ИНФОРМАТОР број 3 од 2015 година by АГЕНЦИЈА „ПРО АГЕНС“

2015

www.proagens.mk

INFORMATOR



Agencija “PRO AGENS”, p. fah 272, 1000 Skopje. Tel./faks: 02 / 3162-979, 3298-763 i 3229-479. www.proagens.mk

MART



2015

Izdava~:

2015

Agencija za ekonomsko-pravna poddr{ka i procena PRO AGENS Glaven i odgovoren urednik: M-r Pavle G A C O V Dizajn i grafi~ko ureduvawe: Agencija PRO AGENS

Lektor: M-r Kiril ANGELOV Adresa: Agencija “PRO AGENS”, p. fah 272 ul. “Naum Naumovski Bor~e“, br. 68/4

Informacija: Osnovnoto izdanie izleguva edna{ mese~no, a specijalnite izdanija po potreba. Pretplatata se vr{i so uplata na smetkata na Agencijata “PRO AGENS”-Skopje 210-0503940101-43; Deponent na Tutunska banka-Skopje. Rakopisite se ispra}aat na adresa: Agencija “PRO AGENS”, p. fah 272, 1000 Skopje. Rakopisite ne se vra}aat. Tel./faks: 02 / 3162-979, 3298-763 i 3229-479. “PRO AGENS” e registriran obvrznik za DDV so dano~en broj za DDV: MK 4030995196418. Печатница: „Стеда Графика“ ул. „Тодор Чангов“, бр. 1/16ц, Скопје Тираж: 840 броја Copyright 2015, Про Агенс

VNIMANIE Nositel na materijalnite prava e izdava~ot. Zabraneto e prepe~atuvawe, kopirawe i umno`uvawe na napisite ili na nivnite delovi bez prethodna soglasnost od izdava~ot. Data na obavuvawe na ovoj broj: 13.03.2015 g.

www.proagens.mk p_gacov@proagens.com.mk d_jacimovic@proagens.com.mk r_muric@proagens.com.mk i_nikolovska@proagens.com.mk n_mladenov@proagens.com.mk v_mladenova@proagens.com.mk Izdava~ki odbor: M-r Pavle GACOV Danijela JA]IMOVI], dipl. pravnik D-r Refika MURI] Irena NIKOLOVSKA, dipl. ek. D-r Zoran MINOVSKI D-r Gligor BI[EV D-r Zorica BO@INOVSKA D-r Dragoqub ARSOVSKI M-r Elena MARTINOVSKA Vesna ZMAJ[EK, dipl. ek. Slavko LAZOVSKI, dipl. ek. Bor~e IVANOVSKI, dipl. ek. Katja NIKOLOVA, dipl. ek. Mirjana ARSOVSKA-QAMOVA, dipl. ek.

3 S O D R @ I N A:

www.proagens.mk

СТАВОВИ И НАСОКИ НА УЈП 1) СТАВОВИ И НАСОКИ НА УЈП ОБЈАВЕНИ НА WWW.UJP.GOV.MK ВО ВРСКА СО ПРАШАЊА ПОВРЗАНИ СО ДАНОКОТ НА ДОБИВКА И ПРИДОНЕСИТЕ ОД СОЦИЈАЛНО ОСИГУРУВАЊЕ

ДАНОК НА ДОБИВКА 2) ПРОЦЕДУРА И ПРЕСМЕТКА ЗА ОСТВАРУВАЊЕ НА ПРАВOTO ЗА НАМАЛУВАЊЕ НА ДАНОЧНАТА ОСНОВА ЗА 2015 ГОДИНА, ПОРАДИ ИСКАЖАНА ДАНОЧНА ЗАГУБА ЗА 2014 ГОДИНА

ПРИДОНЕСИ ПО ДОГОВОР 3) НОВА ПРИЈАВА ШТО СЕ ПОДНЕСУВА ДО ФПИОМ ЗА ЛИЦАТА КОИ УПЛАТУВААТ ПРИДОНЕСИ САМИТЕ ЗА СЕБЕ

ДАНОК НА ДОБИВКА 4) ПРЕСМЕТУВАЊЕ НА МЕСЕЧНИТЕ АКОНТАЦИИ НА ДАНОКОТ НА ДОБИВКА ЗА 2015 ГОДИНА

РАБОТНИ ОДНОСИ 5) НОВИ РЕШЕНИЈА ВО ЗАКОНОТ ЗА РАБОТНИТЕ ОДНОСИ

ДДВ 6) ГРАЃАНИ - ДДВ ОБВРЗНИЦИ

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО 7) ИЗВЕШТАИ ДО НАРОДНА БАНКА ЗА ВЛОЖУВАЊА ВО И ОД СТРАНСТВО (ОБРАСЦИ: ВС 11 И ВС 22 / КВАРТАЛЕН ИЗВЕШТАЈ КВС 22) ЗА 2014 ГОДИНА

ПРАШАЊА - ОДГОВОРИ 8) ОДГОВОРИ НА УЈП НА ПРАШАЊА ПОСТАВЕНИ ОД ДАНОЧНИ ОБВРЗНИЦИ

ДАНОЦИ 9) ДАНОЧНИ ОСЛОБОДУВАЊА ВО ТУРИСТИЧКИ РАЗВОЈНИ ЗОНИ

СТАВОВИ И НАСОКИ НА УЈП

 

ИНФОРМАЦИИ

СТАВОВИ И НАСОКИ НА УЈП ОБЈАВЕНИ НА WWW.UJP.GOV.MK ВО ВРСКА СО ПРАШАЊА ПОВРЗАНИ СО ДАНОКОТ НА ДОБИВКА И ПРИДОНЕСИТЕ ОД СОЦИЈАЛНО ОСИГУРУВАЊЕ

оради актуелноста на темите, поврзани со составувањето на Даночниот биланс за 2014 година и примената на последните измени на Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување (кои за жал имаа ретроактивна примена), во овој текст ги презентираме ставовите и насоките на Управата за јавни приходи во врска со овие прашања, објавени на офцијалната интернет страница www.ujp.gov.mk. За некои од ставовите даваме и свој коментар.

I. САГА СО (НЕ)МОЖНОСТА ЗА КОРИСТЕЊЕ НА РЕИНВЕСТИРАНА ДОБИВКА ЗА НАМАЛУВАЊЕ НА ДАНОЧНАТА ОСНОВА ВО ДАНОЧНИОТ БИЛАНС ЗА 2014 ГОДИНА Во изминатиот период бевме сведоци на менување на ставот на УЈП во врска со можноста за користење на правото на намалување на даночната основа за износот на реинвестираната добивка од претходната година. Во продолжение накратко потсетуваме на деталите. 1) С поред официјално објавениот СТАВ на Управата за јавни приходи на нејзиниот сајт ujp.gov.mk „Правото на даночно ослободување по основ на реинвестираната добивка, даночните обврзници ЗА ПРВ ПАТ ќе можат да го остварат за извршените вложувања во 2015 година од издвоените добивки од 2014 година за инвестици“. Објавеното се наоѓа на следната интернет локација: http://www.ujp.gov.mk/mk/vodic/ category/603

