10 minute read
Gebeten door het virus | Juan Holgado Pablos
De Barranc de la Maimona op de GR 7.
Op meerdaagse tocht, elke week weer
Juan Holgado Pablos is 75 jaar en werkte als financieel manager voor een belangrijke uitgeverij in Madrid. In zijn studententijd ging hij bijna elk weekend in de bergen wandelen met vrienden. Toen hij voor het werk van Salamanca naar de hoofdstad verhuisde, trok hij er meestal alleen op uit. Hij bleef zijn belevenissen opschrijven in handgeschreven wandelnotities, die rond 1990 veranderden in de website www.juanholgado.com, met tekst en foto’s over zowat alle GR’s en
PR’s in Spanje. Al wie in Spanje dagen aan één stuk wil wandelen duikelt na wat zoekwerk op internet onvermijdelijk in de ‘Cuadernos de Viaje de Juan Holgado’. Zou er op het Iberische schiereiland nog één GR te vinden zijn waar Juan zijn voetafdrukken niét heeft achtergelaten? Toen ik vele jaren geleden in volle voorbereiding op drie weken GR 1 ‘Sendero Historico’ met Juan in contact kwam, werd me metéén duidelijk dat deze man meer dan wie ook gebeten is door het wandelvirus.
De Ermita de San Pantaleón langs de GR 1 in Burgos. In de buurt van Pola de Laviana-Levinco langs de GR 109.
Juan, vertel ons iets over jezelf en hoe je aan het afstandswandelen bent begonnen. Rond het begin van de jaren 70 woonde ik in Salamanca en in de winter ging ik elke zondag naar de Sierra de Gredos met een grote groep studenten: drie gecharterde bussen vol dolenthousiaste jongeren. Na een tijdje werden de relaties hechter tussen vier vrienden, die het wat riskanter en interessanter wilden maken. Van de Gredos ging het naar de Picos de Europa, tot ik vanwege mijn job moest verhuizen naar Madrid en er nog slechts één goede wandelvriend overbleef. Die was 22 jaar ouder dan ik en haakte af op z’n 75ste. Sindsdien trek ik alleen de bergen in, en dat doe ik nog steeds meermaals per week.
Hoe en wanneer is ‘Cuadernos de Viaje de Juan Holgado’ ontstaan? Hoewel ik ook in de Franse Pyreneeën een aantal staptochten deed, heb ik me altijd gefocust op het Iberische schiereiland, de Balearen en de Canarische eilanden. De gewoonte om mijn wandelervaringen in notitieboekjes op te schrijven stamt uit het prille begin. Die boekjes en mijn dia’s deelde ik met vrienden die erom vroegen. Ze werden van hand tot hand doorgegeven totdat het internet verscheen. In het begin van de jaren 90 begon ik een soort reisblog via andarines.com, het ideale medium om mijn ervaringen veel ruimer te delen aan iedereen die interesse had. Uit die blog is dan mijn eigen website gegroeid.
Hoeveel mensen consulteren deze onuitputtelijke bron van informatie? Het heeft me veel werk gekost om die website op te starten, maar het resultaat is het waard geweest: gemiddeld 200 dagelijkse bezoekers bevestigen dat. Dit heeft me gezegend met vrienden van over de hele wereld: Finland, Groot-Brittannië, Australië, Duitsland, Frankrijk, Portugal, België enz. Het zijn fans die ik persoonlijk heb ontmoet of met wie ik een vaste relatie onderhoud per mail. Met sommigen onder hen ben ik ook samen op stap gegaan. De bekendste is John Hayes, die de gids schreef over de GR 1 ‘Sendero Historico’ in de reeks Cicerone Guides.
Mijn website trekt 200 bezoekers elke dag, en daar zijn veel vriendschappen uit gegroeid.
Wat betekent de wandelsport voor jou persoonlijk? Wandelen is een uitstekende activiteit om gezond te blijven, om het contact met de natuur te versterken en om nieuwe vrienden te maken, of het nu reisgenoten zijn of mensen die je tegenkomt langs je pad, in de dorpen en de bergen. Wandelen over grote afstand is voor mij in de eerste plaats een ontsnapping uit de grootstad, en voordien ook weg van de spanningen op het werk. Het is een uitdaging om me in een avontuur te storten, want ik ben meestal alleen op stap. De nieuwsgierigheid is groot om nieuwe landschappen te ontdekken die we normaal enkel op tv kunnen zien. Daar lijkt altijd alles zo ver weg, maar al die pracht is amper een treinrit van je deur verwijderd.
