ولوله در شهر، جلد اول

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰﺷﻜﻦ ﺯﻟﻒ ﻳﺎﺭ‬

‫ﻓﺘﻨﻪ ﺩﺭﺁﻓﺎﻕ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰﺧﻢ ﺍﺑﺮﻭﻯ ﺩﻭﺳﺖ‬

‫ﭘﺎﺳﺨﻰ ﺑﻪ ﺷﺒﻬﺎﺕ ﻭﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ّ ٢٩‬ﺍﻳﺎﻡ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬ ‫ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٣٨٦/٦/٦‬ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺟﻮﺍﺑﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﻓﺼﻞﻧﺎﻣﮥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ١٧‬ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻛﻪ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪،‬‬ ‫ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻋﻴﻨﴼ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺒﻚ ﻭ ﺭﻭﺵ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﮥ‬ ‫ﻭ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ‪ ،‬ﻭ ﺑﻌﻀﴼ ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﻰ ﻣﺸﺎﺑﻪ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ّ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺤﺴﻮﺏ‬

‫ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﮐﻤﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ١٥٠‬ﺳﺎﻝ‪ ،‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻧﻬﻀﺘﻰ ﮔﻤﻨﺎﻡ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺩﻧﻴﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫ﺩﻭﻣﻴﻦ ﺩﻳﻦ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ‬ ‫ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻳﻨﻰ ﮐﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪ ٢،١٠٠‬ﻗﻮﻡ‪ ،‬ﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﻗﺒﺎﻳﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺍﺯﻣﺘﻨﻮﻉ ﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﺩﺭ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻭﺣﺪﺕ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻯ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺭ ﺭﻭﻯ ﮐﺮﻩ ﻯ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺟﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻈﺮﻳّﻪ ﻫﺎ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺗﺤﺎﺩﺵ ﺭﻗﻴﺒﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﺳﺮﺷﺖ ﻭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻧﻜﻪ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺁﻳﻨﺪﻩ‬ ‫ﺍﺵ ﺭﺍ ﺑﺲ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭﻣﻌﺮﺽ ﺣﻤﻼﺕ ﻭ‬ ‫ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﻛﺎﺫﻳﺐ‬ ‫ﺍﺫﻳﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺎﻙ ﭘﺎﻙ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ّ‬

‫ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻭﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﺍﺯﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻓﻮﻕ ﻭﻫﻤﻪ ﻯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻯ‬ ‫ﺟﻮﺍﺑﻴﻪ ﻳﺎﺭﻯ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺩﺭﺗﻬﻴﻪ ﻭﻧﺸﺮ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﭙﺎﺳﮕﺰﺍﺭﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺍﺯﺣﻤﻼﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ ﻭﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﺑﻴﺸﺘﺮﺍﺯﻣﻨﺸﺎء‪ ،‬ﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ،‬ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎ ﻭﻛﺘﺐ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪:‬‬ ‫ّ‬

‫ﭼﺎﭖ ﻭﺗﻮﺯﻳﻊ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺟﻮﺍﺑﻴﻪ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ‪ www.velvele.org‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻭ ﺩﺍﻥ ﻟﻮﺩ‬ ‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫‪https://www.noghtenazar.org‬‬ ‫‪https://www.newnegah.org‬‬

‫‪www.ketabkhaneyebahai.org‬‬ ‫‪www.saghar.org‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢‬‬

‫ﺳﺮﺳﺨﻦ‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﻭ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪١٥٠‬‬ ‫ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺪﺍﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻠﻨﺪ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ‬

‫ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻧﻈﺎﺭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ‬ ‫ﻣﻠﻞ ﻭ ﺩﻭﻝ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﺤﻠﻰ ﻭ ﻣﻠﻰ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ‬

‫ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٣٠٠،٠٠٠‬ﻧﻔﺮ ﺩﺭ‬

‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٧‬ﻣﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎ ﻭ‬

‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎ ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪،‬ﺩﺭ ﻫﻤﮥ‬

‫ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٢٠،٠٠٠‬ﻧﻔﺮﺧﻮﻥ ﭘﺎﻙ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻌﻴﻦ ﺩﺭ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺁﻥ ﻧﺜﺎﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻛﺘﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺫﻳﻞ ﻟﻐﺖ »ﺑﻬﺎﺋﻰ« ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫»‪ ...‬ﻣﺆﺳﺲ ﺁﻳﻴﻦ‪ ،‬ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎﻥ ﺍﻭﻳﻨﺪ‪ .‬ﻧﻈﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮ ﺩﻭ‬

‫ﭘﺎﻳﻪ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪ :‬ﻣﺒﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ‪ .‬ﻣﺒﺎﺩﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‬

‫ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﻳﺎ ﻧﻈﻢ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪،‬‬ ‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻋﺒﺎﺭﺗﺴﺖ ﺍﺯ‪ :‬ﺗﺮﻙ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﻟﻮﻫﻴﺖ‪ ،‬ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ ﻓﻴﺾ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺩﻳﻦ‪،‬‬

‫ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ‪ ،‬ﺗﺴﺎﻭﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ‪ .‬ﻣﺒﺎﺩﻯ‬ ‫ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪،‬‬ ‫ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻭ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ«‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻗﻠﻴّﺘﻰ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ‬

‫ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻫﻨﻮﺯﻫﻤﭽﻮﻥ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻭﻧﻴﻢ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳّﺖ ﻭ‬

‫ﺣﺒﺲ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ ﻗﺘﻞ ﻭﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﻧﻴﺰﻣﺮﺩﮔﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺨﺮﻳﺐ‬

‫ﻣﻘﺎﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯﻫﻤﮥ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﺪﺗﺮﺁﻧﻜﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻰ‬ ‫ﻛﻮﺷﻨﺪ ﺑﺎ ﭼﺎﭖ ﻭﻧﺸﺮﻣﻄﺎﻟﺐ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺁﻣﻴﺰ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﺷﺎﻉ ﺩﺭﻭﻍ‬

‫ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء ﺩﺭﻛﺘﺐ ﻭﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ‬

‫ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻭ ﭘﻴﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻭ‬

‫ﻫﺮ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺩﻳﮕﺮﻯ‪ ،‬ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺣﺘﻰ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻣﻨﻔﻰ‬

‫ﻭﺧﺼﻤﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺭﺍﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺼﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺎﻥ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻴّﺖ ﭼﻨﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﻠﻨﻰ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻭ ﭘﺨﺶ ﻭﺳﻴﻊ ﻓﺘﺎﻭﻯ‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻧﺠﺲ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﻟﺰﻭﻡ‬

‫ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺍﺯ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺘﻮﺍ‬

‫ﻫﺎﺋﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ‪» :‬ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻧﺠﺎﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﺑﺎ‬

‫ﺁﻧﺎﻥ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺩﻋﻮﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻧﻴﺰ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ«؛‬

‫»ﻫﻤﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻓﺮﻗﻪ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻧﺠﺎﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫ﻭﺩﺭﺻﻮﺭﺕ ﺗﻤﺎﺱ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﭼﻴﺰﻯ ﻣﺮﺍﻋﺎﺕ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻃﻬﺎﺭﺕ ﺩﺭﺭﺍﺑﻄﻪ‬

‫ﺍﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻣﺸﺮﻭﻁ ﺑﻪ ﻃﻬﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﺟﺐ‬

‫ﺍﺳﺖ«؛ »ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻄﻠﻘﴼ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ«؛ »ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﺠﺎﺳﺖ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﻗﺮﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﺟﺎﻳﺰ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ«؛ ﻭ »ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺩﺭ ﺣﻜﻢ ﻛﺎﻓﺮ ﺣﺮﺑﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬ ‫ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ؛ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻭ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ« ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺮﻳﻦ‬

‫‪٣‬‬ ‫ﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﮥ ﻋﺠﺎﻳﺐ ﻓﻮﻕ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺑﻬﺒﻮﺩﻯ ﺩﺭﻣﺼﺎﺣﺒﮥ‬

‫ﺩﺳﺖ ﮔﻠﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺿﺪ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﺿﺪ‬

‫ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺩﻭ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺭﺍ‬

‫ﻣﺤﻀﺮﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﻟﻜﻪ ﺩﺍﺭﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﺳﻄﻪ‬

‫ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺩﻭﻡ ﺁﻥ‬

‫ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎﻥ ﻭ ﺑﻌﻀﴼ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻭ ﺧﻮﻳﺸﺎﻭﻧﺪﺍﻥ ﺩﻭﺭ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء‬

‫ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻳﻢ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ‪ ١٨‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﴽ ﻣﻨﺘﺸﺮ‬

‫ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﻭ ﺁﺑﺮﻭﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﺩﺭ‬

‫ﻗﻠﻮﺏ ﻫﻢ ﻣﻴﻬﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﻭ‬

‫ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻫﻔﺪﻫﻢ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‪ ،‬ﺍﻭﻟﻴﻦ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﻭ ‪ ٥٠‬ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻬﻴﻪ‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺁﺯﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ‪ ٦٤‬ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻯ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺎ‬

‫ﺩﺭﺁﻥ ﺳﻌﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻭﻃﻦ ﻓﺮﻭﺵ ﺟﻠﻮﻩ‬

‫ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺗﺒﻌﺎﺕ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻫﺎﻯ ﺑﻌﺪﻯ ﻟﺤﺎﻅ ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ‬

‫ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ٢٩‬ﺍﻳّﺎﻡ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٣٨٦/٦/٦‬ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﺎﺯﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺍﻭﻝ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﺗﺎ‬

‫ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ‬

‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﺣﺠﻢ‬

‫ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺭﺳﻤﴼ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﻣﺼﻠﺤﺘﻰ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﺗﻌﺠﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺳﻴﻤﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺑﺎﻻ ﺑﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .«.‬ﺍﻟﺒﺘﻪ‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ »ﺑﺎﺯﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻯ« ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﭼﻪ‬

‫ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺁﺑﺎﻥ ﻣﺎﻩ ‪،١٣٨٤‬‬

‫ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻣﻨﻈﻮﺭﺷﺎﻥ ﺍﺯﺟﺎﻧﺐ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ٥،٠٠٠ ،١‬ﻋﻨﻮﺍﻥ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﺭ‬

‫ﻧﺎﻣﻪ ﭘﺸﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭼﺎﭖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬

‫‪ ١٠،٠٠٠‬ﺳﺎﻳﺖ ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ‪ ٨،٠٠٠‬ﺷﺒﻬﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﭼﺎﭖ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﻭ‪ ٧٥‬ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺐ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ١٤٠٠‬ﺳﺎﻟﻪ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ‬

‫ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﮥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎﻯ‬ ‫ﻭ ﺍﺯ ﻋﺠﺎﻳﺐ ﺁﻧﻜﻪ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪،‬‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﮥ ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﺍﺯﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ّ‬

‫ﻓﺼﻞﻧﺎﻣﮥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ١٧‬ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﻳﮋﻩ‬

‫ﺧﺪﻣﺘﺸﺎﻥ ﻋﺮﺽ ﻧﻤﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻗﺮﺑﺎﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ ﻛﻪ ﻭﻳﮋﻩ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺩﻳﻨﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﮔﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺸﺎﻥ ﻭ ﮔﺎﻫﻰ ﺑﻪ‬

‫ﺩﺳﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻨﺸﺎﻥ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯ ﻗﺪﻳﻢ ﻧﻴﺰﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪:‬‬

‫»ﺗﻌﺮﻑ ﺍﻻﺷﻴﺎء ﺑﺎﺿﺪﺍﺩﻫﺎ« )ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺑﻪ ﺿﺪ ﺧﻮﺩ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻋﺮﺽ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮔﺎﻫﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ(‪ .‬ﺟﻬﺖ ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﮔﺎﻩ‬ ‫ﻛﺘﺐ ﻭﻣﻘﺎﻻﺕ ّ ّ‬

‫ﺟﻮﺍﺏ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺣﺎﻝ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ‬

‫ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﻭﻋﺠﻴﺐ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﻜﺲ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺎﻇﺮﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ‬

‫ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ — ﺑﻌﻀﴼ ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﻰ ﻣﺸﺎﺑﻪ — ﺩﺭ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺟﻮﺍﺑﻴﮥ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺮﺁﻧﻜﻪ ﻋﻴﻨﴼ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺒﻚ ﻭﺭﻭﺵ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‪،‬‬

‫ﻭﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﭼﻮﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻫﺮﺩﻭ ﻭﻳﮋﻩ‬

‫‪ ٣٠١‬ﺻﻔﺤﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮﺍﺯﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻨﻜﻪ‬

‫ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ »ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ« ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭﻟﺬﺍ ﺟﻨﺎﺏ ﺑﻬﺒﻮﺩﻯ‬

‫ﻣﻘﺪﻡ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺷﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺯﺁﻗﺎﻯ ﺑﻴﮋﻥ ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻭﺫﻛﺮﺧﻴﺮﺷﺎﻥ ﻧﺰﺩ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻭﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻭﺯﺣﻤﺎﺕ ‪ ١٤‬ﻣﺎﻫﮥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻬﻴﻪ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺩﻋﺎ ﻛﺮﺩﻩ‬

‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺵ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎﻯ‬

‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺑﻬﺒﻮﺩﻯ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻣﺴﺌﻮﻝ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍّﻳﺎﻡ ﻭﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺭﻭﺩﺳﺖ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‬

‫ﺍﻧﺪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪،‬‬

‫ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺸﺎﻥ ﺧﻮﺷﺤﺎﻝ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺯﺣﻤﺎﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﺪﺭ ﻧﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺭﻯ ﭘﺲ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬

‫ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺣﺎﻣﻴﺎﻧﺶ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻋﻠﻴﻪ‬

‫‪٢‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﺩﻳﮕﺮ »ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺑﺮﺑﺎﺩﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .٣‬ﻭﻟﻰ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩـ ـ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ‬

‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺳﻨﮓ ﺗﻤﺎﻡ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺳﻴﻢ ﺁﺧﺮﺯﺩﻩ‪،‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ« ﻣﺆﺳﺴﮥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺍﻭﻟﻴﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﺍﺯﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ‬

‫ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻗﺒﻠﻰ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﺁﻧﻜﻪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ‬

‫ﻣﺘﻌﺪﺩ‬ ‫ﻭﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﭼﻨﺘﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺭﻭﻛﺮﺩﻩ ﻭﺿﻤﻦ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤‬‬

‫ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﺩﺭﻳﻚ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺩﺳﺘﻪ ﮔﻞ ﻫﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ‬

‫ﺩﺭﺍﻳﻦ ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻢ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﻉ ﺭﺍ ﻧﺰﺩﺧﺪﺍ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻭﺳﻴﻌﺸﺎﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮﺧﻮﺩ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﻮﺩ‪،‬‬

‫ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭ ﻭ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﻭ‬

‫ﻭﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ‬ ‫ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ّ ّ‬

‫ﻓﻮﺭﴽ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ ٤‬ﻭﻳﺎ ﺣﺪﺍﻗﻞ‬ ‫ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺭﺍﺑﻪ ﻣﺮﻭﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻳﻜﻰ ﻳﻜﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮﻣﻰ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ‬

‫»ﺷﺮﻣﻨﺪﻩ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ‬ ‫ﺑﻌﻀﴼ ﻣﺆﻣﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪،‬ﺍﺯ ﺿﻼﻟﺖ ﺑﺮﻫﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﻧﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‬

‫»ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻨﺼﻒ« ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ّ .‬ﻋﻠﺖ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﮥ ﺗﺮﺱ ﻭ ﻋﻜﺲ ﺍﻟﻌﻤﻠﻰ ﻧﺎﺷﻴﺎﻧﻪ ﻭ ﻋﺠﻮﻻﻧﻪ ﻭ ﺍﺯ‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ،٣‬ﺍﺯﻗﻮﻝ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺭﺷﺪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻫﻢ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﻫﻔﺘﻪ ﺍﻯ ﺩﻭﺑﺎﺭ ﭘﻴﺶ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ )ﻋﺞ( ﻣﻰ ﺭﻭﺩ‪ ،‬ﻭﻟﻜﻦ ﻣﻰ ﺗﺮﺳﻢ‬

‫ﺧﺼﻤﺎﻧﮥ ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻟﮥ ﺍﺧﻴﺮﺷﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺎﺑﻮﺩﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬

‫ﺷﺮﻣﻨﺪﻩ ﺷﻮﺩ‪...‬ﻣﻦ ﺧﻮﻑ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻯ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﻉ‬

‫ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪» :‬ﻳﻮﻡ ﺗﺒﻠﻰ ﺍﻟﺴﺮﺍﺋﺮ« )ﺭﻭﺯﻯ ﻛﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﻰ‬

‫ﭼﻴﺰﻣﺎ ﺭﻗﻴﺐ )ﻧﺎﻇﺮ( ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺧﺪﺍ ﻧﻜﻨﺪ ﺍﺯ ﻣﻦ ﻭ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ‬

‫ﺭﻭﻯ ﺍﺳﺘﻴﺼﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﻭﻧﻴﺰﻧﺸﺎﻧﮥ ﺿﻌﻒ ﻭ ﺷﻜﺴﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺼﺪﺍﻗﻰ ﺑﺎﺭﺯ ﺍﺯ ﺁﻳﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ‬

‫ﻫﺎ ﺁﺷﻜﺎﺭﺷﻮﺩ(‪.‬‬

‫ﺍﺯﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ »ﻇﺎﻫﺮ‪ ،‬ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎﻃﻦ ﺍﺳﺖ‪ «،‬ﻧﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬

‫»ﺭﻫﺒﺮﻛﺒﻴﺮﺍﻧﻘﻼﺏ« ﻧﻘﻞ ﻛﺮﺩﻩ‪» :‬ﺑﻪ ﺣﺴﺐ ﺭﻭﺍﻳﺖ‪ ،‬ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻣﺎ‬ ‫ﻣﺎ ﻛﻪ ﺍﺩﻋﺎ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺗﺎﺑﻊ ﺍﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻧﻌﻮﺫ ﺑﺎﻪﻠﻟ ﭘﻴﺶ ﺧﺪﺍ‬

‫ﭘﻴﺶ ﺧﺪﺍ ﺷﺮﻣﻨﺪﻩ ﺑﺸﻮﺩ‪...‬ﭼﺸﻢ ﻭ ﮔﻮﺵ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﻗﻠﺐ ﻭ ﻫﻤﻪ‬

‫ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﻉ ﻳﻚ ﻭﻗﺖ ﭼﻴﺰﻯ ﺻﺎﺩﺭ ﺑﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻓﺴﺮﺩﮔﻰ‬

‫ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﻉ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﻯ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ‬

‫ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﻯ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﺩﻓﺘﺮ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﺍﻥ ﺻﺪﺭﺍﺳﻼﻡ ﺛﺒﺖ ﺷﻮﺩ«‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻃﺒﻖ‬

‫ﻧﻈﺮﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻗﺒﻠﻰ‬

‫ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻰ‬

‫ﺑﺎﺭ‬ ‫ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻭ ﻧﻴّﺎﺕ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ِ‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﻳﺪﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ‬

‫ﺧﻮﺩ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪» ،‬ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ« ﻛﻪ‬

‫ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﻫﻤﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ‬

‫ﺩﻳﮕﺮﺗﻤﺎﻡ ﺳﻌﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻜﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻭﺍﻗﻌﴼ »ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ‬

‫ﺻﺎﺣﺐ ﻗﻠﺐ ﺻﺎﻑ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺗﺮﺳﻰ ﺩﺭﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ‬

‫ﺧﺎﻃﺮ »ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﺑﻮﺩﻥ« ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺁﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻯ‬

‫ﺳﺮ ﺑﺒﻴﻨﺪ؟ ﺍﻥ ﺷﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﻫﺎ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﻭ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻣﺬﻛﻮﺭ‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ِ ّ‬

‫ﻫﺴﺖ« ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻳﻚ ﺳﺮﻩ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﺑﻪ‬

‫»ﺷﺮﻣﻨﺪﮔﻰ ﻭ ﺍﻓﺴﺮﺩﮔﻰ« ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺩﺭﮔﺎﻩ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﺭﻭﻍ‬

‫ﺑﺎﻃﻞ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ »ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺁﻥ‬

‫ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺟﺒﺮﺍﻥ ﻣﺎﻓﺎﺕ ﻗﻴﺎﻡ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ« ﻭﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ‬

‫ﺑﻴﻮﺗﻬﻢ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺁﻳﮥ ﺷﺮﻳﻔﮥ ﻗﺮﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪َ ِ » :‬‬ ‫ﻳﺨﺮﺑﻮﻥ َ ُ‬

‫ﺑﺄﻳﺪﻳﻬﻢ«‪) ٥‬ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺭﺍﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩﺧﺮﺍﺏ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ(‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻴﺮ ﺩﻭ ﻧﺸﺎﻥ‬

‫ﺑﺰﻧﺪ‪ :‬ﻳﻜﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ‪ ١٥‬ﺷﻌﺒﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯﺿﻼﻟﺖ ﻭ ﮔﻤﺮﺍﻫﻰ ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ ﻭﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ )ﻉ( ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍ‬

‫»ﺷﺮﻣﻨﺪﻩ« ﻧﺴﺎﺯﺩ )ﺹ‪ .(٣‬ﺩﻳﮕﺮﺁﻥ ﻛﻪ »ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮﺩﻩ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻭﺩﻗﺖ ﻭﻳﮋﮤ‬ ‫ﻭﻣﻨﺼﻒ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ« ﺭﺍ ﺑﻪ » ّ‬

‫ﻋﻠّﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻭﻡ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ‬

‫ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺑﻰ ﺣﻴﺎﺋﻰ ﺗﻤﺎﻡ‬

‫ﻣﻈﺎﻟﻤﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﭘﻴﺮ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﺻﻐﻴﺮ ﻭﺍﺭﺩ‬

‫ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭﺁﺭﺷﻴﻮ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ‬

‫ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻮﻋﻰ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻧﻤﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﻧﺪ‬

‫)ﺹ‪ ،(٦٠‬ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﺷﺎﻥ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﻪ ﭼﻄﻮﺭ‬

‫ﺭﻭﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﺍﺯﺣﻖ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ‬

‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺷﻐﻠﻰ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ‬

‫ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ »ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ‬ ‫ﻳﻚ ﭘﮋﻭﻫﻨﺪﮤ ﺣﻘﻴﻘﺖ«‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺻﺮﻓﺎ ﻭ ً‬

‫ﻣﺤﺮﻭﻣﻨﺪ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺩﻩ ﻫﺎ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻫﺎﻯ‬

‫ﺩﺭﺩ ﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺩﺭﻙ ﻣﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ« ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﺪ )ﺹ‪.(١‬‬

‫ﭼﺸﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺍﺯﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎ ﻭﺍﺣﺰﺍﺏ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ‬

‫ِ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻼﺵ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺩﺳﺖ ﮔﻞ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺷﻬﻴﺪ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮﺷﺎﻥ ﻃﻌﻢ ﺯﻧﺪﺍﻥ‬

‫ﻫﻤﺒﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻫﻢ ﺳﻠﻮﻟﻰ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺪ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮﺁﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ «،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺒﻚ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪،‬‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ » ّ‬

‫‪٥‬‬ ‫ﺑﻮﻛﻴﻞ‪) ٧«.‬ﺍﻯ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﮕﻮ‪ :‬ﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺁﻣﺪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺣﻖ ﺍﺯ‬ ‫َِ ٍ‬

‫ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ؟ ﺍﮔﺮﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻄﻮﺭ ﺭﻭﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‬

‫ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺗﺎﻥ‪ .‬ﭘﺲ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﭘﺲ ﺟﺰ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬

‫ﺗﺮﻫﺎﺕ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﺍﺯﺟﻮﺍﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﺩﻓﻌﺎﺕ ﻗﺒﻞ ﭘﺎﺳﺦ ّ‬

‫ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩﺵ ﻭ ﻫﺮﻛﻪ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪ ﭘﺲ ﺟﺰﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ — ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺭﺍ —‬

‫ﺑﻪ ﺩﻓﺘﺮﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺷﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭﻗﺮﺁﻥ ﻭ‬

‫ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﺁﻳﺎ ﻭﻗﺖ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ‬

‫ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯﻓﺮﻣﺎﻳﺶ ﺣﻀﺮﺕ ﺻﺎﺩﻕ ﻉ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﻻ‬

‫ﻛﻪ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﺮﺧﻮﺩ‪ .‬ﻭ ﻣﻦ ﻭﻛﻴﻞ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺘﻢ(‪.‬‬

‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﻛﻴﻞ ﻭﻗﻴّﻢ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬

‫ﻭ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻋﻤﺮﺩﻭ ﺭﻭﺯﮤ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﻓﺎﻧﻰ ﺑﺎﻗﻰ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﻣﺎﻓﺎﺕ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺗﺰﻭﻳﺰ ﻭ‬

‫ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻟﻤﻦ ﻻ ﺣﻴﺎء ﻟﻪ«‪ ،٦‬ﻋﺒﺮﺕ ﮔﻴﺮﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪﻋﺒﺮﺕ‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﮔﺮ ﺧﻴﻠﻰ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺑﻮﺍﺏ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﻭﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺬﻛﻮﺭ‪ ،‬ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ»ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮﺩﻩ‬

‫ﺑﻬﺘﺮﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺩﺳﺖ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ‬

‫ﺷﺪﮤ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮﺩﻩ ﻭﻣﻨﺼﻒ ﺑﻮﺩﻥ‬

‫ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﺳﺘﺎﻥ ﻣﺬﻛﻮﺭﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ‪ ٨‬ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻠّﺖ‬

‫ﺁﺭﻯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻋﻴﻦ ﻣﺤﺎﻁ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺭ ﺑﻼﻳﺎ ﻭ‬

‫ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﺻﻞ ﻭ ﻋﻴﻦ »ﻛﺘﺐ‬

‫ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺧﻮﺩﺵ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻣﻈﺎﻟﻢ‬

‫ﻭ ﻣﻨﺼﻒ« ﺷﻮﻧﺪ؟ ﺍﺯﻗﻀﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺩﺳﺘﻪ ﮔﻞ ﻫﺎﻯ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﮋﻭﻫﻰ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﮕﺸﺎﻳﻨﺪ‪،‬‬

‫ﺭﻫﺒﺮﻛﺒﻴﺮﺍﻧﻘﻼﺏ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﻉ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪،‬‬

‫ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺱ ﺍﺯ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﺣﺒﺲ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﻧﺠﺲ‬

‫ﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﺯﺍﻧﻮﻯ ﻏﻢ ﺑﻐﻞ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭﺍﻓﺴﺮﺩﻩ ﻭ ﻳﺎ‬

‫ﻭﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﺮﻛﺲ ﺧﻮﺩ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻭ‬

‫ﺳﺮﺳﺨﻦ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻮﻗﻊ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺑﻪ‬

‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ« ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻭﻧﻪ »ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬

‫ﻻﺍﺑﺎﻟﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ »ﺷﻬﺎﻣﺘﻰ« ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﻴﺶ ﺍﺯﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ‬

‫ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺍﻟﻬﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ‬

‫ﺃﺣﺐ ﺍﻻﺷﻴﺎء« )ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻛﻪ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺭﺍ » َ ‪‬‬

‫ﭼﻴﺰﻫﺎ( ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻛﺴﺐ ﻋﻠﻢ ﺭﺍ ﻭﺍﺟﺐ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻢ‬

‫ﻣﻨﺼﻒ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺍﻧﺎ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺘﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺻﺤﻴﺢ ﻭ ﺩﺭﺳﺖ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ »ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﻘﺎء ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪«.‬‬

‫ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻠﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﮥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻧﻰ‬

‫ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﺎﻥ‪ ،‬ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﺮﻓﻨﺪ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻓﺮﻭﻉ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺛﺎﻧﻮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﻠﻴﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﺩﻳﺎﻥ‬

‫ﻧﻴﺰﺑﺮﻋﻠﻢ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬

‫ﺍﻟﻬﻰ ﻛﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻖ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﻭ ﻓﻬﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺍﺻﺎﻟﺖ‬

‫ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻴﻦ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻭ ﻫﺮﺑﻨﺪﻩ ﺍﻯ‪ .‬ﺍﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻚ ﻗﻠﺐ ﻫﺎ‬

‫ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﻭ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﺋﻰ ﺩﺭﻙ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﻳﺎ ﺑﻄﻼﻥ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ« ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ» ّ‬

‫ﺁﺋﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻛﻨﺪﻫﺮﺁﻥ ﻛﺲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ(‪ .‬ﺍﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺮﻛﺴﻰ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ‬

‫ﺁﺋﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻗﻴّﻢ ﻭ ﻭﻟﻰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺭﺍ »ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ«‬ ‫ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻞ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻣﺨﺼﻮﺹ ﻫﺪﺍﻳﺖ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮﺷﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﺳﺖ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﻗﺮﺁﻥ ﻛﺮﻳﻢ‪» :‬ﻳﻬﺪﻯ ﻣﻦ ﻳﺸﺎء« )ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﻰ‬

‫ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﻧﻔﺴﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺍﻭ ﺭﺍﻫﻰ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ّ ّ‬

‫ﻫﻤﮕﺎﻥ ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻴﺶ ﺭﺍ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﻭﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﻋﺸﻖ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ‬

‫ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻭﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﺍﻥ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺭﺍ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺯﻭﺭ ﻭ ﺍﺟﺒﺎﺭ‬

‫ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮﻥ ﻋﻮﺍﻡ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ‪ ،‬ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺳﺎﺩﻩ ﺍﻯ‬

‫ﺑﻪ ﺍﻭ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻫﺮ ﻓﺮﺩﻯ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﺴﻰ ﻣﻰ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻋﻮﺍﻡ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﻧﺰﺩ ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬

‫ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺍﺯﻓﺮﺩﻯ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻗﺮﺍﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪» :‬ﻗﻞ‬

‫ﺗﻌﻤﻖ ﺩﺭ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺭﺷﺘﻪ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺷﺎﻥ ﻣﺠﺎﻝ‬ ‫ﺗﺨﺼﺺ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻳﻬﺘﺪﻯ ِ ِ‬ ‫ﻋﻠﻴﻜﻢ‬ ‫ﻓﺎﻧﻤﺎ ِ ‪‬‬ ‫ﻟﻨﻔﺴﻪ َﻭﻣﻦ َ ّ‬ ‫ﻳﻀﻞ ﻋﻠﻴﻬﺎ َﻭﻣﺎ َﺍﻧﺎ َ ُ‬ ‫ﺿﻞ ّ‬ ‫َ‬

‫ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻧﺼﻮﺹ ﺻﺮﻳﺤﮥ ﻗﺮﺁﻥ‬

‫ﻓﺎﻧﻤﺎ‬ ‫ﻨﺎﺱ َ‬ ‫ﻫﺘﺪﻯ َ ّ‬ ‫ﺍﻟﺤﻖ ِﻣﻦ َ ّ‬ ‫ﻗﺪﺟﺎﺋﻜﻢ َ ‪‬‬ ‫ُ ُ‬ ‫ﺍﻳﻬﺎ ﺍﻟ ّ ُ‬ ‫ﻓﻤﻦ ِﺍ َ‬ ‫ﺭﺑﻜﻢ‪َ .‬‬ ‫ﻳﺎ َ َ‬

‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﻳﻨﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ‪ «.‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺗﺠﺎﺭﺏ ﺗﻠﺦ ﻣﻠّﺖ‬ ‫‪٩‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦‬‬

‫ﻣﺠﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﻋﻮﺍﻡ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺩ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ )ﺹ( ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻗﻠﺐ ﭘﺎﻙ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ‬

‫ﺍﺷﺘﻴﺎﻗﺸﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭﻛﺮﺩ؟ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻧﻴﺰ‬

‫ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﻓﻬﻢ ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻛﺘﺐ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻛﺴﺐ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻭ‬

‫ﻭ ﺧﻠﻮﺹ ﻓﻄﺮﺕ ﻭﺻﻔﺎﻯ ﺑﺎﻃﻦ ﻭ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭﻯ ﻭ ﺗﺸﻨﮕﻰ ﻭ‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭﻙ ﻭ ﻓﻬﻢ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ‪ ،‬ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻘﻮﻯ‬

‫ﺑﻬﺎﻧﮥ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻏﺎﻓﻼﻥ ‪ ١٤٠٠‬ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﻰ‬

‫ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﻭﺻﺎﻳﺎﻯ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺛﺎﻧﻮﻯ‬

‫ﻣﻘﺘﺪﻭﻥ‪) «...‬ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻧﺎ َ َ ْ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭﻫﻢ ُ ْ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻧﺎ َﻋﻠﻰ ِ ِ ْ‬ ‫»ِ ّ‬ ‫ﺍﻣ ٍﺔ َﻭ ِ ّ‬ ‫ﻭﺟﺪﻧﺎ ﺁﺑﺎ ﺋﻨﺎ َﻋﻠﻰ ُ ‪‬‬

‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪» :‬ﻫﺪﻯ ﻟﻠﻤﺘﻘﻴﻦ« )ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻟﺘﺎﺭﻛﻮﺍ‬ ‫ﻳﻘﻮﻟﻮﻥ ﺃ‪ّ ِٔ‬ﻨﺎ َ ِ ُ‬ ‫ﺑﺮ ﺍﺛﺮﻫﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻗﺘﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻧﻴﻢ( ﻭ ﻧﻴﺰ‪َ » :‬ﻭ ُ ُ َ‬

‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻴﺶ ﺍﺯﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻭ ﻧﻴﻢ ﭘﻴﺶ ﺍﺯﭘﻴﺶ ﭘﺎﻯ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﻖ‬

‫ﺍﻟﻬﺎﻧﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺎﻋﺮﻯ ﺩﻳﻮﺍﻧﻪ(‪ .‬ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﻣﻌﺎﺻﺮﻳﻦ‬

‫ﻭ ﺧﻠﻮﺹ ﻗﻠﺐ ﻭ ﺻﻔﺎﻯ ﺑﺎﻃﻦ ﻭ ﻛﻮﺷﺶ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ‬

‫ﻇﺎﻫﺮﻩ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺳﻮﺍﺩ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻭﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﻋﺮﺑﻰ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ‪.‬‬

‫ﺑﺎﺗﻘﻮﺍﻳﺎﻥ(‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺳﺪ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ‬

‫ﺗﻮﻫﻢ ﻭﻛﺞ ﻓﻬﻤﻰ ﻣﺰﻣﻦ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ّ‬

‫ﭘﺬﻳﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪:‬‬ ‫‪١١‬‬

‫ﺩﺭﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ ﭘﺪﺭﺍﻧﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺍﻯ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ‬

‫َِِ‬ ‫ﻟﺸﺎﻋﺮ َ ْ ُ ٍ‬ ‫ﻣﺠﻨﻮﻥ«‪) ١٢‬ﻭ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﻣﺎ ﺗﺮﻙ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻧﻴﻢ‬ ‫ﺁﻟﻬﺘﻨﺎ ِ ِ ٍ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ« ﻭ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﺍﺯ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺁﺑﺎء ﻭ ﺍﺟﺪﺍﺩ ﻭ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻋﻼﻥ ﺣﻜﻢ » ّ‬

‫ﻣﺮﺣﻮﻡ‬ ‫ﺑﻴﺎﺩﺁﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠّﺖ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺳﻼﻡ‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫ﻭﺍﻟﻤﺠﺘﻬﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ‬ ‫ﺍﻟﻔﻘﻬﺎء ُ ْ َ ِ‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ ْ ُ َ‬ ‫ﺷﻴﺦ ﻣﺮﺗﻀﻰ ﺍﻧﺼﺎﺭﻯ‪َ ،‬‬

‫ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺧﺮﻑ ﻋﺒﺎﺩ ﻣﺪﻫﻴﺪ ﮐﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﺘﺎﺏ ﻭ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻓﻜﺮﻣﻰ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻌﻀﻰ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻧﺶ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻳﻦ ﻣﻮﺭﻭﺛﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ‪» :‬ﮔﻮﺵ ﺑﻪ ﺣﺮﻑ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﻣﺮﻭﺯ‬

‫ﺣﺠﺖ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﮐﻪ ﻧﻤﻰ ﻓﻬﻤﻨﺪ ﻭ ﺍﺣﺼﺎء ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻋﻮﺍﻡ ّ‬

‫ﺑﺎﺏ ﻭ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﻔﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬

‫ﮐﻞ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻰ ﺷﺪ؟ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﺠﺖ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﺍﺩﺭﺍﮎ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺒﻮﺩ ﭼﮕﻮﻧﻪ ّ‬

‫ﻭ ﻣﺘﻘﻴﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﺍﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ‬

‫ﻗﻮﻩ‬ ‫ﺣﺠﺖ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﻣﺸﺮﻕ ﻭ ﻣﻐﺮﺏ ﻋﺎﻟﻢ‪ .‬ﺍﮔﺮ ّ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺁﻥ ّ‬

‫ﻣﮑﻠﻒ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻻﺯﻡ ﻧﻪ ﺯﻳﺮﺍ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻫﻢ ﻧﻔﺴﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺯﻳﺮﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﻮﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﺛﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ‪ ١٣٥‬ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ‬

‫ﮐﻪ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﺍﻭ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﺯﻋﺮﻓﺎﻥ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻭﺳﺖ ﻭ ﻋﻮﺍﻡ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﺍﺩﺭﺍﮎ‬

‫ﻣﺘﻤﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭـ ـ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﮐﺒﺮ ﻭ ﻏﺮﻭﺭ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻳﺎﺽ‬

‫ﺍﻧﺪ‪» :‬ﻋﻠﻤﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﺍﺯﻛﺄﺱ ﺍﻧﻘﻄﺎﻉ ﺁﺷﺎﻣﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺑﺪﴽ‬

‫ﺁﻥ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺖ ﻟﻐﻮ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻋﺰﻳﺰ ﺣﺘﻤﴼ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ـ ـ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺩﺍﺩﻩ‬

‫ﺭﺿﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﻭﺭ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺯﻣﺎﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﺤﮑﻢ ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬

‫ﻣﺘﻌﺮﺽ ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺪ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺷﻴﺦ ﻣﺮﺗﻀﻰ َﺍﻋﻠﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺖ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﺗﺮ ﻭ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻩ ﺗﺮﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﻓﻬﻢ ﮐﻠﻤﺎﺕ ﺍﻟﻬﻴّﻪ‬

‫ﺍﺫﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ )ﺩﻳﻦ‬ ‫ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻣﺤﺒّﺖ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭﺑﻐﻴﺮ ﻣﺎ َ ِ َ‬

‫ﺣﻖ ﺍﻋﺮﺍﺽ‬ ‫ﺣﻖ ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻡ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻧﺰﺩ ّ‬

‫ﻭ ﺩﺭﮎ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺣﻤﺎﻣﺎﺕ ﻣﻌﻨﻮﻳﻪ ﻫﻴﭻ ﺩﺧﻠﻰ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﻇﺎﻫﺮﻯ‬

‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﺻﻔﺎﻯ ﻗﻠﺐ ﻭ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﻭ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺭﻭﺡ‬ ‫ﺍﺳﺖ«‪.‬‬

‫‪١٠‬‬

‫ُﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻓﻮﻕ ﺭﺍ ﺍﺯﭘﻴﺮﻭﺍﻥ‬

‫ﻇﻞ ِﻗﺒﺎﺏ ِ ِ‬ ‫ﺗﻮﻗﻒ ﺩﺭﻋﺮﺍﻕ‬ ‫ِﻋﻨﺎﻳﺘﻪ ﺩﺭﺍﻳّﺎﻡ ّ‬ ‫ﻭﺍﺳﻜﻨﻪ ﻓﻰ ِ ّ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﻪ َ َ َ َ ُ‬ ‫ﺍﻪﻠﻟ ُ َ َ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪﺍﻟﻬﻰ( ﺗﻜﻠﻢ ﻧﻨﻤﻮﺩﻧﺪ‪«.‬‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﮔﺮ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﻛﺘﺐ ﻭﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺭﺩّﻳﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺣﺘﻤﴼ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻧﺎﺩﺭﺳﺘﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ »ﻓﺘﻨﮥ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺑﻬﺎء« ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺭﺱ »ﺗﺎﺭﻳﺦ« ﺩﺭ‬

‫ﺳﺎﻳﺮﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﻙ‬

‫ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻭ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪،‬‬

‫ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻃﻼﺋﻰ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺩﺭﺩ ﺩﻝ ﻭﺳﺆﺍﻝ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺮﺍﻥ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍﻋﻠﻴﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ؟ ﺣﺘﻤﴼ ﻧﻪ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎﻳﺪ ّ ّ‬

‫ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ‬ ‫ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﺧﻴﺮ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ‬ ‫ً‬

‫ﺍﺯﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ‬ ‫ﻛﻪ‪» :‬ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮﺧﻮﺩ ﻧﻤﻰ ﭘﺴﻨﺪﻯ ﺑﺮﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﭙﺴﻨﺪ‪«.‬‬ ‫ّ​ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ‬

‫ﻣﻜﻪ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﺰﺩ ﻛﺪﺍﻡ ﻣﺠﺘﻬﺪ‬ ‫ﻣﺘﺨﺼﺺ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ّ‬

‫ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻣﻼﻙ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ؟ ﻣﮕﺮﺍﺻﻮﻝ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ‬

‫ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻼﻝ ﺣﺒﺸﻰ ﺳﺎﺩﻩ ﺩﻝ ﺑﻰ ﺳﻮﺍﺩ ﻭ ﺍﺑﻮﺫﺭ ﭼﻮﭘﺎﻥ ﻭ‬

‫ﺗﻮﻫﻤﺎﺕ ﺍﻗﻠﻴّﺖ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺎﻝ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺗﻠﻘﻴﻨﺎﺕ ﻭ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧‬‬

‫ﻭﺻﺎﻳﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﻴﺮﻉ ﺑﻪ ﻣﺎﻟﻚ ﺍﺷﺘﺮﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ‬

‫ﺷﺎﺭﻉ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺷﺮﻁ ﺩﺭﻙ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﻭﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﺋﻴﻨﺸﺎﻥ ﺭﺍﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻭﺳﻴﻊ ﺍﻟﻨﻈﺮ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‬

‫ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺗﺎ ﺑﺮ ﻛﺬﺏ ﻗﺒﻞ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻧﻴﺎﺑﻰ‪ ،‬ﺑﺮ ﺻﺪﻕ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ؟‪ ١٣‬ﺁﻳﺎ ﻭﻗﺖ ﺁﻥ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ‬

‫ﻳﻮﻡ ﺑﺪﻳﻊ ﮔﻮﺍﻫﻰ ﻧﺪﻫﻰ‪ ١٧«.‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬

‫ﻭﺗﻤﺪﻥ ﭘﺮ ﺷﻜﻮﻩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻔﺘﺨﺮ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻭﻗﻴّﻢ‪ ،‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﺭﻳﺎ ﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﻳﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩ‬

‫ﻛﻨﺠﻜﺎﻭﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺭﻫﺎ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬

‫ِ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺑﺸﺮ ﺩﺭﻛﺮﮤ ﺧﺎﻙ‪،‬ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ‬ ‫ﺩﻭﺭ‬ ‫ِ‬

‫ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻭﺑﻰ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ‬

‫ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ .‬ﻣﺪﺕ ﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻌﻀﻰ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﺰﻳّﻦ ﺍﻧﺪ ﻭﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ‬ ‫ﺑﻪ ﺁﺋﻴﻦ ّ‬

‫ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺑﺪﴽ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺧﺎﻙ ﻣﻬﺮ ﭘﺮﻭﺭ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭﮔﺸﺘﻪ‪،‬‬

‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ »ﺩﺭﻭﻍ« ﻭ »ﻓﺘﻨﻪ« ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﻫﻨﺪ؟‬

‫ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﻋﻜﺲ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻣﻈﺎﻟﻢ‬

‫ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﺗﺄﻛﻴﺪﺍﺕ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ ﺻﺮﻳﺤﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﻣﺤﺒﺖ ﻭ ﺩﻋﺎ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺻﺒﺮ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻭ ّ‬

‫ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺭﺍ ﻧﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ﻭ ﺍﺑﺮﻫﺎﻯ ﺗﻴﺮﮤ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴﺖ ﻣﺪﻋﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻣﺮﺑّﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﻧﺰﺩﺍﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻓﻖ ﺑﺪﻳﻊ ﺭﺍ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻃﺎﻟﻊ ﺍﺯﺍﻳﻦ ِ‬

‫ﺍﺯﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻧﻴﺰ ـ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺳﻜﻮﺕ ﻃﻮﻻﻧﻰ‬

‫ﺗﺄﻣﻞ ﻭ ﺗﻌﺠﺐ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﺑﻌﻀﻰ ﺩﻳﮕﺮ ـ ـ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ّ‬

‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺯﻣﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪﺍﻟﻬﻰ‬ ‫ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪» ،‬ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ‪ ،‬ﺑﻰ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻛﺎﻭﺍﻧﻪ‬

‫ﻣﺜﻞ ﻭ ﻧﻴﺰ ﮔﺎﻫﻰ ﭘﺎﺳﺦ ﻛﺘﺒﻰ ﻣﻘﺘﻀﻰ ﺑﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻣﺰﺑﻮﺭ‬

‫ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻋﻤﻴﻖ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ«‪.‬‬

‫ﻣﻨﺼﻮﺹ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺯﻧﻬﺎﺭ ﺯﻧﻬﺎﺭ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻔﺴﻰ ﺍﺯ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻲ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﻫﻴﭻ‬

‫ﻴﻦ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺻﺮﻳﺤﴼ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺟﺎﻧﺸ ِ‬

‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﻛﺸﺪ ﻭﻟﻮ ﺩﺷﻤﻦ ﺧﻮﻧﺨﻮﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ‪ ١٤«.‬ﻧﻴﺰ‪» :‬ﺍﮔﺮ ﺯﻫﺮ‬ ‫ﺩﻫﻨﺪ ﺷﻬﺪ ﺩﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺯﻧﻨﺪ ﺷﻜﺮ ﻭ ﺷﻴﺮ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ‬

‫ﺍﻫﺎﻧﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻋﺎﻧﺖ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﻟﻌﻨﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺭﺣﻤﺖ ﺟﻮﻳﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭ‬

‫ِ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺧﻼﻕ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ‬ ‫ﺣﻘﺸﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻴﺎﻻﻳﻴﺪ‪«.‬‬ ‫ﺍﺑﺪﴽ ﺑﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﺭﻛﻴﻜﻰ ﺩﺭ ّ‬

‫‪١٥‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺷﻤﺎ ﻣﻰ‬ ‫ﻭﻧﻴﺰﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ّ ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﺭﺍ ﺳﺒﺐ ﺍﻋﻼء ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻢ‪...‬‬ ‫ﺩﺍﻧﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻛﻠﻤﺎﺕ ّ ّ‬

‫ﺍﺩﻳﻦ ﺍﻭﻝ ﻣﻨﺎﺩﻯ ﺣﻖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ...‬ﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﻣﻼﺣﻈﻪ‬ ‫ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ ﻭ ﺭ ّ‬

‫‪١٨‬‬

‫ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﮒ ﺗﺎﻙ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﻋﻠﺖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺶ ﺑﻪ‬

‫ﻛﺎﺭ ﻋﻠﻤﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪﺍﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺩﺭ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻢ‬

‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﻰ‪-‬ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﺩﺭﻙ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ‬

‫ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺷﺪﻡ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺒﻪ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰﻣﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻡ‪«.‬‬

‫‪١٩‬‬

‫ﻣﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺁﺏ ﻭ ﺧﺎﻙ ﻋﺰﻳﺰ‬

‫ﺷﺮﻳﻚ ﻏﻢ ﻭ ﺷﺎﺩﻯ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻳﻢ‪ ،‬ﻋﻤﻴﻘﴼ ﻳﻘﻴﻦ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺩﻳﺪﻩ ﺍﻳﻢ ﻭﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻟﺤﻤﺪﻪﻠﻟ ﺁﻥ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﺒﺮﻭﺭ ﺭﺍ‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺻﺤﺎﺋﻒ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﺴﻴﺎﺭ ّ‬

‫ﻣﻔﺘﺮﻳﻦ ﻛﻢ ﻭ ﺑﻴﺶ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺷﺮﻭﻉ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺍﺩﻳﻦ ﻋﻈﻴﻢ ﺗﺮ ﻭ ﻛﺜﻴﺮ‬ ‫ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﺩ ﻣﻐﺮﺿﻴﻦ ﻭ ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ ﻭ ّ‬

‫ﻛﻪ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻣﻈﺎﻟﻢ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻟﮥ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﮔﺮﻭﻫﻰ‬

‫ﺭﺍﺩﻳﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻠﻖ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﻣﻔﻴﺪ‬ ‫ﺧﺪﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ّ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻣﻰ ﺩﺭﺧﺸﺪ‪ ،‬ﭼﻴﺴﺖ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﻗﻴﻘﴼ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﻌﺮﻩ ﺯﻧﺎﻥ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﺍﻣﺮ‬ ‫ﻋﻈﻴﻤﻪ ﺑﺮ ّ‬

‫ﺗﺮ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻭ ﻛﻞ ﺳﺒﺐ ﺍﻋﻼء ﻛﻠﻤﺔﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺩﻋﺎ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪١٦‬‬

‫ﻣﻔﻴﺪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭ ﻣﻨﺼﻔﻰ ﺑﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺬﺏ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﺁﻧﻬﺎ ﺁﮔﺎﻩ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﻗﻠﺐ ﻭ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ّ ّ‬

‫ﻓﻜﺮﺵ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻛﺘﺐ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺁﻥ ﺩﺭﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪،‬‬

‫ﺣﺎﻝ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﻘﺎﻭﻡ ﻭ ﺳﺮﻓﺮﺍﺯﻯ‬

‫ﺍﺯﺳﻴﺎﺳﻴﻮﻥ ﻭﻋﻠﻤﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻫﻨﻮﺯﺩﺭﺁﺳﻤﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ‬

‫ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺸﺪﻳﺪ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻰ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻭ ﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ّ ِ‬ ‫ﺳﺪ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻨﺪ‬

‫ﺻﺒﺎﺣﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺴﺘﻮﺭﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺍﻯ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬ ‫ﻛﻨﺠﻜﺎﻭ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﺎ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﺻﻞ ﻭ‬

‫‪٨‬‬ ‫ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷﺎﻳﺪ ﺣﺘﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﻭ‬

‫ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﺧﻮﺩ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻛﺘﺐ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬

‫ﻧﺠﺎﺑﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﺍﻳﻦ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﻭﺍﻗﻒ‬

‫ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺣﻘﻴﻘﻰ‬

‫ﻭ ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﺑﻪ ﺻﻔﺎﺕ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺫﻳّﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﺷﻤﺎ‬

‫ﻭﺣﻴﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﻫﻤﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ‬

‫ﺷﻤﺎ ﺣﺒﻴﺒﺎﻥ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻣﺤﺮﻭﻣﻴﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﺁﻧﻴﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺭﺳﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻛﻬﻒ ﺍﻣﺎﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺗﺎﺯﻩ ﻳﺰﺩﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭ ﺑﺪﻳﻊ ﺭﺣﻤﺎﻧﻴﺶ ﺑﺎﺯ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻈﺎﻟﻤﻰ ﻛﻪ‬

‫ﺣﺮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻋﻀﻮ ﺷﺮﻳﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺴﺐ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺑﺎﻟﻤﺂﻝ ﺍﻫﻞ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﺧﺪﻣﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻳﺪ ﻗﺪﺭﺕ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ‬

‫ﺍﺯ ﺍﻗﻠﻴﺘّﻰ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻭ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ‪ ،‬ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﻫﻤﺪﺳﺘﺎﻧﺶ ﺑﺮ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﻣﻨﻘﺒﺖ ﻛﺸﻮﺭ ّ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﭘﺎﻙ ﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺟﻬﺖ ّ‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺷﺎﻥ ﻧﻨﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﻤﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻓﺪﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ‬

‫ﺟﺎﻧﺘﺎﻥ ﺧﻮﺵ ﺑﺎﺩ‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺑﺪﴽ ﺑﻪ ﭘﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ‬

‫ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﻫﺮﺑﻼﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ ﻣﺸﺘﺎﻗﻨﺪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻣﺤﺒّﺖ‬

‫ﻭ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭﺍﻟﻄﺎﻑ ﻣﺘﻘﺎﺑﻠﻰ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺮﺍﻥ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﻞ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﻤﻨﻮﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻭ‬

‫ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭﻃﺒﻖ ﺍﺧﻼﺹ‪،‬‬

‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺩﺭﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﭘﻴﺎﻡ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺗﻘﺪﻳﻢ‬

‫ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﺷﺮﻭﻉ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﻯ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻭ ﻣﺤﺒﻮﺏ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻤﺎﺭﻯ ﺍﺯ‬

‫ﻫﻤﺎﻥ »ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮﺩﮤ ﻣﻨﺼﻒ ﺑﻬﺎﺋﻰ« ﻣﻮﺭﺩ‬

‫ﺍﺷﺎﺭﮤ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺷﺎﻥ ـ ـ ﻭﻧﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬

‫ﻛﻪ ﺟﻮﺍﺏ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺯﺩﻩ ﻭ ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ـ ـ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ‬

‫ﺩﺭﺁﻥ ﺍﺯﺁﻧﺎﻥ ﺩﻋﻮﺕ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻧﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻭﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭼﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺍﻧﺘﻬﺎ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﺮﻛﺰﺟﻬﺎﻧﻰ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺥ ‪ ٢٦‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ‪ ،٢٠٠٣‬ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﻟﻨﺸﻴﻨﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ ﺯﻳﺐ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﻕ ﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎﺯﻳﻢ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﻠّﺖ ﺷﺮﻳﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ‬

‫ﻫﺮﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﻩ‪ ،‬ﺩﺳﺖ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻫﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ‬

‫ﺳﺮﻓﺮﺍﺯﺳﺎﺯﻳﻢ‪ .‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺍﻳﻦ ﺁﺷﻨﺎﻳﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ‬ ‫ﺍﻟﺨﻴﺮ« ﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺧﺸﻢ ﻭ ﺗﺄﺳﻒ‬ ‫ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻳﻪ » ُ ‪ٌ ‬‬ ‫ﻳﺪﻋﻮﻥ ِ َﺍﻟﻰ َ‬ ‫ﺍﻣﺔ ُ َ‬

‫ﺷﺎﻫﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﻰ ﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺤﺮﺯ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻣﻮﺭﺩ ُﺑﻬﺘﺎﻥ ﻭ ﻫﺠﻮﻡ‬

‫ﻣﻘﺪﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻏﻨﻴﻤﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﻤﺮﺩ‪«.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩‬‬

‫ﻣﻨﺪﺭﺟﺎﺕ‬ ‫ﻣﻨﺪﺭﺟﺎﺕ‪٩............................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺳﺮﺳﺨﻦ ‪٢..............................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ‪١١ .........................................................................................................................‬‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ« ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ّ‬ ‫ﺑﺮﺭﺳﻰ ّ‬

‫ﻳﻚ ﻛﺸﻒ ﺟﺪﻳﺪ! ‪١٦ ..............................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻧﺰﺍﻉ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﺤﻮﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ‪١٨ ..............................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ‪٢٧ .................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺁﻳﻨﮥ ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪٢٩ .....................................................................................................................................................‬‬ ‫ّ​ّ‬

‫ﺯﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﻔﺖ ﮔﻨﺒﺪ ﺍﻓﻼﻙ ﭘﺮ ﺻﺪﺍﺳﺖ ‪٣١ .................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺷﻜﻮﻩ ﺍﻯ ﺷﻮﺭﺍﻧﮕﻴﺰ ‪٣٥ ............................................................................................................................................................................................................‬‬

‫ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ‪٣٦ .......................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﻗﺪﺭ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﻣﻄﻠﺐ »ﺑﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ« ‪٣٧ ................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ٣٣‬‬

‫ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺭﺷﺪﺁﻥ ‪٤٠ .....................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪٤٨ .................................................................................................................................‬‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻣﺬﻫﺒﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ﻋﻠﻞ ﺗﺮﺱ ﻭﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ّ ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ‪٥٦ ......................................................................................................................................‬‬ ‫ﺻﺒﺤﻰ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﻩ‪ ،‬ﻃﻨﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﭘﻮﺳﻴﺪﮤ ّ ّ‬

‫ﺍﻓﺘﺮﺍﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‪٦١ ..........................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻣﻔﺼﻞ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﻣﺠﻤﻠﻰ ﮔﻔﺘﻢ ‪٦٦ ....................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻣﻦ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬

‫ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ ‪٧٦ ......................................................................................................................................................................................‬‬

‫ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﺑﺮ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ‪٨٤ .......................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺩﺭ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﭘﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻣﺴﺌﻠﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ‪٨٨ ...............................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻳﻚ ﺳﻨﺪ ﮔﻮﻳﺎ ‪٩٢ ....................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺩﺭﺩ ﺩﻝ ﺑﺎ ﻫﻤﻮﻃﻦ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ‪٩٤ ....................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‪١٠١ ....................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺳﻨﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ‪١٠٦ ......................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻫﻮﻳﺪﺍ‪١١٣ ....................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻣﻤﻨﻮﻉ‪١٢٥ ..................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ‪١٢٨ .....................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﻳﻔﻮﺱ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ‪١٣٠ .............................................................................................................................................................................................................‬‬

‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻣﺴﺤﻮﺭﺳﺘﺎﺭﮔﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻮﺭﻣﻬﺮﺭﺧﺸﺎﻥ ‪١٣٧ ............................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺍﻟﺘﺸﺮﻑ ‪١٤٣ .........................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻻ ﺍﻛﺮﺍﻩ ﻓﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﻫﻴﻦ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ«! ‪١٤٥ ..................................................................................................................................................................................................‬‬

‫ﺗﺎ ﻧﮕﺮﺩﻯ ﺁﺷﻨﺎ ﺯﻳﻦ ﭘﺮﺩﻩ ﺭﻣﺰﻯ ﻧﺸﻨﻮﻯ ‪ /‬ﮔﻮﺵ ﻧﺎﻣﺤﺮﻡ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺟﺎﻯ ﭘﻴﻐﺎﻡ ﺳﺮﻭﺵ‪١٤٧ ...........................................................................................................................‬‬ ‫ﻧﻈﺮﻋﺎﻟﻤﻰ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ‪١٥٨ ...................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺸﺮﻯ ‪١٦٠ ............................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻫﺎﻯ‪١٧٠ .............................................................................................................................................................................................................. !...‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ‪١٧٧ ............................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻃﺒﺮﻯ ﻭ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺷﻌﺮ ﻃﻨﺰ‪١٨٨ ..........................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻣﻮﻃﻦ ﻣﺤﺒﻮﺏ ‪١٩٠ ................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ‪١٩١ ............................................................................................................................................................................................................. ٢٩‬‬ ‫ﻧﻘﺪﻯ ﺑﺮ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﺭﻭﺳﻬﺎ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ؟ ‪١٩٣ ............................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮﻳﺴﻰ ﺗﺎ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯﻯ‪ :‬ﻣﺤﻴﻂ ﻳﺎ ﻣﺤﺎﻁ؟ ‪١٩٥ ..............................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻳﻮﻡ ﺗﺒﻠﻰ ﺍﻟﺴﺮﺍﺋﺮ ‪١٩٧ ...............................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﭼﻪ ﺩﺭﺑﻨﺪﺧﺎﺭﻯ ﺗﻮﮔﻞ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪ ‪٢٠٣ ..........................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﮔﻨﻪ ﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﺑﻠﺦ ﺁﻫﻨﮕﺮﻯ‪٢٠٤ ....................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻴﺴﺖ ‪٢١٦ .............................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻭﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﻢ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻭﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ‪٢٢١ ................................................................................................................‬‬ ‫ﻣﻜﻪ ‪٢٢٩ .............................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﭼﺎﭖ ّ‬

‫ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ‪٢٣٥ ...................................................................................................................................................................................................‬‬

‫ﺗﻼﺵ ﺑﻰ ﺛﻤﺮ ‪٢٤٢ ..................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺭﺋﻮﻓﻰ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺑﻰ ﻭﻓﺎ ﻭ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ‪٢٤٧ ............................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻭﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﻮﺩ ﺍﺳﻼﻣﻰ ‪٢٦٠ ............................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﺻﺎﺣﺐ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭﻓﺮﻗﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪٢٦٧ ......................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻭﻧﻘﺎﺷﻰ ﺭﻭﭼﻴﻠﺪ ‪٢٧١ .....................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺒﺮﺍﻥ ّ‬ ‫ﻭﺟﻪ ﺗﺸﺎﺑﻪ ّ‬

‫ﺩﺭﺩ ﺩﻝ ﺑﺎﺟﻨﺎﺏ ﺩﻛﺘﺮ ﻭﻻﻳﺘﻰ ‪٢٧٣ .............................................................................................................................................................................................‬‬

‫ﻟﻚ ‪٢٧٥ .........................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻓﺪﻳﺖ ِ ُ ّ‬ ‫ﺑﻜﻠﻰ َ َ‬ ‫َﻗﺪ َ َ ُ‬

‫ﮔﻮﺷﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﻧﻈﺮﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ‪٢٩٩ ................................................................................................................................................................................‬‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻯ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺑﻪ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﻟﻌﻈﻤﻰ ﻣﮑﺎﺭﻡ ﺷﻴﺮﺍﺯﻯ ‪٣٠٦ ............................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻗﻠﻘﻠﻚ! ‪٣١٠ ..........................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﺧﺪﺍﻳﺎ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻭﺍﻣﮕﺬﺍﺭ ‪٣٢٢ ...............................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ﻧﺸﺮﻳﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﻣﺮﻯ ﻭ ﺁﻫﻨﮓ ﺑﺪﻳﻊ ‪٣٢٤ .............................................................................................................................‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭ‬ ‫ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﻟﻔﻈﻰ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﺧﺎﻧﻪ ﺍﮔﺮ ﻛﺲ ﺍﺳﺖ ﻳﻚ ﺣﺮﻑ ﺑﺲ ﺍﺳﺖ! ‪٣٤٥ ........................................................................................................................................................................‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻬﺎﻯ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ِﺷﺒﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ ‪٣٤٦ .........................................................................................................................................‬‬ ‫ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻫﺎ ‪٣٥١ ...................................................................................................................................................................................................................‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ« ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ّ‬ ‫ﺑﺮﺭﺳﻰ ّ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻇﺎﻫﺮﻯ »ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ« ﻭ»ﻋﻠﻤﻰ« ﻭ »ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ« ﺑﻮﺩﻥ‬ ‫ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ّ ّ‬

‫ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء ﻣﻰ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ـ ـ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻧﻴﺰ ﺑﻌﻀﴼ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺩﺭﺍﺛﺮ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﻭ ﻋﻨﺎﺩ ﻭ‬ ‫ﻋﻮﺍﻣﻠﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻓﻀﺎﻯ ﻧﺴﺒﻰ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻯ ﻭﻧﻴﺰ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻭ ﺍﻏﻼﻁ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺣﺐ ﻭ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﻣّﺪﻋﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻭﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﻭﻋﻮﺍﻣﻠﻰ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺍﺯﺑﻴﻦ ّ ّ‬ ‫ﺑﻐﺾ ّ ّ‬ ‫ّ‬

‫‪٢٠‬‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ‬ ‫ﺑﻐﺾ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﻭ ﺭﻭﺵ ﻓﻮﻕ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﻭﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺑﻌﻀﻰ ﻛﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻨﺎﺩ ﻭ ﻛﻴﻨﻪ ّ ّ‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯﭘﺸﺖ ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ ﺍﺯﻫﻤﮥ‬ ‫ﻫﺎﺋﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪﺍﻟﻬﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺧﻼﻓﻰ ﻧﻴﺰﭼﻮﻥ ﺍﺳﻼﻑ ﻓﻮﻕ ّ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭﭘﮋﻭﻫﺶ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ ﻭﻏﻴﺮﻣﺒﻐﻀﺎﻧﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ّ‬

‫‪٢١‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﺷﺨﺼﻰ ﺑﻪ ﻧﻴّﺖ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﺁﺛﺎﺭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻰ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫ﺗﻮﻫﻢ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻭﺑﻰ ﻃﺮﻓﻰ« ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﻯ ﻓﺮﻕ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﭼﺎﺭ » ّ‬ ‫ﻣﻰ ﺭﻭﺩ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ّ‬

‫ﻣﺘﻌﺼﺒﺎﻧﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮﻯ‪ ،‬ﻓﺮﻗﻰ ﻣﺎﻫﻮﻯ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍ ﻣﺒﻐﻀﺎﻧﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ٢٢.‬ﺍﺯﺁﻥ ﺩﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮﻇﺎﻫﺮﻣﺒﻐﻀﺎﻧﻪ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﻫﻢ ﺯﺩﮤ ﻣﺰﺑﻮﺭﻣﻰ ﺭﺳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻭﺁﺷﻜﺎﺭﺍ ﺿﺪﻳّﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ »ﺣﻘﺎﻳﻖ« ﺭﺍ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﮕﺬﺭﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﺳﺘﮥ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﻣﺸﺘﺮﻛﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﭘﻰ‬ ‫ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻳﻪ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ »ﺗﺸﺎﺑﻬﺖ ﻗﻠﻮﺑﻬﻢ«‪ ٢٣‬ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺭﻭﺵ ﻭ ﺻﻔﺎﺕ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪﺍﺯ‪ :‬ﺑﻐﺾ ﺑﺎﻃﻨﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ »ﺩﺭﻭﻏﮕﻮ ﻛﻢ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﺑﺮﺩ‪.‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻭﺩﺭﻭﻏﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﺑﻰ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩﻥ‬ ‫ﺷﻮﺩ« ﺩﺭﻻﺑﻼﻯ ﺻﻔﺤﺎﺕ ّ ّ‬

‫ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺍﺯﺧﻮﺩ ﻛﺘﺐ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺪﻡ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﻯ ﻋﻤﻠﻰ ﺑﻪ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﻭﺟﻮﺩ ﻓﺮﺽ ﻫﺎ‬

‫ﻯ ﻏﻠﻂ ﻭ ﭘﻴﺸﺪﺍﻭﺭﻯ ﻫﺎ ﺩﺭﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ‪ ،‬ﻭﺟﻮﺩ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺩﺭﻣﻄﺎﻟﺒﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻛﺘﺐ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﻋﻮﺕ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻛﺎﺭﻯ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻭﭘﮋﻭﻫﺸﻰ ﺍﺳﺖ؛‪...‬‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻛﺘﺒﺸﺎﻥ ّ ّ‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ« ﻛﻨﻨﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ » ّ‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻛﺘﺐ ّ ّ‬

‫ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺟﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺑﻌﻀﻰ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﻢ ﻭ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﺧﺴﺘﻪ ﺳﺎﺯﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻧﻴﺰﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ٢٤.‬ﺍﻣﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺷﺎﻫﻜﺎﺭﺍﺧﻴﺮ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭﺣﻘﻴﻘﺖ »ﻣﺸﺘﻰ ﻧﻤﻮﻧﻪ‬

‫ﺧﺮﻭﺍﺭﺍﺳﺖ‪ «،‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺭﺍ‪ ،‬ﺁﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﮔﻠﭽﻴﻨﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ‪ ،‬ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳّﺎﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺩﺭﺻﻔﺤﻪ ‪ ،٢‬ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺮﺳﺨﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺁﻧﭽﻪ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺩﺍﺭﻳﺪ‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻼﺵ« ﻋﻠﻤﻰ »ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺩﺭﺩ ﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺩﺭﻙ ﻣﻨﺪ )؟(‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺑﻬﺎﺋّﻴﺖ ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﺭ ﺍﺯﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺷﻌﺎﺭ ﻭ ﺟﻨﺠﺎﻝ‪ ،‬ﻭﺻﺮﻓﴼ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﻣﺴﺘﻨﺪﺍﺕ ﻗﺎﺑﻞ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ' ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺒﻮﻝ )ﺣﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮﺩﻩ ﻭﻣﻨﺼﻒ ﺑﻬﺎﺋّﻴﺖ( ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺷﻬﺎﻣﺖ ' ّ‬

‫ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺭﺍ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭﺍﻳﻦ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺍﺯﺁﻏﺎﺯ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻭ ﺩﻗﺖ ﻭﻳﮋﮤ ﻳﻚ ﭘﮋﻭﻫﻨﺪﮤ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻖ‬ ‫'ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻻﺗﺮﺍﺯﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﺍﺳﺖ' ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﺪﻭﻥ ﺑﺎﺩ‪«.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺍﺯﺗﻮﻫﻴﻦ ﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ‪ ،‬ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭ ﻣﻘﺎﻻﺗﺶ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﻋﻜﺲ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ّ‬

‫ﻫﺎ ﻭ ﻛﺎﺭﻳﻜﺎﺗﻮﺭﻫﺎﻳﺶ ﻧﻴﺰ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻐﺾ ﺑﺎﻃﻨﺶ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﻼ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺑﮕﺬﺭﻳﻢ‪ ،٢٥‬ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻳﺶ ﺑﺎﻋﻤﻠﻜﺮﺩﺵ ﻳﻜﻰ‬ ‫‪ ،٤٧‬ﺳﺘﻮﻥ ﭼﭗ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﻧﻘﺪ ﺑﺎﺑﻴّﺖ‬ ‫ﻭﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ «،‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﻰ ﻭﻋﻠﻤﻰ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪ‪ّ ،‬‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺩﺭﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺁﻳﻨﮥ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﻤﺎﻯ ﻫﻤﮥ ﻛﺘﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ‪ ،‬ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ّ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢‬‬

‫ﺑﻮﺩﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .٢٦‬ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﺨﺘﺼﺮﻳﺎﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻤﺪﮤ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭﻛﺘﺒﻰ ﻛﻪ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻬﺮﺳﺘﺶ ﻧﺎ ﺑﺎﻭﺭﺍﻧﻪ ﻭﻧﺎﺷﻴﺎﻧﻪ ﻭﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮﺳﻮء ﺁﻥ ﺩﺭﻋﻠﻤﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ‬ ‫ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﺁﻥ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ّ ّ‬

‫ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٤٧‬ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻛﺠﺎ ﺩﺭﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪» ،‬ﻧﻘﺪ« ﺭﺍ ﺻﺮﻓﴼ ﺩﺭﻣﻨﻔﻰ‬

‫ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻭ ﻧﻮﺍﻗﺺ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺁﻧﻬﻢ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ‪،‬‬

‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟‬

‫ﻫﺮﺍﺩﻋﺎ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺯﻫﺮﻗﺒﻴﻞ ﻭ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺯﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﻭ ﻓﺎﺣﺶ ﻭ ﺣﻴﺮﺕ ﺍﻧﮕﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ّ ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ ﺻﺒﺤﻰ ﻭ ﺳﻨﺪﻳّﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ‪ ٢٧.‬ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ‬ ‫ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ّ ّ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ّ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯﺑﻰ ﻭﻓﺎﻳﺎﻥ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺍﺯﺁﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻧﻜﺎﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﺑﺎ ّ ّ‬ ‫ﻋﻠﻤﻰ ﻭﻧﻘﺪ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﺎﻧﮥ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮﺁﺷﻨﺎ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻭﻣﻴﺰﺍﻥ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻓﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ‬

‫ﺩﻗﺖ ﻧﻈﺮ« ﻭ »ﺷﻬﺮﻩ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻋﻠﻤﻰ‪ «،‬ﻭ ﺳﺎﻳﺖ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺻﺒﺤﻰ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎﻯ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﭘﺪﻳﺪﺁﻭﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳّﺎﻡ ﺩﺍﺭﺍﻯ » ّ‬

‫ﺿﺪﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﻭﻯ ﺭﺍ »ﺍﺳﻄﻮﺭﮤ ﺗﺤﻘﻴﻖ« ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺟﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﺍﺗﮑﺎء ﺍﻗﻮﺍﻝ »ﺁﻭﺍﺭﻩ« ﻭ »ﺻﺒﺤﻰ« ﺍﺳﺘﻨﺒﺎﻃﻰ ﻏﻠﻂ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﺎ ﻃﻨﺎﺏ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺑﻪ ﭼﺎﻩ ﺭﻓﺘﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﺍﺗﮑﺎﻯ‪ ...‬ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺻﺒﺤﻰ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﻣﺒﻠﻐﺎﻥ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ‪...‬‬

‫ﺍﺳﺘﻨﺒﺎﻃﻰ ﻧﺎﺭﺳﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﻠﺨﻴﺺ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﻗﺪﻳﻢ ﺷﺪ«‪،٢٨‬ﻭ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ ﺻﺒﺤﻰ ﮐﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳّﺎﻡ‪،‬‬

‫»ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ ﻣﺴﺘﺒﺼﺮ«‪ ٢٩‬ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﺷﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻧﻮﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻧﻮﺩﻳﺪﻩ ﺧﻂ ﻧﻪ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﮐﺸﻴﺪﻡ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻢ ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﺧﻮﻯ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺩﺭ ﮐﺴﻰ ﭼﻮ ﻧﺸﺴﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﻤﻰ ﺭﺩ ﻧﻤﻰ ﺭﻭﺩ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ‪ ٣٠«.‬ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ ﺻﺒﺤﻰ ﮐﻪ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺤﻴﻂ ﻭ ﺩﻗﻴﻖ‪ ،‬ﺧﻂ ﺑﻄﻼﻥ ﺑﺮ‬ ‫ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭﺷﺎﻥ ﮐﺸﻴﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﺻﻠﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺗﺎﻟﻴﻒ ﺍﻳّﺎﻡ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ٣١.‬ﻓﺎﻋﺘﺒﺮﻭﺍ ﻳﺎ ﺍﻭﻟﻰ ﺍﻻﺑﺼﺎﺭ‪ .‬ﺍﺯﻧﻜﺎﺕ ﻣﻬﻢ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﺒﺤﻰ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ّ ّ‬

‫ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﺑﺎﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭ ﻓﻀﺎﺋﻰ ﻭ ﺯﻋﻴﻢ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﻭ ﻛﺴﺮﻭﻯ ﻭﺧﻮﺩ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺘﻨﺎﻗﻀﻰ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﻨﺸﺄ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻔﺼﻠﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺩﺭﻣﺮﺑﻌﻰ ﻣﺠﺰﺍ‪ ،‬ﺗﺒﻠﻴﻎ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯﻟﻴﺴﺖ ﻛﺘﺐ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﺮ ﻭ ﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮﺁﻧﻜﻪ‪ ،‬ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺻﻔﺤﻪ ‪ ،٤٧‬ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ ّ ّ‬

‫ﭘﺎﻳﮕﺎﻩ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﺭﺍ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﺩﺭﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺁﻳﻨﮥ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﺍﮔﺮ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭﺭﺍ ﺁﻳﻨﮥ‬

‫◌◌ﻋﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﺑﻰ ﻃﺮﻑ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﺁﻳﻨﮥ ﺁﻥ ﺁﻳﻨﻪ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﻭ ﺩﺭ ﺧﻮﺭﺗﺄﻣﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﻳﺖ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻣّﺪ ّ ّ‬ ‫ّ​ّ‬

‫ﻭﻧﻴﺰﻣﺪﻋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻳﺎ‬ ‫ﺍﺯﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎ ؛‬ ‫ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺸﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﺁﻧﭽﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﺍﺯﺧﻮﺩ ﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ​ّ‬

‫ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻫﻢ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻭ ﮔﺎﻫﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ »ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻧﻤﺎﺋﻰ« ﻫﻢ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﺭﺳﻰ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺳﺖ )ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺐ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﺍﺯﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ‬ ‫ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭﻣﺸﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﻥ ﻧﻴﺰﻫﻤﺎﻥ ّ ّ‬

‫ﺻﺒﺤﻰ(‪ ،‬ﻭﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ‪ ،‬ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺁﻧﻬﻢ ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭﺁﻥ‬ ‫ﺳﺎﻳﺖ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺫﻛﺮﻯ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﻫﺮﺟﺎ ﻛﻪ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ ﻧﺎﻗﺺ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ‬

‫ﺷﺪﻩ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ٣٢.‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ‪ ٣٣.‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺭﺍﺩﺕ ﻭﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻓﻴﻤﺎ‬ ‫ﺑﻴﻨﻰ ﻣﺸﻬﻮﺩ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺳﺒﻚ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ‬

‫ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺄﻣﻞ ﻭ ﻓﻮﺭﴽ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﻪ ﮔﻞ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺳﺎﻳﺖ‬

‫ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﺪﺍ ﻭﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻨﺸﺄ ﻭ ﺭﻭﺵ ﺁﻥ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﻓﻌﻼ ﺑﻪ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﭼﻨﺪ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﺍﺯﺁﻥ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺗﺎﺁﻏﺎﺯﻯ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ‬ ‫ً‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻯ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺳﺆﺍﻻﺕ‪ ،‬ﻭﻧﻴﻮﺷﺎﻯ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻫﺎﻯ ﺷﻤﺎﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﺷﻨﺎﺋﻰ ﺑﺎﺳﺎﻳﺘﻰ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣‬‬

‫ﺿﻤﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﺮ ﮐﺴﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ« ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ»ﺗﻨﻬﺎ ﻭ ﺑﻰ‬

‫ﻫﻴﭻ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺗّﮑﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻣﻨﻄﻖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺁﻣﺪﻩ‪ ...‬ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ‬

‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ‪ ...‬ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﮐﺮﺩﻩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺯ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺳﺤﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺳﺤﺮ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﺵ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺩﻭﻟﺘﺶ ﺑﺪﻣﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﺍﻟﻴﺲ ﺍﻟﺼﺒﺢ‬

‫ﺑﻘﺮﻳﺐ‪ «.‬ﺍﻣﺎ ﻫﻤﺎﺭﻩ ﺷﻌﺎﺭﻣﺎﻥ ﺗﻮﮐﻞ ﺑﺮ ﺧﺪﺍﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﻏﻴﺮ ﺍﻭ ﻭ ﺍﻣﺪﺍﺩ ﺍﺯ ﻭﻟﻰ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﻻﻋﻈﻢ ﺍﺭﻭﺍﺣﻨﺎ ﻓﺪﺍﻩ‪ .‬ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﺗﻮﻓﻴﻘﻰ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﻭ ﺳﭙﺎﺳﮕﺬﺍﺭﺵ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪» «.‬ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻯ ﻻﺷﺮﻳﮏ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻨﺒﻊ ﻭ ﻗﺪﺭﺗﻰ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ‬

‫ﺑﻀﺎﻋﺘﻤﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻨﻄﻖ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﺍﺩﺏ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ‪» «.‬ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ ﺍﺯ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﭙﺮﻫﻴﺰﻳﺪ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﻫﻢ‬

‫ﺩﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺷﻤﺎ ﺣﺮﺍﻡ ﺍﺳﺖ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﮐﻨﻴﺪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﮐﺎﻣﻨﺖ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺘﺎﺳﻔﻴﻢ ﮐﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﺍ‬ ‫ﺣﺬﻑ ﮐﻨﻨﺪ ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﺍﻳﻦ ﺳﻮء ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﭘﻴﺶ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺷﻤﺎ ﮐﺎﻣﻨﺘﺘﺎﻥ ﺣﺬﻑ ﺷﺪﻩ‪ّ » «.‬‬

‫ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻴﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻋﺒﻮﺭ ﺍﺯ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰﻫﺎﻯ ﺳﺎﻳﺖ‪ ،‬ﻣﺎ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﺣﺬﻑ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺳﺎﻳﺖ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﻧﺸﻮﺩ‪ .‬ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﺭﺍ ﺗﻬﺪﻳﺪ‬ ‫ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻫﮏ ﮐﻨﻨﺪ‪«.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺵ‪» ،‬ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﺖ«‪ ،٣٤‬ﻭﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺼﻮﺩ‬ ‫ﻭ ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺑﻌﻀﻰ ﻛﺘﺐ ـ ـ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﴼ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍﻏﻼﻁ ﻋﻤﺪﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻋﻤﺪﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ـ ـ ﻭﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﻜﺲ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺳﻨﺎﺩﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ‬ ‫ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺷﺎﺭﮤ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺭﻭﺵ ﺁﻥ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ‬

‫ﺩﻗﺖ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩﻥ«‬ ‫ﻣﻘﺎﻻﺗﺶ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻮﻫﻤﺎﺕ ﻭﺍﻏﺮﺍﺽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ » ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮﺩ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺸﺘﺒﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﻭ ّ‬

‫ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﻋﻜﺲ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﻋﻤﺪﻯ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻫﺪﺍﻓﻰ ﺧﺎﺹ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ‬

‫ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻮﺩ ﻋﻜﺲ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺑﻴﺎﻭﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺻﺮﻑ ﻋﻜﺲ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ‬

‫ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﻥ ـ ـ ﻭﺑﻌﻀﴼ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻭ ﺑﻰ ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﻰ ـ ـ ﻧﻮﻋﻰ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﻏﻴﺮﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ‬

‫ﻭ ﻧﺎﻗﺺ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺑﻌﻀﻰ ﭼﻮﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺳﻌﻰ ﺩﺭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺍﺳﺖ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯﻛﺘﺎﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺭﺗﺮﺍﺯﻭﻯ‬ ‫ﺯﺭﻳﻦ ﻛﻮﺏ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺷﺎﻫﺪ ﺁﻭﺭﻳﻢ ﺗﺎ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺁﻥ‪ ،‬ﻇﺮﺍﻓﺖ ﻭ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻰ ﻭ ﻟﺰﻭﻡ ﺣﺲ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﻭﺭﻋﺎﻳﺖ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ﺗﻘﻮﻯ ﻭ‬ ‫ﺍﺳﺘﺎﺩ ّ‬

‫ﺩﺭﺳﺘﻰ ﺩﺭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻧﻴﺰ ﺭﻭﺷﻦ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻛﺒﻜﻰ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺩﺭ ﺑﺮﻑ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺩﺭﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻫﺎﻯ‬

‫ﻣﺠﻼﺕ ﻭﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ )ﺁﻫﻨﮓ ﺑﺪﻳﻊ‪ ،‬ﺍﺧﺒﺎﺭ‬ ‫ﻣﻘﺎﻻﺗﺶ ﺍﺯﻛﺘﺐ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻛﺘﺐ ﻭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺮﻯ(‪ ،‬ﺩﺳﺘﻜﺎﺭﻯ ﻭﺗﺤﺮﻳﻒ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺣﺘّﻰ ‪ ١٨٠‬ﺩﺭﺟﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﺪ‪.‬‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺭﻭﺍﺡ ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﺹ ﻭﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﻉ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺒﺎﺭﻛﺶ »ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ« ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﭼﺎﭖ ﻣﻰ‬

‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯﺩﺳﺖ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺍﻧﺪﻭﻩ ﻭ ﻏﺼﮥ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺭﺥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺠﻮﺷﻰ ﺑﺎ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺭ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ – ﻧﻮﻋﻰ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ – ﻛﻤﻚ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻣﺮﺣﻮﻡ ّ‬ ‫ﺯﺭﻳﻦ ﻛﻮﺏ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ ...» :‬ﺁﻧﭽﻪ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺥ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻭ ﺍﺯ ﻭﻗﻮﻉ ﺧﻄﺎ – ﻧﻮﻋﻰ ﺍﺯ ﺧﻄﺎ — ﺩﺭ ﺍﻣﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺗّﻜﺎء ﺑﺮ ﺍﺳﻨﺎﺩﺳﺖ ﻭ ﺳﻌﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺩﻗﻴﻖ ﺁﻧﻬﺎ‪ ...‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ّ‬

‫ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ »ﺧﻄﺎ« ﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻭﺳﺖ ﻧﻪ »ﺣﻘﻴﻘﺖ« ﻛﻪ ﻧﻴﻞ ﺑﺪﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻭ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺁﻥ ﻧﻮﻉ ﺧﻄﺎ ﻛﻪ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺩﺭ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﺍﺻﻠﻴﺶ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﻧﺴﻴﺲ ﺑﻴﻜﻦ )‪ (١٥٦١-١٦٢٦‬ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺖ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺘﻬﺎﻯ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺍﻯ‪ ،‬ﺑﺘﻬﺎﻯ ﺷﺨﺼﻰ‪ ،‬ﺑﺘﻬﺎﻯ ﺑﺎﺯﺍﺭﻯ ﻭ ﺑﺘﻬﺎﻯ ﻧﻤﺎﻳﺸﻰ‪«.‬‬

‫ﻣﻮﺭﺥ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻓﻴﻠﺴﻮﻑ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺧﻄﺎ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺩﺷﻮﺍﺭﻳﻬﺎﻯ ﻓﻜﺮ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﻓﻴﻠﺴﻮﻑ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺧﻄﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺧﻄﺎﻯ ﺭﻳﺎﺿﻰ‪ ،‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺧﻄﺎﻯ‬ ‫ﻣﻮﺭﺥ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻧﻮﺍﻉ »ﺧﻄﺎ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ« ﺩﺭ ﺧﻮﺭ ﺗﻮﺟﻪ ﻫﺴﺖ ﺁﻧﭽﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺧﻄﺎﻯ‬ ‫ﺍﺧﻼﻗﻰ‪ ،‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺧﻄﺎﻯ ﺗﺠﺮﺑﻰ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺧﺎﺹ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﺸﻜﻞ ﻋﻤﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺁﻥ — ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎ — ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ‬

‫ﻣﻮﺭﺥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ؛ ﻓﻘﻂ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﻫﺴﺖ ﻭ ﺧﻄﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻫﻢ ﺍﺯﺁﻧﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻣﻌﺘﺒﺮ‬ ‫ﺫﻫﻦ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤‬‬

‫ﻧﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﺧﻮﺭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﺸﻤﺮﺩ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻭ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﻴﻮﻩ ﺍﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻭ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺍﺳﺖ ﺑﻜﺎﺭ ﻧﺒﻨﺪﺩ‪ ...‬ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻡ »ﺑﺖ« ﻛﻪ ﺑﻴﻜﻦ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ‬

‫ﻣﻨﺸﺄ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺧﻄﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ ﻫﻴﭻ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﻳﺎﺑﺪ‪ ...‬ﻧﻪ ﺁﻳﺎ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻳﻼﺕ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺗﻌﺼﺐ ﺩﺭ‬ ‫ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺷﺨﺼﻰ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﻴﻜﻦ ﺍﺯ ﺑﺖ ﻫﺎﻯ ﺷﺨﺼﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻫﺎﻯ ﻭﺣﺸﺖ ﺍﻧﮕﻴﺰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ‬

‫ﻣﻮﺭﺥ ﮔﻪ ﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻛﺎﻓﻰ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺭﺍ ﻣﻤﻜﻦ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻛﺮﺩ – ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺒﻮﻝ‬ ‫ﺧﻄﺎﻫﺎﻯ ﻋﺠﻴﺐ؟ ﻗﻮﻝ ﺑﻪ ﺑﺨﺖ ﻭ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺁﻥ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﺒﻌﻴّﺖ ﺍﺯ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺟﺎﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﻯ ﺍﺳﺎﺱ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ‬

‫ﻭ ﻣﻨﺸﺎء ﺧﻄﺎ – ﺑﺘﻬﺎﻯ ﺑﺎﺯﺍﺭﻯ‪....‬‬

‫ﻗﻮﻩ ﻓﻬﻢ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﺒﺮﺍﻧﺶ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﺍﺯ ﺧﻄﺎ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ‪ ،‬ﺍﺯ ﻣﻬﺮ ﻭ ﻛﻴﻦ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﺩﺭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺍﺯ ﺗﻘﻠﻴﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﺩ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺧﻄﺎ ﺿﻌﻒ ﻭ ﻧﻘﺺ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳّﺖ ﻋﻘﻞ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺧﻄﺎ ﮔﺎﻩ ﺍﻣﺮﻳﺴﺖ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ‪ّ .‬‬ ‫ﺑﻄﻮﺭ ﻛﻠﻰ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ّ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻋﻘﻞ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺭ ﻛﻨﻪ ﺍﺷﻴﺎء ﻧﻔﻮﺫ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺮ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮ ﺣﻜﻤﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎﻟﺒﺮﺍﻧﺶ ﻭ ﻛﺎﻧﺖ ﻭ ﺑﺮﮔﺴﻮﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥ ﻧﺎﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮ ﻧﻤﻰ ﺁﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ ﻣﻰ ﺍﻓﺘﺪ ﻭ ﺣﻜﻤﻬﺎﻯ‬

‫ﺩﻗﺖ ﻭ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺿﻌﻴﻒ ﻭ ﻧﺎﻗﺺ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺴﺎ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﻣﻰ ﺍﻓﺘﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻗﻀﺎﻳﺎ‬ ‫ﺧﻄﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ّ‬ ‫ﺟﻬﺖ »ﻗﻴﺎﺱ« ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍء ﺷﺮﻁ ﻓﺤﺺ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺼﺎء ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ ﺍﻓﺘﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﺿﻌﻒ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳّﺖ‬

‫ﻋﻠﺖ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺑﺮﻭﺯ ﺧﻄﺎ ﺭﺍ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻭ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺧﻄﺎ ﺍﻣﺮﻳﺴﺖ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻰ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﺩﺭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺁﻥ ﻳﻚ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻮﺳﻮﺋﻪ )‪١٦٢٧‬ـ ـ ‪ (١٧٠٤‬ﺭﺍ ﻧﻘﻞ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺥ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪ّ » :‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻭ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﺎﻓﻰ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻧﻤﻰ ﺑﻨﺪﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻋﺠﻠﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻋﺠﻠﻪ‬ ‫ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ ﺣﻜﻢ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻛﺮﺩﻥ ﺩﺭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻫﻢ ﻋﺒﺎﺭﺗﺴﺖ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺏ ﻭ ﺩﺭﺳﺖ ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺣﻜﻢ ﺑﻜﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﻏﺮﻭﺭ ﻭ‬

‫ﻧﺨﻮﺕ ﻭ ﺷﺘﺎﺑﺰﺩﮔﻰ ﻭ ﻏﺮﺽ ﻭﺭﺯﻯ ﭘﻴﺶ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ‪«.‬‬

‫ﻋﻠﺖ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺧﻄﺎ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﻧﺨﻮﺕ ﻭ ﻏﺮﻭﺭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺯﻳﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﻳﻔﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺑﺪﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ّ‬

‫ﺩﺭﺳﺖ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ ﻣﻰ ﭘﺴﻨﺪﺩ ﻭ ﺑﺪﺍﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ّﺣﺪ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺍﺗّﻜﺎء ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻛﺎﻫﻠﻰ ﭘﻴﺸﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺑﺪﺍﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺩﻯ ﻧﻈﺮ ﻓﻬﻤﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺴﻨﺪﻩ‬

‫ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺧﺴﺘﮕﻰ ﺍﺯ ﻃﻠﺐ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎﺯ ﻣﻰ ﻣﺎﻧﺪ – ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﻙ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺣﻜﻢ ﻣﻰ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ ﻣﻰ ﺍﻓﺘﺪ‪ .‬ﮔﺎﻩ ﻧﻴﺰ ﺧﻄﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﮔﻮﻳﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻔﻊ ﺷﺨﺼﻰ ﻭ‬

‫ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻓﺮﺩﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺸﻒ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪»...‬ﺑﺎﺭﻯ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺗﻤﻴﻴﺰ ﺑﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺧﻄﺎ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻗﺪﻡ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬

‫ﺟﻮﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺣﻜﻤﺎ ﺩﺭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺁﻥ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻭﺳﻮﺍﺱ ﻳﺎ ﻣﺒﺎﻟﻐﻪ ﮔﺮﺍﻳﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪«.‬‬

‫‪٣٥‬‬

‫ﺯﺭﻳﻦ ﻛﻮﺏ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﭘﺎﻯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﻌﻠﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺜﺎﻟﻰ ﻫﻢ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺳﺘﺎﺩ ّ‬

‫ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺁﻥ ﺧﺎﻟﻰ ﺍﺯﻟﻄﻒ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪ ١٤٨‬ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺭﺗﺮﺍﺯﻭ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪» :‬ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ ﻓﻜﺮ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺩﺭ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺍﻭﺍﺧﺮ )ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺍﺛﺮ‪ ١٣٥٤ ،‬ﺵ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﺎﭖ ﺳﻮﻡ ﺁﻥ ﺩﺭ ‪ ١٣٧٠‬ﺵ( ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬

‫ﻣﻮﺭﺥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺧﻮﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻧﻘﺸﻰ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯ‬ ‫ﺟﻮﻳﻰ ﺑﻰ ﺷﺎﺋﺒﻪ ﻳﻚ ّ‬

‫ﻛﺴﺎﻥ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻳﺎ ﺍﺯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮﻳﺴﻰ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ‬

‫ﺗﺠﺎﻭﺯ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻡ ﻭ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺭﻭﺣﻰ‪ «.‬ﻭﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻛﻪ ﺳﻬﻞ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺩﻳﮕﺮﻣﺴﺎﺋﻞ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻧﻴﺰﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ »ﻫﻤﺎﻳﺶ ﻳﻜﺼﺪﻣﻴﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﻴّﺖ« ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٤‬ﻣﺮﺩﺍﺩ ‪١٣٨٢‬‬

‫ﺭﺍ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﺮﺩ‪ ٣٦‬ﻻﺑّﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺠﻴﺪ ﺗﻔﺮﺷﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺁﺭﺷﻴﻮ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪» ،‬ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻓﺎﺭﺳﻰ‬ ‫ﺯﺑﺎﻥ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﻴّﺖ ﺩﺭ ﺁﺭﺷﻴﻮﻫﺎﻯ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ﺭﺍ«‪» ،‬ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ« ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ١٠‬ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺑﺮﮒ ﮔﻔﺖ ﻭ ﺁﻧﺮﺍ‬

‫»ﺧﺎﻟﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﺐ ﻭ ﺑﻐﺾ« ﻧﺪﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﺳﻨﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺘﺐ ﺁﺑﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥‬‬

‫ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺍﺳﻌﺪ ﺑﺨﺘﻴﺎﺭﻯ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺕ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻃﺒﻌﴼ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﻪ ﻭ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪«.‬‬

‫ﺣﺎﻝ ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﺪ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ ﻭ ﻧﺎﻗﺺ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻗﻄﻌﻰ ﻛﻨﺪ؟ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮﻫﺎﻯ ﺑﻴﺸﻤﺎﺭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻭﺍﻗﻌﻪ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﻭﺍﻯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻯ ﻛﻪ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻛﻴﻔﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﺨﺪﻭﺵ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺁﻗﺎﻯ‬ ‫ﺯﺭﻳﻦ ﻛﻮﺏ ﺑﻌﻀﴼ »ﺩﭼﺎﺭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻭ ﺩﺳﺘﻜﺎﺭﻯ« ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺐ ﻭ ﺑﻐﺾ« ﻭ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺁﻗﺎﻯ ّ‬ ‫ﺗﻔﺮﺷﻰ‪ ،‬ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺑﻪ » ّ‬

‫‪٣٧‬‬

‫ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺫﻛﺮﺷﺪ ﻭﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﺶ ﺩﺭﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺭﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪﺁﻣﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﻭﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺍﺯﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺗﻤﻨّﺎ‬

‫ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﴼ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭ ‪ ٦٤‬ﺻﻔﺤﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ »ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ‬ ‫ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ« )ﺹ‪ (٢‬ﺻﺤﻴﺢ ﻭ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﺵ ﻳﻜﻰ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦‬‬

‫ﻳﻚ ﻛﺸﻒ ﺟﺪﻳﺪ!‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬

‫ﻣﻬﺎﺗﻤﺎ ﮔﺎﻧﺪﻯ ﻭﻧﻠﺴﻮﻥ ﻣﺎﻧﺪﻻ ﻭﻫﻠﻦ ﻛﻠﺮ ﻭ‪...‬ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‬

‫ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻌﻀﻰ ﭼﻮﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺐ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﻫﺬﻳﺎﻧﺎﺕ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‪،‬‬

‫ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺻﺒﺤﻰ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﺭﺍ ﺩﺭﻗﻮﮤ »ﻭﺍﻫﻤﮥ« ﺧﻮﻳﺶ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ »ﺁﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻳﺎ ﺍﺯﺁﻥ‬

‫ﺗﻮﻫﻢ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺍﻯ«‪ ،‬ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﻄﺎﻟﺐ ‪ ٦٤‬ﺻﻔﺤﮥ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭﺗﻤﺠﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ!« ﺑﺮﻣﺒﻨﺎﻯ ﭼﻨﻴﻦ » ّ‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﭘﻴﺶ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﭘﺎﺳﺨﺶ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯﻣﺤﻘﻘﻴﻦ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻢ« ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﭘﺮﺳﺶ ّ‬

‫‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺯﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭﻣﺬﺍﻫﺐ ﻭﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻭﻣﻠﻞ ﻭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎ ﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ـ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬

‫ﺍﺯﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ـ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺍﺯﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭﺗﻤﺠﻴﺪ ﻭﺑﻌﻀﴼ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺣﺘﻰ‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﻴﺰﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺳﺆﺍﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﺰء ﺷﺒﻜﻪ ﻣﺮﻣﻮﺯﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺍﻟﻠﻤﻠﻠﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺭﺷﺪ ﻭﺗﻮﺳﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺸﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﻃﺒﻖ »ﻧﻈﺮﻳّﻪ ﺗﻮﻃﺌﻪ« ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﻳّﺎﻡ‪ ،‬ﻛﺸﻒ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﺯﻳﺮﻫﻤﻪ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺟﻮﺍﺏ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﺜﺒﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻨﺪﻩ ﻫﻢ ﻃﺒﻖ ﺭﻭﺵ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬ ‫ً‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﻭﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺍﺯﻣﻴﺎﻥ ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪:‬‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺯﺍﻕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺒﺪﻩ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﻻﺯﻫﺮ ﻣﺼﺮ‪ ،‬ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺒﺮﺍﻥ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﻣﺎﺱ ﺍﺩﻳﺴﻮﻥ‪ ،‬ﻟﺌﻮ ﺗﻮﻟﺴﺘﻮﻯ‪ ،‬ﻧﻮﻓﻞ ﺍﻓﻨﺪﻯ ﻃﺮﺍﺑﻠﺴﻰ‪ ،‬ﺷﻴﺦ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺎﺿﻴﻬﻢ‪ ،‬ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ‪ ،‬ﻣﻬﺎﺗﻤﺎ ﮔﺎﻧﺪﻯ‪ ،‬ﭼﻴﻜﺎﺋﻮﻓﻮ ﺟﻴﺴﺎﻭﺍ‪،‬‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ ِﻫﻢ َﻭ‬ ‫ﻮﻥ ﻓﻰ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﺒﻬﺎﺋﻴّ َ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﻟﺤﺴﻨﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻋﺮﺏ ﻭ ﻣﺆﻟّﻒ ﻛﺘﺎﺏ َ‬ ‫ﺍﻟﺒﺎﺑﻴﻮﻥ َﻭ َ‬

‫ﻋﻀﻮ ﺩﺑﻴﺮﺧﺎﻧﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﻔﻖ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﺑﺨﺶ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺳﻠﻄﻨﺘﻰ ﻛﻰ ﻳﻮ ﺷﻮ‪ ،‬ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﻨﺶ ﻭ ﻣﺎﺯﺍﺭﻳﻚ‪ ،‬ﺩﻭ ﺭﺅﺳﺎﻯ‬

‫ﺍﺳﺒﻖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﭼﻜﺴﻠﻮﺍﻛﻰ‪ ،‬ﻣﺎﺩﺍﻡ ﺍﻳﺰﺍﺑﻞ ﮔﺮﻧﮋﻭﺍﺳﻜﻰ‪ ،‬ﻫﻠﻦ ﻛﻠﺮ‪ ،‬ﻣﺎﺭﻛﻮﺱ ﺑﺎﺥ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻭ ﺩﻛﺘﺮ ﺩﺭ ﺍﻟﻬﻴّﺎﺕ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻳﻮﺍ‪،‬‬ ‫ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﻣﻮﻧﺘﻪ ﺷﺮﻕ ﺷﻨﺎﺱ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮﻳﺲ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺳﻮﺭﺑﻦ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺩﻳﻮﻧﻰ ﺳﻴﻮﺱ ﺍﺱ ﺩﻳﻮﺍﺭﻳﺲ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ‬

‫ﺁﺗﻨﻰ‪ ،‬ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﻫﺮﺑﺮﺕ ﻣﻴﻠﺮ‪ ،‬ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺗﻮﻣﺎﺱ ﻛﻠﻰ ﭼﺎﻳﻦ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﺍﻟﻬﻴّﺎﺕ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻛﺴﻔﻮﺭﺩ ﻭ ﻋﻀﻮ ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ‪ ،‬ﭼﺎﺭﻟﺰ‬

‫ﺑﻮﺩﻭﻳﻦ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﻌﺎﺻﺮ‪ ،‬ﺁﺭﻧﻮﻟﺪﺗﻮﻳﻦ ﺑﻰ‪ ،‬ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺁﺭﻣﻴﻨﻴﻮﺱ ﻭﺍﻣﺒﺮﻯ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺎﻫﺮ ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﺯﺑﺎﻧﻬﺎﻯ ﺷﺮﻗﻰ ﻓﺎﺭﺳﻰ‪ ،‬ﻋﺮﺑﻰ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻰ‪،‬‬

‫ﺍﺳﺘﺎﺩﻣﺤﻤﺪﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬ﺁﺩﻣﻴﺮﺍ ﻝ ﭘﻴﺮﻯ‬ ‫ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺑﻨﻴﺎﻣﻴﻦ ﺟﻮﺕ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻛﺴﻔﻮﺭﺩ ﻭ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ‪ ،‬ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺯﻣﺎﻧﻰ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧‬‬

‫ﮐﺎ ﺷﻒ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻗﻄﺐ ﺷﻤﺎﻝ‪ ،‬ﺍﻟﻜﺴﺎﻧﺪﺭ ﮔﺮﺍﻫﺎﻡ ﺑﻞ‪ ،‬ﺩﻳﻮﻳﺪ ﺍﺳﺘﺎﺭ ﺟﺮﺩﻥ ﺭﺋﻴﺲ ﻭﻗﺖ ﺩﺍﺷﮕﺎﻩ ﺍﺳﺘﺎﻧﻔﻮﺭﺩ ﻛﺎﻟﻴﻔﻮﺭﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻭﺍﺭﻥ ﻭﺍﮔﺎﺭﺍﺳﺘﺎﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬

‫ﺷﻨﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺍﺭﻭﻳﻦ ﻻﺯﻟﻮ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻯ ﺑﺮﮔﺴﻮﻥ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ‪ ،‬ﻧﻠﺴﻮﻥ ﻣﺎﻧﺪﻻ‪ ،‬ﻛﻮﻓﻰ ﻋﻨﺎﻥ ﻭﺩﻳﮕﺮ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺍﺳﺒﻖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ‪ ،‬ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺧﻤﻴﻨﻰ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺱ‬ ‫ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ‪ ...،‬ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﻗﺪﻳﻢ ﻭ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﻳﮕﺮ‪.‬‬

‫‪٣٨‬‬

‫ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺸﻒ ﻓﻮﻕ ﺑﻨﺪﻩ ﻧﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ ﻗﺎﻧﻊ ﻛﻨﻨﺪﻩ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻣﺜﺒﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻮﻫﻤﻴﻨﻰ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬ ‫ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺍﺑﺪﴽ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﻗﻮﻝ‬ ‫ّ‬

‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﺧﻮﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺟﻨﺒﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﻋﻠﻞ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﻰ ﻧﺴﺒﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰﻣﺎ ﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ‬

‫ﺳﺪ ﺭﺍﻩ ﻛﺸﻒ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺭﻭﺷﻦ ﻓﻜﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﻴﺰﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺟﺎﺕ‬ ‫ﻣﺘﻮﻫﻤﺎﻧﻪ ﻏﻴﺮﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﻣﻨﻄﻘﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﺖ؟‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﺩﺭﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺮﻣﺘﻮﻫﻤﻴﻦ ﻣﺸﺘﺒﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ّ .‬‬

‫ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﻓﺮﻗﻪ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺩﻫﻬﺎ ﮔﺮﻭﻩ ﻭ ﺣﺰﺏ ﻭ ﺟﻨﺎﺡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ ﻭﺍﻣﺜﺎﻟﻪ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﻭﺳﻮﺍﺱ‬ ‫ﻣﻴﺎﻥ ﻳﻚ ﻳﻚ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻂ ﻛﺸﻰ ﻫﺎﻯ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﻧﻈﺮ ﻭ ﻋﻤﻞ ﻳﻜﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻤﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﺩﮔﺮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ‬

‫ﻭﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺭﺳﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﻭﺳﻮﺍﺱ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﻚ ﺧﻂ ﻭ ﺩﺷﻤﻦ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻥ ﺷﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﻣﺘﻮﻫﻤﻴﻦ ﺑﻴﺪﺍﺭﺧﻮﺍﻫﻨﺪﺷﺪ ﻭﺑﺠﺎﻯ ﻗﻮﮤ »ﻭﺍﻫﻤﻪ«‪ ،‬ﺍﺯﻗﻮﮤ »ﻋﺎﻗﻠﻪ ﻭﻣﺘﻔﻜﺮﮤ« ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻫﺮﭘﺪﻳﺪﻩ ﺩﻳﻨﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺭﺍ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ .‬ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﻗﺮﺍﻥ ﻣﺆﻳّﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﺩ ﻛﻪ‬

‫‪٣٩‬‬ ‫ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ِ َ » :‬‬ ‫ﻋﻨﻪ‬ ‫ﻛﻞ ِٔ َ‬ ‫ﻟﻴﺲ َ َ‬ ‫ﻣﻦ ّ ِّ‬ ‫ﺍﻟﻈﻦ ِ ّ‬ ‫ﻭﺍﻟﻔﺆﺍﺩ ُ ‪‬‬ ‫ﻋﻠﻢ ِ ّ‬ ‫ﺍﻭﻟ‪‬ﻚ َ‬ ‫ﺍﻥ ّ َ‬ ‫ﺍﻟﻈﻦ ِ ِﺍ ٌ‬ ‫ﻟﻚ ِ ِﺑﻪ ِ ٌ‬ ‫ﺑﻌﺾ ّ ّ‬ ‫ﻛﺎﻥ َ ُ‬ ‫ﺛﻢ« ؛ »ﻭﻻ َ ُ‬ ‫ﺍﻥ َ َ‬ ‫ﺍﺟﺘﻨﺒﻮﺍ ﻛﺜﻴﺮﴽ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﺒﺼﺮ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﺴﻤﻊ َﻭ َ َ َ‬ ‫ﺗﻘﻒ ﻣﺎ َ َ‬

‫ﻣﺴﺆﻭﻻ‪«.‬‬ ‫ً‬ ‫َ‬

‫‪٤٠‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨‬‬

‫ﻧﺰﺍﻉ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﺤﻮﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺟﺎﻟﺐ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ‪ ،‬ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭ ﻧﺰﺍﻉ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺳﺮﻧﺤﻮﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠّﺖ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻭﺑﻪ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﻜﺲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﻏﺮﺽ ﻭﺭﺯﻯ ﻭ‬ ‫ﻫﺮﻃﺮﻳﻖ ﻭ ﺭﻭﺷﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﺑﻐﻀﻰ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻨﻮﺯﻫﻢ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﺣﺒﺲ ﻭ ﻧﻔﻰ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻛﻤﻰ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺪﻳﻊ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ‪ ،‬ﻭ ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ‬ ‫ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺟﻠﻮﻯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻨﻮﺷﺘﻦ ّ ّ‬ ‫ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺣﺘﻰ ُ َ ِ‬ ‫ﺗﻔﺮﺱ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﻣﻘﺘﺪﺭﻩ ﻗﺎﻫﺮﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻼﻳﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺑﺮ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺟﻠﻮﻯ ﺭﺷﺪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬

‫ﺿﺪﻳّﺖ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻌﻜﻮﺱ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺳﺒﺐ ﺭﺷﺪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﻭ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﺶ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﺁ ﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺳﻮﺭﻩ‬

‫ﺍﻥ ْ ِ‬ ‫ﺍﻥ‬ ‫ﻋﺰ‪»:‬‬ ‫ﻳﺄﺑﻰ ﺍﻪﻠﻟُ ِ ّﺍﻻ َ ْ‬ ‫ﻳﺮﻳﺪﻭﻥ َ ْ‬ ‫ُ َ‬ ‫ﻗﻮﻟﻪ َ‬ ‫ﻧﻮﺭﺍﻪﻠﻟِ ِ َ ْ ِ ِ ْ‬ ‫ﺗﻮﺑﻪ‪ ،‬ﺁﻳﺎﺕ ‪ ٣٣ -٣٢‬ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺎﻃﻊ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ُ َ ُ َ ،‬‬ ‫ﺑﺎﻓﻮﺍﻫﻬﻢ َﻭ َ‬ ‫ﻳﻄﻔﺆﺍ ُ َ‬ ‫ﺍﻻ َ ّ‬ ‫ﺍﻟﺪﻳﻦ ُ ِّ‬ ‫ﺍﻟﻤﺸﺮﻛﻮﻥ‪«.‬‬ ‫ﻫﻮ ‪‬‬ ‫ﻟﻴﻈﻬﺮﻩ َ َ‬ ‫ﺩﻳﻦ ْ َ ِّ‬ ‫ﻛﺮﻩ ُ ْ ِ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ َ ْ َ َ‬ ‫ﻛﺮﻩ ْ ِ ُ َ‬ ‫ﻋﻠﻰ ّ ِ‬ ‫ﺑﺎﻟﻬﺪﻯ َﻭ ِ‬ ‫ﻛﻠﻪ َﻭ َ ْ‬ ‫ﻧﻮﺭﻩ َﻭ َ ْ‬ ‫ِ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺤﻖ ِ ْ ِ َ ُ‬ ‫ﺭﺳﻮﻟﻪ ِ ْ ُ‬ ‫ﺍﺭﺳﻞ َ ُ َ ُ‬ ‫ﻳﺘﻢ ُ َ ُ‬ ‫ﻟﻮ َ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﻜﺎﻓﺮﻭﻥ ُ َ‬ ‫ﻟﻮ َ ِ َ‬

‫‪٤١‬‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺧﻮﺏ ﺑﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﻧﻈﺮﻯ ﺑﻪ ﻫﻤﺘﺎﻯ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘّﻴّﻪ‪ ،‬ﻛﻪ ّ‬

‫ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻭﺑﺎﺵ‪ ٤٢‬ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺯ ﺣﺰﺏ ﻣﺨﺎﻟﻔﺸﺎﻥ »ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٢٥‬ﺳﺎﻝ )ﺑﺮ‬ ‫ﻃﺒﻖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺄﺧﺬ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٣٢‬ﻩ‪.‬ﺵ ﺗﺎ ﺳﺎﻝ ‪ ،١٣٦٢‬ﺣﺪﻭﺩ ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻝ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ( ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬

‫ﺧﻮﺩ ﻋﺎﻣﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﮔﺸﺖ‪ ٤٣«.‬ﻭ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﺪﻡ ﻣﻮﻓﻘﻴّﺖ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ »ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻋﺒﺎﺩ ﺻﺎﻟﺢ«‪ ،‬ﺷﺎﺧﻪ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻩ‬

‫ﺍﺯ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،٤٤‬ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺭﻭﺵ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ‪ ،‬ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ‪» :‬ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻋﻘﻴﺪﺗﻰ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬

‫ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻤﻮﺩ«‪ ٤٥‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻒ ﺑﺰﺭﮒ‪ .‬ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻛﺸﻔﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﺒﻮﺩ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘّﻴّﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻋﺒﺎﺩ ﺻﺎﻟﺢ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬

‫ﻣﺪﺗﻬﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﺸﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﭘﺲ‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻨﻈﻤﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﻠﻊ ﻭ ﻗﻤﻊ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺁﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺍﺟﺮﺍ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪٤٦‬‬

‫ﻭ ﺍﺯ ﻣﻌﺠﺰﺍﺕ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺁﻧﻜﻪ »ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ« ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﺑﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻭ ﺣﺒﺲ ﻭ ﻧﻔﻰ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﻉ‬

‫ﻣﺤﺮﻭﻣﻴﺖ ﻫﺎ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻝ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﺪﺗﺮ ﺍﺯ »ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻋﻘﻴﺪﺗﻰ« ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺑﻔﺮﻣﻮﺩﻩ ﻣﺮﻛﺰ‬ ‫ّ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺍﻭﻟﻴّﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ‪ ،‬ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﺎﻋﺚ ﺭﺷﺪ ﻛﻴﻔﻰ ﺍﻣﺮ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺷﺪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﻘﺼﻴﺮ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﮔﺮﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ‪ ٢٠٠‬ﺳﺎﻝ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﻋﺎﻣﻞ ﺭﺷﺪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ؛ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﺷﻔﺎﻫﻰ ﺷﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ‪،‬‬

‫ﺍﻟﺬﻯ ِ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻚ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻨﺪﻩ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎ ﺣﻖ‬ ‫ﻭﺗﻌﺎﻟﻰ َ ‪‬‬ ‫ﺑﻴﺪﻩ ْ ُ ْ ُ‬ ‫ﺗﺒﺎﺭﻙ َ َ َ‬ ‫ﺳﺒﺤﺎﻥ َﻭ َ َ َ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪َ ْ ُ .‬‬

‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻧﺤﻮﻩ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺷﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﭼﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻋﻘﻴﺪﺗﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﭼﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ‬

‫ﺣﺒﺲ ﻭ ﻧﻔﻰ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ‪ ،‬ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔﻰ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ‬ ‫ﻣﻘﺪﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻧﺞ ﻭ ﺑﻼ ﻣﻮﺟﺐ ﺭﺷﺪ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩‬‬

‫ﻳﻤﻮﺕ ِ َ ْ ِ‬ ‫ﺑﺘﺮﻙ‬ ‫ﻭﺍﺯﻋﺠﺎﻳﺐ ﺩﻳﮕﺮﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﺭﻧﮕﺎﺭﻧﮓ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺍﻳﻨﻜﻪ» َ ْ ِ ُ‬ ‫ﺍﻟﺒﺎﻃﻞ ُ ُ‬

‫ﺫﻛﺮﻩ« )ﺑﺎﻃﻞ ﺑﻪ ﺗﺮﻙ ﺫﻛﺮ ﻭ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺶ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ( ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﺬﻛﺮ‪ ،‬ﺭﺍﻩ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻥ ﻭ‬ ‫ِ ِْ‬

‫ﺳﻜﻮﺕ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺁﻥ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ٤٧‬ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﻰ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺯﻳﺮﺍ‪ ،‬ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﻙ ﺫﻛﺮﺵ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺁﻧﭽﻪ ﺣﻖ ﺍﺳﺖ ﻭ‬

‫ﺑﺎﻟﺬﺍﺕ ﺑﻮﺩﻥ ِ ﺁﻥ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﻫﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻧﻤﻰ ﺭﻭﺩ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺯﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺮﺩﻩ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﭘﻮﻳﺎﻳﻰ ﻭ ﻗﺎﺋﻤﻴّﺖ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻭﺍ ﻭﻳﻼ ﻭ ﻭﺍﺩﻳﻨﺎ ﻭ ﻭﺍﺷﺮﻳﻌﺘﺎ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺷﺎﻋﺮ‪:‬‬ ‫ﻣﻮﻗﺖ ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻜﺲ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺳﻜﻮﺕ ّ‬ ‫ﻟﺴﺎﻥ َ ُ ِ‬ ‫ﻧﺸﺮ َ َ ٍ‬ ‫ﺣﺴﻮﺩ‬ ‫ﻃﻮﻳﺖ‬ ‫ﺃﺗﺎﺡ َﻟﻬﺎ ِ َ‬ ‫ﻓﻀﻴﻠﺔ ُ ِ ْ‬ ‫َﻭ ِﺍﺫﺍ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﺭﺍﺩ ﺍﻪﻠﻟُ َ ْ َ‬

‫ﻋﺮﻑ ْ ُ ِ‬ ‫ﻃﻴﺐ ُ ْ ِ‬ ‫ﻳﻌﺮﻑ‬ ‫ﺍﻟﻌﻮﺩ‬ ‫ﻟﻮ ﻻ ْ ِ ُ‬ ‫ﺍﺷﺘﻌﺎﻝ ّ ِ‬ ‫ﻛﺎﻥ ْ َ ُ‬ ‫ﺟﺎﻭﺭﺕ ﻣﺎ َ‬ ‫ﺍﻟﻨﺎﺭ ﻓﻴﻤﺎ َ َ ْ‬ ‫َْ‬ ‫ُ‬

‫‪٤٨‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ‬ ‫ﻟﺬﺍ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺮ ﺭﻭﺷﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻯ ﺟﺰ ﺍﻋﺘﻼء ﻭ ﺭﺷﺪ ﻭ ﻓﺮﺍ ﮔﻴﺮ ﺷﺪﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻭ ﻳﺎ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻰ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪ ،‬ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻻﺯﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻫﺮ ّ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺻﺤﻴﺢ ﻭ ﺭﻓﻊ ﺷﺒﻬﺎﺕ ﻭ ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻤﺎﺕ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺿﻌﻔﺎ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺷﻮﺩ ﻛﻤﻜﻰ ﺑﻪ ﻛﺸﻒ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ّ‬

‫ﻓﺮﻳﺐ ﻭ ﺭﻳﺎ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻧﻴﺰ ﺍﮔﺮ ﺟﻮﺍﺑﻴّﻪ ﺍﻯ ﺗﻬﻴّﻪ ﻧﺸﻮﺩ ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻟﻄﻤﻪ ﺍﻯ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬

‫ﺻﺤﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻗﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﭼﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﻯ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﺷﻮﺩ ﻭ ﭼﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ‪ ،‬ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺝ ﺍﻋﺘﻼء ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻬﻤﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﺘﻰ ﺍﺯ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﺍﺯ ﻧﻜﺎﺕ ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻧﻴﺰ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﻭ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺍﮔﺮ ﺟﻮﺍﺑﻴّﻪ ﺍﻯ ﻧﻴﺰ ﺗﻬﻴّﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺁﻥ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﻭ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ّ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﺸﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﻳﻨﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﻃﻨﺸﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ١٥٠‬ﺳﺎﻝ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻳﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﺎ ﺑﺲ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ‬ ‫ﺍﻧﺪ ﻭ ﻟﺬﺍ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﻰ‪ ،‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻛﻤﺮ ﺯﻳﺮ ﺑﺎﺭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭ ﺑﻼﻳﺎ ﺭﺍﺳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻰ ّ‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻧﺎﺯﻧﻴﻨﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺯ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﻮﻕ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ‪ ،‬ﻭﻗﺘﻰ‪ ،‬ﭘﺲ ﺍﺯ ‪ ٢٧‬ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺷﺮﻭﻉ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﻈﻠّﻢ ﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺍﻯ‪،‬‬

‫ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ‪ ،‬ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﺭﻓﻊ ﻣﻤﻨﻮﻋﻴّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ‪ ،‬ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ‬

‫ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻭﻗﺖ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ،١٣٨٣‬ﺣﻀﻮﺭﴽ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﭘﺮﺩﻩ ﭘﻮﺷﻰ ﻭ ﻣﺨﻔﻰ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺭﻭﺵ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﻢ ﭼﻨﺪﻳﻦ‬ ‫ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻬﺎﺩ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻣﻤﻠﻜﺖ ـ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻋﺎﻟﻰ‬ ‫ﻣﻄﻠﻊ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ٢٧ ،‬ﺳﺎﻝ ـ ﻭﺍﻳﻨﻚ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﻣﻮﺭ ﺣﺘّﻰ ّ‬ ‫ﺭﺗﺒﻪ ﻧﻈﺎﻡ ـ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ّ‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺳﺖ‬ ‫‪٣٠‬ﺳﺎﻝ ـ ـ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭﻧﻜﺘﻪ ّ‬

‫ﺗﻌﺠﺐ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻛﺜﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺗﺄﺳﻒ ﻭ ّ‬

‫ﻭﻫﺎﺑﻰ‪ ،‬ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻆ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﻭ ﻛﻠﻤﻪ‪ ،‬ﻭ ﻳﺎ ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ‪،‬‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻴﺴﺖ ﻭ ﻳﺎ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﻧﻴﺰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻓﺮﻗﻪ ّ‬

‫ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎﻝ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻫﺎﻯ ‪ ٩٣١‬ﺗﺎ ‪ ،٩٣٣‬ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٦‬ﺗﺎ ‪ ١٩‬ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ‬

‫‪ ،١٣٨٢‬ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻛﺜﺮ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭ ‪٣٠‬‬

‫ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ‪ ،‬ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺟﻮﺍﺑﻴّﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻧﺸﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﺩﺭ ‪ ١٦٢‬ﺳﺎﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﻣﻮﺭ‬ ‫ً‬

‫ﻗﺎﺟﺎﺭﻳّﻪ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﻌﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ‬

‫ﻣﺠﻠﺪ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻧﻔﻮﺱ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻭ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﺻﻞ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻛﺘﺐ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺻﺪﻫﺎ ُ َ ‪‬‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ‪ ،‬ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳّﺎﻡ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺩﻭﺭ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ‪ ،‬ﺻﺪﻫﺎ ّ ّ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎ ﺑﻌﻀﴼ ﺷﺪﻳﺪﴽ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﺤﻮﮤ ﻗﻠﻊ ﻭ ﻗﻤﻊ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﻭ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ‬

‫ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻧﻪ‪ ،‬ﭼﻮﻥ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺑﺎﻧﮕﺎﻩ ﻋﺸﻖ ﺑﺎ ﭼﺎﻗﻮﻯ ﻛﺪﺍﻣﻴﻚ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺳﺮﺷﺎﻥ ﺑﺮﻳﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠‬‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺁﻏﻮﺵ ﺑﺎﺯ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎء ﺩﺳﺘﺒﻮﺳﻰ ﺣﺮﺍﻡ ﻧﺒﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺑﻮﺳﻴﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﺜﻞ‬

‫ﺷﺪﺕ ﻣﺤﺒّﺖ« ﺑﮕﺮﻳﻴﻢ ﻭ ﺑﺨﻨﺪﻳﻢ ﻭ »ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﺮﻭﺭ ﻭ‬ ‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻣﻮﻻﻳﻤﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء »ﺑﻪ ﺧﻮﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺤﺒّﺖ ﺑﻨﮕﺎﺭﻳﻢ« »ﻭ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺑﺸﺎﺷﺖ ﺁﺗﺶ ﻇﻠﻢ ﻭ ﺳﺘﻢ ﺭﺍ ﮔﻠﺰﺍﺭ ﻭ ﮔﻠﺸﻦ ﻳﺎﺑﻴﻢ«‪ ،‬ﺗﺎ »ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻰ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﺳﺒﺐ ﻇﻬﻮﺭﺍﺕ ﻛﻤﺎﻻﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﮔﺮﺩﻳﻢ‪«.‬‬

‫‪٤٩‬‬

‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺩﺳﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺑﺮﺳﺮﻧﺤﻮﮤ ﺳﺮﻛﻮﺑﻰ ﻭ ﻧﺎﺑﻮﺩﻯ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫‪ ٢٥‬ﺳﺎﻝ‪ ،‬ﺍﺯ ﺩﻭ ﺩﺳﺘﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺧﺎﻧﮕﻰ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﺧﺎﻧﮕﻰ« ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻬﺖ ﺣﺎﺋﺰ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺕ ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﻯ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﺩﺭﻃﻮﻝ ﺍﻳﻦ ‪ ٢٥‬ﺳﺎﻝ ﺑﺮﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﺎﻥ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻬﺎﺋﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻗﻴّﻢ ﻭ ﻭﻟﻰ ﻭ ﺩﺭﺩﺁﺷﻨﺎﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺩﺭﺩﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺩﺭﻙ ﻣﻨﺪ )ﻋﻴﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺩﺭﻣﺘﻦ ﺍﺻﻠﻰ( ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪» «،‬ﺑﺪﻭﺭ ﺍﺯﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺷﻌﺎﺭ ﻭﺟﻨﺠﺎﻝ‪» «،‬ﺟﻬﺖ ﺗﺒﻴﻴﻦ‬ ‫ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ« ﺗﻼﺵ ﻭﻛﻮﺷﺶ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٥٠‬‬

‫ﺧﺎﻧﮕﻰ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﺧﺎﻧﮕﻰ؟‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻭﻝ‬ ‫ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯ ﺟﻤﻌﻪ ﻗﻢ‪ ،‬ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺟﻨّﺘﻰ ﺍﺯﺣﺠﺘّﻴّﻪ ﻣﻰ ﭘﺮﺳﺪ‪» :‬ﻣﺎ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻳﺸﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩ‪ ،‬ﻟﻴﻜﻦ ﺷﻤﺎ ﺷﺎﺧﻪ ﻭ ﺑﺮﮔﻬﺎﻯ‬

‫ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺯﺩﻳﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎﺭﺧﻮﺏ ﺣﺎﻻ‬ ‫ﺟﻮ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﺤﻠّﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻓﻀﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺿﺪ‬ ‫ً‬ ‫ﻓﻌﻼ ﺭﻳﺸﻪ ﺑﺮﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺗﻨﻔﺲ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺍﻻﻥ ﺭﺳﺎﻟﺘﺘﺎﻥ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﭼﻴﺴﺖ؟«‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﻣﺠﺎﻝ ّ‬

‫‪٥١‬‬

‫ﺩﻭﻡ )ﺍﺯﺳﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ(‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫‪٥٢‬‬

‫‪) ansari5‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ‪ ۰۸ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪ :(۱۳۸۵‬ﺑﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻭ ﺗﺸﮑﺮ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﻳّﺖ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺳﺎﻳﺖ ؛ ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻣﺠﻤﻊ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻤﻰ‬

‫ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﮑﻪ ‪ ISP‬ﺑﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﺍ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺍﺳﺘﻢ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺻﺮﻳﺢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺪﺍﻧﻢ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺒﻌﻴّﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻰ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻣﺸﮑﻠﻰ‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻋﻀﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﻨﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺍﺗّﻔﺎﻗﻰ ﻭ ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ ﻧﺎﻣﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﺭﻭﻯ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﻳﺎﺱ ﻭ ﺟﻮﻳﺎﻯ ﻋﺰﻳﺰ )ﺩﻭ ﻧﻔﺮﺍﺯﺍﻋﻀﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ‬ ‫ﻭﻛﻠﻴﺪﻯ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ( ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻗﺖ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻡ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺮﻩ ﻭﺍﻓﺮ ﺑﺮﺩﻡ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺁﻳﺎ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ‬

‫ﺑﺤﺚ ﺩﺭﻓﻀﺎﻯ ﻣﺠﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﻤﻮﺩ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻋﻠﻤﻰ ﻭ‬ ‫ﮐﻨﺘﺮﻝ ﺷﺪﻩ ﺑﺎ ﻫﻮﻳّﺖ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ ‪ ,‬ﻭ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺑﻪ ﺳﻨّﺖ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﻍ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﻫﺪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻀﺎﻫﺎﻳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺠﺎﻝ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻃﺮﻑ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺩ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺷﻤﺎ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻃﺮﺡ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻻﺕ ﺷﻤﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ‬

‫ﺩﻗﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺗﻔﮑﺮ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻴﺎﺩﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻓﺮﻗﻪ ﺑﺎ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺤﺚ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﺯﻩ ﺍﮔﺮ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺷﮑﺴﺖ ﻫﻢ ﺑﺨﻮﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺴﺨﻪ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﮐﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻻﺕ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺨﻰ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻫﺎﻯ ﺭﺳﻤﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ‬

‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﻫﻢ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎﺏ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭ ﻓﺮﺍﺭ ﺍﺯ ﺩﻻﻳﻞ ﻋﻘﻠﻰ ﻭ ﺩﺭ ﭘﻠﻪ ﺁﺧﺮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻣﺴﻴﺢ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺻﻼ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺎ ﺑﺮ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١‬‬

‫ﺣﻘﻴﻢ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﮐﻼﻡ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﻃﺮﻑ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﺠﻬﺰ ﮐﻨﻴﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺩﺳﺖ ﺧﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﺁﻥ‬

‫ﺑﺮﻭﻳﻢ‪ .‬ﻓﺘﻮﺍﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﮑﻨﻴﻢ‪ .‬ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﻗﻴﻘﴼ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻓﺮﻋﻰ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ّ‬

‫ﻫﺪﻓﻰ ﺟﺰ ﺳﺮﺍﻓﺮﺍﺯﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻫﺎ ﺍﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﺗﺮ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻣﻰ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﺸﮑﻠﻰ ﭘﻴﺶ ﻧﻤﻰ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺳﻪ ﻣﺎﻩ ﺍﺯ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ‪ ،‬ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺁﻭﺭﻳﺪ ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻣﻰ‬

‫ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻨﻰ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﮐﺴﻰ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﺍﻯ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻰ ﮔﺪﺍﺭ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺯﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺷﻬﺎﻣﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﺒﺮﻳﮏ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ ﻭ ﺑﺮﺍﻳﺘﺎﻥ ﺁﺯﺭﻭﻯ‬

‫ﻣﻮﻓﻘﻴّﺖ ﺩﺍﺭﻡ‪.‬‬

‫‪) jooya‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ‪ ۰۸ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪:(۱۳۸۵‬‬

‫ﺣﻀﻮﺭ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻋﻀﻮ ﺟﺪﻳﺪ ﺳﺎﻳﺖ‪ ،‬ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻧﺼﺎﺭﻯ ﻧﻴﺰ ﻋﺮﺽ ﺍﺩﺏ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺩﺍﺭﻡ ﻭ‬

‫ﻭﺭﻭﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺒﺮﻳﮏ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ‪ .‬ﺩﻭﺳﺖ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﻧﺨﺴﺖ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﻣﺸﮑﻞ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻭﻟﻰ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺻﺮﻓﺎ ﻳﮏ ﺳﺎﻳﺖ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺸﮑﻞ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ ﻭ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﻳﻦ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻣﮑﺘﺐ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﮐﺘﺎﺏ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻭ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻭ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺘﺪﻝ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻭ ﺑﻴﺎﻣﻮﺯﻳﻢ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﮑﺮ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﻣﺎ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺤﺚ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﮐﺮﺩ ﻭ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﺻﻮﻝ ﻳﮏ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮﻯ ﻣﺴﺘﺪﻝ‪ ،‬ﺑﻄﻼﻥ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻭﺭﻧﺪﮤ ﻳﮏ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺟﺪﺍﻝ ﺍﺣﺴﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺪﺍﻝ ﺍﺣﺴﻨﻰ ﮐﻪ‬ ‫ﺻﻮﺭﺕ ّ‬ ‫ﻗﺮﺁﻥ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻐﺮﺽ ﻗﺼﺪ ﻭ ﻏﺮﺿﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻫﺪﻑ ﻣﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ‬

‫ﺣﻘﺎﺋﻖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﻘﺎﺋﻖ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ‬ ‫ﻭ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮐﻴﺪ ﻭ ﻣﮑﺮ ﺣﻴﻠﻪ ﮔﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﻐﺮﺿﺎﻥ ﺣﻔﻆ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺕ ﺻﺤﻴﺢ ﺭﺍ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺭﺳﺎﻧﻰ ﺻﺤﻴﺢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﺍﺯ ﺳﻮﻯ‬ ‫ﺍﻧﺘﻔﺎﻝ ﺩﻫﻴﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﻭﺭﺍﻥ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻭﺳﻴﻊ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻭ ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﮐﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﺣﺘﻤﴼ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﺭﺳﺖ ﺗﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺒﻠﻐﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺍﺧﺘﺎﭘﻮﺳﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻰ ّ‬ ‫ﺍﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﺩﻩ ﻟﻮﺡ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺭﺍ ﻓﺮﻳﺐ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻯ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻭ ﺳﺎﺩﻩ ﻟﻮﺡ‪ ،‬ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﻴﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﺲ ﭘﺮﺩﻩ ﻯ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻓﺮﻳﺒﻨﺪﻩ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬ ‫ﺩﺭﻭﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻰ ّ‬ ‫ً‬

‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺭﺍ‬ ‫ﭼﻪ ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻭ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻢ ﺩﺳﺖ ﺧﺪﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﻭ ﺑﺎﻭﺭ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﻮ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ‪ ،‬ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺻﻼ ﻧﻈﺎﻡ ﻓﮑﺮﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎﺷﻴﺪ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﮔﺮﺍﻣﻰ‪ ،‬ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ‬ ‫ً‬ ‫ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﺍﻧﺪﮐﻰ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺧﺮﺩ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﮑﺎﺗﻰ ﭘﻰ ﻣﻰ‬

‫ﺑﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﻄﻼﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺭﺍ ﻣﺜﻞ ﺭﻭﺯ‪ ،‬ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﺎﺩ ﮔﻴﺮﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻔﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﻭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺁﻥ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﮔﻞ ﺭﻭﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻗﺼﺪ ّ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﭼﺸﻢ ﻣﻰ ﭘﻮﺷﻴﻢ ﻭ ﻣﻰ ﮐﻮﺷﻴﻢ ﮐﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﻴﺎﻥ ﮐﻨﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺷﺮ ﺑﺪﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﻭ‬

‫ﻧﻴﺮﻧﮓ ﺑﺎﺯﺍﻥ ﺣﻔﻆ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﺪ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺭﺍﻫﻰ ﮐﻪ ﭘﺴﻨﺪ ﻭ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﻭﺳﺖ‪ ،‬ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢‬‬

‫ﺗﺸﮑﺮ ﺍﺯ ﺗﻮّﺟﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺎﻟﻰ ﻭ ﺗﺬﮐﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﻔﻴﺪﺗﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻊ‬ ‫ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺿﻤﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﻈﺎﻡ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﻟﻘﺎﻯ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺳﻮء ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻇﻴﻔﻪ ﭼﻴﺴﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻫﻢ‬ ‫ﺗﺸﮑﺮﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﻠﻊ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﻣﺰﻳﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺧﻮﺩ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬ ‫‪) ansari5‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ‪ ۰۹ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪ :(۱۳۸۵‬ﺟﻨﺎﺏ ﺟﻮﻳﺎ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﺷﺎﺭﺍﺕ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﺍﻧﻪ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﭙﺎﺳﮕﺬﺍﺭﻡ ﻭ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ‬

‫ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﮑﺎﺭ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﻳﺎﺭﻳﺘﺎﻥ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﮐﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﻳﻦ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻭ ﻣﻨﻄﻖ ﻭ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻬﺪ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﺮﻭﺭﻯ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﴼ ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﻥ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﮑﺎﺭﻳﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎ ﭘﻴﮑﺎﺭ ﺑﺎ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺟﻬﺎﺩﻯ ّ‬

‫ﻣﺴﺘﺤﻀﺮﻳﺪ ﺑﻌﻀﻰ ﮔﺮﻭﻫﮏ ﻫﺎﻯ ﻣﻨﺎﻓﻖ ﮐﻪ ﻗﺼﺪﻯ ﺟﺰ ﺻﺪﻣﻪ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﭘﻴﮑﺮﻩ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﻓﻰ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻗﻮّ◌ﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ‬ ‫ﺩﺭ ﻟﺒﺎﺱ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﺑﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﺿﺮﺑﻪ ﻣﻰ ﺯﻧﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺷﮕﺮﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ )ﺹ( ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﺣﻮﻝ ﻭ ّ‬

‫ﺩﺭﺍﻳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﻭ ﺍﻣﺎﻣﺎﻥ ﻣﻌﺼﻮﻡ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻧﻤﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﺳﺪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻳﺸﻪ ﻧﻔﺎﻕ ﺭﺍ ﻗﻄﻊ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ .‬ﺑﻨﺪﻩ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﻘﺎﺋﺂﺕ ﺳﻮء ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﻫﺮﺍﺱ ﺑﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ‬

‫ﻫﻤﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﺎﻡ )ﺭﻩ( ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻭﺣﺎﻧّﻴﻮﻥ ﻭ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺯ ﭘﻠﻴﺪﻳﺸﺎﻥ ﭘﺎﮎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﭼﻨﺪﻯ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺴﻴﺮ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﻧﻮﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻭ ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺴﻢ ﻭ‪ ...‬ﺟﻠﺐ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺭﺍ ﻣﻰ ﭘﻴﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭﺍﻧﻪ ﭘﻴﮑﺎﺭ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺭﻭﻳﻰ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﻫﻴﻢ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ّ‬

‫ﺍﺯ ﺩﻭ ﺭﻭﻳﺎﻥ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮﺭ ﻭ ﺍﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺟﻨﺎﺏ ﻳﺎﺱ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺪﻩ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻮﺍﻓﻘﻢ ﮐﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺳﺮ ﺩﺑﻴﺮ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﺪﺩ ﺧﺪﻣﺖ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻧﺼﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺣﺘﻤﴼ ﻣﺴﺘﺤﻀﺮﻳﺪ ﮐﻪ‬ ‫‪) jooya‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ‪ ۰۹ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪ :(۱۳۸۵‬ﺑﺎ ﻋﺮﺽ ﺳﻼﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﻳﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﺮﻭﻫﮏ ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ‪ ،‬ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺍﻯ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﮤ ﻣﺴﻠّﺤﺎﻧﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﻳﮏ ﮔﺮﻭﻫﮏ‬

‫ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻔﺎﻕ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ‪ .‬ﻧﻔﺎﻕ ﻳﻌﻨﻰ‪ :‬ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺍﺑﻄﺎﻥ ﮐﻔﺮ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻨﺎﻓﻘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﻧﻤﻰ‬

‫ﺗﻮﺍﻥ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﻳﮏ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ‪ ،‬ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ ﺍﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ‬

‫ﺤﺒﮏ ﺍﻻ ﻣﺆﻣﻦ ﻭ ﻻ ﻳﺒﻐﻀﮏ ﺍﻻ‬ ‫ﺧﺪﺍ ﺻﻠﻰ ﺍﻪﻠﻟ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺁﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﺳﻨﻰ‪ ،‬ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻋﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ ّ‬ ‫ﺍﻟﺴﻼﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ :‬ﻳﺎ ﻋﻠﻰ ﻻ ﻳ ّ‬

‫ﻣﻨﺎﻓﻖ‪ :‬ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﺆﻣﻦ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﻨﺎﻓﻖ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺩﺷﻤﻦ ﻧﺸﻤﺎﺭﺩ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﺶ‪ ،‬ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﻼﮎ ﻫﺎ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻯ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎﻥ‪،‬‬

‫ﻟﺴﺖ ُ ْ ِ‬ ‫ﻣﺆﻣﻨﺎ‪ «.‬ﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ‬ ‫ﻟﻤﻦ ‪ْ ‬‬ ‫ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺑﺎ ﻋﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﻗﺮﺁﻥ ﻫﻢ ﺻﺮﺍﺣﺘﴼ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪َ» :‬ﻭ ﻻ َ ُ ُ‬ ‫ﺗﻘﻮﻟﻮﺍ ِ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﻘﻰ ‪ُ ُ َ ‬‬ ‫ﺍﻟﺴﻼﻡ َ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﻴﻜﻢ ‪َ ‬‬

‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺳﻼﻡ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﮕﻮﻳﻴﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﺆﻣﻦ ﻧﻴﺴﺘﻰ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻨﺎﻓﻖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻼﮐﻰ ﮐﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻟﻤﻼ‪ِ َ ِٔ‬‬ ‫ﻟﻌﻨﺔ ‪ِ ‬‬ ‫ﻋﻠﻤﻪ َﻭ ‪ ‬ﺍﻻ َ َ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﺒﺪﻉ ِﻓﻰ ‪ِ  ‬‬ ‫ﺍﺫﺍ َ َ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻨﺎﺱ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ﺁﺧﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪َ  » :‬‬ ‫ﺍﻣﺘﻰ َ ْ ْ ِ ِ‬ ‫ﻓﻌﻠﻴﻪ َ ْ َ ُ‬ ‫ﻇﻬﺮﺕ ْ ِ َ ُ‬ ‫ﻜﺔ َﻭ ‪ِ ‬‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ ِ ْ َ ُ‬ ‫ﻓﻠﻴﻈﻬﺮ ْ َ ِ ُ‬ ‫ﺍﻟﻠﻪ َﻭ ْ َ‬

‫ﺍﻣﺖ ﻣﻦ ﺭﺥ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺍﻧﺶ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪﺍ ﻭ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻥ‬ ‫ﺍﺟﻤﻌﻴﻦ‪ «.‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺑﺪﻋﺖ ﻫﺎ ﺩﺭ ّ‬ ‫‪َ َِ ْ ‬‬

‫ﻭ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ‪ ،‬ﺑﺮ ﺍﻭ ﺑﺎﺩ‪ .‬ﻣﺎ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺑﺪﻋﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﮔﻤﺮﺍﻫﻰ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪) ansari5‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ‪ ۰۹ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪ :(۱۳۸۵‬ﺟﻨﺎﺏ ﺟﻮﻳﺎ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﺮ ﺭﺍ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺍﻧﺴﺘﻴﺪ ﻭ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ‬

‫ﺳﭙﺎﺳﮕﺰﺍﺭﻡ‪ .‬ﻭ ﺍﻣﻴﺪ ﻭﺍﺭﻡ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺟﻨﺎﺏ ﻳﺎﺱ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻮﻳّﺖ ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﺩ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺣﻖ ﻣﺸﻐﻮﻟﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣‬‬

‫ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﮐﻪ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻫﺮ ﺩﻡ ﺩﺭ ﭼﻬﺮﻩ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻏﺎﻟﺐ ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﻨﻴﻊ ﺧﻮﺩ‬

‫ﺁﺑﺮﻭﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﻰ‪...‬‬

‫ﻭﻟﻰ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﺒﺎﻣﻬﺎﻯ ﻗﺒﻠﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﻣﻨﻈﻮﺭﻡ ﺍﺯ ﻣﺠﺎﻫﺪ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺻﻠﻰ‬ ‫ﻫﺪﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﺩﺭ ﺗﻼﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻭ ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺴﻢ ﻭ ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻫﺪ ﮐﮋ ﺭﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻨﺎﻓﻖ ﺑﻮﺩﻳﻢ‪ .‬ﻭ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻔﺎﻕ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﻰ‬

‫ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺣﻴﻄﻪ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺎ ﻧﻪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﻗﻠﻮﺏ ﺁﮔﺎﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺮﻭﻩ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺁﻥ ﮐﺎﺭ ﺳﺎﺩﻩ ﺍﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻨﺎﻓﻖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﻓﺪﺍﻳﻴﺎﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﻋﻠﻰ )ﻉ( ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﺤﺮﻓﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺟﻮﻉ ﺑﻪ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎﺕ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻋﻈﺎﻡ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻏﺒﻴﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻘﻴﺔ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻗﺼﺪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻓﺮﻕ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻓﺘﻮﺍﻯ ﺻﺮﻳﺢ‬ ‫ﻟﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﭘﺎﮐﺴﺎﺯﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺯ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﻓﺴﺎﺩ‬ ‫ﻧﻴﺘﺶ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ ﻫﻴﭻ ﻣﺮﺟﻌﻰ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻓﻌﺎ ّ‬ ‫ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻋﻈﺎﻡ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ّ‬

‫ﺻﻼﺣﻴﺖ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﻗﺪﻡ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺳﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺨﺎ ﻟﻔﺘﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺧﻮﺭ ّ‬

‫ﻋﻈﺎﻡ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻟﻄﻤﻪ ﺍﻯ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺳﺨﻦ ﺑﻨﺪﻩ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ‬

‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺧﻠﻖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺭﺳﻤﻰ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﻨﺘﺮ ﻧﺘﻰ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻀﺎﻯ ﻣﺠﺎﺯﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﻓﺮﺻﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻓﺴﺎﺩ‬ ‫ﺭﺧﻨﻪ ﻧﻴﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺧﻠﻖ ﺑﺎ ﺧﻴﺎﻝ ﺁﺳﻮﺩﻩ ﮔﻮﺵ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎﺕ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﻓﺘﻮﺍﻯ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻮﻳﺖ ﺑﺎﻧﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺩﺭ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻔﺎﻕ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﻣﺪﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﻳﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻥ ّ‬

‫ﺋﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺸﮑﻠﻰ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﻣﺸﮑﻞ ﺁﻧﺠﺎ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫ﺍﮔﺮ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎ ّ‬

‫ﻭ ﺗﺮﺱ ﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﮐﻪ ﻧﻴّﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎ ﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﻨﻴﺎﺩﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺟﻬﺎﻧﻰ‬ ‫ﻭ ﺳﺮﺍﻓﺮﺍﺯﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎﺑﻘﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘّﻬﺎﻳﻰ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎ‬

‫ﺍﮔﺎﻫﻰ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﻭ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻳﻪ ﺷﻮﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﺮﻕ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻫﻢ‬

‫ﮐﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ‬

‫ﺣﻔﻆ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﻢ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻀﺎﻫﺎﻳﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﺯﻧﺶ ﺧﺎﺭﺝ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﺮ ﻣﺴﻴﺮ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎﻥ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻰ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻣﺴﺪﻭﺩ ﮔﺸﺘﻪ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﺳﻼﻣﺖ ﻓﮑﺮﻯ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻬﺎﻯ ﮔﺰﺍﻓﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺎ ﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﻭ ﻳﺎ ﻧﺎ‬

‫ﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺑﺎﺩ ﺩﻫﻴﻢ‪ .‬ﺧﻮﻥ ﺩﻟﻰ ﮐﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﺻﺪﺭ‬

‫ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻰ ﺭﮊﻳﻢ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻰ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺟﻤﻼﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﺎﻡ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﻴﺎﻡ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻰ)ﺭﻩ( ﺷﺎﻫﺪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻧﻤﺎﻫﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﺪﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻣﻰ ﺳﺎﻳﻴﺪﻧﺪ ﻳﮏ‬

‫ﻣﺘﺪﻳﻦ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺮ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻮﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﺷﺮﻳﻔﻰ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﻧﻬﻤﻪ ﺯﺟﺮ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﮔﻰ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﮐﺸﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻬﻤﺖ ﻭﻫﺎﺑﻴّﺖ ﻭ ﺑﺪﺗﺮ‬ ‫ﻣﺮﺗﺒﻪ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﻧﻤﺎﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﺷﻌﻮﺭ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺩﻳﻦ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﺪﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺷﺎﻩ ﺣﺮﺍﻡ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﻭﻫﺎﺑﻴّﺖ ﺯﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﻳﺮﻭﺯ ّ‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻧﻈﺎﻡ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺩﻳﺮﻭﺯ ﻣﺸﺮﻭﺏ ﻓﺮﻭﺷﻰ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﻓﺤﺸﺎ ﻭ ﻓﺴﻖ ﻭ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻇﺎﻟﻤﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ‬

‫)ﺍﺭﻭﺍﺣﻨﺎ ﻓﺪﺍﻩ( ﺭﺍ ﻣﻔﻴﺪ ﻭ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﺍﻯ ﺧﻼﻑ ﺷﺮﻋﻰ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺭﺥ‬

‫ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻭﺍ ﺍﺳﻼﻣﺎ ﺳﺮ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺩﻳﺮﻭﺯ ﺣﺠﺘّﻴّﻪ ﺍﻯ ﻫﺎ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺭﺍ ﺣﺮﺍﻡ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺤﺒﻮﺣﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻋﺘﺼﺎﺏ ﭼﺮﺍﻏﺎﻧﻰ ﻧﻴﻤﻪ ﺷﻌﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺷﺎﻩ ﺑﺸﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭﻻﻳﺘﻰ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﺮﻭﺯ ﮐﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺗﺤﺠﺮ ﺧﻮﺩ ﺁﺑﺮﻭﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﺭﻳﺨﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﭘﺸﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻭ ﺍﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻋﺼﻤﺖ ﻭ ﻃﻬﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺳﮑﻮﺕ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤‬‬

‫ﺗﮑﺴﺐ ﻭ ﺗﻌﻴّﺶ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﻧﻰ ﻭ ﻭﺍﺭﺙ ﻭﻻﻳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﺴﺮﺕ ﻭﻻﻳﺖ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﻻﻳﺖ ﺑﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺟﺰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻰ ﺧﻮﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺎﻳﺘﻬﺎﻯ ﭘﮋﻭﻫﺸﻰ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻨﻰ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻭﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻫﻤﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ‬

‫ﮐﻪ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﺁﺭﺍﻡ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻟﻄﻤﻪ ﺯﺩﻥ ﺑﺮ ﭘﻴﮑﺮ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺳﻮﺩ ﻣﻰ ﺟﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺎﺭﺍﺕ ﺷﺎﻫﺪﻯ ﺑﺮ ﻫﻮﻳّﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﺁﻧﺎﻥ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻨﺎﻓﻖ ﻗﺼﺪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﻣﺘﺰﻟﺰﻝ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻣﺎﺳﺖ ﺗﺎ‬ ‫ﺩﺭ ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻫﻮﻳّﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﺗﻼﺵ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟّﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﻨﺮﻧﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ‬

‫ﻣﺴﺪﻭﺩ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﻴﻐﺎﻡ ﺍﻭﻝ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮔﺎﻫﻰ ﻣﺴﺪﻭﺩ ﺷﺪﻥ ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻤﺎﺕ ﻭ ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻬﺎﺕ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﻮﻳّﺖ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﻣﻰ ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺑﺎ ّ‬ ‫‪) Sardabir‬ﺍﺭﺳﺎ ﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ‪ ۰۹ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪ :(۱۳۸۵‬ﺩﻭﺳﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻧﺼﺎﺭﻯ‪ ،۵‬ﺿﻤﻦ ﺗﺸﮑﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺣﻢ ﺷﻤﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻪ‬

‫ﭼﻨﺪ ﺩﻟﻴﻞ ﻧﻘﺾ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻳﮏ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺠﺎﺯ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩﻳﺪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﺸﮑﻴﮏ ﮐﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻏﻴﺮ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﺎﭘﻴﮏ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻳﺪ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺰﺍﺣﻤﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺧﺎﺹ ﺍﻳﻘﺎﻥ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﺪ‪ .‬ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﺪ ﺍﺯ‬

‫ﻃﺮﻳﻖ ﺍﻳﻤﻴﻞ ﺑﺎ ﻣﺪﻳﺮ ﻣﻄﺎﻟﺒﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭﺑﺤﺚ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻧﮓ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻫﺎﻯ ﺣﺰﺑﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﺪ ﮐﻪ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ‬

‫ﭘﮋﻭﻫﺸﻰ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﺠﺎﻝ ﺑﺮﺍﻯ ﮐﺎﺭ‬ ‫ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻃﺒﻖ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺣﺬﻑ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻳﻢ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﻨﻈﺮ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺣﺮﻑ ﻫﺎﻯ ﺧﺎﻧﮕﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩﻳﺪ ﮐﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯﻋﻘﻞ ﺍﺳﺖ ﻓﺎﻓﻬﻢ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺮ‪ .‬ﺑﻪ ﭘﺎﺱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﺷﻤﺎ ﻭ ﻧﺎ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﮔﺬﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺩﺍﺭﻳﻢ‪.‬‬

‫‪) jooya‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﺳﻪ ﺷﻨﺒﻪ‪ ۰۹ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪ :(۱۳۸۵‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺳﺎﻳﺖ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺗﺎﭘﻴﮏ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ‬

‫ﺑﺤﺚ ﺍﻳﻘﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻰ ﺍﺩﺑﻰ ﻧﺸﻮﺩ ﻭ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻬﻢ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻧﺼﺎﺭﻯ ﺍﺑﺘﺮ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻳﮏ ﻧﮑﺘﻪ ﮐﻠّﻰ ﻭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻋﺮﺽ ﮐﻨﻢ‪.‬‬

‫ﻋﻨﺪ ‪ِ ‬‬ ‫ﺍﻟﻠﻪ‬ ‫ﻗﺮﺁﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﺪﺑﺨﺘﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻧﻤﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪  » :‬‬ ‫ﺍﻟﺪﻭﺍﺏ ِ ْ َ‬ ‫ﺷﺮ ‪ِّ َ ‬‬ ‫ﺍﻥ َ ‪‬‬

‫ﻫﻞ‬ ‫ﻗﻞ َ ْ‬ ‫ﻳﻌﻘﻠﻮﻥ« )ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺟﻨﺒﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﮐﺮﻫﺎ ﻭ ﻻﻝ ﻫﺎﻳﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻤﻰ ﺍﻧﺪﻳﺸﻨﺪ(‪ .‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ْ ُ » :‬‬ ‫ﺍﻟﺬﻳﻦ ﻻ ْ ِ ُ َ‬ ‫‪ ‬‬ ‫ﺍﻟﺼﻢ ﺍ ْ ُ ْ ُ‬ ‫ﻟﺒﻜﻢ ‪َ ‬‬

‫ﺗﺘﻔﻜﺮﻭﻥ« )ﺍﻯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﮕﻮ‪ :‬ﺁﻳﺎ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﮐﻮﺭﻧﺪ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﻴﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺍﺑﺮﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﻰ‬ ‫ْ َِ‬ ‫ﻳﺴﺘﻮﻯ ْ ‪ْ ‬‬ ‫ﺍﻟﺒﺼﻴﺮ ﺍ ‪َ ‬ﻓﻼ َ َ َ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻻﻋﻤﻰ َﻭ ْ َ ُ‬

‫ﺍﻻﻟﺒﺎﺏ« )ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﮕﻮ‪ :‬ﺁﻳﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﻳﺘﺬﻛﺮ ‪ُ ‬‬ ‫ﻗﻞ َﻫ ْﻞ ْ َ ِ‬ ‫ﮐﻨﻴﺪ(‪ .‬ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ْ ُ » :‬‬ ‫ﺍﻟﺬﻳﻦ ﻻ ْ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﺬﻳﻦ ْ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻭﻟﻮﺍ ْ ‪ِ ْ ‬‬ ‫ﻳﻌﻠﻤﻮﻥ ‪ ‬‬ ‫ﺍﻧﻤﺎ َ َ ‪ُ ‬‬ ‫ﻳﻌﻠﻤﻮﻥ َﻭ ‪َ ‬‬ ‫ﻳﺴﺘﻮﻯ ‪َ ‬‬ ‫ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺍﺑﺮﻧﺪ؟ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺧﺮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺁﻳﻨﺪ(‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺍﻧﺎﻳﻰ ﻭ ﺧﺮﺩﻣﻨﺪﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺮﻳﻦ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎﺳﺖ ﻭ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﻭ ﺑﻰ ﺧﺮﺩﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺮﻳﻦ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﺩﻳﻦ ﻭ‬

‫ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺩﺭ ﺳﺨﻨﻰ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ ﻭ ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﮑﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪َ  » :‬ﺍﻟﻰ ‪ِ ‬‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺍﻟﻠﻪ ‪ُ ْ ‬‬ ‫ﺍﺷﻜﻮ ِ ْ‬ ‫ﺩﻳﻦ ﺩﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ ّ‬

‫ﺿﻼﻻ « )ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺷﮑﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﮐﻪ ﺟﺎﻫﻼﻧﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﻣﻰ ﻣﻴﺮﻧﺪ(‪.‬‬ ‫ﻳﻤﻮﺗﻮﻥ ُ ‪ً ‬‬ ‫َ ْ ٍَ‬ ‫ﻣﻌﺸﺮ ِ ُ َ‬ ‫ﺟﻬ ًﺎﻻ َﻭ ُ ُ َ‬ ‫ﻳﻌﻴﺸﻮﻥ ُ ‪‬‬

‫ﺩﻭﺳﺖ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻧﺼﺎﺭﻯ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻞ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﻳﮏ ﻣﻌﻀﻞ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻠﻄﻪ‬

‫ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﻭ ﺑﻰ ﺧﺒﺮﻯ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺟﺎﻫﻼﻧﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﮔﻤﺮﺍﻩ‪ ،‬ﺑﻤﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ ﺩﺭ‬

‫ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﮐﻨﻮﻧﻰ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺭﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﻳﻰ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﻳﻰ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﻓﮑﺮﻯ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮﻋﻰ ﺗﻴﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻗﻠﺐ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﻣﻰ ﻧﺸﻴﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻭ ﻓﻬﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٥٣‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﮐﻨﻮﻧﻰ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻯ ﺗﺒﻠﻴﻐﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺳﺎﺩﻩ ﻟﻮﺡ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ ﻭ ﻣﺎ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺗﺎ ﺁﻥ‬

‫ﺟﺎ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻣﺴﺘﺪﻝ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﺮ ﻓﮑﺮﻯ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﺁﮔﺎﻩ ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﻳﻦ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰ ﺩﻫﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥‬‬

‫‪) ansai5‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﭼﻬﺎﺭﺷﻨﺒﻪ‪ ۱۰ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪ :(۱۳۸۵‬ﺑﺎ ﺗﺸﮑﺮ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺏ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺎﺗﺸﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺩ ﺁﻥ ﺩﺭﮎ ﻧﻤﻮﺩﻡ‪،‬‬ ‫ﺁﻥ ﭼﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻢ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪ ﻭﺍﺭﻡ ﻣﻦ ﺑﻌﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻗﺮﻣﺰ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺸﻮﻡ ﻭ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﻋﻼﻡ ﭼﻨﺪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺭﺍ‬ ‫ﻻﺯﻡ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻢ‪:‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺧﻄﺎﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺣﺮﻳﻢ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺧﺎﻧﮕﻰ ﻭ ﺩﺭﻭﻧﻰ ﻧﻤﻰ‬ ‫‪ (١‬ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ّ‬

‫ﺩﺍﻧﻢ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﺑﻨﻴﺎﺩﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻭﺿﻮﺡ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﻭ ﺷﻮﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻓﺮﺩﺍﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻣﻨﺪ‪،‬‬

‫ﺍﮔﺎﻫﻰ ﺑﺨﺸﻴﻢ‪ ،‬ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ‪.‬‬

‫‪ (٢‬ﺟﻨﺎﺏ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ‬ ‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻃﻰ ﻣﺪﺗﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻡ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺭﺍ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻴﺎﻓﺘﻢ‪ .‬ﻣﮕﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻔﺘﻴﺶ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺳﺮ ﺩﺑﻴﺮ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ‪ ۳۰ ،‬ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ‬ ‫ﮐﻪ ﺳﻪ ﻣﺎﻩ ﺍﺯ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﮔﺬﺷﺖ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺭﺍ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﮐﺮﺩﻡ‪ .‬ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻧﻴﺰ ﻳﮏ ﺳﺮﻯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ‬

‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺍﻫﺸﻤﻨﺪﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﮥ ﺧﺎﻧﮥ ﺳﺎﻳﺖ‪ ،‬ﻟﻴﻨﮑﻰ ﻭﺍﺿﺢ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﮥ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﻳﺎ ﻗﺮﺁﻥ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ‬ ‫ﺩﺭ ﺑﺎﻻﻯ ﺩﮐﻤﻪ ّ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﮐﺎﺭ ﮔﺸﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ -٢ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﻰ ﮐﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺍﺭﺳﺎﻟﻰ ﺭﺍ ﭘﺎﮎ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺩﺍﻣﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﮑﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺟﻮﻳﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺧﻄﺎﺭ‬ ‫ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻧﻤﻮﺩ‪ -۳،‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻄﺮﻭﺣﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺟﻨﺎﺏ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﺒﺤﺚ ﺍﻳﻘﺎﻥ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻴﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﻰ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻫﺸﻤﻨﺪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺁﻧﮑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﺮ ﺩﻭﻯ ﻣﺎ ﺑﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺣﺬﻑ ﻧﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪ ﻭﺍﺭﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻭ ﻣﺎﺩﺍﻡ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ‬ ‫ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻡ‪ ،‬ﺣﺪﻭﺩ ﺭﺍ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻢ‪ -٤ .‬ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺁﻧﮑﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺳﺨﻦ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺬﺍﮐﺮﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﺮ‬

‫ﺭﺟﻮﻉ ﺑﻪ ﻋﻠﻤﺎ ﻭ ﻓﻘﻬﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻋﺼﺮ )ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺑﻬﺎﺋّﻴﺖ ﻧﻔﻰ ﺷﺪﻩ( ﺑﺤﺴﺎﺏ ﺁﻭﺭﻳﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺭﻭﻯ ﺳﺨﻨﻢ ﺑﻪ ﺿﺎﻟّﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﺮﺟﻴﺤﴼ ﺑﺎ ﺟﻨﺎﺏ ﺟﻮﻳﺎ ﺳﺨﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‪.‬‬

‫‪) ansari5‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﭼﻬﺎﺭﺷﻨﺒﻪ‪ ۱۰ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪ :(۱۳۸۵‬ﺟﻨﺎﺏ ﺟﻮﻳﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﻌﺮﻭﺽ ﺩﺍﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﮐﻪ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﺣﺮﮐﺘﻰ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﻭ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺣﻘﻴﺮ ﺷﻤﺮﺩ‪ ،‬ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻼﻑ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻭ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ‬ ‫)ﺹ( ﻭ ﺁﺭﺯﻭﻯ ﺍﺋﻤﻪ ﺍﻃﻬﺎﺭ )ﻉ( ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻘﻴﺔ ﺍﻪﻠﻟ )ﻋﺞ( ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﴼ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﻮﺍﻯ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮﺩ‪ ،‬ﺣﺘﻰ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻟﺒﺎﺱ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺻﺪﻣﻪ ﺑﺰﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻌﻘﻞ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺯﻳﺒﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﺮﺽ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﴼ ﺯﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ ﺧﺼﻴﺼﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺑﺮ ّ‬

‫ﻣﺘﻀﻤﻦ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﻗﻮﺍﻯ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﺪﺍﺭﺩ‬ ‫ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﺍﺳﺘﺪﻻﻻﺕ ﻧﻘﻠﻰ ﺍﺯ ﻗﺮﺁﻥ ﮐﺮﻳﻢ ﻭ‪...‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻭ ﻣﺮﻫﻮﻥ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺋﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻴﻦ ﻭ ﺩﺭﺯﻣﺎﻥ ﻏﻴﺒﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﻋﺼﺮ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻋﻈﺎﻡ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻋﻘﻞ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﮐﺎﻣﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﮎ ﺣﻘﺎﻳﻖ‬ ‫ﺑﻮﺩ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠّﺖ ﻳﻮﺩ؟ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎﻝ ﻗﺮﺁﻥ ﮐﺮﻳﻢ ﻭ ﺳﻨﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﻳﺎﺩﮔﺎﺭ ﻧﻬﺎﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺧﺒﻂ ﻋﻘﻞ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ .‬ﻓﺠﺎﻳﻊ ﻣﮑﺎﺗﺐ ﻣﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﻗﺮﻥ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻧﻤﻮﺩﻳﻢ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﺸﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺳﺮﮐﺸﻰ ﻗﻮﺍﻯ ﻋﻘﻞ ﻭ ﻋﺪﻡ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ ﺁﻥ‬ ‫ﺑﺎ ﻭﺣﻰ ﺍﻟﻬﻰ‪ .‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻧﻴﺰ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻣﺎ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭﻯ ﮐﺎﻣﻞ ﻭ ﺗﮑﻴﻪ ﺑﺮ ﻗﻮﺍﻯ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺪﺩ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻋﻈﺎﻡ ﻭ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﮐﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﺣﺼﻮﻥ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺐ ﺗﺎﺭ‪ ،‬ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻰ ﺭﺍﻫﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﻫﻴﻢ‪.‬‬

‫»ﺍﻟﻔﻘﻬﺎء ﺍﻣﻨﺎ ﺍﻟﺮﺳﻞ‪ ،‬ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﺪﺧﻠﻮﺍ ﻓﻰ ﺍﻟﺪﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻗﻴﻞ ﻳﺎ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻣﺎ ﺩﺧﻮﻟﻬﻢ ﻓﻰ ﺍﻟﺪﻧﻴﺎ؟ ﻗﺎﻝ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﺍﻟﺴﻄﺎﻥ ﻓﺎﺫﺍ ﻓﻌﻠﻮﺍ ﺫﻟﮏ‬

‫ﻓﺎﺣﺬﺭﻭﻫﻢ ﻋﻠﻰ ﺩﻳﻨﮑﻢ« )ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺩﻳﻦ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﺎﻥ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺍﻯ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍﻣﻔﻬﻮﻡ‬

‫ﺩﺧﻮﻝ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ‪ :‬ﭘﻴﺮﻭﻯ ﺍﺯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻳﺎﻥ ﺳﺘﻤﮕﺮ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮ ﺩﻳﻨﺘﺎﻥ ﺣﺬﺭ ﮐﻨﻴﺪ(‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮﺍﻣﻠﻰ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﮐﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺣﺬﺭ ﺍﺯ ﺁﻥ‬

‫ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺟﻮﺩ ﻋﻠﻤﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻣﻴﻦ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ ﺍﺯ ﺳﺘﻤﮑﺎﺭﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺳﻔﻞ ﺍﻟﺴﺎﻓﻠﻴﻦ ﺳﻘﻮﻁ ﻧﻤﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ ﻫﺮ ﻧﺪﺍﻯ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﺸﻤﺮﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺪﺩ ﻓﻘﻬﺎﻯ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺻﻮﻥ ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﻭ ﻧﺎﻳﺐ‬

‫ﺍﻣﺎﻡ ﻋﺼﺮ )ﻋﺞ( ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﮑﺘﻮﻡ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﺑﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﻋﺮﺽ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﺁﺏ ﺭﺍ ﮔﻞ ﺁﻟﻮﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺩﺭ ﻟﺒﺎﺱ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺻﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺎ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺍﻯ ﻧﻤﺎﻳﺸﻰ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ّ‬

‫ﻭ ﻫﺪﻑ ﺍﺻﻠﻰ ﻭ ﺷﻮﻡ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺳﺪ ﻭ ﺣﻴﺎﺕ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺧﻄﻴﺮ ﻓﻘﻬﺎ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ‬

‫ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺳﺘﻤﮑﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﻭ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺞ ﺭﻭﻯ ﻫﺎ ﺁﮔﺎﻩ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﺑﻨﺪﻩ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻡ ﮐﻪ‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﻭ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻮﻳّﺖ ﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﻴّﺘﻬﺎ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺧﻠﻖ ﺑﺎ‬

‫ﮔﻤﺎﻥ ﺁﺳﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﮔﻮﺵ ﻓﺮﺍ ﺩﻫﺪ )ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻠﻰ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ ﺟﻮﺍﺏ ﺟﻨﺎﺏ ﺟﻮﻳﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﻢ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ(‪.‬‬

‫ﻭﺍﻟﺴﻼﻡ‬

‫‪) jooya‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ‪ :‬ﭼﻬﺎﺭﺷﻨﺒﻪ‪ ۱۰ ،‬ﺁﺑﺎﻥ ‪ :(۱۳۸۵‬ﺟﻨﺎﺏ ﺳﺮﺑﻴﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﺎ ﮐﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻧﺼﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻯ‬

‫ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎﻯ ﮐﻠﻰ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻫﺸﻤﻨﺪ ﺍﺳﺖ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﮐﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺩﺭ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺶ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺝ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﭘﻴﮏ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻴﻬﺎ ‪َ ‬ﺍﻟﻰ‬ ‫ﺍﻟﻮﺍﻗﻌﺔ َ ْ ِ ُ‬ ‫ﺍﻟﺤﻮﺍﺩﺙ ْ َ ِ َ ُ‬ ‫ﺍﻣﺎ ْ َ َ ِ ُ‬ ‫ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﻴﻌﮥ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﻰ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﺷﺮﻳﻒ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﻋﺼﺮ‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﮐﻪ‪َ :‬ﻭ ‪ ‬‬ ‫ﻓﺎﺭﺟﻌﻮﺍ ِ َ‬

‫ﻓﺎﻧﻬﻢ ُ ‪ِ ‬‬ ‫ﺣﺠﺖ ﻣﻦ ﺑﺮ‬ ‫ﺘﺔ ‪‬‬ ‫ﺣﺠ ُ‬ ‫ﺣﺠﺘﻰ َ َ ُ ْ‬ ‫ﺣﺪﻳﺜﻨﺎ َ ‪ْ ُ  ‬‬ ‫ﻋﻠﻴﻜﻢ َﻭ ‪َ ‬ﺍﻧﺎ ُ ّ‬ ‫ﺍﻟﻠﻪ ﻭ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺣﻮﺍﺩﺛﻰ ﮐﻪ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺭﺍﻭﻳﺎﻥ ﺣﺪﻳﺚ ﻣﺎ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﮐﻨﻴﺪ‪ .‬ﺁﻧﺎﻥ ّ‬ ‫ﺭﻭﺍِﺓ َ ِ ِ َ‬ ‫َُ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ َ َ‬ ‫ﻓﺎﻣﺎ َ ْ‬ ‫ﺣﺠﺖ ﺧﺪﺍﻳﻢ‪ .‬ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺭﺟﻮﻉ ﺑﻪ ﻓﻘﻴﻬﺎﻥ ﻭﺍﺟﺪ ﺷﺮﺍﺋﻂ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪  َ :‬‬ ‫ﺷﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ّ‬ ‫ﻛﺎﻥ ِ َ‬

‫ﺍﻩ ُ ِ‬ ‫ﻟﺪﻳﻨﻪ ُ َ ِ‬ ‫ﺣﺎﻓﻈﴼ ِ ِ ِ ِ‬ ‫ﻟﻨﻔﺴﻪ َ ِ‬ ‫ﺻﺎ‪‬ﻨﴼ ِ َ ْ ِ ِ‬ ‫ﻛﻠﻬﻢ ﻭ ﺍﻣﺎ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﴼ َ َ‬ ‫ﻳﻘﻠﺪﻭﻩ َﻭ َ ِ َ‬ ‫ﻣﻄﻴﻌﴼ ِﻻ‪ِ ْ ‬‬ ‫ﻣﻮﻻﻩ َ ِ ْ َ َ ِّ‬ ‫ﻓﻠﻠﻌﻮﺍﻡ ‪ْ ‬‬ ‫ﺫﻟﻚ َﻻ ُ ُ‬ ‫ﻓﻘﻬﺎِء ِّ َ‬ ‫ﺍﻟﺸﻴﻌﻪ َﻻ ُ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻥ َ ِّ ُ ُ‬ ‫ﻣﺮ َ ْ َ ُ‬ ‫ﻫﻮ ُ‬ ‫ﻋﻠﻰ َ َ‬ ‫ُْ َ​َ‬ ‫ﺑﻌﺾ ُ َ َ‬ ‫ﻳﻜﻮﻥ ‪ ‬ﺍﻻ َ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﻔﻘﻬﺎِء َ ِٔ‬ ‫ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻓﻘﻴﻬﺎﻥ ﮐﻪ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺩﺍﺭ ﻭ ﺣﺎﻓﻆ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﻮﺍﻯ ﻧﻔﺲ ﻭ ﻣﻄﻴﻊ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﻯ ﻭ ﻋﻮﺍﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ‬

‫ﭘﻴﺮﻭﻯ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻓﻘﻴﻬﺎﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﺎﻥ‪ .‬ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻋﻈﺎﻡ ﺗﻘﻠﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺒﻌﻴّﺖ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻰ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻣﺮﺍﺟﻊ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻏﻴﺒﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ّ‬

‫ﺗﻘﻠﻴﺪ ﮐﺎﺭ ﻭ ﺗﻼﺵ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﮐﻴﺎﻥ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ‪ ،‬ﺿﺮﻭﺭﻯ ﻭ ﻻﺯﻡ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﮥ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﺤﺘﺮﻣﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺨﺴﺖ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﮐﻪ ﻗﺒﻮﻝ ﺯﺣﻤﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺭﻭﺵ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺍﻟﺴﻼﻡ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ ﻭ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﮐﻪ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺟﻌﻴّﺖ‪ ،‬ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺩﻓﺎﻉ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﺯ ﮐﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ّ‬ ‫ﻣﻄﻠﻊ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﮑﻠﻴﻒ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﻮﻳﺎ ﺷﻮﻳﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻫﻢ ّ‬

‫ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﮐﻤﻴﻞ ﺑﻦ ﺯﻳﺎﺩ‬ ‫ﻧﮑﺘﮥ ﺁﺧﺮﻯ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﺮﺽ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ ّ‬

‫ﻧﺨﻌﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ :‬ﺍﻟﻌﻠﻢ ﺣﺎﮐﻢ ﻭ ﺍﻟﻤﺎﻝ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﻋﻠﻴﻪ‪ .‬ﻋﻠﻢ ﺣﺎﮐﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎﻝ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﻋﻠﻢ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﺶ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺽ ﮐﺮﺩﻡ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ‬

‫ﻫﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﻫﺎﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ‪ ،‬ﻣﺒﺎﺭﺯﮤ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﻓﮑﺮﻯ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻓﮑﺮﻯ ﻭ‬

‫ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﻭ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻰ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﮐﻤﺮ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﻣﻰ ﺷﮑﻨﺪ‪ .‬ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﻭ ﻟﺸﮑﺮ ﮐﺸﻰ ﻭ ﮐﺎﺭﻫﺎﻯ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ‪ ،‬ﮐﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻮﻳّﺖ ﮐﺎﺭﻫﺎﻳﺶ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻦ ﮐﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺭﺍ ﮐﻢ ﻧﺪﺍﻧﻴﺪ‪ .‬ﻳﺎﺩﺗﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬

‫ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺭﺍ ﺷﻨﻴﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺸﺎﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻮﺳﻰ ﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﺍﺯ‬ ‫ﻭﻗﺘﻰ ﻫﺎﺭﻭﻥ ّ‬ ‫ﺍﻟﺮﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺎﻇﺮﮤ ﻫﺸﺎﻡ ﺑﻦ ﺣﮑﻢ‪ ،‬ﺷﺎﮔﺮﺩ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﻭ ﮐﺎﻇﻢ ﻋﻠﻴﻬﻤﺎ ّ‬ ‫ﺻﺪﻫﺰﺍﺭ ﻣﺮﺩ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺯﻥ‪ ،‬ﮐﺎﺭﻯ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧‬‬

‫ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﺤﺮّﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ّﺍﻳﺎﻡ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺍ‪ .‬ﺟﻮﺍﻥ‬

‫ﺗﻬﻴﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳّﺎﻡ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﮐﻪ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﺼﺖ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻯ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻬﻴّﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﺪ ﻣﻮﺟﻰ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺣﺜﺎﺕ ﻭ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺭﺳﺎﻧﻰ ﺻﺤﻴﺢ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺤﺮﻭﻣﻨﺪ‪ .‬ﺭﻭﺵ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻡ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻭ‬ ‫ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺎﻟﻬﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﺎ ﺣﺪ ﻣﻤﮑﻦ ﻣﺴﮑﻮﺕ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻭ ﮐﻮﭼﮏ ﺟﻠﻮﻩ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺭﻓﺘﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﺫﻫﺎﻥ‬

‫ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺤﻮ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﮑﻮﻣﺘﻬﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺷﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺳﻴﺮ ﺭﺷﺪ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻧﺪﮐﻰ ﮐﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺑﻬﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﮐﻨﺠﮑﺎﻭ ﻭ ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ‬ ‫ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ّ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺭﺳﺎﻧﻰ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﺷﺪﻳﺪ ﻭ‬ ‫ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺟﻤﻌﻰ ﻭ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻰ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﻣﺤﺪﻭﺩﻳّﺘﻬﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﮐﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻧﺴﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﺮ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﺷﮑﻮﻩ ﺁﻳﻴﻨﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻝ‬

‫ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﺸﺎﻥ ﺭﺷﺪ ﻭ ﻧﻤﻮ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻰ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺟﻮﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﻘﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﺋﻰ ﺧﻮﺩ‪،‬‬

‫ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻫﻤﻪ ﺑﻨﺪﻫﺎ ﻭ ﺯﻧﺠﻴﺮﻫﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭼﺸﻢ ﻭ ﺩﻫﺎﻥ ﻭ ﮔﻮﺵ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﺵ ﺯﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺭﺍﻫﻰ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻧﻮﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰ ﺟﻮﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﺪﻋﻴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﻨﻊ ﻋﺸﻖ ﮐﻨﻨﺪ« ﺑﺎﺭﻗﻪ ﺁﻓﺘﺎﺏ‬ ‫ﺑﻰ ﻋﺪﺍﻟﺘﻰ ﻭ ﺗﻴﺮﮔﻰ ﻭ ﺷﻘﺎﻭﺕ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻧﺶ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﮓ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» .‬ﺑﺮﻏﻢ ّ‬

‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺟﺎﻧﺒﺨﺶ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻗﻠﺐ ﻣﻦ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻧﻰ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺭﻭﺯﻧﻪ‬

‫ﻣﺘﻌﺼﺒﻴﻦ ﻧﺎﺩﺍﻥ‬ ‫ﺍﻯ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺳﻬﻤﮕﻴﻦ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺪﻧﺒﺎﻝ ﻧﺎﻡ ﻭ ﻳﺎﺩ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﭘﺮ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺎﻓﺸﺎﺭﻯ ﻟﺠﻮﺟﺎﻧﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺮ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﻭ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻮﻕ ﻭ ﺍﺷﺘﻴﺎﻕ ﺗﺸﻨﮕﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﺣﻖ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻩ‪ ،‬ﻭ ﺑﻰ ﺗﻌﺎﺭﻑ‪ ،‬ﺍﻣﻴﺪ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﺿﻤﺤﻼﻝ ﺁﻳﻴﻦ‬

‫ﻣﺒﺪﻝ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﻝ ﻣﻰ ﭘﺮﻭﺭﺍﻧﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﻳﺄﺱ ّ‬

‫ﺩﺭ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﺄﻳﻮﺳﺎﻧﻪ ﮐﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﻩ ﺍﮐﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﮐﺜﻴﺮ ﺍﻻﻧﺘﺸﺎﺭ‪ ،‬ﻭ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﻣﺎ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍﺩﻳﻮﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﮐﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﻭ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺪ ﻭ ﻣﺎﻧﻌﻰ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﮔﺬﺷﺖ ﺯﻣﺎﻥ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺒﻰ ﭼﻮﺑﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺷﻬﺴﻮﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﺟﺎﻧﺒﺎﺯﺍﻥ ﺗﺮﮐﺘﺎﺯﻯ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺴﻴﺞ ﻫﻤﻪ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﺋﻴﻬﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺧﻠﻖ ﺍﮐﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻣﺒﺘﮑﺮﺍﻧﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳّﺎﻡ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﮑﻠﻰ ﺑﺮ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻬﺮ ﺑﺎﻃﻞ ﺯﺩﻩ ﻭ ﮐﻮﺷﺸﻬﺎﻯ ﻣﺬﺑﻮﺣﺎﻧﻪ ﻣﻌﺎﻧﺪﻳﻦ ﺳﺎﺑﻖ ﺭﺍ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﻓﺼﻠﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ‬

‫ﺭﺩ ﻓﺮﺿﻴّﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﻃﻞ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺟﺪﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﻭﺍﺿﺢ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻳﮏ ﺑﺪﻋﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺪﻋﺖ ﺑﺎ ﺳﮑﻮﺕ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ‪ .‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﮐﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻗﻄﻊ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﮔﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺭﻓﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﺬﺏ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﺤﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺳﻴﻊ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ‬ ‫ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﺨﺶ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻣﺎﮐﻦ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻄﻼﻥ ﺁﻥ ﺍﺩﻋﺎ ﻫﺎ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺑﺮ ﮔﻮﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪﻩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨‬‬

‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺻﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺳﮑﻮﺕ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﻨﻰ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﭘﻬﻨﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﭘﺮ ﺷﻮﺭ ﻭ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻁ‪ ،‬ﭘﻮﻳﺎ ﻭ ﺑﺎﻟﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ‬

‫ﭼﺸﻤﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﻗﺪ ﺑﺮ ﺍﻓﺮﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ‬ ‫ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺮﺁﻏﺎﺯ ﺳﺨﻦ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺎ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻄﺎﺏ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺩﻋﻮﺕ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﮏ ﻃﺮﻓﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺿﻰ ﺭﻓﺘﻦ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻓﺮﺻﺖ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﺋﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﻢ ﺁﻳﺎ ﺭﺍﻩ ﻭ ﺭﺳﻢ ّ‬

‫ﻣﻄﻠﻌﻴﺪ ﮐﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﻘﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ؟ ﺷﻤﺎ ﺧﻮﺩ ّ‬ ‫ﻃﺮﻑ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﺍﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﭼﻨﻴﻦ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ‬ ‫ﺯﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﺎﺯ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﮐﺘﺐ ﻭ ﺟﺮﺍﻳﺪ ﺑﻤﺒﺎﺭﺍﻥ ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻳﻦ ﺣﻖ ﻭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﻫﺮﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﻨﻈﻮﺭﺗﺎﻥ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺯﺑﺎﻧﺶ ﺑﺴﺘﻪ ﻭ ﻗﻠﻤﺶ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﻋﻮﺕ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺣﺮﻓﻬﺎﻯ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺑﺎﺭ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺍﻳﻢ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻳﻢ ﻭ ﺑﻄﻼﻥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﺑﺮ ﻣﺎ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ ﻭ ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ ﻭ‬

‫ﺑﺎﻭﺭ ﮐﻨﻴﻢ؟‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﺎﻥ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺟﻨﺎﺏ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﮐﻮﺩﮐﻰ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺗﻮﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﻓﺮﺍ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺁﻣﻮﺯﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﻳﻦ ﺍﺭﺛﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﺘﺒّﻊ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻳﮏ ﺍﺯ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺟﺒﺎﺭ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﮑﻢ ﺍﺭﺗﺪﺍﺩ ﺩﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺩﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩ‬ ‫ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﻳﻦ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﺮﺗﺪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻧﻤﻰ ﺁﻳﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺮ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﭘﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺣﺴﻦ ﺧﺘﺎﻡ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ّ‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺯﻳﺐ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻝ ﻣﻴﺴﺎﺯﻳﻢ‪:‬‬ ‫ﻣﺒﺎﺭﮐﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ّ‬

‫‪٥٤‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﮔﺮﺩﻧﺪ * ﺯﻳﺮﺍ‬ ‫ﻣﻨﺰﻩ ﻭ ّ‬ ‫)ﺍﻭﻝ ﺍﺳﺎﺱ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ّ‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ( ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﺯ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪﻯ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﺑﺎء ﻭ ﺍﺟﺪﺍﺩ ﻣﻮﺭﻭﺙ ﻣﺎﻧﺪﻩ ّ‬

‫ﻣﻮﺳﻮﻳﺎﻥ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺯﺭﺩﺷﺘﻴﺎﻥ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻮﺩﺍﺋﻴﻬﺎ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ * ﻫﺮ ﻣﻠﺘﻰ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪﻯ ﺩﺍﺭﺩ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﺧﻮﺩﺵ ﺣﻖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺎﻃﻞ *‬ ‫ﻣﺜﻼﻣﻮﺳﻮﻳﺎﻥ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺣﻖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﺳﺎﺋﺮﻳﻦ ﺑﺎﻃﻞ * ﻣﺎ ﻣﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﺗﻤﺴﮏ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻔﻬﻤﻴﻢ ﮐﺪﺍﻡ ﻳﮏ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ ﺟﻤﻴﻊ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﮐﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ * ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻤﺴﮏ ﺑﻪ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﻣﻮﺳﻮﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺷﺨﺺ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﭼﻮﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻭ‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ *‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺖ ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﮑﻨﺪ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺣﻖ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﺪ * ﭘﺲ ﺗﺎ ﺗﺮﮎ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﻧﺸﻮﺩ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻠﻮﻩ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ *‪....‬‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ * ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﺭﺍ ﺑﺮﻳﺰﺩ ﻭ ّ‬

‫ﺣﻘﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺣﻖ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﺩ‬ ‫ﺣﻘﻢ ﺑﻮﺫﻯ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ّ‬ ‫ﺣﻘﻢ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ّ‬ ‫ﺣﻘﻢ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ّ‬ ‫ﻣﺠﻮﺳﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ّ‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﺑﮑﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻢ ﻧﺸﻮﺩ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺑﮑﻨﺪ ﺑﻮﺫﻯ ﺗﺮﮎ ّ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺑﮑﻨﺪ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺗﺮﮎ ّ‬ ‫* ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺳﻮﻯ ﺗﺮﮎ ّ‬ ‫ﺷﻮﺩ * ﺷﺨﺺ ﮐﺎﻣﻞ ﻋﺎﻗﻞ ﮐﻪ ﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﻋﻠﻢ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺍﻭﺳﺖ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺑﻴﺎﻥ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻮﺭ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺍﻭﺳﺖ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﺟﺎﺝ ﺑﺪﺭﺧﺸﺪ‪ ،‬ﮔﻞ‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺎﺷﻖ‬ ‫ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺍﻭﺳﺖ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﻴﻦ ﮐﻪ ﺑﺮﻭﻳﺪ * ﻧﻴّﺮ ﺍﻋﻈﻢ ﻓﻴﺾ ﺑﺨﺶ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻣﻄﻠﻌﻰ ﻃﺎﻟﻊ ﺷﻮﺩ * ﻧﺒﺎﻳﺪ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﻯ ﺧﻮﺍﻩ ﺍﺯ ﻣﻄﻠﻊ ﻋﻴﺴﻮﻯ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺁﻓﺘﺎﺑﺴﺖ * ﭘﺲ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬ ‫ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺑﻮﺩ ﺧﻮﺍﻩ ﺍﺯ ﻣﻄﻠﻊ ﻣﻮﺳﻮﻯ ﻃﺎﻟﻊ ﺷﻮﺩ ﺧﻮﺍﻩ ﺍﺯ ﻣﻄﻠﻊ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ * ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻠﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺷﻨﻴﺪﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻫﺮﮐﺲ ﺑﺸﻨﻮﺩ * ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻣﺴﺌﻠﻪ ّ‬ ‫ﻣﺘﻨﻔﺮ ﺍﺳﺖ ﺁﻥ ﺣﻖ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺁﻥ ﻣﻠّﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺂﻥ‬ ‫ﻣﺘﻨﻔﺮ * ﺷﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﻣﻠّﺘﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺘﻤﺴﮏ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﻣﻠّﺘﻰ‬ ‫ﺍﻧﺪ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻧﻪ ﺑﻬﻴﭻ ﻣﻠّﺘﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﺘﻤﺴﮏ ﻧﻪ ﻣﻠّﺘﻰ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺘﻤﺴﮏ ﺑﺎﻃﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺗﺮﮎ ﮐﺮﺩ ﻧﻪ ﻣﻠّﺘﻰ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻨﻔﺮ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺳﺒﺐ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺑﺸﺮ ﻣﺘّﻔﻖ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ * ﺍﻳﻦ ﻳﮏ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮐﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻳﮑﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺭ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﺍﺳﺖ ّ‬ ‫ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺱ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ *‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٩‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺁﻳﻨﮥ ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ّ​ّ‬ ‫ُﻫﻮ ﺍﻪﻠﻟ‬

‫ﺍﺯ ﺑﺪﺍﻳﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﻧﺪﺍﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ ﻧﺪﺍﻯ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ * ﺯﻳﺮﺍ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻇﻠﻤﺖ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻧﻮﺭ ﮐﻨﺪ‬

‫ﻣﺴﺘﻤﺮﻩ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﻧﺴﺖ * ﻣﻼﺣﻈﻪ ﮐﻨﻴﺪ ﺩﺭ‬ ‫ﻇﻠﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻋﺪﻝ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺟﻬﻞ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻋﻠﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ * ﺍﻳﻦ ﻋﺎﺩﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻨﺎ ﺭﺅﺳﺎﻯ‬ ‫ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻮﺳﻰ ﻓﺮﻋﻮﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﺗﺎ ﻧﻮﺭﺍﻧﻴّﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻮﺳﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﻨﻊ ﮐﻨﺪ * ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﻗﻴﺎﻓﺎ ﻭ ّ‬

‫ﻣﺬﻫﺐ ﻳﻬﻮﺩ ﺑﻮﺩﻧﺪ * ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻨﻬﺎﻳﺖ ﻗّﻮﺕ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎﺋﻰ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ * ﺣﺘّﻰ‬

‫ﻣﺠﻤﻊ ﻓﺮﻳﺴﻴﺎﻥ ﺣﮑﻢ ﺑﺮ ﻗﺘﻞ ﻣﺴﻴﺢ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﻣﺴﻴﺦ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺘﻐﻔﺮ ﺍﻪﻠﻟ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺘﻐﻔﺮ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﻰ ﭘﺪﺭ ﻣﺸﺮﻭﻋﺴﺖ ﭼﻴﺰ ﻫﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﻧﻤﻰ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﺮﺯﺑﺎﻥ ﺑﻴﺎﻭﺭﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺟﻤﻴﻊ ﻳﻬﻮﺩ ﺷﺮﻕ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﺘﺮﻳﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻘﺼﺪﺷﺎﻥ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻧﻮﺭﺍﻧﻴّﺖ ﻣﺴﻴﺢ ﺭﺍ ﻣﻨﻊ ﮐﻨﻨﺪ *‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﻨﻊ ﮐﻨﻨﺪ * ﺟﻤﻴﻊ ﻓﺘﻮﻯ ﺑﺮ ﻗﺘﻞ ﺍﻭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻗﺮﻳﺶ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﻧﻮﺭﺍﻧﻴّﺖ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻘﻮﻩ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺁﻥ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﺍ ﻫﺪﻡ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ * ﺁﻳﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﮏ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺫﻳّﺖ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﻐﻠﻮﺏ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻧﻮﺭﺍﻧﻴّﺖ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺁﻓﺎﻕ ﺭﺍ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮﺩ * ﺟﻤﻴﻊ ﺷﺎﻥ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﺭﺩﻭﻯ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﮐﻠﻤﺔ ﺍﻪﻠﻟ ﻧﺎﻓﺬ ﺷﺪ‬

‫ﻇﻞ ﺣﻖ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺍﺯ ﺍﻓﻖ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﮐﺒﺮﻯ ﺩﺭﺧﺸﻴﺪﻧﺪ *‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﻨﺘﺸﺮﮔﺸﺖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺁﻓﺎﻕ ﺭﺍ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮﺩ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺣﺎﻝ ﻫﻢ ﺑﺎﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺍﺳﺖ * ﺟﻤﻌﻰ ﻧﺎﺩﺍﻥ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺪﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻮﺭﺍﻧﻴّﺖ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻣﻨﻊ ﮐﻨﻨﺪ‬

‫ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺍﻣﺮ ﺍﻪﻠﻟ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺁﻓﺎﻕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺷﺮﺍﻕ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ * ﭼﻮﻧﮑﻪ ﺑﺮﻫﺎﻧﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﺩﺳﺖ ﺯﻧﻨﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﻋﺎﺩﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺎﺩﺍﻥ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺍﺳﺖ * ﻭﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺷﻤﺸﻴﺮﺷﺎﻥ ﺍﻓﺘﺮﺍﺳﺖ ﻭ ّﺍﻻ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻬﺎﺟﻤﻪ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺑﺪﮔﻮﺋﻰ‬

‫ﻧﻤﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﮐﻼﻡ ﺭﺫﻳﻞ ﺑﺮ ﻗﻠﻢ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺭﺍﻧﺪﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﻣﺮﺩ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ * ﻣﺎ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺟﺪﺍﻟﻰ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﺑﺪﮔﻮﺋﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻴﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﺳﻮء ﺳﻴﺮﺕ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻟﺐ ﮔﺸﺎﺋﻴﻢ * ﻣﻰ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻣﺎ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺑﺪﴽ ﻧﺰﺩﻳﮏ ﻧﻤﻰ ﺁﻳﻨﺪ ﺯﺑﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺮﺍﺋﺪ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻭ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻣﺎ ﺑﺮﻫﺎﻧﻰ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺑﻨﻤﺎﺋﻴﺪ * ّ‬ ‫ﺣﻮﺍﺭﻳﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺍﺯ ﻗﻠﻤﺸﺎﻥ ﺟﺎﺭﻯ ﺷﻮﺩ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ *‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻨﺪ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻓﺮﻳﺴﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﻖ ّ‬

‫ﻭﻗﺘﻴﮑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﮐﻨﻴﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻭﺭﺍﻗﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ﺍﺑﺪﴽ‬ ‫ﻗﻮﺕ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺍﻋﺘﻨﺎﺋﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﮑﺪﺭ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﺑﻪ ﮐﻤﺎﻝ ّ‬

‫ﻧﮑﻨﻴﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺳﺒﺐ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﻠﻤﺔ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﻴﻦ ﺧﻠﻖ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ * ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﮐﻪ ﻣﻨﺼﻔﻨﺪ ﻓﺤﺺ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﺪﻗﻴﻖ ﻣﻰ‬

‫ﮐﻨﻨﺪ ﻫﻤﺎﻥ ﻓﺤﺺ ﻭ ﺗﺪﻗﻴﻖ ﺳﺒﺐ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ * ﻣﺜﻞ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﮐﺴﻰ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﺩﺭ ﻓﻼﻥ ﺍﻃﺎﻕ ﺷﻤﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﺧﺎﻣﻮﺵ * ﺑﻌﺪ ﺷﺨﺺ‬ ‫ﺳﺎﻣﻊ ﻓﺤﺺ ﮐﻨﺪ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ * ﻣﻰ ﺷﻨﻮﺩ ﺩﺭ ﻓﻼﻥ ﺑﺎﻍ ﺩﺭﺧﺘﺎﻧﻰ ﺯﺭﺩ ﺑﺮﮒ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺎﺥ ﺗﻠﺦ ﺛﻤﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮔﻠﻬﺎ ﺑﺪ ﺑﻮ ﺯﻧﻬﺎﺭ ﻧﺰﺩﻳﮏ ﺍﻭ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ *ﭼﻮﻥ ﻓﺤﺺ ﻭ‬ ‫ﻧﺮﻭﻳﺪ * ﻻﺑﺪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﮐﻪ ﻣﻨﺼﻔﻨﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﻰ ﺭﻭﻳﻢ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻌﻄﺮﻯ ﻣﻴﻮﻩ‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﺩﺭﺧﺘﻬﺎﻯ ﺑﺎﻍ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﻋﺘﺪﺍﻟﺴﺖ ﺳﺎﻗﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺑﺮﮔﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﺒﺰﻯ ﺷﮑﻮﻓﻪ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ّ‬

‫ﻫﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺣﻼﻭﺕ ﮔﻠﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻃﺮﺍﻭﺕ * ﭘﺲ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺍﻟﺤﻤﺪ ﻪﻠﻟ ﺁﻥ ﺑﺪﮔﻮ ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻍ ﺭﺍﻩ ﻳﺎﻓﺘﻢ ﺳﺒﺐ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﻦ ﺷﺪ‬ ‫ﺗﻔﺤﺺ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ *‬ ‫* ﺍﻳﻦ ﺑﺪﮔﻮﻳﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻧﺪ ﺳﺒﺐ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ّ‬

‫ﺣﻮﺍﺭﻳﻴﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﻫﻴﭻ ﺍﺛﺮﻯ‬ ‫ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺴﻴﺢ ﮐﺘﺒﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺴﻴﺢ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺢ ﺯﺩﻧﺪ ﮐﺬﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﻖ ّ‬

‫ﺭﺩ ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺢ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﻫﻴﭻ ﺿﺮﺭﻯ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪ * ﺑﻠﮑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺁﻥ ﮐﺘﺐ ﺳﺒﺐ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺷﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺫﮐﺮ ﻣﺴﻴﺢ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ * ﮐﺘﺐ ﮐﻪ ﻓﻼﺳﻔﻪ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ّ‬

‫ﺗﻔﺤﺺ ﻭ‬ ‫ﺗﺠﺴﺲ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ * ﻣﺎ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺩﺭ ﺣﻖ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺣﺮﻓﻰ ﺑﺰﻧﻴﻢ ﻣﺎ ﺑﺪ ﻧﻤﻰ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﺑﻠﮑﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺮﺩﻡ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻗﺪﺭ ﻣﻰ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﺘﺮﻳﺎﺕ ﺍﺑﺪﴽ ﻋﻈﻤﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ * ﺍﻳﻦ ﻣﻔﺘﺮﻳﺎﺕ ﺑﻤﻨﺰﻟﻪ ﺍﺑﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺠﺎﺏ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﮔﺮﺩﺩ * ﺍﺑﺮ ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﮐﺜﻴﻒ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺷﻌﻪ ﺁﻓﺘﺎﺏ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣٠‬‬

‫ﺳﺪﻯ ﻣﺎﻧﻊ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﺘﻼﺷﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻣﺤﻮ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ * ﺍﻧﻮﺍﺭ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﻫﻴﭻ ﺍﺑﺮﻯ ﺣﺠﺎﺏ ﻧﺸﻮﺩ ﻧﺴﻴﻢ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﻫﻴﭻ ّ‬

‫ﻧﮕﺮﺩﺩ ﺑﺎﺭﺍﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﻫﻴﭻ ﺣﺎﺋﻠﻰ ﺣﺎﺟﺰ ﻧﺸﻮﺩ * ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮐﻼﻡ ﻣﺮﺍﺩﻡ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﻯ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺮﺍﺋﺪ ﻣﻔﺘﺮﻳﺎﺕ‬

‫ﻗﻮﺕ ﺍﻣﺮ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ * ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭﺧﺖ ﺑﻰ ﺑﺎﺭ ﺭﺍ ﮐﺴﻰ ﺳﻨﮓ ﻧﺰﻧﺪ ﭼﺮﺍﻍ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺭﺍ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﮔﺮﺩﺩ ﺷﻤﺎ ﻣﺤﺰﻭﻥ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺒﺐ ّ‬ ‫ﻗﻮﺕ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﻧﻈﻴﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﮔﺬﺷﺖ *‬ ‫ﺗﻌﺮﺽ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺒﺐ ّ‬ ‫ﮐﺴﻰ ّ‬

‫ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻮﺳﻰ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﻴﺪ ﻏﺮﻭﺭ ﻓﺮﻋﻮﻥ ﺑﻨﻰ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺭﺍ ﻣﺪﺩ ﻭ ﻋﻮﻥ ﺑﻮﺩ * ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺁﻥ ﻇﺎﻟﻢ ﺍﻋﻼﻥ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻣﻮﺳﻰ ﻗﺎﺗﻞ ﺍﺳﺖ ﻟﻬﺬﺍ ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﻗﻮﺕ ﺗﺄﺛﻴﺮﻯ ﻧﺪﺍﺷﺖ * ﻓﺮﻳﺎﺩ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﻰ ﻭ ﻫﺎﺭﻭﻥ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻣﻔﺴﺪﻧﺪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻬﻢ ﺯﻧﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﻗﺼﺎﺹ ﮔﺮﺩﺩ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﻳﺒﺪﻻ ﺩﻳﻨﮑﻢ ﺑﺴﺤﺮ ﻫﻤﺎ ﻭ ﻳﺬﻫﺒﺎ‬ ‫ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ ﻟﻬﺬﺍ ﺍﻫﻼﮎ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﻻﺯﻣﺴﺖ )ﺍﻥ ﻫﺬﺍﻥ ﻟﺴﺎﺣﺮﺍﻥ ﻳﺮﻳﺪﺍﻥ ﺍﻥ ّ‬

‫ﺑﻄﺮﻳﻘﺘﮑﻢ ﺍﻟﻤﺜﻠﻰ( ﺍﺑﺪﴽ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﮑﺮﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﻧﻮﺭ ﻣﻮﺳﻰ ﺩﺭﺧﺸﻴﺪ ﺷﺮﻳﻌﺘﺶ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ﻧﻮﺭﺍﻧﻴّﺖ ﺗﺠﻠّﻰ ﺳﻴﻨﺎ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮﺩ *‬

‫ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﺮﻳﺴﻴﺎﻥ ﻭﻗﺘﻰ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﺑﺮ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﻴﺢ ﺍﺳﺘﻐﻔﺮ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﺴﻴﺦ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﺳﺒﺖ ﺭﺍ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺮﻳﻌﺔ ﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻣﻨﺴﻮﺥ ﮐﺮﺩﻩ ﻃﻼﻕ ﺭﺍ‬

‫ﺣﺮﺍﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺗﻌﺪﺩ ﻧﺴﺎء ﺭﺍ ﻣﻨﻊ ﮐﺮﺩﻩ ﻣﻘﺼﺪﺵ ﻫﺪﻡ ﻗﺪﺱ ﺍﻻﻗﺪﺍﺱ ﺍﺳﺖ ﺧﺮﺍﺑﻰ ﺑﻴﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ * ﻭﺍ ﻭﻳﻼ ﻭﺍ ﺩﻳﻨﺎ ﻭﺍ ﻣﺬﻫﺒﺎ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﺑﺮ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﮐﻪ‬

‫ﺑﺪﺍﺭ ﺯﻧﻴﺪ ﺑﺪﺍﺭ ﺯﻧﻴﺪ * ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻴﭻ ﺍﺛﺮﻯ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﺻﺒﺢ ﻣﺴﻴﺢ ﻃﻠﻮﻉ ﻧﻤﻮﺩ ﻧﻔﺜﺎﺕ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻘﺪﺱ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮐﺮﺩ ﻫﻤﻪ ﺍﻗﻮﺍﻡ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺭﺍ ﻣﺘّﺤﺪ ﻧﻤﻮﺩ *‬

‫ﻋﻠﻮ ﺍﻣﺮ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻘﺼﺪ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﻔﺘﺮﻳﺎﺕ ﻗﻮﻡ ﻭ ﮐﺬﺏ ﻭ ﻣﺠﺎﺩﻟﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻴﭻ ﻓﺘﻮﺭﻯ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺍﻪﻠﻟ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻤﻰ ﺁﻳﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺳﺒﺐ ّ‬

‫ﺗﻌﺮﺿﻰ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﻮﺩ * ﺍﻣﺮ ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﻋﻈﻴﻢ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﺩﺷﻤﻨﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ * ﻟﻬﺬﺍ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻣﺮ ﻋﺎﺩﻯ ﺑﻮﺩ ﮐﺴﻰ ّ‬

‫ﺛﺒﻮﺕ ﻭ ﺭﺳﻮﺥ ﺑﻤﻮﺟﺐ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﻣﺮﺣﺒﺎ *‬

‫‪٥٥‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣١‬‬

‫ﺯﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﻔﺖ ﮔﻨﺒﺪ ﺍﻓﻼﻙ ﭘﺮ ﺻﺪﺍﺳﺖ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٦١‬ﺍﻳّﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‪» :‬ﺭﺅﻳﺎﻯ ﻳﻚ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭﺑﻬﺎﺋﻰ‪» «.‬ﺟﻨﺎﺏ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺍﺳﺘﻨﻮﺩﻛﺎﺏ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ »ﻋﻘﻞ ﻛﻞ« ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺩﺭﻣﻐﺮﺏ‬

‫ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪)١٣٢٥‬ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪ ٦٠‬ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ( ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪٢٠٠١‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﻣﻰ‬

‫ﺁﻳﺪ ﻭﺁﻧﮕﺎﻩ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺩﺭﺁﻥ ﺳﺎﻝ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻴﻬﺎ ﻭﺑﻬﺘﺮﺑﮕﻮﻳﻴﻢ‪ :‬ﺧﻮﺍﺑﻬﺎﻯ ﺧﻮﺵ ﺯﻳﺮﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻛﻪ ‪٦‬ﺳﺎﻝ‬

‫ﻣﺤﻘﻖ ﻧﺸﺪﻩ‪ ،‬ﺳﻬﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺿﺪﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﻭﻗﻮﻉ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻳﻚ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﺍﺯﺳﺎﻝ‪ ٢٠٠١‬ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺩ ﻫﻴﭻ ﻛﺪﺍﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﺩﺭﺟﻬﺎﻥ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭﺧﺎﺳﺘﮕﺎﻩ ﺍﺻﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻫﻨﻮﺯ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﻧﺸﺪﻩ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻚ ﺣﻀﺮﺍﺕ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ّ‬ ‫ﺻﺤﺖ‪ .‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﺑﺎ ﺩﻭﭼﺸﻢ‪ ،‬ﻋﻼﻧﻴّﻪ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻭﻟﻰ‬ ‫ﻭﺣﻜﻢ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺧﻮﺩ ﺟﻨﺎﺏ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ‪ .‬ﻛﻪ ﺑﻌﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﻫﻤﻜﻴﺸﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻭﻯ‪ ،‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﭼﺎﻗﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻠﻚ ﺩﺭﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺿﺮﺏ ﺍﻟﻤﺜﻞ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪ :‬ﻗﺎﭺ ﺯﻣﻴﻦ)ﺯﻳﻦ(‬

‫ﺭﺍﺑﭽﺴﺐ‪ ،‬ﺍﺳﺐ ﺳﻮﺍﺭﻯ ﭘﻴﺸﻜﺶ‪ .‬ﻣﻊ ﺍﻻﺳﻒ‪ .‬ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺩﺭﻃﻮﻝ ﺩﻫﻬﺎ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻻﻧﮥ ﺍﻣﻨﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻀﺮﺍﺕ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺍﺧﻴﺮﴽ ﺑﺎ ﻣﻮﺷﻜﻬﺎﻯ‬ ‫ﺍﺭﺳﺎﻟﻰ ﺍﺯﺳﻮﻯ ﺷﻴﺮﻣﺮﺩﺍﻥ ﺣﺰﺏ ﺍﻪﻠﻟ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﺷﺪﻳﺪﴽ ﻧﺎ ﺍﻣﻦ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻌﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺷﻮﻧﺪ ﺟﻞ ﻭﭘﻼﺱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯﺁﻧﺠﺎ ﻳﻜﺴﺮﻩ ﺑﻪ ﻳﻨﮕﻰ ﺩﻧﻴﺎ‬

‫ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﺑﺴﺎ ﺁﺭﺯﻭ ﻛﻪ ﺧﺎﻙ ﺷﺪﻩ‪ «.‬ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ‪ ،‬ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﻣﻘﺎﻟﮥ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﻭﺩﻛﺎﺏ ﺭﺍﺑﻪ ﺳﻠﻴﻘﮥ ﺧﻮﺩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻨﺶ‪،‬‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ»ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ« ﺑﻮﺩﻥ‪ ،‬ﻣﺄﺧﺬ ِ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻘﺎﻻﺕ ِ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﻳّﺎﻡ ِ ّ ِ‬

‫ﻛﻪ ﻗﻴّﻢ ﻭﻭﻟﻰ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺁﻧﭽﻪ ﺧﻮﺩﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﻟﻘﺎء ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﺴﻰ ﺍﺻﻞ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺷﺶ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍﺑﻪ ﻗﻄﻊ ‪ ،A4‬ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭﻧﺸﺮﻳﮥ ﺍﺧﺒﺎﺭﺍﻣﺮﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻣﻨﺘﺸﺮﻩ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٣٢٨‬ﻫﺠﺮﻯ ﺷﻤﺴﻰ ﺑﺎ ﺍﺻﻞ‬ ‫ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻣﺆﻟّﻒ ﺁﻥ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﻭﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻧﻘﺸﮥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﺪﻳﺪﺯﻧﺪﮔﻰ ﺑﺸﺮﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﺩ ﻭﺁﻥ ﺭﺍﺑﻔﻬﻤﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻓﻜﺮﺧﻮﺩ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ‬

‫ﺣﺪ ﻫﻢ ﻣﻔﻴﺪﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﺯﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳّﺎﻡ ﻧﻴﺰﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩﻛﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻯ ﺭﺍﺑﺮﺍﻯ ﺑﺸﺮﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﻫﻤﻴﻦ ّ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﺯﺭﻭﻯ ﻏﻔﻠﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﻼﺻﮥ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﺋﻰ ﭘﺎﺳﺦ ﺗﻤﺎﻡ ‪ ٦٤‬ﺻﻔﺤﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﻍ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻗﺘﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻃﺮﺣﻰ ﺭﺍﺑﺮﺍﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺳﺎﺧﺘﮥ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﻭ ﺿﺪﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ّ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﺴﻮﺯ ﻭ ﺭﻓﻊ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺷﺪﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺯﺟﻨﮓ ﻭﺟﺪﺍﻝ ﻭ ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺑّﻰ ﺟﺪﻳﺪﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﻋﺼﺮ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻓﻮﺭﴽ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺑﻴﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ‪ ٦٤‬ﺻﻔﺤﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻃﺮﺡ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﻮﺩ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻩ ﭼﻪ ﺧﺪﻣﺘﻰ ﺑﻪ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻋﺎﻟﻴﮥ‬ ‫ﺍﻟﻬﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﻠّﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻓﻮﺭﴽ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺭﺍﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺍﻟﻬﻰ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‬ ‫ﺍﻣﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﻫﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺸﺎﻥ ﻭﻫﻢ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﮥ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻧﺸﺎﻥ ﭘﻴﺶ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺠﺴﻢ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ« ﻭ‬ ‫ﺍﺯﺍﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺣﻮﺍﺱ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺍﻳّﺎﻡ ﺟﻤﻊ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺩﺭﺍﺻﻞ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻧﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳّﺎﻡ‪ ،‬ﻋﺒﺎﺭﺍﺕ »‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺼﻮﺭﻛﻨﻴﻢ‪ «،‬ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺧﻮﺩ ﻃﺮﺡ‪ ،‬ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺳﺎﻝ‪ ٢٠٠١‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺭﻓﺘﻪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﻨﻈﻮﺭ‬ ‫»ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﻢ« ﻭ » ّ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﻤﻠﻰ ﺷﺪﻥ« ﻧﻘﺸﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭﺳﺎﻝ‪ ٢٠٠١‬ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻝ‬ ‫ﻣﺆﻟّﻒ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ » ّ‬

‫ﺁﻧﻜﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﮥ ﺧﻮﺩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﻃﺮﺡ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻔﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺠﺴﻢ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ٥٦.‬ﺍﻣﺎ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺍﻳّﺎﻡ ﻛﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﺮﺍﺣﻠﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ‪ ٥٧،‬ﻧﺪﺍﺭﺩﻭﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻧﻴّﺖ ﺿﺪﻳّﺖ ﺑﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻟﻘﺎء ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﺧﻮﺍﺏ ﻭ ﺭﺅﻳﺎﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﻃﺮﺡ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣٢‬‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﻃﺮﺡ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ‬ ‫ﻭ ﻧﻈﻤﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﻭﺩ ﻛﺎﭖ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺮﺁﺷﻮﺏ‪ ،‬ﺻﻔﺤﮥ ‪ ،١٦١‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻃﻼﻳﻊ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯﺑﻄﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﻳﺎ ﻃﻰ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ‬ ‫ّ‬

‫ﻟﻜﻦ ﺍﻛﻤﺎﻝ ﻭ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺁﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺪﻑ ﻭ ﺗﻼﺵ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﻃﻰ ﻗﺮﻥ ﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ «.‬ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ‪ ٢٠٠١‬ﺭﺍ »ﻓﺮﺽ ﻛﺮﺩﻩ« ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺣﺘﻰ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ّ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﻧﻬﺎﺋﻰ ﻃﺮﺡ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭﻣﻴﻘﺎﺕ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺭﻛﻞ ﻭ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺳﺎﻝ )ﺣﺪﻭﺩ ‪ ٦٥‬ﺳﺎﻝ( ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺳﺎﻝ ﻣﻬﻢ‪ ،‬ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺳﻪ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﻰ ﺳﺎﺑﻘﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ »ﺳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻭﺝ ّ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻰ‪» «،‬ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ «،‬ﻭ »ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ‪ «،NGO‬ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ٢٠٠٠‬ﺩﺭﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﮔﺮﺩﻳﺪ‬

‫ﻭﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳّﺎﻡ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﻗﺮﺍﺭﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬ﺁﻳﺎ ﺟﺎﻟﺐ ﻭﺗﺄﻣﻞ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺳﻪ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺪﻧﻰ‬ ‫ﺟﺮﻳﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﻗﺎﻳﻊ ّ‬

‫ﺳﺮﺍﺳﺮﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﻃﻰ ﺍﻋﻼﻣﻴّﻪ ﻭﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻣﺠﺰﺍ‪ ،‬ﻧﻤﺎﺋﻰ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﻃﺮﺡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﻭﺩ ﻛﺎﭖ ﺭﺍ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻤﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ‬

‫ﺁﻥ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ٥٨.‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ ﺗﺮﺳﺪﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﮕﻮﻳﺪﻛﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﭼﻪ ﻧﻘﺸﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻫﺎﻯ ﻣﺬﻛﻮﺭ‬

‫ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻧﻤﻮﺩ‪ ٥٩.‬ﺁﺭﻯ ﻣﻰ ﺗﺮﺳﺪ ﭼﻮﻥ ﺍﮔﺮﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ »ﻧﻪ‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﺩﺭﺟﻬﺎﻥ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭﺧﺎﺳﺘﮕﺎﻩ ﺍﺻﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻫﻨﻮﺯ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﺣﻜﻢ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﺩﺍﺭﺩ‪ «.‬ﺩﺭﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺘﻬﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ‬ ‫ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻧﺰﺩ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﭼﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﺍﺭﺯﺷﻰ ﺩﺍﺭﺩ )ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﮥ » ّ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺭﻓﺎﻩ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ« ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ(‪ .‬ﺩﺭﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺴﺎﺩﺕ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﻋﻈﻴﻢ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ‬

‫ﻣﻮﻓﻘﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﻭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﺍ ﻣﺴﺘﻮﺭ ﻭ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺑﺪﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﮥ ﺁﻥ ﺧﻮﺩ ﻭﺑﻌﻀﻰ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﺍ ﺍﺯﻣﻮﺍﻫﺐ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺘﻜﺒﺮﺍﻧﻪ ﻓﻜﺮﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﺪﺍﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺁﻥ‪.‬‬

‫ﺗﺮﻫﺎﺕ ﻭﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ‪ ،‬ﻛﻤﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﺑﺪﻧﻴﺴﺖ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺗﻜﺒّﺮ ﻭ ﻏﺮﻭﺭ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺧﺪﺍ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ّ‬

‫ﺣﺪ ﺑﺸﺮﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺷﻜﻮﻩ ﻭﻓﺮﻳﺎﺩ ﻭﻧﺎﻟﻪ ﻭ ﺣﺴﺪ‪ ،‬ﺷﻜﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺠﺎ ﺁﻭﺭﻧﺪﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﻋﺪﻩ ﺍﺵ ﻋﻤﻞ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻭﻣﻮﻋﻮﺩ ﻛﻞ‬ ‫ﻣﺘﻨﺒّﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻤﻮﻗﻊ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﭼﻨﺪﻛﻠﻤﻪ ﻫﻢ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﻋﺒﺎﺭﺍﺕ ﺗﻤﺴﺨﺮﺁﻣﻴﺰ ﺍﻳّﺎﻡ ﻋﺮﺽ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﭘﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﻤﺴﺨﺮ‪،‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﺭﻣﻐﺮﺏ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ «،‬ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺭﺍ »ﺟﻨﺎﺏ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺍﺳﺘﻨﻮﻭﺩ ﻛﺎﺏ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ »ﻋﻘﻞ ﻛﻞ« ﻫﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺳﺮﻭﺭﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰﻋﺮﺽ ﻣﻰ‬ ‫ﺁﻧﻜﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍﻣﻰ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﻧﻤﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻔﺘﻀﺢ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺟﻬﺖ ّ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﻭﺩ ﻛﺎﭖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ ﺍﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﺮﺗﻮ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﻘﺶ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﺭ‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻫﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﻭﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺁﺛﺎﺭﺍﻳﺸﺎﻥ »ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺮﺁﺷﻮﺏ« ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ﺑﻨﺎﻯ ّ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﻧﻘﺶ ﺁﻥ ﺩﺭﺑﻨﺎﻯ ﺗﻤﺪﻥ ﺑﺸﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﻓﺼﻠﻰ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺳﺖ‪ ٦٠.‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﺎﺹ ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﺍﺳﺖ ﺷﺮﺡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯﻗﻠﻢ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺯﻣﺎﻧﻰ‬ ‫ﺍﻋﺠﺎﺏ ﺍﻧﮕﻴﺰﺗﺮ‪ ،‬ﺁﻧﻜﻪ ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺴﺘﻦ‪ ،‬ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺭﺩﻳﻦ ‪ ١٣٤٦‬ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺯﻳﺒﺎﻯ‬ ‫ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ »ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﻭ ﻛﻌﺒﻪ‪ «،‬ﺻﺺ‪ ٢٢٦-٢٢٩:‬ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ‪ ٥» :‬ﻣﺎﻩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﻔﺮﻡ ﺑﻪ ُ ُ‬ ‫ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﻛﻮﭼﻜﻰ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺗﻰ ﭼﻨﺪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﮔﻴﺮﺍﻳﻰ ﺧﺎﺹ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻛﺘﺎﺏ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺘﻦ ﻭﻭﺩ ﻛﺎﺏ‬

‫»ﺳﻬﻢ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺗﻤﺪﻥ ﺟﻬﺎﻥ« ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ )‪ ،(Islamic contribution to civilization‬ﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﺯﺑﺎﻥ ﺯﻧﺪﮤ‬ ‫ﺩﺭ ﻛﻤﺎﻝ ﺍﺧﺘﺼﺎﺭ‪ ،‬ﻟﻴﻜﻦ ﺑﺎ ﺭﺳﺎﻳﻰ ﻭ ﺩﻳﺪﻯ ﻭﺳﻴﻊ ﻭ ﺟﺎﻣﻊ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ّ‬ ‫ﻏﺮﺑﻰ‪ ،‬ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﺷﺎﻳﺎﻥ ﺫﻛﺮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺩﻳﻨﻰ ﺟﻨﺎﺏ‬

‫ﻭﻭﺩﻛﺎﺏ ﺍﻃﻼﻉ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺧﺪﺍﻯ ﻧﺎﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺎﺩﺗﺸﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻼﻣﺖ ﻭ ﺑﻰ ﻣﻬﺮﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣٣‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻭﺟﻬﻰ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻄﻼﻥ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﺋﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻭﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ‬ ‫ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ٢٢‬ﺗﺎ ‪ ٣٣‬ﺍﻳّﺎﻡ ﺍﻟﻘﺎء ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻻﻑ ﻫﺎﻯ ﻏﺎﻓﻼﻧﻪ ﻭﻛﻮﺩﻛﺎﻧﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ‪ ٣٣‬ﺭﻭﺯﮤ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻭ ﺣﺰﺏ ﺍﻪﻠﻟ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﻧﻴﺰﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻫﻞ‬

‫ﺑﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺍﻯ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﻧﺠﻮﻳﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻓﻜﺮﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺟﻬﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﻧﺰﺍﻉ ﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻣﺬﻫﺒﻰ‬

‫ﻭﻣﻠّﻰ ﻭﻧﮋﺍﺩﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎﻥ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﻫﺎ ﺍﺷﻚ ﻣﻰ ﺭﻳﺰﻧﺪ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﻋﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺰﺍﻉ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﺸﺎﻥ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ‬ ‫ﺩﻋﺎ ﺳﻌﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺍﺑﻼﻍ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﺋﻴﻦ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﻫﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﻭﺟﻨﮓ ﻫﺎ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻓﻜﺮ »ﺟﻞ ﻭﭘﻼﺱ« ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﮔﻬﺸﺎﻥ ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺍﺑﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ »ﻳﻨﮕﻰ ﺩﻧﻴﺎ؛« ﻧﮕﺮﺍﻥ »ﺧﺎﻙ ﺷﺪﻥ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎﻯ‬ ‫ﺷﺎﻥ« ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ »ﻧﻘﺸﮥ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺣﺪﺕ ﻭﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ« ﺁﺭﺯﻭ ﻧﻤﻰ ﺍﻧﮕﺎﺭﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺤﺘﻮﻡ ﻭ ﻗﻄﻌﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻧﻴﺰ‬

‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻝ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﭘﺎﻯ ﺟﺎﻥ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ »ﺳﺮﺧﻢ ﻣﻰ ﺳﻼﻣﺖ‪ ،‬ﺷﻜﻨﺪ ﺍﮔﺮﺳﺒﻮﺋﻰ‪«.‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺘﺤﻀﺎﺭﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﻣﻼﺣﻈﮥ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﺮﻛﺰﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ‬

‫ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٧‬ﺁﮔﺴﺖ ‪ ،٢٠٠٦‬ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ‪٣٣‬ﺭﻭﺯﮤ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎﺳﺖ‪ .‬ﻣﻰ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﻣﺤﺒﻮﺏ‪ ،‬ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺭﺍ ﺷﺪﻳﺪﴽ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﻬﺪﻳﺪﻯ ﻣﺤﺮﺯ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻣﺮ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﻭ ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﻇﺮﻑ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻓﺮﻭ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎﻥ ﺑﻰ ﮔﻨﺎﻩ‬ ‫ﺗﺴﻠﻰ ﻗﻠﻮﺏ ﻣﺤﺰﻭﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﺴﺌﻠﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪...‬‬ ‫ﻫﺮ ﺩﻭ ﺳﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺎﺻﻤﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺩﻋﻴّﮥ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﮥ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺁﺭﻳﻢ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻏﺘﺸﺎﺵ ﺍﺧﻴﺮ ﻛﻪ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﺮﻓﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺩﺭ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺁﺷﻮﺑﻬﺎﻯ‬ ‫ﻣﻜﺮﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺑﻰ ﺛﺒﺎﺗﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﻳﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺣﻜﻤﻔﺮﻣﺎﺳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺋﺐ ﺑﻰ ﺷﻤﺎﺭ ﻭ ﻓﺰﺍﻳﻨﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺭﺍ ﻣﺘﺰﻟﺰﻝ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺟﻤﺎﻝ ﺍﻗﺪﺱ ﺍﺑﻬﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺷﻔﺎﺑﺨﺶ ﻧﻘﺸﮥ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻯ ﻓﻌﻠﻰ ﺁﻥ ﻭﺍﻗﻔﻨﺪ‬

‫ﻧﺎ ﺁﺭﺍﻣﻰ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺘﻨﺎﻭﺑﴼ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺍﻧﺒﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻳﺎﺩ ﺁﻭﺭ ﻭ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﻮﺩ‬ ‫ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺠﻬﻮﺩﺍﺕ ﻭ ﺍﻳﻔﺎﻯ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻓﻮﺭﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﻮﺍ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﻜﻮﻫﻤﻨﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﺪﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﺸﻜﻠﻰ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺭﺩ‪....‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻣﻄﻠﺐ ﺯﻳﺮﻧﻴﺰﻛﻪ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺍﺧﺒﺎﺭﺍﻣﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﻭﻓﻮﺭ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺑﻼ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎ ﺗﺤﺮﻳﻔﺸﺎﻥ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺧﺎﻟﻰ ﺍﺯﻟﻄﻒ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﻣﺮﻯ ﺳﺎﻝ ‪ ،١٣٣٠‬ﺑﻬﻤﻦ ﻭﺍﺳﻔﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ،١٠-١١‬ﺹ‪،١٥‬ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﺯ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪:٢٥٠‬‬

‫ﻣﻘﺎﻟﮥ‬ ‫ﻣﻔﺼﻠﻰ ﺩﺭﺟﺮﻳﺪﮤ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻣﻨﻄﺒﻌﻪ ﻣﻤﻔﺰ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺧﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺍﻛﺘﻮﺑﺮ‪ ١٩٥١‬ﺩﺭ ﺩﻭ ﺳﺘﻮﻥ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺩﻛﺘﺮ ﻭﻳﻨﻚ ﻓﻠﺪ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ )ﺩﻛﺘﺮﻭﻳﻨﻚ ﻓﻠﺪ ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﺌﺖ ﺍﻋﺰﺍﻣﻰ ﺗﺤﺖ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻛﺸﻴﺶ ﭘﺎﺗﺰ‬

‫ﺍﺯﺷﻬﺮ ﻛﺎﻧﺴﺎﺯ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﮔﺮﺩﻳﺪ(‪ .‬ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺬﻛﻮﺭﻩ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺩﻛﺘﺮﻭﻳﻨﻚ ﻓﻠﺪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ ﺍﻋﻼﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺤﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ‬ ‫ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻋﻤﻮﻡ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺷﺮﻭﻉ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﺭﺟﻮﺍﺏ ﺳﺆﺍﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺸﻴﺶ ﺷﻬﺮﻣﻤﻔﺰ ﺍﺯﻳﻚ ﺟﺮﻳﺪﻩ ﻧﮕﺎﺭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺩﺭﺣﻴﻔﺎ ﻣﻰ‬

‫ﻭﻣﻨﺰﻩ ﺍﺯﺑﻐﺾ ﻭﻛﻴﻦ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭﺣﻴﻔﺎ ﺭﺍﺷﻬﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻰ ﺷﻨﻮﺩ‪» :‬ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﻧﺠﻴﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ «.‬ﺩﻛﺘﺮ ﻭﻳﺘﻚ ﻓﻠﺪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﻳﻘﻴﻦ ﻣﺘﺨﺎﺻﻤﻴﻦ ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻭ ﻳﻬﻮﺩ‬

‫ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻫﻞ ﻓﺴﺎﺩ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻨﻮﻳّﺎﺕ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ ﻭﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﻛﺘﺮ‬

‫ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺩﺭﺟﻨﮓ ﻫﺎﻯ ‪ ١٩٤٨‬ﻫﻢ ﻋﺮﺏ ﻭﻫﻢ ﻳﻬﻮﺩ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣٤‬‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻭﺭﻭﺩ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﮥ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭﺧﻮﺵ ﺁﻣﺪ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺯﺧﻢ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﻓﺮﻳﻘﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﻤﺎﻝ‬

‫ﺷﻤﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻣﺮ )ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺍﺯﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﺗﻴﻤﺎﺭ ﻭ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭﻯ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ّ‬

‫ﻣﻰ ﻧﮕﺎﺭﺩ‪ .‬ﺑﺎﺭﻯ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﮋﺩﻩ ﺑﺎﺩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ِ‬ ‫ﺻﺮﻑ ِ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﻳﻦ ﺩﻧﻴﺎ ﺭﺍ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻧﻮﻉ‬ ‫ﻣﺘﺤﻘﻖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺍﺯﺁﻥ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﻴﮥ ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺭﺍﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬ ‫ﺑﺸﺮ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫»ﻭﻋﺪﮤ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ« ﻛﻪ ﺩﺭﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﻃﺮﺡ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻣﺤﺒﻮﺑﺸﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥ ﻓﺮﺩﺍ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺁﺧﺮﺑﻴﺎﻧﻴﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺍﻳﻦ ﻧﺰﺍﻉ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻭﺟﻨﮓ‬

‫ﺤﻘﻖ ﻳﺎﺑﺪ‪«.‬‬ ‫ﻫﺎﻯ ﻣﻬﻠﻚ ﺍﺯﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺧﻴﺰﺩ ﻭ ﺻﻠﺢ ﺍﻛﺒﺮ ﺗ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣٥‬‬

‫ﺷﻜﻮﻩ ﺍﻯ ﺷﻮﺭﺍﻧﮕﻴﺰ‬ ‫ﺧﺠﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺻﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﻭﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﻯ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻯ‪ .‬ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻧﻢ ﻓﻜﻨﺪﻯ‪ ،‬ﻛﺘﻜﻢ ﺯﺩﻯ ﻭ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﺍﻡ ﻧﻤﻮﺩﻯ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﺯﻧﺠﻴﺮﻡ ﻛﺸﻴﺪﻯ‪ ،‬ﻫﻤﺴﺮ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﻢ ﺭﺍ ﻛﺸﺘﻰ‪ ،‬ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﻡ ﺭﺍ ﺭﺑﻮﺩﻯ ﻭ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻧﻤﻮﺩﻯ‪ ،‬ﻣﺮﺍ ﻧﺠﺲ ﻭ ﭘﻠﻴﺪ ﺷﻤﺮﺩﻯ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻦ ﺩﻭﺭﻯ ﮔﺰﻳﺪﻯ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺭﻭﻳﻢ ﺗﻒ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻰ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﺮﻡ ﻧﻤﻮﺩﻯ‪ ،‬ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺷﻐﻞ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻢ ﻣﺤﺮﻭﻣﻢ ﻛﺮﺩﻯ‪ ،‬ﻋﻮﺍﻃﻒ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻭ ﻗﻠﺒﻢ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﭘﺎ ﮔﺬﺍﺷﺘﻰ‪،‬ﺣﺘﻰ‬

‫ﻗﺒﺮﻫﺎﻯ ﻋﺰﻳﺰﺍﻧﻢ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﻭ ﺯﺑﺮ ﻛﺮﺩﻯ‪ ،‬ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻢ ﺭﺍ ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ ﻛﺮﺩﻯ ﻭ ﺑﻪ ﻳﻐﻤﺎ ﺑﺮﺩﻯ‪ ،‬ﻓﺤﺶ ﻭ ﺩﺷﻨﺎﻣﻢ ﺩﺍﺩﻯ ﻭ ﻟﻌﻨﺘﻢ ﻛﺮﺩﻯ‪ ...،‬ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ‬

‫ﺑﺪﺗﺮ‪ ،‬ﻣﺤﺒﻮﺏ ﻭ ﻣﻮﻻﻳﻢ ﺭﺍ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻛﺮﺩﻯ ﻭ ﺷﻬﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩﻯ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻗﺴﻢ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﺭﺍﺣﺘﻢ ﻧﻜﺮﺩ ﻭ ﺩﻟﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺎ! ّ‬ ‫ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺣﻖ ﺟﻮﻳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺭ ﻭ ﺳﺘﻢ ﻫﺎ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﻭ ﻣﻰ ﻛﺸﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺷﺪﺕ ﺑﺸﻜﺴﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﺩ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺟﺎﻥ ﻭ ﺩﻟﻢ ﻭ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻛﺎﺭ ﺗﻮ ﺩﻟﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﻦ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻢ ﺑﺴﺘﻰ ﺗﺎ ﺟﻮﺭ ﻭ ﺳﺘﻤﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻧﻤﻮﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺗﻮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﺘﻢ ﺑﻴﺰﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﻨﻰ‪.‬‬

‫ﺗﻮ ﺭﺍ ﻗﺴﻢ ﻣﻰ ﺩﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺍﺭﺯﺷﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺑﺮﺍﻳﺖ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻭ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﻇﻠﻢ ﻛﻦ ﻭ ﺳﺘﻢ ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺭ‪،‬‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﻭ ﻛﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﻓﺮﺍ ﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻯ ﻫﻤﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻣﺰﻥ ﻭ ﻣﻜﺮ ﻭ ﺭﻳﺎ ﺭﻭﺍ ﻣﺪﺍﺭ‪ .‬ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺍﺳﻴﺮ ﻧﻔﺮﺕ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺁﺯﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻭ ﺭﻳﺎ ﺭﺍ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﭘﻠﻴﺪﺗﺮﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺳﺘﻢ ﻭﻇﻠﻢ ﺑﻪ ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﺎﻥ ﻭ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻥ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﮔﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺑﻪ‬

‫ﻋﻠﻰ ﺍﻪﻠﻟِ‬ ‫ﺍﻓﺘﺮﻯ َ َ‬ ‫ﺍﻇﻠﻢ ِ ‪ِ ‬‬ ‫ﻳﺎﺩ ﻧﻤﻰ ﺁﻭﺭﻯ ﻛﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺁﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻭﺍﺭﺳﺘﮕﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ؟ » َ َ ْ‬ ‫ﻓﻤﻦ َ ْ َ ُ‬ ‫ﻣﻤﻦ ْ َ‬

‫َِ‬ ‫ﻛﺬﺑﺎ«؟ ﭘﺲ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻇﺎﻟﻢ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﻍ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻣﻰ ﺑﻨﺪﺩ؟ﺁﻳﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺘﻢ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﻮﺷﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻮﺩ ﻭ‬

‫ﻋﻘﺎﻳﺪﺕ ﺭﻭﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻯ؟ ﻻﺑﺪ ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻃﻼﻳﻰ ﻫﻤﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﻳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻰ ﭘﺴﻨﺪﻯ ﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﭘﺴﻨﺪﻯ‪،‬‬

‫ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﺎﺷﻰ ﻃﺒﻖ ﻛﻼﻡ ﺧﺪﺍ ﻇﺎﻟﻢ ﺗﺮﻳﻨﻰ‪ .‬ﭼﺮﺍ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ ﻣﺘﻮﻥ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺁﺋﻴﻦ‬

‫ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪﺍﻯ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺩﻭ ﺣﺎﻝ ﺧﺎﺭﺝ‬

‫ﺣﻖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺍﺭﻭﻯ ﻭ ﺷﻔﺎﻯ ﺩﺭﺩﻫﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭ ﻓﺮﺩﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﻯ‪ ،‬ﻭ ﻳﺎ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﻧﻰ ﺩﺭﺩﻫﺎ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻳﺎ ّ‬

‫ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍ ﻭ ﺳﺘﻢ ﻭ ﺭﻳﺎ ﭼﺮﺍ؟ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻓﻘﻂ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻗﺴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭ‬

‫ﻫﻤﻴﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ‪ ،‬ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭﺳﺘﻢ ﻫﺎﻳﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺭﺍ ﮔﻨﺎﻩ ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻡ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻡ ﭼﻪ‬

‫ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭ ﻋﻔﻮ ﻭ ﺍﻳﺜﺎﺭ ﻭ ﺻﺒﺮ ﻭ ﺑﺮﺩﺑﺎﺭﻯ ﻭ ﺧﻠﻮﺹ ﻭ ﻓﺪﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ‪ ،‬ﻭ ﻧﻪ ﻇﻠﻢ ﻭ ﻧﻔﺮﺕ ﻭ ﻛﻴﻨﻪ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ‬ ‫ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻋﺸﻖ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﺭﻳﺎ‪.‬‬

‫ﭘﺲ ﺑﻴﺎ ﺗﺎ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﺎﻛﻰ ﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻬﺎ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺩﻫﻴﻢ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﭘﻴﺸﻪ ﺳﺎﺯﻳﻢ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺑﺴﺘﺮ ﻭ ﻓﻀﺎﻯ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭ ﺻﻔﺎ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‬

‫ﻭ ﻭﻓﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﺘﻦ ﺁﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ‪ ،‬ﺗﺎﺭﻳﻜﻰ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻮﺭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ‬

‫ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺁﻥ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮﺵ ﺑﻮﺩﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺪﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪» :‬ﺍﻯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺮﺍﭘﺮﺩﺍ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻧﺒﻴﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺭ ﻳﻚ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﮒ ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺴﺎﺭ« ﻭ »ﺍﻯ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺭ ﺭﻭﺿﻪ ﻗﻠﺐ ﺟﺰ ﮔﻞ ﻋﺸﻖ ﻣﻜﺎﺭ«‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣٦‬‬

‫ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ‬ ‫ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﻗﺪﺭ ّ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪،‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﻋﻠﻤﺎء ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺑﻬﺎء ﺑﮕﻮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﺷﻤﺎ ﻣﻘﺼﺮﻳﻢ‪ ،‬ﺍﺯ ﻧﻘﻄﻪ ﺍﻭﻟﻰ )ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ِ‬ ‫ﻫﺪﻑ ِﺭﺻﺎﺻﺶ )ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺳﺮﺑﻰ( ﻧﻤﻮﺩﻳﺪ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪ ﺍﻭﻟﻰ ﻣﻘﺼﺮ‪ ،‬ﺍﺯ ﺧﺎﺗﻢ ﺍﻟﻨّﺒﻴﻴﻦ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ ﻟﻪ‬ ‫ﺳﻮﺍﻩ ِﻓﺪﺍﻩ ﭼﻪ ﺗﻘﺼﻴﺮﻯ ﻇﺎﻫﺮ ﻛﻪ‬ ‫ﺭﻭﺡ ﻣﺎ ِ ُ‬ ‫ﺑﺎﺏ( ُ ُ‬ ‫ﻣﻘﺼﺮ‪ ،‬ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﭼﻪ ﺗﻘﺼﻴﺮ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻟﻨﺒﻴﻴﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ ّ‬ ‫ﺍﻟﻔﺪﺍء ﭼﻪ ﺗﻘﺼﻴﺮﻯ ﺑﺎﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻗﺘﻠﺶ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﻯ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺍﺩﻳﺪ‪ُ َ .‬‬

‫ﺯﻋﻢ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﻤﺎ ﻛﺎﺫﺏ‪ ،‬ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﻛﻠﻴﻢ ﭼﻪ ﻛﺬﺑﻰ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻳﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻛﺬﺑﺶ ﮔﻮﺍﻫﻰ ﺩﺍﺩﻳﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺻﻠﻴﺒﺶ ﺯﺩﻳﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺑﻪ َ ِ‬

‫ﻣﻘﺼﺮ‪ ،‬ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺧﻠﻴﻞ ﭼﻪ ﺗﻘﺼﻴﺮﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﺗﺸﺶ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻴﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻣﺎ ﺁﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻰ‬ ‫ﻛﻠﻴﻢ ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﻤﺎ ﻛﺎﺫﺏ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﮔﻮﻳﻴﻢ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﻭ ﺍﻓﻌﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻓﻌﺎﻝ‪ ٦١«.‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻋﻤﻴﻖ ﻭﻣﻬﻢ ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ‬

‫ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﻣﺆ ﻣﻨﻴﻦ ﺩﺭﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪،‬‬ ‫ﻭ ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﻣﻨﺸﺄ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻳﻜﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻘﻰ ﺭﺍﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺯﻧﻈﺮﺻﻔﺎﺗﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺭﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺍﻧﺒﻴﺎء‪ ،‬ﻛﻪ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻏﻴﺮ ّ‬

‫ﻣﺴﺄ ﻟﮥ ﺭﺟﻌﺖ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﻭﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺭﻭﺡ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪ‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻛﺮﺩ ﺍﻛﺜﺮﻧﻔﻮﺱ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﺩﺭﻋﻠﻞ ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﻬﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻟﺰﻭﻡ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ﻭﻣﻮﺟﺐ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺷﻮﺩ ﻭﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻭﺣﺪﺕ ﻭﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺳﻮﻕ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺍﻥ ﺷﺎءﺍﻪﻠﻟ!‬

‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺍﺯﺭﻭﻯ ﺍﺧﻼﺹ‪ ،‬ﺷﻌﺮﻯ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﺭﻭﺳﻴﺎﻫﻴﻢ ﻫﻤﻪ ﻧﺰﺩ ﺗﻮ ﺍﻯ ﺧﺎﻟﻖ ﺟﺎﻥ‬

‫ﭘﺮﮔﻨﺎﻫﻴﻢ ﻫﻤﻪ ﭘﻴﺶ ﺗﻮﺍﻯ ﺟﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ‬

‫ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯﻛﻪ ﻛﺮﺩﻯ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﺯﻋﺸﻖ‬

‫ﺑﻪ َ ِ‬ ‫ﺭﻩ ﺭﺍﺳﺖ ﻧﺮﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﻫﺮﺩﻭﺭ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ‬

‫ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﻧﺰﺩ ﻣﻦ ﻭﻣﺎ ﭘﻨﺪ ﻫﻤﻰ ﻛﺮﺩ ﺁﻏﺎﺯ‬

‫ﻫﻤﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻫﺴﺖ ﭘﻰ ِ ﻧﺎﻡ ﻭﻧﺸﺎﻥ‬

‫ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻀﻞ ﺗﻮﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﻭﻇﻨﻮﻥ‬

‫ﺳﺪ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﺮﻓﺘﻴﻢ ﭘِﻰ ﺷﻬﺮﺕ ﻭﻧﺎﻥ‬

‫ﻫﺮﺭﺳﻮﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﻀﻠﺖ ﺑﻔﺮﺳﺘﺎﺩﻯ ﺗﻮ‬ ‫ﮔﺎﻩ ﺑﻬﺘﺎﻥ ﺯﺩﻩ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺎﻓﺮ ﺑﺎ ﺷﺪ‬

‫ﻣﺎ ﺷﻜﺴﺘﻴﻢ ﺍﺯﺍﻭ ﺩﺳﺖ ﻭ ﺩﻫﺎﻥ ﻭ ﺩﻧﺪﺍﻥ‬

‫ﮔﺎﻩ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺩﻟﺶ ﻣﻜﺮ ﻧﻬﺎﻥ‬

‫ﻋﺠﺐ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﻭﻫﻮﻯ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﮔﺸﺘﻪ ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ‬

‫ﺍﺳﻔﺎ ﻏﻔﻠﺖ ﻣﺎ ﻭ ﺍﺳﻔﺎ ﻏﻔﻠﺖ ﻣﺎ ﺭﺣﻤﺘﻰ‬

‫ﻛﻦ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻫﺴﺘﻰ ﺭﺣﻴﻢ ﻭ ﺭﺣﻤﻦ‬

‫ﮔﺮ ﻛﻨﻰ ﻓﻀﻞ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻛﻮﻩ ﺷﻮﻳﻢ ﻭ ﺩﺭﻳﺎ ﮔﺮ‬

‫ﭼﻪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻨﻮﻥ ﻗﻄﺮﻩ ﻭ ﻛﺎﻩ ِ ﺑﻰ ﺟﺎﻥ‬

‫ﻭﺗﻌﺼﺐ ﮔﻮﻳﻴﻢ‬ ‫ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺯ ﺳﺮ ِ ﺟﻬﻞ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺪﺭﺍﻳﻦ ﭘﺮﺩﮤ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﻭﻫﻮﻯ ﻭ ﻏﻔﻠﺖ‬

‫ﺗﻮ ﻛﺮﻳﻤﻰ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﻭ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻌﻤﺖ‬

‫ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﺎﻓﺮ ﻭ ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻘﺎﻥ‬

‫ﺑﻨﻤﺎ ﭼﻬﺮﮤ ﺯﻳﺒﺎﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﻳﺰﺩﺍﻥ!‬

‫ِ‬ ‫ﻟﻄﻒ ﻋﻴﺎﻥ ِ ﺗﻮ ﺩﻭﺍﻥ‬ ‫ﭼﺸﻢ ﻣﺎ ﻫﺴﺖ ﭘﻰ ِ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣٧‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﻣﻄﻠﺐ »ﺑﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ«‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ٣٣‬‬ ‫ﻣﺪﺕ ﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﺑﻮﺩﻛﻪ ﺗﻬﻤﺖ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﻟﻨﺰﻋﻴﻨﻚ ﺍﺯ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻌﻀﻰ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯﻫﻢ ﻣﻨﺘﺸﺮﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺑﻂ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﻚ ﺍﻳّﺎﻡ ﻧﻴﺰﺁﻥ ﺭﺍﺟﺰء ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺁﻣﻴﺰ ﺧﻮﺩ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺫﻳﻞ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‬ ‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺣﺴﺐ ﺍﻟﻤﻌﻤﻮﻝ ﺍﺯ ﻧﺸﺮ ﺁﻥ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺭﺍﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﻭﻟﻰ‬ ‫ّ‬

‫»ﻗﺎﭼﺎﻕ ﻛﺎﻻ ﺍﺯ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺍﺷﻐﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ«‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻟﻪ«‪) ٦٢‬ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺣﻴﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ(‪.‬‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪» :‬ﻻ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﻳﻤﺎﻥ َ ْ‬ ‫ِﻟﻤﻦ ﻻ َﺣﻴﺎَء َ ُ‬

‫‪ ٢٨‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﻫﺎﻯ ﺟﻔﺎ‪ ،‬ﭘﺮﺩﻩ ﻫﺎﻯ ﺣﻴﺎء ﺩﺭﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬

‫ﻋﻠﻴﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﻧﺪ ﻧﻴﺰﻣﻄﻠﺐ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬ﺧﻮﺷﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﻈﻠﻮﻣﻴّﺖ ﺣﺴﻴﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻰ‬

‫ﺣﻴﺎ ﻫﺎﻯ ﺩﻭﺭﺍﻥ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪،‬ﺣﺲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﭘﺮﺗﻮ ﺳﺨﻦ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭﺷﻨﺒﻪ ‪ ٢٠‬ﺩﻯ ‪١٣٨٥‬ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺧﺒﺮﻯ ﺭﺍﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﺁﺏ ﻭﺗﺎﺏ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ‬

‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻭﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ )ﺍﺧﺒﺎﺭ‪٨:٣٠‬ﻛﺎﻧﺎﻝ ‪ (٢‬ﭘﺨﺶ ﺷﺪﻩ ﻭ ﭘﺎﺳﺦ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﻠﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﺎﻫﻤﺎﻥ ﺷﻜﻞ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ‬

‫ﺫﻛﺮ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺯ ﻭﻗﻮﻉ ﺧﺒﺮ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺩﺭﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ،٣٦٢‬ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٢‬ﭼﺎﭖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﮔﻤﺎﻥ ﻧﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﺻﻞ‬

‫ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﻃﻼﻉ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻗﻀﻴّﻪ ﺑﺮﺳﺮﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﻥ ﺑﺮﻋﻬﺪﮤ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﻋﻬﺪﮤ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬

‫ﺗﺤﻤﻞ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﺗﻘﻮﻯ ﻭ ﺣﻴﺎء ﻭ ﺑﺎ ﻧﺎﻅ ﺭﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺧﺪﺍ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ‪ ١٦٣‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﻌﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﻋﺬﺍﺏ ﻫﺎ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺁﺷﻜﺎﺭﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﻚ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﻬﻤﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﺎﻥ ﺑﻰ ﺣﻴﺎء ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺣﺎﻝ ﻭﻗﺖ ﺁﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﺒﻴﻦ ﭼﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺧﺒﺮ ﭘﺮﺗﻮ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪» ،‬ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻭﺭﻭﺩ ﻣﺤﻤﻮﻟﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﻋﺪﺳﻰ ﻋﻴﻨﻚ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﻛﺎﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﮔﻤﺮﻙ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻫﺎﻯ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻻﻯ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﻣﺘﻌﻠّﻖ ﺑﻪ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻗﺎﭼﺎﻕ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯﺁﻥ ﻣﺘﻌﻠّﻖ ﺑﻪ ﺭﮊﻳﻢ‬ ‫ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻭﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻣﺠﻌﻮﻝ‬ ‫ّ‬

‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺍﺳﺖ« ﻭ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺧﺒﺮ‪»،‬ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ« ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ »ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ« ﻛﺮﺩﻩ ﻭﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪» ،‬ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺑﺎ ﻭﻗﻮﻑ‬

‫ﺑﺮﺣﺴﺎﺳﻴّﺖ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺭﮊﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ‪ ،‬ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻛﺎﻻ ﺑﻪ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺍﺯﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻥ ﻣﺤﻤﻮﻟﻪ ﻣﺬﻛﻮﺭﺑﺮﺁﻣﺪ‪«.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﭼﺎﭖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺪﻩ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺟﺎ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﻢ ﻭﻛﻴﻒ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ‬ ‫»ﭘﺮﺗﻮ« ﺗﻴﺘﺮﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺭﺍ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ّ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩ ﻭﻃﺒﻖ ﻣﻌﻤﻮﻝ‪ ،‬ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻨﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﺯﮔﻮ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺸﻨﺎﺳﺎﻧﻢ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﺗﺎ ﻓﻜﺮﻯ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﻣﻈﻠﻮﻣﻴّﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ)ﺹ( ﻭﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ )ﻉ( ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺭﻭﺍﺡ ّ‬

‫ﻣﻨﺘﺴﺐ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺭﺿﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ ﻭﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺳﻴﺮ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﮔﻨﺠﺎﻳﺶ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﻼﻣﺖ ﺍﺯﻋﻼﺋﻢ ﺍﻳﻦ ﺑﻰ ﺣﻴﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻡ‪ ،‬ﻛﻪ ﻋﺎﻗﻞ ﻣﻨﺼﻒ ﺭﺍ ﺍﺷﺎﺭﺗﻰ ﺑﺲ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﺳﻔﺮﮤ ‪ ٢٠٠‬ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩﻯ ﻣﺎﻓﻴﺎﻯ ﺩﺍﺭﻭ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ؟ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺣﺪﻭﺩ ﭼﻬﻞ ﻫﺰﺍﺭ ﺑﻴﻤﺎﺭﺧﺎﺹ ﺩﺭﻛﺸﻮﺭ‪،‬ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺣﺪﻭﺩ‬ ‫ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﺒﻠﻎ ﻫﻨﮕﻔﺖ‪ ،‬ﺳﻬﻢ ﻣﺎﻓﻴﺎﻯ ﺩﺍﺭﻭﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﻭﻳﺴﺖ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪ ﺍﺯﺑﻴﺖ ﺍﻟﻤﺎﻝ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﻗﺎﺑﻞ ّ‬

‫ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﺩﺭﻫﻴﭻ ﺟﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺩﻭﻟﺖ ﻳﺎﺭﺍﻧﮥ ﺩﺍﺭﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣٨‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺎﻓﻴﺎﻯ ﺩﺍﺭﻭ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭﺧﺼﻮﺻﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺮ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﺒﻠﻎ‬

‫ﻫﻨﮕﻔﺖ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪ ﺩﺍﺭﻭ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻯ ﺩﺍﺭﻭﻳﻰ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﺩﺍﺭﻭﻳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ NEUseven‬ﻛﻪ ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖ ﮔﺰﺍﻑ‬ ‫ﻫﺮﺁﻣﭙﻮﻝ ﺳﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﻘﺮﻳﺒﺄ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﻓﺮﻭﺧﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺮﺍﺣﻰ ﻫﺎﻯ‬

‫ﺯﻳﺒﺎﻳﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮﺗﻮ ﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺭﺍ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺧﺒﺮ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻣﺎﻓﻴﺎﻳﻰ ﺩﺭﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﭘﺮﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ‪ ،‬ﻭﻧﻪ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﻯ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﻛﻞ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﺧﺼﻮﺻﻰ‬ ‫ﻣﺬﻛﻮﺭ‪ ،‬ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ّ‬

‫ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ‪ .‬ﺁﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺮﻳﺰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﺍ ﻧﻔﺴﺎﻯ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﺆﻭﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺮﺁﻥ ﻣﻌﺘﺮﻓﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻰ ﻧﺎﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺩﺍﻧﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻓﺮﺩ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺣﺎﺷﺎ ﻛﻪ‬ ‫ﻳﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻭﺟﻪ ﺍﻟﻤﺼﺎﻟﺤﻪ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﺎﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ ،‬ﺳﭙﺮﺑﻼﻯ ﻣﻔﺴﺪﻳﻦ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺳﺎﺧﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺳﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﺴﺐ ﻭ ﻣﻨﺘﻘﻢ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻭ ﺧﺪﺍﻯ ﻋﺎﺩﻝ ﺩﺭﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﮔﺬﺷﺘﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ﻧﻴﺰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ‬ ‫ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﺎﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺳﭙﺮﺑﻼﻯ ﺧﻮﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﺁﻥ ﺟﺰ ﺭﻭ ﺳﻴﺎﻫﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﮕﺎﻩ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﻋﻠﻠﻰ ﻛﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎ ﻛﺴﺐ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺳﺪﺭﺍﻩ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﮥ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺭﻧﺞ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻭ ﻧﻴﻢ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﻛﮋ ﺑﺎﺯ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﺷﻨﺎﺳﻰ ﺟﺎﻧﻤﺎﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺑﺮﻛﻒ ﺍﺧﻼﺹ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻣﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎﺣﺘّﻰ ﺍﮔﺮ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﭙﺮﺑﻼ ﺷﻮﻳﻢ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻠّﺖ ﺷﺮﻳﻒ ﺩﻭﺳﺖ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪ ،‬ﻭﺩﺭ ﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻠّﺖ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﻤﺒﺎﺭﺍﻥ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺳﻮء‪ ١٦٣‬ﺳﺎﻟﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻗﻠﻴّﺘﻰ ﻣﻈﻠﻮﻡ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﻭﻃﻨﺸﺎﻥ ﺑﻰ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﻫﻤﭽﻮﮔﻤﺎﻥ ﻧﺮﻭﺩ ﻛﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﻐﺾ ﺍﻣﺜﺎﻝ »ﭘﺮﺗﻮ ﺳﺨﻦ« ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ! ﺣﺮﻑ ﺩﻝ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﺤﻖ ِ؟«‪) ٦٣‬ﺁﻳﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻝ ﻫﺎﻯ ﺷﺎﻥ‬ ‫ﻟﺬﻛﺮ ِ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ َ َ َ‬ ‫ﻗﻠﻮﺑﻬﻢ ِ ِ ْ‬ ‫ﺁﻣﻨﻮﺍ ْ‬ ‫ﺃﻥ َ ْ َ َ‬ ‫ﺗﺨﺸﻊ ُ ُ ُ ْ‬ ‫ﻛﻪ‪،‬ـ» َ ْ‬ ‫ﻣﻦ ْ َ ّ‬ ‫ﻟﻠﺬﻳﻦ َ‬ ‫ﺃﻟﻢ ﻳﺄ ﻥ ِ ِ َ َ‬ ‫ﻣﺎﻧﺰﻝ ِ َ‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﺫﻛﺮﺧﺪﺍ ﻭﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯﺣﻖ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺧﺎﺷﻊ ﻭ ﺗﺮﺳﺎﻥ ﮔﺮﺩﺩ؟(‪ .‬ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﻭﺷﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﻭﺳﺘﺪﺍﺭﺗﺎﻥ‬

‫ﮐﺸﻒ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﮐﻴﻬﺎﻥ‬ ‫ﻫﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻍ ﺑﺮﻯ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺮﻯ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺍﻡ ﻧﻴﮏ ﺁﺋِﻴﻦ‪ ,‬ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ‪ ،١٣٨٥‬ﺳﺎﻳﺖ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺯﺩﺍﺋﻰ‬

‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﮐﻴﻬﺎﻥ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﮐﺎﻻ )ﺧﺒﺮ ﻭﻳﮋﻩ(« ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻋﻨﺼﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺎﻛﻦ ﻛﺎﺷﺎﻥ )ﺷﻬﺮﻙ ﺻﻨﻌﺘﻰ‬

‫ﺟﻌﻔﺮﺁﺑﺎﺩ( ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻰ ﺍﺯ ﺁﺏ ﺩﺭﺁﻣﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻰ ﻃﻰ ﻳﻚ ﻋﻤﻠﻴّﺎﺕ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺩﻭ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻛﺎﻻﻯ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺁﻥ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ‬ ‫ﻗﺎﭼﺎﻕ ﺍﻭ ﺿﺒﻂ ﺷﺪ‪ «.‬ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻣﻬﻢ ﺭﺍ ﮐﻴﻬﺎﻥ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﭼﻮﻥ ﻳﮏ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻃﻼﻋﻰ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﻭﺍﻗﻌﴼ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ ﻣﺎ ّ‬

‫ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﻭ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺳﺆﺍﻝ ﻣﺎ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻳﮏ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩﻫﺎ ﺩﻻﺭ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺭﮐﺎﺭﺍﻥ ﺭﮊﻳﻢ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻫﺴﺖ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻰ ﻫﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ؟ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﺟﻨﺎﺱ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﮐﻪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺩﻩ ﻫﺎ ﮔﻤﺮﮎ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻨﺘﺮﻟﻰ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﭼﻪ ﺍﺷﺨﺎﺻﻰ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﺟﻨﺎﺳﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﻤﺮﮐﻬﺎ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺪﺍﻡ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻴﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻴﺎﻥ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﺳﺮﺍﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ّ‬

‫ﻳﮏ ﺑﺨﺖ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺍﻯ ﮐﻪ ِﻟﻨﺰ ﻋﻴﻨﮏ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﺘّﻬﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﻗﺼﺪ ﺿﺮﺑﻪ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﮐﺸﻮﺭﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺳﺆﺍﻝ‬

‫ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﮐﺸﻮﺭ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻟﻨﺰ ﻋﻴﻨﮏ ﺁﺳﻴﺐ ﭘﺬﻳﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟؟‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٣٩‬‬

‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺧﻄﺎ ﮐﺎﺭﻯ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻳﻢ ﻭ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﻰ ﮔﻮﺋﻴﻢ ﮐﻪ ﻣﺘّﻬﻢ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻘﺎﺋﺪ ﺍﻭ ﻣﻌﺮﻓﻰ‬

‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻫﺪﻓﻰ ﺟﺰ ﺁﺷﻮﺏ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﮐﺸﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺮﺩﻥ ﮐﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻧﺎ ﺻﻮﺍﺏ ﻭ ﺁﻧﻬﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﻫﺎﺋﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺠﺎﻯ ﺍﻓﺸﺎﻧﺪﻥ ﺗﺨﻢ ﮐﻴﻨﻪ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻧﻬﺎﻝ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﺑﻨﺸﺎﻧﻴﺪ؟ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺭﻭﺯﻯ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭ‬

‫ﺑﺮﺍﺩﺭﻯ ﺑﻴﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﻗﻮﻣﻴّﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﺎﻃﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺭﺍﺳﺖ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺴﺆﻭﻟﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫‪٨٥/٦/٣٠‬‬

‫ﺍﺣﺒّﺎﻯ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﺤﻴّﺖ ﻭ ﺛﻨﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻫﺸﺘﻢ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ﻣﺎﻩ ‪ ٨٥‬ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﻭﺭﻭﺭﺩ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺷﻴﺸﻪ ﻋﻴﻨﻚ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺗﻮﺳﻂ‬

‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﺸﺎﺑﻬﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ‪ ٨٥/٦/٢٢‬ﺩﺭ ﺷﺒﻜﻪ ﺩﻭﻡ ﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺎﻋﺖ ‪ ٨/٣٠‬ﭘﺨﺶ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺍﺣﺒّﺎء ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻌﻤﻞ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﻣﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻫﺎﻯ‬

‫ﻻﺯﻡ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺫﻳﻞ ﺟﻬﺖ ﺍﻃﻼﻉ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺪﺍﺩ ‪ ١٦٨٣‬ﻛﺎﺭﺗﻦ ﺷﻴﺸﻪ ﺧﺎﻡ ﻋﻴﻨﻚ ﻃﺒّﻰ ﻭ ﺑﻌﻀﴼ ﻧﻤﺮﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺳﺘﻮﻙ )ﺗﻪ ﺍﻧﺒﺎﺭﻯ( ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭼﻬﻞ ﺷﺮﻛﺖ‬

‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻯ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ﻭ ﮔﻤﺮﻙ ﭼﺎﻩ ﺑﻬﺎﺭ ﻃﻰ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻭ ﺑﺎ ﭘﺮﻭﺍﻧﻪ‬

‫ﺳﺒﺰ ﮔﻤﺮﻛﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﻳﻚ ﻛﺎﺭﺗﻦ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﻤﻮﻟﻪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ‪ ١٥٠/‬ﺟﻔﺖ ﺷﻴﺸﻪ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﻧﻤﺮﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ‪ ٣٨‬ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﻤﻮﻟﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﻣﺼﺮﻑ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﺭﺯﺵ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﻤﻮﻟﻪ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺩﻻﻳﻞ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻡ ﺗﻮﻗﻴﻒ‬

‫ﺷﺪﻩ ﺣﺪﻭﺩ ﻳﻜﺼﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﮔﻤﺮﻙ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﺟﻮﺍﻧﺐ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺧﺼﻴﺼﻪ ﺑﺎﺭﺯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﻗﻮﻩ ﻗﻀﺎﺋﻴّﻪ ﺗﺎ ﺟﺮﻣﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻯ ﻗﻀﺎﺋﻰ ﻣﺤﺮﺯ ﻧﮕﺸﺘﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﺄﻛﻴﺪﺍﺕ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮﻡ ّ‬

‫ﻣﺘﻬﻢ ﻧﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻣﻰ ﻃﻠﺒﻴﻢ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﻭ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﻭﺷﻦ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺗﺤﻴّﺎﺕ‪ ،‬ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤٠‬‬

‫ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺭﺷﺪﺁﻥ‬ ‫ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺍﻳّﺎﻡ ﺩﺭ ﻧﻘﻞ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﺯﻳﺎﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬

‫ﻋﺰﻳﺰﮔﺮﺩﺩ‪:‬‬

‫ﺗﺤﻤﻞ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﻼ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﻫﻤﮥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺮﺣﻠﮥ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰﺑﺮﺩ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻰ ﻭ ﻗﺒﻴﻠﻪﺍﻯ ﻭ ﺷﻬﺮﻯ ﻭ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻳﻜﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺣﺴﺎﺱ ﻭ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻨﺎﻥ ﻗﻮﺍﻯ‬ ‫ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺑﻠﻮﻍ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﭼﻮﻥ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﺯﺭﺗﺸﺘﻰ‬ ‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺷﺪﻳﺪﻯ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﭘﻰ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﻣﺘﻮﻥ ّ‬

‫ﻭ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺁﻧﻬﺎ ﺫﻛﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﻓﺎﺻﻠﮥ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺁﻥ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﻭ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺗﻰ‬ ‫ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻭﻝ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻠﻴﺎ‪ ،‬ﻫﻮﺷﻴﺪﺭ‪ ،‬ﻳﺤﻴﻰ‪ ،‬ﻣﻬﺪﻯ‪ ،‬ﻳﺎ ﻗﺎﺋﻢ‪ ،‬ﻭﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﻛﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭ ﻣﻮﻋﻮﺩ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺏﺍﻟﺠﻨﻮﺩ‪ ،‬ﺳﻴﻮﺷﺎﻧﺲ‪ ،‬ﺷﺎﻩ ﺑﻬﺮﺍﻡ‪ ،‬ﻛﺮﻳﺸﻨﺎ‪ ،‬ﻣﻴﺘﺮﺍ‪ ،‬ﺑﻮﺩﺍﻯ ﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺢ‪ ،‬ﻳﺎ ﺭﺟﻌﺖ ﺣﺴﻴﻨﻰ‪.‬‬ ‫ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻭﻡ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ّ‬

‫ﻣﺤﺮﻡ ﺳﺎﻝ ‪ ١٢٣٥‬ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ )‪ ١٨١٩‬ﻣﻴﻼﺩﻯ( ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﻝ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻛﻞ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺳﻴّﺪ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻧﺎﻡ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻧﻔﺲ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﻗﺒﻞ ﺑﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ‪ ٢٥‬ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٢٦٠‬ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ )‪ ١٨٤٤‬ﻣﻴﻼﺩﻯ(‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺘﺐ ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﺏ ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺸﺎﺭﺕ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻣﺮ ﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﮥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺁﻏﺎﺯ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﮥ ّ‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﻣﻴﺮﺯﺍ‪ ،‬ﻭﻟﻴﻌﻬﺪ‬ ‫ﻣﻜﻪ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ‪ ،‬ﺩﺭ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻗﺎﺋﻤﻴّﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﭙﺲ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻥ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺎﻛﻮ ﺑﻪ ﻭﺣﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‬ ‫ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭﺷﺎﻥ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺍﺯﺑﺎﺑﻴﺖ‪ ،‬ﺑﺎﺑﻴّﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﺏ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻭﻣﻴﻦ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻧﻬﻢ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺍﻣﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻰ ّ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻋﻠﻞ ﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻣﺮ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻧﻈﺮ ﻛﻦ ﺩﺭ ﻓﻀﻞ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻛﻪ ﭼﻘﺪﺭ ﺭﺣﻤﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺧﻠﻖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻈﻬﺮ ﻇﻬﻮﺭﺁﻳﮥ ﺍﻧّﻰ ﺍﻧﺎ ﺍﻪﻠﻟ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ‬ ‫ﺣﻖ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭﺍﺳﻊ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎﻣﻰ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺩﺭ ّ‬

‫‪٦٤‬‬ ‫ﺑﺎﺑﻴّﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﺁﻝ‬ ‫ﺣﺪ ﺍﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺍﻣﺮ ﺑﻪ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﺍﺳﻢ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ‪ .‬ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ «.‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﭼﻮﻥ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻖ ﺭﺳﻮﻝﺍﻪﻠﻟ )ﺹ( ﻛﻪ ﻻﻣﺜﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺍﻧّﻪ ﻟﻤﺠﻨﻮﻥ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﻋﻤﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﻛﺬﺏ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﺧﻠﻘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﻗﻮﻝ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪٦٥‬‬

‫ﻣﺘﻌﺼﺐ ﻭ ﺍﻣﺮﺍﻯ ﻇﺎﻟﻢ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﺎﻫﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ ﺿﺮﺏ ﻭ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺎﭘﻰ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺟﺮﺡ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ‪ ٢٨‬ﺷﻌﺒﺎﻥ ﺳﺎﻝ ‪ ١٢٦٦‬ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ ﺩﺭ ‪ ٣١‬ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻩ‬

‫ﺑﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺑﺮﺳﺪ ﺩﺭ ﺳﺮﺑﺎﺯﺧﺎﻧﮥ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﻪ ﺗﻴﺮ ﺑﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻠﻴﻚ ﺻﺪﻫﺎ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺷﻬﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺩﭼﺎﺭ‬

‫ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﺩﺷﻤﻦ ﺑﻪ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ ﻣﻈﻠﻮﻣﻴّﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‬

‫ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎ ﻭ ﻓﻀﻼ ﻭ ﻓﻘﻬﺎﻯ ﺑﺎ ﺗﻘﻮﻯ ﻭ ﺩﺭﺳﺘﻜﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‬

‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻳﺪ‪ .‬ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻋﻠﻤﺎء ﺑﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎ ﺳﻴّﺪ ﻳﺤﻴﻰ ﺩﺍﺭﺍﺑﻰ‪ ،‬ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺁﻗﺎ ﺳﻴّﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﻛﺸﻔﻰ‪ ،‬ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻣﺶ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤١‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ‪ ،‬ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬ ‫ﺗﻘﻮﻯ ﻭ ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻮﺩﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﺣﺎﻃﻪﺍﻯ ﻋﻤﻴﻖ ﻭ ﺳﻰﻫﺰﺍﺭ ﺣﺪﻳﺚ ﺍﺯ‬ ‫ﻟﺪﻧﻰ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻭ ﻣﺸﺎﻫﺪﮤ‬ ‫ﻗﻮﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﺧﻮﺩ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺳﺎﺯﺩ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪﮤ ﻋﻠﻢ ّ‬ ‫ﺣﻔﻆ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﻓﺘﻨﮥ ﺑﺎﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻛﻴﻔﻴّﺖ ﺍﻋﺠﺎﺯ ﺁﻣﻴﺰ ﻧﺰﻭﻝ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺳﻮﺭﮤ ﻛﻮﺛﺮ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻥ ﻋﺸﻖ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺰﺩ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺷﺎﻩ ﺑﺮﻧﮕﺸﺖ ﻭ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﻗﻴﺎﻡ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺩﺭ‪ ١٨‬ﺷﻌﺒﺎﻥ ‪ ١٢٦٦‬ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ‪ ،‬ﺩﻩ ﺭﻭﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻮﻻﻳﺶ‪ ،‬ﺩﺭ ﻧﻴﺮﻳﺰ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺭﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻭ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻼﻳﺎ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺸﺎﻥ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺻﺪﻫﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻭﺍﺭﺳﺘﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻻﻳﻞ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻇﻬﻮﺭ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﻋﺮﺑﻰ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﺮﻋﺖ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺄﻣﻞ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺟﺎﺭﻯ ﻣﻰﺷﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻣﺎﺩﻯ‬ ‫ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﻇﻬﻮﺭﺷﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﺎﻧﺼﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺁﻳﻪ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺟﻮﺍﻥ ﺗﺎﺟﺮ ‪ ٢٥‬ﺳﺎﻟﮥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﻓﺎﺭﺳﻰ‬

‫ﺯﺑﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻋﺮﺑﻰ ﺩﺭ ﻣﺪﺗﻰ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺁﻳﺎﺕ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﻋﺮﺑﻰ ﻧﺎﺯﻝ ﻛﻨﺪ ﺍﺯﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ‬

‫ﺩﻻﻳﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﺑﻪ ﻭﺣﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﺭﻩﻫﺎﻯ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻮﺭﮤ ﺑﻘﺮﻩ‪ ،‬ﻳﻮﺳﻒ‪،‬ﻛﻮﺛﺮ‪ ،‬ﻭﺍﻟﻌﺼﺮ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ‪ ،‬ﺑﻴﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺏﺍﻻﺳﻤﺎء‪ ،‬ﭘﻨﺞ ﺷﺄﻥ‪ ،‬ﺭﺳﺎﻟﮥ ﺫﻫﺒﻴّﻪ‪ ،‬ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻋﺪﻟﻴّﻪ‪ ،‬ﺗﻮﻗﻴﻌﺎﺗﻰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺷﺎﻩ ﻭ ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺁﻏﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺗﻮﻗﻴﻌﺎﺗﻰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ‬ ‫ﻣﺪﺗﻰ‬ ‫ﺗﺤﻮ ﻟﻰ ﻋﻈﻴﻢ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺩﻟﻴﻞ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺫ ﻭ ﻏﻠﺒﮥ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻙ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ‬ ‫ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺩﻫﻬﺎ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺆﻣﻦ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ ﺷﮕﺮﻑ ﺩﺭ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺁﺩﺍﺏ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ّ‬

‫ﻣﺘﺮﻗﻰ ﭼﻮﻥ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺣﺬﻑ ﻃﺒﻘﮥ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ‪ ،‬ﺁﻏﺎﺯ‬ ‫ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺭﺍ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ّ‬

‫ﺗﺠﺪﺩ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻬﻀﺖ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﻭﻭﻳﻠﻴﻪ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺱ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﻭ ﻣﻌﻠّﻢ ﺩﺍﺭﺍﻟﻔﻨﻮﻥ ﺩﺭﻛﺘﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻧﻈﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺎ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺗﺮﻗﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ً‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺑﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﺕ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ‪ ١٨٤٤‬ﺷﺨﺼﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳﻴّﺪ ﻋﻠﻰ ّ‬

‫ﻧﺎﺯﻝ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻋﻠﻤﺎء‬ ‫ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻣﻘﻴﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﺏ ﺭﺍ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻧﻤﺎﻳﺪ«‬ ‫ﻣﺘﻌﺼﺐ ﺷﻮﺭﺵ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﺎ ّ‬ ‫ّ‬

‫‪٦٦‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﻻﺭﺍﻡ ﻣﺸﻬﻮﺭﻯ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺭﻓﺮﻡ ﺍﺻﻴﻞ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎﻯ ﭘﻴﺸﺮﻭﺗﺮﻳﻦ ﺟﻨﺎﺡ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﺗﺤﻮﻻﺕ ﻋﻤﻴﻖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺑﺮﺁﻣﺪﻥ ﭘﺮﺗﺴﺘﺎﻧﺘﺴﻴﻢ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﺷﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺭﺍ ﺑﺪﺭﺳﺘﻰ ﺁﻏﺎﺯ ﻋﺼﺮ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﺋﻰ‬ ‫ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﻮﻻﺗﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﭘﺸﺖ‬ ‫ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻨﺒﻪ‪ ،‬ﺟﻨﺒﺶ ﺳﺮﺍﭘﺎ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺎﺑﻰ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﺮﮔﺬﺍﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪٦٧‬‬

‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻭﺍﺳﻂ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﻣﻴﻼﺩﻯ‪ ،‬ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻋﻘﺐﻣﺎﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰﺑﺮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫‪٦٨‬‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻭ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻳّﺎﻡ »ﺍﻓﻖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺟﻮﻻﻧﮕﺎﻩ ﺗﺮﻙ ﻭ ﺗﺎﺟﻴﻚ ﻭ ﻓﺎﺭﺳﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺑﺮ ﺑﺎﺩ ﻭ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻭﻳﺮﺍﻥ‪ «.‬ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﻭ ّ‬

‫ﺣﺪﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺍﺯ ﭼﺸﻢ ﻣﺴﺘﺸﺮﻗﻴﻦ ﺩﻭﺭ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺯ ﭼﺸﻢ ﺭﻭﺷﻦ‬ ‫ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﻭ ﻓﻘﺮ ﻭ ﺑﺪﺑﺨﺘﻰ ﺭﻋﺎﻳﺎ ﻭ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﻭ ﻏﻔﻠﺖ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻓﻜﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ‪ .‬ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻭﺿﺎﻋﻰ ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﻭ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﭘﻮﺳﻴﺪﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ‬

‫ﻣﻘﺪﺭ ﺑﻮﺩ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭ ﻗﻠﻮﺏ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻋﻈﻴﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﻇﻬﻮﺭﺍﺕ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ّ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺟﺮﺍ‬ ‫ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﻠﻮﻍ ﻭ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﻰ ﻧﺎﺯﻝ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻋﻤﺪﴽ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻣﻰ ﺷﺪﻳﺪ ﻭﺿﻊ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻥ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﻭ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ‬

‫ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻫﻤﮥ ﺁﻥ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺭﺍ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﺑﻪ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻥ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﺣﺮﻓﻰ ﻧﺎﺯﻝ ﻧﺸﺪﻩ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﻗﺼﺪ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻦﻳﻈﻬﺮﻩﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻩ ﻣﻨﺰﻝ ﺑﻴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭﺧﻮﺩ‪«.‬‬

‫‪٦٩‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤٢‬‬

‫ﻳﻈﻬﺮﻩ ﺍﻪﻠﻟ )ﻳﻌﻨﻰ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻇﺎﻫﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺁﺛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ ﺁﻥ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻛﻪ ﺑﻘﻴﺔ ﺍﻪﻠﻟ ﻳﺎ َﻣﻦ ْ ِ ُ ُ‬

‫ﻛﺮﺩ( ﻳﺎ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪﻛﻪ ﺟﺎﻯ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﻚ ﻭﺷﺒﻬﻪ ﺍﻯ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ‬

‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» ،‬ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻋﺼﺮ ﻭ ﻋﻬﺪﻯ ﻇﻬﻮﺭﻗﺒﻞ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻭ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﻌﺪ ﺭﺍ ﺫﻛﺮ ﻧﻨﻤﻮﺩﻩ‪ ٧٠«.‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﺍﻋﻼﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﻮﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻧﻬﻢ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺳﺎﻝ ‪ ١٢٦٩‬ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ‪ ،‬ﻭﺍﻗﻊ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺫﻛﺮﻯ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﻰ ﻭ ﻭﺻﺎﻳﺖ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ‬

‫ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ ،٧١‬ﻭ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﭼﻮﻥ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻳﺎﺭﻯﺍﺵ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﮥ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ‬

‫ﺗﻤﺪﻥ ﻭ‬ ‫ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﺕ ﺍﻭ‪ ،‬ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺧﺪﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻳﺎﺑﺪ ﻭﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ »ﻋﺼﺮﻃﻼﺋﻰ ﺑﻠﻮﻍ« ﻭ »ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ« ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ » ّ‬

‫ﺍﻟﻬﻰ« ﺧﻮﺩ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ‪ ،١٣‬ﺍﺯ ﻭﺍﺣﺪ ‪ ،٣‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻣﻦ ﻳﻈﻬﺮﻩ ﺍﻪﻠﻟ‪...‬ﺁﺧﺮ‪ِّ ،‬‬ ‫ﻣﺪﻧﻴّﺖ‬ ‫ﻋﻠﻰ ﺍﻻﺭﺽ‬ ‫ﻛﻠﻤﺎ َ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﻋﻼﻣﺄ ُ ْ َ ِ‬ ‫ﻣﻘﺘﺪﺭﺃ َﻗﺪﻳﺮﺃ‪«.‬‬ ‫ﻛﺎﻥ ّ‬ ‫ﺍﻧﻪ َ‬ ‫)ﻫﻤﮥﺯﻣﻴﻨﻴﺎﻥ( ﺭﺍ ﻗﻄﻌﮥ ﺍﺯ ﺭﺿﻮﺍﻥ ِ ﺍﻋﻈﻢ )ﻋﻈﻴﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﻬﺸﺖ( ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ُ ّ ٕ .‬‬

‫ﺍﻥ ﺑﻬﺎَء‬ ‫ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻓﻮﻕ ﺍﺳﺖ ﻭﺻﺮﻳﺤﺄ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﻦﻳﻈﻬﺮﻩﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻭ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ » :‬‬

‫ﻓﻮﻕ ﻛﻞ ﺑﻬﺎء«‪» ٧٢‬ﻭ ﻓﻰ ِ‬ ‫ﻛﻞ ﺧﻴﺮ ٍُﺗﺪﺭﻛﻮﻥ« ‪» ٧٣‬ﺍﺻﺒﺮ ﺣﺘّﻰ ﺗﻘﻀﻰ ﻋﻦ ﺍﻟﺒﻴﺎﻥ ﺗﺴﻌﻪ ﻓﺎﺫﺍ ﻗﻞ ﻓﺘﺒﺎﺭﻙ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺣﺴﻦ‬ ‫ﺍﻟﺘﺴﻊ ﺍﻧﺘﻢ ّ‬ ‫ﻣﻦﻳﻈﻬﺮﻩﺍﻪﻠﻟ َ‬ ‫ﺳﻨﺔ ّ‬ ‫‪٧٤‬‬ ‫ﺗﺮﺯﻗﻮﻥ‪ «.‬ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺑﻪ ﻧﻈﻤﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ )ﻣﻦ ﻳﻈﻬﺮﻩ ﺍﻪﻠﻟ( ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺍﻟﻤﺒﺪﻋﻴﻦ« »ﻭ ﻓﻰ ﺳﻨﺔ ِ ّ‬ ‫ﺍﻟﺘﺴﻊ ﺃﻧﺘﻢ ﺑﻠﻘﺎءﺍﻪﻠﻟ ُ ْ َ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﮋﺩﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﺗﺸﺮﻳﻊ ﻭ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻃﻮﺑﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺑﻪ« )ﺧﻮﺷﺎﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻧﻈﻢ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺷﻜﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ(‪.‬‬ ‫ﻭﻳﺸﻜﺮ َ ‪ُ ‬‬ ‫ﻧﻈﻢ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ َ ْ ُ ُ‬ ‫ﻟﻤﻦ ْ ُ ُ‬ ‫ِ َ‬ ‫ﻳﻨﻈﺮ ٕﺍﻟﻰ َ ْ ِ‬

‫ﺩﻭﻡ‬ ‫ﻣﺤﺮﻡ ﺳﺎﻝ ‪ ١٢٣٣‬ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ )‪١٨١٧‬‬ ‫ﺩﻭﻣﻴﻦ ﻧﻔﺲ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻛﻞ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﺎﻣﺸﺎﻥ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻴﻨﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ّ‬

‫ﻣﻴﻼﺩﻯ( ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻃﻬﺮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻟّﺪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﺪﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﺒﺎﺱ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﻮﺭﻯ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻓﺘﺤﻌﻠﻰ ﺷﺎﻩ ﻣﻘﺎﻡ‬

‫ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮤ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﺤﺘﺮﻣﺘﺮﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪﺍﻧﻬﺎﻯ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﺴﺐ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻭ ﻳﺰﺩﮔﺮﺩ ﺳﻮﻡ‬

‫ﻣﻰﺭﺳﻴﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﻦ ‪ ٢٧‬ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﮔﺮﻭﻳﺪﻧﺪ — ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻣﺮ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻦ‬

‫ﺯﻛﺮﻳﺎ ﮔﺮﻭﻳﺪﻧﺪ — ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﻧﻪ ﺳﺎﻟﮥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯ ﻭ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‬

‫ﻋﻤﻼ ﺩﺭ ﻏﻴﺎﺏ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﺿﺮﺏ ﻭ ﺣﺒﺲ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻪ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﻛﺴﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻡ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﮔﺎﻩ ﻧﺒﻮﺩ‬ ‫ً‬ ‫ﺑﺎﺏ ﻛﻪ ﺩﺍﺋﻤﴼ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰﺑﺮﺩﻧﺪ ﻳﺎﺭ ﻭ ﻳﺎﻭﺭ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﺪﺕ ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻭ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﺸﻮﺭﺕ‪ ،‬ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻮء ﻗﺼﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺪﻛﻪ ﻛﺸﺘﺎﺭ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﮔﻠﻮﻟﻪﻫﺎﻯ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ّ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻛﺸﺘﻪ ﻧﺸﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺪﺕ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺳﻴﺎﻩﭼﺎﻝ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻭﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ﺳﻴﺎﻩﭼﺎﻝ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻭﺣﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻰﮔﻨﺎﻫﻰ ﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺭﺳﻴﺪ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ‬

‫ﺁﺯﺍﺩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ ﺍﻭ ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻌﻠﮥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪،‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﻣﺪﺕ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ‪ ١٢٦٩‬ﺗﺎ ‪ ١٢٧٩‬ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺎﺑﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ‬

‫ﭘﺮﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺳﺮﮔﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻏﺎﻓﻞ ﻭ ﺭﻭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﺠﺪﺩﴽ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺭﻭﺣﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﻛﺎﻟﺒﺪ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﻣﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﻭﻗﺘﻰ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﻌﺰﻳﺰ(‬ ‫ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ)ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﺑﺎﺭ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺭﻭ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﺩﻭﺭﺗﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺍﺳﺘﺎﻧﺒﻮﻝ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻣﻘﺎﻡ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻦﻳﻈﻬﺮﻩﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ‬

‫ﻭ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻋﻠﻨﴼ ﺍﻋﻼﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ‪ ،‬ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺮﮤ ﺧﺎﻛﻰ‪ ،‬ﺍﻛﺜﺮﻳّﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ‬ ‫ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤٣‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﻓﻼﺳﻔﻪ ﻭ ﻋﺮﻓﺎ ﻭ ﺭﺟﺎﻝ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻃﺒﻔﺎﺕ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺷﻬﺮﺕ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ّ‬

‫ﻋﻜﺎ ﻛﻪ ﺩﻭﺭﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﺑﺪﺁﺏ ﻭ ﻫﻮﺍﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ‪ ،‬ﺩﻭﻟﺘﻬﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻣﺒﻮﻝ ﺑﻪ ﺍﺩﺭﻧﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺩﺭﻧﻪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻧﻘﺎﻁ ﺗﺤﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﺑﺪ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺭﺷﺪ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﺮ ﺷﻬﺮﺕ ﻭ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴّﺖ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﺗﺒﻌﻴﺪ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻼﻫﺎ ﻭ ﺳﺨﺘﻰﻫﺎﻯ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻋﺎﻟﻴّﻪ‪ ،‬ﺁﺛﺎﺭﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ‬ ‫ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ‪ ،‬ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻋﺎﺩﻯ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﺪﻭﺩ‬

‫ﻳﻜﺼﺪ ﺟﻠﺪ ﻣﻰﺭﺳﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪ :‬ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺴﺘﻄﺎﺏ ﺍﻗﺪﺱ‪ ،‬ﺍﻡﺍﻟﻜﺘﺎﺏ ﺩﻭﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺴﺘﻄﺎﺏ ﺍﻳﻘﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺁﻳﺎﺕ ﻛﺘﺐ ﻣﻘﺪﺳﮥ ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻭ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﺟﻠﻴﻞ‪ ،‬ﻭ ﺍﺛﺒﺎﺕ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﻮﺍﺡ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ‪ ،‬ﻋﺒﺪﺍﻟﻌﺰﻳﺰ ﺳﻠﻄﺎﻥ‬ ‫ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻭﻡ ﺗﺰﺍﺭ ﺭﻭﺳﻴﻪ‪ ،‬ﻭﻳﻠﻬﻠﻢ ﺍﻭﻝ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ‪ ،‬ﻭﻳﻜﺘﻮﺭﻳﺎﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﭘﺎﭖ ﭘﻰ ﻧﻬﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺳﻮﻡ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ‪ ،‬ﻧﻴﻜﻼﻯ ّ‬ ‫ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻧﺎﭘﻠﺌﻮﻥ ّ‬

‫ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻄﻠﻊ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺩﻋﻮﺕ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻛﻠﻤﺎﺕ‬

‫ﻣﻜﻨﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﺨﺰﻥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻔﺖ ﻭﺍﺩﻯ‪ ،‬ﭼﻬﺎﺭ ﻭﺍﺩﻯ‪ ،‬ﺟﻮﺍﻫﺮﺍﻻﺳﺮﺍﺭ‪ ،‬ﻟﻮﺡ ﺧﻄﺎﺏ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻴﺦ ﻧﺠﻔﻰ‪ ،‬ﺍﺷﺮﺍﻗﺎﺕ‪ ،‬ﺑﺸﺎﺭﺍﺕ‪ ،‬ﻭ ﺩﻫﻬﺎ ﻟﻮﺡ ﻭ ﺍﺛﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺍﻟﺤﻤﺪﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻋﻤﻮﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻭﺻﻴّﺖﻧﺎﻣﮥ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﻋﻬﺪﻯ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻫﺪﻑ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫»ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺍﺯ ﺣﻤﻞ ﺷﺪﺍﻳﺪ ﻭ ﺑﻼﻳﺎ ﻭ ﺍﻧﺰﺍﻝ ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺑﻴّﻨﺎﺕ ﺍﺧﻤﺎﺩ ﻧﺎﺭ ﺿﻐﻴﻨﻪ ﻭ ﺑﻐﻀﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺁﻓﺎﻕ ﺍﻓﺌﺪﮤ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻧﻮﺭ‬ ‫‪٧٥‬‬ ‫ﺟﻞ ﺟﻼﻟﻪ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﻮﺍﻫﺮ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﺍﺯﻣﻌﺪﻥ‬ ‫ﻣﻨﻮﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻓﺎﺋﺰ ﮔﺮﺩﺩ‪ «.‬ﻭ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺣﻖ ّ‬ ‫ﺍﺗّﻔﺎﻕ ّ‬

‫ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺁﻣﺪﻩ‪ .‬ﺍﻟﻴﻮﻡ ﺩﻳﻦﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻣﺬﻫﺐﺍﻪﻠﻟ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﻭ ﺳﺒﻞ ﻣﺘﻌﺪﺩﻩ ﺭﺍ ﺳﺒﺐ ﻭ ﻋﻠّﺖ ﺑﻐﻀﺎ ﻧﻨﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﺭﺍﻫﻬﺎﻯ‬

‫ﻣﺤﻜﻢ ﻣﺘﻴﻦ ﺍﺯ ﻣﻄﻠﻊ ﻭﺍﺣﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﺍﺯ َﻣﺸﺮﻕ ﻭﺍﺣﺪ ُﻣﺸﺮﻕ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭﻗﺖ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻗﺮﻭﻥ ﻭ ﺍﻋﺼﺎﺭﺑﻮﺩﻩ‪ .‬ﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء‪،‬‬

‫ﻫﻤﺖ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻢ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺟﺪﺍﻝ ﻭ ﻧﺰﺍﻉ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﺤﻮ ﮔﺮﺩﺩ ﺣﺒﴼ ﻪﻠﻟ ﻭ ﻟﻌﺒﺎﺩﻩ )ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ‬ ‫ﻛﻤﺮ ّ‬

‫ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ(‪«.‬‬

‫‪٧٦‬‬

‫ﺑﻴﺖﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻰﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮﺟﻊ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻋﺎﻟﻴّﮥ ﻓﻮﻕ ﻭ ﻧﺤﻮﮤ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻗﺪﻡ ﺿﺮﻭﺭﻯ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻪ ﻭﺿﻮﺡ‬ ‫ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪»:‬ﻭﻗﺘﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﭘﻴﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻋﻼﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ‬ ‫ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺼﻮﻝ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺗﺮﻗﻰ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺍﺳﺖ‪ّ ...‬‬

‫ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻫﺪﻓﻰ ﻏﺎﻳﻰ ﻭ ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺼﻮﻝ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺪﺍﻳﺖ ﺍﻣﺮ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﻣﺘﻀﺎﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺭﺍ ﺑﺮ ﻣﺪﺍﻭﺍﻯ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﻣﺮﺍﺽ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻣﻰﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭﺍﻗﻒ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﻣﺮﺍﺽ ﺻﺮﻓﴼ ﻋﻼﺋﻢ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﺟﺎﻧﺒﻰ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﻋﻤﺪﻩ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍﻕ ﺍﻧﺪ‪«.‬‬

‫‪٧٧‬‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺴﺘﻄﺎﺏ‬ ‫ﻭﺳﻴﻠﮥ ﻻﺯﻡ ﻭ ﻛﺎﻓﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﻜﺎ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﺁﺛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻗﺪﺱ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٧٣‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ّ‬ ‫ﻧﺎﻡ ﺑﻴﺖﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺮﺟﻊ ﻋﺎﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻭﺿﻊ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻻﺯﻡ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﻘﺘﻀﻴّﺎﺕ ﺯﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﻭﺣﺪﺕ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻧﺸﻌﺎﺏ ﺩﺭ ﺁﻥ‪ ،‬ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺟﻬﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺍﺭﺷﺪ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺭﺳﻤﻰ ﻭ ﻣﻜﺘﻮﺏ ﻭ ﻣﻮﺛّﻖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻭﻣﺮﻛﺰ ﻋﻬﺪ ﻭ ﻣﻴﺜﺎﻕ ﺧﻮﺩ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﮥ‬ ‫ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻭ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺳﭙﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻧﺸﻌﺎﺏ ﻭ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺣﻔﻆ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤٤‬‬

‫ﻋﻜﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﻓﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭﺻﻌﻮﺩ ﺭﻭﺣﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٠٩‬ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ )‪١٨٩٢‬ﻣﻴﻼﺩﻯ( ﺩﺭ ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﺴﺮ ﺍﺭﺷﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﺐ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻣﺮ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﭘﻨﺠﻢ ﺟﻤﺎﺩﻯﺍﻻﻭﻟﻰ ‪ ١٢٦٠‬ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ ﺩﺭﻃﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺩﺭ ﺑﻼﻳﺎ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﭘﺪﺭ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﺧﻮﺩ ﺷﺮﻳﻚ ﻭ‬ ‫ﻋﻜﺎ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ‬ ‫ﺳﻬﻴﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺒﻮﻝ ﻭ ﺍﺩﺭﻧﻪ ﻭ ّ‬

‫ﺻﻌﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﻨﺪﺭﺟﺎﺕ ﻛﺘﺎﺏ ﻋﻬﺪﻯ ﻛﻪ ﻭﺻﻴّﺖﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭﻇﻴﻔﮥ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻭ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺧﻮﺩ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﺆﺍﻻﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﺁﻳﺎﺕ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﻬﻰ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺑﻰﺷﻤﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺻﺎﺩﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪:‬‬ ‫ﺭﺑﺎﻧﻰ ﻧﻮﮤ ﺍﺭﺷﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭﺻﺎﻳﺎ ﻛﻪ ﻭﺻﻴّﺖﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﺁﻥ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺑﻴﺖﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺭﺍ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺷﻮﻗﻰ ّ‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺮﺟﻊ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﺒﻴّﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮﺩﻩﺍﻧﺪ؛ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻣﺪﻧﻴّﻪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻄﺎﺏ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺳﺒﺐ‬

‫ﺁﺑﺎﺩﺍﻧﻰ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﮔﻮﺷﺰﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩﺍﻧﺪ؛ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮ ﺣﺬﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻨﻔﻰ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩﺍﻧﺪ؛ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺷﺨﺼﻰ ﺳﻴّﺎﺡ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﺤﻠﻴﻠﻰ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬

‫ﺑﺎﺑﻰ ﺭﺍ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪﺍﻧﺪ؛ ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﻧﻄﻘﻬﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ ﻭ ﻛﻠﻴﺴﺎﻫﺎ ﻭ ﻛﻨﻴﺴﻪﻫﺎ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺳﻔﺮﻫﺎﻯ ﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ‬

‫ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻣﺼﺮ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ‪ ١٩١١‬ﺗﺎ ‪ ١٩١٣‬ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻥ ﻭ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺍﺩﻳﺎﻥ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩﺍﻧﺪ؛ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻛﻪ ﺍﺯ ‪ ٩‬ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺩﺭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﻦ ‪ ٦٤‬ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٠٨‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬

‫ﺣﺰﺏ ﺟﻮﺍﻥ ﺗﺮﮎ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺭﻫﺎﻳﻰ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩١٠‬ﺳﻔﺮﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﻭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﻣﻼﻗﺎﺗﻬﺎﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ‬ ‫ﺍﺯﻣﺘﻔﻜﺮﻳﻦ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﻭ‬ ‫ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﻭﻗﻮﻉ ﻳﻚ ﺟﻨﮓ ﺧﺎﻧﻤﺎﻥﺳﻮﺯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺧﻄﺎﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩١٣‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺑﻪ ﺣﻴﻔﺎ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﻧﻴﺰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺧﺪﻣﺎﺕ ﮔﺮﺍﻧﻘﺪﺭﻯ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﻛﻦ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢١‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﺎﻛﻰ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻭﺻﻴّﺖﻧﺎﻣﮥ ﺧﻮﻳﺶ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭﺻﺎﻳﺎ‪ ،‬ﻧﻮﮤ ﺍﺭﺷﺪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺷﻮﻗﻰﺭﺑﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺒﻴّﻦﺁﻳﺎﺕﺍﻪﻠﻟ ﻭ‬

‫ﻋﻜﺎ ﻣﺘﻮﻟّﺪ‬ ‫ﺭﺑﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٩٧‬ﻣﻴﻼﺩﻯ )ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ ١٢٧٦‬ﻫﺠﺮﻯ ﺷﻤﺴﻰ( ﺩﺭ ّ‬ ‫ﻭﻟﻰﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﻰ ﺧﻮﺩ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﺩﺭﺷﺎﻥ ﺩﺧﺘﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ ﭘﺪﺭﺷﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﺴﺘﮕﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﻪ ﺑﻴﺮﻭﺕ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻛﺴﻔﻮﺭﺩ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺁﻛﺴﻔﻮﺭﺩ ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ ﻣﺎﻧﺪ ﭼﻮﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﺮﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ‬

‫ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ‪ ٢٤‬ﺳﺎﻝ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭﻻﻳﺖ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﻨﺪﺭﺟﺎﺕ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭﺻﺎﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻈﻢ ﺍﺩﺍﺭﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﻴﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﺤﻠّﻰ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻣﻠّﻰ ﺭﺍ )ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﻣﺤﻠّﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ‬

‫ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ( ﺻﺎﺩﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻳﺎﺩﻳﺎﻥ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ )ﻛﻪ ﻭﻇﻴﻔﮥ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻭ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺻﻴﺎﻧﺖ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ( ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺑﻴﺖﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻰﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮﺟﻊ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺼ ً‬ ‫ﻼ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ّ‬ ‫ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭ ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﺭﺍ ﻣﻔ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٥٧‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ‪ ١٣٣٦‬ﻫﺠﺮﻯ ﺷﻤﺴﻰ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻻ ﺻﻌﻮﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪،‬‬

‫ﺍﻳﺎﺩﻳﺎﻥ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻃﺒﻖ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺷﺎﻥ ﺩﺭﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ‪،‬ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺑﻴﺖﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ‪١٩٦٣‬‬

‫ﺳﻜﺎﻥ ِﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﻴﻼﺩﻯ )‪ ١٣٤٢‬ﻫﺠﺮﻯ ﺷﻤﺴﻰ( ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ ﻣﻌﺠﺰﺁﺳﺎ ﻭﺑﻰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ّ ،‬‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺳﭙﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺫﻳﻞ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ‪ :‬ﻗﺮﻥ ﺑﺪﻳﻊ ﻛﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﺤﻠﻴﻠﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻗﺮﻥ ﺍﻭﻝ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ؛ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺒﺎﺭﻛﮥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ؛ ﺩﻭﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺍﺻﻮﻝ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤٥‬‬

‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻭﺻﻴّﺖﻧﺎﻣﮥ ﺧﻮﺩ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺗﻮﻗﻴﻌﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻫﺪﻑ‬

‫ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻗﺪ ﻇﻬﺮ ﻳﻮﻡ ﺍﻟﻤﻴﻌﺎﺩ‪ ،‬ﺗﻮﻟّﺪ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻭ‪....‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻴﺖﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٤٢‬ﻫﺠﺮﻯ ﺷﻤﺴﻰ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ّ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭﺻﺎﻳﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ‬ ‫ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺗﻼﺷﻬﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯﺑﺤﺮﺍﻧﻬﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ١٦٠‬ﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﻯ ﻭﺳﻴﻊ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭﺍﻥ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺍﻫﻞ ﺍﻧﺼﺎﻑ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﭼﻪ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺎﺭﻯ ﻣﻠﻜﮥ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺭﻭﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺁﻥ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫ﻣﻠﻜﻪﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻧﺎﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻳﺎ ﭘﺴﺮ ﺍﺭﺷﺪﺵ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺷﻤﺎ ﺧﻮﺭﺩ ﺍﺯ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺭﻭﺡﺑﺨﺶ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖﺍﻧﮕﻴﺰﺷﺎﻥ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﻣﻦ ﻧﻔﻮﺫ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﺭﻭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻣﺸﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﺠﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﻧﻔﻮﺫ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪«.‬‬

‫‪٧٨‬‬

‫ﺁﺭﻧﻮﻟﺪ ﺗﻮﻳﻦﺑﻰ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺥ ﻣﺸﻬﻮﺭ‪ ،‬ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪»:‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺩﺭ ﺭﺩﻳﻒ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ‬

‫ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻣﻨﺸﻌﺐ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ«‬

‫‪٧٩‬‬

‫ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮥ ﻣﻬﺎﺗﻤﺎ ﮔﺎﻧﺪﻯ‪» :‬ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺗﺴﻠﻴّﺖ ﺑﺨﺶ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ«‬

‫‪٨٠‬‬

‫ﺗﻮﻟﺴﺘﻮﻯ‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺷﻬﻴﺮ ﺭﻭﺳﻰ ﻛﻪ ﻋﻼﻗﮥ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺷﺖ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﻧﻬﻀﺘﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻋﻤﻴﻖ‪،‬‬

‫ﻣﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻖ ﻧﻤﻰﺷﻨﺎﺳﻢ‪«.‬‬

‫‪٨١‬‬

‫ﺗﻮﻣﺎﺱ ﺍﺩﻳﺴﻮﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ‬

‫ﻭﺗﺮﻗﻰ ﺳﺮﻳﻊ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﺍﺧﺘﺮﺍﻋﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ّ‬

‫‪٨٢‬‬

‫ﻣﺸﺮﻑ ﺷﺪﻡ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰﺍﻡ‬ ‫ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ّ‬

‫ﺷﺨﺼﻰ ﺭﺍ ﺩﻳﺪﻡ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩﺵ ﺭﻭﺡﺍﻟﻘﺪﺱ ﺗﺠﻠّﻰ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩ‪«.‬‬

‫‪٨٣‬‬

‫ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻋﺎﻟﻰﺗﺮﻳﻦ ﻣﺠﻤﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﺯﻳﻞ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ‪ ٢٨‬ﻣﻰ ‪ ،١٩٩٢‬ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺻﺪﻣﻴﻦ ﺳﺎﻝ ﺻﻌﻮﺩ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺟﻠﺴﻪﺍﻯ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺠﻠﻴﻞ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺗﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﻤﻴﻊ‬

‫ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺳﺘﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﻳﻨﻨﺪﮤ »ﻋﻈﻴﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ﺩﻳﻨﻰ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺷﺨﺼﻰ ﻭﺍﺣﺪ ﺻﺎﺩﺭ ﺷﺪﻩ« ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﺒﺎﺭﻛﺶ ﺭﺍ ﭘﻴﺎﻣﻰ »ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻤﻴﻊ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﻭﺭﺍﻯ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﺑﻰﺍﻫﻤﻴّﺖ‬

‫ﻧﮋﺍﺩﻯ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ« ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٨٤‬‬

‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻛﺜﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ‪ ،‬ﻳﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻓﻮﻕ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﺰﻣﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻥ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺻﺎﺣﺐ ّ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ »ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ‪ ،‬ﺑﻰﻃﺮﻓﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﻛﺎﻭﺍﻧﻪ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻋﻤﻴﻖ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ٨٥«.‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ‬

‫ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﻣﻨﻄﻖ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﺋﻰ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ‪ ،‬ﻳﻚ ﻳﻚ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﻤﮥ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺗﻰ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻛﺘﺐ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ — ﻭ ﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ — ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﻗﻀﺎﻭﺕ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻳﮥ ﺷﺮﻳﻔﮥ ‪ ١٠٠‬ﺳﻮﺭﮤ ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﻥ ﻛﺮﻳﻢ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪:‬‬

‫ﻳﺄﻣﺮﻭﻥ ِ ْ َ ْ ُ ِ‬ ‫ﻫﻢ ْ ُ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﻔﻠﺤﻮﻥ« )ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺷﻨﺪ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺟﻤﻌﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻟﻤﻨﻜﺮ َِﻭ ِٔ َ‬ ‫ﻣﻨﻜﻢ ُ ‪ٌ ‬‬ ‫ﻋﻦ ْ ُ ْ َ‬ ‫ﺑﺎﻟﻤﻌﺮﻭﻑ َﻭ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﺨﻴﺮ ِ َﻭ ُ ُ َ‬ ‫ﻳﺪﻋﻮﻥ ٕ َﺍﻟﻰ ْ َ‬ ‫ﺍﻣﺔ ْ ُ َ‬ ‫ﻳﻨﻬﻮﻥ َ ِ‬ ‫ﻭﻟﺘﻜﻦ ِ ْ ُ ْ‬ ‫»ََْ ُ ْ‬ ‫ﺃﻭﻟ‪‬ﻚ ُ ُ‬

‫ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺧﻮﺑﻰ ﻭﺍﻣﺮﻛﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﻭﻧﻬﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﺯ ﺯﺷﺘﻰ ﻭ ﺑﺪﻯ‪ ،‬ﻭﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﺳﺘﮕﺎﺭ ﻭ ﻧﺠﺎﺕ ﻳﺎﻓﺘﮕﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ(‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤٦‬‬

‫ﻛﺸﻮﺭﻣﻘﺪﺱ‪،‬ﺑﺎ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺁﺋﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻭﻃﻦ ﻋﺰﻳﺰﻣﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻜﻪ »ﻣﻔﻠﺤﻮﻥ« ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺼﻪ ﻫﻔﺖ ﮔﻨﺒﺪ ﺍﻓﻼﻙ ﭘﺮﺻﺪﺍﺳﺖ‪ «،‬ﻭ ﺷﻌﻠﮥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻴﺶ ﺑﺎ ﻃﻮﻓﺎﻥ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻫﺎﻯ ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﮥ ‪١٦٣‬‬ ‫ﺁﺷﻜﺎﺭ ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ »ﺯﻳﻦ ّ‬

‫ﺳﺎﻟﮥ ﻛﻮﺗﻪ ﻧﻈﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻤﴼ ﻭ ﻋﺎﻣﺪﴽ‪ ٨٦‬ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﺎ ﭼﻴﺰ ﻭ »ﻣﺨﺘﺼﺮ« ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺷﺪﻧﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺯﺑﺎﻧﻪ ﻣﻰ ﻛﺸﺪ‪،‬‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﻘﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻭﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺗﻜﻤﻴﻠﻰ ﺑﻪ ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﻛﻠﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻧﺪﺍﻯ ﺍﻣﺮﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ‪ ١٠‬ﻛﺸﻮﺭ‬

‫ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺭﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ‪ ٢٠‬ﻛﺸﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺪﺍﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ‬

‫ﺍﻳﻦ ﻧﺪﺍ ﺑﻠﻨﺪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٨٤٧‬ﺻﺪﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﻗﺘﻞ ﻋﺎﻡ ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺳﺮﻛﻮﺏ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺎﺑﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ‬

‫ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺳﻂ ﺩﻫﮥ ‪ ١٨٥٠‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﻪ ﻧﺼﻒ ﺭﺳﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭﺩﻭﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٨٠‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻣﺠﺪﺩﴽ‬

‫ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﺎﺑﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺻﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺑﺎﻟﻎ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ‪ ٥‬ﺗﺎ ‪٨‬‬

‫ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻰ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻳﻚ ﺗﺎ ﺩﻭ ﺩﺭﺻﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ ٨٧.‬ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ‬

‫ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎﺭ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳّﺖ ﻭﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺗﺎ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٦٣‬ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ‪ ٤٠٠‬ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٨٥‬ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﻪ ‪ ٣،٥٠٠،٠٠٠‬ﻧﻔﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٩١‬ﺑﻪ‪ ٥،٤٠٠،٠٠٠‬ﻧﻔﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ٢٠٠١‬ﺑﻪ ‪ ٦‬ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﻭ ﺍﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﺣﺪﻭﺩ‬

‫‪ ٧،٦٦٦،٠٠٠‬ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ٨٨‬ﺑﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﻛﻞ ﺩﻧﻴﺎ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺁ ﺷﻜﺎﺭ ﺷﺪﻥ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ١/١‬ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ‬

‫ﻛﻤﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ ٦‬ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺷﺪﻥ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺣﺪﻭﺩﴽ ‪ ١١‬ﺑﺮﺍﺑﺮﺟﻤﻌﻴﺖ‬ ‫ﺍﻣﺮﻭﺯ ‪ ٦‬ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﺷﺪ ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﮥ ﺧﻮﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﺩﺍﺋﺮﺓﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﻜﺎ ﻭﺳﻌﺖ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺸﻞ ﻣﺎﻟﺮﺑﻨﻴﺰ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺩﻳﻦ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ٤٠٩-٤٠٨‬ﺑﻪ »ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺗﻨﺪ«‬

‫ﻭﺳﺮﻳﻊ ِﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰﻛﻨﺪ‪ .‬ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﻋﺪﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﻓﺮﻗﻪ ﺩﺭ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭ ﺗﻤﺎﻣﴼ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻭﺍﺣﺪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ِ ﻣﺠﻤﻮﻋﻰ ﺍﺯ‬

‫ﻓﺮﻗﻪﻫﺎ ﻭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﮥ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻧﻔﺮﺍﺕ ﻭ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﮔﻰ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻰ‪ ،‬ﭼﻮﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﻭ ﻣﺸﻮﺭﺗﻰ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪،‬‬ ‫ً‬

‫ﺁﻣﺎﺭ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﻫﻢ‪،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺎﺧﺼﻬﺎﻯ ﺭﺷﺪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺫﻛﺮ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ)ﺑﺮﺍﻯ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﻣﻌﻤﻮﻝ ِﺫﻳﻞ ﺩﺭﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻈﻢ‬ ‫ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ(‪.‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ‪،‬ﻣﺤﺴﻮﺱ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺁﻣﺎﺭﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺍﻯ ﺯﻳﺮ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٥٧‬ﺗﺎﺣﺪﻭﺩ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺗﺎ ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﻛﻪ ﻋﺮﺽ ﺷﺪ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﻳﺪﮔﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺷﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻥ‬

‫ﺭﺷﺪ ﻭﺗﻮﺳﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪ ٣٠٠٠٠٠‬ﻧﻔﺮﺍﺯﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺎﻥ‪ ،‬ﺭﻭﺷﻦ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﻛﻞ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‪ ٨٩‬ﺑﺪﺍﻧﻨﺪﻛﻪ ﺍﻳﻦ »ﺷﺠﺮﮤ‬

‫ﻃﻴّﺒﻪ‪ «،‬ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻃﻮﻓﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮﺁﻥ‪» ،‬ﺍﺻﻠﺶ ﺛﺎﺑﺖ« ﺍﺳﺖ ﻭﺷﺎﺧﻪ ﺍﺵ ﺩﺭﺁﺳﻤﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺪﻳﺪﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻴﻮﻩ ﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ‬

‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭﺁﻏﺎﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻧﻘﺎﻃﻰ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻛﻦ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ ٨٣٠٠٠‬ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ٢٠٠١‬ﺑﻪ ‪ ١٢٧٣٨١‬ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺗﻌﺪﺍﺩ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﻗﻮﻣﻰ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﺑﻮﻣﻰ ﺍﺯ ‪ ١٦٤٠‬ﺑﻪ ‪ ٢١١٢‬ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﺑﺎﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ‪ ٦٨٥‬ﺑﻪ‬ ‫‪ ٨٠٢‬ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻠّﻰ ﺍﺯ ‪ ١٣٠‬ﺑﻪ ‪ ١٨٢‬ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﻗﺎﺭﺍﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻌﺎﺑﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ‬ ‫ﻣﻌﺮﻭﻓﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ )ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺁﻟﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺳﺘﺮﺍﻟﻴﺎ‪ ،‬ﺍﻭﮔﺎﻧﺪﺍ‪ ،‬ﺍﻳﺎﻻﺕ ﻣﺘّﺤﺪﻩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﭘﺎﻧﺎﻣﺎ‪ ،‬ﺳﺎﻣﻮﺁ‪ ،‬ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺍﺧﻴﺮﴽ ﺩﺭ ﺷﻴﻠﻰ( ﻭ ﺩﻫﻬﺎ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﮥ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻗﻄﻌﻪ ﺯﻣﻴﻦ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ‪ّ ٣٣‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ‪ ١٩٠‬ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ‪ ٤٦‬ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ﺑﺨﺸﻬﺎﻯ ﻣﺎﻭﺭﺍﻯ ﺑﺤﺎﺭ ﺳﺎﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﻫﻬﺎ ﺳﺎﻳﺖ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻰ ﻭ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﮤ ﺭﺍﺩﻳﻮﻳﻰ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﻩﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﻬﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤٧‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰﺑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﻼﻳﺎ ﻭ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﻭﺻﺪﻣﺎﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ‬

‫ﺍﻟﻨﻮﺭ ِﻓﻰ‬ ‫ﻋﺸﺎﻕ ﺷﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻙ ّ‬ ‫ﻟﻮ ْ ُ َ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺭﺍ ﮔﻠﮕﻮﻥ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻧﻬﺎﺋﻰ ﺍﻣﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺸﺎﺭﺕ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ْ َ » :‬‬ ‫ﻭ ﺧﻮﻥ‪ ٢٠٠٠٠‬ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻳﺴﺘﺮﻭﻥ ّ َ‬

‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ«‪ ٩٠‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻭ ﺑﻼ ﻭ ﺑﺤﺮﺍﻧﻰ ﻧﻬﺎﻳﺘﴼ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ‬ ‫ﺍﻟﺒﺤﺮ َﻭ ُ ُ‬ ‫ﻣﺤﻴﻰ ْ َ‬ ‫ﻗﻄﺐ ْ َ ْ ِ‬ ‫َ ِّ‬ ‫ﻳﻈﻬﺮ ِﻣﻦ ْ ُ ْ ِ‬ ‫ﺍﻧﻰ ُ ْ‬ ‫ﻳﻘﻮﻝ ِ ّ‬ ‫ﺍﻧﻪ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺒﺮ ِ ‪ُ ‬‬

‫ﻧﻮﺭﺍﻪﻠﻟِ‬ ‫ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺁﺋﻴﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻮﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪» :‬‬ ‫ﺍﻥ ْ‬ ‫ﻳﺮﻳﺪﻭﻥ َ ْ‬ ‫َ‬ ‫ﻳﻄِﻔﺌﻮﺍ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻟﻜﺎﻓﺮﻭﻥ«‪.‬‬ ‫ﻛﺮﻩ‬ ‫َِْ ِ ِ ْ‬ ‫ﻳﺄﺑﻴﺎﻪﻠﻟُ ِ ّﺍﻻ َﺍﻥ ِ ‪‬‬ ‫ﻳﺘﻢ َ ُ‬ ‫ﻧﻮﺭﻩ َﻭﻟﻮ َ ِ َ‬ ‫ﺑﺎﻓﻮﺍﻫﻬﻢ َﻭ َ‬

‫‪٩١‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤٨‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻋﻠﻞ ﺗﺮﺱ ﻭﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ّ ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻣﺬﻫﺒﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻠﻤﺎء‪،‬‬ ‫ﺍﻳّﺎﻡ ﺁﻳﻨﮥ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﻤﺎﻯ ﺗﺮﺱ ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺍﺯ ﺭﺷﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﻭﺗﺮﺳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ )ﺭﺟﻮﻉ‬

‫ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺻﺺ ‪ ٥٠‬ﺗﺎ ‪ ٥٤‬ﺍﻳّﺎﻡ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﻘﺎﻟﮥ »ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﻔﻮﺫ«‪ ،‬ﺻﻔﺤﮥ‪ ،(٥٠‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺧﻼﻑ‬

‫ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻴﺰﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺮﺳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﺟﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺡ ﺧﻮﺩ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻭ ﻟﻤﺲ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻇﺎﻫﺮﴽ‬

‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﮔﺎﻩ ﺳﻌﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺱ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﺭ ﻭ ﺫﻟﻴﻞ ﻭ ﺑﻰ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﻛﻨﻨﺪ )ﻣﺜﻞ ﺻﻔﺤﺎﺕ‪٦٠‬ﻭ‪٦١‬‬

‫ﻳّﺎﻡ(‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ )ﺩﺭﭘﻴﺎﻡ ﻣﻨﻴﻊ ‪٢٦‬‬

‫ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ‪ ،(٢٠٠٣‬ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺻﻠﻰ »ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﺍﻣﺮﺍء ﺍﺯ ﺑﺪﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺍﻣﺮ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺆﺳﺲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺑﺪﻳﻊ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻭ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺭﺍ ّ‬

‫ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻰ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‪ ،‬ﺟﺎ ﻭ ﻣﻘﺎﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻰ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻢ ﻭ ﻫﺮﺍﺱ‬

‫ﻣﺘﻮﺍﻟﻴﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺳﺎﻟﻜﺎﻥ ﺳﺒﻴﻞ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﻭﻓﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺷﺨﺺ ﻣﻨﺼﻔﻰ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺑﺮﻭﺯ ﺷﺪﺍﺋﺪ ﻭ ﺑﻼﻳﺎﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺁﻫﻨﻴﻦ ﺁﻥ ﺟﻤﺎﻝ‬ ‫ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺍﻳﻦ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻗﻠﻴﺘّﻰ ّ‬ ‫ﺧﻼﻕ ﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﻣﻘﺼﺪ ﺍﻋﻼﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﻣﺒﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ّ‬

‫‪ ٣٠‬ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻏﺎﺭﺕ ﻭﻣﺼﺎﺩﺭﮤ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻛﺘﺐ ﻭﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﻭﺁﺭﺷﻴﻮ ﻭ‬

‫ﻭﻣﻮﺭﺥ ﺭﺳﻤﻰ ﺁﻣﺎﺗﻮﺭ‬ ‫ﻣﺤﻘﻖ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﻭ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻭﻣﻨﺎﺯﻝ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﺩﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭﺭﺍﻕ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻴﺰ ﺍﺟﻴﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﺟﺎﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﻓﺘﺎﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻴﻬﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺒﺲ ﻭﺷﻜﻨﺠﻪ ﻭ ﻗﺘﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﻏﺎﺭﺕ‬

‫ﻭﻣﺼﺎﺩﺭﮤ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺍﺧﺮﺍﺟﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎ ﻭﺧﻼﺻﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﻭﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ‬ ‫ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻭ ﻭﻃﻦ ﻓﺮﻭﺷﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯﻃﺮﻓﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻨﻈﻮﺭﻫﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮ‬ ‫ﺁﻧﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﻣﺪﺭﻛﻰ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺯ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻻﻧﮥ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻞ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺧﻂ ﺍﻣﺎﻡ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﺟﺴﺘﺠﻮﻫﺎﻯ ﺷﺎﻥ‪ ،‬ﻣﺪﺭﻛﻰ ﻗﺎﺑﻞ ّ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﺁﻣﺎﺗﻮﺭ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪﮤ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﺷﻜﻮﻩ ﻭ ﺟﻼﻝ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺠﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﻋﻮﺽ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺟﺎﻣﻌﮥ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎﻣﺪﺍﺭﻙ ﻭ ﻋﻜﺲ ﺑﻮﺩ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭼﻴﺰﻯ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ‬ ‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻭ ّ ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﮥ ّ‬ ‫ﺟﺰﻭﺣﺸﺖ ﺷﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻧﺪﺍﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺩﺳﺖ ﻛﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻓﻜﺮﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ّ‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺍﻣﻴﺮﻛﺒﻴﺮ ﻭ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺁﻳﺎﺕ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺗﺎ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪،‬ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﻗﻠﻊ ﻭ ﻗﻤﻊ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﺟﺪﻯ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎﺭﻩ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺮﻗﻠﻊ ﻭ ﻗﻤﻊ ﺁﻥ ﻛﻮﺷﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ‬ ‫ﻋﻈﺎﻡ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‪ّ ،‬‬

‫ﻭﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺍﺟﻴﺮ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭﺣﺸﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﻭﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺣﺲ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺳﻤﻰ ﺁﻥ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻤﺎﻡ ﺻﺪﻫﺎ ﻧﺴﺨﻪ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺁﻫﻨﮓ ﺑﺪﻳﻊ‪ ،‬ﺍﺧﺒﺎﺭﺍﻣﺮﻯ‪ ،‬ﺗﺮﺍﻧﻪ ﺍﻣﻴﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،...‬ﺭﺍﺑﺪﻭﻥ ﻛﻢ ﻭﻛﺎﺳﺖ ﺩﺭﺍﺧﺘﻴﺎﺭ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٤٩‬‬

‫ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠّﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺁﻥ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﮔﺰﻳﺪﻩ ﻫﺎﺋﻰ ﺗﺤﺮﻳﻒ‬

‫ﻣﺪﺕ ﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺍﺯﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻻﺑﻼﻯ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠّﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ّ‬

‫ﻣﺨﻔﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻭ ﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ‪ ،‬ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﻰ ﺧﺒﺮﻯ ﻧﺴﺒﻰ ﺍﺯﻋﻈﻤﺖ‬

‫ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻌﻀﻰ ﺭﺍﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯﻏﺮﻭﺭ ﻭﺣﺴﺪ‪ ،‬ﺁﺑﺮﺍ ﮔﻞ ﺁﻟﻮﺩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎﺷﺎﻳﺪ‬

‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ‬ ‫ﻣﺎﻫﻰ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻓﺮﻭﻧﺸﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭﺑﺮﺍﻯ ﺁﺷﻨﺎﺋﻰ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﮔﻮﺷﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺩﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻛﻪ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯﻗﻮﮤ ﺧﻼﻗﮥ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﻢ‬

‫ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺣﺸﺎﻥ ﺍﺯﺁﻥ ﺷﺎﺩ ﻭﻣﺤﻈﻮﻅ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﺎﻟﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﻤﻪ‪،‬ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ )ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﺠﻠﮥ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻋﻜﺲ ﻭﺗﻔﺼﻴﻼﺕ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ(‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﻭ ّ‬

‫ﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺭﻓﺎﻩ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬ ‫ﻓﻌ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻼﺵ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩﺍﻯ ﻣﺒﺬﻭﻝ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﻣﺜﻞ ﻟﻮﺡ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻭ ﻟﻮﺡ ﺩﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻭ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻣﺪﻧﻴّﻪ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺻﻼﺡ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻭ‬

‫ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻭ ﺣﻤﺎﻡ ﻭ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﺑﻪ ﻫﺪﺭ ﺭﻓﺖ‪ ،‬ﺍﻣﺎﺑﻪ‬ ‫ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺑﻪ ﺳﺒﻚ ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺯﺣﻤﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﺮ ﺣﺎﻝ‬ ‫ﺗﺤﻮﻝ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ )ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺷﻮﺩﺑﻪ ﺑﻴﺎﻧﻴﮥ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻥ ﻗﺮﻥ ﺍﻧﻮﺍﺭ‪ ،‬ﻭ ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻳﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺏ‪.‬ﻫﻤﺎﻳﻮﻥ(‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺍﻟﻮﺍﺣﻰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﻭ ﺳﺮﺍﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺠﺎﻣﻊ‬

‫ﻋﻈﻴﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺼﻮﻝ ﻭﺣﺪﺕ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﻴﺰ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻣﻜﺎﺗﺒﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ )ﻣﺜﻞ ﻣﻜﺎﺗﺒﻪ ﺑﺎ‬

‫ﺗﻔﻜﺮ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺻﻠﺢ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﻻﻫﻪ(‪ ،‬ﺩﺭﺳﻔﺮﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻫﺎﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﺑﺎ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻫﺪﻑ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ‬

‫ﺻﻠﺢ ﻟﻴﻚ ﻣﻮﻫﻮﻧﻚ )‪ (LAKE MOHONK PEACE CONFERENCE‬ﺑﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻯ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﻣﺤﻠّﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﻧﻘﻄﮥ ﺍﻭﺝ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺭﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬ ‫ﺩﺍﻣﻨﮥ ّ‬

‫ﺫﻳﻼ ﺑﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎ ﻭ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻣﻠﻞ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬ ‫ً‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﻣﺤﻠّﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ‬ ‫ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ﺭﻓﺎﻩ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻣﻠﻞ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ‬ ‫ﻣﻘﺮ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻣﻠﻞ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٦‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺩﻓﺘﺮﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺩﺭ ﮊﻧﻮ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻧﻬﺎﺩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻣﻠﻞ ﺑﺎ ﭼﺎﭖ ﻧﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺩﻓﺘﺮ ﺩﺭ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺭﺳﻤﻰ ﺧﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺩﻓﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻳﻰ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻣﻠﻞ ﻋﻤﻞ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٥٠‬‬

‫ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٤٥‬ﻣﻴﻼﺩﻯ‬

‫ﻣﻨﺸﻮﺭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻧﻔﺮﺍﻧﺴﻴﺴﻜﻮ ﺍﻣﻀﺎء ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٤٨‬ﺍﻋﻼﻣﻴﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬

‫»ﺗﻌﻬﺪﺍﺕ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ« ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ« ‪ THE BAHA'INTERNATIONAL COMMUNITY‬ﺑﻪ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ ٩٢.‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺎﻟﻴﺖ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻭ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺷﻮﺭ ﻭ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻰ‬ ‫ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻧﺎﻣﻪ‪ّ ،‬‬ ‫ﻓﻌ ّ‬

‫ﮔﺮﻭﻩ ﻛﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺭﺍﺋﮥ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺑﺸﺮ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﻣﺴﺎﻋﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﻪﺑﻨﺪﻯﻫﺎ ﻭ ﻣﺸﺎﺟﺮﺍﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺩ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺮﻭﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺖ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻧﻤﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﺣﺴﻦ ﺷﻬﺮﺕ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻮﻡ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺖ ﻫﺎ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﻧﻤﻮﺩﻩ‬ ‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻭﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﻤﻨﻬﺎﻯ ﻣﻠﻰ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ )‪ (UNITEDNATION ASSOCIATONS‬ﺗﺮﻏﻴﺐ ﻧﻤﻮﺩ‪ ٩٣.‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪١٩٦٨‬‬ ‫ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻛﻤﻴﺘﮥ ﺍﺟﺮﺍﺋﻰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻌﺪﴽ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﺋﻴﺲ ﻭ ﻧﺎﺋﺐ ﺭﺋﻴﺲ ﺁﻥ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺭﺍ‬

‫ﺍﺣﺮﺍﺯﻛﺮﺩ‪ ٩٤.‬ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٧٠‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ )‪ (ECOSOC‬ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﻋﻀﻮ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺍﺭﺗﻘﺎء‬

‫ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٧٤‬ﺭﺳﻤﴼ ﻋﻀﻮ ﻭﺍﺑﺴﺘﮥ ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ )‪ (UNEP‬ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٧٦‬ﻋﻀﻮ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺻﻨﺪﻭﻕ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ‪،‬‬

‫ﻳﻮﻧﻴﺴﻒ )‪ (UNICEF‬ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٨٩‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﻀﻮ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺻﻨﺪﻭﻕ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺯﻧﺎﻥ )‪ (UNIFEM‬ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩ‬ ‫ﻓﻌﺎﻻﻧﻪﺍﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ )‪ (WHO‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٨٩‬ﺁﻏﺎﺯ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ٩٥.‬ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ّ‬

‫ﺩﺍﺋﻤﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺩﺑﻴﺮ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻛﻪ ﻫﻴﺄﺕ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺍﻣﻮﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺴﻬﺎﻯ ﻣﻨﻌﻘﺪﻩ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺿﻴﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺘﻰ‪ ،‬ﺷﺮﻛﺖ‬

‫ﻓﻌﺎﻝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺴﻬﺎ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﻃﻴﻒ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﺍﺯ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺒﺘﻼ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ّ‬ ‫ﻓﻌﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺜﺎﺕ ﻭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻴﻬﺎ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ّ‬

‫ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺴﻬﺎ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪ :‬ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ )ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻳﻮﻧﺴﻜﻮ( ﺩﺭﺗﺎﻳﻠﻨﺪ )‪ ،(١٩٩٠‬ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ )‪ ،(١٩٩٠‬ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺩﺭ ﺭﻳﻮﺩﻭﮊﺍﻧﻴﺮﻭ )‪ ،(١٩٩٢‬ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﻭﻳﻦ )‪،(١٩٩٣‬‬

‫ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﺭ ﻗﺎﻫﺮﻩ )‪ ،(١٩٩٤‬ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺳﺮﺍﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﻛﭙﻨﻬﺎﮒ )‪ ،(١٩٩٥‬ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺯﻧﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﭘﻜﻦ )‪ ،٩٦(١٩٩٥‬ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﮔﻔﺘﮕﻮﻯ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﻟﻨﺪﻥ )‪ ،(١٩٩٨‬ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎﻯ ﺟﻨﻮﺑﻰ )‪ ،(١٩٩٩‬ﻭ‬ ‫ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﮋﺍﺩ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺑﺎﻥ )‪.(٢٠٠١‬‬

‫ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺴﻬﺎ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻴﻦ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ‬

‫ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺳﺒﺐ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺩﻓﻌﺎﺕ ﺩﻋﻮﺕ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺍﻋﻼﻣﻴّﻪ ﻳﺎ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻄﻖ ﻭ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﺗﺠﺮﺑﮥ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬

‫ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﻭﮐﻨﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺮﮤ ﺧﺎﻛﻰ ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺑﻜﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻬﺖ ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻯ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭﻛﻰ ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺮ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﻭﺍﺣﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﺘﻜﺜّﺮ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎﻯ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﻭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﺗﻮﺳﻌﮥ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٥١‬‬

‫ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﻏﻨﻰ‪ ،‬ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻗﺎﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ‬ ‫ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺟﺎﻟﺐ ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻝ ﺩﺭ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﻭ ﻣﺸﺎﻭﺭﺍﺕ ﻭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪ ٢٥٠‬ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﭼﻬﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺳﺮﺍﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‬

‫ﺩﺭﻛﭙﻨﻬﺎﮒ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٩٥‬ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﻜﻦ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٩٥‬ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪ ٥٠٠‬ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﺣﻀﻮﺭ‬

‫ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺩﻓﺎﺗﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺮﻗﻰ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺯﻧﺎﻥ ﺗﻮﺳﻂ ‪ ٥٢‬ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻛﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﺗﺼﺪﻯ‬ ‫ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺴﻬﺎ ﻭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺑﺤﺚ ﻭ ﻣﺬﺍﻛﺮﮤ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﻣﺤﻠّﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻭ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩ ﺷﺪﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﺩﺭ ﻛﻤﻴﺘﻪﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﻏﻴﺮﺩﻭﻟﺘﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻛﻤﻴﺘﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻨﺪﻭﻕ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺍﻣﻮﺭ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ‬ ‫ﺳﻤﺘﻬﺎﻯ ّ‬ ‫ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻣﺠﺪﺍﻧﮥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺴﻬﺎﻯ ﺳﻪﮔﺎﻧﮥ ﻫﺰﺍﺭﻩ )ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻢ( ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺘﻬﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ّ ٢٠٠٠‬‬ ‫ﻧﻘﻄﮥ ﺍﻭﺝ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺑﺎﻓﻌﺎﻟﻴّﺖ ّ‬

‫ﻛﻞ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺩﺭ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺍﺯ ‪ ٢٢‬ﺗﺎ ‪ ٢٦‬ﻣﻰ ﺳﺎﻝ ‪ ٢٠٠٠‬ﺑﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﻛﻮﻓﻰ ﻋﻨﺎﻥ ﺩﺑﻴﺮ ّ‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻫﺰﺍﺭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻏﻴﺮﺩﻭﻟﺘﻰ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺍﺯ ‪ ٢٨‬ﺗﺎ ‪ ٣١‬ﺍﻭﺕ ﺳﺎﻝ ‪ ٢٠٠٠‬ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﻛﺜﺮ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺮﻛﺰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺑﻴﺮﻛﻞ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺁﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺳﺮﺍﻥ ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯ ‪ ٦‬ﺗﺎ ‪ ٨‬ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺳﺎﻝ ‪ ٢٠٠٠‬ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‪ ١٤٩‬ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺳﺨﻦ ﺭﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ّ‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻭ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻬﺎ ﮔﺮﺩ ﻫﻢ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺨﻨﮕﻮﻯ‬

‫ﻓﻌﺎﻻﻧﮥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻛﻮﺷﺶ‬ ‫ﻣﺠﻤﻊ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﻏﻴﺮﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ّ‬ ‫ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭﻃﺮﻳﻖ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺻﻠﺢ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ ﺻﺪﻭﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻭ ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻓﻜﺮﻯ‬

‫ﻭﺩﻳﻨﻰ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻭﺳﻴﻊ ﻭ ﻋﻤﻴﻖ ﺩﺭ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺩﺭﻛﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺮﮤ ﺧﺎﻛﻰ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺯ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﺐ ﺩﻳﺪﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﮔﺎﻣﻬﺎﻯ‬ ‫ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﭼﻬﺎﺭﺳﺎﻟﮥ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ‬

‫ﻓﺎﺻﻠﮥ ﮊﺍﻧﻮﻳﻪ ‪ ١٩٩٤‬ﺗﺎ ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ ١٩٩٧‬ﺩﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ١٥٠‬ﺟﻠﺴﻪ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٨٠‬ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ‬ ‫ﻣﻮﺍﺿﻴﻊ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﺻﺎﺩﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٩٧‬‬

‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٨٥‬ﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ »ﻭﻋﺪﮤ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ« ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻋﻤﻮﻡ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ‬

‫ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺳﺮﺍﻥ ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎ ﻭ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﺣﺼﻮﻝ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ‬

‫ﺭﺍ ﺑﻌﻴﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻧﻰ ﻗﺎﻃﻊ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺸﺮﻯ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻤﻜﻦ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻗﻄﻌﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻥ ﻭﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺭﺍﻳﺞ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺜﺎﺕ ﺳﺮﺍﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻓﻖ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﺎﺯ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺿﻤﻦ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﻭﻗﻮﻉ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺭﺍﻳﺞ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﻳﻚ ﺻﻠﺢ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﺭﻙ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻨﺎﺯﻉ ﺑﻘﺎ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺍﺻﻮﻝ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺯﻳﺮ ﺑﻨﺎﻯ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﻧﻈﻢ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻟﮕﻮﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻭﺣﺪﺕ ﺩﺭ ﻛﺜﺮﺕ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﮔﺸﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﺑﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺗﺎﺑﻌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٥٢‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺍﻛﺘﺒﺮ ‪ ١٩٩٥‬ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﭘﻨﺠﺎﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪﺍﻯ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﻧﻘﻄﻪ ﻋﻄﻔﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻤﻴﻊ‬

‫ﻣﻠﻞ ﻋﺎﻟﻢ« ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﻧﻘﺎﺋﺺ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﺣﺎﻭﻯ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻫﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺍﺻﻼﺡ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ‬

‫ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺁﻥ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﺗﻬﻴّﻪ ﻭ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ‪ :‬ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ‬ ‫ﺗﻌﻬﺪ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺍﻟﺰﺍﻣﺎﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻀﻮﻳّﺖ‪ ،‬ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﻣﺮﺯﻫﺎ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﺯﻯ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺗﺮﺗﻴﺒﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﺟﺪﻳﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺧﻂ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻋﻤﻮﻣﻰ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻳﻚ ﻭﺍﺣﺪ ﭘﻮﻝ ﺭﺍﻳﺞ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻣﺤﺪﻭﺩﻳّﺖ ﺩﺭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺣﻖ ﻭﺗﻮ‪ ،‬ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻴﺮﻭﻳﻢ‬ ‫ﺧﺼﻮﺹ ﻧﻈﺎﻣﻰ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ‪ ،‬ﺗﻘﻮﻳّﺖ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺷﺮﻛﺖ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﻣﻠﻞ‬

‫ﻋﻀﻮ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺟﻬﺎﻥ‪.‬‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﺭﺍ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﺟﻬﺎﻥ ﺻﺎﺩﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻓﻊ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻭﺭﻳﻞ ‪ ٢٠٠٢‬ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺖﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺑﻴﺎﻧّﻴﮥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ّ‬

‫ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺑﻴﻦ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﻮﺷﺰﺩ ﻣﻰﻛﺮﺩ‪ ،‬ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻄﺮﺍﺕ ﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍﻳﻰ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ‬ ‫ﺑﻰﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺩﺭﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻰﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﺮﺣﺬﺭ ﻣﻰﺩﺍﺷﺖ‪ ،‬ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻻﺩﻳﺎﻥ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺻﺪﻫﺎ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗﴼ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﻣﻬﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ (١ :‬ﺗﺮﻗﻰ ﺯﻧﺎﻥ‪،‬‬

‫‪ (٢‬ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ‪ (٣ ،‬ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ‪ (٤ ،‬ﺻﻠﺢ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﭼﻬﺎﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻧﺸﺎﻥﺩﻫﻨﺪﮤ ﻋﻼﺋﻖ ﺍﺻﻠﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ‬

‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺭﻓﺎﻩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﻭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺷﺎﻋﮥ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﺎﻟﻰ ﻩ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﻣﺤﻠّﻰ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻤﻼ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣﺆﺛّﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﺍﺟﺮﺍ‬ ‫ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﻫﻰ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ‪،‬‬ ‫ً‬ ‫ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ّ‬ ‫ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻫﺮﺟﺎ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻰﺩﺍﺩ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ‬ ‫ً‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ّ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺷﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ‬

‫ﺣﻤﺎﻡ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻰ‪ ،‬ﺩﺭﻣﺎﻧﮕﺎﻩ ﻭ‬ ‫ﻋﻘﺐﻣﺎﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﻓﻘﺮ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻋﻬﺪ ﻗﺎﺟﺎﺭ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ‪ ،‬ﺻﻨﺪﻭﻕ ﺧﻴﺮﻳّﻪ ﻭ ﭘﻴﻜﻬﺎﻯ ﻧﺎﻣﻪﺭﺳﺎﻧﻰ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺣﻤﻼﺕ ﭘﻰﮔﻴﺮ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺎﻧﻊ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻋﺎﻡﺍﻟﻤﻨﻔﻌﺔ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮔﺸﺖ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘّﻬﺎ ﺩﺭﻧﻘﺎﻁ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﺳﺒﺐ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻛﺘﺒﺮ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٨٣‬ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻬﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ‬ ‫ﻧﻴﺎﺯ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻨﻈﻢ ﭘﻰﮔﻴﺮﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﻓﺘﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺭﻓﺎﻩ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺭﻓﺎﻩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ّ‬

‫‪٩٨‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘّﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﻬﺪﻩﺩﺍﺭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﺗﺪﺍﺭﻛﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻭ ّ‬

‫ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﻤﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺁﺋﻴﻨﻰ ﺩﺭ ﺑﺮ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺫﻳﻞ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪﻯ ﻛﺮﺩ‪:‬‬

‫‪٩٩‬‬

‫ﺳﻮﺍﺩﺁﻣﻮﺯﻯ‪ :‬ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎﻯ ﺳﻮﺍﺩﺁﻣﻮﺯﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻛﺴﺐ ﻣﻬﺎﺭﺗﻬﺎﻯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ‪ ،‬ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎﺯﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮﻭﮊﮤ ﺳﻮﺍﺩﺁﻣﻮﺯﻯ »ﺑﺮﺑﺎﻟﻬﺎﻯ ﻛﻠﻤﺎﺕ« ﺑﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻛﻤﻚ ﻣﻰﻛﻨﺪﺗﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﭘﺮﻭﮊﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﮔﻮﻳﺎﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪﺍﻯ ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘّﻬﺎﻯ ﺧﺪﻣﺎﺗﻰ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪ ٣٠٠٠‬ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ‪ ١٠٠٠٠‬ﺟﻮﺍﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮﻯ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻰ ﻣﻮﺭﺩﺁﻣﻮﺯﺵ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٥٣‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺭﺳﻤﻰ‪ :‬ﻣﺮﻛﺰﻫﺎﻯ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﮤ ﻛﻼﺳﻬﺎﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺗﺎ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺳﻄﻮﺡ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻰ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ّ‬

‫ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﺪﻑ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺑﺮ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﮥ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ‬ ‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﻣﻰﻛﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺧﺎﺹ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺧﻮﺩ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﻛﻠﻤﺒﻴّﺎ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﺴﺮﺍﻥ‬ ‫ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺒﻰ ﻛﻪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻛﻼﺳﻬﺎﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻰ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﭘﺎﻳﮥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﻣﺪﺍﺭﺳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺗﺄﺛﻴﺮﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻭﺳﻴﻌﺘﺮﻯ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ »ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺳﻠﻄﻨﺘﻰ« ﺩﺭ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎﻯ ﺟﻨﻮﺑﻰ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻰﺩﻫﺪ‬

‫ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﻛﻼﺳﻬﺎﻳﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺩﺭ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻳﻰ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﺪﺯ‪ ،‬ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ ،‬ﺁﮔﺎﻫﻰ‬ ‫ﺗﺎ ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭﺱ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻧﮋﺍﺩﻯ‪ ،‬ﻃﺒﻘﺎﺗﻰ ﻳﺎ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺗﺠﻠّﻰ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ‪ :‬ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎﻯ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺭﻓﻊ ّ‬

‫ﻣﻰﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﻛﻮﺯﻭﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺟﻤﻌﻰ ﻭ ﺍﺷﺘﺮﺍﻛﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﺠﺰﻳّﻪ ﻃﻠﺒﺎﻥ ﻗﻮﻣﻰ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻴﺲ »ﻣﺮﻛﺰ‬ ‫ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺟﻬﺎﻧﻰ« ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺮﻛﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪،‬‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻳﻮﻧﻴﺴﻒ ﺭﺍ ﺟﻠﺐ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺯﻧﺎﻥ‪ :‬ﺩﺭ ﻫﺮ ﭘﺮﻭﮊﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﻬﺪﻩﺩﺍﺭ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﻼﺵ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﺴﺎﻭﻯ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺰﺍﻳﺎﻯ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﺩﺭ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺘﻬﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻠﻤﻰ‪ ،‬ﺍﺩﺍﺭﻯ‪ ،‬ﺩﻭﻟﺘﻰ‪ ،‬ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ‪ ،‬ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻓﻊ‬ ‫ﻫﻤﮥ ّ‬

‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻋﻠﻴﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺷﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﮥ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺯﻧﺎﻥ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻰ ﺑﺎﺭﻟﻰ« ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﺷﺶ ﻣﺎﻫﻪﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺯﻧﺎﻥ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺗﻬﻴّﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ » ّ‬

‫ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻬﺎﺭﺗﻬﺎﻯ ﻋﻤﻠﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﺎﻻ ﺑﺮﺩﻥ ﺳﻄﺢ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻭ ﻇﺮﻓﻴّﺖ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﻰﺩﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺭﻓﺘﺎﺭ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﻯ‬ ‫ﻫﻤﺴﺮﺍﻥ‪ ،‬ﭘﺪﺭﺍﻥ‪ ،‬ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺮﭘﺎﻳﻰ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺴﻬﺎ ﻭ ﺍﻧﺠﻤﻨﻬﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﺪﺍﻭﻡ ﻣﻰﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﻫﺮ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻋﻤﻞ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ‪ :‬ﺩﺭﺯﻣﻴﻨﮥ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠّﻰ ﺑﺎ ّ‬

‫ﻓﻴﺠﻰ ﺩﺍﻧﺶ ﺳﻨﺘﻰ‪ ،‬ﺗﻜﻨﻴﻜﻬﺎﻯ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ ﻋﻠﻤﻰ‪ ،‬ﺁﻣﻮﺯﺷﻬﺎﻯ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻰ‪ ،‬ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩﺍﻯ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺩﺭﺁﻣﺪﺯﺍﻯ ﺑﺎ‬ ‫ﺩﻭﺍﻡ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﮊﻩﺍﻯ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ»ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﺑﺎﻏﻬﺎﻯ ﻣﺮﺟﺎﻧﻰ« ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺎﻫﻴﮕﻴﺮﺍﻥ ﻣﺤﻠّﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺮﺟﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﺍﻟﮕﻮﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻓﻘﻴّﺖ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺍﻗﻴﺎﻧﻮﺱ ﺁﺭﺍﻡ ﺟﻨﻮﺑﻰ ّ‬ ‫ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ‪ :‬ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎﻯ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰﻛﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺳﻨﺘﻰ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻣﻰﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺗﻮﺳﻌﻪ‬

‫ﺗﻮﺟﻬﻰ‬ ‫ﺧﺎﺹ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻬﺎﻯ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮥ ﺷﻴﻮﻩﺍﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻴﺰ ّ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﮊﮤ ﺑﺎﻍ ﻫﻤﮕﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﻐﻮﻟﺴﺘﺎﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﺑﺎ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﺎﺷﺖ‬

‫ﺳﺒﺰﻳﺠﺎﺕ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺗﻐﺬﻳﮥ ﺍﻫﻞ ﻣﺤﻞ ﻛﻤﻚ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰﺍﻓﺰﺍﻳﺪ‪ .‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﺑﺎﻻ ﺑﺮﺩﻥ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺘﻬﺎﻯ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺘﻬﺎﻯ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ‪ :‬ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻬﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺣﺪﺍﺙ ﻛﻠﻴﻨﻴﻜﻬﺎ‪ ،‬ﺩﺍﺭﻭﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ‬

‫ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﻛﻤﭙﻬﺎﻯ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻭ ﺩﻧﺪﺍﻧﭙﺰﺷﻜﻰ ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻰ ﺗﻬﻴّﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪﺍﻯ ﺍﺯ »ﻣﺪﺩﻛﺎﺭﺍﻥ‬

‫ﻮﻓﻖ ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺟﻮﺍﻣﻊ« ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﭘﺮﻭﮊﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺍﻭﮔﺎﻧﺪﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻜﺼﺪ ﻣﺪﺩﻛﺎﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﻳﺪﻩ ﻣ ّ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﺮﺑﻴّﺎﻥ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﭘﻮﺷﺶ ﻣﺼﻮﻥﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺗﻼﺷﻬﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎ ﺑﺎ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﻛﻮﭼﻚ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﻜﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺆﺛّﺮ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺑﻴﻤﺎﺭﻳﻬﺎ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٥٤‬‬

‫ﻫﻨﺮ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﮔﺮﻭﻫﻰ‪ :‬ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻰ ﭼﻮﻥ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺧﻮﺵﺑﻴﻨﻰ‪ ،‬ﺧﻴﺮ ﺧﻮﺍﻫﻰ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺘﻜﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺍﺩﺏ ﻭﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﻭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ‬

‫ﻧﮋﺍﺩﻯ ﭘﺎﻳﮥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻫﻨﺮ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ »ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ« ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ ﺍﻳﺎﻻﺕ ﻣﺘّﺤﺪﻩ‬

‫ﻣﻰﻛﻮﺷﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻴﻔﻴّﺘﻬﺎﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﺸﻬﺎﻯ ﻫﻨﺮﻯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎﻯ ﻣﺘﺨﻠﻒ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻜﺎﺭ ﮔﻴﺮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﻳﻚ ﺭﺍﺩﻳﻮﻯ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻯ ﻻﺗﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻏﻨﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻰﮔﺬﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺭﺍ‬

‫ﭘﺮﻭﺭﺵ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﺮ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻭ ﻫﻨﺮ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻮﻣﻰ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺭﺍ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻣﻰﺩﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٤٠‬ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭ ﺷﻌﺎﻉ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻯ ﻗﺎﺑﻞ ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪:‬‬ ‫ﺟﻬﺎﻥ ّ‬

‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻧﻮﺭ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻧﻮﺭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٨٥‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺩﺭﺳﺎﻧﺘﺎﻛﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺑﻮﻟﻴﻮﻯ ﮔﺸﺎﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮﻳﻦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎﻯ‬

‫ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺳﻴﺰﺩﻩ ﺭﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻰ‪ ،‬ﻳﺎﺯﺩﻩ ﺭﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻰ ﺍﺭﺷﺪ ﻭ ﺷﺎﻧﺰﺩﻩ ﺩﻭﺭﮤ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٠٠‬‬

‫ﻓﻮﻧﺪﺍﺋﻴﻚ‬ ‫ﻓﻮﻧﺪﺍﺋﻴﻚ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٧٤‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺩﺭ ﻛﻠﻤﺒﻴّﺎ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﻭ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﻣﺤﺮﻙ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻳﻜﻰ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺪﻡ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﻌﻠّﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺮﺩﻡ‬ ‫ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭﺟﻮﺩ ّ‬

‫ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﺎﻯ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺍﺻﻞ ﻓﻮﻧﺪﺍﺋﻴﻚ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺻﺤﻴﺢ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﭼﺎﺭﭼﻮﺑﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪﻫﺎﻯ ﻳﺎﺩﮔﻴﺮﻯ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺩﺭﺁﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪﻫﺎ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻯ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ ،‬ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻯ ﺑﺎﺩﻭﺍﻡ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺭﺳﻤﻰ ﻭ ﺗﻘﻮﻳّﺖ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﺤﻠّﻰ‪.‬‬

‫‪١٠١‬‬

‫ﻣﺆﺳﺲ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﮥ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﻳﺎ »‪ «New Era‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٨٧‬ﺩﺭ ﭘﻨﺠﮕﻴﻨﻰ ﺩﺭ ﻫﻨﺪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻧﮕﻴﺰﮤ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻌﺔ ﺑﺎﺩﻭﺍﻡ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺭﻭﺯﻣﺮﮤ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﴼ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻯ ﻳﻜﺴﺎﻟﻪ ﻭ ﺩﻭﺳﺎﻟﻪﺍﻯ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭﺑﺨﺶ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ :‬ﻳﻚ‬ ‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻛﻮﭼﻚ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰﻛﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺷﻐﻠﻰ ﻳﺎ ﺣﺮﻓﻪﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻣﺮﺍﺭ ﻣﻌﺎﺵ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ﺧﺪﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻬﺎﺭﺗﻬﺎﻯ ﻓﺮﺍﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺣﺲ ﻫﻮﻳّﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺑﻪ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻰ )ﻭﺣﺪﺕ‬ ‫ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻳﻚ ّ‬ ‫ﺩﺭﻛﺜﺮﺕ( ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫‪١٠٢‬‬

‫ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺑﺪﻳﻊ‬ ‫ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺑﺪﻳﻊ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٩٠‬ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﻳﻚ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻏﻴﺮﺍﻧﺘﻔﺎﻋﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺩﺭ ﻣﺎﻛﺎﺋﻮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺗﻬﻴّﮥ ﻣﻮﺍﺩ ﺩﺭﺳﻰ ﻭ ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ‬

‫ﺗﺪﺭﻳﺲ ﺧﻠﻖ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﺑﻨﺪﺩ‪ .‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﻣﺪﺭﺳﮥ ﻣﻠﻞ ﺩﺭ ﻣﺎﻛﺎﺋﻮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٢٦٠‬ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻰ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫‪١٠٣‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫ﺑﻨﻴﺎﺩ ﻣﺎﺯﺗﻼ‬

‫‪٥٥‬‬

‫‪١٠٤‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺘﻬﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ‪١٩٨٣‬‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﻛﻪ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺯﺍﻣﺒﻴﺎ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٩٥‬ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳﻴﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺑﺎﺯﻣﻰﮔﺮﺩﺩ‪.‬ﺍﻳﻦ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺩﺭ ﺗﻼﺷﻬﺎﻯ ﺍﻭﻟﻴّﮥ ﺧﻮﺩ ﻛﻮﺷﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ — ﺧﺪﻣﺎﺗﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﻓﻨﺂﻭﺭﻯ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻰ‪ ،‬ﻣﺰﺭﻋﻪﺩﺍﺭﻯ‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻮﺍﺩ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺘﻬﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺑﻪ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ‬ ‫ﻏﺬﺍﻳﻰ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻫﺎ ﻭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﺳﺘﻰ‪ ،‬ﺗﻨﺪﺭﺳﺘﻰ ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻬﺎﺭﺗﻬﺎﻯ ﻋﻤﻠﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺟﻨﺒﮥ ﺩﻳﮕﺮ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻰ‪ ،‬ﺳﻮﺍﺩﺁﻣﻮﺯﻯ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ّ‬

‫‪١٠٥‬‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺯﺍﺕ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﻣﺤﻠّﻰ‪ ،‬ﻣﻠّﻰ ﻭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﺭﻓﺎﻩ ﻫﻤﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻨﺶ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ﻋﺎﻟﻢ ﻳﻚ ﻭﻃﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻻﺭﺽ ﺍﻫﻞ ﺁﻥ‪«.‬‬ ‫ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﻭﻃﻦ ﻭﺍﺣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪» :‬ﻋﺎﻟﻢ ﻳﻚ ﻭﻃﻦ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﻭ َﻣﻦ َ َ‬ ‫ﻋﻠﻰ َ‬

‫‪١٠٦‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٥٦‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬ ‫ﺻﺒﺤﻰ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﻩ‪ ،‬ﻃﻨﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﭘﻮﺳﻴﺪﮤ ّ ّ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺁﻣﺪﻥ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺍﻛﺜﺮ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﻏﻔﻠﺖ ﻭ ﻏﺮﻭﺭ ﻭ ﺭﻳﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﻣﻰ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ‪.‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ّ‬

‫ﻃﻠﺒﻰ ﻭ ﺣﺴﺪ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺗﻘﻮﻯ ﻭ ﺍﺳﻴﺮﻯ ﺩﺭﺩﺳﺖ ﻧﻔﺲ ﻭ ﻫﻮﻯ‪ ،‬ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﻣﻰ ﺷﻜﺴﺘﻨﺪ ﻭﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺻﻒ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﻰ ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ‬

‫ﻫﻤﺪﺳﺘﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪﺍﻟﻬﻰ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺯﭼﻨﻴﻦ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺑﺎ ﺗﻌﺒﻴﺮﺍﺗﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ‪ ،‬ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ‪،‬‬

‫ﻧﺎﻛﺜﻴﻦ‪ ،‬ﻧﺎﻗﻀﻴﻦ‪ ،‬ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﻳﺎﺩﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻜﺮ ﻭ ﺭﻳﺎ ﻭ ﺩﻭ ﺭﻭﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺯﻣﺪﺗﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺍﺯﺁﻥ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺩﻭ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ :‬ﻳﻜﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪﻛﻪ ﭘﺲ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺪﺍﺷﺪﻩ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﻰ ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺭﺍﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ‪ .‬ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻧﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﭘﺲ‬ ‫ﺍﺯﺟﺪﺍ ﺷﺪﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺁﻧﭽﻪ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﺑﻪ ﺫﻫﻨﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺪﺳﺘﻰ ﻭﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺩﺳﺘﮥ ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯﺁﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻛﺴﻰ‬ ‫ﺩﻭﻡ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻗﺮﺁﻥ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ‬ ‫ﻣﺮﺗﺪ ﻭ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﻟﻘﺘﻞ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻧﻤﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪﺯﻣﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻧﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺩﺳﺘﮥ ّ‬

‫ﻣﺮﺗﺪﻳﻦ ﻭﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﻭ ﻧﺎﻗﻀﻴﻦ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﻧﺎﻗﻀﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﻢ ﭼﻮﻥ ﻗﺮﻭﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﻟﻘﺘﻞ ﺑﺪﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻓﺎ ً ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺘﴼ ﻓﻘﻂ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﺪﺭﺗﴼ‬

‫ﻋﻨﺪﺍﻟﻠﺰﻭﻡ ﺟﻮﺍﺏ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﺘﺎﻳﺎﻥ ﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﻮﺍﻣﻊ ـ ـ ﭼﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﭼﻪ ﻏﻴﺮ ﺩﻳﻨﻰ ﻭﭼﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ـ ـ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﻀﺎﺩ ﻭ ﻛﺸﻤﻜﺶ ﺭﻭﺣﻰ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﻰ ﺩﺭﻭﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺷﺪﻳﺪﴽ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ‬ ‫ﺧﺎﺻﺸﺎﻥ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ ﺷﺮﺍﻳﻂ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻌﻠّﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ١٠٧،‬ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯﺟﺪﺍﺷﺪﻥ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﻗﺒﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ﻣﺒﻐﻀﺎﻧﻪ‬ ‫ً‬ ‫ﻭﻣﺴﺘﻬﺠﻦ ﻭﺁﻟﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء ﻭﺗﻬﻤﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻓﻮﻕ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﮥ ّ ّ‬ ‫ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﺩﺳﺘﮥ ّ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﺗﻔﺘﻰ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺁﻭﺍﺭﻩ )‪ (١٨٧٣-١٩٥٣‬ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻼﺵ ﻧﻤﻮﺩ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﻧﺎﺋﻞ ﮔﺮﺩﺩ ﻭﻟﻰ ﭼﻮﻥ ﻣﺄﻳﻮﺱ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ‬ ‫ﺷﺪ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺩﺭ ﺳﻪ ﺟﻠﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻛﺸﻒ ﺍﻟﺤﻴﻞ« ﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ »ﺁﻳﺘﻰ« ﺑﻪ ّ‬

‫ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﺍﺩﺑﻰ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺷﺪ ﻭ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻣﺠﻠﻪ »ﻧﻤﻜﺪﺍﻥ« ﻧﻴﺰ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺩﻭ ﻧﻔﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻭﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻭ ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﺪ‪ :‬ﻳﻜﻰ ﻓﻀﻞ ﺍﻪﻠﻟ‬

‫ﺻﺒﺤﻰ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻰ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﺸﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺣﺴﻦ ﻧﻴﻜﻮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻣﺒﻠّﻎ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎﺯﺩﻳﺪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ »ﭘﻴﺎﻡ ﭘﺪﺭ« ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺖ‪ ١٠٨‬ﻭ ﻧﻴﻜﻮ ﻧﻴﺰ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺩﺭ ﺳﻪ ﺟﻠﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻓﻠﺴﻔﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٣‬ﺑﻪ ﺣﻴﻔﺎ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺻﺒﺤﻰ ﻧﻴﺰ ّ ّ‬

‫ﺍﺯﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻫﺮﺳﻪ ﻧﻔﺮﺷﺎﻥ ﺩﺭﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬ ‫ﻧﻴﻜﻮ« ﻧﮕﺎﺷﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩ‪ ١٠٩.‬ﺍﺯﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺗﺶ‬ ‫ّ​ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﻭﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ ﺻﺒﺤﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻨﺎﻳﺖ ّ ّ‬

‫ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺴﺘﻬﺠﻦ ﻭﻯ ﭘﺲ ﺍﺯﺧﺮﻭﺟﺶ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺳﻨﺪﻳّﺖ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺭﺩ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ّ ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻣﺴﺘﻬﺠﻦ ﺗﺮﻯ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪﻋﺮﺽ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻭ‪ ،‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺻﺒﺤﻰ‪ّ ّ ،‬‬

‫ﻣﻘﺪﺳﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻭ ّ‬ ‫ﻗﺒﻞ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻧﻈﻢ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻌﺠﻮﻧﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭ ﻛﺬﺏ ﻭ ﺭﻳﺎ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﺎﻓﻰ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺭﺍ »ﻣﺰﺑﻠﻪ ﺷﻴﻄﺎﻥ« ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻣﻨﺼﻒ ﻭﻣﺘّﻘﻰ ﺭﺍ ﺻﺮﻑ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺁﻥ ّ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٥٧‬‬

‫ﺗﺒﺼﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪،‬ﺁﻧﻜﻪ ﻭﻯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻏﺮﻭﺭ‬ ‫ﻣﻬﻤﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ ﺩﻭ ﺭﻓﻴﻘﺶ‪ ،‬ﺻﺒﺤﻰ ﻭﻧﻴﻜﻮ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﻧﻜﺎﺕ ّ‬

‫ﺍﻟﺪﺭﻳّﻪ« ﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺩﭼﺎﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻊ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺩﻭ ﺟﻠﺪ ﻛﺘﺎﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻛﻮﺍﻛﺐ ّ‬

‫ﺗﻌﺼﺒﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺵ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺄﻛﻴﺪ‬ ‫ﺟﺎﻯ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻭﺳﻮﺍﺳﻰ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻭ ﺑﻪ ﻟﺤﻨﻰ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﻰ ﻭ ﺑﻰ ّ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺤﺮﺯ ﺷﺪﻩ ﺛﺒﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺭﺝ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﺻﺤﺘﺶ ﺑﺮ ﺍﻭ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ‬ ‫ﻇﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﻚ ﻭ ّ‬

‫ﺣﺐ ﻭ ﺑﻐﺾ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻧﺎﻇﺮ ﻭ ﺷﺨﺺ ﺛﺎﻟﺚ ﺑﻪ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺍﺯ ﻓﺮﻁ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﻰ ﮔﻮﻳﻰ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻟﺪﺭﻳّﻪ«‪ ،‬ﺻﺺ‪ ٣٣٥-٣٣٦‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﻪ )‪ ١٣٤٢‬ﻩ‪ .‬ﻕ‪ (.‬ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ‬ ‫ﺩﻭﻡ »ﻛﻮﺍﻛﺐ ّ‬ ‫ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﺭ ﺟﻠﺪ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺍﺋﻤﴼ ﺩﺭ ﺳﻔﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﺪﻥ ﻭ ﻗﺮﻯ ﻭ ﻗﺼﺒﻪ ﺟﺎﺕ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﺳﻴﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻪ ﻗﻔﻘﺎﺯ ﻭ‬

‫ﺑﺮ ﻣﺼﺮ ﻭ ﺍﻛﺜﺮ ﺑﻼﺩ ﻋﺮﺏ ﻭ ﺍﺧﻴﺮﺃ ﺳﻔﺮﻯ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺭﻓﺘﻪ‪،‬‬ ‫ﺑﺮﺍﻟﺸﺎﻡ ﻭ ﺳﻔﺮﻯ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺩﻓﻌﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺳﻪ ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﺑﻼﺩ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﻮﺭﻳﺎ ﻭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭ ّ ّ‬

‫ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﻳﻜﺼﺪ ﻭ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﻗﺮﻳﻪ ﻭ ﻗﺼﺒﻪ ﺍﺯﻣﺮﺍﻛﺰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺭﺍ ﺳﻴﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﻛﺎﻣﻠﮥ‬

‫ﺣﺪﺛﺎء‪ ،‬ﺧﻠﻄﻪ ﻭ ﺁﻣﻴﺰﺵ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻛﺘﺐ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻟﺴﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺻﻞ ﻳﺎ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻗﺪﻣﺎء ﻭ ُ َ‬ ‫ﻣﻄﻠﻌﻪ ﺍﺯ ُ َ‬ ‫ﻛﻤﺘﺮ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺪﻩ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺧﺼﻮﺹ ﺳﻌﻰ ﻭ ﺟﻬﺪ ﻭﺍﻓﻰ‬

‫ﻣﺒﺬﻭﻝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺭﺋﻮﺱ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻭ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺭﺍ ﺑﻄﻮﺭ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻨﮕﺎﺭﺩ‪ ،‬ﻭ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﻓﺮﻭ ﻧﮕﺬﺍﺭﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺋﻮﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺗﺎﺭﻳﺨﻴّﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺿﺒﻂ ﺷﺪﻩ ﺗﺰﻟﺰﻝ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺗﺄﻣﻠّﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺟﺰﺋﻴّﺎﺕ ﻭ‬

‫ﺗﻌﺒﻴﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ َﻣﻬﻤﺎ ُ ْ ِ‬ ‫ﺍﺻﺢ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﻛﻤﺘﺮ ﺧﺪﻣﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺗﺤﺮﻯ ﺷﺪﻩ ﻭ َ َ ِّ‬ ‫ﺍﻣﻜﻦ ﻓﺤﺺ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﻭ ﺧﺮﻳﻄﻪ ﻳﺎ ﻣﺘﻦ ﻭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﺗﻴّﻪ ﻣﻬﻴّﺎ ﮔﺸﺘﻪ‪ .‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﻈﺎﻡ ﺗﺰﻟﺰﻟﻰ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺗﺄﻣﻠّﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‬

‫ﻛﺒﻮﺓ َ َ ُ ِّ‬ ‫ﻓﻠﻜﻞ َ ٍ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻘﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺎﺏ ﺳﻬﻮ ﻭ ﻧﺴﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﻤﺪ ﻭ ﻃﻐﻴﺎﻥ ) َ ِ ُ ِّ‬ ‫ﻫﻔﻮﺓ( )ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﺍﺳﺒﻰ ﻟﻐﺰﺷﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ َ ْ َ ٌ‬ ‫ﺟﻮﺍﺩ َ ْ َ ٌ‬ ‫ﻭﻟﻜﻞ ِ ٍ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﻰ ﺧﻄﺎﻳﻰ( ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻭﺍﺭﮤ ﺑﻰ ﺑﻀﺎﻋﺖ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﮤ ﻋﻠﻤﺎء ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﻧﻤﺮﮤ ﺍﺩﺑﺎء ﺍﺭﺟﻤﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﮔﺮ ﻫﺪﻳﮥ ﻗﺎﺑﻠﻰ‬

‫ﺍﺳﺘﻘﺮﺍِء‬ ‫ﻗﻠﺖ ﺑﻀﺎﻋﺖ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﮔﺮ ﻣﺘﺎﻉ ﻻﻳﻘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﺍﺯ ﻋﺪﻡ ﺍﺳﺘﻄﺎﻋﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﻳﻘﻴﻦ‬ ‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺯ ّ‬ ‫ُ‬

‫ﺁﺏ ُﺧﻮﺭﺩ‬ ‫ﻭﺍﻟﺴﻼﻡ ﺧﻴﺮ ﺧﺘﺎﻡ«‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻰ ُﺧﻮﺭﺩ ﺧﻴﺰﺩ(‪.‬‬ ‫ﻋﻈﺎﻡ ﻋﺬﺭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺑﺮ ُﺧﺮﺩﻯ ِﻣﺎ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ )ﺯ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎﺭﻩ‪ ،‬ﺑﺎ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺩﺍﺧﻞ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻣﺮ‬ ‫ﻇﻞ ﺭﺣﻤﻦ ﻭ ﺩﺧﻮﻟﺶ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﺨﺺ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺧﺮﻭﺟﺶ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻇﻞ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﻧﻔﺲ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻤﺪﺳﺘﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺭﺩﻳّﮥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻋﺠﻴﺐ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺮ ﻫﻢ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭ ﻭ ﺳﺮ‬

‫ﺻﺤﺖ ﻣﻄﺎﻟﺒﺶ‬ ‫ﺍﻟﺪﺭﻳّﻪ« ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﻰ ﻭ‬ ‫ﺳﺨﺖ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻄﻼﻥ ﺩﻋﺎﻭﻳﺶ ﺭﺍ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺍﻭ ﺩﺭ »ﻛﻮﺍﻛﺐ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﺍﺵ‪» ،‬ﻛﺸﻒ ﺍﻟﺤﻴﻞ‪ «،‬ﻛﺬﺏ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﻧﻤﻰ ﺷﺪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻋﻤﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩﻛﻪ ﻫﻤﺴﺮ‬ ‫ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ّ ّ‬

‫ﻭﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻛﻤﺎﻝ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺷﻬﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﻭﺭﻯ ﺟﺴﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺛﺎﺑﺖ ﻭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﻘﻄﻌﻰ‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﮥ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻴﻨﻰ ﻧﻮﺷﺖ ﻭﻟﻰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ ﻏﺎﻟﺐ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺴﺮﺍﻥ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺩﭼﺎﺭ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺣﺘﹽﻰ ﻣﻮﺭﺩ‬

‫ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺍﺭﺗﺪﺍﺩﺵ ﺍﻭﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﺍﻗﻊ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ١١٠‬ﻭ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺳﻮء ﻧﺘﺎﻳﺞ »ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ‬ ‫‪١١١‬‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﺎﻡ‬ ‫ﺍﻛﺘﺴﺒﺖ َ ِ ْ‬ ‫ﺗﻘﻮﻯ« ﻭ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ » ِﺑﻤﺎ ْ َ َ َ ْ‬ ‫ﺍﻳﺪﻳﻬﻢ« ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ّ ّ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﺸﺎﻥ ﻭ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﻰ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺟﻤﻴﺎﻥ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺕ ﻗﻄﻌﻰ ﻭﺗﺰﻟﺰﻝ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ‪ ،‬ﻣﺴﻜﻮﺕ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻟﺪﺭﻳّﻪ« ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ﺭﺑّﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ »ﻛﻮﺍﻛﺐ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺻﺮﻓﴼ ﻃﻮﻃﻰ ﻭﺍﺭ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﺭﺩﻳّﮥ ﺍﻭ ﺭﺍ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ ﮔﺰﻳﻨﺸﻰ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ‬ ‫ﺭﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻭ‬ ‫ﺭﮒ ﺗﺎﮎ ﺟﻠﺪ ‪ ٢‬ﺹ ‪ ١٨٣‬ﻧﻴﺰ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﺁﻳﺘﻰ ‪ ...‬ﮐﺘﺎﺑﻰ)ﮐﺸﻒ ﺍﻟﺤﻴﻞ( ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ‪«.‬‬

‫‪١١٢‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٥٨‬‬

‫ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﺍﺵ ﺣﺘﻰ ﺣﺎﻝ ﻧﻴﺰ ﺗﺠﺪﻳﺪﭼﺎﭖ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭ ﭼﻮﻥ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺁﻗﺎﻯ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺻﺒﺤﻰ ﻛﻪ ّ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪،‬‬ ‫ﺳﻴﺪ ﻫﺎﺩﻯ ﺧﺴﺮﻭﺷﺎﻫﻰ ﻣﺠﺒﻮﺭﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﮥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‪ ،‬ﻭﻳﮋﮤ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪١٧‬ﻣﻨﺘﺸﺮﻩ ﭘﺲ ﺍﺯ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻤﺖ ﻭﺭﺯﻧﺪ‪ ،١١٣‬ﭘﺲ ﺍﺯﺟﺪﺍﺋﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﻗﻮﻝ ﻛﺴﺮﻭﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻭ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﻩ‪ ...» ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﻧﺸﺮﺟﺪﻳﺪﺁﻥ ّ‬

‫ﻧﺎﻡ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ‪ ،‬ﺟﺎﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﻣﻴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﺎﺯﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﺑﻪ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﻰ ﺷﺮﻣﺎﻧﻪ ﺑﺎﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‬ ‫ﻭﻫﺮﭼﻪ ﺩﻟﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ ١١٤«.‬ﺻﺎﺩﻕ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻭﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪...» :‬ﺍﺯ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻜﻰ ﺩﻭﻫﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺟﺒﻠﻰ ﻭﺩﺭﻳﺪﮔﻰ ﺑﻰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺍﻯ ﻣﺸﻐﻮﻝ‬ ‫ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﺑﺎﺍﺷﺎﺭﮤ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺩﺍﺭ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﺷﺨﺼﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺻﺒﺤﻰ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻭﻗﺎﺣﺖ ّ‬

‫ﺩﺭ ﻓﺸﺎﻧﻰ‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ّ‬ ‫ﺿﺪ ﺣﻘﻴﺮﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻫﺮﻛﺲ ﻣﻰ ﻧﺸﻴﻨﺪ ﺍﺯﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﻭﺑﻰ ﺳﻮﺍﺩﻯ ﻭﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻣﻦ ّ‬ ‫ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﻃﻮﺭﺧﻼﺻﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﻧﻤﺮﮤ ﻳﻚ ﻣﻴﻬﻨﺶ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﺣﺘّﻰ ﻗﺪﻣﻰ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻦ ﭘﻴﺶ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻣﺎﻳﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺿﻤﻨﴼ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺩﺍﺭﻳﺪ‪ .‬ﻻﺑﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺟﺎﺯﮤ ﻣﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺪﻣﮥ‬ ‫ﺭﺑﺎﻋﻴﺎﺕ ﺧﻴّﺎﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺯﺳﺎﺑﻘﻪ ﺷﻜﺮﺁﺏ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺮﻭﻡ ﻭﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻭﭘﺎﻳﺶ ﺑﻴﻔﺘﻢ‪ .‬ﻋﻴﺒﺶ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻫﻢ ﺩﻫﻦ ﺑﺸﻮﻡ ﻭﮔﺮﻧﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺴﻴﺎﺭﺍﺯ ﺩﺯﺩﻯ ﻭﻛﺜﺎﻓﺖ ﻛﺎﺭﻯ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺍﻭ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺟﻮﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﻣﺎﻝ ﻣﻴﻬﻨﺶ‪ .‬ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﭘﻮﻝ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬

‫ﻗﺼﻪ ﺑﻬﺶ ﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﻛﺘﺎﺑﺶ ﺭﺍ ﺗﺼﺤﻴﺢ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﻮﻯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﭼﭙﺎﻧﺪﻡ‪ّ ،‬‬ ‫ﻣﻌﻠﻖ ﺯﺩﻩ ﻭﺁﻥ ﻃﻮﺭ ﻧﻤﻚ ﺑﻪ ﺣﺮﺍﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﺟﺎﻯ ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺑﺸﻮﺩ‪ .‬ﻗﻰ ﺁﻭﺭ‬ ‫ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﭘﺎ ﻣﻨﺒﺮﻯ ﺍﻭﺭﻧﮓ ﻭ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺳﻨﮕﻠﺠﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩﻡ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﮔﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻳﻚ ﭘﺎ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺍﺗّﻔﺎﻗﺎﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ‪.«...‬‬ ‫ﺍﺳﺖ ّ‬

‫‪١١٥‬‬

‫ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺭﮒ ﺗﺎﮎ ﺟﻠﺪ‪ ٢‬ﺹ ‪ ١٨٣‬ﻧﻴﺰ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺭﺩ ﺑﻬﺎﺋّﻴﺖ ﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﻭ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ‪ ١١٦.‬ﻭ ﻫﻤﮥ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﺁﻳﺘﻰ‪ ...‬ﮐﺘﺎﺑﻰ)ﮐﺸﻒ ﺍﻟﺤﻴﻞ( ﺩﺭ ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﻣﺜﺒﺖ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺷﺮﺍﻕ ﺧﺎﻭﺭﻯ ﺩﺭ ﺩﺍﺋﺮﺓ ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺹ‪ ،١٥٠٢‬ﺭﺩﻳﻒ ﺻﺎﺩ‪ ،‬ﺫﻳﻞ ﻛﻠﻤﮥ‬

‫ﻛﺬﺍﺏ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﭘﺮﺩﺍﺯ ﻛﻪ ﻣﺪﺗّﻰ ﺭﺍﺑﻪ ﻧﻔﺎﻕ ﺩﺭﺑﻴﻦ ﺍﺣﺒﺎﺏ‬ ‫»ﻣﻴﺮﺯﺍﺻﺒﺤﻰ«‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﻓﻴﺾ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺻﺒﺤﻰ ﻣﺮﺩﻯ ﺑﻮﺩ ّ‬

‫ﻭﺣﻖ‬ ‫ﻣﺸﺮﻑ ﻭ ﺑﻜﺘﺎﺑﺖ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺩﺭﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﻧﻔﺎﻕ ﺭﺍﭘﻴﺸﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﺮﺑﺮﺩ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﭼﻨﺪﻫﻢ ﺩﺭﻣﺤﻀﺮﻣﺒﺎﺭﻙ ّ‬

‫ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺳﺘﺮ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭﻋﺎﻗﺒﺖ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺳﻮﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻃﻨﴼ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﻣﻰ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺰﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﭘﺮﺩﮤ ﻧﻔﺎﻕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻭﺍﺭﻩ‬

‫ﺭﺩ ﺑﺮﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻛﺘﺒﻰ ﭼﻨﺪ ﻣﻤﻠﻮ ﺍﺯ ﺍﺑﺎﻃﻴﻞ ﻭﺗﻬﻤﺖ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء ﻣﻰ ﻧﮕﺎﺷﺖ‬ ‫ﺗﻔﺘﻰ ﻭ ﺣﺴﻦ ﻧﻴﻜﻮ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﻭﺻﺎﻟﺢ ﻣﺮﺍﻏﻪ ﺍﻯ ﻫﻤﺪﺍﺳﺘﺎﻥ ﺷﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﻭﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻣﻄﺮﻭﺩ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺑﻨﻘﺎﻟﻰ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺳﺮﺍﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ ﻋﻤﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺪﺑﺨﺘﻰ ﺑﻪ ﺳﺮﺑﺮﺩ ﻭﻋﺎﻗﺒﺖ ﺑﻪ‬

‫ﺳﺮﻃﺎﻥ ﮔﻠﻮ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺫﻟّﺖ ﻭ ﺑﻴﭽﺎﺭﮔﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﻭ ﺑﻰ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭ ﺟﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻘﺮ ﺍﺻﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺷﺘﺎﻓﺖ ﻭ ﺍﻳﻨﻚ ﺷﺶ‬ ‫ﻫﻔﺖ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﻣﺮﮔﺶ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺩ‪ .‬ﺟﻌﻠﻪ ﺍﻪﻠﻟ ﻋﺒﺮﺗﴼ ﻟﻠﻨﺎﺱ‪...‬‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﺟﺪﺍﺋﻰ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺻﺒﺤﻰ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﺷﻨﺎ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪﻛﻪ ﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻭﺻﺮﻓﴼ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬

‫ﺍﺳﻴﺮﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﻧﻔﺲ ﻭ ﻫﻮﻯ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﻏﺮﻭﺭ ﻭ ﺟﺎﻩ ﻃﻠﺒﻰ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺮﺡ ﺭﻓﺘﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ ﺟﺮﻳﺎﻥ‬

‫ﻓﺴﺎﺩ ﺍﻭﺭﺍ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ‪ ،‬ﻭ ﻧﺎﺭﺍﺣﺘﻰ ﻭﻋﺪﻡ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭﺳﺘّﺎﺭﻳﺖ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺣﺮﻣﺖ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻧﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭ ﺳﺎﻳﺖ‬ ‫ﻣﺆﻣﻦ ﻭﻯ‪» ،‬ﻣﻬﺘﺪﻯ«‪ ،‬ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻴﺸﺖ ﺑﺎ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﺤﺒﻮﺏ ّ ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ‪ ،‬ﻭ ﺁﻗﺎﻯ ﺑﻬﺮﺍﻡ‬ ‫ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﻫﭙﻮﻳﺎﻥ ﻭﺻﺎﻝ ﻭ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ‪ ،‬ﻭ ﺟﺎﻋﻠﻴﻦ ّ ّ‬

‫ﻭﺣﻖ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮﺳﻴﻞ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺗﺄﻛﻴﺪﺷﺎﻥ ﺑﺮﻛﺘﺐ ﺁﻥ ﺩﻭ ﻧﺒﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻴﺶ ﺍﺯﺍﻳﻦ‬ ‫ﺍﻓﺮﺍﺳﻴﺎﺑﻰ‪ ،‬ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻤﻰ ﻧﻮﺷﺖ ﻭﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻛﺴﺮﻭﻯ ﻭ ﺻﺎﺩﻕ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﭼﻪ ﺗﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﺠﺒﻮﺭﺍﺳﺖ ﻻﺍﻗﻞ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻯ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﻋﻤﺪﴽ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻣﻌﺮﻭﺽ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﻛﻪ ّ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٥٩‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺁﻥ ﺿﻤﻦ‬ ‫ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺗﺎ ﺭﻳﺦ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭﺍﻟﺤﻖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯﺁﻥ ﺩﺭ ّ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪» ١١٧:‬ﺗﻠﮕﺮﺍﻓﻰ ﺍﺯﻣﺤﻀﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺭﺳﻴﺪ ﻭﺳﻪ ﺗﻦ ﺭﺍ ﻃﻠﺒﻴﺪﻧﺪ ﺷﻬﻴﺪ ﻭ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻟﻔﺖ ﻳﺰﺩﻯ ﻭ ﭘﺴﺮﺵ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻟﺒﻴﺐ ﺭﺍ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻧﻰ ﻭ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﭼﻮﻥ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﺩﺭﻭﺭﻗﮥ ﺗﻠﮕﺮﺍﻓﻴّﻪ ﻳﺰﺩﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺁﻗﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻟﺬﺍ ﻣﺘﺪﺭﺟﴼ ﻗﺼﺪﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺣﻴﻔﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﺍﺑﻦ ﺍﺻﺪﻕ‪ ،‬ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻓﻀﻞ ﺍﻪﻠﻟ ﺻﺒﺤﻰ ﺑﻦ ﺁﻗﺎ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺘﺪﻯ ﻛﺎﺷﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺭﺷﺖ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻗﺎ ﻧﺼﺮﺕ ﺍﻪﻠﻟ ﻓﻴﺮﻭﺯ ﺑﻦ ﺁﻗﺎ ﻣﻬﺪﻯ ﺑﺎﻏﺒﺎﻥ ﻗﻤﺼﺮﻯ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻝ ﺭﻓﺘﻦ ﻋﺎﺯﻡ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﺷﻨﺒﻪ ‪ ٢٦‬ﺫﻳﻘﻌﺪﻩ ‪ ١٣٢٧‬ﻓﺎﺿﻞ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺯﻭﺟﮥ‬

‫ﺟﻠﻴﻠﮥ ﻣﺆﻣﻨﻪ ﻭ ﭘﺴﺮ ﻛﻮﭼﻚ ﺧﻮﺩ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺷﺖ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺳﻪ ﺗﻦ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﺭﺍﻧﺰﻟﻰ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻰ ﻣﺘّﻔﻘﴼ ﻋﺎﺯﻡ ﺑﺎﺩﻛﻮﺑﻪ ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺗﻌﺮﺽ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺎﺩﻛﻮﺑﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﻭﺑﻪ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺻﺒﺤﻰ ﺑﺎ ﺍﺑﻦ ﺍﺻﺪﻕ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻭﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ...‬ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ‪١٣‬‬ ‫ﻣﺤﺮﻡ ﺑﻪ ﺣﻴﻔﺎ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ‪ «.‬ﻭﺩﺭﺻﺺ‪ ٨٧١-٨٧٣:‬ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﺒﻊ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪» :‬ﺭﻭﺯﻯ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﺰﻳﺰﺍﻪﻠﻟ ﺧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻋﻮﺩﺕ ﻓﺎﺿﻞ ﺍﺯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻪ‪...‬ﻣﺒﺎﺷﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺰﻯ ﻭ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ )ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء( ﺑﻪ ﻏﺮﺏ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ّ‬

‫ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺍﻣﻮﺭ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺩﺭﻃﻮﻝ ﻏﻴﺒﺖ ﺷﻤﺎ ﺍﺯﺣﻴﻔﺎ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﻭﺍﻧﺪﻯ ﺭﺍ ﺑﮕﻮﻳﻢ‪ .‬ﻓﻴﺾ ﺍﻪﻠﻟ ﺻﺒﺤﻰ‬ ‫ﻛﻢ ﻛﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﺖ ﻋﺎﺋﻠﮥ ﺟﻠﻴﻠﮥ )ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء( ﺭﺍ ﻏﺮﻳﻖ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﻭ ﺟﻮﺵ ﻭ‬

‫ﺍﻻﻥ ﺩﭼﺎﺭﺗﺐ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﭽﮥ ﺑﻰ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺯﺧﻮﺩﺕ )ﺟﻨﺎﺏ ﻓﺎﺿﻞ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻧﻰ( ﺧﻮﺍﻫﺶ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ٓ‬ ‫ﺍﻗﺎﻣﺘﺶ ﺩﺭ ﺣﻴﻔﺎ ﻭ ﺍﺷﺘﻐﺎﻟﺶ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﺮ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ )ﻣﻜﺎﺗﺒﺎﺕ( ﺭﺍ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻭ ﺗﻮ ﺻﻼﺡ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻰ‪ .‬ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻭ ﭘﺎﻯ ﺁﻗﺎ‬

‫ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻫﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﺻﺮﻑ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﺍﺳﺖ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﺍﻭ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻗﺒﻮﻝ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﺳﻌﻰ ﻛﺮﺩﻧﺶ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﺍﺳﻠﻮﺏ ﺧﻂ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺗﻮﻗﻌﺎﺕ ﺑﻰ ﺟﺎ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻏﺬﺍﻯ ﻧﻬﺎﺭ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺰﻝ ﻣﺴﺘﺨﺪﻣﻴﻦ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﮔﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻰ ﺟﻬﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﮔﺎﻫﻰ ﻇﺮﻓﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﻭﺭ ﺭﻳﺨﺘﻪ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻏﺬﺍﻫﺎ ﻣﻄﺒﻮﻉ ﻃﺒﻌﺶ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻏﺬﺍﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺨﻮﺭﺩ ﻭ ﮔﺎﻫﻰ ﺩﺧﺘﺮﻫﺎﻯ ﻣﺴﺘﺨﺪﻣﻪ ﻯ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺑﻴﺖ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ ﻋﻘﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻫﻮﺱ ﺭﺍﻧﻰ ﺍﻓﺘﺎﺩ‪ ،‬ﻭ ﻓﺎﺿﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺠﺮﺩ ﺷﻨﻴﺪﻥ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮔﻔﺖ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭ ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻋﻈﻴﻢ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻳﻚ ﺑﭽﻪ ﻯ ﺑﻰ ﺍﺩﺏ ﺭﺫﻳﻠﻰ ﻛﺎﺭﻯ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﭼﺎ‬

‫ﺭﺗﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻬﺎﺩﺭ ﮔﻔﺖ ﻣﺤﺾ ﺣﻔﻆ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻣﻼﻃﻔﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﭘﺮ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻬﺘﺪﻯ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻟﻜﮥ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺁﻭﺭﺩﻳﺪ ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪ‪ .‬ﻓﺎﺿﻞ ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻡ ﺍﺑﻦ ﺍﺻﺪﻕ ﺁﻭﺭﺩ ﻭﻟﻰ ﺍﮔﺮ ﺻﻼﺡ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮﺍﻫﻢ‬

‫ﺑﺮﺩ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﺭﮤ ﻋﻠﻴﺎ )ﺧﻮﺍﻫﺮ ﭘﺮ ﻣﻬﺮﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻛﻪ ﻫﻢ ﺍﻧﻴﺲ ﻭﻣﻮﻧﺲ ﻭﻏﻤﺨﻮﺍﺭ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻫﻢ ﭘﺲ ﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻳﺎﺭ ﻭ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥ ﻭﻻﻳﺖ( ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺑﺮﻭﻯ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎ ﻭ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻯ ﺑﺮﺩﻥ ﺍﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻄﻠﺒﻰ ﻭ ﻓﺎﺿﻞ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﺫﻥ ﺑﻪ ﺑﻴﺖ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺍ ﺣﺎﺿﺮ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺍﺫﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﺸﺴﺖ ﻭ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻄﻠﺐ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻮﻗﻊ ﻣﺮﺍﺟﻌﺖ ﺷﻤﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻓﺎﺿﻞ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩ ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩ ﭘﺲ ﻓﺎﺿﻞ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻰ‬

‫ﺭﻭﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺻﺒﺤﻰ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺑﺮﻯ ﺍﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﻫﻴﭻ ﻧﮕﻮﻳﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﺪﻫﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﻯ ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﻣﺤﻀﺮ ﺧﻮﺩ ﻃﻠﺒﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﻓﺎﺿﻞ‬ ‫ﺭﻓﺖ ﺻﺒﺤﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﺎﻝ ﺭﻧﮓ ﭘﺮﻳﺪﻩ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺎﺿﻞ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻮﻗﻊ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺻﺒﺤﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ‬

‫ﺑﺒﺮﻯ‪ ...‬ﺑﺎﻻ ﺧﺮﻩ ﺑﺎ ﻓﺎﺿﻞ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺟﻌﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺛﺮﻧﺼﺎﻳﺢ ﻓﺎﺿﻞ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﺎﺯﻝ ﺍﻭﻝ ﻃﺮﻳﻖ ﻋﺮﻳﻀﻪ ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻋﻔﻮﻯ ﺑﻪ‬

‫ﺣﻀﻮﺭ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺣﺴﺐ ﺍﻻﻣﺮ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻊ ﺍﺣﺒﺎء ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪ ﻭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﺛﺮ ﻧﺼﺎﻳﺢ ﻓﺎﺿﻞ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻻﻟﺖ ﺑﺮ‬

‫ﺗﺤﻤﻞ ﻭﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻣﻮﺭ )ﺗﻮﺳﻂ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء( ﺑﻪ ﻭﻓﻖ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﻭ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭﻣﺼﺎﻟﺢ ﺍﻣﺮ‬ ‫ﻭﺿﻊ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﻣﻼﺣﻈﺎﺕ ﻭ ﻭﺳﻌﺖ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪«.‬‬

‫‪١١٨‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﺻﺒﺤﻰ‬ ‫ﺑﺎﺭﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ ﺻﺒﺤﻰ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ّ ّ‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺯﻛﺘﺐ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﺎ ﻃﻨﺎﺏ ﭘﻮﺳﻴﺪﮤ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺑﻪ ﭼﺎﻩ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء ﺭﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺁﻥ ﭼﺎﻩ ﺳﻘﻮﻁ‬

‫ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪ :‬ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ‪ ،‬ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﻴّﮥ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﻭﻧﻴﺰ ﺭﻭﺳﻴّﮥ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻰ؛ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ ،‬ﺗﻮﻃﺌﻪ‬

‫ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺯﺭﺩﺷﺘﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ؛‪...‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦٠‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﺣﻘﺎﻳﻖ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪﻛﻪ ّ ّ‬

‫ﻭﻣﺤﺮﻑ ﻭ ﻣﺒﻐﻀﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻭ ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻣﺤﻘﻘﺎﻧﮥ ﺧﻮﺩ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ‬ ‫ﺍﻧﻘﻼﺏ‪ ،‬ﺍﺯﭼﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺪﻭﺵ ﻭ ﻣﺴﺘﻬﺠﻦ‬ ‫‪‬‬

‫ِ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﻣﻠّ ِ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﻩ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭﻋﻠﻤﻰ ﻭﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﺮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺻﺒﺎﺣﻰ ﺑﻴﺶ‪ ،‬ﺳﺪ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺣﺎﺷﺎ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺿﻌﻰ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺳﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻭﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭﺷﺪﻩ‪،‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﺘﻤﴼ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻛﻞ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﺪﺍ ﻭﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ﻧﻴﺰﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﺤﺮﻳﻔﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺣﻘﺎﻳﻘﺶ ﺭﺍﭘﻨﻬﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭﺍﻧﺘﻬﺎﻯ ﻣﻘﺎﻝ ﭼﻪ ﺑﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻜﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﻣﺪﻧﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ِ ﺣﺘﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻗﻀﻴﻦ ﻭ‬

‫ُﻣﺮﺗﺪﻳﻨﻰ ﺍﺯﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ – ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻧﺴﺦ ﺣﻜﻢ ﻗﺘﻞ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﻨﺼﻮﺹ ﺑﻮﺩﻩ – ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻛﻞ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺣﺘّﻰ‬ ‫‪١١٩‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﻰ ﺣﻴﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﭼﻪ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺧﻮﺩ ﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬

‫ﺍﻋﻈﻢ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ﺭﺑّﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻭ ﺩﺭ ﺧﺘﺎﻡ‪ ،‬ﺍﻧﻈﺎﺭ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻣﻤﺘﺤﻦ ﭘﺮ ﻋﺸﻖ ﻭ ﻭﻓﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﻭ ﻻﺯﻡ ﻣﻨﻌﻄﻒ ﻧﻤﺎﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺎﻡ ﺩﺭ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺪﻧﻴّﮥ ﺷﺮﻋّﻴﮥ ﺷﺨﺼﻴّﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺳﻠﻚ‬ ‫ﺩﻗﺖ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻣﻮﺍﻇﺒﺖ‬ ‫ﺁﻥ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺩﺍﺭﻡ‬ ‫ﻣﺘﺬﻛﺮ‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻗﺖ ِﻣﻦ ِ‬ ‫ﺗﺮﺩﺩ ﻭ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺍﻯ ﻳﺎﺭﺍﻥ‬ ‫ﺗﻔﻮﻕ ﺟﺎﺋﺰ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﻌﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺩﻭﻥ ّ‬ ‫ﻭ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻭ ﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﻣﻘﺎﻣﻰ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻭ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻭ ّ‬ ‫ﻭ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺕ ﻭ ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﺻﻠﻴّﻪ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ‪َ ،‬ﺍﺩﻧﻰ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﻯ ﺑﻴﻦ ﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﺆﻣﻦ ﻭ‬

‫ﻫﻤﺖ ﺑﮕﻤﺎﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﮤ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺸﺮﻙ ﻭ ﻣﻘﺒﻞ ﻭ ﻣﻌﺮﺽ ﻧﮕﺬﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﺪﻗﻴﻖ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﻘﺮﻭﺿﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﻮﺍ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﻌﻠﻘﻰ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻭ‬ ‫ﻣﻜﻠﻔﻨﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﻠﺲ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﺭﺍﺣﺖ ﻧﺠﻮﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﺄﺩﻳﮥ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺪﻧﻴّﻪ ﻭ ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ ﻇﺎﻫﺮﻩ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﻬﺎ ّ‬ ‫ِ‬

‫ﻛﻞ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﻳﻜﺴﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﺷﺨﺼﻴّﮥ‬ ‫ﻣﻮﺣﺪﻳﻦ ﻭ ﭼﻪ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ّ‬ ‫ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﺎﻃﻨﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﻫﻴﺄﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻴّﻪ ﭼﻪ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻣﻘﺼﺮ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻭ ﻣﺮﺩﻭﺩ‪ .‬ﺑﻠﻰ‬ ‫ﻗﻬﺎﺭ‬ ‫ﻫﺮﻣﺘﺮﺩﺩ‬ ‫ﻣﺴﻠﻢ ﻭ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﻭ ّ‬ ‫ِّ‬ ‫ﺁﻧﺎﻥ ﻧﺰﺩ ﺍﺻﺤﺎﺏ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻣﺤﻔﻮﻅ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﺘﻤﺮﺩﻯ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺖ ﺁﻥ ﻣﻨﺘﻘﻢ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺎﻛﻔﺎﺭ ﻣﻠﺤﺪﻳﻦ ﻭ ﺧﺎﺋﻨﺎﻥ ﭘﺮﻛﻴﻦ ﻭ ﺑﻰ ﻭﻓﺎﻳﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﻦ ﻭ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻣﺮﺍﻟﻬﻰ ﺫﻧﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﺟﺴﻴﻢ ﻭ‬ ‫ﻣﺼﺎﺣﺒﺖ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻔﺲ ﺍﺭﺗﺪﺍﺩ ﻭ ﻣﺤﺠﻮﺑﻴّﺖ ﻭ ﺗﺮﻙ ﻋﻘﻴﺪﻩ‪ ،‬ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺪﻧﻴّﮥ ﺷﺮﻋﻴّﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺁﺯﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ‬ ‫ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﻋﻈﻴﻢ ﺍﺯ ﺻﺮﺍﻁ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﻭﻟﻰ َ ِ‬

‫ﺍﺑﺮﻩ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﻧﺪﻫﺪ ﻭ ّﺍﻻ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﺴﺎﻁ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﻥ ﻣﺸﻌﺸﻊ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﺩﻭ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﮕﺴﺘﺮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺁﺗﺶ‬ ‫ﻣﻦ ﺍﻟﻮﺟﻮﻩ ﺑﻪ‬ ‫ِّ‬ ‫ﻗﺪﺭﺳﻢ ِّ َ‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﻭﻫﻤﻴﮥ ﺟﺎﻫﻠﻴّﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺻﺪﻭﺭ ﺑﺮﺍﻓﺮﻭﺯﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﻫﺐ ﺟﻠﻴﻠﮥ ﺍﻳﻦ ﻳﻮﻡ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺗﺄﻳﻴﺪﺍﺕ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯ ﻓﻴﺮﻭﺯ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺑﺮﻭﺯ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺣﻴﻒ ﺍﺳﺖ ﺫﻳﻞ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﻭ ﺷﺌﻮﻥ ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪«.‬‬

‫‪١٢٠‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦١‬‬

‫ﺍﻓﺘﺮﺍﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺣﻴﻠﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻧﺒﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯﻧﻔﻮﺫ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﻧﺎﺑﻮﺩﻯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺸﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ّ ّ‬ ‫ﺗﻮﻫﻢ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺣﻴﻠﻪ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻧﻴﺰ ّ‬ ‫ﺟﻮﺳﺎﺯﻯ ﻋﻠﻴﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﭘﺮﺩﺍﺯﻯ ﻫﺎﻯ ﺩﺭﻭﻏﻰ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ّ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪،‬ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺍﺟﺮﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺯﻳﺮ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎ ﻭﻧﻤﻮﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺟﻮﺳﺎﺯﻯ ﻫﺎ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻓﺘﺮﺍﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‬ ‫ﭘﺎﻙ ﻋﺪﺩ‬ ‫ﺍﺯﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﺩﺷﻤﻨﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺑﺤﺚ ﻭ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻋﺎﺟﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻭ‬

‫ﺍﻗﺴﺎﻡ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺟﻬﺖ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻭ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺳﺖ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺼﻴﺐ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻗﺒﻴﻞ‪ ،‬ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ‪ :‬ﺍﺧﻼﻗﻰ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ‪...‬‬

‫ﻣﻔﺼﻞ ﺩﻳﮕﺮﻯ‬ ‫ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺳﻴﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ‪ ١٦٣‬ﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ ﺧﻮﺩ ﻣﻄﻠﺐ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﺎﺑﻬﺎﺕ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ‬

‫ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺧﻮﺩ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﻛﻴﻔﻴّﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ‬

‫ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺑﺪﻭﺭ ﺍﺯ ﺫﻫﻦ ﻭ ﺑﻌﻀﴼ ﺷﻨﻴﻊ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺄﺛﻴﺮﻯ ﺿﺮﺑﺘﻰ ﻭ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﺮ‬

‫ﺭﻭﻯ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺗﻮﺩﮤ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﻌﺮﻭﻑ »ﺩﺭﻭﻍ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺗﺄﺛﻴﺮﺵ ﺑﻴﺸﺘﺮ« ﺗﺎ ﺑﺪﻳﻨﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ‪ ،‬ﻳﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺧﻴﻠﻰ ﺩﻭﺭ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺎﻡ ﺁﻥ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻳﺎ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺷﻨﻴﺪﻩﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬﺭﻳﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﻭﻍ ﭘﺮﺩﺍﺯﻯ ﻫﺎ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎ ﭼﻴﺴﺖ ﻭ ﭼﻪ‬

‫ﺗﻔﻜﺮ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﻣﺘﺪﻳﻦ ﻭ‬ ‫ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺣﺘّﻰ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﺸﺮﻉ ﻫﻢ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻭﺳﻴﻠﻪﺍﻯ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻋﺎﻣﻠﻴﻦ ﻭ ﻣﺮﺗﻜﺒﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻛﺮﺳﻰ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰﺑﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺟﺰﻡ‬

‫ﺗﻔﻜﺮﺍﺕ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﻋﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺩﮔﺮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺍﻧﺪﻳﺸﻰ ﺩﻳﮕﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻤﺴﻚ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻭﺳﻴﻠﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﻏﻴﺮﺍﺧﻼﻗﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺯ ﻣﻄﻠﺐ ﺩﻭﺭ ﻧﻴﻔﺘﻴﻢ‪ .‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺯﺩﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻋﺪﻡ ﭘﺎﺑﻨﺪﻯ ﺑﻪ ﺍﺻﻮﻝ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﻤﺘﻬﺎ ﺭﺍ ﺷﻨﻴﻊ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺮﻡ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺁﻥ ﻣﻰﺭﻭﺩ‪ّ .‬‬

‫ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﮥ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺮﺍﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺟﻠﺐ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ‬

‫ﺗﻔﻜﺮﺍﺕ ﻋﺘﻴﻘﻪ‪ ،‬ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﻣﺬﻫﺒﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻰﺯﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺍﺯ ﻭﺣﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻴﻨﺸﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻨﻴﺎﺩ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻔﻜﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺷﺎﻋﻪ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻭ ﺍﻗﺴﺎﻡ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎ ﻣﺘﺸﺒّﺚ ﻣﻰﮔﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﻬﻤﺖ ﻣﺸﺎﺑﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻧﻮﺯﺩﻩ ﻗﺮﻥ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻨﻮﺯ ﺯﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﮔﻴﺒﻮﻥ ﻣﻮﺭﺥ ﻧﺎﻡ ﺁﺷﻨﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﻫﻴﺠﺪﻫﻢ ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺧﻮﺩ »ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻯ ﺭﻭﻡ« ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦٢‬‬

‫ﺩﻭﻡ‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺟﺎﻟﺒﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﻭﻟﻴﮥ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻼﺻﮥ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﭼﺎﭖ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﭼﺎﭖ ّ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٧٠‬ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎﺭﺩﻫﻢ »ﺭﻭﻳﮥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﻭﻡ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻴﺴﻮﻳﺎﻥ« ﺩﺭ‬

‫ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٢٣٠‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﻢ‪» :‬ﺍﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻓﻀﺎﺣﺖ ﺑﺎﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻔﻴﻒ ﻛﺮﺩﻥ ﻋﻴﺴﻮﻳﺎﻥ ﺟﻌﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﭘﻴﺶ ﻧﻈﺮ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺧﻮﺷﺒﺎﻭﺭ ﻭ‬

‫ﺑﺪﮔﻤﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎ ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻴﺴﻮﻳﺎﻥ ﺗﺒﻬﻜﺎﺭﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺧﻠﻮﺕ ﻭ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺍﻧﻈﺎﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻗﺒﻴﺤﻰ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺎﻩ ﺗﺨﻴّﻞ ﺁﺩﻣﻰ ﻣﻨﺤﻂ ﺷﻜﻞ ﭘﺬﻳﺮﺩ ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﻣﻰﻭﺭﺯﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻗﺮﺑﺎﻥ ﻛﺮﺩﻥ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺍﺧﻼﻗﻰ‪ ،‬ﻟﻄﻒ ﻭ ﻋﻨﺎﻳﺖ‬

‫ﺧﺪﺍﻯ ﻣﺠﻬﻮﻝ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻣﻰﺧﺮﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺘﻈﺎﻫﺮ ﻣﺪﻋﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻣﻨﻔﻮﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺆﻛﺪﴽ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ »ﻛﻮﺩﻙ ﻧﻮﺯﺍﺩﻯ ﺭﺍﺳﺮﺍ ﭘﺎ ﺩﺭ ﺁﺭﺩ ﻓﺮﻭ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮ ﺳﺒﻴﻞ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻣﺮﻣﻮﺯﻯ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ‬ ‫ﺩﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﺻﻒ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﺠﻤﻊ‪ ،‬ﺑﻪ ﺯﻳﺮ ﭼﺎﻗﻮﻯ ﻣﺆﻣﻦ ﺗﺎﺯﻩ ﻭﺍﺭﺩﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻭﻯ ﺑﻰ ﺁﻧﻜﻪ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺿﺮﺑﺖ ﭘﻨﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﺟﺎﻧﻜﺎﻩ ﺑﺮ ﭘﻴﻜﺮ ﻣﻌﺼﻮﻡ‬

‫ﺁﻥ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺠﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻋﻤﻞ ﺳﺘﻤﮕﺮﺍﻧﻪ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﻣﻰﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﮥ ﻭﻗﻮﻑ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﮔﻨﺎﻩ ﻗﻮﻝ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ‬ ‫ﺍﺑﺪ ﺭﺍﺯﺩﺍﺭ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭﺍﻝ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﻣﻮﺛّﻖ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﻭﺣﺸﻴﺎﻧﻪ ﺑﺴﺎﻁ ﺳﻮﺭ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻣﻰﺷﺪ ﻛﻪ ﺿﻤﻦ‬ ‫ﺁﻥ ﺷﻬﻮﺍﺕ ﻟﺠﺎﻡ ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﻣﻰﺷﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺮﻣﻮﻋﺪ ﻣﻘﺮﺭ ﭼﺮﺍﻏﻬﺎ ﻧﺎﮔﺎﻩ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﻣﻰﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺮﻡ ﺭﺧﺖ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮ ﻣﻰﺑﺴﺖ‪ ،‬ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻧﺴﻴﺎﻥ‬

‫ﺳﭙﺮﺩﻩ ﻣﻰﺷﺪ ﻭ ﻇﻠﻤﺖ ﺷﺐ ﺑﺎ ﻫﻤﺨﻮﺍﺑﻪ ﺷﺪﻥ ﺧﻮﺍﻫﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ‪ ،‬ﭘﺴﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ ﻣﻠﻮﺙ ﻣﻰﮔﺸﺖ‪«.‬‬

‫ﺗﻌﺠﺐ ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺑﺖ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎ ﻣﻰﺍﻓﺘﺪ‪ .‬ﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﻤﺘﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻰﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ‬ ‫ﻫﺮﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮤ ﻣﻨﺼﻔﻰ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺭﻭﻯ ﻫﻢ ﻛﭙﻰ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻰﻛﻨﻨﺪ ﭼﻪ ﺧﻴﺎﻧﺘﻰ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ؟‬

‫ﻣﺆﺳﺲ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﺒﻴﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻟﺰﻭﻡ‬ ‫ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﻫﺮ ﻓﺮﺩ ﻣﻨﺼﻔﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻭ ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﺪ ﻭ ﺻﺪﻕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻛﺬﺏ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺍﺩﺏ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ّ‬ ‫ﺫﺭﻩﺍﻯ ﺍﺯﻋﺼﻤﺖ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﺯ ﺻﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﻋﺼﻤﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﻋﻔﺖ ﻋﻈﻤﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ّ ...‬‬

‫ﻋﺒﺎﺩﺕ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺍﺳﺖ‪» ١٢١«.‬ﺍﻟﻴﻮﻡ ﺑﺮ ﻛﻞ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﺩﺍﻯ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻭ ﺗﻨﺰﻳﻪ ﻣﺰﻳّﻦ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﻬﻴّﺎﺕ ﻧﻔﺴﺎﻧﻴّﻪ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﻧﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺮ ﺍﻃﻬﺮ ﻭ ﻻﻳﻖ ﻣﻨﻈﺮ ﺍﻛﺒﺮ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪» ١٢٢«.‬ﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻭﺻﻴّﺖ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻢ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻤﺴﻚ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺫﻳﻞ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺗﺸﺒّﺚ ﻛﻨﻴﺪ‪» ١٢٣«.‬ﺍﻯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻭﺻﻴّﺖ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻢ ﺑﻪ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﺎﻟﺼﻪ ﻭ‬ ‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﻘﻮﻯ ﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ﺍﺧﻼﻕ ﻣﺮﺿﻴّﻪ‪» ١٢٤«.‬ﻫﺮ ﻧﻔﺴﻰ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺧﺒﺎﺛﺖ ﻭ ﺷﻬﻮﺕ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﺩ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺣﻖ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ‪«.‬‬

‫‪١٢٥‬‬

‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺷﻤﺎﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻌﻠّﻢ ﺍﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻪ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﻨﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺼﻤﺖ ﻭ ّ‬

‫ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺁﺩﺍﺏ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﻫﻴﺪ‪» ١٢٦«.‬ﻃﻬﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﺍﺯ ﺍﺱ ﺍﺳﺎﺱ ﺩﻳﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻋﻈﻢ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺣﺼﻮﻝ ﺩﺭﺟﺎﺕ ﻋﺎﻟﻴّﮥ ﻏﻴﺮﻣﺘﻨﺎﻫﻰ‪«.‬‬

‫‪١٢٧‬‬

‫ﭘﺎﺳﺨﻰ ﺑﻪ ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺩﺭﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺮﭘﺎ‬ ‫ﻣﺪﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺻﺒﺢ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﺎ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻫﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻟﺤﻦ ﮐﻼﻡ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻫﺎ‬ ‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺣﺎﮐﻰ ﺍﺯ ﻗﻀﺎﻭﺗﻰ ﻳﮏ ﻃﺮﻓﻪ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺍﻗﻠﻴّﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﮏ ﺍﺯ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﮔﺮﻭﻫﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﻓﺎﻉ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﻭ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ١٦٠‬ﺳﺎﻟﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻓﺮﺻﺖ ﺁﻧﺮﺍ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻣﻮﺛّﻖ ﻭ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺯﺍﺩﮔﺎﻫﺸﺎﻥ ﺑﺮﺧﻮﺍﺳﺘﻪ‪ ،‬ﮐﺴﺐ‬ ‫ﻧﻴﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ‪ّ ،‬‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭﻳﻎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺣﻤﻼﺗﻰ ﻳﮏ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻭ ﺳﺮﺍﺳﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺑﻬﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻰ ﺩﻓﺎﻉ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﺮﮔﺰ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﺋﻰ ﺭﺍﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭﮔﺰﺍﺭﺵ ﻫﺎﻯ‬

‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﺣﻤﻼﺗﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻫﺎ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ١٣٨٥/٠٣/٢٨‬ﻣﻨﻈﻤﴼ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﻣﻰ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦٣‬‬

‫ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻭ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﮑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﭼﺎﭖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﺑﻰ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺭﺍ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪﻩ ﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺴﻴﺞ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﻤﻼﺗﻰ »ﭼﮑﺸﻰ« ﺩﻋﻮﺕ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﮐﻪ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ‪ ١٦٠‬ﺳﺎﻝ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﻧﺎﺭﻭﺍ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ‬

‫ﺗﻔﺤﺺ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﺗﺶ ﻧﻔﺮﺕ ﻭ ﮐﻴﻨﻪ ﺩﺭﻗﻠﻮﺏ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻮﻟﻴّﺎﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ﺍﻟﺬﮐﺮ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ّ‬

‫ﺧﺼﻮﺹ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﻧﺒﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﺷﻨﻴﺪﻥ ﺍﺧﺒﺎﺭﻯ ﻳﮏ ﺟﺎﻧﺒﻪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﺣﺮﻓﻪ ﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻏﺎﻓﻞ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻳﮏ ﻃﺮﻓﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺿﻰ‬

‫ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ ﺣﺘﻤﴼ ﻭﺍﻗﻔﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺣﺮﻓﻪ ﺍﻯ ﺁﻧﺎﻥ‬ ‫ﺭﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻭ ﺣﮑﻢ ﺑﺮ ﮔﻨﺎﻫﮑﺎﺭﻯ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺩﻫﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺗﻔﺤﺺ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻭ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺭﺍ ﺳﺰﺍﻭﺍﺭ ﺁﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺫﮐﺮ ﻫﺮ ﺍﺗّﻬﺎﻣﻰ‪ ،‬ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻗﺪﺭ ﻣﻘﺪﻭﺭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ّ‬

‫ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﮐﻪ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺭﺍ ﻋﻠﻴﻪ ﻓﺮﺩ ﻳﺎﮔﺮﻭﻫﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻓﺮﺻﺖ ﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺩﻓﺎﻉ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻣﺎﻩ‪ ،‬ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﻫﺮ ﺭﻭﺯﻩ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻼ ﺩﺭﺝ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‬ ‫ﺩﺭﺝ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻳﮑﺒﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻭ ﻳﺎ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﮕﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﮐﻪ ﺫﻳ ً‬

‫ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﺋﻰ ﺑﺎﺯ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺣﺪﻯ ﺑﺮ ﺁﺗﺶ ﮐﻴﻨﻪ ﻭ ﻧﻔﺮﺗﻰ ﮐﻪ ﺑﻰ ﺟﻬﺖ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺁﺏ ﺳﮑﻮﻥ ﻭ ﺁﺭﺍﻣﺶ‬

‫ﺑﺮﻳﺰﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﮐﺜﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻫﺎ ﺑﺮﺁﻥ ﺗﺎﮐﻴﺪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﺗﺸﮑﻴﻼﺗﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﮐﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﮏ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺨﺪﻭﺵ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﮐﻪ ﺁﺷﻨﺎﺋﻰ ﺍﻧﺪﮐﻰ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﻔﺎﻅ ﺑﻪ ﺑﺮﻭﺯ ﺳﻮء ﻇﻦ ﺑﻴﺎﻧﺠﺎﻣﺪ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻨﺎ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﺣﺰﺑﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻳﺎ ﺗﺸﮑﻴﻼﺗﻰ ﺯﻳﺮ ﺯﻣﻴﻨﻰ ﻭ ﻣﺨﻮﻑ‬ ‫ﻣﻬﻢ‬ ‫ﻇﻦ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻧﮑﺘﻪ ّ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻓﻊ ﺍﻳﻦ ﺳﻮء ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﻮﺩ‪:‬‬

‫ﻻ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻳﮏ ﮔﺮﻭﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ‪ ١٦٠‬ﺳﺎﻝ‬ ‫ﺍﻭ ً‬ ‫ّ‬

‫ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٢٠٠‬ﮐﺸﻮﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻗﻮﻡ ﻭ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺘﺶ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘّﺤﺪ ﻭ ﻳﮏ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ‬

‫ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺗﻼﺵ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﺪﻑ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻭﺣﺪﺕ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺭﻫﺎﺋﻰ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻗﻴﻮﺩ ﺑﻐﺾ ﻭ ﮐﻴﻨﻪ ﻭ‬ ‫ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﻭ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻯ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﺷﮑﻠﻬﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﴼ ﺍﺯ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺛﺎﻧﻴﴼ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺗﺸﮑﻴﻼﺗﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺟﻤﻊ ﻫﺎﻳﻰ‬

‫ﻣﻼ ﻳﺎ ﮐﺎﻫﻦ ﻳﺎ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻟﻬﻢ ﻭﺟﻮﺩ‬ ‫ﻣﺸﻮﺭﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻨﺎﺻﺒﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﺸﻴﺶ ﻳﺎ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭﻫﺮ ﺳﺎﻝ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻤﻌﻰ ﻧﻪ ﻧﻔﺮﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻟﺤﺎﻅ ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺑﺮﺍﺑﺮﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﻧﻪ ﻧﻔﺮﻩ ﮐﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺷﺨﺼﻴّﻪ‪ ،‬ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻭ ﻃﻼﻕ ﻭ ﺗﻮﻟّﺪ ﻭ ﻭﻓﺎﺕ‪،‬‬

‫ﺣﻞ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺍﻓﺮﺍﺩ‪ ،‬ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﻭ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ‪ ،‬ﻭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﻓﻘﺮﺍ ﻭ ﺍﻳﺘﺎﻡ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺍﺧﻼﻗﻰ‪ ،‬ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﺍﻳﺮﻩ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﺻﻨﻌﺖ ﻭ ﻫﻨﺮ ﻭ ﺑﻄﻮﺭ ﺧﻼﺻﻪ ﻫﺮ ﺍﻗﺪﺍﻣﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻃﺮﻳﻖ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻳﺎﺭﻯ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺷﻮﺭ ﻭ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻋﺪﺕ ﻫﻴﺌﺘﻬﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻴﺌﺘﻬﺎ ﻭ ﻣﺤﺎﻓﻞ‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺗﺸﮑﻴﻞ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ‪ّ ،‬‬ ‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻪ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎ ً ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻔﺘﺨﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻃﺒﻘﻪ ﺍﻯ ﺑﻨﺎﻡ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻮﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺍﻋﻀﺎء ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ‬ ‫ﮐﺎﻣﻼ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻭ ﻳﮑﺴﺎﻥ‪ ،‬ﺍﻣﻮﺭ ﺧﻮﺩ‬ ‫ً‬

‫ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺷﻮﺭ ﻭ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦٤‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻌﻬﺎﻯ ﻣﺸﻮﺭﺗﻰ ﺗﺸﮑﻴﻼﺗﻰ ﻣﺨﻔﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻋﻀﺎء ﺁﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﭼﺸﻢ ﺩﺍﺷﺘﻰ ﻭﺑﻄﻮﺭ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻣﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻌﻬﺪﻩ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎ ﻭ‬ ‫ﻗﺼﺪ ﺧﺪﻣﺖ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺍﺭﮔﺎﻧﻬﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻧﻴﺰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠّﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ‬

‫ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﺋﻰ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺣﮑﻮﻣﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﮔﻼﻳﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ﺩﻭﻡ ﺷﻤﺎﺭﻩ‬

‫‪ ٦٩٦‬ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﺳﺘﻮﻥ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﻢ‪ ...» :‬ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺗﻤﺎﺱ ﻫﺎ ﺟﺎﻯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺫﻳﺮﺑﻂ ﺧﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﺮﭼﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﮐﺸﻴﺪﻳﻢ ﺻﺪﺍﻯ‬

‫ﻫﻴﭻ ﻳﮏ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺭﺍ ﻧﺸﻨﻴﺪﻳﻢ ﻭ ﭘﻴﻐﺎﻣﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻧﮑﺮﺩﻳﻢ‪«.‬‬

‫‪١٢٨‬‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺎﭼﻪ ﺣﺪ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺧﺒﺮﻯ ﮐﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﻣﺎﺝ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺍﺗّﻬﺎﻣﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺧﺎﻧﻤﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻴﺘﺮ ﺩﺭﺷﺖ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﭼﻮﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺸﺪﻡ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻡ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ«‪ .–١٢٩‬ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﮐﻪ ﻫﻤﮕﻰ ﺍﺯﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﻯ ﻭ ﮐﺴﺒﻪ ﻭ ﺻﻨﻌﺘﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﺍﻥ ﺳﺎﮐﻦ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ — ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺳﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺧﺮﺩﺳﺎﻝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺯ ﻣﺎﺩﺭﻯ‬

‫ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺍﻃﻔﺎﻝ‬ ‫ﻣﺎﺩﺭ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﺩﺭﺷﻬﺮ ﺑﺰﺭﮒ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﮐﺎﺭ ﺑﺪﺍﻧﺠﺎ ﺭﺳﻴﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺍﺭﮔﺎﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻰ ﻭ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻣﺎﻳﻮﺱ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﺭﮔﺎﻧﻬﺎ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺣﮑﻮﻣﺘﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ‬

‫ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺴﻴﺞ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﮏ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ( ﺗﻤﺎﺱ ﺗﻠﻔﻨﻰ‬ ‫ﭘﻰ ﮔﻴﺮﻯ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﮏ ﺍﺯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺣﮑﻮﻣﺘﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﺋﻰ ﻧﮑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﻤﺎﻋﺘﻰ ﻧﺎﺷﻨﺎﺱ‪ ،‬ﺣﺪﻭﺩ ﺑﻴﺴﺖ ﻧﻔﺮ )ﺑﻪ ّ‬

‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﺍﻧﺰﺟﺎﺭ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﺸﺪ ﮐﻪ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﮐﺠﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ‪ :‬ﻧﺰﺩ ﭘﺪﺭﺷﺎﻥ!‪ .‬ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺮﻳﻢ ﺯﺍﺭﻋﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺻﺪﺩ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﺴﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ‬

‫ﺁﺋﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻣﺎﻳﻮﺱ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﺎﺩﺭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺳﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺧﺮﺩﺳﺎﻟﺶ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮﮐﺎﺭ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺮﻳﻢ ﺯﺍﺭﻋﻰ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮﺷﺎﻥ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﺍﮐﻨﻮﻥ ّ‬

‫ﺟﺪﺍﺋﻰ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻯ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻃﻼﻕ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﻀﺎﻧﺖ‬ ‫ﺍﻃﻔﺎﻝ ﺑﺎ ﭘﺪﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻢ ﺯﺍﺭﻋﻰ ﮐﻪ ﺣﺘﻤﴼ ﻋﻮﺍﻃﻒ ﻣﺎﺩﺭﺍﻧﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍﺿﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﮑﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﺻﺪﺩ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺍﺯ‬

‫ﻫﻤﺴﺮ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺳﻠﺐ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻭ ﺻﻼﺣﻴّﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺧﻮﺩ ﻧﮕﺎﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﻫﻤﺴﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ‬

‫ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻨﻈﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﺯﺍﺭﻋﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺳﻠﺐ ﺻﻼﺣﻴّﺖ ﻫﻤﺴﺮ‬

‫ﺳﺎﺑﻖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﻀﺎﻧﺖ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﻣﻮﺛّﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻮﻫﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﺯﺍﺭﻋﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰ ﺑﮑﺎﺭ ﺧﺎﻧﻢ ﺯﺍﺭﻋﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﺗﮑﻠﻴﻒ‬

‫ﺣﻀﺎﻧﺖ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻯ ﺷﻬﺮ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺗﻴﺘﺮ ﺩﺭﺷﺖ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻏﺮﺍﺽ ﺷﺨﺼﻰ‬ ‫ﻣﺪﻋﻴﺎﻥ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺁﻓﺮﻳﺪﻧﺪ« ﺭﺍ ﺑﺎ ّ‬ ‫» ّ‬ ‫ﮐﻞ ﻣﻄﻠﺐ ﺩﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ّ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺳﺆﺍﻝ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻭ ﻏﺮﺿﻰ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ‬

‫ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻨﺠﺎﻝ ﺁﻓﺮﻳﻨﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻟﻮﺍﻯ ﺩﻟﺴﻮﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺎﻧﻮﺋﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻰ ﺩﻓﺎﻉ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﺁﻣﺎﺝ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭ‬ ‫ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻧﺎﺭﻭﺍ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻫﺎﻯ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﮐﺬﺏ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﭼﻪ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻯ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ‬

‫ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﺣﺘﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻏﺮﺍﺽ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﭘﻰ ﺑﺒﺮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻼﺕ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ‬

‫ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﺩﻗﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪» :‬ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺴﺘﻦ ﺁﺏ ﺑﻪ ﻻﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﭼﮕﺎﻥ ﻣﻮﺫﻯ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﺗﻼﺷﻰ ﺩﺭﻳﻎ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻧﻤﻮﺩ«‪» ١٣٠،‬ﺗﺎ ﺣﺼﻮﻝ‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻗﻄﻌﻰ ﮐﻪ ﻣﺘﻼﺷﻰ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺎﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺳﺮ ﺳﻮﺯﻧﻰ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺁﻣﺪ«‪» ١٣١،‬ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺩﻣﻞ ﻫﺎﻯ‬

‫ﭼﺮﮐﻴﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﭘﻠﻴﺪ ﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ‪ ،‬ﻧﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺯﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺎﮐﺴﺎﺯﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﮐﺜﻴﻒ ﻭ ﻋﻔﻦ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦٥‬‬

‫ﻣﺮﺗﺪﺍﻥ ﻭ ﻣﻨﮑﺮﺍﻥ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻋﻠﻮﻯ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﺗﻼﺷﻰ ﻓﺮﻭﮔﺬﺍﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﮐﺮﺩ«‪ ...» ١٣٢،‬ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺭﺍﻩ ﺗﺎ ﻓﺮﻭﭘﺎﺷﻰ ﮐﺎﻣﻞ ﺍﻳﻦ‪ ...‬ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ‬

‫ﮐﺎﻣﻼ ﭼﮑﺸﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﮐﻨﻨﺪ‪«..‬‬ ‫ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ‪ ......‬ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺭﺍ ﻣﺠﺎﺏ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ‬ ‫ً‬

‫‪١٣٣‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﺩﺭ ﺟﻤﻼﺕ ﻓﻮﻕ ﻭ ﻟﺤﻦ ﮐﻼﻡ ﻭ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﻭﺿﻮﺡ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺎﮐﻤﻰ ّ‬

‫ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰﮤ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﮐﺸﻒ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺷﺪﻥ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻰ ﮐﻮﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻭﺍﺭﺩ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪﻩ ﻓﺮﺽ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﮑﻢ ﻧﺎﺑﻮﺩﻯ ﻳﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﺭﺍ ﺻﺎﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻭ ﻳﺎ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ‬

‫ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺪ ﻧﻴﺰ ﻗﺎﻧﻊ ﻧﺒﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺣﮑﻢ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺻﺎﺩﺭ ﺷﺪﻩ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﻧﮕﺮﺷﻰ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺫﻫﻦ ﻭ ﻓﮑﺮ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻏﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺻﺪﻕ ﻭ ﮐﺬﺏ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬

‫ﺣﻘﻰ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺩﻓﺎﻉ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ّ‬ ‫ﺷﻤﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﻴﻞ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺁﻥ‬ ‫ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﻫﻨﺪ ﺗﺎ ّ‬

‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﺣﺮﻓﻪ ﺍﻯ ﻭ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺗﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﻨﺘﺸﺮﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺨﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺧﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﮐﻤﺎﻝ ﺍﺷﺘﻴﺎﻕ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺭﻓﻊ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ‬

‫ﻗﻄﻊ ﻭ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ‪١٣٨٥ ،‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦٦‬‬

‫ﻣﻔﺼﻞ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﻣﺠﻤﻠﻰ ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﺭﺟﻮﺍﺏ ﭼﻨﺪﺷﺒﻬﻪ ﻭﺍﻳﺮﺍﺩ‬

‫ﻋﻼء ﻗﺪﺱ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ‬

‫ﻣـﻦ ﺍﺯ ﻣﻔﺼﹽﻞ ﺍﻳـﻦ ﺑﺎﺏ ﻣﺠﻤـﻠﻰ ﮔﻔﺘـﻢ‬

‫ﺭﻭﻣﻔﺼﻠﻰ ﺑﺮﺧﻮﺍﻥ‬ ‫ﺗﻮ ﺧﻮﺩ ﺯ ﻣﺠﻤﻞ ﻣﻦ‬ ‫ّ‬ ‫)ﮐﻤﺎﻟﻰ ﺑﺨﺎﺭﺍﻳﻰ(‬

‫ﺩﺭ ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ‪) ١٣٨٠‬ﺁﮔﺴﺖ ‪ ،(٢٠٠١‬ﺩﺭ ﻧﺸﺮﻳﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎﻳﻤﺰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﻗﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﻳﮏ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ‬

‫ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺍﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ ‪) ١٣٨٠‬ﺟﻮﻻﻯ ‪ ،(٢٠٠١‬ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺁﻗﺎﻯ‬

‫ﺻﺎﺩﻕ ﺍﺣﻤﺪﺯﺍﺩﮤ ﺧﺮﺍﺳﺎﻧﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻻﺯﻡ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﭼﻨﺪ ﺳﻄﺮﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻭﺑﺎ ﻣﻮﺷﮑﺎﻓﻰ ﻭ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ‪» :‬ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻯ‪ ...‬ﺷﺮﺣﻰ ﺩﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺁﻥ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻭ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﺸﻮﺩ ﻣﻮﺟﺐ ﮔﻤﺮﺍﻫﻰ ﻭﻣﺸﻮﺏ ﺷﺪﻥ ﺫﻫﻦ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪«.‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻮﺷﮑﺎﻓﻰ« ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺷﮕﻔﺘﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺑﺮ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﺭﺍ »ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﻮﺍﻫﺪﻯ ﻫﻢ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻘﻮﻝ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ »ﺍﺯ ﮔﻤﺮﺍﻫﻰ ﻭ ﻣﺸﻮﺏ ﺷﺪﻥ ﺫﻫﻦ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ‪ «،‬ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎ ﺩﺍﺩﻥ‬

‫ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻯ ﺑﻰﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﻰﻣﺎﻳﻪ ﻭ ﺑﻰﺑﻨﻴﺎﺩ ﺑﻪ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻯ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺑﻮﺍﺏ ﺗﺎﺯﻩﺍﻯ ﮔﺸﻮﺩﻩ‬

‫ﻭ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺭﺷﺘﮥ ﺗﺤﺮﻳﺮ ﮐﺸﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻧﮑﻪ‪» :‬ﮐﺲ ﻧﺰﻧﺪ ﺑﺮ ﺩﺭﺧﺖ ﺑﻰ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ« ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﻳﻰﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﻮﻻﻧﺎ‪:‬‬ ‫ﭼﻮﻥ ﻏﺮﺽ ﺁﻣﺪ ﻫﻨﺮ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺷﺪ‬

‫ﺻﺪ ﺣﺠﺎﺏ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺑﺴﻮﻯ ﺩﻳﺪﻩ ﺷﺪ‬

‫ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﻧﺎﺭﻭﺍ‪ ،‬ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﭼﻪ ﭘﻴﺮﺍﻳﻪﻫﺎﻯ‬ ‫ﺍﺭﺑﺎﺏ ﻏﺮﺽ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻪ ﺗﻬﻤﺖﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﺯﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻪ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﭼﻪ ﺳﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﮐﻮﺵ ﻭﺟﻮﺵ ﻭ ﺧﺮﻭﺵ؟ ﺯﻳﺮﺍ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎﻯ‬ ‫ﺑﻰﻣﺎﻳﻪ ﺑﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﻭ ﺭﻭﺵ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﮑﺎﺭ ﺑﺮﺩﻧﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺩﺭﺧﺖ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺷﺎﺥ ﻭ ﺑﺮﮒ ﺍﻓﺰﻭﺩ ﻭ ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﺭﻳﺸﻪﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﺦ ﻭ ﺑﻦ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﮐﺸﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺭﻳﺸﻪ ﺩﻭﺍﻧﻴﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮔﻞ ﻭ‬

‫ﺷﮑﻮﻓﮥ ﺁﻧﺮﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺟﻮﺭ ﻭ ﺟﻔﺎ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺷﮑﻮﻓﺎﻥﺗﺮ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺳﺎﻳﻪﺍﺵ ﻫﻤﻪﺟﺎ ﮔﻴﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺁﻭﺍﺯﻩﺍﺵ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺮﻭ ﻫﻤﮥ ﺗﻼﺵﻫﺎ‬ ‫ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﮐﻮﺷﺶﻫﺎ ﻋﻘﻴﻢ ﻭﺑﻰﺛﻤﺮ ﮔﺸﺖ‪ .‬ﺁﺭﻯ‪ ،‬ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺁﻳﻨﮥ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻨﮕﺮﻳﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺁﮔﺎﻩ ﺷﻮﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻦ ﮔﺮﺍﻣﻰ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻳﮏ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﻴﺪ‪ ،‬ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﻋﺪﻡ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ‬

‫ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺭﻭﻯ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﺁﻳﺪ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﭘﻨﺪ ﻭ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﻣﻘﺒﻮﻝ‬ ‫ﺗﻌﺮﺽ ﺑﺎﻃﻞ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭘﺴﻨﺪ ﻭ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﻃﺒﻊ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺷﮑﻮﻩ ﻭ‬ ‫ﺍﻓﺘﺎﺩ‪ ،‬ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺣﺎﺻﻞ ﻭ ﮔﺮ ﻧﻪ ّ‬

‫ﺷﮑﺎﻳﺘﻰ ﺑﺮﻧﻴﺎﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﺁﺋﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺁﺋﻴﻦ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﮏ ﺁﻳﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻰ ﺍﻳﻦ ﻋﺪﻡ ﻗﺒﻮﻝ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻣﻼﮎ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻋﺪﻡ‬

‫ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺮ ﺷﻤﺎﺭﻳﻢ؟ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻳﻬﻮﺩ ﻭ ﻣﺴﻴﺢ ﺭﺍ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺯﺭﺗﺸﺖ ﻭ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺁﻳﺎ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﺁﺋﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﻨﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺻﻮﺭﺕ‬ ‫ﻣﻨﻔﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦٧‬‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻭ ﮐﺎﻓﻰ ﻧﺪﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﻰﺩﺍﻧﻴﺪ ﺍﺯ ﻣﻘﻮﻟﮥ ﺷﻨﻴﺪﻩﻫﺎ ﻭ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬

‫ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻭ ﺑﻬﺮ‬ ‫ﻣﺴﻤﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﭼﻨﺪ ﺟﺰﻭﻩ ﻭ ﮐﺘﺎﺏ ّﺭّﺩﻳﻪ ﺍﺳﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﺃﺕ ﻭ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻪﺗﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻳﺪ ﮐﻪ‪ّ » :‬‬

‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﮐﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ »ﻣﺎﻧﻴﻔﺴﺖ« ﻭ »ﻣﺘﻮﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ« ﺧﻮﺩ ﺭﻧﮓ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮ‬

‫ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭ ﻭ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺑﺎ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻭ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺑﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻳﺎ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﻳﺎ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎﺕ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ‬ ‫ﻗﺒﻠﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ؟«‬

‫ﺁﻳﺎ ﻣﺮﺍﺩ ﻭ ﻣﻨﻈﻮﺭﺗﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﺎﻧﻴﻔﺴﺖ ﻭ ﻣﺘﻮﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮﻣﺬﻫﺒﻰ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺍﺳﺖ؟ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺴﻰ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻯ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻴﻔﺴﺖ ﻭ ﻣﺘﻮﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺑﮑﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﺁﻳﻴﻦ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻨﺒﮥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﺍﻡ »ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻰ« ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﺳﺖ؟ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺁﻧﮑﻪ ﻭﺍﮊﮤ »ﻣﺎﻧﻴﻔﺴﺖ« ﺩﺭ ﻟﻐﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﻭ ﺍﻋﻼﻣﻴّﻪ‬ ‫ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﮐﺘﺎﺏ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﮐﺎﺭﻝ ﻣﺎﺭﮐﺲ ﻓﻴﻠﺴﻮﻑ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻥ ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻓﺮﻳﺪﺭﻳﺶ ﺍﻧﮕﻠﺰ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻥ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺁﻟﻤﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺳﺮﻟﻮﺣﮥ ﻣﺮﺍﻡ ﻭ‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ ﺣﺰﺏ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺑﺴﺎﻝ ‪ ١٨٤٨‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺩﺭﺷﻬﺮ ﻟﻨﺪﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻬﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻧﻴﺰ ﺑﺪﻳﻦ ﻧﺎﻡ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻋﮑﺎ ﻭ ﺣﻴﻔﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﮐﺘﺎﺏ ﮐﺸﻒ ﺍﻟﺤﻴﻞ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﻣﻨﺸﻰ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﮐﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺭﺋﻴﺲ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪ّ » :‬‬

‫ﻟﻮﺡﻧﻮﻳﺴﻰ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺻﺪﻭﺭ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻤﺎﺱ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺧﺎﺭﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺑﺎ‬

‫ﺧﺎﺻﻪ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﮥ ﺑﺪﻳﻬﻴّﺎﺕ ﻭ ﻳﺎ ﺗﮑﺮﺍﺭ‬ ‫ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺴﺘﻔﺎﺩ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﻣﮑﺮﺭﺍﺕ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻧﺴﺠﺎﻡ ﺫﻫﻨﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﺣﮑﺎﻳﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻤﻰﮐﻨﺪ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ﮐﺘﺐ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺳﻼﺳﺖ ﻭﺑﻼﻏﺖ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪«.‬‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﮐﺘﺎﺏ ﮐﺸﻒ ﺍﻟﺤﻴﻞ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻳﺪ ﻭ ﺁﻳﺎ ﻧﺎﻡ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﺍﻧﻴﺪ ﻭ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﭘﻴﺸﻴﻨﮥ ﺍﻭ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻣﻘﻮﻟﮥ ﺷﻨﻴﺪﻩﻫﺎ ﻭ ﻣﺴﻤﻮﻋﺎﺕ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺍﺭﻳﺪ؟ ﮔﻮﻳﺎ ّ‬

‫ﻣﺠﻠﺪ‬ ‫ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﮐﺘﺎﺑﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺩﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﮐﺘﺎﺏ ﮐﺸﻒ ﺍﻟﺤﻴﻞ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﺁﻭﺍﺭﮤ ﺗﻔﺘﻰ)ﺁﻳﺘﻰ( ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺍﻟﺪﺭﻳﻪ ﺑﻪ ﺭﺷﺘﮥ ﺗﺤﺮﻳﺮ ﮐﺸﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٠٣‬ﺷﻤﺴﻰ)‪١٩٢٣-٤‬ﻣﻴﻼﺩﻯ( ﺩﺭ ﻗﺎﻫﺮﻩ ﻣﺼﺮ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ‬ ‫ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻨﺎﻡ ﮐﻮﺍﮐﺐ ّ ّ‬

‫ﻋﻠﺖ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﻭ ﻏﺮﻭﺭﺍﺯ ﺩﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻰ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﺯ‬ ‫ﺭﺳﺎﻧﻴﺪ ﻭ ﺳﺎﻟﻰ ﭼﻨﺪ ﻧﮕﺬﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺮﻭ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﻪ ﺗﻼﻓﻰ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﻭﺑﻪ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻭ ﭼﺎﭖ ﮐﺘﺎﺑﻰ ﺩﺭ ﺳﻪ ﺟﻠﺪ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﮐﺸﻒ‬ ‫ﺍﻟﺤﻴﻞ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ‪ ١٣٠٧‬ﻭ‪ ١٣١٠‬ﺷﻤﺴﻰ ﺩﺳﺖ ﺯﺩ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٣٢‬ﺷﻤﺴﻰ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺍﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣١٩‬ﻫـ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺗﻔﺘﻰ ﺩﺭ ﻗﺼﺒﮥ ﺗﻔﺖ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﺑﻊ ﺷﻬﺮ ﻳﺰﺩ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﺯﻣﺎﻧﻰ‬ ‫ﻕ‪١٩٠١).‬ﻣﻴﻼﺩﻯ( ﺩﺭ ﺍﻳّﺎﻡ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﺷﻴﺦ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﮑﺎ ﺑﺴﺎﻝ ‪١٣٠٩‬ﻫـ‪ .‬ﻕ‪ .‬ﺑﺮﺍﺑﺮ ‪ ١٨٩٢‬ﻣﻴﻼﺩﻯ‪ ،‬ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ‬ ‫ﮐﻪ ّ‬ ‫ﻣﺪﺕ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻋﮑﺎ ﻭ ﺣﻴﻔﺎ ﺑﺴﺮ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻟﻮﺡﻧﻮﻳﺴﻰ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﻣﻨﺸﻰ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺭﺋﻴﺲ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ّ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺻﺪﻭﺭ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﻳﻦ ﺍّﻃﻼﻋﺎﺕ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﺷﮕﻔﺖﺍﻧﮕﻴﺰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮐﺠﺎ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ‬

‫ﻋﮑﺎ ﻭ‬ ‫ﺍﻟﺪﺭﻳﻪ ﺻﻔﺤﻪ ‪ ٣٣٥‬ﺁﻭﺭﺩﻩ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺳﻪ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺁﻧﮑﻪ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻠﺪ ﺩﻭﻡ ﮐﺘﺎﺏ ﮐﻮﺍﮐﺐ ّ ّ‬ ‫ﺣﻴﻔﺎ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﻳﺮ ﺑﻴﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ‪ ١٣٢٠‬ﺗﺎ ‪١٣٤٢‬ﻫـ‪ .‬ﻕ‪).‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ﺍﻓﻨﺪﻯ( ﺳﻔﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﻪ ‪١٣٤٢‬ﻫـ‪ .‬ﻕ‪).‬ﺑﺮﺍﺑﺮ ‪ ١٩٢٣‬ﻣﻴﻼﺩﻯ(‪ ،‬ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﺋﻤﴼ ﺩﺭ ﺳﻔﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺩﺭ ﺍﮐﺜﺮ ﻣﺪﻥ ﻭ‬ ‫ﻗﺮﻯ ﻭ ﻗﺼﺒﻪﺟﺎﺕ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﺳﻴﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻪ ﻗﻔﻘﺎﺯ ﻭ ﺩﻓﻌﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺗﺮﮐﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺳﻪ ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﺑﻼﺩ‬

‫ﺑﺮ ﻣﺼﺮ ﻭ ﺍﮐﺜﺮ ﺑﻼﺩ ﻋﺮﺏ ﻭ ﺍﺧﻴﺮﴽ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺭﻓﺘﻪ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﻗﺮﻳﻪ‬ ‫ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﻮﺭﻳﺎ ﻭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭ ّ‬ ‫ﺑﺮ ﺍﻟﺸﺎﻡ ﻭ ﺳﻔﺮﻯ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻭ ﻗﺼﺒﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﮐﺰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﮐﺰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺭﺍ ﺳﻴﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﮐﺎﻣﻠﮥ ﻣّﻄﻠﻌﻪ ﺍﺯ ﻗﺪﻣﺎء ﻭ ﺣﺪﺛﺎء‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦٨‬‬

‫ﺧﻠﻂ ﻭ ﺁﻣﻴﺰﺵ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﮐﺘﺐ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺮ ﻟﺴﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺻﻞ ﻳﺎ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﮐﻤﺘﺮ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺪﻩ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪...‬‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺳﻼﺳﺖ ﻭ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻭ ﺑﻼﻏﺖ ﺁﻳﺎﺕ ﮐﺘﺎﺏ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﻣﺆﻣﻨﺎﻥ‪ ،‬ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ‪ ،‬ﻭﻟﻰ‬

‫ﻫﺮﮔﺰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺳﻼﺳﺖ ﻭ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻭ ﺑﻼﻏﺖ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﻯ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﻭﺍﻧﺠﻴﻞ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻰ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﻨﻴﺪﻩ‬

‫ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻭﺭﻭﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺍﻭﺻﺎﻑ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮐﺠﺎ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﭼﻪ ﮐﺴﻰ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﻭ ﻳﺎﺧﻮﺩ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺁﻧﮑﻪ‬

‫ﺗﻠﻘﻰ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭ‬ ‫ﺳﻮﻡ ﻫﺠﺮﻯ ﻗﻤﺮﻯ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﻋﺠﺎﺯ ﺁﻥ ّ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻼﻏﺖ ﻭ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻗﺮﻥ ّ‬

‫ﺣﻘﺎﻧّﻴﺖ ﻭ ﺍﻋﺠﺎﺯ ﺁﻥ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﺁﺭﻳﻢ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﭘﻴﺶ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻭ ﺑﻼﻏﺖ ﻭ ﺳﻼﺳﺖ ﻗﺮﺁﻥ ﺷﺮﻳﻒ ﺭﺍ ﻣﻼﮎ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭ ّ‬

‫ﺗﻨﻬﺎ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﺍﺯ ﺍﺩﺑﺎ ﻭ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ُﻓﺼﺤﺎء ﻭ ُﺑﻠﻐﺎء ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻰﺑﻬﺮﻩ ﻭ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ‬ ‫ﺩﺭ ﺻﺪﺭ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺍﺑﻮﺫﺭ ﭼﻮﭘﺎﻥ ﻭ ﺳﻠﻤﺎﻥ ﭘﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﺑﻼﻝ ﺣﺒﺸﻰ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻧﺎﻥ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﮐﺪﺍﻡ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻭ ﺑﻼﻏﺖ ﻭ ﺳﻼﺳﺖ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﻭ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﺍ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﺮﻭﻳﺪﻧﺪ؟‬ ‫ﻣﺠﻴﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻳﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻭ ﺍﺯ ﮐﺠﺎ ﻣﺘﻮﻥ ﻭ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﺁﻧﺮﺍ ﺍﺯ ﻣﻘﻮﻟﮥ ﺑﺪﻳﻬﻴّﺎﺕ ﻭ ﺗﮑﺮﺍﺭ‬

‫ﻣﮑﺮﺭﺍﺕ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﻋﺪﻡ ﺍﻧﺴﺠﺎﻡ ﺫﻫﻨﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪﮤ ﺁﻥ‪ ،‬ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻫﮕﺬﺭ‪ ،‬ﺩﺭ ﻧﻬﺞ ﺍﻳﺮﺍﺩﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﮐﺎﻓﺮﺍﻥ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺸﺮﮐﺎﻥ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﻗﺪﻡ ﮔﺬﺍﺭﺩﻩﺍﻳﺪ ﻭ ﺭﻗﻢ ﺯﺩﻩﺍﻳﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺷﻴﻮﻩ ﻭ ﺭﻭﺵ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻭ ﻋﺒﺚ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻳﺪ؟‬ ‫ﺍﻻﻭﻟﻮﻥ« ﮐﻪ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺁﻥ‬ ‫ﺍﺿﻐﺎﺙ ‪‬‬ ‫ﺑﻞ ُ‬ ‫ﺍﺣﻼﻡ َ ْ‬ ‫ﺩﺭﺁﻳﮥ ﭘﻨﺠﻢ ﺍﺯ ﺳﻮﺭﮤ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ْ َ » :‬‬ ‫ﺍﻓﺘﺮﺍﻩ َ ْ‬ ‫ُ‬ ‫ﺍﺭﺳﻞ ْ ‪َ ُ  ‬‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ َﻓﻠَْﻴ‪ِ‬ﺎﺗﻨﺎ ﺑﺂٍﻳﺔ َﮐﻤﺎ ‪َ ِ ْ ‬‬ ‫ﻫﻮ ِ ٌ‬ ‫ﻗﺎﻟﻮﺍ ‪ْ ‬‬ ‫ﺑﻞ ْ ُ‬ ‫ﺑﻞ ُ َ‬ ‫ٍ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻋﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻌﺠﺰﻩﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ :‬ﺑﻠﮑﻪ ﮐﺎﻓﺮﺍﻥ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﻩ ﭘﺮﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻟﺘﺎﺭﮐﻮﺍ ِ َ ِ‬ ‫ﺁﻟﻬﺘﻨﺎ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺁﻳﮥ ﺳﻰ ﻭ ﺷﺶ ﺍﺯ ﺳﻮﺭﮤ‬ ‫‪‬ﻨﺎ َ ِ‬ ‫ّ‬ ‫ﺻﺎﻓﺎﺕ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪َ ُ ُ » :‬‬ ‫ﻭﻳﻘﻮﻟﻮﻥ ﺍ ‪ّ ِٔ ‬‬

‫ِ‬ ‫ﻟﺸﺎﻋﺮ َ ْ ٍ‬ ‫ﻣﺠﻨﻮﻥ« ﮐﻪ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ :‬ﻭ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﻣﺎ ﺧﺪﺍﻳﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺷﺎﻋﺮﻯ ﺩﻳﻮﺍﻧﻪ ﺭﻫﺎ ﮐﻨﻴﻢ؟ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺁﻳﮥ ﺳﻴﺰﺩﻫﻢ ﻭ ﭼﻬﺎﺭﺩﻫﻢ‬ ‫ٍ‬

‫ﻣﺠﻨﻮﻥ« ﮐﻪ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭘﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎ‪‬ﻬﻢ َ ُ ٌ‬ ‫ﺛﻢ َ َ ّ‬ ‫ﻋﻨﻪ ﻭ ُ‬ ‫ﺭﺳﻮﻝ ُ ِ‬ ‫ﻣﻌﻠﻢ َ ْ ُ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺬﮐﺮﻯ َﻭ َ ْ‬ ‫ﻟﻬﻢ ِّ ْ‬ ‫ﻗﺎﻟﻮﺍ ُ َ ‪ٌ ‬‬ ‫ﻣﺒﻴ ٌ‬ ‫ﻗﺪ ‪ْ ُ ‬‬ ‫ﺍﺯ ﺳﻮﺭﮤ ﺩﺧﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ  » :‬‬ ‫ﻦ ُ ‪‬‬ ‫ﺍﻧﺎ َ ُ ُ‬ ‫ﺗﻮﻟﻮﺍ َ ْ ُ‬

‫ﻭ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﺎﺭﮔﺮ ﺍﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻯ ﮐﻪ ﺁﺷﮑﺎﺭﮐﻨﻨﺪﻩ ﭼﻴﺰﻫﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻮﻯﺷﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺭﻭﻯ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪﻩ‬ ‫ﻬﻢ‬ ‫ﺗﺘﻠﻰ َ َ‬ ‫ﻋﻠْﻴ ِ ْ‬ ‫ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﺷﺪﮤ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺠﻨﻮﻥ ﻭ ﺩﻳﻮﺍﻧﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺁﻳﮥ ﺳﻰ ﻭ ﻳﮑﻢ ﺍﺯ ﺳﻮﺭﮤ ﺃﻧﻔﺎﻝ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﻭ ‪‬ﺍﺫﺍ ُ ْ‬

‫ﺍﻻ ‪ِ ‬‬ ‫ﻦ« ﮐﻪ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ :‬ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺎ ﺑﺮﺁﻧﺎﻥ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﺁﻳﺎﺗﻨﺎ ُ‬ ‫ﻣﺜﻞ ﻫﺬﺍ ‪ْ ‬‬ ‫ﻗﺪ َ ِ ْ‬ ‫ﻗﺎﻟﻮﺍ َ ْ‬ ‫ﺍﻥ ﻫﺬﺍ ‪ّ ‬‬ ‫ﻧﺸﺎء َﻟُﻘﻠﻨﺎ ِ ْ َ‬ ‫ﺍﺳﺎﻃﻴُﺮ ‪ ‬‬ ‫ُ‬ ‫ﺍﻻﻭﻟﻴ َ‬ ‫ﺳﻤﻌﻨﺎ َﻟﻮ َ ُ‬

‫ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺭﺍ ﺷﻨﻴﺪﻩﺍﻳﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﮔﻔﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﭼﻴﺰﻯ ﺟﺰ ﺍﺳﺎﻃﻴﺮ ﻭ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ‬

‫ﻭ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﮐﻬﻨﮥ ﻣﺸﺎﺭﮐﺖ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻓﺮﻗﻪﻫﺎﻯ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺷﮕﻔﺖﺁﻭﺭ ﺁﻧﮑﻪ ﺟﻨﮕﻬﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺱ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻔﺮﻗﮥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻓﺮﻗﻪﻫﺎﻯ‬

‫ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮥ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺷﻤﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺪﺕ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ )ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ‪ ١٢١٨‬ﻫـ‪.‬ﻕ‪١٨٠٣ -.‬ﻡ‪ .‬ﻭ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺟﻨﮕﻬﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺱ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻓﺘﺤﻌﻠﻰ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺩﻭﺭﮤ ّ‬

‫‪ ١٢٢٨‬ﻫـ‪ .‬ﻕ‪١٨١٣- .‬ﻡ‪ (.‬ﺑﻄﻮﻝ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﻘﺪ ﻣﻌﺎﻫﺪﮤ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﻧﻴﻤﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻗﻔﻘﺎﺯ ﻣﻨﺘﻬﻰ‬

‫ﺩﻭﻡ ﺟﻨﮕﻬﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺱ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪١٢٤١‬ﻫـ‪ .‬ﻕ‪١٨٢٦).‬ﻡ‪ (.‬ﺩﺭ ﻋﻬﺪ ﻫﻤﺎﻥ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺁﻏﺎﺯ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺳﺎﻝ ‪١٢٤٣‬ﻫـ‪ .‬ﻕ‪.‬‬ ‫ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺩﻭﺭﮤ ّ‬

‫)‪١٨٢٨‬ﻡ‪ (.‬ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﻘﺪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺗﺮﮐﻤﺎﻧﭽﺎﻯ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺳﺖﺩﺍﺩﻥ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﮤ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻗﻔﻘﺎﺯ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻬﺎ ﺗﻮﻣﺎﻥ‬

‫ﺩﻭﻡ ﺟﻨﮕﻬﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺱ ﮐﻪ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡﺍﺵ ﺍﻧﻌﻘﺎﺩ ﻋﻬﺪﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﻏﺮﺍﻣﺖ ﻭ ﺗﺎﻭﺍﻥ ﺑﻪﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﭘﻴﺶ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺩﻭﺭﮤ ّ‬

‫ﻧﻨﮕﻴﻦ ﺗﺮﮐﻤﺎﻧﭽﺎﻯ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﻓﺘﺤﻌﻠﻰ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻬﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻧﺒﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻮﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ‬

‫ﮐﻔﺎﺭ ﻓﺘﻮﻯ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ‬ ‫ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﻓﺸﺎﺭ ﮔﺬﺍﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﮐﻔﻦ ﺑﺮ ﺗﻦ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﺩ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻭ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٦٩‬‬

‫ﺟﻨﮓ ﻭ ﮐﺎﺭﺯﺍﺭ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ؟ ﺍﻳﻨﮏ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﻭﻗﻮﻉ ﺟﻨﮕﻬﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺱ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻓﺘﺤﻌﻠﻰ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﮐﻪ ﻋﻠﻞ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺳﺎﺑﻘﮥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ )ﻭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺤﺚ ﻣﺎ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﺳﺖ(‪ ،‬ﭼﻪ ﻧﻘﺸﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻔﺮﻗﮥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﺩﺭ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺑﺴﺎﻝ ‪١٢٦٠‬ﻫـ‪ .‬ﻕ‪١٨٤٤).‬ﻡ‪ (.‬ﻭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ‪١٢٧٩‬ﻫـ‪ .‬ﻕ‪١٨٦٣).‬ﻡ‪ ،(.‬ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺩﺭ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎ ﺑﻰﮔﺪﺍﺭ ﺑﻪ ﺁﺏﺯﺩﻥ ﻧﺸﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ‪ :‬ﻳﮑﺴﺎﻋﺖ‬ ‫ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﺳﺎﻝ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻋﻠﺖ ﻣﺸﺎﺭﮐﺖ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺟﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺧﻮﺩ ﺑﻄﻮﺭ ﺧﻼﺻﻪ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ‪ ،‬ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻓﺮﻗﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﻣﻰﺷﻤﺮﺩ‪.‬‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺳﺨﻦ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺑﻰﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺭﺩ ِﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ‬ ‫ﮐﻪ ﺣﺘّﻰ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺍﺣﻤﺪ ﮐﺴﺮﻭﻯ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺭﺳﺎﻟﻪﺍﻯ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪ ٨٩‬ﭼﺎﭖ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٣٥‬ﺷﻤﺴﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ‬

‫ﺑﺎﺑﻴﮕﺮﻯ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺷﻴﺨﻴﮕﺮﻯ ﻭ ﺷﻴﻌﻴﮕﺮﻯ ﺯﺍﻳﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﻴﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺴﻰ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻓﻼﻥ ﺭﻭﺳﻰ ﻳﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺁﻧﺮﺍ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻭﺭﺩﻩ‪...‬‬

‫ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎﺑﻴﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﭘﺪﻳﺪ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪﻯ ﺁﻭﺭﺩ‪«.‬‬

‫ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺠﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻫﮕﺬﺭ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺭﺳﺎﻟﻪﺍﻯ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﻭ ﺟﻌﻠﻰ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﮐﻴﻨﻴﺎﺯ ﺩﺍﻟﮕﻮﺭﮐﻰ ﻳﺎ ﻳﺎﺩ ﺩﺍﺷﺖﻫﺎﻯ‬

‫ﮐﻴﻨﻴﺎﺯ ﺩﺍﻟﮕﻮﺭﮐﻰ ﭼﻨﺪ ﺳﻄﺮﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻭ ﻫﺪﻑ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻳﺎ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﺭﺳﺎﻟﻪ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ‬

‫ﺩﺍﺩﻥ ﺁﻥ ﺑﻪ ﮐﻴﻨﻴﺎﺯ ﺩﺍﻟﮕﻮﺭﮐﻰ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺭﻭﺱ ﺩﺭﻃﻬﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺭﻭﺱﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺪﻳﻦ‬

‫ﺗﻌﺼﺐﺁﻣﻴﺰ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺪﺑﻴﻦ ﻭ ﺑﺪﮔﻤﺎﻥ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ّ‬

‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٢٢‬ﺷﻤﺴﻰ ﺩﺭ ﻣﺸﻬﺪ ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﻃﺒﻊ ﻭ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺩﺭ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ ﭼﺎﭖ ﻭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺍﺯ‬

‫ﺁﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺳﺖﺩﺍﺷﺘﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﺩﺭ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺯﺑﺎﻧﻬﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻪ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻏﻼﻁ‬ ‫ﻗﻮﻝ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﭘﻴﺮﺍﻫﻦ ﻋﺜﻤﺎﻥ ﺷﺪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻭ ﺳﺘﻴﺰ ﺑﺎ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ‪ّ .‬‬

‫ﻭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭﻣﻄﺎﻟﺐ ﺿﺪ ﻭ ﻧﻘﻴﺾ ﻭ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﻫﻢ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﭘﺮ ﻭ ﺍﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺍﺣﻤﺪ ﮐﺴﺮﻭﻯ ﻧﻴﺰﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﺳﺎﻟﮥ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٨٨‬ﻭ ‪ ٨٩‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺍﺯ ﺳﻪ ﻳﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻯ ﺑﻨﺎﻡ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺘﻬﺎﻯ ﮐﻴﻨﻴﺎﺯﺩﺍﻟﻐﻮﺭﮐﻰ‬

‫ﺑﻤﻴﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﮐﻪ »ﺯﻧﺠﻴﺮ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻰ« ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎﻳﻰ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭ ﺁﻥ ﻣﻰﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺘﺎﺯﮔﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﻭ ﺳﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺑﭽﺎﭖ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪﻧﺪ‪...‬ﺑﻰ ﮔﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻳﺴﺖ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺑﺘﺎﺯﮔﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪ ﻳﮏ ﻣﺮﺩ ﺑﻰﻣﺎﻳﮥ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺮﻭﺍﺯﻯ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﻪ‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﮐﻮﺷﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺭﺍﻩ ﺩﺯﺩﺍﻧﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﻩ‪ «.‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻋﺒﺎﺱ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺁﺷﺘﻴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﺠﻠّﮥ‬

‫ﻳﺎﺩﮔﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﭘﻨﺠﻢ )‪ ١٣٢٨‬ﺷﻤﺴﻰ( ﺷﻤﺎﺭﮤ ﻫﺸﺘﻢ ﻭ ﻧﻬﻢ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺎ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺩﻳﻒ ‪ ٤‬ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ‬

‫ﮐﻴﻨﻴﺎﺯﺩﺍﻟﮕﻮﺭﻭﮐﻰ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﮑﻠّﻰ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﻭ ﮐﺎﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺷﻴّﺎﺩﺍﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﻨﮑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻨﺪﻯ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺻﺤﺖ ﺁﻧﺮﺍ ﺑﮑﻠّﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﺩﻫﺪ‪«.‬‬ ‫ﻣﺘﻌﺮﺽ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺁﻥ)ﻧﻴﺰ( ﺣﺎﻭﻯ ﺍﻏﻼﻁ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﻀﺤﮑﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺍﺣﺪﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺎﺯ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺍﺳﺎﺳﴼ ﺍﺯ ﺩﻳﺪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻭ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﺎ ﻃﺮﺡ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﺑﻨﺎﻡ‬

‫ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺷﺘﻪ‪«...‬‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻭ ﺑﺮ ﭼﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﮤ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﺷﮕﻔﺖﺍﻧﮕﻴﺰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻈﺮ ﻭ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻭ ﻃﻠﻴﻌﮥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٤٤‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻭﺳﻴﻠﮥ‬ ‫ﺗﻠﻘﻰ ﮐﺮﺩﻩﺍﻳﺪ؟ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ّ‬ ‫ﻋﻘﻴﺪﮤ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﺴﺎﻝ ‪ ١٩٤٨‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭﺳﺖ ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺁﻳﺎ ﺁﺩﻣﻰ‬

‫ﺩﺭ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﺣﻴﺮﺕ ﻭ ﺷﮕﻔﺘﻰ ﻓﺮﻭ ﻧﻤﻰﺭﻭﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﺸﻨﻮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ‪ ،‬ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﺷﮕﻔﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺟﺮﺃﺕ ﺩﺭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺃﻯ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﺕ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﻮﻻﻧﺎ‪:‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧٠‬‬

‫ﺣﻴﺮﺗﺎﻧﺪﺭ ﺣﻴﺮﺕ ﺁﻣﺪ ﺍﻳﻦ ﻗﺼﺺ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﺷﺪﻩﺍﻳﺪ ﮐﻪ ﻃﺮﺡ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻓﺮﻗﮥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺭﻭﺱ‬

‫ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﺮﺍ ﻳﮏ ﺑﺎﺭﻩ ﺯﻣﺎﻡ ﻗﻠﻢ ﺍﺯ ﮐﻒ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﺨﻦ ﺭﺍﻧﺪﻩﺍﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻏﺎﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺎﺑﻮﺩﻯ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻳﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺳﻴﺼﺪ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺗﺤﺮﻳﮑﺎﺕ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﮐﺮﺩﻩ«‪ ،‬ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ‬

‫ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻘﻮﻝ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺩﺍﻳﮥ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﺎﺩﺭ ﻭ ﮐﺎﺳﮥ ﺩﺍﻍ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﺵﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ‪ ،‬ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﻭ‬ ‫ﺩﻟﻮﺍﭘﺲ ﻭ ﭘﺮﻳﺸﺎﻥ ﺧﺎﻃﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﺑﻨﺎﻡ ﮐﺸﻮﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﻧﺎﭘﻠﺌﻮﻥ ﺳﻮﻡ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﮥ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭﺵ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٧١‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﮐﻮﭼﮏ ﭘﺮﻭﺱ ﺷﮑﺴﺖ‬

‫ﻣﺘﺤﺪﻳﻦ ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﻳﺎﺭﺍﻥﺍﺵ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ‬ ‫ﻧﻤﻰﺧﻮﺭﺩ‪ ،‬ﮐﺸﻮﺭﻯ ﺑﻨﺎﻡ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﻧﻤﻰﺁﻣﺪ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﻣﺘﻔﻘﻴﻦ ﻳﻌﻨﻰ ﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺷﮑﺴﺖ ﻧﻤﻰﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﻋﻬﺪﻧﺎﻣﮥ ﻭﺭﺳﺎﻯ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ )‪١٩١٤-١٨‬ﻡ‪ (.‬ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﺗﺤﻤﻞﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩١٩‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﻧﻤﻰﺷﺪ‪ ،‬ﺁﺩﻟﻒ ﻫﻴﺘﻠﺮ ﻭ ﺣﺰﺏ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻝ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ ﺁﻟﻤﺎﻥ )ﺣﺰﺏ ﻧﺎﺯﻯ( ﺭﻭﻯ ﮐﺎﺭ ﻧﻤﻰﺁﻣﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺎ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺑﺪﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﻭ ﺳﺨﺖﮔﻴﺮﻯ ﻧﻤﻰﺷﺪ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﺟﻬﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﮐﺸﻮﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻧﻤﻰﮐﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻫﺮﮔﺰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٤٨‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻤﻰﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺟﻨﮓ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﻣﺴﺘﻤﻠﮑﺎﺕ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻯ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻫﺮﻳﮏ ﺑﮕﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺣﻮﺯﮤ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺁﻥ ﺟﺪﺍ ﺷﺪ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻢ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﺷﺎﻣﺎﺕ ﻳﺎ ﺳﻮﺭﻳّﮥ‬ ‫ﭘﺎﺷﻴﺪﮔﻰ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺁﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻯ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻧﺸﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﮥ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦﻫﺎ ﻧﺎﺣﻴﮥ ﺷﺎﻡ ﻳﺎ ّ‬

‫ﺑﺰﺭﮒ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ‪ ،‬ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺳﻮﺭﻳّﻪ ﻭ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﻭ ﺍﺭﺩﻥ ﻭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻫﺮ ﻳﮏ ﺑﻄﻮﺭ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭﮐﺸﻮﺭ‬

‫ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٢‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺭﺳﻤﴼ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭ ﻗﻴّﻤﻮﻣﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٤٤‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﮐﻪ ﺳﺎﻝ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪ‪ ،‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻭ ﻭﻗﺎﻳﻌﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﺧﻴﺎﻝ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺭﻭﻯ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻓﻌﻞ ﻭ ﺍﻧﻔﻌﺎﻻﺗﻰ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻰ ﭼﻬﺮﻩ ﮔﺸﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻫﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻘﺸﮥ ﻗﺒﻠﻰ ﻭ ﻃﺮﺡ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺍﺟﺮﺍ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺩﺭﺁﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﮑﻪ‪» :‬ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻭ ﺗﺸﮑﻴﻞ‬

‫ﮐﺎﻣﻼ ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻋﻘﻼﺋﻰ‬ ‫ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﺎ ﻃﺮﺡ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﺑﻨﺎﻡ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺷﺘﻪ«‪ ،‬ﻣﻮﺿﻮﻋﴼ ﻣﺤﻠّﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ‬ ‫ً‬

‫ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻗﺎﻯ ﻗﺪﺱ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺣﻀﺮﺕ ِﺳﺮ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻳﺎ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﭼﻪ ﺧﺪﻣﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﮐﺮﺩﻩ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪ّ » :‬‬

‫ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﺁﻥ ﺷﺎﻳﺴﺘﮥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻟﻘﺐ ِﺳﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟«‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﺣﻴﻒ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭﻗﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻫﺪﺭ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭﺁﮔﺎﻫﻰ ﻗﻠﻢ ﺭﻭﻯ ﮐﺎﻏﺬ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺭﻗﻢ‬

‫ِ‬ ‫ﻟﻘﺒﺴﺮ ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﺯﻧﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺑﭽﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﮐﺪﺍﻡ ﺳﻨﺪ ﻭ ﻣﺪﺭﮎ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺷﺪﻩﺍﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﺍﻭﻝ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻭ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﺣﺴﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻰﺩﺍﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﺩﻭﺭﺍﻧﺪﻳﺸﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﺗﻬّﻴﮥ ﻓﺮﺁﻭﺭﺩﻩﻫﺎﻯ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﺍﻥ ﻭ ﺯﺍﺭﻋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺿﻰ ﻭ ﺯﻣﻴﻦ ﻫﺎﻯ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﻭ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺁﻥ‪ ،‬ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﻗﺤﻄﻰ ﻭ ﮔﺮﺳﻨﮕﻰ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺭ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﻭ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰﺍﻥ‬

‫ﻣﻠﺖ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﺑﻮﻳﮋﻩ ﻓﻘﺮﺍ ﻭ ﺗﻬﻰ ﺩﺳﺘﺎﻥ ﻭﺗﺄﻣﻴﻦ ﺭﻓﺎﻩ ﻭ ﺁﺳﺎﻳﺶ‬ ‫ﻋﮑﺎ ﻭ ﺣﻴﻔﺎ ﻭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻗﻮﻡ ﻭ ّ‬ ‫ﺩﺭﺩ ﻭ ﺭﻧﺞ ﻣﺮﺩﻡ ّ‬

‫ﺑﺤﺪ ﻣﻘﺪﻭﺭ ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻭ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻥ ﺣﺎﺟﺎﺕ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺳﺨﺖ ﻭ ﻣﺼﻴﺒﺖﺑﺎﺭ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻭ ﺑﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻭﺍﻻ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﺮﺟﺴﺘﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻳﮏ ﺳﺎﻝ ﻭ ﻧﻴﻢ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻣﺼﺮ ﻭ ﻳﮏ ﺳﺎﻝ ﻭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧١‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻧﻄﻖ ﻭ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﮐﻠﻴﺴﺎﻫﺎ‬ ‫ﻧﻴﻢ ﺳﻴﺮ ﻭ ﺳﻔﺮ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ‪ ١٩١٠‬ﺗﺎ‪ ١٩١٣‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﻭ ﮐﻨﻴﺴﻪﻫﺎ ﻭﻣﺴﺎﺟﺪ ﻭ ﻣﻌﺎﺑﺪ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ ﻭ ﻣﺮﺍﮐﺰ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﻯ ﺧﻴﺮﻳّﻪ ﻭ ﻧﻴﮑﻮﮐﺎﺭﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻭ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺭﺟﺎﻝ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﻓﻼﺳﻔﻪ ﻭﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ‪ ،‬ﭼﻪ ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﻭ ﭼﻪ ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻭ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﻯﻫﺎﻯ‬

‫ﺑﻰﺷﺎﺋﺒﻪ ﻭ ﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﻭ ﺑﺸﺮ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺷﺎﻥ ﺟﻬﺖ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺑﻨﺎء ﺑﺸﺮﻯ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻋﻬﺪ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻧﻴﺰ ﮐﻪ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ‬

‫ﻋﻤﻼ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭ ﻗﻴّﻤﻮﻣﺖ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺨﻮﺑﻰ ﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻭ ﺗﻼﺷﻰ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻯ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﺭﻫﺒﺮ ﻭ ﭘﻴﺸﻮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺭﺩﻩ ﻭ ﻃﺒﻘﻪ ﺍﺯ ﻳﻬﻮﺩ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺯ ﭼﻪ ﻣﻘﺪﺍﺭﺳﺘﺎﻳﺶ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‬

‫ﻣﺤﺒﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﻭ ﺧﺎﺹ‪ ،‬ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺩﺭﺁﭘﺮﻳﻞ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٠‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺎﺱ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻭ ﺯﺣﻤﺎﺕ ﻭ‬ ‫ﻭ ﻣﻬﺮ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﭼﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﻌﻨﻮﻯ‪ ،‬ﻭ‬ ‫ﮐﻤﮏﻫﺎﻯ ﺑﻰﺩﺭﻳﻎ ﻭ ﮔﺮﺍﻧﺒﻬﺎﻯ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻗﻮﻡ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﭼﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ّ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﮥ ﺳﭙﺎﺱ ﻭ ﻗﺪﺭﺩﺍﻧﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﻯ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻭ ﺍﮐﺮﺍﻡ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﻃﻰ ﻣﺮﺍﺳﻤﻰ‬

‫ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺣﻴﻔﺎ ﺑﻪ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻟﻘﺐ ﻧﺎﻳﺖﻫﻮﺩ )‪ (Knighthood‬ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻯ ﻋﻨﻮﺍﻥ ِﺳﺮ )‪ (Sir‬ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﻭﺭﺯﻳﺪ‪ .‬ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺁﻥ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﺍﺯ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﻗﺒﻮﻝ ﭼﻨﻴﻦ ﻟﻘﺐ ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻧﻰ ﺑﻬﻴﭻ ﺭﻭﻯ ﺭﺍﺿﻰ ﻭ ﺧﺸﻨﻮﺩ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ﺁﻧﺮﺍ ﺑﺎ ﺭﻭﺵ ﻭ ﺳﻠﻮﮎ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﻭ‬

‫ﻭﻣﺤﺒﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﮥ ﻋﺪﻡ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺎﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺗﻨﻬﺎ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺍﺩﺏ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﺎﺳﺎﺯﮔﺎﺭ ﻣﻰﺩﻳﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺣﺴﻦ ﻧﻴّﺖ ﺑﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭﻗﺖ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻟﻘﺐ ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺍﻣﻮﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺭﺍ‬

‫ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺑﻮﺩ‪ ،‬ﭘﺬﻳﺮﺍ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺑﻄﻮﻝ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻧﺎﻣﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ‬

‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﺵ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺁﻧﺮﺍ ﻣﺎﻳﮥ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻭ ﻣﺒﺎﻫﺎﺗﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ‪» :‬ﻫﻴﭻ ﺍﺳﻤﻰ ﻭ ﺭﺳﻤﻰ ﻭ ﺫﮐﺮﻯ ﻭ ﻧﻌﺘﻰ ﺟﺰ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪«.‬‬

‫ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻋﮑﺴﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻟﻘﺐ ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺨﻮﺑﻰ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﮔﻮﺍﻩ ﻭ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻥ‬

‫ﺣﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺰﺍﺯ ﻭ ﺍﮐﺮﺍﻡ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﮕﻮﻧﻪﺍﻯ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ ﺻﻨﺪﻟﻰ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻣﻮﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﻭ ﺣﺎﮐﻢ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺷﻬﺮ ﺣﻴﻔﺎ ﺑﺎ ﮐﻤﺎﻝ ﺍﺩﺏ ﻭ ﻧﺰﺍﮐﺖ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭﺷﺎﻥ ﺑﭙﺎ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﺎﻻ ﻭ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻟﻘﺐ ِﺳﺮ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﺭﺩﻳّﻪﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ ﺳﺘﻴﺰ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻭ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰ ﺳﺎﺧﺘﻪﺍﻧﺪ ﺭﺍ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻰ ﺑﻬﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﻧﺸﺎﻥ ﺧﺪﻣﺘﮕﺰﺍﺭﻯ ﻭ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭ ّ‬ ‫ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﻟﻌﮑﺲ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻋﻼﻣﺖ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺣﺮﻣﺖ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺪﺍﺷﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬

‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺨﺼﻴّﺘﻰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻭﺍﻻ ﻣﻘﺎﻡ‪ ،‬ﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻩ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺷﺮﻳﻒ ﻭ ﻭﺿﻴﻊ‪،‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﻋﺎﻣﻰ‪ ،‬ﻏﻨﻰ ﻭ ﻓﻘﻴﺮ‪ ،‬ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﻳﻬﻮﺩ ﻭﻣﺴﻴﺤﻰ‪ ،‬ﺩﺍﻧﺴﺖ‪ .‬ﺷﺎﻫﺪ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻝ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ‬

‫ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺟﻨﺎﺯﻩ ﻭ ﺧﺎﮐﺴﭙﺎﺭﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢١‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺣﻴﻔﺎ ﻭ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻩ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ‬

‫ﻣﻠﻞ ﻭ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻭ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﻳﻬﻮﺩ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﻭ ﺧﻄﺒﻪﻫﺎﻯ ﻓﻀﻼء ﻭ ﺧﻄﺒﺎء ﻭ ﺭﺅﺳﺎء ﻭ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺩﺭ ﺳﻮﮒ ﻭ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﻭ ﺷﺮﺡ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺻﻔﺎﺕ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﻠﮑﻮﺗﻰ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻮﺩ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﭘﺪﺭ‬

‫ﻣﺤﺒﺖ‪ ،‬ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ‪ ،‬ﻭﺍﺭﺳﺘﮕﻰ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ‪ ،‬ﻓﻀﻞ ﻭ ﺑﺨﺸﺶ ﻭ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻭ ﺧﺎﺩﻡ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﻣﻈﻬﺮ ﻭﺍﻻﻯ ﻣﻬﺮ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺍﻳﻦ ﻟﻘﺐ ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﺠﺰ ﺟﻨﺒﮥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ‬ ‫ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺳﺒﺐ ﻭ ّ‬

‫ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺁﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ﻭ ﺁﻧﺮﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻭ ﻣﻘﺘﻀﻴﺎﺕ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﻧﻴﺰ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺭﺳﻴﺪ ﮐﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻭ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﺯﻳﺮ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺣﮑﻤﺖ ﻭ ﺩﻭﺭﺍﻧﺪﻳﺸﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﻧﺸﺎﻥ‬

‫ﻣﺤﺒﺖ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪:‬‬ ‫ﺭﺩ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﭘﺎﺱ ﻭ ﮔﺮﺍﻣﻰﺩﺍﺷﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺑﻰﻣﻬﺮﻯ ﻭ ﺑﻰﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧٢‬‬

‫ﻣﺘﺒﺮﮐﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺣﺮﺍﺳﺖ ﺁﻥ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﻒ‪-‬ﻭﺟﻮﺩ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱﺗﺮﻳﻦ ﺍﻣﺎﮐﻦ ّ‬ ‫ﺏ‪-‬ﻣﺴﺌﻠﮥ ﺭﻓﺎﻩ ﻭ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻘﻴﻢ ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﺒﺮﮐﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪.‬‬ ‫ﭖ‪-‬ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺭﻓﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺍﻣﺎﮐﻦ ﻭ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ّ‬ ‫ﺩﺭﻗﺎﺭﺍﺕ ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﻪ ﺩﻧﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﺕ‪-‬ﻭﺟﻮﺩ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻯ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﻟﻘﺐ ﻧﺎﻳﺖ ﻫﻮﺩ )‪ (Knighthood‬ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ِﺳﺮ )‪ (Sir‬ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ‬

‫ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﻟﻘﺐ ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﺍﺩﻳﺒﺎﻥ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭﺟﺰ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺍﻋﻄﺎء ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶ ﺍﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﭼﻪ ﺳﻮﺩ ﻭ ﺑﻬﺮﻩﺍﻯ‬

‫ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻣﻰﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﭼﻪ ﻧﻔﻌﻰ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻳﮏ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻳﮏ ﻓﺮﻗﻪ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ‬

‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ‪«.‬‬

‫ﺍﻭﻻ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ً ّ ،‬‬

‫ﺗﺴﻨﻦ ﻭ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﻭﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥﺷﺎﻥ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺑﻴﺎﻧﺪﺍﺯﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺍﻫﻞ ّ‬

‫ﺣﮑﺎﻡ ﻭ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻮﻥ ﻭ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﭼﻪ ﺩﺷﻤﻨﻰﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﻰﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﺨﺘﮕﻴﺮﻯﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻪ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰﻫﺎ ﮐﻪ ﺭﻭﺍ ﻣﻰﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﺗﺎﺯﻩ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﻢ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻓﺮﻕ ﻭ ﺩﺳﺘﻪﻫﺎﻯ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﺎﻻ‪،‬‬ ‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻭ ﻣﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﮑﻔﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻭ ﻣﺄﻟﻮﻑ ﻭ ﺳﺮﮔﺮﻡ‪ .‬ﺍﻳﻨﮏ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺍﮔﺮ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺻﺮﻓﴼ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺩﺭﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊﺷﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺩﻳﮕﺮ ﭼﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﻰ‬

‫ﺑﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻓﺮﻗﮥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻭ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﴼ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻫﺪﻑ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﺄﺳﻴﺲ‬

‫ﻓﺮﻗﮥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﮕﻔﺘﮥ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯﺷﺎﻥ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ‬

‫ﺍﺯ ﺷﺎﻫﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺪﺍﻡ ﺑﮕﻮﻧﻪﺍﻯ ﺩﺳﺖﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﺟﻴﺮﻩﺧﻮﺍﺭ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ‬

‫ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻥ ﻧﻌﻤﺖ ﺷﺎﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺭﻫﮕﺬﺭ ﻧﻴﺎﺯ ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻓﺮﻗﻪﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺛﺎﻟﺜﴼ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﺳﺘﻴﺰ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ ﺳﺘﻢ ﻭ ﺑﻴﺪﺍﺩﮔﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬

‫ﺣﮑﺎﻡ ﻭ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺷﻴﻌﻪﻣﺬﻫﺒﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺷﺎﻫﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ؟‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺁﻣﺎﺭﻯ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﻗﺪﺱ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻟﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ )ﺑﻘﻮﻝ ﺯﻧﺪﻩﻳﺎﺩ ﺍﺣﻤﺪ ﮐﺴﺮﻭﻯ( ﺍﺭﺍﺋﻪ‬

‫ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺣﻴﺚ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﺸﺘﺎﺩ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﮐﺘﺎﺑﻰ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﮔﻔﺘﺎﺭﺧﻮﺵ ﻳﺎﺭﻗﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﺎﭖ ﻭ ﭘﺨﺶ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺁﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺒﻠﻎ ﺯﺑﺮﺩﺳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﻳﮏ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﻭﻣﻨﺎﻇﺮﮤ ﻳﺎﺭﻗﻠﻰ‪ ،‬ﻳﮏ ﻣﺮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻋﺎﻣﻰ ﻭ ﺑﻰ ﺳﻮﺍﺩ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﺎﻗﻰ‪ ،‬ﻳﮏ ّ‬

‫ﻗﻬﻮﻩ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﺎﻗﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻬﺎ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﻈﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺩﺭ ﮐﻠّﻴّﮥ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺁﻣﺎﺭ ﻭ ﺍﺭﻗﺎﻡ ﺧﻴﺮﻩﮐﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﻧﺠﻮﻣﻰ ﺑﻪ‬

‫ﻋﻠﺖ ﺍﻏﺮﺍﻕ ﻭ ﻣﺒﺎﻟﻐﻪ‪ ،‬ﻳﺎﺭﻗﻠﻰ ﻫﻢ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﻤﻰﮐﺮﺩ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﺎﻗﻰ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻗﺎﻯ ﻗﺪﺱ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻳﺎﺭﻗﻠﻰ ﻣﻰﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺍﻋﻼﻡ ﮐﻨﺪ‪«.‬‬ ‫ﺟﺮﺃﺕ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﮔﻰ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺭﺩﻳﻒ ّ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﮐﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺍﺣﻤﺪ ﮐﺴﺮﻭﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﻫﻤﮥ ﻋﻠﻢ ﻭﺁﮔﺎﻫﻰ ﻭ ﺳﻮﺍﺩﺵ ﻧﻤﻰﺧﻮﺍﺳﺘﻪ‬

‫ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﻮﺩ ﻭ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﻭ »ﻳﺎﺭﻗﻠﻰ« )ﻓﺮﺿﻰ( ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﻰﺩﺍﻧﺸﻰ ﻭ ﻧﺎﺁﮔﺎﻫﻰ ﻭ ﺑﻰﺳﻮﺍﺩﻯﺍﺵ‬

‫ﻗﺎﺩﺭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻴﻔﻴّﺖ ﻭ ﮐّﻤﻴّﺖ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻭﺭ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﺭ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺿﺮﻳﺐ‬

‫ﺩﻭﻡ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﺴﻴﺢ ﺩﺭ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ »ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﺎﻗﻰ« )ﻓﺮﺿﻰ( ﻧﻴﺰ‬ ‫ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﮔﻰ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧٣‬‬

‫ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺟﺮﺃﺕ ﻭ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﺨﻨﻰ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﺭﺩ‪ .‬ﺁﺭﻯ‪ ،‬ﺑﻰ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺩﺭ ﺷﺼﺖ ﻳﺎ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﻟﻮﺍﺯﻡ ﻭ ﺍﺳﺒﺎﺏ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﮐﻪ ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ‬ ‫ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻭ ﻗﻠﻴﻞ ﺑﻮﺩ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺁﻣﺎﺭ ﻭ ﺍﺭﻗﺎﻡ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺍﻣﺮﻳﮑﺎ ﺭﺣﻞ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺍﻓﮑﻨﺪﻩﺍﻳﻢ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﮐﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻭ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ‪ّ ،‬‬

‫ﻭ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﺭﺍﺑﻪ ﺍﻧﺪﮎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻨﮏ ﺍﮔﺮ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺏ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٩٢‬ﺩﺍﻳﺮﺓ ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﮑﺎ) ‪The Encyclopedia Britannica, Bookof the year‬‬

‫ﺩﻭﻡ‬ ‫‪ (1992‬ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﮔﻰ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺩﻳﻒ ّ‬

‫ﻣﺘﻬﻢ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺑﺮ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺑﻦﺑﺴﺖ ﺷﮏ ﻭ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺲ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻣﺒﺎﻟﻐﻪ ﻭ ﮔﺰﺍﻓﻪﮔﻮﻳﻰ ﺩﺭﺍﺭﺍﺋﮥ ﺁﻣﺎﺭ ﻭ ﺍﺭﻗﺎﻡ‪ ،‬ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﻭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﺷﺘﺎﺏ ﺯﺩﻩ ﻭﻋﺠﻮﻻﻧﻪ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻭ‬

‫ﮐﻤﻴّﺖ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺁﺋﻴﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻌﺼﺒﺎﻧﻪ ﻭ ﻧﺎﺑﺮﺩﺑﺎﺭﺍﻧﻪ‪ ،‬ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻭ ﺩﻭﺭﻯ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﺁﻣﺎﺭﻯ ﻭ ﮐﻴﻔﻴّﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻧﻤﺎﻫﺎﻯ ‪ www.bahai.com‬ﻭ ‪ www.bahai.org‬ﻭ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﮐﻨﻮﻧﻰ‪ّ ،‬‬ ‫‪ www.us.bahai.org‬ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻣﺘﺤﺪ »ﺑﻬﺎﺋﻰ« ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﻋﻀﻮ ﻏﻴﺮﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ‬ ‫ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺎﺯ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺁﻗﺎﻯ ﻗﺪﺱ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬

‫ﻣﺘﺤﺪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺭﺍ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭ ﻫﻤﮥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻣﺘﺴﺎﻭﻯ ﴽ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ‪...‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ‬ ‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﺨﺴﺖ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﻨﺸﻮﺭ ﻣﻠﻞ ّ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‪ ٣٢٢‬ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﻫﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭﻳّﻪ‬ ‫ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻥ »ﺑﻬﺎﺋﻰ« ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﻯ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬

‫ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺭﺍﻳﮏ ﺳﺎﻥ ﻋﻀﻮ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺸﺮ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﻭ ﻋﺠﻮﻻﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪﺍﻳﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻦ ﮔﺮﺍﻣﻰ‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﺘﺤﺪ 'ﺑﻬﺎﺋﻰ' ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﻋﻀﻮ ﻏﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟« ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ﮐﺠﺎﻯ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ‪» :‬ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ‪» :‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﮐﻪ‪...‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﻋﻀﻮ ﻏﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﺷﺘﺮﺍﮎ ﻣﺴﺎﻋﻰ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬ ‫ﻫﻢﻣﻴﻬﻨﺎﻥ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﻣﺎ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﻓﺮﻗﮥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﻓﺮﻗﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰﺭﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﮥ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪«.‬‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻦ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﻋﻀﻮ ﻏﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﻭﻳﮋﮤ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎ‬ ‫ﺭﺳﻤﴼ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ‪ ،‬ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ ،‬ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﺷﺘﺮﺍﮎ ﻣﺴﺎﻋﻰ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﻣﺘﻬﻢ ﻭ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﻧﺴﺎﺯﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻭ‬ ‫ﺍﻳﻨﮏ‪ ،‬ﺟﺎﻯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﺭﺍ ﺩﻭ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻟﻐﻪ ﻭ ﮔﺰﺍﻓﻪﮔﻮﻳﻰ ّ‬

‫ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻤﻨﺎﺳﺒﺖ ﺁﻏﺎﺯ ﻫﺰﺍﺭﮤ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻧﻌﻘﺎﺩ ﺳﻪ »ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺟﻬﺎﻧﻰ« ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢﻣﻴﻬﻨﺎﻥ ﺍﺭﺟﻤﻨﺪ ﺭﺳﺎﻧﺪﻩ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬

‫ﻣﻘﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﮎ ﺑﺸﺮﺡ ﺯﻳﺮ ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﻭﺭﺯﻳﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﺎﻫﻬﺎﻯ ﻣﻰ ﻭ ﺁﮔﺴﺖ ﻭ ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﺳﺎﻝ ﺩﻭﻫﺰﺍﺭ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺍﻭﻝ‪-‬ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺰﺍﺭﮤ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻣﺘﺸﮑﻞ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺪﻧﻰ ﺍﺯ ‪٢٢‬ﺗﺎ ‪ ٢٦‬ﻣﺎﻩ ﻣﻰ ‪.٢٠٠٠‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻭﻡ‪-‬ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺰﺍﺭﮤ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﺎﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯ ‪ ٢٨‬ﺗﺎ ‪ ٣١‬ﻣﺎﻩ ﺁﮔﺴﺖ ‪.٢٠٠٠‬‬ ‫ﺳﻮﻡ‪-‬ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺰﺍﺭﮤ ﺳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯ ‪ ٦‬ﺗﺎ ‪ ٨‬ﻣﺎﻩ ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ‪.٢٠٠٠‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺰﺍﺭﮤ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﺎﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺑﻴﺮ ﮐﻞ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺴﻤﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺗﺎﻻﺭ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺳﻼﻡ‬

‫ﻣﺘﺤﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﻫﻤﮕﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺳﻤﻊ ﺣﺎﺿﺮﺍﻥ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﺍﺭﺷﺪ ﻫﻴﺌﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧٤‬‬

‫ﮐﻞ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ‬ ‫ﺷﺮﮐﺖﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺰﺍﺭﮤ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺪﻧﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺁﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﺑﻴﺮ ّ‬

‫ﺩﺭﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺰﺍﺭﮤ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮﺩ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻪ ﺻﺪﻭﺭﺍﻋﻼﻣﻴّﮥ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﻭﺭﺯﺩ‪ ،‬ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺳﺨﻨﮕﻮﻯ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺰﺍﺭﮤ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺪﻧﻰ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻭ ّ‬

‫ﻣﺘﺤﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴّﺖ ﻭ ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﻭ ﺭﺍﺑﻄﮥ ﺧﺪﺍﻳﻰ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺑﻌﻼﻭﻩ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬

‫ﻧﻤﻰﮐﻨﺪ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺎﻫﻴّﺖ 'ﺑﺎﻭﺭ' ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ‪«.‬‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﺩﻳﻦ ﻳﺎ ﺁﻳﻴﻨﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺑﻬﻴﭻ ﺭﻭﻯ ﺩﻟﻴﻞ ﻭ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﺩﻳﻦ ﻳﺎ ﺁﻳﻴﻦ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻰﺷﮏ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﻋﻼﻣﺖ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﻭﮔﻮﻳﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳّﺖ ﺁﻥ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻳﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻠﻘﻰ ﻧﻤﻰﮔﺮﺩﺩ‪ّ ،‬‬

‫ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺁﺋﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻳﻬﻮﺩ ﻭ ﻣﺴﻴﺢ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺫﮐﺮ‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻭ ﻣﺜﺎﻝ‪ ،‬ﺑﻪ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻣﺮﻭﺭﻯ ﺩﺭﺍﺳﺎﻣﻰ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﮐﺎﺑﻴﻨﮥ ﺍﻭ )ﻫﻮﻳﺪﺍ( ﮐﻨﻴﺪ ﻭ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ‪ ٦٥‬ﻫﺰﺍﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ‪ ٣٦‬ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻰ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ‬

‫ﭼﻨﺪ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻫﻴﺌﺖ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪...‬ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ‪ ١٣‬ﺳﺎﻟﻪ ﻣﺎ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻳﻰ ﻭ ﻭﺯﻳﺮ‬

‫ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ‪«.‬‬

‫ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ‬

‫ﻭ ﺳﺘﻴﺰ ﺑﺎ ﺍﻭ‪ ،‬ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﺳﺘﻴﺰ ﺑﺎ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻝ ﺧﻮﻳﺶ‪،‬‬

‫ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺭﺍ ﭘﻴﺮﻭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﭘﻴﺶ ﻣﻰﺁﻳﺪﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﻭ ﺍﺯ ﭼﻪ ﺭﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻣﺎ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﺣﺎﻝ‬

‫ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻭ ﭘﺎﻓﺸﺎﺭﻯ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺷﺨﺺ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ‬ ‫ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺁﻣﺎﺭ ﻭ ﺍﺣﺼﺎﺋﻴّﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺑﺎﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺤﺸﻮﺭ ﻭ ﻣﺄﻧﻮﺱ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻣﻰﺩﺍﻧﻴﻢ ﻣﺎﺩﺭ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭘﺪﺭ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﻳﮏ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺯﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻟﻰ ﺑﻌﺪﴽ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻩﺍﻯ ﺻﺎﺩﺭﻩ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ‬ ‫ﮐﺎﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﮐﻨﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﮐﻴﻔﺮ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻫﻔﺪﻩ ّ‬ ‫ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ‬ ‫ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻧﻰ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺿﻤﻦ ّ‬

‫ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺁﻣﺎﺭ ﻭ ﺍﺣﺼﺎﺋﻴّﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺪﺳﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ‬

‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﻭ ﻣﺪﺭﮎ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻰ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﺷﺎﺋﺒﮥ ﺗﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﮐﻴﻔﺮ ﺧﻮﺍﺳﺖ‬

‫ﺻﺎﺩﺭﻩ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻭ ﻣﺬﮐﻮﺭ ﻣﻰﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ‬

‫ﺩﺍﺩﮔﺎﻫﻬﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭﻣﺼﺎﺩﺭﮤ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻭ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺍﺯ ﺷﻐﻞ ﻭ ﮐﺎﺭ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﺍﺯ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﮕﻰ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﻣﺤﮑﻮﻡ‬ ‫ﮔﺮﺩﻳﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﮕﻔﺖ ﺍﻧﮕﻴﺰﺗﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻫﻢ ﭘﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﮔﺬﺍﺭﺩﻩ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﻭ ﺑﻰﭘﺮﻭﺍ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‪» :‬ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺩﻭﻡ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬

‫ﺑﻰﻟﻴﺎﻗﺘﻰﻫﺎ ﻭ ﺑﻰﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰﻫﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﺩﺭﺩﻫﮥ ﺁﺧﺮ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺳﻠﻄﻨﺘﺶ‪...‬ﻭ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﻂ ﻭ ﺧﻄﺎﻫﺎ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭ ﺳﭙﺮﺩﻥ ﮐﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﭘﺴﺖﻫﺎﻯ ﮐﻠﻴﺪﻯ ﺑﻪ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻭ ﮐﻠّﻴّﮥ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺒﺎﺕ ﺷﻮﺭﺵ ﻭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺟﻬﺖ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺷﺪ‪ «.‬ﻭ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺖﻫﺎﻯ ﺑﻰﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻯ ﺑﻰﻣﺎﻳﻪ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻋﺪﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ ﻧﺒﻮﺩ ﺁﮔﺎﻫﻰﻫﺎﻯ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺁﻥ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ّ‬

‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻭ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‪ ،‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﮔﻤﺮﺍﻫﻰ ﻭ ﻣﺸﻮﺏ ﺷﺪﻥ ﺍﺫﻫﺎﻥ‬

‫ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﺸﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺣﺎﻝ ﻭ ﻣﻘﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺖ ﺍﺯ ﺳﻌﺪﻯ ﺷﻴﺮﺍﺯﻯ ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬ ‫ﺗﺮﺳﻢ ﻧﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﮐﻌﺒﻪ ﺍﻯ ﺍﻋﺮﺍﺑﻰ ﮐﺎﻳﻦ ﺭﻩ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﻰﺭﻭﻯ ﺑﻪ ﺗﺮﮐﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧٥‬‬

‫ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻟﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻭ ﭘﻴﺸﻴﻨﮥ ﺑﺎﺑﻰ ﻳﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥﺷﺎﻥ‬

‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮥ ﺣﺮﺑﻪ ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺻﻮﻝ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺳﻮﺩﺟﻮﻳﺎﻧﮥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ‪ ،‬ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ‬ ‫ﮐﻢ ﻭ ﺑﻴﺶ ﻣﺮﺳﻮﻡ ﻭ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺍﻣﻴﺮﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭ ﺗﻨﻰ ﭼﻨﺪ ﺍﺯ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﺗﺎﻓﺘﻪﺍﻯ ﺟﺪﺍ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﭼﻴﺰﻯ‬

‫ﻧﻮ ﭘﺪﻳﺪ ﻭ ﺗﺎﺯﻩ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻭ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ‪ ١٦٠‬ﺳﺎﻟﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺘﻬﺎﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻭ ﻧﺎﻣﺤﺪﻭﺩ ﻗﺪﺭﺕ ﻫﺎﻯ‬

‫ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺪﺍﻧﻬﺎ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺣﺎﮐﻰ ﺍﺯ ﺑﺴﺘﮕﻰ ﻧﺎﮔﺴﺴﺘﻨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ ﺑﻪ‬

‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﻭ ﭘﺎﻳﮕﺎﻩ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻭﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﻰ ﻭ ﺍﺭﻭﭘﺎﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ »ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ‪١٦٠‬ﺳﺎﻟﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺣﻤﺎﻳﺘﻬﺎﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻭ ﻧﺎﻣﺤﺪﻭﺩ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻯ‬

‫ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺯﻣﺎﻥ«‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻭ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻤﺎﻳﺘﻬﺎﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻭ ﻧﺎﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﭘﺲ‬ ‫ﺍﺯ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﺣﺒﺲ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺍﻣﻴﺮﮐﺒﻴﺮ ﺻﺪﺭ ﺍﻋﻈﻢ ﻭﻗﺖ ﻭ ﻓﺘﻮﺍﻯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﭘﺮﺁﻭﺍﺯﮤ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٥٠‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺑﻪ ﺟﻮﺧﮥ ﺁﺗﺶ‬

‫ﻣﺪﺕ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻯ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺗﺎ‬ ‫ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪١٨٥٣‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺍﺯ ﻭﻃﻦ ﻣﺄﻟﻮﻑ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻭ ّ‬

‫ﻋﻠﺖ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺑﺴﺎﻝ ‪ ١٨٩٢‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺩﺭ ﺣﺒﺲ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﮔﺬﺭﺍﻧﻴﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ّ‬ ‫ﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ،‬ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥﺷﺎﻥ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﻨﮕﺪﻟﻰ ﺷﻤﻊﺁﺟﻴﻦ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺸﻤﻬﺎﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺣﺪﻗﻪ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﻡ ﺗﻮﭖ ﮔﺬﺍﺭﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪﻫﺎ ﻭ‬

‫ﻗﺪﺍﺭﻩ ﭘﺎﺭﻩ ﭘﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺴﺪﻫﺎﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﺗﺶ ﮐﺸﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺮﻫﺎﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺟﺪﺍ‬ ‫ﭘﺎﻫﺎﺷﺎﻥ ﻣﻴﺦ ﮐﻮﺑﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻦﻫﺎﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻭ ﺧﻨﺠﺮ ﻭ ّ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻴﺰﻩ ﺍﻓﺮﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﮐﻮﭼﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﮔﺬﺍﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺳﺨﻦ ﺁﻧﮑﻪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺭﺣﻢ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻧﻪ‬

‫ﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ؟‬

‫ﺷﺪﺕ ﻭ ﺿﻌﻒ ﻧﺴﺒﻰ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ‬ ‫ﺁﺭﻯ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺩﺭ ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﮔﺮﺍﻳﺶ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ّﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﻫﻰ ﻭ ﺧﻴﺎﻟﻰ ﻭ ﺷﻌﺎﺭﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻭ‬ ‫ﻣﺘﻬﻢ ﻭ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻮﺧﮥ ﺁﺗﺶ ﺳﭙﺮﺩﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﺍﻣﺮﻳﮑﺎ ﻭ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺰﻡ ﻭ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺰﻡ ﻭ ﺟﺰ ﺁﻥ‪ّ ،‬‬

‫ﺑﻬﭽﻮﺑﮥ ﺩﺍﺭ ﮐﺸﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻓﮑﻨﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺷﮑﻨﺠﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻳﻰﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺷﻐﻞ ﻭ ﮐﺎﺭ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ‬

‫ﺣﻖ ﺣﻴﺎﺕ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻭ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺑﻘﻮﻝ ﮐﻤﺎﻟﻰ ﺑﺨﺎﺭﺍﻳﻰ‪:‬‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺟﻤﻴﻊ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﻣﺰﺍﻳﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺣﺘّﻰ ّ‬ ‫ﻣﻔﺼﻞ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﻣﺠﻤﻠﻰ ﮔﻔﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻔﺼﻠﻰ ﺑﺮﺧﻮﺍﻥ!‬ ‫ﺗﻮ ﺧﻮﺩ ﺯﻣﺠﻤﻞ ﻣﻦ ﺭﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻦ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻌﻨﺎ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻟﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺛﻤﺮ ﻭ ﺍﺛﺮﻭ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﺣﻤﺎﻳﺘﻬﺎﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻭ‬

‫ﻧﺎﻣﺤﺪﻭﺩ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻯ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺍﻣﺮﻳﮑﺎ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺷﻤﺎ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ ﺧﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ‬

‫ﻋﺪﺍﻟﺖﺧﻮﺍﻫﻰ ﻣﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖﺟﻮﻳﻰ ﺭﺧﺖ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺮﺑﺴﺘﻪﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺑﺎ ﻫﻴﺎﻫﻮ ﻭ ﺟﻨﺠﺎﻝ ﻭ ﻗﻴﻞ ﻭ ﻗﺎﻝ ﻭ ﺑﺴﺘﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء‬

‫ﻭ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺁﺳﻤﺎﻥ ﻭ ﺭﻳﺴﻤﺎﻥ ﮔﻔﺘﻦﻫﺎ‪ ،‬ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻳﺎ ﻧﺎﺩﺍﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻭ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﻴﺮﻩ ﻭ ﻣﺸﻮﺏ ﺳﺎﺯﻳﺪ ﻭ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﻴﺪ؟‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﺯﮔﻮ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎﺳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﻴﺮﺍﻳﻪﻫﺎ ﻣﺄﻧﻮﺱ ﻭ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﻭ ﺁﺷﻨﺎﻳﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﺍﺯﺁﻏﺎﺯ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ ﻭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﺪ ﻭ ﮔﻬﻮﺍﺭﻩﺍﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺯﻣﻴﻦ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ‬

‫ﻣﻠﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﭘﺮﺩﮤ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﺑﺮ ﭼﺴﺐﻫﺎﻳﻰ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥﺁﺭﺍ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺭﻧﮓﻫﺎ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎ ﻭ ّ‬

‫ﻭ ﻭﺻﻠﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻭ ﻗﺒﻴﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻧﮓ ﺭﺧﺴﺎﺭ ﺑﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﭼﻮﻥ ﮐﺎﻻ ﻭ ﻣﺘﺎﻋﻰ ﺑﻰﺍﺭﺯﺵ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺩﺭ ﻳﮑﺴﻮ‬ ‫ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺁﺑﺎﻧﻤﺎﻩ ‪- ١٣٨٠‬ﺍﮐﺘﺒﺮ ‪٢٠٠١‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧٦‬‬

‫ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺿﺪﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮﻧﻤﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺿﺪﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬ ‫ً‬ ‫ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻟﮥ ﻓﺮﻗﮥ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺫﻳﻞ ﭘﺎﺳﺨﻰ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻣﻨﻈﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﺍﺯﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ‬ ‫ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻘﺎﻟﻪ » ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ« ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﻭﺯ ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ ‪ ١‬ﺧﺮﺩﺍﺩ ‪/‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪١٤٣٦‬‬

‫ﺵ ﻡ‪ -‬ﺕ‬

‫ﻳﻜﺒﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺣﻴﺜﻴّﺖ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﺫﻫﺎﻥ‬

‫ﻣﺮﺩﺩ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﻛﻨﺎﺭ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮ ﺗﻴﺮﺍﮊ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﺸﻮﺵ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‪ ،‬ﻳﻬﻮﺩﻯ‪ ،‬ﺯﺭﺗﺸﺘﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺣﺴﻦ ﺳﻠﻮﻙ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﻫﻤﮕﺎﻥ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﺝ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺳﻴّﺪ‬ ‫ﻣﺠﺘﺒﻰ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻣﻮﺭﺥ ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ ﺍﻭﻝ ﺧﺮﺩﺍﺩ ‪ ١٣٨٤‬ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪ‬

‫ﺍﺳﺖ ﺑﻴﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﻣﻰ ﺭﻓﺖ ﮔﺮ ﭼﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﺄ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﺴﺖ ﻭ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﻪ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﻊ ﺫﻟﻚ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺁﮔﺎﻫﻰ‬

‫ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﻧﺎﻣﻪ ﻭﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻘﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺑﺮ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮﺍﺿﻴﻊ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺷﺎﻳﺪ ﺩﺭﻣﺮﺍﺣﻞ ﺑﻌﺪﻯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﻧﺼﺎﻑ‬ ‫ﭘﻴﻤﻮﺩﻩ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻳﻚ ﺁﻳﻴﻦ ﺩﺳﺖ ﺳﺎﺯ ﻭ‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻭ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﭼﻬﺮﻩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪» :‬ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺎﻣﻼٔ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮﺍﻧﻰ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺳﺖ‪ «.‬ﺳﺆﺍﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ :‬ﺁﻳﻴﻦ ﺩﺳﺖ ﺳﺎﺯ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﭼﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴّﺎﺗﻰ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺑﻪ ﻳﻚ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻳﺎ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻕ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺍﻳﺪﻩ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻜﺎﺗﺐ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻭﺷﻦ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟‬ ‫ﺳﻘﺎﺧﺎﻧﻪ ﺣﺎﺝ ﺷﻴﺦ ﻫﺎﺩﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﺻﻄﻜﺎﻙ ﻭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻴﻦ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺎ‬ ‫ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﻌﺮﻭﻑ ّ‬

‫ﻣﻮﺿﻮﻋﻴّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻗﻀﻴّﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮﻕ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﺃ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻴﻬﺎ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﺎﮔﺎﻩ ﺷﺎﻳﻊ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺳﻘﺎﺧﺎﻧﻪ ﺭﻭﺍﻧﻪ‬ ‫ﻧﻮﺷﻴﺪﻥ ﺁﺏ ﺍﺯ ﺳﻘﺎﺧﺎﻧﻪ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﻣﻌﺠﺰﻩ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺷﻔﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻴﺎﺗﻬﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺎ َﻋَﻠﻢ ﻭ ﻛﺘﻞ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ّ‬ ‫ﺳﻘﺎﺧﺎﻧﻪ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻧﻮﺣﻪ ﺧﻮﺍﻧﻰ ﻭ ﺳﻴﻨﻪ ﺯﻧﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺁﺏ ﺑﻨﻮﺷﻨﺪ‬ ‫ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺧﻮﺩ ﻣﺮﻳﺾ ﻭ ﺷﻞ ﻭ ﻧﺎﺑﻴﻨﺎ ﺑﻪ ﺟﻠﻮﻯ ّ‬

‫ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺖ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﻀﻴّﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺁﺏ ﻭ ﺗﺎﺏ ﺑﻪ‬ ‫ﻭﺷﻔﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﻦ ﺳﺮﻭﻳﺲ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺩﺭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺴﺘﺸﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻋﻜﺲ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻄﺒﻮﻉ ﺧﻮﺩ ﺗﻬﻴّﻪ ﻭ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ‬

‫ﺳﻘﺎﺧﺎﻧﻪ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭ ﻋﻜﺲ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺭﺍ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻣﺴﺘﺸﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻫﻤﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﻣﺴﺘﺸﺎﺭ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ ﺳﻮﺍﺭ ﺑﺮ ﺩﺭﺷﻜﻪ ﺑﺎ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺤﻞ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﻘﺎﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﮔﺎﻩ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﻛﺴﻰ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ‪» :‬ﺁﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺁﺏ ﻧﻨﻮﺷﻴﺪ ﺳﻢ ﺑﻪ ﻣﺨﺰﻥ ّ‬

‫ﺭﻳﺨﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻋﻜﺲ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎﺳﺖ؟« ﻣﺮﺩﻡ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻣﺴﺘﺸﺎﺭ ﺣﻤﻠﻪ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻀﺮﻭﺏ ﻣﻰ‬

‫ﻛﻨﻨﺪ ﺩﺭﺷﻜﻪ ﭼﻰ ﺗﻼﺵ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺳﻮﺍﺭ ﺩﺭﺷﻜﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﺻﺤﻨﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﻛﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺩﺭﺷﻜﻪ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻰ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧٧‬‬

‫ﺯﻧﻨﺪ ﺩﺭﺷﻜﻪ ﭼﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﺟﺎﻥ ﻣﺴﺘﺸﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍﺑﺴﺘﺮﻯ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺑﺎﻃﻦ‬

‫ﻣﺄﻣﻮﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻣﺴﺘﺸﺎﺭ ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﺗﺨﺖ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﺪﻡ ﺍﻣﻨﻴّﺖ ﺑﻪ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﻭﻳﺎ‬ ‫ﺻﻼﺡ ﻧﻴﺴﺖ ﻭﻣﻘﺎﻭﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻧﻔﺖ ﺷﻤﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻠﻐﻰ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻭﺋﻰ ﻭ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ ﺣﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ‬

‫ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ؟ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻛﻨﺪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﮔﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬

‫ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﻜﺎﺗﺐ ﻓﻜﺮﻯ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ؟‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺍﺩﻧﻰ ﺷﺎﺋﺒﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻻ ﻭﺍﻪﻠﻟ! ﻫﺮ ﺍﻣﺮ ﺧﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﻭ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻫﺮ ﺭﻭﺯﻩ‬

‫ﺷﺎﻫﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭﺗﺮﻳﺒﻮﻥ ﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻫﺎﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪﺍﺕ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺕ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ‬

‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺷﺨﺼﻴّﺘﻬﺎﻯ ﻣﻮﺛﺮ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺩﻫﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻗﺸﺮ‪ ،‬ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﻋﻠﻤﻰ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻰ‪،‬‬

‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ‪ ،‬ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺍﺯ ﺍﻧﺤﺎء ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺳﻮﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﻧﻬﺎﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﻓﺸﺎ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻫﻴﭻ ﺷﻜﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻋﺠﻴﺐ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﺮﺍﻛﺰ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺮﻓﻰ ﺍﺯ »ﻓﺮﻗﻪ ﺩﺳﺖ ﺳﺎﺯ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ ﻛﺎﻣﻼٔ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮﺍﻥ« ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮﺍ؟ ﺳﺆﺍﻝ ﺧﻮﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﻗﻌﺄ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﻳﻌﻨﻰ‬

‫ﭼﻪ؟ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺍﺯ ﭼﻪ؟ ﻣﺴﻴﺮ ﺍﺻﻠﻰ ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺁﻳﺎ ﺷﻴﻌﻪ ﻳﻚ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﻨﺤﺮﻑ‬

‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺗﺴﻨّﻦ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻟﺰﻭﻣﺄ ﻳﻜﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺷﻴﻌﻪ ﺍﻫﻞ ﺗﺴﻨّﻦ ﺭﺍ ﻭ ﻣﺘﻘﺎﺑﻼٔ ﺍﻫﻞ ﺗﺴﻨّﻦ ﺷﻴﻌﻪ ﺭﺍ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺍﺯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﻨﺤﺮﻑ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﭼﻮﺏ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺜﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ّ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺁﻳﺎ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ »ﺗﺤﺮﻳﻔﻰ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ« ﺩﺍﻧﺴﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ »ﺗﺤﺮﻳﻔﻰ‬

‫ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ« ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﺭﺍ »ﺗﺤﺮﻳﻔﻰ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺭﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ« ﺩﺍﻧﺴﺖ؟ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ؟ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻪ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻧﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻧﻪ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻪ ﺍﺋﻤﻪ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﻧﻪ ﺭﻭﺯ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻭﻧﻪ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻧﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻫﻴﭻ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺁﻧﻬﺎ »ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﻧﺎ ﺑﺨﺸﻮﺩﻧﻰ« ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺴﺎﺏ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ؟‬

‫ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪﻛﻪ »ﺩﺭ ﺫﻳﻞ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻧﻬﺎ‬

‫ﺗﻌﺠﺐ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺩﻭ ﻧﻈﺮ ﺭﺍ ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ »ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻛﺪﺍﻡ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ‬ ‫ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ« ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ّ‬ ‫ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻫﺎﻯ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﻣﻮﺷﻜﺎﻓﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ« ﮔﻮﻳﺎ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻢ ﻭ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺻﻠﻰ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺍﺑﺪﺃ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‬ ‫ﺍﻣﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﺮﻑ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺍﺭﻭﺍﺣﻨﺎ ﻟﻪ‬ ‫ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺩﺭﺳﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺩﻋﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﻔﺪﺍء ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳّﺖ ﺧﻮﺩ ﺟﺰ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﺍﻣﺮ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻣﻼﻙ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻼﻭﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‬

‫ﻣﻮﺳﺲ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﻣﺒﺸﺮ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭﻯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﻛﻠﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻛﻞ ﺍﻣﻢ ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻳﻌﻨﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎﺍﻪﻠﻟ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺴﺘﺪﻝ ﺑﻪ ﺩﻻﺋﻞ‪ ،‬ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻭﺷﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ‬ ‫ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺑﺤﺚ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ .‬ﻭ ﻣﺨﻠﻮﻁ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻐﺸﻮﺵ ﺷﺪﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷﺎﻫﺪﻯ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﻮﻧﻬﺎﻯ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺫﻛﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ‪ ٥‬ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ ﺗﺠﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﺑﻮﺷﻬﺮ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﭙﺎﻧﻰ ﻫﺎﻯ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧٨‬‬

‫ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﭘﺮﺳﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﮕﺮ ﻛﺎﺭ ﺗﺠﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻫﺎ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺳﺘﺪ ﻛﻨﺪ؟ ﺍﮔﺮ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻇﺎﻫﺮﻛﺎﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﺩﻻﻳﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻗﺎﻣﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻚ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺳﻨﺠﻴﺪﻩ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﺑﻰ ﺍﻫﻤﻴّﺘﻰ ﺭﺍ ﺷﺎﻟﻮﺩﻩ ﺑﻨﺎﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ‬ ‫ﻋﻈﻴﻤﻰ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ؟‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﻧﻘﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ »ﺑﺎﺑﻰ ﮔﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﺍﺯ ﺑﺪﻭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﺩﻭ‪ ،‬ﺩﻭﻧﻤﺪﻫﺎﻯ ﺗﺮﻛﻴّﻪ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﻜﻴﺴﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻯ‬

‫ﺍﻟﺸﻤﺲ‬ ‫ﺷﺮﻗﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ« ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﻫﻤﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ ﻭ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻇﻬﺮ ﻣﻦ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﻟﺬﺍ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺯﺣﻤﺖ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﺮ ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻫﻤﻮﺍﺭ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻄﻤﺌﻨﺄ ﻧﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﺍ ﻫﻢ‬

‫ﻧﺸﻨﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ‪ .‬ﻣﺤﺘﻤﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺆﻟّﻒ ﻫﻢ ﺍﻃﻼﻉ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻓﻀﻞ ﻭ ﺍﺭﻋﺎﺏ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﺟﻮﻟﻴﻮﺱ ﻛﺮﻧﻴﺘﻮﻥ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺩﻭﻧﻤﺪ ﻫﺎﻯ ﺗﺮﻛﻴّﻪ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻳﻌﻘﻮﺏ ﻛﻮﺭﻳﺪﻭ ﺍﺯ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺗﺮﻛﻴّﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ‪ ١٧‬ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﮔﻨﺎﻩ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺗﺮﻙ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻮﺭﻳﺪﻭ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﭼﻬﺎﺭ ﺻﺪ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺩﻭﻧﻤﺪ »ﺍﺯ ﺭﺍﻩ‬

‫ﺑﻪ ﺩﺭ ﺷﺪﮔﺎﻥ« ﺑﻨﻴﺎﺩ ﻧﻬﺎﺩﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﺍﻧﻜﻴﺴﺖ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻳﺎﻧﻜﻴﻴﻒ ﻻﻳﺒﻮﺗﻴﺲ ﻓﺮﺍﻧﻚ ﻛﻪ ﺩﺭﺗﺮﻛﻴّﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﻟﻬﺴﺘﺎﻥ‪ ،‬ﻛﺎﺗﻮﻟﻴﻚ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ‬

‫ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻳﻚ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﭘﺎﻯ ﺑﻨﺪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎﺕ ﻭﻯ ﺑﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﻓﺮﺍﻧﻜﻴﺴﺖ ﻫﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﺧﻼﻕ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻟﻐﺎﻯ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻳﻬﻮﺩ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻋﻔﺖ ﺭﺍ ﻧﻴﺰﻟﻐﻮ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﻓﺮﺍﻧﻚ ﻭ ﻫﻢ ﻳﻌﻘﻮﺏ ﻛﻮﺭﻳﺪﻭ ﻣّﺪﻋﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﻴﺢ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻٔ ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺑﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﺴﻴﺤﺎﺋﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺷﺒﺎﻫﺘﻬﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺭﺍ ﺫﻛﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻣﻮﺿﻮﻉ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﺑﻮﺩﻥ ﭼﻨﻴﻦ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻪ ﺍﻭﻻٔ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭ ﻭ ﺻﺎﻟﺢ ﻭ ﺷﺮﻳﻒ ﻭ ﻣﺆﻣﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﺮﺷﻤﺎﺭﻧﺪ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﺄ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺩﻫﻬﺎ ﻫﺰﺍﺭ‬

‫ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﻼﻑ ﺷﺌﻮﻧﺎﺕ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺭﺥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ‬ ‫ﺍﺳﺖ؟ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻳﻦ ﻭﻗﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺿﺪ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﺤﺚ »ﺷﺒﻜﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ‬

‫ﺧﺎﻧﺪﺍﻧﻬﺎﻯ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﻭ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﻳﻬﻮﺩﻯ« ﺍﺳﺖ ﻛﻪ »ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﺷﺮﻛﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ« ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻠﺸﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﭼﻮﻥ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ‪ ١٧‬ﭼﻪ ﺷﺒﻜﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﺪﺍﻧﻬﺎﻯ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ‬

‫ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﻮﺩﻩ ﺭﻧﺞ ﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﻋﺬﺍﺏ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﻭ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﺭﺍ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ؟‬ ‫ﻣﺴﻠّﻤﺄ ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﻬﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﺎﻗﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺩﻳﺪﻥ ﻭ ﺷﻨﻴﺪﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﻭ ﻛﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﺯﺣﻤﺖ ﻣﺎ‬ ‫ﺗﺸﻜﺮ ﺷﻮﺩ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﺧﺘﻼﻝ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﺮﻁ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ّ‬

‫ﺷﻌﻮﺭ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻮﺟﺪ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻯ ﻭ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭﻯ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻧﺴﺒﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﻃﻼﻕ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺗﺎﺯﮔﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻧﺴﺒﺘﻬﺎﻯ ﻧﺎ ﺭﻭﺍﺋﻰ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺟﻨﻮﻥ ﻭ ﺳﺮﻗﺖ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻰ ﺧﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺳﻬﻴﻔﺎﻥ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺭﻧﺪﺍﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﺑﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻓﻘﻂ ﺗﻐﻴﺮ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ »ﺣﻤﺎﻳﺘﻬﺎﻯ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﻣﺜﻞ ﺣﺎﺝ ﻣﻴﺮﺯﺍ‬

‫ﺣﻖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﻣﺮﮒ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﮔﺮﻳﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺁﻗﺎﺳﻰ ﺻﺪﺭﺍﻋﻈﻢ ﺯﻣﺎﻥ« ﺑﺎﻋﺚ ﺩﻭﺍﻡ ﻭ ﺗﺪﺍﻭﻡ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺷﺪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ؟ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻣﻼ‬ ‫ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﮔﺮﻭﻳﺪﻧﺪ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﺟﻨﺎﺏ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﺷﻔﺘﻰ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺑﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﻭ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﻭ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﺍﺻﻔﻬﺎﻧﻰ‬ ‫ﻣﻼﺣﺴﻴﻦ ﺑﺸﺮﻭﻳﻪ ﻛﻪ ﻣﺤﻀﺮ ﺩﺭﺱ ﺳﻴّﺪ‬ ‫ﻗﺪﻭﺱ‪ ،‬ﺟﻨﺎﺏ ّ‬ ‫ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺑﺎﺭ ﻓﺮﻭﺵ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺻﺎﻟﺢ ﺗﺮﻳﻦ ِ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﻠﻢ ﺍﻭ ﺳﺮ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻓﺮﻭﺩ ﺁﻭﺭﺩ‪ ،‬ﺳﻴّﺪ ﻳﺤﻴﻰ ﺩﺍﺭﺍﺑﻰ ﻭﺣﻴﺪ ﺯﻣﺎﻧﻪ ﭘﺴﺮ ﺳﻴّﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﻛﺸﻔﻰ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺎﺋﻨﻰ ﻧﺒﻴﻞ ﺍﻛﺒﺮ‬ ‫ﺣﺠﺖ ﺯﻧﺠﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ ﺣﺪﻳﺚ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎ‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻣﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ‪ ،‬ﺟﻨﺎﺏ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻛﺴﺎﻧﻰ »ﺷﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ« ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺷﻴﺦ ﻣﺮﺗﻀﻰ ﺍﻧﺼﺎﺭﻯ ﺍﻋﻠﻰ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﻘﺎﻣﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻃﺎﻫﺮﻩ‪ ،‬ﻗﺮﺓ ﺍﻟﻌﻴﻦ ﻓﺮﻳﺪﻩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٧٩‬‬

‫ﻣﻼ ﻋﻠﻰ ﺑﺴﻄﺎﻣﻰ‪ ،‬ﺍﺑﻮﺍﻟﻔﻀﺎﺋﻞ ﮔﻠﭙﺎﻳﮕﺎﻧﻰ ﻭ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ‪ ٤٠٠‬ﺗﻦ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻈﻬﺮ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺩﺭﺳﺘﻰ‬ ‫ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ‪ّ ،‬‬

‫ﺣﻖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻏﺮﺑﺎﻝ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﺳﺨﺖ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ّ‬

‫ﺣﺠﺘﻰ ﺑﻘﻴّﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ‬ ‫ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﺩﺳﺘﻬﺎﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﭼﻪ ّ‬

‫ﻣﺒﺮﺍ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺘّﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ّ‬

‫ﺩﺭ ﺩﻫﺮ ﭼﻮ ﻣﻦ ﻳﻜﻰ ﻭ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻛﺎﻓﺮ‬

‫ﭘﺲ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺩﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩ‬

‫ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺷﺘﻴﺎﻕ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻥ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺼﺎﺩﻳﻖ ﺑﺎﺭﺯ ﺁﻳﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ »ﻓﺘﻤﻨّﻮﺍ ﺍﻟﻤﻮﺕ ٕﺍﻥ ﻛﻨﺘﻢ‬

‫ﺻﺎﺩﻗﻴﻦ« ﮔﺸﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﭼﻪ ﻗﺸﺮ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﮔﺮﺍﻥ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺠﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺩﺍﺭﻭ‬

‫ﺣﺠﺖ‬ ‫ﺩﺳﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍ ﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ؟ ﺍﮔﺮﻣﻰ ﮔﻮﺋﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﺑﺎﺑﻰ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﭼﺮﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍﻛﺸﺘﻨﺪ؟ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺁﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﺍﺯﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ؟ ﺑﻪ ﻛﺪﺍﻡ ّ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﻋﻘﻠﻰ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﺯ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺑﺎﻻﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ؟‬

‫ﺟﻬﺎﻝ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺑﺎﻻﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﻳﺎﻓﺖ‪ «.‬ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﺎﻃﻖ ﻧﻘﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ‪» :‬ﺑﺎﺏ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺮﻳﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ّ‬

‫ﻋﻴﺐ ﻭ ﻧﻘﺺ ﻳﻚ ﻣﻈﻬﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺟﺎﻫﻼﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻓﺮﻫﻴﺨﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺭﺍﺩﺕ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﮔﺮ ﻣﺮﻳﺪﺍﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻫﻤﮕﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴّﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺟﺎﻫﻼﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻴﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﺭﺍﺣﺖ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﭼﻪ ﺑﺎﺑﺖ ﺭﺍﺣﺖ ﻣﻰ ﺷﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ؟‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ )ﺹ( ﻫﻤﮕﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻫﻼﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ؟ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺩﻟﻴﻞ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺯ »ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ ﺣﺎﺝ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺁﻗﺎﺳﻰ« ﻛﻪ »ﺑﺎﺏ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﻣﺒﻬﻢ ﻭ‬

‫ﮔﻨﮓ »ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﺟﻰ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﮔﺎﻩ ﺍﺳﺖ« ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺷﺎﻫﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻼ ﺷﻚ‬ ‫ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺁﻗﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﺳﻰ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻬﺮﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺷﺪ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻭ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻫﺪﻑ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﻗﺼﺪ ﻧﺎﺑﻮﺩﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﺣﺎﻝ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺳﺖ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﺎﺋﻨﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﻧﺘﺎﺋﺞ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻤﻮﺩ‬ ‫ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻋﺒﺮﺕ ﻭ ﺗﻨﺒّﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﺷﻮﺩ ﻧﻪ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﺟﻬﻞ ﻭ ﻏﺮﻭﺭ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻗﻴﻊ ﺧﻮﺩ ﺣﺎﺟﻰ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﺮﻳﻦ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻧﺬﺍﺭﺍﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﻇﻠﻢ ﻭ ﺳﺘﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻗﻴﻊ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻳﺖ‪ ،‬ﻛﺴﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻭﻟﻰ ُﻣﻠﻚ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻯ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎ ﻭ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥ ﺗﻮ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻴﻄﺎﻥ‬ ‫ﺭﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻟﻘﺎﺋﺎﺕ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﻓﺮﻳﺐ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺗﺮﺱ ﺍﻓﺸﺎﻯ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺳﻮء ﺧﻮﺩ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻃﻔﺎﻯ ﻧﻮﺭ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺭﺍ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﻛﻔﺮ ﺍﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻧﺸﻮﺩ‪ ...‬ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﺍﺯ ﺩﻧﻴﺎ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﮔﻔﺖ ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﻟﻰ ﻭ ﺑﺎﻃﻞ ﺭﺍ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻤﻰ ﺩﺍﺩﻡ‪«.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻋﺎﻟﻴّﺎﺕ ﻛﻪ ﺍﺻﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﻓﺼﻴﺢ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻨﺘﺨﺒﺎﺕ ﺁﻳﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﻧﻘﻄﻪ ﺍﻭﻟﻰ ﺹ ‪ ٦‬ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﺗﺎ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﻣﺮﻳﺪﺵ ﻣﺮﺍﺩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ‬ ‫ﺻﺮﻳﺤﺄ ﺍﺯ ﺁﻗﺎﺳﻰ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﺳﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ‬ ‫ﻋﺪﻡ ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻭ ﺳﻮء ﺗﺪﺑﻴﺮﺵ ﺑﺮ ﻣﻼ ﺷﺪﻩ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﺭﺍﺩﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺎﺟﻰ ﻧﺎ ﺍﻣﻴﺪ ﺷﺪ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺩ ﭘﺎﻯ ﻣﺮﺍ ﺣﺎﺟﻰ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺧﻮﺏ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺯﺣﻤﺖ ﺭﺍ‬ ‫ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻋﻼﺝ ﺩﺭﺩ ﭘﺎﻯ ﺧﻮﺩ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻜﺸﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺕ ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﺮﻭﻡ« ﺣﺎﻝ ﺑﺮ ﺟﻨﺎﺏ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺁﻗﺎﺳﻰ ﭼﻪ ﺧﺪﻣﺘﻰ ﻭ ﻛﺠﺎ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ‬

‫ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺷﺨﺺ‬

‫ﺧﻄﻪ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻣﻰ‬ ‫ﺣﺎﺟﻰ ﺁﻗﺎﺳﻰ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ ﻣﺎﻛﻮ ﻭ ﭼﻬﺮﻳﻖ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻣﺘﻌﺼﺐ ﻭ ﺑﺎ ﺷﻴﻌﻪ ﺩﺭ ﻛﻤﺎﻝ ﻋﻨﺎﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﻧﺪﺍﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﻭ ﺍﻣﺮ ﺍﻭ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﺳﻨّﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﻨﺪ ﻋﺒﺎﺭﺕ »ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﺯ »ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ« ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨٠‬‬

‫ﻛﻪ ﺣﺎﺟﻰ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﮔﺎﻩ ﺍﺳﺖ« ﺭﺍ ﺿﻤﻦ ﭼﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻛﺸﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﻭﺍﻳﻦ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺍﺧﺬ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫»ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺁﻗﺎﺳﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﺎﺏ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪«.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﻭ ﮔﺮﻭﻳﺪﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻯ ﻃﻨﺰ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﺖ‪»:‬ﻛﺎﻧﻮﻧﻬﺎﻯ ﺯﺭ ﺳﺎﻻﺭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻓﺮﻗﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﻰ ﺑﺪﺳﺖ ﻧﻤﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﻟﺬﺍ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺗﺤﺖ ﺍﻣﺮ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﻍ ﺁﻳﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﺮ‬

‫ﺩﺍﺩﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﺎﺑﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎﺑﻰ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﭘﺲ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺎﺑﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻧﻰ‬

‫ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﻧﻘﺸﻪ ﻗﺒﻠﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ «.‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ؟ ﻭ ﺍﺻﻮﻻٔ ﺁﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻯ ﮔﻔﺖ؟ ﺣﺘّﻰ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻧﻴﺎﻭﺩﻩ‬ ‫ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﻼﻥ ﻛﺲ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺑﻮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪ ﺑﻌﺪ ﺑﺎﺑﻰ ﺷﺪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ »ﮔﺮﻭﻳﺪﻥ ﻭﺳﻴﻊ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ‪ «.‬ﻋﺠﻴﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﻤﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﺑﻪ‬

‫ﻣﺪﻝ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ‬ ‫ﻗﺪﺭﻯ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ ﺩﻻﻳﻞ ﻭ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻗﺎﻃﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻴّﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻗﻄﻊ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻬﺎﻯ ﺳﻜﻮﻧﺖ ﺁﻧﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﻯ ﻣﺴﺎﻣﺤﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ّ‬

‫ﺳﺆﺍﻻﺕ ﻭ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﻧﺤﻮﻩ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ‪ ،‬ﻭ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻗﺎﻃﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺣﺘّﻰ ﺍﺳﺎﻣﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ ﻣﺜﺒﺖ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻧﺠﻔﻰ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ‬ ‫ﺭﺩﻳّﻪ ﻣﻔﺼﻠﻰ ﺩﺭﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٧٠٠‬ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻴّﺪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ّ‬ ‫ّ‬ ‫»ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ« ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺣﺎﺻﻞ ‪ ١٥‬ﺳﺎﻝ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ‪ ٤‬ﺳﺎﻝ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻰ ﻏﺮﺿﺎﻧﻪ ﻭ ﻭﺳﻴﻊ ﺩﺭ‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ‪ ٦٩١‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺣﺪ ﺍﻗﻞ ﺩﻩ ﻗﺮﻥ ﺍﺟﺪﺍﺩ ﻭ ﺁﺑﺎء ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺑﺎﺑﻴّﻪ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻫﻤﮕﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﻯ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ‬ ‫ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺷﻤﺎﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ‪ «.‬ﺣﺎﻝ ﺑﺮ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺟﻨﺎﺏ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻰ ﭼﻨﺪ ﺍﺯ‬ ‫ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻭﺳﻴﻊ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺏ ﮔﺮﻭﻳﺪﻧﺪ ﺭﺍ ﻓﻘﻂ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻃﻨﺰ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﻗﻮﻯ ﺗﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﻗﺪﺭﻯ‬

‫ﺩﻗﻴﻖ ﺗﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٤٤‬ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭼﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺯﺭﺳﺎﻻﺭ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ‬ ‫ً‬

‫ﺗﺤﺖ ﺍﻣﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻨﻘﺪﺭ ﺯﻳﺎﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﻳﻨﻘﺪﺭ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺟﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻄﺮﻯ ﻣﺴﻠّﻢ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﻧﺪ؟ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ‬

‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﻳﻦ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯ ﭼﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ؟ ﻭ ﭘﺎﺩﺍﺵ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﺟﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻰ ﺩﺍﺩ؟ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻳﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻧﻰ ﻳﻚ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﺟﺎﻥ ﻳﻚ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺳﺎﺩﻩ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﻮﻯ ﺭﺍ ﻣﻰ‬

‫ﻃﻠﺒﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻫﻰ ﺭﺍ ﺳﺮﺍﻍ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ ﻳﺎ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﻫﻢ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ؟‬ ‫ً‬ ‫ﻛﺠﺎ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ؟ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺎﺑﻰ ﻳﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺭﻭﺍﺝ ﻳﺎﻓﺖ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﭼﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﮔﺮﻭﻩ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﺎﺭﺝ‬

‫ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺷﺪﻧﺪ ﻳﺎ ﺷﻴﻔﺘﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻛﺬﺍﺋﻰ ﺩﺳﺖ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ؟ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺗﺤﺖ ﺍﻣﺮ ﺣﻘﻮﻕ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻧﮕﻮﻥ ﺑﺨﺖ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﻰ ﻋﺪﺍﻟﺘﻰ‪ ،‬ﺗﺒﻌﻴﺾ‪ ،‬ﻫﺘﻚ ﺣﺮﻣﺖ‪ ،‬ﺁﺯﺍﺭ‪،‬‬

‫ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻭ ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺴﺮ ﻣﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﺯﺭ ﺳﺎﻻﺭ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩ؟ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﻃﻮﻝ‬ ‫ﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺯﺭﺳﺎﻻﺭﺍﻥ ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻧﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﻃﻮﻝ ﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ‬

‫ﻛﻞ ﺣﻴﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻓﻘﻂ ‪ ٦‬ﺳﺎﻝ ﻃﻮﻝ ﻛﺸﻴﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ‪ ٦‬ﺳﺎﻝ‬ ‫ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﺑﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﻋﺎﻭﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺠﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻳﺎﻓﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﺩ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻫﻤﺂﻫﻨﮓ ﻧﻤﻮﺩ؟‬

‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻧﻤﻰ ﺭﻭﺩ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻻﺕ ﻭ ﺩﻫﻬﺎ ﺳﺆﺍﻝ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﺆﺍﻝ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﻓﻰ ﺍﻟﻮﺍﻗﻊ‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭﺩﺍﺷﺘﻪ ﻛﻪ »ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﺮﺧﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺍﻧﺎﻥ« ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻟﺬﺍ ﺧﻮﺍﻫﺸﻤﻨﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﻬﻠﻜﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺑﺮﻫﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺍﻧﺎﻥ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺍﻯ ﻣﮕﺲ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﻤﺮﻍ ﻧﻪ ﺟﻮﻻﻧﮕﻪ ﺗﻮﺳﺖ‬

‫ِﻋﺮﺽ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺑﺮﻯ ﻭ ﺯﺣﻤﺖ ﻣﺎ ﻣﻴﺪﺍﺭﻯ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨١‬‬

‫ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻋﻜﺴﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺎﻣﺘﻦ ﺭﺍ ﺷﺮﺡ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﻋﻜﺲ ﻇﺎﻫﺮﺃ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺮ‬ ‫ﺧﺎﺹ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ« ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺁﺭﺍﻳﺶ ﻣﻮﻯ ﻭ ﻣﺪﻝ ﻟﺒﺎﺱ‬ ‫ّ‬ ‫ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ »ﺷﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺿﻰ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﻋﻜﺲ ﭼﻪ ﺷﺎﻫﺪﻯ ﻭ ﺑﺮ ﭼﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺍﺳﺖ؟ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﺯﻳﺮﻛﻰ ﺗﻤﺎﻡ ﻭ ﺑﺎ ﺧﻠﻂ »ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﺩﻳﻦ« ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺳﺖ‬

‫ﻭ »ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻟﺒﺎﺱ ﻭ ﺁﺭﺍﻳﺶ ﻣﻮ« ﻛﻪ ﺍﺯ ﻋﻜﺲ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﻭ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺿﺪ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ‬

‫ﻣﻮﻫﻮﻡ ﺑﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺳﺎﺯﺩ ﮔﻮﺋﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺎﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻋﻜﺲ ﺗﻤﺎﻣﺄ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﺳﻼﻡ‪.‬‬

‫ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺩﻫﻴﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﭼﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﻰ ﺟﺮﺃﺕ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﺋﻰ‬

‫ﺣﻖ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﻛﺴﻰ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﺃﺕ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﺑﺪ ﺻﺪﺍﻯ ﺍﻭ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﻛﺴﻰ ﻧﻤﻰ ﺭﺳﺪ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺍﻭ ﺭﺍ ﭼﺎﭖ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻳﺎﻓﺖ ﻧﺸﺪ ﻟﺬﺍ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﻛﻪ ﺟﻮﺍﺏ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻳﻌﻨﻰ »ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻛﻰ ّ‬ ‫ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻭ ﺷﻮﺍﻫﺪﻯ ﺩﺭ ﺧﻮﺭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪«.‬‬ ‫ﻣﻮﻛﻮﻝ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺍﻣﺎﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﺸﺘﺒﻪ ﻧﺸﻮﺩ ﻗﺪﺭﻯ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺳﺨﻦ ﺭﻓﺖ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭ ﺷﻴﻢ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ ﻳﻜﻰ‬

‫ﻣﻬﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻰ ﺳﭙﺎﺭﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺍﺯﻣﻨﺎﺟﺎﺗﻬﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﻫﻮﺍﻪﻠﻟ‬

