مصدق و بهائيان

‫‪by‬‬ ‫‪Apr-2009-01‬‬

‫‪faryarm‬‬

‫ثِغام چْثیٌَ‬ ‫ًْهّى ‪/Mar 20091388‬‬ ‫ىًلگی ثِبئیبى كه ایواى یک هِلکَ ّ هقب‪ٝ‬وُی كائوی اٍذ‪ .‬رالُ هلاّهی اٍذ ثوای هٍیلى ثَ هٲبم ّ‬ ‫ثگَزوین‬ ‫‪.‬‬ ‫عبیگبٍ اًَبًی‪ .‬ثیبئین كّهًوبی ربىٍ ای اى ىیجبیی آىاكی ّ ‪٥‬لالذ ؽٲْٱی كه هٲبثل كیلگبى فْك ّ آًبى‬ ‫ٍبلِبی ثیي ‪ 1941/1320‬رب ‪ 28‬هوكاك ‪ 1953/1332‬هّىگبه ٍواٍو ههي ّ هاى ربهیـ ه‪٦‬بٕو ایواى اٍذ‪ .‬ثقْی اى‬ ‫ایي كّهاى ثَ ٍبلِبی »ًِ‪ٚ‬ذ هلی ایواى« ّ پیبهلُبی آى ِّود یب٭زَ اٍذ‪ُ .‬ل‪ ٫‬ایي هٲبلَ‪ ،‬رؾٲیٰ ّ‬ ‫ثوهٍی ُوَ عبًجَ ایي ایبم ًیَذ‪ .‬ثلکَ رٌِب ‪٥‬و‪ٙ‬ۀ لؾ‪ُ َ٢‬بیی کْربٍ اى اًلیَْ ُبی ٍیبٍی كکزو هؾول‬ ‫هٖلٯ‪ ،‬ٱِوهبى ًِ‪ٚ‬ذ هلی ایواى اٍذ‪ .‬ایي ثوهٍی ثوای اًَبًِبی ًبثوكثبه ّ ًبّکیجب ًّْزَ ًْلٍ‪ .‬كه ایي‬ ‫گٮزبه کْربٍ ه٭یٰ هاٍ کٌٮٍْیًْ َُزن » هي ثکَی کَ اى رَ كل ٍ‪٦‬ی هیکٌل چیيی ًٮِول ُوگي ًوی رْاًن‬ ‫چیيی یبك ثلُن«‪ّ .‬ٱبی‪ ٤‬ربهیقی ها »ثب ه‪٦‬یبهُبی هٍّزبئی فْك كاّهی ًکٌین«‪ .‬پٌ فْاًٌلٍ ها ثَ ّکیجبیی ّ‬ ‫ّْین‬ ‫‪.‬‬ ‫ثوكثبهی ك‪ْ٥‬د هیکٌن رب ّبیل ثَ ایي ٍّیلَ ثَْی كاًبیی ّ ّبیَزگی اًَبًی هٌُوْى‬

‫پیلیٌَ جبعیشی!‬

‫كه هّى ٍَ ٌّجَ‪ 13 ،‬كی هبٍ ‪ 1328/03,01,1950‬عٌبیبد ٭غی‪٦‬ی كه كُکلٍ هثب‪ ،ٛ‬كه كّ کیلْهزوی اثوٱْ هّیلاك‬ ‫کَ رب کٌْى‪ ،‬پٌ اى ّٖذ ٍبل‪ ،‬ٱبرلیي ایي ٭بع‪ َ٦‬هوگجبه ثَ هغبىاد ًوٍیلٍ اًل ّ هیواس كاهاى ایي عٌبیبد ّ‬ ‫ا‪٥‬وبل ‪ٙ‬ل اًَبًی‪ ،‬اکٌْى ثب ثوپب کوكى »دکْهث اهلل« كه ایواى‪ ،‬ثو هٌَل ٱلهد ًَْزَ اًل ّ كه ٌّبٌٍبهَ‬ ‫ًوبیٌل‬ ‫‪.‬‬ ‫اًٲالثی فْك اى ایي عٌبیبد فًْیي ثگًَْ ای كیگو یبك هی کٌ​ٌل ّ ثی ّوهبًَ ثَ آى ا٭زقبه ّ هجبُبد هی‬ ‫ٕ‪٪‬وی هبكه ریوٍ ثقذ ّ ٍَ كفزو پبًيكٍ‪ ،‬یبىكٍ ّ ُْذ ٍبلَ ّ كّ پَو چِبهكٍ ّ ِّ ٍبلَ‪ّ ،‬ت ٌُگبم‬ ‫ثْ‪ّ ٤ٙ‬ؽْیبًَ ای ثٲزل هی هٌٍل‪.‬‬ ‫اًگیؼٍ لحل‬ ‫هؾول ؽَي فبى ٍبالهی‪ ،‬هبلک ٍوٌّبً اثوٱْ‪ً ،‬ب ثٌِگبم عْاى هوگ هی ّْك‪ ّ .‬هوین ٍبالهی ثیٍْ ىیجب ّ‬ ‫هبًل‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ٌٝ‬بى هؾول ؽَي فبى ثب صوّری ثی ّوبه کَ پٌ اى هوگ پله ّ ُّْو ثَ اّ ثَ اهس هٍیلٍ اٍذ رٌِب هی‬ ‫ٕ‪٪‬وی فبًن ثوای کَت ه‪٦‬بُ فبًْاكٍ ثی ًهپَذ فْك ًيك هوین ٍبالهی ثَ فلهزکبهی ّ ثَ إ‪ٞ‬الػ آًيهبى‬ ‫ثَ کلٮزی هْ‪ْ٪‬ل اٍذ‪.‬‬ ‫اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ثواكه هؾول ؽَي فبى ثب آًکَ ُوَو ّ ٭وىًلاًی كاّزَ ثَ ‪ٝ‬و‪ ٤‬كٍذ یب٭زي ثَ ثیٍْ‬ ‫ا٭ذ اهب هوین‬ ‫ىیجب‪ ،‬عْاى ّ صوّروٌل ثواكهُ کَ كه ‪ٙ‬وي كفزو ‪٥‬وْیِ ُن ثْكٍ‪ ،‬ثَ ٭کو اىكّاط ثب هوین هی ك ‪.‬‬ ‫‪٥‬بّٰ ‪ٝ‬وب‪ٍ ّ ٣‬وظ ها اى فْك هی هاًل‪ ّ .‬ثَ فْاٍزگبهیِبی هزْالی ّ کِّْْبی پَو ‪٥‬وْی فْك ا‪٥‬زٌبیی‬ ‫ًوی کٌل‪.‬‬ ‫‪٥‬لذ ایي ثی هِوی هوین ٍبالهی ثَ پَو ‪٥‬وْ‪ ،‬ؽغخ االٍالم ٍیل هؾول ٱیْهی اٍذ‪٪ٕ .‬وی فبًن‪ ،‬کلٮذ‬ ‫هوین ثیٍْ فبى هوؽْم‪ُ ،‬وَبیَ ٍیل هّ‪ َٙ‬فْاى اثوٱْئی ّ ّاٍ‪ ٍٜ‬اهرجب‪ ٛ‬ثیي هوین ثب اٍّذ‪ .‬كه اثوٱْ ّبی‪٤‬‬ ‫ثْكٍ کَ گبُی هوین ّ ٍیل هّ‪ َٙ‬فْاى‪ ،‬کَ عْاًی ثلٌل ثبال‪ ،‬ٱْی ُیکل ّ فُْ ٍیوب ثْكٍ‪ ،‬پٌِبًی كه فبًَ‬ ‫ٕ‪٪‬وی فبًن ُولیگو ها هالٱبد کوكٍ ّ كه کٌبه ؽْٗ فبًَ هؾٲو ٕ‪٪‬وی فبًن ثَب‪٥ ٛ‬یِ ّ ‪ْ٥‬ود گَزوكٍ ّ‬ ‫ثَ کْیلى رویبک هْ‪ْ٪‬ل هی ّلٍ اًل‪ٍ .‬یل هّ‪ َٙ‬فْاى كه ایي ٭‪ٚ‬بی کبهال ‪٥‬بّٲبًَ‪ ،‬آًچٌبى اى فْك ثیقْك‬ ‫هی ّلٍ کَ ثب ٕلای گوم‪ ،‬گیوا ّ كلپنیو فْك‪ ،‬کَ رب آى ىهبى عي كه هّ‪ َٙ‬فْاًی‪ ،‬٭وٕذ كیگوی ثوای ٌُو‬ ‫ًوبیی پیلا ًوی کوكٍ‪ ،‬ثَ ىهيهَ ُبی ‪٥‬بّٲبًَ ّ آّاىُبی هَزبًَ هی پوكافزَ ّ هوكم ٱویَ هثب‪ ٛ‬ها چٌبى‬ ‫کًغکبّ هی ٍبفزَ کَ اؽزوبال آَُزَ ّ پبّهچیي پبّهچیي ثَ ثبم فبًَ ُوَبیگبى ٕ‪٪‬وی فبًن هی کْبًلٍ ّ‬ ‫آًبى ّبُل ‪ْ٥‬ٲجبىیِبی ثیٍْ فبى ّ ؽغخ االٍالم ٍیل هؾول ٱیْهی ٍبکي اثوٱْ هیْلًل‪ .‬كاٍزبى ایي‬ ‫كللاكگی ّ ه‪ْ​ْ٦‬ٱگی ىثبًيك ۀ‬ ‫اُبلی هؾل ٍکًْزْبى آّکبه ّ ًوبیبى اٍذ ّ ایي اى ّیژگیِبی ُوَ عْاه‪ ٤‬کْچک كه ٍواٍو ایواى ّ عِبى‬ ‫اٍذ‪.‬‬ ‫روكیلی ًیَذ کَ گياهُ ایي ّجِبی ‪٥‬بّٲبًَ ّ كلجبفزگی كه کٌبه ؽْٗ ٕ‪٪‬وی فبًن‪ ،‬ثگُْ ‪٥‬بّٰ كل‬ ‫فَزَ ّ ًبکبم‪ ،‬اٍٮٌلیبهفبى ٍبالهی هی هٍیلٍ ّ ثب‪٥‬ش پویْبًی فب‪ٝ‬و اّ هیگْزَ اٍذ‪ّ .‬ی چٌلیي ثبه‬ ‫ؽغخ االٍالم ٍیل هؾول ٱیْهی ّ ٕ‪٪‬وی فبًن ها رِلیل ثَ ٱزل هیکٌل ّ ث‪ْٞ‬هی کَ اى ٕٮؾبد ثبىپوٍی ّ‬ ‫كاكهٍی پوًّلٍ ٱزل ُبی اثوٱْ ٭ِویلٍ هی ّْك‪ ،‬ٱیْهی ثَ اكهاد اًز‪٢‬بهی ّ ژاًلاههوی اثوٱْ ّ یيك کواها‬

‫ّکبیذ هیجوكٍ‪ ،‬کَ اگو هّىی ثَ اّ ّیب ٕ‪٪‬وی فبًن آٍیجی ثوٍل هؾوک ّ هَئْل آى اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی‬ ‫اٍذ‪.‬‬ ‫ٍواًغبم هوین ٍبالهی ثب اىكّاط ثب ؽغخ االٍالم ٍیل هؾول ٱیْهی کَ كاهای ُوَو ّ ٭وىًل ُن ثْكٍ هْا٭ٲذ‬ ‫هی کٌل ّ ثللیل هقبلٮذ فبًْاكٍ هوین ثب ایي اىكّاط ّ اى روً اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی پَو ‪٥‬وْ ّ هبلک ثيهگ ّ‬ ‫پو ًٮْم اثوٱْ‪ُ ،‬و كّ ثب ارْهجیل هوین‪ ،‬پٌِبًی ثَ ِّو اٱلیل‪ ،‬ثیَذ ّ چِبه کیلْهزوی آثبكٍ هی هًّل ّ ‪٥‬ٲل اىكّاط‬ ‫فْك ها كه ك٭زو هٍوی اىكّاط ّ ‪ٝ‬الٯ اٱلیل ثَ صجذ هی هٍبًٌل‪.‬‬ ‫اًزْبه فجو اىكّاط هوین ٍبالهی ثب ؽغخ االٍالم ٍیل هؾول ٱیْهی چْى رٌل ثبكی‪ٍ ،‬واٍو اثوٱْ ها پیوْكٍ ّ‬ ‫ثگُْ اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی هی هٍل‪ .‬اى ُویي ىهبى ًٲَْ اًزٲبم اى ٕ‪٪‬وی فبًن‪ ،‬ىى ًگْى ثقذ ّ ٭وىًلاًِ‬ ‫ّ رْ‪ٝ‬ئَ اًزَبة ٱزل آًبى ثَ ثِبئیبى ّیواى‪ ،‬آثبكٍ‪ ،‬یيك ّ ا‪ٝ‬وا‪ ٫‬اثوٱْ ّ ‪ٝ‬جی‪٦‬زب آىاه ثِبئیبى ٍواٍو ایواى آ‪٩‬بى‬ ‫هیگوكك‪ .‬اُویوي ر‪ٖ٦‬ت كیٌی ّ ثِبئی ٍزیيی کَ كه ًِبى عبه‪ َ٦‬ایواًی هْعْك ثْكٍ ّ َُذ‪ ،‬ىهیٌَ ّ ثي هبیَ‬ ‫هٌبٍجی ثوای ‪ٝ‬وػ ّ اًغبم ایي رْ‪ٝ‬ئَ کضی‪ ّ ٬‬فًْیي هی ّْك‪ ّ.‬رب ثَ اهوّى ثب ّٱیؼ رویي ّکل اكاهَ كاهك‪.....‬‬ ‫اّلیي ثبػجْئی ُب‪...‬‬ ‫كه ُوبى هّى ‪ 13‬كی ‪ 1328‬فجو ٱزل ٕ‪٪‬وی فبًن ّ ٭وىًلاًِ ثَ ٭وهبًلٍ كٍزَ پبٍگبٍ ژاًلاههوی اثوٱْ‪ ،‬اٍزْاه‬ ‫ههٍی كه هؾل عوم ّ ه‪٦‬بیٌَ اعَبك هٲزْلیي هْبُلٍ‬ ‫ؽَیي ٕلهی پْه هی هٍل‪ .‬اٍزْاه ٕلهی پْه ٌُگبم ة‬ ‫هیکٌل کَ ٱبرل ّ یب ٱبرلیي اٍلؾَ گوم ّ یب ٍوك ثب فْك ًیبّهكٍ اًل‪ ،‬ثلکَ ثب ‪ٙ‬وثبد ثَیبه هؾکن ثیل ّ ریَْ ثَ‬ ‫ْٕهد‪ ،‬هقْٖٕب ثلُبى ٕ‪٪‬وی ّ ٭وىًلاًِ ّ كه اصو عواؽبد ّاهكٍ ثٲزل هٍیلٍ اًل‪ٕ .‬لهی پْه كه ؽیي هكیبثی ّ‬ ‫ثبىعْیی هزْعَ هیْ​ْك کَ آالد ٱزل ها ٱبرل ّ یب ٱبرلیي اى فبًَ ٕ‪٪‬وی فبًن ثوكاّزَ ّ ٌُْى كه گَّْ فبًَ‪،‬‬ ‫آ‪ْ٩‬زَ ثَ لکَ ُبی فْى ّ‪.‬هْعْك اٍذ‪.‬‬ ‫اٍزْاه ٕلهی پْه ٭وهبًلٍ ژاًلاههوی اثوٱْ ثَ ایي ًزیغَ هی هٍل کَ ثَ اؽزوبل ٱویت ثَ یٲیي ثَ ٍجت ایي کَ‬ ‫ُوَ ٍبکٌیي فبًَ ٱزل ‪٥‬بم ّلٍ اًل‪ ،‬هٲزْلیي کْوکِ ُبیی ّ اؽزوبال ّیْى ّ ٭ویبك ٍو كاكٍ اًل ّ ُوچٌیي‬ ‫ُْیذ ٱبرلیي ها هی ٌّبفزَ اًل‪ .‬ٱبرل ّ یب ٱبرلیي ثوای آًکَ ٌّبٍبیی ّ كٍزگیو ًْ​ًْل ُوَ ٍبکٌیي فبًَ ها‬ ‫کْزَ ّ ثب كٍزِبی فًْیي فْك كه هیبى لْاىم هؾٲو فبًَ ّ ثٲچَ ُبی ٕ‪٪‬وی ثغَزغْ پوكافزَ ّ ّجبًَ ٭واه‬ ‫کوكٍ اًل‪ٕ .‬ٮؾبد پوًّلٍ ؽبکی اى ایي اٍذ کَ پٌ اى ثبىعْیی ُبی اّلیَ اٍزْاه ؽَیي ٕلهی پْه ٭وهبًلٍ‬ ‫كٍزَ ژاًلاههوی اثوٱْ‪ ،‬ثللیل آًکَ ‪٥‬لی كاهبك ٕ‪٪‬وی‪ُ ،‬وَو هٱیَ رٌِب ثبىهبًلٍ ٕ‪٪‬وی‪ ،‬ع‪٦‬ٮو ّ ثواكهُ هه‪ٚ‬بى‬ ‫رب پبٍی اى ّت ؽبكصَ كه فبًَ ٕ‪٪‬وی ثْكٍ اًل ّ كه پبٍـ ثَ پوٍُِبی ٕلهی پْه كچبه ‪ٙ‬ل ًّٲی٘ هیْ​ًْل ّ‬ ‫اى آًغبئیکَ ٱزل ًیوَ ّت ارٮبٯ ا٭زبكٍ اٍذ ّ ُن چٌیي آالد عوم كه فبًَ یب٭ذ ّلٍ اٍذ‪ُ ،‬و ٍَ ها ثَ‬ ‫ارِبم ٱزل كٍزگیو هی کٌل‪.‬‬ ‫عبلت رْعَ آًکَ پٌ اى ّٱْ‪ ٣‬ٱزل ّ كٍزگیوی ‪٥‬لی‪ ،‬ع‪٦‬ٮو ّ هه‪ٚ‬بى كه اثوٱْ‪ ،‬اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ثیْزو اى‬ ‫گنّذ كه ه‪٢‬بى ارِبم ثَ رؾویک ٱزل ٕ‪٪‬وی ٱواه هی گیوك ّ اُبلی اثوٱْ ‪٥‬وْهب اّ ها هؾوک ّاٱ‪٦‬ی ٱزل ه‪٦‬و٭ی‬ ‫ٍ‬ ‫هیکوكًل‪.‬‬ ‫هّىًبهَ »كاك« چبپ رِواى ثَ هلیویذ اثْالؾَي ‪٥‬ویلی ًْهی کَ ث‪٦‬لا یکی اى كٍ ًٮو ّکالی هٱیَ رٌِب كفزو‬ ‫ثبىهبًلٍ ٕ‪٪‬وی ثْك ثب ‪ٌْ٥‬اى «ٱزل ٭غی‪ ٤‬كه اثوٱْ« چٌیي گياهىُ هیلُل‪:‬‬

‫اًل هورکجیي ایي عٌبیذ ثو اصو‬ ‫» كه اثوٱْ یک ىى ّ چِبه ٭وىًل اّ ها ثَ ّ‪ ٤ٙ‬هٱذ آّه ّ ٭غی‪ ٤‬ثَ ٱزل هٍبًلٍ ‪.‬‬ ‫اٱلاهبد ثٌی آكم ٭وهبًلاه یيك كٍزگیو گوكیلٍ اًل‪ٙ .‬وي هٍیلگی ثَ عویبى ایي ٱ‪ٚ‬یَ ه‪٦‬لْم ّلٍ اٍذ‪ ،‬ٱبرلیي‬ ‫كاهبك ّ پله كاهبك ىى هٲزْل ثْكٍ اًل ّ ثو اصو ر‪ٞ‬وی‪ ّ ٤‬رؾویک چٌل ثواكه اثوٱْئی [ٍبالهیِب] کَ ثب ىى هيثْه‬ ‫كّوٌی كاّزَ اًل هورکت ایي ٱزل گوكیلٍ اًل‪ .‬اى ٱواه ه‪٦‬لْم ثواكه یکی اى ر‪ٞ‬وی‪ ٤‬کٌ​ٌلگبى کَ ٭ْد ًوْكٍ ىى‬ ‫ىیجبیی كاّزَ ّ ثَیبه هزوْل هی ثبّل‪ .‬یکی اى ثواكهاى [اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی] هی فْاٍزَ اٍذ آى ىى ها‬ ‫ثَ ‪٥‬ٲل اىكّاط فْك كه آّهك؛ ىى هٲزْلَ [ٕ‪٪‬وی] ّاٍ‪٥ َٞ‬ٲل اىكّاط آى ىى ىیجب ثب یکی اى اُبلی اثوٱْ [ؽغخ‬ ‫االٍالم ٍیل هؾول ٱیْهی] ثْكٍ اٍذ«‬ ‫رب ایي ىهبى‪ 13،‬كی هبٍ ی‪ٌ٦‬ی ثال٭بٕلَ پٌ اى کْ‪ ٬‬اعَبك ّ ثبىعْیِبی ٭وهبًلٍ كٍزَ ژاًلاههوی اثوٱْ‪ ،‬اٍزْاه‬ ‫ؽَیي ٕلهی پْه ّ هٌلهعبد پوًّلٍ ّ هّىًبهَ ُبی یيك ّ رِواى‪ً ،‬بهی اى ثِبئیبى ّ كفبلذ آًبى كه ٱزل ٕ‪٪‬وی‪،‬‬ ‫هبكهی ریوٍ ثقذ ّ پٌظ ٭وىًلُ ًجوكٍ اٍذ‪ .‬اهب رْ‪ٝ‬ئَ كفبلذ ّ ارِبم ثَ ثِبئیبى كه ایي ٭بع‪ َ٦‬فًْجبه ٱجال‬ ‫‪ٝ‬واؽی ّلٍ اٍذ‪.....‬‬ ‫كه ٍؾوگبٍ ‪ 13‬كی ‪ ،1328‬كٱبیٲی پٌ اى ٱزل ٕ‪٪‬وی ّ ٭وىىكاًِ ٍیلی ثی فجو اى عٌبیزی کَ كه ًیوَ ّت كه‬ ‫ًيكیکی فبًَ اّ ارٮبٯ ا٭زبكٍ اٍذ‪ ،‬ثَ هّال ُویْگی اُ ثوای گو٭زي ّ‪ ْٙ‬ثَ لت عْی آة‪ ،‬کٌبه فبًَ فْك هی‬ ‫هّك ّ ‪ٝ‬جٰ اّهاٯ ثبٱی هبًلٍ اى پوًّلٍ‪ ،‬ؿیض هجبؽ‪ ،‬كه هٲبثل ٭وهبًلٍ كٍزَ ژاًلاههوی‪ ،‬اٍزْاه ؽَیي ٕلهی‬ ‫پْه ا‪٥‬زوا‪ ّ ٫‬گْاٍ ی هی کٌل ‪:‬‬ ‫»ٕجؼ فیلی ىّك کَ ُْا ٌُْى گوگ ّ هیِ [ربهیک ّ هّ​ّي] ثْك كه کٌبه عْی آة هّاى‪ ،‬هْ‪ْ٪‬ل ّ‪ ْٙ‬گو٭زي‬ ‫ثْكم‪ً .‬بگِبى اٍٮٌلیبه فبى [ٍبالهِی] ها ًگواى ّ كٍذ پبچَ كیلم کَ اى فبًَ اُ ثیوّى آهلٍ ‪٥‬بىم هَب٭ود‬ ‫اٍذ‪ .‬ثوفبٍزن ٍالم کوكم‪ .‬اٍٮٌلیبه فبى گٮذ‪ :‬كیْت هؾول ّیوّاًی ُوَبیَ فبًَ ٕ‪٪‬وی ثب پَو ّ‬ ‫ثواكهُ هذوض ًکْئی‪٪ٕ ،‬وی ّ ثچَ ُبی ىثبى ثَزَ اُ ها کْزَ ّ ٭واه کوكٍ اًل«‬ ‫‪ٝ‬جٰ گْاُی ٍیل ٕجب‪ ،٧‬هَلوبى هزلیي ٍبکي اثوٱْ‪ ،‬اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی كٱبیٲی پٌ اى ٱزل ‪٥‬بم اثوٱْ‬ ‫»ًگواى ّ كٍذ پبچَ« ًبم هزِویي ها ثوكٍ اٍذ‪ .‬اى آًغبئیکَ ٱزلِب ىیوَ ّت هؿ كاكٍ ّ ‪ٝ‬جٰ ا‪٥‬زوا٭بد ‪٥‬لی‬ ‫ُّْو هٱیَ ّ ع‪٦‬ٮو ّ ثواكهُ هه‪ٚ‬بى‪ ،‬رب پبٍی اى ّت ؽبكصَ‪ ،‬كه فبًَ ٕ‪٪‬وی ثْكٍ اًل ّ كهٍذ كه ىهبًی کَ‬ ‫ُیچکٌ اى ٱزل ٭غی‪٪ٕ ٤‬وی ّ ٭وىًلاًِ فجوی ًلاّزَ‪ ،‬ؽزب ٍیل ٕجب‪ً ٧‬وبى فْاى ّ ٍؾو فیي ُن اى هبعوا‬ ‫ثکلی ثی فجو ثْكٍ‪ ،‬ثب ر‪٦‬غت هزْعَ هیِّك کَ اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی »ًگواى ّ كٍذ پبچَ‪٥ ...‬بىم هَب٭ود‬ ‫اٍذ« ّ اٍن هزِویي ها هی كاًل‪.‬‬ ‫ٍیل ٕجب‪ ٧‬اّلیي کَی اٍذ کَ اى اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی هی ٌّْك‪» :‬هؾول ّیوّاًی ُوَبیَ فبًَ ٕ‪٪‬وی‬ ‫ثب پَو ّ ثواكهُ هؾول ًکْئی«هزِن ثَ ٱزل ّ «٭واهی« َُزٌل‪ .‬پٌ رْ‪ٝ‬ئَ ٱزل ّ ًٲَْ ٱوثبًی کوكى »ثی‬ ‫گٌبُبى« ثغبی هغوهیي ّاٱ‪٦‬ی ٱجال ‪ٝ‬وػ هیيی ّلٍ اٍذ‪.‬‬ ‫اؽزوبال اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ًَ رٌِب هؾوک‪ ،‬ثلکَ ‪٥‬بهل إلی ٱزلِب ّ ‪٥‬لی‪ ،‬ع‪٦‬ٮو ّ هه‪ٚ‬بى ّویک كه عٌبیذ‬ ‫ثْكٍ اًل‪ .‬اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ًیوَ ّت پٌ اى ٱزل ٕ‪٪‬وی ّ ٭وىًلاًِ ثوای اى ثیي ثوكى لجبً فًْیي فْك‪،‬‬ ‫ثقبًَ ثوگْزَ ّ ثال٭بٕلَ «ًگواى ّ كٍذ پبچَ« اى فبًَ فبهط ّلٍ ّ كه ثیوّى فبًَ ثلثقزبًَ ثَ ٍیل ٕجب‪٧‬‬ ‫ثوفْهكٍ ّ ٍپٌ «‪٥‬بىم« هَب٭ود ثَ یيك ّلٍ اٍذ‪.‬‬

‫ّبیل عَزغْ كه اصبصیَ هؾٲو ٕ‪٪‬وی اى عبًت ٱبرل ّ یب ٱبرلیي رٌِب ثَ ایي كلیل آًغبم گو٭زَ‪ ،‬کَ اٌٍبك ّ یب‬ ‫اّیبیی اى هوین ّ ؽغخ االٍالم ٍیل هؾول ٱیْهی ثلٍذ آّهًل کَ اؽزوبال كه ًيك ٕ‪٪‬وی اهبًذ ثْكٍ‪ ،‬ىیوا هوین‬ ‫اؽَبً هیکوكٍ‪ ،‬کَ هوکي اٍذ هْهك كٍزجوك پَو ‪٥‬وُْبی فْك‪ٍ ،‬بالهی ُب ٱواه گیوك‪.‬‬ ‫ٱذ‬ ‫گوبى هی هّك کَ عَزغْی كه اصبصیَ ٕ‪٪‬وی ثب كٍزبى فًْیي ثب ایي ؽیلَ آًغبم گو٭زَ رب هورکجیي ّاٱ‪٦‬ی ل‬ ‫چٌیي ّاًوْك کٌ​ٌل کَ ُل‪ ٫‬ٱبرل ّ یب ٱبرلیي اى ٱزل كىكی ثْكٍ اٍذ‪ .‬ثب رْعَ ثَ ایٌکَ ٕ‪٪‬وی ًيك هوین ٍبالهی‬ ‫کلٮزی هیکوكٍ پٌ ‪ٝ‬جی‪٦‬زب ًوی رْاًَزَ اّیبء ٱیوزی ّ گواًجِب كاّزَ ثبّل‪ .‬ایي ؽیلَ اى عبًت اٍٮٌلیبه فبى‬ ‫ٍبالهی كًجبل ّلٍ اٍذ‪.‬‬ ‫ًمق صاصگـحغی یؼص صع جْطئَ لحلِبی اثغلْ‬ ‫گياهُ ٱزل ُب ثَ كاكٍوای یيك ا‪٥‬الم هی گوكك ّ ٍیل هؾول عاللی ًبئیٌی‪ ،‬كاكٍزبى یيك‪ ،‬رؾٲیٰ پیواهْى ایي‬ ‫هَبلَ ها ثَ عْاك ٕبكٱی‪ ،‬ثبىپوً یيك هؾْل هی کٌل‪ .‬ایْبى كه ُوبى هّى ثَ ُوواٍ هئیٌ ژاًلاههوی یيك‪ ،‬ثَ‬ ‫ٍوذ اثوٱْ ؽوکذ هی کٌل‪ .‬اهب ر‪٪‬ییو هَیو كاكٍ ّ ثغبی اثوٱْ ثَ هِویي ه٭زَ ّ كّ ّت ّ یک هّى كه هِویي رْٱ‪٬‬‬ ‫هی ًوبیل رب ثب اٍزْاه فبکپْه ٭وا‪ َ٩‬ای‪ ،‬هئیٌ كٍزَ ژاًلاههوی هِویي کَ اى ٍو ٍپوكگبى ّ هْهك ا‪٥‬زوبك‬ ‫اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ثْكٍ‪ ،‬ثَ هْبّهٍ ّ چبهٍ عْئی پوكاىًل ّ اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ّ ‪ْ٥‬اهل ّ هورکجیي‬ ‫‪٥‬ٲیت ّ هغبىاد هُب کوكٍ‪ ،‬ثوای ثَ كام اًلافزي ّ هزِن کوكى ثیگٌبُبى ثَ ‪ٝ‬واؽی رْ‪ٝ‬ئَ ای‬ ‫إلی ٱزل ها اى د‬ ‫هْ‪ْ٪‬ل هی ًّْل‪ .‬ایي گوٍّ كه هّى پبًيكُن كی هبٍ ّاهك اثوٱْ هی ًّْل ّ ثيّكی ه‪٦‬لْم هیگوكك کَ كه ایي كّ‬ ‫هّى‪ ،‬كه هِویي ثَ ًّْزي چَ ٌٍبهیْ پلیلی هْ‪ْ٪‬ل ثْكٍ اًل‪.‬‬ ‫عْاك ٕبكٱی ثبىپوً كاكگَزوی ّ هئیٌ ژاًلههوی یيك ّ ٭وهبًلٍ اٍزْاه فبکپْه ثَ هؾ٘ ّهّك ثَ اثوٱْ‪ ،‬اٍزْاه‬ ‫ؽَیي ٕلهی پْه کَ كه ثبعْئی ُبی اّلیَ ؽکن ثبىكاّذ ٍَ ًٮو هزِویي إلی‪ ،‬ع‪٦‬ٮو‪٥ ،‬لی ّ هه‪ٚ‬بى ها‬ ‫كاكٍ‪ٍ ّ ،‬جت »ًگواًی« ّ »كٍذ پبچگی« اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ّلٍ ثْكٍ‪ ،‬ثَ كٍزْه ٭وهبًلٍ اُ‪ ،‬هئیٌ‬ ‫ژاًلاههوی یيك ه‪٦‬يّل هی کٌ​ٌل ّ اٍزْاه فبکپْه (ُوبى هئیٌ كٍزَ ژاًلاههوی هِویي ّ هزؾل اٍٮٌلیبه فبى‬ ‫ٍبالهی) ثَ عبی اّ هٌْٖة هی ّْك ّ روبم هزِوبى ثبىكاّذ ّلٍ ها ثلّى رؾٲیٰ ّ ؽزب افن ‪ٙ‬بهي‪ ،‬آىاك کوكٍ‬ ‫ّ ثغبی آًِب ٍَ ًٮو كیگو ثَ ًبهِبی «هؾول ّیوّاًی هَلوبى» ٍ هَبیَ ٕ‪٪‬وی ّ ٭وىًل ‪ٍ ۱۷‬بلَ اُ ثٌبم‬ ‫«‪٥‬لی هؾول» ّ«هؾول ؽَیي ًکْئی» كٍزگیو ّ ثَ ىًلاى اًلافزَ ّ روبهی ثوگَ ُبی ثبىعْیی اى هزِویي‬ ‫ٱجلی ها اى پوًّلٍ هؾْ ّ ًبثْك هی ًوبیٌل‪ .‬آًِب ثو فال‪ ٫‬ثبىعْی ُبی اّلیَ هئیٌ كٍزَ ژاًلاههوی اثوٱْ‪ ،‬اٍزْاه‬ ‫رل ها اًزٲبهغْئی ّ کیٌَ ّهىی ّ كّوٌی اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ثَ ؽغخ االٍالم‬ ‫ؽَیي ٕلهی پْه کَ اًگیيٍ ٯ‬ ‫ٍیل هؾول ٱیْهی هیلاًَذ‪ ،‬ثیکجبهٍ ثَ اك‪٥‬بی عْاك ٕبكٱی ثبىپوً كاكگَزوی یيك ّ ُولٍذ اّ اٍزْاه‬ ‫فبکپْه‪٥ ،‬لذ ّٱْ‪ ٣‬ٱزل‪ ،‬افزال٭بد هنُجی هیبى ثِبئیبى ّ هَلوبًبى مکو هی کٌ​ٌل ّ ثَ ایي روریت ثکلی مٍیو‬ ‫پوًّلٍ كگوگْى هی گوكك‪.‬‬ ‫كه ایٌغب رنکو ایي ًکزَ ثَیبه ‪ٙ‬وّهیَذ کَ ثٌی اكم‪ ،‬٭وهبًلاه یيك ثَ اٍزٌبك گياهُ اٍزْاه ٕلهی پْه ّ‬ ‫ثقْلاه اثوٱْ‪ ،‬اًگیيٍ ّٱْ‪ ٣‬ٱزل ها ثَ هوکيا‪٥‬الم کوكٍ ّ كه افزیبه عوایل هؾلی ّ هّىًبهَ ُبی«ثبفزو اهوّى» ّ‬ ‫هّىًبهَ «كاك» چبپ رِواى ٱواه كاكٍ ثْك‪ .‬كه ثبال گياهُ هّىًبهَ كاك ها آّهكم‪ .‬ث‪٦‬الٍّ اُبلی اثوٱْ هیلاًَزٌل کَ‬ ‫روبهی اُل اثوٱْ ثلّى اٍزضٌبء‪ ،‬هَلوبى َُزٌل ّ ؽزب یک ٭وك ثِبئی كه اثوٱْ ىًلگی ًوی کوك‪ ،‬ىیوا چٌلیي‬ ‫ٍبل ٱجل ٍَ ًٮو ثِبئی ها ثَ ٭غی‪ ٤‬رویي ّکل کْزَ ثْكًل کَ كیگو ُیچ ثِبئی عوأد ًوی کوك كه اثوٱْ‬ ‫ىًلگی کٌل‪ .‬پٌ چگًَْ هی رْاى ایي عٌبیذ ها ثَ ثِبئیبى هٌزَت ًوْك؟‬

‫عْاك ٕبكٱی ثبىپوً ّ ٭وهبًلٍ ژاًلاههوی یيك پٌ اى ‪٥‬يل ژاًلاهم ّ‪١‬یٮَ ٌّبً ّ ًٖت ژاًلاهم هيكّه‪ ّ ،‬رْ‪ٝ‬ئَ ثب‬ ‫اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ّ ‪ٝ‬وػ ّ ًٲَْ اى پیِ کْیلٍ اٍٮٌلیبه فبى ثوای ثَ كام اًلافزي ثِبئیبى ثَ ارِبم ٱزل‬ ‫گناهًل ژاًلاهم فبکپْه‬ ‫‪.‬‬ ‫ثِو ؽیلَ ای‪ ،‬كّ ثبهٍ ‪٥‬بىم یيك هی ًّْل ّ پوًّلٍ ٍبىی ها كه افزیبه اٍزْاه فبکپْه هی‬ ‫اکٌْى اى ‪ٝ‬ویٰ ‪ٝ‬واػ رْ‪ٝ‬ئَ هیلاًل کَ »هؾول ًکْئی«‪ ،‬ثواكهی ثَ ًبم اؽول كاهك کَ ثِبئی اٍذ ‪ .‬كه ایواى‬ ‫ه‪٦‬وّ‪ ّ ٫‬هوٍْم اٍذ ّ فبًْاكٍ ُبی ٭واّاًی یب٭ذ هی ًّْل کَ ثوفی اى ا٭واك فبًْاكٍ آًبى ثِبئی ّ ثوفی‬ ‫ُن هَلوبى َُزٌل‪ .‬كه فبًْاكٍ ًکْئی ُن ایي چٌیي ثْك‪ .‬اهب اگو چَ اؽول ًکْئی ثِبئی‪ ،‬٭وٌٍگِب كّه اى اثوٱْ‬ ‫ىًلگی هی کٌل‪ّ .‬لی ثوای پوًّلٍ ٍبىاى ایي هِن ًیَذ‪ .‬ژاًلاهم فبکپْه ا‪٥‬الم هکٌل کَ هؾول ًکْئی‪ ،‬اصبصیَ ثَ‬ ‫ٍوٱذ ه٭زَ اى هٌيل هٲزْلیي ها ّجبًَ ثَ هٌيل ثواكه فْك‪ ،‬اؽول ًکْئی كه«كُجیل» ثوكٍ ّ هغلكا ثَ اثوٱْ ثبى‬ ‫گْزَ اٍذ‪ .‬ایي ٍْال کَ اّ ٕبؽت ارْهجیل ًجْكٍ‪ ،‬پٌ ثب چَ ٍّیلَ ای كه آى ّٱذ ّت‪ ،‬ایي هَب٭ذ‪۳۰۰‬‬ ‫کیلْهزوی ها ‪ٝ‬ی کوكٍ ّ رْاًَزَ ٕجؼ ىّك كه اثوٱْ ؽب‪ٙ‬و ثبّل ّ إْال چَ ًیبىی ثَ ایي ‪٥‬ول اؽوٲبًَ كاّزَ‬ ‫اٍذ‪ ،‬إال هِن ًجْك‪.‬‬ ‫هِن ایي ثْك کَ ثبالفوٍ پبی یک ثِبئی ثَ ایي ه‪٦‬وکَ ثبىّْك‪ .‬اهب اٍٮٌلیبه فبى کَ فْك كه ه‪٢‬بى ارِبم اٍذ كه‬ ‫ؽبلی کَ اى لؾب‪ ٟ‬ٱ‪ٚ‬بیی ُیچ هَّْلیزی كه ایي هْهك ًلاهك‪ ،‬کبه ّ ىًلگی فْك ها هُب کوكٍ ّثَ«كُجیل» هی هّك‬ ‫ّ ثَ ثبىهٍی فبًَ هؾٲو اؽول ًکْئی هْ‪ْ٪‬ل هی ّْك ّ اى آًغب ثلًجبل اؽول ًکْئی ثَ«ٱْالٯ» هی هّك ّ‬ ‫چْى هزْعَ هی ّْك کَ اؽول ًکْئی كه ّیواى ثَ ٍو هی ثوك ّ كه فبًَ اُ ُن چیيی ًوی یبثل‪ ،‬اى ُوبى عب‬ ‫ثَ ّیواى هی هّك رب ّی ها كٍزگیو کٌل‪ّ .‬لی اؽول ًکْئی كه ّت ّٱْ‪ ٣‬ٱزل كه ّیواى ثْكٍ ّ اى یک ُٮزَ ٱجل‬ ‫كه آًغب كٍذ ٭وّ​ّی هی کوكٍ ّ كاالى كاه کبهّاًَوا ّ كیگو هَب٭ویي ًیي ِّبكد ثو ؽ‪ْٚ‬ه ثی ّٱٮَ اّ كه‬ ‫ّیواى هی كٌُل‪ .‬پٌ اى آى کَ اّ هْ٭ٰ ًوی ّْك اى ٍوّاى صویب ‪،‬هئیٌ کالًزوی ‪ّ ۳‬یواى ؽکن علت اؽول‬ ‫ًکْئی ها ثگیوك ّزبثبى ثَ یيك ًيك ُولٍذ فْك هیوّك ّ ؽکن علت اؽول ًکْئی ها اى عْاك ٕبكٱی ثبىپوً‬ ‫ٍپبهك فبکپْه ُن اّ ها‬ ‫‪.‬‬ ‫پوًّلٍ هی گیوك ّ هغلكا ثَ ّیواى ه٭زَ ّاؽول ها علت ّ ثَ اثوٱْ ثوكٍ ّ ثَ فبکپْه هی‬ ‫ثَ ىًلاى یيك هی ٭وٍزل‪.‬‬ ‫ػلث لحل اػ ًظغ پغًّضٍ ؿبػاى‬ ‫اهب ٌُْى كّ هبً‪٥ ٤‬ولٍ ثو ٍو هاٍ ‪ٝ‬واؽبى رْ‪ٝ‬ئَ ّعْك كاّذ‪ .‬اّل ایٌکَ ُیچ ثِبئی كه اثوٱْ ٍبکي ًجْك ّ كّم‬ ‫ثْك اٍزْاه‬ ‫ایٌکَ اًگیيٍ ٱزل چَ ثْكٍ اٍذ کَ الجزَ ثوای پوًّلٍ ٍبىاى كه گنّزَ ّ ؽبل کبه كّْاهی ًوی ‪.‬‬ ‫فبکپْه اثزلا ٍ‪٦‬ی هیکٌل ثوای ؽل هْکل اّل‪ ،‬ثب ا‪٥‬وبل كهكًبکزویي ّکٌغَ ُب‪« ،‬هؾول ّیوّاًی هَلناى »‪،‬‬ ‫یکی اى ىًلاًیبى ها هغجْه کٌل کَ ثَ ثِبئی ثْكى ّ اهرکبة ٱزل اٱواه کٌل‪ .‬اهب اّ هَلوبى اٍذ ّ كه ‪٥‬ٲیلٍ فْك‬ ‫صبثذ ّ پبیلاه‪.‬‬ ‫پٌ ثَ ؽیلَ كیگوی هزٍْل هی ّْك ّ ‪٥‬لی هؾول‪ ،‬٭وىًل ‪ٍ ۱۷‬بلَ هؾول ّیوّاًی هَلوبى ها‪ ،‬ىیو ّکٌغَ‬ ‫ُبی ٍقذ ٱواه هیلُل‪ .‬كه ًقَذ عْاى ثیگٌبٍ هٌلوبى ها هلری آّیياى ٍٲ‪ ٬‬ىًلاى هیکٌل‪ .‬اهب ًزیغَ ًوی‬ ‫گیوك‪ .‬پٌ اّ ها ّالٯ هی ىًل‪ .‬ثبى ُن ًزیغَ ًوی گیوك‪ .‬آًگبٍ اّ ها كا‪ ٧‬هیکٌل ّ ثبى ُن عْاى هَلوبى رؾول‬ ‫هیکٌل ّ ثبالفوٍ اّ ها كه ىهَزبى ٍوك ‪٥‬ویبى هّی یـ هی گناهك‪٥ .‬لی هؾول ‪ٍ 17‬بلَ ًگْى ثقذ رؾول ایٌِوَ‬ ‫ّکٌغَ ها ًوی آّهك ّ ثَ ُو آى چَ اٍزْاه فبکپْه هی گْیل ا‪٥‬زوا‪ ٫‬هی کٌل‪ :‬کَ ٍَ ري اى ثِبئیبى اٍٮٌل آثبك‬ ‫اًل‬ ‫ّجبًَ ثَ اثوٱْ آهلٍ ّ ثَ ُوواُی پلهُ‪٪ٕ ،‬وی ّ ٭وىًلاًِ ها ثَ ٱزل هٍبًیلٍ ‪.‬‬

