Muziekwereld 3, 2016

jaargang 97

nummer 3 - 2016

Het digitale tijdperk - Digitaal lesgeven - Internet, wat moet je ermee?

- Wat voor websites en apps zijn er eigenlijk voor muzikanten?

vakbond voor musici en acteurs

Internetspecial: practise what you preach…

Redactioneel

Toen wij als redactie de specials van dit jaar bespraken, kwamen naast een Belastingspecial (al jaren vaste prik, begin van het jaar) automatisch internet en internetexploitatie ter sprake. Met enige twijfel: schrijven we daar niet al voldoende over? En daarnaast: is een fysiek blad het medium voor wijsheden over het internet? (Een zekere tegenspraak dreigt…)

Papier is voor achtergrond, digitaal is voor kort nieuws luidt de stelregel. En ook al schrijven wij vaker over ontwikkelingen in het digitale domein (de artikelen over auteursrecht van Bjorn Schipper en ondergetekende handelen in 70% van de gevallen over hyperlinks, spotify, modernisering van online-wetgeving en wat dies meer zij), een special kan de moeite waard zijn; voor overzicht en achtergrond.

Aan de lezer dus de vraag of wij de juiste keuze maakten; veel aandacht voor internetexploitatie te midden van subsidieperikelen, het auteurs- en naburig recht en de gebruikelijke rubrieken.

Gitarist Edo Righini, hoofd van de online-afdeling van het Amsterdams Conservatorium over de succesvolle online-muzieklessen die inmiddels wereldwijd worden geconsumeerd.

The Big Disruptor, Internet, wat moet je ermee? Een beschrijving van de voor- en nadelen van de huidige internetkanalen en applicaties.

“Analoog is echt geweest, we leven in het digitale tijdperk”, aldus Denis Doeland tijdens de presentatie geor-

ganiseerd door het bestuur van DDJF. Een pleidooi voor digitale muziekexploitatie.

U kunt het lezen op ouderwets papier, maar ook online: meer en meer zullen wij de artikelen van de Muziekwereld ook online plaatsen (op de Ntb-website en op www.muziekwereld.nl), als naslagwerk en als voorpublicatie. Cd-recensies plaatsen wij in aanloop naar de nieuwe Muziekwereld wekelijks online. Practice what you preach, zo mag men zeggen.

Volg de Ntb en VCTN daarom ook op Twitter en online.

En volg de uitbreidingen die wij de komende maanden ook digitaal op website en sociale media in onze service en voorlichting zullen maken.

Wat voor musici geldt, geldt voor de Ntb en VCTN: zichtbaarheid online is key.

Maar ook: de mens zelf blijft analoog; er zal altijd ruimte zijn voor papier, zoals er ruimte zal zijn voor vinyl, voor cd’s en voor live-muziek.

Gelukkig maar.

colofon

Redactie: Erwin Angad-Gaur (hoofdredacteur) Ruud Zinzen (eindredacteur) Anita Verheggen

Muziekwereld is het blad van de Ntb, vakbond voor musici en acteurs Keizersgracht 317 1016 EE Amsterdam T : 020 – 620 3131 F : 020 – 620 2508 E : info@ntb.nl I : www.ntb.nl

Erwin Angad-Gaur Secretaris Ntb en VCTN

Met medewerking van: Jeroen Akkermans, Mark Gerrits, Stan Rijven, Bjorn Schipper, Cees Schrama, rakenDra Smit, Jimmy Tigges, Eloy Veldhuijzen en Bart Wirtz vakbond voor musici en acteurs

De Ntb is op werkdagen telefonisch bereikbaar tussen 12:00 en 17:00 uur. U kunt uw vragen en andere zaken ook per fax of email aan ons voorleggen. omslag: Minyesho foto: Minke Faber De zanger op de cover van de vorige Muziekwereld is Joshua Baumgarten

Illustraties Robert Swart Fotografie: Minke Faber Basisvormgeving / Lay-out: Robert Swart Drukwerk Senefelder Misset, Doetinchem

Inhoud

Muziekwereld nr. 3 – 2016

kort nieuws

EHBO

4 Wat speelt er?

6

31 Websites en apps voor muzikanten

column Stan Rijven 33 Ritmundo - Retro troef

interview met Edo Righini

Digitaal lesgeven

online

juridisch

12 Internet, wat moet je ermee?

34 Digitale disconnectie voor De La Soul

VCTN

16 EU-Hof: Uitgevers geen recht op

collectieve vergoedingen klassiek

18 Ensembles verdienen steun 21 De favoriete compositie van…

Dutch Delta Sounds

22 Wereldmuziek is overal

column Bart Wirtz

fiscaal

DDJF

Onder de leden

39 Beschadigd

41 Wiebes: onzekerheid zzp’ers niet terecht 42 Alvorens en Dringende waarschuwing 43 “We leven in het digitale tijdperk”

24 cd-recensies 24 Casey’s Column

44 Henk Jan Heuvelink 46 B-Bizz Workshopmiddagen 46 Congressen Ntb en VCTN

muziekonderwijs

Ntb-verzekeringen

Vers geperst

28 De bezuinigingsronde van Nederland

pag. 6

47 Praten over uitvaart steeds minder taboe

pag. 18

pag. 22

Ntb

Bestuur

Alexander Beets (voorzitter), Erwin Angad-Gaur (secretaris), Will Maas (penningmeester), Daan van der Bruggen, Ad Hoendervangers, Bert Ruiter, Simone Vierstra

Bureau

Administratie en helpdesk Caroline Beukenkamp c.beukenkamp@ntb.nl Ruud Zinzen r.zinzen@ntb.nl Financiële administratie Martijn Jansen m.jansen@ntb.nl

Juridische zaken/contracten Rechtspositionele zaken/contractscreening/ advisering rechtsvormen beroepspraktijk: Annemarieke Schulte a.schulte@ntb.nl Jenneke Huigen j.huigen@ntb.nl Auteurs- en Naburige Rechten/ screening cd- en uitgavecontracten: rakenDra Smit r.smit@ntb.nl Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl EHBO-project (over cd/dvd-producties) rakenDra Smit r.smit@ntb.nl CAO’S Mark Gerrits (orkesten, muziekonderwijs en muziekdramatische kunst) m.gerrits@ntb.nl

Verzekeringen/belasting/Muziekwereld Ruud Zinzen r.zinzen@ntb.nl Werkgebieden Lichte muziek en artiesten: Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl rakenDra Smit (pop) r.smit@ntb.nl Orkesten: Mark Gerrits m.gerrits@ntb.nl Kamermuziek: Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl Muziekdramatische kunst: Mark Gerrits m.gerrits@ntb.nl Muziekonderwijs: Mark Gerrits m.gerrits@ntb.nl Acteurs: Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl

kort nieuws

Wat speelt er?

Volgende deadline Sena Muziek Productiefonds nadert Zondag 13 november a.s. is de deadline van de 3e en laatste aanvraagronde van 2016 bij het Sena Muziekproductiefonds.

Het fonds helpt eigen beheerartiesten op weg bij het financieren van hun geluidsproducties.

Musici uit alle muziekdisciplines

kunnen een aanvraag doen. Het Sena Muziek Productiefonds biedt de kans om met subsidie een kwalitatief hoogwaardige geluidsopname te maken die vervolgens direct fysiek of digitaal kan worden geëxploiteerd.

Je kunt maximaal € 5000 en minimaal € 1500 aanvragen om de productiekosten van geluidsopnamen te financieren.

Tweederde van dit bedrag is een subsidie en éénderde een renteloze lening. Aanvragers moeten het geleende bedrag binnen twee jaar terugbetalen

Dutch Delta Sounds levert direct resultaten op

aan Sena en het fonds financiert nooit meer dan 50% van het totaalbudget. De andere betrokken partijen moeten eenzelfde bedrag bijleggen om tot een finished product te komen. Met deze subsidievoorwaarden wil Sena stimuleren dat musici er ook alles aan doen om hun geluidsopnamen zo effectief mogelijk te exploiteren.

De subsidievoorwaarden staan op de website van Sena en je kunt er een digitaal aanvraagformulier downloaden en invullen.

Voor meer info: www.sena.nl.

World Music Forum NL (WMF) kijkt terug op een succesvol Dutch Delta Sounds Festival en Conferentieprogramma waarmee begin september het tienjarig jubileum werd gevierd. Veertien toonaangevende acts met muziek uit alle windstreken traden op in het Bimhuis en Paradiso Noord / Tolhuistuin. Bij dit showcasefestival waren vijfendertig programmeurs uit het buitenland aanwezig. De bands werden geprezen om hun hoge kwaliteit en professionaliteit. Diverse acts werden ter plaatse geboekt voor optredens in het buitenland - variërend van Korea, India, Marokko, Turkije, Canada en in diverse Europese landen.

In het november-nummer van het internationale tijdschrift

Douwe Bob en Thekla Reuten winnen Gouden Notekraker 2016 Zanger Douwe Bob en actrice Thekla Reuten zijn de winnaars van de Gouden Notekraker 2016. Bij Sena en NORMA aangesloten collegaartiesten en -acteurs bestempelden hun prestaties als de meest bijzondere van het afgelopen seizoen. Matthijs van de Sande Bakhuyzen won de Zilveren Notekraker Televisie 2016 en het Nationaal Jeugd Jazz Orkest (NJJO) de Zilveren Notekraker Muziek 2016. Het NJJO bestaat uit 23 jonge muzikale toptalenten en wisselt iedere twee jaar

Douwe Bob foto: Monique Shaw

pagina 4

van samenstelling en artistiek leider/dirigent. De leden doorlopen een tweejarig educatietraject met muzikale coaching, workshops, tournees en bijzondere nationale en internationale samenwerkingsprojecten en krijgen zo de kans om hun weg te vinden naar een professionele toekomst. In de huidige samenstelling staat het NJJO onder leiding van dirigent en artistiek leider Martin Fondse. Het NJJO is een initiatief van en wordt ondersteund en begeleid door de Ntb.

NJJO foto: Minke faber

Ntb - Muziekwereld

Songlines Magazine zal de Dutch Delta Sounds promo-cd worden bijgesloten. Op deze soundtrack zijn alle bands die tijdens DDS optraden te beluisteren.

Van 19-23 oktober verzorgt WMF de Nederlandse vertegenwoordiging tijdens de belang­ rijkste internationale muziekbeurs WOMEX in Santiago de Compostela.

Agenda World Blend Cafe netwerkbijeenkomsten: - vrijdag 14 oktober: tijdens de opening van het Ud Festival in RASA Utrecht - maandag 12 december: Bimhuis Amsterdam Updates vind je op www.worldmusicforum.nl

(lobby)werkzaamheden en blijft 1 dag in de week aan NORMA verbonden als internationaal adviseur.

Het NORMA-bestuur heeft besloten de taken van de directeur gedurende een half jaar tot een jaar ad interim in te vullen door zelf tijdelijk, daar waar nodig, enige executieve taken op zich te nemen. Met name in de persoon van NORMA- en Ntb-secretaris Erwin Angad-Gaur. Hij zal tijdelijk de interne beleidscoördinatie op zich nemen en zal NORMA in een aantal dossiers (onderhandelingen en overleggen) extern vertegenwoordigen. Daarnaast heeft NORMA voor de dagelijkse leiding van het bedrijf een interim-manager aangesteld in de persoon van Michiel van Blokland. Hij was de afgelopen jaren bij NORMA betrokken als financieel manager en is zodoende goed bekend met de organisatie en met de repartitiesystematiek.

De Ntb dankt Wisso hier graag nogmaals voor zijn grote inspanningen voor het belang van musici, dansers en acteurs, zowel in zijn jarenlange werk als beleidsmedewerker orkesten bij de Ntb, als gedurende de afgelopen jaren als directeur van NORMA.

Afscheid Wisso Wissing als NORMA-directeur Per 1 september nam NORMAdirecteur Wisso Wissing (65), na 12 jaar, afscheid als directeur van Stichting NORMA, de naburig rechtenorganisatie die namens uitvoerend kunstenaars onder meer de Thuiskopie- en Leenrechtgelden verdeelt. Hij zal zich gaan richten op internationale

nummer 3 - 2016

Wisso Wissing

Extra budget voor cultuur Door een extra investering van € 10 miljoen in de culturele sector kunnen meer culturele instellingen subsidie van het rijk ontvangen.

Minister Bussemaker kiest voor talentontwikkeling, het bereiken van een divers publiek en voor meer regionale spreiding in het culturele landschap. Kwaliteit staat hierbij voorop.

Vorig jaar juni maakte Bussemaker al bekend dat ze € 18,5 miljoen extra investeert in de culturele sector in de komende periode. Vandaag voegt ze daar nog eens € 10 miljoen aan toe. Het totale bedrag voor de komende periode is dus 28,5 miljoen extra. Bussemaker komt met het extra geld tegemoet aan “het dringende beroep” van de Raad voor Cultuur om “de financiering van de cultuursector op peil te houden”.

Door deze extra investering gaat er in de periode 2017-2020 ruim 389 miljoen euro naar 88 cultuurinstellingen en 6 fondsen die behoren tot de culturele basisinfrastructuur (BIS).

Een belangrijk gedeelte van de investering van € 10 miljoen is bestemd voor festivals, cultuuronderwijs en talentontwikkeling.

Dit komt voornamelijk het culturele aanbod in de regio ten goede.

Bussemaker maakt onder andere 3 miljoen euro vrij voor het festivalaanbod in heel Nederland. Zo krijgen alle 23 festivals subsidie die een positief advies hebben gekregen van het Fonds Podiumkunsten, maar waar nog geen budget voor was. Ook een aantal muziektheater­gezelschappen kan rekenen op extra financiering.

Bussemaker: “Door het hele land worden festivals georganiseerd. En het publiek stroomt toe. Ook publiek dat anders niet in aanraking zou komen met cultuur. Door het budget voor festivals te verruimen, kunnen toonaangevende festivals als Noorderslag, Welcome to the Village en Cultura Nova hun voorstellingen en concerten voortzetten.”

Ook is er meer geld beschikbaar om cultuur in het onderwijs verder te versterken. Zo stelt Bussemaker door een extra bedrag van € 1,2 miljoen het Fonds voor Cultuurparticipatie in staat meer leerlingen in het vmbo te bereiken. Ook steekt ze € 1,2 miljoen extra in de impuls muziekonderwijs. Met die regeling worden kinderen in het hele land bereikt.

Bussemaker biedt het Orkest van het Oosten en Het Gelders Orkest de ruimte om samen te werken aan een plan voor één symfonische voorziening in het oosten van Nederland. Deze symfonische voorziening moet starten op 1 september 2019.

De investering van € 10 miljoen in cijfers: € 3,1 miljoen voor festivals in Nederland via het Fonds Podiumkunsten. € 1,2 miljoen voor uitbreiding Cultuureducatie met Kwaliteit in het vmbo via het Fonds voor Cultuurparticipatie. € 1,2 miljoen voor de impuls muziekonderwijs via het Fonds voor Cultuurparticipatie. € 700.000 voor muziektheater via het Fonds Podiumkunsten. € 500.000 voor de verbetering van de arbeidsmarktpositie van kunstenaars. € 450.000 voor talentontwikkeling in de regio via het Fonds Podiumkunsten.

pagina 5

Interview interview talentontwikkeling met Edo Righini

Sinds kort biedt het Conservatorium van Amsterdam online-muzieklessen aan die inmiddels wereldwijd worden geconsumeerd. Gitarist Edo Righini is hoofd van de online-afdeling en laat ons achter de schermen meekijken.

“Allereerst mijn complimenten voor je spel Yule. Het is heel muzikaal wat je doet maar ik heb nog wel wat opmerkingen.” Vanuit zijn studio aan huis geeft gitarist Edo Righini online-feedback aan een gitarist die vanuit Azië een video-opname van zijn huiswerkopdracht heeft gemaild. Hij krijgt één op één commentaar op zijn spel en suggesties voor verbetering van Righini. De van oorsprong Italiaanse jazzgitarist lijkt volkomen op zijn gemak bij deze nieuwe vorm van les-

geven. Niet vreemd als je bedenkt dat hij zich al sinds 2012 helemaal heeft ondergedompeld in het opzetten van het online-lesprogramma. “Ik ben er 24 uur per dag mee bezig. In 2012 zijn we begonnen met een onderzoek naar de (technische) mogelijkheden voor zo’n online-aanbod”, vertelt Righini.

“We hebben 2 jaar nodig gehad om een veilige website en een stevig platform te bouwen. Implementatie van de ideeën kost tijd en je moet veel testen. De laatste 2 jaar hebben we

het programma, samen met de studenten, inhoudelijk ontwikkeld.” Righini is sinds 2015 hoofd van de onlineafdeling van het Conservatorium van Amsterdam (CvA) en werkt fulltime aan het creëren en onderhouden van het online-lespakket.

“De docenten hebben extra scholing gekregen en richtlijnen voor het maken van een online- les. Docenten vinden deze manier van werken fijn omdat ze meer studenten kunnen bereiken. Er is een duidelijk lesformat en aanwijzingen hoe je een script moet schrijven. De lessen kennen een helder traject en de docenten bepalen zelf de inhoud van een les op basis van de behoefte van de studenten. Ik bewonder de docenten, hun onlinelessen zijn heel inspirerend.”

Geen hokjes

Het CvA heeft geen gebrek aan studenten en (inter)nationaal een goede reputatie. Waarom wil het dan toch nog een online-aanbod? Righini: “Veel studenten met een grote passie voor muziek melden zich aan voor het toelatingsexamen van het CvA maar komen daar niet doorheen. Vooral op het gebied van muziektheorie hebben ze niet het vereiste niveau. Daarom

Digitaal pagina 6

Ntb - Muziekwereld

tekst: Anita Verheggen fotografie: Minke Faber

lesgeven nummer 3 - 2016

pagina 7

interview met Edo Righini

hebben we daar een online- cursus voor gemaakt waarbij dezelfde vragen worden behandeld die tijdens het toelatingsexamen worden gesteld. De studenten kunnen zo beter inschatten wat het niveau van het toelatingsexamen is en zich beter voorbereiden.

