de yogakrant herfst 03 / 2021 • 6
Ayurve
Aanpak van de corona-epidemie
health
een Ayurvedisch perspectief
Zo rondom 700 na Christus voorspelden de Tibetanen dat als Tibet zou worden overheerst door China, er een nieuwe ziekte zou ontstaan door ‘onbezielde wezens’.
Toeval of niet: westerse wetenschappers definiëren virussen zoals het coronavirus dat nu de wereld beheerst, als mogelijk niet levende wezens: ‘Een virus is een microscopisch klein deeltje dat bestaat uit erfelijk materiaal, verpakt in een eiwitomhulsel. Virussen worden pas biologisch actief als zij cellen van levende organismen binnendringen. Virussen hebben geen eigen voortplantingsapparaat en geen eigen stofwisseling. Ze zijn daarom volledig afhankelijk van gastheerorganismen. Er is geen sluitende definitie van leven, zodat nog niet gezegd kan worden of virussen leven.’ (Bron: Wikipedia) Dit onbezielde wezen beheerst op dit moment ons leven. Wereldwijd zijn er veel mensen die eraan overlijden en overal worden maatregelen genomen die ons leven indammen.
Wat zegt de Ayurveda over epidemieën? In de oude Ayurvedische teksten wordt er aandacht besteed aan epidemieën. Hoofdstuk 3 van volume 2, Characa samhita, is er zelfs volledig aan toegewijd. Epidemieën worden in dit geschrift toegeschreven aan klimatologische veranderingen en drastische wijzigingen in de seizoenen. Gedurende een epidemie, zo merkt men op, veranderen de virya (smaak), vipaka (potentie of smaak na vertering), prabhava en karma (specifieke eigenschappen) van de planten. De zorg die in het geschrift wordt geuit is dat er daardoor onvoldoende geneeskrachtige kruiden verzameld kunnen worden, voordat de aarde volledig vernietigd is. Want de epidemische ziekte zelf is wel te behandelen, maar dan moeten de juiste kruiden wel beschikbaar zijn. Daarnaast moeten die kruiden ook op de juiste manier verzameld, bewaard zijn en toegepast worden. Atreya zegt dat mensen met een verschillende constitutie en mentale capaciteiten, leeftijd, fysieke kracht en voedingspatroon toch dezelfde ziekte kunnen krijgen. Er zijn factoren waar we allemaal mee te maken hebben, zoals bijvoorbeeld lucht, water aarde en de seizoenen. Als deze zaken verstoord zijn, raakt ons dat allemaal. En de ziekten die
Epidemieën worden toegeschreven aan klimatologische veranderingen en drastische wijzigingen in de seizoenen. daaruit ontstaan, die ons tegelijkertijd ziek maken, kunnen hele landen van de kaart afvegen. Maar wanneer je de beschikking hebt over de juiste medicinale kruiden, hoef je niet bang te zijn voor het vernietigende effect van een epidemie. Leef integer Wat daarnaast helpt is om een integer en oprecht leven te leiden, mededogen te tonen voor alle levende wezens, liefdadigheid te betrachten en te bidden tot god. Preventieve maatregelen en rust nemen, jezelf te beschermen bijvoorbeeld door het zingen van mantra’s en uitzoeken wat goed voor je is, is ook belangrijk. Dit zijn remedies die gemakkelijk toepasbaar zijn en mensen kunnen behoeden voor een ontijdige dood. Een ander antwoord op het waarom van ziekte is volgens Atrea: Onwetendheid. Men gaat in tegen de wijsheid van de natuur. En daardoor gaat de voedingswaarde van het voedsel achteruit. Maar onwetendheid leidt ook tot psychische verstoringen zoals hebzucht,
Detoxen volgens de ayurveda Het nieuwe seizoen staat voor de deur. Volgens de ayurveda een uitgelezen moment om je lichaam te reinigen. De Indiase gezondheidsleer raadt namelijk aan om twee keer per jaar te detoxen, idealiter tijdens de wisseling van de seizoenen. Ama checklist Herken je jezelf in dit onderstaande rijtje? Dit duidt erop dat er te veel ama in je systeem is: • M oeite met opstaan of een zwaar gevoel • Weinig energie / Vermoeidheid • Geen eetlust • Aanslag op de tong • S pijsverteringsklachten zoals: opgeblazen gevoel, diarree of constipatie • Pijn en stijfheid in het lichaam
Een apk voor je lichaam Tijdens een ayurvedische detox elimineer je afvalstoffen (ama) en zorg je voor een goed werkend spijsverteringsvuur. Ama is de hoofdoorzaak van onbalans en onbalans kan resulteren in ziekte. Dit willen we natuurlijk voorkomen. Heb je weinig afvalstoffen in je lichaam, dan kan jouw lichaam reageren zoals het hoort te reageren. Zie het als een glazen bril waar je helder doorheen kunt kijken. Met veel afvalstoffen kijk je door een bril die bevuild is met boter. Je ziet troebel en kunt daardoor niet adequaat reageren. Dit kost jouw lichaam veel energie en kan leiden tot vervelende klachten en allergieën. Een goed spijsverteringsvuur (agni) stelt jou in staat goed te verteren. Stel je gaat samen met je partner op bezoek bij je zieke zus. Je partner wordt ziek en jij hebt nergens last van. Dit betekent dat jouw agni goed werkt en de agni van je partner wel wat ondersteuning kan gebruiken. Een goede vertering en weinig afvalstoffen zorgen voor een gezond lichaam en geest.