‫اًگیيٍ ٱزل ُن ایي ثْكٍ کَ ُو ّٱذ ؽغخ االٍالم ٍیل هؾول ٱیْهی كه اثوٱْ هّ‪ َٙ‬هی فْاًلٍ‪ ،‬اىثِبئیبى ثل‬ ‫گْئی هی کوكٍ‪٪ٕ ،‬وی كه هیبى عو‪٦‬یذ ثَ ثِبئیبى ٭ؾِ هی كاكٍ ّ ًبٍيا هی گٮزَ اٍذ‪ .‬عبلت رْعَ آًکَ‬ ‫ؽغخ االٍالم ٱیْهی ًیي پٌ اى هْبّهٍ ّ آّزی ثب اٍٮٌلیبه فبى‪ ،‬هگ ‪٩‬یود هَلوبًی اُ رؾویک ّلٍ ّ كه‬ ‫ٍلک یبهاى اٍٮٌلیبهفبى كه آهلٍ ّ ثَ ایي اهو ِّبكد هی كُل‪.‬‬ ‫اًرْاه فبکپْه ٭ْها ثَ اٍٮٌل آثبك هی هّك ّ ٍَ ري اى ثِبئیبى آًغب ها ثَ عوم ٱزل كٍزگیو ّ ثَ ىًلاى یيك هی‬ ‫٭وٍزل اهب اى ثل ؽبكصَ‪ِّْ ،‬ك هَلوبًی پیلا هی ًّْل ّ ِّبكد هی كٌُل کَ ایي ٍَ ري‪ ،‬كه ّت ٱزل‪ ،‬كه‬ ‫«ثْاًبد»‪ ،‬کَ ٭وٌٍگِب ثب اثوٱْ ٭بٕلَ كاهك ثْكٍ اًل‪ .‬ثبىپوً کَ ایواك ارِبم ها ‪٩‬یو هوکي هی ثیٌل ثَ ًبچبه آًِب ها‬ ‫آىاك هی کٌل‪.‬‬ ‫كه ایي هیبى ٭وهبًلاه یيك «ثٌی آكم» کَ عبًت اًٖب‪ ٫‬ها ه‪٥‬بیذ ّ اّلیي ثبه ؽٲیٲذ هبعوا ها ا‪٥‬الم ًوْكٍ ثْك‪ ،‬ثب‬ ‫رؾویکبد اٍٮٌلیبه فبى ّ كٍّزبًِ كه یيك ّ رِواى‪٥ ،‬يل ّ «اؽول ه‪٦‬بّى ىاكٍ» هئیٌ كاكگَزوی یيك کَ اى ُو‬ ‫ؽیش هْهك ا‪٥‬زوبك آًِب ثْك کٮیل ٭وهبًلاهی هی ّْك ّ ثَ ایي روریت ُوَ چیي كه رؾذ کٌزول رْ‪ٝ‬ئَ گواى كه هی‬ ‫آیل‪ .‬چْى ایلٍ ٱبرل ّووكى ثِبئیبى اٍٮٌل آثبك‪ ،‬ثَ ّکَذ اًغبهیل‪ ،‬ثوای عجواى ایي ّکَذ‪ ،‬ثَ ثِبًَ ای‬ ‫ٍَذ‪ ،‬ؽبط هیوىا ؽَي ّوٌ هئیٌ هؾٮل اٍٮٌل آثبك ها هزِن ّ ثَ ىًلاى یيك ٭وٍزبكًل ّ کن کن ٭کو كه گیو‬ ‫کوكى ثِبئیبى یيك ثَ ایي ه‪٦‬وکَ ٱْد گو٭ذ ّ ثَ ایي كٍذ آّیي کَ ثیي «ّوٌ» ّ هؾٮل یيك هّاث‪ٞ‬ی ثْكٍ اٍذ‬ ‫ثبالفوٍ‪ً ًَ ،‬ٮو اى ا‪ٚ٥‬بی هؾٮل یيك ثَ كاكٍوا اؽ‪ٚ‬به هی ًّْل ّ كه ًِبیذ‪«،‬عْاك ٕبكٱی»‪ ،‬ثبىپوً یيك چِبه‬ ‫ًٮو ثَ ًبهِبی هؼهل ّیوّاًی هَلوبى‪ ،‬هؾول ؽَیي ًکْئی‪،‬اؽول ًکْئی ّ ‪٥‬لی هؾول ّیوّاًی ها ثَ‬ ‫اهرکبة ٱزل هزِن ّ یبىكٍ ًٮو ی‪ٌ٦‬ی ؽبعی هیوىا ؽَي ّوٌ ّ ‪٥‬جبٍ‪٦‬لی پْههِلی ّ ًَ ًٮو ا‪ٚ٥‬بی هؾٮل‬ ‫هّؽبًی یيك ها ث‪ٌْ٦‬اى ه‪٦‬بًّیي ّ هؾوکیي ٱزل ه‪٦‬و٭ی هی ًوبیل‪.‬‬ ‫ّگٮذ اًگیي ایي اٍذ کَ كه هٲلهَ کیٮو ؿّاٍذ كاكٍزبى یيك ا‪٥‬الم هیکٌل کَ ٍَ ًٮو اٍٮٌل آثبكی ثِبئی‪،‬‬ ‫رب کٌْى ًب ٌّبفزَ هبًلٍ اًل‪ ،‬اهب اى ‪٥‬بهلیي ٱزل ثْكٍ اًل‪ .‬گْیی ُوَ ثِبئیبى اٍٮٌل آثبك چٌل ًٮو ثْكٍ اًل کَ ثب‬ ‫اى ًزْاًَزَ‬ ‫ّعْك ایي کَ ثوای كاكٍزبى ّا‪ٙ‬ؼ ّ هللل ثْكٍ کَ ٍَ ري اى ٱبرلیي‪ ،‬اٍٮٌل آثبكی ثْكٍ اًل ثبى ایِ‬ ‫اًل آًِب ها ٌّبٍبیی کٌل‪ ّ ،‬کوبکبى ایي پوٍِ ثلّى عْاة هبًلٍ اٍذ‪.‬‬ ‫كه ایي ثیي ؽکن علت ّقٔ ثِبئی كیگوی ثَ ًبم «عالل ثیٌِ» کَ ثبىهگبًی ‪٥‬لیل الوياط ثْك ًیي ٕبكه گوكیل‪.‬‬ ‫ارِبم اّ ایي ثْك کَ ًبهَ ای ف‪ٞ‬بة ثَ ؽبط هیوىا ؽَي ّوٌ‪ ،‬هجٌی ثو ا‪٥‬الم ّْٕل رٌجبکْیاهٍبلی اى اثوٱْ‬ ‫ًّْزَ ثْكٍ اٍذ کَ ٱ‪ٚ‬بد یيك آى ها یک پیبم ههي‪ ،‬كال ثوا‪٥‬الم اًغبم ٱزل كاًَزَ ّ اّ ها ه‪٦‬بّى كه عوم ه‪٦‬و٭ی‬ ‫هی کٌ​ٌل‪ .‬عالل ثیٌِ كه ىًلاى ّ پٌ اى یبىكٍ هبٍ رؾول هْٲبد ‪ٝ‬بٱذ ٭وٍب ّ ٱجل اى هؾبکوَ‪ ،‬عبى ثَ عبى‬ ‫آ٭ویي رَلین ًوْك‪.‬‬ ‫ػًضاى کغهبى‬ ‫كه ّت ُٮلُن كی هبٍ ‪ّ ۱۳۲۹‬وَی‪ ،‬ىًلاًیبى ها ثَ ىًلاى کوهبى هٌزٲل هی کٌ​ٌل‪ .‬كه ایي ىهبى «‪٥‬جلاهلل‬ ‫هاىی» ّکیل پبیَ یک كاكگَزوی ثَ ّکبلذ هزِویي اًزقبة هی ّْك ّ ایْبى كه ُوبى ثلّ اهو هزْعَ هی ّْك‬ ‫کَ کَ پوًّلٍ ٍبفزگی ّ كه عویبى رْکیل پوًّلٍ رْ‪ٝ‬ئَ ای ارٮبٯ ا٭زبكٍ اٍذ ّ ٕٮؾبد ٭واّاًی ُن اى ّوّ‪٣‬‬ ‫ثبىعْئیِب ّ رْکیل پوًّلٍ‪ ،‬ثوكاّزَ ّلٍ اًل‪ .‬عویبى ها ثَ ا‪ٝ‬ال‪« ٣‬ؽَیي ٭وّ‪ ،»٧‬هییٌ كاكگَزوی کوهبى کَ‬ ‫هیبٍذ كاكگبٍ ‪٥‬بلی عٌبیی هاُن ‪ِ٥‬لٍ كاه ثْكٍ هی هٍبًل‪ .‬ایْبى ُن رؤییل هی کٌل کَ هي ُن هزْعَ ایي‬

‫اهو ّلٍ ام ّ ثَ ُویي كلیل ّ كالیل كیگو رٲب‪ٙ‬ب کوكٍ ام کَ پوًّلٍ ها ثَ كاكگبٍ ‪٥‬بلی عٌبیی هوکي ثَ رِواى‬ ‫اهعب‪ ٣‬کٌ​ٌل‪ .‬ثِو هّی‪ ،‬هٲوه هی ّْك کَ هزِویي ثَ رِواى هٌزٲل ًّْل‪.....‬‬ ‫ثی روكیل فْاًٌلٍ کٌغکبّ‪ ،‬ایي پوٍِ ها ه‪ٞ‬وػ فْاُل کوك کَ »چگًَْ هوکي اٍذ؛ یک ٭ئْكال اثوٱْئی ثب‬ ‫ُولٍزی هؤهْهیي ّ کبههٌلاى ‪٥‬بلی هرجَ ّىاهد كاكگَزوی کْ​ْه هْوّ‪ َٝ‬ایواى‪ ،‬ایي چٌیي رْ‪ٝ‬ئَ پلیل ّ‬ ‫فًْجبهی ها ثْعْك آّهك ّ ُیچگبٍ هغبىاد ًْ​ْك ّ ثَ هکب٭بد ا‪٥‬وبل پلیل فْك ًوٍل؟«‪ .‬آگبُی اى فبًلاى ٍبالهی‪،‬‬ ‫هب ها یبهی هیلُل رب ایي هاى ها ثگْبئین‪.‬‬ ‫فبًلاى اهیل ٍباله‪ ،‬اى هٲزله رویي ّ صوّروٌل رویي هبلکیي هٌ‪ٞ‬ٲَ آثبكٍ ّ اثوٱْ ثْكٍ ّ هقْٖٕب«هؾول ه‪ٙ‬ب فبى‬ ‫اهیل ٍباله» رٌِب پَو «ٍباله ً‪٢‬بم»‪ ّ ،‬كاهبك ؽبط ّیـ اؽول‪ ،‬اهبم عو‪ َ٦‬آثبكٍ‪ ،‬اى ا‪٥‬زجبه ّیژٍ ای ثوفْهكاه ّ كه‬ ‫چٌل كّهٍ ثَ ًوبیٌلگی هغلٌ ّْهای هلی ًیي اًزقبة ّل‪ .‬اّ ُویَْ ثَ فْك هی ثبلیل کَ هْکت اؽول ّبٍ‬ ‫ٱبعبه ُوواٍ ٍوكاه ٍپَ ّ هلزيهیي هکبة آًِب‪ ،‬كه آثبكٍ ‪ًِ،‬به ها كه هٌيل پله ّی‪ٍ« ،‬باله ً‪٢‬بم» ٕو‪ ٫‬کوكٍ اًل ّ‬ ‫كه ٍبل ‪ً ۱۳۱۶‬یي ه‪ٙ‬ب ّبٍ ثب ّلی‪ِ٦‬ل ّ كه ثبه ٍْم كه ثِبه ٍبل ‪ ،۱۳۲۳‬هؾول ه‪ٙ‬ب ّبٍ ّ ُوَوُ ٭ْىیَ ّ‬ ‫ُوواُبى كه آثبكٍ‪ ،‬رْٱ‪ ٬‬کوكٍ ّ ا٭زقبه پنیوایی ها ثَ اّ كاكٍ اًل ّ ثبالفوٍ ایي ل‪٦‬بثچی ثبّی اثوٱْئی ثَ كهیب٭ذ‬ ‫هلال ربط اى هؾول ه‪ٙ‬ب ّبٍ ًبئل هیگوكك‪.‬‬ ‫ایي آگبُی ُب پبٍقی اٍذ هّ​ّي ثو پوٍْی کَ ّٖذ ٍبل اى آى گنّزَ اٍذ ّ هّ​ٌّبیی ًبچیيیَذ ثو‬ ‫ربهیکی اٍزجلاك كیٌی ّ ٍیبٍی كه ایواى؛ ّ آّکبه هی گوكك کَ چوا چٌیي ّقٔ هٲزلهی رب ایي ؽل كه ‪٥‬يل ّ‬ ‫اٍذ فْاُو ایْبى‪،‬‬ ‫‪.‬‬ ‫ًٖت هإٍبی اكاهاد ّ هبهْهیي كّلذ كه اثوٱْ‪ّ ،‬یواى ّ یيك هلافلَ ّ ا‪٥‬وبل ًٮْم هی کوكٍ‬ ‫«هوین ٍبالهی»‪ُ ،‬وَو پَو ‪٥‬وْیِ «هؾول ؽَي فبى ٍبالهی» اٍذ کَ عْاى هوگ هی ّْك‪ّ ،‬‬ ‫اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ‪٥‬بّٰ عٌبیذ کبه‪ ،‬یکی كیگو اى پَو ‪٥‬وُْبی ایي فبًن ًبى پوّكٍ ثْكٍ اٍذ‪.‬‬ ‫هب اى هاى رٖوین هئیٌ كاكگَزوی کوهبى ؽَیي ٭وّ‪» ّ ٧‬كلیل ّ كالیل كیگو«‪ ّ ،‬چوایی رٲب‪ٙ‬بی اهٍبل پوًّلٍ‬ ‫ّاًین‬ ‫هزِویي ثی گٌبٍ ٱزلِبی اثوٱْ ثَ كاكگَزوی رِواى‪ ،‬ثی فجوین؛ اهب ثب کوی ُّْیبهی ربهیقی ّبیل ثذ‬ ‫»كلیل ّ كالیل« اّ ها ثبى ٍبىی کٌین‪ .‬ثیبئین ّزبة ىكٍ ّ کْربٍ ‪٥‬لل ّ اًگیيٍ كافلی ّ فبهعی ایي ُوَ عٌبیبد ها‬ ‫ثب ُن هوّه ًوبئین‪.‬‬ ‫»جٌگ ؿغص«‬ ‫ثِبئی ؿحیؼی ؿبػهبى یبفحَ صع جبعیز هؼبهغ ایغاى‬ ‫كه ِّویْه ‪ 1320‬اّ‪٪‬بل ً‪٢‬بهی ایواى رٍْ‪ً ٜ‬یوُّبی هزٮٲیي‪ ،‬ارؾبك عوبُیو ّْهّی‪ ،‬اًگلیٌ ّ آهویکب ْٕهد‬ ‫گو٭ذ‪ .‬ثب آ‪٩‬بى ثٲلهد هٍیلى ُیزلو كه کْ​ْه آلوبى ّ ٍپٌ آ‪٩‬بى عٌگ عِبًی كّم‪ ،‬كه ایواى روبیالری ثَ آلوبى‬ ‫ُیزلوی ّ اًلیَْ ُبی ًبٍیًْبلیَزی ا٭وا‪ٝ‬ی كیلٍ هیْل‪ ،‬ثب ّعْكی کَ كّلذ ایواى كه کوبل هّ​ٌّی ّ ّ‪ْٙ‬ػ‬ ‫كّ ثبه ا‪٥‬الم ثی‪ٞ‬و٭ی کوك‪ ،‬اهب ایي کبه ٍجت ًغبد ایواى ّ علْگیوی اى رِبعن هزٮٲیي ثَ ٍوىهیي ایواى ًْل‪.‬‬ ‫ث‪٦‬ل اى ؽولَ اهرِ ُیزلوی ثَ ارؾبك عوبُیو ّْهّی كه ژّئي ٍبل ‪ ،1941‬اٍزبلیي ثَ ثِبًَ هبكٍ ‪ 6‬ٱواهكاك ‪1921‬‬ ‫ایواى ّ ّْهّی کَ ثَ آى کْ​ْه ؽٰ هیلاك كه ْٕهری کَ ف‪ٞ‬وی اى عبًت ایواى رِلیلُ کٌل ّاهك ایواى گوكك‪،‬‬

‫اٍزبلیي هُجو ّْهّی ثب رْا٭ٰ اًگلیٌ ّ آهویکب‪ ،‬اهرِ ٍوؿ ها ُوواٍ ًیوُّبی ً‪٢‬بهی اًگلیٌ ّ آهویکب ثَ ایواى‬ ‫ّاهك کوك‪.‬‬ ‫كه ِّویْه ‪ٍ/1320‬پزبهجو ‪ 1941‬ه‪ٙ‬ب ّبٍ پِلْی هغجْه ّل اى ٍل‪ٌٞ‬ذ ثٌٮ‪ ٤‬پَوُ هؾول ه‪ٙ‬ب پِلْی کٌبهٍ‬ ‫گیوی کٌل ّ ثَ عيیوٍ هْهیٌ كه ّوٯ آ٭ویٲب‪ ،‬یکی اى مٍز‪٦‬وواد اًگلیٌ رج‪٦‬یل ّل‪ .‬كه ّاٱ‪ ٤‬هؾول ه‪ٙ‬ب ّبٍ ثب‬ ‫ه‪ٙ‬بیذ ّ هْا٭ٲذ هزٮٲیي ّ كّه اًلیْی هؾول ‪٥‬لی ٭وّ‪٩‬ی ثَ ٍل‪ٌٞ‬ذ هٍیل‪.‬‬ ‫اّ‪٪‬بل ایواى ّ ؽ‪ْٚ‬ه ًیوُّبی ثیگبًَ‪ ّ ،‬اى ُن پبّیلگی اهرِ‪ ،‬ژاًلاههوی ّ ِّوثبًی ّ ُن چٌیي اّ‪ٙ‬ب‪ ٣‬ثل‬ ‫اٱزٖبكی کَ اّ‪٪‬بلگواى فْك كه ایغبك آى ٍِن اٍبٍی كاّزٌل ّ پویْبًی ًبّی اى كفبلذ ُبی کیٌَ رْىاًَ ّ‬ ‫کوك‬ ‫ٍْكعْیبًَ هزٮٲیي؛ ىهیٌَ ها ثوای ٱلهد گیوی كّثبهٍ هورغ‪٦‬یي ّ ّاثَزگبى ثَ ثیگبًَ آهبكٍ ‪.‬‬ ‫ث‪٦‬الٍّ ٱلهرِبی ثيهگ ثْیژٍ اًگلیٌ ّ آهویکب ثوای رَل‪ ٜ‬ثو هٌبث‪ٝ ٤‬جی‪٦‬ی ثْیژٍ هقبىى ًٮذ ایواى ّ ُوچٌیي‬ ‫فبّههیبًَ ثَ هٱبثذ ثو فبٍزَ ّ ؽْىٍ ًٮْم فْك ها كه ىهیٌَ ُبی ٍیبٍی‪٢ً ،‬بهی ّ اٱزٖبكی كه ایواى گَزوُ‬ ‫هی كاكًل‪.‬‬ ‫ایي ‪ٝ‬جی‪٦‬ی ثْك کَ ٭‪٦‬بلیزِبی اًگلیٌ ّ آهویکب كه ایواى ّ فبّههیبًَ اى كیل ریيثیي اٍزبلیي هُجو ارؾبك عوبُیو‬ ‫ّْهّی پٌِبى ًوی هبًل‪ .‬پٌ ّی ُل٭ِبی اٍزوارژیکی ارؾبك عوبُیو ّْهّی ها كه ایواى رٍْ‪» ٜ‬ؽية رْكٍ‬ ‫ایواى« کَ كه رؤٍیٌ آى ًٲِ هئصوی كاّذ‪ ،‬كًجبل کوك رب ثلکَ ایواى ثَ پبیگبُی ‪٥‬لیَ ارؾبك عوبُیو ّْهّی‬ ‫ًگوكك‪.‬‬ ‫كه ایي ٭‪ٚ‬بی پویْبى‪ ،‬اهب ًَجزب آىاك‪ ،‬اؽياة ّ ٍبىهبى ُب ّ عو‪٦‬یذ ُبی ٭واّاًی ثب ؽوبیذ ّْهّی ّ اًگلیٌ ّ‬ ‫کوی كیورو آهویکب كه ایواى ّکل گو٭ذ ّ هوكم ثَ ث‪ٚ٦‬ی اى آىاكیِبی ٭وكی ّ اعزوب‪٥‬ی ًبئل آهلًل‪ .‬ىًلاًیبى‬ ‫ٍیبٍی آىاك گْزٌل ّ آىاكی ه‪ٞ‬جْ‪٥‬بد‪ ،‬رْکیل ّ ٭‪٦‬بلیذ اؽياة ٍیبٍی ّ ٍبىهبى ُبی هنُجی کَ كه كّهٍ‬ ‫ه‪ٙ‬ب ّبٍ كه ثی‪ْ٪‬لَ ُبی ربهیک فْك ‪ٌْ٩‬كٍ ثْكًل‪ ،‬هّاط كّ ثبهٍ یب٭زٌل‪.‬‬ ‫هالیبى فْك ا‪٥‬زوا‪ ٫‬هی کٌيك کَ ثب ه٭زي ه‪ٙ‬ب ّبٍ ّ آ‪٩‬بى عٌگ ٍوك ثَ ثيًگبٍ كلقْاٍ فْك هٍیلٍ اًل‪:‬‬ ‫آّهكًل آًبى كه روبم ایي‬ ‫‪.‬‬ ‫» ثب ه٭زي ه‪ٙ‬ب فبى‪ ،‬هنُجی ُب ثیِ اى كیگواى فٌْْك گْزَ‪ٝ ،‬جل ّبكی ها ثَ ٕلا كه‬ ‫كّهٍ اى اٍزجلاك هّ​ٌّٮکوی‪ً ،‬ٮٌ ُبیْبى ها كه ٍیٌَ ؽجٌ کوكٍ ثْكًل ّ اکٌْى ثب ه٭زي ه‪ٙ‬ب فبى‪،‬گْیی چْى‬ ‫کجْروی اى ٱٮٌ آىاك گْزَ‪ ،‬ثَ پوّاى كه آهلًل«‪.‬‬ ‫اهب اؽول کَوّی هٌزٲل ثی ثبک ٭وٱَ ّی‪ ّ َ٦‬كٍزگبٍ هّؽبًیذ ٭بٍل ً‪٢‬و كیگوی اثواى هی کوك‪:‬‬ ‫» آًبى کَ هفذ كیگو گوكاًیلٍ ثْكًل‪ ،‬كّ ثبهٍ ثَ ‪٥‬جب ّ ‪٥‬وبهَ ثبى گْزٌل‪ ،‬آًبى کَ ثَ گَّْ ای فيیلٍ ثْكًل‪ ،‬ثیوّى‬ ‫آهلًل‪ ،‬ثبه كیگو ثب ٱبًْى ُب ّ كاًِ ُب ّ ُوَ ًیکی ُب ًجوك آ‪٩‬بى کوكًل‪ .‬ثبه كیگو آفًْل ثچَ ُب کَ چ‪٪‬بلۀ گلایی ّ‬ ‫هٮزقْهی َُزٌل‪ ،‬كه ثیبثبى ُب پلیلاه ّلًل«‬ ‫پٌ اى فبروَ عٌگ عِبًی كّم اٍزبلیي ثَ ثِبًَ ُوبى هبكٍ ‪ 6‬ٱواهكاك ‪ 1921‬اى فوّط اهرِ ٍوؿ اى ایواى اهزٌب‪٣‬‬ ‫کوك‪ ّ .‬ثب پْزیجبىی ؽیلَ گواًَ اى ٭وٱَ كهکواد آمهثبیغبى ّ کوكٍزبى ثَ ًب آهاهی ُبی ّوبل ایواى كاهي ىك‪ .‬اهب‬

‫اًگلیٌ ّ آهویکب کَ رغوثَ ُبی کْ​ْهُبی ثبلکبى ها ثقْثی كه ؽب٭‪ َ٢‬فْك كاّزٌل‪ ،‬هقبلٮذ فْك ها ٍوٍقزبًَ‬ ‫اّلی اٱلام ّ ّاکٌِ ‪٩‬وة ‪٥‬لیَ‬ ‫ى‬ ‫آّکبه ّ ؽزب ثَ رِلیل اروی ثو ‪ٙ‬ل ارؾبك عوبُیو ّْهّی هزٍْل ّلًل‪ .‬ایي‬ ‫ارؾبك عوبُیو ّْهّی كه ربهیـ عٌگ ٍوك ثْوبه هیوّك‪.‬‬ ‫ٍواًغبم ثب فوّط اهرِ ٍوؿ اى ایواى ّ ّکَذ هٮز‪ٚ‬ؾبًَ ٭وٱَ كهکواد آمهثبیغبى ّ کوكٍزبى كه ٍبل‬ ‫کیلْهذ هوى‬ ‫ه‬ ‫‪ ،1946/1325‬آهاهِ ًَجی ًٖیت ایواى ّل‪ .‬اهب كّهاى »عٌگ ٍوك« آ‪٩‬بى ّلٍ ثْك ّ ایواى ثب ‪2700‬‬ ‫هْزوک ثب ارؾبك عوبُیو ّْهّی‪ ،‬یکی اى ُن پیوبًبى ًب فْاٍزَ ّ یکی اى اُوم ُبی هِن عٌگ ٍوك كه‬ ‫فبّههیبًَ‪ ،‬ثلکَ كه عِبى‪٥ ،‬لیَ ارؾبك عوبُیو ّْهّی گوكیل‪.‬‬ ‫ارؾبك عوبُیو ّْهّی ُو چٌل کَ اى عٌگ عِبًی كّم ثب کوک آهویکب ّ اًگلیٌ ‪٦ٙ‬ی‪ّ ،٬‬لی پیوّى ثیوّى آهلٍ‬ ‫ثْك‪ ،‬ثِو هّی اى ً‪٢‬واًٲالثیْى آى كّهاى‪ّْ ،‬هّی ک‪٦‬جَ ٍٍْیبلیَن عِبًی ثْوبه هی ه٭ذ ّ علٍْ ای عبكّیی‬ ‫كاّذ‪.‬‬ ‫ُل‪ ٫‬اى »عٌگ ٍوك« كه ‪٩‬وة‪ُ ،‬وچٌیي كه فبّههیبًَ ّ ثْیژٍ ایواى هٲبثلَ ثب گَزوُ اًلیَْ ُبی اًٲالة‬ ‫کوًْیَزی ‪ -‬هبهکَیَزی ثْك‪ .‬رٲْیذ كیي اٍالم ّ گَزوكى ٌٍي ّ فوا٭بد هنُجی كٍزْهال‪٦‬ول اٍبٍی‬ ‫عٌگ ٍوك ثْوبه هیو٭ذ‪ ّ .‬ایي ُلیَ ای اهىًلٍ ثوای كٍزگبٍ هّؽبًیذ ٭وٱَ ّی‪ َ٦‬ثب هّاث‪ ٜ‬رٌگبرٌگی کَ اى‬ ‫گنّزَ ثب كّلذ اٍز‪٦‬وبهی اًگلیٌ كاّذ‪ ،‬ثْك‪ .‬ثب ایي اهزیبى کَ اکٌْى ثب ّهّك آهویکب ثَ ‪٥‬وَٕ ٍیبٍی ایواى‪،‬‬ ‫ٱلهد ّ رْاًبئیِبی ثیْزوی پیلا هی کوك‪ .‬كٍزگاٍ هّؽبًیذ اى ُویي ىهبى رجلیل ثَ هِوزویي هزؾل ّ ُولٍذ‬ ‫»عٌگ ٍوك« ّ ٱلهرِبی اٍز‪٦‬وبهی عِبى ّل‪ .‬کل كٍزگبٍ هوع‪٦‬یذ ّ هّؽبًیذ ثب ُوکبهی كّلذ ُبی ّاثَزَ‬ ‫كهآهل ّ عبیگبٍ‬ ‫‪.‬‬ ‫ثَ ثیگبًگبى كه فلهذ ٍیبٍذ ُبی ‪ٙ‬ل هلی ّ هقبل‪ ٬‬إْل ٱبًْى اٍبٍی کْ​ْه هْوّ‪َٝ‬‬ ‫ٌٍزی اى كٍذ ه٭زَ فْك ها‪ ،‬کَ ثب پیوّىی اًٲالة هلی هْوّ‪ٝ‬یذ ایواى ّ ٍپٌ ٍیبٍذ ثَیبه ‪٥‬بٱالًَ ّ‬ ‫هٌ‪ٞ‬ٲی ‪٥‬لم كفبلذ هّؽبًیْى كه ؽکْهذ رٍْ‪ ٜ‬ه‪ٙ‬ب ّبٍ‪ ،‬اى كٍذ كاكٍ ثْك‪ ،‬كّثبهٍ ثبى یب٭ذ‪.‬‬ ‫ثوًبهَ ّ ًٲَْ هاٍ ثوكی عٌگ ٍوك كه ایواى اى عبًت هزٮٲیي‪ ،‬ثب هْبّهٍ ّ ُوٮکوی هّؽبًیْى ّ كّلزووكاى ثو‬ ‫ٍَ مؽْه اٍبٍی روٍین ّ ثْوػ ىیو ّوّ‪ ٣‬ثَ ‪٥‬ول کوك‪:‬‬ ‫پیکبه ّ هجبهىٍ ثب ؽية رْكٍ ایواى ّ إْال هجبهىٍ ‪٥‬لیَ ُو ًْ‪ ٣‬اًٲالة ّ رؾْل ّ ر‪٪‬ییو‪ ،‬ثب ىیو ثٌبیی ٍٍْیبلیَزی ّ‬ ‫هبهکَیَزی‪.....‬‬ ‫پیکبه ّ هجبهىٍ ثب ثِبئیبى؛ ىیوا ثِبئیبى ثب ثبّه ثَ ‪ِْ١‬ه ٕبؽت ىهبى ّ ثب پیلایِ ٍیل ثبة(‪ ّ )1844‬اك‪٥‬بی‬ ‫هِلّیذ‪ِْ١ ،‬ه ّ هع‪٦‬ذ هِلی ها هقزْهَ ا‪٥‬الم هیکوكًل ّ ثَ ًٲِ هّؽبًیذ كه ٍیبٍذ‪ ّ ،‬إْال كه ىًلگی‬ ‫هوكم ثکلی ّ اى ثٌیبى ثبّه ًلاّزٌل ّ ًلاهًل‪ .‬اًلیَْ ُبی ه‪ٌْ٦‬ی ّ ٍیَزن اكاهی ایي كیي ًْ پب‪ ،‬ثکلی هياؽن ّ‬ ‫هقبل‪ ٬‬اٍالم ٌٍزی ّ ‪ٝ‬جی‪٦‬زب كٍزگبٍ هوع‪٦‬یذ ّ كفبلذ هّؽبًیذ كه ٍیبٍذ‪ ،‬هزؾل عٌگ ٍوك ثْك‪ .‬ایي ها‬ ‫هوع‪٦‬یذ ّ هّؽبًیذ ّی‪ َ٦‬ثقْثی هی كاًَذ ّ هی كاًل ّ ایي ؽٲیٲذ كه اٌٍبك ثلٍذ آهلٍ پٌ اى اًٲالة‬ ‫اٍالهی‪ ،‬ثقْثی اً‪٦‬کبً یب٭زَ اٍذ‪.....‬‬ ‫‪ٝ‬و٭لاهاًِ اىكیَْ ُبی‬ ‫‪.‬‬ ‫پیکبه ّ هجبهىٍ ثب کَوّی ّ اًلیَْ ُبی ‪ٙ‬ل ّی‪٦‬یی ّ ثگًَْ ای ‪ٙ‬ل اٍالهی ّی ّ‬ ‫کَوّی ثٌیبى ٭کوی هزؾل یي عٌگ ٍوك‪ ،‬ی‪ٌ٦‬ی هّؽبًیذ ّ كّلزووكاى اٍالم ىكٍ ها ًْبًَ هی گو٭ذ ّ چبهٍ ای‬ ‫عي كه ًبثْكی فْك کَوّی ّ اًلیَْ ُبی اّ ًجْك‪ .‬ثِویي فب‪ٝ‬و ُن اى روّه اّ ثٍْیلَ ٭لائیبى اٍالم اى عبًت‬

‫كّلذ ّ ُن چٌیي هّؽبًیذ ثب ٍوّه ّ ّ‪ ٬٦‬٭واّاى اٍزٲجبل ّل‪ .‬پیبم کَوّی ّ كاهٌَ ‪ٝ‬و٭لاهی اى اّ هٌؾٖو ثَ‬ ‫ایواى ثْك‪ .‬اهب كیبًذ ثِبئی كه ٍواٍو عِبى ‪ٝ‬و٭لاهاًی پیلا کوكٍ ثْك ّ اى هوىُبی ایواى گنّزَ ّ ُوگی آًبى كه‬ ‫كٍزوً هالیبى ًجْكًل‪ .‬ث‪٦‬الٍّ ‪٩‬یو ایواًیبى ُن ایي كیي ایواًی ها هی ٌّبفزٌل ّ ثَ آى ایوبى پیلا کوكٍ ثْكًل‪.‬‬ ‫پٌ اى هوگ آیذ اهلل آٱب ٍیل اثْالؾَي إٮِبًی ّ هوگ ىّك ٌُگبم عبًْیٌِ آیذ اهلل ؽبط آٱب ؽَیي ٱوی‪،‬‬ ‫كه ًغ‪ ،٬‬هوع‪٦‬یذ ّی‪ َ٦‬كّ ثبهٍ ثَ ایواى هٌزٲل ّل ّ آیذ اهلل ؽبط آٱب ؽَیي ثوّعوكی هوع‪٦‬یذ ّاكاهٍ ؽْىٍ‬ ‫ًْثٌیبك ٱن ها ث‪ِ٦‬لٍ گو٭ذ‪ّ .‬ی ‪ٍ 9‬بل ًيك آفًْل هال کب‪١‬ن فواٍبًی رلون ّ ّبگوكی کوك ّ ثَ ىیو ّ ثن ُبی‬ ‫اٍالم ٍیبٍی آٌّب ّل‪ ....‬آفًْل هال کب‪١‬ن فواٍبًی هّاث‪ ٜ‬ثَیبه رٌگبرٌگ ّ ًیکْئی ثب كّلذ اٍز‪٦‬وبهی‬ ‫اًگلیٌ كاّذ‪ .‬فب‪ٝ‬واد ّ اٌٍبك هٌزْو ّلٍ پٌ اى اًٲالة ثَ هّ​ٌّی گْاُی هیلٌُل کَ آیذ اهلل ثوّعوكی ّ‬ ‫كٍزگبٍ هّؽبًیذ ّی‪ َ٦‬چگًَْ هيّهاًَ كه پی اٍزؾکبم ٱلهد اهرغب‪٥‬ی ّ ّاپٌ هبًلٍ فْك ثْكًل ّ كه ُوَ اهْه‬ ‫اًل‬ ‫کْ​ْه هْوّ‪ َٝ‬كفبلذ ُبی ‪٩‬یو ٱبًًْی ّ ‪ٙ‬لیذ ّ كّوٌی ثب ٱبًْى اٍبٍی هْوّ‪ َٝ‬ایواى کوكٍ ‪.‬‬ ‫كه ىیو ‪٥‬جبی ُویي هوع‪٦‬یذ ّ هّؽبًیذ‪ٍ ،‬بىهبى روّهیَزی »عو‪٦‬یذ ٭لائیبى اٍالم« ثب هُجوی یک ‪ٝ‬لجَ عْاى‬ ‫ّ ثی ثِوٍ اى كاًِ اٍالهی‪ ،‬اهب كه ٍوؽل عٌْى‪ ،‬هنُجی‪ ،‬رؤٍیٌ ّ آ‪٩‬بى ثکبه کوك‪.‬‬ ‫رؤٍیٌ ٍبىهبى روّهیَزی »عو‪٦‬یذ ٭لائیبى اٍالم« ثَ هُجوی ٍیل هغزجی هیو لْؽی ه‪٦‬وّ‪ ٫‬ثَ ًْاة ٕٮْی‬ ‫ّ ر‪٦‬لاكی كیگو اى ٍبىهبى ُبی هیي ّ كهّذ هنُجی ٍجت ّل‪ ،‬ثیِ اى یک كَُ فًْویيی ّ ًب آهاهی هَزوو ثَ‬ ‫ّٱْ‪ ٣‬ثپیًْلك‪ً ّ ،‬زیغزب ثی پوكٍ ّ ‪٥‬لٌی إْل اٍبٍی کْ​ْه هْوّ‪ً َٝ‬ب كیلٍ گو٭زَ ّْك ّ كّلذ ُبی‬ ‫٭وٍْكٍ ّ ّاثَزَ‪ ،‬ثی ا‪٥‬زٌبء ثَ ٍواًغبم ٭بع‪ َ٦‬ثبه آى ثوای هوكم ایواى‪ ،‬یکی پٌ اى كیگوی آهلًل ّ ه٭زٌل‪.....‬‬ ‫كه رِواى ّ ِّوٍزبًِب یْهُ ثَ ك٭برو ّ هواکي ؽية رْكٍ ایواى‪ ،‬ثِبئیبى ّ اؽول کَوّی ثْٖهد گَزوكٍ ای آ‪٩‬بى‬ ‫گوكیل‪.‬‬ ‫اؽول کَوّی هٌزٲل ثی ثبک ّ ٍوٍقذ ٭وٱَ ّی‪ ّ َ٦‬هٌْی اّ ؽلاك پْه‪ ،‬كه هّى هّ​ّي‪ ،‬كه هٲبثل چْوبى‬ ‫ًبکی‬ ‫هؤهْهیي ِّوثبًی ّ ًیوُّبی اًز‪٢‬بهی كه کبؿ كاكگَزوی ایواى‪ ،‬پبیزقذ کْ​ْه هْوّ‪ َٝ‬ایواى‪ ،‬ثْٖهد ُْل‬ ‫ٍّیلَ روّهیَزِبی ٭لائیبى اٍالم روّه ّلًل‪ .‬اّلیي آكهکْی ثَ ثِبًَ هنُجی كه كّهاى »عٌگ ٍوك« كه کبؿ‬ ‫كاك گَزوی ایواى‪ ،‬اف‪ٞ‬به ّا‪ٙ‬ؾی ثْك ثَ ّبٍ ّ كّلذ ٱْام الَل‪ ٌَٞ‬کَ فْك ها ًگِجبًبى ٱبًْى اٍبٍی ایواى‬ ‫هیلاًَزٌل‪ .‬اهب ایي اف‪ٞ‬به ف‪ٞ‬یو اى عبًت ُوَ هَئْلیي کْ​ْه ًب ٌّیلٍ هبًل ّ ٍیل ؽَیي اهبهی‪ ،‬ٱبرل‬ ‫کَوّی ّ هٌْی ّی اى ىًلاى ثب ٍو كاكى ‪٥‬وثلٍ »اهلل اکجو« آىاك ّل ّ ٍجت ثی پوّائی ّ رْ​ْیٰ ‪٥‬بهلیي ّ‬ ‫هؾوکیي ایي روّه فًْیي گوكیل‪ .‬هوع‪٦‬یذ ّ كٍزگبٍ هّؽبًیذ ٭وٱَ ّی‪ ّ َ٦‬ىهبهلاهاى ٍیبٍی ایواى‪ ،‬اى ایي پٌ‬ ‫ّویک ُوَ فًْویيیِب ّ ًب ثَبهبًیِبی ٍیبٍی‪ ،‬اعزوب‪٥‬ی ّ اٱزٖبكی کْ​ْه گوكیلًل‪.‬‬ ‫٭‪٦‬بلیذ عو‪٦‬یذ ٭لائیبى اٍالم ثَ ٍجت ثب٭ذ هنُجی – فوا٭ی عبه‪ َ٦‬ایواى ّ پْزیجبًی هبكی ّ ه‪ٌْ٦‬ی‬ ‫کوك ثو‬ ‫هّؽبًیذ ّ ٍیبٍذ کْرَ ثیٌبًَ ّ اثلِبًَ كّلذ ُبی ث‪٦‬ل اى عٌگ عِبًی كّم‪٦ٍّ ،‬ذ ثی ٍبثٲَ ای پیلا ‪.‬‬ ‫آهلى اًغوي ُب ّ رْکلِبی هنُجی – ٍیبٍی كه پبیزقذ ّ ِّوُبی ایواى ُیچ ؽل ّ هوىی ًوی ٌّبفذ‪.‬‬ ‫رْکیل «اًغوي رجلی‪٪‬بد اٍالهی« كه ٍبل ‪ٍّ 1321‬یلَ ‪ٞ٥‬بءاهلل ِّبة پْه ثب کوک ّىاهد ٭وٌُگ ٍّ‪٦‬زی‬ ‫ُوَ عبًجَ یب٭ذ‪ .‬رْکیل »ارؾبكیَ هَلویي« رٍْ‪ ٜ‬ؽبط هِلی ٍواط اًٖبهی ّ »عبه‪ َ٦‬ر‪٦‬لیوبد اٍالهی«‬ ‫ٍّیلَ ‪٥‬جبً‪٥‬لی اٍالهی کَ كه ٍواٍو ایواى ّ‪٦‬جبری ایغبك کوكٍ ثْك ًوًَْ ُبی ثبهىی اى رالُ ُوَ عبًجَ‬ ‫هالیبى ثوای ّوکذ كه »عٌگ ٍوك« ّ ّواکذ كه هؾلّكٍ ٱلهد كّلذ ثْوبه هی ه٭ذ‪ .‬آیذ اهلل ٍیل ؽَي‬

