Muziekwereld 2, 2015 web

Page 1

jaargang 96

nummer 2 - 2015

vakbond voor musici en acteurs


Een eigen opname met het Sena Muziekproductiefonds

Met het Sena Muziekproductiefonds helpen we je daar graag bij. Ben je professioneel muzikant en mis je de financiĂŤle middelen om jouw muziek te produceren? Dan is het Sena Muziekproductiefonds er voor jou! Laat deze kans niet liggen en dien je aanvraag vandaag nog in bij Sena. Meer informatie en de voorwaarden: www.sena.nl/muziekproductiefonds


redactioneel

Zomer Een zwaluw maakt nog geen zomer, maar toch... De voorgenomen afschaffing van de Zelfstandigenaftrek is, na een eensgezinde actie van de belangenbehartigers in de Cultuursector, vrijwel zeker van de baan. Talentontwikkeling staat (na enkele jaren van afbraak) hoog op ieders agenda, evenals de verdienmogelijkheden voor auteurs en artiesten. Ook in deze Muziekwereld. Het auteurscontractenrecht kan ieder moment, opnieuw na een eensgezinde lobby van de vakbonden en beroepsorganisaties, door de Eerste Kamer worden aangenomen, maar ook binnen de huidige wetgeving blijken onder meer uitgavecontracten opzegbaar te zijn. Bjorn Schippers gaat in deze Muziekwereld in op de uitspraak van het Hof in de Golden Earring-zaak. Ook de Raad voor Cultuur vraagt aandacht voor de positie van makers en adviseert tegen bezuinigingen. De Raad vraagt de politiek om extra middelen ten behoeve van een investeringsagenda. De landelijke trend klinkt kortom als een voorzichtig doorbrekende zon, na jaren winterse omstandigheden van bezuinigingen en economische krimp. Helaas is niet alles zonneschijn: met name lokale overheden volharden door het hele land in bezuinigen, liquideren en privatiseren van (muziekonderwijs-) instellingen. De werkgevers weigeren inmiddels met de bonden te spreken over een nieuwe cao en zoeken een uitweg door met partijen te overleggen die in werkelijkheid nauwelijks werknemers in de sector vertegenwoordigen. Voor zelfstandigen is helderheid gekomen over hun fiscale zekerheid, maar de toekomst van de VAR blijft vooralsnog onduidelijk (zie pag. 4 en 46 voor de laatste informatie). In deze jaarlijkse Jazzdag-special aandacht voor al deze onderwerpen, de vaste columns en rubrieken en uiteraard aandacht voor de Jazzdag zelf. Wij wensen u een prachtige zomer!

Muziekwereld nr. 2 - 2015

Inhoud 4

kort nieuws

Wat speelt er?

interview

6 Hogedrukpan Interview met Martin Fondse dirigent en artistiek leider van het NJJO

Jazzdag 2014

12 Jazz leeft en staat geen moment stil orkesten

20 Raad voor Cultuur spaart orkestensector cd-besprekingen

22 Vers geperst 24 Casey’s Column 28 Sena Nationaal Jeugd Jazz Orkest 2015 muziekonderwijs

32 De bezuinigingsronde van Nederland 35 De favoriete compositie van… essay

36 Hoger beroep zaak Golden Earring zorgt voor wending column

41 Stan Rijven – De weg naar Kralingen rechten 42 Traag, maar stapje voor stapje in de juiste richting Ntb-verzekeringen

45 Ntb-verzekeringspakket EHBO

46 Vinyl-platen 47 VCTN-nieuws column

49 Bart Wirtz - Jazzradio in zwaar weer 50 Alvorens en Dringende waarschuwing zzp

51 Wordt de VAR vervangen door voorbeeldcontracten met zzp’ers?

Onder de leden

52 Arjen van El 53 Ntb-congres op 6 juli 54 Ntb-shop 55 Colofon

Omslagillustratie: Robert Swart


kort nieuws

Wat speelt er?

Actie ‘Handen af van Zelfstandigenaftrek’ succesvol afgesloten De zelfstandigenaftrek blijft bestaan. De financiële woordvoerders van VVD, PvdA en D66

lieten begin juni tijdens een debat over de zelfstandigenaftrek in Nieuwspoort weten voor handhaving van de aftrek te zijn. Daarmee is er een ruime Kamermeerderheid voor het behoud

NL Tournee Nationaal Jeugd Jazz Orkest De 4e editie van het Nationaal Jeugd Jazz Orkest staat o.l.v. Martin Fondse (zie ook het interview elders in deze Muziekwereld). Het orkest van jonge toptalenten uit de jazz toert nog t/m oktober door Nederland met een spectaculair en eigenzinnig repertoire. Agenda voor de tournee 2015: 9 juli North Sea Round Town LantarenVenster Rotterdam 31 juli Cultuurkwartier, Apeldoorn (met het Nationaal Jeugd Orkest en special guest Lenine) 1 augustus Radio Kootwijk (met het Nationaal Jeugd Orkest en special guest Lenine) 2 augustus Goffertpark, Nijmegen (met het Nationaal Jeugd Orkest en special guest Lenine) 21 augustus Pracht aan de Gracht, Oudewater 22 augustus Grachtenfestival, Eye filmmuseum, Amsterdam 29 augustus Zomerjazzfietstour, Groningen 24 oktober NJJO en Metropole Orkest, Muziekcentrum van de Omroep, Hilversum Meer info over het NJJO via: www.njjo.nl

NJJO foto: Minke faber

pagina 4

van deze fiscale maatregel. De Creatieve Industrie, waaronder de Ntb, NVJ, Platform Makers en Kunsten’92, initieerde het debat omdat staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën het belastingstelsel wil herzien en de fiscale faciliteiten voor zzp’ers wilde beperken. Zijn plan krijgt, zo bleek, dankzij de gevoerde acties, geen Kamermeerderheid.

Ook in de toekomst subsidie voor het Metropole Orkest In haar z.g. Uitgangspuntenbrief van 8 juni jl. heeft Minister Bussemaker (PvdA) 3 miljoen euro per jaar gereserveerd voor het Metropole Orkest. Het MO krijgt een plek in de Basis Infrastructuur en kan van 2017 – 2020 rekenen op deze jaarlijkse bijdrage. Het is het meest in het oog springende besluit van de minister die in totaal 18 miljoen euro extra aan de cultuurbegroting wil toevoegen om de meest desastreuze gevolgen van de bezuinigingen te compenseren. Als gevolg van die bezuinigingsoperatie hebben de musici van het MO 50% van hun salaris moeten inleveren. Het orkest werd in 2012 op de valreep van de ondergang gered door een motie van de PvdA en VVD waarmee een overgangssubsidie tot 2017 werd geregeld. Zie ook ons artikel over de orkesten elders in deze Muziekwereld.

VAR verdwijnt in 2016 Per 1 januari 2016 wil het Ministerie van Financiën de VAR-WUO afschaffen. Het ministerie heeft te weinig mankracht om de circa 800.000 VAR-beschikkingen per jaar af te geven. Artiesten die nu van een VAR-WUO gebruik maken komen dus weer in de positie dat ze zich moeten laten verlonen tenzij ze gaan werken met modelovereenkomsten die de risico’s inzake heffing Loonbelasting en SV-premies regelen. Die kunnen vooraf door de belastingdienst worden getoetst en geven het gewenste fiscale gevolg. Begin juni heeft de Ntb samen met de FNV, een werkgeversdelegatie en fiscalist Dick Molenaar overleg gevoerd met het Ministerie van Financiën. Het ministerie ziet graag dat er modelovereenkomsten worden ontwikkeld door en voor de sector zelf. De werknemersorganisaties werden uitdrukkelijk uitgenodigd om samen met de werkgeversorganisaties te komen tot dergelijke over­ eenkomsten. Gezien het grote belang voor de complete creatieve en cultuur-educatieve sector zal de Ntb op zeer korte termijn samen met FNV en werkgeversorganisaties gaan werken aan een dergelijke modelovereenkomst of modelclausule. (Zie ook het artikel van Greet van Aken op pag. 44 van deze Muziekwereld.)

Ntb - Muziekwereld


Beat Band en Jaime Rodríguez! Meer nieuws en updates vind je op: www.worldmusicforum.nl

Volgende deadline Sena Muziek Productiefonds nadert

World Music Forum weer naar Womex In het najaar zal het World Music Forum met support van Sena en Buma Cultuur de Dutch World sector vertegenwoordigen en diverse activiteiten organiseren tijdens de internationale wereldmuziekbeurs Womex in Boedapest (21-25 oktober). Naar verwachting zullen zo’n 100 Nederlandse muziekprofessionals afreizen naar deze zo belangrijke beurs. De voorbereidingen zijn in volle gang.

Zondag 28 juni a.s. is de eerstvolgende deadline van de 2e aanvraagronde bij het Sena Muziekproductiefonds. Het fonds helpt eigen beheer-

artiesten op weg bij het financieren van hun geluidsproducties. Musici uit alle muziekdisciplines kunnen een aanvraag doen. Het Sena Muziek Productiefonds biedt de kans om met subsidie een kwalitatief hoogwaardige geluidsopname te maken die vervolgens direct fysiek of digitaal kan worden geëxploiteerd. Je kunt maximaal € 5000 en minimaal € 1500 aanvragen om de productiekosten van geluidsopnamen te financieren. Tweederde van dit bedrag is een subsidie en éénderde een renteloze lening. Aanvragers moeten

het geleende bedrag binnen twee jaar terugbetalen aan Sena en het fonds financiert nooit meer dan 50% van het totaalbudget. De andere betrokken partijen moeten eenzelfde bedrag bijleggen om tot een finished product te komen. Met deze subsidievoorwaarden wil Sena stimuleren dat musici er ook alles aan doen om hun geluidsopnamen zo effectief mogelijk te exploiteren. De subsidievoorwaarden staan op de website van Sena en je kunt er een digitaal aanvraagformulier downloaden en invullen. Voor meer info: www.sena.nl

EBU European Jazz Competition 2015 Zaterdagavond 27 juni a.s. wordt de Jazzdag feestelijk afgesloten met de EBU European Jazz Competition in LantarenVenster Rotterdam. De finalisten zijn: Open Source Trio (Bulgarije) Ostrich Quartet (Tsjechië) Elena & The Rom Ensemble (Finland) Flash Pig (Frankrijk) Urgent Detergent (Slovenië) Zij werden geselecteerd door een jury van Europese jazzproducers/programmamakers van de

publieke omroepen die bij de EBU zijn aangesloten. Alle publieke omroepen in Europa konden een talentvolle jazzformatie uit hun land voordragen. De hoofdprijs is een optreden op het North Sea Jazz Festival 2015 en een geldprijs. Ook de internationale finalejury wordt deels gevormd door jazzprogrammamakers van de Europese publieke omroepen, aangevuld met een jazzmusicus en een programmeur van het North Sea Jazz Festival. De finale wordt door 10 landen uitgezonden. Voor meer info: www.europeanjazzcompetition.nl

World Blend cafés Tijdens de Jazzdag vindt op vrijdag 26 juni een World Blend Café-special plaats getiteld: ‘Jazzing the globe - blue notes & orange juice’. Aandachtspunt van deze sessie is het bereiken van nieuwe publieksgroepen. De hoogste tijd, want inmiddels bestaat eenvijfde van de bevolking in Nederland uit allochtonen, en is eenderde van de grootsteedse bevolking van niet-westerse komaf. Op 14 september gaat het nieuwe seizoen van start met een World Blend Café netwerkmeeting in het Bimhuis met een swingende showcase door Rumbatá

nummer 2 - 2015

Elena en The Rom Ensemble

pagina 5


Hoge druk pan

pagina 6

Ntb - Muziekwereld


tekst: Anita Verheggen fotografie: Minke Faber

Martin Fondse is de dirigent en artistiek leider van het Sena Nationaal Jeugd Jazz Orkest. Aan hem de uitdaging om één goed werkend organisme te creëren van talenten die in verschillende stadia van hun muzikale ontwikkeling verkeren. Hoe krijgt hij dat voor elkaar? En wat is eigenlijk een talent?

“Welke pet zal ik opzetten? Die zwarte voor het optreden of de pet die ik nu al op heb?” Martin Fondse probeert ze allebei even uit voordat de fotosessie begint. De praktische pet voor alledag is het meest fotogeniek. Zo vlak voor de première van de tournee met het Nationaal Jeugd Jazz Orkest (NJJO) in het Bimhuis zit hij er ontspannen bij. Een grote grijns op het gezicht, goed gehumeurd en welbespraakt, roerend in een verse cappuccino. Hij vertrouwt erop dat het vanavond een succes wordt. Omdat de try out goed ging en hij ook in figuurlijke zin prima om kan gaan met de verschillende petten die hij als artistiek leider op

nummer 2 - 2015

heeft. Bovendien lijkt zijn keuze voor juist deze orkestleden goed uit te pakken. “Ik ben heel erg gelukkig met de casting die ik gedaan heb. Die is deels blind geweest via mp3tjes, maar ik heb ook extra gegoogled en op YouTube gekeken om voldoende informatie te krijgen. Vooral als ik voor één positie meerdere instrumentalisten had. Waarop heb je de orkestleden geselecteerd? De musici hadden nogal uiteenlopende mp3tjes ingestuurd. Maar ik had wel een idee over het repertoire dat ik met het orkest wilde spelen. Ik wilde verder gaan in de richting die Eric

Vloeimans (dirigent 3e editie NJJO, red.) is ingeslagen: eclectische muziek, ballads en krachtige stukken met een groove. Ik heb stukken met een stevige groove gekozen waar een hechte ritmesectie bij nodig is. Niet alleen jazz maar ook repertoire dat meer op de ritmesectie leunt dan bij een traditionele bigband. In mijn thema’s zitten wel weer genoeg bebop en loopjes die verwijzen naar de jazzhistorie maar ik wil aansluiten bij de belevingswereld van deze jonge musici. En dan blijkt die belevingswereld net zo uiteenlopend te zijn als de mp3tjes die ze hebben opgestuurd, ha, ha! pagina 7


Een heleboel jazzpianisten spelen Bach en Chopin want dat helpt je enorm in je muzikale voorstellingvermogen en techniek Maar waar let je dan op als je die mp3tjes beluistert? Ik wilde eerst de ritmesectie samenstellen en per se iemand die goed thuis is op de elektrische basgitaar omdat 70% van de muziek die ik wilde spelen dat nodig heeft. Er waren een paar gegadigden maar Lito Mabjaia paste er het beste bij. Voor de drums waren er 12 aanmeldingen en 5 drummers waren sowieso geschikt, dus dan komt het op de stijl aan. Daar heb ik een shortlist voor samengesteld. Omdat ik niet wist wat voor orkest het zou worden ben ik daarna de saxofoons gaan doen. Bij die selectie lette ik op geluid en frasering, maar ook op muzikaal bewustzijn: een idee hebben over welke muziek je zelf wilt gaan maken. De saxsectie kon ik vrij snel samenstellen net als de trompetsectie. De twee lead-trompettisten zijn allebei erg goed. Voor jeugd-bigbands is het vaak lastig om die positie goed in te vullen omdat het zo’n specifieke keuze van musici is. Als je eerste trompet bent is je solo-carrière minder omdat je dat als trompettist fysiek niet voor elkaar krijgt. Daarnaast hebben we Ian Cleaver in die sectie. Die jongen is 17 en zit nog op de middelbare school. Het is heel fijn om zo iemand erbij te hebben. We hadden ook hele goeie zangaudities; dat heeft de muziek veel richting gegeven. Uiteindelijk heb ik 3 zangeressen uitgekozen die nu een eigen sectie vormen. Ik zet ze niet in als de solisten voor de band maar met z’n drieën tegelijk of samen met de saxen of fluiten. Ik heb ze heel mooi kunnen gebruiken als extra kleur voor andere lijnen. Ze zingen vocalise en zingen melodieën mee met de blazers. Bovendien opende het voor mij de mogelijkheid om echte songs te doen met teksten. Dat is zó leuk en ze doen het erg goed! Deze editie van het pagina 8

NJJO is daarom weer heel anders dan de vorige. Dat vind ik het leuke van het NJJO: iedere editie heeft de eigenheid van de artistiek leider die ervoor staat. En dat heeft weer invloed op degenen die zich aanmelden. Doordat het NJJO steeds een andere artistieke leiding heeft, kun je de vele facetten van de muziek laten horen en krijg je iedere keer een heel ander orkest. Je werkt met jonge toptalenten. Hanteer jij een eigen definitie van talent? Talent is zo breed. Sommige talenten hebben een enorme vaardigheid om hun instrument te beheersen. Het instrument klopt met hoe ze fysiek in elkaar zitten en ze hebben een soort gemak waarmee ze het bespelen. Daardoor kunnen ze zich focussen op de muziek die ze maken. Anderen moeten harder werken op hun instrument maar hebben bijvoorbeeld wel een enorme muzikaliteit als het gaat om klankvoorstellingsvermogen of wat ze met hun muziek willen. Want dat hoort ook bij muzikaliteit: je eigen muziek creëren. Ik zie zo veel goeie jonge musici die al heel vroeg de taal van de pop en jazz spreken. Ze hebben mijn generatie musici als docent en hebben niet eerst 10 jaar klassiek hoeven doen voordat ze een jazzliedje mochten spelen. Het is trouwens ook helemaal niet of/of. Een heleboel jazzpianisten spelen Bach en Chopin want dat helpt je enorm in je muzikale voorstellingvermogen en techniek. En op een gegeven moment kies je waarschijnlijk voor jazz omdat je wilt improviseren en in bandjes wilt spelen. Maar dat betekent niet dat je het andere achter je wilt laten. Bij mijn generatie was dat veel meer gescheiden. Ik mocht helemaal geen jazz spelen op de muziekschool. Nu zie je ook bij de jazztalenten van 12 jaar die

al fantastisch kunnen spelen en een geweldig muzikaal voorstellingsvermogen hebben. Een heleboel talenten beginnen al op een veel hoger niveau aan hun conservatoriumopleiding. Maar uiteindelijk is talent ook dat je als muzikant met alle gaven die je hebt iets moois gaat doen. Dat kan ik bij de orkestleden nog moeilijk inschatten. Sommigen hebben al richting maar het is voor deze generatie economisch heel erg moeilijk om van de muziek te leven. Ze zijn wel heel creatief. Het feit dat deze groep mensen er is, die deze muziek wil en kan spelen, stemt me heel positief. Muziek houdt echt nooit op te bestaan, ook niet in crisistijd. Sectie-coaching

