างไร ด้​้ า นทั​ัศ นคติ​ิ เ รื่​่� อ งการดรอปเรี​ี ย น อรรถพลให้​้ มุ​ุมมองว่​่าส่​่วนใหญ่​่จะเป็​็ น เพี​ียงคนรุ่​่� นก่​่อนเท่​่านั้​้�น ที่​่�มองว่​่าการซิ่​่�ว หรื​ื อ การดรอปเรี​ี ย นเป็​็ นเรื่​่� อ งร้​้ ายแรง สาเหตุ​ุม าจากการถู​ูก ปลู​ูก ฝั​ั ง ในยุ​ุค ที่​่� ประชากรเด็​็กมี​ีมาก คนที่​่�พลาดโอกาสใน การเรี​ี ยนจะไม่​่สามารถมี​ีคุ​ุณภาพชี​ี วิ​ิต ที่​่�ดี​ีได้​้ ในสั​ังคม ส่​่วนคนรุ่​่�นหลั​ังจะมองว่​่า การดรอปเรี​ี ยนเป็​็ นทางเลื​ื อ กใหม่​่ ในการศึ​ึกษา แสดงให้​้ เ ห็​็ น ถึ​ึงค่​่า นิ​ิ ย ม ด้​้ านการเรี​ี ยนที่​่�กำำ�ลังั เปลี่​่�ยนแปลงไป อาจารย์​์คณะครุ​ุศาสตร์​์ยังั กล่​่าวอี​ีกว่​่า การจะเปลี่​่� ย นทั​ัศ นคติ​ิ ข องคนรุ่​่�นก่​่ อ น ได้​้ นั้​้น� ต้​้ องอาศั​ัยการอธิ​ิ บายเรื่​่� องของ

7

เรื่ อง-ภาพ: ธัญวรัตม์ บุตรแสงดี

สภาวะทางจิ​ิตใจ และทางเลื​ือกที่​่�มีคี วาม หลากหลายในการศึ​ึกษาให้​้ เห็​็นอย่​่าง ชั​ัดเจนเป็​็ นเหตุ​ุเป็​็ นผลผ่​่านการสื่​่�อสาร ในทุ​ุกระดั​ับ โดยเฉพาะฝั่​่� งสื่​่�อสารมวลชน ที่​่�มี​ีบทบาทในการเผยแพร่​่ และปลู​ูกฝั​ั ง ความเข้​้ าใจให้​้ แก่​่คนในสั​ังคม “การพั​ั ก การเรี​ี ย นเนื่​่� อ งจากการ เจ็​็บไข้​้ ได้​้ ป่​่วย ไม่​่ว่า่ จะเป็​็ นทางกายหรื​ื อ ทางใจ เป็​็ นช่​่องทางหนึ่​่�งที่​่�เราจะทำำ�ได้​้ ดั​ังนั้​้�นพ่​่อแม่​่น่​่าจะเลื​ือกวิ​ิธี​ีการที่​่�ให้​้ ลู​ูก ได้​้ ด รอปเพื่​่� อ รั​ั ก ษาหรื​ื อ เพื่​่� อ เยี​ี ย วยา” ไศลทิ​ิ พ ย์​์ จารุ​ุ ภู​ู มิ​ิ อดี​ี ต รองคณบดี​ี ฝ่​่ ายกิ​ิ จ การนิ​ิ สิ​ิ ต หรื​ื อ ในปั​ั จจุ​ุ บั​ั น คื​ื อ รองคณบดี​ีฝ่​่ายบริ​ิหาร คณะนิ​ิเทศศาสตร์​์ จุ​ุ ฬ าฯ แสดงความคิ​ิ ด เห็​็ น เกี่​่� ย วกั​ั บ การดรอปเรี​ี ยน อดี​ี ต รองคณบดี​ี ฝ่​่ ายกิ​ิ จ การนิ​ิ สิ​ิ ต มองว่​่าการพั​ักการศึ​ึกษาสั​ักหนึ่​่�งเทอม หรื​ื อหนึ่​่ง� ปี​ี เพื่​่�อรั​ักษาตั​ัวให้​้ หายแล้​้ วค่​่อย กลั​ับมาเรี​ียนนั้​้�นคุ้​้�มค่​่ากว่​่า เพราะนอกจาก จะช่​่วยร่​่ นระยะเวลาในการรั​ั กษาแล้​้ ว ยั​ั ง ไม่​่ จำำ� เป็​็ นต้​้ องเสี​ี ย ค่​่ า เล่​่ า เรี​ี ยน เต็​็มจำำ�นวนด้​้ วย นอกจากนี้​้ �ระหว่​่างช่​่วงพั​ักการศึ​ึกษา เพื่​่�อไม่​่ให้​้ เวลาสู​ูญเปล่​่า ไศลทิ​ิพย์​์ได้​้ ให้​้ คำำ�แนะนำำ�ว่า่ นั​ักศึ​ึกษาควรรั​ับการรั​ักษา และกิ​ินยาตามคำำ�สั่​่ง� แพทย์​์อย่​่างต่​่อเนื่​่�อง ระวั​ังเรื่​่� องสภาพจิ​ิตใจเป็​็ นพิ​ิเศษ เรี​ี ยนรู้​้�ที่​่� จะปล่​่อยวาง และหลี​ีกเลี่​่�ยงการเปรี​ียบเที​ียบ เมื่​่� อ สภาพจิ​ิ ต ใจดี​ี ขึ้​้น� ในระดั​ับ หนึ่​่�ง อาจใช้​้ เวลาที่​่�เหลื​ือในการเพิ่​่�มพู​ูนทั​ักษะ ที่​่�ตนสนใจได้​้ เช่​่น การฝึ​ึกภาษา เล่​่นดนตรี​ี ทำำ�งานอดิ​ิเรกต่​่างๆ พร้​้อมทั้​้�งแบ่​่งเวลา ออกกำำ�ลั​ัง กายสั​ัก เล็​็ ก น้​้ อย เพื่​่� อ ปรั​ั บ สมดุ​ุ ล ฮอร์​์ โมนและสารสื่​่� อ ประสาท ให้​้ ทำำ�งานได้​้ ปกติ​ิยิ่​่�งขึ้​้ �น “อย่​่างน้​้ อยถ้​้ าดรอปแล้​้ วกลั​ับมาเรี​ียน ลู​ูกอาจจะจบช้​้ าออกไป เป็​็ นสี่​่�ปี​ีครึ่​่�งหรื​ื อ หกปี​ี ครึ่​่� ง ซึ่​่�ง การที่​่� เ ด็​็ ก เสี​ี ย เวลาไปแค่​่ ครึ่​่�งเทอม มองว่​่าคุ้​้�มค่​่ากว่​่าการที่​่�จะต้​้ อง เสี​ียลู​ูกไปทั้​้�งคน” ไศลทิ​ิพย์​์กล่​่าว

8

MAIN COURSE

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

นั​ั ก สู้​้�ไกลบ้​้ า น

การเดินทางของความหวัง ในก้าวย่างของผู้ใช้เเรงงานชาวเมียนมา เรื่อง: ศิรพงศ์ ศุภภัทรเศรษฐ์ ภาพ: ศุภกานต์ ผดุงใจ เเละ ศิรพงศ์ ศุภภัทรเศรษฐ์

การศึ​ึกษาระดั​ับ ปริ​ิ ญ ญานั้​้�น จะตกอยู่​่� ประมาณ 1 ล้​้ านจ๊​๊ าดพม่​่า หรื​ื อประมาณ 24,000 บาทไทย ในขณะที่​่�คนไม่​่สำำ�เร็​็ จ การศึ​ึกษาอย่​่างเธอจะได้​้ ค่​่าจ้​้ างมากสุ​ุด เพี​ียง 150,000 จ๊​๊ าดพม่​่าหรื​ื อประมาณ 3,600 บาทไทยเท่​่านั้​้�น การเลื​ือกเดิ​ินทาง ออกนอกประเทศเพื่​่� อ หางานและเงิ​ิ น จึ​ึงเป็​็ นคำำ�ตอบสำำ�หรั​ับเธอ เช่​่นเดี​ียวกั​ับมิ้​้ �น ชาวเมี​ียนมาจำำ�นวน มากออกเดิ​ินทางหางานในหลายประเทศ โดยจุ​ุดหมายที่​่�นิยิ มที่​่�สุดุ ก็​็คือื ประเทศไทย เนื่​่�องจากพรมแดนที่​่�ติดิ กั​ัน ทำำ�ให้​้ สะดวก กว่​่ า ไปทำำ� งานไกลถึ​ึงมาเลเซี​ี ย หรื​ื อ สิ​ิงคโปร์​์ มิ้​้ �นเล่​่าว่​่าเมื่​่�อก่​่อนคนในหมู่​่�บ้​้านมอง + เมื่อฉันต้องห่างบ้าน หญิ​ิ งสาวที่​่�ไปทำำ�งานต่​่างประเทศ โดย บ่​่ายเเก่​่วันั หนึ่​่ง� ในบ้​้ านของหญิ​ิงชรา เฉพาะประเทศไทยว่​่า “จะไปขายตั​ัว” ย่​่านเยาวราช Nan Cam Kuu หรื​ื อ มิ้​้�น แต่​่ เ มื่​่� อ ได้​้ รั​ั บ ข้​้ อ มู​ูล มากขึ้​้ น� ความคิ​ิ ด หญิ​ิ งสาวชาวปะโอ กลุ่​่�มชาติ​ิพันั ธุ์​์�จาก ก็​็เริ่​่� มเปลี่​่�ยนไป เมี​ียนมา วั​ัย 30 ปี​ี ที่​่�เข้​้ ามาทำำ�งานใน “เดี๋ยวนี้ก็มาทุกบ้านเลย ... บ้านไหนมีคนมาไทยก็จะเจริญ” เมื​ืองไทยตั้​้�งแต่​่อายุ​ุ 22 ปี​ี กำำ�ลังั เริ่​่� มต้​้ น - มิ้น งานใหม่​่ อ ย่​่ า งกระตื​ื อ รื​ื อ ร้​้ นเเละใส่​่ ใ จ แม้​้ จะผ่​่านมากว่​่าแปดปี​ี แต่​่มิ้​้ �นยั​ังจำำ� ด้​้ วยสี​ี ห น้​้ าเเจ่​่ ม ใส เมื่​่� อ เจ้​้ าของบ้​้ าน ความรู้​้�สึ​ึกของก้​้ าวแรกที่​่�ห่า่ งบ้​้ านได้​้ อย่​่าง เรี​ี ยกขอบางสิ่​่�ง การศึ​ึกษาขั้​้�น พื้​้ น� ฐานที่​่� เ มี​ี ย นมา ชั​ัดเจน “ออกจากบ้​้ านก็​็ไม่​่ได้​้ ร้​้องไห้​้ อะไร แบ่​่งออกเป็​็ น 10 ชั้​้�นก่​่อนระดั​ับอุ​ุดมศึ​ึกษา เพื่​่�อนคนอื่​่น� ๆ ก็​็ร้​้องไห้​้ กันั แต่​่พี่​่�มิ้​้ �นไม่​่ร้​้อง มิ้​้ น� ได้​้ เ รี​ี ย นถึ​ึงชั้​้�น ปี​ี ที่​่� เ ก้​้ าก่​่ อ นออกมา เพราะก็​็ต้​้องไปหาตั​ังค์​์ วั​ันหนึ่​่ง� ก็​็ต้​้องกลั​ับ ทำำ� งาน โดยเงิ​ิ น เดื​ื อ นของคนที่​่� จ บ ไปหาพ่​่อแม่​่อยู่​่�ดี​ี” เธอเล่​่าด้​้ วยน้ำำ ��เสี​ียง “ร้​้ อ งเพลงชาติ​ิ ไ ม่​่ ชั​ัด เป็​็ น พม่​่ า หรื​ือเปล่​่า” วลี​ีคุ้​้�นหู​ูที่​่�พยายามสร้​้าง อารมณ์​์ขันั นี้​้� สะท้​้อนอคติ​ิทางชาติ​ิพันั ธุ์​์� อั​ันตั้​้�งอยู่​่�บนฐานของการสร้​้างความ เป็​็นอื่​่�น จากการหล่​่อหลอมของสื่​่�อ รู​ูปแบบต่​่างๆ หรื​ือกระทั่​่ง� จากบทเรี​ียน วิ​ิชาประวั​ัติศิ าสตร์​์ที่​่ยั� งั ปลู​ูกฝังั ว่​่าพม่​่า หรื​ือเมี​ียนมา เป็​็นศั​ัตรู​ูของชาติ​ิไทย อคติ​ิที่​่�เกิ​ิ ดขึ้​้น� ทำำ�ให้​้ เราลื​ืมที่​่�จะมอง เห็​็นชาวเมี​ียนมาอย่​่างเข้​้ าใจ ในวั​ันนั้​้�นที่​่� เขาและเธออยู่​่�ในวั​ัยเดี​ียวกั​ับเรา อะไร จู​ูงใจให้​้ พวกเขาตั​ัดสิ​ินใจห่​่างบ้​้ านมาไกล เพื่​่�อมาใช้​้ แรงงานในประเทศไทย หรื​ื อ เพราะความฝั​ั นที่​่�เราล้​้ วนมี​ีไม่​่ต่า่ งกั​ัน

ภาคภู​ู มิ​ิ ใ จ ถึ​ึงกระนั้​้�น ก็​็ พ บว่​่ า สภาพ ความเป็​็ นอยู่​่�ที่​่�นี่​่�ย่ำำ��แย่​่กว่​่าที่​่�เธอคาดไว้​้ อี​ี ก ทั้​้�ง ยั​ั ง ต้​้ องมี​ี ชี​ี วิ​ิ ต ท่​่ า มกลางสั​ั ง คม ต่​่างถิ่​่�น ต่​่างภาษา เครื่​่� องยึ​ึดเหนี่​่�ยวเดี​ียว ที่​่�พอจะทำำ�ให้​้ เธอก้​้ าวผ่​่านช่​่วงเวลาที่​่�ยาก ลำำ�บากได้​้ ก็คื็ อื ญาติ​ิพี่​่น้� ้ อง ผู้​้�เข้​้ ามาทำำ�งาน ในประเทศไทยก่​่อนหน้​้ า ช่​่วงเวลาที่​่�เหนื่​่�อยล้​้ าและท้​้ อแท้​้ ที่​่�สุดุ ของมิ้​้ �น คื​ือวั​ันที่​่�เธอตกงาน “ถ้​้ าตกงาน ก็​็จะท้​้ อ จะกลั​ับบ้​้ าน แต่​่ตังั ค์​์ก็​็ไม่​่ค่อ่ ยมี​ี กลั​ับไม่​่ได้​้ บางที​ีก็​็ท้​้อ ต้​้ องหา ต้​้ องติ​ิดต่​่อ กั​ับเพื่​่�อนบ้​้ าง คนนู้​้�นคนนี้​้ก็� ็ต้​้องโทรหา ไม่​่รู้​้�จั​ักก็​็ต้​้องโทร ว่​่ามี​ีงานไหม อะไรก็​็ได้​้ ต้​้ องทำำ�หมด” ปั​ัจจุ​ุบันั มิ้​้ �นประกอบอาชี​ีพดู​ูแลผู้​้�สู​ูงอายุ​ุ ตลอดแปดปี​ี ที่​่�ผ่​่านมาเธอเคยทำำ�มาแล้​้ ว สารพั​ัด ทั้​้�งทำำ�งานบ้​้าน ทำำ�กับั ข้​้าว ขายของ รวมไปถึ​ึงการเป็​็ นช่​่างทาสี​ีเช่​่นเดี​ียวกั​ับ น้​้ องชายทั้​้�งสองของเธอ ในวั​ันหยุ​ุดพั​ัก ผ่​่ อ น เธอเลื​ื อ กที่​่� จ ะกลั​ับ ห้​้ อ งพั​ัก ย่​่ า น ลำำ�สาลี​ี แหล่​่งรวมชาวปะโอที่​่�อาศั​ัยอยู่​่�ใน ไทย เพื่​่�อใช้​้ เวลาร่​่ วมกั​ันกั​ับญาติ​ิพี่​่�น้​้อง ของตน “ไปเที่​่�ยว ไปกิ​ินข้​้ าว ส่​่วนมากก็​็ ไปเที่​่�ยวห้​้ าง เดอะมอลล์​์บางกะปิ​ิ ไปกิ​ิน เคเอฟซี​ี พิ​ิซซ่า่ เท่​่านั้​้�นแหละ” การได้​้ พบ เจอกั​ับพี่​่�น้​้องที่​่�คุ้​้� นเคยในสั​ังคมที่​่�ไม่​่คุ้​้� นชิ​ิน จึ​ึงเป็​็ นหนึ่​่�งในการเยี​ียวยาความคิ​ิดถึ​ึง บ้​้ านได้​้ บ้​้าง