We zijn hier in februari van dit jaar mee gestart; 80 jazz- en 20 popstudenten hebben de cursus gevolgd en het niveau is al aanzienlijk gestegen, dus we zijn zeer tevreden!” Maar ook voor de musici die niet bij het CvA terecht kunnen biedt het online-lespakket uitkomst. “Het CvA heeft maar een beperkte lescapaciteit en er is dan ook een strenge toelatingsprocedure waardoor veel musici afvallen. Het online-lesaanbod geeft hen de kans om toch specifiek één op één lessen te volgen bij een goede docent. Studenten die zich niet kunnen veroorloven om online-lessen te betalen kunnen ons vragen of ze de lessen gratis mogen volgen. Vooral studenten uit armere landen maken hier gebruik van.

We hebben de afgelopen 3 maanden al 40 aanvragen voor zo’n speciaal scholarship ontvangen. Maar de voornaamste reden om met het onlineaanbod te starten is dat we interne studenten extra mogelijkheden willen bieden. CvA-online vergemakkelijkt de aansluiting tussen de muziekdisciplines. Veel interne CvA-studenten volgen de online-lessen. Ze denken niet meer in hokjes maar zijn horizontaal bezig en juist ook geïnteresseerd in lessen uit andere muziekdisciplines. Het online-pakket doorbreekt de barrières tussen muziekdisciplines en beantwoordt aan deze behoefte.”

Eén op één

Wie cvaonline.nl intypt kan een keuze maken uit een uitgebreid lespakket met bijbehorende gratis samplelessen om een idee te krijgen van de inhoud en lesmethode.

Er is een ruim aanbod: masterclasses en cursussen in verschillende pagina 8

Wij zijn het enige conservatorium ter wereld dat een dergelijk online-lespakket heeft

muziekdisciplines over een afgegrensd onderwerp. Alle cursussen zijn Engelstalig. Righini: “Met de cursussen leveren we 1 op 1 maatwerk.

Dat vereist veel van de student. Bij een gemiddelde cursus duurt een les 18 – 26 minuten. Iedere les heeft een vaste structuur waar studenten om de 4 minuten zelf aan de slag moeten. Ze zetten hun huiswerk op video via de camera in hun laptop en sturen het naar hun docent die binnen een week feedback geeft. Dat gebeurt ook weer via een filmpje. Docenten kunnen dat op een plek van hun eigen keuze met hun laptop opnemen. Iedere student krijgt per cursus 3 uur persoonlijke feedback van zijn docent.

De studenten kunnen de lessen een jaar lang terugkijken en leren opdrachtmatig te werken. Dat vergt veel van ze maar voegt ook vaardigheden toe. De masterclasses hebben geen lesformat. Het zijn meer momentopnames waar geen 1 op 1 interactie met de docent plaatsvindt.” De muziekdocenten krijgen betaald voor de extra lessen en kunnen online aan Righini doorgeven wanneer ze wel of niet beschikbaar zijn. Ze zijn zeer enthousiast over de mogelijkheden van CvaOnline.

YouTube-generatie

Je kunt je afvragen wat het online-lespakket van het CvA nog kan toevoegen aan het enorme aanbod van masterclasses en cursussen op YouTube, maar Righini is zeer overtuigd van de meerwaarde. “Er staan geweldige filmpjes op YouTube waar je echt van kunt genieten maar het is slechts infotainment. Wij bieden een reeks van 10 lessen die sterk met elkaar verbonden zijn en progressief zijn opgebouwd: Ntb - Muziekwereld

nummer 3 - 2016

pagina 9

interview met Edo Righini

van simpel naar moeilijk. Ook het 1 op 1 contact met de docent maakt dit aanbod tot iets bijzonders.

Wij zijn het enige conservatorium ter wereld dat een dergelijk onlinelespakket heeft. Het Berklee College of Music heeft weliswaar een online-lespakket met bijna een miljoen studenten,maar daar kun je alleen via een blog met de docent communiceren. Onze video-interactie tussen docent en student sluit beter aan bij de YouTube-generatie.”

Superskype

Inmiddels zien ook andere conservatoria welke enorme kansen deze manier van lesgeven biedt. Langzamerhand komt er een online-samenwerking tot stand tussen een wereldwijd web van conservatoria.

Righini reist binnenkort naar de Manhattan School of Music in New York om erover te praten. “We willen online met hen en met de Royal Academy of Music in London en de Sibelius Academie in Finland gaan samenwerken. We hebben een super skype verbinding tot stand gebracht.

Het werkt als skype maar dan zonder vertraging. Binnenkort kunnen onze studenten live een masterclass van een docent in New York volgen en direct vragen stellen aan die docent.

Ze bekijken de lessen op een groot scherm met een goede beeld- en geluidkwaliteit.”

Daarmee komt Righini meteen op een minpunt van deze rap voortschrijdende technische ontwikkelingen: het gebrek aan fondsen om de techniek en software verder te ontwikkelen of aan te kopen. “Het corporate denken van de software-ontwikkelaars vormt een drempel voor het online-onderwijs.

We hebben veel software nodig om onze plannen te realiseren maar de kosten zijn te hoog. Het zou fantastisch zijn als ontwikkelaars iets voor de muziek zouden willen doen en lagere prijzen zouden berekenen. Wij hebben pagina 10

CV Edo Righini Geboren op 19 december 1973 in Florence Opleiding: Conservatorium van Amsterdam Speelde met: Dee Dee Bridgewater, Mike Mainieri, Bob Malach, Rick Margitza, Kim Thompson, Dominique di Piazza, Linley Marthe en Terri Lyne Carrington.

Werkte als arrangeur, muziekleider en gitarist met : Wende Snijders, Acda en de Munnik, Lenette van Dongen, Jenny Arean en Jan Jaap van der Wal. Gaf les aan: het Conservatorium Maastricht, de Fontys Hogeschool voor de Kunsten en Siena Jazz University Sinds 2015

Hoofd Online Learning bij het Conservatorium van Amsterdam

Ik bewonder de docenten, hun online-lessen zijn heel inspirerend genoeg visionaire docenten…nu de bedrijven nog.”

Ondanks de hoge kosten lijkt de opmars van het online-onderwijs onstuitbaar. Gaat dat in de toekomst het ‘gewone’ onderwijs in de klas vervangen? Righini: “Welnee, online kan het klassikale onderwijs nooit vervangen. De interactie met de docent en medeleerlingen is onmisbaar. Het online-aanbod is slechts een aanvulling op het bestaande lesprogramma.

Onze docenten kunnen maximaal 10 studenten per jaar online lesgeven wat neerkomt op 30 extra lesuren per docent per jaar. Bovendien is het een extra kostenpost voor het CvA en kost het veel tijd om de kwaliteit van het aanbod te bewaken.” Ondanks de minpunten is Righini enthousiast.

“Ik geloof hier echt in. Het maakt muzieklessen wereldwijd toegankelijk voor iedereen en alleen al daarom is het voor mij een ideaal.”  Ntb - Muziekwereld

Een eigen opname met het Sena Muziekproductiefonds

Met het Sena Muziekproductiefonds helpen we je daar graag bij.

Ben je professioneel muzikant en mis je de financiĂŤle middelen om jouw muziek te produceren?

Dan is het Sena Muziekproductiefonds er voor jou! Laat deze kans niet liggen en dien je aanvraag vandaag nog in bij Sena.

Meer informatie en de voorwaarden: www.sena.nl/muziekproductiefonds

online

Internet, wat moet je ermee?

The Big Disruptor rakenDra Smit Internet is in twintig jaar tijd alomtegenwoordig geworden.

Traditionele kanalen als post, kroeg, videotheek en casino kregen allemaal online-concurrentie van email, sociale media, videostreaming en goksites. Achteraf gezien bleek het een ongelijke strijd in het nadeel van de eerstgenoemde groep. Voor de traditionele kanalen en de zogenaamde middle men bleek en blijkt internet zeer ‘disruptive’ oftewel ontwrichtend te zijn.

Applemoes

Als een van de eerste sectoren werd de muziekindustrie door elkaar geschud.

Zo gingen de traditionele platenmaatschappijen rond de eeuwwisseling allemaal onderuit toen diensten als Napster op het nog prille worldwideweb gratis muziek aanboden in mp3-formaat. Apple ging er als lachende derde met de buit vandoor in de vorm van een legaal alternatief: de iTunes downloadshop. Daarmee had zo’n beetje de gehele muziekindustrie het nakijken

en werd Apple een van de machtigste bedrijven in de muziekbusiness.

De gebakken peren

De technische mogelijkheden van internet zijn schier oneindig en voor iedereen toegankelijk maar wat moet je ermee als muzikaal ondernemer die optreedt, componeert, produceert en vaak ook les geeft in zijn eigen lespraktijk? Tegenwoordig heb je online een smart solution voor zo’n beetje alles wat je je maar kunt voorstellen. Juist door de onbegrensde mogelijkheden zitten veel musici ook met de gebakken peren. Ze zien door de bomen het bos niet meer en geven het op. Dat is jammer en niet nodig.

Waar een muzikant geen zin in heeft

Er komen vooral op cloudbasis steeds meer applicaties voor taken als boekhouden, relatiebeheer, agendabeheer, emailings, webinars etc. Als je een beetje handig bent kun je de hele boekhouding automatiseren en via een CRM-programma relatieprofielen aanmaken en bijhouden via je website en sociale media. Met diensten als Mailchimp kun je geautomatiseerd nieuwsbrieven versturen en via pagina 12

Ntb - Muziekwereld

statistieken zien hoe doeltreffend een mailing is geweest. De meeste musici zullen deze zaken echter het liefste uitbesteden aan experts als boekhouders en managers. Toch kun je er veel gemak van hebben als je in ieder geval je boekhouding online automatiseert.

PR & Marketing

Dit is waar internet van onder tot boven voor gebruikt en misbruikt wordt. Van Facebook, Twitter, YouTubekanaal, blog tot PokĂŠmon GO en betaalde advertenties op praktisch alle internetplatformen.

Met de eigen website als de spil in dat geheel dien je met behulp van allerhande analytic tools datamijnbouw te plegen om te bepalen waar je kansen liggen. Ook dit wordt meestal uitbesteed omdat het heel wat anders is dan muziek maken.

Er ontstaat een nieuw soort plugger die muziek op de juiste playlists van Spotify en andere streamingdiensten moet zien te krijgen. Die streamingdiensten hebben zelf ook hun eigen playlistcurators die je kunt benaderen om je tune op een van hun felbegeerde playlists te krijgen. Kort door de bocht kun je stellen dat de playlist van de ouderwetse radioprogramma’s aan het verhuizen is naar de streamingdiensten. Om op zo’n playlist te komen moet de muziek natuurlijk wel op die streamingdiensten te vinden zijn. Hoe doe je dat als je geen platendeal hebt? nummer 3 - 2016

pagina 13

Nieuwe edities!

Koop ze onli ne

�via onze websites - zonder verzendkosten�

Of in de kiosk.

www.interface.nl | www.slagwerkkrant.nl | www.gitarist.nl www.debassist.nl | www.musicmaker.nl

online Interview met

Digitale Distributie

Voor eigen beheer-artiesten zijn er tal van manieren om muziek op Spotify, Apple Music, Google Play, Deezer, iTunes, Pandora, Beatport etc. te krijgen. Meestal gaat dat via een zogenaamde ‘agregator’ als CD Baby, Tunecore, Distrokid, Ditto en Reverbnation. Dit zijn buitenlandse agregators. Dichter bij huis heb je WMdigitalservices, Songflow/Fuga, Boep en diverse andere partijen. Ze gebruiken verschillende betaalmodellen variërend van 70% commissie voor de agregator zonder extra kosten tot 0% commissie met extra (meestal) jaarlijkse kosten. Bij dit soort diensten zijn de opzegtermijn, eventuele catalogus exclusiviteit en extra diensten als YouTube monetising, promotie en statistieken belangrijke elementen om rekening mee te houden.

Middle man uit de tijd

Wat heb je als muzikant aan internet?

Ik vroeg het aan saxofonist/manager/ boeker en docent ondernemerschap aan de Fontys Rockacademie, Alexander Beets. “Google is een passief bemiddelingsbureau geworden voor nietexclusieve artiesten” zegt hij, “klanten

nummer 3 - 2016

kunnen nu direct contact opnemen met een artiest via zijn/haar website.

Ik merk dat zelf als boeker. Je ziet dat door deze ontwikkelingen de contractdeals tussen boekingsbureaus en artiesten veel heftiger zijn geworden. De boeker als middle man is zwaar onder druk komen te staan. Iedere middle man wordt op termijn obsolete. De diverse ticketdiensten bijvoorbeeld.

Straks kun je gewoon tickets bestellen via de website van de artiest.” Op mijn vraag wanneer dat dan gaat gebeuren: “De middle man gaat het loodje leggen als de online-applicaties gebruiksvriendelijk zijn geworden voor muzikanten.

Er zijn nu al veel smart solutions beschikbaar. Zo kun je je boekhouding online doen met een applicatie als ‘EZ Boekhouding’. Dat programma heeft alle benodigde fiscale kennis waar je als muzikant geen weet van hebt al aan boord bijvoorbeeld.

Ook wordt er steeds meer buiten de studio opgenomen en zijn DAW’s als Ableton Live voorzien van sharefuncties zodat meerdere mensen op

verschillende locaties waar ook ter wereld gelijktijdig kunnen samenwerken.”

Succes is een keuze

Moet de hedendaagse muzikant ook aan data-analyse doen om zijn koers te bepalen?: “Ja, de wereld is veranderd.

Je hoeft geen uitgebreide dashboardprogramma’s te raadplegen maar je moet wel een strategie hebben. Je moet bereid zijn jezelf opnieuw uit te vinden. Wat nieuw is: nu met internet kan de ‘Fanatic Fan’ je ambassadeur worden, die mogelijkheid was er nooit.

Ik predik altijd dat succes een keuze is maar voor veel artiesten is het nog steeds een verrassing als het gebeurt.”

pagina 15

EU-Hof: Uitgevers hebben geen recht op wettelijk collectieve vergoedingen November 2015 wees het Europese Hof van Justitie vonnis in de ‘Reprobel-zaak’: een Belgische rechtszaak rond de vraag of uitgevers recht hebben op vergoedingen vanuit het reprorecht (vergoedingen voor kopiëren door bedrijven van artikelen uit kranten, boeken, etc). De uitspraak lijkt ook voor het (Nederlandse) Leenrecht en de Thuiskopievergoedingen belangrijke gevolgen te krijgen.

Steun ons en mail uw Buma/Stemra-nummer!

De VCTN (de Vereniging van Componisten en Tekstdichters Ntb) is inmiddels veruit de grootste vereniging voor muziekauteurs in Nederland, met jonge en oude leden, verspreid over alle muziekgenres. Voor erkenning van onze vereniging vraagt Buma/Stemra ons ( jaarlijks) een ledenlijst met Buma/Stemranummers aan te leveren aan een onafhankelijke accountant.

Wij vragen daarom onze leden, voor zover u dat nog niet heeft gedaan, ons te steunen en ons uw 7-cijferige Buma/ Stemra-relatienummer te mailen.

Hoe meer leden, hoe groter het verschil dat wij kunnen maken!

pagina 16

Kort gezegd bepaalde het Hof het volgende: het auteursrecht is een exclusief recht, waarmee een auteur kan handelen, onder meer door te kiezen om een muziekuitgever in de arm te nemen (die dan een deel van de auteursrechtelijke vergoedingen als beloning voor zijn werkzaamheden claimt). Europese Lidstaten hebben echter het recht uitzonderingen op dit exclusieve recht te maken.

Bijvoorbeeld voor het kopiëren door bedrijven (het genoemde reprorecht), het kopiëren van muziek en beeld door consumenten (thuiskopiëren) of voor het uitlenen van boeken, cd’s en dvd’s door bibiotheken (het leenrecht). Daartegenover staat dat, als een lidstaat besluit een stukje van het individuele recht op deze wijze te ‘onteigenen’, er een vergoeding

moet komen voor het feit dat de auteur niet langer in staat is zijn recht te verhandelen. Die vergoeding wordt voor de genoemde rechten in Nederland geïncasseerd door Stichting Reprorecht, Stichting de Thuiskopie en Stichting Leenrecht.

Omdat de vergoeding een compensatie biedt voor het niet meer individueel kunnen verhandelen van het recht, komt hij, aldus het Hof, alleen de auteur toe en niet zijn contractpartij: de auteur immers wordt mede gecompenseerd omdat hij het betreffende stukje recht niet meer bezit om (als hij dat zou willen) aan een uitgever over te dragen.

Hij kan niet overdragen wat hij niet heeft. Uitgevers kortom, hebben daarom logischerwijs geen aanspraak op een deel van de vergoeding: het recht kan simpelweg niet aan hen overgedragen worden.

Hoewel het Hof deze gedachtegang uiteraard met betrekking tot het Belgische Reprorecht uiteenzette, lijkt geen reden te bedenken waarom de redenering niet ook voor het Nederlandse Reprorecht, het

Ntb - Muziekwereld

Nieuwe plannen Europese Commissie

Nederlandse Thuiskopie-stelsel en het Nederlandse Leenrecht zou gelden.