‫ﺍﻯ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺩﻟﻬﺎ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻛﻦ‪ ،‬ﺍﻯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ‪ ،‬ﻗﻠﻮﺏ ﺭﺍ ﺭﺷﻚ ﮔﻠﺰﺍﺭ ﻭ ﮔﻠﺸﻦ ﻓﺮﻣﺎ‪ .‬ﺍﻯ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺑﻰ ﻫﻤﺘﺎ ﻧﻔﺤﺎﺕ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺑﻮﺯﺍﻥ‪.‬‬ ‫ﺍﻧﻮﺍﺭ ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺗﺎﺑﺎﻥ ﻛﻦ ﺗﺎ ﺩﻟﻬﺎ ﭘﺎﻙ ﻭ ﭘﺎﻛﻴﺰﻩ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺗﺄﺋﻴﺪﺍﺕ ﺗﻮ ﺑﻬﺮﻩ ﻭ ﻧﺼﻴﺐ ﮔﻴﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﺭﺍﻩ ﺗﻮ ﭘﻮﻳﻨﺪ ﺭﺍﺯ ﺗﻮ ﺟﻮﻳﻨﺪ ﺭﻭﻯ ﺗﻮﺑﻴﻨﻨﺪ ﺧﻮﻯ ﺗﻮ‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺍﻯ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺍﻟﻄﺎﻑ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﺭﺯﺍﻥ ﻓﺮﻣﺎ‪ ،‬ﮔﻨﺞ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﻛﻦ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﭽﺎﺭﮔﺎﻥ ﭼﺎﺭﻩ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﺋﻰ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ‪ ،‬ﺗﻮﺋﻰ ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺗﻮﺋﻰ‬

‫ﺩﺍﻧﺎ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎ‪.‬‬

‫ﻧﮑﺎﺗﻰ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺑﺘﮑﺎﺭﻯ‬ ‫ﺑﺮﭘﺎ‬

‫ﻮﻻ‪«.‬‬ ‫ﺚ ُ‬ ‫ﺍﻟﻠﻪ َﺭُﺳ ً‬ ‫ﺰﻭﴽ َﺍﻫﺬﺍ ﺍﻟِّﺬﻯ َﺑَﻌ َ‬ ‫ﻭﮎ ٕﺍﻥ َﻳﺘ‪ِ‬ﺨُﺬﻭَﻧ َ‬ ‫ﻭﺍَﺫﺍ َﺭﺃ َ‬ ‫» ٕ‬ ‫ﮏ ٕﺍّﻻ ُﻫ ُ‬

‫‪١٣٤‬‬

‫ﻮﻥ ِﻓﻰ ﺍﻪﻠﻟِ ِﻣﻦ َﺑ ِ‬ ‫ﺬﺍﺏ َﺷﺪﻳٌﺪ‪«.‬‬ ‫ﺠُﺘُﻬﻢ ِ‬ ‫ﻀٌﻪ ِﻋ َ‬ ‫»ﻭﺍﻟّﺬﻳﻦ ُﻳﺤﺂّﺟ َ‬ ‫ﺐ َﻟُﻪ ُﺣ ‪‬‬ ‫ﻌﺪ ﻣﺎ ُ‬ ‫ﻨﺪ َﺭﺑِّﻬﻢ َﻭ َﻋﻠﻴِﻬﻢ َﻏ َ‬ ‫ﺩﺍﺣ َ‬ ‫ﺐ ﻭ َﻟُﻬﻢ َﻋ ُ‬ ‫ﻀ ُ‬ ‫ﺍﺳﺘﺠﻴ َ‬

‫‪١٣٥‬‬

‫ِ‬ ‫ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ٨٤/٣/١‬ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺑﺎ‬ ‫ﺿﻤﻦ ﻋﺮﺽ ﺳﻼﻡ ﻭ ﺁﺭﺯﻭﻯ ﺳﻼﻣﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ‬

‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ ﺍﺑﺘﮑﺎﺭﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺳﻴّﺪ ﻣﺠﺘﺒﻰ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺳﻌﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﻻﺋﻞ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﮑﺎﺗﻰ‬ ‫ﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ّ‬ ‫ﻼ ﻣﻌﺮﻭﺽ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﺎﺭﻯ ﺭﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﮐﻪ ﺫﻳ ً‬

‫ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻠﻰ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻋﻤﺪﻩ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻭ ﺗﺪﺍﻭﻡ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻧﺨﺴﺖ‪ ،‬ﺟﻨﻮﻥ ﻭ‬

‫ﺩﻭﻣﻴﻦ ﻗﺴﻤﺖ‬ ‫ﺩﻳﻮﺍﻧﮕﻰ ﻭﺑﻰ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﺎﺭﻉ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻧﻈﺮﻳّﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺫﮐﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ّ‬

‫ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺭﺍ ﺫﮐﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﮐﺎﺭ ﻋﻠّﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﻘﺎ ﻭ ﺩﻭﺍﻡ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻓﺮﺿﻴّﻪ ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺩﻻﺋﻞ ﺭﺟﺤﺎﻥ ﻳﮑﻰ ﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺳﻮﻣﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻏﻔﻠﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﮐﻞ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨٢‬‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻨﺎء ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﮐﻪ ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺩﺭ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮﻯ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮﻑ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮﻯ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﺮﻣﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺳﻮﻡ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺳﺮﻳﻊ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ ﺁﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻟﮕﻮﻳﻰ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ‬

‫ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﺭﺷﺪ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺁﻧﺮﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻟﮕﻮ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﮏ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺯ ﻓﺘﻮﺣﺎﺕ ﻭ ﺍﻧﺘﺼﺎﺭﺍﺕ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻃﻰ‬ ‫ﻣﺘﻨﻮﻉ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻳﮏ ﺩﻭﺭﻩ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳّﺖ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺗﻮﺳﻂ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻋﺘﻴﻘﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﻃﺒﻘﺎﺕ ّ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻨﺘﻬﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺮﺍﺣﺘﻰ‬ ‫ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﮕﻮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﺴﻴﺢ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﻭﺯ ﺑﺤﺮﺍﻧﻬﺎ ﻭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻣﺴﺘﻤﺮ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﺎﻣﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﺍﺯ ﮐﺮﻩ ﺧﺎﮎ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻣﺴﺘﻤﺮ ِﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺍﻟﮕﻮ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﺩﺍﺕ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯﻣﻌﺘﻘﺪﺍﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺫﻫﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺿﻴﻊ‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻰ ﺧﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﺩﺭ‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻴﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﺷﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻏﺎﻟﺒﻪ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﻫﻨﺪ‪،‬‬ ‫ً‬ ‫ﻣﺘﻤﺴﮏ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﻣﻌﻠﻮﻝ ﺫﻫﻨﻰ ﺩﻳﻮﺍﻧﻪ ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺭﺫﻝ ﻭ ﻓﺮﻭﻣﺎﻳﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﮐﺎﺕ ﺫﮐﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺣﺎﻝ ﭘﺮﻭﺑﺎﻝ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺍﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﻳﺎ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻓﻴﻮﺿﺎﺕ ﺷﺮﻳﻌﺖ‬ ‫ﻼ َﻣﺴﺤﻮﺭﴽ«‪ُ» ،١٣٦‬ﺛَﻢ‬ ‫ﻗﺎﻝ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﻯ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﻭ َ‬ ‫ﺭﺟ ً‬ ‫ﺍﻟﻈِﺎﻟُﻤ َ‬ ‫ّ‬ ‫ﻮﻥ ٕﺍﻥ َﺗَﺘِﺒُﻌﻮﻥ ٕﺍﻻ ُ‬ ‫‪١٣٨‬‬ ‫‪١٣٧‬‬ ‫ﻌﻤ ِ‬ ‫ﮑﺎﻫﻦ َﻭ ﻻ‬ ‫ﮏ ِﺑ‬ ‫ﻟﻬِﺘﻨﺎ ِﻟ‬ ‫ﻨﻪ َﻭ ُ‬ ‫ٍ‬ ‫ﻗﺎﻟﻮﺍ ُ َ‬ ‫ـﺖ َﺭﺑِّ َ‬ ‫ٍ‬ ‫ﻣﻌﻠ‪ُ‬ﻢ َﻣ ُ‬ ‫َﺗَﻮﻟّﻮﺍ َﻋ ُ‬ ‫ﺸﺎﻋﺮ َﻣ ُ‬ ‫ﺠﻨﻮﻥ« ‪» ،‬ﻭ ﻳﻘﻮﻟﻮﻥ ﺃ‪ِٔ‬ﻨّﺎ َﻟَﺘ ُ‬ ‫ﻧﺖ ِﺑِﻨ َ‬ ‫ﺠﻨﻮﻥ« ‪َ» ،‬ﻓَﺬِّﮐﺮ َﻓﻤﺎ ﺃ َ‬ ‫ﺎﺭﮐﻮﺍء ِﺍ َ‬

‫‪١٤٠‬‬ ‫‪١٣٩‬‬ ‫ﺠﻨ ٍ‬ ‫ﮐﻔﺎﺭ ﻭ ﻣﺸﺮﮐﻴﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺠﻨ ٌ‬ ‫ﻮﻥ«‪ .‬ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﺍﻥ ﮐﺮﻳﻢ ﻣﺬﮐﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ّ‬ ‫َﻣ ُ‬ ‫ﻮﻟﻮَﻥ ٕﺍﻧ‪ُ‬ﻪ َﻟَﻤ ُ‬ ‫ﻮﻥ« ‪َ» ،‬ﻭ َﻳُﻘ ُ‬

‫ﻧﺒﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﺍﻟﻬﻰ ﺑﮑﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﺺ ﻗﺮﺁﻥ ﺷﺎﻫﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺮﻋﻮﻥ ِﺏُ◌ﺳ ٍ‬ ‫ﻠﻨﺎﻩ ٕﺍَﻟﻰ ِﻓ‬ ‫ﻭﻣ‬ ‫ﻗﺎﻝ‬ ‫ﺠﻨﻮﻥ«‪) ١٤١‬ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﻰ )ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺍﻳﺴﺖ( ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ‬ ‫ﻠﻄﺎﻥ ﻣﺒﻴٍﻦ * َﻓَﺘَﻮﻟّﻰ ِﺑُﺮِﮐِﻨﻪ َﻭ َ‬ ‫ِ‬ ‫ٌ‬ ‫ّ‬ ‫َ‬ ‫ﺭﺳ ُ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎ‪» :‬ﻭﻓﻰ ُﻣﻮﺳﻰ ٕﺍﺫ ﺍ ‪َ ‬‬ ‫ﺳﺎﺣٌﺮ ﺃ َ‬ ‫ﮐﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻳﻢ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺴﻮﻯ ﻓﺮﻋﻮﻥ ﺑﺎ ﺣﺠﺘﻰ ﻭﺍﺿﺢ* ﭘﺲ ﮔﺮﻭﻳﺪ ﺑﻴﮏ ﺳﻮﻳﺶ ﻭ ﮔﻔﺖ ﺟﺎﺩﻭﮔﺮ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﺩﻳﻮﺍﻧﻪ(‪َ» ،‬ﮐ ِ‬ ‫ﻦ ِﻣﻦ‬ ‫ﺬﻟ َ‬ ‫ﮏ ﻣﺎﺍ ‪‬ﺗﻰ ﺍﻟّﺬِﻳ َ‬

‫َﻗِﺒﻠِﻬﻢ ِﻣﻦ َﺭ ٍ‬ ‫ﺠﻨﻮﻥ«‪)١٤٢‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻴﺎﻣﺪﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﺭﺳﻮﻟﻰ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺟﺎﺩﻭﮔﺮ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ‬ ‫ﺳﺎﺣٌﺮ ﺃﻭ َﻣ‬ ‫ﻗﺎﻟﻮﺍ‬ ‫ﺳﻮﻝ ٕﺍﻻ ُ‬ ‫ِ‬ ‫ٌ‬ ‫ﺩﻳﻮﺍﻧﻪ(‪.‬‬

‫ﻗﺎﻝ‬ ‫ﻗﺮﺁﻥ ﮐﺮﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﻣﺸﺮﮐﻴﻦ ﻭ ﮐﻔﺎﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺸﺮﻯ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻗﻠﻮﺏ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ‪َ» :‬ﻭ َ‬

‫ﺜﻞ َﻗ ِ‬ ‫ﺁﻳُﻪ َﮐ ِ‬ ‫ﺸﺎﺑﻬﺖ ُﻗُﻠُﻮُﺑﻬﻢ«‪) ١٤٣‬ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺁﻧﺎﻧﮑﻪ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‬ ‫ﮏ َ‬ ‫ﻳﻦ ﻻ َﻳ َ‬ ‫ﻦ ِﻣﻦ َﻗﺒﻠِّﻬﻢ ِﻣ َ‬ ‫ﺬﻟ َ‬ ‫ﻤﻮَﻥ َﻟﻮ ﻻ ُﻳ َ‬ ‫ﻌﻠ ُ‬ ‫ﻮﻟِﻬﻢ َﺗ َ‬ ‫ﻗﺎﻝ ﺍﻟ‪ِ‬ﺬﻳ َ‬ ‫ﮑِّﻞِ◌ُﻣﻨﺎ ﺍﻪﻠﻟُ ﺃﻭ َﺗﺄِﺗﻴَﻨﺂء َ‬ ‫ﺍﻟّﺬ ِ َ‬

‫ﭼﺮﺍ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﮑﺎﻟﻤﻪ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ ﻳﺎ ﭼﺮﺍ ﻣﻌﺠﺰﻩ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﻧﻤﻰ ﺁﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﻗﻮﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺩﻟﻬﺎﺷﺎﻥ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻬﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ(‪ .‬ﻭ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺳﺮﺳﻬﻞ ﺍﻧﮕﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻋﻈﻴﻢ ﺁﺛﺎﺭ ﺳﻴّﺪ ﺑﺎﺏ ﻧﻈﺮ ﻧﮑﺮﺩﻩ ﻭ ﻳﺎ‬

‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻨﮑﺮﺍﻥ‬ ‫ﺑﻌﻠّﺖ ﺁﻟﻮﺩﮔﻰ ﺑﻪ ﺍﻏﺮﺍﺽ ﺑﺎﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﻋﻈﻤﺖ‪ ،‬ﺳﺮ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻓﺮﻭ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﺋﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺸﺘﺼﺪ ﺯﺑﺎﻥ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﺩﺭ ﻗﺮﻭﻥ ﻭ ﺍﻋﺼﺎﺭ ﻣﺎﺿﻴّﻪ ﺑﺪﺍﻧﻬﺎ ﭼﻨﮓ ﺯﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﮐﻪ ﺁﺛﺎﺭ ّ‬

‫ﺗﻌﻤﻖ ﻭ‬ ‫ﺗﻔﮑﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﻨﺠﻴﻨﻪ ﮔﺮﺍﻧﺒﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺣﺎﻭﻯ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﺼﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻫﻤﻪ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻬﺎ ﻧﻔﺮ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺮﻩ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ؛ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺁﻥ ﺁﻳﺎﺕ‪ ،‬ﺧﺮﺩﻣﻨﺪﺍﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺧﻮﺏ ﺑﻮﺩ ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺩﺭ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﮐﻪ ﺳﻌﻰ ﺩﺭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻗﺮﺁﻥ ﮐﺮﻳﻢ‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ‬

‫ﺣﺪﻯ ﻭﺍﻗﻒ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎ ﺗﺎ ّ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﮐﻪ ﺟﻨﻮﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﮐﻼﻡ ﻭ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨٣‬‬

‫ﻣﺤﺮﮎ ﻭ ﻋﺎﻣﻞ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻗﻮﻩ ﻏﺎﻟﺒﻪ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﮐﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭ ﺑﻰ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﺬﻟﮏ ﺑﻌﻠّﺖ ﻋﺪﻡ ﺩﺭﮎ ّ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﺑﺪﺍﻣﻦ ﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻰ ﺯﻧﻨﺪ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺍﺟﻨﺒﻰ ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﻌﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻔﺎﻕ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻗﻮﻡ ﺧﻮﺩ‬

‫ﻭﻥ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻗﺮﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﮐﺎﻓﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺫﮐﺮ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪َ» :‬ﻭ َ‬ ‫ﻦ َﮐَﻔُﺮﻭﺍ ٕﺍﻥ ﻫﺬﺁ ٕﺍﻻٓ ٕﺍ ٌ‬ ‫ﺍﺧُﺮ َ‬ ‫ﺎﻧُﻪ َﻋَﻠﻴ ِﻪ َﻗ ٌ‬ ‫ﻓﮏ َﺍ َ‬ ‫ﻗﺎﻝ ﺍﻟ‪ِ‬ﺬﻳ َ‬ ‫ﻮﻡ َء َ‬ ‫ﻓﺘﺮﻳُﻪ َﻭ ﺍ ‪َ‬ﻋ َ‬

‫ﻇﻠﻤﴼ َﻭ ُﺯﻭﺭﴽ«‪) ١٤٤‬ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺁﻧﺎﻧﮑﻪ ﮐﺎﻓﺮ ﺷﺪﻧﺪ‪ :‬ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﺩﺭﻭﻏﻰ ﮐﻪ ﺑﺮﺑﺎﻓﺖ ﺁﻧﺮﺍ ﻭ ﻳﺎﺭﻯ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺍﻭﺭﺍ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻗﻮﻣﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﭘﺲ ﺑﻪ‬ ‫َﻓَﻘﺪ ﺟﺂ‪‬ﻮ ُ َ‬

‫ﺴﺎﻥ َﻋَﺮﺑﻰ ُﻣﺒﻴﻦ ٌ«‬ ‫ﻠﺤُﺪﻭَﻥ ٕﺍَﻟﻴ ِﻪ ﺃ‬ ‫ﻌﻠُﻢ ﺃﻧ‪ُ‬ﻬﻢ َﻳُﻘ ُ‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﺳﺘﻤﻰ ﻭ ﺑﺎﻃﻠﻰ ﺭﺍ(‪َ» .‬ﻭ َﻟﻘﺪ َﻧ َ‬ ‫ﺴﺎﻥ ﺍﻟِّﺬﻯ ُﻳ ِ‬ ‫ﻋﺠِﻤﻰ َﻭ َﻫﺬﺍ ِﻟ ٌ‬ ‫ﻮﻥ ٕﺍﻧ‪َ‬ﻤﺎ ُﻳَﻌﻠُِّﻤُﻪ َﺑَﺸ ٌﺮ ِﻟ ُ‬ ‫ﻮﻟ َ‬ ‫ٌ‬ ‫َ ‪‬‬ ‫)ﻭ ﻫﺮ ﺁﻳﻨﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺟﺰ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺁﻣﻮﺯﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ .‬ﺯﺑﺎﻥ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﺴﻮﻯ ﺍﻭ ﻋﺠﻤﻰ ﺍﺳﺖ‬ ‫‪١٤٥‬‬

‫ﻭ ﺍﻳﻦ ﺯﺑﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻋﺮﺑﻰ ﺭﻭﺷﻦ(‪ .‬ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﺎﺕ‬ ‫ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻣﺸﺮﮐﻴﻦ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺍﺳﻼﻡ ﻫﻢ ﺁﻣﺪﻩ‪:‬‬ ‫ّ‬

‫ﺑﮏ َﻟﺬﻭ َﻣ ِ‬ ‫ﻘﺎﺏ ﺃﻟﻴِﻢ‪«.‬‬ ‫»َﻣﺎ ُﻳ ُ‬ ‫ﮏ ٕﺍ‪‬ﻥ ‪‬ﺭ َ‬ ‫ﺮﺳِﻞ ِﻣﻦ َﻗِﺒﻠ َ‬ ‫ﻘﺎﻝ َﻟ َ‬ ‫ﻐﻔﺮٍﺓ ﻭ ُﺫﻭ ِﻋ ٍ‬ ‫ﮏ ٕﺍﻻ ﻣﺎ َﻗﺪ ﻗﻴَﻞ ِﻟُﻠ ُ‬

‫‪١٤٦‬‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻫﻤﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﻋﻠّﺖ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺩﺭ ﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ‬

‫ﺩﻭﻡ ﺩﺭ ﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻫﻤﺎﻥ ﻟﻐﺰﺷﻬﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ‬ ‫ﮐﻪ ﺫﮐﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻗﻠﻮﺏ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﻪ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ّ‬

‫ﺩﻗﺖ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ‪ ٧٠‬ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺩﭼﺎﺭﺁﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻓﻰ ﺍﻟﻤﺜﻞ ّ‬

‫ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺏ ﺑﮕﺮﻭﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻣﻄﺮﺡ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺗﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴّﺖ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺬﺏ ﺍﻗﻮﺍﻡ‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﻰ‬ ‫ﻭﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻏﺎﻓﻞ ﺍﺯ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ّ‬ ‫ﺍﺯ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻗﻮﻡ ﻭ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﻯ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﻠﮏ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ‬

‫ﻗﻮﻩ ﮐﻠﻤﻪ ﺍﻟﻬﻰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﮔﺮ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺺ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ‬ ‫ﻭ ﻣﺘّﺤﺪ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﺨﺸﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻒ َﺑﻴَﻨُﻬﻢ‬ ‫ﻦ ُﻗُﻠ ِ‬ ‫ﻦ ُﻗُﻠ ِ‬ ‫ﻮﺑِﻬﻢ َﻭ َ‬ ‫ﻘﺖ َﻣﺎ ِﻓﻰ ﺍﻻﺭ ِ‬ ‫ﻟﮑ ‪‬‬ ‫ﻦ ﺍﻪﻠﻟَ ﺍ ‪‬ﻟ‪َ ‬‬ ‫ﻔﺖ َﺑﻴ َ‬ ‫ﴼﻣﺎ ﺍ ‪‬ﻟ‪َ ‬‬ ‫ﺽ َﺟﻤﻴَﻌ َ‬ ‫ﻮﺑِﻬﻢ َﻟﻮ ‪‬ﺍﻧَﻔ َ‬ ‫ﻒ َﺑﻴ َ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻟﻔﺖ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪َ» .‬ﻭ ﺃﻟ‪َ ‬‬

‫ٕﺍﻧ‪ُ‬ﻪ َﻋﺰﻳٌﺰ َﺣﮑﻴٌﻢ‪«.‬‬

‫‪١٤٧‬‬

‫ﺍﺯﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻃﻠﺐ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺩﺭ ﺟﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻟﻔﺖ ﻭ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺩﻭ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﮐﻮﭼﮏ ﺍﺯ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﻫﺎﻧﻰ ﺑﺮ ﺍﻟﻬﻰ‬

‫ِ‬ ‫ﻗﻮﻩ ﺍﻯ ﺭﺍ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ‬ ‫ﺍﻟﻔﺖ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺍﻋﻀﺎء ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‬ ‫ﺑﻮﺩﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ‪ ،‬ﺁﻳﺎﭼﻪ ّ‬

‫ﻳﮑﺼﺪ ﻭ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﮐﺸﻮﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻭ ﺷﻌﻮﺏ ﻭ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ‬ ‫ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﺑﻮﺩﺍﺋﻰ ﻭ ﺑﺮﻫﻤﺎﺋﻰ‪ ،‬ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﺍﻟﻔﺖ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ‬

‫ﻗﻮﻩ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﺮﻯ ﺭﺍ ﻣﻰ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺁﺩﻡ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟ ﻭ ﺁﻳﺎ ﺟﺰ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻗﻮﻩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩ؟‬ ‫ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺳﻮﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻗﺒﻠﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻮﺩﺍﺷﺎﺭﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺛﻴﺮﻯ‬ ‫ﺷﻖ ّ‬ ‫ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺑﻨﻴﺎﺩﻳﻦ ﺑﺮ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻭ ﮐﻴﻔﻴّﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺑﻪ ﺑﺼﻴﺮﺕ ﻭ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﻏﺮﺽ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﻈﺮ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﺘﺎﻗﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺴﺘﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺗﻮﺟﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺳﭙﺎﺳﮕﺰﺍﺭﻡ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨٤‬‬

‫ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﺑﺮ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﭘﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺭﺩﻳّﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺋﻤﴼ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﻧﺸﺮﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﻫﭙﻮﻳﺎﻥ ﻭﺻﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺗﻰ ﺷﺒﻴﻪ ّﺍﻳﺎﻡ ﺟﺎﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺯﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﺳﺎﻳﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﺏ ّﺍﻳﺎﻡ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺟﻢ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺯﻳﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﭘﺎﺭﻩ ﺍﻯ ّ‬

‫ﻩ‪ .‬ﻣﻬﺮﭘﺮﻭﺭ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﻄﺎﺏ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﻣﻄﻠﻌﻴﺪ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﮐﺸﻮﺭ ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎِءﺍﻪﻠﻟ ﺯﺍﺩﮤ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺯ ﻭ ﺑﻮﻡ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺮ ﭼﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ ﻓﺘﻮﺍﻯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻋﻈﺎﻡ ﻭ ﺍﻣﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺗﺒﺮﻳﺰ‬

‫ﺗﻴﺮﺑﺎﺭﺍﻥ ﺷﺪ ﻭ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺟﺎﻥ ﻧﺜﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺑﺪﺳﺘﻮﺭ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﻋﺮﺏ‬

‫ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻣﻌﻬﺬﺍ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻭ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻭ ﻧﺎﮔﺴﺴﺘﻨﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺷﺎﺭﻉ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻧﻪ ﻳﮏ ﺑﺎﺭ ﺑﻠﮑﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺑﺎﺭ ﺑﻨﺎ ﺑﺎﺭﺍﺩﮤ ﺩﻭ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﻌﺰﻳﺰ ﻧﻔﻰ ﺑﻠﺪ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﺴﺘﺒﺪ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﮑﺎ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ›ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪‹۱۸۶۸‬‬ ‫ﺍﺯ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺎﻣﺒﻮﻝ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺍﺩﺭﻧﻪ ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺑﻪ ﻗﻠﻌﮥ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ّ‬

‫ﻋﮑﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺒﺲ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﭼﺮﺍ ّ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻯ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻴﺂﻣﺪ ﻭ ﻭﺍﻟﻰ ﺷﺎﻡ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺍﺭ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻭ ّ‬

‫ﻋﮑﺎ ﮔﺮﭼﻪ ﺷﻬﺮﻯ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻫﻢ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﺶ‬ ‫ﻣﻔﺼﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺠﻤﻞ ﺁﻥ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﮑﺎ ﺭﺍ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺷﺎ ﺑﺤﺎﻝ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻥ‬ ‫ﻋﮑﺎ‪...‬ﺍﻟﺦ« )ﺧﻮﺷﺎ ﺑﺤﺎﻝ ﺁﻧﮑﻪ ّ‬ ‫ﻋﮑﺎ‪ ،‬ﻃﻮﺑﻰ ﻟﻤﻦ ﺯﺍﺭ ﺯﺍﺋﺮ ّ‬ ‫ﻣﮑﺮﺭ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ »ﻃﻮﺑﻰ ﻟﻤﻦ ﺯﺍﺭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﮑﺎ ﺭﺍ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﮐﻨﺪ( ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﺑﺪﻯ ﺁﺏ ﻭ ﻫﻮﺍ ﻭ ﺩﻭﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﮐﺰ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻭ ﺧﻼﻓﺖ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺤﮑﻮﻣﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ‬ ‫ﺯﺍﺋﺮ ّ‬

‫ﺑﺎﻟﮑﻞ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﮥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﺰﻭﺩﻯ ﻣﺤﻮ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻗﻠﻌﻪ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺁﻥ ﻣﺤﻞ ﺗﺤﺖ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﺎﭘﺪﻳﺪ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻬﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺯ ‪ ۱۸۶۸‬ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺣﻴﺎﺕ‬

‫ﺗﺤﻤﻞ ﺭﻧﺞ ﻭ‬ ‫‪ ۱۸۹۲‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﻭ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺎﻗﻰ ﺷﺘﺎﻓﺖ‪ .‬ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻣﺨﻠﺺ ﻭ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪﻡ ﺍﻭ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﮑﺎ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺑﻪ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﻣﻮﻻﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﺎﺋﻞ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺿﺮﻳﺢ ﻳﺎ‬ ‫ﺗﻀﻴﻴﻔﺎﺕ ﺷﺪﻳﺪ ﻭ ﮔﺎﻫﻰ ﻃﻰ ‪ ۳-۴‬ﻣﺎﻩ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻋﮑﺎ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺎﺭﺗﮕﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺰﺍﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺨﻔﻴﴼ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ‬ ‫ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﺴﺪ‬ ‫ﻣﻄﻬﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﻣﺪﺕ ‪ ۵۰‬ﺳﺎﻝ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﺘﻰ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﻓﻦ ﺁﻥ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺍﺯ ﺗﮑﺎﻳﺎ ﻭ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻝ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻣﺤﻔﻮﻅ ﻭ ﺍﺯ ﺗﻄﺎﻭﻝ ﻭ ﺍﻫﺎﻧﺖ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎﻥ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺪﺳﺘﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﻫﺒﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﻳﻌﻨﻰ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪ )‪ (۱۸۹۸‬ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻯ‬

‫ﺯﻧﺪﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ )ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺗﺮﮎ( ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۹۰۹‬ﺩﺭ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﮐﻮﻩ ﮐﺮﻣﻞ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻗﺮﻳﺐ ‪ ۶۰‬ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﺩﺭ‬

‫ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺑﻌﺪ ﻣﺰﺍﺭ ﻭ ﻣﺮﻗﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺑﻨﺎ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺁﻥ ﺑﺎﻏﻬﺎﻯ ﭘﺮﻃﺮﺍﻭﺕ ﻭ ﺯﻳﺒﺎﺋﻰ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻣﮑﺎﻥ ﻳﻌﻨﻰ‬

‫ﺳﻴﺎﺡ ﺍﺯ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻣﺰﺍﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﻋﮑﺎ ﻭ ﺣﻴﻔﺎ ﺯﻳﺎﺭﺗﮕﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﮔﺮﺩﺷﮕﺮ ﻭ ّ‬

‫ﻟﺬﺕ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻳﺪﻥ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﺷﺎﻯ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﻭ ﮔﻠﻬﺎﻯ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻭ ﻣﺤﻴﻂ ﺁﺭﺍﻡ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺁﻥ ّ‬

‫ﺩﺭ ﻧﻴﻢ ﻗﺮﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻯ ﻣﺮﺍﮐﺰ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺩﺍﻣﻨﮥ ﮐﻮﻩ ﮐﺮﻣﻞ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺿﻤﻨﴼ ﺑﺎﻏﻬﺎﻯ ﺣﻮﻝ ﺁﻥ‬

‫ﺍﺑﻨﻴﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ ﻭﺟﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺑﻄﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺁﻥ ﺍﻣﺎﮐﻦ ﻭ ﺑﺎﻏﻬﺎ ﺭﺍ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻋﺠﺎﻳﺐ ‪ ۸‬ﮔﺎﻧﻪ )ﭘﺲ ﺍﺯ ﻋﺠﺎﻳﺐ ‪ ۷‬ﮔﺎﻧﻪ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ( ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺭﺳﻤﻰ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۲۰۰۱‬ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﮑﺼﺪ ﮐﺸﻮﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﮐﻪ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨٥‬‬

‫ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮﺩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺩﺍﻥ ﺷﻬﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻻﺳﻪ ﺗﻮﺭﺳﻦ )ﺍﺯ ﻧﺮﻭﮊ( ﻭ ﻳﮑﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﺳﻴﺎﻯ ﻣﺮﮐﺰﻯ ﺳﻤﻔﻮﻧﻰ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻭﻳﻮﻟﻨﻴﺴﺖ ﺷﻬﻴﺮ ﺑﻴﮋﻥ ﺧﺎﺩﻡ ﻣﻴﺜﺎﻕ ﺍﺯ ﺍﻃﺮﻳﺶ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﻣﺨﺼﻮﺻﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺨﺶ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﻭ ﺁﺭﺷﻴﺘﮑﺖ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﮐﺎﻧﺎﺩﺍ ﻭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻫﻨﺮﻯ ﺍﺟﺮﺍء ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻄﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ّ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﮤ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﺑﺨﻮﺑﻰ‬ ‫ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ﻓﺮﻳﺒﺮﺯ ﺻﻬﺒﺎ ﺩﺭ ﻃﺮﺡ ﺍﺑﻨﻴﻪ ﻭ ﺑﺎﻏﻬﺎﻯ ﺯﻳﺒﺎﻯ ﮐﺮﻣﻞ ﻧﻘﺶ ّ‬

‫ﺑﺮﺁﻣﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻤﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻣﺮﺍﮐﺰ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﺍﻫﭙﻮﻳﺎﻥ ﺑﺎﺯ ﺑﺎ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻘﺎﺋﻖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﮐﻪ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺟﻠﻮﻩ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻧﺎﻇﺮ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﻯ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﮑﺎ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ »ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺍﺷﻐﺎﻟﻰ« ﻭ »ﺭﮊﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ« ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﭘﻴﻮﻧﺪ‬ ‫ﮐﻮﻩ ﮐﺮﻣﻞ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﺳﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﮎ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۸۶۸‬ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻧﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪،‬‬

‫ﻣﺤﻞ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻭ ﺩﺭﻭﺯ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻋﺮﺏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺩﺭﻭﺯ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻥ ﻗﺴﻤﺖ ﺍﺯ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﺘﻤﻠﮑﺎﺕ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺁﻥ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻭ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺰﻋﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﻫﺒﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺿﻤﺤﻼﻝ ﻭ ﻣﺤﻮ ﺁﻳﻴﻦ ﻭ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺁﻥ‬

‫ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ ﻧﻔﻰ ﺑﻠﺪ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺍﻋﺎﻧﺖ ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰﺍﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎﺋﻰ ﺗﺎ ﺍﺳﺘﺮﺍﻟﻴﺎﺋﻰ‪،‬‬ ‫ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺳﺎﺧﺖ »ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﻋﻈﻴﻢ« ﻓﻘﻂ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ّ‬

‫ﻣﻴﺴﺮ ﻭ ﻋﻤﻠﻰ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻳﻨﺎﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﻣﻨﺒﻊ ﻭ ﻣﻘﺎﻣﻰ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ‬ ‫ﮊﺍﭘﻨﻰ‪ ،‬ﻫﻨﺪﻯ‪ ،‬ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ‪ ،‬ﺍﺭﻭﭘﺎﺋﻰ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﺋﻰ ّ‬

‫ﺑﺎ ﻓﺪﺍﮐﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﻳﺜﺎﺭ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻏﻴﺮ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺷﺨﺼﻰ ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﺮﺍ ﺻﺮﻑ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻋﻈﻴﻢ ﮐﺮﺩﻧﺪ – ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﻋﺎﻧﻪ ﻭ ﻫﺪﻳﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺣﻠﻘﻪ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﺷﻨﺎ ﺍﺳﺖ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻴﭻ ﮐﻤﮏ ّ‬

‫ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﺮﮔﺬﺍﺭﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺮﺍﺳﻢ‬ ‫ﺍﺗﻬﺎﻣﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺁﻥ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺑﺎ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺭﮐﺴﺘﺮ ﺳﻤﻔﻮﻧﻴﮏ ﺣﻴﻔﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻧﺮﺍ ﺑﺼﻮﺭﺕ ّ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﺗﻠﻘﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮﺩﻭﺩ ﻭ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺫﮐﺮ ﺷﺪ‬ ‫ﻣﺼﻨﻒ ﻳﺎ ‪ composer‬ﺳﻤﻔﻮﻧﻰ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﺰﺑﻮﺭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﺮﻭﮊﻯ ﻻﺳﻪ ﺗﻮﺭﺳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻟﻬﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺍﺟﺮﺍء ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺎﻫﻬﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ )ﻓﻮﺭﻳﻪ‪-‬‬ ‫ﻣﺎﺭﺱ ‪ (۲۰۰۶‬ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﻭ ﻟﻨﺪﻥ ﺍﺭﮐﺴﺘﺮ ﺳﻤﻔﻮﻧﻴﮏ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﻓﻮﻕ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﻮﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻭﻯ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ‬

‫ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﭼﻪ ﺍﺷﮑﺎﻝ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﻴﻔﺎ ﻫﻢ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﮔﺎﻥ ﺍﺭﮐﺴﺘﺮ ﺗﺤﺖ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻭﻯ ﺍﺟﺮﺍء ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ؟‬

‫ﺍﻣﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﻤﻴﺴﺮ ﻋﺎﻟﻰ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺳﺮ ﻫﺮﺑﺮﺕ ﺳﺎﻣﻮﺋﻞ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺗﺪﻓﻴﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء › ﮐﻪ ﺗﺤﺮﻳﻔﴼ ﻭ ﻣﻐﺮﺿﺎﻧﻪ‹ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺳﺎﻳﺖ ﺍﻭ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﺳﻮﻣﻴﻦ ﺧﺪﺍ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ« ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺍﻣﺮﻯ ﻋﺠﻴﺐ ﻧﻴﺴﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻡ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺭﻫﺒﺮ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬ ‫ﺭﺍ » ّ‬

‫ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﻫﻤﮥ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﻭ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﺩﺭﻭﺯ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺯﻋﻤﺎء ﻭ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﻭ ﻗﺤﻄﻰ‬ ‫ﻣﺸﺎﻳﺦ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺭﺛﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﮐﺮﺩﻧﺪ – ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻧﻮﻉ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﮥ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺟﻨﮓ ّ‬ ‫ﻣﻌﻈﻢ ﻟﻪ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻣﺤﺒﺖ ﻭ ﺍﺧﻼﺹ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﺭﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺍﮔﺮ ﻫﺮﺑﺮﺕ ﺳﺎﻣﻮﺋﻞ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﮐﻠﻴﻤﻰ‬ ‫ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺟﻠﺐ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻮﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ ﻣﺴﺄﻟﮥ ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺟﻨﺎﺯﻩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻭ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﺁﻥ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺳﺖ ﺩﻻﻟﺖ ﺑﺮ »ﭘﻴﻮﻧﺪ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﻣﺎﮐﻦ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ« ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺳﺎﻳﺖ ﺍﻟﻘﺎء ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﮐﻦ ّ‬

‫ﻣﻬﻢ ﻭ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ›‬ ‫ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻭ ﺣﻴﻄﮥ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺠﺪﺍﻻﻗﺼﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ﻭ ﮐﻠﻴﺴﺎﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﻋﻠﺖ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺍﻧﺴﺖ؟‬ ‫ﻋﻴﺴﻰ ﺑﻦ ﻣﺮﻳﻢ‹؟ ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻋﺪﮤ ﮐﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﮐﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺧﻮﺭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﮔﺮﻭﻳﺪﻥ ّ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﺍﻭﻻ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﮐﻪ‬ ‫ﻻﺍﻗﻞ ‪ ۹۰٪‬ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺎﺑﻘﮥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ›‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﺳﺖ‪ً ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨٦‬‬

‫ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬ ‫ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﺭﺍ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﴼ ﺍﻳﻦ ﻳﮏ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻨﺠﻠﻤﻪ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﮤ ﺍﻳﻦ ﺳﻄﻮﺭ‹ ﻭ ﮐﻤﺎﮐﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺷﻤﻮﻟﺶ ﮔﺮﻭﻩ ﮐﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺳﺎﺋﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺯ ﺯﺭﺗﺸﺘﻰ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﮐﻠﻴﻤﻰ ﻭ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻫﻨﺪﻭ ﻭ ﺑﻮﺩﺍﺋﻰ ﻭ ﻓﺮﻕ‬ ‫ﺻﺎﺑﺌﻴﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺨﻮﺩ ﺟﺬﺏ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺑﻮﻣﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺍﻧﺪﺑﻨﺤﻮﻯ ﮐﻪ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺒﻴﻪ ﺭﻧﮕﻴﻦ ﮐﻤﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ ﻭ ﻫﻤﺂﻫﻨﮓ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﻟﻰ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻳﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ّ‬

‫ﻣﺠﺴﻢ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ »ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺭ ﻳﮏ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﮒ ﻳﮏ ﺷﺎﺧﺴﺎﺭ« ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ ﻃﺒﻴﺐ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺑﻮﺩ › ﺣﮑﻴﻢ ﻣﺴﻴﺢ ‹ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﻔﺮ ﻋﺘﺒﺎﺕ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ‬

‫ﺑﺪﻳﺪﺍﺭ ﺟﻨﺎﺏ ﻗﺮﺓﺍﻟﻌﻴﻦ – ﻃﺎﻫﺮﻩ ﻧﺎﺋﻞ ﻭ ﻣﺠﺬﻭﺏ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻭ ﮐﻤﺎﻻﺕ ﻭ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺁﻥ ﺷﻴﺮﺯﻥ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﺎﻥ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭ‬

‫ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻫﻤﮥ ﭘﺰﺷﮑﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﻌﺎﻳﻨﮥ ﻳﮏ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﻩ ﭼﺎﻝ ﻣﺨﻮﻑ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ »ﮐﺎﻓﺮ« ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴﺖ ﺁﻳﻴﻦ‬ ‫ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺩﻯ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﭘﺰﺷﮑﻰ‪ ،‬ﺍﻣﺘﻨﺎﻉ ﻭﺭﺯﻳﺪﻧﺪ ﻫﻢ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻟﺠﮥ ﺁﻧﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﻣﻼﻗﺎﺗﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﻪ ّ ّ‬ ‫ﺗﺨﺼﺺ‬ ‫ﻓﻌﺎﻝ ﻭ ﻫﺮ ﻳﮏ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪ ﻋﻠﻤﻰ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ ﭘﻰ ﺑﺮﺩ ﻭ ﻗﻠﺒﴼ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮤ ﺁﻥ ﺣﮑﻴﻢ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪﻡ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻃﺒﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺣﮑﻴﻢ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﮐﺮﺳﻰ ﺗﺸﺮﻳﺢ › ﮐﺎﻟﺒﺪﺷﻨﺎﺳﻰ‹ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺻﺪﻫﺎ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻯ ّ‬

‫ﻣﺤﺒﺖ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺗﺎ ﮐﻤﻰ ﭘﺲ‬ ‫ﻣﻄﺐ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻓﺮﻗﻪ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﮑﻰ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺿﻤﻨﴼ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻌﺼﺐ ﺩﺭ ﻣﻄﺐ ﺧﻮﺩ ﺗﺮﻭﺭ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍﻳﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ ﭘﺎﺩﺍﺵ ﺁﻥ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻃﻮﻻﻧﻰ ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﺒﺎﺭ ﮐﻠﻴﻤﻴﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺑﻨﺎﻡ ﺣﺎﺝ ﻣﻬﺪﻯ ﺍﺭﺟﻤﻨﺪ ﻫﻤﺪﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﻋﺪﮤ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ ّ‬

‫ﻣﺒﻠﻎ ﭘﺮﻭﺗﺴﺘﺎﻥ‬ ‫ﻭﻯ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﮐﻼﻡ ﺩﺭ ﻳﮏ ﺑﺤﺚ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻭ ﻳﺎ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴﺖ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺑﻠﮑﻪ‬ ‫ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﺋﻰ ﺩﮐﺘﺮ ﻫﻠﻤﺰ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺍﺯ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ّ ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﻘﺎﻡ ﺷﺎﻣﺦ ﺳﺎﺋﺮ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺒﻰ ﺍﮐﺮﻡ ﺭﺍ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻭ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻳﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮐﻪ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﺎﺳﺎﺑﻘﮥ‬ ‫ﻳﻬﻮﺩﻳﺖ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺩﻟﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻫﻴﻦ ﻣﺤﮑﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻴﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻴﺴﻰ ﻭ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ › ﮐﻪ ﺳﺎﺑﻘﴼ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﮐﺬﺑﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ‹ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺎﺋﺮﻳﻦ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺑﻪ ّ ّ‬ ‫ﺛﺒﻮﺕ ﺭﺳﺎﻧﺪ؟‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﻓﻘﻂ ﻳﮏ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﺁﻧﻬﻢ ﻳﮏ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺑﻨﺎﻡ ›‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺳﺎﻳﺖ ﻓﻮﻕ ﺍﻟ ّﺬﮐﺮ ﺑﺎ ﺗﺤﺮﻳﻒ‬ ‫ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﺭ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺳﻪ ﻋﻀﻮ‬ ‫ﺩﮐﺘﺮ‹ ﻟﻄﻒ ﺍﻪﻠﻟ ﺣﮑﻴﻢ‬ ‫ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ‪ ۲‬ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻓﺎﺣﺶ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻭﻡ‪ :‬ﻓﺮﺩ ﻣﺬﮐﻮﺭ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺖ ﻳﻌﻨﻰ ﺩﮐﺘﺮ ﻟﻄﻒ ﺍﻪﻠﻟ ﺣﮑﻴﻢ ﻧﺴﻞ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ‪ ۵۶‬ﻣﺤﻔﻞ ّ‬ ‫ﻣﻠﻰ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫› ﻭ ﻧﻪ ﻳﮏ ﻋﻀﻮ‹ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ّ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﺣﮑﻴﻢ ﮔﺮﭼﻪ ﺍﺯ ﺗﺒﺎﺭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺭﺋﻴﺲ ﺧﺎﻧﺪﺍﻧﺸﺎﻥ ﺣﮑﻴﻢ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻪ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺩﺭ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬ ‫ﻣﺴﻴﺢ ﻫﻤﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻧﻪ ﮐﻠﻴﻤﻰ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﮐﻠﻴﻤﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻣﻔﺘﺨﺮ ﻭ ﺷﺎﺩﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻤﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﻗﺎﺟﺎﺭ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺁﻧﺮﺍ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﻧﺒﻮﺍﺕ ﮐﺘﺎﺏ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻔﺼﻞ‬ ‫ﺗﺸﺮﻑ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻣﺸﻬﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ« ﺑﺎ ﺳﻼﻡ ﻭ ﺻﻠﻮﺍﺕ ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ »ﺟﺪﻳﺪﻳﻬﺎﻡ ﻣﻰ ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﺶ‬ ‫» ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻧﮑﺘﮥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻣﻄﻠﺐ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﭼﻮﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﻌﺘﻘﺪ‬ ‫ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺣﻮﺻﻠﮥ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺑﻘﮥ ﻭﻃﻦ ﻳﺎ ﻧﮋﺍﺩ ﻳﺎ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﮐﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﻯ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﮐﻪ ﻳﮏ ّ‬

‫ﮐﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﻫﺪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﺧﻼﻑ ﺍﺻﻮﻝ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺣﻴﺎﻥ ﺷﻴﻤﻴﺪﺍﻥ ﺷﻬﻴﺮ ﺩﺭ‬ ‫ﻋﺠﺒﺎ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ ﻭ ﺑﻨﺎﻣﻰ ﭼﻮﻥ ﻣﻮﺳﻰ ﺑﻦ ﻣﻴﻤﻮﻥ ﻃﺒﻴﺐ ﺧﻠﻔﺎﻯ ﺁﻧﺪﻟﺲ ﻭ ﺟﺎﺑﺮ ﺑﻦ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﻳﮑﻢ – ﻋﺼﺮ‬ ‫ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﺻﺎﺣﺐ ﺍﺭﺝ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‬ ‫ﻣﺘﻬﻢ ﻧﻤﻰ ﮐﺮﺩ‪ّ .‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﮐﺴﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺑﻮﺩﻥ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺯﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺧﻮﺍﻩ ﺍﺳﺘﺎﺩ‬ ‫ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﺍﺋﻰ ﻭ ﺗﺴﺎﻣﺢ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺳﺎﺑﻘﮥ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺩﺍﺭﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﺧﻮﺩ ﻳﺎ ﺍﺟﺪﺍﺩﺵ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻗﻮﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺮﭼﺴﺐ ّ‬

‫ﺗﺄﺳﻒ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﺍﻫﭙﻮﻳﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﻦ ﻳﮏ ﻗﺮﻥ ﺍﺧﻴﺮ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺁﺭﺷﻴﺘﮑﺖ › ﻣﻬﻨﺪﺱ ‹ ﻭ ﻃﺒﻴﺐ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻔﮑﺮ‪ .‬ﺟﺎﻯ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨٧‬‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﮐﻬﻨﮥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﺍﺷﺎﻋﮥ ﺍﻧﺪﻳﺸﮥ ﺁﻧﺘﻰ ﺳﻤﺘﻴﺴﻢ ‪ Anti-Semitism‬ﺩﭼﺎﺭ ﻓﺠﺎﻳﻊ ّ‬ ‫ﺭﻗﺖ ﺑﺎﺭﻯ ﺷﺪﻩ ﭘﻨﺪ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﮐﻴﻨﻪ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﮐﻠﻴﻤﻰ ﻧﮋﺍﺩ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺿﻮﺡ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﻫﻞ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﺮﺩﻭﺩ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻴﻪ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺘﻬﻢ ﻭ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﮑﻪ ﻳﮏ ﻗﺮﻥ ﭘﻴﺶ ﻳﮏ ﺍﻓﺴﺮ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﺭﺍ ﺑﻨﺎﻡ ﺩﺭﻳﻔﻮﺱ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﺳﺎﺑﻘﮥ ﮐﻠﻴﻤﻰ ﺑﻮﺩﻧﺶ ّ‬

‫ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺍﻫﻞ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺍﺳﺒﺎﺏ ﺳﺮﺍﻓﮑﻨﺪﮔﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻫﻴﺘﻠﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﻯ ﭼﻮﻥ‬ ‫ﺁﻟﺒﺮﺕ ﺍﻳﻨﺸﺘﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﺠﺮﻡ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻭ ﺗﮑﻔﻴﺮ‪ .‬ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻭ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﺟﻼﻯ ﻭﻃﻦ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎﺭﻯ ﺳﺎﻳﺖ ﺭﺍﻫﭙﻮﻳﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺳﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﺠﻌﻮﻝ ﺍﺯ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﻦ ﺳﺎﻭﺍﮎ )ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺭﺍﺋﮥ ﺍﺻﻞ ﺁﻥ ﮔﺰﺍﺭﺷﻬﺎ( ﻣﻰ ﮐﻮﺷﺪ »ﭘﻴﻮﻧﺪ« ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ‬

‫)ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺭﺍ ﺑﺎ ﺯﺭ ﺳﺎﻻﺭﻯ ﻳﻬﻮﺩ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﻋﺒﺎﺭﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺷﻬﺎ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﻐﺸﻮﺵ ﻭ ﻧﺎﻣﺮﺑﻮﻁ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﻳﮏ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺍﺟﻤﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﭘﻰ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﻋﺒﺎﺭﺍﺗﻰ ﭼﻮﻥ »ﭘﺲ ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﺷﺮﻭﻉ ﻭ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻭ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﺻﻔﺤﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺏ ﻟﻮﺡ ﺍﺣﻤﺪ‬

‫ﻭ ﺍﻳﻘﺎﻥ‪ ...‬ﺍﻟﺦ« ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻟﻮﺡ ﺍﺣﻤﺪ ﺭﺍ ﮐﺘﺎﺑﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺻﻔﺤﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﮑﻪ ﻟﻮﺡ ﺍﺣﻤﺪ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ ﻟﻮﺣﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﮏ ﻳﺎ ﺩﻭ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺭﻭﻧﻮﻳﺴﻰ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﻳﺎ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ‪ -‬ﺏ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺍﺯ ﻣﺤﻔﻞ ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ۴‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻣﻰ‬

‫ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﺤﻔﻞ‬ ‫ﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﮏ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﮑﺴﺎﻝ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﺤﺎﻓﻞ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﻏﺮﻳﺐ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺧﺮﺍﺷﻬﺎﻯ ﻃﻬﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻭ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ‬ ‫ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ۴‬ﺁﻥ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻗﺲ ﻋﻠﻰ ﻫﺬﺍ ﺍﺯ ّ‬

‫)ﺧﺪﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪۱۳۵۰‬‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺧﺮﺍﺷﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬ ‫ً‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﺤﮑﻢ ﻭ ﻧﺎﮔﺴﺴﺘﻨﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻳﮏ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﮐﺸﻮﺭ ّ‬

‫ﻣﺘﺒﺮﮐﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﻔﺮ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺳﺎﺋﺮ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍﺑﻄﮥ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺻﺪﻫﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺑﺮﺍﻯ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺍﻣﺎﮐﻦ ّ‬

‫ﺧﺎﺻﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺟﺰ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ )ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ( ﻫﻢ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻭﻇﺎﺋﻒ ﺍﺩﺍﺭﻯ‬ ‫ﮐﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺩﺍﻣﻨﮥ ﮐﺮﻣﻞ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺳﺖ ﺟﻤﻊ ﻣﺤﺪﻭﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﮕﺎﻫﺪﺍﺭﻯ ﻭ ﺣﻔﻆ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ّ‬

‫ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻃﻰ ﻳﮏ ﻗﺮﻥ ﻭ ﺍﻧﺪﻯ ﺍﻗﺎﻣﺖ‪ ،‬ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﮥ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺍﺯ ﻋﺮﺏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭﻭﺯ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﮐﻤﺎﻝ ﻣﺴﺎﻣﺤﺖ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨٨‬‬

‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻣﺴﺌﻠﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﭘﺎﺳﺨﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺻﻮﺗﻰ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ )ﻧﻈﻴﺮﺳﻠﺴﻠﻪ ﮔﻔﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺁﻗﺎﻯ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺩﺭﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ(‪ ،‬ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻤﻜﺎﺭ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺰﻡ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺷﻴﻨﺘﻮ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ‬

‫ﺍﻟﻒ( ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻣﺴﺌﻠﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﭘﻴﺎﭘﻰ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺩﺭﺍﻭﺍﺳﻂ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﻜﺘﺮﻳﻦ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺣﻴﺎﺕ ﻛﺸﻮﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﭙﺮﻯ ﻣﻰ ﺷﺪ‪ ،‬ﺩﻭﻧﻔﺲ ّ‬

‫ﻧﺠﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﻓﻮﺭﻳّﺖ ﻫﺪﻑ ﺣﻤﻼﺕ ﺑﻰ ﺍﻣﺎﻥ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺁﻥ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﻭﻗﺖ ﻭﻋﻮﺍﻡ ﺍﻟﻨﺎﺱ‬

‫ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﻴّﺪ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻣﺆﺳﺲ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﭘﺲ ﺍﺯﺍﺳﺎﺭﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺑﺎﺏ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺆﺳﺲ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ‪ ،‬ﺩﺭﺗﺒﺮﻳﺰ ﻫﺪﻑ ﺟﻮﺧﻪ ﺁﺗﺶ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺖ ﻭﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺍﺯﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻭﺑﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﻋﺮﺏ ﻭﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺎ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻭ ﻣﺴﺠﻮﻧﻴّﺖ ﺩﺭﺳﻴﺎﻫﭽﺎﻝ ﻣﺨﻮﻑ ﻃﻬﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﻜﺎ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺁﺧﺮﺣﻴﺎﺕ‪ ،‬ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺴﺮ ﺑﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻣﻠﻮﻙ ﺍﺭﺽ ﻭ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﻣﻠﻮﻙ‬ ‫ﻭ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺎﻣﺒﻮﻝ ﻭﺳﭙﺲ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺳﻮﻡ ﻭﺷﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺻﺪﺭﺍﻋﻈﻢ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻭﻛﻼﻯ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻭﻣﺸﺎﻳﺦ ﻭ ﻣﺸﺎﻫﻴﺮ ﺯﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ ﺷﺪﻳﺪﻩ ﺻﺎﺩﺭ ﻭﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ‬ ‫ﻣﺴﻴﺤﻴّﻪ ﻭﻧﺎﭘﻠﺌﻮﻥ ّ‬

‫ﻋﺪﻝ ﻭﺩﺍﺩ ﻭﻣﺮﺍﻋﺎﺕ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻧﺬﺍﺭ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬ﺍﻣﺎ ﺍﻓﺴﻮﺱ ﻭﺻﺪ ﺍﻓﺴﻮﺱ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﻃﻦ ﺍﺻﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﺠﻬﻮﻝ ﻣﺎﻧﺪ ﻭﺑﻪ‬ ‫ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳﻮء ﺗﻌﺒﻴﺮﺍﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭﺍﻋﻤﺎﻝ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﻭﺍﺝ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻟﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻫﻴﻦ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺭﻭﺡ ﻭﺑﻘﺎﻯ ﺁﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﻣﺮﮒ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻓﺮﻳﺪﮔﺎﺭ ﻳﻜﺘﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﺪﺍ ﺍﻗﺎﻣﻪ ّ‬

‫ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﺯ ﻭ ﺭﻭﺯﻩ ﻭ ﻧﻴﺎﻳﺶ ﺩﻣﺴﺎﺯﻧﺪ ﻭﺗﻼﻭﺕ ﺍﺩﻋﻴّﻪ ﻭﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﻭ ﺭﺍﺯ ﻭ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺎ ﻏﻨﻰ ﻣﺘﻌﺎﻝ ﺭﺍ ﺍﺯﻓﺮﺍﺋﺾ ﻳﻮﻣﻴّﻪ ﺧﻮﺩﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﻭﺭ ﻣﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺒﻮﻝ ﻭ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﻀﻮﻫﻴﭻ ﺣﺰﺏ ﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺯﺍﺭﺕ ﻭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭﻯ ﻭ ﻧﻈﺎﻳﺮﺁﻥ‪ ،‬ﻣﻌﺬﻭﺭﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺎﻣﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﻋﻼﺋﻢ ﻋﺪﻡ‬

‫ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﺎﺭﻙ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ ﻭﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎء‬

‫ﻭﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﻰ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺧﺎﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺯﻳﺎﺭﺗﮕﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻗﺼﻰ ﻧﻘﺎﻁ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺷﺘﺎﺑﻨﺪ ﻭﺁﺭﺯﻭﻯ ﺩﻝ ﻭ ﺟﺎﻧﺸﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻙ ﻣﻴﻨﻮﻧﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺗﺮﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺎﺕ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﺻﺮﻳﺢ ﺑﻴﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﭘﺴﺮ ﺍﺭﺷﺪ ﻭ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺭﺍﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﺤّﻤﻞ‬

‫ﻧﻤﻮﺩ ﻣﮕﺮ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﺭﺍ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺣﺐ ﻭﻃﻦ ﻓﺮﻳﻀﻪ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﺎﻳﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺐ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍﺑﻪ ﺩﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﺣﺐ ﻭﻃﻦ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮ ﺍﻭﺝ ﺩﺍﺷﺘﻪ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﺭﺍ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻭﺗﻤﺎﻡ ﻛﺘﺐ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍﺗﺠﻠﻴﻞ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺰء ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺴﺘﻘﻠّﻪ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﻭﺗﻜﺮﻳﻢ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﺭﺍﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺳﻴّﺪﺍﻟﻤﺮﺳﻠﻴﻦ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺳﺪ ﻭﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻣﻰ ﺳﺘﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ‬

‫ﻣﺼﺪﻕ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻗﺒﻮﻝ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻻﺯﻣﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺁﺷﻨﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺮﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﺟﺰء ﻣﻮﺍﺩ ﺍﺻﻠﻰ ﺩﺭﻭﺱ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺗﻬﻤﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻰ‪ ،‬ﻣﻐﺮﺿﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﻨﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺨﺖ ﺷﺎﻛﻴﻨﺪ ﻭﺁﻧﺮﺍ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﻀﻤﻮﻥ‬

‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺍ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﻢ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭﺍﺻﻔﻴﺎء ﺗﻮﺷﻬﺎﺩﺕ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺗﻮ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﻪ ﺷﻔﺎﻋﺖ‬

‫ﺳﻴّﺪﺭﺳﻮﻻﻥ ﺍﻟﻬﻰ)ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ( ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎﻝ ﻣﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﻓﺮﻣﺎﺋﻰ‪....‬؛ ﻛﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﺭﺯﻯ ﺍﺯ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭﺑﻴﻦ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٨٩‬‬

‫‪١٤٨‬‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺯﻳﺎﺭﺗﻨﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺳﻴّﺪﺍﻟﺸﻬﺪﺍء ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺍﺳﻔﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭﻛﻨﻴﺴﻪ ﻫﺎﻯ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻛﻠﻴﺴﺎﻫﺎﻯ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩ‪ ١٤٩.‬ﺷﮕﻔﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻫﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺮﺯﻧﺶ ﻭﻋﺘﺎﺏ‬

‫ﻗﺮﺍﺭﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﭘﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺁﻥ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﺿﻌﻒ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠّﻢ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﻥ ﻳﻚ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﻟﻬﻰ )ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ( ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻭ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻛﻠّﻰ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﻜﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺯﻣﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺼﺪﻕ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ؛ ّ‬

‫ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭﺍﺣﻜﺎﻡ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﺣﻞ ﻣﻌﻀﻼﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ‪ ،‬ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻯ‬ ‫ً‬ ‫ﻣﺨﺘﺺ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﻧﻈﺮﻳّﻪ ﺍﻯ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻭ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪﻯ ﺩﺭﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ‬ ‫ً‬

‫ﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺗﻬﻤﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭﺿﺪﻳّﺖ ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺩﺭﻃﻰ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻼﺵ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺍﺯﺍﻧﺤﺎء‪ ،‬ﺑﺎﺩﻭﻟﺖ‬

‫ﺫﻳﻼ‬ ‫ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻫﻤﻜﺎﺭ ﻭ ﻫﻤﺪﺳﺖ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺁﻥ‪ ،‬ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ً‬

‫ﺑﻪ ﺍﺧﺘﺼﺎﺭ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬

‫‪ .١‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‬

‫ﻗﺒﻼ ﺫﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮﴽ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ‬ ‫ً‬

‫ﻣﻬﻢ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫ﻋﻜﺎ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﻞ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﺟﺎﺑﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻜﺎ ﻭ ﺣﻴﻔﺎ ﺩﻭ ﻣﺮﻛﺰ ّ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ‪ ٥٦‬ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺖ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻭ ‪ ٢٧‬ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻭﻓﺎﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭﻣﻜﺎﻥ ﺗﻮﻟّﺪ‬ ‫ﻧﺎﻡ ﺍﺳﺮ ﺍﺋﻴﻞ‪ ،‬ﻭﺍﻗﻊ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺍﺯﻗﺪﻳﻢ ﺍﻻﻳّﺎﻡ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﻞ ﻣﻌﺒﺪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻌﺮﺍﺝ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﻟﻬﺬﺍ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬ ‫ﻣﻘﺮ ﻗﺒﻠﻪ ّ‬ ‫ﻭ ﺑﻌﺜﺖ ﻭﻋﺮﻭﺝ ﻋﻴﺴﻰ ﻣﺴﻴﺢ ﻭ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﻧﻴﺰﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪﻓﻦ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﻞ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺑﻪ ﺯﻋﻢ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﻠّﺖ ّ‬

‫ﻋﺪﻩ ﺍﻯ‪ ،‬ﻃﺒﻖ ﻳﻚ ﻧﻘﺸﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﺍﺟﺒﺎﺭ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺧﻼﻓﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻣﺘﺠﺎﻭﺯﺍﺯ‪ ٨٠‬ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ‬ ‫ﺍﺯ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‪ ،‬ﺻﻮﺭﺕ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻳﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﻰ‬

‫ﻣﺤﻞ ﺩﻓﻦ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﺍﺳﺖ ﻭﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺷﻬﺮ ﻣﺪﻳﻨﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻧﻤﻮﺩ؟ ﻧﺠﻒ ﺍﺷﺮﻑ ﻣﺪﻓﻦ ﺍﻣﻴﺮﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻭﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﻳﺎ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺍﻫﻞ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺯﺟﻤﻴﻊ ﺍﻗﻄﺎﺭ ﻋﺎﻟﻢ‪ّ ،‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﻣﺘﺒﺮﻛﻪ ﺭﺍ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺧﻴﺮﺍﺕ ﻭ ﻭﺟﻮﻩ ﻧﻘﺪﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻧﻘﺪﻯ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﻭﺗﻌﻤﻴﺮﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﻛﻦ ّ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﻋﺮﺍﻕ ﻳﺎ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻣﺴﺘﺜﻨﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯﺍﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ ّ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﻭﻣﻌﻨﻮﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﺸﻮﺩ‪ .‬ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﻴﻌﻪ‪ ،‬ﻣﺎﺩﺍﻣﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﻗﺼﺪ‬ ‫ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﺩ ﺳﺎﻛﻦ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﻳﺎ ﻋﺮﺍﻕ ﻳﺎ ﺳﻮﺭﻳّﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﺘﻨﻔﺮ ﻭ ﺑﻴﺰﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻜﻪ ﺭﺍ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻩ ﻧﺎﺧﻮﺍﻩ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻭﺍﺳﻄﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺭﺳﻤﻰ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺘﻬﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺯﻳﺎﺭﺕ ﻛﺮﺑﻼ ﻳﺎ ّ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻣﺮﻯ ﻣﺮﻣﻮﺯ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻋﺎﺩﻯ ﺗﻠﻘﻰ ﻧﻤﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫‪.٢‬ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻛﻦ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﻧﻤﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﻭﺭﻭﺩ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﮔﻤﺮﻙ ﺍﺧﺬ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻄﻮﺭﺍﺧﺺ‪،‬‬ ‫ﺩﺭﺗﻤﺎﻡ ﻧﻘﺎﻁ ﺩﻧﻴﺎ ﺍﻣﺎﻛﻦ ﺭﺳﻤﻰ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺯ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺭﺳﻮﻣﺎﺕ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻣﻌﺎﻑ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﺍﻳﻦ ﻟﻄﻔﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻭﺿﻊ ﺑﺮﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻮﺍﻝ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻋﻴﻨﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻣﺎﻛﻦ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩٠‬‬

‫ﻋﺰﺕ ﻳﻬﻮﺩ‪.‬‬ ‫‪ .٣‬ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﻗﻮﻡ ﻳﻬﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺍﺿﻰ‬ ‫ﺩﺭﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﻘﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‪» :‬ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺭﺍﺿﻰ ّ‬

‫ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺍﺿﻰ ﺑﺎﻳﺮ‪،‬ﺁﺑﺎﺩ ﻭ ﺩﺍﻳﺮﺧﻮﺍﻫﺪﺷﺪ‪...‬ﺗﻤﺎﻡ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﮔﺎﻥ ﻳﻬﻮﺩ ﺟﻤﻊ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭﺍﻳﻦ ﺍﺭﺍﺿﻰ ﻣﺮﻛﺰ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭ ﺑﺪﺍﻳﻊ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪﺷﺪ‪«.‬‬

‫ﺩﺭﺗﺤﻘﻖ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﻣﺎﻣﻰ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ ﻗﻮﻡ ﻳﻬﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺿﻰ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺮﺍﺕ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻫﺎﺋﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺯ‬ ‫ﺩﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﺩﺍ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻃﻠﻮﻉ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻌﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﻧﻘﺸﻰ ﺩﺍﺭﻳﻢ؟ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﺠﺪﺩﺁﻧﻬﺎ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﻭﻡ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ﺷﻜﺴﺖ ﻟﺸﻜﺮ ﺭﻭﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻭﻏﻠﺒﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻬﻤﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮﺟﺎﻯ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻭ ﺗﻤﺠﻴﺪ‬ ‫ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺳﻘﻮﻁ ﻧﺎﭘﻠﺌﻮﻥ ﻭ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻭﺯﺭﺍﻳﺶ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻭﻗﺎﻳﻊ ّ‬

‫ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﺤﻠّﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺪﮔﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﻮء ﻇﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻋﻴﻦ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ)ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺍﺭﺩ(‪ّ ،‬‬

‫ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ )ﺁﻳﻨﺪﻩ( ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺷﻜﻮﻩ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺗﺮﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺎﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪«.‬‬

‫ّ‬ ‫ﺩﺭﺗﺤﻘﻖ ﺩﻭﻟﺖ ﻳﻬﻮﺩ ﺩﺭﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‬ ‫ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺏ( ّ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻴﻔﻴّﺖ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‬ ‫ً‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٩٤٧‬ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‪ ،‬ﺯﻳﺮﻧﻈﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﻭ ّ‬

‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺨﺼﻮﺻﻰ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻣﻰ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪ‪ .‬ﺷﻮﻗﻰ ﺭﺑّﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮﺟﻊ ﺭﺳﻤﻰ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺗﺤﻮﻻﺕ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‬ ‫ﺩﺭﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮﺩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺭﺳﻤﻰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﻧﻈﺮﻳّﺎﺕ ﺭﺳﻤﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻮﺩ‪ ١٥٠.‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻔﺮﺩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﻣﺮﻛﺰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﻫﻢ‬

‫ﺍﺯﻣﻘﺪﺳﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭﻳﻜﻰ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻛﻠﻴﺴﺎﻯ ﺭﻭﻡ ﻳﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﻌﺐ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻋﻴﺴﻮﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﺴﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﻬﻢ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺁﻥ‪ ،‬ﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﻭﺍﻗﻊ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻋﺘﺎﺏ ّ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﻣﺘﺒﺮﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺤﻞ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻥ ﻓﺮﺍﺋﺾ ّ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻘﺎﻳﺎﻯ ﻣﻌﺒﺪ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩ ﺭﮔﺬﺷﺘﻪ ﺣﻮﻝ ﺁﻥ‪ّ ،‬‬ ‫ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺧﺎﻙ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺪﻓﻦ ﺳﻪ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﻴﺎﺱ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺮ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﻧﻈﻢ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻟﺬﺍ ﺗﻌﻠّﻖ ﺧﺎﻃﺮ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ّ‬ ‫ﻣﺤﻞ ّ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻬﻢ ﺫﻛﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﻭ ﻣﺮﺍﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺑﺴﻂ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭﺟﻤﻴﻊ ﺷﺌﻮﻥ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﻣ ّ‬

‫ﺗﻌﺼﺒﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻣﺎﻳﻞ ﺑﻞ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺸﺘﺎﻗﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺟﻬﺖ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺧﻮﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﻧﻴﺰﺻﺮﻓﻪ ﻭ ﺻﻼﺡ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺷﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺻﻠﺢ ﻭﺁﺷﺘﻰ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﮔﺮﺩﺩ‪ّ .‬‬

‫ﻋﻜﺎ ﺭﺍ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻰ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺍﺗّﺨﺎﺫ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻣﻄﻠﺒﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺷﺨﺼﻰ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﻴﻔﺎ ﻭ ّ‬ ‫ﮔﻴﺮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻭﺍﻗﻒ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺰﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺁﻥ ﻭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ‬

‫ﻣﺘﺒﺮﻛﻪ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﻤﻮﻡ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺍﻣﺎﻛﻦ ّ‬ ‫ﺍﻣﻮﺭﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﻛﺰ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ّ‬

‫ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺭﺳﻤﴼ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﺸﻪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺑﻴﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻭ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩١‬‬

‫ﻣﻨﺪﺭﺟﺎﺕ ﻧﺎﻣﻪ ﻓﻮﻕ ﻛﻪ ﺑﻄﻮﺭ ﺭﺳﻤﻰ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﻣﺮﺟﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﺭﺳﻤﻰ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪ ،‬ﺩﺭﺣﺴﺎﺱ ﺗﺮﻳﻦ‬

‫ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‪ ،‬ﺗﺤﻮﻳﻞ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﺑﻴﺎﻥ ﮔﺮﻣﻮﺿﻊ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﻫﻴﭻ ﻧﻮﻉ ﺟﺎﻧﺐ ﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯ‬

‫ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻳﺎ ﺿﺪﻳّﺖ ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺯﺁﻥ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺝ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯﺍﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻗﻠﻴﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ‪ ،‬ﻓﺎﻗﺪ ﻫﺮﻧﻮﻉ ﺗﻮﺍﻧﺎﺋﻰ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ‪ ،‬ﻭﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻳﻚ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺍﻣﻮﺭﻋﻈﻴﻤﻪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭﺗﺸﻜﻴﻞ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﻭﺭﺯﻧﺪ‬

‫ﻭ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﻓﺎﻗﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ‪ ،‬ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻗﺪﺭﺗﻬﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﻤﻰ ﺁﻳﺪ ﻣﻀﺎﻑ ﺑﺮﺁﻥ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯﻟﺤﺎﻅ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻡ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﻥ‪ ،‬ﻣﻨﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺭﺍ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺘّﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﺷﻮﺍﻫﺪﻯ ﺿﻌﻴﻒ ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﺍﺭﺯﺵ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﻣﻰ ﻭﺭﺯﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺯﻳﺮ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻰ ﺩﺭﻳﻜﻰ‬ ‫ﺍﺯﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺭﺳﻤﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺑﻄﻮﺭﺟﺪﻯ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ‬ ‫ﺩﺭﺗﺤﻘﻖ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻳﻬﻮﺩ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﻫﻪ ﻫﺎﻯ ‪١٨٧٠‬ﻭ ‪١٨٨٠‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺁﻏﺎﺯﺷﺪﻩ‪،‬‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﻠّﻖ ﺩﺭﺍﺳﻨﺎﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬

‫‪١٥١‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﻨﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻋﻈﻴﻢ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﻛﺎﻓﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪﻛﻪ ﻣﺴﺘﺮﺭﻭﭼﻠﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﺍﺯ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻛﺸﻴﺪﻩ ﻭﺍﺯ‬

‫ﻧﻘﺎﺷﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺭﺳﻢ ﻳﺎﺩﺑﻮﺩ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪١٥٢‬؛ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺯﻳﺮ ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﻛﻠﻤﻪ ﺩﺭ ﺯﻳﺮﺁﻥ ّ‬ ‫ﺟﺪﻯ ﺩﺭﻃﺮﺡ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻳﻬﻮﺩ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻣﻀﺎء ﺫﻳﻞ ﻳﻚ ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻳﺎﺩﮔﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺩﻟﻴﻞ ﻛﺎﻓﻰ ﺑﺮﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺯﺑﺎﻧﺰﺩ ﻫﻤﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺍﻧﺴﺖ؟ ﺁﻧﻬﻢ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﻭﺍﺣﺎﻃﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﻮﻥ ّ‬ ‫ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﺮﺍﻭﻥ ﻣﺴﺘﺸﺮﻕ ﺷﻬﻴﺮﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻈﺮﻣﺴﺎﻋﺪﻯ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻌﺬﺍﻟﻚ‪ ،‬ﺍﺯﺭﻭﻯ ﺍﻧﺼﺎﻑ‪ ،‬ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺍﺣﺪﻯ ﺍﺯ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍﺩﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺍﺩﻧﻰ ﺗﺮﺩﻳﺪﻯ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﺩﻫﺪ‪«.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪﻋﺒﺪﻩ‪ ،‬ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﻭﺍﻣﺒﺮﻯ ﻭ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭﻓﻮﺭﻝ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺍﺯﺷﺨﺼﻴّﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﻣﻌﺎﺻﺮﺍﻥ ﺷﺮﻗﻰ ﻭﻏﺮﺑﻰ‪ ،‬ﺍﺯﻗﺒﻴﻞ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻬﻢ ﺳﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ )ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﻭﻳﻬﻮﺩ(‪ ،‬ﺣﺎﻛﻢ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪ ،‬ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ‪ ،‬ﺳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺟﻨﺎﺯﻩ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺷﺨﺼﻴّﺘﻬﺎﻯ ّ‬

‫ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻮﻥ ﻛﻠﻴﺴﺎﻫﺎﻯ ﻛﺎﺗﻮﻟﻴﻚ ﺭﻭﻣﻰ‪ ،‬ﺍﺭﺗﺪﻛﺲ‪ ،‬ﻳﻮﻧﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ‪ ،‬ﺧﺎﺧﺎﻣﻬﺎﻯ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻳﻬﻮﺩﻯ‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﻴﺮ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭ ﺟﻤﻊ‬

‫ﻋﻜﺎ ﻭ ﺣﻴﻔﺎ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯﻣﺤﺒّﺘﻬﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﻣﻔﺘﻰ ﺣﻴﻔﺎ‬ ‫ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﻯ ﻭﻓﻘﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﻭ ﺍﺳﻘﻒ ﻛﻠﻴﺴﺎﻯ ﺍﺭﺗﺪﻛﺲ ﻳﻮﻧﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ‪ ،‬ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺷﺮﺡ ﻣﺨﺘﺼﺮﺣﻴﺎﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺯﻣﺎﻥ‬

‫ﭼﺎﭖ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ‪ ،‬ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺭﺳﻢ ﻳﺎﺩﮔﺎﺭ‪،‬‬

‫ﺯﻳﺮﺁﻥ ﭼﻨﺪﻛﻠﻤﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺮ ﻏﺮﻳﺐ ﻭ ﺩﻭﺭﺍﺯ ﺫﻫﻨﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩٢‬‬

‫ﻳﻚ ﺳﻨﺪ ﮔﻮﻳﺎ‬ ‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺭﺳﻤﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺭﺳﻤﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ‬

‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻛﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺗﻬﻤﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻧﻔﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺁﻥ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﺟﻬﺖ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺗﻤﻨّﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻋﻤﻴﻘﴼ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﭼﺮﺍ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺍﺯﺍﺭﺍﺋﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﻨﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﺍﺑﺎء ﺑﻞ ﺗﺮﺱ ﻭ ﻭﺍﻫﻤﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺿﻊ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﺮﺍﻳﻴﻞ‬ ‫ﺭﺑﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﻧﺎﻣﮥ ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺩﺭ ﻗﻀﻴّﮥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ‬ ‫ﻋﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ّ‬

‫ﻣﺤﺮﻑ‪ ،‬ﻧﻘﻞ‬ ‫ﺭﺩﻳّﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻋﻤﺪﴽ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻭ ﻣﺴﺘﻮﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻟﻰ ﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ ﻧﺎﻗﺺ‪ ،‬ﻭ ﺣﺘّﻰ‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺁﻥ ﻣﺨﺪﻭﺵ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺷﻤﻦ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﻨﺪ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﺼﻮﺹ ﺻﺮﻳﺤﻪ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻣﻜﺬﺑﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻋﻤﺪﴽ ﻋﻴﻦ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﺼﻮﺹ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻳﻚ ﻗﻀﻴﻪ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ‬ ‫ﺗﺮﻫﺎﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻦ‪ ،‬ﺍﻋﻈﻢ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻄﻼﻥ ّ‬

‫ﺗﻮﻫﻢ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻭﻟﻰ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫‪١٥٣‬‬

‫ﺍﺭﻭﺍﺣﻨﺎ ِﻓﺪﺍﻩ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪﺍﺯ ﺳﺎﺣﺖ ﺍﻣﻨﻊ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬ ‫ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ َ ُ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷﺮﺡ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺫﻳﻞ ﺻﺎﺩﺭﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺭﺥ ﺳﭙﺘﻤﺒﺮ‬ ‫‪.١٩٤٧‬‬

‫ﻣﺘﺤﺪ ﺩﺭ ﻗﻀﻴّﮥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ؛‬ ‫ﺁﻗﺎﻯ ﺍﻣﻴﻞ ﺳﻨﺪﺭﺍﺳﺘﻮﻡ ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬ ‫ﺟﻨﺎﺏ ﺭﺋﻴﺲ‪ ،‬ﻣﺮﻗﻮﻣﮥ ﺷﺮﻳﻔﮥ ﺷﻤﺎ ﻣﻮﺭﺥ ‪ ٩‬ﺟﻮﻻﻯ ﻭﺍﺻﻞ ﻭ ﺧﻮﺷﻮﻗﺘﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺗﺎﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ‬

‫ﻣﺘﻨﺎﺯﻉ ﻓﻴﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﻭ ُ َ ِ ٌ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭ ﻧﻈﺮﻳّﮥ ﻣﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﺮﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺍﺿﻰ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺷﻤﺎ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﻣﺤﺘﺮﻣﺘﺎﻥ ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﺘﺤﻀﺎﺭ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮﺡ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ‬ ‫ﺭﻭﻯ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ّ‬

‫ﺗﺤﻮﻻﺗﻰ‬ ‫ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﺰﻭﮤ ﻭ ﺟﻴﺰﻩ ﺍﻯ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭ ﻧﻈﺮﻳّﺎﺕ ﺁﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻭﺿﻊ ﻓﻌﻠﻰ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﻣﻴﺪ ﻭﺍﺭ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﻨﺪﻳﻢ ﺩﺭﺁﻥ ﺭﻭﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ‪ ،‬ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻡ‪.‬‬

‫ﺣﺪﻯ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﻣﺮﻛﺰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻟﻰ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺎ ّ‬

‫ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻛﻠﻴﺴﺎﻯ ﺭﻭﻡ ﻳﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻋﻴﺴﻮﻯ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻧﻘﻄﻪ ﺍﻯ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﻯ ﻭ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﻯ‬ ‫ﻣﺘﺒﺮﻛﮥ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻣﻊ ﺫﻟﻚ ﺍﻋﺘﺎﺏ ّ‬

‫ﻓﺮﻳﻀﻪ ﺣﺞ ﺑﺪﺁﻧﺠﺎ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻼﻗﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﺸﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ‬ ‫ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﻯ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﻴﺎﺱ ﺑﺎ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﺍﺳﺖ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﺑﻘﺎﻳﺎﻯ ﻣﻌﺒﺪ ّ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻭﺻﻒ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻒ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﺯﻳﻚ ﺟﻬﺖ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ‬ ‫ﻗﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺁﻥ ﺷﻬﺮ ﻣﺮﻛﺰ ّ‬

‫ﻣﺤﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻧﻴﺎﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺧﺎﻙ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﺤﻞ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻋﺮﺵ ﺳﻪ ﻃﻠﻌﺖ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺮ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﻧﻈﻢ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻡ‪.‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩٣‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ ﻏﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﺸﻤﻜﺶ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﮥ ﺳﺨﺖ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﺍﺭﺽ ّ‬

‫ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﻭ ﺟﺎﻧﺒﺪﺍﺭﻯ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻧﻮﻉ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺧﺎﺹ ﻭ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺍﻯ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ‪ .‬ﻣﻘﺼﺪ ﻭ ﻣﺮﺍﻡ ﻣﺎ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﻣﻴﻞ ﻭ ﻣﺮﺍﺩ ﻣﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪﮤ ﺑﺴﻂ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﺟﻤﻴﻊ ﺷﺌﻮﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻋﺪﻩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﺎ ﺍﺯﺍﻋﻘﺎﺏ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ‬

‫ﻌﺼﺒﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻣﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺸﺘﺎﻕ ﻭ ﻣﺎﻳﻠﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺧﻮﺩ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺗ ّ‬

‫ﻭ ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﻭ ﺻﻼﺡ ﻛﺸﻮﺭ‪ ،‬ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺁﺷﺘﻰ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺳﺎﺯﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺍﺗّﺨﺎﺫ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻜﺎ ﺭﺍ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻭﺍﻗﻒ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻳﻚ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺁﺭﺍ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ‬ ‫ﺣﻴﻔﺎ ﻭ ّ‬

‫ﺣﻖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﻤﻮﻡ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺁﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﻭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺁﻥ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﻛﺰ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ّ‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺯﻳﺎﺭﺕ )ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭ ﻋﻴﺴﻮﻳﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺑﻴﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺍﺭﻧﺪ( ﺭﺳﻤﴼ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺤﻔﻮﻅ ﻭ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺎﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﻛﻮﻩ ﻛﺮﻣﻞ ﻭ ﻣﺮﻗﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺤﻞ ﻭ ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﺮﻕ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺭ ﺁﻥ ﻭ ﺑﺎﻏﻬﺎ ﻭ ﺍﺭﺍﺿﻰ‬ ‫ﻭﺳﻴﻌﮥ ﺣﻮﻝ ﻭ ﺣﻮﺵ ﺁﻥ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ )ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺭﻭﺩ ﻋﻤﻮﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻫﺮﻣﻠّﺖ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺳﺖ( ﻭ ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻏﺮﺏ‬

‫ﻋﻜﺎ ﻭ ﻧﻮﺍﺣﻰ ﻣﺠﺎﻭﺭ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ‬ ‫ﺩﺭ ﭘﺎﻯ ﻛﻮﻩ ﻛﺮﻣﻞ‬ ‫ﻭﻣﺤﻞ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﭘﻴﺸﻮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﻏﻬﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﻜﺎ ﺑﺎ ﻗﺼﺮ‬ ‫ﻣﺸﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺭﻭﺿﮥ ﻣﺒﺎﺭﻛﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺑﻬﺠﻰ ﻧﺰﺩﻳﻚ ّ‬ ‫ﺳﺠﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﻗﺪﻭﻡ ﻣﺒﺎﺭﻛﺶ ّ‬

‫ﻣﺒﺎﺭﻛﺶ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻳﮏ ﻣﻜﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﻣﻮﺯﻩ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ )ﻭ ﻫﺮ ﺩﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﻛﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺭﻭﺩ ﻭ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ‬

‫ﻋﻜﺎ – ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ‬ ‫ﻣﻠّﺖ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺳﺖ( ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺘﻤﻠّﻜﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺩﺷﺖ ّ‬ ‫ﻣﺘﺼﺮﻓﺎﺕ ﻭ ﺍﻣﻼﻙ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺭﺽ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮﺍﻳﻦ ﺗﻤﻠّﻜﺎﺕ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺟﻨﺒﮥ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﻛﻪ‬

‫ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺯ ﺗﺄﺩﻳﻪ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﻭ ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﻣﻌﺎﻑ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺘﻤﻠّﻜﺎﺕ ﻭﺳﻴﻌﻪ ﻣﺘﻌﻠّﻖ ﺑﻪ ﺷﻌﺒﮥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻠّﻰ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻯ ﺷﻤﺎﻟﻰ ﻭ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺗﺴﺠﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ‬

‫ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻫﻢ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻠّﻰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺷﻌﺒﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﻗﻮﻓﺎﺕ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺿﻰ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﻤﻠّﻚ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻈﺮﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻓﻮﻕ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﻋﻀﻮﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻫﺶ ﺩﺍﺭﻡ ﺩﺭ ﺳﻔﺎﺭﺷﻬﺎ ﻭ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺘّﺤﺪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﻭ ﻭﻗﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫ﻣﺸﻮﺵ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺽ‬ ‫ﺿﻤﻨﴼ ﻓﺮﺻﺖ ﺭﺍ ﻣﻐﺘﻨﻢ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﺡ ﺻﻤﻴﻤﻴّﺘﻰ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻭﺿﺎﻉ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻗﺪﺭ ﺩﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻭ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻯ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻣﺴﺎﻋﻰ ﻭ ﻧﻈﺮﻳّﺎﺕ ﺻﺎﺋﺒﮥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﺳﺮﻳﻊ ﻭ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺼﻔﻴﮥ ﻣﻌﻀﻼﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻩ‪ ،‬ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺭﺑﺎﻧﻰ ‪ ١٤-‬ﺟﻮﻻﻯ ‪١٩٤٧‬‬ ‫ﺍﻣﻀﺎء‪ :‬ﺷﻮﻗﻰ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩٤‬‬

‫ﺩﺭﺩ ﺩﻝ ﺑﺎ ﻫﻤﻮﻃﻦ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ‬ ‫ﺳﺮﻭﺵ ﺣﻘﺎﻳﻖ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﻳﻤﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺗﻨﮕﻢ ﭼﻪ ﻧﺎﻟﻪ ﻫﺎﺳﺖ‬

‫ﭼﻮﻥ ﻧﻰ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﻔﺴﻰ ﺁﺷﻨﺎ ﺭﺳﻢ‬

‫ﻫﻢ ﻭﻃﻦ ﻋﺰﻳﺰﻡ‪،‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺭﺍﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻭﻣﺤﺒّﺖ ﻭﻋﺸﻖ ﺍﺯ ﺻﻤﻴﻢ ﺩﻝ ﻭ ﺑﺎ ﮐﻤﺎﻝ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ‬

‫ﻭﻃﻦ ﻣﺸﺘﺮﮎ‪ ،‬ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺸﺘﺮﮎ‪ ،‬ﻣﺤﻴﻂ ﻭﺁﺏ ﻭ ﺧﺎﮎ ﻣﺸﺘﺮﮐﻰ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﺭﺯﻭ ﺩﺍﺭﻡ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﻟﻰ ﮐﻪ ﺑﺎ‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﻭ ﭘﻴﺸﺪﺍﻭﺭﻯ ﻫﺎ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﮐﻨﻴﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺧﻮﻥ ﻫﺎﻯ ﭘﺎﮐﻰ ﮐﻪ‬ ‫ﻏﺒﺎﺭ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺭﺝ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ‪ .‬ﺿﻤﻨﴼ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺁﺷﻨﺎﺋﻰ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﺎﺳﺖ ﻧﻪ ﻟﺰﻭﻣﴼ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﺁﻧﻬﺎ‪.‬‬

‫ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻣﺘﺠﺎﻭﺯ ﺍﺯ ‪۱۶۳‬ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺩﺭ‬

‫ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ۲۳۸‬ﻣﻤﻠﮑﺖ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ۸۰۲‬ﺯﺑﺎﻥ ﺗﺮ ﺟﻤﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻃﺒﻖ ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﻪ ﺩﺍﺋﺮﺓ ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﮑﺎ )ﺳﺎﻝ‬

‫‪۱۹۸۸‬ﺻﻔﺤﻪ‪ (۳۰۳‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺗﺮﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪) .‬ﻳﻌﻨﻰ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻧﻘﺎﻃﻰ ﮐﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﻮﺩﺩﺍﺭﺩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ‬

‫ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ(‬

‫ﻧﺪﺍﻯ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﻧﺪﺍﻯ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﻯ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻻﺋﻠﻰ ﮐﻪ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺩﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺳﻴﺮ ﺯﻧﺠﻴﺮ ﺟﻬﻞ ﻭﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﻣﻰ‬

‫ﺍﺗﻬﺎﻣﻰ ﺧﺎﺹ ﻣﺘّﻬﻢ‬ ‫ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺳﺎﺯ ﮔﺎﺭﻯ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻟﺬﺍ ﺑﻪ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﺧﻮﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﻯ ﺑﻪ ّ‬

‫ﮐﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭﻳّﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻭﺍﻫﻰ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ﮔﺎﻩ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻯ ﺭﻭﺳﻴّﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﺎﻳﻊ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺳﺖ ﭘﺮﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﻌﺪ ﻫﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﺯﻣﺎﻥ ﻻﺯﻡ‬

‫ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﺪﺳﺖ ﺍﻧﻘﻼ ﺑﻴﻮﻥ ﺍﻓﺘﺎﺩ‬ ‫ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺭﺍ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻪ ﮐﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺳﻨﺪ ﻭ ﻣﺪﺭﮐﻰ ﮐﻪ ّ‬

‫ﻣﺘﻬﻢ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺑﻄﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﻋﻔﺖ ﻭﻋﺼﻤﺖ ّ‬

‫ﺠﺴﻢ ﮐﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺗﻮﺩﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻧﻈﺮﻳﺎﺕ‬ ‫ﻋﻤﻞ ﻏﻴﺮ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﻣ ّ‬

‫ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺪﺑﻴﻦ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﻭﻟﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍﺳﺦ ﺗﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬

‫ﺣﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻘﺮﻳٌﺒﺎ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺗﺰﮐﻴّﻪ ﻧﻔﺲ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻭ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺑﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﻰ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﮐﻪ ّ‬

‫ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺻﻠﻰ ﺗﻤﺎﻡ ﮐﺘﺐ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﮐﻠﻰ ﺗﻤﺎﻡ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺧﻠﻮﺹ ﻭﺻﻤﻴﻤﻴّﺖ ﻣﺄﻣﻮﺭﻧﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﮐﻪ ﺣﺘّﻰ ﮐﺘﻤﺎﻥ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ﻭ ﺧﻮﻑ ﺍﺯ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺑﺮﻧﻤﻰ ﺗﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯﻩ ﺣﻴﺎﺕ ﺁﻥ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﺁﻥ ﭘﺎ ﺍﺯ ﺩﺍﺋﺮﻩ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻧﻬﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺯ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﺪﻡ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺩﻩ ﻫﺎ ﺟﺎ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺠﻠﻴﻞ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﻭﻣﮑﺮﺭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩٥‬‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺳﺮﻭﺭ ﺳﺮﻭﺭﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻋﺰﻳﺰ ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﺍﮔﺮ ﻧﻔﺴﻰ ّ‬

‫ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮔﻨﺞ ﺭﻭﺍﻥ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺛﺮﻭﺕ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﺎﻥ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺟﺎﺗﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺍ‪ ...‬ﺍﻳﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻬﺸﺖ ﺑﺮﻳﻦ ﺳﺎﺯ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺑﺎﺯ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻭﻧﻈﺮ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺷﮑﻮﻩ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﻣﻮﻃﻦ ﺟﻤﺎﻝ ﻣﺒﺎﺭﮎ ﺍﺳﺖ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻗﺎ ﻟﻴﻢ ﻋﺎﻟﻢ ّ‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﻧﻈﺎﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻋﺎﻇﻢ ﻭ ﺩﺍﻧﺎﻳﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺣﻴﺮﺍﻥ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﭼﻨﺎﻥ ّ‬

‫ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺯﺍﺩ ﮔﺎﻫﺸﺎﻥ ﻫﺴﺖ ﻣﻰ ﭘﺮﺳﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻃﺒﻴﻌﻰ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺯﺍﺩ ﮔﺎﻩ‬

‫ﺩﻳﺎﻧﺘﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﺸﻖ ﻣﻰ ﻭﺭﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍﺑﻴﺎﺕ ﺯﻳﺮ ﺍﺯ ﻧﻌﻴﻢ ﺳﺪﻫﻰ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﮔﺸﺖ ﺣﻖ ﺍﺯ ﺗﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮐﻨﺰ ﻣﺨﻔﻰ ﻋﻴﺎﻥ ﺷﺪ ﺍﺯ ﻭﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻧﺎﺯ ﮐﻦ ﻧﺎﺯ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺨﺮ ﮐﻦ ﻓﺨﺮ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﮐﻴﻬﺎﻥ‬ ‫ﺣﺐ ﺍﻟﻮﻃﻦ ﻣﻦ ﺍﻻﻳﻤﺎﻥ‬ ‫ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻣﺖ ﮐﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﮔﻔﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﻋﺎﺷﻖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺯﻳﺮ ﺍﺯ ﺷﺎﺩﺭﻭﺍﻥ ﺳﻴّﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﺟﻤﺎﻟﺰﺍﺩﻩ ﮐﻪ ﺍﺯﮐﺘﺎﺏ ﺳﺮ ﻭﺗﻪ ﻳﮏ ﮐﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺎﺱ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻭﻗﺎﺗﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮊﻧﻮ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﺭﻭﺯﻯ ﮐﺎﻏﺬﻯ ﺑﺮﺍﻳﻢ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻳﮏ ﺧﺎﻧﻢ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺑﺪﴽ ﻧﻤﻰ‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﻭﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﭼﻮﻥ ﻋﻴﺪ ﻣﻠّﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺍﺳﺖ ﻭﺩﺭ ﻣﺤﻔﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﮊﻧﻮ ﺑﻪ ﺭﺳﻢ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ‬

‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯ ﺟﺸﻦ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺗﺮ ﺗﻴﺐ ﻣﻰ ﺩﻫﻴﻢ ﺁﻳﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺍﻳﻦ ﻋﻴﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ‬

‫ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺴﻰ ﺑﺪﻫﻴﺪ؟ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻡ ﻭﻟﻰ ﭼﻮﻥ ﭘﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﺭﻭﺯ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﮐﻤﺎﻝ ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺰ ﺑﻮﺭ ﺭﻓﺘﻢ ﻭ‬

‫ﺣﻀﺎﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺯﻧﺎﻥ ﺳﻮﺋﻴﺴﻰ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﺋﻰ‬ ‫ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺴﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﺧﻮﺍﻧﺪﻡ‪ّ .‬‬

‫ﻭﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﺭﻭﺳﻰ ﮐﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﻧﺎﺋﺐ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺤﻔﻞ ﺑﻬﺎ ﺋﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺧﺘﻢ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻫﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺯ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﺻﻮﺭﺗﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺮﻑ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺭﺳﺘﮕﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﺭﺟﻤﻨﺪﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﻠﮑﺘﻰ ﮐﻪ ﻣﺮﺯ ﻭ ﺑﻮﻡ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ ﺩﻋﺎﻯ ﺧﻴﺮ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ‬

‫ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺻﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺁﻣﻴﻦ ﮔﻔﺘﻢ‪«...‬‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻟﻄﻤﺎﺕ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﮐﻪ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﺠﻠﻴﻞ ﻭﺗﮑﺮﻳﻢ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻳﺮﺍ ﻥ‬

‫ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ ﻭ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎﺋﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺩﻭﺳﺘﺪﺍﺭﺍﻥ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺑﺮﺯﻳﻞ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺣﻖ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﺯﺩﻭﺍﺟﺸﺎﻥ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪) ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ ّ‬

‫ﺣﻖ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﺋﻰ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ‬ ‫ﺣﻖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﺮﮐﺰ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﮐﺸﻮﺭ ﻫﺎﻯ ﺁﺯﺍﺩ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪ّ (.‬‬

‫ﮐﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻧﻴﺰ ﭘﺎﺳﺨﻰ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻯ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﻧﺸﺮﻳّﻪ ﺍﻯ ﺁﻧﺮﺍ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻰ ﮐﺮﺩ ﻳﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﻏﻠﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻃﺒﻴﺐ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﮐﺲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﺁﺷﮑﺎﺭ ّ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﺋﻂ ﻭ ﺷﻐﻞ ﻳﮏ ﻓﺮﺩ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺷﺮﺍﺋﻂ‬ ‫ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﻳﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩٦‬‬

‫ﻳﮏ ﻓﺮﺩ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﻭﺿﻊ ﺣﻘﻮﻕ ﻳﮏ ﺟﺎ ﻣﻌﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺷﺎﻩ ﻫﺎﻯ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﻃﺒﻴﺐ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ‬

‫ﺯﻣﺎﻥ ﮐﻠﻴﻤﻰ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺧﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﺷﻬﺮ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭﻋﻠﻤﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺭﻭﺯ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﺭﺍﻧﻰ ﻧﻮﺍﺭ ﺯﺭﺩﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻳﻬﻮﺩﺍﻧﻪ ﺑﺮ ﺑﺎﺯﻭﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﺱ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﺠﺲ ﻧﮕﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺮ ﮐﺰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ‬

‫ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺳﺒﺐ ﺗﺤﺮﻳﮏ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺗﻮﺩﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺳﺎﻝ ﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺣﮑﻮﻣﺖ‬

‫ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﻌﻨﻰ ﺩﻭﻟﺘﻬﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻭﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺎﻧﺒﻮﻝ ﻭ‬ ‫ﻋﮑﺎ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺣﺎﮐﻤﻴّﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻧﺒﻮﻝ ﺑﻪ ﺍﺩﺭﻧﻪ ﻭﺳﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭﺳﺎﻝ‪۱۸۶۸‬ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺮﮐﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺍﺭﻓﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﻭﺩﺍﻉ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻟﺬﺍ ﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﮐﻦ ّ‬

‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪۱۹۴۸‬ﻳﻌﻨﻰ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۸۰‬ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻖ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮﺩ ﻭﺿﻊ ﺑﺪﺗﺮ ﺷﺪ ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻡ ﻳﺮﻓﺖ ﺩﺭ ﺣﮑﻮﻣﺘﻰ ﺍﺳﻼﻣﻰ ّ‬

‫ﺣﻖ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭﺍﮐﺜﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺑﺎ ﮐﻠﻤﺎﺗﻰ‬ ‫ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺒﻞ ﺑﺎ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻭ ﺑﻰ ﻋﺪﺍﻟﺘﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺭﺥ ﮔﺸﻮﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ّ‬

‫ﺿﺎﻟﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪.‬ﺍﮔﺮ‬ ‫ﺣﺪ ﺍﻗﻞ ﺁﻥ ﺑﮑﺎﺭ ﺑﺮﺩﻥ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﻗﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻏﻴﺮ ﻣﺆﺩﺑﺎﻧﻪ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻭﺗﻮﻫﻴﻦ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ّ‬

‫ﺍﺧﻼﻗﺎ ﻣﺠﺎﺯ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻋﻨﻮﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻣﺪﻋﻴﺎﻥ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺁﻳﺎ‬ ‫ٌ‬ ‫ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻭ ﺩﺍﺋﺮﺓﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ ﻫﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻳﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟّﻪ ﺑﻨﺎﻣﻨﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻥ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺍ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺶ ﮐﺎﻓﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ؟ ﻭ ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻳﻦ ﺑﻠﻴﻮﻥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﮐﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺿﺎﻟﻪ )ﮔﻤﺮﺍﻩ( ﺑﻨﺎﻣﻨﺪ؟ ﻭﻳﺎ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﻰ ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﺣﻖ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟّﻪ ﻳﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪﺍ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ّ‬

‫ﻳﮏ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﭘﺲ ﭼﻪ ﻭﺟﻪ ﺗﻤﺎﻳﺰﻯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ ﮐﻪ ﻳﮑﻰ ﺭﺍ ﺩﻳﻦ ﺧﻄﺎﺏ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻭﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻓﺮﻗﻪ؟ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ‬ ‫ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻧﺪﺍﺩﻥ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺟﻮﺍﺏ ﻃﻰ ﺳﺎﻝ ﻫﺎ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺯﻳﺎﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﮐﺴﻰ ﻧﻴﺰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬﺍﺷﺖ‬

‫ﺑﻄﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺩﺭﮐﺘﺎﺑﺶ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﻨﻰ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮐﺴﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﺤﻘﻖ‪ .‬ﺑﭙﺮﺳﺪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﺩﺭ ﻣﮑﺘﺐ ﺷﻤﺎ ﺩﻳﻦ ﻏﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﭼﻪ؟‬ ‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻧﺪﺍﺭﻳﺪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﻭﻏﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻳﻦ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء ﮔﺬﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻭ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﻭﺍﺧﺮﺍﺝ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺫﮐﺮ ﭘﺎﺭﻩ ﺍ‬

‫ﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪.‬‬

‫‪ -۱‬ﺁﺗﺶ ﺯﺩﻥ ﻭ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻨﺎﺯﻝ ﻭﻣﺤﻞ ﮐﺴﺐ‪ ،‬ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎ ﻭﺟﻠﻮ ﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺩﻓﻦ ﺍﻣﻮﺍﺕ ﺩﺭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ‪ :‬ﻭﺍﺩﻗﺎﻥ‪،‬‬

‫ﺟﻮﺷﻘﺎﻥ‪ ،‬ﺟﺎﺳﺐ‪ ،‬ﺩﻩ ﺑﻴﺪ‪ ،‬ﺁﺑﺎﺩﻩ‪ ،‬ﻧﻮﮎ ﺑﻴﺮﺟﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺸﺮﻭﻳّﻪ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺎﺩ‪ ،‬ﺭﺳﺘﺎﻕ‪ ،‬ﺷﻬﺴﻮﺍﺭ‪ ،‬ﺑﻬﻨﻤﻴﺮ‪ ،‬ﻋﺮﺑﺨﻴﻞ‪ ،‬ﺑﺎﺑﻠﺴﺮ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺎﻥ ﻭﺩﻩ ﻫﺎ ﻧﻘﺎﻁ ﺩﻳﮕﺮ‬

‫‪ -۲‬ﻋﺪﻩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﻫﻰ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -۳‬ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎ ﺭﺍﻩ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -۴‬ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮﺍﺯﮐﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﮑﻰ ﺑﺎﺯ ﻧﺸﺴﺘﮑﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻤﺎﻝ ﻧﺒﺎﻳﺪ‬

‫ﻭﺟﻬﻰ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻗﻄﻊ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺣﻘﻮﻗﺐ ﺍﺯﻧﺸﺴﺘﮕﻰ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻤﺎﻝ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﻭﺟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺧﺪﻣﺖ‬ ‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺮﺍﮐﺰ ﺍﺩﺍﺭﻯ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﻭﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪﺍﻥ‬ ‫ﻣﺘﺒﺮﮐﻪ ﻭﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﮐﻠﻴّﻪ ﺍﻣﻼﮎ‬ ‫‪ -۵‬ﺍﻣﺎﮐﻦ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺼﺮﻑ ﮐﺮﺩﻧﺪ )ﻭﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﮐﻦ ﻏﺼﺒﻰ ﻧﻤﺎﺯ ﮔﺰﺍﺭﺩﻧﺪ( ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺩﻻﺋﻠﻰ ﻣﻀﺤﮏ ﺍﺭﺍﺋﻪ‬ ‫ﻭ ﺑﻴﻨﻮﺍﻳﺎﻥ ﻭ ﺣﺘﻰ ﮔﻮﺭﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺁﻥ ﺭﺃﻯ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﺮﮐﺰ‪ ،‬ﺷﻌﺒﻪ‪ ۱‬ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﻣﻴﺜﺎﻗﻴّﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎﺕ ﺧﺪﻣﺎﺗﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺃﻯ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩٧‬‬

‫ﺿﺎﻟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺑﻪ ﺭﮊﻳﻢ ﻣﻨﺤﻂ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ )ﺩﺭﺍﺻﻞ ﺣﮑﻢ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﻣﻴﺜﺎﻗﻴّﻪ‪...‬ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻓﺮﻗﻪ‬ ‫ّ‬ ‫‪ّ ...‬‬ ‫ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﮐﺴﺐ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ ﻫﺎﻯ ﻫﻨﮑﻔﺖ ﻧﺎﻣﺸﺮﻭﻉ ﮐﻤﮏ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﻣﺬﺑﻮﺭ( ﺑﻪ ﻳﮏ ﻣﺮﮐﺰ ﻋﻤﺪﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ّ‬

‫ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺑﻪ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﻆ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺰﻡ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﮐﻮﺷﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﺎﻟﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻔﺼﻠﻰ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﻭ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪﺍﻭﻟﻴﻦ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺳﻤﻰ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺁﻣﻮﺯﺷﮕﺎﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻌﻈﻢ ﻭﺩﺍﺭﺍﻯ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺎﻟﻰ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭﻯ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪﻩ‪ ...‬ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺍﻳﻦ ﺁﻣﻮﺯﺷﮕﺎﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ ﻣﺒﻠﻎ ﺩﻭﻣﻠﻴﻮﻥ‬

‫ﺭﻳﺎﻝ ﺑﻼﻋﻮﺽ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪...‬‬

‫ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭼﻄﻮﺭ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻫﻨﮑﻔﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ‬ ‫ً‬ ‫ﺍﻭﻻ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻳﮏ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ّ‬

‫ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻯ ﻫﻨﮑﻔﺖ ﺩﺍﺷﺖ ﭼﻪ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﻰ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺩﻭ ﻣﻠﻴﻮﻥ ﺭﻳﺎﻟﻰ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻠّﻰ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺷﮕﺎﻩ ﮐﺴﺮ‬

‫ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻠّﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻋﺎﻡ ﺍﻟﻤﻨﻔﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﮐﻤﮏ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺭﺃﻯ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.....» :‬ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺣﮑﻴﻢ ﻣﺪﻳﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ( ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﺗﺤﺖ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﺤﻔﻞ‬ ‫‪ ۱۲‬ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﺭﺳﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﻣﻠّﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺻﺮﺍﺣﺘﴼ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ )ﺑﻪ ﻟﻐﺖ ﺻﺮﺍﺣﺘﴼ ّ‬ ‫ﻣﻌﺮﻑ ﺍﺧﻼﻕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ «...‬ﻣﻼﺣﻈﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﻣﻠّﻰ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻨﻔﻴﺬ ﭘﻴﺎﻡ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺩﺭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻮﺷﺎ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ّ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﭼﻪ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﺭﺍ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺑﻪ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭﺣﻴﺎﺕ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﺎﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﻖ ﺍﻳﻦ ﮔﻨﺎﻩ ﻋﻈﻴﻢ ﭘﻰ ﺑﺒﺮﻳﺪ ﺍﺯ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺍﺛﺮ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻓﻘﻂ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺫﮐﺮ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﻧﺎﺱ ﺑﻪ ﮐﻤﺎﻝ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭﺷﻔﻘﺖ ﻭﺑﺮﺩ ﺑﺎﺭﻯ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺗﮑﻠّﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ - ١٥٤.‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﺗﻨﺰﻳﻪ ﻭﺗﻘﺪﻳﺲ ﺍﺯ ﺍﻋﻈﻢ ﺧﺼﺎﺋﺺ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎﺳﺖ‪ - ١٥٥.‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ﺣﻤﺎﻡ ﻭ ﺳﻮﺍﺭ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ‬ ‫‪ -۶‬ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ ﮐﻮﭼﮏ ﺗﻤﺎﺱ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﺮﻳﺪ ﻣﺎﻳﺤﺘﺎﺝ ﺭﻭﺯﻣﺮﻩ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺍﺗﻮﺑﻮﺱ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ -۷‬ﺩﺭ ﻧﻮﮎ ﺑﻴﺮﺟﻨﺪ ﺯﻥ ﻭﺷﻮﻫﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻨﺪﻟﻰ ﺑﺴﺘﻪ ﻭ ﺁﺗﺶ ﺯﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -۸‬ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﮐﻴﻬﺎﻥ ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ۵۹/۶/۱۸‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻳﺰﺩ‪ ۷‬ﻣﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺟﺮﻡ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻭ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﺮﮒ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﻭﺳﺤﺮ ﮔﺎﻩ ﺭﻭﺯ ﻫﻔﺪﻫﻢ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ﺩﺭ ﻳﺰﺩ ﺗﻴﺮ ﺑﺎﺭﺍﻥ ﺷﺪﻧﺪ‪ «....‬ﻭﺩﺭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺳﻨﺎﺩﻣﻠّﻰ‬

‫ﺻﺮﺍﺣﺘﺎ ﻣﺤﻔﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻳﺰﺩ ﺭﺍ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺍﺭﮐﺎﻥ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ‪ «..‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﮐﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺷﺎﻫﺪﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻻ ﺗﺮ ﻭﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﺗﺮ‬ ‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ‬ ‫ٌ‬

‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﮐﺴﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﭙﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﺁﺧﺮ ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺖ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﮐﻮﻳﺮﻯ ﻳﺰﺩ ﭼﻪ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫)ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺷﺎﻫﺪ ﺷﻐﺎﻝ ﻭ ﺑﻘﻴﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ(‪ .‬ﻭﻟﻰ‬ ‫ّ‬

‫‪ -۹‬ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﻣﻠّﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻣﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -۱۰‬ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮﺣﮑﻴﻢ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻃﺒﻴﺐ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﮐﺮﺩ ﻭﺑﻪ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺩﻭﺳﺖ ﻭﺩﺷﻤﻦ ﻣﻈﻬﺮ ﺍﺧﻼﻕ ﻭﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ‬

‫ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﺴﻴﺢ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﭘﺰﺷﮑﻰ ﺍﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﮔﻴﻼﻧﻴﺎﻥ ﺯﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﮐﺘﺮ ﻓﺮﺍﻣﺮﺯ ﺳﻤﻨﺪﺭﻯ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺭﺍ‬ ‫ﮐﻪ ﺷﻬﺮﻯ ﺷﻴﻔﺘﻪ ﺍﺧﻼﻕ ﻭﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪-۱۱‬ﺻﺪ ﻫﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﮔﻨﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﮑﺘﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍ ﺩ ﺍﺯ ﺩﺧﺘﺮ ‪ ۱۵‬ﺳﺎﻟﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﭘﻴﺮ ﻣﺮﺩ ‪۸۵‬ﺳﺎﻟﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻣﺸﺘﺮﮐﺎﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻋﺠﺎﻳﺐ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻡ‬

‫ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﮏ ﮐﺸﻮﺭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ ﻣﻤﺎﻟﮑﻰ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ‪.‬ﻭ ﮐﺴﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﺯﺁﻧﺎﻥ ﺑﭙﺮﺳﺪ ﻭﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﻃﺒﻖ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﻭﻝ ﻣﺬﮐﻮﺭ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‬ ‫ﻣﺘﺸﮑﻞ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﭽﻪ ﻭ ﺯﻥ ﻭﻣﺮﺩ ﺑﺎ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻨﺎﻓﻌﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺭﺷﻮﻩ ﻣﻰ ﺧﺮﻳﺪﻧﺪ ﺩﻳﮕﺮﭼﻪ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٩٨‬‬

‫ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻴﺎﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮ ﺩﻧﻴﺎ ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﻩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭﺍﻳﻦ ﻫﺎﭼﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﺑﻄﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺫﮐﺮﺷﺪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻧﻮﺑﺖ ﺭﻓﺎﻩ ﻭﺁﺳﺎﻳﺶ ﺷﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺭﺳﺪ‪ ،‬ﻭﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﮐﺸﻮﺭ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻣﺘّﻬﻢ ﺑﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻧﺸﺪﻧﺪ ﻭ ﭼﺮﺍ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺑﺮ ﻣﻰ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﻓﻮﺭﴽ ﺍﺗّﻬﺎﻡ‬

‫ﺟﺎﺳﻮﺱ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻭ ﮐﺸﺘﻪ ﻧﻤﻰ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻧﮑﺘﻪ ﺣﻴﺮﺕ ﺁﻭﺭ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﮐﻪ ﻣﺘّﻬﻢ ﺑﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﭘﻮﻝ ﺑﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺴﻰ ﺑﻪ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﭘﻮﻝ ﺑﺪﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﮐﺸﻮﺭ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﭘﻮﻝ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ ﮐﻤﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮔﺎﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺨﺎﺭﺝ ﺗﻌﻤﻴﺮﺍﺕ ﻭ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﺍﻣﺎﮐﻦ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺧﻮﺩ ﻭﺟﻮﻫﻰ ﺑﻪ ﮐﺮﺑﻼ ﻭﻧﺠﻒ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﻟﻴﻞ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﮐﺸﻮﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻧﺒﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻌﻤﻴﺮﺍﺕ ﺍﻣﺎﮐﻦ ّ‬

‫ﻫﻢ ﻭﻃﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﺍﺭﺟﻤﻨﺪ ﻧﮑﺘﻪ ﻣﺎﻳﻪ ﺗﺄّﺳﻒ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ‪ ۱۶۳‬ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ‬

‫ﻭﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺫﮐﺮ‬ ‫ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺍﮐﺜﺮ ﻫﻢ ﻭﻃﻨﺎﻥ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻧﺪﮎ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺪ ﮔﻮﺋﻰ ﻫﺎ ّ‬

‫ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﻭﻣﺘﺄّﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﮐﺜﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺣﺘّﻰ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﮐﺮﺩﻩ ﻫﻢ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺍﺯ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ‬

‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺩﺭ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﺋﻄﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﻬﻦ ﻣﺎ ﭘﻴﺶ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﻳّﺎﻡ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺍﻋﻤﺎﻝ ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﻴﺎﻥ ﺩﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﻭﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻴﺰﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺁﻣﺪﻩ‬ ‫ﺍﻗﻼ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻳﺎﺑﻴﺪ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻭﺍﻓﮑﺎﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩ‬ ‫ً‬

‫ﺑﺎ ﺣﺴﻦ ﻧﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻮء ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺩﺭﻳﺎﺑﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﻳﮏ ﻣﮑﺘﺐ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﻀﺎﻯ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺮ‬ ‫ﺑﺮﻫﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻟﻬﻰ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﻯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺸﺮ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﻫﻤﺎﻥ‬

‫ﻃﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻟﻄﻒ ﻭ ﻓﻴﺾ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﺨﺼﻮﺻﻰ ﺧﺘﻢ ﮔﺮﺩﺩ ﻭﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻇﻬﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ‬

‫ﺍﮐﺜﺮﻳّﺖ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺩﻳﻦ ﻗﺒﻠﻰ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻧﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺭ ﻭﺍﺫﻳّﺖ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﺩﻟﻴﻠﺶ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻏﻔﻠﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﻳﺎ‬

‫ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﻭ ﺗﻠﻘﻴﻨﺎﺕ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺷﺎﻥ ﮐﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﻔﻮﺫ ﻭﻣﻐﺎﻳﺮ ﻣﻨﺎﻓﻌﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻰ ﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮﺩ ﺷﺮﺍﺋﻄﻰ‬ ‫ﺷﻤﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﻴﺮﺩ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻪ ّ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻇﻠﻢ ﻭ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﻭ ﮐﻴﻨﻪ ﺗﻮﺯﻯ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻘﺎﺋﺪ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻳﮑﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﺶ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺭﻓﻊ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺭ‬

‫ﺍﻳﻦ ﻋﺼﺮ ﺻﺎﺩﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫•‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺍﻧّﻴﺖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﺻﻔﺎﺕ ﺑﺎﺭﻳﺘﻌﺎﻟﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﻀﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﺑﻪ ﻣﺸﻴّﺖ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺟﻬﺖ‬

‫•‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﺳﻴﺮ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻣﺮ ﺣﻠﻪ ﺍﻋﻼﻯ ﻭﺻﻮﻝ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﮐﻮﺷﺶ‬

‫•‬

‫ﺍﺯﻧﻈﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮐﻠﻴﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮﺍﺯ ﻣﻠّﻴﺖ ﻫﺎ ﻭﻧﮋﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﺭﻧﮓ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺟﻨﺎﺱ ﻣﺘﺴﺎﻭﻯ ﺍﻟﺤﻘﻮﻕ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺭ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻇﻬﻮﺭﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﻪ ﻫﺪﻑ ﻧﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﺩﺭ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺸﺒّﺚ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺯﻭﺭ ﻭ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﻣﺮﺩﻭﺩ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻭﺣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭﻣﺸﻮﺭﺕ ﺑﺎﺷﺪ‪» .‬ﺯﻳﺮﺍ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ّ‬

‫•‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﻣﺬﻫﺒﻰ‪ ،‬ﻧﮋﺍﺩﻯ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻣﻠّﻰ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻻﺯﻣﻪ ﻭﺻﻮﻝ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﺟﺎﻫﻠﻴّﻪ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺗﺮﮎ ّ‬

‫•‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪﮐﻪ »ﻣﺬﻫﺐ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺳﺒﺐ ﻋﺪﺍﻭﺕ ﻭﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﻨﻤﺎﺋﻴﺪ‪«.‬‬

‫ﻭﮐﻞ ﺑﻪ ﻭﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻣﺄﻣﻮﺭﻧﺪ‪«.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺤﺒّﺖ ﺧﻠﻖ ﺷﺪﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬ ‫•‬

‫‪٩٩‬‬

‫ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﻭﺑﺎﻝ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﻓﺎﻩ ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﮐﻮﻝ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻣﻌﻴﺸﺖ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﻰ ﮐﻪ ﻃﺮﺣﺶ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻭﺣﺘﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺣﺎﻟﺖ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﺎ ﺣﺪ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﮐﻴﻨﻪ ﺗﻮﺯﻯ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺩﻳﻨﻰ‬

‫•‬

‫ﻣﻨﻊ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ »ﺍﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﮑﺮ« ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﻧﻪ‬

‫•‬

‫ﺗﺠﻠﻴﻞ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﻋﻠﻤﺎء ﺁﻥ ﺭﺍﺣﺮﺍﻡ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺗﺸﺨﺺ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩ(‬ ‫ﻣﻨﻊ ﺩﺳﺖ ﺑﻮﺳﻰ )ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺑﻮﺳﻴﺪﻥ ﺩﺳﺖ ﻋﻠﻤﺎء ﻭﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺍ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺯﻳﺮ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭﮐﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ )ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ(‪.‬‬

‫•‬

‫ﺗﻌﺪﺩ ﺯﻭﺟﺎﺕ‬ ‫ﻣﻨﻊ ّ‬

‫•‬

‫ﻣﻨﻊ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺧﺰﻳﻨﻪ ﺣﻤﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ‪).‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻰ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺧﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻻﺯﻡ‬

‫•‬

‫ﻣﻨﻊ ﺗﻘﻴّﻪ )ﻳﻌﻨﻰ ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻏﮕﻮﺋﻰ ﻭﻟﻮ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺺ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻧﻤﺎﻳﺪ(‬

‫ﻣﻰ ﺷﻤﺮﺩﻧﺪ‪(.‬‬ ‫•‬ ‫•‬

‫ﺗﺴﺎﻭﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ )ﮐﻪ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﺁﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺎﻧﻮﺋﻰ ﭼﻮﻥ ﻃﺎﻫﺮﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﺘﻮﺍﻯ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﻴﺪ(‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭﺗﺮﮎ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ )ﻣﻨﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﻳﻨﻰ(‬ ‫ّ‬

‫•‬

‫ﻣﻨﻊ ﻧﻤﺎﺯ ﺩﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻰ )ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﺎﺯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻓﺮﺩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﺎﺯﻯ ﮐﻪ ﺑﻄﻮﺭ ﺟﻤﻌﻰ‬

‫•‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺳﺎﻟﻰ ﻳﮏ‬ ‫ﻭﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺣﺬﻑ ﺷﻐﻞ ﻣﺬ ﻫﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ّ‬

‫ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻧﻤﺎﺯ ﻣﻴّﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﺟﻠﻮ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻭﭘﻴﺸﻨﻤﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ(‬

‫ﻣﺜﻼ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺗﺪﻓﻴﻦ ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﻣﻴّﺖ ﻳﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻋﻘﺪ ﺭﺍ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻣﺬﻫﺒﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﺑﺎﺭ ّ‬ ‫ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﮐﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩﻯ ﮐﻪ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ ﻳﺎ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭﻟﻰ‬

‫ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﺷﻐﻞ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻣﺰﺩﻯ ﺩﺭ ﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﺭﺍﻩ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ‬

‫ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻔﺲ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﮐﻪ ﺫﮐﺮ ﺷﺪ ﻋﻠّﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﮐﻴﻨﻪ ﺗﻮﺯﻯ ﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻫﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺸﺪ‬

‫ﻣﺘﻀﻤﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻧﺪﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﻨﺘﺸﺮ‬ ‫ﻭﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﮑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﮐﺘﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎ ﺋﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﮐﻞ ﺟﻤﻌﻴﺖ‬ ‫ﻧﮑﺮﺩﻧﺪ )ﺯﻳﺮﺍ ﺑﻴﻢ ﺁﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻠﮑﺮﺩﻩ ﺭﺍ ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮐﻤﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺻﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ّ‬

‫ﮐﻞ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻩ ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ( ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﺑﻪ ﻧﺸﺮ ﺍﮐﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﻳﮏ ﺩﺭﺻﺪﻭﻟﻰ ﺩﺭﺻﺪ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺧﻼﻑ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻄﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺩﻳﺪﻳﻢ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﻨﺎﻓﻌﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻬﺪﻳﺪ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﻓﮑﺮ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺟﺰ ﺩﺭ ﻳﮑﻰ ﺩﻭ‬ ‫ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺭﮎ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﻗﺒﻮﻝ ﻭ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﺁﻥ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﺋﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻻﺍﻗﻞ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻰ ﻧﮑﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻮ ﺍﻳﻨﮑﻪ‬

‫ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻦ ﺍﺭﺟﻤﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻳﺎ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻳﺪ ﻻﺑﺪ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﺷﻨﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﻭ ﺣﺴﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻭﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ‬

‫ﺍﻣﺎﻧﺘﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺳﺘﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﻭﺣﺘّﻰ ﺗﺄّﺳﻒ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺻﻔﺎﺕ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻩ ﺣﻴﻒ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻥ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﮐﻪ ﺑﺎ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺭﻳﺸﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﺎﺑﻴﺪ؟ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺁﻥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺗﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﮑﻰ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺑﻴﻢ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺭﻓﺘﻦ ﻣﻨﺎﻓﻌﺸﺎﻥ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠٠‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻳﺎﺩ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺮﻡ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻈﻠﻮﻣﻴّﺖ ﺩﺭﺭﺍﻩ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﮐﻪ ﺍﺳﺎﺳﺶ ﺑﺮ ﺧﺪﻣﺖ‬

‫ﻭﻣﺤﺒّﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺟﺎﻥ ﺑﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﮏ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺧﺘﺮ ‪ ۱۵‬ﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﮔﻨﺎﻫﺶ ﻣﻌﻠّﻤﻰ‬

‫ﺩﺭﺱ ﺍﺧﻼﻕ ﺑﭽﻪ ﻫﺎﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﭘﻴﺮ ﻣﺮﺩ‪ ۸۵‬ﺳﺎﻟﻪ ﮐﺸﺎﻭﺯ ﮐﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺶ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻭ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯ ﻳﺰﺩﻯ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ‬

‫ﺷﺪﺁﻧﺎﻥ ﻧﻪ ﺑﺎﮐﺴﻰ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻧﻪ ﻋﻀﻮﺣﺰﺑﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻧﻪ ﻣﺎﻝ ﮐﺴﻰ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮔﻨﺎﻫﺸﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﻣﺤﺒّﺖ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻣﺤﺒّﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ‬

‫ﻣﺮﺩﻡ ﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﮐﺸﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﻳﺎ ﻣﺠﺮﻯ ﺣﮑﻢ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺗﺮﺩﻳﺪﻯ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﮐﻪ ﺍﺭﻭﺍﺡ ﭘﺎﮎ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺑﻰ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺍﺭﻭﺍﺡ ﭘﺎﮎ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻳﺎﺭﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠١‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﺷﻬﺎﺏ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﻴﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺣﺰﺏ‪ ،‬ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺳﻌﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻣﺒﺤﺚ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺣﺰﺏ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺣﺰﺏ ﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻋﻠّﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻗﺪﺭﻯ ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺑﺴﻴﺎﺭ‬

‫ﺣﻖ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻳﺎ ﺣﺘّﻰ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺩﺍ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺭﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ‬ ‫ﺗﻨﻮﻋﻰ‬ ‫ﺧﺎﺹ ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﴼ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻯ ّ‬

‫ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﺸﻮﺩ ﻭ ﺍﻥ ﺷﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺑﻌﺪﻯ ﺑﺪﺍﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺐ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﻛﻠﻤﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺯ ﻛﻠﻤﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺘﻮﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻬﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭﺍﮊﻩ ﺍﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﻫﻢ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺎ ﺑﺸﺮ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﺮ ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺧﺎﺻﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻧﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﻪ ﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﻳﻚ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﺮﺯﮔﺘﺮﻯ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺟﺎﻯ ﮔﻴﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺗﻌﺎﺭﺿﺎﺗﻰ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ‬ ‫ﮔﺎﻫﻰ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎ »ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻳﻰ« ﻣﺘﺮﺍﺩﻑ ﺍﺳﺖ‪ ١٥٦‬ﻏﺰﺍﻟﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ »ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺭﺍﻩ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺁﺧﺮﺕ ﺍﺳﺖ«‬

‫‪١٥٧‬‬

‫ﮔﺎﻫﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺳﻴﺎﺳﺘﺶ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ »ﺭﺍﻩ ﻭ ﺭﻭﺵ« ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﮔﺎﻫﻰ ﻓﺮﺩﻯ ﺭﺍ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ‬

‫»ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻭ ﺗﺄﺩﻳﺐ« ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬ﮔﺎﻫﻰ ﻭﺍﮊﻩ ﺍﻯ ﭼﻮﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻨﺰﻝ ﺑﻜﺎﺭ ﻣﻰﺭﻭﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺍﺭﺳﻄﻮ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ‬

‫ﺣﻴﻮﺍﻧﺎﺕ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﻌﺪﻯ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ »‪...‬ﻋﻠﻢ ﺑﻰ ﺑﺤﺚ ُﻭﻣﻠﻚ ﺑﻰ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﭙﺎﻳﺪ« ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺸﺮﻭﻃﻴّﺖ »ﻣﻠﻜﻢ ﺧﺎﻥ«‬

‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ »ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﺸﻮﺭ« ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﻗﺎﺳﻢ ﺧﺎﻥ ﻏﻨﻰ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ »ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭﺍﺭﺩ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻭﻇﺎﺋﻒ‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ«‪ .‬ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﻟﻌﻈﻤﻰ ﺭﻭﺡ ﺍﻪﻠﻟ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺗﺌﻮﺭﻳﺴﻴﻦ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻥ ﻭﺳﻴﻊ‬

‫ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﺩﻳﻦ ﺩﺭ ﺟﺰﺋﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﺎﻯ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﺸﻬﻮﺭ »ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺎ ﻋﻴﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻣﺎﺳﺖ«‪ .‬ﺩﺭ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﺳﻮﻡ‬ ‫ﺩﻯ ﻣﺎﻩ‪ ١٣٥٩‬ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ »ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺑﺒﺮﺩ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻣﺨﺘﺺ ﺍﻧﺒﻴﺎﺳﺖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ‬ ‫ﻫﺎﺭﺍ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺻﻼﺣﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺻﻼﺡ ﻣﻠّﺖ ﺻﻼﺡ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺨﺘﺺ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﺍﻭﻟﻴﺎﺳﺖ ﻭﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﺍﺳﻼﻡ‪ «...‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﮔﺴﺘﺮﺩﮔﻰ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻣﺎ‬ ‫ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺩﺭ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻗﺪﺭ ﻣﺴﻠّﻢ ﻛﺴﻰ ﺗﻮﻗﻊ ﺩﻳﻦ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻰ ّ‬

‫ﺩﻳﻨﻰ )ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﺪﺭﻙ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ( ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﺣﺎﻟﻴّﻪ ﺍﮔﺮ ﺣﺘّﻰ ﺁﺧﺮﺗﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻫﻴﭻ‬

‫ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺍﺧﺮﻭﻯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﻤﻰ ﺍﻧﺪﻳﺸﻨﺪ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺍﺭﺯﺷﻰ ﻧﻤﻰﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﺎﻳﻰ ﻛﻨﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺍﺷﭙﻴﻨﮕﻠﺮ‬

‫ﻓﻴﻠﺴﻮﻑ ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﺭﻭﻧﻰ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﺗﻰ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺸﻴﺸﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻥ ﺑﺮﻭﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺍﻫﻞ ﺳﻴﺎﺳﺖ‬

‫ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﻭﺍﻫﻤﻪﺍﻯ ﻣﺪﻋﻰ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﻠّﻢ ﺍﺧﻼﻕ ﻫﻢ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺍﺯ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺩﺭ‬

‫ﺧﺎﺻﻰ ﻧﻴﺰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﺼﺮ »ﻗﺪﺭﺕ« ﻭ »ﻧﻔﻮﺫ« ﻋﺠﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻮﺍﻗﻊ‬ ‫ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺷﺪﻥ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺍﺯ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺟﻬﺖ ﻣﻌﻨﺎﻳﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ ﻋﻠﻢ ﻗﺪﺭﺕ ﻧﻴﺰ ﻣﻰﻧﺎﻣﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﺩﺭﺟﺎﻣﻌﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺫﻛﺮ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻖ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻭ‬ ‫ﻗﺪﺭﺕ ﻋﺒﺎﺭﺗﺴﺖ ﺍﺯ »ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻣﺎﺩﻯ ﺍﺟﺒﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﻭﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮﺩﺍﺭﻯ«‪ ١٥٨‬ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﻫﻢ »ﺩﺍﺷﺘﻦ ّ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺍﺳﺖ«‪ ١٥٩‬ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻋﻨﺼﺮ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﻜﺎﺭ ﻣﻰﺭﻭﺩ ﻭ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻣﻌﻨﺎﻳﻰ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻮ ﺩﺭ‬

‫ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ ﻋﻠﻢ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﻗﺪﺭﺕ‪ ،‬ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﻭ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﻗﺪﺭﺕ‪ ،‬ﺑﻜﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠٢‬‬

‫ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺧﻼﺻﻪ »ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺭ ﺳﻴﻤﺎﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻭ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ«‪ ١٦٠‬ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻛﻠﻤﻪ ﺣﺰﺏ ﻧﻴﺰ ﺟﺎﻯ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﮔﺎﻩ ﻓﺮﺩﻯ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻋﻤﻮﻣﻴﺘﺮ ﻭ ﻳﺎ ﺧﺼﻮﺻﻴﺘﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﺍﺭﺍﺩﻩ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺗﻌﺮﻳﻔﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺗﺸﺎﺑﻪ ﻟﻔﻈﻰ ﮔﻤﺮﺍﻫﻰ ﻣﻌﻨﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻰ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻰ ﻫﻢ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ‬

‫ﻓﺮﺩﻯ ﻗﺼﺪ ﻧﻘﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻳﺎ ﻓﺮﺩﻯ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﻳﺎﺑﺪ ﻭﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺽ ﻣﻌﻨﺎﻳﻰ‬ ‫ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻧﺰﺩﻳﮕﺘﺮﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻨﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻞ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﻧﻤﻰ ﮔﻨﺠﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‬

‫ﺗﻌﺎﺭﻳﻔﻰ ﻛﻪ ﺻﻼﺡ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﻋﻘﺒﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺭﻭﺵ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻰ ﺗﻌﺮﻳﻔﻰ‬ ‫ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ ﺟﺪﺍ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺟﺰﺋﻰ ﺍﺯ ﺣﻴﺎﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ »ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻪﻠﻟ« ﺗﻌﺒﻴﺮ ﮔﺸﺘﻪ‬

‫ﺍﺳﺖ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﻭﺍﮊﻩ ﺑﺮ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺭﻭﺵ ﻭﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺫ‪ ،‬ﺭﺣﻤﺖ ﻭ ﻋﺪﻝ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺁﻥ ﺟﻠﻮﻩ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺘﺺ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺧﺎﺹ ﻭﻣﻜﺎﻧﻰ ﺧﺎﺹ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ‬ ‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻥ ﺁﻧﺮﺍ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻖ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺭﺳﻮﻻﻥ ﺗﺠﻠّﻰ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺍﺳﺎﺱ ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻭ ﺭﺳﻮﻻﻥ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﻧﺪ‪ .‬ﻣﺒﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ّ‬

‫ﺣﺐ ﺑﻮﺩﻩ«‪ ١٦١‬ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻞ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺴﺖ ﺭﺍﺯﻕ ﻛﻞ‬ ‫ﺣﺐ ﺍﺳﺖ »ﻋﻠّﺖ ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ ﻣﻤﻜﻨﺎﺕ‬ ‫ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺑﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﺖ ﺣﻴﺎﺗﺒﺨﺶ ﻋﻤﻮﻡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺒﺐ ﺍﺋﺘﻼﻑ ﻭ ﺍﻟﻔﺖ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ »ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺻﻠﺢ« ﺑﻴﻦ ﻣﻠﻞ ﻭ ﺩﻭﻝ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺟﻤﻴﻊ ﺑﺸﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺳﺒﺐ ﺍﺋﺘﻼﻑ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﮔﺸﺘﻪ ﻭﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻭ ﺟﻨﮕﻬﺎﻯ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺑﻴﻦ ﻣﻠﻞ ﻭ ﻧﺤﻞ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﻔﻊ‬

‫ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻭﺣﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺁﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻤﻊ ﻣﻨﺘﺨﺒﻰ )ﻛﻪ ﺩﺭ‬

‫ﻫﻤﻴﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻩ ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﻭﻇﺎﺋﻒ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ( ﻛﻪ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﺻﻮﺭﺕ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻊ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻖ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺷﺎﺭﻉ ﺍﻣﺮ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺤﻮ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻘﻀﻰ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﺎﺭﻯ ﺑﻴﻦ ﺩﻭﻝ ﻭ ﻣﻠﻞ ﻧﻴﺰ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﺮﺯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻇﺮﻳﻔﻰ ﺑﻴﻦ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﺖ )ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺭﺍﻳﺞ ﻗﺪﺭﺕ ﻭﻧﻔﻮﺫ( ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ )ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻣﻤﻨﻮﻋﻨﺪ( ﻭ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ )ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ‬

‫ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﻧﻴﺰ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ( ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺤﺚ ﺁﻥ ﻣﻔﺼﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯﺗﻤﺎﻣﻰ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺪﺭ ﻗﺎﺑﻠﻴّﺖ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺧﻴﻞ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺰﺏ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺍﮊﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺣﺰﺏ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺩﺳﺘﻪ‪ ،‬ﮔﺮﻭﻩ‪ ،‬ﺟﻤﻊ‪....‬ﺑﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ‬

‫ﻛﻪ ﺩﺭﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﻳﺎ ﻫﺪﻓﻰ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﺳﺒﺐ ﺍﺋﺘﻼﻑ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻳﺎ ﺁﺭﻣﺎﻧﻬﺎ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﺣﺰﺏ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮﺍﻥ ﭼﻬﺎﺭ ﺧﺼﻮﺻﻴّﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﺰﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺫﻛﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ »ﺍﻭﻝ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ‬

‫ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻻﺯﻣﺴﺖ ﺗﺎ ﺣﺰﺏ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﻣﺮﮒ ﺭﻫﺒﺮ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺩﻭﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﻭ ﻣﺤﻠّﻰ ﺣﺰﺏ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻰ ﻣﺪﺍﻭﻡ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺣﺰﺏ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻭ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﻮﻡ ﺍﻧﻜﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ّ‬

‫ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ .‬ﭼﻬﺎﺭﻣﻴﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﺰﺏ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺗﻮﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻓﻮﻕ ﻧﺎﻡ ﺣﺰﺏ ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ﻛﻪ ﺍﻫﻞ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺭ‬

‫ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ«‬

‫‪١٦٢‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺫﻛﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﺎﻟﻰ ﺍﺯ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﺳﺎﺳﻴّﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺪﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺟﺎﻯ‬ ‫ﺑﺎ ّ‬

‫ﺧﺎﺻﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﺮ ﮔﺎﻩ ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﻣﻰﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺠﺎﺯ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺩﺭﺍﺣﺰﺍﺏ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺟﺬﺏ ﺍﻳﺪﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺷﺪﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺣﺰﺍﺏ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻋﺎﺭﺽ ﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﻣﺮﺍﻣﻬﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﭼﺎﺭ ﺭﻛﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﻘﺮﺍﺽ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻭﻝ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﺷﻜﺎﻟﻰ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻭﺍﺭﺩ‬

‫ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺩﻳﺪ ﻧﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻋﻤﻴﻖ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻭﺭﻭﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺳﺒﺐ ﺗﺸﺘّﺖ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺑﻴﻦ ﺁﻧﺎﻥ ﺷﺪﻩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠٣‬‬

‫ﻭ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﻣﺸﻐﻮﻟﻴّﺖ ﺫﻫﻨﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺗﻼﺵ ﺗﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ‬

‫ﺣﺼﻮﻝ »ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺻﻠﺢ« ﺑﻴﻦ ﻣﻠﻞ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ ﺟﺪﺍﻯ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﻣﺮﺍﻡ ﻭ ﺭﻭﺵ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﻪ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‬

‫‪١٦٣.‬‬

‫ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻣﺠﺎﺯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﺣﻜﻮﻣﺘﻰ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﺑﻬﺮﻩ ﮔﺮﻓﺖ ﻫﻴﭻ ﺍﺷﻜﺎﻟﻰ ﺣﺘﻰ‬

‫ﺑﺮ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺘﺮﺗﺐ ﻧﺒﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻳﻚ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﻜﺎﺭ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ‬

‫ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﻰﺑﻮﺩ )ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺍﺳﺖ( ﻭ ﺍﮔﺮ ﻗﺪﺭﻯ ﺷﻢ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻛﺪﺍﻡ ﮔﺮﻭﻩ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﭘﻴﻜﺎﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺮﻯ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺫﻫﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻣﺮﻯ ﻋﻤﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﻣﻰﺷﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﺎﺹ ﺩﻋﻮﺕ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩ‬ ‫ﺧﺎﺻﻰ ﻋﻀﻮ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﺟﺮﮔﻪ ﺣﺰﺏ ﺣﺎﻛﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎﻣﺴﺌﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺻﻮﻻ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻮﺛﺮ ﻭ ﺯﻭﺩ ﺑﺎﺯﺩﻩ ﻣﻰﺑﻮﺩ‪ّ .‬‬

‫ﺗﻔﻜﺮ ﺟﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺪﺳﺖ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﻭﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﺩﻋﻮﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻋﻠﻰ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺫﻯ ﻧﻔﻮﺫ )ﻭ ﺑﺎ ﻧﻴّﺘﻰ ﺧﻴﺮ(‬ ‫ﻧﺤﻮﻩ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪ ﻭ ﺻﺮﻳﺤﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻻﺍﻗﻞ ﺷﺎﺭﻉ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻴﭻ‬

‫ﺟﻮﺍﺯﻯ ﺑﻪ ﻣﺆّﺳﺴﺎﺕ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺴﻠّﻂ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺗﺴﻠّﻂ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ‬

‫ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺮﻩ ﺟﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ »ﺟﻨﮕﻬﺎﻯ ﻣﻘﺪﺱ« ﻭ ﻳﺎ »ﺟﻬﺎﺩ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺷﺮﻋﻰ«ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻟﻬﻢ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﭼﻪ‬

‫ﻓﺠﺎﻳﻌﻰ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺗﺤﺖ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻡ ﻭ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺧﺎﺹ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﺣﺎﻟﻴّﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻴﺰ‬

‫ﻫﺮﺭﻭﺯ ﺷﺎﻫﺪ ﻧﻮﻋﻰ »ﻓﺘﻮﻯ« ﻭ »ﺗﻜﻔﻴﺮ« ﻭ »ﺟﻬﺎﺩ« ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﻛﺸﺘﺎﺭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ )ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ( ﺍﺯﻣﻮﺗﻮﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ‪ ،‬ﻗﺪﺭﺕ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﭼﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺧﻮﺵ ﻧﻴّﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺩ ﻣﻨﻔﺠﺮﻩ ﻣﺴﻠﺢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻭﻗﻒ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﺩ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻋﺪﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺍﺯ »ﺧﻮﺍﺭﺝ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ« ﺭﺍ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﺟﻬﻨﻢ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ‬ ‫ﺷﺪﺕ ﻧﻜﻮﻫﺶ‬ ‫ﺩﺭﺟﻪ ﻭﺍﻻﺗﺮﻯ ﺍﺯ ﺑﻬﺸﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺧﻮﺩ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭﺍﻻﻯ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻇﻠﻢ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺟﺎﻳﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺧﻤﻮﺩﺕ ﻭ ﺳﺎﺯﺵ ﺑﺎ ﻇﻠﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﻰ ﻣﻔﺮﻃﻰ ﺭﺍ ﻣﻰﻃﻠﺒﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻣﻨﺼﻔﻰ ﺑﺎ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﺩﺭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﻣﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﺑﺮ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ‬ ‫ﺍﻧﺪﻙ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ّ‬

‫ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻭﺍﻗﻒ ﻭ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻣﻰﺳﺎﺯﺩ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﻮﺭﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺗﻼﺵ ﺩﺭ ﺑﺪﺳﺖ‬

‫ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺗﻼﺵ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺳﻘﻮﻁ ﺣﺰﺏ ﺣﺎﻛﻢ ﻭ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﺣﺎﻛﻤﻪ ﻭ‪ ...‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ« ﺍﺯ ﺁﻥ‬

‫ﺧﺎﺻﻰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺴﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺧﺎﻟﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﻯ‬ ‫ﻳﺎﺩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﺟﻮﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﺍﺗّﻬﺎﻣﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻓﻀﻴﻠﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﺮﻳﻒ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺷﻮﺩ )ﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺣﺎﻛﻢ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻤﻴّﺖ ﺭﺍ ﺑﺪﺳﺖ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻃﻠﺐ ﻗﺪﺭﺕ ﻋﻄﺶ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﺸﺎﻥ ﺳﺒﺐ‬

‫ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺭﺍﻣﻨﻜﻮﺏ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﻫﺮ ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﺕ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﺷﻬﺪ ﺣﺎﻛﻤﻴّﺖ ﺭﺍ ﭼﺸﻴﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﻋﻜﺲ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺗﻔﻜﺮ ﺗﻬﺪﻳﺪﻯ ﺑﺮ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺣﺰﺏ ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻰﭘﺴﻨﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ‬ ‫ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻃﺮﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﺎﺻﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﻣﺘﻨﻮﻋﻪ‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺟﺎﻣﻊ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺯﻳﺮﺍ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺮﻛﺐ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻭﻇﺎﻳﻒ ّ‬

‫ﻫﺮ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺧﺎﺹ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻜﺎﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﻰ ﻣﺜﻼ ﺷﻚ ﺑﺨﻮﺩ ﺭﺍ ﻩ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺭﺗﺶ ﺍﺯ‬

‫ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻨﻊ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺳﺒﺐ ﺑﻰ ﺗﻔﺎﻭﺗﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﻳﺎ ﻋﺪﻡ ﻋﻼﻗﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ّ‬

‫ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺭﺗﺶ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻯ ﻣﻌﻴّﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺣﻔﻆ ﺣﺪﻭﺩ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﻔﻆ ﺁﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻫﺎ‬

‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺍﺳﺖ ﺍﮔﺮ ﺍﺭﺗﺶ ﺩﺭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺒﺐ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻧﻴﺮﻭ ﻭ ﺍﺗﻼﻑ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ‬

‫ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﻘﻮﻳّﺖ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻗﻮﺍﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﻴﻦ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺳﻼﻡ ﺑﻴﻦ ﻣﻠﻞ ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ‬

‫ﻭ ﺩﻭﻝ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺍﻯ ﺧﺎﺹ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺷﺎﺭﻉ ﻋﻈﻴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻭ ﻣﺆّﺳﺴﺎﺕ ﺁﻥ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﻭﺻﻮﻝ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠٤‬‬

‫ﺗﻔﻜﺮ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻄﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﻫﻤﺂﻫﻨﮕﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺟﻨﺒﻪ ﻧﺎﺯﻟﺘﺮﻯ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﻣﻌﻴّﺖ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻏﻴﺮ ﺁﻥ ﺟﻤﻊ ﻧﻘﻴﻀﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻧﻈﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻋﺪﻡ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺠﺎﺯ ﻣﻰﺷﻤﺎﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺑﺪﺍﻉ ﻣﺆّﺳﺴﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﻭ ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ »ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺟﻬﺎﻧﻰ« ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻤﺪﺍﺩ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻤﺮﻭﺭ ﺍﻳّﺎﻡ ﺑﺮ ﻭﺳﻌﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴّﻪ ﻣﺮﺍﻣﻬﺎﻯ‬ ‫ﺧﺎﺻﻰ ﻛﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﺤﻠّﻰ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺘﴼ ﻣﻠّﻰ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻰ ﺁﻥ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻳﺪﻙ ﻣﻰﻛﺸﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﻧﻘﺺ ﺩﺭ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﻳﺎ ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺍﻛﺜﺮﴽ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻓﻨﺎ ﻣﻰﺑﺎﺷﻨﺪ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭ ﻳﺎ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﻭ‬

‫ﻣﺘﻮﻗﻊ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺩﻋﺎﻭﻯ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺳﺘﻤﺪﺍﺩ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﺤﺪﻭﺩﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻭﺻﻮﻝ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻫﺪﻑ ﻭﺍﻻﻳﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰﻣﺎﻧﺪ ﻭﻧﺒﺎﻳﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﻮﻧﺪ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺳﺖ ﻧﻈﻤﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﺴﺘﺮﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ‬

‫ﻗﻮﻩ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻻﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻏﻠﺒﻪ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﻣﺘّﻜﻰ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺗﻔﻜﺮ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺍﺳﺘﻤﺪﺍﺩ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻓﻴﻮﺿﺎﺕ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﺍﺳﺖ ﺑﻬﺮﻩ ﻭ ﻧﺼﻴﺐ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺟﻬﺪ ﺗﻤﺎﻣﴼ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺑﻪ ﺟﺬﺏ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺭﻭﺩ ﺩﺭ »ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻪﻠﻟ«‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻛﻪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻧﻴّﺖ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﻟﻨﺘﺒﺠﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺳﺒﺐ‬ ‫ﻗﻮﻩ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻟﻬﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺧﻴﺮ ﻭ ﻳﺎ ﻋﺪﻡ ﺁﮔﺎﻫﻰ‪ ،‬ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ّ‬

‫ﻧﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﻧﻴّﺖ ﺧﻴﺮ ﺍﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻋﺪﻡ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﻳﺎ ﺳﻮء ّ‬

‫ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺻﻮﺭﺕ ﻗﺎﺩﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﺭﻭﺵ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﻗﻰ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﺍﻣﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺍﺋﻢ ﺍﻟﺘّﻐﻴﻴﺮ ﺭﺥ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺯ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﻭ ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﺣﺘّﻰ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺗﻌﺮﺽ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﺩﻫﺪ‪ .‬ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻏﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﻭ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺨﺼﻮﺹ »ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭﻗﺖ« ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﻳﻚ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﻯ‬ ‫ﺧﺎﺻﻰ ﺣﺎﻛﻢ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺒّﺪﻝ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﻯ ﻧﺸﺌﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻧﮋﺍﺩ ﭘﺮﺳﺘﺎﻧﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﻧﺎﺯﻳﺴﻢ ﻭ ﻓﺎﺷﻴﺴﻢ ﺍﺯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ّ .‬‬

‫ﻣﻰﺑﺎﺷﻨﺪ( ﻭ ﻳﺎ ﻧﺸﺌﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺿﺪ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺩﺍﻡ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬

‫ﺣﺪ ﺍﻗﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻗﺮﺍﺭﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﻼ ﻛﺸﺘﺎﺭ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻧﺎﺯﻯ ﺷﺎﻫﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺩﻳﻨﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻭ ﺳﺮﻛﻮﺏ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﻳﺎ ّ‬

‫ﺿﺪ ﺣﺎﻛﻤﻴّﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﻮﻉ ﺭﻧﮓ ﭘﻮﺳﺖ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺧﺼﻴﺼﻪ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﻮﺿﻊ ﺳﻴﺎﺳﻰ ّ‬

‫ﻋﺎﺭﺿﻰ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﻧﮕﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺨﻮﺩ ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺣﺘّﻰ ﺍﻣﺮﻯ ﭼﻮﻥ ﺩﺍﺷﺘﻦ‬ ‫ﺣﺐ ﺍﻫﻞ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻫﻞ ﻳﻚ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﺎﺹ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻘﻴّﻪ ﻧﻴﺰ ﺟﺰء ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺕ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺤﺴﻮﺑﻨﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻣﻰﺷﻮﺩ ّ‬

‫ﺑﺸﺪﺕ ﻣﻠّﻰ ﮔﺮﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻧﻮﻋﻰ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻭ ﻋﺪﻭﻝ ﺍﺯ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮﻭﺯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺁ ﻥ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺧﺎﺹ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺗﺠﺎﺭﻯ ﺑﻴﻦ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﺑﺎﺷﺪ ّ‬

‫ﻧﻮﻋﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻳﺎ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻛﺎﻻ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻥ ﻭ ﻳﺎ ﻧﻮﻉ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺁﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺿﺎﻯ ﺣﺰﺏ ﺣﺎﻛﻢ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻭ ﻣﻨﺎﺳﻚ ﺧﺎﺹ ﺍﻗﻠﻴّﺘﻬﺎﻯ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﻳﺎ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺭﺍ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺍﻣﺮﻯ ﭼﻮﻥ ﻋﻘﺪ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻭ ﻳﺎ ﻧﻮﻉ ﺗﺪﻓﻴﻦ ﺍﻣﻮﺍﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﺸﻢ‬

‫ﺗﻠﻘﻰ ﺷﺪﻩ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻞ‬ ‫ﺧﺎﺻﺎ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻋﺪﻭﻝ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺣﺰﺏ ﺣﺎﻛﻢ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﺍﺧﺬﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ‪ .‬ﻧﻮﻋﻰ ﭘﻮﺷﺶ ﺧﺎﺹ ﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻭﺭﻃﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺒﺘﻼ ﺷﻮﺩ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻋﺪﻡ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﻮﺷﺶ ﺧﺎﺻﻰ ﺑﺮﺍ ﻯ‬

‫ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺣﺰﺏ ﺣﺎﻛﻢ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺍﺧﺬﻩ ﻭ ﺳﺮﻛﻮﺏ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻓﺮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﻣﻨﺘﺴﺐ‬

‫ﺑﻪ ﺗﻼﺷﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﻭ )ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺣﺎﻛﻤﻴّﺖ ﻛﻠﻴﺴﺎﻳﻰ ﺑﻄﻮﺭ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ( ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺍﺧﺬﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺣﺎﻛﻤﻪ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭﻇﺎﻳﻔﻰ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠٥‬‬

‫ﻣﺜﻼ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭﻙ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻰ ﺩﺭ ﺣﺰﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬ ‫ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎﺧﺼﻮﺻﻴّﺎﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭﻩ ﻧﻈﻴﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ‬ ‫ً‬

‫ﻣﺒﺪﻝ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺣﺰﺏ‬ ‫ﻓﻌﺎﻝ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﻭﺯﻳﺮ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻝ ﻛﻠﻴّﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺩﺭ ﻣﺆّﺳﺴﺎﺕ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﻭ ﺣﺎﻓﻆ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ ﻣﺆﻳّﺪ ﺗﻤﺎﻡ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﻧﮕﺮﺷﻬﺎ ﻭ‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ّ‬

‫ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻤﺘﻰ ﺭﺍ ﺣﺎﺋﺰﻧﺪ ﻭ ﻧﻮﻉ‬ ‫ﺗﺌﻮﺭﻳﻬﺎﻯ ﺣﺰﺏ ﺣﺎﻛﻢ ّ‬ ‫ﺗﻠﻘﻰ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻧﮕﺮﺵ ّ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻭﻇﻴﻔﻪﺍﻯ ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮ ﭼﺴﺐ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺼﺎﺩﻳﻖ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﺭﺟﻬﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﻭ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺳﺖ‬

‫ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰﻣﺎﻧﺪ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﻔﺤﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﮔﺰﺍﺭﺷﻬﺎﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻗﻠﻴّﺘﻬﺎﻯ ﻗﻮﻣﻰ‪ ،‬ﻣﻠّﻰ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻰ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻰ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻧﻈﺮﻯ ﺑﻄﻮﺭ ﻋﻤﻠﻰ ﺩﺭ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻬﺎﻧﻪ‬ ‫ﻭ‪...‬ﻧﻈﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻓﻮﻕ ﺁﻧﭽﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ‬ ‫ً‬

‫ﺛﺎﻟﺜﻰ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺷﺎﻫﺪ ﺁﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠٦‬‬

‫ﺳﻨﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ‬ ‫ﭘﻴﺎﻡ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ٢٦ ،‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ‪٢٠٠٣‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻳﺎﻭﺭﺍﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺣﻤﻦ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ّ‬ ‫ﺍﻯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺤﺒﻮﺏ‬

‫ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺻﺎﺩﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬ ‫ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻜﺼﺪ ﻭ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺳﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﺑﻰ ﺍﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﺻﺎﺣﺐ ﺁﻥ ﻛﻼﻡ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﻧﺎﻡ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺻﺤﻴﻔﻪ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪﺍﻟﺒﻨﻴﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ّ‬

‫ﻋﻠﺖ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﻼ ﺻﺮﻳﺢ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﺎ ﻣﻬﺮﻯ ﺑﻴﻜﺮﺍﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻭﻃﻨﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺻﺒﺎﻭﺕ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺍﻣﺘﻨﺎﻉ ﻭﺭﺯﻳﺪ ﺍﻣﺎ ﭘﻴﺎﻡ ﻫﻴﻜﻞ ﺍﻃﻬﺮ ﻛﺎ ً‬

‫ﺧﺮﻡ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﺧﻮﺵ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺁﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ »ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺩﻳﺪﺍﺭﺵ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﻟﺤﻨﻰ ﭘﺮﺷﻮﺭ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻗﻠﺐ ﻋﺎﻟﻢ« ﻭ »ﻣﺮﻛﺰ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﻓﻨﻮﻥ ﺟﻠﻴﻠﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻨﺒﻊ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭ ﺑﺪﺍﻳﻊ ﻋﻈﻴﻤﻪ ﻭ ﻣﻌﺪﻥ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻭ ﺧﺼﺎﺋﻞ ﺣﻤﻴﺪﻩ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﻪ« ﻃﻠﻌﺖ‬

‫ﻫﻤﺖ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻏﻴﺮﺕ ﺑﺮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﺳﺘﻴﻔﺎﻯ ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻣﺮﻏﻮﺏ ﻛﻬﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺜﺎﻕ ّ‬ ‫ﻭﺭﺍﺙ ﺁﻥ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﺍ ﺩﻋﻮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﭙﺎﺧﻴﺰﻧﺪ ﻭ ﺳﻤﻨﺪ ّ‬ ‫ﺗﺠﺪﺩ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﻐﻠﮥ ﺫﻫﻨﻰ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﻣﻠﻞ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﺳﺎﻟﻪ ﮔﺮﺍﻧﺒﻬﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﺎﺑﺼﻴﺮﺗﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺴﺄﻟﮥ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ‬ ‫ﺗﺠﺪﺩ ﻭ ﺧﺼﺎﺋﺺ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﻻﺭﻯ‪ ،‬ﺣﺎﻛﻤﻴّﺖ ﻗﺎﻧﻮﻥ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻫﻞ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻋﻠﻮﻡ ﻭﻓﻨﻮﻥ ﻭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﻔﻴﺪﻩ ﻭ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺭﻓﺎﻩ‬ ‫ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻋﻤﻮﻣﻰ‪ ،‬ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ‪ ،‬ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻰ ﻭ ﺑﺮﺩﺑﺎﺭﻯ ﺑﻴﻦ ِ‬

‫ﺩﻗﺖ ﻭ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﺑﺮﺭﺳﻰ »ﺍﻣﻮﺭ ﻇﺎﻫﺮﮤ ﺟﺴﻤﺎﻧﻴّﻪ« ﻭ »ﺍﺳﺒﺎﺏ ﺗﻤﺪﻧﻴّﻪ« ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ّ‬

‫ﻣﺒﺎﺭﻛﺶ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻛﻮﺭﻛﻮﺭﺍﻧﻪ ﺍﺯﺗﻤﺪﻥ ﻣﻐﺮﺏ ﺯﻣﻴﻦ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ ﺁﻥ ﺑﺪﺭ ﻻﻣﻊ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻧﻰ ﻗﺎﻃﻊ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺭﺍ ﻣﺴﺘﻐﺮﻕ ﺩﺭ ﺑﺤﺮ ﻧﻔﺲ ﻭ‬

‫ﻫﻮﻯ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺩﺭ ﺩﺍﻡ ﺑﻴﻨﺸﻰ ﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻧﺬﺍﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻨﺶ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻣﻰ ﺟﺰ ﻧﺎﻛﺎﻣﻰ ﻭ ﺛﻤﺮﻯ ﺟﺰ ﻧﺎ ﻓﺮﺟﺎﻣﻰ ﺍﺯ ﭘﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ‪:‬‬

‫ﺗﻤﺪﻥ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺳﺒﺐ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻭ ﺭﺍﺣﺖ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﺟﺘﻼﺏ ﻣﺮﺿﺎﺕ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺻﻮﺭﻯ ﺑﺪﻭﻥ ّ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺩﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﺎ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﺪﻣﺮ ﺍﺭﻛﺎﻥ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺍﺳﺖ؟‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺨﺮﺏ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ ﻭ ّ‬

‫ﺗﺠﺪﺩ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺟﻮﻫﺮ ﻛﻼﻡ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺁﻧﻜﻪ‬ ‫ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﺴﺄﻟﮥ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﮥ ﻣﻘﺒﻠﮥ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺖ ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺻﺤﻴﻔﮥ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻃﻰ ﻗﺮﻭﻥ ﻭ ﺍﻋﺼﺎﺭ ﻗﻮﺍﻯ ّ‬ ‫ﻋﺎﻣﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ّ‬

‫ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻓﻘﺮﺍﺗﻰ ﺍﺯ ﺁﻳﺎﺕ‬ ‫ﺭﺳﺎﻟﮥ َﻣﺪﻧﻴّﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻫﻴﻜﻞ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻧﺶ ﺭﺍ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺁﻥ ﻋﻄﻴّﮥ ﻛﺒﺮﻯ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﺗﺮﻗﻰ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻋﻤﻮﻡ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ ﺗﺄﻣﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﻣﺘﻨﻮﻋﻪ ﻛﻞ ﺍﺯ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﻳﺪﮤ ﺑﺼﻴﺮﺕ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻭ ﻓﻨﻮﻥ ﻭ ِ َ‬ ‫ﺣﻜﻢ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭ ﺑﺪﺍﻳﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﮥ ّ‬

‫ﻋﺰﺕ‬ ‫ﻓﻴﻮﺿﺎﺕ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻭ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ّ‬ ‫ﺗﻌﻤﻖ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻭ ﻣﻠﻞ ﭘﻴﺸﺘﺮﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﻠﺘﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻓﻖ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﭼﻮﻥ ﺷﻤﺲ ﻣﺸﺮﻕ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻫﺮ ّ‬

‫ﺗﻤﺪﻥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺗﺮﻗﻴّﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺻﻨﻌﺘﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻣﺪﻧﻴّﻪ ﺗﺠﻠﻴﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻧﻘﺶ ﺧﻼﻗﻪ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ ِﺳﻔﺮ ﺟﻠﻴﻞ ﺭﺍ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻭ‬ ‫ﺭﺑﺎﻧﻴّﻪ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﻴﻮﺿﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﻟﻄﻴﻔﮥ ّ‬

‫ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﺗﺄﻣﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻭ‬ ‫ﻓﻮﺍﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﺍﻗﺘﺒﺎﺱ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻭ ﻓﻨﻮﻥ ﻣﻔﻴﺪﻩ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺼﻴﺐ ّ‬ ‫ﻗﻮﻩ ﻛﺎﺷﻔﻪ ﺧﻼﻑ ﻋﻘﻞ ﻭ ﻣﻨﻄﻖ‪.‬‬ ‫ﺍﻛﺘﺸﺎﻓﺎﺕ ﺳﻮﺩﻣﻨﺪ ﻣﻨﺒﻌﺚ ﺍﺯ ﺧﺮﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠٧‬‬

‫ِ‬ ‫ﻗﻠﺖ‬ ‫ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻗﺘﺒﺎﺱ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻪ ﺍﺯ ﻗﺪﺭ ﻭ‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻬﺎ ﻭ ﺗﻮﻓﻴﻘﺎﺕ ﺣﺎﺻﻠﻪ‬ ‫ﻣﻘﺘﺒﺲ ﻣﻰ ﻛﺎﻫﺪ ﻭﻧﻪ ﺍﺯ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻨﺰﻟﺖ ُ ِ‬ ‫ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﻭ ﻇﺮﻓﻴّﺖ ﺍﻭ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫ﻫﻴﻜﻞ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﻧﻜﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻧﻨﻤﻮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻗﻮﺍﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻨﺶ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻭ‬

‫ﺩﻻﻟﺖ ﻛﻨﺪ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻧﻰ ﺩﻗﻴﻖ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭﺍﻫﻴّﻪ ﺍﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺳﺮﺷﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﺑﻼﺩ ﺛﻤﺮﻯ ﺟﺰ ﺧﺴﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﺎﺭ‬

‫ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ »ﺑﻌﻀﻰ ﻧﻔﻮﺱ ﭼﻨﺎﻥ ﮔﻤﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﻮﺱ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺭﺗﻜﺎﺏ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻗﺒﻴﺤﻪ ﻭ ﺿﺎﺑﻂ‬

‫ﺮﻗﻰ ﻫﺮ ﻧﻔﺴﻰ ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻮﺍﻝ ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫ﻛﻤﺎﻻﺕ ﻣﻌﻨﻮﻳّﻪ ﻭ ﺻﻮﺭﻳّﻪ ﺍﺳﺖ«‬ ‫ﻣﺘﺬﻛﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﺗ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﺑﺸﺮ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻻﺯﻡ ﺷﻤﺮﺩ‪ .‬ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺑﻴﺸﻤﺎﺭﻯ ﮔﻮﺍﻩ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺗﻬﺬﻳﺐ ﺍﺧﻼﻕ ﻧﻪ ﺧﺮﺩ ﻓﻄﺮﻯ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺡ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﻣﺸﺎﺭﻕ ﻗﺪﺳﻴّﻪ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﻟﻬﻴّﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﻓﻨﻮﻥ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﺮﺍﻋﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺭﻓﺎﻩ ﻭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻈﺎﻫﺮ ّ‬

‫ﺗﺠﺪﺩ ﺭﺍ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻭ ﻣﻘﺘﻀﻴّﺎﺕ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻫﺮ ﻋﻬﺪ ﻭ ﻋﺼﺮﻯ ﻣﻌﻨﻰ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺑّﻴﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻧﻨﺪ‪:‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻓﻮﺍﻳﺪ ﻛﻠﻴﻪ ﺍﺯ ﻓﻴﻮﺿﺎﺕ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺯﻳﺮﺍ ﻣﺘﺪﻳﻨﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺻﺪﻕ ﻃﻮﻳّﺖ ﻭ ﺣﺴﻨﻴّﺖ ﻭ ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﻛﺒﺮﻯ ﻭ ﺭﺃﻓﺖ ﻭ ﺭﺣﻤﺖ‬

‫ﻣﺮﻭﺕ ﻭﺳﺨﺎﻭﺕ ﻭ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ ﺳﻌﻰ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﻧﻔﻊ‬ ‫ﻋﻈﻤﻰ ﻭ ﻭﻓﺎﻯ ﺑﻪ ﻋﻬﺪ ﻭ ﻣﻴﺜﺎﻕ ﻭ ﺣﺮﻳّﺖ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺷﺌﻮﻥ ﻭ ّ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺷﻴﻢ ﻣﺮﺿﻴّﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﻪ ﻛﻪ ﺷﻤﻊ ﺭﻭﺷﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﺍﺳﺖ ﺩﻻﻟﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻭ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻄﻮﺭ ﺷﮕﻔﺖ ﺍﻧﮕﻴﺰﻯ ﻣﺆﻳّﺪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻭ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺁﻥ‬

‫ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺭ ﻓﻮﻕ ﺑﻪ ﺍﺧﺘﺼﺎﺭ ﻣﺮﻭﺭﻯ ﺑﺮ ﭘﻴﺎﻡ ﻧﺎﻓﺬ ﻃﻠﻌﺖ ﻣﻴﺜﺎﻕ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪ .‬ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﺩﻳﻌﻪ‬

‫ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﺮﺗﻮ ﻣﻰ ﺍﻓﻜﻨﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺗﺄﺛﻴﺮﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺟﻤﺎﻝ ﺍﻗﺪﺱ ﺍﺑﻬﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﻛﻨﻮﻧﻰ ّ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﻚ ﺍﺧﺘﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻮﻫﻤﻪ ﺑﭙﺮﻫﻴﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻮﻟﻰ ﺍﻟﻮﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﺎِء ﺍﻣﻮﺭ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﺼﻴﺮﺕ ﺑﮕﺸﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻧﻔﻮﺱ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﻮﻝ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﻃﺮﺯ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﻦ ﻣﻠﻞ ﻭ ﻃﻮﺍﻳﻒ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺭﺍ ﻻﺯﻡ ﺷﻤﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﻯ ﻭ ّ‬

‫ﻋﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻤﺴﻚ ﺑﻪ ﺧﺸﻴﺔ ﺍﻪﻠﻟ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻫﻢ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﺎﺕ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺼﻰ ﺭﺍ ﻓﺪﺍﻯ ﻣﺼﺎﻟﺢ ّ‬ ‫ﻭﺟﺪﺍﻧﻰ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺗ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺁﻥ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﻣﺴﺘﺤﻀﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺼﺎﻳﺢ ﺁﻥ ﻣﻮﻻﻯ ﺗﻮﺍﻧﺎ ﺑﺎ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﺷﺪ‪ .‬ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﻡ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﻓﺮﺳﻮﺩﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﭘﻨﺠﮥ‬

‫ﺯﻣﺎﻣﺪﺍﺭﺍﻥ ﺑﻰ ﻟﻴﺎﻗﺘﺶ ﺍﺳﻴﺮ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﻣﺮﺩﺍﺏ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﻭ ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﻓﺮﻭ ﺭﻓﺖ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﻓﺎﺳﺪ ﺭﺷﻮﻩ ﺧﻮﺍﺭﺵ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺑﻬﺮﻩ‬

‫ﻣﻠﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻳﺎﻡ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺛﺮﻭﺕ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺯﻭﺍﻝ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﺳﺘﺎﻧﮥ ﻭﺭﺷﻜﺴﺘﮕﻰ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺭﻭﻣﻰ ﻭ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮﺍﺯﻯ‪ ،‬ﺍﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ ﻭ ﺯﻛﺮﻳﺎﻯ ﺭﺍﺯﻯ ﺭﺍ‬ ‫ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻭ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﭼﻮﻥ ﻛﻮﺭﺵ ﻭ ﺩﺍﺭﻳﻮﺵ‪ ،‬ﺟﻼﻝ ّ‬ ‫ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻥ ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭ ﺩﺍﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﭘﺮﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻃﺒﻘﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺟﺎﻫﻞ ﻭ ﻣﻐﺮﺿﻰ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻭ ﺗﺪﺍﻭﻡ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﺩﻳﺪ‬ ‫ﺗﺠﺪﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﻫﺮﺍﺱ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﻗﻰ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻪ ﺧﻠﻖ ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ّ‬

‫ﭘﺲ ﻋﺠﺐ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻯ ﺳﭙﺎﻫﻰ ﻭ ﻃﺎﻟﺐ ﻧﺎﻡ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻫﺮﺝ ﻭ ﻣﺮﺝ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻭﻝ ﺯﻣﺎﻡ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ‬

‫ﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺣﻜﻮﻣﺘﻰ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺍﻭ ﻭ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺶ ﻧﺠﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻻﻡ ﺑﻴﺸﻤﺎﺭﺵ ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬

‫ﺗﻤﺪﻥ ﻏﺮﺏ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﻭﻟﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻠّﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﻫﺪﻑ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻭ ﻣﺸﺮﻭﻋﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ‬ ‫ﻫﺎﻳﻰ ﻣﻨﻈﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺷﺎﻋﻪ ّ‬ ‫ﻣﺠﻬﺰ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﻣﻠّﻰ‬ ‫ﻛﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﻛﺎﺭﺁﺯﻣﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺍﺭﺗﺸﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺯﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﻴﻮﺩ ﺷﺪﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﺭﻫﺎﻳﻰ ﺑﺨﺸﻴﺪ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻰ ﺟﻬﺖ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻭ ﻛﺴﺐ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺣﺮﻑ ﻭ ﻓﻨﻮﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻣﻴﺪ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻯ ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﻪ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺻﺎﺣﺐ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻻﺯﻣﻪ ﻧﺸﺪ ّ‬

‫ﻣﻠﺖ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻰ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠٨‬‬

‫ﺍﺳﻔﺎ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ِ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪ ﺍﻣﺎ‬ ‫ﺩﺭﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﺎﻧﻰ ﻣﺆﺛّﺮ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻔﺘﻰ‪ ،‬ﺛﺮﻭﺗﻰ ﺳﺮﺷﺎﺭ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻧﻰ ﻭﺭﺍﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻤﻮﻝ ﻣﻔﺮﻁ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻗﻠﻴّﺘﻰ ﺧﻮﺩﺧﻮﺍﻩ ﻭ ﻣﺰﻳﺖ ﻃﻠﺐ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﻈﺎﻡ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻳﻦ ﺛﺮﻭﺕ ّ‬

‫ﺷﺪ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﻘﻂ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻯ ﭘﺮ ﺷﻜﻮﻩ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺷﺪ ﻭ ﻧﻤﺎﺩﻫﺎﻯ ﻧﻔﻴﺲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺭ‬

‫ﺁﻣﺪ ﺗﺎ ﺍﺑﺘﺬﺍﻝ ﻋﻤﻴﻖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﮥ ﺍﺧﻼﻗﻴﺶ ﺑﺮ ﺷﻨﺰﺍﺭ ﺣﺮﺹ ﻭ ﺟﺎﻩ ﻃﻠﺒﻰ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻰ‬

‫ﺑﺎ ﺳﺮﻛﻮﺑﻰ ﺷﺪﻳﺪ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻰ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٥٧‬ﺷﻤﺴﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺴﺎﻁ ﺁﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺴﺘﺒﺪ ﺭﺍ ﺑﺮﭼﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻋﺎﻭﻯ ﭘﻮﭺ ﻛﺎﺫﺑﺶ ﺑﻪ ﻭﺍﺩﻯ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ‬

‫ﺳﭙﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻧﻘﻼﺑﺸﺎﻥ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﻣﺤﺮﻛﻪ ﺍﺵ ﺁﺭﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻮﺩ‪.‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻭﻋﺪﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻌﺪﺩ ّ‬

‫ﻟﺬﺕ ﺟﻮﻳﻰ ﻋﻨﺎﻥ ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﻭﻗﺎﺭ ﻭ ﻧﺠﺎﺑﺖ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻫﺎﻯ ﺷﺪﻳﺪ ﻃﺒﻘﺎﺗﻰ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻓﺎﺣﺶ ﻣﻴﺎﻥ ﻓﻘﻴﺮ ﻭ‬ ‫ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ّ‬

‫ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺭﻭﺡ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﻯ ﺍﻟﺘﻴﺎﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻗﻠﻴﻢ ﭘﺮ ﺍﻧﻮﺍﺭ ﺍﺭﺯﺍﻧﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﮕﺮ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺟﻬﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺎﺭ ﻭ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺻﺮﻑ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ‬

‫ﻣﻘﺮﺭﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎ ﻭﺟﺪﺍﻧﻰ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﺑﻜﻮﺷﺪ ﺗﺎ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﻯ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﺿﻊ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﻻﺭﻯ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﺪﻩ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺳﺨﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺳﺎﻥ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬

‫ِ‬ ‫ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻰ ﻭ ﺧﺸﻢ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻋﻠﻴﻪ ﺷﻴﻮﻉ ﻓﺴﺎﺩ‪ ،‬ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺳﻮءﺭﻓﺘﺎﺭ ﺑﺎ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﺳﺮﻛﻮﺏ‬

‫ﺗﺄﻣﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﻣﺮﺟﻌﻴّﺖ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ‬ ‫ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺍﺯ ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺎﻥ ّ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻭﺿﺎﻋﻰ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪﻩ ﭼﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮﻯ ﺑﺮ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭ ﺭﻭﺣﻴّﻪ ّ‬

‫ﺣﻞ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻛﻮﺭﻛﻮﺭﺍﻧﻪ ﺍﺯ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﻘﻴﻢ ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻫﻠﻴّﺖ ﻗﺮﻭﻥ ﻭﺳﻄﻰ‪ .‬ﺭﺍﻩ ﻧﺠﺎﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ‬

‫ﻗﺎﺭﺍﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻭﺗﻜﺮﻳﻢ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ‬ ‫ﺁﺳﺘﺎﻧﮥ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻧﺠﻞ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺟﺰ ﺩﺭ ﻣﻮﻃﻦ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ّ‬

‫ﻛﻼﻣﻰ ﻧﺎﻓﺬ ﻭ ﺭﺳﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﺧﻮﺵ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﻛﻪ »ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﺎ ﮔﺮﺩ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﻳﻢ«‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻭ ﺗﻜﺮﻳﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻤﻰ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ‪ ٢٩‬ﻣﻰ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٩٢‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺭﺳﻤﻰ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺑﺮﺯﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ‬

‫ﺻﺪﻣﻴﻦ ﺳﺎﻝ ﺻﻌﻮﺩ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺿﻤﻦ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺍﺵ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﺍﺭﺯﺍﻧﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺗﺠﻠﻴﻞ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺳﺨﻨﮕﻮﻯ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺁﻥ ﻣﻈﻬﺮ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺳﺘﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﻳﻨﻨﺪﮤ »ﻋﻈﻴﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﻨﻰ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺷﺪﻩ«‬

‫ﻣﻠﻰ« ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﺒﺎﺭﻛﺶ ﺭﺍ ﭘﻴﺎﻣﻰ»ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻤﻴﻊ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﻭﺭﺍﻯ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﺑﻰ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﻧﮋﺍﺩﻯ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ّ‬

‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﻣﻨﻘﺒﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺎﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻮﻃﻦ ﻭ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺫ ﻭ ﺗﺄﺛﻴﺮﺍﺕ ﻇﻬﻮﺭﺵ ﭼﻨﺎﻥ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ؟ ﺍﺯ ﺍﻭﺍﺋﻞ ﻗﺮﻥ ﺳﻴﺰﺩﻫﻢ ﻫﺠﺮﻯ ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻝ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺑﻪ ﻗﻴﺎﺩﺕ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﻗﻴﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﺑﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺳﺨﺎﻭﺕ ﻭ ﺣﻜﻤﺖ ﻭ ﺑﺼﻴﺮﺕ ﺧﺪﺍﺩﺍﺩﻳﺶ ﺯﺑﺎﻧﺰﺩ‬ ‫ﻣﻌﺰﺯ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﺎﻥ ّ‬ ‫ﺧﺎﺹ ﻭ ﻋﺎﻡ ﺑﻮﺩ ﺁﻣﺎﺝ ﺗﻴﺮ ﺑﻼ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺩﺍﻡ ﺟﻔﺎ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﻧﻴﺎﻛﺎﻥ ﻭ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﻧﺪﺍﻯ ﻳﺎﺭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺭﺍ ﻟﺒﻴﻚ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ّ‬

‫ﮔﺸﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﻼﺋﺎﺕ ﺁﻥ ﻣﻮﻻﻯ ﻋﻠﻴﻢ ﺷﺮﻳﻚ ﻭ ﺳﻬﻴﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﮔﺬﺷﺘﮥ ﭘﺮ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺟﻤﺎﻝ ﻛﺮﺩﮔﺎﺭ‬

‫ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﻳﺪ ﻭ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻧﻔﺤﺎﺕ ﻣﺸﻜﺒﺎﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﻳﺰﺩﺍﻥ ﺍﻳﺜﺎﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ‪ .‬ﭘﻴﺎﻣﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﺪﻧﻴّﺘﻰ ﺟﺪﻳﺪ‬

‫ﻭﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﺪﻳﻊ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺎﻁ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪﻩ ﺍﻳﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﻣﻌﺮﺽ ﺑﻬﺘﺎﻥ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺁﺯﺍﺭ ﺍﻫﻞ ﻋﺪﻭﺍﻥ ﻭ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻭ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺮﺃﺕ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭ ﺻﺪﻣﺎﺕ ﺑﻰ ﺍﻣﺎﻥ ﺳﻬﻤﻰ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻰ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﻟﻄﻤﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮﭘﻴﻜﺮ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﺟﻤﺎﻝ ﺍﺑﻬﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻋﺎﻣﮥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻜﺼﺪ ﻭ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٠٩‬‬

‫ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺟﻤﻌﻰ‪ ،‬ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻭﻣﻨﺎﺑﺮ‪ ،‬ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺟﺮﺍﻳﺪ‪ ،‬ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﻳﻴﻦ‬

‫ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺣﺲ ﺧﺼﻮﻣﺖ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﺑﻴﺰﺍﺭﻯ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺟﻮﺩ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ّ‬

‫ﺁﻭﺭﻧﺪ‪ .‬ﻣﻌﺎﻧﺪﻳﻦ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﻫﻴﭻ ﺗﻬﻤﺘﻰ ﺍﺑﺎ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﮔﻔﺘﻦ ﻫﻴﭻ ﺩﺭﻭﻏﻰ ﺩﺭﻳﻎ ﻧﻮﺭﺯﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻓﺮﺻﺖ ﻭ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﻃﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴّﺘﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺑﭙﺎ ﺧﻴﺰﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺩﺳﺎﻳﺴﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺴﻤﻮﻡ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺍﺫﻫﺎﻥ ّ‬ ‫ﻣﻼ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﺎﺩ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮﻓﻴﻘﺎﺕ ﺑﻰ ﺷﻤﺎﺭ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﺴﻞ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺫﻛﺮ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﺘﺮﻳﺎﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺘﻮﺍﻟﻰ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺟﻤﺎﻝ ﺍﺑﻬﻰ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﻇﻞ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﻪ ﻭﺍﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﺪﺍﺭﺝ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺩﺭﺣﻴﺎﺕ ﺭﻭﺯﻣﺮﮤ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﺎﺋﻞ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺩﻭﻝ ﻭ ﺩﻭﺍﺋﺮ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ‬ ‫ﺣﺎﺟﺘﻰ ﺑﻪ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺣﻴﺜﻴّﺖ ﻭﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ّ‬

‫ﻣﺪﻋﺎ ﻭ ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺗﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﺎ ﺧﻠﻖ ﻭ ﺧﻮﻯ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﺻﺎﺩﻕ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ُ َ‬

‫ﮔﻮﺍﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ِ ِ‬ ‫ﺻﺮﻑ ﻛﻴﻨﻪ ﺍﻯ ﻋﻨﺎﻥ ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﻫﺮ ﻓﺘﻨﻪ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﺧﻄﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺫﻛﺮ‬

‫ﺍﺕ ﻫﺎﻣﺎﺕ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺍﻣﺮ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺷﺘﻬﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺻﺮﻓﴼ ﻣﺒﻴّﻦ ﻭﻗﺎﺣﺖ ﺫﻫﻦ ﻣﻔﺘﺮﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻣﻨﻈﻤﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺪ ﻧﺎﻡ ﻛﺮﺩﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎﻳﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﺗﺎ ﻧﻔﻮﺱ ﻣﻨﺼﻒ ﻭ ﻣﻄﻠﻌﻰ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺘﻬﺎﻯ ّ‬ ‫ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ّ‬

‫ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻋﺎﻧﺖ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺑﺮﺧﻴﺰﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﺮﺍﺱ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺳﺘﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ‬

‫ﺍﻧﻈﺎﺭ ﻋﺎﻡ ﻋﻮﺍﻣﻠﻰ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺩﺗﺎﻥ ﺁﻣﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﺧﻮﻳﺶ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﺵ ﺷﻤﺮﺩﻧﺪ‬

‫ﻭ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺟﻌﻞ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺑﺪﺍﻧﺠﺎ ﮔﺴﺘﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺴﺎﺭﺕ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﻣﺨﻔﻰ ﺁﻥ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﻧﺸﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﻛﺸﻮﺭﻛﻪ ﭘﺪﺭﺵ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺣﺰﺑﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻃﺮﺩ‬ ‫ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺸﺎﻛﻞ ﻋﺪﻳﺪﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺣﺒّﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻋﺪﻡ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻮﺩ؟‬

‫ﺟﺒﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﺑﻬﺘﺎﻥ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﺑﺪﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﻫﺮ ﮔﺎﻩ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻗﻠﻊ ﻭ ﻗﻤﻊ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ‬ ‫ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮﺍﻥ ّ‬

‫ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺷﺮﻳﻒ ﺗﺮﻳﻦ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻳﺪ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺟﻤﺎﻝ ﻗﺪﻡ ﺩﺭ ﺑﻮﺳﺘﺎﻥ ﺍﻣﺮ ﺍﻋﻈﻢ ﭘﺮﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﻧﻴﺰ ّ‬

‫ﻣﻌﻴﻦ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺳﻘﺎﻳﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﺧﺮﺩﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﺭﻫﻤﻰ ﻧﻤﻰ ﺍﺭﺯﺩ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻧﻬﺎﻯ ﻣﺨﻮﻑ ﻣﺴﺠﻮﻥ‬ ‫ﻣﺎِء َ ِ‬

‫ﺗﺼﻨﻌﻰ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﺸﻰ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﻣﻮﺍﻟﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺪﺩ ﺍﺭﺍﺫﻝ ﻭ ﺍﻭﺑﺎﺷﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻫﺎﻯ ﺷﺪﻳﺪ ﺁﺯﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻫﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﺎﻓﻆ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺁﻥ ﺳﺘﻤﮕﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﺍﺝ ﺑﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺭﺍﻛﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﺭﺯ ﻣﺆّﺳﺴﺎﺕ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻤﺸﻴّﺖ ﺍﻣﻮﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‬

‫ِ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺠﺎ ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻛﻪ‬ ‫ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﻣﺴﺘﺒﺪﺍﻧﻪ ﻣﻨﺤﻞ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺭﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ‬

‫ﻳﺘﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﻭ ﻣﻌﻴﺸﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻧﻘﺶ ﺑﺮ ﺁﺏ ﺩﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺯ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪﺍﻥ ﻛﻪ ﺑﻰ ﺧﺎﻧﻤﺎﻥ‬

‫ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﺗﻘﺎﻋﺪﺷﺎﻥ‪ ،‬ﭘﺎﺩﺍﺵ ﻋﻤﺮﻯ ﻛﺎﺭ ﻭ ﻛﻮﺷﺶ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺤﺮﻭﻡ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﻰ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﻬﺎﻯ ﺟﺎﻭﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯ‬

‫ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺯﻳﺒﺎﻳﻰ ﻭ ﺣﺴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﻄﺮﺯﻯ ﻗﺒﻴﺢ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﭘﺪﺭﺍﻥ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷﺪﻧﺪ ﺍﺟﺴﺎﺩ‬ ‫ﻣﺘﻼﺷﻰ ﺷﺪﮤ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﻄﻌﻪ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﺎﺋﺮﻯ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺪﻓﻴﻦ ﺍﻣﻮﺍﺕ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺩﻓﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎﻧﮓ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﺳﻤﺎﻥ‬ ‫ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﺳﺎﺋﮥ ﺍﺩﺑﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻛﻦ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻭﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﮕﺮ ﺑﻴﺖ ﻣﺒﺎﺭﻙ‬ ‫ﻣﺤﻘﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﻫﺮ ﻫﺘﻚ ﺣﺮﻣﺘﻰ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻛﻦ ّ‬ ‫ﺭﺳﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﺒﺘﻪ ُ ِ ‪‬‬

‫ﻋﻤﺎﻝ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎ ﺧﺎﻙ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﻧﺸﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺩﺭﺟﮥ ﺍﻫﺎﻧﺖ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻋﻠﻰ ﺩﺭ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺯﻳﺎﺭﺗﮕﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ّ‬ ‫ﻫﻤﻮﺍﺭ ﻧﮕﺸﺖ؟ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﺮﺍﺭﺕ ﺑﺎﺭ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﻴﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪»:‬ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺍﺝ ﺑﺤﺮ‬

‫ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﻳﻦ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﻴﺰﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ‪«.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١٠‬‬

‫ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﭘﺮ ﺁﺷﻮﺏ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻤﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺑﻴﺪﺍﺩﮔﺮﻯ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎﺭ ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﮔﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺳﺮ ﺑﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﺩﻓﺎﺗﺮ‬

‫ﻣﻠﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻣﻤﻠﻮ ﺍﺯ ﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎﻯ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﻭﺍﺭﺩﻩ‬ ‫ﺑﺮﺍﻗﻠﻴﺘﻬﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ‪ ،‬ﻗﻮﻣﻰ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪» :‬ﺍﻣﺮﻭﺯﻧﺎﻟﮥ ﻋﺪﻝ ﺑﻠﻨﺪ ﻭ ﺣﻨﻴﻦ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺩﻭﺩ ﺗﻴﺮﮤ ﺳﺘﻢ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺍﻣﻢ ﺭﺍ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ «.‬ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺳﺒﺐ‬ ‫ﺗﺸﻮﻳﺶ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﻧﺎﻇﺮﺍﻥ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺗﻴﺰ ﺑﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﺪﻣﺎﺕ ﺭﻭﺣﻰ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﻰ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﻇﻠﻢ ﻭ ﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻟﻄﻤﺎﺕ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﺪﻑ ﻋﺎﻣﻼِﻥ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﻌﺪﻳّﺎﺕ ﻭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺁﻧﻜﻪ ﺭﻭﺣﻴّﻪ ﻓﺮﺩ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺭﺍﺗﻀﻌﻴﻒ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺣﻴﺜﻴﺘﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ‬ ‫ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻘﻮﻕ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺳﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺠﺎﺯ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺍﻯ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺭﻭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ‬

‫ﻧﺘﻴﺠﮥ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﺴﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺯﺭﻭﺣﻴّﮥ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻛﻪ ﺧﺼﻴﺼﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻋﺎﺭﻯ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻋﺰﻡ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﭽﮥ ﺩﺳﺖ ﺣﺎﻛﻤﺎﻧﺸﺎﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻭﺿﻊ ﺧﻮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﺮﺻﺖ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺘﺮﺻﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﭼﻪ ﻧﻴﺮﻭﻳﻰ ﺷﻤﺎ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻓﺮﺳﻮﺩﮔﻰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﺤﻔﻮﻅ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺿﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺍﻫﻞ ﺑﺼﻴﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻨﺰﻩ ﺳﺎﺯﻳﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺮﺷﻤﺎ ﺳﺘﻢ ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﻯ ﻭ ﻋﻄﻮﻓﺖ ﺭﻓﺘﺎﺭ‬ ‫ﭼﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺍﻟﻬﺎﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻳﺪ ﻗﻠﻮﺑﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻔﺮﺕ ﻭ ﻛﻴﻨﻪ ﭘﺎﻙ ﻭ ّ‬

‫ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺑﻼﻳﺎﻯ ﻻ ﺗﺤﺼﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﺪ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻴﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﺍﺯ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻨﻈﻢ ﺟﻬﺖ ﺭﻳﺸﻪ ﻛﻦ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻨﻮﺯ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﻋﻰ ﺧﻮﻳﺶ‬ ‫ﻭ ﻧﻴﻢ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻣﺘﺘﺎﺑﻌﻪ ﻭ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪﻡ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﻳﺪ؟ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻨﻴﻊ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺟﻮﺍﺑﮕﻮﻯ ﺁﻥ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻋﺎﻟﻴّﮥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺑﺎ ّ‬

‫ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎﺳﺖ‪:‬‬

‫ﺍﺭﻳﺎﺡ ﻗﺎﺻﻔﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﻧﺎﺭﻯ ﻣﺨﻤﻮﺩ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻣﮕﺮ ﻧﺎﺭﻯ ﻛﻪ ِ ُ ِّ‬ ‫ﻟﺤﺐ ﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻗﻠﻮﺏ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﻣﺸﺘﻌﻞ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮ ﺷﺠﺮ ﻣﺤﻜﻤﻰ ﺭﺍ َ ِ‬

‫ﺑﺮﺍﻧﺪﺍﺯﺩ ﻣﮕﺮ ﺍﺷﺠﺎﺭ ﺑﺴﺘﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﻭ ﻫﺮ ﺳﺮﺍﺟﻰ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﻣﮕﺮ ﺳﺮﺍﺝ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﻣﻨﻴﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﺭﻳﺎﺡ ﺑﺮ ﻧﻮﺭﺵ‬

‫ﺑﻴﻔﺰﺍﻳﺪ ﻭ ﺍﻃﻔﺎء ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﻴﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺎﺳﺨﻰ ﻛﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪ ﺟﻮﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﻣﺰ ﻗﻮﺍﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ‪ ،‬ﭘﺮﻭﺭﺩﮤ ﺩﺳﺖ ﺑﺎﻏﺒﺎﻥ ﺁﻥ ﺑﺴﺘﺎﻥ‬ ‫ﺧﻼﻗﮥ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪:‬‬ ‫ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺻﻨﻊ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻠﻤﺎﺕ ّ‬ ‫ﺑﺎﺭ ﻳﻚ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﮒ ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺴﺎﺭ‪.‬‬ ‫ﺍﻯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺳﺮﺍ ﭘﺮﺩﮤ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻣﺒﻴﻨﻴﺪ ﻫﻤﻪ ِ‬ ‫ﻣﺤﺒّﺖ ﻧﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺘﺎﺑﺪ ﻭ ﻋﺪﺍﻭﺕ ﻇﻠﻤﺖ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻛﺎﺷﺎﻧﻪ ﻻﻧﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﮔﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﻗﺪﺭ ﻭﻣﻘﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﻋﺎﺭﻑ ﺷﻮﺩ ﺟﺰ ﺍﺧﻼﻕ ﺣﺴﻨﻪ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻃﻴّﺒﮥ ﺭﺍﺿﻴّﮥ ﻣﺮﺿﻴّﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﺸﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺗﻤﺴﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﺻﻼﺡ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺩﺍﻧﺎﻳﻰ ﺍﻣﻢ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻞ ﺍﻟﻴﻮﻡ ﺑﻪ ﺍﺳﺒﺎﺑﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻟﺴﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺫﻛﺮ ﺧﻴﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺯﺷﺖ ﻣﻴﺎﻻﻳﻴﺪ‪.‬‬ ‫ُﺍﻧﺎﺙ ﻭ ﺫﻛﻮﺭ ﻋﻨﺪﺍﻪﻠﻟ ﻭﺍﺣﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺫﺭﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻋﺼﻤﺖ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﺯ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ّ‬ ‫ﻛﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﻭ ﺍﻗﺘﺮﺍﻑ ﺍﻣﺮ ﻧﻤﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﺯ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺑﺎﺏ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺍﺣﺖ ﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺧﻠﻖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١١‬‬

‫ﺳﻤﻮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯﺧﺎﻙ ﺑﻪ ﺍﻓﻼﻙ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﻜﻰ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﺎﻳﻰ ﻛﺸﺎﻧﺪ‪ .‬ﺍﻭﺳﺖ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﻭ ﺣﻴﺎﺕ‬ ‫ﺩﺍﻧﺎﻳﻰ ﺳﺒﺐ ّ‬ ‫ﻋﻠﻮ ﻭ ّ‬

‫ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ‪ .‬ﻛﻮﺛﺮ ﺑﺎﻗﻰ ﻋﻄﺎ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﺎﺋﺪﮤ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻮﻫﺮ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻣﺸﻔﻘﺎﻧﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺑﺎ ﺁﻥ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻳﺪ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ِ‬ ‫ﻛﻤﺎﻻﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪«.‬‬ ‫ﺟﻤﻴﻊ‬ ‫ﺟﺎﻣﻊ‬ ‫ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬

‫ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻴﻨﻰ ﻭ ﭼﺎﺭﻩ ﺟﻮﻳﻰ ﻭ ﻛﺎﺭﺩﺍﻧﻰ ﻭ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺑﻈﻬﻮﺭ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪﻩ ﺍﻳﺪ ﺳﺒﺐ ﺗﺴﻜﻴﻦ ﻗﻠﻮﺏ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺗﺤﺴﻴﻦ‬

‫ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺗﻤﺴﻚ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﻼﺳﻬﺎﻯ ﺩﺭﺳﻰ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺘﺎﻥ ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﮥ ﻋﻠﻤﻰ ﺁﺯﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻧﻬﺎﺩﻳﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺟﻮﺍﺑﮕﻮﻯ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﺎﺕ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺯﻝ ﺧﻮﺩ ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﻭﺭﺯﻳﺪﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ّ‬

‫ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻰ ﺭﺣﻤﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﻓﻴﺾ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺤﺮﻭﻣﻨﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻣﺎ ﻣﺎﻳﻪ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻼﻥ ﺁﻥ‬

‫ﺗﺒﺮﻋﺎﺕ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﺍﻧﮥ ﺷﻤﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎﻯ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻤﻦ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺘﻬﺎﻯ ﺁﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻠﻰ‪،‬ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺩﻳﺎﺭ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺨﺎﺭﺝ ﻻﺯﻡ ﺟﻬﺖ ّ‬

‫ﺗﺮﻗﻴﺎﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﮥ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﻕ ﻭ ﺷﻮﺭ ﻓﻘﻂ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺛﻤﺮ‬ ‫ﻣﺴﺘﻐﺮﻕ ﺩﺭ ﺑﺤﺮ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺒﺎﺭﻛﮥ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺑﺎ ﺷﻮﺭ ﻭﻫﻴﺠﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﻭ ّ‬

‫ﻣﺤﻦ ﻭ ﺑﻼﻳﺎ ﺩﺭ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ِ َ‬

‫ﺛﻤﺮﺍﺕ ﺭﻭﺣﻴّﮥ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﺷﻤﺎ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺍﻣﺮﻯ‬ ‫ﺍﻣﺮﻭﺯﻫﻴﭻ ﻧﻘﻄﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻻﻳﻘﮥ ﺍﺣﺒّﺎﻯ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﻧﺸﺮ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻭﺗﺤﻜﻴﻢ ّ‬

‫ﺳﻬﻤﻰ ﻭﺍﻓﺮ ﻧﺒﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻮﻓﻴﻘﺎﺕ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺭﺷﺘﮥ ﻋﻠﻤﻰ ﻳﺎ ﻫﻨﺮﻯ ﻭ ﻳﺎ‬

‫ﻛﺮﺍﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺻﻨﻌﺘﻰ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺩﺭﺁﻥ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ ﺍﻋﻠﻰ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻛﻤﺎﻝ ﻛﻪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻗﻮﻩ ﻭﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻯ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﺎﻻﺕ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ّ‬ ‫ﻣﺪﺗﻰ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ّ‬ ‫ﻭ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺻﺮﻓﴼ ﻣﺮﻫﻮﻥ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺍﻧﺴﺖ‪ .‬ﺣﻴﺎﺕ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻬﺎﺟﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺛﻤﺮﮤ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺭﺝ ﻣﻴﻨﻬﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﺩﺍﻣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﻭ ﻧﺴﻠﻬﺎﻯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﻃﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺎ ﻋﺸﻖ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ِ‬ ‫ﺗﺠﺪﺩ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺁﻥ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺷﺎﻫﺪ ﺻﺎﺩﻗﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺗﻤﺪﻥ‪ .‬ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﻜﻤﻞ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺎ‬ ‫ﻣﺤﺮﻙ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ّ‬ ‫ّ ِ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻮﻓﻴﻘﺎﺕ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺩﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﺩﺍﻧﺎﻳﻰ ﻣﺴﺘﻘﻞ ّ‬

‫ﻳﺪﻋﻮﻧﺎﻟﻰ‬ ‫ﺍﻣﺔ ُ َ ِ َ‬ ‫ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺁﺷﻨﺎﻳﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺁﺷﻨﺎﻳﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻳﮥ » ُ ‪ٌ ‬‬

‫ﺍﻟﺨﻴﺮ« ﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺧﺸﻢ ﻭ ﺗﺄﺳﻒ ﺷﺎﻫﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﻰ ﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﻧﻈﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺤﺮﺯ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ‬ ‫َ‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ُﺑﻬﺘﺎﻥ ﻭ ﻫﺠﻮﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷﺎﻳﺪ ﺣﺘﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﻭ ﻧﺠﺎﺑﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﺍﻳﻦ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺍﺯﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﺍﻳﺪ ﻭﺍﻗﻒ ﻭ ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﺑﻪ ﺻﻔﺎﺕ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺫﻳّﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﺷﻤﺎ ﺣﺮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﺁﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻋﻀﻮ ﺷﺮﻳﻒ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺴﺐ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺑﺎﻟﻤﺂﻝ‬ ‫ﺣﺒﻴﺒﺎﻥ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻣﺤﺮﻭﻣﻴﺪ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻏﻨﻴﻤﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ّ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﻣﻨﻘﺒﺖ ﻛﺸﻮﺭ ّ‬ ‫ﺍﻫﻞ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﺧﺪﻣﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻳﺪ ﻗﺪﺭﺕ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﭘﺎﻙ ﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺟﻬﺖ ّ‬

‫ﺷﻤﺮﺩ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻏﺼﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻣﻰ‬ ‫ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﻰ ﻛﻪ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺣﺎﻛﻤﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﻮﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﭼﻪ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﺟﻬﺎﻥ ﺳﻴﻞ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ّﺳﺪ ﻭ ﻣﺎﻧﻌﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﻮﺍﻯ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﺪﺕ ﻭ ﻗﺪﺭﺗﺶ ﻛﺎﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺩﺭ ﻭ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﻪ ﻭﺟﻮﺩﺵ ﺭﺍﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﻣﺴﻴﺮﺵ ﺭﺍ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺩﻳﻮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﺍﻩ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١٢‬‬

‫ﻣﺆﺳﺲ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﺍﻣﺮﺍء ﺍﺯ ﺑﺪﻭ ﻇﻬﻮﺭﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺍﻣﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺭﺍ ّ‬

‫ﺍﻯ ﺑﺪﻳﻊ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻰ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‪ ،‬ﺟﺎ ﻭ ﻣﻘﺎﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻰ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻢ ﻭ ﻫﺮﺍﺱ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ‬ ‫ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺑﺮﻭﺯ ﺷﺪﺍﺋﺪ ﻭ ﺑﻼﻳﺎﻯ ﻣﺘﻮﺍﻟﻴّﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺳﺎﻟﻜﺎﻥ ﺳﺒﻴﻞ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﻭﻓﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺷﺨﺺ ﻣﻨﺼﻔﻰ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺁﻳﻨﺪﮤ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺁﻫﻨﻴﻦ ﺁﻥ ﺟﻤﺎﻝ ﻣﺒﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﻣﻈﺎﻟﻢ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻗﻠﻴّﺘﻰ ّ‬ ‫ﺧﻼﻕ ﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺼﺪ ﺍﻋﻼﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺳﺘﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭ ﻣﻬﺪ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﮥ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﮔﺬﺷﺘﮕﻰ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻧﺜﺎﺭ ﺟﺎﻥ ﺑﻪ‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺪ‪ ،‬ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪:‬‬ ‫ﺛﺒﻮﺕ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪﻩ ﺍﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﺁﺭﺯﻭﻣﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ّ‬

‫ﭘﺮﺗﻮ َ ِ‬ ‫ﺍﻭﺝ َﺍﺛﻴﺮ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ‬ ‫ﺍﻓﻖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ِ‬ ‫ﻣﻪ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﻭﻣﻨﻴﺮﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻻ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﺪﺭﺧﺸﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺍﻗﻠﻴﻢ‪ِ ،‬‬

‫ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺮﺗﻮ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ ﻭ ّ ِ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﺍﺑﺪﻳﮥ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎﻥ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﭼﻨﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﺪﻩ ﻫﺎ ﺧﻴﺮﻩ ﻭ ﺣﻴﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﻣﺤﺮﻡ‬ ‫ﺷﻬﻴﺮ ﺁﻓﺎﻕ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺮﻭﻡ‪،‬‬ ‫ﻣﻨﻮﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻰ ﻧﺎﻡ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﺮﻛﺰ ﺍﻧﻮﺍﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻙ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻨﺎﻙ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ‪ّ ،‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺁﺭﺯﻭ ﻭ ﺁﻣﺎﻝ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻰ ﺑﻬﺮﻩ ﻭ ﻧﺼﻴﺐ‪ ،‬ﻓﻴﺾ ﻣﻮﻓﻮﺭ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺟﻮﻳﺪ ﻭ ﺳﺮﻓﺮﺍﺯﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻮﺭﻩ‪ ،‬ﺁﻥ ِ ِ‬ ‫ﺑﺎﺳﻼﻥ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺧﺪﻣﺖ ﻭ ﻭﻓﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺩﻋﻴّﮥ ﻗﻠﺒﻴّﮥ ﺧﻮﻳﺶ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺷﺐ ﺗﻴﺮﮤ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺑﺴﺮ ﺁﻳﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﻋﺘﺎﺏ ّ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻣﺸﺘﺎﻗﺎﻥ ﺩﺭ َ ِ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻻﺭﻛﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﻧﺒﺎﺯﻯ ﻭ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯ ﺑﻨﺎ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻭﺭ ﻭ ﻣﺒﺎﻫﺎﺕ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﻛﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺟﻼﻝ‬ ‫ﻋﻈﻤﺖ ﻭ‬ ‫ﺑﻨﻴﺎﻥ َﻗﻮﻯ َ‬

‫ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١٣‬‬

‫ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻫﻮﻳﺪﺍ‬ ‫ﺳﻮﮊﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪،‬ﻭ ﭼﻪ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭﺩﻭﺭﮤ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ‬

‫ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺩﮔﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﻧﻴﺰﺑﻰ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﻧﮕﻬﺪﺍﺷﺘﻦ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯﺣﻘﺎﻳﻖ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﮤ ﻭﺳﻴﻊ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻴﺰﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳّﺎﻡ‪،‬‬

‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ‬ ‫ﺻﺺ‪ ،٣٤،٥٤،٥٥‬ﺳﻮﮊﮤ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺍﻳﻨﻚ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ﻧﺦ ﻧﻤﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﺭﺩ ﺁﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﺩﻭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﺯﭼﻨﺪ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺯﻫﺮ ﺩﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ‬ ‫ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ـ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ـ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺗﻮﻫﻤﺎﺕ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍﻫﺎﻯ ﺍﻗﻠﻴﺘﻰ ﻏﻴﺮﻣﻨﺼﻒ‬ ‫ﻣﺘﻨﻮﻋﻰ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻣﻈﻠﻮﻣﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻜﺎﺕ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺎﻥ ﺁﺷﻨﺎ ﺗﺮﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻧﻮﻳﻦ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺮﻋﺒﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ‬ ‫ﻣﺴﺎﻟﮥ ﺍﻣﻴ ّ‬

‫ﮐﺎﻭﻳﺎﻥ ﺻﺎﺩﻕ ﺯﺍﺩﻩ ﻣﻴﻼﻧﻰ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻴﻮﻧﮕﺎﻩ‬

‫ﺍﺯ ﺟﻤﻠﮥ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﭘﺎ ﺑﺮﺟﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﭘﺲ ﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻣﺴﺎﻟﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﮐﻮﺷﺸﻰ ﺩﺭ ﻧﻘﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﺍﺳﺖ‪ .‬ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺳﻨﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ‪.‬ﺑﺮﻋﮑﺲ‪ ،‬ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﻣﻮﺍﻗﻊ ﻣﻘﺘﻀﻰ ﻟﻄﻤﻪ ﻭ‬

‫ﺯﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺗّﻬﺎﻡ »ﺳﻴﺎﺳﻰ« ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺤﺚ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺣﻮﺯﮤ ﻣﺬﻫﺒﻰ — ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺻﺮﻑ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺮﺣﻠﮥ ﻧﻮﻳﻦ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﮐﻤﺘﺮ ﺟﻨﺒﮥ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﻭ ﺣﺪﻳﺚ ﻭ‬

‫ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﻧﻘﺶ ﺩﻳﻦ ﻭﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ﺗﺮﻗﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﻳﺎ ﺻﺪﺭﺍﻋﻈﻢ ﻫﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻏﻀﺐ ﺷﺎﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﭘﻴﺮﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﻪ‬

‫ﺩﻻﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ )ﻣﺜﻞ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ( ﺗﻮﺟﻴﻬﻰ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻏﻀﺐ ﻭﻟﻰ ﻧﻌﻤﺖ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‬

‫ﺪﺍﻟﺪﻳﻦ ﻓﻀﻞ ﺍﻪﻠﻟ ﻭﺯﻳﺮ ﮐﺎﺭﺩﺍﻥ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺍﻭﻟﺠﺎﻳﺘﻮ ﺍﺯ ﻃﺎﺋﻔﮥ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎﺭﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﺮﺩ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺍﻯ ﭼﻮﻥ ﺭﺷﻴ ّ‬

‫ﺪﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﻓﻮﻝ‬ ‫ﺍﻳﻠﺨﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺍﻭﻟﺠﺎﻳﺘﻮ )ﺩﺭ ‪١٣١٦‬ﻡ‪ (.‬ﻭ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﭘﺴﺮﺵ ﺍﺑﻮﺳﻌﻴﺪ ﮐﻢ ﮐﻢ ﻃﺎﻟﻊ ﺑﺨﺖ ﺭﺷﻴ ّ‬

‫ﺪﺍﻟﺪﻳﻦ ﻓﻀﻞ ﺍﻪﻠﻟ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪﴽ ﺳﺮ ﺍﻭ‬ ‫ﮐﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺻﺪﺍﺭﺕ ﺑﺮﮐﻨﺎﺭ ﺷﺪ‪ .‬ﻏﻀﺐ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﺗّﻬﺎﻡ »ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ« ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺭﺷﻴ ّ‬

‫ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎﻯ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﺯﺩﻧﺪ »ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺁﻥ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻔﺮﺍﻥ ﻧﻌﻤﺖ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻟﻌﻨﺔ ﺍﻪﻠﻟ‬

‫ﻋﻠﻴﻪ!«‪ ١٦٤‬ﺣﺘّﻰ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻟﻤﻠﮏ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﻘﺘﺪﺭ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﺘّﻬﻢ ﺑﻪ »ﺭﺍﻓﻀﻰ« ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺶ ﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺧﺒﺮ ﻗﻀﻴّﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻡ‬

‫ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﺷﺎﻩ ﺑﺮﺳﺪ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ‪ ٣٠٠٠٠‬ﺩﻳ‬ ‫ﺍﻟﺴﮑﻮﺕ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ﺗﺎ ﺟﺎﻥ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺩﺭ ﺑﺒﺮﺩ‪ ١٦٥.‬ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻨﺎﺭﺣﻖ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺳﻴﺎﺳﻰ )ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ( ﭼﻴﺰ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭﻟﻰ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﻣﺴﺎﻟﮥ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻮﺩﻥ ﻭﻯ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺳﺖ ﺣﻤﻠﻪ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﻳﮏ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ّ‬

‫ﭘﺪﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﭘﺪﺭﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺁﻗﺎ ﺭﺿﺎ ﻗﻨﺎﺩ ﺷﻴﺮﺍﺯﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭﺗﺒﻌﻴﺪ ﻣﻼﺯﻡ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﭘﺴﺮ ﺁﻗﺎ ﺭﺿﺎ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺒﻴﺐ‬

‫ﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﺍﻭﺍﺋﻞ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺪﺗﻰ ﻫﻢ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﺸﻴﻬﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء )ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺍﺭﺷﺪ ﻭ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ( ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺒﻴﺐ ﺍﻪﻠﻟ ﺳﭙﺲ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١٤‬‬

‫ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺑﻪ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺭﻓﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﻗﺎﻣﺘﺶ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭙﻮﻟﻴﺖ ﺩﺭﺍﻳﻔﻮﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺭﺍ ﺁﻣﻮﺧﺖ ﻭ ﺩﺭ‬

‫ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺑﻌﻀﻰ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﮐﺮﺩ‪ ١٦٦.‬ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺍﺳﻌﺪ ﺑﺨﺘﻴﺎﺭﻯ ﺭﻫﺒﺮﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﻣﻌﻠّﻤﻰ‬

‫ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺗﺤﺼﻴﻼﺗﺶ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﮑﺘﻮﺑﻰ ﮐﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩١٠‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺑﻪ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺒﻴﺐ ﺍﻪﻠﻟ ﺷﻐﻞ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﻨﻨﺪ‪ ١٦٧.‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻭ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺪﺍﺷﺖ‬ ‫ﻭ ﺑﻪ ﻳﺎﺭﻯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺍﺳﻌﺪ ﺑﺨﺘﻴﺎﺭﻯ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺷﻐﻞ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﺭﺟﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﺵ ﭘﻴﺶ ﺭﻓﺖ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻮﺍﺯﺍﺕ ﭘﻴﺶ ﺭﻓﺖ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺣﺮﻓﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻭﺭ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ‪ ١٩١٨‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺑﺎ ﺍﻓﺴﺮﺍﻟﻤﻠﮏ ﮐﻪ ﺯﻧﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺩﺧﺘﺮ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ‬ ‫ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺎﻥ ﻣﻌﺘﻤﺪ ﺍﻟﻤﻠﮏ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻣﻌﺘﻤﺪ ﺍﻟﻤﻠﮏ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻳﺤﻴﻰ ﺧﺎﻥ ﻣﺸﻴ ّ‬ ‫ﺮﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺮ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ‪ّ ،‬‬

‫ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻓﺎﺻﻠﮥ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺟﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻴﺰ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺗﻤﺎﺱ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﮑﻰ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺑﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺩﻭﻟﺖ‬

‫ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻴﺶ ﺭﻓﺖ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ ﺣﺮﻓﻪ ﺍﻯ ﺍﻭ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪١٩١٨‬ﻟﻘﺐ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﮏ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ‪ ١٩٢١‬ﺳﺮﮐﻨﺴﻮﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﻣﺸﻖ ﻭ ﺍﺯ ‪ ١٩٣١‬ﺳﺮﮐﻨﺴﻮﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﻴﺮﻭﺕ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﮏ ﺗﻤﺎﺱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺍﺯ ﺷﻮﺍﻫﺪ‬

‫ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ ﺍﻭ ﺭﺍﺑﻄﮥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻭﺩﻭﺩ )ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ( ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺳﺮﺳﺨﺖ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺣﻔﻆ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺍﺯ ‪ ١٩٢١‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺣﺰﺑﻰ ﻭ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﻨﺼﺐ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴّﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﭘﺴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ‬ ‫ﺑﻮﺩ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﮏ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ّ‬

‫ﻋﮑﺎ ﺩﻓﻦ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍﺑﻴﺸﺘﺮ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﻣﺮﮒ ﻭﻯ ﺩﺭ ‪ ١٩٣٦‬ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺑﺮﮔﺬﺍﺭﻯ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻥ ّ‬

‫ﺷﮑﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﭘﺪﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﮐﺴﻰ ﺍﺳﺎﺳﴼ‬ ‫ﺟﺪ ﭘﺪﺭﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺍﻗﺎ ﺭﺿﺎ ﻗﻨﺎﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﮑﻪ ّ‬

‫ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﻮﻩ ﺷﺎﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﺮ ﻓﺮﺩﻯ ﺷﺨﺼﴼ ﻣﺴﻮﻭﻝ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺪﺭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺣﺒﻴﺐ ﺍﻪﻠﻟ ﺧﺎﻥ‬

‫)ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﮏ( ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﺍﻓﺴﺮﺍﻟﻤﻠﮏ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﺑﺎ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ‬

‫ﮐﺎﻣﻼ ﺩﻭﺭﻯ ﺟﺴﺖ‪ .‬ﻣﻨﺰﻝ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﮏ ﻭ ﻣﺤﻴﻂ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻰ ﮐﻮﺩﮐﻰ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻫﻢ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺣﺎﺿﺮﺍﻥ ﻓﺎﻗﺪ ﺟﻮ ﻭ ﻳﺎ ﺣﺘّﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ً‬

‫ﺍﻯ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﻄﻮﺭﻳﮑﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻳﻌﻨﻰ ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺎﺭ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ ‪ ١٤‬ﺳﺎﻟﮕﻰ )ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﭘﺪﺭ ﻭ ﺁﻧﻬﻢ‬ ‫‪١٦٨‬‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺭﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻳﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺁﻣﻮﺯﻩ‬ ‫ﺍﺯ ﻳﮏ ﺩﻭﺳﺖ( ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﮕﻮﺷﻢ ﺧﻮﺭﺩ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺑﺎﻻ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﺋﻰ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ّ‬

‫ﺩﻭﻡ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٦٥‬ﺗﺎ ‪ ١٩٧٧‬ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻧﻰ‬ ‫ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ )‪ (١٩١٩-١٩٧٩‬ﺑﺮﺍﻯ ‪ ١٢‬ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻭﺭﻯ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﮑﻰ ﺑﺎ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‪ .‬ﻫﻮﻳﺪﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺗﻤﺎﻡ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺁﻣﺪ ﮐﻪ ﭘﺪﺭﺵ ّ‬

‫ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺍﺑﺘﺪﺍﺋﻰ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﺮﻭﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﺮﻭﮐﺴﻞ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪١٩٤١‬‬

‫ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﮐﺮﺩ‪ ١٦٩.‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭﺧﺎﺭﺟﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﮐﻨﺴﻮﻟﮕﺮﻯ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ‪ ،‬ﺁﻟﻤﺎﻥ‬ ‫ﻭ ﺳﻮﺋﻴﺲ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻭ ﺩﺭﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻﻳﻰ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﺮﻳّﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻠّﻰ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭﺳﺎﻝ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺗﺸﮑﻴﻞ‬ ‫‪ ١٩٦٤‬ﺩﺭ ﮐﺎﺑﻴﻨﮥ ﺣﺴﻨﻌﻠﻰ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺭﺍﺋﻰ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺮﻭﺭ ﻣﻨﺼﻮﺭﺍﺯ ﻃﺮﻑ‬ ‫ّ‬

‫ﮐﺎﺑﻴﻨﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺗﺎ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٧٧‬ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٧٩‬ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﮔﻮﺍﻫﻰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻫﻤﻪ ﺣﮑﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺎﻃﻨﴼ ﺷﺨﺼﻰ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻗﻴﻖ ﺗﺮﻳﻦ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻭﺟﻬﺎﻥ ﺑﻴﻨﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻻﺋﻴﮏ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﮐﺮﺩ‪ ١٧٠.‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺑﻨﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﭼﻮﺑﮏ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻧﺰﺩﻳﮏ‬

‫ﺷﺪﺕ ﻏﻴﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﮔﺮﻳﺰ ﺑﻮﺩ‪ ١٧١.‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻄﻮﺭ ﻓﺎﺵ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻣﻨﺼﻮﺏ‬ ‫ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻮﺩ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺗﺎ ﭘﺎﻯ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻓﺮﺩﻯ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﮑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﮐﻴﻔﺮ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺭﺳﻤﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺯﺍﺩﻩ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﻫﺮﮔﺰ ّ‬

‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻧﻴﺰ ﺻﺤﺒﺘﻰ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﺘﻦ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻫﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺩﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١٥‬‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﻣﺤﮑﻢ ﺩﺭﺟﺮﺍﺋﺪ ﺭﻭﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺎﺭﻳﺨﺪﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺩﮐﺘﺮﻋﺒّﺎﺱ ﻣﻴﻼﻧﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻌﻤﺎﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ )‪ (The Persian Sphinx‬ﻫﻢ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻫﺰﺍﺭﻫﺎ ﺳﻨﺪ ﻭ ﺷﺎﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ‬ ‫ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﻴﻮﮔﺮﺍﻓﻰ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻧﺎﻣﻪ ﻭﻯ ّ‬

‫ﻣﮑﺮﺭ ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ )ﻭﻳﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻥ( ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ّ‬ ‫ﺻﺪﻫﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ّ‬ ‫ﺻﺤﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺁﻣﻴﺰ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺑﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻫﮥ ‪ ١٩٦٠‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻢ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫‪١٧٢‬‬

‫ﺻﺪﻫﺎ ﺳﻨﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ )ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻥ( ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮ‬

‫ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺴﺎﻝ ‪ ١٣٤٥‬ﺧﻮﺭﺷﻴﺪﻯ‪ ،١٧٣‬ﻭ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻫﻢ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﮥ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭﻯ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻔﺖ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ‬ ‫‪١٧٤‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﻭﻯ ﺑﻪ‬ ‫ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺑﻪ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺴﺎﻝ ‪ ١٣٤٣‬ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺍﻣﺎﮐﻦ ّ‬

‫ﺣﺞ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﺳﻨﺎﺩ ﺭﺳﻤﻰ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺟﺰﻭ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺗﺤﺖ ﻣﺬﻫﺐ ﺩﺭﺝ ﺷﺪﻩ »ﺍﺳﻼﻡ‪ ١٧٥«.‬ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺑﻄﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻳﺪ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺟﻠﺪ ﺩﻭﻡ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻳﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺣﺮﺑﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﺭﻗﻴﺒﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﺍﮐﻨﺶ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻫﻢ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﮔﺬﺭﺍﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﺨﺖ ﮐﺮﺩﻩ‬

‫ﻭ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﺩ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٧٦‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳﻨﺪ ﻭ ﮔﻮﺍﻫﻰ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﺑﻮﺍﻟﻔﻀﻞ ﻗﺎﺳﻤﻰ‪ ،‬ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭ ﺳﻴّﺪ ﺳﻌﻴﺪ ﺯﺍﻫﺪ ﺯﺍﻫﺪﺍﻧﻰ ﺑﺮ ﻣﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺑﻮﺍﻟﻔﻀﻞ ﻗﺎﺳﻤﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺳﺮﻯ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﻯ ﺍﻟﻴﮕﺎﺭﺷﻰ ﻳﺎ ﺧﺎﻧﺪﺍﻧﻬﺎﻯ ﺣﮑﻮﻣﺘﮕﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺧﻮﺭﻳﻢ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻠﺪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ‪ :‬ﮔﻤﺎﺷﺘﮥ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﻭ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ‪ ١٧٧‬ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﺎﭖ ﮐﺘﺎﺑﺶ ﻭ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺭ‬

‫ﭼﻨﺪﻣﺎﻩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺗﻼﺷﻰ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﻭ ﻋﻮﺍﻡ ﻓﺮﻳﺒﻰ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﮐﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻘﺮﺭﻯ ﻣﻨﺎﺳﺐ« ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻭ ﺍﺯﺳﺎﻝ ‪ ١٩٦٤) ١٣٤٣‬ﻣﻴﻼﺩﻯ( ﺑﺎ » ّ‬

‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﺎﺏ ﻭ ﮐﻢ ﭘﻴﺪﺍﻯ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ )ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﻠّﻰ ﺳﺎﺑﻖ( ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ‬ ‫ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺯﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﭼﻮﻥ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺯﺍﻫﺪ ﺯﺍﻫﺪﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻓﺮﺿّﻴﮥ‬ ‫ﮐﺮﺩﺍﺭ ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎﺕ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﮐﻤﻰ ﺩﻗﻴﻘﺘﺮ ﻣﺤﮏ ﺯﺩ‪ .‬ﻧﮑﺘﮥ ﺟﺎﻟﺐ ّ‬

‫ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ ﮐﻪ‪:‬‬

‫ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭ ﮔﻮﻳﺎﺗﺮﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺍﺳﮑﻨﺪﺭ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻬﺮ ﻣﺎﻩ ‪ ١٣٤٣‬ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﭘﺴﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﮐﺜﺮ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ‬

‫ﺩﻭﻡ‬ ‫ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻓﺸﺎﻯ ﺳﻮﺍﺑﻖ ﺍﻭ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﺟﻠﺪ ّ‬

‫ﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ‪ ٣٧٥-٣٧٧‬ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺳﻮﺍﺑﻖ ﺧﺪﻣﺘﮕﺬﺍﺭﻯ ﭘﺪﺭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋّﻴﺖ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯﺗﺨﻠّﻔﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺩﺭ‬

‫ﻣﻨﺎﺻﺐ ﻗﺒﻠﻰ ﮐﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻰ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻭ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٧٨‬‬

‫ﭘﺲ »ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭ ﮔﻮﻳﺎﺗﺮﻳﻦ ﺳﻨﺪ« ﺩﺭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺍﺳﮑﻨﺪﺭ ﻧﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺳﻮﺍﺑﻖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﻓﺸﺎء‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻨﺪﻯ ﺑﻨﺎ ﮐﺮﺩ؟ ﻣﺴﻠّﻢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﻴﮑﻨﺪ‪ .‬ﺳﺆﺍﻝ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﻄﻮﺭ ﻣﺤﻮﺭ ﻳﮏ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﺿﻴّﻪ ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬ ‫ﺍﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﺄﺧﺬ ﮐﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﻮﻳﺪﺍ )ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ( ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ﺩﭼﺎﺭ ﺣﺴﺎﺩﺕ ﻭ ﻧﺎﺭﺍﺣﺘﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺣﻤﻠﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ‬

‫ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺻﺪﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺍﺿﺢ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﮐﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ »ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭﮔﻮﻳﺎﺗﺮﻳﻦ ﺳﻨﺪ« ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﻭ‬

‫ﭘﺮ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺳﻨﺪﻯ ﮔﻮﻳﺎﺗﺮ ﻭ ﻣﺤﮑﻤﺘﺮ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ )ﺩﺭ ‪ ٢٥‬ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ( ﻳﺎﻓﺖ ﻧﮑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﮔﺮﻧﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺑﻨﻴﺎﺩﻯ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﺳﺴﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١٦‬‬

‫ﺩﻭﻡ )ﺹ ﺳﻴﺰﺩﻩ( ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻟﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺤﻮﺭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻣﻴﺮﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺟﻠﺪ ّ‬ ‫ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻧﮥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺒﺮﺋﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻮﻥ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺑﻌﺪ‬

‫ﻳﻌﻨﻰ ﺍﺯ ‪٢٢‬ﺑﻬﻤﻦ ‪ ١٣٤٣‬ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ‪ .‬ﻧﺎﻣﮥ ﺑﺎﻻ )ﺑﻪ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺍﺳﮑﻨﺪﺭ( ﺩﺭ ﻣﻬﺮ ﻣﺎﻩ ‪ ١٣٤٣‬ﭘﺨﺶ ﺷﺪ ﻭ ﻫﻢ ﻓﮑﺮﻯ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﺭﺍﻫﮑﺎﺭﻯ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﺭ ﺑﻬﻤﻦ ‪ ١٣٤٣‬ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﭘﺎﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﮔﺬﺍﺷﺖ‪ .‬ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺁﺭﺍء ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﻨﺪ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻟﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﻰ ﻭ ﮔﻮﻳﺎ ﺍﺯ‬

‫ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬ﺩﺭ ﺳﻨﺪ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺩﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‪» :‬ﺁﻗﺎﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ :‬ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺭﺍ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﺑﺪﻫﻴﺪ‪«.‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺁﻥ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻣﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺁﺏ ﻭ ﺑﺮﻕ ﻣﺠﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻔﺖ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭﻯ ﻭﺳﺎﻳﺮ ﻭﺯﺍﺭﺕ‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰ »ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﻭ ﻣﺤﺎﺳﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻴﺎﻥ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ١٧٩«.‬ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﻭﺍﺳﻼﻡ ﻧﻤﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧّﻴﺖ ﻋﻘﺐ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺩﻭ ﻓﻘﺮﻩ ﻫﻢ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﺮﺩ‪:‬‬

‫ﺩﻭﻡ »ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﻟﻬﻴّﺎﺕ‪ «...‬ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ‬ ‫ﻳﮑﻢ »ﺭﺋﻴﺲ ﺍﻭﻗﺎﻑ ﺑﺎ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻮﻥ ﺩﺭﺟﻪ ﻳﮏ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺱ ﻭ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﺪ« ﻭ ّ‬ ‫ﻳﮑﺎﻳﮏ ﺭﺍﻫﮑﺎﺭﻫﺎﻯ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩ‪.‬‬

‫ﺩﻳﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﻓﺮﺿﻴﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺍﺯ ﮐﺪﺍﻡ ﺯﻣﺎﻥ )‪ (١٣٤٣‬ﻭ ﺍﺯﮐﺠﺎ )ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺍﺳﮑﻨﺪﺭ( ﻣﻨﺸﺎء ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ‬

‫ﺩﻭﻡ( ﺩﻭ ﺳﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﮐﺸﻒ ﻭ ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ )ﺟﻠﺪ ّ‬

‫ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻪ ﺳﻨﺪ ﺭﺍ ﺯﺍﻫﺪ ﺯﺍﻫﺪﺍﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﻴﻨﺎ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫‪١٨٠‬‬

‫ﺳﻨﺪ ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٣٤٣/٦/١٢‬ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋّﻴﺖ ﺑﻨﺎﻡ ﻗﺎﺳﻢ ﺍﺷﺮﺍﻓﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﺩﻩ‬

‫ﺷﻤﺎﻝ ﻭﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﭘﺎﻯ ﺍﻭ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻬﺮ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﺄّﺳﻒ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﮐﺘﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻬﺮ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺩﺍﺭﺍﺋﻰ‪:‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪﻯ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺩﺍﺭﺍﺋﻰ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺸﻤﻨﺪ ﺍﺳﺖ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺗﺎﺛّﺮ ﻭ ﺗﺄّﺳﻒ ﺍﻳﻨﺠﺎﻧﺐ‬

‫ﻭﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻧﻢ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻤﻮﻡ ﻫﻢ ﻣﺴﻠﮑﺎﻥ ﻭ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻯ ﺛﺎﺑﺖ ﭘﺎﺳﺎﻝ ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺧﺪﻣﺘﮕﺬﺍﺭ ﻓﺮﻗﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺍﺑﻼﻍ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﺎﺕ ﻓﺎﺋﻘﻪ ﺭﺍ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ‬ ‫ﻗﺎﺳﻢ ﺍﺷﺮﺍﻗﻰ‬ ‫ﺍﻭﻟﻰ ﮐﻪ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺭﮎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﺳﻨﺪ ﺑﺎﻻ ﻫﺪﻓﺶ ﻣﺤﮑﻢ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﺳﮑﻨﺪﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﮑﺘﮥ ّ‬

‫ﺍﺻﻼ ﮐﻤﺘﺮﻳﻦ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎ ﻭ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺳﻨﺪ ﺑﺎﻻ)ﺍﮔﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ‬ ‫ﻭﺟﻬﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺭﺍ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﻧﺒﻮﺩ( ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺯﻳﺮ ﺩﺳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺄﺛّﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻪ ﺭﺋﻴﺴﺶ ﺍﺑﻼﻍ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻭ ﺑﺲ‪ .‬ﻧﮑﺘﮥ ﺩﻳﮕﺮ‬

‫ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﺟﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺳﻨﺪ ﺗﺮﺩﻳﺪﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮﻥ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ »ﻓﺮﻗﻪ« ﻭ ﻳﺎ »ﻣﺴﻠﮏ« ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ‬

‫ﺳﻮﻣﻰ ﮐﻪ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺭﻭ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﭘﻴﺮﻭ ﺳﻨﺪ ﺑﺎﻻﺳﺖ‬ ‫ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﮊﻩ ﻫﺎ ﺍﺯ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻨﺪ ﺍﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪﺭﮎ ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻰ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﺁﻥ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﮔﺰﺍﺭﺷﺎﺗﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻰ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻣﻨﺒﻊ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﻣﻄﻤﺌﻨﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻈﺮ ﮐﺮﺩ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻘﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻘﻖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻨﺒﻊ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١٧‬‬

‫ﺣﺮﻑ ﺁﺧﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺭ ﻳﮑﻰ ﺍﺯﮔﺰﺍﺭﺷﻬﺎﻯ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٥٧‬ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺭﮎ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻧﻬﺎﻳﻰ‬

‫ﻭ ﮐﺎﻣﻞ ﺳﺎﻭﺍﮎ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻭ ﺑﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﺩﺭ ﺑﻮﻟﺘﻦ ﻭﻳﮋﮤ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ٣١٢/٦٦٥٨‬ﻣﻮﺟﻮﺩ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﻓﺮﻗﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺤﻀﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ‪ :‬ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﻧﺨﺴﺖ‬

‫ﻭﺯﻳﺮﻯ‪ ،‬ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻳﮏ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻭﻯ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺣﺘّﻰ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻭ ﺷﺎﻳﻌﻪ ﺍﻯ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ‬

‫ﻭﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﮑﺎﻥ ﻭﻯ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺤﺚ ﻭ ﮔﻔﺘﮕﻮﻳﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﻭﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺳﻤﺖ‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺍﻭﺷﺎﻳﻊ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﺪﺭﺵ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻰ ﮐﻪ ﺑﻌﻤﻞ ﺁﻣﺪﻩ‪ ،‬ﭘﺪﺭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻭﻯ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﺩﺭ ﺳﻨﻴﻦ ﻃﻔﻮﻟﻴّﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻓﻮﺕ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎﺩﺭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭ‬

‫ﻣﺸﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﻣﺘﺪﻳّﻦ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻘﻮﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻭﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﺩﺭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﮐﻪ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻣﮑﻪ ﻧﻴﺰ ّ‬

‫ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺗﻘﻮﻯ ﻭ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺧﺼﺎﺋﺺ ﻧﻴﮑﻮﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﻓﺮﻗﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻋﺎﻟّﻴﮥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻳﮏ ﺳﻨّﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ )ﺹ( ﺟﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻫﺮ ﻓﺮﺩﻯ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺟﻤﻼﺕ ﺷﻬﺎﺩﺕ‪...‬ﺭﺍ ﺍﺩﺍ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻃﻰ ‪ ١٥‬ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﻬﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺻﺮﻳﺤﴼ‬

‫ﻭ ﻋﻠﻨﴼ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٨١‬‬

‫ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺳﺨﻦ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﻭ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻭ‬

‫ﺣﺞ ﻭ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﺗﺮﺑﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺿﺎ ﻭ ﺑﻮﺳﻴﺪﻥ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﻧﻮﺣﻪ ﺧﻮﺍﻧﻰ ﮐﻮﺗﺎﻫﻰ ﻧﮑﺮﺩ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ‬ ‫ﺭﻓﺎﻩ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﮐﻮﺷﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺪﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﻣﻘﺘﻀﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺍﺗّﻬﺎﻡ »ﺳﻴﺎﺳﻰ« ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺍﺯ‬ ‫ﺳﻮﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺤﺚ ﻭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺑﻴﻦ ﺟﻨﺎﺡ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺣﻮﺯﮤ ﻣﺬﻫﺒﻰ‪-‬‬

‫ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺮﺣﻠﮥ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﺒﻬﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺘﻰ»ﭘﺎﺳﺦ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺿﺪﺑﻬﺎﻳﻰ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ« ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٤‬ﺩﻯ ﻣﺎﻩ ‪ ،١٣٨٥‬ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯﺁﻥ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺷﺒﻬﮥ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎ‬ ‫ﺩﺭﺩﻫﮥ ﺍﻭﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ‪ ،‬ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺭﺩﻳّﻪ ﻫﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺩﺭﺭﺩﻳّﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻰ ﺷﺪ ﺍﺯ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺩﻭ ﺟﻠﺪ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ »ﻇﻬﻮﺭ ﻭ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺁﻥ‪»،‬ﺟﺴﺘﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺁﻥ »ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺍﺭﺗﺸﺒﺪ ﺳﺎﺑﻖ ﺣﺴﻴﻦ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ« ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﻠﺪ ّ‬ ‫ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ« ﻛﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﻠﺪ ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺁﻥ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ‪١٣٦٩‬ﺍﺳﺖ ﻭﺑﻌﺪﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻜﺮﺭﴽ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻭ‬ ‫ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﭼﺎﭖ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﺭﺋﻴﺲ »ﺩﻓﺘﺮ ﻭﻳﮋﻩ‬ ‫ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺕ ﻛﺘﺒﻰ ﻭ ﺷﻔﺎﻫﻰ ﺍﺭﺗﺸﺒﺪ ﺳﺎﺑﻖ ﺣﺴﻴﻦ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ‪ ،‬ﺩﻭﺳﺖ ﻭ َﻣﺤﺮﻡ ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ«‪» ،‬ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ«‪،‬‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ« ﻭ »ﺑﺎﺯﺭﺳﻰ« ﺷﺎﻩ ﻭ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﺮ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ‪ ١٢‬ﺳﺎﻝ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ »ﻭﺯﺍﺭﺕ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺍﺭﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﻭ »ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻧﻰ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ«‪» ،‬ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺣﻔﺎﻇﺖ ّ‬ ‫»ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻭﺯﺍﺭﺕ ّ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ«‪ ،١٨٢‬ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﮥ »ﻣﺆّﺳﺴﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ« ﺗﻬﻴّﻪ ﻭﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١٨‬‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ‬ ‫ﻭﺳﻮﻡ ﺍﻧﻘﻼﺏ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﺩﺭﻗﺎﻟﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻭﻧﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮﺍﻳﺮﺍﻥ« ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺩﻭﻡ ّ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭﺩﻫﮥ ّ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺣﺠﺔﺍﻻﺳﻼﻡ ﺣﻤﻴﺪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ )ﻣﺪﻳﺮ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺭﺳﻤﻰ ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ‪ :‬ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ‪ ،‬ﻣﻮﺳﻰ ّ‬

‫ﻧﻈﺮﺑﻨﻴﺎﺩ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭﺗﻬﻴّﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ(‪ ،‬ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﻣﺮﺩﺍﺩ ‪ ١٣٨٢‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺁﻥ‪،‬ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺭﺩﻳّﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻭﻫﻢ‬ ‫ﺩﺭﺭﺩﻳّﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺳﻪ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺳﺎﺑﻖ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻪ ﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻛﺘﺐ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﭼﻨﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﺗﻮﻫﻤﺎﺕ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻭﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﭘﺎﺳﺦ ﺟﻌﻠﻴّﺎﺕ ﻭ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩﻧﺸﺎﻥ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭﻳﻚ ﻧﮕﺎﻩ ﻫﺸﻴﺎﺭﺍﻧﻪ ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ ﺗﻬﻴّﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻓﻮﻕ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﮤ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩﻥ‪ ،‬ﻭﻟﺬﺍ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﻣﻨﺸﺄ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻣﻨﺘﺸﺮﻩ ﺩﺭﺍﻣﺮﻭﺯ – ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ – ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﻓﻮﻕ ﺑﺮﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪،‬‬ ‫ً‬ ‫ﺫﻳﻼ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎﻯ ﺗﻜﻤﻴﻠﻰ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺑﺎﻣﺰﻫﺘﺮﻳﻦ ﻭ ﺟﺎﻟﺒﺘﺮﻳﻦ ﺗﻨﺎﻗﻀﺎﺕ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺟﻠﺪ ‪ ٢‬ﻛﺘﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭ ﻭﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﺻﺺ ‪ ٣٨٦-٣٩٢‬ﺍﺯ ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﺎ‬ ‫ﺍﺯ ّ‬

‫ﺍﻟﺴﻼﻃﻴﻦ ﻭ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﻯ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﺟﻌﻞ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﺍﺷﺎﻋﻪ ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻫﻮﻳﺪﺍﻯ ﻣﺸﻜﻮﻙ‬ ‫ﻫﻤﺪﺳﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ُ ‪‬‬ ‫ﻭﻋﺎﻅ َ‬

‫ﺩﻭﻡ ﺻﺺ ‪ ٣٨٤- ٣٨٥‬ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﺹ ‪ ٣٧٧‬ﻭ ﺟﻠﺪ ّ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻳﻚ ﭼﻬﺮﻩ »ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ« ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﺟﻠﺪ ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺳﻨﺪ ﺫﻳﻞ ﻛﻪ ﺟﻌﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺳﺎﻭﺍﻙ ﮔﺎﻫﻰ ﺳﻨﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‬ ‫ﺑﻮﺩﻥ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ّ‬

‫ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻣﻰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﮔﺎﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻭ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ‬

‫ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻯ »ﺍﺳﺘﺎﺩ« ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ‪ ،‬ﺩﺍﺩﻩ ﻭﺍﺳﺘﺎﺩ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭ ﺩﻭﺳﻨﺪ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻇﻬﻮﺭ ﻭﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺭﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ١٨٣.‬ﺩﻭﺳﻨﺪ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﻠﺪ ‪،٢‬ﺻﺺ ‪ ،٣٨٤-٣٨٥‬ﻭﻧﻴﺰﻋﻴﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﻢ‪:‬‬

‫ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺻﺪﺍﺭﺕ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺗﻌﻠّﻖ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺷﻬﺮﺕ ﻭﺳﻴﻊ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺍﺑﻘﺎء ﺍﻳﻦ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ‪ ،‬ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﺣﺴﺎﺳﺖ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ‬

‫ﺷﺪﺕ ﻣﻨﻔﻮﺭ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻋﻤﻖ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺎﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟّﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ‬

‫ﺩﻭ ﺳﻨﺪ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ‪ :‬ﺳﻨﺪ ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٣٤٣ /٦/١٢‬ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻗﺎﺳﻢ ﺍﺷﺮﺍﻗﻰ ﺑﻪ‬

‫ﺗﺄﺳﻒ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺭﺟﺎﺩﻩ ﺷﻤﺎﻝ ﻭ ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﭘﺎﻯ ﺍﻭ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻬﺮ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ّ‬

‫ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻬﺮ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺩﺍﺭﺍﻳﻰ‪ :‬ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻨﺎﺏ‬

‫ﺗﺄﺳﻒ ﺍﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻧﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻤﻮﻡ ﻫﻢ ﻣﺴﻠﻜﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﺁﻗﺎﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺩﺍﺭﺍﻳﻰ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺸﻤﻨﺪ ﺍﺳﺖ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺗﺄﺛّﺮ ﻭ ّ‬

‫ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻯ ﺛﺎﺑﺖ ﭘﺎﺳﺎﻝ ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺧﺪﻣﺘﮕﺰﺍﺭ ﻓﺮﻗﻪ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺍﺑﻼﻍ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﺎﺕ‬

‫ﻓﺎﺋﻘﻪ ﺭﺍ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻗﺎﺳﻢ ﺍﺷﺮﺍﻗﻰ‪«.‬‬

‫ﺩﻭﻡ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺎﺣﻴﻪ ‪ ٢‬ﺷﻴﺮﺍﺯ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٣٥٠/٥/١٩‬ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫ﺳﻨﺪ ّ‬ ‫»ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻯ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ‪ ١٢‬ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺎﺣﻴﻪ ‪ ٢‬ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺩﺭ ﻣﻨﺰﻝ ﺁﻗﺎﻯ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻭ ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺮﺁﻗﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ‬

‫ﻗﺮﺍﺋﺖ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﺷﺮﻭﻉ ﻭ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻭ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﺻﻔﺤﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﻟﻮﺡ ﺍﺣﻤﺪ ﻭ ﺍﻳﻘﺎﻥ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺿﻊ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ‪ :‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ‬

‫ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﻧﻜﻰ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﻭ ﺭﻭﺍﺝ ﭘﻮﻝ ﺩﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﻛﻠﻴﻤﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎﻡ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺧﺮﺍﺷﻬﺎﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻭ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﻣﺎﻝ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﺮﺥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﻛﻠﻴﻤﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﭼﺮﺧﺪ‪ .‬ﺷﺨﺺ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺯﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻣﺄﻣﻮﺭﺍﻥ ﻣﺨﻔﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺩﺭﺩﺭﺑﺎﺭ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻰ ﻣﻰ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺧﺎﺩﻣﻴﻦ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻣﺒﻠﻎ ‪ ١٥‬ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﻣﺎ‬ ‫ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﻛﻤﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍﺳﺖ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﮔﺎﻥ ﺯﻳﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ :‬ﻓﺮﻫﺎﺩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١١٩‬‬

‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺩﺍﻧﻴﺎﻝ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺛﻨﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺯﺍﺭﻋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻗﺎﺳﻢ ﻛﺮﻳﻤﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻭ ﻣﺴﻴﺢ ﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻧﺎﺻﺮ ﻭ ﺿﻴﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ‪ ،‬ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ‪) «.‬ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﻪ ﺳﺎﻭﺍﻙ‪.(١٣٥٠/٩/١٥-‬‬ ‫ﻛﻤﺎﻟﻰ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺟﺎﻋﻠﻴﻦ ﺩﻭ ﺳﻨﺪ — ﭼﻪ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﻦ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﭼﻪ ﺟﺎﻋﻠﻴﻦ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎﺭ‬

‫ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ — ﺑﻘﺪﺭﻯ ﻧﺎﺷﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺍﺯﺯﺍﻭﻳﮥ ﺩﻳﺪ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﻭﺟﺎﻣﻌﮥ ﺁﻥ‬

‫ﺑﻜﺎﺭﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻳﻚ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻢ ﺑﻜﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ )ﻣﺜﻞ»ﻫﻢ ﻣﺴﻠﻜﺎﻥ«؛ »ﻓﺮﻗﻪ ﻣﺎ« ﺩﺭ ﺳﻨﺪﺍﻭﻝ(‪ ،‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻭ ﻧﻴﻢ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﺋﻴﻦ ﺷﺎﻥ»ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﻧﻴﺴﺖ« ﻭ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻳﻚ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ »ﻓﺮﻗﻪ«‬ ‫ﻛﻪ ُ ِّ‬ ‫ﻣﺼﺮﺍﻧﻪ ﻭﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ّ‬

‫ﻭ»ﻣﺴﻠﻚ« ﺫﻛﺮ ﻛﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﻃﻮﻻﻧﻰ‪ ١٦٣‬ﺳﺎﻝ ﺟﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺜﺎﺭ ﺟﺎﻧﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ‬ ‫ً‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﻦ ّ‬ ‫ﺍﺯ ﻗﺮﺑﺎﻧﮕﺎﻩ ﻋﺸﻖ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ‪.‬ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺯﻧﺪﻩ ﺑﺮﻧﮕﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ»ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ« ﻭ »ﺑﻬﺎﺭ ﺑﺪﻳﻌﻰ«ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺩﻳﺎﻥ‬

‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﻭﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭ ﺟﻨﮓ ﻭﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺯﻧﺪﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ِ َ ِ‬ ‫ﻓﺮﻕ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻡ‬ ‫ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻗﺒﻞ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺗﻘﺎﻟﻴﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﻇﻞ ﻳﻚ »ﺩﻳﻦ ﺑﺪﻳﻊ« ﻣﺘّﺤﺪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺁﻣﺪﻩ‪ ،‬ﺩﺭ ّ‬ ‫— ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ — ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻛﺘﺐ ّ‬

‫ﺩﻭﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻌﻞ ﻣﺠﺴﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺗﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ﺍﺯﻗﻮﻝ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺳﻨﺪ ّ‬

‫ﻣﻀﺤﻚ ﻭ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺳﺎﺩﮤ ﺳﺒﻚ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺮﺳﻮﻡ ﺩﺭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﺍﻯ‬ ‫ﺑﺎﻣﺰﻫﺘﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻯ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ»ﭘﺲ‬ ‫ﻭﺟﻮﻩ ﺑﺪﻳﻌﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺟﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﺷﺮﻭﻉ ﻭ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻭ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﺻﻔﺤﺎﺗﻰ ﺍﺯﻛﺘﺎﺏ ﻟﻮﺡ ﺍﺣﻤﺪ ﻭ ﺍﻳﻘﺎﻥ‪...‬ﺍﻟﺦ«؛ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺗﺸﺎﻥ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﺷﺮﻭﻉ ﻭ‬

‫ﺍﺻﻮﻻ »ﻟﻮﺡ ﺍﺣﻤﺪ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺳﺨﺘﻰ ﻫﺎ‬ ‫ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺭﺍ ﻳﻜﺠﺎ ﺩﺭ ﺍﻭﻝ ﺟﻠﺴﻪ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ »ﻟﻮﺡ ﺍﺣﻤﺪ« ﺭﺍ »ﻛﺘﺎﺏ ﻟﻮﺡ ﺍﺣﻤﺪ« ﻧﻤﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭ‬ ‫ً‬ ‫ﻭ ﻣﺼﺎﺋﺐ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ — ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺍﺯ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﺁﻥ ﻟﻮﺡ ﻭ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻧﺼﻮﺹ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﻟﻮﺡ ﻭ ﺗﺄﺛﻴﺮﺍﺗﺶ ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ — ﻧﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ‬

‫»ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ «...‬ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺳﺘﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻫﺮﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺧﺮﺍﺵ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ؛ ﻭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻳﻘﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﻛﻼﺱ ﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﻧﻔﻮﺱ ﻃﺎﻟﺐ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪»،‬ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﻛﻤﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍﺳﺖ ﺷﻮﺩ«‪،‬ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﻨﻚ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺩﺭﺍﻳﻦ ‪٢٨‬‬

‫ﺳﺎﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ ﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻓﻬﻤﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎ ﻭ ﺍﺣﺰﺍﺑﻰ‬

‫ﻣﻔﺼﻞ ﻣﻰ ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ ﻋﻠّﺖ ﺷﻜﺴﺘﮕﻰ ﻛﻤﺮ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪﻛﻪ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻛﻤﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍﺳﺖ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻓﺮﺻﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﭼﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫‪١٨٤‬‬

‫ﻧﻴﺰﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺳﻨﺪﻣﺰﺑﻮﺭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﺘّﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﻘﻂ ﭘﺪﺭﺑﺰﺭﮒ ﺍﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﭘﺪﺭﺵ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺪﺍ ﻭﻃﺮﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﺧﻮﺩ‬

‫ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺳﴼ ﻭﻇﺎﻫﺮﴽ ﻭﺑﺎﻃﻨﴼ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ١٨٥.‬ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ‪ ،‬ﻭﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻭ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎ ﺑﺮﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻫﻢ‬

‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺷﺮﺍﻕ ﺧﺎﻭﺭﻯ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯﻓﻀﻼﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺻﺪﺍﺭﺕ ﻭﻯ ﺩﺭ»ﺩﺍﺋﺮﺓ ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ ﺑﻬﺎﺋﻰ«‪ ،‬ﺫﻳِﻞ ﻋﺒﺎﺭﺕ »ﺍﻯ ﺳﻠﻴﻞ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻬﻴﺪ ﻋﺰﻳﺰﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء«‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻟﻮﺡ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰﺍﻪﻠﻟ ﺧﺎﻥ ﻭﺭﻗﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪»:‬ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻮﺡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺛﻨﺎ‪‬ﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﭘﺴﺮ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺁﻗﺎ ﺭﺿﺎ ﻗﻨﺎﺩ ﺷﻴﺮﺍﺯﻯ ﻳﻌﻨﻰ ﺣﺒﻴﺐ ﺍﻪﻠﻟ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﮏ ﺑﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰﺍﻪﻠﻟ ﻭﺭﻗﺎ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء َ ‪‬‬ ‫ﺟﻞ َ ‪ُ ‬‬

‫ﻃﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﮐﺎﺭﻯ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﺭﻗﺎ ﻫﻢ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺣﺒﻴﺒﺎﻪﻠﻟ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﮐﺎﺭ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﮐﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﻴﺮﻭﺕ ﺩﺭ ﻗﻮﻧﺴﻮﻝ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺑﻰ ﻭﻓﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻴﺜﺎﻕ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻧﺎﻗﻀﻴﻦ ﻣﺘّﺤﺪ ﺷﺪ ﻭ ﻣﻄﺮﻭﺩ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺨﺬﻭﻝ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﮔﻤﻨﺎﻡ ﺑﻤﺮﺩ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﭘﺴﺮﺵ ﺍﻣﻴﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺻﺪﺭﺍﻋﻈﻤﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻨﺎﻯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﺍﺫﻳّﺖ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﺤﻨﺖ ﻭﻣﺼﻴﺒﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﮐﺴﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺪﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻣﻨﺼﺐ ﺧﻮﺩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢٠‬‬

‫ﻋﺠﺎﻟﺔ◌ ﮐﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﻮﻻﻥ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻨﺎﺭ ﺷﻮﺩ ؛ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﺑﺪﴽ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ‬ ‫ً ً‬

‫ﺰﺩﺍﺩﻭﺍ ُﮐﻔﺮﴽ‪) «...‬ﻣﻬﻠﺖ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻴﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺯﻳﺎﺩ ﮐﻨﻨﺪﮐﻔﺮ ﺭﺍ – ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﮐﻰ ﻗﻬﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﻭﺭﺍ ﻓﺮﻭ ﮔﻴﺮﺩ‪ ِ .‬‬ ‫ﻟﻬﻢ ِﻟَﻴ ُ‬ ‫ﺍﻧﻤﺎ ُﻧﻤﻠﻰ َ ُ‬ ‫ﮐﻔﺮ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﻭﺭﻭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻋﺬﺍﺏ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﭼﺎﺭ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺁﻳﮥﻣﺒﺎﺭﮐﮥ ‪ ١٧٢‬ﺳﻮﺭﻩ ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺍﺳﺖ(‪ .‬ﻭ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺟﻨﺎﺏ‬

‫ﺍﺷﺮﺍﻕ ﺧﺎﻭﺭﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺪ‪ ،‬ﻭﺍﮔﺮ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﺩﻭ ﺳﻨﺪ ﺟﻌﻠﻰ ﻓﻮﻕ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ‬

‫ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻤﻰ ﻧﻮﺷﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ )ﭘﺪﺭ ﻫﻮﻳﺪﺍ( ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬ ‫ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺍﺭﺩﺷﻴﺮ ﺟﻰ ﺭﻳﭙﻮﺭﺗﺮ ﻣﺄﻣﻮﺭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺎﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﻓﻮﻕ ّ‬

‫ﺭﺳﺎﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﺘّﻰ ﺍﮔﺮﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺑﺎ ﺭﻳﭙﻮﺭﺗﺮ ﺩﺭﺳﺖ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻭﻯ ﻃﺒﻖ ﻣﺪﺭﻙ ﻓﻮﻕ‬

‫ﻋﻤﻼ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺩﺭﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ »ﺑﻰ ﻭﻓﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻴﺜﺎﻕ )ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء( ﮐﺮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻧﺎﻗﻀﻴﻦ )ﺑﻌﻀﻰ‬ ‫ً‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺪﺍ ﻭ ﻣﻄﺮﻭﺩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺋﺘﻼﻑ ﻛﺮﺩﻧﺪ( ﻣﺘّﺤﺪ ﺷﺪ‪ «،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪).‬ﺍﻥ‬

‫ﺷﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ »ﻧﺎﻗﻀﻴﻦ« ﻣﺰﺑﻮﺭ )ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﻭﺁﻧﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭﺯﻣﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﭘﻴﻤﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﻜﺴﺘﻨﺪ ﻭﺩﺭﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﺨﺬﻭﻝ ﻭ ﮔﻤﻨﺎﻡ ﮔﺸﺘﻨﺪ(‪ ،‬ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺿﺪﻳّﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻭﭘﻨﻬﺎﻥ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﻭﻣﻄﻠﻘﴼ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺪﺍ‬ ‫ﺁﻧﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻭﻫﻢ ﺗﺰﻭﻳﺮ ﻭ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺷﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ‪،‬ﺁﺷﻨﺎ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭﺣﺴﺎﺏ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ً‬ ‫ﺳﺎﺯﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٨٦‬‬

‫ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﻮﻕ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ﺭﺑّﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﻔﺼﺎﻝ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺁﻥ ﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ١٤‬ﺟﻮﻥ‪ ١٩٣٢‬ﺍﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺁﻗﺎ‪...‬ﻣﻜﻠّﻒ ﺑﻪ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﻭﺍﺳﺘﻌﻔﺎﺳﺖ ﻭﺍﻻ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﻭ‪...‬ﻣﺮﺩﻭﺩ ﻭﻣﻨﻔﺼﻞ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ‪«.‬‬

‫‪١٨٧‬‬

‫ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺿﺮﻭﺭﻯ ِﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻣﺴﺄﻟﮥ »ﻃﺮﺩ« ﻭ »ﺍﻧﻔﺼﺎﻝ« ﺩﺭﻧﻈﺎﻡ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﻘﺪﻳﻢ‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻭﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺳﺎﻝ ﻫﺎ ﺳﻌﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻭﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺁﻥ‬

‫ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻭﺍﻧﻤﻮﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻃﺮﺩ ﺩﺭﻧﻈﺎﻡ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﺣﺬﻑ ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﮥ ﻧﺎﺭﺍﺿﻴﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ١٨٨.‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻃﺮﺩ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‬

‫ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭﺍﺣﻜﺎﻡ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻋﻤﻼٔ ﺯﻳﺮ ﭘﺎ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺍﺳﻤﴼ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺎﻯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭﺍﺣﻜﺎﻡ ﺭﺑّﺎﻧﻰ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺍﺭﺗﻜﺎﺏ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺩﺧﺎﻟﺖ‬

‫ﺩﺭﻣﻨﺎﺯﻋﺎﺕ ﻭﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﻫﺎﻯ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻣﺘﻀﺎﺩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺭﻭﺡ ﻭﺣﺪﺕ ﻏﺎﻟﺐ ﺩﺭﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻳﺎ ﺧﺪﺍﻯ ﻧﺎﻛﺮﺩﻩ ﺯﻧﺎ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻣﻨﻬﻴّﺎﺕ‪.‬‬

‫‪١٨٩‬‬

‫ﺍﺯﻗﻀﺎ ﺁﻧﭽﻪ ُ ِ ِ‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﻋﺎ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻋﻠّﺖ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻄﺮﻭﺩ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﺭﺩﺷﻴﺮ ﺟﻰ‬

‫ﺭﻳﭙﻮﺭﺗﺮﺑﺎ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ—ﻛﻪ ﺍﻭﺭﺍﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ—ﻣﻌﺘﺮﻓﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺟﺎﻋﻠﻴﻦ ﻣﺴﻠﺦ ﻋﺸﻖ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﺟﻠﺴﻪ‬

‫ﺣﻖ ﺑﺎ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻣﺸﺎﻭﺭﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎ ﻭﮔﺮﻭﻩ‬ ‫ﺍﻯ ﻣﺸﻮﺭﺗﻰ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ّ‬

‫ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻃﺮﺩ ﻳﺎ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﻧﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‬

‫ﻛﻪ ﻫﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻫﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺯﺷﺖ ﻭﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﻭﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﻘﻮﻯ ﻭﺑﻌﻀﴼ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻫﺬﺍ ﻫﻮ ﺍﻟﺤﻖ ﻭﻣﺎ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺍﻟﻀﻼﻝ ﺍﻟﻤﺒﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﺤﻖ ﺍﻻ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺍﺩﺍﻣﮥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮﻕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﻌﻠﻰ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻚ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ‬

‫ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﮊﻳﻢ ﺳﺎﺑﻖ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺧﻮﺩ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ »ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ« ﻧﻴﺰ ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﺳﺘﻰ ﺑﻌﻀﻰ‬

‫ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺳﻨﺪ ﺟﻌﻞ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻩ‪ ١٩٠‬ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﻌﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﻨﺎﺩﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﺮ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻧﻔﻌﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﻌﻠﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻫﺮ ﺟﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢١‬‬

‫ﻓﺮﺿﻴّﺎﺕ ﻣﻮﻫﻮﻣﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺴﺘﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ»ﻳﻚ ﺑﺎﻡ ﻭ ﺩﻭ ﻫﻮﺍ« ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻋﺠﺎﻳﺐ »ﻳﻚ ﺑﺎﻡ ﻭ ﺩﻭ ﻫﻮﺍ« ﺁﻧﻜﻪ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻯ ﻭﻟﻮ ﺟﺰﺋﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺣﻘﻴﻘﻰ‬ ‫ﻣﺘﻤﺴﻚ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺿﺪﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻭ ﻓﺎﺳﺪ ﺟﻠﻮﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺩﻫﻬﺎ »ﺗﻚ ﻧﮕﺎﺭﻯ« ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺯ ﻧﻔﻮﺱ ﺗﻬﻴّﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺳﻌﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺤﻮﻯ ﺷﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﺳﺎﺩﮔﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﺎ ﺳﻮﺍﺑﻖ ﻣﻌﻠﻮﻣﺶ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪» ،‬ﺩﺳﺖ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﻭﻯ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺭﺑﺎﺭ‬

‫‪١٩١‬‬ ‫ﺭﺍﺻﺤﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ« )ﻭﻧﻪ ﺩﺳﺖ ﺗﻮﻃﺌﻪ(‪ .‬ﻣﻀﺎﻓﺄ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺩﺭﻭﻏﮕﻮﻳﻰ ﺁﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ‪ ،‬ﮔﻮﻳﻰ ﻫﻤﻪ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺗﺶ ِ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻔﻮﺱ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺁﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻭ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺑﺪﻭﻥ ّ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺹ ‪ ٥٢٠‬ﺟﻠﺪ ّ‬

‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﻌﻀﴼ ﻛﺘﺐ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﻧﻈﺮﻳّﺎﺗﻰ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﺎﺿﻰ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ ﻭﺩﺳﺖ ﺁﺧﺮ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪:‬‬

‫»ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺣﺴﻴﻦ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ )ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ‪ ٥‬ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ( ‪ ١٩٢‬ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ‬ ‫ﻣﻌﻤﺎﻯ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ« ﺷﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﻯ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ‬ ‫ﺩﻗﻴﻖ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﺎ » ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﻭﺭﺍﻧﺴﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺩﺭ ﺳﻴﻨﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺩﺭﺟﻪ ّ‬ ‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﺯﻧﺪﻩ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻭ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﻰ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﴼ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﺳﻨﺪ ﻣﻜﺘﻮﺏ ﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺍﺳﺖ‪...‬‬ ‫ّ‬

‫ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﻭﻯ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ١٣٦٦/٦/٢٧‬ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺳﻜﺘﻪ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﻭ ﺑﺪﻳﻨﺴﺎﻥ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺍﻭ‪ ،‬ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺣﻮﺍﺩﺙ‬ ‫ﺩﻭﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ‪ ١٣٣٢-١٣٢٠‬ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻨﺴﺎﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪ‪«.‬‬ ‫ِ‬

‫‪١٩٣‬‬

‫ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﺒﻊ‪ ،‬ﺝ‪ ،١‬ﭘﻴﺸﮕﻔﺘﺎﺭ ﻭ ﺻﺺ ‪ ٦٣٦‬ﺗﺎ ‪ ،٦٨١‬ﻭ‪ ...‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻛﺘﺎﺏ‪ ،‬ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﻰ ﻫﺎﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ‪ ١٥٠٠‬ﺻﻔﺤﻪ ﺩﺳﺖ‬

‫ﻧﻮﻳﺲ ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﺎﻯ ﺷﻔﺎﻫﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ‪ ١٣٦٣‬ﺗﺎ ‪ ١٣٦٦‬ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺑﺨﺶ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ‬

‫ﺷﻔﺎﻫﻰ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﺨﺶ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ )ﻫﻤﺎﻥ ﺹ ‪ .(٦٤٢‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻛﺘﺎﺏ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺐ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺕ ﻭ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﻧﻴﺰ ﻋﺮﺽ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻭ ﻭﻳﺮﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺟﺰﺋﻰ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ )ﻫﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺝ‪ ،١‬ﺹ ‪ (١٩‬ﻭﭼﻨﺎﻧﻜﻪ‬ ‫ً‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ‬ ‫ﺷﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ »ﻭﺯﺍﺭﺕ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ‪» «،‬ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺣﻔﺎﻇﺖ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ«‪» ،‬ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ«‪»،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻭﺯﺍﺭﺕ ّ‬

‫ﺍﺭﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﻭ »ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻧﻰ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ« )ﺝ‪ ،٢‬ﺻﺺ‪ (٥١٩-٥٢٠:‬ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﻭ ﻧﻜﺘﮥ ﺗﻜﻤﻴﻠﻰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ‬

‫ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺝ ‪ ،٢‬ﺹ‪ ٥٢٠‬ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺗﻨﺎﻗﻀﺎﺕ ﺩﻭﺟﻠﺪ ﻛﺘﺎﺏ ﻭﺗﻮﺟﻴﻪ ﺍﺿﺎﻓﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﻮﻕ ﺿﻤﻴﻤﮥ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻚ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻋﻤﺪﻩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺗﺎ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫»ﺟﻠﺪ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻭ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻫﺎﻯ ﺳﻠﻄﻪ ﺟﻮ ﻭ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﮔﺮ ﻏﺮﺏ ﺩﺭ ﻣﻴﻬﻦ ﻣﺎ ﻭ‬ ‫ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺴﺘﺎﺭﻫﺎ‪ ،‬ﭘﻰ ﻛﺎﻭﻯ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻫﺮﺳﻮ ﺳﺮﻭﻳﺲ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺭﻣﺰ ﮔﺸﺎ ﻭ ﻛﻠﻴﺪﻯ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺴﻴﻦ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ّ‬ ‫ﺗﺄﺛﻴﺮﺍﺕ ﺁﻥ ﺑﺮ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻃﺮﺡ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‬ ‫ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻛﻮﺭﺍﻥ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻄﺒﻴﻘﻰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﺩﺍﺩﻩ ﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﺸﻒ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺩﻭﻡ ﻭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﻭﺟﻮﺩ‬ ‫ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻭ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﻫﺎ ﮔﺎﻩ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻫﺎﻳﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﺴﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺟﻠﺪ ّ‬

‫ﺩﺍﺭﺩ‪«.‬‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺩﺍﺭﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺎء ﺍﻳﻦ ﺟﻌﻠﻴّﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺪﺳﺘﻰ ﺍﺭﺗﺸﺒﺪ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺁﺭﻯ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ« ﺷﺎﻩ‪ ،‬ﻭ ‪ ١٢‬ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻧﺎﻇﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﻋﻴﺎﺭ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،١٩٤‬ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮﻣﻰ ﻛﻪ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺷﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ‪،‬‬ ‫ﺭﺋﻴﺲ»ﺩﻓﺘﺮ ﻭﻳﮋﻩ ّ‬

‫ﺩﺍﻧﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﻋﻠﻨﻰ ﻳﺎ ﻣﺨﻔﻰ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺿﻬﺎ ﻭ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻫﺎﻯ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻧﺸﺪﻩ‬

‫ﺭﺩﻳّﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺕ— ﻳﺎ ﺁﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﺍﺋﻤﺄ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ— ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﺒﻰ ﺍﺯﺍﺳﻨﺎﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻭ ﺟﻌﻠﻰ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺁﻥ ﺟﻌﻠﻴّﺎﺕ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪).‬ﺟﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺩﻭ ﺳﻨﺪ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ‬

‫ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺍﻳﺎﺩﻯ‪ ،‬ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ‪...،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﴼ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺟﻪ ﺍﻟﻤﺼﺎﻟﺤﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺻﻠﻰ‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴّﺖ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺁﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ — ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻭ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﻤﻞ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺸﻨﻮﺩﻯ ﻭﺍﺭﺿﺎﻯ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺩﺭﻧﺘﻴﺠﻪ ﺣﻔﻆ ﺭﮊﻳﻢ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ(‪ .‬ﺷﺎﻳﺎﻥ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢٢‬‬

‫ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﺯ ﺟﻌﻞ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﻫﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻭﺟﻪ ﺍﻟﻤﺼﺎﻟﺤﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺁﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﻧﻴﺰ‬

‫ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻟﺒﺘﺮ ﻭ ﻋﺠﻴﺒﺘﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺟﻌﻠﻴّﺎﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭﺟﺮﻳﺎﻥ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﺍﻭﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻥ ﺳﻌﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺭﮊﻳﻢ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺳﺎﻭﺍﻙ‪ ،‬ﻭ ﻭﺯﺭﺍء ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﭘﺲ ﺍﺯﺍﻓﺸﺎﻯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﻧﻈﺎﻡ‪ ،‬ﻋﻮﺍﻣﻠﻰ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺁﻥ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﺩﺭﻭﺯﺍﺭﺕ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻜﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍﺧﻴﺮ ﺍﻟﻤﺎﻛﺮﻳﻦ ﺑﺎﻃﻞ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﻭ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﮐﺘﺒﻰ ﻭ ﺻﻮﺗﻰ‪ -‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ِ‬ ‫ﻯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﻳﻨﻚ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﻣﻨﺼﻒ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺑﺴﻰ ﺟﺎﻟﺐ ﻭ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﻏﺮﻳﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‬