+ ฉันเป็นมากกว่าแรงงาน การใช้​้ ชี​ีวิ​ิต ไกลบ้​้ า นไม่​่ใช่​่เ รื่​่� อ งง่​่า ย Saw Day Kwar หรื​ื อ เดย์​์ ชายเมี​ียนมา วั​ั ย 33 ปี​ี อาศั​ั ย อยู่​่�ในเมื​ื อ งไทยมา มากกว่​่ า ครึ่​่� ง ชี​ี วิ​ิ ต จนคุ้​้� นเคยกั​ั บ ที่​่� นี่​่� เป็​็ นอย่​่างดี​ี แต่​่นั่​่�นก็​็ไม่​่ได้​้ ทำำ�ให้​้ เขาลื​ืม บ้​้ านเกิ​ิดของตนเลย เดย์​์ยังั คงคิ​ิดถึ​ึงที่​่�นั่​่น� เสมอ “ก็​็จะทำำ�งานเก็​็บเงิ​ิน แล้​้ วก็​็ไม่​่เที่​่�ยว จะได้​้ มีคี รบทุ​ุกอย่​่างแล้​้ วกลั​ับบ้​้ านที​ีเดี​ียว ไม่​่ต้​้องเป็​็ นลู​ูกน้​้ องใครแล้​้ ว” เดย์​์เล่​่า “ทำำ� งานแรกๆ ได้​้ เ ดื​ื อ นละ 4,000 ทุ​ุกวั​ันนี้​้ ไ� ด้​้ หมื่​่� นกว่​่า” ปั​ั จจุ​ุบั​ันเดย์​์ เป็​็ น พนั​ักงานเสิ​ิร์​์ฟในร้​้านอาหารจี​ีนแห่​่งหนึ่​่ง� ย่​่านเยาวราช แต่​่นั่​่�นไม่​่ใช่​่รายรั​ั บเพี​ียง ทางเดี​ี ย วของเดย์​์ เพราะเขายั​ัง ขาย เสื้​้ อ� ผ้​้ าออนไลน์​์ ผ่​่ า นกลุ่​่�มในเฟซบุ๊​๊� ก แหล่​่งรวมแรงงานชาวเมี​ียนมาที่​่�อาศั​ัยอยู่​่� ในประเทศไทย “อยู่​่�แบบนี้​้ �มั​ันเสี​ียเวลา ไม่​่อยากให้​้ เสี​ียเวลาแบบนี้​้ � มั​ันไม่​่ได้​้ อะไร” เมื่​่�อเดย์​์ เห็​็นโอกาสในการเพิ่​่�มรายรั​ับ เขาจึ​ึงไม่​่ รอช้​้ าที่​่�จะเริ่​่� มทำำ�ธุ​ุรกิ​ิจเล็​็กๆ ของตนบน โลกออนไลน์​์ เดย์​์ จะโพสต์​์ รู​ูปเสื้​้อ� ผ้​้ าหลากหลาย ลายพร้​้ อมราคาลงในกลุ่​่�มเพื่​่� อ เปิ​ิ ดรั​ั บ สั่​่�งซื้​้อ� ล่​่วงหน้​้ า หรื​ื อพรี​ี ออเดอร์​์ เมื่​่� อมี​ี ลู​ูกค้​้ าสนใจและสั่​่�งซื้​้ �อเข้​้ ามา เดย์​์จะรวม ไว้​้ จนกว่​่ า ยอดสั่​่� ง ซื้​้ อ� จะมากพอและ

MAIN COURSE

สามารถซื้​้อ� จากตลาดโบ๊​๊ เบ๊​๊ ได้​้ ในราคา ขายส่​่งที่​่�ถูกู ลง โดยจะไม่​่เสี่​่�ยงซื้​้ �อเสื้​้ �อผ้​้ า มาเก็​็บไว้​้ เป็​็ นสต็​็อกเพื่​่�อรอลู​ูกค้​้ า นี่​่�จึ​ึงเป็​็ น เหตุ​ุที่​่�ธุรุ กิ​ิจเล็​็กๆ ของเดย์​์นั้​้ �นมั่​่�นคง เมื่​่�อได้​้ สินิ ค้​้ ามาแล้​้ วเดย์​์จะนั​ัดหมาย กั​ั บ ลู​ู ก ค้​้ าเพื่​่� อ นำำ� เสื้​้ อ� ไปส่​่ ง เอง เพื่​่� อ รั​ับประกั​ันว่​่าสิ​ินค้​้ าจะถึ​ึงมื​ือลู​ูกค้​้ าพร้​้อม กั​ับรั​ับเงิ​ิน “ได้​้ เงิ​ินไม่​่เยอะแต่​่ก็​็ไม่​่เป็​็ นไร ดี​ีกว่​่าไม่​่ได้​้ ทำำ�” เดย์​์ เดิ​ินทางไปทุ​ุกแห่​่งในกรุ​ุ งเทพฯ ที่​่�ลูกู ค้​้ าของเขาอาศั​ัย ทั้​้�งบางนา บางแค พระราม 2 หรื​ื อแม้​้ กระทั่​่� ง ปากน้ำำ �� ด้​้ วยรถเมล์​์ เมื่​่�อถามเดย์​์ว่า่ รู้​้�ได้​้ อย่​่างไรว่​่า ต้​้ องเดิ​ินทางด้​้ วยรถเมล์​์ สายไหน เดย์​์ กลั​ับ ตอบเหมื​ื อ นเป็​็ นเรื่​่� อ งที่​่� ง่​่ า ยดาย เพราะเขาจำำ�คำำ� ภาษาไทยเป็​็ นภาพ “ถ่​่ายรู​ูปไว้​้ เขี​ียนภาษาไทย แล้​้ วก็​็ดูเู อาว่​่า คั​ันนั้​้�นเขี​ียนว่​่าอะไร แล้​้ วก็​็ขึ้​้ �น” เเรกๆ อาจ มี​ี ผิ​ิ ด สายบ้​้ าง แต่​่ เ ดิ​ิ น ทางยิ่​่� ง บ่​่ อ ย ก็​็ยิ่​่�งชำำ�นาญเเละคุ้​้�นชิ​ินมากขึ้​้ �น เดย์​์ ยั​ัง เล่​่า ต่​่ อ อี​ี ก ว่​่ า ตลอดเวลาที่​่� ทำำ�งานในไทยเขาไม่​่เคยท้​้ อแท้​้ เพราะเขา เชื่​่�อว่​่า “มี​ีเงิ​ินเยอะแล้​้ วสร้​้างชี​ีวิ​ิตใหม่​่ได้​้ ”

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

+ ที่บ้านสบายดี Thein Zaw หรื​ื อ ลี​ีซอ ชายหนุ่​่�ม ร่​่างเล็​็กแต่​่กำำ�ยำำ�ชาวเมี​ียนมาผู้​้�ทำำ�งานใน ไทยมาเป็​็ นปี​ี ที่​่� แ ปด ปั​ั จ จุ​ุ บั​ัน เขาเป็​็ น พนั​ักงานในร้​้านอาหารร้​้านเดี​ียวกั​ับเดย์​์ ลี​ีซอเป็​็ นคนเงี​ียบๆ ไม่​่ค่อ่ ยพู​ูดจา และมั​ัก จะได้​้ ยินิ เพี​ียงคำำ�ว่า่ “ครั​ับ” ขานตอบจาก เขาเพี​ียงอย่​่างเดี​ียว อาจด้​้ วยกั​ังวลที่​่�จะ สนทนาด้​้ ว ยภาษาไทย แต่​่ นั่​่�น ก็​็ ไ ม่​่ ใ ช่​่ อุ​ุปสรรคในการทำำ�งานของเขา เพราะ ลี​ีซอขยั​ันเเละกระตื​ือรื​ื อร้​้นเสมอจนใครๆ ในร้​้านต่​่างชื่​่�นชม “ทำำ� งานก็​็ ไ ม่​่ โ ดนแดด ดี​ี ก ว่​่ า พม่​่ า เยอะ หาเงิ​ิ น ก็​็ ง่​่ า ย” ลี​ี ซ อกล่​่ า วถึ​ึง ความเชื่​่�อที่​่�ขับั เคลื่​่�อนเขาเพื่​่�อมาทำำ�งาน ยั​ังต่​่างแดน “มั​ั น ไม่​่ เ หมื​ื อ นที่​่� บ้​้ าน มั​ั น น่​่ า กลั​ัว ที่​่�บ้​้านบ้​้ านก็​็ติ​ิดกั​ัน ถนนไม่​่ใหญ่​่ พอมา ที่​่�ไทย ที่​่�โรงงาน คนก็​็เยอะ มั​ันน่​่ากลั​ัว” ลี​ี ซ อเล่​่ า ถึ​ึงความรู้​้�สึ​ึกแรกเมื่​่� อถึ​ึง ประเทศไทยอย่​่างกระท่​่อนกระเเท่​่น ชี​ีวิติ ของชายร่​่างเล็​็กในมหานครใหญ่​่ เริ่​่� มต้​้ น กั​ั บ งานแรกที่​่� โรงงานเย็​็ บ ผ้​้ าย่​่ า น บางบั​ั ว ทอง เนื่​่� อ งจากพี่​่� ส าวทำำ� งาน อยู่​่�ก่​่อนแล้​้ ว ลี​ี ซ อเล่​่ า ว่​่ า เขาไม่​่ ค่​่ อ ยคิ​ิ ด ถึ​ึงบ้​้ า น เพราะว่​่า 2-3 ปี​ี ก็​็จะกลั​ับบ้​้ านครั้​้�งตามที่​่� แม่​่ขอ อี​ีกทั้​้�งที่​่�บ้​้านทุ​ุกคนก็​็อยู่​่�กั​ันสบายดี​ี ด้​้ วยเงิ​ิ น ที่​่� ลี​ี ซ อส่​่ ง กลั​ั บ ไป หากแม่​่ ไม่​่ ส บายก็​็ มี​ี น้​้ องสาวคอยดู​ู แ ล เมื่​่� อ หมดห่​่ ว งเรื่​่� อ งที่​่� บ้​้ า นก็​็ ทำำ� ให้​้ เ ขาคลาย ความคิ​ิดถึ​ึงและความกั​ังวลลงได้​้ มาก นอกจากนี้​้ �ความก้​้ าวหน้​้ าของเทคโนโลยี​ี อิ​ินเทอร์​์ เน็​็ตที่​่�ไม่​่หยุ​ุดยั้​้�ง ก็​็ทำ�ำ ให้​้ ระยะทาง ไม่​่ใช่​่อุปุ สรรคของความคิ​ิดถึ​ึงอี​ีกต่​่อไป เพราะต่​่อให้​้ แม่​่จะอยู่​่�ไกลแค่​่ไหน ทุ​ุกคื​ืน แม่​่สามารถอยู่​่�ใกล้​้ ลีซี อได้​้ ผ่า่ นวิ​ิดีโี อคอล

“จริ​ิ งๆ ก็​็ไม่​่อยากกลั​ับบ่​่อย เพราะอยู่​่� ที่​่�ไทยเงิ​ินเดื​ือนออกทุ​ุกเดื​ือน” หากกลั​ับ บ้​้ านก็​็ไม่​่ได้​้ เงิ​ิน การส่​่งเงิ​ินกลั​ับบ้​้ านก็​็มี​ี อยู่​่�หลายวิ​ิธี​ีทั้​้ �งผ่​่านทางธนาคารกั​ัมโพชะ (Kanbawza) ธนาคารพาณิ​ิชย์​์เอกชน ที่​่�ใหญ่​่สุดุ ของเมี​ียนมา หรื​ื อจะโอนเงิ​ิน ผ่​่านทาง “ธนาคารคน” โดยการโอนเงิ​ิน ผ่​่านธนาคารไทยไปให้​้ คนที่​่�อำ�ำ เภอแม่​่สอด จั​ั ง หวั​ัด ตาก จากนั้​้�น คนที่​่� แ ม่​่ ส อดจะ ติ​ิ ด ต่​่ อ กั​ับ อี​ี ก คนที่​่� ฝั่​่� ง เมี​ี ย นมา เพื่​่� อ นำำ� เงิ​ินสดให้​้ กับั ปลายทาง เหมื​ือนการโอน เงิ​ินสดผ่​่านคนรู้​้�จั​ักนั่​่�นเอง กระนั้​้�น การห่​่างบ้​้ านมาก็​็ทำ�ำ ให้​้ คน ท้​้องถิ่​่น� อย่​่างเขากลั​ับกลายเป็​็ นคนแปลกหน้​้า ในหมู่​่�บ้​้ า น ตลอดเวลาที่​่� ห่​่ า งบ้​้ า นมา ดู​ูเหมื​ื อนที่​่� นั่​่�นจะมี​ี อะไรใหม่​่ๆ เพิ่​่� มขึ้​้น� มากมาย ทั้​้�งเพื่​่�อนบ้​้ านและความสะดวก สบาย ลี​ีซอเล่​่าว่​่าที่​่�บ้​้านเดี๋​๋�ยวนี้​้ �มี​ีไฟฟ้​้า ใช้​้ แล้​้ ว ถนนก็​็ดี​ีขึ้​้ �นเรื่​่� อยๆ คนสร้​้างบ้​้ าน กั​ันใหญ่​่ขึ้​้ �น และคนก็​็เยอะขึ้​้ �นเช่​่นเดี​ียวกั​ัน ขณะที่​่�ราคาข้​้ าวของเครื่​่� องใช้​้ ก็​็แพง ขึ้​้ �นตาม “ตอนนั้​้�นกลั​ับบ้​้ านไปหนึ่​่ง� เดื​ือน รู้​้�สึ​ึกแต่​่อยากกลั​ับมาเมื​ืองไทย เพราะ ที่​่�บ้​้าน อะไรก็​็แพง ลู​ูกอมลู​ูกละร้​้อย ตอน ที่​่�พี่​่�มิ้​้ �นมาแรกๆ แค่​่ 10-20 จ๊​๊ าดเอง ห้​้ าปี​ี กลั​ับบ้​้ านมาก็​็ร้​้อยแล้​้ ว แพงขึ้​้ �นมากๆ” มิ้​้ �น ให้​้ ค วามเห็​็ น ในทำำ� นองเดี​ี ย วกั​ับ เพื่​่� อ น ร่​่วมชาติ​ิ + ความหวั​ังสุ​ุดท้​้าย ที่​่�บ้​้านของฉั​ัน ตลอดเวลายาวนานที่​่�ต้​้องห่​่างบ้​้ าน ผู้​้�ใช้​้ แ รงงานชาวเมี​ี ย นมา ต่​่ า งอดทน ทำำ�งาน เก็​็บเงิ​ิน เเละเฝ้​้ารอวั​ันที่​่�เขาจะได้​้ กลั​ับบ้​้ านเพื่​่�อใช้​้ เงิ​ินนั้​้�นสร้​้างให้​้ ความฝั​ั น เเละความหวั​ังของพวกเขาเป็​็ นจริ​ิ ง จากความพยายามในการสร้​้างเนื้​้ �อ

9

สร้​้างตั​ัวตลอด 20 ปี​ี ในประเทศไทย เดย์​์ สามารถสร้​้ างบ้​้ า นให้​้ พี่​่� ส าวและยาย ได้​้ สำำ� เร็​็ จ อี​ี ก ทั้​้�ง ยั​ั ง เป็​็ นเจ้​้ าของที่​่� ดิ​ิ น ผื​ื น ใหญ่​่ ใ นหมู่​่�บ้​้ านซึ่​่� ง เขาปล่​่ อ ยเช่​่ า สำำ�หรั​ับทำำ�นาข้​้ าว เดย์​์วางแผนที่​่�จะย้​้ าย กลั​ั บ ไปใช้​้ ชี​ี วิ​ิ ต อยู่​่�ที่​่� บ้​้ านเกิ​ิ ด ของตน ในอี​ีกสองปี​ี ข้​้ างหน้​้ า โดยตั้​้�งใจจะสร้​้าง บ้​้ านและเปิ​ิ ดร้​้านอาหารของตนเองใน ที่​่�ดิ​ินผื​ืนนั้​้�น เมื่​่�อวั​ันนั้​้�นมาถึ​ึง เดย์​์จะได้​้ พ้​้ นสภาพจากการเป็​็ นเเรงงานสั​ักที​ี “อยากหางาน หาเงิ​ิ น แล้​้ ว ก็​็ ช่​่ ว ย หมู่​่�บ้​้าน” ลี​ีซอกล่​่าวถึ​ึงอี​ีกสาเหตุ​ุที่​่�ทำำ�ให้​้ เขาตั​ัดสิ​ินใจมาเมื​ืองไทย แปดปี​ี ที่​่ผ่� า่ นมา ลี​ีซอได้​้ เป็​็ นส่​่วนหนึ่​่�งของการระดมเงิ​ิน เพื่​่�อสร้​้างวั​ัดและโรงเรี​ี ยนให้​้ กับั หมู่​่�บ้​้าน เด็​็กน้​้ อยจะได้​้ ไม่​่ต้​้องเดิ​ินทางไกลเพื่​่�อไป เรี​ี ยนหนั​ังสื​ืออี​ีก เขาหวั​ังและอยากเห็​็น หมู่​่�บ้​้ านเกิ​ิ ดของตนเจริ​ิ ญเหมื​ื อน ประเทศไทย ไม่​่ ต่​่ า งไปจากลี​ี ซ อ มิ้​้ น� ก็​็ ห วั​ั ง ให้​้ หมู่​่�บ้​้านของเธอบนเขาสู​ูงทางตอนเหนื​ือ ของเมี​ียนมา ได้​้ พบกั​ับผู้​้�นำำ�สักั คนที่​่�ดีแี ละ จริ​ิ งใจที่​่�จะมาพั​ัฒนาบ้​้ านเกิ​ิดของเธอ ความภู​ูมิใิ จที่​่�สุดุ ของมิ้​้ �น คื​ือการที่​่�เธอ และน้​้ องชายอี​ีกสองคน ร่​่วมกั​ันสร้​้างบ้​้ าน ให้​้ พ่​่อกั​ับแม่​่ได้​้ สำำ�เร็​็ จ เธอหยิ​ิบโทรศั​ัพท์​์ มื​ื อ ถื​ื อ มาเปิ​ิ ดรู​ู ป ให้​้ ดู​ู พร้​้ อมเสริ​ิ ม ว่​่ า “ทุ​ุกวั​ันนี้​้ �พ่​่อกั​ับแม่​่แยกกั​ันอยู่​่� มิ้​้ �นอยาก ให้​้ พ่​่อแม่​่กลั​ับมาอยู่​่�ด้​้วยกั​ัน” เธอกำำ�ลังั เฝ้​้ารอด้​้ วยความหวั​ังว่​่า บ้​้ านหลั​ังนี้​้จ� ะ สามารถเชื่​่�อมความสั​ัมพั​ันธ์​์ของพ่​่อและ แม่​่ให้​้ กลั​ับมาเหมื​ือนเดิ​ิมอี​ีกครั้​้�ง รอบตั​ัวเรา อาจมี​ีสักั คนที่​่�เป็​็ นหนึ่​่ง� ใน นั​ั ก สู้​้� ไกลบ้​้ าน ลองทำำ� ความรู้​้�จั​ั ก เขา เหล่​่า นี้​้ ใ� ห้​้ ลึ​ึกลงไปกว่​่ า ที่​่� เ คย แล้​้ ว เรา อาจพบหรื​ื อ ได้​้ รู้​้�จั​ัก มุ​ุม ใหม่​่ ๆ ของคน ที่​่� (เคย) เป็​็ นอื่​่�น

