Muziekwereld 3, 2013 web

Page 1

jaargang 94

nummer 3 - 2013

ZZP-ers mikpunt van ongunstige belastingmaatregelen Spotify is niet heilig Wat is een jazzmusicus nog waard tegenwoordig?

vakbond voor musici en acteurs


Met het Sena Muziekproductiefonds een vliegende start

Jouw muziek gaat het maken... met het Sena Muziekproductiefonds Ben je professioneel muzikant en mis je de financiĂŤle middelen om jouw muziek te produceren? Het Sena Muziekproductiefonds kan je helpen! Zorg dat je deze kans niet laat liggen en dien jouw aanvraag uiterlijk 14 november 2013 in. Ga voor meer informatie en de voorwaarden naar www.sena.nl/muziekproductiefonds


redactioneel

Het seizoen is weer geopend De vakantieperiode is voorbij. Veel nieuws en veel lopende zaken daarom, hoewel de meeste onderwerpen trouwe lezers van de Muziekwereld bekend zullen voorkomen. (Rome werd niet in een dag gebouwd. Reden te meer om door te blijven pakken.) De discussie over streaming en auteursrechten online loopt onverminderd door - maar is daarom niet minder van belang of minder actueel. Hetzelfde geldt voor de problematiek van de dalende gages (een onderwerp dat mede dankzij de Ntb voorlopig niet van de politieke agenda zal verdwijnen). Hoewel Prinsjesdag dit jaar geen grote nieuwe bezuinigingen voor de cultuursector opleverde, zijn de gevolgen van de (niet teruggedraaide) maatregelen van het vorige kabinet nog altijd pijnlijk voelbaar, terwijl het gebrek aan visie van het kabinet op het gebied van de ZZP-ers een volgende ronde lobby en acties inluidt. De afschaffing van de zelfstandigenaftrek is (mede dankzij de acties samen met Kunsten ’92) weliswaar van de baan, maar een ‘versobering’ van de aftrek in 2015 staat in de plannen van het kabinet wel degelijk ingeboekt. (Alles onder het kopje: ‘aanpakken van het probleem van de schijn-ZZP-er’; een mooi streven, maar een doel dat alleen maar bereikt kan worden als niet de ZZP-ers, maar werkgevers die werknemers de zelfstandigheid in dwingen worden aangepakt.) Voor het eerst in deze Muziekwereld: twee nieuwe columnisten, saxofonist/radiomaker Bart Wirtz en muziekjournalist, programmamaker en deejay Stan Rijven. Wij heten ze van harte welkom! Daarnaast aandacht voor het beeldrecht, een interview met X Factorfinaliste Astrid Tan, veel ZZP-nieuws en natuurlijk de vaste rubrieken, met onder meer nieuws over de orkesten en de VCTN-pagina voor muziekauteurs. Het seizoen is weer geopend. Volg de Ntb en de VCTN ook op twitter via @Artiestenbond

Muziekwereld nr. 3 - 2013

Inhoud

kort nieuws

interview

Interview met Astrid Tan

4 6

Wat speelt er? Doorslaggevende factor

orkesten

ZZP

12 Directie Nederlands Symfonieorkest wil de B3-status verlaten 14 ZZP-ers mikpunt van ongunstige belastingmaatregelen 15 Exportprojecten pop en jazz in de knel

cd-besprekingen

column

16 Vers geperst 17 Gehoord en gezien op YouTube 18 Casey’s Column 21 Stan Rijven – Ritmundo 22 Spotify is niet heilig essay 24 Prince en de Negende van Mahler 28 Korting Ntb-leden bij Masterclass Muzikaal Ondernemerschap

EHBO

29 Voor de eerste keer in een studio 31 De favoriete compositie van…

inkomen

column

32 Wat is een jazzmusicus nog waard tegenwoordig? 34 Bart Wirtz 35 Alvorens en Dringende waarschuwing 37 VCTN-nieuws

Ntb-verzekeringen

Onder de leden

ledenservice

39 Op maat - Voorkomen is altijd beter 40 Carel Kraayenhof 41 Bereik je fans/leerlingen met je eigen artiesten-app 42 Ntb-shop 42 Ntb-congres 2013 43 Colofon Omslagillustratie: REUTERS


kort nieuws

Wat speelt er?

World Music Forum op de Womex Van 23 tot 27 oktober a.s. organiseert het World Music Forum samen met het Fonds Podiumkunsten een paraplustand op de Womex in Cardiff UK. Hier presenteren Nederlandse musici die actief zijn in het genre wereldmuziek zichzelf aan buitenlandse programmeurs. De Womex is de grootste beurs op dit gebied en belangrijk voor de export van NL bands. Daarnaast organiseert het World Music Forum dit jaar nog twee World Blend Cafés: op 13 november in Rasa, Utrecht en op 16 december in het Bimhuis, Amsterdam. Dit zijn netwerkbijeenkomsten waar professionals uit de sector in contact komen met musici en media. Iedere keer wordt er een ander thema besproken o.l.v. de nimmer versagende muziekjournalist Stan Rijven. De thema’s

pagina 4

worden meestal twee weken voorafgaand aan een WBC gepubliceerd. Het tijdschema is altijd: inloop 17.30, buffet 18.30 - 19.30, start programma 19.30 - 21.00 en netwerken 21.00 - 23.00. De toegang is gratis en de kosten van het buffet € 15 pp. Aanmelden World Blend Cafés via www.worldmusicforum.nl/ agenda. Informatie over de activiteiten van het World Music Forum via www.worldmusicforum.nl. World Music Forum NL biedt een platform voor professionals en geïnteresseerden om plannen uit te wisselen en om samenwerking te stimuleren.

Promotie in klassiek en jazz, cursussen met korting voor Ntb-leden Hoe zorg je dat jouw muziek online goed te vinden is? Hoe haal je de pers met je muziek? En waar haal je fondsen vandaan? Music Motion organiseert in samenwerking met o.a. de Ntb weer een aantal trainingen voor ondernemende musici, managers en organisatoren in de klassieke muziek en de jazz. De komende serie wordt gegeven door de beste experts en door collega musici/muzikanten. Vr 25 okt: Free-PR voor muziek, Do 14 nov: Sociale media strategieën, Di 3 dec: Muziekrelease: cd of spotify?

Ntb-leden krijgen € 5 korting en betalen € 40. info: www.musicmotion.nl.

Racoon en Annet Malherbe winnen Gouden Notekrakers 2013 Op maandagavond 2 september zijn in Paradiso de Gouden Notekrakers uitgereikt aan de band Racoon en actrice Annet Malherbe. Zij kregen deze collegiale onderscheiding vanwege hun grote verdiensten voor de podiumkunsten in Nederland. De Gouden Notekraker is een prijs voor en door podiumkunstenaars. Van 1974 tot 2000 was het de muziekprijs van de Ntb waarmee de bond het

Laatste ronde 2013 Sena Muziekproductiefonds Na het overweldigende succes van de vorige aanvraagrondes is nu de derde ronde van het Sena Muziekproductiefonds van start gegaan. Sena nodigt Nederlandse musici uit alle genres uit om een aanvraag bij het fonds in te dienen. Dit kan t/m 14 november aanstaande. Aanvragen die op 15 november of later ontvangen zijn, worden pas volgend jaar in behandeling genomen. Het Sena Muziekproductiefonds biedt musici de kans om met subsidie een kwalitatief hoogwaardige geluidsopname in eigen beheer te maken die vervolgens direct fysiek of digitaal kan worden geëxploiteerd. Professionele uitvoerende kunstenaars (meer dan 20 uur per week werkzaam als uitvoerend kunstenaar) kunnen een aanvraag doen voor een

bijdrage uit het fonds. Je kunt maximaal € 5000 aanvragen om de productiekosten van geluidsopnamen te financieren. Tweederde van dit bedrag is een subsidie en éénderde een renteloze lening. Meer informatie over het fonds kun je vinden op www.sena.nl/muziekproductiefonds . Vragen? Stuur een e-mail naar sociaalcultureel@ sena.nl of neem contact op met de Ntb via tel: 020-6203131 of info@ntb.nl.

Ntb - Muziekwereld


Racoon en Annet Malherbe met de Gouden Notekraker foto: Monique Shaw

grote belang van live-optredens wilde onderstrepen. Niet alleen vanwege de werkgelegenheid van musici, maar ook omdat het een bron is van verdere artistieke ontwikkeling. De prijs is inmiddels geadopteerd door Sena en NORMA. De musici en acteurs die aangesloten zijn bij deze organisaties mochten hun stem uitbrengen op één van de genomineerden in de categorie Muzikanten en TV- acteurs. Bij de muzikanten waren dat Blaudzun, Sabrina Starke en Racoon. In de categorie acteurs: Barry Atsma, Jeroen Spitzenberger en Annet Malherbe. Racoon werd geprezen voor hun voortdurende succes en populariteit met het uitbrengen van eigen muziek in eigen beheer. ‘Zij hebben op een onweerstaanbare manier, met ijzersterk materiaal en een grote live-reputatie bewezen dat je een constante factor kunt worden in de Nederlandse top van de popmuziek, ondanks het diepe dal Foto dat zij in 2002 hebben gekend’, aldus de nominatiecommissie van de Gouden Notekraker. Annet Malherbe won de Gouden Notekraker niet alleen voor haar werk in ‘Aaf’ en ‘Moeder, ik wil bij de Revue’, maar ook voor haar vertolking van andere prachtige,

nummer 3 - 2013

mooi ingeleefde rollen waarvan de uitvoering haar geen moeite lijkt te kosten. De NTR heeft een televisieregistratie gemaakt van de uitreiking. De uitzending daarvan was 6 september op Nederland 2. Op www.goudennotekraker.nl zijn de volledige motivaties van de nominatiecommissie na te lezen en is een lijst met de winnaars van de Gouden Notekrakers van 1974-2012 te vinden.

Music Pitch nu ook in België Music Pitch, een maandelijkse netwerkbijeenkomst voor de muzieksector in Pakhuis de Zwijger te Amsterdam, vindt nu ook regelmatig in België plaats. Elke keer is er een ander muziekgenre aan de orde en altijd kun je interessante nieuwe kennis opdoen en contacten maken. De entree is € 7,50. Dit kan ook interessant zijn voor Nederlandse musici! Music Pitch is een samenwerking tussen Sennheiser, Pakhuis de Zwijger en Music Motion. Voor meer info: www.musicmotion.nl

Amsterdam World City of Jazz 2014

Amsterdam wil zich in 2014 profileren als World City of Jazz. Gedurende het hele jaar zal overal in Amsterdam een verscheidenheid aan jazzvormen worden gepresenteerd. Er is plaats voor grote en kleine jazz-evenementen zoals concerten, workshops, jazz op de grachten en op de kanalen. Er is jazz in de huiskamer en jazz op de straat met openbare lessen. Amsterdam World Jazz City 2014 sluit zich niet alleen aan bij bestaande programmering maar heeft tevens de ambitie nieuwe initiatieven te organiseren om Amsterdam als Wereld Jazz City onder de aandacht te brengen, met als onderliggend commu-

nicatief doel het verbinden van alle mensen door de universele taal van jazzmuziek. Dit initiatief wordt toegejuicht door prominente jazzmusici en jazzpodia en vele plekken waar jazz en improvisatiemuziek, fotografie, films, literatuur en poëzie worden uitgevoerd. Organisaties die hun medewerking verlenen zijn o.a.: het Concertgebouw, FOAM, de Groene Amsterdammer, filmmuseum EYE, het Conservatorium van Amsterdam, Het Parool, Het Grachtenfestival en enkel prominente podia. Voor meer info: www.amsterdamworldjazzcity.com

Ntb Switchpakket voor muziekdocenten Maakt u de overstap van muziekschool naar privé lespraktijk? Van werknemer naar ZZPer? Dan is het Ntb Switchpakket geknipt voor u! Het Switchpakket bevat: • Model-contract en algemene voorwaarden voor privé-lessen • Hulp bij berekening van lestarieven • Fiscale en administratieve informatie voor ZZPers • Presentatie via w.w.w.muziekdocentenbank.nl met uw instrument en specialiteiten, een YouTube-filmpje en links naar Facebook/ Twitter • Verzekeringspakket op maat voor uw privélespraktijk

Meer info via www.ntb.nl e-mail: info@ntb.nl tel. 020-6203131

Heugelijk nieuws in barre tijden:

pagina 5


interview met Astrid Tan

Doorslaggevende factor Singer/songwriter Astrid Tan eindigde op de 5e plaats tijdens de laatste editie van de X Factor. Het goed bekeken programma bezorgde haar een onvergetelijke ervaring, veel publiciteit en een nuttig netwerk. Maar hoe nu verder?

tekst: Anita Verheggen fotografie: Minke Faber

Astrid Tan is 31 jaar oud maar oogt fris en onbevangen als een tiener. Deelname aan het populaire programma de X Factor heeft haar ontwikkeling als singer/songwriter en performer in een stroomversnelling gebracht. Tan: “Het is best lastig voor een muzikant om je weg te vinden. Door het programma ben ik er achter gekomen dat ik meer kan dan ik zelf dacht. Ik merkte dat ik met de druk om kon gaan en heb een mindset gevonden waardoor ik de rust kon bewaren om pagina 6

het optreden te doen. Als dat lukt geeft het je vertrouwen. Als musicus heb je de droom om te kunnen rondkomen van je muziek maar je hebt er geen beeld van wat dat in de praktijk betekent. Door veel kanten van het vak te zien krijg je een veel beter idee van wat het inhoudt en of die droom bij je past.” En…wat is je conclusie? Nou, ik ben behoorlijk positief. Ik vond X Factor één groot avontuur. Je Ntb - Muziekwereld


nummer 3 - 2013

pagina 7


pagina 8

Ntb - Muziekwereld


interview met Astrid Tan

doet er in een paar weken tijd ervaringen op waar je normaal een paar jaar over doet. Je leert hoe je op een groot podium moet staan, hoe je om moet gaan met camera’s en interviewtjes moet doen. Ik leerde ook wat over choreografie. Je denkt dan meteen aan dansers maar als je stilstaat op het podium en niets doet is dat ook choreografie. Als je zingt doe je onbewust allerlei dingen met je handen, je benen en je hoofd. Maar je moet je bewust zijn van je bewegingen als je daar staat zodat je een extra laag aan je boodschap mee kunt geven. Daarbij werd ik geholpen door een choreograaf en een hele goede zangcoach. Zij werken vanuit wie je bent en geven daar advies over: ‘Doe wat er in je opkomt maar denk wel na over wat je doet’. De zangcoach nam nummers met me door en hielp me dan om bepaalde noten waar ik moeite mee had makkelijker te pakken. Je wordt niet helemaal binnenstebuiten gekeerd en uit je zijn gehaald. Nee, ze gaan echt aan de slag met wat ze al in jou zien en hoe je dat beter en gecontroleerder kunt maken. Dat is erg intensief… Als je aan X Factor meedoet ben je ook alleen maar daar mee bezig. De ene week was drukker dan de andere maar vaak was je bezig met filmpjes maken die om de optredens heen worden uitgezonden en met korte interviews geven. Van het nummer dat je tijdens de live-show hebt gedaan wordt een single gemaakt die via iTunes wordt verkocht. Daarnaast heb je de repetities voor de echte show en

daar ben je wel druk mee. Tijdens de repetities krijg je coaching. Coach Candy

Saxofoniste en performer Candy Dulfer was de officiële coach van Tan. Met haar verbleef Tan in een z.g. bootcamp: het Camp Candy. “Tien kandidaten mochten mee naar het bootcamp waar we twee dagen met Candy aan de slag zijn gegaan. We hebben ook een nacht in haar tourbus geslapen. Dat was sowieso al een leuke ervaring. En dat is ook het leven van een muzikant: een groot deel van de tijd leef je in de tourbus. De eerste dag gingen we bij haar in de studio langs en moesten we allemaal binnen een uur een liedje uit ons hoofd leren. We wisten niet van elkaar wie welk liedje had. Uiteindelijk bleek dat we allemaal hetzelfde liedje hadden: een nummer van Jamie Cullum. Toen we dat in de studio zongen kwam Jamie Cullum ineens de studio binnen om het mee te spelen. De inbreng van Candy zorgde ervoor dat het zo ontzettend leuk was. Zij begreep wie ik ben en wat mijn kracht is. We hebben dat niet uitgesproken maar ik merkte dat door de wisselwerking die ik met haar had. Ik vind haar zo’n verschrikkelijk leuk en lief mens en een wonderbaarlijke muzikante. De samenwerking met haar verliep ontzettend fijn en soepel. Aan welke tips van Candy heb je het meest gehad? Het zit ‘m vooral in de kleine dingen. Ze is verschrikkelijk goed in timing. Als we een single gingen opnemen en

