Sterke Vrouwenfilms

Sterke vrouwenfilms 2022

Het was weer een bewogen jaar in de film- en televisiewereld met opnieuw grensoverschrijdende zaken waar je nekharen van overeind gaan staan en het boek ‘Wat the fak’ van Maryam Hassouni waarin een beerput over het systeem open werd getrokken. Opnieuw is ons duidelijk geworden dat er nog flink wat stappen gezet kunnen worden in een gelijke machtsverhouding tussen mannen en vrouwen en de positie van vrouwen. Maar gelukkig zijn er dit jaar ook een hele hoop films uitgekomen met mooie en sterke vrouwenrollen. We bespreken er tien!

The Worst Person in the World

Everything Everywhere All at Once Good Luck To You, Leo Grande Lange tijd bestond de gedachte dat seks enkel voor het plezier van de man was. Inmiddels zijn we daar gelukkig allang overheen en het is dan ook geen geheim meer dat vrouwen zichzelf ook keihard bevredigen. In de film Good Luck To You, Leo Grande volgen we de gepensioneerde maatschappijlerares Nancy die wel weer eens zin heeft in een goed potje seks. Ze is weduwe en besluit escort Leo Grande in te huren met wie ze het steeds gezelliger krijgt. Het is een verfrissende film met een stoer personage dat opkomt voor haar eigen seksualiteit en laat zien hoe belangrijk vrouwelijk plezier is. Hiermee levert de film op een speelse wijze kritiek op het feit dat vrouwelijk plezier nog altijd wat gestigmatiseerd wordt. Maar niet alleen de rol van de vrouw is sterk in Good Luck To You, Leo Grande. De film laat namelijk ook een moderne versie van mannelijkheid zien. Dit wordt direct duidelijk wanneer Leo Grande Nancy niet direct op haar mond pakt, maar eerst toestemming vraagt een kus te geven. Hij verkent haar grenzen, toont initiatief, maar dat alles wel op een respectvolle manier.

The Worst Person in the World De film greep net naast een Oscar, maar werd door filmcritici bejubeld en gewaardeerd met vijf sterren. De film vertelt in diverse hoofdstukken het verhaal van de bijna dertigjarige Julie, die worstelt met een existentiële crisis, of in haar geval ook wel het beruchte dertigersdilemma. Ze is van studie naar studie gehopt en uiteindelijk beland in een boekwinkel waar ze ook niet echt gelukkig is. En ook in haar relatie lukt het niet echt rust te vinden en zich te settelen, waardoor ze in een, ook niet volledig bevredigende, driehoeksrelatie terechtkomt. Julie worstelt met keuzestress, voortdurende afleiding van sociale media en vragen over haar toekomst, thema’s die menig millennial zal herkennen. The Worst Person in de World is een wat mijmerende film die je meeneemt in de grillige besluiteloosheid van een vrouw die leeft in een wereld met te veel keuzes. Het is een gestileerde film waarin de verstilling de (jonge) kijker zelf aan het denken zet. Want ja, is dit nou écht het leven dat je wilt leiden of zoek je toch nog een verder? Wat Julie een interessant karakter maakt zijn de randjes in haar karakter. Je mag haar, maar je vindt haar ook irritant. Je bent voortdurend aan het zoeken naar wat precies haar doel is en wat ze nou écht wil, maar tegelijkertijd is dat precies de zoektocht die Julie ook doormaakt en zo ben je toch ineens heel dichtbij haar. Bovendien sijpelt door de hele film een commentaar op hedendaagse liefde en seksisme en hier en daar lijkt de film zelfs een hint van kritiek te geven op de seksistische druk die vrouwen ervaren. Een feministische statement is de film waarschijnlijk niet, maar het vangt wel een tijdsgeest en zet daarin een oprecht gelaagd vrouwelijk karakter neer dat laat zien dat schoonheid soms ook zit in het blijven zoeken.

Everything Everywhere All at Once Everything Everywhere All at Once is zonder twijfel de meest absurde en verwarrende film van afgelopen jaar. In de film volgen we Evelyn, een Chinese Amerikaanse immigrant die samen met haar man een wasserette runt en worstelt met het op orde krijgen van haar belasting. Dan ontdekt ze bij toeval dat ze kan reizen tussen dimensies waar ze haar alternatieve levens kan leiden en andere (weggestopte) persoonlijkheden of randjes van haar karakters kan verkennen. Maar voordat ze kan voelen hoe het in die andere wereld is, zit ze ineens weer aan haar chaotische bureau, te midden van de financiële chaos, haar man die van haar wil scheiden en haar lesbische dochter die wil dat Evelyn haar seksuele geaardheid accepteert. En zo word je als kijker de hele film heen en weer geslingerd