“... เหนื่อยแค่ไหนก็อดทนไหว เพื่อที่บ้านจะได้ไม่ลำ�บาก” - เดย์ -

ลี​ีซอคุ​ุยกั​ับแม่​่และน้​้ องสาวที่​่�อาศั​ัยอยู่​่�ในรั​ัฐมอญผ่​่านวี​ีดี​ีโอคอล

10

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

HEALTH

แอคหลุมอินสตาแกรม โลกอีกใบของวัยรุ่นยุคดิจิทัล เรือ ่ ง: ตระการตา วิวฒ ั นะอมรชัย ภาพ: ศุภกานต์ ผดุงใจ

อะนา โฮมายู​ูน (Ana Homayoun) นั​ั ก เขี​ี ย นผู้​้� สนใจประเด็​็ น วั​ั ย รุ่​่�นและ การศึ​ึกษาในสหรั​ัฐอเมริ​ิกา อธิ​ิบายหน้​้ าที่​่� ของแอคหลุ​ุมว่​่าคื​ือพื้​้ �นที่​่�ที่​่�เปิ​ิ ดโอกาสให้​้ เราได้​้ เผยความคิ​ิดส่​่วนลึ​ึกสุ​ุดผ่​่านคำำ�พูดู และการกระทำำ�ที่​่�บางครั้​้�งอาจไม่​่มี​ีความ มั่​่�นใจ และมั​ักกลั​ัวว่​่าจะถู​ูกคนอื่​่�นมองใน แง่​่ลบ ซึ่​่ง� ต่​่างจากผู้​้�ใช้​้ สื่​่�อสั​ังคมออนไลน์​์ โดยทั่​่�วไปที่​่�มักั แสดงเพี​ียงภาพลั​ักษณ์​์ที่​่� อยากให้​้ คนรั​ั บรู้​้� ในแอคเคาท์​์ ห ลั​ัก ซึ่​่� ง มี​ี จำำ�นวนผู้​้�ติ​ิดตามมากกว่​่า

โลกของโซเชี​ียลมี​ีเดี​ียกำำ�กั​ับให้​้คน จำำ�นวนไม่​่น้​้อยต้​้องหวั​ังผลลั​ัพธ์​์จาก กิ​ิจกรรมที่​่�ทำำ�บนพื้​้�นที่​่�เสมื​ือนจริ​ิงนี้​้� บ่​่อยครั้​้ง� ต้​้องสร้​้างภาพลั​ักษณ์​์ที่​่ดี� เี พื่​่อ� สานสั​ัมพั​ันธ์​์กั​ับผู้​้�อื่​่�น อั​ันมั​ักจะนำำ�ไป สู่​่�การเผชิ​ิญหน้​้ากั​ับความกดดั​ันจาก สั​ั ง คม เพราะหากไม่​่ ไ ด้​้ รั​ั บ การ ตอบสนองหรื​ือคำำ� ชมจากผู้​้�อื่​่� น อาจส่​่งผลกระทบถึ​ึงความเป็​็นตั​ัวตน งานวิ​ิจั​ัยหลายชิ้​้น� กล่​่าวถึ​ึงข้​้ อเสี​ีย ของโซเชี​ียลมี​ีเดี​ียที่​่�มี​ีส่​่วนสำำ�คัญ ั ในการ “อย่างน้อยแค่ ก่​่ อ ให้​้ เ กิ​ิ ด โรคเครี​ี ย ดและโรคซึ​ึมเศร้​้ า กระบวนการแรกของ ซึ่​่ง� มาจากภาวะ “เสี​ียศู​ูนย์​์” ที่​่�แต่​่ละคนมี​ี ไม่​่เท่​่ากั​ัน ทั้​้�งจากการถู​ูกประเมิ​ิน การยอมรั​ับ การตระหนักรู้ได้ว่าเรารู้สึก อะไรก็ดม ี ากแล้ว” ความสั​ัมพั​ันธ์​์ หรื​ื อการสู​ูญเสี​ีย แต่​่ขณะเดี​ียวกั​ัน อี​ีกหลายคนบน - ณั​ัฐสุ​ุดา เต้​้พั​ันธ์​์ โลกออนไลน์​์ กลั​ับใช้​้ “แอคหลุ​ุม” บน แอปพลิ​ิเคชั​ันอิ​ินสตาแกรมเป็​็ นหนึ่​่�งใน ช่​่องทางที่​่�ช่ว่ ยบรรเทาปั​ั ญหาสุ​ุขภาพจิ​ิต + แค่​่ระบายออกก็​็ดี​ีขึ้​้�น ของผู้​้�ใช้​้ ให้​้ ดี​ีขึ้​้ �นได้​้ อย่​่างน่​่าอั​ัศจรรย์​์ “เราเป็​็ นคนไม่​่มีคี วามมั่​่�นใจในตั​ัวเอง + แอคหลุ​ุม = หลุ​ุมหลบภั​ัย กั​ังวลว่​่าคนจะมองยั​ังไง เวลาเราโพสต์​์ “แอคหลุ​ุม” หรื​ื อในภาษาอั​ังกฤษว่​่า ลงไป ช่​่วงที่​่�รู้​้�สึ​ึกแย่​่มาก เราคิ​ิดว่​่าระบาย Finstagram มาจากคำำ�ว่า่ Friends only อะไรบางอย่​่างออกไปในแอคหลุ​ุม แค่​่มี​ี หรื​ื อ Fake Instagram หมายถึ​ึงบั​ัญชี​ีลับั หนึ่​่�งคนทั​ักมาถามว่​่าโอเคไหม แค่​่นั้​้ �นก็​็ ที่​่� ถู​ูก สร้​้ างขึ้​้น� มาเพิ่​่� มจากบั​ัญชี​ี ที่​่� ใ ช้​้ อ ยู่​่� ทำำ� ให้​้ เราดี​ี ขึ้​้ น� เยอะแล้​้ ว ” ธั​ั ญ วรั​ั ตม์​์ บุ​ุตรแสงดี​ี หรื​ื อ ออม หญิ​ิงสาววั​ัย 22 ปี​ี เป็​็ นประจำำ� แอคหลุ​ุมมี​ีหลายประเภท และถู​ูก กล่​่ า ว เธอคื​ื อ หนึ่​่� ง ในผู้​้�ที่​่� เ คยเป็​็ น สร้​้างมาเพื่​่� อจุ​ุดประสงค์​์ ที่​่� แตกต่​่างกั​ัน โรคซึ​ึมเศร้​้าและสามารถผ่​่านช่​่วงเวลา เช่​่น เพื่​่�อเป็​็ นเครื่​่�องมื​ือสำำ�หรั​ับทำำ�ร้​้ายผู้​้�อื่​่น� ยากลำำ�บากมาได้​้ ผ่า่ นการใช้​้ แอคหลุ​ุม ณั​ัฐสุ​ุดา เต้​้พั​ันธ์​์ อาจารย์​์ประจำำ� หรื​ื อเพื่​่�อแอบซ่​่อนตั​ัวตน อย่​่างไรก็​็ตาม เป็​็ นที่​่�น่า่ สนใจว่​่า แอคหลุ​ุมได้​้ กลายเป็​็ น สาขาวิ​ิ ช าจิ​ิ ต วิ​ิ ท ยาการปรึ​ึกษา คณะ “หลุ​ุมหลบภั​ัย” สำำ�หรั​ับคนจำำ�นวนมาก จิ​ิ ต วิ​ิ ท ยา จุ​ุ ฬ าลงกรณ์​์ ม หาวิ​ิ ท ยาลั​ัย

ให้​้ ความเห็​็นว่​่า “การเปลี่​่�ยน ‘ความรู้​้�สึ​ึก’ ให้​้ กลายเป็​็ น ‘คำำ�’ หรื​ือที่​่�เรี​ียกว่​่า ‘การระบุ​ุ ความรู้​้�สึ​ึก’ เป็​็ นเรื่​่� องที่​่�ดี​ี และทำำ�ให้​้ เรา สบายใจขึ้​้ �น เพราะกระบวนการนี้​้ �จะช่​่วย ให้​้ เราเข้​้ าใจในเรื่​่�องราวที่​่�กำำ�ลังั เกิ​ิดขึ้​้ �นกั​ับ ตนเองมากขึ้​้ �น ได้​้ มองปั​ั ญหาในมิ​ิติ​ิใหม่​่ และสามารถจั​ัดเรี​ี ยงปั​ั ญหาได้​้ ”

+ รู​ูปภาพบำำ�บัด ั ความรู้​้สึ​ึ � ก การแสดงความรู้​้�สึ​ึกของมนุ​ุษย์​์ต้​้อง ผ่​่านกระบวนการทำำ�งานของสมอง เพื่​่�อ กลั่​่�นกรองออกมาเป็​็ นคำำ� แต่​่ถ้​้ามี​ีความ รู้​้�สึ​ึกที่​่�เราเองไม่​่รู้​้�ว่า่ จะพู​ูดออกมาเป็​็ นคำำ� อย่​่างไร บางครั้​้�งการถ่​่ายทอดผ่​่านภาพก็​็ ถื​ือเป็​็ นทางเลื​ือกหนึ่​่�งในการบอกความ รู้​้�สึ​ึกได้​้ เช่​่นกั​ัน วริ​ิษฐา ศรี​ีจั​ันทร์​์วงศ์​์ หรื​ื อ แก้​้ม อายุ​ุ 23 ปี​ี ผู้​้�ใช้​้ แอคหลุ​ุมอิ​ินสตาแกรม สำำ� หรั​ั บ การใช้​้ ภาพบำำ�บั​ั ด ความรู้​้�สึ​ึก อธิ​ิบายว่​่า เธอเกรงว่​่าการพิ​ิมพ์​์ผ่​่านตั​ัว อั​ั ก ษ ร จ ะ โ ด น ค น อื่​่� น ตั​ั ด สิ​ิ น อ ยู่​่�ดี​ี “เราถ่​่ายรู​ู ปออกมามั​ันเหมื​ือนเป็​็ นการ สะท้​้ อนความรู้​้�สึ​ึกและความหมายของ เราอยู่​่�แล้​้ว เวลาลงรู​ูปเหมื​ือนเป็​็ นการบอก ว่​่ารู้​้�สึ​ึกแบบนี้​้ �อยู่​่� แต่​่แค่​่ไม่​่อยากพู​ูดออกมา”

+ สนิ​ิทใจถึ​ึงกล้​้าบอก หากเรื่​่� อ งที่​่� อ ยากถ่​่ า ยทอดนั้​้�น ขาด ผู้​้�รั​ั บ ฟั​ั ง ก็​็ เ หมื​ื อ นขาดองค์​์ ป ระกอบที่​่� สำำ�คัญ ั ไป ผู้​้�เล่​่นแอคหลุ​ุมจึ​ึงต้​้ องคั​ัดกรอง กลุ่​่�มคนที่​่�เข้​้ ามาติ​ิดตามว่​่าไว้​้ ใจพอที่​่�จะ เล่​่าเรื่​่� องส่​่วนตั​ัวของกั​ันและกั​ันให้​้ ฟั​ัง ณิ​ิชาพั​ัชร์​์ สุ​ุภั​ัณวงษ์​์ หรื​ื อ เกิ​ิร์​์ล อายุ​ุ 22 ปี​ี หนึ่​่ง� ในผู้​้�ใช้​้ แอคหลุ​ุม กล่​่าวว่​่า

“ใครๆ ก็​็อยากให้​้ คนอื่​่น� รู้​้�ว่า่ เรามี​ีความสุ​ุข มี​ีชี​ีวิติ ที่​่�ดี​ี พอเจอเรื่​่�องที่​่�จะทำำ�ให้​้ เราดู​ูไม่​่ดี​ี ก็​็เลื​ือกจะไปลงแอคหลุ​ุมดี​ีกว่​่า เพราะเรา รู้​้�ว่า่ คนในนี้​้ �ไม่​่ตัดั สิ​ินเรา” เช่​่นเดี​ี ยวกั​ับแก้​้ ม ซึ่​่�งเล่​่าให้​้ ฟั​ังว่​่า “สำำ�หรั​ับเรามั​ันยากที่​่�จะเปิ​ิ ดใจเล่​่าให้​้ ใคร ฟั​ั ง เรากั​ังวลเรื่​่� องความเป็​็ นส่​่วนตั​ัวมาก ไม่​่ค่​่อ ยอยากให้​้ ค นอื่​่� น รู้​้� เท่​่า ไหร่​่ ว่​่า เรา กำำ�ลังั ทำำ�อะไร ” ด้​้ านณั​ัฐสุ​ุดาได้​้ อธิ​ิบายเสริ​ิมถึ​ึงการใช้​้ แอคหลุ​ุมว่​่า “สิ่​่�งที่​่�พวกเขาทำำ�คื​ือการมี​ี แอคเคาท์​์หนึ่​่ง� ที่​่�เขารู้​้�สึ​ึกว่​่ามั​ันเป็​็ นส่​่วนตั​ัว และรู้​้�สึ​ึกปลอดภั​ัยที่​่�จะสื่​่�อสารหรื​ือแสดง ความคิ​ิด ความรู้​้�สึ​ึกของตั​ัวเองได้​้ โดยที่​่� ไม่​่ต้​้องกั​ังวลว่​่าใครจะมาตั​ัดสิ​ิน แล้​้ วคน ที่​่�เข้​้ ามาก็​็พร้​้อมที่​่�จะสนั​ับสนุ​ุน และเป็​็ น คนที่​่�เรามั่​่�นใจว่​่าเขาเข้​้ าใจจริ​ิ งๆ ซึ่​่�งใน บางครั้​้�งอาจไม่​่ได้​้ เข้​้ าใจเนื้​้ �อเรื่​่� อง แต่​่แค่​่ เข้​้ าใจความรู้​้�สึ​ึก พร้​้อมที่​่�จะรั​ับฟั​ั งในสิ่​่�งที่​่� เราแสดงออกไป นั่​่�นก็​็เพี​ียงพอแล้​้ ว” สอดคล้​้ องกั​ับมุ​ุมมองของ อิ​ิสริ​ิยะ ไพรี​ี พ่​่ า ยฤทธิ์​์� ผู้​้�ร่​่ ว มก่​่ อ ตั้​้�ง บล็​็ อ กนั​ัน (Blognone) เว็​็บไซต์​์ข่า่ วสารเทคโนโลยี​ี ที่​่�อธิ​ิบายถึ​ึงช่​่วงอายุ​ุกับั โซเชี​ียลมี​ีเดี​ียว่​่า “ตอนนี้​้ โ� ลกออนไลน์​์ กั​ับ โลกออฟไลน์​์ มั​ัน ทั​ับ ซ้​้ อ นเข้​้ า หากั​ัน เรื่​่� อ ยๆ แต่​่ ก่​่ อ น อิ​ินเทอร์​์ เน็​็ตมี​ีแต่​่วัยั รุ่​่�นใช้​้ เล่​่นอะไรก็​็ไม่​่มี​ี ใครสนใจ แต่​่ พ อผู้​้�ใหญ่​่ ที่​่� อ ายุ​ุเ ยอะๆ เข้​้ ามาสู่​่�อิ​ินเทอร์​์ เน็​็ต มาอยู่​่�แพลตฟอร์​์ ม เดี​ียวกั​ันกั​ับวั​ัยรุ่​่�น มั​ันก็​็อยู่​่�กั​ันยาก ทางออก จึ​ึงเป็​็ นการอพยพของคนอายุ​ุน้​้ อ ยไป ยั​ังแพลตฟอร์​์ มอื่​่�นๆ หรื​ื อต้​้ องไปมี​ีตัวั ตน อี​ีกตั​ัวตนหนึ่​่ง� ที่​่�สบายใจแทน” โซเชี​ี ย ลมี​ี เ ดี​ี ย เองก็​็ ไ ด้​้ ต ระหนั​ัก ถึ​ึง ความสำำ�คั​ั ญ ของความเป็​็ นส่​่ ว นตั​ั ว มากขึ้​้ �น ดั​ังเช่​่นแอปพลิ​ิเคชั​ันอิ​ินสตาแกรม ที่​่�เปิ​ิ ดตั​ัวเครื่​่�องมื​ือใหม่​่ ชื่​่อ� ว่​่า “เพื่​่�อนสนิ​ิท” (Close Friends) ในอิ​ินสตาแกรมสตอรี่​่� (IG Story) ที่​่� ผู้​้� ใช้​้ สามารถแบ่​่ ง ปั​ั น เรื่​่� องราวให้​้ เฉพาะเพื่​่�อนสนิ​ิทได้​้ สุ​ุดท้​้ ายแล้​้ ว ปั​ั ญหาทางจิ​ิตใจจะตาม มาก็​็ ต่​่ อ เมื่​่� อ เรื่​่� อ งที่​่� เ ราเก็​็ บ ไว้​้ เ ป็​็ นสิ่​่� ง ที่​่� ตั​ัวเองรู้​้�สึ​ึกไม่​่ชอบ ไม่​่เห็​็นค่​่า ดั​ังนั้​้�นการ ระบายออกไปบ้​้ าง ไม่​่ว่​่าจะด้​้ วยวิ​ิธี​ีใด กั​ับใคร คงทำำ�ให้​้ผ่อ่ นคลายขึ้​้ �น นั​ับว่​่าเป็​็ นการ ดู​ูแลจิ​ิตใจง่​่ายๆ ที่​่�หลายคนมั​ักมองข้​้ าม “โซเชี​ียลมี​ีเดี​ียเป็​็ นเพี​ียงเครื่​่� องมื​ือ อยู่​่�ที่​่ว่� า่ เราสร้​้างมั​ันขึ้​้ �นมาเพื่​่�อจุ​ุดประสงค์​์ อะไร ถ้​้ า เรามองว่​่า โซเชี​ี ย ลมี​ี เ ดี​ี ย เป็​็ น เครื่​่� องมื​ื อที่​่� ช่​่วยบรรเทาได้​้ มั​ันก็​็ช่​่วยได้​้ จริ​ิงๆ” ณั​ัฐสุ​ุดากล่​่าว

GENDER

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

สินเชื่อเงินกู้ร่วมของคู่รักเพศเดียวกัน สิทธิที่ไม่ได้มีเพื่อคู่รักเพศเดียวกัน เรื่อง-ภาพ: ธัชชัย พัฒนาประทีป