De orkestleden kregen 2 weken de tijd om een programma van anderhalf uur in te studeren. De stukken zijn speciaal voor het NJJO gearrangeerd en deels nieuw gecomponeerd door Fondse. Geen eenvoudig repertoire dat je met twee vingers in je neus instudeert. De repetitieperiode had dan ook veel weg van een snelkookpan onder extreem hoge druk. Wat hielp was dat Fondse muzikale gastcoaches mocht kiezen die de verschillende orkestsecties hielpen met het instuderen van de stukken. “Voor de trompetten hadden we Ray Bruinsma en voor de saxen Mete Erker. Jeroen Vierdag was echt geweldig voor de ritmesectie en de trombones wilde ik laten coachen door iemand uit de klassieke hoek. Want het gaat om het samen kleuren”, vertelt een enthousiaste Fondse. “Daarom heb ik Jurgen van Reijen van het Concertgebouw Orkest gevraagd. Dat was heel gaaf. Daardoor ging er een hele wereld voor die musici open. Ze zijn gewend om met bandjes te spelen en nu moesten ze met z’n vieren kleuren. Zo’n klassiek musicus als Jurgen heeft daar veel ervaring mee. Ik ben bij elke sectierepetitie even kort gaan kijken om die jongens uit het werkveld bezig te zien en te bekijken Ntb - Muziekwereld


nummer 2 - 2015

pagina 9


NJJO 2015 Ian Cleaver (trompettist, 18 jaar, 5 VWO, vooropleiding conservatorium) was er als 12-jarige al bij toen de eerste editie van het NJJO plaatsvond. “Tijdens de eerste editie heb ik maar één liedje meegespeeld als gastsolist. Martin speelt meer stukken die door de klassieke muziek zijn beïnvloed. Dat heb ik nog niet vaak gedaan en is heel interessant. Ik moest wel even wennen maar het zijn hele mooie stukken. Tijdens de repetities heb ik al geleerd om niet alleen bebop, maar ook die andere muziek te waarderen. Die hele ervaring met het NJO en het Metropole Orkest lijkt me geweldig.” Sanne Rambags (zangeres, 20 jaar, 2e jaar conservatorium): “Het is één hele grote te gekke ervaring. Ik kom op plekken waarvan ik niet had verwacht dat ik er al zo snel zou komen. Nu sta ik al in het Bimhuis! De stukken vind ik erg mooi. Ze zijn een beetje verwant aan de stukken die ik zelf schrijf en hebben dezelfde sfeer. Wat een fijne ervaring om deel uit te maken van het orkest en niet de frontvrouw te zijn. Ik wil mijn stem gebruiken als instrument, deel uitmaken van de muziek en dezelfde energie voelen die de muzikanten met elkaar ervaren als ze die muziek spelen. In het NJJO ben ik een echte instrumentalist. Ik wil vooral genieten van deze ervaring en met overgave musiceren.“ Gijs Idema (gitarist, 18 jaar, 2e jaar conservatorium): “Op school zit ik ook in een bigband maar daarmee spelen we wat traditioneler repertoire. Deze muziek is moderner en ik heb hier een heel andere rol. Voor het eerst speel ik met effectpedalen. Dat is een hele verandering en verrijking. Het op tournee zijn en hecht met een groep samenwerken is nieuw voor mij. Ik heb nog nooit 6 maanden met één groep samengewerkt. Het is ook erg leuk om met mensen uit andere conservatoria te spelen. Ik verheug me op de samenwerking met het Metropole Orkest.” Jermaine Kanbier (drummer, 19 jaar, conservatorium): “Ik leer hier om zo basic mogelijk te spelen en om met anderen samen te spelen in een bigband. Ik doe veel contacten op en iedereen speelt zo goed! De hele ervaring van in een orkest spelen is super leerzaam. Ik verheug me op de shows en die week met het NJO. Ik verwacht grote stappen te maken. In de toekomst wil ik de funk/soul-richting uit gemengd met jazzinvloeden. Mijn eigen stijl ontwikkelen en grote shows gaan doen.

pagina 10

hoe zij dit benaderen. Hun geluid, de frasering, de psychologie. Het was gaaf om te zien hoe Ray de psychologie van een trompetsectie behandelde met die 4 jongens. Ze zijn alle vier op een andere plek in hun ontwikkeling maar klinken toch goed als één sectie. Dat is heel knap en komt omdat Ray daar zijn ideeën op heeft losgelaten. Kristina Fuchs heeft met de zangeressen gewerkt. Ze had hele goeie oefeningen waarbij het niet meer ging om een mooie toon, maar om wat je wilt zeggen. Of een oefening waarbij ze juist alleen technisch moesten zingen en niet mochten interpreteren. Ze oefende ook met het op de juiste manier zingen van een songtekst. Een melancholieke tekst en melodie niet nog eens extra melancholisch zingen want dan wordt het ‘over the top’. Dan zie je het besef doordringen bij de zangeressen, dat waren hele leuke momenten.” Eén organisme

Het NJJO gaat een half jaar lang actief aan de slag met Fondse. Na de repetitieperiode in april van dit jaar volgt een tournee langs festivals waarin ook bijzondere samenwerkingsprojecten zijn opgenomen. Zo studeert het orkest in juli, samen met het Nationaal Jeugd Orkest (het NJJO van de klassieke sector, red.), een repertoire in met de Braziliaanse ster Lenine. De repetitieweek wordt afgesloten met 3 concerten. In oktober volgt een samenwerkingsproject met het Metropole Orkest waarbij de NJJOleden meedoen aan workshops en gecoacht worden door sectiecoaches uit dit gerenommeerde orkest. Het project eindigt met een gezamenlijk concert. Wat zie jij als meerwaarde van de samenwerking met juist deze orkesten? Ik heb al eerder projecten met het NJO gedaan. Het NJO heeft een andere structuur dan het NJJO. Zij organiseren ieder jaar een muziekzomer Ntb - Muziekwereld


waaraan musici uit alle windstreken meedoen die klassieke en hedendaagse muziek spelen. Ik vind het een ontzettend leuke organisatie die musici in aanraking brengt met andere soorten muziek. Toen ik bij het NJJO aan het werk mocht dacht ik: Waarom zouden we niet exact dezelfde leeftijdsgroep, die toevallig klassiek speelt, kunnen koppelen aan het NJJO? En dat is nog gelukt ook! Ik ben daar ongelofelijk gelukkig mee. Door internet is de muzieksmaak van die jongeren al veel breder. Klassieke musici luisteren naar dezelfde muziek als de jazzmeisjes en jongens, maar de uitvoeringspraktijk is wel anders. Daarom is het heel gaaf dat het bij elkaar wordt gebracht want dan kun je van elkaar leren. Ik neem mijn improvisatiestructuren mee naar de klassieken. Omdat klassieke musici gecomponeerde muziek spelen zijn ze minder proactief. Als je met ze wilt improviseren moet je een paar dagen oefeningen met ze doen om ze het vertrouwen te geven dat de noten die ze zelf verzinnen op dat moment even belangrijk zijn als die van Bach. Jazzmusici zijn veel meer gewend om te improviseren. De orkesten worden in elkaar geschoven. Het NJJO is het koper van het orkest en wordt aangevuld met de strijkers, klarinetten, pauken etc. Het wordt een orkest van 60 musici waar we onze eigen muziek mee gaan spelen. Omdat de musici uit alle delen van Europa komen is het natuurlijk ook geweldig voor je netwerk als jonge muzikant. Ik leid nu allemaal projecten die ik als muzikant zelf had willen doen toen ik zo jong was! Bij het Metropole Orkest leren ze ook weer ongelofelijk veel van mensen die dit al 20 jaar doen: het spelen van groove-muziek, van jazz waar timing belangrijk is. Waar het niet alleen over de noten gaat, maar ook echt over waar je ze plaatst en hoe. En met een paar repetities moet je het repertoire kunnen spelen, dat is een deel van het vak dat je op de conservatoria meestal niet meekrijgt. De meerwaarde van nummer 2 - 2015

CV Martin Fondse geboren in 1967 in Bergen op Zoom 1997

doet de Young Vip Tour met zijn ensemble De Achtbaan

1998 – 2003 actief met eigen orkesten: de Groovetroopers en het Oktemble 2003 2005 2007 2012 2013/2014

Gastprogrammeur Jazz International Rotterdam pianist en arrangeur bij Freek de Jonge toert en maakt cd’s met eigen ensemble Starvinsky Orkestar doet project ‘The Bridge’ met de Braziliaanse zanger Lenine Oprichting Martin Fondse Orchestra dat o.a. toert met Lenine, Theatervoorstelling ‘Rosefire’ met Tania Kross, Eric Vloeimans en het Matangi Kwartet

het NJJO is dat je in een hogedrukpan heel intensief aan een groepsgeluid kunt werken en op tournee gaat! Je moet er 11 keer staan, op verschillende locaties en met verschillend repertoire. Er komen zoveel aspecten van het echte muziekleven bij kijken. Dat is een onbetaalbare meerwaarde. En ik wil echt als een bandje klinken, ik heb een hekel aan wachtende musici. De sectiemusicus die in z’n neus zit te pulken totdat hij weer wat maten moet spelen. Ik bouw daarom altijd een lichte vorm van het onverwachte in waardoor iedereen alert moet zijn. Dat werkt heel goed. Want als je niet weet wat er komt, ben je veel

opener. Ik hoop dat de orkestleden meekrijgen dat je altijd op een andere manier naar muziek kunt kijken dan je gewend bent. Er is altijd een manier om muziek eigen te maken, om het persoonlijk te maken. Je kunt creatief met materiaal omgaan, ook al zit je in een grote band. Ik zou het fijn vinden als we één organisme zijn op het podium, als we meer zijn dan de som der delen. En uiteindelijk hoop ik dat ze door hun deelname aan het NJJO geïnspireerd zijn om hun eigen ding te ontwikkelen, in welke richting dan ook. Dat ze het vertrouwen hebben om te denken: “Ik wil muzikant zijn en dat ga ik met volle overgave doen”. pagina 11


Interview met

Negende editie Jazzdag op 26 en 27 juni

Jazz leeft en staat geen moment stil Ook dit jaar strijkt het grootste Nederlandse netwerk- en showcase-evenement voor jazz twee dagen neer op de Rotterdamse Kop van Zuid. Jazz leeft en staat geen moment stil, en dat vraagt ook dit jaar weer om twee dagen Jazzdag. Voor de negende keer komt de jazzwereld uit binnen- en buitenland samen in de enige echte jazzstad van het land: Rotterdam. Dat zijn allereerst muzikanten en componisten, maar ook managers, programmeurs, radio- en tv-makers, platenlabels en uiteraard ook de grote schare van jazzliefhebbers. De Jazzdag is tevens de aftrap van North Sea Round Town, met het North Sea Jazz Festival als slotstuk.

Festival

Opkomend jazztalent en gevestigde namen met nieuwe programma’s laten vanaf acht uur ‘s avonds horen wat zij kunnen, in de hoop een nieuw publiek aan zich te binden en een stap voorwaarts te zetten in hun carrière. Ook de toekomstige generatie is aanwezig dankzij optredens van aanstormende talenten. Onder de noemer ‘Next Generation Jazz’ vaardigen de zeven Nederlandse conservatoria hun beste masterstudenten af voor een spetterende show. Ook de winnaar van het Prinses Christina Jazz Concours treedt op. De showcase-optredens vinden ’s avonds vanaf 20:00 (vrijdag) en 19.30 (zaterdag) plaats in het jazz- en filmpodium LantarenVenster, het stijlvolle Hotel New York, Kantine Walhalla en voor het eerst ook in het Jazz Museum Rotterdam. Deze nieuwe locatie is in twee minuten lopend te bereiken via de Rijnhavenbrug, die tussen Hotel New York en Kantine Walhalla ligt. Dat de Jazzdag een steeds meer internationaal karakter krijgt, blijkt uit de programmering van zowel de vrijdagals de zaterdagavond. In het kader van het European Talent Program heeft een aantal belangrijke Europese jazzfestivals een opmerkelijke jazzact uit hun land uitgekozen. De bedoeling is dat die band op alle aangesloten festivals van zich laat horen, en dus ook op

pagina 12

Ntb - Muziekwereld


de Jazzdag. De Jazzdag wordt zaterdagavond afgesloten met de EBU European Jazz Competition waarbij 5 bands, geselecteerd door Europese radiostations, dingen naar een geldprijs en een optreden tijdens het North Sea Jazz Festival. Conferentie

Professionals uit de jazzwereld treffen elkaar op vrijdag en zaterdag vanaf 13:00 in LantarenVenster. Dan vindt het conferentieprogramma van de Jazzdag plaats en zijn er mogelijkheden om te netwerken, deel te nemen aan paneldiscussies, collega’s te ontmoeten, zaken te doen, op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen, informatie uit te wisselen en contacten te leggen. Ook voor het populaire matchmakingprogramma en het demospreekuur is weer een plaatsje ingeruimd. Jazzdag specials

Behalve de focus op nieuwe ontwikkelingen is er ook tijd om achterom te kijken naar de rijke historie van de jazz en de legendes van morgen. Een belangrijk jazzmuzikant/-componist wordt op de Jazzdag in het zonnetje gezet tijdens de bekendmaking van de winnaar van Nederlands meest prestigieuze jazzprijs: de Buma Boy Edgar Prijs.

PROGRAMMA

Locaties Jazzdag

vrijdag 26 juni 2015

LantarenVenster, Hotel New York, het Jazzmuseum en Kantine Walhalla. Registratie

Voor de conferentie van de Jazzdag is een registratie verplicht. Je kunt je aanmelden of registreren bij de registratiebalie in de foyer van LantarenVenster, waarna je een badge ontvangt die toegang biedt tot alle onderdelen van de conferentie. Kosten voor de walk-up aanmelding zijn € 75.

nummer 2 - 2015

• The future of jazz radio english spoken

13:00 - 13:45 LantarenVenster - Zaal 4 De toekomst van jazz op de radio is een onderwerp dat sinds dit jaar onlosmakelijk verbonden is met de onheilspellende berichten over het mogelijk stopzetten van Radio 6. Bij die onheilsboodschap illustraties: Robert Swart

willen we dan ook uitgebreid stilstaan. Tegelijkertijd verandert het radiolandschap ook door technische ontwikkelingen die bijvoorbeeld hebben geleid tot een lovenswaardig initiatief als Bimhuis Radio. Wat is anno 2015 de positie van ‘kleine muziekgenres’ zoals jazz op de radio? Wat betekent het fenomeen jazzradio nou precies voor de gemiddelde jazzprofessional? En welke rol kunnen de schaarse zenders nog vervullen voor de luisteraar in het digitale tijdperk? Wat zijn de verwachtingen en wat zijn de ontwikkelingen? Aangezien de benarde positie van de jazzradio

pagina 13


Rotterdam

zich niet beperkt tot Nederland alleen wordt de problematiek ook in een breder, internationaal perspectief geplaatst. Met: • Co de Kloet (NTR Radio 6) • Niels Christian Cederberg (DR-P8 Denemarken) • Jurre Wieman (Bimhuis-radio; tbc)

26 en 27 juni 2015

• World Blend Café (*): ‘Jazzing the globe - Blue Notes & Orange Juice’ 13:15 - 14:00 LantarenVenster - Zaal 3

pagina 14

Een koningin van allochtone afkomst regeert nu alweer enkele jaren de Nederlandse muziekdelta. Een vijfde deel van haar onderdanen bestaat uit mede­allochtonen en in de grote steden is zelfs een derde deel van de inwoners van niet-wes-

terse komaf. Zo’n bont gekleurd cultuurpalet weerspiegelt zich in een muziekcultuur waarvan je zou kunnen zeggen dat zij aan het ‘creoliseren’ is. Een nieuwe generatie muziekpioniers presenteert de exponenten van die ‘creolisatie’ op de Nederlandse podia. Als hedendaagse ‘Paul Ackets’ ontwikkelen zij hun eigen festivals en bereiken daarmee grote publieksgroepen, namelijk de groeiende schare fans van bollywood, caribbean, istanbeat en jazz andalus. Wie zijn die vrijbuiters van de toekomst? En welke tips & tricks hebben zij in petto? Met: • Yassine Boussaid (De Meervaart, Andalus Voices) • Mahindra Goercharan (Global Music Festival) • Pal Mundo Festival (tbc)

• Serdar Manavoglu (Club Pera / Pink Istanbul; tbc) • Moderator: muziekjournalist Stan Rijven (*) Het World Blend Café biedt een platform voor wereldmuziek-professionals om ideeën uit te wisselen en nieuwe connecties aan te gaan. Deze maandelijkse bijeenkomsten worden georganiseerd door het open source netwerk World Music Forum NL. • www.worldmusicforum.nl

• Van VAR tot VOF: belastingrecht 14:00 - 14:20 LantarenVenster - Zaal 4 Van muzikanten wordt steeds meer ondernemerschap verwacht. Maar om je zaakjes goed voor elkaar te hebben, moet je wel de weg weten binnen de administratieve regelgeving. Ruud

Ntb - Muziekwereld


Hoevenaar van EZBoekhouding, tevens docent Fontys Rockacademie, behandelt in twee sessies een aantal zakelijke aspecten waarmee muzikanten meer uit hun bedrijf kunnen halen. Op vrijdag staat het belastingrecht centraal. Je krijgt tips&tricks om te zorgen dat je niet teveel hoeft te betalen. Ruud Hoevenaar en zijn compagnon Jaap van Eggelen zijn via het matchmaking-programma tevens beschikbaar voor één-op-ééngesprekken over financieel-administratieve vraagstukken.

• ‘Live’ after school: How Jazz Conservatories can give the jazz scene a boost

Showcases 26 juni 2015

Sebastiaan van Bavel trio

Sebastiaan van Bavel trio: 20.10-20.40 LantarenVenster Zaal 1 Antimufa: 20.20-20.50 Kantine Walhalla NGJ: Efe Erdem/Philippe Ramaekers/Alina Engibaryan/Marika Saripo/Daan Quittner: 20.30-21.20 Hotel New York Bibliotheek

English spoken 14:30 - 15:15

LantarenVenster - zaal 3 De wereld van de jazzopleidingen is sterk internationaal georiënteerd. Niet alleen de studenten komen uit heel Europa of zelfs daarbuiten, ook docenten hebben in veel gevallen een internationale carrière. Contacten met zusterinstituten in het buitenland zijn eerder regel dan uitzondering. Daarnaast hebben de scholen een uitgebreid, veelkleurig netwerk dat veel namen uit het veld bevat. De meeste docenten zijn ook muzikanten die korte lijntjes hebben met de podia, festivals en impresariaten. Hoe kunnen we de kennis en informatie van dit netwerk ook gebruiken om de carrières van hen die al lang zijn afgestudeerd een boost te geven? Met andere woorden: hoe kunnen de bestaande netwerken van scholen over heel de wereld aan elkaar worden gekoppeld zodat ook hun alumni blijvend kunnen profiteren van een opleiding

nummer 2 - 2015

Traeben

Traeben: 20.40-21.10 LantarenVenster Foyer Julian Schneemann – Roundabout: 21.10-21.40 LantarenVenster Zaal 1 Naked Wolf: 21.20-21.50 Kantine Walhalla

Frank Windemuller group

Frank Windemuller group: 21.20-21.50 Hotel New York Balszaal Kukushai: 21.40-22.10 LantarenVenster Foyer pagina 15


Rotterdam 26 en 27 juni 2015

die zij ooit succesvol hebben afgesloten? Codarts Rotterdam, Trinity Laban (Londen) en Siena Jazz University (Italië) gaan met elkaar in gesprek over de manieren waarop jazzopleidingen de internationale carrières van alumni en andere jazzmusici kunnen vergroten. Met: • Linda Bloemhard (Codarts) • Jacopo Guidi (Siena Jazz University) • Simon Purcell (Trinity Laban)

• Jazzauteurs in de digitale wereld 14:45 - 15:30 LantarenVenster - Zaal 4 Het luisteren naar muziek vindt meer en meer online plaats: streamingdiensten als Spotify of YouTube knagen gestaag aan het marktaandeel van radio en cd. Klassieke businessmodellen blijken ineens niet meer te werken omdat de geldstromen uit andere hoeken en gaten komen. Wat betekent die verandering voor de zelfstandige componist van jazz en aanverwante muziekstijlen? De ledenraad van Buma wil graag een interactieve discussie met componisten, schrijvers en andere jazzprofessionals over het collectief beheer van onlinerechten met als vraag welke rol Buma/Stemra hierin kan spelen. De discussie zal zich toespitsen op een aantal concrete vragen.

pagina 16

Past het collectieve beheer van rechten nog bij de digitale distributie van muziek? Biedt de mogelijkheid om auteursrechten flexibel te beheren - het zogenaamde ‘opt-out’-systeem - een oplossing voor de componisten en uitgevers van jazzmuziek? Hoe verhoudt de praktijk zich tot de verwachting die de belanghebbenden momenteel hebben met betrekking tot hun opbrengsten? Met: • Michiel Laan (manager Digital, Buma Stemra) • Beatrice van der Poel (Buma Ledenraad)

• Het Sena Talentontwikkelingspanel 15:45 - 16:30 LantarenVenster - Zaal 3 De faciliteiten voor jazztalenten die zich verder willen ontwikkelen - concoursen, beurzen, leerorkesten, speciale ontwikkelingsprojecten - vormen een bontgekleurde lappendeken. De panelleden stellen zich de vraag of deze lappendeken nog wel voldoende dekkend is voor een effectief talentontwikkelingsbeleid. Kunnen we tevreden zijn met het aanbod van talentontwikkelingsprojecten? Werken die projecten voldoende met elkaar samen? Wat is de rol van de podia en festivals? Waar liggen de kansen

voor de jazztalenten van nu? Zijn er voldoende mogelijkheden om zich in Nederland verder te ontwikkelen? En sluit het subsidiebeleid daar goed bij aan? Of kunnen de toptalenten van nu kunnen maar beter zo snel mogelijk verhuizen naar New York? Met: • Mijke Loeven (directeur North Sea Round Town en Jazz International) • Friederike Darius (projectmanager Metropole Academy) • Anita Verheggen (Nationaal Jeugd Jazz Orkest, Dutch Jazz Competition, JazzNL, Ntb, Sena) • Manon Koers (zakelijk directeur Bimhuis) • Moderator: Alexander Beets ( jazzmusicus en hoofd Business Department Fontys Rockacademie)