‫كٍ ثْك كّثبهٍ ىًلٍ‬ ‫چِبهٍْٱی ثبه كیگو »ُیئذ ‪٥‬لویَ إٮِبى« ها کَ ٍبلِبی ‪ْٝ‬الًی اى یبك ه٭زَ ّ اى ُن پبّی‬ ‫کوك‪.‬‬ ‫كه ّیواى هؾل رْلل عٌجِ ثبثیَ »ؽية ثواكهاى« یب ؽية ًْه ٍّیلَ یکی اى كّوٌبى ٱَن فْهكٍ ثِبئیذ‪،‬‬ ‫اًلیَْ ُبی کَوّی ّ ؽية رْكٍ ایواى‪ ،‬رٍْ‪ ٜ‬آیذ اهلل آٱب ٍیل ًْهاللیي ّیواىی ّ ُولٍزی آیذ اهلل‬ ‫ثِبءاللیي هؾالری پبیَ گناهی ّل‪ ،‬آیذ اهلل ٍیل ًْهاللیي ّیواىی رب آًغبیی پیِ ه٭ذ کَ كه ىهبًی کَ ّبٍ كه‬ ‫ّیواى ّ كه ّبٍ چوا‪ ٧‬هْ‪ْ٪‬ل ثَ ىیبهد ثْك‪ ،‬٭زْی ثَ رقویت فبًَ ٍیل ثبة‪ ،‬کَ ثوای ثبثیبى ّ ثْیژٍ ثِبئیبى‬ ‫ّل ایي‬ ‫هکبًی هٲلً ّ ربهیقی ثْك‪ ،‬كاك ّ فْك ًیي علْی ٍبفزوبى هّی ٌٕللی ًَْذ ّ هْ‪ْ٪‬ل ثَ روبّب ‪.‬‬ ‫ٱ‪ٚ‬یَ ٍجت ثلْا ّ ًب آهاهی كه ِّو ّیواى گوكیل ّ چْى ثین آى هی ه٭ذ کَ ثَ کْزبه ثِبئیبى ثی اًغبهل‪،‬‬ ‫ثبالفوٍ ثب ا‪٥‬الم ؽکْهذ ً‪٢‬بهی كّثبهٍ آهاهِ كه ِّو ثوٱواه گوكیل‬ ‫ثبالفوٍ هالیبى ثب رو٭ٌلی علیل اٱلام ثَ رْکیل »ًِ‪ٚ‬ذ فلا پوٍزبى ٍٍْیبلیَذ« کَ الزٲب‪ٝ‬ی اى آهاء ّ‬ ‫اًلیَْ ُبی اٍالمی ّ ٍٍْیبلیَزی ثْك کوكًل ‪ .‬ایٌِب ًوًَْ ُبی ًبچیيی اٍذ اى ‪ْٝ‬هبهی ‪ْٝ‬یل اى رؤٍیٌ‬ ‫ایواى‬ ‫‪.‬‬ ‫کبًْى ُبی ا٭وا‪ٝ‬ی اٍالهی ‪٥‬لیَ ؽية رْكٍ ایواى‪ ،‬عبه‪ َ٦‬ثِبئی ّ ُو گًَْ اًلیَْ روٱی ّ رغلك كه‬ ‫ر‪٦‬لاك ٭واّاًی هّىًبهَ ُب‪ ،‬هبٌُبهَ ُب ّ ٭ٖل ًبهَ ُبیی ثب پیْ​ًْل ّ پًَْل اٍالهی كه ُنیي ٍبلِب ثٌیبى‬ ‫گو٭ذ ّ ثب کوک ُبی هبكی ّ ه‪ٌْ٦‬ی كّلذ ّ هّؽبًیذ هٌزْو ّل‪.‬‬ ‫ٱبثل رْعَ آًکَ اٍبٌٍبهَ ُوَ ایي كکبًِبی ث‪٢‬بُو اًغوي ُبی هنُجی ثوای هجبهىٍ ثب»ؽية رْكٍ ایواى« ّ »ثَ‬ ‫ّیژٍ علْگیوی اى ٭‪٦‬بلیذ ثِبئیبى ّ كیگو هٮبٍل« اعزوب‪٥‬ی ثْعْك آهلٍ ثْك‪ ّ .‬ثی پوكٍ اى ٍوکْة ثِبئیبى ّ ؽزب‬ ‫کْزبه آًبى كه ایواى ٍقي هی ه٭ذ ّ پی كه پی كه ًّْزَ ُبی فْك ‪٥‬لٌب رجلی‪ ٨‬هی ّل ّ هوكم ‪ْ٥‬ام ها ‪٥‬لیَ‬ ‫آًبى رؾویک کوكٍ ّ كّلذ هوكاى ث‪٢‬بُو هْوّ‪ َٝ‬فْاٍ هَزٲین ّ یب ‪٩‬یو هَزٲین‪ ،‬آّکبها ّ یب پٌِبًی اى ا‪٥‬وبل ّ‬ ‫اًلیَْ ُبی ا٭وا‪ٝ‬ی آًبى پْزیجبًی هی ًوْكًل‪.‬‬ ‫ّگٮذ اًگیي آى کَ ُو گبٍ هّؽبًیذ ثَ ُل٭ِب ّ فبٍزگبٍ ث‪٢‬بُو اٍالهی ّ كه ؽٲیٲذ ‪ٙ‬ل اًَبًی فْك ًوی‬ ‫هٍیل‪ ،‬ثَ هؾول ه‪ٙ‬ب ّبٍ ّ هعبل ٍیبٍی اًزٲبك هی کوكًل کَ آًبى إْل ٱبًْى اٍبٍی کْ​ْه هْوّ‪ َٝ‬ها‬ ‫ه‪٥‬بیذ ًوی کٌ​ٌل‪ .‬كه ؽبلی کَ اکٌْى ‪ٝ‬جٰ اٌٍبك هٌزْو ّلٍ اى عبًت فْك عوِْهی اٍالهی‪ ،‬آًبى ثْكًل کَ‬ ‫ّبٍ ّ كٍزگبٍ اكاهی کْ​ْه ها ىیو ٭ْبه هَزوو فْك ٱواه هیلاكًل ّ ؽزب رْ​ْیٰ ّ رو‪٩‬یت هیکوكًل رب ٱبًْى‬ ‫اٍبٍی کْ​ْه ها ًبكیلٍ ثگیوًل ّ ىیو پب گناهًل‪.‬‬ ‫َّ ُبی ‪٩‬یو‬ ‫ٍیبٍذ «عٌگ ٍوك« ثب رْٕیَ ّ پْزیجبًی اهّپبء ّ آهویکب اى كیي اٍالم كه هٲبثلَ ثب ُو گًَْ اًلی‬ ‫اٍالهی‪ٍ ،‬جت ّل كه ٍواٍو کْ​ْهُبی اٍالهی ثْیژٍ ایواى‪ ،‬اٱلیذ ُبی كیٌی ّ ٱْهی ّ اؽياة چپ ّ هلی‬ ‫هْهك ر‪٦‬وٗ ّ رغبّى هَزوو كکبًلاهاى كیي ّ ٍیبٍذ ثبىاى ‪ْ٥‬ام ٭ویت ٱواه گیوًل‪ .‬ایي كّهاى ٍیبٍ ٭وٕذ‬ ‫هٌبٍجی ثوای هّؽبًیْى ٭وٱَ ّی‪ َ٦‬ثْك رب اًلیَْ ُبی ّاپَگوای فْك ها رئْهیيٍ کٌ​ٌل ّ ثوای اٍزؾکبم عبیگبٍ‬ ‫فْك ٍْك ثوًل‪.‬‬ ‫عوِْهی اٍالهی ثبىربة ٍیبٍذ »عٌگ ٍوك« ّ ُوکبهیِبی ًبثقوكاًَ ّ فبلی اى ُو ًْ‪ ٣‬كّه اًلیْی‬ ‫ٍیبٍی كٍزگبٍ كّلذ‪ ،‬هّ​ٌّٮکواى ّ ٍیبٍیْى ایواى اٍذ‪.‬‬

‫رٌِب یک ًوًَْ اى ًبثقوكیِبی آى ىهبى آى کَ ٍیل ؽَیي اهبهی ٱبرل کٌهّی کَ ثب ٍالم ّ ٕلْاد كه اصو ٭ْبه‬ ‫هّؽبًیذ ثلّى هغبىاد آىاك ّلٍ ثْك كه ربهیـ ‪ ، 1949/13.8.1328‬اٱلام ثَ روّه ُژیو ّىیو كهثبه کوك‪ .‬آیبد ‪٢٥‬بم‬ ‫کبّبًی‪ ،‬ثِجِبًی ّكیگواى كه هیبى ‪ْ٥‬ام چٌیي ّبی‪ ٤‬هی کوكًل کَ ُژیو ثِبئی اٍذ‪ .‬یک هبٍ ث‪٦‬ل اى روّه ُژیو‬ ‫كه ‪ ،13.9.1328‬ىهبى ًقَذ ّىیوی هؾول ٍب‪٥‬ل‪ ،‬ٱزلِبی اثوٱْ ّٱزل ٭غی‪ ٤‬كکزو ٍلیوبى ثوعیٌ‪ ،‬پيّک‬ ‫فٌّْبم ّ فیو اًلیِ ارٮبٯ ا٭زبك‪ّ .‬ی پٌ اى ًقَذ ّىیوی چٌل هبَُ ُژیو ثَ ًقَذ ّىیوی هٍیلٍ ثْك ّ كه‬ ‫چٌل هبٍ ٕلاهد ّْم فْك ٍَ ثبه اٍز‪٦‬ٮبء كاك ّ ثبالفوٍ پٌ اى اّ ‪٥‬لی هٌْٖه پیوهوكی ٭وٍْكٍ کَ رْاىهاٍ‬ ‫ه٭زي ًلاّذ ثَ ًقَذ ّىیوی هٍیل‪ّ .‬ی كه ‪ 3‬٭وّهكیي ‪ 1329‬آ‪٩‬بى ثکبه کوك ّ ‪ 5‬ریو ُوبى ٍبل ی‪ٌ٦‬ی پٌ اى‬ ‫ٍَ هبٍ اٍز‪٦‬ٮبء كاك ّ ٍپِجل ؽبط ‪٥‬لی هىم آهاء ًقَذ ّىیو ایواى ّل‪ .‬كه هْهك ّقٖیذ ّ هٌِ ٍپِجل هىم‬ ‫آها كکزو ثبٱو ‪٥‬بٱلی‪ ،‬کْربٍ رویي ّ عبه‪ ٤‬رویي ا‪ِ١‬به ً‪٢‬و ها كاهك ّ هی ًْیَل‪:‬‬ ‫»هىم آها هوكی ثب ُُْ‪ ،‬پوکبه‪ ،‬علی ّ ٱلهد ‪ٝ‬لت ثْك‪ ...‬اّ ثوای پیْجوك اُلا‪ ٫‬فْك هوكی ثی ثبک ّ ثی‬ ‫گنّذ ثْك‪ .‬ثَ ‪ِ٥‬ل ّ پیوبى فْك ا‪٥‬زٌبیی ًلاّذ ّ ُوَ چیي ها ٭لای روبیالد فْیِ هی ٍبفذ‪ .‬اى ُو‬ ‫ارٮبٱی ثَ ًٮ‪ ٤‬فْك اٍزٮبكٍ هی کوك«‪.‬‬ ‫روٱی ّ پیْو٭ذ اّ چَ كه اهرِ ّ یب كه ‪٥‬وَٕ ٍیبٍذ ُویَْ ثب ٍبىِّب ّ كٍیَ​َ ُبی پٌِبًی ُوواٍ ثْك‪.‬‬ ‫كه ىهبى ًقَذ ّىیوی ٕلهاالّوا‪ ّ ٫‬هیبٍذ ٍزبكی ریوَبه اه٭‪ ٤‬كه ‪ٍ 44‬بلگی فبًَ ًْیي ّل‪ .‬پٌ اى‬ ‫ٕلهاالّوا‪ ،٫‬ٱْام الَل‪ ٌَٞ‬كه ثِوي هبٍ ‪ 1324‬ثَ ًقَذ ّىیوی هٍیل‪ .‬هىم آها ٭ْها رٍْ‪ ٜ‬هُجواى ؽية رْكٍ ّ‬ ‫ه‪٢‬ٮو ٭یوّى کَ اى كّوٌبى ّبٍ ثْوبه هی ه٭ذ ّ ثَ آى اّزِبه ّ ثب ارؾبك عوبُیو ّْهّی هّاث‪ً ٜ‬يكیکی‬ ‫كاّذ‪ ،‬ثَ فلهذ اهرِ ثبىگْذ‪ ّ .‬ثبالفوٍ پٌ اى یک هّزَ كٍیَ​َ ّ هکو ّ ؽیلَ ّ ٍواًغبم فیبًذ ثَ ٱْام‬ ‫ّ كیگواى ثَ ًقَذ ّىیوی هٍیل‪.‬‬ ‫كّ ؽبكصَ كه ىهبى ًقَذ ّىیوی اّ ثَیبه ؽبئي اٍ هیذ اٍذ ‪ّ .‬ی كٍ ًٮو اى ٍواى ؽية رْكٍ ها اى ىًلاى ٱٖو‬ ‫ٍّیلَ ا٭َواى هْهك ا‪٥‬زوبك فْك ٭واهی كاك ّ ثَ ایي ٍّیلَ ثَ كلوثبیی اى ٍواى ارؾبك عوبُیو ّْهّی هْ‪ْ٪‬ل‬ ‫ّل ّ اى عبًجی ثب هقبلٮذ ثب هلی ّلى ٌٕ‪٦‬ذ ًٮذ آ‪ ُْ٩‬گوم فْك ها ثوای كّلذ اٍز‪٦‬وبهی اًگلیٌ گْ​ْكٍ‬ ‫ٍبفذ‪.‬‬ ‫ّبهافجبه کْكرب ‪٥‬لیَ ّبٍ ّ ً‪٢‬بم هْوّ‪ َٝ‬ایواى كه آى كّهاى رٌِب ّبی‪ُ َ٦‬بی كّوٌبى ثْك؟ هي ه‪٦‬زٲلم‬ ‫آیب اًذ‬ ‫ثْك‬ ‫کَ اّ كه ٭کو یک کْكربی ً‪٢‬بهی ّ ثبّههٌل ثَ كیکزبرْهی ً‪٢‬بهی كه ایواى ‪.‬‬ ‫هحِویي صع کبر صاصگـحغی ایغاى‬ ‫هؾول ‪٥‬لی ثْمهی ّىیو كاكگَزوی هىم آها‪ ،‬اى اُبلی ‪ٝ‬بلٲبى ّ كه عْاًی آفًْل ثْك ّ هّاث‪ ٜ‬ثَیبه ًيكیکی ثب‬ ‫هوع‪٦‬یذ ّ كٍزگبٍ هّؽبًیذ كاّذ‪ .‬اى ُوَ هِوزو هاث‪ َٞ‬ثَیبه فْثی ثب ٭لائیبى اٍالم كاّذ‪ .‬پٌ اى روّه‬ ‫ُژیو ًْاة ٕٮْی هُجو ٍبىهبى روّهیَزی ٭لائیبى اٍالم ثَ رْٕیَ ‪ٝ‬بلٲبًی ُب كه هٍّزبُبی ٱيّیي ّ ‪ٝ‬بلٲبى‬ ‫پٌِبى ّل ّ كه آًغب ‪٥‬لیَ ثِبئیبى پٌِبًی ٍقٌواًی ّ هٍّزبئیبى ها ثَ کْزبه ّ آىاه ثِبئیبى آى ًْاؽی رو‪٩‬یت ّ‬ ‫رْ​ْیٰ هیکوك‪ّ .‬گٮذ اًگیي آًکَ كه ىهبى ٍپِجل هىم آها ثِبئیبى كه ٍواٍو ایواى هْهك آىاه ٱواه گو٭زٌل ّ ثَیبهی‬ ‫اى کبههٌلاى ثِبئی ثْیژٍ كه ّىاهد ٭وٌُگ ثلٍزْه ّوٌ اللیي عيایوی ّىیو ٭وٌُگ اى کبه ثیکبه ّلًل‪ .‬ایْبى اى‬ ‫ثْكًل ّوٌ‬ ‫‪.‬‬ ‫ًْاكٍ ٍیل ً‪٦‬وذ اهلل عيایوی آفًْل هِْْه كهثبه ّبٍ ٍل‪ٞ‬بى ؽَیي ٕٮْی ّ پله ثو پله هّؽبًی‬ ‫ثْك‬ ‫اللیي عيایوی ّىیو ٭وٌُگ ٍبلِبی ‪ْٝ‬الًی كه کَْد هّؽبًیذ ّ ثِویي ٍجت ٍبلِب اهیوالؾبط ‪.‬‬

‫كه ایٌغب هی ثبیل ایي ًکزَ ؽبئي اُویذ ها هزنکو گوكم کَ روبهی ّىهاء ّ هعبل ٍیبٍی‪ ،‬٭وٌُگی ّ ثْیژٍ ٱ‪ٚ‬بئی‬ ‫کْ​ْه اى ىهبى ه‪ٙ‬ب ّبٍ رب ٍبلِبی پبیبًی كّهاى هؾول ه‪ٙ‬ب ّبٍ‪ ،‬رٲویجب ثلّى اٍزضٌبء ُوگی یب ٱجال كه کَْد‬ ‫هّؽبًیذ ثْكًل ّ یب آفًْلىاكٍ ّ یب اى ٭ئْكالِب ّ اى ُياه ٭بهیل ایل ٱبعبهیَ‪ .‬ثِبئی ٍزیيی ّ ٍزیي ثب اًلیٍِ ُبی‬ ‫پیْوّ ّ هزوٱی كه ایي ٭وهبًجواى كیْاًی هیَْ ای كیویٌَ ّ ًِبًی كاّذ‪.‬‬ ‫كه ىهبى ًقَذ ّىیوی هىم آها یْهُ ثی ٍبثٲَ ای ثَ عبه‪ َ٦‬ثِبئیبى ایواى ّوّ‪ّ ٣‬لٍ ّ ثِبئی ٍزیيی كه‬ ‫ٍواٍو ایواى گَزوُ چْن گیوی ًوْكٍ ثْك‪ .‬ایي هَئلَ آهاهِ ایي اٱلیذ كیٌی ها هثْكٍ ثْك‪ .‬چبهٍ ای ًجْك ّ‬ ‫‪ٝ‬جٰ ٌٍذ ُویْگی ثِبئیبى اى ایي رج‪٦‬ی‪ٚ‬بد ّ ثی ‪٥‬لالزی ُب ثَ هٲبهبد هَئْل ثوای كٍزیبثی ثَ ؽٲْٯ‬ ‫ٱبًًْی فْك هزٍْل ّلًل‪.‬‬ ‫هؾٮل هلی ثِبئیبى ایواى ثب اهٍبل ّکْائیَ ُبی هز‪٦‬لكی ثَ ٍپِجل ؽبط ‪٥‬لی هىم آها ًقَذ ّىیو‪ ،‬رٲب‪ٙ‬بی‬ ‫یبى اًغبم هی گو٭ذ کوك‪ .‬اهب ؽبط ‪٥‬لی هىم آها كه پی ًٲَْ ‪٥‬ولی‬ ‫هٍیلگی ثَ ٭غبی‪٦‬ی ها کَ كه ایواى ‪٥‬لیَ ثِبئ‬ ‫ٍبفزي کْكرب ثْك ّ ُیچ اُویزی ثَ ّکْائیَ ُبی ثِبئیبى ًوی كاك‪ّ .‬گٮذ اًگیي آًکَ ثوفی اى ّىهای اّ ها‬ ‫هنُجیْى هزِن ثَ ‪٥‬ٲبیل ثِبئی هی کوكًل‪ .‬٭لائیبى اٍالم كه ا‪٥‬الهیَ ُبی فْك ‪٥‬لیَ هىم آها‪ُ ،‬ویَْ ثلًجبل ًبم‬ ‫‪٥‬لی اکجو هِزلی ه‪٦‬بّى ًقَذ ّىیو‪ ،‬هزوعن هِْْه کزبة هّػ الٲْاًیي هٌزَکیْ »ٍگ ثِبئی« هی ًّْزٌل‪.‬‬ ‫رٖوین هئیٌ كاكگَزوی کوهبى ثوای اهٍبل پوًّلٍ ىًلاًیبى ثِبئی ها كه ثبال ثبىگْ کوكم ّ اکٌْى ىهبى آى هٍیلٍ‬ ‫اٍذ »كلیل ّ كالیل« ایْبى ها ثوای ایي اٱلام پیگیوی ًوبئین‪:‬‬ ‫ًپِجل هىم آها آًچٌبى کَ اى ثبٱو ‪٥‬بٱلی ًٲل کوكم »اى ُو ارٮبٱی ثَ ًٮ‪ ٤‬فْك اٍزٮبكٍ هی کوك« ّ كه ٭کو آى ثْك‬ ‫اى هزِویي ثِبئی ّ ىًلاًی كه یيك ًیي ثَْك فْك ثِوٍ گیوك‪ .‬ثلیي عِذ هىم آها ًقَذ ّىیو كه یک روبً رلٮٌی‬ ‫ثَ «هؾول ‪٥‬لی ثْمهی» ّىیو كاكگَزوی‪ ،‬رْٕیَ هیکٌل‪٦ٍ« :‬ی کٌیل کَ هزِویي كه هاٍ یيك ثَ رِواى کْزَ‬ ‫ًّْل رب ُوگی اى گو٭زبهی ّ ٍو ّ ٕلای ایي پوًّلٍ ّ هؾبکوبد آى آٍْكٍ ّْین»‪.‬‬ ‫ثِبئیبى فجو ّلًل کَ هىم آها كه ٭کو ٍْء اٍزٮبكٍ اى ىًلاًیبى ثِبئی كه یيك اٍذ‪ .‬كه ٍْهیي ّکْائیَ ‪ْٝ‬الًی‪،‬‬ ‫هؾٮل ثِبئیبى ایواى پٌ اى گياهُ هٖبئت ثی ُهبهی کَ ثِبئیبى كه ٍواٍو کْ​ْه ثَ آى هجزال ثْكًل‪ ،‬ثَ ٱ‪ٚ‬یَ‬ ‫ًْیَل‬ ‫‪:‬‬ ‫اًزٲبل ثِبئیبى ىًلاًی یيك ثَ رِواى ّ ًگواًی آًبى اى ایي كٍزْه ثَ ٍپِجل ؽبط ‪٥‬لی هىم آها هی‬ ‫» هْ‪ ٣ْٙ‬كیگو کَ آًِن ثَیبه هِن ّ ٱبثل رْعَ آى هٲبم ه٭ی‪ ٤‬ثْكٍ ّ َُذ ایي اٍذ کَ ثوْعت هٲوهاد ٱبًًْی‬ ‫ثبیل هؾبکوَ ایي ه‪٢‬لْهبى ثیگٌبٍ [هزِویي ٱزلِبی اثوٱْ]‪.‬كه کوهبى اًغبم پنیوك ّ هّی ُویي إل ىًلاًیبى ها ثَ‬ ‫آى ِّو اًزٲبل كاكٍ ّ ّکیل آًبى ًیي ثَ آى هؾل ه٭زَ اٍذ‪ ،‬هؼلْم ًیـث ثَ چَ جِث ًبگِبى عأی هغاجغ‬ ‫لٌبئی ثغ گلحَ ّ پغًّضٍ ثَ جِغاى ادبلَ گلحَ اؿث‪ .‬ثب آًکَ ثغ اّلیبی اهْع ّاًخ ّ ػیبى اؿث کَ‬ ‫صع جِغاى ًفْؽ هغغى ّ هحؼوت ثَ جذغیک هذغکیي ّ هحٌفظیي یؼٌی ُوبى اكشبهی [اػٌبء‬ ‫فضائیبى اؿالم] کَ صع هذبکوَ لبجلیي صکحغ ثغجیؾ آى ُیبُْ ّ غْغب عا ثپب کغصٍ اًض هف آعائی ُب‬ ‫سْاٌُض ًوْص ّ چَ ثـبطی سْاٌُض گـحغاًیض‪.‬‬ ‫جوبم ایي لغائي ّ اهبعات یؼٌی هغف ًظغ اػ ػضم جؼمیت ػبهلیي دمیمی لحل ػى اثغلْئی‪ ّ ،‬صع‬ ‫ػْى صؿحگیغی جوؼی ثیگٌبٍ کَ عّدلبى ُن اػ ایي ّالؼَ سجغی ًضاكحَ ّ ثغصى آًبى اثحضا ثَ‬ ‫کغهبى ّ ادبلَ پغًّضٍ ثؼضا ثَ جِغاى ّ صعج همبالت ّ اػالًبت جذغیک آهیؼ ّ سالف ّالغ صع ثـیبعی اػ‬

‫جغائض هغکؼی ّ هذلی ّ اًحلبع اػالهیَ ُب ثغ ًض جبهؼَ ثِبئی ّ ثیبًبت هفـضت اًگیؼ گغُّی اػ‬ ‫ّاػظیي ّ طاکغیي ثغ عأؽ هٌبثغ ّ ؿکْت اّلیبی هذحغم اهْع اًحظبهی ّ هْافمث هغاجغ ػبلیَ‬ ‫لٌبئی ثب الضاهبت صاصگـحغی یؼص ّ کغهبى؛ ایي هذفل عا هحمي هی ؿبػص کَ ثطْع دحن ّ لطغ صع‬ ‫ایي لٌیَ صؿبئؾ ّ جْطئَ ُبی صاهٌَ صاعی طجك ًملَ ُبی صلیك ثغ ًض ثِبئیبى ثیگٌبٍ ایغاى صع‬ ‫هیبى اؿث ّ ًفْؽ طیٌفغ هبیلٌض کَ ًْایبی ؿیئَ سْیق عا جذث ایي ػٌبّیي ػولی ؿبػًض‪ ...‬چْى‬ ‫ایي هذفل ُوْاعٍ آعػّهٌض ثْصٍ ّ ُـث کَ صع صّعٍ ػهبهضاعی آى كشن هذحغم[دبج ػلی عػم‬ ‫آعا] چٌیي ّلبیغ ًب ؿحْصٍ اجفبق ًیفحض ثَ کوبل هویویث دمبیك هـلوَ عا ثَ ػغى عؿبًیضٍ‪،‬‬ ‫اهیضّاع اؿث ثغای عفغ ایي جٌییمبت اّاهغ هغیذَ ّ صؿحْعات اکیضٍ هبصع فغهبیٌض«‪.‬‬ ‫ٍپِجل ؽبط ‪٥‬لی هىم آها ثبى ُن رْعِی ثَ ّکْائیَ عبه‪ َ٦‬ثِبئی ًکوك ّ ثلًجبال ‪٥‬ولی ٍبفزي ًٲَْ ّْم‬ ‫فْك ثْك‪ .‬ثَ ُو ؽبل ثلٍزْه هىم آها ّ ّىیو كاكگَزویِ‪ ،‬هزِویي ثب روً ّ ّؽْذ ثب ارْثًْ ثَ رِواى ا‪٥‬يام‬ ‫ّلًل‪ .‬كه ٍواٍو هاٍ ٱْیب ّبی‪ ّ ٤‬ثو ٍو ىثبًِب ا٭زبكٍ ثْك کَ ٱواه اٍذ كه هَیو هاٍ ارْثًْ هزِویي ثِبئی ثَ‬ ‫رِواى‪ ،‬هْهك ؽولَ ٱواه گیوًل‪ .‬گبُی ُن ٌّیلٍ هیْل کَ هىم آها هبیل اٍذ اى ایي عویبى ٍْءاٍزٮبكٍ کوكٍ ّ‬ ‫ثَ ثِبًَ علْگیوی اى ؽولَ ثَ ثِبئیبى ّ ٍوکْة آّْة كه ِّوُبی هقزل‪ ،٬‬ؽکْهذ ً‪٢‬بهی ا‪٥‬الم ّ ٍپٌ‬ ‫کْكرب کٌل‪.‬‬ ‫ثِبئیبى ثَ رلثیو كیگوی هزٍْل هی ًّْل ّ كکزو ؽجیت هئیل کَ اى كٍّزبى هىم آهاثْك ثَ ًيك ًقَذ ّىیو هی‬ ‫٭وٍزٌل‪ .‬هىم آها كه كّهاى فلهذ ً‪٢‬بهی كه کوهبًْبٍ ثَ ثیوبهی ٍقزی كچبه ّلٍ ثْك‪ .‬رٌِب ‪ٝ‬جیت ‪٥‬بلن ّ هبُو‬ ‫ِّو كکزو ؽجیت هئیل ثِبئی کَ رؾٖیل کوكٍ فبهط ثْك ها ثوای كههبى اّ هی ثوًل‪ .‬كکزو هئیل ثب کِّْ ىیبك‬ ‫هْ٭ٰ ثلههبى هىم آها هی ّْك ّ ایي ٍجت كٍّزی ثیي آى كّ هی ّْك ثَ ‪ْٝ‬هی کَ هىم آها ثَ كکزو هئیل پله‬ ‫ف‪ٞ‬بة هی کوك ّ كکزو هئیل ُن اّ ها ٭وىًل هی ًبهیل‪ .‬كکزو ؽجیت هئیل پٌ اى ِّویْه ‪ 1320‬اى کوهبًْبٍ‬ ‫هَُپبه رِواى هی گوكك ّ كه رِواى هٲین ّ كّ ثبهٍ ثَ ‪ٝ‬جبثذ هْ‪ْ٪‬ل هی ّْك ّ یکی اى ثیوبهاى ّی ٌُْى هىم‬ ‫آها َُذ‪ .‬ثِو هّی هؾٮل هلی ثِبئیبى ایواى اّ ها کَ ُوچٌیي یکی اى ا‪ٚ٥‬بء ایي هؾٮل ثْك ثَْی هىم آها‬ ‫گَیل هی کٌل‪ .‬ؽجیت هئیل ًيك »٭وىًل!« ٍپِجل ّ ًقَذ ّىیو ایواى ؽبط ‪٥‬لی هىم آها هی هّك ّ كاٍزبى‬ ‫ة رٲب‪ٙ‬ب ّ كاكفْاُی »پله« روریت‬ ‫ثیچبهگی ثِبئیبى یيك ها اى آ‪٩‬بى رب اًغبم ر‪٦‬وی‪ ٬‬هی کٌل‪ً .‬قَذ ّىیو ًَ رٌِب ٍ‬ ‫اصوی ًوی كُل‪ ،‬ثلکَ ثواًگیؾزَ هیْ​ْك ّ اى ٕلّه كٍزْه هٍیلگی ‪٥‬بكالًَ ثَ ّ‪ ٤ٙ‬هزِویي اهزٌب‪ ٣‬هی ّهىك ّ‬ ‫ثَ یکجبهٍ كه ؽبلیکَ كه چِوٍ اّ ٱلهد عْئی ًوْكاه ّلٍ ثْك‪ ،‬اى كکزو ؽجیت هئیل هی پوٍل‪»:‬پله‪ -‬آیب رْٖه هی‬ ‫ًبئ گوكم؟ كکزو هئیل پبٍـ هی كُل ٭وىًل هي کَ اى ًیبد ثب‪ٌٝ‬ی ّوب آگبٍ ًیَزن؛‬ ‫کٌیل کَ هي ثَ اُلا‪ ٫‬فْك ل‬ ‫اهب پلهاًَ ثَ ّوب ًٖیؾذ هی کٌن ُویَْ فلاًّل ٱبكه هز‪٦‬بل ها ًب‪١‬و ا‪٥‬وبل فْك ثلاًیل ّ ثب ‪٥‬لالذ ه٭زبه کٌیل ّ‬ ‫پبیَ ُبی ؽکْهذ فْك ها هّی فْى ه‪٢‬لْهبى ٱواه ًلُیل«‪ .‬كکزو هئیل ثب ‪٩‬ن ّ ًْهیلی ٭واّاى ك٭زو ًقَذ ّىیو ها‬ ‫روک کوك ّ عویبى هالٱبد فْك ها ثَ ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬هؾٮل هلی ثِبئیبى ایواى هٍبًیل‪ .‬ثِبئیبى كه ُویي ایبم ثلٍزْه‬ ‫رْکیالد فْك كٍذ ثل‪٥‬ب ثلٌل ًوْكًل ّ چبهٍ ای عي ّکیجبیی ّ ثوكثبهی ًلاّزٌل‪ .‬رجلی‪٪‬بد هزْالی اى عبًت‬ ‫هالیبى کَ ثِبئیبى هْهك پْزیجبًی هؾول ه‪ٙ‬ب ّبٍ ّ كّلذ ُبی اّ ٱواه كاّزٌل آًچبى ثی پب ّ ه‪ٚ‬ؾک اٍذ کَ‬ ‫رٌِب هْهك ٱجْل اثلِبى هی رْاًل ٱواه گیوك‪.‬‬ ‫‪ٌٝ‬ي ّ ا٭َْى ربهیـ ّوّ‪ ٣‬هی ّْك ّ هىم آها كه ُویي ىهبى رٍْ‪ ٜ‬فلیل ‪ِٝ‬وبٍجی یکی اى ا‪ٚ٥‬بء ٍبىهبى‬ ‫روّهیَزی ٭لائیبى اٍالم‪ ،‬کَ فْٖهذ ‪٥‬ویٲی ثب ثِبئیبى كاّذ‪ ،‬روّه ّل ّ ارْثًْ ؽبهل هزِویي ثی گٌبٍ‬ ‫ٱزلِبی اثوٱْ‪ ،‬رٲویجب ثلّى ارٮبٯ فبٕی ثَ رِواى ّاهك گوكیل‪ .‬اهب ایي پبیبى هبعوا ًجْك‪ .‬پیواهْى روّه هىم آها رٍْ‪ٜ‬‬

‫٭لائیبى اٍالم افیوا ٭واّاى ًّْزَ ّ هٌزْو کوكٍ اًل‪ .‬ثِو هّی هیلاًین کَ ایي روّه ثب ا‪ٝ‬ال‪ ّ ٣‬اؽزوبال رْا٭ٰ‬ ‫ٱجلی ثوفی اى هعبل عجَِ هلی اًغبم گو٭زَ اٍذ‪.‬‬ ‫كه ٍبل ‪ٌُ 1331‬گبهی کَ ٱلهد عجَِ هلی كه هغلٌ ثَ اّط فْك هٍیلٍ ثْك‪ٝ ،‬وؽی ثَ ٍّیلَ ‪٥‬لٍ ای اى‬ ‫ًوبیٌلگبى عجَِ هلی رِیَ ّ ثَ رْٖیت هغلٌ ّْهای هلی هٍیل‪ ،‬کَ ثوْعت آى ‪ٝ‬وػ‪ ،‬فلیل ‪ِٝ‬وبٍجی اى‬ ‫ىًلاى آىاك گوكیل‪ٝ .‬وػ ثْٖهد هبكٍ ّاؽلٍ ثْوػ ىیو ثْك‪:‬‬ ‫» چْى فیبًذ ؽبط ‪٥‬لی هىم آها ّ ؽوبیذ اّ اى اعبًت ثو هلذ ایواى صبثذ اٍذ‪ ،‬٭وٗ ایٌکَ ٱبرل اّ اٍزبك فلیل‬ ‫‪ِٝ‬وبٍجی ثبّل‪ ،‬اى ‪ٝ‬و‪ ٫‬هوكم‪ ،‬ثی گٌبٍ ّ رجوئَ ٌّبفزَ هی ّْك«‪.‬‬ ‫»ثب رْٖیت ایي ‪ٝ‬وػ ّ رّْیؼ آى رٍْ‪[ ٜ‬هؾول ه‪ٙ‬ب] ّبٍ‪ ،‬فبًْاكٍ هىم آها ثب اهٍبل ًبهَ ای ثَ ّبٍ ثَ ایي اٱلام‬ ‫ا‪٥‬زواٗ ًوْكًل ّ ثَ ّبٍ ًّْزٌل کَ كه ؽبلی کَ هلال عبّیل ثَ فبًْاكٍ هىم آها كاكٍ ّلٍ ّ اّ ها عيّ ِّلای‬ ‫اهرِ هؾَْة كاّزَ اًل‪ ،‬ثٌب ثو ایي چگًَْ اٍذ کَ ّی ها هِلّهاللم ٌّبفزَ اًل«‪.‬‬ ‫َُزٌل کَبًی کَ كه کوبل ًیک ًٮَی هیل كاهًل ثلاًٌل کَ چَ کَبًی ثَ ‪ٝ‬وػ آىاكی فلیل ‪ِٝ‬وبٍجی كه‬ ‫هغلٌ ّْهای هلی هأی كاكًل‪ .‬ثوای آگبُی آًبى‪:‬‬ ‫»‪ً 27‬ٮو ثْكًل کَ ‪٥‬جبهرٌل اى‪ّ :‬وٌ ٱٌبد آثبكی [آفًْل ّ اى یبهاى آیذ اهلل کبّبًی ّ ٭لائیبى اٍالم]‪ً ،‬بك ‪٥‬لی‬ ‫کویوی‪ ،‬ؽبط ٍیل عْاكی‪ ،‬هٌِلً ؽَیجی‪ ،‬كکزو ّبیگبى‪ٍ ،‬یل ثبٱو عاللی‪ ،‬اًگغی‪ ،‬كکزو ثٲبیی‪٥ ،‬لی‬ ‫ى ُوی‪ ،‬ؽَیي هکی‪ ،‬هٌِلً ىیوک ىاكٍ‪ ،‬كکزو هلکی‪ ،‬پبهٍب‪ ،‬هلهً‪ ،‬كکزو ٭لَٮی‪ً ،‬ب‪١‬وىاكٍ‪ ،‬ؽبئوی ىاكٍ‪،‬‬ ‫اٱجبل‪ٍ[ ،‬یل ُبّن]ّکیل‪ ،‬پْهافگو‪ ،‬هیالًی‪ّ ،‬بپْهی‪ ،‬٭وىاًَ ه‪٦‬زول‪ ،‬كهبًّلی‪ً ،‬بٕو مّالٮٲبهی‪ ،‬كکزو ٌٍغبثی‬ ‫ّ ًویوبى«‪.‬‬ ‫‪ٝ‬وػ ّ رْٖیت الیؾَ آىاكی فلیل ‪ِٝ‬وبٍجی‪ ،‬ٱبرل هىم آها اى هًلاى‪ ،‬کَ ‪٥‬وال ثب روبهی إْل ٱبًْى اٍبٍی ّ‬ ‫ا٭زبك كکزو هؾول‬ ‫‪.‬‬ ‫ٱْاًیي عيائی ّ کیٮوی ایواى هقبل‪ ٬‬ثْك كه ىهبى ًقَذ ّىیوی كکزو هؾول هٖلٯ ارٮبٯ‬ ‫هٖلٯ ٍیبٍزولاه ثْك ّ ًَ یک ٱلیٌ‪ ّ ،‬ك‪ْ٥‬ی »٭وٍ ایيكی« ًلاّذ‪ .‬چَ ‪ْ٥‬اهلی ثب‪٥‬ش ّل کَ ایي ‪ٝ‬وػ ثَ‬ ‫هغلٌ ثوكٍ ّْك‪ ،‬ه‪ٞ‬لجی اٍذ هِن کَ هی ثبیل ثی ‪٩‬و‪ٙ‬بًَ هْهك ثوٍی ٱواه گیوك‪ ،‬کَ اؽزیبط ثٮوٕذ كیگوی‬ ‫اٍذ‪ ّ ،‬اهرجب‪ٝ‬ی ثب ایي هجؾش ًلاهك‪ .‬ایي هِن ها كه هکزْثی كیگو هْوّؽب فْاُن آّهك‪.‬‬ ‫لحل ًْعالضیي فحخ اػظن ثضؿث فضائیبى اؿالم‬ ‫ًبچبهم ثَ عٌبیزی كه ایٌغب اّبهٍ کٌن کَ كه ىهبى ًقَذ ّىیوی كکزو هؾول هٖلٯ‪ ،‬ٱِوهبى هلی ّ هلا٭‪ ٤‬ثی‬ ‫چْى ّ چوای إْل ٱبًْى اٍبٍی ارٮبٯ ا٭زبك‪ .‬ایي عٌبیذ ث‪٦‬ل اى رْٖیت الیؾَ آىاكی فلیل ‪ِٝ‬وبٍجی‬ ‫(‪ )16.5.1331‬روّهیَذ هِْْه ٭لائیبى اٍالم ّ ٱجل اى آىاكی ّی اى ىًلاى (‪ )1331.8.24‬ثْٱْ‪ ٣‬پیٍْذ‪ .‬هي رب‬ ‫ّىیکْ​ْهاّ كکزو ‪٩‬الهؾَیي ٕلیٲی ًٲْی كه ایي عٌبیذ‬ ‫کٌْى ثو ایي ثبّه َُزن کَ كکزو هؾول هٖلٯ ّ ه‬ ‫ُْلٌبک ًلاّزٌل؛ اهب ا٭واكی چْى آیذ اهلل کبّبًی‪ ،‬عوبل اهبهی ّ كکزو ثٲبیی اى ٭واکَیْى عجَِ هلی ثب‬ ‫ٍبىهبى ٭لائیبى اٍالم اهرجب‪ ٛ‬ثَیبه ًيكیکی كاّزٌل‪ .‬ثِو هّی هیلاًین کَ پٌ اى روّه ُژیو ّىیو‬ ‫كهثبه(‪ ّ )1328.8.13‬ا‪٥‬لام ٭ْهی ٍیل ؽَیي اهبهی ‪ٙ‬بهة ُژیو كه ربهیـ (‪ ،)1328.8.17‬ثال ٭بٕلَ ٍیل هغزجی‬ ‫ًْاة ٕٮْی هُجو ٭لائیبى اٍالم ثب کوک آیذ اهلل ‪ٝ‬بلٲبًی ّ كیگو ‪ٝ‬بلٲبًیِب ثَ هٍّزبُبی ا‪ٝ‬وا‪ ٫‬ٱيّیي ّ ‪ٝ‬بلٲبى‬