บ้​้านหรื​ือที่​่�พั​ักอาศั​ัยเป็​็นหนึ่​่�งใน ปั​ัจจั​ัยพื้​้�นฐานชี​ีวิ​ิตของมนุ​ุษย์​์ การมี​ี บ้​้ า นเป็​็ น ของตั​ั ว เองเป็​็ น หนึ่​่� ง ใน เป้​้าหมายของหลายๆ คนเมื่​่อ� เติ​ิบโตขึ้​้น� โดยเฉพาะอย่​่างยิ่​่�งคู่​่�รั​ักที่​่�ต้​้องการมี​ี บ้​้ า นอยู่​่�อาศั​ั ย ร่​่ ว มกั​ั น อั​ั น หมายถึ​ึง ความสมบู​ูรณ์​์ของชี​ีวิ​ิตคู่​่� แต่​่ ก ารจะมี​ี บ้​้ านไม่​่ ใ ช่​่ เ รื่​่� องง่​่ า ย สำำ� หรั​ั บ ชาวเมื​ื อ งใหญ่​่ อ ย่​่ า งกรุ​ุ ง เทพฯ เนื่​่�องจากราคาที่​่�ดิ​ินอั​ันแสนแพง กระทั่​่�ง เงิ​ิน 3 ล้​้ านบาทยั​ังไม่​่สามารถซื้​้ �อคอนโด ใจกลางเมื​ืองบางแห่​่งได้​้ ธนาคารหลาย แห่​่งจึ​ึงจั​ัดสิ​ินเชื่​่�อเงิ​ินกู้​้�ซื้​้ �อบ้​้ านขึ้​้ �น และที่​่� พิ​ิเศษยิ่​่�งกว่​่าคื​ือ “สิ​ินเชื่​่�อกู้​้�บ้​้านร่​่ วม” ที่​่� มอบโอกาสให้​้ คู่​่�รั​ั ก ทั่​่�ว ไปสามารถรวม รายได้​้ กันั เพื่​่�อเพิ่​่�มวงเงิ​ินกู้​้� ทำำ�ให้​้ การมี​ีบ้​้าน ร่​่วมกั​ันได้​้ ไม่​่ใช่​่เรื่​่�องยากนั​ัก ข้​้ อจำำ�กัดั สำำ�หรั​ับสิ​ินเชื่​่�อกู้​้�ซื้​้ �อบ้​้ านร่​่วม คื​ือผู้​้�กู้​้�ร่​่วมจะต้​้ องเป็​็ นคนในครอบครั​ั ว หรื​ือคู่​่�รั​ักชายหญิ​ิงเท่​่านั้​้�น ทว่​่ากระแสการ ผลั​ัก ดั​ัน ความเท่​่า เที​ี ย มทางเพศอย่​่า ง กว้​้ างขวางในปั​ั จจุ​ุบันั ทำำ�ให้​้ ธนาคารบาง แห่​่งสร้​้างสิ​ินเชื่​่�อเงิ​ินกู้​้�ร่​่วมซื้​้ �อบ้​้ านสำำ�หรั​ับ คู่​่�รั​ั ก เพศเดี​ี ย วกั​ั น ขึ้​้ น� ซึ่​่� ง ดู​ู เ หมื​ื อ นว่​่ า จะเป็​็ นเหมื​ือนทางออกใหม่​่ที่​่�เปิ​ิ ดโอกาส ให้​้ คู่​่�รั​ั ก เพศเดี​ี ย วกั​ัน กู้​้�เงิ​ิ น เพื่​่� อ ซื้​้ อ� บ้​้ า น ของตั​ัวเองได้​้ ไม่​่ต่า่ งจากคู่​่�รั​ักต่​่างเพศ “ตอนที่​่�เราไปดู​ูบ้​้าน เราได้​้ ปรึ​ึกษากั​ับ ทางโครงการหมู่​่�บ้​้านจั​ัดสรร เขาแจ้​้ งมา ว่​่ามี​ีธนาคารปล่​่อยให้​้ กู้​้� เงิ​ินร่​่ วมสำำ�หรั​ับ คู่​่�รั​ั ก เพศเดี​ี ย วกั​ั น ได้​้ อยู่​่� เรารู้​้�สึ​ึกมี​ี

ความหวั​ัง มาก เพราะว่​่ า เราเป็​็ นคู่​่�รั​ั ก หญิ​ิง-หญิ​ิง มั​ันยากที่​่�เราจะมี​ีบ้​้านร่​่วมกั​ัน แล้​้ วการกู้​้�ร่​่วมมั​ันมี​ีโอกาสที่​่�เราจะได้​้ บ้​้าน ที่​่� เ ราต้​้ อ งการมากกว่​่า การกู้​้�คนเดี​ี ย ว” มนั​ัสภาวี​ี โยเหลา ให้​้ ความเห็​็นในฐานะ ผู้​้�ที่​่�มี​ีความต้​้ องการซื้​้ �อบ้​้ านร่​่ วมกั​ับคู่​่�รั​ัก ของเธอ มนั​ัสภาวี​ีเล่​่าถึ​ึงเหตุ​ุการณ์​์ หลั​ังเธอ เข้​้ ายื่​่น� เอกสารทั้​้�งหมดเพื่​่�อขอกู้​้�จนกระทั่​่�ง ได้​้ รั​ับการติ​ิดต่​่อจากเจ้​้ าหน้​้ าที่​่�ธนาคารว่​่า “ตอนนั้​้�นเราก็​็คิดิ ว่​่ายั​ังไงก็​็คงผ่​่าน ถึ​ึงเรา จะเป็​็ นคู่​่�รั​ักหญิ​ิง-หญิ​ิง แต่​่ว่า่ เรามี​ีธุรุ กิ​ิจที่​่� ทำำ�ร่​่วมกั​ันอยู่​่�เป็​็ นหลั​ักฐานการอยู่​่�ร่​่วมกั​ัน สรุ​ุ ปว่​่าเราโดนปฏิ​ิเสธจากทางธนาคาร ด้​้ วยลั​ักษณะความสั​ัมพั​ันธ์​์ ที่​่� เป็​็ นแบบ หญิ​ิง-หญิ​ิง ตอนนั้​้�นเรางงมาก เหมื​ือนเขา เปิ​ิ ดรั​ับให้​้ เรายื่​่น� เรื่​่�องเข้​้ าไปได้​้ แต่​่สุดุ ท้​้ าย กลั​ับบอกว่​่าเราไม่​่ผ่​่าน ถ้​้ าคิ​ิดจริ​ิ งๆ คื​ือ กู้​้�ร่​่ ว มหญิ​ิ ง -ชายที่​่� เ ป็​็ นแฟนกั​ั น เฉยๆ ยั​ังสามารถกู้​้�ร่​่วมได้​้ แล้​้ วมั​ันต่​่างยั​ังไงกั​ับ คู่​่�รั​ักหญิ​ิง-หญิ​ิง หรื​ือ ชาย-ชาย ทำำ�ไมคู่​่�รั​ัก เพศเดี​ียวกั​ันถึ​ึงกู้​้�ร่​่วมไม่​่ได้​้ ” หลั​ังจากนั้​้�นเธอได้​้ ลองยื่​่�นกู้​้�อี​ีกครั้​้�ง แต่​่ ผ ลลั​ัพ ธ์​์ ยั​ัง เหมื​ื อ นเดิ​ิ ม เมื่​่� อ ไปอี​ี ก ธนาคารหนึ่​่� ง ได้​้ รั​ั บ แจ้​้ งว่​่ า จะต้​้ องมี​ี ใบจดทะเบี​ียนสมรสซึ่​่�งไม่​่สามารถทำำ�ที่​่� ไทยได้​้ จะต้​้ องไปที่​่�สหรั​ัฐอเมริ​ิกา สุ​ุดท้​้ าย เธอจึ​ึงตั​ัดสิ​ินใจกู้​้�เพี​ียงคนเดี​ียว เ ช่​่ น เ ดี​ี ย ว กั​ั บ ม นั​ั ส ภ า วี​ี เ ม ฆ (นามสมมติ​ิ) เจ้​้ าของธุ​ุรกิ​ิจส่​่วนตั​ัวร่​่วมกั​ับ คู่​่�รั​ักได้​้ เล่​่าถึ​ึงเรื่​่� องการขอกู้​้�เงิ​ินกั​ับคู่​่�รั​ัก

ของตั​ัวเองว่​่า “ตอนแรกเรากั​ับแฟนอยาก กู้​้�เงิ​ินเพื่​่�อซื้​้ �อบ้​้ านร่​่วมกั​ันเลยเข้​้ าไปติ​ิดต่​่อ ธนาคารที่​่� เ คยรู้​้� มาว่​่ า เขามี​ี สิ​ิ น เชื่​่� อ นี้​้ � พอดำำ�เนิ​ิ นเรื่​่� องขอกู้​้�ไปก็​็ กู้​้� ไม่​่ผ่​่าน ทาง ธนาคารแจ้​้ งมาว่​่าความสั​ัมพั​ันธ์​์ไม่​่ชัดั เจน ซึ่​่ง� เราก็​็ไม่​่เข้​้ าใจ” หลั​ังจากนั้​้�นเมฆได้​้ ขอกู้​้�กั​ับธนาคาร อี​ีกแห่​่งหนึ่​่�งและถู​ูกปฏิ​ิเสธด้​้ วยเหตุ​ุผล เดี​ี ย วกั​ัน อย่​่า งไรก็​็ ต าม เขาและแฟน อยากมี​ีบ้​้านร่​่ วมกั​ันจึ​ึงขอกู้​้�กั​ับธนาคาร แห่​่งที่​่�สาม เขาถู​ูกปฏิ​ิเสธในตอนแรกและ ได้​้ รั​ับข้​้ อเสนอเพิ่​่�มเติ​ิมให้​้ มี​ีมารดาของ ฝ่​่ ายใดฝ่​่ ายหนึ่​่� ง ร่​่ ว มกู้​้�ด้​้ ว ยจึ​ึงจะผ่​่ า น “เราก็​็ ต้​้ อ งทำำ� ตามนั้​้�น เพราะตอนนั้​้น� อยากมี​ีบ้​้านมาก ถึ​ึงจะเป็​็ นชื่​่�อสามคนแต่​่ เราก็​็ได้​้ มีบ้ี ้ านร่​่วมกั​ันจริ​ิงๆ แม้​้ ว่า่ จะกู้​้�ด้​้วย สิ​ินเชื่​่อ� ปกติ​ิโดยใช้​้คนในสายเลื​ือดเดี​ียวกั​ัน” มณี​ี (นามสมมติ​ิ ) อดี​ี ต เจ้​้ า หน้​้ า ที่​่� ฝ่​่ายขายสิ​ินเชื่​่�อได้​้ เล่​่าประสบการณ์​์การ ทำำ�งานในธนาคารแห่​่งหนึ่​่ง� ว่​่า “นอกจาก ความสั​ั ม พั​ั น ธ์​์ ที่​่� บ างครั้​้�ง เราก็​็ ไ ม่​่ รู้​้�ว่​่ า ธนาคารใช้​้ อะไรยื​ืนยั​ัน ยั​ังมี​ีอี​ีกหนึ่​่�งสิ่​่�ง ที่​่� เ ร า ว่​่ า มั​ั น ไ ม่​่ ยุ​ุ ติ​ิ ธ ร ร ม คื​ื อ คู่​่�รั​ั ก เพศเดี​ียวกั​ันไม่​่ได้​้ วงเงิ​ินเหมื​ือนกั​ับคู่​่�รั​ัก ต่​่างเพศ ซึ่​่ง� สำำ�หรั​ับเราเวลาที่​่�คู่​่�รั​ักมาขอ กู้​้�ร่ว่ มเพื่​่�อซื้​้ �อบ้​้านมี​ีจุดุ ประสงค์​์อยู่​่�สองอย่​่าง คื​ือกู้​้�ร่​่วมเพราะว่​่าเขาต้​้ องการกรรมสิ​ิทธิ์​์�คู่​่� และการที่​่�เขากู้​้�ร่​่วมกั​ันจะได้​้ วงเงิ​ินในการ ซื้​้ �อบ้​้านในจำำ�นวนที่​่�มากพอที่​่�เขาต้​้องการได้​้” มณี​ี อ ธิ​ิ บ ายเพิ่​่� ม เติ​ิ ม ว่​่า “สมมติ​ิ ว่​่า ปกติ​ิกู้​้� เงิ​ินซื้​้อ� บ้​้ านคนเดี​ียวจะได้​้ วงเงิ​ิน 1.5 ล้​้ านบาท แต่​่เมื่​่�อกู้​้�ร่​่วมจะได้​้ วงเงิ​ินถึ​ึง 3 ล้​้ านบาท แต่​่คู่​่�รั​ักเพศเดี​ียวกั​ันไม่​่ได้​้ รั​ับ สิ​ิทธิ​ิ นี้​้ � ธนาคารจะประเมิ​ินรายได้​้ จาก บุ​ุคคลเดี​ียว ลู​ูกค้​้ าหลายคนก็​็จะตำำ�หนิ​ิเรา ว่​่าไม่​่ต่า่ งอะไรจากการกู้​้�คนเดี​ียวเลย” เคท ครั้​้� ง พิ​ิ บู​ู ลย์​์ อาจารย์​์ ค ณะ สั​ังคมสงเคราะห์​์ศาสตร์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัย ธรรมศาสตร์​์ และนั​ัก ขั​ับ เคลื่​่� อ นสิ​ิ ท ธิ​ิ

11

ความเท่​่ า เที​ี ย มทางเพศ ได้​้ แสดง ความเห็​็ น ต่​่ อ กรณี​ี ก ารกู้​้� เงิ​ิ น ร่​่ ว มคู่​่�รั​ั ก เพศเดี​ียวกั​ันว่​่า “เราต้​้ องตั้​้�งคำำ�ถามก่​่อน ว่​่าธนาคารที่​่�เป็​็ นสถาบั​ันการเงิ​ินมี​ีเหตุ​ุผล อะไร จึ​ึงต้​้ องการทะเบี​ียนสมรสจากคู่​่�รั​ัก ที่​่�เป็​็ นเพศเดี​ียวกั​ัน ในยุ​ุคปั​ั จจุ​ุบันั ที่​่�ไม่​่ว่า่ คู่​่�รั​ั ก หญิ​ิ ง ชายหรื​ื อ คู่​่�รั​ั ก เพศเดี​ี ย วกั​ัน ก็​็ เ ลื​ื อ ก จ ะ ไ ม่​่ จ ด ท ะ เ บี​ี ย น ส ม ร ส กั​ั น มากขึ้​้ �น เรื่​่� องกฎเกณฑ์​์เหล่​่านี้​้ส� ามารถ เปลี่​่� ย นแปลงกั​ัน ได้​้ เ มื่​่� อ มี​ี ก ารยอมรั​ั บ ทั​ั ศ นคติ​ิ ว่​่ า คู่​่�ชี​ี วิ​ิ ต คื​ื อ อะไร โดยไม่​่ มี​ี การเอนเอี​ียงให้​้ กับั เพศของคู่​่�รั​ักใดๆ” เคทยั​ังกล่​่าวเพิ่​่�มเติ​ิมอี​ีกว่​่า “สถาบั​ัน เอกชนต่​่ า งๆ เป็​็ นสถาบั​ัน ที่​่� ส ามารถ เปลี่​่�ยนแปลงได้​้ โดยไม่​่ต้​้องรอกฎหมาย ถ้​้ าหากไม่​่ ไ ด้​้ ละเมิ​ิ ด กฎหมายใดๆ สถาบั​ันการเงิ​ินส่​่วนมากก็​็เป็​็ นเอกชนซึ่​่ง� สามารถออกสิ​ินเชื่​่�อหรื​ื อมี​ีนโยบายเพื่​่�อ กลุ่​่�มคนที่​่�หลากหลายได้​้ โดยที่​่�ไม่​่ต้​้องรอ กฎหมายด้​้ วยซ้ำำ �� เพราะการสนั​ับสนุ​ุน ความหลากหลายทางเพศไม่​่ผิดิ กฎหมาย เราจึ​ึงต้​้ อ งมาคิ​ิ ด กั​ัน ต่​่ อ ว่​่ า แล้​้ ว ตอนนี้​้ � สถาบั​ันการเงิ​ินยึ​ึดอะไรกั​ันอยู่​่�ทำำ�ไมถึ​ึง ไม่​่มี​ีการเปลี่​่�ยนแปลง” “นิ​ิสิติ นั​ักศึ​ึกษา” ได้​้ ติดิ ต่​่อกั​ับธนาคาร หกแห่​่ ง ซึ่​่� ง ระบุ​ุ ว่​่ า มี​ี สิ​ิ น เชื่​่� อ ดั​ั ง กล่​่ า ว สำำ� หรั​ั บ บุ​ุค คลที่​่� ต รงตามเงื่​่� อ นไข เพื่​่� อ ยื​ืนยั​ันรายละเอี​ียด โดยได้​้ รั​ับการตอบ กลั​ับ จากสามธนาคารเท่​่ า นั้​้�น ได้​้ แ ก่​่ ธนาคารกสิ​ิกรไทย ธนาคารยู​ูโอบี​ี และ ธนาคารออมสิ​ิน อย่​่ า งไรก็​็ ต ามการตอบกลั​ั บ ของ ธนาคารยั​ังเป็​็ นเพี​ียงข้​้ อมู​ูลเงื่​่�อนไขของ สิ​ิ น เชื่​่� อ แต่​่ ยั​ั ง ไม่​่ มี​ี ก ารยื​ื น ยั​ั น ถึ​ึงการ พิ​ิจารณาความสั​ัมพั​ันธ์​์ที่​่แ� ตกต่​่างกั​ันของ คู่​่�รั​ักเพศเดี​ียวกั​ันและคู่​่�รั​ักต่​่างเพศ และ เหตุ​ุ ใ ดธนาคารจึ​ึงต้​้ องมี​ี สิ​ิ น เชื่​่� อ แยก สำำ�หรั​ับคู่​่�รั​ักเพศเดี​ียวกั​ันในเมื่​่�อเป็​็ นคู่​่�รั​ัก ไม่​่ต่า่ งจากคู่​่�รั​ักชายหญิ​ิง