Als musicus heb je de droom om te kunnen rondkomen van je muziek maar je hebt er geen beeld van wat dat in de praktijk betekent

nummer 3 - 2013

pagina 9


pagina 10

Ntb - Muziekwereld


Interview interview met Astrid Tan

zij daarbij was wist ik dat het goed zou gaan. Tijdens het opnemen gaf ze me aanwijzingen over de timing: ‘Hier ben je te snel, daar te langzaam. Probeer het eens wat kleiner te zingen of wat groter’. We experimenteerden hoe we het het beste konden opnemen. Wat ik bij haar gezien heb is dat je echt jezelf moet zijn. Je moet zeggen wat je wel en niet wilt en risico’s durven nemen. Voor X Factor was het nieuw dat er een singer/songwriter meedeed met eigen repertoire en ik ben blij dat zij met mij het risico durfde te nemen om een paar eigen nummers te doen in de show. Ze heeft me na het programma ook niet losgelaten. Ik heb nog steeds contact met haar. Contract en carrière

Toen duidelijk werd dat Tan een serieus te nemen kandidaat zou worden kreeg zij van de X Factor een aantal contracten voorgeschoteld. Dat was het moment waarop ze de hulp van de Ntb in riep. “Ik wilde dat de Ntb de contracten zou bekijken voordat ik ze tekende. Daar heb ik veel aan gehad. De Ntb heeft me juridisch begeleid. Door de uitleg van de bond begreep ik bijvoorbeeld wat ik tekende en ben ik er met een geruster gevoel ingestapt. Er is best wel wat te doen over dat soort contracten. Ze kunnen zo wollig opgeschreven zijn en met zoveel woorden dat je de praktijk er achter niet meer ziet. Doordat de Ntb me een goede uitleg gaf en een helder plaatje schetste over wat het contract inhoudt weet ik wat dat abstracte uiteindelijk voor mij in de praktijk betekent en wat ik onderteken. Wat ik ook heel erg prettig vind is dat ik daarvoor geen dure advocaat heb hoeven inhuren, maar gewoon, verschillende keren de Ntb kon bellen.”

CV Astrid Tan Geboren 1982 Den Haag 1994 - 2001 VWO Sint Stanislascollege, Delft 2001 - 2007 Kunst- en Cultuurwetenschappen, Erasmus Universiteit Rotterdam

1989 - 2000 1997 - 2000 1999 - 2002 2006 - 2007 2008 - 2009 2012 2013

Muziek Pianoles, Trias Rijswijk Theaterproductie, Vrije Akademie, Delft Zangeres coverbandje Sushi One Zangles, Kees Taal, Amsterdam Talentontwikkelingstraject ALBA Theaterhuis, Den Haag De beste Singer-Songwriter van Nederland, tv-audities X Factor Liveshows

Hoe ga je je carrière nu verder vorm geven? Het kan ook zijn dat X Factor het hoogtepunt is geweest en dat het van nu af aan bergafwaarts gaat. Dat lijkt me een gevaar. Dat is ook een gevaar. Als je aan zo’n show hebt meegedaan denken veel mensen dat je er al bent. Maar als het afgelopen is moet je het echt allemaal zelf gaan doen. Het is niet zo dat de optredens zo maar binnenstromen. Maar ik ben nu vrij om te doen wat ik wil en mag mijn eigen plan trekken. Hoe ziet dat plan er uit? Ik wil zoveel mogelijk optreden maar zit nu meer in de bedenkfase en vindt het best lastig om te beslissen of ik een manager of boeker in de arm zal nemen of alles zelf wil gaan doen. Ik wil een producer vinden met wie ik een single uit kan brengen. Iemand die de eigenheid van mijn liedjes in tact laat en ze niet in een mal giet. Mijn muziek zit een beetje tussen de alternatieve en commerciële labels in. Ik schrijf liedjes die echt uit mijn hart komen. Ze gaan over een gevoel dat je hebt, over wat je meemaakt maar ook over abstractere zaken. Het allerbelang-

Het allerbelangrijkste is dat ik bij anderen een gevoel losmaak, mensen kan troosten, optillen of inspireren nummer 3 - 2013

rijkste is dat ik bij anderen een gevoel losmaak, mensen kan troosten, optillen of inspireren. Heeft jouw deelname aan X Faxtor je meer optredens opgeleverd? Voor X Factor trad ik 1 keer per maand op nu 3 tot 4 keer per maand. Ik probeer momenteel via mijn website en Facebook optredens te krijgen. Er staat een single van mij op iTunes en via de site kan ik mensen meteen naar die single doorverwijzen. Ik wil niet de verkeerde beslissingen over mijn carrière nemen. Eerst voor mezelf een tastbaar doel formuleren en kijken welke mensen ik daarbij nodig heb. Je bent muzikant maar tegelijkertijd moet je veel meer kunnen als je het allemaal zelf gaat doen. Soms denk ik: ‘Waar blijft het muzikant zijn? Misschien kan ik de boekingen beter aan een ander overlaten’. Mijn ultieme droom is dat ik een mooie theatertour kan doen. Ik houd van de magie van het theater waar mensen komen om echt naar je te luisteren en iets te delen. Ik wil een programma met filmpjes en anekdotes die om de liedjes heen zijn gebouwd, een avond die ontploft van de creativiteit. Een mooie plaat erbij en met meer muzikanten samenwerken. Het zijn dromen maar als je groot droomt gebeurt er in ieder geval iets kleins.  pagina 11


orkesten

Directie Nederlands Symfonieorkest wil de B3-status verlaten Hans Stap De directie van het Nederlands Symfonie Orkest in Enschede heeft voor de tweede keer het initiatief genomen om de huidige B3-status van het orkest in te ruilen voor een zogenaamde ‘vrijwillige aansluiting ABP’. Aan de musici is het voorstel gedaan om in plaats van het ‘eigenrisicodragerschap’ van de WW – dat gekoppeld is aan de B3-status van het orkest – de WW bij het UWV te verzekeren. Dit noemt men dan een vrijwillige aansluiting ABP waarbij de werkgever de WW via een premiebetaling aan het UWV (her)verzekert. De risico’s die aan een dergelijke omslag vastzitten worden naar inzicht van de Ntb onvoldoende door de werkgever aan het personeel uitgelegd. Vandaar dat de Ntb op 11 september jl. nogmaals aan de musici te kennen heeft gegeven welke nadelige effecten vastzitten aan een dergelijke omzetting. In de afgelopen 2 decennia heeft de Rijksoverheid een aantal keren reorganisaties aan de sector orkesten opgelegd. Daarbij heeft de Rijksoverheid steeds op grond van de CAObepaling over ‘wachtgeld’ van de CAO Nederlandse Orkesten ‘de portemonnee getrokken’. Dat is ook logisch want de overheid heeft deze reorganisaties eenzijdig opgelegd. In de afgelopen pagina 12

decennia hebben werkgevers- en werknemersorganisaties bij dergelijke sectorale reorganisaties altijd sociale plannen weten af te sluiten waarin de component ‘wachtgeld’ en aanverwante elementen, als ‘afkoop wachtgeld’ en andersoortige surplus-afspraken waren verdisconteerd in de desbetreffende sociale plannen. De basis was de wachtgeldregeling – tegenwoordig de bovenwettelijke uitkeringsregeling Rijksoverheid (BWU) – en daarbij behorende afspraken. Dat had natuurlijk voor een groot deel ook te maken met het feit dat de orkestorganisatie voor de werkeloosheidwet – maar ook voor het bovenwettelijk deel van de WW – nooit geld kon en mocht reserveren vanwege het

zogenaamde ‘eigen risicodragerschap van de WW’ (B3- status). De BWU-regeling is niet zo lang geleden nog in negatieve zin aangepast maar is over het algemeen qua uitkeringsduur nog altijd 3 maal zo lang als de reguliere werkeloosheidswet: de maximale WW-duur is nu nog 38 maanden en bij de BWU is die 114 maanden! Als een orkestorganisatie er nu voor kiest om het WW-deel te herverzekeren via de omwisseling van de B3status in de vrijwillige aansluiting ABP, dan is er sowieso geen automatisme meer voor de Rijksoverheid om – in geval van een door hen opgelegde reorganisatie – de knip te trekken voor Ntb - Muziekwereld


het bovenwettelijk deel. Laat staan voor bekostiging van een bovenrechtspositionele afspraak in de vorm van een sociaal plan, zoals bij de onlangs opgelegde bezuinigingsronde in de sector cultuur. Alle B3-instellingen - waaronder de orkesten - hebben in de laatste bezuinigingsronde van de Rijksoverheid een substantieel deel van de voor reorganisatie beschikbare middelen verkregen. Alleen de orkestensector al zo’n 60 miljoen euro! De ‘niet B3-instellingen’ – waaronder de theatergezelschappen – kregen maar enkele maanden extra uitkering mee en moesten het daarmee doen! Het

WW-deel werd voor deze instellingen immers bekostigd door het UWV! Ook al wordt er eenmalig extra budget door het ministerie beschikbaar gesteld voor de omvorming van B3 naar niet-B3 (vrijwillige aansluiting), is het maar zeer de vraag of de bepaling in de CAO Nederlandse Orkesten aangaande de bovenwettelijke uitkering nog voor niet B3-instellingen zal worden gefinancierd. En we moeten ervan uitgaan dat deze sectorale reorganisatie echt niet de laatste zal zijn en dat de toekomst van de orkestensector nog lang niet veilig is gesteld. We zijn de afgelopen decennia teruggegaan van ongeveer 20 naar 8 orkesten die onder de CAO Nederlandse Orkesten

ressorteren. Dit aantal zal zeker niet in lengte van jaren zo blijven en dan is de keuze om dit soort risico’s op je te nemen niet verantwoord. Zeker als het Nederlands Symfonieorkest gaat schuiven met van het Rijk (nog te verkrijgen) geoormerkte (financiële) middelen in het kader van deze omvorming, om daarmee deels de huidige werkgelegenheid in stand te houden. Uiteindelijk wordt het risico van onvoldoende reorganiseren op de rechten van alle werknemers verhaald. Het is een keuze tussen behoud van een (klein) deel van de werkgelegenheid versus verslechtering van de rechtspositie van alle musici van dit orkest op termijn. 

- ingezonden mededeling -

nummer 3 - 2013

pagina 13


Anita Verheggen Het kabinet lijkt gevoelig voor de stormen van protest over de bezuinigingen op de zelfstandigenaftrek. In de miljoenennota die tijdens Prinsjesdag werd gepresenteerd is opgenomen dat op de ondernemersfaciliteiten 300 miljoen in plaats van 500 miljoen wordt bezuinigd. Ondanks deze meevaller worden zzp’ers fors geraakt door de combinatie van bezuinigingen en de gevolgen van de crisis. De zelfstandigenaftrek wordt niet afgeschaft, maar wel versoberd. De al eerder uitgelekte

pagina 14

bijstelling, waarover de Ntb een nieuwsbrief heeft gemaild, is dus bevestigd. Dat is goed nieuws en een mooi resultaat voor iedereen die heeft bijgedragen aan de actie www.blijfjijzzper.nl. Dit neemt niet weg dat er nog een bezuiniging op de zelfstandigenaftrek van 300 miljoen resteert. Als de kabinetsplannen worden uitgevoerd zal de zelfstandigenaftrek worden gekort met 15% tot 20%. Het doel van het kabinet is om zogenaamd meer evenwicht in de belastingheffing tussen ondernemers en werknemers te creëren maar dat is een eenzijdige redenering. Belastingheffing bestaat voor een groot deel uit sociale premies en moet in samenhang met sociale zekerheid worden

bezien. Als je de waarde daarvan meeneemt in de berekening, hebben zzp-ers geen voordeel maar juist een nadeel ten opzichte van werknemers. Staatssecretaris Weekers heeft de nadere uitwerking van de plannen voor zich uitgeschoven. Het kabinet biedt in het eerste kwartaal van 2014 meer duidelijkheid. Er is een koppeling gemaakt tussen de bezuiniging op de zelfstandigenaftrek en de mogelijke invoering van een winstbox. De Tweede Kamer heeft inmiddels afgedwongen dat er een zorgvuldige doorrekening van de gevolgen vereist is. De daadwerkelijke bezuiniging wordt volgend jaar Prinsjesdag pas concreet omdat die wettelijk geregeld moet worden in het Belastingplan 2015.

heeft de Tilburgse hoogleraar Creatief Ondernemerschap Arjen Van den Born een onderzoek uitgevoerd onder 21.000 creatieve zzp-ers. Daaruit blijkt dat de helft van deze zzp-ers gedwongen wordt om de werkzaamheden te staken als de plannen van het kabinet worden uitgevoerd. Omdat banen in loondienst nagenoeg zijn verdwenen komt deze groep in de bijstand. Uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat zzp-ers al het meest aan koopkracht hebben ingeboet. Door de kabinetsmaatregelen leveren zij nog eens 200 à 300 euro per maand aan koopkracht in. De gemiddelde creatieve zzp-er heeft een jaarinkomen van 23.500 euro. Beginnende zzp-ers gaan er 20 tot 40% van hun netto-inkomen op achteruit. Actie gaat door

Alle reden om de actie tegen de bezuiniging op on-

Desastreuze cijfers

In de luwte van de acties

Ntb - Muziekwereld


dernemersfaciliteiten voort te zetten. De petitie loopt door via www.blijfjijzzper. nl net als onze lobby. Er is ruimte bij het kabinet om de plannen anders in te vullen en bij de oppositie om minder dan 300 miljoen te bezuinigen. De boodschap van de coalitie (bestaande uit o.a. Kunsten ’92 en FNV KIEM) waarmee de Ntb actie voert luidt: Je kunt niet als kabinet midden in een zware economische crisis tegelijkertijd: 1 musici en makers de markt opsturen (OCW); 2 topsectorenbeleid inzetten op popmuziek (EZ); 3 maatwerk zoals de Wwik voor podiumkunstenaars afschaffen (SZW); 4 en cruciale financiële ondersteuning weghalen (MinFin). We roepen alle Ntb-leden op om de site www.blijfjijzzper.nl onder de aandacht te blijven brengen bij collega’s, de enquête in te vullen en de petitie te ondertekenen.

