UIT DE BRON
‘HET BEETHOVENJAAR 2020, ALHOEWEL…’ MET DE VRAAG OF LUDWIG IN ZUTPHEN KAN ZIJN GEBOREN IN DE GOUDEN EEUW
Welkom in het Beethovenjaar. Wereldwijd wordt herdacht dat de illustere wereldbestormer in 1770 werd geboren, precies 250 jaar geleden. Maar klopt dit wel? Zelf heeft de componist altijd volgehouden dat hij in 1772 het levenslicht zag. En wat is er waar van het verhaal dat ene W. van Marsdijk in 1836
de wereld in hielp? Hij beweerde dat Ludwig, jawel, in Zutphen werd geboren … ‘Lodewijk van Beethoven, welke, zoo als gemeld is, den 26sten februarij l.l., alhier [Wenen] overleden is, was in het jaar 1772 te Bonn, bij Keulen, geboren.’ Deze woorden werden op 10 april 1827 af-
gedrukt in de Nederlandsche Staatscourant, enkele weken na Beethovens overlijden. Ook diverse andere kranten noemden 1772 als geboortejaar. Het Dagblad van ’s-Gravenhage vermeldde echter de geboortedatum zoals we die tegenwoordig kennen: 16 december 1770. De vraag is: waar ligt de (juiste) bron? Toen de jonge Ludwig op 26 maart 1778 in Keulen zijn eerste openbare optreden gaf, meldde zijn vader dat het ventje zes jaar jong was. Nu was het niets bijzonders dat ouders van wonderkinderen sjoemelden met de leeftijd van het kroost, Leopold Mozart had jaren eerder niet anders gedaan. Maar wat als het in Beethovens geval écht zo was? Ook andere bronnen uit de vroege jaren houden het op 1772, en van Beethoven zelf is bekend dat hij niet anders wist. Of, beter gezegd: hij twijfelde. Doopakte In mei 1810 vroeg hij via een vriend, Franz Gerhard Wegeler in Bonn, een kopie op van zijn doopakte. Beethoven ontving prompt een uittreksel uit het doopboek dat zich nog altijd in Bonn bevindt en ondubbelzinnig de (doop)datum van 17