tussen verschillende dimensies. Hoewel Everything Everywhere All at Once een totaal andere film is dan The Worst Person in the World zijn er thematisch zeker parallellen te vinden. Waar Julie worstelt met existentiële vragen en op een dwalende manier onderzoekt wat het leven haar nog meer kan bieden, schiet Evelyn van het ene leven in het andere. Evelyn is opgezet als een gelaagd karakter, waarbij we in elke wereld net weer een andere kant in Evelyns persoonlijkheid leren kennen. Zij is een vrouw met ballen, maar ook met gevoel, met kungfu skills en met humor. Maar wat Evelyn als karakter daarnaast ook bijzonder maakt is haar bijdrage aan Aziatische representatie. Waar de Black Lives Matter beweging veel betekend heeft voor mensen van kleur, lijkt Aziatische representatie gek genoeg nog altijd een ondergeschoven kindje. Een film als Everything Everywhere All at Once kan hier hopelijk verandering in brengen. Evelyn gaat voorbij stereotypes van Aziatische vrouwen en overstijgt eindelijk het Chinese restaurant, waar karakters van Aziatische komaf nog altijd snel in geplaatst worden.

Barbarian Deze film verdient voor het kijken een kleine waarschuwing: Barbarian is namelijk next-level eng. Hoewel ik vrij vaak horrorfilms kijk omdat ik geloof dat juist dit genre in staat is in dat wat wij eng vinden sociale kritiek te uiten, heb ook ik Barbarian gedeeltelijk tussen m’n vingers door gekeken. De film begint wanneer Tess aankomt bij het door haar gehuurde Airbnb huisje, maar dan blijkt dat de kamer ook door iemand anders gehuurd is, en wel een goed uitziende jongeman. Zij wordt binnengelaten en hoewel het eerst nog wat ongemakkelijk is vloeit die avond de wijn rijkelijk en hebben de twee het samen behoorlijk gezellig. Toch vertrouwt Tess Keith niet helemaal, want tja, als vrouw alleen in een huis met een onbekende man, moet je dat wel vertrouwen? Het blijkt allemaal net even anders te zitten. Het gegeven is namelijk geen opzet voor een slasherfilm en ook niet van een rape-revengefilm. Voorbij de donkere kelders, de geheimzinnige buurt, de spannende muziek en de mysterieuze karakters, is Barbarian namelijk een film over het zijn van een vrouw in een wereld die gedomineerd wordt door mannen en waarin vrouwen nog altijd niet geloofd worden. Een wereld waar niet naar vrouwen geluisterd wordt en waarin zij niet serieus genomen worden. Het raakt aan thema’s omtrent machtsmisbruik en seksueel misbruik en misschien is dat wel de werkelijke reden dat deze film zo eng is.

The Woman King Grote legers aan krijgers en militairen die eropuit trekken om de strijd met hun vijand aan te gaan kennen we uit epische films als 300 en Gladiator, maar The Woman King pakt het net even wat anders aan. In plaats van een groot mannenleger dat het slagveld op stormt, zien we hier een volledig vrouwelijk leger onder leiding van krijger Nanisca. The Woman King is gebaseerd op ware gebeurtenissen en volgt de reis van Nanisca en rekruut Nawi die de strijd aangaan met de vijand, het volk dat hen tot slaaf hebben gemaakt en hun manier van leven niet respecteert. De film snijdt sterke en urgente thema’s aan omtrent slavernij en machtsmisbruik en laat ons zien hoe hedendaags feminisme eruit ziet. Dan heb ik het niet over alle slachtpartijen en het vrouwelijk geweld, maar wel over vrouwen die elkaar respecteren en helpen. We zien sisterhood, solidariteit en vrouwelijke collectiviteit en vrouwen die samen strijden tegen misbruik en uitbuiting. The Woman King is geregisseerd door Gina Prince-Bythewood, geschreven door Dana Stevens, gebaseerd op een verhaal van Maria Bello en met een grotendeels vrouwelijke cast met als ster Viola Davis, hier zijn de vrouwen zowel voor- als achter de schermen eindelijk eens goed vertegenwoordigd.

Black Panther: Wakanda Forever

Black Panther: Wakanda Forever Marvelfilms kennen we natuurlijk van echte mannelijke superhelden zoals Spider man, Captain America, Thor en Iron Man. Het is een man gedomineerd universum waar vrouwen hooguit vanaf de zijlijn toekijken in de rol van geliefde of slachtoffer. Het waren eendimensionale vrouwen, vaak zonder heldere ontwikkeling in het verhaal en zonder backstory. En als zij dan eindelijk een hoofdrol spelen dan worden ze toch alweer gereduceerd lustobject en vallen ze ten prooi aan een seksualiserende male gaze. Gelukkig was daar Black Panther en dit jaar het vervolg Black Panther: Wakanda Forever waar we eindelijk krachtige vrouwen van kleur met agency zien. De film begint wanneer leider T’Challa plotseling overlijdt en Shuri, Nakia en Ramonda onder druk moeten besluiten wie zijn opvolger wordt. Veel tijd is er niet, want uit de oceaan in de buurt van het eiland Wakanda dreigt opnieuw gevaar. Zoals een Marvel film betaamt kent de film in de eerste plaats heel veel actie, maar daarnaast is er in Black Panther: Wakanda Forever ook ruimte voor sterke thema’s die raken aan black culture, identiteit en uitbuiting.