Exportprojecten pop en jazz in de knel Anita Verheggen Bij de start van het nieuwe theaterseizoen bleek dat het Bureau Promotie Podiumkunsten (BPP) per 1 oktober is opgeheven. Een opmerkelijke gebeurtenis die vrijwel geruisloos heeft plaatsgevonden. Volgens het bestuur van BPP noopt de economische recessie tot een verstrekkende bezuini­ ging. De impact van deze bezuiniging op de pop- en jazzsector zou wel eens groter kunnen zijn dan op het eerste gezicht lijkt. Toen Muziekcentrum Nederland (MCN) door bezuinigingen werd opgeheven nam het BPP de belangrijkste exportprojecten van dit genre-instituut over. Een nieuwe organisatie onder de naam Dutch Performing Arts (DPA) zou onder de vleugels van het BPP uitvoering moeten geven aan exportprojecten zoals de Dutch Jazz & World Meeting 2014. DPA deed een subsidieaanvraag bij het Fonds Podiumkunsten voor deze meeting en voor deelname aan o.a. wereldmuziekbeurs Womex en de grote popbeurs South by South West. Met de opheffing van het BPP is er geen uitvoerings­ organisatie om de ambitieuze en door het Fonds Podiumkunsten toegekende projecten uit te voeren. In een brief op de BPP-website licht het bestuur toe wat er nu verder gaat gebeuren. “Toonaangevende nationale en internationale promotieactiviteiten – waaraan door alle partijen in hoge mate wordt gehecht – worden vanaf 1 oktober 2013 anders belegd waardoor noodzakelijke bezuinigingen worden gerealiseerd. Dit gebeurt in nauw overleg met alle belanghebbende partijen in de podiumkunsten zoals de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties, de Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten, de Vereniging Vrije Theaterproducenten, de Stichting Promotie Theater- en Concertbezoek, het Fonds Podiumkunsten en de Ministeries van OCW en Buitenlandse Zaken. De marketing van de

nummer 3 - 2013

PODIUM Cadeaukaart, de uitreiking van de VSCD Vakprijzen en de internationale promotie door Dutch Performing Arts zullen vanuit dit nieuwe perspectief behouden blijven. Dat betekent dat lopende projecten worden afgemaakt en met instellingen gemaakte afspraken worden nagekomen. Het is ingrijpend voor de promotie van de podiumkunstensector dat er zo grondig wordt gereorganiseerd. Desondanks is het positief dat er oplossingen zijn gevonden waarbij de verstrekte subsidies beschikbaar blijven om de lopende projecten te kunnen blijven uitvoeren.” Uit de brief wordt niet duidelijk welke oplossingen er nu concreet zijn gevonden. Ook het Fonds Podiumkunsten heeft nog geen kanten-klare oplossing voor het probleem dat nu is ontstaan. Directeur Henriëtte Post meldt ons desgevraagd dat het Fonds ervoor zal zorgen dat de activiteiten in het kader van Collectieve Internationale Promotie zoals die zijn gepland tot 1 juni 2014 en waarvoor BPP een subsidietoekenning heeft ontvangen gewoon doorgang kunnen vinden. Dit betekent dat de Dutch Jazz & World Meeting, die in het najaar van 2014 is gepland, op de tocht staat. Het Fonds mag de projecten niet zelf uitvoeren en moet dus op zoek naar een geschikte partij om de toegekende projecten over te nemen. Buma Cultuur is een belangrijke partner van het DPA bij de exportprojecten van de NL Pop en voert momenteel overleg met het Fonds Podiumkunsten over de voortgang van de projecten. Deze organisatie lijkt de meest aangewezen partij om het stokje van DPA over te nemen maar was niet bereikbaar voor commentaar. Post stelt dat het Fonds grondig te werk zal gaan en met relevante partijen van gedachten zal wisselen over hoe de collectieve internationale promotie van de NL podiumkunsten in de toekomst vorm moet krijgen.

pagina 15


redactie: rakenDra Smit

Vers geperst

PRAFUL Mirror of the Heart Mystic Productions MP-04 Praful Schröder is een saxofonist, fluitist, componist en producer die de hele wereld tot zijn werkterrein heeft gemaakt en zich niet laat begrenzen door muzikale stijlen. Zijn BillboardChart-albums verkochten meer dan 100.000 stuks wereldwijd met een nummer 1 hit op de US Jazz Radio. Een jaar geleden trok Praful zich terug uit het roerige stadsleven en verdween in de Duitse natuur. In die tijd werd zijn dochter geboren en maakte hij deze plaat. Samen met een klein legertje internationale gastmuzikanten gaat hij dit keer meer de mystieke kant van o.a. de Sufi’s op. Geen dancegrooves maar etnische percussie met melodieën gespeeld op instrumenten uit Turkije, Perzië, India en Europa. Het technische niveau van de muzikanten is hoog waardoor er zeer virtuoos en geraffineerd samengespeeld en geïmproviseerd wordt. Daarnaast is Praful ook een uitstekende zanger wat op dit album sfeervol wordt ingezet. Het resultaat is een exotische cocktail van etnische en Avondland-ingrediënten. www.Prafulmusic.com

pagina 16

GUUS WESTDORP RAMSES De Liederen Eigen beheer ONE-TRICK PONIES EP Eigen beheer One-trick Ponies is het geesteskind van singer/songwriter Herman Pouderoyen en bestaat verder uit Martijn Koolen op gitaar/zang, Nico Heilijgers op bas/ zang en Arthur Bont op drums/ percussie. Voor Herman Pouderoyen is het schrijven van muziek een noodzakelijk kwaad om de waan van de dag voor zichzelf en anderen in kaart te brengen. Op dit debuut doet hij daar kond van door middel van Nederpop doorspekt met invloeden van de Byrds, Tom Petty en Crosby Stills Nash & Young, denk daarbij aan gladde koortjes en dwingende gitaren. De composities zijn stuk voor stuk juweeltjes. De boeiende functionele arrangementen worden zeer smaakvol gespeeld. De sterke filosofische teksten benadrukken met een vette knipoog de onverdraaglijke lichtheid van het bestaan vanuit het alledaagse. Als zanger weet Herman Pouderoyen de tekst overtuigend neer te zetten met zijn doorleefd stemgeluid. Ik heb de hele plaat door genoten. Muziek voor iedereen en ieder moment van de dag. www.onetrickponies.nl

Deze cd is live opgenomen en een weergave van het theaterprogramma ‘Ramses-de liederen’ waarin pianist-zanger Guus Westdorp een muzikale ode brengt aan het werk van Ramses Shaffy. Bekende liederen, maar ook minder bekende als ‘Ik laat jou niet voor de poort’ en ‘Ik ga met het circus mee’ komen voorbij. Guus Westdorp geeft aan het repertoire van Ramses Shaffy een geheel eigen draai. Begeleid door Rob Sprinkhuizen op slagwerk/gitaar/percussie en Evert Willemstijn op contrabas speelt pianist/zanger Guus Westdorp verrassend nieuwe arrangementen. Daarbij wordt er lustig op los geïmproviseerd, helemaal in de geest van de meester himself. Je ruikt de verschaalde bierlucht van de Amsterdamse kroegen tijdens de eenzame nachten van de grachtenwandelaar. Dat Ramses Shaffy en Guus Westdorp zielsverwanten waren blijkt niet alleen uit deze plaat, maar ook uit de foto op de website van Guus Westdorp. Daar zien we ze als ouwe jongens krentenbrood bij elkaar zitten, ‘samen huilend en huilend van het lachen om de wereld om hun heen’ aldus de tekst bij de foto. www.guuswestdorp.nl

REINIER VOET & PIGALLE 44 My Room Pigallecd444 Voor dit album nodigde Reinier Voet de violist Jelle van Tongeren uit en stelde een songlist samen uit het Gypsy Jazz Songbook en eigen werk. Samen met zijn vaste ritmegitarist Jan Brouwer en met gastbassiste Jet Stevens werd deze plaat op de live-manier opgenomen. Alles in een keer, geen overdubs, gewoon eerlijk. Dit louter uit snaren bestaande kwartet straalt dat dan ook van alle kanten uit; eerlijk vakmanschap met zeer veel speelplezier, gedreven virtuositeit, ritmisch strak spelend met subtiele interactie op dynamisch gebied waarbij ze voortdurend op het scherpst van de snede met elkaar duelleren. Dit alles echter met perfecte instrumentbeheersing waardoor de muziek ook bij de vele snelle solo’s toch zijn rust houdt. Je zit niet voortdurend op het puntje van je stoel maar kunt als luisteraar - als je niet wilt dansen - ook lekker achterover blijven liggen, genietend van de muziek. ’T is duidelijk: Pigalle44 blijft fris na al die jaren! www.pigalle44

Ntb - Muziekwereld


Gehoord en gezien op YouTube Piano-duet met Peter de Olifant

BEN VAN DEN DUNGEN QUARTET Ciao City Eigen beheer Nadat hij jaren als sideman in de luwte van verschillende groepen heeft gewerkt komt saxofonist Ben van den Dungen weer met een eigen jazzalbum uit. Op deze plaat wordt voornamelijk eigen werk gespeeld en twee stukken van Thelonious Monk en Cole Porter. Frontman Ben van den Dungen laveert met zijn soepele heldere toon behendig door het bopscape wat vakkundig wordt neergelegd door Miguel Rodriguez op piano, Marius Beets op bas en Gijs Dijkhuizen op drums. Het hechte samenspel is de ideale voedingsbodem voor iemand met zo’n brede muzikale ervaring als Ben van den Dungen. Energetisch swingend komt een gevarieerd repertoire voorbij dat door de lekker droog gehouden mix goed tot zijn recht komt. Ouderwetse ‘recht-voor-je raapjazz’ zonder flauwekul waarbij als ondertoon altijd dat nostalgische ‘grote stads’ -gevoel in de onderbuik wordt geraakt. Ondanks dat de titel anders doet vermoeden is dit volwassen grote stadsjazz. www.benvandendungen.nl

nummer 3 - 2013

DAAN HOFMAN Frederic & de Katoenvelden HofM113 In april dit jaar kwam zanger en multi-instrumentalist Daan Hofman met dit album. Het is de opvolger van het ook in eigen beheer uitgebrachte debuut ´Fakkels van suiker´ uit 2008. Voor dit album reisde hij af naar het zuiden van de Verenigde Staten om op zoek te gaan naar de wortels van de popmuziek. Hij merkte echter dat er een wereld van verschil was tussen de blues, jazz en soul langs de Mississippi en de Europese muziek. Het inspireerde hem om juist liedjes te maken die behoren tot zijn eigen omgeving en taal. Het resultaat is te horen op deze plaat die lekker ouderwets analoog is opgenomen. Geholpen door drummer Joost van Dijck speelde Daan Hofman bijna alles zelf in. We horen een muzikale alleskunner die popmuziek en kleinkunst met een mix van wonderlijke teksten samen weet te brengen op een sfeervolle album. www.daanhofman.nl

Op dit filmpje zien we Peter de Olifant in een warm Thais reservaat geïnteresseerd naar een pianist kijken die een blues ten gehore brengt. Langzamerhand wordt Peter steeds enthousiaster en begint op een gegeven moment zelfs mee te spelen met zijn slurf. Volgens de tekst bij het filmpje zijn olifanten zeer sfeergevoelig, hun stemming verandert gedurende de dag en zijn ze vooral ‘s avonds nog wel eens tot een duet op de piano te verleiden. Zo zie en hoor je maar weer: een olifant is ook maar een mens! Zoek op: 12 Bar Blues - Piano Duet with Peter the Elephant

Piano-trio op groene piano Ook op dit filmpje schittert Peter de olifant weer. Samen met een collegaolifantje wordt er gelijk met veel plezier op de pianist en de piano gespeeld. De beide olifanten trekken zich in ieder geval niets van de groene kleur aan. Het kleine olifantje verliest al snel zijn belangstelling maar Peter blijft lekker doorgaan. Ik vrees echter dat Peter nog wel wat muzieklessen nodig heeft want ritme, harmonie en melodie lopen nog niet helemaal synchroon met de gespeelde muziek. Zoek op: Peter the Elephant Discovers the Green Piano.

pagina 17


Vers geperst

Casey’s Column SIGRUN JORDING ENSEMBLE Between the Lines Eigen beheer De van oorsprong Duitse saxofoniste Sigrun Jording woont al twee decennia in Nederland. Ze speelt sopraan- en tenorsax, een combi waarvan ze de klanktegenstelling optimaal inzet op deze cd. Met de lyrische ijlere toon van de sopraan creëert ze de dromerige sferen terwijl ze op de tenor flink tekeer kan gaan in een bopveld wat qua sfeer aan de jaren 50 en 60 doet denken. Haar begeleiders pianist Thijs Borsten, bassist Tjitze Vogel en drummer Georges du Buy ondersteunen haar daarbij vakkundig en smaakvol. In zijn linernote in het cd-boekje vergelijkt Jasper van ’t Hof deze ritmesectie zelfs met die van Bill Evans in 1961 met Thijs Borsten in de rol van Bill Evans, Tjitze Vogel als Scott LaFaro en Georges du Buy als Paul Motian. Dat is voorwaar geen kleine veer die de maestro dit gezelschap in de achterste steekt! Wat mij betreft zeer terecht. Mijn buurman die op visite was, riep enthousiast: ‘Dit is jazz zoals jazz hoort te zijn, echt een genot voor de liefhebber.’ www.sigrunjording.nl

pagina 18

DIEDERIK RIJPSTRA The Living City Trytone TT559-052 Trompettist/componist en multiartiest Diederik Rijpstra bekend van onder andere Quincey en vele andere bezettingen is weer bezig geweest! Op deze plaat, onder eigen naam, werkt hij met toetsenist Andy Milne, drummer Greg Ritchie, gitarist Keisuke Matsuno en een aantal gastmusici die de mystieke overdubs verzorgden. De plaat is uitgebracht op Trytone dus niet voor mainstreamliefhebbers met een zwakke maag. Voor muziekliefhebbers valt er echter veel te genieten op ‘ The Living City’ . Er wordt veel gebruik gemaakt van minimalmotieven wat de hele plaat al bij voorbaat een hypnotisch aura meegeeft. Diederik Rijpstra is een begaafd trompettist die in deze klankdromen voluit kan schilderen met lyrische streken en puntige boplicks. Vaak smelt hij zich een weg in het klankbeeld wat af en toe ook wordt gevuld met samples van de stad en andere stadse geluiden. De albumtitel dekt de lading helemaal van deze geïnspireerde en avontuurlijke stadstrip. www.diederikrijpstra.com

Jazzmusicus en presentator Cees Schrama kan terugkijken op een lange carrière, doorspekt met vele sappige anekdotes uit de wandelgangen van het muziekleven.