‫٭واه کوك ّ كه آى ًْاؽی پٌِبى ّل‪ّ .‬ی كه ایي ایبم ٍقٌواًیِبیی ‪٥‬لیَ كّلذ ٍب‪٥‬ل ًقَذ ّىیو ّٱذ اًغبم هی‬ ‫كاك ّ ثَ رؾویک هٍّزبئیبى ‪٥‬لیَ چٌل فبًْاكٍ ثِبئی هْ‪ْ٪‬ل ثْك‪ .‬ایي رؾویکبد اكاهَ پیلا کوك ّ ٍواًغبم كه‬ ‫ىهبهلاهی كکزو هٖلٯ‪ًْ ،‬هاللیي ٭زؼ ا‪٢٥‬ن‪ ،‬یکی اى هبلکیي ثِبئی كُکلٍ هاهغیي كهًيكیکی ٱيّیي‪ ،‬كه ّت‬ ‫ربهیک‪ ،‬ثْکل ٭غی‪٦‬ی ثلٍذ ٭لائیبى اٍالم ثب ثیل‪ ،‬کلٌگ ّ چبٱْ ثَ ٱزل هٍیل‪ّ .‬گٮذ اًگیي آًکَ ژاًلاههی کَ‬ ‫گناّذ‬ ‫‪.‬‬ ‫ّبُل ؽولَ هٍّزبئیبى ثَ ٭زؼ ا‪٢٥‬ن ثْكٍ پب ثَ ٭واه گناّذ ّ ًْهاللیي ٭زؼ ا‪٢٥‬ن ها ثب ٱبرلیي رٌِب‬ ‫ًْهاللیي ٭زؼ ا‪٢٥‬ن هوكی ًیک ًٮٌ ثْك‪ .‬ثوای هٍّزبئیبى ثَ فوط فْك ؽوبم ٍبفزَ ثْك‪ .‬اى ُوَ هِوزو ثوای‬ ‫آًکَ كُٰاًبى هَلوبى کَ ثوای اّ کبه هی کوكًل‪ ،‬ثوای فْاًلى ًوبى ّ كه اً‪٦‬ٲبك هغبلٌ ‪٥‬ياكاهی هْکلی‬ ‫ًلاّزَ ثبٌّل ثب فوط فْك هَغلی ثٌب کوك‪ .‬اهب ُوَ ایي ًیکی ُب هبً‪ ٤‬اى ّٱْ‪ ٣‬ایي عٌبیذ ًْل ّ هوكم ‪ْ٥‬ام‬ ‫رَلین ًکجذ ر‪ٖ٦‬ت ّ ‪ْ٥‬ام ٭ویجی ٭لائیبى اٍالم ّلًل‪.‬‬ ‫كه ربهیـ (‪ )1332.2.26‬چيك هبٍ ٱجل اى کْكربی ‪ 28‬هوكاك كاكگبٍ هزِویي ثَ ٱزل ًْهاللیي ٭زؼ ا‪٢٥‬ن كه رِواى‬ ‫رْکیل گوكیل‪ .‬هؤهْه اكاهٍ آگبُی ث‪ْٞ‬ه هؾوهبًَ گياهّی اى ایي كاكگبٍ ثَ ِّوثبًی کل کْ​ْه كاكٍ اٍذ کَ‬ ‫فْاًلًِ ‪٥‬جود اًگیي اٍذ‪:‬‬ ‫»هؾزوهب ه‪٦‬وّٗ هیلاهك‪ .‬ثواثو گياهُ آٱبیبى ٱبٍن ّ رٲی ٍوبّه ًاى هؤهْهیي ّیژٍ‪٥ ،‬ولیبد ٭لائیبى اٍالم ها‬ ‫كه هّىٌّجَ ‪ّ ّ 2-26‬ت یکٌْجَ ‪ 1332-2-27‬ثْوػ ىیو ّوػ هیلٌُل‪:‬‬ ‫ال‪ٍ - ٬‬ب‪٥‬ذ ‪ٕ 9‬جؼ هّى ‪ 32-2-26‬ٱویت ثیَذ ًٮو اى ا٭واك ٭لائیبى اٍالم ثَ ٍوپوٍزی آٱبی ٍیل ُبّن‬ ‫ؽَیٌی كه كاكگبٍ عٌؾَ ؽ‪ْٚ‬ه یب٭زَ ّ هؾبکوَ ُٮلٍ ًٮو ه‪٥‬بیبی ٱویؾَ هاهغیي ّوکذ کٌ​ٌلگبى كه ٱزل هوؽْم‬ ‫٭زؼ ا‪٢٥‬ن ّوّ‪ّ ٣‬لٍ ّ آٱبی كکزو پبك کَ اى ‪ٝ‬و‪ ٫‬ا٭واك ٭لائیبى اٍالم ثَوذ ّکیل هلا٭‪ ٤‬ر‪٦‬ییي ّلٍ ثْكٍ‪،‬‬ ‫ّوّ‪ ٣‬ثل٭ب‪ً ٣‬وْكٍ ّ كه ًزیغَ ُٮلٍ ًٮو ث‪ْٞ‬ه کلی رجوئَ ّ ثال ٭بٕلَ آىاك گوكیلٍ اًل ّ اى ‪ٝ‬و‪ ٫‬ا٭واك ٭لائیبى‬ ‫اٍالم ِّ هأً گٍْٮٌل كه هٲبثل ىًلاى کبؿ كاكگَزوی هْٱ‪ ٤‬فوّط آىاكّلگبى كثؼ گوكیل ّ هؤهْهیي ّیژٍ‬ ‫رْ‪ٙ‬یؼ هیلٌُل کَ اى ‪ٝ‬و‪ٍ ٫‬یل ‪٥‬جلالؾَیي ّاؽلی [هوك ّوبهٍ كّ ٭لائیبى اٍالم] هجل‪ ٨‬چِبه ٕل ُياه هیبل‬ ‫ث‪ٌْ٦‬اى اٍزقالٓ ُٮلٍ ًٮو ه‪٥‬بیب ثٌبم ایٌکَ یک ًٮو ثِبئی ها کْزَ اًل اى ثبىاه عو‪ ٤‬آّهی گوكیلٍ کَهجل‪٨‬‬ ‫ّٖذ ُياه هیبل آًوا ثَ آٱبی كکزو پبك رؤكیَ ًوْكٍ اًل ّ ؽزی ٭بهیل هوؽْم ٭زؼ ا‪٢٥‬ن ها كه فبهط[كاكگبٍ]‬ ‫٭لائیبى اٍالم رِلیل ًوْكٍ اًل‪.‬‬ ‫ایي ٌٍل ‪ْٝ‬الًی اٍذ‪ .‬هي رٌِب ثقْی‪ ،‬ی‪ٌ٦‬ی پبهگوا‪ ٫‬ال‪ ٬‬اى ایي ٌٍل ها ًٲل کوكم ّپبهاگوا‪ ٫‬ة اى گياهُ ثبال‬ ‫اّهكم ‪ .‬ثِو هّی كه پبهگوا‪ ٫‬ة گياهُ ّلٍ اٍذ کَ كه ّت ث‪٦‬ل ‪ً 500‬ٮو اى ٭لائیبى‬ ‫ها ثَجت ا‪ٝ‬بلَ کالم ًی‬ ‫اٍالم كه چِبه هاٍ گووک علَ​َ ای ثَ هیبٍذ ًْاة ٕٮْی ثوپب هی کٌ​ٌل ّ كه فبًَ ؽبط ثٍْٮیبى هٲلم رب ًیوَ‬ ‫ّت ثقب‪ٝ‬و ایي پیوّىی ثيهگ‪ ،‬ا‪٩‬نیَ ّ اّوثَ هیل هی ًوبیٌل‪.‬‬ ‫پٌ اى روّه هىم آها‪ ،‬ؽَیي ‪٥‬الء ثَ ًقَذ ّىیوی هٍیل ّ ًوبیٌلگبى عجَِ هلی كه ربهیـ ‪ 24‬اٍٮٌل ‪ 1329‬كه‬ ‫کوكًل ثَ ُویي‬ ‫‪.‬‬ ‫علَ​َ ‪٥‬لٌی هغلٌ ّْهای هلی ‪ٝ‬وػ هلی ّلى ٌٕ‪٦‬ذ ًٮذ ها ثَ ارٮبٯ آهاء رْٖیت‬ ‫كاكًل ا‪٥‬زوا‪ٙ‬بد‬ ‫‪.‬‬ ‫هٌبٍجذ هوكم رِواى ّ ِّوٍزبًِب ثَ چوا‪٩‬بًی پوكافزَ ّ ّبكهبًی ىیبكی اى فْك ًْبى‬ ‫روّهیَزِبی ‪٫‬كائیبى اٍالم‪ ،‬آیذ اهلل ٍیل اثْالٲبٍن کبّبًی هُجو آًبى ‪٥‬لیَ ‪٥‬الء ًقَذ ّىیو ثبال گو٭ذ ّ‬ ‫ٍجت ّل كّ هبٍ ث‪٦‬ل‪ ،‬اى پَذ فْك کٌبهٍ گیوی کٌل ّ ثَ ٍوذ ّىیو كهثبه ّوّ‪ ٣‬ثکبه کوك‪ .‬٭واهُْ ًکٌین کَ‬ ‫کزبة »هاٌُوبی ؽٲبیٰ« هٌْ​ْه ٭لائیبى اٍالم كه ُویي ایبم كه ریواژی ثبال هٌزْو ّل‪ .‬چگًْگی چبپ ایي کزبة‬

‫ّ ایي کَ هقبهط آى ها چَ کَی پوكافزَ اٍذ كه عبئی ّ هکبًی كیگو فْاُن آّهك؛ کَ فْك یکی اى اٍواه ًِٮزَ‬ ‫ربهیـ ه‪٦‬بٕو ایواى اٍذ‪.‬‬ ‫كکزو هؾول هٖلٯ هُجو ًِ‪ٚ‬ذ‪ ّ ،‬عجَِ هلی ایواى‪ ،‬كه ربهیـ ‪ 1330/2/7‬كه علَ​َ ٭ْٯ ال‪٦‬بكٍ هغلٌ ثب‬ ‫پیٌِْبك عوبل اهبهی ّ اثواى روبیل اکضویذ ّکالی هغلٌ ّْهای هلی ثَ ًقَذ ّىیوی هٍیل‪ ّ .‬ثال٭بٕلَ ‪ٝ‬وػ‬ ‫ٱبًًْی كائو ثَ ‪ٝ‬وى اعوای إل هلی ّلى ٌٕ‪٦‬ذ ًٮذ كه ٍواٍو کْ​ْه ثَ رْٖیت هغلَیي هٍیل ّ ُیئذ‬ ‫كّلذ هؤهْه اعوای ٱبًْى ّل‪ّ .‬وػ كٍیَ​َ ُب ّ رْ‪ٝ‬ئَ ُبی ایي ایبم ها هی ثبیل كه هٲبهی كیگو كًجبل کٌین‬ ‫ىیوا هی كاًین کَ كکزو هؾول هٖلٯ ٱِوهبى ًِ‪ٚ‬ذ هلی ایواى‪ّ ،‬جی آهام ًگو٭ذ ّ هّىی ثلّى هکو ّ ؽیلَ اى‬ ‫عبًت كّوٌبى فبهعی ّ كافلی ٍپوی ًکوك ّ ثبالفوٍ كه ربهیـ ‪ 14‬هِو ‪ 1330‬ثوای ك٭ب‪ ٣‬اى ؽٲْٯ هلذ ایواى كه‬ ‫هاً ُیئزی ثَ هٌ‪ْ٢‬ه ّوکذ كه علَ​َ ّْهای اهٌیذ‪٥ ،‬بىم آهویکب ّل‪.‬‬ ‫ا‪ٚ٥‬بء ُیئذ ُوواُبى كکزو هٖلٯ ‪٥‬جبهد ثْكًل اى ٌٍبرْه هزیي ك٭زوی‪ٌٍ ،‬برْه ثیبد‪ ،‬اللِبیبه ٕبلؼ‪ ،‬كکزو‬ ‫ّبیگبى‪ ،‬كکزو کوین ٌٍغبثی‪ ،‬كکزو ه‪٢‬ٮو ثٲبئی‪ ،‬كکزو ؽَیي ٭ب‪ٝ‬وی‪ ،‬كکزو ‪٥‬یَی ٍپِجلی (هزوعن)‪ ،‬عْاك‬ ‫ثِّْوی‪ ،‬ؽَیي ًْاة‪ ،‬هؾَي اٍلی (هزوعن)‪٥ ،‬جبً هَ‪ْ٦‬كی هلیو هّىًبهَ ا‪ٝ‬ال‪٥‬بد ّ ٌٍبرْه كکزو هٖجبػ‬ ‫ىاكٍ هلیو کیِبى ّ ًوبیٌلٍ هغلٌ‪ّ ،‬غب‪ ٣‬اللیي ّٮب هئیٌ رجلی‪٪‬بد‪ ،‬كکزو ‪٩‬الهؾَیي هٖلٯ ّ ‪ٙ‬یبء اّو‪٫‬‬ ‫هٖلٯ‪ ،‬٭وىًلاى كکزو هٖلٯ‪.‬‬ ‫كه ربهیـ ‪ 18‬هِو ‪ 1330‬كکزو هؾول هٖلٯ ‪ٝ‬ی ٍقٌواًی پو ّْهی كه ّْهای اهٌیذ اى هلی ّلى ٌٕ‪٦‬ذ ًٮذ‬ ‫ك٭ب‪ ٣‬کوك ّ اى ه‪٢‬بلن كّلذ اٍز‪٦‬وبهی اًگلیٌ ٍقي گٮذ‪ .‬یک هّى پٌ اى ایي هّى ربهیقی کَ ؽب٭‪ َ٢‬هلذ ایواى‬ ‫آًوا ٭واهُْ ًقْاُل کوك؛ ًوبیٌلگبى هؾٮل هلی ثِبئیبى آهویکب (ّْهای کْ​ْهی ّ اًزقبثی ثِبئیبى آهویکب)‪ ،‬ثب‬ ‫کَت اعبىٍ اى كکزو هؾول هٖلٯ‪ ،‬ثوای ّوػ اّ‪ٙ‬ب‪ ٣‬اٍ‪ ٬‬اًگیي هزِویي ٱزلِبی اثوٱْ ّ ‪٥‬لمه‪٥‬بیذ ‪٥‬لالذ‬ ‫ؽٲْٱی ثِبئیبى ایواى ّ كاكفْاُی‪ ،‬ثوالٱبد ًقَذ ّىیو ایواى كه هؾل اٱبهذ اّ ه٭زٌل‪ .‬كکزو هؾول هٖلٯ كه‬ ‫کوبل فّْوّئی ثَ گٮزَ ُبی آًبى گُْ ٭وا كاك ّ عبلت رْعَ آًکَ ثَ ًوبیٌلگبى ثِبئیبى رْٕیَ ُبیی کبهال‬ ‫ٕویوبًَ ّ ٭وىاًَ هی ًوبیل‪.‬‬ ‫ایي كیلاه كٍّزبًَ ًوبیيكگبى عبه‪ َ٦‬ثِبئی آهویکب ثب هُجو عجَِ هلی ّ ًقَذ ّىیو ایواى ها ثَ هؾٮل هلی‬ ‫ثِبئیبى آهویکب ایي گًَْ گياهُ کوكٍ اًل‪ ،‬کَ اًزْبه ّ ه‪ٞ‬بل‪ َ٦‬ثی ‪٩‬و‪ٙ‬بًَ آى كه ایي ایبم‪ ،‬هی رْاًل هّ​ٌّی‬ ‫ثقِ اٱلاهبد هلذ ایواى كه كافل ّ فبهؿ کْ​ْه‪ ،‬ثْیژٍ عجَِ هلی ایواى ‪٥‬لیَ ثِبئی ٍزیيی ػکْهذ عوِْهی‬ ‫اٍالهی ثبّل‪.‬‬ ‫گؼاعف هاللبت صکحغ هذوض هوضق ًشـث ّػيغ ايغاى‬ ‫ٍب‪٥‬ذ [هالٱبد]‪ٕ 11 :‬جؼ عو‪ 19 ،َ٦‬اکزجو ‪[ 1951‬عو‪ 26 َ٦‬هِو هبٍ ‪« ]1330‬هّى رْلل ؽ‪ٚ‬ود ا‪٥‬لی»‬ ‫هؾل [هالٱبد]‪ :‬ا‪ٝ‬بٯ ًقَذ ّىيو كه ُزل هيَزي ربّه‪ ،‬فیبثبى پبهک‪ ،‬فیبثبى پٌغبٍ ّ ُٮزن‪ً ،‬یْيْهک‬ ‫د كٱذ ثَ ‪٥‬ول آهل رب هٖبؽجَ [گٮزگْ] كه هْٱ‪٦‬یزی آًغبم پنيوك کَ ثوای ا‪ِ١‬بهاد فْك‪ ،‬ؽل اکضو‬ ‫گياهُ‪ًِ :‬بي‬ ‫آىاكی ها كاّزَ ثبّین‪ .‬ثٌبثوايي هْ‪ّ ٣ْٙ‬ٱذ ثوای هب ؽبئي اُویذ ثْك‪.‬‬

‫ُوواٍ كکزو ٭‪ٚ‬لی هیالًی ّو٭یبة ّلين‪ً .‬وبيٌلگبى هؾٮل هّؽبًی هلی‪ ،‬آٱبی ثْها کبّلیي [‪ّ ]Bora Kawlin‬‬ ‫كکزو [٭٘لی ] هیالًی ثْكًل‪ .‬كکزو [ؽَیي] ًْاة‪ّ ،‬ىيو هقزبه ايواى كه ُلٌل‪ ،‬هب ها پنيو٭ذ ّ ثَ ًقَذ ّىيو‬ ‫ه‪٦‬و٭ی کوك‪ .‬كکزو [ٍیل ‪٥‬لی] ّبيگبى‪ ْٚ٥ ،‬هغلٌ ّْهای هلی ايواى ّ ه‪٦‬بّى ّْاهی ًٮزی ّ ُوچٌیي كفزو‬ ‫ًقَذ ّىيو ؽ‪ْٚ‬ه كاّزٌل‪ .‬كفزو ًقَذ ّىيو ّ كکزو ًْاة ثب ‪٥‬لٍای اى ‪٥‬کبٍبى کَ ٍّبئل فْك ها آهبكٍ‬ ‫هیکوكًل‪ ،‬هْ‪ْ٪‬ل ٕؾجذ ثْكًل‪ .‬ثليي روریت هٖبؽجَ [گٮزگْ ّ هالٱبد] ثب كکزو هٖلٯ ًقَذ ّىيو كه ّوا‪ٛ‬‬ ‫ثَیبه فْثی آًغبم گو٭ذ‪.‬‬ ‫كکزو هٖلٯ اًگلیَی ٕؾجذ ًویکوك‪ .‬اى كکزو [٭‪ٚ‬لی] هیالًی فْاُِ کوك کَ هزوعن ثبّل‪ .‬ايي هْ‪ ٣ْٙ‬ثَ‬ ‫هب کوک ثَيائی کوك کَ رْاًَزین‪ ًَ ،‬رٌِب ه‪ٞ‬بلت فْك ها ثیبى کٌین‪ ،‬ثلکَ عُْو کالم ها ثَ فْثی رٮِین کوكين‪.‬‬ ‫كکزو ّبيگبى ثَیبه فْة اًگلیَی ؽو‪ ٫‬هیىك‪ ،‬٭ٲ‪ ٜ‬گُْ هیكاك ّ ثَ ًلهد كه هٖبؽجَی [گٮزگُْبی] هب‬ ‫ّوکذ هیکوك‪.‬‬ ‫ثَ ًقَذ ّىيو گٮزن‪ « :‬هٮزقوم کَ اى ‪ٝ‬و‪ ٫‬هؾٮل هّؽبًی هلی ثِبئیبى ّ ُياهاى ثِبئی اهويکبيی ّهّك ّوب ها‬ ‫ثَ کْ​ْه فْك فیو هٲلم ثگْين ّ ٍالهزی ّوب ها هَئلذ ًوبين‪ ».‬اّ اى ايي ثیبًبد ا‪ِ١‬به رْکو ًوْك ّ ا‪ِ١‬به‬ ‫كاّذ‪ ،‬فُْ ّٱذ اٍذ ّ ايي فیو هٲلم ها هی پنيوك‪.‬‬ ‫ث‪٦‬ل ثَ ايْبى گٮزن‪« :‬ثِبئیبى آهويکب کَ ‪٥‬الٱَی فبٕی ثَ ه٭بٍ ّ آٍبيِ هلذ ايواى ّ روٱی ّ پیْو٭ذ‬ ‫کْ​ْهّبى كاهًل‪ ًَ ،‬٭ٲ‪ ٜ‬ثَ ايي ٍجت اٍذ کَ کْ​ْه ايواى ىاكگبٍ كيبًذ عِبًی ثِبئی اٍذ‪ ،‬ثلکَ هْ‪ٝ‬ي‬ ‫‪٥‬لٍی کضیوی اى ثواكهاى ثِبئی هب اٍذ‪ٍ ».‬پٌ گٮزن‪« :‬كه روبم كًیب ثِبئیبى ايواًی رب آًغب کَ ثوايْبى هٲلّه ّ‬ ‫هیَو ثبّل‪ٕ ،‬بكٱبًَ ثَ ًٮ‪ ٤‬کْ​ْه [ایواى] فلهذ می کٌ​ٌل ّ يک ؽکْهذ ‪٥‬بكل ها فلهزگياه ؽٲیٲی فلاًّل‬ ‫هیكاًٌل‪ .‬ثِبئیبى اثلاً كه اهْه ٍیبٍی كفبلذ ًویکٌ​ٌل‪ .‬٭کو إلی ّ آهىّی ٱلجی آًِب ايي اٍذ کَ اًٖب‪ّ ٫‬‬ ‫‪٥‬لالذ ثوای روبم ا٭واك ّعْك كاّزَ ثبّل‪ .‬آًِب رب ؽل اهکبى پْزیجبى ؽٲیٲی كّلذ ‪٥‬بكل َُزٌل‪».‬‬ ‫ًقَذ ّىيو ثب كٱذ ثَ ٍقٌبى هي رْعَ هیکوك‪ .‬گٮذ‪« :‬كه ايواى هْاىًَی كٍّزبًَی ثیْزوی ًَجذ ثَ‬ ‫ثِبئیبى كه هٲبيَ​َ ثب ٍبيو اٱلیذُب ّعْك كاهك‪».‬‬ ‫هي گٮزن‪ « :‬ثِبئیبى آهويکب اى ر‪٦‬ٲیت ّ اميذ ّ آىاه ثِبئیبى كه ايواى ًگواًٌل‪».‬‬ ‫ًقَذ ّىيو ٍئال کوك‪ ،‬کَ آيب هْ‪ ٣ْٙ‬فبٕی ها كه ً‪٢‬و كاهم‪.‬‬ ‫پبٍـ كاكم‪« :‬هلاهک ثَیبهی كهثبهٍی ايي ّٱبي‪ ٤‬كه افزیبه كاهين‪».‬‬ ‫پٌ اى ٌّیلى ايي ه‪ٞ‬بلت ثب رؤٍ‪ ٬‬گٮذ‪« :‬ايي ٱ‪ٚ‬بيب ها هُجواى كيٌی کَ رؾذ ًٮْم ث‪ٚ٦‬ی اى ًِ‪ٚ‬ذُبی‬ ‫ٍیبٍی هبًٌل کوًْیَذُب َُزٌل‪ ،‬هْعت ّلٍاًل‪».‬‬ ‫ًقَذ ّىيو گٮذ‪ ،‬كّلذ اّ ً‪٢‬و ٍْئی ‪٥‬لیَ ثِبئیبى ًلاهك ّ اهیلّاه اًد‪ ،‬ثَ ُوبى گًَْ کَ كه روبم كًیب كيي‬ ‫آىاك اٍذ‪ ،‬كه ايواى ُن ُوبً‪ْٞ‬ه ثبّل‪.‬‬

‫ًقَذ ّىيو ا‪ِ١‬به كاّذ‪ ،‬ر‪٦‬ٲیت ّ ٍزنُبی ّاهكٍ ثو ثِبئیبى هوثْ‪ ٛ‬ثَ ىهبى گنّزَ اٍذ ّ اهیلّاه اٍذ‪،‬‬ ‫كيگو كه آریَ رکواه ًْ​ْك ّ ٱْل كاك‪ ،‬رب آًغب کَ ثزْاًل‪ ،‬اى کوک ثَ ثِبئیبى كهي‪ًٌ ٨‬وبيل ّ اىُو ٭وٕزی ثوای اعوای‬ ‫‪٥‬لالذ اٍزٮبكٍ کٌل‪.‬‬ ‫اى اؽَبٍبد كٍّزبًَی اّ ‪٥‬ویٲبً رْکو ًوْكٍ‪ ،‬گٮزن‪« :‬ثِبئیبى ثوای ٍالهزی ّوب ك‪٥‬ب هیکٌ​ٌل‪».‬‬ ‫پبٍـ كاك‪ « :‬هي ثوای هْ٭ٲیذ اّقبٕی کَ ا٭کبه ‪٥‬بلی ّ ً‪٢‬و فْة ثوای ايواى كاهًل‪ ،‬ك‪٥‬ب هیکٌن‪».‬‬ ‫ا‪ِ١‬به رؤٍ‪ ٬‬کوكم‪ُ ،‬ليَای کَ هؾٮل اهويکب ثوای ايْبى رِیَ کوكٍ ثْكًل‪ٌُْ ،‬ى ًوٍیلٍ‪ ،‬ثَ هؾ٘ ايي کَ‬ ‫ثوٍل‪ ،‬اهٍبل فْاُن كاّذ‪ .‬كه ‪ٙ‬وي هٲبلَای کَ كه هغلَی الي‪ ٬‬كه روغیل كيبًذ ثِبئی ًّْزَ ّلٍ ثْك‪ ،‬ثَ‬ ‫‪ٙ‬ویوَی هًّّْذ ثوًبهَی ٕلؼ ثِبئی [ها] ثَ ايْبى ًْبى كاكم‪.‬‬ ‫كکزو ّبيگبى ا‪ِ١‬به ‪٥‬الٱَی فبٕی ثَ هٲبلَی هيثْه ًوْك‪ .‬هي ُن هغلَ ها ثَ اّ ُليَ كاكم‪.‬‬ ‫هّػ ايي هالٱبد هٍوی ثَیبه كٍّزبًَ ثْك‪ ،‬ىيوا ُیچ ‪٥‬غلَ ّ ّزبثی كه کبه ًجْك ّ ٭وٕذ کب٭ی كاّزین‪ ،‬رب آى‬ ‫چَ ؽبئي اُویذ اٍذ‪ ،‬ثیبى ًوبين‪ .‬كکزو هیالًی ّ هي ُو كّ اؽَبً کوكين کَ كکزو هٖلٯ كه ثیبًبد ّ ًیذ‬ ‫فْك ٕبكٯ اٍذ‪ .‬اّ كه هْٱ‪ ٤‬فلاؽب٭‪٢‬ی ّقٖبً رب كهة ا‪ٝ‬بٯ هب ها هْبي‪٦‬ذ کوك ّ كٍذ هب ها ثب گوهی ٭ْوك‪.‬‬ ‫‪ٖ٥‬و عو‪ َ٦‬ثَ كکزو هیالًی رلٮي کوكًل کَ ثَ آپبهروبى كکزو هٖلٯ ثوّك‪ ،‬چْى ُليَی هؾٮل هلی آهويکب هٍیلٍ‬ ‫ثْك‪ .‬ثَ كکزو هیالًی كاكم‪ ،‬رب آى ها ُوواٍ ثجوك‪ .‬كکزو هیالًی اثزلای ّهّك ُليَ ها ثَ كکزو هٖلٯ رٲلين کوك‪.‬‬ ‫ًقَذ ّىيو ثیًِبيذ فّْؾبل ّل کَ يک آلجْم چوهی ىيجب ؽبّی ‪٥‬کٌُبی كافلی ّ ًوبی فبهعی ه‪٦‬جل‬ ‫[ثِبئیبى كه ِّو ّیکبگْ] آهويکب ّ گياهُ پیٍْذ آى ها کَ ؽبکی اى ه‪٢‬بلن ّ ٍزنُبی ثَیبهی ثو ثِبئیبى ايواى‬ ‫ثْك‪ ،‬ثَ ايْبى رَلین کوك‪.‬‬ ‫كکزو هٖلٯ گٮذ‪ ،‬اى ثبىكاّذ ثِبئیبى ييك ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬كاهك‪ ،‬چْى ریوَبه ٍولْکو ‪٥‬الئی اّ ها هالٱبد کوكٍ ّ ثَ اّ‬ ‫گياهُ كاكٍاًل کَ ثب ثِبئیبى ثب ‪٥‬لالذ ه٭زبه ًویّْك‪ً .‬قَذ ّىيو ا‪ِ١‬به كاّذ کَ هبيل اٍذ‪ ،‬كه ايواى ثَ‬ ‫ُبئی اٍذ‪ ،‬هْهك ‪٥‬الٱَی اّ‬ ‫ثِبئیبى کوک کٌل‪ ،‬اهب ًبهَی هؾٮل هلی آهويکب کَ ؽبکی اى رٍْ‪ً ّ َ٦‬ٮْم كيبًذ ة‬ ‫ًیَذ‪ .‬آًچَ اّ اؽزیبط كاهك‪ ،‬ايي اٍذ کَ هّی کب‪٩‬ن هبهکكاه هؾٮل هلی‪ ،‬يک ًبهَی هٍوی ثٌْيَین ّ ثوای‬ ‫کوک ثَ ثواكهاى ثِبئی هب کَ كهايواى كه ه‪٦‬وٗ اميذ ّ آىاه ٱواه كاهًل‪ ،‬كاكفْاُی کٌین ّ ميل آى ًبهَ ها هِو ّ‬ ‫اه‪ٚ‬بء ًوبيین‪ ،‬رب ايْبى ثزْاًٌل‪ ،‬ثوای کوک ثَ ثِبئیبى ايواى‪ ،‬هْهك اٍزٮبكٍ ٱواه كُل‪ .‬ؽزب ًقَذ ّىيو ثب ٕواؽذ‬ ‫گٮذ‪« :‬صع آسغ ايي ًبهَی عؿوی ثٌْيـیض‪" :‬جبی ثـی كگفحی اؿث‪ ،‬صع کلْعی کَ صاعای جوضى‬ ‫ثبؿحبًی ّ لبًْى اؿبؿی اؿث ّ جوبم افغاص صع ثغاثغ لبًْى صاعای دمْق هـبّی ُـحٌض‪،‬‬ ‫هحأؿفبًَ ثب ثِبئیبى سالف لبًْى عفحبع هیكْص‪ً ،".‬قَذ ّىيو رؤکیل کوك کَ ايي هْ‪ ٣ْٙ‬ثبيل کبهالً‬ ‫هؾوهبًَ ثوبًل‪ّ ،‬گوًَ كٍذ اّ ثَزَ فْاُل ّل‪.‬‬ ‫ًقَذ ّىيو اى كکزو [٭‪ٚ‬لی] هیالًی ٍئال کوك ّ ر‪٦‬لاك هؾٖلیي ثِبئی ها كه آهويکب عْيب ّل‪ .‬كکزو هیالًی‬ ‫پبٍـ كاك‪ ،‬ر‪٦‬لاك آًِب ٱلیل اٍذ‪ ،‬كه ؽلّك ‪ 10‬الی ‪ً 15‬ٮو هیثبٌّل‪.‬‬

‫كکزو هیالًی ّ هي اى پیلا ّلى چٌبى ٭وٕزی گواًجِب کَ ُويهبى ثب ٍبلگوك رْلل ؽ‪ٚ‬ود ا‪٥‬لی[ٍیل ‪٥‬لی‬ ‫هؾول ثبة] ثْك‪ ،‬ثیًِبيذ ّبکو ّ اهیلّاهین کَ ايي پیِ آهل ‪ٝ‬لی‪َ٦‬ی كّهاى اعوای ‪٥‬لالذ ّ آىاكی ثوای ثواكهاى‬ ‫ثِبئی هب كه ايواى ثبّل‪.‬‬ ‫هٌْی هؾٮل هّؽبًی هلی آهويکب‪ُْ -‬هاً ُلی [‪]Horace Holey‬‬ ‫ثو هجٌبی گياهُ ثِبئیبى آهویکب‪» ،‬هالٱبد هٍوی« ًقَذ ّىیو ایواى كکزو هؾول هٖلٯ كه ٭‪ٚ‬بیی »ثَیبه‬ ‫كٍّزبًَ« آًغبم گو٭زَ اٍذ‪ .‬كکزو هٖلٯ ثَ كهٍزی هی كاًل کَ »ٍزن ُبی ّاهكٍ ثو ثِبئیبى« ثَ كّهاى‬ ‫ًقَذ ّىیوی اّ هوثْ‪ً ٛ‬وی ّْك ّ »اهیلّاه اٍذ« كه آیٌلٍ ایي ٍزن ّ آىاه »رکواه ًْ​ْك« ّ ثَ ثِبئیبى »ٱْل«‬ ‫هی كُل » رب آًغب کَ ثزْاًل اى کوک ثَ ثِبئیبى كهی‪ًٌ ٨‬وبیل ّ اى ُو ٭وٕزی ثوای اعوای ‪٥‬لالذ اٍزٮبكٍ« ًوبیل‪.‬‬ ‫كکزو هٖلٯ ثَ رٖلیٰ ًوبیٌلٍ ثِبئیبى آهویکب »كه ثیبًبد ّ ًیذ فْك ٕبكٯ اٍذ«‪ .‬اّ ًقَذ ّىیو یک کْ​ْه‬ ‫هَلوبى‪ّ ،‬لی اى ُوَ هِوزو ًقَذ ّىیو یک کْ​ْه هْوّ‪ َٝ‬ثب ٱبًْى اٍبٍی هلّى اٍذ‪.‬‬ ‫ثِبئیبى آهویکب کَ »اى ر‪٦‬ٲیت ّ امیذ ّ آىاه ثِبئیبى كه ایواى ًگواًٌل« ّ فّْؾبل اى ایٌکَ ٭وٕزی ثلٍذ آّهكٍ اًل‬ ‫هؾجْثی ّ اّزِبهعِبًی كاّذ‪ ،‬كه‬ ‫د‬ ‫رب ا‪ٞٙ‬واة ّ كاكفْاُی فْك ها ثب ّقٔ ًقَذ ّىیو ایواى‪ ،‬کَ آًيهبى‬ ‫هیبى گناهًل‪١ .‬بُوا آًبى اّبهٍ ای ثَ ثِبئیبى ىًلاًی كه یيك ّ هبعوای ٱزلِبی اثوٱْ هیکٌ​ٌل ّ كکزو هٖلٯ كه‬ ‫پبٍـ آًبى هیگْیل‪« :‬اى ثبىكاّذ ثِبئیبى ييك« ه‪ٞ‬ل‪َُ ٤‬زن‪ .‬ىیوا یکی اى ثِبئیبى ایواى »ریوَبه ٍولْکو ‪٥‬الئی‬ ‫اّ ها هالٱبد کوكٍ ّ ثَ اّ گياهُ كاكٍاًل کَ ثب ثِبئیبى ثب ‪٥‬لالذ ه٭زبه ًویّْك«‪.‬‬ ‫فْاًلًی آًکَ ًوبیٌلٍ ثِبئیبى آهویکب كه گياهُ فْك رؤییل ّ رؤکیل هی کٌل کَ» كکزو هٖلٯ ٕبكٱبًَ ثَ آًبى‬ ‫پیٌِْبك كاكٍ اٍذ ًبهَ ای هٍوی ثَ اّ ثٌْیٌَل ّ ثال٭بٕلَ‪ ،‬ثی پوكٍ ّ هّ​ّي گّْيك هیکٌل‪ ،‬کَ هجبكا ًبهَ‬ ‫ای کَ ؽبّی رجلی‪٪‬بد كیي ثِبئی ثبّل ّ یب »ؽبکی اى رٍْ‪ً ّ َ٦‬ٮْم كيبًذ ثِبئی«‪ ،‬ثوای اّ ثٌْیٌَل‪ ،‬ىیوا چٌیي‬ ‫ًبهَ ای ثَ رٖلیٰ ًوبیٌلگبى ثِبئیبى آهویکب »هْهك ‪٥‬الٱَی اّ ًیَذ‪ .‬آًچَ اّ اؽزیبط كاهك‪ ،‬ايي اٍذ‪ ...‬ثوای‬ ‫کوک ثَ ثواكهاى ثِبئی هب کَ كهايواى كه ه‪٦‬وٗ اميذ ّ آىاه ٱواه كاهًل‪ ،‬كاكفْاُی کٌین ّ ميل آى ًبهَ ها هِو ّ‬ ‫اه‪ٚ‬بء ًوبيین‪ ،‬رب ايْبى ثزْاًٌل‪ ،‬ثوای کوک ثَ ثِبئیبى ايواى‪ ،‬هْهك اٍزٮبكٍ ٱواه كٌُل«‪.‬‬ ‫كکزو هؾول هٖلٯ هُجو ًِ‪ٚ‬ذ هلی ایواى آًچٌبى ٕویوی ّ ٕبكٯ اٍذ کَ ‪٥‬لذ ّ اًگیيٍ رْٕیَ ُبی فْك ها‬ ‫كه کوبل هّ​ٌّی ثیبى هی کٌل ّ ثَ ىهبیٌلگبى ثِبئیبى یبك هی كُل چَ عوالری ها كه »هّی کب‪٩‬ن هبهکلاه هؾٮل‬ ‫هلی [آهویکب]« ّثْٖهد »يک ًبهَی هٍوی« ثوای »كاكفْاُی« ثَ اّ ثٌْیٌَل ّ ثَ آًبى گّْيك هیکٌل » كه آفو‬ ‫ایي ًبهَ هٍوی ثٌْیَیل‪:‬‬ ‫» جبی ثـی كگفحی اؿث‪ ،‬صع کلْعی کَ صاعای جوضى ثبؿحبًی ّ لبًْى اؿبؿی اؿث ّ جوبم‬ ‫افغاص صع ثغاثغ لبًْى صاعای دمْق هـبّی ُـحٌض‪ ،‬هحأؿفبًَ ثب ثِبئیبى سالف لبًْى عفحبع‬ ‫هیكْص«‪.‬‬ ‫ًوبیٌلگبى ثِبئیبى آهویکب كه آفو فٌّْْك اى یکوًگی ّ ٕویویذ كکزو هٖلٯ »اى اؽَبٍبد كٍّزبًَی اّ ‪٥‬ویٲبً‬ ‫رْکو ًوْكٍ« ثَ كکزو هؾول هٖلٯ هیگْیٌل‪« :‬ثِبئیبى ثوای ٍالهزی ّوب ك‪٥‬ب هیکٌ​ٌل»‪ .‬ایي گٮزگْ ّ‬ ‫كاكفْاُی كه چٌیي ٭‪ٚ‬بیی اى ٕٮب ّ ٕویویذ پبیبى هی گیوك ّ ًوبیٌلگبى ثِبئیبى آهویکب ثب اؽَبٍی اهیلّاه ثَ‬