Herfst detox Het begin van de herfst is een perfect moment om te reinigen. De herfst is het vata seizoen en bestaat uit de elementen ether & lucht. Een van de kenmerken is droogte. Door de hitte van de zomer heeft het vuur zo hard gebrand dat daardoor droogte is ontstaan. Vergelijk het met een warme zomerdag waarbij je je vergeet in te smeren. Het resultaat is een droge huid. Droogte in je lichaam merk je onder andere aan krakende gewrichten, constipatie en een droge huid. Ook zal je je bij een vata onbalans onrustig voelen, last hebben van hak op de tak gedachten en slapeloosheid kunnen ervaren. Door je lichaam rust te geven in de vorm van onderstaand mono-dieet, stimuleer je het zelfhelend vermogen en reinig je jouw spijsverteringsysteem. Je raakt de overtollige hitte en droogte kwijt en verteert je afvalstoffen, zodat je lichaam in balans komt. Op deze manier kun je de koudheid en droogte van de herfst en winter aan. Mungbonen en specerijen Een ayurvedische detox kenmerkt zich door het gebruik van mungbonen en
da
boosheid, egoïsme, vechtlust, arrogantie en moord. Vaak heerst er een mentaliteit van ‘aanvallen of aangevallen worden’. Gezond blijven Wanneer voedingsmiddelen onvoldoende of niet naar lichaamseigen stoffen worden omgezet, worden deze als afvalstoffen in het lichaam opgeslagen. Dit halfverteerd voedsel noemt men ook wel ‘ama’ oftewel: ongekookt, onverteerd. Op deze manieren kan ama in het lichaam ontstaan: • Je spijsvertering werkt niet goed, waardoor het voedsel niet goed wordt verteerd. • Het voedsel past niet bij je constitutie of dat wat je volgens je constitutie nodig hebt. • Het voedsel is niet zuiver omdat het bijvoorbeeld conserveringsmiddelen bevat, teveel bewerkt is, niet biologisch is geteeld, of gemanipuleerd. Ama is een grote bedreiging voor je immuniteit. Het verzwakt je afweersysteem en is de oorzaak van vrijwel alle fatale chronische aandoeningen. Bij een beginnende infectie is het verwijderen van ama het beste wat je kunt doen om ziekte te voorkomen. Bovendien is het een grote opkikker voor je immuniteit. Lies Ameeuw www.lies-ameeuw.com
Kichari
Recept
specerijen. De focus ligt namelijk op het behouden en verkrijgen van een goed verteringsvuur. Op deze manier kunnen alle afvalstoffen goed verteerd worden. Je eet volwaardige warme maaltijden, dus hebt geen last van een hongergevoel. Mungbonen zijn groene boontjes die een schrapende werking hebben in je darmen. Ze schrapen afvalstoffen los en deze verlaten je lichaam via de ontlasting. Het woord mungbonen doet waarschijnlijk geen belletje rinkelen, maar wanneer je ze laat ontkiemen krijg je taugé. De mungbonen verwerk je in mungbonen soep en het eenpansgerecht kitchari.
Ingrediënten voor 2 personen: 100 gram dahl (gele mung boontjes zonder het groene velletje) Basmati rijst Groenten: spinazie, wortel, broccoli, courgette, prei (ui en knoflook mogen ook, maar liever niet te veel) 1 theelepel hing / 1 theelepel mosterdzaadjes 1 theelepel komijn / 1 theelepel kurkuma
Aan de slag! Er zijn veel manieren waarop je kunt detoxen. Je kunt starten met een dag, drie dagen of zelfs een detox van meerdere weken doen. Het is belangrijk dat je op die detoxdag(en) alleen soep en gerechten op basis van mungbonen, specerijen en groenten eet en kruidenthee of warm water drinkt. Samen met een ayurvedisch coach kun je kijken wat de juiste detox intensiteit voor jou is.
Verse gember / Verse koriander / Himalaya zout Optioneel: sesamzaadjes, geraspte kokos, korianderblaadjes Aan de slag! 1. Doe 100 gram dahl in een pan met ruim water, voeg een theelepel hing toe en breng aan de kook 2. Wanneer het water kookt, voeg je 100 gram rijst toe; 3. Snijd de gekozen groenten klein; 4. Verhit 1-2 eetlepels ghee in een pan. Voeg 1 theelepel komijn en 1 theelepel mosterdzaad aan
Geen zin in een volledige detox, maar wil je toch je spijsvertering een handje helpen? Start dan klein, want ook met een koffie of suiker detox boek je fijne resultaten.
toe. Wanneer de mosterdzaadjes beginnen te springen, voeg je 1 theelepel kurkuma toe en een eetlepel geraspte gember; 5. Fruit de ui en knoflook in de ghee met de specerijen en voeg vervolgens de rest van de groente toe en een klein scheutje water;
Eline’s tip om van de koffie af te komen, maak een
6. Laat de groente vijf minuten koken en voeg dan
kruide chai latte. Dan heb je toch dat ‘koffie momentje’
toe aan de rijst en dahl. Laat het geheel koken tot
maar niet de cafeïne kick.
de rijst, dahl en groente gaar zijn. (de gele boontjes moeten uit elkaar vallen);
Ben je benieuw naar ayurvedisch detoxen? Eline van
7. Breng het gerecht op smaak met zout en garneer
Dandelien biedt verschillende detox pakketten, ook het
met verse koriander-blaadjes en geraspte kokos
recept voor mungsoep is op haar site te vinden. Kijk
en/of sesamzaadjes. (kokos en sesamzaad-jes kun
hiervoor op: www.dandelien.com.
je even kort roosteren).