สำ�รวจเงื่อนไขสินเชื่อกู้ร่วมคู่รักเพศเดียวกันของธนาคารต่างๆ

*ไม่มีการตอบกลับจาก ธนาคารไทยพาณิชย์ ธนาคารธนชาติ และธนาคารกรุงเทพ

12

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

ART

หอศิลป์กรุงเทพฯ พื้นที่นี้เพื่อใคร? เรื่อง-ภาพ: คณิศร สันติไชยกุล

อาคารขนาดใหญ่​่สี​ีขาว รู​ูปทรงแปลกตา ที่​่�ตั้​้�ง อยู่​่�บริ​ิ เ วณสี่​่� แ ยกปทุ​ุ ม วั​ั น มา 10 กว่​่ า ปี​ี คื​ือ หอศิ​ิลปวัฒ ั นธรรมแห่​่งกรุ​ุงเทพมหานคร หรื​ือที่​่�มักั เรี​ี ย กกั​ั น ว่​่ า “หอศิ​ิ ลป์​์ ก รุ​ุ ง เทพฯ” สถานที่​่� แ ห่​่ ง นี้​้� เกิ​ิดขึ้​้น� จากความพยายามของภาคประชาชนกั​ับรั​ัฐ เพื่​่�อสร้​้างพื้​้�นที่​่�ทางศิ​ิลปะแก่​่ประชาชน ในปี​ี หน้​้ า (2564) มู​ูลนิ​ิ ธิ​ิหอศิ​ิลปวั​ัฒนธรรมแห่​่ง กรุ​ุ งเทพมหานคร (มู​ูลนิ​ิธิ​ิหอศิ​ิลป์​์กรุ​ุ งเทพฯ) ซึ่​่�งเป็​็ น ผู้​้�ดู​ูแลหอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ มาตั้​้�งแต่​่แรกเริ่​่� ม กำำ�ลังั จะหมด สั​ัญญาการดู​ูแลที่​่�ทำำ�ไว้​้ กับั กรุ​ุงเทพมหานคร (กทม.) เป็​็ น ระยะเวลาทั้​้�งสิ้​้ �น 10 ปี​ี นั่​่�นหมายความว่​่า หากไม่​่มี​ีอะไร เปลี่​่�ยนแปลง หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ จะกลั​ับไปอยู่​่�ในการดู​ูแล ของกทม. อย่​่างเต็​็มรู​ูปแบบ กฤติ​ิยา กาวี​ีวงศ์​์ ภั​ัณฑารั​ักษ์​์หอศิ​ิลป์​์บ้​้านจิ​ิม ทอมป์​์สั​ัน กล่​่าวว่​่า การจั​ัดตั้​้�งหอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ ไม่​่ได้​้ เป็​็ นไปตาม แบบแผนการสร้​้างอาคารทั่​่�วไปของกทม. แต่​่มาจากการ ผลั​ักดั​ันโดยภาคประชาชนสู่​่�ภาครั​ัฐ ทำำ�ให้​้ เกิ​ิดปั​ั ญหา ด้​้ านการบริ​ิ หารจั​ัดการ กฤติ​ิยา อธิ​ิบายว่​่า หนึ่​่ง� ในพั​ันธกิ​ิจหลั​ักของกทม. คื​ือ การสร้​้างสั​ังคมเพื่​่�อคนทุ​ุกกลุ่​่�ม ส่​่งผลให้​้ ระบบคั​ัดกรอง คุ​ุณภาพของหอศิ​ิลป์​์กรุ​ุ งเทพฯ ไม่​่เข้​้ มแข็​็ง “เพราะถ้​้ า ต้​้ องควบคุ​ุมคุ​ุณภาพ จะทำำ�ให้​้ บางกลุ่​่�มถู​ูกกี​ีดกั​ันออกไป แต่​่ว่​่านั่​่�นส่​่งผลกั​ับการจั​ัดแสดง คื​ือเดิ​ินเข้​้ าไป ที่​่�นี่​่� มี​ี ทุ​ุกอย่​่าง และเราก็​็จะงงว่​่ามั​ันเกิ​ิดอะไรขึ้​้ �นในพื้​้ �นที่​่�นี้​้ �”

+ หอศิลป์กรุงเทพฯ กับ การประชาสัมพันธ์ด้านเดียว ธนาวิ​ิ โชติ​ิ ปร ะดิ​ิ ษ ฐ อาจารย์​์ ประจำำ�ภาควิ​ิ ชา ประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ ศิ​ิลปะ คณะโบราณคดี​ี มหาวิ​ิทยาลั​ัย ศิ​ิลปากร มองว่​่าหอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ ควรจะจั​ัดงานแสดง ศิ​ิลปะให้​้ ได้​้ อย่​่างหลากหลาย รวมไปถึ​ึงชิ้​้ �นงานต้​้ องมี​ี ความสอดคล้​้ อ งกั​ับ กระแสศิ​ิ ล ปะร่​่ ว มสมั​ัย ของโลก เนื่​่�องจากพื้​้ �นที่​่�หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ เป็​็ นพื้​้ �นที่​่�สาธารณะที่​่� ดู​ูแลโดยภาครั​ัฐ และรายได้​้ ส่ว่ นหนึ่​่ง� เองก็​็มาจากภาษี​ี ของประชาชน ที่​่�ผ่า่ นมาหอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ จั​ัดแสดงงานหลากหลาย รู​ู ปแบบ ไม่​่ว่​่าจะเป็​็ น ทั​ัศนศิ​ิลป์​์ การแสดงสด ละคร ดนตรี​ี เป็​็ นต้​้ น ธนาวิ​ิระบุ​ุว่​่า งานที่​่� ถู​ูกเวี​ี ยนกลั​ับมา จั​ัดแสดงอย่​่างสม่ำำ��เสมอในทุ​ุกๆ ปี​ี คื​ืองานทั​ัศนศิ​ิลป์​์ใน

ธนาวิ​ิ ม องการแสดงงานศิ​ิ ล ปะที่​่� มี​ี ลั​ั ก ษณะ ลั​ักษณะเฉลิ​ิมพระเกี​ียรติ​ิ เช่​่น งานภาพถ่​่ายฝี​ีพระหั​ัตถ์​์ ของสมเด็​็จพระกนิ​ิษฐาธิ​ิราชเจ้​้ า กรมสมเด็​็จพระเทพ- เฉลิ​ิมพระเกี​ี ยรติ​ิว่​่า เป็​็ นการประชาสั​ัมพั​ันธ์​์ สถาบั​ัน รั​ัตนราชสุ​ุดาฯ สยามบรมราชกุ​ุมารี​ี ซึ่​่ง� ชวนให้​้ ตั้​้ �งคำำ�ถาม กษั​ัตริ​ิ ย์​์เพี​ียงด้​้ านเดี​ียว ซึ่​่ง� ไม่​่เปิ​ิ ดโอกาสให้​้ ประชาชนได้​้ ตั้​้�งคำำ�ถาม ยิ่​่�งไปกว่​่านั้​้�น ผู้​้�ฝ่​่าฝื​ืนอาจได้​้ รั​ับบทลงโทษ ว่​่าเชื่​่�อมโยงกั​ับบริ​ิ บททางสั​ังคมร่​่วมสมั​ัยอย่​่างไร ทางกฎหมาย “เรามั​ักไม่​่รู้​้�ตั​ัวว่​่างานแนวเฉลิ​ิมพระเกี​ียรติ​ิ กำำ�ลั​ังเสนออุ​ุดมการณ์​์ทางการเมื​ืองอยู่​่� ในขณะที่​่�งานที่​่�พู​ูดถึ​ึงการเมื​ืองร่​่วมสมั​ัย เป็​็นเชิ​ิงวิ​ิพากษ์​์วิ​ิจารณ์​์ ตั้​้�งคำำ�ถาม ไม่​่ว่​่าจะ เป็​็นต่​่อรั​ัฐบาล ต่​่อทหาร แต่​่เรามั​ักจะรู้​้�สึ​ึกว่​่า งานพวกนี้​้�เป็​็นงานการเมื​ือง” - ธนาวิ​ิ โชติ​ิประดิ​ิษฐ-

ธนาวิ​ิอธิ​ิบายต่​่อว่​่า การมี​ีงานหมุ​ุนเวี​ียนลั​ักษณะนี้​้ � อย่​่า งสม่ำำ�� เสมอ ส่​่ง ผลให้​้ ง านศิ​ิ ล ปะในภาพรวมนั้​้�น ไม่​่เกิ​ิดความหลากหลายมากพอ ติ​ิดอยู่​่�กั​ับบรรทั​ัดฐาน เดิ​ิมๆ ของงานศิ​ิลปะ ที่​่�หนี​ีไม่​่พ้​้นความสวยงามในแบบ พุ​ุทธศาสนา หรื​ือภาพจำำ�ที่​่สื่​่� อ� ถึ​ึงเอกลั​ักษณ์​์ความเป็​็ นไทย เช่​่น บ้​้ านเรื​ื อนไทย ถนอม ชาภั​ักดี​ี นั​ักวิ​ิจารณ์​์ศิลิ ปะ ยกตั​ัวอย่​่างเกี่​่ย� วกั​ับ ประเด็​็นดั​ังกล่​่าวว่​่า นิ​ิทรรศการ “ฟิ​ิ ล์​์มกระจก: เรื่​่� องราว เหนื​ือกาลเวลา” จั​ัดแสดงที่​่�ห้​้องนิ​ิทรรศการหลั​ักชั้​้�นแปด หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ ระหว่​่างวั​ันที่​่� 10 กรกฎาคม 2563 ถึ​ึง 20 กั​ันยายน 2563 ภายในงานได้​้ จัดั แสดงภาพถ่​่ายจาก กล้​้ องฟิ​ิ ล์​์มซึ่​่ง� เป็​็ นผลงานฝี​ีพระหั​ัตถ์​์ในพระบาทสมเด็​็จ พระจุ​ุลจอมเกล้​้ าเจ้​้ าอยู่​่�หั​ัว (รั​ัชกาลที่​่�ห้​้า) ขณะเสด็​็จ ประพาสไปสั​ัมผั​ัสวิ​ิถี​ีชีวิี ติ ของชาวสยามในภู​ูมิภิ าคต่​่างๆ ภาพที่​่�นำำ�มาจั​ัดแสดงนั้​้�น ในแง่​่หนึ่​่�งคื​ือบทบั​ันทึ​ึกของ ประวั​ัติศิ าสตร์​์ ที่​่�สมควรนำำ�มาศึ​ึกษาต่​่อยอด แต่​่รู​ูปแบบ การนำำ� เสนอในนิ​ิ ทรรศการเน้​้ น หนั​ักไปในลั​ักษณะที่​่� เน้​้ นย้ำำ ��ถึ​ึงอั​ัจฉริ​ิ ยภาพของผู้​้�สร้​้างสรรค์​์ ประวั​ัติศิ าสตร์​์ ที่​่� ซ่​่อนอยู่​่�ใต้​้ ภาพไม่​่ได้​้ ถูกู นำำ�มาศึ​ึกษาต่​่ออย่​่างน่​่าเสี​ียดาย “เราไม่​่ได้​้ พูดู ในฐานะที่​่�มันั เป็​็ นฟิ​ิ ล์​์มกระจก ในฐานะ วั​ัตถุ​ุทางประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ เราไม่​่ได้​้ ถื​ือว่​่ามั​ันเป็​็ นประธาน ของวั​ัตถุ​ุ แต่​่เราพู​ูดถึ​ึงอั​ัจฉริ​ิ ยภาพที่​่�มี​ีในตั​ัววั​ัตถุ​ุ เราไม่​่ ยึ​ึดให้​้ เป็​็ นราก ให้​้ มันั เป็​็ นเรื่​่�องของการศึ​ึกษา … เราไม่​่ใช่​่ เอาประวั​ัติศิ าสตร์​์ มาศึ​ึกษา เราเอาประวั​ัติศิ าสตร์​์ เป็​็ นที่​่� เคารพ” ถนอมให้​้ ความเห็​็น

+ การสนับสนุนจากภาครัฐ ที่ไม่เพียงพอ อย่​่ า งไรก็​็ ต าม การจั​ั ด แสดงงานศิ​ิ ล ปะจาก ภาคประชาชนยั​ังเป็​็ นเรื่​่� องยากสำำ�หรั​ับศิ​ิลปิ​ิ นคนรุ่​่�นใหม่​่ ที่​่�ไม่​่ได้​้ มี​ีรายได้​้ มากพอ ณั​ัฏฐชั​ัย เหลื​ืองกิ​ิตติ​ิก้​้อง บั​ัณฑิ​ิตจบใหม่​่จากคณะศิ​ิลปกรรมศาสตร์​์ ภาควิ​ิชา ทั​ัศน์​์ศิลิ ป์​์ เอกประติ​ิมากรรม จุ​ุฬาลงกรณ์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัย กล่​่ า วว่​่ า ศิ​ิ ล ปิ​ิ นรุ่​่� นใหม่​่ มี​ี โ อกาสริ​ิ บหรี่​่� ที่​่� จ ะได้​้ นำำ� ผลงานเข้​้ าหอศิ​ิลป์​์ ณั​ัฏฐชั​ัย ยั​ังกล่​่าวเสริ​ิ มว่​่ารั​ัฐบาลควรเข้​้ ามาอุ้​้�มชู​ูค่า่ สาธารณู​ูปโภคต่​่างๆ ของหอศิ​ิลป์​์ เพื่​่�อหอศิ​ิลป์​์จะได้​้ ไม่​่ ต้​้ องดิ้​้น� รนหาผู้​้�สนั​ับสนุ​ุนด้​้ วยตั​ัวเองให้​้ อยู่​่�รอด ทั้​้�งที่​่� ภาครั​ัฐควรเป็​็ นผู้​้�รั​ับผิ​ิดชอบในค่​่าใช้​้ จ่า่ ยส่​่วนนี้​้ � ด้​้ าน ปณิ​ิธิ​ิ พจนาพิ​ิทั​ักษ์​์ หั​ัวหน้​้ าฝ่​่ายกิ​ิจกรรม เครื​ื อข่​่าย หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุ งเทพฯ มองว่​่า สถานการณ์​์ของ หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุ งเทพฯ ในช่​่วง 2-3 ปี​ี ให้​้ หลั​ังเป็​็ นไปอย่​่าง อยากลำำ�บาก เพราะทางกทม. ตั​ัดเงิ​ินสนั​ับสนุ​ุน จากเดิ​ิม ที่​่�หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ จะได้​้ เงิ​ินสนั​ับสนุ​ุนจากกทม. ร้​้อยละ 55-60 ของค่​่ า ใช้​้ จ่​่ า ยทั้​้�ง หมด การตั​ัด เงิ​ิ น สนั​ับ สนุ​ุน ของกทม. ส่​่งผลอย่​่างมากต่​่อการบริ​ิหารจั​ัดการหอศิ​ิลป์​์ กรุ​ุงเทพฯ “งบประมาณกทม. หายไป ตั้​้�งแต่​่ปี​ี 2560-2563 … สองปี​ี หลั​ัง เราแทบจะสร้​้างสรรค์​์ กิ​ิ จ กรรมที่​่� เ กิ​ิ ด จาก งบประมาณของกทม. ไม่​่ ไ ด้​้ เลย” ปณิ​ิ ธิ​ิ ยั​ั ง กล่​่ า ว เพิ่​่�มเติ​ิมว่​่า สาเหตุ​ุที่​่�หอศิ​ิลป์​์ยั​ังดำำ�เนิ​ินอยู่​่�ได้​้ หลั​ังจาก ถู​ูกตั​ัดเงิ​ินสนั​ับสนุ​ุนจากกทม. แล้​้ ว เพราะทางมู​ูลนิ​ิธิ​ิ หอศิ​ิ ล ป์​์ กรุ​ุ ง เทพฯ ดิ้​้ น� รนหาผู้​้�สนั​ับ สนุ​ุน ด้​้ ว ยตั​ัว เอง หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุ งเทพฯ จึ​ึงยั​ังคงดำำ�เนิ​ินต่​่อไปได้​้ แม้​้ จะไม่​่ ราบรื่​่� นนั​ัก ปณิ​ิธิ​ิยกตั​ัวอย่​่างโครงการ “จรั​ัส แสงสร้​้างสรรค์​์” จั​ัดแสดงตั้​้�งแต่​่เดื​ือนพฤศจิ​ิกายน 2562 ถึ​ึง สิ​ิงหาคม 2563 ซึ่​่�งเป็​็ นเสมื​ือนการต่​่อลมหายใจเฮื​ือกใหญ่​่ให้​้ หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุ งเทพฯ เพราะโครงการนี้​้ �ได้​้ รั​ับทุ​ุนสนั​ับสนุ​ุน

ART

“

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

13

”

จบมาเงิ​ินเดื​ือนหมื่​่�นกว่​่าบาท เกื​ือบสองหมื่​่�น หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ เช่​่าวั​ันเดี​ียวก็​็หลายหมื่​่�นแล้​้ว ถ้​้าอยากทำำ�งาน ศิ​ิลปะแล้​้วแสดงในหอศิ​ิลป์​์ มั​ันแทบจะเป็​็นไปไม่​่ได้​้เลยที่​่�จะได้​้แสดง ยกเว้​้นว่​่าจะเก็​็บเงิ​ินในหลายปี​ีมากๆ