Voor de ‘gewone’ Buma/ Stemra-vergoedingen heeft de uitspraak overigens geen gevolgen: voor openbaarmakingen (Buma) en verveelvoudiging (Stemra) is een auteur gerechtigd individueel te kiezen of hij zijn eigen rechten uitoefent, of hij zich aansluit bij Buma of Stemra en of hij in zee gaat met een muziekuitgever. Slechts bij wettelijke vergoedingsrechten (een systeem waarvan wel eens door Buma/Stemra beweerd is dat het ‘zwakker’ zou zijn dan een exclusief recht) heeft de auteur een onvervreemdbare positie.

De VCTN is daarom van mening dat muziekuitgevers niet langer eenderde van de auteursvergoedingen Thuiskopie en Leenrecht mogen ontvangen (bij elkaar ging tot op heden jaarlijks een bedrag van ongeveer 1 miljoen euro, naar nu blijkt ten onrechte, via Stemra naar muziekuitgevers). Een standpunt dat de Ntb en VCTN vertegenwoordigers in diverse besturen de afgelopen en de

nummer 3 - 2016

Bij het ter perse gaan van dit nummer werden de plannen voor wetswijziging van de Europese Commissie bekend. Deze schrijven enerzijds verplichte transparantie in afrekeningen tussen producenten/uitgevers en artiesten/auteurs voor (waardoor ze kleine verbeteringen van de positie van makers inhouden), maar bieden anderzijds Europese Lidstaten de mogelijkheid in de nationale wet alsnog een recht op meedelen in wettelijk verplichte vergoedingen voor uitgevers op te nemen. Angad-Gaur: “Het is triest om te zien hoe snel de Europese Commissie er bij lijkt te zijn om een voor auteurs gunstige uitspraak van het Europese Hof te willen corrigeren, terwijl de fundamentele ingrepen in het auteursrecht die voor zowel artiesten als auteurs essentieel zijn, telkens weer uitblijven. De plannen zijn met een gerust hard een tegenvaller te noemen: niets over een digitaal Leenrecht, niets over een eerlijk deel voor artiesten uit streaming-inkomsten, niets over Europese harmonisatie van Thuiskopie- en Leenrechtsystemen … Het mag helder zijn dat wij, samen met onze internationale partners, de Europese politiek zullen oproepen dit voorstel niet te volgen en op het gebied van bescherming van auteurs en artiesten uit te breiden.

Als de Europese Commissie het plan toch zou doordrukken, zullen wij de Nederlandse regering vragen geen gebruik van de nieuwe mogelijkheid te maken.

Voor de huidige discussie maken de plannen overigens geen verschil: op dit moment dient de huidige wet gevolgd te worden en hebben uitgevers - zoals impliciet ook uit de plannen van de Commissie blijkt - geen recht op Thuiskopie- of Leenrechtvergoedingen.”

komende maanden hebben uitgedragen en zullen uitdragen.

Ntb- en VCTN-secretaris Erwin Angad-Gaur (namens Ntb tevens bestuurslid van Stichting de Thuiskopie en Stichting Leenrecht): “Laten we helder zijn, hoewel het misschien gek klinkt: Stemra is niet echt te verwijten dat er de afgelopen jaren ten onrechte miljoenen euro’s naar uitgevers gingen die naar componisten en tekstschrijvers hadden moeten gaan.

Het auteursrecht is juridisch constant in beweging en is in

zijn details ingewikkelder dan op het eerste gezicht wel eens lijkt. Internationaal, door heel Europa, is ten onrechte geld aan uitgevers betaald, omdat overal een (achteraf) verkeerde interpretatie aan de regels werd gegeven. De juiste interpretatie is die van de hoogste rechter en die heeft zich pas nu echt duidelijk uitgesproken.

Wel is het zo dat, nu het Hof deze, strikt juridische en logische uitleg van de Richtlijnen heeft gegeven, er vanuit deze vergoedingen uiteraard geen

geld meer naar muziekuitgevers mag gaan en auteurs het volle bedrag moeten krijgen waar zij recht op hebben. Wij vragen Stemra daaraan mee te werken en zijn repartitiereglementen aan te passen aan de uitspraak van het Hof.” Wij houden u op de hoogte!

pagina 17

klassiek

Ensembles verdienen steun

Alarmfase Rood Voorbij!

Mark Gerrits In 2011 schreef Guido van Oorschot op zijn blog een illustratief stuk over de ensembles in Nederland: “Alarmfase Rood voor de Nederlandse ensemblecultuur”. Is er reden om nu Alarmfase Rood af te blazen? Het antwoord is: nee. Alarmfase Rood is in een nieuwe fase gegaan: Alarmfase Rood Voorbij!

Rijke ensemblecultuur: trots bezit

Even terug in de tijd

Nederland heeft een rijke ensemblecultuur. Jaarlijks geven kleine en grote gezelschappen (van Calefax tot Amsterdam Sinfonietta, van Nederlands Kamerkoor tot Nederlandse Bachvereniging) meer dan 750 concerten in alle regio’s van Nederland. Veel ensembles behoren bovendien in hun genre tot de wereldtop: meer dan 250 concerten per jaar worden verzorgd op vooraanstaande buitenlandse podia.

Bovendien komen musici van naam en faam van over de hele wereld graag hun muzikale bijdrage leveren aan dit Nederlandse succes.

Van de 10,8 miljoen euro die het Fonds Podiumkunsten tot januari 2013 over de ensembles kon verdelen, resteerde na 2013 nog maar 5,8 miljoen.

Een krimp van 46%!

Logischerwijs heeft zich dat vertaald in bezuinigen bij de ensembles.

Er is een aantal ensembles verdwenen, er zijn ensembles die rigoureus in de kosten van de organisatie zijn gaan snijden om het hoofd boven water te blijven houden.

lef ca

ax

pagina 18

Inkomsten uit eigen ondernemerschap niet afdoende

Wat de (overgebleven) ensembles kenmerkt is een grote mate van eigen ondernemerschap. Waar door het Fonds Podiumkunsten als ‘eigen inkomstennorm’ een percentage van minstens 20% wordt aangehouden om in aanmerking te komen voor subsidie, slagen ensembles er keer op keer in om tot minstens 50% van hun begroting met eigen inkomsten te dekken.

Toch blijkt dat het ‘eigen ondernemerschap’ niet afdoende is geweest om de draconische bezuinigingen

op te vangen: de rek is eruit! Musici hebben een aanzienlijke inkomensachterstand opgelopen.

Onderzoek Cubiss in opdracht van NAPK

Begin 2015 (2 jaar nadat de eerste kruitdampen van de bezuinigingen waren opgetrokken) werd door leden van de NAPK de kwestie rond de beloning van ensembles op de agenda gezet.

Aanleiding voor de NAPK om het bureau Cubiss onderzoek te laten doen naar de stand van zaken bij de ensembles voor wat betreft het belonen van musici.

Belangrijke conclusies uit dat onderzoek, getiteld: Beloning Ensembles.

Een inventarisatie: 1. de situatie in de kantoororganisaties van de ensembles is zodanig minimaal dat er structureel onderbezetting is. Daardoor kunnen activiteiten op het gebied van educatie, marketing en sponsor- en fondsenwerving niet goed uitgerold worden én 2. er is sprake van een forse beloningsachterstand ten opzicht van orkestmusici.

Beloningsachterstand voor musici, what else is new?

Waar binnen de podiumkunsten de theater- en dansgezelschappen een geNtb - Muziekwereld

A

zamenlijke cao hanteren en ook de orkesten een cao kennen, was er tot nu toe voor de muziekensembles geen collectief arbeidsvoorwaardenbeleid.

In de loop der jaren heeft dit geleid tot een achterstand in de beloning van musici.

Dit is overigens niets nieuws.

Al in 2002 (!) werd door Cap Gemini in een onderzoek met de titel Arbeidsvoorwaarden in de kunstensector, Van achterstand (sic!) naar ms te professionalisering ten rd am aanzien van de beloning Sin fon iet van musici bij ensembles, het ta volgende vastgesteld: “Op basis van de vergelijking met de aanvoerders van verschillende orkesten is een duidelijke achterstand in de beloning van de ensemblemusici waar te nemen. De achterstand ten 22% ten opzicht van (aanvoerders) opzichte van de aanvoerders van de orkestmusici. En: in 2002 waren 110%-orkesten, gerelateerd aan het secundaire arbeidsvoorwaarden bij gemiddelde honorarium per dienst, ensembles – zo goed als – afwezig. bedraagt ongeveer 22%. De meeste En de tijd verstreek … ensembles hebben de afgelopen jaren In 2008 werd door het bureau Rehun honoraria overigens niet geïnsearch en Beleid een onderzoek (gedexeerd. Verder is nog geen rekening titeld: Naar een nieuw arrangement) gehouden met de afwezigheid van gedaan naar de relatieve inkomensposecundaire arbeidsvoorwaarden voor sitie van orkestmusici . de ensemblemusici (afgezien van de Aan dat onderzoek werd o.a door bestaande pensioenregeling)” . de vakbonden, de Ntb en FNV Kiem, Dus: in 2002 was de achterstand meegewerkt . van ensemblemusici in beloning al nummer 3 - 2016

In dit onderzoek werd aan de hand van 3 referentiegroepen, te weten docent aan een conservatorium (CAO HBO), op een muziekschool (CAO Kunsteducatie) en muziekdocent op een middelbare school (CAO Voortgezet Onderwijs) onderzoek gedaan naar de relatieve inkomenspositie van orkestmusici. Basis voor de vergelijking met de referentiegroepen was de functie van de tutti-musicus die werkzaam is bij een regionaal orkest .

Citaat uit dit rapport: ”Samenvattend is vast te stellen dat het loon van orpagina 19

klassiek

kestmusici in verhouding tot vergelijkbare beroepen laag is. Dit geldt zeker voor oudere musici en tutti-musici die werkzaam zijn bij regionale orkesten (als standaard genomen voor de salarisvergelijkingen).”

De Ntb en FNV Kiem concludeerden dat – qua salarisperspectief – sprake was van een door orkestmusici op te lopen achterstand van circa 20% ten opzichte van de referentiegroepen.

Terug naar het rapport van Cubiss

Uit het onderzoek blijkt dat er sprake is van een aanzienlijk inkomensverschil tussen een orkestmusicus en een ensemblemusicus.

Citaat: “Een fulltime orkestmusicus verdient maandelijks een bruto salaris van € 3.620. Daar komt jaarlijks een bedrag bij van € 4.680 voor vakantiegeld, eindejaarsuitkering en vergoeding instrument, wat neerkomt op € 390 per maand ...”

En: “Een ensemblemusicus verdient gemiddeld, omgerekend naar fulltime, een bruto salaris van € 2.233 per maand. Secundaire arbeidsvoorwaarden zijn bij een ensemblemusicus niet aan de orde.” Conclusie: er is sprake van een inkomensverschil van minstens 40%!

Kanttekening bij het onderzoek van Cubiss

Sinds 2008 (dus ook al weer zo’n 8 jaar!) is er in de CAO Nederlandse Orkesten geen (nominale) salarisaanpassing geweest. Met andere woorden: bij de orkestmusici vallend onder de CAO Nederlandse Orkesten is (ook!) sprake van een forse salarisachterstand ten opzichte van andere sectoren.

Bij de vergelijking die door Cubiss is gemaakt tussen het honorarium voor de orkestmusicus en de ensemblemusicus, zou – wat betreft de Ntb – dit aspect meegenomen moeten worden om een beter beeld te krijgen van de inhaalslag die er voor de ensembles en de orkesten gezamenlijk gemaakt moet pagina 20

worden.

Ne Immers: de rla nd het is niet sK ame rkoo verdedigbaar dat r gelijk werk, (blijvend) ongelijk wordt beloond!

Resultaat van het onderzoek: een honoreringsrichtlijn voor ensembles

De Nederlandse muziekensembles die zijn aangesloten bij branchevereniging NAPK hebben een basis voor een richtlijn voor de honorering van hun musici opgesteld. De richtlijn is het resultaat van een anderhalf jaar geleden ingezet traject om de beloningsachterstand van circa 40% ten opzichte van musici in symfonieorkesten zichtbaar te maken. De gezamenlijke werkgevers zijn tevens in gesprek met o.a. de Ntb. Vanuit de Ntb wordt de ambitie van de ensembles om de arbeidsvoorwaarden voor hun musici te verbeteren onderschreven.

Alarmfase Rood is Voorbij!

Waar de Raad voor Cultuur en de SER in hun rapport Verkenning arbeidsmarkt culturele sector al een forse inkomensachterstand signaleerden in de gehele culturele sector ten opzichte

van andere sectoren in Nederland, blijkt uit het onderzoek van Cubiss dat bij ensembles sprake is van een schrijnende situatie.

Ten opzichte van orkestmusici vallend onder de CAO Nederlandse Orkesten – waar ook al een salarisstilstand van zo’n 8 jaar aan de orde is – is nog eens sprake van een inkomensachterstand bij ensembles van circa 40%!

De problematiek is onder de aandacht gebracht van de Minister van OCW. Zij wil de verbetering van de beloning voor ensemblemusici aanjagen. Onlangs heeft zij een incidentele bijdrage van € 600.000 beschikbaar gesteld aan het Fonds Podiumkunsten.

Om – ten minste – de honoreringsrichtlijn daadwerkelijk bij alle ensembles te kunnen implementeren is structureel een veelvoud van dit bedrag nodig. Althans als wij het mogelijk willen maken dat de zo gekoesterde ensemblecultuur in stand blijft.

Ntb - Muziekwereld

De favoriete compositie van…

Henk Westbroek, muzikant, radiomaker en bestuurslid Buma/Stemra Vandaag is mijn meest favoriete liedje ooit ‘Heroes And Villains’ van de Beach Boys.

Dat is van een wonderlijke schoonheid. Het magistrale zit hem om te beginnen in de tekst van Van Dyke Parks, een van de meest fascinerende popcomponisten die er zijn.

(Zingt in één adem voor) Tadidadadi-daditadidadadi-tadi-tadidadadi-tadi-tadidadadi-tadi-tadi-tadi-tadaaa: dat is één zin!

Als je zelf iets gaat schrijven, dan ga je eerst luisteren naar mensen die de lat zo hoog mogelijk gelegd hebben. Zij die mooi en smakelijk arrangeren wilden, luisterden heel goed naar de Beach Boys.

Net als de Beatles werden ze geïnspireerd door de modern-klassieke componist Karlheinz Stockhausen. Die geloofde in modulair componeren: modulen die je aan elkaar plakt in een volgorde die verrassend dient te zijn. Hij vond dat je niet aan een vastgebakken patroon moet voldoen en dat

je die voorspelbaarheid moet doorbreken.

Er zitten vier thema’s in ‘Heroes And Villains’. Vier leuke aan elkaar geplakte themaatjes, soms met een kale rush ertussen soms met een overgangsakkoord, met als resultaat een waanzinnige compositie.

Ik moet de eerste Nederlandse componist nog tegenkomen die in de verste verte in de buurt komt.

Het liedje heeft ook iets klassieks. Klassieke muziek bestaat ten eerste uit hoe een orkest klinkt, de sound. Ten tweede uit de melodieën. Sommige muzikanten hebben een geluidsopvatting die ongeëvenaard is, met een hele simpele melodie daarbij.

De Beach Boys hebben soms hele simpele melodieën, maar van een orkestratie en harmonieën waarvan je echt gek wordt.

De Beatles deden zoiets met ‘ A Day In The Life’, waarin een paar themaatjes in elkaar werden geschoven tot iets heel moois.

Ik ben in zijn algemeenheid gek op de Beach Boys en niet alleen op de grote God Brian Wilson. De groep kende nog een stuk of vier goeie componisten. Carl Wilson, die ‘God Only Knows’ zingt, schreef ook prachtige liedjes en de cd ‘Bambu’ van Dennis Wilson is een van de meest ondergewaardeerde albums.

Ze hebben tientallen briljante nummers gemaakt, er zijn maar weinigen die dat weten te evenaren. Dat komt door het eindeloze geduld dat ze hadden bij het componeren. De lp ‘Holland’ werd opgenomen in Baambrugge, in the middle of nowhere hadden ze alle rust. Ze werkten daar heel lang aan, hoeveel geld dat ook kostte. Die grandioze eigenwijsheid bewonder ik enorm. Zo’n veertig jaar geleden was ik bij een optreden in het Concertgebouw.

Ze hadden een heel orkest bij zich. Eén orkestlid had zo’n belletjesdruiventros in zijn hand. Hij stond helemaal achteraan.

Eén keer deed hij een stap naar voren om daar op het juiste moment een tikje tegen te geven. Het briljante om zo iemand mee te nemen voor één tikje, dat zegt iets over je instelling.

Nee, de Beach Boys hebben geen invloed gehad op mijn eigen liedjes, hoewel onze allereerste single van Het Goede Doel, ‘In Het Leven’, eindigt met een koorpartij die geënt is op hun samenzang. Qua harmonie kun je ze na willen doen, maar zij hadden vijf briljante zangers en wij twee matige. Dat is toch een klein verschil.