2) На ист начин во делот Прашања и одговори, УЈП се произнесува на следниот начин: „Прашање бр. 10. Кога може да се користи правото за даночно ослободување по основ на реинвестирана добивка?“ Одговор на УЈП: „Правото на даночно ослободување по основ на реинвестираната добивка, даночните обврзници ќе можат да го остварат за извршените вложувања во 2015 година од издвоените добивки од 2014 година за инвестиции.“ Објавеното се наоѓа на следната интернет локација: http://ujp.gov.mk/mk/prasanja/ category/952 3) Н а поставени прашања за даночниот третман на реинвестираната добивка преку е-маил на адресата info@ujp.gov.mk УЈП одговара: „Во врска со примената на член 28 од ЗДД, правото на даночно ослободување ќе почне да се користи за извршените вложувања во 2015 година од издвоените добивки од 2014 година за инвестиции“. 4) Истовремено објаснувајќи го начинот на пополнување на Даночниот биланс за 2014 година на сајтот УЈП во Напомена се нагласува дека: „Во Даночниот биланс за оданочување на добивка за 2014 година не се внесуваат износи ... и на АОП 34 – Износ на извршени вложувања од добивката (реинвестирана)“. Ова е проследено со заклучено АОП 34 од електронскиот Даночен биланс.

„Пресвртот“ се случи на 27 февруари 2015 година (петок). АОП 34 од електронскиот Даночен биланс поставен на е-tax на УЈП се отклучува и без никаква најава и коментар (како да не било) се брише делот од точката 4 дека „..

INFORMATOR 3 I MART 2015



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

на АОП 34 – Износ на извршени вложувања од добивката (реинвестирана) не се внесуваат износи“. ТОЛКУ! Меѓу даночните обврзници се извлекува заклучок дека со овој „маневар“ може да се користи реинвестирање на добивката заради намалување на даночната основа за 2014 година. Во меѓувреме (од првиот до последниот став), ниту Законот, ниту Правилникот е изменет. Само толкувањата во врска со неизменетите прописи трпат дијаметрални промени !!?? Никаква правна разрешница, само шепотење да се постапува по новата можност без да се посочува правната основа за тоа. Нов пресврт, во насока на единствено логична правна разрешница следеше на 12 март 2015 година (четврток). Да одиме по ред. Прво, на поставени прашања од даночни обврзници, УЈП и на 12 март 2015 година одговараше на следниот начин:

„Неоданочената добивка од 2013 година, поради поинаков режим на оданочување по Законот за данокот од добивка кој бил во сила до 31.12.2014 година, иако од истата врз основа на Ваша Одлука за распределба на добивката од 2013 година во 2014 година сте имале инвестицоиони вложувања, не е предмет на даночно ослободување токму поради својата неоданоченост.“ Исто така и во петок 13-ти март 2015 година на сајтот на УЈП, стои дека користењето а реинвестирана добивка за 2014 година не е можно: http://www.ujp.gov.mk/mk/prasanja/ category/952 и http://www.ujp.gov.mk/mk/ pravni_lica/category/603 Второ, во текот на 12 март 2015 година четврток, после седницата на Законодавноправната комисија, Барањето за Автентично толкување на Законот заедно со Мислењето на Владата на РМ е поставено како 27 точка на Дневниот ред на 39-та Седница на Собранието на РМ која е закажана за 16 март 2015 година (понеделник) со почеток во 12 часот: http://www.sobranie.mk/materialdetails. nspx?materialId=5d2a1e90-4b4d-43e4-a05b9810a8c3786a

www.p

Ако Собранието го прифати Владиното Мислење, ќе се создадат услови за користење на РЕИНВЕСТИРАНАТА ДОБИВКА за намалување на даночната основа за 2014 година. Претходно, услови за ова не постоеја. Користењето на можноста е поврзано со исполнување на определени услови: ПРАВНИ УСЛОВИ Согласно со членот 7 став 2 од Правилникот за данокот на добивка: Под реинвестирана добивка се подразбира добивката остварена со годишната сметка од претходната година (2013 година), која по пат на распределба е издвоена за инвестиции и која во наредната година е вложена за: - развојни цели, односно вложувања во материјални средства (недвижности, постројки и опрема) и во нематеријални средства (компјутерски софтвер и патенти) наменети за проширување на дејноста на даночниот обврзник, освен вложувања во патнички автомобили, мебел, теписи, аудиовизуелни средства, бела техника, уметнички дела од ликовната и применетата уметност и други вложувања коишто служат за административни цели. Во Мислењето на Владата не се нуди решение за претходниот правен услов – да постои одлука за распределба од добивката за 2013 година за ИНВЕСТИЦИИ. Во Мислењето се вели дека даночните обврзници ИМААТ ПРАВО на намалување на даночната основа за износот на извршените вложувања од добивката од 2013 година... Сепак сметаме дека Толкувањето имаше за цел само да се создадат можности за користење на реинвестираната добивка за 2014 година и ништо повеќе. Одредбите на Законот и Правилникот не се изменети и истите се во сила. Затоа е потребна да се донесе ОДЛУКА (Одлука за распределба на еден дел од ДОБИВКАТА ЗА 2013 година со намена за ИНВЕСТИЦИИ) од надлежен орган на Друштвото – обвразник на данокот ан добивка.

roagens.mk

СТАВОВИ И НАСОКИ НА УЈП

 

Пример на Одлука за распоредување на добивката за 2013 година Врз основа на член 483 од Законот за трговските друштва и член __ од Договорот за друштвото (односно Статутот) и Предлог на Одлуката за распоредување на добивката, собирот на содружниците на ДОО ______ (собранието на АД ________), на седницата одржана на ___________ 2014 година ја усвои следната ОДЛУКА за распоредување на добивката остварена по годишната сметка и финансиските извештаи за 2013 година Член 1 Нето добивка остварена за 2013 година во износ од __________________ денари се распоредува на износи за: 1) Покривање на загубата од работењето од поранешни години ___________ 2) Законски резерви ___________ 3) Статутарни резерви ___________ 4) Дивиденда за содружниците ___________ 5) или пренос на добивка во наредната година (нераспоредена / акумулирана добивка) ___________ 6) Зголемување на основна главнина ___________ 7) Инвестиции ___________ 8) Дополнителни издатоци: ___________ В к у п н о: ___________ Член 2

Оваа одлука стапува во сила со денот на донесувањето.

есто и датум С М обир на содружниците ______________ М.П. Претседавач ___________

Собрание на акционерите Претседавач ___________

СМЕТКОВОДСТВЕНИ УСЛОВИ - ЕВИДЕНЦИЈА

Потребно е во СМЕТКОВОДСТВОТО на Даночниот обврзник да се издвои дел од добивката од 2013 на сметката 9422 – Останати резерви - реинвестиран дел од добивката (ослободен од ДД). Ова книжење ќе се спроведе под 2014 година. Заради специфичноста на ситуацијата и немањето на посебни инструкции, нема да биде погрешно, ако се изврши евидентирање на аналитичка сметка од 95 групата, а сето тоа потоа да се пренесе во 2015 година на сметката 9422 – Останати резерви – реинвестиран дел од добивката (ослободен од ДД).