Vertel ons over een magisch moment op één van je favoriete GR-routes? Het is erg moeilijk om een route boven een andere te kiezen, omdat er zo veel factoren zijn die een rol spelen: stralende zon of gietende regen, prille lente of kleurrijke herfst, je eigen stemming, tegenslag met het materiaal, enz. Als leidraad hanteer ik het principe om een route nooit tweemaal te bewandelen. Een absolute meerwaarde voor mij zijn de bomen, ongeacht of het nu beuk is of kastanje, eik of hulst, buxus of berk, lariks of els. In het bos ontpopt de tocht zich tot een mythische droom: magische momenten in de eenzaamheid van een beukenbos op een herfstdag, luisterend naar het geluid van vallende bessen, vogels en eekhoorns, het zachte geruis van een beekje dat over de bladeren kabbelt, terwijl zonnestralen zachtjes tussen de takken doordringen, vooral in de vroege uren van de dag wanneer de geur van humus intenser is. Wat een genot voor de zintuigen!
Met de GR 1 boven op de Pico Curavacas. Het Castillo de Castellar vlakbij het eindpunt van de GR 7.
Denk je dat wandelen in Spanje wel de appreciatie krijgt die het verdient? Hoewel wandelen in Spanje nog in zijn kinderschoenen staat en we nog een lange weg te gaan hebben om het niveau van andere Europese landen te bereiken, merk ik de laatste jaren een aanzienlijke toename van enthousiaste mensen, vooral in de buurt van grote steden. Wandelen is aan een opmars bezig!
Wanneer werden de eerste Spaanse ‘Senderos de Gran Recorrido’ uitgetekend en wie zorgt voor het onderhoud? De GR-paden staan onder controle van de FEDME (Federación Española de Deportes de Montaña y Escalada) die in elke deelstaat weer onder een andere naam verschijnt, zoals in Asturië de FEMPA, in Catalonië de FEEC, in Aragon de FAM, in Galicië de FGM, enz. De FEDME werd al in 1921 opgericht en telt vandaag 113.000 leden. Wil je op zoek gaan naar een GR of PR in de regio waar je op vakantie bent dan surf je best naar www.misendafedme.es. De GR1 of ‘Sendero Historico’ was de eerste, in het begin van de jaren 70. Sindsdien worden de GR’s systematisch genummerd en gecatalogeerd. Ik ben zelf geen lid van de organisatie, ik heb het vroeger erg druk gehad met mijn werk en gezin. Telkens als ik fouten of gebreken aan tekens in de GR’s zag, heb ik ze wél aan de verantwoordelijken van de organisatie gemeld en zo wellicht ook mijn steentje bijgedragen om de routes op het terrein in orde te houden.
Wat vind je van het GR-netwerk in Spanje? Zijn er nog blinde vlekken zonder GR? En hoeveel vrijwilligers werken er mee? De meeste vrijwilligers werken op lokaal niveau, want elke deelstaat heeft zijn eigen organisatie en ledenadministratie. Er zijn inderdaad véél verschillen in het onderhoud van de wit-rode tekens, de wandelbomen en de infopanelen, afhankelijk van het gebied waar de GR passeert. De best georganiseerde regio’s liggen in het noorden (Catalonië, Baskenland, Asturië). Natuurlijk zijn er nog gebieden waar geen GR doorheen loopt, maar beetje bij beetje worden die hiaten opgevuld.
Heb je enig idee hoeveel kilometer je ooit op GR-routes hebt gelopen, of hoeveel kilometers wandelpaden er op jouw website terug te vinden zijn? Ik kan alleen maar zeggen: ontelbare kilometers. De GR 7 is bijvoorbeeld 1900 kilometer lang, om de langste te noemen. Misschien ben ik al wel een paar keer de aardbol rond gewandeld in mijn eigen land.