De legendarische Scotch Club, deel 3 In deze Haagse pijpenla in de Casuaristraat hebben zich veel taferelen afgespeeld. Zo klopte er op een avond een klein mannetje op de deur van de club. Omdat portier Leo door het kleine kijkgaatje van de deur niemand zag deed hij niet open. Wij speelden die avond met Ferdinand Povel, Koos van der Sluis, Peter Ypma en Rob Langereis. Er werd nog iets harder geklopt en toen Leo de deur opendeed liep er een dreumes met twee drumstokken in zijn hand naar binnen. Deze trommelaar met grote ogen, vanwege alle verboden middelen die hij tot zich nam, was Hans Dolman. Hij ging onmiddellijk naar Peter Ypma en vroeg of hij kon meespelen. Peter vond dat prima want wij speelden van 22.00 tot 4.00 uur met één pauze van een kwartier. Dolman speelde met ons mee maar portier Leo was woedend. Hij fungeerde als schild dat er voor moest zorgen dat er geen ‘unfug’ binnenkwam. Dit betekende dat de hele Haagse Ntb - Muziekwereld


maffia natuurlijk wel mocht binnenkomen maar Dolman niet. Toen Dolman even aan de bar ging zitten pakte Leo hem beet om ‘m de tent uit te gooien. Er ontstond een vechtpartij waarbij Dolman onderuit ging. Hij gaf geen teken van leven meer. Muziek stoppen, iedereen paniek, natte doeken erbij. Leo stond er bedremmeld bij en er was grote schrik want als je iets in je zaak had dat op moord en doodslag leek kreeg je een hele bureaucratische toestand met de politie. Na een minuut deed Dolman zijn ogen open, sprong overeind alsof er niets gebeurd was en gaf Leo een ontzettend harde klap op zijn gezicht. Zo hard dat Leo met een bloedende kaak achterover viel. Vervolgens rende Dolman de zaak uit en is nooit meer teruggekomen. En zo was er altijd wat. Toen wij er in ’64 optraden stond er een oliekachel rechts in de hoek. Portier Leo moest ‘m elke avond aandoen. Om de olie sneller te laten branden zette hij een toiletrol in de olie en stak na enkele minuten de kachel aan. Daardoor ging de kachel rood gloeien. Goed om de club snel te verwarmen maar wij stonden om die kachel heen en moesten uitkijken. Soms was die kachel zo heet dat je echt een meter uit de buurt moest blijven. We stonden te spelen totdat we een knal hoorden en op dat moment ook niets meer zagen. De kachel was ontploft, en met de deksel was alle roet de tent ingeblazen. Van de ene op de andere seconde zagen we er uit als echte jazzmuzikanten! We renden naar buiten en probeerden met zakdoeken die troep van onze gezichten en kleding te krijgen maar daar was geen sprake van. Eigenaar Mike Bechlinger was meteen druk bezig met opruimen maar je kunt dat niet snel doen omdat roet bijna niet schoon te maken is en werkelijk alles zwart was. Voor het eerst is de Scotch Club toen 2 dagen dicht gegaan. Ik ben die avond naar huis gereden en heb nog wekenlang een brandlucht geroken ondanks dat ik mijn pak heb laten stomen. nummer 3 - 2013

EMIEL STÖPLER Stargazing Eigen beheer

INEKE VANDOORN & MARC VAN VUGHT White Baxim Records BR F529

De Nederlandse componist en fingerstyle-gitarist Emiel Stöpler schreef o.a. kamermuziek voor uiteenlopende ensembles. Zijn werk is uitgevoerd door onder andere het Providence Mandolin Orchestra uit de U.S.A., het Triobio gitaartrio uit Turkije en het strijktrio Sciolto. Op deze plaat speelt hij eigen werk, voornamelijk solo fingerstyle-gitaar met hier en daar wat summiere piano-, vibrafoonen gitaarbegeleiding. Alhoewel Emiel Stöpler klassiek is opgeleid en iTunes deze cd ook indeelt onder die noemer, geldt dat voor dit album niet. Het repertoire is namelijk zeer divers, uiteenlopend van pop- naar ragtime- tot jazz- en latinsmaken. Emiel Stöpler is een getalenteerd componist maar op dit album horen we ook een begenadigd gitarist die zeer accuraat, met indrukwekkende gevoel voor detail en timing, fingerstyle speelt. De opnamen zijn helder en direct in de mix geplaatst zodat het indrukwekkende en sfeervolle gitaarspel heel mooi tot zijn recht komt. www.emielstopler.nl

De afgelopen jaren namen zangeres/pianiste Ineke Vandoorn en gitarist Marc van Vugt tijdens concerten en studiosessies veel van hun projecten op. Deze opnamen groeiden langzaam uit tot deze plaat waar maar liefst 29 musici aan meewerkten waaronder de saxofonisten Andy Sheppard en Sylvain Beuf, het voltallige Nederlands Kamerkoor en jazz- kamerorkest Big Bizar Habit. Op deze cd horen we veel rustige sfeerjazz waar Ineke Vandoorn met haar soepele stem vaak dromerig doorheen flowt, rustig de tijd nemend om de soms melancholische melodieën te ontwikkelen. Op het nummer ‘Tea’ wordt de begeleiding opeens hectischer door de ondersteuning van het Nederlands Kamerkoor met hypnotische staccato-motieven en krachtige mannenstemmen. Het album draait dan weer naar rustiger oorden met soms buitenaardse invloeden waarbij, zoals ze het zelf zeggen, ‘de luisteraar soms wordt opgeschrikt door een enkele burleske uitspatting’. www.inekevandoorn.com

pagina 19


- ingezonden mededelingen -

SPOT YOUR SCENES AT factsonacts www.factsonacts.nl

Gerecenseerde cd’s op Radio 6 De gerecenseerde Jazz- en Wereldmuziek-cd’s in de Vers geperst-rubriek komen ook in een muzikale ‘jukebox’ van Radio 6 te staan. Uit deze ‘jukebox’ van Vers geperst-cd’s wordt iedere woensdagavond van 20:00 uur tot 22:00 uur een selectie als webstream uitgezonden. De selectie vindt ‘at random’ plaats zodat alle artiesten evenveel kans hebben om beluisterd te worden. De stream is iedere woensdagavond te beluisteren op het webkanaal Jazz van Radio 6 www. radio6.nl. Ga naar webkanalen en kies: Jazz. Ntb-leden die een cd opsturen ter recensie maar geen gebruik willen maken van deze service dienen dit aan te geven in de begeleidingsbrief.

pagina 20

HSM_advertentie 231x90,5.indd 1

23-05-13 10:28

Ntb - Muziekwereld


o d n

Stan Rijven

Ritmu

column

nummer 3 - 2013

Het minst pretentieuze muziekfestival van Nederland 1989 is een historisch jaar. Parijs herdenkt 200 jaar Revolutie. In Berlijn valt De Muur. Peking beleeft een opstand op het Plein van de Hemelse Vrede. In Hertme vindt het eerste Afrikafestival plaats. Gebeurtenissen die in ieders geheugen staan gegrift. Hoewel, ‘Hertme’? ‘Die band ken ik niet’, reageert desgevraagd een crack uit mijn popquiz-circuit. ‘Het minst pretentieuze muziekfestival van Nederland’, antwoord ik. Dat zijn festivalhorizon niet verder reikt dan pakweg Pinkpop en Lowlands was ik even vergeten. Ooit kleinschalig begonnen, ontpopten die festivals zich tot megamanifestaties waar marketing en money tegenwoordig de muziek bijna verdringen. Vreemd genoeg: ook al is de wereld sinds 1989 al globaliserend ingekrompen tot dat spreekwoordelijke dorp, Afrikaanse artiesten zul je daar niet vinden. Laat staan een gemoedelijke ambiance zonder backstage, zonder strenge security, zonder mediaspektakel. ‘Wat is Hertme dan wel?’, vraagt mijn popkenner nieuwsgierig. Lyrisch wijd ik uit over het coulisselandschap dat zich tussen Almelo en Enschede uitstrekt, waar - omzoomd door loofbossen en maisvelden - een kerkdorp met openluchttheater romantisch verscholen ligt. Terwijl zo’n honderdvijftig vrijwilligers van de scouting en muziekvereniging St. Gregorius de toegangsprijs laag - en de sfeer hoog houden, spelen de originele zwarte roots-ambassadeurs er de sterren van de open hemel. Symboliseert Jan Smeets het smoel van het Limburgse Pinkpop, dan is Rob Lokin het gezicht van dit Twentse evenement. Als (voormalig) tropen- en dorpsarts schrijft hij jaarlijks het muziekrecept voor. Van Mahmoud Ahmed, Seun Kuti en Fatoumata Diawara tot Bonga, Salif Keita en Tony Allen: Lokin lokt ze allemaal naar Hertme. In plaats van een steriel Holiday Inn-hotel overnachten de artiesten in

zijn dokterswoning, inclusief hagelslag bij het ontbijt, of in een van de lokale herbergen. Ook al rijden er nu pendelbussen tussen Borne en Hertme en is de entree zelfs tot boven de 20 euro gestegen, de oorspronkelijke sfeer en kwaliteit zijn gebleven. Dankzij deze eigenzinnige koers heeft ‘Hertme’ zich in een kwart eeuw ontwikkeld tot een Geheimtip voor muzikale fijnproevers. Tegelijkertijd tot een laagdrempelige kennismaking met de rijkgeschakeerde Afrikaanse muziek voor een breed publiek. Dat alles zonder een cent subsidie en met honderd procent inzet van lokale verenigingen en bedrijven, waaronder keurslagerij Rensink en kapsalon Karolien. Dat maakt ‘Hertme’ tot een uitzonderlijk festival in Nederland en de rest van de wereld. Enthousiast geworden roept mijn quiz-connectie verbaasd: “Hoe kan het dat zo’n festival met zoveel grote acts na 25 jaar nauwelijks de media haalt?” Ik leg hem uit hoe de Nederlandse popcultuur zich van Bohemia (jaren ’50), Psychedelica (’60) en Vandalia (’70) via Hedonia (’80) en Globalia (’90) naar Retromania (2000) ontwikkelde. Zouden vandaag geluiden uit alle vier windstreken juist vanzelfsprekend moeten zijn, in plaats daarvan waait er weer een sterke westenwind. Ook al hebben we stereo-radio, Hilversum zendt een mono-geluid uit met uitsluitend anglo-amerikaanse pop. Ondertussen biedt de kleurentelevisie een eenzijdig zwart/ wit beeld van de hedendaagse popcultuur. Wel drie dagen Pinkpop en drie dagen Lowlands verslaan, maar zelfs drie minuten Hertme kan er bij de Publieke Omroep niet vanaf. “En vinyl is ook weer terug” onderbreekt hij mijn monoloog, “Daarmee is het plaatje compleet” reageer ik om er maar vanaf te wezen. Stan Rijven is muziekjournalist, programmamaker en deejay

pagina 21


auteursrechten online

Spotify is niet heilig tekst: Erwin Angad-Gaur Streamingdienst Spotify is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot het voorbeeld van legaal aanbod dat volgens velen de toekomst zal bepalen. Het merk is daarbij in korte tijd bijna spreekwoordelijk geworden. In veel artikelen vraagt men zich af waarom ‘een Spotify’ voor films en TV-series uitblijft; nieuwe diensten voor E-Books worden al snel omschreven als ‘een Spotify voor boeken’. Mede om die reden reageerden velen begin juli geschrokken bij het bericht dat Nigel Godrich en Thom Yorke de muziek van hun huidige band Atoms for Peace van Spotify hebben afgehaald. Op Twitter en op discussieforums lijkt inmiddels een klein bommetje ontploft te zijn. Velen steunen het initiatief, maar anderen reageren vol onbegrip: Godrich en Yorke zouden op zijn best een achterhoedegevecht voeren: streaming is de toekomst. Dat laatste is waar, het eerste hopelijk niet. De strijd van Godrich en Yorke richt zich niet tegen streaming of streamingdiensten, maar op de ongelijke verdeling van opbrengsten. Grote platenmaatschappijen hebben een winstaandeel in Spotify en zullen in de toekomst steeds

pagina 22

onevenwichtiger profiteren zonder dat artiesten (of kleine labels en eigen beheer-artiesten) daar veel van zien. In de woorden van frontman Thom Yorke: “Vergis je niet. Nieuwe artiesten op Spotify krijgen geen geld. Terwijl aandeelhouders binnenkort wel veel verdienen. Simpel.” Maar ook op een andere manier delen muzikanten onevenwichtig mee. Spotify reageerde onmiddellijk op de commotie door er op te wijzen dat men miljoenen aan rechthebbenden betaalt. Dat wil zeggen: aan platenmaatschappijen; de doorbetaling aan artiesten is het probleem van Spotify niet, maar voor de artiest uiteraard essentieel.


Natuurlijk begrijpen musici dat zij voor een stream minder ontvangen dan voor een download; radio en tv zijn vergelijkbare grootheden; het gaat hier niet om verkopen. Voor radio en tv (en voor openbaarmakingen in de kroeg of in de sportkantine) echter worden de rechten collectief beheert door de Sena: producenten ontvangen 50% van de opbrengsten en artiesten gezamenlijk ook 50% (alles op basis van het werkelijke gebruik van hun werk). Die verdeling is bij on demand streaming ver te zoeken. De oorzaak ligt in de Europese wetgeving die on demand digitale diensten heeft uitgezonderd van het Sena-mandaat. Pech voor de muzikant dus, maar ook pech voor de consument. Door bij on demand diensten individuele exploitatie voor te schrijven heeft de Europese wetgever feitelijk gekozen om grote rechteneigenaren (major platenmaatschappijen en uitgevers) een monopoliepositie te geven bij de ontwikkeling van streaming diensten. Diensten kunnen niet zonder hun toestemming ontstaan, terwijl het verkrijgen van toestemming van de enorme veelheid van rechthebbenden voor veel diensten alleen al administratief ondoenlijk is. Op die wijze is Spotify (met de majors als aandeelhouders) in praktijk vrijwel mo-

nopolist; een positie waar ook de consument in de toekomst niet vrolijk van zal worden. Innovatieve concurrenten komen niet van de grond; volwaardige diensten voor audiovisuele werken (waarvoor dezelfde regels gelden) laten nog altijd op zich wachten. Om die redenen deden de muziekvakbonden Ntb en FNV KIEM vorig jaar samen met de Franse en Nederlandse Consumentenbond (gesteund door onder meer de NVJ, de DDG, ACT en vele andere beroepsorganisaties van auteurs en uitvoerenden) het voorstel de Europese Richtlijnen grondig te herzien. In het belang van zowel artiesten en auteurs, als van consumenten. Van belang is een eerlijke verdeling te garanderen waar die nu ontbreekt, maar ook om concurrentie mogelijk te maken waar die nu node gemist wordt: op de markt voor de consument (waar nu de door Brussel voorgeschreven concurrentie op de markt voor rechtenverlening - het voorportaal van de markt waar het werkelijk om zou moeten gaan - alleen maar stagnatie creĂŤert en innovatie de kop in zal blijven drukken). Laat kortom op de markt duizend bloemen bloeien, maar wel met een eerlijke verdeling van opbrengsten. Spotify is daarbij misschien spreekwoordelijk, maar zeker niet heilig; een open markt voor nieuwe initiatieven zou dat wel moeten zijn.

pagina 23


essay

Huisregels poppodia en clubs tegen fotograferen en filmen

Prince en de Negende van Mahler Bjorn Schipper Onlangs ontstond ophef over de uitzetting van enkele toeschouwers tijdens twee ingelaste concerten van Prince1. Zij waren door beveiligers betrapt op het maken van foto’s en filmp­ jes van het optreden van His Royal Badness. Het gerucht gaat zelfs dat een journalist werd aangesproken op het gebruik van zijn Moleskine notitieboekje2. En recent verstoorde een man de uitvoering van de Negende symfonie van Mahler in de Grote Zaal van Het Koninklijk Concertgebouw door achter elkaar ongeveer twintig foto’s te maken. Zowel musici, dirigent als toeschouwers hadden last van de steeds weer fel knipperende auto focus assist lamp op het fototoestel van de man3. Beide incidenten doen de vraag rijzen hoe om te gaan met fotograferende en filmende bezoekers in clubs, poppodia en concertzalen. In deze bijdrage zet ik uiteen dat het op correcte wijze hanteren van huisregels en bezoekersvoorwaarden een must is om gebruik van smartphones en andere foto- en filmapparatuur in goede banen te leiden.