จากกองทุ​ุน พั​ัฒ นาไฟฟ้​้า สำำ�นั​ัก งานคณะกรรมการ กำำ�กับั กิ​ิจการพลั​ังงาน ปี​ี 2562 (กกพ.) “มั​ันเป็​็ นเรื่​่� องของหลั​ักคิ​ิดว่​่ารั​ัฐให้​้ ความสำำ�คัญ ั กั​ับ เรื่​่� องศิ​ิลปวั​ัฒนธรรมแค่​่ไหน คุ​ุณให้​้ ค่​่ากั​ับเรื่​่� องพวกนี้​้ � แค่​่ไหน … ไม่​่ต่​่างอะไรจากเอางบประมาณมาดู​ูแล สวนสาธารณะให้​้ คนมาพั​ักผ่​่อนหย่​่อนใจ สร้​้างถนน หนทาง โครงสร้​้างทางกายภาพ แต่​่นี่​่� เป็​็ นเรื่​่� อ งของ สวนสาธารณะทางปั​ัญญา รั​ัฐลงทุ​ุนไม่​่ได้​้เหรอ” ปณิ​ิธิกิ ล่​่าว + เส้นทางในอนาคตของหอศิลป์ กรุงเทพฯ ธนาวิ​ิ ม องว่​่ า ประชาชนมี​ี สิ​ิ ท ธิ์​์� ที่​่� จ ะเรี​ี ย กร้​้ องว่​่ า หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ ควรจั​ัดนิ​ิทรรศการที่​่�หลากหลายกว่​่านี้​้ � เพื่​่�อให้​้ กรอบการรั​ับรู้​้�ของประชาชนไม่​่ติดิ อยู่​่�แค่​่กับั ความ สวยงามแบบไทยๆ เช่​่น พุ​ุทธศาสนา บ้​้ านเรื​ื อนไทย แสงอาทิ​ิตย์​์ยามเย็​็น รวงข้​้ าวเหลื​ืองอร่​่าม เป็​็ นต้​้ น

- ณั​ัฏฐชั​ัย เหลื​ืองกิ​ิตติ​ิก้​้อง -

“ถ้​้ ามี​ี ง านลั​ั ก ษณะเฉลิ​ิ ม พระเกี​ี ย รติ​ิ ก็​็ ต้​้ องมี​ี งานแบบอื่​่�นๆ ด้​้ วย สิ่​่�งที่​่�หอศิ​ิลป์​์ต้​้ องการคื​ือเปิ​ิ ดพื้​้ �นที่​่� เพื่​่� อ ให้​้ ก ลุ่​่�มต่​่า งๆ ได้​้ เ ข้​้ า มาแสดง แต่​่ต อนนี้​้ รู้​้�สึ​ึ � กว่​่า น้ำำ ��หนั​ักมั​ันยั​ังไม่​่ค่อ่ ยสมดุ​ุลกั​ัน” ธนาวิ​ิกล่​่าว นอกจากนี้​้ � ธนาวิ​ิยังั ย้ำำ ��ว่​่าหอศิ​ิลป์​์กรุ​ุ งเทพฯ ควรมี​ี บทบาทเป็​็ นสถานที่​่�ให้​้ ความรู้​้�แก่​่ประชาชนด้​้ วยกิ​ิจกรรม ต่​่างๆ อาทิ​ิ การนำำ�ชมโดยเจ้​้ าหน้​้ าที่​่�ที่​่�มี​ีความรู้​้� และ การจั​ัดการบรรยายหรื​ื อเสวนา ที่​่�ต่อ่ ยอดจากผลงานใน นิ​ิ ท รรศการหลั​ัก เพื่​่� อ เพิ่​่� ม ความเข้​้ า ใจในงานศิ​ิ ล ปะ แก่​่ประชาชนมากยิ่​่�งขึ้​้ �น ในปี​ี หน้​้ าหากสั​ั ญ ญาที่​่� ต กลงกั​ั น ระหว่​่ า งทาง มู​ูลนิ​ิธิ​ิหอศิ​ิลป์​์กรุ​ุ งเทพฯ กั​ับ กทม. นั้​้�นไม่​่ถูกู ขยายต่​่อ กฤติ​ิ ย า ภั​ั ณฑ ารั​ั ก ษ์​์ หอศิ​ิ ล ป์​์ บ้​้ านจิ​ิ ม ทอมป์​์ สั​ั น ให้​้ ความเห็​็นว่​่า อนาคตของหอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ อาจจะแย่​่ กว่​่า เดิ​ิ ม หากว่​่า กทม. ไม่​่ มี​ี วิ​ิ สั​ัย ทั​ัศ น์​์ ที่​่� ดี​ี ม ากพอใน การบริ​ิ หารหอศิ​ิลป์​์ เช่​่น การว่​่าจ้​้ างผู้​้�เชี่​่�ยวชาญในด้​้ าน

การบริ​ิ ห ารหอศิ​ิ ล ป์​์ มาบริ​ิ ห าร งานที่​่� จั​ัด แสดงก็​็ ค ง หนี​ีไม่​่พ้​้นงานประชาสั​ัมพั​ันธ์​์ด้​้านเดี​ียวอย่​่างเต็​็มรู​ูปแบบ “ถ้​้ า ในกรณี​ี ที่​่� ท างกทม. เอาคื​ื น ไป และไม่​่ ใ ห้​้ มี​ี กลุ่​่�มมื​ืออาชี​ีพ เข้​้ามาบริ​ิหาร ก็​็อาจจะทำำ�ให้​้คนไม่​่พูดู ถึ​ึงเลย และมั​ันจะไม่​่ได้​้ กลายเป็​็ นหอศิ​ิลป์​์อี​ีกต่​่อไป อารมณ์​์ก็​็ อาจจะคล้​้ า ยกั​ับ ที่​่� ร าชดำำ� เนิ​ิ น ที่​่� เ ป็​็ นของกระทรวง วั​ัฒนธรรม … เพราะว่​่าถู​ูกบริ​ิ หารโดยภาครั​ั ฐที่​่�ไม่​่มี​ี ความรู้​้�ในการบริ​ิหารจั​ัดการทางด้​้ านศิ​ิลปะ” กฤติ​ิยากล่​่าว หากในอนาคต หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุ งเทพฯ เปิ​ิ ดพื้​้ �นที่​่�ให้​้ กับั ความคิ​ิ ด สร้​้ างสรรค์​์ ม ากยิ่​่� ง ขึ้​้ น� เป็​็ นต้​้ นแบบของ การโอบรั​ั บ ศิ​ิ ล ปิ​ิ นไทยที่​่� เ กิ​ิ ด ใหม่​่ เ ป็​็ นจำำ� นวนมากใน แต่​่ละปี​ี ให้​้ พวกเขาได้​้ มองเห็​็นความเป็​็ นไปได้​้ ใหม่​่ๆ ใน การทำำ�งาน เมื่​่�อนั้​้�นวงการศิ​ิลปะคงจะเบ่​่งบานสวยงาม ประชาชนเองก็​็ได้​้ ชมผลงานคุ​ุณภาพ ที่​่�ช่​่วยยกระดั​ับ ภู​ูมิปัิ ั ญญา และจิ​ิตวิ​ิญญาณ ส่​่งผลให้​้ เกิ​ิดการขั​ับเคลื่​่�อน สั​ังคมไปอย่​่างยั่​่�งยื​ืน

“

”

เรามี​ีสิ​ิทธิ์​์�ที่​่�จะเรี​ียกร้​้องว่​่า หอศิ​ิลป์​์กรุ​ุงเทพฯ ควรจะจั​ัดนิ​ิทรรศการและ กิ​ิจกรรมที่​่�หลากหลายที่​่�ตอบสนองกั​ับ คนหลายกลุ่​่�ม - ธนาวิ​ิ โชติ​ิประดิ​ิษฐ -

14

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

孝 敬

ไม่ไปเช็งเม้งผิดไหม?

การเเสดงความกตัญญูในยุคเปลี่ยนผ่าน เรื่อง: ณิชาภา ขจรโกวิทย์ ภาพ: ภัสร์นรี ภิรมย์โชติสิริ

กลิ่​่� น ธู​ู ป และควั​ั น ที่​่� ล อยคลุ้​้�งใน อากาศยามเช้​้า พร้​้อมของไหว้​้ตาม ความเชื่​่�อมากมาย คื​ือสิ่​่�งที่​่�เรามั​ักจะ เห็​็นกั​ันเป็​็นภาพชิ​ินตาตามสุ​ุสานของ คนจี​ีน ช่​่วงเดื​ือนเมษายนของทุ​ุกปี​ี ชาวไทยเชื้​้ อ� สายจี​ี น ทราบกั​ัน ดี​ี ว่​่า เมื่​่�อถึ​ึงช่​่วงเวลานี้​้ จะต้​้ � องเตรี​ียมตั​ัวตื่​่�นเช้​้ า เพื่​่�อเดิ​ินทางไปยั​ังฮวงซุ้​้�ย หรื​ื อสุ​ุสานของ บรรพบุ​ุรุ​ุ ษ ที่​่� ล่​่ ว งลั​ับ ไปเเล้​้ ว และร่​่ ว ม เทศกาล “เช็​็ ง เม้​้ ง” (Ging Ming) หรื​ื อ “เทศกาลกวาดสุ​ุส าน” ซึ่​่� ง เป็​็ น หนึ่​่�ง ในมรดกทางวั​ัฒ นธรรมที่​่� จั​ับ ต้​้ อ ง ไม่​่ได้​้ ของจี​ีน เทศกาลเช็​็งเม้​้ งเป็​็ นเทศกาลใหญ่​่ ของชาวจี​ีนที่​่�สื​ืบทอดจากรุ่​่�นสู่​่�รุ่​่�นจวบจน ปั​ั จจุ​ุบันั โดยมี​ีความเป็​็ นมาที่​่�ยาวนาน กว่​่า 2,500 ปี​ี ชาวจี​ีนจะต้​้ องไปรวมตั​ัวกั​ัน

ที่​่�ฮวงซุ้​้�ยของตระกู​ูล เพื่​่�อทำำ�ความสะอาด และทำำ�พิ​ิธี​ีกราบไหว้​้ บรรพบุ​ุรุ​ุษที่​่�ได้​้ ล่​่วง ลั​ับไปแล้​้ ว รวมทั้​้�งแสดงความกตั​ัญญู​ูต่อ่ บรรพบุ​ุรุ​ุษด้​้ วยอาหารคาวหวาน โดยเชื่​่�อ ว่​่าเป็​็ นการส่​่งอาหารไปให้​้ บรรพบุ​ุรุ​ุษที่​่�อยู่​่� อี​ีกภพหนึ่​่ง� ในปั​ั จ จุ​ุ บั​ัน ที่​่� ค วามเชื่​่� อ ดั้​้�ง เดิ​ิ ม เริ่​่� ม มี​ี บ ทบาทต่​่ อ การดำำ� รงชี​ี วิ​ิ ต น้​้ อยลง คนรุ่​่� นใหม่​่จึ​ึงตั้​้�งคำำ�ถามถึ​ึงความจำำ�เป็​็ น ของการที่​่� ต้​้ อ งตื่​่� น แต่​่ เ ช้​้ า ตระเตรี​ี ย ม ข้​้ าวของสำำ�หรั​ับพิ​ิธีกี รรมไม่​่ให้​้ พร่​่อง รวมทั้​้�ง ใช้​้ เวลาเดิ​ินทางที่​่�บางครอบครั​ัวต้​้ องอยู่​่� บนถนนหลายชั่​่ว� โมง เพื่​่�อไปยั​ังสุ​ุสานของ บรรพบุ​ุรุ​ุษในต่​่างจั​ังหวั​ัด ยั​ังไม่​่รวมถึ​ึงการ ลางาน หยุ​ุดเรี​ี ยน หรื​ื อละทิ้​้ �งจากการทำำ� ธุ​ุรกิ​ิ จที่​่�อาจจะสร้​้างเงิ​ินจำำ�นวนไม่​่น้​้อย เพื่​่�อไปทำำ�พิ​ิธี​ีกรรมในเทศกาลเช็​็งเม้​้ ง

CULTURE เมื่​่�อยุ​ุคสมั​ัยเปลี่​่�ยนแปลง คนรุ่​่�นใหม่​่ เริ่​่� มมี​ีความคิ​ิดที่​่�เป็​็ นอิ​ิสระมากขึ้​้ �น การใช้​้ ชี​ี วิ​ิ ต ที่​่� ไ ม่​่ ยึ​ึ ดติ​ิ ด ในกรอบเดิ​ิ ม ๆ ทำำ� ให้​้ คนรุ่​่�นใหม่​่ส่ว่ นใหญ่​่มี​ีความเห็​็นเกี่​่�ยวกั​ับ การต้​้ องไปเช็​็ งเม้​้ งว่​่า ควรเกิ​ิ ดขึ้​้น� จาก ความสมั​ัครใจ ไม่​่ควรบั​ังคั​ับกั​ัน และไม่​่ จำำ�เป็​็ นจะต้​้ องแสดงความรั​ักหรื​ื อความ เคารพแก่​่บรรพบุ​ุรุ​ุษด้​้ วยการต้​้ องเดิ​ินทาง ไปกราบไหว้​้ ถึ​ึงสุ​ุสานแต่​่อย่​่างใด ธนกฤต ขจรโกวิ​ิทย์​์ วั​ัย 27 ปี​ี ผู้​้�ซึ่​่ง� จบปริ​ิ ญญาโทหมาดๆ และกำำ�ลังั เข้​้ า สู่​่�วั​ัยทำำ�งาน สร้​้างครอบครั​ัวอย่​่างเต็​็มตั​ัว มองว่​่า “หากเราต้​้ องการแสดงความรั​ัก ต่​่อ บรรพบุ​ุรุ​ุ ษ ไม่​่ เ ห็​็ น จะต้​้ อ งใช้​้ ค วาม ลำำ�บาก ตื่​่�นแต่​่เช้​้ า เตรี​ี ยมข้​้ าวเตรี​ี ยมของ เพื่​่�อพิ​ิสูจู น์​์ถึ​ึงความรั​ักที่​่�มี​ีต่​่อบรรพบุ​ุรุ​ุษ เลยก็​็ได้​้ เมื่​่�อก่​่อนเราเองก็​็เคยโดยบั​ังคั​ับ และรู้​้�สึ​ึกไม่​่เคยพอใจกั​ับสิ่​่�งที่​่�ตัวั เองต้​้ อง ทำำ�เลยด้​้ วยซ้ำำ �� จนวั​ันนี้​้ �เราเองก็​็พิสูิ จู น์​์แล้​้ ว ว่​่า ความรั​ักที่​่�มี​ีต่​่อบรรพบุ​ุรุ​ุษไม่​่จำำ�เป็​็ น ต้​้ องใช้​้ วิธีิ ีการกราบไหว้​้ เคารพเพี​ียงอย่​่าง เดี​ียว” ธนกฤตยั​ังเชื่​่�อว่​่า การที่​่�ใครคนใดคนหนึ่​่� ง ไม่​่ ไ ด้​้ เ ดิ​ิ น ทางไปร่​่ ว มเทศกาล เช็​็งเม้​้ ง ก็​็ไม่​่ควรที่​่�จะถู​ูกตี​ีตราว่​่าเป็​็ นคน ไม่​่กตั​ัญญู​ู หากแต่​่ความกตั​ัญญู​ูที่​่แ� ท้​้ จริ​ิง ควรเป็​็ นเรื่​่� องของการกระทำำ� หรื​ื อการ แสดงความเคารพในด้​้ านอื่​่� นมากกว่​่า “เมื่​่�อวั​ันที่​่�ลูกู ผมโตขึ้​้ �น ผมคงไม่​่บังั คั​ับให้​้ เขามาแสดงความรั​ัก ความกตั​ัญญู​ูต่​่อ บรรพบุ​ุรุ​ุ ษ เขาด้​้ ว ยการไปเชงเม้​้ ง แบบ ที่​่� ผมเคยโดน แต่​่ผมคงจะต้​้ องปลู​ูกฝั​ั ง ความกตั​ัญ ญู​ู ใ ห้​้ กั​ั บ เขาเหมื​ื อ นอย่​่ า ง ที่​่�พ่อ่ แม่​่ผมเคยทำำ�เช่​่นกั​ัน” เมื่​่�อมองย้​้ อนไปอะไรที่​่�ทำ�ำ ให้​้ เทศกาล อย่​่ า งเช็​็ ง เม้​้ งกลายเป็​็ น “มรดกทาง วั​ัฒนธรรมที่​่�จับั ต้​้ องไม่​่ได้​้ ของชาติ​ิ” อาจ เป็​็ นเพราะเทศกาลนี้​้ เ� ป็​็ นส่​่ ว นหนึ่​่� ง ใน ปรั​ั ช ญาของขงจื้​้ อ� ซึ่​่� ง เน้​้ น เรื่​่� อ งความ กตั​ัญญู​ู ตอกย้ำำ ��ให้​้ ทุกุ คนไม่​่ลื​ืมรากเหง้​้ า ของตั​ัวเอง สำำ�นึ​ึกถึ​ึงความยากลำำ�บาก ของบรรพบุ​ุรุ​ุษที่​่�เลี้​้ย� งดู​ูเรามา แม้​้ พวก ท่​่านเสี​ียไปแล้​้ ว แต่​่บุญ ุ คุ​ุณยังั คงอยู่​่� สมจิ​ิตต์​์ อาศั​ัยธรรม เป็​็ นหลานรุ่​่�น สุ​ุดท้​้ ายที่​่�ยังั สามารถจั​ัดแจงองค์​์ประกอบ ต่​่า งๆ ของพิ​ิ ธี​ี ไ ด้​้ อ ย่​่ า งถู​ูก ต้​้ อ งแม่​่ น ยำำ� เพี​ียงคนเดี​ียวในตระกู​ูล คำำ�ตอบของเขา ทำำ�ให้​้ มองเห็​็นถึ​ึงการให้​้ ความสำำ�คัญ ั ของ คำำ�ว่า่ กตั​ัญญู​ูกับั เทศกาลเช็​็งเม้​้ งได้​้ มากขึ้​้ �น เพราะในมุ​ุ ม มองของผู้​้�สู​ู ง อายุ​ุ แ ล้​้ ว เช็​็ ง เม้​้ งเป็​็ นสิ่​่� ง ที่​่� อ ยู่​่�คู่​่�กั​ั น มากั​ั บ ความ

กตั​ัญญู​ูมากกว่​่าสิ่​่�งอื่​่�นใด และคงยากที่​่� จะเปลี่​่�ยนแปลงมุ​ุมมองในเรื่​่� องนี้​้ �ได้​้ “สำ�คัญสิ ทุกคนใน ตระกูลก็ควรจะไปกันหมด ลูกหลานต้องรู้จักความ กตัญญู คนไม่กตัญญู ไม่มีวันเจริญ” - สมจิตต์ อาศัยธรรม -