Инаку извршеното инвестирање се евидентира на некоја од сметките на класата 0 (НУЛА).



kontakt@proagens.com.mk

INFORMATOR 3 I MART 2015



02/ 3162-979 i 3298-763



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Про агенс во целиот галијаматис

ВРЕДНОСНИ ЛИМИТИ Реинвестираната добивка не може да биде поголема од НАЈМАЛИОТ од следните ТРИ износи: - Издвоениот дел од нето Добивката за 2013 година наменет за нови инвестиции (максимумот по овој основ е НЕТО добивката за 2013 година) - Ф актички направените инвестиции (дозволени со Законот за ДД) во 2014 година и - Даночната основа утврдена во Даночниот биланс за 2014 година (финансиски резултат + даночно непризнаени расходи – износ искажан на АОП 28 од ДБ) ДАНОЧНО ИЗВЕСТУВАЊЕ И ГОДИШНА СМЕТКА (КОРЕКЦИИ)

Ако сте поднеле Даночен биланс за 2014 година (во задолжителната електронска форма) потребно е да направите исправка и да искажете износ на АОП 34. Со тоа ќе се намали износот на пресметаниот данок на добивка. Со намалениот данок на добивка, ќе се зголеми финансискиот резултат во Билансот на успех по оданочување, односно ќе се намали евентуално искажаната загуба по оданочување, што ќе има рефлексија во Билансот на состојба во делот Добивка / Загуба за деловната година. поред последните сознанија, колегите што С користат реинвестирана добивка се контактирани од Централниот регистар заради создавање на можност за корекција и на Годишната сметка. Сакам да напоменам дека и на оние колеги-легалисти кои ќе ја исчекаат објавата на Автентичното Толкување на Собранието на РМ во Службен весник на РМ, не смее да им биде оневозможено правото за користење на оваа можност. Напротив, сите мора да имаат исти права под исти услови – БЕЗ ИСКЛУЧОК.

www.p

Про агенс не е консултант „вејка на ветрот“ и има интегритет во своите ставови. Нашите толкувања не се агресивни (не плаќајте, ништо не Ви можат и сл.), ниту сервилни (што да се прави,...) туку издржани и на закон темелени и затоа носат најголема вредност за нашите клиенти. Постапките кои не се темелат на Закон се корисни на краток рок – до првата контрола, а законитото постапување е најдобра солуција за секој бизнис. Ја одбегнавме варијантата што ни се нудеше - да тргневме по „отклученото поле“ во Даночниот биланс, покрај Законот/Правилникот, официјалните ставови на УЈП... Не сакам да зборувам за последиците што ќе се јавуваа после некоја година... Им благодарам на колегите кои беа трпеливи во оваа борба со ветерници дочекувајќи го исходот од оваа „бура во чаша вода“.

II. ДЕФИНИРАЊЕ НА ОБВРЗНИЦИТЕ ЗА ПОДНЕСУВАЊЕ НА МЕСЕЧЕН ИЗВЕШТАЈ ЗА ДОГОВОРИТЕ ЗА ДЕЛО, АВТОРСКИТЕ ДОГОВОРИ ИЛИ ДРУГИ ДОГОВОРИ СО КОИ Е УТВРДЕН НАДОМЕСТОК ЗА ИЗВРШЕНАТА РАБОТА „МИ-ДИ/Н“ - ОБЈАВА НА УЈП ОД 05.03.2015 Со Законот за изменување и дополнување на Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување кој е во сила од 12.02.2015 година, обврската за доставување на „Месечен извештај за договорите за дело, авторските договори или други договори со кој е утврден надоместок за извршената работа“ (образец „МИ-Д/ИН“) до Управата за јавни приходи се однесува за секое правно лице – исплатувач на надоместок по основ на договор за дело и/или авторски договор или друг договор со кој е определен надоместок за извршената работа, без оглед на тоа дали правното лице – исплатувач е обврзник за пресметка и уплата на придонесите за исплатените надоместоци по основ на договори. Месечниот извештај се поднесува за исплатените надоместоци во претходниот месец, пла-

roagens.mk

СТАВОВИ И НАСОКИ НА УЈП

тениот ПДД по одбивка, и за износот на платените ППИО и ПЗО кои се пополнуваат само доколку правното лице - исплатувач е обврзник за пресметка и уплата на придонесите. Согласно со Законот за персоналниот данок на доход, како исплатувач на лични примања, авторски и друг вид приходи исплатени преку авторска агенција или посредничко друштво се смета авторската агенција односно посредничкото друштво, доколку авторските и друг вид приходи се исплатени преку авторска агенција или посредничко друштво кое во тој случај е должно да ја пресмета аконтацијата на данокот по одбивка и да го уплати задржаниот (персонален) данок. Врз основа на наведеното, обврзник за поднесување на Месечен извештај „МИ-Д/ ИН“ до Управата за јавни приходи во определени случаи може да биде и авторска агенција или посредничко друштво, и тоа во случај кога обврзник за пресметка на придонесите е Фондот за пензиско и инвалидско осигурување на Македонија, а обврзник за уплата на придонесите е лицето кое остварува приходи од извршување физичка и/или интелектуална работа само за себе, доколку исплатата на надоместокот на лицето и уплатата на персоналниот данок е извршена од страна на авторската агенција, односно посредничкото друштво. Значи, обврска за поднесување на Месечниот извештај (образец „МИ-Д/ИН“) има: • П равното лице – исплатувач кое е обврзник за пресметка и уплата на придонесите за лице кое остварува приходи од извршување физичка и/или интелектуална работа кое е во работен однос кај него или кај друго правно лице кое има сопственичка, организациска или управувачка поврзаност со работодавачот. • П равното лице – исплатувач на надоместокот за лице за кое обврзник за пресметка на придонесите е Фондот за пензиско и инвалидско осигурување на Македонија, а обврзник за уплата на придонесите е лицето само за себе, доколку исплатата на надоместокот на лицето и уплатата на

INFORMATOR 3 I MART 2015

  персоналниот данок по одбивка ја извршило правното лице – исплатувач на надоместокот. • А вторска агенција или посредничко друштво кое се јавува како исплатувач на лични примања во смисла на член 95 став (1) од Законот за персоналниот данок, за лице за кое обврзник за пресметка на придонесите е Фондот за пензиско и инвалидско осигурување на Македонија, а обврзник за уплата е лицето само за себе, без оглед на статусот на лицето (домашно или странско физичко или правно лице) во чија корист е извршена физичката и/или интелектуална работа.

III. НАСОКИ ЗА ПОДНЕСУВАЊЕ НА ДАНОЧНИ БИЛАНСИ ЗА ЕДИНКИТЕ КОРИСНИЦИ НА БУЏЕТСКИ СРЕДСТВА - ОБЈАВА НА УЈП ОД 26.02.2015 До 26 февруари 2015 година, надлежните фискални авторитети не се произнесоа со свој официјален став за начинот на составување на Даночниот биланс за 2014 година кога се работи за Буџетски корисници. Поради тоа многумина од колегите сметководители кај овие субјекти чекаа со предавањето на Годишната сметка (се разбира и Даночниот биланс) очекувајќи некаква ПИСМЕНА разврска во врска со начинот на составување на Даночниот биланс. На 26 февруари 2015 (четврток), УЈП се произнесе со следната објава на www.ujp. gov.mk: „Единките корисници на буџетски средства не се обврзници на данокот на добивка за средствата кои ги добиваат од Буџетот на РМ, Буџетите на единиците на локалната самоуправа, Буџетот на градот Скопје и Буџетите на фондовите за вршење на целите активностите и надлежностите за кои се основани, дадени со цел реализирање на одредени програми и цели утврдени согласно со нивниот статут и програма, истите не се предмет на оданочување односно не влегуваат во даночната основа на која се пресметува и плаќа данокот на добивка.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Доколку наведените корисници на буџетски средства остваруваат приходи од вршење на стопанска дејност и истите се наменети за финансирање на расходи за стопанска дејност, за истите постои обврска за пресметка и уплата на данок на добивка, со поднесување на Даночен биланс за оданочување на добивка (образец ДБ). Овие приходи и расходи треба да бидат евидентирани на посебна сметка.“ Како претходница на ова, Про агенс се произнесе со ставот даден во продолжение. „Имајќи во предвид дека новиот Даночен биланс не содржи поле за СТРОГО НАМЕНСКИ СРЕДСТВА преку кое би се намалувала Даночната основа, ја сугерираме следната РАЗРЕШНИЦА, темелена на нашето професионално и правно знаење и искуство.

