ความท้าทายในการดาเนินธุรกิจกับจีน ในยุคดิจิตอล ก้องภพ ภู่สุวรรณ
1
ยุทธศาสตร์ของจีนต้องการผลักดันด้านอินเตอร์เน็ตและ E-Commerce 1. จีนมียุทธศาสตร์ด้านการให้บริการอินเตอร์เน็ตของ ประเทศ ภายในปี 2020 จะมีเครือข่ายอินเตอร์เน็ต ครอบคลุมทุกหมู่บ้าน ในรัศมีไม่เกิน 1 ก.ม. 2. จีนจะดาเนินกลยุทธ์พัฒนาโครงข่ายอินเตอร์เน็ตตาม แผนพัฒนา 5 ปี ฉบับที่ 13 อย่างจริงจัง ควบคู่กับ การพัฒนาเศรษฐกิจการเงิน 3. จีนยินดีต้อนรับนักลงทุนต่างชาติ ที่จะเข้าไปลงทุน E-commerce ข้ามแดนในประเทศจีน
ที่มา : http://finance.sina.com.cn/china/20151216/111124026943.shtml
2
E-Commerce ในอาเซียนยังต่า แต่ในจีนกาลังขยายตัวสูง
ที่มา : http://www.atkearney.com.au/documents/10192/5540871/FG-E-Commerce-in-ASEAN-
3
Top 10 E-Commerce Businesses in Asia 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Taobao (China) Flipkart (India) Alibaba.com (China) Snapdeal (India) Didi Kuaidi (China) Rakuten (Japan) Coupang (South Korea) Lazada (Southeast Asia) GrabTaxi (Southeast Asia) Meituan (China)
ที่มา : https://www.techinasia.com/talk/top-10-ecommerce-businesses-asia-startups-learn
4
สัดส่วนของ E-Commerce มีสัดส่วนที่เพิ่มสูงขึ้นในทุกๆปี แผนภูมิแสดงสัดส่วนการค้าปลีกระหว่างการค้าปกติและการค้าผ่าน E-Commerce และอัตราขยายตัว
ล้านล้านหยวน อัตราขยายตัว
สัดส่วนต่อการค้าปลีกปกติ 5
พฤติกรรมการบริโภคของคนจีนเปลี่ยนไป ซื้อ on line มากขึ้น และซื้อผ่านมือถือมากกว่า PC
• PC
• มือถือ
6
จีนซื้อสินค้า E-Commerce ราคาแพงขึ้น หน่วย : หยวน
7
ภาคเกษตรก็นิยมใช้ E-Commerce ในการค้าขายมากขึ้น
8
E-Commerce จีนเติบโตอย่างก้าวกระโดด
9
จุดเด่น E-Commerce จีน ตลาดใหญ่ รวดเร็ว มีประสิทธิภาพ • เป็นตลาดที่มขี นาดใหญ่ที่สุด และมีการขยายตัวอย่างต่อเนื่อง • ผู้เข้าถึงอินเตอร์เน็ตจีนเพิ่มสูงขึ้นทุกปี มากกว่า 50 % ของประชากรของจีน • การซือ้ สินค้ามีความสะดวกและรวดเร็วมากขึ้น มี Application ในมือถือทา ให้ ผู้บริโภคซื้อสินค้าได้ง่ายขึ้น • สินค้าสามารถเข้าถึงผู้บริโภคทุกคนในทุกพื้นที่ได้อย่างรวดเร็วและทั่วถึง • ต้นทุนต่า เข้าตลาดง่าย E-Commerce จีนเป็นตลาดแข่งขันเกือบสมบูรณ์ โดยเฉพาะการแข่งขันทางด้านราคา และบริการทั้งก่อนและหลังการขาย • การชาระเงินมีความสะดวกสามารถใช้ได้ทั้งเงินสด บัตรเครดิต Alipay WeChat Pay
10
การค้าในช่วงแรกส่วนใหญ่จะเป็นแบบ C2C แต่ปัจจุบันผู้ประกอบการและบริษัทต่างๆ ลงทุนในตลาด E-Commerce มากขึ้น