‫آیٌلٍ ثب كکزو هؾول هٖلٯ ًقَذ ّىیو ایواى ّكا‪ ٣‬هیکٌ​ٌل ّ فْاًلًی آًکَ ایْبى ًقَذ ّىیو ایواى‪ ،‬ثِبئیبى ها‬ ‫»كه هْٱ‪ ٤‬فلاؽب٭‪٢‬ی ّقٖبً رب كهة ا‪ٝ‬بٯ ‪ ...‬هْبي‪٦‬ذ کوك ّ كٍذ ‪[ ...‬آًبى] ها ثب گوهی ٭ْوك«‪.‬‬ ‫ًبهَ ای کَ ثَ رْٕیَ كکزو هؾول هٖلٯ ثو » هّی کب‪٩‬ن هبهکلاه هؾٮل هلی« آهویکب هی ثبیل ًّْزَ هیْل‪،‬‬ ‫ٍَ هّى ث‪٦‬ل ثَ ٍٮبهد ایواى كه ّاٌّگزي هٍبًلٍ ّل‪ .‬كه ایي ًبهَ ثِبئیبى ّوػ هْوّؽی اى »ثِبئی ٍزیيی«‬ ‫ّ ٱزل ‪٥‬بم ثِبئیبى كه ٍواٍو ایواى كهٍبلِبی كَُ ثیَذ هی كٌُل ّ ًقَذ ّىیو ایواى ها ثَ كاكفْاُی هی‬ ‫‪ٝ‬لجٌل‪ .‬ایي ًبهَ ًَ رٌِب یک »كاكفْاُی« ّ ّوػ »ه‪٢‬بلن هالیبى« اٍذ ثلکَ گياهّی اٍذ ٍواٍو ‪٩‬وجبه‬ ‫‪٥‬لیَ كّلذ ّ عبه‪ َ٦‬ای کَ ؽٲْٯ ٭وكی ّ اعزوب‪٥‬ی اٱلیزِبی كیٌی ّ ٱْهی ها ًبكیلٍ هی گیوك‪ .‬ایي ًبهَ‬ ‫ربهیقی ها ثب ُن هوّه کٌین‪:‬‬ ‫هذفل عّدبًی هلی ثِبئیبى آهغيکب‬ ‫صفحغ هٌلی‪ 538 ،‬سیبثبى كغيضاى‪ّ ،‬يلوث‪ ،‬ايلی ًْئیؼ‬ ‫‪ 23‬اکحجغ ‪1951‬‬ ‫جْؿط ؿفبعت ايغاى‪ّ ،‬اكٌگحي‬ ‫جٌبة آلبی هذوض هوضق ًشـث ّػيغ ايغاى‬ ‫هؾزوهبً ثَ ‪٥‬وٗ ‪٥‬بلی هیهٍبًل‬ ‫هؾٮل هّؽبًی هلی ثَ ًوبيٌلگی اى ثِبئیبى آهويکب هٲلم آى عٌبة ها ثَ کْ​ْه فْك گواهی كاّزَ ّ ايي ٭وٕذ ها‬ ‫ه‪٪‬زٌن هیكاًل‪ ،‬رب ّوػ هقزٖوی اى ٍزنُبی ّاهكٍی افیو ها ثو ثِبئیبى ايواى ثَ ؽ‪ْٚ‬ه عٌبث‪٦‬بلی كه ٍوذ‬ ‫هيبٍذ ُیئذ كّلذ ايواى رٲلين ًوبيل‪.‬‬ ‫كه هاث‪ َٞ‬ثب هْ‪ٍ ٣ْٙ‬زنٍ ای ّاهكٍ ثو ثِبئیبى ايواى‪ ،‬گياهّی ؽبّی ‪ٕ 24‬ٮؾَ كه ثبيگبًی ايي هؾٮل هْعْك‬ ‫اٍذ کَ كه آى‪ ،‬هْاهك ثَیبهی ؽبکی اى ّکٌغَ‪١ ،‬لن ّ آىاه ّ اميذ ًَجذ ثَ آًبى هٌلهط اٍذ‪ .‬ايي هؾٮل ثو‬ ‫‪ٝ‬جٰ گياهُ ًبهجوكٍ‪ ،‬هیرْاًل‪٥ ،‬بكالًَ ا‪ِ١‬به ًوبيل کَ ا٭واك ايواًی پیوّ كيبًذ ثِبئی كه كّايو كّلزی اى ؽٲْٯ‬ ‫هلًی هؾوّم ّ اهْال ّ كاهائی آًِب ثَ كٍذ ‪٩ْ٩‬بگواًی کَ رؾذ کٌزول ًیَزٌل‪٩ ،‬بهد هیّْك ّ فْكّبى‪،‬‬ ‫ثی آًکَ هؤهْهيي اًز‪٢‬بهی ّ پلیٌ اى آًِب ؽوبيذ کٌ​ٌل‪ ،‬كه ه‪٦‬وٗ ‪ٙ‬وة ّ عوػ ّ ؽزب هوگ ٱواه گو٭زَاًل‪.‬‬ ‫هؾٮل هّؽبًی هلی (آهويکب) هًّّْذ ر‪٢‬لوبد ّ كاكفْاُیُبی ُیئذُبی اكاهی ثِبئیبى ايواى ها کَ ثب ٱیل‬ ‫٭ْهيذ ثَ كّلذ هزجْ‪ ٣‬فْك رَلین ًوْكٍاًل ّ ثیاصو ّ ًزیغَ هبًلٍ اٍذ‪ ،‬كه افزیبه كاهك‪ .‬ايي هؾٮل ا‪ٝ‬ویٌبى كاهك‬ ‫کَ آى عٌبة ثب آگبُی کَ ًَجذ ثَ ٭َبك ‪٥‬ٲیلٍی ‪٥‬وْهی ّ ٍْء ه٭زبه هؤهْهيي اكاهٍی هوثْ‪ َٝ‬كاهیل‪ ،‬گبمُبی‬ ‫هی ثوای ؽٮ‪ٕ ّ ٠‬یبًذ ثِبئیبى كه رؾذ ؽوبيذ ٱبًْى ثوفْاُیل كاّذ‪.‬‬ ‫هئس‬ ‫آًچَ ثَ افزٖبه كه ايي ‪٥‬وي‪ َٚ‬مکو گوكيلٍ‪ ،‬هوثْ‪ ٛ‬ثَ ّٱبي‪ ٤‬کًٌْی اٍذ کَ اى ٍبل‪ّ 1944‬وّ‪ّ ٣‬لٍ ّ اى‬ ‫اٍذ‬ ‫‪.‬‬ ‫يبكآّهی هّيلاكُبی كيگو ّ هِوزويي ؽٲبيٰ هْعْك كه ايي اٌٍبك ربهيقی ٕو٭ٌ‪٢‬و گوكيلٍ‬

‫هؾوکیي آىاه ّ اميذ ثَ ثِبئیبى كه ؽٲیٲذ ا‪ٚ٥‬بی ٭‪٦‬بل عو‪٦‬یزی ثَ ًبم «اًغوي رجلی‪٪‬بد اٍالهی» هیثبٌّل کَ‬ ‫اى ٍبل ‪ 1941‬ثَ ث‪٦‬ل كاهٌَی ا‪٥‬وبل ًٮْمّبى ّلد ّ ا٭يايِ يب٭زَ اٍذ‪٥ .‬وبل اًغوي ًبهجوكٍ كه ًٲب‪ ٛ‬هقزل‪٬‬‬ ‫کْ​ْه ثَ ٭‪٦‬بلیذ هْ‪ْ٪‬لٌل ّ ُیغبًبد ‪٥‬وْهی ها ‪٥‬لیَ ثِبئیبى ثوهیاًگیيًل ّ ثَ رْ​ْيٰ ّ رو‪٩‬یت پلیٌ ثوای‬ ‫‪٥‬لم ؽوبيذ اى ايي ٱوثبًیبى كه ثواثو رغبّىاد ‪٥‬بهَ هیپوكاىًل‪ .‬ايي عو‪٦‬یذ ُوچٌبى ثَ ًْو اکبميت ‪٥‬لیَ ثِبئیبى‬ ‫اكاهَ هیكٌُل ّ آرِ ث‪ ّ ٘٪‬کیٌَی ‪٥‬وْهی ها كاهي هیىًٌل‪ ،‬رب هوكم ايي ‪ٝ‬بيٮَ ها كّوي كيي ّ هلذ‪ ،‬هقوة‬ ‫اٍالم ّ هقبل‪ ٬‬ثب ٱبًْى ثَ ّوبه آّهًل‪ .‬كه ُو کغب کَ ثِبئیبى هْهك ؽولَ ٱواه ثگیوًل‪٥ ،‬لوبی هَلوبى يب ثَ‬ ‫‪٥‬جبهد كيگو هالُب ثَ ‪ٌْ٥‬اى ‪ْ٥‬اهل ٭‪٦‬بل كٍذ اًلهکبهًل‪ .‬اى هَبعل ثَ هوكم ا‪ٝ‬ویٌبى هیكٌُل کَ ُوگبٍ ثِبئیبى‬ ‫ها ٱل‪ ّ ٤‬ٱو‪ً ّ ٤‬بثْك کٌ​ٌل‪ ،‬كه ثِْذ ثَ آًِب پبكاُ كاكٍ فْاُل ّل‪ .‬اى هوكم هیفْاٌُل کٍ ثِبئیبى ها ثکٌْل ّ‬ ‫اهْالْبى ها رٖو‪ً ٫‬وبيٌل‪.‬‬ ‫پوّهًلٍی اهو ؽبکی اى آى اٍذ کَ كه هْاهك ‪٥‬ليلٍ‪ ،‬هٲبهبد هؾلی ُو گًَْ اٱلام ثوای ٭وًّْبًلى ايي ُیغبًبد‬ ‫ر‪ٖ٦‬ت آهیي ها ثَیبه ف‪ٞ‬وًبک رلٮی کوكٍاًل‪ .‬اى ايي هّ گنّزَ اى آى کَ ثِبئیبى ّؽْیبًَ رؾذ ‪ٙ‬وة ّ عوػ‬ ‫ٱواهگو٭زَ ّ اهْالْبى ثَ ربهاط هیهّك‪ٍ ،‬بىهآًِبی کْ​ْهی ًیي ثَ رجبُی کْیلٍ هیًّْل‪.‬‬ ‫‪ٝ‬ی ٍبل ‪ 1944‬هَبعل ّ هغبه‪ ٤‬كيگو اٍالهی كه ِّو ّبُوّك‪ ،‬هوكم ها ثَ ّکٌغَ ّ آىاه ثِبئیُب رو‪٩‬یت ّ‬ ‫رؾويک ًوْكًل‪ .‬هوكم كهة ّهّكی ؽ‪٢‬یوحالٲلً ثِبئی ها آرِ ىكًل ّ اٍجبة ّ اصبصیَی آى ها ثَ ‪٩‬بهد ثوكًل‪ .‬چٌل‬ ‫هّى ث‪٦‬ل اى آى يک عو‪٦‬یذ پٌظ ُياه ًٮوی ‪٩ْ٩‬بگو هَلؼ ثَ ٌٍگ ّ چوبٯ ّ چبٱْ ّ ٍب‪ْٝ‬ه ثو ٍو ثِبئیبى‬ ‫هيقزٌل‪ .‬رٌی چٌل اى آًِب ثَ کالًزوی پٌبٍ ثوكًل‪ .‬كه آًغب يک ا٭َو پلیٌ ٭ويبك ثوآّهك‪« :‬ثکْیل ايي الهنُتُب ها! ّ‬ ‫كه ُوبى ؽیي پبٍجبى ثب رَ ٱٌلاٯ رٮٌگ فْك ثَ طاى آًِب ا٭زبك‪ .‬هٲبهى ثب ايي اؽْال‪٩ْ٩ ،‬بگوى فْوگیي ّ‬ ‫ثوآّٮزَ‪ ،‬هٌيل ّ ه‪٪‬بىٍُبی ا٭واك ثِبئی ها هؾبٕوٍ ًوْكٍ‪ ،‬ثَ ىّه ّاهك فبًَُب ّ ه‪٪‬بىٍُبيْبى ّلٍ‪ ،‬آًچَ ثْك‪،‬‬ ‫ثَ ‪٩‬بهد ثوكًل ّ آًِب ها لقذ ّ ‪٥‬ويبى ًوْكًل ّ ُیچ کٌ ثَ کوک آًِب ًْزب٭ذ‪.‬‬ ‫يک ًٮو ثِبئی ثَ ًبم آٱب هؼهل عنثبًی هْهك ؽولَ ٱواه گو٭ذ ّ ‪٥‬بعي ّ كههبًلٍ ثوعبی فْك هبًل‪ .‬عَل ثیُِْ‬ ‫اّ ها ثَ ه‪ٞ‬ت كکزوی كه آى ؽْالی ثوكًل‪ّ ،‬لی هِبعویي ثَ ىّه ّاهك ّلًل ّ ٱوثبًی فْك ها افن ًوْكٍ‪ ،‬اى‬ ‫پٌغوٍی كّم ‪٥‬وبهد ثَ فیبثبى پوربة کوكًل‪ .‬كه فیبثبى آًٲله ثَ عَن ًیوَ عبى اّ ٕلهَ ىكًل‪ ،‬رب ُالک ّل‪.‬‬ ‫اى عولَ ا٭واك ثِبئی کَ ه‪٪‬بىٍُب ّ رغبهرقبًَُبی آًِب هْهك ‪٩‬بهد ٱواه گو٭ذ ّ ‪٦ٝ‬وَی آرِ ّل‪ :‬فلائی‪،‬‬ ‫آٱبىاكٍ‪ ،‬هِبعوىاكٍ‪ٝ ،‬جب‪ٝ‬جبئی ّ ‪ٞ٥‬بهی ثْكًل‪ .‬هِبعویي ث‪٦‬ل اى رقويت كکبى ُبيْبى‪ ،‬فبًَُبی آًِب ها كه ه‪٦‬وٗ‬ ‫ربهاط ٱواه كاكًل ّ چٌليي ًٮو ها ثَ ٱزل هٍبًیلًل‪.‬‬ ‫ثِبئیبى هْ‪ ٣ْٙ‬ها ثَ هٲبهبد كّلزی ثوكًل‪ّ ،‬لی ثبىپوًُبيی کَ ثَ ّبُوّك ا‪٥‬يام ّلٍ ثْكًل‪ ،‬ثَ ّىاهد‬ ‫كاكگَزوی گياهُ كاكًل کَ هغوهیي ّاٱ‪٦‬ی فْك ثِبئیبى َُزٌل‪ .‬ثبىپوً كيگو گياهُ ‪٩‬وٗ آلْك ثو فال‪٫‬‬ ‫ؽٲیٲذ كه هْهك ثِبئیُب رَلین ًوْك‪ .‬اى ّبُلاى ‪٩‬یو ثِبئی ُیچ کٌ ها عوأد آى ًجْك کَ ِّبكد ثلُل‪.‬‬ ‫‪٥‬بٱجذ ٍی ّ چِبه ًٮو ثَ ٱزل ّ ‪٩‬بهد هزِن ّ ثبىكاّذ ّلًل ّ پوًّلٍی آًِب ثَ كيْاى ‪٥‬بلی عٌبئی كه رِواى‬ ‫گوكيلًل هْ‪ ٣ْٙ‬ايي هؾبکوَ‬ ‫‪.‬‬ ‫هاع‪ّ ٤‬ل‪ .‬كه آًغب ٍی ّ يک ًٮو اى ايي ‪٥‬لٍ ثَ اهرکبة عٌؾَ ّ عوائن عيئی هزِن‬ ‫ّ ًؾٍْی ثوگياهی آى اؽَبٍذ ‪٥‬وْهی ها عويؾَ كاه ٍبفذ‪.‬‬

‫گوكيلًل ًزیغَ‬ ‫‪.‬‬ ‫‪٥‬لیو‪٩‬ن ؽٲبيٰ هْعْك ّ ِّبكد ِّْك‪ ،‬ٱبرلیي آىاك ّلًل ّ ‪٩‬بهرگواى ثَ يک هبٍ ىًلاى هؾکْم‬ ‫آى ّل کَ ثیٱبًًْی رْ​ْيٰ ّل ّ ا‪٥‬زوبك هوكم ًَجذ ثَ كاكگبٍُب ٍلت گوكيل ّ فْك اًگیيٍای ّل کَ‬ ‫ك‪ ،‬ثِبئی ُب ها ثکْیل ّ اهْالْبى ها رٖو‪ ٫‬کٌیل‪ ،‬هگو كّلذ اُبلی‬ ‫ؽوالد ثَ ثِبئیبى اى ٍو گو٭زَ ّْك‪« .‬ثوّي‬ ‫ّبُوّك ها هغبىاد کوك؟ ّوب ُن هیرْاًیل‪ ،‬هضل آًِب ‪٥‬ول کٌیل!» ايي ثْك‪ً ،‬لای آّْثگواى ّ ٭زٌَ عْيبى‪.‬‬ ‫هٮبك ثقٌْبهَی ّىاهری رؾذ ّوبهٍی ‪ 744‬ثَ ربهيـ ‪ 1323 /4 / 13‬كه آى ّٱذ چٌیي ثْك‪:‬‬ ‫كه ثیي هجل‪٪‬یي ّ ًهاى ثِبئی ه‪٦‬وْالً کَبًی يب٭ذ هیًّْل کَ كه كّائو كّلزی ّب‪٩‬ل َُزٌل‪ .‬٭‪٦‬بلیذ ايي‬ ‫ا٭واك ّ كفبلذ آًِب كه اهْه کْ​ْه هقوة ّ هْعت ‪ٙ‬وه ّ ىيبى اٍذ‪ .‬ثبيل ثب ًِبيذ كٱذ ّ عليذ آًِب ها ىيو ً‪٢‬و‬ ‫ُآًِبی ثَ كٍذ آّْثگواى‬ ‫كاّزَ ثبّیل ّ كه ْٕهد ‪٥‬لم روکیي اى اّاهو‪ ،‬ثب آًِب ‪ٝ‬جٰ ٱبًْى ‪٥‬ول ًوبئیل‪ .‬ايي ة‬ ‫كاك‪ ،‬رب ثِبئیبى ها رؾذ ٭ْبه ّ آىاه ّ اميذ ٱواه كٌُل ّ آًِب ها اى اكاهاد افواط کٌ​ٌل‪.‬‬ ‫ّٱبي‪ ٤‬كيگو کَ ثَ افزٖبه گياهُ كاكٍ ّلٍ‪ ،‬چٌیي اٍذ‪:‬‬ ‫فآًِبی كه آثبكٍ کَ هؾل ؽ‪٢‬یوح الٲلً ثْك‪ ،‬ثَ آرِ کْیلٍ ّل ّ ‪٥‬لٍای اى ثِبئیبى ِّو ها ه‪ٚ‬وّة کوكًل‪.‬‬ ‫ة ّ اّهاٯ آًِب ها ٍْىاًیلًل ّ هٌبىلْبى ها ‪٩‬بهد کوكًل‪ .‬كّ آفًْل هؾلی‪ ،‬هوكم ها ثَ کْزي ثِبئیُب ّ رٖو‪٫‬‬ ‫کذ‬ ‫اهْال آًِب رؾويک هیکوكًل‪ .‬هؤهْهيي اًز‪٢‬بهي کْچکزويي اٱلاهی ثوای علْگیوی اى ايي ا‪٥‬وبل ًویکوكًل‪.‬‬ ‫كه آهاى کبّبى هَلویي كهة ه‪٪‬بىٍی يک ًٮو ثِبئی ها آرِ ىكًل ّ كه فیبثآًِب ثَ هاٍ ا٭زبكٍ ّ ثَ ثِبئی ثل ّ‬ ‫ًبٍيا گٮزٌل‪.‬‬ ‫كه ثٌلهگي اُبلی كيْاه ؽ‪٢‬یوح الٲلً ها فواة کوكًل‪ .‬كه ثْوّيَ فواٍبى عو‪٦‬ی اى ثِبئیبى هاه‪ٚ‬وّة ٍبفزٌل ّ‬ ‫كّ ه‪٪‬بىٍ ّ ُٮذ فبًَی آًِب ها فواة کوكًل‪ .‬كهة گلَزبى عبّيل (ٱجوٍزبى ثِبئی) ها ‪٦ٝ‬وَی آرِ ًوْكًل ّ‬ ‫گّهٍزبى ها ّيواى کوكًل‪ًَ .‬جذ ثَ ىًبى ّ کْكکبى ا‪٥‬وبل ّؽْیبًَ هّا كاّزٌل ّ هٲبهبد كّلزی ُیچ اٱلاهی‬ ‫ًکوكًل‪ ،‬ثلکَ ثو ‪٥‬کٌ‪ ،‬ثِبئیبى ها هغجْه کوكًل‪ ،‬کَ هجبل‪٪‬ی ثَ آًِب ثپوكاىًل‪ٍ .‬ی ًٮو ثَ فآًِبی ُغْم ثوكًل‪.‬‬ ‫ٕبؽجقبًَ ّ ُوَوُ ها ثَ ثبك کزک گو٭زَ ّ اصبصیَی آًِب ثَ اهىُ ثیَذ ُياه رْهبى ثَ ‪٩‬بهد ثوكًل‪ .‬كه ثیي ايي‬ ‫‪٥‬لٍ‪ٍ ،‬وپبٍجبى‪٩ ،‬الهو‪ٙ‬ب عوْیلی ثَ فبًن ٕبؽت فبًَ ّؽْیبًَ ؽولَ کوك‪.‬‬ ‫كه ثٌله ّبٍ كکآًِبی ا٭واك ثِبئی ها ‪٩‬بهد ًوْكًل ّ آًِب ها رؾذ ‪١‬لن ّ ّکٌغَ ٱواه كاكًل‪ .‬ثب چبٱْ ثَ عبى آًِب‬ ‫ا٭زبكًل‪ .‬پلیٌ اثلاً كه پی ر‪٦‬ٲیت ثوًیبهل‪.‬‬ ‫ّٱبي‪ ٤‬هْبثِی اى ثْعبهك‪ ،‬ثن (کوهبى)‪ ،‬ه٭ٌَغبى‪ ،‬ىاثل ّ ٍیوعبى گياهُ كاكٍ ّلٍ اٍذ‪.‬‬ ‫كه رِواى هوكم ها ثَ ا‪ٙ‬واه [گيًل هٍبًلى] ّ اميذ ّ آىاه ًَجذ ثَ ثِبئیبى رو‪٩‬یت هیًوْكًل‪.‬‬ ‫هّىًبهَی آىاكگبى ًّْذ‪ :‬ٱْاًیي هب كهثبهٍی هٌ‪ ٤‬اٍزقلام ايي ٭وٱَی هورل (‪ٙ‬بلَ) كه كّائو كّلزی ٕواؽذ ربم‬ ‫كاهك‪ .‬ثٌبثوايي ‪ٝ‬جٰ آئیي هٍوی هب‪ ،‬ي‪ٌ٦‬ی ّوي‪٦‬ذ اٍالم‪ ،‬ٱزل ثِبئیبى هغبى‪ ،‬ثلکَ يک ٭وي‪َٚ‬ی كيٌی ّووكٍ‬ ‫هیّْك‪.‬‬

‫پوًّلٍُبی هوثْ‪ ٛ‬ثَ ‪١‬لن ّ ٍزن ًَجذ ثَ ثِبئیبى ّبهل ‪ٙ‬وة ّ عوػ‪٩ ،‬بهد اهْال ّ كاهائی آًِب كه ِّوُبی‬ ‫‪ٝ‬جٌ ّ ٭وكًّ (اى رْاث‪ ٤‬فواٍبى) ٱٖو ّیويي‪ ،‬ٱن‪ ،‬کالٍّ كهٍ (ٱيّيي)‪ ،‬هؾوْكآثبك‪ ،‬گلپبيگبى‪ ،‬هؾوْكآثبك ييك ّ‬ ‫ًِبًّل هیثبّل کَ روبهی ايي ّٱبي‪ٝ ٤‬ی ُوبى ٍبل (‪ 1323‬ه‪ٞ‬بثٰ ‪ )1944‬ارٮبٯ ا٭زبكٍ اٍذ‪.‬‬ ‫ٍبل ث‪٦‬ل‪ ،‬ي‪ٌ٦‬ی (‪ّ )1945 / 46‬بُل گَزوُ كاهٌَی ‪١‬لن ّ ٍزن ثو ثِبئیبى كه اهكٍزبى‪ ،‬اهبم ىاكٍ ُبّن‪،‬‬ ‫ىاثل‪ ،‬اٍٮٌلآثبك‪ ،‬کٌگبّه‪ً ،‬یويي‪ٍ ،‬یوعبى‪ ،‬هثب‪ ٛ‬روک‪ ،‬آٍیبثبى‪ ،‬٭َب ّ ٍوٍّزبى ثْك‪.‬‬ ‫گو٭ذ‬ ‫‪.‬‬ ‫كه عِوم ٍوٌُگ ّیوّاًی هؾوکیي ّ هَججیي ايي ا‪٥‬وبل ٍزوکبهاًَ ها رؾذ ؽوبيذ ّ ؽٮب‪١‬ذ فْك‬ ‫ٍبيو ِّوُبئی کَ ثِبئیبى كه آًغب هْهك ‪١‬لن ّ آىاه ٱواه گو٭زٌل‪٥ ،‬جبهد ثْكًل اى ىّاهٍ‪ ،‬یيك‪ ،‬اٱلیل‪،‬إٮِبى‪،‬‬ ‫گْیي عبى‪ ،‬٭َب‪.‬‬ ‫كه ٍواٍو اٍزبى فواٍبى ثِبئیبى ها ثَ فب‪ٝ‬و اىكّاط ثَ آئیي ثِبئی ؽجٌ هیکوكًل ث‪ٚ٦‬ی ها ثَ ايي ٍجت‬ ‫عويوَ هیًوْكًل‪ .‬كه إٮِبى ثَ هواٱل هٲلٍَ‪ ،‬هياهُبيی کَ هْهك رٲليٌ ّ رکوين عبه‪َ٦‬ی ثِبئیبى ثْك‪ُ ،‬زک‬ ‫ؽوهذ هّا كاّزَ‪ ،‬كه ُویي ِّو يک كاًِ آمّى ثِبئی ها ثَ فب‪ٝ‬و كيبًزِ اى هلهٍَ افواط کوكًل‪.‬‬ ‫كه ِّوُبی كيگو ثِبئیبى اى ه٭زي ثَ ؽوبمُبی ‪٥‬وْهی هوٌْ‪ّ ٣‬لًل‪.‬‬ ‫اٌٍبك ّ پوًّلٍی هوثْ‪ ٛ‬ثَ ّٱبي‪ٍ ٤‬بلُبی ‪ 1946 /47‬ثَ فْٖٓ ه‪٥‬ت اًگیي اٍذ‪ .‬ثَ ‪ْٝ‬ه هضبل كه ثیوعٌل‬ ‫ثقْی اى ِّو کَ هؾل ٍکًْذ ثِبئیبى ثْك‪ ،‬هْهك ُغْم ّ ػهلَ ی اُبلی ٱواه گو٭ذ‪ .‬اهْالْبى ها ثَ ي‪٪‬وب‬ ‫ثوكًل ّ اّهاٯ ّ اٌٍبك آًِب ها اى ثیي ثوكًل (اّهاٯ ثبيگبًی) ّ ثَ چٌل ًٮو ؽولَ ًوْكًل‪ .‬فَبهد هبلی کَ كه اصو‬ ‫ايي ّاٱ‪ّ َ٦‬اهك آهل‪ ،‬رقویٌبً هجل‪٪‬ی ه‪٦‬لل يک هلیْى ّ پبًٖلُياه هيبل ثْك‪.‬‬ ‫ٱْای اًز‪٢‬بهی ٱبكه ثَ ك٭‪ ٤‬هِبعویي ًجْكًل‪ .‬ىًبى ّ ا‪ٝ‬ٮبل ثِبئی كه ّؽْذ ّ ا‪ٞٙ‬واة ثَ ٍو هیثوكًل ّ هوكاى‬ ‫ٍو ثَ کٍْ ّ ثیبثبى ًِبكًل‪ .‬كه ‪ٝ‬ی ُوبى ٍبل كه ِّوُبی ييك‪ٍ ،‬بهی‪ ،‬پل ٍٮیل‪َِّْ ،‬اه‪ ،‬ثِِْو‪ّ ،‬بُی‪،‬‬ ‫ًٖوآثبك‪ٍ ،‬وٍّزبى‪ ،‬هیبًلّآة‪ ،‬اهكٍزبى‪ ،‬ه٭ٌَغبى‪ ،‬چٌبه ّ كاهيْى ثِبئیبى هْهك رغبّى ٱواه گو٭زٌل‪.‬‬ ‫ًکزَی ٱبثل رْعَ ايي کَ كه ثوّعي إٮِبى هئیٌ اكاهٍی ٭وٌُگ (آهْىُ ّ پوّهُ) ّ هزٖليبى رلگوا‪ ٫‬فبًَ ّ‬ ‫ثقْلاه‪ ،‬هَلوبًبى ها ‪٥‬لیَ ثِبئیبى ّْهاًیلًل‪.‬‬ ‫كه ىاُلاى عْاى ثیَذ ٍبلَی ثِبئی ها آى چٌبى ّؽْیبًَ کزک ىكًل ّ ثب چکِ ثو ٍوُ کْثیلًل کَ كه اصو ايي‬ ‫‪ٙ‬وثبد هِلک هٌغو ثَ اى كٍذ كاكى ثیٌبئی يک چْن آى عْاى گوكيل‪.‬‬ ‫كه فبُ (ىاُلاى) ثَ كّ ًٮو ثِبئی ثب ٌٍگ ّ چوبٯ ؽولَ ثوكًل ّ هبل الزغبهٍی آًِب ها ‪٩‬بهد کوكًل‪.‬‬ ‫كه ٍوچبٍ يک ىى ّٖذ ٍبلَی ثِبئی ها چٌبى ثیهؽوبًَ ه‪ٚ‬وّة ًوْكًل کَ كه اصو فًْوييی عواؽبد ّاهكٍ‪ ،‬ثَ‬ ‫ؽبل هوگ ا٭زبك‪ .‬ث‪٦‬ل روبم ٍکٌَی ثِبئی ها اى آًغب ثیوّى کوكًل‪.‬‬

‫ُوچٌیي پوًّلٍی اهو ؽبکی اى آى اٍذ کَ ‪ٝ‬ی ُوبى ٍبل (‪ )1946/ 1947‬كه ِّوُبی کبّبى‪ ،‬آهاى‪ً ،‬یويي‪،‬‬ ‫فوم آثبك‪ ،‬ثٌلهگي‪ ،‬عِوم‪ ،‬كّ‪ ٧‬آثبك‪ ،‬كُظ‪ ،‬هيي‪ ،‬ىّاهٍ‪ ،‬چبل فبهٌ ّ ً‪ٌٞ‬ي ثَ ثِبئیبى ايي ًٲب‪ٕ ٛ‬لهبد عبًی ٭واّاى‬ ‫ّ فَبهاد هبلی ىيبك ّاهك کوكًل‪.‬‬ ‫كه ىّاهٍ يک هّؽبًی هوكم ها ّاكاه هیکوك کَ ثب ثِبئیبى كاك ّ ٍزل ًکٌ​ٌل ّ ثلُیُبی فْك ها ُن ثَ آًِب‬ ‫ًپوكاىًل‪.‬‬ ‫كه ً‪ٌٞ‬ي إٮِبى كه ؽبلی کَ فبًَی يک ثِبئی ها ثَ آرِ کْیلًل‪ ،‬کْكکی ثَ ُالکذ هٍیل‪.‬‬ ‫كه فالل ٍبلُبی ‪ 1947 / 1948‬ايي کُِّْبی اليٌٲ‪ ٤ٞ‬ثوای ًبثْك کوكى ثِبئیبى ثَ ًزیغَ ًوٍیل‪ .‬كه ايي عب‬ ‫ثَ كّ ّاٱ‪َ٦‬ی ّبىًل اّبهٍ هیکٌین کَ ثِبئیبى ايي ِّو ثَ ّ‪٦ٙ‬ی هْهك رِبعن ّؽْیبًَ ٱواه گو٭زٌل کَ ًبگييو‬ ‫ّلًل‪ ،‬فبًَُبی فْك ها روک کٌ​ٌل ّ هؾٮل آًغب هٌؾل ّل‪.‬‬ ‫ؽوين کوكًل‪ .‬كه گلپبيگبى ث‪٦‬ل اى آى کَ ا٭واك ثِبئی هْهك‬ ‫كه ثٌله ّبٍ اهثبة ‪٥‬وبئن ُو ًْ‪ ٣‬ه‪٦‬بهلَ ها ثب ثِبئیبى د‬ ‫ًوْكًل اهب‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ٙ‬وة ّ عوػ ٱواه گو٭زٌل‪ ،‬هٲبهبد هؾلی‪ُ ،‬و كّ گوٍّ‪ ،‬ي‪ٌ٦‬ی ُن هِبعویي ّ ُن ثِبئیبى ها ىًلاًی‬ ‫گوكيل‬ ‫‪.‬‬ ‫ُیغبى ‪٥‬وْهی آى چٌبى اّط گو٭ذ کَ هٌغو ثَ آىاك ٍبفزي عٌبيزکبهاى ّ رج‪٦‬یل ثِبئیبى ٱوثبًی ايي ؽْاكس‬ ‫كه ًبهٰ اى رْاث‪ ٤‬فواٍبى هؤهْهيي اًز‪٢‬بهی ؽ‪٢‬یوح الٲلً ثِبئیبى ها رٖو‪ً ٫‬وْكًل ّ اى آى ثَ ‪ٌْ٥‬اى ك٭زو کبه فْك‬ ‫اٍزٮبكٍ ًوْكًل‪.‬‬ ‫جب آى جب کَ هب اػ جغيبى لحل يک ػى ّ پٌج فغػًضف صع اثغلْ‪ً ،‬ؼصيکی يؼص صع ؿبل‪ 1950‬اطالع صاعين‪،‬‬ ‫يي آى عّؿحب هیصاًـحٌض‪ ،‬هجغم ّالؼی کیـث ّ‬ ‫ٌُْػ ثَ ًحیجَ ًغؿیضٍ اؿث‪ .‬صع دبلی کَ ؿبکي‬ ‫اّ عا ثَ هأهْعاى صّلث ًلبى صاصًض ّ دحب عّػًبهَُبی يؼص ُن ػلث هبجغا عا چبپ ّ هٌحلغ کغصًض‪،‬‬ ‫هؼظلک صع اثغ فلبع هحٌفظيي‪ ،‬هـیغ صاصعؿی هٌذغف كض‪ ،‬جب ثبألسغٍ صّ ًفغ ثِبئی عا هحِن کغصٍ‪،‬‬ ‫ثبػصاكث ًوْصًض‪ .‬ثِبئیبى يؼص ثَ صّلث اطالع صاصًض کَ هحؼوجیي يؼص سْص عا ثغای دولَ ّ ُجْم ثَ‬ ‫ثِبئیبى آهبصٍ هیکٌ​ٌض ّ اگغ صّلث اػ آًِب دفبظث ًکٌض‪ ،‬ػْالت ّسیوی صعثغ سْاُض صاكث‪ .‬ػبلجث‬ ‫ايي پغًّضٍ ثغای هذبکوَ ثَ جِغاى اعؿبل كض ّ ثَ لغاع اطالع ّاهلَ‪ُ ،‬یبُْ ّ جٌجبل ّ ججلیغبت پغ‬ ‫ؿغّ هضا‪ ،‬هیجْاًض فلبع ػيبصی ثغای پٌِبى کغصى ّ جملیت دمبيك ّاعص آّعص ّ ايي لٌیَ عا ثَ‬ ‫هْعت اجِبم ػوْهی ػلیَ ثِبئیبى ّ صيبًحلبى صعآّعص‪.‬‬ ‫هب ا‪ٝ‬ویٌبى كاهين کَ ايي هقزٖو ثوای اصجبد اك‪٥‬بی هب کب٭ی اٍذ‪ ،‬ىيوا كه ًٲب‪ ٛ‬هقزلٮی اى ايواى ثِبئیبى ‪١‬بلوبًَ‬ ‫هْهك ‪ٙ‬وة ّ عوػ ٱواه گو٭زَ‪ ،‬ثوفی ثب ثیهػ هی کْزَ ّلٍ ّ اهْال گوٍّ ثَیبهی ثَ ربالى ّ ربهاط ه٭زَ ّ آًِب اى‬ ‫ؽٲْٯ هلًی هؾوّم هبًلٍاًل‪.‬‬ ‫ثِبئیبى اعبىٍی چبپ کزبة ّ هغلَ ًلاهًل‪ٌُ .‬گبهی کَ كّوٌبى ثَ ًْو اکبميت هیپوكاىًل‪ ،‬هْعت ثلًبهی‬ ‫ثِبئیبى هیًّْل‪.‬‬ ‫كه ٍوّوبهی هٍوی كّلزی ثب آى کَ ثِبئیبى ثب ٕواؽذ كيبًذ فْك ها ا‪٥‬الم کوكٍاًل‪ ،‬هؤهْهيي هوثْ‪ َٝ‬اٍبهی‬ ‫آًِب ها كه لیَذ هَلوبًبى صجذ کوكًل‪.‬‬

‫رب اکزجو ‪ 1950‬پٌغبٍ ّ ُْذ ًٮو ثِبئی ها اى اكاهٍی ٭وٌُگ ّ ٍبيو كّايو كّلزی افواط يب اى فلهذ ه‪٦‬لٰ کوكٍاًل‬ ‫کَ هب اٍبهی آًِب ها كه افزیبه كاهین‪.‬‬ ‫يبى ها ثَ فلاًبٌّبٍی‪ّ ،‬ی‪ٞ‬بى ٕٮزی ّ الؾبك هزِن هیکوكًل ّ آًِب ها‬ ‫هْٱ‪٦‬ی کَ هَلوبًبى هز‪ٖ٦‬ت ثِبئ‬ ‫كّوي ّاٱ‪٦‬ی كيبًذ اٍالم ا‪٥‬الم هیًوْكًل‪ ،‬هؾٮل هب كه ‪ 21‬هبهچ ‪ 1928‬كه هْٱ‪ ٤‬ثوّى آى ر‪ٚ‬ییٲبد‪ً ،‬بهَای‬ ‫ثوای هإٍبی كيبًذ اٍالم كه ٍوربٍو ايواى اهٍبل كاّذ‪ .‬آى ًبهَ هز‪ٚ‬وي ؽٲیٲذ ر‪٦‬بلین ثِبئی ّ ّاثَزگی‬ ‫كيبًذ ثِبئی ثَ اٍالم ّ اؽزوام ٭ْٯ ال‪٦‬بكٍ ثَ ؽ‪ٚ‬ود هؾول ثْك کَ هوکي اٍذ‪ ،‬عٌبث‪٦‬بلی ُن اى ؽٲبيٰ كيبًذ‬ ‫ثِبئی آگبٍ ثبّیل‪ .‬ثوای ا‪ٝ‬ال‪ّ ٣‬وب‪ ،‬هًّّْذ ًبهَی هيثْه ها کَ ثَ ىثبى ٭بهٍی روعوَ ّلٍ‪ ،‬ثَ پیٍْذ ثَ‬ ‫ؽ‪ْٚ‬هربى رٲلين هیكاهین‪.‬‬ ‫هؾٮل هّؽبًی هلی هًّّْذ هٲبالری ها کَ هاع‪ ٤‬ثَ ا‪٥‬وبل فْ​ًْذ آهیي ‪٥‬وْهی ‪٥‬لیَ ثِبئیبى كه كّاىكٍ‬ ‫هّىًبهَ ّ هغلَی ايواى ثَ چبپ هٍیلٍ‪ ،‬كه افزیبه كاهك‪:‬‬ ‫هّىًبهَ كاك‪ّ ،‬وبهٍ ‪ُ ،1737‬ٮلُن ثِوي هبٍ ‪1328‬‬ ‫هّىًبهَ ًیَبى‪ّ ،‬وبهٍ ‪8‬‬ ‫هّىًبهَ هبُبى‪ّ ،‬وبهٍ ‪ٍ ،20‬بل ‪1328‬‬ ‫هّىًبهَ ايواى رِواى‪ّ ،‬وبهٍ ‪ُ ،9004‬ٮلُن ثِوي ‪1328‬‬ ‫هّىًبهَ ا‪ٝ‬ال‪٥‬بد‪ّ ،‬وبهٍ ‪ُ ،7147‬ٮلُن ثِوي ‪ّ ،1328‬وبهٍ ‪ ،7151‬ثیَذ ّ كّ ثِوي ‪ّ ،1328‬وبهٍ ‪7146‬‬ ‫ّبًيكُن ثِوي ‪ّ( 1328‬وبهٍ ‪ 7151‬ثیَذ ّ كّ ثِوي ‪ 1328‬رکواهی اٍذ)‬ ‫هّىًبهَ ثبفزو اهوّى‪ّ ،‬وبهٍ ‪ّ 156‬بًيكُن ثِوي ‪1328‬‬ ‫هّىًبمٍ کیِبى‪ّ ،‬وبهٍ ‪ّ 2046‬بًيكُن ثِوي ‪1328‬‬ ‫هّىًبهَ ُواى‪ّ ،‬وبهٍ ‪ 24‬ثیَذ ّ كّم ثِوي ‪1328‬‬ ‫هّىًبهَ هلذ ايواى‪ّ ،‬وبهٍ ‪ ،90‬ثیَزن ثِوي ‪1328‬‬ ‫ّ هغلَی فْاًلًیِب‪ّ ،‬وبهٍ ‪ ،44‬ثیَذ ّ پٌغن ثِوي ‪1328‬‬ ‫ّٱبي‪٦‬ی ها کَ ّوػ هیكُین‪ً ،‬بگييو كه فبهط اى هوىُبی ايواى ثَ آگبُی هوكم هیهٍل‪ .‬اًزْبه ايي افجبه ًَ‬ ‫ثوای ايي اٍذ کَ ثِبئیبى كه آى ثبهٍ ٍقٌی گٮزَ ثبٌّل‪ ،‬ثلکَ چْى عِبًگوكاى ّ هَب٭واى اى آى ّٱبي‪ ٤‬ه‪ٞ‬ل‪٤‬‬ ‫هیًّْل‪ّ ،‬وػ آًِب ها هیًْيٌَل ّ كه افزیبه عوايل ٱواه هیكٌُل‪ .‬ثوای هضبل كه ربهيـ چِبهم اکزجو ‪1950‬‬ ‫ی ثَ ًبم «کلیْلٌل پلیي كيلْى» هٲبلَی هجَْ‪ٝ‬ی رؾذ ‪ٌْ٥‬اى «يک هنُت‬ ‫هّىًبهَی ه‪٦‬زجو ّ ٕبؽت ًٮْم آهويکبی‬ ‫ايواًی هْهك رِليل ّ اه‪٥‬بة هز‪ٖ٦‬جیي هنُجي ٱواه گو٭زَ اٍذ» هٌزْو ًوْك‪ .‬كه آى هٲبلَ هاع‪ ٤‬ثَ رجوئَ کوكى‬ ‫ثْك‬ ‫ُْذ ًٮو ٱبرلیي كکزو ثوعیٌ ثِبئی اُل کبّبى کَ ثَ ٱزل ا‪٥‬زوا‪ ٫‬کوكٍ ثْكًل‪ ،‬رْ‪ٙ‬یؼ كاكٍ ‪.‬‬