• Scoren met streaming 16:00 - 16:45 LantarenVenster - Zaal 4 De manier waarop er naar muziek wordt geluisterd is behoorlijk aan het veranderen, sterker nog: is zelfs al drastisch gewijzigd. Zeker voor de nieuwe generatie luisteraars zijn platforms als Spotify, iTunes of YouTube al belangrijke distributiekanalen voor nieuwe muziek. Dankzij NORMA kun je je muziek eenvoudig in de iTunes-store krijgen, en bedrijven als Songflow/Fuga (Nederland), Record Union (Zweden) of TuneCore (USA) verschaffen je toegang tot veel andere digitale

Ntb - Muziekwereld


NGJ: Tom Nieuwenhuijse/ Sebastiaan van Bavel/Jars Holdert: 21.50-22.20 Hotel New York Bibliotheek

muziekwinkels. Daarmee worden ongekende mogelijkheden gecreëerd om een wereldwijd publiek te bereiken, wat ook weer zijn weerslag zal hebben op nieuwe verdienmodellen. Maar hoe zorg je ervoor dat al die nieuwe muziekliefhebbers ook daadwerkelijk op jouw tracks gaan klikken? Met: • Joey Cramer (NORMA) • Marius van Reeuwijk (Fuga) • Steijn Koeijvoets (Deezer; tbc) • Jochem Tromp (labelmanager Dox, artist manager Soepermarkt)

Ntjam Rosie

Ntjam Rosie: 22.10-22.40 LantarenVenster Zaal 1 Pieter Bast E.S.P. Quintet: 22.20-22.50 Kantine Walhalla Okabe Family: 22.20-22.50 Hotel New York Balszaal Roos Jonker: 22.40-23.10 LantarenVenster Foyer

Zaterdag 27 juni 2015

• South-African Jazz Exchange English spoken

13:00 - 14:00 LantarenVenster - Zaal 4 De afgelopen jaren heeft Stichting JazzNL een aantal zogenaamde Jazz Expedities georganiseerd om de Nederlandse jazzsector te verbinden met het buitenland. Na eerdere expedities naar India, Thailand en Spanje heeft JazzNL voor 2016 zijn pijlen gericht op Zuid-Afrika. Hierbij wordt samengewerkt met partners als University of South Africa Pretoria, SAMPRA, SAMRO, Orbit Jazz Club en het Joy of Jazz Festival in Johannesburg. Het is een aantrekkelijke bestemming: Zuid-Afrika heeft een krachtige jazztraditie die publiek en muzikanten al decennialang inspireert. Bovendien is er een lange geschiedenis van culturele samenwerking tussen Nederland en Zuid-Afrika. Waar liggen de kansen en moge-

nummer 2 - 2015

meest interessant aan hedendaagse Zuid-Afrikaanse jazz? Wat kunnen we van elkaar leren? Met: • Karen Devroop (University of South Africa, Pretoria) • Alexander Beets ( JazzNL)

Gijs Idema Trio

NGJ: Gijs Idema Trio: 22.50-23.20 Hotel New York Bibliotheek Rumbata Beat Band: 23.10-23.40 LantarenVenster Zaal 1

• Jazzconcert-plus: haal meer uit je programmering 13:30 - 14:15 LantarenVenster - Zaal 3

lijkheden wanneer muzikanten en jazzorganisaties uit deze twee landen elkaar ontmoeten en met elkaar samenwerken? Wat is het

Veel concert- en theaterbezoekers zijn niet alleen geïnteresseerd in de voorstelling zelf, maar willen ook graag meer te weten komen over de geschiedenis eromheen en de mensen erachter. Bij andere podiumkunsten zoals klassieke muziek, opera of theater wordt veel gebruik gemaakt van randprogram-

Hermine Meets Zapp4

Hermine Meets Zapp4: 23.20-23.50 Kantine Walhalla The Ambush Party: 23.2023.50 Hotel New York Balszaal GOSTO: 23.40-00.10 LantarenVenster Foyer pagina 17


Rotterdam 26 en 27 juni 2015

mering om die extra informatie door middel van inleidingen, lezingen, cursussen, voor- en nagesprekken met het publiek te delen. Bij jazzconcerten wordt nog relatief weinig gebruik gemaakt van dit soort verdiepingsmogelijkheden, maar ook hier is dat aan het veranderen. Jazz International Rotterdam had enkele jaren geleden de serie Jazz Talk & Play waar musici werden geïnterviewd over hun drijfveren. JIR stemt tegenwoordig de publieksstrategie af op een breed scala aan informatiemogelijkheden, voor, tijdens en na het concert. En om de jazzliefhebber een grotere luisterrijkdom te geven, heeft Vera Vingerhoeds onder de werktitel Jazzles een

pagina 18

plan ontwikkeld om de gemiddelde luisteraar te helpen met het leren onderscheiden van wat er te horen is in jazz en geïmproviseerde muziek. Met: • Mijke Loeven ( Jazz International Rotterdam) • Vera Vingerhoeds ( JazzLes)

• Ontwikkelingssamenwerking: jazztalent over de grens 14:30 - 15:15 LantarenVenster - Zaal 4 Naast de door Jazzdag-partner Sena gepresenteerde nationale trajecten op het gebied van talentontwikkeling, leggen wij hier de nadruk op de moge-

lijkheden tot internationale ontplooiing van het Nederlandse jazztalent. Concoursen als de European Jazz Competition editie 2015 vindt plaats op de zaterdagavond -, de aan het Conservatorium van Amsterdam gelieerde Keep an Eye International Jazz Competition, of de Belgische B-Jazz International Contest blijken van onschatbare waarde te zijn. Daarnaast zijn er ook allerlei andere trajecten die talenten kunnen helpen om zich internationaal te ontplooien. De Jazzdag heeft de afgelopen jaren enkele malen aandacht geschonken aan het Britse Take Fiveprogramma van Serious Music. En Muzieklab Brabant is onlangs partner geworden van het Criss Cross Europe-project, dat sinds enkele jaren Europese jazzmusici samenbrengt om ze samen te laten toeren. Wat zijn de mogelijkheden die dit soort trajecten bieden, en wat vindt het ‘talent’ er eigenlijk zelf van? Met: • Gert Gering (Muzieklab Brabant) • Loran Witteveen (deelnemer Criss Cross Europe, finalist European Jazz Competition 2014, winnaar solistenprijs Keep an Eye International Jazz Competition 2013) • Filip Verneert (Muziek Mozaiek, B-Jazz; tbc)

• Jazz in beeld 14:45 - 15:30 LantarenVenster - Zaal 3 Fotografie is vanouds een prachtig medium om de energie en

Ntb - Muziekwereld


magie van een jazzconcert vast te leggen. Velen van ons kennen wellicht al die prachtige foto’s die in het Jazzmuseum Rotterdam te bewonderen zijn. Video, met de toegevoegde waarde van publiekshots en geluid, is misschien een nog beter middel om over te brengen wat er op een podium gebeurt. Filmpjes en clips blijken ook een puik pr-middel te zijn, waarmee een podium een artiest kan introduceren bij zijn publiek. Veel concerten worden vaak al hapsnap vastgelegd door fans met mobieltjes, maar wat daarvan op YouTube verschijnt is bijna nooit van goede kwaliteit. Sinds kort legt Djazz TV in samenwerking met onder meer de podia Bird en Drommedaris Enkhuizen ook regelmatig concerten vast. Wat is de stand van zaken? Wat zijn de toekomstverwachtingen. Het hoe en waarom van het in beeld brengen van live jazz. Met: • Wim van Zon ( Jazzmuseum Rotterdam) • Rob Overman (Djazz TV; tbc) • Bartho van Straten (Paradox)

• Kan vinyl de plaatverkoop redden? 16:00 - 16:45 LantarenVenster - Zaal 3 Twintig jaar geleden werden hele platenkasten opgeruimd en vervangen door het pas verworven wonder van de cd. Anno 2015 is dit ooit zo bejubelde schijfje alweer op zijn retour. De moderne muziekliefhebber laat zijn muziek óf uit de computer stromen, óf zet lekker ‘ouderwetsch’ een plaatje op. Er zijn zelfs heel wat releases die op vinyl beter verkopen dan op cd - en die verkoopcijfers blijven

nummer 2 - 2015

maar stijgen. Het Nederlandse bedrijf Music-On-Vinyl heeft het er maar druk mee en is recentelijk een samenwerkingsverband aangegaan met Dox met als doel om op Dox Classics een aantal belangrijke Dox-albums voor het eerst op vinyl uit te brengen. Is vinyl het muziekmedium van de toekomst? Of is dit format toch niet meer dan een liefhebbersniche? Met: • Giovanca • John Burgers (Music-on-Vinyl) • Anouk Rijnders (Record Industry) • Mark Kneppers (Velvet Vinyl)

• Jazz terug in het theater 16:30 - 17:15 LantarenVenster - Zaal 4 Nadat de subsidie van Jazz Impuls in 2012 werd stopgezet was er een tijdlang veel minder jazz te horen in de Nederlandse schouwburgen. Het afgelopen jaar waren er echter nieuwe initiatieven die, mede door een eigen aanpak, de jazz succesvol terugbrachten in de theaters: The Houdini’s & Frans van Deursen play Woodstock en New York Round Midnight - a Night at the Club. Beide producties, die zich onderscheiden door de verhalende en theatrale elementen, zijn door de muzikanten zelf geïnitieerd en geproduceerd. Samen met de initiatiefnemers van deze producties gaan we kijken wat er nou zo specifiek anders is aan theatertournees, en welke kansen en mogelijkheden - en risico’s - hieraan verbonden zijn. Met: • Alexander Beets ( JazzNL) • Erwin Hoorweg • De Harmonie Leeuwarden (tbc)

• Van VAR tot VOF: rechtsvormen

15:45 - 16:05 LantarenVenster - Zaal 4

Van muzikanten wordt steeds meer ondernemerschap verwacht. Maar om je zaakjes goed voor elkaar te hebben, moet je wel de weg weten binnen de administratieve regelgeving. Ruud Hoevenaar van EZBoekhouding, tevens docent Fontys Rockacademie, behandelt in twee sessies een aantal zakelijke aspecten waarmee muzikanten meer uit hun bedrijf kunnen halen. Op zaterdag wordt dieper ingegaan op rechtsvormen, zoals stichting, BV of VOF: welke mogelijkheden bieden ze voor muzikanten en waarom kunnen ze belangrijk voor je zijn? • Ruud Hoevenaar is via het matchmaking-programma tevens beschikbaar voor één-op-één-gesprekken over financieel-administratieve vraagstukken.

Showcases 27 juni 2015 European Jazz Competition: 19.30-00.15 LantarenVenster Zaal 1 (zie ook pag 5)

Phil’s Music Laboratory

Phil’s Music Laboratory: 20.00-20.30 Fenixloods The Pierre Dunker Quartet: 20.20-20.50 LantarenVenster Foyer

Startas Orkester

Startas Orkester: 21.0021.30 Fenixloods Azure Hiptronics: 21.2021.50 LantarenVenster Foyer Van Asselt/Vistel Project: 22.00-22.30 Fenixloods Joyce-Lou & JDMC: 22.2022.50 LantarenVenster Foyer Sandro Fazio Band: 23.0023.30 Fenixloods

Corrie van Binsbergen Solo

Corrie van Binsbergen Solo: 23.10-23.40 Kantine Walhalla Sarah-Jane: 23.20-23.50 LantarenVenster Foyer pagina 19


orkesten

Raad voor Cultuur spaart orkestensector Hans Stap Het advies van de Raad voor Cultuur met als titel ‘Cultuur van waarde’ oogt niet zo dreigend als voorafgaande keren. De resultaten van de reorganisaties van de afgelopen jaren hebben een kaalslag veroorzaakt die zijn weerga niet kent. Het nieuwe advies van de Raad voor Cultuur behelst voor de sector orkesten en podiumkunsten feitelijk zeven onderdelen.

3. ‘Samenwerkingsgelden’

De raad adviseerde de vorige keer om tijdelijke ‘samenwerkingsgelden’ voor de orkesten in Oost- en Zuid-Nederland en voor de stadsregio Rotterdam/ Den Haag toe te kennen. Dit advies is door de minister opgevolgd. Er is in de vorige cultuurbegrotingsperiode voor elk van de orkesten in die regio’s een incidenteel bedrag van € 500.000 uitgetrokken om de beoogde samenwerking gestalte te geven. Voor de Philharmonie Zuidnederland, het Symfonieorkest te Enschede en HGO en vooral voor het Residentieorkest was dit geld broodnodig om de door het Rijk opgelegde fusie of samen­ werking te realiseren. Het is in de huidige context onaanvaardbaar om dit indertijd toegezegde incidentele geld niet meer aan deze orkesten toe te kennen. De eerder genoemde minimaal aanwezige bandbreedtes voor orkestorganisaties duiden er op dat zonder dit geld er alsnog sprake zal zijn van krimp in formaties. De raad adviseert dan ook deze indertijd toegezegde ‘tijdelijke middelen’ te handhaven om nieuwe reorganisaties te voorkomen. 4. Meer flexibele inzet

Residentieorkest

1. Allianties

2. Talentontwikkeling

Tussen podia en orkesten zouden allianties gerealiseerd moeten worden waarbij de orkesten concrete plannen moeten ontwikkelen in hun subsidieaanvraag voor de BIS (Basis Infra Structuur). Het fonds voor de Podiumkunsten zou meer financiële ruimte moeten kunnen bieden om podia met een sterke onderscheidende programmering te financieren. Voorwaarde is dat die financiering gekoppeld is aan samenwerking met die orkestorganisaties en aan financiële bijdragen van lokale overheden.

Talentontwikkeling is een nieuw aspect van advisering van de raad. De raad stelt voor om operagezelschappen een gezamenlijk plan op het gebied van talentontwikkeling te laten maken wat een verdere intensivering van de huidige samenwerking tussen bijvoorbeeld de Nationale Opera en het kunstvakonderwijs betekent. Ook moeten er plannen worden uitgewerkt voor meer langdurige trajecten waarbij ook internationale partners betrokken kunnen worden.

pagina 20

De raad geeft aan dat de met de bonden overeengekomen cao meer flexibele inzet van musici genereert. Die flexibele inzet creëert meer en andere inkomsten, realiseert een versterking van het lokaal maatschappelijk draagvlak en bevordert ondernemerschap binnen het werknemerschap. Maar de raad verzuimt te melden dat dit een aanzienlijke verhoging van de werkdruk bij de musici veroorzaakt. De raad is tevens van mening dat het ‘eigen gezicht’ van de verschillende orkestorganisaties in de afgelopen jaren versterkt is. Er is volgens de raad nu tijd om meer invulling te kunnen geven aan nieuw beleid en dientengevolge zou je uit het advies kunnen Ntb - Muziekwereld


concluderen dat er in de afgelopen jaren genoeg bezuinigd is. 5. Begeleiding van dansgezelschappen

Over de begeleiding van de verschillende dansgezelschappen is het advies van de raad klip en klaar. Voor de begeleiding van het Nationaal Ballet adviseert de raad om Het Balletorkest die functie toe te kennen, de begeleiding van het Nederlands Danstheater zou (deels) een taak van het Residentieorkest moeten zijn. Er wordt door de raad een voorstel gedaan om Het Balletorkest een integraal onderdeel te laten zijn van de Nationale Opera vergelijkbaar met het koor van de opera. Voor beide orkesttaken zouden meer toereikende financiële middelen gegenereerd moeten worden om te voorkomen dat – vooral vanwege de te kleine configuratie van Het Balletorkest – er te vaak een beroep gedaan moet worden op remplaçanten.

Philharmonie Zuidnederland

6. Orkest lichte muziek

Nieuw in het advies van de raad is een oordeel over toevoeging van een orkest voor lichte muziek aan de BIS. Het Metropole Orkest wordt in het advies met naam genoemd vanwege het feit dat de tijdelijke (deel)financiering van dit orkest per 2017 is afgelopen. De raad koppelt er wel de voorwaarde van een verruiming van de financiering aan. Dit mag niet ten koste gaan van de Rijksmiddelen voor de andere orkesten. 7. Omroep

Ook het Radio Filharmonisch Orkest (RFO) en het Groot Omroepkoor (GOK) zijn onder het vergrootglas van de raad gelegd! Formeel vallen beiden buiten de BIS, maar de raad geeft in zijn advies toch te kennen dat vooral het GOK een betere beschikbaarheid moet kunnen realiseren voor producties buiten de omroep. De taak van het GOK houdt nu nog in dat de omroepprogrammering nummer 2 - 2015

Het Gelderse Orkest

leidend is met als gevolg dat dit ten koste gaat van de beschikbaarheid van het GOK elders. Een taak voor het GOK ten behoeve van het gehele orkestenbestel ziet de raad meer voor de hand liggen maar dan wel met de kanttekening dat de basisbe­ zetting van het GOK groter moet zijn dan de huidige. De raad adviseert een nieuwe taak voor het GOK binnen de Stichting Omroepmuziek. Ook

pleit de raad voor een monitoring van het RFO en GOK binnen het orkestenbestel. Of alle betrokken organisaties tevreden zijn met de inzichten die de raad aan de minister voorlegt, wordt door de Ntb sterk in twijfel getrokken. In ieder geval kan dit advies ertoe bijdragen dat de benodigde rust in de sector enigszins wordt bewaard. 