- Н а АОП 01 од Даночниот биланс да се вклучува САМО евентуалната добивка остварена од вршење на некаква форма на стопанска дејност, а во останатите полиња кои ја формираат даночната основа во Даночниот биланс да се искажуваат евентуалните износи кои претставуваат даночно непризнаени расходи. - В ишокот на приходи над расходите кои не произлегуваат од вршењето на некаква стопанска дејност, односно се „производ“ на нереализираните трезорски плаќање во рамките на буџетската 2014 година не треба да претставуваат основа за плаќање данок на добивка. - Д аночен биланс и овој пат треба да поднесат сите буџетски корисници и единки корисници за СИТЕ СВОИ СМЕТКИ – ОДДЕЛНО. Наш став: Сметаме дека македонскиот Закон за данокот на добивка во блиска иднина треба да претрпи целосен ремонт во претходниот контекст.

добивка кои претставуваат добар модел за разрешница на постојниот проблем со буџетските и непрофитните субјекти. ЦИТАТ на член 3 од Хрватскиот Закон за данокот на добивка: (1) Обврзник на данокот на добивка е трговско друштво и друго правно и физичко лице резидент на Република Хрватска кое самостојно и трајно врши стопанска дејност заради остварување на добивка, доход или други економски користи. .... (5) Органите на државната управа, органите на регионалната и локалната самоуправа не се обврзници на данокот на добивка, доколку со овој закон поинаку не е определено. (6) Државните установи, институциите и установите на регионалната и локалната самоуправа, заводите, верските заедници, политичките партии, синдикатите, коморите, здруженијата, уметничките асоцијации, доброволните противпожарни бригади, заедниците на техничката култура, туристички здруженија, спортските клубови, спортските здруженија и федерации и фондациите и фондови не се обврзници на данокот на добивка. . . . (8) Отворените инвестициски фондови кои се основани и работат согласно со закон со кој се основани, не се подложат на данокот на добивка. Подвлечено од Про агенс: Ако лицата од ставот 5 и 6 вршат некаква стопанска дејност, а заради опасноста да се стекнат со компаративна предност должни се да се регистрираат како обврзници на данокот на добивка

Охрабрувајќи ги надлежните, во претходната насока, во продолжение ги презентираме компаративните решенија од актуелниот Хрватски Закон за данокот на

www.p

roagens.mk

СТАВОВИ И НАСОКИ НА УЈП

IV. ИЗМЕНИ ВО НАЧИНОТ НА ПРЕСМЕТКА НА БРУТО ПЛАТА И ДРУГИ ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ПРИДОНЕСИ ОД ЗАДОЛЖИТЕЛНО СОЦИЈАЛНО ОСИГУРУВАЊЕ ОБЈАВА НА УЈП ОД 19.02.2015 Од месец јануари 2015 година се укинува највисоката месечна основица за пресметка на придонесите Со Законот за изменување и дополнување на Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување кој е во сила од 12.02.2015 година, предвидено е дека при пресметка на придонесите од задолжително социјално осигурување започнувајќи од месец јануари 2015 година не се применува лимитот од шест просечни плати како највисока основица за пресметка на придонесите, односно придонесите се пресметуваат на целиот износ на бруто основицата. За МПИН пресметките кои се однесуваат на периоди заклучно со декември 2014 година (задоцнето поднесени пресметки, исправки на пресметки, исплата по основ на деловна успешност и слично), придонесите од задолжително социјално осигурување се пресметуваат со применување на највисоката основица за пресметка на придонеси согласно законот. При поднесување на МПИН пресметките за тековни и за минати периоди секогаш користете ја последната верзија на клиентскиот софтвер. Се менува рокот за поднесување на МПИН пресметка и рокот за плаќање на придонесите за месец јануари 2015 година Со измените на Законот предвиден е нов рок за доставување на МПИН пресметките и за плаќање на придонесите, само за месец јануари 2015 година. Имено, истите треба да се достават до Управата за јавни приходи најдоцна до 20-ти февруари 2015 година, а рокот на пристигнатост за плаќање на придонесите за месец јануари 2015 година е 25-ти февруари 2015 година. Доколку имате поднесена и прифатена конеч-

INFORMATOR 3 I MART 2015

  на МПИН пресметка за месец јануари 2015 година изготвена на начин што беше пропишан пред измената на Законот, односно пред укинувањето на највисоката основица за плаќање на придонеси, а воедно во истата за сите обврзници за плаќање имате пресметано придонеси на основица пониска од шест просечни плати, поднесената пресметка е валидна и нема потреба да поднесете нова пресметка со користење на новата верзија на клиентскиот софтвер. Обврска за поднесување на МПИН пресметка за месец јануари 2015 година со користење на новата верзија на клиентскиот софтвер имате доколку имате поднесена конечна МПИН пресметка за месец јануари 2015 година изготвена на начин што беше пропишан пред измената на Законот во однос на укинувањето на највисоката основица за придонеси, во која за одредени обврзници за плаќање имате пресметано придонеси до највисоката основица за пресметка од шест просечни плати, при што: - д околку поднесената конечна МПИН пресметка не е платена, потребно е да поднесете нова конечна пресметка со што претходно поднесената ќе биде заменета или - д околку поднесената конечна МПИН пресметка е платена, потребно е да поднесете исправка на пресметка (103) само за лицата за кои се платени придонесите пресметани на основица за пресметка од шест просечни плати. Се менува обврската, содржината и рокот за поднесување на Месечен извештај за договорите за дело, авторските договори или други договори со кои е утврден надоместок за извршената работа Со измените на Законот, обврската за доставување на „Месечен извештај за договорите за дело, авторските договори или други договори со кој е утврден надоместок за извршената работа“ (образец „МИ-Д/ИН“) до Управата за јавни приходи се однесува за секое правно лице – исплатувач на надоместок по



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

основ на договор за дело и/или авторски договор или друг договор со кој е определен надоместок за извршената работа, без оглед на тоа дали правното лице – исплатувач е обврзник за пресметка и уплата на придонесите за исплатените надоместоци по основ на договори. Месечниот извештај се однесува за износот на исплатените надоместоци во претходниот месец, износот на платениот ПДД по одбивка, како и износот на платените ППИО и ПЗО кои се пополнуваат доколку правното лице – исплатувач е обврзник за пресметка и уплата на придонесите. Месечниот извештај „МИ-Д/ИН“ задолжително се поднесува по електронски пат преку http://etax.ujp.gov.mk, најдоцна до 20-ти во тековниот за претходниот месец. Напомена:



Бидејќи рокот за плаќање на придонесите за надоместоци по основ на договори за месец јануари 2015 година е различен од стандардниот рок, Управата за јавни приходи ќе ги прифати како навремени месечните извештаи за месец јануари 2015 година кои ќе бидат поднесени до истекот на рокот за плаќање на придонесите за месец јануари 2015 година.



kontakt@proagens.com.mk

Странско физичко лице – обврзник за плаќање на придонесите Странско физичко лице кое остварува надоместок по основ на договор за дело, договор за авторско дело или друг договор склучен со македонски резидент - правно или физичко лице, при исполнување на другите услови од законот, е обврзник за плаќање на придонеси ако: - и ма работна дозвола и регулиран престој со лична карта за странец, - д ржавјанин е на држава со која Република Македонија НЕМА склучено Договор за социјално осигурување. Странско физичко лице кое остварува надоместок по основ на договор за дело, договор за авторско дело или друг договор склучен со македонски резидент - правно или физичко лице не е обврзник за плаќање на придонеси ако: - и ма работна дозвола и регулиран престој со лична карта за странец и - д ржавјанин е на држава со која Република Македонија ИМА склучено Договор за социјално осигурување, доколку со истиот одобрен е исклучок од правилото за плаќање на придонес во Република Македонија или - н ема работна дозвола и регулиран престој со лична карта за странец во РМ.

ANALITI^KI SMETKOVEN PLAN I PROPISI ZA NEPROFITNI ORGANIZACII

1.050

denari na 79 strani

Cena za pretplatnici so vklu~en DDV.

www.p

roagens.mk



ДАНОК НА ДОБИВКА

 

М-р Павле ГАЦОВ Даночен советник и управител на Агенцијата „Про Агенс“

p_gacov@proagens.com.mk

ПРОЦЕДУРА И ПРЕСМЕТКА ЗА ОСТВАРУВАЊЕ НА ПРАВOTO ЗА НАМАЛУВАЊЕ НА ДАНОЧНАТА ОСНОВА ЗА 2015 ГОДИНА, ПОРАДИ ИСКАЖАНА ДАНОЧНА ЗАГУБА ЗА 2014 ГОДИНА

а потребите на овој текст ДАНОЧНАТА ЗАГУБА ја дефинираме како разлика меѓу:

а) ЗАГУБАТА од Билансот на успех (искажана на АОП 251 од БУ, односно пренесена на АОП 01 од Даночниот биланс) и

б) Даночно непризнаените расходи (износ искажан на АОП 02 од Даночниот биланс). Ако Загубата пред оданочување е поголема од Даночно непризнаените расходи се работи за Даночна загуба које е НЕГАТИВНА ставка на АОП 28 од Даночниот биланс составен за минатата година. Вака искажаната Даночна загуба може да се пренесе на товар на добивката (читај: Даночната основа) во идните пресметковни периоди најмногу до ТРИ години сметано од годината во која е искажана загубата. Ако Даночната загуба е искажана за 2014 година, третата година истекува заклучно со 2017 година (во броењето не ја вклучуваме 2014 година). Терминот „пренесува“ значи дека со Даночната загуба може да се намалува Даночната основа во наредните три фискални периоди (години) преку составување на Даночните биланси. Прва година за која ќе се пренесе даночната загуба е 2015-та. * * * Користењето на правото за пренесување на ДАНОЧНАТА ЗАГУБА на товар на Даночната основа во идните пресметковни периоди е поврзано со исполнување на одредени услови:

INFORMATOR 3 I MART 2015

1) Да постои Даночна загуба (Загубата од Билансот на успех да биде поголема од Износот на даночно непризнаените расходи), односно да е искажан негативен износ на АОП 28 од Даночниот биланс 2) Намалувањето во Даночниот биланс што следи се врши само доколку претходно е извршено покривање на Загубата по оданочување согласно со Законот за трговските друштва. 3) Намалувањето во Даночниот биланс се врши последователно почнувајќи од износот на најрано настанатите даночни загуби. 4) Правото за пренесување на даночната загуба на товар на добивката (даночната основа) во идните пресметковни периоди (до три години) се остварува со одобрение од Управата за јавни приходи, по поднесено писмено барање најдоцна до 31 март наредната година, по годината во која загубата е искажана. Барањето се поднесува на образец „ДД-01“. Напомена:



Ова право не може да се користи во случај на измена на статусот на даночниот обврзник врз основа на спојување, припојување, поделба, сопственичка трансформација и слично.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пример: Во Даночниот биланс составен за 2014 година, даночниот обврзник „АБ“ ги искажал следните информации: I. Финансиски резултат во Билансна успех 01 II. Непризнаени расходи за даночни цели (збир од АОП 03 до АОП 27) ... III. Даночна основа (I + II) IV. Намалување на даночна основа (АОП 30 +АОП 31 + АОП 32 + АОП 33 + АОП 34) ... 29. Дел од загуба намалена за непризнаени расходи, пренесена од претходни години

680.240 440.040

- 240.200

На АОП 33, прв податок ќе се искаже во Даночниот биланс составен за 2015 година, за Даночната загуба искажана за 2014 година (240.200) со кој ќе се изврши намалување на Даночната основа за 2015 година. 38. Загуби од претходни години за кои правото на покритие во рок од три години не е изменето

На АОП 46, ќе се искажува податок за пренесените (кумулираните) загуби од претходни години за кои правото на покритие во рок од три години не е изменето. Согласно со членот 19 од ЗДД и член 5 став 1 точка 4 од ПДД на ова поле се искажува кумулираниот остаток на загубите од претходни години кои не се покриени согласно со одредбие на ЗДД и ПДД. Всушност овде се пренесува вишокот на загуба од АОП 33 (која е покриена согласно со одредбите на ЗТД), за која тековната даночна основа била премала за да се изврши нејзино целосно покривање. Непокриениот дел од загубата може да се пренесува три години заради искористување на можноста за нејзино покривање за сметка на даночната основа, сметајќи од годината во која е искажана загубата. Во Даночниот биланс за 2014 година, на ова поле не се искажуваше износ. 39.Остварена загуба намалена за непризнаените расходи од тековната година која може да се пренесе во наредните три години

240.200

На АОП 47, се искажува остварената загуба намалена за непризнаените расходи од тековната (2014) година која може да се пренесе во наредните три години.

Процедура за остварување на правото на пренесување на Даночната загуба на товар на добивката (Даночната основа) во наредните три години (Образец „ДД-01“) Барањето за пренесување на искажана загуба (образец „ДД-01“) се однесува за даночен период од три години, кој започнува по годината во која загубата е искажана. Барањето се поднесува заради намалување на даночната основа во Даночниот биланс за оданочување на добивката, за износот на пренесената загуба на товар на добивката во идните пресметковни периоди (период од три последователни години по годината во која е искажана загуба). Барањето „ДД-01“ даночниот обврзник го доставува до даночната канцеларија на УЈП или во електронска форма преку http://etax.ujp.gov.mk, (засега електронскиот образец не е поставен) најдоцна до 31 март во годината што следи, по годината во која загубата е искажана. Во продолжение презентираме пример на пополнет образец „ДД-01“ (само делот поврзан со даночна загуба. www.p

roagens.mk

ДАНОК НА ДОБИВКА

 

ПОДАТОЦИ ЗА ЗАГУБАТА ЗА КОЈА СЕ БАРА ПРЕНЕСУВАЊЕ Износ на загубата намалена за непризнаените расходи искажани во “образец ДБ“ за годината, која се пренесува на добивката во идните пресметковни периоди.