11
ห่วงโซ่ E-commerce จีนไม่ซับซ้อน แต่แข่งขันสูงมาก
การไหลของข้อมูล ระบบโลจิสติกส์
ผู้ผลิต
ระบบยืนยันการซื้อขาย
Supplier
แพลตฟอร์ม E-Commerce
ระบบคลังสินค้า
ศูนย์โลจิสติกส์
ระบบขนส่งสินค้า
นาส่ง
ผู้บริโภค
ลูกค้า
ลูกค้าปลายทาง
12
ผู้ให้บริการ E-Commerce จานวนมาก แต่ได้รับความนิยมน้อยราย 1. จิงตง (www.jd.com) เครือ Tencent อดีต Platform นี้มชี ื่อเสียงในด้านสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ จิงตง แต่ปัจจุบันขายทุกชนิดสินค้า เป็นผูใ้ ห้บริการ เทียนเมา Platform B2C ใหญ่ที่สุดในจีน อีเห้าเตียน 2. เทียนเมา (www.tmall.com) เครือ Alibaba มี ย่าหม่าซุ้น ซูหนิง การซื้อขายสินค้าทุกชนิดผ่านเว็บไซต์และ APP 3. อีเห้าเตียน (http://www.yhd.com/) ขายสินค้า เหวยพิ่นฮุ้ย จู้เหม่ยโยวพิ่น อุปโภคบริโภคทั่วไป ที่ได้รับความนิยมมาก หวอใหม่หว่าง 4. ย่าหม่าซุ่น (https://www.amazon.cn/) ซุ่นเฟิงโยวซย่วน ตังตัง Platform ต่างชาติที่ได้รับความนิยมในจีน 5. ซูหนิง (www.suning.com) มีชื่อเสียงด้านสินค้า เครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ปัจจุบัน ขายสินค้าเกือบทุกชนิด
13
จีนส่งออกผ่าน E-Commerce เพิ่มขึ้นมาก จีนส่งออกแบบ B2B และ B2C ปี 2011-2016
ล้านล้านหยวน
จีนส่งออกผ่าน E-Commerce ปี 2011-2016
B2C
มฑทลที่ส่งออกผ่าน E-Commerce ปี 2015 อื่นๆ ปักกิ่ง เซี่ยงไฮ้
ฝูเจี้ยน เจียงซู
B2B
สินค้าที่ส่งออกผ่าน E-Commerce ปี 2015
ปักกิ่ง สินค้า IT
เจ้อเจียง ผลิตภัณฑ์ เสื้อผ้า กลางแจ้ง
ที่มา : http://www.ccpit.org/Contents/Channel_4117/2016/0817/684456/content_684456.htm
14
จีนส่งออกผ่าน E-Commerce บน Platform ต่างๆ
ที่มา : http://b2b.toocle.com/detail--6350688.html
15 / 44
จีนส่งออกผ่าน E-Commece มาอาเซียน รองจากอเมริกาและ EU
อเมริกา
ยุโรป
อาเซียน ญี่ปุ่น
รัสเซีย
เกาหลีใต้ บราซิล
ที่มา : http://www.ccpit.org/Contents/Channel_4117/2016/0817/684456/content_684456.htm
อินเดีย
16
ไทยส่งออกไปจีนผ่าน E-Commerce ไปจีน แต่ควรดาเนินการบางด้านให้ถูกต้อง • • • •
ต้องจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า (Trade Mark Registration) ฉลากสินค้า (Label) เป็นส่วนที่ต้องใช้ความระมัดระวังอย่างมาก ต้องระบุชัดเจน การเก็บรักษาสินค้า (Shelf Life) ควรไม่น้อยกว่า 18 เดือน ผู้นาเข้า (Importer) จาเป็นต้องเป็นนิติบุคคลที่จดทะเบียนจัดตั้งในสาธารณรัฐ ประชาชนจีน • ควรตรวจสอบด้วยว่าสินค้าที่จะทาธุรกิจกันนั้น ได้รับสิทธิประโยชน์ทางการค้าภายใน กรอบความตกลง ACFTA Form-E หรือไม่ • สาหรับการชาระค่าสินค้านั้น จาเป็นต้องมีการเปิดแบบ Confirmed Irrevocable Letter of Credit (L/C) ที่ธนาคารฝ่ายจีนรับประกัน หรือให้จ่ายเงินล่วงหน้าบางส่วน 17