De Beach Boys (Capitol Records)

nummer 3 - 2016

pagina 21

Dutch Delta Sounds

Wereldmuziek is overal… tekst: Anita Verheggen foto’s Minke Faber

Robby Alberga

In september vierde de open sourcenetwerkorganisatie World Music Forum haar 10 jarige jubileum met het showcasefestival Dutch Delta Sounds (DDS). Het festival werd geopend met een symposium getiteld: ‘Creolization of Music in the Lowlands’. Een internationaal gezelschap van muziekjournalisten en professionals uit de wereldmuziekgemeenschap hield een inhoudelijk interessant betoog over het belang van wereldmuziek en de invloed daarvan op Westerse muziekgenres. Rode draad in de betogen was dat de verschillende muziekstijlen elkaar weliswaar wereldwijd bestuiven maar er in de muziekindustrie juist een tegenovergestelde beweging waarneembaar is. Sinds de doorbraak van de Beatles en Stones richt de muziekindustrie zich vooral op de marketing van AngloAmerikaanse muziek en worden ook de radio- en tv-programma’s hierdoor gedomineerd. Dat heeft negatieve gevolgen voor de programmering van podia en festivals waar wereldmuziek slechts een marginale rol speelt. Zo krijgt de luisteraar een weinig di­ vers aanbod voorgeschoteld terwijl diezelfde luisteraar steeds meer is gaan reizen, de

pagina 22

Franklin Caesar

globalisering toeneemt (ook muzikaal via internet) en musici zich sowieso niets aantrekken van (muzikale) grenzen. Wereldmuziek is een amalgaam van stijlen en kan niet in een gemakkelijk te marketen hokje worden gepropt. Zelfs de term ‘wereldmuziek’ wordt door velen uit de sector zelf verguisd: een

geitenwollen sokken-label dat de lading niet meer dekt. De kracht van de muziek is de mix en de wederzijdse beïnvloeding van stijlen; de zwakte is dat het een ongrijpbaar geheel vormt waar marketeers en beleidsmakers blijkbaar niet mee uit de voeten kunnen. In die zin werd het symposium met een passend

Ntb - Muziekwereld

en nergens Ranald Snijders

Cherish Snijders

Minyeshu

cijferoverzicht van voormalig Tropentheaterprogrammeur Emiel Barendsen afgesloten.

Het is een voorlopige inventarisatie die boekdelen spreekt. De afgelopen 4 jaar hebben de grotere theaters 40% minder wereldmu­ ziek geboekt, de poppodia 60% minder en de openluchtpodia 40%. Alleen bij de vrij

nummer 3 - 2016

entree-festivals is er een opvallende toename van de wereldmuziekprogrammering. Bij de kleine podia is het aantal geboekte bands stabiel. Alarmerend: de uitkoopsommen voor onbekende wereldmuziekensembles zijn liefst 50% gedaald of vervangen door het spelen voor de deuropbrengst. De financiële

risico’s zijn door de podia verplaatst naar de musici. Gevolg is dat een muzikant gemiddeld niet meer dan € 100 per concert verdient.

Van subsidies moet een wereldmuzikant het ook al niet hebben. De bezuinigingen op de culturele subsidies heeft hen hard geraakt. Indirect door de bezuinigingen op de podia en direct door het afnemende subsidiebudget bij het Fonds Podiumkunsten voor wereldmuziek-ensembles. De muzieksoort heeft geen eigen subsidieregeling (die er voor popen jazzprogrammering wel is) en heeft slechts een plek in de marge van de aanbodsubsidies.

Dat heeft niets met de kwaliteit van de musici uit de Dutch Delta te maken, die neemt alleen maar toe.

Maar alles met de ongrijpbaarheid en diversiteit van de muziek zelf, die overal in de samenleving doorklinkt, maar nergens is als het op een adequaat subsidiebeleid of op de verdiensten voor de musici neerkomt. Tijdens het DDS-showcasefestival, dat wel werd gesponsord door het Fonds Podiumkunsten, bewezen de musici met hun uitstekende optredens, dat die artistieke en financiële onderwaardering volkomen onterecht is.

pagina 23

redactie: rakenDra Smit

Vers geperst Casey’s Column JAZZMUSICUS EN PRESENTATOR CEES SCHRAMA KAN TERUGKIJKEN OP EEN LANGE CARRIÈRE, DOORSPEKT MET VELE SAPPIGE ANEKDOTES UIT DE WANDELGANGEN VAN HET MUZIEKLEVEN.

GRENADEERS Eigen beheer

BURNIN’ THE RULES Trappole TheRoomRecordings

Dit opvallende gezelschap met drie gitaristen houdt van alles wat rauw is volgens de promo.

En dat deze debuut-EP rauw is!

Vanaf het begin horen we een muur van gitaren en gitaarlicks in zware competitie met de soms prachtig dramatische Beatlesque zanglijnen met dito harmonieën van voorganger Siep van Rijswijk. Als een tornado razen er zes symfonische metalgrungestukken voorbij. Meedogenloos wordt de luisteraar door de strakke gitaarmuren heen de gotische romantiek van deze band ingetrokken. Ik citeer hun eigen woorden: ‘onze versie van rock’n roll klinkt als de liefdesbaby van Robert Fripp en Josh Homme die dolle pret heeft spelend in een vuilnisemmer in een verlaten steegje van het centrum van Sin City.’ Medeverantwoordelijk voor de meedogenloze geluidsmuur van deze plaat is Alain Johannes (Queens Of The Stone Age / Them Crooked Vultures) die de mix voor zijn rekening nam. www.grenadeers.com

Burnin’ The Rules is de band van drummer/producer/componist Juan van Emmerloot . Dit is zijn tweede plaat welke hij ditmaal maakte met gitarist Damian Corlazzoli en bassist Jos Kamps. Ze spelen acht eigen stukken die zijn gerijpt tijdens de tournees die de band de afgelopen jaren deed.

Het is instrumentale popmuziek met veel gitaarwerk en gastbijdrages van diverse toetsenisten en violist Micha Molthoff. Op deze plaat horen we een mix van melodieuze rock en fusion met extra nadruk op de drums natuurlijk. Dat is beslist niet storend; drummer Juan van Emmerloot excelleert maar handhaaft ook de groove die dit soort muziek nodig heeft. De composities zijn vlot, met mooi tweestemmig gitaarwerk van Damian Corlazzoli die de melodieën lekker benadrukken en aanvetten. Het album sluit sfeervol af met ‘Amphora’. Zonder drums maar met wereldpercussie en zangeres Frederike Schonis.

Goede snelwegmuziek! http://www.juanvanemmerloot.rocks

pagina 24

Gewogen en te licht bevonden De Amerikaanse jazzpromotor en agent Norman Grantz begon zijn loopbaan als geluidsman bij MGM in Hollywood. Hij had een voorliefde voor jazz en vond dat er iets moest gebeuren om de zwarte muzikanten te helpen.

Zij werden achtergesteld terwijl het de beste musici van Amerika waren. We spreken van de jaren ’40 en ‘50 en er was toen nog een strikte rassensegregatie in Amerika. Trompettist Clark Terry vertelde me eens dat hij, na een optreden in Louisiana, als de sodemieter weg moest rijden om niet door kerels met een honkbalknuppel in elkaar geslagen te worden. Zwarte musici moesten in andere hotels slapen dan blanke. Billy Holliday mocht niet in hetzelfde hotel als Benny Goodman of Gene Krupa. In 1944 kreeg Grantz voor het eerst toestemming van The Philharmonic Theatre in Los Angeles om een concert te organiseren met blanke en zwarte musici waar blank en zwart publiek door elkaar heen zat. Dat werd een enorm succes. Musici als Nat ‘King’ Cole, Les Paul en J.J. Johnson deden mee en Ntb - Muziekwereld

pas in de kleedkamer werd afgesproken wat ze zouden spelen. Er werd dus veel geïmproviseerd en Grantz had ook bedacht dat er chase chorussen in moesten, bijvoorbeeld van twee saxofonisten of twee drummers, om het publiek dol te maken. De formule was zo succesvol dat de ‘Jazz at the Philharmonic’- concerten over de hele wereld plaatsvonden.

Zo ook in Nederland. In 1952 zou de eerste Jazz at the Philharmonic op Schiphol arriveren en dat ging gepaard met een persconferentie.

Als groot jazzliefhebber ging ik er met een vriend naartoe. We zagen het vliegtuig landen en de musici uitstappen. Het was een zootje ongeregeld in zwart leer, hoge schoenen en hoedjes op met hun instrumenten in de hand.

Er waren beroemde musici bij zoals Dizzy Gillespie en Ray Brown. Voorop liep er een hele dikke dame in een bontjas. Dat was Ella Fitzgerald. In de ontvangsthal werden ze opgewacht door tientallen persmuskieten.

Ook door een jonge fotograaf die waarschijnlijk van zijn baas de opdracht had gekregen: “Er komt een groepje zwarten aan op Schiphol, iets met muziek of zo, ga jij maar even een foto maken.” Toen Ella Fitzgerald langs een grote Van Berkel-weegschaal liep, riep die jongen: “Mag die zwarte mevrouw even op de weegschaal dan heb ik een mooi plaatje voor morgenochtend!” Waarop Lou van Rees, de organisator van het concert in Nederland en zeer bedacht op PR, haar naar die weegschaal leidde. Op het moment dat ze daar opstapte kwam Norman Grantz echter razendsnel achter de persconferentietafel vandaan. Hij pakte haar beet, leidde haar van de weegschaal af en zei: “De persconferentie is voorbij. Als jullie wat willen weten komen jullie maar naar mijn hotel voor informatie.” Het concert was een groot succes en daarna zijn ze nog vele malen teruggekeerd in het Concertgebouw maar ik heb zo’n vermoeden dat Norman Grantz de heer Van Rees nog eventjes goed heeft toegesproken. nummer 3 - 2016

HARRY VAN LIER Bones Boy MAUD WILMS BuitenGewoon Eigen beheer Singer/songwriter Maud Wilms kennen we o.a. van haar debuut ‘Heives’ uit 2008. ‘BuitenGewoon’ is haar tweede plaat die ze net als de vorige weer maakte met arrangeur/producer Jel Jongen in zijn studio te Hilversum. Ze zingt tien eigen nummers in het Nederlands, Engels en het Brachts (haar moedertaal). Het buitenGewone ligt onder meer in het feit dat de zangeres zich heeft laten inspireren door haar zesjarige zoon die een verstandelijke beperking heeft. In de teksten komt dat ten uiting door optimistische verhalen van deze tijd.

De muziek op deze cd is smaakvolle Middle of the Road. De arrangementen, de volwassen professionaliteit van de zangeres zelf, de thema’s en de geluidsproductie zijn om door een ringetje te halen. Geen scherpe muzikale randjes, maar een weloverwogen middenweg met indrukwekkende backing vocals van Dyanne Sleijpen en Linda Zijlmans. Daarnaast drukte Jel Jongen alleen al met de inzet van een aantal leden van zijn gerenommeerde blazerssectie ‘The Jayhorns’ geluidsmatig een behoorlijke stempel op deze productie. www.maudwilms.nl

Eigen beheer Singer/songwriter Harry van Lier verraste twee jaar geleden vriend en vijand met zijn debuutplaat ‘DiGaHole’ waarin hij o.a. samenwerkte met zangeres Hanneke Kappen. Nu, twee jaar later, komt hij met zijn tweede plaat ‘Bones Boy’. Hij maakte de cd met o.a. gitarist Winfred Buma, gitarist Rudy Lentze, fluitist Ronald Snijders en last but not least producer Pim van de Werken.

Harry van Lier heeft een doorleefd stemgeluid dat hij moeiteloos weet in te zetten om een sfeer neer te zetten. Hij heeft daarbij geen stemverheffing nodig; hij blijft lekker rustig voordragen op zijn eigen karakteristieke manier, net zo lekker laid back als bijvoorbeeld JJ Cale. Die associatie dringt zich ook op door het voortreffelijke gitaarspel van Winfred Buma en Rudy Lentze.

Zangeres Marloes Nieuwenhuis is daarbij een goede vocale aanvulling die dit mannelijke gezelschap van vrouwelijke vleugels voorziet.

Deze plaat klinkt minder rauw dan zijn voorganger. Pim van de Werken heeft gezorgd voor een eigen moderne sound welke geluidsmatig ook aansluit bij de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. Een plaat om lekker bij te chillen. www.harryvanlier.nl

pagina 25

THIJS BORSTEN DAAGT UITParea Records PAR 2016-01 De Uitdaging is een muzikaal programma waarmee pianist Thijs Borsten al een aantal seizoenen met succes de theaterpodia in Nederland bezoekt. Hij nodigt hierbij steeds twee uiteenlopende artiesten uit die de uitdaging met elkaar aangaan. Op deze live-cd ter ere van het vijfjarig jubileum van dit programma is een selectie gemaakt met het beste van theaterseizoen 2015/2016.

Het zijn zestien stukken variërend van eigen werk en improvisatie tot stukken van Brel, Monteverdi en Händel bijvoorbeeld.

De betrokken artiesten zijn net zo muzikaal en gevarieerd als het repertoire. Zestien artiesten die hun sporen reeds verdiend hebben duelleren met elkaar. Om er een paar te noemen: Mathilde Santing met Fernando Lameirinhas, Julya Lo’ko met Neco Novellas en Ernst Daniël Smid met Erminia Fernández Córdoba. De uitdagingen zijn zeer verschillend maar allemaal op hoog niveau en smaakvol uitgevoerd. Hetzelfde geldt voor de geluidsproductie.

Bij deze kritische live-opnamen is ieder detail bewaard gebleven.

Het bijbehorende boekje is ook zeer informatief en zorgvuldig samengesteld. Uitdaging geslaagd! www.deuitdaging.org

pagina 26

BENDER Broos Eigen beheer

LUDOVIQUE The Naked Singer LDVQ Music

Bender bestaat uit zanger/pianist Bert Vissers, gitarist Tom Bak, contrabassist Jos Caspers en trompettist/drummer Rodney Calis. Dit is hun eerste plaat in samenwerking met producer Mattie Poels en bevat het muzikale programma waarmee ze vanaf september dit jaar weer langs de theaters gaan. Ze maken Nederlandstalige chansons die alle menselijke gemoedstoestanden bestrijken.

De teksten van Bert Vissers zijn ijzersterk, zie: ‘Broos is de belofte van elke nieuwe dag….pas als het anders gaat weet je hoe broos die belofte is’. Bert Vissers is daarnaast een begaafd vertolker/ zanger die de volle ruimte neemt in de smaakvol en licht gearrangeerde eigen stukken waar geen basedrum is te horen maar wel traditioneel geïnstrumenteerde partijen voor violen, trompet, bugel, klarinet, accordeon en piano. Daarbij zingt de hele band mee in de prachtige koortjes die me een beetje deden denken aan de folkgroep Fungus van weleer.

Bijzonderheid: het grote Kunkels draaiorgel (Parijs 1909, maar nu in het Haarlems Draaiorgelmuseum) in het instrumentale ‘Op weg naar huis’. Bender maakt de belofte waar. Bijzonder luisteralbum. www.bendermuziek.nl

5051083108966 Ludovique is zanger/muziektovenaar Luc Devens die vijf jaar de tijd nam om dit album te maken.

De twaalf stukken op deze plaat schreef hij samen met gitarist Mitch Mulders. Op ieder nummer wordt hij begeleid door slechts een instrument en bij iedere track is dat een ander.

Het album opent al op een indrukwekkende manier met het Kryptos Quartet als ‘instrument’.

Ludovique doet daar nog eens een schepje bovenop door met een bereik van vier octaven door het hallucinante en perfect uitgevoerde strijkarrangement te surfen. De zelf ingezongen backing vocalen die daarbij opduiken veranderen de initiële kippenvel-luisterervaring in een opkomende euforie die gaandeweg het album steeds van vorm verandert maar geen moment verdwijnt.

De twaalf nummers zijn stuk voor stuk juweeltjes waarin Ludovique als zanger blijft verbazen.

Er wordt op zeer hoog niveau gemusiceerd door de diverse betrokken musici. De geluidsproductie sluit daar helemaal bij aan en laat de naakte waarheid horen.

De zanger kon zich niet verschuilen achter een hele band. Zeer indrukwekkend debuut. www.ludoviquemusic.com

PITCH PLOT 4 Big Eyebrow Zennez Records ZR1605003 Pitch Plot 4 is een internationale groep opgezet door jazzfluitist Jeroen Pek. De groep toert sinds 2014 langs de internationale podia en speelt originele werken van de musici zelf. Die musici zijn naast Jeroen Pek: pianist Christian Pabst, bassist James Cammack en drummer Onno Witte.

Deze plaat is live opgenomen in mei 2015 in Tivoli/Vredenburg Utrecht, Bethany’s Jazz Club Amsterdam, Contrabaix Barcelona en in het Franse Jazz Au Caveau Caunes Minervois.

We horen een begeesterd kwartet op zeer hoog niveau musiceren met als meest opvallende karakteristiek natuurlijk de fluit.

Jeroen Pek put uit een heel arsenaal. Naast de gewone dwarsfluit bespeelt hij een alt-, bas-, educcien zoofluit. In de schitterend gecomponeerde melodieën, licks en improvisaties laat de fluitist de luisteraar alle hoeken van zijn klankuniversum zien en horen.

In de best wel gecompliceerde muziek gaan jazz, funk, bop en wat dies meer zij hand in hand.

Een opvallende rol ook voor James Cammack, veertig jaar de vaste bassist van pianolegende Ahmad Jamal. Wat geeft die man een drive! Geen gefronste wenkbrauwen dus maar grote ogen en gespitste oren! www.pitchplotmusic.com

Ntb - Muziekwereld

Gehoord en gezien op YouTube

TON VAN BERGEIJK Pickin’ Again! Ice ’n Slice Records

ARBEN RAMADANI TRIO In Game ArbenRamadani Records

89065-2 Na ruim veertig jaar de hele wereld rond getoerd te hebben met o.a. de Dutch Swing College Band besloot gitarist Ton van Bergeijk vorig jaar daarmee te stoppen om een rustiger leven te gaan leiden. In de zee van tijd die daarmee ontstond pakte hij o.a. zijn oude liefde fingerpickgitaarspelen weer op. Specialist op dat gebied Alex van Voorst deed hem de suggestie een cd te maken en zo gezegd zo gedaan.