ท่​่ามกลางความเชื่​่�อที่​่�สวนทางของ คนต่​่ า งวั​ั ย อำำ�พั​ั น เจริ​ิ ญ สุ​ุ ขล าภ หรื​ื อ อาเม้​้ ง ป.ปลา ผู้​้� คร่ำ�� � หวอด ในวงการงิ้​้ ว� เมื​ื อ งไทย และผู้​้�จั​ั ด การ ศู​ูนย์​์วัฒ ั นธรรมไทย-จี​ีน ให้​้ ความเห็​็นว่​่า สิ่​่� ง ที่​่� สำำ�คั​ั ญ ที่​่� สุ​ุ ด คื​ื อ ความเข้​้ าใจกั​ั น ภายในครอบครั​ัว “เพราะฉะนั้​้�นก็​็ขึ้​้�นอยู่​่�กั​ับ พ่​่อแม่​่ เป็​็นหน้​้าที่​่�ของ พ่​่อแม่​่ที่​่�จะสอนลู​ูกอย่​่างไร จะเน้​้นเรื่​่�องกตั​ัญญู​ูคุ​ุณธรรม ก็​็เป็​็นเรื่​่�องที่​่�ต้​้อง ปลู​ูกฝั​ังรุ่​่�นต่​่อรุ่​่�น” - อำ�พัน เจริญสุขลาภ -

อำำ�พั​ัน ยั​ัง กล่​่า วอี​ี กว่​่า “อยู่​่�ที่​่� แต่​่ล ะ บุ​ุ ค คลหรื​ื อ แต่​่ ล ะครอบครั​ั ว จะเข้​้ าใจ วั​ัฒนธรรมจี​ีนมากน้​้ อยแค่​่ไหน และอยาก ปฏิ​ิบัติั ิไหม เรื่​่� องแบบนี้​้ �มั​ันอยู่​่�ที่​่�ใจ ถ้​้ าใจ ไม่​่ได้​้ รู้​้�สึ​ึกกตั​ัญญู​ู ก็​็ไม่​่มี​ีประโยชน์​์” หากเทศกาลเช็​็งเม้​้ งจะค่​่อยๆ หายไป เพราะคนรุ่​่�นใหม่​่ เ องไม่​่ ไ ด้​้ เกิ​ิ ด ความ ผู​ูกพั​ันกั​ับบรรพบุ​ุรุ​ุษของตั​ัวเอง เพราะเขา ไม่​่รู้​้�จักั ไม่​่เคยเจอกั​ันด้​้ วยซ้ำำ �� พวกเขาก็​็ ไม่​่ผิ​ิด หรื​ื อรุ่​่�นอากง อาม่​่าที่​่�บังั คั​ับให้​้ เรา ไปเช็​็งเม้​้ ง เพราะพวกเขาล้​้ วนมี​ีความรั​ัก ที่​่�ดี​ีต่​่อบรรพบุ​ุรุ​ุษของตั​ัวเอง พวกเขาก็​็ ไม่​่ผิดิ เช่​่นกั​ัน ดั​ังนั้​้�นทุ​ุกคนก็​็ล้​้วนมี​ีเหตุ​ุผล ของตั​ัวเองด้​้ วยกั​ันทั้​้�งนั้​้�น “แต่​่สิ่​่�งสำำ�คัญ ั ที่​่� สุ​ุด เลยก็​็ คื​ือ พ่​่อ แม่​่ปั​ั จ จุ​ุบั​ัน เราต้​้ อ ง กตั​ัญ ญู​ู ห้​้ า มลื​ื ม รากเหง้​้ า ของตั​ัว เอง เป็​็ นอั​ันขาด” อาเม้​้ ง ป.ปลากล่​่าวสรุ​ุป เช่​่นเดี​ียวกั​ับทุ​ุกวั​ัฒนธรรมบนโลกที่​่� ต้​้ องเปลี่​่� ย นแปลงไปจากเดิ​ิ ม หรื​ื อ แม้​้ กระทั่​่�งเลื​ือนรางไปตามกระแสของ เวลาที่​่�เคลื่​่�อนไปข้​้ างหน้​้ าอย่​่างไม่​่หยุ​ุดยั้​้�ง ท้​้ ายที่​่�สุดุ ก็​็ควรขึ้​้ �นอยู่​่�กั​ับความคิ​ิดของคน ทั้​้�งสองรุ่​่� นที่​่�ต้​้องปรั​ับเปลี่​่�ยนมุ​ุมมองเพื่​่�อ อยู่​่�ร่​่วมกั​ัน รวมถึ​ึงสามารถนำำ�คุณค่ ุ า่ ของ วั​ัฒ นธรรม ประเพณี​ี มาใช้​้ ได้​้ อย่​่ า ง มี​ีความสุ​ุขได้​้

ECONOMY

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

เรื่อง: ธัชชัย พัฒนาประทีป ภาพ: iCare Seniors Home

บ้านพักคนชรา

ที่พักพิงผู้อ่อนล้ากับนโยบายภาครัฐที่ไร้เรี่ยวแรง

แผนการเกษี​ี ย ณอายุ​ุ เ ป็​็ น สิ่​่� ง ที่​่� สำำ�คัญ ั มากในสั​ังคมไทย ซึ่​่�งปั​ัจจุบัุ นั มี​ี จำำ�นวนผู้​้�สู​ูงอายุ​ุสู​ูงขึ้​้�นเรื่​่�อยๆ ข้​้อมู​ูล จากสำำ�นั​ักงานสถิ​ิติ​ิแห่​่งชาติ​ิปี​ี 2561 ระบุ​ุ ว่​่ า ประเทศไทยมี​ี ปร ะชากร ผู้​้�สู​ูงอายุ​ุ (อายุ​ุ 60 ปี​ีขึ้​้�นไป) มากถึ​ึง ร้​้ อ ยละ 17 ของประชากรทั้​้� ง หมด ในขณะที่​่� มี​ี เ ด็​็ ก อายุ​ุ ไ ม่​่ ถึ​ึ ง 16 ปี​ี บริ​ิบูรณ์ ู คิ์ ดิ เป็​็นร้​้อยละ 34 ของประชากร ทั้​้�งหมด หมายความว่​่ามี​ีประชากรที่​่� ไม่​่ ใ ช่​่ วั​ั ย ทำำ� งานคิ​ิ ด เป็​็ น ร้​้ อ ยละ 51 ดั​ังนั้​้�นประชากรที่​่�สามารถหาเลี้​้ย� งชี​ีพ เองได้​้จะต้​้องดู​ูแลประชากรกลุ่​่�มนี้​้�คิ​ิด เป็​็นอั​ัตราส่​่วนหนึ่​่�งต่​่อหนึ่​่�งเลยที​ีเดี​ียว ปั​ั จจุ​ุบันั คนรุ่​่� นใหม่​่บางส่​่วนตระหนั​ัก ถึ​ึงปั​ั ญหาที่​่�จะเกิ​ิดขึ้​้ �นเมื่​่�อตนเองแก่​่ตัวั ลง จิ​ิ รพั​ั ฒน์​์ ตั้​้� ง อิ​ิ ท ธิ​ิ พ ลากร นิ​ิ สิ​ิ ต ชั้​้�นปี​ี ที่​่�สาม จุ​ุฬาลงกรณ์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัย เล่​่าว่​่า “เคยคิ​ิดถึ​ึงการอยู่​่�บ้​้านพั​ักคนชรา เมื่​่�อเราแก่​่ เพราะว่​่าถ้​้ าวั​ันหนึ่​่�งเรามี​ีลูกู เราคงไม่​่ได้​้ อยากให้​้ เขามาเลี้​้ �ยงดู​ูเรา รู้​้�สึ​ึก ว่​่าเขาควรจะได้​้ ใช้​้ ชี​ีวิ​ิตของเขา”

+ การเก็​็บเงิ​ิน “นิ​ิ สิ​ิต นั​ัก ศึ​ึกษา” สำำ�รวจค่​่าใช้​้ จ่​่าย เบื้​้อ� งต้​้ นสำำ�หรั​ั บบ้​้ านพั​ักคนชราทั้​้�งของ รั​ัฐบาลและเอกชนพบว่​่า บ้​้ านพั​ักคนชรา ของรั​ั ฐ มี​ี ค่​่ า ใช้​้ จ่​่ า ยต่​่ า งกั​ับ เอกชนเป็​็ น อย่​่างมาก ทว่​่าจำำ�นวนบ้​้ านพั​ักคนชรา ของรั​ัฐอาจไม่​่พอต่​่อความต้​้ องการของ ประชาชน รายงานล่​่าสุ​ุดจากบ้​้ านบางแค เมื่​่�อปี​ี 2561 ระบุ​ุว่​่า ผู้​้�ที่​่�ประสงค์​์เข้​้ ารั​ับ บริ​ิการจะต้​้ องจองล่​่วงหน้​้ าหนึ่​่ง� ปี​ี เนื่​่�องจาก มี​ีผู้​้� จองเต็​็มแล้​้ ว ดั​ังนั้​้�นบ้​้ านพั​ักคนชรา ของเอกชนจึ​ึงเป็​็ นตั​ัวเลื​ือกที่​่�น่า่ สนใจ แต่​่ ห ากต้​้ อ งการอาศั​ัย ในบ้​้ า นพั​ัก คนชราเอกชนจะต้​้ องใช้​้ เงิ​ินอย่​่างน้​้ อย 4.8 ล้​้ านบาทสำำ�หรั​ับ 20 ปี​ี เมื่​่�อคำำ�นวณ

เป็​็ นเงิ​ินเก็​็บที่​่�คนไทยจะต้​้ องเก็​็บตั้​้�งแต่​่ อายุ​ุ 22 ปี​ี (อิ​ิ ง จากอายุ​ุห ลั​ัง เรี​ี ย นจบ ปริ​ิ ญญาตรี​ี ) จะมี​ีมากถึ​ึง 11,000 บาท ต่​่อเดื​ือน เมื่​่�อเที​ียบกั​ับรายได้​้ ขั้​้ �นต่ำำ��ของ นั​ัก ศึ​ึกษาที่​่� จ บป.ตรี​ี คื​ื อ 15,000 บาท เท่​่ากั​ับว่​่าจะสามารถใช้​้ เงิ​ินต่​่อเดื​ือนได้​้ แค่​่ 4,000 บาทเท่​่านั้​้�น

+ การสนั​ับสนุ​ุนจากรั​ัฐ อยวั​ั ต อิ​ิ ศ รางกู​ู ร ณ อยุ​ุ ธ ยา เจ้​้ าหน้​้ าที่​่�บ้​้านพั​ักคนชราเอกชน iCare Seniors Home กล่​่าวถึ​ึงปรากฏการณ์​์ดังั กล่​่าวว่​่า “ไม่​่แปลกใจที่​่�คนไทยมองว่​่า บ้​้ านพั​ักคนชราเอกชนมี​ีราคาสู​ูง แต่​่เรามี​ี บริ​ิ การที่​่�ครอบคลุ​ุมทั้​้�งกิ​ิจกรรมและการ ดู​ูแลมากกว่​่าบ้​้ านพั​ักคนชราของรั​ัฐ” อยวั​ัตกล่​่าวเสริ​ิมว่​่า ”ในฐานะหนึ่​่ง� ใน ผู้​้�ให้​้ บริ​ิ การบ้​้ านพั​ักคนชรา คิ​ิดว่​่าปั​ั ญหา เรื่​่� อ งบ้​้ านพั​ั ก คนชราเอกชนแพงจ่​่ า ย ไม่​่ไหว รั​ัฐควรเข้​้ ามาช่​่วย เพราะคนไทย จ่​่ายภาษี​ีมาตลอด ยั​ังไงเราก็​็ต้​้องได้​้ อะไร กลั​ับมาจากภาษี​ีบ้​้าง นอกจากเงิ​ินเดื​ือนละ 3,000 บาท ซึ่​่ง� มั​ันก็​็ไม่​่พอ ประเทศอื่​่�นๆ ที่​่�เห็​็นปั​ั ญหาคนชรา รั​ัฐบาลเขามี​ีนโยบาย เพื่​่�อช่​่วยเหลื​ือเยอะกว่​่านี้​้ �ทั้​้�งการวางแผน และการสนั​ับสนุ​ุนด้​้ านเงิ​ิน” เช่​่นเดี​ียวกั​ับ ศุ​ุขสิ​ิทธิ์​์� ทวี​ีผล อายุ​ุ 31 ปี​ี เจ้​้ าของคลิ​ินิ​ิคกายภาพบำำ�บัดั และ ความงามที่​่�มองว่​่าการช่​่วยเหลื​ือของรั​ัฐ ในเรื่​่�องการเกษี​ียณอายุ​ุของไทยมี​ีไม่​่มาก พอ “ตลอดการวางแผนการเงิ​ินของเรา ไม่​่เคยมี​ีรั​ัฐเข้​้ ามาเกี่​่�ยวข้​้ อง คิ​ิดแต่​่ว่​่าจะ พึ่​่ง� พาตั​ัวเอง เพราะเราไม่​่มั่​่น� ใจว่​่ารั​ัฐจะ เอาเงิ​ินจากไหนมาสนั​ับสนุ​ุนเรา แล้​้ วก็​็ ไม่​่เห็​็นว่​่ารั​ัฐจะมี​ีแผนแม่​่บทอะไรที่​่�เกี่​่�ยว กั​ับคนแก่​่ ทุ​ุกวั​ันนี้​้ �มี​ีแค่​่เบี้​้ �ยเลี้​้ �ยง 3,000 บาท ซึ่​่ง� ไม่​่พออยู่​่�แล้​้ ว เราเอาเงิ​ินส่​่วนนี้​้ �ให้​้ คนที่​่� ต้​้ องใช้​้ จริ​ิ งๆ แล้​้ วเลื​ือกพึ่​่ง� ตั​ัวเองดี​ีกว่​่า”

+ กรณี​ีต่​่างประเทศ

Thai USA Group; Consulting, Accounting & Taxes Planing องค์​์กร ของคนไทยที่​่� ใ ห้​้ ค วามช่​่ ว ยเหลื​ื อ และ ให้​้ การปรึ​ึกษาแผนภาษี​ี ในสหรั​ัฐอเมริ​ิ กา ให้​้ ข้​้อมู​ูลแก่​่ “นิ​ิสิติ นั​ักศึ​ึกษา” ว่​่า ที่​่�สหรั​ัฐอเมริ​ิ กา หน่​่วยงานจั​ัดเก็​็บภาษี​ี จะเป็​็ น ผู้​้�ดู​ูแลเรื่​่�องการจ่​่ายภาษี​ีและให้​้ คำ�ำ ปรึ​ึกษา เกี่​่�ยวกั​ับแผนการเกษี​ี ยณของประชาชน โดยหน่​่ ว ยงานดั​ั ง กล่​่ า วได้​้ รวบรวม รู​ูปแบบแผนการเกษี​ียณหลากหลายแผน ให้​้ ประชาชนได้​้ ศึ​ึกษาบนเว็​็บไซต์​์ ฝรั่​่�งเศสก็​็เป็​็ นประเทศที่​่�มี​ีสวั​ัสดิ​ิการ ช่​่ ว ยเหลื​ื อ ชี​ี วิ​ิ ต วั​ั ย เกษี​ี ย ณสำำ� หรั​ั บ ทั้​้�ง พลเมื​ื อ งฝรั่​่� ง เศสและชาวต่​่ า งชาติ​ิ ที่​่�มาอาศั​ัย เด่​่นดวง ทองสมบุ​ุญ เจ้​้ าของ ร้​้านอาหารในฝรั่​่�งเศสวั​ัย 44 ปี​ี เล่​่าถึ​ึง ส วั​ั ส ดิ​ิ ก า ร ข อ ง รั​ั ฐ ใ น ฝรั่​่� ง เ ศ ส ว่​่ า “การรั​ั ก ษาพยาบาลรั​ั ฐ จะออกให้​้ เ รา ร้​้อยละ 70 เมื่​่�อรวมกั​ับประกั​ัน เท่​่ากั​ับว่​่า เราจะไม่​่ต้​้องจ่​่ายค่​่ารั​ักษาพยาบาลเลย”