สินค้าไทยที่ขายผ่าน E-Commerce จีน
18
ข้าวไทยที่ขายใน JD.com
19
สินค้าไทยที่ได้รับความนิยมใน E-Commerce
20
สินค้าของจังหวัดเชียงรายที่ขายผ่าน E-Commerce
21
การค้าแบบ E-Commerce มักจะมากับ E-Payment
22
เพื่อสนับสนุน E-Commerce จีนส่งเสริม E-Payment รองรับ
23
E-Payment จีน ที่สาคัญ มี 2 รูปแบบ 1. ระบบการชาระเงินบัตร เครดิต/เดบิต แบบดั้งเดิม 2. ชาระผ่าน APP มือถือ • ALiPay (支付宝) • WeChatPay (微信支付) • Apple Pay (苹果支付) 24
ระบบการชาระเงินบัตรเครดิต/เดบิต (แบบเดิม) Bank Card + Password
Customer
Complete Card
Cash
Bank
Authorized
Business
Authorized
Transaction Information
Authorized Card Orgnization
Transaction Information
Acquirer
Transaction Information
25
ระบบการชาระเงิน AliPay และ WeChat Pay QR Code + Password
Customer
Complete Card
Cash
Bank
Business
Authorized
Transaction Information
Authorized
Transaction Information
AliPay
26
ธุรกรรมการชาระเงินโดยมือถือ ผ่าน Third Party ในประเทศจีน (Q1 2015 – Q1 2016) หน่วย 100 ล้านหยวน
ปริมาณธุรกรรม
% YoY
% QoQ
27
ชาวจีนส่วนใหญ่จ่ายเงินผ่าน E-Payment เพื่อโอนให้กันและเป็นค่าสินค้าจาก E-Commerce
28
ธุรกรรมชาระเงินทางอินเตอร์เน็ตผ่าน Third Party ในประเทศจีน หน่วย 100 ล้านหยวน
ปริมาณธุรกรรม
% YoY
29
สัดส่วนการชาระเงินมือถือผ่านThird Party ในประเทศจีน (Q1 2016)
WeChat Pay
AliPay
30
Apple Pay ในจีน เปิดตัว 18 ก.พ.2016 เป็นประเทศที่ 5 Bank Card + Password
Customer
Complete Card
Business
Authorized
Cash Authorized
Card Orgnization
Transaction Information
Authorized
Acquirer
31
APP มือถือ ที่ชาวจีนใช้มากที่สุด ณ มิ.ย. 2016 คือ WeChat
http://www.wxrw123.com/tech/20160716/1743351.html
32
AliPay ในจีน • เปิดตัวในจีนตั้งแต่ ธ.ค. 2004 ที่ตั้งเมืองหางโจว มณฑลเจ้อเจียง • Alipay ในจีน ให้บริการชาระเงินจากการการทาธุรกรรมช้อปปิ้งออนไลน์ การชาระเงิน ออนไลน์ การโอนเงิน การชาระเงินผ่านบัตรเครดิต เติมเงินโทรศัพท์มือถือ การชาระค่าน้า ค่า ไฟฟ้า การเงินส่วนบุคคล การชาระเงินมือถือสาหรับร้านค้าปลีก และในห้างสรรพสินค้า โรง ภาพยนตร์ แท็กซี่ และบริการทางการเงินอื่น ๆ • Alipay ร่วมมือกับธนาคารพาณิชย์ในจีนและต่างประเทศกว่า 180 ธนาคาร อีกทั้งยังร่วมมือ กับบริษัทวีซ่า มาสเตอร์การ์ด ซึ่งเป็นสถาบันการเงินอิเล็กทรอนิกส์ที่น่าเชื่อถือ • ไตรมาสที่สอง ปี 2014 กลายเป็นบริษัทที่มีการชาระเงินผ่านโทรศัพท์มือถือมากที่สุดในโลก • 31 พ.