Op deze nieuwe plaat staan veertien gefingerpickte blues- (and a wee bit o’ Jazz-) nummers waarvan acht van eigen hand. Deels instrumentaal en deels gezongen door Ton van Bergeijk zelf. Hij geeft zelf in de linernotes op zijn website aan dat het na al die jaren wel weer wennen was om fingerpickstijl te spelen. Dat is op deze in eigen beheer opgenomen en uitgebrachte cd echter niet te horen. Zijn gitaarspel klinkt zeer levendig, strak ritmisch en kietelt de luisteraar direct in de onderbuik. Zijn arrangementen zijn spot on, zijn zang bluesy en doorleefd en de zelf gemaakte opnamen klinken gedefinieerd en mooi in balans. Verplicht luistervoer voor iedere blues- en fingerpick-liefhebber. www.tonvanbergeijk.nl

De Albanese pianist/componist Arben Ramadani toog eind vorig jaar met contrabassist Maciej Domaradzki en drummer Thorsten Grau naar de Fattoria studio in Osnabrück om dit debuutalbum op te nemen met technicus/producer Chris Weeda. Een gouden combinatie blijkt na beluistering van deze zeer goed klinkende opnamen van negen eigen stukken waarin de piano centraal staat.

Arben Ramadani heeft als pianist een zeer brede ervaring met vele genres, stijlen en componisten.

Zijn bio vermeldt J.S. Bach, Bartok and Schönberg met Albanese folklore als de verbindende factor. Hij kreeg les van o.a. Rob van Kreeveld en de Engelse pianist John Taylor. Al die invloeden zijn mooi geïntegreerd op deze plaat en staan garant voor het hoogstaand technisch pianospel en zeer subtiel toucher van deze pianomeester.

Het zal duidelijk zijn dat deze typische jazzbezetting vele uitstapjes ver voorbij de grenzen van de jazz maakt. Drums en bas spelen daarbij voornamelijk een ondersteunende rol zodat Arben Ramadani alle ruimte krijgt om de luisteraar met zijn pianospel te betoveren. Bij mij is dat in ieder geval goed gelukt. Topplaat! www.arbenramadani.com

nummer 3 - 2016

Vier Digitale Distributeurs (aggragators) vergeleken Elders in dit nummer (pag. 12 e.v.) wordt uitgelegd hoe je je muziek op streamingsites als Spotify, Apple Music en Deezer kunt krijgen. Dat gaat via zogenaamde aggregators.

Op dit filmpje worden vier grote Amerikaanse aggregators met elkaar vergeleken. Het gaat om CD Baby, Tunecore, Onerpm en DistroKid. Op overzichtelijke wijze worden ze tegen elkaar aan gehouden wat betreft o.a. de eenmalige kosten, jaarlijkse kosten, ISRC- en UPS-code, de commissie over de verkopen die ze voor zichzelf houden en klantvriendelijkheid. Weliswaar in het Engels maar zeer informatief.

Zoeken op: ‘Digital Music Distribution: CD Baby vs. Tunecore vs. Onerpm vs.

DistroKid’

Spotify Fan Insights Streamingdienst Spotify heeft een monitoring dashboardprogramma als betaversie gelanceerd.

Op dit filmpje is te zien hoe het werkt met statistieken van het aantal streams, maar ook hoe je je eigen Spotifyprestaties kunt vergelijken met andere artiesten bijvoorbeeld. Je kunt zien hoeveel van de luisteraars je fans zijn en hoe ze op jouw muziek zijn gekomen, of je op playlists staat etc.

Een handig filmpje voor wie overweegt zich aan te melden voor deze betaversie. De aanmeldingslink staat in de tekst onder het filmpje.

Engelstalig.

Zoeken op: ‘How To Analyse Your Fans On Spotify - Spotify Fan Insights Dashboard’

pagina 27

muziekonderwijs

De bezuinigingsronde van Nederland Mark Gerrits Stand van zaken in de sector kunsteducatie

De resultaten van het onderzoek, dat in opdracht van sociale partners door Arjan van den Born e.a is uitgevoerd, heb ik eerder globaal besproken. Alsof de duivel er mee speelt: de Minister van SoZaWe maakte in juni – net voor de zomervakantie – een nieuwe regeling bekend, gericht op het vergroten van duurzame inzetbaarheid. Precies de onderwerpen waar sociale partners in het OAK aan Arjan van den Born c.s. hadden gevraagd het onderzoek op te richten!

Binnen het OAK is besloten om in te zetten op dit subsidietraject, waarbij (onderdelen) uit het onderzoek (o.a. de in het rapport genoemde ‘proeftuinen’) zich concreet gaan vertalen in een subsidie-aanvraag. Een door de vakbonden aangereikt onderdeel voor dit traject betreft een – te ontwikkelen – ‘Toolkit Kunsteducatie’. In de volgende editie van de Muziekwereld hierover meer.

CAOKE: onderhandelingen starten

Het op 21 januari 2016 verschenen rapport van SER en Raad voor Cultuur geeft een beeld van ‘de verarmoeding’ van de werkenden in de culturele sector.

Dit is tevens een van de conclusies uit het rapport van Arjen van den Born.

Veel werknemers uit deze groep worden geconfronteerd met ontslag of flexibele contracten, terwijl de zzp’ers te maken hebben met lagere tarieven, minder omzet en een race-to-the-bottom.

Er is sprake van een ongewenste transitie van werknemer naar ‘ondernemer’. Dit geldt vooral voor oudere werknemers in de sector. Citaat uit het rapport van de RvC en SER: “Werknemers in de cultuursector zijn vaak uit noodzaak zelfstandig geworden. Daardoor leven zij in onzekerheid over de continuïteit van hun werk en omdat de tarieven voor zelfstandigen onder druk staan, verdienen zij aanzienlijk minder.”

In eerder cao-overleg heeft de Ntb al naar voren gebracht dat de honoraria voor zelfstandigen aansluiting moeten kunnen krijgen bij de salarisschalen in de CAOKE. Het is toch vreemd als bij instellingen zelfstandigen moeten werken op een laag uurtarief terwijl hun collega met dezelfde opleiding en werkervaring(sjaren) in loondienst voor hetzelfde werk hoger wordt beloond.

De Ronde langs de instellingen IVAK Delfzijl: gesprekken gestaakt Een doorstart van deze instelling per 1 september 2016 is een illusie gebleken.

Hoewel door onze achterban voor de zomervakantie werd aangegeven dat zij de overstap naar een nieuwe stichting wensen te maken, bleek het bestuur niet aan de belangrijkste voorwaarde te willen voldoen. Het bestuur wil vasthouden aan een andere arbeidsvoorwaardenregeling dan de CAOKE. Ook een – op initiatief van de vakbonden – in juli gehouden bespreking met het voltallige bestuur van de IVAK bleek geen wijziging in dat standpunt te brengen. In dat gesprek is door o.a. de Ntb aangegeven dat het

pagina 28

van belang is dat er in de sector een gelijk arbeidsvoorwaardenpakket is (CAOKE), dat het nodig is om duidelijkheid te krijgen over de financiering van de op te richten stichting en dat het van werknemers teveel gevraagd is om zonder (afdoende) waarborg afstand te doen van de zogenaamde ‘wachtgelden’.

Het laatste gesprek (georganiseerd overleg) heeft begin september 2016 plaatsgevonden met de(interim) directie en voorzitter van het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling.

Er is een (onoverbrugbaar) verschil van inzicht blijven bestaan. De situatie is thans dat de stichting (nog) niet is opgericht (men

verwacht: 1 januari 2017). Logisch dat het merendeel van de werknemers inmiddels zijn heil elders lijkt te gaan zoeken. De Ntb, FNV Kiem en de medewerkers van IVAK behouden hun zorgen over de continuïteit van het kunst- en cultuuronderwijs in de gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum.

Wordt (mogelijk) vervolgd.

AMOG / De Klinker: sociaal plan akkoord In schril contrast met het traject IVAK versus vakbonden/medewerkers staat het traject van de overgang van de werknemers van de gemeenschappelijke regeling Algemene Muziekschool Oost-Groningen (AMOG) naar ‘De Klinker’.

Medio april 2016 werden de vakbonden Ntb

Ntb - Muziekwereld

aan – “gaan we niet om zeep helpen door niet te voorzien in een breed aanbod voor kunsten cultuur educatie”. Dat was een helder signaal voor de bonden en een goede basis om de onderhandelingen in te gaan, met als resultaat een doortimmerd sociaal plan.

Kern van het plan is dat de werknemers overgaan naar De Klinker, met behoud van functie(omvang) en salaris, en een garantietoezegging in geval van werkloosheid.

En ja: als arbeidsvoorwaardenpakket zal door De Klinker de CAOKE worden gehanteerd.

Na de zomervakantie vond de raadpleging van de werknemers plaats: unaniem werd door de aanwezigen ingestemd met het sociaal plan dat door bonden met AMOG is uit onderhandeld.

IVAK vs AMOG

Muziekhuis Deventer foto’s: Minke Faber

en FNV Kiem uitgenodigd door de secretaris van het bestuur van de AMOG om te bespreken of er een sociaal plan mogelijk was.

Reden hiervoor was dat de gemeenschappelijke regeling werd opgeheven (zo ook: IVAK) en dat het personeel daarom ontslagen zou worden (zo ook IVAK), tenzij...

Het zit hem in dit tenzij.

In de gemeente Winschoten is een prachtige gebouw neergezet: Cultuurhuis De Klinker. In dat Cultuurhuis is een theater, een biblio-

nummer 3 - 2016

theek en een kunstencentrum gevestigd.

Een op en top gebouw met hoogwaardige faciliteiten. In de gesprekken met het bestuur van AMOG bleek dat er forse bedragen zijn ingezet om dit te realiseren.

NB: de gemeente Delfzijl besloot het markante gebouw van IVAK – dé plek waar vanuit de kunst- en cultuuractiviteiten plaatsvinden – in april 2016 te verkopen. Een dergelijke investering in denkkracht, tijd (en geld) – zo gaf de voorzitter van het bestuur van AMOG

Waarom is dit traject met AMOG / De Klinker – in tegenstelling tot IVAK - nu succesvol verlopen? Als vakbondsonderhandelaar bij zowel de gesprekken bij IVAK als AMOG denk ik dat het te maken heeft met een (bestuurlijk) heldere visie op de wijze waarop je kunst en cultuur en de daarbij behorende faciliteiten in de lokale gemeenschap wilt inzetten. Bovendien bleek bij AMOG / De Klinker dat deze heldere visie zich niet beperkte tot woorden, maar zich liet vertalen in een duidelijk kader, een duidelijk plan én er werd geld beschikbaar gesteld om dit te realiseren.

Of, zoals in de gesprekken door het bestuur van AMOG naar voren werd gebracht: “het faciliteren van kunst- en cultuureducatie stopt niet bij het bereiken van de 18-jarige leeftijd, ook volwassenen en ouderen zijn onderdeel van die gemeenschap en moeten ook kunnen participeren.”

Wil je dat bereiken dan zal je als gemeenschap moeten investeren in faciliteiten (o.a. in een cultuurgebouw), en in de juiste mensen (professionals, de ‘handen en de voetjes’) om dat kunst en cultuurbeleid te realiseren.

SKVR: stilte voor de storm?

De gesprekken bij SKVR (over de transitie van de Arbeidsvoorwaardenregeling van de Stad Rotterdam naar de CAOKE) zijn, na het teleurstellende gesprek met de wethouder, gestaakt. Doel van de vakbonden in dat gesprek was te peilen of er bij de gemeente

pagina 29

muziekonderwijs

Rotterdam de bereidheid bestond om het mogelijk te maken dat overgang naar de CAOKE van het personeel in dienst van de SKVR (financieel) gefaciliteerd kon worden.

De wethouder gaf (vooralsnog) niet thuis.

Problematiek zelfstandigen: tussenstapje Eerder schreef ik reeds over de problematiek van het afschaffen van de VAR in relatie tot de inzet van de vele professionals in de sector.

Bij de SKVR worden veel zelfstandigen ingehuurd om in opdracht van de SKVR in Rotterdam (maar ook Capelle aan den IJssel) invulling te geven aan het lokale kunst- en cultuurbeleid. Door wijzigingen in de regels rond de VAR wordt inzet van zelfstandigen problematisch. Immers: als de Belastingdienst naar de arbeidrelatie tussen SKVR en de betreffende zelfstandige kijkt, zou daar zomaar de conclusie uit kunnen komen dat feitelijk sprake is van een reguliere dienstbetrekking tussen de ‘zelfstandige’ en de SKVR, met alle fiscale en financiële gevolgen van dien.

Het komt er namelijk op neer dat als je tot de conclusie komt dat inderdaad sprake is van een reguliere dienstbetrekking de exploitatiekosten voor de culturele instelling – fors!

– omhoog gaan.

Door de vakbonden is deze problematiek – naast de gesprekken over de mogelijke overgang naar de CAOKE – aan de orde gesteld. In de aanvraag van de SKVR voor de kunstenplanperiode 2017 – 2020 is hier bij de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur (RRKC) aandacht voor gevraagd.

Door de SKVR is méér subsidie aangevraagd om deze problematiek op te lossen. Citaat uit de aanvraag van de SKVR: “Nieuw landelijk beleid t.a.v. zzp-wet- en regelgeving noopt SKVR om 635.000 euro meer subsidie aan te vragen om de daarmee gepaard gaande meerkosten op te vangen.”

In het Cultuurplanadvies 2017-2020 van de RRKC is hierover het volgende te lezen: “In de aanvraag geeft de SKVR als reden voor de gevraagde hogere subsidie dat de stichting mogelijk zzp’ers in vaste dienst moet nemen, omdat de VAR verdwijnt. De Raad is van mening dat de SKVR hiervoor binnen de eigen begroting oplossingen moet vinden.”

pagina 30

De RRKC adviseert hiervoor geen extra geld ter beschikking te stellen. Hoe de SKVR dit probleem – binnen de bestaande begroting!

– dan moet oplossen maakt de RRKC niet duidelijk. Alle culturele instellingen in Rotterdam hebben met dit probleem te maken.

Als ik vervolgens in het advies lees, citaat: “De Raad ziet de SKVR als een spin in het web van cultuureducatie en talentontwikkeling in de stad. In vrijwel elke aanvraag die de Raad krijgt op het gebied van cultuureducatie staat een kleine of grote samenwerking met SKVR”, komt dat gratuit over.

Wel erkennen dat de SKVR een ‘spin in het web’-functie heeft, ook erkennen dat er een probleem rond inzet van zzp’er speelt, maar negatief adviseren hiervoor extra geld ter beschikking te stellen. Wellicht tijd voor een (ongevraagd) advies van de RKCC aan het

College over de deze problematiek bij de gesubsidieerde instellingen in het Rotterdamse?

Het Kielzog Hoogezand: stilstand?

In het kader van een reorganisatie bij de gemeente Hoogezand-Sappemeer is een stichting opgericht waarin de culturele activiteiten (beeldende kunst, dans, theater en muziek) worden ondergebracht.

Voor de zomervakantie is er één afspraak geweest waarbij Ntb en FNV Kiem werden uitgenodigd om deel te gaan nemen aan een werkgroep die gaat adviseren over de diverse randvoorwaarden waaronder de transitie moet gaan plaatsvinden. Vervolgens is het stil aan de kant van de gemeente Hoogezand.

Voor ons is het in dit stadium niet duidelijk waar de voortgang stokt.

Wordt vervolgd 

- ingezonden mededelingen -

Schipper legal: mr. Bjorn Schipper is een ervaren entertainment advocaat en oprichter van SCHIPPER LEGAL. in Amsterdam. Een intakegesprek van een half uur is gratis.

Voor leden van de Ntb geldt een gereduceerd uurtarief van euro 150,= (exclusief btw en externe kosten). Voor procederen geldt een urenmaximum van 50 uur tegen het genoemde gereduceerde uurtarief. Het normale (basis)uurtarief is euro 200,= (exclusief btw en externe kosten) en geldt bij procedures vanaf 50 uur.

SCHIPPER LEGAL: mr. Bjorn Schipper

m +31619610500

e bjorn@schipperlegal.nl

Postbus 36424

f +31208908580

w www.schipperlegal.nl tw @bjornschipper

1020 MK Amsterdam

Heeft U speelproblemen, vermoeidheidsklachten of pijn?

Dispokinesis = het vrij kunnen b­ eschikken over houding en beweging.

Ontwikkeld door een musicus voor musici.

Meer informatie: Dianne Bolte Dispokinesispraktijk:

tel. 026 445 34 84 Zie ook: www.dispokinesis.nl

Ntb - Muziekwereld

Producer rakenDra Smit geeft voorlichting over cd-productie. Leden van de Ntb kunnen rakenDra Smit op maandag en dinsdag bellen/emailen met al hun vragen op dit gebied. Ook kunnen zij een afspraak met hem maken om samen een opnameplanning of opnamebudget op te stellen of door te nemen of te helpen bij de studiokeuze. Omdat veel van de gestelde vragen steeds weer terugkomen en dus bij meerdere muzikanten leven, beantwoordt hij een aantal van deze vragen in deze rubriek.

Eerste Hulp Bij Opnamen PR online Wat voor websites en apps zijn er eigenlijk voor muzikanten?

Daar vraag je me wat. Het is onmogelijk een volledig overzicht te geven omdat er zoveel te krijgen is. Van stemapparaten en digitale partituren tot sociale netwerk-apps en uitgebreide opnamestudio’s.

Ik beperk me daarom tot een opsomming met kleine toelichting van veel gebruikte websites en applicaties op PR-gebied.