‫عٌبة آٱبی كکزو هٖلٯ‪ ،‬كه ايي عب هٲز‪ٚ‬ی هیكاًین‪ ،‬ؽٲیٲذ ر‪٦‬بلین ثِبئی ها کَ هئکلاً ثَ ثِبئیبى كٍزْه‬ ‫هیكُل‪ ،‬ثَ كّلذ فْك ّ٭بكاه ثْكٍ ّ ٱْاًیي ها ا‪ٝ‬ب‪٥‬ذ کٌ​ٌل ّ كه ُیچ ًِ‪ٚ‬ذ ٍیبٍی هقوة كافل ًْ​ًْل‪ ،‬ثَ‬ ‫اٍزؾ‪ٚ‬به ‪٥‬بلی ثوٍبًین‪ .‬ايي ؽکن ثب کوبل ٱلهد ِّوًّلاى ثِبئی ها ثَ ه‪٥‬بيذ إْل افالٯ ؽٌََ هليم‬ ‫هیًوبيل‪.‬‬ ‫دیغت ّ كگفحی فغاّاى هب اػ ايي اؿث کَ چگًَْ صع کلْعی هبًٌض ايغاى ثب ؿبثمَی صعسلبى‬ ‫جوضى ثبؿحبًی ّ ثِغٍهٌضی اػ هؼايبی اهْل لبًْى اؿبؿی‪ ،‬هیجْاى ثب اللیحی هبًٌض ثِبئیبى آى‬ ‫چٌبى ثغ سالف ّجضاى ّ هحٌبلي ثب هْاص لبًْى عفحبع کغص‪ ،‬صع دبلی کَ لبًْى اؿبؿی ايغاى ثب‬ ‫اؿث‬ ‫‪.‬‬ ‫عّكي ثیٌی‪ ،‬جـبّی دمْق جوبم افغاص هغصم عا صع ثغاثغ لبًْى ثب هغادث اػالم کغصٍ‬ ‫رٲلین ايي پوًّلٍ ثَ ؽ‪ْٚ‬ه آى عٌبة ًَ ٭ٲ‪ٕ ٜ‬و٭بً ثَ عِذ ّاثَزگی كيٌی ّ ارؾبك ّ هؾجذ اٍذ کَ هْعت‬ ‫‪٥‬بلین كيٌی اٍذ کَ ثَ هب هیآهْىك‪ ،‬ثوای کْ​ْه ايواى‬ ‫ُوجَزگی هب ثب ثِبئیبى ايواى هیثبّل‪ ،‬ثلکَ ثَ ٍجت د‬ ‫اؽزوام فبٕی ٱبئل ثبّین‪.‬‬ ‫روٌب كاهین‪ ،‬ثب ا‪ٝ‬ویٌبى ك‪٥‬بی فیو هب ها ثپنيویل‪.‬‬ ‫ثب رٲلین اؽزواهبد ٭بئٲَ ‪ -‬هٌْی هؾٮل ُْهاً ُلی [‪] Horace Holey‬‬ ‫هب ثلهٍزی ًوی كاًین کَ ه‪ٞ‬بل‪ َ٦‬ایي ّکْائیَ ّ كاكفْاُی كه كکزو هؾول هٖلٯ چَرؤصیوی گناّزَ اٍذ‪.‬‬ ‫اهب ثب ا‪ٝ‬ویٌبى هی كاًین کَ كکزو هٖلٯ ثب ُوگًَْ ه٭زبه ‪٩‬یو ٱبًًْی ّ ثو فال‪ ٫‬إْل ٱبًْى اٍبٍی کْ​ْه‬ ‫هْوّ‪ َٝ‬ایواى‪٥ ،‬لیَ ثِبئیبى هقبل‪ ٬‬ثْك‪ ّ .‬كّوٌبًِ ّ ثْیژٍ هالیبى كه فب‪ٝ‬واد فْك اى آى یبك کوكٍ اًل‪ّ .‬ا‪٠٥‬‬ ‫هِْْه هؾول رٲی ٭لَٮی كه فب‪ٝ‬واد فْك ثَ اّلیي كیلاهی کَ ثَ ُوواٍ ‪٥‬لٍ ای اى هالیبى ثَ فبًَ كکزو‬ ‫هٖلٯ ه٭زَ اٍذ‪ ،‬اّبهٍ هی کٌل‪:‬‬ ‫»ثَ هٌيل كکزو هٖلٯ ّاٱ‪ ٤‬كه فیبثبى کبؿ – ٭لَ‪ٞ‬یي کًٌْی ه٭زین‪ .‬اّ هّی رقزقْاة كهاى کْیلٍ ّ ىیو پزْ ثْك ّ‬ ‫هب ُن هّی ٌٕللی ًَْزَ ثْكین‪ .‬هٖلٯ ثب ر‪٦‬غت گٮذ‪ّ»:‬وب ُو هّى ثوای ًوبى ثَ هَغل هی هّیل؟« گْیی‬ ‫آى ‪ْٝ‬ه کَ ثبیل ّ ّبیل‪ ،‬چٌلاى اى کن ّ کی‪ ٬‬ثوگياهی ًوبى عوب‪٥‬ذ كه هَبعل کْ​ْه ّٱْ‪ ّ ٫‬آگبُی ًلاّذ‪.....‬‬ ‫ا٭زبك‬ ‫‪.‬‬ ‫‪٥‬غیت رو اى ایي اٍز‪٦‬غبة‪ ،‬ٱ‪ٚ‬یَ ای اٍذ کَ كه كّهیي هالٱبرن ثب كکزو هٖلٯ‪ ،‬ثیي هي ّ اّ ارٮبٯ‬ ‫اًِب هَؤلَ ٍبى ّلٍ ثْكًل ّ ٱلهد ًوبیی هی کوكًل‪ .‬ثَ اهو‬ ‫هْ‪ ٣ْٙ‬اى ایي ٱواه ثْك کَ ثِبئی ُب كه ِّوٍذ‬ ‫ؽ‪ٚ‬ود آیذ اهلل ال‪٢٦‬وی آٱبی ثوّعوكی ّٱذ هالٱبد گو٭زن ّ ًيك اّ ه٭زن‪ .‬هبًٌل ُوبى ك٭‪ َ٦‬ٱجل‪ ،‬اّ هّی‬ ‫رقزقْاة ّ ىیو پزْ فْاثیلٍ ثْك‪ .‬پیبم آٱبی ثوّعوكی ها ثَ ایْبى هٍبًلم ّ گٮزن‪ّ»:‬وب هئیٌ كّلذ اٍالهی‬ ‫َُزی ّ آالى ثِبئی ُب كه ِّوٍزبًِب ٭‪٦‬بل َُزٌل ّ هْکالری ها ثوای هوكم هَلوبى ایغبك کوكٍ اًل؛‬ ‫ك‬ ‫ایواى‬ ‫لنا هورجب ًبهَ ُبیی اى آًبى ثَ ‪ٌْ٥‬اى ّکبیذ ثَ آیذ اهلل ثوّعوكی هی هٍل‪ .‬ایْبى الىم كاًَزٌل کَ ّوب كه‬ ‫ایي ثبهٍ اٱلاهی ثٮوهبئیل«‪.‬‬ ‫كکزو هٖلٯ ث‪٦‬ل اى روبم ّلى ٕؾجذ هي ثَ گًْۀ روَقو آهیيی‪ ،‬ٱبٍ ٱبٍ ّ ثب ٕلای ثلٌل فٌلیل ّ گٮذ‪»:‬آلبی‬ ‫فلـفی اػ ًظغ هي هـلوبى ّ ثِبئی فغق ًضاعًض؛ ُوَ اػ یک هلث ّ ایغاًی ُـحٌض«‪ .‬ایي پبٍـ ثوای‬ ‫كاكم‬ ‫‪.‬‬ ‫هي ثَیبه ّگٮذ آّه ثْك ىیوا اگو ٍئْال هی کوك ٭وٯ ثیي ثِبئی ّ هَلوبى چیَذ؟ ثوای اّ رْ‪ٙ‬یؼ هی‬ ‫اهب ثب آى فٌلٍ رنٍقو آهیي ّ هُْي كیگو عبیی ثوای ٕؾجذ کوكى ّ رْ‪ٙ‬یؼ كاكى ثبٱی ًوبًل‪ .‬لنا ٍکْد کوكم ّ‬

‫هْٱ‪٦‬ی کَ ثَ هؾ‪ٚ‬و آیذ اهلل ثوّعوكی هٍیلم ّ ایي عولَ ها گٮزن ایْبى ًیي ثَ ؽبل ثِذ ّ رؾیو پیبم ّی ها‬ ‫اٍزوب‪ ٣‬کوك«‪.‬‬ ‫عبی آى كاهك ثَ رکواه ه‪ٞ‬لجی ثپوكاىم کَ كاّهی ّ ّعلاى آىاك هب ها هی ‪ٝ‬لجل ّ ّبیل ثب ًٲل آى ثب عيئی کْچک اى‬ ‫ربهیـ ه‪٦‬بٕو ایواى آٌّبیی ثیْزوی پیلا ًوبئین‪ .‬هیلاًین ّ اؽزیبط ثَ اًکبه ًیَذ ّ عْاًبى ٱلیوی چْى ًگبهًلٍ‬ ‫اى ًيكیک ّبُلُ ثْكًل کَ چٌل هبٍ ٱجل اى ‪ 28‬هوكاك ‪ 1332‬روبهی كٍزگبٍ هّؽبًیذ ّ ٍیبٍذ ثَ اّبهٍ‬ ‫اًگلیٌ ّ آهویکب‪ ،‬هُجواى عٌگ ٍوك كه ایواى‪ ،‬هجبهىٍ ‪٥‬لیَ كّلذ كکزو هؾول هٖلٯ ها آ‪٩‬بى کوكٍ ثْكًل ّ ُو هّىٍ‬ ‫ثب ر‪٢‬بُواد ّلیل ّ كاهٌَ كاهی كه کْچَ ّ ثبىاه ثواٍ هی ا٭زبكًل‪ .‬هّىًبهَ ُب ّ ا‪٥‬الهیَ ُبی آًبى ثْٖهد گَزوكٍ‬ ‫ای چبپ ّ هٌزْو هیْل‪ .‬هقبلٮیي كه ُوَ عب ا‪٥‬الى هی کوكًل کَ کْ​ْه كه ؽبل ٍٲْ‪ ٛ‬ثَ اهكّگبٍ ارؾبك‬ ‫عوبُیو ّْهّی ّ ‪ٌ٥‬ٲویت ثلٍذ کوًْیَزِب ّ ثِبئیبى فْاُل ا٭زبك‪ .‬هب رٌِب یکی اى ثیْوبه هٲبالری کَ آًيهبى‬ ‫‪٥‬لیَ ًِ‪ٚ‬ذ هلی چبپ ّلٍ اٍذ ّ ٍوکْة ثِبئیبى ها كه هاٍزبی ٍیبٍذ عٌگ ٍوك ٱبلت هیکٌل‪ ،‬كه ایي‬ ‫هٲبم هی آّهین رب ثلکَ ٍوّذ ٭بٍل ّ رْ‪ٝ‬ئَ گو هالیبى ها كه یبثین‪.‬‬ ‫ؽغذ اهلل االٍالم ٍیل ّوٌ اللیي ٱٌبد آثبكی كه هٲبلَ ای ًّْذ‪:‬‬ ‫» ‪٥‬ولیبد ‪ٙ‬ل كیٌی ّ رْ‪ٝ‬ئَ ُبی هٖلٯ ‪٥‬لیَ ٱبًْى اٍبٍی ّ ر‪٪‬ییو آى ّ ًٲَْ ر‪٪‬ییو هژین ّ رٲْیذ ثِبئی ُب ّ‬ ‫رْكٍ ای ُب ّ اعوای ًٲَْ رغيیَ ایواى ّ كیکزبرْهی ‪ ...‬هْعت ّل کَ عبه‪ َ٦‬علیلَ هّؽبىیذ ‪ٝ‬جٰ ّ‪١‬بی‪ ٬‬كیٌی‬ ‫ّ هلی ّ ّعلاًی فْك اى ؽ‪ٚ‬ود آیذ اهلل ثوّعوكی ّ کبّبًی ّ ثِجِبًی گو٭زَ رب ٭الى ‪ٝ‬لجَ ه‪٦‬وْلی ُوَ كه‬ ‫یک ٕ‪ ٬‬كه هٲبثل ؽکْهذ ٍٮَ‪ َٞ‬ثبى ّ كهّ‪ ٧‬پوكاى ّ ‪ٙ‬ل كیي ّ ‪ٙ‬ل هّؽبًی ّ ل‪ٌ٦‬زی هٖلٯ ٱیبم کٌ​ٌل«‪.‬‬ ‫هقبلٮیي ًِ‪ٚ‬ذ هلی اهیلّاه ثْكًل کَ ثب اّبهٍ ثَ ایٌکَ هٖلٯ ًَ ٭ٲ‪ ٜ‬رْكٍ ایِب‪ ،‬ثلکَ ثِبئیبى ها ًیي رٲْیذ ّ‬ ‫ؽوبیذ هی کٌل‪ ،‬ؽَبٍیذ ّیژٍ آیذ اهلل ثوّعوكی ها ًَجذ ثَ ثِبئیبى ثواًگیياًٌل‪.‬‬ ‫آیذ اهلل ثوّعوكی‪ ،‬کبّبًی‪ ،‬هؾول رٲی ٭لَٮی ّا‪ُ ّ ٠٥‬وَ كٍزگبٍ هّؽبًیذ‪ ،‬ه‪ٌ٦‬ی ّ هٮِْم»هلذ ّ‬ ‫كّلذ« ها ًوی كاًَزٌل ّ ثکلی ثَ »إْل ٱبًْى اٍبٍی کْ​ْه هْوّ‪ «َٝ‬ثبّه ًلاّزٌل ّ ثِویي ٍجت ُن ثب‬ ‫کْكربچیبى ُولٍذ ّلًل ّ ٭بع‪ 28 َ٦‬هوكاك ثْٱْ‪ ٣‬پیٍْذ‪.‬‬ ‫» ًِ‪ٚ‬ذ ‪ٙ‬ل اٍز‪٦‬وبهی هوكم ایواى‪ ،‬یک هّیلاك ارٮبٱی ّ ثلّى هٲلهَ ًجْك‪ ،‬ثلکَ ُوبًٌل ُوَ عٌجِْب ّ اًٲالثِب‪،‬‬ ‫ثَ كًجبل یک ٍلَلَ هٲز‪ٚ‬یبد ًبّی اى رؾْالد اعزوب‪٥‬ی ّ طُبًی پٌ اى عٌگ عِبًی كّم‪ ،‬ثَ ْٕهد یک‬ ‫‪ٙ‬وّهد ربهیقی ثَ ّعْك آهل ّ ثَ پیوّىیِبی ثيهگی هٌزِی گوكیل‪ّ .‬کَذ ًِ‪ٚ‬ذ ًیي ًبگِبًی ّ ثلّى هٲلهَ‬ ‫ًجْك ّ ‪٥‬لل ّ ‪ْ٥‬اهل چٌلی هْعجبد آى ها ٭واُن ٍبفذ«‪.‬‬ ‫پبٍـ كکزو هؾول هٖلٯ ثَ پوٍِ ٍوٌُگ علیل ثيهگوِو ّکیل هلا٭‪ ٤‬فْك هجٌی ثو ایيکَ کَبًی ٱلهروٌل‬ ‫ّلى ؽية رْكٍ ها هقب‪ٝ‬وٍ آهیي هی كاًَزٌل ّ ثَ ُویي ٍجت هبعوای فًْجبه ‪ 28‬هوكاك ‪ 32‬ارٮبٯ ا٭زبك؛ ها هی‬ ‫رْاًین ٍّ‪٦‬ذ كُین ّ ثَ کَبًی کَ ثَ ا٭زواء ّ رِوذ ثو كکزو هؾول هٖلٯ »رٲْیذ ثِبئی ُب ّ رْكٍ ای ُب« ها‬ ‫ًَجذ هی كاكًل كه ایٌغب ًٲل ًوبئین‪ .‬ىیوا اى فالل آى ثَ ه‪ٌ٦‬ی »هلذ«‪» ،‬كّلذ هْوّ‪» ّ «َٝ‬آىاكی ّ‬ ‫كهکواٍی« اى ً‪٢‬و كکزو هؾول هٖلٯ هی هٍین‪ .‬ثِویي ٍجت ُن كه عْاة ٭لَٮی ّا‪ ٠٥‬آى عولَ »ّگٮذ‬ ‫اًگیي« ها ثیبى هی کٌل‪»:‬آلبی فلـفی اػ ًظغ هي هـلوبى ّ ثِبئی فغق ًضاعًض؛ ُوَ اػ یک هلث ّ‬

‫‪ ٣‬ثَ »كهکواٍی پبهلوبًی« ثبّه كاّذ ّ اى هٌْ​ْه عِبًی ؽٲْٯ‬ ‫ایغاًی ُـحٌض«‪ .‬كکزو هؾول هٖلٯ ثْاٯ‬ ‫ثْو پْزیجبًی هیکوك‪ .‬پبٍـ كکزو هٖلٯ ها ثَ ٍوٌُگ علیل ثيهگوِو ثب ُن ه‪ٞ‬بلَ ًوبئین‪:‬‬ ‫»‪...‬ایٌِب کَ ایي ‪ْٝ‬ه ٭کو هی کٌ​ٌل ّ‪ْ٦‬ه ّ ٭ِن ٍیبٍی ًلاهًل‪ .‬ایي رْكٍ ایِب‪ ،‬کَ هی گْیٌل‪ ،‬هگو چَ کبهی هی‬ ‫کوكًل‪ .‬ثَ إ‪ٞ‬الػ آى هوك ً‪٦‬وٍ هی کْیلًل یب هّىًبهَ هی ٭وّفزٌل‪ .‬هب کَ ثَ آًِب اعبىٍ كیگوی ًوی كاكین ّ‬ ‫ُویَْ ثَ ‪ْ٥‬اهل اًز‪٢‬بهی كٍزْه هی كاكم کَ اى کبهُبی فال‪ ٫‬هّیَ آًِب علْگیوی کٌ​ٌل‪ ...‬اٍبٍب ثبیل ٭کو کوك‬ ‫‪٥‬لذ ّعْكی‪ ،‬یب ٍجت آهلى ّ ثٲبی كّلذ هي چَ ثْك؟ هگو ‪٩‬یو اى ایي ثْك کَ هلذ هوا پْزیجبًی هی کوك؟ هگو‬ ‫كّلذ‪٩ ،‬یو اى هلذ‪ ،‬پْزیجبى كیگوی كاّذ؟ ًَ‪ً ،‬لاّذ‪ .‬فبهعی ُب کَ هْا٭ٰ ًجْكًل‪٥ .‬لٍ ای ُن کَ ًْکو‬ ‫فبهعی ُب ثْكًل ّ كٍزْبى اى کبهُب ثَ کلی کْربٍ هی ّل‪ ،‬هْا٭ٰ [هي] ًجْكًل‪ٌٍ .‬ب‪ ،‬هگو ثب هیل ثَ كّلذ‬ ‫گو٭زن‬ ‫‪.‬‬ ‫ه أی هی كاك؟ اى روً هلذ ثْك کَ ُو ّٱذ ثَ هغلٌ ّْهای هلی ّ ٌٍب هی ه٭زن‪ ،‬هأی ا‪٥‬زوبك هی‬ ‫پٌ ّٱزی کَ هلذ كّلزی ها ٍو کبه هی آّهك ّ كّلذ هج‪ْ٦‬س هلذ اٍذ ًوی رْاًل ٕلای هلذ ها فٮَ کٌل ّ‬ ‫ًگناهك هوكم ؽو٭ْبى ها ثيًٌل‪ .‬فٮَ کوكى ٕلای هوكم‪ ،‬کبه ٍیبٍذ اٍز‪٦‬وبهی اٍذ‪ .‬هُّ آًِبٍذ کَ ًٮٌ‬ ‫کَی كه ًیبیل‪ ،‬رب ُو کبهی كلْبى هی فْاُل ثکٌ​ٌل‪ ،‬رب ٱواهكاك ًٮذ ثجٌلًل ّ کٌَوٍیْم ثیبّهًل ّ اى ایي ٱجیل‬ ‫کبهُب‪«...‬‬ ‫عجَِ هلی ثب ُوَ ر‪ٚ‬بكُبی كهًّی فْكُ یک ائزال‪ً ٫‬ب ُوگْى ٍیبٍی‪-‬ربهیقی‪ ،‬اهب ًقَذ ّىیوی كکزو‬ ‫هؾول هٖلٯ یک اؽزیبط ربهیقی‪ٍ -‬یبٍی ُن گْى ثْك‪ .‬ثِویي ٍجت ُن هوكم ایواى ٱجل اى ‪ 28‬هوكاك كه‬ ‫فیبثبًِبی ایواى ً‪٦‬وٍ ٍو هی كاكًل‪»:‬یب هوگ یب آىاكی« ّ ثلًجبلِ »یب هوگ یب هٖلٯ« هی گٮزٌل‪.‬‬ ‫پٌ اى کْكربی ‪ 28‬هوكاك کَ ّوؽِ كه ایي هٲبلَ ًب ثغبٍذ »هؾکوَ ً‪٢‬بهی« رْکیل ّل ّ كکزو هؾول‬ ‫هٖلٯ ثل٭ب‪٥‬یبد ربهیقی فْك پوكافذ‪ .‬هؾکوَ ً‪٢‬بهی ثَ هٍْایی كّلذ ٍو لْگو ىاُلی ّ ثْیژٍ هؾول ه‪ٙ‬ب‬ ‫هّك‬ ‫ّبٍ هٌزِی ّل‪ٌُْ ّ .‬ى یکی اى ُیغبى اًگیيرویي هؾبکوبد ربهیـ ٍیبٍی ه‪٦‬بٕو ایواى ثْوبه هی ‪.‬‬ ‫ك٭ب‪٥‬یبد كکزو هٖلٯ ّ ُن چٌیي ك٭ب‪٥‬یبد ّکالی هلا٭‪ ٤‬كه هؾکوَ ً‪٢‬بهی ىفن ‪٥‬ویٲی ها كه عبه‪ٍ َ٦‬یبٍی‬ ‫ایواى ایغبك کوك‪ ،‬کَ ًَ هْا٭ٲیي ّبٍ ثَ الزیبم آى ىفن هْ٭ٰ گوكیلًل ّ ًَ هقبلٮیي ّبٍ‪ ،‬رب کٌْى آًوا هُب کوكٍ‬ ‫اًل‪.‬‬ ‫ٍوٌُگ علیل ثيهگوِو‪ّ ،‬کیل كکزو هؾول هٖلٯ‪ ،‬هوكی كهٍذ ّ یبهی ٭لاکبه ثْك ّ رب آفویي لؾ‪ َ٢‬ؽیبد فْك ثب‬ ‫اُلاّذ ‪ .‬اهب كکزو هٖلٯ ثَ كالیلی کَ ثو‬ ‫اًزْبه آصبهی گواًجِب یبك ّ فب‪ٝ‬وٍ كکزو هٖلٯ ها ثب ّْه ّ ٕلاٱذ ًگ‬ ‫هب ه‪٦‬لْم ًیَذ‪ًَ ،‬جذ ثَ اّ چٌلاى ا‪٥‬زوبكی ًلاّذ؛ ّ ایي ها فْك ٍوٌُگ علیل ثيهگوِو كه کوبل ّ‪ْٙ‬ػ كه‬ ‫کزبة »هٖلٯ كه هؾکوَ ً‪٢‬بهی« ا‪٥‬زوا‪ ٫‬کوكٍ اٍذ‪١ .‬بُوا آهام آهام ثب ثوكثبهی‪ ،‬رالُ ّ یکوًگی ا‪٥‬زوبك كکزو‬ ‫ُو هّی كه روبهی ْٕهد علَبد هؾکوَ ً‪٢‬بهی کَ فْك ٍوٌُگ ثيهگوِو آى ها‬ ‫هٖلٯ ها ثقْك علت هیکٌل‪ .‬ة‬ ‫هٌزْو کوكٍ اٍذ ّ كه كٍزوً ُوگبى هی ثبّل‪ً ،‬ٲِ ثَیبه ًب چیيی كه علَبد هؾبکوبد ثبىی کوكٍ‬ ‫٭وٍزین‬ ‫‪.‬‬ ‫اٍذ‪ .‬اهب یبكُ ها گواهی ثلاهین ّ ثَ كهٍزی ّ یکوًگیِ كه آى كّهاى ثٌ ف‪ٞ‬یو‪ٍ ،‬زبیِ‬ ‫ؿغٌُگ كبُملی صع هخکوَ ًظبهی‬ ‫ّگٮذ اًگیي آًکَ كه هؾکوَ ً‪٢‬بهی ٍوریپ هیبؽی هئیٌ ٍزبك اهرِ كه كّهٍ ٱجل اى‪ 28‬هوكاك‪ّ ،‬کیل هلا٭‪٦‬ی‬ ‫ثوای فْك اًزقبة کوكٍ ثْك کَ یکی اى ا٭واك هِْْه عبه‪ َ٦‬ثِبئی ایواى ّ ك٭ب‪٥‬یبد اّ كه كاكگبٍ ُبی ً‪٢‬بهی‪،‬‬ ‫ه‪٦‬وّ‪ُ ٫‬وگبى ثْك‪ .‬ك٭ب‪٥‬یبد ‪٥‬بلوبًَ ّ هبُواًَ ٍوٌُگ ّبٍ ٱلی ّکیل ٍوریپ هیبؽی اى كکزو هؾول هٖلٯ‪،‬‬

‫یکی اى كهفْبى رویي ّ ثلّى ا‪٩‬واٯ ّ گوا٭َ گْیی هِوزویي ّ كٱیٰ رویي ك٭ب‪٥‬یبد كه هؾکوَ ً‪٢‬بهی ثْوبه‬ ‫هی هّك‪ٍ .‬وٌُگ علیل ثيهگوِو كه هْهك ٍوٌُگ ّبُٲلی هی ًْیَل‪:‬‬ ‫»كه علَ​َ پٌغن‪ٍ ،‬وٌُگ كّم ّبُٲلی ّکیل ٍوریپ هیبؽی ثَ ك٭ب‪ ٣‬اى هْکل فْك پوكافذ‪ٍ .‬وٌُگ‬ ‫ّبُٲلی ثب اؽب‪ َٝ‬ای کَ ثَ ٱْاًیي عيایی ّ هقْٖٕب ٱبًْى كاكهٍی ّ کیٮوی اهرِ كاّذ ّ ًیو ثَ ‪٥‬لذ‬ ‫رغوثَ ّ هوبهٍذ كه اهو ّکبلذ كه كاكگبُِبی ً‪٢‬بهی هاع‪ ٤‬ثَ ‪٥‬لم ٕالؽیذ [كاكگبٍ] آ‪٩‬بى ٍقي ًوْك‪ ّ .‬كاك‬ ‫ٍقي هی كاك‪ .‬اّ ثب ٱیب٭َ ای ّْؿ ّ ؽٰ ثغبًت‪ ،‬ثب عوالد ّ ‪٥‬جبهاری پقزَ ّ ٌٍغیلٍ رْأم ثب ‪ٌٝ‬ي ّ ثب‬ ‫كاك‬ ‫لجقٌلُبی هلیؼ ثب ًِبیذ فًَْوكی ّ رَل‪ ٜ‬کبهل ثو ا‪ٖ٥‬بة‪١ّ ،‬یٮَ ّکبلزی فْك ها كه ؽل ا‪٥‬ال اًغبم هی ‪.‬‬ ‫پبیۀ ا‪ِ١‬بهاد اّ ك٭ب‪ ٣‬إْلی اى ً‪٢‬واد كکزو هٖلٯ ثْك‪ .‬ث‪ْٞ‬هی کَ ٍوریپ آىهْكٍ كه پبٍقگْیی ثَ ٍوٌُگ كّم‬ ‫ّبُٲلی اّ ها هزِن ثَ ك٭ب‪ ٣‬اى كکزو هٖلٯ کوك‪ُ ّ .‬ویٌ‪ْٞ‬ه ُن ثْك«‪.‬‬ ‫كکزو هٖلٯ ٍوٌُگ ّبُٲلی ها اى ٱجل هی ٌّبفذ ّ ثَ اّ ا‪٥‬زوبك کبهل كاّذ‪ٍ .‬وٌُگ علیل ثيهگوِو ثب‬ ‫اًلٍّ ّ ّبیل کوی ّکٍْ هیٌْیَل‪:‬‬ ‫»كه رٌٮٌ ُب گبُی [كکزو هٖلٯ] ٍوُ ها هّی ّبًَ ٍوٌُگ ‪ 2‬آىهیي یکی اى ّکالی ٍوریپ هیبؽی هی‬ ‫گناّذ‪ .‬چْن هی ثَذ ّ ؽبلذ فْاة ثَ فْك هی گو٭ذ‪ .‬گبُی ٍوُ ها هّی ّبًَ ٍوٌُگ ّبُٲلی‬ ‫ّکیل كیگو ٍوریپ هیبؽی هیگناّذ‪ .‬كکزو هٖلٯ ثب ٍوٌُگ ّبُٲلی ثَ ا‪٥‬زجبه ایي کَ كه کویَیًِْبی‬ ‫آَُذ‬ ‫ٍ‬ ‫إالػ ٱْاًیي كاكهٍی ّ کیٮو اهرِ ّوکذ ّ كفبلذ كاّذ‪ ،‬اًٌ ّ الٮزی هیبى ایي كّ ّعْك كاّذ‪.‬‬ ‫عوالری هك ّ ثلل هی کوكًل ّ رجَن ثو لجبًْبى؛ ثب هي چٌیي ًوی کوك‪ .‬كه كاكگبٍ ثلّی هوا ّکیل كاكگبٍ هی‬ ‫كاًَذ [ٍوٌُگ ثيهگوِو ّکیل رَقیوی كکزو هٖلٯ ثْك] ّ ٱیب٭َ ه‪ٙ‬بیذ ّ رْکو اثواى ًوی کوك‪ ،‬ر‪٢‬بُو ُن‬ ‫ًوی ًوْك‪ .‬كه كاكگبٍ رغلیل ً‪٢‬و کَ ّکیل اًزقبثی ّ ‪ٝ‬جی‪٦‬ی ثْكم‪ ،‬هٍنیذ هاث‪ّ َٞ‬کیل ّ هْکل ها ثوای ؽٮ‪٠‬‬ ‫‪١‬بُو ه‪٥‬بیذ هی ًوْك‪.‬‬ ‫ٍوٌُگ ّبُٲلی پٌ اى پبیبى هؾکوَ ً‪٢‬بهی‪ ،‬ثَ پبً ك٭ب‪ ٣‬اى كکزو هؾول هٖلٯ ّ اًزٲبكاد هٌ‪ٞ‬ٲی اّ ثَ‬ ‫ٕالؽیذ كاكگبٍ ً‪٢‬بهی‪ ،‬٭ْها ثلٍزْه ّبٍ ثبى ًَْزَ ّل‪ ّ .‬اهرِ ّ كاكگَزوی ایواى یکی اى ا٭َواى ّ‬ ‫ؽٲْٱلاًبى ایواًلٍّذ ّ فلهزگناه فْك ها اى كٍذ كاك‪.‬‬ ‫ثبػگغصین ثَ هبجغای هحِویي لحلِبی اثغلْ‬ ‫كاكگبٍ هزِویي ٱزلِبی اثوٱْ كه هّى ‪ ۱۷‬اهكیجِْذ ‪ ، ۱۳۳۱‬رٲویجب كّ هبٍ ٱجل اى اٍز‪٦‬ٮبء كکزو هٖلٯ اى ًقَذ‬ ‫ّىیوی كه ربهیـ ‪ 1331/4/25‬رْکیل گوكیل‪.‬‬ ‫كاكگبٍ عٌبئی ّ‪٦‬جَ یک هوکي پٌ اى ه‪ٞ‬بل‪ َ٦‬پوًّلٍ ٱجل اى ّوّ‪ ٣‬كاكگبٍ هزْعَ ًٲبیٔ پوًّلٍ هی ّْك ّ ٱواه‬ ‫ه٭‪ً ٤‬ٲٔ پوًّلٍ ها هی كُل ّ اى عولَ هی ًْیَل کَ‪:‬‬ ‫‪ -1‬ثبالفوٍ آى ٍَ ًٮو ثِبئی اٍٮٌل آثبكی هغِْل الِْیَ کَ اك‪٥‬ب ّلٍ کَ ٱبرلیي إلی َُزٌل کغبیٌل؟ آًِب ها‬ ‫ثیبّهیل رب آًِب ها هؾکْم ثَ ا‪٥‬لام ّ ٍبیویي ها ُن ثزْاًین ثَ ‪ٌْ٥‬اى ه‪٦‬بًّذ كه عوم هؾکْم کٌین‪.‬‬

‫‪ -2‬هاع‪ ٤‬ثَ ٭‪٦‬بلیذ ‪٥‬جبٍ‪٦‬لی پْههِلی كه اثوٱْ‪ ،‬کْچکزویي كلیلی كه پوًّلٍ ًیَذ‪ .‬یک ٭کوی ثوای ایي کبه‬ ‫ثکٌیل ّ ثگْییل چَ اٱلاهی كه ایي ٱزل کوكٍ اٍذ؟‬ ‫‪ -3‬آفو ایي اٍزْاه فبکپْه کَ هی گْئیل اصبصیَ هٲزْل ها هؾول ؽَیي ثواكه هؾول ّیوّاًی ثَ كٍ ثیل ًيك اؽول‬ ‫ًکْئی ثوكٍ‪ ،‬هٌج‪ ٤‬ایي ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬کغبٍذ؟ چگًَْ هؾول ؽَیي‪ّ ،‬جبًَ ثبل كه آّهكٍ ّ پٌ اى کْزي ٕ‪٪‬وی ثَ‬ ‫«كُجیل» هٍیلٍ ّ ٕجؼ كه اثوٱْ ثْكٍ اٍذ؟‬ ‫ثب ایي ؽبل كه ُویي ٱواه ُن ثَیبهی هْاهك ًبكیلٍ گو٭زَ ّل‪ .‬اى عولَ اهرکبة ٱزل ثَ ‪٥‬لذ افزال٭بد هنُجی ّ‬ ‫ى اٱلام ثبىپوً كه هُب کوكى ثلّى ٱیل ّ ّو‪ ٛ‬هزِویي كهعَ اّل ی‪ٌ٦‬ی هِوبًبى ٕ‪٪‬وی ّ ًٲِ اٍٮٌلیبه‬ ‫ُوچٌی‬ ‫فبى ٍبالهی ّ ‪٥‬يل ًبگِبًی ٭وهبًلاه ؽٰ گْی یيك ّ ‪٥‬يل ثی كلیل ٭وهبًلٍ ژاًلاههوی اثوٱْ اٍزْاه ؽَیي‬ ‫ٕلهی پْه ّ‪.......‬‬ ‫ثَ ُو رٲلیو«اٍلاهلل ىهبًیبى» هبهْه رکویل پوًّلٍ هی ُّك‪ .‬اّ ثَ یيك هی هّك ّ ثب ُغْم ثَ هٌيل ثِبئیبى ّ‬ ‫ؽ‪٢‬یوٍ الٲلً ثِبئیبى یيك‪ ،‬هٲبكیو ىیبكی اى ك٭برو ّ اّهاٯ ّ آصبه ّ کزت ثِبئی ّ اّهاٯ رغبهد فبًَ عالل ثیٌِ ّ‬ ‫ؽزب اٌٍبك ّ ‪٥‬کَِبی ّقٖی ّ فبًْاكگی ّ کزت ف‪ٞ‬ی ًٮیٌ ّ فالَٕ هلاهکی کَ ُیچ اهرجب‪ٝ‬ی ثب پوًّلٍ‬ ‫اثوٱْ ًلاّزَ ها ‪ٙ‬ج‪ ٜ‬کوكٍ ّ ثَ ‪ٌْ٥‬اى كالیل ٱب‪ ٤ٝ‬عوم ثَ رِواى هی ٭وٍزل‪ .‬آًگبٍ ثَ اٍٮٌل آثبك هیوّك ّ اى‬ ‫اٍزْاه فبکپْه ثَ إ‪ٞ‬الػ ثبىعْیی هی کٌل‪ .‬اهب پبٍقِبی ًِبیی ّی ثَ ٍْاالد هوکي ثوای ه٭‪ً ٤‬ٲٔ پوًّلٍ‬ ‫ثَیبه عبلت اٍذ‪ .‬كٱذ کٌیل‪:‬‬ ‫كه هْهك ٍَ ًٮوىاه‪ ٣‬ثِبئی اٍٮٌل آثبكی رجوئَ ّلٍ‪ ،‬کَ ؽزب «ٕبكٱی» ثبىپوً یيك ُن چبهٍ ای عي آىاك کوكى‬ ‫آًِب ًلاّذ‪ ،‬هغلكا آًِب ها اؽ‪ٚ‬به کوكٍ ّ ایي ثبه ثب هِوثبًی ّ فل‪ َ٥‬آًِب ها ٭ویت كاكٍ ّ ّهٱَ ای ها علْی آى‬ ‫ثیچبهگبى ثیَْاك هی گناهك رب میل آى ها اًگْذ ثيًٌل ّ ثال٭بٕلَ ایي ٍَ ري ی‪ٌ٦‬ی هؾول ه٭بُی‪ ،‬ؽَي ُوزی‬ ‫ّ ؽَیي کوم ثقِ ها ثبىكاّذ ّ ثَ رِواى هی ٭وٍزل ثَ ایي روریت كهً علیلی اى فیبًذ ّ ٭ویت کبهی ثَ‬ ‫فبکپْه ّ اٍزبكُ ٕبكٱی هی اهْىك‪ .‬كه ثبهٍ ‪٥‬جبٍ‪٦‬لی پْههِلی ّ اهرجب‪ ٛ‬اّ ثب هؾول ّیوّاًی‪ُ ،‬وچَ کوكًل‬ ‫ًزْاًَزٌل کْچکزویي كلیلی ثیبثٌل اهب ثبالفوٍ كّ ًٮو ها كه اثوٱْ یب٭زٌل کَ ا‪ِ١‬به هی کوكًل هب ٍَ هّى ث‪٦‬ل اى‬ ‫ّاٱ‪ َ٦‬ٱزل ٕ‪٪‬وی‪٥ ،‬جبٍ‪٦‬لی ها كه اثوٱْ كیلین کَ اّٱبرِ رلـ ثْك ّ هی گٮذ هی فْاُن ثَ یيك ثوّم ّ ایي ُن‬ ‫هلهک هؾکوی ثوای اهرجب‪ ٛ‬اّ ثب ایي ٱزل ّل‪ ّ .‬كه هْهك ثبل كه اّهكى هؾول ؽَیي ّ ٍیو ٍوی‪ّ ٤‬جبًَ اّ ًیي‬ ‫ثَیبه عبلت اٍذ کَ فبکپْه كه عْاة گٮزَ اٍذ کَ‪« :‬یبكم ًیَذ اى چَ کَی ٌّیلم اهب اٱبی ثبىپوً ّوب‬ ‫الؾول هلل ‪٥‬ٲل کل َُزیل چ‪ْٞ‬ه ثبّه ًوی کٌیل کَ هؾول ؽَیي‪٪ٕ ،‬وی ها کْزَ ّ ّجبًَ ثیَذ ّ پٌظ‬ ‫٭وٌٍگ ثَ كُجیل ه٭زَ ّ ٕجؼ كه اثوٱْ ؽب‪ٙ‬و ثْكٍ ثبّل؟» ّ ثَ ایي روریت ایي اثِبم ُن ثَ ًیکْ رویي ّکل ػل‬ ‫ّل‪ ّ .‬هلاهک کب٭ی! ثوای رْکیل كاكگبٍ ٭واُن آهل ّ ایي كاكگبٍ كه هّى ‪۱۷‬اهكیجِْذ ‪ ۱۳۳۱‬رْکیل گوكیل‪.‬‬ ‫ًمق هغجؼیث ّ صؿحگبٍ عّدبًیث صع لحلِبی اثغلْ‬ ‫ًکزَ ثَیبه هِن ایٌکَ كه عویبى ایي ّاٱ‪ ،َ٦‬رؾویک هوكم ّ ایغبك ثلْای ‪٥‬وْهی رٍْ‪ ٜ‬هوع‪٦‬یذ ّ كٍزگبٍ‬ ‫هّؽبًیذ ثَجت كّوٌی ّ کیٌَ ‪٥‬لیَ ثِبئیبى‪ ّ ،‬ثَ هٌ‪ْ٢‬ه اه‪٥‬بة كٍذ اًله کبهاى اهْه ٱ‪ٚ‬بیی ّ عجواى‬ ‫کبٍزیِبی پوًّلٍ اًغبم هی گو٭ذ‪.‬‬