‫ﺍﻟﻤﺘﻮﻫﻤﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﻤﻔﺘﺮﻳﻦ َﻭ ِ ْ ِ‬ ‫ﻣﻦ َ ْ ِ‬ ‫ﺗﺒﺎﺭ َﻙ َﻭ َﺗﻌﺎﻟﻰ ِ ْ‬ ‫ﻭﻫﺎﻡ ْ ُ َ َ ِّ َ‬ ‫ﻛﺬﺏ ْ ُ َ ِّ َ‬ ‫ﺟﻌﻞ ْ ُ ْ َ َ‬ ‫ﺗﻘﺪﺱ َﻭ َ َ‬ ‫ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ .‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ َِﻭ َ َ ‪َ ‬‬ ‫ﺍﻟﻤﻜﺬﺑﻴﻦ َﻭ َﺍ ِ‬

‫ﺍﻣﺎﻧﻜﺘﮥ ﻣﻬﻢ ﺁﺧﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﻤﺎﻳﮥ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﺎﻝ‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻭ ﺟﻌﻞ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺭﺗﺸﺒﺪ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﺮ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻧﻈﺎﺭﺕ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺁﻧﻜﻪ ﺩﻭ ﺳﻨﺪ ﺳﺎﺑﻖ ّ‬

‫‪١٩٥‬‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻭﻳﺮﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺍﺭﺗﺸﺒﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺣﺘﻤﴼ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٣٧٦‬ﺟﻠﺪ ّ‬

‫ﻭ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻭﺟﻪ ﺍﻟﻤﺼﺎﻟﺤﻪ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﺧﻮﺩ ﺷﻴﺮﻳﻨﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﺎﻥ‪ ،‬ﻭ ﻧﺠﺎﺕ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﺑﺮ‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ »ﭘﻮﻝ ﻭ ﺯﻥ« ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺬﺏ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ؛ ﻭﻯ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﻗﻴﺤﺎﻧﻪ ّ‬

‫ﺍﺻﻮﻻ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺟﺬﺏ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﺮﺗﻴﺒﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺟﻨﺴﻰ ﺟﻮﺍﻥ ﻫﺎ ﺟﻠﺐ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ‬ ‫ً‬ ‫ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺯﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻭﺳﺎﻳﻞ ّ‬

‫ِ‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ُﻣﺒﻠﻎ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪«.‬‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ‬

‫‪١٩٦‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﻭﻗﺖ ﺁﻥ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺰﻳّﻦ ﺍﻧﺪ ﻭﻫﻢ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭﺗﻤﺪﻥ ﭘﺮ ﺷﻜﻮﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺯ ﻭﺑﻮﻡ ﻣﻔﺘﺨﺮ‪،‬‬

‫ﺭﺑﺎﻧﻰ ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ١٦٣‬ﺳﺎﻟﻪ ﺍﺵ‪،‬‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﻣﺤﺸﻮﺭ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻫﺎ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ّ‬

‫ﻭﺷﻬﺎﺩﺕ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٢٠٠٠٠‬ﻧﻔﺮﺩﺭ ﺭﺍﻫﺶ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﻋﻠﻤﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻴﺰﺟﺰء ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻓﺄ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻼﻗﻴّﺖ ﻭﻧﻔﻮﺫ ﺍﻟﻬﻰ‬

‫ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻭﺁﻳﺎﺕ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ »ﭘﻮﻝ ﻭﺯﻥ‪ «.‬ﺍﻟﺤﻤﺪﻪﻠﻟ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻣﺒﺮﻭﺭ ﺭﺍ ﺷﺮﻭﻉ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻣﻔﺘﺮﻳﻦ ﻛﻢ ﻭﺑﻴﺶ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺣﺎﻝ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﻘﺎﻭﻡ ﻭﺳﺮﻓﺮﺍﺯﻯ ﻛﻪ ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﻣﻈﺎﻟﻢ ‪ ١٦٣‬ﺳﺎﻟﮥ‬

‫ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮﺁﻥ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭﺁﺳﻤﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺭﺧﺸﺪ ﭼﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻭ ﺩﻗﻴﻘﺄ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﻭﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ّ ِ‬ ‫ﺳﺪ ﺭﺍﻩ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻨﺪ ﺻﺒﺎﺣﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺴﺘﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﻣﺒﺎﺩﺍ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭﺍﺭﺩﮔﺮﺩﻧﺪ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺭﺳﻨﺪ ﻭﺩﺭﻛﻬﻒ ﺍﻣﺎﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﻳﺰﺩﺍﻥ ﻛﻪ ﺍﺯﻛﺸﻮﺭ ّ‬ ‫ﻭﺯﻧﺪﮔﻰ ﻭﺣﻴﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻗﺒﻞ ﻭﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭ ﺑﺪﻳﻊ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺯ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﺍﺭﺗﺤﺎﻝ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺭﺍﻩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎﻯ ﺿﺪ ﺩﻳﻨﻰ ﻭﺿﺪ‬

‫ﻣﻠّﻰ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻓﺮﺻﺖ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ »ﻓﺮﻗﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ« ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﺑﺨﺸﻨﺪ‪ .‬ﺁﺭﻯ ﺩﺭﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﺮﺣﻮﻡ‬

‫ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﺑﺮﺿﺪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﻚ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﻫﺎ ﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺭﺍﺩﻳﻮ ﺩﺭﺳﺎﻝ‪ ،١٣٣٤‬ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ ﻭ ﻣﻨﺠﺮﺑﻪ ﺷﻮﺭﺵ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﺗﺨﺮﻳﺐ ﺍﻣﺎﻛﻦ ﻭﺣﺘﻰ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻭﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﻭﻯ ﻭﺗﺼﻮﻳﺐ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺿﺮﺏ ﻭﺟﺮﺡ ﻭﺷﻬﺎﺩﺕ ﺑﻌﻀﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﻫﻤﮥ ﻛﺸﻮﺭ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ١٩٧‬ﺍﻣﺎ ﺩﺭﻛﻮﺷﺶ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺩﺭ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻧﻔﻮﺫ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬

‫ﻭﺗﻌﺠﺐ ﻭﺣﻴﺮﺕ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺳﻤﻴّﺘﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﮔﺎﻫﻰ ﺣﺘﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺟﺎﻣﻌﮥﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ‬ ‫ﺗﺄﻣﻞ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻯ ﺑﺴﻰ ّ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺭﺳﻤﻰ‪ ،‬ﻣﺴﻜﻮﺕ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻰ ﺷﺪ‪ ،‬ﻭﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭﺩﻭﺭﮤ ‪١٣‬‬ ‫ﺳﺎﻟﮥ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ‪ ،‬ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﻮﺫﻳﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﻧﻴﺰ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ »ﺳﭙﺮ ﺑﻼﻯ« ﺭﮊﻳﻢ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﻮﺫﻳﺎﻧﻪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻋﺮﺽ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺳﺖ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﺯﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ ﻭﺩﺭ ﻣﺪﺕ‬

‫ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ﺍﺵ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺳﻤﻴّﺘﻰ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻭﻯ ﺑﺨﺶ ﻧﺎﻣﻪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻫﻤﻮ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ‬

‫ﺣﺠﺘﻴّﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻤﺪﺳﺘﻰ ﻭﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﺟﻠﺪ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﺪ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻭﺍﻧﺠﻤﻦ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢٣‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﻇﻬﻮﺭ ﻭﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪،‬ﺹ‪،٣٧٤‬ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪ‪» :‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﻞ ﺳﻮﻡ ﺳﺎﻭﺍﻙ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻗﺖ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺑﻮﺩ‪.‬ﺷﻌﺒﻪ‬ ‫)ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺴﺶ ﭘﺮﻭﻳﺰ ﺛﺎﺑﺘﻰ ﺍﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﻭﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ( ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ )ﭘﻬﻠﻮﻯ(‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ( ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻮﻟﺘﻦ ﻫﺎﻯ ﻧﻮﺑﻪ ﺍﻯ )ﺳﻪ ﻣﺎﻫﻪ( ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻦ )ﺩﻓﺘﺮ ﻭﻳﮋﻩ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻰ ﺭﺳﻴﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻮﻟﺘﻦ ﻣﻔﺼﻠﺘﺮﺍﺯ ﺑﻮﻟﺘﻦ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﺑﻮﺩ‪ ...‬ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻓﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﻯ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ‪ ١٢‬ﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻭ‬ ‫ﻣﻦ ﺩﺭ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﻮﺩﻡ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻤﺖ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻮﮊﻩ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺩﺭﺟﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻭﺣﻴّﻪ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻳﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪ «.‬ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﺿﻤﻨﻰ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﻋﺪﻡ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٨‬‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻮﺫﻳﺎﻧﮥ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺳﭙﺮ ﺑﻼ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭﻣﻮﺍﻗﻊ ﺿﺮﻭﺭﻯ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﺑﻌﻀﻰ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺭﮊﻳﻢ ﻭﻳﺎ ﻛﻞ ﺭﮊﻳﻢ ﺍﺯ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻰ‬

‫ﻫﺎﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﻭﺣﺘّﻰ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺣﺮﻛﺖ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺭﺯ ﺁﻥ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﺎﻩ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭﻧﻄﻖ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ‪،‬‬

‫ﺑﻌﻀﻰ ﭼﻬﺮﻩ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺗﺠﺎﺭﻯ ﻳﺎ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻳﺎ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻳﺎ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺃ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺠﻮﻡ ﻭﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺧﻮﺩ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻫﺶ ﺿﻤﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪.‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭼﻬﺮﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ‬ ‫ً‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺎﻥ ﺷﺎﻳﻌﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ١٩٩.‬ﻭﺟﺎﻟﺐ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﺟﻮﺍﺏ ﺷﺒﻬﮥ ﺍﻧﺘﺴﺎﺑﺶ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﺁﻥ ّ‬ ‫ﻧﻴﺰﻫﻤﺎﻥ ﻧﻘﺸﻪ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢٠٠‬‬

‫ﺟﻮﻯ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﻭﺍﻓﺮ ﻣﻰ‬ ‫ﻧﻜﺘﮥ ﺟﺎﻟﺐ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﻫﻤﮥ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﻮﺫﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻋﻴﻦ ﻣﺤﺎﻁ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻪ ﭼﻨﺎﻥ ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺻﺮﺍﻁ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭﺍﺻﻮﻝ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻭﺟﺪﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺧﺎﺭﺝ ﻧﺸﻮﺩ ﻭﺁﻟﺖ ﺩﺳﺖ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﻴﺮﺩ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﮔﺎﻩ ﻣﻮﺭﺩ‬

‫ﻣﻼﻣﺖ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭﻏﻴﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻭﺁﻥ ﺭﺍ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ »ﻓﺮﺻﺖ ﻃﻠﺐ« ﻭ »ﺍﭘﻮﺭﺗﻮﻧﻴﺴﺖ« ﻭ »ﺍﺑﻦ ﺍﻟﻮﻗﺖ« ﻣﻰ‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺁﻥ »ﺳﻌﻰ ﻭﺍﻓﺮ« ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﺟﺎﻧﺎﻧﮥ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﺩﺭﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭ ﺣﺰﺏ ﺭﺳﺘﺎﺧﻴﺰﻛﻪ‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻞ ﺍﺟﺒﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ‪ ٢٠١.‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬ﻋﺪﻡ ﻗﺒﻮﻝ ﭘﺴﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮﺩﮔﺎﻥ ﻭ ﻓﻀﻼ ﻭﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﻧﺨﺒﮥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ِ‬ ‫ﺸﻨﻬﺎﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﭘﺴﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺭﺍ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ )ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷﺨﺼﻴّﺘﻰ ﺟﻬﺎﻧﻰ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺩﻛﺘﺮ ﺷﺎﭘﻮﺭ ﺭﺍﺳﺦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ‪ ،‬ﭘﻴ‬

‫ِ‬ ‫ﺭﺩﻳّﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺑﺪﴽ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻳﺎﺩ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺻﺮﻓﴼ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮﺑﻨﺪ ﻭﺩﺭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ِ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻧﻴﺰﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭﻣﺬﻛﻮﺭ(‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ّ‬

‫ﻧﺎﻡ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﭼﻮﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭ ﺛﺎﺑﺘﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍﻛﻪ ﺍﺑﺪﴽ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻌﻀﴼ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭﺑﻮ ﻕ ﻭﻛﺮﻧﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺩﻫﺪ!‬

‫ﺗﺒﺼﺮﻩ ﻭﻧﻜﺘﻪ ﺍﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﻓﻮﻕ‬

‫ﺣﻴﺮﺕ ﺁﻭﺭﺗﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﻗﺎﻯ ﺫﻭﺍﻟﻔﻘﺎﺭﻯ ﺩﻭﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﻧﻴﺰﻫﻤﺎﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ »ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﮥ« ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ٥‬ﻣﻘﺎﻟﮥ ﻓﻮﻕ ﺭﺍ ﺑﻪ‬

‫ﺷﻜﻠﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻭ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﻜﺮﺍﺭﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺠﺪﺩﴽ ﺩﺭﺳﺎﻳﺖ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﻣﻮﺭﺥ ‪٨‬ﺧﺮﺩﺍﺩ‪ ،١٣٨٦‬ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‬

‫ﻭﻫﻤﺎﻥ ﺣﺮﻑ ﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﺪﻝ ﺭﺍﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬ﻛﺬﺏ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻄﺮﻭﺣﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﻛﻼ ﺭﺍﺳﺖ ﻭﺩﺭﺳﺖ ﺍﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ؟ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻓﺮﺥ ﺭﻭ ﭘﺎﺭﺳﺎ ﻃﺒﻖ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪.‬ﺍﺯ ﻛﻰ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﺳﺎﻭﺍﻙ ً‬

‫ﺩﻭﻣﻴﻨﺶ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺑﻌﻀﻰ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻨﺼﻒ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺫﻛﺮﺷﺪﻩ؟ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻛﺠﺎﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻓﺮﻗﻪ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻨﺪﺷﻤﺎ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﻟﺤﺎﻝ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺍﺯﺁﻗﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﻴﻼﻧﻰ ﻛﻪ ﻋﻴﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺷﺎﻥ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬ ‫ﻭ ﺑﻮﻡ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﺭﺳﻮﺍ ﻛﺮﺩﻥ ّ‬

‫ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﮕﺬﺭﻳﻢ‪ ،‬ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻋﺼﺮ‪ ،‬ﺍﺯﻧﺎﺻﺮﻧﺠﻤﻰ‪ ،‬ﻧﺸﺮﺍﻧﻴﺸﺘﻴﻦ‪ ،‬ﺳﺎﻝ‪ ،١٣٧٣‬ﺹ‪٤٢٢‬ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪» :‬ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺁﮔﺎﻫﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺪﺭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻳﻌﻨﻰ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺑﻪ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻫﻤﺴﺮﺵ‪ ،‬ﻣﺎﺩﺭﻋﺒّﺎﺱ ﻭ ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺍﻣﻴﺮﻋﺒّﺎﺱ ﺩﺳﺖ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻣﺎﺩﺭﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺴﻠّﻢ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭﺑﺎ ﺷﻮﻫﺮﺵ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﻭﻣﺸﺮﺏ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻣﻴﺮﻋﺒّﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﮔﺎﻩ ﻭﺑﻴﮕﺎﻩ ﻛﻪ ﺳﺨﻦ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻣﻰ ﺭﻓﺖ‪ ،‬ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻭﺍﻧﻜﺎﺭﻣﻰ ﻛﺮﺩ‪«.‬‬

‫‪٢٠٢‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢٤‬‬

‫ﺑﻪ ﺗﺒﺼﺮﮤ ﻓﻮﻕ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻓﺰﻭﺩ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺫﻭﺍﻟﻔﻘﺎﺭﻯ ﭘﺲ ﺍﺯﺍﺻﺮﺍﺭ ﺑﻰ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﻫﻮﻳﺪﺍ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﮥ‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭﺳﻴﺎﺳﻰ‪،‬‬

‫‪٢٠٣‬‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺯﻥ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ« ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﻓﺮﺥ ﺭﻭﭘﺎﺭﺳﺎ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺫﻛﺮﻛﺮﺩﻩ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺧﻮﺩ ﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺳﺎﻭﺍﻙ‪ ،‬ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯﻟﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ‪ .‬ﺑﺪﻧﻴﺴﺖ ﺁﻗﺎﻯ‬ ‫ﻣﻌﻤﺎ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻨﻮﻧﺸﺎﻥ‬ ‫ﺫﻭﺍﻟﻔﻘﺎﺭﻯ ﺳﺮﻯ ﺑﻪ ﺁﺭﺷﻴﻮ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﻭ ﻛﺸﻒ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺷﺪ!‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢٥‬‬

‫ّ‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻣﻤﻨﻮﻉ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻗﻨﺴﻮﻝ ﺭﻭﺱ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻣﺎﻫﺮ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺟﺴﺪ‬ ‫ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٤‬ﺍﻳّﺎﻡ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺩﻻﻳﻞ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻄﻬﺮﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻧﻴﺲ ّ‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻛﺸﻴﺪﻩ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺯﻳﺮﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﺪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺷﻴﻨﺘﻮ‬

‫ﺩﻳﺮ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﻃﺌﻪ‪ ،‬ﺩﺳﺘﻬﺎﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎﺯﻳﻬﺎﻯ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺧﺮﻭﺝ ﺩﺳﺖ ﻓﻼﻥ ﺍﺯ ﺁﺳﺘﻴﻦ ﺑﻬﻤﺎﻥ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺟﺎﻧﺐ ﻭ ﺧﻼﺻﻪ‬

‫ﺷﺎﻗﺘﺮﻳﻦ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ‬ ‫ﻣﻀﺎﻣﻴﻨﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ‪ ،‬ﺧﻤﻴﺮ ﻣﺎﻳﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻮﻥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﺎﺭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﺗﺮﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﺩﻯ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻭﺍﺩﻯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺍﺻﻴﻞ‪ ،‬ﮐﺎﺭ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﺎﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻰ‬

‫ﺧﻄﺮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﻭ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺭﺣﻞ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻓﮑﻨﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﺧﻴﺎﻝ ﺗﺮﮎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﭼﻪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪:‬‬ ‫ﻇﻦ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮔﻮﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺑﺎﺏ ﺁﻥ ﺑﺎﻟﻔﻄﺮﻩ ﺭﻏﺒﺘﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﻝ ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺍﺑﻮﺍﺑﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻈﻬﺮ ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﺟﺰ ﺍﻧﻔﺎﻕ ﺟﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٠٤‬‬

‫ﺗﻔﺮﺝ ﮔﺎﻫﻰ ﻭﺳﻴﻊ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﺍﻫﻢ‬ ‫ﻦ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺁﻥ ﺳﺎﻥ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺧﻴﺮﴽ‪ ،‬ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﺄﻣﻨﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻞ ﻣﺸﺘﺎﻗﺎﻥ ﻇ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰﻯ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻧﮑﺮﺩﻩ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﺪﺍﻡ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﺍﮐﺮﺍﻡ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﻴﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﮔﺎﻫﻰ‬

‫ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻭ ﺩﻋﻮﺕ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺨﺶ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺄﻣﻦ ﻭﺳﻴﻊ ﺭﺍ ﻗﺮﻕ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻗﺪﻏﻦ‬ ‫ﻭﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭﺑﺴﺖ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﮐﻴﻬﺎﻥ ّ‬

‫ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠّﻰ ﻭ ﮐﺜﻴﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﮔﻤﺎﺭﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﻡ ﺁﻥ ﻣﺤﻞ ﺭﺍ ﺍﻳّﺎﻡ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻫﺴﺖ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺍﻭ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻊ ﻋﻈﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻭﺳﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﻣﺪﻋﻮﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﭘﺮ ﺭﻭﻧﻖ‪ ،‬ﻳﮑﻰ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻬﺮﺩﺍﺩ ﺻﻔﺎ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺯﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻭ ﺟﺴﺪﺵ ﺩﺭ ﺧﻨﺪﻕ ﺍﻓﮑﻨﺪﻩ ﺷﺪ ﺻﺒﺢ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ﮐﻨﺴﻮﻝ ﺭﻭﺱ ﺩﺭ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﻪ ﮐﻨﺎﺭ ﺧﻨﺪﻕ ﺁﻣﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻘﺎﺵ ﮐﻨﺴﻮﻟﺨﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺟﺴﺪ ﺑﺎﺏ ﻭ ﻳﺎﺭ ﻣﻘﺘﻮﻟﺶ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ّ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫‪٢٠٥‬‬

‫ﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺷﺎﻫﺪﻯ ﺑﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﭘﻴﻮﻧﺪﻯ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺑﻴﻦ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﻬﺎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﺒﻴﻞ ﻭ‬

‫ﺷﮑﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻭ ﮐﺴﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺭﻓﺮﻧﺴﻬﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﻋﻤﻠﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺍﻯ ﻭﺟﻮﺩ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﴼ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ّ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺁﻥ ﻋﻤﻞ ﭘﺮ ﻣﺨﺎﻃﺮﻩ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻗﻮﻯ ﺗﺮﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺳﺆﺍﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺸﻴﺪﻥ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﺩﺭ ﮐﺠﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪ؟‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﭼﻪ ﺍﻫﻤﻴّﺘﻰ ﺩﺍﺷﺖ؟‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻘﺎﺷﻰ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺑﮑﻨﻨﺪ؟ﻭ ﭼﻪ ﮐﺮﺩﻧﺪ؟ ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮐﺪﺍﻡ ﻳﮏ ﺍﺯ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﺑﻪ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﺗﺰﺍﺭ ﻭ ﮐﻨﺴﻮﻝ ﻭ ﺳﻔﻴﺮ ﺭﺳﻴﺪ؟ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﮐﺠﺎ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺷﺪ؟‬

‫ﺍﺻﻮﻻ ﺑﺎ ﻳﮏ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺜﻼ ﺣﺮﺑﻪ ﺍﻯ ﭼﻪ ﮐﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﺮﺩ؟ ﮐﻤﻰ ﺗﺄّﻣﻞ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﮐﻨﺴﻮﻝ ﺭﻭﺱ‪ ،‬ﻳﮏ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳّﺖ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺧﺎﺹ ﺭﺳﻤﻰ ﺍﺯ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﭼﻪ ﺳﻮﺩﻯ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻭﺳﻴّﻪ‬ ‫ﻃﺮﻑ ﺷﺨﺺ ﺗﺰﺍﺭ ﻭ ﻭ ﻳﺎ ﭘﺮﻧﺲ ﺩﺍﻟﮑﻮﺭﮐﻰ ﺩﺍﺷﺖ؟ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻭﺷﻦ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺭﺩﻳّﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﻫﻢ ﻧﻴﺰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﭘﺎﺳﺨﻰ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﻏﺮﻳﺐ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺑﻴﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﺪ؟ ﺣﺘّﻰ ﺫﻫﻦ ﺧﻴﺎﻝ ﭘﺮﺩﺍﺯ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢٦‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻨﺴﻮﻝ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺷﺨﺺ ﺗﺰﺍﺭ ﻭ ﺳﻔﻴﺮ ﺭﻭﺳﻴّﻪ ﺭﺍ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ‬ ‫ﺻﺤﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ ّ‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﻗﺼﺪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﮐﻨﺴﻮﻝ ﺭﻭﺱ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺟﻌﻞ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻋﻼﻣﺖ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﺰﺭﮒ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﮐﻨﺴﻮﻝ ﺳﺎﻳﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺷﮑﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﻀﺎﻯ ﭘﺮ ﺍﻟﺘﻬﺎﺏ ﻭ ﺁﺷﻮﺏ‪،‬‬ ‫ﻣﺨﺎﻃﺮﺍﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺣﺘّﻰ ﻭ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﮏ ﻣﻘﺎﻡ ﻋﺎﻟﻴﺮﺗﺒﻪ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﮏ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺎﻣﻮﺭﻳّﺘﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻪ ﺍﻭ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﮐﻪ ﻭﺍﻗﻌﴼ ﭼﺮﺍ‬ ‫ﻣﺤﻮﻝ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺑﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‪،‬ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﮐﻨﺴﻮﻝ ﻳﮏ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﺰﺭﮒ‪ ،‬ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﮐﺎﺭﻯ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﺷﺨﺺ ﺧﻮﺩ؟ ﻭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺍﻯ ﮐﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺷﮕﻔﺖ ﺁﻭﺭ‪ ،‬ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﻭ ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﺁﻥ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻣﻰ ﮔﺰﻳﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺍﻳﻨﮑﻪ ّ‬

‫ﻣﺪﻋﺎ‪ ،‬ﺷﺪﻳﺪﴽ‬ ‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﺑﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻳﺎﺭﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺷﺨﺺ ﮐﻨﺴﻮﻝ ﺭﺍ ﻣﺘﺄﺛّﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻋﻤﻴﻖ ﻗﻠﺒﻰ ﻭﻯ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺭﻭﺡ ﭘﺎﮎ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻭﺍﻧﻔﺴﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﻓﺮﻉ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻓﺮﻭﻋﺎﺕ ﺩﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺟﺮﺃﺕ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻋﻠﻤﺎء ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺮﮒ ﻣﺠﺎﺯﺍﺗﻰ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﻬﺎ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺣﺘﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﮐﻪ ﺷﺨﺼﻰ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻀﺎﻯ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻃﻠﻮﻉ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎﺭ‬ ‫ﻣﺘﻬﻮﺭﺍﻧﻪ ﻭ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﮐﺴﻰ ﺧﻄﻮﺭ ﻧﻤﻰ ﮐﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺧﻄﺮﺵ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻳﮏ‬ ‫ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺧﻄﺮ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ّ‬ ‫ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﻣﺎﻓﻮﻕ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻋﺎﺩﻯ ﮐﺎﺭﻫﺎﻯ ﻋﺎﺩﻯ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺸﻴﺮﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﻃﺮﺣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺻﻼﺡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬

‫ﻋﺒّﺎﺱ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺍﻣﻮﺭ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺳﺮﻭﺳﺎﻣﺎﻧﻰ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺍﻣﻴﺮﮐﺒﻴﺮ ﺩﺍﺭﺍﻟﻔﻨﻮﻧﻰ ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ ﻭﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻴﺦ ﺍﺣﻤﺪ ﺍﺣﺴﺎﺋﻰ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﻧﺪ‬

‫ﻭ ﻗﺲ ﻋﻠﻰ ﻫﺬﺍ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻨﻴﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻧﻬﺎﺩ ﮐﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻥ ﻫﻴﭻ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻣﺜﻤﺮ ﺛﻤﺮ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﺧﺸﻢ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺩﻳﻦ ﮐﺎﻣﻼ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻣﺴﻠﮑﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺩﺭﺳﺖ ﮐﺮﺩﻥ ﺩﻓﺘﺮ ﻭ ﺩﺳﺘﮑﻰ ﺗﺎﺯﻩ ﻧﺒﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﻰ ﮔﺮﺩ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ‬ ‫ﺗﻮﺟﻴﻪ ﭘﺬﻳﺮﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻧﻬﺎﻳﺘﴼ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ ﻣﺨﺘﺼﺮ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﮐﺜﺮ ﺷﻌﺐ ﻭ ﻓﺮﻕ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﻭ ﻳﺎ ﺣﺘّﻰ ﻣﻔﺼﻞ ﺧﻠﻴﺠﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻗﻴﺎﻧﻮﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻨﺸﻌﺐ ﺳﺎﺯﺩ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩ‬

‫ﺑﺎ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻧﻮﺳﺎﻥ ﻭ ﺗﻼﻃﻤﻰ ﻧﻬﺎﻳﺘﴼ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻭ ﻫﻤﮕﻰ ﺑﺎ ﺧﻮﺑﻰ ﻭ ﺧﻮﺷﻰ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩ‪.‬ﻓﻘﻂ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﺍﺯ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻓﺮﻗﻪ ﺷﻴﺨﻴّﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺗﺸﻴّﻊ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ّ‬

‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﻧﺎﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﻫﺮ ﮐﺪﺍﻡ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﮐﺎﺭ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﮐﻼﻡ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﺤﮑﻮﻣﻴّﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺩﺳﺖ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺭﻭﺳﺎﻯ ﺷﻴﺨﻴّﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛّﺮﻯ ﺍﻳﻔﺎ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺍﻣﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺫﺍﺗﴼ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻳﮏ ﻓﺮﺍﺯ ﺍﺯ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺨﻮﺑﻰ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻣﺎﻫﻴّﺖ ّ‬

‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﮐﻞ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻈﺮ ﮐﻦ ﺩﺭ‬ ‫ﺷﺮﻑ ﻋﻠﻤﺎء‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﻬﻢ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﺄﻧﻰ ﻋﺰﻳﺰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﮐﻪ »ﻻﻳﻌﻠﻢ‬ ‫ﺷﺮﻑ ّ‬

‫ﺍﻣﻰ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷﺄﻥ ﺁﻳﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺣﻖ ﺁﻥ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻔﺲ ُ ّ‬ ‫ﻭﺍﻟﺮﺍﺳﺨﻮﻥ ﻓﻰ ﺍﻟﻌﻠﻢ« ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺗﺎﻭﻳﻠﻪ ﺍﻻ ﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﺮﻑ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻤﻮﺩ ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻌﻞ ﺁﻳﺎﺕ‪ ،‬ﺍﻇﻬﺎﺭ‬ ‫ﺷﺮﻑ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺁﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻞ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﻓﻬﻢ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﻇﻬﺎﺭ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﺁﻧﮑﻪ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺄّﻣﻠﻰ ﺩﺭ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻧﺪﮎ ﺗﺄّﻣﻠﻰ ﺩﺭ ﮐﻼﻡ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﺎ ﻧﻔﻮﺱ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺻﺮﺍﺣﺘﺎ ﻣﻘﺎﻡ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻣﺎﻫﻮﻯ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻳﮏ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻴﺴﺖ ﻭﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ ﺭﺍ‪ ،‬ﻫﻢ ﺭﺗﺒﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻡ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻭ ﻧﺎﺯﻝ ﮐﺮﺩﻥ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﻭ ﻫﻤﺴﻨﮓ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﺍﻭﺝ ّ‬ ‫ﺣﺞ ﻭ‬ ‫ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ‪ ،‬ﻓﻬﻢ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺫﮐﺮ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﻠﻌﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﺟﺒﻞ ﻣﺎﮐﻮ ﻣﺤﺒﻮ ﺱ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﺍﻣﺮ ّ‬ ‫ﻣﮑﻪ ﺭﻓﺘﻦ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻰ ﻣﻬﻴﻤﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪:‬‬ ‫ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﮑﻪ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪﻭ ﻃﻮﺍﻑ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﮑﻪ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﮐﻌﺒﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺍﻭ ﮐﻌﺒﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻫﺮ ﺳﻨﻪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻰ ﮐﻪ ﭼﻘﺪﺭ ﺧﻠﻖ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺟﺒﻞ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻭ ﺑﻌﻴﻨﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﮐﻪ َﻣَﺜﻞ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ‪َ ،‬ﻣَﺜﻞ ﺷﻤﺲ ﺍﺳﺖ ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﻻ ﻧﻬﺎﻳﻪ ﻃﺎﻟﻊ ﺷﻮﺩ ﻳﮏ ﺷﻤﺲ‬ ‫ﺯﻳﺎﺩﻩ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﮐﻞ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻗﺎﺋﻤﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢٧‬‬

‫ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﻳﮏ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺳﺎﺩﻩ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﭼﻨﺪﻯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻗﻠﺒﻬﺎﻯ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﭼﻪ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻣﺮﻯ ﮐﻪ ﻣﻦ ّ‬ ‫ﻳﮏ ﺷﺨﺺ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺟﺮﺃﺕ ﻭ ﺟﺴﺎﺭﺕ ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻢ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻏﻮﻏﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﺁﻓﺮﻳﻨﺪ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﮐﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻭ ﺑﺎ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ‬

‫ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺳﻴّﺪ ﻳﺤﻴﻰ ﺩﺍﺭﺍﺑﻰ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺭﺑﺎﺭ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﻭ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﻭﻯ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﺮﺍﻯ ﮐﺸﻒ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻣﺮ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻤﺂﻧﺠﺎ ﺧﺎﺿﻌﴼ ﻭ ﺧﺎﺷﻌﴼ ﻣﺆﻣﻦ ﺷﺪ ﻭﺣﺘّﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺑﺎﺯ ﻧﮕﺸﺖ ﻭ ﺧﺒﺮ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭘﻴﮏ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﺍﻃﻼﻉ ﻭ ﻭﻯ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﺒﻌﻴّﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺠﺖ ﺯﻧﺠﺎﻧﻰ ﻭ ﻗﺮﺓ ﺍﻟﻌﻴﻦ‪ ،‬ﻃﺎﻫﺮﻩ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﮐﺎﻓﻰ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ‬ ‫ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﻓﺮﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ‬ ‫ﺯﻧﮓ ﺧﻄﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻪ ﺻﺪﺍ ﺩﺭﺁﻳﺪ ﻭ ﻫﺠﻮﻣﻰ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻣﻄﻠﻊ ﻧﻮﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﺵ ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻳﮏ ّ‬

‫ﻋﺎﺩﻯ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻄﻮﺭ ﺭﻭﺯ ﻣﺮﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺩﻟﻴﻠﻰ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﺴﻮﻝ ﺭﻭﺱ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺠﺎﻯ‬ ‫ﻣﻮﺟﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﺐ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻄﻬﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺟﻨﺎﺏ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻴﻢ؟ ﮐﻨﺴﻮﻝ ﺭﻭﺱ ﺍﺯﺍﺟﺴﺎﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺄﻭﻳﻼﺕ ﻋﭽﻴﺐ ﻭ ﻏﺮﻳﺐ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻤﻰ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻖ ّ‬

‫ﺣﻘﻪ ﺁﮔﺎﻩ ﻧﺒﻮﺩ‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﮐﺸﻴﺪ ﭼﻮﻥ ﻣﻔﺘﻮﻥ ﻭ ﺷﻴﻔﺘﻪ ﺳﻠﻮﮎ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﭘﻴﺎﻡ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮐﻤﺎ ﻫﻮ ّ‬ ‫ﺍﻧﻴﺲ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻳﮏ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﻧﺎﺩﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﮐﻪ ﻗﻬﺮﴽ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﮔﺮﺩﻥ ﻧﻬﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺩﺳﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﻭﺱ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﺴﺘﺸﺎﺭﺍﻥ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺒﻬﻮﺕ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢٨‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٦‬ﺍﻳّﺎﻡ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻏﺮﻳﺒﻰ ﺍﺯﺁﻗﺎﻯ ﺭﺿﺎ ﻗﺮﻳﺒﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ »ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﻳﺮﭘﺎ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﺗﺰﺍﺭﻯ« ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺩﺭﺁﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ‪.‬‬ ‫ﺳﻔﺎﺭﺵ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ّ‬ ‫ﺷﻴﻨﺘﻮ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﻰ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺭﻭﺯ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻣﻌﻠﻢ ﺍﺯ ﺍﻭ‬ ‫ﺣﮑﺎﻳﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﻯ ﺍﺯ ﺩﺭﺱ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮐﺸﻮﺭ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ّ‬

‫ﻣﻬﻢ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺒﺮ‪ .‬ﻭﻯ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺒﺎﺧﺖ ﻭ‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ﮐﻪ ﺭﻭﺩﻫﺎ ﻭ ﮐﻮﻫﻬﺎ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ّ‬ ‫ﺑﺎ ﻗﻴﺎﻓﻪ ﺣﻖ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ‬ ‫ﻣﻬﻤﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ‪ّ .‬‬ ‫ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ؟ ﺁﻫﺎﻥ ﺑﻠﻪ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ‪ .‬ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺭﻭﺩﻫﺎ ﻭ ﮐﻮﻫﻬﺎ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ّ‬

‫ﻣﺘﻌﺠﺐ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮﺏ ﺑﮕﻮ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ‬ ‫ﺁﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﮐﺮﺍﭼﻰ ﻭ ﭘﻴﺸﺎﻭﺭ ﻭ ﻻﻫﻮﺭ ﻭ‪.....‬ﻣﻌﻠّﻢ ﻣﺘﺤﻴّﺮ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﭼﻴﻦ ﭼﻴﻪ؟ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯ ﮐﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺭﺍﻩ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻴﻦ ﺧﻴﻠﻰ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﺍﺭﻩ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﭼﻰ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ‪...‬‬ ‫ﮐﻨﻪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺷﻴﺮ ﻣﺮﻍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺟﻮﻥ ﺁﺩﻣﻴﺰﺍﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﮐﺸﻮﺭﺍ ﻫﻢ ﭼﻴﺰ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﻰ ﮐﻨﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ﻫﻢ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﻰ ﮐﻨﻪ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺠﺪﺩﴽ‪،‬‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻼ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﺳﺨﻦ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻌﻠّﻢ ﺍﺯ ﻫﺮ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯ ﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺮﻓﻨﺪﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﻔﺼ ً‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ‪ «،‬ﺍﺯ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﻠّﻢ ﺩﺍﻧﺎ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺭﻧﺪﻯ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ﺭﺑﻂ ﺩﺍﺩ ﻭﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺧﻮﺩ ﻳﻌﻨﻰ » ّ‬

‫ﻳﮏ ﺻﻔﺮ ﺩﻭ ﮔﻮﺵ ﭘﺎﺩﺍﺵ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﻧﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯ ﺭﻧﺪ ﻭ ﺯﺭﻧﮓ ﺭﺿﺎ ﻗﺮﻳﺒﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻔﺮ ﻫﻢ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﺘﻨﺒّﻪ ﻧﮑﺮﺩ ﻭ ﮐﻤﺎﮐﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳّﻪ ﺭﺍ‬

‫ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺛﻤﺮ ﻧﺸﻴﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎﻟﻬﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﺨﺖ ﻭ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﮐﻪ ﺁﻭﺍﺯﻩ‬

‫ﺷﻬﺮﺕ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻦ ﺷﺮﻳﻒ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﻭﻯ ﺩﻋﻮﺕ ﺑﻌﻤﻞ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﻳﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﺯ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺍﻳّﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻫﺒﻪ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺑﺰﺭﮒ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺯ ﻋﺎﻣﻼﻥ ﻭ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺍﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮐﻪ ﭘﺪﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎ ءﺍﻪﻠﻟ ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﺒّﺎﺱ ﻧﻮﺭﻯ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺑﺨﺖ ﺑﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﺸﺖ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻧﻴﺎﻓﺖ‪ .‬ﻣﺎﻣﻮﺭﺍﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ﻧﻴﺰ ﻣﺮﺗﺒﴼ ﺳﺮ ﻣﻰ ﺯﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮐﺎﺭ‪ ،‬ﺟﻮﻳﺎ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺷﺪﻧﺪ ﻧﺰﺩﻳﮏ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﻳّﺎﻡ ﻧﻪ ﺑﻪ ﮐﺎﻡ‪ ،‬ﮐﻪ ﻧﺎﮐﺎﻡ ﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﺑﻨﺎﮔﺎﻩ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻧﺠﺎﺕ ﺭﺳﻴﺪ‪ .‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺍﻭ ﮐﺴﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﺟﺰ ﺷﺎﻫﺰﺍﺩﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﭘﺴﺮ‬

‫ﺘﺎ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﮕﺎﺷﺖ ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﻓﺘﺤﻌﻠﻰ ﺷﺎﻩ‪ .‬ﻭﻯ ﻧﻬﺎﻳ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ‪ ،‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻠﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﻮﺭﻯ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﺭﻭﺱ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻣﻨﺸﻰ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﺑﻮﺩ ﻭ ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺭﻭﺳﻬﺎ ﺑﻰ ﺟﻬﺖ ﮐﻪ ﺳﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻧﻤﻰ ﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻝ ﮐﺴﻰ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ‬ ‫ﺍﻭ ﻣﻨﺰﻟﮕﺎﻩ ﺳﻔﺮﺍﻯ ﺭﻭﺱ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ّ‬

‫ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻳﻢ ﮐﻪ ﺭﻭﺳﻬﺎ ﺩﺭ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻣﺮﮒ ﻓﺘﺤﻌﻠﻴﺸﺎﻩ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﻟﺤﺎﻝ‪ ،‬ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺍﺯ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺭﻗﺒﺎﻯ ﺷﺎﻩ ﺟﺪﻳﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻭ ‪ ١٥‬ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺮﺑﺎﺯ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻗﺰﻭﻳﻦ ﺭﻓﺖ ﺗﺎ ﺭﺍﻩ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﺮ ﺷﺎﻩ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ‬ ‫ﻓﺘﺤﻌﻠﻰ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺯﻳﺮﺵ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺑﺒﻨﺪﺩ ﮐﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻓﺘﻀﺎﺡ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻠﭽﻰ ﺭﻭﺱ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﻩ ﺷﺪ ﻭ ﻣﺼﻮﻧﻴّﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬

‫ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﻟﺬﺍ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺑﻘﻴّﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﻍ ﻭ ﺩﺭﻓﺶ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭﻯ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻗﺴﺮ ﺩﺭ ﺭﻓﺖ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺷﺎﻩ ﺯﺍﺩﮔﺎﻥ‬

‫ﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻥ ﻭ ﺭﮐﻦ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺷﺎﻩ )ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﻣﻠﻌﻮﻥ( ﺑﻪ ﻗﻠﻌﻪ ﺍﺭﺩﺑﻴﻞ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺩﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ّ‬ ‫ﻇﻞ ّ‬ ‫ﺗﻮﻗﻌﺎﺕ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮔﺮﻳﺨﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﻩ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺩﻭﻟﺖ ﺭﻭﺳﻴّﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﻮﻝ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﺩﻫﺪ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﻫﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﮐﺮﺩ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﻰ ﺧﺎﻡ ﺍﻭﻧﺎﺭﻭ ﺑﮕﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﮑﺮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﻃﺮﻑ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٢٩‬‬

‫ﻗﺒﻼ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ﻭ ﻧﻴﮑﻮﻻﻯ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﻭﺍﻥ ﺭﻓﺖ‪ .‬ﻭ ﭼﻮﻥ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﭼﻪ ﺟﻮﺭﻯ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﻭﺱ ﻳﻪ ﭼﻨﺪ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ‬ ‫ً‬

‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺏ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭﻧﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﺑﻪ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﻩ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻳﮑﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺑﺎ‬

‫ﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻥ‬ ‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻫﺎﻯ ﻣﺸﮑﻮﮎ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺩﻭ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﺰﺍﺭ ﺑﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﺧﻮﺏ ﺷﺪ ﻭ ﻧﺰﺩ ﺷﺎﻩ ﻭﺳﺎﻃﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﺭﺍ ﮐﺮﺩ ﻭ ّ‬ ‫ﻇﻞ ّ‬

‫ﻫﻢ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺩﺵ‪ ،‬ﻳﮏ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻟﻤﺮﺳﺘﻮﻥ ﻭﺯﻳﺮ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﺍﻗﺮﺍﺭ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻫﻔﺖ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﻭﺱ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻴﻬﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻻﺯﻣﻪ‪ ،‬ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺮﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺩ ﻣﻴﺎﺭﻡ ّ‬

‫ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺧﻂ ﺳﺎﺯﺵ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺍﻓﺘﺎﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻰ ﺩﺭﺍﺯ ﻭ ﻋﺒﺮﺕ ﺍﻧﮕﻴﺰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻋﻤﺮﻯ ﺑﺎﻗﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳّﺎﻡ ﺑﻪ ﮐﺎﻡ ﺑﻮﺩ‬ ‫ﺑﺮﺍﺗﻮﻥ ﻣﻰ ﮔﻢ‪ .‬ﺿﻤﻨﴼ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻭﻥ ﺍﺯ ﻣﻦ ﭘﺮﺳﻴﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺩﺍﻣﺎﺩ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮﺍﻫﺮ ﭘﺴﺮ ﻭﻯ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻦ ﺧﺎﻥ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺍﻳﺮﻭﺍﻧﻰ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻨﺎﺭﻭ ﺑﺎ ﺟﺰﺋﻴّﺎﺕ ﺩﻗﻴﻘﺶ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﮔﻢ ﮐﻪ ﻳﻪ ﻭﻗﺖ ﻓﮑﺮ ﻧﮑﻨﻴﺪ ﻣﻦ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺑﺰﺭﮒ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻦ ﺧﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﻧﻮﺭﻯ ﻭ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺭﻭﺱ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﻫﻴﭽﻰ ﻧﻤﻰ ﺩﻭﻧﻢ‪ .‬ﺑﻠﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻫﺮ ﺩﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻦ ﺧﺎﻥ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺗﺤﺖ‬ ‫ﺍﺯ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﻭﺳﻴّﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺳﺪ‪ .‬ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻣﺎﻧﺖ )ﻣﻮﺭﺥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺒﺎﺭ( ﺍﺯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻦ ﺧﺎﻥ ﺳﺮﺩﺍﺭ‪ ،‬ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻟﺤﻤﺎﻳﮕﺎﻥ ﺟﺎﻩ ﻃﻠﺐ ﺭﻭﺳﻴّﻪ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎ‪ ،‬ﺧﻮﺩﺷﻮﻥ ﻫﻢ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎﺯﻩ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﻀﺎ ﻣﺘّﻬﻢ ﺑﻪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺗﺮﻭﺭ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎﻡ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻰ ﺑﻬﺎء ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺭﺩﻳﻒ ﻣﺘّﻬﻤﺎﻥ ﺭﺩﻳﻒ ﺍﻭﻝ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﻮﺭﻯ ﻭ ﺗﺰﺍﺭ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺟﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﻫﻤﺘﻮﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻖ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺳﺮ ﺩﺭ ﻧﻴﺎﺭﻥ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﮐﺎﺭ ﺳﺎﺩﻩ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺷﺎﻳﺎﻥ ﺫﮐﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﮐﺲ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴّﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺧﺐ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻯ ﻧﺒﻮﺩ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻫﺰﺍﺭ ﺯﺣﻤﺖ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻡ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻫﻢ ﺧﻴﻠﻰ ﮐﻤﮏ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﺍﺯ ﻫﻤﺸﻮﻥ ﺗﺸﮑﺮ ﻣﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﮐﻨﻢ‪.‬‬

‫‪٢٠٦‬‬

‫ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺭﺿﺎ ﻗﺮﻳﺒﻰ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻳﻌﻨﻰ »ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﻣﻴﺮﺯﺍ« ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﮐﺮﺩ‪.‬ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﺧﻮﺩ‬

‫ﺩﻗﺖ ﮐﻨﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ﺁﻗﺎﻯ ﻗﺮﻳﺒﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﺒّﺎﺱ ﻧﻮﺭﻯ ﺍﺯ ‪ ١٢٣٠‬ﻩ ﻕ ﺑﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﻭﺭﺩﻯ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪ« ّ‬ ‫ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺗﻮﻟّﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺳﻰ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻣﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪..‬ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺍﻭ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﭼﻪ ﻧﻤﺮﻩ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣٠‬‬

‫ﺩﺭﻳﻔﻮﺱ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﻜﺮﺍﺭﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﺻﻞ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻳﺮﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٥١‬ﺍﻳّﺎﻡ ّﺍﺗﻬﺎﻡ ﭘﻮﺳﻴﺪﻩ ﺍﻯ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﻗﺘﻞ ﭼﻨﺪﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺩﺭﺍﺑﺮﻗﻮ ّ‬

‫ﺫﻛﺮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﭘﺎﺋﻴﺰ ﻭ ﺍﺳﻔﻨﺪ ‪ ١٣٨٤‬ﺧﻮﺩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﭘﺮﻭﻧﺪﮤ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯﮔﺬﺷﺖ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺩﻫﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ‬

‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺭﺍ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻻﺑﺪ ﺧﻮﺩﭘﺎﺳﺦ ﺧﺪﺍ ﻭﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍﺑﺮﺍﻯ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ ﻛﺎﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺩ‪.‬‬ ‫ﺷﻴﻨﺘﻮ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺘّﻬﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﻳﮏ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ‬

‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳّﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺍﺧﻴﺮﴽ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺭﺍ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﻧﻤﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﮐﺘﺎﺏ ﺟﻨﺎﺏ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻰ ﺍﻓﻨﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺑﻰ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ«‪،‬ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ‪ ،‬ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﺗﻞ ﻭ ﻳﺎ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺩﺭ ﺛﺎﻧﻰ‪،‬‬

‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻗﻀﺎﻳﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻣﺤﻠّﻰ ﻭﻣﻠّﻰ‪ ،‬ﺑﺎ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺳﺎﺯﻯ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺎﺕ ﻣﺴﻠّﻢ ﻭﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻧﮑﺎﺭ‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺣﮑﻢ ﺭﺍﻧﺪﻧﺪ‬ ‫ﻗﻀﺎﺕ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻳﮏ ﺍﻓﺴﺮ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺁﺭﺗﺶ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳﺮﻭﺍﻥ ﺁﻟﻔﺮﺩ ﺩﺭﻳﻔﻮﺱ ﺭﺍ ﺳﭙﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺭﻭﻯ ّ‬

‫ﻭﺍﻗﻌﻪ ﻗﺘﻞ ﻓﺠﻴﻊ ﺻﻐﺮﻯ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺶ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ ﺧﺎﻥ ﺍﻣﻴﺪ ﺳﺎﻻﺭ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻣﻴﺪ ﺳﺎﻻﺭ ﺍﺯ ﻣﻘﺘﺪﺭ ﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺎﻟﮑﻴﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺁﺑﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻨﻬﺎ ﭘﺴﺮ ﺳﺎﻻﺭ ﻧﻈﺎﻡ‪ ،‬ﻭ ﺩﺍﻣﺎﺩ ﺣﺎﺝ ﺷﻴﺦ ﺍﺣﻤﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎﻡ ﺟﻤﻌﻪ ﺁﺑﺎﺩﻩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯ‬ ‫ﺭﮐﺎﺏ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺩﺭ ﺁﺑﺎﺩﻩ ﻧﻬﺎﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻠّﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺑﺎﻟﻴﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﮐﺐ ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﺳﭙﻪ ﻭ ﻣﻠﺘﺰﻣﻴﻦ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﻭ ﻣﻠﮑﻪ ﻓﻮﺯﻳﻪ ﻭ‬ ‫ﻣﻨﺰﻝ ﭘﺪﺭ ﻭﻯ‪ ،‬ﺳﺎﻻﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﺻﺮﻑ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣١٦‬ﻧﻴﺰ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﺑﺎ ﻭﻟﻴﻌﻬﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ‪،١٣٢٣‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﻭﺍﺿﺢ ﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺺ ﻣﻘﺘﺪﺭﻯ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ‬ ‫ﺗﻮﻗﻒ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﭘﺬﻳﺮﺍﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﺑﺎﺩﻩ‪ّ ،‬‬ ‫ﺩﺭ ﻋﺰﻝ ﻭ ﻧﺼﺐ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﻭ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺁﺑﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﺑﺮﻗﻮ‪،‬ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺍﻫﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻣﺮﻳﻢ ﺧﺎﻧﻢ‪ ،‬ﻫﻤﺴﺮ‬

‫ﭘﺴﺮ ﻋﻤﻮﻳﺶ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻦ ﺧﺎﻥ ﺳﺎﻻﺭﻯ ﻭ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻦ ﺧﺎﻥ ﺳﺎﻻﺭﻯ ﻧﻘﺶ ﮐﻠﻴﺪﻯ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺪﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻧﺎﺑﻬﻨﮕﺎﻡ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻴﻮﻩ ﺷﺪﻥ ﻣﺮﻳﻢ ﺧﺎﻧﻢ‪ ،‬ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻭﻯ‪ ،‬ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﺳﺎﻻﺭﻯ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻣﺘﺄّﻫﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻭﻻﺩ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﻃﻤﻊ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﻮﻩ ﺟﻮﺍﻥ‪ ،‬ﺯﻳﺒﺎ ﻭ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﮐﻪ ﺩﺧﺘﺮ ﻋﻤﻮﻳﺶ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﮐﻨﺪ ﺍﺯ ﻣﺸﺎﺭ ﺍﻟﻴﻬﺎ ﺧﻮﺍﺳﺘﮕﺎﺭﻯ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺗﻤﺎﻡ ﮐﻮﺷﺸﻰ ﮐﻪ ﺑﮑﺎﺭ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ ّ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺳﻴﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻗﻴﻮﻣﻰ‪ ،‬ﺭﻭﺿﻪ ﺧﻮﺍﻥ ﺍﺑﺮﻗﻮﻳﻰ ﮐﻪ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎﻻ ﻭ ﻗﻮﻯ ﻫﻴﮑﻞ ﻭ ﺧﻮﺵ ﺳﻴﻤﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺻﺪﺍﻯ ﮔﺮﻡ ﻭ ﮔﻴﺮﺍ ﻭ ﺩﻟﭙﺬﻳﺮﻯ ﻧﻴﺰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺯﻭﺩ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺧﻮﺩ ﺻﻐﺮﻯ ﺭﺍ ﮐﻪ ﮐﻠﻔﺖ ﻣﺮﻳﻢ ﺧﺎﻧﻢ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺳﺮ‬

‫ﺟﺪ ﻭ ﺟﻬﺪ ﻗﻴﻮﻣﻰ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺳﻮ ﻭ ﻭﺳﺎﻃﺖ ﻭ ﺍﻓﺴﻮﻧﮕﺮﻯ ﺻﻐﺮﻯ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺮﻳﻢ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺎ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﻗﻴﻮﻣﻰ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺍﻗﻠﻴﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﻓﺮﺳﺨﻰ ﺁﺑﺎﺩﻩ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻓﺘﺮ ﺛﺒﺖ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ‪ ،‬ﻋﺎﺷﻖ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﮐﺎﻡ ﭼﻨﺪﻳﻦ‬

‫ﺑﺎﺭ ﻗﻴﻮﻣﻰ ﻭ ﺻﻐﺮﻯ ﺭﺍ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻗﻴﻮﻣﻰ ﮐﺮﺍﺭﴽ ﺑﻪ ﺩﻭﺍﺋﺮ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻰ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺻﺪﻣﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ‬

‫ﺧﺎﻥ ﺳﺎﻻﺭﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺩﺭ ﺷﺐ ﺳﻴﺰﺩﻫﻢ ﺩﻯ ﻣﺎﻩ ‪ ١٣٢٨‬ﺷﻤﺴﻰ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﻣﺰﺭﻋﻪ ﺭﺑﺎﻁ ﺩﺭ ﺩﻭ ﮐﻴﻠﻮ ﻣﺘﺮﻯ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﺑﻊ‬ ‫ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﻳﺰﺩ‪ ،‬ﻳﮏ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺷﺶ ﻧﻔﺮﻩ ﺷﺎﻣﻞ ﺩﻭ ﭘﺴﺮ‪ ،‬ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﻭ ﺷﺶ ﺳﺎﻟﻪ‪ ،‬ﻭ ﺳﻪ ﺩﺧﺘﺮ‪ ،‬ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ ﻭ ﻳﺎﺯﺩﻩ ﻭ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻣﺎﺩﺭﺷﺎﻥ ﺑﻨﺎﻡ ﺻﻐﺮﻯ‬

‫ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﺟﺮﺍﺣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺍﺯ ﺿﺮﺑﺎﺕ ﺑﻴﻞ ﻭ ﺗﻴﺸﻪ ﮐﻪ ﻣﺘﻌﻠّﻖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﺻﻐﺮﻯ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻰ ﺭﺳﻨﺪ‪ .‬ﻇﻦ ﻏﺎﻟﺐ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻗﺎﺗﻞ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣١‬‬

‫ﻳﺎ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﻓﻘﻂ ﻗﺼﺪ ﮐﺸﺘﻦ ﺻﻐﺮﻯ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﭼﻮﻥ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺶ‪ ،‬ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻗﺘﻞ ﻋﺎﻡ ﮐﺮﺩﻩ‬

‫ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺴﻴﺮ ﺍﻭﻟّﻴﻪ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ‬ ‫ﺑﺪﻧﺒﺎﻝ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺷﺪﻥ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺟﻌﻔﺮ ﻭ ﻋﻠﻰ‪ ،‬ﺩﺍﻣﺎﺩﻫﺎﻯ ﺻﻐﺮﻯ ﻭ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺟﻌﻔﺮ‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﺎ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺷﺐ ﻭﻗﻮﻉ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺰﻝ ﺻﻐﺮﻯ‬

‫ﻣﻴﻬﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﻭ ﻣﺘﺒﺎﻳﻨﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﻴﻬﺎﻯ ﺍﻭﻟﻴّﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻗﻮﻳّﴼ ﺩﺭ ﻣﻈﺎﻥ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻼﻟﻰ ﻧﺎﺋﻴﻨﻰ‪ ،‬ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﻳﺰﺩ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﺩ‬ ‫ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻗﺘﻞ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﺳﺮﺍﻯ ﻳﺰﺩ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺳﻴّﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﺻﺎﺩﻗﻰ‪ ،‬ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ ﻳﺰﺩ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺴﻴﺮ ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻮﻝ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺭﺋﻴﺲ ﮊﺍﻧﺪﺍﺭﻣﺮﻯ ﻳﺰﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ّ‬

‫ﺗﻮﻗﻒ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﻓﺮﺍﻏﻪ ﺍﻯ‪ ،‬ﺭﺋﻴﺲ ﺩﺳﺘﻪ ﮊﺍﻧﺪﺍﺭﻣﺮﻯ ﻣﻬﺮﻳﺰ ﮐﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﻭ ﺑﺠﺎﻯ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺑﻪ ﻣﻬﺮﻳﺰ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﺩﻭ ﺷﺐ ﻭ ﻳﮏ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻬﺮﻳﺰ ّ‬ ‫ﺳﺮ ﺳﭙﺮﺩﮔﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﻭ ﭼﺎﺭﻩ ﺟﻮﺋﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﺳﺎﻻﺭﻯ ﻭ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻭ ﻣﺮﺗﮑﺒﻴﻦ ﺍﺻﻠﻰ ﻗﺘﻞ ﺭﺍ ﺍﺯ‬

‫ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻧﻘﺸﻪ ﺍﻯ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ‬ ‫ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺭﻫﺎ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻪ ﺩﺍﻡ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﻭ ﻣﺘّﻬﻢ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻰ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﻭ ﻳﮏ ﺷﺐ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﻬﺮﻳﺰ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﭼﻪ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻳﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﻯ ﻣﺎﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺰﻭﺩﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﻣﺴﻴﺮ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺍﺑﺮﻗﻮ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺣﺴﻴﻦ ﺻﺪﺭﻯ ﭘﻮﺭ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺍﺻﻠﻰ‪ ،‬ﻟﺮﺯﻩ ﺑﺮ ﺍﻧﺪﺍﻡ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪،‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺭﺋﻴﺲ ﮊﺍﻧﺪﺍﺭﻣﺮﻯ ﻳﺰﺩ ﻣﻌﺰﻭﻝ ﻭ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ )ﻫﻤﺎﻥ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﺳﺘﻪ ﮊﺍﻧﺪﺍﺭﻣﺮﻯ ﻣﻬﺮﻳﺰ ﻭ ﻣﺘّﺤﺪ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ( ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺍﻭ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺮﻭﺍﻧﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺘّﻬﻤﺎﻥ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺍﺧﺬ ﺿﺎﻣﻦ‪ ،‬ﺁﺯﺍﺩ ﻭ ﺑﺠﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻭ‬ ‫ﺻﻐﺮﻯ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪ ‪ ١٧‬ﺳﺎﻟﻪ ﺍﺵ ﺑﻨﺎﻡ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻧﮑﻮﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺮﮔﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﻋﺠﻴﺒﻰ ﻣﻰ ﺍﻓﺘﺪ ﻭ ﻣﺴﻴﺮ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺑﮑﻠﻰ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﺑﻮﺍﺏ ﻣﮑﺎﺷﻔﻪ ﻭ ﻏﻴﺐ‬ ‫ﺍﺯ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﻗﺒﻠﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻣﺤﻮ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ّ‬

‫ﮔﻮﻳﻰ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺑﺮ ﻭﺟﻪ ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﮔﺸﻮﺩﻩ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﻣﺒﺎﺭﮐﺸﺎﻥ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﻭ ﺑﺮ ﻋﻘﻞ ﺳﻠﻴﻤﺸﺎﻥ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﻋﻠّﺖ ﻭﻗﻮﻉ ﻗﺘﻞ ﺻﺮﻓﴼ‬

‫ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻻ ﻏﻴﺮ‪ .‬ﻋﺠﺒﺎ! ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭ ﮐﻴﻨﻪ ﺩﻳﺮﻳﻨﻪ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﺑﺎ‬ ‫ﻗﻴﻮﻣﻰ ﻭ ﺻﻐﺮﻯ ﺑﺮ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻋﻤﻮﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﺴﺒﺐ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻗﺎﻯ ﺑﻨﻰ ﺁﺩﻡ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺍﺭ ﻳﺰﺩ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﮔﺰﺍﺭﺵ‬

‫ﺻﺪﺭﻯ ﭘﻮﺭ ﻭ ﺑﺨﺸﺪﺍﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻭﻗﻮﻉ ﻗﺘﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﻋﻼﻡ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺟﺮﺍﻳﺪ ﻣﺤﻠّﻰ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﺧﺘﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﺩ ﭼﺎﭖ‬ ‫ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﻫﻞ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎء‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻳﮏ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺒﻮﺩ ﭘﺲ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﮑﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﻮﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻟﺬﺍ‪:‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﻧﻤﻮﺩ؟ ّ‬ ‫ﺍﻟﻒ( ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺿﺮﻭﺭﺗﻰ ﻧﻤﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺧﻼﻑ ﻋﻘﻞ ﻭ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺏ( ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﻗﻴﻖ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺎﻧﺎﻥ ﺷﺐ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺰﻝ ﺻﻐﺮﻯ‪ ،‬ﺣﻤﺎﻗﺖ ﻣﺤﺾ ﻭ ﻋﻤﻠﻰ ﮐﺎﻣﻼ ﻏﻴﺮ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻮ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭ‬ ‫ﺣﺪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺧﻼﻑ ﮔﻮﻳﻴﻬﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺯﻳﺎﺩﻩ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺍﺻﻼ‬ ‫ﺝ( ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺭﺗﮑﺎﺏ ﻗﺘﻞ ﺍﺯ ﺑﻴﻞ ﻭ ﺗﻴﺸﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺻﻐﺮﻯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻫﻴﭻ ﺳﻼﺣﻰ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‬ ‫ً‬

‫ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﮔﻮﻳﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻣﺪﺍﺩﺍﺕ ﻏﻴﺒﻰ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺩ( ﺳﻮﺍﺑﻖ ﮐﻴﻨﻪ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ‪ ،‬ﻳﮑﺴﺮﻩ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﻈﻨﻮﻥ ﻗﻀﻴّﻪ ﻧﻴﺰ‬ ‫ً‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻧﻤﻰ ﮔﺮﺩﺩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣٢‬‬

‫ﺣﺪ ﺭﻧﺠﺎﻧﺪﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻨﻊ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫـ( ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺷﺪﻳﺪﴽ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻏﻴﺮ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﻗﺘﻞ‪ ،‬ﺁﻧﻬﻢ ﻗﺘﻞ ﻋﺎﻣﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﮎ‪ ،‬ﺍ‬ ‫ً‬ ‫ﺻﻼ ﻣﺤﻠّﻰ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﻭ( ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺻﻐﺮﻯ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻧﻰ ﮐﻪ‬

‫ﺍﺻﻼ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﻣﻌﺼﻮﻡ ﺻﻐﺮﻯ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺨﻨﻰ ﻟﻐﻮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺑﺪﴽ ﺍﻫﻤﻴّﺘﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ً‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻗﻴﻮﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﻭ ﺩﻫﻬﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﮐﻪ ﻫﻤﮕﻰ ﺑﻪ ﻳﮑﺒﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻃﺎﻕ ﻧﺴﻴﺎﻥ ﮐﻮﺑﻴﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺷﮑﺎﻝ ﻣﻮﺟﻮﺩ‪ ،‬ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﺳﻴّﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﺟﺪﻯ ﺑﻴﻦ ﻗﻴﻮﻣﻰ ﻭ ﺳﺎﻻﺭﻯ ﻫﺎ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺩﺷﻤﻦ ﺧﻮﻧﻰ‪ ،‬ﺻﻼﺡ ﻭ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﺗﺶ ﺑﺲ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ‬ ‫ﻫﻢ ﺩﺭ ﻇﺮﻑ ﻳﮑﻰ ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺬﺍﮐﺮﺍﺕ ّ‬ ‫ﻃﺮ ﺍﺣﻰ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻬﺮﻳﺰ‬ ‫ﻟﺬﺍ ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺻﻠﺢ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺗﺎﻡ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺘّﺤﺪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪﻯ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻯ ّ‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺁﻗﺎﻯ ﺟﻮﺍﺩ ﺻﺎﺩﻗﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻓﻘﻂ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻳﺰﺩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺯﻣﺎﻡ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻧﻘﺸﻪ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺟﺎ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺣﺘّﻰ ﻳﮏ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻢ‬ ‫ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﮐﺬﺍﻳﻰ ﻣﻰ ﺳﭙﺎﺭﺩ‪ .‬ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ّ‬

‫ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ )ﺯﻳﺮﺍ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭼﻨﺎﻥ ﺯﺟﺮ ﻭ ﺁﺯﺍﺭﻯ ﮐﺸﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﮐﺴﻰ ﺟﺮﺃﺕ ﻧﻤﻰ ﮐﺮﺩ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ‬

‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺑﺮﻭﺩ( ﺍﻳﻨﮏ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺘّﻬﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﮐﺠﺎ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ ﮐﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻧﺠﺎﺕ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﺵ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﻭ ﻣﻰ ﻓﻬﻤﺪ‬

‫ﻣﺴﺮﺕ ﺑﺨﺸﻰ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﮐﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻭﻯ ﻓﺮﺳﻨﮕﻬﺎ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ‬ ‫ﮐﻪ ﺍﺣﻤﺪ ﻧﮑﻮﻳﻰ‪ ،‬ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﺘّﻬﻤﺎﻥ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﮋﺩﻩ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻧﮑﻮﺋﻰ‪ ،‬ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ‪ ،‬ﺍﺛﺎﺛﻴﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻗﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺰﻝ ﻣﻘﺘﻮﻟﻴﻦ ﺭﺍ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﺍﻋﻼﻡ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ّ‬ ‫ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‪ّ .‬‬

‫ﻣﻨﺰﻝ ﺍﺣﻤﺪ ﻧﮑﻮﻳﻰ ﺩﺭ ﺩﻫﺒﻴﺪ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺠﺪﺩﴽ ﺑﻪ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺑﺎﺯ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﮐﻪ ﺍﻭ ﮐﻪ ﺍﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺷﺐ‪،‬‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﭼﻪ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺍﺣﻤﻘﺎﻧﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻓﺖ ‪ ٣٠٠‬ﮐﻴﻠﻮﻣﺘﺮﻯ ﺭﺍ ﻃﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺻﺒﺢ ﺯﻭﺩ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ‬ ‫ً‬

‫ﺍﺻﻼ‬ ‫ﻣﻈﺎﻥ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﭘﺎﻯ ﻳﮏ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺮﮐﻪ ﺑﺎﺯﺷﻮﺩ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﻬﻢ ﻧﺒﻮﺩ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﻫﻴﭻ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﮐﺎﺭ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻫﺒﻴﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻗﺸﻼﻕ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭ ﭼﻮﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﻧﮑﻮﺋﻰ ﺩﺭ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﺵ ﻫﻢ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻤﻰ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﺗﺎ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﺳﻔﺎ‬

‫ﮐﻪ ﻭﻯ ﺩﺭ ﺷﺐ ﻭﻗﻮﻉ ﻗﺘﻞ ﺩﺭ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺩﺳﺖ ﻓﺮﻭﺷﻰ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺍﻻﻥ ﺩﺍﺭ ﮐﺎﺭﻭﺍﻧﺴﺮﺍ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺴﺎﻓﺮﻳﻦ ﻧﻴﺰ‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺳﺮﻭﺍﻥ ﺛﺮﻳﺎ‪ ،‬ﺭﺋﻴﺲ ﮐﻼﻧﺘﺮﻯ ‪ ٣‬ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺣﮑﻢ ﺟﻠﺐ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺷﺘﺎﺑﺎﻥ ﺑﻪ ﻳﺰﺩ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ‬ ‫ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﮐﻪ ّ‬

‫ﺣﮑﻢ ﺟﻠﺐ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺻﺎﺩﻗﻰ ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﻣﺠﺪﺩﴽ ﺑﻪ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺭﻓﺘﻪ ﻭﺍﺣﻤﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﻣﻰ ﺳﭙﺎﺭﺩ‪ .‬ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﻫﻢ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻳﺰﺩ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻠّﺖ ﻗﺘﻞ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺳﺎﺯﺍﻥ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻗﺘﻞ ﭼﻪ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺳﺎﮐﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ّ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ‪ّ .‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﻭ ﻣﺎﻧﻊ ﻋﻤﺪﻩ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺭﺍﻩ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻞ ﺍﻳﻦ ﻭ ﺟﻌﻞ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺳﻌﻰ ﮐﺮﺩ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻧﻔﺴﺎﻯ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ‪ّ ،‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺮﻭﺍﻧﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﺍﺭﺗﮑﺎﺏ‬ ‫ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﺑﺎ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺩﺭﺩﻧﺎﮐﺘﺮﻳﻦ ﺷﮑﻨﺠﻪ ﻫﺎ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻞ ّ‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﻟﺬﺍ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﺭﺍ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺻﻐﺮﻯ ﻭ ﺑﭽﻪ ﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﮐﺸﺘﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ّ‬ ‫ﻗﺘﻞ ﺍﻗﺮﺍﺭ ﮐﻨﺪ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻗﻴﻮﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺭﻭﺿﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻭ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺯﻥ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻗﺘﻞ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﺳﻴّﺪ‬ ‫ّ‬

‫)ﺻﻐﺮﻯ( ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻓﺤﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﺳﺰﺍ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻗﻴﻮﻣﻰ ﻧﻴﺰ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺩﺭ ﺳﻠﮏ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭﺧﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ‪،‬ﻓﺮﺯﻧﺪ ‪ ١٧‬ﺳﺎﻟﻪ ﻭﻯ ﺯﻳﺮ ﺷﮑﻨﺠﻪ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺮﻭﺍﻧﻰ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﺪ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﮔﺮﭼﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﺨﺖ )ﺁﻭﻳﺰﺍﻥ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﺳﻘﻒ ﻭ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﺮﺁﻥ ﭼﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺷﻼﻕ ﺯﺩﻥ ﻭ ﺩﺍﻍ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﺭﻭﻯ ﻳﺦ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺳﺮﺩ(‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺳﻪ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﭘﺪﺭﺵ‪ ،‬ﺻﻐﺮﻯ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣٣‬‬

‫ﺍﻣﺎ‬ ‫ﺧﻼﺻﻪ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍﻫﺎﻳﻰ ﺳﻪ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺮﻡ ﻗﺘﻞ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻳﺰﺩ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ ّ‬

‫ﺍﺯ ﺑﺪ ﺣﺎﺩﺛﻪ‪ ،‬ﺷﻬﻮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﺗﻦ‪ ،‬ﺩﺭ ﺷﺐ ﻗﺘﻞ ﺩﺭ ﺑﻮﺍﻧﺎﺕ ﮐﻪ ﻓﺮﺳﻨﮕﻬﺎ ﺑﺎ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺩﺍﺭﺩ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ ﮐﻪ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺭﺍ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﮑﻦ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺍﺭ ﻳﺰﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﺑﻨﻰ ﺍﺩﻡ ﮐﻪ ﺟﺎﻧﺐ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺤﺮﻳﮑﺎﺕ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺶ ﺩﺭ ﻳﺰﺩ ﻭ ﺗﻬﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻋﺰﻝ ﻭ‬ ‫ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺭﺍ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﺣﻤﺪ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺯﺍﺩﻩ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻯ ﻳﺰﺩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺣﻴﺚ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ ﮐﻔﻴﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺍﺭﻯ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺩﺭ ﺗﺤﺖ ﮐﻨﺘﺮﻝ‬

‫ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺍﻳﺪﻩ ﻗﺎﺗﻞ ﺷﻤﺮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩ ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺳﺴﺖ‪ ،‬ﺣﺎﺝ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻦ‬ ‫ﻗﻮﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺷﻤﺴﻰ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺤﻔﻞ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩ ﺭﺍ ﻣﺘّﻬﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻳﺰﺩ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ ﻭ ﮐﻢ ﮐﻢ ﻓﮑﺮ ﺩﺭ ﮔﻴﺮ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻳﺰﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺮﮐﻪ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﻴﻦ ﺷﻤﺴﻰ ﻭ ﻣﺤﻔﻞ ﻳﺰﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺗﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ‪ ،‬ﻧﻪ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻣﺤﻔﻞ ﻳﺰﺩ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﺳﺮﺍ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﻣﺮ‪،‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺮﻭﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻧﮑﻮﻳﻰ‪ ،‬ﺍﺣﻤﺪ ﻧﮑﻮﻳﻰ ﻭ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺮﻭﺍﻧﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺟﻮﺍﺩ ﺻﺎﺩﻗﻰ‪ ،‬ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ ﻳﺰﺩ ﭼﻬﺎﺭ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺭﺗﮑﺎﺏ ﻗﺘﻞ ﻣﺘّﻬﻢ ﻭ ﻳﺎﺯﺩﻩ ﻧﻔﺮ ﻳﻌﻨﻰ ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻦ ﺷﻤﺴﻰ ﻭ ﻋﺒّﺎﺳﻌﻠﻰ ﭘﻮﺭ ﻣﻬﺪﻯ ﻭ ﻧﻪ ﻧﻔﺮ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻳﺰﺩ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻣﻌﺎﻭﻧﻴﻦ‬

‫ﻭ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﮐﻴﻔﺮ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﻣﺤﺮﮐﻴﻦ ﻗﺘﻞ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻋﺎﻣﻠﻴﻦ ﻗﺘﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﮐﻪ ﻣﮕﺮﻫﻤﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ‬

‫ﻭﺍﺿﺢ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺳﻪ ﺗﻦ ﺍﺯ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ‪ ،‬ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺎﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻤﺎﮐﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺑﻴﻦ ﺣﮑﻢ ﺟﻠﺐ ﺷﺨﺺ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺟﻼﻝ ﺑﻴﻨﺶ ﮐﻪ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺩﺭﺳﺘﮑﺎﺭ ﻭ ﻋﻠﻴﻞ ﺍﻟﻤﺰﺍﺝ ﺑﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺻﺎﺩﺭ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺍﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ‬

‫ﻗﻀﺎﺕ ﻳﺰﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻳﮏ ﭘﻴﺎﻡ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺣﺎﺝ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻦ ﺷﻤﺴﻰ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻋﻼﻡ ﻭﺻﻮﻝ ﺗﻨﺒﺎﮐﻮﻯ ﺍﺭﺳﺎﻟﻰ ﺍﺯ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ّ‬

‫ﻣﺸﻘﺎﺕ ﻃﺎﻗﺖ ﻓﺮﺳﺎ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ‬ ‫ﺭﻣﺰﻯ ﮐﻪ ﺩﺍﻝ ﺑﺮﺍﻋﻼﻡ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻗﺘﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺩﺭ ﺟﺮﻡ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻳﺎﺯﺩﻩ ﻣﺎﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ‪ ،‬ﺟﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ ﺁﻓﺮﻳﻦ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺯﻧﺪﺍﻥ ﮐﺮﻣﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺷﺐ ﻫﻔﺪﻫﻢ ﺩﻯ ﻣﺎﻩ ‪١٣٢٩‬ﺷﻤﺴﻰ‪ ،‬ﺯﻧﺪﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﮐﺮﻣﺎﻥ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍﺯﻯ ﻭﮐﻴﻞ ﭘﺎﻳﻪ ﻳﮏ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﮐﻪ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﻭ ﻧﺎﻣﺮﺗﺐ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻳﻦ‬ ‫ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻯ ﺑﻪ ﻭﮐﺎﻟﺖ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺑﺪﻭ ﺍﻣﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺣﺴﻴﻦ ﻓﺮﻭﻍ‪ ،‬ﺭﺋﻴﺲ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻯ ﮐﺮﻣﺎﻥ ﮐﻪ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻋﺎﻟﻰ ﺟﻨﺎﻳﻰ ﺭﺍﻫﻢ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺁﻥ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺑﺮﮒ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻭ ﺩﻻﻳﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻡ ﮐﻪ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﻢ ﺫﮐﺮ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺮﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺭﺯﻡ ﺁﺭﺍ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ‬ ‫ﻯ ﺣﺎﻝ‪ّ ،‬‬ ‫ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻋﺎﻟﻰ ﺟﻨﺎﻳﻰ ﻣﺮﮐﺰ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﻰ ﺍ ّ‬

‫ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻭﻯ ﺩﺭ ﻳﮏ ﺗﻤﺎﺱ ﺗﻠﻔﻨﻰ ﺑﻪ ﺑﻮﺫﺭﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻯ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﮐﻪ‪» :‬ﺑﺎﻳﺪ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﺪﻟﻴﻪ ﺳﻌﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﻳﺰﺩ ﺑﻪ‬ ‫ﻃﻬﺮﺍﻥ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﮕﻰ ﺍﺯ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻯ ﻭ ﺳﺮ ﻭ ﺻﺪﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻭ ﻣﺤﺎﮐﻤﺎﺕ ﺁﻥ ﺁﺳﻮﺩﻩ ﺷﻮﻧﺪ‪ «.‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺑﺎ ﺍﺗﻮﺑﻮﺱ ﺑﻪ ﻃﻬﺮﺍﻥ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺷﺎﻳﻌﺎﺗﻰ ﻗﻮﻳﴼ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺯﺑﺎﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﺗﻮﺑﻮﺱ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺭﺯﻡ ﺁﺭﺍ‬ ‫ﺍﻋﺰﺍﻡ ﺷﺪﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻣﺎﻳﻞ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺁﺷﻮﺏ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﻭ‬ ‫ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻪ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﭙﺲ ﮐﻮﺩﺗﺎ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺭﺯﻡ ﺁﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺮﻭﺭ ﺷﺪ ﻭ ﺍﺗﻮﺑﻮﺱ ﺣﺎﻣﻞ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺗّﻔﺎﻕ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺟﻨﺎﺋﻰ ﺷﻌﺒﻪ ﻳﮏ ﻣﺮﮐﺰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﻘﺎﻳﺺ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺭﻓﻊ ﻧﻘﺺ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ّ‬ ‫•‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﺍﺻﻠﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﺠﺎ ﻳﻨﺪ؟ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺍﻥ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﻣﺠﻬﻮﻝ ﺍﻟﻬﻮﻳّﻪ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻭ ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺩﺭ ﺟﺮﻡ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣٤‬‬

‫•‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﺒّﺎﺳﻌﻠﻰ ﭘﻮﺭ ﻣﻬﺪﻯ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ‪ ،‬ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﻳﻦ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻳﮏ ﻓﮑﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﺑﮑﻨﻴﺪ ﻭ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﭼﻪ‬ ‫ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ّ‬

‫•‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺮﻭﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺩﻩ ﺑﻴﺪ ﻧﺰﺩ ﺍﺣﻤﺪ ﻧﮑﻮﻳﻰ ﺑﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻣﻨﺒﻊ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮﺍﺩﺭ‬ ‫‪...‬ﺁﺧﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﮐﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﺍﺛﺎﺛﻴﻪ ﻣﻘﺘﻮﻝ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺘﻞ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﺎﻝ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮐﺸﺘﻦ ﺻﻐﺮﻯ ﺑﻪ ﺩﻫﺒﻴﺪ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﺻﺒﺢ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﮐﺠﺎﺳﺖ؟ ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﺣﮑﻢ ﺑﺮﺍﺋﺖ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪.‬ﺑﺎ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﻏﻴﺒﻰ ﻣﺒﻨﻰ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻏﻴﺒﮕﻮﻳﻰ ﻭ ﻣﮑﺎﺷﻔﻪ ﻣﺠﻌﻮﻝ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺍﻭ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻬﻤﺎﻧﺎﻥ ﺻﻐﺮﻯ‬ ‫ﺑﺮ ﺍﺭﺗﮑﺎﺏ ﻗﺘﻞ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ ﺩﺭ ﺭﻫﺎ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﻗﻴﺪ ﻭ ﺷﺮﻁ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺩﺭﺟﻪ ّ‬ ‫ﻣﻘﺘﻮﻟﻪ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﻭ ﻋﺰﻝ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺍﺭ ﺣﻖ ﮔﻮﻯ ﻳﺰﺩ ﻭ‪....‬‬

‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺍﺳﺪﺍﻪﻠﻟ ﺯﻣﺎﻧﻴﺎﻥ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺗﮑﻤﻴﻞ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺑﻪ ﻳﺰﺩ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻫﺠﻮﻡ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻝ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺣﻈﻴﺮﻩ ﺍﻟﻘﺪﺱ ﻳﺰﺩ‪ ،‬ﻣﻘﺎﺩﻳﺮ‬

‫ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻭ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭ ﮐﺘﺐ ﺍﻣﺮﻯ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺧﺎﻧﻪ ﺟﻼﻝ ﺑﻴﻨﺶ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻋﮑﺴﻬﺎﻯ ﺷﺨﺼﻰ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻰ ﻭ ﮐﺘﺐ‬

‫ﺧﻄﻰ ﻧﻔﻴﺲ ﻭ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﺪﺍﺭﮐﻰ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﺿﺒﻂ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻻﻳﻞ ﻗﺎﻃﻊ ﺑﻪ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪ .‬ﺁﺍﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﭘﺎﺳﺨﻬﺎﻯ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﻭﻯ ﺑﻪ ﺳﺆﺍﻻﺕ ﻣﺮﮐﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻓﻊ ﻧﻘﺺ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﻣﺠﺪﺩﺍ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻪ ﻧﻔﺮﺯﺍﺭﻉ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﺗﺒﺮﺋﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﮐﻪ ﺣﺘّﻰ ﺻﺎﺩﻗﻰ ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ ﻳﺰﺩ ﻫﻢ ﭼﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺟﺰ ﺁﺯﺍﺩ ﮐﺮﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﻭ ﺧﺪﻋﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﻳﺐ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻭﺭﻗﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺟﻠﻮﻯ ﺁﻥ ﺑﻴﭽﺎﺭﮔﺎﻥ ﺑﻴﺴﻮﺍﺩ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﺫﻳﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﻭ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﺗﻦ ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ﻫﻤﺘﻰ ﻭ ﺣﺴﻴﻦ ﮐﺮﻡ ﺑﺨﺶ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﻓﺎﻫﻰ‪ ،‬ﺣﺴﻦ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭﺱ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺍﺯ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻭ ﻓﺮﻳﺐ ﮐﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩﺵ ﺻﺎﺩﻗﻰ ﻣﻰ ﺁﻣﻮﺯﺩ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﻋﺒّﺎﺳﻌﻠﻰ ﭘﻮﺭ ﻣﻬﺪﻯ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻭ ﺑﺎ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺩﻭ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺮﻭﺍﻧﻰ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻪ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﻳﻦ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ّ‬

‫ﺍﺑﺮﻗﻮ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻣﺎ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﻗﺘﻞ ﺻﻐﺮﻯ‪ ،‬ﻋﺒّﺎﺳﻌﻠﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺩﻳﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﺍﻭﻗﺎﺗﺶ ﺗﻠﺦ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ‬

‫ﺑﻪ ﻳﺰﺩ ﺑﺮﻭﻡ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﻣﺪﺭﮎ ﻣﺤﮑﻤﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﺘﻞ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﻝ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻭ ﺳﻴﺮ ﺳﺮﻳﻊ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‪» :‬ﻳﺎﺩﻡ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺻﻐﺮﻯ ﺭﺍ ﮐﺸﺘﻪ ﻭ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ‬ ‫ﮐﻞ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﭼﻄﻮﺭ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻴﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺁﻗﺎﻯ ﺑﺎﺯﭘﺮﺱ ﺷﻤﺎ ﺍﻟﺤﻤﺪ ﻪﻠﻟ ﻋﻘﻞ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺯ ﭼﻪ ﮐﺴﻰ ﺷﻨﻴﺪﻡ ّ‬

‫ﭘﻨﺞ ﻓﺮﺳﻨﮓ ﺑﻪ ﺩﻫﺒﻴﺪ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﺻﺒﺢ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ؟« ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﻬﺎﻡ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻴﮑﻮ ﺗﺮﻳﻦ ﺷﮑﻞ ﺣﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﻭ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﮐﺎﻓﻰ!‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ‪ ١٧‬ﺍﺭﺩﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ ١٣٣١‬ﺗﺸﮑﻴﻞ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺤﺮﻳﮏ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺁﻧﺎﻥ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺗﺤﺮﻳﮏ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺑﻠﻮﺍﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺭﻋﺎﺏ ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺭ ﮐﺎﺭﺍﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﻭ ﺟﺒﺮﺍﻥ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ّ‬

‫ﮐﺎﺳﺘﻴﻬﺎﻯ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﺑﺘﺪﺍ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻌﺮﮐﻪ ﺭﻫﺎﻳﻰ ﺑﺨﺸﺪ ﮔﻨﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﺮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻭﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺑﻌﺪﻯ ﺩﺳﺘﻬﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﺎﺭ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺩﻩ ﻧﻔﺮ ﻭﮐﻼﻯ ﺷﺨﺼﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﻭﺭﺛﻪ ﻣﻘﺘﻮﻝ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ً‬

‫ﻗﻮﻟﻰ ﺣﺪﻭﺩ ﻫﻔﺘﺼﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﺍﻋﺎﻧﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺣﺎﺟﻰ ﻋﻠﻰ ﺍﮐﺒﺮ ﺧﺎﻥ ﻃﻪ ﻭﮐﻴﻞ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻯ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ ﻫﺎ‬ ‫ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻥ ﮐﺎﻧﻮﻥ ﻭﮐﻼﻯ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻯ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺍﺣﻤﺪ ﻧﺼﻴﺮﻯ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻭﮐﻼﻯ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﻠﻎ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺑﺎﻗﻴﺴﺖ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﻳﺎ‬

‫ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻣﻰ ﮐﺸﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﺍﻋﺎﻧﻪ ﺟﻤﻊ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻴﺐ ﻣﻰ ﺭﻳﺰﻧﺪ ﻭ ﻳﺎ ﻳﮏ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺭﺗﮑﺎﺏ ﻗﺘﻞ ﻣﺘّﻬﻢ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣٥‬‬

‫ﻣﺘﻌﺼﺐ ﻭ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺧﺼﻮﺻﻰ‪ ،‬ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻦ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﻋﻤﺎﺋﻢ ﻭ ﺟﻢ ﻏﻔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮ ﻫﻢ ﺯﺩﻥ ﻧﻈﻢ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻭ ﺍﺭﻋﺎﺏ ﻗﻀﺎﺕ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻫﻴﺎﻫﻮ ﻭ ﺟﻨﺠﺎﻝ‪،‬‬ ‫ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺻﺪﻭﺭ ﺣﮑﻢ ﻣﺤﮑﻮﻣﻴّﺖ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺧﻠﻴﻞ ﺻﺒﺮﻯ‪ ،‬ﺩﺍﺩﻳﺎﺭ ﺳﻨّﻰ ﻣﺬﻫﺐ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻓﻊ ﺳﻮء ﻇﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﮐﺎﺳﻪ ﺩﺍﻍ ﺗﺮ ﺍﺯ‬

‫ﺁﺵ ﺷﺪ ﻭﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﮐﺜﻴﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﺍﻯ ﻓﺘﻨﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰ ﻭ ﺗﺄّﺳﻒ ﺑﺎﺭ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻃﻰ ﺁﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺷﺪ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﮐﻨﺪ ﻭ ﮔﺮﻧﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺧﻮﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ‬ ‫ﺁﺩﻡ ﻣﻰ ﮐﺸﻨﺪ ﻭ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮐﺸﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻄﻰ ﺭﻋﺐ ﺁﻭﺭ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻭﻇﻴﻔﻪ‬

‫ﺩﺍﺩﻳﺎﺭ ﻓﻘﻂ ﺍﻗﺎﻣﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﺍﺗّﻬﺎﻣﻴّﻪ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻫﻤﻪ ﺭﻭﺯ ﺟﺰﻭﺍﺗﻰ ﺣﺎﻭﻯ ﺍﮐﺎﺫﻳﺐ‪ ،‬ﺗﻬﻤﺘﻬﺎﻯ ﻭﺍﻫﻰ ﻭﻓﺤﺸﻬﺎﻯ ﺭﮐﻴﮏ ﻭ ﻧﺎﺳﺰﺍ‬ ‫ﭼﺎﭖ ﻭ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ ﻗﻄﻊ ‪ x32٥٢‬ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ ﺑﺎ ﭼﺎﭖ ﻭ ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪:‬‬

‫ﻣﺤﺮﮎ ﮐﻴﺴﺖ؟ ﻫﻤﻪ ﺭﻭﺯﻩ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ ‪ ٩‬ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺎﻧﻮ ﺻﻐﺮﻯ ﻭ ﭘﻨﺞ ﻃﻔﻞ ﺑﻴﮕﻨﺎﻩ ﺍﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﮐﺸﺘﻨﺪ؟ ﻗﺎﺗﻞ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﻀﺎﺕ‬ ‫ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺟﻨﺎﻳﻰ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺍﻯ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﻫﻴﺌﺖ ﺣﺎﮐﻤﻪ ّ‬

‫ﻣﺤﺮﮐﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺍﺭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺑﺎﻻ ﻣﻰ ﺑﺮﻳﺪ ﻭ ﻳﺎ‬ ‫ﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺎﺟﻌﻪ ﻋﻈﻴﻢ ﭼﻪ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﻠّﺖ ﻣﻰ ﺳﭙﺎﺭﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺩﻟﻰ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺗﺎ ﺍﺧﺮﻳﻦ ﺭﻭﺯ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻧﺎﻇﺮﻳﻢ ﮐﻪ ﺭﺃﻯ ﻣﺤﮑﻤﻪ ﺻﺎﺩﺭ ﺷﻮﺩ؟‬ ‫ﻭ ﺩﺭ ﺍﻋﻼﻣﻴّﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻣﺪﻩ‪:‬‬

‫ﺍﻳﻨﺠﺎ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎﺷﻬﺎﻣﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺟﺴﺎﺩ ﭘﻠﻴﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻰ ﻭﻃﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﻣﺬﻟّﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮐﺸﻴﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻰ‬

‫ﻭﻃﻦ‪ ،‬ﺍﻯ ﺩﺳﺘﻬﺎﻯ ﺍﻟﻮﺩﻩ‪.....‬‬ ‫ﻭ ﺩﺭ ﺟﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ‪:‬‬

‫ﺑﺨﺪﺍﻯ ﻣﻨﺘﻘﻢ ﻗﺴﻢ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺧﻮﺍﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻣﺎ ﻭ ﺟﮕﺮ ﮔﻮﺷﻪ ﮔﺎﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻗﻄﻌﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺩﺍﺭ ﺁﻭﻳﺨﺘﻪ ﻧﺸﻮﻧﺪ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻗﻄﻌﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﻢ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺴﻮﻭﻝ ﻭ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺷﺪﻳﺪﴽ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺩﻫﻬﺎ ﺍﻋﻼﻣﻴّﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﮕﻰ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻟﺘﻬﺎﺏ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺮ ﺭﺃﻯ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻭﮐﻼﻯ ﺷﺎﮐّﻴﻪ ﺧﺼﻮﺻﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﻯ ﺩﻭ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﻭﮐﻼﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻮﺍﺩ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﻘﻮﻗﻰ ﻭ ﺟﺰﺍﺋﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻓﴼ ﺍﺩﺏ ﻭ ﻧﺰﺍﮐﺖ ﺭﺍ‬ ‫ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺮ ﻭﮐﻼ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﻣﺘﻮﺍﻟﻰ ﻣﺤﺸﺮﻯ ﺑﭙﺎ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺠﺎﻯ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺩﺭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺟﺮﻡ ﻣﺘّﻬﻤﺎﻥ‪،‬ﺑﻪ ﺣﻤﻼﺕ ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺎﻧﻬﺎﻯ‬ ‫ﻭﺍﻫﻰ ﻭ ﮐﻠﻤﺎﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﺷﺖ ﻭ ﺭﮐﻴﮏ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪﺍﺩﺍﺩ ﺻﺎﺑﺮﺁﺳﺘﺎﺭﺍﻳﻰ ﮐﻪ ﺧﺼﻮﻣﺖ‬

‫ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﺮ ﺷﻴﺊ ﻧﺠﺴﻰ ﺭﺍ ﭘﺎﮎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻳﮏ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺮ ‪ ١٩‬ﺳﺎﻝ ﻳﮑﺒﺎﺭ ﺍﺳﺒﺎﺏ ﻭ ﺍﺛﺎﺙ ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺍﺵ ﺭﺍ ﻋﻮﺽ ﻧﮑﻨﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮﺩﻩ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺻﻨﺪﻭﻕ ﺑﻠﻮﺭﻳﺎ ﻣﺮﻣﺮ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﺑﺴﭙﺎﺭﻧﺪ ﻭ‬

‫ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﮔﺮ ﻫﻤﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳﻨﮓ ﻣﺮﻣﺮ ﺍﺯ ﮐﺠﺎ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﻧﺪ؟ ﻭ ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﺑﻮﺍﻟﺤﺴﻦ ﻋﻤﻴﺪﻯ ﻧﻮﺭﻯ ﻣﺪﻳﺮ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﻝ ﮐﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﻨﻰ ﺁﺩﻡ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺍﺭ ﺣﻖ ﮔﻮﻯ ﻳﺰﺩ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺻﺤﻴﺢ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﻭ ﻣﺮﺗﮑﺒﻴﻦ‬

‫ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺝ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻓﻊ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺟﺰﻭﻩ ﻣﺠﻌﻮﻝ ﻭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺩﺭﻭﻍ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺘﻬﺎﻯ ﮐﻴﻨﻴﺎﺯ ﺩﺍﻟﮕﻮﺭﮐﻰ‬ ‫ﺳﻔﻴﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﺭﻭﺳﻴّﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻗﺎﻣﻪ ﺩﻟﻴﻞ‪ ،‬ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﻰ ﻭﻃﻦ ﻭ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﻭ ﻗﺎﺗﻞ ﺧﻮﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻬﺪﻭﺭﺍﻟﺪﻡ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﻴّﺪ ﻣﻬﺪﻯ ﺭﺿﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﮐﻴﻞ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺭﻗﻴّﻪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺧﺘﺮ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺻﻐﺮﻯ‪ ،‬ﺍﻇﻬﺎﺭ ﮐﺮﺩ‪» :‬ﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺘﻞ ﺩﺭ ﺷﺎﻫﺮﻭﺩ ﻭ ﺩﮐﺘﺮ ﺑﺮﺟﻴﺲ ﺩﺭ ﮐﺎﺷﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺯﺩﺣﺎﻡ ﻭ ﻫﻴﺎﻫﻮ‪ ،‬ﻗﻀﺎﺕ ﺭﺍ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻭ ﻣﺮﻋﻮﺏ ﮐﺮﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﺋﺖ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ«‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣٦‬‬

‫ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﻋﻠﻨﴼ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﻴﺎﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﺩﻳﺐ ﺭﺿﻮﻯ ﻳﺰﺩﻯ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻭﻃﻴّﺖ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺩﺭ ﻳﺰﺩ ﻋﻠﻨﴼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﻟﻘﺘﻞ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﺻﺪﻫﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺘﻮﺍﻯ ﻋﻠﻤﺎء ﺩﺭ ﻳﺰﺩ ﮐﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﻭﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭﺿﻊ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻋﻠﻤﺎء‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬ ‫ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻓﺘﻮﺍﻯ ﻗﺘﻞ ﮐﺴﻰ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻌﺪﻭﻡ ﮐﺮﺩ‪» .‬ﻭﮐﻴﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻟﺰﻭﻡ ﺳﭙﺮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ‬

‫ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﺮﺍﻯ ﮐﺸﺘﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺍﺩ ﺳﺨﻦ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺻﻐﺮﻯ ﺭﺍ ﮐﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺑﺮﻗﻮﺋﻰ ﻫﺎﻯ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺩﻭ ﻧﻔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﮐﺸﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ‪ ،‬ﺑﺎ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻫﻤﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻣﻨﻌﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺭﺋﻴﺲ‬

‫ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺑﻌﻤﻞ ﻧﻴﺎﻣﺪ ﻭ ﺑﺮﻋﮑﺲ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﻭﮐﻼﻯ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻭﻯ ﻗﻄﻊ ﻭ ﺍﺧﻄﺎﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﻴﻬﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺑﺎﺭﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻝ ﻧﻤﻰ ﮔﻨﺠﺪ‪«.‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻬﺎﻳﻰ‬ ‫ﮐﺎﻣﻼ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻣﺘّﻬﻤﻴﻦ ﻣﺠﺮﻡ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﺑﺘﺪﺍ ﭼﻬﺎﺭﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻭ ﺑﻘﻴّﻪ ﺭﺍ‬ ‫ﺭﺃﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻭ ﭼﻨﺎﻥ ﻓﻀﺎﻳﻰ‬ ‫ً‬

‫ﺷﺎﻗﻪ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻓﺮﺟﺎﻡ ﺧﻮﺍﻫﻰ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺮﻭﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺣﮑﻢ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺒﺴﻬﺎﻯ ﺗﺎ ‪ ١٥‬ﺳﺎﻝ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺍﻋﻤﺎﻝ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﺎﻗﻪ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻦ ﺷﻤﺴﻰ ﺳﺎﻟﺨﻮﺭﺩﻩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﻩ‬ ‫ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻣﻴﺮ ﭼﺨﻤﺎﻕ ﻳﺰﺩ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻘﻴّﻪ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﻋﻤﺎﻝ ّ‬

‫ﺗﺤﻤﻞ ﻧﺎ ﻣﻼﻳﻤﺎﺕ ﻭ ﻣﺸﻘﺎﺕ ﻃﺎﻗﺖ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﺣﺒﺲ ﺑﺎ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﺎﻗﻪ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ‪ ١٥‬ﻓﺮﻭﺭﺩﻳﻦ ‪ ١٣٣٤‬ﺷﻤﺴﻰ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻯ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﺮﺳﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺭﻭﺡ ﭘﺮ ﻓﺘﻮﺣﺶ ﺑﻪ ﻣﻠﮑﻮﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﻧﻤﻮﺩ‬

‫ﺧﺎﺗﻤﻪ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺩ‪ .‬ﻣﺮﻭﺯﻩ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﻳﺌﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘّﻬﻢ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﻩ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﭼﻨﮓ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ‬

‫ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ،‬ﻭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪.‬ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻗﺘﻞ ﻋﺎﻡ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﭼﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻫﻢ ﺭﺃﻯ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺗﻔﮑﺮ ﺁﻧﺎﻥ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻦ ﺁﻥ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﮐﺬﺍﺋﻰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﮐﺮﺩﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯ ﺩﺭ ﺷﻴﻮﻩ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﺩﻣﻮﮐﺮﺍﺳﻰ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺑﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺭﺍ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ّ‬

‫ﻣﻬﻢ‬ ‫ﺻﻮﺭﺕ ﭼﻪ ﺑﺎﮎ ﺍﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﮐﻴﻬﺎﻥ ﻭ ﺭﺟﻌﺖ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺧﺎﻥ ﻫﺎ ﻭ ﻗﻴﻮﻣﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺧﺎﮐﭙﻮﺭ ﻫﺎ ﻭ ﺻﺎﺩﻗﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﻴﺎﻥ ﻫﺎ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻧﻬﺎ؟‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻴﺰﻯ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺁﻥ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺭﻭﺯﻯ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺩ ﺩﻝ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺭﺍﺯ ﺁﻥ‬

‫ﺭﺏ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﻏﺮﺑﺖ ﺩﺭ ﻭﻃﻦ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﺯﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭﺣﺪﻳﺚ ّ‬ ‫ﺗﺮﻗﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﺯﻣﺰﻣﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻣﻴﻦ ﻳﺎ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣٧‬‬

‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻣﺴﺤﻮﺭﺳﺘﺎﺭﮔﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻮﺭﻣﻬﺮﺭﺧﺸﺎﻥ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﺷﮕﺮﺩﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺍﺯﺩﻳﺮﺑﺎﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻮﻧﺪﻛﻪ ﺧﻮﺩﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ ﻛﺘﺐ ﻭﺁﺛﺎﺭ ﻭﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ‬

‫ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﻭﺣﺸﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯﺭﻭﺑﻪ ﺭﻭﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﻧﻘﺶ ﻭﻟﻰ ﻭﻗﻴّﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻇﺎﻫﺮﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﺘﺐ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭﻣﻄﺎﺑﻖ ﺍﻏﺮﺍﺽ ﻭﺍﻣﻴﺎﻝ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻧﻪ ﺷﺎﻥ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﻧﺎﻗﺺ ﻭﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺯﺁﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﻭﻛﺘﺐ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ‬

‫ﺟﻢ ﻧﻴﺰﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻏﺎﻓﻞ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭﻳّﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﻴﺮ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻭﺁﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﻭﺑﻪ ﻓﺘﻮﺍﺋﻰ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﻮﺩ ﻭﺁﻟﺖ‬

‫ﺩﺳﺖ‬ ‫ﻣﺴﺘﺒﺪﻳﻦ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻗﺮﺍﺭﮔﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﺸﻰ ﺭﺍﻩ ﺑﻴﺎﻧﺪﺍﺯﻧﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭ ﻋﻜﺲ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻳّﺎﻡ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻜﺲ ﭘﺸﺖ ﺟﻠﺪ ﺍﻳّﺎﻡ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٥٥‬ﻧﻴﺰ ﺗﻜﺮﺍﺭﴽ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻋﻜﺲ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺯﻳﺮ‬

‫ﺑﻴﺮﻕ ﺍﺟﺎﻧﺐ‪ .‬ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ )‪ ١٣‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ‪ (١٩١٢‬ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻯ ﺩﺭﻳﻚ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ‪ «.‬ﻭ ﺩﺭﭘﺸﺖ ﺟﻠﺪ ﺯﻳﺮﻋﻜﺲ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻯ ‪-‬‬

‫ﺍﺯﺑﺮﺍﻯ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭﻣﻨﻔﻌﺖ ﻣﻠّﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﺑﻬﺘﺮﺍﺯﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻪ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺍﺩ ﺛﺮﻭﺗﺶ ﻫﻤﻪ ﺩﺭﺯﻳﺮﺧﺎﻙ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﻣﻠّﺖ‬

‫ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺳﺒﺐ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺛﺮﻭﺕ ﻇﺎﻫﺮﺷﻮﺩ‪ ٢٠٧«.‬ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ‪٢٢‬ﺗﺎ ‪٢٧‬ﻧﻴﺰﺍﺯﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺗﺎ‬ ‫ﻣﺰﺑﻮﺭ ً‬ ‫ﻛﻼ ﻧﺎﻗﺺ ﻭﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺰﻭﻣﻰ ﺑﻪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﺟﺰﺋﻴّﺎﺕ ﺫﻛﺮﺷﺪﻩ ﺩﺭﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﻠّﺖ ﺷﺮﻳﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺸﺎﻥ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻝ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺪﻑ ﺗﻴﺮﻫﺎﻯ ﭼﻪ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﺎﻥ ﻭ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻋﻜﺲ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٥٥‬ﻭﺑﺰﺭﮒ ﺷﺪﻩ ﻭﺭﻧﮕﻰ ﺷﺪﮤ ﺁﻥ ﺩﺭﭘﺸﺖ ﺟﻠﺪﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭼﺮﺍ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﺭﺗﻮﺵ ﻭﺗﺤﺮﻳﻒ ﺩﺭﻋﻜﺲ ﺩﺳﺖ‬

‫ﺍﻣﺎ ﭘﺮﭼﻢ ﺷﻴﺮﻭﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺯﺩﻩ‪ ،‬ﭘﺮﭼﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻋﻜﺴﻰ ﺳﻴﺎﻩ ﻭﺳﻔﻴﺪ ﺭﻧﮕﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺩﺍﻳﺮﻩ ﺍﻯ ﺩﻭﺭﻋﻜﺲ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻛﺸﻴﺪﻩ‪ّ ،‬‬

‫ﻋﺰﻳﺰﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻧﻴﺰﻗﺮﻳﻨﮥ ﭘﺮﭼﻢ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺼﺐ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻣﺘﺮﻭﻙ ﻭﻣﺴﺘﻮﺭﻭﻣﻐﻔﻮﻝ ﻭﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻭﺍﺷﺎﺭﻩ ﻭﺑﺪﻭﻥ ﺭﻧﮕﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺭﻫﺎﻛﺮﺩﻩ؟ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺩﺭﭼﺸﻢ‬

‫ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ »ﺳﺘﺎﺭﮔﺎﻥ ﭘﺮﭼﻢ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ« ﺍﺯ »ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﭘﺮﭼﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﺩﺭﺧﺸﻨﺪﻩ ﺗﺮ ﻭ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮﺗﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﺑﺎﻻ ﺗﺮﺍﺯﺁﻥ ﭼﺮﺍ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺷﺮﺡ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ‬

‫ﺭﺍ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭﺍﺩﺍﻣﮥ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎﻝ ﺧﻮﺍﻫﺪﺁﻣﺪ‪ ،‬ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﺒﻌﻰ ﻛﻪ ﻋﻜﺲ ﺭﺍ ﺍﺯﺁﻥ ﻛﭙﻰ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻ ﻭ ﺩﺭﺑﻴﻦ ﺩﻭﭘﺮﭼﻢ ﻣﺰﺑﻮﺭ‬ ‫»ﻧﻘﺶ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ« ﻛﻪ ﺳﻤﺒﻞ ﻭﻧﺸﺎﻧﮥ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻧﺼﺐ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﺭﻭﺷﻦ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺩﻳﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﺎﻓﻮﻕ ﺷﺌﻮﻧﺎﺕ ُﻣﻠﻜﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ؛ ﭘﺸﺖ ﻟﻮﺳﺘﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻦ ﺩﻭﭘﺮﭼﻢ(‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺻﻒ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺯﻳﺮﺑﻴﺮﻕ ﺍﺟﺎﻧﺐ‪ ،‬ﺑﻰ ﺷﺮﻣﺎﻧﻪ‬ ‫ﺣﺪﻯ‬ ‫ّ‬ ‫)ﻧﺸﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭﻋﻜﺲ ﻧﻴﺰﺗﺎ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﺘﻢ ﺭﺍ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ‬ ‫ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻧﻴﺰ ﺳﺘﻢ ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬ ‫ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻳﻢ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﮔﻞ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺮﻯ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻳﺮ ﻳﺎ ﺯﻭﺩ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺯﻭﻃﻦ ﻋﺰﻳﺰﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﺯﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﺩﺭﺟﻬﺖ ﻋّﺰﺕ ﻭﺍﻋﺘﻼﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﺠﺎﺩ‬ ‫ّ‬

‫ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭﺍﺳﺘﻔﺎﺿﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻋﺰﻳﺰﻻﺑﺪ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻧﺪﺍﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺯ ﻭﻃﻨﺸﺎﻥ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﻭﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﺍﺯﺑﻴﻦ ﻧﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻭ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﭼﺸﻢ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ‬ ‫ﻭﭼﻮﻥ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺩ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭﺷﻬﺎﺩﺕ ﺷﺎﺭﻋﻴﻦ ّ‬ ‫ﺣﺪﻯ ﻛﻪ ﺩﺭﻫﺮﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﺯ ﺭﺷﺪ ﻭﻧﻤﻮﺵ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ‬ ‫ﺍﻋﻢ ﺍﺯﻣﻠﻞ ﻭ ﺩﻭﻝ ﻭﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﻭﻣﺬﻫﺒﻴّﻮﻥ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺟﻠﻮﻩ ﻳﺎﻓﺖ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﺍﻧﻪ ﺍﺵ ﺩﺭﻣﺴﻴﺮﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺣﺎﻝ ﻧﺰﺩ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻭ ﺩﻭﻝ ﻭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮ‬

‫ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺍﺯﻧﻈﺮﺗﺌﻮﺭﻯ ﻭﻫﻢ ﺍﺯﻧﻈﺮﻋﻤﻠﻰ ﺳﻤﺒﻞ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻭﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭﻃﺮﻑ‬

‫ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻭﻳﺎﺭ ﻭ ﻳﺎﻭﺭﺻﻠﺢ ﺟﻮﻳﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ ﭘﺪﺭﺁﺳﻤﺎﻧﻴﺸﺎﻥ ﭼﻪ ﺩﺭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣٨‬‬

‫ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭﭼﻪ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪﻧﺪ ﻋﻠﻤﺪﺍﺭ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺩﺭﺻﺪﻫﺎ ﻟﻮﺡ ﻭﻛﺘﺎﺏ ﻭﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﻭﺭﺳﻢ ﺭﺳﻴﺪﻥ‬

‫ﺑﻪ »ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ« ﺭﺍ ﺁﻣﻮﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺁﺛﺎﺭ ﻭﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺁﻭﺍﺯﻩ ﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﺮﻕ ﻭﻏﺮﺏ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻭﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻋﺎﺩﻯ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ‬

‫ﺍﺯﻛﻞ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺯ ﻓﺮﻕ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺩﺭﻣﺼﺮ ﻭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﻭﺳﻮﺭﻳّﻪ ﺭﺍ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ‪.‬‬ ‫ﻭﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﻣﺼﺮ ﻭ ﺍﺭﺍﺿﻰ‬ ‫ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭﺳﻔﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭﻣﺼﺮ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﻘﺪﺳﮥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻴﺰﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﻛﻠﻴّﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻔﺎﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﺗﺎﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺟﺰﺋﻴّﺎﺕ ﺁﻥ‪،‬‬ ‫ﻣ ّ‬

‫ﻭﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﻛﺘﺐ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ،٢٠٨‬ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﺫﻳﻞ ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ‬

‫ﻋﺰﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺍﻳﺮﺍﻧﻰ‪ ،‬ﺁﻧﻬﻢ ﺩﺭﺍﻳّﺎﻡ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭﻣﺸﺘﺎﻕ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺟﺎﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯﻭﺟﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻤﻮﻃﻨﻰ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ّ‬ ‫ﮔﻤﻨﺎﻣﻰ ﻭﺿﻌﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺷﺎﺩ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﻭﻛﻢ ﻭ ﻛﻴﻒ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺍﺳﻔﺎﺭﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﻨﻮﺷﺘﻪ ﻭﺗﺤﺮﻳﻒ‬ ‫ﺍﮔﺮﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ »ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ« ﻭ »ﭘﺮﭼﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﺩﺭﻋﻜﺲ ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎﻙ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺑﻌﻰ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﭼﻬﺮﻩ ﻧﻤﺎ ﭼﺎﭖ ﻣﺼﺮ‪ ،٢٠٩‬ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ﺳﻔﺮ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻛﺎﺭ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﻋﻈﻤﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪» ،‬ﭼﻬﺮﮤ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ« ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺯﻳﺮ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪،‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍء ﻧﺸﺎﻥ ﻧﺎﻳﺖ ﻫﻮﺩ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺷﻤﺎﺭﮤ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ١٠‬ﻭ ‪ ،١١‬ﭼﺎﭖ ﻣﺼﺮ‪ ،‬ﺳﺎﻝ‪)١٩١٣‬ﻳﻌﻨﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺻﻠﺢ ﺟﻮﻳﺎﻧﻪ ﻭﻧﻴﻜﻮﻛﺎﺭﺍﻧﻪ ﺷﺎﻥ(‪ ،‬ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯﻳﻜﻰ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﻣﺠﻼﺕ ﺁﻫﻨﮓ ﺑﺪﻳﻊ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻧﺰﺩﺷﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺗﺼﺮﻑ ﺩﺭﺳﺒﻚ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻭﺭﺳﻢ ﺍﻟﺨﻂ ﺁﻥ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺣﺎﻭﻯ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺍﺳﻔﺎﺭ ﻣﻌﺠﺰﺁﺳﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺳﺖ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺧﻞ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ »ﭼﻬﺮﻩ ﻧﻤﺎ« ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫ﭘﺲ ﺍﺯﺍﻋﻼﻥ ﺣﺮﻳّﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺩﺭﺳﻨﻪ ‪ ١٩٠٨‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻯ ﺍﺯﻗﻴﺪ ﻭﺣﺒﺲ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ‪ ١٩٠٩‬ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺸﺘﻰ ﻗﺼﻴﺮ ﺧﺪﻳﻮ ﻣﺤﺾ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺁﺏ ﻭﻫﻮﺍ ﺑﻪ ﻗﻄﺮﻣﺼﺮﻯ ﺷﺘﺎﻓﺖ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺧﺒﺮﺍﺳﺘﺨﻼﺻﺶ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺍﺯﻣﺠﺎﻣﻊ ﺻﻠﺢ‬

‫ﻣﻜﺎﺗﻴﺐ ﻣﺘﻌﺪﺩﻩ ﺭﺳﻴﺪ ﻭﻫﻤﮕﻰ ﺧﻮﺍﻫﺶ ﺣﻀﻮﺭﺍﻭﺭﺍ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻋﻈﻢ ﻣﺆﺗﻤﺮ ﺻﻠﺢ ﻟﻨﺪﻥ ﻭﺣﺘّﻰ ﻣﺒﺎﻟﻐﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺼﺮﻭﻑ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﺭﺩ ﻛﺮﺩ ﻭﻟﻰ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻘﺮﻭﻥ ﺑﻪ ﺍﺟﺎﺑﺖ ﮔﺸﺖ ﺩﺭﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ‬ ‫ﺍﻭﺍﺯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻗﻮﻧﺴﻮﻝ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻭ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﻨﻤﻮﺩ ﻭﻫﻤﮕﻰ ﺭﺍ ّ‬

‫ﺳﻨﮥ ‪ ١٩١١‬ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺷﺘﺎﻓﺖ ﻭ ﺩﺭﻛﻨﺎﺋﺲ ﻭﻣﺠﺎﻣﻊ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻟﻔﻨﻮﻥ ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﺩﺭﻛﻠﻴﺴﺎﻯ )ﻭﺳﺘﻤﻨﺴﺘﺮﺍﺑﻰ ﻭﺳﻴﺘﻰ ﺗﻤﭙﻞ( ﻛﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ‬

‫ﻭ ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﻛﻨﺎﺋﺲ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭﻣﺤﻞ ﺗﺎﺟﮕﺬﺍﺭﻯ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﻣﺠﺮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭﺩﺭﻫﺮﺟﺎ ﺍﻭﺭﺍ)ﻣﻮﻟﻰ(‬ ‫ﻣﺮﮤ ﺛﺎﻧﻴّﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﻣﻨﺘﺸﺮﺩﺍﺩﻧﺪ ـ ﭼﻮﻥ ّ‬ ‫ﻣﺪﺕ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺑﻪ ﺳﺮﺁﻣﺪ ّ‬ ‫ﺧﻄﺎﺏ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭﺟﺮﺍﻳﺪ ﻭﻣﺠﻼﺕ ﻣﻘﺎﻻﺕ ّ‬

‫ﺗﻌﺪ ﻭﻻ ُﺗﺤﺼﻰ ﺍﺯﻓﻼﺳﻔﻪ ﻭﻛﺸﻴﺶ ﻫﺎ ﻭﻋﻠﻤﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻚ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺷﺨﺼﻰ ﻻﺑﺪ )ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻯ(‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻭﻋﺮﺍﻳﺾ ﻻ ُ َ‬

‫ﺑﺎﻛﺸﺘﻰ)ﺳﺪﺭﻳﻚ( ﺩﺭﺑﻬﺎﺭ‪ ١٩١٢‬ﺑﺎ ﻟﺒﺎﺱ ﻭﻃﻨﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﻭﺟﻤﻌﻰ ﻣﻼﺯﻣﻴﻦ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻭ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻛﻼﻩ ﺳﻴﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ‬

‫ﺁﻣﺮﻳﻚ ﺷﺘﺎﻓﺖ ـ ـ ﻭﻗﺮﻳﺐ ﻧﻪ ﻣﺎﻩ ﺩﺭﺑﻼﺩ ﻣﻌﺘﺒﺮﻩ ﺁﻣﺮﻳﻚ ﺳﻴﺮ ﻭ ﺳﻔﺮﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺷﺒﻬﺎ ﺩﺭ ﺳﻔﺮ ﻭﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﻟﻘﺎﻯ ﺧﻄﺐ ﻭﻧﺼﺎﻳﺢ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯﺻﺪ ﻓﺮﺳﻨﮕﻬﺎ ﻣﺤﺾ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﻭﺍﺳﺘﻤﺎﻉ ﻛﻼﻣﺶ ﺑﻄﺮﻓﺶ ﻣﻰ ﺷﺘﺎﻓﺘﻨﺪ ﻭﻫﺮﺭﺋﻴﺲ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ﺧﻮﺍﻫﺶ ﺍﻭﺭﺍ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰ‬

‫ﻭﻗﻠﺖ ﻭﻗﺖ ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺩﺍء ﻧﻄﻖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﻣﺴﺘﻤﻌﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﻬﺮﻩ ﻭﺭﺳﺎﺯﺩ ـ ﻭﻟﻰ ﻛﺜﺮﺕ ﻃﻠﺐ ﻭﺿﻌﻒ ﺟﺴﺪ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻛﻠﻴّﺘﴼ ﺑﺮﻭﺍﻳﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ‬ ‫ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﻭﻣﺠﺎﻣﻊ ﺍﺑﻼﻍ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺳﻔﺮﻫﺎ ﺑﺴﻨﻴﻦ ﻣﺘﻮﺍﻟﻴّﺎﺕ ﻣﻰ ﻛﺸﻴﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺩﺭ‪ ١٦٣‬ﻛﻠﻴﺴﺎ ﻭﻛﻮﻟﺞ ﻭ ﻳﻮﻧﻮﺭﺳﺘﻰ ﻭ ﺗﺎﻻﺭ ﻭ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺻﻠﺢ ﺍﺩﺍء ﺧﻄﺐ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭﺍﻏﻠﺐ ﻧﻘﺎﻁ ﻋﻈﻴﻤﻪ ﺑﻴﺮﻕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺁﻣﺮﻳﻚ ﻧﺼﺐ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭﺳﻂ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﻧﻄﻖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﻭﭼﻘﺪﺭ‬

‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﻭﻧﮋﺍﺩﻯ ﺑﺸﻮﺩ ﻭﻛﻞ ﺭﺍ ﺑﻴﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﻯ‬ ‫ﺑﺮﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﻓﺰﻭﺩ‪ .‬ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺤﺚ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﻓﻊ ّ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺻﻠﻌﻢ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯﺑﺮﺍﻯ ﺍﺷﺘﺮﺍﻛﻴّﻮﻥ‬ ‫ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺍﺯﺑﺮﺍﻯ ﻳﻬﻮﺩ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﻭﺍﺯﺑﺮﺍﻯ ﻧﺼﺎﺭﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ّ‬

‫ﺣﻞ ﻣﻌﻀﻼﺕ ﻭﺍﺻﻼﺡ ﻫﻴﺌﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻴّﻪ ﺑﺸﺮﻳّﻪ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺍﺯﺑﺮﺍﻯ ﻓﻼﺳﻔﻪ‬ ‫ﻭﻣﺎﺩﻳﻴﻮﻥ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯﺑﺮﺍﻯ ﻧﻴﺎﺳﻔﻪ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٣٩‬‬

‫ﺑﻮﺩﺍﺋﻴﺎﻥ ﺍﻗﺎﻣﻪ ﺑﺮﺍﻫﻴﻦ ﺩﺭﺑﻘﺎﻯ ﺭﻭﺡ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﻭﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻼﻣﻴﺬ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﻭﻛﻠﻴّﻪ ﻫﺎ ﺩﻋﻮﺕ ﺑﺘﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﻛﺴﺐ ﺍﺧﻼﻕ‬

‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮﺟﺎ ﺑﺮ ﺷﻮﺭ ﻭ ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺧﻠﻖ ﻣﻰ ﺍﻓﺰﻭﺩ ﻭﻣﺴﺮﻭﺭ ﻭﻣﺴﺘﺒﺸﺮﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﺗﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻮﻋﺪ ﺁﻣﺮﻳﻚ ﻫﻢ ﻣﻨﻘﻀﻰ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻗﺎﺋﺪ ﺷﻬﻴﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭﻣﺎﻩ ﺩﻳﺴﻤﺒﺮ ‪ ١٩١٣‬ﺑﺎ ﻛﺸﺘﻰ)ﺳﻠﺘﻴﻚ( ﻭﺍﺭﺩ )ﻟﻴﻮﺭﭘﻮﻝ( ﮔﺸﺖ ﺍﻳﻦ ﺩﻓﻌﻪ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭﺍﺳﻜﺘﻼﻧﺪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺑﺮ ﭘﺬﻳﺮﺍﺋﻰ ﻭﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺍﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ ﻭﻫﺮﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻳﺎ ﺳﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻧﻄﻖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﺩﺍﺭﺍﻟﻔﻨﻮﻥ )ﺍﻛﺴﻔﻮﺭﺩ( ﻭﺟﻤﻌﻴّﻪ‬

‫)ﺍﺳﭙﺮﺍﻧﺘﻴﺴﺖ( ﻟﺴﺎﻥ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻧﻄﻘﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺆﺛّﺮ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪ ﻭﻧﻄﻘﻬﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺍﻏﻠﺐ ﺟﺮﺍﻳﺪ ﺩﺭﺝ ﻭﻣﻨﺘﺸﺮﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭﺗﺒﺮﻳﻚ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺼﺪ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ـ ـ ﺑﻌﺪ ﻧﻮﺑﻪ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻣﺠﺎﻣﻊ ﻋﻈﻴﻤﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭﺍﻳﺸﺎﻧﻬﻢ ﻧﻄﻘﻬﺎﻯ ﺻﻠﺢ ﺁﻣﻴﺰﺵ‬

‫ﻭﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻫﻰ ﺍﺩﺍء ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻫﻴﺌﺘﻰ ﺍﺯﺍﺗﺒﺎﻉ )ﺁﻟﻤﺎﻧﻴﺶ( ﺑﭙﺎﺭﻳﺲ ﺁﻣﺪﻩ ﻭﺧﻮﺍﻫﺶ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺩﻋﻮﺕ‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻧﻬﻢ ﻣﻘﺮﻭﻥ ﺑﻪ ﺍﺟﺎﺑﺖ ﮔﺸﺖ ﺩﺭ )ﺍﺳﺘﻮﺗﻜﺎﺭﺕ( ﻛﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺒﻠّﻐﻴﻦ ﺍﺯﺁﻧﺠﺎ ﺑﺴﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺤﺾ ﺗﺒﺸﻴﺮ ﺑﻪ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﺯﺁﻣﺪﻥ‬

‫)ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء( ﺷﻮﺭ ﻭ ﻭﻟﻮﻟﻪ ﻭﻫﻠﻬﻠﻪ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺑﺮﭘﺎﺷﺪ ﻭﺣﺎﻝ ﻛﻪ ﻛﺎﺗﺐ ﺍﻳﻦ ﺳﻄﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ )ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء( ﺣﺴﺐ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﺻﻠﺢ‬

‫ﻣﺒﺸﺮ‬ ‫ﺩﺭﺑﻮﺩﺍﭘﺴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﻜﺪﻓﻌﻪ ﺩﺭﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﺖ ﻧﻄﻖ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﺍﺯﺭﺍﻩ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﻭﺍﺯﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻛﻮﻩ ﻛﺮﻣﻞ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻡ ّ‬ ‫ﻭﻣﺆﺳﺲ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺳﺖ ﺭﺟﻮﻉ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ـ ـ ﺍﮔﺮﭼﻪ )ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء( ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﻮﺍﺳﻄﻪ ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻢ ﺧﻠﻖ ﺻﺪﻣﺎﺕ ﺷﺪﻳﺪ ﺩﻳﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﻣﺤﺒﻮﺱ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻟﻰ ﺩﺭﻗﻮﺍﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻓﺘﻮﺭﻯ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻨﻤﻮﺩﻩ ﻭﺣﺎﻻ‬ ‫ﻣﻄﻠﻌﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻔﻜﺮﻳﻦ ﻫﺮﻗﻮﻣﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﻴﺮﻳّﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﺴﺮﻋﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭﻧﻄﻘﻬﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﻭﺩﺭﻛﺘﺐ ﻧﺸﺮ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻳﻜﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ )ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﻟﻨﺪﻥ( ﻭﻳﻜﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ‬

‫)ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﭘﺎﺭﻳﺲ( ﻭﺩﺭﺁﻣﺮﻳﻚ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺗﻬﻴّﻪ ﻭﺗﺪﺍﺭﻙ ﻃﺒﻊ ﻭﻧﺸﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﺟﻠﺪ ﺧﻮﺍﻫﺪﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﭼﻬﺮﻩ ﻧﻤﺎ ﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳﻴّﺪﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﺭﺩﻳّﻪ ﺍﻯ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﻣﻨﺎﻋﺖ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﺭﺳﺎﻝ‪١٩١٢‬ﻡ‪ ،‬ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭﺭ ﺳﺎﻟﮥ ّ‬

‫ﺍﺳﻔﺎﺭ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻭﻯ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻋﺮﺑﻰ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺍﺵ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫‪...‬ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﻓﺎﺕ ﭘﺪﺭﺵ ﺩﺭﻣﺪﺕ ﺩﻭ ﺩﻫﻪ ﺗﺎﺣﺎﻝ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﺩﻭﺭﻯ ﭼﻮﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﺭﺍﺿﻰ ﻗﻔﻘﺎﺯﻳﺎ ﻭ‬

‫ﺭﻭﺳﻴّﻪ ﻭ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ﻭﺳﻮﺍﺣﻞ ﻫﻨﺪ ﻭ ﺩﺍﺧﻞ ﺁﻥ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﺩ‪ .‬ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﺍﺯﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭﻃﻮﺍﻳﻒ ﻭﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻤﭽﻮﻥ‬

‫ﺍﺳﻼﻡ ﻭﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺑﻮﺩﺍﺋﻰ ﻭ ﺑﺮﻫﻤﺎﺋﻰ ﺟﺬﺏ ﺁﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪....‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺫﻛﺎء ﻣﻔﺮﻁ ﻭﻫﻮﺵ ﺣﻴﺮﺕ ﺍﻧﮕﻴﺰ ﻭﻏﻨﺎ ﻭ ﻛﻔﺎﻳﺖ‬

‫ﺗﻌﻔﻒ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺮﺟﺬﺏ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﻃﻮﺍﺋﻒ ﻭﻣﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺗﺎﻡ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﺠﺮﺏ )ﺩﺭﺳﺘﻰ ﻭ ﭘﺎﻛﺪﺍﻣﻨﻰ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺭﺳﻴﺪﻩ( ّ‬ ‫‪‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺎﻩ ﺻﺪﻫﺎ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺯﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻭﻯ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺆﻣﻨﻴﻨﺶ ﺩﺭﺁﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﻋﻮﺕ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭﺩﻭﻫﺰﺍﺭ ﺟﻨﻴﻪ )ﻫﺮﺟﻨﻴﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎ‬

‫‪٢١‬ﺷﻠﻴﻨﮓ‪ ،‬ﻭﻫﺮﺟﻨﻴﮥ ﻣﺼﺮﻯ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎ ‪ ١٠٠‬ﻗﺮﺵ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻟﻴﺮﮤ ﻣﺼﺮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ( ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻔﺮ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻭﻯ ﺧﻮﺍﺳﺘﮥ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﺭﺍ ﺣﺴﺐ ﻭﻋﺪﮤ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺒﻮﻝ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺩﻭﻫﺰﺍﺭﺟﻨﻴﻪ ﺭﺍ ﺿﻤﻦ ﺗﺸﻜﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﻜﺮﺩ ﭼﻪ ﻛﻪ ﻋﺎﺩﺕ ﺍﻭﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﻛﻪ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺗﻘﺪﻳﻤﻰ ﻫﺎﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﻭﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﻋﻈﻴﻢ ﺍﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﺑﺮﺍﻳﻢ ﻧﻘﻞ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺟﺮﺍﻳﺪ‬

‫ﺟﺪ ﻣﺎ ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﻣﺼﺮ ﻧﻴﺰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻨﮕﺮﻳﺪ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺎﻛﺪﺍﻣﻨﻰ‬ ‫ﻭﺗﻌﻔﻔﻰ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻴﻞ ﻭﻣﺤﺒّﺖ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺔ ﺍﺳﻼﻣﻴّﻪ ﮔﻔﺖ »ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﺩﺳﺘﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ ﺍﻋﺘﻨﺎ ﻧﻜﻦ‪ ،‬ﺗﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﻮﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺪﺍﺭﻧﺪ‪«.‬‬

‫‪٢١٠‬‬

‫ﻗﻀﺎﺓ ﻭ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﻭﺭﻭﺩ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﺳﻔﺎﺭ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺳﻨﺖ ﻭﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻋﻜﺎ‪ ،‬ﺷﻴﺦ ﺍﺳﻌﺪ ﻛﻪ ﺍﺯﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﻫﻞ ّ‬ ‫ﺭﻭﺯ ّ‬

‫ﻃﻼﺏ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺗﺸﻜﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻌﺮﻭﺽ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺷﻴﺦ ﻣﺬﻛﻮﺭ‪ ،‬ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ )ﺗﺮﺟﻤﻪ(‪:‬‬ ‫ُﺍﺩﺑﺎ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺮﻫﻤﮥ ﺷﻤﺎ ﻣﺒﺮﻫﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻗﺮﻥ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻛﻤﺎﻝ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻝ ﺍﺳﻼﻣﻴّﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻮﺩ ﻭﺳﺎﻳﺮ ﺩﻭﻝ ﻭﻣﻠﻞ ﺩﺭﺟﻨﺐ ﺩﻭﻟﺖ‬

‫ﻭﻣﻠﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺣﻘﻴﺮ ﻭﺿﻌﻴﻒ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﻋﻴﻦ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺍﺣﺪﻯ ﺟﺮﺃﺕ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺭﻣﻤﺎﻟﻚ ﻏﺮﺏ ﻭﻣﺠﺎﻣﻊ ﻣﺴﻴﺤﻴّﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻗﺮﻥ ﻛﻪ ﻛﻤﺎﻝ ﺿﻌﻒ‬ ‫ﺍﺳﻢ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻭﺗﻜﺮﻳﻢ ﺫﻛﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺩﻋﻮﺕ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤٠‬‬

‫ﻭﻣﺠﻼﺕ ﺧﻮﺍﻧﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ﺍﺯﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺣﺎﺻﻞ ﻭﺩﻭﻝ ﻭﻣﻠﻞ ﻣﺴﻴﺤﻴّﻪ ﺩﺭﻏﺎﻳﺖ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺩﻳﺪﻳﻢ ﻭﺷﻨﻴﺪﻳﻢ ﻭ ﺩﺭﺟﺮﺍﻳﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﻣﺠﺎﻣﻊ ﻭﻛﻨﺎﺋﺲ ﻭﻣﻌﺎﺑﺪ ﻗﺪﻡ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺯﻫﺰﺍﺭ ﺍﻟﻰ ﺷﺶ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺩﺍﺩ ﺳﺨﻦ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺣﻘﻴّﺖ‬

‫ﺗﻌﺮﺿﻰ ﻧﻜﺮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﻧﻌﻤﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺯﻳﺎﺩﻩ ﺍﺯﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻋﻄﺎ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺣﺪﻯ ﺍﺩﻧﻰ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻗﺪﺭﺍﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻭﺗﻼﻓﻰ ﻣﺎ ﻓﺎﺕ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭﻣﺎ ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻴﻢ ﻭ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻴﻢ‪ّ .‬‬

‫‪٢١١‬‬

‫ﺗﺎﻋﻠﻢ ِ ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻨﻢ‪،‬‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﺆﺍﻝ ﻋﻠّﺖ ﺳﻔﺮﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻡ َ َ‬

‫ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻡ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﻤﺎﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺼﻮﺩﻡ ﺍﻟﻔﺖ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﺑﻴﻦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ٢١٢«.‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻋﻼﻧﺎﺕ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬ ‫ﺳﻔﺮﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﺍﺯﻋﻤﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻭﻗﻒ ﺍﺷﺎﻋﮥ ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ«‪» ،‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﭘﻴﺸﮕﺎﻡ ﺑﺰﺭﮒ‬

‫ﺻﻠﺢ ﺩﺭﺩﻧﻴﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ«‪» ،‬ﺣﻮﺍﺭﻯ ﺻﻠﺢ ﺑﺎ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ«‪» ،‬ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺷﺮﻕ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻓﻠﺴﻔﮥ ﻣﺎﺗﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﻣﺮﺩﻭﺩﺍﺳﺖ«‪،‬‬

‫ﺣﻮﺍﺭﻯ ﺻﻠﺢ ﺟﻨﮕﻰ ﺩﻫﺸﺘﻨﺎﻙ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻏﺮﺏ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ«‪» ،‬ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻯ ﻫﻤﮥ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﺑﻰ ﻫﻤﺘﺎ ﻭ ﻭﺍﻻ ﺟﺬﺏ‬ ‫» ّ‬

‫ﺗﻔﻜﺮ ﻳﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﻼﻡ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭﻳﺎ ﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻗﺪﺭﺕ‬ ‫ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺧﻴﺮ! ﻫﻴﭻ ﻛﺪﺍﻡ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻤﻴﻤﻴّﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﺪ ﻭ ﺣﺼﺮﺷﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺘﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺪﺍﻥ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺭﻭﺣﺸﺎﻥ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺭﺍﺳﺦ ﺩﺍﺭﻧﺪ«‪» ،‬ﺍﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺳﺘﻰ‬ ‫ﻭﻳﻜﺮﻧﮕﻰ ﺑﻰ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻋﺎﻟﻴﻘﺪﺭ ﻛﻪ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﻭﻣﻌﺒﺪﺵ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪٢١٣‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﻔﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺮﺡ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻋﻜﺲ ﺑﺪﻭﻥ‬ ‫ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮﻕ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪﮤ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﺸﺖ ﺟﻠﺪ ﺍﻳّﺎﻡ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٥٥‬ﭼﺎﭖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮﺭﺩﺍﺷﺎﺭﮤ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ )ﺑﺪﺍﻳﻊ ﺍﻻﺛﺎﺭ ﺟﻠﺪ ﺍﻭﻝ ﺹ‬ ‫‪ (٣٨٨-٣٨٦‬ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﺑﺮﻫﻤﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺁﻥ ﺿﻴﺎﻓﺖ‪» ،‬ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ« ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﻠﻜﻪ »ﺟﺸﻦ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻣﻴﺜﺎﻕ«‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﻗﻴّﻢ ﻭﻭﻟﻰ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺻﻼﺡ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭﺑﻔﻬﻤﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺷﺮﺡ ﺁﻥ ﻣﺠﻠﺲ‪:‬‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻭﺯ ‪ ١٤‬ﺫﻯ ﺣﺠﻪ ‪ ٢٣‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮﺍﺣﺒّﺎء ﺩﺭ ﺗﻬﻴّﻪ ﻭ ﺗﺪﺍﺭﻙ ﺟﺸﻦ ﻣﻴﺜﺎﻕ ﻭ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺩﻟﺒﺮ ﺁﻓﺎﻕ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺳﺘﻪ ﺩﺳﺘﻪ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻪ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻥ ﺟﺸﻦ ﻋﻈﻴﻢ ﻭ ﺑﺰﻡ ﺟﺎﻧﻔﺰﺍ ﺷﺐ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻫﻮﺗﻠﻬﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ )ﮔﺮﻧﺖ ﻧﺎﺩﺭﻥ ﻫﻮﺗﻞ(‬ ‫ﻫﺎﻯ ﮔﻞ ﺑﺴﺎﺣﺖ ﺍﻧﻮﺭ ﻣﻰ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺩﺭ ﺗﺎﻻﺭ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﻣﻬﻴّﺎ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺸﻦ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺁﺋﻴﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﺗﺎﻻﺭ ﺭﺍ ﻣﺰﻳّﻦ ﺑﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﭘﺮﺩﻩ ﻫﺎ ﻭ ﻋﻠﻤﻬﺎ ﻭ ﻗﻄﻌﻪ ﻫﺎ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻗﻄﻌﻪ ﺍﺳﻢ‬

‫ﻣﺰﻳﻦ‬ ‫ﺍﻋﻈﻢ ﺭﺍ ﻓﻮﻕ ﻛﻞ ﺩﺭ ﺻﺪﺭ ﺗﺎﻻﺭ ﻧﺼﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﺗﺎﻻﺭ ﺩﻭ ﻣﻴﺰ ﻣﺮﺑﻊ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﻭ ﺩﺭ ﺻﺪﺭ ﺁﻥ ﻣﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ّ‬

‫ﻭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻣﻴﺰﻫﺎﻯ ﻣﺪﻭﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﮔﻠﻬﺎﻯ ﺭﻧﮕﻴﻦ ﻭ ﺍﻗﺴﺎﻡ ﺣﻠﻮﻳّﺎﺕ ﻭ ﻇﺮﻭﻑ ﺑﻠﻮﺭ ﻭ ﺍﺳﺒﺎﺏ ﺯﻳﻨﺖ ﺁﺭﺍﺳﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ‬

‫ﺷﻔﺎﻑ ﻭ ﭘﺮﺟﻠﻮﻩ ﻭ ﺗﻠﺌﻼ ﮔﺸﺘﻪ ﻣﺘﺠﺎﻭﺯ ﺍﺯ ﺳﻴﺼﺪ ﻧﻔﺮ ﻛﺮﺳﻰ ﻧﺸﻴﻦ ﺑﺎ ﻟﺒﺎﺳﻬﺎﻯ ﻓﺎﺧﺮ ﺭﺳﻤﻰ‬ ‫ﺑﺮﺍﻕ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻧﻌﻜﺎﺳﺎﺕ ﭼﺮﺍﻏﻬﺎﻯ ﺑﺮﻕ ﺟﻤﻴﻊ ّ‬

‫ﺩﺭ ﻣﺤﻀﺮ ﺍﻃﻬﺮ ﺟﺎﻟﺲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﺣﺒّﺎء ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺍﻣﺔ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﺴﺲ ﻟﺌﻠﻰ ﻻﻳﺪ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﺰﻡ ﻣﻴﺜﺎﻕ ﻛﺎﻡ ﺩﻝ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ‬

‫ﺟﻤﺎﻝ ﺟﻤﻴﻞ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﺸﻦ ﺟﻠﻴﻞ ﻧﺰﻭﻝ ﺍﺟﻼﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﻛﺮﺳﻴﻬﺎ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﺎﺭﻭﻯ ﺧﻨﺪﺍﻥ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻛﻨﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺑﻬﻰ ﮔﻮﻳﺎﻥ ﻧﺎﻇﺮ ﻭ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺭﻭﻯ ﻣﺎﻩ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﻭ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺗﺎﻻﺭ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﻫﻮﺗﻞ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻋﻈﻤﺖ ﻋﻬﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺧﻀﻮﻉ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺒﺘّﻞ ﺍﺣﺒّﺎﻯ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ ﺣﻴﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺟﻠﻮﺱ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻣﺴﺘﺮ ﻫﻮﺭ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺣﺒّﺎء ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﻭ ﺛﺒﻮﺕ‬ ‫ﺑﺮ ﻋﻬﺪﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻣﺤﺎﻣﺪ ﻃﻠﻌﺖ ﻧﻮﺭﺍء ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﺴﻤﻊ ﺍﻃﻬﺮ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﻫﻴﻜﻞ ﺍﻧﻮﺭ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﺍﻯ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻭ ﺻﻠﺢ ﻭ‬ ‫ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺩﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻌﺪ ﺩﻭﺭ ﻣﺤﻔﻞ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﮔﺮﺩﺵ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺷﻴﺸﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻄﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻮﻯ ﻭ ﺭﻭﻯ‬

‫ﻣﻌﻄﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﺸﺎﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﺎﺯ ﺍﺣﺒّﺎء ﺑﺎ ﻧﻐﻤﻪ ﻭ ﭘﻴﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﺍﻭﺻﺎﻑ ﺭﻭﻯ ﻧﻴﻜﻮ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﻐﻤﻪ‬ ‫ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺷﺒﻮ ﻭ ّ‬

‫ﺩﺭﻧﺪﮔﻰ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﻄﻘﻰ‬ ‫ﻭ ﺳﺎﺯ ﺑﺎﺯ ﻟﺴﺎﻥ ﺭﺍﺯ ﻧﺎﻃﻖ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﺍﻣﻢ ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ ﻭ ﺷﺮﺡ ﺣﺮﺏ ﺑﺎﻟﻜﺎﻥ ﻭ ّ‬

‫ﻣﺸﺮﻭﺡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻛﻞ ﺭﺍ ﺩﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﺻﻤﻴﻤﻰ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺳﻔﻴﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻨﺎﺏ‬ ‫ﺟﻨﺮﺍﻝ ﻗﻮﻧﺴﻮﻝ ﻣﺴﺘﺮ ﺗﻮﭘﺎﻛﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺛﻨﺎء ﻭ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻫﻴﻜﻞ ﺍﻗﺪﺱ ﻧﻄﻘﻬﺎﻯ ﻣﻔﺼﻞ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺷﺐ ﺁﻥ ﺑﺰﻡ ﻭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤١‬‬

‫ﻣﺸﺮﻑ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺻﺪﺩ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ‬ ‫ﺟﺸﻦ ﻋﻈﻴﻢ ﭼﻨﺎﻥ ﻋﻈﻤﺘﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﻫﻮﺗﻞ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﺗﺎﻻﺭ ﺩﻳﮕﺮ ّ‬

‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮﺁﻣﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭼﻪ ﺑﺴﺎﻁ ﭘﺮﺍﻧﺒﺴﺎﻃﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﻭ ﺗﻬﻨﻴّﺖ ﻭ ﺗﻤﺠﻴﺪ ﺷﺨﺺ ﺷﺮﻗﻰ ﻧﻔﻮﺱ ﺟﻠﻴﻠﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺸﻨﻰ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﺟﺸﻨﻰ ﺷﺎﻫﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺎﻳﻪ ﻋﺒﺮﺕ ﻫﺮ ﺷﺨﺺ ﻓﺮﺯﺍﻧﻪ ﺩﻭﺷﻴﺸﻪ ﻋﻜﺲ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﺑﻮﺍﺳﻄﻪ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﻣﺨﺼﻮﺹ‬

‫ﻛﻪ ﻋﻜﺎﺳﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻜﺎﺳﻰ ﺷﺐ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﻋﻜﺲ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩﻩ ﻭﻟﻰ ﺁﻥ ﻋﻜﺲ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﺣﻜﺎﻳﺖ‬

‫ﺍﺯ ﺻﻮﺭﺕ ﺁﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﻄﻖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻭ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﺍﻣﻢ ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ‬

‫‪٢١٤‬‬ ‫ﻛﻞ ﺭﺍ ﺩﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ ﺻﻤﻴﻤﻰ ﺍﻫﻞ‬ ‫ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ)ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﻭ ﺷﺮﺡ ﺣﺮﺏ ﺑﺎﻟﻜﺎﻥ ﻭ ﺩﺭﻧﺪﮔﻰ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ّ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺩﻋﻮﺕ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺷﺮﺡ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻔﺎﺭ ﻭﻣﺘﻦ ﻧﻄﻖ ﻫﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ‬

‫ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺪﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﻗﺖ ﺁﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﻰ ﺭﺳﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﮔﺰﻳﻨﺸﻰ ِ ﻧﺎﻗﺼﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯﻧﻄﻖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺯﻳﺮ ﻋﻜﺲ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﭘﺸﺖ ﺟﻠﺪ ﺍﻳّﺎﻡ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻛﻪ »ﺍﺯﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭﻣﻨﻔﻌﺖ ﻣﻠّﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻪ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺍﺩ ﺛﺮﻭﺗﺶ ﻫﻤﻪ ﺩﺭﺯﻳﺮﺧﺎﻙ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﻣﻠّﺖ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺎ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﻫﺎﻯ ﮊﻭﺭﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﺎﺭﻧﮕﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﭘﺮﭼﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ‬ ‫ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺳﺒﺐ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺛﺮﻭﺕ ﻇﺎﻫﺮﺷﻮﺩ‪ّ «.‬‬

‫ﻣﺴﻜﻮﺕ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﭘﺮﭼﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻋﺪﻡ ﺫﻛﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺸﺎﻧﮥ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺎﻓﻮﻕ ﺁﻥ ﺩﻭ‪ ،‬ﻭﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻥ ﺷﺮﺡ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭﺑﺮﺍﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ‬

‫ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭﺝ ﺟﻤﻠﮥ »ﺯﻳﺮﺑﻴﺮﻕ ﺍﺟﺎﻧﺐ‪ ،‬ﺩﺭﻳﻚ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ‪ «،‬ﻭﺍﻧﻤﻮﺩ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﺮﺑﻮﻁ‬

‫ﺑﻪ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻭﻃﻦ ﻓﺮﻭﺷﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺧﻄﺎﺑﮥ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﮐﻨﮕﺮﮤ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺩﺭ ﺗﺎﻻﺭ‬ ‫ﺍﻭﻝ ‪١٣٣٠‬ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺛﺎﻧﻴﴼ ﺗﻤﺎﻡ ﺧﻄﺎﺑﮥ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺣﺴﺐ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺭﻭﺵ‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﮥ ﻣﻠّﻰ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ‪ ٢٠‬ﺁﭘﺮﻳﻞ ‪١٩١٢‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ ٣‬ﺟﻤﺎﺩﻯ ّ‬ ‫ﺍﻟﻬﻰ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺟﻤﻠﮥ »ﻫﻮﺍﻪﻠﻟ« ﺷﺮﻭﻉ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﺷﺮﺣﻰ ﺩﺭﺫﻳﻞ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﺧﻮﺩﺑﺨﻮﺍﻧﻴﺪ ﻭﺍﻥ ﺷﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻧﻴﺎﺕ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍﺑﺪﺍﻧﻴﺪ‬

‫ﻭﻗﻀﺎﻭﺕ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬

‫ُﻫﻮ ﺍﻪﻠﻟ‪ .‬ﺍﻣﺸﺐ ﻣﻦ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﺮﻭﺭ ﺩﺍﺭﻡ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺠﻤﻊ ﻭ ﻣﺤﻔﻠﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻡ‪ .‬ﻣﻦ ﺷﺮﻗﻰ ﻫﺴﺘﻢ ﺍﻟﺤﻤﺪ ﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻏﺮﺏ ﺣﺎﺿﺮ‬

‫ﺷﺪﻡ ﻭ ﺟﻤﻌﻰ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻮﺭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺟﻠﻮﻩ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﮕﻴﺮﻡ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫ﻣﺎﺩﻳﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ‬ ‫ﺍﺳﺖ ّ‬ ‫ﺗﺎﻡ ﺑﻤﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬ ‫ﺗﺮﻗﻴﺎﺕ ّ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ّ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ّ‬

‫ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﻣﻠّﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻣﻤﻠﮑﺘﻰ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻪ ﭼﻪ ﮐﻪ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺍﺩ ﺛﺮﻭﺗﺶ‬ ‫ﺗﺎﻡ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﺧﺎﮎ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ّ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺳﺒﺐ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺛﺮﻭﺕ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻳﮥ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮﺩﺩ ﺧﻮﺍﻩ ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﻴّﻪ ﺧﻮﺍﻩ ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻪ ﺑﻪ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ّ‬

‫ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﻔﻮﺫ ﻭ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎﺭﻯ ﮐﺎﺋﻨﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﻴّﮥ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺮ ﻳﮏ ﻣﻨﻔﺮﺩﴽ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ‬

‫ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺷﺠﺮﻯ ﻣﻨﻔﺮﺩﴽ ﻧﺸﻮ ﻭ ﻧﻤﺎ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﺋﺮ ﺍﺷﺠﺎﺭ ﻣﺴﺘﻔﻴﺪ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﻣﻨﻔﺮﺩﴽ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﻟﮑﻦ‬ ‫ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﺗﻌﺎﻭﻥ ﻭ ﺗﻌﺎﺿﺪ ﺍﺳﺖ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﻣﺮﺍﻭﺩﻩ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻁ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﮐﺴﺐ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻭ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﮐﻨﺪ ﻭ‬

‫ﺭﺍﺣﺖ ﻭ ﺁﺭﺍﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﻗﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭ ﺷﻬﺮ ﭼﻮﻥ‬ ‫ً‬ ‫ﺗﺎﻡ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮﺩ ﺳﺒﺐ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﮐﻠﻴّﻪ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺍﮔﺮ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭ ﻗﺮﻳﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ّ‬

‫ﺗﺎﻡ ﻭ ﺗﻌﺎﻭﻥ ﻭ ﺗﻌﺎﺿﺪ ﮐﺎﻣﻞ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮﺩﺩ‬ ‫ﺗﻌﺎﻭﻥ ﻭ ﺗﻌﺎﺿﺪ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮﺩ ﺳﺒﺐ ّ‬ ‫ﺗﺮﻗﻰ ﻭ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﮔﺮ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭ ﺍﻗﻠﻴﻤﻰ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ّ‬

‫ﺮﻗﻴﺎﺕ ﻭ ﻓﻮﺍﺋﺪ ﻋﻈﻴﻤﻪ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﻔﻞ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﺍﻟﺤﻤﺪ ﻪﻠﻟ ﺳﺒﺐ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﻌﺎﻭﻥ‬ ‫ﺷﺒﻬﻪ ﺍﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺰﻳﺪ ﺗ ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻳﻪ ﺭﻭﺍﺝ ﻭ‬ ‫ﻭ ﺗﻌﺎﺿﺪ ﺩﻭ ﻣﻠّﺖ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩﮐﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ ﻓﻮﺍﺋﺪ ﻋﻈﻴﻤﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ّ‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﻭ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻋﻈﻢ ﻭﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﺷﻴﻮﻉ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺍﺑﻮﺍﺏ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﺎﺯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﻳﻘﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﺳﺒﺐ ّ‬ ‫ﺣﺼﻮﻝ ﻣﺤﺒّﺖ ﺑﻴﻦ ﻣﻠﻞ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺳﺎﺱ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺤﺒّﺘﻰ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻋﻼﻥ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤٢‬‬

‫ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺭ ﻳﮏ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﮒ ﻳﮏ ﺷﺎﺧﺴﺎﺭ ﻭ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﮐﻪ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬

‫ﻣﻠﺖ ﻭ ﻳﮏ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻳﮏ ّ‬ ‫ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻋﺎﺋﻠﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺟﻤﻴﻊ ﺑﺸﺮ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺟﻨﺲ‪ .‬ﻟﻬﺬﺍ ﺍﻣﻴﺪ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﺟﻨﺲ ﻭ ﻳﮏ ﻃﺎﺋﻔﻪ ﻭ ﻳﮏ ﻋﺎﺋﻠﻪ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﺗﻔﺎﻭﺗﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﻠﺢ‬

‫ﺗﺤﻤﻞ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﻤﻴﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﮎ ﺩﺭ ﺍﻋﻈﻢ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺟﻤﻴﻊ ﺻﺪﻣﺎﺕ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﺳﺒﺐ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻣﻦ ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﺑﻼﻳﺎ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻦ ﻣﺘﺠﺎﻭﺯﺍﺯ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺣﺒﺲ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻮﺩﻡ ﺗﺎ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺤﺘﺮﻣﮥ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ّ‬ ‫ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ﺗﺮﻗﻰ ﻧﻤﻰ ﺑﻮﺩ ﺁﻣﺪﻥ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﺤﺒﺖ ﻭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻤﮑﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺁﻣﺪﻡ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺮﻳﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﭘﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺩﻋﺎ ﮐﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﻣﺆﻳّﺪ ﺷﻮﻧﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺳﺒﺐ ّ‬

‫ﻣﺤﻴﻂ ﺁﺗﻼﻧﺘﻴﮏ ﺭﺍ ﻣﻦ ﻃﻰ ﮐﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺭﺳﻴﺪﻡ ﺍﻟﺤﻤﺪ ﻪﻠﻟ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺭﺍ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﻭ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﺍ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺎﻓﻞ‬

‫ﺧﻴﻠﻰ ﻣﺴﺮﻭﺭﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺷﻤﺎ ﻫﺎ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﺍ ﺁﻣﺮﺯﮔﺎﺭﺍ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻊ ﺭﺍ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﮐﻦ ﻭ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺑﺨﺶ ﺗﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺑﻨﻮﺭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺭﻭﺷﻦ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫ﻣﻨﻮﺭ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺩﻟﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻨﻔﺜﺎﺕ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻘﺪﺱ ﺯﻧﺪﻩ ﮐﻦ ﻭ ﺭﻭﻳﻬﺎ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﺒﺖ ﻭ ﻧﻮﺭ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ّ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻤﻊ ﺑﺮ ﺍﻓﺮﻭﺯ ﺗﺎ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﺍ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮﺋﻰ ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ ﻭ ﺗﻮﺋﻰ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﻭ ﺗﻮﺋﻰ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ‪.‬‬

‫ﺩﺭﺩﻳﮕﺮﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻴﺰﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﺫﻛﺮﺷﺪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪ .‬ﺟﺎﻥ ﻭ ﻗﻠﺒﺘﺎﻥ ﻣﺴﺮﻭﺭ ﺑﺎﺩ‪.‬‬

‫‪٢١٥‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤٣‬‬

‫ﺍﻟﺘﺸﺮﻑ‬ ‫ﻻ ﺍﻛﺮﺍﻩ ﻓﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺗﺸﺮﻑ‪ .‬ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﺩﺭﺟﻤﻊ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﻭﺳﺘﺎﻯ ﺳﻴﺴﺎﻥ ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٥٥‬ﺍﻳّﺎﻡ ﻋﻜﺴﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺯﻳﺮﺁﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ّ » :‬‬

‫ﺑﻪ ﺷﺮﻑ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﺎﺋﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ «.‬ﻃﺒﻖ ﺳﺎﻳﺮﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﺟﺰﻫﻤﻴﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﻴﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪﺳﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﺁﺑﺮﻭﻯ ﻛﺸﻮﺭﺷﺎﻥ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻣﻈﺎﻟﻢ ﻭﺣﺒﺲ ﻭﻧﻔﻰ ﻭﺍﺧﺮﺍﺝ ﻭﺷﻜﻨﺠﻪ ﻭﺿﺮﺏ ﻭﺟﺮﺡ ﻭﺳﻮﺯﺍﻧﺪﻥ ﻭ ﻛﺸﺘﺎﺭ ﺩﻫﮥ ﺍﻭﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍﺟﺪﻳﺪﴽ ﺧﺮﺍﺏ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﺩﭼﺎﺭﺵ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻭﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻯ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺁﻣﻴﺰﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮ ﺩﺭ ﻭ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ ﻭﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﮥ ﺿﺪﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻗﻢ ﻭﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﻭ‪...‬ﺗﺄﺳﻴﺲ‬ ‫ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰ ﺩﺭﺁﻧﻬﺎ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭﻣﺪﺍﺭﺱ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﺮ ﺗﺮﻙ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬

‫ﺭﺍﻣﺠﺒﻮﺭﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﺣﺴﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﻭﺗﺤﺮﻳﻚ ﺁﻣﻴﺰﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﻓﺸﺎ ﺯﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺷﺎﻥ ﺩﺭﺩﻯ ﺭﺍﻛﻪ‬ ‫ﻭﺍﺩﻋﺎﻯ ﺩﺭﻭﻍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻧﻤﺎﺋﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﻳﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺸﺎﻥ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺣﺲ ﻛﻨﻨﺪ ّ‬

‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺰﺑﻮﺭﻗﻀﻴّﮥ ﺳﻴﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺷﺮﻗﻰ ﺍﺳﺖ ﺣﺪﻭﺩ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻭﻧﻴﻢ ﻗﺒﻞ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﻥ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ‪ ٢٠٠٠‬ﻧﻔﺮﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﺛﺮ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭﺗﻮﺳﻌﮥ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ‬

‫ﺍﻯ ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻧﺰﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ ﻣﻜﺘﺐ ﺧﺎﻧﻪ ﻭﺳﭙﺲ ﻣﺪﺭﺳﮥ ﺩﺧﺘﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﭘﺴﺮﺍﻧﻪ ﺑﺎ‪٧٠٠‬‬

‫ﺷﺎﮔﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﴼ ﺍﺯﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٣٢٨‬ﻩ ﺵ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﻭﻗﺖ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﻣﺪﺭﺳﻪ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺁﻧﺠﺎ ﺩﺭﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺩﺭﻛﻨﺎﺭﺁﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻭ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻰ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ‬

‫ﻧﻴﺰﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﻭﺭﺯﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﻌﺒﺂ ﻧﻔﺖ‪ ،‬ﺣﻔﺮﭼﺎﻩ ﻋﻤﻴﻖ ﻭﻧﻴﻤﻪ ﻋﻤﻴﻖ‪ ،‬ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻂ ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬ﺁﺳﻔﺎﻟﺖ ﺭﺍﻩ‪ ،‬ﺍﺣﺪﺍﺙ ﭘﻞ ﻭﻛﺎﺭﺧﺎﻧﮥ ﻧﺸﺎﺳﺘﻪ‬ ‫ﺣﻤﺎﻡ‬ ‫ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﻮﻓﺎﮊ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻣﻴﺪ ﺯﻧﺠﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﺎﺯﻯ ﻭﺍﺣﺪﺍﺙ ّ‬

‫ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪» :‬ﺩﺭﮔﺬﺷﺘﮥ ﻧﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﻭﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﻞ)ﺳﻴﺴﺎﻥ( ﺁﺑﺎﺩﺗﺮﻳﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎﻯ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻓﺖ ﻭﺍﻛﺜﺮﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﻗﺒﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻛﻪ‬

‫ﭘﻴﺮﻭﻓﺮﻗﮥ ﺿﺎﻟّﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪...‬ﺩﺭﺁﺑﺎﺩﺍﻧﻰ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻛﻮﺷﺎ ﺑﻮﺩﻩ‪...‬ﻭﺑﺎ ﺍﺣﺪﺍﺙ ﺑﺎﻏﺎﺕ‪ ...‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺍﺣﺪﺍﺙ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺳﺒﻚ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺷﻬﺮﻯ ﻭﺑﺎ‬

‫ﻓﻌﺎﻝ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪...‬ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻣﻬﻤﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﺼﻮﺻﴼ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭﻣﺴﺎﻛﻴﻦ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﻰ ﺁﻣﺪ‪«.‬‬ ‫ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺑﻬﺘﺮ ّ‬

‫‪٢١٦‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻮﺩﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻋﻠﻰ ﻭﻻﻳﺘﻰ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺣﻮﺯﮤ ﻋﻠﻤﻴّﮥ ﻗﻢ ﻭﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺍﻣﺎﻡ ﺟﻤﻌﮥ ﺑﺴﺘﺎﻥ ﺁﺑﺎﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺎﻥ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﺷﺪ ﺗﺎ‬

‫ﺿﻤﻦ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻋﺪﻡ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﺟﻠﺴﮥ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭﺷﺮﻭﻉ ﺁﺯﺍﺭ ﻭﺍﺫﻳّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﺑﻬﺎﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٣٦١‬ﻫـ ﺵ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻭﺍﻣﻨﻴﮥﺕ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﻠﺐ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺁﺳﻴﺐ ﻫﺎﻯ‬

‫ﻭﺗﻌﺪﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍﺑﺮﺍﻯ ﺗﺮﻙ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺑﻌﻀﴼ ﺩﺭﺳﺮﻣﺎﻯ‬ ‫ﺗﺸﺮﻑ« ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﻇﻠﻢ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﺎﻧﻰ ﻭﻣﺎﻟﻰ ﺷﺪﻳﺪ ﺩﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﺑﺮﺍﻯ » ّ‬

‫ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﺭﻭﻯ ﻳﺦ ﻭﺑﺮﻑ ﻛﺘﻚ ﺯﺩﻧﺪ ﻭﻣﺠﺮﻭﺡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ)ﺣﺘﻰ ﻣﻮﺭﺩﻯ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﻣﺮﮒ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ(ﻭﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﺷﻜﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺯﺟﺮﻫﺎ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﭼﻮﻥ ﻫﻴﭻ‬

‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺷﺪ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﺠﺒﻮﺭﺑﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻭﺁﻭﺍﺭﮤ ﺩﻳﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺍﻣﻴﺪ ﺯﻧﺠﺎﻥ‬

‫ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺖ‪» :‬ﻫﺠﻮﻡ ﺭﻭﺳﺘﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﻯ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻓﺮﺍﺭﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪٢٠٠٠‬ﺧﺎﻧﻮﺍﺭﺳﻜﻨﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﻜﻠﻰ ﺍﺯﺑﻴﻦ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺁﻥ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭﺳﺎﻳﮥ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺗﺨﺮﻳﺐ‪ ،‬ﻛﺎﻧﻮﻥ ّ‬

‫ﺣﻈﻴﺮﺓﺍﻟﻘﺪﺱ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻜﻠﻰ ﺍﺯﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯﺳﺎﻳﺮ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎﺕ ﻧﻴﺰ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﺑﺮﺟﺎ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﮔﻮﺭﺳﺘﺎﻥ)ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﺟﺎﻭﻳﺪ( ﺭﺍ ﻧﻴﺰﺑﺎ ﺑﻮﻟﺪﻭﺯﺭ ﺯﻳﺮﻭﺭﻭ ﻧﻤﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺠﺎﺯ ﺑﻪ ﻋﺒﻮﺭﻭﻣﺮﻭﺭ ﺩﺭﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺁﻧﺠﺎ )ﺩﺭﺣﺪﻭﺩ‪ ١٥‬ﺧﺎﻧﻮﺍﺭ( ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﻧﺒﻮﺩﻥ‬

‫ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻓﺼﻠﻰ ﺩﺭﺳﻴﺴﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪«.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤٤‬‬

‫ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻛﺸﻮﺭﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺩﺳﺘﻮﺭﮔﺸﻮﺩﻥ ﺣﺴﺎﺏ ‪ ١٠٠‬ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍﺻﺎﺩﺭﻛﺮﺩﻧﺪ‪،‬‬

‫ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻛﻮﭼﻚ ﻭﺑﺰﺭﮒ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻫﻤﮥ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎ ﻭ ﺩﻫﺎﺕ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺑﻼﻳﺎ ﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺣﺴﺎﺏ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﻠّﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍﮔﻤﺮﺍﻩ ﻭﻧﺠﺲ ﻭﻣﺠﺮﻡ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻗﺒﻮﻝ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰﻣﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻖ ﺩﺭﻣﺼﺎﺩﺭﮤ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﻨﺪﺏ ﻩ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻫﻤﻮﻃﻦ ﻭ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭﻋﻤﺮﺍﻥ ﻭﺁﺑﺎﺩﺍﻧﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﻋﺰﻳﺰﻣﺎﻥ ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ ﻭﺷﺮﻳﻚ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﮔﻮﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ُ ِ ّ‬ ‫ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯﻏﻨﻰ ﻭ ﻓﻘﻴﺮ ﻭ ﺣﺒﺲ ﻭﺯﺟﺮ ﻭ ﻛﺸﺘﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻭﺟﺎﻟﺐ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻣﺮﺣﻮﻡ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻮﺩﻧﻴﺰ ﺍﺯﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻮﺩﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻗﺒﻮﻝ ﻛﻤﻚ ﻫﺎﻯ ﻣﺎﻟﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻔﻮﺱ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﻭﺑﻰ ﺧﺎﻧﻤﺎﻥ‬

‫ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ ﺣﺴﺎﺏ ‪ ١٠٠‬ﺍﻣﺎﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ )ﻓﻴﻠﻤﺶ ﺩﺭﺻﺪﺍ ﻭﺳﻴﻤﺎ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺳﺖ(‪.‬‬

‫ﺑﺎﺭﻯ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ ﺩﺭﻋﻜﺲ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٥٥‬ﺍﻳّﺎﻡ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺎ ﻋﺒﺎﺭﺕ »ﺟﻤﻊ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﻭﺳﺘﺎﻯ ﺳﻴﺴﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﻑ ﺍﺳﻼﻡ‬

‫ﻻﺑﺪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺁﻥ ﺣﺎﺿﺮﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪٢٠٠٠ ،‬ﺳﻜﻨﮥ‬ ‫ﻧﺎﺋﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ «،‬ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺯﺩﻩ ﻭﺟﻤﻊ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﺩﺭﻋﻜﺲ ﺭﺍﻛﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﻴﺴﺎﻥ ﻓﺮﺽ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﺗﻮﺿﻴﺢ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺷﻜﻞ ﻭﺣﺎﻟﺖ ﺁﻥ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﺭﺍ »ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻛﺮﺍﻩ« ﻭﺑﺪﻭﻥ ﺯﺟﺮ ﻭﻛﺘﻚ ﺑﻪ ﺷﺮﻑ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﺎﺋﻞ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺧﺒﺮ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻋﺪﮤ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻛﺘﻚ ﺧﻮﺭﺩﮤ ﻣﺎﻝ ﻭ ﻣﻨﺎﻝ ﺍﺯﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﮤ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﭼﻴﺰﻯ‬

‫ﻧﮕﺬﺷﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻰ ﻫﻤﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺎﺑﻖ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﺍﻳﻨﻚ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺸﺎﻥ ﺩﺭﻣﻴﺎﺩﻳﻦ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺁﺋﻴﻨﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺭﺍﻫﺶ ﺻﺪﻣﻪ ﻫﺎ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﻭﻣﻰ ﻛﺸﻨﺪ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘّﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﺑﺪ ﻭﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺷﺮﺡ ﻣﺎﻭﻗﻊ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﺸﻐﻮﻝ ّ‬

‫ﺑﺸﻨﻮﺩ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﻣﻠّﺖ ﺷﺮﻳﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﮔﻮﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ِﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ ﺁﻳﻴﻨﮥ ﺯﻧﮕﺎﺭﮔﺮﻓﺘﮥ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء‪ .‬ﺁﺭﻯ! ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬

‫ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻤﺎﺳﺖ ﻭﺑﺎﻳﺪﺁﻳﻨﮥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻰ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﻭﺳﺘﻴﺰﻩ ﺟﻮﺋﻰ ﻫﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﺭﻓﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﻴﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ‬

‫ﻭﺿﻤﻦ ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻰ ﺍﺯ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻗﻠﻴّﺘﻰ ﻏﺎﻓﻞ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳّﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﻛﺎﺷﺎﻧﻪ ﺑﻴﺮﻭﻧﺸﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺍﺭ ﻭﻧﺪﺍﺭﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﻬﺪﻡ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‬

‫ﺑﺸﺮﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺎﻣﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﻴﺮ ﻉ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺎﻟﻚ ﺍﺷﺘﺮ‬ ‫ﺩﺭﺗﻼﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﻬﺮﮤ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﻏﺒﺎﺭﺷﻮﻳﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﻟﮕﻮﻯ ﺣﻘﻮﻕ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﻨﺪ‪ ٢١٧.‬ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺩﺭﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺷﺘﻪ ﻧﺒﺎﻓﺘﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﻨﺒﻪ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﭼﺮﺍ؟ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻴﺪﺍﻧﻨﺪ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ»ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭﻭﻯ ﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ‪ ،‬ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ«‪ ،‬ﻓﺠﺎﻳﻊ ﻣﺰﺑﻮﺭﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ‬

‫ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻤﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﻣﺨﺘﺺ ﺳﻴﺴﺎﻥ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﻓﺠﻴﻌﺘﺮ ﺍﺯﺳﻴﺴﺎﻥ ﻫﻢ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻝ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻤﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺜﻼ ‪ ١٢‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻓﻼﻥ ﺟﺎ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺍﻳّﺎﻡ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺷﮕﺮﺩﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﻌﻪ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ً‬ ‫ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ‪ّ .‬‬ ‫ﺗﺒﺮﻯ‬ ‫ﺗﺒﺮﻯ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﺩﺭﻣﻰ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺧﺒﺮﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭﻭﻍ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻫﻤﮥ ﻋﻘﻼ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﻣﻌﺪﻭﺩ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎﺭ ﻭ ﺍﺯﺗﺮﺱ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺍﺯ ﺷﻐﻞ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﺩﺭﻫﺮﺟﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﻳﻦ ﻭﮔﺮﻭﻫﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ‪ ،‬ﺩﺭﻧﻈﺮﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬

‫ﻭﺁﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﺭﺝ ﻣﻰ ﻧﻬﻨﺪ ﭘﺸﻴﺰﻯ ﺍﺭﺯﺵ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﻫﻴﭻ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻭﺍﺭﺯﺵ ﻧﻤﻰ ﺁﻭﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﺪﻳﻦ‪«.‬‬ ‫ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻭ ﺍﺭﺯﺵ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺑﻪ ﺁﻳﮥ ﻛﺮﻳﻤﮥ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ »ﻻ ﺍﻛﺮﺍﻩ ﻓﻰ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤٥‬‬

‫ﺗﻮﻫﻴﻦ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ«!‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﻛﺮﺩﻩ‪:‬‬ ‫ﺗﻮﻫﻴﻦ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ« ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٢‬ﺩﺭﻗﺴﻤﺖ »ﺳﺮﺳﺨﻦ« ﭼﻨﻴﻦ ّ‬ ‫ﺁﻧﭽﻪ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺩﺍﺭﻳﺪ‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻼﺵ »ﻋﻠﻤﻰ« ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺩﺭﺩﺁﺷﻨﺎ ﻭﺩﺭﻙ ﻣﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺗﺒﻴﻴﻦ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﮥ«‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﺭ ﺍﺯﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺷﻌﺎﺭ ﻭﺟﻨﺠﺎﻝ‪ ،‬ﻭﺻﺮﻓﴼ ﺑﺮﭘﺎﻳﮥ ﻣﺴﺘﻨﺪﺍﺕ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻝ )ﺣﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ‬ ‫ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺭﺍ‬ ‫ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮﺩﻩ ﻭﻣﻨﺼﻒ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ( ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺷﻬﺎﻣﺖ » ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭﺍﻳﻦ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺍﺯﺁﻏﺎﺯ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻭﺩﻗﺖ ﻭﻳﮋﮤ ﻳﻚ ﭘﮋﻭﻫﻨﺪﮤ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻖ »ﺣﻘﻴﻘﺖ‪،‬‬

‫ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﺍﺳﺖ« ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﺪﻭﻥ ﺑﺎﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﻯ ﺁﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪» :‬ﺭﺍﻛﺐ ﻭﻣﺮﻛﻮﺏ‪ .‬ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻯ ﺩﺭﺣﺎﻝ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ٥٥‬‬

‫ﺩﺭﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻮﺩ ﻭﻫﻨﻮﺯﻫﻢ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺍﺯﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﻫﻢ‬ ‫ﺍﻻﻍ ﺳﻮﺍﺭﻯ‪ ٢١٨«.‬ﺍﻳﻦ ﻋﻜﺲ‬ ‫ً‬ ‫ّ​ّ‬ ‫ﺭﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﺍﮔﺮ ﻣﻘﺼﻮﺩﺷﺎﻥ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺁﻥ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ« ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﭼﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻋﻜﺲ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻳﺎ ّ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭﻋﺸﺎﻕ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﺁﻥ ﻋﻜﺲ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻯ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪:‬‬ ‫ﺟﻌﻞ‬ ‫ﺍﻪﻠﻟُ ﺍﻟﺬﻯ‬ ‫ﻟﺘﺮﻛﺒﻮﺍ ﻣﻨﻬﺎ‪)٢١٩ ...‬ﺧﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻬﺎﺭﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺍﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺳﻮﺍﺭﺷﻮﻳﺪﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎﺭﺍ(‬ ‫ﺍﻻﻧﻌﺎﻡ ِ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ﻟﻜﻢ ٔ َ‬ ‫ﻭﻧﻴﺰﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪:‬‬

‫ﺯﻳﻨﺔ‪) ٢٢٠...‬ﻭﭼﻬﺎﺭﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎﺁﻓﺮﻳﺪ‪...‬ﻭﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﻭﻟﻜﻢ ﻓﻴﻬﺎ َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺨﻴﻞ َﻭ ِ َ‬ ‫ﻟﺘﺮﻛﺒﻮﻫﺎ َﻭ َ ً‬ ‫ﻟﻜﻢ‪ُ َ َ ...‬‬ ‫ﺧﻠﻘﻬﺎ َ ُ‬ ‫ﻭﺍﻟﺤﻤﻴﺮ ِ َ َ‬ ‫ﺟﻤﺎﻝ‪ ...‬ﻭ َ َ‬ ‫ﺍﻻﻧﻌﺎﻡ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺒﻐﺎﻝ َ َ َ‬ ‫َﻭ ٔ َ‬

‫ﺗﺠﻤﻠﻰ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﻭﺍﺳﺐ ﻫﺎ ﻭﻗﺎﻃﺮﻫﺎ ﻭﺧﺮﻫﺎ ﺗﺎ ﺳﻮﺍﺭﺷﻮﻳﺪﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻭﺑﺎﺷﺪ ﺁﺭﺍﻳﺶ ﻭﺯﻳﻨﺘﻰ‪.(...‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺩﺭﭼﻬﺎﺭﭘﺎﻳﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻖ ﻧﻴﺰﻛﻪ ﺳﻮﺍﺭ ﺍﺳﺐ‬ ‫ﻭﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ّ‬ ‫ﻓﻦ ﻋﻜﺎﺳﻰ‪ ،‬ﻋﻜﺴﻰ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﻭﺳﺎﻳﺮﺍﻧﺒﻴﺎء ﺹ ﻭﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﻉ ّ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﺒﻮﺩﻥ ّ‬

‫ﻭﺧﺮ ﻭﻗﺎﻃﺮ ﻭﺷﺘﺮﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺩﺭﻛﺘﺐ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺛﺒﺖ ﻭﻣﺴﻄﻮﺭﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺼﺪﺍﻕ ﻭﻧﻤﻮﻧﮥ ﺩﻗﻴﻖ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺣﺪﻳﺚ‬ ‫ﺍﺯﻗﻠﺖ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺩﺭﺯﻣﺎﻥ ﺍﺋﻤﻪ ﻉ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺯﻳﺮﻣﺬﻛﻮﺭﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﺷﺎﺭﮤ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ‪ ،‬ﺣﺎﻛﻰ ّ‬

‫ﺩﺭﻳﻜﻰ ﺍﺯﭼﻬﺎﺭﻛﺘﺐ ﻣﻌﺘﺒﺮﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺍﺻﻮﻝ ﻛﺎﻓﻰ ﺻﺺ‪ ٣٤٠-٣٤١ :‬ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻡ ﻭﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ‪ :‬ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﺭﻭﺍﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﭼﺮﺍ ﺍﻯ‬ ‫ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﻉ ّ‬ ‫ﺳﺪﻳﺮ ﺻﻴﺮﻓﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪ :‬ﺧﺪﻣﺖ ّ‬

‫ﺳﺪﻳﺮ؟ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ‪ :‬ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻭ ﻳﺎﻭﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻯ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻛﻪ ﺍﮔﺮﺍﻣﻴﺮﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻉ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﮤ ﺷﻤﺎ ﺷﻴﻌﻪ ﻭﻳﺎﻭﺭ ﻭ‬ ‫ﻭﺣﻘﺶ ﺭﺍ ﻏﺼﺐ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ( )ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ‬ ‫ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﺷﺖ‪ ،‬ﺗﻴﻢ ﻭﻋﺪﻯ )ﻗﺒﻴﻠﮥ ﺍﺑﻮﺑﻜﺮ ﻭﻋﻤﺮ( ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻃﻤﻊ ﻧﻤﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ) ّ‬

‫ﭘﺮﺍﻧﺘﺰﻫﺎ ﺍﺯﺧﻮﺩ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺻﻮﻝ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ(‪ .‬ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﺍﻯ ﺳﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻓﻜﺮﻣﻰ ﻛﻨﻰ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺻﺪﻫﺰﺍﺭ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﺻﺪﻫﺰﺍﺭ؟‬

‫ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ ﺁﺭﻯ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺩﻭﻳﺴﺖ ﻫﺰﺍﺭ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﺩﻭﻳﺴﺖ ﻫﺰﺍﺭ؟ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ‪ :‬ﺁﺭﻯ ﻭﺑﻠﻜﻪ ﻧﺼﻒ ﺩﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺯﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺎ ﻣﻦ‬ ‫ﺳﻜﻮﺕ ﻛﺮﺩ ﻭﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﺑﺮﺍﻳﺖ ﺁﺳﺎﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﺎ ﺗﺎ ﻳﻨﺒﻊ ﺑﻴﺎﺋﻰ؟ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁﺭﻯ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﺍﻻﻍ ﻭ ﺍﺳﺘﺮﻯ ﺭﺍ ﺯﻳﻦ‬

‫ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻰ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻭﺍﻻﻍ ﺭﺍ ﺳﻮﺍﺭ ﺷﺪﻡ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﺍﻯ ﺳﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺍﻻﻍ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺩﻫﻰ؟ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺍﺳﺘﺮ ﺯﻳﺒﺎﺗﺮ ﻭ‬

‫ﺷﺮﻳﻒ ﺗﺮﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﺍﻻﻍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻦ ﺭﻫﻮﺍﺭﺗﺮ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻦ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﺷﺪﻡ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺳﻮﺍﺭ ﺍﻻﻍ ﺷﺪ ﻭﻣﻦ ﺳﻮﺍﺭ ﺍﺳﺘﺮ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺍﻓﺘﺎﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﻭﻗﺖ‬

‫ﺭﺳﻴﺪ؛ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﭘﻴﺎﺩﻩ ﺷﻮﻳﻢ ﻧﻤﺎﺯ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻦ ﺷﻮﺭﻩ ﺯﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻤﺎﺯ ﺩﺭﺁﻥ ﺭﻭﺍ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﻓﺘﺎﺩﻳﻢ ﺗﺎ‬ ‫ﻧﻤﺎﺯ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤٦‬‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺰﻏﺎﻟﻪ ﻣﻰ ﭼﺮﺍﻧﻴﺪ ﻧﮕﺮﻳﺴﺖ ﻭﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﺍﻯ ﺳﺪﻳﺮﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﺍﮔﺮﺷﻴﻌﻴﺎﻧﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺯﻣﻴﻦ ﺧﺎﻙ ﺳﺮﺧﻰ ّ‬

‫ﺷﻤﺎﺭﮤ ﺍﻳﻦ ﺑﺰﻏﺎﻟﻪ ﻫﺎ ﻣﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻦ ﺑﺮﺍﻳﻢ ﺭﻭﺍ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﺷﺪﻳﻢ ﻭﻧﻤﺎﺯﺧﻮﺍﻧﺪﻳﻢ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺍﺯﻧﻤﺎﺯ ﻓﺎﺭﻍ ﺷﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ‬

‫ﺑﺰﻏﺎﻟﻪ ﻫﺎ ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻢ ﻭﺷﻤﺮﺩﻡ‪ ،‬ﻫﻔﺪﻩ ﺭﺃﺱ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻭﺗﺮﺟﻤﮥ ﺟﻴﻤﺰ ﻫﺎﻛﺲ‪ ،‬ﻧﺸﺮﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﮥ ﻃﻬﻮﺭﻯ‪ ،‬ﭼﺎﭖ ﺩﻭﻡ‪ ،‬ﻃﻬﺮﺍﻥ ‪١٣٤٩‬ﻩ ﺵ‪ ،‬ﻧﻴﺰﺫﻳﻞ ﻛﻠﻤﮥ ﺍﻻﻍ‪،‬‬ ‫ﺩﺭ ﻗﺎﻣﻮﺱ ﻛﺘﺎﺏ ّ‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ‪:‬‬

‫ﻧﺒﻮﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺯﻛﺮﻳّﺎ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻓﺼﻞ‪ ٩:٩‬ﺍﺯﺻﺤﻴﻔﮥ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ‬ ‫ﭼﻮﻥ‪ ...‬ﻋﻴﺴﻰ ﻣﺴﻴﺢ ﺑﻪ ﺳﻮﺍﺭﻯ ﺍﻻﻍ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﮔﺮﺩﻳﺪ ّ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ »ﺍﻭ ﻋﺎﺩﻝ ﻭﺻﺎﺣﺐ ﻧﺠﺎﺕ ﻭﺣﻠﻴﻢ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﺑﺮ ﺍﻻﻍ ﻭﺑﺮ ﻛﺮﻩ ﺑﭽﻪ ﺍﻻﻍ ﺳﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ‬ ‫ﺣﻤﻞ ﺑﺮﭘﺴﺘﻰ ﻭﺳﺒﻜﻰ ﻣﺴﻴﺢ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻻﻍ ﺳﻮﺍﺭﻯ ﺩﺭﻣﺸﺮﻕ ﻋﻴﺐ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻣﺴﻴﺢ‬

‫ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻮﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺍﻻﻍ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻮﺍﺭﻯ ﺩﺭﺟﻨﮓ ﻧﮕﺎﻩ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪...‬‬

‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ« ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩﻯ ﺟﺰﺗﻮﻫﻴﻦ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻓﻮﻕ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮﺍﺏ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮﺍﺏ ﻫﻤﮥ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺯﻫﺮﻓﺮﻗﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﻭﺗﺤﻘﻴﺮ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﺎ ّ‬

‫ﻻﺑﺪ ﺍﺯﻛﺸﻴﺪﻩ ﺷﺪﻥ ﻛﺎﺭﻳﻜﺎﺗﻮﺭﺍﻫﺎﻧﺖ ﺁﻣﻴﺰﺭﺍﺟﻊ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭﺟﻮﺍﺏ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭﺧﻼﺻﻪ ﺟﻮﺍﺏ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻰ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﺎﺕ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰﺑﻪ ﺧﺸﻢ ﻭﺧﺮﻭﺵ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﻭﺁﻥ ﺭﺍ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ« ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻄﻮﺭﺑﺪﻭﻥ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭﺗﻘﻮﻯ ﻭﺣﻴﺎﻯ ﻣﺬﻛﻮﺭ‬ ‫ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺸﺮﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ؟ ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﺍﻟﻔﺒﺎﻯ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻃﻼﺋﻰ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ِ ﺳﺮﺍﭘﺎ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺩﺭﺁﺛﺎﺭﺍﺳﻼﻣﻰ‪ّ ،‬‬ ‫ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ »ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮﺧﻮﺩﻧﻤﻰ ﭘﺴﻨﺪﻯ ﺑﺮﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﭙﺴﻨﺪ« ﺁﺷﻨﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ »ﺩﺭﺧﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺛﻤﺮﻩ‬

‫ﺍﻳﺎﻣﺶ« ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﭘﺎﺳﺦ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻫﺎﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺵ‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﺪ‪ «،‬ﻟﺬﺍ ﻣﻘﺎﻡ »ﻋﻠﻤﻰ« ﻭﻣﻘﺼﻮﺩ ﻭﻧﻴّﺖ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ » ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺹ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻰ ﺳﭙﺎﺭﻧﺪ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﺻﺎﻳﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻋﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺩﻓﺎﻉ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺍﺯﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻭﺍﺛﺒﺎﺕ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺁﻥ ﺩﺭﺍﺳﻔﺎﺭﻏﺮﺑﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺟﺎﻡ‬ ‫ﺟﻢ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍﭼﻨﻴﻦ ﻭﺻﻴّﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺍﮔﺮ ﺯﻫﺮ ﺩﻫﻨﺪ ﺷﻬﺪ ﺩﻫﻴﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺯﻧﻨﺪ ﺷﻜﺮ ﻭ ﺷﻴﺮ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ‬

‫ِ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺧﻼﻕ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺍﺑﺪﴽ ﺑﻪ ﻛﻠﻤﮥ‬ ‫ﺍﻫﺎﻧﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻋﺎﻧﺖ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﻟﻌﻨﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺭﺣﻤﺖ ﺟﻮﻳﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭ‬

‫ﺣﻘﺸﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻴﺎﻻﻳﻴﺪ‪«.‬‬ ‫ﺭﻛﻴﻜﻰ ﺩﺭ ّ‬

‫‪٢٢١‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤٧‬‬

‫ﺗﺎ ﻧﮕﺮﺩﻯ ﺁﺷﻨﺎ ﺯﻳﻦ ﭘﺮﺩﻩ ﺭﻣﺰﻯ ﻧﺸﻨﻮﻯ ‪ /‬ﮔﻮﺵ ﻧﺎﻣﺤﺮﻡ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺟﺎﻯ ﭘﻴﻐﺎﻡ ﺳﺮﻭﺵ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺭﺍﺩﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻻﺑﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮﻣﻮﻻ ﻭﻣﺤﺒﻮﺏ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﺟﻠﺪﺁﻥ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﻛﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺩﻫﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﻠﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ »ﻧﺎﻣﺤﺮﻡ« ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺭﻭﻯ ﺑﻐﺾ ﻭﺣﺴﺪ ﺩﻳﺮﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻭﺑﻌﻀﻰ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯﺁﻥ‬

‫ﻣﺤﺮﻭﻣﺎﻥ ﭘﺮﻛﻴﻨﻪ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺗﺶ‪» ،‬ﭘﻴﻐﺎﻡ« ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺍﺵ ﺭﺍ ﺯﻣﻴﻨﻰ ﻭﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ‬ ‫ﻭﺿﺪﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭﺿﺪﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﺁﻥ ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎﻧﺎﻥ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺩﻳﺮ ﻳﺎ ﺯﻭﺩ ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺷﺮﻳﻒ ﺟﻬﺖ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﺟﻮﺍﺑﻴّﻪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ‬ ‫ﺣﺪ ﺍﻗﻞ ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﺰﺑﻮﺭﺗﻘﺪﻳﻢ ﺁﻥ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ‬ ‫ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﺷﺪﻩ ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺁﻣﻴﺰﺟﺎﻡ ﺟﻢ ّ‬

‫ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ١٢‬ﺗﺎ ‪١٤‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ »ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ« ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ »ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﺷﻜﺎﺭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺩﺭﺳﻬﻢ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ «.‬ﺣﺎﻝ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻧﻜﻪ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﻬﻢ ﺭﻭﺱ ﻫﺎ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﻬﻢ ﻫﻴﭻ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻳﮕﺮﻯ‬

‫ﺍﺯﻛﺮﺍﻣﺎﺕ ﺷﻴﺦ ﻣﺎ ﭼﻪ ﻋﺠﺐ‪ /‬ﺷﻴﺮﻩ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩ ﻭﮔﻔﺖ‬ ‫ﻧﻴﺰﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺁﺭﻯ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺍﺯﻝ ﻛﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ »‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺁﻥ ﻓﺮﺽ ﻏﻠﻂ‬ ‫ﺍﻣﺎ ّ‬ ‫ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ «،‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺁﺷﻜﺎﺭ‪ ،‬ﻛﺸﻒ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﺯﻝ ﻭﺍﺯﻟﻴﺎﻥ ﺷﻜﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻴﺎﻥ ﺷﺪﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻭﺭﻭﻯ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪﻥ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ‬ ‫ﻗﺒﻠﻰ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﺭﻭﺳﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻓﺮﺽ ﻏﻠﻄﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ‪ ،‬ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯﺳﻘﻮﻁ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮﺁﻧﻜﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭﻓﺮﺽ ﻏﻠﻂ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﻭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻝ )ﻣﺎﻩ ﻋﺴﻞ ﺩﺭﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ‪ ،‬ﺹ‪ ،٨‬ﻣﺒﺎﺭﺯﮤ‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺹ‪ (١٠‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺁﻥ ﻭﺍﺣﺪ ﻫﻢ ﺭﻭﺳﻰ ﻭﻫﻢ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﮔﻔﺘﻪ‪ .‬ﻳﻜﺠﺎ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪﺭﮊﻳﻢ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ »ﭘﻴﻮﻧﺪ‬

‫ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺭﮊﻳﻢ ﺿﺪﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺗﺰﺍﺭﻯ« ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭﺟﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ »ﻛﺸﻒ ﺷﺒﻜﮥ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺩﺭﻣﺸﺮﻕ‬ ‫ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﺎ« ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺑﺎﺭﻯ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ ﺑﻪ ﺗﻬﻤﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺭﺧﺎﻥ ﻭﻣﻄﻠﻌﺎﻥ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻧﻜﺘﮥ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺟﻤﺎﻉ ﺑﻴﻦ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﺎﻥ ﻳﺎﺩﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻟﻘﺐ‬ ‫ﺭﺷﺘﮥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻭﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ »ﺩﻟﻴﻞ ّ‬ ‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﻣﺰﺑﻮﺭﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮﺷﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﻥ ﻟﻴﺴﺖ ﻋﺠﻴﺐ ﺍﺳﺎﻣﻰ ّ‬ ‫ﻭﻧﺸﺎﻥ ﻋﺎﻟﻰ ﺍﺯﺳﻮﻯ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻯ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ «.‬‬

‫ﻭﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺩﺭﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺍﺟﻤﺎﻉ ﺣﻀﺮﺍﺕ ﺻﺮﻓﴼ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯﻃﺮﻑ‬ ‫ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ ّ‬ ‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻳﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ﻭﺍﻻ ﺍﺑﺪﴽ ﺍﺟﻤﺎﻋﻰ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻭﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻪ‬ ‫ﺻﺤﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﺗﺼﻮﻳﺮﺁﻥ ﻧﻴﺰﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻫﻤﮥ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎ ﻭﻧﻬﻀﺖ ﻫﺎ ﻭﺍﺩﻳﺎﻥ‬ ‫ﻭﺁﻛﺎﺩﻣﻴﻚ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺗﻮﺍﺭﻳﺨﻰ ﻛﻪ ﭘﺮﺍﺳﺖ ﺍﺯﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﻛﺠﺎ ﺩﺭﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﺁﻛﺎﺩﻣﻴﻚ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺑﻪ‬ ‫ﻭﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭﻏﻴﺮﻩ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﺍﺟﻤﺎﻉ ّ‬

‫ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺍﺟﻤﺎﻉ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻳﻚ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻳﺎ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺑﺮﻋﻜﺲ‪ ،‬ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﻣﻨﺼﻒ ﻭﺑﻰ ﻏﺮﺽ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺗﺎﺣﺎﻝ ﺍﻛﺜﺮﴽ‬

‫ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺳﺎﻛﺖ ﻳﺎ ﻣﺤﺘﺎﻁ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺯﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭﺳﺖ ﻭﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺱ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻣﺸﺨﺺ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻛﻪ‬

‫ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺑﻰ ﻫﻤﺘﺎﻯ ﻭﻃﻨﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﻭﺳﻰ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﻭ ﻭﻃﻦ ﻓﺮﻭﺵ ﻧﺒﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﻣﻨﻄﻘﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻭﺳﻌﺖ‬

‫ﻧﻈﺮﺵ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﺧﺎﻛﻰ ﻭﺯﻣﻴﻨﻰ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻭ ﺗﻨﮓ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭﺣﺒﻞ ﺍﻟﻤﺘﻴﻦ ﺁﺭﺍ ﻭﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭﻋﻘﺎﻳﺪﺵ ﻭﺻﻞ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻧﻪ ﺍﻣﻴﺎﻝ ﺭﻭﺱ ﻭ‬

‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ‪ .‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻨﺼﻔﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﻛﺘﺮ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺯﻣﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ‪ ،‬ﺑﻰ ﻃﺮﻓﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻛﺎﻭﺍﻧﻪ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻋﻤﻴﻖ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ٢٢٢«.‬ﻭﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯﺍﻳﺮﺍﻥ‪،‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤٨‬‬

‫ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯﻫﺮﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺑﻴﺶ ﺍﺯﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻭﻧﻴﻢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭﻣﻰ‬

‫ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٢٣‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺁﻳﺎ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻛﺴﺮﻭﻯ ﻭﻃﺒﺮﻯ ﻭﺁﺩﻣﻴّﺖ ﻭﻓﺸﺎﻫﻰ ﻭﺭﺁﻳﻴﻦ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﻭﻧﻴﻜﻮ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﺷﺨﺼﻴّﺖ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﻭﻧﻴﺰ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭﻳّﻪ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻳﻚ ﺍﺟﻤﺎﻉ ﺍﺯ ﺁﺭﺍء ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ‬

‫ﻧﻴﺰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ؟ ﻧﻈﺮﺑﻪ ﺣﻜﻤﺖ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺣﻀﺮﺍﺕ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻣﻰ ﭘﺮﺳﺪ ﻛﻪ ﻓﻰ ﺍﻟﻮﺍﻗﻊ‪ ،‬ﺻﻐﺮﻯ‬ ‫ﻭﻛﺒﺮﺍﻯ ﻗﻴﺎﺱ ﻫﺎﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻛﺪﺍﻣﻴﻚ ﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻧﺸﺎﻥ »ِﺳﺮ«‪،‬‬

‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﻛﺴﺮﻭﻯ‬ ‫ﺍﺻﻼ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺭﻳﺸﻪ ﺩﺭ ﺷﻴﻌﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﺭﺍﺑﺎﻃﻞ ﻭﺧﺮﺍﻓﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺁﻳﻴﻦ‬ ‫ً‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻃﻞ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺁﺩﻣﻴّﺖ ﻛﻪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺵ ﺁﺷﻜﺎﺭﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻧﺸﺮ ‪ ١٣٢٣‬ﻫـ‪ .‬ﺵ‪ .‬ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺁﺭﺗﻮﺭﻛﺎﻧﺎﻟﻰ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ »ﺳﻔﺮﺯﻣﻴﻨﻰ ﺍﺯﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﻝ ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺎﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺭﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﺪ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻭﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭﺭﺍ ﺍﺯﻧﺸﺮﻫﺎﻯ ﺑﻌﺪﻯ ﻛﺘﺎﺑﺶ ﺣﺬﻑ ﻛﺮﺩ‪ ٢٢٤.‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻗﻮﻟﺶ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ‬ ‫ﺷﺪﻛﻪ ﻣﺪﺭﻙ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺟﻠﺪﻛﺘﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ )ﺝ ‪ ،١‬ﺹ ‪٣٧٣‬ﻭ ﺝ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻪ؟ ﺭﺁﻳﻴﻦ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﮔﺸﺘﻪ؟ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻭ ﻃﺒﺮﻯ‬ ‫‪ ،٢‬ﺹ ‪ (٢٤٣‬ﺣﺎﻝ ﻭ ﺭﻭﺯ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭﺳﺎﻭﺍﻙ ّ‬

‫ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺁﻗﺎﻯ ﻃﺒﺮﻯ ﭘﺲ ﺍﺯﺗﻮﺑﻪ ﺩﺭﺯﻧﺪﺍﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﮥ ﺧﻮﺩ »ﻛﮋ ﺭﺍﻫﻪ‪ «،‬ﻛﻞ ﺭﻭﺵ ﻭﻣﻨﻄﻖ ﺩﻳﺎﻟﻜﺘﻴﻚ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭﻗﻮﺍﻟﺐ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺻﺎﺋﺐ‬ ‫ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺟﺎﺕ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺘﻰ ﺷﺎﻥ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﻋﻼﻥ ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺵ ﻣﻨﻄﻘﻰ‪ ،‬ﻧﻈﺮﺍﺗﺸﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬

‫ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪ؟‪ ٢٢٥‬ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺖ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺰﻫﺎ ﻭﺁﻧﺘﻰ ﺗﺰﻫﺎﻯ ﺗﺤﻠﻴﻠﻰ ﺷﺎﻥ ﺍﺯﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻧﻈﺮﺍﺕ‬ ‫ﻣﺘﻠﻮﻥ ﺍﻟﻤﺰﺍﺝ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻪ؟ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺻﺒﺤﻰ ﻭﻧﻴﻜﻮ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﻴﻤﺎﻥ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ّ‬ ‫ﻭﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻨﺸﻌﺐ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﻣﻘﺒﻮﻝ ّ‬

‫ﺷﻜﻨﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺫﻛﺮﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﭽﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﺁﻥ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺤﻘﻖ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻯ ﺍﺣﺴﺎﻥ ﻃﺒﺮﻯ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺟّﻮ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﻭ ﻧﻪ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻯ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﺗﻰ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺩﻗﻴﻖ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻭ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻛﺎﻓﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺌﻮﺭﻯ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻃﺮﻑ‪،‬‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭ‬ ‫ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ‪ً ّ ،‬‬ ‫ﺍﻭﻻ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺗﺌﻮﺭﻯ ﻭ ﻧﻈﺮﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺣﺴﺎﺑﮕﺮﺍﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ّ‬

‫ﺛﺎﻧﻴﴼ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ )ﺍﻭﺍﻳﻞ ﭘﻬﻠﻮﻯ( ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻰ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻰ ﺩﺭﻭﻧﻰ ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻳﻌﮥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ »ﺭﺍﺑﻄﮥ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ« ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ ٢٢٦‬ﮔﻮﺋﻰ‬ ‫ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻣﻨﺴﺠﻢ ﻓﻘﻂ ﺍﺯﻋﻬﺪﮤ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﺑﺮﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﺷﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻋﻘﻴﺪﮤ‬

‫ﻣﺎﺭﻛﺲ‪ ،‬ﺧﺪﺍﻯ ﺍﺩﻳﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻓﻴﻮﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﺴﻮﺑﻨﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻣﻨﺴﺠﻢ ﻫﻢ ﺩﺭﺳﺖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻭﭼﻮﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻣﻨﺴﺠﻢ‬

‫ﻭﺍﻻ ﺧﺪﺍﭘﺮﺳﺘﺎﻥ ﻛﺠﺎ ﻭﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻛﺠﺎ! ﺁﺭﻯ!‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺣﺘﻤﴼ ﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺭﺍﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ ،‬‬ ‫»ﭼﺸﻢ ﻫﺎ ﺭﺍﺑﺎﻳﺪ ﺷﺴﺖ‪ ،‬ﺟﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ‪«.‬‬

‫ﺩﻭﻡ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ)ﺩﻫﮥ ‪١٨٥٠‬ﻡ(‪ ،‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻴﺎﻥ ﺳﺎﺑﻘﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﺩﻫﮥ ّ‬

‫ﺭﺑّﺎﻧﻰ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻨﺴﻮﻝ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﻠﻨﻞ ﺳﺮﺁﺭﻧﻮﻟﺪ ﺑﺎﺭﻭﺯ ﻛﻤﺒﻞ ﺩﺭﺑﻐﺪﺍﺩ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻧﻴﺰﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭﺍﻭﻝ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎﻟﮥ‬ ‫ﻣﻄﺮﻭﺣﻪ‬ ‫ﮥ‬ ‫ﻓﺮﺿﻴ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻒ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ‬ ‫ﺍﻣﺮ‬ ‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺍﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺻﺮﻑ‬ ‫‪.‬‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﺑﺪﻝ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺭﺩ‬ ‫ﻫﺎﺗﺮﻳﺎ‬ ‫ﻭﻣﺎﻧﻜﺠﻰ‬ ‫ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ‬ ‫ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎﻯ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﻫﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ )‪ ،(١٩١٧‬ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﮤ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﺍﺯﺁﻥ‪،‬‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﻭﻫﻢ ﺁﻟﻮﺩﺵ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﻭﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭﻛﺘﺒﺸﺎﻥ ﻓﺎﺵ ﻛﻨﻨﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ّ‬

‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻧﻘﻞ ﻧﺎﻗﺺ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ‪ ،‬ﺑﻰ ﺷﺮﻣﺎﻧﻪ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﻋﻠّﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ‬ ‫ﻛﻨﺴﻮﻝ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭﺑﻐﺪﺍﺩ ﻭ ﭘﺎﺳﺦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩﺵ ﻧﻤﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﻧﻤﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٤٩‬‬

‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻭﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻦ ﺭﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻛﻨﺴﻮﻝ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺩﺭ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺳﻔﻴﺮﺭﻭﺱ ﺭﺍ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﺭﻓﺘﻦ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺍﻋﻼﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ »ﻣﺎ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺩﻭﻟﺖ َﻋﻠﻴّﮥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﻢ«؟ ﺍﻳﻨﻚ ﺑﺮﻫﻢ ﻭﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺭﺍﻩ ﺭﻓﺎﻩ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻭﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫ﻭﺍﺟﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻌﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯﺁﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭﻟﻰ ﺁﺩﺭﺳﺶ ﺭﺍﻧﺪﺍﺩﻩ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻛﺘﺎﺏ »ﻗﺮﻥ ﺑﺪﻳﻊ«‪ ،‬ﺟﻠﺪ‪ ،٢‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺼﻞ ﻫﺸﺘﻢ‪،‬‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﻭ‬ ‫ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭼﻬﺮﮤ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺭﺍﻩ ﻧﺠﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯﺑﺤﺮﺍﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻭ ّ‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﻭﺣﺪﺕ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﻨّﺎﻯ ﺍﺯﺻﻤﻴﻢ ﺟﺎﻥ‪ ،‬ﺁﻧﻜﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻭﻣﻰ ﺍﺵ ﻛﻪ ﺩﺭﺗﻮﺍﺭﻳﺦ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺯﺭﺩﺷﺘﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻩ‪ّ .‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺟﺰﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﻳﻨﻰ ﻭﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻇﻬﻮﺭﺟﺪﻳﺪ ﻭﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺍﺳﻼﻡ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬ ‫ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ٢٢٧.‬ﻧﻴﺰ ﮔﻮﺋﻰ ﻛﺴﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﭙﺮﺳﺪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬

‫ﻭﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻥ ﻫﺎ ﻭﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﻢ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻳﺪ‪ ،‬ﺩﻳﮕﺮ ﭼﺮﺍ ﺁﻥ ﺭﺍﺑﺎ ﺑﺤﺚ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﺎ ﻣﺨﻠﻮﻁ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻈﺮ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻭ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﻢ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺑﻴﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ ﻧﻪ! ﭘﺲ ﺑﻬﺘﺮﺍﺳﺖ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰﺳﺮﻯ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻧﻮﺍﺭﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﻭﻋﻘﻴﺪﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ!‬

‫‪٢٢٨‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ِﺳﺮﻡ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻗﺮﻥ ﺑﺪﻳﻊ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻘﺼﻮﺩ‬ ‫ﺝ‪،٣‬ﺹ‪ ،٢٩٩‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺟﺎﻣﻊ ﻭ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ‪» :‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﺘﺎﻡ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺍﻃﻔﺎء ﻧﺎﺋﺮﻩ ﺣﺮﺏ ﻭ ﻗﺘﺎﻝ )ﺟﻨﮓ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻈﻠﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﻭ ﺗﺨﻔﻴﻒ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﺎء ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﮔﺮﺍﻧﺒﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ( ّ‬

‫ﻣﺼﺎﺋﺐ ﻭ ﺁﻻﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻣﺒﺬﻭﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺑﺮ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻭ ﺗﻜﺮﻳﻢ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻟﻘﺐ ﻧﺎﻳﺖ ﻫﻮﺩ‬

‫)‪ (knighthood‬ﻭ ﺍﻫﺪﺍء ﻧﺸﺎﻥ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ «...‬ﻭﻟﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﻭﻣﻄﻠﻌﻴﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺎﺭﮤ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭﻳﻢ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ‬ ‫ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﻋﻠﻞ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭﻧﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻗﻀﻴﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻏﻠﻂ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﺟﻤﺎﻉ ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ّ‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺁﻥ ﺩﻻﻳﻞ‪ ،‬ﺍﺳﻨﺎﺩﻯ ﻧﻴﺰﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺧﻮﺩ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﻫﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﻭﻟﻰ ﻭ ﻭﺻﻰ ﻭﻗﻴّﻢ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﺍﺩﻥ ﻟﻘﺐ ِﺳﺮ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﻧﺤﻮﻩ ﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻥ‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻫﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻯ ﺷﺶ‬

‫ِ‬ ‫ﺻﻌﻮﺩ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﺎ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ ﻗﻄﻊ ‪» A3‬ﺍﻟﻨﻔﻴﺮ« ﭼﺎﭖ ﺣﻴﻔﺎ ﻣﻮﺭﺥ ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ‪١٩٢١‬ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫)ﻭﻓ ِ‬ ‫ﺎﺕ( ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺍﻗﻠﻴّﺘﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺍﺗّﻬﺎﻣﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﻭﺍ‬

‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ﻯ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻭ‬

‫ﺍﻟﺴﻴﺪ ﺍﻟﻜﺒﻴﺮ«‪» ،‬ﻓﻴﻠﺴﻮﻑ ﺑﺎﺳﻂ ﺍﻟﺠﻨﺎﺡ«‪» ،‬ﺍﻟﻔﻘﻴﺪ ﺍﻟﻜﺮﻳﻢ« ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺗﺒﻌﻴّﺖ ﻭ ﺭﺗﺒﻪ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺭﺍ »ﺭﺟﻞ ﺍﻻﻧﺴﺎﻧﻴّﻪ«‪ّ » ،‬‬

‫ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻄﺎﺏ »ﺍﻧﺖ ﺭﻓﻌﺖ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﺍﻟﺸﺮﻕ ﺍﻟﻰ ﺍﻋﺎﻟﻰ ﺫﺭﻭﻩ ﺍﻟﻤﺠﺪ« ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ »ﺍﻟﺠﻤﻌﻴّﺔ ﺍﻻﺳﻼﻣﻴّﺔ ﻓﻰ ﺣﻴﻔﺎ«‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻪ‬ ‫ِ‬

‫ﺍﻟﻌﻼﻣﻪ ِ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺮﺍﺩ ﺍﻓﻨﺪﻯ‬ ‫ﺍﻟﻤﻔﻀﺎﻝ ﻭ ﺍﻟﻤﺤﺴﻦ ﺍﻟﻜﺒﻴﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻟﺴﻤﺎﺣﻪ‪ :‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻋﺒّﺎﺱ« ﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﻣﻔﺘﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺣﻴﻔﺎ ﺍﺳﺘﺎﺩ‬ ‫» ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﺎﻥ ﺍﻳﺎﺩﻳّﻪ ﺍﻟﺒﻴﻀﺎء ﻓﻰ ﺳﺒﻴﻞ ﺧﺪﻣﺔ ﺍﻻﻧﺴﺎﻧﻴّﺔ ﻭ ﻣﺂﺛﺮﻩ ﺍﻟﻐﺮﺍء ﻓﻰ‬ ‫ﺣﻖ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪ‪» :‬ﻻ ﺍﻭﺩ ﺍﻥ ﺍﺑﻠﻎ ﻓﻰ ﺗﺄﺑﻴﻦ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﺮﺟﻞ ﺍﻟﻌﻈﻴﻢ‪ّ ،‬‬ ‫ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺍﻟﺒﺮ ﻭ ﺍﻻﺣﺴﺎﻥ ﻻﻳﻨﻜﺮﻫﺎ ّﺍﻻ ﻣﻦ ﻃﻤﺲ ﺍﻪﻠﻟ ﻋﻠﻰ ﻗﻠﺒﻪ )ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ(‪ ...‬ﺍﺷﺘﻬﺮ ﺫﻛﺮﻩ ﻓﻰ ﻣﺸﺎﺭﻕ ﺍﻻﺭﺽ ﻭ ﻣﻐﺎﺭﺑﻬﺎ‪ ...‬ﻛﺎﻥ ﻭﺍﻗﻔﴼ‬ ‫ﻋﻤﻞ ّ‬

‫ﻋﻠﻰ ﺩﻗﺎﺋﻖ ﺍﻟﺸﺮﻳﻌﻪ ﺍﻻﺳﻼﻣﻴّﻪ‪ .‬ﻛﺎﻥ ﻋﺎﻟﻤﴼ ﻛﺒﻴﺮﴽ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺫﴽ ﻧﺤﺮﻳﺮﴽ‪ ...‬ﻭ ﻟﻜﻦ ﻣﻦ ﻟﻠﻔﻘﻴﺮ ﺑﻌﺪﻙ ﺍﻳﻬﺎ ﺍﻟﻔﻘﻴﺪ ﻭ ﻣﻦ ﻟﻠﺠﺎﺋﻊ ﻭ ﺍﻟﻤﻠﻬﻮﻑ‪ ،‬ﺑﻞ ﻣﻦ‬

‫ﻟﻼﺭﺍﻣﻞ ﻭ ﺍﻟﻴﺘﺎﻣﻰ ﺑﻌﺪ ﻓﻘﺪ ﺭﺟﻞ ﺍﻻﻧﺴﺎﻧﻴّﻪ ﺭﺟﻞ ﺍﻟﺨﻴﺮ ﻭ ﺍﻟﻤﻌﺮﻭﻑ‪ .«...‬ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺍﻓﻨﺪﻯ ﻧﻴﺰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺩﻩ ﻫﺰﺍﺭ‬

‫ﺣﺪﻛﻢ ﺑﻞ ﻫﻰ ﻣﺼﻴﺒﺔ‬ ‫ﻧﻔﺮﻯ ﺻﻌﻮﺩ )ﻭﻓﺎﺕ( ﻭ ﺗﺠﻠﻴﻞ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺟﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ‪ ...» :‬ﻭ ﺍﻧﺘﻢ ﺍﻳﻬﺎ ﺍﻟﺴﺎﺩﺓ ﺍﻟﺒﻬﺎﺋﻴّﻮﻥ ﻟﻴﺴﺖ ﺍﻟﻤﺼﻴﺒﻪ ﻣﺼﻴﺒﺘﻜﻢ ﻭ َ‬

‫ﺗﻀﻢ ﺍﻋﻈﻢ‬ ‫ﻓﺎﻥ ﺍﻟﺤﺠﺎﺯ ﻭ ﻣﺼﺮ ﻭ ﺍﻟﺸﺎﻡ‪ ،‬ﻭ ﻫﻰ ﻣﻬﺪ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﻟﻌﺘﺒﺎﺕ ﺍﻟﻌﺎﻟﻴﺎﺕ ﺍﻟﺘﻰ‬ ‫ﺍﻻﺳﻼﻡ ﺑﺎﺳﺮﻩ ﻭ ﻧﻜﺒﺔ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ ﺍﻟﻘﺪﻳﻢ ﻭ ﺍﻟﺤﺪﻳﺚ‪ّ ...‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﺮﺍﺣﻞ ﺍﻟﻜﺮﻳﻢ‬ ‫ﺍﻟﺮﻓﺎﺕ ﻭ ﺍﺭﺽ ﻓﺎﺭﺱ ﺍﻟﺘﻰ ﺍﺧﺮﺟﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺠﻮﻫﺮﻩ ﺍﻟﺜﻤﻴﻨﻪ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻟﺪﺭﻩ ﺍﻟﻐﺎﻟﻴﻪ ﺗﺸﺘﺮﻙ ﻣﻊ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ﻓﻰ ﺍﻻﺳﻰ ﻭ ﺍﻟﺤﺰﻥ ﻋﻠﻰ ّ‬

‫ﺍﻻﻥ ﺑﺴﻼﻡ ﻓﻰ ﺳﻔﺢ ﺍﻟﻜﺮﻣﻞ ﻣﻮﻃﻦ ﺍﻟﻴﺸﻊ ﻭ ﺍﻳﻠﻴﺎ ﻭ ﺍﺧﻮﺍﻧﻬﻢ ﻣﻦ ﺍﻻﻧﺒﻴﺎء‪«...‬‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ ﻳﺮﻗﺪ ٓ‬

‫‪٢٢٩‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥٠‬‬

‫ﻫﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺿﻤﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺣﻴﺎﺕ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» ،‬ﺧﺪﺍ ﺑﻴﻦ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻓﺮﻕ‬

‫ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻟﻜﻦ ﻣﺮﺩﻡ‪ ،‬ﻛﺮﻩ ﻯ ﺯﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﻫﺎﻳﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ ،‬ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ‪ ،‬ﺁﻟﻤﺎﻥ‪ ،‬ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻭ ﻗﺘﺎﻝ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺧﺪﺍ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﺭﺍﻡ ﻭ ﺻﻠﺢ ﻃﻠﺐ ﻭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺁﻓﺮﻳﺪﻩ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﭼﻮﻥ ﺩﺭﻧﺪﮔﺎﻥ‬

‫ﭘﻨﺠﻪ ﻭ ﺩﻧﺪﺍﻥ ﺩﺭﻧﺪﻩ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﻭﻟﻰ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻭ ﺳﻼﺡ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ ﻫﻢ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻟﺬﺍ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ‬

‫ﻭﺣﺪﺕ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻭ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ «،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻯ ﺩﺍﺩﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﻧِﺴﺮ« ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻟﻠﻤﻨﺘﻘﻞ ﻣﻜﺎﻧﺔ ﻋﻈﻴﻤﺔ ﻋﻨﺪ ﻣﻠﻮﻙ‬

‫ﻣﻤﺎ ﻳﺬﻛﺮ ﺍﻥ ﺍﻟﻘﺎﺋﺪ ﺍﻟﺒﺮﻳﻄﺎﻧﻰ ﺍﻟﺬﻯ ﻓﺘﺢ ﺣﻴﻔﺎ ﻓﻰ ‪ ٢٣‬ﺍﻳﻠﻮﻝ ﺳﻨﻪ ‪ ١٩١٨‬ﻛﺎﻥ ﺗﻠﻘﻰ ﺍﻣﺮﴽ ﺧﺎﺻﴼ ﻟﺰﻳﺎﺭﺗﻪ ﺣﺎﻝ ﺩﺧﻮﻟﻪ ﺍﻟﻤﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﻟﻘﺪ‬ ‫ﺍﻻﺭﺽ ﻭ ّ‬ ‫ﻻﻧﻪ ﻻﻳﻤﻴﻞ ﺍﻟﻰ ﻣﺜﻞ ﺍﻻﻣﻮﺭ‪ «.‬ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭﻳﺔ‬ ‫ﻣﻨﺤﻪ ﺟﻼﻟﺔ ﻣﻠﻚ ﺑﺮﻳﻄﺎﻧﻴﺎ ﻭﺳﺎﻡ ﺍﻟﻌﻀﻮﻳﻪ ﻓﻰ‬ ‫ﺍﻟﺒﺮﻳﻄﺎﻧﻴﺔ ﻣﻦ ﺩﺭﺟﺔ ﻓﺎﺭﺱ‪ِ َ .‬‬ ‫ﻓﻘﺒﻠﻪ ﻣﺠﺎﻣﻠﺔ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫َ ُ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻧﺰﺩ ﻣﻠﻮﻙ ﺯﻣﻴﻦ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﻘﺎﻡ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻭﻗﺘﻰ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺣﻴﻔﺎ ﺭﺍ ﻓﺘﺢ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺩﺧﻮﻝ ﺩﺭ ﺣﻴﻔﺎ ﻧﺸﺎﻥ‬

‫ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻯ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺑﺎ ﺩﺭﺟﻪ ﻯ »ﻓﺎﺭﺱ« )ﺷﻬﺴﻮﺍﺭ( ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺍﻋﻄﺎ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﻏﻴﺮﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻋﻤﺪﴽ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻳﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪ .،‬ﻭ ﺁﻥ‬ ‫ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻤﻴﺸﻪ ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﻗﺒﻮﻝ ﺁﻥ ﺑﻪ »ﻣﺠﺎﻣﻠﻪ«‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺍﺩﺏ ﻭ ﺗﻌﺎﺭﻑ ﻗﺒﻮﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ «،‬ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻯ ّ‬

‫)ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺍﺩﺏ ﻭ ﻧﺰﺍﻛﺖ )ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﻮﻳﻦ ﻋﺮﺑﻰ‪-‬ﻓﺎﺭﺳﻰ(( ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺯﻳﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺎﻳﻞ ﻭ ﺭﺍﻏﺐ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ «.‬ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻣﺆﻳّﺪ‬ ‫ﺻﺤﺖ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺼﺎﺑﻴﺢ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺟﻠﺪ‪ ،٩‬ﺻﻔﺤﻪ ﻯ ‪ ٣٧٥‬ﻧﻴﺰ ﺿﻤﻦ ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻝ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻓﻀﻼﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺸﺮﻑ ﺑﻮﺩﻩ‪ .‬ﺍﺯ‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺆﻣﻦ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ )ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺣﻤﺪ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ( ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺩﺭ ﺣﻴﻔﺎ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺗﺸ ّ ِ‬ ‫ﺮﻑ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ)ﺣﻴﻔﺎ( ﻳﻜﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﻭ ﻟﻘﺐ ِﺳﺮﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻴﻬﺎ‬ ‫ﻗﻮﻝ ﺧﻮﺩ ﺟﻨﺎﺏ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺍﺯ ﺍﺗّﻔﺎﻗﺎﺕ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻴﻜﻞ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﭼﻨﺪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﺑﺎﻍ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺣﻴﻔﺎ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺟﻨﺎﺏ ﺑﺪﻳﻊ ﺑﺸﺮﻭﻳﻪ ﺍﻯ ﻣﺘﺮﺟﻢ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺟﻌﺖ‪ ،‬ﺷﺐ ﺩﺭ ﻣﺤﻀﺮ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺍﺑﺪﴽ ﺫﻛﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻫﻤﻴّﺘﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺪﺍﺩﻧﺪ‪ «.‬ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻧﻴﺰ ﻋﻈﻤﺖ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺩﻳﮕﺮ‬ ‫ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺭﮒ ﺗﺎﻙ ﺣﺘﻰ ﺩﺭﻋﻜﺲ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﺪﮤ ﺭﻭﻯ ﺟﻠﺪ ّ‬

‫ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭﻛﻪ ﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻓﺮﻭﺗﻨﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﺮﭼﻢ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻛﻪ ﺑﺮ‬

‫ﺻﻨﺪﻟﻰ ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﭘﺮﭼﻢ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺟﺎﻟﺴﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬ﺁﺭﻯ ﺍﺯﻫﻤﻴﻦ ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻋﮑﺴﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻟﻘﺐ ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺭ‬

‫ﺣﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺰﺍﺯ ﻭ ﺍﮐﺮﺍﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﮕﻮﻧﻪﺍﻯ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺨﻮﺑﻰ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻭ ّ‬

‫ﺳﺎﻣﺎﻥ ﻭ ﺣﺎﮐﻢ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺷﻬﺮ ﺣﻴﻔﺎ ﺑﺎ ﮐﻤﺎﻝ ﺍﺩﺏ ﻭ ﻧﺰﺍﮐﺖ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺩﺭ‬ ‫ﺻﻨﺪﻟﻰ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﺁﻥ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺳﺘﻮﻥ ‪ ٣‬ﺍﺯ ﺭﺍﺳﺖ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ‪٥‬ﻭ‪ ٦‬ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‬ ‫ﺣﻀﻮﺭﺷﺎﻥ ﺑﭙﺎ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺁﺷﻜﺎﺭﺗﺮ‪ ،‬ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺹ‪ّ ١٣‬‬

‫ﺩﺭﺍﻭﻝ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫»ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺯﻟﻘﺐ ِﺳﺮﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻜﺮﺩ‪ «.‬ﻭﻧﻴﺰﺧﻮﺩ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ‪ ،‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺍﺯﻝ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ‪ ،‬ﻭ ﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ‪،‬ﺣﻘﻮﻕ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻴﺰ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﺪ ﻧﻈﺮ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﭼﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ .‬ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻳﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﻓﻨﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺻﺺ‪،٧٨ -٧٤‬ﺑﻪ‬

‫ﻧﻘﻞ ﺍﺯﻛﺘﺎﺏ ﻛﺠﺎ ﻣﻰ ﺭﻭﻳﻢ‪ ،‬ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﭘﺸﻮﺗﻦ‪.‬ﺭ‪ ،‬ﺻﺺ‪ ٤ :‬ﻭ ‪ ٥‬ﻭ ‪ ١١‬ﺗﺎ ‪ ١٤‬ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ‪:‬‬

‫ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﺯﻳﺎﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺨﻦ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﮔﻮﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﻗﻠﻢ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬ ‫ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺳﺎﺧﺘﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﻳﺎ ﺭﻭﺱ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﺍﻳﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ‬

‫ﻫﻢ ﻭ ﻏﻤﺸﺎﻥ ﻣﺼﺮﻭﻑ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﻠﻨﺪ ﺁﻭﺍﺯﻩ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻧﺎﻡ ﺁﻥ ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻧﺴﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺧﻮﺑﻰ ﻭ ﻭﺍﺭﺳﺘﮕﻰ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺩﻭ ﺍﺑﺮ ﻗﺪﺭﺕ‬ ‫ﻣﺨﺮﺏ ﻭﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺮﺑﺎﺩ ﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﮔﺰﻓﺘﻢ ﻭ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺩﺭﻣﺮﻛﺰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮﻳﺘﻴﺶ ﻣﻴﻮﺯﻳﻮﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﺳﻨﺎﺩﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﺭﺍﻫﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺴﺘﻌﻤﺮﻩ ﮔﺮﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺷﺪﻡ‪ ،‬ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥١‬‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻡ ﻫﺸﺖ ﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﺁﻥ ﺳﻔﺮ ﻧﺒﻮﺩﻡ‪ .‬ﺩﺭﻣﺮﻛﺰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺁﻥ ﻣﻮﺯﻩ ﭘﺲ ﺍﺯﭼﻨﺪﺭﻭﺯ ﻛﺎﻭﺵ ّ‬

‫ﺩﻭﻡ‪ ،‬ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻋﻄﺎء »ﻟﻘﺐ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻡ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‪:‬‬ ‫ﺳﻨﺪﺍﻭﻝ‪ ،‬ﺩﻋﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﻭﻣﻠّﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ .‬ﺳﻨﺪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ِﺳﺮ« ﺑﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪.‬‬ ‫ﻋﻜﺎ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﻛﻨﺪ ﻭﻛﻮﺷﺶ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺳﻨﺪﺳﻮﻡ‪ ،‬ﺣﻜﻢ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭﺧﺎﺭﺟﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﺮﺍﻭﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺷﻮﻡ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺳﻨﺪ ﭼﻬﺎﺭﻡ‪ ،‬ﻧﺎﻣﮥ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‬

‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﻰ ﺷﺪ‪» ،‬ﺍﻯ ﻛﻨﻴﺰ ﺍﻟﻬﻰ« ﻛﻪ ﻃﻰ ﺁﻥ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺻﻮﻝ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻠﻜﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺗﺸﺮﻳﺢ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﻳﺎﻧﺘﺶ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺳﻨﺪﭘﻨﺠﻢ‪ ،‬ﻧﺎﻣﮥ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﻣﻠﻮﻙ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺵ ﺑﻪ ﻣﻠﻜﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻣﻮﻓﻖ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻳﺖ ﺻﺎﺩﻕ ﺑﺎﺷﻰ ّ‬ ‫ﺳﻨﺪﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻠﻜﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺗﻮ ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﺋﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﮔﺮﺩﻯ‪ .‬ﺳﻨﺪﻫﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻧﺎﻣﮥ ﻣﻠﻜﮥ ﺭﻭﻣﺎﻧﻰ)ﻣﺎﺭﻯ( ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺳﻨﺪ ﻫﺸﺘﻢ‪ ،‬ﺟﻮﺍﺏ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﺮﺍﻭﻥ ﺑﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ‬

‫ﺍﻣﻮﺭﺧﺎﺭﺟﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺼﺮﺵ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩ‪:‬‬

‫ﻣﻮﻓﻘﻴّﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﻧﺒﻮﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ‬ ‫»ﺟﻠﺐ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﻰ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺑﺪﴽ ّ‬

‫ﻋﻜﺎ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﻧﺪﺍﺩ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺍﺻﻮﻝ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺧﻮﺩ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﻭﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺍﺟﺎﺯﮤ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﺭﺳﻪ ﻣﻼﻗﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ّ‬

‫ﻭ ﺩﺭﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﻣﻮﺯﻩ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻛﺘﺐ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﻓﻼﺳﻔﮥ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ‬ ‫ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٨٥٢‬ﺩﺭﻃﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭﭘﻰ ﺳﻮء ﻗﺼﺪﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮﺩ‪ ...‬ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻴﻨﻌﻠﻰ ّ‬

‫ﺷﺎﻩ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺑﺎﺑﻰ ﻫﺎ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭﺗﻌﻘﻴﺐ ﺁﻥ ﻫﺰﺍﺭﻫﺎ ﻧﻔﺮ ﺍﺯﺑﺎﺑﻰ ﻫﺎ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﺄﻣﻮﺭﺍﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ‬ ‫ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﻩ ﭼﺎﻝ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺍﻓﺘﺎﺩ‪...‬ﻭﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٨٥٣‬ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﺵ ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻭﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٨٦٣‬ﺩﺭﺗﺒﻌﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺯﻳﺮﺳﻠﻄﮥ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﺷﺪ ّ‬

‫ﻣﺘﺼﺮﻓﻰ‬ ‫ﻋﻜﺎ ﺩﺭﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺟﺰﻭ ﻣﻤﺎﻟﻚ‬ ‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺑﻪ ﺍﺩﺭﻧﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭﺳﭙﺲ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٨٦٨‬ﺍﺯﺍﺩﺭﻧﻪ ﺑﻪ ﻗﻠﻌﮥ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﻫﺎﻯ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻳﺎﻓﺖ‪«...‬‬ ‫ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﺪ ﺁﺏ ﻭ ﻫﻮﺍ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺎﻁ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩﺑﺮﺍﻭﻥ‪ .‬ﺍﺩﻭﺍﺭﺩﺑﺮﺍﻭﻥ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٨٨٧‬ﺍﺯ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺰﻡ ﺍﻧﺠﺎﻡ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ ﺑﻪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻮﺩﻥ ّ‬

‫ﻭﺗﻤﺪﻥ ﺗﺮﻙ ﻭﺷﺮﻕ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴّﮥ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺭﻓﺖ ﻭﭼﻮﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻨﻈﻮﺭﺵ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺭﻭﻯ ﻓﺮﻫﻨﮓ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻻ ﺗﻤﺎﺱ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩﺑﺮﺍﻭﻥ ﺑﺎ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﺗﺮﻛﻴّﻪ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﭘﺬﻳﺮﻧﺒﻮﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻭ‬ ‫ﻻﺯﻡ ﺩﻳﺪ ﻋﺰﻡ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ّ ً‬ ‫ﻋﻜﺎ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪...‬ﻭﻯ ﭘﺲ ﺍﺯﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﺶ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﺮﺍﺟﻌﺖ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭﺣﺪﻭﺩ ﺳﺎﻝ‬ ‫ﻧﻮﺯﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﻭﺭﻭﺩ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻋﻜﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ّ‬ ‫‪ ١٨٩٠‬ﻳﻌﻨﻰ ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﺑﻴﺴﺖ ﻭﻫﻔﺖ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﺁﻥ ﻛﻪ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ﺣﺘﻰ ﻓﺮﺻﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩﻥ‬ ‫ﻋﻜﺎ ّ‬ ‫ﺭﻓﺖ‪...‬ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺳﻪ ﺑﺎﺭ ﺩﺭﺯﻧﺪﺍﻥ ّ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ّ‬

‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺪﺍﺩ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺗﻌﻠﻴﻤﺶ ﺑﻮﺩ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﻭﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﻣﻦ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ« ﻭ ﺍﺯ ﻣﻦ ﺧﺪﺍﺣﺎﻓﻈﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ‪» ،‬ﻓﻰ ّ‬

‫ﻭﺭﻭﺩ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺏ ﻭﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﻫﻤﮥ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺷﺮﺣﺶ ﺭﺍ ﺧﻮﺩﺵ ﺩﺭﻛﺘﺎﺑﺶ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﺩﺭﻋﻜﺎ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭﺵ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺩﺭﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻋﻼﻥ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭ ﺑﻴﺴﺖ ﻭﻫﻔﺖ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﺍﻋﻼﻥ ّ‬

‫ﺣﺘﻰ ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮﻳﻦ ﺩﺧﺎﻟﺘﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﻧﻪ ﺍﺻﻞ ﻗﻀﻴّﻪ‪ .‬ﻧﻈﺮﻯ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ّ‬ ‫ﻛﻠﻰ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺯﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺁﻳﺎ ﻛﺪﺍﻡ ﻳﻚ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﺭﺍﻩ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪،...‬‬ ‫ﺍﺳﺎﺱ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻳﻜﻴﺴﺖ‪ ،...‬ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ‪ ،...‬ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺤﻜﻤﮥ ﻛﺒﺮﺍﻯ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ‪ ،...‬ﺗﺴﺎﻭﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺯﻥ ﻭﻣﺮﺩ‪ ،...‬ﺗﺮﻙ‬

‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ‪ ،...‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺟﺒﺎﺭﻯ‪ ،...‬ﻣﺤﻮﻓﻘﺮ‬ ‫ﻭﺗﻤﻮﻝ)ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻣﻌﻴﺸﺖ(‪ ،...‬ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺩﻳﻦ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﻭﻋﻘﻞ‪ ،...‬ﺯﺑﺎﻥ ﻭﺧﻂ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺟﻤﻴﻊ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،...‬ﺩﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺒﺐ ﺍﻟﻔﺖ ﻭﻣﺤﺒّﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ...‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﻣﺴﻴﺮ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ‪ّ ،...‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥٢‬‬

‫ﻭﺭﻭﻧﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻧﻴﺴﺖ‪ ...‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﮔﺮﻓﻜﺮﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﭼﻴﺰﻯ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺒﺎﺕ ﺑﺮﻫﻢ ﭼﻴﺪﻥ‬

‫ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺳﺎﺯﺩ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﺮﺍﻭﻥ ﺷﺮﺡ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫‪٢٣٠‬‬

‫ﺳﺮﻳﻊ ﺩﺳﺖ ﭘﺮﺩﻩ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭﻯ ﺯﺩ ﻭ ﭼﻮﻥ‬ ‫‪ ...‬ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻔﺸﻬﺎﻳﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩﻡ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻯ ﻣﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺍﻯ ﺩﺭﻧﮓ ﻛﺮﺩ ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ‬ ‫ِ‬

‫ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺭﻭﻥ ﺭﻓﺘﻢ ﭘﺮﺩﻩ ﺭﺍ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻃﺎﻗﻰ ﺑﺰﺭﮒ ﻳﺎﻓﺘﻢ ﺑﻮﺿﻮﺡ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﭼﻪ ﺷﺨﺼﻰ‬

‫ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻡ ﭼﻮﻥ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺻﺮﻳﺤﻰ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻳﻚ ﻳﺎ ﺩﻭ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﮔﺬﺷﺖ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﻗﻠﺒﻢ ﺑﺎ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺭﻋﺒﻰ ﺗﻮﺃﻡ ﺑﺎ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻡ ﻛﻪ ﺍﻃﺎﻕ ﺧﺎﻟﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺷﺨﺼﻰ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﻭ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﺮ ﻧﻴﻤﻜﺖ ﺟﺎﻟﺲ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﺮ ﺳﺮ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﻃﭙﻴﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﺗﺎﺝ ﺭﻓﻴﻌﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺣﻮﻝ ﺁﻥ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﻛﻮﭼﻜﻰ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﺮ ﭼﻬﺮﻩ ﺍﻯ ﻧﻈﺮ ﺩﻭﺧﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻢ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﻢ‪.‬‬

‫ﺁﻥ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﻧﺎﻓﺬ ﮔﻮﺋﻰ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺩﻝ ﻭ ﺟﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ‪ .‬ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻫﻴﻤﻨﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﺒﻴﻦ ﮔﺸﺎﺩﻩ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻋﻼﺋﻢ ﺳﺎﻟﺨﻮﺭﺩﮔﻰ‬ ‫ﻣﭙﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ‪ .‬ﺍﺯ ﻣﻦ‬ ‫ﺍﺯ ﺳﻴﻤﺎ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﻭﻟﻰ ﮔﻴﺴﻮ ﻭ ﻣﺤﺎﺳﻦ ﻣﺸﻜﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻫﻴﻜﻞ ﺍﻓﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻣﻨﺎﻓﻰ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﺨﺼﻰ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺍﻡ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻨﺒﻌﻰ ﺍﺯ ﻋﻈﻤﺖ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﺗﻘﺪﻳﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﺟﺪﺍﺭﺍﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﻏﺒﻄﻪ ﻭﺭﺯﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﺍﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺣﺴﺮﺕ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺻﻮﺗﻰ ﻣﻬﻴﻤﻦ ﻭ ﻟﻄﻴﻒ ﻣﺮﺍ ﺍﻣﺮ ﺑﻪ ﺟﻠﻮﺱ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪» :‬ﺍﻟﺤﻤﺪﻪﻠﻟ ﻓﺎﺋﺰ ﺷﺪﻯ ﻭ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻣﺴﺠﻮﻥ ﻭ ﻣﻨﻔﻰ ﺁﻣﺪﻯ‪ .‬ﺟﺰ ﺧﻴﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺍﻣﻢ ﻣﻘﺼﺪ ﻭ ﻣﻨﻈﻮﺭﻯ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻭﻟﻰ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﻓﺘﻨﻪ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ‬

‫ﻣﺴﺘﺤﻖ ﺣﺒﺲ ﻭ ﻧﻔﻰ ﺑﻪ ﺑﻼﺩ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻫﻤﮥ ﻣﻠﻞ ﺩﺭ ﻇﻞ ﻳﻚ ﺩﻳﻦ ﻣﺘّﺤﺪ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺑﻨﺎء ﺑﺸﺮ ﭼﻮﻥ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻣﻬﺮﭘﺮﻭﺭ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻼﺋﻖ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺑﻴﻦ ﺍﺑﻨﺎء ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺤﻜﻢ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻭ ﺗﺒﺎﻳﻦ ﻧﮋﺍﺩﻯ ﻣﺤﻮ ﮔﺮﺩﺩ ﭼﻪ ﻋﻴﺒﻰ ﻭ ﭼﻪ ﺿﺮﺭﻯ‬

‫ﻣﺨﺮﺏ ﻭ ﺟﺪﺍﻟﻬﺎﻯ ﺑﻰ ﺛﻤﺮ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺻﻠﺢ ﺍﻋﻈﻢ ﭼﻬﺮﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺑﻠﻰ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺟﻨﮕﻬﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﻴﺢ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩﻩ؟ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﻭ ﺯﻣﺎﻣﺪﺍﺭﺍﻥ‬

‫ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺷﻤﺎ ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﺧﺰﺍﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺳﺒﻴﻞ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻭ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻜﺎﺭ ﺑﺮﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﻬﺪﺍﻡ ﻭ ﻫﻼﻛﺖ‬ ‫ﻧﺴﻞ ﺁﺩﻣﻰ ﺑﻰ ﻣﺤﺎﺑﺎ ﻣﺼﺮﻑ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﻭ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻯ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎﺑﺪ ﻭﺟﻤﻴﻊ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻳﻚ ﻗﻮﻡ ﻭ ﻳﻚ‬ ‫ﺁﻥ ﻛﺴﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺪﺍﺭﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ِ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺩﺭﺁﻳﺪ‪...‬ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺍﺯ ِ‬ ‫ﺁﻥ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺪﺍﺭﺩ‪ «.‬ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺑﻴﺎﻭﺭﻡ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻠﻤﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺷﻨﻴﺪﻡ‪.‬‬

‫ِ‬ ‫ﭼﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻋﻄﺎء ﻧﻤﻮﺩﻥ‬ ‫ﻧﺸﺎﻥ ِﺳﺮ ﺭﺍ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﺁﺏ ﻭ ﺗﺎﺏ ﻭ ﺗﻜﺮﺍﺭﴽ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻓﻮﻕ ﻛﺎﺭﺩﺍﺭﻧﺪ‪،‬‬

‫ﻭﻧﻪ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺣﺒﺲ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻋﻄﺎء ﻧﺸﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺩﺭﺍﺳﻔﺎﺭ ﺗﺒﻠﻴﻐﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ‬ ‫ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﻣﺼﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﻋﻠﻢ ﺯﺩﻩ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ‬ ‫ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺭﻓﻊ ﺷﺒﻬﺎﺕ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﺭﺩ ﺁﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰﺭﺍ ﺩﺭ ﭼﺸﻢ ﻏﺮﺑﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﻥ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﻭﻧﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ ّ‬ ‫»ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﺪﻥ ﻓﻘﺮﺍء ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻳﻢ ﻧﻪ ﺳﻼﻃﻴﻦ‪«.‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺣﻔﻆ ﺟﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺯﺗﻬﺪﻳﺪ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻗﻮﺍﻯ ﺗﺮﻙ ﺑﻄﻮﺭ ﻋﻠﻨﻰ ﻗﺴﻢ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ‬ ‫ﺟﻮﺍﺏ ﻭ ﺍﺟﺎﺑﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺟﺒﻞ ﻛﺮﻣﻞ ﺑﻪ ﺻﻠﻴﺐ ﻛﺸﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺿﻌﻴّﺘﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻣﺴﺎﻋﺪﺕ ﺑﻪ ﻫﻤﻜﻴﺸﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺷﺎﻥ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮﺷﺎﻫﺪﻯ ﺑﺎﺭﺯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ‪ ٢٣١‬ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺑﺎ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺗﺎﺯﻩ ﻣﺘﻮﻟّﺪ ‪,‬ﺳﺮ ﺩﺭﺍﺯ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺧﺘﻢ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺳﻌﻰ ﺩﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳّﺖ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺧﺼﻮﻣﺖ ﺩﻳﺮﻳﻨﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﻭ ﺧﻮﺩ ﺗﺒﻌﻴﺪﻫﺎﻯ ﭘﻰ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥٣‬‬

‫ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﻪ ﺗﺎﺯﻩ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠّﺖ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ‬

‫ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺮ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﭼﺮﺍ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻋﻠﻨﴼ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻋﻠﻨﴼ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﻧﺎﻳﺖ ﻫﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺧﻮﺩ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ‬ ‫ﻧﻔﻰ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﺳﺖ‪ ٢٣٢.‬ﺍﺯﻋﺠﺎﻳﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﺯ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻭﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺣﺴﻨﮥ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺻﻔﺤﮥ ﻗﺒﻞ ﺁﻥ )ﺹ‪ (١١‬ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﺮﺩﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺿﻤﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ‪ ،‬ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﺩﺍﺩﻥ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﻪ ﻗﺸﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ّ‬

‫ﺭﺑﻂ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﻭ ﺑﻜﻠﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻋﻴﻦ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺍﺳﻼﻓﺶ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‬ ‫ﺑﺎ ﻧﺸﺮ ﺟﺰﻭﻩ ﺍﻯ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﺨﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ّ‬ ‫ﻣﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻰ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ّ‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺨﻰ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺷﻜﻮﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺍﺳﺖ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ّ‬ ‫ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﻣﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺟﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺑﺸﺮ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ‬

‫ِ‬ ‫ﻛﻨﺘﻢ‬ ‫ﺘﻤﻨﻮﺍ‬ ‫ﺻﺎﺩﻗﻴﻦ«‪) ٢٣٣‬ﺍﮔﺮﺭﺍﺳﺘﮕﻮﻫﺴﺘﻴﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺁﺭﺯﻭﻯ ﻣﺮﮒ ﻛﻨﻴﺪ(‪ ،‬ﺑﺮﻫﻤﮕﺎﻥ ﻣﻌﻠﻮﻡ‬ ‫ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﻛﮥ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ »ﻓ ّ‬ ‫ﺍﻟﻤﻮﺕ ِﺍﻥ ُ ُ‬ ‫َ‬ ‫ﺩﺭﻣﺪﻋﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺻﺎﺩﻕ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻮﺩﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫‪ ...‬ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺮﺍﻋﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺭﻛﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺴﺖ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻰ‬

‫ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﻭ ﭘﺲ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻭﺍﻗﻌﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪﻡ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﺘﺎﺧﺮ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﭘﺲ ﻣﻰ ﻛﺸﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺮ ﻻﺣﻖ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻣﺮ ﺳﺎﺑﻖ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻬﻮﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺗﺒﺎﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻭﺍﻗﻌﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ‪ ،‬ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻣﻨﻄﻖ ﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻭﺍﻗﻌﮥ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﻗﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﺳﻬﻮﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﺮ ﺯﻧﺪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺭﻳﺰﺩ‪ ،‬ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺣﻖ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻗﻠﻢ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻰ ﺑﺎﻙ ﻣﻰ ﺭﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺷﻜﻮﻩ‬

‫ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺭﻛﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻘﻞ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻧﻘﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﭼﺎﺭ ﻏﻔﻠﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎﻧﺘﺸﺎﻥ ﻟﻄﻤﻪ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﻣﺪﺭﻛﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﺪﺭﻙ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ )ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺧﻄﺎ ﺭﺍ ﺷﺨﺺ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺭ ﺟﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﻝ ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﺗﺄﻟﻴﻒ ‪ A.Conolly‬ﻧﻘﻞ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺗﺄﻟﻴﻒ ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ‬ ‫ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺍﺩﺑﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺖ‪/‬ﺹ ‪ ٢١٧‬ﻗﺴﻤﺖ ّ‬

‫ﺻﺤﺖ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﭘﻴﺶ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ‪ .‬ﻧﻘﻞ ﺑﻪ ﻟﻔﻆ ﺑﺎ ﻧﻘﻞ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺟﺰﺋﻰ ﺍﺯ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻭﻝ(‪ .‬ﻣﺴﺎﻣﺤﻪ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺁﺩﻣﻴّﺖ‪،‬ﭼﺎﭖ ّ‬

‫ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻰ ﺍﻓﺘﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭ ﻛﻞ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﺘﻢ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ‪ ،‬ﺯﺑﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﮔﺸﺎﻳﺪ‪،‬‬

‫ﻣﺜﻼ ﻛﺴﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﻗﺸﻮﻥ ﻏﺎﺻﺐ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭ ﻫﻢ ﻛﻮﺑﻴﺪﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ً‬ ‫ﺩﻋﻮﺕ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ّ‬

‫ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺧﻠﻖ ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﻩ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﻪ ﺣﻴﻔﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻤﺒﻮﺩ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺧﻄﺮ ﺷﻜﺴﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪...‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪...‬ﺩﺭﺏ ﺍﻧﺒﺎﺭﻫﺎﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺁﻥ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻣﻰ‬

‫ﮔﺸﺎﻳﺪ« )ﺟﺰﻭﮤ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﺨﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺹ ‪ (٣‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ »ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺑﺮﻣﺒﺎﺭﺯﺍﻥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ )ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ‪ ،١٨٧٢-١٩٢٢ ،‬ﺍﺯ ﺳﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﻗﺸﻮﻥ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﻇﻠﻢ ﻭ ﻗﺴﺎﻭﺕ ﺩﺭ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﻭ ﺳﻮﺭﻳّﻪ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺍﻋﻴﺎﻥ ﻭ ﺍﺩﺑﺎ ﺑﻪ ﺗﻬﻤﺖ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺷﻬﺮﻩ ﺷﺪ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺗﻔﻠﻴﺲ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺳﻴﺪ ـ ﺍﻟﻤﻨﺠﺪ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺖ ﺍﻋﻼﻡ( ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﭙﺎﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﻗﺘﻞ ّ‬

‫ﺻﻼﺑﻪ ﻣﻰ ﺯﻧﻢ‪«.‬‬ ‫ﮔﻮﻳﺪ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﻓﺘﺢ ﻣﺼﺮ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺟﻌﺘﻢ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫‪٢٣٤‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻳﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﺎ‬ ‫‪ ....‬ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﻝ ﻣﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻗﺸﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺭﺍ ﻓﺘﺢ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻴﻔﺎ ﺩﺭ ﺁﻳﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﻗﺸﻮﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ‪ ،‬ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﺑﻪ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﻗﺼﺪ ﻣﺼﺮ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺷﺎﻣﺎﺕ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻥ‬ ‫ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺭﺍ )ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﻐﺾ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﺎﻗﻀﻴﻦ( ﺩﺭ ﺣﻴﻦ ﺗﻮﻗّﻒ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥٤‬‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺲ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻓﺘﺢ ﻣﺼﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭ ﻣﺪﺗﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺷﻜﺴﺖ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﺼﺮ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻗﺸﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ّ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻭﺍﻗﻌﮥ ﺁﻳﻨﺪﻩ )ﻭﺭﻭﺩ ﻗﺸﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻴﻔﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ (١٩١٨‬ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺣﻴﻔﺎ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﺪﻭﺙ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ )ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ( ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺟﺰﻭﻩ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺷﻜﺎﻝ ﻧﺴﺎﺯﺩ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ‬

‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺄﺧﺬﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﻌﻴﻨﻪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﻠﺨﻴﺺ ﻧﻘﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺄﺧﺬ ﺍﻭ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺍﻭﻝ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺣﺒﻴﺐ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ‬ ‫)ﺣﺎﺷﻴﻪ ‪ ،١‬ﺹ ‪ ،٥‬ﺟﺰﻭﻩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﺨﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ( ﺻﻔﺤﻪ ‪ ٤٤٦‬ﺟﻠﺪ ّ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺪﺱ )ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ( ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﺍﺯ ﻟﻮﺍﻳﺢ ﭘﻰ ﺩﺭ ﭘﻰ ﻧﺎﻗﻀﻴﻦ ﻭ ﻋﺪﺍﻭﺕ ﻳﺎﺳﻴﻦ ﻧﺎﻡ ﻣﺴﺘﻨﻄﻖ‬

‫ﺻﻼﺑﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﺑﻐﺾ ﻭ ﻛﻴﻦ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻗﻮﻝ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﻓﺘﺢ ﻣﺼﺮ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺟﻌﺘﻢ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﺬﻝ ﺁﺫﻭﻗﻪ‬ ‫ﺯﻧﻢ‪ «...‬ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺄﺧﺬ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻣﺮﺍﻋﺎﺕ ّ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻭ ّ‬

‫ﺑﻪ ﻗﺸﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻧﻤﻰ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻌﻠﻮﻝ ﺗﺤﺮﻳﻜﺎﺕ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﻭ ﺳﺘﻢ ﭘﻴﺸﮕﺎﻥ ﻣﻰ ﺷﻤﺮﺩ‪ ،‬ﺩ ﺭﻧﺘﻴﺠﻪ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﻣﺮ ﻣﺤﺎﻝ‬

‫ﻧﻤﻰ ﺷﺪ‪ ،‬ﻻﺣﻖ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﻣﻘﺪﻡ ﻧﻤﻰ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺗﺮﻙ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ﻧﻤﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺭﻭﺡ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺁﺯﺭﺩ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻰ ﺍﺣﺘﻴﺎﻃﻰ ﺍﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻭﻗﻮﻉ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺭﺍ ﺍﺯﻧﻈﺮ ﺩﻭﺭ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻏﻔﻠﺖ ﻧﻴﺰ ﺍﺯﻗﻠﻢ ﻭﻯ ﺳﺮ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺄﺧﺬ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﭘﺲ ﺍﺯﮔﻔﺘﮕﻮ ﺑﺎ ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﺍﺭﺷﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ‬ ‫ﻭﻧﺎﺻﻮﺍﺏ ﻧﻘﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺭﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪:‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﮤ ﺍﺭﺗﺶ ﺷﻤﺎ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﻭﺩﺭﺏ ﺍﻧﺒﺎﺭﻫﺎﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯﻗﺒﻞ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺯﻳﺎﺩﻯ‬ ‫ﺩﺭﺁﻥ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻣﻰ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ ﻭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻰ‬

‫ﺷﻮﺩ‪«.‬‬

‫‪٢٣٥‬‬

‫‪...‬ﻭ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺘﻰ ﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭﺑﻪ ﻣﺄﺧﺬ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻛﺘﺎﺏ ﺷﺎﻫﺮﺍﻩ ﻣﻨﺘﺨﺐ )‪Chosen The‬‬

‫‪ ،(Highway‬ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻟﻴﺪﻯ ﺑﻼﻣﻔﻴﻠﺪ )‪ (Lady Blomfield‬ﺍﺭﺟﺎﻉ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺄﺧﺬ ﺭﺍﺑﺮ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻯ‬ ‫ﻛﻪ ﺍﻭ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺩﻗﻴﻖ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺁّﻣﺎﺩﮔﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻭﺍﺣﻮﺍﻝ ﺯﻣﺎﻥ‬

‫ﺣﺘﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﻣﺮﺍﺟﻌﺖ ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺳﻔﺎﺭﻣﺒﺎﺭﻙ )ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭﺁﻣﺮﻛﺎ ﻭﻣﺼﺮ( ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﮓ ﺭﺍ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ّ‬

‫ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﻗﺮﺍﻯ ﻧﻘﺎﻳﺐ ﻭﺳﻤﺮﻩ ﻭﻋﺪﺳﻴّﻪ ﺭﺍ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﺸﺖ ﻏﻼﺕ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺍﺯﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻏﻼﺕ ﺩﺭﭼﺎﻩ ﻫﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺟﻨﮓ ﻭ ﺩﺭﻃﻰ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﻧﻘﺼﺎﻥ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯﺟﻨﮓ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﺩﻳﺮ ﻋﻤﺪﮤ ّ‬

‫ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺭﻭﻣﻴﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭﮔﻴﺮﺩ ﺍﻧﺒﺎﺭﺷﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﻭﻋﻜﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺁﻥ ﺩﻭﺷﻬﺮ ﺩﺭﻃﻰ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﻣﺠﺎﻋﻪ )ﻗﺤﻄﻰ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﺗﺎ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﻴﺸﻤﺎﺭﻯ ﺍﺯﻓﻘﺮﺍء ﺭﺍ ﺩﺭﺣﻴﻔﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺍﺭﺗﺶ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺣﻴﻔﺎ ﺷﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﺍﺯﻟﺤﺎﻅ‬ ‫ﻭﮔﺮﺳﻨﮕﻰ( ﺍﺯ‪ ١٩١٤‬ﺗﺎ ‪ ١٩١٨‬ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻏﻠﻪ ﺩﺍﺭﻡ‪.‬‬ ‫ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺍﻓﺴﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺭﻓﺖ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺟﻮﺍﺏ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ :‬ﻣﻦ ّ‬

‫ﻏﻠﻪ ﺩﺍﺭﻡ« )ﺹ‪ ٢١٠‬ﻛﺘﺎﺏ ‪The‬‬ ‫ﺷﺨﺺ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﺎ ﺣﻴﺮﺕ ﺳﺆﺍﻝ ﻛﺮﺩ‪ :‬ﺣﺘّﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺸﻮﻥ؟ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺣﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺸﻮﻥ ﺑﺮﻳﻄﺎﻧﻴﺎ ﻫﻢ ّ‬ ‫‪ .(Chosen Highway‬ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺣﻴﺮﺕ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﺣﺘﻴﺎﻃﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺗﻬﻴّﮥ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻭﻋﻜﺎ ﻭﺣﻮﺍﻟﻰ ﺁﻥ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺪﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻧﻤﻮﺩ؟ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﻰ ﺷﻤﺎﺭﻯ ﺍﺯﻓﻘﺮﺍﻯ ﺣﻴﻔﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻭﺷﻬﺮ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﭼﻬﺎﺭﺳﺎﻟﮥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺍﺯﻣﺮﮒ ﺣﺘﻤﻰ ﺩﺭﺯﻣﺎﻥ ﻗﺤﻄﻰ ﻭﮔﺮﺳﻨﮕﻰ ﻭ ﺑﻴﻨﻮﺍﺋﻰ ﻭﺑﻰ‬ ‫ﻭﻻﺑﺪ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﻰ ﻧﺠﺎﺕ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﻛﺮﺩ؟ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯﻗﻮﻝ ﺻﺮﻳﺢ ﻣﺆﻟّﻒ ﻛﺘﺎﺏ ﻛﻪ ﻣﺄﺧﺬ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺍﻭﺳﺖ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻴﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯﻛﻼﻡ ﺍﻭ ﻛﻪ ﺩﻻﻟﺖ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻗﺸﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻧﻴﺰﭘﺲ‬

‫ﺍﺯﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮﻋﺜﻤﺎﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺣﻴﻔﺎ )ﺁﻥ ﻫﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﺩﺭﺁﺧﺮﺟﻨﮓ( ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺩﻳﺪﻩ ﮔﺸﻮﺩ؟ ﻭﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﭼﺮﺍ‬

‫ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﺧﻮﺩ ﺑﺮﺁﻥ ﺍﻓﺰﻭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭﺏ ﺍﻧﺒﺎﺭﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺭﺍ‪.....‬ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺳﭙﺎﻫﻴﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻣﻰ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥٥‬‬

‫ﺳﭙﺎﻫﻴﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﻰ ﺑﺎﻛﻰ ﻭ ﺑﻰ ﭘﺮﻭﺍﺋﻰ ﺑﻪ ﻣﺆﻟّﻔﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺧﺒﺮﻯ ﺍﺯﺁﻥ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ‬

‫ﺍﻭﻧﻴﺴﺖ؟‬

‫‪٢٣٦‬‬

‫ﺩﻭﻝ ﻭ ﻣﻠﻞ ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺩﻋﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺘﴼ ﺑﺎﻳﺪﮔﻔﺖ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ َ َ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ُ َ‬

‫ﻛﻞ ﻭﺟﻮﻩ ﻫﻤﮥ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﻭ ﻣﻠﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍ ّﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﻯ ﻛﻠﻰ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﻭ ﻗﻄﻌﴼ ﺑﺎ ﻫﻤﮥ ُ َ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻭ ﻣﺤﺼﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﺟﺰﺍﻯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺰﺭﮒ ﻛﺮﮤ ﺍﺭﺽ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ ّ‬

‫ﻧﺒﺎﻳﺪ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻻ ﻭﺍﻪﻠﻟ!‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺒﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﺜﻞ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ‪ ،‬ﻣﺬﺑﺬﺏ ﻭ ﻫﺮﺩﻡ ﺧﻴﺎﻟﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﺎ ﻣﻠﻞ ﻭ ُ َ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻏﻴﺮ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺭﻭﺳﻰ ﻭ‬ ‫ﺫﻳﻠﺸﺎﻥ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ‬ ‫ﻏﻴﺮ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺧﻼﺻﻪ ﻏﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻰ »ﺯﻧﺪﻩ ﺑﺎﺩ« ﻭ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻰ »ﻣﺮﺩﻩ ﺑﺎﺩ« ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﻭ ﻓﻀﻼ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭﺳﻴﻊ ﺍﻟﻨّﻈﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﺎﺩ ﻭ ﻣﺮﺩﻩ ﺑﺎﺩ ﮔﻔﺘﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﻳﺎ ﻋﺪﻡ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻼﻙ‬

‫ﺑﺪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎ ﻭ ﻫﺪﻑ ﺩﻳﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺁﻥ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻻ ّ‬ ‫ﺍﺻﻠﻰ‪ ،‬ﻧﻴّﺖ ﻭ ّ‬

‫ﺩﻭﻝ ﻭ ﻣﻠﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ »ﺍﻣﺮﺍء ﻭ ﻋﻠﻤﺎء‪ «،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻭ ﺭﺅﺳﺎ ﻭ ﺍﻣﺮﺍﻯ ﺍﺭﺽ ﻭ ﺍﻧﻈﻤﮥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ‬

‫ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﻠﻴﺪﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺷﺎﻣﻞ‬

‫ﻭ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﴼ ﻫﻴﻜﻞ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﻋﻘﻴﺪﺗﻰ ـ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻛﺮﺩ‬ ‫ﻧﺺ ﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺍﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻮﺭﺩﻯ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﻓﻘﻂ ﺁﻳﻪ ﻳﺎ ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﺳﻮﮔﻴﺮﻯ ﻭ ّ‬ ‫ﺗﺎ ﺍﺩﺭﺍﻛﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻳﺪ‪ .‬ﻭ ّﺍﻻ ﺍﮔﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻌﻀﻰ ّ ّ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻳﺎ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭﺟﻮﻩ ﻛﺎﻣﻞ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ‬ ‫ﻓﻰ ﺍﻟﻤﺜﻞ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪،‬ﺍﺯ ﺟﻬﺘﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﻛﺜﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎء ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻼﻣﺖ ﺷﺪﻧﺪ؛ ّ‬

‫ِ‬ ‫ﺑﻌﻀﴼ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻞ ﺧﺎﺻﻰ ﺩﺭ ﻣﻘﻄﻌﻰ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﻳﺎﺑﻪ ﺟﻬﺖ ِ ﺑﻌﻀﻰ ﻧﻜﺎﺕ‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ ﺍﻧﻈﻤﻪ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‬

‫ﻣﺘﺒﺮﻛﮥ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﻳﺎ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﻛﻨﻴﺰ ﻭ ﺑﺮﺩﻩ‬ ‫؛ ﻣﺜﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺎﻯ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭ‬ ‫ﺗﻤﺴﻚ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ‪ ٢٣٧‬ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺯﻣﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻘﺎﺋﺼﺸﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺖ‪ ٢٣٨‬ﻭ ﻳﺎ ﻓﻰ ﺍﻟﻤﺜﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺻﻞ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻳﺎﻻﺕ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻧﺴﺒﻰ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﻨﺘﺨﺐ ُ َ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ ﻳﺎ ﻧﺤﻮﮤ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺭﺍ ﻛﻪ َ َ ِ‬

‫ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﻜﻮﻣﺎﺕ ﻓﺪﺭﺍﻝ‪ ،‬ﻭ ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺎﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺜﺒﺘﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﻧﻈﻤﻪ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺫﻛﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ٢٣٩.‬ﻟﺬﺍ ﻫﻢ ﻧﻜﺎﺕ‬

‫ﻣﺜﺒﺖ ﻭ ﻫﻢ ﻧﻜﺎﺕ ﻣﻨﻔﻰ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﻭ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺕ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭ ﻧﻴّﺎﺕ ﻭ ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ ﺷﺎﻥ‪ ،‬ﮔﺎﻩ ﺑﺮ ﺳﺒﻴﻞ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻭ ﻓﻀﻞ ﻭ ﻋﻔﻮ ﻭ ﺗﺸﻮﻳﻖ‬

‫ﻭ ﮔﺎﻩ ﺑﺮ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻧﺬﺍﺭ ﻭ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﻛﻪ ﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩﻯ ﺧﺎﺹ‪ ،‬ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻳﺎ ﻧﻈﻤﻰ ﺧﺎﺹ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﺧﺎﻃﺮ ﻧﻴّﻰ ﺧﺎﺹ ﻭ ﻳﺎ ﺭﻭﺷﻰ ﺧﺎﺹ ﻳﺎ ﻭﺳﺎﻳﻠﻰ ﺧﺎﺹ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻳﺎ ﺗﻘﺒﻴﺢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﻃﺒﻖ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺻﺮﻳﺤﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺜﻞ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺣﻜﻮﻣﺎﺕ ﻣﺘّﺤﺪﮤ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻇﻞ ﻧﻈﻢ ﻭﺳﻴﻊ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ١٤‬ﺗﺎ ‪ ٢٢‬ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺭﻛﺎﻥ ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ‪ ،‬ﺩﺭ ﻛﻞ‪،‬‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺍﻧﻈﻤﮥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻼ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎء ﻧﻘﺎﺋﺺ ﻓﻄﺮﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻛﺎﻓﻞ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺑﺸﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻥ ﻧﻜﺎﺕ ﻣﺜﺒﺘﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺑﺎ ﺭﻭﺣﻰ ﺑﺪﻳﻊ ﻭ ﻋﺎﺭﻯ ﺍﺯ‬

‫ﻧﻘﺎﺋﺺ ﻋﻘﻮﻝ ﺟﺰﺋﻴّﮥ ﺑﺸﺮﻯ‪ ،‬ﺩﺭ ﻧﻈﻢ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫‪٢٤٠‬‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﺩﺭ ﺣﻖ ﻛﻞ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻭ ﺑﻌﻀﴼ ﺍﻧﻔﺮﺍﺩﴽ ﺩﻋﺎ‬ ‫ﺁﺭﻯ ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﻻ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ‪ ،‬ﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬

‫ﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻭ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ‪ .‬ﻭ ﺟﺎﻟﺐ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻣﺰﻳّﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﻣﻈﻔ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﺍﺧﻴﺮ ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﻃﻠﺐ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺍﺭﺍﺿﻰ ّ‬

‫ﺳﻴﺪ‬ ‫ﺍﺩﻳﺎﻥ — ﻛﻠﻴﻤﻰ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﻰ‪ ،‬ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ — ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﺁﻥ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﻋﺠﻴﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ّ‬

‫ﺍﻟﺴﺎﺟﺪﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺭﻫﺒﺮ ﻓﻘﻴﺪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻛﺸﻒ ﺍﻻﺳﺮﺍﺭ‪ ،‬ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻴّﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺯﺑﺎﻧﺎﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻣﻮﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﺠﺎﺩ‬ ‫ﺳﺠﺎﺩﻳﻪ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻣﻮﻯ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﺋﻤﻪ ﺍﻃﻬﺎﺭ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺣﻀﺮﺕ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﻴﻜﻞ ﻣﺒﺎﺭﻛﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺻﺤﻴﻔﻪ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥٦‬‬

‫ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺁﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﭼﻮﻥ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ ﻭ ﺛﻐﻮﺭ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺳﺒﺎﺏ ﻇﺎﻫﺮﮤ ﺣﻔﻆ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻟﺬﺍ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬ ‫ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺗﺄﻳﻴﺪﺷﺎﻥ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭ ﺑﻼﺩ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺳﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻧﻜﺘﮥ ّ‬ ‫ﻛﻔﺎﺭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺮﺳﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺻﺪﻫﺎ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻣﻢ ﻭ ﻣﻠﻞ ﻭ ﻧﻔﻮﺱ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺑﺪﴽ ﺫﻛﺮﻯ ﺍﺯﺁﻥ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺳﻼﻃﻴﻦ‪ ،‬ﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬

‫ﺍﻣﺎﻧﺎﺕ ﺍﻪﻠﻟ« ﻭ »ﺭﻋﺎﻳﺎﻯ ﺣﻖ« ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺩﻋﺎ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﻃﻠﺐ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﻋﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺗﻤﺎﻡ‬ ‫» ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﻴّﻪ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﺍﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﻟﻴﺒﻰ ﻭ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎﻥ ـ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﺁﻧﺠﺎ ـ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪).‬ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء(‪ .‬ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻠﺖ ﺍﺳﺖ ﻗﺎﺋﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‬ ‫ﺳﻼﻃﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﺸﺎﻥ ﻣﻘﺎﻡ ﺧﺎﺻﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺣﻔﻆ ّ‬ ‫ﻛﻞ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻳﺎ ﻇﻠﻤﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺩﻋﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﮔﺮ ﻇﺎﻟﻢ ﺍﻧﺪ ﻋﺎﺩﻝ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻋﺎﺩﻝ ﺍﻧﺪ ﻣﺆﻳّﺪ ﺑﺮ ﺣﻔﻆ‬ ‫ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﻭﺍﺯﺩﻳﺎﺩﻋﺪﻝ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺳﻼﻃﻴﻨﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻫﻤﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﻭ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﻓﺘﺎﺭ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺄﻣﻮﺭ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺩﻋﺎ‪ ،‬ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﻳﺎﺭﻯ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻟﻠﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﻞ ﺍﻣﻢ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻭ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭﺟﺪﺍﻧﻰ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ُﺣﺒﴼ ِ ّ‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﮐﻪ ﻇﻠﻢ ﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﻭ ﻣﺆﻳّﺪ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ ٢٤١‬ﻭ ﺧﻮﺩ ﻫﻴﮑﻞ ﻣﺒﺎﺭﮐﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻠﺖ ّ‬ ‫ﺩﻋﺎ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٤٢‬‬

‫ﺩﺭﺁﺧﺮﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻝ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻧﻜﺘﮥ ﺩﻳﮕﺮﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭﺹ‪ ١٢‬ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﻛﻨﻨﺪﮤ ﻓﺮﺿﻴّﺎﺕ ﻭﻫﻢ‬

‫ﺁﻟﻮﺩ ﻭﻏﻠﻂ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ‪ ،٢٦‬ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﻳﺮﺗﺨﻄﺌﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ‬

‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻣﺴﺮﻭﺭﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺁﻣﺪﻡ ﺍﻳﻨﺠﺎ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺪﻥ ﻣﻦ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺳﺒﺐ ﺍﻟﻔﺖ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺗﺎﻡ )ﺑﻴﻦ ﺩﻭﻛﺸﻮﺭـ ـ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩﻩ( ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﻪ ﺍﻯ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺑﺰﻭﺩﻯ ﺍﺯﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺟﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻓﺪﺍ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮﺭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻓﺪﺍ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ٢٤٣«.‬ﭼﺮﺍ ﺩﺭ ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺟﻤﻠﮥ ﺍﺧﻴﺮﺧﺎﻟﻰ‬

‫ﺍﺯﺣﻜﻤﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﮔﺮﮒ ﻭﻣﻴﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺁﻏﻮﺵ ﻫﻢ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺷﺪﻥ ﻣﻴﺶ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ‬