She Said Het is inmiddels ongeveer vijf jaar geleden dat de wereld werd opgeschud door de onthulling van het heftige grensoverschrijdende gedrag van ex-filmproducent Harvey Weinstein en nog regelmatig komen er schokkende zaken aan het licht waar de honden geen brood van lusten. In de film She Said volgen we Megan Twohey en Jodi Kantor, twee journalisten van de New York Times die op het punt staan een artikel te publiceren waarin zij onthullen welke seksuele intimidatie en machtsmisbruik achter het imperium van Weinstein schuilgingen. Het werd de onthulling die leidde tot de #MeToobeweging en zo een eerste stap was voor vrouwen zich uit te spreken over grensoverschrijdende zaken en (seksueel) machtsmisbruik. Hoewel de karakters van Megan en Jodi wat mager uitgewerkt zijn en op persoonlijk vlak nauwelijks een ontwikkeling doormaken, kan een film als She Said natuurlijk niet aan dit lijstje ontbreken. De film laat door het ruwe en trage drama zien waar vrouwelijke pijn voelt en gaat over het horen van een vrouwelijk geluid, iets wat in deze tijden nog altijd urgent is.

Fresh Fresh was voor mij een van de verrassingen van het jaar. Wat begint als een romantische komedie met een klassieke meet-cute, waarbij Noa na een aantal frustrerende online date ervaringen de knappe plastische chirurg Steve ontmoet in een supermarkt, draait de film in een klap om naar een wat lugubere thriller wanneer Noa voor een kleine vakantie meegaat naar Steve’s afgelegen vakantiehuisje. Vanaf dat moment begrijp je als lezer dat de romantische komedie vibe van het begin eerder een satire op het genre is en hoe verder we in de film komen hoe meer schurende thema’s omtrent machtsongelijkheid en toxic masculinity aan de orde komen. De harde breuk in genre laat de kijker beseffen: als vrouw in een datingwereld is een man of potentieel liefdesmateriaal of hij is een gevaar. Maar ook in Fresh zien we voorbij de horror feministische thema’s die gaan over vrouwelijke solidariteit en sisterhood. De film laat zien dat vrouwen in deze tijd zich niet zomaar laten ‘opeten’, maar terug bijten.

Sirens Stoere headbangende vrouwen die rake kreten in de microfoon schreeuwen en op ruige beats over het podium rennen. We zagen ze eerder in de Britse komedieserie We Are Lady Parts waar vijf jonge vrouwen van kleur elkaar vinden in hun liefde voor punk en samen een punkband formeren. Dit jaar zagen we opnieuw stoere vrouwen van kleur in een band in de documentaire Sirens, die direct in het oog sprong op toonaangevende internationale filmfestivals, zoals Sundance. Deze documentaire focust op een metal band in het Midden Oosten bestaande uit enkel vrouwen. Ook in deze documentaire speelt sisterhood een belangrijke rol, maar ook seksuele ontluiking is een belangrijk thema. De documentaire speelt zich af tegen de achtergrond van politieke onrust in Libanon. Voor de hand liggend in een documentaire over een band is dat de focus ligt op de band als geheel, maar in Sirens krijgen de bandleden ieder een eigen gezicht, waarbij wordt ingezoomd op hun persoonlijke worstelingen en innerlijke demonen. Naast de muziek die de vrouwen maken wordt duidelijk voelbaar wie zij zijn als mensen. Een documentaire die zo dichtbij haar karakters kan komen verdient zeker een plekje in deze lijst.

Mrs. Harris goes to Paris Mrs. Harris goes to Paris speelt zich af in het Londense Jaren 50 en draait om de schoonmaakster Ada Harris die verliefd wordt op een jurk van Christiaan Dior en dan besluit dat ze er zelf ook een wil hebben. Zij haalt haar eigen bankrekening leeg en vertrekt naar Londen op zoek naar een jurk van Dior. Interessant aan deze film is het karakter van Ada. Jarenlang stond zij met haar werkzaamheden als schoonmaakster in de schaduw. Zij was een onzichtbare vrouw. De film laat echter zien dat elke vrouw het verdient om gezien te worden en dat elke vrouw het verdient om de spotlight te pakken en te shinen. In dit geval in een Dior jurk. O

Het werd de onthulling die leidde tot de #MeToobeweging.