Paradiso en Het Koninklijk Concertgebouw Alvorens in te gaan op de juridische aspecten, eerst terug naar Paradiso en Het Koninklijk Concertgebouw. Hoe zijn zij georganiseerd op het punt van gebruik door bezoekers van bijvoorbeeld mobiele telefoons. Tijdens beide verrassingsconcerten van Prince zijn mensen uitgezet, zijn mobiele telefoons doorzocht en is beeldmateriaal op last van de beveiliging verwijderd. Voor aanvang van beide concerten zijn in Paradiso posters gecommuniceerd met daarop de tekst: “NO PHOTOS PLEASE with any kind of camera including phones. Guests who don’t comply with the rules will be removed from the show.” Op zichzelf zou dan voor toeschouwers duidelijk moeten zijn dat het niet toegestaan is om tijdens de shows foto’s te maken. De huisregels van Paradiso zijn tevens op haar website gepubliceerd en bevatten de volgende regels: “Iedereen die Paradiso pagina 24

betreedt is verplicht om de aanwijzingen van het personeel op te volgen. (…) Het is niet toegestaan zonder toestemming te fotograferen en/of video- en/of geluidsopnamen te maken. (…) Bij overtreding van de huisregels wordt de toegang ontzegd zonder restitutie van entreegeld.” Al met al zou voorafgaande aan een bezoek aan Paradiso voldoende duidelijk moeten zijn dat het maken van foto’s en filmpjes tijdens optredens niet is toegestaan. Dat normaal gesproken niet zo streng gehandhaafd wordt als tijdens de concerten van Prince maakt dit niet anders. De huisregels van Het Koninklijk Concertgebouw zijn als bezoekersvoorwaarden op haar website gepubliceerd en luiden als volgt: “Rondom en tijdens het concert: omwille van de concentratie van de musici is het tijdens concerten niet toegestaan om audio-, videoNtb - Muziekwereld


en foto-opnamen te maken. Uit respect voor musici en overige bezoekers verzoeken wij u gedurende een concert uw mobiele telefoon op ‘stil’ te zetten.” Op bezoek aan Het Koninklijk Concertgebouw zijn tevens de Algemene bezoekersvoorwaarden van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties van toepassing. In deze bezoekersvoorwaarden staat onder meer: “4.4. Het is Bezoeker verboden om zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de directie van het Theater, foto-, video-, film-, geluids- en andere opnameapparatuur in het Gebouw bij zich te hebben of genoemde apparatuur zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de directie van het Theater te gebruiken. Telefoontoestellen of andere middelen van draadloze communicatie moeten voor het betreden van het Gebouw buiten gebruik gesteld worden. De als zodanig kenbare functionarissen van het Theater zijn bevoegd nummer 3 - 2013

om afgifte te vorderen van eventueel aangetroffen apparatuur en deze gedurende het verblijf van de Bezoeker in het Gebouw in bewaring te nemen. Bij weigering van medewerking kan de Bezoeker de (verdere) toegang tot het Gebouw worden ontzegd, zonder dat de Bezoeker enige aanspraak kan maken op restitutie van de prijs van het toegangsbewijs.” Juridisch kader: auteursrecht, naburige rechten en portretrecht In beginsel kan iedereen zich vrij bewegen in Nederland en dat is maar goed ook. Bezoek aan een voetbalwedstrijd, optreden of concert lijkt in zoverre ook vrij, zij het dat hiervoor vaak wel eerst een entreebewijs gekocht moet worden. Het maken van audio/visuele opnamen tijdens optredens en de verspreiding hiervan via internet (o.a. YouTube) en social media (o.a. Facepagina 25


essay

book, Twitter, Instagram, flickr en tumblr) kan strijdig zijn met het auteursrecht, portretrecht en naburige rechten4. Het maken van audio/visuele opnamen door bezoekers met een mobiele telefoon hoeft – los van eventuele huisregels van de locatie – op zichzelf auteursrechtelijk geen probleem op te leveren indien de opnamen zonder commercieel oogmerk worden gemaakt en reproductie zich uitsluitend beperkt tot eigen oefening, studie of gebruik. Het verder verspreiden van deze opnamen is alleen toegestaan binnen een ‘eigen’ besloten familie- of vriendenkring of een daaraan gelijk te stellen kring van personen. Externe verspreiding kan aldus wel een probleem opleveren. Portretrechtelijk zal het gaan om een belangenafweging tussen het commerciële portretrecht van de artiesten – zij hebben doorgaans een verzilverbare populariteit die zij zelf onder eigen voorwaarden commercieel kunnen exploiteren – en het recht van de bezoekers om de door

hen gemaakte foto’s en filmpjes in het kader van de informatievrijheid te mogen delen met anderen. Het is naar huidig Nederlands portretrecht in ieder geval niet zo dat een artiest een absoluut portretrecht heeft waarvoor ieder ander recht – zoals de informatievrijheid – zou moeten wijken5. Dit impliceert dat als een artiest zich tegen de verdere verspreiding van zijn portret zou willen verzetten, hij een redelijk belang zal moeten aanvoeren – zoals genoemde verzilverbare populariteit – welk belang bij de rechter altijd eerst nog afgewogen zal worden tegen het belang van de gebruiker van het artiestenportret. Het eigen gebruik binnen de ‘eigen’ besloten kring van een tijdens een optreden gemaakt artiestenportret zal niet snel een portretrechtinbreuk opleveren. Van inbreuk op naburige rechten zou sprake kunnen zijn indien een audio/visuele opname van een optreden gemaakt door een bezoeker gebruikt en verspreid

- ingezonden mededeling -

pagina 26

Ntb - Muziekwereld


wordt buiten de ‘eigen’ besloten kring, gelijk het auteursrecht. Boekingscontracten Artiesten worden doorgaans voor optredens geboekt via boekingskantoren- of agenten. De gemaakte afspraken worden dan vastgelegd in een boekingscontract, met inbegrip van een eventueel verbod op het maken en verspreiden van audio- en/of visuele opnamen, op welke manier dan ook. Artiesten leggen het de promotors en/of organisatoren van evenementen contractueel op om ervoor te zorgen dat geen foto’s, bootlegs en filmpjes van het optreden worden gemaakt. Het is aan de promotors en/of organisatoren om deze verplichtingen te communiceren met de locaties waar de optredens plaatsvinden. Naast auteurs-, portret- en nabuurrechtelijke motieven kunnen er aldus ook contractuele incentives bestaan om streng toe te zien op gebruik van mobiele telefoons e.d. Huisregels clubs, poppodia en concertzalen Om niet in een discussie te geraken over wat wel en niet is toegestaan onder het auteurs- en portretrecht en naburige rechten, is het voor de promotors, evenementenorganisatoren en locaties waar optredens worden gegeven een must om heldere voorwaarden te stellen aan het gebruik van mobiele telefoons en het maken van audio/visuele opnamen. Belangrijk is dat deze huisof gedragsregels vooraf kenbaar worden gemaakt aan de bezoekers, bij voorkeur door voor of bij de aankoop van het entreebewijs instemming te vragen voor de toepasselijkheid van deze huisregels. Bij online-verkoop van kaartjes is het aanvinken van een vakje voor de toepas-

selijkheid van dit ‘huisrecht’ de geijkte methode. Wel is van belang dat de bezoeker tegelijkertijd de mogelijkheid is geboden de set huisregels ergens te kunnen inzien, bijvoorbeeld via een speciale hyperlink of in een apart kader op de website. Het pas na de aankoop kenbaar maken van huisregels is niet aan te bevelen omdat dan twijfels kunnen ontstaan over de toepasselijkheid ervan. Hetgeen niet wegneemt dat het (blijven) communiceren van de huisregels op websites, banners, bordjes, kaartjes, posters en pictogrammen rondom evenementen de preventieve werking ervan zullen versterken. Het gaat immers om het in goede banen leiden van bijvoorbeeld gebruik van mobiele telefoons. Toekomst: naar een nieuwe ‘oude’ moraliteit? Los van genoemde juridische aspecten is het moreel de vraag of het een goede ontwikkeling is dat het publiek drukker lijkt te zijn met het maken van foto’s en filmpjes dan met genieten in de vorm van luisteren, dansen, klappen en meezingen. In zoverre zet de smartphone de ‘echte’ concertervaring6 onder druk. Om dit tegen te gaan zou de roemruchte Berlijnse technotempel Panoramabar/Berghain tot voorbeeld kunnen dienen. Het adagium ‘Wat binnen is, blijft binnen. Buiten is anders’ staat daar hoog in het vaandel7. Gegeven ook het strenge deur- en toelatingsbeleid van de markante gastheer/portier Sven Marquardt laten de bezoekers – eenmaal binnen – het wel uit hun hoofd om foto’s of filmpjes te maken van de optredens van DJ’s. Panoramabar/Berghain zou in dat opzicht voor Prince bij uitstek een geschikte locatie zijn om op te treden. Bjorn Schipper is advocaat bij Bousie advocaten in Amsterdam

1 Zie onder meer C.J. Knijff, ‘Wie Prince fotografeert, moet weg. Amerikaanse popartiest laat toeschouwers de zaal uitzetten tijdens

concert’, Het Parool, 12 augustus 2013. 2 Hip-hop journalist Saul van Stapele (o.a. Nrc). Later is deze actie in de media weer genuanceerd. 3 Zie onder meer E. Voermans, ‘Fotograferende man helpt Mahlers Negende om zeep’, Het Parool, augustus 2013. 4 Ik schreef hier al eens over in de Ntb Boekingsgids: ‘Doe-het-zelf exploitatie. Het zelfstandig vastleggen en verspreiden van werken

via nieuwe media’, p. 161-165, 2e herziene druk, 2007. 5 Dit is onlangs bevestigd in de zaak van Johan Cruijff tegen uitgeverij Tirion. HR 14 juni 2013, IEPT20130614 (Cruijff/Tirion). 6 Ook wel ‘ceremonie’ genoemd. Zie ‘Verban de smartphone van de dansvloer’, DJB 11 januari 2012 (www.djbroadcast.nl). 7 Zie ook ‘De wereld die Berghain’ heet’: http://berlijninfo.nl/index.php/uitgaan/29-artikelen/266-de-wereld-die-berghain-heet.

nummer 3 - 2013

pagina 27


Korting Ntb-leden bij Masterclass Muzikaal Ondernemerschap In oktober 2013 start het Instituut voor Muziekmanagement Educatie en Research (IMMER) met de Masterclass Muzikaal Ondernemerschap. In 24 lesblokken op 8 zaterdagen worden de deelnemers wegwijs gemaakt in de economische dynamiek achter muziek en muziek maken. Naast deze lesmodules bestaat de cursus deels uit een intensief coachingtraject en de oplevering van een carrièreplan. In het programma is voldoende ruimte opgenomen voor cursisten om op basis van persoonlijke motivatie en ambities vragen beantwoord te krijgen. Kopstukken uit de industrie vertellen over hun bedrijf, functie en businessmodel, delen hun kennis en geven handige tips om zaken succesvoller aan te pakken. De coaching wordt verzorgd door Fer Abrahams en de carrièreplannen worden uiteindelijk door professionals beoordeeld op hun haalbaarheid. Voor elk genre wat wils

De masterclass is bedoeld voor professionele musici, producers, songwriters en content creators in de brede zin van het woord, maar ook toegankelijk voor managers die vanuit een gezonde samenwerking met musici beider car-

rières verder willen vormgeven. Nieuw in de masterclass is dat er aparte lesmodules zijn opgenomen voor: singer/songwriters, Electronic Dance Music (EDM), jazz en wereldmuziek, pop, rock, hip hop

Centraal thema

Centraal staat de veranderende markt voor professionals in de muziekindustrie en de kansen en bedreigingen die dit biedt m.b.t. rechtenexploitatie, concertorganisatie, distributie, ondernemerschap, nieuwe businessmodellen,

Sprekers

De opleiding wordt gecoördineerd door drs. Alexander Beets, hoofd business department van de Fontys Rockacademie. Als sprekers zijn o.a. Dick Molenaar (All Arts Belastingadviseurs), Margriet Koedooder (De Vos & Partners Advocaten), Erwin Sjoerdsma

pagina 28

marketing, boekhouding, promotie en netwerk. Aan het einde van de korte opleiding ontvangen de deelnemers een officieel certificaat van deelname dat is geaccrediteerd door de industrie.

(AT Productions), Kees van Weijen (o.a. Rough Trade Distribution), Menno Timmerman (The Men-O), Kim Bloem (Mojo), Jan van der Plas (Muzikantengids), Albert Slendebroek (Armada Music), Buffi Duberman (Creacoco), Daan van Rijsbergen

Data: 26 oktober t/m 14 december (8 zaterdagen) Locatie: De Observant, Stadhuisplein 7 te Amersfoort Prijs: € 600, -- (exclusief BTW).

en middle of the road muziek. IMMER heeft specialisten uit genoemde genres ingeschakeld om cursisten bij te spijkeren over de zakelijk en muzikale aspecten die eigen zijn aan deze muzieksoorten.

(B2Music) en Jasper van den Dobbelsteen (Into The Great Wide Open) vastgelegd. De Ntb verzorgt een programma over contracten en subsidie aanvragen.

LET OP! NTB-LEDEN KRIJGEN € 50,-- KORTING. Voor meer informatie www.artistmanagement.nl

Ntb - Muziekwereld


Producer rakenDra Smit geeft voorlichting over cd-productie. Leden van de Ntb kunnen rakenDra Smit op maandag en dinsdag bellen/emailen met al hun vragen op dit gebied. Ook kunnen zij een afspraak met hem maken om samen een opnameplanning of opnamebudget op te stellen of door te nemen of te helpen bij de studiokeuze. Omdat veel van de gestelde vragen steeds weer terugkomen en dus bij meerdere muzikanten leven, beantwoordt hij een aantal van deze vragen in deze rubriek.

Eerste Hulp Bij Opnamen Voor de eerste keer in een studio Voor de opname van een EP gaan we een studio inhuren om 4 popsongs op te nemen en te mixen. Het is de eerste keer dat we dat doen. Waar moeten we op letten?