‫ﺷﺪﻥ ﮔﺮﮒ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﮔﺬﺍﺷﺖ‪ «.‬ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﭙﺮﺳﺪ ﭼﺮﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ؟ ﺩﻳﺪﻥ ﻧﺼﻮﺹ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺍﻯ‬ ‫ﻛﻪ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺸﺮﻯ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﺹ ‪ ١٢‬ﺫﻛﺮﻣﻠﻜﮥ ﺭﻭﻣﺎﻧﻰ ﺭﺍﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻥ ﺍﻭﺭﺍ ﻛﻪ ‪ ١٣‬ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯﺳﻔﺮﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ‬

‫ﭘﺲ ﺍﺯﺻﻌﻮﺩ)ﻭﻓﺎﺕ( ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻥ ﻛﺸﻴﺪﻥ ﺫﻛﺮ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﻢ ﻣﺨﻔﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻠﻜﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٦‬ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ‬

‫ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻤﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻭ ﺩﻋﻮﺕ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺆﻣﻦ ﺷﺪ ﻭﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﻫﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﻢ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺗﻨﺎﺳﺦ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺻﺎﺩﺭﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻫﺮﮔﺎﻩ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻭ‬ ‫ﻧﺎﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻳﺎ ﭘﺴﺮ ﺍﺭﺷﺪﺵ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺷﻤﺎ ﺧﻮﺭﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﻭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻣﺸﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﺠﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ّ‬

‫ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺭﻭﺡﺑﺨﺶ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖﺍﻧﮕﻴﺰﺷﺎﻥ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﻣﻦ ﻧﻔﻮﺫ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﻧﻔﻮﺫ ﻧﻤﺎﻳﺪ« ﻭ »ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻨﺎﺩﻯ‬

‫ﺻﻠﺢ ﻭﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ‪ ٢٤٤«.‬ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﻢ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻓﺮﺩﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﺖ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺪﺁ ﺯﻳﺎﺩﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯﺁﻧﺠﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺦ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺯﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﻬﺎ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮ ﺩﺭﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻓﻌﺎﻝ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪«.‬‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻓﺮﺩﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻰ ّ‬

‫‪٢٤٥‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﮥ ﭘﺲ ﺍﺯﺁﻥ ﻛﺎﺭﻯ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺍﻝ ﺑﺮﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺫﻛﺮﺍﺷﺎﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺹ ‪ّ ١٤‬‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ‪ «.‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻋﻠّﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ »ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﺭ ﺑﻌﺪﺍﺯﺻﺪﻣﺎﺕ ﺷﺪﻳﺪﻩ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺖ ﻭﺁﺳﺎﻳﺶ ّ‬

‫ﺍﻣﺎﻛﻦ ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺰﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻋﺎﺋﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭﺣﻖ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺣﻔﻆ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻭﺣﻔﻆ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺻﺒﺤﻰ‬ ‫ﺍﻟﺼﺤﺔ‬ ‫ﻭﺍﻻﻣﺎﻥ‪ «.‬ﻧﻜﺘﮥ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺤﻮﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ّ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺭﺍﺿﻰ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺯﻗﺒﻞ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺍﻟﻨﻌﻤﺘﺎﻥ ﻣﺠﻬﻮﻟﺘﺎﻥ‪ّ :‬‬

‫ﻭﻧﻴﻜﻮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻰ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺳﻨﺪ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥٧‬‬

‫ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻧﻜﺘﮥ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﺍﺯﻛﺴﺮﻭﻯ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﺁ ﻗﻀﻴﮥ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻧﺸﺎﻥ »ِﺳﺮ« ﻛﻪ ﺑﺎ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻨﺎﻓﺎﺕ ﺩﺍﺭﺩ‪،‬‬

‫ِ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ﺍﻟﺬ‬ ‫ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﮔﻔﺘﮥ ﻛﺴﺮﻭﻯ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺧﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺳﺎﺑﻖ ّ‬ ‫ﻛﺮﺧﻮﺩ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﭘﺲ ﺍﺯﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﺍﺯﻛﺴﺮﻭﻯ‪ ،‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻗﺒﺢ ﻛﺎﺭ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ ﺍﺯ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻮﻳﺲ ّ‬

‫ﻣﺴﺘﺒﺼﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻥ ﻭﻟﻘﺐ ﺍﻋﻄﺎﺋﻰ ﺍﺯﺳﻮﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﻴﺰ )ﺑﻪ ﮔﻔﺘﮥ ﺁﻳﺘﻰ‪ ،‬ﻣﺒﻠّﻎ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻧﺪ« ﻭ ﺩﺭ ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻋﺠﺒﺎ )ﺍﺯ( ﭘﺴﺮﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﻓﻨﺪﻯ ﺁﻟﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺍﺯﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﻫﻞ ﺳﻨّﺖ ﻭﻣﻔﺘﻰ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺑﻮﺩ ﺷﻨﻴﺪﻡ‬ ‫ﺣﻀﺮﺍﺕ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﻞ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻭﻧﺸﺎﻥ ﻟﻘﺐ ِﺳﺮﻯ ﻭﻣﺒﻠﻐﻰ ﭘﻮﻝ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻭ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻢ ﻭﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ‬

‫‪٢٤٦‬‬ ‫ﻛﺎﺭﻯ ﻧﺪﺍﺭﻡ‪«.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺴﺮﺁﻟﻮﺳﻰ‪ ،‬ﭼﻪ ﺻﺒﺤﻰ ﺍﻣﺘﻨﺎﻋﺶ ﺭﺍ ﺍﺯﻗﺒﻮﻝ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍﺳﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭﻭﻍ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺎﻣﺎﺕ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻌﺘﺮﻑ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ٢٤٧.‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻋﻠﻮ ﺩﺭﺟﺎﺕ ﻭﻣﻘ ّ‬ ‫ﺩﺭﺑﻐﺪﺍﺩ ﺍﺯﻣﺤﺒﻴّﻦ ﻭﻣﻨﺠﺬﺑﻴﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺷﺪ ﻭﺑﻪ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻃﻨﺎﺏ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﻭﻧﻴﻜﻮ ﺑﻪ ﭼﺎﻩ ﻧﺮﻭﺩ‪.‬‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻧﻜﺘﮥ ﺁﺧﺮﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻋﻜﺲ ﺹ ‪ ١٢‬ﻭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺑﻌﺪﻯ ﭘﺲ ﺍﺯﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺩﺭﺹ‪ ،١٥‬ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﺤﺒّﺖ ﺁﻣﻴﺰﻡ ﻟﻜﻪﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ‬ ‫ﻧﻴﺰﺟﻮﺍﺑﺶ ﺩﺭﻇﻞ ﺟﻮﺍﺏ ﻫﺎﻯ ﻓﻮﻕ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﻟﻔﻈﻰ ﻭﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ﺩﺭ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺂﻫﻨﮓ ﺑﺪﻳﻊ ﻭ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﻣﺮﻯ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ‪ّ .‬‬

‫ﻧﻴﺰ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﻮﺩ ﺩﻭ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﻓﻴﻠﻴﭗ ﮔﻮﻭﻳﻮﻥ ﻭﻛﻮﻟﺖ ﮊﻭﻭﻳﻮﻥ‪ ،‬ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﺎﻥ ﺑﻬﺸﺖ ﺧﺪﺍ‬ ‫ﻣﺘﺒﺮﻛﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺷﺮﺡ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭﻋﻈﻤﺖ‬ ‫ﻣﻔﺼﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪﺍﺕ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺍﻗﺎﻣﺖ ﭼﻨﺪﺭﻭﺯﻩ‬ ‫ﻛﻪ ﺷﺮﺡ‬ ‫ﺩﺭﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﺭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﭘﻴﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺭﺍ‬

‫ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﭘﺮﻧﺲ ﻓﻴﻠﻴﭗ‬ ‫ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﮥ ﺭﺷﺪ ﻭﻧﻔﻮﺫ ﻭﻣﻄﺮﺡ ﺑﻮﺩﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺜﺒﺖ ِ ﻓﺮﺿﻴﮥ‬ ‫ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﺻﺪﻫﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮﻛﺎﺭﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﻓﻘﻂ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﺭﺍﺑﺮﻣﻰ ﮔﺰﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻤﺎﻥ ﻭﻫﻢ ﺁﻟﻮﺩﺵ ُ ِ‬

‫ﻏﻠﻄﺶ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻛﺘﺎﺏ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﭙﻨﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ »ﺍﺳﻴﺮﺍﻥ ﻛﻤﻨﺪ« ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺁﻳﻴﻦ »ﻛﻢ ﺍﻧﺪ‪ «.‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎﺭﻭﺣﻴّﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﭘﺮﺳﺪ‪» :‬ﺩﺭ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻫﺎﻯ ﺷﺨﺼﻰ ﻭﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﺎ‬

‫ﺍﻣﺎﺯﻭﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺰﺍﻳﺮ‬ ‫ﻣﺪﺍﺭﻗﻄﺐ ﺷﻤﺎﻝ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﺳﻜﻴﻤﻮﻫﺎ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﻳﺪ ﻭﺯﻣﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻗﺒﺎﻳﻞ ﺳﺮﺧﭙﻮﺳﺖ ﺩﺭﻗﻠﺐ ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﻣﻬﻢ ﻭ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ‬ ‫ﻛﺎﺭﺍﺋﻴﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ‪ ،‬ﺍﻓﺮﻳﻘﺎ‪ ،‬ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻯ ﺟﻨﻮﺑﻰ ﻭﺟﺰﺍﻳﺮ ﺍﻗﻴﺎﻧﻮﺱ ﺁﺭﺍﻡ ﺳﻔﺮﻛﺮﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭﺳﺮﺍﻥ ﻣﻠﻞ ﻭ ﺩﻭﻝ ﻭﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﺩﺑﻴﺮﻛﻞ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻢ ﺍﻳﻨﺪﻳﺮﺍ ﮔﺎﻧﺪﻯ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭﺳﺎﺣﻞ ﻋﺎﺝ‪،‬‬ ‫ﻧﻈﻴﺮ ﭘﺮﻧﺲ ﻓﻴﻠﻴﭗ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻯ ﭘﺮﺯ ﺩﻭﻛﻮﺋﻼﺭ )‪(Javier Peres de Cuellar‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﻴﻤﻮﻥ ﻭﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺩﺭﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺍﺭﻭﭘﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻭ ﮊﺍﻙ ﺷﺎﺑﺎﻥ ﺩﻟﻤﺎﺱ ﺭﺋﻴﺲ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻭﮔﻔﺘﮕﻮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻫﺪﻑ ﺍﺯﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺳﻔﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺷﻤﺎﺳﺖ؟« ﺭﻭﺣﻴّﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ‪» :‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺭﻭﺯﻯ ﻫﻤﺴﺮﻡ )ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ﺭﺑّﺎﻧﻰ( ﻧﻈﺮﻯ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻦ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﻭﺳﺆﺍﻝ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﻣﻦ ﭼﻜﺎﺭﺧﻮﺍﻫﻰ ﻛﺮﺩ؟ ﺍﺯﺟﺎﻯ ﺟﺴﺘﻢ ﻭﮔﺮﻳﻪ ﺭﺍ ﺳﺮﺩﺍﺩﻡ ﻭﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺪﻭﻥ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺩﻧﻴﺎ‬

‫ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩ‪ «.‬ﺩﺭﺟﻮﺍﺏ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪»:‬ﻓﻜﺮﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﺑﻪ ﺳﻴﺮ ﻭ ﺳﻔﺮﺧﻮﺍﻫﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‪ ،‬ﺍﺣﺒّﺎء )ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ( ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮﻋﺎﻟﻢ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﻛﺮﺩ‬

‫ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻭ ﺩﻟﮕﺮﻣﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺷﺪ‪ «.‬ﻣﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﺣﺮﻓﻰ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﻴﻦ ﻣﺎ‬ ‫ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺁﻥ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﺷﺪﻡ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﻣﺘﻮﺍﻟﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺄﺕ ﺍﻳﺎﺩﻯ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻭﻇﻴﻔﮥ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﻨﮕﻴﻨﻰ ﺩﺭﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻡ‪...‬ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻭﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻦ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﻫﺮﻛﺠﺎ‬

‫ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺳﻔﺮﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺪﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻮﺩﻡ ﺧﺪﻣﺘﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻢ‪«.‬‬

‫‪٢٤٨‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥٨‬‬

‫ﻧﻈﺮ ﻋﺎﻟﻤﻰ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﺎﻥ ﺑﻬﺸﺖ ﺧﺪﺍ‪ ،‬ﺍﺯ ﺩﻭ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﻓﻴﻠﻴﭗ ﮔﻮﻭﻳﻮﻥ ﻭﻛﻮﻟﺖ ﮊﻭﻭﻳﻮﻥ‪ ،‬ﺻﺺ ‪١٦٩‬ﺗﺎ ‪،١٧٢‬‬

‫ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺩﻛﺘﺮﺟﻤﻴﻞ ﺿﻴﺎﺏ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﻋﻠﻤﺎﻯ ﺑﺮﺟﺴﺘﮥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﻳﻜﻰ ﺍﺯﻣﺴﺎﺟﺪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺳﻤﺖ ﻣﻔﺘﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍﺳﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺩﻛﺘﺮ ﺿﻴﺎﺏ ﺩﺭﺑﺘﺎﻧﻴّﻪ‪ ،‬ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺪﺭﺍﻭ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ‬

‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﻻﺯﻫﺮ ﻗﺎﻫﺮﻩ ﺑﻪ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺍﻋﻀﺎﻯ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻋﺎﻟﻰ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﻛﺘﺮﺿﻴﺎﺏ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٩٤٦‬ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﺎﺕ‬

‫ﻣﻮﻓﻘﻴّﺖ ﮔﺬﺭﺍﻧﻴﺪﻩ ﻭ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺩﻭﺭﮤ ﻋﺎﻟﻰ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺩﺭﺭﺷﺘﮥ ﻓﻘﻪ ﻭﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﭙﺎﻳﮥ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﻻﺯﻫﺮ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻣﺎﻭﺭﺍءﺍﻟﻄﺒﻴﻌﻪ( ﺩﺭﺷﻴﻜﺎﮔﻮ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩ‪ «.‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯﻭﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺍﺯﻛﺎﻟﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻟﻬﻰ )‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻌﺠﺐ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫‪...‬ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻢ‪ ،‬ﺧﻴﻠﻰ ّ‬

‫ﺟﺎﺳﻮﺱ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﻋﻠّﺘﺶ ﺭﺍ ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﺎﺑﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭﺧﺎﻙ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻨﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ‬

‫ﻧﺪﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺒﺎﺩﺗﮕﺎﻩ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺗﺤﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻯ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯﺁﻥ ﺗﺤﺖ ﺍﻟﺤﻤﺎﻳﮥ‬

‫ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻨﺎ ﻭﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻭﻗﺘﻰ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰ ﻫﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﻭﻛﺎﺷﺎﻧﮥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬

‫ﺩﺭﻋﻜﺎ ﻭﺣﻴﻔﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﻭ ﻛﻠﻴﺴﺎ‬ ‫ﺗﺮﻙ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﻭﺍﻛﺜﺮﻳّﺖ ﺷﺎﻥ ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺭﺍ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻋﻤﺎﻝ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻨﺎﻣﻴﻢ‪ .‬ﺧﻮﺩﻣﻦ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻭﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺘّﻬﻢ ﻛﻨﻴﻢ ﻭﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺟﺎﺳﻮﺳﺎﻥ‬ ‫ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺣﺴﺎﺱ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻫﺴﺘﻢ ﻧﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺖ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺗّ ّ‬

‫ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﻮﺍﺏ ﺑﺪﻫﻢ‪ .‬ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺗﺮﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﻫﺪﻑ ﻏﺎﺋﻰ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ‬

‫ﻭﺣﺪﺍﻧﻴّﺖ ﺧﺪﺍﻯ ﻳﻜﺘﺎ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﺑﺎ ﻣﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺳﻬﻴﻢ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺳﺎﻝ ‪١٩٤٨‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻡ ﻫﻨﻮﺯﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﻧﺨﻮﺭﺩﻩ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺹ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﻯ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻗﺮﺁﻥ‬ ‫ﺑﺮﻣﺬﻣﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮﺯﺑﺎﻥ ﺑﺮﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺩﺍﻝ‬ ‫ﺍﻡ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﻰ ﻛﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺍ ﻛﺘﺎﺏ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﮤ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻭﺳﺘﺎﻳﺶ ﻣﻰ ﻧﮕﺮﻧﺪ‪...‬ﺍﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮﺗﺪ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺹ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻯ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻓﺎﺋﺰ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﺛﺮ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﮥ ﻗﺒﻮﻝ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺍﺩﺏ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﻛﻪ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺗﺸﺎﻥ ﻋﻴﻨﴼ ﺷﺒﻴﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻌﻬﺬﺍ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ّ ّ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺰﺩﻳﻜﺘﺮﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻗﺒﻮﻝ ﻭ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺩﻛﺘﺮﺿﻴﺎﺏ ﺩﺭﺩﻧﺒﺎﻟﮥ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﻓﻮﻕ ﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻋﻠﻴﻪ‬ ‫ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﻣﻼﻣﺖ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﺭ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﮥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ّ‬

‫ﮔﺮﻓﺖ ﻭﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﭘﻰ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻡ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﻭﺑﻰ ﭘﺎﻳﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭﺑﺮﺭﺳﻰ‬

‫ﺣﻖ ﻭﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭﺍﺛﺒﺎﺕ ﺁﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﺁﻧﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻗﻠﻢ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻋﻠﻢ ﻋﻠﻤﺎﻯ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ّ‬

‫ﻓﺤﺎﺷﻰ ﻭﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮﻧﻜﺎﺕ ﻣﻨﻔﻰ ﻛﺴﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﺋﻰ ﻧﻤﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻭﻣﻨﻔﻌﺘﻰ ﻋﺎﻳﺪ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺣﻖ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﺪ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ‪ .‬ﺍﮔﺮﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻳﺎ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺑﺸﻮﺩ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﻭ ﺧﺪﺍﻧﺸﻨﺎﺳﻰ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭﺩ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍﭘﺮﺳﺘﻰ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻯ ﻭﺍﺣﺪ‬ ‫ﻭ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ ﻛﻠﻤﮥ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﺍﻃﻼﻕ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻳﻢ‪ّ .‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺹ ﺭﺍﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮﺗﺪ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺩﺭ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺍﻳﻦ ﻟﻐﺎﺕ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺁﻭﺭﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٥٩‬‬

‫ﻭﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺰﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﻭ ﻣﺴﺄﻟﮥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻭﻣﺴﺘﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﻜﺘﮥ ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ِ‬ ‫ﺩﺍﻏﺘﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺭﺟﻮﻉ‬ ‫ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺍﺯﻛﺎﺳﮥ ﺁﺵ‬ ‫ﻧﻈﺮﺍﺗﺸﺎﻥ ﻣﺆﻳّﺪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﻭﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﺑﻪ‪ :‬ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ‪ ،‬ﻳﻮﺭﻯ ﺍﻳﻮﺍﻧﻒ‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻳﻮﻧﺴﻰ‪،‬ﭼﺎﭖ ﺳﻮﻡ‪ ،‬ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺍﻣﻴﺮﻛﺒﻴﺮ؛ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺎﻛﺴﻴﻢ ﺭﻭﺩﻧﺴﻮﻥ‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﮥ‬ ‫ﻫﺰﺍﺭﺧﻮﺍﻧﻰ‪ ،‬ﭼﺎﭖ ﻃﻮﺱ؛ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻋﺮﺏ ﺩﺭﻗﺮﻭﻥ ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻟﻮﺗﺴﻜﻰ‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺑﺎﺑﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﭼﺎﭘﺎﺭ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦٠‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺸﺮﻯ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﻋﺼﺮﺣﺎﺿﺮﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﻫﺎ ﻭ ﺭﮊﻳﻢ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺁﻥ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ّ‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ّ‬

‫ﺣﺎﻣﺪ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺋﮥ ﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﻛﻪ ﭘﺮ ﺍﺯ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺻﺪﺩ‬ ‫ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‪،‬‬ ‫ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭﻯ ﻭ ﺟﺬﺏ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻭﭘﻴﺎﻡ‬ ‫ﺭﺳﻴﺪ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﺻﻞ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﻭﻣﻠﻬﻢ ﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬ ‫ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ّ‬

‫ﻫﺎﻯ ﻣﺮﻛﺰﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻛﺬﺏ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﻼ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﺯﺣﻘﺎﻳﻖ ﺁﻳﻴﻨﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﺸﺎﻥ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺁﺷﻨﺎ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﻧﺼﻮﺻﻰ ﻛﻪ ﺿﻤﻦ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﺪﻩ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺼﻮﺹ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻭ ﻗﻄﺮﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ‪ ،‬ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﻠّﺖ ﺷﺮﻳﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺁﻥ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﺤﻔﻮﻅ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻭﺁﻥ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭ ﻭﺳﻴﻊ ﺗﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻨﺪﻣﺠﻪ ﺩﺭﻧﺼﻮﺹ ﻣﺰﺑﻮﺭﻗﺮﺍﺭﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎﻧﺘﺎﻥ ﺍﺯﺣﻮﺍﺩﺙ ّ‬

‫ﻭﻣﺼﻮﻥ ﺑﺎﺩ‪.‬‬

‫ﺑﻞ ِﺟﺌﻨﺎ ِ َ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﻟﻤﻨﻈﺮ‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﻜﻜﻢ َ ْ‬ ‫ﻧﺮﻳﺪ َ ْ‬ ‫ﻧﺘﺼﺮﻑ ﻓﻰ َ ِ ِ ُ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻣﻠﻮﻙ ﻭ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪َ »:‬ﺗﺎﻪﻠﻟِ ﻻ ُ ُ‬ ‫ﺍﻥ َ َ َ ‪َ ‬‬ ‫ﻟﺘﺼﺮﻑ ْ ُ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﻘﻠﻮﺏ ِ ‪‬‬ ‫ﺍﻧﻬﺎ َ َ ْ َ ُ‬

‫ﺗﺼﺮﻑ ﻗﻠﻮﺏ‬ ‫ﺗﺼﺮﻑ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺗﻔﻘﻬﻮﻥ‪) ٢٤٩‬ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺷﻤﺎ‬ ‫َ‬ ‫ﻳﺸﻬﺪ ِ‬ ‫ﺍﻟﺒﻬﺎِء ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻧﺘﻢ َ ْ َ َ‬ ‫ﻣﻠﻜﻮﺕ َ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻻﺳﻤﺎِء ُﻟﻮ ْ ُ‬ ‫ﺑﺬﻟﻚ َ َ ُ ُ‬ ‫َْ‬

‫ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻳﻢ ﭼﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻗﻠﺒﻬﺎ ﻧﻈﺮ ِ‬ ‫ﮔﺎﻩ ﺑﻬﺎﺳﺖ(‪ .‬ﻧﻴﺰﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ﺻﺪﻕ ﻭ ﺻﻔﺎ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺣﺰﺏ ﺩﺭ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺳﺎﻛﻦ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ّ‬

‫‪٢٥٠‬‬

‫ﻣﺘﻤﺴﻚ‪ .‬ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﻗﺪﺭﺕ‬ ‫ﻫﺮﻣﻠّﺘﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺎﻡ ﺳﻠﻄﺎﻧﺶ ﺭﺍ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺩﺭﺁﻥ ﺧﺎﺿﻊ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﺵ ﻋﺎﻣﻞ ﻭ ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺶ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻤﻠﻖ ﻭ ﭼﺎﭘﻠﻮﺳﻰ( ﻧﻨﻤﻮﺩﻩ‪ .‬ﻛﻞ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﻘﺮﻩ‬ ‫ﻭ ﺭﻓﻌﺖ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺑﺎ ﺍﺣﺪﻯ ﻣﺪﺍﻫﻨﻪ )ﻓﺮﻳﺐ ﻭ ﺩﻭ ﺭﻭﻳﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ ﻭ ﮔﻮﺍﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻜﻦ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺷﺌﻮﻥ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻣﻦ ﻋﻨﺪﺍﻪﻠﻟ ﺑﻮﺩﻩ‪.‬‬

‫‪٢٥١‬‬

‫ﺗﻤﺴﻚ‬ ‫ﻃﺮﴽ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﻭﻇﺎﻫﺮ ﮔﺸﺘﻪ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻧﺪﺍ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺫﻛﺮ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﻭﻳﺎ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺍﻯ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ّ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻓﺎﺋﺰ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٥٢‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﻣﻈﻠﻮﻡ )ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ( ﺧﻴﺎﻝ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺭﻓﻊ ﺁﻧﭽﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻋﺎﻟﻢ ﻭﺗﻔﺮﻳﻖ ﺍﻣﻢ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺖ ﺗﺎ ﻛﻞ ﻓﺎﺭﻍ ﻭ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪﻩ ﻭﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٥٣‬‬

‫ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﻧﻌﻤﺖ ﻣﻌﻨﻮﻳّﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻧﻨﻤﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ َﻧﻌﻤﺎء ﻇﺎﻫﺮﻩ ﻫﻢ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٢٥٤‬‬

‫ﻣﺘﻮﻗﻒ‪ .‬ﺍﺯ ﺣﻖ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺟﺰﺍﻯ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺩﺭ ﻳﻮﻡ ﻣﺂ ﻝ‪ ،‬ﻫﺮ ﻳﻮﻡ ﺍﻭﺍﻣﺮ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺫ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻤﺴﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺳﺒﺐ ﻧﺠﺎﺡ ﻭ ﻓﻼﺡ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻄﻠﺐ ﻧﺎﺋﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﺁﮔﺎﻩ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰﺍﻧﺪ ﺷﺎﻳﺪ ّ‬

‫‪٢٥٥‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺑﻴﺎﻧﻰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﺴﺘﻮﻯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺭﻭﺳﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﺷﺮﻕ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻰ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﺭﺷﺪ ﺁﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﻗﻮﺍﺗﻪ ُ َ ِ ّ ِ‬ ‫ﺑﺠﻤﻴﻊ ُ ّ ِ‬ ‫ﺧﻴﻠﻪ َﻭ ِ َﺍﻟﻰ ٓ ِ‬ ‫ﺑﺮﺟﻠﻪ َﻭ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ ِ َ ْ ِ‬ ‫ﻗﺪ َﺳﻄﺎ َﻋﻠﻰ ْ َ ْ ِ‬ ‫ﻣﻨﺬ ِ ‪ِ ‬‬ ‫ﻗﺮ ٍ‬ ‫ﻳﻮﻡ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ ُ ْ ُ‬ ‫ﺍﻻﻥ ُ ْ َ ِّ‬ ‫ﻭﻥ َ ْ‬ ‫ِ ‪‬‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﺮﺃ َﻭ َ ْ‬ ‫ﺳﻴﺠﺮﻯ ْ ُ ُ ُ‬ ‫ﻋﺪﺓ ُ ُ‬ ‫ﺍﻥ ْ َ ْ َ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﺮﴽ ﺍﻟﻰ ِ‬ ‫ﺍﻟﻬﺠﻮﻡ ِ َ ِ‬ ‫ﻣﻦ ْ ‪ِ َ ْ ‬‬ ‫ﻣﻴﺎﺩﻳﻦ ‪ِ ‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺻﻮﻟﺔ ْ ُ ُ ِ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻋﺮﻣﺮﻣﺔ َ ُ ُ‬ ‫ْ‪ُِ ‬‬ ‫ﺣﻴﺚ َﺗﺮﻯ ُﺟﻴﻮﺷﺄ َ َ ْ َ َ ً‬ ‫ﺍﻟﻨﺸﻮﺭ َ ُ‬ ‫ﺗﺼﻮﻝ َ ْ َ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﻏﺎﺑﺎﺕ َ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﺜﺮﻭﺓ َﻭ َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ‪ِ .‬ﻣﻨﻬﺎ‪ٌ َ :‬‬ ‫ﺟﻴﺶ ِ ْ‬ ‫ﺍﻻﺳﻮﺩ ِ ْ‬ ‫ﺟﻴﺶ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ ِﺍﻟﻰ َ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦١‬‬

‫‪ِ َِْ ‬‬ ‫ِ‬ ‫ﻡ◌ﻥ ْ ِ ْ ِ‬ ‫ﻣﻦ ْ َ ِ ِ‬ ‫َِ‬ ‫ﻣﻦ ْ ِّ َ ِ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ ْ‬ ‫ﺟﺮﺍﺭﻩ َ ُ ُ‬ ‫ﺟﻴﺶ َ ِ َ‬ ‫ﺟﻨﻮﺩ َ َ ٌ‬ ‫ﺍﻻﻛﺘﺸﺎﻓﺎﺕ ﻭ ُ ُ ٌ‬ ‫ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ َﻭ َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺴﻴﺎﺳﺔ َﻭ َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺘﺠﺎﺭﺓ ﻭ َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺼﻨﻌﺔ◌ ﻭ َ ٌ‬ ‫ﺗﺼﻮﻝ ِ َ‬ ‫ﺟﻴﺶ ِ َ‬ ‫ﺟﻴﺶ ِ َ‬ ‫ﺟﻴﺶ ِ َ‬

‫ﻓﺘﻮﺣﺎﺗﻬﺎ ْ َ َ ِ‬ ‫ﺟﻤﻠﺔ ُ ُ ِ‬ ‫ﻣﻦ ُ ْ ِ ِ‬ ‫ﺕ ْ َ ِ‬ ‫ﻛﻞ ِﺟﻬﺎ ِ‬ ‫ﻓﺘﻮﺣﺎﺕ ﻓﻰ ُ ِّ‬ ‫ٍ‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫ﺍﻟﺼﻴﻨﻴّ ِﺔ َﻭ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻟﺠﺪﻳﺪﺓ ﻓﻰ َ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ َﻭ ِ ْ‬ ‫ﺍﻻﻗﺎﻟﻴﻢ ّ‬ ‫ﻟﻴﺲ َ ُ‬ ‫ﺗﻔﺘﺢ ُ ُ‬ ‫ﻗﺎﻃﻊ َﻭ َ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ َ َ‬ ‫َْْ ْ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ َ ِ ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﺴﻼﺡ ِ ٍ‬

‫ِ َِ‬ ‫ﺍﻟﺠﻨﻮﺩ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﺼﺎ‪‬ﻠﺔ َﻭ ْ ُ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﺠﻴﻮﺵ ّ ِٔ َ ِ‬ ‫ﻣﻘﺎﻭﻣﺔ ِ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﺠﺮﺍﺭﺓ‬ ‫ﻳﺤﺘﺎ ُﺝ ِﺍﻟﻰ‬ ‫ﺍﻟﺤﻜﻴﻢ ْ ِ ُ‬ ‫ﻋﻮﺍﻗﺐ ﻫﺬﺍ َ ِ‬ ‫ُ َ​ٌَ‬ ‫ﺍﻟﻘﺎﻫﺮﺓ َ َﺍﺑﺪﺃ‪ُ ُ ِّ َ .‬‬ ‫ﻟﻬﺬﻩ ْ ُ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﻈﻴﻢ ﻭ ﻻ ْ‬ ‫ﻓﺎﻟﺮﺟﻞ ْ َ ُ‬ ‫ﻳﺪﺭﻙ َ ِ َ‬ ‫ﺍﻻﻣﺮ َ ِ‬ ‫ﻣﻦ َ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﺤﺎﻓﻈﺔ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ ﻓﻰ‬ ‫ﺍﻻﻣﻮﺭ‪ْ َ .‬‬ ‫ﺗﺘﺼﻮﺭ ْ ُ َ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺮﺟﻞ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺴﺒﻴﻞ‪ِ .‬ﺍﺫﺃ َﺍﻳﻬﺎ ‪ُ ُ ‬‬ ‫ﺳﻄﻮﺍﺕ َ ْ ِ‬ ‫ﺗﻤﻌﻦ ﻓﻰ َ ِ ِ‬ ‫ﺩﻟﻴﻞ ﻓﻰ ﻫﺬﺍ ْ َ ِ‬ ‫َ ٍ‬ ‫ﻟﻠﺸﺮﻕ ِ ْ‬ ‫ﺍﻟﺠﻠﻴﻞ َ َ ‪ْ ‬‬ ‫ﻋﻮﺍﻗﺐ ْ ُ ْ‬ ‫ﻫﻞ ُ ُ َ ‪ُ ‬‬

‫ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ‪ِ ‬‬ ‫ﺑﻜﻞ ِﺍ ٍ‬ ‫ﻛﺎﻥ ِ ُ ِّ‬ ‫ﻋﻈﻴﻢ‪َ .‬ﻓﺒﻨﺎًء‬ ‫ﺑﻮﺳﺎ‪‬ﻞ ‪ِ ‬‬ ‫ﺍﻻﻣﻮﺭ ﻓﻰ َ َ ٍ‬ ‫ﻭﺍﻟﺘﺮﺗﻴﺐ َﻭ ْ ِّ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ؛ َﺑﻞ ِ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺘﻌﺪﻳﻞ ِﻭ َﻟﻮ َ‬ ‫ﺭﺑﻰ ‪ِ ْ ‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻟﺘﺪﺑﻴﺮ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ِ َ ِٔ ِ‬ ‫ُ ََْْ ِ‬ ‫ﺧﻄﺮ َ ْ‬ ‫ﺗﻘﺎﻥ؟ ﻻ َﻭ َ ّ‬ ‫ﺍﻥ ُ َ‬

‫ﻳﺘﻤﻌﻨﻮﻥ ﻓﻰ ْ ِ ِ‬ ‫ﺍﻫﻞ ‪ِ ‬‬ ‫ﻭﺳﺎﺋﻂ ِ ‪ٍ ‬‬ ‫ٍ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﺔ‬ ‫ﻋﺰﻫﻢ َﻭ َ َ ِ ِ‬ ‫ﻳﻘﺘﻀﻰ َ ‪‬‬ ‫ِ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ َ َ َ ّ َ‬ ‫ﺍﻥ َ َ‬ ‫ﺫﻣﺎﺭﻫﻢ ِ ْ‬ ‫ﻭﺍﺳﺘﻘﻼﻟﻬﻢ َﻭ ِ ِ ِ ْ‬ ‫ﺷﺮﻓﻬﻢ ْ ِ ِ ِ ْ‬ ‫ﻳﺤﺎﻓﻈﻮﻥ ِﺑﻬﺎ َﻋﻠﻰ ِ ِّ ِ ْ‬ ‫ﺍﻛﺘﺸﺎﻑ َ‬ ‫َﻋﻠﻰ ﺫﻟﻚ ْ َ‬

‫َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻘﺪﺭﺓ ‪ِ ّ ‬‬ ‫ﺍﻟﻘﻮﺓ ِ ِ‬ ‫ﻛﻞ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﺍﻻﻳﺎﺩﻯ‬ ‫ﺍﻟﺴﻄﻮﺓ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ‪َ .‬ﻓﻼ َ ‪‬‬ ‫ﻟﻮﺳﺎ‪‬ﻂ َ ُ ٌ‬ ‫ﺍﻟﻮﺳﺎ‪‬ﻞ َ ْ‬ ‫ﺍﻥ ُ ‪‬‬ ‫ﺷﻚ ِ ‪‬‬ ‫ﻣﻦ َ ِ‬ ‫ﻣﻌﺪﻭﻣﺔ َﻭ َ ِٔ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﺑﺜ ِﺔ ِ َ‬ ‫َِ‬ ‫ﺍﻟﺮﺑﺎﻧﻴﺔ َﻭ ‪َ َ ْ ‬‬ ‫ﺍﻻﻟﻬﻴﻪ َﻭ ُ َ َ‬ ‫ﻮﺩ ٌﻩ ِ ّﺍﻻ ُ ‪َ ‬‬ ‫ﻣﻔﻘ ُ َ‬

‫ﻛﻞ َ ُ ٍ‬ ‫ﺷﻤﻞ ُ ِّ‬ ‫ﺗﻜ ‪‬ﻞ ُ ُ ٍ‬ ‫ﺟﻴﻮﺵ‬ ‫ﺗﻘﺎﻭﻡ ُ ‪‬‬ ‫ﺗﺸﺮﺩ ُ‬ ‫َْ​َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻜﻮﺗﻴّ ِﺔ َﻭ ‪َ َ ‬‬ ‫ﺗﻬﺰﻡ ُ َ‬ ‫ﺗﺸﺘﺖ َ ْ َ‬ ‫ٍ‬ ‫ﺍﻧﻤﺎ ﻫﺬﻩ ُ ‪ٌ ‬‬ ‫ﺍﻟﻼﻫﻮﺗﻴّ ِﺔ‪ ِ .‬‬ ‫ﻫﺠﻮﻡ َﻭ ُ َ ِّ ُ‬ ‫ﻗﻮﺓ ُ ِ ُ‬ ‫ﺍﻟﺼﻮﻟﺔ ّ ُ‬ ‫ﻛﻞ ُ‬ ‫ﻋﻨﻮﺩ َﻭ َ ْ ِ ُ‬ ‫ﺟﻨﻮﺩ َﻭ ُ َ ِّ ُ‬ ‫ﻛﻞ ُ ُ ٍ‬

‫ُﺳﺒﻖ ﻓﻰ ْ ُ ِ‬ ‫ﺍﻻﻭﻟﻰ)ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﺜﺎﻝ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺯ ﻓﺘﺢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ )ﻉ( ﻣﻰ ﺯﻧﻨﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪(...‬‬ ‫ﺍﻟﻘﺮﻭﻥ ّ‬ ‫َﻛﻤﺎ َ َ َ‬

‫ﻻﻫﻞ ‪ِ ‬‬ ‫ﺟﻴﺶ َ ٍ‬ ‫ﺑﺎﻫﺮﺓ َ َ ُ ّ ٍ‬ ‫ﻗﺪﺭﺓ ِ َ ٍ‬ ‫ﺍﻟﻬﻴّ ٍﺔ َﻭ ُ َ ٍ‬ ‫ﺑﻘﻮﺓ ِ َ ٍ‬ ‫ﻳﺘﻤﺴﻜﻮﺍ ِ ُ ‪ٍ ‬‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻗﺎﻫﺮﺓ ِ‬ ‫ﺍﻻﻥ َ ْ‬ ‫ﻳﻘﺎﻭﻣﻮﺍ ِﺑﻬﺎ ُ ‪‬‬ ‫ﺍﻥ َ َ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ ٓ َ‬ ‫ﻓﻴﻨﺒﻐﻰ ِﺍﺫﺃ ِ َ ِ‬ ‫ﻛﻞ َ ٍ‬ ‫ﻣﻠﻜﻮﺗﻴﺔ َﺣﺘّﻰ ِ ُ‬ ‫ﻣﻬﺎﺟﻢ ِ َ‬ ‫َ َْ‬ ‫ﻛﺜﻴﻒ ُ ِ ٍ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ ِﺍﻟﻰ ‪ِ ‬‬ ‫ﺳﻴﻔﻬﻢ َ ِ‬ ‫ﻣﻮﺍﺩ َ َ ‪ٍ ّ ‬‬ ‫ﻣﻦ َ ٍ‬ ‫ﺍﺳﻠﺤﺔ ِ َ ٍ‬ ‫ﺑﺎﻋﻈﻢ َ ْ َ َ ٍ‬ ‫ﻛﻠ َﻤـﺔ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ‬ ‫ﻳﻔﺘﺤﻮﺍ ِﺑﻬﺎ ِ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ؛ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﻘﻼﻉ َ َ َ‬ ‫ﺗﻠﻚ ِ َ‬ ‫َْ‬ ‫ﻗﺎﻃﻌﺔ ِ ْ‬ ‫ﺟﻬﻨﻤﻴﺔ‪َ ،‬ﻭ َ ُ ُ‬ ‫ﺑﻞ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺤﺼﻴﻨﺔ ُ َ ‪َ َ ‬‬ ‫ﺍﻟﻤﺠﻬﺰﺓ ِ ْ َ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻟﺘﻮﻛﻞ◌‬ ‫ﺍﻟﺴﻤﻮﺍﺕ ُ‬ ‫ﺟﻴﺸﻬﻢ َ ْ ِ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻤﻼء َ‬ ‫ﺭﺏ ‪‬‬ ‫ﻗﺎ‪‬ﺪﻫﻢ ‪‬‬ ‫ﺯﺍﺩﻫﻢ ‪ُ ُ  َ ‬‬ ‫ﺍﻟﻌﻠﻰ َﻭ ُ ُ‬ ‫ﺍﻻﻋﻠﻰ َﻭ َ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﺘﻘﻮﻯ َﻭ َ ُ ُ ُ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺔ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ ِٔ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﺴﻼﻡ َﻭ َ ُ ُ‬ ‫ﺳﻼﺣﻬﻢ ‪ُ ‬‬ ‫ِ ُ ُ‬ ‫ﻧﺼﻴﺮﻫﻢ َ ُ‬ ‫ﻇﻬﻴﺮﻫﻢ َ ُ‬

‫ﻣﻦ َ ِ‬ ‫ﻗﻮﺗﻬﻢ‬ ‫ﺍﻟﻘﻮﻯ‪) ٢٥٦.‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻏﺮﺏ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻗﺮﻥ ﻗﺒﻞ ﺑﺎ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﻭ ﺳﻮﺍﺭﻩ ﻧﻈﺎﻣﺶ ﺑﺰﻭﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺷﺮﻕ ﺷﺪ ﻭ‬ ‫َ​َ‬ ‫ﺗﺄﻳﻴﺪ ُ ِ ٌ‬ ‫ٌ‬ ‫ﺷﺪﻳﺪ ْ ُ‬ ‫ﻣﺘﺘﺎﺑﻊ ِ ْ‬ ‫ﻋﻠﻰ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ ُ ‪ُ ُ ‬‬

‫ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺰﻭﺩﻯ ﻫﺠﻮﻡ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﻗﻮﺍﻳﺶ ﻭﺍﻗﻊ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻳﻮﻡ ﻧﺸﻮﺭ‪ .‬ﺑﻄﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻰ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎﻯ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﺍ‬ ‫ﻛﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻤﻠﮥ ﺷﻴﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎﻯ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﺩﻳﻦ ﺷﺮﻕ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪:‬ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ‬

‫ِ‬ ‫ﺟﻬﺎﺕ ﺷﺮﻕ‬ ‫ﻭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻭ ﺍﻛﺘﺸﺎﻓﺎﺕ‪ ،‬ﻭ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﺳﻼﺡ ﻗﺎﻃﻊ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻛﻞ‬

‫ﻓﺘﻮﺣﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺘﻮﺣﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻗﻠﻴﻢ ﭼﻴﻦ ﺍﺳﺖ )ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﻋﻠّﺖ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﻋﺘﻴﺎﺩ ﭼﻴﻨﻰ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﻳﺎﻙ ﺑﻮﺩﻩ‪،‬‬

‫ﺭﺟﻮﻉ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﮔﻨﺠﻴﻨﮥ ﺣﺪﻭﺩ ﻭﺍﺣﻜﺎﻡ‪،‬ﺻﺺ‪ (٤٣٧-٤٣٨:‬ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺮﻕ‪ ،‬ﺍﺑﺪﴽ ﻣﻘﺎﻭﻣﺘﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎﻯ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﻭ ﺟﻨﻮﺩ ﻋﻈﻴﻢ ﻭ ﻗﺎﻫﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺮﺩ ﺣﻜﻴﻢ ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻓﻬﻤﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﺩﺭ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﺍﻯ ﺭﺟﻞ ﺟﻠﻴﻞ )ﺗﻮﻟﺴﺘﻮﻯ( ﺩﺭ ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻮﺷﻜﺎﻓﻰ ﻛﻦ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﺷﺮﻕ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﺳﻠﻄﮥ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﻧﻪ ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﻡ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺭ ﺧﻄﺮ ﻋﻈﻴﻢ‬ ‫ﻏﺮﺏ‪ ،‬ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻭ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻭﻟﻮ ﺑﻪ ﻛﻤﺎﻝ ﺍﺗﻘﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﺷﺮﻑ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺮ ﺍﻫﻞ ﺷﺮﻕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺷﻜﺎﻓﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻛﺘﺸﺎﻑ ﻭﺳﺎﺋﻂ ﻛﺎﺭﺁﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ّ‬

‫ﺁﺑﺮﻭﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﺎﺩﻯ ﺑﺎﺯﻳﭽﻪ ﮔﺮ ﻏﺮﺏ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺷﻜﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻛﻞ ﻭﺳﺎﺋﻂ ﻣﻌﺪﻭﻡ ﻭ ﻛﻞ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﻣﻔﻘﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻣﮕﺮ‬

‫ﻗﻮﮤ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺑّﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﻄﻮﺕ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﻭ ﻏﻠﺒﮥ ﻻﻫﻮﺗﻰ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﻩ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻫﺮ ﻫﺠﻮﻡ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﮥ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﺭ ﻣﻰ‬

‫ﺍﻭﻝ ﮔﺬﺷﺖ‪ ...‬ﭘﺲ‬ ‫ﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻫﺮ ﺳﺘﻴﺰﻩ ﮔﺮ ﺭﺍ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﻛﻞ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﻭﻥ ّ‬

‫ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻻﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺮﻗﻰ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﮤ ﻏﺎﻟﺒﮥ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﻴﺮﻩ ﻛﻨﻨﺪﮤ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﭼﻨﮓ ﺯﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻫﺮ ﻟﺸﻜﺮ ﻣﺘﺮﺍﻛﻢ‬

‫ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﺷﺮﻕ ﺭﺍ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ )ﻗﻮﮤ ﺍﻟﻬﻰ( ﺁﻥ ﺩﮊﻫﺎﻯ ﻣﺤﻜﻢ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﻗﺎﻃﻊ ﻣﻮﺍﺩ ﺟﻬﻨﻤﻰ‬

‫ﻭ ﺁﺗﺶ ﺯﺍ ﺭﺍ ﻓﺘﺢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺷﻤﺸﻴﺮﺷﺎﻥ ﻛﻠﻤﺔ ﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺳﻼﺣﺸﺎﻥ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺳﻼﻡ‪ ،‬ﻟﺸﻜﺮﺷﺎﻥ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺳﺮﺩﺍﺭﺷﺎﻥ ﺗﻘﻮﻯ ﻭ‬

‫ﻗﻮﻩ ﺷﺎﻥ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻭ ﻛﻤﻚ ﻣﺘﺘﺎﺑﻊ ﺍﺯ ﺷﺪﻳﺪ‬ ‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﺸﺎﻥ ﻣﻼء ﺍﻋﻠﻰ ﻭ ﻳﺎﻭﺭﺷﺎﻥ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺁﺳﻤﺎﻧﻬﺎﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻭ ﺗﻮﺷﻪ ﺷﺎﻥ ّ‬ ‫ﺗﻮﻛﻞ ﺑﺮ ﺧﺪﺍ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻟﻘﻮﻯ ﺍﺳﺖ(‪.‬‬

‫ﺍﮔﺮ ﻧﻔﺴﻰ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺳﺒﺐ ﺁﻥ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﺋﻠﻪ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻭﻃﻦ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺟﻨﺲ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﺍ ﺍﺯﺑﺮﺍﻯ ﺧﺪﺍ ﺩﻭﺳﺖ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬

‫‪٢٥٧‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦٢‬‬

‫ﺭﺳﻴﺪ ﻭﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﻴﺮﻳّﮥ ﺷﻤﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭﺍﺗّﻔﺎﻕ ﺳﺒﺐ ﺣﻴﺎﺗﺴﺖ ﻭﺍﺧﺘﻼﻑ‪ ،‬ﺳﺒﺐ‬ ‫ﺍﻯ ﺧﻴﺮ ﺧﻮﺍﻩ ﺑﺮﻳﻄﺎﻧﻴﺎ‪ .‬ﻧﺎﻣﮥ ﺷﻤﺎ ّ‬

‫ِ‬ ‫ﻓﺮﺩﻳﻪ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭﭼﻮﻥ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮﺩﺩ ﻭﺍﺋﺘﻼﻑ‬ ‫ﺍﺋﺘﻼﻑ‬ ‫ﻛﺎﻓﮥ ﻛﺎﺋﻨﺎﺕ ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺍﺯ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﻤﺎﺕ)ﻣﺮﮒ(‪ّ .‬‬ ‫ﺟﻮﺍﻫﺮ ّ ّ‬

‫ﺗﻮﻫﻤﺖ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺟﺰﺍﻳﺮ ﺑﺮﻳﻄﺎﻧﻴﺎ ﺳﺒﺐ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺮﻗﻰ ﻭ ﺣﺼﻮﻝ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻛﻠﻴّﻪ ﮔﺮﺩﺩ‪ّ ،‬‬ ‫ﺍﻧﺤﻼﻝ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻣﻌﺪﻭﻡ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ّ‬

‫ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺟﻤﻴﻊ ﺩﻭﻝ ﻭ ﻣﻠﻞ ﺟﻮﻳﻰ‪ .‬ﺭﻭﻯ ﺯﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺰﺍﻳﺮ‬ ‫ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮﺧﻮﺍﻫﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻰ ﻭ ﻣﻘﺼﺪ ﺭﺍ ﺍﺭﺟﻤﻨﺪ ﻛﻨﻰ‪ .‬ﺍﺋﺘﻼﻑ ﻭ ّ‬

‫ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻞ ﺟﻮﻳﻰ‪ .‬ﺳﺘﺎﺭﮤ ﻗﻄﺐ ﺷﻤﺎﻟﻰ‪،‬‬ ‫ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻭ ّ‬ ‫ﺑﺮﻳﻄﺎﻧﻴﺎ ﺩﺍﻧﻰ ﻭ ﻛﺮﮤ ﺍﺭﺽ ﺭﺍ ﻳﻚ ﻭﻃﻦ ﺷﻤﺮﻯ‪ .‬ﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻩ ﻛﻞ ﺑﺎﺷﻰ ﻭ ّ‬

‫ﺧﻂ ﺍﺳﺘﻮﺍ ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﻛﻮﻛﺐ‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺷﻤﺎﻝ ﺭﺍ ﻧﻮﺭﺑﺨﺸﺪ ﻭﺳﺘﺎﺭﮤ ﻗﻄﺐ ﺟﻨﻮﺑﻰ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺟﻨﻮﺏ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺗﻮﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻛﻮﻛﺐ ّ‬ ‫ِ‬

‫ﺩﺭﺧﺸﻨﺪﮤ ﺟﻤﻴﻊ ﺟﻬﺎﺕ ﺑﺎﺵ ﻭﺑﻪ ﺟﻨﻮﺏ ﻭﺷﻤﺎﻝ ﻭﺷﺮﻕ ﻭﻏﺮﺏ ﺟﻤﻴﻌﴼ ﻧﻮﺭ ﺑﺨﺶ ﻭﺳﺒﺐ ﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺷﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ« )ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺴﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻭﻃﻦ ﺭﺍﺩﻭﺳﺖ‬ ‫ﻳﺤﺐ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﻟﻮﻃﻦ َﺑﻞ ِ َ ُ‬ ‫ﻟﻴﺲ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻔﺨﺮ ِ َ‬ ‫ﻳﺤﺐ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻔﺨﺮ ِ َ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪َ َ » ،‬‬ ‫ﻟﻤﻦ ِ ‪‬‬ ‫ﻟﻤﻦ ِ ‪‬‬

‫ﺑﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺑﺮﺍﻯ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﻭﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍﺩﻭﺳﺖ ﺑﺪﺍﺭﺩ(‪ .‬ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻋﺎﻟﻤﻴﺎﻥ ﻳﻚ ﺯﻣﻴﻦ ﺧﻠﻖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‬ ‫ﻭﻛﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪﻛﻼﺏ)ﺳﮕﺎﻥ(‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﻘﺴﻴﻢ ِ‬ ‫ﻭﻛﻞ ﺭﺍ ﺩﺭﺁﻥ ﻣﻨﺰﻝ ﺩﺍﺩﻩ ﻭﻟﻰ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﺸﺮﻣﻠﻞ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺩﻩ ﻭﻳﻚ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻨﺎ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‬ ‫ّ‬

‫َﻭﻫﻤﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻫﺮ ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﺍﺯﺁﻥ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﺴﺎﻋﺪﻩ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ﻭﺑﻪ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﺑﺮﺧﻴﺰﺩ ﻭﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ‪ ،‬ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻭﺍﺣﺪ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻘﺴﻴﻤﻰ ﻭﻧﻪ ﺗﻮﺯﻳﻌﻰ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﺯﻛﺴﺎﻧﻰ ﺑﺎﺷﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﻨﻰ ﻭ ﺩﺭ ﻓﻜﺮﺁﺑﺎﺩﻯ ﻛﺮﮤ ﺍﺭﺽ ﺑﺎﺷﻰ ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺮﻕ ﺩﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﻏﻮﺵ ﻏﺮﺏ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺟﻨﻮﺏ ﻭ ﺷﻤﺎﻝ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻧﻘﻪ ﻭ ﻣﺼﺎﻓﺤﻪ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺧﻴﺰﺩ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫‪٢٥٨‬‬

‫ﺍﺯﻗﺮﺍﺭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺑﻰ ﺧﺮﺩﺍﻥ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻼﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺷﻤﺎﺗﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻣﻰ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩﻧﺪ ﻭﻓﺪﺍﺋﻰ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ‪ .‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻰ‬

‫ﻛﻞ‬ ‫ﺗﻌﻠﻘﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﻣﺸﺮﻭﻃﻨﺪ ﻭﻧﻪ‬ ‫ﻣﺘﻨﺒﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ّ‬ ‫ﺩﺭﺍﻣﺎﻝ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﺩﺭﺣﻖ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺧﺮﺩﺍﻥ ّ‬ ‫ﻃﻮﺍﺋﻒ ﻭﺁﺭﺍء ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺩﻋﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺣﺰﺑﻰ ﺣﺮﺑﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭﺑﺎ ﻗﻮﻣﻰ ﻟﻮﻣﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺼﺪﺷﺎﻥ ﺻﻠﺢ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﻭﻣﺤﺒّﺖ ﺑﻴﻦ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﻛﻠﻔﺖ‪ .‬ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺣﻜﻮﻣﺘﻨﺪ ﻭﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻫﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻠﻮﻙ ﻭﻣﻤﻠﻮﻙ‪ .‬ﻛﺴﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺼﺪ ﺟﻠﻴﻞ ﺩﺭ ﺩﻝ‪ ،‬ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﺣﺰﺑﻴّﻪ ﻧﻴﺎﻻﻳﺪ‪ .‬ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺟﻮﻳﺪ ﻭﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻛﻨﺪ ﺩﺭﺟﺪﺍﻝ‬ ‫ﻭﻧﺰﺍﻉ ﺍﻗﻠﻴﻤﻰ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ﻭﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭﺍﺣﻴﺎء ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻛﻮﺷﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺷﺌﻮﻥ ﻣﺰﺭﻋﻪ ﺍﻯ ﺑﺎ ﺩﻫﻘﺎﻥ ﻭﺭﻭﺳﺘﺎ ﻧﺴﺘﻴﺰﺩ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﺑﺎﺩ ﮔﺮﺩﺩ‬

‫ﻫﺮﻣﺰﺭﻋﻪ ﺍﻯ ﻧﻴﺰ ﺍﺣﻴﺎء ﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﺮ ﻣﻄﻤﻮﺭﻯ ﻣﻌﻤﻮﺭ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻣﻘﺼﺪ ﺟﻠﻴﻠﻰ ﺩﺭﭘﻴﺶ ﻭﻣﺮﺍﺩ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺩﺭﺩﻝ‪ ،‬ﻭﺁﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻓﺎﻕ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮﺭ ﻭﻓﺎﻕ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﻮﺩ ﻭﺷﺮﻕ ﻭﻏﺮﺏ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﻭ ﺩﻟﺒﺮ ﺩﺳﺖ ﺩﺭﺁﻏﻮﺵ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩﺍﻳﻦ ﻣﻘﺼﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭﻧﺰﺍﻉ‬

‫ﻭﺷﻜﺮ ﺑﺎ‬ ‫ﻭﺟﺪﺍﻝ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺩﻭﺣﺰﺏ ﺍﺻﻐﺮ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ؟ ﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻩ ﻫﺮﺩﻭ ﻃﺮﻓﻴﻢ ﻭﻫﺮ ﺩﻭﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻟﻔﺖ ﺭﻫﺒﺮ‪ ،‬ﺗﺎ ﺍﻥ ﺷﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﻭﻟﺖ ﻭﻣﻠّﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪﺷﻴﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺗﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﻮﺩ‪ ،‬ﻓﻼﺡ ﻭﻧﺠﺎﺡ ﺭﺥ ﻧﮕﺸﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺯﺣﻤﺎﺕ ﻫﺪﺭﺭﻭﺩ‪ .‬ﻭﻋﻠﻴﻚ ﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﻻﺑﻬﻰ ﻉ ﻉ‬

‫‪٢٥٩‬‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﻋﻴّﺖ ﭘﺮﻭﺭ‪ ،‬ﻭﺍﺟﺐ ﺍﻻﻃﺎﻋﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻃﺎﻋﺘﺶ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺮﺑﺖ‪ .‬ﻋﺪﻝ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻘﺘﻀﻰ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺘﺒﺎﺩﻟﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻳﻴﻦ‬

‫ﭼﺸﻢ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭ ﻋﻨﺎﻳﺖ‪...‬‬ ‫ﺳﺎ‪‬ﺲ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺑﺎﻧﻰ ﺁﻣﺮ ﺑﻪ ﺻﻴﺎﻧﺖ ﺷﺌﻮﻥ ﻣﺘﻌﺎﺩﻟﻪ‪ .‬ﺭﻋﻴّﺖ ﺍﺯ ﺭﺍﻋﻰ ﺣﻖ ﺻﻴﺎﻧﺖ ﻭ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ َ ُ‬ ‫ﻣﺴﻮﺱ ﺍﺯ ِٔ‬ ‫ِ‬

‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺣﺪﻳﺖ‪...‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﻋﻴّﺖ ﺭﺍ ﺣﺼﻦ ﺣﺼﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ...‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺭﻋﻴّﺖ ﻭﺩﻳﻌﮥ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﻘﺮﺍ ّ‬

‫‪٢٦٠‬‬

‫ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻳﻚ ﻗﻮﻡ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺟﻤﻴﻊ ﺳﻼﻟﮥ ﺁﺩﻡ‪ .‬ﺁﺩﻡ ﻳﻜﻰ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﻃﻦ ﻭﺍﺣﺪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺣﺪﻭﺩ ﻭﻫﻤﻴّﮥ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﺭﺍ‬

‫ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﺘّﺒﺪﻳﻦ ﻗﺮﻭﻥ ﻣﺎﺿﻴّﻪ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺸﺮ ﺟﻨﮓ ﻭ ﻗﺘﺎﻝ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻨﺪ‪ ...‬ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻳﻚ ﻛﺮﻩ ﺧﻠﻖ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻳﻚ ﻧﻮﻉ‬

‫ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺧﻠﻖ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻛﺮﮤ ﺍﺭﺽ ﻣﻮﻃﻦ ﻛﻞ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻳﻢ ﻳﻚ ﺧﻄﻮﻁ ﻭﻫﻤﻴّﻪ ﻓﺮﺽ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻳﻢ‪ ،‬ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﻮﻁ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺰﺍﻭﺍﺭ‬ ‫ﻭﻫﻢ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻳﻜﻰ ﺭﺍ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻨﮓ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﻃﻦ ﺁﻟﻤﺎﻥ ّ‬

‫ﭘﺮﺳﺘﺶ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺰﺍﻭﺍﺭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺁﻥ ﻗﻄﻌﻪ ﺩﻳﮕﺮﺑﺪﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺮﺩﻣﺎﻧﺶ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻣﻮﺍﻟﺶ ﺗﺎﺭﺍﺝ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻃﻔﺎﻝ ﻭ ﺯﻧﺎﻧﺶ‬

‫ﺍﺳﻴﺮ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﻮﻁ ﻭﻫﻤﻴّﻪ‪ ،‬ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻯ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﺑﻨﺎء ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻜﺸﺪ‪ ...‬ﺍﻳﻦ ﭼﻪ ﺟﻬﺎﻟﺘﻰ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﻳﻦ ﭼﻪ‬ ‫ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﻳﻦ ﭼﻪ ﺑﻰ ﻓﻜﺮﻯ ﺍﺳﺖ؟‬

‫‪٢٦١‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦٣‬‬

‫ﺯﺍﻛﻮﻥ )ﻗﺎﻧﻮﻥ( ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺍﺭﻭﭖ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﭼﻨﺪ ﻫﺰﺍﺭﺳﺎﻝ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻧﻈﺎﻡ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺖ؛ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻫﻨﻮﺯ ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ ﻭ‬

‫ﻣﻀﺮﺕ ﺑﻌﻀﻰ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻧﺒﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻻﺣﻖ‬ ‫ﻧﺎﻗﺺ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻭ ﺟﺮﺡ ﻭ ﺗﻌﺪﻳﻞ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺎﻳﺎﻥ ﺳﺎﺑﻖ ﭘﻰ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺍﻗﻒ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺭﺍ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺭﺍ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٦٢‬‬

‫ِ‬ ‫ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﺍﺩﻭﺍِﺭ ﻋﺘﻴﻘﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﺛﻤﺮﻯ ﺩﺍﺭﺩ؟‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﺁﻳﺎ ﻓﻨﻮﻥ ﻗﺮﻭﻥ ﻣﺎﺿﻴﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺛﻤﺮﻯ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﻳﺎ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻃﺒﻴﮥ ﻗﺪﻳﻤﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺛﻤﺮﻯ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﻳﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺛﻤﺮﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫‪٢٦٣‬‬

‫ﺩﺭﺟﻤﻴﻊ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺗﻐﻴﻴ ِ‬ ‫ﺮﺍﺕ ﻋﻈﻴﻤﻪ ﺭﺥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻣﺮﻛﺰﻳّﺖ ﺣﻜﻮﻣﺎﺕ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭﻻﻳﺎﺕ ﻣﻨﺘﻬﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﺑﻮﺍﺳﻄﻪ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﻋﻘﻞ ﻭ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﺍﻋﻀﺎء ﺩﺭ ﻣﺮﻛﺰ ﺯﻳﺎﺩ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺯ‬

‫ﻣﺜﻼ ﺣﺎﻻ ﺟﻤﻴﻊ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﺗﺎﻡ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺮﻗّﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻧﻤﻰ ﻛﻮﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﺎﺕ ﻻﺯﻣﻪ ﺑﻠﺪﻯ ﻭ ﻣﺤﻠّﻰ ّ‬ ‫ً‬

‫ﺁﻟﻤﺎﻧﻴﺎﻥ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺭﺍ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺟﻤﻴﻊ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺭﺍ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻭ ﻣﺴﺘﻌﻤﺮﺍﺕ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻟﻨﺪﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺯﻳﻨﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪.‬‬

‫‪٢٦٤‬‬

‫ﺣﺪﻭﺩ ﻭﻫﻤﻴّﻪ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﺭﺍ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﺘﺒﺪﻳﻦ ﻗﺮﻭﻥ ﻣﺎﺿﻴّﻪ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺸﺮ ﺟﻨﮓ ﻭ ﻗﺘﺎﻝ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ‬

‫ﻣﻘﺼﻮﺩﺷﺎﻥ ﺷﻬﺮﺕ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻏﺼﺐ ﻣﻤﺎﻟﻚ‪ .‬ﻟﻬﺬﺍ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺭﺍ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺷﺨﺼﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻗﺼﻮﺭ‬

‫ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﺯﻫﺮﻧﻌﻤﺘﻰ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻏﺬﺍﻫﺎﻯ ﻟﺬﻳﺬ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺭﺧﺘﺨﻮﺍﺏ ﻫﺎﻯ ﭘﺮﻧﺪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺑﻴﺪﻧﺪ‪،‬‬

‫ﺩﺭﺑﺎﻏﻬﺎﻯ ﻣﻠﻮﻛﺎﻧﻪ ﺳﻴﺮﻭﺳﻴﺎﺣﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﻣﻼﻟﻰ ﺭﺥ ﻣﻰ ﺩﺍﺩ ﺩﺭ ﺗﺎﻻﺭﻫﺎﻯ ﺭﻗﺺ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺎﻯ ﻣﺎﻫﺮﻭ ﻣﻰ ﺭﻗﺼﻴﺪﻧﺪ‪،‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻧﺠﺒﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻋﻴّﺘﻬﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻫﻘﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮﻭﻳﺪ ﺩﺭ‬ ‫ﮔﻮﺵ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺩﻟﭙﺬﻳﺮ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻴﻦ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮕﻬﺎ ﺩﺭ ﻗﺼﻮﺭﺑﻪ ﻛﻴﻒ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺟﻨﮓ ﺧﻮﻥ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﺮﻳﺰﻳﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻤﺎﻥ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﺭﺍ ﺧﺮﺍﺏ ﻛﻨﻴﺪ‪ ...‬ﻭﻟﻰ ّ‬

‫ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪...‬‬

‫‪٢٦٥‬‬

‫ﺍﻟﺤﺠﻪ ﺳﻨﮥ ‪ ١٣٣٤‬ﻩ‪ .‬ﻕ‪ .‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻭﻧﻴﺰﺩﺭ ﻟﻮﺣﻰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻣﺒﻮﻝ ﻣﻮﺭﺥ ‪ ٧‬ﺫﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺸﺮﻑ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﭘﻴﺎﭘﻰ ﻧﺎﺯﻝ ﻭ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫‪ ...‬ﺁﻥ ﻣﺪﻳﻨﻪ )ﺍﺳﻼﻣﺒﻮﻝ ﻳﺎ ﺍﺳﺘﺎﻧﺒﻮﻝ( ّ‬ ‫ﻣﺪﺗﻰ ﻣﺪﻳﺪﻩ ﺑﻪ ﻗﺪﻭﻡ ﻣﺒﺎﺭﻙ )ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ( ّ‬

‫ﻣﺸﺮﻑ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻠﻘﻰ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺨﺼﻰ ﺷﻬﻴﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺮﺍﻭﺩﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ‬ ‫ﺳﺎﺣﺖ ﺍﻗﺪﺱ ّ‬

‫ﻣﺤﻞ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺑﺎ ﺍﻭ‪ .‬ﺟﻤﺎﻝ ﻣﺒﺎﺭﻙ )ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ( ﺑﺎ ﺍﻭ ﻣﺪﺍﺭﺍ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺍﻭ‬ ‫ﺑﺎﻃﻦ ﻫﻤﺪﻡ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﺯ ﺳﻔﻴﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻤﻰ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺷﺨﺺ ﻣﻌﻬﻮﺩ ﮔﻤﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻝ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻭﺍﻗﻒ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺍﻭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺧﻠﻮﺹ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺗﺎ‬

‫ﺭﻭﺯﻯ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻣﻦ ﭘﻴﺎﻣﻰ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺳﻔﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ ﺍﺑﻼﻍ ﻧﻤﺎ ﻭ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﮕﻮ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﺪ ﺩﺭ ﺧﻮﻥ ﻣﺎ ﻛﻮﺷﻴﺪﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻤﺎﻧﺘﺎﻥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺷﺠﺮﮤ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻳﺸﻪ ﺑﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻳﺪ‪ .‬ﻫﻴﻬﺎﺕ ﻫﻴﻬﺎﺕ! ﺍﻳﻦ ﺷﺠﺮﮤ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﻳﺸﻪ ﺍﺵ ﻣﺤﻜﻢ‪ .‬ﺭﻳﺸﻪ‬ ‫ﻗﻮﺕ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻳﺪ ﻭ ﻭﺣﻴﺪﻡ ﻭﻟﻰ‬ ‫ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﻴﺸﻪ ﻗﻠﻊ ﻭ ﻗﻤﻊ ﻧﺸﻮﺩ ﻭﻟﻮ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻠﻮﻙ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻡ ّ‬ ‫ﻣﻨﻔﺮﺩﴽ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻠﻞ ﻭ ﺩﻭﻝ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻢ‪ .‬ﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﺮﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﻣﺘﻼﺷﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺷﻤﺲ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻛﻤﺎﻝ‬

‫ﻋﻈﻤﺖ ﺩﺭﺧﺸﻨﺪﻩ ﻭ ﺗﺎﺑﺎﻥ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﻠﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﻣﺮﺍ ﺷﻬﻴﺪ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻈﻢ ﻣﻮﻫﺒﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺷﺠﺮﮤ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﻥ ﻧﺸﻮ ﻭ‬

‫ﻓﺪﺍﻩ ﺭﺍ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺷﻬﻴﺪ ﺷﻮﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻓﺘﺪ‪ .‬ﻫﺰﺍﺭ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﺮ‬ ‫ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ ِ ُ‬ ‫ﻧﻤﺎ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻋﻠﻰ )ﺑﺎﺏ( ُ‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻩ‪ .‬ﺣﺎﻝ‬ ‫ﺻﺪﺭ ﻣﻄﻬﺮﺵ ﺯﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻇﻬﻮﺭﺵ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭ ﻧﻮﺭﺵ ﺗﺎﺑﻨﺪﻩ ﺗﺮ ﮔﺸﺖ ﺗﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻣﺒﻮﻝ ّ‬

‫ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﻨﺠﺮ‪،‬‬ ‫ﺍﺳﺘﻐﻔﺮﺍﻪﻠﻟ! ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ِ‬ ‫ﺣﻨﺠﺮ ﺑﻬﺎء ﺭﺍ ﺑﺒﺮﻳﺪ ﻭ ﺧﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﺑﺮﻳﺰﻳﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻧﺎﺭ ﻣﻮﻗﺪﮤ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﮔﺮﺩﺩ‪ُ ِ َ َ ،‬‬ ‫ﻛﻠﻤﺔ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﻠﻨﺪ ﺗﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺷﻤﺲ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻠﻮﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺟﻤﻴﻊ ﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﺧﺎﺋﺐ ﻭ ﺧﺎﺳﺮ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺘﺎﻥ ﺑﺮﺁﻳﺪ‪،‬‬

‫ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻧﻨﻤﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﺁﻗﺎ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺍﻳﻦ ﻇﻠﻢ ﻭ ِﻋﻨﺎﺩ ﻭ ﺳﺘﻢ ﻭ ﺍﻋﺘﺴﺎﻑ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﻣﺎ ﻣﺜﻞ ﺁﻭﺍﺯ ﭘﺸﻪ ﻣﻰ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﻟﻬﺬﺍ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺩ ﻭ ﺍﺿﻄﻬﺎﺩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦٤‬‬

‫ﻳﻨﻘﻠﺒﻮﻥ )ﻭ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺳﺘﻢ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺪﺍﻡ ﺟﺎﻯ‬ ‫ﻣﻨﻘﻠﺐ ْ َ ِ ُ َ‬ ‫ﻇﻠﻤﻮﺍ َﺍﻯ ُ ْ َ َ ٍ‬ ‫ﺍﻟﺬﻳﻦ َ َ ُ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻴﻢ ﻭ َ ْ َ ُ‬ ‫ﺳﻴﻌﻠﻢ ‪َ ‬‬

‫ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﺮ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ( )ﺳﻮﺭﮤ ﺷﻌﺮﺍء‪ ،‬ﺁﻳﮥ ‪ .(٢٢٧‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻣﺒﻮﻝ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺍﺑﺪﴽ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻭ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ‬ ‫ﻗﻮﺕ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﻣﺎﺩﻭﻥ ﺁﻥ‪ .‬ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻠﻮﻙ‪ ،‬ﻣﻤﻠﻮﻛﻨﺪ ﻭ ﺷﻤﺎﻫﺎ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻳﻢ‪ .‬ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﺎ ﺑﺮ ّ‬

‫ﻣﺸﻘﺖ ﺍﻓﺘﺪ‪ ،‬ﻟﻜﻦ ﻣﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻏﺮﻕ ﺩﺭ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﺯﻳﺎﻥ ﻭ ﺧﺴﺮﺍﻥ‪ .‬ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻭﻝ‪ ،‬ﺍﻻﻥ ﻛﻢ ﻧﺎﻡ )ﭼﻮﻥ ﭼﺎﭖ ﻣﺼﺮ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﮔﻤﻨﺎﻡ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﺍﺑﺪﻳّﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻴﻢ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ُ َ‬ ‫ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ّ‬

‫ﺷﺪﺕ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ( ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻋﻈﻴﻢ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺳﺮﻭﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﺎﺕ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ ّ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺁﻥ ﺷﺨﺺ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎﻣﺪ‪.‬‬

‫‪٢٦٦‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﻭﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﻋﺎﻟﻢ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻗﺪﺱ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺧﻮﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺸﺮﻳﻊ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﺎﺩﺍﻡ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ )ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻃﻔﻮﻟﻴّﺖ ﺍﺳﺖ ﺯﻧﻬﺎﺭ ﻛﻪ ﻧﻔﺴﻰ ﺩﺭ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﻛﻴﻔﻴّﺘﺶ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ ﺭﻭﺩ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻫﻤﻴّﺘﺶ ﺑﻜﺎﻫﺪ ﻳﺎ ﻣﻘﺼﺪﺵ ﺭﺍ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺟﻠﻮﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺻﺨﺮﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺑﺮﺁﻥ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺸﻴّﺖ ﺛﺎﺑﺘﮥ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﺒﻊ ﺍﻟﻬﺎﻣﺶ ﻧﻔﺲ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻣﻰ ﻭ ﻣﺪﺍﻓﻌﺶ ﺟﻨﻮﺩ ﻣﺠﻨﺪﮤ ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺍﺑﻬﻰ‪.‬‬

‫ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﻧﺸﻮ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺘﻴﺠﮥ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺩﻡ ﻻﺍﻗﻞ ﺑﻴﺴﺖ ﻫﺰﺍﺭ ﺷﻬﺪﺍﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺒﻴﻞ ﻧﺜﺎﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﻮﺭﻯ‬ ‫ﺍﻫﺮﺍﻕ َ ِ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺗﺶ ﺣﻮﻝ ﺁﻥ ﻃﺎﺋﻒ‪ ،‬ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﻣﺤﻜﻤﮥ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭﺻﺎﻳﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺒﺎﺩﻯ ﺍﺳﺎﺳﻴّﻪ ﺍﺵ ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﻪ ّ‬

‫ﻣﺒﻴّﻦ َﻣﺼﻮﻥ ﺍﺯ ﺧﻄﺎﻯ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪ .‬ﺍﺣﻜﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﺵ ﻭﺿﻊ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﻣﻘﺮﻯ ﻛﻪ ﻣﺸﺮﻭﻋﺎﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻪ ﻭ ﺧﻴﺮﻳّﻪ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻳّﻪ ﺍﺵ ﺣﻮﻝ‬ ‫ﻭﻇﺎﺋﻔﺶ ﺭﺍ ﺗﺤﺪﻳﺪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻗﺪﺱ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺁﻥ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﻭ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﮥ ﻭﻻﻳﺖ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻔﺮﻋﺎﺕ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺭﻛﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺳﻠﻄﻪ ﺍﺵ ﻣﺴﺘﻈﻬﺮ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﺩﻭ ّ‬ ‫ﻣﺤﺮﻙ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺟﻬﺎﻥ ﺁﺭﺍﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻟﻮﺩﮤ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺼﺪ ﺍﺻﻠﻰ ﻭ ﺿﻤﻨﻰ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻧﻬﺎﺩﻩ‪ .‬ﺭﻭﺷﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ ﻭ ﻣﻮﺍﺯﻳﻨﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﻟﻘﺎء ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺁﻧﺮﺍ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﻕ ﻣﺘﻤﺎﻳﻞ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻋﻠﻤﺶ ﺻﻠﺢ‬ ‫ﻏﺮﺏ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﻳﻬﻮﺩ ﻭﻧﻪ ﺑﻪ ﻏﻴﺮﺁﻥ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﻓﻘﻴﺮ ﻭﻧﻪ ﺑﻪ ﻏﻨﻰ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﻭﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﻩ‪ .‬ﺷﻌﺎﺭﺵ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ َ َ َ‬ ‫ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻣﺶ ﺣﻠﻮﻝ ﺩﻭﺭﮤ ﺫﻫﺒﻰ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻟﻪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻳﻮﻣﻰ ﻛﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻫﺎﻯ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻛﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺒﺪﻝ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ّ‬

‫‪٢٦٧‬‬

‫ﻭﻧﻴﺰﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻭ ﻣﺨﺎﺻﻤﺎﺕ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﺩﻭﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻞ ﻗﻠﺒﴼ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﴽ‪ ،‬ﻟﺴﺎﻧﴼ ﻭ ﺑﺎﻃﻨﴼ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻭ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻓﺎﺭﻍ ﻭ ﺁﺯﺍﺩ‬

‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﺣﺰﺑﻰ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺠﻮﻳﻴﻢ ﻭ ﺩﺭﺟﻤﻊ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ِ َ ِ‬ ‫ﻓﺮﻕ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﻣﺘﻨﺎﺯﻋﻪ ﺩﺍﺧﻞ ﻧﮕﺮﺩﻳﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﺩﺭ ﺳﻠﻚ‬

‫ﻣﻠﺘﻰ ﺍﺩﻧﻰ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺍﻯ ﻧﻨﻤﺎﻳﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻗّﻮﮤ ﺟﺒﺮﻳّﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺍﻣﺮﻯ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﻭ ﻃﻮﺍﺋﻒ ﻭ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻫﻴﭻ ّ‬ ‫ﺷﻮﺭﺷﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻳﻴﻢ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺷﺌﻮﻥ ﺩﺍﺧﻠﮥ َ‬

‫ﺗﻌﻠﻘﻰ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭ‬ ‫ﻣﻮﺩﺕ ﻭ ﻭﻓﺎﻕ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﻰ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﺸﻮﻳﻢ‪ .‬ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﭼﻪ ّ‬ ‫ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻨﻤﺎﻳﻴﻢ ﻭ ﺍﺯﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺟﻮﻫﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺳﺶ ّ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﻭ ﻣﻠﻞ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﻜﻮﻥ ﻭ ﺣﻜﻤﺖ ﻭ ﺍﺷﺘﻌﺎﻝ ﻭ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻭ ﭼﻪ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﻣﺨﺎﺻﻤﺎﺕ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻪ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ُ َ‬

‫ﻣﺴﺘﻌﺪﻩ ﺍﻋﻼﻥ ﻭ‬ ‫ﻣﺮﺍﺕ ﺗﻼﻭﺕ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻭ ﻋﺎﻣﻞ ﮔﺮﺩﻳﻢ ﻭﺑﻪ ﻧﻔﻮﺱ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﺮﺍﺕ ﻭ ّ‬ ‫ﺭﺏ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻫﻤﺖ ﻭ ﺛﺒﺎﺕ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻧﺼﺎﻳﺢ ﻣﺸﻔﻘﺎﻧﻪ ّ‬ ‫ﺍﻟﻘﺎء ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻳﺶ ﺗﺎ ﻧﻔﺲ ﺍﺧﻴﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﻝ ﻭ ﺟﺎﻥ ﻛﻮﺷﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﺳﺒﺎﺑﻰ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺧﻼﻕ ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ ﻧﻪ ﺁﻧﻜﻪ‬

‫ﺗﻤﺴﻚ ﺑﻪ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﻣﺎﺩﻳّﮥ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﺟﻮﻳﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮﺍﻳﻰ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﺗﺪﺭﻳﺠﴼ ﻗﻠﻮﺏ ﺭﺍ ﺗﻘﻠﻴﺐ ﻭ‬ ‫ﻣﺴﺨﺮ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻭ ﺗﺰﻛﻴﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﻭ ﺍﺭﻭﺍﺡ ﺭﺍ ﻣﻨﻈﻮﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺭﻳﻢ‪ ،‬ﻧﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺍﺳﻢ ﻭ ﺷﻬﺮﺕ ﻛﻮﺷﻴﻢ ﻭﺩﺭ ﻓﻜﺮ ﻛﺴﺐ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻣﻨﺰﻟﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺎﻧﻰ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬

‫‪٢٦٨‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦٥‬‬

‫ﻣﺮﻭﺝ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﻰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻣﻦ ﺍﻟﻮﺟﻮﻩ ﻗﻴﺎﺱ ﻭ ﻣﺸﺎﺑﻬﺘﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻭﻳّﮥ ﻣﻐﺸﻮﺷﮥ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ّ‬

‫ﻧﺎﻗﺼﮥ ﻣﻮﺟﻮﺩﻩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﻣﺸﺮﻭﻋﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻭ ﺷﺌﻮﻧﺎﺕ ﺳﺎﺋﺮﮤ ﻣﺎﺩﻳّﻪ ﺑﺎﻟﻤﺂﻝ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎﻓﻞ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ‬

‫ﺩﻭﻝ ﻏﺮﺏ ﺍﻗﺘﺒﺎﺱ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﮔﺸﺖ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﻜﺎﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺸﻮﺷﻪ ﻛﻪ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﺳﺮﺍﻳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺟﻤﻴﻌﺶ ﺍﺯ َ‬

‫ﻣﺘﻨﻮﻋﮥ ﻣﺘﻜﺎﺛﺮﮤ ﻣﺘﻨﺎﺯﻋﻪ ﺩﺭ ﺑﻼﺩ ﻏﺮﺏ ﺑﻮﺩﻩ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﻏﺮﺏ ﺩﺭﭼﻪ ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻭ ﻣﻨﺸﺄ ﻭ ﻣﺼﺪﺭﺵ ﺍﺣﺰﺍﺏ ّ‬

‫ﺍﺗﺨﺎﺫ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻴﻨﮥ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﭼﻪ‬ ‫ﺗﺘﺒﻊ ﺍﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺍﻣﺮﺍﺽ ﻭ ﺍﺳﻘﺎﻣﻰ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ‪ .‬ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻪ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﺘﺠﺪﺩﻭﻥ‪ ،‬ﭼﻪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ﻟﺰﻭﻡ ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ‪ .‬ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻣﺘﺰﺍﻳﺪﮤ ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﻤﻘﺮﺍﻃﻴﻮﻥ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴّﻮﻥ ﻭ ﺍﺷﺘﺮﺍﻛﻴﻮﻥ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ‬ ‫ﻣﺨﺮﺏ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺷﻤﺮﻧﺪ )‬ ‫ﻣﺴﺘﺒﺪﮤ ﻣﻄﻠﻘﮥ ﻗﺎﻫﺮﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﭼﻪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﻧﻈﻢ ﺭﺍ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺮﻭﺝ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ ﺗﺎﻡ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺣﺎﻝ ﻣﺘﺠﺎﻭﺯ ﺍﺯ ﺻﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻧﺎﺭﺷﻴﺴﺖ ﻫﺎ( ﻭ ﭼﻪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺟﻮﻻﻥ ﻭ ﺗﺎﺧﺘﻦ ﻣﺸﻐﻮﻝ‪ ،‬ﺟﺰﺧﺮﺍﺑﻰ ﻭ ﺩﻣﺎﺭ ﻭ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺑﻐﺾ ﻭ ﺷﺤﻨﺎ ﻭ ﻓﻘﺮ ﻭ ﻋﺴﺮﺕ‪ ،‬ﻣﻴﺮﺍﺙ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﻴﺪ ﺍﻣﻮﺭﺭﺍ ﺩﺭﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻓﺎﺋﺪﮤ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﻧﺒﺨﺸﺪ ﻭﻧﺘﺎﻳﺞ ﻛﻠﻴّﻪ ﺍﺯﺁﻥ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﻓﻘﺮﺍِء ﺍﺭﺽ ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﻫﺎﻯ ﻭ ﻫﻮ ﻣﺸﻐﻮﻝ‪َ .‬‬

‫ﺣﺎﺻﻞ ﻧﮕﺮﺩﺩ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺳﺎﺱ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻗﺼﺮ ﻣﺸﻴﺪ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻨﺎ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﮥ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﻣﺴﻄﻮﺭ‪َ :‬ﻭ‬

‫ﺷﺢ َ ْ ِ ِ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﻨﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﮥ‬ ‫ﻧﻔﺴﻪ َ ّ ِٔ َ‬ ‫ﻳﻮﺛﺮﻭﻥ َﻋﻠﻰ َﺍﻧْ ُ ِ ِ‬ ‫َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﻔﺎ‪‬ﺰﻭﻥ‪ .‬ﻓﺎﺋﺰﻳﻦ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ َ‬ ‫ﻫﻢ ْ ِٔ َ‬ ‫ﻣﻦ َ‬ ‫ﻔﺴﻬﻢ َﻭ ُﻟﻮ َ‬ ‫ِ ُ َ‬ ‫ﺧﺼﺎﺻﺔ َﻭ َ ْ‬ ‫ﻳﻮﻕ ُ ‪‬‬ ‫ﻓﺎﻭﻟ‪‬ﻚ ُ ُ‬ ‫ﻛﺎﻥ ِ ِﺑﻬﻢ َ‬

‫ﻳﺎﺑﻦ ِ‬ ‫ﺗﻜﻮﻥ ِ‬ ‫ﻧﺎﻇﺮﴽ ِﺍﻟﻰ ْ َ ِ‬ ‫ﺗﻜﻦ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﺪﻝ‬ ‫ﻳﻨﻔﻌﻚ ﻭ ُ ْ‬ ‫ﺿﻊ ﻣﺎ ْ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﻔﻀﻞ َ ْ‬ ‫ﻌﺒﺎﺩ ﻭ ِ ْ‬ ‫ﺧﺬ ﻣﺎ ْ َ ِ ُ‬ ‫ﺍﻻﻧﺴﺎﻥ َﻟﻮ َ ُ ُ‬ ‫ﻧﺎﻇﺮﴽ ِﺍﻟﻰ ْ َ ْ ِ‬ ‫ﺍﻥ َ ُ ْ‬ ‫ﻳﻨﺘﻔﻊ ِ ِﺑﻪ ْﺍﻟ ِ ُ‬ ‫ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮﻧﺪ ﻭ ﻋﺎﻣﻞ‪َ ْ :‬‬ ‫ﺗﺮﻗﻰ ﻭ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻞ ﻧﺠﺎﺕ ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺗﻤﺎﻡ ﺟﻬﺎﻥ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﺯﻣﺎﻣﺪﺍﺭﺍﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺨﺘﺎﺭﻩ ِ َ ِ َ‬ ‫ﺍﺧﺘﺮ ِ ُ ِ َ‬ ‫ﻟﻨﻔﺴﻚ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺎﺱ ّ‬ ‫ْ َْ‬ ‫ُ​ُ‬ ‫ﻟﺪﻭﻧﻚ ﻣﺎ َ‬

‫ﻣﻬﻴّﺠﻪ ﺍﺯﻣﻴﺎﻥ ﺭﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻧﺪﺍﻯ ّ ِ‬ ‫ﺭﻧﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺁﻫﻨﮓ ﻳﺎ‬ ‫ﺷﻴﻢ ﻣﻠﻜﻮﺗﻴّﮥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺰﻳّﻦ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﺍﺕ ُ َ‬ ‫ﺍﻳﻦ ِ ِ‬

‫ﺑﻬﺎءﺍﻻﺑﻬﻰ ﻫﻴﻜﻞ ﻣﺮﻳﺾ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﻏﻔﻠﺖ ﻭ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪) .‬ﻭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺮﺧﻮﺩ ﺷﺎﻥ )ﻣﻬﺎﺟﺮﻳﻦ ﺭﺍ( ﻭ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ‬ ‫َ ُ َ‬

‫ﺑﺨﻞ ﻧﻔﺴﺶ ﭘﺲ ﺍﻳﺸﺎﻧﻨﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺳﺘﮕﺎﺭﺍﻥ)ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‪،‬ﺣﺸﺮ‪ ...(٩ ،‬ﺍﻯ ﭘﺴﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﻭ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ُ ِ‬

‫ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻓﻀﻞ ﻧﺎﻇﺮﻯ ﺭﻫﺎ ﻛﻦ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﺩ ﺗﻮﺳﺖ ﻭ ﺑﮕﻴﺮﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺯﺁﻥ ﺳﻮﺩ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻋﺪﻝ ﻧﺎﻇﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‬

‫ﺁﻧﻰ ﺭﺍ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻛﻦ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻣﻰ ﻛﻨﻰ)ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ(‪.‬‬

‫‪٢٦٩‬‬

‫ﻣﻌﺬﺏ ﻛﻪ ﺷﺒﻪ ﺁﻥ ﺩﻳﺪﮤ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﻭ ﺑﺮﺻﻔﺤﮥ‬ ‫ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺸﺮ ﺍﻟﻴﻮﻡ ﺩﺭ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﺧﻤﺴﮥ ﺍﺭﺽ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻼﻯ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﻣﺘﻤﺪﻥ‪ ،‬ﭼﻪ ﻗﺪﻳﻢ ﻭ ﭼﻪ ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻨﺼﻮﺭ‬ ‫ﻣﺘﻤﺪﻥ ﻭ ﭼﻪ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﻧﮕﺸﺘﻪ‪ .‬ﺩﻭﻝ ﻭ ﻣﻠﻞ ﻭ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﭼﻪ ﻗﻮﻯ ﻭ ﭼﻪ ﺿﻌﻴﻒ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﻞ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺟﻨﺲ ﻭ ﺭﺗﺒﻪ ﻭ ﺩﻳﺎﺭﻯ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﻬﺮ ﻭ‬ ‫ﻣﺘﺪﻳﻦ ﻭ ﭼﻪ ﻏﺎﻓﻞ‪ّ ،‬‬ ‫ﻭ ﭼﻪ ﻣﻐﻠﻮﺏ‪ ،‬ﭼﻪ ﺣﺎﻛﻢ ﻭ ﭼﻪ ﻣﺤﻜﻮﻡ‪ ،‬ﭼﻪ ﺳﻔﻴﺪ ﻭ ﭼﻪ ﺳﻴﺎﻩ‪ ،‬ﭼﻪ ّ‬

‫ﻛﻞ ﺑﻪ ﺑﻼﻳﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﮔﺮﻓﺘﺎ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺒﻴﻞ ﻫﻼﻙ ﺳﺎﻟﻜﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺻﺮﺍﻁ ﻧﺠﺎﺕ ﻏﺎﻓﻞ‪ِ َ ُ ...‬‬ ‫ﺘﻘﺪﻣﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻌﻀﻰ ﺭﻭ‬ ‫ﺳﺨﻂ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﻗﺎﻫﺮﮤ ﻣ ّ‬

‫ﺗﺠﺰﻯ ﻭﺍﺿﻤﺤﻼﻝ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺩﺭ ﻛﻤﺎﻝ ﻏﺮﻭﺭ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺗﻬﻴّﮥ ﺍﺳﺒﺎﺏ ﻭ ﻟﻮﺍﺯﻡ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﻭ ﺍﻛﻤﺎﻝ ﺁﻻﺕ ﻭ ﺍﺩﻭﺍﺕ ﻗﺘﺎﻟﻨﺪ‪ .‬ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ‬ ‫ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺗﺸﺘﺖ ﻭ ّ‬

‫ﺑﺎ◌◌ﺗﻤﻬﺎ ﻭ َ ْ َ ِ‬ ‫ﺻﻨﺎﻋﺖ ﺩﺭ ﻛﻞ ﺍﻗﺎﻟﻴﻢ‬ ‫ﺍﻋﺰﮤ ﻧﻔﻮﺱ ﻭﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺍﺯﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻰ ﮔﻨﺎﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻭ ﻓﻘﺮ ﻭ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﻭﻋﻠﻞ ﻭﺍﻣﺮﺍﺽ ِ َ َ َ َ ّ‬ ‫ﺍﻛﻤﻠﻬﺎ ﺩﭼﺎﺭ‪ّ ِ َ ،‬‬ ‫ﻛﺸﺘﻪ‪ ،‬ﻧﺎﺋﺮﮤ ﻓﺘﻨﻪ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﺿﻐﻴﻨﻪ ﻭ ﺑﻐﻀﺎ ﺩﺭ ﻗﻠﻮﺏ ﻭ ﺻﺪﻭﺭ ﺩﻭﻝ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺸﺘﻌﻞ ﻭ ﺷﻌﻠﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﺳﻮﺯﺵ ﻳﻮﻣﴼ ﻓﻴﻮﻣﴼ ﺩﺭ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ‪.‬‬

‫ﻣﻤﺪ ﻭ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﻭ ﻇﻬﻴﺮ ﺭﺅﺳﺎ ﻭ‬ ‫ﻧﺒﺎﺽ ﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬ ‫ﺍﻛﺘﺸﺎﻓﺎﺕ ﻭ ﺍﺧﺘﺮﺍﻋﺎﺕ ﺣﺪﻳﺜﻪ ﻛﻞ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺡ ﻓﺎﺳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺴﻢ ﺍﻣﮑﺎﻥ ّ‬

‫ﺩﺍﻡ َﻣﻜﺎﺋﺪ ﻭ‬ ‫ﺟﻨﮕﺠﻮﻳﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻣﻮﺭ‬ ‫ِ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺳﺎﻳﺲ ﻋﺘﻴﻘﮥ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻭ ﺭﺅﺳﺎ ﻭ ّ‬ ‫ﻭﻣﺨﺮﺑﻴﻦ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﮔﺸﺘﻪ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺎﺕ ﺩﺭ ِ‬

‫ﻋﺰﺕ ﻭ‬ ‫ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺩﺭﻫﺪﻡ ﺑﻨﻴﺎﻥ ّ‬ ‫ﺗﺒﺎﺭﻙ ﻭ َﺗﻌﺎﻟﻰ‪ّ » :‬‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺳﺎﻋﻰ ﻭ ﺟﺎﻫﺪ‪ُ َ َ .‬‬ ‫ﻗﻮﻟﻪ َ َ‬ ‫ﻧﻴﺮ ﻋﺪﻝ ﻣﺴﺘﻮﺭ ﻭ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺧﻠﻒ ﺳﺤﺎﺏ‪ّ «.‬‬

‫ﺗﻤﺴﻚ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻟﻴﻮﻡ ﺳﻘﻮﻁ ﻭ ُﻫﺒﻮﻃﻰ ﻋﺠﻴﺐ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﺗﺪﻳﻦ ﻭ‬ ‫ﺷﻮﻛﺖ ﺩﻳﻦ ﺩﺭ ﺍﻧﻈﺎﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺩﻭﻝ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻟﻄﻤﺎﺕ ﺷﺪﻳﺪﻩ ﮔﺸﺘﻪ‪ .‬ﻋﺎﻟﻢ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﻪ ِّ‬ ‫ﺣﻖ ﻭ ﺧﻮﺩﭘﺮﺳﺘﻰ‪ ،‬ﺣﺮﺹ ﻭ ﻃﻤﻊ‪ ،‬ﻫﻮﻯ ﻭ‬ ‫ﺍﺷﺪ ُﻗﻮﺍ ﺍﻟﻴﻮﻡ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ﻣﺴﺘﻮﻟﻰ‪ .‬ﻏﻔﻠﺖ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺷﺪﺕ ﺩﺭ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﺯ ﻭﺿﻴﻊ ﻭ ﺷﺮﻳﻒ ﺍﺳﺘﺤﻜﺎﻡ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻏﺎﻟﺐ ﻭ ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﻫﻮﺱ‪ ،‬ﺟﻮﺭﻭﺟﻔﺎ‪ ،‬ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻭ‬ ‫ﺗﺼﻨﻊ ﻭ ﺣﺮﻳّﺖ ﻣﻔﺮﻃﻪ ﺩﺭ ﻛﻤﺎﻝ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦٦‬‬

‫ﺷﺪﻩ‪ .‬ﻋﺎﻟﻢ ُﻛﻮﻥ ﺗﺸﻨﻪ ﻭ ﺣﻴﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺱ ﻛﻮﺭ ﻭ ﺧﺴﺘﻪ ﻭ ﭘﺮﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺮﮔﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﻫﺮﺍﺳﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﺁﺷﻮﺏ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﻋﻈﻴﻢ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻋﺬﺍﺑﻰ‬

‫ﻣﻌﺬﺏ‪.‬‬ ‫َﺍﻟﻴﻢ ّ‬

‫‪٢٧٠‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻫﺪﻑ ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﻣﻠّﻰ ﺭﺍﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻭﺻﺎﻳﺎﻯ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﺒﻴّﻦ ﻣﻨﺼﻮﺹ‬ ‫ﺑﮕﺬﺍﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﺮﻧﻮﻉ ﭘﻴﺶ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﻭﻫﺮﻧﻮﻉ ّ‬ ‫ﺮﺳﻴﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪﻩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﻪ ﭘ ّ‬ ‫ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎء ﮔﻮﺵ ﻓﺮﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﻋﺎﻟﻰ ﺭﺗﺒﮥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻓﺪﺭﺍﻝ ﺍﻳﺎﻻﺕ ّ‬

‫ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻠﻚ ﻭﻣﻠّﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺧﻴﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺳﻌﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻩ ﻋﻤﻮﻡ‬

‫ﻣﻠﻞ ﻭﻣﻤﺎﻟﻚ ﺑﺎﺷﻰ‪«.‬‬

‫ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﮔﻮﻫﺮ ﻳﻜﺘﺎ‪ ،‬ﺻﺺ‪ ٢٩٧‬ﺗﺎ ‪ ٣٠٢‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺼﻮﺹ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﻋﺰﻳﺰﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺿﻤﻦ ﻣﺘﻦ ﺁﻥ ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ّ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺬﻛﻮﺭﺍﺳﺖ‪» :‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺩﺭ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻋﺎﻟﻴّﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺍﺯﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺳﺮﭘﻴﭽﻰ ﻛﺮﺩﻩ‬

‫ﺗﻜﻠﻢ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺑﮕﻮﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﺍﺭﺽ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻼﻯ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﭘﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻋﻘﺎﺏ ﻋﻈﻴﻤﻰ‬ ‫ﻭﻋﺼﻴﺎﻥ ﻭﺭﺯﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﺯﻋﻘﺐ‪ .‬ﮔﻤﺎﻥ ﻣﺒﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮﻣﺤﻮ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻟﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺯﺑﺮﺟﺪﻯ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ َﺟﻠﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﺛﺒﺖ‬

‫ﮔﺸﺘﻪ‪ «.‬ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﻭﻻﻳﺖ ﺍﻣﺮﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻭﺿﻮﺡ ﻃﺮﻗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﺷﺎﻋﻪ ﺍﻣﺮﺍﻟﻬﻰ ﭘﻴﺶ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٢‬ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ﺍﻳﻦ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻜﺎﺗﻴﺐ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﻣﺤﻠّﻴﮥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﻣﻠﻞ ﺩﺭ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻃﻮﻓﺎﻥ ﺧﻮﺩﺧﻮﺍﻫﻰ ﻭ ﺭﻳﺎ ﻓﺮﻭ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻣﺎ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﻣﺘﺪﺭﺟﴼ ﻭ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺧﻠﻮﺹ ﻧﻴّﺖ ّ‬

‫ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻭﺳﻌﺖ ﻧﻈﺮ ﻭ ﺧﻠﻮﺹ ﻧﻴّﺖ ﻭ ﺷﻮﺭ ﻭﺍﻧﺠﺬﺍﺑﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﻧﺠﺎﻡ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﻣﺮﻯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﺑﺮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﻫﺪﻑ ﺍﻋﻠﻰ ﻭﺍﺻﻞ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﻳﻢ‪ «.‬ﺁﻥ‬ ‫ﺷﺪﺕ ﺍﻳﻤﺎﻥ‬ ‫ﺣﺪﺕ ﻧﻈﺮ ﻭ ّ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﺒﺾ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﺩ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ّ‬

‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ‪» :‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﺳﺎﻝ ﻏﻔﻠﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻰ ﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﻼﻯ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﻓﺮﺍﺭﻯ ﺑﻴﺎﺑﺪ‪ «.‬ﻭ ﺩﺭﻓﻮﺭﻳّﻪ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٣‬ﻣﺮﻗﻮﻡ‬

‫ﺑﺎﻟﻤﺮﻩ ﺍﺯ ﺻﺮﺍﻁ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﻭﺭ ﻭ ﺩﻭﺭﺗﺮﻣﻰ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮﻯ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﮔﺮﺩﺩ‪ «.‬ﻏﺎﻟﺒﴼ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻗﻴﻊ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﻭﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﺯﺍﺋﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻗﻠﻢ ﺍﻋﻠﻰ ﺭﺍ ﮔﻮﺷﺰﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﺸﻢ ﻫﺎﻯ ﺗﻴﺰﺑﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻋﻤﻖ ﻣﺠﺎﻣﻊ‬

‫ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﻈﺮﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺧﻄﺮﻯ ﺍﻟﻴﻢ ﻭ ﺳﺮﻃﺎﻧﻰ ﺑﺲ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺟﻮﺍﺭﺡ ﻭ ﺍﺭﻛﺎﻥ ﻫﻴﻜﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺧﺮﺩ ﻭ ﻣﺘﻼﺷﻰ‬

‫ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﺁﻥ ﻋﺬﺍﺏ ﻣﻬﻠﻚ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﺩﻳّﺖ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻋﺼﺮﻯ ﺑﺪﻳﻦ‬ ‫ﻫﺠﻮﻡ ّ‬ ‫ﻣﺎﺩﻳّﺎﺕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﺮﻣﺬﻫﺒﻰ ﺳﺒﺐ ﺍﺿﻤﺤﻼﻝ ﻭ ﺩﻣﺎﺭ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺷﺪﺕ‬ ‫ﻗﻮﺕ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻳّﺖ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻗﺎﻣﻮﺱ ﻭﺑﺴﺘﺮ)‪ (WEBSTER‬ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ‪» :‬ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺷﺪﻳﺪﻯ‬ ‫ﭼﻮﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺣﻘﻴﻘﻰ ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻫﺴﺘﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﮕﺎﻩ ﺁﻥ ﻭ ﺣﻮﺍﺋﺠﺶ ﻓﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪ‪ «.‬ﻭ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺩﻳﮕﺮﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﻏﻴﺮﻻﺯﻣﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺑﻮﺍﻋﺚ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺑﺪﴽ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻭ ﺭﺍ ﻓﻘﻂ ﻣﺮﻛﺰ ﻋﻮﺍﻣﻞ ّ‬ ‫ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻌﺎﺑﻴﺮ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ ﻭ ّ‬

‫ﺑﺤﺜﻰ ﻧﻨﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻣﺮﺍﺽ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ً‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻪ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺡ ﻣﺎﺩﻯ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﺄﺛﻴﺮﺍﺕ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺪﺕ ﺑﺼﺮﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻜﺎﺗﻴﺐ ﻋﺪﻳﺪﮤ ﺧﻮﺩ ﺳﻰ ﻭ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺣﺬﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﻧﺬﺍﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪١٩٢٣‬‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻨﺘﺠﻪ ﺍﺯﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻳّﺖ ﻭ ﺗﺼﻨّﻊ ﻭ‬ ‫ﻣﺎﺩﻳّﺖ ﺷﺪﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺴﺘﻬﻠﻚ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﻭ ﺑﻼﻫﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﺷﺪﺕ ّ‬ ‫ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺗﺸﻮﻳﺶ ﻭ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ ﻭ ّ‬

‫ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺩﺭ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺍﻣﺮﻭﺯ‪ «.‬ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٧‬ﺑﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﻣﻠّﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪» :‬ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺁﺛﺎﺭ ﺷﻮﻡ ﻫﺒﻮﻁ ﺩﺭ ﻋﺼﻴﺎﻥ ﻭ ﻋﺪﻡ‬

‫ﻣﻤﺪ ﺍﻧﻘﻼﺑﺎﺕ ﻭﻋﻜﺲ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﺮﻭﺯ ﻭ ﻇﻬﻮﺭﻫﺮ‬ ‫ﺷﺮﻡ ﻭ ﺣﻴﺎء ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻫﺮﻋﻤﻠﻰ ﻭﺍﺿﺤﴼ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﻳﻦ ﻋﻼﺋﻢ ﺑﻨﻔﺴﻬﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻳﻚ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭﺗﺮﺍﺳﺖ‪ «.‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٣٣‬ﺩﺭ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺟﻨﻮﻥ ﻫﺎ ﻭ ﺧﺸﻢ ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﻴﻠﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺗﻈﺎﻫﺮﻫﺎ ﻭ‬ ‫ﺍﺟﻞ‬ ‫ﻣﺪﺍﻫﻨﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻛﻞ ﭘﻨﺠﻪ ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮﻣﺠﺎﻣﻊ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ «.‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٣٤‬ﺩﺭ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﻪ ﻏﺮﺏ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺁﻥ‬ ‫ِ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦٧‬‬

‫ﻣﻌﻠﻘﻰ ﻛﻪ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﻣﺪﻫﺸﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺳﻘﻮﻁ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻯ ﺭﻭﻡ ﻏﺮﺑﻰ ﭼﻨﺎﻥ ﺭﻭﺯﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﻣﺮﻋﺐ ﺗﺮﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻰ ﻋﻔﺮﻳّﺖ ﺍﻳﻦ ﺑﻼﻯ ﺍﺩﻫﻢ ﺩﻫﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﻋﺎﻟﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﻭ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﻭﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮﺩ« ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪»:‬ﺍﻳﻦ ﺑﻰ ﺑﻨﺪ ﻭﺑﺎﺭﻯ‬ ‫ﺑﺎﺯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭﺍﻧﺪﻙ ّ‬

‫ﻭﻓﺴﺎﺩ ﻭﺑﻰ ﺍﻳﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻋﻀﺎء ﻭ ﺟﻮﺍﺭﺡ ﻫﻴﻜﻞ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺭﻳﺰ ﺭﻳﺰﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﻣﺘﺰﻋﺰﻉ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻓﻨﺎء ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺭﻃﮥ ﻧﻴﺴﺘﻰ ﻧﺰﺩﻳﻜﺘﺮﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ‪«.‬‬ ‫ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٩٣٦‬ﺩﺭ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻮﺋﻰ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﻳﻢ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﺧﻼﻕ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺩﭼﺎﺭ ﺩﻫﺸﺖ ﻧﮕﺮﺩﻳﻢ ﻭﺍﻳﻦ‬ ‫ﺍﺣﺒﺎء ﺭﺍ ﺍﻧﺬﺍﺭ‬ ‫ﺳﻴﺮ ﻗﻬﻘﺮﺍﻳﻰ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺟﻮﺍﻧﺐ ﺣﻴﺎﺕ ﺍﻧﺴﺎﻥ‪ ،‬ﭼﻪ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﭼﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ ،‬ﻋﻠﻨﴼ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﻭﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ّ ١٩٣٩‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻋﺎﻟﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﻤﻠﻮ ﺍﺯﻣﺨﺎﻃﺮﺍﺕ ﻭﻟﺒﺮﻳﺰ ﺍﺯﻓﺴﺎﺩ‪ ...‬ﺳﺮﺩﻯ ﻭ ﺟﻤﻮﺩﺕ ﻣﺮﮒ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺑﻰ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﺮﻫﻴﻜﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ﺑﻴﺮﺣﻤﻰ ﻋﺎﺭﺽ ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﺍﺭﻛﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻨﺠﻤﺪ ﻭ ﺑﻰ ﺭﻭﺡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﭼﺮﺍﻍ ﺩﻳﻦ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺷﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﻭﺣﺶ َﻋﻤﻴﺎ ِّ‬ ‫ﻣﺴﻠﻂ ﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ِ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﻜﻰ ﺑﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪﻯ ﻓﺮﻭ ﺭﻓﺘﻪ‪ .‬ﺗﺒﻌﻴﻀﺎﺕ ﻣﻠّﻰ ﺑﺮﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﭼﻮﻥ َ‬

‫ﻣﺎﺩﻳّﺖ‬ ‫ﻗﺴﺎﻭﺕ ﻭ ﺑﻰ ﺭﺣﻤﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﻈﺮﻳّﺎﺕ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻏﻠﻂ ﺑﺎ ﺟﻤﻠﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺮﻋﺐ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪﺍﻯ ﻳﻜﺘﺎ ﺭﺍ ﺍﺯﺭﻳﺸﻪ ﺑﺮ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻛﺎﺑﻮﺱ ّ‬

‫ﻣﺘﺪﺭﺟﴼ ﺑﺎ ﺩﻧﺪﺍﻧﻬﺎﻯ ﺗﻨﺪ‬ ‫ﺟﻤﻴﻊ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﺯﺣﻤﻠﻪ ﻭ ﻓﺸﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻟﺮﺯﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺗﺰﻟﺰﻝ ﺷﺄﻥ ﺩﻳﻦ ﭼﻮﻥ ﻫﻴﻮﻻﺋﻰ ﺳﻬﻤﮕﻴﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺎﻟﻤﺮﻩ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺳﻘﻮﻁ ﻭ ﺩﻣﺎﺭ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻰ ﻣﻰ ﻛﺸﺎﻧﺪ‪«.‬‬ ‫ﻭ ﺗﻴﺰﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺭﻛﺎﻥ ﻫﺴﺘﻰ ﺭﺍ ﺭﻳﺰ ﺭﻳﺰﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺭﻓﺘﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﻋﻤﺪﻩ ﻭ ﺍﺭﻛﺎﻥ ﺣﻴﺎﺕ ﻭ ﻫﺴﺘﻰ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻤﻠﻮ ﺍﺯﻧﻮﺭ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺷﻴﻮﻉ ﺑﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ،١٩٤١‬ﺍﻣﺮﺍﺽ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺟﺎﺭﻳّﻪ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻧﺎﺗﻰ ﺭﻭﺷﻦ ﺗﺮﺍﺯ ﺑﻠﻮﺭ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩﺍﺗﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺠﻤﻼﺕ ﺯﻣﻴﻨﻰ ﺭﺍ ﻳﺞ‬ ‫ﻟﺬﺍﺕ ﻭ ﻏﻨﺎ ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﻭ‬ ‫ﺑﻨﺪﻭ ﺑﺎﺭﻯ ﻭﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﻣﺸﺮﻭﺑﺎﺕ ﺍﻟﻜﻠﻰ‪ ،‬ﻗﻤﺎﺭ ﻭ ﺍﻗﺴﺎﻡ ﮔﻨﺎﻩ ﻭ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﺘﻰ‬ ‫ﮔﺸﺘﻪ ﻭﺳﺴﺘﻰ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﻋﺎﺕ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻗﻮﺗﻰ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺩﺭ ﺍﺯﺩﻭﺍﺟﻬﺎ ﻇﺎﻫﺮﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺑﺮﺍﻭﻻﺩ‪ ،‬ﻓﺴﺎﺩ ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﺴﻮﺯ ﻃﺒﻊ ﻛﺘﺐ ﻭﺁﻧﭽﻪ‬ ‫ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﺍﺯﺁﻥ ﻣﺤﺎﻝ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻣﻘﺎﻡ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦ ﻭ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ﺩﺭﻣﻨﺰﻝ ﻭ ّ‬

‫ﺗﺪﻧﻰ‬ ‫ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻣﻰ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺷﺎﺋﻪ ﻧﻈﺮﻳّﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﻣﻨﻜﺮ ﺗﻨﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﺮﻳﻚ‬ ‫ﻣﺨﺮﺏ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭﺍﺭﻛﺎﻥ ﺍﺧﻼﻕ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻞ ﻣﻈﺎﻫﺮ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺡ ﭘﺴﺘﻰ ﺩ ﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺭﺳﻮﺥ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺭﻳﺨﺘﻦ ﺯﻫﺮ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻓﺮﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﻮﺍﻣﻊ‪،‬‬

‫ﭼﻪ ﺯﻥ ﻭ ﭼﻪ ﻣﺮﺩ‪ ،‬ﻛﻞ ﺭﺍ ﻋﻠﻴﻞ ﻭ ﻓﺎﺳﺪ ﻭ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺩﻧﺎﺋﺖ ﻭ ﭘﺴﺘﻰ‪ ،‬ﭘﻴﺮ ﻭ ﺟﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﻧﮕﺸﺘﻪ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﻭ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺗﻮﺑﻪ ﺑﻪ ﺁﺳﺘﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺮﻧﺪﺍﺷﺘﻪ‪ِّ ِ ،‬‬ ‫ﺳﺠﻞ ﻛﺮﺩﺍﺭ ﺧﻮﺩ‬

‫ﺍﺭﺫﻝ ﺍﺯﻗﺒﻞ ﻣﻰ ﺁﻻﻳﺪﻭ ﻧﺎﻣﮥ ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺳﻴﻪ ﺗﺮﺍﺯﻫﻤﻪ ﻭﻗﺖ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ‪«.‬‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻋﻤﺎﻟﻰ َ َ‬

‫ﻣﺠﺪﺩ ﺳﻴﺎﻁ ﻗﻬﺮﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﭘﻴﻜﺮﻣﺠﺎﻣﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻓﺮﻭﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﮥ ﻧﻬﻀﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬ ‫ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪١٩٤٩‬‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻩ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﻟﺮﺯﻩ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺍﺭﻛﺎﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻳﺶ ﺍﺯﻫﻢ ﭘﺎﺷﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺣﻴﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺵ ﻭﺍﮊﮔﻮﻥ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺧﻼﻕ ﺑﻪ ﻇﻠﻤﺖ ﺻﺮﻑ ّ‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﻋﺎﻟﻤﻰ ﺑﻪ ﻣﻮﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﺒﺘﻼ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻋﺒﺎﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﻧﺬﺍﺭﺍﺕ‪ ،‬ﺍﺭﺍﺩﮤ ﻣﻮﻻﻯ َﺣﻨﻮﻥ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺣﺒّﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻄﺮﻫﺎﻯ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺟﻬﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺣﺎﻃﻪ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺣﻴﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺗﺮ ﻣﻰ ﺷﺪﻳﻢ‪،‬‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺤﻔﻮﻅ ﻭ ﻣﺼﻮﻥ ﺑﺪﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﻞ ﻣﻔﺎﺳﺪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻼﻛﺖ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺍﻭﺍﺧﺮ ّ‬ ‫ﺣﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺿﻴﻊ ﺑﺎ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺑﺤﺚ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﮔﺎﻫﻰ ﺗﻠﻮﻳﺤﴼ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺼﺮﻳﺤﴼ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﺮﻣﻰ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺻﺮﺍﺣﺘﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻟﺤﻦ ّ‬ ‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺪﺍﻥ‬ ‫ﻗﺎﺭﮤ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻣﻬﺪ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﻏﺮﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﺪﻡ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﺎﻟﻖ ﻳﻜﺘﺎ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﺧﻼﻕ ﺩﭼﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ّ‬

‫ﺩﻗﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺩﺭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻨﻤﺎﻳﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﻟﻰ ﻧﺎﺷﺮﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻓﻨﺎ‪ ،‬ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻳّﺖ ﻟﺠﺎﻡ ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﭼﻨﺎﻥ‬ ‫ﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﻗﺖ ﺣﺎﺿﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻈﺎﻫﺮﺍﻳﻦ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﭘﺮ ﻣﻼﻝ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻭ َﺍﻧﺤﺎِء ﺁﻥ ِ ّ‬ ‫ﺧﻄﻪ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻴﺰ ﺳﺮﺍﻳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٥٦‬ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ‬

‫ﺭﺍﻣﺘﺬﻛﺮﻣﻰ‬ ‫ﺭﺣﻤﺎﻧﻴﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻳﻚ ﻳﻚ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺟﻤﻴﻊ ﺭﺍ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺻﺐ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻪ ﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺍﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‪ّ ،‬‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻓﺘﻮﺣﺎﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻪ ﺍﻯ ﻧﺼﻴﺐ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﮔﻮﺷﺰﺩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺩﺭ ﭘﺮﺗﮕﺎﻩ‬

‫ﻋﺠﻴﺒﻰ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﻭﺍﻗﻊ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﻘﻴﺼﮥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﻛﺎﻣﻞ ﺣﺎﻻﺕ ﻭ ﻛﻴﻔﻴّﺎﺕ ﺁﻥ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻗﻮﻝ ﻣﺒﺎﺭﻙ‪»:‬ﺻﺪﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‪ ،‬ﺟﻮﺍﻫﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻪ ﻭﺩﻳﻌﻪ ﮔﺬﺍﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﻭ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪،‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦٨‬‬

‫ﺍﺧﻼﻗﻰ‪ ،‬ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺩ ﻭﺩﺭﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﺨﺘﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ؛ ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺳﺨﺖ ﻭ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻰ ﺑﺎ ﻧﻈﺮﻯ‬

‫ﺳﻄﺤﻰ ﺩﺭﺁﻥ ﺑﻨﮕﺮﺩ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﺧﻄﺮﺍﺕ ﻋﻈﻴﻤﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ُﻛﻤﻮﻥ ﺁﻥ ﻣﻮﺝ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ‪» .‬ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﺧﻼﻕ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ‬

‫ِ‬ ‫ﺗﺪﻧﻰ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺷﺪﺕ ُﺟﻨﺤﻪ ﻭ ﺟﻨﺎﻳﺎﺕ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻓﺴﺎﺩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺍﺵ ﺭﻭﺯﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﻭﺳﻴﻌﺘﺮﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺍﺯﻫﻢ ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ‪ ،‬ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺯﻝ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻓﺴﺎﺩ ﺩﺭﺟﻤﻴﻊ ﺍﻧﺤﺎء ﮐﺸﻮﺭ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺍﻋﻠﻰ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺭﺳﻮﺥ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ّ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭﺍﺯ ﻣﺪﻫﺶ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﻓﺴﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺍﻣﻦ ﮔﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻋﻈﻴﻤﻪ‬

‫ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻣﺒﻬﻢ ﻭ ﻣﺴﺘﻮﺭ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺷﺨﺺ ﺑﺼﻴﺮﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺯﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﻓﺴﺎﺩ‬ ‫ﻫﺮﻣﻠﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩﺍﺭﻯ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﻭ ﻓﻰ ﺍﻟﻮﺍﻗﻊ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺟﻮﺍﻧﺐ ﺣﻴﺎﺕ ﺭﺳﻮﺥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺁﻥ ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭ‬ ‫ﺗﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﻭﺡ ﺩﺍﺭﺩ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺷﺪﻳﺪ‬ ‫ﺑﺎﻟﻤﺮﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﻓﺎﻩ ﻭ ﺁﺳﺎﻳﺶ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻋﻤﺪﮤ ﻣﺘﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬ ‫ﻏﺎﻓﻠﻨﺪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺎﻟﻮﺩﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺁﻥ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺷﺎﻟﻮﺩﻩ ﺍﻯ َﺭﺯﻳﻦ ﻭ َ َ‬

‫ﻣﺎﺩﻳّﺖ ﺳﺮﻃﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﻗﺎﺭﮤ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻯ ﺷﻤﺎﻟﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮ ﭘﺎ ﺩﺍﺷﺖ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻨﺒﮥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺣﻴﺎﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻨﺠﻪ ﻫﺎﻯ ﻗﻮﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻠﻞ ﺁﺳﻴﺎﻳﻰ ﻧﻴﺰ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺷﻮﻣﺶ ﺩﺭ ﺳﻮﺍﺣﻞ ﻗﺎﺭﮤ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺪ ﺍﻋﻼﻯ ﻧﻔﻮﺫ ﻭ ﺭﺳﻮﺥ ﺧﻮﺩ ّ‬

‫ﻗﻮﺕ ﻭ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭﺍﻳﻦ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺮﻃﺎﻥ ﺑﻪ ﻏﺎﺭﺕ ﻗﻠﺐ ﺧﻮﺩ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ّ‬ ‫ﻭﻣﻘﺪﻣﮥ ﻓﺘﻨﻪ ﻛﺒﺮﻯ ﺷﻤﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻼﻯ ﻋﻘﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺻﺎﻋﻘﻪ ﻓﺮﻭﺩ ﺁﻳﺪ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﺭﻩ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺷﻌﻠﮥ ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﺴﻮﺯ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺴﻮﺯﺍﻧﺪ ﻭ ﺭﻋﺐ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﻭ ﻧﺎ ﺍﻣﻨﻰ ﺩﺭ ﻗﻠﻮﺏ ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﻛﺮﮤ ﺍﺭﺽ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﺭﺩ‪«.‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﮥ ﻣﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺘﺬﻛﺮ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﺍﺳﻔﺎﺭ ﭘﺮﺧﻴﺮ ﻭ ﺑﺮﻛﺖ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻗﺎﺭﮤ ﻭﺳﻴﻊ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﻭ ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺮﻣﻨﺎﺑﺮ ﻧﺪﺍﻯ ﻣﻤﻠﻮ ﺍﺯ ﺗﺄﺛﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺋﻤﴼ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﻋﻮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻣﺎﺩﻳّﺖ ﺍﻧﺬﺍﺭ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺮﺿﺪ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﻃﺎﻥ ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﻧﺪﺍ ﺑﺮ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺯ ﻟﺠﺎﻡ ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻰ ﻭ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺍﺻﻮﻝ ّ‬ ‫ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺩﺭ ﺭﻓﺎﻩ ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺗﺮ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺠﺰﺍ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺁﻓﺎﻕ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎﻟﻜﻞ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﺸﻤﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ ﺩﻭ ﻣﻜﺘﺐ ﺍﻓﻜﺎﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺱ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ‬ ‫ﻭﻟﻰ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺭﺍ‪ ،‬ﺭﺍﻓﻌﻴﻦ ﻟﻮﺍﻯ ﻣﻘﺼﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻓﻨﺎ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻧﺎﺷﺮﻳﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ّ‬

‫ﺑﺎﻟﻤﺮﻩ ﻏﺎﻓﻠﻨﺪ ﻭ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮ ﺍﻋﻤﺪﮤ ﻣﺘﻴﻨﮥ ﻗﻮﻳّﮥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎﺭﮔﺎﻩ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻭ ﺍﻗﺒﺎﻝ‬ ‫ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﻯ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺣﻴﺎﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﺮﺩ‪.‬‬

‫ﺩﺍﺭﺍﻻﻧﺸﺎء ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭ ﺭﻗﻴﻤﻪ ﺟﻮﻻﻯ ‪ ١٩٧٦‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺘّﻬﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻥ ﺩﻭﺭ ﻧﮕﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻟﻜﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺎﺩﻳّ ِ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ّ‬ ‫ﻮﻥ ﺍﻳﺪﻩ ﺁﻟﻴﺴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻤﺎﻝ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻛﻤﺎﻝ ّ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﺻﺮﻓﴼ ﺍﻧﻌﻜﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎﺩﺍﻣﻰ ﻛﻪ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻴﺎﺑﺪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﺛﻤﺮﺍﺕ ﺩﻧﻴﺎﻯ ّ‬

‫ﺗﺼﻮﺭﻯ ﺭﻭﺷﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﮕﺮﺩﺩ‪ .‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺮﺩﻡ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺍﻣﻮﺭ ّ‬

‫ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﺻﻼﺡ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻨﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘّﻰ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎﺩﮔﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺒﺮﺩ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﺳﺪ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﺑﺪﻳﻦ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻓﺴﺎﺩ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻛﻨﻨﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﺘﺠﺴﻢ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻔﻮﺱ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ‬ ‫ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ ﻫﻴﻜﻞ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻓﺎﺳﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭﻟﻜﻦ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻫﺪﻓﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺁﻥ ﺗﻼﺵ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﺁﮔﺎﻫﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻃﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﻨﺎﻯ ﺧﻴﺮ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﻗﺪﺭﺕ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﻫﻤﮥ ﺑﺪﻳﻬﺎ ﺭﺍ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﮥ ﻗﻮﺍﻯ ﺁﻧﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺎﻟﺬﺍﺕ ﺍﻣﺮ ﻋﺪﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﺤﻮ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺑﺎﻟﻤﺮﻩ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ﮔﻴﺘﻰ ﺑﺰﺩﺍﻳﺪ‪ .‬ﻭﺭﻭﺩ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻳﻚ ﻧﺒﺮﺩ ﺗﺨﻴّﻠﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻣﺤﻮ ﻣﻔﺎﺳﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺗﻼﻑ ﻭﻗﺖ ﻭ ﻫﺪﻡ ﻧﻴﺮﻭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺣﻴﺎﺕ ﺷﺨﺺ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺑﻼﻍ ﭘﻴﺎﻡ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٦٩‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺍﺣﻴﺎء ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﺼﺮﻭﻑ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﺩﺭ ﻇﻞ ﻧﻈﻢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘّﺤﺪ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ‬

‫ﭼﻮﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺁﻥ ﭘﻴﺎﻡ ﻫﻤﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ‬

‫ﺣﻞ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﻈﺎﻟﻤﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻃﻰ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻓﻀﺎﻯ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﻭ ﺗﻴﺮﻩ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ‬ ‫ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﭘﻴﭽﻴﺪﮤ ﻫﺎﺋﻠﻪ ﺭﺍ ّ‬ ‫ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫‪٢٧١‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧٠‬‬

‫ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻫﺎﻯ‪!...‬‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﮥ‬ ‫ﺑﺮﺭﺩ ّﻳﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﻣﺜﺎﻝ ّﺍﻳﺎﻡ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻼﻭﻩ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭ ﻳﺎ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﮥ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ،١٧‬ﻛﻪ ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﭘﺲ ﺍﺯﺁﻥ ﺗﻮﺳﻂ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺴﺌﻮﻝ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭﺩﺳﺘﺮﺱ ﻋﻤﻮﻡ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺖ‪ّ ّ ،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰﺩﺭﺍﻳﻦ ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻝ ﻧﺸﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍ ّ‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﺭﺳﻤﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ« ﮔﺬﺍﺷﺖ‪ .‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ» ّ ّ‬

‫ﺑﻴﺎﻧﻴﮥ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻏﺒﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺷﺒﻴﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺯﻳﺮ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺎء ﻭ ﻧﻘﺶ ﺁﻥ« ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺎ ّ ّ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ » ّ‬ ‫ً‬

‫»ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ« ﻣﻮﺭﺥ ﺁﮔﺴﺖ ‪ ١٩٨٣‬ﺭﺍ ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﻀﺎ ﺟﻮﺍﺏ ﺟﺎﻣﻊ ﻭ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺑﻪ ّﺍﻳﺎﻡ ﻧﻴﺰ‬

‫ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺎء ﻭ ﻧﻘﺶ ﺁﻥ«‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴﮥ ﺭﺳﻤﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ‪ ،‬ﺍﮔﺴﺖ ‪١٩٨٣‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺧﻴﺮﴽ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺍﻯ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺎء ﻭ ﻧﻘﺶ ﺁﻥ« ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺭﺳﻤﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ » ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﻦ ﺗﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻣﻘﺼﺪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻉ ﻣﺪﺭﻙ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻗﺎﻧﻊ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ‬ ‫ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻭ ﺍﻏﻼﻁ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻭ ﺗﻨﺎﻗﻀﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺎﺕ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﻠﻜﻪ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺑﺪﻧﺎﻡ ﻛﺮﺩﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺻﺪﻭﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻭﺍﺿﺤﴼ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺍﺑﺪﴽ ﺍﻧﻄﺒﺎﻕ ﻭ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻳﻚ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﻴّﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬ ‫ﻣﺨﺮﺏ ﻣﻰ‬ ‫ﻫﺪﻑ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺯ ﺻﺪﻭﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﺟﻪ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﺻﻠﻰ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻭ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ّ‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻛﻬﻨﻪ ﻭ ﻗﺸﺮﻯ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ ﻭ ﻣﺨﻔﻰ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻭ ﻋﻠّﺖ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺑﻄﻮﺭ‬ ‫ً‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺳﺎﺩﻩ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺋﻞ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻣﻨﺸﺎء ﻭ ﻣﺒﺪﺃ ﺁﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺳﻂ ﻗﺮﻥ ﭘﻴﺶ ﺑﻮﺩ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﻻﺋﻞ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻣﺨﺎﺻﻤﺖ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻭ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻛﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﮔﺮﺍ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﺁﻣﻴﺰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻝ ﺑﻮﺩ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺑﺪﻋﺖ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﻭ‬

‫ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﺪﻯ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻣﺮﮔﻨﺪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻗﺘﻞ ﻋﺎﻣﻬﺎﻯ ﺩﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻰ ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﮥ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٢٠٠٠٠‬ﻧﻔﺮ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺍﺳﺘﺪﻻﻻﺕ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ ﺗﻐﻴﺮ ﮔﺸﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻗﺮﻥ‬ ‫ﻣﺮﺩﺍﻥ‪ ،‬ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻭﺣﺸﻴﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺍﻳﺪﻩ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺑﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﻧﻔﻮﺫ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺎﻣﮥ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺟﻠﺐ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﺩﻩ ﮔﺮﺍﻳﻰ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺫ‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻓﻘﻂ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻘﻴﺪﺗﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ّ‬

‫ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻏﻴﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﻠّﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﻣﺬﻫﺐ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻜﻪ‬

‫ﻬﺎﻣﺎﺕ ﺑﻰ‬ ‫ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺿﺪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘّﻬﻢ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﻓﺮﻭﺷﻰ ﻭ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﺗّ ّ‬

‫ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﺟﻌﻠﻰ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻭ ﺷﻌﻠﻪ ﻭﺭ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺿﺪﻳّﺖ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬

‫ﺍﺷﺎﻋﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﺪﻑ ﺗﺒﻌﻴﻀﺎﺕ ﻭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭ ﻳﻮﺭﺷﻬﺎﻯ ﻣﻜﺮﺭ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺮﺳﺨﺖ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧١‬‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻗﺸﺮﻯ ﻭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺳﺒﻌﺎﻧﮥ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺷﺎﻫﺪ ﺁﻏﺎﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺠﺪﺩ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺸﺪﺗﻰ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﺑﻰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﺯﻳﺎﺩ ﺩﻭﻝ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﻛﻪ ﺭﺳﻤﴼ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻄﻮﺭ ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ ﻭ ﻣﻨﻈﻢ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﻰ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺳﻌﻰ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﻏﻴﺮ ﻏﺮﺑﻰ ﺭﺍ ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻳﻚ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺎﻻﺧﺺ ُ َ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﺧﺮﺍﺑﻜﺎﺭﺍﻧﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬ ‫ّ ّ‬

‫ﻬﺎﻣﺎﺕ ﺭﺍ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺮﺩﻭﺩ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻳﻚ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺷﺪﺕ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّ ّ‬

‫ﻣﺨﺮﺏ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﻫﻮﺍﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﻭ ﺣﺰﺑﻰ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﺑﻤﻮﺟﺐ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻭ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ّ ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮ ﺩﻭﻝ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﻏﻴﺮ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺟﻬﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ّ ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻠﻨﻰ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺩﻗﻴﻖ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺣﺰﺑﻰ ﻭ ﺻﻠﺢ ﺁﻣﻴﺰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ ّ .‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ّ ّ‬ ‫ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻫﻴﺌﺘﻰ ﺑﻰ ﻃﺮﻑ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ّ ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻃﻞ‬ ‫ﻬﺎﻣﺎﺕ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﻛﻴﻨﻪ ﺗﻮﺯﺍﻧﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ّ‬ ‫ﺧﺮﺍﺑﻜﺎﺭﺍﻧﻪ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺗّ ّ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ‪.‬‬

‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺍﺑﻴّﮥ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻗﺼﺪ ﺁﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻔﺼﻞ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻭ ﺩﺭﻭﻏﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺟﺪﻳﺪ‬

‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﻭ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﺑﻬﺎﻯ ﻛﻠﻰ ﺯﻳﺮ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﺤﺚ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﺸﺮﻳّﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‬

‫ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ)ﺻﻔﺤﻪ‪(٣‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ‬ ‫ﻘﺪﻣﮥ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻝ ﻏﺮﺑﻰ ﻭ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺟﻤﻌﻰ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺟﻠﺐ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﻣ ّ‬

‫ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻴﺐ ﺟﻮﻳﻰ ﻭ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻛﻤﻴﺘﮥ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﻣﺘّﻬﻢ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻭ ﻫﻤﺪﺳﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺭﺳﻤﴼ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻛﻪ ﺩﻭﻝ ﻭ ﻭﺳﺎﺋﻂ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺟﻤﻌﻰ ﺩﺭ‬

‫ﺁﻓﺮﻳﻘﺎ‪ ،‬ﺁﺳﻴﺎ‪ ،‬ﺍﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴّﻪ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻯ ﻻﺗﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﻋﻤﻞ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺘﻀﻤﻤﻴﻦ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺍﺳﻼﻣﻰ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻋﻤﻠﻰ ﺧﻼﻑ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺮﺯﻧﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺗﺄﺳﻒ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺒﺪﺃ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﻣﻨﺸﺄ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ)ﺻﻔﺤﺎﺕ‪ ٣‬ﺗﺎ ‪ ٨ ،٦‬ﻭ ‪(٩‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﻳﻚ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﺭﻭﺳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳّﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮﻫﻮﻥ ّ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻼ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺍﺣﻤﻘﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﻓﻀﻼﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻴﺰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻬﺰﺍء ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﺤﺚ ﺑﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻘﺎﺏ ّ‬

‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺋﻞ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻨﺪ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺕ ﺭﻭﺳﻰ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺭﻭﺳﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ »ﻛﺘﺐ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺮﺍﺟﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ«‪ ٢٧٢‬ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺿﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺘﺠﺎﻭﺯ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻛﺘﺐ ﻭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭ ّ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﺎﻳﺪ ّ‬

‫ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻋﻤﺪﴽ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻭ ﺳﻮء ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺎﺭﻋﻴﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﮔﺮ ﺷﻮﺩ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻓﺎﺳﺪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻀﺤﻚ ﻭ ّ‬

‫ﻭ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﺷﺪﻥ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﻨﺤﻮﻯ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺧﻮﻥ ﺁﺷﺎﻡ ﻭ ﺟﻨﮕﺠﻮ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧٢‬‬

‫ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺟﻤﻴﻌﴼ ﺑﺎ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻫﺎﻳﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﺭﻭﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻫﺎ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩّﻳﮥ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻓﺘﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻬﺮﻩ ﺟﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻮﻓﻮﺭ ﺍﺯ »ﻛﺘﺐ ﺗﺎﺭﻳﺨﻴّﻪ« ّ‬

‫ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﺗﺤﻘﻴﻖ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺍﺧﻴﺮ ﻋﻤﺪﻯ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻟﺬﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺻﺤﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﺎﻫﺎ ﺑﻄﻮﺭ ﻭﺿﻮﺡ ﻋﺪﻡ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻛﻠﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ)ﺻﻔﺤﻪ‪ ٦‬ﺗﺎ ‪(١١‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻔﻴﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺭﺳﻤﻰ ﻭ ﺍﺻﻴﻞ ﺑﻬﺎﺋﻰ )ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻗﺮﻥ ﺑﺪﻳﻊ( ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻭﻝ‬ ‫ﻣﺆﻟّ ِ‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺭﺳﻤﻰ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻏﺮﺑﻰ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﻧﻮﻋﻰ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﺠﺎﺯ ﭘﻨﻬﺎﻧﻰ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺩﻭﻝ ﻏﺮﺑﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ»ﻣﺪﺭﻙ« ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺩﺭﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﭘﺎﻳﻪ ﻭﺍﺳﺎﺳﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭ‬

‫ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺕ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺷﺮﻗﻰ ﻭ ﻏﺮﺑﻰ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﻪ ﺩﻻﺋﻞ ﺑﺸﺮ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﻩ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺭﺳﻤﻰ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻭ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ُ َ ِ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﺟﻬﺎﻥ‬ ‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻏﻴﺮ ﻋﺎﺩﻯ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻧﻴﺰ ﻏﻴﺮ ﻋﺎﺩﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺸﺎﺑﻬﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺭﺳﻤﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺣﻖ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺛﺒﺖ ﻭ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﻭﻝ ﻏﺮﺑﻰ( ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ّ‬ ‫)ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ُ َ‬ ‫ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻮﺿﻮﺡ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﻴﻐﺮﺿﺎﻧﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺩﻭﻝ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺗﻠﻘﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻛﻮﺷﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻤﻬﻴﺪ ﻣﺪﺭﻙ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺑﺮﺧﻰ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﺳﺎﺯﺵ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻝ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﻈﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﻛﺸﻤﻜﺶ ﺑﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻗﺪﺭﺗﻬﺎﻯ‬ ‫»ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ« ﺫﻛﺮ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ّ‬

‫ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء )ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻯ( ﭘﺴﺮ ﺷﺎﺭﻉ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ‬

‫ﻋﺎﻣﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻮﻣﻰ ﺩﺭ ﻗﺤﻂ ﻭ ﻏﻼ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻗﺸﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ‬

‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﭘﺎﺩﺍﺵ ﻣﺎﻟﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻟﻘﺐ)ﻧﺎﻳﺖ()‪ (knight‬ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺯﺍء ﺧﺪﻣﺎﺕ‬ ‫ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻋﻄﺎء ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﻧﺴﺒﺘﻬﺎﻯ ﻧﺎﺑﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ»ﺣﻘﻴﻘﺖ« ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﭼﻴﺰﻯ ﺟﺰ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻓﺎﺣﺶ ﻭ ﻭﻗﻴﺤﺎﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻫﺮﮔﺰ ﻭﺟﻬﻰ‬

‫ﺍﻭﻝ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻧﻨﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻠﺤﺎﻅ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺍﺯ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺑﺸﺮ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﮥ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻓﻘﺮﺍء ﻭ ﻣﺴﺘﻤﻨﺪﺍﻥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﻟﻘﺐ)ﻧﺎﻳﺖ( ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻫﺪﺍء ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺩﻋﺎﻯ )ﺻﻔﺤﮥ ‪ ١٠‬ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ‪ (٤‬ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺤﻠﻰ ﺩﺭ‬

‫ﻣﺜﻼ ﻣﺪﺭﻙ ‪ ٤‬ﺻﻔﺤﮥ ‪(٢٧‬‬ ‫ﻗﺤﻄﻰ ﺑﺴﺮ ﻣﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﺭﺗﺶ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺁﻥ ﺑﻜﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ) ً‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺭﻙ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﻭﺍﺿﺢ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﮔﻨﺪﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻛﺸﺖ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻓﺎﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺤﻠّﻰ‬ ‫ً‬

‫ﻗﺤﻄﻰ ﺯﺩﻩ ﺩﺭ ﻃﻰ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﺍﺯ ‪١٩١٤‬ﺗﺎ ‪ ١٩١٨‬ﻣﺼﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺯ ﻣﺪﺭﻙ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻗﺸﻮﻥ‬ ‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻜﺒﺎﺭ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﻌﺎﻫﺪﮤ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺟﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﻭ ﺍﺟﺎﺑﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻗﻮﺍﻯ ﺗﺮﻙ ﺑﻄﻮﺭ ﻋﻠﻨﻰ ﻗﺴﻢ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺒﻞ ﻛﺮﻣﻞ ﺑﻪ ﺻﻠﻴﺐ ﻛﺸﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺿﻌﻴّﺘﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ‬

‫ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺤﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﺎﻋﺪﺕ ﺑﻪ ﻫﻤﻜﻴﺸﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺷﺎﻥ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧٣‬‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻋﺎﻟﻰ ﺭﺗﺒﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﺸﻴﻴﻊ ﺟﻨﺎﺯﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺭﺍ ﺫﻛﺮ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﺳﺎﻣﻰ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﺗﻤﺎﻡ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺤﻰ‪ ،‬ﻳﻬﻮﺩﻯ‪ ،‬ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻭﺭﺯﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ)ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪١١‬ﺗﺎ ‪:(١٤‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺠﺪﺍﻧﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻄﻮﺭ ﻭﺳﻴﻊ ﺑﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺒﻬﻪ ﺩﺭ ﺫﻛﺮ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﻭﺿﻊ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻜﻠﻰ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺻﺮﻓﴼ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺍﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﴼ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ‬ ‫ً‬

‫ﺑﻴﻦ ﻣﺮﻛﺰ ﻳﻚ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻴﺰﺑﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﺠﺎﺩ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺷﺎﺭﻉ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺪﺳﺘﻮﺭ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺩﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ‬

‫ﻣﻄﻬﺮﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺮ ﭘﺎ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺮﻛﻴّﻪ ﺑﻪ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﺳﺮﮔﻮﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺻﻌﻮﺩ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٩٢‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻗﻠﻴﻢ ﻣﻘﻴﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻣﻘﺒﺮﮤ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺮﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‬ ‫ﮔﺸﺖ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﻣﺮﻛﺰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻨﻔﺴﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ّ‬ ‫ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺁﻳﻴﻨﺸﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻜﺎﻥ ﻣﺸﺘﺮﻛﴼ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ‬

‫ﻣﺠﺪﺩﴽ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺤﻞ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻗﺖ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎﻳﺴﺘﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻜﺎﻥ ﺑﺎﻗﻰ ﻭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻣﻘﺘﻀﻴّﺎﺕ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻴﺎﺳﻰ ّ‬

‫ﺗﺒﺮﻋﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺭﺍ ﺗﻘﻮﻳﺖ‬ ‫ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﺷﺎﺭﺍﺗﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ّ‬

‫ﺗﺒﺮﻋﺎﺕ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺻﺮﻓﴼ ﻭ ﻣﻨﺤﺼﺮﴽ ﺑﻤﻨﻈﻮﺭ ﺗﻌﻤﻴﺮ ﻭ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻈﻴﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺍﻋﺘﺎﺏ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎﻛﻦ ﺗﺎﺭﻳﺨﻴّﻪ ﺩﺭ ﺍﺭﺽ ﺍﻗﺪﺱ ﻭ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺁﻳﻴﻨﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﻭ ّ‬

‫ﺗﺒﺮﻋﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘّﻬﻢ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎﻛﻦ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ّ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ّ‬ ‫ﻛﻤﻚ ﻣﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﺰﺑﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﻳﻚ ﺩﻳﺎﻧﺖ )ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪١٤‬ﻭ ‪(١٥‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻛﺬﺏ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﻧﻈﻴﺮ »ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺭﻭﺳﻰ« »ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ« ﻭ »ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﺍﻋﻈﻢ ﺑﺤﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻗﺒﻼ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻄﻼﻥ ﻭ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺁﻥ ﺛﺎﺑﺖ ﮔﺸﺘﻪ ﻭ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺍﺯ »ﻛﺘﺐ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ« ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ« ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ً‬ ‫ً‬

‫ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻓﺘﺮﺍﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺣﺎﻣﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﺎﻩ ﻓﻘﻴﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺑﻌﺪ ﻣﺸﺮﻭﺣﴼ ﺫﻛﺮ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪).‬ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ٩‬ﺗﺎ ‪(١١‬‬

‫ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ)ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪١٥‬ﺗﺎ‪(١٧‬‬ ‫ﻜﺎﻡ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻄﻮﺭ ﻧﺎﻗﺺ ﺫﻛﺮ ﻭ ﻳﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ﺍﺣ ِ‬

‫ﺍﺣﻜﺎﻣﻰ ﺭﺍ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮﮊﻳﻜﻰ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﻴﻢ ﺑﺤﺚ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺑﻪ ﺩﺭﺍﺯﺍ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻭ ﻳﺎ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻣﺸﺌﻮﻣﻰ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ‬

‫ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻄﻮﺭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ‬ ‫ﻣﺪﺍﻗﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻗﺎﺩﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﺳﺆﺍﻝ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧٤‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﻃﻦ ﻳﺎ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺁﻧﺎﻧﺴﺖ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻋﻤﺪﻯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻣﺼﺮﴽ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﻭ ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻰ‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﺎﺑﻌﻴﻦ ﺧﻮﺩ ُ ِ ّ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﻟﻰ ﻣﻠّﻴﺖ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺍﻓﺮﺍﻃﻰ ﻭ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﻪ ﺭﺍ ﻣﺮﺩﻭﺩ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻋﺼﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺪﻑ ﻭ ﺁﺭﻣﺎﻥ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻠﻞ ﻭ ﻧﺤﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﺘﺮﻭﻳﺞ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻠّﻰ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ »ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ« ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﻛﻪ »ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﭘﻮﺷﺸﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻤﻠﻴّﺎﺕ ﺧﺮﺍﺑﻜﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ« ﺑﻬﻤﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻛﺬﺏ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﻟﺒﻄﻼﻥ ﻣﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺨﺮﺏ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮﺭﻯ ﻛﻪ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺫﻛﺮ ﺷﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻤﻮﺟﺐ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ّ ّ‬

‫ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ ﻭﻓﺎ ﻭ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻜﺎﻡ ﻇﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻳﺎ ﻧﻮﻉ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﻛﻪ »ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻋﺪﺍﻭﺕ ﺳﺮﺳﺨﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺍﻧﺪﻙ ﺍﺛﺮﻯ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﮔﺮﺩﻧﺪ« ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺩﺭﺁﺛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺁﻣﻴﺰ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻋﻨﺎﺩ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﻝ‬ ‫ً‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭﺝ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺾ‬ ‫ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﺎﻣﻰ ﻭ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﻰ ﺣﺮﻣﺘﻰ ﻫﺎ‪ ،‬ﻋﺪﻡ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻳﻨﻰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻰ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻭﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﺟﻤﺎﻻ ﻧﺤﻮﮤ ﺑﺮ ﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺭﻭﺵ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻠﺨﻴﺺ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺭﺍ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻰ‬ ‫ﻛﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻇﻬﻮﺭﺍﺕ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﻇﻬﻮﺭﺍﺕ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻧﻪ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺸﺮ ﻇﻬﻮﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬ ‫ﺩﻫﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺷﺎﺭﻉ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺮﺑّﻰ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﻟﻬﻰ ّ‬ ‫ﻣﻌﺰﺯ ﻣﻰ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺷﺎﺭﻋﻴﻦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﻣﻠﻬﻢ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻟﻬﺎﻣﺎﺕ ﺭﺑﺎﻧﻴّﻪ ﻭ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻭ ّ‬

‫ﺩﺍﺭﻧﺪ‪).‬ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎء ﻧﻔﺲ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻛﺮﻳﻢ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻣﻰ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺪ‪ (.‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻭ ﻳﺎ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺗﺮﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ‬

‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭ ﺳﺎﻭﺍﻙ)ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ١٨‬ﺗﺎ ‪:(٢١‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺭﮊﻳﻢ ﺷﺎﻩ ﻓﻘﻴﺪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻤﻮﺟﺐ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ‬ ‫ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻣﺨﺮﺑﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺭﮊﻳﻢ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﻳﺶ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﻟﻨّﺘﻴﺠﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻳﺎ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻧﭙﻴﻮﺳﺘﻨﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺻﻞ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺭﮊﻳﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻧﻈﻴﺮ ﭘﺮﻭﻳﺰ ﺛﺎﺑﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﻤﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺬﺏ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ )ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ( ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺗﺒﻌﻴﻀﺎﺕ ﻭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻋﺪﻳﺪﻩ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎ ﻋﺪﻡ ّ‬

‫ﺍﺳﺘﺜﻨﺎء ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺩﻳﺎﻧﺘﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ‪،‬‬ ‫ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﻄﻮﺭ ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ١٨‬ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ »ﻗﺴﻤﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻌﺪﻭﻡ ﺷﺎﻩ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺳﺎﻭﺍﻙ‬

‫ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰ ﺷﺪ«‪.‬‬

‫ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ‪ ١٣‬ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺫﻛﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻧﻈﻴﺮ ﺑﻘﻴّﮥ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺳﺎﻣﻰ‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺗﻮﻫﻤﻰ ﺗﺨﺮﻳﺒﻰ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺣﺎﻭﻯ ﻧﻴﻤﻰ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻴﻢ ﺩﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰﻯ ﺟﺰ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﻭ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧٥‬‬

‫ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ )ﻫﻮﻳﺪﺍ‪ ،‬ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪ ،‬ﭘﺎﺭﺳﺎ ﻭ ﺛﺎﺑﺘﻰ( ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻟﻴﻠﻰ ﺍﻣﻴﺮ ﺍﺭﺟﻤﻨﺪ‪ .‬ﮊﻧﺮﺍﻝ ﺻﻨﻴﻌﻰ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺑﻘﻴّﻪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻴّﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻳﺎ ﺍﻣﻨﻴّﺘﻰ‬ ‫ﻭﻟﻰ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻗﺒﻮﻝ ﭘﺴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻃﺮﺩ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺩﺭ ﺭﮊﻳﻢ ﺷﺎﻩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﻛﺘﺮ ﺍﻳﺎﺩﻯ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺁﻗﺎﻯ ﺧﺎﺩﻣﻰ ﺭﺋﻴﺲ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻳﻰ ﻣﻠّﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺷﺎﭘﻮﺭ‬

‫ﺭﺍﺳﺦ ﻳﻚ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﻫﺎﻯ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻬﺮﻯ ﻛﻪ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺱ‬ ‫ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﮔﻬﮕﺎﻩ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺘﻬﺎﻳﻰ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻳﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺛﺎﺑﺖ ﻭ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﺩﺭ‬

‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻳﻚ ﺁﺭﺷﻴﺘﻜﺖ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﻭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺷﻚ ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺴﻴﻦ ّ‬ ‫ﺩﺍﺭﺍﻟﺘﺸﺮﻳﻊ ﻛﻪ ﺍﺧﻴﺮﴽ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺮﺍﺡ َ ِّ‬ ‫ﻣﻘﺮ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﻟﻬﻰ )ﻋﺎﻟﻴﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﻳﺎ ُ َ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺳﺎﻭﺍﻙ)ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ١٨‬ﺗﺎ ‪:(٢١‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮ )ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻄﻮﺭ ﻛﺬﺏ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ(‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺩﻭ ﺳﺆﺍﻝ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺷﺎﻳﺎﻥ ّ‬

‫ﻣﻀﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟‬ ‫ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰ ﺷﺪ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺷﺎﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻬﻴّﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺭﺍ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﺳﻮﺍﻝ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪:‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﻌﻠﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻄﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﭼﺮﺍ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺣﺎﻝ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻭ‬ ‫ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺭﺳﻤﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ؟‬

‫ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﻧﻔﺲ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﺳﺎﻣﻰ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻤﻜﻨﺴﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﺷﺪ)ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻣﻀﺤﻚ ﻭ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ‬ ‫ﺷﺪﻳﺪﴽ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺖ( ّ‬

‫ﺑﻮﺿﻮﺡ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺍﺳﺖ )ﻛﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ( ﻭ‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﻤﻜﺎﺭ ﻋﻤﺪﻩ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺳﺎﻭﺍﻙ‪ ،‬ﺍﻧﺠﻤﻦ‬ ‫ﻣﺘﻌﺼﺐ ﻭ ﻗﺸﺮﻯ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺍﺳﻼﻣﻰ)ﻛﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ(‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺳﻴﺪﻩ‬ ‫ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﺭ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻰ! ﺩﺭ ﻣﺠﻠّﮥ ﻣﺠﺎﻫﺪ ﻣﻮﺭﺥ ﻧﻬﻢ ﺟﻮﻥ ‪ ١٩٨٠‬ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪:‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﻳﻚ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٨٣‬ﭼﺎﭖ ‪١٩٨٢‬‬ ‫ﺍﺳﺖ‪).‬ﺑﺮﺍﻯ ّ‬ ‫ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪(.‬‬

‫ﺿﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ »ﺍﻗﺮﺍﺭﻯ« ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﺗّ ّ‬ ‫ﺑﺨﻼﻑ ّ‬

‫ﻬﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻨﻤﻮﺩﻩ ﻭ »ﺍﻗﺮﺍﺭ« ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ١٨‬ﺻﺮﻓﴼ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺪﺭﻙ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻭ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﺗّ ّ‬ ‫ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪﺍﺭﻛﻰ ﻛﻪ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺳﻨﺪ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ‪ ٢١‬ﺻﻔﺤﮥ ﺁﺧﺮ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻳﺎ‬

‫ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻟﻬﺎﻯ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﻪ )ﺍﺳﻨﺎﺩ ‪ ١‬ﺗﺎ ‪ (١٦‬ﻭ ﻳﺎ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺷﺪﻳﺪ ﺍﻟﻠﺤﻦ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍ ﻣﺠﻌﻮﻝ )ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﻌﻠﻰ ‪ ١٧‬ﺗﺎ ‪ ٣٦‬ﺳﺎﻭﺍﻙ( ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﺪﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺮ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺑﺪﴽ ﻋﺠﻴﺐ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻋﺪﻡ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺍﺱ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻬﺎﻯ ﻣﺘﻐﻴّﺮ‬ ‫ﻣﺨﺮﺏ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭ ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻳﺎ ّ ّ‬

‫ﻭ ﻳﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺷﻮﻧﺪﻩ ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻭﺿﻊ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ)ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ٢١‬ﺗﺎ ‪(٢٤‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻬﺎﺋﻰ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ )ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺗﻠﺦ ﻭ ﻧﺎﻣﺮﺑﻮﻁ ﺳﻴﺎﺳﻰ( ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﻛﺎﺫﺑﻪ ﭼﻨﺪﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﻓﺘﺎﺭ‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺒﺮﻯ‬ ‫ﺩﺭ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٢٣‬ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ‪ ٣‬ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ»ﻣﺎﻫﻴّﺖ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺘﻰ« ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﺁﻥ ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ »ﺑﻪ ﺁﻏﻮﺵ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ «.‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ‪ ٣٠٠.٠٠٠‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧٦‬‬

‫ﺩﻫﻨﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺑﻰ ﺭﺣﻤﺎﻧﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻰ‪ ،‬ﺭﻭﺍﻧﻰ ﻭ ﻓﺸﺎﺭ ﺟﺴﻤﻰ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ‬

‫ﺗﺒﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺁﻥ ﺟﺎﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﻨﺪ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺻﺮﻓﴼ ﺗﻌﺪﺍﺩ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ‪ ١٤٢‬ﻧﻔﺮ ﺑﻬﺎﻭﻯ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﺗﺒﺮﻯ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﻢ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻯ ﺟﺴﻤﻰ ﺷﺪﻳﺪ ﻭ ﻻﻧﻬﺎﻳﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﻠﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺧﻮﺩ ّ‬

‫ﮔﺰﺍﺭﺵ )ﺩﺭ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٢٣‬ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ‪ (٥‬ﻋﻘﻴﺪﮤ ﺭﺳﻤﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺗﺶ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ‬

‫ﻣﻘﺼﺮ ﻭ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺸﺘﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺮ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻣﺮﮒ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺳﺎﺭﻳّﻪ ﻭ ﻣﺪﺍﻭﻣﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺭﺍ ﺫﻛﺮ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺩﻭﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ‬ ‫ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺩﺭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﺗّ ّ‬

‫ﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺗﺒﺮﻯ ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺗّ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎﺩﮔﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬ ‫ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬ ‫ﻬﺎﻣﺎﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ‬ ‫ﺗﺒﺮﻯ ﺍﺣﺘﺮﺍﺯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻬﻤﺎﻥ ﺍﺗّ ّ‬ ‫ﻣﺒﺮﻯ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮﺵ ﻛﻪ ﺍﺯ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻔﻘﻮﺩ ﺷﺪﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻣﺤﻔﻞ ﻣﻠّﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻣﺨﻔﻰ ‪ ٨‬ﻧﻔﺮ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻗﺒﻼٔ ﺍﻋﻼﻥ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ‬ ‫ﺑﻴﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺩﺭ ﻟﻴﺴﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺎﻣﻞ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﺟﺮﻡ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻧﻬﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬

‫ﻧﮕﺎﻫﺪﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻛﻪ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻭﺳﻴﻊ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻭ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ ﻭ ﺿﺒﻂ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻳﺎ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻰ ﮔﻨﺎﻩ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﺸﺮﻯ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺍﻣﺎﻛﻦ ّ‬ ‫ﺍﻣﻼﻙ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ّ‬

‫ﺑﻄﺮﻳﻖ ﻏﻴﺮ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﺍﻧﻔﺼﺎﻝ ﺍﺯ ﺧﺪﻣﺖ ﻭ ﺷﻐﻞ‪ ،‬ﻗﻄﻊ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﮕﻰ‪ ،‬ﺿﺒﻂ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺷﺨﺼﻰ‪ ،‬ﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﺍﺯ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﻛﺎﺭ ﻭ ﻣﻤﻨﻮﻋﻴّﺖ ﺍﺯ‬

‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺤﺜﻰ ﻏﺮﻳﺐ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﺿﺪ ﺣﻜﻮﻣﺘﻰ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻤﻮﺟﺐ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ )ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٢٣‬ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ‪ ٢‬ﻭ ‪ (٥‬ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺎﺩﺍﻡ ﻛﻪ ﺩﺭ ّ ّ‬

‫ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺑﺮ ﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﻭﻏﻰ ﺑﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻪ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺪ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻤﻮﺟﺐ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺁﻥ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻘﺎﻡ‪ ،‬ﺣﻘﻮﻕ ﻳﺎ‬

‫ﺻﻴﺎﻧﺖ ﻭ ﺣﻔﺎﻇﺘﻰ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻤﻮﺟﺐ ﻧﻈﺎﻡ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻓﻌﻠﻰ ﻭ ﺟﺪﻳﺪ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻋﻄﺎء ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﺗﺒﺮﻯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ »ﺑﻪ ﺁﻏﻮﺵ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭﺁﻳﻨﺪ‪«.‬‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺧﻮﻳﺶ ّ‬

‫ﻣﻜﺮﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﻌﻠّﺖ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺩﻳﻨﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺍﻧﻜﺎﺭﻫﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺎء ﻭ ﻧﻘﺶ ﺁﻥ« ﻓﻘﻂ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻮﺿﻮﺡ ﻣﺒﺮﻫﻦ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺗّ ّ‬ ‫ﻬﺎﻣﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ ﺭﺳﻤﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ » ّ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺁﻣﻴﺰ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻳﻦ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻤﻨﻈﻮﺭ ﻫﺪﻡ ﺷﻬﺮﺕ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﺯ ﺗﺤﺮﻳﻜﺎﺕ ّ‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻛﺮﺩﻥ ّ‬

‫ﻧﻴﻜﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻬﺎﻣﺎﺕ ﻛﺎﺫﺑﻪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻄﻮﺭ‬ ‫ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺗّ ّ‬

‫ﻛﺎﻣﻠﺘﺮﻯ ﺩﺭ ﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ :‬ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﺍﺯ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮ ﻳﻚ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻣﺬﻫﺒﻰ« ﻣﻄﺮﺡ ﻭ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺍﺿﺎﻓﺎﺕ ﺩﺭ ﺟﻮﻻﻯ ‪)١٩٨٢‬ﺗﻴﺮ ﻣﺎﻩ‬ ‫ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﻃﺒﻊ ّ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺟﻮﻥ ‪)١٩٨١‬ﺧﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ ‪ (١٣٦٠‬ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫‪ (١٣٦١‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧٧‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‬ ‫ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻃﺒﺮﻯ ﻭ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺍﻳﺎﻣﻴﺎﻥ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺳﻼﻓﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭﺳﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻟﻪ ﭼﻨﺎﻥ ﺩﭼﺎﺭﻳﺄﺱ ﻭﺗﻜﺮﺍﺭ ﻭﺷﻜﺴﺖ‬ ‫ﺍﺯ ﻋﺠﺎﻳﺐ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﺎﻣﻌﮥ ﭘﻮﻳﺎ ﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﺗﻜﺮﺍﺭﻳﺸﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﺣﺘﻰ ﻛﺘﺐ ﻭﺁﺛﺎﺭﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﻃﺒﺮﻯ ﻭﻓﺸﺎﻫﻰ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻭﻛﺴﺮﻭﻯ ﺿﺪ ﺷﻴﻌﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﻃﻠﻌﺎﺕ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺍﻣﻦ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺩﺭﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﺋﻰ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﺮﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺯﺍﻭﻟﻴﻦ ﻫﻤﻔﻜﺮﻯ ﻫﺎﻯ ﺷﻴﺨﻰ‬ ‫ﻭ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﺮﻕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯﻫﻢ ﻛﻤﻚ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻭﺩﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﭘﺲ ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻇﻬﻮﺭﺁﻥ‪ ،‬ﻭﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻋﻤﻠﻰ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﺑﺎ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺷﻴﻌﻰ ﺩﺭﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭﺩﻫﻪ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ﻫﺎﻯ ﻛﺮﻳﻤﺨﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻰ ّ ّ‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﺑﺎ ﻛﺴﺮﻭﻯ ﻭ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻧﻰ ﺗﺎﺯﻩ‬ ‫ﺳﻴﺪﺟﻤﺎﻝ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩﻯ )ﺍﻟﺒﺘﻪ‬ ‫ﺩﺭﻇﻞ ﻇﻠﻴﻞ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ( ﭘﺲ ﺍﺯﺁﻥ‪ ،‬ﻭﻫﻤﺴﻮﺋﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺳﺎﺑﻖ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻔﺲ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﻭﻧﻴﻜﻮ ﺩﺭﺍﻭﺍﻳﻞ ﺩﻭﺭﮤ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﻭﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﺮﺧﻰ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺭﺁﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪،‬‬

‫ﻭﭘﺲ ﺍﺯﺑﻰ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﻭﺷﻜﺴﺖ ﻫﻤﮥ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺍﻳﻨﻚ ﺩﺭﺩﻫﮥ ﺳﻮﻡ ﭘﺲ ﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺷﺎﻫﺪ ﻫﻤﺴﻮﺋﻰ ﻭﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻫﻤﮥ ﺁﻥ ﺧﻄﻮﻁ ﻓﻜﺮﻯ ﺑﻪ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻥ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻫﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬ ‫ﻋﻼﻭﮤ‬ ‫ﺍﻭﻫﺎﻣﺎﺕ ﭘﻮﺳﻴﺪﮤ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﺩﺭﺩﻭﺭﮤ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻣﺎﺩﻯ ﻭﺍﺩﺑﻰ ﻭﻣﺬﻫﺒﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪﺍﻟﻬﻰ ﻗﻴﺎﻡ‬ ‫ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻧﻘﺎﻁ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﻋﻘﺎﻳﺪ ﻧﻴﺰﻛﻞ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﻗﻮﺍﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺯﺳﻨﻦ ﻣﺤﺘﻮﻣﮥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﺧﺪﺍﻯ ﺭﺣﻤﺎﻥ ﺁﻳﻴﻨﻰ ﺟﺪﻳﺪﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻨﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٧٣‬‬

‫ﺩﺍﻣﺎﻥ ﺁﺛﺎﺭﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻃﺒﺮﻯ ﻭﻓﺸﺎﻫﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮﺁﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﺳﻴﻢ ﺁﺧﺮﺯﺩﻩ ﻭﺩﺳﺖ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺭﺍﻋﻠﻤﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﻭﺻﺤﻴﺢ ﺍﻓﺘﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ،١٥‬ﺳﺘﻮﻧﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺁﻗﺎﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ّ‬ ‫‪٢٧٤‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﻋﻤﻠﻜﺮﺩ‬ ‫ﺍﺛﺒﺎﺕ »ﺍﺭﺗﺠﺎﻋﻰ ﻭ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ« ﺑﻮﺩﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﺁﻳﺎ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ‬ ‫ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭﺩﻭﺭﺍﻥ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻇﻬﻮﺭﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍﻧﻴﺰﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺑﺎﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﺑﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﻮﺩ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺯﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻃﺒﺮﻯ ﻭﻓﺸﺎﻫﻰ ﺩﺭﺻﺺ‪١٥-١٢:‬ﻭ‪ ،٢٢‬ﻻﺯﻡ ﺷﺪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻘﺪﻳﻢ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﮥ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ﺑﺪﻫﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﻟﺐ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻭ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺭﻭﺵ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮﺁﺷﻨﺎ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮﻥ ّ‬

‫ﺫﻳﻼ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺭﺍﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻭ ﺩﺭﺟﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺷﺪﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﺩ‬ ‫ﺩﺭﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ً‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭﺝ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺎﻥ ﺫﻛﺮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺨﻰ ﻧﻴﺰﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻄﺮﻭﺣﻪ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪:‬‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻧﻴﺰﻫﺴﺖ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻫﺮ ﺍﻣﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺪﺭ ﺭﺃﺱ َﺷﻌﺮﻯ )ﺳﺮ ﻣﻮﻳﻰ( ﺭﺍﺋﺤﮥ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﻭ ﻳﺎ ﺣﺰﻥ ﻧﻔﺴﻰ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺍﺩﺭﺍﻙ‬

‫ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺣﺰﺏ ﺍﻪﻠﻟ )ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ( ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻤﺜﺎﺑﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﺯ ﺍﺯ ﺭﻗﺸﺎ )ﻣﺎﺭ ﮔﺰﻧﺪﻩ(‪ ...‬ﺑﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻋﻈﻢ ﺷﺮﻳﻚ‬

‫ﺍﻟﻮﺍﺣﻰ«‪ ٢٧٥.‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﺕ‪ ،‬ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ‬ ‫ﻛﺘﺒﻰ َﻭ َ ْ‬ ‫ﻳﺸﻬﺪ ِ ِ َ‬ ‫ﻓﺴﺎﺩ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ‪ُ َ ْ .‬‬ ‫ﺻﺤﻔﻰ ﻭ ُ ُ‬ ‫ﺯﺑﺮﻯ ﻭ ُ ُ‬ ‫ﺑﺬﻟﻚ ِﻟﺴﺎﻧﻰ َﻭ َﻗﻠﺒﻰ َﻭ ُ ُ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ‪ ،‬ﺍﺯ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻯ ﻗﻬﺮﻳّﻪ ﻭ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺣﻴﻠﻪ ﻭ ﺯﺩ ﻭ ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻭ ﺗﻜﻔﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻭ ﺗﺮﻭﺭ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻯ ﺭﺍﻳﺞ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺯﻳﺮﺍ »ﻣﻨﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﺵ ﺟﺪﺍ ﻧﻤﻰ‬

‫ﺩﺍﻧﻨﺪ« ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻞ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ »ﻫﺪﻑ‪ ،‬ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺭﺍ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ «.‬ﺑﺮﺍﻯ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺭﻭﺵ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻤﻚ ﻭ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﻛﻤﺎﻻﺕ ﻭ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﻛﺜﻴﺮﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ّ‬

‫‪٢٧٦‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧٨‬‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ ﺭﻭﺵ ﻓﻮﻕ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﻋﻜﺲ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺩﻳﻖ ّ‬

‫ﺣﻖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺻﻼﺡ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻯ ﺧﺎﺹ ﻭ ﻋﺎﻣﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬ ‫ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﻫﻢ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺻﻼﺡ ﻭ ﻧﺠﺎﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺯ‬

‫‪٢٧٧‬‬ ‫ﺣﺪﻯ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺟﻤﺎﻝ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻣﺠﺮﻯ ﻧﺸﻮﺩ‪َ ،‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺩﺭ ﺧﻄﺮ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎ ّ‬

‫ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺍﺻﻼﺡ ﻭ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ‪ .‬ﺟﻨﺒﮥ‬

‫ﺍﻣﺎﻧﺖ‪،‬‬ ‫ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺷﺶ‪ ،‬ﺩﺭ ﺣﻴﻄﮥ ﻣﻌﻨﻮﻳّﺖ ﻭ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬ﻣﺤﺒّﺖ‪ ،‬ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻘﻮﻯ‪،‬ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﺩﻳﺎﻧﺖ‪ ،‬ﺻﺪﺍﻗﺖ‪ ،‬ﺍﻧﺼﺎﻑ‪ ،‬ﺍﺩﺏ‪ ،‬ﺍﻧﻘﻄﺎﻉ‪ ،‬ﺗﻮﺍﺿﻊ ﻭ ﺧﻀﻮﻉ‪ ،‬ﺗﻮﻛﻞ‪ ،‬ﺧﺸﻴﺔ ﺍﻪﻠﻟ‪،‬ﻋﺪﻝ‪ ،‬ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ‪ ،‬ﺻﺒﺮ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ‪ ،‬ﻗﻨﺎﻋﺖ‪،‬‬

‫ﺍﺱ ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﺍﺯ‬ ‫ﻟﻮﺍﺯﻡ ﺍﺻﻠﻴّﮥ ﺍﺻﻼﺡ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺟﻨﺒﮥ ﻓﺮﻋﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺷﺶ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﻮﺍﺳﺎﺕ‪،‬ﺧﻠﻮﺹ ﻧﻴّﺖ‪ ...،‬ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ُ ِّ‬ ‫ِ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺣﺒّﺎﻳﺸﺎﻥ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ »ﺩﺭ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳّﺖ ﻭ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﻭ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﺗﺰﻳﻴﺪ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﺮﻗﻰ ﺯﺭﺍﻋﺖ ﻭ‬

‫ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺻﻨﺎﻋﺖ ﻭ ﺗﺮﻗﻴّﺎﺕ ﻋﺼﺮﻳّﻪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻗﺒﻴﻞ ﻛﻮﺷﺶ« ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ٢٧٨.‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻛﺜﻴﺮﻩ ﻭ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻣﺪﻧﻴّﻪ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﮥ‬

‫ﻋﺰ ﺻﺪﻭﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻭ ﺍﻣﺮ ﺑﻪ ﺩﺭﻙ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺟﻨﺒﻪ ﻭ ﺩﻭ ﺯﻣﻴﻨﮥ ﺍﺻﻠﻰ ﻭ ﻓﺮﻋﻰ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ّ‬

‫ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﻭ ﻧﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﻮﺩ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺭﺍ ﻋﻤﻠﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻧﺬﺍﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺟﻨﺎﺏ ﺑﺪﻳﻊ‬

‫ﻣﻤﺎﻟﻚ ْ ِ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻊ‬ ‫ﺑﻄﺮﺍﺯ ْ َ ْ ْ‬ ‫ﺑﺎﻥ َ ِ َ‬ ‫ﺖ ِ ِ ِ‬ ‫ﺍﻧﺎ َ ِ ْ‬ ‫ﺗﻔﺮﺳﻨﺎ َ َ ْ‬ ‫ﺳﻤﻌﻨﺎ ِ َ ‪‬‬ ‫ﻭﺟﺪﻧﺎ ﻫﺎ َ ِ َ‬ ‫ﺍﻻﻳﺮﺍﻥ َ َﺗﺰﻳﻨ‪ْ ‬‬ ‫ﺍﻟﺸﻬﺪﺍء ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ّ ِ » :‬‬ ‫ﺍﻟﺸﻬﺪﺍء ﻭ ﺳﻠﻄﺎﻥ ّ‬ ‫ﻭ ﺟﻨﺎﺑﺎﻥ ﻣﺤﺒﻮﺏ ّ‬ ‫ﻓﻠﻤﺎ َ َ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﻌﺪﻝ َ َ ّ‬ ‫ﻣﻦ ِ ْ ِ‬ ‫ِﻭﺍﻧﺎ َ َﻧﺮﻯ ْ َ ْ ِ‬ ‫ﻣﺸﺎﺭﻕ ِ ْ ِ‬ ‫ﻋﻨﺪﻩ َﻭ ُ ْ ٍ‬ ‫ﻳﺨﻠﺼﻪ ِ ُ ‪ٍ ‬‬ ‫ﺍﻟﻤﻬﻴﻤﻦ َﻋﻠﻰ‬ ‫ﺍﻟﻈﻠﻢ َ ْ ُ‬ ‫ﻧﺴﺄﻝ ﺍﻪﻠﻟَ ِ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﻈﻠﻢ َﻭ َ ِ َ‬ ‫ﺗﺤﺖ َ ِ ِ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻥ ِ ْ‬ ‫ﺑﻘﻮﺓ ِ ْ‬ ‫ﻟﺪﻧﻪ ِ ‪‬‬ ‫ﺍﻻﻋﺘﺴﺎﻑ ِ ّ‬ ‫ﻟﻬﻮ ْ ُ ُ ِ ُ‬ ‫ﻣﻦ َ ُ ْ ُ‬ ‫ﺑﺎﻥ َ ِّ َ ُ‬ ‫ﺍﻧﻪ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﻌﺪﻝ َ ْ َ‬ ‫‪ِْ ‬‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﺐ ‪ِ ْ ‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻟﺴﻤﻮﺍﺕ«‪ ،٢٧٩‬ﻭ »ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﻧﻌﻤﺖ ﻣﻌﻨﻮﻳّﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻧﻨﻤﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﻧﻌﻤﺎء ﻇﺎﻫﺮﻩ ﻫﻢ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺷﺪﻧﺪ«‪ ،٢٨٠‬ﻭ »ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺟﺰﺍﻯ‬ ‫َ ْ‬ ‫ﺍﻻﺭﺿﻴﻦ َﻭ ‪‬‬ ‫َ‬ ‫ﻣﻦ ﻓﻰ َ َ‬ ‫ﻣﺘﻮﻗﻒ‪ .‬ﺍﺯ ﺣﻖ ﺑﻄﻠﺐ ﻧﺎﺋﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﺁﮔﺎﻩ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‬ ‫ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺩﺭ ﻳﻮﻡ ﻣﺂﻝ ؛ ﻫﺮ ﻳﻮﻡ ﺍﻭﺍﻣﺮ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺫ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻤﺴﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺳﺒﺐ ﻧﺠﺎﺡ ﻭ ﻓﻼﺡ ﺍﺳﺖ«‪ ٢٨١‬ﻭ ﻧﺘﻴﺠﺘﴼ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺴﺘﻄﺎﺏ ﺍﻗﺪﺱ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬ ‫ﻭ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰﺍﻧﻨﺪ ﺷﺎﻳﺪ ّ‬

‫‪٢٨٢‬‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺩﻳﻖ ﺁﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﻗﻴﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﻧﺎﺱ‬ ‫ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ٤٠‬ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺸﺮﻭﻃﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﻨﻪ ‪ ١٩٠٦‬ﺭﺥ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫‪٢٨٣‬‬

‫ﻗﻮﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻛﺎﺭ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺤﺖ ﻇﻠﻢ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺷﺪ »ﺗﺎ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻜﻮﺷﺪ ﺳﭙﺲ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻬﻮﺩﺍﺗﺶ ﺑﺎ ﺑﺪﮔﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﺪ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﻭ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﺑﻜﺸﺪ«‪ ٢٨٤‬ﻭ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺍﻻﺣﻠﻰ‪» :‬ﻣﻘﺼﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺣﺒّﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺧﻮﺍﻩ ﺭﺍ ﺧﻴﺮ ﺧﻮﺍﻩ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ...‬ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﺩﺷﻤﻦ‬ ‫ﻗﻮﻟﻪ َ‬ ‫ﺭﻭﻳّﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻥ ﺯﻳﺮ ﺁﻣﺪﻩ ﻧﻜﺸﺪ‪ُ ُ َ ،‬‬

‫ﻧﻮﻋﻰ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺰﺍﻭﺍﺭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﻔﺎ ﻛﺎﺭ ﭼﻨﺎﻥ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻻﻳﻖ ﻳﺎﺭ ﺧﻮﺵ ﺭﻓﺘﺎﺭ‪ .‬ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺫﻧﻮﺏ ﻭ ﻗﺼﻮﺭ ﻭ ﻋﺪﺍﻭﺕ ﻭ ﻇﻠﻢ ﻭ‬ ‫‪٢٨٥‬‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺻﺮﻳﺢ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺣﺒّﺎﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺳﺘﻢ ﺍﻋﺪﺍ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ «.‬ﻭ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ »ﻣﻘﺼﺪ« ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻣﺨﺎﺻﻤﺎﺕ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎﻯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺬﺍﺭﺍﺕ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻫﺎﻯ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﺬﻛﺮ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺍﺯ‬

‫ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺑﺮ ﻛﻨﺎﺭ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺿﻌﻔﺎﻯ )ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺪﺍﺭ ﺍﻳﻦ ﻫﻴﺠﺎﻥ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﺮ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺭﻓﻊ‬

‫ﻣﻀﺮﺕ ﺍﺳﺖ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺬﻣﻮﻡ ﻭ ﻣﻘﺪﻭﺡ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺛﺮ ﻗﻠﻢ ﺧﻮﺩ ﻧﮕﺎﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺁﻥ ﺣﺮﻛﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﺺ ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ّ‬

‫ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻛﻪ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ«‪ ٢٨٦‬ﻭ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻋﻮﺍﻗﺐ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ ﻋﺪﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺭﻭﺡ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﻋﺪﻝ ﻭ‬

‫ﺑﻠﻮﻍ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﻇﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻭ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﻨﺎء ﺑﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ‬

‫ﺳﺮﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ ﻫﻤﺴﻮﻳﻰ ﺑﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﺷﻴﻌﻪ ﺩﺭ ﻭﺟﻪ ﺍﻟﻤﺼﺎﻟﺤﻪ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺩﺧﺎﻟﺖ ِ ّ‬

‫ﺣﻜﻢ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﺩﺍﺩﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻇﻠﻢ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻭﻧﻈﺮﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮ ِ َ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٧٩‬‬

‫ﺍﻧﻘﻼﺑﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺘﺘﺎﺑﻊ ﻭ ﻋﻘﺒﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﺣﺒّﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﻜﻮﻥ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﻭ ﻭﻗﺎﺭ ﺳﻠﻮﻙ ﻭ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺪﺕ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺷﺘﺪﺍﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ّ‬

‫‪٢٨٧‬‬

‫‪٢٨٨‬‬

‫ﻣﻘﺮﻯ ﻭ ﻣﻠﺠﺄ‬ ‫ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻞ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺍﻛﺜﺮﻯ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻣﻔﺮ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﻔﺮﻯ ﻣﻰ ﻃﻠﺒﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ّ‬ ‫ﺷﺪﺕ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﺍﺯ ﺣﻴﺎﺕ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺑﻴﺰﺍﺭ ّ‬

‫ﻭ ﭘﻨﺎﻫﻰ ﺟﺰ ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺍﺑﻬﻰ ﻧﻪ ﻛﻪ ﻭﻟﻮﻟﻪ ﻭ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﺩﺭ ﺁﻓﺎﻕ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻌﻤﻮﺭ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻋﺰﻳﺰ ﺩﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻴﺮ ﻭ ﺷﻜﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﻧﺸﻮﻧﺪ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻣﻄﻠﻮﺑﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫‪٢٨٩‬‬

‫‪٢٩٠‬‬

‫ﺑﺎﻟﺪ ِ‬ ‫ﺧﻮﻝ ﻓﻰ ِ ِّ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ‬ ‫ﻟﻪ ّ ٌ‬ ‫ﺍﻣﺎﻥ ّﺍﻻ ِ ‪‬‬ ‫ُ‬ ‫ﻇﻞ ‪‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻟﻴﺲ َ ُ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ َ َ‬

‫‪٢٩١‬‬

‫ﻳﺸﺎء ﻭ ﺍﻭ‬ ‫ﻳﻔﻌﻞ ﺍﻪﻠﻟُ ﻣﺎ‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻗﺼﺎﺹ ﺧﻮﻥ ﺍﺣﺒّﺎ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻋﺪﻝ ﺣﻜﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ّ‬ ‫ﻭﺍﻻ ْ َ ُ‬ ‫ّ‬ ‫ُ‬

‫ﻧﺸﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﺗﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻬﺪ ﻭ ﺷﻴﺮ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﻧﮕﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻧﺠﺎﺡ ﻭ ﻓﻼﺡ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻋﺎﻗﺒﺖ‬ ‫ﺍﻻﻣﺮ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺪﺍﺧﻠﮥ ُ َ ِ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﻣﺘﺠﺎﻭﺭﻩ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫‪٢٩٢‬‬

‫ﻋﺰﺕ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺸﻘﺖ ﺍﻓﺘﺪ ﻟﻜﻦ ﻣﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ّ‬

‫ﺍﺑﺪﻳّﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻴﻢ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻻﻥ ﮔﻤﻨﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻋﻈﻴﻢ )ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺳﺮﻭﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻛﻨﺪ‬

‫‪٢٩٣‬‬

‫ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻧﻬﺎﻯ‬ ‫ﺍﻯ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﺴﻤﻮﻉ ﻧﻮﻫﻮﺳﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ِ‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻤﻌﻴّﺘﻬﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺧﻮﻝ ﺩﺭ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺩﻻﻟﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﺣﺒّﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻪ ﻧﺺ ﻗﺎﻃﻊ ﺭﺑّﺎﻧﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ‬

‫ﺍﺣﺘﺮﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﻜﻠﻰ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺍﻧﺠﻤﻨﻰ ﺩﻣﺴﺎﺯ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺟﻤﻌﻴّﺘﻰ ﻫﻤﺮﺍﺯ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺷﺐ ﻭ ﺭﻭﺯ‬ ‫ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺧﻼﻕ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺭﺫﺍﺋﻞ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺟﻠﻮﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺑﻐﺾ ﻭ ﻋﺪﻭﺍﻥ ﺑﺮﺍﻓﺘﺪ‪ ،‬ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ‬

‫ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺧﻴﻤﻪ ﺑﺮﺍﻓﺮﺍﺯﺩ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺟﻼﻝ‪ ،‬ﺟﻤﺎﻝ ﺑﻴﺎﺭﺍﻳﺪ‪ .‬ﻧﻔﻮﺱ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻗﻠﻮﺏ ﻻﻫﻮﺗﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺣﻘﻴﻘﻴّﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﻫﺐ ﺣﺼﻮﻝ ﻳﺎﺑﺪ ِ ّ‬ ‫ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﻗﺼﻮﺭ ﺯﺍﺋﻞ ﺷﻮﺩ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺑﻰ ﺯﻭﺍﻝ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﺣﺼﻮﻝ ﺟﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻭﻉ ﻳﻘﻴﻨﴼ ِ ِ‬ ‫ﺑﺬﺍﺗﻬﺎ ﺍﻛﻤﺎﻝ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫‪٢٩٤‬‬

‫ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﻭ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻇﻠﻢ ﻭ ﻋﺪﻭﺍﻥ ﮔﻮﺷﺰﺩ ﻫﺮ‬ ‫ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﻜﻮﻥ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﻭ ﺛﺒﻮﺕ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻣﺮﺍﺟﻌﺖ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺑﺪﴽ‬ ‫ﻣﺘﻬﻮﺭﺍﻥ‬ ‫ﻣﺸﺮﻭﻃﻴﺖ ﻣﺠﺮﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺟﺰ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﻃﻐﻴﺎﻥ ﻧﻪ‪ .‬ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺳﺒﺐ ﺗﺴﻠّﻂ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻄﺎﻭﻝ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﺑﺮ ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﮔﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ِﺍﻥ ﺷﺎَءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﻗﻠﻮﺏ ﺍﺛﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﻴﻨﻮﺍﻳﺎﻥ ﺍﺯ ﺟﻮﺭ ﻭ ﺟﻔﺎﻯ ﻋﻮﺍﻧﺎﻥ‬ ‫ﺑﺮ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻔﻮﻅ ﻭ ﻣﺼﻮﻥ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٩٥‬‬

‫ﻣﻔﺘﺮﻳّﻪ )ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ( ﺩﺭ ﺭﮒ ﻭ ﺭﻳﺸﮥ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﺣﻠﻮﻝ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﺁﺭﺍﻡ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﻫﺮ ﻓﺴﺎﺩﻯ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ِ‬ ‫ﻧﻔﻮﺱ ُ َ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٩٦‬‬

‫ﻧﺼﻮﺹ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﻳﺸﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻗﺎﻃﻌﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻜﻠﻰ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺭﺍ ﺍﺯ ﻟﻌﻦ ﻭ ﻃﻌﻦ ﻭ‬

‫ﻛﺪﻭﺭﺕ ﻭ ﺑﺮﻭﺩﺕ ﻭ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﻭ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﻨﻊ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﻭﻓﺎ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﻣﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺍﺯ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺩﻭ ﺳﺎﻟﻪ ﻛﻮﻫﻬﺎﻯ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻴّﻪ ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﻼﺷﺸﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ ﻏﻠﻂ ﻭ ﻗﻬﺮ ﺁﻣﻴﺰ ﺑﻌﻀﻰ ﺑﺎﺑﻴﻬﺎ ﻭ‬

‫ﺍﺻﻼﺡ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﺷﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ )ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ( ﺑﻪ ﺍﻋﺎﻧﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﻓﻀﻞ ﻭ ﺭﺣﻤﺖ ﺭﺑّﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺁﻳﺎﺕ ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﻏﻴﺚ ﻫﺎﻃﻞ‬

‫ﻧﺎﺯﻝ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺍﺭﺽ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪ ﻭ ﺟﻤﻴﻊ ﻋﺒﺎﺩ ﺭﺍ ﻣﺨﺼﻮﺹ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺣﺰﺏ )ﺑﺎﺑﻰ( ﺭﺍ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻮﺍﻋﻆ ﺣﻜﻴﻤﺎﻧﻪ ﻭ ﻧﺼﺎﻳﺢ ﻣﺸﻔﻘﺎﻧﻪ ﻧﺼﻴﺤﺖ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨٠‬‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﺯ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﻭ ﻣﺤﺎﺭﺑﻪ ﻣﻨﻊ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﺯ ﻓﻀﻞ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﻏﻔﻠﺖ ﻭ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﺑﻪ ّﺑﺮ ﻭ ﺩﺍﻧﺎﻳﻰ ﺑﺪﻝ ﮔﺸﺖ ﻭ ِﺳﻼﺡ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺻﻼﺡ‪«.‬‬

‫‪٢٩٧‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ ّ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻓﻮﻕ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ّ‬

‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻧﺒﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭼﻮﻥ ﺭﻭﺵ ﻧﺰﺍﻋﻰ ﺍﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮﴽ ﺗﻌﺮﻳﻔﻰ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺘﻰ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﻭﻫﻢ ﺁﻟﻮﺩ ﻭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺍﻗﺸﺎﺭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺮﻭﺯ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻭ ﺭﻳﺎء ﻭ ﻧﻔﺎﻕ‬ ‫ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﺪﺍﺩﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﮔﻮﻝ ﺯﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻫﺎﻯ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﺮ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﻰ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺍﻫﺪﺍﻓﺸﺎﻥ ﺳﻮﺩ ﺟﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﻧﺰﺩ ﻫﺮ ﺩﺳﺘﮥ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺩﺳﺘﮥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺁﻥ‪ ،‬ﻭ ﻧﺰﺩ ﺷﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ‪ ،‬ﻭ ﻧﺰﺩ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴّﻮﻥ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﺷﺎﻫﻰ‪ ،‬ﺟﻠﻮﻩ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺎﻳﺲ‪ ،‬ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ‬

‫ﻣﻌﻤﻮﻟﺸﺎﻥ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻣﻨﺎﺯﻋﺎﺕ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩ ـ ـ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮﺩ ﺑﻌﻀﻰ ﺿﻌﻔﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻧﺰﺍﻉ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻭ ﻭﺍﻫﻰ ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ ـ ـ ﻟﺬﺍ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﻭﻡ‪ ،‬ﺍﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﺮﻁ ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ‬

‫ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺯﻋﺎﺕ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎﻯ ﻣﺘﺨﺎﺻﻢ‪ ،‬ﻭ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﻪ ﻧﻴّﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ‪ ،‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺩﺳﺎﻳﺲ ﻭ ﺷﺒﻬﺎﺕ ﺍﺯﻟﻰ‬ ‫ﻫﺎ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٢٩٨‬‬

‫ﺫﻳﻼ ﭼﻬﺎﺭ ﻓﻘﺮﻩ ﺍﺯ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﻛﻪ ﻧﺰﺩ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺝ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ‬ ‫ً‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺟﺎﺕ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎﻯ ﺩﻗﻴﻘﺘﺮ ﻭ ﻛﺎﻣﻠﺘﺮ‪ ،‬ﺣﺘﻤﴼ ﺣﺘﻤﴼ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﻭ ﺗﻮﺍﺭﻳﺦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫‪٢٩٩‬‬

‫ﺍﻭﻝ‪:‬‬ ‫ﻟﻮﺡ ّ‬

‫ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻳﻮﻧﺲ ﺧﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﻻﺑﻬﻰ‪ .‬ﻫﻮﺍﻪﻠﻟ ﺍﻯ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺮ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺳﻴﺪ ﺍﺯ ﻋﺪﻡ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺟﻮﺍﺏ‬

‫ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺧﻮﻝ ﺍﺣﺒّﺎء ﺩﺭ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻣﺠﻠﺲ ِﻣﻠّﺖ ﺳﺆﺍﻝ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﻓﺮﺽ ﻭ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﺳﺖ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻬﻢ‬ ‫ﺟﻤﻴﻊ ﻗﻮﺍ ﺑﻜﻮﺷﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﺗﺸﺒّﺚ ﺟﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺟﺪﻳﺪ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺍﺣﺒّﺎﺏ ﺩﺍﺧﻞ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺣﻜﻤﺖ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﻗﺘﻀﺎء ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﻧﺰﺍﻉ ﺑﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺤﺎﻓﻞ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺣﺒﺎﺏ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺍﻻﺑﻬﻰ ﻉ ﻉ‬ ‫ﺣﺎﻻ ﺣﻜﻤﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺘﻀﺎء ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ َﻭ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺒﻬﺎء َ‬ ‫ﻋﻠﻴﻚ َ ُ‬

‫‪٣٠٠‬‬

‫ﻟﻮﺡ ﺩﻭﻡ‪:‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﻻﺑﻬﻰ‪ .‬ﻫﻮﺍﻪﻠﻟ ﺍﻯ ﻳﺎﺭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻧﺎﻣﮥ ﺷﻤﺎ ﻛﺎﺷﻒ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻓﻰ‬ ‫ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺩﻳﺐ‬

‫ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺭﺍ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻭ ﺛﺒﺎﺗﻰ ﻧﻪ ﺩﺍﺋﻤﴼ ﺩﺭ ﺍﺿﻄﺮﺍﺑﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﺣﺒﺎﺏ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺣﺎﻣﻰ ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﺪﺍﻟﻴّﻮﻥ ﻫﻤﺪﻡ ﻭ‬

‫ﻫﻤﺮﺍﺯ‪ .‬ﺣﺰﺏ ﻳﺤﻴﻰ )ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ( ﻃﺮﻳﻖ ﻧﻔﺎﻕ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻭﻓﺎﻕ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺭﻧﺪﺍﻥ‬

‫ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺣﺰﺏ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻔﺎﻕ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺍﺗّﻔﺎﻕ‪ ،‬ﺷﻘﺎﻕ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﻭﻓﺎﻕ ﻭ ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺁﻥ ﺣﺰﺏ ﺑﺪ ﻓﺮﺟﺎﻡ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﺣﺒّﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺳﻌﻰ ﻭ ﺟﻬﺪ ﺗﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﻴﺎﻣﻴﺰﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻀﻮﻳّﺖ‬

‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﻔﻴّﮥ ﺁﻥ ﺣﺰﺏ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻊ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﺣﺰﺏ‪ ،‬ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﻮﺭﺙ ﺧﺮﺍﺑﻰ ﻋﻈﻴﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻻﺑﻬﻰ ﻉ ﻉ‬ ‫ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﻠﻰ ﺍﻥ ﺷﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﻋﻤﻞ ﻣﻮﻓّﻖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﺸﺖ‪َ .‬ﻭ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺒﻬﺎء َ‬ ‫ﻋﻠﻴﻚ َ ُ‬

‫‪٣٠١‬‬

‫ﻟﻮﺡ ﺳﻮﻡ‪:‬‬ ‫ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻪﻠﻟ ﺧﺎﻥ ﻭﺭﻗﺎﺳﺖ‪» :‬ﻧﺎﻣﮥ ﻣﻔﺼﻞ ﺷﻤﺎ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﺗﻔﺎﺻﻴﻞ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺄﻟﮥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ‬ ‫ﺍﺳﺒﺎﺏ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ ...‬ﻟﻬﺬﺍ ﺳﺮﻳﻌﴼ ﺗﻠﻐﺮﺍﻑ ﮔﺸﺘﻪ ﻛﻪ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﭘﺎﺭﻟﻤﻨﺖ‪ .‬ﺩﺧﻮﻝ ﺍﺣﺒﺎﺏ ﺩﺭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨١‬‬

‫ﭘﺎﺭﻟﻤﻨﺖ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺑﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﺯ ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻭ‬ ‫ﺍﺣﺘﺮﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺧﺪﻣﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻓﺮﺽ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺼﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﻨﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺣﺎﺿﺮﻩ‬

‫ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ ...‬ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﭘﺎﺭﻟﻤﻨﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺧﺪﻣﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﺑﻪ ﺩﻝ ﻭ ﺟﺎﻥ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻛﻨﻨﺪ‪...‬‬

‫‪٣٠٢‬‬

‫ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺩﺭﺝ ﻟﻮﺡ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﺎﻳﻢ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﺳﻪ ﻟﻮﺡ ﻓﻮﻕ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎﻝ‪ ،‬ﻭ‬

‫ِ‬ ‫ﺑﻮﺩﻥ ﺩﻭ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺃﻡ‬ ‫ﺣﻜﻢ »ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺯﻋﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺣﺰﺍﺏ« ﻭ »ﻟﺰﻭﻡ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ «،‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻋﻠّﺖ ﻣﻨﻊ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ‬ ‫ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﺍﺣﺰﺍﺏ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺠﻠﺲ ّ‬ ‫ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ّ‬

‫»ﻣﺸﺮﻭﻃﮥ ﺳﻠﻄﻨﺘﻰ« ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺣﻜﻤﺖ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﺣﺒّﺎء ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺁﻥ ﻣﺨﺎﺻﻤﺎﺕ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻭﺟﻪ ﺍﻟﻤﺼﺎﻟﺤﻪ ﻣﺘﺨﺎﺻﻤﻴﻦ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺩﺭ‬ ‫ﻗﺒﻼ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﻭﻡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺳﻠﻄﻨﺘﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﻋﺪﻡ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﺳﻤﻰ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺒﻮﺩ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺟﻬﺖ‬

‫ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺍﻓﺸﺎﻯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﺩﻓﻊ ﺩﺳﺎﻳﺲ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ‪ ،‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ‪ ،‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺑﻴﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻭ ﻧﺠﺎﺕ‬ ‫ﺳﺘﻤﻜﺎﺭ« ﺍﺯﻟﻰ‪» ،‬ﺑﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﻴﺎﻣﻴﺰﻧﺪ« ﻭ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻛﻨﺎﺭﻩ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺧﺮﺍﺑﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ »ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﻔﻴّﮥ« »ﺣﺰﺏ‬ ‫ِ‬

‫ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٣٠٣‬‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻧﺎ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ ﻗﺮﻥ ﺍﻧﻮﺍﺭ ﺹ‪ ١٠‬ﻭ ﻧﺼﻮﺹ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻧﻴّﺎﺕ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻤﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ »ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪» «،‬ﺑﺎ ﺑﺪﮔﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﺪﺧﻮﺍﻫﻰ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﺷﺪ« ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻜﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﺤﻤﻴﻠﻰ ﺑﺮ ﺩﻭﻟﺖ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﺑﻬﺎﻧﮥ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺻﺮﻓﴼ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﺑﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﻭﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻧﺪﻫﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺟﺎﻯ‬ ‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺭﻭﺵ ﻫﻤﻴﺸﮕﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺻﻼﺡ ﺍﻳﺮﺍﻥ — ﻭ ﺍﺻﻼﺡ ﻋﺎﻟﻢ — ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ‪ ٣٠٤.‬ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﻨﻚ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ﺳﺮﺍﻓﺮﺍﺯﻯ ﺷﺎﻫﺪ ﻣﻮﻓﻘﻴّﺖ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﻫﻤﻴﺸﮕﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭘﺮ ﺷﻜﻮﻩ ﺳﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻓﻘﻴّﺖ ﺭﺍ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﻬﻴﻤﻦ ﻭ ﻋﻤﻴﻖ ‪ ٢٦‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ‪ ٢٠٠٣‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ )ﻛﻪ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ( ﺍﺭﺍﺋﻪ‬

‫ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻄﻮﺭ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻗﺎﺟﺎﺭﻳّﻪ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ ﺩﻭﺭﮤ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﻭ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍ ﺧﺸﻨﻮﺩ ﺳﺎﺯﺩ‪ ،‬ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ ﺭﺍ »ﻧﺠﻞ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﻫﻨﻮﺯ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﻗﺎﺭﺍﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻭ ﺗﻜﺮﻳﻢ ﺍﺳﺖ )ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ )ﻳﻌﻨﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء( ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺟﺰ ﺩﺭ ﻣﻮﻃﻦ ّ‬

‫ﻣﺪﻧﻴّﻪ ﻛﻪ ﺳﻰ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺻﺎﺩﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ( ﺑﺎ ﻛﻼﻣﻰ ﻧﺎﻓﺬ ﻭ ﺭﺳﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﺧﻮﺵ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺭ‬ ‫ﺭﺳﺎﻟﮥ َ َ‬

‫ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﺎ ﮔﺮﺩ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﻳﻢ‪ «.‬ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﭘﻴﺎﻡ‪ ،‬ﺭﻭﺵ ﻭ ﺳﻠﻮﻙ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺷﻤﺎ ﺳﺘﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭ ﻣﻬﺪ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﮔﺬﺷﺘﮕﻰ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻧﺜﺎﺭ ﺟﺎﻥ ﺑﻪ ﺛﺒﻮﺕ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪﻩ ﺍﻳﺪ‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﺪ‪ ،‬ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺍﻓﻖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﭘﺮﺗﻮ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﺁﺭﺯﻭﻣﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻭﺝ ﺍﺛﻴﺮ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺮﺗﻮ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ‬ ‫ﻣﻪ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﻣﻨﻴﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻻ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﺪﺭﺧﺸﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺍﻗﻠﻴﻢ ِ‬

‫ﻋﺰﺕ ﺍﺑﺪﻳّﮥ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎﻥ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﭼﻨﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﺪﻩ ﻫﺎ ﺧﻴﺮﻩ ﻭ ﺣﻴﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﺩ‪» «.‬ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﻧﻮﺍﺭ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻙ ﺗﺎﺑﻨﺎﻙ ﺷﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﻣﻨﻮﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻰ ﻧﺎﻡ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺷﻬﻴﺮ ﺁﻓﺎﻕ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺮﻭﻡ‬ ‫ﺍﻣﺎﻝ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻰ ﺑﻬﺮﻩ ﻭ ﻧﺼﻴﺐ ﻓﻴﺾ ﻣﻮﻓﻮﺭ ﻳﺎﺑﺪ‬ ‫ﻣﺤﺮﻡ ﺁﺭﺯﻭ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ُ َ‬ ‫ِ‬

‫ﻭ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺟﻮﻳﺪ ﻭ ﺳﺮﻓﺮﺍﺯ ﮔﺮﺩﺩ‪«.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﻟﻮﺡ ﭼﻬﺎﺭﻣﻰ ﻛﻪ ﺣﺴﺐ ﺍﻟﻮﻋﺪﻩ ﺩﺭﺫﻳﻞ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ )ﻭ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﻟﻮﺡ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺻﻠﺢ ﻻﻫﺎﻯ ﺩﺭ ‪١٩١٦‬‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ّ ِ‬ ‫ﻡ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ — ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ‪ ١٢‬ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ — ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺻﻼﺡ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ( ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ِ ِ‬ ‫ﺻﺤﺖ‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ‬

‫ﺭﻭﺵ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺷﻜﺴﺖ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻯ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻭ ﻣﻜﺮﻯ‪ ،‬ﺣﺘﻰ ﺩﺯﺩﻯ ﻭ ﺳﺮﻗﺖ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨٢‬‬

‫ﻣﺘﺬﻛﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻧﻮﻫﻮﺱ‬ ‫ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻋﻘﻴﺪﺗﻰ ﻭ ﺍﺩﺑﻰ‪ ،‬ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ٣٠٥.‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻟﻮﺡ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ )ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ( ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻨﺎﻡ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﺸﺮ ﺩﻫﻨﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﻃﺎﻟﺐ ﺷﻬﺮﺗﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪:‬‬

‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻭﺣﺪﺕ ﻧﮋﺍﺩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ َﺣﺮﺏ‪ ،‬ﺩﺭ ﻟﻨﺪﻥ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪ ﺷﺨﺼﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺿﺒﻂ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻨﺎﻡ ﺧﻮﻳﺶ ﺧﻄﺎﺑﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻋﻴﻨﴼ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﭼﻨﺪ‬

‫ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭖ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺳﺒﺐ ﺗﺨﺪﻳﺶ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺍﺭﻭﭖ ﻭ ﺗﺸﻮﻳﺶ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﺴﺘﺸﺮﻗﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ‪...‬ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‬ ‫ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻜﻠﻰ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻰ ﺧﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺧﻔﻴّﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻜﻠﻰ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٠٦‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﻭ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻋﻠﻞ ﻋﺪﻡ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ّ‬

‫ﻣﺠﻠﺲ ﺛﺎﻧﻰ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ١٥٦-١٥٧‬ﻛﺘﺎﺏ ﻭﺍﭘﺴﻴﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﻗﺮﻭﻥ ﻭﺳﻄﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻓﺌﻮﺩﺍﻝ ﺑﺎ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻓﻘﻂ ﺩﻭ‬ ‫ﻟﻮﺡ ﺍﺯﺻﺪﻫﺎ ﻟﻮﺡ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺖ ﻃﻠﺐ ﻭ ﺧﺎﺋﻦ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﻭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﺷﺎﻫﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ‬

‫ﺭﺩ‬ ‫ﺁﻧﻜﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﻟﻮﺣﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻮﻕ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪ – ﺑﻌﻼﻭﻩ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻛﺜﻴﺮﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺸﺮﻭﻃﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ – ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ّ‬ ‫ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺩﺍﺭﺍﻻﻧﺸﺎء ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭ ﺭﻗﻴﻤﻪ ﺟﻮﻻﻯ ‪ ١٩٧٦‬ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﺎﻧﺐ ﺑﻌﻀﻰ ﻧﻔﻮﺱ ﺗﻜﺮﺍﺭﺷﺪﻩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺘّﻬﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻥ ﺩﻭﺭ ﻧﮕﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻟﻜﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺎﺩﻳّ ِ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ّ‬ ‫ﻮﻥ ﺍﻳﺪﻩ ﺁﻟﻴﺴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻤﺎﻝ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻛﻤﺎﻝ ّ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﺻﺮﻓﴼ ﺍﻧﻌﻜﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎﺩﺍﻣﻰ ﻛﻪ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻴﺎﺑﺪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﺛﻤﺮﺍﺕ ﺩﻧﻴﺎﻯ ّ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭﻯ ﺭﻭﺷﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﮕﺮﺩﺩ‪ .‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺮﺩﻡ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺍﻣﻮﺭ ّ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﺻﻼﺡ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻨﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘﻰ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ‬ ‫ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎﺩﮔﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺒﺮﺩ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﺳﺪ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﺑﺪﻳﻦ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻓﺴﺎﺩ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻛﻨﻨﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﺘﺠﺴﻢ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻔﻮﺱ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﺍﺭﺯﺷﻬﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ‬ ‫ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ ﻫﻴﻜﻞ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻓﺎﺳﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭﻟﻜﻦ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻫﺪﻓﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺁﻥ ﺗﻼﺵ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﺁﮔﺎﻫﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻃﻰ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﻨﺎﻯ ﺧﻴﺮ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﻗﺪﺭﺕ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﻫﻤﮥ ﺑﺪﻳﻬﺎ ﺭﺍ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﮥ ﻗﻮﺍﻯ ﺁﻧﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺎﻟﻤﺮﻩ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ﮔﻴﺘﻰ ﺑﺰﺩﺍﻳﺪ‪ .‬ﻭﺭﻭﺩ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻳﻚ ﻧﺒﺮﺩ ﺗﺨﻴﻠﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻣﺤﻮ ﻣﻔﺎﺳﺪ‬ ‫ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻟﺬﺍﺕ ﺍﻣﺮ ﻋﺪﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﺤﻮ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑ ّ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻗﻴﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺗﻼﻑ ﻭﻗﺖ ﻭ ﻫﺪﻡ ﻧﻴﺮﻭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺣﻴﺎﺕ ﺷﺨﺺ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺑﻼﻍ ﭘﻴﺎﻡ‬ ‫ﻇﻞ ﻧﻈﻢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘّﺤﺪ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺍﺣﻴﺎء ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﺼﺮﻭﻑ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﺩﺭ ّ‬

‫ﭼﻮﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺁﻥ ﭘﻴﺎﻡ ﻫﻤﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ‬

‫ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﭘﻴﭽﻴﺪﮤ ﻫﺎﺋﻠﻪ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﻈﺎﻟﻤﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻃﻰ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻓﻀﺎﻯ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﻭ ﺗﻴﺮﻩ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ‬

‫ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫‪٣٠٧‬‬

‫ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻠﻠﻰ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺟﺎﺕ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮﻗﺎﻟﺐ ﻫﺎﻯ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺘﻰ ﻭﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﻫﺎﻯ‬

‫ﻣﺜﻼ ﺫﻫﻦ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻬﻀﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺻﻼﺡ ﺩﻳﻨﻰ‬ ‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺳﻬﻞ ﺍﻧﮕﺎﺭﺍﻧﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ً‬

‫ﺩﺭ ﻣﺤﻴﻂ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺪﮤ ﻗﺒﻞ ﻋﻴﻨﴼ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺻﻼﺣﻰ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ ﻭ ﭘﺮﻭﺗﺴﺘﺎﻧﻴﺴﻢ ﻭﻛﺎﻟﻮﻧﻴﺴﻢ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻫﻤﺎﻥ ﻗﺎﻟﺐ ﻫﺎﻯ ﻓﻜﺮﻯ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻣﺎﺗﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﺩﻳﺎ‬ ‫ﺩﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻬﻀﺘﻰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻟﻜﺘﻴﻚ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡ ﺗﺰ ﻭ ﺁﻧﺘﻰ ﺗﺰ ﻭ ﺳﻨﺘﺰ‪ ،‬ﻭ ﻳﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺗﺎﺭﻳﺦ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻪ‪ ،‬ﺑﺮﺩﮔﻰ‪،‬‬ ‫ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻯ‪ :‬ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺷﺘﺮﺍﻛﻰ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﺌﻮﺩﺍﻟﻴّﻪ‪ ،‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﻭ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ‪ ،‬ﻛﻪ ﺳﻴﺮﻯ ﺟﺒﺮﻯ ﻓﺮﺽ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺗﺤﻠﻴﻠﻰ ﻧﺎﭘﺨﺘﻪ ﻭﺳﻄﺤﻰ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻫﻤﻴﻦ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨٣‬‬

‫ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺍﻟﻔﺒﺎﻯ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥ‬ ‫ﻗﺎﻟﺐ ﻫﺎ ﻭ ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺽ ﻫﺎ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻓﺎﺣﺸﻰ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﺑﺎ ﺭﻋﺎﻳﺖ ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻰ ﻭ ﺗﺨﻄﺌﮥ‬ ‫ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺖ‪ ٣٠٨.‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻧﺴﺒﺖ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺎﺑﻰ‬ ‫ﺑﺎﻟﻨﺴﺒﻪ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺗﻤﺠﻴﺪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻭﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺎﺑﻰ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺭ ﺑﻴﻦ ﺑﺎﺑﻴﻬﺎ ﻭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭﻗﺖ ﻭ ﻋﻠﻤﺎء ﺟﻨﮓ ﺩﺭﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﺑﻰ ﻫﺎ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﻇﻬﻮﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻰ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻪ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﻛﻤﴼ ﻭ ﻛﻴﻔﴼ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺎﻓﻰ ﻭ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﮔﺮﺍﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺑﺪﴽ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ّ‬

‫ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺏ ﻭﺍﭘﺴﻴﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﻗﺮﻭﻥ ﻭﺳﻄﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﻓﺌﻮﺩﺍﻝ‪ ،‬ﻧﺸﺮ ‪ ١٣٥٦‬ﻩ ﺵ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ِ‬ ‫ﭘﻴﺮﻭﻯ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬ ‫ﺍﺳﻼﻑ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺘﺶ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺍﻳﻮﺍﻧﻒ ﻭ ﻃﺒﺮﻯ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﻛﺘﺎﺏ ﻛﺸﻒ ﺍﻟﻐﻄﺎء ﻭ ﻧﻴﺰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﮒ ﺗﺎﻙ ّ‬

‫ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺳﺎﺯﺷﻜﺎﺭ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﺮﻭﻥ ﺍﺧﺬ ﻭ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺑﻰ‬

‫ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺳﻪ ﻗﻠﻌﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﺩﻓﺎﻋﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻭ ﭼﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺿﺮﺏ ﻭ ﺟﺮﺡ ﻭ‬ ‫ً‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻼﻓﻰ‬ ‫ﺣﺒﺲ ﻭ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻭ ﻗﺘﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺭﻭﺣﻴّﮥ ﺳﺘﻴﺰﻩ ﺟﻮﻳﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﺮﻭﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﻤﻼ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﺮﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴّﺖ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ‬ ‫ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻮﻻﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻰ ﻧﺎﺷﻴﺎﻧﻪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺫﻥ ﻭ ّ‬ ‫ً‬

‫ﺑﺎﺑﻰ ﻭ َﻣﻼﺫ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺎﻗﺒﺘﺶ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﺳﻮء ﻗﺼﺪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ ﺁﻥ ﻛﺸﺘﺎﺭ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﺠﻮﻧﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺳﺠﻦ ﺳﻴﺎﻩ ﭼﺎﻝ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﺘﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﻣﻈﻠﻮﻣﻴّﺖ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ‬

‫ﺩﻓﺎﻋﻰ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﮤ ﺑﺎﺑﻰ ﻧﺒﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ‬ ‫ﻭ ﻧﻜﺘﮥ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻼﻳﺎ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﺎﺕ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻫﺎ ﻓﻘﻂ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺍ ﺩﻭﺭﮤ ﺳﺎﺯﺷﻜﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﻓﺮﺽ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﭼﺎﺭ ﺑﻼﻳﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻭ ﺣﺒﺲ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ ﻛﺸﺘﺎﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﻘﻂ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮﻗﻰ ﻛﻪ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻓﺎﻋﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﻪ ﻗﻠﻌﻪ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻧﻨﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﻧﻜﺸﺘﻨﺪ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻮﻻﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﺎﺳﻮﻯ ﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺳﻴﻒ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺪﻳﻨﮥ ﻗﻠﺐ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪» .‬ﻫﺮ ﻧﻔﺴﻰ ﻛﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻧﺼﺮﺕ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ ّ‬ ‫ﺗﺼﺮﻑ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ِ َ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﺯ ﻧﺼﺮﺕ ﺍﺑﺪﴽ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺣﻖ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﺤﻔﻮﻅ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﺪﺍﺋﻦ ﻗﻠﻮﺏ ّ‬

‫ﺘﻠﻮﺍ‪ ٣٠٩«.‬ﻭ ﻧﻴﺰ »ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻟﻢ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺣﺒّﺎﻳﻢ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺗﻘ ُ ُ‬ ‫ﺍﻥ ُ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻥ َ ْ‬ ‫ﻣﻦ َ ْ‬ ‫ﺟﻬﺎﻝ ﺍﺭﺗﻜﺎﺏ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﺑﺪﺃ ﻣﺮﺿﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ‪ْ ِ .‬‬ ‫ﺭﺿﺎﻩ َ َ ٌ‬ ‫ﻟﻜﻢ ِ ْ‬ ‫ﻟﺨﻴﺮ َ ُ ْ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻘﺘﻠﻮﺍ ﻓﻰ ِ ُ‬ ‫‪٣١٠‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﺎﺯﺷﻜﺎﺭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭ ﻭ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻧﺪ ﻭ »ﺯﻫﺮ« ﺭﺍ ﺑﻪ »ﺷﻬﺪ«‬ ‫ﺩﻡ ﻧﻔﺴﻰ‪ «.‬ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺳﻔﻚ َ ِ‬

‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ )ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﺒﻊ ﻭ ﺻﻔﺤﺎﺕ( ﻭ ﻧﻔﻮﺱ ﻭﺳﻴﻊ ﺍﻟﻨّﻈﺮ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺭﻭﺡ ﻭ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻋﻈﻴﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭﻙ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ »ﻋﺪﻡ‬

‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ« ﭼﻘﺪﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺷﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻖ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﺴﺎﻁ »ﺩﻭﺭ ﺑﺎﻃﻞ«‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﺮﭼﻴﺪﻩ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﻠﻮﻍ ﺑﺸﺮﻯ ﺭﻫﻨﻤﻮﻥ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﻻﺯﻣﮥ ﭼﻨﻴﻦ ﻫﺪﻓﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺼﺮﺕ ﺣﻖ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ‬

‫ﻫﺪﻑ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺍﺧﻼﻕ ﺣﺴﻨﻪ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻃﻴﺒّﮥ ﻃﺎﻫﺮﻩ ﻭ ﻧﻄﻖ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻧﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻯ‪ .‬ﺑﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎء ﺭﻭﺵ‬

‫ﺍﺯ َﻣﻨﺶ ﺟﺪﺍ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﺪﻑ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺭﺍ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﺮﻭﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬ ‫ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﻘﻂ ﺁﻗﺎﻯ ّ‬

‫ﻣﺸﺮﻭﻃﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻣﻘﻴﻢ ﻋﺮﺍﻕ‪ ،‬ﺹ‪ ،٩٠‬ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻟﻬﺎﺩﻯ ﺣﺎﺋﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺗﺸﻴّﻊ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺿﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩﻯ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ‬ ‫ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻧﻮﮔﺮﺍﻳﺎﻧﻰ ﻣﺒﺎﺭﺯ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺮ ّ‬

‫ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﺭﺍ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭ ﮔﺮﺩﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﻯ ﺑﺎ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮ ﺩﺭ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء )ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻯ( ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺍﻯ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﺑﻪ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﺎﻣﻪ ﺿﻤﻦ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﻯ ﻭ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‬

‫ﻏﻼﻣﺎﻥ ﻭ ﻛﻨﻴﺰﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻳﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺨﺖ ﺳﺘﻮﺩ‪» :‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻭﺵ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨٤‬‬

‫ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ »ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺪﻳﻊ« ﺍﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،...‬ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﻋﻤﻮﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻳﺪ‬

‫ﺁﻓﺮﻳﻦ‪) «.‬ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺁﻗﺎﻯ ﺣﺎﺋﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﺻﻞ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻰ(‪.‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﺹ‪ ،١٥‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﺻﺮﻑ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ّ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﮥ ﺟﺎﻟﺐ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﺩ‪ :‬ﻳﻜﻰ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻜﺲ ّ‬

‫ﺧﺎﺹ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‪،‬ﺹ‪ ١٢‬ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ »ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﭘﻰ ﮔﻴﺮ«‪ ،‬ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﺪ – ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ ،‬ﺍﻭ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻭ ﻓﺮﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﺫﺍﺕ‬

‫ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﺆﻟّﻒ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ّﺍﻻ ﭼﻪ ﻟﺰﻭﻣﻰ ﺑﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻭ‬ ‫ً‬

‫ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ‪ ،‬ﭼﻮﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﮤ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻓﻴﺰﻳﻜﻰ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﻧﻜﺘﮥ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻟﻮﺡ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء )ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻯ(‪ ،‬ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﭼﺮﺍ‬

‫ﻣﺮﺗﻜﺐ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻓﺎﺣﺸﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻨﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺯ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻟﻘﺐ »ِﺳﺮ« ﮔﺮﻓﺘﻪ‬

‫ﺍﻋﻠﻢ‪ .‬ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﻭ ﻫﻤﮥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻣﺤﻔﻮﻅ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻟﻮﺡ ﺭﺍ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺍﻪﻠﻟُ ْ َ‬ ‫ﺑﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻭ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﺧﻠﻮﺹ ﻭ ﺗﻘﻮﻯ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﻳﻰ ﻋﻄﺎ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺭﻭﺡ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﻳﻰ ﻭ‬

‫ﺑﻌﺰﻳﺰ‪.‬‬ ‫ﻟﻴﺲ ﻫﺬﺍ َ َ‬ ‫ﻋﻠﻰ ﺍﻪﻠﻟِ ِ َ ٍ‬ ‫ﻣﺤﺒّﺖ‪ ،‬ﺩﻧﻴﺎ ﺭﺍ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭﺍﺣﺪﻯ ﺍﺯ ﻛﺜﺮﺕ ﮔﻠﻬﺎﻯ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﺳﺎﺯﻳﻢ‪َ ،‬ﻭ َ َ‬

‫ﻭ ﻧﻜﺘﻪ ﺁﺧﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﻟﺤﻨﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻠﻜﻪ ﺭﺍ ﺧﻄﺎﺏ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﻭ ﺣﻜﻢ ﻣﻨﻊ ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ‬

‫ﻣﺮﺑﻰ‬ ‫ﺑﺮﺩﮔﺎﻥ ﻭ ﻟﺰﻭﻡ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺭﺍ ﺫﻛﺮﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺟﺎﻥ ﻋﺮﺽ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ّ‬ ‫ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﺷﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻭ ﻧﻴﻢ ﻗﺒﻞ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻭ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻭ‬ ‫ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﻫﺪﻑ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺳﺖ ﻓﺮﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﻫﻤﻮﻃﻦ ﺭﺍ ﻗﺴﻢ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺭﺍ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺗﺎ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٣١١‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﻟﻮﺡ ﻣﻬﻴﻤﻦ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺣﺎﺋﺮﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺎﻗﺼﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ‪ ،‬ﻋﻤﺪﴽ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺍﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺯﻳﻨﺖ ﻣﻘﺎﻝ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﻳﻢ ﺗﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻼﺣﻈﻪ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ّ‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻟﺤﻨﻰ ﻣﻠﻜﻪ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻄﺎﺏ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﺍﻻﻋﺰ‪:‬‬ ‫َُْ​ُ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪،‬ﻗﻮﻟﻪ ْ َ َ ّ‬

‫ﺍﻟﺴﺪﺭﺓ ِ‬ ‫ﺭﺑﻚ ِ ِ‬ ‫ﻣﻦ ْ ِّ َ ِ‬ ‫ﺭﺽ‬ ‫ﺍﺳﻤﻌﻰ ِﻧﺪﺍَء َ ِّ َ‬ ‫ﺿﻌﻰ ﻣﺎ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻜﺔ ﻓﻰ َ ْ َ ْ‬ ‫ﺍﻳﺘﻬﺎ ْ َ ِ َ ُ‬ ‫ﻋﻠﻰ َ‬ ‫ﺍﻻ ْ ِ‬ ‫ﻳﺎ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻌﺰﻳﺰ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻻﻟﻬﻴّﻪ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﻣﺎﻟﻚ َ‬ ‫ﻟﻨﺪﻥ ِ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﺤﻜﻴﻢ‪َ .‬‬ ‫ﺍﻟﻪ ِ ّﺍﻻ َ َ‬ ‫ﺍﻧﻪ ﻻ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﺒﺮﻳﻪ ِ َ‬ ‫ﺍﻧﺎ َ ُ‬

‫ﺫﻛﺮ ِﻓﻰ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ ِ َ ْ ِ ِ‬ ‫ﺫﻛﺮ َ ِّ ِ‬ ‫ﺭﺃﺱ ْ ُ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﺸﺎﻡ‬ ‫ﺑﺎﻛﻠﻴﻞ ِ ْ ِ‬ ‫ﺍﻻﻧﺠﻴﻞ َ ْ‬ ‫ﺍﻧﻪ َ ْ‬ ‫ﻗﺪ َ ‪َ ‬‬ ‫ﺍﻻﻋﻈﻢ َﻭ َ ‪َ ‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺭﺑﻚ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻚ ِ ِ ْ ِ‬ ‫ﺗﺸﺮﻑ َ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺠﻠﻴﻞ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﻛﻤﻞ ﻣﺎ ُ ِ َ‬ ‫َﻭ َﺯﻳﻨﻰ َ َ‬ ‫ﺑﺮ ّ ِ‬ ‫ﺑﻤﺠﺪﻩ َ ْ َ ِ‬ ‫ﻗﺪ ‪‬ﺍﺗﻰ ِﻓﻰ ْ َ ِ‬

‫ﺛﻢ َ ِ ِ‬ ‫ﺭﺑﻪ ِ ِ‬ ‫ﺑﺬﻛﺮ َ ِّ ِ‬ ‫ﻳﻌﻠﻮ ْ ُ ِ‬ ‫ﻧﺬﻛﺮﻙ ِ َ ْ ِ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﺍﻧﺎ َ ْ ُ ُ َ‬ ‫ﺍﻻﻧﺎﻡ‪َ ...‬ﺩﻋﻰ َ َ‬ ‫ﺭﺑﻚ ِ ِ‬ ‫ﺍﺳﻤﻚ ِ ِ ْ ِ‬ ‫ﺑﻘﺪﻭﻡ َ ِّ‬ ‫ﻧﺤﺐ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﻘﺪﻳﻢ ِ ّ‬ ‫ﻫﻮﺍﻙ ُ ‪‬‬ ‫ﺍﻥ ْ ُ َ‬ ‫ﻟﻮﺟﻪ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ ُ ِ ‪‬‬ ‫ﻣﺎﻟﻚ َ ِ‬ ‫ِ ُ ُ ِ‬ ‫ﺍﻗﺒﻠﻰ ﺍﻟﻰ َﻣﻮﻻَﻙ َ ِ‬

‫ﺑﻴﻊ ْ ِ ْ ِ‬ ‫ﺍﻧﻚ َ َ ْ ِ‬ ‫ﻗﺪ َ َﺑﻠﻐﻨﺎ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﻗﺪ‬ ‫ﺣﻜﻢ ِ ِﺑﻪ ﺍﻪﻠﻟُ ﻓﻰ ﻫﺬﺍ ‪‬‬ ‫ﺍﻧﻪ َﻋﻠﻰ ﻣﺎ َ ُ ُ‬ ‫ﺍﻗﻮﻝ َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺒﺪﻳﻊ َ ْ‬ ‫ﺷﻬﻴﺪ َ ْ‬ ‫ﻣﻨﻌﺖ َ َ‬ ‫َْ ِ‬ ‫ﺍﻟﻐﻠﻤﺎﻥ َﻭ ْ ّ‬ ‫ﺍﻻﺭﺽ َﻭ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺴﻤﺎِء ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻻﻣﺎِء ﻫﺬﺍ ﻣﺎ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻈﻬﻮِﺭ َ ِ‬

‫ﺍﺟﻮﺭ ْﺍﻟ ُ ْ ِ ِ‬ ‫ﺍﺭﺳﻞ ِ َ ِ‬ ‫ﻛﺘﺐ ﺍﻪﻠﻟُ َ ِ‬ ‫ﺍﻋﺮﺽ‬ ‫ﺍﻥ ‪‬‬ ‫ﺟﺰﺍِء◌ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﻤﺤﺴﻨﻴﻦ ِﺍ ْﻥ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﻋﻠﻴﻢ َ ٍ‬ ‫ﻣﻦ َ ُ ْ‬ ‫ﺧﺒﻴﺮ‪ ِ .‬‬ ‫ﺗﺘﺒﻌﻰ ﻣﺎ ُ ْ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﻴﻚ ِ ْ‬ ‫ﺍﻧﻪ ُ ‪‬‬ ‫ﺫﻟﻚ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﻤﺤﺴﻨﺎﺕ َﻭ ْ ُ ْ ِ َ‬ ‫ﻣﻮﻓﻰ ُ ُ َ‬ ‫ﻟﻚ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ َ ْ َ َ‬ ‫َ​َ َ‬ ‫ﻟﺪﻥ َ ٍ‬

‫ﻣﻨ ِ ِ‬ ‫ﺑﻌﺪ ِ ِ‬ ‫ﺰﻝ ٓ ِ‬ ‫ﺍﻧﻪ َﻋﻠﻰ ُ ِّ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺍﻻﻳﺎﺕ َ ْ ِ ُ‬ ‫َ‬ ‫ﻣﻦ َ ُ ْ‬ ‫ﻗﺪﻳﺮ‪ ِ .‬‬ ‫ﺍﻻﻋﻤﺎﻝ ُ ْ َ ُ‬ ‫ﺗﻘﺒﻞ َ ْ َ‬ ‫ﺍﻥ َ‬ ‫ﻭﺍﺳﺘﻜﺒﺮ َ ْ َ‬ ‫ﻛﻞ ﺷﻰٍء َ ٌ‬ ‫ﻟﺪﻥ ُ ْ‬ ‫ﺍﻟﺒﻴﻨﺎﺕ ِ ْ‬ ‫ﺍﻻﻗﺒﺎﻝ َ ْ‬ ‫ﻋﻤﻠﻪ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﻟﻴﺤﺒﻂ ﺍﻪﻠﻟُ َ َ َ ُ‬ ‫ﺗﻪ ْ َ ُ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻣﺎ ﺟﺎَء ْ ُ‬ ‫َ ْ َ َْ​َ‬ ‫‪٣١٢‬‬ ‫ﺍﻟﺨﻠﻖ َ ِ ِ‬ ‫ﻗﺪﻳﺮ‪...‬ﺍﻟﺦ‪) «.‬ﺍﻯ ﻣﻠﻜﻪ ﻟﻨﺪﻥ ﺑﺸﻨﻮ ﻧﺪﺍﻯ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺣﺠﺐ ْ َ ْ ِ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰ َ ٍ‬ ‫ﻟﺪﻥ َ ٍ‬ ‫ﻋﻦ ْ َ ِّ‬ ‫ﻣﻦ َ ُ ْ‬ ‫ﻣﻦ َ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻋﺮﺽ َ ِ‬ ‫ﻗﺪﺭ ِ ْ‬ ‫ﺍﻧﻪ ِ ْ‬ ‫ﺍﻟﺤﻖ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﻛﺬﻟﻚ ُ ِّ َ‬ ‫َ َْ َ‬ ‫ﻣﺎﻟﻚ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺩﺭﺧﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﺧﺪﺍﻳﻰ ﺟﺰ ﻣﻦ ﻛﻪ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﺣﻜﻴﻢ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺭﻭﻯ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﺭﻫﺎ ﻛﻦ ﻭ‬

‫ﺳﺮ ُﻣﻠﻚ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺎﺝ ﺫﻛﺮ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺟﻠﻴﻠﺖ ﺯﻳﻨﺖ ﺑﺪﻩ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺁﻣﺪ ﺑﻪ ﻣﺠﺪ ﻭ ﺷﻜﻮﻩ ﺍﻋﻈﻢ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻴﻞ‬ ‫َِ‬

‫ِ‬ ‫ﻣﺸﺮﻑ ﺷﺪ‪...‬ﻫﻮﺍﻯ ﻧﻔﺲ‬ ‫ﺑﺮ ﺷﺎﻡ ﺑﻪ ﻗﺪﻭﻡ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺵ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ .‬ﺑﺘﺤﻘﻴﻖ ﻛﻪ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻭ َ ِّ‬ ‫ﻣﺎﻟﻚ َﺍﻧﺎﻡ ﺍﺳﺖ ‪‬‬

‫ﺧﻮﺩﺭﺍﺭﻫﺎ ﻛﻦ ﻭﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻣﻮﻻﻯ ﻗﺪﻳﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﺎ ﺗﺮﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺪﺍ ﺫﻛﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﺳﻢ ﺗﻮ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ‬ ‫ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ‬ ‫ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﻛﻪ ﺧﺎﻟﻖ ﺍﺭﺽ ﻭ ﺳﻤﺎﺳﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ ﺷﻬﻴﺪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺎ ّ‬

‫ﻏﻼﻣﺎﻥ ﻭ ﻛﻨﻴﺰﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﻊ ﻛﺮﺩﻯ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺪﻳﻊ ﺣﻜﻢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﭘﺎﺩﺍﺵ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨٥‬‬

‫ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺛﺒﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺍﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻛﻨﻨﺪﮤ ﺍﺟﺮﻫﺎﻯ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻧﻴﻜﻮﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺮﻁ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﻛﻨﻰ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ‬

‫ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻋﻠﻴﻢ ﺧﺒﻴﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺍﻋﺮﺍﺽ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺳﺘﻜﺒﺎﺭ ﻭﺭﺯﺩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯ ﻧﺰﺩ ُﻣﻨﺰﻝ ﺁﻳﺎﺕ‬

‫ﺑﺮﺍﻳﺶ ﺩﻻﻳﻞ ﻭ ﺑﻴّﻨﺎﺕ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪ ﻫﺮ ﺁﻳﻨﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻋﻤﻞ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺳﺎﻗﻂ ﻭ ﺑﻰ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻯ ﻗﺪﻳﺮ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺪﺭﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻗﺒﺎﻝ )ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺣﻖ( ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪ .‬ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺣﻖ ﺍﻋﺮﺍﺽ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺍﺯ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺗﺮﻳﻦ ﻭ‬ ‫ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺗﺮﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺯ ﻧﺰﺩ ﻋﺰﻳﺰ ﻗﺪﻳﺮ ﻣﻘﺪﺭ ﺷﺪ‪(....‬‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻛﻞ ﻟﻮﺡ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻓﻮﻕ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻠﻮﻙ ﻭ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺭﺽ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ‬

‫ﻣﺮﺑﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻭ ﻧﻴﻢ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﻣﻮﻃﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ ﺁﺷﻨﺎ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻳﺮﺍﻧﮥ‬ ‫ﺷﺄﻥ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﺍﻟﻬﻰ ّ‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺍﻟﻮﺍﺣﻰ ﻣﻬﻴﻤﻦ ﺑﻪ ﻟﺤﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﻳﺰﺩﺍﻥ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﺯﻣﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻗﻴﺎﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﺮﻙ ﻇﻠﻢ‪ ،‬ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻭ ﺩﻋﻮﺕ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺍﻧﺬﺍﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﺣﻖ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻭ ﺳﻠﻄﻨﺘﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻳﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺣﺘﻰ َ ْ َ ِ‬ ‫ﺭﺳﻮﻻ«‪ ٣١٣‬ﻣﻮﺭﺩ ﻋﺬﺍﺏ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺍﻗﻊ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺒﻌﺚ َ ُ ً‬ ‫ﻣﻌﺬﺑﻴﻦ َ ّ‬ ‫ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪َ » :‬ﻭ ﻣﺎ ُ ّ‬ ‫ﻛﻨﺎ ُ َ ِّ َ‬

‫ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﻟﻮﺡ ﻣﻠﻜﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ ،‬ﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﻭ ﻧﻔﻮﺱ ﻭﺳﻴﻊ ﺍﻟﻨّﻈﺮ ﭘﻰ ﺑﻪ ﺑﻄﻼﻥ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺩﺳﺖ‬

‫ﺭﻭﺳﻴﻪ‪ ،‬ﺍﻟﻜﺴﺎﻧﺪﺭ ﺩﻭﻡ ﻧﻴﺰ ﭘﻰ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺳﺖ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﮔﻰ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻟﺤﻨﻰ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻫﻢ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﺪﮤ ﺭﻗﻴﺐ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﻤﻊ ِﻧﺪﺍَء ﺍﻪﻠﻟِ ْ َ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﻼِء‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺮ ‪‬‬ ‫ﺑﻴﻦ ْ َ َ‬ ‫ﻳﺎ َ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﻘﺪﻭﺱ ﻭ َ ْ ِ‬ ‫ﻣﻦ ُ ِّ‬ ‫ﺍﻟﻔﺮﺩﻭﺱ ْ َ َ ِّ‬ ‫ﺍﻟﺮﻭﺱ ْ َ ْ‬ ‫ﺍﻗﺒﻞ ِ َﺍﻟﻰ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻚ ْ ُ ‪ِ ‬‬ ‫ﻣﻠﻚ ْ ُ ِ‬ ‫ﺳﻤﻰ ِ َ ْ‬ ‫ﺍﺳﺘﻘﺮ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ ﻓﻴﻪ ْ َ َ ‪‬‬ ‫ﺑﺎﻻﺳﻤﺎِء ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﺤﺴﻨﻰ َ َ‬ ‫ﺍﻻﻋﻠﻰ ﻭ ﻓﻰ َ َ ُ ِ ِ‬ ‫ﻋﻦ ‪ِ  َ ‬‬ ‫ﻧﺼﺮﻧﻰ‬ ‫ﺍﻟﺘﻮﺟﻪ ِﺍﻟﻰ َ ِّ َ‬ ‫ﺍﻥ ْ ُ َ َ‬ ‫ﺍﻻﺑﻬﻰ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ‪ْ َ ...‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻙ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﺒﻬﻰ َ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﻰء َ ِ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ‪‬‬ ‫ﺭﺑﻚ ‪‬‬ ‫ﻗﺪ َ َ َ‬ ‫ﺑﺎﺳﻢ ﺍﻪﻠﻟِ َ‬ ‫ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺍﻻﻧﺸﺎِء ِ ْ ِ‬ ‫ﻳﺤﺠﺒﻚ َ ٌ‬ ‫ِ‬ ‫ﻋﻠﻢ َ َ ٍ‬ ‫ﺍﻥ‬ ‫ﻟﻢ ِ ْ‬ ‫ﺳﻔﺮﺍ‪‬ﻚ ِ ْ‬ ‫ﺳﺠﻦ ّ‬ ‫ﻫﻮ ِ َ‬ ‫ﻛﺘﺐ ﺍﻪﻠﻟُ َ َ‬ ‫ﺍﻻﻏﻼﻝ ِ ِ َ‬ ‫ﺍﺣﺪ ُ َ ِٔ َ‬ ‫ﺍﻳﺎﻙ َ ْ‬ ‫َ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺴﻼﺳﻞ َﻭ َ‬ ‫ﺗﺤﺖ ْ ‪ِ ِ ‬‬ ‫ﻛﻨﺖ ﻓﻰ ِ ْ ِ‬ ‫ﺍﺣﺪ ِ ّﺍﻻ ُ ْ‬ ‫ﻣﻘﺎﻣﺎ َ ْ‬ ‫ﻟﻚ َ ّ‬ ‫ﻳﺤﻂ ِﺑﻪ ِ ْ ُ‬ ‫ﺍﺫ ُ ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﻄﺎِء َ ْ َ‬ ‫ﺑﺬﻟﻚ َ َ َ‬ ‫ﺍﻻﺑﻦ ﻓﻰ ْ ِ‬ ‫ﺣﻮﻝ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﺸﺠﺮ‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ُ ُ‬ ‫ﻳﻘﻮﻝ َ ‪َ ‬‬ ‫ﺗﺒﺪﻝ َ‬ ‫ُ َ ِّ َ‬ ‫ﻳﻄﻮﻑ َ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﻠﻬﻢ َﻟﺒ‪َ ‬‬ ‫ﺍﻟﻌﻈﻴﻢ‪ْ َ .‬‬ ‫ﺍﻟﻄﻮﺭ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﻮﺍﺩ ْ ُ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﻟﺒﻴﻚ ّ ُ ‪‬‬ ‫ﺍﻻﺏ َﻭ ْ ِ ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﺒﻴﺖ َﻭ ‪ُ َ ‬‬ ‫ﻴﻚ َﻭ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺎﻡ ْ َ َ‬ ‫ﻫﺬﺍ ْ َ َ‬ ‫ﻗﺪ َ َﺍﺗﻰ ْ َ ُ‬

‫ﺗﻘﺮﺏ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻮﻫﺎﺏ ِ‬ ‫ﺍﻟﺘﻰ ﻓﻴﻬﺎ َ َﺍﺗﻰ‬ ‫ﺍﻻﻳﺎﻡ ‪‬‬ ‫ﺭﺍﻛﺒﴼ َ َ‬ ‫ﻳﻨﺎﺩﻯ ِ َ َ‬ ‫ﺛﻢ ْ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﻴﻪ َ ٌ‬ ‫ﺑﺎﻋﻠﻰ ِّ‬ ‫ﺍﻟﻨﺪﺍِء َ ْ‬ ‫ﻋﻠﻰ ‪ِ ‬‬ ‫ﺍﻟﺴﺤﺎﺏ ُﻃﻮﺑﻰ ِ َ ْ‬ ‫ﻟﻠﻤﺒﻌﺪﻳﻦ‪ْ ُ ْ ُ ...‬‬ ‫ﺍﺫﻛﺮ ّ‬ ‫ﺍﻧﻈﺮ ُ ‪‬‬ ‫ﻭﻳﻞ ِ ْ ُ َ َ‬ ‫ﻗﺪ َﺍﺗﻰ َ ُ‬ ‫ﻟﻤﻦ َ َ ‪َ ‬‬ ‫ﻣﻦ ِ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﺮﻭﺡ ِ ُ ُ ِ‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫ﺣﻜﻢ َ َ‬ ‫ﺣﻔﻈﻪ ِ َ ِّ‬ ‫ﻭﺱ َ ْ‬ ‫ﺑﺠﻨﻮﺩ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﺭﺳﻠﻪ ِﺍﻟﻰ َ ْ ٍ‬ ‫ﺍﺭﺽ ُﺍﺧﺮﻯ َﻭﻋﺪﴽ ِ ْ‬ ‫ﻋﻨﺪﻩ ِ ‪‬‬ ‫ﺑﺎﻟﺤﻖ َﻭ َ ْ َ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻐﻴﺐ َﻭ َ َ َ ُ‬ ‫ﻫﻴﺮﻭﺩ ُ‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ ُ ُ‬ ‫‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻧﻪ ُ َ‬ ‫ﻧﺼﺮﺍﻪﻠﻟُ ‪َ ‬‬ ‫ﻗﺪ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺮﻭﺡ َﻭ َ َ َ‬

‫ﻓﻢ ‪ِ ‬‬ ‫ﺤﺖ ُ ِ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺍﻋﻠﻢ‬ ‫ﺭﺑﻚ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻥ َ ‪َ ‬‬ ‫ﻗﻄﺐ ْ َ ْ ِ‬ ‫ﻳﺮﻳﺪ ِ ‪‬‬ ‫ﻟﻮ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﺤﺎﻛﻢ َﻋﻠﻰ ﻣﺎ ُ‬ ‫ﻳﻜﻮﻥ ﻓﻰ ُ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﺜﻌﺒﺎﻥ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﺒﺤﺮ َ ْ‬ ‫ﻳﺸﺎء َ ْ‬ ‫ﻳﺤﻔﻆ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﻈﺎﻟﻤﻴﻦ‪ْ َ ْ ِ ...‬‬ ‫ْ ِ ُ‬ ‫ﺳﻴﻮﻑ ّ ِ َ‬ ‫ﺍﻭ َﺗ ْ َ‬ ‫ﺍﻭ ﻓﻰ َ ِ‬ ‫ُ‬

‫ﺳﻴﻮﻑ ِ‬ ‫ﺗﺤﺖ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﺮﻭﺡ ﻓﻰ ِ َ ٍ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ‪) ٣١٤«.‬ﺍﻯ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ‬ ‫ﺑﺸﺎﺭﺓ ﻻ ِ ُ‬ ‫ﺟﺴﺪﻯ ﻓﻰ َﺑﻼٍء ﻻ ﻳﺤﺼﻰ َ ِ ِ‬ ‫ﻳﻌﺎﺩﻟﻬﺎ َ َ ُ‬ ‫ﻭﻟﻜﻦ ‪ُ ‬‬ ‫ﻓﺮﺡ ْ َ َ‬ ‫ﺍﻻﻋﺪﺍِء َﻭ َ َ‬ ‫ِﺟﺴﻤﻰ َ ْ َ‬

‫ﻣﻘﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪﻩ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ‬ ‫ﺭﻭﺱ ﺑﺸﻨﻮ ﻧﺪﺍﻯ ﺧﺪﺍﻯ ﻣﺎﻟﻚ ّ‬ ‫ﻗﺪﻭﺱ ﺭﺍ ﻭ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺑﻬﺸﺘﻰ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺳﻤﻬﺎﻯ ﻧﻴﻜﻮ ﺑﻴﻦ ﻣﻼء ﺍﻋﻠﻰ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺍﻧﺸﺎء ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ َﺑﻬﻰ َﺍﺑﻬﻰ‪ .‬ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺗﻮ ﺭﺍ ﻣﺤﺘﺠﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺳﻔﺮﺍﻯ ﺗﻮ ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺯﻳﺮ ﺳﻼﺳﻞ ﻭ ﺯﻧﺠﻴﺮﻫﺎ ﺑﻮﺩﻡ ﻣﺮﺍ ﻳﺎﺭﻯ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺭﺣﻤﻦ ﻭ ﺭﺣﻴﻤﺖ‪ ...‬ﺑﺘﺤﻘﻴﻖ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ُ َ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮ ﻣﻘﺎﻣﻰ ﺛﺒﺖ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﺍﺣﺪﻯ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺟﺰ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﻧﻜﺮﺩﻩ‪ .‬ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪ :‬ﮔﻮﺵ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺗﻮﺍﻡ ﺍﻯ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻰ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻛﻪ ﭘﺪﺭ )ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ( ﺁﻣﺪ ﻭ ﭘﺴﺮ )ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ( ﺩﺭ ﻭﺍﺩﻯ ّ‬

‫ﺧﺪﺍﻯ ﻣﻦ‪ ،‬ﮔﻮﺵ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺗﻮﺍﻡ‪ ،‬ﻭ ﻛﻮﻩ ﻃﻮﺭ ِ‬ ‫ﻭﻫﺎﺏ ﻭ‬ ‫ﮔﺮﺩ ﺑﻴﺖ ﻃﻮﺍﻑ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﺧﺖ ﺑﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﺪﺍ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻣﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺳﻮﺍﺭ ﺑﺮ ﺍﺑﺮ ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺳﻮﻳﺶ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪ ﻭ ﻭﺍﻯ ﺑﺮ ﺩﻭﺭ ﺷﺪﮔﺎﻥ‪ ...‬ﺑﻨﮕﺮ ﻭ ﺫﻛﺮ ﻛﻦ ّ‬

‫ﺭﻭﺡ )ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ( ﺁﻣﺪ ﻭ ﻫﻴﺮﻭﺩﻭﺱ )ﻳﺎ ﻫﺮﻭﺩ ﻛﺒﻴﺮ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﻣﻘﺘﺪﺭ ﺭﻭﻡ ﻭ ﺣﺎﻛﻢ ﻳﻬﻮﺩﻳّﻪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻭ ﻣﺘﻮﻟّﺪ ﻭ‬

‫ِ‬ ‫ﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻥ ﻏﻴﺐ‬ ‫ﻣﺪﺗﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻭﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﺻﺮﻩ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ‪ (٣١٥‬ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻭ ﺣﻜﻢ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﻴﺢ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮﺍﺭﻯ ﺷﺪ ﻭ ّ‬

‫ﺣﻖ ﺣﻔﻆ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺭﺿﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻭﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺣﺎﻛﻢ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻧﺼﺮﺕ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺑﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﺣﻔﻆ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﺴﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻭﻟﻮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﺩﺭﻳﺎ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺩﻫﺎﻥ ﺍﮊﺩﻫﺎ ﻭ ﻳﺎ ﺯﻳﺮ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨٦‬‬

‫ﺷﻤﺸﻴﺮﻫﺎﻯ ﻇﺎﻟﻤﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ...‬ﺑﺪﺍﻥ ﻛﻪ ﺟﺴﻢ ﻣﻦ ﺯﻳﺮ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﻭ ﺟﺴﺪﻡ ﺩﺭ ﺑﻼﻯ ﺑﻰ ﺷﻤﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﺭﻭﺡ ﺩﺭ ﺷﺎﺩﻯ ﻭ ﺑﺸﺎﺭﺕ‬

‫ﻭ ﻓﺮﺣﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﺩﻯ ﻋﺎﻟﻤﻴﻦ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ(‪.‬‬

‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺻﻞ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻳﺎﺭﻯ ﺳﻔﻴﺮ ﺭﻭﺱ‪ ،‬ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺷﻤﺲ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺯﺟﻨﺎﺏ ﺑﺎﻟﻴﻮﺯﻯ ﻭ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺁﻥ »ﻳﺎﺭﻯ« ﺑﻪ ﻧﻴّﺖ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﻓﻴﻀﻰ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺟﻨﺎﺏ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻃﻠِﺐ ﻳﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺳﻔﻴِﺮ ﻣﺰﺑﻮﺩ ﻧﻨﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻃﻬﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺳﻔﻴﺮ‬

‫ﺭﺩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﺯ ﺑﻌﻀﻰ ﺩﻭﻝ ﺩﻳﮕﺮ — ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‬ ‫ﺭﻭﺱ ﺭﺍ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﻰ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻠﻴّﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ٣١٦،‬ﻭ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮﻧﻴﺰ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫— ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﺍﻋﻼﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ »ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺩﻭﻟﺖ ّ‬

‫ﻣﻦ َ َ ٍ‬ ‫ﺍﺭﺳﻠﻨﻰ‪) ٣١٧«.‬ﺍﺯ ﺍﺣﺪﻯ ﻳﺎﺭﻯ ﻧﻄﻠﺒﻴﺪﻡ ﻣﮕﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﻯ ﻛﻪ ﻣﺮﺍ ﻣﺒﻌﻮﺙ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ(‪.‬‬ ‫ﺍﺣﺪ ِ ‪‬ﺍﻻ ﺍﻪﻠﻟِ ‪‬‬ ‫ﺑﻌﺜﻨﻰ َﻭ َ ْ َ َ‬ ‫ﺍﺳﺘﻨﺼﺮﺕ ِ ْ‬ ‫» َﻣﺎ ْ َ ْ َ ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ َ َ َ‬

‫ﺑﺎﺭﻯ ﺣﺘّﻰ ﺍﮔﺮﻛﺴﻰ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ »ﻳﺎﺭﻯ« ﺳﻔﻴﺮﺭﻭﺱ ﻫﻢ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻧﻜﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻔﺲ ﻟﻮﺡ ﻣﻠﻚ ﺭﻭﺱ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﺋﻰ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ‬

‫ﺷﻤﻰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻗﻠﺒﻰ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻭﺟﺪﺍﻧﻰ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﻘﻞ ﻭ ﻗﻀﺎﻭﺗﻰ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻰ ﻓﻬﻤﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻟﺤﻦ‬ ‫ﺗﺸﺒﻴﻪ ﻣﺬﻛﻮﺭﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻧﺠﺎﺕ ﻣﻘﻄﻌﻰ ِ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺎﻥ ﻫﻴﺮﻭﺩﻳﺲ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺍﺯ ﺑﺸﺎﺭﺍﺕ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﻭ ﺧﻄﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺁﻣﻴﺰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﻧﺬﺍﺭ ﺁﻣﻴﺰ ﺑﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﻭ ﺩﺳﺖ ﺁﺧﺮ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺟﻤﻠﮥ ﺁﺧﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺳﺮﻭﺭ ﻫﻴﻜﻞ ﻣﺒﺎﺭﻛﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺑﻼﻳﺎﻯ ﺑﻰ ﺷﻤﺎﺭﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﻰ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺬﻛﺎﺭ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺗﻔﻬﻴﻢ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﺷﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺁﻥ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﺍﺭ ﺍﺯ ﺑﻼﻳﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻧﺠﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ‬

‫ﻫﻴﺮﻭﺩﻳﺲ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻛﻞ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺗﺼّﻮﺭ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻭ ﺳﻔﻴﺮ ﺭﻭﺱ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﻧﻴّﺎﺕ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪،‬‬

‫ِ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ‬ ‫ﺍﻟﻐﻴﺐ« ﻧﺼﺮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺑﺨﺎﻃﺮ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻧﺼﺮﺕ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺧﺪﺍ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ »‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺠﻨﻮﺩ َ‬

‫ﺣﻖ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﻗﺒﻞ‪ ،‬ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﻗﻄﻌﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻭ ﺍﺭﺍﺿﻰ ّ‬ ‫»ﻭﻋﺪﻩ ﻫﺎ« ﻭ »ﺑﺸﺎﺭﺍﺕ« ﻛﺘﺐ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ‪ ،‬ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ »ﺑﻪ ّ‬

‫ﺣﻔﻆ ﻓﺮﻣﻮﺩ« ﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﺷﻤﻨﺎﻧﺸﺎﻥ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻭﺳﻠﻄﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﻌﺰﻳﺰﻋﺜﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻘﺎﻁ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫‪٣١٨‬‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺑﻜﻨﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﭼﻮﻥ ﺑﺤﺚ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺭﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻰ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺰ ُ ِ ِ‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻓﻮﻕ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻟﻮﺣﻰ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﺻﺺ ‪ ٢٠٥-٢٠٦‬ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺎﺋﺪﮤ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺝ‪ ٥‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺗﺠﺎﺭ ﻭ ﻛﺴﺒﮥ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺑﻠﻜﻪ ﻋﻤﻮﻡ‪ ،‬ﺍﺯ ﻣﻬﺘﺮ ﻭ ﻛﻬﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﻔﺎﺭﺕ‬ ‫ﺍﻯ ﺑﻨﺪﮤ ﭘﻮﻳﻨﺪﻩ ﺟﻤﺎﻝ ﺍﺑﻬﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﻓﻀﻼء ﻭ ﺳﺮﻭﺭﺍﻥ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﭘﺴﺮ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﺑﺮ ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺰ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻨﺎﻯ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻭ ﻋﺮﺑﺪﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻈﻠﻮﻣﻴﻢ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺰﺍﺩﻩ ﺷﻌﺎﻉ ّ‬ ‫ﻣﻠﺖ‪ ،‬ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﺍﻛﺎﺑﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺪﺧﻮﺍﻩ ﺩﻭﻟﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻔﺴﺪ ّ‬

‫ﻣﻌﺮﺽ ﺗﻴﻎ ﺑﻼﻳﻨﺪ ﻭ ﻫﺪﻑ ﺗﻴﺮ ﺟﻔﺎ‪ ،‬ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺻﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺧﺎﻧﻤﺎﻥ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﻃﻔﻼﻥ ﺍﺳﻴﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻧﺴﻮﺍﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎﻥ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺟﻨﺒﻰ ﭘﻨﺎﻩ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺑﺎ‬ ‫ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ‪ ،‬ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺗﺎﻻﻥ ﺷﺪ ﻭ ﻃﻔﻞ ﺻﻐﻴﺮﻯ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻣﻠﺖ ﺭﺍ ﺭﺳﻮﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺍﺋﻤﴼ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻟﻄﻒ ﻭ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺩﻧﻰ ﺳﺒﺒﻰ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺟﻨﺒﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﮔﺮ ﺍﻟﺘﻤﺎﺱ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻣﻘﺎﺻﺪﺷﺎﻥ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻓﺮﻕ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪َ .‬ﻭ‬

‫ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻉ ﻉ‪.‬‬ ‫َ​َ َ‬ ‫ﻋﻠﻴﻚ َ ُ‬

‫ﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﭘﺴﺮ‬ ‫ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭﺁﺛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﻈﻔﺮ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺷﻌﺎﻉ ّ‬

‫ﺗﻨﺒﻪ ﻭ‬ ‫ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺷﺪﻩ‬ ‫ً‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻓﻮﻕ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺟﺐ ّ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﺎ ﺋﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﺗﻬﻤﺘﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﻧﻪ ﺁﻥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎﻯ ﺷﺮﻳﻔﻰ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻳﮥ‬

‫ﺍﻟﺨﻴﺮ« )ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ‪ (١٠٠-‬ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﺑﻴﺰﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﻇﻠﻢ ﻭ ﺳﺘﻢ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻣﺰﻳّﻦ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ‬ ‫ﻋﻮﻥ ِ َﺍﻟﻰ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻣ ٌﺔ ّْ‬ ‫ﻳﺪ ُ َ‬ ‫ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ » ُ ‪‬‬ ‫ﺍﻋﻈﻢ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﺍﺯﻧﺼﻮﺹ ﻗﺎﻃﻌﻪ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﻭﺻﻔﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﭘﻴﺎﻡ ﻣﻨﻴﻊ ‪ ٢٦‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ‪ ،٢٠٠٣‬ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٣١٩‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨٧‬‬

‫ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﻣﻄﻠﺐ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻌﻀﻰ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺣﻴﺎﺕ ﻳﺤﻴﻰ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻳﺤﻴﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﺍﺯﻟﻰ )ﺳﺎﺑﻖ(‪ ،‬ﺹ‪ ،٣١٨‬ﻳﺎ‬

‫ﺍﻟﺪّﺭﻳﮥ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﺝ‪،٢‬ﺻﺺ‪ ،٩٦-١٠٢:‬ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‬ ‫ﺳﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬ ‫ﻣﺸﺮﻭﻃﻴﺖ ﺍﺯ ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺭﺁﺋﻴﻦ‪،‬ﺹ‪ ٣٨‬ﻭ ﻛﺘﺎﺏ ﻛﻮﺍﻛﺐ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﻠﻮﺍﻯ ‪ ١٣٢١‬ﻩ‪ .‬ﻕ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﻗﻨﺴﻮﻝ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﻭﺱ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﺗﺤﺼﻦ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ٣٢٠،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﻼﻑ‬ ‫ّ‬

‫ﺻﺤﺖ ﻭ ﺳﻘﻢ ﺁﻥ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﻓﻮﻕ ﺁﻣﺪﻩ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻗﻴﺎﺱ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ‬ ‫ﻛﻢ ﻭ ﻛﻴﻒ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺳﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﻓﻮﻕ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻭ ّ‬

‫ﺑﻜﻠﻰ ﺑﺎ ﻭﺿﻌﻴّﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻮﻕ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎﻳﺸﺎﻥ ّ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩ ﭼﻪ ﻛﻪ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ّ‬

‫ﻬﺎﻣﺎﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻨﺴﻮﻝ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﻓﺘﻨﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺳﻴﺎﺳﻴﺸﺎﻥ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺗّ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺣﻴﺎﺗﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﺍﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺁﻧﻜﻪ ﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻤﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺗﻮﻛﻞ ﻫﻤﻴﺸﮕﻰ ﺷﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬ ‫ﻭﺟﻪ ﻣﻮﺍﻓﻖ ّ‬ ‫ﺗﻮﺳﻞ ﻭ ّ‬ ‫ﺗﻈﻠﻢ ﺑﻪ ﺩﻭﻝ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻪ ﺑﺎ ﻣﻠﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺎ ﺩﻭﻝ ﺁﻥ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﭼﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ‪ ،‬ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺑﺪﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻭ ﺭﻭﺵ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ‬

‫ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻣﻄﻠﺐ ﻓﻮﻕ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﮥ ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﻙ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺤﻀﺎﺭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﺬﻛﺮ ﺭﻭﺷﻦ ﮔﺮﺩﺩ‬

‫ﻭﻫﻢ ﺭﻭﺵ ﻭﻣﻨﺶ ﻣﻮﻻﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ .‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﻴﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭﻗﺘﻰ ﺩﻭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﺎﻟﻰ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻟﻘﺎﺏ »ﺳﻠﻄﺎﻥ‬ ‫ﺍﻟﺸﻬﺪﺍء« ﻣﻠّ​ّﻘﺐ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭﺩﺭﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺑﻠﻮﺍ ﺷﺪ ﻭﻛﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﺩﺭﻣﻌﺮﺽ ﺿﺮﺏ ﻭﺟﺮﺡ ﻭ ﺗﺎﺭﺍﺝ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺍﻟﺸﻬﺪﺍء« ﻭ »ﻣﺤﺒﻮﺏ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻈﻠﻢ ﺑﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ﺣﺪﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮﻯ‪ ،‬ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬ ‫ﺷﺪﺕ ﺣﺮﻗﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﻛﺎﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻡ‪ ،‬ﻋﺮﻳﻀﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻛﻪ ﻣﺴﺠﻮﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‬ ‫ﺭﻭﺱ ﻭ ﻳﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻣﻴﻦ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﻛﺴﺐ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﻟﻮﺣﻰ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻛﺎﺗﺐ ﻭﺣﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺍﻟﻬﻰ‬ ‫ﻧﺎﺯﻝ‪،‬ﻗﻮﻟﻪ َﺗﻌﺎﻟﻰ‪» :‬ﻓﻘﺮﮤ ّ‬ ‫َ ُ​ُ‬

‫ﺍﻟﻮﻫﺎﺏ ِﻓﻰ‬ ‫ﺍﻭ ﺑﻪ ﺍﺭﺽ ﺗﺎ )ﺗﺒﺮﻳﺰ( ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻊ ﺟﻤﻌﻰ َ َ ِ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺗﻔﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﺧﻮﺍﻫﻰ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻋﺮﺽ ﺷﺪ‪،‬ﻫﺬﺍ ﻣﺎ َ ْ َ َ ُ‬ ‫ﺍﻧﺰﻟﻪ ْ َ ّ ُ‬ ‫ﻋﻠﻴﻬﻢ َ ُ‬ ‫ﺍﻥ‬ ‫ﻳﻘﻀﻰ‬ ‫ﻘﺪﺭﻭﻥ َﻋﻠﻰ َﻗﻀﺎِء َ ِٔ ِ ِ‬ ‫ﻻ◌ﺣﺒﺘﻰ َ ْ‬ ‫ﺍﻧﺔ ﻻ ْ‬ ‫ﺍﻟﺠﻮﺍﺏ‪ُ  ِ :‬‬ ‫ﻛﻴﻒ َ ِٔ ِ ُ‬ ‫ﺍﻧﻬﻢ ﻻ ﻳ ْ ِ ُ َ‬ ‫ْ َ ِ‬ ‫َ َ ُ ْ‬ ‫ﺍﺷﻜﻮﺑﺜﻰ َﻭ ُﺣْﺰﻧﻰ ِ َﺍﻟﻰ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ َ َ ِ ‪‬‬ ‫ﺍﻣﺎ َ َﺍﻧﺎ َ ْ ُ َ ّ‬ ‫ﺣﻮﺍ‪‬ﺠﻜﻢ‪ّ .‬‬ ‫ﺣﺎﺟﺘﻜﻢ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﺣﻮﺍ‪‬ﺠﻬﻢ َﻭ َ َ‬

‫ﻭﻫﺎﺏ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﺑﺪﺭﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﻦ َ ْ ُ‬ ‫ﻣﻦ َ ْ ُ‬ ‫ُ‬ ‫ﻧﺮﻳﺪﻩ ِ ْ‬ ‫ﺍﺭﺩﻧﺎﻩ ِ ْ‬ ‫ﺑﻌﺪ )ﻣﻀﻤﻮﻥ ﻗﺴﻤﺖ ﻋﺮﺑﻰ‪ :‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ّ‬ ‫ﻗﺒﻞ َﻭ ُ ُ ُ‬ ‫ﻳﺮﻳﺪﻭﺍ ﻣﺎ َ َ ْ ُ‬ ‫— ﻳﻌﻨﻰ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ — ﻧﻴﺎﺯ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻧﻤﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪ؛ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺣﺎﺟﺎﺕ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ‬

‫ﺍﺣﺒﺎﻯ ﻣﻦ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺁﻧﭽﻪ‬ ‫ﺣﺎﺟﺎﺕ ﺷﻤﺎ‪ّ .‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﺣﺰﻥ ﻭ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ـ ـ ﺷﻜﻮﻩ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺧﺪﺍ ﻣﻰ ﺑﺮﻡ ـ ـ ﻭ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﻣﻘﺮﺑﻴﻦ ﻭ‬ ‫ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺑﻌﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ(‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺭﺣﻤﻦ ﺟﺎﺭﻯ ﺑﻤﺜﺎﺑﻪ ﻛﻮﺛﺮ َﺣﻴﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺗﻈﻠﻢ ﻧﺰﺩ ﺭﻭﺱ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻧﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﻠﺼﻴﻦ‪ «.‬ﺑﻪ ﻭﺻﻮﻝ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺍﺏ ﺍﺣﺒّﺎء ﺍﺯ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻣﻨﺼﺮﻑ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ّ‬

‫‪٣٢١‬‬

‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﻣﺴﺠﻮﻧﻴّﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﺣﺒّﺎﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻇﺎﻟﻤﻴﻦ ﺍﺳﻴﺮ ﻭ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﭼﻮﻥ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺳﺘﻐﻨﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺍﺯ ﺩﻭﻝ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﻳﺎﺭﻯ ﻧﺠﻮﻳﻴﺪ ﻭ ﺷﻜﻮﻩ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﭼﻮﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﻮﻕ ﺭﺍ ﻣﻜﺘﻮﻡ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ّ ّ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﭼﻴﺰﻯ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻢ ﻭ ﺯﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﻭ ﻳﺎ ﻧﺎﻗﺺ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻓﺸﺎﻯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﺑﺮ‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻪ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭﭘﺎﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﺪﻥ ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮﺍﺯﺣﻘﺎﻳﻖ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺼﻮﺻﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻟﻬﻰ‪،‬ﺳﻴﺎﺳﺖ‬

‫ﺑﺸﺮﻯ« ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﺪﻩ ﺭﺟﻮﻉ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٨٨‬‬

‫ﺷﻌﺮ ﻃﻨﺰ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ ﻧﺎ ﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺩﺍﻧﻪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺿﻌﻒ ﺻﺎﺣﺐ ﺁﻥ ﻭ ﺗﻬﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺩﮤﻋﺎ ﺍﺯ ﻣﻨﻄﻖ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﺤﻜﻢ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺩﺍﺩﻥ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ً‬

‫ﻫﺎﻯ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﻧﺎﺭﻭﺍ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻳﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻗﺼﺪ ﺧﺮﺍﺏ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺪﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺑﻪ ﻫﺪﻑ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺮﺩﻥ ﻭﺟﻬﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺨﺺ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺭﺍ ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻳﺎ ﺑﺎﺑﻰ ﻳﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬ ‫ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺣﺴﻴﻨﻰ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺮ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﺴﻴﻢ ﺷﻤﺎﻝ‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﺝ ﺑﻜﺎﺭ ﮔﻴﺮﻯ‬ ‫ﺷﻌﺮ ﻃﻨﺰ ﺯﻳﺮ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﺎﻍ ﺑﻬﺸﺖ ﺍﺛﺮ ﺍﺷﺮﻑ ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺮ ﻓﺮﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ‪ ،‬ﻗﺼﺪ ﺍﺣﻴﺎء ﻭ ﺁﺑﺎﺩﺍﻧﻰ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬

‫ﺑﻜﺎﺭ ﮔﻴﺮﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭﺵ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﻭ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﻭ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪﺗﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻣﺮﺩﻡ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻯ ﻭ ﺁﺑﺎﺩﺍﻧﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻴﻼ ﺑﺎﻗﺮ‪ ،‬ﺑﻠﻰ ﺁﻗﺎ‬

‫ﭼﻪ ﺧﺒﺮ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺁﻗﺎ‬

‫ﭼﻴﺴﺖ ﺍﻳﻦ ﻏﻠﻐﻠﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻏﻠﻐﻞ ﻧﻰ ﭘﻴﭻ ﺁﻗﺎ‬ ‫ﺗﺎﺯﮔﻰ ﺣﺎﺟﻰ ﺑﻼﻝ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺷﻬﺮ ﺣﻠﺐ‪ ،‬ﺣﺮﻓﻬﺎ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ ﺍﺯ ﻓﺮﻗﻪ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻃﻠﺐ‬

‫ﭘﺲ ﻳﻘﻴﻦ ﺁﻥ‪.....‬ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻋﻤﻠﺶ ﻗﻼﺑﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺍﻳّﻬﺎﺍﻟﻨّﺎﺱ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻠﻌﻮﻥ ﺑﺎﺑﻴﺴﺖ‬

‫ﺧﺒﺮ ﺗﺎﺯﻩ ﺩﮔﺮ ﭼﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﺷﻪ ﻛﻨﺎﺭ‪ ،‬ﻳﺎﺭﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﭼﻪ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭ‬

‫ﺟﺎﻥ ﺁﻗﺎ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﻧﺸﺮ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻧﻘﻞ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺧﺮﺝ ﻭ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ‬

‫ﭘﺲ ﻳﻘﻴﻦ ﺁﻥ‪.....‬ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻋﻤﻠﺶ ﻗﻼﺑﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺍﻳّﻬﺎﺍﻟﻨّﺎﺱ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﺎﺭﻭ ﺑﺎﺑﻴﺴﺖ‬

‫ﭘﺴﺮ ﻛﻮﭼﻚ ﺩﻛﺘﺮ ﺯ ﻓﺮﻧﮓ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻰ ﺁﻗﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺯﺭﻧﮓ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‬

‫ﺑﻪ ﭼﻪ ﺷﻜﻞ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺮ ﮔﻮ ﺑﻤﻦ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﻭﻓﺎ‪ ،‬ﺧﺎﻙ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺴﺮﻡ ﺳﺎﺝ ﺑﺴﺮ ﭼﻜﻤﻪ ﺑﭙﺎ‬

‫ﭘﺲ ﻳﻘﻴﻦ ﺁﻥ‪ .....‬ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻋﻤﻠﺶ ﻗﻼﺑﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺍﻳّﻬﺎﺍﻟﻨّﺎﺱ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﻢ ﺑﺎﺑﻴﺴﺖ‬

‫ﺑﻘﺎﻝ‪ ،‬ﻛﺎﻏﺬﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﺪ ﺍﺳﺘﻌﺠﺎﻝ‬ ‫ﻛﺮﺑﻼ ﺑﺎﻗﺮ ﺑﮕﻔﺖ ﻣﺸﺪﻯ ﺣﺴﻴﻦ ّ‬

‫ﺟﺎﻥ ﺁﻗﺎ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻬﺎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺍﺳﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﻛﺴﺒﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ‬

‫ﭘﺲ ﻳﻘﻴﻦ ﺁﻥ‪ ....‬ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻋﻤﻠﺶ ﻗﻼﺑﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺍﻳّﻬﺎﺍﻟﻨّﺎﺱ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﺎﺭﻭ ﺑﺎﺑﻴﺴﺖ‬ ‫ﻣﻼ ﻋﻠﻰ‪ ،‬ﺗﺎﺯﮔﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﻟﻨﺪﻥ ﻭ ﭘﺎﺭﻳﺲ‪ ،‬ﺑﻠﻰ‬ ‫ﮔﻴﻼ ﺑﺎﻗﺮ‪ ،‬ﻋﻠﻰ ﺁﻗﺎ ﻭﻟﺪ ّ‬

‫ﺟﺎﻥ ﺁﻗﺎ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺳﺨﻦ ﺯﻳﺮ ﺟﻠﻰ‪ ،‬ﺗﺎﺯﻩ ﺩﻳﺸﺐ ﺯ ﻓﺮﻧﮓ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻓﻜﻠﻰ‬

