ALLES IN DE JUISTE BAK MET ECOSCAN

In welke bak moet de chipszak, de kitkoker of de vieze pizzadoos? HVC Alkmaar werkt al een jaar met een ecoscan, die inwoners precies vertelt welk product bij welke afvalstroom hoort. De ecoscan is onderdeel van de uitgebreide HVC-afvalwijzerapp en is sinds kort ook te gebruiken door andere gemeenten en afvalbedrijven.

TEKST: HETTY DEKKERS BEELD: HVC

“We wilden onze bewoners beter duidelijk maken wat in welke bak thuishoort”, vertelt Susan Baks, beleidsadviseur marketing en communicatie van HVC. “En dat op een leuke en handige manier. Daarom hebben we een jaar geleden de ecoscan van het bedrijf Sitio ingevoerd. Met deze functie in de app kun je barcodes van producten scannen of een foto maken. De ecoscan geeft dan meteen aan in welke bak het product thuishoort.”

ZELFLERENDE APP

De scan is het afgelopen jaar steeds verder verfijnd en doorontwikkeld. In het begin herkende hij bijvoorbeeld ruim de helft van alle ingevoerde barcodes, nu ligt dat rond de negentig procent. Ook het aantal gebruikers neemt sterk toe. Na een rustige start wordt de ecoscan nu door 200.000 mensen gebruikt, op een verzorgingsgebied van in totaal 500.000 huishoudens. Volgens Baks gaat het ontwikkelen van de app en de ecoscan continu door. “Het is een zelflerende app. Door het gebruik komen er steeds nieuwe barcodes en functies bij. Nieuw is bijvoorbeeld de herkenning van productvormen, zoals de omtrek van een pen. Zo wordt de scanfunctie alsmaar beter.”

De ecoscan wordt nu duizenden keren per maand gebruikt. In de top10 van de meest gescande producten staan onder meer chipskokers, limonadeblikken en slagroomspuitbussen. Maar ook een lot uit de loterij is wel eens ingescand. “Dat mocht gewoon bij het oudpapier”, lacht Baks. “Of er een prijs op gevallen is, dat vertelt de scan dan weer niet natuurlijk.” Volgens haar zijn de reacties van de gebruikers positief. “Ze vinden het een leuke en handige functie en hadden niet verwacht dat het kon.” Of de ecoscan ook betere scheidingspercentages tot gevolg heeft, valt volgens Baks moeilijk aan te tonen. “Vergelijken is lastig, je weet niet precies wat de effecten zijn. Maar je mag toch aannemen dat er heel wat dingen in de juiste bak verdwijnen en dus niet bij het restafval terechtkomen.” Volgens haar is de scan geen vrijbrief voor producenten om minder informatie op hun verpakkingen te vermelden. “Deze scan is een hulpmiddel, maar producenten blijven zelf verantwoordelijk voor recyclinginformatie.”

Sinds kort is de ecoscan dus ook voor andere gemeenten en afvalbedrijven beschikbaar. HVC gaat intussen door met het verfijnen en verbeteren van de afvalwijzer-app. “We willen het afval scheiden persoonlijker gaan maken. Straks kun je bij het aanmaken van je account bijvoorbeeld aangeven of je een huisdier bezit. Je krijgt dan alleen tips en weetjes die voor jou relevant zijn. Zoals waar je je kattenbakvulling kunt weggooien”, aldus Baks.

INITIATIEF

Bedenker en maker van de ecoscan is appontwikkelaar Rick Buiten van Sitio IT. Hij merkte dat veel mensen die hun afval thuis willen scheiden, vragen hebben over welk product in welke bak thuishoort. Dus zocht hij naar een leuk en makkelijk hulpmiddel voor consumenten, waarmee zij hun afval beter kunnen sorteren. “Zo kwam ik op het idee van de ecoscan. Door een samenwerking met HVC, die de scan op wilde nemen in de bestaande afval-app, konden we een pilot doen bij een breder publiek.” Buiten heeft de scan tijdens de pilot sterk doorontwikkeld. De scan is steeds uitgebreid en verbeterd, zodat hij nu echt gebruiksvriendelijk is en maar liefst 93 procent van alle bestaande barcodes herkent. Op verreweg de meeste producten presteert de scan nu goed, aldus Buiten. “Al blijven sommige dingen lastig, zoals piepschuim. Op een foto is dat materiaal moeilijk te herkennen, al zit het wel in de algoritmes en gaat ook dat steeds beter.”

De ecoscan werkt inmiddels zo naar tevredenheid, dat Sitio IT hem beschikbaar stelt voor iedereen. De ecoscan kan eventueel geïntegreerd worden in bestaande afval-apps van gemeenten. Voor meer info: www.ecoscan.mobi, of stuur een mail naar rbuiten@sitioit.nl.

De ecoscan geeft aan bij welk afval een product thuishoort.

STICHTING OPEN: MET MEER INZAMELPUNTEN, ZAMELT EEN GEMEENTE MEER E-WASTE IN!

Nederlandse consumenten en bedrijven leverden in 2020 meer afgedankte elektrische apparaten en lampen (e-waste) gescheiden in dan het jaar ervoor. Toch is er nog extra inspanning nodig. Gelukkig is die inspanning er op veel fronten. Zo wordt bij gemeenten het inleveren van e-waste flink gestimuleerd. Bijvoorbeeld met succesvolle alternatieve inzamelpunten waardoor meer inwoners kunnen meedoen aan de circulaire economie.

Gemeenten beheren het meest gangbare en non-commerciële inleverpunt voor klein e-waste: de milieustraat. Heel veel Nederlanders leveren al hun klein e-waste daar in. In 2018 deelden wij op het Grondstoffencongres inzichten uit een onderzoek naar het marktpotentieel van verschillende (nieuwe) non-commerciële inlevermogelijkheden. Gemak en bereikbaarheid bleken belangrijke voorwaarden voor het inleveren van e-waste onder inwoners van verschillende typen gemeenten. Uit het onderzoek bleek dat inwoners een hoge gebruiksintentie hebben voor (alternatieve) inleverpunten die hieraan voldoen. Inwoners willen graag recyclen, maar alleen inzamelen via de milieustraat is vaak nog niet genoeg.

OOK NIEUWE IDEEËN VANUIT GEMEENTEN

Tijdens het congres kwamen de bezoekers met veel ideeën voor die alternatieven. De ‘brainstormmuur’ was behangen met ‘geeltjes’ met opties voor alternatieve inleverpunten. En inmiddels is een aantal van deze ideeën concreet geworden. In het hele land zijn inlevermogelijkheden gecreëerd op goed bereikbare plekken, plekken waar mensen sowieso al komen. Bijvoorbeeld met een mobiel inleverstation in een (winkel)centrum of in delen van de gemeenten die verder van de reguliere milieustraat liggen.

DEEL ALTERNATIEVE INLEVERPUNTEN EN LEARNINGS!

In oktober is de Nationale Recycleweek en graag delen we dan jullie alternatieve inzamelpunten en/of learnings, zodat jullie ook andere gemeenten inspireren. Is er binnen jullie gemeente zo’n goed alternatief: laat het ons weten door een foto, tekst of filmpje (mag met mobiel worden gemaakt) te mailen naar info@stichting-open. org. De initiatieven zetten wij in oktober in het zonnetje tijdens de Recycleweek met publiciteit en we belonen de medewerkers van de inzamelpunten met wat lekkers op de (alternatieve) milieustraat.