Heb je nog enkele tips voor wie zichzelf beschouwt als een beginner in de wandelsport? Gewoon de natuur in gaan, je ogen openen, voelen wat je omringt, de zuivere lucht inademen: dat zou genoeg moeten zijn om je aangetrokken te voelen tot het wandelen. Het is geen activiteit die speciale fysieke of technische voorbereiding vereist, alleen het organiseren van de route, het plannen van het transport en de overnachtingen. Of het kan een verrassing zijn zonder enige planning, zeker als je met de tent op stap bent: dan geeft het niet waar je uitkomt of waar je heen gaat. Ik ben in ieder geval erg georganiseerd en ik plan graag alles op voorhand. Niets wordt aan het toeval overgelaten. Al zal er altijd wel iets zijn dat tijdens de treinreis of de vlucht moet worden bijgeschaafd, maar dat is deel van het avontuur. En bij voorkeur niet met de auto naar je GR-pad rijden, por favor!
Wat doe je om fysiek in vorm te blijven en die lange dagtochten in de bergen aan te kunnen? Elk jaar maak ik lange excursies van meerdere dagen in de Picos de Europa en de Pyreneeën, dus ik blijf naar de bergen gaan waar ik me als een vis in het water voel. Uiteraard vereist het langeafstandswandelen een dagelijkse training. Ik maak per week een of twee uitstapjes naar de Sierra de Guadarrama dicht bij mijn stad, om de fysieke en mentale vorm te behouden en de longen van zuurstof te voorzien. Tot een paar jaar geleden liep ik dagelijks 9 km op snelheid, nu heb ik dat vervangen door aan een trager tempo ongeveer 15 km te lopen.
Dit interview is deels gebaseerd op een eerdere publicatie in ‘La Floresta’, een tijdschrift gewijd aan het milieu en de fauna en flora van Spanje, maar werd aangevuld met een recente babbel.
“De natuur ingaan en je ogen openen.” “In de bergen voel ik me nog steeds als een vis in het water.”
De keuze van Juan
1
De GR 1 ‘Sendero Historico’ loopt van de Middellandse Zee in L’Escala aan de Costa Brava tot op de grens met Asturië op de Puerto de Tarna, 1250 km en 39.000 hoogtemeters doorheen de Pyreneeën, Navarra, het Baskenland en het Cantabrisch gebergte. Helaas werkten Galicië en Asturië niet mee om de GR 1 op hun grondgebied door te trekken, maar je kan daar de GR 105 en de GR 109 volgen over nog eens 450 km tot aan de Atlantische Oceaan. In de Cicerone gids van John Hayes vind je een mooie beschrijving van deze prachtige, misschien wel mooiste GR van Spanje, zeker als de geschiedenis van Spanje je interesse kan opwekken.
2
De GR 7 begint op de Ballon d’Alsace in de Vogezen en loopt tot Tarifavoorbij Gibraltar in Andalusië. De route is ruim 3300 km lang, waarvan 1400 km in Frankrijk en 1900 km door Spanje. Bij ons heet de GR 7 ook ‘Senda Mediterranea’ omdat hij altijd dicht bij de Middelandse Zee loopt. Gelukkig ook niet té dicht bij de kust want daar is alles beton (wegen en appartementen) en plastiek (groenten- en fruitteelt). Deze GR is ook een onderdeel van de Europese wandelweg E4 die tot in Servië loopt.
3
De GR 10 ‘Senderos de la Miel’ loopt van Valencia tot in Lissabon, dwars door het centrale deel van de ‘Península’. Hij passeert ten noorden van Madrid door de Sierra de Guadarrama en ten westen door de Sierra de Gredos. Niet te verwarren met de Franse GR 10 in de Pyreneeën. ‘Onze’ GR telt 1150 km en je kan die in 65 dagen wandelen.
4
De GR 15 ‘Senda Pre-Pirenáica’ loopt alleen in Aragon, hoger in het gebergte dan de GR 1 maar lager dan de GR 11, van Ansó aan de grens met Navarra tot El Pont de Suert op de grens met Catalonië. Het vermelden waard langs deze GR is het ‘Bosque de la Pardina del Señor’ in de gemeente Fanlo (provincie Huesca): het bos is een van de rijkste aan biodiversiteit in de hele Pyreneeën en wordt als een van de meest spectaculaire van Europa beschouwd in de herfst.
5
De GR 223, bekend als de Camí de Cavalls (het paardenpad), loopt helemaal rondom het eiland Menorca. De route is 185 kilometer met een grote geologische afwisseling: hij loopt langs de prachtige stranden en door het binnenland met weilanden, akkerbouw en bossen, maar ook door steden zoals Mahón, de hoofdstad van het eiland in het oosten, en Ciutadella de Menorca in het westen.