Bij het ter perse gaan van deze Muziekwereld publiceerde minister Bussemaker haar Uitgangspuntenbrief waarin ze haar beleidskeuzes voor de periode 2017-2020 beschrijft. We hebben de informatie uit deze brief helaas niet meer kunnen verwerken in dit artikel.

pagina 21


redactie: rakenDra Smit

Vers geperst

GOTCHA! Back to the Moon MCD 15001

AMSTERDAM KLEZMER BAND Benja, gangsters & entertainers. Vetnasj Records CTC-2990781 Speciaal voor Benja, gangsters & entertainers componeerde de Amsterdam Klezmer Band een avondvullend muziekprogramma gepimpt door regisseur Dick Houser, gebaseerd op teksten van Isaak Babel. Tegen de achtergrond van dit spannende verhaal over Benja krijgt de muziek van de Amsterdam Klezmer Band er een nieuwe dimensie bij; die van de vertelling. De AKB is een strak en vaardig gezelschap dat veel toert en daardoor altijd lekker ingespeeld is. Vooral ook daarom is de sfeer en algemene teneur van dit muzikaal verhaal vrolijk en levenslustig te noemen ondanks de droeve ondertoon die Klezmer nu eenmaal in zich heeft. Zanger/saxofonist Job Chajes en zijn maten zijn in ieder geval geen types die bij de pakken neer zitten getuige de meeslepende teksten en muziek. Die teksten zijn overigens mee te lezen via de website van de band en dat is zeker de moeite waard. Klezmer van de bovenste plank! www.amsterdamklezmerband.com

pagina 22

CHRISTIAN PABST TRIO +7 Song of Opposites Eigen beheer Voor dit album heeft pianist/ componist Christian Pabst zijn vaste trio uitgebreid met zeven extra musici, een kleine strijkersen blazerssectie, die hem en zijn vaste bassist David Andres en drummer Kaspars Kurdeko aanvullen. Ze spelen negen gevarieerde stukken van eigen hand met jazz als rode draad maar met veel variatie. Door de grotere bezetting is het klankpallet veel uitgebreider en daar is in de composities/ arrangementen dan ook dankbaar gebruik van gemaakt. Zo begint het album nogal klassiek met strijkers waarbij Christian Pabst op de piano reine harmonieën doorloopt en de luisteraar verrast met dwarse progressies. Hij leidt het gezelschap door avontuurlijke snelle impro- en bopklankschappen maar maakt ook uitstapjes naar beschouwende sferen waar sensitiviteit en subtiliteit de boventoon voeren. Christiaan Pabst staat bekend als een vertellend pianist. Ook op dit album laat hij dat weer horen met zijn beeldende stukken en sprekende uitvoering daarvan. www.christiaanpabst.com

FRANK BLUEKA Unplugged Live! BMP Singer songwriter Frank Blueka heeft sinds de release van zijn vorige plaat ‘ROOM 88’ zijn draai in het theater gevonden. Deze nieuwe is zoals de titel al aangeeft een live-opname in het theater waarbij hij zichzelf alleen begeleidt op gitaar. Hij zingt/ speelt voornamelijk eigen werk met een paar covers als ‘Leonard Cohen’s ‘Hallelujah’ en Gershwin’s ‘ Summertime’. Frank Blueka is een geroutineerde entertainer die graag de interactie met zijn publiek aangaat. De muziek is niet in een hokje te plaatsen maar denk aan een mix van Ierse folk, blues, rock en Amerikaanse singer songwritertraditie. Zijn stem lijkt qua klank op Bob Dylan en Leonard Cohen met dit verschil dat hij wel zuiver kan zingen. Punt van kritiek is de opnamekwaliteit. Deze is bepaald niet optimaal. Zo is er vrij veel apparatuurruis te horen en da’s toch wel jammer voor iemand van het formaat van Frank Blueka. www.frankblueka.com

Ruim 25 jaar geleden was Gotcha! een van de meest spraakmakende live-bands van Nederland. Dit Haarlems collectief stond indertijd uitbundig te P-funken met soms wel een man of twintig op het podium. Overal waar ze kwamen lieten ze een spoor van uitzinnigheid achter. In 1994 explodeerde de band echter. Vijf jaar geleden bracht Suburban Records de eerste twee cd’s opnieuw uit waarop een succesvolle Gotcha! All Stars ‘Re-Union’ tour volgde. Sindsdien zijn de gebroeders Pieter en Vincent Smeenk en zanger/rapper E1 Ten, de harde kern, bezig geweest met deze nieuwe plaat. Wie de oude P-funk verwacht komt bedrogen uit. Deze Haarlemse Heeren zijn ouder en muzikaal wijder geworden. De tien eigen nummers zijn stuk voor stuk moderne popsongs met pakkende melodieën en harmonieën. Ditmaal ook met een zingende E1 Ten en zangeres Nyjolene Grey die de muziek van een R&B-kleur voorziet met dito koortjes en hier en daar inzet van autotune en vocoder. Alles modern geproduceerd in de eigen studio. Ze noemen het zelf ‘Futuredelic rock ’n roll’ waarmee ze inmiddels rondtouren en het Nederlandse popcircuit weer ouderwets onveilig maken. www.gotcha-music.com

Ntb - Muziekwereld


PRAFUL Into Being SANDRO FAZIO Growth Challenge Records CR73404 Gitarist/componist Sandro Fazio debuteerde in 2008 met het album ‘The Birth’ waarop o.a. Tineke Postma en Francesco Bearzatti van de partij waren. ‘The Birth’ was de eerste aflevering van een trilogie. Nu, zeven jaar later, is ‘Growth’, de tweede in de serie verschenen met een bezetting die het neusje van de zalm in de hedendaagse Europese Jazzscene genoemd kan worden: Francesco Bearzatti op sax/klarinet, Franz von Chossy op piano, Clemens van der Feen op contrabas en Martijn Vink op drums. Op deze plaat krijgen de klarinet/ saxofoon en piano veel ruimte voor solo’s en improvisatie waardoor de plaat niet overkomt als een gitaarplaat. Dat siert Sandro Fazio; zijn gitaarspel staat in dienst van het geheel. Daardoor juist krijgen zijn partijen op elektrische- en midigitaar een authentieke zeggingskracht. Soms baant hij zich een weg kriskras intonerend tegen en door alle zuivere tonen heen, soms smelt hij naadloos samen met de andere melodiepartijen. Duidelijk is dat Sandro Fazio in zeven jaar tijd is uitgegroeid tot een volwassen gitarist/componist en bandleider! www.sandrofazio.com

nummer 2 - 2015

MysticProductions mp006 Componist/producer/multiinstrumentalist en vocalist Praful Schröder is van vele markten thuis en op allerlei gebieden actief. Een van die gebieden is het inspirationele veld. Zo componeerde hij voor topartiesten als Deva Premal en Miten, speelde op bijeenkomsten van Eckhart Tolle en kreeg hij les van de grote Indische Bansuri meester Hariprasad Chaurasia. Voor deze cd componeerde hij acht stukken geschoeid op traditionele Indische mantra’s. Met een aantal vrienden nam hij deze op waarbij Praful zelf de leadvocalen, tenor- en sopraansax en bansuri (Indische bamboe-fluit) voor zijn rekening nam. Praful beweegt zich ver buiten de strak gebaande paden van dit genre waarbij hij wel fier de essentie daarvan, namelijk devotionele inspiratie, met speels muzikaal gemak overeind weet te houden. Op het instrumentale ‘Saving Mankind’ bijvoorbeeld laat hij smaakvol en geraffineerd de muzikale mogelijkheden van de melodica horen in duet met de tenorsax. Daarnaast wijkt deze plaat volledig af van de monotone traditionele Indische mantra door de smaakvolle akkoordprogressies alleen al. www.prafulmusic.com

FARAH DAY Transformation Westcoast Productions wc01 Zangeres/fluitiste/componiste Marijke Faber is een veelzijdige muziekpersoonlijkheid die zich onder het pseudoniem Farah Day beweegt in de Nu-jazz/soul, triphop, dance/lounge en chill-out. Op Transformation staan elf stukken die ze samen met producer/toetsenist Lode de Roos heeft geschreven en een bewerking van ‘Me and Mrs Jones’, ooit een grote hit van Billy Paul. Farah Day zingt over geladen thema’s als angst, liefde en de dood en weet dat met de juiste suspense en intentie over te brengen. Met haar stem kan ze een echte heks neerzetten, maar ook een engel vol weelde uit de nirvanische velden van de oneindigheid. De voor een groot deel elektronische muziek is door producer/arrangeur/toetsenist Lode de Roos naar moderne maatstaven vakkundig op maat gesneden. De inbreng van o.a. bassist Jose Lopretti, gitarist Chris Beckers en drummer Kim Weemhoff voegen daarbij de levende meerwaarde toe. In ‘Me and Mr Jones’, voor mij het hoogtepunt van de plaat, speelt Chris Beckers de sterren van de hemel en neemt Farah Day de luisteraar mee naar hogere sferen voorbij de tijd. Erg mooi! www.farahday.nl

GRUPO DEL SUR Inspiración Eigen beheer Na twee studio-cd’s komt dit Argentijns/Brabants tangokwintet met een live-opname uit het Concertgebouw te Amsterdam. De groep bestaat uit Matías Pedrana op bandoneon, Anne-Marie van de Grint op viool, Paul Hagenaars op elektrische gitaar, Hetty Sponselee op piano en Marc van Rooij op contrabas. Ze spelen sinds 2007 op vele kamermuziekpodia en festivals. Astor Piazzolla’s muziek is daarbij de belangrijkste factor. Zo ook op deze registratie. Marc van Rooij heeft echter ook tangobewerkingen gemaakt van Segundo Movimiento van Maurice Ravel en een prelude van J.S. Bach die door dit gezelschap in Piazzolla’s geest worden getransformeerd. Zeer bijzonder. Bijzonder is ook het semi-akoestische gitaargeluid van Paul Hagenaars. In eerste instantie valt het niet op omdat zijn functionele spel versmelt in het groepsgeluid. Als hij echter gaat soleren voorziet hij het ensemblegeluid van een eigen aura welke je niet bij tango verwacht. Rest me te vermelden dat de geluidsopname van deze geïnspireerde muzikale uitvoering zeer zorgvuldig geproduceerd is. Hetzelfde geldt voor het artwork. www.grupodelsur.nl

pagina 23


Vers geperst

Casey’s Column JAZZMUSICUS EN PRESENTATOR CEES SCHRAMA KAN TERUGKIJKEN OP EEN LANGE CARRIÈRE, DOORSPEKT MET VELE SAPPIGE ANEKDOTES UIT DE WANDELGANGEN VAN HET MUZIEKLEVEN. TANGOZZS&MORE Live at the Toonzaal Eigen beheer Deze plaat van pianist Wim Warman en sopraan- en altsaxofonist Ruud Bergamin bouwt voort op TangoZZs uit 2011. Dit keer werken ze samen met de Russische violiste Ruzana Tsymbalova en de Argentijnse bandoneonist Santiago Cimadevilla. Ze spelen voornamelijk eigen werk en een aantal stukken van Cobián, Manzi en Troilo. De bandnaam is een verwijzing naar het jazzy karakter van deze live in de Toonzaal te Den Bosch opgenomen muziek. De tango’s worden geïmproviseerd uitgevoerd zoals in de jazz. Daarbij wordt de humor niet geschuwd zoals in ‘Tango de la historia’ waarin de sax een opvallende dialoog voert met een krassende viool die er lekker op los raspt. De saxofoon is een wat vreemde eend in de tango. Ruud Bergamin voorziet het tangoweefsel met alt- en sopraansax van nieuwe klankkleuren. Dit komt ook mooi naar voren in de sensitief uitgevoerde melancholische passages. De nostalgische verlangens die tango over het algemeen weet op te wekken voelen bij dit geroutineerde gezelschap absoluut niet zwaar op de hand maar juist zeer licht en genietbaar. www.ruudbergamin.com

pagina 24

WILD MAN CONSPIRACY KNOTS Red Piano Records RPR 14599-4416-2 Trompettist Gerard Kleijn, gitarist Guillermo Celano en drummer Joost Kesselaar zijn drie bekende mannen in de Nederlandse en internationale jazzscene. Dit drietal dook op 18 februari 2012 en 20 september 2013 de studio in om eens flink muzikaal te keten en de grenzen van het muzikaal toelaatbare naar eigen goeddunken op te rekken. De albumtitel windt er wat dat betreft geen doekjes om. De roede wordt niet gespaard, er wordt wild heen en weer gemaaid met de muzikale knuppel en menig luisteraar zal waarschijnlijk verschrikt naar de volumeknop gegrepen hebben vanwege de soms knotsgekke sfeer- en ritmewisselingen. Gitarist Guillermo Celano deinst er bijvoorbeeld niet voor terug om in een verstilde trompetpassage plotseling een muur van metaldistortion te introduceren die tot heftige hartkloppingen kan leiden. Deze muziek is niet voor zwakke magen bestemd. Dat was voor het Amerikaanse label Red Piano Records in ieder geval geen beletsel om dit oorspronkelijk in 2014 digitaal uitgebrachte album in april dit jaar ook fysiek uit te brengen. www.wildmanconspiracy.com

Fluisterconcert in Kasteel Wassenaar Dit jaar viert de Gooische Compagnie z’n 40-jarig jubileum. De band bestaat uit omroepmedewerkers en treedt nog regelmatig op. In 1977 werden we door TROS-voorzitter Joop Landré gevraagd voor een optreden in Kasteel Wassenaar. Ik dacht dat het om een gewone schnabbel ging maar het bleek een diner van Zionisten te zijn. In die tijd hadden we Wibo van der Linden, Cees Baaij, Reinout Weidema, Piet Daalhuisen, Paul en Wim van Schaik en Dick de Winter in het orkest. Allemaal tv- en radiomakers. We begaven ons ’s middags al naar het kasteel en hoorden onderweg dat ook prinses Beatrix en prins Claus het diner zouden bijwonen. Vlak bij het kasteel werden we aangehouden door geüniformeerde manschappen van het leger die met hun geweren naar de achteringang van het kasteel wezen waar we ons moesten melden. Ook daar was bewaking en we begrepen pas wat er aan de hand was toen we via het tuimelraam van het ondergrondse herentoilet naar binnen gingen. In verband met de voortdurende spanning tussen Israël en zijn Arabische buren hadden de Palestijnen gezworen om wraak te nemen. Daarom was er een legermacht op de been om het evenement te bewaken. Iedereen die binnenkwam werd gefouilleerd. FoudraNtb - Muziekwereld


len moesten open om te checken of er geen vuurwapens in zaten. Toen we eenmaal binnen waren werd ons verteld dat ene Mike Burstein samen met zijn pianist een gastoptreden zou verzorgen. Wij kenden hem toen nog niet maar het was een fantastische entertainer. Tot ons optreden begon hingen we rond. Wibo en Cees zaten wat te drinken toen een klein mannetje in smoking hen verzocht de ruimte te verlaten. Omdat het prinselijk paar zou arriveren mocht er niemand in die ruimte zijn en werden we in een heel klein hokje gepropt. Toen de gasten gearriveerd waren werden we ‘losgelaten’ en kon het concert beginnen. Claus en Beatrix zaten op 3 meter afstand en ik zag de rug van Claus helemaal verstrakken toen het orkest losbarstte met ‘Take the A-train’. Terwijl de blazers inzetten zag ik vanuit mijn ooghoek Joop Landré naar ons toesnellen en sissen: “Het moet zachter, veel zachter!” Het echtpaar kon anders niet converseren met de andere gasten aan tafel. Het hele concert duurde uiteindelijk tot 2 uur ’s nachts en we hebben op fluisterniveau in allerlei kleine bezettingen muziek gemaakt om niemand te storen. Tussendoor had Mike Burstein een half uur opgetreden en zoveel indruk op Beatrix gemaakt dat hij aan tafel werd uitgenodigd. Hij was zeer vereerd en zat er om half twee ’s nachts nog. Eigenlijk zou ons optreden tot 11 uur duren maar we moesten van Landré doorspelen totdat het prinselijk paar zou vertrekken. We hebben ons moedeloos door de tergend lange avond samen met de van verveling dansende gasten, die ook niet weg mochten, heen gewerkt. Pas om 5 voor 2 stond het paar op en 5 minuten later was de zaal leeg. Wij wilden ook weg maar Landré had een souper voor ons geregeld. Om half drie zaten we nog aan tafel met flessen wijn, gehaktballen en friet waar we uit balorigheid mee hebben gegooid. Na dit optreden hebben Wibo en Cees het orkest verlaten. Ze vonden het een schandelijke avond; notabene door hun eigen TROS-voorzitter georganiseerd. Het feit dat we waren ingehuurd om te spelen maar eigenlijk niet mochten spelen deed voor hen de deur dicht. Zakelijk leider Dick de Winter hief het orkest op om het de volgende dag weer op te richten! nummer 2 - 2015

STEPHANIE FRANCKE Ripples Zennez Records CR1504001 Saxofoniste/componiste Stephanie Francke komt met haar tweede cd samen met haar kwartetleden pianist Koen Schalkwijk, contrabassist Guus Bakker en drummer Niek de Bruijn, aangevuld met enkele bijdragen van zangeres Elizabeth Simonian. Ze spelen tien stukken die voornamelijk door Stephanie Francke zijn gecomponeerd en een door Elizabeth Simonian ingetogen gezongen Fins volkslied. De alt- sopraansaxofoniste heeft een lichtvoetige manier van spelen die in de open arrangementen alle ruimte krijgt. Schijnbaar moeiteloos weet ze een aantrekkelijke spanning op te bouwen doormiddel van sprekende melodieën, obstinate patronen en uitstapjes naar latinritmes. In deze verzorgde geluidsproductie blijven de tekstuur van drums en contrabas recht overeind staan in de snelle hectische boppassages en dat hoor ik niet vaak. Naast de snelle virtuoze stukken zijn er echter ook rustmomenten genoeg waar de luisteraar lekker weg kan dromen in het muzikale klankschap dat steeds van kleur verandert. www.stephaniefrancke.nl

THE AFTERVEINS Showers Elevate Records EV0017 The Afterveins uit Rotterdam is een trio met gitarist/zanger Maks Bolhuis, gitarist Xander van Dijck en drummer Aswin van As. In hun korte bestaan hebben ze door hun wervelende en bruisende optredens alle belangrijke festivals en podia al bestormd. Ze worden in de pers inmiddels vergeleken met een breed scala aan bekende pop/rock-acts variërend van Velvet Underground, The Doors, Nirvana, tot aan de The Gun Club. Het grappige is dat bijna niemand de vergelijking maakt met Nederlandse bands als ‘ My Baby’ en ‘The Death Letters’. Wat deze bands naast hun creatieve composities en hoge bruisfactor namelijk met elkaar gemeen hebben is het ontbreken van een bassist. Dat is vrij uniek in popland. Het valt bij eerste beluistering niet eens echt op door de pakkende songs en de gedrevenheid van dit driemanschap. Maks Bolhuis kan met zijn stem alle kanten op en doet dat ook in een bonte schakering van, wat ze zelf zeggen, ‘psychrock, speelse rammelpop tot grillige postpunk’. Beter kan ik het zelf niet omschrijven, ik ben benieuwd wanneer ze net als ‘My Baby’ op Glastonbury zullen staan. www.theafterveins.com

pagina 25


STEPHANIE ROTH QUINTET Eigen beheer

PETER BEETS Chopin meets the Blues Live Magic Ball Jazz

Dit is de titelloze debuut-cd van zangeres Stephanie Roth welke ze opnam met haar quintet bestaande uit pianist Franz von Chossy, contrabassist Sven Schuster, drummer Achim Heine en gitarist Jeen Rabs. Ze spelen een opvallend repertoire samengesteld uit jazzstandards, eigen werk, en bijzondere bewerkingen van popcovers. Tijdens haar opleiding aan het Rotterdam’s conservatorium was Stephanie Roth vooral op jazz en Bertolt Brecht/Kurt Weil gericht. Het interpreteren van tekst en creëren van sfeer is dan ook de rode draad op deze plaat. Dat begint al met het startnummer dat dusdanig bewerkt is dat ik in eerste instantie helemaal niet doorhad dat het een jazzbewerking van Bowie’s superhit ‘Let’s Dance’ was. PJ Harvey’s ‘The Mystery of Love’ begint met een martelando strijkende contrabas die een uitstapje naar de popafdeling inluidt die met Nick Drake’s ‘River Man’ wordt voortgezet in balladvorm met jazzy kantje, zeer sfeervol. Het album eindigt natuurlijk met een uitbundig en theatraal chaotische versie van Brechts ‘Ballad of the Adventurers’. Verfrissende plaat! www.stephanierothvocal.com

Records CD 74601 Meesterpianist Peter Beets behoeft al lang geen introductie meer. Hij reist de hele wereld af, speelt met de groten der aarde en maakt al jaren muzikaal interessante programma’s met o.a. zijn eigen bewerkingen van klassieke stukken van Bach en Chopin. Sinds 2005 speelt hij in theaters en concertzalen het programma ‘Chopin meets the Blues’ waarvan in 2011 een studio-opname op cd werd uitgebracht. Nu komt hij met een live-versie opgenomen in o.a. het Concertgebouw te Amsterdam. De zes zorgvuldig geproduceerde opnamen laten horen hoe het door de jaren heen uitgekristalliseerde programma tot leven wordt gebracht door dit gedreven jazztrio. De bekende Nocturnes, Preludes en Mazurka worden min of meer in originele vorm geïntroduceerd zodat het publiek weet op welke trein men gestapt is. Vervolgens gaat de reis echter snel naar Amerikaans terrein waar improvisatie, hectische bebop en latinritmes de luisteraar op chromatische paden langs spannende blues- en ragtimeravijnen voeren. Het publiek smult ervan getuige de enthousiaste interactie en het applaus. www.peterbeets.com

pagina 26

BOB WIJNEN NYC Unforeseen BWM001 Pianist/componist Bob Wijnen ging in de winter van 2013 op vakantie naar New York. Drie gebeurtenissen leidden daarbij, totaal onvoorzien, tot het ontstaan van dit debuutalbum samen met zijn muzikale held, gitarist Peter Bernstein. Hij nam een les bij meesterpianist David Berkman die de suggestie deed terug te komen om een cd op te nemen, hij deed een ‘sit in’-concert met Peter Bernstein en kreeg een tweet van de Grammy genomineerde producer Ben Rubin die het album uiteindelijk samen met Bob Wijnen produceerde. De pianist en gitarist spelen op deze cd samen met drummer Billy Drummond en contrabassist Dezron Douglas. Het repertoire bestaat uit negen stukken in een combinatie van covers en eigen werk. Bob Wijnen heeft een sensitive touch en voorziet de high energy van zijn New Yorkse begeleiders van een warme romantische sfeer. Deze synthese werkt zeer goed. In een evenwichtige albumopbouw waarbij het ritmetandem ook alle ruimte krijgt, nemen de Nederlandse pianist en Amerikaanse gitarist de luisteraar mee in een modern Pan-Atlantisch jazzavontuur. www.bobwijnen.nl

CARRY ON Awash Eigen beheer Dit hecht rockende vijftal onder leiding van zanger/componist Geert van den Burg komt na hun goed ontvangen debuutalbum ‘Turn The Lights’ (2013) met de nieuwe EP ‘Carry On’. Ze hebben sinds 2013 al een verpletterende indruk gemaakt in de podia- en festival-wereld. Op deze in de eigen homestudio opgenomen en zelf geproduceerde EP staan vier eigen nummers. Ze noemen het zelf melodische gitaarpop met een snufje indie en accenten van piano en fretloze bas. Ik moest zelf gelijk aan Coldplay denken maar met R.E.M. en Racoon zit je ook in de juiste hoek. Het vijftal klinkt gedreven in de uitgekiende arrangementen. De stem van Geert van den Burg hoort bij deze muziek. In de vier stukken zingt hij met hartverscheurende emotie maar ook subtielere menselijke stemming­ en worden treffend gezongen en geraakt. Een pluim voor de thuisproductie. Well done! www.awash.me

Ntb - Muziekwereld


Speel op safe, laat je verlonen! Arestenverloningen.nl hee zich sinds 1993 toegelegd op het verlonen van aresten en verloont tevens alle andere culturele werkzaamheden. Zij onderscheidt zich o.a. door: • Deskundige ondersteuning • Samenwerking met vakbonden en belasngdeskundigen • Online aanleveren van verloningen • Uitbetaling binnen één dag nadat de opdrachtgever hee betaald • Mogelijkheid om alleen BTW te betalen over de administraekosten Wat is verlonen? Wij nemen het ‘ficeve werkgeverschap’ over van de opdrachtgever. Wij verzorgen de facturering naar opdrachtgevers en uitbetaling van loon/gage aan uitvoerenden, inclusief inhouding en afdracht van loonheffingen.