‫كه ٍ‪ْٞ‬ه گنّزَ ّوػ هغولی اى رؾْالد ٍیبٍی – هنُجی ایواى پٌ اى فبروَ عٌگ عِبًی كّم ّ رؤصیو‬ ‫»عٌگ ٍوك« كه هًّل ایي رؾْالد ها كاكم‪ .‬روكیل ًجبیل کوك کَ اٍٮٌلیبه فبى ٍبالهی ثوای ایٌکَ فْك ها اى ه‪٦‬وکَ‬ ‫هُبیی ثقْل گٌبٍ ها ثَ گوكى ثِبئیبى اًلافذ‪ .‬اهب ایي ًٲَْ ثلّى ُوکبهی ّ ُولٍزی هالیبى اهکبى پنیو ًوی‬ ‫ثْك‪ .‬اّ ثَجت ایٌکَ ًٍْ كفزوی آفًْل ؽبط ّیـ اؽول اهبم عو‪ َ٦‬آثبكٍ ثْك ّ ثی روكیل ایٌگًَْ رْ‪ٝ‬ئَ ُب ها كه‬ ‫هکزت ؽبعی آهْفزَ ثْك‪ .‬ثوای ّقٔ هزْل ّ پو ًٮْمی چْى اّ ّ هّاث‪ ٜ‬رٌگبرٌگی کَ ثب هالیبى كاّذ اهکبى آى‬ ‫هی هّك کَ ٍّیلَ آیذ اهلل آٱب ٍیل ًْهاللیي ّیواىی کَ اى كّوٌبى ٱَن فْهكٍ ثِبئیبى ثْوبه هی ه٭ذ ّ كه‬ ‫اٍزبى ٭بهً فیوَ ّ فوگبٍ هغللی ‪٥‬لیَ ثِبئیبى ثْعْك آّهكٍ ثْك‪ ،‬ثب ك٭زو آیذ اهلل ثوّعوكی روبٍِبیی ها ایغبك‬ ‫ثلُل‬ ‫‪.‬‬ ‫کوكٍ اٍذ‪ .‬ىیوا رٌِب کب٭ی ثْك کَ هوع‪ ٤‬٭وٱَ ّی‪ّ َ٦‬اژٍ ثِبئی ها ثٌْْك ّ ٱواه ّ ٍکْى فْك ها اى كٍذ‬ ‫ایي ها ثو اٍبً ؽلً ّ گوبى ًوی ًْیَن؛ ثلکَ ُوَ هالیبًی کَ اکٌْى كه هأً اهْه اكاهٍ ؽکْهذ اٍالهی‬ ‫َُزٌل رؤییل ّ رٖلیٰ کوكٍ ّ هیکٌ​ٌل‪ .‬الىم ثَ ًٲل فب‪ٝ‬واد »آیذ اهلل ؽَیٌ‪٦‬لی هٌز‪٢‬وی« ًیَذ‪ .‬ثقْی اى‬ ‫فب‪ٝ‬واد هؾول رٲی ٭لَٮی ها كه ثبال آّهكم‪ .‬اهب ثِزویي كلیل كفبلذ کیٌَ رْىاًَ ایي هوع‪ ٤‬رٲلیل كه ٱ‪ٚ‬یَ‬ ‫ٱزلِبی اثوٱْ ؽٲبیٲی اٍذ کَ ّبگوك ّ ُولم ّ ّوػ ؽبل ًْیٌ ایْبى ؽغخ االٍالم ‪٥‬لی كّاًی ًٲل کوكٍ‬ ‫اٍذ‪.‬‬ ‫ؽغخ االٍالم ‪٥‬لی كّاًی‪ ،‬کَ »ٍبلِب هزٌ‪٦‬ن« ٍٮوٍ هًگیي ؽْىٍ ‪٥‬لویَ ّ ه‪ٞ‬ل‪ ٤‬ثَ هاىُبی پٌِبى ى‪٥‬ین ثيهگ‬ ‫ّهوع‪ ٤‬٭وٱَ ّی‪ َ٦‬كّاىكٍ اهبهی‪ ،‬آیذ اهلل ال‪٢٦‬وی ؽبط آٱب ؽَیي ثوّعوكی ثْكٍ اًل‪ ،‬یبك آّه هیْ​ًْل کَ كه‬ ‫ایٌگًَْ هْاهك ایْبى‪:‬‬ ‫» ثی كهًگ ًبهَ ُبیی ف‪ٞ‬بة ثَ ّبٍ ‪ً ،‬قَذ ّىیو ّ آیخ اهلل ثِجِبًی ًّْزَ‪ ،‬ثَ رِواى گَیل« هیلاّززٌل‪.‬‬ ‫» چٌل ٍبل پیِ کَ ٭وٱَ گوواٍ ثِبئی چٌل ًٮو اى ا٭واك افالل گو فْك ها هؤهْه ٍبفزٌل ّ كه یکی اى كُبد یيك؛‬ ‫ٕ‪٪‬وی ىى ثی ًْائی ها ثب چٌل کْكک ثیگٌبٍ ّ فوكٍبل ّی ثب ثیل ٱ‪ َ٦ٞ‬ٱ‪ َ٦ٞ‬کوكًل ّ ث‪٦‬ل ُن كٍذ ثکبه ّلًل‬ ‫رب اى چٌگال ‪٥‬لالذ ٭واه کٌ​ٌل‪ ،‬آیذ اهلل ٭ٲیل ّت ّ هّى فْاة ًلاّزٌل ّ هورت ثب رِواى ّ ‪٥‬لوبی ثيهگ هوکي ّ‬ ‫هٲبهبد كّلزی كه روبً ثْكًل رب ثبالفوٍ آى رجِکبهاى [ثِبئیبى] ثَ کیٮو ا‪٥‬وبل فْك هٍیلًل‪ .‬ثوفی ثلاه کْیلٍ‬ ‫ّلًل ّ ث‪ٚ٦‬ی ًیي ٌُْى كه ىًلاى ثَو هی ثوًل«‪.‬‬ ‫كه عبیی كیگو ُویي یبه ّ هًٌْ هئیٌ ّی‪٦‬یبى عِبى كه ٱ‪ٚ‬یَ كیگوی کَ ثبى ‪٥‬لٍ ای ثی گٌبٍ ثِبئی ها ثَ ارِبم‬ ‫ٱزل كٍزگیو کوكٍ ثْكًل هیٌْیَل‪:‬‬ ‫» چٌل ثِبئی یکی اى ُوکیْبى فْك ها کْزَ‪ ،‬ثب ًیوًگ عْاًبى هئ هي ها ثَ ٱبًْى ٍپوكًل‪ .‬یکی اى ایي عْاًبى ثَ‬ ‫اى ثَ اعوا كه هی آهل‪ .‬ایي فجو هوع‪ ٤‬پبهٍبی ٱن ها كه ًگواًی‬ ‫ا‪٥‬لام هؾکْم ّل ّ ؽکن ثبیل كه هّى ًیوَ ّ‪٦‬ت‬ ‫٭وّ ثوك‪ .‬ثی كهًگ ًبهَ ُبیی ف‪ٞ‬بة ثَ ّبٍ ‪ً ،‬قَذ ّىیو ّ آیخ اهلل ثِجِبًی ًّْزَ ‪ ،‬ثَ رِواى گَیل كاّذ‪،‬‬ ‫ٍپٌ ثَ ُو کَ ٍْكهٌل هی كاًَذ رلٮي ىكٍ‪ ،‬ٱ‪ٚ‬یَ ها كًجبل کوك رب ٍوآًغبم ًیوَ ّت فجو ل‪ ْ٪‬ؽکن ا‪٥‬لام‬ ‫ها ثَ ّی هٍبًلًل‪ .‬ثب ٌّیلى ایي فجو اّک اى كیلگبًِ هّاى ّل ّ پوّهكگبه ها ثَیبه ٍپبً گٮذ‪ .‬كه ایي لؾ‪َ٢‬‬ ‫یکی اى ًيكیکبى ثَ اربٱِ آهل ّ پوٍیل‪ّ :‬وب ٌُْى ثیلاهیل؟ هوع‪ ٤‬ثيهگ ّی‪ َ٦‬پبٍـ كاك‪ :‬فیلی هِن ثْك ّلی‬ ‫ثَ فیو گنّذ‪ُ .‬و ّٱذ ٭کو هی کوكم فْى هَلوبى ثی گٌبُی هیقزَ هی ّْك‪ُ ،‬وَ ثلًن هی لوىیل ّ هزؾیو‬ ‫هی هبًلم کَ ٭وكای ٱیبهذ عْاة فلاًّل ‪٥‬بلن ها چَ ثگْین«‪. .‬‬

‫اؽزیبط ثَ ؽ‪ْٚ‬ه كه ٕؾوای هؾْو ًیَذ‪ ،‬ىیوا كه فبروَ فْاُین كیل کَ كٍزِبی آیذ اهلل ثوّعوكی ثَ فْى‬ ‫ثیگٌبُبى آ‪ْ٩‬زَ اٍذ ّ ّگٮذ اًگیي آًکَ ًَ رٌِب ثَ فْى ثِبئیبى‪ ،‬ثلکَ ثَ فْى هَلوبًبًی کَ اّ ها هوع‪٤‬‬ ‫رٲلیل فْك هی كاًَزٌل‪ .‬ر‪ٖ٦‬ت كیٌی كه ُوکٌ کَ ثبّل‪ ،‬عٌبیذ هی آ٭ویٌل‪.....‬‬ ‫اؽول ًٖیوی ّکیل ٍَ ًٮو اٍٮٌلآثبكی‪ ،‬كه ك٭زو فب‪ٝ‬وارِ پیواهْى ایي هؾبکوَ عٌغبلی ثَ ّوػ چٌل فب‪ٝ‬وٍ‬ ‫ى فب‪ٝ‬وٍ هوثْ‪ ٛ‬ثَ كفبلذ آیذ اهلل ثِجِبًی‪ً ،‬وبیٌلٍ‬ ‫هی پوكاىك کَ هب رٌِب یک ّاٱ‪ َ٦‬ها كه ایٌغب ًٲل هیکٌین‪ .‬ای‬ ‫ربم االفزیبه آیذ اهلل ثوّعوكی كه ٱزلِبی اثوٱْ هیجبّل کَ ًب گيیوین ثَجت هّ​ٌّی ّ ّ‪ْٙ‬ػ کالم اى ُو گًَْ‬ ‫رٮَیوی چْن پّْی کٌین‪ .‬ایْبى ًٲل هی کٌل‪:‬‬ ‫» ٱجل اى رْکیل كاكهٍی پوًّلٍ هزِویي ثَ اهرکبة ٱزل كه اثوٱْ‪ ،‬ؽبعی ‪٥‬لی اکجو فبى ‪ّ َٝ‬کیل كاكگَزوی کَ‬ ‫ث‪٦‬لا كاكٍزبى کبًْى ّکالی كاكگَزوی ّل كه ٍبلي كاكگَزوی ثَ هي ثو فْهك‪ٙ .‬وي ٕؾجذ ا‪ِ١‬به كاّذ كه‬ ‫پوًّلٍ اثوٱْ ّکبلذ كاهیل؟ عْاة هضجذ كاكم‪ .‬عبط ‪٥‬لی اکجو فبى ‪ َٝ‬گٮذ كه ایي فْٖٓ ٍبثٲَ ای كاهم کَ ثبیل‬ ‫ثوای ّوب ر‪٦‬وی‪ ٬‬کٌن‪ٍ .‬پٌ ثَ ّوػ هّْٗ‪ ٣‬پوكافذ کَ چٌلی ٱجل یکی اى آٱبیبى ‪٥‬لوب ا‪٥‬الم ی‪ٌ٦‬ی آٱبی‬ ‫ثِجِبًی ثَ هي پی‪٪‬بم كاك کَ ثب ایْبى هالٱبد ًوبین‪ .‬هي ثَ هالٱبد آٱب [آیذ اهلل ثِجِبًی] ه٭زن‪ .‬هْ‪ ٣ْٙ‬پوًّلٍ‬ ‫ٱزل اثوٱْ ها ه‪ٞ‬وػ کوكًل ّ ثَ هي رکلی‪ً ٬‬وْكًل کَ ّکبلذ ایي پوًّلٍ ها اى ‪ٝ‬و‪ ٫‬هل‪٥‬ی فْٖٕی ٱجْل ًوبین کَ‬ ‫اعو افوّی كاهك ّ ُن هجل‪٪‬ی ثَ ‪ٌْ٥‬اى ؽٰ الْکبلَ پوكافذ هی گوكك‪ َٝ .‬ا‪ِ١‬به كاّذ کَ ثَ آٱب عْاة كاكم‬ ‫ثوای هل‪٥‬ی فْٖٕی رب کٌْى ‪٥‬لٍ ای كه ؽلّك كٍ ًٮو ّکیل اًزقبة ّلٍ‪ ،‬آیب ایي ‪٥‬لٍ کب٭ی ًیَذ کَ هي ُن‬ ‫كفبلذ ًوبین؟‬ ‫‪ ٟ‬ؽٲْٯ ّهصَ هٲزْلیي ایي ّکبلذ ها ثپنیویل ّعْك ّوب‬ ‫آٱبی ثِجِبًی گٮذ فیو كفبلذ ّوب الىم اٍذ ثوای ؽ‪٬‬‬ ‫هئصو اٍذ‪ َٝ .‬ا‪ِ١‬به كاّذ کَ هي عْاة كاكم اگو ایٌ‪ْٞ‬ه اٍذ ّ اهو هی ٭وهبئیل پٌ هٲوه ٭وهبئیل کَ ؽٰ‬ ‫الْکبلَ ها ثلٌُل رب اٱلام ّْك‪ .‬آٱبی [آیذ اهلل] ثِجِبًی گٮزٌل هي ّٮبهُ هی کٌن كّ ُياه رْهبى ؽٰ الْکبلَ‬ ‫ثپوكاىًل‪ ،‬اعو افوّی ُن كاهك‪[ .‬ؽبعی ‪٥‬لی اکجو فبى] ‪ َٝ‬گٮذ هي عْاة كاكم کَ اگو ٱواه اٍذ هي ایي ّکبلذ‬ ‫ًوبین آٱب ثب ر‪٦‬غت‬ ‫‪.‬‬ ‫ها ثپنیوم اهو ثٮوهبئیل کَ هجل‪ ٨‬ثیَذ ُياه رْهبى ثبثذ ؽٰ الْکبلَ ثپوكاىًل رب ٱجْل ّکبلذ‬ ‫گٮذ ّهصَ هٲزْلیي کَ چیيی ًلاهًل‪ ،‬ایي كّ ُياه رْهبى ها ُن هئهٌیي کوک کوكٍ اًل‪ّ ،‬وب ُن ُویي هجل‪ ٨‬ها‬ ‫ٱجْل ًوبئیل‪.‬‬ ‫‪ َٝ‬گٮذ ثَ آٱب عْاة كاكم کَ ثوای ایي پوًّلٍ آًچَ هي ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬كاهم رب کٌْى كه ؽلّك ُٮزٖل ُياه رْهبى عو‪٤‬‬ ‫آّهی ّلٍ ّ هي کوزو اى ثیَذ ُياه رْهبى ؽب‪ٙ‬و ثَ ٱجْل ّکبلذ ًیَزن‪ .‬چْى ایي عْاة ها كاكم آٱبی ثِجِبًی‬ ‫ثَیبه ًبهاػ د ّل ّ ثب ‪ٖ٥‬جبًیذ گٮذ ایي ؽو٭ِب ؽٲیٲذ ًلاهك‪ .‬اگو ّوب ًوی فْاُیل ٱجْل ّکبلذ کٌیل‬ ‫هقزبهیل‪.‬‬ ‫ؽبعی ‪٥‬لی اکجو فبى ‪ َٝ‬گٮذ هي ّکبلذ ها ٱجْل ًکوكم‪ ،‬لکي رب ایي هجل‪ ٨‬كه آهل ثبٱیَذ‪ُ ،‬و ٍبلَ یک ًٮو‬ ‫ثِبئی ها ثَ اهرکبة ٱزل هزِن هی کٌ​ٌل ّ ثوای ؽوبیذ هل‪٥‬ی فْٖٕی رؾٖیل كه آهلهی کٌ​ٌل«‪.‬‬ ‫ثلٍزْه آیذ اهلل ثِجِبًی‪ّ ،‬جِب كه هَبعل ّ رکبیبی رِواى‪ ،‬هالیبى ثو ٍو هٌبثو ثَ كٌّبم‪ ،‬ل‪٦‬ي ّ ًٮویي ّ كهّ‪٧‬‬ ‫پواکٌی ‪٥‬لیَ ثِبئیبى هْ‪ْ٪‬ل ّلًل ّ ثٮویت هوكم ثی فجو اى كٍیَ​َ ُبی فْك‪ٍ ،‬وگوم ًوْكًل‬

‫ثل ًیَذ ًبم كٍ ّکیلی کَ ثوای آیذ اهلل ثِجِبًی هيكّهی کوكًل ها كه ایٌغب ثیبّهین‪ .‬ىیوا ثوفی اى ایي ًبم ُب‬ ‫ٌُْى ثو ٍو ىثبى ُب َُزٌل‪ :‬کْبّهى ٕله‪ّ ،‬یـ ه‪ٙ‬ب هلکی‪ ،‬اؽول مّالوغل ‪ٝ‬جب‪ٝ‬جبئی‪ُ ،‬بّن ‪ٝ‬جب‪ٝ‬جبئی‪ ،‬پْه‬ ‫ه‪ٙ‬ب‪ ،‬اكیت ه‪ْٙ‬ی یيكی‪ٍ ،‬یل هِلی ه‪ْٙ‬ی‪ ،‬فلا كاك ٕبثوآٍزبهائی ّ اى ُوَ ثل اٱجبل رو اثْالؾَي ‪٥‬ویلی‬ ‫ًْهی هلیو هّىًبهَ كاك اٍذ کَ كه ًقَذ فجو ّ ًبم هغوهیي ّاٱ‪٦‬ی ٱزلِبی اثوٱْ ها هٌزْو کوك ّ آًگبٍ ثب‬ ‫كهیب٭ذ ؽٰ الْکبلَ اى آیذ اهلل ثِجِبًی ‪٥‬لیَ هزِویي ثی گٌبٍ كه كاكگبٍ كاك ٍقي كاك‪.‬‬ ‫اى ایي ىهبى ثَ ث‪٦‬ل كاكگَزوی ایواى كه افزیبه ُولٍزبى آیذ اهلل ثوّعوكی ّ کبه٭وهبی اّ كه رِواى آیذ اهلل‬ ‫هیکوكًل كه‬ ‫‪.‬‬ ‫ةُجِبًی ثْك ّ اهامل ّ اّثبُ ٍبىهبى روّهیَزی ٭لائیبى اٍالم كه کبؿ كاكگَزوی ایواى ٭وهبًوّائی‬ ‫ٍبلي كاكگبٍ‪ ،‬ر‪٦‬لاك ىیبكی اى هالیبى ّ هّ‪ َٙ‬فْاًبى ّ عن کضیوی اى ثبىاهیبى هز‪ٖ٦‬ت ّ ‪ٖ٥‬جبًی ‪ ًَ ،‬ثوای روبّب‬ ‫کَ ثوای ثو ُن ىكى ً‪٢‬ن كاكگبٍ ّ اه‪٥‬بة ّکالی هزِویي كه عبیگبٍ روبّبچیبى هی ًَْزٌل ّ ثب ایغبك ُیبُْ ّ‬ ‫عٌغبل‪ ،‬فْاٍزبه ٕلّه ؽکن هؾکْهیذ ّ ا‪٥‬لام هزِویي هی ّلًل‪ .‬فلیل ٕجوی‪ ،‬كاكیبه ٌٍی هنُت‪ ،‬ثوای‬ ‫ه٭‪ٍْ ٤‬ء ‪١‬ي هنُجی ًَجذ ثَ فْك‪ ،‬کبٍَ كا‪ ٧‬رو اى آُ ّل ّكه هٲبثل عوب‪٥‬ذ کضیو ّی‪٦‬یبى‪ٍ ،‬قٌواًی ٭زٌَ‬ ‫اًگیي ّ ربٍ‪ ٬‬ثبهی ًوْك ّ كه ‪ٝ‬ی آى ا‪ِ١‬به كاّذ ثِبئیبى پٌغبٍ ٍبل اٍذ کَ آكم هی کٌْل ّ گٮزَ ُبی‬ ‫فْك ها ثب ایي عولَ فبروَ كاك کَ كاكگبٍ ثبیل هزِویي ها ثَ اّل هغبىاد هؾکْم کٌل ّ گوًَ هوكم فْك اًزٲبم‬ ‫فْاٌُل کْیل ّ ثَ ایي روریت اؽَبٍبد هنُجی ها ثواًگیقزَ ّ كاكگبٍ ها ثَ هؾی‪ٞ‬ی ه‪٥‬ت آّه رجلیلًوْك‪ .‬ایي‬ ‫كه ؽبلی ثْك کَ ّ‪١‬یٮَ كاكیبه ٭ٲ‪ ٜ‬اٱبهَ كلیل ‪٥‬لیَ هزِویي هی ثبّل‪ .‬كه ثیوّى كاكگبٍ ُوَ هّىٍ عيّاری ؽبّی‬ ‫اکبمیت ‪،‬رِوزِبی ّاُی ّ٭ؾِْبی هکیک ّ ًبٍيا رٍْ‪ ٜ‬عو‪٦‬یذ روّهیَزی ٭لائیبى اٍالم چبپ ّ هٌزْو هی‬ ‫ّل‪ .‬ث‪ْٞ‬ه هضبل كه ا‪٥‬الهیَ ای ثَ ٱ‪ٍ ۳۲x۵۲ ٤ٞ‬بًزیوزو ثب چبپ ّ ًٲبّی ًّْزَ ّلٍ ثْك‪«:‬ثبًْ ٕ‪٪‬وی ّ پٌظ‬ ‫‪ٝ‬ٮل ثیگٌبٍ اّ چگًَْ ثَ ٱزل هٍیلًل؟ چوا آًِب ها کْزٌل؟ ٱبرل ّ هؾوک کیَذ؟ ُوَ هّىٍ اى ٍب‪٥‬ذ‪ ۹‬كه‬ ‫كاكگبٍ عٌبیی ؽب‪ٙ‬و ّْیل ّ كه ایي هؾبکوَ ً‪٢‬بهد كاّزَ ثبّیل‪ّ .‬وب ای هٲبهبد هَئْل کْ​ْه ّ ُیئذ‬ ‫ؽبکوَ‪ ،‬ٱ‪ٚ‬بد هؾزوم‪ ،‬كه ثواثو ایي ٭بع‪٢٥ َ٦‬ین چَ ٱ‪ٚ‬بّد هی کٌیل؟ آیب ٱبرلیي ّ هؾوکیي ایي عٌبیذ ها ثَ كاه‬ ‫هغبىاد ثبال هی ثویل ّ یب ٱ‪ٚ‬بّد ها ثَ كٍذ هلذ هی ٍپبهیل کَ ثب كلی فًْیي رب آفویي هّى هؾبکوَ ًب‪١‬وین کَ‬ ‫های هؾکوَ ٕبكه ّْك؟»‪ ّ .‬كه ا‪٥‬الهیَ كیگو اى ٍْی ٭لائیبى اٍالم آهلٍ ثْك‪:‬‬ ‫«ایٌغب کْ​ْه اٍالهی اٍذ‪ .‬هوكم ثبِّبهذ ایواى اعَبك پلیل ‪ٌ٥‬بٕو ثی ّ‪ٝ‬ي ها ثَ فبک هنلذ فْاٌُل‬ ‫کْیل‪ .‬ای ثِبئیبى ثی ّ‪ٝ‬ي‪ ،‬ای كٍزِبی آلْكٍ‪ ،‬ای ٕبؽت هٌٖجبى کبؿ كاكگَزوی‪ ،‬ای ٱ‪ٚ‬بد‪ ،‬چْن هلیًِْب‬ ‫هوكم هَلوبى ثَْی ّوب ثبى اٍذ؛ پیکوُبی آ‪ْ٩‬زَ ثَ فْى ِّلای اثوٱْ یيك کَ ثب ثیل ّ کلٌگ فوكّلٍ‬ ‫اًل اى ىیو فوّاهُب فبک ثو ٱ‪ٚ‬بّد ّوب ًب‪١‬و اٍذ‪ .‬رٲب‪ٙ‬بی هب‪:‬‬ ‫‪ -1‬ا‪٥‬لام هجبّویي ٱزل یک ىى ّ پٌظ ٭وىًل اّ‬ ‫‪ -2‬ا‪٥‬لام ‪ٌ٥‬بٕو پَزی کَ ‪٥‬لٌب كه هؾکوَ کْ​ْه ّی‪٦‬ی ثَ اعجضاص [ثِبئی ثْكى] فْك اٱواه ًوْكًل‪»...‬‬ ‫هٌزِ کوكًل ‪«:‬چٌبًچَ كاكگبٍ ّ ٱ‪ٚ‬بد هؾکوَ‬ ‫ه‬ ‫ّ كه ا‪٥‬الهیَ ای كیگو ٭لائیبى اٍالم كه کبؿ كاكگَزوی ایواى‬ ‫ٱبرلیي ثی ّوم یک ثبًْی ه‪٢‬لْم هَلوبى ّ پٌظ کْكک ‪٥‬يیي اّ ها ثَ کیٮو عٌبیزْبى ًوٍبًٌل ّ یب كه ٕلّه ّ‬ ‫اعواء ؽکن ا‪٥‬لام كه ثبهٍ آًِب ر‪٦‬لل ّ رؤفیوی ًوبیٌل‪ .‬٭وىًلاى ‪٩‬یْه اٍالم ثَ ٭وهبى فلای عِبى‪ ،‬عٌبیزکبهاى‬ ‫ثِبئی ها كه ُو کغب کَ ثبٌّل ثَْی عٌِن هّاًَ هی کٌ​ٌل‪ .‬ثقلای هٌزٲن ٱَن اگو کَبًی کَ فْاُو هَلوبى‬ ‫هب ّ عگو گَّْ گبى اّ ها ٱ‪ َ٦ٞ‬ٱ‪ َ٦ٞ‬کوكٍ اًل ثَ كاه آّیقزَ ًْ​ًْل ٕو٭ٌ‪٢‬و اى ایٌکَ روبم آًِب ها ٱ‪ َ٦ٞ‬ٱ‪َ٦ٞ‬‬

‫هی کٌین هٲبهبد هَّْل ّ هؾب٭‪ َ٢‬کبه ها ّلیلا هغبىاد هی ًوبئین» ّ كُِب ا‪٥‬الهیَ اى ایي كٍذ کَ ُوگی‬ ‫ىهیٌَ ها ثوای رؾویک ‪ْ٥‬ام هنُجی ّ ربصیو ثو های كاكگبٍ آهبكٍ هی ًوْك‪.‬‬ ‫ؿشٌبى ّکالی كبکی سوْهی‬ ‫ثَ اٍزضٌبی كّ ٍَ ًٮو اى ّکالی فْٖٕی کَ ثَ رْویؼ هْاك ٱبًًْی ّ هَبئل ؽٲْٱی ّ عيائی پوكافزَ ّ‬ ‫ی هؾْوی ثپب کوكًل ّ ثغبی اٍزلالل هٌ‪ٞ‬ٲی كه‬ ‫اًٖب٭ب اكة ّ ًياکذ ها ه‪٥‬بیذ ًوْكًل‪ٍ،‬بیو ّکال چٌل هّى هزْال‬ ‫اصجبد عوم هزِوبى‪ ،‬ثَ ؽوالد ّلیل‪ ،‬ارِبهبد ّاُی ّ کلوبد ثَیبه ىّذ ّ هکیک ًَجذ ثَ ه‪٦‬زٲلاد كیٌی ّ‬ ‫ّقٖیذ هزِویي هْ‪ْ٪‬ل ّلًل‪.‬‬ ‫فلا كاك ٕبثو اٍزبهائی کَ فْٖهذ ىیبكی ثب ثِبئیبى كاّذ کزبثِبی ثیبى ٍیل ثبة‪ ،‬کزبة اٱلً اى ثِبءاهللّ‬ ‫کزبة هٮبّ‪ٙ‬بد اى ‪٥‬جلالجِب ها ثب فْك ثَ كاكگبٍ هی آّهك ّ ٭ویجکبهاًَ ا‪٥‬الم هیکوك کَ ثِبئیبى ُو ّیئ ًغَی ها‬ ‫پبک هی كاًٌل‪ .‬اگو یک ثِبئی ُو ‪ٍ ۱۹‬بل یکجبه اٍجبة ّ اصبس فبًَ اُ ها ‪ً ْٗ٥‬کٌل اّ ها اى عبه‪ َ٦‬افواط هی‬ ‫کٌ​ٌل‪ ّ ،‬یب ایٌکَ ثِبئیبى ثبیل هوكٍ ُبی فْك ها كه ٌٕلّٯ ثلْه یب هوهو ثگناهًل ّ ثَ فبک ثَپبهًل ّ ه‪٦‬لْم ًیَذ‬ ‫اگو ُوَ ثِبئی ًّْل ایي ُوَ ٌٍگ هوهو اى کغب هی آّهًل؟‬ ‫اثْالؾَي ‪٥‬ویلی ًْهی هلیو هّىًبهَ «كاك»‪ ،‬کَ كه اّل کبه ثَ اٍزٌبك گياهُ «ثٌی اكم» ‪ ،‬٭وهبًلاه ؽٰ گْی‬ ‫یيك گياهُ ٕؾیؼ ّاٱ‪ ّ َ٦‬هورکجیي ّاٱ‪٦‬ی آى ها كه هّىًبهَ فْك كهط کوكٍ ثْك‪ ،‬ثوای ه٭‪ ٤‬ارِبم ‪ٝ‬و٭لاهی اى‬ ‫ثِبئیبى‪ ،‬عيٍّ هغ‪ْ٦‬ل ّ ٍواٍو كهّ‪ ٧‬یبككاّزِبی کیٌیبى كالگْهکی ٍٮیو ٍبثٰ هٍّیَ كه ایواى ها ثَ كاكگبٍ‬ ‫فْاًل ثل اٱجبلی اّ كه ایي‬ ‫‪.‬‬ ‫آّهك ّ ُوَ آى ها ٱوائذ کوك ّ ثلّى اٱبهَ كلیل‪ ،‬هزِویي ها ثی ّ‪ٝ‬ي ّ عبًٍْ ّ ٱبرل‬ ‫ةّك کَ پٌ اى پیوّىی اًٲالة اٍالهی‪ ،‬روبهی فلهبد اّ ها ثَ هالیبى ًبكیلٍ اًگبّزٌل ّ ثَوًّْزی ّْم‬ ‫گو٭زبه گوكیل‪ .‬كه ربهیـ پٌغٌْجَ ‪ 17‬هِو هبٍ ‪ ،1376‬هّىًبهَ کیِبى چبپ لٌلى ّوبهٍ ‪ 677‬كه ٕٮؾَ ‪ 11‬فجوی‬ ‫ثلیي ه‪ٚ‬وْى هٌزْو کوك‪»:‬اثْالؾَي ‪٥‬ویلی ًْهی هلیو هّىًبهَ كاك کَ اى ّکالی ثو عَزَ كاكگَزوی ّ ًوبیٌلٍ‬ ‫هغلٌ ّْهای هلی ثْك كه عوِْهی اٍالهی ا‪٥‬لام گوكیل‪ .‬ث‪٦‬لا ثَ ثَزگبًِ ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬كاكًل کَ ا‪٥‬لام اّ اّزجبُب‬ ‫هؿ كاكٍ‪ ،‬لنا ؽکن هٖبكهٍ اهْالِ ل‪ ْ٪‬گوكیل«‪.‬‬ ‫ٍیل هِلی ه‪ْٙ‬ی‪ ،‬یکی كیگو اى ّکالی فْٖٕی هٱیَ ‪،‬رٌِب كفزو ىًلٍ هبًلٍ ٕ‪٪‬وی‪ ،‬ا‪ِ١‬به کوك‪« :‬هب كه هؾبکوَ‬ ‫ٱبرلیي ثِبئیبى هِلّهاللم هبًٌل ٱزل كه ّبُوّك ّ كکزو ثوعیٌ كه کبّبى‪ ،‬ثب ایغبك اىكؽبم ّ ُیبُْ‪،‬ٱ‪ٚ‬بد ها‬ ‫رِلیل ّ هو‪ْ٥‬ة کوكین رب ثوائذ ٱبرلیي ها اى كاكگبٍ گو٭زین» ّ ثب ایي ٍقٌبى ‪٥‬لٌب ثَ ٱ‪ٚ‬بد ّ روبّبچیبى هی‬ ‫٭ِوبًل کَ چَ ثبیل ثکٌ​ٌل‪.‬‬ ‫اكیت ه‪ْٙ‬ی یيكی گ٭ذ کَ ٱجل اى هْوّ‪ٝ‬یذ ُو کٌ كه یيك ‪٥‬لٌب فْك ها ثِبئی ه‪٦‬و٭ی هی کوك ّاعت الٲزل‬ ‫ثْك ّ رب کٌْى ٕلُب ثِبئی ها ثَ ٭زْای ‪٥‬لوب كه یيك کْزَ اًل ّلی اى ّٱزی کَ ٱبًْى ّ‪ّ ٤ٙ‬لٍ‪٥ ،‬لوب اعبىٍ‬ ‫ل كیگوی كه هْهك ليّم‬ ‫کوك ّکی‬ ‫ًلاهًل ٭زْای ٱزل کَی ها ثلٌُل پٌ ثبیل ثِبئیبى ها هؾکْم ّ ثلیي گًَْ ه‪٦‬لّم ‪.‬‬ ‫ٍپوكى ثِبئیبى ثَ إٌب‪ ٫‬ثوای کْزي آًِب كاك ٍقي كاك‪ُ .‬وبى کبهی کَ ًبٕواللیي ّبٍ ٱبعبه ثب ثبثیبى كه رِواى‬ ‫کوك‪ .‬یکی اى ّکالی هيكّه آیذ اهلل ثِجِبًی اك‪٥‬ب کوك کَ هیوىا رٲی فبى اهیو کجیو ها ثِبئیبى کْزٌل ّ كیگوی‬ ‫گٮذ کَ ثِبئیبى ثَ ایي كلیل ٕ‪٪‬وی ها کْزَ اًل کَ پٌغبٍ ٍبل ٱجل اثوٱْئی ُبی هَلوبى‪ ،‬كّ ًٮو ثِبئی ها‬ ‫کْزَ ثْكًل‪ .‬اى ٱْل کٌذ گْثیٌْ‪ ،‬اكّاهك ثواّى ّ ثوًبهك ّبّ ه‪ٞ‬بلت كهّ‪٥ ّ ٧‬غیت ّ ‪٩‬ویجی ًٲل ّ ثی پوكٍ ثَ‬ ‫هٲلٍبد هزِویي كٌّبم ّ ٭ؾِ ُبی چٌلُ آّه ثیبى هیکوكًل‪٥ ّ .‬وبل ٭لائیبى اٍالم کَ ث‪ٌْ٦‬اى روبّبچی كه‬

‫كاكگبٍ گُْ رب گُْ ًَْزَ ثْكًل ثَ ؽوبیذ ّ رؤییل گٮزَ ُبی ّکیالى هيكّه ثبًگ اهلل اکجو ٍو هی كاكًل ّ‬ ‫گبُی ٕلْاد هی ٭وٍزبكًل‪ .‬٭‪ٚ‬بی اه‪٥‬بة ّ رِلیل آًچٌبى ّکالی هزِویي ّ ‪ٝ‬جی‪٦‬زب فْك هزِویي ها روٍبًلٍ ثْك‬ ‫کَ كیگو اهیلی ثَ ىًلٍ هبًلى ًلاّزٌل ّ پویْبى ّ ّؽْذ ىكٍ كه اًز‪٢‬به پبیبى کبه فْك ثْكًل‪.‬‬ ‫كٌّبهِب ّ ارِبهبد ّکالی فویلاهی ّلٍ رٍْ‪ ٜ‬آیذ اهلل ثِجِبًی ‪٥‬لیَ هزِویي ثب ایٌکَ ُوَ فبهط اى هْ‪٣ْٙ‬‬ ‫ٱزلِبی اثوٱْ ثْك ّ ثب ّعْكی کَ ُوَ هزِویي ثِبئی ًجْكًل ّ ر‪٦‬لاكی اى آًبى هَلوبى ثْكًل‪ ،‬ثب ُیچ هقبلٮزی اى‬ ‫‪ٝ‬و‪ ٫‬هئیٌ كاكگبٍ هّثوّ ًْل ّ ثو‪٥‬کٌ ا‪ِ١‬بهاد ّکالی هلا٭‪ ٤‬هزِویي ثبهُب ّ ثبهُب اى ‪ٝ‬و‪ّ ٫‬ی ٱ‪ ّ ٤ٞ‬اف‪ٞ‬به‬ ‫كاكٍ ّل‪ .‬گٮزٌیِب كه ایي ثبهٍ ٭واّاى اٍذ‪....‬‬ ‫اؽول ًٖیوی یکی اى ّکالی هزِویي ًٲل هی کٌل کَ‪ :‬كه هّى ٍْم كاكهٍی ّ ّبٍبئی ّکالی هزِویي‪،‬‬ ‫هْٱ‪٦‬ی کَ ثٌلٍ ثب ٍیل هؾوْك ٕٮْی یکی كیگو اى ّکالی هزِویي اى علَ​َ كاكهٍی فبهط هی ّلین یکی اى‬ ‫هز‪ٖ٦‬جیي کَ هؾوک روبّبچیبى ثْك ‪٥‬جب ثلُّ ّ ‪٥‬وٱچیي ثو ٍو ثب هیِ ثلٌل هب ها كه هاُوّ كاكگَزوی ر‪٦‬ٲیت ّ‬ ‫ثب ىّذ رویي ّ هکیک رویي الٮب‪ ٟ‬رِلیل ًوْك‪ٍ .‬یل هؾوْك ٕٮْی كٍذ هوا ٭ْوك ّ گٮذ عْاة ًلُیل ّ ثَ‬ ‫ٍو‪٥‬ذ اى کبؿ كاكگَزوی فبهط ّلین‪ .‬هّى ث‪٦‬ل ٍیل هؾوْك ٕٮْی ثب اهٍبل گْاُی پيّک ثَ ‪٥‬نه کَبلذ‪،‬‬ ‫كیگو كه علَبد كاكهٍی ؽب‪ٙ‬و ًْل ّ اى آى پٌ ُن هلرِب ُو ّٱذ هوا كه کبؿ كاكگَزوی هی كیل اى آٌّبئی‬ ‫ثب هي فْككاهی هی ًوْك‪.‬‬ ‫اؽزوبال اؽول ًٖیوی ًوی كاًَزَ کَ ٍیل هؾوْك ٕٮْی كائی ٍیل هغزجی ًْاة ٕٮْی هُجو عو‪٦‬یذ‬ ‫روّهیَزی ٭لائیبى اٍالم اٍذ‪ .‬ثی روكیل ٍیل هؾوْك ٕٮْی اى عبًت هُجو ٭لائیبى اٍالم رِلیل ثووگ ّلٍ ّ‬ ‫ثَ ثِبًَ ثیوبهی ّ کَبلذ اى ؽ‪ْٚ‬ه كه كاكگبٍ فْككاهی کوكٍ اٍذ‪ .‬ایي ؽٲیٲذ ها ُویَْ ‪ٝ‬و٭لاهاى ٭لائیبى‬ ‫اد ّی ثیياه ّ ُویَْ اى ا‪٥‬وبل ًٌگیي ّی هّی‬ ‫اٍالم پٌِبى هی كاهًل کَ هبكه ّ كائی ًْاة ٕٮْی‪ ،‬اى عٌبی‬ ‫گوكاى ثْكًل‪...‬‬ ‫ثوین رب ّبیل‬ ‫‪.‬‬ ‫عبی آى كاهك اى کَبًی کَ كه آى كّهاى پو كلِوٍ ّ ّؽْذ ّکبلذ ثِبئیبى ها پنیو٭زٌل‪ ،‬یبكی ّ ًبهی‬ ‫ثبّل‬ ‫‪.‬‬ ‫كلیوی ّ اًَبًلٍّزی آًبى ٍو هْٰ ّبیَزَ ای ثوای ُن هیٌِبًوبى كه ایي كّهاى پو ّؽْذ‬ ‫عَْهرویي ّ ثب رغوثَ رویي ّکیلی کَ هزِویي ثِبئی یيك كاّزٌل ‪٥‬جلاهلل ها‪ٙ‬ی ثْك‪ّ .‬ی هَلوبى هزلیٌی ثْك‬ ‫کَ ه‪٦‬زٲل ثْك ثِبئیبى كه ً‪٢‬ن ‪٥‬وْهی عبه‪ َ٦‬ایواى افالل ًوی کٌ​ٌل‪ .‬هبلیبد هی پوكاىًل‪ ،‬ثَ ُویي ٍجت ثبیل‬ ‫ؽٲْٯ ثِبئیبى ه‪٥‬بیذ ّ هؾٮْ‪ ٟ‬ثبّل ّ ؽیضیذ ّ ه‪٦‬زٲلارْبى اى ر‪٦‬وٗ ثلفْاُبى هْٖى هبًل‪ .‬اّ ثبهُب ّکبلذ‬ ‫ثِبئیبى ها كه كاكگَزوی پنیو٭زَ ثْك ّ ثب ٕویویذ ّ ‪٥‬الٱَ ربم ّ روبم كه اًغبم ّ‪١‬بی‪ّ ٬‬کبلزی ٍ‪٦‬ی ٭واّاى هی‬ ‫کوك‪ .‬كه هؾبکوَ هزِویي اثوٱْ ثب ا‪٥‬زٲبك ثَ ثیگٌبُی آًبى ّکبلذ هزِویي ها ٱجْل کوك‪ّ .‬ی ّکیلی ثب رغوثَ ّ هبُو‬ ‫ثْك‪٥ .‬الٍّ ثو ك٭ب‪ّ ٣‬ٮبُی ك٭ب‪٥‬یبد فْك ها ثَ ْٕهد الیؾَ ای هوٱْم كاّذ ّ ثَ كاكگبٍ كاك رب ًزْاًٌل ‪٥‬لیَ اّ‬ ‫اك‪٥‬بیی ّاُی ّ یب ثَ فال٭ی هزِن ّْك‪٥ .‬جلاهلل ها‪ٙ‬ی کَ ٭‪ٚ‬بی آلْكٍ ثَ پلیلی كاكگبٍ ها ثقْثی كهک کوكٍ ثْك‬ ‫ّ ّٲبّد ٭لائیبى اٍالم ها هی ٌّبفذ‪ ،‬یک علل ٱوآى ثو ٍو گناّذ ّ ثپبی هیي ك٭ب‪ ٣‬ه٭ذ ّ ثب ٕلای ثلٌل‬ ‫ٍْگٌل فْهك کَ هي هَلوبًن ّ ثَ ؽکن ّ‪١‬یٮَ اى ‪٥‬لٍ ای ثیگٌبٍ ك٭ب‪ ٣‬هیکٌن‪ .‬اّ ثَ ك٭ب‪٥‬یبد هَزٌل ّ هللل‬ ‫فْك گبُی ثب آیبری اى ٱوآى ّ یب ّْاُل ربهیقی اٍالم‪ ،‬چبٌّی كلقْاٍ هئیٌ كاكگبٍ ّ ٭لائیبى اٍالم ها هی ىك‬ ‫ّ ثی ثبکبًَ کل هبعوا ها پوًّلٍ ٍبىی ثوای ‪٥‬لٍ ای هوكم ثی گٌبٍ ًبهیل‪ .‬هئیٌ كاكگبٍ ثبهُب ٍقٌبى هِیظ ّ‬ ‫هَزٌل اّ ها ٱ‪ ٤ٞ‬کوك‪ .‬اهب ‪٥‬جلاهلل ها‪ٙ‬ی اى ك٭ب‪ ٣‬ثی گٌبُبى كٍذ ًوی کْیل‪٥ .‬وثلٍ ُب ّ رِلیلاد هَزوو‬