We beginnen bij het begin: de fan. Vroeger werd de fan gerekru­ teerd d.m.v. radio/tv, live-optredens en fanclubs. Dat is tegenwoordig op internet eigenlijk nog steeds zo. Grote verschil met vroeger is dat de communicatie online twee kanten op gaat. Dat gaat via:

Sociale netwerken Ooit begonnen met het inmiddels ingezakte MySpace is het stokje overgenomen door Facebook, Twitter, Snapchat, Google+ en Linkedin onder andere. Deze netwerken worden vaak in combinatie gebruikt met:

Videosites YouTube, Vimeo en Break.com zijn bekende voorbeelden. Daar kun je je eigen filmpjes plaatsen maar de content van anderen is ook zeer interessant. Als die binnen je eigen interessesfeer valt dan kun je deze meestal zelf weer delen op Facebook, Twitter etc. Erg handig als je ff niets te melden hebt en je het tweerichtingsverkeer gaande moet houden. Hetzelfde geldt voor fotosites als Instagram (ook voor video’s), Google Photo’s en Flickr.

Muzieksites Soundcloud en Bandcamp hebben fraaie mediaspelers die je online overal kan inzetten. Soundcloud fungeert ook als een sociaal netwerk voor muzikanten. Bandcamp kan gebruikt worden als onlineshop voor muziek en merchandising die je op je eigen website kunt integreren. Bandcamp rekent commissie over verkopen.

je ook doen met playlists en individuele tracks van andere artiesten.

Onder druk van de grote platenmaatschappijen begint het helaas wel steeds moeilijker te worden om je muziek op allerhande playlists te krijgen. Binnen Spotify kun je bijvoorbeeld niet meer zoeken naar playlists van individuele gebruikers. Dat hebben ze uitgezet. Alleen met zoekmachines als die van Google zijn dit soort playlists nog te vinden.

Aandacht meten Het aantal likes van een Facebookpagina, views op YouTube en followers op Soundcloud, zijn voor programmeurs, boekers, managers en platenmaatschappijen belangrijke graadmeters om te bepalen of ze met jou als artiest in zee willen gaan of niet. Deze informatie is ook voor jezelf van belang om te bepalen of je op de juiste weg bent.

Dat kan behoorlijk onoverzichtelijk worden. Daarvoor zijn applicaties ontwikkeld als Hootsuite, TheNextBigSound en Soundcharts waarmee je door middel van dashboards je internetprestaties kunt monitoren. Hootsuite is meer algemeen om sociale netwerken in de gaten te houden. De andere twee zijn op muziek toegespitst. Ze hebben een gratis instap, als je meer wilt moet je betalen. Voor je eigen website is Google Analytics de meest voor de hand liggende tool.

Je eigen website Last but not least: je eigen website. Die kun je (laten) maken met naakte html-code, Joomla, Wordpress en vele andere alternatieven.

Ga niet voor de gratis mogelijkheden maar blijf heerser in je eigen spinnenweb en investeer daar in.

Rest mij nog sites als Blogger, Wordpress en Tumblr te noemen want bloggen is een blijvertje.

Streamingdiensten

Let op! De bovengenoemde websites en applicaties zijn besproken ter illustratie van de stand van zaken op het moment, dit biedt op zich geen kwaliteitsgarantie.

Spotify, Deezer, Tidal en Apple Music. Ook hier geldt dat je niet per se je eigen muziek hoeft te delen op bijvoorbeeld Facebook. Dat kun

Als je meer wilt weten neem dan contact op met de Ntb

nummer 3 - 2016

pagina 31

open source network for the dutch world music industry

World Blend Café - netwerkbijeenkomsten

vrijdag 14 oktober opening Ud Festival, RASA Utrecht maandag 12 december Bimhuis Amsterdam

19-23 oktober Dutch World

WOMEX Santiago de Compostela, Spain

worldmusicforum.nl Ad NFG 2012 NTB Blad 180x104:Opmaak 1 adv WMC_sept2016.indd 1

worldmusicforum.nl/app

18-04-2014

20:33

Pagina 1 19-09-16 14:48

Vereniging van beroeps- en amateurfluitisten in Nederland en België

Workshops | Symposia | Fluitbeurzen Docentendagen | Reparatiecursussen Samenspeeldagen | Fluitorkestendagen

Word lid!

• Tijdschrift FLUIT 4x per jaar • Ledenkortingen op cd's, boeken en concerten • Voor nieuwe leden een gratis NFG-cd

Postbus 75830, 1070 AV Amsterdam - info@nfg-fluit.nl - www.nfg-fluit.nl

o d n

Stan Rijven

Ritmu

column

Retro troef Onlangs werd bekend dat Shula Rijxman de NPO gaat leiden. Ze wilde gelijk 50 miljoen extra om diversiteit bij de publieke omroep te bevorderen. Tijdens haar toetreding tot de Raad van Bestuur van de NPO enkele jaren eerder riep ze hetzelfde, althans over die diversiteit. Wie de omroepgidsen van afgelopen jaar doorbladert ziet daar nix van terug. Pakweg 90% van alle geprogrammeerde series en films komen uit de VS. In plaats van Hollywood had Rijxman ook kunnen kiezen voor films uit Bollywood of Nollywood. We hebben dan wel kleuren-tv maar krijgen steevast een eenzijdig z/w-beeld van de wereld voorgeschoteld.

En hoezo 80 uur (op NPO 3 en Cultuurkanaal - juni 2016) aan Pinkpop besteed? Omroepen mogen zich toch niet met reclame inlaten?

Tijdens Pinkpop stonden er pakweg 15 gekleurde artiesten tussen zo’n 250 muzikanten.

Omdat Paul McCartney een ‘best of album’ kwam slijten, wilde hij wel komen. Ook het merk Red Hot Chili Peppers, althans wat er met 50% van de oorspronkelijke band resteert, wordt dankzij Pinkpop door landelijke dagbladen en de NPO zwaar gepromoot zodat ze binnenkort de Ziggodome kunnen uitverkopen.

Waar is de onafhankelijke journalistiek gebleven? De publieke omroep, want daarover spreken we, en de landelijke dagbladen dienen toch onafhankelijk te opereren en te informeren? Ze zijn alle ongemerkt gevangen in een achterhaald romantisch idee over rebelse popmuziek. Maar vooral in een muurvast netwerk van global media players die - net als bij sport - sluipenderwijs de dienst uitmaken.

Rijxman’s wens herinnerde me aan de AVRO

nummer 3 - 2016

die me in 1998 verzocht een toekomst- profiel te schetsen. Wellicht zou ‘richtpersoon’ Paula (Libelle-lezeres - twee kinderen - Celine Dion-fan) wel eens een schoonzus/-broer kunnen krijgen die Fatima/Mohammed heet, zo suggereerde ik. Ook: de AVRO zou i.p.v. nogmaals een Amerikaanse soap uit te zenden kunnen kiezen voor een Braziliaanse of Arabische serie. En, parallel op de radio, de wereld tot klinken kunnen brengen via andere dan de vastgeroeste Anglo-Amerikaanse formule. De samenstelling van de Nederlandse bevolking was immers drastisch veranderd. Er lag hier een taak voor de publieke omroep, zo betoogde ik impliciet. Niets van dat alles, op de radio kwam ‘Het stenen tijdperk’ vol gezellige gouwe ouwe. Retro troef.

Ook de VPRO bekende in die jaren kleur. In 1989 gevraagd om op Radio 3 een programma met niet-westerse pop te presenteren, trok Mundial op woensdagmiddag - pal voor Ron Flon Flon - zo’n 200.000 luisteraars. Het programma moest echter na anderhalf jaar verdwijnen wegens “Een te grote afstand tussen muziek uit de 1e en 3e wereld”, aldus de ontslagbrief. Onder de slogan ‘Rijven moet blijven’ startte een betrokken luisteraar een briefkaart-actie die met zakkenvol post in Hilversum belandde. Met alle gevolgen van dien, inclusief een felle discussie in de media. In de Volkskrant werd de VPRO zelfs van racisme beticht waarop de Radio 3-redactie dat ontkende, immers ook in de toekomst zou er veel wereldmuziek gedraaid worden. Niet dus.

Mevrouw Rijxman heeft die 50 miljoen helemaal niet nodig. Hilversum zèlf moet op de schop. Nou ja, via een bezem die de redacties van DWDD tot Radio 1 en 3 ontdoet van al dat retro-denken waar Top 2000 en Zwarte Lijst tot hoogste goed zijn verheven. Kwestie van zonder sleur kleur en geur bekennen, zo doe je dat!

Stan Rijven is muziekjournalist, programmamaker en deejay

pagina 33

juridisch

Digitale disconnectie dreigt voor hiphopgroep De La Soul

Stakes Is High Bjorn Schipper Met de lancering op Netflix van de nieuwe hitserie The Get Down staat de opkomst van hiphop weer volop in de belangstelling. Tegen de achtergrond van de New Yorkse wijk The Bronx in de jaren ’70 krijgt de kijker een beeld van hoe discomuziek langzaam plaatsmaakte voor hiphop en hoe breakdancen en deejayen in zwang raakten. Een hiphopgroep die later furore maakte is De La Soul. In een tijd waarin digitale exploitatie volwassen is geworden en de online-mogelijkheden haast eindeloos zijn, werd onlangs bekend dat voor De La Soul juist digitale disconnectie dreigt met een nieuwe generatie (potentiële) fans1. In deze bijdrage ga ik in op de bizarre digitale problemen van De La Soul en laat ik zien dat ook andere artiesten hiermee geconfronteerd kunnen worden.

De La Soul: ‘Stakes Is High’ De New Yorkse hiphopgroep De La Soul bestaat uit Kelvin Mercer, David Jude Jolicoeur en Vincent Mason. De La Soul brak in 1989 direct door met het album 3 Feet High and Rising en kreeg vooral door de tekstuele inhoud en het gekleurde hoesontwerp al snel een hippie-achtig imago aangemeten. Met hun vaste producer Prince Paul bewees De La Soul dat er creatief gezien veel mogelijk is met sampling. Na het succesdebuut kwamen in de vroege jaren ’90 nog de albums De La Soul Is Dead (1991) en Buhloone Mindstate (1993) uit. Stakes Is High is de titel van het vierde album van De La Soul, dat uitkwam in 1996. Met dit vierde album brak De La Soul met Prince Paul. Op Stakes Is High nam onder andere de legendarische producer Jay Dee (J Dilla) een aantal tracks voor zijn rekening. In een tijd waarin de rivaliteit tussen East Coast en West Coast rappers hevig was, sneed het album Stakes Is High binnen hiphop relevante onderwerpen aan, zoals het fenomeen gangsta rap en de alsmaar toenemende commercie. De La Soul was destijds getekend bij het indie hiphoplabel Tommy Boy Records.

De muziek van De La Soul behoort tot de canon van de Amerikaanse (hiphop-) muziek. pagina 34

Net als andere hiphopalbums2 bevatten de albums van De La Soul vele samples. Dat bleef juridisch niet zonder gevolgen en zorgde voor kopzorgen in verband met het clearen van de gebruikte samples. Niet zo vreemd ook als we bedenken dat in die tijd weinig jurisprudentie bestond over (sound)sampling. Zo kreeg De La Soul het na de release in 1989 van 3 Feet High and Rising aan de stok met de band The Turtles. Dit vanwege het ongeoorloofde gebruik van een fragment uit het nummer You Showed Me uit 1968, verwerkt in de track Transmitting Live from Mars3. Al eerder schreef ik over de juridische aspecten van (sound)sampling en vele hobbels in het proces van clearing, o.a. in Muziekwereld 2015/44. Of en hoe de destijds door De La Soul gebruikte samples precies zijn geregeld, is onduidelijk.

De La Soul blijkt digitaal onzichtbaar De La Soul heeft sinds 1989 talloze hits gescoord, waardoor het lijkt alsof de hiphopgroep het gedoe met het clearen van samples ver achter zich heeft gelaten.

Een speciale mailing van De La Soul aan fans in 2014 waarin tijdelijke linkjes naar .zip-bestanden werden verspreid waarmee de eerste zes albums van De La Soul in digitaal formaat konden worden verkregen, Ntb - Muziekwereld

blijkt niet alleen het startsein van een campagne om een nieuw album met behulp van crowdfunding5 te financieren, maar juist ook een noodkreet vanwege een bizar probleem waarmee de hiphopgroep in het huidige digitale tijdperk worstelt.

Waarom zou De La Soul zomaar zes albums digitaal aan fans weggeven? Om die vraag te kunnen beantwoorden moeten we eerst inzoomen op de situatie in relatie tot de rechten6 op deze albums. Warner Music nam in 2001 de catalogus over van het hiphoplabel Tommy Boy Records, met inbegrip van de rechten op genoemde albums van De La Soul. In beginsel is het dan ook aan mastereigenaar Warner Music om te beslissen of de albums van De La Soul digitaal verkrijgbaar zijn (of niet). Tot aan de speciale mailing van De La Soul waren deze albums niet op legale wijze digitaal beschikbaar. Niet als download, niet als stream. En dat is best vreemd als we bedenken dat digitale exploitatie van muziek – eerst als download, nu via streaming – een grote vlucht heeft genomen. Als bijvoorbeeld binnen Spotify gezocht wordt op de artiest De La Soul, verschijnen slechts twee albums: The Grind Date (20047) en and the Anonymous Nobody (2016). De hitalbums uit de beginjaren zijn niet beschikbaar. Dit is ook bij andere online-platforms het geval. De La Soul is in digitaal opzicht haast onzichtbaar in een tijd waarin hiphop ‘online’ groter en belangrijker dan ooit is. De La Soul verdient dan ook niet of nauwelijks aan digitale exploitatie.

Waarom is De La Soul digitaal onzichtbaar?

Zelf albums weggeven als het label er niet voor zorgt dat deze digitaal verkrijgbaar zijn is, nog los van de juridische implicaties, een behoorlijk drastische stap voor een artiest. De La Soul reed Warner Music met deze actie in de wielen, reden waarom Warner Music niet echt blij was hiermee. Vraag is waarom Warner Music de albums van De La Soul niet online beschikbaar stelt.

Digitale verkrijgbaarheid is immers in het belang van zowel De La Soul als Warner Music. De geschiedenis blijkt zich gewoon weer te herhalen: waar De La Soul ten tijde van de releases in de vorm van fysieke producnummer 3 - 2016

ten (vinyl, cassette en cd) grote problemen had met de clearing van gebruikte samples, blijkt dat voor digitale exploitatie van de oude albums weer het geval. De initiële clearance is niet of nauwelijks dekkend in relatie tot digitale exploitatie. En dus begint het rechtengedoe weer van voren af aan. Logisch ook dat Warner Music de vingers niet wenst te branden aan de oude catalogus van De La Soul, die ten aanzien van digitale exploitatie kennelijk nog vele ongeautoriseerde samples bevat. Het risico op claims van de oorspronkelijke rechthebbenden is voor Warner Music gewoon te groot.

Naast de onduidelijkheid over de manier waarop destijds door De La Soul eventueel samples zijn geregeld – met een persoonlijke handdruk? – speelt ook nog mee dat de redactie van veel muziek/clearance-contracten - ingezonden mededelingen -

Mindful bewegen met de

Alexander Techniek • Stop ingesleten gewoontes.

• Wees ontspannen aanwezig.

• Handel moeiteloos.

Willem Hellbreker 06-47340931

www.mindful-bewegen.nu pagina 35

juridisch

uit die tijd niet of nauwelijks rekening hield (of kon houden) met de toekomstige mogelijkheden van digitale exploitatie8. Het is daarbij onder andere de vraag of een zogeheten future (rights) clause (een speciale clausule die rekening houdt met toekomstige exploitatiemethoden die ten tijde van het sluiten van het muziekcontract nog niet bestonden) de initiële clearance van samples zou kunnen oprekken tot digitale exploitatie via bijvoorbeeld iTunes en Spotify. Het gaat dan binnen genoemde future (rights) clause meer specifiek om de interpretatie/uitleg van de zinsnede now known of hereafter discovered. Het is daarbij niet ondenkbaar dat muziek/clearance-contracten helemaal niet zo’n future (rights) clause bevatten. Als deze contracten van decennia geleden qua inhoud niet of onvoldoende toezien op toekomstige exploitatiemethoden – en die

kans is reëel –, dienen de gebruikte samples opnieuw geregeld te worden. Warner Music dient in dat geval met de betrokken rechthebbenden opnieuw in onderhandeling te treden over de clearance van de gebruikte samples. Een haast onmogelijke opgave vanwege de hobbels in het proces van clearance, zeker als bedacht wordt dat het collectieve bewustzijn rondom sampling is gegroeid en de oorspronkelijke rechthebbenden (al dan niet ingefluisterd door hun advocaten) maar al te goed aanvoelen dat er financieel gezien wat te halen valt. Persoonlijke handdrukken hebben plaatsgemaakt voor miljoenenclaims.

Het is geen verrassing dat Warner Music inmiddels via het aan haar gelieerde Rhino heeft laten weten dat de oude albums van De La Soul alleen in de oorspronkelij-

- ingezonden mededeling -

DUTCH - JAZZ elke Dinsdag 22:00 / 23:00 op Sublime FM foto : Frank de Graaf

foto : Roland van Tulder

Hét radioprogramma waar de Nederlandse jazz centraal staat met Rolf Delfos en Bart Wirtz

pagina 36

Ntb - Muziekwereld

ke staat digitaal verkrijgbaar zouden moeten zijn, maar dat vanwege de problemen met de clearance van de samples dit helaas niet mogelijk is. Met als gevolg dat de oude catalogus van De La Soul in digitaal opzicht achter slot en grendel blijft.