ค. 2016 Alipay ร่วมกับโรงพยาบาลในเซินเจิ้น 6 โรงพยาบาล ให้บริการชาระเงิน ออนไลน์ https://www.tmall.com/
33
AliPay ในไทย • ส.ค. 2014 ธ.กสิกรไทย ร่วมมือกับอาลีบาบา ช่วยเหลือผู้ประกอบการ SME ไทยในการนา สินค้าเข้าสู่ตลาดอีคอมเมิร์ซ เพื่อเพิ่มโอกาสในการขายสินค้าและขยายการส่งออก และ ร่วมมือด้านชาระเงินกับ Alipay เพื่อรองรับลูกค้าชาวจีน • ธ.ค. 2015 Alipay ร่วมมือกับทรูมันนี่ เปิดให้บริการซื้อบัตร Alipay Purchase Card Alipay Purchase Card คือ การซื้อรหัสเงินสด ผ่าน Wallet App by True Money เพื่อนารหัสที่ได้รับไปใช้ชาระค่าสินค้าผ่านระบบออนไลน์ของเว็บที่ให้บริการ คือ Taobao.com และ TMALLลูกค้าจะได้รับรหัสโดยดูจากหน้า Wallet App ที่ทาการ สั่งซื้อ และ SMS แจ้งรายการสั่งซื้อ Taobao.com และ TMALL ซึ่งทั้ง 2 เว็บนี้จะรับชาระค่าสินค้าในรูปแบบเงินหยวน เท่านั้น • พ.ค. 2016 Alipay ร่วมมือกับ 7-Eleven สามารถจ่ายเงินใน 7-Eleven ได้แล้ว 9,000 สาขา! 34
การชาระเงินด้วย WeChat เปิดตัว มี.ค. 2014
35
36
Flow chart การชาระค่าสินค้าด้วย WeChat
หยวน
หยวน
หยวน
สินค้า
37
การผูกบัตรเครดิต/เดบิตกับบัญชี WeChat กรณีที่คุณไม่สามารถจ่ายเงินได้ โปรดเปิด WeChat Pay ตามขั้นตอน Flowchart ด้านล่าง ศูนย์เติมเงิน Tencent
กรอกข้อมูล WeChat Pay Code
กรอกเพิ่มบัตรเครดิต/เดบิต
กรอกบัตรเครดิต/เดบิต
เพิ่มบัตรธนาคาร
Scan WeChat
กรุณาเกรอก Code เพื่อเพิ่มบัตรธนาคาร ประเภทบัตร
ผู้ถือบัตร หมายเลขบัตร
หมายเลขโทรศัพท์
ดาเนินการต่อ
ยอมรับข้อตกลง ดาเนินการต่อ
กรอกข้อมูลบัตรเครดิต
ประเภทบัตร
ตรวจสอบ SMS จากมือถือ
รายละเอียดธุรกรรม
ศูนย์เติมเงิน Tencent
บริษัท ระบบชาระเงินเซินเจิ้น Tencent จากัด
ขอแสดงความยินดีที่คุณเปิดใช้บัตรสาเร็จ
ธนาคารเจ้าของบัตร กรอกรหัส SMS จากมือถือ
ตรวจสอบความถูกต้อง
บัตรหมดอายุ
ตรวจสอบรายการชาระเงิน รหัสอ้างอิงการทารายการ
โทรศัพท์
กรอกหมายเลขมือถือ
ยอมรับข้อตกลง ดาเนินการต่อ
วันที่/เวลา ในการทารายการ
ใช้บัตรต่อ
38
การชาระค่าสินค้าผ่าน WeChat ในจีน Scan QR code รายการที่จะจ่าย
กรอกจานวนเงิน/ ผู้ใช้ใหม่กรอกบัตรเครดิต/เดบิตที่จะจ่าย
จ่ายเงิน กรอกรหัสจ่ายเงิน จ่ายเงินสาเร็จ
39
การโอนเงินบุคคลด้วย WeChat
หยวน
หยวน
หยวน
40