2 4 0 200

ПРИлОЗИ

Пресметка на износот на загубата за која даночниот обврзник бара одобрение за пренесување на товар на добивката во пресметковните периоди од три години, сметано од годината во која загубата е искажана.

Изјава од одговорното лице дека даночниот обврзник не настанал со статусна промена.

ПОДАТОЦИ ЗА СОСТАВУВАчОТ Назив / Име и презиме

Миле Велковски

ЕДБ / ЕМБГ

2405987450009

Датум на пополнување

Својство

сметководител

Потпис

29.03.2015

ПОДАТОЦИ ЗА ПОТПИСНИКОТ Име и презиме

Ванчо Поповски

ЕМБГ

1104970455011

Датум на пополнување

Својство

управител

Потпис

29.03.2015

* Пополнува Управа за јавни приходи

Податоци за Како прилози кон Барањето (ДД-01) се поднесува Пресметка на износот на загубата за која обработката даночниот обврзник бара одобрение за пренесување на товар на добивката во идните пре1/2 сметковни периоди од три години, сметано од годината во која загубата е искажана и соодветна Изјава. Пресметката се составува на следниот начин:

ПРЕСМЕТКА на износот на загубата за која даночниот обврзник бара одобрение за пренесување на товар на добивката во идните пресметковни периоди од три години, сметано од годината во која загубата е искажана З агуба искажана во Билансот на успех како загуба пред оданочување МИНУС Збир на непризнаени расходи (АОП 02 од „образец ДБ“), в о годината во која загубата е искажана И знос на загуба за која се бара одобрение

680.240 440.040 240.200

Заедно со пресметката се приложува и Изјава на одговорното лице дека даночниот обврзник не настанал со статусна промена (спојување, припојување, поделба, сопственичка трансформација и сл.). Напомена: Барањата кои нема да ја содржат целокупната пропратна документација нема да бидат одобрени. Пример на Изјава Изјава на одговорното лице дека даночниот обврзник не настанал со статусна промена (спојување, припојување, поделба, сопственичка трансформација и сл.) Заради остварување на правото од член 19 на Законот за данокот на добивка („Службен весник на РМ“, бр. 112/15), управителот на „МН“ ДОО, Петар Петров со адреса на ул. „Млад борец“, бр 23, Скопје изјавува дека даночниот обврзник „МН“ ДОО не настанал со статусна промена (спојување, припојување, поделба, сопственичка трансформација и сл.).

Скопје, 29 март 2015 година

INFORMATOR 3 I MART 2015

управител на „МН“ ДОО, Петар Петров _________



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ИНФОРМАЦИЈА

НОВА ПРИЈАВА ШТО СЕ ПОДНЕСУВА ДО ФПИОМ ЗА ЛИЦАТА КОИ УПЛАТУВААТ ПРИДОНЕСИ САМИТЕ ЗА СЕБЕ

о минатиот број на списанието Информатор (2/2015) во текстот на страна 5 со наслов: „Февруари 2015 - 1) Нанови законски измени во врска со плаќањето социјални придонеси на хонорари и 2) Укината max основица за пресметување на придонесите од плата и надоместоци од јануари 2015 година“ (автор, Ирена Николовска) на страна 12 објавивме пример на пополнета Пријава за износот на примениот надоместок по основ на договор за дело и/или авторски договор или друг договор (21/15). Во меѓувреме во „Службен весник на РМ“, бр. 34/15 е објавена ИЗМЕНА на Правилникот за формата и содржината на Пријавата за износот на примениот надоместок по основ на договор за дело и/или авторски договор или друг договор и НОВА ПРИЈАВА со изменета содржина. Новата Пријава е во сила од 06 март 2015 година. Разликата меѓу старата и новата Пријава е во дадедените ДВЕ нови колони за: а) Вид на договор и б) Процент на признат трошок при авторски договор. Потсетуваме дека лицата кои се обврзници за уплата на придонесите сами за себе (невработени лица, односно лица кои се вработени кај друг работодавачи, а не кај Исплатувачот, самовработени лица и пензионери) се должни да достават ПРИЈАВА за износот на примениот надоместок по основ на договор за дело и/или авторски договор или друг договор до Фондот на пензиското и инвалидското осигурување на Македонија најдоцна ВО РОК ОД 5 ДЕНА ПО ПРИЕМОТ НА НАДОМЕСТОКОТ. Според новите насоки на УЈП од 13.02.2015 година, невработените лица, вработените лица што заработуваат хонорари од друго место (не од работодавачот / поврзаното правно лице), самовработените лица и пен-

www.p

зионерите ја поднесуваат пријавата до ФПИОМ без разлика на износот на надоместокот, а потоа ФПИОМ ќе утврди дали во конкретниот месец постои обврска за плаќање придонеси, споредено со пропишаните лимити (минимална плата/просечна нето плата од претходната година), кои лицата ќе ги уплаќаат самите за себе. Според информации од теренот, Фондот на пензиското и инвалидското осигурување на Македонија не ги прима Пријавите за износот на примениот надоместок по основ на договор за дело и/или авторски договор или друг договор од обврзниците за уплата на придонесите сами за себе (невработените лица, вработените лица што заработуваат хонорари од друго место /не од работодавачот / поврзаното правно лице/, самовработените лица и пензионерите), доколку не го надминуваат пропишаниот лимит (минимална плата=9.590 ден за невработените лица, односно просечната нето плата од претходната година= 21.394 денари за останатите). ВАЖНA НАПОМЕНА - ОБВРСКА ЗА ПРИЈАВА И ГЛОБИ: Според членот 13 став 1 точка 13 и член 14 став 5 на Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување („Службен весник на РМ“, бр. 142/08 .... и 20/15), како и новите насоки на УЈП од 13.02.2015 година (објавени на www.ujp.gov.mk), лицата кои се обврзници за уплата на придонесите сами за себе т.е. невработените лица, вработените лица што заработуваат хонорари од друго место (не од работодавачот / поврзаното правно лице), самовработените лица и пензионерите ја поднесуваат пријавата за износот на примениот надоместок по основ на договор за дело и/или авторски договор

roagens.mk

СОЦИЈАЛНИ ПРИДОНЕСИ

или друг договор до Фондот на пензиското и инвалидското осигурување на Македонија ФПИОМ без разлика на износот на надоместокот, најдоцна во рок од 5 дена по приемот на надоместокот, а потоа ФПИОМ ќе утврди дали во конкретниот месец постои обврска за плаќање придонеси, споредено со пропишаните лимити (минимална плата/просечна нето плата од претходната година), кои лицата ќе ги уплаќаат самите за себе. Пропишана е глоба во износ од 500 до 1.000 евра во денарска противвредност за лицето кое е обврзник за плаќање на придонесите самото за себе (невработените лица,

  вработените лица што заработуваат хонорари од друго место /не од работодавачот / поврзаното правно лице/, самовработените лица и пензионерите), доколку не достави пријава за износот на примениот надоместок по основ на договор за дело и/или авторски договор или друг договор до Фондот на пензиското и инвалидското осигурување на Македонија во пропишаниот рок (5 дена од наплатата). Пријавата е во хартиена форма и засега не се доставува по електронски пат. Во продолжение на текстот ја прикажуваме НОВАТА Пријава пополнета со претпоставени податоци.