Digitale disconnectie: de inzet is hoog Het mag duidelijk zijn dat de huidige digitale onzichtbaarheid van de oude albums van De La Soul in the end alleen maar verliezers kent. Dat niemand momenteel geld kan verdienen met de digitale exploitatie van deze albums is nog tot daar aan toe. Veel kwalijker is dat digitale disconnectie dreigt met nieuwe generaties muziekliefhebbers die deze albums niet online kunnen beluisteren of verkrijgen. Dat geldt ook voor de originele albums waarvan De La Soul destijds samples gebruikt heeft. Ook die originele muziek wordt niet in verband gebracht met De La Soul en blijft daarmee buiten het gehoor van een groep potentiële muziekliefhebbers. De inzet voor De la Soul is hoog, er dreigt

disconnectie. En dat is een dreun voor de (hiphop) cultuur. Als de muziek verliest, verliezen wij allemaal.

Zeker als bedacht wordt dat het hier vooral om (extra) geld gaat: rechthebbenden willen heronderhandelen over vergoeding voor digitale exploitatie van samples, waardoor de digitale exploitatie van de albums niet van de grond kan komen. En dat kost diezelfde rechthebbenden alleen maar weer meer geld, men schiet zich a.h.w. in de eigen voet.

Nogmaals: het is hoog tijd voor de muziekindustrie om zelf met een structurele oplossing te komen voor de clearance van (sound) samples. Gelukkig heeft de Duitse rechter9 onlangs het goede voorbeeld gegeven door te oordelen dat (sound) sampling óók als een kunstvorm gezien kan worden. Geef die kunst dan ook (digitaal) de ruimte!

Bjorn Schipper is advocaat en oprichter van Schipper Legal in Amsterdam

1 Zie onder meer F. Cohen, De La Soul’s Legacy Is Trapped in Digital Limbo, The New York Times, 19 augustus 2016: http://www.nytimes. com/2016/08/14/arts/music/de-la-soul-digital-albums.html?_r=0.

2 Zie onder meer de historische schets van D.M. Morrison in Bridgeport Redux: Digital Sampling and Audience Recoding. The Origins of Sampling in

Hip-Hop Music, p. 90-94, http://ssrn.com/abstract=1334809.

3 Deze kwestie is uiteindelijk geschikt. Zie onder meer de biografie van De La Soul op de website van Rolling Stone: http://www.rollingstone.com/ music/artists/de-la-soul/biography.

4 B.H.M. Schipper, Sampling: diefstal of kunst? Rechtsonzekerheid en problemen clearance remmen gebruik samples af, Muziekwereld 2015/4, pp.

24-27; zie ook B.H.M. Schipper, ‘Het chilling effect van Kraftwerk I/II op sound sampling. Pleidooi voor zelfregulering ter bevordering van samplege-

bruik’, AMI 2014/4, pp. 105–112.

5 Het dit jaar verschenen album and the Anonymous Nobody is mede met behulp van crowdfunding (Kickstarter) gefinancierd. Op het nieuwe album leunt De La Soul sterk op muzikanten. Daarmee brak De La Soul min of meer met de traditie van sampling, die zo van invloed is geweest op de eerste hitalbums van de hiphopgroep.

6 Naar Amerikaans recht gaat het meer specifiek om de sound recording copyrights met betrekking tot de opnamen (in Nederland: naburige rechten).

7 Verschenen via BMG. 8 In Nederland speelde een soortgelijke discussie in de zaak Julio Iglesias/Sony BMG: Rb. Amsterdam 20 april 2009, IEF 7937; ik was destijds als een van de advocaten bij deze kwestie betrokken aan de zijde van Julio Iglesias.

9 BvR 31 mei 2016 (Kraftwerk III of Metall auf Metall III). Zie onder meer E. Forde, Kraftwerk’s defeat in sampling lawsuit doesn’t set a precedent, The

Guardian, 1 juni 2016: https://www.theguardian.com/music/2016/jun/01/kraftwerk-sampling-lawsuit-defeat-sabrina-setlur-precedent.

Bezoek de nieuwe Ntb- en VCTN-websites nummer 3 - 2016

pagina 37

Als zzp’er de kluts kwijt?

Laat je ook verlonen!

Sinds de verdwijning van de VAR voor zelfstandigen is er veel onduidelijkheid ontstaan. Veel ZZP’ers mogen niet meer factureren omdat er sprake is van een verkapt dienstverband. De oplossing? Je laten verlonen!

Artiestenverloningen.nl heeft zich sinds 1993 toegelegd op het verlonen van artiesten en andere werkzaamheden in de culturele sector.

Zij onderscheidt zich o.a. door: • Deskundige ondersteuning • Samenwerking met vakbonden en belastingdeskundigen • Online aanleveren van verloningen • Uitbetaling binnen één dag nadat de opdrachtgever heeft betaald • Ook facturering zonder BTW mogelijk Wat is verlonen?

Wij nemen het ‘fictieve werkgeverschap’ over

van de opdrachtgever. Wij verzorgen de facturering naar opdrachtgevers en uitbetaling van loon/gage aan uitvoerenden, inclusief inhouding en afdracht van loonheffingen.

Opdrachtgevers én uitvoerenden besparen we tijd en administratieve rompslomp.

De opdrachtgever krijgt zo niet met onverwachte naheffingen van de Belastingdienst te maken.

De voordelen van verlonen • Artiest kan ook beroepskosten opvoeren • Wij verzorgen administratie en facturering • Je hebt inzicht in ontvangen en nog openstaande betalingen • Je bent indien gewenst verzekerd voor alle werknemersverzekeringen • Voordelige tarieven voor NTB-leden • Wij factureren ook voor zelfstandigen middels onze modelovereenkomst

Achterstraat 11 - 4101 BB - Culemborg - 0345-524404 - www.artiestenverloningen.nl

column

Bart Wirtz

Beschadigd

nummer 3 - 2016

Mijn nieuwe album is klaar. En zoals de meeste toonkunstenaars weten, is dat een enorme trip met veel ups en downs. Twijfels, keuzes en nachtenwerk om de muziek er zo mooi mogelijk uit te laten komen. Belangrijk in dat proces is, naast de inzet van de musici en de kwaliteit van de mix, de mastering. Het is aan degene die mastert, om de verschillende frequenties op detailniveau te perfectioneren en de totaalklank van de plaat goed uit de speakers te laten komen. Masteren is een kunst en Zlaya is daar heel goed in.

Oorspronkelijk uit Kroatië, woont hij al een half leven in Nederland en maakte hier al gauw naam met grote bands zoals the Gathering, New Cool Collective. Maar op dit moment is zijn verhaal wat minder rooskleurig.

Vijf jaar geleden had hij een afspraak bij de tandarts voor een routinebehandeling. Een kies moest getrokken worden, dus de behandeling werd ingezet. De kies bleek echter weerbarstig en daarom werd er een nieuwe afspraak ingepland voor de dag erna. Een nieuwe tandarts waagde een poging en begon aan de kies te trekken terwijl twee assistenten het hoofd van de patiënt vasthielden. ‘ Oh oh’ waren de woorden van deze arts, die het verdere verloop van Zlaya’s leven anders kleurden. De kies was bij de wortel afgebroken wat resulteerde in een gat van mond naar kaakholte.

Nu kunnen we alleen maar gissen naar de reden waarom de tandarts van dag 1 de patiënt niet meteen naar een kaakchirurg stuurde (geld?), maar het was overduidelijk dat het nu zeker had moeten gebeuren. In plaats daarvan stopte de tandarts een tampon in het gat en stuurde Zlaya voor het weekend naar huis. De tandarts ging skiën en de patiënt moest maandag terugkomen, maar toen was het kwaad al

geschied. De tampon ging eruit en het gat en de aansluitende holte waren totaal ontstoken.

Hij werd meteen doorverwezen naar de kaakchirurg en die reageerde iets uitgesprokener geschrokken dan het eerste ‘oh oh’. Zlaya werd meteen behandeld, maar de zenuw in de holte was aangetast en de kaakholte bleek permanent ontstoken.

Het gevolg is chronische pijn. Maar er zijn meer problemen: de betreffende zenuw staat in verbinding met iets in het oor en op zware dagen (ondanks vaste morfine-doses) drukt dat de hele gehoorgang dicht. Een masteraar zonder rechteroor. Zlaya heeft geprobeerd om samen met een advocaat verhaal te halen. Maar collegatandartsen en andere medici weigeren om te getuigen terwijl het voor sommigen overduidelijk is dat er hier dingen zijn misgegaan.

In dit land, waarvan ik dacht dat gelijkheid en eerlijkheid belangrijke peilers zijn, maken mensen die van buitenaf komen geen kans en worden, bij gebrek aan de juiste relaties, aan hun lot overgelaten. Tegelijkertijd toont dit verhaal aan hoe kwetsbaar wij als beroepsgroep zijn.

Omdat de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen en (aanvullende) zorgverzekeringen onbetaalbaar of ongeschikt zijn, zou een noodfonds oplossing kunnen bieden. Zlaya en vele andere zelfstandigen zouden daar dan een beroep op kunnen doen voor de financiering van een goede medische behandeling. Of is er een tandarts die een betere oplossing heeft?

Bart Wirtz is saxofonist en won met zijn album ‘iDreamer’ een Edison. Verder presenteert hij samen met Rolf Delfos wekelijks het programma ‘Dutch Jazz’ op SublimeFM.

pagina 39

Fiscale en administratieve dienstverleners, ook voor ZZP-ers Zakelijke kracht en persoonlijke aandacht Specialisten in artiestenzaken zoals: · belastingaangiften

·

· jaarrekeningen

Bezoek- en postadres: Zielhorsterweg 57 3813 ZX Amersfoort Tel.: 033-489 29 30 Fax: 033-445 02 20 info@bouwmanveldhuijzen.nl pagina 40

Ntb - Muziekwereld

fiscaal

Wiebes vindt onzekerheid zzp’ers niet terecht Eloy Veldhuijzen Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën vindt het niet terecht dat bedrijven en zzp’ers zeggen onzeker te zijn over het gebruik van modelovereenkomsten in plaats van de VAR-verklaringen. Dit zegt hij in gesprek met opinieblad Forum van VNO-NCW (7 september 2016). De titel van het artikel in Forum luidt: “Eric Wiebes over nieuwe Wet DBA: ‘Niet zo moeilijk doen, gewoon aan de slag’.

Wiebes reageert onder andere op de vertraging die is ontstaan bij de beoordeling van modelovereenkomsten door de Belastingdienst. De bewindsman benadrukt dat er nu tien algemene modelovereenkomsten zijn en vijftig overeenkomsten voor verschillende branches. Hier moet iedereen mee uit de voeten kunnen. “Als ik een onderneming had, zou ik me verder niet zo druk maken over de details”, zegt Wiebes. “Dat soort kleine dingen leiden echt niet meteen tot boetes. De Belastingdienst is een heel redelijke partij.”

Een ieder mag daar het zijne van vinden. Mij lijkt het een goed idee als Wiebes eens met zzp’ers gaat praten en bij hen informeert naar de zaken waar zij in de praktijk tegenaan lopen.

Er zijn bijvoorbeeld genoeg voorbeelden te geven van opdrachtgevers die zzp’ers niet meer willen inhuren uit angst met naheffingen en andere problemen geconfronteerd te worden.

Nog zo’n interessant bericht: de belastingdienst keurt een groot gedeelte van de ter goedkeuring voorgelegde modelovereenkomsten af. De belastingdienst heeft sinds 1 mei van dit jaar 4.814 modelovereenkomsten ter goedkeuring ontvangen. Hiervan is ongeveer de helft nog in behandeling

nummer 3 - 2016

en zijn er van de andere helft 1.033 afgekeurd, 370 goedgekeurd en werden 814 aanvragen weer ingetrokken. Gemiddeld wordt van de ingediende modelovereenkomsten dus globaal 15% goedgekeurd. Helaas wordt door de belastingdienst niet vastgelegd waarom sommige modelovereenkomsten zijn afgekeurd. Dat zou juist erg interessant zijn geweest om te weten, omdat het meer inzicht zou geven in hoe de Belastingdienst naar de ingediende modelovereenkomsten kijkt. MKB Belangen spreekt in dit kader van een “bloedbad”, wat door Wiebes wordt afgedaan als “onzin”. Ook hier valt een verschil te bespeuren in de perceptie die men in Den Haag heeft en hoe het in de praktijk beleefd wordt, om het maar voorzichtig uit te drukken.

De gemiddelde beoordelingstijd van een modelovereenkomst is overigens elf weken, in tegenstelling tot de zes weken die oorspronkelijk het streven waren. Bij dit soort aantallen is dat overigens niet als heel opvallend te noemen. Wel dat men (Wiebes dan wel de Belastingdienst) dit van te voren schromelijk heeft onderschat.

Vervolgens een interessant bericht specifiek voor artiesten. Zoals bekend, kun je als zelfstandige artiest met een eigen verklaring de toepassing van

de artiestenregeling (lees: verloning) voorkomen. Zie de vorige artikelen over dit onderwerp in de Muziek­ wereld, waarin ook een voorbeeldver­ klaring is opgenomen. Op de website van mijn collega Dick Molenaar (www.allarts.nl) is nu ook een formulier ‘eigen verklaring’ te vinden, waarmee je als individuele artiest of als gezelschap duidelijk kunt maken dat de artiestenregeling niet toegepast moet worden. Het is een invulbare pdf, dus erg praktisch te gebruiken. Je kunt daarbij ook aangeven dat de verklaring voor onbepaalde tijd geldt, dus ook voor volgende optredens van dezelfde opdrachtgever. Net als Dick ben ik van mening dat je de eigen verklaring ook op je factuur moet opnemen.

Geactualiseerd op 16 september 2016

Wij zijn erg benieuwd naar praktijkervaringen van leden van de Ntb met de Wet DBA. Waar loop je tegen aan? Hoe gaan opdrachtgevers ermee om? Maak je gebruik van modelovereenkomsten?

Je kunt je reactie kwijt via: info@ntb.nl.

In een volgende Muziekwereld maken we daar dan een samenvatting van en bespreken we eventuele vragen.

pagina 41

 Alvorens Alvorens overeenkomsten aan te gaan met de volgende personen en onder­nemingen doet men er goed aan eerst contact op te nemen met de Ntb. Dit houdt op zich geen negatieve kwalificatie in.

Op te vragen alleen voor Ntb-leden

 Dringende waarschuwing Op deze lijst worden bemiddelingsbureaus, bedrijven en platenmaat­schappijen geplaatst waarmee Ntbleden dermate slechte ervaringen hebben opgedaan dat de Ntb de leden dringend wil waarschuwen geen zaken meer met deze bedrijven te doen. Plaatsing op deze lijst betekent ook dat de bond geen juridische bijstand meer kan verlenen bij problemen die voortvloeien uit het zakendoen met deze bedrijven.

Op te vragen alleen voor Ntb-leden

vakbond voor musici en acteurs

Samenwerking Ntb en VCTN met Dutch DJ Foundation

“Analoog is echt geweest, we leven in het digitale tijdperk” Op 6 Juli jl. gaf Denis Doeland op uitnodiging van het bestuur van de stichting Dutch DJ Foundation (DDJF) een presentatie. Hij wond er geen doekjes omheen.

Denis is vanaf 1993 actief in de muziekindustrie (Dance). In zijn 18-jarige carrière bij ID&T heeft hij zich bezig gehouden met de exploitatie van intellectueel eigendom en de online- activiteiten van ID&T, Q-Dance en Sensation.

Vanaf mei 2011 werkt hij als zelfstandig adviseur. Denis geldt als een specialist die bedrijven, organisaties en artiesten kan adviseren om internet en social media toe te passen om zo te voldoen aan de nieuwe verwachtingen van fans, klanten, medewerkers en andere betrokkenen.

Pittige uitspraken Hij begon zijn presentatie meteen met enkele pittige uitspraken: “Analoog is echt geweest, we leven in het digitale tijdperk.”

“Momenteel komt 95% van de inkomsten uit digitale muziekexploitatie.”

“Het muziekbedrijf dat momenteel onvoldoende ICT weet te incorporeren in zijn verdienmodel, is ten dode opgeschreven.”

Wat voor een bedrijf geldt, geldt net zo goed voor een DJ. DJ’s verkopen niet alleen muziek, maar zijn ook een merk, met een eigen

- ingezonden mededeling -

Hulp bij herfst in je hoofd

nummer 3 - 2016

imago, zorgvuldig opgebouwd en digitaal overgebracht aan de fans.

Goed plan is belangrijk De oproep van Denis aan de DJ’s is dan ook om eerst een goed plan te hebben hoe je de digitale wereld tegemoet wil treden. Wie wil je zijn als DJ, als artiest.

Daarna is het zaak om onderzoek te doen naar je fanbase. Wie zijn het, waar komen ze vandaan, waar houden ze van, wat drijft hen, van welke media maken ze gebruik, etc. Vooral dat laatste is heel belangrijk.

Een DJ staat via verschillende social media-kanalen in contact met zijn fans. In het digitale tijdperk ontstaan steeds nieuwe kanalen, maar sommige verdwijnen ook weer.

Als je als DJ onvoldoende aandacht hebt voor het gebruik van je social media-kanalen, dan kun je worden verrast door een inactieve fanbase waar gebruikers zijn overgestapt naar een ander social media-kanaal.

Uit onderzoek blijkt dat de jongere DJ op een natuurlijke wijze veel eerder inspeelt op het

gebruik van nieuwe kanalen en dat de wat oudere DJ hier moeite mee heeft en vaak vast blijft houden aan de social media-kanalen die hem groot hebben gemaakt.

Andere economische regels In de digitale wereld gelden andere economische regels en wetten. Het is te vergelijken met een leenstelsel. Sociale platformen, Facebook, google en twitter, geven onbeperkt (gratis) toegang tot hun diensten en in ruil krijgen zij inzicht in onze gegevens en ons sociale gedrag. Dat inzicht vertegenwoordigt een waarde in geld. Dit kun je zelf binnenhalen.