‫ﭘﺲ ﻳﻘﻴﻦ ﺁﻥ‪ ...‬ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻋﻤﻠﺶ ﻗﻼﺑﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺍﻳّﻬﺎﻟﻨّﺎﺱ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﻢ ﺑﺎﺑﻴﺴﺖ‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻌﻤﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﺵ ﺩﺳﺘﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﻛﻪ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﻋﻤﺎﻣﻪ‪ ،‬ﻓﺮﻧﮕﻰ ﻭﺍﺭ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺟﺎﻥ ﺁﻗﺎ ﭼﻪ ﺩﻫﻢ ﺷﺮﺡ ﻛﻪ ﺣﺎﻟﺶ ﺯﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻠﻪ ﺍﺵ ﻳﻚ ﻭﺟﺐ ﻭ ﺩﺭ ﻳﺨﻪ ﺍﺵ ﺯﻧﺎﺭ ﺍﺳﺖ‬

‫ﭘﺲ ﻳﻘﻴﻦ ﺁﻥ‪ ...‬ﺑﻴﺪﻳﻦ ﻋﻤﻠﺶ ﻗﻼﺑﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺍﻳﮥﻫﺎﺍﻟﻨﮥﺍﺱ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﺎﺭﻭ ﺑﺎﺑﻴﺴﺖ‬

‫ﺟﻌﻔﺮ ﺁﻗﺎ ﭘﺴﺮ ﺣﺎﺟﻰ ﺗﻘﻰ ﻛﺎﺭﺵ ﭼﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺗﺎﺯﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﺎﺭﺵ ﭼﻴﺴﺖ‬

‫ﺟﺎﻥ ﺁﻗﺎ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺭﻳﺎﺿﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﺷﻜﻮﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﻭ ﺯ ﻗﺎﺿﻰ ﺩﺍﺭﺩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬ ‫ﭘﺲ ﻳﻘﻴﻦ ﺁﻥ‪ .....‬ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻋﻤﻠﺶ ﻗﻼﺑﻴﺴﺖ ﺍﻳّﻬﺎﺍﻟﻨّﺎﺱ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﻢ ﺑﺎﺑﻴﺴﺖ‬

‫ﻋﻄﺎﺭ ﭼﻪ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺁﻣﻼ ﺣﺴﻦ‪ ،‬ﻛﻪ ﺣﺴﻦ ﺟﺴﺖ ﻭ ﻣﻌﻠّﻖ ﺯﺩ ﻭ ﺑﮕﺴﺴﺖ ﺭﺳﻦ‬ ‫ﺷﻴﺦ ّ‬

‫ﺟﺎﻥ ﺁﻗﺎ ﺑﺤﺴﻦ ﺷﻴﺦ ﻓﻘﻴﺮ ﻣﺤﺰﻭﻥ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﻛﻮ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ ﻋﺪﻝ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ‬

‫ﭘﺲ ﻳﻘﻴﻦ ﺁﻥ‪ ....‬ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻋﻤﻠﺶ ﻗﻼﺑﻴﺴﺖ ﺍﻳّﻬﺎﺍﻟﻨّﺎﺱ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺎﺑﻴﺴﺖ‬ ‫ﻳﺎﺭﻭ ﺍﺯ ﻣﺴﻜﻮ ﻭ ﺗﻔﻠﻴﺲ ﭼﻪ ﺳﻮﻏﺎﺕ ﺁﻭﺭﺩ‪ ،‬ﺟﺎﻥ ﺁﻗﺎ ﺩﻭ ﺩﻭﺟﻴﻦ ﺗﻠﺨﻰ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺁﻭﺭﺩ‬

‫ﺻﺤﺒﺘﺶ ﭼﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﺰﺑﻠﻪ ﻭ ﻭﻳﺮﺍﻧﻪ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺶ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻭ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﺧﺎﻧﻪ‬

‫ﭘﺲ ﻳﻘﻴﻦ ﺁﻥ‪ ...‬ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻋﻤﻠﺶ ﻗﻼﺑﻴﺴﺖ‬

‫‪١٨٩‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩٠‬‬

‫ﻣﻮﻃﻦ ﻣﺤﺒﻮﺏ‬ ‫ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪،‬ﺷﺎﻋﺮ ﻭ ﻃﻨﺰﻧﻮﻳﺲ ﻣﺸﻬﻮﺭﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺁﻫﻨﮓ ﺑﺪﻳﻊ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﮤ )‪(١١‬‬ ‫ﺍﻯ ﻣﻮﻃﻦ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﻣﻦ ﺍﻯ ﻛﺸﻮﺭﺍﻳﺮﺍﻥ‬

‫ﺍﻯ ﻛﻌﺒﮥ ﻣﻘﺼﻮﺩﻣﻦ ﺍﻯ ﻣﻬﺪ ﺩﻟﻴﺮﺍﻥ‬

‫ﺍﻯ ﻣﻜﺘﺐ ﻓﺮﺩﻭﺳﻰ ﻭﺳﻌﺪﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮﻗﺮﻥ‬

‫ﺻﺪﻫﺎ ﺯ ﺗﻮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﺳﺨﻨﺪﺍﻥ‬

‫ﻋﻄﺎﺭ ﺗﻮ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺍﻟﻬﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﻃﺒﻠﮥ ّ‬

‫ﺩﺭﻣﺨﺰﻥ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺗﻮ ﮔﻨﺠﻴﻨﮥ ﺭﺣﻤﺎﻥ‬

‫ﻫﻢ ﻣﻨﺸﺎء ﻋﻠﻢ ﻭﺍﺩﺏ ﻭﻓﻀﻞ ﻭﻛﻤﺎﻟﻰ‬

‫ﻣﻔﺘﻮﺡ ﺷﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻮﺭﻯ ﺍﺕ ﺑﺎﺏ ﻓﺼﺎﺣﺖ‬ ‫ﻋﺸﺎﻕ ﺗﻮ ﺩﺭﻣﻴﻜﺪﮤ ﺣﺎﻓﻆ ﻭﺧﻴّﺎﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻢ ﻣﺮﻛﺰﺷﻌﺮ ﻭ ﻫﻨﺮ ﻭ ﺣﻜﻤﺖ ﻭ ﻋﺮﻓﺎﻥ‬ ‫ﻣﻨﺴﻮﺥ ﺷﺪ ﺍﺯ ﺑﻮﻋﻠﻰ ﺍﺕ ﺣﻜﻤﺖ ﻳﻮﻧﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯ ﺳﺎﻏﺮ ﻋﺸﻘﺖ ﻫﻤﻪ ﺳﺮﻣﺴﺖ ﻭﻏﺰﻟﺨﻮﺍﻥ‬

‫ﺗﻮ ﮔﻠﺸﻦ ﺭﺍﺯﺳﺘﻰ ﻭﭼﻮﻥ ﺷﻴﺦ ﺷﺒﺴﺘﺮ‬

‫ﺩﻣﺴﺎﺯ ﺑﻪ ﺭﺍﺯﺕ ﺷﺪﻩ ﺑﺲ ﻣﺮﻍ ﺧﻮﺵ ﺍﻟﺤﺎﻥ‬

‫ﻓﺮﺵ ﺗﻮ ﺍﮔﺮ ﺯﻳﻨﺖ ﻋﺮﺵ ﺍﺳﺖ‪،‬ﻋﺠﺐ ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﺍﺯ ﻣﻨﺰﻟﺖ ﻗﺎﻟﻰ ﻭ ﻗﺎﻟﻴﭽﮥ ﻛﺮﻣﺎﻥ‬

‫ﻣﺠﻠﻞ‬ ‫ﻛﺎﻳﻦ ﻛﺎﺥ ﺯﺩﺍﺭﺍﺳﺖ ﺑﺪﻳﻦ ﭘﺎﻳﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺁﻥ ﻗﺼﺮ ﺯ ﻛﺴﺮﻯ ﺑﻪ ﻓﻠﻚ ﺑﺮﺷﺪﻩ ﺍﻳﻮﺍﻥ‬

‫ﺍﺯﺣﺐ ﻭﻃﻦ ﻓﺨﺮ‬ ‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﻨﻢ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻞ ﻓﺨ ـ ـ ــﺮ ﺑﻮﺩ ﺩﻭﺳﺘــﻰ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻣﻜﺎﻥ‬

‫ﻧﻘﺎﺵ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺗﻮﻧﻘﺶ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﺯﭘﻨﺠﮥ ّ‬ ‫ﺣﺠﺎﺭﻯ ﻭﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ﺍﺳﺘﺨﺮ ﻭﻣﺪﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻭﺍﺯﮤ ﺣﺴﻨﺖ ﺑﻮﺩ ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮ‬

‫ﻣﺎ ﺍﻫﻞ ﺯﻣﻴﻨﻴﻢ ﻭﺯﻣﻴﻦ ﻫﻢ ﻭﻃﻦ ﻣﺎﺳﺖ‬

‫ﺁﺛـ ــﺎﺭ ﻫﻨ ـ ـ ــﺮ ﺑﺮ ﺩﺭ ﻭ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺻﻔﺎﻫﺎﻥ‬

‫ﺻﺎﺣﺐ ﻫﻨﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻛﻨﺪ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺑﻪ ﺩﻧﺪﺍﻥ‬

‫ﻛﺎﻧﺪﺭ ﺭﻩ ﺍﻭﺻﺎﻑ ﺗﻮ ﻋﻘﻠﻢ ﺷﺪﻩ ﺣﻴﺮﺍﻥ‬

‫ﺍﺑﻨﺎء ﻭﻃﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺠﺰ ﺗﻮﺩﮤ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬

‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﺳﺖ‬

‫ﻣﻨﺎﻥ‬ ‫ﺯﻳ ـ ـ ـ ــﺮﺍ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﺰﺩ ّ‬

‫ﺗﻮ ﻣﻮﻃﻦ ﻣﺤﺒﻮﺑﻰ ﻭﻗﻠﺒﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﺸﺘﺎﻕ‬

‫ﺗﻮ ﻛﻌﺒﮥ ﻣﻘﺼﻮﺩﻯ ﻭﺟﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻗﺮﺑﺎﻥ‬

‫ﻟﻴﻜﻦ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺍﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻡ ﭼﺸﻢ‬

‫ﺍﺯ ﺳﺎﺣﻞ ﺭﻭﺩ ﺍﺭﺱ ﻭﻣﻨﺰﻝ َﺳﻠﻤﻰ‬

‫ﺍﻯ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻣﻴﺪ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﮔﻴﺘﻰ‬

‫ﺗﺎ ﺧﺎﻙ ﺗﻮﺭﺍ ﻛﺤﻞ ﺑﺼﺮ ﺳﺎﺯﻡ ﻭﺩﺭﻣﺎﻥ‬ ‫ﺑﻮﺳﻢ ﺑﻪ ﺍﺩﺏ ﺧﺎﻙ ﺗﻮ ﺗﺎ ﺳﺎﺣﻞ ﻋﻤﺎﻥ‬ ‫ﻛﺰ ﭘﺮﺗﻮ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺗﻮ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻩ ﻛﻴﻬﺎﻥ‬

‫ﻭﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪﻯ ﺍﺯﻇﻠﻢ ﻭﻟﻰ ﺍﺯﺗﻮ ﻋﻴﺎﻥ ﮔﺸﺖ‬

‫ﺁﻥ ﮔﻨﺞ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻛﻪ ﻧﻬﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﻭﻳﺮﺍﻥ‬

‫ﻋﺸﺎﻕ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺎﺭﮔﻪ ﻋﺸﻘﻰ ﻭﻫﻢ ﻣﻘﺘﻞ ّ‬

‫ﺟﺎﻧﻬﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻙ ﺗﻮ ﻧﺜﺎﺭ ﺭﻩ ﺟﺎﻧﺎﻥ‬

‫ﺣﻖ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺍﻳﻤﻦ ﺍﺯﺍﻫﺮﻳﻤﻦ ﻭﺁﺭﻯ‬ ‫ﺟﻨﺖ ﻣﻮﻋﻮﺩ‬ ‫ﻫﺮﻗﻄﺮ ﺍﺯﺍﻗﻄﺎﺭ ﺗﻮ ﺻﺪ ّ‬

‫ﺗﺎﺑﻴﺪﻩ ﺍﺯﺁﻓﺎﻕ ﺗﻮ ﺑﺲ ﻣﻬﺮﺳﻌﺎﺩﺕ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﻭ ﺩﺭﺍﻧﻈﺎﺭ ﺍﻋﺎﻇﻢ‬

‫ﺩﺭ ﻋﺮﺵ ﻣﻠﻚ ﮔﻮﺵ ﻓﺮﺍ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻪ ﺳﻮﻳﺖ‬ ‫ﻣﺮﻍ ﺩﻝ ﻣﻦ ﻣﻰ ﭘﺮﺩ ﺍﺯﺷﻮﻕ ﺯ ﺗﺒﺮﻳﺰ‬

‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﮔﺮ ﺟﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﻫﺖ ﺩﺍﺩ ﻋﺠﺐ ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﺁﻭﺍﺭﻩ ﺷﻮﺩ ﺍﻫـ ـ ـ ــﺮﻣـﻦ ﺍﺯﺩﺭﮔﻪ ﻳﺰﺩﺍﻥ‬

‫ﻫﺮﻗﻄﻌﻪ ﺯ ﮔﻠﺰﺍﺭﺗﻮﺻﺪ ﺭﻭﺿﮥ ﺭﺿﻮﺍﻥ‬

‫ﺟﻮﺷﻴﺪﻩ ﺑﻪ ﻇﻠﻤﺎﺕ ﺗﻮ ﺑﺲ ﭼﺸﻤﮥ ﺣﻴﻮﺍﻥ‬ ‫ﺳﺮ ﻣﺠﺪ ﻭﻋﻈﻤﺖ ﺳﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﻛﻴﻮﺍﻥ‬ ‫ﺧﺎﻛﺖ ِ‬

‫ﺗﺎ ﻛﻰ ﺷﻨﻮﺩ ﺻﻮﺕ ﺭﺟﺎﻟﺖ ﺯ ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ‬

‫ﮔﺎﻫﻰ ﺳﻮﻯ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺳﻮﻯ ﻃﻬﺮﺍﻥ‬

‫ﺍﻯ ﺟﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺭﻫﺖ ﺟﺎﻥ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩١‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ‪٢٩‬‬ ‫ﻧﻘﺪﻯ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﺑﻬﺮﻭﺯ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻴﻮﻧﮕﺎﻩ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪﻩ‬ ‫ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﮥ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻃﺒﺮﻯ ﻭ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺫﻳﻼ ﻣﺘﻦ ﺁﻥ ﺭﺍﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪:‬‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ً‬

‫ﻣﺰﻭﺭﺍﻧﻪ ﺍﺯ ﻳﮏ ﮐﺘﺎﺏ ﮐﻪ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﻰ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﭼﺎﭖ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ‪ ۲۹‬ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ »ﺍﺭﺗﺠﺎﻋﻰ ﻭ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ« ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ّ‬ ‫ﺳﺎﻳﺖ ّ‬

‫ﺗﺤﻮﻻﺕ ﻓﮑﺮﻯ ﻭ‬ ‫ﻬﺎﻣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﻤﺨﻮﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺣﺘّﻰ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﺗّ ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪) .‬ﺳﻮء(ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﺌﻮﺩﺍﻟﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ّ‬

‫ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻐﺾ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﻏﻠﻴﻆ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﻴﻠﻪ ﺍﻯ ﻣﺘﺸﺒّﺚ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻣﻠﻘﻤﻪ ﻓﮑﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻠﮑﻪ‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﺧﻮﺩ ﻟﺒﺎﺱ ﺷﺮﻋﻰ ﺑﺪ ﻭﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺑﻪ ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺰﻡ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﺁﻳﺖ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ّ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻭﺣﻰ ﺑﻠﮑﻪ ﻳﮏ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ‪-‬ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺧﻠﻔﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﻬﺮﻩ ﮐﺸﻰ ﻓﺌﻮﺩﺍﻟﻰ ّ‬

‫ﺍﺯ ﺍﺑﻮﻣﺴﻠﻢ ﻭ ﺑﺎﺑﮏ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﻨﺒﺶ ﻫﺎﻯ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﻯ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻓﺌﻮﺩﺍﻝ ﺧﻼﻓﺖ ﻧﺎﻡ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺻﻔﻮﻳّﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﺪﻯ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻭ‬

‫ﻧﻔﻮﺫ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻮﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﺭﺍ ﺣﺮﮐﺘﻰ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺗﺮﻗﻰ ﻭ ﻋﻠﻢ ﻣﻰ ﺍﻧﮕﺎﺭﺩ‪ .‬ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺬﮐﻮﺭ ﻫﻴﭻ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺍﺯ ﻓﺸﺎﻫﻰ‬

‫ﻣﻌﺘﺮﺽ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﮐﺘﺎﺏ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻧﺎﻡ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﺍﻯ ﺻﺮﻓﴼ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺗﻘﻠﻴﻞ‬ ‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ‬ ‫ً‬

‫ﺗﺸﺨﺼﺎﺕ ﺭﻭﺡ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺷﻤﺮﺩ ﻭ ﺗﺎﺑﻊ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ‬ ‫ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺑﺎ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻴﻨﻰ ﭼﭗ ﮐﻪ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭﺣﻰ ﻭ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻀﺎﺩ ﻃﺒﻔﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﻀﺎﺩ ﻧﻈﺮﻯ ﺩﺍﺭﻳﻢ‪ .‬ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺽ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺪﻳﻮﻟﻮﮊﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺭﻣﺎﻧﺘﻴﺴﻢ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ‬ ‫ﻣﺘﻌﺼﺒﺎﻥ ﻗﺸﺮﻯ ﭼﻤﺎﻕ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺑﻨﮕﺮﺩ ﻭ ﭘﺎﺳﻴﻔﻴﺴﻢ ﻭ ﻳﻮﻧﻴﻮﺭﺳﺎﻟﻴﺴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻧﭙﺴﻨﺪﺩ‪ .‬ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎﻯ ﻓﮑﺮﻯ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻳﻢ ّ‬

‫ﺗﮑﻔﻴﺮ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻓﻼﺳﻔﻪ ﺩﮔﺮ ﺍﻧﺪﻳﺶ ﻧﻤﻰ ﮐﻮﺑﻴﻢ‪ ..‬ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺰﻡ ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﻋﺮﺿﻪ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺵ‬ ‫ﺣﺪﻯ ﺑﻪ ﺩﺭﮎ ُﺑﻌﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺪﺩ ﺭﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﺎﻯ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﺣﺘّﻰ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺗﺎ ّ‬

‫ﺩﻳﻦ ﻫﻢ ﺟﻨﺒﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻢ ُﺑﻌﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ُﺑﻌﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻟﺰﻭﻡ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺠﺐ‬ ‫ﭼﻪ ﺍﮔﺮ ﺩﻳﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﺸﻮﺩ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺍﻓﻴﻮﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻫﺪﻑ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮐﺘﺎﺏ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺁﻧﺠﻪ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬ ‫ﺣﺠﺖ ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺤﺴﻦ ﺍﻟﻌﺴﻜﺮﻯ »ﻋﺠﻞ ﺍﻪﻠﻟ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻓﺮﺟﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﻳﺘﻰ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﺣﻀﺮﺕ ّ‬

‫ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮﻯ ﻭ ﻧﺮﺟﺲ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻳﻒ« ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻭﺩﺭﮎ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺭﺍ ﻣﻨﺤﺼﺮﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﺍﺯ » ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎﻡ 'ﺯﻧﺪﻩ' ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ )ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺑﺮﻭﻣﻨﺪ ّ‬

‫ﺍﻟﺴﻼﻡ‪ ،‬ﻭ ﻣﺘﻮﻟّﺪ ﻧﻴﻤﻪ ﺷﻌﺒﺎﻥ ‪ ٢٥٥‬ﻕ ﺩﺭ ﺳﺎﻣﺮﺍ‪ ،‬ﻛﻪ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ‪ ١٢‬ﻗﺮﻥ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﭘﺲ ﭘﺮﺩﻩ ﻏﻴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰﺑﺮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻃﻮﻣﺎﺭ‬ ‫ﺧﺎﺗﻮﻥ ﻋﻠﻴﻬﻤﺎ ّ‬ ‫ﺳﺘﻤﮕﺮﺍﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻫﻢ ﻣﻰﭘﻴﭽﺪ(« ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻣﺮﺟﻊ ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺴﺘﻰ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻯ ﺧﺮﺍﻓﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﮐﻨﺪ‬

‫ﻭ ﻫﻴﭻ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﮔﻴﺮﻯ ﺭﻭﺵ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻧﮑﻨﺪ‪ ،‬ﺩﻡ ﻫﻢ ﻧﺰﻧﺪ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﻧﻔﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻫﺮ ﺳﻔﺴﻄﻪ ﺍﻯ ﻣﺠﺎﺯ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺧﻠﻂ ﻣﺒﺤﺚ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯ ﮐﻠﻰ ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻭﺭﻭﺩ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺎﺭﮐﺴﻴﺴﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻬﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺭﻳﺸﻪ ﺩﺍﺭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺯﺩﻥ ﺍﺗّ ّ‬ ‫ﺳﻄﺤﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻬﺮﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺭﻳﺨﺘﻦ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻳﮏ ﻗﺎﻟﺐ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺳﻌﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ّ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺿﺪ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺘﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺳﻔﺴﻄﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻧﻤﻰ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﮐﺘﺎﺏ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۱۹‬ﺻﻔﺤﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎﺑﻰ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﺎﺏ ﺭﺍ ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ ﻭ ﺭﻓﺮﻣﺎﺳﻴﻮﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ّ‬ ‫ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﮐﻤﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ .‬ﺩﺭ ‪ ۱۹‬ﺻﻔﺤﻪ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩٢‬‬

‫ﻣﻼﻳﺎﻥ ﻣﺮﺗﺠﻊ ﺭﺍ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﺍﻳﻦ ﻧﻬﻀﺖ ﮐﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺒﺎﺯﻳﻬﺎﻯ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺷﮕﻔﺖ ﺁﻭﺭ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻭ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺧﻮﺩﮐﺎﻣﻪ ﻭ ّ‬

‫ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺭﺍﻩ ﺗﺮﻗﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯ ﮐﻨﺪ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﺁﺧﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻓﺮﻕ ﻣﻰ‬

‫ﺍﻭﻝ ﮐﺎﺭﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﻟﻰ ﺁﻥ ﻗﺴﻤﺖ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ‪ ۲۹‬ﺑﻪ ‪ ۱۹‬ﺻﻔﺤﻪ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺳﺎﻳﺖ ّ‬ ‫ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪ّ .‬‬

‫ﻣﻮﺭﺧﺎﻥ ﻓﺌﻮﺩﺍﻝ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺎﺳﺰﺍﮔﻮﻳﻰ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎﺑﻰ ﻣﻼﻣﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﮑﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﮐﺎﻣﻞ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻧﻤﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﮐﻪ ﻓﺸﺎﻫﻰ ّ‬

‫ﺷﺪﺕ ﺷﺎﮐﻴﺴﺖ‪ .‬ﻭﻧﻴﺰ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺧﺎﺭﺟﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺎﺏ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ‬ ‫ﺭﺍ ﻓﺘﻨﻪ ﺑﺎﺑﻴّﻪ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﺘﺎﻓﻴﺰﻳﮑﻰ ﺍﻭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻃﺒﻊ ﻣﺎﺗﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺘﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻨﺎﻓﺎﺕ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﮐﺎﺭﻯ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻬﺎﻣﺎﺗﺸﺎﻥ ﺗﺒﺎﻳﻦ‬ ‫ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ّ‬ ‫ﺤﻮﻻﺕ ﻓﮑﺮﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﺌﻮﺩﺍﻟﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺑﺨﺶ ﺍﻋﻈﻤﻰ ﺍﺯ ﺍﺗّ ّ‬ ‫ﻣﻄﻠﻊ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﮐﺘﺎﺏ ﺗ ّ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻣﺮﺍﻗﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﮐﻰ ﻳﮑﻰ ﺑﻪ ﻧﻌﻞ ﻳﮑﻰ ﺑﻪ ﻣﻴﺦ؟‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩٣‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﺭﻭﺳﻬﺎ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ؟‬ ‫ﺁﺭﺯﻭ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻋﻨﻮﺍﻧﻰ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﻯ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﻌﻰ ﺑﺮﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﻳﮏ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﺗﺄﻣﻞ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻏﺎﻟﺐ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﺑﺮ‬ ‫ﮐﻬﻨﻪ ﻭ ﭘﻮﺳﻴﺪﻩ ﺭﺍ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻟﺒﺎﺳﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻄﺮﺡ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ّ‬

‫ﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﮐﻠ‬ ‫ﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‬ ‫ﻰ ﻗﺼﺪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺗّ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﺬﺍﺑﺘﺮﻯ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﮑﺮﺍﺭﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺷﮑﻞ ﻭ ﺻﻮﺭﺕ ّ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺎﻩ ﻋﺴﻞ ﺩﺭ ﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭ ﻣﺘﻨﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺫﻳﻞ ﺁﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ‬

‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻬﻴّﻪ ﺁﻥ ﻣﺮﺍﺭﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻯ ﺗﮑﺮﺍﺭﻯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﻰ ﮔﺮﺩﺩ ّ‬

‫ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺁﻥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﭘﻰ ﻧﻮﺷﺖ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮐﺘﺎﺏ‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺳﮑﻮﺕ ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﮐﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺑﺨﺸﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻋﻴﻨﴼ ﺩﺭﺝ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﺧﻮﺩ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺸﻖ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﮐﺘﺎﺏ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ٢٠ -١٩‬ﮐﺘﺎﺏ ﺩﺭﺝ‬ ‫ﺁﺑﺎﺩ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﮐﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ّ‬

‫ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺍﺣﺒّﺎء ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﺣﺎﻝ ﺳﺆﺍﻝ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﮐﻪ‬

‫ﻗﻄﻌﴼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻭﻇﺎﺋﻔﺶ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻓﺖ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭ ﻣﻮﺻﻮﻑ ﻣﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﮐﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﻧﻴﻤﻪ ﮐﺎﺭﻩ ﻭ ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ ﺭﻫﺎ ﻧﻤﻰ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺁﻥ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﺮ ‪ ٢٣٠‬ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ‬

‫ﺫﺭﻩ ﺍﻯ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺩﻧﻤﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺑﻌﻴﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺸﺤﻮﻥ ﺍﺯ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﻠﺦ ﻭ ﺩﻫﺸﺘﻨﺎﮎ ﺍﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻨﻤﻮﺩﻩ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻳﺎ ّ‬

‫ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﻴﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﻠﻢ ﻓﺮﺳﺎﺋﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﮐﺎﺫﻳﺒﻰ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺪﻳﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﻣﺮﻭﺭ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﻭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺣﻘﺎﺋﻖ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ ﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ‬ ‫ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﻗﺴﺎﻭﺕ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﻖ ﻣﺤﺒﻮﺑﺘﺮﻳﻦ ﺍﺷﻴﺎء ﺍﺳﺖ ﺩﻭﺭ ﻧﻤﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﮔﻮﺵ ﺧﻮﺩ ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻭﺍﺩﻯ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ّ‬

‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺩﻭﺭﻩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ‬ ‫ﺩﺭ ﺹ‪ ٢٥‬ﮐﺘﺎﺏ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ »ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻴﺮ ﻭ ﺑﺮﮐﺖ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻨﻴﻪ‬ ‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ‪ ١٩١٧‬ﮐﻪ ﺍﺣﺒّﺎء ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻭ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺑﺴﺮ ﻣﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ّ‬

‫ﺍﺻﻮﻻ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﺸﺮﺏ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺕ‬ ‫ﻣﺎﻟﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﺰﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪...‬ﺩﻭﺭﻩ ﺩﻭﻡ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ً‬

‫ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻭﺳﻴﻊ ﻭ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺩﺍﺭﻯ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﺯﺩ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﺍﻓﻴﻮﻥ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪...‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺣﺒﺎء ﺭﺍ ﺍﺯ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﺩﺭ ﺍﺳﺤﺎﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻌﺒﺪ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٧‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﮐﺎﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺁﻧﺮﺍ ﻣﻬﺮ ﻭ ﻣﻮﻡ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﻭ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ...‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ١٩٢٩‬ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭﻗﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻳﻒ ﺍﻣﺮ ﻭ ﺧﺎﺩﻣﻴﻦ‬ ‫ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﮐﺮﺩ‪ ...‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻣﺮ ﻃﺒﻊ ﻭ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻧﺎﺯﻝ ﺩﺭ‬

‫ﺗﺼﺮﻑ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻣﻌﻠّﻤﻴﻦ ﻣﺒﻐﺾ ﻭ ﻣﻌﺮﺽ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﻣﻌﻠّﻤﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺬﺍﺷﺖ‪ ...‬ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻋﻤﻮﻡ ﮔﺬﺍﺷﺖ‪ .‬ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺩﺧﺘﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﭘﺴﺮﺍﻧﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ‬ ‫ﺁﻥ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺭﻭﺳﻰ ﻳﺎ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﻭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺗﻰ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ‪ّ .‬‬ ‫ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪«.‬‬ ‫ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﮐﺮﺩ ﻭ ّ‬

‫ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﻓﻮﻕ ﺑﻪ ﻋﻴﻨﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﮐﺘﺎﺏ ﻣﺬﮐﻮﺭ ﺩﺭﺝ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺳﻮﺋﻰ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﻌﺎﻧﺪﺍﻥ ﺍﻣﺮ ﻣﺒﺎﺭﮎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩٤‬‬

‫ﺭﻭﺳﻴﻪ )ﻭ ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﻧﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻧﻔﻮﺱ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻣﻄﻠﺐ »ﻣﺎﻩ ﻋﺴﻞ ﺩﺭ ﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ‪ «،‬ﻫﺮﮔﺰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﮐﺸﻮﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﮐﺸﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ( ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﺮﺧﻼﻑ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﮐﺸﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺿﺪ‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﺟﺎﻟﺒﺘﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﺎﺭﺿﻪ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻣﻘﺎﺭﻥ ﺑﺎ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺁﻥ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﺭﻭﻯ ﮐﺎﺭ ﺁﻣﺪﻥ ﮔﺮﻭﻩ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻌﻰ ﺑﺮ ﺍﺿﻤﺤﻼﻝ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺁﻥ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺩﻻﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻪ ﻟﺰﻭﻣﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳّﺖ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟ ﻭ ﻳﺎ‬ ‫ﺣﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳّﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ؟‬ ‫ﻣﺆﺳﺲ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻮﺩ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺑﺪﻳﻦ ّ‬ ‫ﺁﻧﮑﻪ ﭼﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻤﺎﻥ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﻤﺎ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﻳﺮ ﻧﺴﻴﺖ‪ .‬ﻓﻀﻞ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻰ ﻣﻨﺘﻬﻰ ﺍﺳﺖ ّ‬

‫ﺑﻨﺪﻧﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪ ﺁﻧﮑﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﭼﺸﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻴﻦ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻋﻄﻴّﻪ ﺍﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﮕﺸﺎﻳﻨﺪ ﻭﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ‬

‫ﻳﮑﺼﺪﺍ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﺯﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩٥‬‬

‫ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮﻳﺴﻰ ﺗﺎ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯﻯ‪ :‬ﻣﺤﻴﻂ ﻳﺎ ﻣﺤﺎﻁ؟‬ ‫ﻣﻮﮊﺍﻥ ﻣﻮﻫﺒﺖ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ( ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻯ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎﺏ ﻭ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﻯ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺩﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺳﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪ ٦٢‬ﻭﻳﮋﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ) ّ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ ﮔﻮﻫﺮ )ﻣﻬﺮﻣﺎﻩ ‪ (١٣٥٦‬ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻞ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﭘﺮ ﮐﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺼﻮﺻﴼ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺠﻼﺕ ﮔﻮﻫﺮ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﺍﺯ ّ ّ‬ ‫ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻄﻠﺐ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻯ ّ‬

‫ﻣﺠﻼﺕ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﻯ‬ ‫ﻣﮑﺮﺭ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﻠﺐ‪ ،‬ﻣﻨﻘﻮﻝ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺩ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻠﺨﻴﺺ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻘﺪﺍﺭﻯ ﺗﺤﺮﻳﻒ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﻃﺒﻊ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ﺿﻴﺎءﺍﻟﺤﮑﻤﺎء )ﺭﺍﻭﻯ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ( ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺻﺒﺢ ﺩﺭ ﻣﻄﺐ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﭘﺬﻳﺮﺍﻳﻰ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‪.‬‬

‫‪٣٢٢‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﺳﻴﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﻓﺘﻮﺣﻰ ﺿﻴﺎءﺍﻟﺤﮑﻤﺎء ﻃﺒﻴﺐ ﺳﺎﻟﺨﻮﺭﺩﻩ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﻬﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺷﻨﻴﺪﻩ‪...‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺤﻴﻂ‪ ،‬ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ّ‬

‫‪٣٢٣‬‬

‫ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻟﻘﺎء ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮐﻪ ﻃﺒﻴﺐ ﺭﺍﻭﻯ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ‪ ،‬ﻃﺮﻑ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﮔﻮﺋﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﻳّﺎﻡ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺳﺴﺘﻰ ﻭ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺍﻳﻦ »ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ«‪ ٣٢٤‬ﻭﺍﻗﻒ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﻬﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺭﻭﺡ ﺯﻧﺪﻩ ﻳﺎﺩ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﮑﺪﺭ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﮐﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺳﺘﺎﺩ – ﺷﺎﮔﺮﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ »ﺍﺯ ﻣﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻣﺎﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺮﺁﻏﺎﺯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﻣﻰ‬ ‫ﻋﺪﻡ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻭ ﺩﻟﻮﺍﭘﺴﻰ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺭ ﻧﻘﻞ« ﺷﻬﺮﻩ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻋﻠﻤﻰ‬ ‫ﺯﻧﺪﻩ ﻳﺎﺩ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ‪ ،‬ﺷﺨﺼﻴّﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ »ﻭﺳﻌﺖ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ« ﻭ » ّ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻧﻈﺮ« ﻭ » ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٢٥‬‬

‫ﺍﻃﻼﻉ‪،‬‬ ‫ﻭ ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﺎﺋﺺ ﻭ ﻣﻨﺎﻗﺐ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻏﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﻋﻤﺪﻯ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻠﻪ ﮔﻴﻮﻣﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﻋﮑﺲ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﻳﻌﻨﻰ )ﻋﺪﻡ ّ‬

‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺭ ﻧﻘﻞ( ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺍﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻰ ّ‬ ‫ﺩﻗﺘﻰ ﻭ ﻋﺪﻡ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻣﻘﻮﻻﺗﻰ ﭼﻮﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ،‬ﺍﺩﺑﻴّﺎﺕ ﻭ‪ ...‬ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﻋﻠﻢ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﻘﺎﻻﺕ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺍﺣﺎﻃﻪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺍﺭﻯ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺩﻳﺎﻥ ّ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﮔﻮﻫﺮ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣﺠﻼﺕ ﮔﻮﻫﺮ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻣﺎ ﮐﻤﻴﺎﺏ ﻭ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻟﻴﮑﻦ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ )ﮐﻪ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ( ﮐﻠﮑﺴﻴﻮﻧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﻭ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ ﮔﻮﻫﺮ( ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮ ﭘﺪﻳﺪ ﻧﺒﻴﻞ ﺯﺭﻧﺪﻯ )ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ‪١٣٥٤‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻭ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ـ ـ‬ ‫ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻭﻧﺸﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻯ ﺩﮐﺘﺮ ﻋﻠﻴﻤﺮﺍﺩ ﺩﺍﻭﺩﻯ‪ ،‬ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ّ‬

‫ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺑﻮﺩﻩ ﺷﺪ ﻭﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﺒﺮﻯ ﺩﺭﺩﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ ٣٢٦‬ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺗﻨﻮﻳﺮ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﻭﺵ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺩﺭ‬

‫ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ‪ ٣٢٧‬ﺗﻬﻴّﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺩﮐﺘﺮ ﺩﺍﻭﺩﻯ‪ ،‬ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺁﻗﺎﻯ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩٦‬‬

‫ﻣﺴﺘﺪﻻ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪.‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻨﮑﻪ‬ ‫ﺍﺗﮑﺎء ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﺮ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ً‬ ‫ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﻋﺪﻡ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭ ّ‬

‫ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺤﻴﻂ‪ ،‬ﮐﺘﺎﺏ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺬﮐﺮﺓ ﺍﻟﻮﻓﺎء ﺭﺍ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺍﻟﻮﻓﺎء ﺫﮐﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺷﺨﺼﻰ ﺳﻴّﺎﺡ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﺒﻴﻞ ﺯﺭﻧﺪﻯ )ﻋﻤﺪﻩ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺍﺧﺘﻼﻑ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻰ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﺍﺳﺘﺪﻻﻟﻴّﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻧﻌﻴﻢ )ﮐﺘﺎﺏ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺷﺎﻋﺮ ﺷﻬﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺧﺒﻄﻰ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺴﺨﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﮐﺘﺮ ﺩﺍﻭﺩﻯ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻣﺸﺘﺮﮎ‪ ٣٢٨‬ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﺍﻓﺘﺪ ﻭ ﺳﺒﺐ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ‬

‫ﺧﺮﺩﺍﺩﻣﺎﻩ ‪ ١٣٥٥‬ﮔﻮﻫﺮ‪ ،‬ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﺬﮐﺮﺓ ﺍﻟﻮﻓﺎء ﮐﻪ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﻭ ﺍﻧﺪﻯ ﺳﺎﻝ‪ ٣٢٩‬ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺣﻴﻔﺎ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﺳﻰ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻡ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﻧﻘﻞ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺯ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺩﺭ ﻋﺪﺩﻯ ﻳﺎ ﻟﻔﻈﻰ ﺍﻧﺪﮐﻰ ﺳﻬﻮﻯ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻏﻤﺎﺽ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﺁﺭﻯ‬

‫ﺩﺭ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻘﻞ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺯ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻧﺎﻡ ﺗﺬﮐﺮﺓ ﺍﻟﻮﻓﺎء‪ ...‬ﺑﺎ ﺍﺳﻢ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺍﻟﻮﻓﺎء‪ ....‬ﻣﺸﺘﺒﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ‪«...‬‬

‫‪٣٣٠‬‬

‫ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺷﺨﺼﻰ ﺳﻴّﺎﺡ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻣﺘﺄّﺳﻔﺎﻧﻪ ﺭﻗﻢ ‪ ١٣٠٣‬ﺩﺭ ﻣﻮﻗﻊ ﭼﺎﭖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‬

‫ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ‪ ١٣٣٠‬ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ٣٣١«.‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺎﺻﻮﺍﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﺒﻴﻞ ﺯﺭﻧﺪﻯ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪ ...» :‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻋﺒﺎﺭﺕ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺯﺩﻥ ﮐﻠﻤﻪ )ﭼﻬﻞ( ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ‪ ٣٣٢«...‬ﻭ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﻰ ﮐﻪ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﺍﺳﺘﺪﻻﻟﻴّﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻧﻌﻴﻢ ﻣﺮﺗﮑﺐ‬

‫ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻣﺘﺄّﺳﻔﺎﻧﻪ ﺳﻪ ﻟﻔﻆ 'ﺧﻮﺩ' ﻭ 'ﮐﻪ' ﻭ 'ﺷﺪﻩ' ﺩﺭ ﻣﻮﻗﻊ ﭘﺎﮐﻨﻮﻳﺲ ﻭ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ‪ ٣٣٣«.‬ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ( ﺍﻳﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻋﺪﻳﺪﻩ ﺭﺍ ﻋﻤﺪﺗﴼ ﺑﻪ ﮔﺮﺩﻥ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ﻭ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﺑﺨﺖ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ‪ .‬ﻭ‬ ‫ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ )ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﻘﺎﻟﻪ ّ‬

‫ﺍﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﮐﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﮐﺘﺮ ﺩﺍﻭﺩﻯ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪ّ » :‬‬ ‫ﺣﺪ ﺑﺮ ﺍﻫﻞ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﺳﺘﻢ ﺭﻭﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪«.‬‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫‪٣٣٤‬‬

‫ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻋﺪﻳﺪﻩ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻭﺍﺣﺪﻩ‪ ،‬ﮐﻪ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺁﻭﺭﺩﻩ ؛ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻯ ﺑﻰ ﻣﺎﺧﺬ ﻭ ﺳﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺷﺨﺼﻰ ﻣﺠﻬﻮﻝ ﺍﻟﻬﻮﻳّﻪ‪ ،‬ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﻣﺂﻻ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﺮ ﻃﻤﻄﺮﺍﻕ ﻭ ﺑﻰ ﺭﺑﻂ‬ ‫ً‬ ‫»ﺑﺎﺏ ﻭ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﻯ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ« ﻣﺰﻳّﻦ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻧﺮﺍ ﺩﺭ ﺳﻠﮏ »ﺗﻼﺵ ﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ«‪ ٣٣٥‬ﮐﺸﻴﺪ؟‬

‫ﺍﻭﻝ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﺬﮐﻮﺭ )ﺑﺎﺏ ﻭ ﭼﺎﻟﺸﻬﺎﻯ‪ (...‬ﺩﺭ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﻭ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻰ ﻣﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﺗﻤﻪ‪ ،‬ﺫﮐﺮ ﺁﻧﺮﺍ ﺧﺎﻟﻰ ﺍﺯ ﻟﻄﻒ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﺪ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﺩﺭ ﮐﺘﻤﺎﻥ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺳﻴﺎﺩﺕ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺩﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺧﻼﻑ ﺭﻭﻳّﻪ ّ‬ ‫ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﺭ ﺣﮑﻢ ﻳﮏ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎء ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻣﺮﻯ ﻣﻐﻔﻮﻟﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻧﻈﺮ‪» «،‬ﺷﻬﺮﻩ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻋﻠﻤﻰ« ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ؛ ﺩﺭ ﺟﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺑﻪ » ّ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺁﻧﮑﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﺪﻳﺪﺁﻭﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ّ‬

‫ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﺍﺗّﮑﺎء ﺍﻗﻮﺍﻝ »ﺁﻭﺍﺭﻩ« ﻭ »ﺻﺒﺤﻰ« ﺍﺳﺘﻨﺒﺎﻃﻰ ﻏﻠﻂ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﺎ ﻃﻨﺎﺏ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺑﻪ ﭼﺎﻩ ﺭﻓﺘﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﺍﺗّﮑﺎﻯ‪...‬‬

‫ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺻﺒﺤﻰ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﻣﺒﻠّﻐﺎﻥ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ‪ ...‬ﺍﺳﺘﻨﺒﺎﻃﻰ ﻧﺎﺭﺳﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﻠﺨﻴﺺ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﻗﺪﻳﻢ ﺷﺪ‪«.‬‬

‫‪٣٣٦‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‪» ،‬ﻣﺒﻠّﻐﻴﻦ ﻣﺴﺘﺒﺼﺮ«‪ ٣٣٧‬ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﺷﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﭘﺲ ﺍﺯ‬ ‫ﻭ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ ﺻﺒﺤﻰ ﮐﻪ ﻭﻳﮋﻧﺎﻣﻪ ّ‬

‫ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻧﻮﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻧﻮﺩﻳﺪﻩ ﺧﻂ ﻧﻪ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﮐﺸﻴﺪﻡ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻢ ﮐﻪ‪' :‬ﺧﻮﻯ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺩﺭ ﮐﺴﻰ ﭼﻮ ﻧﺸﺴﺖ ﺗﺎ ﻧﻤﻰ ﺭﺩ ﻧﻤﻰ ﺭﻭﺩ ﺍﺯ‬

‫ﺩﺳﺖ'«‬

‫‪٣٣٨‬‬

‫ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ ﺻﺒﺤﻰ ﮐﻪ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺤﻴﻂ ﻭ ﺩﻗﻴﻖ‪ ،‬ﺧﻂ ﺑﻄﻼﻥ ﺑﺮ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭﺷﺎﻥ ﮐﺸﻴﺪﻩ ؛ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﺻﻠﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬

‫‪٣٣٩‬‬ ‫ﺍﻭﻟﻰ ﺍﻻﺑﺼﺎﺭ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﺗﺄﻟﻴﻒ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻓﺎﻋﺘﺒﺮﻭﺍ ﻳﺎ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩٧‬‬

‫ﻳﻮﻡ ﺗﺒﻠﻰ ﺍﻟﺴﺮﺍﺋﺮ‬ ‫)ﺭﻭﺯﻯ ﻛﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﻰ ﻫﺎ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﻮﺩ‪(٣٤٠‬‬

‫ﺣﺎﻣﺪ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺭﻭﻳﺎ ﺭﻭﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ« ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﻛﻨﺎﺭﻣﺼﺎﺣﺒﮥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺗﺴﺨﻴﺮﻯ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ّ » :‬‬ ‫ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ٤٧‬‬

‫ﻭﻣﻌﺮﻓﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ‬ ‫ﺭﺩﻳﮥ ﺿﺪﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺳﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺁﻥ ﻣﺬﻛﻮﺭﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺍﺭﺍﺋﻪ‬ ‫ﻛﺘﺐ ّ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻛﻨﻨﺪ ـ ـ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯﺩﺳﺘﺮﺱ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺧﺎﺭﺝ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻫﻢ‬

‫ﻫﺮﻭﻗﺖ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ ﻓﻴﻠﺘﺮﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻓﻘﻂ ﻭﻓﻘﻂ ﺩﺭﻳﻚ ﺻﻔﺤﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ‪ ،‬ﻧﻴّﺎﺕ ﻭﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭﺭﻭﺵ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺴﻰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺣﻘﻮﻗﺶ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺿﺪﻳّﺖ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﻭﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﻣﻼ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﺗﺎ ﻛﺬﺏ ّ‬

‫ﺗﻀﻴﻴﻊ ﻧﺸﺪﻩ‪ ،‬ﻧﺰﺩ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺁﺷﻜﺎﺭﺷﻮﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻀﻴﻴﻊ ﺣﻘﻮﻕ ﮔﺮﻭﻫﻰ‬ ‫ﻧﻴﺰﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﭘﺲ ﺁﻥ ﺟﻮﺍﺏ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯﻛﺸﻮﺭﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ّ ّ‬

‫ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺭﺍﻳﻦ ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻝ ﺳﺮ ﻫﻢ ﺑﻨﺪﻯ ﺷﺪﻩ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺮﻭﻩ ﻏﻴﺮﺍﺯﺧﻮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﺮﺭﻭﻯ ﻛﺮﻩ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﻭﺍﻗﻌﻰ‪ ،‬ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺁﻥ ﻫﻢ‬ ‫ﺯﻣﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﻣﺘﻮﻥ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺩﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ‬ ‫ً‬

‫ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ‬ ‫ﺩﺭﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺁﺑﺎﻥ ﻣﺎﻩ ‪ ١٠٠٠٠ ،١٣٨٤‬ﺳﺎﻳﺖ ّ‬

‫ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ )ﻣﻮﺭﺥ ﺷﻨﺒﻪ ‪ ١٢‬ﺁﺫﺭ ‪ ،١٣٨٤‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ٥٠٠٠ ،(٧٦٤٧‬ﻋﻨﻮﺍﻥ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ‪ ٨٠٠٠‬ﺷﺒﻬﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﻭ‪ ٧٥‬ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺐ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ١٤٠٠‬ﺳﺎﻟﮥ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺠﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺩﺭ‬ ‫ﭼﻨﺪﺟﻮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﻰ ﻭﺣﻘﻴﻘﺖ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﻏﺮﻕ ّ‬

‫ﺿﺪ ﺩﻳﻨﻰ‬ ‫ﻭﺿﺪ ﺑﺸﺮﻯ ﺩﺭﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﻳﺎ ﻫﻤﺪﻳﻨﺎﻥ ﺷﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ ﺯﻳﺮﻛﺎﻧﻪ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﻋﻮﺕ ﺻﻔﺤﮥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺮﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﭼﻨﺪﻣﻄﻠﺐ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻳﻜﻰ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍ ﺍﺟﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻭﻣﻮﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ٤٧‬‬ ‫‪ّ ٢‬‬

‫ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪:‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ‬ ‫ﻣﻄﻤﺌﻨﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻡ ﺟﺎﻟﺐ ﻭ ﺣﻴﺮﺕ ﺍﻧﮕﻴﺰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﭼﻨﺪ ﺍﺛﺮ ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺨﭽﻪ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺛﺮ ﻗﻠﻢ ﻫﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﻠﺐ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺸﻖ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﺗﭙﺪ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﻴّ ِ‬ ‫ﺖ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﭼﻬﺮﮤ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺍﺳﻼﻡ — ﻛﻪ ﺑﻌﻀﴼ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻌﻀﻰ ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﻏﺮﺑﻰ‪ ،‬ﻋﻤﺪﴽ ﻳﺎ‬ ‫ﺳﻬﻮﴽ ﻣﺨﺪﻭﺵ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ — ﻛﺘﺐ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪:‬‬ ‫ﻣﺤﻘﻖ ﺑﺰﺭﮒ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻭ ﺩﻭﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳﻢ ﻓﻴﻀﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﺟﻨﺎﺏ ﺣﺴﻦ ّ‬ ‫ﻣﻮﻗﺮ ﺑﺎﻟﻴﻮﺯﻯ؛ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺣﻀﺮﺕ ّ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮﺝ ﺭﻭﻧﺎﻟﺪ ﻃﺒﻊ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺷﺎﻳﺎﻥ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺯﻳﺎﺭﺗﻨﺎﻣﮥ ﺑﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ّ ١٩٧٧‬‬

‫ﺍﻟﺸﻬﺪﺍ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻛﺬﺏ ﺍﺩﻋﺎﻯ‬ ‫ﺳﻴﺪ ّ‬ ‫ﻧﻈﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﺣﻖ ﺣﻀﺮﺕ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺟﺎﻋﻠﻴﻦ ﻣﺴﻠﺦ ﻋﺸﻖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺿﺪﻳّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﺋﻤﻪ ﺍﻃﻬﺎﺭ )ﻉ( ﺩﺭ ﻳﺎﺑﻨﺪ؛ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺏ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﻴﺪ ﺭﺳﻞ‬ ‫ﻓﻴﻀﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ؛ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﻠﻰ ﺍﻛﺒﺮ ﻓﺮﻭﺗﻦ؛ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺎﺏ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺏ ﻗﺪﻳﻤﻰ؛ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻭﻭﺩﻛﺎﭖ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺻﺤﻪ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﮐﺎﺭﻭﺍﻥ ﺗﻤﺪﻥ ِ ﺑﺸﺮﻯ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺮ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩٨‬‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ِ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻤﺎﻥ‬ ‫ﻏﺮﺑﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﺩﺭﺹ‪ ٦١‬ﺟﻨﺎﺏ ﻭﻭﺩﻛﺎﺏ ﺭﺍ ﻣﺴﺨﺮﻩ‬ ‫ﺑﻌﻀﴼ ﻋﻜﺲ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪).‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺁﻧﻜﻪ ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ(‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻭ ﻣﻔﺘﺮﻳﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭ ّ ّ‬

‫ﻛﻌﺒﻪ‪،‬ﺻﺺ‪ ٢٢٦-٢٢٩‬ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻭﻭﺩﻛﺎﺏ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺧﻮﺏ ﺗﻮﺟﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺿﻤﻨﴼ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺧﺪﺍﻯ ﻧﺎﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺎﺩﺗﺸﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻼﻣﺖ ﻭ ﺑﻰ ﻣﻬﺮﻯ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻟﺰﻣﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺩﻳﻨﻰ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﻭﺩﻛﺎﺏ ّ‬

‫ﺑﺴﺘﻦ‪ ،‬ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺭﺩﻳﻦ ‪ ١٣٤٦‬ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺯﻳﺒﺎﻯ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻜﺬﺑﻴﻦ ﻭ ﻣﻔﺘﺮﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ٥» :‬ﻣﺎﻩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﻔﺮﻡ ﺑﻪ ُ ُ‬

‫ﻛﻮﭼﻜﻰ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺗﻰ ﭼﻨﺪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﮔﻴﺮﺍﻳﻰ ﺧﺎﺹ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻛﺘﺎﺏ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺘﻦ ﻭﻭﺩﻛﺎﺏ ﺳﻬﻢ ﺍﺳﻼﻡ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ )‪ ،Islamic (contribution to civilization‬ﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﺭ ّ‬

‫ﺗﻤﺪﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﺯﺑﺎﻥ‬ ‫ﻛﻤﺎﻝ ﺍﺧﺘﺼﺎﺭ‪ ،‬ﻟﻴﻜﻦ ﺑﺎ ﺭﺳﺎﻳﻰ ﻭ ﺩﻳﺪﻯ ﻭﺳﻴﻊ ﻭ ﺟﺎﻣﻊ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ّ‬

‫ﺯﻧﺪﮤ ﻏﺮﺑﻰ‪ ،‬ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﮔﺎﻫﻰ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﻭ ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﻭﺩﻛﺎﺏ ﺩﺭ ﺍﺛﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻳﺎﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺮ ﺁﺷﻮﺏ ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ،٥٠ -٥٩‬ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻧﻘﺶ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﺘﴼ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺘﴼ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺭﺍﻩ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻗﺒﻞ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﭼﻮﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻋﻤﺪﴽ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻧﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ّ ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﺩﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﻴﺎﺕ ﻭ ﺟﻠﻮﻩ ﺟﺪﻳﺪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻓﻀﻼﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ‬ ‫ﺩﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻓﻀﻼ ﻭ‬

‫ِ‬ ‫ﻭﺟﻮﻩ ﺁﻥ »ﺩﻳِﺪ« ﺍﺧﺬ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺫﺍﺗﻰ ﻭ‬ ‫ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺮ »ﻛﻢ ﻧﻈﻴﺮﻯ« ﺁﻥ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ‬

‫ﻋﻠﺖ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻰ ﺍﻟﻤﺜﻞ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﺤّﻤﺪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ‬ ‫ﻋﻤﻴﻘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻓﻜﺮﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻳﻚ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺟﺎﻣﻊ ﺩﺭ ﻧﻬﻀﺖ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ‬ ‫»ﻫﻤﮥﺧﻄﻮﻁ ﻭ ﺳﻴﺮﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪«.‬‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻔﺎﻭﺿﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ،‬ﺻﺺ ‪ ١٩-١٤‬ﺭﺍ ﻛﻪ‬ ‫ﺟﻮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ »ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻴﺪﺍﺭﻯ« ّ‬

‫ﻭﻋﺸﺎﻕ ﺟﺎﻥ ﺑﺮﻛﻒ ﻭﻯ‪ ،‬ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ »ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻯ ﺟﻬﺎﻥ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺹ ﺍﺳﺖ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻛﺮﺩﻩ ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﻮﺩ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮔﻮﻳﻨﺪﮤ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻠّﺖ ﺷﺮﻳﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻔﺮﻳﺒﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻣﻴﺎﻥ ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﺑﻦ ﺑﺴﺖ ّ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ« ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺁﺭﻯ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻣﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺐ ﻧﺨﻮﺭﺩﻩ‪ ،‬ﻋﻠﻴﻪ‬ ‫ﺑﺮﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ّ‬ ‫ﻣﺪﺕ ﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺁﺷﻜﺎﺭﮔﺸﺘﻪ‪ .‬ﺍﻳﻨﻚ ﺣﺘﻰ ﺍﻗﻠّﻴﺖ ﺁﻟﺖ ﺩﺳﺖ ّ‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺎﻥ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪﺷﺪ‪ .‬ﻋﻴﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ )ﺹ( ‪ -‬ﺍﻫﻞ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻌﻀﻰ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺷﻨﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺻﺪﻕ )ﺭﺍﺳﺖ( ﺍﻧﮕﺎﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺴﻴﺲﻫﺎ )ﻛﺸﻴﺶﻫﺎ( ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺟﻬﻼﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﻭﺍﻳﺖﻫﺎﻯ‬ ‫ﺭﺍﻭﻯ ﻳﺎ ﺟﺎﻫﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻳﺎ ﻣﺒﻐﺾ ﻭ ﺍﻛﺜﺮ ﺭﺍﻭﻯﻫﺎ ّ‬

‫ﻣﺜﻼ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺟﺎﻫﻞ ﻛﺜﺮﺕ ﺯﻭﺟﺎﺕ ﺭﺍ ﻣﺪﺍﺭ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻘﻞ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﻣﺪﺡ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻰﺍﺻﻞ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻜﺜﺮ ﺯﻭﺟﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﻌﺠﺮﺍﺕ ﺷﻤﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺍﺭﻭﭘﺎ‬ ‫ﻣﻤﺪﻭﺣﻴّﺖ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﻛﺮﺍﻣﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺟﺎﻫﻠﻪ ّ‬

‫ﺍﻛﺜﺮﺵ ﺑﺮ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺟﺎﻫﻠﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺴﻴﺴﻰ ﮔﻔﺘﻪ ﻛﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﻯ‪ ،‬ﺷﺪﺕ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ‬ ‫ً‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺷﺨﺺ ﺟﺎﻫﻠﻰ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﺻﺪ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺣﺮﺏ )ﺟﻨﮓ( ﺳﺮ ﺍﺯ ﺗﻦ ﺟﺪﺍ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺁﻥ‬ ‫ﺧﻮﻥﺭﻳﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﺍﺯ ﺍﺻﺤﺎﺏ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺴﻴﺲ ﮔﻤﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﻓﻰﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﺩﻳﻦ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺘﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻥﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﺮﻑ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻏﺰﻭﺍﺕ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻜﻪ ﭼﻪ ﺧﻮﺩ ﻭ ﭼﻪ ﺍﺣﺒّﺎﻳﺶ )ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ( ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺫﻳّﺖ ﺭﺍ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺟﻤﻴﻊ ﺣﺮﻛﺖ ﺩﻓﺎﻋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻭﺍﺿﺢ ﺁﻥﻛﻪ ﺳﻴﺰﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪١٩٩‬‬

‫ﻣﺼﻤﻢ‬ ‫ﺍﺫﻳﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺑﻪ ﻳﻐﻤﺎ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺳﺎﺋﺮﻳﻦ ﺗﺮﻙ ﻭﻃﻦ ﻣﺄﻟﻮﻑ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﺭ ﻏﺮﺑﺖ ﻓﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺍ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻧﻬﺎﻳﺖ ّ‬

‫ﻣﻜﻪ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻫﺠﺮﺕ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺪﺍء ﺗﺮﻙ ﺟﻔﺎ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻌﺎﻗﺐ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻟﻬﺬﺍ ﻧﺼﻒ ﺷﺐ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺣﺸﻴﻦ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺰﺩ ﺍﻳﻦﻫﺎ‬ ‫ﺗﻮﺣﺶ ﻭ ﺩﺭﻧﺪﮔﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺑﺮﻩ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺒﺸﻪ ﻭ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻭ ﻋﺸﺎﺋﺮ ﻋﺮﺏ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦﻫﺎ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﺯﻧﺪﻩ ﺯﻳﺮ‬ ‫ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻭﻻﺩﻫﺎﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﺯﻳﺮ ﺧﺎﻙ ﻧﻤﻰﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ّ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﺮﺩﺍﻥ‬ ‫ﺧﺎﻙ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻨﺒﻌﺚ ﺍﺯ ﺣﻤﻴّﺖ )ﻣﺮﺩﺍﻧﮕﻰ ﻭﻏﻴﺮﺕ( ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ً‬

‫ﺍﻻﻥ )ﺗﺎ ﺣﺎﻻ( ﻗﻮﻡ ﻋﺮﺏ ﺍﺯ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺩﺧﺘﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺯﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺩﺧﺘﺮ ﺍﺯ ﺗﻮ ﻣﺘﻮﻟّﺪ ﺷﻮﺩ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﻢ ﺣﺘﻰ ﺍﻟﻰ ٓ‬ ‫ﺍﺳﺘﻴﺤﺎﺵ )ﻭﺣﺸﺖﺩﺍﺷﺘﻦ‪ ،‬ﺁﺯﺭﺩﻩ ﻭ ﺩﻟﺘﻨﮓﺷﺪﻥ( ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﻫﺰﺍﺭ ﺯﻥ ﻣﻰﺑﺮﺩ‪ .‬ﺍﻛﺜﺮﺷﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺩﻩ ﺯﻥ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ‬

‫ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﺟﻨﮓ ﻭ ﭘﺮﺧﺎﺵ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻛﻨﻴﺰ ﻭ ﻏﻼﻡ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ‬

‫ﺷﺨﺼﻰ ﻓﻮﺕ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺩﻩ ﺯﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﻭﻻﺩ ﺍﻳﻦ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻰﺗﺎﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻻﺩ ﻋﺒﺎﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ‬

‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﺯﻥ ﭘﺪﺭ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﻭ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻼﻝ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ ﻓﻮﺭﴽ ﺑﻌﺪ ﺍﻳﻦ ﺯﻥ ﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ﺍﺳﻴﺮ ﻭ ﻛﻨﻴﺰ ﭘﺴﺮ ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮﻳﺶ‬

‫ﻣﻰﺷﺪ ﻭ ﺁﻥﭼﻪ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺯﻥ ﭘﺪﺭ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﻣﻰﻛﺸﺖ ﻭ ﻳﺎ ﺁﻥﻛﻪ ﺩﺭ ﭼﺎﻫﻰ ﺣﺒﺲ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﻳﺎ ﺁﻥﻛﻪ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺿﺮﺏ ﻭ ﺷﺘﻢ‬

‫ﻭ ﺯﺟﺮ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺁﻥ ﺯﻥ ﻫﻼﻙ ﻣﻰﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺣﺴﺐ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻋﺮﺏ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺣﻘﺪ ﻭ ﺣﺴﺪ ﻭ ﺑﻐﺾ ﻭ ﻋﺪﺍﻭﺕ ﻣﻴﺎﻥ‬

‫ﺯﻧﺎﻥ ﻳﻚ ﺷﻮﻫﺮ ﻭ ﺍﻭﻻﺩ ﺁﻥﻫﺎ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺴﺘﻐﻨﻰ )ﺑﻰﻧﻴﺎﺯ( ﺍﺯ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺯﻧﺎﻥ ﻣﻈﻠﻮﻡ‬

‫ﭼﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻣﺘّﺼﻞ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺣﺮﺏ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻣﻰﻛﺸﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻣﻮﺍﻝ‬

‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻧﻬﺐ ﻭ ﻏﺎﺭﺕ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺳﻴﺮ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﻣﻰﻓﺮﻭﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﺍﻣﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺎﺯ ﻭ ﻧﻌﻤﺖ ﺭﻭﺯ ﺭﺍ ﺷﺐ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺷﺎﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺫﻟّﺖ ﻭ ﺣﻘﺎﺭﺕ ﻭ ﺍﺳﺎﺭﺕ ﺻﺒﺢ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻣﺒﻌﻮﺙ ﺷﺪ ﻭ ﺳﻴﺰﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺑﻼﻳﻰ‬ ‫ﺩﻳﺮﻭﺯ ﺍﻣﻴﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺳﻴﺮ‪ .‬ﺩﻳﺮﻭﺯ ﺑﺎﻧﻮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻛﻨﻴﺰ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻧﻜﺸﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﻴﺰﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪ ﻭ ﻫﺠﺮﺕ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﻡ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ‬

‫ﻛﻞ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ )ﻣﺮﺩﺍﻥ( ﻭ ﻧﺴﺎء )ﺯﻧﺎﻥ( ﻭ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﻣﺤﻮ ﻭ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻰ‬ ‫ﻟﺸﻜﺮ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺳﺮﺵ ﻫﺠﻮﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻭﻟﻰ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﺮ ﺣﺮﺏ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺒﺎﺋﻠﻰ ﮔﺸﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺎﻝ‪ .‬ﻣﺎ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻣﻰﺩﻫﻴﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﻢ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺣﻮﺍﺭﻳّﻮﻥ ﺗﺤّﻤﻞ ﻫﺮ ﺟﻔﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﻣﻰﻓﺮﻣﻮﺩ ﻭ ﺻﺒﺮ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻭﻃﻦ ﻣﺄﻟﻮﻑ ﺍﺯ‬ ‫ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻃﺎﻏﻴّﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﺣﺸﻪ ﻭ ﺳﻴﺰﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﺟﻤﻴﻊ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻇﻠﻢ ﺁﻧﺎﻥ ﻫﺠﺮﺕ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻃﺎﻏﻴّﻪ ﺑﺎﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺗﻌﺎﻗﺐ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺮ ﻗﺘﻞ ﻋﻤﻮﻡ ﺭﺟﺎﻝ ﻭ ﻧﻬﺐ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻭ‬

‫ﺍﺳﻴﺮﻯ ﻧﺴﺎء ﻭ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻧﺎﻥ ﭼﻪ ﻧﻮﻉ ﺳﻠﻮﻙ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ )ﻓﺘﺎﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ(‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﮔﺮ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ‬

‫ﻋﻔﻮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﻭ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﺍﮔﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻇﺎﻟﻢ ﻗﺎﺗﻞ ﺧﻮﻧﺨﻮﺍﺭ‬ ‫ﻋﻔﻮ ﻭ ﺳﻤﺎﺡ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻞ ّ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﻭﺍﺭﺩ ّ‬ ‫ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻗﺘﻞ ﻭ ﻏﺎﺭﺕ ﻭ ﺍﺫﻳّﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﺴﺎء ﻭ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﺭﺍ ﺍﺳﻴﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺁﻥ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺑﺎ ﺍﺻﺤﺎﺏ ﻭ ﻧﺴﺎء ﻭ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻣﻰﻓﺮﻣﻮﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺑﺮ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﻗﺒﺎﺋﻞ ﻃﺎﻏﻴّﻪ ﻧﮕﺸﺖ؟ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻠﻖ ﻭ ﺧﻮﻯ ﺧﻮﻧﺨﻮﺍﺭﻯ ﺧﻼﺹ ﻛﺮﺩﻥ ﻋﻴﻦ ﻣﻮﻫﺒﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺯﺟﺮ ﻭ ﻣﻨﻊ‬

‫ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﻣﺤﺾ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻠﺶ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻰ ﻗﺪﺡ ﺳﻤﻰ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻮﺷﻴﺪﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ‪ .‬ﻳﺎﺭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺁﻥ ﻗﺪﺡ ﺭﺍ‬

‫ﺑﺸﻜﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺭﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﺯﺟﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺭﺟﺎﻝ ﻭ ﻧﺴﺎء ﻭ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﮔﺎﻥ‬

‫ﻗﻮﮤ ﻗﺎﻫﺮﻩ )ﻣﻘﻬﻮﺭﻛﻨﻨﺪﻩ‪ ،‬ﻏﺎﻟﺐ( ﻧﺠﺎﺕ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎ ﻧﺼﺎﺭﻯ )ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ( ﻣﺤﺎﺭﺑﻪ ﻧﻨﻤﻮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﺧﻮﻧﺨﻮﺍﺭ ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﮔﻔﺖ ﻫﺮ‬ ‫ﻧﺼﺎﺭﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻛﻤﺎﻝ ﺣﺮﻳّﺖ )ﺁﺯﺍﺩﻯ( ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻧﺠﺮﺍﻥ ﻃﺎﺋﻔﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻌﺪﻯ )ﺗﺠﺎﻭﺯ( ﻛﻨﺪ ﻣﻦ ﺧﺼﻢ )ﺩﺷﻤﻦ( ﺍﻭ ﻫﺴﺘﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﺍﻭ ﺍﻗﺎﻣﮥ ﺩﻋﻮﻯ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺍﻭﺍﻣﺮﻯ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ‬ ‫ﻛﺲ ﺑﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻳﻦﻫﺎ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻛﻪ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﻝ ﻭ ﻧﺎﻣﻮﺱ ﻧﺼﺎﺭﻯ ﻭ ﻳﻬﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﺪﺍ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﭼﻨﺎﻥﭼﻪ ﺯﻭﺝ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠٠‬‬

‫ﺯﻭﺟﻪ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺯﻭﺝ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺯﻭﺟﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﻣﻨﻊ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﺮ ﺣﺠﺎﺏ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻓﻮﺕ ﺷﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ‬

‫ﻗﺴﻴﺲ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﻋﺎﻧﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﻗﺖ ﺣﺮﺏ‬ ‫ﺗﺴﻠﻴﻢ ّ‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺼﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺟﻨﮓ ﻣﻌﺎﻑ ﺑﺪﺍﺭﺩ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺩﻟﺨﻮﺍﻫﻰ ﺧﻮﺩ ﺁﺭﺯﻭﻯ ﺟﻨﮓ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ‬

‫ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺘﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻓﻴّﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﺟﺰﻳﻰ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﻫﻔﺖ‬

‫ﺍﻣﺮﻧﺎﻣﻪﻯ‬ ‫ﺍﻻﻥ ﺩﺭ ﻗﺪﺱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭﺍﻗﻊ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻔﺼﻞ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﺍﻟﻰ ٓ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﻧﻤﻰﮔﻮﻳﻢ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺧﻠﻴﻔﮥ ﺛﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻗﺪﺱ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺑﺎﻃﺮﻳﻖ ﺍﺭﺗﻮﺩﻛﺲ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺑﺪﴽ ﺷﺒﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ّ‬

‫ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻠّﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻧﺼﺎﺭﻯ ﺣﻘﺪ ﻭ ﺣﺴﺪ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﻋﺪﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺎﻝ ﺁﻥﭼﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭ‬

‫ﺷﺪﺕ ﻋﺪﺍﻭﺕ ﺻﺎﺩﺭ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﻭ ﺟﻬﺎﻟﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻧﺼﺎﺭﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻭ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﺤﺾ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﺸﺄ ﺁﻥ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﻳﺎ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺍﻭ‬ ‫ﻣﻜﻪ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﺧﻴﺎﻝ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﻤﺮ ﺟﺴﻢ ﺻﻐﻴﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺷﺪﻩ‬ ‫ً‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺍﺳﻼﻡ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻖﺍﻟﻘﻤﺮ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻗﻤﺮ ﺑﺮ ﻛﻮﻩ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﺍﻳﺎﺗﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﺭﺍ ﺩﻭ ﭘﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﻳﻚ ﭘﺎﺭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﻮﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﻭ ﭘﺎﺭﮤ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻛﻮﻩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﺤﺾ ّ‬

‫ﻣﺬﻣﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻞ ﻣﺒﺎﻟﻐﻪ ﻭ ﺍﻛﺜﺮ ﺑﻰﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺤّﻤﺪ ﺩﺭ ﺻﺤﺮﺍﻯ ﺣﺠﺎﺯ‬ ‫ﻗﺴﻴﺲﻫﺎ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻜﻪ ﻭ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﺭ ﺟﺰﻳﺮﺓﺍﻟﻌﺮﺏ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻰ ﺑﻰﺯﺭﻉ ﻭ ﺑﻰﺍﺷﺠﺎﺭ ﺑﻠﻜﻪ ﺭﻳﮕﺰﺍﺭ ﻭ ﺑﻪ ﻛﻠّﻰ ﺍﺯ ﻋﻤﺎﺭ ﺑﻴﺰﺍﺭ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﻣﺜﻞ ّ‬

‫ﺍﻣﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﮔﺮﻣﻰ‪ .‬ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺑﺎﺩﻳﻪﻧﺸﻴﻦ‪ ،‬ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺍﻃﻮﺍﺭ ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺑﻪ ﻛﻠّﻰ ﻋﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﺧﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺮﺁﻥ ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﻛﺘﻒ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻣﻰﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺑﺮﮒ ﺧﺮﻣﺎ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻔﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺍﻭﺿﺎﻋﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦﻫﺎ ﻣﺒﻌﻮﺙ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦﻫﺎ ﻛﺮﺩ ﮔﻔﺖ ﭼﺮﺍ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻴﺴﻰ ﻭ ﻣﻮﺳﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻳﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ﺑﺮ ﺍﻳﻦﻫﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮔﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺁﻥﻛﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺣﺎﻝ ﺁﺑﺎء ﻭ ﺍﺟﺪﺍﺩ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﻣﺆﻣﻦ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ‬

‫ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﻣﺆﻣﻦ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﺗﺒّﺮﻯ ﺟﻮﻳﻴﺪ ﻭ ﻟﻮ ﺍﻳﻦﻛﻪ ﺁﺑﺎء ﻭ ﺍﺟﺪﺍﺩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﻠﻴﻤﻰ‬

‫ﺑﻴﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻗﺒﺎﺋﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮﺕ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻊ ﺍﻟﻬﻴّﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﺣﺸﻪﺍﻯ ﺷﺨﺼﻰ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﻰ ﻛﺘﺎﺏ ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻴﺎﻥ ﺻﻔﺎﺕ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻭ ﻛﻤﺎﻻﺕ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻭ ّ‬ ‫ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻠﻤﻴّﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻭ ﺑﻼﻏﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻰﺩﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺭﺍﺻﺪ‬

‫ﺍﻭﻟﻰ ﻭ ﻗﺮﻭﻥ ﻭﺳﻄﻰ ﺗﺎ ﻗﺮﻥ ﺧﺎﻣﺲ ﻋﺸﺮ )ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ( ﻣﻴﻼﺩ ﺟﻤﻴﻊ‬ ‫)ﺭﺻﺪﻛﻨﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺳﺘﺎﺭﻩﺷﻨﺎﺱ( ﺷﻬﻴﺮ ﺍﺧﻴﺮ )ﻣﻨﻈﻮﺭ ﮔﺎﻟﻴﻠﻪ ﺍﺳﺖ(‪ .‬ﺩﺭ ﻗﺮﻭﻥ ّ‬

‫ﻣﺘﻔﻖ ﺑﺮ ﻣﺮﻛﺰﻳّﺖ ﺍﺭﺽ )ﻛﺮﻩ ﺯﻣﻴﻦ( ﻭ ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻤﺲ )ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ( ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺻﺪ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﺒﺪﺃ ﺭﺃﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺭﻳﺎﺿﻴّﻮﻥ ﻋﺎﻟﻢ ّ‬

‫ﻛﺸﻒ ﺣﺮﻛﺖ ﺍﺭﺽ ﻭ ﺳﻜﻮﻥ ﺷﻤﺲ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻭ ﺟﻤﻴﻊ ﺭﻳﺎﺿﻴّﻮﻥ ﻭ ﻓﻼﺳﻔﻪﻯ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺑﻄﻠﻤﻴﻮﺱ ﺫﺍﻫﺐ ﺑﻮﺩﻧﺪ )ﻳﻌﻨﻰ‬

‫ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺑﻄﻠﻤﻴﻮﺱ ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ( ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻠﻤﻪﺍﻯ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺭﺃﻯ ﺑﻄﻠﻤﻴﻮﺱ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﺠﻬﻴﻞ )ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻬﻞ ﺑﻪ ﻛﺴﻰ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺳﻨﻮﻯ ﺷﻤﺲ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﺒﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﺷﻤﺲ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺍﺩﻥ( ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﻠﻰ ﻓﻴﺜﺎﻏﻮﺭﺙ ﻭ ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ّ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﺣﺮﻛﺖ ﺍﺭﺽ ﺣﻮﻝ ﺷﻤﺲ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺭﺃﻯ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﺪ ﻭ ﺭﺃﻯ ﺑﻄﻠﻤﻴﻮﺱ ﻣﺴﻠﻢ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺟﻤﻴﻊ ﺭﻳﺎﺿﻴّﻮﻥ‬

‫ﺗﺠﺮﻯ ِ ُ ْ َ َ ٍّ‬ ‫ﻟﻤﺴﺘﻘﺮ َﻟﻬﺎ« ﺛﺒﻮﺕ ﺷﻤﺲ‬ ‫ﻭﺍﻟﺸﻤﺲ َ ْ‬ ‫ﮔﺸﺖ‪ّ .‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺭﺃﻯ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺑﻄﻠﻤﻴﻮﺳﻴّﻪ ﺁﻳﺎﺗﻰ ﻧﺎﺯﻝ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﻳﮥ ﻗﺮﺁﻥ » َ ‪ُ ْ ‬‬ ‫ﻛﻞ ﻓﻰ َ َ ٍ‬ ‫ﻳﺴﺒﺤﻮﻥ« ﺣﺮﻛﺖ ﺷﻤﺲ ﻭ ﻗﻤﺮ ﻭ ﺍﺭﺽ ﻭ ﺳﺎﺋﺮ ﻧﺠﻮﻡ‬ ‫ﻣﺼﺮﺡ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺤﻮﺭﻯ ﺁﻥ ﻭ ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺁﻳﮥ ﺩﻳﮕﺮ » َﻭ ُ ‪‬‬ ‫ﻓﻠﻚ ْ َ ُ َ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺖ ﺟﻤﻴﻊ ﺭﻳﺎﺿﻴّﻮﻥ ﺍﺳﺘﻬﺰﺍء ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﺃﻯ ﺭﺍ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﺟﻬﻞ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘّﻰ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﭼﻮﻥ ﺁﻳﺎﺕ‬

‫ﺭﺍ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺑﻄﻠﻤﻴﻮﺳﻴّﻪ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﺮ ﺗﺄﻭﻳﻞ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺑﻄﻠﻤﻴﻮﺳﻴّﻪ ﻣﺴﻠّﻢ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺻﺮﻳﺢ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺭﻳﺎﺿﻰ ﺷﻬﻴﺮ )ﺭﻳﺎﺿﻴﺪﺍﻥ ﻣﺸﻬﻮﺭ( ﺭﺻﺪ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺁﻻﺕ‬ ‫ﻋﺼﺮ ﺧﺎﻣﺲ ﻋﺸﺮ ﻣﻴﻼﺩ ﻛﻪ ﻗﺮﻳﺐ ﻧﻬﺼﺪ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻬﻤﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺸﺖ ﻭ ﺣﺮﻛﺖ ﺍﺭﺽ ﻭ ﺳﻜﻮﻥ ﺷﻤﺲ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺤﻮﺭﻯ ﺷﻤﺲ‬ ‫ﺗﻠﺴﻜﻮﭖ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻛﺘﺸﺎﻓﺎﺕ ّ‬ ‫ﺟﻢ‬ ‫ﻣﻜﺸﻮﻑ ﮔﺸﺖ ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺻﺮﻳﺢ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺑﻄﻠﻤﻴﻮﺱ‬ ‫ﺍﻭﻫﺎﻣﺎﺕ ﻣﺤﺾ‪ .‬ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺍﻳﻦﻛﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﻳﻪ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺮﻭﻥ ﻭﺳﻄﻰ ﻛﻪ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻇﻞ ﺷﺮﻳﻌﺖ‬ ‫ﻏﻔﻴﺮﻯ )ﻋﺪﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩ( ﺍﺯ ﺍﻣﻢ ﺷﺮﻗﻴّﻪ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﺳﻴﺼﺪ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻔﻮﻕ‬ ‫ﺗﻮﺣﺶ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻗﻮﻡ ﻋﺮﺏ ﺩﺭ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭ ﺭﻳﺎﺿﻴّﺎﺕ ﻭ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﺳﺎﺋﺮ ﻓﻨﻮﻥ ﺑﺮ ﺳﺎﺋﺮ ﻣﻠﻞ ﻋﺎﻟﻢ ّ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺩﺭﺟﻪ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠١‬‬

‫ﺍﻣﻰ ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺆﺳﺲ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﻛﻤﺎﻻﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﻃﻮﺍﺋﻒ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ّ‬ ‫ﻣﺮﺑﻰ ﻗﺒﺎﺋﻞ ﺑﺎﺩﻳﺔ ﺍﻟﻌﺮﺏ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﺤﺮﻙ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺮﺑﻰ ﻛﻞ ﺑﻮﺩ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﻣﺤﺘﺮﻡ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﺑﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ‪:‬‬

‫ﺩﺭﺍﻭﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﻟﺘّﺤﺼﻴﻞ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻄﺐ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺣﻰ ﻭﺣﺎﺿﺮﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻳﻢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﻧﺰﺩ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﻳﮥ‬ ‫ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺎﺯ ﻛﺮﺩﻥ‬ ‫ﺍﺧﺬ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﻧﺎﻣﺸﺎﻥ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ‬

‫ﺍﺯ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺑﻴﻤﺎﺭﺍﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﻣﺨﺎﺭﺝ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻣﺤﺘﺮﻡ‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﻴﺴﻪ ﺑﺮﻧﺞ ﭼﻨﺪ ﻓﻀﻠﻪ ﻣﻮﺵ ﻫﻢ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺠﻬﺎ )ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻃﺒّﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻓﻀﻠﻪ ﻫﺎ )ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻃﺒّﺎﻯ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻞ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺩﻭﺭ ﺭﻳﺨﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺣﺮﺍﻡ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭﻣﺤﺎﻕ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺭﻣﻄﻠﺒﻰ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺗﻮﺻﻴﻒ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺁﻥ ّ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﮐﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﻔﺎﻭﺗﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻧﺤﻮﻩ ّ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻳﮏ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﺴﻴﺤﻴّﺖ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻒ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻣﺴﻴﺢ ّ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺷﺮﻭﻃﻰ ﺍﺻﻠﻰ ﻧﻈﻴﺮ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ّ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ« ﻭ »ﻋﻠﻤﻰ« ﺁﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻳﮏ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺍﮔﺮ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﮐﻠﻤﺎﺕ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺁﻣﻴﺰ ﻭﻋﺒﺎﺭﺍﺕ ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺖ ﻭ ﺩﺍﺩﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ٌ‬ ‫ﻇﺎﻫﺮﺍ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ّ‬ ‫ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺍﺩﺏ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻓﺎﻗﺪ ﻭﺛﻮﻕ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﻴﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺘﻬﺎﻯ ﺑﻰ ﺷﺮﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﺎﮐﻞ ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ )ﺹ( ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻖ ﺭﺳﻮﻝ ﻣﮑﺮﻡ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﮐﻠﻤﺎﺗﻰ ﺷﺮﻡ ﺁﻭﺭ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺑﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﺍﻧﺘﺰ ﺑﻮﻫﻞ )‪ (Das leben Muhammeds‬ﻭ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ١‬ﺳﺎﻝ‪ ١٩٦٦‬ﺩﻓﺘﺮ ﺳﺮﺍﺳﻘﻒ ﻫﻴﻠﺪﻩ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺯ ﺭﻭﺵ ﺍﻫﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﺭﻉ‬ ‫ﺷﻴﻢ )‪ (Hildesheim‬ﻭﻧﻴﺰ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ّ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﻗﻄﻌﴼ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻳﮏ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺳﻴﻞ ﮐﻠﻤﺎﺕ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺁﻣﻴﺰ ﻭ ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺖ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻯ ﺟﻤﻊ ﮐﺮﺩ‪ّ .‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻯ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ »ﻋﻠﻤﻰ« ﻭ »ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ« ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ّ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺎﺭ ﺁﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺳﺨﻦ ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ »ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻨﺼﻒ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﻬﺎﻣﺖ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﺳﺘﻴﺼﺎﻝ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪ّ «.‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺒﺎﺏ ﺍﺳﺘﺒﺼﺎﺭ ﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻮﻫﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﺍﺳﻼﻡ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺳﺮﺷﺎﺭ ﺍﺯ ﻋﺼﺒﻴّﺖ ﮐﻪ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺷﺪﻩ ﻗﻄﻌﴼ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﻨﺼﻒ ﺭﺍ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﺷﺎﻥ ﻫﻢ ﮐﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺮﻏﻴﺐ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮐﺮﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻖ »ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﺍﺳﺖ« ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﺪﻭﻥ ﺑﺎﺩ‪.‬‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪:‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠٢‬‬

‫ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺍﮔﺮﻣﺠﺎﻣﻊ ﻛﻠﻴﺴﺎﻫﺎﻯ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭﻛﻨﻴﺴﻪ ﻫﺎﻯ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭﻳﺎ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺟﻤﻊ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ‬

‫ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻫﻨﺪ ﻭﻓﺘﻮﺍ ﻭ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ﺻﺎﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻌﻮﺫﺑﺎﻪﻠﻟ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴّﻪ ُﻣﺜﺒﺖ ﺑﻄﻼﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﻻﺑّﺪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻧﻪ! ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ ﭼﺮﺍ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻧﻪ؟ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﻭﺭﺳﻤﻴّﺖ ﻳﻚ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺧﺪﺍ ﺍﻋﻼﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﻭﻧﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ‬ ‫ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺁﻥ‪ .‬ﺁﺭﻯ ﺭﺳﻤﻴّﺖ ﻭﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﻋﻼﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻼﺵ ﻫﺎﻯ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺎﻟﻰ ﻓﺎﻳﺪﻩ‬

‫ﺍﻟﻀﻼﻝ ﺍﻟﻤﺒﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﺍﻯ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﻫﺬﺍ ﻫﻮ ﺍﻟﺤﻖ ﻭ ﻣﺎ ﺑﻌﺪﺍﻟﺤﻖ ّﺍﻻ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺷﻮﺭ ﻭ ﺷﻮﻕ ﻣﻀﺎﻋﻒ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﺎﺑﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻭﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ّ‬

‫ﻋﺰﻳﺰﺷﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭼﻪ ﻫﺎ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﺑﻪ ﻓﺪﺍﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠٣‬‬

‫ﭼﻪ ﺩﺭﺑﻨﺪﺧﺎﺭﻯ ﺗﻮﮔﻞ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺐ ﻣﻄﻠﺐ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺩﺭ ﺹ‪ّ ٦١‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻄﻠﺐ ﻭﻛﺎﺭﻳﻜﺎﺗﻮﺭﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺍﻧﺎﻯ ﻛﻞ ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ُ .‬ﻟ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﻣﺄﺧﺬ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﮤ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﺩﺭﻛﺘﺐ ﻭﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﭼﻴﺰﻣﻬﻢ ﻭ ﺑﺪﺭﺩ ﺑﺨﻮﺭﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﺪﻓﺶ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮﻛﺴﻰ ﻛﺘﺎﺏ ﻳﺎ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺭﺍﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻗﻴﻖ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺳﺎﺳﴼ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﮥ‬

‫ﺩﻗﺖ ﺩﺭﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻣﺮﻳّﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ »ﻣﻰ ﻛﻮﺵ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻭﺭﻕ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﻰ‪،‬‬ ‫ﺁﻫﻨﮓ ﺑﺪﻳﻊ ﻧﻴﺰ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﺮﺩ ﺑﺎ ﺭﻭﺵ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ؟ ﻣﮕﺮﻋﻠﻤﺎﻯ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺗﺎﻣﻌﻨﻰ ﺁﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﺍﻧﻰ‪ّ «.‬‬

‫ﻭﺗﻌﻘﻞ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰ‬ ‫ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻗﺮﺍﻥ ‪ ٢٥٠‬ﺑﺎﺭﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻔﻜﺮ‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻭﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺟﻮﺍﺩﻯ ﺁﻣﻠﻰ ﻭﻣﺮﺣﻮﻡ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﺳﺎﻝ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ٣٤١.‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺣﺪﻳﺚ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ »ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﺎﻝ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺗﻮﻫﻴﻦ ﻭ ﺗﻤﺴﺨﺮ »ﺩﺍﻧﺎﻯ ﻛﻞ« ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻭﻏﻴﺮ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﺎﺯﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪﻋﻼﻭﻩ‬

‫ﺑﺮﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯﺟﻮﺍﻣﻊ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﺯﺭﺩﺷﺘﻰ ﻭﺑﻮﺩﺍﺋﻰ ﻭ ﺑﺮﻫﻤﺎﺋﻰ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﻧﻴﺰﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺯﺩﻩ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮﻣﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻭ ﺗﻮﻫﻴﻦ‪ ،‬ﻗﺪﺭﻯ ﺩﺭﺁﻳﺎﺕ ﺑﻴﻨّﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﻛﺮﻳﻢ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺷﺮﻉ ﻣﺒﻴﻦ ﻭ ﻧﻬﺞ ﺍﻟﺒﻼﻏﮥ ﺍﺳﺪﺍﻪﻠﻟ ﺍﻟﻐﺎﻟﺐ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ ﺍﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻬﻢ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺪﺭﺩ ﺑﺨﻮﺭ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩ ﺗﺎ ﺣﻘﺎﻳﻘﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﻓﻬﻤﻴﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍﺑﻪ ﺗﻚ ﻭﺗﺎﺏ ﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﭼﻮﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪﻛﻪ ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻭﺗﺤﺴﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،٣٤٢‬ﻭﭼﻮﻥ‬ ‫ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٢٠٠٠٠‬ﻧﻔﺮﻋﺎﺷﻖ ﺷﻴﺪﺍﺋﻰ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺩﺭﻣﻴﺪﺍﻥ ﻓﺪﺍ ﺟﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﻧﺜﺎﺭﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬

‫ﺍﺯﻋﻠﻤﺎﻯ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻧﻴﺰﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪٧‬ﻣﻠﻴﻮﻥ ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺘﺶ ﻛﻤﺮﺑﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻰ‬

‫ﺗﺬﻛﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻮﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﺑﻐﺾ ﻭﺣﺴﺪ ﻣﻰ ﻭﺭﺯﺩ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺧﻴﺮﴽ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﺸﻐﻮﻝ ّ‬

‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﺎﻋﺖ ﻳﻚ ﺑﻌﺪﺍﺯﻇﻬﺮﺷﻨﺒﻪ ‪ ١٣٨٦/٧/١٦‬ﺣﺠﺔﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﻧﺼﺎﺭﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯﺷﺒﻜﮥ ‪ ٣‬ﺻﺪﺍ ﻭﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ)ﺭﺋﻴﺲ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ( ﭘﺨﺶ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺍﻇﺐ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺟﺬﺏ ﻣﻰ‬ ‫ﺟﺬﺍﺏ ﻗﻠﻮﺏ ﻧﺒﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳﺮ ﻭﺻﺪﺍ ﺍﺯ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﻻﺯﻡ ﻧﺒﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ‪ ،‬ﺍﮔﺮﺁﺛﺎﺭ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬

‫ﺍﺯﻗﻀﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺧﻮﺏ ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﻭﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺑﺪﻳﻊ ﺑﻮﺩﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﺩﻭ ﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﻣﺘﺮﻗﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ّ‬

‫ﺗﻔﺤﺺ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺤﺒﻮﺏ‬ ‫ﺩﺭﺁﺛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﻻﺑﻼﻯ ﺁﻥ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺗﻘﻮﻯ ﻭﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭﺍﻧﺼﺎﻑ ّ‬ ‫ﻭﻣﻮﻻﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻛﻪ ‪ ١٦٤‬ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺷﺪﻩ ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺵ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺻﺪﻫﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﻭ ﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻴﺰ‪،‬‬

‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺍﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﻋﺪﻡ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻭﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻣﻼﻣﺖ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺣﺘﻰ ﮔﺎﻫﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ٣٤٣ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﺧﻼﻕ ﺩﻭ«‬ ‫ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﻓﻮﻕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻧﺼﺎﺭﻳﺎﻥ ﺿﻤﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ »ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺷﻌﺎﺭﺑﻴﺴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ّ‬

‫ﻭﺿﻤﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺍﺧﻼﻕ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻘﻮﻯ ﻭﺳﺎﻳﺮ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻻﺑﺪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺍﺩ‪ .‬ﻛﺴﻰ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﺮﻛﺴﻰ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺧﻮﺩﺭﺍﻛﻮﭼﻚ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠٤‬‬

‫ﮔﻨﻪ ﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﺑﻠﺦ ﺁﻫﻨﮕﺮﻯ‪...‬‬ ‫ﻣﻮﺭﺥ ﻣﺤﺒﻮﺑﺶ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭ ﻧﻴﺰﺗﻬﻴّﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ ﺭﺳﻤﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻫﻤﭽﻮﻥ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺳﻤﻨﺪ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺩﺭﻣﻴﺪﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﺎﺧﺘﻪ ﻭﺳﻌﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﻫﺮﺷﻜﻠﻰ ﻛﻪ ﺷﺪﻩ ﺭﺟﺎﻝ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺸﺎء ﻭﻧﻘﺶ ﺁﻥ )‪١٩٨٣‬ﻡ(‪ ،‬ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺳﻴﺴﻪ‬ ‫ﻭﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻭﺍﻧﻤﻮﺩ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﺗﻤﺎﻡ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ ّ‬

‫ﻗﺒﻼ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺛﺒﺎﺕ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﺎ ﺟﺸﻦ ﻫﺎﻯ ﻧﻴﻤﮥ ﺷﻌﺒﺎﻥ ﺧﺼﻮﻣﺖ ﻭﺭﺯﻧﺪ ﻭ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺩﻫﻨﺪ‪ ٣٤٤.‬ﺍﮔﺮﭼﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻳﻦ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻧﻴﺰ‬ ‫ً‬ ‫ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻛﻪ ﺿﻌﻒ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻭﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ )ﮔﻨﺎﻩ ﺁﻫﻨﮕﺮ ﺑﻠﺦ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻪ ﻣﺴﮕﺮﺷﻮﺷﺘﺮ( ﻭﻟﻰ ﭼﻮﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ‬

‫ﺩﻭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺫﻳﻼ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ﻣﻴﻞ ﻣﺠﺪﺩﴽ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﻪ‬ ‫ً‬

‫ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻭﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪﻛﻪ ﺑﺤﺚ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺗﻘﺪﻳﻢ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ‬ ‫ﻧﻴﻤﻰ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﮔﺴﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ ﺩﺭﭘﺎﺳﺨﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻴﺎﻧﻴﮥ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ّ‬

‫‪١٩٨٣‬ﺻﺎﺩﺭﺷﺪﻩ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ‪ ١٣‬ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺫﻛﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻧﻈﻴﺮ ﺑﻘﻴّﮥ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺻﻮﺭﺕ‬

‫ﺗﻮﻫﻤﻰ ﺗﺨﺮﻳﺒﻰ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﺍﺳﺎﻣﻰ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺣﺎﻭﻯ ﻧﻴﻤﻰ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻴﻢ ﺩﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰﻯ ﺟﺰ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﻭ ّ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ )ﻫﻮﻳﺪﺍ‪ ،‬ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪ ،‬ﭘﺎﺭﺳﺎ ﻭ ﺛﺎﺑﺘﻰ( ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻟﻴﻠﻰ ﺍﻣﻴﺮ ﺍﺭﺟﻤﻨﺪ‪ .‬ﮊﻧﺮﺍﻝ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺑﻘﻴّﻪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻨﻴﻌﻰ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻗﺒﻮﻝ ﭘﺴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻃﺮﺩ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻴّﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻳﺎ ﺍﻣﻨﻴّﺘﻰ ﺩﺭ ﺭﮊﻳﻢ ﺷﺎﻩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﻛﺘﺮ ﺍﻳﺎﺩﻯ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺁﻗﺎﻯ‬

‫ﺧﺎﺩﻣﻰ ﺭﺋﻴﺲ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻳﻰ ﻣﻠّﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺷﺎﭘﻮﺭ ﺭﺍﺳﺦ ﻳﻚ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﻫﺎﻯ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ‬

‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻬﺮﻯ ﻛﻪ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺱ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﮔﻬﮕﺎﻩ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺘﻬﺎﻳﻰ ﺑﺮ‬

‫ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻳﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺛﺎﺑﺖ ﻭ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻳﻚ‬ ‫ﻣﻘﺮ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ‬ ‫ﺁﺭﺷﻴﺘﻜﺖ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﻭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺷﻚ ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻪ ﻟﻴﺴﺖ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺮﺍﺡ َ ِّ‬

‫ﺩﺍﺭﺍﻟﺘﺸﺮﻳﻊ ﻛﻪ ﺍﺧﻴﺮﴽ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﻋﻈﻢ ﺍﻟﻬﻰ )ﻋﺎﻟﻴﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﻳﺎ ُ َ‬

‫ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫـ‪ .‬ﻣﻬﺮﭘﻮﺭ ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﺪﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﺩﺍﺋﺮ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﭼﻬﺮﻩ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺑﺎﺯ ّ‬

‫ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻭﺑﺴﺎﻳﺖ ﻫﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺣﺮﺑﻪ ﺍﻯ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ‪ ،‬ﮐﺬﺏ ﺍﻳﻦ ﺩﻋﺎﻭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺋﮥ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻣﺘﻘﻦ ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺭﺳﺎﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻣﻌﻬﺬﺍ ﭼﻮﻥ ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ‬ ‫ﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﻟﺬﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻳﮑﺒﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺣﻘﺎﺋﻘﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﭘﮋﻭﻫﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﺪﻭﴽ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻳﮑﺼﺪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﺍﻓﮑﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠٥‬‬

‫ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ )‪ (۱۹۰۶‬ﮔﺮﭼﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺮﺳﻤﻴّﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻣﻌﻬﺬﺍ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ‬

‫ﺣﺪﻯ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺮﺍء ﺷﻌﺎﺋﺮ ﻭ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﺩﻳﻨﻰ ﺧﻮﺩ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻧﺴﺒﻰ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻋﺪﻝ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺗﺎ ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻴّﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺩﺭ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﻗﺼﺒﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻳﮑﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺭﻭﺵ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺘﻰ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﻓﻨﻮﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺁﻣﻮﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﺷﺮﻳﻌﺘﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮ ﻫﺮ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ﺗﺮﺑﻴﺖ‬

‫ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﺯ ﺩﺧﺘﺮ ﻭ ﭘﺴﺮ ﻭﺍﺟﺐ ﻭ ﺍﻟﺰﺍﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻟﺬﺍ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺳﻮﺍﺩ ﺁﻣﻮﺯﻯ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎﻻ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ‬ ‫)ﺑﻨﻴﻦ ﻭ ﺑﻨﺎﺕ( ﮐﻪ ﺣﺪﻭﺩ ﻳﮑﺼﺪ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻯ ﺷﺪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯ ﻣﺸﺘﺎﻕ ﻋﻠﻢ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻗﻮﻣﻰ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﻟﺘّﺤﺼﻴﻞ‬

‫ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎ)ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ‪ ،‬ﺁﻟﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ( ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﻴﺮﻭﺕ ﺑﻪ ﺁﻥ‬

‫ﻣﺤﺼﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﻋﺪﮤ ﻣﻌﺘﻨﺎﺑﻬﻰ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﻭ ﺑﺮﺟﺴﺘﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺩﻳﺎﺭ ﺷﺘﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺍﻋﺰﺍﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺨﺎﺭﺝ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﮕﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺷﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻓﻨﻮﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﻣﺮﺍﺟﻌﺖ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻭ ﺍﻣﺎﻧﺖ‬

‫ﻣﻬﻢ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﻟﺘّﺤﺼﻴﻼﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻠﻤﻰ‪ ،‬ﺻﻨﻌﺘﻰ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ‪ ،‬ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺭﺧﺸﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﺼﺪﺭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺍﮐﺘﻔﺎ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﻢ‪:‬‬ ‫ﺫﮐﺮ ﭼﻨﺪﺗﻦ ﮐﻪ ﻫﺮﻳﮏ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﮥ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺻﻒ ّ‬ ‫•‬

‫ﺩﺭ ﻋﺮﺻﮥ ﺻﻨﻌﺘﻰ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺱ ﺧﻠﻴﻞ ﺍﺭﺟﻤﻨﺪ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭﻯ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻮﻳﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﭘﺰﺷﮑﻰ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﻣﺪﺭﺳﮥ ﻃﺐ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﮤ ﭘﺰﺷﮑﻰ ﭼﻮﻥ ﺩﮐﺘﺮ ﻳﻮﻧﺲ ﺧﺎﻥ ﺍﻓﺮﻭﺧﺘﻪ‪ ،‬ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺣﮑﻴﻢ‪ ،‬ﺩﮐﺘﺮ ﺍﻣﻴﻦ ﺍﻪﻠﻟ‬

‫•‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺑﺎﻗﺮ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭ‪ ،‬ﺩﮐﺘﺮﻋﻠﻴﻤﺮﺍﺩ ﺩﺍﻭﺩﻯ‪ ،‬ﺩﮐﺘﺮ ﻋﺒﺎﺳﻘﻠﻰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺘﺎﺩﻣﺴﻠﻢ‪ ،‬ﺩﮐﺘﺮ‬ ‫ﺩﺭ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ‪:‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺼﺒﺎﺡ‪ ،‬ﺩﮐﺘﺮ ﻓﺮﺍﻣﺮﺯ ﺳﻤﻨﺪﺭﻯ ﻭ‪ ...‬ﺻﺪﻫﺎ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻯ ﭘﺰﺷﮑﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﻭﻻﻳﺎﺕ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﺰﺷﮑﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﻋﺰﺕ ﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﺩﺭ ﺭﺷﺘﮥ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ‪ :‬ﺩﮐﺘﺮ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺭﻭﺷﻦ ﺯﺍﺋﺮ‪ ،‬ﺩﮐﺘﺮ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﮊﻳﻨﻮﺱ ﻣﺤﻤﻮﺩﻯ‪ ،‬ﺩﮐﺘﺮ ﺧﺴﺮﻭ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺱ ّ‬

‫•‬

‫ﻤﺤﻤﺪ‬ ‫ﻣﺮﻭﺝ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﮐﻼﺳﻴﮏ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﮐﻼﺳﻴﮏ ﺍﺭﻭﭘﺎﺋﻰ ﻋﻠﻴ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻭ ﻫﻨﺮ‪ :‬ﻣﻴﺮﺯﺍﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ‪ :‬ﺍﺣﻴﺎء ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻭ ّ‬

‫•‬

‫ﻣﺘﺨﺼﺺ ﮔﺮﺍﻭﺭﺳﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﺟﻮﺍﺩ ﺭﺃﻓﺖ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺻﻨﻌﺖ ﭼﺎﭖ‪ :‬ﺣﺒﻴﺐ ﺍﻪﻠﻟ ﺯﺍﻧﻴﭻ ﺧﻮﺍﻩ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫•‬

‫ﺩﺭ ﺍﺩﺑﻴّﺎﺕ‪ :‬ﻋﺰﻳﺰﺍﻪﻠﻟ ﻣﺼﺒﺎﺡ‪ ،‬ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ )ﺷﺎﻋﺮ ﻭ ﻃﻨﺰ ﻧﻮﻳﺲ ﻣﺸﻬﻮﺭ(‬

‫ﺫﺑﻴﺢ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﻋﺒّﺎﺱ ﺷﻬﻴﺪﺯﺍﺩﻩ‪.‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﺍﺭﮐﺴﺘﺮ ﺳﻤﻔﻮﻧﻴﮏ ﺍﻳﺮﺍﻥ(‪.‬‬ ‫ﻭ ﻋﻄﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺧﺎﺩﻡ ﻣﻴﺜﺎﻕ )ﻣﺪﻳﺮ ﻭ ﻭﻳﻮﻟﻮﻥ ّ‬ ‫ﺍﻟﺴﻠﻄﻨﺔ‪.‬‬ ‫ﺻﻨﻌﺖ ﭼﺎﻯ ﻭ ﻫﻤﮑﺎﺭ ﮐﺎﺷﻒ ّ‬ ‫•‬

‫ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺶ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻫﺮﻳﮏ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﺩﺭﺳﺘﮑﺎﺭﻯ ﻭ ﮐﻔﺎﻳﺖ‬ ‫ﺳﻮﺍﻯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ﺍﻟﺬﮐﺮ ّ‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺭﺍ ﺍﺣﺮﺍﺯ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭﻇﺎﺋﻒ‬ ‫ﻣﺤﻮﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺟﺪﻳّﺖ ﻭ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺑﺎﻧﺠﺎﻡ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺮﻟﺸﮑﺮ ﺷﻌﺎﻉ ﻋﻼﺋﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﮐﻞ ﺩﺍﺭﺍﺋﻰ ﺍﺭﺗﺶ‪ .‬ﺳﭙﻬﺒﺪ ﻋﻠﻴ‬ ‫ﻣﻘﺮﺑﻰ ﮐﻪ ﻫﺮﻳﮏ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻤﺤﻤﺪ ﺧﺎﺩﻣﻰ )ﺭﺋﻴﺲ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ -‬ﻫﻤﺎ(‪ ،‬ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺭﺳﺘﮕﺎﺭ ﻭ ﺳﺮﺗﻴﭗ ﻋﻄﺎءﺍﻪﻠﻟ ّ‬ ‫ﻣﻬﻤﻰ ﺩﺭ ﺳﺮ ﺭﺷﺘﻪ ﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺗﻤﺸﻴﺖ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺎﻟﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺘﻬﺎﻯ ّ‬

‫ﻣﺤﻘﻖ ﭘﺮﻭﺭﺩﻩ ﻭ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺫﮐﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻓﻮﻕ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺩﺍﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺻﺪﻫﺎ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻭ ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﭘﺰﺷﮏ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺪﮤ ﮐﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻭ ﺍﺳﺘﺮﺍﻟﻴﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﺳﺘﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺑﻪ ﺍﺧﺬ ﻋﺎﻟﻴﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ّ‬

‫ﻣﺜﻼ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻓﻘﻴﺪ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺩﮐﺘﺮ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺣﮑﻴﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪﮤ ﻧﺸﺎﻥ ﻟﮋﻳﻮﻥ ﺩﻭ ﻧﻮﺭ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﻮﺩ(‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻥ ﻭ ﻣﺪﺍﻝ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﺎﺋﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ) ً‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺍﺯ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻬﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ‬

‫ﻋﻠﺖ ﺩﭼـ ـ ــﺎﺭ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﻭ‬ ‫ﺁﻧﺎﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺘﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﮐﺘﻤـﺎﻥ ﻭ ﺗﻘﻴّﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻭ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﮐﺮﺩﻩ ﻭﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻣﻮﺍﻧﻌﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺑﺸﻬﺎﺩﺕ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠٦‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﮥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﺻﺮﻳﺢ ﻭ ﻗﻄﻌﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﮐﻨﺎﺭ ﮐﺸﻴﺪﻩ ﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺸﺎﺟﺮﺍﺕ ﻭ ﮐﺸﻤﮑﺸﻬﺎﻯ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﻣﮑﻠﻒ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺣﺰﺏ ﺭﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﮐﻪ ﻫﻤﮥ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻣﺴﺘﺨﺪﻣﻴﻦ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ﺣﺰﺑﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺸﺪﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﺛﺎﺑﺖ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺪﴽ ﺍﺯ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻋﺬﺭ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﺰﺏ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺭﺍﺳﺘﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻳﻬﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺨﺼﺺ ﺩﺭ ﻓﺮﻫﻨ ــﮓ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻫـ ـ ــﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋ ـ ـﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﻃ ـﻰ ﺩﻫﻪ ﻫﺎﻯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻗﺮﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮐﻪ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺩﺑﻴﺮ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺑﻮﻯ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﻭﻇﺎﺋﻒ ﻣﺤﻮﻟﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻡ ﻣﻴﺮﺳﻴﺪ ﺍﺯ ﺍﺩﺍﻣﮥ‬ ‫ﮐﺎﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﭘﺴﺖ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺎﺻﻴﻞ ﺑﺎﺯ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﻳﮑﺒﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﭼﻬﺮﻩ ﻫﺎﻯ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﮊﻳﻢ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺏ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﺮﺍ ﺩﻟﻴﻞ ﺳﺮﺳﭙﺮﺩﮔﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺁﺗﺶ ﮐﻴﻨﻪ ﻭ ﺳﻮء ﻇﻦ ﻭ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﮐﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺩﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺮﺩ‪:‬‬ ‫ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﻧﻨﺪ‪ .‬ﻭ ّ‬ ‫‪ (١‬ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﺍﻧﺘﺴﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﻋﻮﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﻣﺪﺭﮎ ﻭ ﺳﻨﺪﻯ‬

‫ﻓﺮﺥ ﺭﻭ ﭘﺎﺭﺳﺎ )ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺳﺒﻖ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ‪ ،‬ﺩﮐﺘﺮ ﻫﻮﺷﻨﮓ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻧﺠﻤﻠﻪ ﺑﺎﻧﻮ ّ‬

‫ﻧﻬﺎﻭﻧﺪﻯ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻃﻬﺮﺍﻥ – ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻭ ﺩﺍﺭﻧﺪﮤ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﻳﮕﺮ(‪.‬‬

‫‪ (٢‬ﮔﺮﻭﻫﻰ ﮐﻪ ﺑﺴﺘﮕﺎﻥ ﺩﻭﺭ ﻭ ﻳﺎ ﭘﺪﺭﺍﻧﺸﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻟﻰ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﻭﺍﺭﺩ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬ ‫ﻋﺒﺎﺱ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺳﺒﻖ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ‪ :‬ﺍﻣﻴﺮ ّ‬ ‫ﻧﮑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺣﻴﺎﻧﴼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻣﺆﻣﻦ ّ‬

‫ﻫﻮﻳﺪﺍ )ﺳﻔﻴﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘّﺤﺪ( ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ ﭘﺪﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺒﻴﺐ ﺍﻪﻠﻟ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﮏ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ‬

‫ﻭﻟﻰ ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ )ﮐﻨﺴﻮﻟﮕﺮﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺷﺎﻡ( ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻨﺎﺭ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﺯﻧﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﺑﺎﻟﮑﻞ ﺭﺍﺑﻄﮥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻗﻄﻊ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺗﻤﺎﺱ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﮏ‬ ‫ّ‬ ‫ّ ّ‬

‫ﺣﺞ ﻧﻴﺰ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ ّ‬ ‫•‬

‫ﮐﻞ ﺑﺎﻧﮏ ﻣﻠّﻰ( ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﺍﺑﺘﻬﺎﺝ)ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﻣﺠﻠﺲ( ﮐﻪ ﭘﺪﺭﺷﺎﻥ ﺍﺑﺘﻬﺎﺝ‬ ‫ﺍﺑﻮﺍﻟﺤﺴﻦ ﺍﺑﺘﻬﺎﺝ )ﻣﺪﻳﺮ ّ‬

‫•‬

‫ﻣﻬﻨﺪﺱ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ )ﻭﺯﻳﺮ ﺁﺏ ﻭ ﺑﺮﻕ( ﻭ ﭘﺮﻭﻳﺰ ﺛﺎﺑﺘﻰ ﻧﻴﺰ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻭ ﺧﻮﻳﺸﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺁﻥ ﺩﻭ ﻫﻢ ﻧﻪ ﻋﻀﻮ‬

‫ﺍﻟﻤﻠﮏ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ ﮔﻴﻼﻥ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺴﮏ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻋﻼﻗﻪ ﻭ ﺑﺴﺘﮕﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺩﻋﻮﻯ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫‪ (٣‬ﺗﻨﻬﺎ ﻳﮏ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﺑﺮﺟﺴﺘﮥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻭ ﺷﮑﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻭ ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺻﻨﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻩ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﮐﺎﺭﺩﺍﻧﻰ ﻭ‬

‫ﻣﮑﻠﻒ ﺑﻪ ﻗﺒﻮﻝ ﭘﺴﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺩﻓﺎﻉ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺑﻨﺎﭼﺎﺭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻣﻌﻬﺬﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻔﺮﺩ‬ ‫ﺩﺭﺳﺘﮑﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻭﻳﺮﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻮﺩ ﻣﺸﺎﺭﺍﻟﻴﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻃﺮﺩ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻠﻘﻰ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ّ‬ ‫ﭼﻮﻥ ﺗﺨﻠّﻒ ﺍﺯ ﺍﺻﻞ ﻋﺪﻡ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﺸﺎﻏﻠﻰ ﮐﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ّ‬

‫ﻣﻬﻢ‬ ‫‪ (٤‬ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻰ ﻭ‬ ‫ﺗﺨﺼﺺ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺎﻏﻞ ﭘﺴﺖ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻰ ﻏﻴﺮﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻧﺸﺎﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﻤﻠﻪ‪:‬‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬

‫ﻤﺤﻤﺪ ﺧﺎﺩﻣﻰ )ﺭﺋﻴﺲ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﺋﻰ ﮐﻞ ﮐﺸﻮﺭ( )ﻫﻤﺎ(‬ ‫ﺳﭙﻬﺒﺪ ﻋﻠﻴ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﮐﺘﺮ ﮊﻳﻨﻮﺱ ﻣﺤﻤﻮﺩﻯ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﻮﺍﺷﻨﺎﺳﻰ ﮐﺸﻮﺭ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠٧‬‬

‫ﻫﺮﻳﮏ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻓﻮﻕ ﺑﺎ ﮐﻤﺎﻝ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﻭ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ﮐﻔﺎﻳﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺤﻮﻟﻪ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺘﻬﺎﻯ ﺧﻄﻴﺮﻯ ﮐﻪ ﺑﻌﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ‬

‫‪ ۲‬ﺗﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺋﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻌﻠّﺖ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺜﺎﺭ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺳﺨﻦ‪ :‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻭﻃﻦ ﻣﺄﻟﻮﻑ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻋﺸﻖ ﻣﻰ ﻭﺭﺯﻧﺪ ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﺑﺎ‬

‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﮐﻮﺷﻴﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺵ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺩ‪.‬‬

‫ﻧﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺋﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺪﺍﺭﮎ ﻭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺑﻮﺩﻩ ﺷﺪ ﻭ ﻳﻘﻴﻨﴼ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﻏﺮﺽ‬

‫ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﮊﻳﻢ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﮔﺮ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﻳﺎ ﻣﺪﺭﮐﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ‬

‫ﺁﺭﺷﻴﻮﻫﺎﻯ ﺑﻪ ﺳﺮﻗﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﻣﺆﻳّﺪ ﺍّﺩﻋﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺷﮏ ﺁﻧﺮﺍ ﮔﺮﺍﻭﺭ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﻋﺎﻣﮥ‬ ‫ﺳﻨﺖ ﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺍﺷﺎﻋﮥ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﮑﺮﺍﺭ ﺍﮐﺎﺫﻳﺐ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ّ‬ ‫ﺍﺳﻨﺎﺩﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻟﺬﺍ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺭﻭﺵ ﻭ ّ‬

‫ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻧﺮﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﻏﺎﻓﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﻯ ﺩﻋﻮﻯ ﻭ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺑﻰ ﻣﺪﺭﮎ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﻓﺮﻳﺐ ﺁﻥ‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﻣﻨﺒﻌﺚ ﺍﺯ ﮐﻴﻨﻪ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺧﻮﺭﺩ‪.‬‬

‫ﺗﻜﻪ ﺗﻜﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‬ ‫ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﻭﺩﺭﺟﻬﺖ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻭﺗﻔﺼﻴﻞ ﺁﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﺴﺒﺖ‬

‫ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﺯ ﺗﻬﻤﺖ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻨﺸﺄ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﺋﻰ ﻧﺒﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻟﮥ ﺁﻥ ﮔﺸﺘﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﻭﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺩﺭﺁﻣﺪﻩ‬ ‫ﮔﺸﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﺭﺍﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻴﺰﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺳﻮﺩﻯ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﺍﺻﻞ ﻭ ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﻏﻴﺮﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻃﺒﻴﻌﻰ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﻉ ﻧﻴﺰﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺆﻳّﺪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺎ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻫﺎﻯ ﻧﺎﻗﺺ ﻭﺗﻜﻪ ﺗﻜﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ ﻣﺒﻬﻢ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺳﻨﺪ ﻭ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻭﻣﺤﺮﻑ ﻓﻘﻂ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ّ‬ ‫‪‬‬ ‫ﺍﻟﺒﻴﻨﺔ َﻋَﻠﻰ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﻓﻘﻪ ﺍﺳﻼﻣﻰ َ َ ُ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻓﻘﻂ ّ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺳﺖ( ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻻﻳﻞ ﺣﻘﻮﻗﻰ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﻓﺎﻉ ﻭ ﻏﻴﺮﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﺑﻴﺎﻭﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺑﻰ‬ ‫ﺍﻟﻤﺪﻋﻰ )ﺩﻟﻴﻞ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻭ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺎ ّ‬ ‫ُ ‪‬‬

‫ﺳﺮﻭﺗﻪ ﻛﻪ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻭﻫﻢ ﺯﺩﻩ ﻭ ﻣﻐﺮﺽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻋﻜﺲ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻣﺤﻜﻢ ﻭ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﻞ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺮ‬ ‫ِ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﻨﻰ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻌﻀﻰ ﻫﻤﺘﺎﻳﺎﻥ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻭ ﺍﺟﻴﺮﻯ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻰ ﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺣﺪﻯ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﺩﺍﺧﻞ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﮤ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﻭ ﻧﺼﻮﺹ ﻗﺎﻃﻌﻪ ﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺭﺍ ﺍﺯ‬ ‫ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻬﺎ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺧﻼﻑ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺤﻔﻮﻅ ﻭﻣﺼﻮﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ‪ ٣٤٥.‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ّ‬

‫ﻧﺼﻮﺹ ﻛﺜﻴﺮﮤ ﻣﺰﺑﻮﺭﺷﺎﻣﻞ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﻭ ﻣﻮﺍﺿﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ‪ :‬ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﺨﺎﺻﻤﺎﺕ ﺍﺣﺰﺍﺏ‪ ،‬ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺘﺒﻮﻋﻪ‬ ‫ﻛﻼ ﺍﺭﺗﺸﺎء‪ ،‬ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻣﺎﻟﻰ ﺩﺭ ﻣﺸﺎﻏﻞ‪ ،‬ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻛﺎﺭﻯ ﻭ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻯ‪ ،‬ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﺭﺷﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭ ً‬ ‫ﺗﻘﻰ‪،‬ﻩ ﻭ ﺩﺳﻴﺴﻪ‪ ،‬ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﻧﺰﺍﻉ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﻭ ﻛﺪﻭﺭﺕ ﻭ ﺑﺮﻭﺩﺕ ﻭ ﻣﺤﺰﻭﻥ ﺳﺎﺧﺘﻦ‪ ،‬ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺳﻴّﺌﺎﺕ ﺍﻫﻞ ﻏﺮﺏ‪ ،‬ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﻇﻠﻢ‪ ،‬ﻟﺰﻭﻡ‬

‫ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻭ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺍﻣﺎﻧﺖ‪ ،‬ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺒﻮﺳﻰ ﻭ ﭼﺎﭘﻠﻮﺳﻰ ﻭ ﺍﻧﺤﻨﺎء ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻙ ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ‪ ،‬ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ﻗﻤﺎﺭ‪ ،‬ﻧﻬﻰ ﺍﺯ ُﻣ ِ‬ ‫ﺴﻜﺮﺍﺕ؛ ﻭ‪....‬‬

‫ﺗﺤﻤﻞ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﺩ ﻣﮕﺮ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﻭ ﻫﺮ ﮔﻨﺎﻫﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﻋﻔﻮ ﻭ ﻣﻐﻔﺮﺕ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻫﺮ ﺫﻟّﺘﻰ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫‪٣٤٦‬‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻣﮕﺮ ﻫﺘﻚ ﻧﺎﻣﻮﺱ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ‬ ‫ﻭﺍﻟﻤﻤﻠﻮﻙ‪.‬‬ ‫ﻣﻀﺮﺕ ّ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻮﻙ ْ َ ْ ُ‬ ‫ﻳﺮﺿﻰ ِ ُ‬ ‫ﻳﻮﻓﻘﻜﻢ َﻋﻠﻰ َ ْ ٍ‬ ‫ﺍﺗﻀﺮﻉ ِﺍﻟﻰ ﺍﻪﻠﻟِ َ ْ‬ ‫ﺍﻥ ِّ َ ُ‬ ‫ﺍﻧﻰ َ َ َ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻣﺮ ْ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻠﺖ« ﻭ ﻧﻴﺰ‪ّ ِ » :‬‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻮﻙ ِ ﻭ ْ ُ‬ ‫ﻣﺎﻟﻚ ْ ُ‬

‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻧﻪ َﻋﻠﻰ ُ ِّ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺮ ﺍﻣﺮﻯ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺎﻟﻚ ﻣﻠﻮﻙ ﻭ ﻣﻠﻮﻙ ﻭ ﻣﻤﻠﻮﻙ‬ ‫ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ‬ ‫ﻗﺪﻳﺮ« )ﻣﻦ ﺑﻪ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﺧﺪﺍ ﮔﺮﻳﻪ ﻭ ﺯﺍﺭﻯ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ّ‬ ‫ﻛﻞ َﺷﻰء َ ٌ‬ ‫ِ ‪ُ‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠٨‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻧﺺ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺧﺸﻨﻮﺩﻯ ﺧﺪﺍ ﻭﻣﺮﺩﻡ ﻭﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻣﻤﻠﻮﻙ )ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﻠﺖ( ﺧﺸﻨﻮﺩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺍﻭ ﺑﺮ ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻯ ﺗﻮﺍﻧﺎﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫‪٣٤٧‬‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺮﺁﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﺮﺳﻪ ﻗﻴﺪﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ(‪ .‬ﻭﻧﻴﺰﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺍﮔﺮ ﻧﻔﺴﻰ ّ‬

‫ﺳﺮﻭﺭ ﺳﺮﻭﺭﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭﻋﺰﻳﺰﺗﺮﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ‪ ٣٤٨«.‬ﻭﻧﻴﺰ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺩﻗﻴﻖ ﻭﻛﺎﻓﻰ ﻭ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ِ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ ﻛﺮﺩﺍﺭ ﺍﺯ ﺍﻏﺮﺍﺽ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻠّﺖ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﺩﺳﺘﻪ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﻭﺭﻯ ﺟﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺒﺎﺣﺜﺎﺕ ﻭ ﻣﺠﺎﺩﻻﺕ ﻃﺮﻓﻰ ﺭﺍ ﻣﻼﻣﺖ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻬﺘﻰ ﻧﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻃﺮﺣﻰ ﺭﺍ‬

‫ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭﺣﺪﺕ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﺒﺪﺍء ﻭ ﻣﻘﺼﺪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺴﻮﺏ‬

‫ﻣﻜﺎﺭ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﻡ ﺍﻫﻞ ﻣﻜﺮ ﻭ ﺧﺪﻋﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻧﺴﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺯﻧﻬﺎﺭ ﺯﻧﻬﺎﺭ ﻛﻪ ﺁﻟﺖ ﺩﺳﺖ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ّ‬

‫ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻥ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻥ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺣﺪﻯ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺣﺘﻰ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﺑﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻨﺪﺩ‪.‬‬

‫ﺗﻘﻠﺐ ﻭ ﺗﺰﻭﻳﺮ ﻭ ﺭﺷﻮﺕ ﻭ ﺗﺨﻮﻳﻒ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺍﻧﺘﺴﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺣﺰﺑﻰ ﻣﻌﻴّﻦ‬ ‫ﺳﺮﻯ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ّ‬ ‫ً‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭ ّ‬

‫ﺗﺸﻌﺒﻰ ﻭﺍﺭﺳﺘﻪ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺯﻋﺎﺕ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﺴﺎﺑﻬﺎﻯ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻩ ﺭﻫﺎﻳﻰ ﺟﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻏﺮﺍﺽ ﻧﻔﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻭﺟﻪ‬ ‫ﺗﺤﺰﺏ ﻭ ّ‬ ‫ﻭ ﺍﺯ ﻫﺮ ّ‬

‫ﻣﺘﺤﻮﻝ ﺭﺍ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺳﺎﺯﺩ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﻚ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺸﺎﻏﻞ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥ ِ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻨﺘﺨﺒﻪ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺳﺘﻔﺴﺎﺭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺷﻐﻠﻰ ﺭﺍ ﻧﭙﺰﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻟﻤﺂﻝ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻣﻨﺎِء ُ َ َ‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ّ‬ ‫ﻣﺮﺩﺩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺍﺯ ُ َ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺣﺰﺑﻰ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻭ ﻛﻤﺎﻝ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﻰ ﭼﻮﻥ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ ّ‬

‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺳﻠﻮﻙ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﻫﺎ ﻭ ﺳﺘﻴﺰﻩ ﺟﻮﻳﻰ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻻﻳﻖ ﺁﻥ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻭﺳﺎﺋﻂ ﺍﺟﺮﺍِء‬

‫ﺗﺠﺴﻢ ﻣﻰ ﺑﺨﺸﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ‬ ‫ﺣﻖ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺑﺸﺮ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﺁﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﻴّﺖ ّ‬ ‫ﺷﺒﻬﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﺍﻳﺞ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻭﻃﻨﺸﺎﻥ ﺳﺮ ﭘﻴﭽﻰ ﻣﻰ‬

‫ﻣﻠﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺳﺮ ﺑﺎﺯ ﻣﻰ ﺯﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﺭﺯﻭﻯ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺯ ﻭﻇﻴﻔﮥ ّ‬ ‫ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ ﻭ ﺑﻰ ﺷﺎﺋﺒﻪ ﻭ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻋﺎﻟﻴّﮥ ﻛﺸﻮﺭﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ‬

‫ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﺯﻳﻦ ﻋﺎﻟﻴّﮥ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﻭ ﻛﻤﺎﻝ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻨﺎﻓﺎﺗﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺑﺮ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻭ ﺟﻤﻌﻴّﺖ‬ ‫ﻗﻮﺗﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺗﺮ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻧﺎﮔﺎﻩ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻭﻟﻴﺎِء‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﻧﻔﻮﺫ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ‬

‫ﻣﺪﺩ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﺎﻋﻰ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺭ ﺗﻘﻮﻳّﺖ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﺆّﺳﺴﺎﺕ ﺧﻮﻳﺶ‬

‫ﺣﺴﻦ ﻧﻴّﺖ ﻭ ﻣﺴﺎﻋﺪﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺘﺒﻮﻋﻪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺣﺬﺭ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ُ ِ‬ ‫ﻃﺒﻖ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻣﺒﺎﺩﻯ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﺮ َ َ ِ‬ ‫ﺍﺷﺘﻴﺎﻗﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺍﻣﺮ ﻋﺰﻳﺰﺷﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻧﺎﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺁﻳﻴﻦ ّ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺗﺸﺎﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﻣﺮﺍﻡ ﻫﺎﻯ ﻋﺎﻟﻴّﮥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﮥ ﺧﻮﻳﺶ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﻧﺼﻴﺐ ّ‬ ‫ﺍﺳﺎﺳﻴّﮥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﻧﻬﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﻣﻨﻔﻌﺖ ّ‬

‫ﺗﻘﺪﻡ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ‬ ‫ﺭﺍ ﻓﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻋﻼﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﻛﻪ ﺳﺎﻛﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﻛﻪ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﺸﺎﻥ ّ‬

‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ ﻣﺸﺘﺎﻕ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﺯ ﺑﻰ ﺩﺭﻧﮓ ﺷﺮﻁ ﺍﺟﺮﺍِء‬

‫ﺍﺣﻜﺎﻡ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ُ َ ِ‬ ‫ﺟﺪ ﻭ ﺟﻬﺪﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻛﻤﺎﻝ ﺍﻣﻮﺭ‬ ‫ﺩﻭﻝ ﻣﺘﺒﻮﻋﺸﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ّ‬

‫ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻰ ﺩﻳﺎﻧﺘﺸﺎﻥ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺍﺯ َﺍﻧﺤﺎء ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻧﻘﺾ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺘﺒﻮﻋﺸﺎﻥ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺍﺯ ﻳﺎﺩ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻌﮥ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺗﻨﻮﻉ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﺯﻳﻦ ﻭ ﺭﻭﺷﻬﺎ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ‬ ‫ّ ّ‬

‫ﻇﻦ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻯ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﺎﺭﻯ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻮء ّ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮ ﺍﻧﮕﻴﺰﻧﺪ ﻭ ﺳﺒﺐ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺧﺼﻮﻣﺖ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﺎﻥ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٠٩‬‬

‫ﻭﺍﻻ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻣﺤﻔﻮﻅ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﭘﺮ ﺩﺍﻣﻨﮥ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﺭﺍ ﻣﺸﻜﻞ ﺳﺎﺯﻧﺪ؛ ِ ّ‬

‫ﻣﺘﻜﻰ ﺑﺮ‬ ‫ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻓﺮﺍﺗﺮﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﻣﻠﻞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻏﻮﺵ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﺶ ﻣﺘﺰﺍﻳﺪﴽ‬ ‫ّ‬

‫ﻇﻦ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺩﺭ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻌﮥ ﺁﺭﺍﻡ ﻭ ﻣﺴﺘﻤﺮ‬ ‫ﺣﺴﻦ ّ‬

‫ﺍﻟﻮﻗﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﺶ ﺭﺍ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﺍﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﺷﻰ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ِ ُ‬ ‫ﺍﺑﻦ َ‬

‫ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺁﻧﻰ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺍﻇﺒﺖ ﻣﻰ ﻭﺭﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﻧﻪ ﺍﻧﻔﺮﺍﺩﴽ ﻭ‬

‫ﻧﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﴼ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭﻯ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺮ ﻣﻮﻳﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﻡ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﺻﻠﻴّﮥ ﺁﻳﻴﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻨﺤﺮﻓﺸﺎﻥ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﭘﺎﺩﺍﺵ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻧﻪ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﺑﻰ ﺧﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺪ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﻭ ﻧﻪ ﻃﻤﻊ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ ّ‬

‫ﺑﺎﺭ ﺍﻣﺎﻧﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺮ ﺯﻣﻴﻦ ﻧﻬﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﭘﺎﻯ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻛﺮﺩﺍﺭ ﻭ ﮔﻔﺘﺎﺭﺷﺎﻥ ﮔﻮﺍﻫﻰ ﺩﻫﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺑﻼﺩﻯ ﻛﻪ ﺳﺎﻛﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺟﺎﻩ ﻃﻠﺐ ﻭ ﺧﻮﺩﭘﺮﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺗﺸﻨﮥ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ‬

‫ﺗﻤﺴﻚ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺯﻳﻦ ﻭﺟﺪﺍﻧﻰ ﺷﺎﻥ ﺳﺒﺐ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻭ ﺍﻋﺮﺍﺽ ﻭ ﺳﻮء ﻇﻦ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻫﺮﺍﺳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺒﻴﻞ ﻛﺎﺭ ﻣﺎ ﺑﺴﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺑﺎﻧﻴﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﭼﺎﺭﻩ ﺳﺎﺯ ﻣﺎ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻠﻮﻙ ﺩﺭ ﺻﺮﺍﻁ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺍﺵ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﺣﺎﺭﺳﻪ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﻭ ﺩﻗﻴﻖ ﺍﺳﺖ ّ‬

‫ﺗﻤﺴﻚ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺣﺒﻞ ﺣﺪﻭﺩ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻣﺶ ﻣﺪﺩ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺎﻧﻴﻢ‪ ،‬ﺍﻧﻮﺍﺭ ﻋﻨﺎﻳﺘﺶ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻴﺮﻭﻳﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ‬ ‫ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺧﺎﻣﻮﺷﺶ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮﺍ ﺭﺍﻩ ﻣﺎ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺍﻡ ﻫﺎ ﻭﭼﺎﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻘﺘﻀﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻋﺼﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ ﻭ ﻗﺎﺩﺭ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﻭﻇﺎﺋﻒ‬

‫ﺧﻄﻴﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺭﺳﺎﻧﻴﻢ ﻛﻪ َﻣﺮﺿﻰ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﺍﻭﺳﺖ ﻭ ﻻﻳﻖ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻧﺎﻣﻰ ﺍﻭ‪.‬‬

‫‪٣٤٩‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﺷﻬﺮ ﺍﻟﻌﻈﻤﻪ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﻮﺭﺧﻪ ّ‬ ‫ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺗﻮﻗﻴﻊ ﻣﻨﻴﻊ ّ‬ ‫ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺍﺻﻮﻝ ﻓﻮﻕ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻠﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪...» :‬ﻋﻄﻒ ﺑﻪ ﻣﻜﺘﻮﺏ ‪/١٥١٨‬ﺥ ﺷﻬﺮﺍﻟﻌﻼء ‪،١٢٠‬‬ ‫‪١٢١‬ﺑﺪﻳﻊ)‪ ١٣٤٣‬ﻩ ﺵ( ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﺗﻌﻬﺪﺍﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺯ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺭﻭﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻧﻔﻮﺱ ﻏﺎﻓﻠﻪ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﻧﺼﺎﺋﺢ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻭﺭﺯﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ ﻭ ّ‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻋﻘﺎﺑﻨﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻧﺎﻻﻳﻖ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻭﺍﻣﺮ ﻣﻜﺮﺭﻩ ﺁﻥ ﻣﺤﻔﻞ ﺩﺭ ﺍﺻﻼﺡ ﺍﻣﻮﺭ ﻭﻗﻌﻰ ﻧﻨﻬﺎﺩﻩ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺪﻧﺎﻣﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﺎﻥ ﺣﺴﻦ ﺷﻬﺮﺕ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ ﻭ ﺛﻘﻪ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯ ﻭ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﭼﻨﺪ ﻧﺴﻞ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭ ﺁﻥ‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺍﺣﻴﺎﻧﴼ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﻣﻬﻤﻠﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺬﺍﺭﺍﺕ‬ ‫ﺍﻗﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺳﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻣﺎﻧﻊ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻬﻰ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﻋﺎﻟﻤﴼ ﻋﺎﻣﺪﴽ ﺩﺭ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺩﻧﻴﻪ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺯ ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﻣﺤﻔﻞ‬ ‫ﻣﻜﺮﺭﻩ ﺁﻥ ﻣﺤﻔﻞ ّ‬ ‫ﻣﺨﺘﺎﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﺍ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻧﻔﺼﺎﻝ ﺍﺩﺍﺭﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻋﻼﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺣﻔﻈﴼ ﻻﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻋﺒﺮﺓ ﻟﻠﻨﺎﻇﺮﻳﻦ‪«...‬‬

‫‪٣٥٠‬‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮﺑﺎ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻓﻮﻕ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺸﻬﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮﺩﺩﻛﻪ‬ ‫ﻭﻣﺆﺳﺴﺎﺕ‪ ،‬ﺟﺎﺳﻮﺱ ﻭ ﻳﺎ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺩﺭﺑﻌﻀﻰ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺁﻥ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﺍﻛﺜﺮﴽ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺒﺐ ّ‬ ‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ـ ـ ﺟﺮﺃﺕ ﻭﺷﻬﺎﻣﺖ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻭﺗﻘﺪﻳﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ‪.‬‬ ‫ﺧﻔﻘﺎﻥ ﻭﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺖ ﻛﺴﻰ ـ ـ ﺣﺘّﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺁﻧﺎﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﻟﻰ ﺍﻪﻠﻟ ﺧﺎﻥ ﻭﺭﻗﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪﻛﻪ ﺫﻛﺮﺷﺎﻥ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ‪ّ ٥‬ﺍﻳﺎﻡ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺩﺍﺋﺮﺓ ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺫﻳﻞ ِ ﻟﻐﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﻪﻠﻟ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﺩﺭ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﮥ ﺭﻭﺱ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻨﺸﻰ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﮐﺎﺭ‬ ‫ﻭﺭﻗﺎء‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ‪ ...» :‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺩﺭ ﺗﻬّﻴﮥ ﺷﻐﻠﻰ ﺑﺮ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ّ‬

‫ﺛﻨﺎ‪‬ﻪ( ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺑﺎ ﮐﺴﺐ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﺒﺎﺭﮎ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ‬ ‫ﺑﻮﺩﻡ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﮐﻪ ﻃﻠﻌﺖ ﭘﻴﻤﺎﻥ )ﻳﻌﻨﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء َ‬ ‫ﺟﻞ َ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻭ ﻣﺘﺮﺟﻢ‬ ‫ﺭﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺍﻟﺘﺰﺍﻡ ﺭﮐﺎﺏ ﻣﺒﺎﺭﮎ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻌﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺗﺮﮐﻴّﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻨﺸﻰ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻟﺠﻨﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻣﺮﻳّﻪ ﻣﺼﺮﻭﻑ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﺮﮐﺘﻰ ﻣﺬﺑﻮﺣﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺸﻐﻮﻝ ﮐﺎﺭ ﺷﺪﻡ‪ .‬ﺭﻭﺯﻫﺎﻳﻢ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺷﺒﻬﺎﻳﻢ ﺩﺭ ﻣﺤﻔﻞ ّ‬

‫َﺯﻋﻢ ِ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﺒﻴﻞ ﺧﺪ ﻣﺖ ﺍﻣﺮ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻡ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﻮﻗﻊ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺷﺮﻁ ﻗﺒﻮﻝ ﺧﺪﻣﺖ ﺭﺍ ﻋﺪﻡ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻗﻄﻌﻰ ﻭ ﻣﻄﻠﻖ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﻁ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯ ﮐﻪ ﺩﺭﮐﻤﺎﻝ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻭ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﮐﺎﺭ ﺑﻮﺩﻡ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﭼﻮﻥ ﺍﺯ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١٠‬‬

‫ﺣﻘﻴﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻣﺮﻯ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺭﺍﺋﺤﮥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﺸﻤﺎﻡ ﻣﻰ ﺷﺪ ﺑﻼﺩﺭﻧﮓ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎ ﺩﺍﺩﻡ‪) «...‬ﺩﺭﺍﺧﺒﺎﺭﺍﻣﺮﻯ ‪ ،١٣٣٠‬ﺁﺫﺭ –‬

‫ﺩﻯ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ٩-٨‬ﻧﻴﺰﻣﺬﻛﻮﺭﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻋﻤﺪﴽ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ(‪.‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ( ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻭﻛﻤﺎﻻﺕ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮﺟﻨﺎﺏ ﺑﺎﻟﻴﻮﺯﻯ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺭ ﺑﺨﺶ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺑﻰ ﺑﻰ ﺳﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ )ﺹ‪ّ ٣٤‬‬

‫ﻣﺤﻘﻖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻓﻘﻴﺪ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ﻭﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺩﺭﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺟﻨﺎﺏ ﺑﺎﻟﻴﻮﺯﻯ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻭ ﺩﻭﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺁﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﭼﻪ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻄﻼﻥ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ؟ ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻝ ﺟﻨﺎﺏ ﺑﺎﻟﻴﻮﺯﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﺷﺮﺡ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻭ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﺑﻰ ﺑﻰ ﺳﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ‬ ‫ﻭ ﺧﻮﺩ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .٣٥١‬ﻓﻘﻂ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺠﺘﺒﻰ ﻣﻴﻨﻮﻯ ﺩﺭﺭﺍﺩﻳﻮ ﺑﻰ ﺑﻰ ﺳﻰ ﺑﺎ‬ ‫ﺟﻨﺎﺏ ﺑﺎﻟﻴﻮﺯﻯ ﺭﺍﺑﻪ ﭼﻴﺰﺣﻤﻞ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟‬

‫‪٣٥٢‬‬

‫ِ‬ ‫ﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺑﺪﴽ ﺫﻛﺮﻯ ﺍﺯﺑﻌﻀﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴ ِ‬ ‫ﺭﺩ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺟﻨﺎﺏ‬ ‫ﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻠﮑﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﺨﺒﻪ ﺭﺍﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﻴ‬ ‫ﺸﻨﻬﺎﺩ ﭘﺴﺘﻬﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ ّ‬

‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻧﻴﺰ ﻣﺬﮐﻮﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﺷﺎﭘﻮﺭ ﺭﺍﺳﺦ ﮐﻪ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺴﻮﺑﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ِ‬ ‫ﺸﻨﻬﺎﺩ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﭘﻴ‬ ‫ّ‬

‫ﺟﻤﻠﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺭﺍ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻭ ﻳﺎ ﺫﻛﺮ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﺳﺪﺍﻪﻠﻟ ﺻﻨﻴﻌﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻗﺘﻰ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻨﮓ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺻﺮﺍﺭﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ‬

‫ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻳﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﺎﺕ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮ‬

‫ﻋﻠﺖ ﻋﺪﻡ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ‪ ،‬ﻭﻯ ﺍﺯ ﻟﻴﺴﺖ ﺁﻣﺎﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﺬﻑ ﻭ ﻃﺮﺩ ﺷﺪ ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﻬﻴّﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺍﻟﻬﻰ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٣٤٤/٦/٥‬ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺩﺭ ﺟﻠﺪ ‪،٢‬ﺻﺺ ‪ ٤٦٨-٤٦٩‬ﺳﻨﺪﻯ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬

‫ﻣﺆﻳﺪﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﻮﻕ ﺍﺳﺖ ﻭﺩﺭ ﺁﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺁﻗﺎﻯ ﺻﻨﻴﻌﻰ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻨﮓ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﺎﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﻟﻰ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﻧﻊ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺴﻰ ﺟﺰ ﻭﻯ )ﻳﻌﻨﻰ ﺧﻮﺩ ﺷﺎﻩ( ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻫﻢ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﺻﻨﻴﻌﻰ ﺑﻪ‬

‫ﺗﻤﺮﺩ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ ﻋﻘﻴﺪﮤ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺵ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻨﺘﻔﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﺪ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻋﺠﻴﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺍﺭﺍﺋﮥ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﻛﻪ ِ ِ‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻗﻮﻝ ﻭ ﻋﻤﻞ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﺋﻰ ﭘﺎﺳﺦ ﺻﺺ ‪... ، ٥٣، ٥،١٧،٥٨‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺑﺎﻡ ﻭ ﺩﻭ ﻫﻮﺍ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﭼﻴﺰﻯ ﺟﺰ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ‬

‫ﺁﺷﻜﺎﺭ‬ ‫ﻧﻘﺾ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ‬ ‫ﺗﺼﺪﻯ ﻳﻚ ﭘﺴﺖ‬ ‫ِ‬ ‫ً‬ ‫ﺍﺻﻞ ﻋﺪﻡ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ) ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﻓﺮﻗﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﮔﺮﺩﺩ‪ ٣٥٣«.‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭﺑﻐﺾ ﻭﺣﺴﺪ ﻭ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﻰ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻜﻨﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮﻯ ﻭﻫﻢ ﺁﻟﻮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﺟﻠﺪ ﺩﻭﻡ‪ ،‬ﺻﺺ ‪ ،٤٥٠-٤٥١‬ﺩﺭ‬

‫ﺗﻚ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﻳﺰ ﺛﺎﺑﺘﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ِﺍﻭ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﻯ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﺵ‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺑﺎ‬

‫ﺍﺳﻨﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺩﻭﺭﮤ ﻭﻯ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺣﺠﺘﻴّﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﺰﺑﻮﺭ »ﺩﺭ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ‬

‫ﺗﻌﺠﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﻬﻴّﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺭﻭﺵ ﻛﻠﻰ ﺷﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻭﺭ ﻫﻢ‬ ‫ﻋﻤﻠﻰ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻰ« ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ّ‬

‫ﻛﻪ ﺷﺪﻩ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻓﺮﺿﻴّﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺳﻨﺪ ﺟﻌﻠﻰ ﻭ ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﺟﻌﻠﻰ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﻟﺬﺍ ﮔﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﺍﺯﻩ ﺩﺍﺧﻞ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﻧﺪ‬

‫ﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﺭﺍﺥ ﺳﻮﺯﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺛﺎﺑﺘﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻚ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺶ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻭﺍﻟﺪﻳﻨﺶ ﻣﻰ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺳﺎﻭﺍﻛﻰ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﭘﺮﻭﻳﺰ ﺛﺎﺑﺘﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ – ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ّ ّ‬

‫ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ – ﻭﻟﻰ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﭼﻮﻥ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺭﺍ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻧﺶ‪ ،‬ﺑﻪ ِ ِ‬ ‫ﺻﺮﻑ ﺁﻧﻜﻪ ﭘﺪﺭ ﺑﺰﺭﮔﺶ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻧﻤﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻭ ﻳﺎ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﻭﺯﻳﺮ ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﺍﺳﺪﺍﻪﻠﻟ ﺻﻨﻴﻌﻰ ﺫﻛﺮﺷﺪ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺗﻬﻴّﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻏﻠﻂ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺁﺭﻯ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﻋﻤﺪﴽ ﻧﻤﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻋﺪﻡ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﭼﻴﺰﻯ ﺟﺰ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭﻭﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ّ ٥٧-٥٦‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١١‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻳﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻭﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻣﺰﺑﻮﺭﺁﻣﺪﻩ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ّ ً‬ ‫ﺍﻭﻻ ﺍﺳﻨﺎﺩ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻧﻘﻼﺏ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﻌﻠﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺛﺎﻧﻴﴼ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻫﻢ ﺭﺑﻮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻳﺎ ﻣﻔﻘﻮﺩ ﺷﺪﻩ؛ ﺛﺎﻟﺜﴼ ﺑﻌﻀﻰ‬ ‫ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻋﻤﺪﴽ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻋﻤﻮﻡ ﺩﻭﺭ ﻧﮕﻬﺪﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﺭﺍﺑﻌﴼ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﺁﻥ ﻃﻮﺭ‬

‫ﺧﺎﺻﻰ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﭼﻪ ﺑﺎ ﺟﻌﻞ ﺍﺳﻨﺎﺩ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻓﺮﺿﻴّﺎﺕ ﻭ ﭘﻴﺸﺪﺍﻭﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﮔﺮﻭﻩ ـ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻯ ـ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺍﺳﻨﺎﺩ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎ ﻛﻢ ﻭ ﺯﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻨﺪﺭﺟﻪ ﺩﺭ ﺍﺳﻨﺎﺩ‪ ،‬ﻭ ﭼﻪ ﺑﺎ ﺭﻃﺐ ﻭ ﻳﺎﺑﺲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺁﻣﻴﺨﺘﻦ ﻭ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﻭ ﺭﻳﺴﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﻓﺘﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻴﺎ ﻭ ﺗﻘﻮﺍﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺱ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺧﻮﻑ ﺍﺯ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻣﺮﺩﻡ ﺩﻧﻴﺎ‪،‬‬

‫ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪،‬ﺷﻤﺎﺭﮤ‪ ،١٧‬ﺍﺯﺳﺎﻭﺍﻙ‬ ‫ﺟﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ّﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٥٨‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‪ ،‬ﻭﻳﮋﮤ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻨﺪﻩ ﻭﺍﺩﺍﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻯ ﺭﺍ ﻧﻴﺰﻛﻪ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﺷﻨﺎ‬ ‫ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻌﻀﴼ ﺑﻪ ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﭼﺎﺭﺣﻴﺮﺕ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻴﺎﻩ ﻛﺎﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﺁﺷﻜﺎﺭﻯ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻈﻔﺮﺷﺎﻫﺪﻯ ﺑﺮ ‪ ٦‬ﺳﻨﺪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﺮ ﺩﺭﻭﻍ ﻭﺟﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺩﻭ ﻧﻤﻮﻧﮥ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺳﻨﺎﺩ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﮥ ﺁﻗﺎﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺍﺯ ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺍﻓﺮﺍﺳﻴﺎﺑﻰ‪ ،‬ﻭﻛﺘﺎﺏ ﻣﺴﻠﺦ ﻋﺸﻖ ﻣﻬﻨﺎﺯﺭﺋﻮﻓﻰ‪ ،‬ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭ ﻭﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﻭﻛﺘﺎﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺟﺎﻣﻊ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻮﺿﻮﺡ ﺑﺎ ﺭﻭﺡ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻧﻴﺰﺳﺒﻚ ﻭﻟﺤﻦ ﻣﻜﺎﺗﺒﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺯﻣﻴﻦ ﺗﺎ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ‪ ٣٥٤.‬ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﻬﻴّﻪ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺩﺭﻧﻔﺲ ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﺑﻪ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﻌﻠﻰ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﻌﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺭﺍﺳﺘﻰ ﭼﺮﺍ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭﻋﻠﻤﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻨﻘﺪﺭﻣﻮﺭﺩ ﺑﻰ ﻣﻬﺮﻯ ﺍﻗﻠﻴﺘّﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﻯ‬

‫ﻋﺠﻴﺐ ﻭﻏﺮﻳﺐ ﻧﺜﺎﺭﺷﺎﻥ ﮔﺮﺩﺩ؟ ﭼﺮﺍ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﺯﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻌﺎﻣﻠﮥ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﺟﺰ ﺑﻪ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ؟ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﺸﺎﻫﻴﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮ ﺩﻧﻴﺎ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻥ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺿﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭﺿﺪ‬ ‫ﺩﺭﻛﻨﺎﺭﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭﺯﺭﺩﺷﺘﻰ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﻧﺎﻡ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺮﻣﺖ ﺑﻨﺎﻯ ﻣﻴﺪﺍﻥ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻬﺮﻣﺎﻩ ﺑﻮﺩﻛﻪ ﺍﺧﺒﺎﺭﺳﺮﺍﺳﺮﻯ ﺻﺪﺍ ﻭﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺁﺯﺍﺩﻯ)ﺷﻬﻴﺎﺩﺳﺎﺑﻖ( ﺿﻤﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺳﻤﺒﻠﻴﻚ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺍﺯﻣﻬﻨﺪﺱ ﺁﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻧﺎﻡ ﻧﺒﺮﺩ‪ .‬ﻧﻜﻨﺪﭼﻮﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺻﺪﺍ ﻭﺳﻴﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﺒﺮ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﭼﺮﺍ ﺑﺎ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭﺷﻮﺩ؟‬

‫ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻨﺎﺏ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺭ ‪ ٢٤‬ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺑﺮﻧﺪﮤ ﻃﺮﺡ ﺑﻨﺎﻯ ﺷﻬﻴﺎﺩ ﺷﺪ ﻭ ﻃﺮﺡ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺻﻨﻌﺘﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻭﺳﺖ‪ .‬ﺩﻛﺘﺮﻣﺠﺘﻬﺪﻯ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻥ ﺍﻟﺒﺮﺯ ﻭ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺻﻨﻌﺘﻰ )‪ ١٣٤٤‬ﺵ( ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻧﻜﺘﮥ ﺩﺭ ﺧﻮﺭ‬

‫ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺻﺪﺍﻳﺶ ﻛﺮﺩﻡ ﮔﻔﺘﻢ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﺎﺕ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﻧﻘﺸﻪ ﺍﺵ ﺭﺍﺗﻬﻴّﻪ ﻛﻦ‪ .‬ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎﻯ ‪ ٧٠‬ﻫﺰﺍﺭ ﻣﺘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮﺩ‬ ‫ﻭ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺪ ﻳﻚ ﺭﻳﺎﻝ ﺑﮕﻴﺮﺩ‪ ...‬ﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﺍﻭﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺁﻗﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﻮﻝ ﻛﺎﻏﺬﺵ ﺭﺍﺑﮕﻴﺮ‪ «،‬ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻧﻪ! ﻣﻦ ﺍﺯ ﺍﻟﺒﺮﺯ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻡ‪،‬‬

‫ﻣﺪﻳﻮﻧﻢ ﻭ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻳﻚ ﺷﺎﻫﻰ ﺑﮕﻴﺮﻡ‪ «...‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﭘﻮﻝ ﻣﺎﻝ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻦ ﻛﻪ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻢ ﺍﺯﺻﻨﺪﻭﻗﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺑﺎ‬

‫ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﻰ ﮔﻴﺮﻡ‪ «.‬ﺑﻠﻪ ﻧﮕﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫‪٣٥٥‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ »ﺭﺟﺎﻝ ﺑﺎﻛﻔﺎﻳﺘﻰ« ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺠﺘﻬﺪﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪٢٤‬ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ّ‬

‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻰ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻥ ﺍﻟﺒﺮﺯﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﺤﻤﺪﻪﻠﻟ! ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻓﻮﻕ ﺟﻨﺎﺏ ﺩﻛﺘﺮﻣﺠﺘﻬﺪﻯ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺟﻨﺎﺏ‬ ‫ﻓﺒﻬﺖ ﺍﻟﺠﺎﻡ ﺟﻢ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ؟ َ ُ ِ َ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١٢‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺟﻼﻝ ﺁﻝ ﺍﺣﻤﺪ‪ .‬ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻏﺮﺏ ﺯﺩﮔﻰ‪ ،‬ﻧﺸﺮ‬ ‫ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﻛﺘﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻭﺍﻕ‪ ،‬ﻃﻬﺮﺍﻥ‪ ،١٣٣٧ ،‬ﺻﺺ‪ ،٧٨-٧٩‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻋﻠّﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﻣﺸﻜﻞ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯﻏﺮﺏ‪ ،‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺷﺎﻳﺪ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯﻫﻤﻪ ﺭﺍﻫﻰ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٣٢٧‬ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺮﺩ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺩﻛﺘﺮﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﻯ ﺷﻬﺮﺕ ﺩﺍﺷﺖ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻃﻮﺭﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺷﻤﺎ ﺍﺯﻻﻯ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﻩ ﺍﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﺳﻮﺍﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﻟﻴﻜﻦ ﭘﺎ ﺑﺮﺟﺎ ﺑﻮﺩﻥ ﺳﻨﻦ ﻭﺁﺩﺍﺏ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﺍﻳﺪ‬

‫ﻭﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯﻛﻮﺩﻛﺴﺘﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﺍﺳﺖ ﻭﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺑﻪ‬

‫ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻯ ﻣﻐﺮﺏ ﺯﻣﻴﻨﻰ ﭼﻮﻥ ﻛﺎﺳﮥ ﺍﺯﺁﺵ ﺩﺍﻍ ﺗﺮ ﻣﺪﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻳﺪ‪ ٣٥٦«.‬ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻬﺎﺩﺗﻰ ﺍﺯﺁﻗﺎﻯ ﺁﻝ ﺍﺣﻤﺪ‪ ،‬ﺁﻳﺎ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺯﻳﺮﺳﺆﺍﻝ ﻧﻤﻰ ﺭﻭﻧﺪﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﺯ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻃﺒﺮﻯ ﻭ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﺧﻨﻚ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺍﻟﻌﺎﻗﻞ ﻳﻜﻔﻴﻪ ﺍﻻﺷﺎﺭﺓ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻓﻜﺮﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻈﺮ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭ ﺍﺯ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﮔﺮﻣﻨﺼﻔﻰ‬

‫ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮﺩ‪.‬‬

‫‪٣٥٧‬‬

‫ﭘﺲ ﭼﻪ ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﺍﺯﻣﻨﻈﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮﻛﻪ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻴﻨﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻨﮕﺮﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﻣﻨﻈﺮﻯ ﺩﺭﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺯ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻭ ﻧﻴﻢ ﻗﺒﻞ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺳﺮﺁﻣﺪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳﻌﮥ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﮥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭ ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ ﻭ ﻧﺼﺎﻳﺢ ﻭ ﻭﺻﺎﻳﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ‬

‫ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺁﻥ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺧﺘﮕﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻴﻬﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﭘﻰ ﺑﺮﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻌﻰ‬

‫ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴّﺘﻰ ﻣﺘﺮﻗﻰ ﺑﺎ ﻫﻤﮥ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻫﻨﺮﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ‬

‫ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺭﻓﺎﻩ ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺗﻼﺵ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ٣٥٨.‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻟﻮﺣﻰ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﻟﻮﺡ‬

‫ﺃﻫﻞ ّ ِ‬ ‫ﺣﻜﻤﺖ ﻳﺎ ﻟﻮﺡ ﺣﻜﻤﺎء‪ ،‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ِ ّ َ » :‬‬ ‫ﻏﻔﻠﻮﺍ‬ ‫ﻣﻠ‪‬ﺖ ُﻋ ُ‬ ‫ﺍﻻﺳﺒﺎﺏ َﻭ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ‪ِ ،‬ﻟﺬﺍ ﻫﺎﻣﻮﺍ ﻓﻰ ٔ ِ‬ ‫ﺃﻫﻞ َ ِ‬ ‫ﺻﻨﺎﻳﻊ ِ‬ ‫ﻴﻮﻥ ِ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ ِﻣﻦ َ ِ‬ ‫ﻟﻤﺎ ُ ‪‬‬

‫ﻣﻤﺪﻫﺎ« )ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﺎﻯ ﺷﺮﻗﻴﺎﻥ ﺍﺯﺻﻨﺎﻳﻊ ﻏﺮﺑﻴﺎﻥ ﭘﺮﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻴﺮﺍﻥ ﻭﻓﺮﻳﻔﺘﮥ ﺁﻥ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭﺍﺳﺒﺎﺏ ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﻭﺍﺯﻣﺴﺒﺐ ﻭﻣﺪﺩ ﻛﻨﻨﺪﮤ‬ ‫َﻋﻦ ُ َ ِّ ِ‬ ‫ﻣﺴﺒﺒﻬﺎ َﻭ ُ ِ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺁﻥ ﻏﺎﻓﻞ ﺷﺪﻧﺪ(‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪ ﻭﺳﻴﻊ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻀﻼ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮﺩﮔﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻰ ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻯ‬

‫ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻭ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﺎﻗﺺ ﻭ ﺳﺘﻴﺰﻩ ﺟﻮ ﻭ ﻓﺎﺳﺪ ﺑﺸﺮﻯ‪ ،‬ﻣﺎﻳﮥ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﻧﮕﻮﻳﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺑﻰ ﺑﻰ ﺳﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﻨﺎﺏ ﺑﺎﻟﻴﻮﺯﻯ ﻭﺍﺳﺘﺎﺩ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﻴﻨﻮﻯ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﺵ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎء ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺾ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ؟ ﻣﮕﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ‬

‫ﺍﺯﺩﻏﺪﻏﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰﻣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭘﺪﻳﺪﮤ »ﻓﺮﺍﺭﻣﻐﺰﻫﺎ‪ «،‬ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺭﺍﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ؟ ﻣﮕﺮﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎﻡ‬ ‫ﺍﺯﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯﻛﺸﻮﺭ ﻳﺎﺩ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮﺩﮤ ﻏﺮﺏ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ؟ ﻳﺎ ﻫﻤﮥ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﻭﻭﻃﻦ ﻓﺮﻭﺵ ﻭ ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺭﻭﺵ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﻳﻚ ﻳﻚ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍﻧﺎﻡ ﺑﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﮔﺮﺩﺩ ﺗﻌﺪﺍﺩﺷﺎﻥ ﺻﺪﻫﺎ ﺑﺮﺍﺑﺮﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺸﺎﺑﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩﻩ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻓﻰ ﻭﺑﻰ ﻣﻬﺮﻯ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻳﻚ ﺑﺎﻡ ﻭ ﺩﻭﻫﻮﺍﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺭﺍ ﻛﺎﻓﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺻﺪ ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﺩﻳﻨﻰ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻫﻢ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ‬

‫ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺕ ﻭﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭﻫﻨﺠﺎﺭﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﻋﻤﻞ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﻗﻠﻴﻞ‪ ،‬ﻛﻞ ﺁﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﻣﺘّﻬﻢ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﻓﻰ ﺍﻟﻤﺜﻞ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‬

‫ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺁﻗﺎﻯ ﺻﻨﻴﻌﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﺁﻣﺪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﻗﺒﻮﻝ ﭘﺴﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪،‬ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﻯ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭﺣﻜﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻴﻞ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺍﺯﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺿﻌﻴّﺖ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١٣‬‬

‫ﺗﻜﺴﺐ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ »ﻭﻻ َ ْ ِ ُ‬

‫ﺍﺧﺮﻯ«‪) ٣٥٩‬ﻛﺴﺐ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ ﻫﺮ ﻧﻔﺴﻰ ﻣﮕﺮ ﺑﺮ ﺧﻮﺩﺵ‪ ،‬ﻭ ﺑﺮ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪﻩ ﺍﻯ ﺑﺎﺭ ﮔﻨﺎﻩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ(‪.‬‬ ‫ُﻧﻔﺲ ٍﺍﻻ َ َ‬ ‫ﻛﻞ َ ْ‬ ‫ُ ّ‬ ‫ٌﻭﺯﺭ ُ ْ‬ ‫ﻋﻠﻴﻬﺎ َﻭ ﻻ ِ ُ‬ ‫ﻭﺍﺯﺭﺓ ِ ْ َ‬ ‫َﺗﺰﺭ ِ َ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺎﻝ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ‪٢٥-٢٤‬ﺑﻪ ﻭﻯ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻌﺮﻭﻓﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻼﺻﮥ ﻛﻼﻡ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬ ‫ﺍﻟﻒ‪ -‬ﻧﺒﻴﻞ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﻣﻮﺭﺥ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﻗﺎﺟﺎﺭﻳﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﺎﺳﺦ ﺍﻟﺘّﻮﺍﺭﻳﺦ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻫﺎ ﻧﻤﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﺯﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺳﭙﻬﺮﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ ٣٦٠.‬ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭﻯ ﺍﺯﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﺩﻯ ﺯﻧﺪﻩ ﻛﻨﻨﺪﮤ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﺯﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺍﻟﻬﻰ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺭﺍﻣﺆﻣﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﺗﺎ ﻛﻞ ﺑﺮﻗﺪﺭﺕ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺮﺧﻠﻖ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﻤﺎﻧﻰ ﻧﻔﻮﺱ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﻴﻘﻠﻰ ﺧﺎﻥ ﻧﻈﺮﺑﻪ ﺳﺎﺑﻘﮥ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻰ ﺑﺎ ﺍﺟﺎﺯﮤ ﻣﺸﺮﻭﻁ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﻏﺎﻓﻞ ﻧﺸﺪﻥ ﺍﺯﺍﻣﻮﺭﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﮥ ﺍﺳﺘﻐﺮﺍﻕ ﺩﺭﺍﻣﻮﺭﺍﺩﺍﺭﻯ ﺳﻔﺎﺭﺕ‪ ،‬ﭘﺴﺖ ﻣﻨﺸﻰ‬ ‫ﮔﺮﻯ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻭﺑﺎ ﻣﺘﺼﺪﻳّﺎﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﻭﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﻓﻠﻮﺭﻧﺲ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻪ‬

‫ﺩﺭﻓﻜﺮﻋﺰﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺧﺘﺮﺷﺎﻥ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺮﺿﻴّﻪ ﮔﻴﻞ ﺑﻌﻀﻰ ﺁﺛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺯﻣﺸﺎﻏﻞ ﺧﻮﺩ ﻛﻨﺎﺭﻩ ﮔﻴﺮﻯ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺯﻭﺭﻛﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯﺳﻮء ﻧﻴّﺎﺕ ﻭﺍﻋﻤﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺻﺺ‪٢٥-٢٤‬ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ّ‬ ‫ﺩﺭﺧﻮﺩ ﻣﻘﺎﻟﮥ ّ‬

‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭﻫﻴﺄﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺻﻠﺢ ﻭﺭﺳﺎﻯ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺑﻮﺩﻩ؟ﺁﻳﺎ ﻋﺸﻖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺩﻋﺎ‬ ‫ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯﺳﻴﺎﺳﺖ ﺯﺩﮔﻰ ﺍﺳﺖ؟ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﻗﺮﻥ ‪٢٠‬ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭﺗﺄﺳﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻳﻬﻮﺩ ﺩﺭﭼﻨﺪﻳﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠّﺖ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻣﺴﺘﺮﺷﻮﺳﺘﺮﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ ﺩﺭﺩﻫﮥ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﻩ ﻫﺎ ﻧﻈﺮﻭﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ‬ ‫ﺩﻫﮥ ﺑﻌﺪﺍﺯﺁﻥ ﻭﺻﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﺗﻘﺪﻡ ﻭ ّ‬ ‫ﺗﺄﺧﺮ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺭﺍ ﻣﻌﻜﻮﺱ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ؟ ّ‬ ‫ﺍﺯﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ ﺭﺟﺎﻝ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻏﻴﺮﺳﻴﺎﺳﻰ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺷﻮﺳﺘﺮ‬

‫‪٣٦١‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻓﺮﺿﻴّﮥ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺷﻮﺳﺘﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ‬ ‫ﻭﺣﻰ ُﻣﻨﺰﻝ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ّ‬

‫ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﻘﻄﻊ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺭﻭﺳﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﻭﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﺮﺩﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻘﻄﻊ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﻮﺳﺘﺮﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮﺩﻩ‬

‫ﺍﻧﺪ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍﻛﻪ ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺭﺁﺋﻴﻦ ﻭﺗﻘﻰ ﺯﺍﺩﻩ ﻭﺧﺎﻥ ﻣﻠﻚ ﺳﺎﺳﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺳﻔﻴﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻧﻴﺰﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻼﻙ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻭﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﮥ ﺁﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﻧﺒﻴﻞ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍﻯ »ﺳﻮء ﻋﻘﻴﺪﻩ« ﺩﺍﻧﺴﺖ؟‬ ‫ﻭﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮﺧﻮﺩ‬ ‫ّ‬

‫‪٣٦٢‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻌﺸﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻘﻞ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﭼﺮﺍ ﻧﻈﺮ ﺭﺁﺋﻴﻦ ﺭﺍ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ُ ِ‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ ﺍﻭﻫﺎﻣﺎﺗﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ ﻭﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻭﻳﺎﻣﺪﻋﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪﻛﻪ ﺭﺁﺋﻴﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻛﺮﺩﻩ؟ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﮥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ٢٥‬ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ »ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎﺭ« ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻭﻗﺖ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺩﻻﻳﻞ ّ‬ ‫ﺭﺩ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻧﻤﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺩﺭﻭﻏﭙﺮﺩﺍﺯﻯ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ٦٠‬‬ ‫ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ َﺍﺑﺮﻭ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﺸﻢ ﺭﺍﻫﻢ ﻛﻮﺭ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﻛﻼﻡ ﺭﺁﺋﻴﻦ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﺮﻭﺝ ﻧﺒﻴﻞ ﺍﺯ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﻓﺸﺎﺭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺧﺎﻟﻰ ﺍﺯﺗﺴﺎﻣﺢ ﻧﻴﺴﺖ‪ «،‬ﻭ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﺁﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ »ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻋﻠﻤﺎء ﺑﺎ ّ ّ‬ ‫ﺿﺎﻟﻪ« ﻣﻮﺟﺐ ﺭﻓﺘﻦ ﻭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ‪ ،‬ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻐﻰ ﺍﺵ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻓﺮﻗﮥ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭﻏﻴﺮﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻫﻤﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﺸﺎﺭ ﻭ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ‬ ‫ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ .‬ﺁﺭﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺑﺮﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯﻧﺎﺣﻴﮥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭﻋﻠﻤﺎء ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﻮﺩﻩ‪.‬‬

‫ﻭ ﭼﻪ ﺧﻮﺏ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﺻﻠﻰ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪﺍﻟﻬﻰ ﻛﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺭﺍﻯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﺤﺪﻭﺩ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﺭﻯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻳﻚ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ)ﺟﻨﺎﺏ ﻧﺒﻴﻞ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ( ﺑﺎ ﻳﻚ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺋﻰ )ﺧﺎﻧﻢ ﻓﻠﻮﺭﻧﺲ(‪،‬‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﻭﺣﺪﺕ ﺷﺮﻕ ﻭﻏﺮﺏ« ﻭﻃﺮﺩ ﺁﭘﺎﺭﺗﺎﻳﺪ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻛﻪ ﺩﺭﻧﻈﺮﺍﻳﺮﺍﻧﻰ‪ ،‬ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻧﺠﺲ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﺪ‪» ،‬ﻧﺸﺎﻧﮥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭﺁﻥ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ(‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻭ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺳﻴﺎﻩ ﭘﻮﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺳﻔﻴﺪﭘﻮﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺸﺎﻧﮥ ﻃﺮﺩ‬ ‫)ﺹ‪ّ ٢٥‬‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺸﺮﻯ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ‬ ‫ﺁﭘﺎﺭﺗﺎﻳﺪ ﻧﮋﺍﺩﻯ ﻭﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﺭﻯ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١٤‬‬

‫ﺳﺪ ﺭﺍﻩ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﻠﻤﮥ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺍﺳﻴﺮ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻫﺎﻯ ﻃﺎﻗﺖ ﻓﺮﺳﺎﺳﺖ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ّ‬

‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺟﻬﺎﻥ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻫﻤﮥ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻭﺣﺪﺕ ﺩﺭ ﺣﺮﻛﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﻭﺯﻯ ﺍﻳﻦ ﻭﺣﺪﺕ ﭼﻬﺮﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺸﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻧﺒﻴﻞ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ‪،‬ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍﺑﻪ ﭼﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺗﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻭﻯ‪» :‬ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ‬

‫ﺍﻫﺪﺍﻓﺶ‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺍﺯ ﻭﺟﺎﻫﺖ ﻫﻤﺴﺮﺧﻮﻳﺶ ﻧﻴﺰﻣﺎﻳﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺷﺖ‪...‬؟« ﺁﻳﺎ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯﻣﻘﺎﻡ ﺗﻘﻮﺍﻯ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺁﮔﺎﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ‬

‫ﻣﺘﻘﻴﻴﻦ ﺍﺯﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﺭﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ،‬ﭼﻴﺰﻯ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻧﮕﻔﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺩﺭ‬ ‫ﺣﺮﻣﺖ ﻫﻤﮥ ّ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ »ﺍﻟﻌﺎﻗﺒﺔ ﻟﻠﻤﺘﻘﻴﻦ« ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺁﺧﺮ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺹ‪ ٢٥‬ﺑﻪ »ﺍﻳﺎﺩﻯ ﻫﺎ ﻭﺳﭙﻬﺒﺪ ﺻﻨﻴﻌﻰ ﻫﺎ ﻭﻫﻮﻳﺪﺍﻫﺎ ﻭ‬ ‫ﺧﺼﻮﺹ ﺗﻘﻮﻯ ّ‬

‫ﻣﻨﺼﻮﺭﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻫﺎ ﻭﺍﻧﺒﻮﻩ ﻛﺎﺭﮔﺰﺍﺭﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻋﺼﺮﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮﻯ« ﻧﻴﺰﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺗﺎ ﺍﺯﺁﺏ ﮔﻞ ﺁﻟﻮﺩ ﺑﺤﺚ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﺒﻴﻞ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﻫﻢ ﻣﺎﻫﻰ ﻣﺮﺍﺩ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﮕﻴﺮﺩ‪ .‬ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ‪٣٥-٣٤‬ﻧﻴﺰ ﻓﻬﺮﺳﺘﻰ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻳﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻳﺎ‬

‫ﺍﮔﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭﺍﻣﻮﺭﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﻐﻠﺸﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‪:‬‬ ‫ﺏ( ﭘﺮﻭﻳﺰ ﺧﺴﺮﻭﺍﻧﻰ )ﺹ‪ (٣٤ ،٢٣‬ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﻟﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭﻫﻤﺴﺮﺵ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺯﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﭘﺲ‬ ‫ﺍﺯﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﻭﻯ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻭﺭﻯ ﮔﺰﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺝ( ﺫﺑﻴﺢ ﻗﺮﺑﺎﻥ )ﺹ‪ (٣٠‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ﺭﺑّﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﺮﻭﺕ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﴽ ﺍﺯﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻤﺪﺳﺖ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻭﺍﻓﺴﺎﺩ ﺩﺭﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭﺑﻪ ﻛﻠّﻰ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﮥ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻄﺮﻭﺩ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ﺭﺑّﺎﻧﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯﺗﻤﺎﻡ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎ ﻭﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻰ ﻛﻪ ﻭﻯ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺁﻥ‬ ‫ﺭﺍﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ ﺩﻭﺭﻯ ﻭﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺩ( ﻋﺒّﺎﺱ ﺁﺭﺍﻡ)ﺹ‪ (٥٤‬ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ‪.‬‬ ‫ﻩ( ﻭﺯﻳﺮﻫﻤﺎﻳﻮﻥ)ﺹ‪ (٤١‬ﺩﺭﭘﺎﺭﻳﺲ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺳﻴﺪ ﻭﻗﻠﺒﴼ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭﻧﻜﺮﺩ‪.‬‬

‫ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺧﻮﺩ ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺖ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻥ ﺍﻭﭘﺲ ﺍﺯﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﻯ‬

‫ﻧﻴﺰﺳﻨﺪﻳﺖ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺻﺒﺤﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻭﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺯ ّ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺳﺘﺸﻬﺎﺩ ّ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺭﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﺩﺭﻭﻍ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﭼﻪ ﻛﻪ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﺭﻭﺣﻰ ﻭﺷﺨﺼﻴّﺘﻰ ﺻﺒﺤﻰ ﻛﻪ ﺍﺯﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﺳﺮﺧﻮﺭﺩﮤ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﻧﺰﺩ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬

‫ﻧﻴﺰ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٦٣‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺸﺪ ﻭ‬ ‫ﻭ( ﻣﻨﻮﭼﻬﺮﺗﺴﻠﻴﻤﻰ)ﺹ‪ (٣٠‬ﺩﺍﺭﺍﻯ ﭘﺪﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﭘﺪﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺯﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪ّ ،‬‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﻓﺖ ﻭ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺯ( ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻓﺮﺥ ﺭﻭﭘﺎﺭﺳﺎ‪ ،‬ﻭﺑﻌﻀﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ٣٥-٣٤‬ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺫﻛﺮﻳﻚ ﻳﻚ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ‬

‫ﮔﺬﺭﻳﻢ ﻭﺁﻥ ﺭﺍﺑﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺍﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺠﺐ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪﺍﻋﻼﻥ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻛﻪ ﻣﺤﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﺤﺪﻭﺩﺑﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭﺹ‪ ،٣٥‬ﻟﻴﺴﺘﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﻋﺮﺻﮥ ﻋﻠﻢ ﻭﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭﻫﻨﺮ ﺟﺰء ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺟﻬﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﺁﺏ ﻭ ﺧﺎﻛﺸﺎﻥ‬

‫ﺧﺪﻣﺖ ﻫﺎ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺟﺰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎ ﻭﺑﺮﭼﺴﺐ ﻫﺎ ﻭ ﺯﻳﺮ ﻭ‬

‫ﻛﻼ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﺟﺰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﻫﺪﻓﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺪﺍﺭﺩ‬ ‫ﺭﻭ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻋﻠّﺘﻰ ﺟﺰﺍﻳﻦ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ً‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١٥‬‬

‫ﻭﺩﻟﺶ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰﺁﻥ ﻧﺴﻮﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺩﺭﻣﻠّﺖ ﻭﺗﺤﺮﻳﻚ ﻋﻮﺍﻡ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺮﻡ ﻫﺎﻯ ﻭﺍﻫﻰ ﻣﻰ‬

‫ﺍﺯﺳﺮ ﺿﻤﻴﺮ ﺍﻭ ﺧﺒﺮﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺭﻧﮓ ﺭﺧﺴﺎﺭﮤ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١٦‬‬

‫ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭ ّﺍﻳﺎﻡ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻣﻌﻠﻮﻝ ﺩﻭﻝ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺩﺭﺍﺳﻼﻡ ﻭﺿﻌﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭ‬

‫ﻗﺒﻼ ﺩﺭﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎ ﺩﺭﺟﻮﺍﺏ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻬﻪ‪ ،‬ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﺩﻭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺭﺍﻛﻪ ً‬

‫ﺍﻟﻒ‪ :‬ﺩﻳﺪﮐﺎﻩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ‬ ‫ﻫـ ‪ -‬ﻣﻬﺮﭘﻮﺭ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺷﻤﺎﻝ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﻴﺮﺍﺙ‬

‫ﻋﺪﮤ ﻧﺴﺒﺘﴼ ﮐﺜﻴﺮﻯ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﮐﻨﺠﮑﺎﻭﻯ ﻭ ﻳﺎ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﻯ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺁﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ّ‬ ‫ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺳﺨﻨﺮﺍﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﻳﮏ ﺟﻮﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺗﺒﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺷﺮﺣﻰ ﺟﺎﻣﻊ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ‬

‫ﺗﻤﺪﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻃﻰ ﻗﺮﻧﻬﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺿﻤﻨﴼ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﺳﻼﻳﺪﻫﺎﻯ‬ ‫ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﮐﻪ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺷﻤﺎﻝ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎ ﻭ ﺍﺳﭙﺎﻧﻴﺎ ﺑﻮﺩ ﻣﻮﺟﺐ ﺁﺷﻨﺎﺋﻰ ﻭ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪﻯ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ‬ ‫ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﭘﻴﺶ ﺩﺍﻭﺭﻳﻬﺎﻯ ﻏﺮﺽ ﺁﻟﻮﺩ ﻭ ﻏﻠﻂ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮﻯ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺠﺴﻢ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻮﺩﻧﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺑﺪﻭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺁﻥ ﺩﺭ ‪ ۱۶۰‬ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺎ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺻﻤﻴﻤﻴّﺖ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﻓﺎﻉ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﻨﺸﺄ ﺍﻟﻬﻰ ﺁﻥ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﮐﺘﺐ ﻭ ﺭﺳﺎﻻﺕ ﻭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ّ‬

‫ﻣﺮﻭﺝ ﺁﻳﻴﻦ‬ ‫ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻴﻬﺎ ﻭ ﺳﻤﻴﻨﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﻨﻌﻘﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﮐﻪ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﺭﻭﺍﺝ ﺷﺎﻳﻌـ ــﺎﺕ ﻭ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﺎ ﺣﺪﻯ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﮏ ﻭ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻣﺒﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻰ ﻧﮕﺮﻧﺪ ﺣﻘﺎﺋﻖ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺷﺮﻳﻌﺖ ّ‬ ‫ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﭘﻴﺮﺍﻳﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﻭ ﺭﺳﻮﻡ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻤﻴﺰ ﻗﺎﺋﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺁﺏ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮﭼﺸﻤﮥ ﺁﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ‬

‫ﺑﺪﻋﺘﻬﺎ ﻭ ﺁﻟﻮﺩﮔﻴﻬﺎﻯ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﻭ ﭘﻨﺪﺍﺭﻫﺎﻯ ﻧﺎﺻﻮﺍﺏ ﺟ ــﺪﺍ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﻳﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﺫﮐﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴﺖ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ ﻭ ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﺍﻗﺮﺍﺭ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ‬ ‫)ﺹ( ﺭﺍ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺭﺍﺳﺘﻴﻦ ﻧﻤﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻮﺍﺳﻄﮥ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺳﻮء ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﮐﺜﺮ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﻣﺠﻴﺪ ﺭﺍ ﻭﺣﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﮐﻼﻡ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺧﺪﻣﺘﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪﻥ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﺭﺗﺒﮥ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﻧﺒّﻰ ﺍﮐﺮﻡ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻣﻠﻴﻮﻧﻬﺎ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻣﺴﮑﻮﺕ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ‪ ۸۰‬ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺷﺎﺭﻉ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻣﺮﺟﻊ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻃﻰ ﺳﻔﺮ ﺳﻪ ﺳﺎﻟﮥ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ‬

‫ﻧﺒﻮﺕ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ ﺩﺍﺩ ﺳﺨﻦ ﺩﺍﺩﻩ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺧﻄﺎﺏ‬ ‫ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻭ ﮐﻠﻴﺴﺎﻫﺎ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﮐﻨﻴﺴﮥ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻘﺎﻡ ّ‬

‫ﺍﻟﺴﻼﻡ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺋﺲ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﺮﻕ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪ ...» :‬ﺗﺎﺑﺤـ ــﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﺭ ﻧﻔﺴﻰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴـﺖ ﺫﮐﺮﻯ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﻋﻠﻴـﻪ ّ‬ ‫ﻭ ﻣﻌﺎﺑﺪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻭ ﮐﻠﻴﻤﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺣﮑﺎﻳﺎﺕ ﻭ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻋﺠﻴﺒﮥ ﻣﻔﺘﺮﻳّﻪ ﺩﺭ ﺍﻟﺴﻦ ﺧﻠﻖ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺳﺘﻬﺰﺍء ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺣﺎﻝ‬ ‫ﻧﺒﻮﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺑﺪﴽ ﻧﻔﺴﻰ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺟﻤﻴﻊ ﮔﻮﺵ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺳﺎﮐﺖ ﻭ ﺻﺎﻣﺖ‬ ‫ﺍﻟﺤﻤﺪﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺻﺪﺭ ﮐﻨﺎﺋﺲ ﺍﺛﺒﺎﺕ ّ‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪«...‬‬

‫‪٣٦٤‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١٧‬‬

‫ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﺨﺘﺼﺮﴽ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻘﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫•‬ ‫•‬

‫ﻣﺆﺳﺲ ﺁﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ )ﺹ( ﻣﺒﻌﻮﺙ ﻣﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﮐﺘﺎﺏ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﻖ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺮ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺍﺯ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﻭ ﺯﺑﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‬ ‫ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﮥ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﻳﮑﺘﺎﺋﻰ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﻫﻤﮥ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﮐﺘﺐ ّ‬ ‫ﺻﺤﺖ ﻭ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﻭ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺾ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺁﻥ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﺍﻥ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﺸﺪﻩ‬ ‫ﻣﮑﺮﺭﴽ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻔﺮﻕ ﺑﻴﻦ ﺍﺣﺪ ﻣﻦ ُ ُ ِ‬ ‫ﺭﺳﻠﻪ«‬ ‫ﺍﺳﺖ »ﻻ ّ‬

‫•‬

‫ﻫﺪﻑ ﻏﺎﺋﻰ ﻧﺒﻰ ﺍﮐﺮﻡ )ﺹ( ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﻭ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﮑﻤﺖ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﻭ ﺭﻓﻊ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻗﻮﻣﻰ‬

‫•‬

‫ﺍﻣﺖ‬ ‫ﺍﻣﺖ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻈﻢ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ّ‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺣﺎﻭﻯ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﺍﺣﮑﺎﻣﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺪﺕ ﻳﮑﻬﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﺿﺎﻣﻦ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺑﻘﺎء ّ‬

‫•‬

‫ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺳﻼﻡ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﻘﺎﺋﻖ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻭ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺻﻞ ﻋﺪﺍﻟﺖ‪ ،‬ﻣﺮﻭﺕ‪،‬‬

‫ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻟﻔﺖ ﺑﻴﻦ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻴﻦ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻭ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻣﺤﺒﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺻﺪﺍﻗﺖ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺍﮔﺮ ﭘﺮﺳﻴﺪﻩ ﺷﻮﺩ ﭘﺲ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺭﺍﻳﺞ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﮐﺪﺍﻣﺴﺖ؟ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺟﻤﺎﻝ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻓﻠﺴﻔﮥ‬ ‫ﻣﻨﺎﻥ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ‬ ‫ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﺍﻣﻴﻦ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻭ ﻓﻴﺾ ﺍﻟﻬﻰ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻧﻘﻄﺎﻉ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻌﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺸﺮ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺮ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺮﺍﺋﻂ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﻳّﺎﺕ ﻫﺮ ﻋﺼﺮ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻭﺍﺳﻄﮥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻻ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺣﺎﻣﻞ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺎﻡ ﻭ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﭘﻴﻤﺒﺮﺍﻥ ﻳﻌﻨﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ّ‬

‫ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺁﻣﺪﻩ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻧﺴﺦ ﺣﮑﻢ ﻭ ﺁﻳﻪ ﺍﻯ ﻻﺯﻡ ﺁﻳﺪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻨﻔﺴﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻭﺿﻊ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺗﺎﺯﻩ‬ ‫ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺤﻮﻻﺕ ﻋﻤﻴﻖ ﻭ ﺷﮕﺮﻑ ﻳﮑﻰ ﺩﻭ ﻗﺮﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﮥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻫﺮ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻰ ﻃﺮﻑ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺗﻤﺪﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﮐﺸﻒ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻴﻦ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ ﻭ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺍﺳﺖ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻴﻦ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﺯ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﮐﺮﮤ ﺧﺎﮐﻰ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻭ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﻭ ﭼﺎﻟﺸﻬﺎﻯ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻯ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﺍﺣﮑﺎﻡ‬

‫ﮐﻞ ﻳﻮﻡ ﻫﻮ ﻓﻰ ﺷﺄﻥ ﻳﻌﻨﻰ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ‬ ‫ﺑﺪﻳﻊ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻟﺰﺍﻣﴼ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﺍﺣﮑﺎﻡ ﻗﺪﻳﻢ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻳﮥ ﮐﺮﻳﻤﻪ ّ‬

‫ﺷﺮﺍﺋﻂ ﻭ ﺣﺎﻻﺕ ﻭﻳﮋﮤ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﺋﻰ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺪﺭﻣﺎﻥ ﺩﺭﺩﻫﺎﻯ ﻣﺰﻣﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻣﻨﺖ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﭘﻴﺎﻣﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﻰ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺣﻮﺍﺋﺞ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﻋﺼﺮ ﺑﺮ ﺑﺸﺮ ّ‬ ‫ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻓﻊ ﻋﻠﻞ ﻭ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺩﻭﺭﻯ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻣﻠﻞ ﻭ ﺩﻭﻝ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺻﻠﺢ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﺑﺴﻂ‬

‫ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺑﻼﻍ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﻫﻤﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸﺮ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺳﻔﻴﺪ ﻭ ﺳﻴﺎﻩ‪ ،‬ﻣﺆﻣﻦ ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺆﻣﻦ‪ ،‬ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﻭ‬

‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻧﮋﺍﺩﻯ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻫﻤﮥ ﺳﺎﮐﻨﻴﻦ ﺭﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﮐﺮﮤ ﺧﺎﮐﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﻓﻊ ﻫﻤﮥ ّ‬

‫ﺑﺤﺚ ﻭ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﺻﻞ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﮥ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻪ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻧﮑﺘﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻗﺮﻳﺐ ﻳﮑﻘﺮﻥ ﺍﺯ ﺍﺑﻼﻍ ﭘﻴﺎﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﻋﻼﻣﻴّﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺗﻘﺮﻳﺒﴼ ﺑﺮ ﻫﻤﮥ ﻣﺒﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﺬﮐﺮ‬ ‫ﺻﺤﻪ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺟﻬﺖ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺑﻪ ﺩﻭﻝ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺑﻼﻍ ﮐﺮﺩ )ﮐﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﮤ ﺍﻣﻀﺎء ﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻨﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ(‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻤﻨﺰﻟﮥ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﺪﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺕ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﻼ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎء ﻫﻤﻪ ﺩﺭ ﮐﺘﺐ ّ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻗﻴﺎﻡ »ﻣﻨﺠﻰ« ﺑﺰﺭﮒ ﻋﺎﻟﻢ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻭ ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻴﺰ‬

‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺸﺎﺭﺕ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺑﻮﻓﻮﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﻴﺎﻡ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺻﻠﺢ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺮﺩﻳﺪ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١٨‬‬

‫ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻤﮥ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺼﻮﺹ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ )ﺹ( ﺍﺑﻼﻍ ﻭ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﮔﺸﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺷﻤﻨﻴﻬﺎ‬ ‫ﻣﺒﺪﻝ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻤﺎﺕ ﺩﻳﺮﻳﻨﻪ ﺑﻪ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭ ﺍﻟﻔﺖ ﻭ ﺁﺷﺘﻰ ّ‬

‫ﺏ‪ :‬ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻭﺿﻌﻒ ﺷﺮﻕ ﻭﺍﺳﻼﻡ ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﺍﻣﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ‪ ١٦٣‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﺍ ﻓﻜﻨﻰ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﺭ ّ‬ ‫ّ​ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﺩﻩ ﻫﺎ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺯ ﺷﻴﻌﻪ‬ ‫ﻧﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻋﻠّﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺩﺭﺁﺛﺎﺭ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺩﻳﻦ‬ ‫ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪،‬ﺷﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺳﻨّﻰ ﻋﻠﻞ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ّ‬

‫ﻭﺍﻣﺖ ﺁﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻋﻠّﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﻭﻧﻬﺎﻳﻰ‬ ‫ﺳﺒﺐ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ّ‬

‫ﻭﺣﺪﺕ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭﻋﻘﺎﻳﺪ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺣﻀﺮﺕ ﺧﺘﻤﻰ ﻣﺮﺗﺒﺖ)ﺹ( ﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺁﻧﭽﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ٦٣٢‬ﻣﻴﻼﺩﻯ ﻛﻪ ﺭﻭﺡ ّ‬

‫ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ؟ ﻭ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺎﺳﻮﺕ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺟﻮﻉ ﻭ ﻋﺮﻭﺝ ﻧﻤﻮﺩ — ﻭ ﺣﺘّﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ — ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ؟ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ‪ِ ٢٨‬‬ ‫ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﭼﻪ‬ ‫ﻓﺮﻕ ﻭ ﺍﻧﺸﻌﺎﺑﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ؟ﻭ ﺁﻥ ﻛﺴﺎﻥ ﭼﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ؟ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ‬ ‫ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺩﻫﻬﺎ ﻓﺮﻗﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ– ﻣﺬﻫﺒﻰ ِ ﺍﺳﻼﻣﻰ ِ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪َ ِ ،‬‬ ‫ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻭ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ؟ ﭼﻪ‬ ‫ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ّ‬

‫ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺭﻭﺵ ﻭ ﻟﺤﻨﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﻧﺰﺍﻋﻬﺎﻯ ﻟﻔﻈﻰ ﻭ ﻋﻤﻠﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ – ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺍﻳﻦ ﺁﺏ ﻭ ﺧﺎﻙ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺳﻮء ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﻣﺘﻨﺎﺯﻋﻴﻦ‪ ،‬ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ‬ ‫ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﺯﻧﻔﺲ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎ ﭘﻴﺪﺍ ﺍﺳﺖ ﻭﺑﺮﺭﺳﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻥ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻓﺮﻫﻴﺨﺘﻪ ﻭ ﻣﻨﺼﻒ ﻭ ﻭﺳﻴﻊ ﺍﻟﻨّﻈﺮ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺑﻰ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭﻧﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ‪،‬ﻧﺎ ﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺩﺍﻧﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﭼﻮﻥ ّ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﻣﻨﺼﻒ ﻭﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻫﻤﻮﻃﻦ ﻣﻰ ﻧﻬﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺰﺍﺭ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ‬ ‫ﺍﻟﺤﻜﻴﻢ‪»:‬ﺍﮔﺮ ﺣﺰﺏ ﻓﺮﻗﺎﻥ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺭﺣﻤﻦ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ‬ ‫ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﻮﻕ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ َ ْ ُ ُ‬ ‫ﻗﻮﻟﻪ ْ َ‬

‫ﺍﻻﺭﺽ ﺑﻪ ﺷﺮﻑ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻓﺎﺋﺰ ﻣﻰ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺳﺒﺐ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺍﻣﺮ ﮔﺸﺖ ﻭ ﺍﻣﺮ ﺿﻌﻴﻒ ﺷﺪ‪ ...‬ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺭﺳﻮﻝ‬ ‫ﻣﻦ َ َ‬ ‫ﻋﻠﻰ َ ْ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺟﻤﻴﻊ َ ْ‬

‫ﺍﻪﻠﻟ ﺭﻭﺡ ﻣﺎ ِﺳﻮﺍﻩ ﻓﺪﺍﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﺑﺤﺮﻯ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮ ﺧﻠﻴﺞ ﻫﺎﻯ ﻻﻳﺘﻨﺎﻫﻰ ﺯﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﺿﻌﻒ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﺎ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﺭﻓﺘﻪ ﺭﺍﺟﻊ ﺷﻮﺩ ﻭ َﻋَﻠﻢ‬ ‫ﺑﻴﻦ ﻋﺒﺎﺩ‪ ،‬ﻭ ﺗﺎ ﺣﻴﻦ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﻠﻮﻙ ﻭ ﻧﻪ ﻣﻤﻠﻮﻙ ﻭ ﻧﻪ ُ‬ ‫ﺻﻌﻠﻮﻙ )ﻓﻘﻴﺮ( ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺳﺒﺐ ﻭ ﻋﻠّﺖ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ّ‬

‫ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻧﺼﺐ ﮔﺮﺩﺩ ﺁﮔﺎﻩ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ...‬ﺣﺎﻝ ﺳﻨﮓ ﻧﺎﻟﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻗﻠﻢ ﺍﻋﻠﻰ )ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻭ ﻗﻠﻤﺸﺎﻥ( ﻧﻮﺣﻪ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻭﺍﺭﺩ‬

‫ﻨﺼﻔﻴﻦ«‪ ٣٦٥.‬ﻭ‬ ‫ﻟﻠﻤﺘﻔﺮﺳﻴﻦ َﻭ ﻃﻮﺑﻰ ِ ْ ُ‬ ‫ﻟﻠﻤ ْ ِ َ‬ ‫ﻟﻠﻤﺘﻔﻜﺮﻳﻦ َﻭ ﻃﻮﺑﻰ ِ ْ ُ َ َ ِّ َ‬ ‫ﺷﺪ ﺑﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻰ ﻛﻪ ﻧﻮﺭﺵ ﺿﻴﺎء ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﻧﺎﺭﺵ ﻫﺎﺩﻯ ﺍﻣﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻧﺎﺭ ﻣﺤﺒّﺘﺶ‪ .‬ﻃﻮﺑﻰ ِ ْ ُ َ َ ِّ َ‬ ‫ﻧﻴﺰ‪» :‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﺣﺰﺏ ﺍﻟﻬﻰ ُﻣﺤﺎﻁ ﻭ ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﺑﻼﺩ ِ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺧﺬ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭﻗﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﮐﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺑﻪ ﮐﻤﺎﻝ ﻧﻮﺣﻪ ﻭ ﻧﺪﺑﻪ ﻭ ﻋﺠﺰ ﻭ ﺍﺑﺘﻬﺎﻝ ﺑﻪ ﻏﻨ‬ ‫ﺑﺤﺮ ﺭﺣﻤﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﺝ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮐﻪ ﺷﺎﻳﺪ ِ‬ ‫ﻰ ِ ﻣﺘﻌﺎﻝ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻗﻮﺕ‪ .‬ﺑﺎﺭﻯ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮ ّ ِ‬ ‫ﺍﻣﺖ ﻣﺮﺣﻮﻣﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ِ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺿﻌﻒ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺁﻳﺪ ﻭ ﺁﻓﺘﺎﺏ ِ ﻓﻀﻞ ِﺍﺷﺮﺍﻕ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺫﻟّﺖ ﺑﻪ ّ‬

‫ِ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ِ‬ ‫ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺣﺎﻝ‬ ‫ﻧﺎﺳﺎﺯ ﺑﻰ ﺍﻧﺪﺍﻡ ِ ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻗﺎﻣﺖ‬ ‫ﻗﺎﻝ‪ :‬ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﻗﻮﻝ َﻣﻦ َ‬ ‫ِ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻘﺎﻡ ّ‬ ‫ﺗﻔﮑﺮ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺍﻟﻐﺎﻟﺐ‬ ‫ﻯ‬ ‫ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺸﺎء َﻭ ُﻳ ِ ‪‬‬ ‫ﻗﻠﺖ َﻭ َ ُ ُ‬ ‫ﺸﺎء ُﻳﺆﺗﻰ ﻭ َﻳ َ ُ‬ ‫ﺍﺳﺘﻐﻔﺮﺍﻪﻠﻟَ َ‬ ‫ﻫﻮ َ ّ‬ ‫ﺍﻗﻮﻝ‪ُ  ِ .‬‬ ‫ﺍﻟﻌﻈﻴَﻢ َﻋّﻤﺎ ُ ُ‬ ‫ﺫﻟﺖ ﻭﺍﺭﺩ‪ُ ِ َ َ .‬‬ ‫ﻟﻪ َ ُ‬ ‫ﻤﻨﻊ ؛ َ ُ‬ ‫ﺍﻻﻣﺮﻭ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﺨﻠﻖ َﻭ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻧﻪ ُﻳ ِ ‪‬‬ ‫ِ ُ‬ ‫ﺬﻝ َﻣﻦ َﻳ ُ‬ ‫ﻌﺰ َﻣﻦ َﻳ ُ‬ ‫ﺍﻟﻘﻮ ‪‬‬

‫‪٣٦٦‬‬ ‫ﺍﻻﻋﻈﻢ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺳﻤﻪ َ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﺤﮑﻴُﻢ« ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻭ ﺭﺍﻩ ﻧﺠﺎﺕ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﻣﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ َ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺘﺪﺭ َ‬ ‫ُ َِ ُ‬ ‫ﺟﻞ ُﺍ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﻌﻠﻴُﻢ َ‬

‫ﺷﺮﻭﻉ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻣﺪﻧﻴّﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ ﭘﻴﺎﻡ ﻣﻨﻴﻊ ‪ ٢٦‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ‪ ٢٠٠٣‬ﻣﺮﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻴﺖ‬ ‫ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬

‫‪٣٦٧‬‬

‫ﻛﻞ ِ ﻣﻠﻞ ﺷﺮﻕ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻏﺮﺏ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺿﻌﻒ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺿﻌﻒ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻟﻮﺡ‬ ‫ﻟﻮﺡ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺁﻥ ﺍﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﺴﺘﻮﻯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺭﻭﺳﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢١٩‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻟﻮﺡ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺷﺮﺡ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻭﻋﻠﻞ ﺁﻥ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﺭﺷﺪ ﺷﺮﻕ ﺭﺍ ﻧﻴﺰﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺩﺭﺁﺧﺮ ﺑﻴﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ َﻗَﺴﻢ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮﻯ ﻋﻤﻴﻖ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺁﻧﻜﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺒﺎﺭﻛﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺗﻨﺎﺯﻉ ﺑﻘﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺭﺍﻩ ﻧﺠﺎﺕ ﺭﺍ ﺭﺍﻫﻰ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺮﻕ ﻭﻏﺮﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺻﻠﺢ ﻭ‬

‫ﻣﺤﺒّﺖ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻭﻧﻪ ﺭﺍﻫﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺩﻭﺭ ﺑﺎﻃﻞ ﺟﻨﮓ ﻭﺟﺪﺍﻝ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﻗﻮﺍﺗﻪ ُ َ ِ ّ ِ‬ ‫ﺑﺠﻤﻴﻊ ُ ّ ِ‬ ‫ﺧﻴﻠﻪ َﻭ ِ َﺍﻟﻰ ٓ ِ‬ ‫ﺑﺮﺟﻠﻪ َﻭ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ ِ َ ْ ِ‬ ‫ﻗﺪ َﺳﻄﺎ َﻋﻠﻰ ْ َ ْ ِ‬ ‫ﻋﺪِﺓ ُ ُ ٍ‬ ‫ﻳﻮﻡ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ ُ ْ ُ‬ ‫ﺍﻻﻥ ُ ْ َ ِّ‬ ‫ﻗﺮﻭﻥ َ ْ‬ ‫ﻣﻨﺬ ِ ‪‬‬ ‫ِ ‪‬‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﺮﺃ َﻭ َ ْ‬ ‫ﺳﻴﺠﺮﻯ ْ ُ ُ ُ‬ ‫ﺍﻥ ْ َ ْ َ‬ ‫ﻣﺴﺘﻤﺮﴽ ﺍﻟﻰ ِ‬ ‫ﺍﻟﻬﺠﻮﻡ ِ َ ِ‬ ‫ﻣﻴﺎﺩﻳﻦ ‪ِ ‬‬ ‫ِ‬ ‫ﻟﺔ ْ ُ ُ ِ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺔ َ ُ ُ‬ ‫ْ‪ُِ ‬‬ ‫ﻋﺮﻣﺮ َ ً‬ ‫ﺍﻟﻨﺸﻮﺭ َ ُ‬ ‫ﺻﻮ َ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﻏﺎﺑﺎﺕ َ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﺜﺮﻭِﺓ َﻭ َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ‪ِ .‬ﻣﻨﻬﺎ‪ٌ َ :‬‬ ‫ﺟﻴﺶ ِ ْ‬ ‫ﺍﻻﺳﻮﺩ ِ ْ‬ ‫ﺗﺼﻮﻝ َ ْ‬ ‫ﻣﻦ ْ ‪َ ْ ‬‬ ‫ﺟﻴﺶ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ ِﺍﻟﻰ َ‬ ‫ﺣﻴﺚ َﺗﺮﻯ ُﺟﻴﻮﺷﺄ َ َ ْ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﻡ◌ﻥ ْ ِ ْ ِ‬ ‫ﻣﻦ ْ َ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﺴﻴﺎ َ ِ‬ ‫ﻣﻦ ْ ِّ َ ِ‬ ‫‪َِْ ‬‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ ْ‬ ‫ﺟﺮﺍﺭٌﻩ َ ُ ُ‬ ‫ﺟﻴﺶ َ ِ َ‬ ‫ﺍﻻﻛﺘﺸﺎﻓﺎﺕ ﻭ ُ ُ ٌ‬ ‫ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ َﻭ َ ٌ‬ ‫ﺳﺔ َﻭ َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺘﺠﺎﺭﺓ ﻭ َﺟﻴ ٌ‬ ‫ﺍﻟﺼﻨﻌﺔ ﻭ َ ٌ‬ ‫ﺟﻨﻮﺩ َ َ‬ ‫ﺟﻴﺶ ِ َ‬ ‫ﺶ ِ َ‬ ‫ﺗﺼﻮﻝ ِ َ‬ ‫ﺟﻴﺶ ِ َ‬

‫ﺍﻻﻗﺎﻟﻴﻢ ّ ّ ِ‬ ‫ﺟﻤﻠﻪ ُ ُ ِ‬ ‫ﻣﻦ ُ ْ ِ‬ ‫ﺟﻬﺎﺕ ْ َ ِ‬ ‫ﻛﻞ ِ ِ‬ ‫ﻓﺘﻮﺣﺎﺕ ﻓﻰ ُ ِّ‬ ‫ٍ‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫ﺍﻟﺼﻴﻨﻴﺔ َﻭ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻟﺠﺪﻳَﺪِﻩ ﻓﻰ َ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ َﻭ ِ ْ‬ ‫ﻟﻴﺲ َ ُ‬ ‫ﺗﻔﺘﺢ ُ ُ‬ ‫ﻗﺎﻃﻊ َﻭ َ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ َ َ‬ ‫ﻓﺘﻮﺣﺎﺗﻬﺎ ْ َ‬ ‫َْْ ْ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ َ ِ ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﺴﻼﺡ ِ ٍ‬

‫ﺍﻟﺼﺎ‪‬ﻠﺔ َﻭ ْ ُ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﺠﻴﻮﺵ ّ ِٔ َ ِ‬ ‫ﻣﺔ ِ ِ ِ‬ ‫ِ َِ‬ ‫ﺍﻟﺠﻨﻮﺩ َ ِ‬ ‫ﻳﺤﺘﺎﺝ ِﺍﻟﻰ‬ ‫ﺍﻟﺠﺮﺍﺭﺓ‬ ‫ﺍﻟﺤﻜﻴﻢ ْ ِ ُ‬ ‫ﻋﻮﺍﻗﺐ ﻫﺬﺍ َ ِ‬ ‫ﻣﻘﺎﻭ َ ٌ‬ ‫ﺍﻟﻘﺎﻫﺮﺓ َ َﺍﺑﺪﺃ‪ُ ُ ِّ َ .‬‬ ‫ﻟﻬﺬﻩ ْ ُ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﻈﻴﻢ ﻭ ﻻ ْ ُ‬ ‫ﻓﺎﻟﺮﺟﻞ ْ َ ُ‬ ‫ُ َ‬ ‫ﻳﺪﺭﻙ َ ِ َ‬ ‫ﺍﻻﻣﺮ َ ِ‬ ‫ﻣﻦ َ َ ِ‬ ‫ﻓﻈﺔ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ ﻓﻰ‬ ‫ﻣﻮﺭ‪ْ َ .‬‬ ‫ﺍﻟﻤﺤﺎ َ َ ُ‬ ‫ﻋﻮﺍﻗﺐ ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﺮﺟﻞ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺴﺒﻴﻞ‪ِ .‬ﺍﺫﺃ َﺍﻳﻬﺎ ‪ُ ُ ‬‬ ‫ﺳﻄﻮﺍﺕ َ ْ ِ‬ ‫ﺗﻤﻌﻦ ﻓﻰ َ ِ ِ‬ ‫ﺩﻟﻴﻞ ﻓﻰ ﻫﺬﺍ ْ َ ِ‬ ‫َ ٍ‬ ‫ﻟﻠﺸﺮﻕ ِ ْ‬ ‫ﺍﻻ ْ‬ ‫ﺍﻟﺠﻠﻴﻞ َ َ ‪ْ ‬‬ ‫ﺗﺘﺼﻮﺭ ْ ُ‬ ‫ﻫﻞ ُ ُ َ ‪ُ ‬‬

‫ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ‪ِ ‬‬ ‫ﺑﻜﻞ ِ ٍ‬ ‫ﻛﺎﻥ ِ ُ ِّ‬ ‫ﻋﻈﻴﻢ‪َ .‬ﻓﺒﻨﺎًء‬ ‫ﺑﻮﺳﺎ‪‬ﻞ ‪ِ ‬‬ ‫ﺍﻻﻣﻮﺭ ﻓﻰ َ َ ٍ‬ ‫ﻭﺍﻟﺘﺮﺗﻴﺐ َﻭ ْ ِّ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ؛ َﺑﻞ ِ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺘﻌﺪﻳﻞ ِﻭ َﻟﻮ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻟﺘﺪﺑﻴﺮ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ِ َ ِٔ ِ‬ ‫ُ ََْْ ِ‬ ‫ﺭﺑﻰ ‪ِ ْ ‬‬ ‫ﺧﻄﺮ َ ْ‬ ‫ﺍﺗﻘﺎﻥ؟‪ .‬ﻻ َﻭ َ ّ‬ ‫ﺍﻥ ُ َ‬

‫ﻳﺘﻤﻌﻨﻮﻥ ﻓﻰ ْ ِ ِ‬ ‫ﺍﻫﻞ ‪ِ ‬‬ ‫ٍ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﻭﺳﺎﺋﻂ ِﻓﻌﺎﻟ‪‬ﻪ‬ ‫ﻋﺰﻫﻢ َﻭ َ َ ِ ِ‬ ‫ﻘﺘﻀﻰ َ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ َ َ َ ّ َ‬ ‫ﺍﻥ َ َ‬ ‫ِ ُ َ‬ ‫ﺫﻣﺎﺭﻫﻢ ِ ْ‬ ‫ﻭﺍﺳﺘﻘﻼﻟﻬﻢ َﻭ ِ ِ ِ ْ‬ ‫ﺷﺮﻓﻬﻢ ْ ِ ِ ِ ْ‬ ‫ﻳﺤﺎﻓﻈﻮﻥ ِﺑﻬﺎ َﻋﻠﻰ ِ ِّ ِ ْ‬ ‫ﺍﻛﺘﺸﺎﻑ َ‬ ‫َﻋﻠﻰ ﺫﻟﻚ ﻳ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﻘﻮَﺓ ِ‬ ‫ﺍﻟﻘﺪﺭﺓ ‪ِ ّ ‬‬ ‫ﻛﻞ َ ‪ِ ‬‬ ‫ِ َِ‬ ‫َ ِ‬ ‫ﺍﻟﺴﻄﻮﺓ‬ ‫ﺍﻻﻳﺎﺩﻯ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ‪َ .‬ﻓﻼ َ ‪‬‬ ‫ﻣﻌﺪﻭ ٌ‬ ‫ﺍﻥ ُ ‪‬‬ ‫ﺷﻚ ِ ‪‬‬ ‫ﻣﺔ َﻭ َ ِٔ ِ‬ ‫ﻣﻦ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻮﺳﺎ‪‬ﻞ َ ْ ُ َ ٌ‬ ‫ﻣﻔﻘﻮﺩﻩ ِﺍ ّﻻ ُ ‪‬‬ ‫ﻟﻮﺳﺎ‪‬ﻂ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺮﺑﺎﻧﻴﺔ َﻭ ‪َ َ ْ ‬‬ ‫ﺍﻻﻟﻬﻴّ ِﻪ َﻭ ُ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﺑﺜﺔ ِ َ‬

‫ﺍﻟﺼﻮﻟﺔ ّ ُ ِ‬ ‫َْ​َ ُ ِ‬ ‫ﺷﻤﻞ ُﻛِّﻞ َ ُ ٍ‬ ‫ﺗﻜﻞ ُ ُ ٍ‬ ‫ﺟﻴﻮﺵ‬ ‫ﺗﺸﺮﺩ ُ ‪‬‬ ‫ﺗﻘﺎﻭﻡ ُ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻜﻮﺗﻴﺔ َﻭ ‪َ َ ‬‬ ‫ﺗﻬﺰﻡ ُ َ‬ ‫ﺗﺸﺘﺖ َ ْ َ‬ ‫ٍ‬ ‫ﺍﻧﻤﺎ ﻫﺬﻩ ُ ‪ٌ ‬‬ ‫ﺍﻟﻼﻫﻮﺗﻴﺔ‪ ِ .‬‬ ‫ﻛﻞ ُ‬ ‫ﻋﻨﻮﺩ َﻭ َ ْ ِ ُ‬ ‫ﺟﻨﻮﺩ َﻭ ُ َ ِّ ُ‬ ‫ﻫﺠﻮﻡ َﻭ ُ َ ِّ ُ‬ ‫ﻗﻮﺓ ُ ِ ُ‬ ‫ﻛﻞ ُ ُ ٍ‬

‫ُﺳﺒﻖ ﻓﻰ ﺍﻟْ ُ ِ‬ ‫ﺍﻻﻭﻟﻰ)ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﺜﺎﻝ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺯ ﻓﺘﺢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ )ﻉ( ﻣﻰ ﺯﻧﻨﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪(...‬‬ ‫ﻘﺮﻭﻥ ّ‬ ‫َﻛﻤﺎ َ َ َ‬ ‫ﻻﻫﻞ ‪ِ ‬‬ ‫ﺟﻴﺶ َﻛﺜﻴ ٍ‬ ‫ﻗﺪﺭﺓ ِ َ ٍ‬ ‫ﺍﻟﻬﻴﺔ َﻭ ُ َ ٍ‬ ‫ﻗﺎﻫﺮﺓ ِ ٍ‬ ‫ﺑﻘﻮﺓ ِ َ ٍ‬ ‫ﻳﺘﻤﺴﻜﻮﺍ ِ ُ ‪ٍ ‬‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺍﻻﻥ َ ْ‬ ‫ﻳﻘﺎﻭﻣﻮﺍ ِﺑﻬﺎ ُ ‪‬‬ ‫ﺑﺎﻫﺮﺓ َ َ ُ‬ ‫ﺍﻥ َ َ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ ٓ َ‬ ‫ﻓﻴﻨﺒﻐﻰ ِﺍﺫﺃ ِ َ ِ‬ ‫ﻛﻞ َ ٍ‬ ‫ﻣﻠﻜﻮﺗﻴّ ٍﺔ َﺣﺘّﻰ ِ ُ‬ ‫ﻣﻬﺎﺟﻢ ِ َ‬ ‫َ َْ‬ ‫ﻒ ُ ِ ٍ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﺏ ِﺍﻟﻰ ‪ِ ‬‬ ‫ﺳﻴﻔﻬﻢ َ ِ‬ ‫ﻣﻮﺍﺩ َ َ ‪ٍ ‬‬ ‫ﻣﻦ َ ٍ‬ ‫ﺍﺳﻠﺤﺔ ِ َ ٍ‬ ‫ﺑﺎﻋﻈﻢ َ ْ َ َ ٍ‬ ‫ﻛﻠ َﻤـﺔ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ‬ ‫ﻳﻔﺘﺤﻮﺍ ِﺑﻬﺎ ِ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﺸﺮﻕ؛ َ ْ‬ ‫ﺗﻠﻚ ِ َ‬ ‫َْ‬ ‫ﺍﻟﻘﻼﻉ َ َ َ‬ ‫ﻗﺎﻃﻌﺔ ِ ْ‬ ‫ﺑﻞ ْ َ ُ‬ ‫ﺟﻬﻨﻤﻴﺔ‪َ ،‬ﻭ َ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﺤﺼﻴﻨﺔ ُ َ ‪َ َ ‬‬ ‫ﺍﻟﻤﺠﻬﺰﺓ ِ ْ َ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻟﺘﻮﻛﻞ‬ ‫ﺯﺍﺩﻫﻢ ‪ُ  َ ‬‬ ‫ﺍﻟﺴﻤﻮﺍﺕ ُ‬ ‫ﺟﻴﺸﻬﻢ َ ْ ِ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻤﻼء َ‬ ‫ﺭﺏ ‪‬‬ ‫ﻗﺎ‪‬ﺪﻫﻢ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﻌﻠﻰ َﻭ ُ ُ‬ ‫ﺍﻻﻋﻠﻰ َﻭ َ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﺘﻘﻮﻯ َﻭ َ ُ ُ ُ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺔ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ ِٔ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﺴﻼﻡ َﻭ َ ُ ُ‬ ‫ﺣﻬﻢ ‪ُ ‬‬ ‫ِﺳﻼ ُ ُ‬ ‫ﻧﺼﻴﺮﻫﻢ َ ُ‬ ‫ﻇﻬﻴﺮﻫﻢ َ ُ‬

‫ﻣﻦ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻘﻮﻯ«‬ ‫ﻗﻮﺗﻬﻢ‬ ‫َ​َ‬ ‫ﺗﺄﻳﻴﺪ ُ ِ ٌ‬ ‫ٌ‬ ‫ﺷﺪﻳﺪ ْ ُ‬ ‫ﻣﺘﺘﺎﺑﻊ ِ ْ‬ ‫ﻋﻠﻰ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ ُ ‪ُ ُ ‬‬

‫)ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻏﺮﺏ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻗﺮﻥ ﻗﺒﻞ ﺑﺎ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﻭ ﺳﻮﺍﺭﻩ ﻧﻈﺎﻣﺶ ﺑﺰﻭﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺷﺮﻕ ﺷﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺰﻭﺩﻯ ﻫﺠﻮﻡ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺑﻪ ﺟﻤﻴﻊ‬ ‫ﻗﻮﺍﻳﺶ ﻭﺍﻗﻊ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻳﻮﻡ ﻧﺸﻮﺭ(‪ .‬ﺑﻄﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻰ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎﻯ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻤﻠﻪ ﺷﻴﺮﺍﻥ ﺍﺯ‬

‫ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎﻯ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﺩﻳﻦ ﺷﺮﻕ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪:‬ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﻭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻭ ﺍﻛﺘﺸﺎﻓﺎﺕ‪ ،‬ﻭ‬

‫ِ‬ ‫ﺟﻬﺎﺕ ﺷﺮﻕ ﻓﺘﻮﺣﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺘﻮﺣﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻥ‬ ‫ﻟﺸﻜﺮﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﺳﻼﺡ ﻗﺎﻃﻊ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻛﻞ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻗﻠﻴﻢ ﭼﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺮﻕ‪ ،‬ﺍﺑﺪﴽ ﻣﻘﺎﻭﻣﺘﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎﻯ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﻭ ﺟﻨﻮﺩ ﻋﻈﻴﻢ ﻭ ﻗﺎﻫﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﺮﺩ ﺣﻜﻴﻢ‬

‫ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻓﻬﻤﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﺍﻯ ﺭﺟﻞ ﺟﻠﻴﻞ )ﺗﻮﻟﺴﺘﻮﻯ( ﺩﺭ ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻮﺷﻜﺎﻓﻰ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﻧﻪ‬ ‫ﻛﻦ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﺷﺮﻕ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﺳﻠﻄﻪ ﻏﺮﺏ‪ ،‬ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻭ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻭﻟﻮ ﺑﻪ ﻛﻤﺎﻝ ﺍﺗﻘﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﻡ! ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺭ ﺧﻄﺮ ﻋﻈﻴﻢ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺮ ﺍﻫﻞ ﺷﺮﻕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺷﻜﺎﻓﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻛﺘﺸﺎﻑ ﻭﺳﺎﺋﻂ ﻛﺎﺭﺁﻳﻰ‬ ‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﺷﺮﻑ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﺁﺑﺮﻭﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﺎﺩﻯ ﺑﺎﺯﻳﭽﻪ ﮔﺮ ﻏﺮﺏ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺷﻜﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻛﻞ ﻭﺳﺎﺋﻂ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ّ‬

‫ﻗﻮﻩ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻫﺮ ﻫﺠﻮﻡ‬ ‫ﻗﻮﻩ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺑﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﻄﻮﺕ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﻭ ﻏﻠﺒﻪ ﻻﻫﻮﺗﻰ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﻣﻌﺪﻭﻡ ﻭ ﻛﻞ ﻭﺳﺎﺋﻞ ﻣﻔﻘﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻣﮕﺮ ّ‬ ‫ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻭ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻫﺮ ﺳﺘﻴﺰﻩ ﮔﺮ ﺭﺍ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﻛﻞ ﻟﺸﻜﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪،‬‬

‫ﻗﻮﻩ ﻏﺎﻟﺒﻪ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﻴﺮﻩ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﻭﻥ ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﮔﺬﺷﺖ‪ ...‬ﭘﺲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻻﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺮﻗﻰ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ‬ ‫ﻗﻮﻩ ﺍﻟﻬﻰ( ﺁﻥ ﺩﮊﻫﺎﻯ ﻣﺤﻜﻢ‬ ‫ّ‬ ‫ﭼﻨﮓ ﺯﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻫﺮ ﻟﺸﻜﺮ ﻣﺘﺮﺍﻛﻢ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺍﺯ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﺷﺮﻕ ﺭﺍ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ) ّ‬

‫ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﻗﺎﻃﻊ ﻣﻮﺍﺩ ﺟﻬﻨﻤﻰ ﻭ ﺁﺗﺶ ﺯﺍ ﺭﺍ ﻓﺘﺢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺷﻤﺸﻴﺮﺷﺎﻥ ﻛﻠﻤﺔ ﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺳﻼﺣﺸﺎﻥ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺳﻼﻡ‪ ،‬ﻟﺸﻜﺮﺷﺎﻥ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢٠‬‬

‫ﻗﻮﻩ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺳﺮﺩﺍﺭﺷﺎﻥ ﺗﻘﻮﻯ ﻭ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﺸﺎﻥ ﻣﻼء ﺍﻋﻠﻰ ﻭ ﻳﺎﻭﺭﺷﺎﻥ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺁﺳﻤﺎﻧﻬﺎﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻭ ﺗﻮﺷﻪ ﺷﺎﻥ ّ‬ ‫ﺗﻮﻛﻞ ﺑﺮ ﺧﺪﺍ ﻭ ّ‬

‫ﺷﺎﻥ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻭ ﻛﻤﻚ ﻣﺘﺘﺎﺑﻊ ﺍﺯ ﺷﺪﻳﺪ ﺍﻟﻘﻮﻯ ﺍﺳﺖ(‪.‬‬

‫‪٣٦٨‬‬

‫ﻗﻮﻩ ﻛﻼﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼﺕ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻟﻮﺡ ﻭﺩﻩ ﻫﺎ ﻟﻮﺡ ﺩﻳﮕﺮ ّ‬

‫ﻫﻢ ﻏﺮﺏ ﻭﻫﻢ ﺷﺮﻕ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻮﻟﺴﺘﻮﻯ ﻧﻴﺰ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﻫﺎﻯ ﻣﺸﺎﺑﻬﺶ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬

‫»ﺗﻌﻠﻴﻤﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﻭﺡ ﺍﻳﻦ ﻋﺼﺮ ﻭﺑﻪ ﻣﻘﺘﻀﺎﻯ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺸﺮ ﭘﺪﻳﺪﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪...‬ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭﺍﺣﻜﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﻨﻔﻴﺬ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺣﻘﻴﻘﻰ‬ ‫ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﺖ ﻧﺸﺮ ﺩﺍﺩ‪«.‬‬

‫‪٣٦٩‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ـ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻫﺎﻯ ّ ّ‬ ‫ﺍﺯ ﻧﻜﺎﺕ ّ‬

‫ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍﻋﺎﻣﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﺗﺮﻳﺎﮎ ﺑﺮﺍﻯ ﺿﺮﺑﻪ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺫﻛﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ٣٧٠‬ـ ﺁﮔﺎﻩ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺸﺪﺍﺭﻫﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻗﺒﻴﻞ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﻣﻮﺭﺩﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﺬﻛﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺩﺭ‬

‫ﺍﻟﻌﺰﻳﺰ‪ ...»:‬ﺩﺭ ﻣﺴﺄﻟﻪ‬ ‫ﻗﻮﻟﻪ ْ َ‬ ‫ﻟﻮﺣﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻟﻮﺡ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺫﻳﻞ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺗﺎ ﺧﻮﺩ ﺷﻤﺎﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‪ُ ُ ْ َ .‬‬

‫ﺣﺸﻴﺶ‪ ،‬ﻓﻘﺮﻩ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﺮﺵ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ‪ .‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﺟﻤﻴﻊ ُ ِ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻓﻴﻮﻥ ﻭ‬ ‫ﻣﺼﺮﺡ‪ّ ...‬‬ ‫ﻣﺴﻜﺮﺍﺕ ﺑﺪﺗﺮ ﻭ ﺣﺮﻣﺘﺶ ُ َ ‪‬‬

‫ﺣﺸﻴﺶ ﺧﺒﻴﺚ‪ ،‬ﻋﻘﻞ ﺭﺍ ﺯﺍﺋﻞ ﻭ ﻧﻔﺲ ﺭﺍ ﺧﺎﻣﺪ ﻭ ﺭﻭﺡ ﺭﺍ ﺟﺎﻣﺪ ﻭ ﺗﻦ ﺭﺍ ﻧﺎﻫﻞ )ﺧﺸﻜﻴﺪﻩ ﻭ ﭘﮋﻣﺮﺩﻩ ﻭ ﺗﺸﻨﻪ( ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ‬ ‫ﺯﻗﻮﻡ ِﻛﺜﻴﻒ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﺳﺠﻴﻦ‬ ‫ﺧﺎﺋﺐ ﻭ ﺧﺎﺳﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺴﺎﺭﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻫﻨﺪ ﻭ ﭼﻴﻦ ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﺷﺮﺏ ﺩﺧﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﮔﻴﺎﻩ ّ‬

‫ﻣﻌﺘﺎﺩﻧﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺨﻤﻮﺩ ﻭ ﻣﺒﻬﻮﺕ ﻭ ﻣﻨﻜﻮﺏ ﻭ ﻣﺬﻟﻮﻝ )ﺧﻮﺍﺭ( ﻭ ﻣﺮﺫﻭﻟﻨﺪ )ﭘﺴﺖ(‪ .‬ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ‪ .‬ﻫﺸﺘﺼﺪ ُﻛﺮﻭﺭ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﺨﻤﺮ ﮔﺸﺘﻪ‪ .‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﭼﺮﺍ‬ ‫ﺷﺮﺏ‬ ‫ﭼﻴﻦ ﻣﻘﺎﺑﻠﻰ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻓﻮﺝ ﺍﺯ ﻓﺮﻧﮓ ﻧﻨﻤﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺟﺒﻦ ﻭ ﺧﻮﻑ ﻭ ﻫﺮﺍﺱ ﺩﺭ ﻃﻴﻨﺘﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ُ ِ‬ ‫ﺩﺧﺎﻥ ﺍﻓﻴﻮﻥ ُ ّ‬

‫ﺍﻟﻘﺒﻴﺢ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻋﺒﺮﺕ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﻳﻦ ﻓﻌﻞ ﻣﺸﺌﻮﻡ )ﻧﺎ ﻣﺒﺎﺭﻙ( ﺑﻪ ﻣﺮﺯ ﻭ ﺑﻮﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺳﺮﺍﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ َ َ‬ ‫ﺍﻳﺎﻛﻢ ِ ْ‬ ‫ﺍﻋﺎﺫﻧﺎ ﺍﻪﻠﻟُ َﻭ ِ ُ ْ‬ ‫ﺍﻟﺤﺮﺍﻡ ْ َ ِ‬ ‫ﻣﻦ ﻫﺬﺍ ْ َ ِ‬

‫ﺍﻟﻜ ِ‬ ‫َ ْ‪ِ ‬‬ ‫ﺗﺒﺎﺭﻙ َﻭ َﺗﻌﺎﻟﻰ‪ :‬ﻳﻐﻠﻰ ِﻓﻰ ْ ُ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﺤﻤﻴﻢ‪) «.‬ﺧﺪﺍ ﻣﺎ ﻭ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﺍﻡ ﻗﺒﻴﺢ ﻭ ﺩﺧﺎﻥ‬ ‫ﺍﻟﺒﻄﻮﻥ َ َ ْ‬ ‫ﻗﺎﻝ ﺍﻪﻠﻟُ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺠﺤﻴﻢ َﻛﻤﺎ َ‬ ‫ﻭﺍﻟﺪﺧﺎﻥ ْ َ‬ ‫ﺯﻗﻮﻡ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﺜﻴﻒ َﻭ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﻛﻐﻠﻰ ْ َ ِ‬ ‫ﺯﻗﻮﻡ ﺟﻬﻨﻢ ﭘﻨﺎﻩ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺗﺒﺎﺭﻙ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ :‬ﻣﻰ ﺟﻮﺷﺪ ﺩﺭ ﺷﻜﻤﻬﺎ ﭼﻮﻥ ﺟﻮﺷﻴﺪﻥ ﺁﺏ ﮔﺮﻡ)ﺳﻮﺭﻩ ﺩﺧﺎﻥ‬ ‫ﻛﺜﻴﻒ ﻭ َ ّ ِ‬ ‫ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺁﻳﺎﺕ ‪((٤٥-٤٦‬‬

‫‪٣٧١‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺿﺪ‬ ‫ﺁﺭﻯ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﺪ ﻭ ﭼﺸﻤﺎﻧﺘﺎﻥ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﻓﺮﺯﻧﺪﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺩﻫﻪ ﺍﺳﺖ ّ ّ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭﻋﺎﻣﻞ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢١‬‬

‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻭﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﻢ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻭﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‬

‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺳﻌﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ‪ ،‬ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﻢ‪ ،‬ﻣﻴﺴﻴﻮﻧﺮﻫﺎﻯ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ‪٣٠،٢٥،٢٤،١٢،٣٥،٣١‬ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ّ‬

‫ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻣﺴﻴﺤﻰ‪ ،‬ﻭﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺳﻌﻰ ﺩﺭ ﻭﺍﺭﺩﻛﺮﺩﻥ ﺿﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﺩﺭﺳﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﺎﺹ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﺟﻮﺍﺑﻴّﮥ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺭﺍﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﺍﺳﺘﺤﻀﺎﺭﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺗﺮ ﺍﺯ ﺟﺎﻥ ﺑﺮﺳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻭﻟﻰ ﻭﻗﻴّﻢ ﻭ ﻭﻛﻴﻞ ﻭﻭﺻﻰ ﻫﻤﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻰ ﺭﺣﻤﺎﻧﻪ ﻭﻏﻴﺮﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻛﻤﺮ ﺑﺮ ﺗﺮﻭﺭﻓﻜﺮﻯ ﻭﻣﻌﻨﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻠّﺖ ﺷﺮﻳﻒ ﻭﻣﻈﻠﻮﻡ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﻧﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﻭﻣﺤﺒﻮﺏ‬ ‫ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺧﻮﺩﺭﺍﻛﻪ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻙ ﭘﺎﻙ ﺁﺷﻜﺎﺭﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﻭﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ﻭﺩﺭﺳﺎﻳﮥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻳﻴﻨﺶ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ‪،‬ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﻨﺼﻮﺹ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺭﺍ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭﺑﻪ ﻧﻈﺮﺭﺳﻴﺪ ﺑﻴﺎﻧﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺍﺯﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬

‫ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻭﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯﭘﻴﺶ ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻣﻨﺼﻮﺹ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪،‬ﺩﻭ ﺩﺳﺘﮥ ﻛﻠﻰ ﺍﺯﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻩ‬ ‫ﻫﺎ ﻳﺎ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺩﺳﺘﺠﺎﺕ ﻳﺎ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﺩﻳﻨﻰ )ﺳﻴﺎﺳﻰ( ﻳﺎ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﻛﻪ ﻣﮋﺩﮤ ﻫﻤﮥ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭﺁﺭﺯﻭﻯ‬ ‫ﺍﺵ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺻﻠﺢ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ ّ‬

‫ﻓﻼﺳﻔﻪ ﻭﻋﺮﻓﺎ ﻭﺷﻌﺮﺍ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭﺳﻴﻊ ﺍﻟﻨّﻈﺮ ﺩﻧﻴﺎ ﺩﺭﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻣﻄﻤﺌﻨﺘﺮﻳﻦ ﻭﻣﺆﺛﺮﺗﺮﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻭ ﺭﻭﺵ‪،‬ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﻞ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺭﺯﺍﻧﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﻨﻚ ﺩﺭﺳﻴﺮ ﺗﻜﺎﻣﻠﻰ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺣﻮﺍﺋﺞ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺯﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪﺍﻯ ّ‬

‫ﺩﻗﺖ ﻭ ﻭﺳﻮﺍﺱ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﺭﺍﻩ ﻭ ﺭﻭﺵ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﻫﺪﻑ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺣﺴﺎﺱ ﻭ ﻇﺮﻳﻒ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭﺍﻳﺸﺎﻥ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯﺟﻬﺎﺗﻰ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ‬ ‫ﺧﺎﺻﻰ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﺎﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻀﺎﺩ‬ ‫ﻭﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻫﻰ ﻫﻢ ﻣﻮﺍﻓﻘﻴﻦ ﻭﻫﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺧﻮﺩﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻛﻪ ﺭﻭﺵ ﻫﺎ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻓﺸﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺎ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺗﻰ ﺩﻭﺭﻯ ﮔﺰﻳﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﺗﺸﻜﻴﻼﺗﺸﺎﻥ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻧﻴﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺗﻰ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻧﺴﺒﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻋﻨﺪﺍﻟﻠﺰﻭﻡ ﺗﺤﺖ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺧﺎﺹ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺍﺯﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭﺟﺪﺍﻧﻰ ﻭ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺑﻰ ﺗﻔﺎﻭﺗﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺣﻞ‬ ‫ﺭﻭﺵ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺗﺸﻜﻴﻼﺗﺸﺎﻥ ﻋﻀﻮﻳّﺘﻰ ﺛﺎﻧﻮﻯ ﻭ ﻓﺮﻋﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ‬ ‫ﺷﺪﻥ ﺩﺭﺍﻳﻨﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﺻﻞ ﺍﺳﺖ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ّ‬ ‫ﻛﻞ ﺑﺸﺮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ ﻋﻘﻞ ﻛﻠّﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻪ ﺧﻴﺮ ﻭ ﺭﻓﺎﻩ ﻭﺳﻌﺎﺩﺕ ّ‬

‫ﺩﻗﺖ ﺩﺭﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺁﺷﻜﺎﺭﺗﺮ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﻭﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭﻣﻌﻨﻮﻯ ﺭﺳﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﻚ ﻋﻴﻦ ﻧﺼﻮﺹ ﻣﺰﺑﻮﺭﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺩﺭﻧﺸﺮﻳّﮥ ﺍﺧﺒﺎﺭﺍﻣﺮﻯ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﻓﻮﺭ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﮔﺰﻳﻨﺸﻰ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ‬

‫ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﻭ ﻣﺘﺮﻭﻙ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﻣﺠﺎﻣﻊ ﻭﻛﻠﻮﺑﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻭ ﻛﻠﻮﺑﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﻄﻠﻘﴼ ﻫﺪﻑ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺳﺆﺍﻝ‬ ‫ﭼﻮﻥ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﻣﺤﺎﻓﻞ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺍﺭﻭﺍﺣﻨﺎ ﻟﺘﺮﺑﺘﻪ ﺍﻟﻔﺪﺍء ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ...» :‬ﻣﻨﻈﻮﺭﺍﺻﻠﻰ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻋﺒﺮﺕ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺍﺯ‬ ‫ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪﺁﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﺡ ﻭﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺪ ﻣﻌﻴّﻦ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﺩﺭﻧﻬﻀﺖ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺭﻓﺘﻪ ﻭﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ «...‬ﻣﻌﻬﺬﺍ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻭﺗﺸﺮﻳﺢ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﻪ ﻋﺮﺽ ﺳﺎﺣﺖ ﺭﻓﻴﻊ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺁﻥ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﻓﻴﻊ ﺍﺳﺘﺪﻋﺎ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﺍﻭﺍﻣﺮ ﻣﻄﺎﻉ ﺻﺎﺩﺭﻩ ﺑﻪ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢٢‬‬

‫ﻭﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭﻩ ﺩﺭﻣﻜﺎﺗﻴﺐ‬ ‫ﺍﺣﺒﺎء ﻛﻪ ﺷﺨﺼﴼ ﻭﻣﻨﻔﺮﺩﴽ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﺮﺡ ﻣﺴﻄﻮﺭﻩ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ...» :‬ﺍﻓﺮﺍﺩ ّ‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﻡ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻓﺎﺩﺍﺭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﺑﭙﺮﻫﻴﺰﻧﺪ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺑﺎ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ‬ ‫ﺳﺎﺑﻖ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﻤﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﻭﺑﻪ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻜﺎﺕ ّ‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻀﻮﻳّﺘﺸﺎﻥ ﺑﻼﻣﺎﻧﻊ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬ ‫ﻛﻼ ﺑﺎ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻭ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻳﺎﺭﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻭﻣﺠﺎﻣﻌﻰ ﻛﻪ ﻣﻘﺼﺪﺷﺎﻥ ﺻﺮﻓﴼ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭﻣﺮﺍﻣﺸﺎﻥ ّ ً‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺼﺮﺡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺯﺍﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻪ ﻗﻄﻌﻴﴼ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﺟﺎﺋﺰ‪ ،‬ﻭﻟﻴﻜﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺍﻗﺪﺍﻡ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ .‬ﻧﺼﻮﺹ ﺍﻟﻬﻴّﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺧﺎﺩﻡ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻧﻨﺪ ﻭﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻩ ﻋﻤﻮﻡ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭﺧﻴﺮﻳّﻪ ﻋﺎﻡ ﺍﻟﻤﻨﻔﻌﻪ ﺩﺭﺟﻤﻴﻊ ﺑﻼﺩ ﺟﺎﻫﺪ ﻭﭘﻴﺶ ﻗﺪﻡ‪ .‬ﻟﻬﺬﺍ‬

‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﺟﺎﻫﻠﻴّﻪ ﻭﺑﺴﻂ ﺗﻔﺎﻫﻢ ﻭﺗﻌﺎﺿﺪ‬ ‫ﺣﺴﺐ ﺍﻟﻮﻇﻴﻔﻪ ﺑﺎ ﺍﻣﻢ ﻭﻃﻮﺍﺋﻒ ﺳﺎﺋﺮﻩ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺭﻭﺡ ﻭﺭﻳﺤﺎﻥ ﻣﻌﺎﺷﺮ ﻭﻣﺠﺎﻟﺴﻨﺪ ﻭﺩﺭﺭﻓﻊ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺗﺸﺒﺚ ﻧﻤﻮﺩ ﺗﺎ ﺟﺎﻣﻌﻴّﺖ ﻛﻠﻤﺔﺍﻪﻠﻟ ﻭﻋﻤﻮﻣﻴّﺖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ّ‬ ‫ﺩﺭﻣﻴﺎﻥ ﻋﻤﻮﻡ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺳﺎﻋﻰ ﻭﺟﺎﻫﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻭﺳﺎﻳﻞ ّ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻪ ّ‬

‫ﺑﺮﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺯﻧﻌﻤﺖ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﺤﺮﻭﻣﻨﺪ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﭼﻨﺎﻥ ﻧﻨﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﻣﺴﺪﻭﺩ ﻭﺟﺎﻣﺪ‬

‫ﺍﻫﻢ ﻭ ﺍﻗﺪﻡ ﻭﻇﻴﻔﮥ ﺳﺘﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻡ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻭ ّ‬ ‫ﻭﻣﺘﻮﻗﻒ ﻭﻏﻴﺮﻣﻨﺒﺴﻂ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ‬ ‫ﻣﺎﺩﻳّﻪ ﻭﻣﻌﻨﻮﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﴽ ﺻﺮﻑ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺍﻟﻬﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﺗﺸﻴﻴﺪ ّ‬ ‫ﻗﻮﺍ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﺍﺕ ّ‬

‫ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻟﻤﺂﻝ ﻛﺎﻓﻞ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻭﺿﺎﻣﻦ ﻭﺣﺪﺕ ﻭﺑﺎﻧﻰ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺩﺭﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﺑﻌﺪﴽ ﺑﻘﻴﮥ ﻗﻮﺍ ﻭ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻭ‬

‫ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺼﺮﻭﻑ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻤﺪﻭﺣﮥ ﺛﺎﻧﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﺧﻼﻳﻖ ﻓﻘﻂ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ‬

‫ﺍﺯﻧﻔﻮﺱ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﮤ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻭﺍﻳﻦ ﻣﻮﻫﺒﺖ ﻛﺒﺮﻯ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﻭﻗﻮﻑ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﺯ ﻭﻇﻴﻔﻪ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻣﺘﻴﻦ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺪﺍﺭﻭﻯ‬ ‫ﻭﻣﺴﺌﻮﻟﻴّﺖ ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻤﺎﻝ ﻳﻘﻴﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ّ‬ ‫ﺁﻻﻡ ﻭﺍﺳﻘﺎﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻭﻣﺤﺎﻓﻞ ﺳﺎﺋﺮﻩ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻣﻨﺒﻌﺚ ﺍﺯﻧﻴّﺎﺕ ﺻﺎﺩﻗﮥ ﺣﺴﻨﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻩ ﺑﺸﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ‬

‫ﺍﻻﺛﺎﺭ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺍﺯﻓﻴﺾ ﻣﺪﺭﺍﺭ ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﻴﺎﺱ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺟﺎﻣﻊ ﺍﻻﻃﺮﺍﻑ ﺳﺮﻣﺪﻯ ٓ‬

‫ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻣﻮﺭ ﺑﺸﺮﻯ ﻭﺧﺼﻮﺻﻰ‪ .‬ﺑﺤﺮﺍﻋﻈﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﺑﻰ ﺑﺎﺭﻳﻚ ﭼﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻭﺷﻤﺲ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍﺑﻪ‬

‫ﻓﺘﻴﻠﻪ ﺍﻯ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﭼﻪ ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﻛﻪ ﺻﺪﺁﻣﺪ‪ ،‬ﻧﻮﺩﻫﻢ ﭘﻴﺶ ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﺣﺒﺎء ﺑﺎ ﻭﻓﺎ ﻗﺪﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻘﺒﺖ ﻛﺒﺮﻯ ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺟﻤﺎﻝ ﺍﻗﺪﺱ ﺍﺑﻬﻰ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺑﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭﺟﻤﻴﻊ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻭﺭﻓﺘﺎﺭ ﺍﻧﻔﺮﺍﺩﻯ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ّ‬

‫ﻭﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﻣﺪﻧﻰ ﻭﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺑﺮﻣﺤﻚ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺍﺵ ﺯﺩﻩ‪ ،‬ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺧﻴﺮﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻣﺠﺮﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﻧﻬﺎﻳﺖ ﻓﻄﺎﻧﺖ ﻭ‬

‫ﺫﻛﺎﻭﺕ ﻛﻪ ﺷﺄﻥ ﻣﺆﻣﻨﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺍﻇﺒﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﻣﺘﺪﺭﺟﴼ ﻧﺎﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﻬﺞ ﻗﻮﻳﻢ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﻭﻣﻨﺤﺼﺮﴽ ﻃﺮﻗﻰ ﭘﻴﺶ‬ ‫ﻛﻠﻰ ﻭﺍﺣﻴﺎﻧﴼ ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﻛﻴﺪ ﻭﺭﻳﺎ ﺍﺯﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ ﺳﺎﺧﺘﮥ ﺩﺳﺖ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﻓﻄﺮﺗﴼ‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺘﻀﻤﻦ ﻧﻘﺎﺋﺺ ﻭﻧﻮﺍﻗﺼﻰ ّ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﻏﻴﺮﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﺑﺎ ﺫﻛﺮﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺍﺣﺒﺎء ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﺤﻔﻞ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﺳﺎﺋﺮﻩ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ّ‬ ‫ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭﺍﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺍﺯﺍﻧﺤﺎء ﻣﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻭﺳﺒﺐ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﻟﻬﻰ‬

‫ﻭﻋﺰﺕ ﻭﺷﻬﺮﺕ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﻯ ﺟﻬﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﻛﻪ ﺍﺻﺎﻟﺖ‬ ‫ﻭﺗﺰﻳﻴﺪ ﺣﺮﻣﺖ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻣﺤﻔﻮﻅ ﻣﺎﻧﺪ ﻭﻳﺎﺭﺍﻥ ﺩﺭﻫﻤﻪ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭﻣﺘﺒﺎﻫﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭﺍﺯﺣﺪﻭﺩ ﻣﻌﻴّﻨﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﻣﺤﻔﻞ ّ‬

‫ﻣﻘﺮﺭ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺠﺎﻭﺯﻧﻨﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺠﻴﺪﻥ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻭﺍﺣﻮﺍﻝ ﺩﺭﻫﺮﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫‪٣٧٢‬‬

‫ﺩﺍﺭﺍﻻﻧﺸﺎء ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭﺭﻗﻴﻤﮥ ﻣﻮﺭﺥ ‪٧‬ﺟﻮﻻﻯ ‪١٩٧٦‬ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﺳﺆﺍﻝ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺳﺆﺍﻝ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﺧﻼﻗﴼ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺳﺎﻛﺖ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ؟ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺣﺒﺎء ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺍﻣﺮﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﺭﻣﻜﺎﺗﺒﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﺎﻧﺐ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﺋﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ّ‬ ‫ﺷﺪﺕ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢٣‬‬

‫ﺍﺯﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻰ ﺑﺎ ﻫﺮﻧﻮﻉ ﺣﺰﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯﺟﻬﺘﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﻳﻌﻨﻰ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺩﺭﮔﺮﻭﻩ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺑﺎ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﻧﮋﺍﺩﻯ‬ ‫ﻫﺎ ﻳﺎ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻫﺎ ﻳﺎ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ﻣﺘﺮﻗﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺁﻥ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ّ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪«.‬‬

‫‪٣٧٣‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺣﺒﺎء ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ‬ ‫ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﻫﺎ ﻭﻛﻨﻴﺴﻪ ﻫﺎ ﻭﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻭﻏﻴﺮﻩ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺩﺭﻋﺮﺻﮥ ﺯﻣﻴﻦ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﻭﺟﻮﻩ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﺑﻪ‬ ‫ﺻﺪﺳﺎﻝ ﺍﺯﻇﻬﻮﺭﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ّ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ )ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ( ﺑﻮﺿﻮﺡ‬ ‫ﺭﻭﺯ ﺁﺷﻜﺎﺭﺗﺮﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﻟﻬﺬﺍ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ‬ ‫ﺍﺯﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺍﻣﺮﻯ ﻭﻗﻄﻊ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﭼﺸﻤﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺩﻭﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﺑﺸﺮ ﺭﻭﺯﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﺪﺗﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺭﺍ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﺎ ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﺯﻳﺮﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ّ‬ ‫ﺑﻴﺶ ﺍﺯﭘﻴﺶ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﺯﺩﻝ ﻭﺟﺎﻥ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻗﻮﻻ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭﺍﺻﻮﻝ ﻭﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ؟ ﻭﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﻋﻤﻼ ﻭﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪﻯ ﻫﺴﺘﻴﻢ؟ ﺁﻳﺎ‬ ‫ً‬ ‫ً‬

‫ﺍﺣﺒﺎء ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﺟﺪﻯ ﺩﺭﺁﻥ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺧﻴﻠﻰ ﺩﻗﻴﻖ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ ﻗﺎﺩﺭ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﺍﻟﮕﻮ ﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﺮﺩﻳﻢ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺟﻨﺒﮥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺩﺭﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺁﻟﻮﺩﮔﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺩﺭﺟﻬﺎﻥ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻛﻪ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻰ ﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﻭﻃﺮﻕ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭﻧﻔﻮﺫ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﻭﻓﺎﺳﺪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺗﻀﻤﻴﻨﻰ ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺣﻔﻆ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻄﻮﺭﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ﻳﺎ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﺁﻟﺖ ﺩﺳﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺸﻮﺩ‪ .‬ﻟﺬﺍ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﺮﭼﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺠﺎﻣﻌﻰ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻬﺘﺮﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٧٤‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺳﺆﺍﻝ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻋﻤﻴﻘﴼ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺎﻣﻮﺯﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ ﻫﺮ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻀﻮ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮤ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‬ ‫ﺩﺭﺳﻄﺢ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻭﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺍﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺍﻋﻀﺎﻯ ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﻟﻰ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﺭﺍ ﺗﺎ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺁﻥ‬

‫ﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻳﺎ‬ ‫ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺁﻥ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻫﺮﻳﻚ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩ)ﻳﺎ ﺣﺰﺏ(ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻰ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻳﺎ ّ‬

‫ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭﺣﺪﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻟﻮﺩﮤ ﺍﺻﻮﻝ ﻭﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﻫﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ ﺟﻬﺎﺕ ﺑﺎ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻣﺎ ﻣﻐﺎﻳﺮﺕ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﺍﻛﺜﺮﴽ ﺑﺮﻋﻠﻴﻪ ﺣﺰﺏ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﮥ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻧﻴﺎ ﻭﻳﺎ ﺑﺮﻋﻠﻴﻪ ﻧﮋﺍﺩ ﻳﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﺩﻳﮕﺮﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﻫﺎﻯ ﻗﺪﻳﻢ ﺭﺍﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺍﺯﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻭﺳﺎﻳﺮ ﺟﻮﺍﻣﻊ‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ َ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺑﻪ ﺍﻣﺮﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻫﻴﻜﻠﻰ ﻭﺍﺣﺪ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺯﻗﺒﻴﻞ‬ ‫ﻣﺨﻔﻰ ﻛﻨﺎﺭﻩ ﮔﻴﺮﻯ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ً‬

‫ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ‪ ،‬ﻫﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﺯ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻣﺤﻠّﻰ ﻭﺍﻻﺋﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺳﺎﻳﺮﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﻗﺮﺍﺭﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻠّﺖ‬

‫ﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺘﻼﺷﻰ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ‪.‬‬

‫‪٣٧٥‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﺷﻚ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍﺻﻮﻝ ﻭﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺘﻌﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯﻧﻔﻮﺫ‬ ‫ﻧﻜﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺫﺍﺗﴼ ﺍﻳﺮﺍﺩﻯ ﺩﺭﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺪﻭﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺗﺄﺛﻴﺮ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻠّﺖ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﺍﺟﺐ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ‪ ،‬ﻭ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﺮﻯ ﺩﻭﺭﻯ ﺟﻮﻳﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮥ ﺳﻨﮓ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻯ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻧﻈﻢ ﺑﺪﻳﻊ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺮﺍﺣﺰﺍﺏ ّ‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﻢ‪...‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻄﻠﻘﴼ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭﺻﺮﻓﴼ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺼﮥ ﻇﻬﻮﺭﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ‬

‫ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺩﻭﺭﻯ ﺟﻮﻳﻨﺪ ﻭﻫﻴﭻ ﻧﻮﻉ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺍﺯﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭﻛﻠﻴﺴﺎ‪ ،‬ﻛﻨﻴﺴﻪ ﻳﺎ ﻫﺮﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢٤‬‬

‫ﺳﺮﻯ ﻳﺎ ﺑﺎﻧﻬﻀﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺳﺒﺐ ﺣﻔﻆ ﻭﺻﻴﺎﻧﺖ ﺍﻣﺮﺍﻟﻬﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫ﻳﻚ ﺍﺯﺍﺣﺰﺍﺏ ّ‬ ‫ﺍﺳﺘﺤﻜﺎﻡ ﺁﻥ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺩﺭﻧﺰﺩ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺍﺳﺘﻘﻼﻟﺶ ﺭﺍ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻧﻔﻮﺫ ﺷﺪﻳﺪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭﺍﺫﻫﺎﻥ ﺑﺸﺮﻯ ﻳﻮﻣﴼ ﻓﻴﻮﻣﴼ ﺩﺭﺗﺰﺍﻳﺪ ﺍﺳﺖ ﻭﺟﻨﺒﺶ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﺩﻟﻴﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻄﻠﻘﴼ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮﻫﻴﭻ ﺻﺒﻐﮥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﻣﻨﺎﻃﻖ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺩﺭﺟﻬﺖ ﮔﻴﺮﻯ ﻫﺎ ﻭ ﻏﺮﺽ ﻭﺭﺯﻯ ﻫﺎﻯ‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺣﻔﻆ ﻭﺣﻤﺎﻳﺖ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺧﻮﺩﺍﺯﻫﻤﮥ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻨﺎﺭﻩ ﮔﻴﺮﻯ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺎﺯ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪﺷﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭ ﻭ ﺯﻳﺮﻙ ﻭﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻠﻰ ﻭﻋﻤﻮﻣﻰ ﺍﻣﺮﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻛﺎﻟﺒﺪ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮﻛﺮﮤ ﺍﺭﺽ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺗﻰ‬ ‫ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺻﻮﻝ ّ‬

‫ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺗﺮﻣﻤﺰﻭﺝ ﺳﺎﺯﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﻭﺍﻗﻔﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻌﻴّﻨﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﻭﺭﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻗﺪﻳﻤﻰ‬ ‫ً‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯﺁﻧﺠﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻭﻇﻴﻔﮥ ﻫﻴﻜﻞ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺩﺭﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﺩﻭﺭﮤ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﺳﺖ ﺻﺮﻓﴼ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻭﺭﺍ ﺩﺭﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻳﺎﺭﻯ ﺩﻫﻨﺪ ﻭﺧﻴﺮ ﻭﺻﻼﺡ ﻋﻤﻮﻡ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺷﺨﺼﻰ‬ ‫ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻫﺮﭼﻘﺪﺭ ﻫﻢ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٣٧٦‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﻭﻣﺘﻬﻮﺭﺍﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﻀﺎء ﻳﺎ ﻣﺤﻞ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﺵ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ‬ ‫ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺳﺆﺍﻝ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﻈﺎﻡ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺷﺨﺼﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻳﻚ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ ﻭﻣﺎﻳﻠﻴﺪ ﻧﺎﻣﺘﺎﻥ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﺩﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ‬ ‫ﺟﻠﺴﮥ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ّ‬ ‫ً‬

‫ﺍﺯﻟﻴﺴﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﺬﻑ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﮔﺮﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻭﺭﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍﺑﻌﻴﺪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯﺁﻧﺠﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺴﻰ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﺎﻥ‬

‫ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍﺳﭙﺮﻯ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﻴﺪ ﻛﻪ‪ ،‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﮤ ﭘﺮ ﻫﺮﺝ ﻭﻣﺮﺝ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺩﻧﻴﺎ ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭﺁﻥ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻭﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻓﻜﺎﺭﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭﮔﺬﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﺗﻌﺼﺒّﺎﺕ ﺍﺯ ﻫﺮﻧﻮﻉ‪ ،‬ﻧﮋﺍﺩﻯ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺑﺸﺮﺭﺍﻣﺘﻼﻃﻢ ﻛﺮﺩﻩ‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﺎﻳﻠﻴﺪ ﺭﺷﺘﮥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮔﺴﺴﺘﻪ ﻭ ﺩﺭﺍﻓﻜﺎﺭ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻭﺁﺯﺍﺩ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺻﻮﻻ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺩﺭﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻫﺎ ﻭ ﻳﺎ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺸﺎﻥ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻳﺎ ﺧﺸﻢ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰﺩ ﻭﻳﺎ‬ ‫ً‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻰ ﺳﺒﺐ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺘﻦ ّ‬

‫ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ ﻃﺮﺡ ﻣﺴﺄﻟﮥ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٣٧٧‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﺳﺮﻯ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﺋﻰ ﺩﻭﺭﺳﺎﺯﻧﺪ‪...‬‬ ‫ﺍﺣﺒﺎء ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺠﺎﻣﻊ ّ‬ ‫‪ ...‬ﺑﻄﻮﺭﻛﻠﻰ ّ‬

‫‪٣٧٨‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﺖ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺪﮤ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻴﺴﺖ ﻫﺎ ﺑﺨﺼﻮﺹ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮ ﺩﺭﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯﺁﻧﺠﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺦ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻰ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻓﻌﺎﻝ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫‪٣٧٩‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﻭﻣﺪﻋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠّﻖ ﺑﻪ‬ ‫ﻭﻓﻌﺎﻟﻴﺘﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﻮﺿﻮﺡ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺍﺻﻮﻝ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﻗﺘﺒﺎﺱ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ّ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺌﻮﺳﻮﻓﻰ ﻫﺎ ّ ّ‬

‫ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻬﺬﺍ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻭﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎﺁﻧﻬﺎ ﻭﺍﺛﺒﺎﺕ ﺧﻄﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺜﻤﺮ ﺛﻤﺮ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢٥‬‬

‫ﺍﺣﺒﺎء ﺩﺭﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻬﻰ ﻭﺣﺘّﻰ ﺍﻏﻤﺎﺽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻰ ّ‬

‫ﺍﺣﺒﺎﻯ ﺷﺮﻕ ﻭﻏﺮﺏ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫‪٣٨٠‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪﺗﻮﺟﻪ ﺩﻗﻴﻖ ﻣﺒﺬﻭﻝ‬ ‫ﺍﺣﺒﺎء ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻳﻰ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻣﺮﺍﻭﺩﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﺩﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺍﺷﺖ ﺗﺎ ﻳﻘﻴﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮﺩﺩ ﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻣﻄﻠﻘﴼ ﺩﺭﻋﻘﺎﻳﺪﺳﻴﺎﺳﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻰ ﻃﺮﻑ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺑﻪ ﺷﺮﻕ ﻳﺎ ﻏﺮﺏ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﺸﺎﻥ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎﻯ ﺗﺒﻌﻴﺾ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭﺍﺳﺖ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻠﻮﭖ)ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ( ﻳﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ّ ّ‬

‫‪٣٨١‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺍﺣﺒّﺎء ﺩﺭﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺧﻴﺮﴽ ﺩﺭﺍﻳﻦ‬ ‫ﺩﺭﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺣﺒﺎء ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯﺭﻭﻯ ﺧﻠﻮﺹ ﻭﺑﺎ ﺟﺎﻥ ﻭﺩﻝ ﺣﺎﻣﻰ ﻭ ﻇﻬﻴﺮ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﺷﻤﺎ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ّ‬

‫ﺍﺻﻮﻝ ﻭﻣﺒﺎﻧﻰ ﻣﻤﺘﺎﺯﮤ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﺩﺭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ‪ .‬ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻰ ﺍﻟﺰﺍﻣﴼ ﺑﺮ‬ ‫ﭘﺬﻳﺮﺵ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻧﺎﻗﺺ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺩﻻﻟﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﻜﻢ ﺑﻰ ﻭﻓﺎﺋﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺻﻮﻝ‬

‫ﻭﺣﻘﺎﻳﻖ ﺳﺎﻣﻴّﮥ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﻣﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭﺁﺩﺍﺏ ﻭ‬ ‫ً‬

‫ﺎﻣﻼ ﻣﻐﺎﻳﺮﺕ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﺩﺭﺁﻥ ﻭﺍﺣﺪ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻫﻴﺄﺕ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﻧﻮﻋﻰ‬ ‫ﺭﺳﻮﻡ‬ ‫ﻭﻣﺆﺳﺴﺎﺕ ﻛﻬﻨﻪ ﻭﻣﻨﺴﻮﺥ ﻛ ً‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺍﺗﺒﺎﻉ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﻭﮔﺎﻧﮕﻰ ﻭﺗﺒﺎﻳﻦ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﺩﻣﺨﻠﺺ ﻭﻣﻨﻄﻘﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﭘﻴﺮﻭﻯ ّ‬

‫ﻭﺭﺩ ﺳﺎﻳﺮﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﻯ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯﺻﻤﻴﻢ ﻗﻠﺐ ﻭ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺍﺗﻘﺎﻥ ﺻﻮﺭﺕ‬ ‫ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻗﺒﻮﻝ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺍﺣﻜﺎﻡ ّ‬ ‫ﮔﻴﺮﺩ‪.‬‬

‫‪٣٨٢‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻤﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﻣﺪﺭﺳﮥ ﻣﺬﻫﺒﻰ )‪ (Mission School‬ﻫﻴﭻ ﻧﻮﻉ ﺍﻳﺮﺍﺩﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭﺻﻮﺭﺗﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺁﺷﻜﺎﺭﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺷﺨﺼﴼ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻣﺠﺒﻮﺭ ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ ﺍﺻﻮﻝ ﺧﺎﺹ ﻣﺬﻫﺐ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺩﻫﻴﺪ‪ .‬ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ‬ ‫ً‬

‫ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﻧﻴﺎ ﻋﺪﮤ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺩﺭﻣﺪﺍﺭﺱ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮﺟﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﺑﻼﻣﺎﻧﻊ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﻴﻌﺘﴼ ﺍﮔﺮ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﺪ ﺷﻐﻞ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﺯﭼﻨﻴﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﺎﺷﻴﺪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻝ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺯﺟﺎﻧﺐ ﻣﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺘﺮﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٣٨٣‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻀﻮﻳّﺖ‬ ‫‪...‬ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﻓﺮﺽ ﻭ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺭﺍ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩ‬ ‫ﺩﺭﻫﺮﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻳﺎ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﺍﮔﺮﭼﻨﻴﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺳﺒﺐ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻳﺎ ّ‬

‫ﺍﺻﻮﻝ ﻭﻋﻘﺎﻳﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺸﻮﺩ‪ .‬ﺗﻠﻔﻴﻖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭﻧﻈﺮﻳﺎﺕ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻓﺮﺩﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﻋﻀﻮ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻓﺮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ً‬ ‫ﻛﺎﻣﻼ ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ ﻭﻣﺤﺎﻝ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫ﺩﺭﺗﻀﺎﺩ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻜﺘﺐ ﺍﺳﭙﻴﺮﻳﺘﻴﺰﻡ)ﺭﻭﺡ ﭘﺮﺳﺘﻰ‪ (Spiritism ،‬ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﺍﺳﭙﻴﺮﻳﺘﻴﺴﺖ ﻫﺎ ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢٦‬‬

‫ﻣﻮﺟﻬﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ّ‬ ‫ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺣﻘﻴﻘﺖ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺟﺎﻟﺒﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﭙﻴﺮﻳﺘﻴﺰﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻬﺖ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﭙﻴﺮﻳﺘﻴﺰﻡ ﻧﻴﺴﺖ‪...‬‬

‫‪٣٨٤‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ‪:‬‬ ‫ﺩﺭﻋﺼﺮﺣﺎﺿﺮ ﻧﻬﻀﺖ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﺸﻤﺎﺭﻯ ﺩﺭﻋﺎﻟﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺨﺘﻠﻔﮥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ‬ ‫ﮔﻔﺖ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺳﺮﺍﺳﺮﻛﺮﮤ ﺯﻣﻴﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺑﻤﻮﻗﻊ ﺍﺟﺮﺍء ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ‬ ‫ﻭﻇﻴﻔﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻴﺎﻣﻮﺯﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻫﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻗﺎﺩﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﻮﺟﻮﺩ‬

‫ﻣﻠﻬﻢ ﺑﻪ ﺭﻭﺣﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﺋﻰ ﻗﻠﻮﺏ ﻭﺧﺼﻮﺻﻴّﺎﺕ ﺑﺸﺮﺭﺍ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﺁﻥ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﻰ ﺍﺻﻞ ﻭﻣﺒﺪﺍء ﺍﻟﻬﻰ‬ ‫ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ‪ ،‬ﻣﮕﺮﺍﻳﻦ ﻛﻪ ُ َ‬

‫ﺩﺭﻗﺎﻟﺐ »ﻣﺮﺑّﻰ ﺍﻟﻬﻰ« ﻳﻌﻨﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﻗﺘﻰ ﺁﻥ ﻣﺒﺪﺍء ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ ﻗﻠﻮﺑﺸﺎﻥ ﻣﻨﻘﻠﺐ ﺧﻮﺍﻫﺪﺷﺪ ﻭﺁﻧﭽﻪ ﺑﺸﺮ ﺑﺪﺍﻥ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ‬

‫ﻣﺘﺤﻮﻝ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺗﻘﻠﻴﺐ ﻗﻠﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺻﺮﻓﴼ ﺩﻳﺪ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻧﮥ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ّ‬

‫‪٣٨٥‬‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﺘﺪﺭﺟﴼ ﺑﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﻠﻞ ﻭﺍﻗﻮﺍﻡ ﻣﺆﻳ‪‬ﺪ ﺧﻮﺍﻫﺪﺷﺪ‪ .‬ﺟﻤﻴﻊ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺍﺣﻴﺎﻯ ﻋﺎﻟﻢ ﻭﺟﻮﺩﻧﺪ‬ ‫ﻋﻘﻴﺪﮤ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺡ ﺍﻣﺮﺍﻟﻬﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺳﺎﻣﻴّﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍﺑﻪ ﺳﻤﻊ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﮔﺰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻋﺎﻟﻴّﮥ ﻧﻬﻀﺖ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﻣﺘﺮﺻﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﺪﺍﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍﺑﻪ ﺳﻤﻊ ﻋﻤﻮﻡ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ﻭﺑﺎ ﻧﻬﻀﺖ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﻣﺘﺮﻗﻴّﻪ ﻭﺍﻓﻜﺎﺭﺳﻴﺎﺳﻴّﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺩﺍﺋﻤﴼ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﺻﻠﺢ ﻃﻠﺒﻰ ﻭﺍﺷﺎﻋﮥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻭﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭﻋﺪﺍﻟﺖ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٣٨٦‬‬

‫ﻭ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ ﻭﻋﺪﮤ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺭﺳﺎﻟﻪ ﺗﻤﻨّﺎﻯ ﻫﻤﻜﻴﺸﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺼﻮﻝ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﻋﺎﻟﻤﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺭﺳﺎﻧﻴﻢ ﻭﺑﻪ ﻫﻤﮥ‬

‫ﺗﻌﺪﻯ ﻭﺗﺠﺎﻭﺯﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﺁﻧﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭﺁﺭﺯﻭﻯ ﺧﺎﺗﻤﮥ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻭﻧﺰﺍﻉ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺗﻌﻠّﻘﺎﺗﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺻﻮﻝ ﺻﻠﺢ ﻭ‬ ‫ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﻧﻈﻢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺳﺒﺐ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺟﻠﻴﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺧﻠﻖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻣﻰ ﭘﻴﻮﻧﺪﻳﻢ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻤﮥ ﺁﻧﺎﻥ ﻫﻤﮕﺎﻡ ﻭ‬

‫ﺷﺪﺕ ﺷﻮﻕ ﻭ ﺍﻣﻴﺪ ﻭﻏﺎﻳﺖ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻋﻤﺎﻕ ﺩﻝ ﻭ ﺟﺎﻥ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻭﻋﺪﮤ ﻣﺒﺎﺭﻙ‬ ‫ﻫﻤﻌﻨﺎﻧﻴﻢ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻜﻪ ّ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪» :‬ﺍﻳﻦ ﻧﺰﺍﻉ ﻫﺎﻯ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻭﺟﻨﮓ ﻫﺎﻯ ﻣﻬﻠﻚ ﺍﺯﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺧﻴﺰﺩ ﻭﺻﻠﺢ ﺍﻛﺒﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ‪«.‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺗﻬﻤﺖ ﻫﺎﺋﻰ ﺑﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻭ ّ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﺩﺭﻧﺼﻮﺹ ﻓﻮﻕ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻥ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﻩ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻥ ﮔﻨﻪ ﻛﺮﺩ‬ ‫‪ ١٨٠‬ﺩﺭﺟﻪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻧﻴﺰﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻧﻜﺘﮥ ﺟﺎﻟﺐ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩﺁﻥ ﻛﻪ ﻣﺪﺍﺭﻛﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﻭ ﺟﻮﺩ‬ ‫ﺩﺭﺑﻠﺦ ﺁﻫﻨﮕﺮﻯ‪ ...‬ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻻﺯﻣﻪ ﻣﺬﻛﻮﺭﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ّ .‬‬

‫ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺆﻳ‪‬ﺪ ﻧﺼﻮﺹ ﻣﺒﺎﺭﻛﮥ ﻓﻮﻕ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻭﺍﺿﺢ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﺟﺪﺍ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﴼ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻧﻤﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﮔﺮﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪﻩ ﻓﺮﺩ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻳﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻳﺎ‬

‫ﻋﻀﻮﻳّﺘﺶ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻗﺒﻮﻝ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺑﺎﻓﻨﺪ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬

‫ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٣٠٠٠٠٠‬ﻧﻔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻧﺼﻒ ﺑﻴﺸﺘﺮﺷﺎﻥ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺯﻳﺮﺳﺆﺍﻝ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺰ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺷﻤﺎﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‬ ‫ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭ ﻭﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻛﻪ ﻣﺤﺼﻮﻝ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ‪١٢‬ﺳﺎﻝ ﻧﻴﺰ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻥ‬ ‫ﻧﻴﺰﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻯ ﺗﻴﻤﺴﺎﺭﺳﭙﻬﺒﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻓﺮﺩﻭﺳﺖ ﻳﺎﺭ‪ ٤٠‬ﺳﺎﻟﮥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢٧‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺷﻌﺒﮥ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻮﻟﺘﻦ ﻫﺎﻯ ﻧﻮﺑﻪ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰ ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺳﻮﻡ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﻛﻞ ّ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪ‪» :‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ )ﭘﻬﻠﻮﻯ( ﻣﻰ ﺭﺳﻴﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺑﻮﻟﺘﻦ‬ ‫ﺍﻯ )ﺳﻪ ﻣﺎﻫﻪ( ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻦ )ﺩﻓﺘﺮ ﻭﻳﮋﻩ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ( ﺑﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻔﺼﻞ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺑﻮﻟﺘﻦ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﺑﻮﺩ‪ ...‬ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﻓﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﻯ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ‪ ١٢‬ﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺑﻮﺩﻡ‬