Als je voor de eerste keer in een studio gaat opnemen, ga je tegen tal van zaken aanlopen die helemaal nieuw voor je zijn. De entourage zelf van een studio is vaak al intimiderend. Een omgeving met veel techniek, veel lampjes en apparaten, soms ware geluidslaboratoria waarin je zelfvertrouwen als sneeuw voor de zon kan verdwijnen. Hieronder noem ik een aantal zaken waar je in de voorbereidingsfase op moet letten zodat je in de studio steviger in je schoenen staat.

• Neem de nummers goed door in de oefenruimte. Zorg ervoor dat geen noot ongepland is, tenzij er geïmproviseerd gaat worden. Experimenteer in de oefenruimte ook met tempo en toonaard. Dat kan namelijk een wereld van verschil uitmaken en in de studio heb je simpelweg geen tijd om dat te doen. Het is helemaal ideaal als iedere muzikant in zijn eentje kan oefenen met demo-opnamen van de definitieve arrangementen zonder zijn eigen partij en ook zonder de leadzang. Zeker als je eerst de basispartijen gaat opnemen, in dat geval namelijk heb je geen houvast meer aan de zang en kun je verdwaald raken in het nummer dat je aan het opnemen bent.

studiodrumstel klinkt. Dat verschilt namelijk per drummer. Voor de overige instrumenten geldt natuurlijk hetzelfde: zorg er voor dat ze kraakloos, octaafzuiver en in optima forma zijn.

• Maak vooraf duidelijke afspraken over wie de componisten/ tekstschrijvers van de nummers zijn en hoe jullie de kosten en opbrengsten van de opnamen (master) zelf onder elkaar verdelen. In een opnamesessie kan er veel stress opduiken waarbij dit soort kwesties de doodsteek van het project kunnen zijn of de sfeer in ieder geval voldoende kunnen bederven om de lol er uit te halen. Dat laatste voelen luisteraars en dat wil je voorkomen. In het verlengde hiervan liggen slaaptekort, drank, drugs en relatieproblemen. Zorg er in ieder geval voor dat iedereen uitgerust en uitgeslapen is. Sommige muzikanten spelen beter op drugs maar anderen juist niet. Van drank is het in ieder geval goed om te weten dat je minder hoge tonen gaat horen, daarnaast kan drank juist averechts werken in stress-situaties; voordat je het weet worden er woedend gitaren en percussie-instrumenten door de opnameruimte gesmeten.

• Speelt de drummer op zijn eigen drumstel of op dat van de studio? Zorg er in het eerste geval voor dat het drumstel goed voorbereid is met nieuwe ingespeelde vellen, zonder ratelende schroefjes en vleugelmoeren etc. Deze bijgeluiden die je normaalgesproken niet opvallen kunnen in de studio voor uren oponthoud zorgen. Als het drumstel van de studio wordt gebruikt laat de drummer daar dan vooraf een uurtje op spelen. Zo kan hij bepalen of hij er überhaupt wat mee kan en of hij bijvoorbeeld toch andere bekkens wil gebruiken. Een proefopname is helemaal ideaal, zo kan van te voren bepaald worden hoe jullie drummer op het

nummer 3 - 2013

• Werken in de studio is inspannend, met vaak veel wachttijd. Het is behoorlijk vermoeiend. Plan daarom niet te veel uren op een dag, zorg in je opnameplanning voor minstens 20% uitlooptijd en maak van te voren duide­ lijke afspraken met de studiobaas over de opnameprocedure, de tijd die je van hem krijgt en voor welke prijs. Zeker als de studio op een of andere manier wil mee-investeren met gratis studiotijd bijvoorbeeld in ruil voor uitgave- en/of masterrechten is het belangrijk dat dit van te voren al geregeld is.

pagina 29


Onzekere financiĂŤle tijden? speel op safe, laat je verlonen! D e v o o r d e l e n va n v e r l o n e n : - a r t i e s t h e e f t g e e n VA R n o d i g ( k a n w e l b e r o e p s k o s t e n o p v o e r e n ) - g e e n l o o n a d m i n i s t ra t i e v o o r a r t i e s t e n o p d ra c h t g e v e r - n i e t B T W- p l i c h t i g , d a n g e e n B T W o v e r d e g a g e ! - a r t i e s t i s v e r z e k e r d ( Z W, W W, W I A , WA Z O ) - voordelige tarieven voor NTB-leden - on line aanleveren mogelijk

Kijk voor meer informatie op www.artiestenverloningen.nl Artiestenverloningen.nl Achterstraat 11 4101BB Culemborg 0345-524404 info@artiestenverloningen.nl


De favoriete compositie van… Jan Willem de Vriend, chefdirigent van het Nederlands Symfonieorkest en gastdirigent bij vele (inter)nationale toporkesten.

Bach

Monteverdi

Schumann

Beethoven

Wat is jouw favoriete compositie? Die vraag wordt mij vaker gesteld. En weet je wat het is? Als je een stuk aan het dirigeren bent en je bent met een orkest bezig is dat ook altijd je favoriete stuk. Ik word dan zo verliefd op zo’n stuk. Eigenlijk vind je dat dan het mooiste en meest fantastische stuk dat je ooit gehoord hebt. Vorige week dirigeerde ik de eerste symfonie van Schumann en het was een lang gekoesterde wens om die symfonie te doen in een Urfassung. Dat was toen echt mijn allerfavorietste stuk. Maar deze week zit ik bij het Residentie Orkest en dirigeer ik o.a. het vijfde pianoconcert van Beethoven. “Is er een mooier pianoconcert dan het 5e van Beethoven?” denk ik dan. Hoe vaak ik wel niet gedacht heb als ik de Matthäus-Passion aan het dirigeren was: “Nou, volgens mij is dit het allermooiste wat er ooit op papier is gezet.” Dat is het ingewikkelde: als je zo heel erg intensief met een muziekstuk bezig bent, word je er helemaal verliefd op. Je droomt

nummer 3 - 2013

Strawinsky

er van, je loopt er de hele dag mee in je hoofd en het is het één en het alles. En dan is dat toch echt het allermooiste muziekstuk dat je hebt.

Steekt er geen enkele compositie met kop en schouders boven uit? Er zijn natuurlijk in het algemeen een paar toppers zoals de opera L’incorona­ zione di Poppea van Monteverdi, de Matthäus-Passion, de Beethoven-sym­ fonieën, de Schumann-symfonieën en de Sacre du Printemps van Strawinsky. Maar om te zeggen dat het ene beter is dan het andere… dat kun je niet zeggen op het moment dat je daar staat. Dat maakt natuurlijk dat ik het mooiste beroep heb van de wereld. Maar is er dan geen enkel stuk waarbij je een speciale herinnering hebt of dat altijd weer boven komt drijven? Bij bepaalde stukken heb ik dat wel, bijvoorbeeld de eerste opera die ik samen

met mijn vrouw heb gezien. Maar als ik zeg dat ik L’incoronazione di Poppea van Monteverdi één van de allergrootste dingen vind die ooit gemaakt zijn, doe ik de Matthäus-Passion weer tekort. Als ik Matthäus-Passion zeg doe ik de Cosi fan Tutte van Mozart tekort want dat is misschien samen met L’incoronazione di Poppea wel de allergrootste opera die ooit is geschreven. Het beste dat voor orkest is geschreven zijn misschien de Beethoven-symfonieën. Maar de Sacre heeft een hele nieuwe muzikale wereld opengebroken. Dat is zo iets geweldigs! Als ik dat hoor ik word ik altijd weer helemaal gelukkig en warm. Tsjonge, jonge, jonge, ik kom er niet uit…! Het is echt heel lastig. Misschien dat er na drie maanden vakantie, als ik niet dirigeer, een stuk komt bovendrijven. Maar zo’n periode heb ik nog niet in mijn leven gehad. Dat kan nog komen natuurlijk. Dus als je over twintig jaar nog eens terugbelt, weet ik het misschien.

pagina 31


inkomen

Wat is een jazzmusicus nog waard tegenwoordig? Thomas Baggerman Naarmate het economische klimaat verslechtert, worstelen jazzmusici steeds vaker met het dilemma: spelen voor minder of nee zeggen en niets verdienen. Het is dan ook niet vreemd dat tijdens het gagepanel op de jazzdag een flinke discussie ontstond over de vraag: wat is een jazzmusicus nog waard? “Met je tarieventabel bewijs je de sector geen goede dienst naar mijn mening” De door mij genoemde gangbare gages in het artikel ‘Slim spel tussen vraag en aanbod’ uit de vorige Muziekwereld, vormen daarbij een concreet kader voor discussie. Een reactie van een Ntb-lid hierop was: “Ik lees net je artikel in het Ntb-blad. De bedragen zijn wel erg laag hoor die je daar noemt. Ik heb persoonlijk de laatste 15 jaar nooit onder de 100 euro gespeeld in een café, voor feesten en partijen was de gage ook nooit 100 euro. Zakelijke feesten ken ik bovendien niet lager dan 250 tot 400 euro. Muzikanten die met jouw bedragen de onderhandeling in gaan verpesten de markt. Met je tarieventabel bewijs je de sector dan ook geen goede dienst naar mijn mening.” “Er zijn in Nederland wel 10.000 bands die in een smoking The Girl from Ipanema kunnen spelen” In reactie op het voorgaande zegt Alexander Beets (jazzmusicus, docent Rockacademie, organisator Amersfoort Jazz): “Uit de praktijk blijkt gewoon dat muziekcafés doorgaans zo’n 250 tot 300 euro over hebben voor livemuziek als er geen entree geheven wordt. Als pagina 32

je in duo of in trio speelt is het nog wel mogelijk om 100 euro per persoon te verdienen, maar met een grotere formatie is dat gewoon niet haalbaar. Een andere constructie die soms wordt gebruikt is dat bijvoorbeeld drie man betaald worden, en de andere muzikanten worden uitgenodigd om te komen jammen.” “De zakelijke evenementenmarkt was volgens het magazine ‘Feestelijk Zakendoen’ in 2008 goed voor zo’n 450 miljoen euro. Ik denk dat daar nu nog zo’n 10% van over is. Er is een groot aanbod en weinig vraag, dus het is een kwestie van marktwerking dat muzikanten nu lagere gages vragen om aan het werk te blijven. Om het even eenvoudig te zeggen: er zijn misschien wel 10.000 bandjes in Nederland die in een smoking ‘The Girl from Ipanema’ kunnen spelen.” Op de vraag wat is een jazzformatie nu nog waard is reageert Beets: “In economisch opzicht is het heel simpel: hoeveel geld levert het op? Met andere woorden: hoeveel mensen brengt de band op de been? Het bedrag van het entreekaartje keer het aantal mensen dat een kaartje koopt is wat een artiest opbrengt. In de jazz daar-

entegen, is het lang anders geweest. Daar speelden jazzartiesten in een zaal met acht man, maar wel netjes voor de BIM-norm. Dat had te maken met subsidies; de economische realiteit is daarin echter ver te zoeken. Ik denk dat het verder gaat dan alleen de muziekwereld. Ik zie nu een samenleving waarin deze realiteit zich steeds meer opdringt.” ‘We streven ernaar de norm aan te houden van 300 euro per persoon” Een ander punt van discussie is de zogenaamde BIM-norm. Hoewel deze norm eigenlijk niet meer bestaat, is het wel bekend dat muzikanten op VIP-podia gemiddeld meer verdienen dan op andere jazzpodia. Dineke Bogchelman (bestuur VIP en Hot House Leiden) zegt hierover: “Je moet een duidelijk onderscheid maken tussen VIP-podia en gewone podia. We streven ernaar de norm aan te houden van 300 euro per persoon. Als een podium lid wil worden van de VIP (Vereniging van Jazz- en improvisatiemuziek Podia) dan moet het door onze ballotagecommissie en verwachten we dus dat het podium dit streven deelt. Natuurlijk is het wel zo dat het in deze tijden steeds moeilijker wordt om deze norm te Ntb - Muziekwereld


handhaven en ook de VIP-podia doen dat niet altijd meer. We kunnen podia niet dwingen een bepaalde gage te betalen als dit economisch niet haalbaar is. Dat willen we ook niet. Kenmerkend voor VIP-podia is dat ze musici fatsoenlijk willen betalen, omdat het deze podia om de muziek en de musici gaat en niet om andere (commerciële) motieven. En dat streven blijft.”

HIRING A MUSICIAN? OR ASKING THEM TO PERFORM AT YOUR EVENT? What you think you’re paying for:

What you are actually paying for:

- someone to perform some music.

- Someone to perform some music, Plus: - Equipment and instruments. - Hours of rehearsel time. - Rehearsel space. - Transportation to and from the venue. - The amount of money spent on lessons and training to become the musicians that they are. - Promotion and website costs. - The percentages that goes to income taxes. - Telephone and Internet bills spent organizing the performance and its rehearsels. - Any manager, agent, or other booking fees. - Insurance.

Beets over de VIP-podia: “Hier legt Bogchelman de vinger precies op de zere plek. Er is een norm, maar die wordt niet gehandhaafd. Momenteel is het nog wel zo dat VIP-podia gemiddeld meer betalen dan andere podia, maar het is de vraag hoe lang dat nog zo is. De VIP legt nu namelijk een mandaat bij haar podia om zelf te onderhandelen. Dat is een hellend vlak.” “Het woord showcase wordt misbruikt. Muzikanten moeten een grens stellen” Rolf Delfos (jazzmusicus, radiomaker en lid Raad van Aangeslotenen Sena) heeft ook een duidelijke mening als het gaat om de VIP-podia en subsidieverstrekking in het algemeen: “Laten we voorop stellen dat het natuurlijk een goede zaak is dat jazz wordt gesubsidieerd en dat er acts op die podia te zien zijn die anders te duur zouden zijn om te boeken. Ik vind dat het echter wel breder uitgesmeerd moet worden. Ik heb de indruk dat subsidies steeds bij dezelfde podia en dezelfde muziek terecht komen. Subsidieer eens een kleiner jazzpodium in een middelgrote stad, dat bijvoorbeeld al jaren met weinig budget kwalitatief hoogstaande jazzavonden organiseert. Dan kan er meer geld naar de artiesten.” “Ik ben van mening dat muzikanten te vaak voor te weinig gage spelen en vaker nee moeten zeggen. Je moet met elkaar een grens stellen. Bijvoorbeeld gewoon absoluut niet in een kroeg spelen voor minder dan 75 euro per nummer 3 - 2013

Not to mention… - The payment also has to cover food, housing, bills, ad all other living expenses.

Still think that offering “exposure” and experience is a fair price? You wouldn’t expect a plumber, carpenter, hairdresser, doctor, dentist, optician, electrician, chef, mechanic, dressmaker or shop owner to work for free, would you?

Share this with everyone and get the message across

persoon. Neem bijvoorbeeld Jazzcafé Alto (Groningen). Vroeger speelde men daar ook voor 40 euro (4 sets!), maar tegenwoordig zijn de kosten zoals parkeer- en reiskosten zo hoog dat het gewoon niet meer haalbaar is. Zeg dan bijvoorbeeld 50 euro plus reis- en parkeerkosten.” “Het tweede probleem is dat er bijvoorbeeld op festivals nog steeds heel veel geld is, waarvan weinig tot niets bij de artiesten terecht komt.