‫كاك‬ ‫٭لائیبى اٍالم اّ ها هٲِْه ّ ه‪٪‬لْة ًکوك ّ كه کوبل ّغب‪٥‬ذ ّ كلیوی كه ثی گٌبُی هزِویي كاك ٍقي ‪.‬‬ ‫یبكُ گهاهی ثبك‪.‬‬ ‫كکزو هؾول هٖلٯ ثو فال‪ ٫‬ٱْلی کَ ثَ ًوبیٌلگبى ثِبئیبى آهویکب كاكٍ ثْك ًزْاًَذ ثوای یک هؾبکوَ ‪٥‬بكالًَ ّ‬ ‫آىاكی ‪٥‬لٍ ای هَلوبى ّ ثِبئی ثی گٌبٍ کَ ٱوثبًی كٍیَ​َ ُبی هّؽبًیْى ّ ٭لائیبى اٍالم ّلٍ ثْكًل کبهی‬ ‫اًغبم كُل‪ .‬اّ فْك گو٭زبه اّ‪ٙ‬ب‪ ٣‬پویْبى ٍیبٍی ّ رْ‪ٝ‬ئَ ُب ّ كٍیَ​َ ُبی فبهعی ّ كافلی ثْك‪ .‬اى ثل هّىگبه‬ ‫ّلًل رکواه هیکٌن‬ ‫‪.‬‬ ‫هزِویي ٱزلِبی اثوٱْ كه آّٮزَ رویي لؾ‪ُ َ٢‬بی ربهیـ ایواى كه كام ‪٩‬وجبه ٍوًّْذ گو٭زبه‬ ‫هي ثو ایي ثبّهم کَ كکزو هٖلٯ ثب ُو گًَْ ٍوکْة ّ ثِبئی ٍزیيی ّ ا‪٥‬وبل فْ​ًْذ آهیي ‪٥‬لیَ كگو اًلیْبى‬ ‫هقبل‪ ٬‬ثْك‪.‬‬ ‫هؾبکوَ هزِویي اثوٱْ اى هّى ‪ 17‬اهكیجِْذ ‪ 1331‬آ‪٩‬بى ّ كه ربهیـ ّْن فوكاك ُوبى ٍبل پبیبى گو٭ذ‪.‬اّو‪٫‬‬ ‫اؽولی هئیٌ هيكّه ّ پلیل ایي كاكگبٍ پٌ اى ٕلّه ؽکن ‪ٙ‬ل اًَبًی ّ کَت ه‪ٙ‬بیذ ٕبؽجبى ٱلهد ًوكثبم‬ ‫روٱی ها ثب ٍو‪٥‬ذ پیوْك ّ ؽَیي ‪٥‬الء ّىیو كهثبه ّبٌُْبُی اّ ها ثَ ّىاهد كهثبه ثوك ّ ثَ ه‪٦‬بًّذ فْك هٌْٖة‬ ‫کوك‪.‬‬ ‫ؿغاًجبم صاص یب ثیضاصگـحغی‬ ‫های چٌیي كاكگبٍ ّ چٌبى ٭‪ٚ‬بیی کبهال ٱبثل پیِ ثیٌی ثْك‪ .‬روبهی هزِویي هغوم ٌّبفزَ ّلًل‪ .‬اثزلا چِبهًٮو‬ ‫ها ثَ ا‪٥‬لام ّ ثٲیَ ها ثَ ؽجٌ رب ‪ٍ ۱۵‬بل ُوواٍ ثب ا‪٥‬وبل ّبٱَ هؾکْم ًوْكًل ّ پٌ اى ٭وعبم فْاُی‪ ،‬هؾول‬ ‫ّیوّاًی ثَ ا‪٥‬لام هؾکْم ّ ایي ؽکن كه هیلاى اهیو چقوبٯ یيك ثَ اعوا گناّزَ ّل‪ّ .‬ی ًبهَ ای ثَ هوع‪٤‬‬ ‫ّی‪٦‬یبى عِبى آیذ اهلل ثوّعوكی ًّْذ ّ ثی گٌبُی ّ هَلوبى ثْكى فْك ها ثَ ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬اّ هٍبًیل‪ .‬اهب آیذ اهلل كه‬ ‫یبى ثْك ّ ثوایِ هِن ًوی ًوْك کَ اّ هَلوبى اٍذ‪ .‬هِن ایي ثْك کَ اّ ها ثٌبم ثِبئی ا‪٥‬لام‬ ‫٭کو ًبثْكی ثِبئ‬ ‫هیکٌ​ٌل ّ ایي یک پیوّىی ثوای ؽٮ‪ ٠‬ثی‪ َٚ‬اٍالم ثْك‪ .‬ثِویي فب‪ٝ‬و ُیچ پبٍقی ثَ ایي كُٲبى كههبًلٍ ّ ثی‬ ‫گٌبٍ ًلاك‪ .‬هؾول ّیوّاًی كه ٌُگبم ا‪٥‬لام هّ ثَ روبّبچیبى کوك ّ كه ؽبلیکَ اّک ىاهی ّ ًلثَ ٍو كاكٍ ثْك ثب‬ ‫ٕلائی هٍب ا‪٥‬الم کوك‪ :‬هوكم ثلاًیل کَ هي ثیگٌبٍ ّ هَلوبى َُزن‪ .‬اهب رْ‪ٝ‬ئَ ّ ارؾبك فبى ّ هال کبه فْك ها‬ ‫کوكٍ ّ ىًلگی اّ ها كىكیلٍ ثْك‪ .‬ىًلگی اّ هی رْاًل ثي هبیَ ٭یلوٌبهَ ای ٭واهُْ ًْلًی گوكك‪ ...‬ثٲیَ هزِویي‬ ‫ثَ ىًلاى ثب ا‪٥‬وبل ّبٱَ هؾکْم ّلًل‪ .‬ؽبعی هیوىا ؽَي ّوٌ ٍبلقْهكٍ کَ ثَ كٍ ٍبل ؽجٌ ثب ا‪٥‬وبل‬ ‫ّبٱَ هؾکْم ّلٍ ثْك كه ‪ ۱۵‬٭وّهكیي ‪ّ ۱۳۳۴‬وَی كه اصو ِّ ٍبل فْ​ًْذ ّ رؾول ًب هالیوبد ّ‬ ‫هْٲبد ‪ٝ‬بٱذ ٭وٍبی ٭واّاى كه ىًلاى ثیوبه ّل ّعبى ثغبى آ٭ویي رٲلین کوك‪.‬‬ ‫اکٌْى کَ ثَ پبیبى ایي ثوهٍی هغول هٍیلٍ این چبهٍ ای ثوای هي ّ ّوب ًوی هبًل کَ یبك ٕ‪٪‬وی ّ ٭وىًلاى‬ ‫ه‪ْٖ٦‬م ّ ًگْى ثقذ اّ ّ هَلوبًبى ّ ثِبئیبى ثی گٌبُی کَ ٱوثبًی ایي عٌبیذ ّْم ّ ر‪ٖ٦‬ت كیٌی ّلًل ها‬ ‫گواهی ثلاهین‪.‬‬

‫‪bahramchoubine@hotmail.com‬‬

‫‪PAGE‬‬

‫‪PAGE 16‬‬

‫ پیواهْى هاث‪ َٞ‬كکزو هؾول هٖلٯ ثب ثِبئیبى ّ إْال ثب اؽياة ٍیبٍی‪ ،‬اٱلیزِبی كیٌی ّ ٱْهی ه‪ٞ‬لت ثوای‬‫ًّْزي ٭واّاى كاهم کَ كه کبه علیلم فْاُل آهل‪.‬‬ ‫ پیواهْى ٱزل ُبی اثوٱْ کزبثی رؾذ ًبم »ثی گٌبُبى« ثکِّْ هؾول رٲی ا٭ٌبى كه ثیِ اى ‪ٕ 270‬ٮؾَ‬‫ًّْزَ ّ كه ریواژی هؾلّك هٌزْو ّلٍ کَ هٌج‪ ٤‬إلی ّ ثي هبیَ ایي هٲبلَ ثْكٍ اٍذ‪ .‬آٱبی »ّیٌزْ« كه‬ ‫یکٌْجَ ‪ 4‬اٍٮٌل ‪ 22/1387‬٭ْهیَ ‪ 2009‬كه ربهًوبی »فْاًلًیِب« فالَٕ ای اى کزبة ًبهجوكٍ ثبال آّهكٍ‪ ،‬کَ هْهك‬ ‫رْعَ ّ هواع‪ ّ َ٦‬اٍزٮبكٍ هي ثکواه ٱواه گو٭زَ اٍذ‪ .‬ایْبى ‪٥‬لذ ّ هٌبٍجذ رِیَ هٰالَ فْك ها كه آ‪٩‬بى ثْوػ‬ ‫ىیو هوٱْم ًوْكٍ اًل‪:‬‬ ‫» ثِبئیبى هزِن هی ًّْل کَ كه اثوٱْ یک فبًْاكٍ هَلوبى ها ثَ ٱزل هٍبًلٍ اًل ّ كٍزگبٍ ٱ‪ٚ‬بیی ىهبى ّبٍ ًیي‬ ‫ثَ ؽوبیذ اى آًِب پوكافزَ اٍذ‪ّ .‬جکَ ٍَ ٍیوب‪ ،‬هّى ‪ ۲۳‬ثِوي هبٍ ‪ ۱۳۸۷‬كه ثوًبهَ ای ثب ‪ٌْ٥‬اى ( ًٮْم‬ ‫ًبهوئی) اى ٍلَلَ ثوًبهَ ُبی (اٍواه ربهیکی ) ‪ ،‬ثب إواه ثو ربهیکی‪ ،‬ایي ارِبم ها رکواه ًوْك ّ ثب ًْبى كاكى‬ ‫کٌل اى ایي هّ ایي‬ ‫رْٖیو اعَبك ٱوثبًیبى ایي ّاٱ‪ُْ َ٦‬لٌبک‪٦ٍ،‬ی ًوْك رب ا٭کبه ایواًیبى ها ثو ‪ٙ‬ل ثِبئیبى رؾویک ‪.‬‬ ‫یبى ُیچ كفبلزی كه ایي ٱزل ًلاّزَ اًل ّكه‬ ‫هٲبلَ‪ ،‬ثب رْویؼ ّ رؾلیل ایي ّاٱ‪ ،َ٦‬هّ​ّي هی ًوبیل کَ اّال ثِبئ‬ ‫صبًی‪ ،‬رٲویجب روبهی ‪ْ٥‬اهل ٱ‪ٚ‬بیی‪ ،‬كه ٍ‪ٞ‬ؼ هؾلی ّهلی‪ ،‬ثب پوًّلٍ ٍبىی ّ رؾوی‪ّ ٬‬اٱ‪٦‬یبد هَلن ّ‪٩‬یو ٱبثل‬ ‫اًکبه‪ ،‬ثو ‪٥‬لیَ ثِبئیبى ؽکن هاًلًل«‪.‬‬ ‫آٱبی ثِیبه ًیکوّاى ثب الِبم اى کزبة »ثی گٌبُبى« هٲبلَ ای رؾذ ًبم »ثوهٍی هبعوای آىاه ثِبئیبى ثیگٌبٍ پیوّ‬ ‫یک ٱزل فًْیي كه اثوٱْ« ًّْزَ اًل کَ ثبى ُن ‪٥‬لذ ّ هٌبٍجذ ًّْزي هٲبلَ فْك ها چٌیي ّوػ هی كٌُل‪:‬‬ ‫»کیِبى هّىًبهَ ٕجؼ رِواى (كه ثِوي هبٍ ‪ )1384‬ثَ كًجبل ٭‪٦‬بلیزِبی گَزوكٍ ای کَ ‪٥‬لیَ ثِبئیبى ایواى كه یکی‬ ‫كّ ٍبل گنّزَ ثَ هاٍ اًلافزَ اًل ارِبهبد عٌبیبری کَ ‪ٍ 55‬بل ٱجل كه ایواى هؿ كاكٍ ّ ثَ كهّ‪٩‬ی ٭بؽِ پبی‬ ‫ثِبئیبى ها ثَ هیبى کْیلًل هغلكا ه‪ٞ‬وػ کوكٍ ّ كه چٌل ّوبهٍ ثَ ًٲل پوًّلٍء ٍبفزگی کَ رٌِب ُل٭ِ پٌِبى‬ ‫ٍبفزي ‪٥‬بهلیي إلی عٌبیذ ّ آىاه ّ اٍبهد ثِبئیبى ثْكٍ پوكافزَ اٍذ‪HYPERLINK .‬‬ ‫"‪ "l "_ftn1#_ftn1\ "id=15&task=view&http://www.negah28.info/index.php?option=com_content‬كه آى‬ ‫ىهبى ثَ ثِبئیبى ٭وٕذ ّ اعبىٍ ًلاكًل ؽٲیٲذ كاٍزبى ها ثوای هوكم کْ​ْه ّ ه‪ٞ‬جْ‪٥‬بد ه‪ٞ‬وػ ًوبیٌل ىیوا اى ٱجل‬ ‫ّْى‪ .‬ثٌب ثوایي‬ ‫ك‬ ‫ثوًبهَ آى ثْك کَ ‪٥‬بهلیي ٱزل ًبٌّبً ثوبًٌل ّ گوُّی ثِبئی ه‪٢‬لْم ثبه كیگو كٍزقُْ هًظ‬

‫٭ٲ‪ ٜ‬كاٍزبًی ٍواٍو كهّ‪ ّ ٧‬رِوذ ثَ ا‪ٝ‬ال‪٥ ٣‬وْم هٍیل‪ .‬ؽبل کَ کیِبى كّثبهٍ هْ‪ ٣ْٙ‬کٌَِ ّلٍء ًین ٱوى‬ ‫پیِ ها ىًلٍ هی کٌل اى ٭وٕذ اٍزٮبكٍ هی کٌین ّ ؽٲبیٲی ها ثَ آگبُی هوكم هٌٖ‪ ٬‬هی هٍبًین«‪ .‬اى‬ ‫آًغبئیکَ »کیِبى« رِواى ّ ّجکَ ُبی هٍبًَ ای عوِْهی اٍالهی ثبهُب ّ ثبهُب كهّ‪ ٧‬هٌزْو کوكٍ ّ هیکٌ​ٌل‪،‬‬ ‫ثبیل ٱجْل کوك کَ ٕؾذ ّ إبلذ ه‪ٞ‬بلت کزبة »ثی گٌبُبى« ثکِّْ هؾول رٲی ا٭ٌبى كّ چٌلاى هیْ​ْك‪ُ .‬و‬ ‫كّ هٲبلَ كه هایبًَ ُبی فبهط کْ​ْه كه كٍزوً ُوگبى اٍذ‪.‬‬ ‫ ٭بٕلَ اثوٱْ رب یيك ‪ 218‬کیلْهزو‪ ،‬رب كٍ ثیل ‪ 120‬کیلْهزو ّ رب آثبكٍ ‪ 72‬کیلْهزو ّ عو‪٦‬یذ اثوٱْ رٲویجب ‪ً 20000‬ٮو‬‫اٍذ‪ .‬اٱلیل كه ٍو هاٍ آثبكٍ ّ اثوٱْ ٱواه كاهك ّ ثب آثبكٍ ‪ 24‬کیلْهزو ٭بٕلَ كاهك‪.‬‬ ‫ ًگبهًلٍ كه آیٌلٍ ای ًَ چٌلاى كّه هْوّؽب كه کزبثی کَ اکٌْى هْ‪ْ٪‬ل رؤلی‪ ٬‬آى َُزن‪ ،‬ایي پلیلٍ ّْم ّ‬‫ًکجذ ثبه ها ثوهٍی فْاُن کوك ّ اهیلّاهم ثيّكی ثلٍذ فْاًٌلگبًِ ثوٍل‪.‬‬ ‫ کزبة »عویبى ُب ّ ٍبىهبى ُبی هنُجی‪ٍ-‬یبٍی ایواى‪ ،‬رؤلی‪ ٬‬ؽغخ االٍالم هٍْل ع‪٦‬ٮویبى‪ ،‬چبپ ّْن‪،‬‬‫ثِبه ‪ٕ ،1385‬ٮؾَ ‪.23‬‬ ‫ ًگبٍ کٌیل ثَ کزبة »كاكگبٍ«‪ٕ ،‬ٮؾَ ‪.55‬‬‫ هواع‪ َ٦‬کٌیل ثَ کزبة »ٍیبؽذ ّوٯ« فب‪ٝ‬واد آیذ اهلل آٱب ًغٮی ٱْچبًی‪ ،‬چبپ رِواى‪ ،‬اًزْبهاد اهیوکجیو‪،‬‬‫‪ٕ ،1362‬ٮؾبد ‪ 575‬رب ‪ ّ 608‬یب کزبة »ایواى كه عٌگ ثيهگ« اى اؽول ‪٥‬لی ٍپِو‪ .‬آیذ اهلل آٯ ًغٮی ٱْچبًی‬ ‫ٕٮؾبد ٭واّاًی اى کزبة هٮٖل فب‪ٝ‬واد فْك ها ثَ هاث‪ َٞ‬ثَیبه ٕویوی آفًْل هال کب‪١‬ن فواٍبًی ثب اًگلیَی‬ ‫ُب افزٖبٓ كاكٍ اٍذ‪ّ .‬ی ّبُل كیلاهُبی هزْالی ّ ‪ْٝ‬الًی هؤهْهیي ٍیبٍی ّ ا٭َواى ‪٥‬بلی هرجَ‬ ‫هیکٌل آیذ‬ ‫‪.‬‬ ‫اًگلیَی ثب آیذ اهلل آفًْل هال کب‪١‬ن فواٍبًی ثْكٍ ّ اّبهٍ ثَ هجبكلَ ا‪ٝ‬ال‪٥‬بد ّ هْبّهٍ ثیي آًبى‬ ‫كاّزٌل هي‬ ‫‪.‬‬ ‫اهلل آٱب ًغٮی ٱْچبًی ُوچٌیي ًبم كیگو هّؽبًیْى ‪ٝ‬واى اّل ها هیجوك کَ هاث‪ً ٜ‬يكیکی ثب هٍِّب‬ ‫روكیلی ًلاهم کَ آیذ اهلل ثوّعوكی ثب کوک هَزٲین ّ یب هَزٲین کبهكاهاى اًگلیٌ كه ایواى ثَ هوع‪٦‬یذ هٍیل ّ‬ ‫عبكٍ ٕب‪ ٫‬کي ایي هبعوا هؾول ه‪ٙ‬ب ّبٍ ثْك کَ هزْالیب كه ثیوبهٍزبى ٭یوّى آثبكی اى ّی هالٱبد هی کوك ّ‬ ‫‪٥‬کَِبی ٭واّاًی اى ایي كیلاهُب كه هّىًبهَ ُبی ٍواٍو کْ​ْه هٌزْو هیْل ّ كه كٍزوً ٍهگبى ّ هْعْك‬ ‫اٍذ‪ .‬آًيهبى آیذ اهلل ثوّعوكی ٌُْى ثَ هٲبم هوع‪٦‬یذ ًوٍیلٍ ثْك ّ هّؽبًیْى ٭واّاًی كه ایواى ثْكًل کَ اى ُو‬ ‫ً‪٢‬و ّبیَزَ هٲبم هوع‪٦‬یذ ثْكًل؛ اهب اًگلیَِب ثَ اّ ا‪٥‬زوبك کبهل كاّزٌل‪ّ .‬گٮذ اًگیي آًکَ ُو ٍبل ر‪٦‬لاكی‬ ‫ٌٍل‪ ،‬اًگلیَی ُب پیواهْى ّٱبی‪ ٤‬ربهیـ ٍیبٍی ایواى هٌزْو هی کٌ​ٌل‪ .‬اهب رب کٌْى یک ٌٍل ُن اى هّاث‪ٜ‬‬ ‫هّؽبًیْى ثب فْك هٌزْو ًکوكٍ اًل‪ .‬كه ؽبلیکَ هْٱْ٭َ اّك ّ هّاث‪ ٜ‬اًگلیَی ُب ثب هّؽبًیْى ٍبثٲَ ‪ْٝ‬الًی كاهك‪.‬‬ ‫‪٥‬لذ ایٌکَ هالیبى كه گنّزَ ثِبئیبى ها ٍوٍپوكٍ هًّ ّ یب اًگلیٌ ّ افیوا آهویکب ّ اٍوائیل هی ًبهٌل‪ ،‬ثَایي‬ ‫ٍجت اٍذ کَ ٱیبً ثَ ًٮٌ هیکٌ​ٌل‪.‬‬ ‫ کزبة »عویبى ُب ّ ٍبىهبى ُبی هنُجی – ٍیبٍی ایواى« هٍْل ع‪٦‬ٮویبى‪.1385 ،‬‬‫ »ّوػ ؽبل هعبل ٍیبٍی ّ ً‪٢‬بهی ه‪٦‬بٕو ایواى«‪ ،‬رؤلی‪ ٬‬كکزو هؾول ثبٱو ‪٥‬بٱلی‪ًْ ،‬و گٮزبه‪ ،‬رِواى ‪،1380‬‬‫یپ ؽَیٌ‪٦‬لی هىم آها اّزجبٍ کوك‪ّ .‬ی هوكی‬ ‫علل كّم ٕٮؾَ ‪714‬رب ‪ .720‬ؽبط ‪٥‬لی هىم آها ها ًجبیل ثب ٍود‬ ‫كاًْوٌل ّ افزوا‪٥‬بری ُن هبًٌل ٱجلَ ًوب ّ ٍوذ ًوب ثوای ًبثیٌبیبى كاهك کَ ث‪٪‬ل‪ ٜ‬ثَ ٍپِجل هىم آها ًَجذ كاكٍ‬ ‫هیْ​ْك‪.‬‬

‫ هواع‪ َ٦‬کٌیل ثَ کزبة »عو‪٦‬یذ ٭لائیبى اٍالم ّ ًٲِ آى كه رؾْالد ٍیبٍی – اعزوب‪٥‬ی ایواى« رؤلی‪ ٬‬كاّ​ّك‬‫هوک اٌٍبك اًٲالة اٍالهی‪ ،‬علل اّل‪ٕ ،1381،‬ٮؾَ ‪ 219‬رب ‪220‬‬ ‫ى‬ ‫اهیٌی‪،‬‬ ‫ هواع‪ َ٦‬کٌیل ثَ ایي هٌبث‪ :٤‬فب‪ٝ‬واد ّوٌ ٱٌبد آثبكی‪ ،‬هوکي ثوهٍی اٌٍبك‪ٕ ،‬ٮؾَ ‪ ّ ،219‬یب عو‪٦‬یذ ٭لائیبى‬‫اٍالم اى كاّ​ّك اهیٌی‪ٕ ،‬ٮؾَ ‪.220 ّ 219‬‬ ‫ کزبة »عو‪٦‬یذ ٭لائیبى اٍالم«‪ ،‬كاّ​ّك اهیٌی‪ ،‬علل كّم ٕٮؾَ ‪ٌٍ ،467‬ل ‪٥ ،253‬کٌ ٌٍل آهلٍ‪ .‬رْعَ‬‫كاّزَ ثبّین کَ ِّوثبًی کل کْ​ْه اى اكاهاد ربث‪ّ َ٦‬ىاهد کْ​ْه ثْك‪.‬‬ ‫ ًٲل اى کزبة »ثی گٌبُبى« رؤلی‪ ٬‬هؾول رٲی ا٭ٌبى‪ٕ ،‬ٮؾَ ‪ 215‬رب ‪ً ،218‬گبهًلٍ ثب رْعَ ثَ ه‪ٚ‬وْى گياهُ كه‬‫هیبى ایي ‪٥‬الهذ [ ] رْ‪ٙ‬یؼ فْك ها ا٭يّكٍ اٍذ‪.‬‬ ‫ ثؾَبة هیالكی ایي هّى هٖبك‪ ٫‬اٍذ ثب هّى رْلل ٍیل ثبة كه ّیواى‪.‬‬‫ پٌ اى کْزبه ثِبئیبى كه ّبُوّك‪ ،‬هالیی ثٌبم ّیـ ‪٥‬جلاهلل ّبُوّكی کزبثی ثَ ًبم»كٍبئٌ ّ ٭زٌَ اًگیيی‬‫کٌل کَ ثب‪٥‬ش ا‪٥‬غبة یکی اى ّبُلیي ‪٥‬یٌی ایي‬ ‫ُبی ثِبئی ُب« كه اًزْبهاد ك٭زو ًْویبد كیٌی ًْه‪ ،‬هٌزْو هی‬ ‫عٌبیبد ّؽْیبًَ هیْ​ْك ّ ّعلاى ثیلاه اّ ها ثوهی اًگیيك رب عْاثی ثَ هئل‪ ّ ٬‬كهّ‪ ٧‬ثب٭ی ُب ّ ٭ویجکبهیِبی اّ‬ ‫ثلُل‪ .‬اى ّگٮزیِبی هّىگبه ایي ّقٔ اى ‪ٝ‬و٭لاهاى اؽول کَوّی هئل‪ ٬‬هِْْه کزبة »ثِبئیکوی« ّ ثٲْل‬ ‫فْكُ »اى پبکلیٌبى« ّ اى »ثبُوبك آىاكگبى« اٍذ‪» ّ .‬ثب ثِبئی ُب ُیچگًَْ هاث‪ً َٞ‬لاهك« ّ ؽزب اى ثِبئیبى فوكٍ‬ ‫گیوی هی کٌل‪ .‬کزبة ّی ثب ‪ٌْ٥‬اى »ؽٲبیٰ گٮزٌی« كه ًقَذ كه »ك٭زو پوچن«‪ ،‬رِواى آمه ‪ 1324‬چبپ ّ هٌزْو‬ ‫هی ّْك‪ .‬ایي کزبة یکی اى اٌٍبك ‪٩‬یو ٱبثل اًکبه عٌبیبد هالیبى ‪٥‬لیَ ثِبئیبى ّ ًوًَْثبهىی اى »ثِبئی ٍزیيی«‬ ‫ًِٮزَ كه عبه‪ َ٦‬ثیوبه ایواى اٍذ‪ .‬ایي کزبة رٍْ‪ ٜ‬اًزْبهاد پیبم كّثبهٍ چبپ ّلٍ ّ پقِ آى ٍّیلَ آًزْبهاد‬ ‫الجوى‪ ،‬٭واًکٮْهد كه آلوبى آًغبم هیگیوك‪ .‬فْاًلى ایي کزبة ها ثَ ُوَ ایواًیبى رْٕیَ هیٌوبین‪.‬‬ ‫ هواع‪ َ٦‬کٌیل ثَ »فب‪ٝ‬واد ّ هجبهىاد ؽغخ االٍالم ٭لَٮی« چبپ چِبهم‪ ،‬هوکي اٌٍبك اًٲالة اٍالهی‪ ،‬ثِبه‬‫‪ٕ ،1382‬ٮؾَ ‪.139 ّ 138‬‬ ‫‪ 0‬هواع‪ َ٦‬کٌیل ثَ کزبة »ًیوُّبی هنُجی ثو ثَزو ؽوکذ ًِ‪ٚ‬ذ هلی« رؤلی‪٥ ٬‬لی هٌُوب‪ ،‬رِواى گبم ًْ ‪،1384‬‬ ‫ٕٮؾَ ‪.996‬‬ ‫كٍ ثو کزبة »‪ٍ 23‬بل«‬ ‫ ثوای آگبُی ثیْزو پیواهْى »ٍوکْة ثِبئیبى« هواع‪ َ٦‬کٌیل ثَ هٲلهَ ‪ْٝ‬الًی ًگبهى‬‫چبپ الجوى ٭واًکٮْهد آلوبى‪.‬‬ ‫ کزبة »ربهیـ ٍیبٍی ثیَذ ّ پٌظ ٍبلَ ایواى« رؤلی‪ٍ ٬‬وٌُگ ‪٩‬الهو‪ٙ‬ب ًغبری‪ ،‬هئٍَ​َ فلهبد ٭وٌُگی‬‫هٍب‪ ،‬چبپ ُْزن‪ٕ ،1386 ،‬ٮؾَ ‪.17‬‬ ‫ هٌ‪ْ٢‬ه ٍوریپ ؽَیي آىهْكٍ كاكٍزبى كاك گبٍ ً‪٢‬بهی هؤهْه هؾبکوَ كکزو هٖلٯ اٍذ‪ .‬ث‪٦‬لُب كهّیِ ّلٍ‬‫ثْك ّ هٌزٲلیٌِ چْى الوْری اّ ها »آیْوي ‪٥‬لی ّبٍ« هی ًبهیل‪.‬‬ ‫‪» -‬ربهیـ ثیَذ ّ پٌظ ٍبلَ ایواى« ٕٮؾَ ‪.20‬‬

‫ «هٖلٯ كه هؾکوَ ً‪٢‬بهی« علل كّم‪ ،‬ثکِّْ علیل ثيهگوِو‪ ،‬چبپ ًْو ربهیـ ایواى‪ ،‬چبپ فبهط کْ​ْه اى‬‫عن ّوّ‪ ّ ٣‬رب علَ​َ ُْزن‬ ‫هلیْى ایواى‪ -‬لٌلى‪ٕ ،1363 ،‬ٮؾَ ‪ .7‬ك٭ب‪٥‬یبد ٍوٌُگ ّبُٲلی كه علَ​َ پي‬ ‫كاكگبٍ ثب ثؾش ّ پوٍِ ّ پبٍـ پیواهْى ك٭ب‪٥‬یبد اّ اكاهَ پیلا کوك‪ .‬هئیٌ كاكگبٍ ریوَبه هٲجلی ّ آىهْكٍ‬ ‫كاكٍزبى‪ ،‬ثٌب ثو اٍبً کزبة هٌزْو ّلٍ رٍْ‪ ٜ‬علیل ثيهگوِو هزْعَ هیْ​ْین کَ ُو كّ آًبى ثَ ٍوٌُگ‬ ‫ّبُٲلی اؽزوام ٭واّاًی هی گناّزٌل ّ ثَ كاًِ ؽٲْٱی اّ ه‪٦‬زو‪ ٫‬ثْكًل‪ٍ .‬وٌُگ ّبُٲلی ث‪٦‬لُب ‪ْٚ٥‬‬ ‫هؾٮل هلی ثِبئیبى ایواى ّل‪.‬‬ ‫هؾول ‪٥‬لی هْؽل ًْیٌَلٍ کزبة »فْاة آّٮزَ ًٮذ«‪ ،‬چبپ رِواى ‪ ،1384‬كه ٕٮؾَ ‪ .174 – 73‬ثَ هِبهد ّ اى‬ ‫ً‪٢‬و ؽٲْٱی ثَ ك٭ب‪٥‬یبد ‪٥‬بلوبًَ ٍوٌُگ ّبُٲلی اٍزٌبك هیکٌل ّ هیٌْیَل‪:‬‬ ‫اٌٍبك گْاُی هیلُل کَ ؽبكصَ ثوکٌبهی كکزو هٖلٯ‪ ،‬رْ‪ٝ‬ئَ ای ثیِ ًجْكٍ اٍذ‪ .‬٭وهبًی کَ كه ‪ 22‬هوكاك ٕبكه‬ ‫ّلٍ ّ كهآى ‪٥‬يل كکزوهٖلٯ اى ٍوذ ًقَذ ّىیوی ٱیل ّلٍ‪ ،‬كه ًیوَ ّت ‪ 25‬هوكاك ثَ كکزو هٖلٯ اثال‪٧‬‬ ‫هیْ​ْك‪ٍ.‬وٌُگ ّبُٲلی (ّکیل هلا٭‪ٍ ٤‬وریپ هیبؽی)‪ ،‬رلْیؾب اى ؽلّك افزیبهاد ّبٍ ٕؾجذ هیکٌل رب هیوٍل‬ ‫ثَ إل هَئلَ‪ " .‬إْال هَئلَ ایي کَ آیب ا‪٥‬لیؾ‪ٚ‬ود ُوبیْى ّبٌُْبُی ؽٰ ٕلّه چٌیي اهوی ها كاّزَ اًل‬ ‫یب فیو كهایي كاكگبٍ هْهك ثؾش ًیَذ‪ .‬ىیوا کلام یک اى كاكهٍبى ه‪٢٦‬ن هآهْهیذ كاهًل کَ ثَ ؽلّك ّ ؽٲْٯ‬ ‫ا‪٥‬لیؾ‪ٚ‬ود ُوبیًْی هٍیلگی کٌ​ٌل؟ ‪ٍ ...‬وٌُگ ّبُٲلی ثَ ایي ًکزَ ُن اّبهٍ کوك کَ ربهیـ ‪٥‬يل ‪ 22‬هوكاك‬ ‫اٍذ ّلی كهآى ربهیـ ٌُْى ًقَذ ّىیو ُن اهویَ ها ًلیلٍ ثْك ‪ "...‬چٌبًچَ كهثبال اّبهٍ ّل‪ :‬٭وهبى ‪٥‬يل كه هّى‬ ‫‪ 22‬هوكاك ٕبكه ّلٍ ّلی كهًیوَ ّت ‪ 25‬هوكاك ثَ كٍذ كکزو هٖلٯ هیوٍل ّ كهٍذ چٌل ٍب‪٥‬ذ ث‪٦‬ل ّبٍ‪،‬‬ ‫ثلّى ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬اى هاهَو هَزٲیوب ثَ ث‪٪‬لاك پوّاى کوكٍ ّ ٍپٌ ثَ هم‪ .‬هیوّك‪ .‬هَب٭ود ّ فوّط ّبٍ اى ایواى‪ ،‬ثلّى‬ ‫ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬كّلذ كه ٕجؼ ‪ 25‬هوكاك ثَ ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬هوكم هیوٍل ّ هّىًبهَ ُب فجو ٭واه ّبٍ ها هٌزْو هیکٌزل‪.‬‬ ‫ هٌج‪ ٤‬پیْیي‪ٕ ،‬ٮؾَ ‪ ،22‬علل كّم‪.‬‬‫ کزبة » ىًلگبًی ى‪٥‬ین ثيهگ ‪٥‬بلن رْی‪٥ ،٤‬الهَ ‪٥‬بلیٲله ؽ‪ٚ‬ود آیذ اهلل ثوّعوكی ٱلً ٍوٍ«؛ رؤلی‪ ٬‬ؽغذ‬‫الَالم ‪٥‬لی كّاًی ٱن چبپقبًَ ؽکوذ‪1340 ،‬‬ ‫ کزبة »ثی گٌبُبى« ٕٮؾَ ‪ 155‬رب ‪.156‬‬‫ یبككاّزِبی گٌیبىكالگْهکی‪ٍ ،‬بفزَ ٱلن فیبل پوكاى ‪٥‬لی عْاُو کالم ثْك ّ ثب کوک هبلی آٍزبى ٱلً ه‪ْٙ‬ی‬‫ّ رْ​ْیٰ هواع‪ّ ٤‬ی‪ َ٦‬چبپ ّ اًزْبه یب٭ذ‪ً .‬گبٍ کٌیل ثَ هٲلهَ ًگبهًلٍ ثو کزبة ‪ٍ 23‬بل‪ ،‬چبپ ٭واًکٮْهد‬ ‫آلوبى‪.‬‬ ‫ هؾول رٲی ٭لَٮی هی ًْیَل‪ »:‬كه یکی اى كُبد یيك‪ ،‬ثِبئی ُب چٌل ًٮو اى هَلوبى ُب ها ٱزل ‪٥‬بم کوكًل‪ .‬كه‬‫آى ثبهٍ ُن آیذ اهلل ثوّعوكی اٱلام ًوْكًل کَ ٱبرلیي هؾبکوَ ّ هغبىاد ًّْل‪ .‬ایي ّاٱ‪ َ٦‬هْعت ّل کَ هوكم‬ ‫ثَ ٭کو کْزي ٍواى ثِبئی ثیٮزٌل ّ اى عولَ كکزو ثوعیٌ یِْكی ثِبئی ّلٍ ها كه کبّبى کْزٌل‪ .‬ثِو ؽبل‬ ‫٭‪٦‬بلیذ گَزوكٍ ثِبئی ُب كه ٍواٍو کْ​ْه ّ ثی رْعِی كّلزِبی ّٱذ ّ ّبٍ ثَ هَؤلَ ثِبئی ُب‪ ،‬آیذ اهلل‬ ‫ثوّعوكی ها ثَیبه ًبهاؽذ ّ هزؤصو ٍبفزَ ثْك‪ ،‬ثَ ‪ْٝ‬هی کَ ایْبى ث‪٦‬ل اى هبٍ هه‪ٚ‬بى ٍبل‪ّ 1333‬نٍی ًبهَ‬ ‫ای هوٱْم ٭وهْكًل کَ ّبٍ ها هالٱبد کٌن ّ ا‪٥‬زواٗ ّ گلَ هٌلی ه‪٢٦‬ن لَ اى ّ‪٦ٙ‬یذ ثِبئی ُب ها ثَ ا‪ٝ‬ال‪ ٣‬اّ‬ ‫ثوٍبًن‪ .‬هزي ًبهَ چٌیي ثْك‪:‬‬

‫»ثَن اهلل الوؽوي الوؽین‪ .‬ثَ ‪٥‬وٗ ‪٥‬بلی هی هٍبًل چٌلی ٱجل اى آثبكاى هکزْثی اى ث‪ٚ٦‬ی ّکالء ؽٲیو هٍیلٍ‬ ‫ک رٲویجب اكاهٍ اهْه ًٮذ آثبكاى ثب ٭وٱَ ثِبئیَ ّلٍ‪ .‬ؽٲیو ٭واهُْ کوكم ٱ‪ٚ‬یَ ها ثَ‬ ‫ثْك ّ ا‪ِ١‬به كاّزَ ثْكًل ٍ‬ ‫ّاٍ‪ َٞ‬ٱ‪ٚ‬بیبی كیگوی کَ پیِ آهلٍ کَ ُو کلام اه آًِب هِن ّ ّبیبى ًْعَ اٍذ [ثَ ‪٥‬وٗ ّوب ثوٍبًن]‪.‬‬ ‫كیوّى هکزْة كیگوی اه ث‪ٚ٦‬ی ّکالء ؽٲیو ًیي هٍیل کَ هئیل هکزْة اّل ثْك‪ً .‬وی كاًن اّ‪ٙ‬ب‪ ٣‬ایواى ثَ کغب هٌغو‬ ‫فْاُل ّل؟ هضل آًکَ اّلیبء اهْه ایواى كه فْاة ‪٥‬ویٲی ٭وّ ه٭زَ اًل کَ ُیچ ٕلایی ُو چٌل هِیت ثبّل آًِب ها‬ ‫ثیلاه ًوی کٌل‪٥ .‬لی ای ؽبل عٌبث‪٦‬بلی ها الىم اٍذ ه‪ٞ‬ل‪ ٤‬کٌن ّبیل ثْ​ْك كه هْٱ‪٦‬ی ث‪ٚ٦‬ی اى اّلیبء اهْه ها‬ ‫هٱَ‪ ،‬کْچک ًیَذ‪٥ .‬بٱجذ اهْه ایواى ها اى ایي ٭وٱَ ؽٲیو فیلی ّفین‬ ‫ثیلاه کٌیل ّ هزٌجَ کٌیل کَ ٱ‪ٚ‬بیبی ایي ‪٫‬‬ ‫هی ثیٌن‪ .‬ثَ اًلاىٍ ای ایٌِب كه اكاهاد كّلزی هاٍ كاهًل ّ هَل‪ ٜ‬ثو اهْه َُزٌل کَ صاصگـحغی جغئث ایٌکَ‬ ‫یک ًفغ اػ ایٌِب عا کَ ثبثث كضٍ اؿث لبجل ثْصى اّ صع اثغلٍْ پٌج هـلوبى ثی گٌبٍ عا‪ ،‬هجبػات‬ ‫ًوبیٌض‪ً ،‬ضاعًض ّ ػجت آًکَ هکحْثی هذوض كیغّاًی ثَ هي ًْكحَ‪ ،‬آى عا ُن فغؿحبصم هالدظَ‬ ‫فغهبئیض ّ ثجیٌیض اًّبع ایغاى چیـث ّ صاصگـحغی ایغاى ثب چَ صؿحی اصاعٍ هی كْص‪ً .‬وی صاًن ثب‬ ‫کَ ثبیض هذجث کغص ّ ثب کضام ًبلْم سْاثیضٍ ُب عا ثیضاع کغص‪ .‬ثَ ُغ جمضیغ اگغ هالح صاًـحیض اػ صعثبع‬ ‫ّلث ثشْاُیض ّ هطبلت عا ثَ ػغى اػلیذٌغت ُوبیًْی ثغؿبًیض‪ .‬اگغ چَ گوبى ًضاعم اًضک فبئضٍ‬ ‫ای هحغجت كْص‪ .‬ثَ کلی دمیغ اػ اهالدبت ایي هولکث هأیْؿن‪ّ .‬الـالم ػلیکن ّ عدوة اهلل ّ‬ ‫ثغکبجَ‪ 8 ،‬كْال ‪ .1373‬دـیي ثغّجغصی«‬ ‫ّ اًَبى ا‪٥‬غبة هیکٌل کَ چگًَْ اهکبى كاهك یک »هّؽبىی ّ هوع‪ّ ٤‬ی‪ « َ٦‬ایي چٌیي ٱٖی الٲلت ثبّل ّ‬ ‫ثٮوٍزل آیذ اهلل ثوّعوكی هی‬ ‫‪.‬‬ ‫ثلاكفْاُی یک كُٲبى كهثٌل ثی ا‪٥‬زٌبیی کٌل ّ ًبهَ اّ ها ثوای یک ّا‪ ٠٥‬كهثبهی‬ ‫ثٌْْك رب ثلکَ‬ ‫‪.‬‬ ‫رْاًَذ یک ؽٲْٱلاى هَلوبى هٌٖ‪ ٬‬ثَ یيك ثٮوٍزل ّ اى ًيكیک ًلثَ ُبی ایي پیوهوك كههبًلٍ ها‬ ‫علْی عٌبیذ ّ ٱزل یک هَلوبى ثیچبهٍ ها ثگیوك‪ .‬اهب چٌیي ًوی کٌل ّ ثَ كهّ‪٩‬گْیی ّ كٍیَ​َ ‪٥‬لیَ یک اٱلیذ‬ ‫کْچک كلقُْ اٍذ‪ .‬هواع‪ َ٦‬کٌیل ثَ کزبة »فب‪ٝ‬واد ّ هجبهىاد ؽغخ االٍالم ٭لَٮی«‪،‬اًزْبهاد هوکي اٌٍبك‬ ‫اٍالهی‪ ،‬ثِبه ‪ ،11382‬چبپ چِبهم‪ٕ ،‬ٮؾَ ‪.199‬‬ ‫هؾول رٲی ٭لَٮی كه ٭ٖل پٌغن کزبة فب‪ٝ‬وارِ‪ُ ّ » ،‬وچٌیي كیگو آیبد ‪٢٥‬بم ّ هّؽبًیْى هِْْه ّ ُن‬ ‫ىهبى ثب آیذ اهلل ثوّعوكی‪ ،‬فب‪ٝ‬واری اى اٱلاهبد ّ كّوٌی ُبی کیٌَ رْىاًَ فْك ‪٥‬لیَ ثِبئیبى ًٲل کوكٍ اًل کَ كه‬ ‫هکبًی كیگو فْاُن آّهك‪ .‬آیذ اهلل ثوّعوكی ّ كٍزگبٍ هوع‪٦‬یذ اّ هوکي كٍیَ​َ ُب ّ كّوٌی ُب ‪٥‬لیَ ثِبئیبى ّ‬ ‫ُوَ كگواًلیْبى ایواى ثْك‪.‬‬