‫ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻤﺖ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻮﮊﻩ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺭﻭﺣﻴﮥ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻳﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺩﺭﺟﻪ ّ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ‪«.‬‬

‫‪٣٨٧‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﮥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭﭘﮋﻭﻫﺶ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪﻩ‬ ‫ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯﻛﺘﺎﺏ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ّ‬

‫ﻭﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ‬ ‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻫﻤﺎﻥ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ّ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﻛﺘﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭ ﻭﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ّ‬

‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺗﻬﻴّﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻼ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎء ﻃﻮﺭﻯ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻋﺠﺎﻳﺐ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﻭ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﻭ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻥ ﻭ ﻓﺎﺳﺪ ﻭ ﻭﻃﻦ ﻓﺮﻭﺵ ﻭ ﺿﺪﺍﺳﻼﻡ ّ‬ ‫ﺍﮔﺮﺳﻨﺪﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﺿﻴّﺎﺕ ﻭﻫﻢ ﺁﻟﻮﺩ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻧﻪ ﺷﺎﻥ ﻫﻤﺨﻮﺍﻧﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺯﺩﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻭ ﭘﻮﺷﺸﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻛﺎﺭﻯ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺤﻚ ﻣﻰ ﺯﻧﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺟﻮﺍﺑﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺁﻣﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻭﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭﺍﺳﺖ؛ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﺪ ﻭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ ﻧﻮﭘﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺁﻥ ﻣﺪﺭﻙ ﺯﻳﺮ ﻭﺗﻮﺟﻴﻪ ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻳﺪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺍﻣﻴﺎﻟﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭﺗﺤﺮﻳﻒ ﻭﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٣٨٨‬‬

‫ﺩﺭﺟﻠﺪﺍﻭﻝ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻧﺸﺮ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ‪،١٣٨٠‬ﺻﺺ ‪،٢١٦-٢١٧‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺩﺭﺳﻨﺪ ﺫﻳﻞ )ﺍﺯﺳﺎﻭﺍﻙ(‪ ،‬ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻋﺪﻡ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ﮔﺰﺍﺭﺵ ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎﻯ ﺩﺭﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﻨﻰ ﭼﻨﺪ ﺍﺯﺍﻋﻀﺎﻯ ﻟﮋﻫﺎﻯ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍّﺩﻋﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﻯ ﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ‬ ‫ﻣﺘﺄﺧﺮ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ‪ ،‬ﺩﻛﺘﺮ‬ ‫ﻣﺘﺄﺧﺮ ﺩﺭﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻟﮋ ﺑﻴﺪﺍﺭﻯ ﻭﭼﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺫﺑﻴﺢ ﻗﺮﺑﺎﻥ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ‪«.‬‬

‫‪٣٨٩‬‬

‫ﺳﻨﺪ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ،٤١٧٠١٧/٢٧‬ﻣﻮﺿﻮﻉ‪ :‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ‪ :‬ﺩﺭﺟﻠﺴﮥ ﺍﻓﻄﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﻛﺘﺮ ﺍﺣﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺑﻴﺮ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺗﻘﻰ ﻓﻜﺮﻯ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ ﻣﺼﻄﻔﻮﻯ ﻭﺩﻛﺘﺮﺳﻴﻤﺠﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ‬ ‫ﺳﻴﺪﺿﻴﺎء ﺷﻔﺎﺋﻰ ﺍﺯﺍﺳﺘﺎﺩﺍﻥ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ‪ ،‬ﻫﺎﺩﻯ ﺍﺩﻳﺒﻰ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻟﮋﺑﺰﺭﮒ‪ّ -‬‬

‫ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺭﺍﺯﻯ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺩﻛﺘﺮ ﺍﺣﻤﺪﻋﻠﻰ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﮔﻔﺖ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﺑﻮﺩﻡ ﻭﻟﻴﺎﻥ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻋﻮﺽ ﺷﺪﻩ‬

‫ﻛﻠﻴّﮥ ﺍﻣﻮﺭﺯﻓﺮﻡ ﻭ ﺷﻜﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻛﺘﺮﺳﻴﻤﺠﻮﺭﮔﻔﺖ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﺮﻳﻘﺖ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﺎﺑﺎﺏ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺭﺍﻩ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ‬

‫ﺍﻧﺪ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭﻧﺒﻮﺩ ﺩﻛﺘﺮﻋﻠﻰ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺳﻌﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺳﺎﻟﻢ‬

‫ﺍﺻﻼ ﻧﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻧﻪ ﻭﻃﻦ ﻭﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻭﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﺎﺳﺎﻟﻢ ﻭ ﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﺖ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﺭﺍﻩ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ‬ ‫ً‬

‫ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﻡ ﻳﻚ ﻧﻔﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﺖ ﺭﺍﻩ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﮔﺎﻫﻰ ﻳﻜﻰ ﺩﻭﻧﻔﺮﺁﺩﻡ ﻧﺎﺟﻮﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺣﺘﻤﴼ ﻣﻦ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻧﺒﻮﺩﻡ ﻭﻳﺎ ﻣﺮﻳﺾ ﺑﻮﺩﻡ ﻭﻟﻰ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻳﻚ ﻧﻔﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺭﺍﻩ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻡ‪ .‬ﻋﻠﻰ ﺍﺻﻐﺮ ﺳﻠﺴﺒﻴﻠﻰ ﻧﻴﺰﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻪ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻭﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﻫﻢ ﻳﻚ ﻧﻔﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻮﻗﻊ ّ‬

‫ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ‪ .‬ﺩﻛﺘﺮﻫﻮﺷﻨﮓ ﻇﻠّﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻄﻠﻘﴼ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﺭﺍﻩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪﺭﺍﻩ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﭼﻮﻥ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻈﺮﻳّﮥ ﺷﻨﺒﻪ‪ :‬ﺩﺭﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﺁﺷﻨﺎﺋﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻫﻨﻮﺯ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻋﻀﻮ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻧﻨﻤﻮﺩﻩ‬

‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢٨‬‬

‫ﻧﻈﺮﻳّﮥﭼﻬﺎﺭﺷﻨﺒﻪ‪ :‬ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﺣﺘﻤﴼ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺨﻮﺭﻧﺪ ﭼﻮﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﻓﺎﻗﺪ‬

‫ﻛﺘﺎﺏ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻌﻴﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺍﻧﺠﻤﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﺮﻯ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﻣﻌﻰ‪.٥٢/٨/٢.‬‬ ‫)ﻫﺎﻣﺶ‪ (:‬ﺍﺯﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﻯ ّ‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ! ﺭﺍﺳﺘﻰ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﻏﻠﻂ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﮔﺮﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮﺍﺳﻨﺎﺩ ﺳﺎﻭﺍﻙ ﺭﺍﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻌﻜﻮﺱ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﻣﺤﺘﻮﻳﺎﺗﺶ ﺭﺍ ّ‬

‫ﻣﻰ ﺍﻧﮕﺎﺭﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﺮﺍ ﺍﺯﺁﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺪﺭﻙ ﻭ ﺷﺎﻫﺪ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﺭﺷﺘﮥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺩﺭﻛﺪﺍﻡ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭﺑﺎ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ؟ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﭘﺮﺳﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﺧﻴﻠﻰ ﺍﺯﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﺬﻛﻮﺭ‬ ‫ﭼﻪ ﻣﺘﺪﻭﻟﻮﮊﻯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﺰﺑﻮﺭﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻗﺴﻢ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺟﻠﺴﮥ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﻭﺍﻓﻄﺎﺭﻳﺸﺎﻥ ﻳﻜﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟‬

‫ﻻﻟﻪ ﺳﺎﻏﺮﮔﻴﺮ ﻭﻧﺮﮔﺲ ﻣﺴﺖ ﻭﺑﺮﻣﻦ ﻧﺎﻡ ﻓﺴﻖ‪ /‬ﺩﺍﻭﺭﻯ ﺩﺍﺭﻡ ﺧﺪﺍﺭﺍ ﻣﻦ ﻛﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﻭﺭ ﻛﻨﻢ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﭘﻮﭺ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺫﻛﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ـ ـ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻳﺎﺩ ﺁﻭﺭﻯ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻛﻪ ﺍﻥ ﺷﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﻭﺯﻯ »ﺗﻚ ﻧﮕﺎﺭﻯ« ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﻚ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﺟﻠﺪ ﺩﻭﻡ‬

‫ﻛﺘﺎﺏ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺳﻘﻮﻁ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ـ ـ ﺩﻛﺘﺮ ﺫﺑﻴﺢ ﻗﺮﺑﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﮥ ﮔﻨﻪ ﻛﺮﺩ ﺩﺭﺑﻠﺦ‬

‫ﺁﻫﻨﮕﺮﻯ‪ ...‬ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺫﻛﺮﺷﺪﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻟﻰ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺍﺯﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭﻟﺬﺍ ﻃﺒﻖ ﺳﻨﺪ ﻓﻮﻕ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻭﺍﺭﺩ‬

‫ﻏﺼﮥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺧﻮﺭﺩﻥ ﺣﻴﻦ ﻋﻀﻮﻳّﺖ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﻃﺮﻳﻘﮥ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﺷﻮﺩ ﻭﭼﻮﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﻻﺑﺪ ّ‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻛﻪ ّﺍﻳﺎﻡ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺕ ﺧﻮﺩﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﻧﺎﻗﺺ ﻭﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻧﺸﺮﻳﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﻫﻨﮓ ﺑﺪﻳﻊ ﻭ ﺍﺧﺒﺎﺭﺍﻣﺮﻯ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺣﻴﻠﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﻛﻠﻮﭖ ﻫﺎﻯ ﺭﻭﺗﺎﺭﻯ ﻭﻻﻳﻨﺰ ﺑﻌﻀﻰ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻭﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮﻣﻮﺍﺭﺩ ﻧﻤﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺟﺬﺏ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻤﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺑﻼﻍ ﻇﻬﻮﺭﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺩﺍﺩﻥ ﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺍﻋﻀﺎﻯ‬ ‫ﻧﺎﻗﺺ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‬ ‫ً‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻓﻘﻂ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺁﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻛﻠﻮﭖ ﻫﺎ ﻣﻰ ﺭﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺷﮕﺮﺩﻫﺎﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ً‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ‪ّ ٣٠‬‬ ‫»ﺭﻭﺣﻴّﻪ ﻣﺎﻛﺴﻮﻝ)ﺑﻴﻮﮤﺷﻮﻗﻰ ﺍﻓﻨﺪﻯ ﺳﻮﻣﻴﻦ ﺭﻫﺒﺮﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ( ﺩﺭﺳﻔﺮﺑﺮﺯﻳﻞ ﺍﺯﺳﻮﻯ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻻﻳﻨﺰ‪ ،‬ﺭﻭﺗﺎﺭﻯ ﻭﺗﺴﻠﻴﺢ‬

‫ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪ ﻭﺑﺎ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺭﻭﺗﺎﺭﻯ ﻭ ﻻﻳﻨﺰ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻧﻤﻮﺩ‪ «.‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﺻﻞ ﺧﺒﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‪ ٢٠٠» :‬ﻧﻔﺮﺍﺯ ﺍﻳﺎﺩﻯ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ‬

‫ﺭﻭﺣﻴّﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺩﺭﭘﺮﺕ ﺍﻟﮕﺮﻩ ﺑﺮﺯﻳﻞ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪.‬ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﺳﻤﻰ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯ‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻛﻨﺴﻮﻟﮕﺮﻯ ﻫﺎ‪ ،‬ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﻭ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺁﻛﺎﺩﻣﻰ ﺍﺩﺑﻰ‪ ،‬ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﻠﻮﺏ ﻻﻳﻨﺰ ﻭ ﻛﻠﻮﺏ ﺭﻭﺗﺎﺭﻯ ﻭ ﺻﻠﻴﺐ ﺳﺮﺥ ﺑﺮﺯﻳﻞ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺁﻫﻨﮓ ﻭ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺟﺮﺍﻳﺪ ﻭ ﻋﻜﺎﺳﺎﻥ ﻭ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻣﺼﺎﺣﺒﮥ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﻣﺨﺒﺮﻳﻦ ﺟﺰﻭﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ «.‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﺎﻗﺺ ﻭﮔﺰﻳﻨﺸﻰ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺟﻨﺒﮥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭﺟﻬﺖ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭﺧﻴﺮﻳّﻪ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٣٩٠‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻭﻗﺮﺑﺎﻥ ﻭﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭﺗﺴﻠﻴﻤﻰ ﺩﺭﺹ‪،٣٠‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻞ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﺎﺩﺷﺪﻩ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻭﺑﺎ ّ‬

‫ﻓﺮﺿﻴّﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﭘﻮﭺ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺍﺛﺒﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ ﻧﻘﻀﻰ‪ ،‬ﺍﺯﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﺑﺎ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﻳﻢ‬

‫ﻭﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺭﺍﻛﻪ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺭﺧﺶ ﻧﻤﻰ ﻛﺸﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮﻣﺠﺒﻮﺭﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎﻡ ﻭ ﺩﻭ ﻫﻮﺍ ﻛﺮﺩﻥ‬

‫ﺭﺏ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ ﻧﺸﻮﺩ‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺭﺁﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻫﻤﻜﺎﺭ ﺳﺎﻭﺍﻙ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﮥ ﺟﺎﻡ‬ ‫ﺧﺪﺍﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺧﺸﻴّﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﻭﺍﻧﺼﺎﻑ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﺁﻣﻴﻦ ﻳﺎ ّ‬

‫ﻛﻠﻰ ﺑﺤﺚ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻰ ﺩﺭﺧﺸﺪ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﺵ ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﺍﺵ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﻓﻬﺮﺳﺖ ﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ٤٧‬‬ ‫ﺟﻢ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﺳﻢ ّ ّ‬

‫ﻭﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﺬﺍ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻭﺍﺭﺩﺍﻳﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺍﻥ ﺷﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻧﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪﻛﻪ‬ ‫ﺑﻴﻦ ﻋﻠﻤﺎء‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻗﺎﻯ ﺭﺁءﻳﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻧﺒﻴﻞ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﻭ ﺫﺑﻴﺢ ﺣﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻓﻼﻥ ﻭﺑﻬﻤﺎﻥ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٢٩‬‬

‫ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﭼﺎﭖ ّ‬ ‫ﻣﻜﻪ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺩﺭﻣﻜﻪ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ‬ ‫ﻛﻔﺎﺭﻗﺮﻳﺶ‬ ‫ﺍﻭﺍﻳﻞ ﻇﻬﻮﺭﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺫﻳّﺖ ﻭﺷﻜﻨﺠﮥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺑﺮﺁﻧﺎﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺳﺨﺖ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺹ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﻣﺮ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﺒﺸﻪ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺩﻭﮔﺮﻭﻩ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﮥ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺍﺯﻫﻢ ﻛﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻰ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ‬

‫ﺑﺎﺟﻌﻔﺮﺑﻦ ﺍﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﻮﺩ ﻭﺩﺭﻳﻜﻰ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺩﺧﺘﺮﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺹ‬

‫ُﺭﻗﻴّﻪ ﺣﻀﻮﺭﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺒﺸﻪ ﻣﻰ ﺭﻭﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﺴﻴﺤﻰ‬

‫ﻛﻔﺎﺭﻗﺮﻳﺶ ﻛﻪ ﺗﻴﺮﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻨﮓ ﺧﻮﺭﺩﻩ‬ ‫ﻭﻋﺎﺩﻝ ﺍﺳﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﺩ‪ّ .‬‬

‫ﻭﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻋﻜﺲ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ‬

‫ﻣﻜﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻨﺜﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺣﺒﺸﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﺯﻛﻴﻨﻪ ﻭﺣﺴﺪ ﻣﻰ ﺳﻮﺯﻧﺪ‪ .‬ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ّ‬

‫ﻣﻜﻪ ﻭﺭﺅﺳﺎﻯ‬ ‫ﺣﺒﺸﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﻭﺁﻧﻬﺎ ﻧﺰﺩ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺪﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺯﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺑﺖ ﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺁﻧﺠﺎ ﺳﺮﭘﻴﭽﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯﺩﻳﻦ ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺒﺸﻪ ﺭﺍﻩ ﻧﺪﻫﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺭﺅﺳﺎﻯ‬ ‫ﻣﻜﻪ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺰﺍﻯ ﺍﻋﻤﺎﻟﺸﺎﻥ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻛﻔﺎﺭﻗﺮﻳﺶ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻇﻠﻢ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮﺑﺮﻣﻰ ﺁﻳﺪ‬ ‫ﻭﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﻈﻠﻮﻡ‪ ،‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻴﻠﻪ ﻭﺩﺭﻭﻍ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻢ ﺩﺭﻗﻮﻝ ﺧﻮﺩ ﺻﺎﺩﻕ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺳﺘﻜﺎﺭﻧﺪ ﻭﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻭﻫﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ )ﻉ( ﺭﺍﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻯ ﻣﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻜﻪ ﺑﺎﺯﻣﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ‬ ‫ﻛﻔﺎﺭﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﭘﺎ ﺩﺭﺍﺯ ﺗﺮﺑﻪ ّ‬ ‫ﻛﻔﺎﺭﺗﺤﻮﻳﻞ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ ﻭﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺪﻝ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻭﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺩﺭﺣﺒﺸﻪ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻓﺮﺍﺋﺾ ﺩﻳﻨﻰ ﺧﻮﺩﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪).‬ﻭﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺒﻴﺪﺍﻪﻠﻟ ﺑﻦ ﺟﺎﺵ ﻭﺳﻜﺮﺍﻥ ﺑﻦ ﻋﻤﺮﻭ‪،‬‬ ‫ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻠﻴﺴﺎﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﻋﻴﺴﻮﻳﺎﻥ ﺭﺍﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻭﻣﺴﻴﺤﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻮ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺼﺒﺎﺕ ﺟﺎﻫﻠﻰ ﻣﻰ ﺳﻮﺯﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺸﺎﺭ ﺑﺮﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﻧﻔﻮﺫﻛﻠﻤﺔﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ‪،‬ﺹ‪ّ .(١٢٠‬‬ ‫ﻣﻜﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﺗﺶ ﻛﻴﻨﻪ ﻭﺗﻌ ّ‬

‫ﻣﻜﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﺹ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﺭﺅﺳﺎﻯ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻭﻧﺪﻭ‪....‬ﺍﻟﺦ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺪﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﺩﺳﺘﻐﻴﺐ ﻧﻴﺰﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺍﻳﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺝ‪ ،٢‬ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﮥ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﻋﺘﻴﻖ ﺷﻴﺮﺍﺯ‪ ،‬ﺹ‪ ،١٨٣‬ﺩﺭﺗﺄﺋﻴﺪ ﻭﻗﺎﻳﻊ‬ ‫ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ﻣﻜﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻴﻠﻰ ﺁﺯﺍﺭ ﻣﻰ‬ ‫ﻓﻮﻕ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺩﺭﺍﻭﺍﺋﻞ ﺑﻌﺜﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﺹ‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺗﺎ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﻋﺪﺩﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮﻣﻰ ﺭﺳﻴﺪ ﻭﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ّ‬

‫ﻣﻜﻪ ﺭﺍﺗﺮﻙ ﻛﻨﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻤﺎﺯﺑﺨﻮﺍﻧﻴﺪ ﻭ ﺭﻭﺯﻩ‪ ،‬ﺑﺮﻭﻳﺪ ﺩﺭﺟﺎﺋﻰ‪،‬‬ ‫ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺍﻣﺮﻛﺮﺩ ﺑﺮﻭﻳﺪ ﻓﺮﺍﺭﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﺎﻧﻴﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺩﺭﺍﻣﺎﻥ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﻧﺰﺩ ﻧﺠﺎﺷﻰ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﺣﺒﺸﻪ ﺭﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺠﺎﺷﻰ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻧﺼﺮﺍﻧﻴّﺖ ﺩﺭﺣﺒﺸﻪ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻟﻜﻦ ﺧﻮﺩ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﻣﺮﺩ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ‬ ‫ﺑﺮﻭﻳﺪ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫ﻣﻜﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻰ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﺳﺘﻐﻴﺐ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪﺳﺆﺍﻝ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺍﮔﺮﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺩﺭﺻﻒ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ّ‬

‫ﺩﺭﻣﻜﻪ ﭼﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ؟ ﻻﺑﺪ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺭﺍﻫﺒﺎﻥ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪،‬ﭼﻪ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ؟ ﺩﺭ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠّﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺒﻜﮥ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ‬ ‫ﺁﻣﻮﺧﺘﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﻭﻗﺼﺺ ﻗﺮﺍﻥ ﺷﺒﻴﻪ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﻭﺍﻧﺠﻴﻞ ﻭ ﺍﺳﺎﻃﻴﺮ ّ‬

‫ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ ﺣﺒﺸﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻛﻤﻚ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﺣﺒﺸﻪ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻣﺮﺷﺒﻜﮥ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣٠‬‬

‫ﺣﺘﻤﴼﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺹ‪ ٤‬ﻧﻴﺰ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻰ ﺷﺪ ﺑﻪ »ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻴّﺖ ﻭﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻯ ﺣﺒﺸﻪ‪ «.‬ﻭﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺹ‪ ٥‬ﻣﻰ ﺷﺪ‪» ،‬ﻣﻐﺎﺯﻟﻪ ﺑﺎﻫﻤﺴﺎﻳﮥ ﺟﻨﻮﺑﻰ«‬

‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺹ‪ ٦‬ﻣﻰ ﺷﺪ‪» ،‬ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﻳﺮ ﭘﺎ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺣﺒﺸﻰ« ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺹ‪ ٨‬ﻣﻰ ﺷﺪ‪» ،‬ﻣﺎﻩ ﻋﺴﻞ ﺩﺭﺣﺒﺸﻪ« ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‪.‬‬ ‫ﺍﻭﻫﺎﻣﺎﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻣﻜﻪ ﻭﭼﺎﭖ ﺟﺪﻳﺪﺁﻥ ﺩﺭﻃﻬﺮﺍﻥ ﻧﻤﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﭼﺎﭖ ّ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﻭﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﮥ ﺟﺰﺋﻴّﺎﺕ ﻣﻘﺎﻻﺕ ّ‬

‫ﻭﺍﻻ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﺭﻭﺡ ﺟﺰﺋﻴّﺎﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻧﻴﺰﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺠﺰﮤ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺑﺪﻯ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺳﻨّﺖ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺗﺸﺎﺑﻪ ﻗﻠﻮﺏ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﻭﻣﻌﺮﺿﻴﻦ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﻄﺒﻴﻘﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ‬ ‫ﻣﻔﺼﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻞ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺧﻮﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺣﺪﻳﺚ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻥ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﺳﺖ ﻏﻴﺐ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﻮﺷﺖ ﻛﻪ‪» :‬ﺩﺭﺍﻭﺍﻳﻞ ﻇﻬﻮﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻣﺮﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺫﻳﺖ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻣﻰ ﻛﺸﺘﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺑﻪ ﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭﭼﻮﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺁﻧﺠﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪ ﺑﺎ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﻓﺘﺎﺭﻧﻤﻮﺩ ﻭﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﺍﺯ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻭ ﻗﺘﻞ ﺗﺎﺣﺪﻭﺩﻯ ﺩﺭﺍﻣﺎﻥ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺩﻳﻨﻰ ﺧﻮﺩ ﻋﻤﻞ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﻯ ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﮥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎء ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺠﺲ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﺷﻮﻧﺪ ﺩﺭﺁﻥ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﺧﺪﺍ‬

‫ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍّﻣﺎ ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ ﻧﻴﺰﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯﭘﺎ ﻧﻨﺸﺴﺘﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﺁﺯﺍﺭﻧﺴﺒﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻨﺠﺮﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﻭﻫﻤﺪﺳﺘﺎﻧﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺩﺭﻛﺎﺭﻧﺒﺎﺷﺪ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻜﺸﻨﺪ ﻭﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺩﺭﺍﻣﺎﻥ‬

‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﻗﺪﺭﺩﺍﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺎﻓﺮﺑﻰ ﺩﻳﻦ ﻧﺠﺲ ﺭﺍﺑﻪ ﺩﻳﺎﺭﻋﺪﻡ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﻭﻫﻴﺎﻫﻮ ﺯﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺘﻮﻝ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ـ ـ ﻣﺎﻧﻨﺪﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﺒﺸﻪ ـ ـ ﺑﻪ ﺩﺳﻴﺴﻪ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﻭﻯ ﺭﺍﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮﻛﺸﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺖ ﻭﻗﻌﻰ ﻧﻨﻬﺎﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﺍﻯ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺎﺯﺟﻮﺋﻰ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ‬

‫ﺁﻣﺪ‪،‬ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻛﺮﺩ ﻭﻟﻰ ﺣﺘّﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ‪،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭﺗﺨﻔﻴﻒ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ‪«....‬‬

‫‪٣٩١‬‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻭ ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭﺹ‪ ،٩‬ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ّ‬ ‫ﺍﮔﺮ ّ‬

‫ﻣﻈﻠﻮﻡ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻜﻪ ﺩﺭﺣﺒﺸﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺟﻤﻼﺗﻰ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﭼﻘﺪﺭﺷﺒﻴﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻼﺕ ﻧﺎﻣﮥ‬ ‫ﺣﻜﺎﻡ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ِ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎﺑﻰ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ( ﺭﺍ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺣﺒﺸﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﺁﻥ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪ً ّ » :‬‬ ‫ﺍﻭﻻ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ )ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭﺁﻥ ّ‬

‫ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﺮﺍ ﺩﺭﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﺟﻤﻊ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺧﻮﺍﻫﺶ ﺷﺎﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﺍﻧﻴﺪ ﻭ ﻫﺮﻛﺲ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻢ ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭﺍﻗﺎﻣﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺭﺍﻫﺶ ﻧﺪﻫﻴﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﺜﻞ ﻧﻬﻠﻴﺴﺖ ﻫﺎﻯ ﺷﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺪﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ «.‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﭼﻘﺪﺭﺷﺒﻴﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻋﻴﻦ ﺻﺤﻨﮥ ﺣﺒﺸﻪ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭﻓﻴﻠﻢ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪﺭﺳﻮﻝ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺍﺳﺘﻰ ﭼﻘﺪﺭﭘﻮﭺ ﺍﺳﺖ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺭﻭﺳﻰ ﻭﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ‪ .‬ﻭﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﭼﻪ ﻛﻴﻨﻪ ﺗﻮﺯ ﻭﺣﺴﻮﺩ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻧﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺩﺭﺻﺪﺩ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻫﻨﻮﺯ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﺟﻌﻠﻰ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻫﺎﻯ ﻛﻴﻨﻴﺎﺯ ﺩﺍﻟﮕﻮﺭﻭﻛﻰ ﺳﻔﻴﺮ ﺭﻭﺱ ﻧﻘﻞ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﻭﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺪﻭﺩ‪ ٦٠‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻣﻨﺼﻔﻴﻦ‪ ،‬ﺟﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ »ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ‬ ‫ﻫﺎ« ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒّﺎﺱ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺁﺷﺘﻴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﺠﻠّﮥ ﻳﺎﺩﮔﺎﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ٥‬ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ،٩٠٨‬ﺳﺎﻝ ‪ ،١٣٢٨‬ﺟﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ّ ّ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺠﺘﺒﻰ ﻣﻴﻨﻮﻯ ﻧﻴﺰﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺁﺷﺘﻴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﮥ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻯ ﻛﺘﺎﺏ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺷﺸﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪١‬ﻭ ‪ ،٢‬ﺹ ‪ ،٢٢‬ﺑﻰ ﺍﺳﺎﺱ‬

‫ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺭﻭﺳﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﻳﻘﻴﻦ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺑﻪ ﺩﺍﻟﮕﻮﺭﻭﻛﻰ‬

‫ﻣﺠﻌﻮﻝ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺟﻌﻞ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ «.‬ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ ﺁﺩﻣﻴّﺖ ﻧﻴﺰﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ﺍﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﺎﭖ ﭼﻬﺎﺭﻡ‪ ،‬ﺹ ‪ ،٤٥٦‬ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﻡ ﺟﺎﻋﻞ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﺘّﻰ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮﻭﻯ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪ ٧٨‬ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻬﺎﺋﻴﮕﺮﻯ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ‬

‫ﻫﺎﻯ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﺳﻔﻴﺮ ﺭﻭﺱ ﺭﺍ ﺟﻌﻠﻰ ﻭ ﻧﺎﻭﺍﺭﺩ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣١‬‬

‫ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭﻛﻪ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٣٢٢‬ﻩ‪ .‬ﺵ ﺟﻌﻞ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺗﻬﻤﺖ ﺭﻭﺳﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺯﺩﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭﻫﻤﻴﻦ ﺁﻗﺎﻯ ﺁﺩﻣﻴّﺖ ﺩﺭ‬

‫ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺸﺮ ‪ ١٣٢٣‬ﻩ‪ .‬ﺵ‪ ،.‬ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﮥ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺍﺯﺁﻥ‪ ،‬ﺗﻬﻤﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪) .‬ﻣﺪﺭﻛﻰ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺁﺩﻣﻴﺖ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺧﻮﺩﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﺄﻣﻮﺭﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺁﺭﺗﻮﺭﻛﺎﻧﺎﻟﻰ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺳﻔﺮﺯﻣﻴﻨﻰ ﺍﺯﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﻝ ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻭﻯ ﻭﺟﻮﺩ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺪﺭﻛﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻛﻪ ﻣﺪﺭﻙ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬ ‫ﻭﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩ‪ّ .‬‬

‫‪٣٩٢‬‬ ‫ﺭﺩ‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ّ ،‬‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﺸﺮﻫﺎﻯ ﺑﻌﺪﻯ ﻛﺘﺎﺑﺶ ﺣﺬﻑ ﻛﺮﺩ(‪ .‬ﺣﺘّﻰ ﺍﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮﻭﻯ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺯﺍﻭﻳﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ّ‬

‫ﺭﺩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺍﻳﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﻴﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﻰ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻓﻼﻥ ﺭﻭﺳﻰ ﻳﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ‬ ‫ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺗﻬﻤﺖ ﺭﻭﺳﻰ ﻳﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺻﺮﻳﺤﴼ ّ‬

‫ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻭﺭﺩﻩ‪«.‬‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺶ »ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ‬ ‫ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻳﻢ ﮔﺰﺍﺭﺵ‬ ‫ﺳﻔﻴﺮﺭﻭﺳﻴﻪ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ـ ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﺎﻥ ﻛﻴﻨﻴﺎﺯﺩﺍﻟﮕﻮﺭﻛﻰ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫ﻫﺎ‪ «...‬ﺟﻌﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ـ ـ ﻛﻪ ﺣﺪﻭﺩ ﭘﻨﺞ ﺩﻫﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﮥ ﻓﻮﻕ ﺩﺭ ﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺗﺰﺍﺭ‬ ‫ّ‬

‫»ﺍﻋﻠﻴﺤﻀﺮﺕ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺗﺰﺍﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺩﻭﮎ ﻧﺴﻠﺮﻭﺩ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳّﺖ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﮐﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﮐﺴﺐ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﻫﻢ‪ .‬ﺳﻔﺎﺭﺕ ﻣﻨﺸﻰ ﻏﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻣﺠﻴﺪ ﺁﻫﻰ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻮﺩ )ﻭﻯ ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮﺍﻫﺮ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ(‪ .‬ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳّﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺸﻰ ﺳﭙﺮﺩﻡ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﻯ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻣﻦ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻳﮏ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﺎﺏ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺁﺯﺍﺩﻳﺨﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺍﻭ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﻭﺳﻰ ﺗﻬﻴّﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻦ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﺑﺪﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺟﺎﻣﻌﻰ ﺍﺯ ﭼﮑﻮﻧﮕﻰ ّ‬

‫ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻄﺒﻮﻋﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻔﺮﺳﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎﺏ ﺷﺨﺼﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺮﮎ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﻴﺨﻮﺍﺳﺖ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻭ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﻰ ﺑﺮﻫﺎﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﻰ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺑﻬﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﻓﮑﺎﺭ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺁﺯﺍﺩﻳﺨﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺑﺪﺍﺧﻠﻪ‬ ‫ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺳﺮﺍﻳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺷﻤﺎ ﻣﺄﻣﻮﺭﻳﺖ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻋﻘﺎﻳﺪ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺎﺑﻴﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺭﻳﺸﻪ ﮐﻦ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻋﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﺪﺭ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺑﻼﻍ ﻧﻤﻮﺩﻡ‪«.‬‬

‫‪٣٩٣‬‬

‫ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺍﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺫﻛﺮﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ّ‬ ‫ﺑﺎﺭﻯ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ّ‬

‫ﻋﻤﺮﻭﺍ ﺑﻴﻮﺗﴼ ﺑﺎﮐﻤﻞ ﻣﺎ ﻳﻤﮑﻦ‬ ‫ﻋﺮﺽ ﺷﻮﺩﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﺍﺛﺮ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺴﺘﻄﺎﺏ ﺍﻗﺪﺱ‪ ،‬ﺣﻜﻢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪﻛﻪ‪» ،‬ﻳﺎ ﻣﻼٔ ﺍﻻﻧﺸﺂء ّ‬ ‫ﺍﻟﺮﻳﺤﺎﻥ ﺍﻻ‬ ‫ﻓﻰ ﺍﻻﻣﮑﺎﻥ ﺑﺎﺳﻢ ﻣﺎﻟﮏ ﺍﻻﺩﻳﺎﻥ ﻓﻰ ﺍﻟﺒﻠﺪﺍﻥ ﻭ ﺯﻳّﻨﻮﻫﺎ ﺑﻤﺎ ﻳﻨﺒﻐﻰ ﻟﻬﺎ ﻻ‬ ‫ﺑﺎﻟﺮﻭﺡ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ّ‬ ‫ﺭﺑﮑﻢ ّ‬ ‫ﺛﻢ ﺍﺫﮐﺮﻭﺍ ﻓﻴﻬﺎ ّ‬ ‫ﺑﺎﻟﺼﻮﺭﻭ ﺍﻻﻣﺜﺎﻝ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻘﺮ ﺍﻻﺑﺼﺎﺭ« )ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﻣﺎﻟﻚ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﻨﺎﻫﺎﺋﻰ ﺭﺍﺑﻪ ﻛﺎﻣﻠﺘﺮﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻤﻜﻦ ﺩﺭﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﺴﺎﺯﻳﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺬﮐﺮﻩ‬ ‫ﺗﺴﺘﻨﻴﺮﺍﻟﺼﺪﻭﺭ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﻨﺖ ﺩﻫﻴﺪ ﻭﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﻭﺍﺷﻜﺎﻝ‪ .‬ﭘﺲ ﺩﺭﺁﻥ ﺑﺎ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺫﻛﺮﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺗﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺳﻴﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ‬

‫ﺫﻛﺮ ﺧﺪﺍ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺩﻳﺪﻩ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﺎﺩﺵ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ(‪.‬‬

‫ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻭ‬ ‫ﺩﺭﻗﺴﻤﺖ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻫﺎﻯ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺴﺘﻄﺎﺏ ﺍﻗﺪﺱ ﻧﺸﺮﻣﺮﻛﺰﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﻣﻌﺒﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺣﻖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺒﺪ ﺑﻨﺎﻯ ﻣﺮﮐﺰﻯ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﮐﺎﺭﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﺗﻴﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻠﺤﻘﺎﺗﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ّ ّ‬ ‫ﻋﺒﺎﺩﺕ ّ‬

‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ ،‬ﺑﺸﺮ ﺩﻭﺳﺘﻰ‪ ،‬ﺗﺮﺑﻴﺘﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻋﻈﻢ ﺗﺄﺳﻴﺴﺎﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺟﺎﻯ‬ ‫ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺣﻖ ﻭ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ّ‬ ‫ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﺭﺯﻯ ﺍﺯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﺍﻣﺘﺰﺍﺝ ﻋﺒﺎﺩﺕ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺘﻔﺮﻋﺎﺕ ﺁﻥ ﻋﺎﺟﺰﺍﻥ ﺭﺍ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﺑﺨﺸﺪ‪ ،‬ﻓﻘﺮﺍء ﺭﺍ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻈﺮ ﻣﺒﺎﺭﮎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﺗﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﺮﻭﻉ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﺒﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻣ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﻣﺪﻥ ﻭ ﻗﺮﻯ‬ ‫ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺴﺎﻓﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﺄﻭﻯ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﻏﻢ ﺯﺩﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺴﻠّﻰ ﻋﻄﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻧﺎﺩﺍﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪) .‬ﺗﺮﺟﻤﻪ( ﺩﺭ ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ّ‬ ‫ﻣﻌﺎﺑﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻨﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪«.‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﻴﺸﺘﺮﺁﻧﻜﻪ ﺩﻋﺎ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﻤﻌﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﺣﻜﺎﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪﺍﻯ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻳﺎ‬

‫ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﻋﺎ ﻭ ﻧﻴﺎﻳﺶ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﺤﻞ‪ ،‬ﻣﻜﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﻭ ﺫﻛﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻜﺎﻥ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ ﺩﺭ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻜﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺫﻛﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻠﻨﺪ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣٢‬‬

‫ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺻﺒﺤﻬﺎﻯ ﺯﻭﺩ ﺩﺭ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺍﺩﻋﻴّﻪ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻟﺤﻦ‬

‫ﺧﻮﺵ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴّﺖ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺗﻼﻭﺕ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻌﺎﺑﺪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻣﺮ ﺗﺎﺯﻩﺍﻯ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺍﻏﻠﺐ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﻌﺎﺑﺪ ﻭ ﻣﻜﺎﻧﻬﺎﻳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻣﺆﻣﻨﺎﻥ ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻥ ﻋﺒﺎﺩﺍﺕ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻋﺒﺎﺩﺗﮕﺎﻫﻬﺎﻯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺷﺮﻕ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﻓﺮﻗﻪﻫﺎﻯ ﻣﺴﻴﺤﻰ‪ ،‬ﻣﺸﺮﻕ‬

‫ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺎﻟﻰ ﺍﺯ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﻭ ﺗﻤﺎﺛﻴﻞ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﺣﻜﻢ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻗﺪﺱ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺯﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ ﻭﺟﻪ‬

‫ﻣﻤﻜﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺍﺭﺍﻯ ‪ ٩‬ﺩﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﺳﻤﺒﻞ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻟﺬﺍ ﻫﺮ ﻓﺮﺩ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺷﻴﻮﮤ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻋﺎ ﻭ ﻧﻴﺎﻳﺶ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺭ ﻣﺸﺮﻕﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﺍﺩﻋﻴّﻪ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ‬ ‫ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻗﺎﺭﺍﺕ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﺑﺰﺭﮔﻰ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻬﻢ ﺧﻮﺩ ﺷﺎﻫﻜﺎﺭ ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻫﺮ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ‬

‫ﺑﻨﺎﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﺎﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻗﻮﻡ ﻭ ﻣﻠّﺘﻰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ‪ ،‬ﭘﺮﻭﺭﺷﮕﺎﻩ‪ ،‬ﺧﺎﻧﮥ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺍﺻﻞ ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﺁﻥ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﻭ ﻣﺤﻮﺭ ﻫﻤﮥ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬ ‫ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ ﻭﻟﻰ ﭘﺲ ﺍﺯﭼﻨﺪﻯ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﺁﺳﻴﺐ ﺩﻳﺪ ﻭﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ‬ ‫ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ّ‬

‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﺮﺍﺏ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯﺷﻮﺭﻭﻯ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻧﻤﻮﺩ ﻭﺑﻌﻀﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﺳﻴﺒﺮﻯ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﺮﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺑﺎ‬ ‫ﺩﺭﺷﻮﺭﻭﻯ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﮤ ﮔﺰﻳﻨﺸﻰ ﺍﺯﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭﻳﺎ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻭﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺑﺰﺭﮒ »ﺭﻭﺵ ﺷﻨﺎﺧﺘﻰ«‬

‫ﺩﺭﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭﺹ‪ ،٩‬ﭘﺎﻧﻮﺷﺖ ‪ ،١٤‬ﻭﺹ‪ ،١٧‬ﭘﺎﻧﻮﺷﺖ‪ ،٣‬ﺍﺯﻛﺘﺎﺏ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺳﻜﻮﺕ ﺑﻪ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﻩ ﻫﺎ ﺻﻔﺤﮥ ﺩﻳﮕﺮﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﭘﺮﺍﺳﺖ ﺍﺯﺷﺮﺡ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻭﺍﺯﻋﺠﺎﻳﺐ ﺁﻧﻜﻪ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺩﺭﺻﺺ‪١١-١٠‬ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ »ﻣﺒﺎﺭﺯﮤ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ« ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻭﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﭘﺎﻳﮕﺎﻩ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺳﺘﻴﺰﻩ ﻧﭙﺮﺩﺍﺧﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻴﺰ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻛﺮﺩ ﻭﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺍﻓﻴﻮﻥ ﺗﻮﺩﻩ ﻫﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ‪ ٧٠‬ﺳﺎﻝ ﻫﻤﮥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺯﭼﻨﮓ ﺁﻥ ﺧﻼﺻﻰ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﺎﻗﺾ ﻋﺠﻴﺒﺘﺮ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﮥ‬

‫ﺭﻭﺳﻴﮥ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﻭﺳﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﭘﺲ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﭘﺎﺷﻰ ﺁﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﭼﻄﻮﺭ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﺹ‪ ١٢‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺗﺎ ﺳﻘﻮﻁ‬ ‫ّ‬

‫ﺹ‪١٠‬ﻭ‪ ١١‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﻭﺳﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ؟ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﭙﺮﺳﻨﺪﻛﻪ ﭼﺮﺍ‬

‫ﺗﻔﻜﺮ ِﺍﻟﺤﺎﺩﻯ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺍﺯﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﻄﻖ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻫﺠﻮﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺴﺘﺪﻝ ﻭﻣﺘﻴﻦ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﺗﺮﺳﺪﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﻨﺎﺑﻌﻰ ﭼﻮﻥ »ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺳﻜﻮﺕ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﻼ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺭﻓﻴﻖ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺕ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ‬ ‫ً‬ ‫ﻭ ﻣﻄﻠﺐ ﻋﺠﻴﺐ ﺩﻳﮕﺮ ّ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻣﺮ‬ ‫ﻫﺎﻯ ‪ ٩٣١‬ﺗﺎ ‪ ،٩٣٣‬ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٦‬ﺗﺎ ‪ ١٩‬ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ ‪ ١٣٨٢‬ﭼﺎﭖ ﺷﺪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬ ‫ﺍﺯﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻧﺎﻗﻀﻴﻨﻰ ﭼﻮﻥ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﺻﺒﺤﻰ ّ‬ ‫ّ​ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﻴﮥ ﺗﺰﺍﺭﻯ ﻭ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺳﺎﺑﻖ ﻭ ﻙ‪.‬ﮒ‪.‬ﺏ‪ .‬ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﻋﺠﻴﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻄﻮﺭ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ‬

‫ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻤﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﺣﻤﻼﺕ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺳﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﭼﭗ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻃﺒﺮﻯ ﻭﻓﺸﺎﻫﻰ ﻭﻏﻴﺮﻩ ـ ـ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻧﻈﻢ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺁﻥ ـ ـ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ّ ّ‬ ‫ﺧﻮﺩﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻄﻮﺭ ﻓﺮﺻﺖ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻛﺜﻴﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻋﻘﻴﺪﮤ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﮥ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﺭﺍ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻤﻰ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ‬ ‫ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻣﺎﺗﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﻭ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﺿﺪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺧﻼﺻﻪ ﺁﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﮔﺮ ﺭﻭﺡ ّ‬

‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﻣﻰ ﺿﺪ ﺩﻳﻦ ﺑﺎ ﺍﺳﻤﻰ ﺧﺎﺹ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﺷﺠﺮﮤ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ ﻳﻚ ﺭﺍﺋﺤﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺍﻳﻦ ﺷﺠﺮﮤ‬

‫ﺗﻨﺎﻭﻝ‬ ‫ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺷﺠﺮﮤ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ )ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ( ﻫﺮ ﺛﻤﺮ ﻭ ﻓﺎﻛﻬﻪ ﺍﻯ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ‪ .‬ﺍﻧﺴﺎﻥ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﮥ ﺍﻳﻦ ﺷﺠﺮ ﺁﻳﺪ ﺍﺛﻤﺎﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺷﺠﺎﺭ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣٣‬‬

‫‪٣٩٤‬‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﺟﻬﻰ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ «.‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺭﻭﺡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﮔﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫)ﻳﺎ ﺣﺰﺏ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﻭ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ( ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ...»:‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﺰﺏ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ )ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ( ﻛﻪ ﻃﺎﻟﺐ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﻰ ﺍﻻﻥ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻳّﻪ ﺍﺯ‬

‫ﻫﺮ ﺣﺰﺑﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺟﺮﺍء ﻧﻪ ﻣﮕﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻳّﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻻﺟﺮﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺿﻄﺮﺍﺑﻰ ﺩﺭ ﻫﻴﺄﺕ‬

‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻴّﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﮕﺮﺩﺩ‪«.‬‬

‫‪٣٩٥‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ‪ ١٩١٧‬ﺩﺭ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺳﺎﺑﻖ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﺪ ﭼﻮﻥ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺑﺮ ﻧﻔﻰ ﺧﺪﺍ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭ ﺭﻭﺷﻬﺎﻯ ﺍﻓﺮﺍﻃﻰ ﻭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻤﻰ ﻛﻪ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻳﻜﺴﻮ ﻧﮕﺮﻯ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺷﺪﻳﺪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺩﻫﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺳﻘﻮﻁ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ‪ ،‬ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻠﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻫﻤﮥ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﻧﻴﺎ ـ ﭼﻪ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﭼﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﻧﻈﻤﻪ ـ ـ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ‬

‫ﻣﻬﻢ ﻭﻋﺪﻩ ﺻﻠﺢ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺮ ﭼﻴﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴّﮥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ّ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٩٨٥‬ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪:‬‬

‫ﻣﺮﻭﺟﻴﻦ ﻣﺮﺍﻡ ﻫﺎﻯ ﻣﺎﺩﻯ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺑﻪ ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻟﻴﺴﻢ ﻭ ﭼﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﻭﻗﺖ ﺁﻥ ﻓﺮﺍ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺟﻬﺎﻥ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﻡ ﻫﺎ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﻋﻮﻯ ﺗﺤﺼﻴﻠﺶ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻭﻗﻒ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﭼﻪ ﺷﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻭﺻﻮﻝ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬

‫ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ َ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﺗﻔﻮﻕ ﻓﻼﻥ ﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﻓﻼﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﻓﻼﻥ ﻃﺒﻘﻪ ﺍﺯ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺑﺸﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ‬

‫ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﻄﻠﻖ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﮔﺮﺳﻨﮕﻰ ﻭ ﺑﺪﺑﺨﺘﻰ ﻏﻮﻃﻪ ﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺛﺮﻭﺕ‬

‫ﻫﺎﻯ ﻧﺎﻣﺤﺪﻭﺩﻯ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﻓﺮﻋﻮﻥ ﻫﺎ ﻭ ﻗﻴﺼﺮﻫﺎ ﻭ ﻳﺎ ﺣﺘﻰ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭﻫﺎﻯ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺧﻮﺍﺑﺶ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﻤﻰ ﺩﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻨﻚ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ‬ ‫ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺸﺮﻯ ﺍﻧﺒﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﻟﺬﺍ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﻓﺮﻭ ﭘﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺩﺭ ﭘﻴﺎﻡ ‪ ٢٩‬ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ ١٩٩٠‬ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﺘﻌﺪﺩﻩ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﭘﻨﺎﻩ‬ ‫ﺣﺰﺏ ﺷﻤﺎﻝ )ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﻳﺎ ﺣﺰﺏ ﭼﭗ( ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﺳﺎﻝ ﻧﺰﺩ ﺟﻤﺎﻫﻴﺮ ﻧﻔﻮﺱ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻤﺎﻟﻚ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻧﺠﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﻛﺎﻓﻞ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻣﺤﺮﻭﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺁﻣﺪ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻗﻄﺎﺭ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﮔﺸﺖ‪ ...‬ﻧﻈﺎﻡ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺪﻧﻴّﺖ‬

‫ﺧﻼﻗﮥ ﺍﻟﻬﻴّﻪ‬ ‫ﻗﻮﮤ ﻧﺎﻓﺬﮤ ّ‬ ‫ﻣﺎﺩﻯ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺮ ﺟﺎ ﻭ ﺩﺍﺋﺮ ﻣﺪﺍﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﭼﻮﻥ ﺍﺯ ﻧﻔﺜﺎﺕ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻘﺪﺱ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ّ‬

‫ﻣﻤﻨﻮﻉ ﻧﻴﺰ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻰ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻻ ﻳﻨﺤﻞ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ‬

‫ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺷﻜﺴﺖ ﭘﺬﻳﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﭘﺎﻯ ﺑﺴﺖ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻗﻠﻢ ﺍﻋﻠﻰ )ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ( ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪» :‬ﺯﻭﺩ ﺍﺳﺖ ﺑﺴﺎﻁ ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﺗﺸﻨﺠﺎﺕ ﻭ ﺍﺑﺘﻼﺋﺎﺕ ﻭ ﺁﻻﻡ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻛﻨﻮﻧﻰ‬ ‫ﺍﻥ َ ‪َ ‬‬ ‫ﺟﻤﻊ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺴﺎﻁ ﺩﻳﮕﺮ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﮔﺮﺩﺩ‪ ِ .‬‬ ‫ﻋﻼﻡ ْ ُ‬ ‫ﻟﻬﻮ ْ َ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﻐﻴﻮﺏ‪ّ «.‬‬ ‫ﺍﻟﺤﻖ‪ُ ّ َ ،‬‬ ‫ﺭﺑﻚ َ ُ َ‬ ‫ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺷﺌﻮﻥ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺍﺳﺖ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺧﺰﺍﺋﻦ ﻋﻠﻢ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻜﻨﻮﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺍﻋﻠﻰ )ﻗﻠﻢ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ( ﻣﺮﻗﻮﻡ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﺛﺎﺭﺵ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﻫﺮﺝ ﻭ ﻣﺮﺟﻰ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﮤ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﺵ ﺟﺰ ﻳﺄﺱ ﻭ‬

‫ﻣﺼﺮﺡ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺷﺪﺕ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﺗﺎ ﺁﻧﻜﻪ‬ ‫ﻣﺸﻘﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﺭ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ‬ ‫ﺣﻴﺮﺕ ﻭ ﺳﺮﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﭼﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﻴّﺖ ﻏﺎﻟﺒﻪ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﮔﺮﺩﻥ ﻧﻬﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺟﻤﺎﻝ ﻗﺪﻡ )ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ( ﺟﻬﺖ‬

‫ﻧﺠﺎﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻟﻴﺴﻢ ﻏﺮﺏ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺤﺘﻮﻣﮥ ﺍﻧﻈﻤﮥ ﻣﺎﺩﻯ‪ّ ،‬‬

‫ﺗﻤﻨﺎ ﺁﻥ ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻡ‬ ‫ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺴﻄﻮﺭ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻮﺭ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ّ‬

‫ﻣﻠﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﺻﻞ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻭ ﻧﻴﺰ ﻃﺮﻕ‬ ‫ﻭﻋﺪﮤ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﺍﻋﻈﻢ ﺭﺍ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻭ ﻗﻠﺐ ﺧﺎﻟﺺ ﺧﻮﺩ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣٤‬‬

‫ﺣﺮﻣﺖ ﻭ ﺁﺑﺮﻭﻯ ﺍﻟﻬﻰ ِ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺑﻰ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺩﻭﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﻮﺭﺥ ‪١٣٣٨‬‬

‫ﺍﻟﻌﺰﻳﺰ‪» :‬ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺯ‬ ‫)ﺣﺪﻭﺩ ‪ ١٩٢٠‬ﻡ( ﺭﺍ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ُﺑﻬﺖ ﻓﺮﺍ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﺑﻠﺸﻮﻳﻚ ﻭ ﻙ‪.‬ﮒ‪.‬ﺏ‪ .‬ﻧﮕﻮﻳﻨﺪ‪ُ َ ،‬‬ ‫ﻗﻮﻟﻪ ْ َ‬

‫ﻗﻮﺕ ﻭ ﻧﺼﺮﺕ ﺑﺨﺸﺪ‪ .‬ﻋﻦ ﻗﺮﻳﺐ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ‬ ‫ﺿﻌﻒ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﺼﻮﻝ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﻟﻬﺬﺍ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻢ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﺍ ّ‬ ‫ﻗﻮﺕ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺮ ﺿﺒﻂ ﻭ ﺭﺑﻂ ﻳﺎﺑﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﺎﻛﻞ ﺣﻞ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺑﺎﺭﻯ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ‬ ‫ُﺑﻠﺸﻔﻴﻚ ﺭﺧﻨﻪ ﻧﻴﺎﺑﺪ ّ‬

‫ﻗﻮ ﺕ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪«.‬‬ ‫ﺑﻠﺸﻔﻴﻚ ﺭﺍﺣﺖ ﻳﺎﺑﺪ ّ‬

‫‪٣٩٦‬‬

‫ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺩﻳﮕﺮﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﺩﺭﻋﺎﻟﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪ :‬ﻓﺮﺍﻧﻜﻔﻮﺭﺕ ﺁﻟﻤﺎﻥ‪،‬ﺳﻴﺪﻧﻰ‬

‫ﭘﺎﻧﺎﻣﺎ‪ ،‬ﺳﺎﻣﻮﺁ‪ ،‬ﺩﻫﻠﻰ ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺍﺧﻴﺮﴽ ﻧﻴﺰ ﻗﺮﺍﺭﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺷﻴﻠﻰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺘﺮﺍﻟﻴﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻣﭙﺎﻻﻯ ﺍﻭﮔﺎﻧﺪﺍ‪ ،‬ﻭﻳﻠﻤﺖ ﺍﻳﺎﻻﺕ ﻣﺘّﺤﺪﻩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﻫﻬﺎ ﻗﻄﻌﻪ ﺯﻣﻴﻦ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺁﺏ ﻭﺗﺎﺏ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﺫﻛﺮﻯ ﻫﻢ‬ ‫ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ‪ ،‬ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻣﻮﺭﻋﺸﻖ ﺁﺑﺎﺩ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﻋﻜﺲ ﺁﻥ ﺭﺍﻧﻴﺰﺩﺭﺹ‪ ٨‬ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮ ّ‬

‫ﺍﺯﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﺍﻭﮔﺎﻧﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﺯﺩﻩ‪ ،‬ﺷﺮﺣﻰ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﺎﺷﻜﻮﻩ ﺗﺮﺗﺄﺳﻴﺲ ﺩﻳﮕﺮﻣﺸﺮﻕ‬

‫ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﴼ ﺑﺎﺣﻀﻮﺭ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻋﻠّﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺗﺮﺳﻨﺪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬

‫ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺯ ﻋﻈﻤﺖ ﻭﻧﻔﻮﺫ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺯﻣﻮﻃﻨﺸﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﺁﮔﺎﻩ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﭘﻰ ﺑﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﺷﺪ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺁﻥ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻴّﻮﻥ ﻭﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ‬

‫ﻭﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ‬ ‫ﺩﺭ ﺯﻳﺮﻳﻚ ﺧﻴﻤﻪ ﺩﺭﻛﻤﺎﻝ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺟﻤﻊ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺩﻳﺮﻳﻨﮥ ‪٦٠٠٠‬ﺳﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﻨﺎﺭﻧﻬﻨﺪ‪ ٣٩٧.‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬

‫ﻗﺒﻼ ﺍﺯﻋﻠﻤﺎﻯ ﺷﻴﻌﮥ‬ ‫ﻧﻴﺰﺗﻮﺳﻂ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺜﺎﻝ ﺩﺭﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭ ﺍﻭﮔﺎﻧﺪﺍ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺹ‪١٥‬ﺫﻛﺮﺵ ﺭﺍﻛﺮﺩﻩ‪،‬ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺗﻼﻭﺕ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﺗﺎ ﻛﻞ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪﻛﻪ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯﻭﺣﺪﺕ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬

‫ﻭﻧﺎﺳﻮﺗﻰ‪.‬‬

‫‪٣٩٨‬‬

‫ﺭﻭﺣﺘﺎﻥ ﭘﺮﺭﻭﺡ ﻭﺭﻳﺤﺎﻥ ﺑﺎﺩ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣٥‬‬

‫ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﺳﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺯ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭ ﻧﻴﻜﻮ ﺩﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﻧﺸﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ‪١١‬ﻭ )‪١٣‬ﻭ‪ (١٠‬ﻭ ‪ّ ٣٧‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﻭﭘﺲ ﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏ‬ ‫ﺍﺯﻣﺘﺪﻭﻟﻮﮊﻯ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺩﺭﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﮥ ﺻﺒﺤﻰ ﻭﺁﻭﺍﺭﻩ‪ ،‬ﻃﻨﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﭘﻮﺳﻴﺪﮤ ّ ّ‬

‫ﻛﻪ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﻣﺪﻩ‪ ،‬ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﺻﺒﺤﻰ ﻭﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﻧﻴﻜﻮ ﻭ ﺳﻨﺪﻳّﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻦ ﺍﻭﻫﺎﻣﺎﺗﺸﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﻓﻮﻕ ﻧﻴﺰ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺳﻪ‪ ،‬ﺍﺯﻧﻈﺮﻣﺪﺍﺭﻙ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺩﺭﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩ ﺑﻰ ﻧﻈﻴﺮﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺯﻳﺮﻧﮕﺎﻫﻰ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺑﻪ ﻫﺮﺳﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺯﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ّ‬

‫ﺋﻴﺖ ﻭﻋﺜﻤﺎﻧﻰ(‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ‪ :‬ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪١١‬ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻗﺖ ﺭﻓﺖ )ﭘﺮﺩﻩ ﺍﻯ ﺍﺯﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺑﻬﺎ ّ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﮥ ﺻﻔﺤﮥ ‪١٢‬ﻭ‪)١٣‬ﻣﻘﺎﻟﮥ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﺎ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻫﺎ‬ ‫ً‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ( ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻤﺪﺳﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺍﻗﺎﻣﻪ ﻛﺮﺩﻩ‪ :‬ﻳﻜﻰ ﺗﻔﺴﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﺮﺣﺪﻳﺚ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻛﻨﺖ‬

‫ﻛﻨﺰﴽ ﻣﺨﻔﻴﴼ‪ ...‬ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻮﻛﺖ ﻋﻠﻰ ﭘﺎﺷﺎ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﻋﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺻﺎﺩﺭﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺳﻮﻣﻰ ﻧﺎﻣﻪ‬

‫ﺍﻯ ﺍﺯﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺩﺭﺗﺸﻮﻳﻖ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪.‬‬

‫ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻭﻋﻠﻤﺎء ﻭﻋﺮﻓﺎﻯ ﻋﺰﻳﺰﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻨﺸﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻭﻛﺸﻒ ﻛﻨﻨﺪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺩﻟﻴﻞ ّ‬

‫ﺍﺯﻛﺠﺎﻯ ﺁﻥ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪.‬ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺗﻔﺴﻴﺮﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﺻﺺ‪ ٢‬ﺗﺎ‪ ٥٥‬ﻣﻜﺎﺗﻴﺐ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬

‫ﻭﻛﻢ ﻭﻛﻴﻒ ﺧﻠﻘﺖ‪،‬‬ ‫ﺟﻠﺪ‪٢‬ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ ﻭﻳﺎ ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ‪ .‬ﺗﻔﺴﻴﺮﻣﺰﺑﻮﺭﺗﻤﺎﻣﴼ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻟﻬﻰ ّ‬

‫ﻭﻣﺮﺍﺗﺐ ﻣﺤﺒّﺖ ﻭﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻛﺘﺐ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺳﻮﺍﺩ‬

‫ﻭﻋﻠﻮﻡ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺩﺳﺘﻪ ﮔﻞ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺩﺍﺩﻩ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﻓﺮﺿﻴّﻪ ﺍﺵ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺳﻨﻰ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺭﺍﻋﻠﻴﻪ ﺭﮊﻳﻢ ﺷﻴﻌﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺞ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻓﻘﻬﺎﻯ ﺷﻴﻌﻪ ﺭﺍ ﺗﺮﻭﺭﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺗﻔﺴﻴﺮﻣﺰﺑﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ﺳﻌﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺭﮊﻳﻢ ّ‬

‫ﺳﻨﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﺭﻫﺒﺮ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﻰ ﺍﺭﻭﺍﺡ ﺍﻟﺒﻬﺎﺋﻴﻴﻦ ﻟﻪ ﺍﻟﻔﺪﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ...» :‬ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻋﺮﺻﮥ ﻋﻠﻢ ﻭﺣﻜﻤﺖ‬ ‫ﺩﺭ ﺧﺎﻙ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﺍﻟﺼﻔﺎﺕ ﻋﻨﻪ‪...‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺪﺭﻣﻨﻴﺮﺍﻓﻼﻙ‬ ‫ﻭﺍﻟﺜﻨﺎء ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ :‬ﻛﻤﺎﻝ ﺍﻟﺘّﻮﺣﻴﺪ ﻧﻔﻰ ّ‬ ‫ﺍﻟﺘﺤﻴﺔ ّ‬ ‫ﻭﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻛﺸﻮﺭ ﻭﻻﻳﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﻰ ﺍﺑﻦ ﺍﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﻴﻪ ّ ّ‬

‫ﻋﻠﻢ ﻭﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭﻧﻘﻄﻪ ﻭﻣﺮﻛﺰ ﺩﺍﺋﺮﮤ ﻭﻻﻳﺖ ﺍﺳﺪﺍﻪﻠﻟ ﺍﻟﻐﺎﻟﺐ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ ﺍﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﻴﻪ‬ ‫ﻭﺍﻟﺰﺑﻮﺭ‬ ‫ﺍﻟﺘﺤﻴﺔ ﻭﺍﻟﺜﻨﺎء ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ّ :‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻞ ﻣﺎ ﻓﻰ ﺍﻟﺘّﻮﺭﺍﺓ ﻭﺍﻻﻧﺠﻴﻞ ّ‬

‫ﺍﻟﻨﻘﻄﺔ‬ ‫ﻭﻛﻞ ﻣﺎ ﻓﻰ ﺍﻟﺒﺴﻤﻠﺔ ﻓﻰ ﺍﻟﺒﺎء‬ ‫ﻭﻛﻞ ﻣﺎ ﻓﻰ ﺍﻟﻔﺎﺗﺤﺔ ﻓﻰ ﺍﻟﺒﺴﻤﻠﺔ‬ ‫ﻭﻛﻞ ﻣﺎ ﻓﻰ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ ﻓﻰ ﺍﻟﻔﺎﺗﺤﺔ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻓﻰ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ٌ‬ ‫ﻭﻛﻞ ﻣﺎ ﻓﻰ ﺍﻟﺒﺎء ﻓﻰ ّ‬

‫ﺍﻟﻨﻘﻄﺔ‪ «.‬ﻣﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﮔﻔﺖ ﻭﮔﺮﻳﻪ ﻣﻰ ﺗﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﻭﺃﻧﺎ ّ‬

‫ﺩﺭﺣﻖ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺫﻛﺮﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻛﻠﻰ ﺩﺭﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﻋﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻟﻴﻞ ّ‬

‫ﺭﺍﻣﻮﻓﻖ ﺑﺮ ﺭﺿﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻭﺭﻓﺎﻩ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻭ ﺑﺎﻃﻨﻰ ﺩﺳﺖ‬ ‫ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺍﺯﺩﻭﻝ ﻭﻣﻠﻞ ﺩﻋﺎ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻛﻞ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﻞ ﺳﻠﻄﺔ ﻋﺎﺩﻟﺔ ﻭﺳﻠﻄﻨﺔ ﻗﺎﺳﻄﺔ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻠﻬﻢ ﻳﺎ ﻣﺆﻳّﺪ ّ‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭﻣﻄﻠﻊ ﺩﻋﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﮥ ﺩﻭﻝ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ‪» :‬ﻫﻮﺍﻪﻠﻟ ﺍﻟ ّ‬

‫ٍ‬ ‫ﻭﻛﻞ ﺳﻠﻄﺔ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺔ ﺗﻌﺪﻝ ﺑﻴﻦ ﺭﻋﺎﻳﺎﻫﺎ‬ ‫ﻛﻞ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻟﺜﺒﺎﺕ ﻭ ﺍﻻﻓﺘﺨﺎﺭ ﺃﻳّﺪ ﺑﻔﻴﺾ ﺭﺣﻤﺎﻧﻴّﺘﻚ ّ‬ ‫ﺍﻟﻌﺰﺓ ﺍﻻﺑﺪﻳﺔ ﻭﺍﻟﻘﺪﺭﺓ ﺍﻟﺴﺮﻣﺪﻳﺔ ﻭﺍﻟﺒﻘﺎء ﻭﺍﻻﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻤﻨﻮﺣﺔ ﻣﻨﻚ ﺗﺤﻤﻰ ﺍﻟﻔﻘﺮﺍء‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺮﺩﻭﻟﺖ ﻋﺎﺩﻟﻰ ﺭﺍ ﻳﺎﺭﻯ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻭﺍﻟﻀﻌﻔﺎء ﺑﺮﺍﻳﺎﺗﻬﺎ‪ ٣٩٩«.‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻴﻦ ﺍﺗﺒﺎﻋﺶ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻛﻨﺪ ﻭ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ)ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯﺁﻥ ﺭﺍﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ( ﻭﻓﻘﻴﺮﺍﻥ ﻭﺿﻌﻴﻔﺎﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻈﻔﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ‪ ،‬ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ ،‬ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ‪،‬‬ ‫ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺧﺎﺹ‪ ،‬ﺩﻋﺎ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﻭﻣﻮﺭﺩ ﺧﺎﺹ ﺩﻋﺎ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺗﺶ‬ ‫ﺍﺩﻋﻴّﻪ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺷﺂﻥ ﻧﺰﻭﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭﺟﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺁﺛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻭﻣﺴﻄﻮﺭﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣٦‬‬

‫ﺫﻛﺮﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭﻳﻜﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﺘﻦ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﺳﺖ ﻭﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺮ ﺩﻭﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﺍ ﻣﺆﻳّﺪ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﻫﻤﮥ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ)ﺑﻘﻌﮥ ﻣﺒﺎﺭﻛﮥ ﻧﻮﺭﺍء ﻭ ﻭﺍﺩﻯ ﺳﻴﻨﺎء( ﻭﺭﺍﺣﺖ ﺭﻋﻴّﺖ ﻭﺍﺣﺒّﺎء ﻭ ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﺁﻧﺠﺎ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﻜﺎﻥ ّ‬ ‫ﺑﺮﺣﻔﻆ ﺍﺭﺍﺿﻰ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪ ٤٠٠‬ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺩﻋﺎﻯ ﻣﺮﺯﺩﺍﺭﺍﻥ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻋﺎﻯ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺹ‪ّ ١١‬‬

‫ﺳﺠﺎﺩﻉ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺼﺮﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻣﻮﻯ ﺍﺯﺧﺪﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪﻛﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﺣﺪﻭﺩ ﻭ ﺛﻐﻮﺭﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﺍﺯﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ٤٠١.‬ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬ ‫ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺧﻮﺩﻧﻤﻰ ﭘﺴﻨﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﻰ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭﻉ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺍﻭﺿﺎﻉ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭ ﺳﺎﻳﺮﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﻙ ﻫﺮ‬

‫ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ‪ ،‬ﻭ ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺭﻭﺯﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭ ﺣﻜﻤﺖ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺩﺭﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﻫﻤﮥ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﺭﻋﻴﻦ ﺣﻜﻤﺖ ﻭﺩﺭﺳﺘﻰ ﻭﺩﺭﺟﻬﺖ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻛﻞ ﺑﺸﺮﺑﻮﺩﻩ‬

‫ﻭﻫﺴﺖ‪.‬‬

‫‪٤٠٢‬‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺷﺪﻩ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ﺳﻮﻡ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯﺁﻳﺘﻰ)ﺁﻭﺍﺭﻩ(‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺩﻟﻴﻞ ّ‬

‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﺭﺍ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻘﻬﻮﺭ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺧﻮﺩﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺍﺭﺩﻭ ﻛﺸﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺹ‪ّ ١١‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺼﺮﺕ ﺍﺳﻼﻡ ﻗﻴﺎﻡ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮﺍﺯﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺎ ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭﺧﻮﺩ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﺍﺯ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻧﻴﺰﺍﻳﻦ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﺯﻃﺮﻓﻰ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﻣﺴﻴﺤﻰ‬

‫ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﺪﮤ ﻏﻠﺒﮥ ﺟﻤﺎﻝ ﭘﺎﺷﺎ ﺑﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﭘﺮﺳﻴﺪﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻓﻜﺮ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻭ ﻣﻨﻈﻮﺭ‬ ‫ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩﻯ ﻭ ﺁﻗﺎ ﺧﺎﻥ ﻛﺮﻣﺎﻧﻰ ﻭﺷﻴﺦ ﺍﺣﻤﺪ ﺭﻭﺣﻰ ﻛﺮﻣﺎﻧﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯﺍﺳﺖ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺳﻴﺪﺟﻤﺎﻝ ّ‬ ‫ﻧﻈﺮﺍﻣﺜﺎﻝ ّ‬

‫ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺁﺭﺯﻭﻳﺶ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ؟ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻓﻜﺮﺳﻴﺪﺟﻤﺎﻝ ﺭﺍ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺑﻴﺪﺍﺭﻯ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﻳﻚ ﺑﺎﻡ ﻭﺩﻭ ﻫﻮﺍ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﻫﻤﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻩ؟ ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺯﻫﺬﻳﺎﻧﺎﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻫﺬﻳﺎﻧﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﻭﺝ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻣﺪﻋﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺁﻥ ﺳﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻗﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﻭﺍﻳﻨﻚ ﻭﺟﻮﺩ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺳﻨﺪﻯ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﺑﻪ ﺳﺮﻗﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﻭﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺁﺳﻤﺎﻥ ﻭ ﺭﻳﺴﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻰ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﺹ‪)٢‬ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺮﺳﺨﻦ( ﺑﺮﺁﻥ ﺗﺄﻛﻴﺪ‬ ‫ﺑﺎﻓﻨﺪ؟ ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﺷﻜﺮﺧﺪﺍﺋﻰ ﺭﺍﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺧﻮﺩﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ‪ ،‬ﻏﻴﺮﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻭﻏﻴﺮ ﺩﻗﻴﻖ ﺑﻮﺩﻥ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻟﺤﺪﻳﺚ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ‪ ،‬ﺁﻥ‬ ‫ﻭﺭﺯﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮﻣﻼ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺭﻭﺵ ﻋﻠﻤﻰ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭﻧﻴﺰﺑﺮﻃﺒﻖ ﻋﻠﻢ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻭﻣﺴﻠّﻢ ﺷﻤﺮﺩ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﺮﺩ؟ ﺣﻴﺮﺕ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺩﺭﺻﻒ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻩ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺣﺘّﻰ ﺍﺯﺟﺎﻧﺐ ﻣﻮﺍﻓﻘﻴﻨﺸﺎﻥ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ‪ ١٤٠٠‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﭼﻨﻴﻦ ّ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﺟﻌﻠﻰ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻈﺮﺍﺕ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻣﻨﻘﻮﻟﻪ ّ‬

‫ﻣﻼ ﻣﺤﺴﻦ ﻓﻴﺾ‬ ‫ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺍﻓﻘﻰ ﺍﺯﻗﺒﻴﻞ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺻﻮﻝ ﻛﺎﻓﻰ ﻛﻠﻴﻨﻰ ﻭﺗﻔﺴﻴﺮﻋﻠﻰ ﺑﻦ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻗﻤﻰ ﻭﻛﺘﺎﺏ ﺍﺑﻦ ﺑﺎﺑﻮﻳﻪ ﻭﺗﻔﺴﻴﺮﺻﺎﻓﻰ ّ‬

‫ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻭﺍﺣﺘﺠﺎﺝ ﻃﺒﺮﺳﻰ ﻭﻛﺘﺎﺏ ﻋﻴﻦ ﺍﻟﺤﻴﺎﺕ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﻭ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﺍﻟﻤﺬﺍﻫﺐ ﻓﺎﻧﻰ ﻭﻓﺼﻞ ﺍﻟﺨﻄﺎﺏ ﺣﺎﺝ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﻧﻮﺭﻯ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﺭﺍ‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﺷﺪﻩ ﻗﺮﺁﻥ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﻭﺁﻳﺎﺗﻰ ﺍﺯﺁﻥ ﻣﻔﻘﻮﺩ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭﺑﻪ ﺳﺮﻗﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﻭﻗﺮﺁﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯﻯ ﻓﺎﻗﺪﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻤﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ ٤٠٣.‬ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬ ‫ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻧﻬﺎ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﭼﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﺛﺎﺭﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﭼﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻭﺭﺍﻯ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺟﺎﻡ‬ ‫ﭼﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ؟ ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﺍﻗﻮﺍﻝ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﻭﻧﻴﻜﻮ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺑﻦ ﺳﻌﺪ ﺍﺑﻦ ﺍﺑﻰ ﺳﺮﺡ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ‬

‫ﻟﻠﻪ! ﻓﻴﺎ َ ِ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪..» :‬ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺩﻩ ﺟﺰﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﺭﺍ ﺳﺮﻗﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻗﺮﺁﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﺰﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﻭﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﻓﻴﺎ َ ِ‬ ‫ﻋﻀﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻟﻠﻪ! ّ‬ ‫ﺍﻧﻬﻢ ﺟﻌﻠﻮﺍ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ ِ ِ َ‬

‫ﻳﻌﻨﻰ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻰ ﺭﺍ ﺩﺯﺩ ﺑﺮﺩ ﻭﺑﻌﻀﻰ ﺭﺍﺑﺪﻝ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺧﺎﺩﻡ ﻓﺎﻧﻰ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﺗﻤﺎﻡ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺑﻴﺎﻥ )ﻛﺘﺎﺏ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ( ﻫﻢ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﻭﻗﺮﺁﻥ ﻫﻤﺎﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺩﺳﺖ ﻛﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺑﻴﺎﻥ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻝ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺳﺖ‪«...‬‬

‫‪٤٠٤‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣٧‬‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺟﺎﻡ‬ ‫ﺩﻭﻡ‪ :‬ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ‪ ١٣‬ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﻏﺮﻳﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ »ﻧﻴﻜﻮ«ﻯ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺁﻭﺍﺭﮤ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ ّ‬

‫ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﺍﺯﻧﻴﻜﻮ ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍﻛﻪ ﻭﻯ ﻧﻘﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺷﺎﺭﻉ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍﺗﻮﻫﻴﻦ ﻭ ﺗﻤﺴﺨﺮﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﻓﻮﻕ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻃﺒﻖ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺻﻮﻝ ﻭﺭﻭﺵ ﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﻧﻴﻜﻮﺭﺍ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺩﺭﻛﺪﺍﻡ ﺁﺛﺎﺭﻣﻜﺘﻮﺏ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﮥ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ‪،‬‬ ‫ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭﺛﺒﺖ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﺻﻞ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﭼﻮﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻫﺎﺋﻰ ﺩﺭﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻭﺍﻗﻊ‬ ‫ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺗﺨﻄﺌﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻭﻗﻮﻉ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻧﻔﻮﺱ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ٤٠٥.‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﮥ ﺁﻥ ﭘﻴﺸﮕﻮﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺍﻟﻮﺍﺡ‬

‫ﻣﺜﺒﺖ ِ‬ ‫ﺭﺩﻳﮥ ﺍﻭ ﺧﻮﺩ ُ ِ‬ ‫ﺭﺩﻳﮥ ﺧﻮﺩ ﻣﻔﺘﺎﺡ ﺑﺎﺏ ﺍﻻﺑﻮﺍﺏ ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭﭼﻮﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﻭﻗﻮﻉ ﻳﺎﻓﺖ‪ّ ّ ،‬‬ ‫ﻣﻠﻮﻙ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺯﻋﻴﻢ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻤﺴﺨﺮ‪ ،‬ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ّ ّ‬

‫ﺍﻟﺪﺭﻳّﻪ‪ ،‬ﺟﻠﺪ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﺁﻭﺍﺭﮤ ﻓﻮﻕ ﻛﻪ ﻫﻤﺪﺳﺖ ﻭﻫﻤﺪﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﻜﻮ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻗﺒﻞ ﺍﺯﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﻰ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭﻛﺘﺎﺑﺶ ﻛﻮﺍﻛﺐ ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻔﺘﺎﺡ ﺑﺎﺏ ﺍﻻﺑﻮﺍﺏ ﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ‬ ‫‪،٢‬ﺹ‪ ٢٧٦‬ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺯﻋﻴﻢ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﺪ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ّ ّ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﻮﺩ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪﭘﺮﺳﻴﺪ ﭼﺮﺍ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﻤﻴﺪ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺿﺪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻏﻀﺒﻨﺎﻙ ﺳﺎﺯﺩ ﻭﻟﻰ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﺭﺍ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﺴﺘﻦ ﻧﻤﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻫﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﻰ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ؟ﺍﺯﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺩﻋﻮﺕ‬

‫ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻣﻠﻮﻙ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺩﻋﻈﻤﺖ ﻭﺍﻗﺘﺪﺍﺭﺣﻖ ﺭﺍﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻭﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺑﺮﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ ﺻﻔﺤﮥ‪ ١٠‬ﻧﻴﺰﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺧﻮﺍﺑﻰ ﻛﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻧﺸﺪ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﻄﻠﺐ ﻓﻮﻕ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ّ‬

‫ﺁﻭﺍﺭﻩ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ ّ‬ ‫ﺣﻖ ﺍﺳﺖ ّ‬ ‫ﺳﻮﻡ‪ :‬ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ‪ ٣٧‬ﻧﻴﺰ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﺁﻭﺍﺭﻩ‪ ،‬ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺮﮒ ّ‬

‫ﻗﺼﻪ ﺍﻯ ﺧﻴﺎﻟﻰ ﺍﺯﻣﻼﻗﺎﺕ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻭﻃﻨﻰ‪ ،‬ﺍﺯﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻭﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ّ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺯﻗﺒﻴﻞ ﺗﺮﻙ ّ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﺗﺮﻙ ّ‬

‫ﺍﻭﻻ ﺑﻬﺎء ﺍﺑﺪﴽ‬ ‫ﺑﺎﻳﻜﻰ ﺍﺯﺳﻔﺮﺍﻯ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺳﺮﻫﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﻇﺎﻫﺮﴽ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺤﺜﻰ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪ً ّ » :‬‬

‫ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ﺭﺍ ﻧﺰﺩﻩ ﻭﺍﻳﻦ ﺍﺯﺣﺮﻑ ﻫﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺪﺭﺧﻮﺩ ﭼﺴﺒﺎﻧﻴﺪﻩ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺑﻬﺎء ﺍﮔﺮﻫﻢ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺍﺟﺎﻧﺐ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﻰ ﻛﻪ ﺻﻮﺭﺗﴼ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺎﻟﻰ )ﻣﻨﻈﻮﺭﺳﻔﻴﺮﻏﺮﺑﻰ ﺍﺳﺖ(ﻣﻰ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪ ﺁﺷﻨﺎ ﻧﺒﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺧﻴﺮﴽ ﻣﻴﻞ ﻭﺭﺿﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻫﺎ ﺭﺍ‬

‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻭﺑﻪ ﺟﻌﻞ ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪«.‬‬

‫ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺕ ﺩﻳﮕﺮﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻪ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﺷﺪﻛﻪ ﺑﺎ ﻃﻨﺎﺏ ﭘﻮﺳﻴﺪﮤ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﻭﻧﻴﻜﻮ ـ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻃﺒﺮﻯ ﻭﻓﺸﺎﻫﻰ ـ ـ ﺑﻪ‬

‫ﺍﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ »ﺩﻭﺳﺖ ﺣﻘﻴﻘﻰ« ﺧﻮﺩﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﭼﺎﻩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﺮﻭﻧﺮﻭﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻘﻮﻁ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ﻭﺁﺑﺮﻭ ﺍﺯﻛﻒ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺩ‪ّ .‬‬

‫‪٤٠٦‬‬

‫ﻣﺤﺒﺎﻧﺸﺎﻥ ﺟﻔﺎ ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﻠﺐ ﺁﻗﺎﻯ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﺭﺍ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﺧﻮﺍﻧﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﻣﻄﻠﺐ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ‬ ‫ﺭﺍ ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﻭﺭﻭﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﻴﺎﻥ »ﺗﻀﺎﺩ ﺩﻳﺎﻟﻜﺘﻴﻚ ﺁﻭﺍﺭﻩ ـ ـ ﻓﺸﺎﻫﻰ« ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪ ،‬ﻭﺍﺯﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺭﺍﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ١٥‬‬

‫ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍﻛﻪ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻳﺪ ﻭﭘﺲ ﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏ ﺣﺴﺎﺑﺸﺎﻥ ﺭﺍﺗﺼﻔﻴﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﺭﻳﺎ ﻛﺎﺭﺍﻧﻪ ﺑﻪ ﻳﺎﺭﻯ ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ ﻭﺳﻌﻰ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺿﺪ ﻫﻢ‪ ،‬ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺑﻴﺎﻧﺪﺍﺯﻳﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺍﻭ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﺴﺎﺧﺘﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﻨﺪ ﻳﺎ ّ‬ ‫ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﻢ ﻭﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺩﺭ ّ‬

‫)ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ(‪...‬ﺩﺭﺩﻭﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺗﺴﻠّﻂ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻭﻧﻴﺰﺣﻜﻮﻣﺖ ﻓﺌﻮﺩﺍﻝ ﻣﺤﻠّﻰ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﮤﺁﻥ‪،‬‬

‫ﻳﺤﺐ ﺍﻟﻮﻃﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺣﻴﺎﺗﻰ ﺗﺮﻳﻦ ﺳﻼﺡ ﻫﺎﻯ ﺗﻮﺩﻩ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﻼﺡ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭﮔﻔﺖ‪' :‬ﻟﻴﺲ ﺍﻟﻔﺨﺮﻟﻤﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻳﺤﺐ ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ' ﻭﺑﺪﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ 'ﺟﻬﺎﻥ ﻭﻃﻨﻰ' ﺭﺍ ﺭﺳﻤﴼ ﺗﺄﺋﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪«.‬‬ ‫ﺑﻞ ﺍﻟﻔﺨﺮ ﻟﻤﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪ .‬ﺑﻴﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﭼﻨﺪﻳﻦ ﺍﺛﺮ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻜﺮﺍﺭﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ‬

‫ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﻧﻴﻜﻮ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﺩﻝ ﺧﻮﺵ ﻛﻨﺪ؟ ﺭﺍﺳﺘﺶ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺳﻼﻑ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺑﺪﴽ ﻋﻼﻗﻪ‬ ‫ﺍﻯ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳﻪ ﻧﮕﻮﻥ ﺑﺨﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭﺻﺮﻓﴼ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﻟﺖ ﺩﺳﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻯ ﺧﻮﺩ ﺳﻮﺩ ﺟﺴﺘﻪ ﻭﻣﻰ ﺟﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺷﺎﻫﺪﺁﻥ‬

‫ﺩﺭﺍﻭﻝ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﻰ ﺷﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺣﻠﻮﺍ ﺣﻠﻮﺍ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮﻭﺭﺭﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺭﻏﺮﺑﺖ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺳﻴﺎﻩ ﺁﻥ ﺳﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣٨‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺑﺴﻮﺯﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﻮﻧﺪ ﻭﺫﻛﺮﺷﺎﻥ ﺟﺰ ﺩﺭ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻫﺬﻳﺎﻥ ﺯﺩﮤ ﭘﺮﺣﺴﺪ ﻭ ﻛﻴﻨﮥ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭﺟﺎﻋﻠﻴﻦ ّ ّ‬ ‫ﻣﻬﻨﺎﺯﺭﺋﻮﻓﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ‪ ،‬ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﻭ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﺮﻭﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮﺳﺮﻧﺦ‬

‫ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺍﻋﻢ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺖ ﻫﺎﺋﻰ ﭼﻮﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯﻛﺠﺎﻫﺎ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺩﺭ ﻧﻤﻰ ﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﺗﺎﺭﻳﺦ‬

‫ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪﺩﺍﺩ‪ .‬ﺑﺮﺍﻭﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ )ﻋﺰ(‪ ،‬ﺳﻄﺮ‪ ١٧‬ﻣﻘﺪﻣﮥ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﻘﻄﺔ ﺍﻟﻜﺎﻑ‪ ،‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫ﺣﺎﻟﻴﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻔﻴﺪ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﺩﺭﺩﻯ‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪﮤ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺪﻩ ﺯﻳﺎﺩﻩ ﺍﺯﺁﻥ ﻣﺸﺮﺏ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ‬ ‫ّ‬

‫ﻳﺤﺐ ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ‪ '.‬ﻭﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺍﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻳﺤﺐ ﺍﻟﻮﻃﻦ ﺑﻞ ﻟﻤﻦ‬ ‫ﺍﺯﺩﺭﺩﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍﻋﻼﺝ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ 'ﻟﻴﺲ ﺍﻟﻔﺨﺮﻟﻤﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﻣﻘﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﺑﺲ ﻋﺎﻟﻰ ﻭ ﻟﻄﻴﻒ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺍﺷﺨﺎﺻﻰ ﻛﻪ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﺯ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﻫﺮﭼﻴﺰ ﻭﻫﺮﻛﺲ ﺩﺭﺩﻧﻴﺎ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﭼﻴﺰﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺁﺑﺸﺨﻮﺭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﻨﺎﺏ ﻓﺸﺎﻫﻰ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟ ﺑﻬﺘﺮﺍﺳﺖ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﺟﻮﺍﺏ ﺑﺮﺍﻭﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ٣٨٢-٣٨٠‬ﻛﺘﺎﺏ‬

‫ﻛﺸﻒ ﺍﻟﻐﻄﺎء ﻛﻪ ﺟﻮﺍﺏ ﺑﺮﺍﻭﻥ ﻭ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎﻯ ﻫﻤﺪﺳﺖ ﺍﻭﺳﺖ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ‪:‬‬

‫ﺷﺎﻣﮥ ﻧﻔﺴﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺽ ﻏﺮﺽ ﻭ ﺷﻮﺍﺋﺐ ﻧﻔﺴﺎﻧﻴّﺖ ﭘﺎﻙ ﺑﺎﺷﺪ ﺭﺍﺋﺤﻪ ء ﺳﻮء ﺳﺮﻳﺮﺕ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﻧﻴّﺖ ﻛﺎﺗﺐ ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺎﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻃﺮﺍﻑ‬ ‫ﻫﺮﮔﺎﻩ ّ‬

‫ﺿﺪﻳﺖ ﻭ ﻣﻌﺎﻧﺪﺕ ﺑﺎ‬ ‫ﻭ ﺟﻮﺍﻧﺐ ﺁﻥ ﺑﻮﺿﻮﺡ ﺍﺳﺘﺸﻤﺎﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﻣﻘﺼﺪﻯ ﺟﺰ ﺍﻏﺮﺁء ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﺮ ّ‬

‫ﻣﻠﺖ ﺍﻧﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﻛﻠﻤﮥ ﻣﺒﺎﺭﻛﮥ ﺭﺍ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺍﻟﻘﺎء ﻓﺘﻨﻪ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺣﺰﺏ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﻚ ﻗﻮﻡ ﻭ ّ‬

‫ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺗﻮﺑﻴﺦ ﻭ ﺗﺰﻳﻴﻒ ﻣﺴﻠﻚ ﺟﺎﺑﺮﺍﻧﮥ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻠﻞ ﻗﻮﻳّﮥ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺿﻌﻴﻔﮥ ﺁﺳﻴﺎ ﻭ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎ ﺍﺯ ﺳﻤﺎء ﻋﻄﻮﻓﺖ ﺟﻤﺎﻝ ﺍﻗﺪﺱ‬

‫ﻣﻀﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺤﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﻴﺸﻤﺎﺭﺩ ﭼﻪ ﻣﻔﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ‬ ‫ﻋﺰ ﻧﺰﻭﻝ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺗﺄﻭﻳﻞ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺑﻬﻰ ّ‬

‫ﺷﺮﻳﻒ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮﺩﻡ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻟﻜﻦ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺣﺐ ﺍﻭﻃﺎﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺨﻄﻰ ﺑﻪ ﺍﻭﻃﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻭﻃﻦ ﺳﺎﺋﺮﻳﻦ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﻳﺶ‬ ‫ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻭ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻭ ﻋﺰﻳﺰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺁﺑﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺨﺮﺍﺏ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﺷﻴﺎﻧﮥ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻧﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﺎﻥ‬

‫ﻣﺤﻘﻖ ﺑﻪ ﺗﻠﻮﻳﺢ ﻣﻰ‬ ‫ﺯﺑﺮﺩﺳﺖ ﻏﺮﺑﻰ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﻭ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﺷﻌﺎﺭ ﻧﺎﻫﻨﺠﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻡ ﻳﻨﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﺑﺪﴽ ﻣﻌﻨﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﺸﺮﻕ‬ ‫ّ‬

‫ﻳﺤﺐ ﺍﻟﻮﻃﻦ ﺑﻞ ﻟﻤﻦ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﺪ )ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﻃﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ( ﺍﺯ ﻛﻠﻤﮥ ﺟﺎﻣﻌﮥ )ﻟﻴﺲ ﺍﻟﻔﺨﺮ ﻟﻤﻦ‬ ‫ﻳﺤﺐ ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ( ﻣﺴﺘﻔﺎﺩ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻧﻤﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﺿﺮ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻪ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺣﺐ ﻭﻃﻦ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ‬ ‫ﺣﺐ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺬﺍﺗّﻪ ﻣﺴﺘﻠﺰﻡ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﻭﺿﺢ‪،‬‬ ‫ﺣﺐ ﻭﻃﻦ ﺑﺎﻟﻌﺮﺽ ﻣﻮﺟﺐ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺴﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﻻﺍﻗﻞ ﺟﺰﻭ ﺍﻭﻃﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺳﺖ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﻣﺤﺐ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻭﻃﺎﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻄﺮﻳﻖ ﺍﻭﻟﻰ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﮔﺮ ﻓﻘﻂ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﺮﻓﮥ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺘﺨﺮﻳﺐ ﺍﻭﻃﺎﻥ ﺳﺎﺋﺮﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻭ ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺷﺮﺡ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﻫﺮ ﻟﻄﻴﻔﮥ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﺩﺭ ﻛﻤﺎﻝ ﺧﻀﻮﻉ ﻭ ﻣﺴﻜﻨﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﺟﻨﺎﺏ ﻣﺴﺘﺮﺑﺮﻭﻥ ﻋﺮﺽ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‬

‫ﻛﻪ ﺍﻯ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺫﻭ ﻓﻨﻮﻥ ﻭ ﺍﻯ ﻣﺎﺩﺭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺩﺍﻳﻪ ﺧﺎﺗﻮﻥ ﻗﺮﺑﺎﻥ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﻣﻠﻞ ﺿﻌﻴﻔﮥ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺑﻰ‬

‫ﻣﺮﻭﺕ ﻭ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﭘﺎﻙ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴّﺖ ﺍﮔﺮ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻗﺴﻢ ﻣﻰ ﺩﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ‬ ‫ﻭﻃﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻮﺩﻳﻌﮥ ﺭﺣﻢ ﻭ ّ‬ ‫ﺗﺼﺮﻑ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺎﻧﺐ‬ ‫ﻣﻠﺖ ﺿﻌﻴﻒ ﺻﺮﻓﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺳﻮﺍﻯ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻥ ﺭﺍﻩ ﺩﺧﻞ ﻭ‬ ‫ﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻧﺪﻫﻴﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﺐ ﻭﻃﻦ ﺩﺭﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﻭﺍ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﭼﺮﺍ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ »ﻳﺎ ﻣﺮﮒ ﻳﺎ‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﮥ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺁﻥ ﻣﺘﺮﺗّﺐ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ« ﻭ ﺑﻪ ﺭﻳﺴﻤﺎﻥ ﭘﻮﺳﻴﺪـ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﭼﺎﻩ ﺍﻓﺘﺎﺩﻧﺪ ﻛﻤﻜﻰ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻳﺪ‪ .‬ﺭﺍﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻗﺎﻃﺒﺘﴼ ﺯﻭﺩ ﺑﺎﻭﺭ ﻭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٣٩‬‬

‫ﺳﺎﺩﻩ ﺩﻟﻨﺪ ﻟﻜﻦ ﺷﻜﺮ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺗﺠﺮﺑﻴّﺎﺕ ﻛﺜﻴﺮﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻘﻼﺑﺎﺕ ﺍﺧﻴﺮﻩ )ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ( ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ ﭼﺸﻢ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺣﻴﻠﻪ ﻭ‬

‫ﺗﺪﺍﺑﻴﺮ ﺷﻤﺎﻫﺎ ﺭﺍ ﺧﻮﺏ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻘﺎﺻﺪﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﻴﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻴﻬﺎ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻫﻤﺪﺭﺩﻳﻬﺎﻯ ﺍﻣﺜﺎﻝ‬ ‫ﺟﻨﺎﺏ ﻋﺎﻟﻰ ﺟﺰ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﻧﻔﺎﻕ ﻭ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻠّﺖ ﻓﻠﻚ ﺯﺩﻩ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻯ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﮕﺮﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﻧﻤﻰ ﮔﺮﺩﺩ‬ ‫ﺩﺭ ﻛﻤﺎﻝ ﺟﺮﺋﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺮﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻢ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﻪ ﻧﺪﺭﺕ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺑﻠﻬﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻮﺍﻥ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ‬

‫ﻏﻤﺨﻮﺍﺭﻯ ﻭ ﺁﻩ ﻭ ﺳﻮﮔﻮﺍﺭﻯ ﻣﺴﺘﺸﺮﻗﻴﻦ ﺭﺍ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺼﻮﺹ ﺍﺑﻨﺎء ﺑﺮﻳﻄﺎﻧﻴّﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻭﻃﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺷﺨﺺ ﺣﻜﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ‬

‫ﺗﻔﺤﺺ ﻛﻨﺪ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺴﺘﺮ ﺑﺮﻭﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻋﻼﻗﻪ ﻭ ﻗﺮﺍﺑﺖ ﻭ ﺧﻮﻳﺸﻰ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻋﻠﻞ ﻭﺍﺳﺒﺎﺏ ﻫﺮ ﺷﻰء ﺭﺍ ّ‬ ‫ﻗﺪﺭ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﻟﺴﻮﺯﻯ ﻭ ﻫﻤﺪﺭﺩﻯ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻭﻃﻦ ﺳﺎﺋﺮﻳﻦ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ‬

‫ﺑﺎﻟﻀﺮﻭﺭﻩ ﻫﺮ ﻋﺎﻗﻠﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭼﺮﺏ‬ ‫ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﺕ ﺗﻨﻘﻴﺪ ﻭ ﻣﻼﻣﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﭘﺲ‬ ‫ّ‬

‫ﺯﺑﺎﻧﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺩﻟﺠﻮﻳﻰ ﻫﺎ ﺑﻰ ﻣﻮﺟﺒﻰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬ ‫ﻃﺮﺍﺭ‪.‬‬ ‫ﺍﮔﺮ ﺳﻼﻡ ﻛﻨﺪ ﺩﺍﻡ ﻣﻰ ﻧﻬﺪ ﺻﻴﺎﺩﻭﮔﺮ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺮﺩ ﻛﻴﺴﻪ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ ّ‬

‫ﻣﺪﺕ ﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ‬ ‫ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﺷﻜﺎﺭﻣﻰ ﺷﻮﺩﻛﻪ‪ ،‬ﺣﻜﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﻳﻨﻚ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺟﻬﺎﻥ ّ‬

‫ﻭﻃﻦ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﻛﺪﺍﻡ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺪﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻧﻜﻨﺪ؟ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪ ٢٠٠‬ﻛﺸﻮﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻫﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻴﺎﺕ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﻨﺪ؟ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﺩﻧﻴﺎ‪ ٤٠٧‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﻭﻣﺰﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻮﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻯ ﺍﺻﺤﺎﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﺸﺎﺭﻕ ﺭﺣﻤﺖ ﻭﻣﻄﺎﻟﻊ ﺷﻔﻘﺖ ﻭﻣﺤﺒّﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻳﺪ ﻭﺁﻓﺎﻕ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻪ ﻧﻮﺭ ﺧﺮﺩ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺷﻤﺎ ّ‬

‫ﺁﻳﺎ ﭼﻪ ﺷﺪﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﺮ ﻫﻼﻛﺖ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻗﻴﺎﻡ ﻛﺮﺩﻳﺪ؟‪ ...‬ﻳﺎ ﺣﺰﺏ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭﻓﻜﺮﺍﺻﻼﺡ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ ﻭﺗﻬﺬﻳﺐ ﺍﻣﻢ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺍﺻﻼﺡ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺯﺍﻋﻤﺎﻝ ﻃﻴّﺒﮥ ﻃﺎﻫﺮﻩ ﻭﺍﺧﻼﻕ ﺭﺍﺿﻴّﮥ ﻣﺮﺿﻴّﻪ ﺑﻮﺩﻩ‪ .‬ﻧﺎﺻﺮﺍﻣﺮ‪ ،‬ﺍﻋﻤﺎﻟﺴﺖ ﻭﻣﻌﻴﻨﺶ‪ ،‬ﺍﺧﻼﻕ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺴﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻴﻦ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﻮﺩﺑﻴﻦ‪ ...‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺮ ﻛﻞ ﻻﺯﻡ ﻭ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻳﺎ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﻪ ﺗﻘﻮﻯ‬ ‫ﺗﻤﺴﻚ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪َ ...‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻣﻠﺖ )ﻣﻨﻈﻮﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ( ﺍﺳﺖ‪ِ ...‬‬ ‫ﻭﺍﻟﺮﻳﺤﺎﻥ )ﺑﺎ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎ ﺧﻮﺷﻰ‬ ‫ﺳﺒﺐ‬ ‫ﺳﻤﻮ‬ ‫ﺍﻻﺩﻳﺎﻥ ِ ّ‬ ‫ﻭﻋﻠﻮ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺎﺩﻟﻪ ّ‬ ‫ﻣﻊ َ‬ ‫ﻋﺎﺷﺮﻭﺍ َ َ‬ ‫ﺑﺎﻟﺮﻭﺡ ِ َ ّ‬ ‫ﻛﻠﻬﺎ ِ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻣﺤﺒّﺖ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺣﻜﻢ‪ ،‬ﺭﻓﻊ ﺣﻜﻢ ﻧﺠﺲ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺩﮔﺮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ(‪.‬‬

‫ﻭﻋﻠﺖ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﻖ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺧﻮﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﻭﺟﻮﺩ ﻭ ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﻧﻔﻮﺱ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪ ﺁﻧﭽﻪ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺁﻧﭽﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ّ‬

‫ِ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺁﻥ ﺩﺭﺍﻳﻦ‬ ‫ﺑﺎﺏ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﻟﺴﺎﻥ ﻭ ﻗﻠﻢ ﻣﻠﻞ ﺍﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﻇﺎﻫﺮ‪ ،‬ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ‬ ‫ﻛﻪ ِ‬

‫ﻣﻦ ﺍﻻﻳﻤﺎﻥ« )ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻭﻃﻦ ﺍﺯﺍﻳﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ(‪ ،‬ﻟﺴﺎﻥ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭﺍﻋﻈﻢ ﺍﺯ ﺳﻤﺎء ﻣﺸﻴّﺖ ِ ﻣﺎﻟﻚ ِ ِ َ‬ ‫ﺣﺐ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻮﻃﻦ ِ َ‬ ‫ﻗﺪﻡ ﻧﺎﺯﻝ‪ .‬ﺍﺯﻗﺒﻞ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ » ُ ‪‬‬

‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ )ﻓﺨﺮﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﻛﺲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻭﻃﻦ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ‬ ‫ﻳﺤﺐ‬ ‫ﻟﻴﺲ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ‬ ‫ﺍﻟﻮﻃﻦ َﺑﻞ ِ َ‬ ‫ﻳﺤﺐ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻔﺨﺮ ِ َ‬ ‫ﻋﻈﻤﺖ ﺩﺭﻳﻮﻡ ﻇﻬﻮﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ َ َ‬ ‫ﻟﻤﻦ ِ ّ‬ ‫ﻟﻤﻦ ِ ّ‬

‫ﺑﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻓﺨﺮ ﺍﺯﺁﻥ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ(‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻋﺎﻟﻴﺎﺕ‪ ،‬ﻃﻴﻮﺭﺍﻓﺌﺪﻩ ﺭﺍ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻣﻮﺧﺖ ﻭﺗﺤﺪﻳﺪ‬ ‫ﻭﺗﻘﻠﻴﺪ ﺭﺍ ﺍﺯﻛﺘﺎﺏ ﻣﺤﻮﻧﻤﻮﺩ‪ ...‬ﺍﻯ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻀﻞ ﺍﻳﻦ ﻇﻬﻮﺭﺍﻋﻈﻢ ﺁﻧﻜﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭﻓﺴﺎﺩ ﻭﻧﻔﺎﻗﺴﺖ ﺍﺯﻛﺘﺎﺏ ﻣﺤﻮﻧﻤﻮﺩﻳﻢ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺍﻟﻔﺖ ﻭﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻭ ﺍﺗّﻔﺎﻗﺴﺖ ﺛﺒﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﻢ‪َ .‬ﻧﻌﻴﻤﴼ ِ ِ‬ ‫ﻣﻜﺮﺭ ﻭﺻﻴّﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ‬ ‫ﻟﻠﻌﺎﻣﻠﻴﻦ )ﺧﻮﺷﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ(‪.‬‬ ‫ﻭﺁﻧﭽﻪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﻣﻰ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍﺋﺤﮥ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﺳﺘﺸﻤﺎﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻞ ﻓﺮﺍﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻨﻘﻠﺐ ﺍﺳﺖ ﻭ‬ ‫ِ‬ ‫ﻨﻬﻢ ِ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﺘﻌﺎﻝ« )ﺍﺯﺧﺪﺍ ﻣﻰ‬ ‫ﻛﻞ ِ ٔ‬ ‫ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﺒﺎﺩ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ُ َ » .‬‬ ‫ﻳﻨﻔﻌﻬﻢ ﻓﻰ ّ‬ ‫ﻭﻳﻌﺮﻓﻬﻢ ﻣﺎ َ ُ ُ‬ ‫ﺑﻨﻮﺭﻋﺪﻟﻪ َ َ ّ َ ُ‬ ‫ﻧﺴﺄﻝ ﺍﻪﻠﻟَ ﺃﻥ َﻳﺰﻳّ َ ُ‬ ‫ﺍﻻﺣﻮﺍﻝ‪ُ ّ ِ .‬‬ ‫ﻫﻮ ﺍﻟﻐﻨﻰ ُ َ‬ ‫ﺍﻧﻪ ُ َ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺰﻳّﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﻮﺭﻋﺪﻝ ﺧﻮﺩ ﻭﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺸﻨﺎﺳﺎﻧﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﺟﻤﻴﻊ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻭﺧﻴﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﺎ‬

‫ﺧﺪﺍ ﺑﻰ ﻧﻴﺎﺯ ﻭﺑﻠﻨﺪﻣﺮﺗﺒﻪ ﺍﺳﺖ(‪.‬‬

‫‪٤٠٨‬‬

‫ﺁﺭﻯ! ﺁﻳﺎ ِ ِ‬ ‫ﺻﺮﻑ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻓﺨﺮ ﻭ ﻫﻨﺮﻯ ﺍﺳﺖ؟ ﻛﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻓﺨﺮﺍﻧﺴﺎﻥ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺩﺭﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﻭﻃﻦ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﻭﻃﻦ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍﻧﻴﺰ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻳﻨﻚ ّ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤٠‬‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺘﺮﻗﻰ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻌﺘﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺟﺎﻟﺐ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭﺷﮕﺮﺩﻯ ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﭘﺎ ﺭﺍ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﻓﺮﺍﺗﺮﮔﺬﺍﺷﺘﻪ‪ّ ،‬‬ ‫ﻗﺒﻴﻞ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻬﻰ‬ ‫ﺧﻮﺩﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﭼﻴﺰ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ‪ّ ٦٠‬ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺧﺸﻢ ﺳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺍﺯﺑﻰ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺷﻌﺎﺭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺍﺯﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺳﺮﻗﺖ ﺑﺮﺩﻩ ﻭﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺧﻮﺩﺟﻌﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺳﺎﻳﺖ ﻫﻤﻜﺎﺭ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ » ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ‪ ١٥٠‬ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻑ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍﻳﻚ ﻳﻚ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﻳﻜﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ّ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﻠﻰ ﻧﺼﺮﻯ‪ ،‬ﻧﺸﺮﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﮔﻮﻳﺎ‪ ،‬ﭘﺮﺩﻳﺲ‪ ،‬ﺩﺭ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺭﺩﻳﮥ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﮥ ﺩﻳﮕﺮ ّ ّ‬ ‫ﺑﻄﻼﻥ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﻼ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻌﻠﻮﻡ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺁﻥ ﺳﻌﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ً‬

‫ﺭﺩ ﺑﺮﺁﻥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ّ‬

‫ﻭﻟﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻭ ﺣﻤﻼﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﻮﺭﮤ ﻗﻤﺮ ﺁﻳﮥ ‪ ٧‬ﻣﻰ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ‬ ‫ً‬

‫ﻧﻜﺮ« )ﺭﻭﺯﻯ ﻛﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻴﺴﺖ( ﻭ ﺩﺭ ﺣﺪﻳﺚ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻟﺪِﺍﻉ ِﺍﻟﻰ َﺷﻰٍء ُ ُ ٍ‬ ‫ﻳﺪﻉ ّ‬ ‫ﻳﻮﻡ ْ ُ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪َ ْ » :‬‬

‫ﺍﻛﺜﺮ َ ْ ِٔ ِ‬ ‫ﺍﺣﻜﺎﻡ َ ٍ‬ ‫ﺍﻟﻌﻠﻤﺎء« )ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺑﻨﻰ ﻫﺎﺷﻢ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺏ ﻭ‬ ‫ﺍﻋﺪﺍ‪‬ﻪ ْ ُ َ‬ ‫ﻫﺎﺷﻢ َ ِ‬ ‫ﻛﺘﺎﺏ َﻭ َ‬ ‫ﺻﺒﻰ ُﺫﻭ ِ ٍ‬ ‫ﻣﻦ َﺑﻨﻰ ِ ْ‬ ‫ﻳﻈﻬﺮ ِ ْ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‪َ ...‬ﻭ َ ْ َ ُ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ُ َ ْ » :‬‬ ‫ٍ‬

‫‪٤٠٩‬‬ ‫ﻟﻢ ْ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﺮﺳﻞ َ ْ ِ‬ ‫ﺣﺘﻰ‬ ‫ﺟﺎ‪‬ﺖ ِ ِﺑﻪ ‪ُ ُ ‬‬ ‫ﺣﺮﻓﴼ َ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻌﻠﻢ َ ْ َ ُ‬ ‫ﺳﺒﻌﺔ َﻭ ِ ْ ُ َ‬ ‫ﺣﺮﻓﺎﻥ َﻭ َ ْ‬ ‫ﻓﺠﻤﻴﻊ ﻣﺎ ‪ْ ‬‬ ‫ﻋﺸﺮﻭﻥ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﻨﺎﺱ َ ّ‬ ‫ﻳﻌﺮﻑ ّ ُ‬ ‫ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ‪ ...‬ﻭ ﺍﻛﺜﺮ ﺩﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﻋﻠﻤﺎء ﻫﺴﺘﻨﺪ( ؛ ﻭ » َ ْ ِ ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﻌﺸﺮﻳﻦ َﺣﺮﻓﴼ‪) «.‬ﻋﻠﻢ ‪ ٢٧‬ﺣﺮﻑ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺭﺳﻞ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺩﻭ ﺣﺮﻑ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺍﺧﺮﺝ ﺍﻟْ َ ْ َ َ‬ ‫ﻏﻴﺮ ْ َ ْ َ ِ‬ ‫ﻗﺎﻡ ِٔ ُ‬ ‫ﺨﻤﺴﺔ َﻭ ْ ِ ْ َ‬ ‫ﻗﺎ‪‬ﻤﻨﺎ َ ْ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺤﺮﻓﻴﻦ َ ِﻓﺎﺫﺍ َ‬ ‫ﺍﻟﻴﻮﻡ َ َ‬ ‫ِْ‬ ‫‪٤١٠‬‬ ‫ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻏﻴﺮ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺣﺮﻑ ﺭﺍ ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻭﻗﺘﻰ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﭘﻨﺞ ﺣﺮﻑ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ( ﻭ »ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﻯ ﺟﺰ‬

‫ﺩﻳﻦ ﺧﺎﻟﺺ ﺍﺯ ﺭﺃﻯ ﻭ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻏﺎﻟﺐ ﺍﺣﻜﺎﻣﺶ ﺑﺎ ﺁﺭﺍء ﻋﻠﻤﺎء ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯﺁﻥ ﺁﻗﺎ ﻣﻠﻮﻝ ﻣﻰ‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﺩﺭ ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﺍﺯ ﻓﻀﻴﻞ ﺍﺑﻦ ﻳﺴﺎﺭ‪،‬‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﺎﻁ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻢ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ«‪٤١١‬؛ ﻭ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﺟﻬﺎﻝ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﻪ ﺳﺨﺖ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺻﺎﺩﻕ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪» :‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺎ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﮥ ُ ّ‬

‫ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﺎﻫﻠﻴّﺖ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ «.‬ﭘﺲ ﻣﻦ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪» :‬ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻣﺪ‬

‫ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺳﻨﮕﻬﺎ ﻭ ﻋﻮﺩﻫﺎ ﻭ ﭼﻮﺑﻬﺎﻯ ﺗﺮﺍﺷﻴﺪﻩ ﺭﺍ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﻗﺎﺋﻢ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ‬

‫ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﻯ ﺗﺄﻭﻳﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻭ ﺍﺣﺘﺠﺎﺝ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ «.‬ﭘﺲ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪» :‬ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺪﻝ ﻭﻯ ﺩﺍﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺳﺮﻣﺎ ﻭ ﮔﺮﻣﺎ ﺩﺍﺧﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ٤١٢«.‬ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻓﻮﻕ ﺩﺭ ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺟﺬﺏ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻳﻨﻰ ﺟﺪﻳﺪ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘّﺤﺪ ﻭ ﻳﻜﺪﻝ ﻭ ﻳﻜﺠﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺪﻳﻊ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﻓﻀﻼﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺗﺤﺴﻴﻦ‬ ‫ﻭﺗﻘﺪﻳﺲ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻧﻴﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴّﺖ ﻓﻼﻛﺖ ﺑﺎﺭ ﻣﻮﺟﻮﺩ‪ ،‬ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﺫﻛﺮ‬

‫ﻛﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٤١٣‬‬

‫ﻣﺤﻘﻖ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺳﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﻭ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﭼﺮﺍ‬ ‫ّ‬

‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠّﮥ ﮔﻮﻫﺮ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﺮﺍﻭﻥ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ‪ ٧٠‬ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻯ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ »ﺿﻤﻴﻤﮥ« ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﺑﻴّﺎﺕ‬ ‫ّ​ّ‬ ‫ﺯﻣﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﻟﻮﺍﺳﻄﻪ ﺍﺯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻴﺎﻥ ﺍﻗﺘﺒﺎﺱ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺯ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻴﺮﺯﺍ‬

‫ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ‪ ،‬ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﻩ‬ ‫ﻣﻜﻠﻢ ﺧﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻣﺎﺳﻮﻧﻰ ﺍﺵ‪ ،‬ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺟﻌﻔﺮ ﺧﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﺸﻴﺮ ّ‬

‫‪٤١٤‬‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺤﺎﻁ‪» ،‬ﺭﺍﺳﺘﻰ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺣﺎﻛﻰ‬ ‫ﺍﺳﺖ؟ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﻛﺘﺮﻋﻠﻴﻤﺮﺍﺩ ﺩﺍﻭﺩﻯ‪ ،‬ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺍﺯﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮ ﻣﻨﺸﻰ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻳﺨﻮﺍﻩ ﻣﺂﺑﻰ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺻﺒﻐﮥ ﻧﺎﺗﻮﺭﺍﻟﻴﺴﻢ ‪ ((Naturalisme‬ﻭﭘﻮﺯﻳﺘﻴﻮﻳﺴﻢ )‪ (Positivisme‬ﻛﻪ‬

‫ﺣﻖ ﺩﺭﻋﺎﻟﻢ ﺍﻣﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻄﻮﻉ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻠﻖ ﻭﻗﻮﻝ‬ ‫ﺩﺭﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﺁﺛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎﻯ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻭﺗﻨﺰﻳﻪ ﺧﺪﺍ ﻭﻓﻴﺾ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻘﺪﺱ ﻭﺗﺠﻠّﻰ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤١‬‬

‫ﺑﻪ ﺭﻭﺡ ﻗﺪﺳﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺗﺴﻠﺴﻞ ﺳﻴﺮ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻇﻬﻮﺭﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭﺗﺼﺪﻳﻖ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺻﻠﻰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺩﺭﻧﻮﻉ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭﻟﺰﻭﻡ ﺳﻌﻰ ﺩﺭﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬

‫ﻛﻞ ﺍﺯﻫﻤﻴﻦ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺯﻳﻚ‬ ‫ﺑﺸﺮﻯ ﻭﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻈﻢ ﻭﺍﺣﺪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺮﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺻﻠﻰ ﻧﻮﻋﻰ ﻭﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺝ ﺻﻠﺢ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭﺗﺘﺒّﻊ ﺩﺭﻣﻠﻞ ﻭﻧﺤﻞ ﺩﺍﺷﺖ؟«‪ ٤١٥‬ﻭ ﺟﺎﻟﺒﺘﺮ ﻭﻗﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺁﻗﺎﻯ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ‬ ‫ﺳﻨﺦ ﻭﺍﺯﻳﻚ ﻗﺒﻴﻞ ﺩﺍﻧﺴﺖ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﻭ‬ ‫ﺳﻴﺪ ﺟﻤﺎﻝ ّ‬ ‫ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﺳﺪ ﺁﺑﺎﺩﻯ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺍﺯﻟﻰ ﻫﺎ ﻯ ﻫﻤﺪﺳﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺻﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎ ﻭ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺩﻳﮕﺮ ّ ّ‬ ‫ﻧﻈﺮ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺯ ﻇﻨﻮﻥ ﻭﺍﻭﻫﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻭﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ ٤١٦.‬ﭼﻘﺪﺭ ﺷﺒﻴﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻭﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﮔﺮﺩﺩ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﻟﻬﻰ ّ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻣﺸﺎﺑﻬﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪:‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺹ ﺑﻪ ﺷﺎﻡ ﻭ ﻣﻼﻗﺎﺗﺶ ﺑﺎ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺜﻞ ﻧﺼﺎﺭﻯ ﻭ ﻣﺸﺎﻫﺪﮤ ﻣﺮﺍﺳﻢ‬ ‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻔﺮﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺋﺲ ﻭ ﻛﻠﻴﺴﺎﻫﺎ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺁﺷﻨﺎﺋﻴﺶ ﺑﺎ ﺭﺍﻫﺐ ﺑﺤﻴﺮﺍ ﻧﺎﻡ ﺩﺭﺑﺼﺮﻯ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎﻧﻮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﺸﺮ ﻭ ﻧﺸﺮ ﻭ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﻌﺰﻯ ﻭ ﻳﺴﺎﺭ ﻏﻼﻡ ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺤﻀﺮﻣﻰ ﻭﺣﺒﺮﻣﻮﻟﻰ ﻋﺎﻣﺮ ﻛﻪ ﺍﻫﻞ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻮﺩﻧﺪ‬ ‫ﻧﺸﺴﺖ ﻭ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﺶ ﺑﺎ ﻋﺪﺍﺱ ﻣﻮﻟﻰ ﺣﻮﻳﻄﺐ ﺑﻦ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﺍﻓﻜﺎﺭﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﻣﺒﻌﻮﺙ ﺷﺪ ﻭ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻧﻴّﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﺰﻭﻝ ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻗﻮﻡ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﺎﺕ‬

‫ﻭﻣﻔﺴﺮﺍﻥ‬ ‫ﻗﻮﻡ ﺁﺧﺮﻭﻥ« )ﺳﻮﺭﮤ ﻓﺮﻗﺎﻥ‪ ،‬ﺁﻳﮥ‪ ٤ -‬ﻳﺎ‪ (٥‬ﻭﻣﺮﺩﻡ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻭﺭﺍ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ »ﺍﻋﺎﻧﻪ ﻋﻠﻴﻪ ٌ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺜﻞ ﺍﺑﻮﺍﻟﻔﺘﻮﺡ ﺭﺍﺯﻯ ﺍﺯ »ﻗﻮﻡ ﺁﺧﺮﻭﻥ« ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﻧﺪ‪ ٤١٧.‬ﻭﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺏ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ‪ ،‬ﺩﺭﺟﻠﺪ ‪ ،٢‬ﺹ‪ ،٢١‬ﻧﻮﺷﺖ‬

‫ﻭﺗﺤﻮﻻﺕ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺍﻯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯﺑﻌﺜﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺭﻗﺔ ﺑﻦ ﻧﻮﻓﻞ‪ ،‬ﺍﺑﻮﺑﻜﺮ ﺑﻦ‬ ‫ﺗﺠﺪﺩ ﻓﻜﺮﻯ‬ ‫ﻛﻪ »ﭘﻴﺸﺮﻭﺍﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺲ ﺑﻦ ﺳﺎﻋﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﺍﺑﻰ ﻗﺤﺎﻓﻪ‪ ،‬ﺯﻳﺪﺑﻦ ﻋﻤﺮﻭ‪ ،‬ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺟﺤﺶ‪ ،‬ﻋﺜﻤﺎﻥ ﺑﻦ ﺍﻟﺠﻮﻳﺮﺙ‪ ،‬ﺭﺑﺎﺏ ﺑﻦ ﺍﻟﺒّﺮﺍء‪ ،‬ﺍﺳﻌﺪﺑﻦ ﻛﺮﻳﺐ ﺍﻟﺤﻤﻴﺮﻯ‪ّ ،‬‬ ‫ﻣﻜﻪ ﻭﺣﺠﺎﺯ ﺳﺠﺪﻩ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ؛ ﺑﻌﻀﻰ‬ ‫ﺍﺑﺎﻗﻴﺲ ﺑﻦ ﺻﺮﻣﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺷﻬﺮﺕ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺑﺖ ﻫﺎﻯ ﺭﻧﮕﺎﺭﻧﮓ ّ‬

‫ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﻣﻮﺳﻰ ﻭ ﻋﻴﺴﻰ ﮔﺮﻭﻳﺪﻧﺪ‪ «.‬ﻭﺳﻨﺖ ﮔﻼﻳﺮﺗﺴﺪﻝ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺗﻨﻮﻳﺮﺍﻻﻓﻬﺎﻡ ﻓﻰ ﻣﺼﺎﺩﺭ ﺍﻻﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ‪...» :‬ﺍﻛﺜﺮﺍﻟﻘﺮﺁﻥ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺹ‪ «.‬ﻭﺍﺯﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ‬ ‫ﺍﺧﺬﺕ ﺑﻼ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻏﻠﺐ ﻋﻘﺎﻳﺪﻩ ُ ِ َ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﻚ ﻭﺷﺒﻬﺔ ﻣﻦ ﺍﻻﺩﻳﺎﻥ ﺍﻻﺧﺮﻯ ﻭﻣﻦ ﺍﻟﻜﺘﺐ ﺍﻟﺘﻰ ﻛﺎﻧﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩﺓ ﻓﻰ ّ‬

‫ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺳﺨﻴﻔﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺳﺎﺑﻘﻴﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻭﻃﺮﻓﻰ ﻧﺒﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪ ﺁﻧﻜﻪ ﻻﺣﻘﻴﻦ ﺍﺯﺳﻮء ﻣﺂﻝ ﻭﻋﺎﻗﺒﺖ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﻣﻨﻜﺮﻳﻦ ﻗﺒﻞ ﻋﺒﺮﺕ‬

‫ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٤١٨‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» ،‬ﺍﺳﺎﺱ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻳﻜﻴﺴﺖ« ﻭﻛﻞ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺣﺪﺕ ﻭﻣﺤﺒّﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﻭﻟﻰ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﮤ ﮔﻨﺠﺎﻳﺶ ﻭﻇﺮﻓﻴّﺖ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭﺟﺎﺗﻰ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻭﺣﺪﺕ ﺭﺍ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺯﻣﺎﻧﻰ‬

‫ﻭﺣﺪﺕ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻭﺣﺪﺕ ﻗﺒﻴﻠﻪ‪ ،‬ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻭﺣﺪﺕ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﻭﺯﻣﺎﻧﻰ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠّﻰ‪ ،‬ﻭﺍﻳﻨﻚ ﺯﻣﺎﻥ »ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ« ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺷﺎﻫﺪﺍﻳﻦ‬

‫ﻣﺮﺍﺗﺐ‪ ،‬ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺟﺰﺋﻰ ﻭﻓﺮﻋﻰ ﺁﻥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﻚ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡ ﻻﺯﻡ ﻭﺍﺣﻜﺎﻡ‬ ‫ﺰﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺑﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭﻗﺖ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺸﺮ ﺍﺭﺯﺍﻧﻰ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﮔﻮﺷﻪ‬ ‫ﺍﺻﻠﻰ ﻭﻓﺮﻋﻰ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻫﺪﻑ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻧﻴ ّ‬ ‫ﺍﻯ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﻻ ﺍﺯﻟﻮﺡ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺣﻜﻢ ﺗﻨﺠﻴﺲ ﻣﻠﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺣﻜﻢ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﺑﺎ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻃﺮﴽ‬ ‫ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﻟﻮﺡ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺍﻳﻦ ﻧﺪﺍ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺫﻛﺮ‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺹ ﻣﻤﻠﻜﺘﻰ ﻭ ﻳﺎ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺍﻯ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ُ ّ‬

‫ﺗﻤﺴﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻓﺎﺋﺰ ﺷﻮﻧﺪ‪«.‬‬ ‫)ﻫﻤﮕﻰ( ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻇﺎﻫﺮ ﮔﺸﺘﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤٢‬‬

‫ﺗﻼﺵ ﺑﻰ ﺛﻤﺮ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺟﺎﻣﻌﮥ ﺁﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻳﻜﻰ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺗﻼﺵ ﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ّ‬ ‫ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ‪ّ ٥١-٥٠‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﺍﻯ ﻧﻴﺰﻋﻠﻴﻪ ﺍﻣﺮﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺍﺯﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺗﻬﻴّﻪ ﻭﭼﺎﭖ ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﺟﻠﺪ‪ ،١٣‬ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ ﺟﺪﻳﺪﻛﻪ ّ ّ‬

‫ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭﺳﺎﻳﺖ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﭼﺎﭖ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻋﻠﻰ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺖ ﺷﺒﺴﺘﺎﻥ ﻧﻴﻮﺯ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻋﻠﻰ ﺩﻭﺍﻧﻰ‪ ،‬ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﺷﺮﺡ ﺫﻳﻞ‪:‬‬

‫ﻣﻬﺪﻭﻳّﺖ‪ :‬ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻭﺍﻧﻰ‪ :‬ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺑﻪ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻭ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺭﺳﻴﺪ‪ .‬ﺍﺳﺘﺎﺩ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻭﻓﺎﺕ ﺩﺭ ﮔﻔﺖ ﮔﻮﻯ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺷﺒﺴﺘﺎﻥ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻭ ﭼﺎﭖ‬ ‫ﻋﻠﻰ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮ ﺣﻮﺯﻩ ﻣﻬﺪﻭﻳّﺖ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ‬ ‫ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﺎﭖ ﻛﺘﺎﺏ ﻭﺣﻴﺪ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧﻰ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ :‬ﺣﺎﺝ ﺷﻴﺦ‬ ‫ّ‬

‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪﺍﺭ ﺳﻴﺴﺘﺎﻧﻰ ﻭﺻﻴّﺖ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﺵ ﺭﺍ ﺑﻔﺮﻭﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺛﻠﺚ ﺁﻥ ﺟﻠﺪ‪ ١٣‬ﺑﺤﺎﺭ ﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﺭﺍ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻭ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ‬

‫ﻣﺪﺗﻰ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﺮﻗﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺧﻮﺩ ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻭﻯ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﻓﺰﻭﺩ‪ :‬ﭘﺲ ﺍﺯ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﺩﻭﺭ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﻧﻴﻤﻪ ﺷﻌﺒﺎﻥ ﺳﺎﻝ ‪ ١٣٣٩‬ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﺑﺮﺩﻡ ﻭ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﮔﺎﻩ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ّ‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺑﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﻓﺘﻢ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﻛﺮﺩ‪ :‬ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ‬

‫ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻛﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺩﺍﻳﻢ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺷﻚ ﻣﻰ ﺭﻳﺨﺘﻨﺪ ﻭ‬

‫ﭼﻮﻥ ﻗﺮﺁﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﺎﻻﻯ ﺳﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻋﻠﻰ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺿﻤﻦ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺟﻠﺪ ‪ ١٣‬ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ )ﭼﺎﭖ ﻗﺪﻳﻢ ﺩﺭ ﻣﺠﻠّﺪﺍﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺩﺭ ﺟﻠﺪﻫﺎﻯ ‪ ٥١‬ﺗﺎ‪ ٥٣‬ﺑﺤﺎﺭ ﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﻗﺮﺍﺭ‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﺩﺭ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﺤﺎﺭ ﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﻛﻮﺷﻴﺪﻩ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺿﻌﻴﻒ ﻭ ﻳﺎ ﻧﺎﺻﺤﻴﺢ ﮔﻔﺖ‪ّ :‬‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ( ّ‬

‫ﺧﺎﺹ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﺒﺎﺭﺍﺗﻰ ﭼﻮﻥ‪:‬‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﺣﺎﺩﻳﺜﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻭ ﺑﻘﻴّﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺗﺎ ﺭﻃﺐ ﻭ ﻳﺎﺑﺲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﻢ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺭﺍ ﺟﺮﺡ ﻭ‬ ‫ﺑﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺍﻳﻀﺎء‪ ،‬ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻮﺩﻥ ﺳﻨﺪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻳﺎ ﺭﺍﻭﻳﺎﻥ‬

‫ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﻯ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺿﻌﻴﻒ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﻳﺰ ﺑﺪﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﻧﺸﻮﺩ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻮﻋﻮﺩﻯ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺪﺗﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﭼﺎﭖ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺁﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺍﻭﺳﺖ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ٤٠٠‬ﺻﻔﺤﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﺎ ّ‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﻫﻢ ﻳﻘﻴﻨﴼ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺗﻨﻘﻴﺢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺘﺎﺏ ﺣﺸﻮ ﻭ ﺯﻭﺍﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ّ‬

‫ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺴﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻌﺎﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮﻕ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺯﺑﻴﺶ ﺍﺯ ‪ ٣٥‬ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻡ ﺍﻓﺘﺎﺩﻡ‪ ،‬ﻭﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺁﻧﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺨﺘﺼﺮﺑﺎ ﺁﻥ ﻭﻣﺤﺘﻮﺍﻳﺶ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻣﺨﺘﺼﺮﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ‬

‫ﺟﺪﻯ ﺩﻳﻦ ﻭﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ‪ ٤١٩‬ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺁﻧﻬﺎ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﻫﺎ ﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﻠﺴﻔﻰ‬ ‫ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ ﻭ ﻣﻨﺠﺮﺑﻪ ﺷﻮﺭﺵ‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺭﺍﺩﻳﻮ ﺩﺭﺳﺎﻝ‪ ١٣٣٤‬ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻭﺑﺎ ﻫﻤﺂﻫﻨﮕﻰ ﻭﻯ ﻭﺗﺼﻮﻳﺐ‬ ‫ّ‬

‫‪٤٢٠‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻃﺒﻖ ﺳﻨّﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻫﺎ‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﻫﻤﮥ ﻛﺸﻮﺭ ﮔﺮﺩﻳﺪ ‪ .‬ﺷﻮﺭﺵ ﻣﺰﺑﻮﺭﺍﮔﺮﭼﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻼﻳﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻣﺘﻮﺟﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﻭﻧﺘﻴﺠﮥ ﻣﻌﻜﻮﺱ ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺑﻨﺪﻩ‬ ‫ﺳﺒﺐ ﺍﻋﻼﻥ ﻭﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮﺁﻥ ﺩﺭﺟﻬﺎﻥ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺩﻧﻴﺎ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤٣‬‬

‫ﺧﻮﺩ ﺍﺯﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻛﻪ ﺍﺯﻧﺘﺎﻳﺞ ﺁﻥ ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﺷﻨﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﺩﺭﺟﻤﻌﻰ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﺯﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﭘﻮﻝ ﺩﺍﺩﻩ‬

‫ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺩﻳﻨﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺁﻳﺖ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻣﺬﻛﻮﺭ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻋﻜﺲ ﺑﺨﺸﻴﺪﻩ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺗﻤﻨّﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺁﻧﺮﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﮥ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﭼﺮﺍ ‪ ١٦٣‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻧﻔﻮﺱ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ ،‬ﻭﭼﺮﺍ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻭﻛﺸﺘﺎﺭ ﻭﺣﺒﺲ ﻭﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭﻣﺤﺮﻭﻣﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻭﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯﻫﻔﺖ ﻣﻠﻴﻮﻧﻰ ﻓﻌﻠﻰ ﺁﻥ‬ ‫ﺩﻫﻬﺎ ّ ّ‬

‫ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮﺩﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺤﻮ ﻭﻧﺎﺑﻮﺩ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺍﺋﻤﺄ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﻣﺠﻠّﺪﺍﺕ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﺰﺭﮒ ِﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﺍﺯ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺑﻪ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻭ ﺑﺸﺎﺭﺍﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻬﺪﻯ ﻳﺎ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭﻋﻬﺪ ﺻﻔﻮﻳّﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .٤٢١‬ﺍﺯﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻳﺮﻛﺘﺐ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻬﺪﻯ ﭘﺮ ﺍﺯ‬

‫ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺜﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺩﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺛﺎﻧﻮﻳﮥ‬

‫ﻭﺑﻴﻨﺎﺕ ﻭﺁﺛﺎﺭ ﻭﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺧﻮﺩﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ‬ ‫ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ـ ﺛﺎﻧﻮﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻳﺎﺕ ّ‬ ‫ﭼﻴﺰﻯ ﺩﻳﮕﺮ ـ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻮﺩ ﻭﭘﻨﺞ ﻭﻧﻮﺩ ﻭﺷﺶ ﭼﺎﭖ ﺳﻮﻡ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻦ ﺍﺭﻭﻣﻰ ﺩﻭ ﺳﻪ ﺑﺎﺭﭼﺎﭖ ﺳﻨﮕﻰ‬ ‫‪...‬ﺟﻠﺪﺳﻴﺰﺩﻫﻢ ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭﺳﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺩﻳﮕﺮﻫﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬ﻭﻟﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺷﻴﺦ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺣﺮﻭﻓﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺳﺒﻚ ﻧﺜﺮﻧﻮﻳﺴﻰ ﺁﻥ‪،‬‬ ‫ﺗﺎﺣﺪﻯ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﻋﻤﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﭼﻮﻥ ﻣﻘﻴّﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺳﻨﺪ ﺭﺍ ﻧﻘﻞ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺣﺸﻮ ﻭ ﺯﻭﺍﺋﺪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﺩﺭﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫﻢ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﻮﮤ ﭼﺎﭖ ﻫﺎﻯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺄ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻣﺮﻭﺯﻛﻪ ﺍﺻﻮﻻٔ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻮﺻﻠﮥﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﻣﻐﻠﻖ ﻭﻗﺪﻳﻤﻰ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻰ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﭼﻮﻥ ﻓﺎﻗﺪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻭ ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﻻﺯﻡ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺬﺍ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯﺑﻌﻀﻰ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺁﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﺳﺘﺒﺮﺩ ﻭﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﮤ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺍﺯﻟﻰ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﺭﺍﮔﻤﺮﺍﻩ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﺍﺯﺁﻥ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺳﻮء ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﺑﺪﺍﻥ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﺩﻩ ﻟﻮﺡ ﻭﺑﻰ ّ‬

‫ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﺧﺮﻳﺪﺍﺭﺍﻥ ﺁﻥ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻧﻴﺰ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮﻗﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺳﺎﺑﻖ ﺳﻴﺰﺩﻫﻢ ﺑﺤﺎﺭ)ﭼﺎﭖ ﺍﺳﻼﻣﻴّﻪ( ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﻓﻞ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺗﺎﺯﻩ‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻐﻰ ﺧﻮﺩﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﻛﻪ ﻗﺒﻼٔ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﺑﻪ ﺩﺍﻡ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺳﺎﺩﻩ ﺩﻝ ﻭﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﻰ ّ‬ ‫ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻋﻘﻴﺪﮤ ﺳﺎﺑﻖ ﺧﻮﺩ ﻣﺘﺰﻟﺰﻝ ﻭﮔﻴﺞ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺭﻓﺘﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺭﺍﺑﻪ ﺩﺍﻡ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭﮔﻔﺘﮕﻮﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ« ﺑﻪ ﺁﻥ ﺯﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﺕ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪﻛﻪ‬ ‫ﺍﻓﺴﻮﻥ ﻭ ﻧﻴﺮﻧﮓ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﺳﻚ » ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻡ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺟﻠﺪ ﺳﻴﺰﺩﻫﻢ ﺑﺤﺎﺭﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﻧﻈﺮﺑﻪ ﻟﺰﻭﻡ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻧﻮﺍﻗﺺ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺳﺎﺑﻖ ﺭﺍﺟﺒﺮﺍﻥ‬

‫ﻧﻤﺎﻳﺪ‪،‬ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺍﺻﻮﻻٔ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﺪﺗﻬﺎ ﭘﻴﺶ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺑﻮﺩ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺩﺭﺍﺧﺒﺎﺭﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩﺟﻬﺎﻥ ﻛﻪ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﻣﻌﺼﻮﻡ ﻋﻠﻴﻬﻢ‬

‫ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻭ ﻭﻻﺩﺕ ﻭﻏﻴﺒﺖ ﻭﻇﻬﻮﺭ‪ ،‬ﻭﺩﻭﻟﺖ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻭ‪ ،‬ﺑﺸﺎﺭﺕ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺷﻴﻮﺍ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ‪ ،‬ﻭﺗﻤﺎﻡ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺻﺤﻴﺢ‬

‫ﻭﻻﺯﻡ‬ ‫ﻭﻏﻴﺮﻣﻜﺮﺭﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺒﻚ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﻯ ﻛﻨﻢ‪ ،‬ﻭﻣﺨﺼﻮﺻﺄ ﺭﻭﺍﻳﺎﺗﻰ ﺭﺍﻛﻪ ﻓﺮﻗﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻉ ﻓﺮﻳﺐ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺁﻥ ﺑﻴﺎﻭﺭﻡ‪ ،‬ﻭﺳﭙﺲ ﻫﺮﻳﻚ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻭﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺗﺎ‬ ‫ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﻳﺎﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﺛﺮﻛﻤﻰ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﺩﻯ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯﭘﻴﺶ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺳﺎﺩﻩ ﻟﻮﺣﺎﻥ ﻭﻋﻮﺍﻡ ﻛﺎﻻﻧﻌﺎﻡ ﺭﺍ ﻣﺸﻮﺏ ﻧﺴﺎﺯﺩ‪.....‬ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺭﻭﺍﻳﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬

‫ﻣﻜﺮﺭ ﻭﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺏ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻧﻤﻮﺩﻳﻢ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ‪،‬‬ ‫ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺧﻮﺩ ﻭﮔﻤﺮﺍﻩ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ّ‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺷﺪﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﻧﻜﺮﺩﻳﻢ‪ ،‬ﺗﺎ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺣﺬﻑ ﺁﻥ ﻣﻮﺟﺐ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫‪٤٢٢‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻫﻰ ﻣﺨﺘﺼﺮﺯﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺫﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭ ﻟﺤﻦ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺯ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩﻛﻪ ﺣﺘّﻰ‬ ‫ﺑﺎ ّ‬

‫ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺁﺷﻜﺎﺭﻯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﺸﺪﻩ‪ ،‬ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺍﻣﻢ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﭘﺎ‬

‫ﺑﺮﺟﺎﺳﺖ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﻣﻮﺟﺐ ﺭﺷﺪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺵ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٤٢٣‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤٤‬‬

‫‪-١‬ﺍﺫﻋﺎﻥ ﺿﻤﻨﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺘﻦ ﺍﺻﻠﻰ ﻋﺮﺑﻰ ﻛﺘﺎﺏ ﻭﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫﺎﻯ ﻗﺒﻠﻰ ﺁﻥ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﻭﺍﺣﺎﺩﻳﺜﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩﻛﻪ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭﺍﻳﻦ ‪ ١٦٣‬ﺳﺎﻝ ﻭ‬

‫ﻣﺪﻋﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻭﺁﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻭﺍﻧﻰ‬ ‫ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺣﺘّﻰ ﺷﻬﻴﺪ ﻭﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﻭﺗﺒﻌﻴﺪ ﺷﺪﻥ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺁﻳﻴﻨﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺪﻯ ﺑﺮﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺑﺮﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﻗﺪﻳﻢ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺘﻐﻔﺮﺍﻪﻠﻟ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺳﺎﺩﻩ ﻟﻮﺡ ﻭﻋﻮﺍﻡ ﻛﺎﻻﻧﻌﺎﻡ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺟﺪﻳﺪﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﻭﻧﻴﺰ ﺳﺎﻳﺮﻛﺘﺐ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺭﺍ‪ ،‬ﺍﻋﻢ ﺍﺯﺍﺻﻞ ﻳﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫﺎﻯ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺁﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻭﺍﻧﻰ‬ ‫ﺑﺮﻫﻤﮕﺎﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫‪٤٢٤‬‬

‫‪ -٢‬ﺍﺯﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺩﺭﻛﺘﺐ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺸﺎﺭﺍﺕ ﺻﺮﻳﺤﻰ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺩﺭﺩﻭﺭﮤ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺳﻌﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﻳﺎ ﻣﺴﺘﻮﺭﺩﺍﺷﺘﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﺴﻄﻮﺭ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﻰ‬

‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﺜﻞ ﺑﺤﺎﺭ ﺟﻠﺪ ‪ ١٣‬ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﺠﻠﺴﻰ‪ ،‬ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ ﺍﺯﻫﻴﺄﺕ ﺍﺻﻠﻴﺶ ﺧﺎﺭﺝ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﺎ ﺟﺮﺡ ﻭ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺩﻟﺒﺨﻮﺍﻫﻰ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ ﺩﻫﻬﺎ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﮥ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺒﺼﺮﻩ ﻭﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﻭﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﺧﻨﻚ ﻭﻣﻀﺤﻚ ﻭﻏﻴﺮ ﻋﻠﻤﻰ‪ ،‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ّ ّ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﻨﺼﻒ ﺭﻭﺷﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﺴﺦ ﺍﺻﻠﻰ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﻋﺮﺑﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﺩﻫﻬﺎ ﻣﻮﺭﺩ‪ ،‬ﺭﺟﻮﻉ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﺻﺺ ‪ ٩٠٨‬ﻭ‪١٠٨٤‬ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺳﻌﻰ ﺑﻰ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﺣﺪﻳﺚ »ﻻ ﺑّﺪ ﻟﻨﺎ ﻣﻦ‬

‫ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻣﺎﻻ ﻳﻘﻮﻡ ﻟﻬﺎ ﺷﻰء‪ «...‬ﺍﺯﺍﻣﺎﻡ ﺑﺎﻗﺮ)ﻉ( ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭﺣﺒﺲ ﻭﺷﻬﺎﺩﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺗﺨﻄﺌﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻭﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺘﺐ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻋﻨﺪﺍﻟﻠﺰﻭﻡ ﺍﺯ‬

‫ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﺰﺑﻮﺭﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺰﻳﻨﺸﻰ ﻭﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﻳﺎ ﺭﺟﻮﻉ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺻﺺ‪:‬‬

‫ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﻭ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺍﻣﺮ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ‬ ‫‪ ،١٠١١،٩٢٦،٤٨٥،٤٨٢،٣١٦،٢٩٩،١٦٩،١٠٧٤‬ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻧﻬﺎ‪،‬ﺳﻌﻰ ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﻯ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎﺋﻢ ﺭﺍ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﻫﻤﮥﺁﻧﻬﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﻗﺮﺁﻥ ﻭﻫﻤﺎﻥ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺧﺎﺹ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ ّ‬

‫ﺁﻧﻜﻪ ﺣﺘّﻰ ﺍﮔﺮ ﺻﺮﻳﺢ ﻋﺒﺎﺭﺍﺕ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺩﻭ ﺑﺎﺭﻩ‬

‫ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺭﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺯﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎ‬ ‫‪ -٣‬ﻛﻞ ﻣﻨﺎﺑﻌﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺩﺭﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﻫﺎﻯ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ّ​ّ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪-٤‬ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﮔﺎﻫﻰ ﻛﻪ ﺍﺯﻓﺮﻁ ﻭﺿﻮﺡ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺑﺎ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻋﻔﺖ ﻛﻼﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﻳﻦ‬

‫ﻭﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻭ ﻓﺤﺎﺷﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ٤٢٥.‬ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺹ‪ ٧٤٢‬ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﻰ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﻓﺤﺸﺎ ﻭ ﻣﻨﻜﺮ ﺫﻛﺮﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭﻧﻴﺰ‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﺪ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ﻧﻮﺩﻭﺷﺶ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻋﻮﺍﻡ ﻛﺎﻻﻧﻌﺎﻡ ﻣﻰ ﻧﺎﻣﺪ‪ .‬ﻭﺍﺯﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭﺫﻳﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ‬

‫ﻗﺪﻳﻤﻴﺘﺮ ﺣﺪﻳﺚ ﻓﺎﺭﻍ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺏ ‪٤٠٠‬‬ ‫ﻣﺠﻠﺴﻰ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﻰ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺑﻜﻠّﻰ ﺍﺯﻣﺸﻜﻼﺕ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺍﺯﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭﻛﺘﺐ‬ ‫ِ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻯ ﻓﻮﻕ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺖ‪.‬‬

‫‪٤٢٦‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯﻋﺠﺎﻳﺐ‬ ‫‪ -٥‬ﻧﻜﺘﮥ ّ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﺠﻠﺴﻰ »ﻫﻤﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﺧﺒﺎﺭﺻﺤﻴﺢ ﻭﺳﻘﻴﻢ‪ ،‬ﺿﻌﻴﻒ ﻭﻣﻌﺘﺒﺮ« ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ‪ّ .‬‬

‫ﻣﺜﺒﺖ ِ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻣﺮﻯ ﻏﻴﺮﻭﺍﻗﻌﻰ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻗﻮﻳﺘﺮ ﻭﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮﻯ ﻛﻪ ُ ِ‬

‫ﺭﺩ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭﺿﻌﻴﻔﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﻳﻚ ﺯﻥ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﻭﺟﻮﺩ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻴﻬﺎﺕ ﻋﺠﻴﺐ ﻭﻏﺮﻳﺐ ّ‬ ‫ﺣﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻔﺲ ِ ﺗﻔﺮﻗﮥ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﺪﻭﺩ‪ ١٤‬ﻓﺮﻗﻪ ﭘﺲ ﺍﺯﻭﻓﺎﺕ‬ ‫ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻦ ﻋﺴﻜﺮﻯ )ﻉ( ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺿﻌﻒ ﺁﻥ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺍﻣﺎﻡ ﻳﺎﺯﺩﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺁﻥ ﺭﺍ ﺷﺪﻳﺪﺃ ﺯﻳﺮﺳﺆﺍﻝ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻧﻮﻉ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭﺍﺯﻧﻈﺮ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﺩﺭﻋﻠﻢ‬

‫ﺣﺪﻳﺚ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ — ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺗﻘﺴﻴﻤﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﻧﻴﺰﺣﺪﻳﺚ ﻭﺟﻮﺩ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺯ ﺩﺭﺟﮥ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺳﺎﻗﻂ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٤٢٧‬‬

‫ﻣﻬﻤﺘﺮ‪،‬ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻭﺗﻨﺎﻗﺾ ﺑﻴﻦ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻣﺬﻛﻮﺭﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻭﻫﻢ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻣﺠﺒﻮﺭ‬ ‫‪-٦‬ﻧﻜﺘﮥ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ّ‬

‫‪٤٢٨‬‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺩﻳﺪﻥ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻏﻴﺮ ﻣﻘﻨﻊ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﻫﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭﺹ‪،٦٨٨‬ﺳﻄﺮ‪ ،٨-١٧‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻫﺮﻛﺲ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤٥‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺻﺺ‪ ٧١٩-٨٤٣‬ﺩﻭﺑﺎﺏ ‪٢٣‬ﻭ‪ ٢٤‬ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ »ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺍﺩﻳﺪﻩ‬ ‫ﺍﻣﺎﻡ ﻏﺎﻳﺐ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭﻭﻏﮕﻮ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍء ﺯﻧﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻧﺪ‪ ٤٢٩«.‬ﺍﺯ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪ :‬ﺹ‪،٧٥٤‬ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ‪١‬؛ﺹ‪ ،١٨٨‬ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ‪١‬؛ﺹ‪،١٨٢‬ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺹ ‪٦٩٢‬؛ﺹ‪ ،٢١٣‬ﺹ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﻭﻻﺩﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﻏﺎﻳﺐ‪،‬‬ ‫‪٧٥١‬ﻭ‪ ،٧٥٢‬ﻭ ‪٧٥٤‬ﻭ‪ ،٧٣٩‬ﺳﻄﺮ‪)١٧‬ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺍﻣﺎﻡ ﻏﺎﻳﺐ( ﺑﺎﻣﻄﺎﻟﺐ ﺹ‪ ٢٠٦‬ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺑﺎﺏ ّ‬

‫ﻛﻼ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺩﺭﺍﺳﺎﻣﻰ ﻭﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭﻣﻄﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ؛ ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﺹ‪ ٧٦٨‬ﺩﺭﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎﺻﺺ‪ ٧٧٨-٧٨٠‬ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﺹ ‪ ٦٨١‬ﻭﺹ ‪١١٣٠‬ﻭﺹ‪٧٨٤‬‬ ‫ً‬

‫ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎ ﺻﺺ‪ ،٧٨٦-٧٨٨‬ﺩﺭﺹ‪ ٤٩١‬ﺫﻛﺮ ﺍﺣﺎﺩﻳﺜﻰ ﺩﺍﻝ ﺑﺮﻣﺮﺩﻥ ﻗﺎﺋﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺴﺄﻟﮥ ﻏﻴﺒﺖ ﻗﺎﺋﻢ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺒﻮﻝ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ »ﻣﺮﺩﻥ ِ ِ‬ ‫ﻳﺎﺩ ﺍﻭ« ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﻳﻚ ﺑﺎﻡ ﻭ ﺩﻭ ﻫﻮﺍ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻭﺗﺄﻭﻳﻼﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺁﻳﺎﺕ‬ ‫ﻗﺮﺁﻧﻰ ﻭﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ ٤٣٠.‬ﻭﻳﺎﺹ‪٥٩٣‬ﺑﺎﺹ‪ ٥٤٢‬ﺩﺭﺗﻮﺟﻴﻪ ﻋﻤﺮﻃﻮﻻﻧﻰ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻭﻳﺎ ﺗﻨﺎﻗﺾ‬

‫ﻓﻌﻼ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ِ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺳﻮﻡ‪ ،‬ﻋﺜﻤﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻰ‬ ‫ﺩﺭﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻛﻪ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﻨﺘﺴﺐ ﺑﻪ ﺧﻠﻴﻔﮥ ﭼﻬﺎﺭﻡ‪،‬ﻋﻠﻰ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﻛﻪ‬ ‫ً‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ ﺍﺑﻮﻟﺒﻴﺪ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ)ﺻﺺ‪ .(١١٢١،٩٠٨،٤٨٥:‬ﻭﻳﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺨﻄﮥ ﺍﺣﺎﺩﻳﺜﻰ ﻛﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻗﺎﺋﻢ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺨﺰﻭﻣﻰ)ﺻﺺ‪ (٨٦٥-٨٧٤ :‬ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻩ ﻭﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﻣﺆﻟّﻒ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﻧﻴﺰ‪،‬ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ‬

‫ﻭﺻﺤﺖ ﺁﻥ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺿﻌﻒ ﺳﻨﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪،‬ﺍﻳﺮﺍﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ »ﺣﺪﻳﺚ ﺍﺑﻮﻟﺒﻴﺪﻛﻪ ﻣﺆﻟّﻒ(ﻣﺠﻠﺴﻰ)ﺑﺪﻭﻥ ّ‬

‫ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﻭ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺑﻰ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰﻫﺎﻯ ﺳﺮﺍﻥ ﺣﺰﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﺁﻥ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺩﻋﻮﻯ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺮﺍﺯﻯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪«.‬‬ ‫ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﻠﻰ‬ ‫ّ‬

‫‪٤٣١‬‬

‫ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺩﻻﻳﻞ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﺩﺭﺗﺨﻄﮥ ﺣﺪﻳﺚ ﺍﺑﻮﻟﺒﻴﺪﻣﺨﺰﻭﻣﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﺣﺮﻭﻑ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﺩ ﺩﺭﻧﻈﺮﻋﻠﻤﺎﻯ ﺷﻴﻌﻪ ﻓﺎﻗﺪ ﺍﺭﺯﺵ ﺍﺳﺖ)‪،(٨٦٦‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎ‪ ،‬ﺣﺪﻳﺜﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﮤ ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﺍﺯ »ﺟﻔﺮ« ﻭ‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺹ ‪ ،٤٨٥‬ﺩﺭﺗﻨﺎﻗﺾ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫»ﺟﺎﻣﻌﻪ« ﻭﻋﻠﻢ ﺣﺮﻭﻑ ﻭﺍﻋﺪﺍﺩﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﺩﻟﻴﻞ ﺩﻳﮕﺮﺷﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺎﺏ ‪ ٢٦‬ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ)ﺻﺺ‪ (٨٥٧-٨٩١:‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻭﻗﺖ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﺯﻣﻄﺎﻟﺐ ﻫﻤﺎﻥ ﺑﺎﺏ)ﺻﺺ‪ (٨٨٤،٨٦٣،٨٦٢:‬ﻭﺑﻌﻀﻰ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‪ ٤٣٢‬ﻭﺑﻌﻀﻰ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ‪ ،٤٣٣‬ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ‬

‫ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﻊ ﺍﺯﺗﻌﻴﻴﻦ ﻭﻗﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﻭﺧﻠﻖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻳﺎ ﺍﺋﻤﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﻭﺍﺫﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻭﻗﺖ ﻛﻨﻨﺪﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺰ‬

‫ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٤٣٤‬‬

‫‪ -٧‬ﺩﺭﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ »ﺑﺪﺍ« ﻯ ِ ِﻣﺬﻛﻮﺭ‪ ،‬ﺩﺭﺻﺺ‪ ٨٨٩ :‬ﺗﺎ‪،٨٩١،٨٨٥،٨٦٩،٨٦٥،٣٥٩‬ﻭ‪ ...‬ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺪﺍ ﺩﺭﺍﻣﺮ ﻗﺎﺋﻢ ﻭﺍﻗﻊ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭﺍﺯ‬

‫ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﻧﻴﺰﮔﺎﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﺘﻨﺎﻗﻀﺎﺕ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﻭﺑﻌﻀﺄ ﻳﻚ ﺑﺎﻡ ﻭ ﺩﻭ ﻫﻮﺍ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺸﻜﻮﻙ‬ ‫ﺩﺭﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﺑﺪﺍ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪...» ،‬ﺍﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻭﺗﺎ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﻫﺴﺖ ﺩﻳﻦ ﻭﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﻛﺘﺎﺏ ﺍﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻭﺵ‬ ‫‪-٨‬ﺍﺯﻋﺠﺎﻳﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ّ‬

‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺳﭙﺲ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎ ﻣﺮﮒ ﻭﻯ ﻛﻪ ﻋﻼﺋﻢ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻭ ﺍﻧﻘﺮﺍﺽ ﺑﺸﺮ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺧﺘﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ٤٣٥«.‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺸﺮ ﻣﻨﻘﺮﺽ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻭﻧﺎﻟﻪ ﻭ ﮔﺮﻳﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﺧﺪﺍﻳﻰ ﺑﺸﺮ ﺭﺍ ﺧﻠﻖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭﺷﺶ‪ -‬ﻫﻔﺖ ﻫﺰﺍﺭﺳﺎﻝ ﺭﺳﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﻭﺍﻛﺜﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺭﺳﻞ ﻛﺎﻓﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺳﺘﻴﺰﻧﺪ‬

‫ﻭﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺗﻜﻔﻴﺮ ﻭﺗﻨﺠﻴﺲ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﻗﺎﺋﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﻭﺍﺯ ﻛﻔﺎﺭﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻭﺷﻜﺴﺘﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭﻋﺪﺍﻟﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻣﻰ‬

‫ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻫﻔﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ ﺳﺎﻝ)ﺹ ‪ .٢٩٩‬ﻭﺩﺭﺹ‪ ١٩ ،١٢٣٩‬ﺳﺎﻝ( ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﺑﻌﺪ ﻣﻰ ﻣﻴﺮﺩ ﻭﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺸﺮ ﺳﻮﺩﻯ‬

‫ﻧﺪﺍﺭﺩ)ﺹ ‪ (٢٩٩‬ﻭﺩﻧﻴﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻭﭼﻮﻥ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻻ ﺫﻛﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ِ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ — ﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺄ — ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ِ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺩﺭﺹ‬ ‫‪ ،١٢٣٨‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ﻓﻮﻕ ﺍﺣﺎﺩﻳﺜﻰ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺍﺩﺍﻣﮥﺣﻴﺎﺕ ﺑﺸﺮﭘﺲ ﺍﺯ ﻗﺎﺋﻢ ﺍﺳﺖ‪،‬ﻭﻟﻰ ﺩﺭﺗﻮﺟﻴﻪ ﺁﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ‪» ،‬ﺷﻴﺦ ﻣﻔﻴﺪ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺘﻰ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺧﺪﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺍﻭﻻﺩ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﺭﺍﺭﺷﺎﺩ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ :‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﺁ ﻝ ِ‬ ‫ّ‬

‫ﺟﺎﻯ ﻭﻯ ﻣﻰ ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﻫﻢ ﻗﺎﻃﻊ ﻭﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻏﺎﻟﺐ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪ :‬ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﭼﻬﻞ ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯﻗﻴﺎﻣﺖ ﻣﻰ‬

‫ﻣﻴﺮﺩ ﻭﺩﺭ ﺁﻥ ﭼﻬﻞ ﺭﻭﺯ ﻫﺮﺝ ﻭﻣﺮﺝ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭﻋﻼﻣﺖ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻥ ﻣﺮﺩﮔﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺭﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺴﺎﺏ ﻭﭘﺎﺩﺍﺵ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺁﺷﻜﺎﺭﺧﻮﺍﻫﺪ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤٦‬‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﻭﺍﻪﻠﻟ ﺍﻋﻠﻢ‪ ٤٣٦«.‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻰ ﺩﻧﻴﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻐﻔﺮﺍﻪﻠﻟ ﺧﻠﻘﺖ ﺑﺸﺮﻯ ﻛﻪ ‪ ٧-٦‬ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻝ ﺯﺟﺮﻛﺸﻴﺪﻩ ﻭ ﺩﺳﺖ‬

‫ﺁﺧﺮ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯﻗﺒﺮ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﻛﺜﺮﺃ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،٤٣٧‬ﻋﺒﺚ ﻭﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻭﻫﻤﭽﻮﻥ ﻳﻚ ﺗﺮﺍﮊﺩﻯ ﺗﻠﺦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫‪٤٣٨‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﻧﻔﺲ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻭﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮﺍﺭﺩ‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻪ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺷﻴﻌﻪ ﻭﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﻤﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﻭﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺩﺭﺳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺻﺤﻴﺢ ﺭﺍ ﺍﺯﻏﻠﻂ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺷﺎﺭﺍﺕ ﻭ ﺑﺸﺎﺭﺍﺗﻰ ﺩﺭ ﻛﺘﺐ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﻭﺗﻨﻬﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭ‬ ‫ﻣﻠﻬﻢ ِ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﻭﻋﻮﺩ ﺻﺮﻳﺢ ﻛﺘﺐ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭﻛﺘﺐ‬ ‫ﻣﻮﻋﻮﺩ َ ْ ُ‬

‫ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺷﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻣﻌﺎﻧﻰ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺑﺸﺎﺭﺍﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭﺭﺍ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺑﺎ ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻰ ﭼﻮﻥ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺫﻳﻞ‪ ،‬ﺍﺩﺍﻣﮥ‬

‫ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺮﺷﻜﻮﻩ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺳﺎﻟﮥ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﺸﺮ ﻭﺁﻏﺎﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﻠﻮﻍ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺣﺼﻮﻝ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﺬﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺩﻭﺭﻩ ﺍﻯ ‪ ٧-٦‬ﻫﺰﺍﺭﺳﺎﻟﻪ ﺍﺯﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﻭﺭﮤ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺨﺸﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺩﻭﺭﻩ ﺍﻯ ﺑﻪ‬

‫ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﺗﺮ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﻭﺭﮤ‬ ‫ﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﻮﺩ ﻫﻤﮥ ﻣﺮﺑﻴّﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭﺁﻏﺎﺯ ﺳﻴﺮ ﻛﻤﺎﻟﻰ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺍﺳﺖ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺸﺖ‪ ،‬ﺟﻬﻨﻢ‪ ،‬ﺷﻴﺮ‪ ،‬ﻋﺴﻞ‪،‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯﺁﻥ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ‪ :‬ﻗﻴﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺁﺳﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺯﻣﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺎﻩ‪ ،‬ﺳﺘﺎﺭﮔﺎﻥ‪ ،‬ﺷﺐ‪ ،‬ﺭﻭﺯ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺣﻮﺍ‪ ،‬ﺧﻠﻘﺖ ﺁﺳﻤﺎﻥ‬ ‫ﺷﺮﺍﺏ‪ ،‬ﺁﺏ‪ ،‬ﻧﺎﻥ‪ ،‬ﺁﺗﺶ‪ ،‬ﻧﻮﺭ‪ ،‬ﺑﻌﺚ‪ ،‬ﻏﻴﺒﺖ‪ ،‬ﺣﺸﺮ‪ ،‬ﻧﺸﺮ‪ ،‬ﺭﺟﻌﺖ‪ ،‬ﺑﺮﺯﺥ‪ ،‬ﻣﻌﺎﺩ‪ ،‬ﺭﻭﺡ‪ ،‬ﻗﺒﺮ‪ ،‬ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺧﻠﻘﺖ ﺁﺩﻡ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺯﻣﻴﻦ ﺩﺭ ﺷﺶ ﺭﻭﺯ‪ ،‬ﺍﺳﻢ ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﻗﺎﺋﻢ ﻭﺷﺮﺍﻳﻂ ﻇﻬﻮﺭ‪ ،‬ﻫﻮﺷﻴﺪﺭ‪ ،‬ﺳﻮﺷﻴﺎﻧﺲ‪ ،‬ﻣﻼﺋﻜﻪ‪ ،‬ﺟﻦ‪ ،‬ﺷﻴﻄﺎﻥ‪ ،‬ﺣﺴﺎﺏ ﻭﻛﺘﺎﺏ ﻭﻣﻴﺰﺍﻥ‪ ،‬ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ‬ ‫ﻭﻣﻜﺎﻓﺎﺕ‪ ،‬ﺯﻧﺪﻩ ﺷﺪﻥ ﻣﺮﺩﻩ ﻫﺎ‪ ،‬ﺩﺟﺎﻝ‪ ،‬ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺷﻔﺎﻯ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﻭﻛﻮﺭ ﻭﻛﺮ ﻭﮔﻨﮓ‪ ،‬ﺯﻧﺪﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺮﺩﮔﺎﻥ‪ ،‬ﻳﺪ ﺑﻴﻀﺎﻯ ﻣﻮﺳﻰ ﻭﻣﺎﺭ ﻭﺍﮊﺩﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺧﺎﺗﻤﻴّﺖ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺍﺑﺪﻯ ﺑﻮﺩﻥ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻮﺳﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻧﺮﻓﺘﻦ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﺟﻠﻴﻞ ﻭﻛﻼﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ‪ ،‬ﺩﻭﻧﻴﻤﻪ ﺷﺪﻥ ﻣﺎﻩ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺍﺯ ﻗﺒﺮ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭﺣﻰ ﻭﺍﻟﻬﺎﻡ ﻭﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻭ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻘﺪﺱ ﻭﺗﺸﺒﻴﻪ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺑﻮﺗﺮ‪ ،‬ﻋﺰﺭﺍﺋﻴﻞ‪ ،‬ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻞ‪ ،‬ﺍﺳﺮﺍﻓﻴﻞ‪،‬‬

‫ﻋﻤﺮﻫﺎﻯ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻧﻮﺡ‪ ،‬ﻟﻘﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺧﺪﺍ‪ ،‬ﻧﺸﺴﺘﻦ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﻋﺮﺵ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻢ ﺫﺭ‪ ،‬ﻧﺰﻭﻝ ﻣﺪﻳﻨﺔﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﺍﻭﺭﺷﻠﻴﻢ ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺧﺪﺍ‪ ،‬ﺗﻴﻦ‬ ‫ﻗﺼﮥﺍﺻﺤﺎﺏ ﻛﻬﻒ‪ ،‬ﻫﺪﻫﺪﺳﻠﻴﻤﺎﻥ‪،‬ﻋﻮﺍﻟﻢ ﻣﻠﻚ ﻭ ﻣﻠﻜﻮﺕ ﻭ‬ ‫ﻭﺯﻳﺘﻮﻥ‪ ،‬ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺟﺎﺑﻠﻘﺎ ﺟﺎﺑﻠﺴﺎ‪ ،‬ﺧﻀﺮ‪ ،‬ﺭﻓﺘﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﻳﻮﻧﺲ ﺩﺭﺷﻜﻢ ﻣﺎﻫﻰ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺯﺩﻥ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﻭﻫﻢ ﺑﻪ ‪ ٥٠٠٠٠‬ﺳﺎﻝ‪...،‬ﻭﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﻭ‬ ‫ﺟﺒﺮﻭﺕ ﻭﻻﻫﻮﺕ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ‪،‬ﻣﻌﻨﻰ ّ‬ ‫ﺭﻣﻮﺯ ﻭﻣﺘﺸﺎﺑﻬﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮ‪.٤٣٩‬‬

‫‪ -٩‬ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪﻋﺮﺽ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﻭﺗﺮﺟﻤﮥﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﭼﻨﺎﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻋﺠﻴﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺘّﻰ ﺑﻌﻀﺄ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺍﻇﻬﺎﺭﺗﻌﺠﺐ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻇﻬﻮﺭ ﻭﺑﺮﻭﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﮥ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛‬ ‫ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺁﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺣﺮﻣﺖ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪﻛﻪ ﻋﻴﻨﺄ ﺩﺭﺝ ﮔﺮﺩﺩ‪ .٤٤٠‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻭﺍﻧﻰ ﻃﻠﺐ ﺁﻣﺮﺯﺵ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺠﻢ ﺯﺣﻤﺎﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﺍﻯ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮﺍﺭﺩﺁﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻭﺍﮔﺮﭼﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ّ ّ‬ ‫ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﻣﻄﺎﻟﺐ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺣﺲ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭﻯ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﺗﻴﺰﺑﻴﻦ ﻭ ﻭﺳﻴﻊ ﺍﻟﻨّﻈﺮﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻃﺎﻟﺐ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻰ ﺍﻧﮕﻴﺰﺩ ﺗﺎ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﻧﺠﺎﺕ ﻋﺎﻟﻢ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﻛﺘﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻭﺑﺎ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯﺑﺤﺮﺍﻥ ﻫﺎﻯ ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﻙ ﺍﻣﺮﻭﺯﺍﺳﺖ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» ،‬ﺗﺎ ﺑﺮﻛﺬﺏ ﻗﺒﻞ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻧﻴﺎﺑﻰ‪ ،‬ﺑﺮ ﺻﺪﻕ ﺍﻳﻦ ﻳﻮﻡ ﺑﺪﻳﻊ‬

‫ﮔﻮﺍﻫﻰ ﻧﺪﻫﻰ‪«.‬‬

‫‪٤٤١‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤٧‬‬

‫ﺭﺋﻮﻓﻰ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺑﻰ ﻭﻓﺎ ﻭ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎﻥ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ‬ ‫ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ٥٩‬ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﻭ ﺩﺳﺖ ﭼﻨﺪﻡ ﺍﺯﺧﺎﻧﻢ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻭ ﺁﻗﺎﻯ ﺣﺴﻴﻦ ﻓﻼﺡ ﺩﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﭘﺲ ﻣﺎﻧﺪﮤ ّ ّ‬

‫ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﻧﮓ ‪ ٣٠‬ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ‪...‬ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺿﻤﻨﴼ‬ ‫ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ً‬

‫ﭼﻮﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﻓﻼﺡ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺗﺸﺎﻥ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰﺩﺭﺿﻤﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻣﺸﻬﻮﺩﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮﺭﺳﻰ»ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻳﻚ ﻧﺠﺎﺕ ﻳﺎﻓﺘﻪ«‬ ‫ﺍﻳﺮﺝ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﺳﺎﻏﺮ‬ ‫ﺿﺪ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ‬ ‫ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺟﺴﺘﺎﺭ ﮔﺸﺎﻳﻰ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» ،‬ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ‪ ...‬ﻧﮑﺎﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺟﺎﻟﺒﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﺸﺎﻯ ﻣﻮﺍﺿﻊ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻳﮑﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺍﺩﻳﺎﻥ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ‪ :١‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻮﺍﺿﻊ ّ‬

‫ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺘﮕﺮﻯ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪) .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺩﺭ ﺧﻄﺎﺑﺎﺕ ﻫﻤﺎﻥ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ‬

‫ﮐﺮﺍﺕ ﺩﺭ‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺧﻮﺑﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻋﮑﺲ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﭘﺎ ﻟﻪ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ )ﻳﻌﻨﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء(‪ ،‬ﺑﻪ ّ‬

‫ﮐﻠﻴﺴﺎﻫﺎﻯ ﻏﺮﺏ ﺫﮐﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ(‬

‫ﺿﺪ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺩﺭ ﻃﻰ ‪ ٢٨‬ﺳﺎﻝ ﻧﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻧﻪ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ‪ :٢‬ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺍﺿﻊ ّ‬

‫ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺿﺪ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﻧﻪ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻫﻤﻬﮥ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﻫﻴﭻ ﻣﺪﺭﮐﻰ ّ‬

‫ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﻧﻪ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﻮﺍﻯ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻳﮏ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻢ ﺑﻪ‬

‫ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﮥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺳﻮﺯﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻰ ﺧﺎﻧﻤﺎﻥ ﮐﺮﺩ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﮐﺎﺭﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺸﺎﻥ‬

‫ﺿﺪﻳّﺘﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﺎﺕ ﺷﺎﻥ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﮐﺮﺩ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺧﺼﻮﻣﺘﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺭﺍ ﺳﻠﺐ ﮐﺮﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ّ‬

‫ﺿﺪ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﻳﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻮﺍﺿﻊ ّ‬

‫ﺩﻭﻡ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ‪» :‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻭ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﺁﮔﺎﻩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﺍﻡ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﻏﺎﻓﻞ ﺍﻧﺪ ﻭ‪ ...‬ﺩﺳﺘﮥ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﻣﻮﻗﻌﻴّﺘﻬﺎﻯ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﻭ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﺃﺱ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﮐﺎﻣﻞ ﺩﺍﺭﻧﺪ ّ‬

‫ﺣﺎﮐﻤﻴّﺖ ﺑﺮ ﻳﮏ ﻋﺪﻩ ﻧﺎﺁﮔﺎﻩ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺗﺎ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻬﺮﻩ‬

‫ﺍﻯ ﺑﺎﻻﺧﺺ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ‪«.‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‪ :‬ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺧﺼﺎﺋﺺ ﺯﻳﺮ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬ ‫‪ -١‬ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫‪-٢‬ﻫﻤﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻥ ﺩﺭ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪-٣‬ﻫﻤﮥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺭﺃﻯ ﺩﺍﺩﻥ ﺁﺯﺍﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤٨‬‬

‫‪ -٤‬ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﺮﻯ )ﻫﻴﭻ ﻳﮏ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺭﺃﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺁﮔﺎﻩ ﻧﻴﺴﺖ(‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣﻰ )ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪ( ﻭ ﺁﺯﺍﺩ‬ ‫)ﻫﺮ ﮐﺲ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺍﺳﺖ ﺭﺃﻯ ﺑﺪﻫﺪ(‪ ،‬ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﻃﺒﻘﮥ‬ ‫ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺗﺸﮑﻴﻼﺗﻰ )ﺩﺳﺘﮥ ﺩﻭﻡ(‪ ،‬ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﮐﺴﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰ ﻣﺎﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻯ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﺒﺮ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻳﮏ ﺩﺳﺘﻪ ﺩﺭ ﺑﻰ ﺧﺒﺮﻯ ﻭ ﺳﻮء‬ ‫ﮐﻢ ﻭ ﮐﻴﻒ ﺟﺰﺋﻴّﺎﺕ ّ ّ‬ ‫ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻌﺼﺒّﻰ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ‪» :‬ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﻰ )ﺑﻤﻌﻨﺎﻯ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﻳﮏ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻧﺎﺑﻮﺩﻯ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ(‬ ‫‪ -١‬ﺗﻮﺿﻴﺢ‪ :‬ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ّ‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﺑﺎ ﻋﺪﻡ ﻏﻴﺮﺕ ﻳﮑﻰ‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﻭﻃﻨﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﭼﻪ‪ ...‬ﻭﻟﻰ ﻋﺪﻡ ّ‬ ‫ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ّ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺗﻌﺼﺐ ﺟﺎﻫﻼﻧﻪ ﻭﻋﺪﺍﻭﺕ ﻭ ﺑﻐﺾ ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ ﻭ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺟﻨﺴﻴّﻪ ﻭﻭﻃﻨﻴّﻪ ﻭ ﺩﻳﻨﻴّﻪ ﮐﻪ ﺑﺘﻤﺎﻡ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﻳﻦ ﺍﻪﻠﻟ ﻭ‬ ‫ﺍﺣﺒﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯ ﺭﺍﺋﺤﻪ ّ‬ ‫ﺍﻯ ّ‬

‫ﺗﺠﺮﺩ ﻳﺎﺑﻴﺪ ﻭ ﺁﻳﻴﻨﻪ ﺩﻝ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺯﻧﮓ‬ ‫ﺭﺿﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺳﺒﺐ ﻣﺤﺮﻭﻣﻰ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﻫﺐ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﻴﺰﺍﺭ ﺷﻮﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻫﺎﻣﺎﺕ ّ‬

‫ﻣﻠﺖ ﻭ ﻫﺮ ﺁﻳﻴﻦ‬ ‫ﻧﻔﺴﻰ ﺍﺯ ﻫﺮ ّ‬ ‫ﻘﺪﺱ ﮐﻨﻴﺪ ﺗﺎ َ‬ ‫ﺑﻌﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﻋﻤﻮﻡ ﺑﺸﺮ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺑﻬﺮ ْ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺟﺎﻫﻼﻧﻪ ﭘﺎﮎ ﻭ ﻣ ّ‬ ‫ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﻭﻫﺮ ﻃﺎﺋﻔﻪ ﻭ ﻫﺮ ﺟﻨﺲ ﻭ ﻫﺮ ﺩﻳﺎﺭ ﺍﺩﻧﻰ ُﮐﺮﻫﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺷﻔﻘﺖ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻌﻮﻥ ﻭ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺍﻓﻖ‬

‫ﻣﺤﺒﺖ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺳﺒﺐ ﺍﻟﻔﺖ ﻭ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺟﺎﻫﻼﻧﻪ ﻭ ﺑﻌﺾ ﻭ ﻋﺪﺍﻭﺕ ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ ﭘﺎﮎ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻏﻴﻮﻡ ﮐﺜﻴﻔﻪ ﻳﻌﻨﻰ ّ‬ ‫ﺗﮑﻠﻢ ﻧﻨﻤﺎﺋﻴﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻭﻋﻆ ﻭ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻭ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﻠﻞ ﺷﻮﻳﺪ ﻭ ﺍﺑﺪﴽ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﻭ ّ‬

‫ﻋﻠﻴﮑُﻢ ‪ِ ِ ‬‬ ‫ﻭﺍﻟﺜﻨﺎء‪.‬‬ ‫ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﻧﻮﺭﺍﻧﻴّﺖ ﻭ‬ ‫ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺧﻠﻖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪ .‬ﺍﻳﻨﺴﺖ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺷﻤﺎ ﻭ َ َ ُ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻟﺘﺤﻴﺔ َ ‪ُ َ ‬‬

‫‪٤٤٢‬‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻰ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺑﺎ ﺩﺍﺷﺘﻦ‬ ‫ﺣﺐ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺍﺗﻔﺎﻗﴼ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻌﻰ ﻭ ﮐﻮﺷﺶ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ّ‬ ‫ﻋﺪﻡ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻃﻨﺸﺎﻥ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻣﺸﮑﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﻢ‪،‬‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﻭ ﻏﻴﺮﺕ ﻳﮑﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻳﻢ ﮐﻪ‬ ‫ﺣﺐ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﮔﺮ ﮐﺴﻰ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻏﻴﺮ ﺁﻥ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻐﺾ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻴﻨﻪ ﺑﻮﺭﺯﺩ‪ ،‬ﺑﺮﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﻗﻴﺎﻡ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺘﴼ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﻧﺎﺑﻮﺩ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻫﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﻫﺮ ﮐﺸﻮﺭ‬

‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪) .‬ﻻﺯﻣﮥ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﺑﺎ ﻳﮑﻰ‪ ،‬ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻴﺴﺖ(‪.‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ‪» :‬ﺧﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺎ ﻟﺒﺎﺱ ﻫﺎﻯ ﻧﺎﺯﮎ ﻣﻰ ﭘﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﻭ‪«...‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ‪ :١‬ﺣﺪﻭﺩ ﭘﻮﺷﺶ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ِﻓَﺮﻕ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﭘﻮﺷﺶ ﺩﺳﺖ ﻭ ﺻﻮﺭﺕ ﺭﺍ ﺿﺮﻭﺭﻯ‬

‫ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﮑﻪ ﻋﺪﻩ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺪﻭﻥ ﺭﻭﺑﻨﺪﻩ ﻭ ﺩﺳﺖ ﮐﺶ ﻭ ﭘﻮﺷﻴﺪﮔﻰ ﮐﺎﻣﻞ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺑﺪﻥ ﺣﺘﻰ ﭘﻠﮏ ﭼﺸﻢ ﻫﺎ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﭘﻮﺷﺶ ﺭﻭﺑﻨﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‪ :‬ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﭘﻮﺷﺶ ﺭﻭﺑﻨﺪﻩ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‬

‫ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﺗﺎ ﺯﻳﺒﺎﻳﻰ ﻫﺎﻯ ﺻﻮﺭﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﻨﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﺎﻧﻤﻰ ﮐﻪ ﺍﺑﺮﻭﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺮﺗّﺐ ﮐﺮﺩﻩ‬ ‫)ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﻋﮑﺲ ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ(‪ ،‬ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻗﺼﺪ ﻭ ﻏﺮﺽ ﺍﺷﺎﻋﮥ ﺍﻣﻴﺎﻝ ﺷﻬﻮﺍﻧﻰ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ‬

‫ﺷﺪﺕ ﻳﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺟﻨﺒﮥ ﻭﺳﻮﺍﺱ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﮕﻴﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺣﺪﻯ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ّ‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ ﺗﺎ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ‪ :٢‬ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻗﺪﺱ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻮﻉ ﭘﻮﺷﺶ ﺧﻮﺩ ﺁﺯﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ّ‬

‫ﮐﺎﻣﻼ ﺟﺰﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﻓﺮﺩﻯ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﭘﻮﺷﺶ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﺷﺨﺼﻰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ً‬

‫ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺜﻞ ﺑﻘﻴﮥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺗﺨﻄﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻗﻄﻌﴼ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٤٩‬‬

‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﺩﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﻭ ﭘﻮﺷﺶ‪ :‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺤﺚ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ّ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ‪ّ :٣‬‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ﺍﻳﻦ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺫﮐﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺫﮐﺮ ﭼﻨﺪ ﻧﮑﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻥ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﻧﻔﺲ ﻭ‬ ‫‪ّ -١‬‬ ‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ‬ ‫ﺣﻔﻆ ّ‬

‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻭ‪ ...‬ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﻦ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮔﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺯ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﻧﻔﺲ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺻﺮﺍﺣﺘﴼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺟﻨﺴﻰ ﺑﻴﻦ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻭ ﺩﺭ‬

‫ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﻌﻨﺎ ﺩﺍﺭﺩ ﻟﺬﺍ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺟﻨﺴﻰ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﮐﺲ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﺍﻣﺮﻯ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﻣﺰﺩﻭﺟﻴﻦ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻣﺰﺩﻭﺟﻴﻦ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﭼﻮﻥ ﻳﮏ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ّ -٢‬‬ ‫‪ -٣‬ﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺪﺭﺍﻥ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺍﺧﻼﻕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮐﻮﺩﮐﻰ ﺑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ‬

‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﺟﺰﻭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻣﻄﺮﺡ‬ ‫ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻏﺮﺑﻰ ﮐﻪ ﺑﺤﺚ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻏﺮﺏ ﮐﻤﺎ ﮐﺎﻥ ﻣﺮﮐﺰ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﮔﺮ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﻼﻓﻰ ﺳﺮ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺷﺮﻋﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ«‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ‪ّ » :‬‬ ‫ﻋﻔﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻈﻢ‬ ‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻋﻨﺪﺍﻪﻠﻟ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﻋﻈﻢ ﺍﺯ ﻋﺼﻤﺖ ﻭ ّ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‪ :‬ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺧﺼﺎﺋﺺ ﺍﻳﻦ ﺧﻠﻘﺖ ﺭﺣﻤﺎﻧﻰ ﻭ ِ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺣﻴﻮﺍﻧﻰ‪«.‬‬ ‫ﺩﻭﻥ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻣﻘﺘﻀﻴﺎﺕ َ‬ ‫ّ‬

‫‪٤٤٣‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻳﺎﻓﺖ‪«.‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ‪...» :‬ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﺩﺭﺍﻋﻤﺎﻝ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮﺩ ﻭﻟﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻋﻔﺖ ﻭ ﻋﺼﻤﺖ ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻧﻪ ﺑﻨﺪﻩ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻫﻤﻴّﺖ ّ‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‪ :‬ﺑﺎ ّ‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ‪» :‬ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﻋﻠﻤﺎء ﻣﻤﻨﻮﻉ‪«.‬‬ ‫ﻗﻮﺕ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﭼﻪ ﻏﻴﺮ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ‪ :‬ﺩﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﻏﻴﺮ ﻋﻠﻤﺎء ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺯ ﭘﻴﺮ ﻭ ﺟﻮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﻮﺍﺩ ﻭ ﮐﻢ ﺳﻮﺍﺩ‪ ،‬ﺁﻣﺎﺩﮤ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻣﻠﺰﻡ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺗﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻫﻴﭻ ﮐﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬

‫ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ؟ ﺍﺗﻔﺎﻗﴼ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺣﺘﻰ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﮤ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮ ﻣﻰ‬ ‫ﺁﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ‪» :‬ﺯﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﻌﻠّﻢ ﻣﻬﺪ ﮐﻮﺩﮎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺷﺪﻡ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﺑﻴﺎﻣﻮﺯﻡ ﮐﺎﻣﻼ ﺩﺭﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺷﺴﺘﺸﻮﻯ‬

‫ﻣﻐﺰﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩ‪ ...‬ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﺪﺑﻴﻦ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ ....‬ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﻭ ﺍﻭﻫﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺑﻬﺎء ﻭ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻮﺩ‪«.‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ‪ :١‬ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻫﺮ ﺗﻌﻠﻴﻤﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﻮﺩﮎ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻳﮏ ﻧﻮﻉ ﺷﺴﺘﺸﻮﻯ ﻣﻐﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﭼﻮﻥ ﺟﻬﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ‬

‫ﻣﻨﺘﺞ ﺑﻪ ﺷﺴﺘﺸﻮﻯ ﻣﻐﺰﻯ ﺁﻥ ﻃﻔﻞ‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺁﻳﺎ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﮐﺲ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻃﻔﻠﻰ ﻫﻴﭻ ﺗﻌﻠﻴﻤﻰ ﻧﺪﻫﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ؟ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺷﺴﺘﺸﻮﻯ ﻣﻐﺰﻯ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﮐﻼﺳﻬﺎﻯ ﺩﺭﻭﺱ ﺍﺧﻼﻗﻴّﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻭ ﮐﻤﺎﻻﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬

‫ﺑﻪ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥٠‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ‪ :٢‬ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻳﮏ ﺩﻳﻦ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻭ ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﻰ ﮐﻪ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻤﮑﻼﺳﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﴼ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﻣﺎﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺗﺮﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﻧﮋﺍﺩﻯ‪،‬‬ ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ‪ :٣‬ﮐﺪﺍﻡ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ ﻭ ﺍﻭﻫﺎﻡ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﻨﻈﻮﺭﺗﺎﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺻﻠﺢ ﻋﻤﻮﻣﻰ‪ ،‬ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﺗﺮﮎ ّ‬ ‫ﺟﻨﺴﻰ ﻭ ﻭﻃﻨﻰ‪ ،‬ﻣﺤﺒّﺖ ﻭ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻥ ﻭ‪ ...‬ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﮐﺎﺵ ﻫﻤﮥ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻰ‬

‫ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧّﻴﺘﻰ ﮐﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻧﻬﺎﻳﺘﴼ ﻋﺎﻣﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ :‬ﻧﻘﺪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﮐﺘﺎﺏ ﺳﺎﻳﮥ ﺷﻮﻡ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻳﮏ ﻧﺠﺎﺕ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ﮐﺎﻭﻳﺎﻥ ﺻﺎﺩﻕ ﺯﺍﺩﻩ ﻣﻴﻼﻧﻰ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻴﻮﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺒﺬﻭﻝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺭﻭﺯﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ‬

‫ﺟﺮﺍﻳﺪ ﻭ ﻣﺠﻼﺕ ﻭ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎ ﻭ ﺳﺎﻳﺘﻬﺎﻯ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻰ ﺑﺎ ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﮥ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‬ ‫ﺩﺭﺭﺩ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻄﻠﺐ ﻧﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻭ ﻋﻮﺍﻡ ﻓﺮﻳﺒﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻓﻀﺎﺋﻰ ﻣﺴﻤﻮﻡ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﻭ ﺷﺒﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻳﮏ ﻧﻈﺎﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻳﮏ ﺍﻗﻠﻴّﺖ‬ ‫ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﺍﻧﺪﻳﺸﮥ ﻧﻮﻳﻦ‪ ،‬ﺍﻣﺮﻯ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﺎﻯ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﻧﻤﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻡ‪.‬‬ ‫ﺍﻧﮕﻴﺰﮤ ّ‬

‫ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺳﺨﻦ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺭﻭﺵ ﺍﻣﺮﻭﺯﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻭ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﻭﮐﻼﻣﻰ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺗﻼﺵ ﺩﺭ ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻰ ﺭﺑﻂ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﮕﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﻣﺪ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻰ ﺧﺒﺮ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﮐﺎﺳﺘﻰ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺯﺍﻫﺪ ﺯﺍﻫﺪﺍﻧﻰ ﻭ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺳﻠﻮﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮﻳﺴﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﺎﻯ‬

‫ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻡ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺗﺮﻓﻨﺪ ﺗﺎﺯﮤ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ُﺭﻣﺎﻧﻬﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺑﺘﮑﺎﺭﻯ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮐﻤﺘﺮ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﮥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ‬ ‫ﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻣﺪﻋﻰ‬ ‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﮐﻴﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﮥ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎﻳﻰ ﺍﺯ ُﺭﻣﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺩﺳﺖ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺧﻮﺩ ّ‬

‫ﺷﺨﺼﻴﺖ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻣﻰ ﻧﮕﺎﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻳﮏ ﺑﺎﺯ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺑﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺎﻳﮥ ﺷﻮﻡ‪ :‬ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻳﮏ ﻧﺠﺎﺕ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺯ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺸﺮﻓﺶ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺧﺘﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺭﻫﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺯﺍ ﮐﻮﺩﮐﻰ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺸﺴﺖ ﻭ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴّﺖ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺩﻭ ﭘﻬﻠﻮ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﺍﻧﺪﻳﺸﮥ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﺎ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﺒﻨﺎ ﺑﺮ ﺗﺠﺮﺑّﻴﺎﺕ ﺷﺨﺼﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎﻝ ﺳﺎﻳﮥ ﺷﻮﻡ ﮐﺘﺎﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺟﻨﺒﮥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﻮﻳﺴﻰ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺩﺍﺩ‬

‫ﺳﺎﻳﮥ ﺷﻮﻡ ﺍﺯ ﺍﺭﺯﺵ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﻭ ﺳﻨﺨﻴّﺖ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺟﻨﺒﮥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﻮﮐﻮﻝ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﮐﺮﺩ ﻭﻟﻰ ﮐﻮﺗﺎﻩ‬

‫ﺳﺨﻦ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﺯ ﺍﺭﺯﺵ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺩﺑﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ُﺭﻣﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﺟﺎﻟﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺳﻠﻮﺏ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﮥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﺍﺷﮑﺎﻟﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﻢ‪ .‬ﺗﺎﺭﻳﺦ‬

‫ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻳﺎ ﺷﻌﺮ ﻋﺮﺿﻪ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﻭﻳﮋﻩ ﮔﻴﻬﺎﻯ ﻓﺮﻭﺩﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻼﺣﻬﺎﻯ ﮐﺎﺭﻯ ﻗﺸﺮﻫﺎﻯ ﺁﺳﻴﺐ ﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮﺿﻴّﻪ ﭘﺮﺩﺍﺯﺍﻥ ﭘﺴﺎ ﻧﻮﻳﻦ‬

‫)ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ( ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻗﺎﻟﺒﻬﺎﻯ ﺳﻨّﺘﻰ ﻭ ﺟﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﮤ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﺑﺸﮑﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻫﻢ ﺩﺭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥١‬‬

‫ﮔﻮﺭ ﺍﺛﺮ ﻧﺎﺗﺎﻟﻰ ﺯﻣﻮﻥ ﺩﻳﻮﻳﺲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺁﺛﺎﺭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﭘﺴﺎ ﻧﻮﻳﻦ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﮥ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﻮﻳﺴﻰ ﮐﺘﺎﺏ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻣﺎﺭﺗﻴﻦ ِ ِ‬ ‫ﺩﻳﻮﻳﺲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻯ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻻﺯﻣﮥ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ‬

‫ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺩﺭ ﻧﻘﻞ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﻳﺸﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﮔﺮﭼﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ‬

‫ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﻳﺮﺍﺩﻯ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﮐﺎﺭ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺁﻧﺠﺎﻳﻰ ﺍﺷﮑﺎﻝ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻬﺎﻯ ﺍﻭ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﻣﻰ ﭘﺮﺩ ﻭ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺑﻪ ﮐﻠّﻰ ﮔﻮﺋﻰ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮﻳﻬﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﮐﻪ ﻧﻪ ﺻﻼﺣﻴّﺖ ﻭ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﻋﻠﻤﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎ ﺩﺭ ﺣﻴﻄﻪ ﮐﺎﺭ ﺍﻭﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮐﺘﺎﺏ ﺗﺤﺖ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ ُﺑﻦ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ّ ّ‬ ‫ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺁﻥ ّ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﻰ ﻭ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﻪ ﺍﻗﻠّﻴّﺘﻰ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺎﻳﮥ ﺷﻮﻡ ﭼﻮﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﮐﺎﺭﻫﺎﻯ ﺷﺒﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﺣﺮﮐﺘﻰ ﻣﺒﺘﺬﻝ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ ﺳﺎﻳﮥ ﺷﻮﻡ ﺑﺎ ﺍﻟﻔﺎﻅ ﭘﺮ ﻣﻌﻨﻰ‬

‫ﭼﻮﻥ »ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻭ ﻳﺎ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻭ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺁﻧﺠﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ« ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻣﺘﺄّﺳﻔﺎﻧﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻭ( ﺭﻳﺸﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺒﺶ )ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﻄﺮ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‬ ‫ﺍﺛﺮ ﻭ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﻫﺎﻯ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﮐﻠّﻰ ﮔﻮﻳﻰ ﻭ ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪﻳﻬﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﺪﻝ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ً‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ »ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﭘﺮﻭﺭﻯ ﻭ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺗﺸﮑﻴﻼﺗﻰ ﺍﺯ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﻭ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺗﺮﺱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻧﻈﺮ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪«.‬ﺏ ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﻫﻴﭻ ﮐﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻫﺎ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﻭ ﺍﺛﺒﺎﺕ‬ ‫ﻫﻢ ﺑﻰ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻧﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺷﮑﺎﻓﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﭘﻮﭺ ﻭ ﻭﺍﻫﻰ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﻠﻢ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‬ ‫ﺻﺤﻪ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ‪ .‬ﻭﻟﻰ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺗﻔﺎﻗﴼ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﻣﻄﻠﺐ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ« ﺩﻡ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﻫﺎ ﺩﺧﺘﺮﻯ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﮕﻨﺠﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﺍﺯ »ﺷﻴﻮﻉ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺁﻟﻮﺩﮔﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺳﺮﺍﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺳﺎﮐﻦ ﺳﻨﻨﺪﺝ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻰ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﻓﺪﺍﮐﺎﺭﻳﻬﺎ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻧﺎﺣﻖ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺳﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ‬ ‫ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﺎ ﺍﺯ ﮐﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﻧﻤﻰ ﻧﻬﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺍﺳﻤﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﻰ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﻣﻰ ﭘﺮﺳﻴﻢ ﺩﺧﺘﺮﻯ‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻯ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ )ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻣﺤﻔﻞ ﻣﻠّﻰ‬ ‫ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻋﻤﺮﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺳﻨﻨﺪﺝ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻟﺰﻭﻣﴼ ﺑﺎ ﺍﺳﻢ ﻭ ﻫﻮﻳّﺖ ﻭ ّ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﻳﺎ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ( ﻧﺎﺁﺷﻨﺎﺳﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ »ﺍﺯ ﺷﻴﻮﻉ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺁﻟﻮﺩﮔﻰ« ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﻡ ﺯﻧﺪ؟ ﺍﻭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﻭ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺳﻮﺋﺪ ﻭ‬

‫ﺗﻮﻧﺲ ﻭ ﺍﻟﺠﺰﺍﻳﺮ ﻭ ﺍﺭﺩﻥ ﻭ ﻫﻨﺪ ﻭ ﺩﻭﻳﺴﺖ ﻣﺤﻔﻞ ﻣﻠّﻰ ﺭﺍ ﻳﮑﺠﺎ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﮐﻨﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﮕﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﺍﻓﺘﺮﺍﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﻪ؟ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺩﺭ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﻭ ﻣﺤﻔﻞ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ )ﻣﺤﻔﻞ ﻣﻠّﻰ( ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻘﺎﺭﻥ ﻭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺑﺨﺸﻬﺎﻯ ّ‬ ‫ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺯﻯ ﺧﻮﺩ ّ‬ ‫ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﭼﻮﻥ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭﺵ ﺭﻳﺸﻪ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻧﻤﻰ ﺍﻧﺪﻳﺸﺪ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺟﻤﻌﻰ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﻭ‬

‫ﺩﺭﻭﻏﮕﻮ ﻭ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﭼﺮﺍ ﺗﺎ ﭘﺎﻯ ﻣﺮﮒ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺣﺮﻑ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺸﻪ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﻝ ﺍﺯ‬ ‫ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻭﺭﻯ ﻧﮑﺮﺩﻧﺪ؟ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻧﻤﻰ ﭘﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻣﻰ ﮐﺸﻨﺪ ﭼﻄﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﻋﺰﺕ ﻭ ﺭﺍﺣﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﮐﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﺩﻧﺪ ﺁﺯﺍﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ّ‬

‫ﺑﺮﺭﺳﻰ ﮐﺎﺳﺘﻴﻬﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮﻳﺴﻰ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻓﻀﺎﺋﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻰ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺑﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﮐﺎﺳﺘﻴﻬﺎﻯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺁﻥ ﻣﻰ‬

‫ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﭘﺪﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺵ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺴﺎﻟﮥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻰ‬ ‫ﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ‪ .‬ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺑﺎ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﻧﺎﺁﺷﻨﺎﺳﺖ‪ .‬ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﻫﺎ ّ‬

‫ﭘﺮﺳﺪ‪» :‬ﺑﺎﺑﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﭼﺮﺍ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ؟ ﭼﺮﺍ‬ ‫ﺍﺻﻼ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﮐﺮﺩﻩ؟ ﺑﺎﺑﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁﺧﺮ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﻫﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺩﺍﺭﻯ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‬ ‫ً‬

‫ﻳﻌﻨﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﻳﮏ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻋﺎﺟﺰﻧﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﭼﺮﺍ؟ ﮔﻔﺖ ﭼﻮﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻨﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻴﺴﺖ؟« ﻭ ﺭﺋﻮﻓﻰ‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﮐﻪ »ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﻋﻠّﺖ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺗﻨﻔﺮ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﭼﻪ ﺑﻮﺩ؟ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺣﮑﻮﻣﺘﻬﺎﻯ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺭﺍ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﮐﺸﻮﺭﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺟﻨﺒﮥ ﺍﻓﺘﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﮐﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﻣﻰ‬ ‫ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ؟« ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺭﻫﺎ ﺑﻰ ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺷﻐﺎﻝ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﮐﺸﻮﺭﺩﺍﺭﻯ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ّ‬ ‫ﺭﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻳﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﮐﺪﺍﻣﻴﻦ ﺍﺛﺮ ّ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﺗﺒﻠﻮﺭ ﻣﺪﻧﻴّﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ؟ ﻭ ﺁﻳﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥٢‬‬

‫ﺗﺮﻗﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻮﻥ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﻣﺪﻧﻴّﻪ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺍﮔﺮ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻮﻥ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﺗﺠﺪﺩ ﻭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻧﺪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺑﻮﺩﻥ ﻓﺮﺿﻴّﻪ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﻭ ﺩﺭ ﮐﺪﺍﻡ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ »ﺣﮑﻮﻣﺘﻬﺎﻯ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ« ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ‬

‫ﺗﻤﺪﻥ ﻏﺮﺏ ﭼﻮﻥ ﻣﺴﺎﻟﮥ ﺗﺒﻌﻴﺾ ﻧﮋﺍﺩﻯ ﻭ ﻋﺪﻡ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﮐﺸﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺩﺳﺘﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻨﺪ؟ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ﺍﺳﺘﺜﻤﺎﺭ ﻣﺴﺘﻌﻤﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺤﮑﻢ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ‬

‫ﺗﻤﺪﻥ ﻏﺮﺏ ﻭ‬ ‫ﺗﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻧﻰ )ﻏﺮﺑﻰ ﻳﺎ ﺷﺮﻗﻰ( ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ّ‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺖ ﻭ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻯ ﻓﮑﺮﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ّ‬ ‫ﻣﻨﻈﻢ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺯﻳﺮ ﺳﺆﺍﻝ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺗﻤﺪﻥ ﻏﺮﺏ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﭼﻮﻥ ﻭﺭﻕ ﻧﻬﻢ ﺍﺯ ﻟﻮﺡ ﮐﻠﻤﺎﺕ ﻓﺮﺩﻭﺳﻴّﻪ )ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺩﻫﮥ ‪ ١٨٧٠‬ﻣﻴﻼﺩﻯ( ﺟﻠﺐ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺗﻤﺪﻥ ﺍﻫﻞ ﻏﺮﺏ‬ ‫ﺿﺮ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺷﺪﻳﺪﻯ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ :‬ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ ﻫﺮ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻋﺘﺪﺍﻟﺶ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﭼﻮﻥ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺳﺒﺐ ّ‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﮐﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺁﻟﺖ ﺟﻬﻨّﻤﻴّﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺘﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺷﻘﺎﻭﺗﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺷﺒﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﭼﺸﻢ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺍﺫﺍﻥ ﺍﻣﻢ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﻭ ﻧﺸﻨﻴﺪﻩ‪ .‬ﺍﺻﻼﺡ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﺎﺳﺪ ﻗﻮﻳّﻪ ﻗﺎﻫﺮﻩ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻪ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺍﺗّﺤﺎﺩ ﻋﺎﻟﻢ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺯ ﻣﺬﺍﻫﺐ‪.‬‬

‫ﺗﻤﺴﮏ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ ﻧﺪﺍﻯ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺭﺍ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﺍﮐﺒﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﭙﺲ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﻰ ﺭﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﮐﺘﺸﺎﻑ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺁﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ﻭ ﺳﻤﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﻫﻼﮐﺖ‬

‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﺴﺎﻟﮥ ﺗﺴﻠﻴﺤﺎﺗﻰ ﻭ ﺗﻬﻴّﻪ ﻭ ﺗﺪﺍﺭﮎ ﺳﻼﺣﻬﺎﻯ ﺟﻬﻨّﻤﻰ‬ ‫ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬ﻧﻘﺪ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﮐﻠﻤﺎﺕ ﻓﺮﺩﻭﺳﻴّﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ّ‬

‫ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻯ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﺩﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺷﺪﻳﺪﴽ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮ ﻫﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮤ ﻣﻨﺼﻔﻰ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺩﻫﮥ ‪ ١٨٧٠‬ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﺴﻠﻴﺤﺎﺕ ﺁﺗﺶ ﺯﺍ ﻭ ﺗﺴﻠﻴﺤﺎﺕ ﺍﺗﻤﻰ ﻭ ﺳﻼﺣﻬﺎﻯ ﮐﺸﺘﺎﺭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺭﺍ ّ‬

‫ﻧﻮﺷﺘﮥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻳﻌﻨﻰ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ٧٠‬ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺧﺎﺗﻤﮥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﻭﻡ ﻭ ‪ ٩٠‬ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻭﻳﺘﻨﺎﻡ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭﻟﻰ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺤﻮﻯ ﺧﺎﺭﻕ ﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﭘﻴﺸﺒﻴﻨﻰ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻧﺎﺩﺭﺳﺘﻰ ﺁﻥ ﺳﺨﻦ ﻣﻰ ﺭﺍﻧﺪ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺭﻭﺷﻦ ﻓﮑﺮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮﻯ )ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﺍﻳﺮﺍﻧﻰ( ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻭ ﺧﻴﺮ ﺑﺸﺮ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻭ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﻨﺪ؟ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﺩﻭﻟﺖ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﺪﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﮑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﺮﺍ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ‪ ٤٠‬ﺳﺎﻝ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺯﻧﺠﻴﺮ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻮﺩ؟ ﻭ ﭼﺮﺍ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﻰ‬ ‫ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻩ ﺳﺮﮐﻮﺏ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺵ ﺭﺍ ﻋﻤﺪﴽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ‬ ‫ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺑﺎ ﺑﻰ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﮑﺸﺪ؟‬

‫ﺩﺭ ﺭﻣﺎﻥ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻧﻴﺰ ﺟﻠﻮﻩ‬ ‫ﻣﺴﺎﻟﮥ ﻧﺴﺒﺖ ﺧﻴﺎﻟﻰ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺰﻡ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﮐﻬﻨﻪ ﻭ ﻓﺮﺳﻮﺩﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ُ‬

‫ﻣﺪﻋﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ‬ ‫ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ‪ ٢٧‬ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻳﮏ ﺳﻨﺪ ﻭ ﺷﺎﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﺮﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻭﻳﮋﻩ ﮔﻴﻬﺎﻯ ﺗﺨﻴّﻼﺕ ﺑﻴﻤﺎﺭﮔﻮﻧﻪ ﻳﮑﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﻥ ﮐﻴﺸﻮﺕ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺳﺮﻭﺍﻧﺘﺲ ﮐﻪ‬ ‫ﺁﺳﻴﺎﺏ ﺑﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺩﻳﻮ ﻭ ﻏﻮﻝ ﻣﻰ ﺍﻧﮕﺎﺷﺖ ﻭ ﺯﻳﺮ ﺑﺎﺭ ﻫﻴﭻ ﺍﺳﺘﺪﻻﻟﻰ ﻧﻤﻰ ﺭﻓﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﻫﺬﻳﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﺮ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﻰ‬ ‫ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﺨﻴّﻠﻰ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺰﻡ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﺑﻰ ّ‬

‫ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺍﮔﺮ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻰ ﻋﻤﺪﻯ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ‬

‫ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺮﺍﺩﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﻧﺎﺑﺨﺸﻮﺩﻧﻰ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﻳﮏ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺍﺳﻼﻡ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﺯﻳﺮ ﭼﻪ‬

‫ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ؟ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ‪» :‬ﻭ ﻗﻠﻨﺎ ﻣﻦ ﺑﻌﺪﻩ ﻟﺒﻨﻰ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺳﮑﻨﻮﺍ ﺍﻻﺭﺽ ﻓﺎﺫﺍ ﺟﺂء ﻭﻋﺪ ﺍﻻﺧﺮﻩ ﺟﺌﻨﺎﺑﮑﻢ ﻟﻔﻴﻔﺎ«‪) ٤٤٤‬ﻭ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺳﭙﺲ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ( ﺳﺎﮐﻦ ﺷﻮﻳﺪ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﻭﻋﺪﻩ ﺁﺧﺮﺕ ﺭﺳﺪ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﻳﻢ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻭ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ(‪ .‬ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻣﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﺑﻨﻰ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ )ﺍﺭﺍﺿﻰ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﻬﻮﺩ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ‬ ‫ﭘﺮﺳﻢ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﻗﺮﺁﻥ ﻧﻤﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻳﻪ ﻣﺤﮑﻢ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺍﺭﺍﺿﻰ ّ‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺰﻡ‬ ‫ﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﻳﻬﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻟﻔﻴﻒ )ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ( ﮔﺮﺩ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﮐﻪ ﺩﺭﺁﺧﺮ ّ‬

‫ﻣﺤﮏ ﻧﻤﻰ ﺯﻧﻨﺪ؟ ﻭ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﭼﺮﺍ ﺭﻫﺎ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺭﺍﺳﺖ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺁﻳﮥ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻳﻬﻮﺩ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮﺗﺮﻯ ﻣﻰ ﺑﺨﺸﺪ‬

‫ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ »ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻬﺎﻯ ﺁﺩﻣﮑﺶ« ﻭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺰﻡ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﺪ؟ ﻗﺮﺁﻥ ﮐﺮﻳﻢ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﻳﺎ ﺑﻨﻰ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺫﮐﺮﻭﺍ ﻧﻌﻤﺘﻰ ﺍﻟﺘﻰ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥٣‬‬

‫ﻓﻀﻠﺘﮑﻢ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ«‪) ٤٤٥‬ﻳﺎ ﺑﻨﻰ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﺪ ﻧﻌﻤﺘﻬﺎﻯ ﻣﺮﺍ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﺸﻴﺪﻡ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺮﺗﺮﻯ‬ ‫ﺍﻧﻌﻤﺖ ﻋﻠﻴﮑﻢ ﻭ ﺍﻧّﻰ ّ‬

‫ﺩﺍﺩﻡ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻫﻞ ﺟﻬﺎﻥ(‪.‬‬

‫ﺍﻣﺘﻬﺎ ﺑﺮﺗﺮﻯ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮔﺮﻧﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﭼﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺷﺎﻧﺲ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ )ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻗﺮﺁﻥ( ﻳﻬﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻠّﺘﻬﺎ ﻭ ّ‬

‫ﺣﺪﺍﻗﻞ‬ ‫ﭘﻴﺮﺍﻫﻦ ﻋﺜﻤﺎﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﻋﻠﻢ ﻧﻤﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻪ ﺧﻮﻧﻬﺎﻯ ﺑﻰ ﮔﻨﺎﻫﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺧﺎﮎ ﻧﻤﻰ ﺭﻳﺨﺘﻨﺪ‪ .‬ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ‬ ‫ِ‬ ‫ﺳﻮﺍﺩ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺯﺣﻤﺖ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﺍﻟﻄﺮﻓﻴﻦ ﮔﺰﺍﻓﻪ ﻧﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺩﻭﺭﺍﻥ‬

‫ﻧﻮﻳﻨﻰ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﺰ ﮐﻢ ﺳﻮﺍﺩﺗﺮﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺒﺮﺩ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻤﻰ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺴﻠﻂ ﺗﺮ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﻰ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﻧﻈﻢ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﺗﺮ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺍﺟﻴﺮ ﺷﺪﻥ‪ .‬ﺑﻰ ّ‬ ‫ﻦ ﺭﻣﺎﻥ ﻧﻮﻳﺲ ﻗﻠﻢ ﺑﻪ ﻣﺰﺩ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺩﻡ ﺭﻭﺑﺎﻫﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺟﻴﺐ ﺍﻳ ُ‬

‫ﻣﺘﺸﮑﻞ ﺍﺯ ‪ ٩‬ﻧﻔﺮ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻣﺤﻔﻞ ﮐﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﮐﻪ »ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺃﺱ ﻫﻤﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻧﻪ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻫﺮ ﮐﺸﻮﺭ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻧﻪ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﮐﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﮤ ﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻥ‬

‫ﺷﻬﺮ ﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺑﻬﺎء ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺧﺪﺍ ﻭ ﻣﺼﻮﻥ ﺍﺯ ﺧﻄﺎ ﻣﻰ ﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻴﻢ‪ «.‬ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻣﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﻣﺜﻞ‬

‫ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺧﺴﻦ ﻭ ﺧﺴﻴﻦ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﻣﻌﺎﻭﻳﻪ ﺍﻧﺪ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ‪ .‬ﮐﻤﺘﺮ ﮐﺴﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﮏ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﺪ‪ .‬ﮐﻢ ﺑﻬﺮﻫﮕﻰ‬ ‫ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺩﺭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻭﻓﺎﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء )‪ ١٩٢١‬ﻣﻴﻼﺩﻯ(‬

‫ﺩﻭﺭﮤ ﻭﻻﻳﺖ ﺷﻮﻗﻰ ﺍﻓﻨﺪﻯ ﺁﻏﺎﺯ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻓﻮﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ )‪ ١٩٥٧‬ﻣﻴﻼﺩﻯ( ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻬﺎ ﺭﺳﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻓﻮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﻴﺰ ﺧﺒﺮﻯ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‬

‫ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ ‪ ١٩٤٨‬ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻴﺖ ﻋﺪﻝ ﮐﻪ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺤﻔﻞ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﺩﺭ ‪ ١٩٦٣‬ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪ ﻧﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻓﻮﺕ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ‪ ١٩٢١‬ﻣﻴﻼﺩﻯ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﻫﻴﭻ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﮤ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﻭ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺧﺪﺍ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﻰ ﮔﺸﺖ ﺩﭼﺎﺭ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺫﺭﻩ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ّ‬ ‫ﻭ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻭ ﻣﺼﻮﻥ ﺍﺯ ﺧﻄﺎ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ُﺭﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ّ‬

‫ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﻰ ﻧﻤﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﺳﻄﺮ ﺑﻌﺪ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﮔﻔﺘﮥ ﻗﺒﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻘﺾ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺑﻬﺎء ﺑﻮﺩ‪...‬ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺮﮔﺶ‬

‫ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺗﺸﮑﻴﻼﺕ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ« ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺍﺯ ﻧﻴﺰ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺳﺨﻦ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﻯ ﻣﺮﺟﻊ ﻭ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻫﻤﮕﺎﻥ‬

‫ﺍﻃﻼﻋﻰ ﻭ ﮐﻢ ﺳﻮﺍﺩﻯ ﻭ ﻋﺪﻡ ﻋﻼﻗﻪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮐﺎﺭ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﻳﺎ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻋﺠﻠﻪ ﻭ ﺩﺳﺘﭙﺎﭼﮕﻰ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺑﻰ ّ‬ ‫ﺍﻟﺰﺣﻤﻪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻰ ﺑﻮﺩ ﺭﻫﺎ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺳﺎﻋﺘﻬﺎﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺟﻌﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺣﻖ ّ‬

‫ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪ ﻭ ﮐﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﺩﻭﭼﺮﺧﻪ ﺳﻮﺍﺭﻯ ﻭ ﺗﺎﺏ ﺑﺎﺯﻯ ﻭ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﺑﺎ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﻣﺤﻠّﻪ ﻭ ﺍﺗﻼﻑ ﻭﻗﺖ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺗﺎ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ﻗﻠﻢ ﺑﻪ ﻣﺰﺩ‬

‫ﺍﺟﻴﺮ ﻧﺸﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻣﺮﺍﺭ ﻣﻌﺎﺵ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺩﺭﻭﻍ ﭘﺮﺩﺍﺯﻯ ﻭ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﻧﮕﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﻫﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻍ»ﺑﺮﻯ« ﻣﻰ ﺭﺳﺪ‬ ‫ﻧﮕﺎﺭﺵ‪ :‬ﺷﻴﻨﺘﻮ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻡ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﻛﻮﺭﻯ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﻋﺘﺎﺏ‪ ،‬ﻛﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮ‬

‫ﻭﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺸﺖ ﻣﻰ ﻧﻬﻢ ﺧﺸﺖ‬

‫ﺗﺎﺍﺯ ﺗﻒ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﻓﺮﺩﺍ‬ ‫)ﻧﻴﻤﺎ ﻳﻮﺷﻴﺞ(‬

‫ﺍﻧﮕﺸﺖ ﻛﻪ ﻋﻴﺐ ﻫﺎﺳﺖ ﺑﺎ ﺁﻥ‬ ‫ﭘﺮﺳﺶ ﻛﻪ ﭼﺮﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﭼﺮﺍ ﺁﻥ؟‬

‫ﺩﺭﺧﺎﻧﮥ ﻛﻮﺭﺩﻳﺪﮔﺎﻧﻰ‬

‫ﺑﻨﺸﺎﻧﻤﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺒﺎﻧﻰ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥٤‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﺎ ﺍﻫﺎﻧﺘﻬﺎ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻇﺎﻫﺮﴽ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ّ‬ ‫ﻣﺴﻠﺦ ﻋﺸﻖ ﺁﻥ ُﺭﻣﺎﻥ ﺑﻰ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻰ ﻣﻜﺎﻥ‪ّ ،‬‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭﺗﻮﺳﻂ ﭘﺴﺖ ﺳﻔﺎﺭﺷﻰ )ﺑﻪ ﻫﺰﻳﻨﺔ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ؟ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ؟ ﻳﺎ‪...‬؟( ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺷﺪ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭﺁﻥ )ﻣﺴﻠﺦ ﻋﺸﻖ(‪ ،‬ﺟﺰﻧﻜﻮ ﺭﺍ ﻧﻜﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﺟﺮﺍء ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻌﺎﻧﺪﻳﻦ ﺩﻳﺮﻳﻨﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺍﺷﺖ‪ ،‬ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻝ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺑﻮﺩ ﭼﻮﻥ ﺍﻭﻗﺼﺪ ﺟﺪﺍﺋﻰ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺮﻳﻢ ﺯﺍﺭﻋﻰ ﺩﺭﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﭼﺎﭖ ﺷﺪ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺬﺍ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻫﻴﺎﻫﻮﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺍﺛﻨﺎء ﺭﺋﻴﺲ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻧﺸﻴﻦ ﺁﻥ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ‬ ‫ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯﺍﻳﻦ»ﻧﺠﺎﺕ ﻳﺎﻓﺘﮕﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺖ« ﺭﺍ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺻﺒﺢ ﺷﺪﻩ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﺮﺷﺪ ﻭﻫﺎﺩﻯ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﻫﻤﺪﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ‪ ،‬ﺩﺭﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﻣﺸﺎﺑﻪ‪ ،‬ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻝ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ)ﻓﻮﻕ‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ( ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺳﺎﻳﻪ ﺷﻮﻡ« ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻭﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩ ﺗﺎﻣﻈﺎﻟﻢ ﻭﺟﻨﺎﻳﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﻗﺎﻟﺐ »ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﻭﺍﻗﻌﻰ« ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﻫﺪ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﺔ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﺟﺎﻧﻰ ﺗﺎﺯﻩ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﺁﻗﺎﻯ ﺑﻬﺰﺍﺩ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﻫﻤﺴﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﻬﻨﺎﺯ ﺭﺋﻮﻓﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﺷﺘﻪ ﺳﺮ ﺩﺭﺍﺯ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺩﺭﻃﻰ ﺁﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻫﺎ ﻭ ﻧﺎﻛﺎﻣﻰ ﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮﺩ ّ‬

‫ﺑﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺯﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭﺑﻪ ﺍﺷﻜﺎﻝ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺯﺯﻧﺪﺍﻧﻴﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﻫﻪ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﺧﺬ ﻭ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭﻛﻤﺘﺮﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻰ ﺑﻪ ﻛﻴﻔﻴّﺖ ﺁﻥ ﻫﺎ ﻧﺒﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺑﺤﺒﻮﺣﺔ »ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﮔﻴﺮﻯ ﻫﺎ«‬

‫ﻧﻴﺰﻣﻌﺎﻧﺪﻳﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯﺗﻬﻴّﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻴﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻨﺪ ﻋﺎﺟﺰ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺑﺮﻣﻰ ﺁﻣﺪ‬

‫ﺳﭙﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﺮﺍﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺑﻪ ﺟﻮﺧﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺍﺧﻴﺮﺁﻥ ﻫﺎ ﻳﻌﻨﻰ ﺗﻬﻴّﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺳﺴﺖ ﻭﻓﺎﻗﺪ ﺍﻧﺴﺠﺎﻡ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﺎﺕ‬

‫ﻧﺠﺎﺕ ﻳﺎﻓﺘﮕﺎﻥ ﺍﺯ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ« ﺩﺭﻭﺍﻗﻊ ﺑﻪ ﺗﻼﻓﻰ ﺁﻥ ﺷﻜﺴﺖ ﻫﺎﻯ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺪﻭﻥ ﺷﻚ ﺩﻭﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻴﺴﺖ ﺑﺤﺚ ﻛﺎﻣﻠﻰ ﺭﺍ ﻃﻠﺐ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ؛ ّ‬ ‫ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺪﻑ ّ‬

‫ﺍﺯﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯﺍﻫﺪﺍﻑ ﻋﻤﺪﻩ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﮐﻪ ﺩﺭﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺗﺎﺛﻴﺮﻯ ﺧﻼﻑ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﮔﺬﺍﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺍ ﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺣﺪﺍﻗﻞ‪ ٣‬ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﻭﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﺻﺪﺍﻗﺖ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻜﺮﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﮕﻮﻧﻪ ﺍﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﺪ ﺑﻴﻨﻰ ﺷﺪﻳﺪﻯ ﺩﺭﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﺭﻭﻍ ﻫﺎ‪َ ،‬ﺟﻮﺳﺎﺯﻯ ﻫﺎ ﻭ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﭼﻴﻨﻰ ﻫﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﺘﻤﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ‬ ‫ﺁﻥ ﻫﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻃﺒﻘﻪ‪ ،‬ﺻﻨﻒ ﻳﺎﮔﺮﻭﻫﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺠﻮﻡ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‬ ‫ٌ‬

‫ﻫﺎ ﺣﻖ ﻭﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﺎﺧﻮﺩ ﺁﮔﺎﻩ ﻳﻚ ﺣﺲ ﺻﻤﻴﻤﻴّﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻟﻔﻆ ﺩﻗﻴﻖ ﺗﺮ‪» ،‬ﺍﺣﺴﺎﺱ‬ ‫ﻫﻤﺪﺭﺩﻯ« ﺩﺭﺁﻥ ﻫﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﺍﺧﻼﻕ ﻭﺭﻓﺘﺎﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭﻃﻰ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﻣﺘﻤﺎﺩﻯ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺧﺎﺭﺝ ﻧﺸﻴﻦ ﻭﻓﺎﻗﺪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؛ ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻋﻤﻴﻖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ ،‬ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ‪،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ‬

‫ﻭﺣﺘّﻰ ﻓﺎﻣﻴﻠﻰ ﺑﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭﺑﻴﻦ ﺗﻮﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻴﺰ ﺍﺯﻣﺤﺒﻮﺑﻴّﺖ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻧﺴﺒﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺠﺮﺑﻴّﺎﺗﻰ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎﻭﺭﻯ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﺠﺎﺗﻰ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺎﺕ ﻋﻴﻨﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻤﻰ‬

‫ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺭﻫﮕﺬﺭ ﻧﺘﺎﻳﺠﻰ ﻣﻌﻜﻮﺱ ﻋﺎﻳﺪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻭ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥٥‬‬

‫ﻏﻴﺮ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻔﺎﺩ ﻧﻮﺷﺘﺠﺎﺕ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ‪ ،‬ﻧﻔﻰ ﻫﺮﻧﻮﻉ ﺧﻮﺑﻰ ﻭ ﻧﻴﻜﻰ ﻭ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﻫﻤﻪ ﻧﻮﻉ ﺯﺷﺘﻰ‪،‬ﭘﻠﻴﺪﻯ ﻭﺷﺮﻭﺭ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺯﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺷﻴﻮﺓ ﺍﻳﻦ ّ ّ‬

‫ﻧﺎﭼﺎﺭ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ ﻛﻪ ﻏﺎﻟﺒﴼ ﺣﺎﻭﻯ ﺗﻀﺎﺩﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻘﻞ ﺳﻠﻴﻢ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﻭﻍ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﻛﻮﭼﻚ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺭﺿﺎء ﻧﮑﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺍﺋﻢ ﺩﺭﭘﻰ ﺧﻠﻖ ﻭ ﺍﺑﺪﺍﻋﻰ ﺗﺎﺯﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺳﻌﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﭘﻴﺸﮕﺎﻡ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﻳﻎ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﻟﺴﺎﻋﻪ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺳﺎﺯﻧﺪ ّ‬ ‫ﺷﺪﻩ‪،‬ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﺍﺕ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻯ ﺭﺍ ﻋﺮﺿﻪ ﻭﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭﺍﻛﺴﻴﻨﻪ ﺷﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﻳﺮﻭﺱ ﻫﺎﻳﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺧﻠﻖ ّ‬ ‫ﻣﻮﻗﺖ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎﻧﺎﺕ ﻛﺎﺫﺏ ﺩﭼﺎﺭ ﻭ‬ ‫ﺩﺭﻣﺮﺩﺍﺑﻰ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮﺣﺮﻛﺖ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﻴﺮ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ّ‬

‫ﻭﺿﻌﻴﺘﻰ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺍﺳﻒ ﺑﺎﺭﺗﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻋﻤﻞ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﺭﺗﻜﺎﺏ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﻼﻑ ﺷﺌﻮﻧﺎﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ؛ ّ‬ ‫ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﭘﺮﺳﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺁﺯﻣﻮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭﺑﺴﺘﺮﺗﺎﺭﻳﺦ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﺍﺛﺮﻯ ﺍﺯ ﻧﻴﻜﻰ‬

‫ﺗﻤﺪﻥ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮓ‪ ،‬ﺍﺩﺏ‪ ،‬ﻭﻓﺎ ﻭﻣﻬﺮ ﭘﺮﻭﺭﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﻣﺤﺘﺮﻡ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﻫﻴﭻ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯﺍﺧﻼﻕ‪ّ ،‬‬

‫ﻫﻴﭻ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭﺍﺧﻼﻗﻰ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟ ﭘﺲ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻫﺎ ﻭ ﮔﺬﺷﺘﻦ ﺍﺯﺍﻓﺘﺨﺎﺭ‪ ،‬ﺷﻐﻞ‪ ،‬ﺭﻓﺎﻩ‪ ،‬ﺁﺳﺎﻳﺶ‪ ،‬ﺍﻣﻨﻴّﺖ‪،‬‬

‫ﺟﺎﻥ ﻭﻣﺎﻝ ﺍﺯ ﻛﺠﺎ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﺼﻴﺮﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﮔﺸﻮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﻫﻢ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻭﺍﻗﻒ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﺳﻌﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﭘﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ‪،‬‬

‫ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻣﺬﻫﺒﻰ‪ ،‬ﺍﺭﮔﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭﺣﺘّﻰ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺎﻯ ﺷﺒﻪ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺑﺎﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﺿﻮﺿﺎء ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻣﻬﻴّﺎ ﻛﻨﺪ؛‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﻣﻄﻠﻊ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻴّﺎﺕ ﮔﺮﺍﻧﺒﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻛﺴﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺻﻼﺡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﻬﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﭼﻨﻴﻦ‬

‫ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺎﻝ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻧﻘﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮﻯ ﺑﺮﻧﻮﺷﺘﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺑﻬﺰﺍﺩ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ٧٠٦‬ﻣﻮﺭﺥ ‪١١‬ﺗﻴﺮ ﻣﺎﻩ‪ ١٣٨٥‬ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﻫﻤﺪﺍﻥ‬

‫ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺷﺎﻫﺪﻯ ﺑﺮﻏﻴﺮﻋﻘﻼﻧﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻯ ﻫﺎ ﻭ ﻣﺼﺎﺋﺐ ﺑﻰ ﺷﻤﺎﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯﺁﻥ ﻫﺎ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻰ‬

‫ﺍﻭﻻ‪ :‬ﺑﺎﺯﻭﺭ ﻭﺗﻬﺪﻳﺪ ﻭ ﺍﺭﻋﺎﺏ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺛﺎﻧﻴﴼ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻭﺿﺮﺏ ﻭ ﺷﺘﻢ ﻓﻴﺰﻳﻜﻰ ﺍﺯﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺩﺧﺘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﺧﻮﺩﺵ‬ ‫ﻛﻨﺪﻛﻪ ّ ً‬ ‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺛﺎﻟﺜﴼ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﺩﺧﺘﺮ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻟﻰ ﺍﻭﻫﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺭﺍﺑﻌﴼ‬

‫ﺩﺭﻭﺍﻗﻌﻪ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﻓﺮﺩﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﺎﻫﺎﻳﺶ ﺷﺪﻩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻋﺚ‬

‫ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﻮﺍﻥ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻣﺴﴼ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺮﻙ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻤﻼﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭﺍﺯﺁﻥ ﻫﺎ‬

‫ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺍﻭﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭﺧﺎﻧﻪ ﻭﺯﻧﺪﮔﻴﺶ ﺭﺍﻣﺘﻼﺷﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻭﺭﺍ ﺍﺯﻛﺎﺭﺍﺧﺮﺍﺝ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺎﺩﺳﴼ‬

‫ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻓﻴﺰﻳﻜﻰ ﺟﻨﻴﻦ ﺩﻭﻣﺎﻫﻪ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﺭﺍ ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯﻣﻈﺎﻟﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﺳﻮﻯ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺟﺎ ﻧﻜﺎﺗﻰ ﺟﻠﺐ ّ‬ ‫ﺩﺭﺣﻖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﺭﻛﻼﺱ ﻫﺎﻯ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﮔﺮﻯ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻡ‪«.‬‬ ‫ﺍﺟﺒﺎﺭﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻃﻔﻮﻟﻴّﺖ ﺑﻪ‬ ‫ِ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﺌﻮﺍﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺻﻮﻻ »ﻣﺠﺒﻮﺭﻛﺮﺩﻥ ﻃﻔﻞ« ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎ ﻭﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﻃﻔﻞ ﺍﺯﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻯ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﺩ؟ )ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺩﺭﺍﻣﺮ‬ ‫ً‬ ‫ﺁﻣﻮﺯﺵ(‪ .‬ﻣﮕﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ )ﻳﺎﻣﺴﻴﺤﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻰ ﺩﻳﻨﺎﻥ ﻭ ﺑﻘﻴّﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﻧﻴﺎ( ﺑﺎﺍﻃﻔﺎﻝ ﺧﻮﺩﭼﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻃﻔﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺻﺒﺢ ﻛﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻛﻮﭼﻪ ﻣﻰ‬

‫ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﻭﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪﻋﺰﻳﺰ ﺩﻟﻢ ﺑﺮﻭﻫﺮﻛﺠﺎ ﻛﻪ ﺩﻟﺖ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺑﺒﻴﻦ ﻭﻇﻬﺮ ﻫﻢ ﺑﻴﺎ ﻧﺎﻫﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺭ ﻭ ﺩﻭ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﻭ؟‬

‫ﺩﺭﺍﻳﺎﻡ ﺧﺪﻣﺖ ﺳﺮﺑﺎﺯﻯ)ﺍﺯ‪١٣٦٥‬ﺗﺎ‪ (١٣٦٨‬ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﺩﺧﺘﺮ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ«‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥٦‬‬

‫ﺳﺆﺍﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺳﺮﺑﺎﺯﻯ ﺩﺭﺍﺭﻣﻨﺴﺘﺎﻥ ﻳﺎﭼﻴﻦ ﻳﺎ ﻭﻳﺘﻨﺎﻡ ﻳﺎ ﺟﺰﺍﺋﺮ ﻫﺎﻭﺍﺋﻰ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ‬

‫ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ؟ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﻫﻤﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﺒﺎﺭﺕ »ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ‬

‫ﺩﺭﺳﺮﺑﺎﺯﻯ« ﭼﻪ ﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺩﺭﺳﺮﺑﺎﺯﻯ ﭼﻪ ﺍﺗّﻔﺎﻕ‬ ‫ﺧﺎﺻﻰ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻋﻠّﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪﺷﺪﻧﺪ ﻭﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺧﺘﺮ ﻳﺎ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺧﻴﻠﻰ ﻧﺎﺷﻴﺎﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺿﻤﻦ ﺧﻮﺏ ﺑﻮﺩﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ّ‬

‫ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ‪.‬‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ ﺳﺪﺭﺍﻫﻢ ﺷﺪ ﻭﺍﻳﻦ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺭﺍ )ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﺩﺧﺘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩﻋﻼﻗﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ( ﺍﺯﻣﻦ ﺳﻠﺐ ﻧﻤﻮﺩ‪...‬ﺑﺎﺿﺮﺏ‬

‫ﻭﺷﺘﻢ ﻓﻴﺰﻳﻜﻰ‪«...‬‬

‫ﺍﻭﻻ ﻣﻨﻈﻮﺭﺷﺎﻥ ﺍﺯﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺛﺎﻧﻴﴼ ﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷﺪ؟ ﺩﺭﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ّ ً‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺮﺍﺕ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻫﺎ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺼﻮﺹ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎﻣﻌﺘﻘﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭﺣﺘّﻰ ﺑﻰ ﺩﻳﻨﺎﻥ ﻫﻴﭻ ﻧﻮﻉ ﻣﻨﻌﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﺑﻪ ّ‬

‫ﻭﺍﺻﻮﻻﻭﻇﻴﻔﻪ ﻭﺣﺘّﻰ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻯ ﻫﻢ‬ ‫ﺩﺭﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻫﻢ ﻫﻴﭻ ﻣﻨﻌﻰ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‬ ‫ً‬

‫ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﻥ ﻫﺎ ﻟﺰﻭﻡ ﺟﺎﺭﻯ ﺷﺪﻥ ﻋﻘﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻌﺪﺍﺯﻣﺮﺍﺳﻢ ﻋﻘﺪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺷﻜﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﻛﺸﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭﻣﻌﺮﺽ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻭﺍﻗﺴﺎﻡ ﺗﻀﻴﻴﻘﺎﺕ ﻭﺗﻬﺪﻳﺪﺍﺕ ﻭﺗﺒﻌﻴﻀﺎﺕ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻜﺎﺕ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻣﺎ‬ ‫ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦ ﺩﺧﺘﺮ ﻭ ﭘﺴﺮ ّ‬ ‫ﻣﻮﻇﻔﻨﺪ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻫﺎ ﺭﺍﺑﻪ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺍﺑﺪﴽ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻪ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺍﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﻧﻪ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻯ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺘﴼ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ِ‬ ‫ﺻﺮﻑ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﻠّﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ‬ ‫ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ ﺗﺎﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎﺿﺮﺏ ﻭﺷﺘﻢ ﻓﻴﺰﻳﻜﻰ ﻭﺗﻬﺪﻳﺪ ﻭﺍﺭﻋﺎﺏ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺷﺎﻫﻜﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ :‬ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺍ ﺍﺯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﺎ ﺩﺧﺘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻟﺨﻮﺍﻫﻢ ﻣﻨﻊ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ »ﺩﺭﺳﺎﻝ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ ،‬ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﺧﺘﺮ ﺧﺎﻧﻤﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑﺮﻣﻦ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﺧﻮﺩ ﻫﻢ‬ ‫‪١٣٧٠‬ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻯ ﻗﺒﻠﻰ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻦ ﻭﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﻛﻪ ﺳﻮﺩﺍﻯ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ‬ ‫ﺩﺭﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺍﺑﻘﺎء ﻛﻨﻨﺪ«‬ ‫ّ‬

‫ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﻗﺎﺿﻰ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺩﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺳﻮﺩﺍﻯ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﻭﻳﮕﺮﺩﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻫﻢ‬

‫ﺍﻃﻼﻉ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﺍﺑﻘﺎء ﺁﻥ ﻫﺎ‬ ‫ﺩﺭﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻘﺪ ﻫﻢ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪﻛﻪ ﭼﻪ ﺑﺸﻮﺩ؟ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺍﺑﻘﺎء ﻛﻨﺪ؟‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻪﻠﻟ ﺍﻋﻠﻢ‪.‬ﺁﻳﺎ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻫﻮﺵ ﻭ ﺯﺭﻧﮓ ﻭﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺣﺎﺻﻞ ﻓﻜﺮﺟﻤﻌﻰ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ)ﻣﻮﺳﺎﺩ(ﻭﺁﻣﺮﻳﻜﺎ)ﺳﻴﺎ(ﻣﻰ‬ ‫ﺷﻤﺮﻧﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮﻯ ﺭﺍ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﭘﺲ ﻭﺍﻯ ﺑﺮﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻳﻰ‪.‬‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﭘﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎﻫﻜﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﻮﺷﺘﺔ ﺧﻮﺩ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ّ‬ ‫ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﺩﮔﻰ ﺍﺳﺖ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻭﺭ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﻥ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺧﻮﺷﻰ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻳﺎﺩﮔﺎﺭ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭﺣﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻃﻠﺒﻜﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻥ ﺷﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺭﻭﺯﻯ ﭘﺮﻭﻧﺪﺓ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﺭﻭﺷﻨﺘﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻯ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﮏ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻢ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺍﻯ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻗﺒﺎﻝ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﻫﻢ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺩﻻﻳﻞ‬

‫ﺗﻤﻜﻦ ﻣﺎﻟﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺘﴼ ﻓﻘﻂ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺭﺍﻫﻰ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺷﻮﺩ ﻭﺟﻨﺎﺏ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻃﺮﻑ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﺍﺭﺍﻯ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻓﺮﺽ ﻧﻤﻮﺩ‪.‬‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺭﻫﮕﺬﺭ ﻃﺮﻓﻰ ﻧﻤﻰ ﺑﺴﺘﻪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻰ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﺑﺮﻋﻜﺲ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﻃﺮﻑ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺨﺺ ﺫﻯ ﻧﻔﻮﺫﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺣﻴﺎﻧﴼ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺘﺮ ﺩﻳﺪﻯ ﻧﺪﻳﺪﻯ‪.‬‬

‫ﺍﺯﺧﻴﺮﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﮕﺬﺭ ﺯﻳﺮﺍ ﺑﻪ ﺿﺮﺭﺕ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﭼﻮﻥ ﺧﻮﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻮﻳﻚ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﺴﺘﻰ ﻭ ﺩﻳﻪ‬

‫ﺑﺮﺗﻮﺗﻌﻠّﻖ ﻧﻤﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﺑﺮﻋﻠﻴﻪ ﺗﻮ ﺭﺃﻯ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺷﺎﻳﻊ ﺍﺳﺖ ﻭﺗﺎﺯﻩ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺽ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺏ‬

‫ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﺑﻰ ﺗﻘﺼﻴﺮ ﻭﻃﺮﻑ ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﺗﻮﻗﻌﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‬ ‫ﻣﻘﺼﺮ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯﺍﻳﻦ‪ ،‬ﭼﺮﺍ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯﺁﻥ ﻓﺮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻫﻴﭻ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺍﻇﻬﺎﺭﻯ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﺑﺎ ﺯﺩﻯ ﭘﺎﻯ ﻣﺮﺍ ﻧﺎﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻯ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺩﺍﺩﻡ ﻻﺍﻗﻞ ﺍﻻﻥ ﺩﺳﺖ ﻣﺮﺍ ﺑﮕﻴﺮ‪ .‬ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﻧﻮﻋﻰ ﺟﺎﻧﺒﺎﺯﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥٧‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻭﺭﺍﻯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﻳﻚ‬ ‫ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺟﺎﻧﺒﺎﺯﺍﻥ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﺻﺤﻨﻪ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮﺧﻮﺩﻯ ﻫﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﻧﻜﺘﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﻗﻠﺒﺸﺎﻥ ﭼﻘﺪﺭ ﻫﻢ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﺭﺿﺎﻳﺘﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﺣﺴﺮﺕ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻰ‬ ‫ﺧﻮﺭﻧﺪ ﻭﻛﻴﻨﻪ ﺑﺪﻝ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﮕﺬﺍﺷﺘﻨﺪ ﻣﻦ ﭘﺪﺭﺁﻥ ﻓﺮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺁﻭﺭﻡ ﻭﺭﻭﺯﮔﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺳﻴﺎﻩ ﻛﻨﻢ ﻭﻛﺎﺭﻯ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺗﺎ‬

‫ﺁﺧﺮ ﻋﻤﺮ ﺧﺮﺝ ﻣﺮﺍ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﺍﺯﻣﻦ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻫﻢ ﺩﺭﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩﺵ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ »ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺍﺯﻣﺎ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺳﭙﺲ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ‬

‫ﺍﺑﺰﺍﺭﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪«.‬‬

‫ﺩﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻔﺎﻗﺎﺕ ﺩﺭﺯﻣﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺯﻥ ﻭﺷﻮﻫﺮ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﺎ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﺩﺭﺳﺎﻝ ‪ ١٣٧٥‬ﻧﺰﺩ ﻳﻜﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻭ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎ‬ ‫ﻣﺸﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ‬ ‫ً‬ ‫ﺍﺯﻋﻠﻤﺎﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ ّ‬

‫ﺍﺯﺍﻓﺮﺍﺩ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﺬﻳﺮﺍﻳﻰ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺑﺎﭼﻨﻴﻦ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﻘﺎﻧﻰ ﺩﺭﺁﻥ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﻛﺬﺍﺋﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭼﻪ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻭ ﭼﺮﺍ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ؟ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯﺑﻴﻦ ﻧﺒﺮﺩ؟ ﭼﻮﻥ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﻣﺘﻦ ﺁﻥ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻧﻨﺪﻩ ﻭﺍﻫﺎﻧﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺩﺭﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻳﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﺯﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻔﺮﺕ ﺩﺍﺷﺘﻴﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ‬

‫ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺩﺍﺭﻧﺪ؟ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪﻳﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭼﻪ ﻧﻔﻮﺫ ﻭﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻭﺍﻋﺘﺒﺎﺭ‬ ‫ﻭﺣﻘﻰ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﺑﺮﻓﺮﺽ ﻣﺤﺎﻝ ﻛﻪ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺯﺷﻤﺎ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﭼﺮﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻛﺮﺩﻳﺪ؟ ﻧﻮﺷﺘﺔ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻯ‬

‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻤﺎﻧﺪﻭﻫﺎ ﻭﻣﺄﻣﻮﺭﺍﻥ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﮔﺮ)ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺳﻴﺎ ﻳﺎ ﻣﻮﺳﺎﺩ( ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻨﺰﻝ ﺷﻤﺎ ﺷﺪﻩ ﻭ »ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ« ﺁﻳﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﺍﻭﻻ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪»:‬ﻣﺎﺷﻴﻨﻢ ﺭﺍ ﺍﺯﻣﻦ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻡ ﺭﺍ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻡ ﺭﺍ ﻣﺘﻼﺷﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯﻛﺎﺭ ﺍﺧﺮﺍﺟﻢ ﻛﺮﺩﻧﺪ« ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ‪ً ّ .‬‬

‫ﺍﺯﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺷﻤﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﭼﻄﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ‬ ‫ﻋﺒﺎﺭﺕ»ﻣﺎﺷﻴﻨﻢ ﺭﺍﮔﺮﻓﺘﻨﺪ« ﻳﻌﻨﻰ ﭼﻪ؟ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺳﻨﺪ ﻣﺎﻟﻜﻴّﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ ّ‬ ‫ﺍﺻﻼ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺩﺯﺩﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮﺭﺗﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻌﻞ ﺳﻨﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﻳﺎ ﺳﻨﺪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺩﺯﺩﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ‬ ‫ً‬

‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻳﺪ؟ )ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﻛﻪ ﺩﻗﻴﻘﴼ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ (.‬ﺩﺭﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﮔﺮ ﺳﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺧﺴﺎﺭﺕ ﻫﻢ ﺑﻜﻨﻴﺪ‪ .‬ﻛﺴﻰ ﭼﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎﺳﺖ ﻫﻨﻮﺯﻫﻢ ﺩﻳﺮ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻣﻰ ﺳﺘﺎﻧﻴﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺩﺭﺍﺻﻞ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺷﻤﺎ ﻧﺒﻮﺩﻩ‬ ‫ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﺷﺎﻳﺪ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﻫﻢ ﺷﺪ؛ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ّ .‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ»ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﻋﺒﺎﺭﺕ»ﻣﺎﺷﻴﻨﻢ« ﺑﻰ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ‪ .‬ﻋﻴﻦ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ »ﻣﺘﻼﺷﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﻭﺯﻧﺪﮔﻰ« ﺻﺎﺩﻕ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺻﺤﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻛﻤﺎﻝ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺻﻮﺭﺕ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﻛﺎﺭ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺯﻣﻴﻦ ﮔﻴﺮﻡ ﻛﻨﻨﺪ« ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ّ ً‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻭﻻ ﻛﻪ ﺑﻌﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛ ّ‬ ‫ﻣﺘﻮﻗﻊ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟‬ ‫ﻭﺍﺻﻮﻻ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺍﺯﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺗﺄّﺳﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺮﺽ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻟﺬﺍ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺷﺎﻥ ﺍﺯﻛﻴﺴﺖ؟‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺴﺘﺤﻀﺮ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﻧﺎﺩﺭ ﻭﻗﻠﻴﻞ ﺍﻟﻮﻗﻮﻉ ﻧﻈﻴﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩﻩ‬ ‫ﻭﺍﺯﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰﻛﺴﺮ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﻏﺒﺎﺭﻯ ﺑﺮﭼﻬﺮﻩ ﺷﺎﻥ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﺍﻳﻨﻚ ﻧﻴﺰﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ )ﺟﻨﺎﺏ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ( ﺁﺷﻨﺎ‬

‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭﺍﺗﻰ ﺍﺯﺍﻭ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻓﻠﻚ ﺯﺩﻩ ﻭﻣﺤﺘﺎﺝ ﺑﻪ ﻧﺎﻥ ﺷﺐ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺷﻐﻞ ﻋﻴﻨﻚ ﺳﺎﺯﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺩﺭﻋﻜﺲ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺩﺭﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﭘﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺩﺭﻧﮕﺎﻩ ّ‬

‫ﺍﻟﻘﺎء ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﺨﺺ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻰ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻋﻠّﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺲ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻯ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺷﻐﻞ ﺁﻗﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺑﺎ ﭼﻪ ﭘﻴﺸﻴﻨﺔ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ؟ ﻭﺍﮔﺮ ﺷﻐﻞ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺷﻐﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ّ‬

‫ﻛﻤﺎ ﻛﺎﻥ ﻫﻤﺎﻥ ﻋﻴﻨﻚ ﺳﺎﺯﻯ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﻋﻜﺲ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎﻳﻰ ﺩﺍﺭﺩ؟‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪»:‬ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻓﻴﺰﻳﻜﻰ ﺟﻨﻴﻦ ﺩﻭﻣﺎﻫﻪ ﻫﻤﺴﺮﻡ ﺭﺍ ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮﺩﻧﺪ« ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﻰ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﺣﺘّﻰ‬ ‫ﻗﻠﻢ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪ .‬ﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺯﺣﻤﺖ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﻉ »ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻓﻴﺰﻳﻜﻰ« ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ« ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻗﻀﺎﺋﻰ ﻭﺣﻘﻮﻗﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻰ ﻗﺘﻞ ﻋﻤﺪ ﺗﻠﻘﻰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺣﺘّﻰ‬ ‫ﻛﺴﻰ ﺭﺍ ﻣﺘّﻬﻢ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ»ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥٨‬‬

‫ﺍﮔﺮﺧﻮﺩ ﻣﺎﺩﺭ‪ ،‬ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻰ ﻛﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺗﺎﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺷﺨﺺ ﺛﺎﻟﺚ)ﻣﺨﺼﻮﺻﴼ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺛﺎﻟﺚ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻭ ﺩﺭﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻛﻨﺪ ﻭﻭﺍﻯ ﺑﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ»ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ« ﺑﺎﺷﺪ(‪ .‬ﺑﺮﺍﺳﺘﻰ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ‬ ‫ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻗﺘﻞ ﻋﻤﺪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻛﻮﭼﻜﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﻭﺳﻂ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﻚ ﺟﻤﻠﻪ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ؟ ﭼﻪ ﻣﺪﺍﺭﻛﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﻗﺎﺿﻰ ﻭ ﻳﺎ ﺑﺎﺯﺭﺱ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻗﺘﻞ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ؛ ﺟﻨﻴﻦ ‪ ٢‬ﻣﺎﻫﻪ ﭼﻪ‬ ‫ﺍﺛﺒﺎﺕ ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ؟ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ؟ ﻧﻜﻨﺪ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻮﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺷﻮﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﻛﺎﻫﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪﻛﻪ‬ ‫ﺧﻄﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﻭﻳﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺭﺍ ﺍﺯﺻﻔﺤﻪ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻣﺤﻮﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻳﺎﺗﺸﻴّﻊ ﺭﺍ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻟﺬﺍ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻨﻴﻨﻰ ﺩﻭﺩﻣﺎﻥ»ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻫﻤﺔ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭﺳﻘﻂ ﺟﻨﻴﻦ ﺩﻭﻣﺎﻫﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﻋﺠﺐ ﻃﻨﺰ ﺗﻠﺨﻰ‪.‬‬

‫ﻧﻜﺘﻪ ﺑﺎﺭﺯ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻬﻢ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﻀﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺩﺭﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻓﻀﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﻤﻪ ﻛﺎﺭﻩ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ‪ ،‬ﺩﺍﺭﺍﻯ‬

‫ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ )ﮔﻮﻳﻰ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺩﺭﺩﻭﻟﺖ( ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻰ ﺯﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻰ ﻛﺸﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺑﻪ ﺯﻭﺭ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺩﺭﻣﻰ ﺁﻭﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺟﻌﻞ ﺳﻨﺪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺯﻭﺭﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭﺁﻧﻘﺪﺭ ﻫﻴﺒﺖ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻭﺑﻰ ﭘﻨﺎﻩ ﻧﻈﻴﺮ ﺁﻗﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺎ ﺍﻣﻴﺪ ﺷﺪﻩ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺍﻣﺎﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻭﻣﻠّﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﴼ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ؟ ‪٢٨‬‬ ‫ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻓﻀﺎ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻋﺎﺟﺰ ﺍﺯ ﻫﺮﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ﺣﺴﺮﺕ ﻧﻈﺎﺭﻩ ﮔﺮ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺳﺎﻝ ﺯﺟﺮ‪،‬ﺁﺯﺍﺭ‪ ،‬ﺷﻜﻨﺠﻪ‪ ،‬ﺗﻌﻘﻴﺐ‪ ،‬ﻗﺘﻞ‪ ،‬ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺍﺯﺷﻐﻞ ﻭﺗﺤﺼﻴﻞ‪ ،‬ﻣﺼﺎﺩﺭﺓ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻭﻫﺮﭼﻪ ﻛﻪ ﻧﺎﻡ »َﺷﺮ« ﺑﺮﺁﻥ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﺎﺕ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍ ﺍﻫﺎﻧﺖ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭﻫﻤﻪ ﻧﻮﻉ ﺻﻔﺖ ﻏﻴﺮﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍﺑﺮﺁﻥ ﻫﺎ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻧﻤﺎﺋﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﺘّﻰ ﻋﺎﺟﺰ ﺍﺯﻃﺮﺡ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭﻫﺮﺣﺎﻝ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﻓﺮﺯﻧﺪ‬ ‫ﻧﻮﺭﺍﻟﺪﻳﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ‪ ٥٢٢٩‬ﻣﺘﻮﻟّﺪ ‪ ١٣٤٦‬ﻫﻤﺪﺍﻥ‪ ،‬ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻇﻠﻤﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ« ﻳﻌﻨﻰ ﭼﻪ ﻭﭼﻪ ﻣﺤﺘﻮﺍﺋﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﺧﻮﺩ ﺑﺤﺚ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ« ﺷﺎﻛﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪).‬ﺍﻳﻦ ﻛﻪ »ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ﻭﺍﺭﺩ ﮔﺸﺘﻪ ﻭﺍﺯﭼﻴﺰﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﺎﻟﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻝ ﻓﺮﺻﺖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ(ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪:‬‬

‫ﺑﺪﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺗﻈﻠّﻢ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﻤﺎ ﻣﻠّﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺍﻣﻴﺪﺑﻪ ﭘﻰ ﮔﻴﺮﻯ‬ ‫ﻭﺍﺣﻘﺎﻕ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺴﻠﻮﺑﻪ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻡ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻠّﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻧﻤﻮﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺭﻙ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻠّﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻗﺎﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺟﻮﻉ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮﺍﺣﻘﺎﻕ ﺣﻖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﺍﺯﭼﻪ ﺭﻭﺵ ﻭﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﺑﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ّ‬

‫ﻭﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻤﻰ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺭﻭﻯ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﺩﺭﻣﻘﺎﻣﻰ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻗﻮﻟﻰ ﺑﺪﻫﻢ ﻳﺎ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺑﺎ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﻭﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺷﺘﻴﺎﻕ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻫﻰ ﺻﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻡ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺷﺨﺼﴼ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺮﻓﻰ ﺑﺰﻧﻢ؛ ّ‬

‫ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﻮﺵ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻇﻠﻤﻰ ﺍﺯﺟﺎﻧﺐ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ ﻣﻴﻞ ﺭﻓﻊ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪،‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻏﻴﺮ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺷﺪ ﻭﻣﺪﺍﺭﻙ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺗّﻬﺎﻣﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻋﺬﺭ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﺄﻣﻮﺭﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﺓ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺁﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺳﺘﻮﻥ ﺩﺭﺝ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻳﻚ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ )ﺁﻗﺎﻯ ﺑﻬﺰﺍﺩ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ( ﻗﺼﺪ ﻃﺮﺡ ﺷﮑﺎﻳﺘﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﺁﻧﭽﻪ ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺍﻭﺭﺍ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﺋﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎﺷﻜﺎﻳﺖ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺍﻭﻟﻴﺎﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﺛﺮﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ّ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮﺡ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﺔ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ )ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺟﻬﺎﻥ ﭼﻮﻥ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﻃﺮﻑ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﻗﻴﻘﴼ ﺍﺯ»ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ« ﭼﻪ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻜﺎﻳﺖ)ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻴﺎﻕ ﺷﮑﺎﻳﺎﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﮔﺎﻥ ﻧﻈﻴﺮﺧﺎﻧﻢ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮﺭﻯ ﺩﺍﺭﺩ( ﺗﻔﻬﻴﻢ ﺍﺗّﻬﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺁﻧﮕﺎﻩ ّ‬

‫ﻣﺮﻳﻢ ﺯﺍﺭﻋﻰ(ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭﺗﺎ ﺍﺣﻘﺎﻕ ﺣﻘﻮﻕ ﻃﺮﻑ ﺑﺮﺣﻖ‪ ،‬ﺍﺯﭘﺎﻯ ﻧﻨﺸﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺣﻜﻢ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﺿﻤﻦ ﺍﺯﺟﻨﺎﺏ‬

‫ﺑﻬﺰﺍﺩ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﻧﻴﺰﻣﺼﺮﴽ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭﻡ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻴﺰﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻥ ﺍﻟﺤﻴﻮﺓ ﺍﻟﻌﻘﻴﺪﺓ ﻭﺍﻟﺠﻬﺎﺩ ﻭﺷﻜﺎﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺭﺳﻤﴼ ﻭﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺻﺤﻴﺢ ﻓﺮﺩﴽ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٥٩‬‬

‫ﻣﺘﺬﻛﺮ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﺭﻳﻚ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻃﺮﺡ ﺩﻋﻮﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﴼ‬ ‫ﻗﻀﺎﺋﻰ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﺮﺟﻊ ﻗﻀﺎﺋﻰ ﻣﺤﻞ ﺳﻜﻮﻧﺖ ﺧﻮﺩ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻭ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﭘﻰ»ﺗﻈﻠّﻢ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺍﺯﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺑﻬﺎﺋﻴّﺖ«ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﺔ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﻋﻼﻗﻪ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺍﺣﻘﺎﻕ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺴﻠﻮﺑﺔ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﺸﺎﻭﺭﺍﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺪﺍﻳﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺭﺍﻫﻨﻤﺎﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﺣﻘﻮﻗﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﺣﺘّﻰ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺷﺨﺼﴼ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﺋﻰ ﺩﺭﻳﻎ ﻧﺨﻮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﺍﺯﻣﻦ‬ ‫ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻗﻠﺒﴼ ﺁﺭﺯﻭﻣﻨﺪ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮﺷﻜﺎﻳﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺮﺍﻯ ﻃﺮﺡ ﺩﻋﻮﻯ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺸﺘﺎﻗﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺟﻨﺎﺏ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦٠‬‬

‫ّ‬ ‫ﻭﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﻮﺩ ﺍﺳﻼﻣﻰ‬ ‫ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﺻﺎﺣﺐ‪،‬‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ‪١٩-١٨‬ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ »ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ‬

‫ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﻫﺎﺗﺮﻳﺎ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ« ﻭ »ﺍﺭﺩﺷﻴﺮﺟﻰ ﺭﻳﭙﻮﺭﺗﺮ« ﻭﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﻭﺧﺒﺮﮔﻰ ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ‬ ‫ﺳﺮﻭﻳﺲ ّ‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ِ‬

‫ﺻﺎﺣﺐ ﺩﺭﻓﻦ »ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﺎﺯﻯ« ﻭ »ﺳﺮﻩ ﺗﺮﺍﺷﻰ‪ «،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺁﻗﺎﻯ‬ ‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ‬ ‫ﻣﻮﺳﻰ ﻓﻘﻴﻪ ّ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻰ‪} ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺍﺿﻼﻉ ﻣﺜﻠﺚ ّ‬

‫ﺳﻴﺪ ﺣﻤﻴﺪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ )ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ‬ ‫ﺣﺠﺖ ﺍﻻﺳﻼﻡ ّ‬ ‫ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻯ ّ‬

‫ﻣﺤﻘﻖ ﻭ ﻣﺪﻳﺮ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭘﮋﻭﻫﺸﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ(‪{،‬ﺷﺮﺣﻰ‬ ‫ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻯ‬ ‫ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺁﻗﺎﻯ ّ‬

‫ﺗﻮﺭﺝ ﺍﻣﻴﻨﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮤ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﻧﺎﻡ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺷﺎﻥ »ﺍﻣﻴﻦ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﺯﺩﻳﺪﻥ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﻣﻴﻨﻰ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻮﺳﻰ ﻓﻘﻴﻪ ّ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺦ« ﺍﺭﺟﺎﻉ ﻣﻰ ﺩﻫﻴﻢ‪.‬‬

‫‪٤٤٦‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺷﺎﺭﻩ‬ ‫ﻧﻜﺘﮥ ﻣﻬﻢ ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﮥ ﺁﻗﺎﻯ ّ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻰ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺹ ‪ّ ١٩‬‬

‫ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ‪ ...‬ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺷﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍﺑﻪ ﺍﻟﻐﺎﻯ ﺣﻜﻢ ﺍﺳﻼﻣﻰ‬

‫ﺟﺰﻳﻪ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ‬ ‫'ﺟﺰﻳّﻪ' ﻭﺍﺩﺍﺭﺩ‪ «.‬ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ‬ ‫ﻻﺑﺪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯﻋﻼﻣﺎﺕ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﺍﻫﻞ ﻛﺘﺎﺏ ﺣﻜﻢ ِ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ‬ ‫ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺣﺘّﻰ ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﻯ ّ‬ ‫ﻭﺭﺩ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺍﺯﺭﺍﺳﺖ ﺫﻛﺮﻣﻰ ﻛﻨﺪ ّ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻰ ﺩﺭﺹ‪ ،١٩‬ﺳﺘﻮﻥ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻗﺒﻞ‬ ‫ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻓﻊ ﺟﺰﻳﻪ ﺍﺯ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﻋﻼﺋﻢ‬ ‫ّ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺪﺍﻡ ﻇﻬﻮﺭ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺑﺎﺏ ﻭﺑﻬﺎء ّ‬

‫ﻭﻣﻮﺭﺧﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺎ ﺩﺭﻛﻔﺶ ﻋﻠﻤﺎﻯ‬ ‫ﻣﺤﻘﻖ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﺯﻟﻐﻮﺟﺰﻳّﻪ ﻃﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ «.‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﺁﻗﺎﻯ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ّ‬

‫ﺗﻔﺴﻴﺮﻧﺒﻮﺍﺕ ﻭﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻋﻼﺋﻢ ﻇﻬﻮﺭﻗﺎﺋﻢ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﺧﻮﺩ ﺭﺍﻣﻔﺘﻀﺢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺁﺧﺮﻳﻜﻰ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺬﻛﺮ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺍﮔﺮﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻯ‪ ،‬ﻭﻟﻐﻮﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭﭘﺲ ﺍﺯﻇﻬﻮﺭﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻭﺟﻪ ﺩﻳﮕﺮ‬ ‫ﺩﺭﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‬ ‫ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﺍﻳﻦ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﺣﺴﺎﺏ ﻭﻛﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ‪ ١٢٥‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﻭﻗﺖ ﻇﻬﻮﺭﻗﺎﺋﻢ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺩﺭﺹ‪ّ ١٩‬‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺣﻜﻢ ﻟﻐﻮ ﺟﺰﻳّﻪ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ‪ ١٨٨٢‬ﺫﻛﺮﺷﺪﻩ‪ .‬ﺩﺭﻫﺮﺻﻮﺭﺕ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻮﻋﻮﺩﺑﻴﺶ ﺍﺯ‪ ١٢٥‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﺷﺪﻩ ﻭﺗﻼﺵ ﺟﺎﻡ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪ »ﻛﺪﺍﻡ ﻇﻬﻮﺭ‪ «،‬ﺑﺎﻳﺪﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﻇﻬﻮﺭﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺁﻥ‬ ‫ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺳﺘﻴﺰﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﺩﺭﺟﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭﺍﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﻗﺘﻰ ﻇﺎﻫﺮﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺮﺍﺑﻰ ﻫﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﻧﺎﻫﻨﺠﺎﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺮﻭﺭﺍﺻﻼﺡ‬

‫ﻣﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﻴﺮﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﻣﻜﺎﻥ ﻭﻣﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﺭﻯ »ﺯﻣﻴﻦ‬ ‫ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻭ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭﻧﻴﺰﻧﺎﻣﻮﺱ ﻧﺎﺳﻮﺕ ﻭﻋﺎﻟﻢ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦١‬‬

‫ِ‬ ‫ﻣﻠ‪‬ﺖ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﻭﺭﺍﺯﻇﻠﻢ ﻭﺧﺮﺍﺑﻰ ﭘﺮﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮﻭﺭﻧﻴﺰ ﭘﺮﺍﺯﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭﺁﺑﺎﺩﻯ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ «.‬ﺣﺪﻳﺚ ﻣﻌﺮﻭﻓﺶ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺍﻻﺑﺪ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺩﺍﺭﻳﺪ‪َ » :‬ﻛﻤﺎ ُ ‪‬‬ ‫‪٤٤٧‬‬ ‫ﻭﻻﺑﺪ ﺩﺭﺗﺎﺭﻳﺦ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻭﻣﺤﻤﺪﺹ ﻧﻴﺰﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‬ ‫ُﻇﻠﻤﴼ ﻭﺟﻮﺭﴽ‪ «.‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻫﺎﻯ ﺍﺩﻭﺍﺭﺣﻀﺮﺕ ﻣﻮﺳﻰ ﺹ ﻭﻣﺴﻴﺢ ﺹ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯﺁﻗﺎﻯ ﺣﻘﺎﻧﻰ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﻯ ﺭﺍﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ ﻭﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﻳﻨﺘﻠﻴﺠﻨﺲ ﺳﺮﻭﻳﺲ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‬

‫ﻭﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭﻉ ﻧﻴﺰﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻭ ﻭﻯ ﺭﺍ ﻭﺳﻴﻠﮥ ﺍﻟﻐﺎﻯ ﺣﻜﻢ ﺟﺰﻳّﻪ ﮔﻔﺘﻪ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﺹ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻰ ﺟﻮﺍﺑﻰ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮﺍﻳﻨﻜﻪ ﻗﺒﻮﻝ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺄﻣﻮﺭﺍﻟﻐﺎﻯ ﺣﻜﻢ ﻣﺰﺑﻮﺭﺷﺪﻩ؟ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻗﺎ ﻣﻮﺳﻰ ّ‬ ‫ﻭﺳﺎﻳﺮ ﻗﺪﺭﺕ ﻫﺎﻯ ﺩﻧﻴﺎ ﺟﻤﻴﻌﴼ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻳﺎ ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺩﺭﻗﺒﻀﮥ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺳﻴﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺁﻧﭽﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻬﺎﻳﺘﴼ‬

‫ﺩﺭﺟﻬﺖ ﺍﺭﺍﺩﮤ ﺍﻟﻬﻰ‬ ‫ﻭﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﻮﺩ ﻭ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭﺻﻠﺢ ﻭﻭﺣﺪﺕ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭﺭﻓﻊ ﺣﻜﻢ ﺟﻬﺎﺩ ﻭ ﺗﻨﺠﻴﺲ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺧﻮﺍﻫﺪﺑﻮﺩ‪ ٤٤٨.‬ﺁﺭﻯ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪﻛﻪ ﻣﻘﻬﻮﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺧﺪﺍﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ‪.‬‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮﻫﻤﻜﺎﺭ ﻭ ﻳﺎﺭ ﻭ ﻳﺎﻭﺭ ﻫﻤﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﺑﻪ ﺁﺛﺎﺭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ ﻓﻮﻕ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻇﻬﺎﺭﺗﺄﺳﻒ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺫﻛﺮﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺁﺛﺎﺭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺭﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﺋﻰ ﻧﺒﺮﺩﻩ ﻭﻧﻤﻰ ﺑﺮﺩ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﺑﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺒﻼ ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﻭﻓﺮﺿﻴّﺎﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺳﺮﻗﺖ ﺍﺩﺑﻰ ﺍﻟﺘﻘﺎﻃﻰ‬ ‫ﺍﻭﻫﺎﻣﺎﺕ ﻭﻫﺬﻳﺎﻧﺎﺕ ﺣﺴﺎﺏ ﺷﺪﮤ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ً‬

‫ﺍﺯﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﻧﻴﻜﻮ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﻭﺭﺁﺋﻴﻦ ﻭ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩﺑﺮﺍﻭﻥ‪ ،‬ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺪﺕ ﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻮﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﺎﺩﺷﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻛﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﺪ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﺯﺭﺩﺷﺘﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬

‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺕ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺟﺎﻡ‬

‫ﺗﺮﻫﺎﺕ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﺩﺭ »ﻛﺸﻒ ﺍﻟﺤﻴﻞ« ﻭ ﻧﻴﻜﻮ ﺩﺭ »ﻓﻠﺴﻔﮥ ﻧﻴﻜﻮ« ﻭ‬ ‫ﻣﻮﺭﺥ ‪١٦‬ﺗﺎ ‪ ١٩‬ﻣﺮﺩﺍﺩ ‪ ،١٣٨٢‬ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ّ‬ ‫ﺟﻢ‪،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻫﺎﻯ ‪ّ ،٩٣٣-٩٣٢-٩٣١‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ‪ «...‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﻣﻰ‬ ‫ﺻﺒﺤﻰ ﺩﺭ »ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺻﺒﺤﻰ« ﻭ ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺭﺁﺋﻴﻦ ﺩﺭ »ﺍﻧﺸﻌﺎﺏ ﺩﺭ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ‪،‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﻨﺒﻊ ّ ّ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﻀﴼ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍ‪ ،‬ﺷﺪﻳﺪﴽ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﺯﺭﺗﺸﺘﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ‬

‫ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﺪﻭ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﺟﻬﻮﺩﺍﻥ ﻣﻤﺎﻟﻚ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺭﺁﺋﻴﻦ ﺩﺭ ﺹ ‪ ١٧١‬ﺍﻧﺸﻌﺎﺏ ﺩﺭ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺪﻩ ﻛﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺫﺍﺕ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺑﺎ ﭘﻮﻝ ﻭ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻋﺠﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﮔﺮﻭﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﻫﺎﻯ‬ ‫ﺩﺷﻤﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺁﺯﺍﺭ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪﻥ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ‪ ،‬ﺧﻴﻠﻰ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺎﻟﻰ ﺑﻬﺮﮤ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ ﻭ ﻣﻘﺪﺍﺭﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ) ّ‬ ‫ﻋﻜﺎ( ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‪ «.‬ﻭ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺣﺴﻦ ﻧﻴﻜﻮ ّ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻛﺘﺎﺏ ﻓﻠﺴﻔﮥ ﻧﻴﻜﻮ‪ ،‬ﺝ‪ ،١‬ﺻﺺ ‪ ٨٢-٨١‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻃﺒﻘﮥ ﺩﻳﮕﺮ )ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ( ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺑﻐﺾ ﻭ ﻋﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻻﺍﻗﻞ ﺳﻴﺎﻫﻰ ﻟﺸﻜﺮ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﻣﻰ‬ ‫ﻣﺴﻠﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﻌﺮﻭﻓﻨﺪ‪)...‬ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ( ﺩﺭ ﺩﺧﻮﻝ ﺩﺭ ﻣﺠﺎﻣﻊ ﻭ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺳﻪ ﻓﺎﻳﺪﮤ ّ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ‪ّ :‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﺯ ﻣﺴﺄﻟﮥ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻭ ﺩﻭﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺷﻴﻌﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮ ّ‬ ‫ﺿﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﻗﻴﺎﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺭﺍﻳﺖ ﺗﺸﺘﻴﺖ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﻖ ﺭﺍ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﺳﻮﻡ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﮔﺮ ﻏﻠﺒﻪ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻋﺠﺎﻟﺘﴼ‬ ‫ﺑﻪ ﻳﻬﻮﺩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺴﺘﺨﻠﺺ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻌﺎﺷﺮﺕ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻭﺻﻠﺖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﺧﻮﺩﻯ ﺩﺭ ﺣﺰﺏ ﺁﻧﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ «.‬ﻭ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺻﺒﺤﻰ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﮥ ‪ ،١٨٢‬ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺻﺒﺤﻰ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﻓﺮﺍﺭ ﺍﺯ ﻳﻬﻮﺩﻳّﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺍﺳﻢ ﺟﻬﻮﺩ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﻓﺴﻖ ﻭ ﻓﺠﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﻓﻰ ﺍﻟﺠﻤﻠﻪ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ‬

‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪«.‬‬

‫ﺍﺯﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﺭﺳﻤﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺗﺮﻫﺎﺕ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﻧﻈﺮﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺯﺭﺗﺸﺘﻰ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺮﻫﺎﺕ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ‪ ،‬ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻻﺑﻼﻯ ّ‬ ‫ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻢ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺳﺮﺍﺳﺮ‪ ،‬ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﭘﺴﻨﺪﻧﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻛﺸﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻟﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﻛﺘﺐ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺠﺲ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﭘﻨﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻏﻮﺵ ﮔﺮﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻏﺮﺑﺖ ﻭ ﺍﻧﺰﻭﺍﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦٢‬‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ‬ ‫ﺣﺲ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺭﺍﻫﻬﺎﻯ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻔﺘﻴﺎﻥ ﻭ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻌﺎﺷﺮﺗﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺁﻳﺎ‬ ‫ّ‬