Vaak worden artiesten geboekt onder het mom van een showcase. Gratis optreden dus. Dit terwijl zo’n festival dan bijvoorbeeld 100.000 euro subsidie krijgt. Waar blijft dat geld? Het woord showcase wordt misbruikt.” Thomas Baggerman is gitarist in het Thomas Baggerman Trio en Eva sur Seine en onlangs afgestudeerd aan de opleiding HBO Sociaal Juridische Dienstverlening in Utrecht. www.thomasbaggermantrio.com

pagina 33


column

Bart Wirtz

Radiovriendelijke lengte

pagina 34

Het mooie van het bestaan als muzikant zijn de verschillende uitdagingen die constant op je pad komen. Uiteraard de speelplekken waar je zo nu en dan terechtkomt, maar ook de mensen die je ontmoet en natuurlijk het eten. Tja, het eten, over uitdagingen gesproken, maar goed, dat is wellicht iets voor een volgende column. Eén van die leuke dingen is dat ik elke week samen met mijn saxofooncollega Rolf Delfos het radioprogramma ‘Dutch Jazz’ presenteer. Het is een programma op SublimeFM waarin de Nederlandse jazz (en aanverwante muziek) centraal staat. We draaien elke dinsdagavond nieuwe releases, obscure opnames uit de oude doos, en er is ook aandacht voor de diverse podia en festivals. Toen we drie jaar geleden begonnen leek het onmogelijk om elke week opnieuw een uitzending te vullen met louter muziek uit Nederland, maar ik ben er inmiddels wel achter dat er, ondanks dat het om een relatief kleine muziekscene gaat, ontzettend veel Nederlandse jazz wordt geproduceerd. Logisch natuurlijk. De mogelijkheden om zelf goed en goedkoop op te nemen, worden makkelijker, evenals de distributie. Cd’s zijn makkelijk in eigen beheer uit te brengen en worden slechts bij optredens nog verkocht. Digitale tracks kun je zelf beschikbaar stellen voor iedereen, maar niemand die er nog voor wil betalen. Kortom, een enorm aanbod en een beperkte vraag. Het aanbod krijgen we aangeleverd via diverse kanalen; bevriende musici, platenlabels, maar ook via verzamelaars. (Mocht je nog iets hebben liggen, schroom niet. We zijn er blij mee.) Het is inspirerend om al deze muziek te beluisteren en er een beetje omheen te ouwehoeren. Het geeft ons tegelijkertijd een goede

indruk van het landschap van de Nederlandse Jazz. Maar de vraag moeten we met z’n allen creëren. Daar ligt een leermoment voor mij als saxofonist. Ik was jarenlang bezig, net als de meeste musici, om de mooiste tracks op een album te krijgen, ongeacht de lengte van de stukken. Terwijl het voor popbands tegenwoordig onmogelijk is om met een stuk dat langer is dan 3”20 airplay te krijgen, is dat bij de meeste jazz-cd’s, en daar hoor ik zelf ook bij, niet aan de orde. Maar het is lastig voor een radiomaker, mede omdat we slechts een uur per week de tijd hebben, om ellenlange stukken interessant te houden voor de luisteraar. Vroeger lag dat anders; of het nu ging om een single van the Dutch Swing College Band of een track van het Tony Vos Quartet, de duur van de stukken kwam niet boven de 4 minuten uit. We hebben het over de tijd waarin Desafinado van Rita Reys nog een hit kon worden en waarin pop en jazz qua draagvlak nog niet zo ver uit elkaar lagen. Het lijkt er dus op dat de duur van de muziektracks en de populariteit ervan wel iets met elkaar te maken hebben. Nu weiger ik om me te conformeren aan de platgeslagen hitcultuur van 3”20, maar het radio maken heeft me wel iets bewuster gemaakt. Ik ga in oktober mijn nieuwe album opnemen. Toch eens kijken of het lukt om er een paar tracks op te krijgen met radiovriendelijke lengte. Bart Wirtz is saxofonist en won met zijn laatste album ‘iDreamer’ een Edison. Verder presenteert hij samen met Rolf Delfos wekelijks het programma ‘Dutch Jazz’ op SublimeFM.

Ntb - Muziekwereld


 Alvorens Alvorens overeenkomsten aan te gaan met de volgende personen en onder­nemingen doet men er goed aan eerst contact op te nemen met de Ntb. Dit houdt op zich geen negatieve kwalificatie in.

Op te vragen alleen voor Ntb-leden

 Dringende waarschuwing Op deze lijst worden bemiddelingsbureaus, bedrijven en platenmaat­schappijen geplaatst waarmee Ntbleden dermate slechte ervaringen hebben opgedaan dat de Ntb de leden dringend wil waarschuwen geen zaken meer met deze bedrijven te doen. Plaatsing op deze lijst betekent ook dat de bond geen juridische bijstand meer kan verlenen bij problemen die voortvloeien uit het zakendoen met deze bedrijven.

Op te vragen alleen voor Ntb-leden


De beste magazines voor muzikanten en muziekliefhebbers!

De Bassist

Lust For Life

Home Recording

Musicmaker

Het lijfblad voor basgitaris-

Het glossy maandblad

Nieuw: het begrijpelijke

Hét lijfblad voor alle

ten en contrabassisten

over muziek & meer is de

kwartaalblad voor iedereen

Nederlandse muzikanten

verschijnt vier keer per jaar

opvolger van het befaamde

die thuis opneemt,

staat elke maand bomvol

en meldt bijna dagelijks het

Revolver Magazine en

geschreven door de pro’s.

met interviews, praktische

laatste basnieuws op de

verschijnt tien keer per jaar.

Kopen en meteen aan

tips en tests van de

website.

Check ook de website!

de slag!

nieuwste apparatuur.

www.debassist.nl

www.lustforlifemagazine.nl

www.homerecordingmagazine.nl

www.musicmaker.nl

Koop ze in de winkel of bestel ze online op www.muziekbladopjemat.nl

Nie

uw!

Tip: ClassicRockMag.nl Clasic Rock Mag is hét Nederlandse web-only magazine over classic rock, boordevol tijdloze artikelen over de helden van weleer: van AC/DC tot ZZ Top. Met onder meer lijstjes, achtergronden, columns, concerttips, interviews, recensies, video’s, prijsvragen en uiteraard de laatste nieuwtjes over de legendarische rockers uit binnen- en buitenland! Volg ons ook op Facebook en Twitter, en bestel het stoere ClassicRockMag T-shirt via muziekbladopjemat.nl!

www.classicrockmag.nl


actueel

Golden Earring wint rechtszaak tegen Van Kooten Willem van Kooten heeft de laatste ronde in een reeks procedures tegen de Haagse rockband Golden Earring verloren. Op 4 september jl. heeft de rechtbank uitspraak gedaan in de zaak tussen Golden Earring en Nanada Music (de uitgeverij van Van Kooten). In mei 2012 had de rechtbank bij tussenvonnis al bewezen geacht dat Nanada de op haar (uit hoofde van de muziekuitgave-overeenkomsten) rustende promotie- en exploitatie-inspanningen in de periode van 2000 tot 25 augustus 2010 niet naar behoren heeft verricht. De rechtbank heeft Nanada in de gelegenheid gesteld tegenbewijs te leveren. Daar is Nanada onvoldoende in geslaagd. Op Nanada rustte een doorlopende inspanningsverplichting, zij is vanaf 25

augustus 2005 tekort geschoten in haar verplichtingen en daarom kon Golden Earring tot buitengerechtelijke ontbinding overgaan. De uitspraak is een volgende stap in de groeiende hoeveelheid gerechtelijke uitspraken waaruit blijkt dat muziekuitgevers die onvoldoende inspanningen verrichten om auteursrechten die aan hen zijn overgedragen te exploiteren, nalatig zijn. Muziekauteurs kunnen hun rechten in dat geval terugvorderen. VCTNleden kunnen in dergelijke gevallen uiteraard advies en begeleiding krijgen van de medewerkers van Ntb en VCTN.

‘Blokkade Pirate Bay niet effectief’ Onderzoekers van onder andere de Universiteit van Amsterdam (UvA) concluderen na onderzoek opnieuw dat het downloaden van illegaal materiaal op het internet toegenomen is sinds de blokkade van The Pirate Bay. Zij verbinden daaraan de conclusie dat de blokkade van de Pirate Bay niet succesvol is geweest. Doel van de

Mail ons uw Buma/Stemra-nummer! Leden van de Ntb, die actief zijn als muziekauteur zijn tevens lid van de VCTN, de grootste belangenvereniging van componisten en muziektekstschrijvers in Nederland. Voor ‘erkenning’ van deze vereniging vraagt Buma/Stemra ons ( jaarlijks) een ledenlijst met Buma/Stemra-nummers van de leden aan te leveren aan een onafhankelijke instantie, die deze gegevens vertrouwelijk zal behandelen. Wij vragen u, voor zover u dat nog niet gedaan heeft, ons hiertoe uw 7 cijferige (!) Buma/Stemra-relatienummer te mailen.

nummer 3 - 2013

blokkade door Stichting BREIN was immers het downloaden vanuit illegaal aanbod te laten dalen. Feitelijk wijzen de cijfers volgens Ntb en VCTN uit dat het bestrijden van illegaal aanbod slechts zin heeft als er ook voldoende, toegankelijk en voldoende divers legaal aanbod beschikbaar is. Zonder legaal alternatief zullen consumenten de illegaliteit blijven zoeken. Erwin Angad-Gaur (secretaris van VCTN en Ntb): “Dat is en blijft, ondanks het succes van onder meer Spotify en iTunes, het grootste probleem, zeker als het om bijvoorbeeld audiovisuele producties (films en tv-series) gaat. Ik denk dat vooral nog een keer is aangetoont dat alleen piraterij bestrijden neerkomt op dweilen met de kraan open. Zolang het legale aanbod beperkt blijft en bijvoorbeeld een legale, betaalde vorm van filesharen niet wettelijk mogelijk wordt gemaakt, is het bestrijden van de illegaliteit tot op zekere hoogte nuttig - het maakt het uiteraard wel moeilijker - maar uiteindelijk weinig effectief. Het wordt tijd dat vooral de Europese wetgever serieuze stappen gaat nemen die zowel voor musici en componisten, als voor consumenten beter zouden uitpakken en een goed - en eerlijk betaald legaal aanbod faciliteren. Pas dan heeft het aanpakken van piraterij werkelijk zin. En pas dan zal het werkelijk een verschil maken.” (zie ook pagina 22 van deze Muziekwereld.)

wetsvoorstel auteurscontractenrecht uitgebracht. Dat wil zeggen dat de Tweede Kamer voor een tweede ronde met schriftelijke vragen heeft gekozen, alvorens het wetsvoorstel (een wettelijke bescherming tegen ‘wurgcontracten’) zal worden behandeld. De beantwoording door het kabinet wordt deze maand verwacht, waarna de Kamer behandeling van het wetsvoorstel zal agenderen – hopelijk nog dit jaar, maar mogelijk begin volgend jaar. Het wetsvoorstel bevat onder meer een bestsellersbepaling (die recht geeft op aanvullende vergoedingen bij onverwacht groot succes), een non-usus regeling (het recht overgedragen rechten terug te krijgen als er niet geëxploiteerd wordt), een laagdrempelige geschillencommissie en de mogelijkheid voor vakbonden en beroepsorganisaties om collectief te onderhandelen.

VCTN-congres Maandag 17 juni jl. vond voorafgaand aan het Ntb-congres het congres van de VCTN plaats in de Roos in Amsterdam. Secretaris Erwin Angad-Gaur lichtte het activiteitenverslag toe. De notulen van het congres en het activiteitenverslag 2012 zijn voor leden op de website te lezen (zie ook pagina 42).

Tweede schriftelijke ronde Auteurscontractenrecht In juni heeft de Vaste Kamercommissie voor Veiligheid en Justitie een ‘nader verslag’ over het

pagina 37


Fiscale en administratieve dienstverleners, ook voor ZZP-ers Zakelijke kracht en persoonlijke aandacht Specialisten in artiestenzaken zoals: 路 belastingaangiften 路 jaarrekeningen

Bezoek- en postadres: Zielhorsterweg 57 3813 ZX Amersfoort Tel.: 033-489 29 30 Fax: 033-445 02 20 info@bouwmanveldhuijzen.nl


Ntb-verzekeringen

Op maat Voorkomen is altijd beter Leden van de Ntb zijn ongetwijfeld bekend met het uitstekende verzekeringspakket waarvan ze gebruik kunnen maken. Maar nog beter is het om hierop niet terug te hoeven vallen. Schade aan instrumenten of andere eigendommen kan voor een deel worden voorkomen door logisch handelen en het nemen

van soms eenvoudige preventiemaatregelen. Schade geeft altijd ellende. Denk alleen maar aan de extra tijd die u moet investeren voor de reparatie of vervanging van de beschadigde goederen. Denk ook maar aan het niet kunnen nakomen van afspraken voor optredens etc. Hieronder enkele

Het Ntb-pakket: Instrumentenverzekering Aansprakelijkheidsverzekering Aansprakelijkheidsverzekering Combi Doorlopende Reisverzekering Autoverzekering Inboedelverzekering Opstalverzekering Uitvaartverzekering Zorgverzekering

nummer 3 - 2013

tips om schade te voorkomen of te verminderen. • Sluit ramen en deuren goed af, vergeet vooral de wc, de garage en de schuur niet en de hogere verdiepingen die makkelijk bereikbaar zijn via balkon, platte daken e.d. Laat geen sleutels aan de binnenkant van de voordeur zitten en sluit binnendeuren en kasten niet af ter voorkoming van schade door het openbreken hiervan. Zorg voor goed hang- en sluitwerk dat voldoet aan een keurmerk. • Leg uw autosleutels en uw laptop thuis niet voor het grijpen. Veel inbrekers zijn daar naar op zoek en hang geen adres aan uw sleutelbos. Als u deze verliest, kan iedereen uw huis in. Verberg geen sleutels onder de deurmat of bloempot. Doe de voor- en achterdeur altijd op het nachtslot. De deur dicht trekken is niet genoeg; draai de sleutel minimaal één keer om. Dat voorkomt flipperen: het openen van een slot met een stukje plastic, zoals een bankpasje. • Als u uw instrumenten vervoert, doe dit dan in speciaal op maat gemaakte koffers. • Laat geen instrumenten of andere goederen achter in een auto. Uw auto is immers geen kluis. De instrumentenverzekering biedt voor diefstal van instrumenten uit een auto geen dekking. • Laat bij optredens uw instrumenten niet zonder toezicht achter. • Plaats instrumenten en overige apparatuur op speciaal hiervoor bestemde standaards. Gebruik geen losse krukjes of wankele bankjes. • Zet geen kaarsen in de buurt

van brandbaar materiaal zoals gordijnen en gebruik onbrandbare kaarsenstandaards. Dit geldt ook voor halogeenverlichting, in verband met warmteproductie, en schakel deze uit bij uw afwezigheid. • Hang op één of meer relevante plaatsen een rookmelder op. Heeft u een open haard of houtkachel plaats dan een koolmonoxide melder. • Vermeld niet op social media of uw antwoordapparaat dat u met vakantie bent. Zorg met behulp van een schakelklok dat er licht brandt als het donker is. Geef uw woning een bewoonde indruk. Vertel de buren dat u op vakantie bent zodat zij een oogje in het zeil kunnen houden. • Wanneer de zekeringen (stoppen) doorslaan, verhelp dan de oorzaak of roep de hulp van een vakman in. Leg geen elektriciteitssnoeren onder het tapijt. Gebruik zo min mogelijk verlengsnoeren. • Zorg dat uw instrumenten veilig zijn opgeborgen. Liggen uw instrumenten in een kelder opgeslagen, zorg dan dat ze minimaal 10 centimeter vanaf de grond staan ter voorkoming van schade door water in een volgelopen kelder. Maak geen etalage van uw huis en zet dus geen spotje op uw antieke klok of waardevolle schilderij. • Denk een aan een alarmsysteem of een kluis, zeker bij waardevolle zaken of wanneer u afgelegen woont. Soms is dit een eis van de verzekering. Uiteraard is dit geen complete opsomming van preventiemogelijkheden. Elke individuele situatie is immers anders.