การชาระค่าสินค้าผ่าน WeChat ในประเทศไทย
41
การโอนชาระค่าสินค้า/บริการในไทยด้วย WeChat จีน หยวน
สินค้า/บริการ
หยวน
บาท
ธนาคารไทยในจีน
บาท
ไทย http://jimutour.com/Webpage/html/bannertwo.html
42
การติดตามสถานะการโอนเงินผ่านบัญชี WeChat ของเจ้าของร้าน
xxxxxxxxxxxxxxxx
xx
43
ผลดีของการชาระเงินด้วย WeChat ในไทย 1. ผู้ประกอบการไทยมีโอกาสในการขายสินค้าให้กับ นทท. จีนมากขึ้น (ขายได้เพิ่มขึ้นกว่า 50%) 2. ผู้ประกอบการได้รับเงินบาทเต็มจานวน และได้หงเปา 3. ไม่ต้องค่าธรรมเนียม และค่าใช้จ่าย เช่น บัตรเครดิต 4. มีการจากัดวงเงินในการชาระค่าสินค้าและบริการ เพื่อ ลดความเสี่ยง 5. ลดความเสี่ยงในการถือเงินสดไว้ในร้านค้าจานวนมาก 6. มีความคล่องตัวสูง จะขอรับเงินจากผู้ให้บริการ เมื่อไหร่ ก็ได้ 44
ความเสี่ยงของการชาระเงินด้วย WeChat Pay ในไทย (กรณีไม่ผ่านผู้ให้บริการชาระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ที่ถูกต้อง) 1. ในระยะต่อไป บริษัทนายหน้าจะคิดค่าธรรมเนียมจากร้านค้า เช่นเดียวกับ บัตรเครดิต 2. บริษัทที่ทาหน้าที่ Third party ไม่ได้จดทะเบียนเป็นผู้ให้บริการชาระเงิน ทางอิเล็กทรอนิกส์ ที่มิใช่สถาบันการเงิน ตามกฎหมาย ทาให้ไม่อยู่ในการ กากับดูแลของ ธปท. และไม่ได้รับความคุ้มครองจากหน่วยงานทางการใน ไทย
45
เริ่มมีความร่วมมือระหว่างบริษทั ไทยและจีนในด้าน E-Payment 29 ก.ย. 59 บริษัท แอสเซท ไบร์ท จากัด (มหาชน) หรือ ABC จับมือพันธมิตรทางธุรกิจ Tencent Group และ Ksher เปิดตัว WeChat Pay ซึ่งเป็น EPayment ในการชาระเงินค่าสินค้าและบริการ ของ Tencent ที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากใน จีน ประเดิมเป้าหมายแรก คือ กลุ่มนักท่องเที่ยวคนจีน 1 พ.ย. 59 กลุ่มอาลีบาบาและกลุ่มซีพี ประเทศร่วมทุน จัดขึ้นที่ฮ่องกง โดยมี ธนินท์ เจียรวนนท์ ประธานกรรมการและประธานคณะผู้บริหารเครือเจริญโภค ภัณฑ์ และแจ็ค หม่า ประธานบริหาร อาลีบาบา กรุ๊ป เข้าร่วม พร้อมกับคณะ ผู้บริหารของทั้ง 2 กลุ่ม ทังนี ้ ้ บริษัท แอนท์ ไฟแนนเชียล ของอาลีบาบา จะ ลงทุนในแอสเซนด์ มันนี่ ของกลุม่ ซีพี 20% และจะเพิ่มทุนในอีก 10% 2 ปี ข้ างหน้ า แอนท์ ไฟแนนเชียล ระบุถึงจับมือแอสเซนด์ มันนี่ เพื่อต้ องการ เข้ าถึงฐานลูกค้ าในไทย และลูกค้ าในไทยสามารถใช้ บริ การทางการเงิน ผ่ านช่ องทางของอาลีเพย์ ได้ ท่ วั โลก พร้ อมวางแผนระยะยาว 10 ปี เข้ าถึงผู้ใช้ งาน 2 พันล้ านราย ผ่านการผนึกพันธมิตร
46
ทดสอบการชาระเงินด้วย WeChat ในไทย Scan QR Code ร้านค้าในเชียงใหม่
47
ขอบพระคุณครับ 谢谢！
48