‫ﻏﺮﻕ ﺩﺭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ‪ ،‬ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺷﻬﺪﺍﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻳﺰﺩ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﻣﻈﻠﻮﻡ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﺑﺎ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺆﻣﻦ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺣﺘّﻰ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺁﻥ ﺷﻬﻴﺪ‬ ‫ﺩﻳﺪﻥ ﺻﺤﻨﮥ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺧﻮﻧﺒﺎﺭ ﻭ ﺷﻜﻨﺠﮥ ﻳﻚ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻣﻈﻠﻮﻣﺘﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ّ‬

‫ﻫﻢ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺮ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻧﻴﺰ ﻧﻪ ﭘﺎﻯ ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺭﺩﺷﻴﺮﺭ ﻳﭙﻮﺭﺗﺮ ﻭ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﺘﻠﻴﺠﻨﺲ ﺳﺮﻭﻳﺲ‪.‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺣﺒﻴﺐ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﮔﺰﻳﻨﺸﻰ ﺑﺎ ﺳﻮء ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪،‬‬

‫ﻣﻜﺮﺭﴽ ﺭﺟﺎﻯ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ‬ ‫ﻣﺸﺮﻑ ﺷﺪ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﻨﺎﺏ ﻳﻌﻘﻮﺏ ﻣﺘّﺤﺪﻩ ﻳﻬﻮﺩﻯ‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺣﻀﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ّ‬

‫ﺩﺭﺳﻦ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﻛﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ ﺩﺭ ‪ ٩‬ﺭﺑﻴﻊ ﺍﻟﺜﺎﻧﻰ ‪ ١٣٣٩‬ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎء‪ ،‬ﻧﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ »ﺭﻭﭼﻴﻠﺪﻫﺎ« ﻭ »ﺳﺎﺳﻮﻥ ﻫﺎ« ﻭ »ﺭﻳﭙﻮﺭﺗﺮﻫﺎ« ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﻋﺰ ﻧﺰﻭﻝ ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫»ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﻫﺎ« ﻭﻏﻴﺮﻩ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺯﻳﺎﺭﺗﻨﺎﻣﻪ ﺍﻯ ّ‬ ‫ﻏﺮﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻪ ﺍﻋﺰﺍﺯﺵ ّ‬

‫ﻳﺎﺩﺑﻮﺩ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺷﻴﺮﻳﻨﻰ ﭘﺨﺶ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﻣﺎﺩﻯ ﻳﻌﻘﻮﺏ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺳﻠﻔﺶ »ﺻﺒﺤﻰ« ﻣﻰ‬

‫ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ »ﺩﺭ ﻓﺴﻖ ﻭ ﻓﺠﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﻓﻰ ﺍﻟﺠﻤﻠﻪ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ« ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺭﺁﺋﻴﻦ ﻭ ﻧﻴﻜﻮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎﻝ ﻭ‬

‫ﻣﻨﺎﻝ ﺭﺳﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ »ﻭﺻﻠﺖ« ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻧﺪ ﭼﻄﻮﺭ ﺩﻫﻬﺎ ﻧﺼﻮﺹ ﻭ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻃﻠﻌﺎﺕ ّ‬

‫ﺗﺮﻫﺎﺕ ﻭ ﺍﻛﺎﺫﻳﺒﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻡ ﺣﻴﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﺑﺎ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺻﺺ ‪ ١٧٢‬ﺗﺎ ﺁﺧﺮ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺷﺎﻣﺦ‬ ‫ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻡ ﻧﺼﻮﺹ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺳﻴّﺪ ﺭﺳﻞ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻛﻨﻴﺴﮥ ﺑﺰﺭﮒ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻧﻔﺮﺍﻧﺴﻴﺴﻜﻮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ )ﺹ( ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ٤٤٩.‬ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻄﻮﺭﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﻭ ﺯﺭﺩﺷﺘﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻘﺎﻧﻴّﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻴﺮﺍﻥ ﺭﻳﺎﻯ »ﻳﻚ ﺑﺎﻡ ﻭﺩﻭﻫﻮﺍ‪ «،‬ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺻﺪﺍ ﻭﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺧﺪﺍ ﻧﻜﻨﺪ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ّ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﻫﺎ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺑﺪﴽ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺟﻠﻮﻩ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯﻣﻌﺠﺰﺍﺕ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﺷﺨﺺ ﻣﺰﺑﻮﺭﻳﺎ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﺍﺟﺎﻧﺐ ﺍﺳﺖ ﻭﻳﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺴﻖ ﻭ ﻓﺠﻮﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯﻛﻴﻨﻪ ﻭﺣﺴﺪ ﻣﻰ ﺳﻮﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﺯﺭﺩﺷﺘﻰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺟﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭﺭﺍﻩ‬

‫ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻧﻴﺰﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺟﺎﻥ ﺑﺮﻛﻒ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﻭﻗﺘﻰ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﻭﻛﺸﺘﻦ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻝ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﺪﻳﻨﺎﻥ ﺧﻮﺩﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩﺭﺍﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﻣﻴﻬﻤﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻗﺎﺗﻠﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭﻛﺸﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻴﺨﺴﺮﻭ‪ ،‬ﺟﻮﺍﻥ ﺯﺭﺩﺷﺘﻰ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻪ‬

‫ﺩﺭﺣﻖ ﺍﻭﻣﻰ‬ ‫ﻧﺎﻡ ﺍﺳﭙﺮﺍﻙ ﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﺍﻭ ﺷﻔﺎ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﻣﺴﺮﻯ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻛﻴﺨﺴﺮﻭ ﺳﺮﺍﻳﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻭﺭﺍ ﻣﻰ ﻛﺸﺪ ﻭﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ّ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ...» :‬ﺍﻯ ﻛﻴﺨﺴﺮﻭ‪ ،‬ﺧﺴﺮﻭ ﺩﻭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭﺷﻬﺮﻳﺎﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺟﺎﻭﺩﺍﻥ‪ .‬ﭼﻘﺪﺭﻋﺰﻳﺰ ﺑﻮﺩﻯ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻡ ﻣﺮﺍ ﻣﺸﻜﺒﻴﺰ ﻛﺮﺩﻯ ﻭﻣﺎﻧﻨﺪ ﺫﻫﺐ ﺍﺑﺮﻳﺰ ﺩﺭﺑﻮﺗﮥ‬

‫ﻣﺤﺒﺖ ﺑﺎﺧﺘﻰ ﻭﻛﺎﺭﻯ ﺳﺎﺧﺘﻰ ﻭ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﻨﮓ ﻭﺗﺎﺭﻳﻚ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﺗﺎﺧﺘﻰ‪ .‬ﺧﻮﺷﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ‬ ‫ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﺑﺮﺍﻓﺮﻭﺧﺘﻰ ﻭﺷﻮﺭﻯ ﺍﻧﮕﻴﺨﺘﻰ ﻭﻧﺮﺩ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﻯ ﺗﻮﮔﺮﺩﺩ ﻭﺟﺎﻥ ﺭﺍﭼﻨﻴﻦ ﺩﺭﻣﺤﺒّﺖ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺑﺒﺎﺯﺩ«‪ ٤٥٠.‬ﺁﺭﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺗﻮ‪ .‬ﺧﻮﺷﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺗﻮ‪ .‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻭﻧﻴﺰ ّ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻋﺸﻘﻰ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﻣﻮﻻﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻭﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻣﻮﺝ ﻣﻰ ﺯﻧﺪﺁﮔﺎﻩ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ‬

‫ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺧﻮﺩﺭﺍ »ﺧﺎﻙ ﭘﺎﻯ ﻳﺎﺭﺍﻧﺶ« ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪ .‬ﻣﻰ ﺳﻮﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻄﻮﺭﺯﻧﻰ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺩﺭﻣﻨﭽﺴﺘﺮﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﻣﻮﻫﺎﻯ ﺯﻳﺒﺎﻯ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﺮﻳﺪ ﺗﺎ ﺍﺯﻓﺮﻭﺵ ﺁﻥ ﺍﻋﺎﻧﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺸﺮﻕ ﺍﻻﺫﻛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻋﺸﻖ ﻭﻓﺪﺍ ﻛﻪ‬ ‫ﻭﻣﺎﺩﻯ ﻭﺑﺸﺮﻯ ﻭﺍﻧﻤﻮ ﺩﺳﺎﺯﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﻮﮤ »ﻛﻠﻤﮥ ﺍﻟﻬﻰ« ﻭ »ﻧﻔﻮﺫﻣﻌﻨﻮﻯ ﻣﺮﺑّﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ« ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻰ ﻫﺮﺍﺳﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪﺁﻥ ﺭﺍ ﺳﻴﺎﺳﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺟﺰﻧﺘﻴﺠﮥ ّ‬

‫ﻛﻞ َﺍﻧﺒﻴﺎء ﻗﺴﻢ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻣﺜﻞ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ‬ ‫ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ! ﺑﻪ ﻭﻻﻯ ﺑﻬﺎء ﻭ ِ‬

‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰﺍﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺩﺭ ﺳﻮﺭﮤ ﻫﻮﺩ)ﺁﻳﺎﺕ ‪ ٢٤ -٢٠‬ﻳﺎ‬ ‫ﺁﻳﺎﺕ ﺫﻯ‬ ‫ﻻﻳﻖ ﻫﺮ ﺫﻛﺮ ﺳﻮﺋﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺭﻭﺵ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﻴﺶ ﮔﻴﺮﻳﻢ‪،‬‬ ‫ِ‬

‫ﻋﻠﻰ ﺍﻪﻠﻟِ َ ِ‬ ‫ﻛﺬﺑﻮﺍ‬ ‫ﺭﺑﻬﻢ َﻭ ُ ُ‬ ‫ﻛﺬﺑﴼ ّ ِٔ َ‬ ‫ﺍﻓﺘﺮﻯ َ َ‬ ‫ﺍﻭﻟ‪‬ﻚ ْ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻇﻠﻢ ِ ‪ِ ‬‬ ‫ﻳﻌﺮﺿﻮﻥ َﻋﻠﻰ َ ِّ ِ ْ‬ ‫‪ (٢١-١٧‬ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪َ » :‬ﻭ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﺬﻳﻦ َ َ ُ‬ ‫ﺍﻻﺷﻬﺎﺩ ُ‬ ‫ﻳﻘﻮﻝ َ ْ ُ‬ ‫ﻣﻦ َ ْ َ ُ‬ ‫ﻫﻮﻻِء ‪َ ‬‬ ‫ﻣﻤﻦ ِ ْ َ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦٣‬‬

‫ﻫﻢ ِ ِ َ ِ‬ ‫ﻣﻌﺠﺰﻳﻦ ِﻓﻰ‬ ‫ﻛﺎﻓﺮﻭﻥ‪َ ِٔ ّ .‬‬ ‫ﻟﻌﻨﺔ ﺍﻪﻠﻟِ َ َ‬ ‫ﺭﺑﻬﻢ َﺍﻻ َ ْ َ ُ‬ ‫ﻫﻢ ِ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﺬﻳﻦ ُ ‪َ ‬‬ ‫ﻋﻦ َ ِ‬ ‫ﺍﻭﻟ‪‬ﻚ َ ْ‬ ‫ﺑﺎﻻﺧﺮﺓ ُ ْ‬ ‫ﻋﻮﺟﴼ َﻭ ُ ْ‬ ‫ﻳﺼﺪﻭﻥ َ ْ‬ ‫َﻋﻠﻰ َ ِّ ِ ْ‬ ‫ﻟﻢ ُ ُ‬ ‫ﻳﻜﻮﻧﻮﺍ ُ ْ ِ َ‬ ‫ﻳﺒﻐﻮﻧﻬﺎ ِ َ‬ ‫ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ ْ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﻈﺎﻟﻤﻴﻦ ‪َ ‬‬ ‫ﻋﻠﻰ ّ ِ َ‬

‫ﻣﻦ ُ ِ‬ ‫ﺍﻧﻔﺴﻬْﻢ‬ ‫ﻣﻦ ﺍﻭﻟﻴﺎَء‬ ‫ﻳﺒﺼﺮﻭﻥ‪َ ِٔ .‬‬ ‫ﻛﺎﻧﻮﺍ ْ ِ ُ َ‬ ‫ﻳﺴﺘﻄﻴﻌﻮﻥ ‪َ ْ ‬‬ ‫ﻛﺎﻧﻮﺍ ْ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻻﺭﺽ َﻭ ﻣﺎ َ‬ ‫َْ ِ‬ ‫ﺩﻭﻥ ﺍﻪﻠﻟِ ِ ْ‬ ‫ﻟﻬﻢ ِ ْ‬ ‫ﻛﺎﻥ َ ُ ْ‬ ‫ﺧﺴﺮﻭﺍ َ ْ ُ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺬﻳﻦ َ ِ ُ‬ ‫ﺍﻟﺴﻤﻊ َﻭ ﻣﺎ ُ‬ ‫ﺍﻟﻌﺬﺍﺏ ﻣﺎ ُ‬ ‫ﻳﻀﺎﻋﻒ َ ُ ُ‬ ‫َ ُ‬ ‫ﺍﻭﻟ‪‬ﻚ ‪َ ‬‬ ‫ﻟﻬﻢ ْ َ ُ‬

‫ﺍﻧﻬﻢ ِﻓﻰ ٓ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻻﺧﺴﺮﻭﻥ‪) «.‬ﻭ ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭ ﺗﺮﺍﺯﺁﻧﻜﻪ ﺑﺮ ﺑﺎﻓﺖ ﺑﺮ ﺧﺪﺍ ﺩﺭﻭﻍ ﺭﺍ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻩ‬ ‫َﻭ َ ‪‬‬ ‫ﻫﻢ َ ْ َ ُ َ‬ ‫ﻛﺎﻧﻮﺍ ْ َ ُ َ‬ ‫ﺟﺮﻡ َ ‪ْ ُ ‬‬ ‫ﺍﻻﺧﺮﺓ ُ ُ‬ ‫ﻋﻨﻬﻢ ﻣﺎ ُ‬ ‫ﺿﻞ َ ُ‬ ‫ﻳﻔﺘﺮﻭﻥ‪ .‬ﻻ َ َ َ‬ ‫ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺮ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺷﺎﻥ ﻭ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮔﻮﺍﻫﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺁﻧﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻭﻍ ﺑﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺷﺎﻥ‪ .‬ﺁﮔﺎﻩ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭﺍﻥ‪ ،‬ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ‬

‫ﺑﺎﺯ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻭ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﺞ‪ ،‬ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺁﺧﺮﺕ ﻛﺎﻓﺮﺍﻥ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﻋﺎﺟﺰ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﻭ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﻣﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﺰ‬

‫ﺧﺪﺍ ﻫﻴﭻ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ‪ .‬ﻣﻀﺎﻋﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻋﺬﺍﺏ؛ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺷﻨﻴﺪﻥ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺁﻧﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺯﻳﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮ ﻧﻔﺴﻬﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻭ ﮔﻢ ﺷﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻭﻍ ﻣﻰ ﺑﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﺎﭼﺎﺭﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺕ ﺍﻳﺸﺎﻧﻨﺪ ﺯﻳﺎﻥ ﻛﺎﺭﺗﺮﺍﻥ( )ﻋﻴﻨﺄ ﺍﺯ‬

‫ﺍﻟﻤﻜﺬﺑﻴﻦ«‪) ٤٥١‬ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﮔﺬﺷﺖ ﭘﻴﺶ‬ ‫ﻗﺮﺁﻥ ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ٩‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ(‪ .‬ﻭ » َ ْ‬ ‫ﻛﺎﻥ ِ َ ُ‬ ‫ﻛﻴﻒ َ‬ ‫ﻓﺴﻴﺮﻭﺍ ﻓﻰ َ ْ ِ‬ ‫ﻗﺒﻠﻜﻢ ُ َ ٌ‬ ‫ﻣﻦ َ ْ ِ ُ ْ‬ ‫ﺧﻠﺖ ِ ْ‬ ‫ﻗﺪ َ َ ْ‬ ‫ﺍﻻﺭﺽ َﻓﺎﻧْ ُ ُ‬ ‫ﺳﻨﻦ َ ُ‬ ‫ﻋﺎﻗﺒﺔ ُ َ ِّ َ‬ ‫ﻈﺮﻭﺍ َ َ‬ ‫ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺳﻨّﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﭘﺲ ﺳﻴﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﭘﺲ ﺑﻨﮕﺮﻳﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮﺩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ(‪.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺳﻌﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﺎﻓﻮﻕ ﺍﻳﻦ ﺣﻀﻴﺾ ﺍﺩﻧﻰ ﭘﺮﻭﺍﺯﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻭﺧﻴﺮﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺩﺏ ﻭ ﺻﻔﺎ ﻣﺄﻣﻮﺭﻧﺪ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻣﻌﻜﻮﺱ ﺩﺍﺩﻩ ﻭﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻫﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﺣﻴﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺭﺍ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎء ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﺸﺎﻥ ﺁﮔﺎﻩ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﻏﻠﺒﮥ ﻇﺎﻫﺮ ﻯ ﻭ ﺑﺎﻃﻨﻰ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎء ﺭﺍ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ َﺳﺮ ﻭ ِﺳﺮ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﻛﮥ ﻓﻮﻕ ﺍﺯ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻭ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ‬ ‫ﺗﺒﻌﺎﺕ ﺳﻮء ﺁﻥ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻌﺪ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺳﻼﻓﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺤﻀﺮﺍﻟﻬﻰ ﺷﺮﻣﻨﺪﻩ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ّ ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻗﺴﻄﻨﻄﻨﻴﻪ ﺭﺍ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﺷﺨﺼﻰ ﺍﺯ ﻭﺯﺭﺍء ﻗﻴﺼﺮ ﺑﺮ ﺷﺨﺼﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﭼﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺳﻠﻄﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺭﺩ‬ ‫ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻭ ﻧﮕﺎﺷﺘﻦ ﻣﺸﻐﻮﻝ‪ .‬ﺳﺆﺍﻝ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﺸﻐﻮﻟﻰ؟ﮔﻔﺖ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺷﺪﺕ ﺣﻴﺮﺕ ﻃﭙﺎﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﮔﻮﺵ ﺁﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺯﺩ ﻛﻪ ﺩﻳﺮ ﺧﺒﺮ ﺷﺪﻯ‪ ،‬ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ َ َ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﻭ ﺑﺮ ﻗﺮﺁﻥ‪ .‬ﺁﻥ ﻭﺯﻳﺮ ﻗﻴﺼﺮ ﻣﺘﻐﻴّﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ّ‬

‫ﻋﻠﻢ ﺍﻋﻈﻢ ﭘﺮﭼﻤﺶ ﭘﺸﺖ ﺩﺭﻭﺍﺯﻩ ﻗﺴﻄﻨﻄﻨﻴﻪ ﻣﻮﺝ ﻣﻰ ﺯﻧﺪ‪ ،‬ﻭ‬ ‫ﻣﺒﻴﻦ ﺁﻥ ﺷﺨﺺ ﺩﺭ ﺣﺠﺎﺯ ﻭ ﻳﺜﺮﺏ ﺑﻮﺩ ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﺩ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﺣﺎﻝ ﻛﻪ ﺁﻥ َ َ ِ‬

‫ﺭﺩ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻴﺰ ﺩﺭﻣﺎﻧﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﺰﺗﺶ ﭼﺸﻢ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﺍ ﺧﻴﺮﻩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻣﺸﻐﻮﻝ ّ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ ﻛﻮﺱ ﻧﺒّﻮﺗﺶ ﮔﻮﺵ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺭﺍ ﭘﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﺭ ّ‬

‫ﺗﺤﺮﻯ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻛﻮﻛﺐ‪ ،‬ﺷﻤﺲ ُﻣﻀﻰء ﺷﺪ ﻭ ﺁﻥ‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺩﺭﺩ ﺧﻮﺩ ﺑﺠﻮﺋﻴﺪ ﻭ ﻣﺮﻫﻤﻰ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺯﺧﻢ ﺩﺭﻭﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ ﻭ ﺭﺍﻩ ﻓﺮﺍﺭﻯ ّ‬ ‫ﺑﺪﺭ ﻣﻨﻴﺮ ﮔﺸﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﭼﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺟﺰ ﻗﺒﻮﻝ ﺟﺰﻳّﻪ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ‪ .‬ﻋﻨﻘﺎ ﺷﻜﺎﺭ ﻛﺲ ﻧﺸﻮﺩ ﺩﺍﻡ ﺑﺎﺯ ﭼﻴﻦ‪«.‬‬ ‫ﺳﺮﺍﺝ‪ِ ،‬‬

‫‪٤٥٢‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺁﻳﮥ ‪ ١٢٨‬ﺳﻮﺭﮤ ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ‪،‬‬ ‫ﻭﻟﻰ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﻭﺯﻳﺮ ﻗﻴﺼﺮ« ﻧﻴﺴﺘﺪ ﻛﻪ »ﺳﻴﻠﻰ ﺷﺪﻳﺪ« ﺑﺮ ﮔﻮﺵ ّ ّ‬

‫ﺑﻪ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺳﺘﺤﻘﺎﻕ ﺑﺸﺮﻯ » ِ‬ ‫ﺍﻟﻐﻴﻆ َﻭ‬ ‫ﺍﻟﻨﺎﺱ« )ﻓﺮﻭﺧﻮﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ﺧﺸﻢ ﻭ ﻋﻔﻮ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ( ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ﻛﺎﻇﻤﻴﻦ ْ َ َ‬ ‫ﻋﻦ ّ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﻓﻴﻦ َ ِ‬ ‫َ‬ ‫َ‬

‫ﺳﻌﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻮﻻﻳﺸﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺮﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻳﻰ ﻭﺳﻴﻌﺘﺮ ﻭ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺭﻓﻴﻌﺘﺮ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ؛ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ّ‬ ‫»ﻣﻬﺮ ﻭ ﻭﻓﺎ ﻭ ﺷﻔﻘﺖ ﻭ ﻣﺤﺒّﺖ‪ ،‬ﻧﺼﺎﻳﺢ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭ ﺍﻋﻈﻢ‪ ،‬ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺑﻪ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯ ﻭ ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻰ ﻣﺄﻣﻮﺭ‪ ٤٥٣«.‬ﻭﺍﮔﺮ ﻣﺠﺎﺯ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﺮﻫﺎﺕ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﺼﺪﺍﻕ ﻣﻔﺎﺩ ﻟﻮﺡ ﺷﻜﺮ ﺷﻜﻦ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺣﺘّﻰ ﺩﺳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﻰ ﺑﻮﺳﻴﺪﻳﻢ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ّ‬

‫ﻳﻌﺰﺏ‬ ‫ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻳﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ .‬ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺧﺪﺍﻯ » َ ْ‬ ‫ﻣﻦ ﻻ ْ ُ ُ‬

‫ﻋﻦ ِ ْ ِ ِ‬ ‫ﻦ َﺷﻰٍء« )ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺶ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ(‪.‬‬ ‫ﻋﻠﻤﻪ ِﻣ ْ‬ ‫َ ْ‬

‫ﺑﺎﺭﻯ ﺍﺯﻫﻤﮥ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﺫﻛﺮﮔﺮﺩﻳﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺍﺯﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﺧﻮﺩﻛﻪ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻧﻪ ﻣﺤﺎﻁ ﺩﺭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﻭﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺟﺎﻡ‬ ‫ﻭﻛﻴﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻧﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻟﻮﺡ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺫﻳﻞ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ »ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﺻﺎﺣﺐ« ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫ﺟﻢ ﻭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺭﺍﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺧﻮﺩﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﭼﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻥ‬ ‫ﮔﺎﻩ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰﺣﻖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ‪ ،‬ﻛﺠﺎﻯ ﻟﻮﺡ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻮﻯ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻭ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ؟ ﺍﮔﺮﻣﺎﻧﻜﺠﻰ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﺑﻮﺩﻩ ـ ـ ﺍﺛﺒﺎﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﭘﺎﺳﺨﺶ ﺑﺎ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﺯﺭﺩﺷﺘﻴﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺳﺖ ـ ـ ﻛﺠﺎﻯ ﻟﻮﺡ ﻣﺰﺑﻮﺭﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﻭﻫﻤﺪﺳﺘﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﻛﺠﺎﻯ‬

‫ﺁﻥ ﺑﻮﻯ »ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﺎﺯﻯ« ﻭ »ﺳﺮﻩ ﺗﺮﺍﺷﻰ« ﻣﻰ ﺩﻫﺪ؟‬

‫‪٤٥٤‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦٤‬‬

‫ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻣﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺯﻛﺎﻡ ﻫﺬﻳﺎﻥ ﻭﺍﻭﻫﺎﻡ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺍﺯﻟﻮﺡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎء ﺍﻪﻠﻟ ﺟﺰﺭﺍﺋﺤﮥ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭﻋﻈﻤﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﻭﺣﺪﺕ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬

‫ﻣﺜﻼ ﭼﻄﻮﺭﻋﺎﻟﻴﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻧﻴﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ »ﻣﻨﺸﻮﺭ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻭ ﻧﺠﺎﺕ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺩﺭ ﻋﺼﺮﺟﺪﻳﺪ« ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻳﺎﺩﺷﺎﻥ ﻣﻰ ﺁﻣﺪﻛﻪ‬ ‫ً‬

‫ﻣﺠﻤﻊ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﮔﺬﺍﺭﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﺯﻳﻞ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﺯﻳﻞ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺍﻧﻘﻀﺎء ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﺍﺯ ﺻﻌﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻯ‬

‫ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺿﻤﻦ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺍﺵ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﺑﻪ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﺍﺭﺯﺍﻧﻰ‬

‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺠﻠﻴﻞ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺳﺨﻨﮕﻮﻯ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺑﭙﺎ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺁﻥ ﻣﻈﻬﺮ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ‬ ‫ﺧﻮﻳﺶ ﺳﺘﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﻳﻨﻨﺪﮤ »ﻋﻈﻴﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﻨﻰ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺷﺨﺼﻰ ﻭﺍﺣﺪ ﺻﺎﺩﺭ ﺷﺪﻩ‪ «،‬ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﭘﻴﺎﻡ‬

‫ﻣﺒﺎﺭﻛﺶ ﺭﺍ ﭘﻴﺎﻣﻰ »ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻤﻴﻊ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﻭﺭﺍﻯ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻧﮋﺍﺩﻯ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﻣﻠّﻰ« ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭﻉ ﺍﺯﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﻳﻮﻡ ﻇﻬﻮﺭﻣﻮﻋﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻇﻬﻮﺭﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻥ ﺩﻭﺭ‪.‬‬

‫ﺍﻳﻨﻚ ﻋﻴﻦ ﻟﻮﺡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﺎﻧﻜﺠﻰ‪ ،‬ﻛﻪ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ‪ ،‬ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻭﻣﻨﺸﻮﺭﺁﺯﺍﺩﻯ ﻭﺭﻓﺎﻩ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬

‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻨﺎﻡ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻳﮑﺘﺎ‬ ‫ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺑﻴﻨﻨﺪﻩ ﭘﺎﻳﻨﺪﻩﺍﻯ ﺭﺍ ﺳﺰﺍ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺒﻨﻤﻰ ﺍﺯ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﺑﺨﺸﺶ ﺧﻮﺩ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﻫﺴﺘﻰ ﺭﺍ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﺑﻴﺎﺭﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺭﮔﺎﻩ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻴﻨﺶ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺭﺍﻩ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻨﻢ ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﮐﺮﺩﮔﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﺁﺏ‬

‫ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﭼﻪ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﮔﺎﻥ ﺑﻴﺎﺑﺎﻥ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ ؛ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ‪ .‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻓﺘﺎﺏ‬ ‫ﺩﺍﻧﺶ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﮔﺸﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻥ ﺑﺘﺎﺑﻴﺪ ﺟﻨﺒﺶ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭﺷﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺑﺨﺸﺶ ﺩﺍﻧﺎﻯ ﻳﮑﺘﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻭﺳﺖ ﺩﺍﻧﻨﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ ﻭ ﺍﻭﺳﺖ ﭘﺎﮎ ﻭ ﭘﺎﮐﻴﺰﻩ ﺍﺯﻫﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﻭ ﺷﻨﻴﺪﻩ‪ .‬ﺑﻴﻨﺎﺋﻰ ﻭ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ ﮐﺮﺩﺍﺭ ﺭﺍ‪ ،‬ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺩﺍﻣﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﻰ ﺍﻭ ﮐﻮﺗﺎﻩ‪ .‬ﻫﺴﺘﻰ ﻭ‬

‫ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯﺍﻭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺭﺍ ﮔﻮﺍﻩ‪ .‬ﭘﺲ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺨﺸﺶ ﮐﺮﺩﮔﺎﺭ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭘﺎﻳﻨﺪﻩ ﻭ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪﻩ ﺍﻭ ﺧﺮﺩ‪ .‬ﺍﻭﺳﺖ ﺩﺍﻧﺎﻯ‬ ‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺩﺭ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺍﻭﺳﺖ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﻳﺰﺩﺍﻥ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺍﺯ ﭘﺮﺗﻮ ﺑﻴﻨﺎﺋﻰ ﺍﻭﺳﺖ ﻭ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺁﺷﮑﺎﺭ‪ ،‬ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﺍﻭ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎ‬

‫ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﻭ ﺁﻏﺎﺯ ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮐﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻭ‪ .‬ﻧﺎﻣﻪ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺭﺳﻴﺪ‪ .‬ﺧﻮﺷﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺑﺮ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﺍﻓﺰﻭﺩ ﻭ ﻳﺎﺩ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ‬

‫ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺭﺍ ﺗﺎﺯﻩ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺳﭙﺎﺱ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺎﮎ ﺗﺎﺯﻯ ﺭﻭﺯﻯ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺩﻳﺪﻳﻢ ﻭ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻭ ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺁﻥ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﺍﺯ ﭘﻰ ﺩﺭﻧﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﮔﺮﺩﺵ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻳﺎﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻝ ﻧﺒﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﮔﻴﺎﻩ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﺑﺮﻭﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ‬

‫ﺧﺮﻡ ﻭ ﭘﺎﻳﻨﺪﻩ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺳﺒﺰ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﺯ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﭘﺮﺳﺶ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺭﮒ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﭘﺰﺷﮏ ﺩﺍﻧﺎ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭﺩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺭﺍ ﺭﺍﺯﻯ ﺍﺳﺖ ﻭﻫﺮ ﺳﺮ ﺭﺍ ﺁﻭﺍﺯﻯ‪ .‬ﺩﺭﺩ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﺎﻧﻰ ﻭ ﻓﺮﺩﺍ ﺭﺍ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ‪ .‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻭ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍﻧﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﮔﻴﺘﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﺩﻫﺎﻯ ﺑﻴﮑﺮﺍﻥ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮ ﻧﺎﮐﺎﻣﻰ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ‪ .‬ﻣﺮﺩﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺑﺎﺩﻩ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﻨﻰ ﺳﺮ ﻣﺴﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‬ ‫ﭘﺰﺷﮏ ﺩﺍﻧﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﺩﺭﺩ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻧﻪ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺭﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﮐﮋ ﺍﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﺭﺍ ﺩﺷﻤﻦ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ ﺁﻭﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺭﺍ‪ .‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻴﺪ ﻭ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺑﻨﺪ‬

‫ﺑﻴﺪﺍﺭ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﮕﻮ ﺍﻯ ﻣﺮﺩﮔﺎﻥ‪ .‬ﺩﺳﺖ ﺑﺨﺸﺶ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﺁﺏ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺸﺘﺎﺑﻴﺪ ﻭ ﺑﻨﻮﺷﻴﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺯﻧﺪﻩ ﺷﺪ ﻫﺮ ﮔﺰ ﻧﻤﻴﺮﺩ ﻭ‬

‫ﻫﺮ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﺮﺩ ﻫﺮ ﮔﺰ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻧﻴﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺗﺎﺯﻯ ﻭ ﭘﺎﺭﺳﻰ ﻫﺮ ﺩﻭﻧﻴﮑﻮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﮐﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻥ ﺑﮕﻔﺘﺎﺭ ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺯ‬

‫ﻫﺮ ﺩﻭ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ‪ .‬ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯﭼﻮﻥ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺩﺍﻧﺶ ﺍﺯ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻭ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺍﺳﺖ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺍ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺳﺰﺍﻭﺍﺭ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦٥‬‬

‫ﺍﻯ ﺩﻭﺳﺖ! ﭼﻮﻥ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﭘﺴﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻣﺪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺁﻭﺍﺯ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺂﻥ ﮔﺮﻭﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ‬

‫ﭼﻮﻥ ﮐﺮﺩﺍﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻳﮑﻰ ﻧﺪﻳﺪﻧﺪ ﺍﺯ ﭘﺮﺗﻮ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﺩﻭﺭ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﮕﻮ ﺍﻯ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﺧﺎﮎ‪ .‬ﻳﺰﺩﺍﻥ ﭘﺎﮎ ﻣﻴﻔﺮﻣﺎﻳﺪ‪ :‬ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻻﻳﺶ ﭘﺎﮎ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﺑﻪ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﺍﻩ‪ ،‬ﺭﺍﻩ ﻣﻨﺴﺖ‪ .‬ﭘﺎﮐﻰ ﺍﺯ ﺁﻻﻳﺶ‪ ،‬ﭘﺎﮐﻰ ﺍﺯ ﭼﻴﺰﻫﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬

‫ﺯﻳﺎﻥ ﺁﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺑﮑﺎﻫﺪ‪ .‬ﻭ ﺁﻥ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻥ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ ﮐﺮﺩﺍﺭ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻧﻴﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻭ ﺁﺳﺎﻳﺶ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﺩﺳﺖ ﺩﻫﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻴﮏ ﺧﻮﺍﻩ ﻫﻤﮥ ﺭﻭﻯ ﺯﻣﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺁﻧﮑﻪ ﺍﻭ ﺁﮔﺎﻩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺭﺍ ﮔﻮﺍﻩ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﮕﻔﺘﻪ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ‬ ‫ﭘﻰ ﻣﻴﺒﺮﺩﻧﺪ ﻫﺮ ﮔﺰ ﺍﺯ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﺑﺨﺸﺶ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﺑﻰ ﺑﻬﺮﻩ ﻧﻤﻰ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺩﺍﻧﺎ ﺁﻧﮑﻪ‪ ،‬ﺍﻯ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﺧﺎﮎ‪ .‬ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﮑﻰ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻰ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺭﻭﻯ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪ ،‬ﺍﻳﻨﺴﺖ ﺁﻥ ﭼﻴﺰ ﮐﻪ‬

‫ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺑﮑﺎﺭ ﺁﻳﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﺩﻭﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺧﺖ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺭﺍ ﺧﻮﺷﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﮔﻰ ﻧﻪ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺭﺍ ﺩﻟﮑﺶ ﺗﺮﺍﺯ‬ ‫ِ‬ ‫ﭘﻠﮏ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺎﺯﮐﻰ ﺍﺯﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺳﺖ ﺑﻰ ﺑﻬﺮﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺩﻳﮕﺮ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻫﺮ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻯ ﭘﺴﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺶ‪ .‬ﭼﺸﻢ َﺳﺮ ﺭﺍ‬

‫ﭘﺮﺩﻩ ﺁﺯ ﺍﮔﺮ ﺑﺮ ﭼﺸﻢ ﺩﻝ ﻓﺮﻭﺩ ﺁﻳﺪ ﭼﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺑﮕﻮ ﺍﻯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ‪ .‬ﺗﺎﺭﻳﮑﻰ ﺁﺯ ﻭ ﺭﺷﮏ ﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰ ﺟﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺍﺑﺮ‬ ‫ﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺭﺍ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﮐﺴﻰ ﺑﮕﻮﺵ ﻫﻮﺵ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﻮﺩ ﭘﺮ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺑﺮ ﺁﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻧﻰ ﺩﺭﺁﺳﻤﺎﻥ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﭼﻮﻥ‬

‫ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﺭﻳﮑﻰ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺖ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﺑﺨﺸﺶ ﺑﺠﻮﺵ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﮔﺸﺖ ﺗﺎ ﮐﺮﺩﺍﺭﻫﺎ ﺩﻳﺪﻩ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻯ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﮋﺩﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﮐﺮﺩﮔﺎﺭ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ‪ ،‬ﺩﻟﻬﺎﻯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﮕﻔﺘﺎﺭ ﻧﻴﮏ ﭘﺎﮎ ﻭ ﭘﺎﮐﻴﺰﻩ ﮐﻨﺪ‬

‫ﻭﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺑﺮ ﺟﺎﻧﻬﺎ ﺑﺘﺎﺑﺪ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﺯﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ! ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺭﺍ ﮐﺮﺩﺍﺭ ﺑﺎﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﮐﻪ ﮔﻮﺍﻩ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﮔﻔﺘﺎﺭ‪ ،‬ﮐﺮﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺑﻰ ﺍﻳﻦ‪ ،‬ﺗﺸﻨﮕﺎﻥ ﺭﺍ ﺳﻴﺮﺍﺏ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﮐﻮﺭﺍﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺩﺭﻫﺎﻯ ﺑﻴﻨﺎﺋﻰ ﻧﮕﺸﺎﻳﺪ‪ .‬ﺩﺍﻧﺎﻯ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ :‬ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺩﺭﺷﺖ ﺑﺠﺎﻯ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻧﺮﻡ ﺁﻥ ﺑﺠﺎﻯ ﺷﻴﺮ‪ ،‬ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯﻳﻦ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﺭﺳﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺗﺮﻯ ﺟﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺯﺑﺎﻥ ﺧﺮﺩ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﻫﺮ ﮐﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻫﻴﭻ ﻧﻪ‪ .‬ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﮕﺬﺭﻳﺪ ﻭ ﻣﺮﺍ‬

‫ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ‪ .‬ﻣﻨﻢ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺑﻴﻨﺶ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﺩﺍﻧﺶ‪ .‬ﭘﮋﻣﺮﺩﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﺯﻩ ﻧﻤﺎﻳﻢ ﻭ ﻣﺮﺩﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﻨﻢ ﺁﻥ ﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰ ﮐﻪ ﺭﺍﻩ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﻨﻤﺎﻳﻢ ﻭ‬

‫ﻣﻨﻢ ﺷﺎﻫﺒﺎﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﻰ ﻧﻴﺎﺯ ﮐﻪ ﭘﺮ ﺑﺴﺘﮕﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﺸﺎﻳﻢ ﻭ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺑﻴﺎﻣﻮﺯﻡ‪ .‬ﺩﻭﺳﺖ ﻳﮑﺘﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ :‬ﺭﺍﻩ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺑﺎﺯ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﺸﺘﺎﺑﻴﺪ ﻭ ﭼﺸﻤﻪ‬

‫ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﺟﻮﺷﻴﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﻴﺎﺷﺎﻣﻴﺪ ﺑﮕﻮ ﺍﻯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ‪ .‬ﺳﺮﺍ ﭘﺮﺩﻩ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﭽﺸﻢ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻣﺒﻴﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺭ ﻳﮏ‬

‫ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭﺑﺮﮒ ﻳﮏ ﺷﺎﺧﺴﺎﺭ‪ .‬ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﻧﺎﺩﺍﻧﻰ ﺑﮑﺎﻫﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﺑﻴﻔﺰﺍﻳﺪ ﺍﻭ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻩ ﺁﻓﺮﻳﻨﻨﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺑﮕﻮ ﺍﻯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺭﺍﻩ ﺭﻭﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﭘﺮﺩﻩ ﻳﮑﺘﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﺁﺋﻴﺪ‪ .‬ﺑﮕﻮ ﺍﻯ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﭼﺸﻢ‪ .‬ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺁﻳﻨﮥ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻭ ﺁﮔﺎﻩ ﺷﻮﻳﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺩﻭﺳﺖ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﺪ ﻭ ﻧﺮﻧﺠﺎﻧﻴﺪ‪ .‬ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﻮﻩ ﺩﺭﺧﺖ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ‬

‫ﺭﺍ ﺑﮑﺎﺭ ﺁﻳﺪ ﻭ ﻧﮕﺎﻫﺪﺍﺭﻯ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺑﮕﻮ ﺯﺑﺎﻥ ﮔﻮﺍﻩ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﻍ ﻣﻴﺎﻻﺋﻴﺪ‪ .‬ﻭ ﺟﺎﻥ ﮔﻨﺠﻴﻨﻪ ﺭﺍﺯ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﺯ ﻣﺴﭙﺎﺭﻳﺪ‪ .‬ﺍﻣﻴﺪ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻣﺪﺍﺩ ﮐﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻨﻴﻬﺎﻯ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺩﺍﻧﺶ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺨﻮﺍﺳﺖ ﺩﻭﺳﺖ ﭘﻰ ﺑﺮﻳﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﻰ ﺑﻴﺎﺷﺎﻣﻴﻢ‪.‬ﺍﻯ‬ ‫ﺩﻭﺳﺖ! ﭼﻮﻥ ﮔﻮﺵ ﮐﻤﻴﺎﺏ ﺍﺳﺖ ﭼﻨﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﮐﺎﺷﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﻣﺎﻧﺪﻩ‪ .‬ﮐﺎﺭ ﺑﺠﺎﺋﻰ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﮐﻪ ﺧﺎﻣﻮﺷﻰ ﺍﺯ ﮔﻔﺘﺎﺭ‬

‫ﭘﻴﺸﻰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻩ ﺗﺮ ﺁﻣﺪﻩ‪ .‬ﺑﮕﻮ ﺍﻯ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ‪ .‬ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﻮﺭﺳﻴﺪﮔﺎﻥ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﻧﻮﺭﺳﺘﮕﺎﻥ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﺷﻴﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮔﺎﻩ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺟﺎﻯ ﮔﺰﻳﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻯ ﺩﻭﺳﺖ ﺯﻣﻴﻦ ﭘﺎﮎ ﺩﻳﺪﻳﻢ ﺗﺨﻢ‬ ‫ﺩﺍﻧﺶ ﮐﺸﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺎ ﭘﺮﺗﻮ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﭼﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺴﻮﺯﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺮﻭﻳﺎﻧﺪ؟ ﺑﮕﻮ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺩﺍﻧﺎﻯ ﻳﮑﺘﺎ‪ ،‬ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺩﺍﻧﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﭘﺲ ﭘﺮﺩﻩ‬

‫ﺟﺎﻥ ﺑﺮ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﺑﻴﺎﺑﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﺎﺩﻩ ﺩﺍﻧﺶ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻴﺎﺩ ﺩﻭﺳﺖ ﺧﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﻧﻴﮑﻮ ﺍﺳﺖ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﻴﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦٦‬‬

‫ﺍﻟﺘﻮﺍﺏ‬ ‫ﺍﻧﮏ ﺃﻧﺖ ّ ّ‬ ‫ﺭﺏ ﺃﺳﺘﻐﻔﺮﮎ ﺑﻠﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﻗﻠﺒﻰ ﻭ ﻧﻔﺴﻰ ﻭ ﻓﺆﺍﺩﻯ ﻭ ﺭﻭﺣﻰ ﻭ ﺟﺴﺪﻯ ﻭ ﺟﺴﻤﻰ ﻭ ﻋﻈﻤﻰ ﻭ ﺩﻣﻰ ﻭ ﺟﻠﺪﻯ‪ ،‬ﻭ ٕ ّ‬ ‫ﺍﻯ ّ‬ ‫ﺗﻬﺐ ﺭﻭﺍﺋﺢ ﺍﻟﻐﻔﺮﺍﻥ ﻋﻠﻰ ﺃﻫﻞ ﺍﻟﻌﺼﻴﺎﻥ ﻭ ﺑﻪ ُﺗﻠﺒﺲ ﺍﻟﻤﺬﻧﺒﻴﻦ ﻣﻦ ﺭﺩﺍء ﻋﻔﻮﮎ‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ‪ .‬ﻭ ﺃﺳﺘﻐﻔﺮﮎ ﻳﺎ ٕﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﺳﺘﻐﻔﺎﺭ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﺬﻯ ﺑﻪ ﻳﻈﻬﺮ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻋﻔﻮﮎ ﻭ ﻋﻨﺎﻳﺘﮏ ﻭ ﺑﻪ ﻳﺴﺘﺸﺮﻕ ﺷﻤﺲ ﺍﻟﺠﻮﺩ ﻭ ﺍﻻﻓﻀﺎﻝ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺍﻟﺠﻤﻴﻞ‪ .‬ﻭ ﺃﺳﺘﻐﻔﺮﮎ ﻳﺎ ﺳﻠﻄﺎﻧﻰ ﺑﺎﺳﺘﻐﻔﺎﺭ ّ‬

‫ﻳﻘﻮﻣﻦ‬ ‫ﻋﻦ ﺍﻟﺨﺎﻃﺌﻮﻥ ﺍﻟﻰ ﺷﻄﺮ ﻋﻔﻮﮎ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﻧﮏ ﻭ‬ ‫ﻫﻴﮑﻞ ﺍﻟﻤﺬﻧﺒﻴﻦ ﻭ ﺃﺳﺘﻐﻔﺮﮎ ﻳﺎ ﻏﺎﻓﺮﻯ ﻭ ﻣﻮﺟﺪﻯ ﺑﺎﺳﺘﻐﻔﺎﺭ ّ‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ ﺑﻪ ﻳﺴﺮ َ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﺬﻧﻮﺏ ﻭ ﺍﻟﻌﺼﻴﺎﻥ ﻋﻦ‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ‬ ‫ﮐﻞ ّ‬ ‫ﺳﻴﺪﻯ ﺑﺎﺳﺘﻐﻔﺎﺭ ّ‬ ‫ﻟﺘﺤﺮﻕ ّ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ‪ .‬ﻭ ﺃﺳﺘﻐﻔﺮﮎ ﻳﺎ ّ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ّ‬ ‫ﺍﻟﻤﺮﻳﺪﻭﻥ ﻟﺪﻯ ﺑﺎﺏ ﺭﺣﻤﺘﮏ ّ‬ ‫ﺟﻌﻠﺘﻪ ﻧﺎﺭﴽ ُ‬ ‫َ‬

‫ﻧﻔﺴﮏ ﺍﻟﻌﺰﻳﺰ‬ ‫ﻳﻄﻬﺮ ﺍﺟﺴﺎﺩ ﺍﻟﻤﻤﮑﻨﺎﺕ ﻋﻦ ﮐﺪﻭﺭﺍﺕ ّ‬ ‫ﺍﻟﺬﻧﻮﺏ ﻭ ٓ‬ ‫ﺍﻻﺛﺎﻡ ﻭ ﻋﻦ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﮐﻞ ﻣﺎ ﻳﮑﺮﻫﻪ ُ‬ ‫ﮐﻞ ﺗﺎﺋﺐ ﺭﺍﺟﻊ ﻧﺎﺩﻡ ﺑﺎﮐﻰ ﺳﻠﻴﻢ ﻭ ﺑﻪ ُ‬ ‫ﺍﻟﻌﻠﻴﻢ‪.‬‬

‫‪٤٥٥‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦٧‬‬

‫ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺹ‪ ٤‬ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺟﺎﻫﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎﻯ ﻗﺎﺩﻳﺎﻧﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺑﺎﺑﻰ ﺭﺍﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺩﺭﺍﺳﻼﻡ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺩﺭﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺧﻮﺩﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ‬

‫‪ ١٤٠٠‬ﭘﻴﺶ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺑﻪ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺮﻕ ِ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩﺁﻣﺪﻩ ﺩﺭ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭﺍﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻓﺮﻗﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﻣﺨﺘﺼﺮﴽ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺮﺽ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﻬﺘﻰ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﻭﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ِ َ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺍﺯﮔﺮﻭﻩ ﺍﻛﺜﺮﻳّﺖ ﺳﻨّﻰ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‪ :‬ﺣﻨﻔﻰ‪،‬ﻣﺎﻟﻜﻰ‪،‬ﺣﻨﺒﻠﻰ‪،‬ﺷﺎﻓﻌﻰ ﻭ ﺩﺳﺘﮥ ﺩﻭﻡ ﺍﺯﮔﺮﻭﻩ ﺍﻗﻠﻴّﺖ ﺷﻴﻌﻪ‪،‬ﻣﺜﻞ ﻛﻴﺴﺎﻧﻴّﻪ‪،‬‬ ‫ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﻗﺮﻥ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪ‪.‬ﺩﺳﺘﮥ ّ‬

‫ﻫﺎﺷﻤﻴّﻪ‪ ،‬ﺭﺍﻭﻧﺪﻳّﻪ‪ ،‬ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴّﻪ‪ ...،‬ﺩﺭﺗﻘﺴﻴﻤﻰ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺻﻮﻟﻴﻴﻦ ﻭﺍﺧﺒﺎﺭﻳﻴﻦ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺍﺧﺒﺎﺭﻳﻴﻦ ﻛﻪ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻧﻴﺰ‬

‫ﺩﺭﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻴﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺷﻴﺨﻴّﻪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻗﻮﻟﻰ ﻛﺸﻔﻴّﻪ ﺍﺯﻓﺮﻕ ِﺷﻴﻌﮥ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺍﻣﺎﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮﺍﺕ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﻋﺮﺍﻕ‬

‫ﻭﺳﻴﺪ ﻛﺎﻇﻢ ﺭﺷﺘﻰ ﺩﻭﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭﺍﺻﻠﻰ ﺷﻴﺨﻴّﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﺮﺧﻠﻮﺹ ﻭﺗﻘﻮﻯ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺻﺮﻑ ﺑﺮ‬ ‫ﻭﻫﻨﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺷﻴﺦ ﺍﺣﻤﺪ ﺍﺣﺴﺎﺋﻰ ّ‬ ‫ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻗﺮﺍﻧﻰ ﻭﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻗﻴﺎﺳﺎﺕ ﻇﻨّﻰ ﻭﮔﻤﺎﻧﻰ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻧﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻭﺟﺎﻟﺒﻰ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬

‫ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻭ ﺑﺸﺎﺭﺕ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﺑﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﮎ ﻭﺩﺭ ﺭﺍﻫﺶ ﺟﺎﻥ‬ ‫ﻧﺜﺎﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻣﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺧﺪﺍﻯ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺑّﻰ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭﺻﺎﺣﺐ ﺷﺮﻉ ﻭ ﻛﺘﺎﺏ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﻭ ّ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻻﺑﺪ ﻓﺮﻕ ﺑﻴﻦ »ﺩﻳﻦ« ﺭﺍ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻭﻓﺮﻕ ِ‬ ‫ﻭﺍﺣﺪ ﺑﻪ ﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺑﺎ »ﻓﺮﻗﻪ« ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭﻇﻞ ﻳﻚ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ؛ ﻣﺜﻞ ﺩﻳﻦ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﻼﻡ ِ َ‬

‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ﺁﻥ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ)ﺷﺮﻳﻒ ﻳﺤﻴﻰ ﺍﻻﻣﻴﻦ(‪ ٤٨٠ ،‬ﻓﺮﻗﻪ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﻗﮥ ﻗﺎﺩﻳﺎﻧﻰ)ﺑﺎ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻣﻬﺪﻭﻳّﺖ‬ ‫ﻓﻮﻕ ّ‬

‫ﻭﻣﺴﻴﺤﻴّ ِ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺭﻓﻊ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﺎﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ‬ ‫ﺖ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻳﻰ( ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻛﺘﺐ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺻﺮﻓﺄ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﻫﺎﺑﻰ)ﺑﺪﻭﻥ ﭼﻨﺎﻥ ّ‬ ‫ﺩﺭﻇﻞ ﺍﺳﻼﻡ( ﻭﻓﺮﻗﮥ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺻﺮﻳﺢ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭﻛﺘﺐ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻃﺒﻖ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﻭ ّ‬ ‫ﺩﺭﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻥ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺳﺮﭼﺸﻤﮥ ﭘﺎﻛﺶ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺑﻨﺎﻡ‬ ‫ﺳﻴﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺁﺛﺎﺭ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺷﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻚ ﺩﺭﺩﺳﺘﺮﺱ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﻳﻦ ﺍﻧﺪ ﻭﻓﺮﻗﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻋﻼﻣﻪ ّ‬

‫ﺷﻴﻌﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ )ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﻪ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺍﺯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ( ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻓﺮﻭﻉ ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﺗﻔﺎﻭﺕ‬ ‫ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻟﺬﺍ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻧﻬﺎﺭﺍ ﺷﻌﺐ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺍﻧﺴﺖ‪(Shi`te Islam, London George Allen & Unwin Ltd, 1975, p 76).‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﻨﻄﻘﺄ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﻨﻜﺮ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻃﺒﻖ ﻋﻘﻴﺪﮤ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺪﻋﻰ ﺍﻧﺪﻛﻪ ﺩﻳﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻋﺰﻳﺰﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻯ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﻗﺒﻞ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﮥ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻛﺘﺒﺄ ﻭ ﺭﺳﻤﺄ ّ‬ ‫ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻋﺬﺍﺏ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ‬ ‫ﻛﻪ ﺩﻳﻨﺸﺎﻥ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭﻣﻮﻋﻮﺩﺷﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻳﻦ ﻭﺁﻳﻴﻦ ﺳﺎﺑﻖ ﺭﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﺍﻭﺭﺍ ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺩ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻋﺼﺮ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﺑﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺧﺎﺗﻢ ﻭﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﻯ ﭼﻨﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻟﻪ‬

‫ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﺍﻟﻬﻰ — ﻛﻪ ﺧﺒﺮﺩﻫﻨﺪﻩ )ﻧﺒﻰ( ﺑﻮﺩﻧﺪ — ﻳﻜﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ‪ ،‬ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﮤ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ »ﻧﺒﺄ ﻋﻈﻴﻢ« ﺍﻟﻬﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ‬

‫ﺗﺤﻘﻖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻭﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺩﺭ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﻣﻄﻠﻘﮥ ﺍﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎﻥ‪،‬ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ‪» ،‬ﺍﻟﺨﺎﺗﻢ ﻟﻤﺎ‬ ‫ﻭﻧﺒﻮﺍﺕ ﺍﻧﺒﻴﺎء‬ ‫ّ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ّ‬

‫ﺳﺒﻖ ﻭﺍﻟﻔﺎﺗﺢ ﻟﻤﺎ ﺍﺳﺘﻘﺒﻞ« ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ )ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺑﻴّﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺧﻮﺩﺷﺎﻥ‪ ،‬ﻭﺁﻏﺎﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺑﻴّﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺁﻳﻨﺪﻩ(‪.‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺫﻛﺮﺷﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺩﺭﺣﻴﻦ ﻇﻬﻮﺭﻫﻤﺎﻥ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺹ‪ّ ٤‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻳﺸﺎﻥ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺠﺮﻡ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﺑﻴﺎﻧﺎﺗﻰ ﻟﻄﻴﻒ ﻛﻪ ﺩﺭﻫﺮ ﻛﻠﻤﮥ ﺁﻥ ﺍﺑﻮﺍﺏ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﺑﺮﻭﺟﻪ ﻣﺘّﻘﻴﻦ ﻭﻣﻨﺼﻔﻴﻦ ﮔﺸﻮﺩﻩ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻟﻌﺰﻳﺰ‪:‬‬ ‫ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ُ ُ َ ،‬‬ ‫ّ‬ ‫ﻗﻮﻟﻪ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻠﻄﻴﻒ ْ َ ُ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦٨‬‬

‫َِ‬ ‫ٍَ‬ ‫ﻳﻮﻡ َﺑﻞ ﻓﻰ ُ ِّ‬ ‫ﺍﻻﻣﺮ ﻓﻰ ِّ‬ ‫ﻛﻞ‬ ‫ﺑﻈﻠﻢ ُﻣﺒﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﺍﺷﺘﺪ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺴﺠﻦ َ َ‬ ‫ﻣﻦ ِّ‬ ‫ﻗﺪ ِ َ ‪‬‬ ‫ﺍﻻﻋﻈﻢ ) ّ‬ ‫ﺍﺩﺧﻠﻮﻧﺎ ِﻓﻰ ِّ ِ‬ ‫ﺍﻟﺴ ِ‬ ‫ﺳﺎﻋﺔ ِﺍﻟﻰ َﺍﻥ َ َ ُ‬ ‫ﻋﻠﻴﻨﺎ َ ُ‬ ‫ﺠﻦ ﻭ َ َ ُ‬ ‫ﺍﺧﺮﺟﻮﻧﺎ ِ َ‬ ‫ﻋﻜﺎ( ِ ُ ِ‬ ‫ﻛﻞ ٍ‬

‫ِ‬ ‫ﺍﻟﺘﻮﺭﺍﺕ ﻭ‬ ‫ﺣﺒﺴﻮﺍ ُ‬ ‫ﺍﻟﻤﺨﺘﺎﺭ ِ َ ُ‬ ‫ﺗﺮﻛﺘﻢ ﻣﺎ ُ ِ َ‬ ‫ﻛﺎﻥ َ‬ ‫ﺍﻟﺪﻳﻦ‪َ .‬ﻟﻮ َ‬ ‫ِﺍﺫﺍ َ‬ ‫ﺷﺮﻉ ِﻓﻰ ‪‬‬ ‫ﻟﻢ َ َ ُ‬ ‫ُ‬ ‫ﻫﻮ ُ‬ ‫ﺍﻟﻘ ُ‬ ‫ﺍﺭﺍﺩﻭﺍ َﺍﻥ َ ِّ ُ‬ ‫ﺍﻧﻬﻢ َ ُ‬ ‫ﻗﺎﻟﻮﺍ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﺟﺮﻡ ُ ِ ُ‬ ‫ﻋﻨﺪﻛﻢ‪َ ِ ،‬‬ ‫ﺪﻳﻢ ُ َ‬ ‫ﻳﺠﺪﺩﻭﺍ ّ َ‬ ‫ﻗﻴﻞ ِ َﺑﺎﻯ ُ ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ﺭﺳﻮ◌ﻝ ﺍﻪﻠﻟِ ﻭ ِﻣﻦ َ ِ ِ‬ ‫ﻗﺒﻠﻪ‬ ‫ﺳﺒﻘﻨﻰ ﻓﻰ ﺫﻟﻚ‬ ‫ﻟﻜﻢ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ َ ُ ُ ُ‬ ‫ﻛﺎﻥ ﻫﺬﺍ ُﺟﺮﻣﻰ َﻗﺪ َ َ َ‬ ‫ﻣﺤﻴﺺ‪ِ .‬ﺍﻥ َ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ّ‬ ‫ﻟﻴﺲ َ ُ ُ‬ ‫ﺑﻴﻨﻮﺍ ﻳﺎ َ ُ‬ ‫ﺍﻻﻧﺠﻴﻞ؟ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻴﻮﻡ ِﻣﻦ َ‬ ‫َ‬ ‫ﻗﻮﻡ َﻟ َﻌﻤﺮﻯ َ َ‬

‫ﻛﻠﻤﺔ ﺍﻪﻠﻟِ ﻭ ِ‬ ‫ﺍﻟﺮﻭﺡ )ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ)ﻉ(( ﻭ ِﻣﻦ َﻗ ِ ِ‬ ‫ﺍﻇﻬﺎﺭ َ ِ ِ‬ ‫ﻛﺎﻥ َﺫﻧﺒﻰ ِﺍﻋﻼَء َ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﺬﻧﺐ‬ ‫ﺍﻟﻤﺬﻧﺒﻴﻦ‪ ،‬ﻻ ُ َ ِّ ُ‬ ‫ﺍﻣﺮﻩ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻜﻠﻴﻢ‪ .‬ﻭ ِﺍﻥ َ‬ ‫ﻓﺎﻧﺎ ّ‬ ‫ﺒﻠﻪ َ ُ‬ ‫‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻭﻝ ُ ِ َ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﺑﺪﻝ ﻫﺬﺍ ‪َ ‬‬

‫ﺣﺐ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ َ ِ ِ‬ ‫ﺑﻤﻠﻜﻮﺕ ُ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻭﺭﺩ َﻋ َﻠﻰ ِﻣﻦ ُ ُ ِ‬ ‫ﺟﻨﻮﺩ‬ ‫ﻭﺍﻻﺭﺿﻴﻦ‪ ُ ...‬‬ ‫ِ َ​َ‬ ‫ﺍﻣﺮﻩ ِ َ ُ‬ ‫ﺑﺤﻴﺚ ﻣﺎ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺒﻬﺎء ﻓﻰ ُ ِّ‬ ‫ﻣﻠﻚ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺒﻼء َ‬ ‫ﻛﻠﻤﺎ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﻟﺴﻤﻮﺍﺕ َ َ‬ ‫ﻣﻨﻌﻨﻰ ﻣﺎ َ َ َ‬ ‫ﺯﺍﺩ َ ُ‬ ‫ﺍﺯﺩﺍﺩ َ ُ‬ ‫ﻳﺠﺪﻭﻧﻨﻰ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﻨﻔﺴﻰ ﻓﻰ‬ ‫ﺍﻟﺴﺤﺎﺏ ﻭ ﺩﺍﻋﻴﴼ ِ َﺍﻟﻰ ﺍﻪﻠﻟِ ُ َ ِ َ ِ‬ ‫ﻳﺴﺘﺮﻭﻧﻨﻰ ﻓﻰ َ‬ ‫ﺭﺍﻛﺒﴼ َﻋ َﻠﻰ ‪ِ ‬‬ ‫ﺍﻃﺒﺎﻕ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺘﺪﺭﺍﻟﻘﺪﻳﺮ‪ّ ِ .‬‬ ‫ﺍﻧﻰ َ َ ُ‬ ‫ﻓﺪﻳﺖ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﺘﺮﺍﺏ ِ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﻐﺎﻓﻠﻴﻦ‪َ .‬ﻟﻮ َ ُ َ‬ ‫ِ َ‬ ‫ِٔ ِ‬ ‫ﺍﻟﺒﻼﻳﺎ ﻓﻰ ُ ِّ ِ‬ ‫ﺑﺬﻟﻚ ﻣﺎ َ​َﺍﻧﺎ ِ‬ ‫ﺣﺒﻪ ﻭ ِﺭ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺍﻟﺒﻼﻳﺎِء◌ ّ‬ ‫ﻳﺸﻬﺪ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﺘﻰ ﻣﺎ َﺣ َ َ‬ ‫ﻤﻠﻬﺎ َ َ ٌ‬ ‫ﺿﺎ‪‬ﻪ َ ُ‬ ‫ُ‬ ‫ﺳﺒﻴﻞ ﺍﻪﻠﻟِ ﻭ َ‬ ‫َ ِ‬ ‫ُ‬ ‫ﺍﺷﺘﺎﻕ َ‬ ‫َ َ‬ ‫ﺍﺣﺪ ِ َ‬ ‫ﻣﻦ َ‬ ‫ﻓﻴﻪ ِ َ‬

‫ﭘﻞ ﻧﻬﻢ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﭘﺎﭖ ُ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻋﻦ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﺼﻴﺎﻥ‬ ‫ﻟﻴﻄﻬﺮ‬ ‫ﺟﺴﺪﻯ‬ ‫ُ‬ ‫ﻳﻨﺘﻈﺮ ِّ َ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻟﺴﻨﺎﻥ ﻓﻰ َ ِ‬ ‫ﺳﺒﻴﻞ ‪‬‬ ‫ﻳﺸﺘﺎﻕ ‪‬‬ ‫ﻠﻴﺐ ﻭ َﺭﺃﺳﻰ َ ِ ُ‬ ‫َ َ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ِ َ ِّ َ‬ ‫َ َ‬ ‫ﺍﻟﺼ َ‬ ‫ﻭﻧﻴﺰﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻠﻤﺎء ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺑﻬﺎء ﺑﮕﻮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻫﺪﻑ‬ ‫ﺳﻮﺍﻩ ِﻓﺪﺍﻩ ﭼﻪ ﺗﻘﺼﻴﺮﻯ ﻇﺎﻫﺮ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻘﺼﺮﻳﻢ‪ ،‬ﺍﺯ ﻧﻘﻄﮥ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﻭﺡ ﻣﺎ ِ ُ‬ ‫ﺍﻭﻟﻰ )ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ( ُ ُ‬ ‫ﻣﻘﺼﺮ‪ ،‬ﺍﺯ ﺧﺎﺗﻢ ﺍﻟﻨّﺒﻴﻴﻦ ﺭﻭﺡ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ ﻟﻪ ﺍﻟﻔﺪﺍء ﭼﻪ ﺗﻘﺼﻴﺮﻯ ﺑﺎﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻗﺘﻠﺶ‬ ‫ﺍﻭﻟﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ِﺭﺻﺎﺻﺶ )ﮔﻠﻮﻟﮥ ﺳﺮﺑﻰ( ﻧﻤﻮﺩﻳﺪ‪ .‬ﻧﻘﻄﮥ ّ‬

‫ﻣﻘﺼﺮ‪ ،‬ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﭼﻪ ﺗﻘﺼﻴﺮ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻛﻪ ﺻﻠﻴﺒﺶ ﺯﺩﻳﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻟﻨﺒﻴﻴﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﺧﺎﺗﻢ ّ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺍﺩﻳﺪ‪ُ َ .‬‬

‫ﺯﻋﻢ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﻤﺎ ﻛﺎﺫﺏ‪ ،‬ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﻛﻠﻴﻢ ﭼﻪ ﻛﺬﺑﻰ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻳﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻛﺬﺑﺶ ﮔﻮﺍﻫﻰ ﺩﺍﺩﻳﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﻛﻠﻴﻢ ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﻤﺎ‬ ‫َ ِ‬ ‫ﻣﻘﺼﺮ‪ ،‬ﺍﺯ ﺣﻀﺮﺕ ﺧﻠﻴﻞ ﭼﻪ ﺗﻘﺼﻴﺮﻯ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﺗﺸﺶ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻴﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻣﺎ ﺁﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻴﻢ ﺍﻗﻮﺍﻝ‬ ‫ﻛﺎﺫﺏ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﻭ ﺍﻓﻌﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻓﻌﺎﻝ‪.‬‬

‫‪٤٥٦‬‬

‫ﻣﺪﻋﺎﻳﺸﺎﻥ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻭﺍﻣﺮﺍﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ‪ ٤٩‬ﺳﺎﻝ ﺩﺭﺩﻭﺭﮤ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭ‬ ‫ﻭ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ّ‬

‫ﺣﺒﺲ ﻭ ﺯﺟﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ »ﺭﺋﻴﺲ«‪ ،‬ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻰ ﭘﺎﺷﺎ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫‪ ...‬ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﻣﻌﻴّﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻏﻼﻡ )ﺍﺯ ﺗﻌﺎﺑﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻨﺪﻩ ﻭﻏﻼﻡ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ‬ ‫ﺑﺮﻧﺪ( ﺑﺎ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻋﺼﺮ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﻮﺩ ﺟﺮﻡ ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺎﺩ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺍﻣﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﺗﻮ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺧﻮﺩ‬

‫ﻋﻜﺎﺳﺖ(‪ .‬ﻳﻚ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﻮﺍﻫﺶ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺘﻮﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺳﻠﻄﺎﻥ‬ ‫ﻣﺄﻣﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺧﺮﺏ ﺑﻼﺩ ﺣﺒﺲ ﻧﻤﺎﻳﻰ )ﻣﻨﻈﻮﺭ ّ‬

‫ﺣﻖ ﻣﻰ ﺷﻤﺮﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺣﺠﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﺻﺪﻕ ﻗﻮﻝ ّ‬ ‫ﻣﻌﺮﻭﺽ ﺩﺍﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﻩ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺍﻳﻦ ﻏﻼﻡ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻣﻦ ِﻋﻨﺪ ﺍﻪﻠﻟ ِﺍﺗﻴﺎﻥ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻋﻬﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺭﺍ ﺍﺑﻼﻍ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ‬ ‫ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ِ ْ‬ ‫ﺣﻖ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺰﺩ ﺍﺣﺪﻯ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺍﻭ‬ ‫ﺟﻮﺍﺏ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ‪ ،‬ﺧﺒﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺷﺄﻥ ّ‬

‫ﺧﻠﻖ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻭﻟﻜﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻔﺎﻝ ﺻﻐﻴﺮ ﻭ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ِﻧﺴﺎء ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﻳﺎﺭ ﻭ ﺩﻳﺎﺭ‪ ،‬ﺩﻭﺭ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﻤﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﻣﻊ‬

‫ﺫﻟﻚ ﺍﺛﺮﻯ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﻧﺮﺳﻴﺪ‪...‬ﺍﮔﺮ ﻣﻠﺘﻔﺖ ﻣﻰ ﺷﺪﻯ‪ ...‬ﺟﻤﻴﻊ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﺴﺮﻭﺭﻯ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺷﺘﻰ ﻭ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ُ َ ِ‬ ‫ﻏﺮﻑ‬ ‫ﺣﺪ ِ ﺑﻠﻮﻍ ﺑﺮﺳﻰ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﻭ ﻗﺒﺢ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻭ ﺍﻓﻌﺎﻝ ﻣﻠﺘﻔﺖ‬ ‫ﻋﻜﺎ( ﺳﺎﻛﻦ ﻣﻰ ﺷﺪﻯ‪ .‬ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺑﺨﻮﺍﻩ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻣﺨﺮﻭﺑﮥ ﺍﻳﻦ ﺳﺠﻦ ﺍﻋﻈﻢ ) ّ‬ ‫ﺍﻟﻬﺪﻯ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ‪َ َ ‬‬ ‫ﺴﻼﻡ َﻋﻠﻰ َ ِ‬ ‫ﺍﺗﺒﻊ ْ ُ‬ ‫ﺷﻮﻯ‪ .‬ﻭﺍﻟ ‪ُ ‬‬

‫ﻭ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٦٩‬‬

‫ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺭﺃﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺁﺭﺍﻯ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﻰ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺪ ﺑﺎ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻋﺼﺮ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﻣﻰ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﺣﺠﺖ ﻭ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺪ ﺣﺎﺿﺮ ﻭ ﺍﺯ ﺣﻖ ﺁﻣﻞ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻳﺪ ﺗﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ ﺳﺎﺣﺖ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺍﺗﻴﺎﻥ ّ‬ ‫ﻋﻠﻰ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺪﻙ ﻭ َﺍﻧﺎ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ ِ ْ‬ ‫ﺍﻭ َ َ‬ ‫ﺳﺮﻳﺮ َ ْ َ َ ِ َ‬ ‫ﺍﻻﻣﺮ ِ ِ َ‬ ‫ﺗﻠﻘﺎَء َ ِ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺘﻚ َ ْ ُ‬ ‫ِ ٌ‬ ‫ﻓﺎﺣﻜﻢ ﻟﻰ ْ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﻻﺋﺢ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ‪ُ ْ َ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﺣﺪﻯ ﺍﺯ‬ ‫ﻭ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻫﻤﻴﻦ ﻟﻮﺡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺍﺯﻋﻠﻤﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺟﻮﺍﺏ ﻟﻮﺡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺎﻥ ﻭﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻌﺬﻳﺮ ﻭ ﺗﻜﻔﻴﺮ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﻭﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﮥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻗﺼﺪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻋﺚ ﺩﻟﺨﻮﺭﻯ ﺷﺎﻩ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎء ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻭﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﺑﺮﺍﻯ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﺩﺭﺍﺳﻼﻡ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﺩﺭﺍﻭﺍﻳﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﻫﻤﭽﻮﻥ ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﺤﻔﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻣﻠّﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﻯ ﺍﻧﺪﻙ‪ ،‬ﺟﻤﻴﻌﴼ ﺷﻬﻴﺪ ﮔﺮﺩﻳﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺨﻰ ﺑﻪ ﺷﺒﻬﮥ ﻓﻮﻕ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﺭﺍﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺁﻥ ّ‬

‫ﻭﻋﻨﻮﺍﻧﺶ ﺭﺍ »ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭﻓﺮﻗﻪ ﻧﻴﺴﺖ« ﻧﻬﺎﺩﻧﺪ ﻭﺁﻥ ﺭﺍﺑﻪ ﺧﻮﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﻣﻀﺎء ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺳﻨﺪﺷﺎﻥ ﺗﺎ ﺍﺑﺪ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻝ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﺭﺝ‬ ‫ﺁﻥ ﺳﻨﺪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺮﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﺮﻗﻪ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﺳﻮﻡ‬ ‫ﻣﺘﻨﻮﻋﻪ‪ ،‬ﺗﻬﻴّﻪ ﻭﺗﻨﻈﻴﻢ ﻭﺣﻴﺪﺭﺃﻓﺘﻰ‪ ،‬ﺟﻞ ّ‬ ‫ﺩﻛﺘﺮ ﻋﻠﻰ ﻣﺮﺍﺩ ﺩﺍﻭﺩﻯ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭ ﺭﺳﺎﺋﻞ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ّ‬ ‫ﺍﮔﺮ ﮐﺴﻰ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﺪﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻥ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺮﮐﻨﺎﺭ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻖ ﻣﻄﻠﻖ ﻣﻰ‬ ‫ﺻﻮﺭﺗﻰ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﻳﻦ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﻧﺎﻣﻴﺪ‪ ،‬ﻭ ﻫﻴﭻ ﮐﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﺪﺍ ﻗﺎﺋﻠﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ّ‬ ‫ﺣﻖ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎﻥ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻠﻖ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﻭ ﻧﺎﻡ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﺪﺍ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‬ ‫ﻣﺪﺑﺮ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻼﻡ ّ‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺒﺪﺃ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺣﺎﻓﻆ ﻭ ّ‬

‫ﺗﻌﻠﻖ ﺭﻭﺡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻘﺎﻯ ﻧﻔﺲ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻴﺎﺕ ُﺍﺧﺮﻭﻯ‬ ‫ﺻﺪﻕ ﻣﺒﻴﻦ ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻳﻘﻴﻦ ﺗﺎﻡ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺣﺞ ﻣﻰ‬ ‫ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﻯ ﺟﺎﻭﻳﺪﺍﻥ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺛﻮﺍﺏ ﻭ ﻋﻘﺎﺏ ﺭﺍ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﺎﺯ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺭﻭﺯﻩ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺭﻭﻧﺪ‪ ،‬ﺯﮐﻮﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﺣﻼﻝ ﻭ ﺣﺮﺍﻡ ﻣﻰ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻼﺻﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﻋﺒﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ...‬ﭘﺲ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺣﻖ ﻭ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ّ‬ ‫ﺣﻖ ﻭ ﺑﻌﺾ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﻃﻞ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ّ‬ ‫ﺑﻌﻀﻰ‪ :‬ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﻳﻦ ّ‬

‫ﺧﺎﺻﻪ ﺩﻳﻦ‬ ‫ﺣﻖ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﺎﻃﻞ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻻﺣﻖ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﺩﻳﻦ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﺩ‪ .‬ﻫﺮ ﺍﻣﺘّﻰ ﺩﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻫﺮ ﺩﻳﻨﻰ ﻭﻟﻮ ﺩﻳﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﻤﺎﺭﺩ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﻳﻦ ﺑﻄﻼﻥ‪ ،‬ﺳﻠﺐ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ّ‬ ‫ﺳﺎﺑﻖ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﻄﻼﻥ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ‪ّ .‬‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻳﻦ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﻃﻞ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﻌﺬﻟﮏ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﻦ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺘﺤﺪ ﺭﺳﻴﺪ )‪ (١‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﻫﻤﮥ‬ ‫ﺍﻋﻼﻣّﻴﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ‪ ٢٠‬ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ ١٩٤٨‬ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﺠﻤﻊ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ّ‬

‫ﻣﻬﻤﻰ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﺭﮐﺖ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ‬ ‫ﻓﻌﺎﻝ ﻭ ّ‬ ‫ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﻫﺮﻳﮏ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺟﻤﻌﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ﻣﺆﺛﺮ ﻭ ّ‬

‫ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﻭ ﺧﻴﺮﺍﻧﺪﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺍﺻﻮﻝ ﺁﻥ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﻌﺎﺭﺽ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ‬ ‫ﻣﺎﺩﮤ ‪ ١٨‬ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪:‬‬ ‫ﻫﻤﺖ ﻓﺮﻣﻮﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺗﻨﻰ ﭼﻨﺪ ﺍﺯ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺍﻳﻨﮏ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻋﺎﻟﻴّﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺑﺬﻝ ّ‬

‫ﺣﻖ ﺷﺎﻣﻞ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺬﻫﺐ ﻳﺎ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﺍﻇﻬﺎﺭ‬ ‫ﺣﻖ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﻓﮑﺮ ﻭ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﻫﺮﮐﺴﻰ ّ‬

‫ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻮﺳﻴﻠﮥ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﻣﻨﻔﺮﺩﴽ ﻳﺎ ﺑﻄﻮﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻭ ﻋﻠﻨﴼ ﻳﺎ ﺑﻄﻮﺭ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻭ‬ ‫ﺁﺩﺍﺏ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧٠‬‬

‫ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻗﺎﻧﻮﻥ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺻﻞ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻣﻴﺜﺎﻕ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺪﻧﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ّ‬

‫ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﮑﻨﺪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺩﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﻣﻠﺰﻡ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﮐﺮﺍﻩ ﺩﺭ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺭﻭﺍ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻣﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﻭ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻧﺸﻤﺎﺭﺩ ﺑﻘﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ‪:‬‬

‫ﺻﺤﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﻟﺮﺷﺪ ﻣﻦ ﺍﻟﻐﻰ« )ﺁﻳﮥ ‪ ،٢٥٦‬ﺳﻮﺭﮤ ﺑﻘﺮﻩ( ﺑﺎﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻠّﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﮐﺮﺩ ﻭ‬ ‫»ﻻ ﺍﮐﺮﺍﻩ ﻓﻰ ّ‬ ‫ﺍﻟﺪﻳﻦ ﻗﺪ ﺗﺒﻴّﻦ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﻖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺬﻫﺐ ﺑﺪﺍﻧﺎﻥ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺴﻠﻢ ﺷﻤﺮﺩ‪ ،‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻌﻨﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻫﻤﮥ ﺍﻫﻞ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺩﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺣﺘّﻰ ّ‬ ‫ﺩﺍﺩ‪ ،‬ﻫﻤﮥ ﺍﻫﻞ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻭ ﺍﺑﻼﻍ ﺁﻧﻬﺎ ﺁﺯﺍﺩ ﻧﻬﺎﺩ‪ ،‬ﻫﻤﮥ ﺍﻫﻞ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻣﺮﺍﺳﻢ‬ ‫ﻣﻠﺘﻰ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻋﻠﻨﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭ ﺍﻧﻔﺮﺍﺩﻯ ﻣﺠﺎﺯ ﺩﺍﻧﺴﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻤﻠﮑﺘﻰ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ّ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﻳﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻭ ﺍﺑﻼﻍ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺁﺯﺍﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻴﺚ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮ ﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺯ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﻋﺪﮤ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺻﻞ ﻣﻄﻠﺐ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺑﺎﺏ ﺁﺷﻨﺎ‬ ‫ﺳﺨﻨﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺣﻴﺎﻧﴼ ﺑﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻰ ﺭﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﻫﻢ ﻧﻤﻰ ﺯﻧﺪ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﮐﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻓﮑﺮﺷﺎﻥ ﺭﻓﻊ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺯﺑﺎﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺩﻣﺴﺎﺯ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻧﺼﺎﻓﺸﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺪﺩ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﮔﺎﻫﻰ‬

‫ﺑﺮ ﻗﻠﻢ ﺳﺘﻢ ﻣﻰ ﺭﺍﻧﻨﺪ ﻧﻴﮏ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﻣﺮ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ﭼﻮﻥ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻟﻮ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﻃﻠﻪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺑﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺎﺯ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭ ﺗﺠﺎﻫﻞ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻃﻼﻕ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻳﻦ ﺑﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ‬

‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﻓﺮﻗﻪ ﺭﺍ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺘﻔﺮﻉ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﻣﺴﺘﻘﻠّﻰ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﺎﺕ ﻣﻰ ﭘﺮﻫﻴﺰﻧﺪ‪ ،‬ﮔﺎﻫﻰ ﻧﺎﻡ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻦ ﻣﻰ ﻧﻬﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ّ‬

‫ﺣﻖ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬ ‫ﺯﻳﺮﺍ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﻣﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺁﻧﺮﺍ ﻓﺮﻉ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻨﮕﺎﺭﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺁﻥ ﺩﻳﻦ ﻣﺒﻴﻦ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻓﺮﻭﻉ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﻡ ﺑﺎ‬ ‫ﮔﻮﺋﻰ ﮐﻠﻤﮥ ﻓﺮﻗﻪ ﺭﺍ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻰ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺣﺰﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ّ‬ ‫ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺭﺍ ﻣﻔﻴﺪ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺣﺰﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﺰء ﻟﻮﺍﺯﻡ ّ‬

‫ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻭﺩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻭﻯ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺗﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻧﻪ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻧﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﻧﻪ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻣﺸﺘﻰ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﻭ ﺧﺎﺋﻦ ﻭ‬

‫ﻣﺰﺩﻭﺭﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻭ ﺟﻤﻌﻰ ﺭﺍ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﺎﺳﺰﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺷﺮﻁ ﺳﺘﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﻣﻰ ﺁﺭﻧﺪ‪ .‬ﻭ ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻮﻥ‬

‫ﺍﻻ ﻧﻴﮏ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻴﺎﻧﺸﺎﻥ ﻣﻌﻘﻮﻝ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺍﺯ ﺩﻝ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻰ ﺭﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ّ‬ ‫ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻗﻮﻟﺸﺎﻥ ﺑﻴّﻨﻪ ﻭ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ّ‬

‫ﻳﺎ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻳﻰ ﺩﺭ ﻏﺎﻳﺖ ﻭﺿﻮﺡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺟﻤﻊ ﮐﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻡ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻭ ﺍﮐﻨﺎﻑ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ‬ ‫ﺩﻗﺖ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻫﻰ‬ ‫ﺗﻤﺴﮏ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ّ‬ ‫ﻋﻘﺎﻳﺪﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻧﻈﺮﴽ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺑﻨﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ّ‬

‫ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻭﺭﺯﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﺋﺾ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺳﺮ ﻭ ﺟﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻴﻔﺸﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺗﻨﻰ ﭼﻨﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻳﺎ ﺩﺭ ﻣﮑﺎﻧﻰ ﺑﻪ‬

‫ﻗﺼﺪ ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﻰ ﭘﺮﻭﺍ ﻟﺐ ﺑﻪ ﺍﻓﺘﺮﺍء ﻣﻰ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺭﻏﻢ ﺍﮐﺜﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﻠﮑﺖ‪ ،‬ﻭ‬

‫ﻣﺴﻠﻢ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ‬ ‫ﺣﻖ ّ‬ ‫ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺭﺃﻯ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﺎﻥ ﻭ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎﻥ ّ‬ ‫ﻣﻠﺖ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺪﺍﺩ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺪﺍﻥ ﺳﺒﺐ ﺭﻭﺍ ﻣﻰ ﺷﻤﺎﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺁﻥ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻭ ﺍﺑﻼﻍ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺣﮑﻢ ﺍﻋﻼﻣّﻴﮥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻖ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﺪﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻰ ﻧﻬﻨﺪ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻣﺒﻴﻦ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﮐﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺍﻫﻞ ﺍﻧﺼﺎﻑ‬ ‫ﺩﺭ ّ‬

‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥ ﺣﻘﺎﺋﻖ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺭ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧١‬‬

‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺒﺮﺍﻥ ّ‬ ‫ﻭﺟﻪ ﺗﺸﺎﺑﻪ ّ‬ ‫ﻭﻧﻘﺎﺷﻰ ﺭﻭﭼﻴﻠﺪ‬ ‫ﻣﻮﺭﺥ ‪ ١٦‬ﺗﺎ ‪ ١٩‬ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ ‪ ،١٣٨٢‬ﺳﻪ‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻳﺎﺩﺷﺎﻥ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺷﺎﻥ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻫﺎﻯ ‪ ٩٣١‬ﺗﺎ ‪ّ ،٩٣٣‬‬

‫ﺍﺯﻣﻮﺭﺥ ﺭﺳﻤﻰ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﻪﻠﻟ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﭼﺎﭖ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﺁﻥ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻫﺎﻯ ﺷﺎﻫﻜﺎﺭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩﻥ‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻣﺎﻫﺮﺑﻮﺩﻩ‪ّ ،‬‬ ‫ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﺎﻓﻴﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﻭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻛﻪ ﺭﻭﭼﻴﻠﺪ ﻧﺎﻣﻰ ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍﻛﺸﻴﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﻣﻀﺎء ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﺎﻫﻜﺎﺭﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺭﺍﺩﺭﺹ‪٢٩‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﺳﺘﻮﻥ ﭼﭗ‪ ،‬ﭘﺎﺭﺍﮔﺮﺍﻑ ﺁﺧﺮﺗﻜﺮﺍﺭﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﻪ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﻢ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺯ ﺍﻭﻫﺎﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﻧﻘﺎﺵ‪،‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ‬ ‫ﻭﻣﻮﺭﺥ ﺭﺳﻤﻰ ﺩﻭﺳﺆﺍﻝ ﺩﺍﺭﻳﻢ‪-١ :‬ﻧﻘﺎﺷﻰ ﺭﻭﭼﻴﻠﺪ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻋﺰﻳﺰﻣﺎﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺗﺮ ﺍﺯ ﺭﻭﺯ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬

‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍﺑﻪ ﭼﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﭼﻪ ﺟﻨﺒﮥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ‪ -٢‬ﻋﻤﻞ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﻟﺒﻨﺎﻧﻰ ﺩﺭﻛﺸﻴﺪﻥ ّ‬ ‫ﺁﻳﺎ ﻭﻗﺖ ﺁﻥ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻴﺰ ﺭﺍﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻭﺍﻗﻌﴼ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﭼﺮﺍ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺸﻖ ﻭﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ‬

‫ﻧﻔﻮﺱ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﺷﺨﺼﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﺵ‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﻋﻈﻤﺖ ﻭﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺟﺎﻥ‬

‫ﻭﺗﻌﺼﺒﺎﺕ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻭﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﻗﺪﺭﺕ ﻫﺎ ﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﻧﻴﻮﻯ ﻛﻪ ﻛﺴﻰ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﺸﻖ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻧﻤﻰ ﻭﺭﺯﺩ؟ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺗﺎ ﻛﻴﻨﻪ ﻭﺣﺴﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻨﺎﺭﻧﮕﺬﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦ ﻭﺗﺎﺭﻳﺦ ﺁﻥ ﭘﻰ ﻧﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺁﻳﺎ ﻭﺟﻪ ﺗﺸﺎﺑﻪ ﺩﻭ ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺟﺬﺑﮥ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟‬

‫ﻣﺪﻋﺎ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﺯﻳﺮﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯﺳﺎﻳﺖ ﻧﻴﻮﻧﮕﺎﻩ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﻭﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ُﻣﺜﺒﺖ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻭﻳﻠﻴﺎﻡ ﻧﻴﺮﻯ‪ ،‬ﺳﺎﻳﺖ ﻧﻴﻮﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴّﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﺷﺎﻥ ﺑﺮﺟﺴﺘﮥ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭﺵ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﭘﺮﺗﺮﮤ ﻭﻭﺩﺭﻭ ﻭﻳﻠﺴﻦ‬ ‫ﮊﻭﻟﻴﺖ ﺗﺎﻣﭙﺴﻦ ﺍﺯ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ّ‬

‫ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩ‪.‬ﺳﺎﻝ ﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﮊﻭﻟﻴﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺵ)ﺩﻳﺰﻯ ﭘﺎﻣﭙﻠﻰ(ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺩﻫﻢ ﻏﺮﺑﻰ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﮎ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻯ ‪ ٤٨‬ﺯﻧﺪﮔﻰ‬

‫ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‪.‬ﮊﻭﻟﻴﺖ ﻭ ﺩﻳﺰﻯ ﺧﺎﻧﮥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺤﻠّﻰ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺮﺩﻫﻢ ﺁﻳﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﻧﮋﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺪﻝ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻼﻗﺎﺕ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﻮﻯ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﮐﻤﻰ ﺁﻥ ﻃﺮﻑ ﺗﺮ )ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻯ ‪(٥١‬ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺒﺮﺍﻥ‪ ٤٥٧‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺶ‬ ‫ﻫﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ّ‬ ‫ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺩﻭﺳﺘﺶ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻧﺰﺩﻳﮑﻰ ﺑﻴﻦ ﮊﻭﻟﻴﺖ ﻭ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﮊﻭﻟﻴﺖ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺧﻠﻴﻞ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ّ‬

‫ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﮎ ﺑﻮﺩﻡ‪ .‬ﻣﺎ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻮﺩﻳﻢ‪...‬ﺍﻭ ﮐﺘﺎﺏ ﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﻮﺩﻳﻮﻳﻰ ﺁﻥ ﻃﺮﻑ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﻰ ﻧﻮﺷﺖ‪.‬ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﻣﺮﺍ ﺻﺪﺍ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‬

‫ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻳﮏ‬ ‫ﻭ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ ﺑﻴﺎ ﻳﮏ ﻓﺼﻞ ﺍﺯ ﮐﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﮔﻮﺵ ﮐﻦ‪ «.‬ﮊﻭﻟﻴﺖ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺍﻭ ﻧﻪ ﻓﻘﻴﺮ ﺑﻮﺩ ﻧﻪ ﻏﻨﻰ‪ّ .‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﻋﺮﺑﻰ ﮐﺎﺭ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺁﺯﺍﺩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺍﺯ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩ ّ‬ ‫ﻧﻘﺎﺷﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ّ‬

‫ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺳﺮﻃﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻓﺴﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ‪٤٩‬ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺍﻭ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﺵ ﺧﻴﻠﻰ ﺯﻭﺩ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ‪«.‬‬

‫ﮊﻭﻟﻴﺖ‪ ،‬ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﺷﻨﺎﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺟﺎﺕ ﻋﺮﺑﻰ ﺑﻬﺎء ﺍ ﻪﻠﻟ‪ ٤٥٨‬ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﺟﺒﺮﺍﻥ‬

‫ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺷﮕﻔﺖ ﺍﻧﮕﻴﺰ ﺗﺮﻳﻦ ﺍﺩﺑﻴّﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪...‬ﻫﻴﭻ ﻋﺮﺑﻰ ﺍﻯ ﺑﻪ ﭘﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻧﻤﻰ ﺭﺳﺪ‪«.‬‬

‫ﮐﻤﻰ ﺑﻌﺪ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﻳﮏ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻳﺎ ﻣﺮﺷﺪ ﺩﺭ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﻭ ﻣﺮﻳﺪﺍﻧﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ‬

‫ﻇﻬﻮﺭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻯ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺍﻭ ﻓﮑﺮ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﴼ ﺑﺎ ﺧﺪﺍ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧٢‬‬

‫ﺭﻭﺯﻯ ﮊﻭﻟﻴﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺧﺒﺮ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‪ ٤٥٩‬ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺯﻳﺪ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺮﺗﺮﻩ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﻭ‬

‫ﺑﮑﺸﺪ ﻭ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻳﮏ ﺭﻭﺯ ﺻﺒﺢ ﺯﻭﺩ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻭﻗﺖ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ‪.‬ﺍﻭ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﭼﻬﺮﻩ ﺍﻯ ﺁﻥ ﭼﻨﺎﻥ‬ ‫ﻧﺠﻴﺐ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﻭ ﮔﺮﺩﻳﺪﻡ ﮐﻪ ﺭﻭﺡ ﻗﺪﺳﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩ« ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء »ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﻳﺪﻩ ﻭﻟﺒﺮﻳﺰ ﻭ ﺳﺮﺷﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ«‬ ‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ‪.‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺣﻴﺚ ﮐﺎﻣﻠﻨﺪ ﻭ ﻋﻮﺍﻟﻤﻰ ﺩﺭ ﺭﻭﺡ ﺧﻮﺩ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ «.‬ﺍﻭ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺭﺍ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻣﻰ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ‬ ‫ﺳﺘﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﺭﻳﮑﻰ ﺍﺯ ﻣﻼﻗﺎﺗﻬﺎ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻣﺎﻳﻞ ﺍﺳﺖ ﮐﺎﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء‬ ‫ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻭ ﭘﻴﺎﻡ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻉ ﺑﺸﺮ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺎﻡ ﺑﻪ ﻭﺿﻮﺡ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻭﺑﺎﺷﺪ‪ّ .‬‬

‫ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ‪ ...‬ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺧﺸﻨﻮﺩ ﺷﺪ ﻭ ﮔﻔﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭﺧﻮﺏ ﺑﺮﻭ ﮐﺘﺎﺑﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻦ ﺑﻨﻮﻳﺲ ﻭ ﻣﺴﻴﺢ ﻣﻌﺮﻭﻑ‪.‬ﮐﺘﺎﺏ ﭘﺴﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺛﺮ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﮐﺘﺎﺏ ﺑﻮﺩ‪..460‬‬

‫ﺁﻳﺎ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﻴﻦ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ ﺷﺎﻫﮑﺎﺭ ﺟﺒﺮﺍﻥ »ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ« ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﮊﻭﻟﻴﺖ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬

‫»ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﻢ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﻴﻦ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ 'ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ' ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﻭ )ﺟﺒﺮﺍﻥ( ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﻭﻗﺘﻰ ﮐﺘﺎﺏ ﭘﺴﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺩﺍﺋﻤﴼ‬

‫ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬ﺍﻭ ﺑﺎ ﻗﻄﻌﻴّﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ »ﭘﺴﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ« ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪461‬‬

‫ﮊﻭﻟﻴﺖ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﮐﻪ ﺳﺎﻝ ﻫﺎ ﺑﻌﺪ ﻳﮏ ﺷﺐ‪ ،‬ﻭﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭ ﻣﺮﮐﺰ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﺨﺶ ﻣﻰ ﺷﺪ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺭﺩﻳﻒ‬

‫ﺟﻠﻮ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺑﺎ ﺩﻳﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺧﺎﻃﺮﮤ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﺴﺘﻦ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ‪» .‬ﻣﺎ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﮐﺮﺩﻳﻢ‬

‫ﮐﻪ ﺁﻥ ﺷﺐ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﭼﻨﺪ ﮐﻠﻤﻪ ﺣﺮﻑ ﺑﺰﻧﺪ‪.‬ﻭﻗﺘﻰ ﺯﻣﺎﻧﺶ ﻓﺮﺍﺭﺳﻴﺪ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺳﻦ ﺭﻓﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻰ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻣﻈﻬﺮ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻋﺼﺮ‪.‬ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺍﻭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ‪...‬ﺍﻭ ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﻰ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﭼﻴﺰﻯ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪ .‬ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﮐﻨﺎﺭ ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﮔﺮﻳﺴﺖ ﻭ ﮔﺮﻳﺴﺖ ﻭ ﮔﺮﻳﺴﺖ‪.‬ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺯ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺩﺳﺘﺎﻥ ﻣﺮﺍ ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﻭ ﮔﻔﺖ ﺗﻮ ﺩﺭﻯ ﺭﺍ ﺍﻣﺸﺐ ﺑﺮﻭﻯ ﻣﻦ ﮔﺸﻮﺩﻩ ﺍﻯ‪.‬ﺳﭙﺲ ﺳﺎﻟﻦ ﺭﺍ ﺗﺮﮎ ﮐﺮﺩ‪«.‬‬

‫ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺁﺧﺮ ﺣﻴﺎﺗﺶ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺍﺑﺘﻼء ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺳﺮﻃﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺭﻧﺠﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺯﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﮊﻭﻟﻴﺖ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺍﻭ ﺑﻪ‬

‫ﺷﺪﺕ ﻣﺮﻳﺾ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﮐﻪ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﻥ ﺍﻭ ﺑﺮﻭﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﻣﻼﺯﻡ ﺑﺴﺘﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﺵ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺍﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﺵ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﮊﻭﻟﻴﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻰ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﮊﻭﻟﻴﺖ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺁﺧﺮ ﺍﻭ ﺳﺮﺵ ﺭﺍ ﺭﻭﻯ‬

‫ﺷﺎﻧﻪ ﻯ ﻣﻦ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﻓﻘﻂ ﻣﻰ ﮔﺮﻳﺴﺖ‪ .‬ﺍﻭ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﻧﻤﻰ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻰ ﻣﻴﺮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﻫﻴﭻ ﻧﻤﻰ ﮔﻔﺖ ﺑﺠﺰ ﻳﮏ ﭼﻴﺰ‪ :‬ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻫﺮ‬

‫ﭼﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻢ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻢ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻢ ﭘﺲ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺑﻴﺎ« ﻳﮏ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﮊﻭﻟﻴﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﻳﮕﺮﻯ‬

‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺖ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺵ ﺣﻮﻝ ﻣﺤﻮﺭ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﻭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻭ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻮﺳﺘﻮﻥ ﺑﻪ ﺧﺎﮎ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﻧﮕﺎﺯﺵ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺯﻳﺮ )ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻭ ﺗﻠﺨﻴﺺ( ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪:‬‬

‫‪http://en.wikipedia.org/wiki/Khalil_Gibran, http://www.sarwal.org/BahArt/Kahlil%20Gibran.htm, http://bahai‬‬‫‪library.com/histories/juliet.gibran.html, http://www.bahaindex.com/documents/Mothers_Stories/index‬‬‫‪abdulbaha.html, http://arash1919.persianblog.ir‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧٣‬‬

‫ﺩﺭﺩ ﺩﻝ ﺑﺎﺟﻨﺎﺏ ﺩﻛﺘﺮ ﻭﻻﻳﺘﻰ‬ ‫ﺣﺎﻣﺪ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺍﻯ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﺎ ﺳﺆﺍﻻﺗﻰ ﺟﻬﺖ ﺩﺍﺭﻛﻪ ﺑﻌﻀﴼ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﺘﻨﻰ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻧﻴﺰﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺟﻨﺎﺏ ﺩﻛﺘﺮ ﻭﻻﻳﺘﻰ‬ ‫ﺩﺭﺻﺺ‪ّ ٣٣-٣٢‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺣﺮﻣﺖ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭﻓﺮﻗﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ .‬‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ ﻭﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻃﮥ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭ ﺟﻨﺎﺏ ﺩﻛﺘﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻛﻨﻴﻢ ﺩﺭﺁﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻇﻬﺎﺭﺗﻌﺠﺐ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‪ ،‬ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺎﺕ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻳﺸﺎﻥ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ‬ ‫ﻬﻢ ﻭ ﻣﺤﺘﺮﻣﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﺩﻛﺘﺮ ﻭﻻﻳﺘﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻭﺯﻳﺮﺍﻣﻮﺭﺧﺎﺭﺟﮥ ﺍﻳﻦ ﺁﺏ ﻭﺧﺎﻙ ﻭ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺭﻫﺒﺮ ّ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮﺍ ﻣﻘﺎﻡ ﻣ ّ‬

‫ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ ﻭﻋﻀﻮ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻋﺎﻟﻰ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭﻋﻀﻮ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ٤٦٢‬ﻭﻧﻈﺮﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﺣﺴﺎﺳﻴّﺖ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﺻﺤﺖ ﻭﺳﻘﻢ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭﺑﺨﺼﻮﺹ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ٤٦٣‬ﺧﺒﺮﻣﻨﻘﻮﻝ ﺍﺯﺟﻨﺎﺏ ﺍﻭﻟﻤﺮﺕ ﺭﺍ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ »ﻋﺪﻡ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﺛﻖ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ؟ ﭘﺮﺳﺸﮕﺮ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﺄﺧﺬ ﺧﺒﺮﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﻭﻻﻳﺘﻰ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪» :‬ﺍﺧﻴﺮﴽ ﻫﻢ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ« ّ‬

‫ﺩﺍﻧﻴﺪ ﺁﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺩﺭﺟﺮﺍﻳﺪ ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻭﻟﻤﺮﺕ )ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ( ﺍﺯﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﺮﺩ ﻭﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ‪،‬‬ ‫ﻋﻤﻼ ﺑﺴﺘﮕﻰ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ‬ ‫ً‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩ‪ «...‬ﻣﺄﺧﺬ ﭘﺮﺳﺸﮕﺮﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﺳﺎﻝ‪،٢٨‬ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ،٧٩٦٢‬ﭼﻬﺎﺭﺷﻨﺒﻪ ‪ ٢٠‬ﺩﻯ ‪ ،١٣٨٥‬ﺹ‪ ٢‬ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺳﺖ ﺧﺒﺮﻣﺰﺑﻮﺭﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ »ﻳﻚ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﮥ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰ« ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻛﺪﺍﻡ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ؟ ﻧﻤﻰ ﮔﻮﻳﺪ!‬ ‫ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﻴﺰ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻗﺎﻯ ﻭﻻﻳﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺣﺴﺎﺳﻴّﺖ ﻫﺎﻯ ﺷﻐﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﺑﻌﻀﻰ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺣﺮﺟﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺮﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻦ ّ‬ ‫ﺍﺧﺒﺎﺭﻣﻮﺛﻖ ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ‪ ،‬ﺩﺭﭘﺎﺳﺦ ﭘﺮﺳﺸﮕﺮ ﭘﺲ ﺍﺯﺗﻌﺮﻳﻒ ﺍﺯ ﻣﻮﺷﻪ ﺩﺍﻳﺎﻥ ﺩﺭﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺍﻭﻟﻤﺮﺕ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ّ » :‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻳﻚ‬ ‫ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻣﻮﺷﻪ ﺩﺍﻳﺎﻥ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺟﻨﮓ ﺭﺍ ﺑﺮﺩ ﻭﻟﺬﺍ ﺍﮔﺮﺍﻭ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻣﻨّﺖ ﺭﺍ ﺳﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﮔﺬﺍﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺧﺒﻴﺚ ﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻭﻟﻤﺮﺕ‪ ،‬ﻫﻢ ﻧﺰﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﻨﻔﻮﺭﺍﺳﺖ ﻭﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻰ ﻋﺮﺿﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺴﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﺋﻰ ﺍﻯ ﺩﺍﺭﺩ‪ّ .‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺧﻮﺩﺵ ﻫﻢ ﻣﺤﻠّﻰ ﺍﺯﺍﻋﺮﺍﺏ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﺩﻡ ﺑﺪﻧﺎﻡ ﻭﺁﻟﻮﺩﻩ ﺍﻯ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮﺁﻧﻬﺎ ﻋﻘﻞ‬

‫ﻛﺮﺩﻳﺖ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻋﻼﻡ ﺑﻜﻨﻨﺪ‪ :‬ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬ﺍﻭﻟﻤﺮﺕ ﺑﻴﺨﻮﺩﻯ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﺭﺍﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻮﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺴﻰ‪ِ ِ ،‬‬ ‫ﻛﺮﺩﻳﺖ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﺿﺪ ِ ِ‬ ‫)ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ( ﻧﻴﺴﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮﺍﺯﺑﺎﻃﻞ ﺑﻮﺩﻥ ﺧﺒﺮﻣﺰﺑﻮﺭ ﻭﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﺑﻰ ﺭﺑﻂ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺟﻨﮓ ‪ ٣٣‬ﺭﻭﺯﻩ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﺎﺣﺰﺏ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻪ‬

‫ﺩﺭﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻥ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺫﻛﺮﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻠﻪ ﺍﻯ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺪﺍﺭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺯ ﻭ ﺑﻮﻡ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ‬

‫ﭼﻄﻮﺭﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﺒﻌﮥ ﺍﻳﻦ ﺁﺏ ﻭ ﺧﺎﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺮﻣﺘﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬

‫ﻗﺒﻼ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﻣﺼﺎﺣﺒﮥ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪١‬ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﻭﺟﻬﺎﻥ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ »ﺍﮔﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﻘﻞ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟« ﺍﻟﺒﺘّﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ً‬

‫ﺣﺠﺘﻴّﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﻳﺪﻡ ﻭ ﻓﻬﻤﻴﺪﻡ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﭼﻮﻥ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺩﻳﺪﻡ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎﻝ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ّ » :‬‬

‫ﻫﻤﺘﺸﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ‪ ۲‬ﺗﺎ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ‪ ۲‬ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭﻛﺎﻡ‬ ‫ّ‬

‫ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﻫﺎ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻫﺎ ﻭ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺷﺎﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺳﺮ ﻭ ﺗﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ‪ ۴‬ﺗﺎ ﺁﺩﻡ‬ ‫ﺗﻮﻗﻊ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪﺻﺤﺖ ﺧﺒﺮﻓﻮﻕ‬ ‫ﺍﻭﻝ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﻻﻳﺘﻰ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻮﺭ ﻭ ﻛﭽﻞ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻛﻨﻴﻢ« ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ّ‬

‫ﻋﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺟﻨﺎﺏ ﺩﻛﺘﺮﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺤﻀﺎﺭﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺳﺎﻧﺪﻩ ﺷﺪ‪ ،‬ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫ﻭﺑﺮﺣﻖ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﺒﺐ ﺗﻔﺮﻗﮥ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭﺫﻟّﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﺒﺐ‬ ‫ﺭﺑﺎﻧﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻏﻴﺮﺍﺯﺧﻮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﺁﻳﻴﻨﻰ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧٤‬‬

‫ﻋﺰﺕ ﻭﺣﺮﻣﺖ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﻭﻃﻦ ﺑﺎ ﺷﻜﻮﻫﺸﺎﻥ ﺩﺭﺳﺮﺍﺳﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻭﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺭﺍﺍﺯﻣﻮﻻﻯ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﻭﺑﻰ ﻫﻤﺘﺎﻳﺸﺎﻥ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‬

‫ﻛﻪ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﻫﻤﮥ ﻣﻈﺎﻟﻤﻰ ﻛﻪ ﻧﺼﻴﺒﺸﺎﻥ ﺷﺪ‪ ،‬ﺍﺑﺪﴽ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻧﻴﺎﻟﻮﺩﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺣﺘّﻰ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺷﺎﻥ ﺳﺒﺐ ﻋﺰﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﻫﻴﺪ ﺍﺯﺻﺪﻫﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﺎﻫﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ‪ ،‬ﺷﻬﺎﺩﺗﻰ ﺭﺍﻛﻪ ﺍﺯﺍﺳﻼﻑ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭﺧﺎﺭﺟﻪ‪ ،‬ﺳﻔﻴﺮ ﻭﻗﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺍﺳﺘﺎﻧﺒﻮﻝ ﺩﺭﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺍﺩﻩ‪ ،‬ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﺷﻤﺎ ﺭﺍﺑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻋﻠﻴﻢ ﺳﭙﺎﺭﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ‪،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺯﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﺭﻭﻯ‬ ‫ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﻛﺸﻒ ﺍﻟﻐﻄﺎء ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺎﺭﮤ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ّ ٦٤‬‬

‫ﺯﻣﻴﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﺳﺘﻐﻨﺎء ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ ...‬ﻛﻤﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺍﺯ ﻟﺴﺎﻥ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺎﻥ ﻣﺸﻴﺮﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻣﺒﻮﻝ ﺑﻪ ﻃﻬﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪ‬ ‫ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﻴﺎﻥ ﻭ ﺍﺭﻛﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺭﺿﺎ ﻗﻠﻰ ﺍﺧﻮﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﺩﺍﻯ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﻭ ﺗﻬﻨﻴّﺖ‬

‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺁﻥ‬ ‫ﻭﺭﻭﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻭ ﻣﺘﻮﺍﺗﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺸﻴﺮﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ﻣﻌﺮﻑ‬ ‫ﺗﺤﺎﺷﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺷﺨﺺ ّ‬ ‫ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺖ ﻭ ﻣﻼﺣﻈﮥ ﻋﺪﺍﻭﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺸﻴﺮﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﺴﺒﻮﻕ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺍﻇﻬﺎﺭ ّ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺳﺨﺖ ﺑﺮﺁﺷﻔﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺳﺘﻐﺮﺍﺏ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩ ﻣﮕﺮ ﻣﻦ ﭘﺪﺭ ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭ ّ‬

‫ﮔﻔﺖ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺟﻤﻌﻰ ﻛﺜﻴﺮ ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻳﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺷﻤﺎ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭﻯ ﺧﻮﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﻤﻰ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺷﻤﺎ ﺷﺨﺼﻰ ﺍﺳﺖ‬

‫ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻣﺒﻮﻝ ﻣﺮﺍ ﺩﺭ ﺍﻧﻈﺎﺭ ﺍﻣﺮﺍء ﻭ ﺍﻋﻴﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ﺭﻭﺳﻔﻴﺪ ﻭ ﺳﺮﺍﻓﺮﺍﺯ ﺳﺎﺧﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺍﺯ ﺷﺎﻫﺰﺍﺩﮔﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﻛﺎﻥ ﻭ ﺍﻋﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ﺗﻜﺪﻯ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻰ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﺍﺯ ﺑﺲ ﺑﻪ ﺩﺭﺏ ﺧﺎﻧﮥ ﺍﻳﻦ ﻭﺯﻳﺮ ﻭ ﺁﻥ ﺍﻣﻴﺮ ﺑﻪ ﻃﻠﺐ ﺷﻬﺮﻳّﻪ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻣﻰ ﺩﻭﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﺑﻮﺍﺏ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺎﻃﺒﺔ ﭘﺴﺖ ﻓﻄﺮﺕ ﻭ ﮔﺪﺍ ﻃﺒﻴﻌﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﺳﻠﻄﺎﻥ‬ ‫ﮔﺸﻮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺮﺍء ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﮔﻤﺎﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ‬ ‫ً‬

‫ﺑﻪ ﻗﺴﻄﻨﻄﻨﻴﻪ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ؛ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﮥ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻣﺮﺍء ﻭ ﺍﺭﻛﺎﻥ ﻗﺪﻡ ﻧﮕﺬﺍﺷﺖ ﺟﺰ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺍﺯ ﻭﻯ ﺩﻳﺪﻧﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺩﻳﺪﺵ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ‬

‫ﻣﺪﻟﻞ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻨﺶ ﻭ ﻣﺴﺘﻐﻨﻰ ﺍﻟﻄﺒﻊ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪«.‬‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﺑﺮ ﻛﺎﺭﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ ّ‬

‫‪٤٦٤‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧٥‬‬

‫ﻓﺪﻳﺖ ِ ُ ّ‬ ‫ﻟﻚ‬ ‫َﻗﺪ َ َ ُ‬ ‫ﺑﻜﻠﻰ َ َ‬ ‫)ﺑﻜﻠﻰ ﻓﺪﺍﻯ ﺗﻮﺷﺪﻡ ‪ -‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ(‬

‫ﺣﺎﻣﺪ‬

‫ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ١١‬ﻭ ‪ ٦٢‬ﻭ ‪٦٣‬ﻭ ‪ ٦٤‬ﻭﻳﮋﻩ ﻧﺎﻣﮥ ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﺯﻳﺮ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﭼﺮﺍ ﻛﺘﺎﺏ ﻛﺸﻒ ﺍﻟﻐﻄﺎء ﺭﺍﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺷﻴﺮﺍﺯﻯ ﺍﺯﭘﺎﺳﺨﮕﻮﺋﻰ ﺑﻪ ﺳﺆﺍﻝ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ﻭﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﻯ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ«؛ »ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﺆﺍﻝ ﺭﺑﻄﻰ ﻧﺪﺍﺷﺖ«؛‬ ‫ﻛﺮﺩﻧﺪ«؛ »ﻋﺠﺰﻋﻠﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫»ﻧﻘﺪﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﺵ ﻳﻚ ﻣﻮﺭﺥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻣﺂﺏ ﺍﺯﮔﻔﺘﮕﻮﻯ ﺑﺎﺏ ﻭﻋﻠﻤﺎﻯ ﺗﺒﺮﻳﺰ«؛ »ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻳﺎ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﺴﻠﻚ«؛ »ﺑﺤﺜﻰ ﺩﺭﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﮥ ﻋﻠﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻠﻮﻥ ﺩﺭﻋﻘﻴﺪﻩ‪ ،‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺭﺍﺩﻋﺎ«‪ .‬ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﮥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ١٧‬ﻭﻳﮋﮤ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﭼﺎﭖ‬ ‫ﺑﺎﺏ؛ ﻫﻴﭻ ﺍﺩﻋﺎﺋﻰ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﺗﻮﺑﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ« ﻭ » ّ‬ ‫ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ‪ ١٣٨٦‬ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﺯ ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺧﺸﺖ ﺍﻭﻝ‪ :‬ﺑﺎﺯﺷﻨﺎﺳﻰ ﻭ ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﻧﻰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ‬

‫ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﮥ ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﺏ« ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻫﻤﮥ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻮﺭﺧﻴﻦ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﻟﺤﺎﻝ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭﺳﺮﻫﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍﺳﺖ ﻻﻃﺎﺋﻼﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺍﺯ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺭﻭﺯﻯ‬ ‫ﺍﻗﻞ ﻗﻠﻴﻠﻰ ـ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﺭﺍ‬ ‫ﻗﺎﺟﺎﺭﻳﻪ‪ ،‬ﻛﺜﻴﺮﻯ ﺍﺯﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﻟﺤﺎﻝ ﻋﺼﺮﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ـ ّﺍﻻ ّ‬ ‫ﺗﻜﺮﺍﺭﻣﻜﺮﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺧﻮﺍﻫﺪﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺍﺯﻣﺮﺩﺍﻥ ﻭﺯﻧﺎﻥ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﻳﻦ ﺁﺏ ﻭﺧﺎﻙ ﻋﺰﻳﺰﻧﻴﺰ‪ ،‬ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻧﻴّﺎﺕ ﻭﺭﻭﺵ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻧﻰ ﺍﻣﺜﺎﻝ‬

‫ﺳﺪ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻭﺗﻜﺮﺍﺭﻏﺎﻓﻼﻥ ﺑﺸﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯﻧﺎﻡ ﻭﻧﻨﮓ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ‪ ،‬ﻭﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺱ‬ ‫ﺍﺯﺟﻮ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﻣﻼﺣﻈﮥ ﺍﻳﻦ ﻭﺁﻥ ﺩﺭﺩﺍﺧﻞ ﻭﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯﺍﻳﺮﺍﻥ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺟﻬﺎﻥ ﺑﮕﺬﺭﻧﺪ ﻭﺧﺎﻟﺼﴼ ﻟﻮﺟﻪ ﺍﻪﻠﻟ ﻛﻤﺮﺑﺮﻛﺸﻒ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺁﻳﻴﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﻳﺰﺩﺍﻥ ﺑﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻧﺎﺯﻧﻴﻨﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﻗﺮﺁﻥ‬

‫ِ‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﻨﺘﺸﺮﻩ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ‬ ‫ﻣﺠﻴﺪ‬ ‫ﺪﻋﻮﻥ ِ َﺍﻟﻰ َ‬ ‫ﻣﺼﺪﺍﻕ »ﺍ ّﻣ ٌﺔ َﻳ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﺨﻴﺮ « ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺁﻧﺎﻥ ﻛﺘﺐ ﻭﺁﺛﺎﺭ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻧﻴﺰ ّ ّ‬

‫ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺗﺤﺮﻳﻔﺎﺕ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺋﺂﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﻣﺘﻘﻴﺎﻧﻪ ﻭ‬ ‫ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺁﺛﺎﺭﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻭ ّ‬

‫ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﺍﻧﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﺫﺏ ﺗﺄﻳﻴﺪﺍﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺩﺭ‬

‫ﻛﺸﻒ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺑﺮﻭﺯ ﺍﻧﺼﺎﻑ‪ ،‬ﭼﻮﻥ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ‬

‫ﺍﺩﺏ ﻭﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺪﺭﺧﺸﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ِ‬

‫ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ـ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﺎﺭﻗﻪ‬

‫ﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺩﻫﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ـ ﺯﻳﺮﺍ ﺣﻀﺮﺕ‬

‫ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﻋﺎ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﻳﺎ ِﺍﻟﻬﻰ َ َ ِ‬ ‫ﻗﻠﻮﺑﴼ ﺻﺎﻓ ّﻴ ًﺔ ﻭ َﺍﺑﺼﺎﺭﴽ‬ ‫ﻓﺎﺑﺘﻌﺚ ُ ُ‬

‫ﻋﻠﻴﻚ‪) ٤٦٥«.‬ﺍﻯ ﺧﺪﺍﻯ ﻣﻦ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ‬ ‫ﻭﺭﺩ َ َ َ‬ ‫ﻟﻴﺘﻔﺮﺳﻮﺍ ﻓﻰ َ ْ ِ َ‬ ‫ﺣَﺪﻳ َﺪ ًة ِ َ َ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻣﺮﻙ َﻭ ﻣﺎ َ َ َ‬ ‫ﻭ ﻣﺒﻌﻮﺙ ﻓﺮﻣﺎ ﻗﻠﻮﺑﻰ ﺻﺎﻑ ﻭ ﺩﻳﺪﮔﺎﻧﻰ ﺗﻴﺰ ﺑﻴﻦ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺗﻮ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ‬

‫ﺑﺮ ﺗﻮ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻣﺪ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻨﺪ( ﻭ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺣﺘﻤﻴّﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ‬

‫ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﻋﺎﺭﻑ ﻧﺸﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻋﺒﺎﺩﻯ‬

‫ﺧﻠﻖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﻮﺛﺮ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻛﺄﺱ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻴﺎﺷﺎﻣﻨﺪ ﻭ‬

‫‪٤٦٦‬‬ ‫ﻓﺴﻮﻑ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻣﻄﻠﻊ ﮔﺮﺩﻧﺪ‪ «.‬ﻭ ﺩﺭ ﺳﻮﺭﺓ ﺍﻟﻤﻠﻮﻙ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪َ ُ َ » :‬‬

‫ﻋﻦ‬ ‫ﻭﺭﺩ َ َ‬ ‫ﻳﻄﻠﺒﻮﻥ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻣﻨﺎ َﻭ ُ ‪‬‬ ‫ﻋﻠﻴﻨﺎ َﻭ ْ ُ ُ َ‬ ‫ﻗﻮﻣﴼ ْ ُ ُ َ‬ ‫ﺣﻘﻨﺎ َ ِ‬ ‫ﻳﻈﻬﺮﺍﻪﻠﻟُ َ ْ‬ ‫ﻳﺬﻛﺮﻭﻥ ّ‬ ‫ْ ِ ُ‬ ‫ﻛﻞ ﻣﺎ َ َ َ‬

‫ﻗﺎ‪‬ﻤﴼ‬ ‫ﺫﻧﺐ‬ ‫ﻣﻦ َ ِٔ ِ‬ ‫ﻇﻠﻤﻮﻧﺎ ِ َ ِ‬ ‫ﻭﺭﺍ‪‬ﻬﻢ َ‬ ‫ٍ‬ ‫ﺮﻡ َﻭ ﻻ َ ْ ٍ‬ ‫ﻣﺒﻴﻦ َﻭ ِ ْ‬ ‫ﺍﻟﺬﻳﻦ ُ ْ‬ ‫ﻫﻢ َ َ ُ‬ ‫‪َ ‬‬ ‫ﻛﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟُ ِٔ‬ ‫ﺑﻐﻴﺮ ُﺟ ْ ٍ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧٦‬‬

‫ﺍﺷﺪ ُ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻳﺸﻬﺪ ﻣﺎ َ َ ُ‬ ‫َ​َ ِ‬ ‫ﺍﻧﻪ َ َ ‪‬‬ ‫ﻋﻠﻴﻬﻢ َﻭ ْ َ ُ‬ ‫ﻳﺄﺧﺬﻫﻢ َﻭ ِ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﻤﻨﺘﻘﻤﻴﻦ‪) «.‬ﺑﺰﻭﺩﻯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻗﻮﻣﻰ ﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻭ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ّ‬ ‫ﻓﻌﻠﻮﺍ َﻭ ُ ُ ُ‬

‫ﺫﻛﺮﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ِّ‬ ‫ﺣﻖ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺪﻭﻥ ﺟﺮﻡ ﻭ ﮔﻨﺎﻫﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻇﻠﻢ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﭘﺸﺖ‬ ‫ﻛﻞ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪ ﻭ ﻃﻠﺐ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ّ‬ ‫ﺳﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮔﻮﺍﻫﻰ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ‬

‫ﺷﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﮔﻴﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﺖ(‪.‬‬

‫ﻭﺣﺘﻰ ﺑﻌﻀﴼ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭﺻﻔﺤﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﻋﺼﺮﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺩﺭﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺎﺭﻯ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺁﻧﭽﻪ ّ‬

‫ﻭﻟﻰ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺰﻣﺨﺘﺼﺮ ﻭﺧﻼﺻﻪ ﺍﻯ ﺍﺯﺁﻧﻬﺎ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬

‫ﺍﻭﻝ‪ :‬ﺩﺭﺹ‪١١‬ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﻛﺸﻒ ﺍﻟﻐﻄﺎء ﻭﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﺁﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻴﺎﻥ ﻋﻠﺖ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﺁﻥ‪ ،‬ﺍﻗﻮﺍﻝ‬ ‫ﻧﻜﺘﮥ ّ‬

‫ﺁﻳﺘﻰ)ﺁﻭﺍﺭﻩ( ﻭﺻﺒﺤﻰ ﺭﺍ ﺷﺎﻫﺪ ﺁﻭﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭﻣﻘﺎﻻﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺫﻛﺮﺷﺪﻛﻪ ﺍﻗﻮﺍﻟﺸﺎﻥ ﺟﺰ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮﺳﻨﺪﻳّﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ ﺍﺯﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ‬ ‫ﺳﺘﻴﺰﺍﻧﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺷﻬﺒﺎﺯﻯ ﻭﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺑﺪﴽ ﻧﺰﺩ‬ ‫ّ‬

‫‪467‬‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺗﻮﺟﻴﻬﻰ ﻭﺩﺭﻭﻏﻰ‬ ‫ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻰ ﻫﻢ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺧﻮﺩﺵ ﻓﺮﻳﺐ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﺭﺍﺧﻮﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺧﻮﺩ ﻭﻯ ﻧﻴﺰﺑﺮﻋﻜﺲ ّ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﻭﻯ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻏﻴﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ »ﺍﺯ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺑﺪﺧﻴﻢ ﻏﺮﺽ ﻭﺭﺯ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ«‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﺳﺎﻳﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﭘﮋﻭﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺩﺭﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ‪ ،468‬ﻣﺎﻧﻨﺪﺷﻬﺎﺩﺕ ﺻﺒﺤﻰ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺻﺮﻓﴼ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭﭘﻴﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﺎﻥ ﻛﻴﻨﻪ ﺗﻮﺯ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮﻯ ﻛﺮﺩﻭﺣﻜﻢ ﺻﺎﺩﺭﻧﻤﻮﺩ؟‬

‫ﺿﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ« ﺁﻥ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﻭﺳﻮﺯﺍﻧﺪﻩ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ »ﺟﻤﻴﻊ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﻛﺸﻒ ﺍﻟﻐﻄﺎء« ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ »ﻣﺎﻳﻪ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯﻗﻮﻝ ﺁﻧﺎﻥ ّ‬

‫ﺷﺪ‪ ،‬ﻭﺳﭙﺲ ﻻﺑﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻧﺤﻮﮤ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻰ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻰ ﻭﺻﺒﺤﻰ ﻭﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻰ ﺍﺯﺁﻥ‪ ،‬ﻓﻮﺭﴽ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‬

‫»ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺷﻤﺎﺭﻯ ﺍﺯﺁﻥ ﺩﺭﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭﭼﻨﺪ ﻧﺴﺨﻪ ﺍﻯ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭﻣﺤﺮﻣﺎﻧﮥ‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ‪...‬ﺟﺎﻥ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺪﺭﺑﺮﺩﻧﺪ‪ «.‬ﻣﻌﻨﻰ »ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ« ﻫﻢ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ »ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭﻣﺤﺮﻣﺎﻧﮥ‬

‫ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ« ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﮥ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﺯﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﻟﻐﺖ »ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ«‬ ‫ﻭﺍﺩﻋﺎﻯ ﺩﺭﻭﻏﻰ‬ ‫ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺍﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﻣﻜﺮﻭﺣﻴﻠﻪ ﻭﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻇﺎﻫﺮﻯ ّ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻣﻰ ﺑﺮﺩ؟ ﺍﮔﺮﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ّ ّ‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﺻﺪﻫﺎ ﺟﻠﺪﻛﺘﺐ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺍﺯﺧﻮﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻳﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﺍﻣﻮﺭﺑﺎ ﻫﺠﻮﻡ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﮥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ‬

‫ﻛﺮﺩﻥ ﻭﻛﺸﺘﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﺘﺒﺸﺎﻥ ﺭﺍﻏﺎﺭﺕ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﻛﻢ ﻭﺑﻴﺶ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟‪ 469‬ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻭﻋﻮﺍﻣﻞ ﺑﺎﻻ ﺩﺳﺘﺶ ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﺘﺐ ﻭﻧﺸﺮﻳّﺎﺕ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺭﺍﻧﺰﺩ ﺧﻮﺩ ﺍﻧﺒﺎﺭﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ؟‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺎﺧﺘﮥ‬ ‫ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺍﮔﺮﻛﺸﻒ ﺍﻟﻐﻄﺎء ﺩﺍﺭﺍﻯ »ﻣﺎﻳﻪ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ﺿﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ« ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻬﺎ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺩﺭﻭﻏﮕﻮ ﻛﻢ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺷﺪﻩ؟ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﺍﻭﻫﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ‬

‫ﺍﻭﻝ‪» ،‬ﻗﺒﻠﻪ ﺍﺵ ﺭﺍ‬ ‫ﻭﺍﻧﻤﻮﺩ ﻛﻨﺪﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ ﻛﺸﻒ ﺍﻟﻐﻄﺎء ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﺍﺯﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺗﺰﺍﺭﺑﻪ ﻟﻨﺪﻥ ﺗﻐﻴﻴﺮﺩﺍﺩ‪ «.‬ﺍﮔﺮﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﭘﺲ ﭼﺮﺍ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺁﻗﺎﻯ ﺁﺩﻣﻴّﺖ ﻭﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ‬ ‫ﺭﺍﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ‬ ‫ﻇﻬﻮﺭﻭﺣﺘﻰ ﺩﻫﻪ ﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺁﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ؟‪ 470‬ﺍﮔﺮﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﭘﺲ ﭼﺮﺍ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ِ ﻛﻢ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ١٢‬ﺩﺭﻣﻄﻠﺐ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﺑﻐﺪﺍﺩ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺣﺪﻭﺩ‪ ٦٥‬ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻨﮓ‬ ‫»ﺳﺎﺑﻘﮥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭﻃﻤﻊ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ« ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ّ‬

‫ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺗﻤﺎﺱ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ؟ ﻭﭼﺮﺍﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺪﻭﺩ‪ ٥٠‬ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﺍﻭﻝ ﻧﻴﺰﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻟﻮﺡ ﻣﻬﻴﻤﻦ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭﻳﻜﺘﻮﺭﻳﺎ ﺭﺍ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭﺩﺭﺁﻥ ﺿﻤﻦ ﺩﻋﻮﺕ ﺍﻭﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﻣﻮﻋﻮﺩ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ ﻧﻴﺰﻫﺴﺖ ﻭﺿﻤﻦ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺭﺍﻩ ﻫﺎﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭﺻﻠﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭﺿﻤﻦ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺍﻭﻛﻪ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﺩﺭﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﻣﻨﻊ ﺑﺮﺩﻩ ﺩﺍﺭﻯ‬ ‫ﺭﺍ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻠﻜﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻭﺍﻧﺬﺍﺭﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ‪:‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧٧‬‬

‫ﻣﻦ ا ْﻟﺴﱢﺪ َر ِة ِ‬ ‫ﺭﺑﻚ ِ ِ‬ ‫ﺍﻻﺭﺽ َﻭ‬ ‫ﺿﻌﻰ ﻣﺎ َ َ‬ ‫ﺍﺳﻤﻌﻰ ِﻧﺪﺍَء َ ِّ َ‬ ‫ﺍﻳﺘﻬﺎ ا ْﻟ َﻤِﻠ َﻜ ُﺔ ﻓﻰ َ ْ َ ْ‬ ‫ﻋﻠﻰ َ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﺰﻳﺰ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻻﻟﻬﻴّ ِﺔ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﻳﺎ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺤﻜﻴﻢ‪َ .‬‬ ‫ﺍﻧﻪ ﻻ ِ َ‬ ‫ﻣﺎﻟﻚ اﻟﺒَﺮّﻳ ِﺔ ِ َ‬ ‫ﻟﻨﺪﻥ ِ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﻪ ِﺍ ّﻻ َ َﺍﻧﺎ َ ُ‬ ‫ﺫﻛﺮ ِﻓﻰ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ ِ َ ْ ِ ِ‬ ‫ﺫﻛﺮ َ ِّ ِ‬ ‫ﺭﺃﺱ ْ ُ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﺸﺎﻡ‬ ‫ﺑﺎﻛﻠﻴﻞ ِ ْ ِ‬ ‫ﺍﻻﻧﺠﻴﻞ َ ْ‬ ‫ﺍﻧﻪ َ ْ‬ ‫ﻗﺪ َ ‪َ ‬‬ ‫ﺍﻻﻋﻈﻢ َﻭ َ ‪َ ‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺭﺑﻚ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻚ ِ ِ ْ ِ‬ ‫ﺗﺸﺮﻑ َ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺠﻠﻴﻞ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﻛﻤﻞ ﻣﺎ ُ ِ َ‬ ‫َﺯﻳّﻨﻰ َ َ‬ ‫ﺑﺮ ّ ِ‬ ‫ﺑﻤﺠﺪﻩ َ ْ َ ِ‬ ‫ﻗﺪ ‪‬ﺍﺗﻰ ِﻓﻰ ْ َ ِ‬ ‫ﺭﺑﻪ ِ ِ‬ ‫ﻳﻌﻠﻮ ْ ُ ِ‬ ‫ﻧﺬﻛﺮﻙ ِ َ ْ ِ‬ ‫ﺬﻛﺮ َ ِّ ِ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬ ‫ﺍﻧﺎ َ ْ ُ ُ َ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﻻﻧﺎﻡ‪َ ...‬ﺩﻋﻰ َ َ‬ ‫ﺛﻢ َ ِ‬ ‫ﺭﺑﻚ ِ ِ‬ ‫ﺍﺳﻤﻚ ِﺑ ِ ْ ِ‬ ‫ﺑﻘﺪﻭﻡ َ ِّ‬ ‫ﻧﺤﺐ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﻘﺪﻳﻢ ِ ّ‬ ‫ﻫﻮﺍﻙ ُ ‪‬‬ ‫ﺍﻥ ْ ُ َ‬ ‫ﺍﻗﺒﻠﻰ ِﺍﻟﻰ َ‬ ‫ﻟﻮﺟﻪ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭ ُ ِ ‪‬‬ ‫ﻣﺎﻟﻚ َ ِ‬ ‫ِ ُ ُ ِ‬ ‫ﻣﻮﻻﻙ َ ِ‬ ‫ﺑﻴﻊ ْ ِ ْ ِ‬ ‫ﺍﻧﻚ َ َ ْ ِ‬ ‫ﻗﺪ َ َﺑﻠﻐﻨﺎ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﻗﺪ‬ ‫ﺍﻧﻪ َﻋﻠﻰ ﻣﺎ َ ُ ُ‬ ‫ﺣﻜﻢ ِ ِﺑﻪ ﺍﻪﻠﻟُ ﻓﻰ ﻫﺬﺍ ‪ِ ‬‬ ‫ﺍﻗﻮﻝ َ ٌ‬ ‫ﺷﻬﻴﺪ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﺒﺪﻳﻊ َ ْ‬ ‫ﻣﻨﻌﺖ َ َ‬ ‫َْ ِ‬ ‫ﺍﻻﺭﺽ َﻭ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺴﻤﺎِء ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻟﻐﻠﻤﺎﻥ َﻭ ْﺍﻻﻣﺎِء ﻫﺬﺍ ﻣﺎ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻈﻬﻮﺭ َ ِ‬

‫ﺍﺭﺳﻞ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﺤ ِ ِ‬ ‫ﻛﺘﺐ ﺍﻪﻠﻟُ َ ِ‬ ‫ﺍﻋﺮﺽ‬ ‫ﺍﻥ ‪‬‬ ‫ﺟﺰﺍِء◌ ِ َ‬ ‫ﺍ◌ﻥ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﻋﻠﻴﻢ َ ٍ‬ ‫ﻣﻦ َ ُ ْ‬ ‫ﺍﻟﻤﺤﺴﻨﻴﻦ ِ ِ ْ‬ ‫ﺧﺒﻴﺮ‪ ِ .‬‬ ‫ﺗﺘﺒﻌﻰ ﻣﺎ ُ ْ ِ َ‬ ‫ﺍﺟﻮﺭ ْ ُ ْ‬ ‫ﺍﻟﻴﻚ ِ ْ‬ ‫ﺍﻧﻪ ُ ‪‬‬ ‫ﺫﻟﻚ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ َ ْ َ َ‬ ‫ﻣﻮﻓﻰ ُ ُ َ‬ ‫ﻟﻚ َ َ‬ ‫ﺴﻨﺎﺕ َﻭ ْ ُ ْ ِ َ‬ ‫َ​َ َ‬ ‫ﻟﺪﻥ َ ٍ‬ ‫ﻣﻨﺰﻝ ٓ ِ‬ ‫ﻟﺪﻥ ُ ْ ِ ِ‬ ‫ﺑﻌﺪ ِ ِ‬ ‫ﺍﻧﻪ َﻋﻠﻰ ُ ِّ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺍﻻﻳﺎﺕ َ ْ ِ ُ‬ ‫ﺍﻻﻋ َ‬ ‫ﻣﻦ َ ُ ْ‬ ‫ﻗﺪﻳﺮ‪ ِ .‬‬ ‫ﻤﺎﻝ ُ ْ َ ُ‬ ‫ﻭﺍﺳﺘﻜﺒﺮ َ ْ َ‬ ‫ﺗﻘﺒﻞ َ ْ َ‬ ‫ﺍﻥ َ‬ ‫ﻰ َ ٌ‬ ‫ﻨﺎﺕ ِ ْ‬ ‫ﺍﻻﻗﺒﺎﻝ َ ْ‬ ‫ﻋﻤﻠﻪ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﻟﻴﺤﺒﻂ ﺍﻪﻠﻟُ َ َ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺒﻴّ ُ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻣﺎ ﺟﺎﺋ ْ ُ‬ ‫ﺘﻪ ْ َ‬ ‫َ ْ َ َْ​َ‬ ‫ﻛﻞ ﺷ ٍٔ‬ ‫‪471‬‬ ‫ﺍﻟﺨﻠﻖ َ ِ ِ‬ ‫ﻗﺪﻳﺮ‪...‬ﺍﻟﺦ‬ ‫ﺍﺣﺠﺐ ْ َ ْ ِ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰ َ ٍ‬ ‫ﻟﺪﻥ َ ٍ‬ ‫ﻣﻦ َ ُ ْ‬ ‫ﻣﻦ َ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻋﺮﺽ َ ِ‬ ‫ﻗﺪﺭ ِ ْ‬ ‫ﺍﻧﻪ ِ ْ‬ ‫ﻋﻦ ْ ّ‬ ‫ﺍﻟﺤﻖ ِ ‪ُ ‬‬ ‫ﻛﺬﻟﻚ ُ ِّ َ‬ ‫َ َْ َ‬

‫ﻣﻮﻋﻮﺩﻛﻞ ﺍﻣﻢ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻳﺎﺗﻰ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩ ﺗﺎ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻭﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭘﺎﻙ ﻭﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳﺖ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﺯﻗﻠﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺯ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭﺍﻭﻫﺎﻡ ﻭﻫﺬﻳﺎﻧﺎﺕ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﻬﻴﻤﻨﻪ ﻭﺁﺛﺎﺭ ﻭﻛﺘﺐ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﺍﻫﻞ‬ ‫ﺁﻳﻴﻦ ﺍﻟﻬﻰ ّ‬

‫ﻋﻠﻴﻬﻢ ‪ُ ...‬ﻗﻞ َﻛﻔﻰ ِﺑﺎﻪﻠﻟِ َﺑﻴﻨﻰ‬ ‫ﺃﻧﺰﻟﻨﺎ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻜﺘﺎﺏ ﻳﺘﻠﻰ َ َ ِ‬ ‫ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺭﺍ ﻛﺎﻓﻰ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺃ َﻭ َﻟﻢ ِ ِ‬ ‫ﻳﻜﻔﻬﻢ ّ‬ ‫ﻋﻠﻴﻚ ِ َ‬ ‫ﺃﻧﺎ َ‬

‫ﻭﺑﻴﻨﻜﻢ َﺷﻬﻴﺪﴽ«‪) ٤٧٢‬ﺁﻳﺎ ﻛﺎﻓﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻓﺮﻭﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻳﻢ ﺑﺮﺗﻮ ﺁﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ‪...‬ﺑﮕﻮ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﺧﺪﺍ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻦ‬ ‫َ​َ َ ُ‬ ‫ﻭﻣﻴﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﮔﻮﺍﻩ(‪.‬‬

‫ﺍﻟﻜﺴﺎﻧﺪﺭﺩﻭﻡ ﺍﻣﭙﺮﺍﻃﻮﺭ ﺭﻭﺱ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﻭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻟﻮﺡ ﻣﻠﻜﮥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ ،‬ﻟﻮﺡ ﻣﻬﻴﻤﻨﻰ ﻧﻴﺰﺑﺎ ﻟﺤﻦ ﻭﻫﺪﻑ ﻭﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺸﺎﺑﻪ‪ ،‬ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻯ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺩﺭﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﻮﺡ ﻭﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻟﻮﺡ ﺩﻳﮕﺮﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻭ ﺭﺅﺳﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮﻣﻤﺎﻟﻚ‪،‬‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺍﺯﺭﻭﺱ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ ،‬ﺑﺴﻰ ﭘﻮﭺ ﻭﻣﻀﺤﻚ ﺍﺳﺖ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﻭﻫﻢ ﺁﻟﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ »ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻗﺒﻠﻪ« ّ‬

‫ﺍﺳﻤﻊ ِﻧﺪﺍَء ﺍﻪﻠﻟِ ْ َ ِ ِ‬ ‫ﻤﻼِء‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺮ ‪‬‬ ‫ﺑﻴﻦ ﺍﻟْ َ َ‬ ‫ﻳﺎ َ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﻘﺪﻭﺱ ﻭ َ ْ ِ‬ ‫ﻣﻦ ُ ِّ‬ ‫ﺍﻟﻔﺮﺩﻭﺱ ْ َ َ ِّ‬ ‫ﺍﻟﺮﻭﺱ ْ َ ْ‬ ‫ﺍﻗﺒﻞ ِ َﺍﻟﻰ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻚ ْ ُ ‪ِ ‬‬ ‫ﻣﻠﻚ ْ ُ ِ‬ ‫ﺳﻤﻰ ِ َ ْ‬ ‫ﺍﺳﺘﻘﺮ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ ﻓﻴﻪ ْ َ َ ‪‬‬ ‫ﺑﺎﻻﺳﻤﺎِء ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﺤﺴﻨﻰ َ َ‬ ‫ﺍﻻﻋﻠﻰ ﻭ ﻓﻰ َ َ ُ ِ ِ‬ ‫ﻋﻦ ‪ِ  َ ‬‬ ‫ﻳﺤﺠﺒﻚ ﺷ‬ ‫ﻧﺼﺮﻧﻰ‬ ‫ﺍﻟﺘﻮﺟﻪ ِﺍﻟﻰ َ ِّ َ‬ ‫ﺍﻥ ْ ُ َ َ‬ ‫ﺍﻻﺑﻬﻰ ِﺍﻳّ َ‬ ‫ﺎﻙ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ‪ْ َ ...‬‬ ‫ﺍﻟﺒﻬﻰ َ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫ﻰ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ‪‬‬ ‫ﺭﺑﻚ ‪‬‬ ‫ﺑﺎﺳﻢ ﺍﻪﻠﻟِ َ‬ ‫ﻗﺪ َ َ َ‬ ‫ﻣﻠﻜﻮﺕ ﺍﻻﻧﺸﺎِء ِ ْ ِ‬ ‫َ ‪‬‬ ‫ِ‬ ‫ﻋﻠﻢ َ َ ٍ‬ ‫ﺍﻥ‬ ‫ﻟﻢ ِ ْ‬ ‫ﺳﻔﺮﺍ‪‬ﻚ ِ ْ‬ ‫ﺳﺠﻦ ّ‬ ‫ﻫﻮ ِ َ‬ ‫ﺍﻻﻏﻼﻝ ِ ِ َ‬ ‫ﺍﺣﺪ ُ َ ِٔ َ‬ ‫ﺘﺐ ﺍﻪﻠﻟُ َﻟ َ‬ ‫ﺍﻳﺎﻙ َ ْ‬ ‫َ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺴﻼﺳﻞ َﻭ َ‬ ‫ﺗﺤﺖ ْ ‪ِ ِ ‬‬ ‫ﻛﻨﺖ ﻓﻰ ِ ْ ِ‬ ‫ﺍﺣﺪ ِ ّﺍﻻ ُ ْ‬ ‫ﻚ َﻣﻘﺎﻣﺎ َ ْ‬ ‫ﻳﺤﻂ ِﺑﻪ ِ ْ ُ‬ ‫ﺍﺫ ُ ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﻄﺎِء َ ْ َ‬ ‫ﺑﺬﻟﻚ َﻛ َ َ‬ ‫ﺣﻮﻝ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﻻﺑﻦ ﻓﻰ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﺸﺠﺮ‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ُ ُ‬ ‫ﺗﺒﺪﻝ َ‬ ‫ُ َ ِّ َ‬ ‫ﻳﻄﻮﻑ َ ْ َ‬ ‫ﺍﻟﻠﻬﻢ َ ‪َ ‬‬ ‫ﻳﻘﻮﻝ َ ‪َ ‬‬ ‫ﺍﻟﻌﻈﻴﻢ‪ْ َ .‬‬ ‫ﺍﻟﻄﻮﺭ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﻮﺍﺩ ْ ُ َ ‪ِ ‬‬ ‫ﻟﺒﻴﻚ ّ ُ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺒﻴﺖ َﻭ ‪ُ َ ‬‬ ‫ﻟﺒﻴﻚ َﻭ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻻﺏ َﻭ ْ ِ ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺎﻡ ْ َ َ‬ ‫ﻫﺬﺍ ْ َ َ‬ ‫ﻗﺪ َ َﺍﺗﻰ ْ َ ُ‬ ‫ﺗﻘﺮﺏ ِ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻮﻫﺎﺏ ِ‬ ‫ﺍﻟﺘﻰ ﻓﻴﻬﺎ‬ ‫ﺍﻻﻳﺎﻡ ‪‬‬ ‫ﺭﺍﻛﺒﴼ َ َ‬ ‫ﻳﻨﺎﺩﻯ ِ َﺑﺎ َ‬ ‫ﺛﻢ ْ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﻴﻪ َ ٌ‬ ‫ﻋﻠﻰ ِّ‬ ‫ﺍﻟﻨﺪﺍِء َ ْ‬ ‫ﻋﻠﻰ ‪ِ ‬‬ ‫ﺍﻟﺴﺤﺎﺏ ُﻃﻮﺑﻰ ِ َ ْ‬ ‫ﻟﻠﻤﺒﻌﺪﻳﻦ ‪ْ ُ ْ ُ ...‬‬ ‫ﺍﺫﻛﺮ ّ‬ ‫ﺍﻧﻈﺮ ُ ‪‬‬ ‫ﻭﻳﻞ ِ ْ ُ َ َ‬ ‫ﻗﺪ َﺍﺗﻰ َ ُ‬ ‫ﻟﻤﻦ َ َ ‪َ ‬‬

‫ﺍﻟﺮﻭﺡ ِ ُ ُ ِ‬ ‫ﻣﻦ ِ ْ ِ‬ ‫ﻫﻮ‬ ‫ﺣﻜﻢ َ َ‬ ‫ﻈﻪ ِ‬ ‫ﻫﻴﺮﻭﺩﻭﺱ َ ْ‬ ‫ﺑﺠﻨﻮﺩ ْ َ ِ‬ ‫ﺍﺭﺳﻠﻪ ِﺍﻟﻰ َ ْ ٍ‬ ‫ﺍﺭﺽ ُﺍﺧﺮﻯ َﻭﻋﺪﴽ ِ ْ‬ ‫ﻋﻨﺪﻩ ِ ‪‬‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻟﻐﻴﺐ َﻭ َﺣَﻔ َ ُ‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ ُ ُ ُ‬ ‫َ َﺍﺗﻰ ‪ُ ‬‬ ‫ﺑﺎﻟﺤﻖ َﻭ َ ْ َ َ ُ‬ ‫ﻧﺼﺮﺍﻪﻠﻟُ ‪َ ‬‬ ‫ﻗﺪ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺮﻭﺡ َﻭ َ َ َ‬ ‫ﺍﻧﻪ ُ َ‬ ‫ﺗﺤﺖ ُ ِ‬ ‫ﻓﻢ ‪ِ ‬‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺍﻋﻠﻢ‬ ‫ﺭﺑﻚ ْ َ ُ‬ ‫ﺍﻥ َ ‪َ ‬‬ ‫ﻗﻄﺐ ْ َ ْ ِ‬ ‫ﻳﺮﻳﺪ ِ ‪‬‬ ‫ﻟﻮ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﺤﺎﻛﻢ َﻋﻠﻰ ﻣﺎ ُ‬ ‫ﻳﻜﻮﻥ ﻓﻰ ُ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﺜﻌﺒﺎﻥ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﺒﺤﺮ َ ْ‬ ‫ﻳﺸﺎء َ ْ‬ ‫ﻳﺤﻔﻆ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﻈﺎﻟﻤﻴﻦ‪ْ َ ْ ِ ...‬‬ ‫ْ ِ ُ‬ ‫ﺳﻴﻮﻑ ّ ِ َ‬ ‫ﺍﻭ َ ْ َ‬ ‫ﺍﻭ ﻓﻰ َ ِ‬ ‫ُ‬ ‫ﻴﻮﻑ ِ‬ ‫ﺗﺤﺖ ُﺳ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﺬﻛﻮﺭ‬ ‫ﺑﺸﺎﺭ ٍة ﻻ ِ ُ‬ ‫ﺟﺴﺪﻯ ﻓﻰ َﺑﻼٍء ﻻ ﻳﺤﺼﻰ َ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ ‪ّ ِ ...‬‬ ‫ُ‬ ‫ﻳﻌﺎﺩﻟﻬﺎ َ َ ُ‬ ‫ﻭﻟﻜﻦ ‪ُ ‬‬ ‫ﺍﻧﻰ ﺃﻧﺎ َ‬ ‫ﻓﺮﺡ ْ َ َ‬ ‫ﺍﻟﺮﻭﺡ ﻓﻰ ِ َ‬ ‫ﺍﻻﻋﺪﺍِء َﻭ َ َ‬ ‫ِﺟﺴﻤﻰ َ ْ َ‬

‫ﺍﻟﺘﻮﺭ ُة َ ِ‬ ‫ﺃﺧﺮﺏ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﺒﻴﻮﺕ؟‬ ‫ﻭﺳﻠﻄﺎﻥ ّ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻭﺍﻻﻧﺠﻴﻞ ‪ُ ...‬ﻗﻞ ﻳﺎ َﻣﻼٔ ُ ِ‬ ‫ﺃﻧﻔﺴﻜﻢ ِﻓﻰ ُ‬ ‫ﺗﺮﻭﻥ ُ َ ُ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﻟﻐﺮﻭﺭ ﺃ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻈﻬﻮﺭ ﻓﻰ َ ِ‬ ‫ﻦ ِﺑﺎﺳﻤﻰ ّ‬ ‫ﺍﻟﻘﺼﻮﺭ َ ُ‬ ‫ِ ِﺑﻠﺴﺎﻥ ِ ِ َ‬ ‫ﺍﺷﻌﻴﺎء َﻭ ُﺯﻳّ َ‬ ‫ﺧﻴﺮ ﻓﻰ‬ ‫ﺍﻟﺘﺮﺍﺏ ِﻣﻦ َ ِ‬ ‫‪ ...‬ﻗﻮﻣﻮﺍ َﻋﻦ ُ ِ‬ ‫ﻏﻴﺮ ِ ٍ‬ ‫ﻳﻤﻠﻜﻪ َ ُ ُ‬ ‫ﻳﻨﻔﻌﻜﻢ ِ َ ُ‬ ‫ﺃﺗﻈﻨﻮﻥ َ ُ ُ‬ ‫ﻏﻴﺮﻛﻢ َﻭ ِ َ‬ ‫ﻣﺎﻋﻨﺪﻛﻢ ؟ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻬﻮﻯ‪َ ّ َ ...‬‬ ‫ﺗﺮﺟﻌﻮﻥ ِﺍﻟﻰ ‪ِ ‬‬ ‫ﻧﺎﺻﺮ َ ُ ٍ‬ ‫ﺳﻮﻑ ِ ُ ُ‬ ‫ﻭﻣﻌﻴﻦ ﻻ َ َ‬ ‫ﻗﺒﻮﺭ َ‬

‫ﻧﺰﻟﺖ ِﺑﻬﺬﺍ ِ‬ ‫َﺣﻴﻮ ٍة ِ‬ ‫ﺍﻟﺒﺪﻳﻊ ‪...‬‬ ‫ﻭﺃﻗﺒﻠﻮﺍ ِﺍﻟﻰ ﻧِﻌﻤَﺔ ﺍﻪﻠﻟِ ّ‬ ‫ﺍﻟﺘﻰ ُ ّ َ‬ ‫ﻋﻨﺪﻛﻢ َ ِ‬ ‫ﺗﺘﻐﻴّ ُﺮ َﺩﻋﻮﺍ ﻣﺎ ِ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻔﻨﺎء َﻭ ﻻ ِﻟﻨِﻌﻤَﺔٍ◌ َ َ َ‬ ‫ﺍﻟﻤﻮﺕ َﻭﻻ ِ َﻟﺒﻘﺎٍء ِ ُ ُ‬ ‫ﻳﺄﺗﻴﻪ َ ُ‬ ‫ﺍﻻﺳﻢ َ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﻳﺪﺭﻛﻪ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﻤﻠﻚ َﻋﻦ ِ ِ‬ ‫ﺃﻗﺒﻞ ِﺍﻟﻰ ﺍﻪﻠﻟِ ِ َ ِ ِ‬ ‫ﻃﻮﺑﻰ ِ َ ِ ٍ‬ ‫ﺑﻘﻠﺒﻪ‪...‬‬ ‫ﻣﺎﻣﻨﻌﻪ ُ ُ‬ ‫ﻣﺎﻟﻜﻪ َﻭ َ َ‬ ‫ﻟﻤﻠﻚ َ َ َ ُ‬

‫‪473‬‬

‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﭼﺮﺍﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻛﻢ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺹ‪١٢‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ـ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺍﺯﻃﺮﻳﻖ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩﺑﺮﺍﻭﻥ ـ ﺣﺎﻣﻰ‬

‫ﻭﻫﻤﺪﺳﺖ ﺍﺯﻟﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﻫﻤﻴﺸﮕﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺹ‪ ١١‬ﻓﺮﺿﻴّﮥ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﻓﻮﻕ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ؟ ﻣﮕﺮﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﻛﻪ‬

‫ﻣﻼﻳﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻳﻴﺎﻥ ﺑﺮ‬ ‫ﻛﺴﺮﻭﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺯﻟﻴﺎﻥ ﻭﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﻮﻕ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪)» :‬ﺍﺯﻟﻴﺎﻥ( ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻧﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪﻯ ﺑﺎ ﺩﺳﺖ ّ‬

‫ﺁﻏﺎﻻﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻴﻨﻪ ﺟﻮﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﻳﻰ ُﮐﺸﻰ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﻮﺷﺶ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ«‪ 474‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻗﺒﻞ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺭﮊﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻧﻴﺰ ﺍﺩﺍﻣﻪ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ؟‬

‫‪475‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧٨‬‬

‫ﺁﺭﻯ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻴﺰﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻣﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺶ ﺩﺭﺍﻳﻦ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﻫﻤﮥ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﻭﻫﻤﮥ‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺁﻳﻴﻦ‬ ‫ﺩﻭﻟﺘﻬﺎ ﺍﺯﻫﺮ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﻃﻦ ﻓﺮﻭﺷﻰ ﻭﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ‬ ‫ً‬

‫ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺻﻠﺢ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺭﺳﺪ ﻭﺟﻨﮓ ﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﻃﻠﻌﺎﺕ‬

‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺯﻝ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﻰ ﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺭﺍ ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻮﺫﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺹ ‪٧‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺭﻳﺎﻛﺎﺭﺍﻧﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻭﻓﻘﻂ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﺳﻔﻴﺮ ﺭﻭﺱ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﺭﻭﺳﻴّﻪ ﺭﺍﻛﺮﺩ‪ّ ،‬‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺳﻔﻴﺮ ﺭﺍ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ‪ 476‬ﻭ ﻋﻠﻰ ﺭﻏﻢ ﺩﺷﻤﻨﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺨﻰ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ‪،‬‬

‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﻣﺎ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﻠﻴﮥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻴﻢ‪ «.‬ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺭﻓﻊ ﻇﻠﻢ ﻫﺎﻯ ﻭﺍﺭﺩﻩ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺍﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﺗﺬﻛﺮﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻭﻗﺘﻰ ﭘﺎﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻭﻝ ﭘﻴﺶ ﻣﻰ ﺁﻣﺪ‪،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﺣﺮﻣﺖ‬ ‫ﺍﺯﻃﺮﻑ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ّ‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ ﻭﻃﻨﻰ ﺩﺭﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺩﻭﻝ ﺭﻭﺱ ﻭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ‪ ،‬ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻛﻮﺷﺶ ﺭﺍ ﺩﺭﺣﻔﻆ ﺁﺑﺮﻭﻯ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺴﺘﺒﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﺩﺭﺳﻔﺮﺗﺒﻠﻴﻐﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭﺁﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﺳﺖ ﺩﻭﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ّ‬

‫ﻭﻣﺼﺮ‪ ،‬ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺷﺎﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺮﻭﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪» :‬ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﺪﻥ ﻓﻘﻴﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻳﻢ ﻭﻧﻪ ﺳﻼﻃﻴﻦ‪ «،‬ﻭ‬

‫ﻭﻗﺘﻰ ﺍﺩﻭﺍﺭﺩ ﺑﺮﺍﻭﻥ ﺩﺭﻫﻤﺎﻥ ﺍﺳﻔﺎﺭ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﺮﺩ ﺑﻪ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻗﺒﻮﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻣﺸﺮﻭﻁ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﻜﺎﻟﻤﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ‪ 477.‬ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﺩ ﻣﮕﺮ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﻭ ﻫﺮ ﮔﻨﺎﻫﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﻋﻔﻮ ﻭ ﻣﻐﻔﺮﺕ ﺍﺳﺖ ﻣﮕﺮ ﻫﺘﻚ ﻧﺎﻣﻮﺱ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﻴﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻫﺮ ﺫﻟّﺘﻰ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬

‫‪478‬‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ ﻭ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺮﺁﻥ ﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺼﻮﺹ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻀﺮﺕ ّ‬ ‫ﻣﻠﺖ« ﻭ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺍﮔﺮ ﻧﻔﺴﻰ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﺮﻭﺭ ﺳﺮﻭﺭﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭﻋﺰﻳﺰﺗﺮﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ‪«.‬‬ ‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪،‬‬ ‫ِ‬

‫‪479‬‬

‫ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻠّﺖ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻯ »ﻛﺸﻒ ﺍﻟﻐﻄﺎء« ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺩﻻﻳﻞ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﮕﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻭﺷﻮﺍﻫﺪﻯ‬

‫ﺍﺯﺧﻮﺩ ﺁﺛﺎﺭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻧﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻰ ﻭﺁﻭﺍﺭﻩ ﻭﺻﺒﺤﻰ‪.‬‬

‫ﺟﻠﺖ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ّ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ ﻛﻪ ً‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪٦٢‬ﻭ‪٦٣‬ﻭ‪ّ ٦٤‬‬ ‫ﺩﻭﻡ‪ّ :‬‬ ‫ﻧﻜﺘﮥ ّ‬ ‫ﻛﻼ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺳﻮء ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺍﺯﺳﻴﺮ ﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ّ‬

‫ﺐ ﻣﻄﻠﺐ ﻭﺍﺻﻞ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﭘﻮﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﻋﻈﻤﺘﻪ‪ ،‬ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﻭﻟﻴﻌﻬﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﻭﺍﺩﻋﺎﻯ ﺗﻮﺑﻪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ُ ،‬ﻟ ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ »ِﺫﻛﺮﻳّﺖ«‪ ،‬ﺳﭙﺲ »ﺑﺎﺑﻴّﺖ«‪ ،‬ﺑﻌﺪﴽ »ﻣﻬﺪﻭﻳّﺖ«‪ ،‬ﻭﺳﭙﺲ»ﺭﺑﻮﺑﻴّﺖ« ﻭ »ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ« ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺁﺧﺮ ﻧﻴﺰﺍﺯﻫﻤﻪ ﺁﻥ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺑﺘﺪﺍ ّ‬

‫ﺣﺘﻰ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺁﻳﻴﻦ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﺑﻰ ﻭﺑﻬﺎﺋﻰ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﻋﺎﻭﻯ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﻏﻴﺮ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﻗﻴﺤﺎﻧﻪ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ّ‬

‫ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ »ﺳﺎﺩﺍﺕ« ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻋﻤﺪﴽ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩﻩ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ‬

‫ﺍﺯﺷﺮﺍﻳﻂ ﻇﻬﻮﺭﻗﺎﺋﻢ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﻭﺳﻴّﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﺏ ﻭﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﻯ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺩﺭﺹ‪٦٢‬‬

‫ِ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮﻛﻪ ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺍﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ‬ ‫ﺭﺍ ﻳﻜﻰ ﺍﺯﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ِ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ َ‬ ‫ﺧﻄﺎﺏ ِ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺩﺭﺹ‪ّ ٢‬‬

‫‪480‬‬ ‫ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻰ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻧﻴﺰﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺳﻴﺮ ﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺍﻣﺮﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﻙ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻮﺩﻩ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺣﻖ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭﺍﺳﻊ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎﻣﻰ ﻛﻪ ّ‬ ‫»ﻧﻈﺮ ﻛﻦ ﺩﺭ ﻓﻀﻞ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻛﻪ ﭼﻘﺪﺭ ﺭﺣﻤﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ّ‬

‫‪481‬‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻈﻬﺮ ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻳﻪ ﺍﻧّﻰ ﺃﻧﺎ ﺍﻪﻠﻟ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﺑﺎﺑﻴّﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﺁﻝ‬ ‫ﺣﺪ ِﺍﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﺭﺍ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ «.‬ﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﭼﻮﻥ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻧﻪ‬ ‫ﺣﻖ ﺭﺳﻮﻝﺍﻪﻠﻟ )ﺹ( ﻛﻪ ﻻﻣﺜﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ ﮔﻔﺘﻨﺪ ّ‬ ‫ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺍﻣﺮ ﺑﻪ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﺍﺳﻢ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﺧﻠﻘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ّ‬

‫‪482‬‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﺏ‬ ‫ﻟﻤﺠﻨﻮﻥ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﻋﻤﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﻛﺬﺏ ﻗﻮﻝ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ‪ «.‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ّ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ‪ ،‬ﺩﺭ ﺗﺒﺮﻳﺰ‬ ‫ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﻣﻴﺮﺯﺍ‪ ،‬ﻭﻟﻴﻌﻬﺪ‬ ‫ﻣﻜﻪ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻗﺎﺋﻤﻴّﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻥ‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺎﻛﻮ ﺑﻪ ﻭﺣﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺑﺎﺑﻴﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﺏ ﻭ ّ‬ ‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭﺷﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﺎﺑﻴّﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺩﻭﻣﻴﻦ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻧﻬﻢ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺍﻣﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٧٩‬‬

‫ﺧﻮﺍﺹ ﺍﺻﺤﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﺎﻝ ﻇﻬﻮﺭﺷﺎﻥ‪ ١٢٦٠ ،‬ﻫـ ﻕ ﻳﺎ‪ ١٨٤٤‬ﻣﻴﻼﺩﻯ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫ّ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﺎﻟﻨّﺴﺒﻪ ﺑﻪ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﻋﺎﺩﻯ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻌﺪﺗﺮ ﻭﺁﻣﺎﺩﻩ ﺗﺮ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻬﺪﻭﻳّﺖ ﻭﻗﺎﺋﻤﻴّﺖ‬

‫ﻭﻧﺰﻭﻝ ﺁﻳﺎﺕ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﺁﻥ »ﻣﻄﺎﻟﻊ ﺍﻧﻮﺍﺭ« ﻭ »ﺳﺤﺮﺧﻴﺰﺍﻥ ﺑﻴﺪﺍﺭ« ﺍﻣﺮﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭﺭﺍ ﺗﺎ ﻭﻗﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫ﺗﺼﻮﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺍﺯ ﻗﺎﺋﻢ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭﺑﻌﻀﴼ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻗﺒﻮﻝ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺗﺤﻤﻞ ﻧﻮﺭﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻇﻬﻮﺭﻣﺮﺑّﻰ ﺟﺪﻳﺪﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ‪ّ .‬‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺷﺮﻉ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭﻧﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻰﺁﻳﺪ‪ ،483‬ﻳﻌﻨﻰ ﻗﺎﺋﻢ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﻬﻮﺭﺵ ﺍﺳﻼﻡ ﻭﻫﻤﮥ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﺪﻑ ﻭ ﻛﻤﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﺭﺳﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﻼﻭﻩ‬

‫ﺍﻭﻝ ﺩﺭﺁﺛﺎﺭﻯ ﭼﻮﻥ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺳﻮﺭﮤ ﻳﻮﺳﻒ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺍﺣﺴﻦ ﺍﻟﻘﺼﺺ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮﺳﻮﺭﮤ ﻛﻮﺛﺮ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮﺳﻮﺭﮤ‬ ‫ﺑﺮﺍﺩﻋﺎﻯ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺁﻳﺎﺕ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻝ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻗﺎﺟﺎﺭﻳﻪ ﻧﻴﺰﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﻯ‬ ‫ﺿﺪﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻭﺭﺍﻥ‬ ‫ﺣﺘﻰ ﺩﺭﺗﻮﺍﺭﻳﺦ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺍﻟﻌﺼﺮ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﻣﻈﻬﺮﻳّﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬

‫ﺩﺭﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻣﻮﺭﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﻯ ِ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍء ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﮥ ﺁﻧﻬﺎ‪ ،‬ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻓﺘﻨﮥ ﺑﺎﺏ ﺍﺯ ﺍﻋﺘﻀﺎﺩ ﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ‪ ،‬ﺑﻪ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺑﺎﺏ‪...‬ﻫﺮﻛﺲ ﺭﺍﻧﺰﺩ ﺧﻮﺩﻣﺤﺘﺮﻡ ﻭﺻﺪﻳﻘﺘﺮ ﺩﺍﻧﺴﺖ‪ ...‬ﮔﻔﺖ ﺁﻥ‬ ‫ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻭﺗﺤﺸﻴّﮥ ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﻧﻮﺍﺋﻰ‪ ،‬ﺹ‪ ،٢‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﻠﻰ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﺘﻮﺍﺭﻳﺦ‪ ٤٨٤‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪...» :‬ﻭ ﺑﺎ ﺧﺎﺻﮕﺎﻥ ﺧﻮﻳﺶ ﮔﻔﺖ ﻣﻬﺪﻯ ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﻣﻬﺪﻯ ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻻﻣﺮ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﺮﻧﺪ ﻣﻨﻢ‪ «...‬ﻭ ﺩﺭ ﻧﺎﺳﺦ ّ‬ ‫ﺍﻻﻣﺮ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺵ ﺑﺮﻧﺪ ﻣﻨﻢ‪«.‬‬

‫‪485‬‬

‫ﺗﻌﺠﺐ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ »ﺫﻛﺮ« ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ِّ‬

‫ﺗﻌﻠﻤﻮﻥ«‪) ٤٨٦‬ﭘﺲ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ ﺍﺯﺍﻫﻞ ﺫﻛﺮ ﺍﮔﺮﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻴﺪ(‪ .‬ﻭﺩﺭﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﺫﻛﺮﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺃﻫﻞ ّ ِ‬ ‫ﻛﻨﺘﻢ ﻻ َ َ َ‬ ‫ﻓﺎﺳ‪‬ﻠﻮﺍ َ‬ ‫ﺍﻟﺬﻛﺮ ِﺍﻥ ُ ُ‬ ‫»َ ‪‬‬ ‫ﺍﻟﺴﻼﻡ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭﺭﺗﺒﮥ ﺍﻭﻟﻰ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﺫﻛﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻭﺣﻰ‬ ‫ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭﻋﻠﻴﻬﻢ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﺄﻭﻳﻠﻪ« ﻭﻋﺪﮤ‬ ‫ﺭﺑﺎﻧﻰ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺗﺄﻭﻳﻞ ﻣﺘﺸﺎﺑﻬﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﻧﺺ ﻗﺮﺁﻥ »ﻳﻮﻡ ﻳﺄﺗﻰ‬ ‫ﻭﺍﻟﻬﺎﻡ ّ‬ ‫ُ​ُ‬ ‫ﺁﻣﺪﻧﺶ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﻭﺍﻧﺒﻴﺎء ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺑﺎﺭﻯ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺁﻥ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺭﺍ ﺩﺭﺁﺷﻜﺎﺭﻛﺮﺩﻥ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻤﺸﺎﻥ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﮥ ّ ّ‬

‫ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺻﻞ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻫﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺁﻳﺎﺕ ‪ ٧٥‬ﺗﺎ ‪٧٩‬ﺳﻮﺭﮤ ﺍﻧﻌﺎﻡ‪ ،‬ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺩﻋﻮﺕ ﺗﺪﺭﻳﺠﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﻗﻮﻡ ﺁﻣﺎﺩﮤ ﻗﺒﻮﻝ ﻭﺣﺪﺍﻧﻴّﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ‬

‫ﻣﺠﻠﺴﻰ ﺩﺭ ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ‪ ،‬ﭼﺎﭖ ﺟﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺟﻠﺪ‪،٦١‬ﺹ‪ ،١٦١‬ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺩﺭﻋﺎﻟﻢ ﻣﺤﺴﻮﺳﺎﺕ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﺗﺮﻳﻦ‬

‫ﺭﺏ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ( ﺯﻳﺮﺍ ﻧﻮﺭ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ‬ ‫ﺍﻧﻮﺍﺭﺍﺳﺖ ﻭﺣﻀﺮﺕ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﺑﺎ ﻗﻮﻣﺶ ﻭﺍﺗﻤﺎﻡ ّ‬ ‫ﺣﺠﺖ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩ »ﻫﺬﺍ ﺭﺑّﻰ« )ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻗﻮﻡ ﮔﻔﺖ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﮤ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭﺧﺪﺍﻯ ﻭﺍﺣﺪ ﺭﺍ ﺧﺪﺍ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﻮﻡ ﻣﺤﺴﻮﺱ ﺑﻮﺩ‪ّ ،‬‬

‫ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﺻﺎﻑ ﺩﭼﺎﺭﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭﮔﺎﻩ ﻫﺴﺖ ﻭﮔﺎﻩ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻗﺪﻳﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﻟﻮﺟﻮﺩ‬

‫ﻭﻣﺤﺪﺙ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﺩﺭ ﺗﻔﺴﻴﺮﺍﻟﻘﺮﺁﻥ ﺳﻴّﺪﻋﻠﻴﺨﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺁﻳﮥ ‪ ٢٧‬ﺳﻮﺭﮤ ﺑﻘﺮﻩ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺬﻛﻮﺭﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺩﺭﺯﻣﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺗﻌﺪﺍﺩﺁﺳﻤﺎﻥ ﻫﺎ‬ ‫ُ َ‬

‫ﻭﺍﻻ ﺗﻌﺪﺍﺩﺁﺳﻤﺎﻧﻬﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﻭﻳﺎ‬ ‫ﺭﺍﻫﻔﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭﺁﻳﻪ ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻣﻤﺎﺷﺎﺕ ﻭ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺑﺎ ﻗﻮﻡ ﺗﻌﺪﺍﺩﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍﻫﻔﺖ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ّ ،‬‬ ‫ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭﺳﻮﺭﮤ ﻧﺠﻢ ﻣﺴﺄﻟﮥ ﻏﺮﺍﻧﻴﻖ ﻭ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺎﻣﻰ ﺑﺘﻬﺎﻯ ﻋﺮﺏ ﺟﺎﻫﻠﻴّﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻤﺎﺷﺎﺕ ﺑﺎﺧﻠﻖ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭﻳﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﻴﺢ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﭼﻨﺪﺳﺎﻝ ﻇﻬﻮﺭﺧﻮﺩﺭﺍ ﺟﺰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻭﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﺁﺷﻜﺎﺭﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ّ‬

‫ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺧﺎﺹ ﻭﻣﻌﺪﻭﺩ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﭘﺲ‬ ‫ﻣﺜﻠﻜﻢ« ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭﮔﺎﻩ »ﻻ‬ ‫ّ‬ ‫ﺑﺸﺮ ِ ُ‬ ‫ﺍﺯﻣﺪﺗﻰ ﺩﻋﻮﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻋﻠﻨﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﮔﺎﻩ ﻣﻘﺎﻡ ﺧﻮﺩﺭﺍ »ﻣﺎ ﺃﻧﺎ ِ ّﺍﻻ َ َ ٌ‬ ‫ﺩﺭﺣﻘﺸﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ‪ .‬ﭘﻮﻟﺲ ﺭﺳﻮﻝ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻟﮥ ﺑﻪ ﻗﺮﻧﺘﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎﺏ ‪ ٩‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭﺵ ﻣﻤﺎﺷﺎﺕ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﻫﺪﺍﻳﺖ‬ ‫ﻋﺒﺎﺩﻙ«‬ ‫ﺍﻧﻬﻢ ِ ُ َ‬ ‫ﻓﺮﻕ َ َ َ‬ ‫ّ‬ ‫َ َ‬ ‫ﻭﺑﻴﻨﻬﻢ ِ ّﺍﻻ ّ ُ‬ ‫ﺑﻴﻨﻚ َ َ َ ُ‬

‫ﻫﻤﮥ ﻧﻔﻮﺱ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬

‫ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯﻫﻤﻪ ﻛﺲ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﻮﺩﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻏﻼﻡ ﻫﻤﻪ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪﻡ ﺗﺎﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺳﻮﺩ ﺑﺮﻡ‪ .‬ﻭ ﻳﻬﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﻮﻥ ﻳﻬﻮﺩ ﮔﺸﺘﻢ ﺗﺎ ﻳﻬﻮﺩ ﺭﺍ ﺳﻮﺩ ﺑﺮﻡ‬

‫ﻭﺍﻫﻞ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺭﺍ ﻣﺜﻞ ﺍﻫﻞ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺗﺎ ﺍﻫﻞ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺭﺍ ﺳﻮﺩ ﺑﺮﻡ‪ .‬ﻭﺑﻰ ﺷﺮﻳﻌﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﭼﻮﻥ ﺑﻰ ﺷﺮﻳﻌﺘﺎﻥ ﺷﺪﻡ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍ ﺑﻰ ﺷﺮﻳﻌﺖ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨٠‬‬

‫ﻧﻴﺴﺘﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﺴﻴﺢ ﺩﺭﻣﻦ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻰ ﺷﺮﻳﻌﺘﺎﻥ ﺭﺍﺳﻮﺩ ﺑﺮﻡ‪.‬ﺿﻌﻔﺎ ﺭﺍ ﺿﻌﻴﻒ ﺷﺪﻡ ﺗﺎ ﺿﻌﻔﺎ ﺭﺍﺳﻮﺩ ﺑﺮﻡ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﻛﺲ ﺭﺍﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺠﻴﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺩﺭﺁﻥ ﺷﺮﻳﻚ ﮔﺮﺩﻡ‪.‬‬ ‫ﮔﺮﺩﻳﺪﻡ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﺮﻧﻮﻋﻰ ﺑﻌﻀﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﻫﺎﻧﻢ‪ّ .‬‬

‫ﺧﺎﺹ‬ ‫ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻗﺎﺋﻤﻰ ﺑﺎ ﺍﻭﺻﺎﻑ ﻭﻧﺸﺎﻥ ﻭﺍﺳﻢ ﻭﺍﻟﻘﺎﺏ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺎﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﺎﺑﻴّﺖ ﺍﻭﺭﺍ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻗﺒﻮﻝ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻇﻬﻮﺭﮔﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﻟﻮﺣﻰ‬ ‫ﻭﻏﻴﺒﺖ‪١٠٠٠‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺍﻭ ّ‬

‫ﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﭼﻮﻥ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﻃﻠﻮﻉ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭ ﺑﺎ ﺗﻤﺜﻴﻠﻰ ﺯﻳﺒﺎ ﻭﻣﺤﺴﻮﺱ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣ ّ ّ‬ ‫ﺗﺎ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭ ﻗﻠﻮﺏ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﻭﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺁﻥ ﺍﻧﺲ ﮔﻴﺮﺩ ﻭﻣﺴﺘﻌﺪ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻫﺪﺍﻳﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻟﻬﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭﺑﻮﺩ ﺭﺳﻮﻻﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻪ‬

‫ﺍﻭﻝ ﻇﺎﻫﺮ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺣﺪﻯ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ﻳﻜﺒﺎﺭﻩ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺁﺷﻜﺎﺭﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯﻫﻤﺎﻥ ّ‬

‫ﻋﻤﻼ ﺑﻰ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺯﺣﻜﻤﺖ ﻭﻣﺼﻠﺤﺖ ﻭ ﺭﺣﻤﺖ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺪﻭﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺍﺗّﻔﺎﻕ ﻧﻴﺎﻓﺘﺎﺩﻩ‪.‬‬ ‫ﻛﺮﺩ ﻭﻇﻬﻮﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ً‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻛﺘﺐ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺁﺷﻨﺎﺋﻰ ﺑﺎ ﻛﻢ ﻭ ﻛﻴﻒ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ‬

‫ﻣﺤﻤﺪﺑﺎﺏ«‪،‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﮥ ﺳﺎﺑﻖ ﺍﻟﺬﻛﺮ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻯ ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺧﺸﺖ ﺍﻭﻝ‪ :‬ﺑﺎﺯﺷﻨﺎﺳﻰ ﻭﺑﺎﺯﺧﻮﺍﻧﻰ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﮥ ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻰ‬ ‫ّ‬

‫»ﺧﺸﺖ ﺍﻭﻝ« ﺭﺍ ﻛﺞ ﻛﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺩﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻭﻟﻴﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺭﺍ‬ ‫ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﻃﺮﺡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺤﺎﻝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻻﺑﺪ ﻛﺸﻔﺶ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺛﺒﺖ ﺷﻮﺩ! ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻟﺤﻦ ﻭ ﺳﻴﺎﻕ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻭﻟﻴﮥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺗﻮﺿﻴﺤﺶ ﺩﺭ ﺑﺎﻻ ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﻏﺎﻓﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﺪﻋﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻯ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ُﻣﺜﺒﺖ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﻮﺭﺩﺑﺤﺚ ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ‬

‫ﺻﺤﺖ ﻭ ﺳﻘﻢ ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺍﺛﺮ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻛﻪ ﻓﺮﻗﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺑﻴﺎﻧﺎﺗﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ‬

‫ﻟﺐ ﻣﻄﻠﺐ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ‪ ،‬ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺻﺤﺖ ﻭ ﺳﻘﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩﺍﺗﻰ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ّ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺫﺍﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺟﻮﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺁﺳﺘﺎﻧﺶ ﻋﺒﻮﺩﻳﺖ ﻣﺤﻀﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺮﺍﺑﺮﻋﻠﻢ ﻛﻠﻰ ﺍﻟﻬﻰ‪،‬ﻋﻠﻤﻰ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺮﻧﻬﺞ ﺍﺋﻤﻪ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﻭ ﺑﻪ ﻓﻄﺮﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﻭﺣﻰ ﺳﻤﺎﻭﻯ ﺍﺳﺖ )ﺗﻤﺎﻡ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ‪ ٤‬ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﻇﻬﻮﺭﺷﺎﻥ‪،‬ﻣﻤﻠﻮ ﺍﺳﺖ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ(‪.‬‬

‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﻴﺸﺘﺮﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻰ ﺁﻥ ﻛﻪ‪:‬‬ ‫ﺍﻭﻻ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺫﻛﺮﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍﻏﻼﻁ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﺳﺘﻨﺴﺎﺧﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺁﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺳﻮﺍﺩ ﻭ‬ ‫ً‬

‫ﺩﻗﺖ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻧﻘﻞ ﺩﻭ ﺍﺛﺮ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺁﺑﻜﻴﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻏﻮﺯ ﺑﺎﻻﻯ‬

‫ﻏﻮﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺍﺛﺮ ﺭﺍ ﺧﺪﺷﻪ ﺩﺍﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ‪ ١٦٥‬ﻭ ‪١٦٧‬ﻭ ‪ ١٦٨‬ﻛﻪ ﻋﻜﺲ ﺩﻭ ﺍﺛﺮ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ‪،‬‬

‫ﺗﺼﻮﺭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻭ‬ ‫»ﻟﻄﻒ« ﺭﺍ »ﻟﻔﻆ«‪» ،‬ﺁﻝ ﺍﻪﻠﻟ« ﺭﺍ »ﺍﻻﺍﻪﻠﻟ«‪ ،‬ﻭ »ﻗﻠﻤﻢ« ﺭﺍ »ﻗﻠﻢ« ﻭ »ﻛﻢ ﺣﺰﻧﻰ ﻧﻔﺲ ﺧﻮﺩ« ﺭﺍ »ﻛﻢ ﻇﺮﻓﻰ ﻧﻔﺲ ﺧﻮﺩ«‪...،‬‬ ‫ّ‬

‫ﻏﻠﻂ ﺗﺎﻳﭗ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﺍﻫﻞ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻓﻀﻠﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﮊﺳﺖ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻭ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻌﻨﻰ ﺑﺨﺸﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﻏﻼﻁ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﮔﻮﺷﺰﺩ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎ ﻛﻤﻰ ﺩﻗﺖ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻭ ﺍﺛﺮ‬

‫ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺛﺮ‪ ،‬ﺹ‪ ١٦٨‬ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺹ‪ ١٩٥‬ﺍﺻﻞ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ »ﺁﻝ ﺍﻪﻠﻟ« ﻭ »ﻟﻄﻒ« ﻭ »ﻛﻢ ﺣﺰﻧﻰ« ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ‬ ‫ً‬

‫ﺳﻨﺪ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺴﻠﻰ ﺣﺰﻥ ﺧﻮﺩﻧﻮﺷﺘﻢ«؛ ﻟﺬﺍ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ »ﻛﻢ ﺣﺰﻧﻰ«ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﺹ ‪١٩٥‬ﺍﺻﻞ ﺳﻨﺪ ﻧﻴﺰﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﺍﺩﻋﻴﮥ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﺣﺰﻥ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ — ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﻛﻪ ﺭﺳﻢ ﺍﻟﺨﻂ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺳﻨﺪ ﻧﻴﺰ‬

‫ﺍﻣﺎ ﻋﺠﻴﺐ ﺗﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﮥ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻤﻠﮥ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺳﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ‬ ‫ﻓﺎﻗﺪ ﺣﺮﻑ »ﻅ« ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ّ .‬‬ ‫ﻋﻤﻼ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺳﻨﺪ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺎﻳﭗ ﻧﻤﻮﺩﻩ‪» :‬ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺴﻠّﻰ‬ ‫ﺗﺴﻠّﻰ ﺣﺰﻥ ﺧﻮﺩﻧﻮﺷﺘﻢ‪ «،‬ﺩﺳﺖ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﺣﺬﻑ ﻛﻠﻤﮥ »ﺣﺰﻥ«‬ ‫ً‬

‫ﺧﻮﺩﻧﻮﺷﺘﻢ«! ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﻚ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﻰ ﺍﻧﮕﻴﺰﺩ ﻛﻪ ﻧﻜﻨﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻋﻠﻢ ﺻﻮﺭﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺧﺪﺍﻯ ﻧﺎﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺻﻔﺎﺕ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨١‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻯ ﺍﺯ ﻋﻠﻮﻡ ﺻﻮﺭﻯ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ‪ ،‬ﺩﺭﻫﻤﮥ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﻋﻤﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺯﺩﻩ ﺍﻧﺪ! )ﺻﻔﺎﺕ‬

‫ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺩﺭ ﻗﺮﺍﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻴﺰ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺳﺮﻯ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺯﺩﻧﺪ!(‬

‫ﺛﺎﻧﻴﴼ ﺧﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻋﻠﻞ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﺁﻳﺎﺗﺸﺎﻥ‪ ،‬ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﻧﺰﻭﻝ ﻭ ﻛﺜﺮﺕ ﺁﺛﺎﺭ‪ ،‬ﮔﺎﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ‬

‫ﺁﺛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﺳﺘﻨﺴﺎﺥ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻌﻀﴼ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺩﺭ ﺛﺒﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻭ ﺁﻳﺎﺕ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﻄﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎﻯ ﺧﻄﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﻰ‬ ‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺳﻮﺭﮤ ﻛﻮﺛﺮ ﻗﺮﺍﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺁﻗﺎ ﺳﻴﺪ ﻳﺤﻴﻰ ﺩﺍﺭﺍﺑﻰ ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ‬

‫ﺍﺟﻠّﮥ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻋﺼﺮ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺁﻗﺎ ﺳﻴﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﻛﺸﻔﻰ ﻣﻌﺮﻭﻑ‪ ،‬ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‬ ‫ﻭﺣﻴﺪ‪ ،‬ﺍﺯ َ ِ‬

‫ﻣﺄﻣﻮﺭ ﮔﺸﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺆﻣﻦ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﻫﺶ ﺷﻬﻴﺪ ﮔﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫‪٤٨٧‬‬

‫ﻣﻦ ﺁﻳﺎﺗﻰ َ ِ‬ ‫ﺻﻮﺭ‬ ‫ﺍﻟﻨﺎﺱ ﻓﻴﻪ‬ ‫ﺍﻟﻮﺍﻗﻊ َﻭ ِﻟﺬﺍ ﻳ ُ ُ ُ‬ ‫ﻟﻢ ﻳ ْ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﻜﺎﺗﺒﻮﻥ َ ْ‬ ‫َﻭ ُ ‪‬‬ ‫ﺍﻥ ﻳ ْ َ ْ ِ ُ‬ ‫ﻘﺪﺭ ْ ِ ُ َ‬ ‫ﺍﻓﺘﺮﻯ ُ ْ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻟﻤﻔﺘﺮﻭﻥ ﻓﻴﻬﺎ َﻭ َ ْ ٌ‬ ‫ﻣﻨﻬﺎ َ ْ‬ ‫ﺑﻌﺾ ِ ْ‬ ‫ﺖ ِ ْ‬ ‫ﻘﻮﻝ ّ ُ‬ ‫ﺴﺘﻨﺴﺨﻮﺍ ُ َ َ‬ ‫ﻗﺪ َ َ‬ ‫ﻛﻞ ﻣﺎ َﺭﺍ ‪‬ﻳ َ‬ ‫ِ​ِ‬

‫ﻣﻦ ﺍﻻٓﻳ ِ‬ ‫ﺍﻟﻨﻬﺞ َ ْ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﺪﻝ َ ِﻓﺎﻧّﻰ َ َﺍﻧﺎ َﺑﺮﻯ‬ ‫ﺑﻐﻴِﺮ‬ ‫ﺲ ﻓﻴﻬﺎ َ ْ ٌ‬ ‫ﺍﻓﺘﺮﺍ‪‬ﻬﻢ َﻭ ُ ‪‬‬ ‫ﺑﻌﺾ ﻳ ُ ُ‬ ‫َ‬ ‫ﺭﺑﻂ َ َ ُ‬ ‫ﺎﺕ ِ َ‬ ‫ﺤﻦ َﻭ َ ْ ٌ‬ ‫َﻟ ْ ٌ‬ ‫ﻋﻤﻠﻬﻢ َﻭ ْ ِ ِٔ ِ ْ‬ ‫ﻣﻦ َ َ ِ ِ ْ‬ ‫ﻓﺎﻋﻮُﺫ ِﺑﺎﻪﻠﻟِ ِ ْ‬ ‫ﻛﻠﻤﺎ َﺗﺮﻯ ِ َ‬ ‫ﻘﻮﻝ َﻟﻴ َ‬ ‫ﺫﻟﻚ ‪ِ ْ ‬‬

‫ﻦ‪) .‬ﻭ ﻛﻞ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺮﺍ ﺩﻳﺪﻯ‪ ،‬ﺍﻓﺘﺮﺍ ﺯﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻬﺘﺎﻥ ﺑﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺁﻳﺎﺕ ﺭﺍ ﻛﺎﺗﺒﻴﻦ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬ ‫ﻣﻦ ْ ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﺸﺮﻛﻴ َ‬ ‫ِ َ‬

‫ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺁﻥ ﻧﺴﺨﻪ ﻧﻮﻳﺴﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻟﺬﺍ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺍﻋﺮﺍﺑﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺁﻳﺎﺕ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺭﺑﻄﻰ‬

‫ﻧﺪﺍﺭﺩ ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﻋﻤﻞ ﻭ ﺗﻬﻤﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﭘﻨﺎﻩ ﻣﻰ ﺑﺮﻡ‪ .‬ﻭ ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺻﺤﻴﺢ ﺩﻳﺪﻯ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ )ﻛﻪ ﺗﻬﻤﺖ ﺍﻳﻨﭽﻨﻴﻨﻰ ﺯﺩﻩ ﺍﻧﺪ( ﺑﻴﺰﺍﺭ ﻭ ﺑﺮ ﻛﻨﺎﺭ ﻫﺴﺘﻢ(‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ﻋﺪﻝ« ﻓﻄﺮﻯ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﺜﺎﻝ‬ ‫ﻧﻬﺞ‬ ‫ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ّ‬ ‫ﻋﻠﺖ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﭼﻮﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﻭﺣﻴﺪ‪ ،‬ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺳﻮﺭﮤ ﻛﻮﺛﺮ ‪ ،‬ﺁﻥ » َ ِ‬

‫ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺳﻮﺭﮤ ﻛﻮﺛﺮ ﺭﺍ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻳﺮﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺁﻳﺎﺕ ﻧﺪﻳﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮ ﺣﻘﺎﻧﻴﺖ ﺁﻥ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﻣﻮﻗﻨﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪ ﻭ‬

‫ﻣﺮﻛﺐ ﺧﻮﻥ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﻓﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺎﺭﻕ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ‪،‬‬ ‫ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﻭ ﻛﻪ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻓﺘﺮﺍﻯ ﻣﻔﺘﺮﻳﻦ ﺩﺭ ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻋﻠﺖ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺧﻼﻑ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻇﺎﻫﺮﮤ ﺻﺮﻑ ﻭ ﻧﺤﻮ‬ ‫ﺛﺎﻟﺜﴼ ﺷﺎﻳﺪﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﺑﻌﻀﻰ ﭼﻮﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﭘﺲ ّ‬

‫ﻋﺮﺑﻰ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻧﻔﺲ ﻣﻘﺪﺱ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺻﺤﻴﻔﺔ ﺍﻟﻌﺪﻝ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﻻﺟﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ‬ ‫ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺑﻪ ﺧﻼﻑ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺍﻫﻞ ﺳﺒﺤﺎﺕ‪ ،‬ﺟﺎﺭﻯ ﮔﺸﺘﻪ ِ ٔ‬

‫ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻟﻬﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ‬ ‫ﻳﻘﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﺮ ﺳﺒﻴﻞ ﺗﺤﺼﻴﻞ‪ ،‬ﺍﺧﺬ ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﻞ ﺑﻪ ﻧﻮﺭ ﺍﻪﻠﻟ ﺻﺪﺭ ﺁﻥ ﻣﻨﺸﺮﺡ ﺑﻪ‬ ‫ِ‬

‫ِ‬ ‫ﻣﻦ‬ ‫ﺣﻜﻢ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﺄﻥ ِﺑﺪﻳﻊ ﻭ‬ ‫ﺧﻼﻑ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺎﻋﺪﮤ ﺍﻟﻬﻴﻪ ﺭﺍﺟﻊ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﻛﺜﺮ ِ ْ‬

‫ﻣﺬﻛﺮ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻓﻰ َ ْ ِ‬ ‫ﻣﻨﻪ‬ ‫ﺍﻥ ﻳﺤﺼﻰ ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪﻩ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﺁﻥ ﺗﺄﻧﻴﺚ ﺍﺳﺖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻋﺎﻟﻢ ﺿﻤﻴﺮ‬ ‫ﻗﻮﻟﻪ » َﻭ َ ِ َ ٌ‬ ‫َ ْ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻠﻤﺔ ِ ْ ُ‬

‫ﺍﺣﺪﻯ ﺍﻟﻜﺒﺮ« ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻓﻰ َ ْ ِ‬ ‫ﻟﻠﺒﺸﺮ« ‪ ...‬ﻭ‬ ‫ﻻﺣَﺪﻯ ْ ِ ِ‬ ‫ﻗﻮﻟﻪ َ ‪‬‬ ‫ﺍﻧﻬﺎ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﻤﺴﻴْﺢ« ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺻﻔﺖ ﻣﺆﻧﺚ » ْ َ‬ ‫ﺍﻟﻜﺒﺮ َﻧﺬﻳﺮﴽ ِ ْ َ َ ْ‬ ‫ﺟﻞ َﻭ ﻋﻼ » ِ ‪‬‬ ‫ْ ُ ُ‬ ‫ﺍﺳﻤﻪ َ‬ ‫‪٤٨٨‬‬ ‫ﻫﺬﺍﻥ َ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺍﻥ‬ ‫ﻟﺴﺎﺣﺮﺍﻥ‪«.‬‬ ‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﺧﻼﻑ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻛﻞ ﺍﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺭﺍ » ِ ‪‬‬

‫ﺭﺍﺑﻌﴼ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺍﺛﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻠﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﮥ ﺍﻧﺒﻴﺎ ﻓﻄﺮﻯ ﻭ ﻟﺪﻧّﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺻﺮﻳﺤﴼ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﻭ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﻠﻤﺸﺎﻥ ﻧﺎﺯﻝ ﮔﺸﺘﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ‬

‫ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺳﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﻇﻬﻮﺭﺷﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺁﺭﺍ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪﺍﻳﺸﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪﺷﺎﻥ ﺭﺍ‬

‫ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭﻉ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ‬ ‫ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻟﺤﻦ ﻭ ﻃﺮﺯ ﻛﻠﻤﺎﺗﺸﺎﻥ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﻨﺖ ّ‬ ‫ﺣﻘﮥ ﺁﻝ ﺍﻪﻠﻟ ﻭ ّ‬

‫ﻭﻛﻼ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻗﻮﺍﻋﺪﻗﻮﻡ‬ ‫ﻫﻤﺎﻥ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬ﺻﺺ ‪ ،١٦٨-١٦٤‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ » :‬ﻛﻠﻤﺎﺗﻰ ﺍﮔﺮﺟﺎﺭﻯ ﺍﺯﻗﻠﻤﻢ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮﻣﺤﺾ ﻓﻄﺮﺕ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ً‬

‫ﺍﺳﺖ‪» «.‬ﺑﺎﺑﻰ ﺍﺯﻋﻠﻢ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺗﻮﺣﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺯ ﻟﻄﻒ ﺧﻔﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﺮ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ‪...‬ﺷﻜﻰ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﺯ ﻋﻠﻮﻡ ﺭﺳﻮﻡ ﺍﻫﻞ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨٢‬‬

‫ﺳﻨﺔ ﺁﻝ ﺍﻪﻠﻟ ﺳﻼﻡ ﺍﻪﻠﻟ ﻋﻠﻴﻬﻢ ﺍﺳﺖ‪...‬ﻓﻄﺮﺕ ﺑﺮ‬ ‫ﺣﻖ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻄﺎﺑﻖ ّ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﻣﻄﻠﻊ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻞ ﺍﺯ ﻟﺴﺎﻥ ﻓﻄﺮﺕ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﻭ ﺁﻳﺎﺗﻰ ﺗﻨﻄﻖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺣﻘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﻋﺎ ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻭﻓﻀﻞ ﺁﻝ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﻧﻬﺞ ﻭﺍﻗﻊ ﻭ ﻣﺼﻄﻠﺢ ﻗﻮﺍﻋﺪ ّ‬

‫ﺧﺎﻣﺴﴼ ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺛﺮ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺻﻔﺤﮥ ‪١٩٧‬ﻣﺘﻦ ﺍﺻﻠﻰ ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ‪ ،‬ﺍﺛﺮ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﻯ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮﻣﻰ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻠﻜﻪ ﺷﺒﻬﮥ ﺁﺑﻜﻰ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﮥ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺩﺭ‬

‫ﻣﺠﻠﺲ ﻭﻟﻴﻌﻬﺪ ﺭﺍ ﻛﻤﻰ ﻏﻠﻴﻆ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﻨﺼﻒ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮﺍﻓﺘﺪ! ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻨﺪ ﺧﻄﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﻋﻴﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮﺵ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﮥ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻓﻮﻕ ﺭﺍ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﻤﮥ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻫﺎﻯ ﺟﻨﺎﺏ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‬

‫ﻧﻴﺰﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻫﻮﺍﻟﻌﻠﻰ ﺍﻟﻜﺒﻴﺮ‪ .‬ﺍﻣﺮﻣﺴﺘﻮﺭﻛﻪ ﺭﻛﻦ‪)...‬ﻛﻠﻤﻪ ﺍﻯ ﻧﺎﺧﻮﺍﻧﺎ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﻳﺎ 'ﺭﺍﺑﻌﺴﺖ' ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ 'ﺗﺮﺍﺑﺴﺖ'‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪ ﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺷﻮﺩ( ﻣﻮﻫﻮﻡ ﺗﺼﻮﺭ ﻧﺸﻮﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺟﺎﺋﻰ ﺫﻛﺮ ﻣﻘﺎﻣﻰ ﻳﺎ ﻋﻠﻢ ﻟﻜﻞ ﺷﻰء ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﮥ ﻋﻈﻤﺔ ﻣﻘﺎﻡ ﺗﻮﺣﻴﺪ‬

‫ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻛﻞ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻧﺰﺩ ﺁﻥ ﺧﺎﺷﻊ ﻭ ﻣﻌﺪﻭﻡ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺣﺎﺋﺮﻯ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﻣﻘﺎﻡ ﺁﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﻭ ﺍﺋﻤﮥ ﻃﺎﻫﺮﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻛﺎﻓﻰ ﻭﻭﺍﻓﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺭﺍ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻧﻤﻰ ﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺳﻤﴼ ﺍﺯﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻋﺬﺭ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ! ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻠﺖ ﺷﺮﻳﻒ ﻭ ﻋﺰﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﻭ ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ‪ ،‬ﻛﻨﺠﻜﺎﻭ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﻳﻦ ﺁﺋﻴﻦ‬

‫ﻧﺎﺯﻧﻴﻦ ﺍﻧﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﻨﺎﺏ ﺣﺎﺋﺮﻯ ﻭ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ‬

‫ﺭﺩ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻳﺎ ﻋﺪﻡ ﺍﺭﺍﺋﮥ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﻓﺮﻗﻰ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺻﺮﻓﴼﺩﺭﺻﺪﺩ ّ‬

‫ﻻﺑﺪ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻣﻰ ﭘﺮﺳﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭼﻪ ﺗﻮﻫﻴﻨﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺟﻨﺎﺑﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺷﻤﺎﺭﮤ ‪ ،١٥‬ﺹ‬

‫ﺍﻟﻔﺆﺍﺩ« ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺍﺛﺮ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺁﻣﺪﻩ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺛﻠﺞ ُ‬ ‫‪١٧٥‬ﻫﻤﺎﻥ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ‪،‬ﺟﻨﺎﺏ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ » َ ِ ُ‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺍﺳﺘﺎﺩﺣﺎﺋﺮﻯ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐ 'ﺛﻠﺞ ﺍﻟﻔﺆﺍﺩ' ﻳﺎ ﺑﺮﻑ ﻗﻠﺐ ﺭﺍ ﺗﺮﻛﻴﺒﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺿﻌﻴﻒ ﻭ ﻧﺎﺯﻝ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ﺷﺒﻴﻪ 'ﺩﻝ‬ ‫ﺧﻨﻚ ﻛﺮﺩﻥ' ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺟﺴﺘﻪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﺳﻮﺍﺩﻯ ﻭ ﻛﻢ ﻣﺎﻳﮕﻰ ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻰ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﺏ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﻏﺎﻓﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺭﺍ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺸﺎﻥ ﻣﺪﺭﺳﻰ ﻭ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﺑﻠﻜﻪ ﻟﺪﻧﻰ ﻭ ﻓﻄﺮﻯ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻋﻠﻢ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻭ ﺍﺋﻤﻪ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ )ﻉ( ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺍﺻﻮﻝ ﻛﺎﻓﻰ‪ ،‬ﺟﻠﺪ‪ ،٣‬ﺹ‪ ،٢٨٦‬ﺑﺎﺏ‬

‫ﻭﺧﺮﺝ ِﻣﻦ َ ِ ِ‬ ‫ﻛﺮﺏ ٓ ِ َ ِ‬ ‫ﺛﻠﺞ‬ ‫ﻣﺆﻣﻦ ُ َ ً‬ ‫ﻧﻔﺲ َﻋﻦ ِ ٍ‬ ‫ﻭﻫﻮ َ ِ ُ‬ ‫ﻧﻔﺲ ﺍﻪﻠﻟُ َ ُ‬ ‫ﻗﺒﺮﻩ َ ُ َ‬ ‫ﺍﻻﺧﺮﺓ َ َ َ َ‬ ‫ﻛﺮﺑﺔ َ ّ َ‬ ‫»ﺗﻔﺮﻳﺞ ﻛﺮﺏ ﺍﻟﻤﺆﻣﻦ« )ﮔﺸﻮﺩﻥ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻯ ﻣﺆﻣﻦ( ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪َ » :‬ﻣﻦ َ ّ َ‬ ‫ﻋﻨﻪ ُ َ َ‬ ‫ُ ِ‬ ‫ﺍﻟﻔﺆﺍﺩ ‪) «...‬ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻣﺆﻣﻨﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﺧﺪﺍ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻯ ﻫﺎﻯ ﺁﺧﺮﺕ ﻧﺠﺎﺕ ﺑﺨﺸﺪ ﻭ ﺍﺯ ﮔﻮﺭﺵ ﺑﺎ ﺩﻝ ﺧﻨﻚ ﺷﺪﻩ ﻭ‬

‫ﻣﺴﺮﻭﺭ ﺩﺭﺁﻳﺪ‪(...‬‬

‫ﺣﺪ ﺍﻗﻞ ﺑﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺟﻨﺎﺑﺎﻥ ﺣﺎﺋﺮﻯ ﻭ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻭ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ)ﻉ( ﻏﺎﻓﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ّ ،‬‬

‫ﺭﺟﻮﻉ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻛﺘﺎﺏ ﻟﻐﺖ ﻋﺮﺑﻰ ﺭﺍ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﻮﻳﻦ ﻋﺮﺑﻰ‪ -‬ﻓﺎﺭﺳﻰ‪ ،‬ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺳﻴﺪ ﻣﺼﻄﻔﻰ‬ ‫ً‬

‫ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻰ‪» ،‬ﺛﻠﺞ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺧﻨﻚ ﺷﺪﻥ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻛﻨﺎﻳﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﺿﻰ ﻭ ﺧﻮﺷﻨﻮﺩ ﺷﺪﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ‪ ،‬ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻭ ﻣﻮﺭﺧﻴﻨﻰ ﭼﻮﻥ‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﺑﺎﺑﻰ ﻭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻋﺮﺏ ﺑﻴﺎﻣﻮﺯﻧﺪ‪ ،‬ﺁﻥ ﮔﺎﻩ ﺩﻡ ﺍﺯ‬

‫»ﺗﺮﻛﻴﺒﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭﺿﻌﻴﻒ ﻭﻧﺎﺯﻝ ﺩﺭﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ« ﺯﻧﻨﺪ؟ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺻﻮﻝ ﻛﺎﻓﻰ‪ ،‬ﺝ ‪ ،٣‬ﺹ ‪ ،٢٥١‬ﺩﺭ ﺣﺪﻳﺜﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻣﺎﻡ ُﻫﻤﺎﻡ‪ ،‬ﺗﻌﺒﻴﺮ‬ ‫ﺍﻟﺜﻠﺞ« )ﺳﻔﻴﺪ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺑﺮﻑ( ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ‪.‬‬ ‫»ﺃﺑﻴ ُ‬ ‫ﻣﻦ َ‬ ‫ﺾ ِ َ‬

‫ﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﻣﻌﺠﺰﺁﺳﺎﻯ ﺑﺎﻃﻨﻰ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ ﻋﻠﻢ ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ‬

‫ﻛﻠﺸﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺣﻜﻢ ﻳﻚ ﻧﻔﺲ ﻭ ﻳﻚ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻋﻠﻤﺸﺎﻥ ﻭ ﺭﺍﻯ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖ ﻫﺎﻯ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﻣﻨﺒﻊ ﻋﻠﻤﺸﺎﻥ ﻭﺍﺣﺪﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ ّ‬

‫ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﻜﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻭ ﻣﺘﺤﺪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻓﺴﺒﺤﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﻟﺬﻯ ﺍﺭﺳﻠﻬﻢ ﺍﺟﻤﻌﻴﻦ! ﺍﺯ ﻗﻀﺎ ﺩﺭﺳﺖ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﺛﺮﻯ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﺍﺯ‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﺹ‪ ١٦٧‬ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺹ‪ ١٩٤‬ﺍﺻﻞ ﺳﻨﺪ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ‪» :‬ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﻗﺰﻭﻳﻦ ﻋﺮﺽ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ‬

‫ﻭﺍﻻ ﻗﺘﻞ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻭﺍﺟﺐ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﻧﺤﻮ‬ ‫ﺗﻮﻗﻒ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺑﺎ ﻫﺰﺍﺭ ﺍﺳﺘﻬﺰﺍء ﻭ ﺷﻤﺎﺗﺖ‪ّ ،‬‬ ‫ﺩﺭ ﻭﻻﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﺣﻖ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﺩﻭﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨٣‬‬

‫ﺳﻠﻮﻙ‪)...‬ﻛﻠﻤﻪ ﺍﻯ ﻧﺎﺧﻮﺍﻧﺎﺳﺖ( ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪ .‬ﺟﻮﺍﺏ‪ :‬ﺍﻟﺬﻳﻦ ﻳ ِ‬ ‫ﻻﻧﻪ‬ ‫ﺠﺎﻫﺪﻭﻥ ﻓﻰ َﺳﺒﻴﻞ ِ ﺍﻪﻠﻟِ َﻭﻻ ﻳ‬ ‫ﻻ‪‬ﻢ َﻭﺫﻟﻚ َ ُ‬ ‫ﺨﺎﻓﻮﻥ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ﺸﺎء ِ ٔ ّ ُ‬ ‫ﻟﻮﻣﺔ ِٔ ٍ‬ ‫ﻓﻀﻞ ﺍﻪﻠﻟِ ﻳﺆﺗﻴ ِﻪ َﻣﻦ ﻳ ُ‬ ‫ﻟﻪ‪) «.‬ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻣﺠﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﺮﺯﻧﺶ ﻣﻼﻣﺖ‬ ‫ﺫﻭﺍﻟﻔﻀﻞ ِ َ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﻟﻌﻈﻴﻢ ِ‪ّ .‬‬ ‫ﻦ َُ‬ ‫ﻓﻤﻦ ﻻ َ ِﺗﻘﻴ َﺔ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺘﻘﻴﺔ ُ ﺩﻳﻨﻰ َﻭﺩﻳ ُ‬ ‫ﻟﻪ‪ ،‬ﻻ ﺩﻳ َ‬ ‫ﻦ ﺁﺑﺎﺋﻰ‪َ َ ،‬‬

‫ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﻤﻰ ﻫﺮﺍﺳﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺁﻥ ﻓﻀﻞ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺍﻭﺻﺎﺣﺐ ﻓﻀﻞ ﻋﻈﻴﻢ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺗﻘﻴﻪ ﺩﻳﻦ ﻣﻦ ﻭ ﺩﻳﻦ‬

‫ﭘﺪﺭﺍﻥ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺗﻘﻴﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺩﻳﻦ ﻧﺪﺍﺭﺩ(‪ .‬ﺑﻴﺎﻥ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺗﻘﻴﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﭼﻨﺪ ﺣﺪﻳﺚ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﻴﻪ ﺭﺍ‬ ‫ﻭﺍﺟﺐ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٤٨٩‬‬

‫ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺳﺆﺍﻝ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﻘﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪﻳﺎ ﻧﻪ؛ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺿﻤﻦ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻭﺟﻪ ﭘﺎﺳﺦ »ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻭ‬

‫ﻣﺠﺎﻫﺪﻩ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺗﺮﺱ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ« ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺴﻜﻴﻦ ﻭ ﮔﺮﻩ ﮔﺸﺎﺋﻰ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ »ﺛﻠﺞ ﺍﻟﻔﺆﺍﺩ ﻭﺳﺎﻛﻦ ﺍﻟﻘﻠﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪ ٤٩٠‬ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻴﺎﻥ ﻓﻮﻕ ﻭﺟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﺭﺍ ﻛﻪ »ﺗﻘﻴﻪ« ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ »ﻓﺘﻨﻪ«ﻛﻪ »ﺍﺷﺪ ﺍﺯ ﻗﺘﻞ ﺍﺳﺖ«‪ ٤٩١‬ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﺗﻘﻴﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻭ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻓﻬﺮﺳﺖ‬

‫ﺍﺳﺎﻣﻰ ﻭ ﻧﺎﻡ ﻛﺘﺒﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺄﺋﻴﺪ »ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪ« ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﻩ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻛﺎﺫﻳﺐ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٤٩٢‬‬

‫ﺁﺭﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﺍﺋﻤﻪ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻭ ﺁﻳﺎﺕ ﻋﻈﺎﻡ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ‬

‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺍﺛﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﺪﻋﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﺍﮔﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ‪ ،‬ﻧﻪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺟﺰ ﻋﻠﻢ ﻓﻄﺮﻯ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ!‬

‫ﺯﻳﺮﺍ ﺷﺄﻥ ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﻠﻢ ﻓﻄﺮﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻓﻮﻕ ﻋﻠﻮﻡ ﻇﺎﻫﺮﻩ ﻭ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻋﻮﺍﻡ ﺍﺯ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻋﻠﻢ ﻓﻄﺮﻯ ﺍﻧﺒﻴﺎﺳﺖ ﻛﺎﻓﻰ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﻠﺒﺶ ﺧﺎﻟﺺ ﻭ ﻣﺘﻘﻰ ﻭ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﺍﺯ ﻏﻴﺮ ﺧﺪﺍ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻭﻟﻮ ﺍﺯ ﺳﻮﺍﺩ ﻇﺎﻫﺮﻩ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﺑﺸﺮﻯ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻣﻈﻬﺮ ﻇﻬﻮﺭ‬

‫ﻌﻠﻤﻜﻢ ﺍﻪﻠﻟُ« ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻡ ِ»ﻋﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﺯﺣﻖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺩﺭﺳﻴﻨﻪ ﺑﻮﺩ‪ /‬ﺩﺭﺳﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﻫﺮ‬ ‫ﺍﻟﻬﻰ ﻣﻰ ﺁﻣﻮﺯﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻡ » ّ‬ ‫ﺍﺗﻘﻮﺍ ﺍﻪﻠﻟَ َﻭ ﻳ َ ِ ُ ُ ُ‬

‫ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﺳﻴﻨﻪ ﺑﻮﺩ« ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﻋﻠﻮﻡ ﻇﺎﻫﺮﻩ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻋﺪﻡ ﺧﻠﻮﺻﺴﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻣﺴﺘﻄﺎﺏ ﺍﻳﻘﺎﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻓﻬﻢ ﮐﻠﻤﺎﺕ ﺍﻟﻬﻴﻪ ﻭ ﺩﺭﮎ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺣﻤﺎﻣﺎﺕ ﻣﻌﻨﻮﻳﻪ ﻫﻴﭻ ﺩﺧﻠﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﺻﻔﺎﻯ ﻗﻠﺐ ﻭ ﺗﺰﮐﻴﻪ ﻧﻔﻮﺱ ﻭ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺭﻭﺡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺣﺎﻝ ﻋﺒﺎﺩﻯ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺟﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺮﻓﻰ ﺍﺯ ﺭﺳﻮﻡ‬

‫ﻓﻄﻮﺑﻰ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﻧﺪﻳﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺭﻓﺮﻑ ﻋﻠﻢ ﺟﺎﻟﺴﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﺤﺎﺏ ﻓﻴﺾ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﻳﺎﺽ ﻗﻠﻮﺑﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﮔﻞ ﻫﺎﻯ ﺣﮑﻤﺖ ﻭ ﻻﻟﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺗﺰﻳﻴﻦ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ُ َ .‬‬ ‫ِ ُ ِ‬ ‫ﻮﻡ َﻋﻈﻴٍﻢ‪«.‬‬ ‫ﻦ ِﻣﻦ َ ِ‬ ‫ﻟﻠﻤﺨﻠﺼﻴ َ‬ ‫ﺍﻧﻮﺍﺭ ﻳ ٍ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭ ﻧﻮﻉ ﻋﻠﻢ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻤﺎ ﻭ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﻓﻄﺮﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﺳﻼﻡ‪،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﻭ ﻧﻔﺲ ﻣﺒﺎﺭﻛﺸﺎﻥ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺻﺺ ‪ ٣٠‬ﻭ ‪ ٤٣‬ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻔﺘﺎﺡ ﺍﻻﺑﻮﺍﺏ ﺯﻋﻴﻢ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺿﺪ ﺑﻬﺎﻳﻰ‪ ،‬ﺁﻗﺎﻯ ﺣﺴﻦ ﻓﺮﻳﺪ‬

‫ﮔﻠﭙﺎﻳﮕﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﻟﻴﺴﺖ ﻛﺘﺐ ﺭﺩﻳﮥ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺩﺭﺻﻔﺤﮥ ‪ ٤٧‬ﺍﻳﺎﻡ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻡ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺯ ﺍﺋﻤﻪ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﻗﺎﺋﻢ‬

‫ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻧﻘﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪» :‬ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﺟﺰ ﺩﻳﻦ ﺧﺎﻟﺺ‪ ،‬ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻗﻰ‬

‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ ...‬ﭘﺲ ﺑﺪﻋﺘﻰ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺁﻧﺮﺍ ﺯﺍﺋﻞ ﻭ ﺑﺎﻃﻞ ﻛﻨﺪ‪ ...» «،...‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﻯ ﺟﺰ ﺩﻳﻦ ﺧﺎﻟﺺ ﺍﺯ ﺭﺃﻯ ﻭ ﻧﻈﺮ ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻏﺎﻟﺐ ﺍﺣﻜﺎﻣﺶ ﺑﺎ ﺁﺭﺍء ﻋﻠﻤﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺁﻗﺎ ﻣﻠﻮﻝ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﺎﻁ‬

‫ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻢ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ «.‬ﻭ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩﻛﻪ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺣﺎﺋﺮﻯ ﻭ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻻﺑﺪ ﻣﺤﻘﻖ ﻭ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻭ ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺧﻮﺩﻛﻪ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻇﺎﻫﺮﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭﺭﺯﻳﺪﻩ ﻭ ﻣﻰ ﻭﺭﺯﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻓﺮﻁ ﺑﻐﺾ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭﻉ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ! ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺟﻨﺎﺏ ﺷﻜﺮﺍﻟﻠﻬﻰ‬

‫ﺣﺠﺎﺏ ﺍﻻﻛﺒﺮ« )ﻋﻠﻢ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮﻋﻠﻮﻡ ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻰ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻋﻠﻮﻡ ﺭﺑﺎﻧﻰ ﻭ ﺁﻳﺎﺕ ﻭﺣﻴﺎﻧﻰ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﺍﻕ »‬ ‫ﺍﻟﻌﻠﻢ ِ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ﺭﺑﺎﻧﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺣﻘﻴﻘﻴﺸﺎﻥ ﻛﻪ ‪ ١٦٤‬ﺳﺎﻝ‬ ‫ﺣﺠﺎﺏ ﻭﻣﺎﻧﻊ ﺍﺳﺖ( ﻣﻨﺠﺮﺑﻪ ﻛﺒﺮ ﻭ ﻏﺮﻭﺭ ﻭ ﻣﺤﺮﻭﻣﻴﺖ ﺍﺑﺪﻯ ﺍﺯ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻭ ﻛﻤﺎﻻﺕ ّ‬

‫ﺗﺎﻣﺴﻤﻰ ﻭ ﺍﺳﻢ ﺷﺮﻳﻔﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺍﺯﺧﺎﻙ ﻋﺰﻳﺰﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﺸﺘﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺍﺯﺣﻴﺎﺕ ﭘﻰ ﺑﺮﻧﺪ ﻭ ﺷﻜﺮﺍﻟﻬﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻭﺭﻧﺪ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺁﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨٤‬‬

‫ﺍﻭﻝ ﺍﺯﺳﻤﺖ ﺭﺍﺳﺖ‪،‬ﺳﻄﺮ‪ ٤‬ﺗﺎ‪ ،١٩‬ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻓﻮﻕ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺹ‪ ،٦٤‬ﺳﺘﻮﻥ ّ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭﻣﺴﺠﺪ ﻭﻛﻴﻞ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﻣﻘﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﺮﺩﻧﺪ‪ّ .‬‬

‫ﻛﻞ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﺯ »ﻟﻌﻨﺘﻬﺎﻯ« ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﮕﺮﺩﺩ‪ .‬ﻧﻘﻞ ﻛﺎﻣﻞ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻣﺪﻋﺎﻳﺸﺎﻥ ﻋﻤﺪﴽ ﻧﺎﻗﺺ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺗﺎ ّ‬ ‫ﺍﺯﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﺒﻴﻞ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ّ‬

‫ﺑﺎﺏ ﺩﺭ ﻣﺴﺠﺪ ﻭﻛﻴﻞ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﺒﻴﻞ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪﺍ ﺑﺮﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺍ ﻭﻛﻴﻞ ﺍﻣﺎﻡ ﻏﺎﻳﺐ ﺑﺪﺍﻧﺪ‪ .‬ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪﺍ ﺑﺮﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺍ ﺑﺎﺏ ﺍﻣﺎﻡ‬ ‫ﻣﺮﺍﻣﻨﻜﺮﻧﺒﻮﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺑﺪﺍﻧﺪ‪ .‬ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪﺍﺑﺮﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺍﻣﻨﻜﺮ ﺍﻧﺒﻴﺎﻯ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺪﺍﻧﺪ‪ .‬ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪﺍ ﺑﺮﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺍ‬ ‫ﺑﺪﺍﻧﺪ‪ .‬ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪﺍﺑﺮﻛﺴﻰ ﻛﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﺳﺎﻳﺮﺍﺋﻤﮥ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﺑﺪﺍﻧﺪ‪ «.‬ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺑﻘﺪﺭﻯ ﺣﻜﻴﻤﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯﻃﺮﻓﻰ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺭﺍ ﺳﺎﻛﺖ ﻧﻤﻮﺩ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﻨﻜﺮﺍﻣﺎﻣﺖ ﺍﻣﻴﺮﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻭ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻗﺎﺋﻤﻴّﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﻃﺮﻓﻰ ﺑﺮﺍﻳﻤﺎﻥ ﺍﺻﺤﺎﺑﺸﺎﻥ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﻪ ﺍﺯﺳﺨﻨﺎﻥ ﻣﺰﺑﻮﺭﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ّ‬ ‫ﺧﻮﺍﺹ ﺍﺻﺤﺎﺑﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺩﺍﻣﺎﻡ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﻧﻪ ﺑﺎﺏ ﻳﺎ ﻭﻛﻴﻞ ﺍﻳﺸﺎﻥ‪ .‬ﺍﺯﻣﺨﻔﻰ ﻛﺎﺭﻯ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﻃﻮﺭﻛﻪ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻳﺎﻡ ﺍﺳﺖ‪،‬ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﺒﻴﻠﻰ ﻛﻪ ﺍﺯﺁﻥ ﺷﺎﻫﺪﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺴﺠﺪ ﻭﻛﻴﻞ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺷﮕﺮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ّ‬ ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺭﺻﺺ‪ ١٤٢‬ﺗﺎ‪ ،١٤٤‬ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺩﺭﻣﺴﺠﺪ ﻭﻛﻴﻞ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍﺗﻜﺬﻳﺐ ﻣﻘﺎﻡ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ‬

‫ﻣﻜﺮ‪ «.‬ﺍﻯ ﻛﺎﺵ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻠّﺖ ﻋﺰﻳﺰ‬ ‫ﻓﺒﻬﺖ ّ‬ ‫ﺍﻟﺬﻯ َ َ َ‬ ‫ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺪﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪َ ِ ُ َ » .‬‬

‫ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﺵ ﻫﻤﮥ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺁﺷﻜﺎﺭﻛﺮﺩﻥ ﻣﻘﺎﻡ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺷﺎﻥ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬

‫ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺳﺮﻯ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ‪ ،‬ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﺳﻴّﺪﻋﺒّﺎﺱ ﻋﻠﻮﻯ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺣﻮﺯﮤ ﻋﻠﻤﻴّﮥ‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺭﺑﻮﺑﻴﺖ ﻭﺍﻟﻮﻫﻴّﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﻓﻮﻕ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﻧﻴﺰﺧﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭﺁﺛﺎﺭ ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ ﺷﺎﻥ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ‬ ‫ّ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ‪ ،‬ﻭﺻﻒ ﻇﻬﻮﺭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﺎ ﺗﻌﺎﺑﻴﺮﻯ ﭼﻮﻥ ﺭﺑﻮﺑﻴّﺖ ﻭﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭ ﺗﻔﺴﻴﺮﺁﻳﮥ‪ ٦٩‬ﺳﻮﺭﮤ ﺯﻣﺮ‪ ،‬ﺍﺯ‬

‫ﻗﺎ‪‬ﻤﻨﺎ َ َ ِ‬ ‫ﺭﺑﻬﺎ‪ «.‬ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﻧﺺ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﻉ ﺑﺮﺍﻣﺎﻡ ﻛﻠﻤﮥ‬ ‫ﺍﻻﺭﺽ ِ ِ‬ ‫ﺑﻨﻮﺭ ّ‬ ‫ﺃﺷﺮﻗﺖ ٔ ُ‬ ‫ﻗﺎﻡ ِٔ ُ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺻﺎﺩﻕ ﻉ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺍﻻﺭﺷﺎﺩ ﻣﻔﻴﺪ ﻧﻘﻞ ﺍﺳﺖ‪ِ » :‬ﺍﺫﺍ َ‬

‫ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﺭﺏ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺁﻳﺎ ﺟﺰﻟﻔﻆ ﺭﺑﻮﺑﻴّﺖ‬ ‫ﺩﺭﺣﻖ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻣﻰ ﺭﻓﺖ؟ ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺧﺪﺍﻳﻰ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺭﺩﻳﻪ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﺍﻟﻘﺎء ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ّ ،‬‬ ‫ﺗﻌﺎﺑﻴﺮ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺭﺑﻮﺑﻴّﺖ ﻭﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﺫﺍﺕ ﺧﺪﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﻔﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻌﻨﻰ ﻛﻪ ّ ّ‬

‫ﺣﻖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺫﺍﺕ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﻏﻴﺐ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﻙ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻋﺎﻟﻢ ّ‬ ‫ﺣﻖ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻣﺮ ﻭﻋﺎﻟﻢ ﺧﻠﻖ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﻋﺎﻟﻢ ّ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻋﺎﻟﻢ ﺍﻣﺮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ‪ ،‬ﻭﺍﺳﻄﮥ ﺑﻴﻦ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺧﻠﻖ ﻭ ﺧﻠﻴﻔﺔاﷲ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ ﺯﻣﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﻈﻬﺮ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﺳﻤﺎء ﻭ ﺻﻔﺎﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ‬

‫ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻧﻮﺭ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﻪ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﻪ ﺣﻠﻮﻝ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺠﻠّﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﮥ ﺍﺷﻴﺎء ﻭ‬

‫ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻛﺎﻣﻠﺘﺮﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺗﺠﻠّﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺁﻳﺎﺕ ﻛﻼﻡ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻈﻬﺮ ﺍﻣﺮ ﻧﺎﺯﻝ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪،‬‬

‫ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻥ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻛﻼﻡ ﺧﻮﺩ ﻣﻈﻬﺮ ﺍﻣﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻛﻼﻡ ﺧﺪﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﻟﺴﺎﻥ ﻣﻈﻬﺮ ﺍﻣﺮ »ﺍﻧّﻰ ﺃﻧﺎ ﺍﻪﻠﻟ« ﺑﻴﺎﻥ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﮥ ﺧﺪﺍﺳﺖ‪،‬‬

‫ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭ ﻟﻮﺡ ﺷﻴﺦ ﻧﺠﻔﻰ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﺑﻪ‬

‫ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ ﻭ ﻟﻮﺟﻪ ﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﻋﺒﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺷﺮﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻰ ﻭ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﺁﻥ‪«.‬‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺷﻮﻗﻰ ﺭﺑّﺎﻧﻰ ﻣﺒﻴّﻦ ﻭ ﻭﻟﻰ ﻣﻨﺼﻮﺹ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﻳﻰ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺩﺭ ﺗﻮﻗﻴﻌﻰ ﻣﻨﻴﻊ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ‪ ،Baha'u'llah) (Dispensation of‬ﺩﻭﺭ ﺑﻬﺎﻳﻰ‪ ،‬ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬ ‫ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭﺻﻴّ ِ‬ ‫ﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ »ﺩﺭ ﺁﺗﻴﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﻰ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﻮﺩ‪ 493« ،‬ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺧﻼﺻﻪ ﺗﺒﻴﻴﻦ‬

‫ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺭﻓﻊ ﺷﺒﻬﻪ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺗﺬﻛﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﻣﺒﺎﺩﺍ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ‬ ‫ﺟﺎﻯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﺩﺍﻣﮥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭﺑﺴﻂ ﻛﻼﻡ ﻧﻜﺘﻪ ﺍﻯ ﺑﺮ ﺳﺒﻴﻞ ّ‬ ‫ﺗﻌﻤﻖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺷﺎﺭﻉ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﺍﺛﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ ﺁﻳﺎﺕ ﻓﻮﻕ ﺩﺭ ﻛﻴﻔﻴّﺖ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ‬ ‫ّ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ ﻭ ّ‬

‫ﻣﻜﺮﻡ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ‬ ‫ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺫﻛﺮ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﻔﺲ ﺍﻋﻈﻢ ﻭ ﺍﻃﻼﻕ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﺳﻤﺎء ﻭ ﺻﻔﺎﺕ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺫﺍﺕ‬ ‫ّ‬

‫ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻓﻬﻢ ﺁﻥ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﻰ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮﺩﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺕ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻫﻴﻜﻞ ﻋﻨﺼﺮﻯ ﻛﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﮔﺎﻩ ﭼﻨﻴﻦ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻬﻴﻤﻨﻰ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨٥‬‬

‫ﻛﺎﻣﻼ ﺍﺯ ﻛﻴﻨﻮﻧﺖ ﺁﻥ ﺭﻭﺡ ﺍﻻﺭﻭﺍﺡ ﻭ ﺟﻮﻫﺮ ﺍ ﻟﺠﻮﺍﻫﺮ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺧﺪﺍﻯ ﻏﻴﺒﻰ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻭ ﺛﺎﺑﺖ ﻭ ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﻣﻈﺎﻫﺮ‬ ‫ﺍﺳﺖ‬ ‫ً‬

‫َ ِ‬ ‫ﻻﻳﺪﺭﻙ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺎﻧﻰ ﻋﻨﺼﺮﻯ ﻣﺤﺪﻭﺩ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻪ ﺍﺵ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺍﻫﻞ ﺍﺭﺽ ﺍﺳﺖ ﻫﺮﮔﺰ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﻫﻰ ﻣﺤﻴﻄﻪ ﺍﺯﻟﻴّﻪ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﺠﺴﻢ ﺳﺎﺯﺩ ﺑﺮ ﻭﻓﻖ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻴﻦ‬ ‫ﺗﺠﺴﻢ ﻧﺪﻫﺪ ﻭ ﻓﻰ ﺍﻟﺤﻘﻴﻘﻪ ﺧﺪﺍﻳﻰ ﻛﻪ ﺫﺍﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻴﻜﻞ ﺑﺸﺮﻯ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺠﺴﻢ ﺫﺍﺕ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻮﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻘﺎﻳﺪ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺧﺪﺍﻳﻰ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳّﻪ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﺳﺨﻴﻒ ﻳﻌﻨﻰ ﺗ ّ‬

‫ﺗﺠﺴﻢ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻭ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻝ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻭﺣﺪﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﻭ‬ ‫ّ‬ ‫ﺭﺩ ﻭ ﺑﻄﻼﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﻭ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺍﻟﻮﺍﺡ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ِ ِّ‬ ‫ﺑﺎﻟﺼﺮﺍﺣﻪ ّ‬

‫ﺍﻧﻰ ﺃَﻧﺎ ﺍﻪﻠﻟ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻳﻘﺎﻥ ﺑﻪ ﻛﻤﺎﻝ ﻋﻈﻤﺖ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪:‬‬ ‫ﻧﻔﺲ ّ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻰ ﺷﻤﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻧﺪﺍﻯ ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﺑﺮ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ِ ّ‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺻﻌﻮﺩ ﻭ ﻧﺰﻭﻝ ﻭ ﺩﺧﻮﻝ ﻭ ﺧﺮﻭﺝ‬ ‫ﻫﻮﻳﻪ ﻭ ﺫﺍﺕ‬ ‫ﺍﺣﺪﻳﻪ‪ّ ،‬‬ ‫ّ‬ ‫»ﻭ ﺑﺮ ﺍﻭﻟﻰ ﺍﻟﻌﻠﻢ ﻭ ﺍﻓﺌﺪﮤ ﻣﻨﻴﺮﻩ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻏﻴﺐ ّ‬

‫ﻟﻢ َﻳﺰﻝ ﺩﺭ ﺫﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﻏﻴﺐ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴﺖ ﻭ ﻻﻳﺰﺍﻝ ﺑﻪ ﻛﻴﻨﻮﻧﺖ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﺘﻮﺭ ﺍﺯ ﺍﺑﺼﺎﺭ ﻭ ﺍﻧﻈﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪ ...‬ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻭ ﻭ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ‪ْ َ ...‬‬

‫ﻰ ﺩﻟﻴﻠﻰ‬ ‫ﻣﻤﻜﻨﺎﺕ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﻭ ﺭﺑﻂ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻭ ﻭﺻﻞ ﻭ ﻳﺎ ﻗﺮﺏ ﻭ ﺑﻌﺪ ‪ ...‬ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻪ‪َ ...‬ﻭ َ‬ ‫ﻟﻢ ُ ْ‬ ‫ﻛﺎﻥ ﺍﻪﻠﻟُ َﻭ َ ْ‬ ‫ﻳﻜﻦ َ َ ُ‬ ‫ﻣﻌﻪ ِﻣﻦ ﺷ ٍٔ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻻﺋﺢ‪«...‬‬

‫ﻣﻘﺪﺱ ﺧﻮﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻻﻳﺰﺍﻝ‬ ‫ﻟﻢ َ ْ‬ ‫ﻳﺰﻝ ِ ُ ُ ِّ‬ ‫ﻣﻜﻤﻦ ﺫﺍﺕ ّ‬ ‫ﺑﻌﻠﻮ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻭ ﺗﻨﺰﻳﻪ ﺩﺭ َ ْ َ ِ‬ ‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ْ َ » :‬‬

‫ﻟﻦ َﺗﺮﺍﻧﻰ ُ َ ِ‬ ‫ﻣﻨﺼﻌﻖ‪ ،‬ﻭ ﺻﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺭﻭﺡ‬ ‫ِ ُ ُ ِّ‬ ‫ﺑﺴﻤﻮ ﺗﻤﻨﻴﻊ ﻭ ﺗﺮﻓﻴﻊ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﺨﺰﻥ ﻛﻴﻨﻮﻧﺖ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪» «،...‬ﺻﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﻮﺳﻰ ﺩﺭ ﻃﻮﺭ ﻃﻠﺐ ﺑﻪ ﻧﺪﺍﻯ َ ْ‬ ‫ﺗﻌﺮﻓﻨﻰ‪ ،‬ﻣﻀﻄﺮﺏ‪«.‬‬ ‫ﻟﻦ َ ْ ِ َ‬ ‫ﺍﻟﻘﺪﺱ ﺩﺭ ﺳﻤﺎء ﻗﺮﺏ ﺍﺯ ِ ْ‬ ‫ﺍﺻﻐﺎء آﻠﻤﺔ َ ْ‬

‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺟﺎﺗﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﭼﻘﺪﺭ ﺑﻌﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺫﺭﮤ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺑﻪ ُ ِ‬ ‫ﻛﻨﻪ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﺗﻮ ﺭﺍﻩ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﭼﻪ ﺑﻰ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺟﻬﺪ ﻭ ﻛﻮﺷﺶ ﻣﻦ‬

‫ﻗﻮﮤ ﺧﻼﻗﻴّﺖ ﺗﻮﺳﺖ‪) «.‬ﺗﺮﺟﻤﻪ(‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﻋﻈﻤﺖ ﺻﻨﻊ ﺗﻮ ﻛﻪ َ ْ َ ِ‬ ‫ﻣﻈﻬﺮ ُ ّ‬

‫ﺍﻧﻰ ﺃَﻧﺎ‬ ‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺟﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺧﻮﺩ ﻣﺮﻗﻮﻡ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ‪» :‬ﺍﻯ ﺧﺪﺍﻯ ﻣﻦ ﭼﻮﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺑﻴﻨﻢ ﻓﺮﻳﺎﺩ ِ ّ‬

‫ﺍﻪﻠﻟ ﺑﺮﺁﺭﻡ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﮕﺮﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﺎﻙ ﭘﺴﺖ ﺗﺮ ﻳﺎﺑﻢ‪) «.‬ﺗﺮﺟﻤﻪ(‬

‫ﺍﺯﻝ ﺑﺮ ﻭﺟﻪ ﻣﻤﻜﻨﺎﺕ ﻣﺴﺪﻭﺩ ﺷﺪ‪ ،‬ﻟﻬﺬﺍ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﻀﺎﻯ ﺭﺣﻤﺖ ﻭﺍﺳﻌﻪ ‪...‬‬ ‫ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻳﻘﺎﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪» :‬ﻭ ﭼﻮﻥ ﺍﺑﻮﺍﺏ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﺫﺍﺕ َ َ‬

‫ِ‬ ‫ﺳﺎﺫﺝ‬ ‫ﻋﺰ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺧﻠﻖ ﻇﺎﻫﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ ،‬ﺗﺎ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ‬ ‫ﺫﺍﺕ ّ‬ ‫ﺟﻮﺍﻫﺮ ﻗﺪﺱ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺍﺯﻋﻮﺍﻟﻢ ﺭﻭﺡ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻫﻴﺎﻛﻞ ّ‬ ‫ﺍﺯﻟﻴﻪ ﻭ ِ ِ‬

‫ﺍﻭﻟﻴّﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪﺳﻴﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻔﺎﺕ ﻣﻮﺻﻮﻑ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻤﺎء ﻣﻮﺳﻮﻣﻨﺪ‪ ...‬ﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﻴﺎﻛﻞ ّ‬ ‫ﻣﻘﺮﺑﻴﻦ ﻭ ﺍﺻﻔﻴﺎﻯ ّ‬ ‫ﻗﺪﺳﻴﻪ‪َ ،‬ﻣﺮﺍﻳﺎﻯ ّ‬ ‫ﻗﺪﻣﻴّﻪ ‪ ...‬ﻭ ﺟﻤﻴﻊ ﺍﻧﺒﻴﺎﻯ ّ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ‬ ‫ﺍﺯﻟﻴّﻪ ﺍﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﻏﻴﺐ ﺍﻟﻐﻴﻮﺏ‪ ...‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺍﺳﺎﺳﻴّﻪ ﺍﻫﻞ ﺑﻬﺎء ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺭﺩ ّ‬

‫ﺍﺷﺪ ﻇﻬﻮﺭﴽ ﻇﺎﻫﺮ ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﺍﻟﻬﻴّﻪ ﺍﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻏﻴﺒﻴّﻪ‬ ‫ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﮕﺮﺩﺩ‪ ،‬ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺑﺎ ﺁﻧﻜﻪ َ َ ‪‬‬ ‫ﺫﺍﺕ ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﺑﻜﻠّﻰ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬

‫‪494‬‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺧﺎﻟﻰ ﺍﺯﻓﺎﻳﺪﻩ ﻧﻴﺰﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺩﺭﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻓﻮﻕ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻬﻪ ﻧﻴﺰﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ّ ّ‬

‫ﻳﻮﻟﺪ« ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺗﻌﺎﺑﻴﺮﻛﻪ ﺩﺭﻫﻤﮥ ﻛﺘﺐ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻟﻄﻴﻒ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ »ﻟﻢ َﻳﻠﺪ َﻭ ﻟﻢ َ‬

‫ﻭ ﺩﻗﻴﻘﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺭﻭﺡ ﻭﺭﻳﺤﺎﻥ ﻭﺑﺼﻴﺮﺕ ﺍﻫﻞ ﻧﻈﺮﺍﺳﺖ‪ .‬ﺭﻭﺡ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺮﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺍﺩﻳﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﻭﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺧﺪﺍ ﻭﺧﻠﻖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪ ،‬ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ«؛ ﻳﻌﻨﻰ ّ ّ‬ ‫ﻛﻪ »ﻫﺮﻛﻪ ّ ّ‬

‫ﺣﻖ ﻛﻪ ﻧﻮﺭﺭﺍ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻨﺠﺎ ﺁﻳﻨﻪ ﺩﻭ ﺣﺎﻟﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪ :‬ﻳﻜﻰ ﺧﻮﺩﺵ‪،‬‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬ﺁﻳﻨﻪ ﺍﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭﺑﺮﺍﺑﺮ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ّ‬

‫ﻭﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺗﺸﺒﻴﻪ ﺍﮔﺮﺁﻳﻨﻪ ﺑﮕﻮﻳﺪﺁﻳﻨﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻬﺘﻰ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﺍﮔﺮ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻧﻮﺭﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺍﺯﺟﻬﺘﻰ‬ ‫ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻟﻬﻰ ﮔﺎﻩ »ﻻﺍﻟﻪ ّﺍﻻ ﻫﻮ« ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻭﮔﺎﻩ »ﻻﺍﻟﻪ ّﺍﻻ ﺃﻧﺎ« ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺣﺎﻟﺖ ﻓﻮﻕ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭ‬

‫ِ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺧﺪﺍ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻨﺪﮤ ﺍﻭ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﺍﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺩﺭﻟﻮﺡ‬ ‫ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ‬ ‫ﺩﺭﻫﺮ ﺩﻭﺣﺎﻟﺖ ﻣﻨﻈﻮﺭﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ّ ّ‬

‫ﻣﺪ ﻧﻈﺮﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺷﻴﺦ ﻧﺠﻔﻰ‪» ،‬ﻻﺍﻟﻪ ّﺍﻻ ﺃﻧﺎ« ﮔﻔﺘﻦ‪ ،‬ﺭﻣﺰﻣﺤﻮﻳّﺖ ﻭﻓﻨﺎﻯ ﻓﻰ ﺍﻪﻠﻟ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺭﺗﺒﻪ‪ ،‬ﺟﺰﺧﺪﺍ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨٦‬‬

‫ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭﻣﻨﺎﺟﺎﺗﻰ ﺑﺎﺧﺪﺍ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪» :‬ﻭﺟﻮﺩﻯ ﺫﻧﺐ ﻻ ﻳﻘﺎﺱ ﺑﻬﺎ ﺫﻧﺐ«؛ ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺩﺭﺑﺮﺍﺑﺮ ﺗﻮ ﺩﻋﺎ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﻧﻢ ﺩﻟﻴﻞ‬

‫ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻭﺟﻮﺩﻯ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﭼﻮﻥ ﻫﺴﺖ ﻫﻤﻴﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻋﻈﻤﺖ ﺗﻮ‪ ،‬ﮔﻨﺎﻫﻰ‬

‫ﻭﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻌﻨﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻈﻬﺮ ﻇﻬﻮﺭﺍﻟﻬﻰ ﮔﻨﻪ ﻛﺎﺭﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻘﺎﻡ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﮔﻨﺎﻫﻰ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻘﺮﺑﻴﻦ ﺍﺳﺖ( ﻛﻪ ﺩﺭﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺁﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﻨﺎﺕ َ ِ‬ ‫ﺍﻟﻤﻘﺮﺑﻴﻦ« ﺍﺳﺖ )ﺧﻮﺑﻰ ﻫﺎﻯ ﺍﺑﺮﺍﺭ ﺑﺪﻯ ﻫﺎﻯ ّ‬ ‫ﺌﺎﺕ ُ ّ‬ ‫ﺍﻻﺑﺮﺍﺭ َﺳﻴّ ُ‬ ‫» َ َ ُ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺍﻧﺖ ﺍﻟﺤﺒﻴﺐ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺩﺭﺳﻴﺮ ﻭ ﻋﺮﻭﺝ ﻣﻌﺎﺭﺝ ﺍﺣﺪﻳّﻪ ﻧﺪﺍﻯ »ﻗﻒ ﻳﺎ‬ ‫ﻣﺆﻳ‪‬ﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﻭ ﺣﺎﻟﺖ ﺁﻳﻨﻪ‪ ،‬ﺣﺪﻳﺜﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﻫﻮ ﺃﻧﺎ‬ ‫ﻣﻊ ﺍﻪﻠﻟِ‬ ‫ﻭﺍﻧﺖ ﺍﻟﻤﺤﺒﻮﺏ« ﻣﻰ ﺷﻨﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻪ »ﺍﻯ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻮﺧﻮﺩ ﻫﻢ ﺣﺒﻴﺒﻰ ﻭﻫﻢ ﻣﺤﺒﻮﺏ‪ «.‬ﻭﺩﺭﺣﺪﻳﺜﻰ ﺩﻳﮕﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﻟﻰ َ َ‬ ‫ٌ‬ ‫ّ‬ ‫ﺣﺎﻻﺕ‪َ ُ :‬‬ ‫ﻫﻮ َﻭ ﺃﻧﺎ ﺃﻧﺎ« )ﻣﺮﺍﺑﺎﺧﺪﺍ ﺣﺎﻻﺗﻰ ﺍﺳﺖ‪):‬ﮔﺎﻫﻰ( ﺍﻭﻣﻨﻢ ﻭ )ﮔﺎﻫﻰ( ﻣﻦ ﺍﻭﻳﻢ‪ ،‬ﺟﺰﺁﻧﻜﻪ ﺍﻭ ﺍﻭﺳﺖ ﻭﻣﻦ ﻣﻨﻢ(‪.‬‬ ‫ﻫﻮ ُ َ‬ ‫ﻫﻮ‪ّ ِ ،‬ﺍﻻ ُ َ‬ ‫َﻭﺃﻧﺎ ُ َ‬

‫‪٤٩٥‬‬ ‫ﻋﺰ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﻌﻨﻰ » َﻟﻢ ِﻳﻠﺪ َﻭ َﻟﻢ َ‬ ‫ﻳﻮﻟﺪ« ﻧﻴﺰﺭﻭﺷﻦ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﺻﻮﻝ ﻛﺎﻓﻰ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﭼﻬﺎﺭﻡ )ﻉ( ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ّ » :‬‬ ‫ﺍﻥ ﺍﻪﻠﻟ ّ‬

‫ﻣﺘﻌﻤﻘﻮﻥ ﻓﺎﻧﺰﻝ ﺍﻪﻠﻟ ﺗﻌﺎﻟﻰ 'ﻗﻞ ﻫﻮﺍﻪﻠﻟ ﺍﺣﺪ' ﻭﺍﻻﻳﺎﺕ ﻣﻦ ﺳﻮﺭﺓ ﺍﻟﺤﺪﻳﺪﺍﻟﻰ ﻗﻮﻟﻪ‪' :‬ﻭ ﻫﻮﻋﻠﻴﻢ ﺑﺬﺍﺕ‬ ‫ﺍﻗﻮﺍﻡ‬ ‫ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ‬ ‫ﺍﻧﻪ ﻳﻜﻮﻥ ﻓﻰ‬ ‫ّ‬ ‫ً‬ ‫ّ‬ ‫ﻭﺟﻞ ﻋﻠﻢ ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺍﻟﺼﺪﻭﺭ »ﻓﻤﻦ ﺭﺍﻡ ﻭﺭﺍء ﺫﻟﻚ ﻓﻘﺪ ﻫﻠﻚ'« )ﺧﺪﺍﻯ ﻋﺰ ﻭ ﺟﻞ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﻣﺤﻘﻖ ﻭ ﻣﻮﺷﻜﺎﻑ ﺁﻳﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺳﻮﺭﮤ 'ﻗﻞ‬

‫ﻫﻮﺍﻪﻠﻟ ﺍﺣﺪ' ﻭﺁﻳﺎﺕ ﺳﻮﺭﮤ ﺣﺪﻳﺪ ﺭﺍﻛﻪ ﺁﺧﺮﺵ 'ﻭ ﻫﻮ ﻋﻠﻴﻢ ﺑﺬﺍﺕ ﺍﻟﺼﺪﻭﺭ' ﺍﺳﺖ ﻧﺎﺯﻝ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﻫﺮﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺪﺍﺷﻨﺎﺳﻰ ﻏﻴﺮ ﺍﺯﺍﻳﻦ ﺟﻮﻳﺪﻫﻼﻙ‬

‫ﺍﺳﺖ(‪ .‬ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻄﻬﺮﻯ ﻧﻴﺰﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﺎﺗﻤﻴﺖ‪ ٤٩٦،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﺭﺍﺫﻛﺮﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪﻛﻪ ﺩﺭﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﻗﻮﻣﻰ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪﺁﻣﺪﻛﻪ‬

‫ﺗﻌﻤﻖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﻭﻝ ﺳﻮﺭﮤ ﺣﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻭﺳﻮﺭﮤ ﺗﻮﺣﻴﺪ‪ ،‬ﻭﺁﻳﺎﺕ ﺁﺧﺮﺳﻮﺭﮤ ﺣﺸﺮﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪ‪ .‬ﺁﺭﻯ ﺣﺪﻳﺚ ﻓﻮﻕ ﮔﻮﻳﺎﻯ‬ ‫ﺩﺭﺧﺪﺍﻭﺍﻟﻬﻴﺎﺕ ّ‬

‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻬﻢ ﺑﺸﺮﺑﺎ ﺭﺷﺪ ﻇﻬﻮﺭﺍﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﺩﺭﻫﺮﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺮﻭﻟﻄﻴﻒ ﺗﺮﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺩﺭﺣﺪﻳﺚ ﺩﻳﮕﺮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﮥ‬ ‫ﺍﻧﺒﻴﺎءﻗﺒﻞ ‪ ٢‬ﺣﺮﻑ ﺍﺯ ‪ ٢٧‬ﺣﺮﻑ ﻋﻠﻢ ﺭﺍ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻭ ﭼﻮﻥ ﻗﺎﺋﻢ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺍﻟﺰﻣﺎﻥ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺑﺎﻗﻰ ‪ ٢٥‬ﺣﺮﻑ ﺭﺍ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ )ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ(‪.‬‬

‫ﭘﺲ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﺳﻮﺭﻩ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺧﻮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺩﺭﻳﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬ﻭﻓﻬﻢ‬

‫ﻋﻤﻴﻖ ﺁﻥ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻇﻬﻮﺭﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺍﺑﻮﺍﺏ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻬﻢ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﮔﺸﻮﺩﻩ ﺷﺪ ﻭﻣﻌﺎﻧﻰ ﻣﺘﺸﺎﺑﻬﺎﺕ ﻛﺘﺐ‬

‫ﻭﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﺭﺍﺻﻔﺎ ﻭ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﻚ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻤﻠﻮ ﺍﺳﺖ ﺍﺯﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﺪﻳﻌﻰ ﻛﻪ ﺭﻭﺡ ﻭ ﺟﺎﻥ ﻋﺎﺷﻘﺎﻥ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﺑﺪﻳﻊ ﻣﻰ ﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬ ‫ﻭﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺸﻒ ﺍﺳﺮﺍﺭﺍﻟﻬﻰ ﻛﻪ ﻭﻋﺪﮤ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻪ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭ ﻇﻬﻮﺭﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ‬ ‫ّ‬ ‫ﻗﺒﻮﻝ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﺣﺎﺩﻳﺚ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﺍﻯ ﻧﻄﻖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻯ ﻋﻤﻴﻖ ﻭ‬

‫ﺑﺪﻳﻊ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ »ﻧﻘﺒﺎﻯ ﺯﻣﻴﻦ« )ﺍﺯﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ‬ ‫ﺗﺤﻤﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﻋﺮﺍﺽ ﻣﻰ‬ ‫ﺧﺎﺹ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺩﺭﺟﮥ ﺑﺎﻻﻳﻰ ﺍﺯﻣﻮﻗﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ( ﺗﺎﺏ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﺼﺎﺩﻳﻖ ﺁﻥ ﻛﻠﻤﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺁﺯﻣﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻔﻮﺱ ﺭﺍ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻇﻬﻮﺭﻛﻠﻤﮥ »ﻫﻮ«‬

‫ﺩﺭﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﺷﻜﻞ »ﺃﻧﺎ«ﺍﺳﺖ)ﺩﺭﻓﻮﻕ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ(‪ .‬ﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻢ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ »ﻻ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻭﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻭ ﺑﻬﺎءﺍﻪﻠﻟ ﺁﻳﺎﺕ ﺑﺪﻳﻌﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪﻛﻪ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯﻋﺒﻮﺩﻳّﺖ ﻣﺤﻀﮥ‬ ‫ﺍﻟﻪ ّﺍﻻ ﺃﻧﺎ« ﮔﻔﺘﻦ‪ّ ،‬‬

‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺧﺪﺍﻯ ﻻﺷﺮﻳﻚ ﻟﻪ‪ .‬ﺑﺎﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺩﺭﻛﺘﺐ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻗﺒﻞ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﺍﺟﻤﺎﻝ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﻣﻌﻨﻰ ﺁﻥ ﺁﺷﻜﺎﺭﺍﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺤﻤﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻮﻕ ﺫﻛﺮ ﺷﺮﻳﻔﺸﺎﻥ ﺷﺪ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭﺗﻔﺴﻴﺮ »ﺑﺴﻢ ﺍﻪﻠﻟ« ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﻣ ّ‬

‫‪٤٩٧‬‬ ‫ﺁﻳﮥ »ﻣﺎ ﻛﺎﻥ‬ ‫ﻧﻔﺴﻪ )ﻋﺒﺎﺭﺕ‬ ‫ﻭﻫﻮ )ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ( َ ُ ُ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺍﺑﺎ ﺍﺣﺪ ﻣﻦ ﺭﺟﺎﻟﻜﻢ« ﻫﻤﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ‪َ ُ َ » :‬‬

‫ﻣﺤﺪﺛﴼ‬ ‫ﻟﻮﻛﺎﻥ َﻣﺼﻨﻮﻋﴼ‬ ‫ﺗﺠﻌﻠﻮﻩ َﻣﺼﻨﻮﻋﴼ ِﺍ ﺫ َ‬ ‫ﺍﻟﺬﺍﺕ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ﺍﺯﻧﻔﺲ ﺧﺪﺍﺳﺖ ﺩﺭﻋﺎﻟﻢ ﺍﻣﺮ ﻭﺧﻠﻖ ـ ﻧﻪ ﺩﺭﻋﺎﻟﻢ ﺫﺍﺕ ّ‬ ‫ﻟﻜﺎﻥ ّ ُ‬ ‫ﻧﻔﺴﻪ َﺍﻥ َ َ ُ‬ ‫ﻭﻳﺤﺬﺭﻛﻢ ﺍﻪﻠﻟُ َ َ ُ‬ ‫ﺣﻖ( َ َ ّ ُ ُ ُ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺍﺯﺟﻨﺒﮥ ﻣﻌﻨﻮﻯ ـ‬ ‫ﻋﻨﻪ َﻓﺎﻧﺘﻬﻮﺍ‪ 498«.‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪﭼﻮﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﺍﺗﺎﻛﻢ ّ ُ‬ ‫ﻓﺨﺬﻭﻩ َﻭﻣﺎ َ ُ‬ ‫ّ‬ ‫ﻧﻬﺎﻛﻢ َ ُ‬ ‫ﺍﻟﺮﺳﻮﻝ َ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﺼﺮﺍﺡ ﻣﺎ ُ ُ‬ ‫ﺍﻟﻜﻔﺮ ّ ُ‬ ‫ﻫﻮ ُ ُ‬ ‫َﻣﺼﻨﻮﻋﴼ َﻭﻫﺬﺍ ُ َ‬

‫ﻣﺤﺪﺙ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﭘﺪﺭ ﺍﺣﺪﻯ‬ ‫ﻭﻧﻪ ﺍﺯﺟﻨﺒﮥ ﺑﺸﺮﻯ ﻭﺟﺴﻤﺎﻧﻰ ـ ﻣﻨﺴﻮﺏ ﺑﻪ ﺧﺪﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺧﺪﺍ ﺩﺭﺭﺗﺒﻬﮥ ﺍﻟﻮﻫﻴّﺖ ﻣﺼﻨﻮﻉ ﻭ ُ َ‬

‫ﻭﻣﺤﺪﺙ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮﺭ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻭ ﻧﻴﺰﺩﺭ ﺭﺗﺒﻪ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﺧﻮﺩ ـ ﻭﻧﻪ ﺭﺗﺒﻪ ﺍﻯ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﺨﺘﺺ ﺧﺪﺍﺳﺖ؛ ﻭﻧﻪ ﺩﺭﺭﺗﺒﻪ ﺟﺴﻤﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ـ ﻣﺼﻨﻮﻉ ُ َ‬ ‫ّ‬

‫ﻭﻣﺸﺎﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻰ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺪﻳﺚ ﺩﻳﮕﺮﻯ‬ ‫ﻭﭘﺪﺭﺍﺣﺪﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭﻛﺴﻰ ﺩﺭﺭﺗﺒﻪ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﺩﺭﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀﺮﺗﺸﺎﻥ ُﻣﻤﺎﺛﻞ ُ‬

‫ﺍﻭﻝ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺁﻓﺮﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ »ﻣﺸﻴّﺖ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﺧﺪﺍ‪ ،‬ﻣﺸﻴّﺖ )ﻃﺒﻖ ﻣﺘﻮﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ّ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨٧‬‬

‫ِ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﻣﺸﻴّﺖ ﺁﻓﺮﻳﺪ‪ ،‬ﻭﺑﺎﻗﻰ ﺧﻠﻖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻣﺸﻴّﺖ ﺁﻓﺮﻳﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ »ﻣﺸﻴّﺖ« ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ‬ ‫ﺩﺭﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﻣﺰﻯ ﺍﺯﺧﻮﺍﺳﺖ ﻭﺍﺭﺍﺩﻩ ﺧﺪﺍﺳﺖ( ﺭﺍ ﺑﻪ‬

‫ﻋﻠﺖ ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ ﺳﺎﻳﺮ ﭼﻴﺰﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺁﻓﺮﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻭﺷﺒﻴﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻭﺑﻰ ﻫﻤﺘﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭﻋﻴﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯﺟﻬﺘﻰ ّ‬

‫ﺑﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﺒﺪﺍﻟﺒﻬﺎء ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻣﻔﺎﻭﺿﺎﺕ‪ ،‬ﻣﻌﻘﻮﻻﺕ ﻭﻣﻌﻨﻮﻳّﺎﺕ ﺭﺍ ﺟﺰ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺤﺴﻮﺳﺎﺕ ﻭﺗﻤﺜﻴﻞ ﻭﺗﺸﺒﻴﻪ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ‬

‫ﺩﺭﻋﺎﻟﻢ ﺧﺎﻛﻰ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩ‪ .‬ﻭﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺍﺯ ﺟﻬﺘﻰ ﻣﻔﻴﺪﺍﺳﺖ ﻭﺑﺸﺮﺧﺎﻛﻰ ﺍﺯﺁﻥ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﻟﻰ ﺍﺯﺟﻬﺘﻰ ﻧﻴﺰﺍﺳﺒﺎﺏ ﺳﻮء ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﺷﻮﺩ‪.‬‬

‫ﻳﻘﺮﺏ ِﻣﻦ َ ٍ‬ ‫ﻭﻳﺒﻌﺪ‬ ‫ﻭﺟﻪ َ ّ ُ‬ ‫ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﺘﺐ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻭﻛﻼﻣﻰ ﻣﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮﻭﺭ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺎﻝ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ » ّ ُ‬ ‫ﺍﻟﺘﺸﺒﻴﻪ ّ ُ‬

‫ِﻣﻦ َ ٍ‬ ‫ﻭﺟﻪ« )ﺗﺸﺒﻴﻪ ﺍﺯﺟﻬﺘﻰ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭﺍﺯﺟﻬﺘﻰ ﺩﻭﺭ(‪ .‬ﭼﺎﺭﻩ ﺟﺰﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭﺑﻴﺎﻥ ﻓﻮﻗﺸﺎﻥ‪ ،‬ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﻧﺒﻴﺎء‬

‫ﻗﻮة ّﺍﻻ ﺑﺎﻪﻠﻟ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﻬﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻭﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻧﻬﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺭﻫﺎ ﺳﺎﺯﻳﻢ‪.‬ﻻ ﺣﻮﻝ ﻭﻻ ّ‬

‫‪499‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺗﻮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ .‬ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻭﻳﺎ ﺭﻭﺋﻰ ﻋﻠﻤﺎء ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﻳﻜﻰ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻣﻰ ﺭﺳﻴﻢ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﻭ ّ‬

‫ﻭﻣﺪﻋﻰ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭﻫﺮ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺎﺳﺦ ﻋﻠﻤﺎء ﺭﺍ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺑﺪﻫﻨﺪ‬ ‫ﺩﺭﺍﺻﻔﻬﺎﻥ‪ ،‬ﻭ ﻳﻜﻰ ﺩﺭﻣﺠﻠﺲ ﻭﻟﻴﻌﻬﺪ ﺩﺭﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ّ‬

‫ﻭ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺍﻳﺎﻡ(‪ ،‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ »ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﻛﻪ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻓﺎﺿﺎﺕ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻰ ﺳﻮﺩ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ )ﺹ‪ّ ٦٢‬‬

‫ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻭ ﮔﻔﺘﮕﻮﻯ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ« ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ ﻭ »ﺷﺎﻳﺪ ﺭﻭﺯﻯ ﺩﺭﺿﻤﻦ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻣﺤﻔﻮﻅ ﺩﺭﻣﺨﺰﻥ ﺍﺳﻨﺎﺩ‬

‫ﻗﺎﺟﺎﺭﻳﻪ ﺳﭙﻬﺮ ﻣﺨﺘﺼﺮﴽ ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﺗﻴﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺷﺮﺡ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻔﺘﮕﻮﻯ ﺑﻰ ﺳﻨﺪﺭﺍ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ‬ ‫ﻗﺼﺮﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻳﺪ« ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺣﺘﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻏﻴﺮﺑﻬﺎﺋﻰ ﻧﻴﺰ‪ ،‬ﺗﻴﺘﺮﺁﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴّﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﮔﻔﺘﻪ ّ‬ ‫ﺭﺍ »ﭘﺎﺳﺦ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺳﺆﺍﻝ ﻧﺪﺍﺷﺖ« ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ّ ،‬‬

‫ﺣﺘﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺩﻳﻦ ﺑﺎﺑﻰ ﻧﻴﺰﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺁﻗﺎﻯ‬ ‫»ﺳﺆﺍﻻﺕ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ّ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪ «.‬ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ّ‬

‫ﺭﺩﻳﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺷﻴﺨﻰ ﮔﺮﻯ‪ ،‬ﺑﺎﺑﻰ ﮔﺮﻯ‪ ،‬ﺑﻬﺎﻳﻰ ﮔﺮﻯ‪ ...،‬ﻭ ﻛﺴﺮﻭﻯ ﮔﺮﺍﻳﻰ‪ ،‬ﺹ‪،٩٧‬ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬ ‫ﻓﻀﺎﺋﻰ‪ ،‬ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ّ ّ‬

‫ﺩﻗﺖ ﮐﻨﻴﻢ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺑﺎﺏ ﻣﻰ ﭘﺮﺳﻨﺪ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﺪﺍﺭﺩ ‪ ...‬ﺍﮔﺮ ﺑﺎﺏ ﺑﻪ‬ ‫»ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎﻯ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ّ‬

‫ﺁﻥ ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺭﺳﺖ ﻫﻢ ﻣﻰ ﺩﺍﺩ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺩﻋﻮﻯ ﺍﻭ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻄﺢ ﻓﮑﺮ ﻋﻠﻤﺎء ﻭ ﻣﺠﺘﻬﺪﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺑﺎﺏ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ‬

‫ﻣﻬﻤﻞ ﮔﻮﺋﻴﻬﺎﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ‪ «.‬ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪﻛﻪ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ ﭼﻘﺪﺭ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﻳﺸﺎﻥ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻢ ﻣﻰ‬ ‫ﺍﻳﺎﻡ( ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ‬ ‫ﮔﻮﻳﺪ »ﭘﺎﺳﺦ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺳﺆﺍﻝ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪ «،‬ﺁﻗﺎﻯ ﻓﻀﺎﺋﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ )ﺹ‪ّ ٤٧‬‬

‫»ﺳﺆﺍﻻﺕ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪«.‬‬

‫ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺳﺘﻴﺰﺍﻥ‪،‬ﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ ﺩﺭﺩﻩ ﻫﺎ ﺗﻮﻗﻴﻊ‬ ‫ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺰﺑﻮﺭ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺍﻃﻼﻉ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺮﺽ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ّ‬

‫ﻭ ﺭﺳﺎﻟﻪ ﻭﺗﻔﺴﻴﺮ‪ ،‬ﺍﺑﻮﺍﺏ ﻋﻠﻮﻣﻰ ﺭﺍﺑﺮﺑﺸﺮﻳّﺖ ﺑﺎﺯ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻰ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺷﺎﻫﺪﺁﻥ ﺑﺸﺎﺭﺍﺕ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺰﻳﺰﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺪﻳﺚ‬

‫ﺍﺣﻜﺎﻡ َ ٍ‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ‪َ...‬ﻭ‬ ‫ﻫﺎﺷﻢ َ ِ‬ ‫ﻛﺘﺎﺏ َﻭ َ‬ ‫ﺻﺒﻰ ُﺫﻭ ِ ٍ‬ ‫ﻣﻦ َﺑﻨﻰ ِ ْ‬ ‫ﻳﻈﻬﺮ ِ ْ‬ ‫ﻣﻨﻘﻮﻝ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺴﺘﻄﺎﺏ ﺍﻳﻘﺎﻥ‪ ،‬ﺹ ‪،١٨٧‬ﻭ ﺑﺤﺎﺭ ﺍﻻﻧﻮﺍﺭ‪ ،‬ﺝ ‪،١٣‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪ُ َ ْ » :‬‬ ‫ٍ‬

‫ﺍﻛﺜﺮ َ ْ ِٔ ِ‬ ‫ﺍﻟﻌﻠﻤﺎء« )ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺑﻨﻰ ﻫﺎﺷﻢ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺏ ﻭ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ‪ ...‬ﻭ ﺍﻛﺜﺮ ﺩﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﻋﻠﻤﺎء ﻫﺴﺘﻨﺪ(؛ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ‬ ‫ﺍﻋﺪﺍ‪‬ﻪ ْ ُ َ‬ ‫َ َُْ‬

‫ﻟﻢ ْ ِ ِ‬ ‫ﺍﻟﺮﺳﻞ َ ْ ِ‬ ‫ﻗﺎ‪‬ﻤﻨﺎ‬ ‫ﻟﻌﻠﻢ َ‬ ‫ﺟﺎ‪‬ﺖ ِ ِﺑﻪ ‪ُ ُ ‬‬ ‫ﺣﺮﻓﴼ َ َ ُ‬ ‫ﺳ ْﺒﻌَﺔ َﻭ ِ ْ ُ َ‬ ‫ﻏﻴﺮ ْ َ ْ َ ِ‬ ‫ﺣﺮﻓﺎﻥ َﻭ َ ْ‬ ‫ﻓﺠﻤﻴﻊ ﻣﺎ ‪ْ ‬‬ ‫ﻋﺸﺮﻭﻥ َ ْ‬ ‫ﺍﻟﻨﺎﺱ ّ‬ ‫ﺍﻟﺤﺮﻓﻴﻦ َ ِﻓﺎﺫﺍ ﻗﺎ َﻡ ِٔ ُ‬ ‫ﻳﻌﺮﻑ ّ ُ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪» :‬ﺍ َ ْ ِ ْ ُ‬ ‫ﺍﻟﻴﻮﻡ َ َ‬ ‫ﺣﺘﻰ ْ ِ‬

‫ﺨ ْﻤ َ‬ ‫ﺍﺧﺮﺝ ا ْﻟ َ‬ ‫ﺍﻟﻌﺸﺮﻳﻦ َﺣﺮﻓﴼ« )ﻋﻠﻢ ‪ ٢٧‬ﺣﺮﻑ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺭﺳﻞ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺩﻭ ﺣﺮﻑ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻏﻴﺮ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺣﺮﻑ ﺭﺍ‬ ‫ﺴ َﺔ َﻭ ْ ِ ْ َ‬ ‫َ َْ َ‬

‫ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﻭﻗﺘﻰ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﭘﻨﺞ ﺣﺮﻑ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩ(‪ .‬ﻭﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﻣﻔﺘﺎﺡ ﺑﺎﺏ ﺍﻻﺑﻮﺍﺏ‪ ،‬ﺹ ‪ ،٤٣‬ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ‪:‬‬

‫»ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﻯ ﺟﺰ ﺩﻳﻦ ﺧﺎﻟﺺ ﺍﺯ ﺭﺃﻯ ﻭ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻏﺎﻟﺐ ﺍﺣﻜﺎﻣﺶ ﺑﺎ ﺁﺭﺍء ﻋﻠﻤﺎء ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯﺁﻥ‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﺩﺭ ﺑﺤﺎﺭﺍﻻﻧﻮﺍﺭ ﺍﺯ ﻓﻀﻴﻞ ﺍﺑﻦ‬ ‫ﺁﻗﺎ ﻣﻠﻮﻝ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﺎﻁ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻢ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ« ﻭ ﺍﺯ ّ‬ ‫ﻳﺴﺎﺭ‪ ،‬ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﮔﻔﺖ‪:‬‬

‫ﺟﻬﺎﻝ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﻪ ﺳﺨﺖ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ‬ ‫ﺣﻀﺮﺕ ﺻﺎﺩﻕ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪» :‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺎ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴّﮥ ُ ّ‬

‫ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﺎﻫﻠﻴّﺖ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ «.‬ﭘﺲ ﻣﻦ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ؟ ﻓﺮﻣﻮﺩ‪» :‬ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻣﺪ‬

‫ﻭﻟﻮﻟﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮ‬

‫‪٢٨٨‬‬

‫ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺳﻨﮕﻬﺎ ﻭ ﻋﻮﺩﻫﺎ ﻭ ﭼﻮﺑﻬﺎﻯ ﺗﺮﺍﺷﻴﺪﻩ ﺭﺍ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﻗﺎﺋﻢ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ‬

‫ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﻯ ﺗﺄﻭﻳﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺑﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻭ ﺍﺣﺘﺠﺎﺝ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ‪«.‬‬

‫ﺣﻘﻴﻘﺘﴼ ﭼﻘﺪﺭﺷﺒﻴﻪ ﺍﺳﺖ ﺳﺆﺍﻻﺕ ﻋﻠﻤﺎء ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ ﺑﺎﺏ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺆﺍﻻﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻧﺒﻴﺎء ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰﻣﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﺟﺎﻡ ﺟﻤﻴﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ّ ،‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺍﺟﻊ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﺆﺍﻻﺗﺸﺎﻥ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺮﻳﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ﻳﺎﺩﺷﺎﻥ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻳﻬﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﻀﺮﺕ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬

‫ﺑﻪ »ﺭﻭﺡ« ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻣﺜﻞ ﻣﻨﺪﺭﺟﺎﺕ ﺗﻮﺭﺍﺕ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ ٥٠٠.‬ﺩﺭﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﺠﻤﻊ ﺍﻟﺒﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ‪» :‬ﺳﺆﺍﻝ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ‪ ،‬ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ‬

‫ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺟﺒﺎﺋﻰ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺭﺍ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠّﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﺏ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﺻﻼﺡ‬

‫ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻴﺰﻯ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻗﺼﺪﺷﺎﻥ ﻣﺰﺍﺣﻤﺖ ﻭ ﺑﺤﺚ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻰ ﺩﺍﺩ‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻨﺎﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﻭﺡ ﺳﺆﺍﻝ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ‪ ،‬ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻧﺪﺍﺩ‬ ‫ﻣﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪ :‬ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﻛﻔﺎﺭ ﻗﺮﻳﺶ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺍﺯ‬ ‫ّ‬

‫ﻣﻌﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻯ ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻳﻢ‪ .‬ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻧﮕﻮﻳﺪ ﻭ ّ‬ ‫ﺣﻞ ﺍﻳﻦ ّ‬

‫ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﮤ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ ﺷﺒﻴﻪ‬ ‫ﻧﺒﻮﺗﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪ «.‬ﺁﺭﻯ ﻗﻠﻮﺏ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ّ ّ‬ ‫ﻋﻘﻞ ﻭ ﻓﻜﺮ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﺑﺮ ﺻﺪﻕ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭ ّ‬