SUCCESVOLLE SCHEIDINGSPROEVEN HOOGBOUW IN VUGHT

SUCCESVOLLE SCHEIDINGSPROEVEN BIJ HOOGBOUW IN VUGHT

Vught wil graag de hoogbouw meekrijgen in de circulaire ambities van de gemeente. In september 2017 startte een proef in appartementencomplex Het Vughtse Hart om te kijken hoe bewoners te bewegen tot goede afvalscheiding. Deze proef was geslaagd: het resulteerde in tweederde minder restafval en enthousiaste bewoners die actief gingen meedenken. De gemeente besloot daarom om deze proef in 2020 bij meer complexen te starten. Wethouder Potters: “We willen dat zo min mogelijk te recyclen stromen bij het restafval gegooid worden. Daarom sturen we erop dat gft-afval niet in de grijze bak verdwijnt, dat is zonde!”

TEKST: ADDIE WEENK I.S.M. DE AFVALSPIEGEL BEELD: GEMEENTE VUGHT

De proef in 2017 vond plaats in een complex in het centrum, met 48 appartementen in verschillende groottes, waarvan 31 koop en 17 huur. De hoeveelheid restafval bij hoogbouw in de gemeente Vught was bijna 250 kilogram per persoon per jaar. Voor veel flats lag dat waarschijnlijk nog wat hoger. De scheidingsfaciliteiten bij het complex voorafgaand aan de proef waren beperkt: in de afgesloten, overdekte buitenruimte van het complex stonden vier restafvalcontainers (3 x 1.100 liter en 1 x 770 liter) en twee papiercontainers (240 liter) voor alle bewoners van het complex samen. Het kunststof verpakkingsmateriaal en de drankenkartons mochten tweewekelijks in zakken aan de straat worden gelegd, net als in de rest van Vught.

Toen de gemeente de proef startte, waren de bewoners sceptisch: “We doen al lang aan scheiding!” Die sceptische houding veranderde toen tijdens een aftrapbijeenkomst de harde cijfers en de resultaten van een sorteeranalyse op het restafval werden gepresenteerd. Dat werd nog versterkt door de aankondiging van de nieuwe faciliteiten: naast de twee verzamelcontainers voor restafval kwamen er drie minicontainers (240 liter) voor GFT (met biozak) en een 770 liter container voor PD. De twee minicontainers voor papier werden vervangen door één 770 liter container. De bewoners kregen ook een keukenbakje (Ventimax, met composteerbare zakjes) voor groente-, fruit- en etensresten aangeboden.

RESULTATEN HET VUGHTSE HART

De aangeboden faciliteiten en hulpmiddelen hebben boven verwachting zoden aan de dijk gezet: de hoeveelheid restafval daalde van 245 naar 85 kilogram per persoon per jaar. En het lijkt nog ver-

Ventimax GFT-keukenbakje. der te dalen na de proefperiode. De inzameling van GFT en PD kende een bliksemstart: van 0 naar 64 kilogram GFT per persoon per jaar en 16 kilogram PD per persoon per jaar. Daarbij moet vermeld worden dat er ook nog PD in zakken aan de straat wordt aangeboden. Het nieuwe elan had ook zijn weerslag op de papier inzameling: die steeg van 53 naar 79 kilogram. De gemeente heeft uiteraard de resultaten teruggekoppeld naar de bewoners, zowel tussentijds als aan het einde van de proef. De bewoners zijn blij met hun faciliteiten en trots op hun prestaties.

100% = 245 kg

GF(T) papier en karton hygiënisch papier drankkartons kunststoffen glas metalen textiel puin en keramiek hout klein chemisch afval wit- en bruingoed overig afval

Uit de sorteeranalyse vooraf blijkt dat ruim de helft van het restafval van Het Vughtse Hart bestaat uit GFT-afval.

MEERDERE COMPLEXEN MET GESCHEIDEN INZAMELING

Begin 2020 zijn bij vier nieuwe hoogbouwcomplexen mogelijkheden gecreëerd voor gescheiden inzameling van GFT-afval en plastic, blik en drankkartons (PBD). Het gaat bewust om complexen met zowel ouderen als jongeren. Wethouder Potters: “We willen alle inwoners van onze gemeente helpen om beter te scheiden, ook bewoners van hoogbouw. Daarom is het logisch dat de proef in Het Vughtse Hart een vervolg heeft gekregen bij andere locaties”. Bewoners zijn tijdens een bewonersavond uitgebreid

geïnformeerd en kregen bij de start een geventileerd keukenbakje. Ook de resultaten uit Het Vughtse Hart werden toegelicht. Volgens de gemeente waren veel bewoners sceptisch aan het begin van de proef, omdat ‘in de hoogbouw toch bijna geen GFT vrijkomt’. Het tegendeel bleek waar te zijn. Na de start van de GFT-inzameling bij de hoogbouw werden er op verschillende plekken zelfs extra groene bakken aangevraagd. In het begin waren bewoners bang voor het aantrekken van ongedierte en stank, maar dat blijkt mee te vallen. De kwaliteit van het GFT is van hetzelfde niveau als in de laagbouw, dus dat gaat goed.

Naast de 15 GFT-containers van 240 liter zijn er in totaal 11 containers geplaatst voor PBD-afval. Elke twee weken worden de goed gevulde GFT-containers geleegd. Bij alle locaties is de hoeveelheid PBD fors toegenomen. Bij drie locaties is zelfs meer papier ingeza-

Uitleg tijdens een bewonersavond. meld. Daardoor is bij drie van de vier complexen veel minder restafval vrijgekomen. Zelfs bij de ouderen is de hoeveelheid restafval gedaald, ook al koken zij vaak niet zelf. Bij het complex met senioren moest zelfs een grotere PBD-container komen en een extra GFT-container. Ook in de coronatijd bleef het restafval lager.

PROEVEN BIJ BOVENWONINGEN

In juni 2020 startte ook een proef bij bovenwoningen. Deze bewoners hadden eigen minicontainers voor GFT- en restafval. Bewoners klaagden over stankoverlast door de containers in hun berging. Zij kregen aan het begin van de proef verzamelcontainers voor restafval, GFT-afval, papier en PBD. Hiervoor is een containerhok gebouwd. Momenteel betalen deze bewoners nog het laagbouwtarief als het gaat om de afvalstoffenheffing (betalen per lediging). Als de proef slaagt, betalen zij straks het hoogbouwtarief (vast tarief). Bij de bovenwoningen is het wel lastiger gebleken om een plek te realiseren voor de verzamelcontainers. Deze moeten bijvoorbeeld op een parkeerplek komen. Op één locatie bleek het te lastig om een goede plek te vinden voor de verzamelcontainers, daar is de proef helaas niet van start gegaan. De proef zou in nog een appartementencomplex gestart moeten zijn, maar dit is vanwege corona uitgesteld. Inmiddels is bekend dat de proeven bij bovenwoningen ook positief uitpakken.

GFT-VOORZIENINGEN BIJ ALLE COMPLEXEN?

Het is de bedoeling dat alle complexen in Vught een GFT-voorziening krijgen. De evaluatie van deze complexen zou aan bod komen tijdens de discussie in de gemeenteraad in september 2020. Deze discussie is doorgeschoven naar 2021 als gevolg van de herindelingsverkiezingen. Dan wil de gemeente een besluit nemen of ze GFT-scheiding gaan uitbreiden naar alle hoogbouwcomplexen in Vught. De gemeenteraad is in ieder geval positief over de proeven.