INFORMATOR 3 I MART 2015



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пример - пополнета Пријава

ПРИЈАВА за износот на примениот надоместок по основ на договор за дело и/или авторски договор или друг договор Датум и број на прием

1. ОПШТИ ПОДАТОЦИ НА ПОДНОСИТЕЛОТ НА ПРИЈАВАТА

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

Никола Ивановски 1202970450011 Р. Македонија 210-8362718747-23

2. ПОДАТОЦИ ЗА КОНТАКТ 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6

Име Презиме ЕМБГ Државјанство Трансакциска сметка

Улица и број Место Број на пошта Општина Е-маил адреса Телефон

ул. Орце Николов бр. 20 Скопје 1000 Центар nikola.ivanovski@gmail.com 070/213.829

3. ПОДАТОЦИ ЗА ИЗНОСОТ НА ПРИМЕНИОТ НАДОМЕСТОК Износ на примен

Вид на Процент на признат

нето надоместок договор

5.000 2.000 6.500 15.000

2 2 2 2

Датум кога е

Назив на исплатувачот

ЕДБ / ЕМБГ на

трошок при автор-

примен износот

на надоместокот

исплатувачот на

ски договор

на надоместокот

0% 0% 0% 0%

10.03.2015 11.03.2015 12.03.2015 15.03.2015

Друштво А Друштво Б Анета Марковска Друштво В

4033426748362 4037673638583 1604965455123 4038484746732

надоместокот

* за авторски договор внеси 1, за друг вид на договор внеси 2 во поле вид на договор 4. ПЕРИОД ЗА КОЈ СЕ ОДНЕСУВА ПРИМЕНИОТ НАДОМЕСТОК ОД 01.03. ДО 15.03.2015 година 5. СТАТУС ЗА КОЈ СЕ ОДНЕСУВА ПРИМЕНИОТ НАДОМЕСТОК

5.1 Лице во работен однос или самовработено лице

5.2 Невработено лице кое остварува приход 5.3 Пензионер

Х /

Во Скопје, 15.03.2015 година

_____________________________ потпис на подносителот на пријавата

Во горенаведениот пример, за невработеното лице, кое во март 2015 година остварило вкупен надомест од 4 ангажмани во нето износ 28.500 денари, ФПИОМ треба да пресмета придонеси (25,3%) на бруто основица изведена од нето разликата во износ од 18.910 денари (28.500 - 9.590). www.p

roagens.mk

Данок на Добивка

 

М-р Павле ГАЦОВ Даночен советник и управител на агенцијата „Про агенс“

p_gacov@proagens.com.mk

ПРЕСМЕТУВАЊЕ НА МЕСЕЧНИТЕ АКОНТАЦИИ НА ДАНОКОТ НА ДОБИВКА ЗА 2015 ГОДИНА Вовед

огласно со одредбите на членот 40, став 1 од новиоТ Закон за данокот на добивка 1, месечните аконтации на данокот на добивка во Даночниот биланс (образец Дб - Даночен биланс за оданочување на добивка) се утврдуваат во износ од една дванаестина од утврдениот данок во Даночниот биланс за претходната година зголемени за процентот на кумулативниот пораст на цените на мало во Републиката од претходниот период од годината односно до 31 јануари наредната година, во однос на просечните цени на мало во претходната година. Месечните аконтации на данокот на добивка се плаќаат во рок од 15 дена по истекот на секој календарски месец, без да се доставува образец до УЈП. аконтациите на данокот на добивка може, но не мора да се пресметуваат на „интерен“ образец МДб. имено, и новиоТ Правилник за начинот на пресметување и уплатување на данокот на добивка и начинот на одбегнување на двојното ослободување или двојното оданочување (во продолжение: Правилник за данокот на добивка)2 не пропишуваат ваков образец. Затоа неговиот изглед и функционалност, односно неговата форма и содржина е интерна работа на даночните обврзници - правни субјекти.

„Службен весник на РМ“, бр. 112/14.

„Службен весник на РМ“, бр. 174/14.

INFORMATOR 3 I MART 2015

Правила за повеќе и помалку платениот годишен данок на добивка Потсетуваме дека разликата меѓу уплатените аконтации на данокот на непризнаени расходи што се плаќаше за 2014 година и износот на повеќе платениот данок пренесен од постарите даночни периоди (2013 година и претходно) од една страна, во однос на повисокиот износ на вистинската обврска на пресметаниот данок искажана на АОП 41 од Даночниот биланс за 2014 година (со знак „+“), обврзникот е должен да ја уплати во рок од 30 дена од денот на истекот на рокот за предавање на годишната сметка, односно: - најдоцна до 30 март 2015 година, за субјектите што годишната сметка ја предадоа во хартиена форма, или - најдоцна до 14 април 2015 година, за субјектите кои годишната сметка ја поднесоа во електронска форма). обратно, ако оваа разлика искажана на аоП 41 од Даночниот биланс за 2014 година е негативна (со знак „-“), односно ако обврзникот на данокот во вид на аконтации платил поголем износ на данок од износот што бил должен да го плати, може од органот за јавни приходи да побара поврат на повеќе платениот данок (во тој случај пред знакот „-“ се става знак „Х“ во хартиениот Даночен биланс, додека во електронскиот Даночниот биланс составен преку e-tax, негативниот знак се става веднаш пред самиот број, а полето напред



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

се штиклира само ако се побара враќање на повеќе платениот данок). органот за јавни приходи е должен повеќе платениот данокот на непризнаени расходи да му го врати на обврзникот на негово барање, во рок од 60 дена од денот на поднесувањето на барањето за враќање. Заради ненавремено враќање на побараниот поврат на данок, даночниот обврзник може преку процедурата пропишана во ставовите од 4 до 20 на членот 41 од Законот за данокот на добивка, да побара остварување на своите права. ако обврзникот на данокот на добивка не бара враќање на повеќе уплатениот данок, повеќе платениот износ ќе се смета како аконтација за наредниот период.

во продолжението на овој текст пишуваме за пресметување на месечните аконтации на данокот на добивка во 2015 година, согласно со „интерниот“ образец МДБ. напоменуваме дека Про агенс на својата интернет страница постави образец „МДб“ во excel форма, кој е достапен за нашите корисници.

Пресметување на месечните аконтации на данокот на добивка обврзниците на данокот на добивка, во текот на годината, данокот на добивка го плаќаат во вид на месечни аконтации (кои може да се пресметуваат на интерен образец МДб Месечен даночен биланс). Месечните аконтации на данокот на добивка се плаќаат во рок од 15 дена по истекот на секој календарски месец. Доколку даночниот обврзник во претходниот даночен период (година), кој претходи на пресметковниот период (месец) искажал повеќе платен данок за кој не бара враќање (искажал вредност на аоП 41 од Даночниот биланс со негативен знак, но без знакот „Х“), износот на повеќе платениот данок ќе го смета за платена аконтација, која ќе ја пребива со тековните месечни аконтации.