De ‘platte data’ die je van sociale netwerken kunt binnenhalen, adressen en namen, hebben echter niet direct waarde. Je moet analyses doen en dwarsverbanden leggen.

Zo kun je de fan beter bereiken.

Verdienmodellen zijn dan vervolgens mogelijk, omdat iemand kan worden gevalideerd als fan en al zijn of haar ‘tweets’ of ‘likes’ kunnen zo worden gebruikt om de waarde van een organisatie te duiden.

Conclusie aan het einde van zijn presentatie: “Het bedrijf of de DJ die de beste plek en de sterkste relaties in het internetecosysteem weet te verwerven, zal het meest succesvol worden en verstevigt daardoor zijn bestaansrecht.”

Hans Dobbenberg Voor meer info: https://ddmca.nl/ of https://denisdoeland.com en http://ddjf.nl

pagina 43

Onder de leden Henk Jan Heuvelink Toetsenist en bassist Henk Jan Heuvelink is liever een generalist dan een specialist. Samen met singer-songwriter Marike Jager houdt hij het label Morning Coffee Records (MCR) in de lucht en doet hij zo’n 80 shows per jaar. “We werken nu aan ons vijfde album.” Daarnaast speelt hij geregeld met diverse bands, doet hij studiowerk en is hij bestuurslid bij Stichting NORMA.

Wat doe je nu?

Langdurig broeden op één onderwerp? Dat is eigenlijk niets voor toetsenist en bassist Henk Jan Heuvelink. “Ai, ai, als ik terugdenk aan het conservatorium…

Laat mij maar verschillende dingen tegelijk doen, daar word ik gelukkig van.”

Het viel een paar jaar geleden dan ook in vruchtbare aarde, het voorstel van Ntb-secretaris Erwin Angad-Gaur om toe te treden tot het bestuur van NORMA. Heuvelink bestiert een label met echtgenote en singer-songwriter Marike Jager, doet met haar zo’n 80 shows per jaar en treedt ook zelf op – maar dit kon er nog wel bij. “Prachtig om je te kunnen verdiepen in naburige rechten.

Als ondernemer weet je nooit te veel van het recht. Het geeft bovendien veel voldoening om bij te dragen aan het verbeteren van een organisatie.”

En hij krijgt ook dingen voor elkaar. Mede dankzij Heuvelink is de Gouden Notekraker-prijs voor uitvoerende kunstenaars uitgebreid met de Zilveren

Notekraker, een talentenprijs voor jonge muzikanten. “Hoe meer jongeren we warm kunnen maken voor bonden- en rechtenorganisaties, hoe beter.”

Heuvelink en Marike Jager richtten in 2006 de platenmaatschappij Morning Coffee Records (MCR) op. De naam is een vrolijke metafoor: het duo zet graag koffie op basis van gemalen bonen. Maar het was destijds ook bittere noodzaak, zegt Heuvelink. “Het waren de jaren van de rap toenemende downloads. Labels waren in paniek. We kregen nergens onze plaat uitgebracht. De voorstellen die we kregen waren ronduit slecht. Toen hakten we de knoop door: we besloten ons debuutalbum The Beauty Around zelf uit te brengen.”

Heuvelink en Jager zijn nu drie platen verder en hebben geen moment spijt gehad van hun beslissing. Natuurlijk, het is hard werken, zegt Heuvelink. “Ik doe de zakelijke kant, Marike schrijft en componeert. Vooral het eer-

ste jaar was pittig. Je moet onder meer een netwerk opbouwen.”

Maar de voordelen zijn groot.

Zo is er meer vrijheid: The Beauty Around verscheen in 2006 op vinyl, de cd’s hadden een uitklapbaar kartonnen hoesje. “Vinyl was geen optie voor het label. Het was duur, de verkoopverwachtingen waren laag. En een digipack? Doe maar gewoon een goedkoop plastic doosje.” Het tweetal is er echter van overtuigd dat de muziekliefhebber een originele verpakking ook waardeert. “Voor het album Here Comes The Night uit 2011 hebben we een cd-blik ontworpen met daarin een kussensloop.”

Het laatste album van MCR, The Silent Song, dateert van 2014.

“Het is een van de meest ingetogen albums die Marike maakte: gitaar, wat piano, maar geen drums en bas. Het is geschreven en opgenomen in een lemen hut in de tuin. ’s Nachts hebben we onder meer het geluid van een hevige storm vastgelegd.” De bijzondere akoestiek van het lemen

hutje leende zich minder voor het grote podium. “We toerden langs kleine kerken en kapellen door het hele land.”

Jager doet het dit jaar wat rustiger aan: dit voorjaar werd hun tweede kind geboren. Wel is ze bezig met een nieuw album. Dat wordt iets heel anders dan The Silent Song, zegt Heuvelink, die verder niets wil verklappen. “Een nieuwe release moet een goed verhaal hebben. Dat zijn we nu aan het componeren. Neem dat ‘lemen hutje’ van ons laatste album: dat komt terug in alle krantenstukken. Niet zonder reden: het is een kernelement van ons verhaal. Als artiest én label moet jij dat componeren.”

Ondertussen is Heuvelink ook zelf volop bezig. Zo beleefde hij eind juli een superweekend.

Met de gelegenheidsband The Dutch Queen Tribute – waar hij zo’n tien keer per jaar mee

foto: Marcel Fossen

pagina 44

Ntb - Muziekwereld

ze mij vroegen om dit nummer te schrijven.”

optreedt – stond hij op Zwarte Cross. Twee dagen later speelde hij in het Concertgebouw ter ere van 50 jaar Pet Sounds van The Beach Boys. “Daar mocht ik op misschien wel het grootste orgel

nummer 3 - 2016

van Nederland spelen. Het is een orgel tot de macht vijftig, met tientallen registers.”

Heuvelink componeert ook muziek voor orgels. Bijvoorbeeld voor het harmonium, ook

wel de psalmpomp genoemd.

November 2015 verscheen het harmonium-nummer Voorpret, ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van de Harmonium Vereniging Nederland. “Een eer dat

Wat zijn je ervaringen met de Ntb? “Twintig jaar geleden kwamen Erwin Angad-Gaur (nu secretaris van de Ntb) en rakenDra Smit langs op het Koninklijk Conservatorium in Den Haag om iets te vertellen over de Studiosterrengids, een soort Michelingids voor opnamestudio’s. Zo kwam ik met de Ntb in contact. Vrij snel daarna werd ik lid.”

Heuvelink vindt de ‘grote lobbydingen’ van onschatbare waarde.

De doorbraak in het Auteurscontractenrecht bijvoorbeeld.

“Daar worden wij als muzikanten allemaal beter van. Daarom vind ik dat elke muzikant lid moet zijn. Met meer steun is de bond simpelweg krachtiger.” Die steun komt vooral van ‘de oudere muzikant’. Jongeren zijn ondervertegenwoordigd bij bonden en rechtenorganisaties. Geen goede zaak, vindt Heuvelink. “Ik praat veel met jonge muzikanten, om ze ervan bewust maken dat ze bonden en rechtenorganisaties moeten steunen. Tegelijkertijd moeten wij aantrekkelijker worden voor jongeren, bijvoorbeeld door jongerenprijzen in te voeren.”

Zelf heeft hij op diverse manieren profijt gehad van zijn lidmaatschap. “Je kunt vrij goedkoop je instrumenten en auto verzekeren. Vaak heb ik goed advies gehad inzake contracten en belastingregels. Ook zoiets waar jonge muzikanten echt wat aan hebben.”

pagina 45

cursussen

M-Bizz Workshopmiddagen

Herfst 2016

In samenwerking met o.a. de Ntb organiseert MusicMotion weer een serie M-Bizz workshops De workshops M-Bizz zijn nu blended en gaan over geld verdienen en marketing in de muziek.

Blended: want je krijgt vooraf ook online-informatie die je thuis kan raadplegen. Tijdens de workshop in het Lloyd Hotel pas je de stof toe op jouw situatie. Je krijgt persoonlijke tips en feedback van de docent en je collega cursisten.

Zodat je dus goede, bruikbare handvaten hebt waarmee jij je muziek of je muziekproject nog beter kan promoten en er nog meer aan kan verdienen.

Na de workshop kan je sparren met MusicMotion over jouw aanpak. Ntb-leden krijgen € 7,50 korting (ex btw).

Geld verdienen aan rechten – Wo. 26 oktober 2016 Hoe kan je verdienen aan auteursrecht en naburig recht? Wat doen NORMA, Buma/Stemra en Sena en hoe moet je daar als artiest mee samenwerken? Hoe zorg je dat je je geld krijgt, ook uit het buitenland? We geven antwoord op deze vragen, en op jouw eigen vragen.

Maar ook meer over de laatste ontwikkelingen, bijvoorbeeld wat betreft het auteurscontractenrecht en nieuwe exploitatievormen. Deze middag is bedoeld voor iedereen die inkomsten wil verwerven uit muziekauteursrecht.

We starten op basisniveau, we eindigen met nieuwe ontwikkelingen.

Door Maaike Boomstra en Joey Cramer van Stichting NORMA • Tijden: 14:30 tot 17:00, daarna drankje aan de bar

• Locatie: Lloyd Hotel Amsterdam • Kosten: € 47,50 ex btw, Ntb-leden € 40:00 ex btw PR basis voor klassieke muziek – Di. 22 november 2016 Een mooi artikel in de Metro, Volkskrant of een glossy zorgt voor meer publiek, meer streams.

En opent andere deuren ook makkelijker.

Maar… hoe haalt jouw nieuws de pers? De radio? TV? Lokale en nationale krant? En hoe zet je daar de online-media bij in? Een middag boordevol tips van PR-bureau De Wolven, speciaal voor musici uit de klassieke muziek.

Deze middag is op basisniveau: dus voor mensen die nog géén ervaring hebben met PR. • Tijden: 14:30 tot 17:00, daarna drankje aan de bar • Locatie: Lloyd Hotel Amsterdam • Kosten: € 47,50 ex btw, Ntb-leden € 40:00 ex btw Release On- en Offline – Do. 25 november 2016 Een muziekrelease is een mooie mijlpaal, biedt de mogelijkheid tot wat prettige media-aandacht en het is ondersteuning van je promotie naar podia. En je kan er vandaag de dag ook weer wat aan verdienen. Een goede muziekrelease is zowel online als offline. En voor het beste effect moet je het goed plannen. Deze M-Bizz vertelt je hoe je je muziek het beste op streamingdiensten krijgt, waar je handig kan laten persen en wat een goede planning voor jou

Congressen Ntb en VCTN 4 Juli jl. vonden de congressen van VCTN en de Ntb plaats in centrum De Roos in Amsterdam.

Bij beide congressen werden de jaarverslagen 2015 goedgekeurd en werd Will

pagina 46

Maas verkozen tot nieuwe penningmeester. Daan van der Bruggen werd benoemd op de ‘vrije’ zetel in het bestuur.

Afscheid werd genomen van penningmeester Donna Wolf en bestuurslid Frank

is. Je krijgt informatie over de laatste inzichten en bespreekt tijdens de middag in het Lloyd Hotel hoe jij het het beste aanpakt. Onder leiding van Marius van Reeuwijk, voormalig bandlid van Red 17, momenteel werkzaam bij onder meer Songflow.

• Tijden: 14:30 tot 17:00, daarna drankje aan de bar • Locatie: Lloyd Hotel Amsterdam • Kosten: € 47,50 ex btw, Ntb-leden € 40:00 ex btw Fondsen & subsidies voor muziek – Wo. 21 december 2016 Zelfs een popband als De Staat kwam er dit jaar achter: fondsen en subsidies zijn er anno 2016 nog steeds. En een zeer aantrekkelijke bron van financiering voor projecten in de muziek. Maar de beslissers besteden hun geld graag goed, dus is een ijzersterke aanvraag essentieel. Hoe zorg je ervoor dat jouw project positief wordt beoordeeld? Hoe zit een winnende aanvraag in elkaar? En bij welke fondsen/subsidiënten maak jij kans? Door Ineke Smits, fondsenwerver in de culturele sector.

Let op: dit is op basisniveau, dus voor mensen die nog géén ervaring hebben met fondsenwerving.

• Tijden: 14:30 tot 17:00, daarna drankje aan de bar • Locatie: Lloyd Hotel Amsterdam • Kosten: € 47,50 ex btw, Ntb-leden € 40,00 ex btw Aanmelden via: www.ntb.nl/cursussen

van Wanrooij, die de VCTN binnen het bestuur van Buma Cultuur zal blijven vertegenwoordigen. Beiden waren statutair niet herbenoembaar.

Wij danken Donna en Frank graag ook hier voor hun grote inzet de afgelopen jaren.

Ntb - Muziekwereld

Ntb-verzekeringen

Op maat Praten over eigen uitvaart steeds minder taboe Minder dan 20% legt uitvaartwensen daadwerkelijk vast Het kan een lastig onderwerp zijn om te bespreken: je uitvaartwensen. Toch hebben vier op de vijf Nederlanders van 45 jaar en ouder het met vrienden, familie of gezin wel eens over hun uitvaartwensen gehad. De keuze om begraven of gecremeerd te worden, is daarbij met 95% veruit het meest besproken onderwerp, gevolgd door begraafplaats of as-bestemming (53%), locatie (50%) en muziek (50%). Dit blijkt uit representatief onderzoek dat Monuta uitvoerde. Opvallend hierbij is dat Nederlanders wel openstaan voor het bespreken, maar niet overgaan tot het vastleggen van

de uitvaartwensen. Tegelijkertijd wensen ze wel een uitvaart die past bij wie ze zijn.

Emotionele momenten zijn dé gespreksopener De momenten waarop Nederlanders spreken over hun uitvaartwensen komen vaak na emotionele triggers, zoals het horen van een emotioneel lied of het zien van een aangrijpende film. Ook het overlijden van een bekende of het afsluiten van een uitvaartverzekering zijn veelgebruikte momenten waarop men het gesprek over uitvaartwensen start. In de praktijk blijkt dat nabestaanden veelal worstelen

Het Ntb-pakket: Instrumentenverzekering Aansprakelijkheidsverzekering Aansprakelijkheidsverzekering-Combi Doorlopende Reisverzekering Inboedelverzekering Uitvaartverzekering Autoverzekering Opstalverzekering Zorgverzekering

nummer 3 - 2016

met de vraag hoe het afscheid van de overledene er uit moet zien.

Slechts één op de vijf mensen legt de uitvaartwensen daadwerkelijk vast. Daarom wil Monuta mensen helpen om uitvaartwensen bespreekbaar te maken én vast te leggen.

Persoonlijke uitvaart belangrijk Tweederde van de Nederlanders vindt het belangrijk dat de uitvaart past bij wie ze zijn.

Ongeveer 40% wil een eenvoudige uitvaart zonder poespas en één op de drie hecht belang aan een afscheid waarbij iedereen rustig de tijd heeft om met elkaar bij te praten. Het geloof lijkt in Nederland een kleine rol te spelen; slechts één op de tien wil dat de uitvaart in lijn is met zijn of haar geloof.

Uitvaartwensen vastleggen Hoewel de meeste mensen het niet moeilijk vinden om te praten over uitvaartwensen, neemt slechts één op de vijf de stap om dit ook echt vast te leggen. De belangrijkste reden om uitvaartwensen niet te bespreken of vast te leggen, is dat men er (nog) niet aan toe is. Andere belangrijke redenen om niet te praten over de eigen uitvaart is dat men het lie-

ver aan de nabestaanden overlaat en men het geen leuk onderwerp vindt om over te praten.

Zorgen wegnemen Voor nabestaanden is het dus prettig dat de uitvaartwensen van de overledene bekend zijn en daadwerkelijk vastliggen. Zo kunnen misverstanden worden voorkomen en het geeft een geruststellend gevoel.

Naast de emotionele zorgen rondom een uitvaart kunnen er helaas ook financiële problemen optreden. Want uit onderzoek blijkt dat drie op de tien Nederlanders geen enkele mogelijkheid zien om de kosten van de uitvaart binnen 30 dagen te kunnen betalen als iemand in hun naaste omgeving overlijdt. Nog eens 12% geeft aan het niet zelf te kunnen betalen, maar verwacht het geld op andere wijze bij elkaar te krijgen.10% heeft geen idee of ze de kosten binnen de gestelde betalingstermijn kunnen betalen.

Heeft u nog geen voorziening getroffen voor de uitvaartkosten of wilt u weten of u nog steeds voldoende verzekerd bent? Neem dan contact op met Adviesgroep Van der Roest via ntb@vdroest.nl of 035-5280000.

Speciale verzekeringssite Alle informatie over het Ntb-verzekeringspakket kunt u vinden op de speciaal ingerichte internetsite. Hier kunt u tevens één of meerdere offertes aanvragen.

Deze site is te bereiken via de ledenservice van de Ntb-site (www.ntb.nl). Ook via email: ntb@vdroest.nl kunt u aanvragen indienen of contact opnemen.

pagina 47

De Ntb is dé vakorganisatie voor musici

Wat heb je aan de Ntb? • Juridische check contracten.

• Rechtsbijstand bij problemen met opdrachtgevers, inning achterstallige gages en weigering uitkeringen.

• Goedkoopste instrumentenverzekering met (wereld)dekking bij optredens.

• Begeleiding en advies over: de rechtsvorm die het beste bij je bedrijf past, belastingen en ouderdomspensioen.

• Zakelijke kennis van en netwerk binnen de muziek- en podiumwereld.

• Goedkope factureringsservice en loonadministratie optredens via artiestenverloningen.nl.

vakbond voor musici en acteurs

• Advies op maat over opbouw (muziek)carrière of lespraktijk, aanvragen van subsidies, maken van geluidsopnamen/cd’s.

Wij weten wat er speelt!

Word nu lid! www.ntb.nl of bel: 020 620 31 31