pagina 39


Onder de leden Carel Kraayenhof Carel Kraayenhof (1958) is bandoneonist, componist, artistiek leider van ‘Sexteto Canyengue’, ‘Kraayenhof Tango Ensemble’ en het DUO ‘Carel Kraayenhof & Juan Pablo Dobal’. Wat hij ook doet, men omschrijft het altijd weer als ‘Straight from the heart’. Zijn bandoneonspel viel de grootmeester Astor Piazzolla al op in 1987. In 1993 ontving hij de Gouden Notekraker en in 2003 de Edison publieksprijs voor zijn cd Tango Royal. In 2005 kreeg hij een hoge culturele onderscheiding van de Argentijnse regering voor zijn werk in de afgelopen 25 jaar als ambassadeur van de Argentijnse tango wereldwijd! Hij werkte o.a. met André Hazes (Bloed Zweet en Tranen), Caro Emerald (TangledUp), STING, Ennio Morricone en Joshua Bell.

als hoogtepunt een benefietconcert en dansavond in Engelen (bij Den Bosch) op 29 september in Tangoclub El Fuego, ten bate van de Argentijnse musici in Jujuy (N-W Argentinië). Hoe ben je bij de Ntb gekomen? Eind tachtiger jaren, toen ik samen met collega’s het Sexteto Canyengue oprichtte, werd het voor ons belangrijk - i.v.m. de zakelijke hindernissen die we in ons werk tegenkwamen - om ons te organiseren (wij werden toen een VOF) en om ons aan te sluiten bij een vakbond voor musici; zo kwamen we tot onze vreugde terecht bij de Ntb. Wat zijn je ervaringen met de Ntb? Ik heb me altijd goed gesteund gevoeld door de Ntb, ook toen

Waar ben je momenteel mee bezig? In de zomer ben ik begonnen te componeren en arrangeren voor de nieuwe theaterproductie (en cd), die we gaan maken met het Kraayenhof Tango Ensemble en die als thema zal hebben: Liberación (bevrijding). Ook schrijf ik nieuw repertoire voor de nieuwe cd van het duo dat ik vorm met pianist Juan Pablo Dobal. Verder heb ik het 25-jarig jubileum van Sexteto Canyengue gevierd, met

ik zelf in een werkgeverspositie kwam, en daarin natuurlijk probeerde de normen van de Ntb m.b.t. tot de rechten van musici over te nemen, samen met mijn manager Thirza Lourens. Met grote vreugde herinneren we ons het interview dat Anita Verheggen had met mijn grote voorbeeld Osvaldo Pugliese, waarbij ik de rol van tolk vervulde; het was een uniek moment om de ruim 87-jaar oude maestro te horen vertellen hoe hij met zijn kameraden in 1935 de eerste Argentijnse muzikantenvakbond oprichtte. Dit interview vond plaats ter gelegenheid van de oprichting van de Vakgroep Argentijnse Tango aan de Wereldmuziekafdeling van het Rotterdams Conservatorium in 1993. Het was indrukwekkend om te zien hoe Pugliese nog altijd strijd-

baar was en gemotiveerd om de muziek en het muziekonderwijs te dienen. Ik ben blij dat ik sinds die tijd de Ntb vele malen van nut kon zijn in zijn strijd om de belangen van de muziek en de musici te verdedigen tegen een steeds toenemende politieke kaalslag. Wat is jouw slogan voor de Ntb? Maak je sterk voor de muziek, hét medicijn voor onze ziel! Wat zijn je plannen voor de nabije toekomst en op welke wijze kan de Ntb je daarbij ondersteunen? Naast de lopende concerten in Nederland en onze geplande tournees op de Nederlandse Antillen en in Indonesië zijn we druk bezig om een financiering te vinden voor ons nieuwe theaterproject; hier kan de Ntb ons mee helpen wat betreft het vinden van subsidies.

foto: Govert de Roos

pagina 40

Ntb - Muziekwereld


Bereik je fans/leerlingen met je eigen artiesten-app € 300 korting voor Ntb-leden

Voordelen van je eigen app - Fans/leerlingen hebben jouw app op hun smartphone staan en kunnen met een druk op de knop naar je website surfen, emails sturen, telefoneren, je laatste nieuws bijhouden, naar video’s klikken of naar je muziek luisteren. - Je kunt zelf de content zoals speelagenda etc. aanpassen. - Appsmarketeers registreert je app op zo’n manier dat je hoger scoort in de zoekresultaten en dan vooral in Google Play en Apple Appstore. Oftewel: je wordt makkelijk gevonden. - Voorbeeld: Een potentiële leerling die op zoek is naar een gitaarleraar in Amsterdam in de appstore of androids playstore heeft jouw app zo gevonden. - Een beter visitekaartje is er niet.

Wees Appklaar want je (potentiële) fans/leerlingen zijn het al!

Voor wie het nog niet wist: de app valt niet meer weg te denken uit de moderne wereld. Een eigen bedrijfs-app wordt een steeds belang­ rijker middel om klanten te bereiken. Dit populaire stuk­je software is vooral bedoeld voor Android en OS (Apple) smartphones en kan door consunummer 3 - 2013

menten meestal gratis of voor een klein bedrag aangeschaft worden in de Apple App Store en de Google Play Store. Het laten maken van een app is echter nog steeds kostbaar. Een beetje app kost al gauw € 1000 of meer. Voor de meeste musici, muziekdocenten, artiesten en acteurs

is dat te duur. Om daar wat aan te doen is er in samenwerking met Appsmarketeers een Artiesten/Docentenapp ontwikkeld voor Android- en Applesmartphones.

* Functies Artiesten/Docenten-app: De app heeft een aantal tabs, link naar je website, twitter / facebook fanpage-link, Youtube channel-link, RSS feed, rechtstreeks bellen en mailen vanuit de app, routebeschrijving, contactformulier, QR Barcode enz. Meer informatie is te vinden op www.artistonapp.com via welke site ook contact opgenomen kan worden met Appsmarketeers. Je kunt natuurlijk ook altijd even contact opnemen met de Ntb. Opties: Appsmarketeers kan je ook begeleiden met het maken van een Facebook fanpage, Youtube channel inclusief grafische vormgeving.

Ntb-leden kunnen via Appsmarketeers hun eigen app* laten ontwikkelen voor € 297. Voor nietleden is dat € 597. Er kan gekozen worden uit vier templates.

pagina 41


Ntb-congres Maandag 17 juni vond het Ntb-congres 2013 plaats in de Roos in Amsterdam. Naast goedkeuring van de jaarcijfers 2012, een mondelinge toelichting bij de schriftelijke verslagen van de afgelopen periode en de beleidsvoornemens voor het komende jaar (voor leden te vinden op de website van de Ntb) werd bestuurslid Frank van Wanrooij herbenoemd voor een tweede periode van vier jaar. Tevens kondigde bestuurslid Mechteld Bannier aan door privé-omstandigheden het bestuurslidmaatschap per direct te zullen beëindigen. Het bestuur heeft in deze vacature voorzien door tot het volgende congres Alexander Beets op de vrijgevallen zetel te benoemen. Wij danken Mechteld uiteraard zeer voor haar bijdrage aan het besturen van de Ntb en verwelkomen Alexander als nieuw bestuurslid. Tevens herbevestigde het congres het bestuursmandaat om met collega-organisaties over vergaande vormen van samenwerking te spreken. De notulen van het congres zijn voor leden op de website te downloaden.

- ingezonden mededelingen -

Stay in control of body and soul:

Ntb shop Op de Ntb-site www.ntb.nl kunnen de volgende producten gedownload/besteld worden:

Gidsen: Ntb Boekingsgids – leden € 5,00, niet-leden € 10,00 ex. verzendkosten Ntb Studio­sterrengids & Master-cd – leden € 7,50, niet-leden € 15,00 ex. verzendkosten. Te bestellen op www.ntb.nl – Ntb-Shop Brochures: Zelfstandige Muziekles­ praktijk, Functione­rings­ gesprek, Produc­tiewijzer Kamer­muziek, Kapstok componistentarieven, diverse brochures over belasting en VAR. Voor Ntb-leden gratis te downloaden op www.ntb.nl - ledenservice

Modelcontracten en formulieren, o.a.: Losse optredens, arbeidsovereenkomsten, lespraktijk, model­voorwaarden

cd-artiestencontract, licentie-overeenkomst, sessie-overeenkomst, overeenkomst van opdracht componisten, consignatiecontract, declaratieformulier vergoeding vakbonds­contributie (voor werknemers orkesten/muziekscholen). Voor Ntb-leden gratis te downloaden op www.ntb.nl - ledenservice CAO’s: CAO Kunsteducatie, CAO Nederlandse Orkesten, CAO Muziek­centrum van de Omroep, CAO Remplaçanten Neder­landse Orkesten, Dansers CAO, Onder­zoek naar de relatieve inkomens­positie van orkestmusici +Tabellen­boek. Onderzoeks­rapport ‘Pop, wat levert het op?’. Gratis te down­loaden op www. ntb.nl

Speciale verzekeringssite Alle informatie over het Ntb-verzekeringspakket kunt u vinden op de speciaal ingerichte internetsite. Hier kunt u tevens één of meerdere offertes aanvragen. Heeft U speelproblemen, vermoeidheidsklachten of pijn? Dispokinesis = het vrij kunnen ­beschikken over houding en beweging. Ontwikkeld door een musicus voor musici.

pagina 42

Meer informatie: Dianne Bolte Dispokinesispraktijk: tel. 026 445 34 84 of 06 431 633 99 Zie ook: www.dispokinesis.nl

Deze site is te bereiken via de ledenservice van de Ntb-site (www.ntb.nl). Ook via email: ntb@ vdroest.nl kunt u aanvragen indienen of contact opnemen.

Ntb - Muziekwereld


colofon Muziekwereld is het blad van de Ntb, vakbond voor musici en acteurs Keizersgracht 317 1016 EE Amsterdam T : 020 – 620 3131 F : 020 – 620 2508 E : info@ntb.nl I : www.ntb.nl Redactie: Erwin Angad-Gaur (hoofdredacteur) Ruud Zinzen (eindredacteur) Anita Verheggen Met medewerking van: Thomas Baggerman, Stan Rijven, Bjorn Schipper, Cees Schrama, rakenDra Smit, Jan Willem de Vriend, Bart Wirtz, Hans Stap Illustraties Robert Swart Fotografie: Minke Faber, Robert Swart, Ruud Zinzen Basisvormgeving / Lay-out: Robert Swart Drukwerk Senefelder Misset, Doetinchem

Ntb

Bestuur

Jilt Jansma (voorzitter) Erwin Angad-Gaur (secretaris) Donna Wolf (penningmeester) Alexander Beets Willem Hoiting Frank van Wanrooij Erik Winkelmann

Bureau

Administratie en helpdesk Caroline Beukenkamp c.beukenkamp@ntb.nl Ruud Zinzen r.zinzen@ntb.nl Financiële administratie Martijn Jansen m.jansen@ntb.nl CAO’S Hans Stap (orkesten en muziekonderwijs) h.stap@ntb.nl Erwin Angad-Gaur (muziekdramatische kunst) e.angad-gaur@ntb.nl Juridische zaken/contracten Rechtspositionele zaken/contractscreening/ advisering rechtsvormen beroepspraktijk: Mark Gerrits m.gerrits@ntb.nl Annemarieke Schulte a.schulte@ntb.nl

Auteurs- en Naburige Rechten/ screening cd- en uitgavecontracten: rakenDra Smit r.smit@ntb.nl Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl EHBO-project (vragen over cd/dvd-producties) rakenDra Smit r.smit@ntb.nl Verzekeringen/belasting/Muziekwereld Ruud Zinzen r.zinzen@ntb.nl Werkgebieden Lichte muziek en artiesten: Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl rakenDra Smit (pop) r.smit@ntb.nl Orkesten: Hans Stap h.stap@ntb.nl Kamermuziek: Anita Verheggen a.verheggen@ntb.nl Muziekdramatische kunst: Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl Muziekonderwijs: Hans Stap h.stap@ntb.nl Acteurs: Erwin Angad-Gaur e.angad-gaur@ntb.nl De Ntb is op werkdagen telefonisch bereikbaar tussen 12:00 en 17:00 uur. U kunt uw vragen en andere zaken ook per fax of email aan ons voorleggen. T: 020 620 31 31 F: 020 620 25 08 E: info@ntb.nl

- ingezonden mededeling -

ACS gehoorbeschermers produkten

Op maat gemaakte produkten advies verkoop www.acscustom.nl

prijs consument incl. 21% btw NTB leden prijs incl. 21% btw

FORmaat slaapdopjes Sleeves voor oortelefoons ER gehoorbeschermers incl. set filters & set blokkers PRO gehoorbeschermers incl. set filters & set blokkers In-ear monitor single (T3) 1-wegs systeem In-ear monitor dual (T2) 2-wegs systeem In-ear monitor triple (T1) 3-wegs systeem

€ 112,- € 142,- € 167,- € 163,- € 382,- € 585,- € 813,-

€ 95,20 € 120,70 € 141,95 € 132,- (extra korting) € 324,70 € 497,25 € 691,05

Universele produkten

T15 oortelefoon/ monitorkabel universeel maar ook te gebruiken in combi met een ER of PRO maatprodukt ER filter per stuk PRO filter per stuk Kleur gehoorbescherming

€ 178,- € 26,- € 23,- € 10,-

€ 178.€ 26,€ 23,€ 10,-

Kleur voor inearmonitors Koord voor ER of PRO serie

€ 30,- € 16,-

€ 30,€ 16,-

nummer 3 - 2013

pagina 43


De Ntb is dé vakorganisatie voor musici

Wat heb je aan de Ntb? • Juridische check contracten. • Rechtsbijstand bij problemen met opdrachtgevers, inning achterstallige gages en weigering uitkeringen. • Goedkoopste instrumentenverzekering met (wereld)dekking bij optredens. • Begeleiding en advies over: de rechtsvorm die het beste bij je bedrijf past, belastingen en ouderdomspensioen. • Zakelijke kennis van en netwerk binnen de muziek- en podiumwereld. • Goedkope factureringsservice en loonadministratie optredens via artiestenverloningen.nl.

vakbond voor musici en acteurs

• Advies op maat over opbouw (muziek)carrière of lespraktijk, aanvragen van subsidies, maken van geluidsopnamen/cd’s.

Wij weten wat er speelt!

Word nu lid! www.ntb.nl of bel: 020 620 31 31


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.