Opdrachtgevers én uitvoerenden besparen we jd en administraeve rompslomp. Bovendien krijgt de opdrachtgever niet met onverwachte naheffingen van de Belasngdienst te maken. Uitvoerenden hoeven niet over een VAR te beschikken. De voordelen van verlonen • Je hebt geen VAR (zelfstandigheidsverklaring) nodig. • Zonder VAR kan de arest ook beroepskosten opvoeren • Wij verzorgen administrae en facturering • Je hebt inzicht in ontvangen en nog openstaande betalingen • Je bent verzekerd voor alle werknemers verzekeringen (ZW, WW, WIA en WAZO) indien er niet volledig gebruik is gemaakt van de kleinevergoedingsregeling • Voordelige tarieven voor NTB-leden

Achterstraat 11 - 4101 BB - Culemborg - 0345-524404 - www.artiestenverloningen.nl


Sena Nationaal Jeugd Jazz Orkest

pagina 28

Ntb - Muziekwereld


2015

nummer 2 - 2015

fotografie: Minke Faber

pagina 29


NJJO Sax-sectie Koos Zuilhof (alt sax), Kika Sprangers (alt sax), Jesse Schilderink (tenor sax), Gerben Wasser (tenor sax) en Emilio Tritto (bariton sax) Trompet-sectie Ian Cleaver, Dave Vreuls, Felix Ecke en Daniel Clason

pagina 30

Trombone sectie Odei Al-Magut, Jeroen Verberne, Seynabou Claerhout en Bart van Gorp Ritme-sectie Jermaine Kanbier (drums), Gijs Idema (gitaar), Lito Mabjaia (bas) en Robert van der Padt (piano)

En verder Anna Serierse, Suzana Lascu, Sanne Rambags (vocals), Maite Neri en Dimphy van de Molengraft (dwarsfluit en piccolo)

Ntb - Muziekwereld


nummer 2 - 2015

pagina 31


muziekonderwijs

De bezuinigingsronde van Nederland tekst: Hans Stap fotografie: Fokke van Saane Waar staat de sector kunsteducatie aan het einde van schooljaar 2014/2015? Zoals in de laatste Muziekwereld van 2014 al gemeld werd, zal het aantal organisaties voor kunsteducatie na deze zomervakantie zijn afgenomen tot ongeveer 110. Vorig seizoen eindigden we met minder dan 130 instellingen. De Ntb heeft al ettelijke keren de alarmbel geluid maar bij de landelijke politieke partijen lijkt dit geen indruk te maken. Naast de lokale perikelen op het gebied van liquidaties en faillissementen is er op sectoraal niveau ook nog een kaalslag gaande. De CAOKE is voor 90% van de instellingen voor kunsteducatie de geldende arbeidsvoorwaardenregeling. De Ntb is samen met collegabond FNV KIEM met de werkgeversorganisatie Cultuurconnectie (voorheen Kunstconnectie) tot twee keer toe in overleg geweest om vanuit een technisch oogpunt de wettelijke wijzigingen van de Wet werk en zekerheid op te nemen in een nieuwe CAOKE, zonder teveel afbreuk te doen aan opgebouwde rechten. Deze nieuwe wet gaat in per 1 juli 2015. Dit heeft onder andere tot gevolg dat het ontslag ten gevolge van de autonome daling (suppletieregeling) waarschijnlijk niet meer mogelijk is. Vanaf de eerste CAOKV gold een ontslagmogelijkheid

vanwege minder interesse in bepaalde vakgebieden (autonome daling). Dit type ontslag kan per 1 juli aanstaande niet meer onder deze noemer worden aangezegd. Voorheen hoefde het ontslag voor docenten in de sector kunsteducatie niet ter toetsing aan het UWV worden voorgelegd. Vanaf 1 juli 2015 wel! Tevens geldt voor elk type ontslag een zogenaamde ‘transitievergoeding’. Dit is een bedrag dat in één keer uitgekeerd wordt en dat gebaseerd is op je arbeidsverleden. Het geschil tussen Ntb en de werkgeversorganisatie Cultuurconnectie gaat specifiek over de relatie tussen de nieuwe ‘transitievergoeding’ en de oude ‘bovenwette­lijke uitkeringsregeling’ (BWU). De werkgevers willen de BWU koste wat het kost afschaffen terwijl de Ntb in

Muziekschool Amsterdam

pagina 32

Ntb - Muziekwereld


geval van reorganisatie de werknemer de keuze wil laten tussen enerzijds de BWU of anderzijds het eenmalige afkoopbedrag van de ‘transitievergoeding’. De werkgeversorganisatie wil niet ingaan op het voorstel van de Ntb en FNV KIEM ook al is dit geheel in lijn met de mogelijkheden van de nieuwe Wet werk en zekerheid. De werkgevers gaan zelfs zo ver dat zij met een andere bond dan Ntb en FNV KIEM een cao willen afsluiten waarin hun eisen volledig worden ingewilligd. Na 29 jaar cao-partij geweest te zijn betekent dit dus voor de Ntb en FNV KIEM een

breuk in de relatie met de werkgeversorganisatie waarbij het nog maar de vraag is of die in een later stadium nog te herstellen is! De werkgeversorganisatie wil echter per se de BWU uit de CAOKE schrappen. De beide bonden hebben alle andere wensen van de werkgevers al ingewilligd omdat de gewijzigde wetgeving dat nu eenmaal eist. Zelfs op de mogelijkheid om in ieder geval voor het komende boekjaar de keuzemogelijkheid voor een BWU nog in stand te houden willen de werkgevers niet ingaan.

De Ronde langs de instellingen Artamuse Sittard/Geleen Sinds kort is er een onderhandelaarsakkoord over een sociaal plan voor de medewerkers van Artamuse. Er is voldoende geld ‘gevonden’ om op grond van de inhoud van dit sociaal plan de medewerkers adequaat te laten afvloeien/te ontslaan. Er zal na het inwerking treden van dit sociaal plan opnieuw overleg gevoerd moeten worden over de door de gemeente Sittard/Geleen opgelegde overgang naar de nieuwe organisatie ‘De DoMijnen’. Een bedrijf waar verschillende lokale organisaties, zoals het museum en de bibliotheek, al een onderdeel van vormen. Onder welke voorwaarden de overgang van het personeel van Artamuse naar ‘De DoMijnen’ zal plaats vinden is nu nog niet geheel helder. We zullen daarover na de zomervakantie opnieuw overleg gaan voeren met de nieuwe werkgever.

Centrum voor de Kunsten Spijkenisse In Spijkenisse is de Ntb pas op een heel laat moment van de reorganisatie ingeseind over de ontstane situatie. Inmiddels is er een plenaire vergadering voor het personeel geweest waarin de Ntb-leden uitleg hebben gegeven over de voorgenomen reorganisatie van het muziekschooldeel van dit centrum. Het vreemde doet zich voor dat de gemeente Spijkenisse op grond van een extern onderzoek besloten heeft om alleen de muziekschool te liquideren en de andere disciplines (dans en beeldend) in stand te laten. Het onderzoek gaat uit van een voortzetting van de werkzaamheden van de muziekschool

nummer 2 - 2015

via het aangaan van een ondernemerschap. De huidige docenten zijn nog ambtenaar en inmiddels is de Ntb via een subcommissie Georganiseerd Overleg van de gemeente betrokken geweest bij de totstandkoming van een (concept)plan om deze reorganisatie arbeidsvoorwaardelijk af te wikkelen. Opvallend is dat juist de inhoud van dit plan het door de gemeente gewenste ondernemerschap van de voormalige docenten niet stimuleert. De inhoud zal tot gevolg hebben dat de Ntb de ambtenaar/docenten zal adviseren zoveel mogelijk gebruik te maken van hun opgebouwde rechten. Het aangaan van een ondernemerschap zal hieraan alleen maar afbreuk doen. Wordt vervolgd.

It Toanhus Joure In Joure is het de bedoeling om per 1 januari 2016 een fusie te bewerkstelligen tussen de muziekschool en KCGS uit de gemeente De Friese Meren. De bezuiniging voor It Toanhus is inmiddels teruggebracht van € 250.000

naar € 129.000. Ook de gemeente Skarsterlan had een bezuiniging opgelegd van € 40.000. De KCGS is een cultuurmakelaarorganisatie die zijn werk vooral doet ten behoeve van zzp’ers/docenten. Er zal met ingang van het nieuwe schooljaar een behoorlijke reorganisatie moeten worden doorgevoerd waarbij de CAOKE als leidraad fungeert. Welke consequenties dat heeft voor het personeel is op moment van schrijven nog onduidelijk vanwege de CAOKE-onderhandelingsperikelen tussen Ntb en werkgeversorganisatie Cultuurconnectie. Inmiddels is de Ntb aan­ wezig geweest bij een plenaire bijeenkomst in Joure om van het personeel te vernemen wat de stand van zaken is. Er zal vanwege de aanzienlijke omvang van de opgelegde bezuiniging in ieder geval voor een groot deel van de docenten ontslag volgen. Wordt vervolgd.

Kunstbedrijf Arnhem Bij het Kunstbedrijf Arnhem was een mogelijke redding nabij. Helaas heeft de raad in Arnhem met 1 stem verschil geen gehoor willen geven aan een alternatief plan voor het

- ingezonden mededeling -

Alle behandelaars van muziekblessures

pagina 33


behoud van een deel van de werkgelegenheid (met behoud van het werknemerschap). In Arnhem is liquidatie van KBA daardoor een feit. Ntb en FNV Kiem hebben geprobeerd om enerzijds het tij te keren en anderzijds invloed te krijgen op de rechtspositionele afwikkeling van het ambtenaarschap van de docenten. Op dit laatste onderdeel was het de Ntb en FNV KIEM niet gegund om zitting te mogen nemen in een subcommissie Georganiseerd Overleg (GO) van de gemeente Arnhem. Het GO heeft het verzoek tot installatie van een subcommissie ongemotiveerd naast zich neer gelegd. Dat betekent dat de docenten voor de volle 100% afhankelijk zijn van bonden die zitting hebben in het GO waar zij grotendeels geen lid van zijn. Wat de uitkomst van de liquidatie/reorganisatie van KBA zal zijn, is op het moment van schrijven nog onbekend. In ieder geval kunnen

de werkzaamheden voor het voormalige KBA alleen in een ondernemerschap/zzp’erschap worden voortgezet. De risico’s die daaraan vastzitten zijn inmiddels uitgebreid met de leden besproken. Ons advies is om niet in te gaan op voorstellen van de zijde van de gemeente m.b.t. het aangaan van een ondernemerschap omdat daarmee de ambtenaar/docent alle opgebouwde rechten van zijn/haar ambtenaarschap in de waagschaal legt.

MIK Schijndel Het MIK is/was een van de grootste kunsteducatie-instellingen van Nederland. Dit instituut zal per 1 juli niet meer bestaan. Waarschijnlijk zal er een faillissement volgen met als gevolg dat alle opgebouwde rechten vanuit de CAOKE in één keer verdwijnen. Op het moment van schrijven zijn er allerlei initiatieven

ontwikkeld om op de voormalige locaties van MIK nieuwe activiteiten tot stand te brengen. Het gaat om een nieuwe stichting die weer docenten in dienst zal nemen maar ook lokale initiatieven waarbij het ondernemerschap de enige mogelijkheid zal zijn om werk te kunnen continueren. Onlangs heeft de Ntb in samenwerking met collegabond FNV KIEM een plenaire bijeenkomst georganiseerd om aan te dringen op het opzetten van die lokale initiatieven. De docenten moeten echter ervoor waken dat zij hier niet al te veel tijd in steken. Het advies luidde dan ook zo snel mogelijk op zoek te gaan naar lokale bestuurders die dit initiatief kunnen overnemen. De afwikkeling van de werkzaamheden bij MIK zijn – zeker op het einde van het schooljaar en in een situatie van faillissement – al belastend genoeg voor de voormalige medewerkers/ docenten van MIK. Wordt vervolgd. 

- ingezonden mededeling -

World Blend Café

open source network

26 juni Jazzing the globe Blue Notes & Orange Juice, Jazzdag LantarenVenster, Rotterdam

14 sep World Blend Café Bimhuis, Amsterdam

21-25 okt Dutch World @ Womex Boedapest, Hongarije

worldmusicforum.nl adv WMC liggend_juni2014.indd 1

pagina 34

29-05-15 14:32

Ntb - Muziekwereld


De favoriete compositie van… Martin Fondse, pianist, componist, arrangeur en dirigent/ artistiek leider van het Nationaal Jeugd Jazz Orkest

Martin Fondse voor het Nationaal Jeugd Jazz Orkest foto: Minke Faber

In 2009 heb ik ‘Welcome to Automnia’ geschreven voor een project met Peter Erskine, het Artvark Saxofoon kw artet en N’Diaye Rose, een Senegalese meesterdrummer. Er zat ook een hele grote percussiegroep bij. Het stuk bestaat uit verschillende delen maar alleen het coda en intro liggen vast. De vorm ligt niet vast, die bepaal ik als dirigent. Ik heb dat stuk ook al gespeeld met een klassiek orkest, een popband-bezetting en nu met het Nationaal Jeugd Jazz Orkest (NJJO). Het werkt bij alle bezettingen en is heel flexibel. Het is een favoriete compositie omdat ik het altijd mee kan nemen naar waar ik ook ga. Ik heb een versie voor alle bezettingen en het stuk is altijd anders. Voor mij als dirigent is dat heel leuk: ik kan improviseren met de elementen die er zijn. Met kleur, volume, frasering en tempo; ik kan eigenlijk alles opengooien. Het stuk heeft

nummer 2 - 2015

10 cues en de volgorde kan ik helemaal zelf bepalen. Ik kan individueel contact zoeken met musici: “Jij gaat nu dit spelen, jij dat, de rest doet dit”. Ik heb één geniale cue en dat is de panick button. Het is een klap op de E die iedereen speelt. Als ik die aangeef is het stil en heb ik een paar seconden de tijd om te bepalen wat we daarna gaan doen. Dat werkt goed. Er zitten allerlei facetten in het stuk: een percussie-special, een lyrisch solostukje dat op bas, saxofoon of piano kan worden gespeeld, een groove met alleen de saxofoons en melodieën die je door zangeressen kan laten zingen of door trompettisten laat spelen. Er zijn heel veel keuzemogelijkheden. Dat is juist zo leuk van jazzmuziek: dat je ook als dirigent kunt improviseren. Soms gebeurt er iets tijdens het optreden dat je niet kunt voorspellen: bijvoorbeeld een zanglijn waar net iets meer tijd voor nodig is. Dan maak ik een

cirkelgebaar om het iets langer uit te spinnen. Soms komt er door toeval iets moois tot stand. Laatst bij het NJJO waren piano en zang ineens met z’n tweeën over. Dat was zo ontzettend mooi na een wat groter georkestreerd deel. Dus ik wilde daar niets meer aan toevoegen. “Pas bij het refrein komt iedereen er weer bij”, besluit ik op dat moment. Als dirigent ben ik dan net zo betrokken bij de muziek als de muzikanten zelf omdat ik ook niet weet waar het heen gaat. De zangeressen doen het elke keer anders. Ze verzinnen eigen melodieën en tekst, dat is super leuk. Dat doen ze zo goed. Bij de Cello Biënnale heb ik hetzelfde procedé toegepast bij een cello-orkest van 160 kinderen. Het voordeel van zo’n manier van werken is dat ik als dirigent bepaal wat we gaan doen waardoor niemand het kan kwijtraken. Dan is er veel energie over om lekker te spelen.

pagina 35


essay

Hoger beroep zaak Golden Earring zorgt voor wending

Dan zeg je toch gewoon op Bjorn Schipper De afgelopen jaren heb ik de lezers van Muziekwereld regelmatig op de hoogte gehouden van recente rechtspraak op het gebied van tussentijdse, buitengerechtelijke ontbinding van muziekuitgavecontracten (publishing). Met name gericht op de mogelijke consequenties voor de praktijk van de rechterlijke uitspraken inzake ‘Van Hemert’ en ‘Golden Earring’1. Op 31 maart 2015 deed het Amsterdamse Gerechtshof uitspraak in het hoger beroep tussen muziekuitgeverij Nanada c.s. en de bandleden van de Golden Earring2. Waar in de eerdere uitspraken duidelijk werd dat het hier steeds om genuanceerde, casuïstische afwegingen gaat, geeft het Hof nu in vrij algemene bewoordingen de componisten en tekstdichters een belangrijke steun in de rug. Muziekuitgavecontracten zouden namelijk in beginsel tussentijds opzegbaar zijn waardoor componisten en tekstdichters - gezamenlijk ook wel muziekauteurs genoemd hun auteursrechtelijke uitgaverechten weer kunnen terugkrijgen. In mijn ogen een steen in de vijver van muziekuitgeversland.

Voorgeschiedenis: ontbinding van muziekuitgavecontracten Om de uitspraak van het Amsterdamse Hof te kunnen duiden, vat ik de aanloop en context van deze discussie nog even samen. Wanneer een muziekauteur een muziekuitgavecontract met een muziekuitgever sluit, rust op de muziekauteur een inbrengverplichting in de vorm van het maken van muziekwerken die ondergebracht worden bij de muziekuitgeverij. Op de muziek­ uitgever rust de verplichting tot uitgave en exploitatie van die muziekwerken. Van oudsher promotionele uitgifte in de vorm van bladmuziek, maar bijvoorbeeld ook door covers en synchronisaties (syncs) met films, televisieprogramma’s, commercials en games te regelen, in zowel binnen- als buitenland. De muziekauteur draagt pagina 36

zijn auteursrechtelijke uitgaverechten op zijn muziekwerken aan de muziekuitgever over en staat daarmee aan de muziekuitgever een belangrijk aandeel in zijn collectieve inkomsten uit auteursrechten via Buma/ Stemra af. Inkomsten uit exploitatie van muziekwerken die niet via Buma/Stemra lopen, maar bijvoorbeeld rechtstreeks van derden worden ontvangen, worden tussen muziekauteur en muziekuitgever verdeeld. So far so good. Discussie ontstaat als de muziekauteur ontevreden is over de prestaties van de muziekuitgever en het muziekuitgavecontract tussentijds wenst te beëindigen. Kern van die ontevredenheid zit hem doorgaans in het (te) lang ‘stilzitten’ van de muziekuitgever of het bij herhaling verstrekken van onjuiste, onvolNtb - Muziekwereld


ledige statements in verband met de inkomsten uit exploitatie. Het is dan de vraag tot hoe ver de uitgave- of exploitatieverplichtingen van de muziekuitgever reiken en of een eventuele tekortkoming in de nakoming hiervan in zodanige mate ernstig is, dat deze de tussentijdse beëindiging van het muziekuitgavecontract kan rechtvaardigen. Beëindiging geschiedt meestal in de vorm van ontbinding omdat daarmee al overgedragen uitgaverechten weer terug bij de muziekauteur kunnen komen. Ontbinding heeft géén terugwerkende kracht, maar bevrijdt de muziekauteur en de muziekuitgever van de op hen rustende contractuele inbreng- respectievelijk exploitatieverplichtingen. Ontbinding resulteert in een situatie waarbij beide partijen al ontvangen prestaties ongedaan zullen moeten maken. De muziek­ uitgever raakt daarmee een deel van zijn catalogus kwijt doordat (terug)overdracht van uitgaverechten aan de muziekauteur zal moeten plaatsvinden. Ontbinding kan buitengerechtelijk plaatsvinden door middel van een schriftelijke verklaring aan de wanpresterende partij of via de rechter op vordering van de benadeelde partij. In Nederland hebben de organisatie van Professionele Auteurs Lichte Muziek (PALM), de Nederlandse Muziek Uitgevers Vereniging (NMUV) en Buma/Stemra in gezamenlijk overleg spelregels opgesteld op basis waarvan uitgavecontracten gefaseerd ontbonden kunnen worden. Met deze PALM/NMUV/ BS3 ontbindingsprocedure wordt beoogd het proces van tussentijdse beëindiging van muziekuitgavecontracten zorgvuldig te laten verlopen omdat ontbinding tot gevolg heeft dat de administraties van Buma/Stemra en de muziekuitgevers hierop aangepast moeten worden. De (terug)overdracht van uitgaverechten heeft gevolgen voor de incassering en uitbetaling van collectieve inkomsten uit muziekexploitatie. Rechtszaken Van Hemert Aan de zaak van de Golden Earring gaan (deels) de zaken van componist en tekstdichter Hans van Hemert vooraf. Van Hemert procedeerde jarenlang met wisselend succes tegen muziekuitgevers Strengholt4, Universal Music en Nanada c.s. over tussentijdse beëindiging nummer 2 - 2015

van zijn muziekuitgavecontracten. In de kwestie met Strengholt oordeelde de Rechtbank in Amsterdam dat de muziekuitgavecontracten wel degelijk een exploitatieverplichting voor de muziekuitgever inhielden. Van Hemert zou in alle redelijkheid van Strengholt mogen verwachten dat deze zich als muziekuitgever zou inzetten voor de exploitatie van zijn muziekwerken, in die zin dat op een muziekuitgever een inspanningsverbintenis rust om zich ‘maximaal’ en ‘voortdurend’ in te spannen om uit de exploitatie van muziekwerken maximaal rendement te halen5. Het concreet kunnen aangeven waaruit exploitatieactiviteiten bestaan en regelmatig overleg met de muziekauteur gelden daarbij als het absolute minimum. De Rechtbank hechtte waarde aan het feit dat Van Hemert bij herhaling had geklaagd over het ‘stilzitten’ van Strengholt en dat hij voor zijn inkomen voor een groot gedeelte afhankelijk was van de opbrengsten uit muziekuitgave. De Rechtbank woog de feitelijke inspanningen van Strengholt als onvoldoende en oordeelde dat Van Hemert zijn muziekuitgavecontracten op rechtsgeldige wijze had ontbonden. In het hoger beroep liet het Amsterdamse Gerechtshof de uitspraak van de Rechtbank in stand6. De in hoger beroep door Strengholt aangevoerde exploitatieactiviteiten werden door het Hof onvoldoende geacht. Het Hof oordeelde dat de tekortkomingen van Strengholt voldoende ernstig waren om de ontbinding van de muziekuitgavecontracten te kunnen rechtvaardigen7. Van Hemert kreeg het ook aan de stok met Universal Music Publishing. Hij was niet tevreden over de hervatte exploitatie van zijn oudere muziekwerken door Universal en riep de buitengerechtelijke ontbinding van zijn muziekuitgavecontracten in. Van Hemert ving bot bij de Rechtbank in Amsterdam. Volgens de Rechtbank had Universal in alle redelijkheid voldaan aan haar contractuele inspanningsverplichting ten behoeve van de exploitatie van de muziekwerken van Van Hemert8. De jongste door Universal ontplooide initiatieven tot (her)exploitatie van de muziekwerken woog de Rechtbank zwaar mee. Dat in een eerder stadium minder uitgeefinspanningen waren verricht, bracht de pagina 37


essay

Rechtbank niet op andere gedachten. Van Hemert had destijds kennelijk nauwelijks geprotesteerd tegen dit ‘stilzitten’ van Universal, reden waarom de muziekuitgever later niets (meer) te verwijten viel.

door zich bij de (her)exploitatie te richten op de meest populaire muziekwerken. Altijd en overal ‘maximaal’ exploiteren lijkt aldus niet voor minder populaire muziekwerken te gelden.

Ook muziekuitgeverij Nanada c.s. raakte in conflict met Van Hemert vanwege vermeend ‘stilzitten’. Ook hier haalt de Rechtbank in Amsterdam een streep door de buitengerechtelijke ontbinding van de muziekuitgavecontracten van Van Hemert9. Uit deze uitspraak volgt dat de muziekuitgever onder de gegeven omstandigheden aan zijn inspanningsverplichting kan voldoen

Rechtszaken Golden Earring Tegen deze achtergrond speelt zich het conflict tussen de bandleden van de Golden Earring en muziekuitgeverij Nanada c.s. af. De bandleden van de Golden Earring gingen over tot buitengerechtelijke ontbinding van hun muziekuitgavecontracten wegens niet-nakoming van de op de muziekuitgeverij rustende inspanningsverplichting tot voortdurende en maximale (her)exploitatie, promotie en administratie van hun muziekwerken. De Rechtbank Amsterdam weegt in twee vonnissen de verschillende deelprestaties van Nanada c.s. Op het punt van de gestelde slechte administratieve prestaties oordeelt de Rechtbank dat Nanada c.s. zich kon herpakken omdat zij nog niet eerder op de vingers was getikt door de Golden Earring. Het gemis aan promotie- en exploitatiewerkzaamheden was onherstelbaar omdat het onmogelijk is om met terugwerkende kracht de muziekwerken onder de aandacht van het publiek te brengen. Nanada c.s. mocht nog wel aanvullend (tegen) bewijs leveren om te proberen het tij te keren10. In het tweede vonnis weegt de Rechtbank het aanvullende (tegen)bewijs in verband met de gestelde uitgeefactiviteiten in de periode 2005-2010. De Rechtbank oordeelt dat Nanada c.s. zich onvoldoende had ingespannen om de muziekwerken van de Golden Earring te exploiteren en weegt daarbij mee dat de activiteiten van het platenlabel Red Bullet niet zonder meer bij de activiteiten van de muziekuitgeverij mogen worden opgeteld11.

Ntb Switchpakket voor muziekdocenten Maakt u de overstap van muziekschool naar privé lespraktijk? Van werknemer naar zzp’er? Dan is het Ntb Switchpakket geknipt voor u! Het Switchpakket bevat: • Model-contract en algemene voorwaarden voor privé-lessen • Hulp bij berekening van lestarieven • Fiscale en administratieve informatie voor zzp’ers • Presentatie via muziekdocentenbank.nl met uw instrument en specialiteiten, een YouTube-filmpje en links naar Facebook/ Twitter • Verzekeringspakket op maat voor uw privélespraktijk

Meer info via www.ntb.nl email: info@ntb.nl tel. 020-6203131

pagina 38

In hoger beroep oordeelt het Hof dat de buitengerechtelijke ontbinding geen stand houdt nu gebleken is dat Nanada c.s. in voldoende mate feitelijk uitvoering heeft gegeven aan de voortdurende inspanningsverplichting tot promotie, (her)exploitatie en administratie van de muziekwerken van de Golden Earring. Daarbij worden de activiteiten van platenlabel Red Bullet (mede) toegeschreven aan de muziekuitgeverij. Het Hof hecht belang aan het tijdig klagen over vermeend ‘stilzitten’ Ntb - Muziekwereld


van de muziekuitgeverij, hetgeen in deze kwestie niet altijd het geval bleek. Tot zover loopt de beslissing van het Hof in de pas met de eerdere uitspraken. Het Hof oordeelt verder dat de muziekuitgavecontracten vanwege de overdracht van uitgaverechten voor de duur van het auteursrecht (tot 70 jaar na het overlijden van de muziekauteur), een sterke verwantschap vertonen met duurovereenkomsten voor onbepaalde tijd. Omdat niet voorzien is in de mogelijkheid van tussentijdse beëindiging en de einddatum van dergelijke uitgavecontracten onbepaald is, oordeelt het Hof dat de muziekuitgavecontracten in beginsel (tussentijds) opzegbaar zijn. De redelijkheid en billijkheid brengt voorts met zich mee dat de muziekuitgeverij na opzegging verplicht is de auteursrechtelijke uitgaverechten weer (terug) over te dragen aan de muziekauteurs. Het Hof oordeelt verder dat in deze kwestie ook geen voldoende zwaarwegende grond aanwezig hoeft te zijn om opzegging mogelijk te maken. Er kan door de bandleden van de Golden Earring gewoon opgezegd worden, met als gevolg dat zij ook hun uitgaverechten weer terug kunnen krijgen.

Nasleep: van ontbinding naar opzegging? Tegen het arrest van het Hof kan nog cassatie worden ingesteld. Vooralsnog geldt dat muziekuitgavecontracten onder de in de kwestie van de Golden Earring gegeven feiten en omstandigheden (tussentijds) opgezegd kunnen worden en dat zo’n opzegging tot gevolg zou kunnen hebben dat auteursrechtelijke uitgaverechten weer in het bezit van componisten en tekstdichters kunnen komen. Het Hof lijkt ter bescherming van de muziekauteurs een voorschot te hebben genomen op het nieuwe Auteurscontractenrecht12. Opzegging lijkt zo bezien voor muziekauteurs een handig middel om relatief eenvoudig hun uitgaverechten terug te kunnen krijgen, zonder casuïstische discussie over de weging van het ‘stilzitten’. Voor muziekuitgevers geldt juist dat zo’n (tussentijdse) opzegging het zorgvuldig opbouwen van een muziekcatalogus kan dwarsbomen. Het oordeel van het Hof inzake de Golden Earring zal ongetwijfeld ook invloed hebben op de PALM/NMUV/BS ontbindingsprocedure. Waarom nog op gefaseerde wijze ontbinden als een (tussentijdse) opzegging volstaat? Bjorn Schipper is advocaat en oprichter van Schipper Legal in Amsterdam

1 Zie ook B.H.M. Schipper, ‘Use it or lose it. Essay over de tussentijdse ontbinding van muziekuitgavecontracten na “Van Hemert”, Muziekwereld 2009/2, pp. 30-33; B.H.M. Schipper, ‘Eerste deel: overzicht van spraakmakende rechtszaken uit 2011. Twee kleine juridische kronieken van het muziekrecht’, Muziekwereld 2012/4, pp. 32-37; B.H.M. Schipper, ‘Tweede deel: overzicht van spraakmakende rechtszaken uit 2012. Twee kleine juridische kronieken van het muziekrecht’, Muziekwereld 2013/1, pp. 18-23; B.H.M. Schipper, ‘Overzicht van spraakmakende rechtszaken uit 2013. Kleine juridische kroniek van het muziekrecht’, Muziekwereld 2014/1, pp. 22-25. 2 Hof Amsterdam 31 maart 2015, ECLI:NL:GHAMS:2015:1201 (Nanada c.s./Golden Earring). 3 Ook wel de Regeling voor de Buitengerechtelijke Ontbinding van Uitgavecontracten genoemd. 4 De zaak speelde formeel tussen Van Hemert en Intersong Basart Publishing Group BV en Ananas Music BV. Deze vennootschappen maken onderdeel uit van de groep van vennootschappen van Strengholt. In het navolgende zal steeds van ‘Strengholt’ uitgegaan worden. 5 Rb. Amsterdam 6 februari 2008, zaak/rolnummer 358492 HA ZA 06-4034, gepubliceerd op Boek9.nl onder nummer B9 5648 (Intersong Basart c.s./Van Hemert). 6 Hof Amsterdam 23 december 2008, zaak/rolnummer 200.004.493/01, gepubliceerd op Boek9.nl onder nummer B9 7455 en in AMI 2009/2, nr. 5, p. 61-64, met noot P.B. Hugenholtz (Intersong Basart c.s./Van Hemert). 7 Zie ook M. Koedooder e.a., Nieuwe praktijkgids Artiest & Recht 2011-2012, p. 240-241, 18e editie, Kluwer, 2011. 8 Rb. Amsterdam 23 maart 2011, IEPT20110323 (Universal/Van Hemert). 9 Rb. Amsterdam 4 januari 2012 met rolnummer 477843 / HA ZA 10-3969 (Nanada c.s./Van Hemert). 10 Rb. Amsterdam 9 mei 2012, LJN: BW8602 (Nanada cs./Golden Earring). 11 Rb. Amsterdam 4 september 2013, IEPT20130904 (Nanada cs./Golden Earring). 12 Wetsvoorstel Wet auteurscontractenrecht met nummer 33.308 ligt momenteel bij de Eerste Kamer.

nummer 2 - 2015

pagina 39


Meer voor muzikanten en producers.

www.slagwerkkrant.nl | www.gitarist.nl | www.debassist.nl | www.interface.nl | www.musicmaker.nl

Deze uitgaven van Keijser 18 Mediaproducties kun je bestellen via

www.muziekbladopjemat.nl


o d n

Stan Rijven

Ritmu

column

nummer 2 - 2015

De weg naar Kralingen Sinds 1979 is Stan Rijven popjournalist. Destijds een beroep waarvoor geen opleiding bestond. Zoiets leerde je in de praktijk, schrijven over popfestivals bijvoorbeeld. Tijdens de Jazzdag is het 45 jaar geleden dat van 26 tot 28 juni het Holland Pop Festival alias ‘Kralingen’ plaatsvond, het eerste meerdaagse popfestival op het Europese vasteland. De geluidsinstallatie kwam uit Engeland, de stage-manager uit Amerika maar het decor oogde oer-hollands: een podium omgeven door water, weides plus wiekende molen. Was het Kralingse Bos tot 1970 een verlengstuk van ‘die nette Rotterdamse buurt’, sindsdien veranderde het in een ‘lieu de pop mémoire’. Daarvan had ik geen weet toen me als student aan een toerismeopleiding (NWIT, Breda) om een afstudeerscriptie werd gevraagd. Je bent popliefhebber en oppert pardoes - het recent aangekondigde evenement indachtig - “Popfestivals als nieuwe vorm van jongerentoerisme”. Niet vermoedend dat die zo’n hoge vlucht zouden nemen. Immers, als een massale vogeltrek geven vandaag miljoenen popfans gehoor aan dezelfde lokroep. Op hun trekroutes zwermen ze neer op grazige weides en grauwe industrieterreinen. Naar biotoop en soort uitgesplitst heten ze ondermeer Pinkpop, Mundial en Dance Valley. Elders zijn Zsiget, Roskilde en Glastonbury favoriete trekpleisters. Die grote trek begon in 1967 met het Californische Monterey Pop, beleefde zijn momentum in 1969 op Woodstock en arriveerde een jaar nadien in Rotterdam. Zo’n ‘jongerenmanifestatie’ was nog een nieuwswaardig fenomeen wegens de zedelijke, dus politieke repercussies. Afreizen naar ‘Kralingen’ symboliseerde een statement, ontsnapt aan het ouderlijk gezag werd je onderdeel van een vijandig

bekeken subcultuur. Hoewel: “D’r is al zoveel narigheid in Nederland. Maar als daar muziekcorps’n uit heel Europa naar hier koom’n, da zie ik wel zitt’n!” aldus Boerenpartij-leider Koekoek. Was er in 1970 sprake van schaarste Pinkpop en Lochem Pop beleefden hun eerste eendaagse editie - vandaag zijn popfestivals mega bizniz. Van ‘event management’ of ‘experience economy’ had men destijds nog geen notie. Middels het project C 70 (Communicatie 1970) ging Rotterdam 25 jaar Bevrijding vieren, alle wijken werd om suggesties gevraagd. Zodoende rolde het popfestival-plan van ene George Knap uit de bus. Met mijn scriptie-collega interviewde ik hem op zijn flat, twaalf hoog in Ommoord: Knap deed het met 1 telefoon en 1 typemachine, Berry Visser (van het nog prille Mojo) regelde de bands, ticketing liep via de NBBSreisbureaus. We bleken niet de enige onderzoekers. De Utrechtse hoogleraar sociologie Thoenes liet participerende studenten los op de festivalweides, het Nederlands Instituut voor Maatschappelijk Werk Onderzoek enquêteerde er de halfnaakte aanwezigen. Wij stortten ons op het randgebeuren zoals het Drugsteam, de 1200 in ‘We Help You’ T-shirts gestoken stewards en de - nagenoeg afwezige - politie. Hoofdcommissaris Koster: “Wie op het terrein is doet maar waar hij zin in heeft. Zolang er geen last wordt bezorgd is iedereen vrij.” Dat waren nog eens andere tijden, ook in financiële zin. De stewards kregen niet betaald, sponsor Coca Cola leed 250.000 gulden verlies, de organisatie zeven ton. Uit die puinhopen herrees Mojo Concerts. Ik haalde mijn examen en onze gestencilde scripties - oplage 200 - raakten via Atheneum in Amsterdam spoedig uitverkocht, mede dankzij recensies in bladen als HP. Die scriptie is vandaag een officieel collectors item geworden, ‘Kralingen’ mijn officieuze popjournalistieke debuut. Stan Rijven is muziekjournalist, programmamaker en deejay

pagina 41


Fair internet

Traag, maar stapje voor stapje in de juiste richting tekst: Erwin Angad-Gaur illustratie: Robert Swart Een eerlijke verdeling van streaming-inkomsten bij Spotify en gelijksoortige diensten. Bart Wirtz vroeg er in zijn columns in de Muziekwereld al aandacht voor; Henk Westbroek bepleitte verbeterde regelgeving in het Sena Performers Magazine en Ntb, tezamen met onder meer FNV KIEM en de Consumentenbond deed al twee jaar geleden voorstellen voor een verandering van wetgeving in Europa. Inmiddels vragen alle internationale bonden en rechtenorganisaties voor musici en acteurs het Europese Parlement aandacht aan deze kwestie te besteden, middels een website (www.fair-internet.eu) en een petitie (via dezelfde website te bereiken). Green Streaming

Bart Wirtz bepleitte een jaar geleden in Muziekwereld 2, 2014, een nieuwe exploitatievorm: Green Streaming – een streamingdienst waarbij de makers

(musici en auteurs) een eerlijk deel ontvangen: ‘Samen met mijn collega en mede-radiopresentator Rolf Delfos kwam ik daarom op het volgende idee: “Green Streaming”, een muziekplat-

form à la Spotify, maar dan geënt op het idee van “groene stroom”. Het idee is dat de gebruiker er zeker van is dat het maandelijkse contributiebedrag goed terecht komt; bij de muzikanten dus. Het betekent tegelijkertijd dat het voor het grootste deel ook geïnitieerd moet worden door muzikanten zodat er een eerlijk 1 op 1 en transparant systeem ontstaat.’ Hij gaf daarbij meteen aan waar de schoen knelt: ‘Het lastige is dat een concurrent van Spotify met voldoende aanbod alleen is op te zetten met toestemming van de aandeelhouders van Spotify, te weten: de grote platenmaatschappijen. De oude economie dicteert nog altijd de nieuwe en houdt een concurrerend model met een andere verdeling van de opbrengsten tegen. Dit komt omdat de Europese Richtlijn die maatschappijen

Ntb - Muziekwereld


feitelijk een monopolie op on demand digitale diensten heeft gegeven.’ Digitale Jukebox