15

เธอยั​ังเสริ​ิ มว่​่า “เมื่​่�อเราแก่​่ บ้​้ านพั​ัก คนชราเองก็​็ ไ ด้​้ รั​ั บ การสนั​ั บ สนุ​ุ น จาก ท้​้ องถิ่​่น� ทุ​ุกพื้​้ �นที่​่� คนแก่​่ที่​่ไ� ม่​่มีคี รอบครั​ัวจึ​ึง ไม่​่ได้​้ ใช้​้ ชี​ีวิ​ิตลำำ�บากเลยแม้​้ แต่​่นิ​ิดเดี​ียว แต่​่ มั​ั น ก็​็ ต้​้ องแลกมาด้​้ วยภาษี​ี ที่​่� จ่​่ า ย ค่​่อนข้​้ างหนั​ักแต่​่คุ้​้� มค่​่า เพราะเราสามารถ ฝากแผนการเงิ​ินในชี​ีวิ​ิตไว้​้ กับั รั​ัฐได้​้ ” นอกจากนี้​้ �ยั​ังมี​ีตัวั อย่​่างจากญี่​่�ปุ่​่� นซึ่​่ง� มี​ีอัตั ราส่​่วนของประชากรผู้​้�สู​ูงอายุ​ุมาก ที่​่�สุดุ ในโลก โดยคิ​ิดเป็​็ นร้​้อยละ 27 ของ ประชากรทั้​้�งประเทศ วิ​ิน พรหมแพทย์​์ นั​ักธุ​ุรกิ​ิจเจ้​้ าของเฟซบุ๊​๊�กแฟนเพจ Invest Like A Pro เขี​ียนเล่​่านโยบายช่​่วยคนชรา ของรั​ั ฐ ไว้​้ ว่​่ า จากการคาดการณ์​์ ว่​่ า จำำ�นวนคนชราในญี่​่� ปุ่​่� นจะสู​ูงขึ้​้น� เรื่​่� อยๆ จนถึ​ึงร้​้ อยละ 40 ของประชากรทั้​้�ง ประเทศ บริ​ิ ษั​ัทเอกชนหลายแห่​่งจึ​ึงเริ่​่� ม โครงการบ้​้ านพั​ั ก คนชราเพื่​่� อ รองรั​ั บ จำำ�นวนคนชราที่​่�มากขึ้​้ �น โดยค่​่าใช้​้ จ่า่ ยอยู่​่� ที่​่�ประมาณ 30,000 บาทต่​่อเดื​ือนอย่​่างไร ก็​็ตามรั​ัฐบาลมองว่​่าคนชราเป็​็ นผู้​้�ที่​่�ไม่​่มี​ี รายได้​้ เป็​็ นของตั​ั ว เองจึ​ึงมี​ี น โยบาย สนั​ับสนุ​ุนเงิ​ินร้​้อยละ 40 ของค่​่าใช้​้ จ่า่ ยจริ​ิง เมื่​่�อมองกลั​ับมาที่​่�สังั คมไทยซึ่​่ง� กำำ�ลังั ก้​้ าวเข้​้ าสู่​่�สั​ังคมสู​ูงอายุ​ุโดยสมบู​ูรณ์​์ โดย คาดการณ์​์ว่า่ จะมี​ีอัตั ราส่​่วนผู้​้�สู​ูงอายุ​ุมาก ถึ​ึงร้​้อยละ 31.28 ของประชากรทั้​้ �งหมด หรื​ื อ 20.42 ล้​้ านคน ภายในเวลา 20 ปี​ี เป็​็ นที่​่�น่า่ สนใจว่​่ารั​ัฐบาลไทยจะมี​ีนโยบาย ในการช่​่ ว ยเหลื​ื อ ภาระทางการเงิ​ิ น ของผู้​้�สู​ูงอายุ​ุที่​่�ไม่​่สามารถหาเลี้​้ �ยงชี​ีพเอง ได้​้ อย่​่างไร หรื​ื อจะปล่​่อยให้​้ เป็​็ นความ รั​ับผิ​ิดชอบของประชาชนที่​่�ต้​้องวางแผน การเกษี​ี ยณและพึ่​่ง� พาลู​ูกหลานต่​่อไป

ค่าใช้จ่ายสำ�หรับบ้านพักคนชรา

เงินออมต่อเดือนสำ�หรับบ้านพัก คนชราเอกชนและค่ารักษาพยาบาลรวม

7

ล้านบาท

16

TRAVEL

ฉบั​ับที่​่� 2 ปี​ีการศึ​ึกษา 2563

บ้านแม่กำ�ปอง ชุมชนที่ยืนหยัดได้ด้วยตัวเอง เรื่อง: ณฐบงกช ชยรักษ์ ภาพ: ศุภกานต์ ผดุ​ุงใจ

เเสงเเดดยามสายส่​่ อ งกระทบ บ้​้ า นเรื​ือนริ​ิ ม สองข้​้ า งทางถนนที่​่� ทอดยาว ไร้​้รีสี อร์​์ตและตึ​ึกสู​ูงทั​ันสมั​ัย เหมื​ือนหลายดอยที่​่�เคยผ่​่านตา ทั้​้�งยั​ัง ห้​้อมล้​้อมไปด้​้วยหุ​ุบเขาเขี​ียวขจี​ี เคี​ียง เ สี​ี ย ง ลำำ�ธ า รขั​ั บ กล่​่ อ ม ถึ​ึ ง แ ล้​้ ว “ แ ม่​่ กำำ�ป อ ง ” ห มู่​่�บ้​้ า น บ น พื้​้� น ที่​่� กิ่​่�งอำำ�เภอแม่​่ออน จั​ังหวั​ัดเชี​ียงใหม่​่ “นิ​ิสิ​ิตนั​ักศึ​ึกษา” มุ่​่�งสู่​่�ร้​้าน “ชมนก ชมไม้​้ ” ร้​้ านกาแฟเก่​่ า แก่​่ ข องหมู่​่�บ้​้ า น แม่​่กำำ�ปอง ห้​้ องคั่​่�วกาแฟเล็​็กๆ ส่​่งกลิ่​่�น หอมอบอวลไปทั่​่�ว เสี​ียงสรรพสั​ัตว์​์ขับั ร้​้อง เป็​็ นเสน่​่ ห์​์ ที่​่� ห าไม่​่ ไ ด้​้ จ ากร้​้ านกาแฟใน ตั​ัวเมื​ือง เราพบกั​ับ ศุ​ุภฤกษ์​์ กรรณกุ​ุลสุ​ุนทร หรื​ื อ หนึ่​่�ง เจ้​้ าของร้​้าน หนุ่​่�มใหญ่​่ ท่​่ า นนี้​้ ห� นี​ี ค วามวุ่​่�นวายจากตั​ั ว เมื​ื อ ง เชี​ียงใหม่​่มาใช้​้ ชีวิี ติ เกษตรกรที่​่�เเม่​่กำำ�ปอง ร่​่วมสิ​ิบปี​ี แล้​้ ว เพี​ียงเพราะหลงเสน่​่ห์​์ของ หมู่​่�บ้​้านเเห่​่งนี้​้ � ศุ​ุภฤกษ์​์ เล่​่าว่​่า คนที่​่�นี่​่�ทำำ�เกษตรกรรม จนสามารถพึ่​่ง� พาตนเองได้​้ ด้​้ วยการปลู​ูก ต้​้ นเมี่​่�ยง หรื​ื อที่​่�คนทั่​่�วไปเรี​ี ยกกั​ันว่​่าต้​้ นชา เเซมไปกั​ับ ป่​่ าธรรมชาติ​ิ โดยใบเมี่​่� ย ง สามารถนำำ�ไปใช้​้ ประโยชน์​์ได้​้ หลายอย่​่าง เช่​่น สมุ​ุนไพรเพื่​่�อรั​ักษาโรค หมอนใบชา สำำ�หรั​ับดู​ูดกลิ่​่�นอั​ับชื้​้ �น หรื​ืออาหารพื้​้ �นเมื​ือง รสชาติ​ิเข้​้ มข้​้ นอย่​่าง “ยำำ�ใบเมี่​่�ยง” เป็​็ นต้​้ น “เมื่​่�อเราเป็​็นผู้​้�ปลู​ูก ก็​็ควรทำำ�แบบครบวงจร เพราะถ้​้าขาย ให้​้แค่​่พ่​่อค้​้าคนกลาง เราก็​็คงอยู่​่�ไม่​่ได้​้” - ศุ​ุภฤกษ์​์ กรรณกุ​ุลสุ​ุนทร -

นอกจากนี้​้ ค� นในหมู่​่�บ้​้ า นยั​ัง มี​ี ก าร ปลู​ูกกาแฟพั​ันธุ์​์�อาราบิ​ิก้​้าด้​้ วยวิ​ิธี​ีปลู​ูกพื​ืช แบบผสมผสาน โดยฤดู​ูก ารเก็​็ บ เกี่​่� ย ว กาแฟอยู่​่�ในช่​่วงพฤศจิ​ิกายนถึ​ึงธั​ันวาคม ของทุ​ุ ก ปี​ี เมื่​่� อ เก็​็ บ เกี่​่� ย วผลผลิ​ิ ต แล้​้ ว บ้​้ างก็​็นำำ�เมล็​็ดกาแฟสี​ีแดงก่ำำ��ไปชั่​่�งกิ​ิโล ขาย บ้​้ างนำำ�ไปแปรรู​ูปเพื่​่�อส่​่งออกไปยั​ังที่​่� ต่​่างๆ เป็​็ นการสร้​้างรายได้​้ กลั​ับสู่​่�ชุ​ุมชน

เช้​้ าวั​ันต่​่อมา เราเดิ​ินตาม ไกรสิ​ิน นิ​ิพาพั​ันธ์​์ หรื​ื อ สิ​ิ น ผู้​้�นำำ�ทางท้​้ องถิ่​่� น เข้​้ าไปสำำ�รวจป่​่ า ยิ่​่ง� เดิ​ินลึ​ึกเข้​้ าไป อากาศ ก็​็เย็​็นเเละชื้​้ �นมากขึ้​้ �น เสี​ียงนกเเละเเมลง ดั​ังกั​ังวาน จากไม้​้ ต้​้นเล็​็กก็​็เริ่​่� มสู​ูงใหญ่​่ขึ้​้ �น ทั้​้�งไผ่​่ ต้​้ นกล้​้ วย ไม้​้ ป่​่า รวมถึ​ึงไม้​้ หอม “ที่​่� เ ขาเอาไปใช้​้ ในงานศพในหลวง” ไกรสิ​ินฝานพร้​้อมส่​่งให้​้ พวกเราผลั​ัดกั​ันดม “ต้​้นไผ่​่ ต้​้นกล้​้วย หน่​่อไม้​้ ชาวบ้​้านชอบเอาไปทำำ� อาหาร ต้​้นตะไคร้​้ป่​่าก็​็เอา มาทำำ�ยากั​ันยุ​ุง หรื​ือไม้​้ฮวก ก็​็เอาไปทำำ�รั้​้�วบ้​้านได้​้” - ไกรสิ​ิน นิ​ิพาพั​ันธ์​์ -

ไกรสิ​ินเล่​่าว่​่าป่​่ าแห่​่งนี้​้ �เปรี​ี ยบเสมื​ือน แหล่​่ ง หล่​่ อ เลี้​้ ย� งชี​ี วิ​ิ ต ของชาวบ้​้ าน แม่​่ กำำ� ปอง ที่​่� ช าวบ้​้ านสามารถใช้​้ ประโยชน์​์ได้​้ นานั​ัปการ น้ำำ ��ที่​่�ใช้​้ ดื่​่ม� ใช้​้ อาบ ก็​็มีต้ี ้ นสายมาจากที่​่�นี่​่� ตาน้ำำ ��ผุ​ุดมาจากดิ​ิน ตามธรรมชาติ​ิ เก็​็บไว้​้ ในแอ่​่งน้ำำ ��ขนาดใหญ่​่ ใต้​้ ร่​่ ม เงาของ “ต้​้ นตายาย” ต้​้ นไม้​้ ขนาดใหญ่​่กว่​่าสามสิ​ิบคนโอบสองต้​้ นซึ่​่ง� ตระหง่​่านอยู่​่�กลางป่​่ า ชาวบ้​้ านนั​ับถื​ื อ ต้​้ นไม้​้ นี้​้ �ดั​ังญาติ​ิผู้​้� ใหญ่​่ของเเม่​่กำำ�ปอง เช้​้ าวั​ันสุ​ุดท้​้ ายที่​่�เเม่​่กำำ�ปอง เสี​ียงฟ้​้า คร่ำ�� �ครวญกั​ังวานทั่​่�วทั้​้�งป่​่ า พวกเราถื​ือร่​่ม คนละคั​ันฝ่​่าลมเเรงซั​ัดผ่​่าน มุ่​่�งหน้​้ าสู่​่�บ้​้าน ของ ธี​ีรเมศวร์​์ ขจรพั​ัฒนาภิ​ิรมย์​์ หรื​ือที่​่� ชาวบ้​้ านเรี​ียกกั​ันว่​่า พ่​่อหลวงพรหมมิ​ินทร์​์ (พ่​่อหลวงภาษาเหนื​ือแปลว่​่า ผู้​้�ใหญ่​่บ้​้าน) ผู้​้� เป็​็ นเสมื​ื อ นเสาหลั​ัก ของแม่​่ กำ�ำ ปอง ปั​ั จจุ​ุบันั พ่​่อหลวงดำำ�รงตำำ�แหน่​่งประธาน เครื​ื อข่​่ายการท่​่องเที่​่�ยวชุ​ุมชน พ่​่อ หลวงเล่​่า ว่​่า แม่​่กำำ� ปองมี​ี ต้​้ น ทุ​ุน อยู่​่�สามอย่​่าง คื​ือธรรมชาติ​ิ วิ​ิถี​ีชี​ีวิ​ิต และ วั​ัฒนธรรมที่​่�ควรพั​ัฒนา ควบคู่​่�ไปกั​ับการ อนุ​ุรั​ักษ์​์ โดยหาช่​่องทางทำำ�ให้​้ ต้​้นทุ​ุนที่​่�มี​ี เกิ​ิดความยั่​่�งยื​ืน เ ริ่​่� ม ตั้​้�ง แ ต่​่ ปี​ี 2 5 5 9 ห มู่​่�บ้​้ า น แม่​่ กำำ� ปองมี​ี น โยบายอย่​่ า งชั​ั ด เจนว่​่ า “ห้​้ า มบุ​ุค คลภายนอกเข้​้ า มาประกอบ ธุ​ุรกิ​ิจ” เพื่​่�อเปิ​ิ ดพื้​้ �นที่​่�ทำำ�กินิ ให้​้ กับั ชาวบ้​้ าน

ร้านค้าและบ้านเรือนเต็มสองข้างทางของถนนหมู่บ้านแม่กำ�ปอง

ซึ่​่ง� ในขณะนี้​้ �การท่​่องเที่​่�ยวถื​ือเป็​็ นรายได้​้ หลั​ักของหมู่​่�บ้​้าน โดยตั​ัวเขาเองใช้​้ เวลา สร้​้างความเข้​้ าใจกั​ับชาวบ้​้ านถึ​ึงสี่​่�ปี​ีใน การเตรี​ี ย มหมู่​่�บ้​้ า นเพื่​่� อ เปลี่​่� ย นให้​้ เ ป็​็ น แหล่​่ ง ท่​่ อ งเที่​่� ย ว ด้​้ ว ยการอธิ​ิ บ ายกั​ั บ ชาวบ้​้านว่​่า บ้​้านพั​ักหรื​ือโฮมสเตย์​์คือื ต้​้นทุ​ุน ที่​่�เรามี​ีอยู่​่�แล้​้ ว หากเปิ​ิ ดให้​้ นักั ท่​่องเที่​่�ยว สามารถเข้​้ ามาพั​ักชั่​่ว� คราว จะสร้​้างรายได้​้ อย่​่างยั่​่�งยื​ืน เพราะเป็​็ นสิ่​่�งที่​่�นักั ท่​่องเที่​่�ยว ซื้​้ �อแล้​้ วเอาไปไม่​่ได้​้ ในขณะเดี​ียวกั​ันก็​็ยังั ให้​้ คนในหมู่​่�บ้​้าน รั​ักษาอาชี​ีพดั้​้�งเดิ​ิมอย่​่างการทำำ�เมี่​่�ยงและ กาแฟควบคู่​่�ไป เพราะหากวั​ันหนึ่​่ง� ที่​่�เกิ​ิด เหตุ​ุสุดุ วิ​ิสัยั ขาดนั​ักท่​่องเที่​่�ยว ก็​็ยังั คงมี​ี รายได้​้ ต่อ่ ไป

พ่​่อ หลวงยั​ัง เสริ​ิ ม ให้​้ ว่​่า ปั​ั จ จุ​ุบั​ัน คน รุ่​่�นใหม่​่ที่​่�เป็​็ นลู​ูกหลานของคนในหมู่​่�บ้​้าน เลื​ือกกลั​ับมาพั​ัฒนาบ้​้ านเกิ​ิ ด เพราะที่​่� “บ้​้ าน” มี​ี ช่​่ อ งทางการหาเลี้​้ ย� งชี​ี พ ที่​่� ทำำ�ให้​้ พึ่ง่� พาตั​ัวเองได้​้ มี​ีอิ​ิสระ ไม่​่ต้​้องอยู่​่� ใต้​้ กฎเกณฑ์​์ ข องบริ​ิ ษั​ั ท สร้​้ างความ สบายใจมากกว่​่ า การทำำ� งานไกลใน ตั​ัวเมื​ือง ด้​้ ว ยนโยบายพึ่​่� ง พาตนเอง ทำำ� ให้​้ ปั​ั จจุ​ุ บั​ั น หมู่​่�บ้​้ านแม่​่ กำำ� ปองมี​ี ก องทุ​ุ น สวั​ัส ดิ​ิ ก ารด้​้ า นการศึ​ึกษา การรั​ั ก ษา พยาบาล รวมถึ​ึงเป็​็ นแหล่​่งเงิ​ินทุ​ุนให้​้ กับั คนในชุ​ุมชน “กั​ัลยาณมิ​ิตรถื​ือเป็​็ นปั​ั จจั​ัยหนึ่​่�งแห่​่ง ความสำำ�เร็​็ จ เราต้​้ องใช้​้ แรงร่​่ วมมื​ือของ ทุ​ุกคน ชุ​ุมชนถึ​ึงจะอยู่​่�ได้​้ ” พ่​่อหลวงกล่​่าว “เมือ ่ พัฒนาและอนุรก ั ษ์แล้ว ทิ้​้ �งท้​้ าย ผมเติมลงไปอีกอย่างคือ ความร่​่ วมมื​ื อ ความรั​ั ก เเละ ‘ทายาทคืนถิ่น’ อย่าง ความห่​่วงใยของชาวบ้​้ านต่​่อเเม่​่กำำ�ปอง ร้านข้าวซอยกลอยใจ มี​ีความแน่​่นแฟ้​้นจนนั​ักท่​่องเที่​่�ยวอย่​่าง ร้านไส้อั่วแม่นิ่ม และอีก พวกเราสั​ัมผั​ัสได้​้ อี​ีกทั้​้�งการส่​่งต่​่อองค์​์ หลายๆ ร้าน เมื่อลูกหลาน ความรู้​้�ท้​้องถิ่​่�นสู่​่�กั​ันและกั​ัน และการอยู่​่� เรียนจบปริญญา อาศั​ัยคู่​่�กั​ับธรรมชาติ​ิอย่​่างเกื้​้อ� กู​ูล ล้​้ วน ก็กลับมาทำ�งานที่นี่” เป็​็ นมนต์​์ เ สน่​่ ห์​์ ที่​่� ทำำ� ให้​้ รู้​้�สึ​ึ กว่​่ า หากมี​ี - ธี​ีรเมศวร์​์ ขจรพั​ัฒนาภิ​ิรมย์​์ - โอกาสก็​็ พ ร้​้ อมกลั​ับ มายั​ั ง ดิ​ิ น แดนอั​ั น อบอุ่​่�นบนดอยสู​ูงแห่​่งนี้​้ �ทุ​ุกเมื่​่�อ