Henk Westbroek legde het probleem helder uit in het eerste Sena Performers Magazine van dit jaar: ‘Als er een liedje op de radio wordt gespeeld, gaat de helft van de uitvoeringsrechten naar de producent van dat liedje – zeg maar de platenbaas – en de andere helft mogen de uitvoerenden onder elkaar verdelen. Als in een café een werkende jukebox staat, dan worden de uitvoeringsrechten van de uitgekozen liedjes door Sena ook op 50/50 basis onder producenten en muzikanten verdeeld. (…) Bij de digitale jukebox die Spotify heet, is de verdeling van de opbrengsten ineens een stuk minder fair. Dat komt omdat het volgens Europese regels verboden is dat uitvoeringsrechten via de Sena’s van de verschillende Europese landen worden uitgekeerd. Omdat Europa collectieve belangenbehartiging van uitvoeringsrechten bij digitale jukeboxen verbood, worden de

nummer 2 - 2015

platenmaatschappijen nu slapend rijk. Alle grote platenmaatschappijen en een paar iets kleinere zijn gezamenlijk eigenaar van Spotify. Spotify maakt nog steeds geen dubbeltje winst omdat de eigenaren (de platenmaatschappijen) de inkomsten vooral verdelen onder de rechthebbenden van liedjes en dat zijn in de eerste plaats… de platenmaatschappijen.’ Een eerlijk internet

Tijd voor verandering kortom. De Ntb, samen met een groot aantal Nederlandse en Franse beroepsorganisaties en vakbonden, heeft al geruime tijd geleden met de Franse en Nederlandse Consumentenbonden bepleit het ‘offline regiem’ voor muziek (het door Henk Westbroek beschreven systeem van verplicht collectief beheer via Sena), ook voor streamingdiensten online van toepassing te verklaren. Bij voorkeur voor zowel muziek als voor audiovisuele producties (films en tvseries, via Netflix etc). In de politieke

discussies over het onderwerp wordt dit voorstel inmiddels vaak ‘het radiomodel’ genoemd: een pleidooi om rechten te regelen zoals muziekrechten op de radio. Behalve een eerlijke verdeling betekent een dergelijk systeem ook dat gebruikers eenvoudiger de rechten kunnen regelen. Door te bepalen dat bij digitale on-demand diensten exploitatie niet via Sena loopt, maar via individuele exploitatie, heeft de Europese Commissie er immers voor gezorgd dat wie een concurrent voor Spotify op wil richten langs alle individuele rechthebbenden van muziekopnamen moet: een bijna ondoenlijke kwestie, waardoor innovatie in streamingservices en concurrentie tussen verschillende diensten vrijwel onmogelijk is gemaakt. Een voorstel dus, dat vrijwel louter winnaars op zou leveren: makkelijkere licentieverlening voor gebruikers, meer en innoverend aanbod voor de

pagina 43


consument en een eerlijker deel voor artiesten. Alleen de platenmaatschappij, die nu op de eerste plaats zijn zakken vult, zal moeten inleveren. Traagheid en water bij de wijn

Zo eenvoudig en voor de hand liggend de oplossing lijkt (offline wordt ten slotte al jaren succesvol op deze wijze gewerkt; voor muziek hoeft alleen de uitzondering voor digitale on demandexploitatie geschrapt te worden), zo moeilijk verloopt het wetgevingsproces. Partijen en instanties lijken bang voor elke ingreep in het wettelijke systeem rond auteurs- en naburig recht, terwijl de lobby van de bestaande marktmachten in het denken van veel partijen lijkt te domineren.

Zelfs tussen internationale vakbonden en beroepsorganisaties verloopt overleg moeizaam: onder meer de Engelse en Amerikaanse vakbonden zijn bang om een daadwerkelijk ‘radiomodel’ te bepleiten en hebben de internationale lobby afgezwakt tot een pleidooi voor een eerlijke vergoeding, waarbij de exploitatierechten bij de producent (de platen- of filmmaatschappij) blijven liggen. Een voorstel dat minder garanties biedt op een eerlijke verdeling en consumenten en gebruikers niets te bieden heeft omdat het grote probleem van beperkte verspreiding en gefragmenteerde licentieverlening er niet door kan worden opgelost. Een stapje in de goede richting kortom, maar niet de stap die werkelijk nodig is.

Evengoed: internationale wetgeving verloopt traag; elke stap voorwaarts is daarom van belang. Naast het voorstel van de Nederlandse en Franse artiesten en consumentenbonden verdient ook het iets te voorzichtige, afgezwakte voorstel van de internationale koepels FIM, FIA en Aepo-Artis steun. Van het grootste belang is vooral het probleem op de Europese agenda te krijgen, juist nu de Europese Commissie de mogelijkheden van hervormingen van het auteursrecht opnieuw aan het bestuderen is. Steun daarom de petitie voor een eerlijk internet via www.fair-internet. eu (petitie via de meest rechter menuknop). Alleen door onze stem te laten horen zal er iets veranderen. Hoe traag dat helaas ook gaat.

- ingezonden mededeling -

DUTCH - JAZZ elke Dinsdag 22:00 / 23:00 op Sublime FM foto : Frank de Graaf

foto : Roland van Tulder

Hét radioprogramma waar de Nederlandse jazz centraal staat met Rolf Delfos en Bart Wirtz

pagina 44

Ntb - Muziekwereld


Ntb-verzekeringen

Op maat Risico’s verzekeren?... Eigenlijk heeft iedereen ze nodig: verzekeringen. Maar verzekerd zijn betekent niet dat er geen enkel risico meer is. Een verzekering biedt dekking wanneer er iets plotseling en onverwacht gebeurt, maar niet iedere gebeurtenis is verzekerd. Wanneer een instrument bijvoorbeeld valt en daardoor beschadigd raakt, is dat verzekerd op de instrumentenverzekering. Maar wanneer het aantal geboekte optredens tegenvalt en daardoor verwachte inkomsten uitblijven, is dat bijvoorbeeld niet verzekerd. Dit is het risico van ondernemen. Kortom, verzekeren is verstandig

om bepaalde zekerheden in te bouwen, maar betekent zeker niet dat je geen enkel risico meer loopt. Het klinkt logisch en het beperken van de risico’s is uitermate belangrijk. Onder andere daarom is het zo belangrijk dat verzekeringen aansluiten op hetgeen je ook werkelijk doet.

Instrumenten­ verzekering… Zo hebben wij verzekeringsspecials gemaakt, exclusief voor de leden van de Ntb. Een groot aantal leden maakt er al gebruik van. Bijvoorbeeld de speciale instrumentenverzekering. Deze

Het Ntb-pakket: Instrumentenverzekering

Aansprakelijkheidsverzekering Aansprakelijkheidsverzekering Combi Doorlopende Reisverzekering Autoverzekering Inboedelverzekering Opstalverzekering Uitvaartverzekering Zorgverzekering nummer 2 - 2015

verzekering biedt een zeer uitgebreide dekking voor een lage prijs. Met de instrumentenverzekering zijn jouw instrumenten overal ter wereld verzekerd tegen alles wat plotseling en onverwacht ontstaat en van buitenaf inwerkt op het instrument; we noemen dat de all-riskdekking. Enige uitzondering is diefstal uit een voertuig. Naast instrumenten kun je ook de randapparatuur op de instrumentenverzekering meeverzekeren.

Dè COMBI… Een ander speciaal voor de leden van de Ntb ontwikkelde verzekering is de aansprakelijkheidsverzekering Combi. Deze verzekering biedt dekking voor jou (en eventueel gezin) als particulier maar ook aan jou in de hoedanigheid van betaald musicus. Namelijk, wanneer je als musicus of artiest aan het werk bent, worden jouw activiteiten gezien als zakelijk. Dit is nooit verzekerd op een gewone particuliere verzekering en helaas blijken veel mensen hier niet van op de hoogte. De aansprakelijkheidsverzekering Combi is speciaal ontwikkeld voor de leden van de Ntb.

Op Reis Ook op reis loop je risico’s. Meestal zelfs meer. Ook in het buitenland biedt de Ntb-instrumentenverzekering dekking. Maar voor jezelf en eventueel meereizende gezinsleden adviseren wij een reisverzekering af te sluiten. In de speciale Ntb doorlopende reisverzekering zijn ook zakelijke reizen (voor optredens) gedekt.

Risico’s omdat je leeft… Veranderende overheidsmaatregelen maken het leven niet altijd even gemakkelijk. Veranderingen brengen kansen maar ook risico’s met zich mee. Risico’s die er toch altijd al zijn, gewoon omdat je leeft en onderneemt. Veran­ deringen of niet, aan risico’s en mogelijke oplossingen besteden wij bijzondere aandacht. Wij weten wat belangrijk is voor de musici. De speciale verzekeringen zijn exclusief voor de leden van de Ntb. En ook de standaard­ verzekeringen bieden we de leden met korting aan. Handig is dat je de verzekeringen via de verzekeringssite, die je vindt op de website van de Ntb (www. ntb.nl), online kunt regelen.

Speciale verzekeringssite Alle informatie over het Ntb-verzekeringspakket kunt u vinden op de speciaal ingerichte internetsite. Hier kunt u tevens één of meerdere offertes aanvragen. Deze site is te bereiken via de ledenservice van de Ntb-site (www.ntb.nl). Ook via email: ntb@ vdroest.nl kunt u aanvragen indienen of contact opnemen.

pagina 45


Producer rakenDra Smit geeft voorlichting over cd-productie. Leden van de Ntb kunnen rakenDra Smit op maandag en dinsdag bellen/emailen met al hun vragen op dit gebied. Ook kunnen zij een afspraak met hem maken om samen een opnameplanning of opnamebudget op te stellen of door te nemen of te helpen bij de studiokeuze. Omdat veel van de gestelde vragen steeds weer terugkomen en dus bij meerdere muzikanten leven, beantwoordt hij een aantal van deze vragen in deze rubriek.

Eerste Hulp Bij Opnamen Vinyl-platen Heeft het zin om in deze tijd muziek op vinyl uit te brengen?

Bij de intrede van de cd en later ook bij het opkomen van onlinemuziekdiensten als iTunes, Spotify en YouTube is de rol van de ouderwetse vinyl-LP steeds marginaler geworden. In de jaren 90 beleefde vinyl een kleine hergeboorte in de dance-sector. Vooral onder dj’s was het hip om eigen producties op de (meestal) zwarte schijven uit te brengen. Dat was ook wel logisch omdat dj’s in die tijd zelf voornamelijk met ouderwetse draaitafels en vinyl werkten. En wat is er mooier dan tussen conculega’s je eigen plaat live te gebruiken, of nog beter: als zij jouw plaat gebruiken in hun live-mixen? Sinds de dj-wereld steeds meer overgaat op digitale muziek is de vinyl-hype daar echter verdwenen. Toch is de ouderwetse geluidsdrager op het moment weer relatief populair bij doe-het-zelf-bands/artiesten. Een van de redenen daarvoor is het onderscheidingsvermogen. Digitale muziek is niet tastbaar. Het kleine cd-boekje kan niet op tegen een grote LPhoes, zeker niet als die nog vers naar de pers ruikt. Om nog maar te zwijgen van de kleine thumbnailtjes die bij online- muziekdiensten worden gebruikt. Vinyl heeft ‘smoel’ en karakter waarmee je je fans iets extra’s kunt bieden. Na afloop van een optreden willen ze vaak wel betalen voor een persoonlijk door de artiest getekende LP met een fraaie hoes en niet voor een dorre downloadcode.

nen van vroeger. Daarbij komt dat platenspelers met usb-aansluiting tegenwoordig relatief goedkoop zijn waardoor je makkelijk een backup maakt. Een beetje analoog aan het cassettebandje van vroeger. Over de klank van vinyl doen vele verhalen de ronde. Die zou warmer, voller, prettiger en fysiek voelbaarder zijn dan digitale media. Ik neem dat met een korreltje zout. Waarschijnlijk spelen hier nostalgische sentimenten een grote rol. Net als bij digitale muziek geldt dat de zwakste schakel in de weergaveketen bepalend is voor de klank en niet alleen de geluidsdrager.

Het is echter niet alleen maar een markt voor ‘niche’-muziek. Veel populaire muziek die rond 2000 alleen op cd is uitgebracht, wordt nu ook op vinyl gereleased. Er blijkt wereldwijd nog steeds een markt voor te zijn, ook voor jonge fans die het medium helemaal niet ken-

Een release op vinyl is dus vooral voor marketing en promotiedoeleinden zinvol. Al was het alleen maar om in de ‘Wereld Draait Door’ te kunnen spelen want daar maak je al een paar jaar geen indruk meer met een cd.

pagina 46

Vinyl-platen kun je dicht bij huis laten persen. Een van de weinig overgebleven perserijen, Records Industry, staat namelijk in Haarlem. Ze voorzien zo’n beetje heel Europa van vinyl, de persen staan nooit stil. De standaardkosten van een LP met een (minimum) oplage van 500 stuks varieert tussen de € 1150 en € 1900 (ex BTW en ex Stemra) afhankelijk van de dikte van het vinyl, de dikte van het hoespapier en de specificaties van het artwork. Daarbij kun je kiezen uit de gebruikelijke zwarte platen maar ook uit andere kleuren, eventueel met visueel motief. Daarmee wordt het wel duurder. Wachttijd is ongeveer negen weken.

Ntb - Muziekwereld


actueel

Buma/Stemra jaarvergadering spreekt zich uit over salarissen Tijdens de Buma/Stemra-jaarvergadering van 20 mei jl. werd lang gesproken over de ‘WNT kwestie’, de toepassing van de Wet Normering Topinkomens op rechtenorganisaties (via een schakelbepaling in de Wet Toezicht op Collectief Beheersorganisaties). De wet heeft tot gevolg dat het salaris van algemeen directeur Hein van der Ree (huidige salariskosten: 447.000 euro) en financieel directeur Wieger Ketellapper (347.000 euro per jaar) vanaf 2017 in drie jaar tijd dient te worden afgebouwd naar de wettelijke norm (in 2015 staat deze op 178.000 euro). Via VPRO 3voor12 was in april van dit jaar het voornemen van directeur Van der Ree uitgelekt de Staat over deze kwestie voor

de rechter te dagen. Tijdens de jaarvergadering bevestigde bestuursvoorzitter Leo de Wit dat de directeur het bestuur heeft laten weten deze procedure tegen de Staat inderdaad te zullen gaan voeren, hoewel het bestuur dit niet in het belang van Buma/Stemra acht. Het bestuur bevestigde daarnaast zich te zullen houden aan de wet. Buma/Stemra heeft enkel via politieke weg de kwestie aangekaart. Nadat meermaals, ten onrechte, gesuggereerd werd dat de leden het huidige salaris enkele jaren geleden zouden hebben goedgekeurd, of daar in ieder geval het laatste woord over hadden en hebben, besloten de leden zich voor de eerste maal daadwerkelijk uit te spreken over de salarissen bij Buma/ Stemra. Met een overduidelijke meerderheid nam de vergadering een motie aan waarin werd vastgesteld dat maximaal het salaris van een minister redelijk is voor functionarissen bij

Mail ons uw Buma/Stemra-nummer! Voor ‘erkenning’ van onze vereniging vraagt Buma/Stemra ons ( jaarlijks) een ledenlijst met Buma/Stemra-nummers van de leden aan te leveren aan een onafhankelijke instantie, die deze gegevens vertrouwelijk zal behandelen. Wij vragen u, voor zover u dat nog niet gedaan heeft, ons hiertoe uw 7 cijferige (!) Buma/Stemra-relatienummer te mailen.

nummer 2 - 2015

Buma/Stemra en Buma Cultuur. VCTN- en Ntb-secretaris Erwin Angad-Gaur: “Ik ben heel blij dat nu eindelijk de leden een uitspraak konden doen en hebben gedaan. Hein van der Ree riep bijvoorbeeld al op 7 februari 2012, toen zijn salaris voor de eerste keer bekend was geworden, in dagblad De Pers dat de leden hierover gingen, maar hij heeft diezelfde leden nooit wat gevraagd of willen vragen. Zoals bij meer beweringen die hij ‘namens auteurs’ doet en gedaan heeft. Dat vinden wij verwijtbaar en op zijn minst misleidend. De mening van de leden is nu gelukkig helder. Wij hopen dat het bestuur ernaar handelt en ook verdere lobby tegen de wettelijke normering staakt. Daarnaast zou ik Van der Ree willen oproepen zijn voornemen in persoon tegen de Staat te procederen niet uit te voeren. Het beeld van een graaicultuur doet enorme schade aan alle auteurs en artiesten in Nederland. Ten onrechte, want het auteursrecht is voor hen een belangrijk, essentieel recht. Het is in niemands belang dat beeld te blijven bevestigen.”

René Meister verkozen tot bestuurslid De VCTN is inmiddels niet alleen de jongste maar ook de grootste door Buma/Stemra erkende beroepsorganisatie. Dit jaar kon de VCTN daarom voor de eerste maal een bestuurslid kandideren. René Meister, o.m. componist van popliedjes (zoals Zelfs Je Naam Is Mooi), multimedia-muziek (o.m. voor

diverse omroepen) en keyboardsman van o.m. Het Goede Doel werd zonder tegenkandidaat door de leden verkozen.

VCTN congres op maandag 6 juli Het VCTN congres 2015 zal dit jaar op maandagmiddag 6 juli plaatsvinden.

Locatie: Centrum De Roos, Parkzaal, P.C. Hooftstraat 183 te Amsterdam Tijd: 14:00 uur (voorafgaand aan het Ntb-congres, zie pag. 50) Agenda • Opening • Verslag activiteiten congresperiode • Financieel Jaarverslag 2014 • Voorstel statutenwijziging i.v.m. Auteurscontractenrecht • Bestuursverkiezing * • Rondvraag • Sluiting De congresstukken zijn uiterlijk twee weken voorafgaand aanhet congres voor leden te downloaden via de website. * De zittingstermijnen van Ntben VCTN-voorzitter Jilt Jansma lopen dit jaar af. Hij beeindigt dit jaar zijn maximale zittingstermijn. Het VCTN-bestuur draagt Alexander Beets, zittend bestuurslid, voor als nieuwe voorzitter. Hierdoor wordt zijn ‘gewone bestuurszetel’ verkiesbaar.

pagina 47


Fiscale en administratieve dienstverleners, ook voor ZZP-ers Zakelijke kracht en persoonlijke aandacht Specialisten in artiestenzaken zoals: 路 belastingaangiften

路 jaarrekeningen

Bezoek- en postadres: Zielhorsterweg 57 3813 ZX Amersfoort Tel.: 033-489 29 30 Fax: 033-445 02 20 info@bouwmanveldhuijzen.nl pagina 48

Ntb - Muziekwereld


column

Bart Wirtz

Jazzradio in zwaar weer

nummer 2 - 2015

In het conferentieprogramma van de Jazzdag 2015 is een panel opgenomen dat gaat over de toekomst van (jazz)radio. Het is zwaar weer voor radiostations en programma’s die zich toeleggen op jazz en aanverwante muziek. SublimeFM, het station waar ik samen met Rolf Delfos elke dinsdag het programma Dutch Jazz presenteer, heeft besloten om alle specials die op de andere avonden te beluisteren waren, te schrappen. Jammer, want deze programma’s van o.a. Kraak en Smaak en Hans Mantel gaven de zender, die overdag non-stop muziek uitzendt, wat meer kleur. Met de support van Sena kunnen wij met Dutch Jazz de komende tijd in ieder geval tijd nog mooie Nederlandse muziek blijven draaien. Bij een ander station is het nog dramatischer. Een te laag luisteraandeel en te hoge kosten hebben de omroepbazen n.a.v. de bezuinigingen op de publieke omroepen doen besluiten om Radio 6 per 1 januari te schrappen. Radio 6 zit op de kabel en niet in de ether, dus het is logisch dat de luistercijfers daar iets lager zijn. Maar het is het enige publieke station waar, nu nog, jazz, soul en wereldmuziek te beluisteren zijn. Veel musici en liefhebbers zijn dan ook zeer verontwaardigd. Ik was samen met nog zo’n honderd jazzmusici uitgenodigd voor een grote thema-uitzending van De Wereld Draait Door hierover. Ik bespeurde daar, en niet alleen bij al die muzikanten, een groot besef van hoe belangrijk het is dat deze muziek, maar dat geldt natuurlijk ook voor klassieke muziek, een podium blijft krijgen. Deze radiostations zijn namelijk de enige die een springplank bieden voor jazzgroepen, soulbands, beginnend talent, gevestigde namen en alle andere muziek die je niet kunt rekenen

tot de dance van 538 of de zogenaamde ‘alternative’ van 3FM. Sterker nog, deze zenders zijn vaak een opstap naar de andere grotere stations. Verder sluiten ze perfect aan bij live-muziek en alle evenementen en festivals die in het land plaatsvinden. Er wordt m.i. een grote denkfout gemaakt als men de muziek en programma’s met iets meer diepgang en informatie gaat vervangen door makkelijk te behappen brokken. Onder het mom van ‘dit is wat het volk wil’ zijn er al meerdere radiostations en minimaal 8 tv-zenders gevuld met platte zooi. Heerlijk natuurlijk om af en toe je hoofd leeg te maken. Maar om het te vullen met creativiteit, inspiratie en alternatieve gedachten vergt meer energie en die impuls moet af en toe van buitenaf worden aangezwengeld. Ramsey Nasr, die dit gevoel veel beter kan omschrijven, heeft hier een rake column over geschreven: ‘Rendementsdenken heeft onze geest verziekt’. Deze is te vinden op de website: www.standaard.be. Ik pleit voor meer radio vanuit het hart in plaats vanuit het rendementsdenken. Kijk naar de programma’s van Bob Dylan en Jamie Cullum. Luister naar Giles Peterson, zie de tv-show van Jools Holland, of van mijn part Jimmy Fallon die zijn gasten de ruimte geeft om hun volledige (!) song uit te voeren. En ik hoor de sceptici al zeggen: “ja, maar, dat zijn grote namen…”. Het zijn grote namen omdat ze ooit begonnen zijn om met volle overgave iets te doen wat ze het liefst doen: genieten van hun muziek. Bart Wirtz is saxofonist en won met zijn laatste album ‘iDreamer’ een Edison. Verder presenteert hij samen met Rolf Delfos wekelijks het programma ‘Dutch Jazz’ op SublimeFM.

pagina 49


 Alvorens Alvorens overeenkomsten aan te gaan met de volgende personen en onder­nemingen doet men er goed aan eerst contact op te nemen met de Ntb. Dit houdt op zich geen negatieve kwalificatie in.

Op te vragen alleen voor Ntb-leden

 Dringende waarschuwing Op deze lijst worden bemiddelingsbureaus, bedrijven en platenmaat­schappijen geplaatst waarmee Ntbleden dermate slechte ervaringen hebben opgedaan dat de Ntb de leden dringend wil waarschuwen geen zaken meer met deze bedrijven te doen. Plaatsing op deze lijst betekent ook dat de bond geen juridische bijstand meer kan verlenen bij problemen die voortvloeien uit het zakendoen met deze bedrijven.

Op te vragen alleen voor Ntb-leden


Dat de Verklaring arbeidsrelatie (VAR) gaat verdwijnen is allang bekend, maar over het vervolg is nog veel te doen. In een eerder artikel kondigden we het Besluit geen loonheffingen (BGL) aan dat in de plaats van de VAR moest komen, maar dat plan heeft de staatssecretaris in verband met de vele kritische reacties ingetrokken. Het nieuwe voorstel is om met ingang van 2016 te gaan werken met voorbeeldcontracten tussen opdrachtgevers en zzp’ers. De staatssecretaris stelt voor dat belangenorganisaties van opdrachtgenummer 2 - 2015

vers of opdrachtnemers per bedrijfssector voorbeeldcontracten opstellen en deze ter toetsing aan de belastingdienst sturen. Ook individuele opdrachtgevers en opdrachtnemers kunnen een voorbeeldcontract laten toetsen. Per voorbeeldcontract kan de belastingdienst dan vaststellen of de opdrachtgever loonheffing moet inhouden. De beslissing wordt door de belastingdienst schriftelijk vastgelegd voor een omschreven periode, waarschijnlijk voor vijf jaar. Voor het overige wordt op dat moment niets anders beoordeeld, dus over de manier waarop de desbetreffende inkomsten later voor de inkomstenbelasting moeten worden aangegeven is daarmee nog niets gezegd. De beoordeelde overeenkomsten worden geanonimiseerd en zoveel mogelijk openbaar gemaakt, zodat iedereen er gebruik van kan maken. Ook zal de belastingdienst zelf een aantal voorbeeldovereenkomsten

maken en publiceren. Vervolgens kunnen partijen die conform zo’n beoordeelde overeenkomst werken zekerheid ontlenen aan de beoordeling van de belastingdienst ten aanzien van het al dan niet inhouden van loonheffing. Als partijen zich niet houden aan de werkwijze zoals is omschreven in het voorbeeldcontract kan de belastingdienst achteraf naheffen en een boete opleggen. Voorbeeld

Stel dat de Ntb een voorbeeldcontract opstelt voor artiestenoptredens waarin expliciet vermeld staat dat geen sprake is van een zogenaamd fictief dienstverband, en dat door de belastingdienst is vastgesteld dat in dit voorbeeld geen loonheffing hoeft te worden ingehouden. Iedere artiest die zich vervolgens met zijn opdrachtgever houdt aan dit voorbeeldcontract weet dan zeker dat geen loonheffing hoeft te worden ingehouden en dat zijn opdrachtgever dat ook niet zal doen. Hij

ontvangt een bruto beloning en kan achteraf geen aanspraak maken op een werkloosheids- of ziektewetuitkering. De opdrachtgever hoeft niet bang te zijn voor problemen achteraf met de belastingdienst over loonheffing. Artiestenregeling

Het is duidelijk dat er voor artiesten die zich op grond van de artiestenregeling laten verlonen in feite niets verandert. Wel lijkt het me een goede zaak als de belastingdienst ook voor deze fictieve dienstbetrekkingen een voorbeeldovereenkomst zou beoordelen. Afwachten

Het laatste woord is hierover nog niet gezegd. De komende maanden moeten uitwijzen of dit nieuwe plan van de staatssecretaris meer kans van slagen heeft dan het vorige. Wij zullen u op de hoogte houden. In de tussentijd blijft uw oude VAR geldig. Greet van Aken, fiscalist bij Bouwman & Veldhuijzen, Amersfoort, 12 mei 2015

pagina 51


Onder de leden Arjen van El Arjen van El (1963) is saxofonist, muziekdocent en concertorganisator. Hij is een muzikale duizendpoot met een driedubbel gemengde beroepspraktijk. Na jarenlang in dienst te zijn geweest bij verschillende muziekscholen, besloot hij in 2010 om het roer radicaal om te gooien. Met een inspirerend resultaat tot gevolg.

Waar ben je momenteel mee bezig? Ik beheer Muziekhuis Deventer. Samen met mijn vriendin Iris van de Kamp heb ik twee jaar geleden een gang van een leegstaand ziekenhuis (inmiddels een bedrijfsverzamelgebouw voor creatief ondernemers) gehuurd en er 6 volwaardige lesruimtes in gebouwd. Via Marktplaats kochten we meubilair en goedkope maar goede afspeelapparatuur. We hebben een mooie drumcabine gebouwd en een PA-installatie in bruikleen gekregen. Per dagdeel verhuren wij de lesruimtes aan muziekdocenten die hun eigen privélespraktijk hebben. Zij nemen zelf het risico van hun praktijk, maar het financieel risico van de locatie is voor ons. Inmiddels geven 14 privédocenten les in ons gebouw en verhuren we regelmatig onze zaal voor losse workshops en repetities. Iris doet de zakelijke kant van het muziekhuis en ik doe de techniek en run er zelf een succesvolle lespraktijk . Die heb ik opgebouwd nadat ik in 2010 ben vertrok-

ken bij muziekschool Muzehof (Zutphen). Mijn eerste leslocatie was een oud politiebureau in Deventer waar ik een anti-kraak huurovereenkomst had. Na 2,5 jaar moest ik er vrij plotseling uit. Maar ik heb zo’n goede band opgebouwd met de eigenaren van de saxofoonwinkel dat zij hun gewelfkelders onder het winkelpand als lesruimte aanboden. Wat een vertrouwen sprak daar uit. Het gaf Iris en mij de tijd om een nieuw pand te zoeken en in te richten. Ik ben blij met mijn eigen lespraktijk maar kan niet het lestarief vragen dat ik eigenlijk zou moeten vragen om het inkomen te verwerven dat ik bij een gesubsidieerde muziekschool zou kunnen verdienen. Ik werk nu veel meer om een redelijk inkomen te vergaren maar het levert wel onevenredig meer vreugde op. Eén keer per maand organiseer ik samen met mijn Muziekhuiscollega trompettist Arjan Stam jazzconcerten in het door ons zelf gerunde Deventer jazzpodium Taste of Jazz in de

Fermerie in Deventer. We zijn daar in 2012 mee gestart en ook dat project hebben we door ons eigen enthousiasme en de inzet van de beheerders van de locatie, sponsors en vrijwilligers succesvol van de grond kunnen tillen. Ook hier hebben we zelf geïnvesteerd zoals bijvoorbeeld in een goede geluidsinstallatie. Toen we net begonnen trokken de concerten 40 à 50 man publiek maar gaandeweg kwamen er steeds meer mensen, kregen we vrijwilligers voor de PR en haalden we zelfs enthousiaste lokale sponsors binnen. Ook de gemeente Deventer legt nu wat subsidie bij. De laatste concerten van dit seizoen waren op reservering, met 100 toeschouwers, uitverkocht. In september gaan we weer van start met de nieuwe programmering.. Hoe ben je bij de Ntb terechtgekomen en wat zijn jouw ervaringen met de bond? Ik heb jarenlang gespeeld in de Hot Club de France band Capelino uit Arnhem. In 1993

is het me gelukt om Stephane Grappelli te strikken voor een gastoptreden op één van onze cd’s en prompt kregen we een platencontract aangeboden. Ik ben toen samen met de andere bandleden lid geworden van de bond en heb uitstekend advies gekregen over het contract. Van het één kwam het ander: ik heb 8 jaar in het hoofdbestuur van de Ntb gezeten, de laatste 2 jaar als vice-voorzitter. Ook was ik actief in de Werkgroep Jazz van de Ntb en in die hoedanigheid mede-initiatiefnemer van de Dutch Jazz Competition. Ik stond aan de wieg van de Jazzdienst die later opging in Muziek Centrum Nederland en heb voor de jazz in Europa gelobbyd bij het Europarlement. We hebben die lobby kracht bij gezet met een eenmalig optreden van een,

foto: Marcel Fossen

pagina 52

Ntb - Muziekwereld


door Peter Guidi geformeerde en geleide Euro Bigband, in het parlementsgebouw in Straatsburg. Al met al was het een erg goede ervaring. Ik ben heel blij dat de Ntb bestaat en zich sterk maakt voor de sector. Dat er een bond is die opkomt voor de rechten van de musici. Wat zijn je plannen voor de toekomst en hoe zou de Ntb je daarbij kunnen helpen? Ik ga samen met Arjan Stam jazzpodium Taste of Jazz verder ontwikkelen. Mijn streven is om het aantal concerten uit te breiden en die te combineren met workshops in Muziekhuis Deventer of de saxofoonwinkel. Dat hebben we in de saxofoonwinkel al één keer gedaan met Ben van den Dungen die voorafgaand aan zijn concert een saxworkshop gaf. Dat was een succes en als concept zeker voor herhaling vatbaar. Ook het Muziekhuis wil ik verder uitbreiden met meer docenten en een breder aanbod. Samen met mijn collega’s wil ik meer optredens van leerlingen organiseren en meer kennis uitwisselen met andere docenten. Ik heb gemerkt hoe belangrijk het is om voldoende kennis en vaardigheden te hebben als je als zzp-er aan de slag gaat in het muziekonderwijs. De Ntb is van harte welkom om zzp-cursussen en administratieve scholing aan te bieden op onze locatie. Voor meer informatie: Arjen van El, arjenvanel@yahoo. com, tel. 06 1336 3081 www.muziekhuisdeventer.nl www.tasteofjazz.nl

nummer 2 - 2015

pagina 53


Ntb-congres op maandag 6 juli Het Ntb congres 2015 zal dit jaar op maandagmiddag 6 juli plaatsvinden. Locatie: Centrum De Roos, Parkzaal, P.C. Hooftstraat 183 te Amsterdam Tijd: 14.30 uur (aanslui tend aan VCTN- congres, zie pag. 43)

De congresstukken zijn uiterlijk twee weken voorafgaand aan het congres voor leden te downloaden via de website. * De zittingstermijnen van Ntb-voorzitter Jilt Jansma lopen dit jaar af. Het Ntb-bestuur draagt Alexander Beets, bestuurslid op de zetel lichte muziek, voor als nieuwe voorzitter. De zetel lichte muziek is tevens verkiesbaar. Leden kunnen zich (ondersteund

Voorlopige agenda - Opening - Verslag activiteiten congresperiode - Financieel Jaarverslag 2014 - Voorstel statutenwijziging i.v.m. Auteurscontractenrecht - Bestuursverkiezing * - Benoeming commissies ** - Rondvraag - Sluiting

deren voor beide functies of kunnen zich (via info@ntb.nl) melden bij het bestuur. ** Leden die het komende jaar beschikbaar zijn voor de geschillencommissie dan wel de financiële controle commissie kunnen zich melden bij het bestuur (via info@ntb.nl)

mr. Bjorn Schipper is een ervaren entertainment advocaat en oprichter van SCHIPPER LEGAL. in Amsterdam. Een intakegesprek van een half uur is gratis. Voor leden van de Ntb geldt een gereduceerd uurtarief van euro 150,= (exclusief BTW en externe kosten). Voor procederen geldt een urenmaximum van 50 uur tegen het genoemde gereduceerde uurtarief. Het normale (basis) uurtarief is euro 200,= (exclusief BTW en externe kosten) en geldt bij procedures vanaf 50 uur.

Postbus 36424 1020 MK Amsterdam

pagina 54

Gidsen: Ntb Boekingsgids – leden gratis, niet-leden € 10,00 ex. verzendkosten Ntb Studio­ sterrengids & Master-cd – leden gratis, niet-leden € 15,00 ex. verzendkosten. Te bestellen op www.ntb.nl – Ntb-Shop

volgens de statutaire termijnen) kandi-

Schipper legal:

mr. Bjorn Schipper

Op de Ntb-site www.ntb.nl kunnen de volgende producten gedownload/besteld worden:

door voldoende handtekeningen en

- ingezonden mededeling -

SCHIPPER LEGAL:

Ntb shop

m +31619610500 f +31208908580 e bjorn@schipperlegal.nl w www.schipperlegal.nl tw @bjornschipper

Brochures: Zelfstandige Muziekles­ praktijk, Functione­rings­ gesprek, Produc­tiewijzer Kamer­muziek, Kapstok componistentarieven, diverse brochures over belasting en VAR. Voor Ntb-leden gratis te downloaden op www.ntb.nl - ledenservice

Modelcontracten en formulieren, o.a.: Losse optredens, arbeidsovereenkomsten, lesprak-

tijk, model­voorwaarden cd-artiestencontract, licentie-overeenkomst, sessie-overeenkomst, overeenkomst van opdracht componisten, consignatiecontract, declaratieformulier vergoeding vakbonds­contributie (voor werknemers orkesten/muziekscholen). Voor Ntb-leden gratis te downloaden op www.ntb.nl - ledenservice

CAO’s: CAO Kunsteducatie, CAO Nederlandse Orkesten, CAO Stichting Omroep Muziek, CAO Remplaçanten Neder­ landse Orkesten, Dansers CAO, Onder­zoek naar de relatieve inkomens­positie van orkestmusici +Tabellen­ boek. Onderzoeks­rapport ‘Pop, wat levert het op?’. Gratis te down­loaden op www.ntb.nl

- ingezonden mededeling -

Heeft U speelproblemen, vermoeidheidsklachten of pijn? Dispokinesis = het vrij kunnen ­beschikken over houding en beweging. Ontwikkeld door een musicus voor musici.

Meer informatie: Dianne Bolte Dispokinesispraktijk: tel. 026 445 34 84 of 06 431 633 99 Zie ook: www.dispokinesis.nl

Ntb - Muziekwereld


colofon Muziekwereld is het blad van de Ntb, vakbond voor musici en acteurs Keizersgracht 317 1016 EE Amsterdam T : 020 – 620 3131 F : 020 – 620 2508 E : info@ntb.nl I : www.ntb.nl Redactie: Erwin Angad-Gaur (hoofdredacteur) Ruud Zinzen (eindredacteur) Anita Verheggen Met medewerking van: Greet van Aken, Stan Rijven, Bjorn Schipper, Cees Schrama, rakenDra Smit, Hans Stap, Bart Wirtz Illustraties Robert Swart Fotografie: Minke Faber, Robert Swart en Fokke van Saane Basisvormgeving / Lay-out: Robert Swart Drukwerk Senefelder Misset, Doetinchem

Ntb

Bestuur

Jilt Jansma (voorzitter) Erwin Angad-Gaur (secretaris) Donna Wolf (penningmeester) Alexander Beets Ad Hoendervangers Frank van Wanrooij Simone Vierstra

Bureau

Administratie en helpdesk Caroline Beukenkamp c.beukenkamp@ntb.nl Ruud Zinzen r.zinzen@ntb.nl Financiële administratie Martijn Jansen m.jansen@ntb.nl CAO’S Hans Stap (orkesten en muziekonderwijs) h.stap@ntb.nl Erwin Angad-Gaur (muziekdramatische kunst) e.angad-gaur@ntb.nl Juridische zaken/contracten Rechtspositionele zaken/contractscreening/ advisering rechtsvormen beroepspraktijk: Mark Gerrits m.gerrits@ntb.nl Annemarieke Schulte a.schulte@ntb.nl

Ad NFG 2012 NTB Blad 180x104:Opmaak 1

18-04-2014

20:33

Auteurs- en Naburige Rechten/ screening cd- en uitgavecontracten: rakenDra Smit r.smit@ntb.nl Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl EHBO-project (vragen over cd/dvd-producties) rakenDra Smit r.smit@ntb.nl Verzekeringen/belasting/Muziekwereld Ruud Zinzen r.zinzen@ntb.nl Werkgebieden Lichte muziek en artiesten: Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl rakenDra Smit (pop) r.smit@ntb.nl Orkesten: Hans Stap h.stap@ntb.nl Kamermuziek: Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl Muziekdramatische kunst: Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl Muziekonderwijs: Hans Stap h.stap@ntb.nl Acteurs: Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl De Ntb is op werkdagen telefonisch bereikbaar tussen 12:00 en 17:00 uur. U kunt uw vragen en andere zaken ook per fax of email aan ons voorleggen. T: 020 620 31 31 F: 020 620 25 08 E: info@ntb.nl

Pagina 1

- ingezonden mededeling -

Vereniging van beroeps- en amateurfluitisten in Nederland en België

Workshops | Symposia | Fluitbeurzen Docentendagen | Reparatiecursussen Samenspeeldagen | Fluitorkestendagen

Word lid!

• Tijdschrift FLUIT 4x per jaar • Ledenkortingen op cd's, boeken en concerten • Voor nieuwe leden een gratis NFG-cd

Postbus 75830, 1070 AV Amsterdam - info@nfg-fluit.nl - www.nfg-fluit.nl

nummer 2 - 2015

pagina 55


Wij weten wat er speelt!

Wat doet de Ntb voor jazz?

Word lid!

De Ntb is partner en medeorganisator van: de Jazzdag, Dutch Jazz Competition, European Jazz Competition, New York Round Midnight en het Nationaal Jeugd Jazz Orkest.

Wat heb je aan de Ntb?

• Goedkope instrumentenverzekering met dekking bij optredens. • Zakelijke kennis van en een netwerk binnen de wereld van de podiumkunsten. • Goedkope factureringsservice en loonadministratie optredens. • Juridische check contracten. • Rechtsbijstand bij problemen met opdrachtgevers. •­ Advies op maat over opbouw muziekcarrière.

www.ntb.nl of bel: 020 620 31 31

De Ntb is dé vakorganisatie voor jazzmusici

vakbond voor musici en acteurs


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.