02/ 3162-979 i 3298-763

www.p

Основа за пресметување на месечните аконтации на данокот на добвка основата од која се пресметува месечната аконтација на данокот на добивка е утврдена со членот 13 од Правилникот за данокот на добивка. Месечниот износ на аконтацијата на данокот на добивка на добивка за периодот февруари-декември во тековната година и за месец јануари наредната година даночниот обврзник го утврдува според износот на пресметаниот данок, намален за износот на даночните ослободувања и олеснувања искажани во даночниот биланс составен за претходната година, поделен со 12 месеци и зголемен за процентот на кумулативниот пораст на цените на мало во Република Македонија од претходниот период од годината, односно до 31 јануари наредната година, во однос на просечните цени на мало во претходната година. (Член 13 став 1 од Правилникот за данокот на добивка) Согласно со дефиницијата на Правилникот за данокот на добивка, месечниот износ на аконтацијата на данокот на добивка за периодот февруари-декември 2015 година и за месец јануари 2016 година, даночниот обврзник го утврдува, според: а) износот на пресметаниот данок во годишниот даночен биланс за 2014 година (аоП 36 од образецот Дб за 2014 година), б) намален за износот на даночното ослободување и олеснување искажано на аоП 37 од Даночниот биланс составен за 2014 година, а-б) износот искажан на АОП 41 од Даночниот биланс за 2014 година, всушност ја искажува разликата меѓу аоП 36 и аоП 37, односно а-б). в) поделен со 12 месеци и г) зголемен за процентот на кумулативниот пораст на цените на мало во Република Македонија од претходниот период од годината, односно до 31 ја-

roagens.mk

Данок на добивка

 

нуари наредната година, во однос на просечните цени на мало во претходната година. Даночните обврзници кои што во изминатата година работеле помалку од 12 месеци во 2014 година, утврдениот износ, ќе го поделат со бројот на месеците на работење. Обврзникот којшто во претходната година не искажал пресметан данок на добивка, нема обврска да пресметува и плаќа аконтации на данокот на добивка. Напоменуваме дека и обврзниците на годишниот данок на вкупен приход не пресметуваат и не плаќаат месечни аконтации на овој данок (овие обврзници не пресметуваат и не плаќаат и месечни аконтации на годишниот данок на вкупен приход, без оглед дали спаѓаат во категоријата на обврзници кои не го плаќат го-

дишниот данок на вкупен приход или избрале да го плаќаат, кога годишниот вкупен приход се движи во рамките од 3.000.001 денари до 6.000.000 денари). аночните обврзници кои што се формиД раат со издвојување од други обврзници или се образуваат како нови даночни обврзници во рамките на постојниот даночен обврзник, месечните аконтации на данокот на добивка ги утврдуваат во годината во која се издвоени или одделени врз основа на годишната сметка на даночниот обврзник од кој се издвоени, односно одделени, на тој начин што утврдената основица на данокот на добивка се дели на даночните обврзници според условите што се утврдени во договорот за издвојување. Така се постапува до изготвувањето на првата годишна сметка од страна на даночните обврзници.

Даночен кредит согласно со Законот за еднократно отпишување на долговите на граѓаните Правните лица - доверители според Законот за еднократно отпишување на долговите на граѓаните имаат право на даночен кредит кој се утврдува со акт на Министерот за финансии или од него овластено лице, односно право на намалување на утврдениот данок на добивка за делот од износот на своите побарувања што ќе ги отпише согласно со наведениот закон. Правото на даночен кредит може да му биде пренесено на и да го користи друго правно лице, кое како основач има целосна организациска и капитална поврзаност со правното лице-доверител. Со оглед дека за утврдениот даночен кредит по овој основ нема позиција за искажување во Даночниот биланс, односно правното лице кое има право на даночен кредит, во даночниот биланс го пресметува данокот на добивка и износот за доплата / повеќе платен износ и, доколку има износ за доплата, при уплатата истиот го намалува за износот на даночен кредит утврден во актот на минис-

INFORMATOR 3 I MART 2015

терот за финансии. Управата за јавни приходи по службена должност го евидентира износот на даночен кредит на правното лице, врз основа на актот со кој е утврден. Напомена:



Правното лице кое има право на даночен кредит според наведениот закон, обврската за плаќање (износ за доплата) по даночниот биланс за 2014 година може да ја намали за утврденото право на даночен кредит до 31 декември 2014 година. Доколку преостане износ од утврденото право на даночен кредит до 31 декември 2014 година, истиот понатаму ќе го користи за намалување на обврските за плаќање на месечните аконтации на данок на добивка за 2015 година. Исто така, и утврденото право на даночен кредит по 31 декември 2015 година ќе го користи за намалување на обврските за плаќање на месечните аконтации на данок на добивка почнувајќи од следниот месец по утврдувањето на правото.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пресметка и сметководствена евиденција на месечната аконтација на данокот на добивка во продолжение даваме пример на пресметка на месечната аконтација на данокот на добивка.

Пресметка на месечната аконтација на данокот на добивка ( составен согласно позициите од Даночниот биланс за 2014 г.) Утврдување на месечна аконтација на данок на добивка

1. Пресметан данок на добивка по намалување (ред. бр. VIII од Дб за претходната (2014) година (АОП 41) 2. број на месеци на работење во претходната година 3. Месечен износ на данок (ред. бр. 1 поделен со ред. бр. 2) 4. Месечен процент на ревалоризација за март 2015, зголемен за 100 5. Месечна обврска на данокот на добивка (ред. бр. 4 х ред. бр. 5)

330.540 12 27.545 100,3% 27.628

Книжење: Евиденција на пресметаната месечна аконтација СМЕТка должи побарува

оПиС

Данок на добивка - аконтација за март 2015 Месечна аконтација на данокот 23300 на добивка - март 2015 - пресметана месечна аконтација 810

иЗноС должи побарува 27.628 27.628

Затворање на месечната аконтативна обврска со плаќање СМЕТка должи побарува

оПиС

Месечна аконтација на данокот на добивка - март 2015 1000 Трансакциска сметка во денари - платена месечна аконтација 23300

иЗноС должи побарува 27.628 27.628

Затворање на месечната аконтативна обврска со повеќе платениот данок од претходниот даночен период СМЕТка должи побарува

оПиС

иЗноС должи побарува

Месечна аконтација на данокот 27.628 на добивка - март 2015 Побарување за повеќе платен 1330 данок на добивка - пребиена месечна аконтација со побарување за повеќе платен данок 23300

Затворање на месечната аконтативна обврска делумно со плаќање, делумно со повеќе платениот данок од претходниот даночен период

www.p

roagens.mk

27.628

 

ДАНОК НА ДОБИВКА

СМЕТКА должи побарува

ОПИС

Месечна аконтација на данокот на добивка - март 2015 Побарување за повеќе платен 1330 данок на добивка 1000 Трансакциска сметка во денари - пребиена дел од месечна аконтација и платен остаток 23300

ИЗНОС должи побарува 27.628 16.324 11.304

Уплатни сметки за месечните аконтации на данокот на добивката Данокот на добивката се уплатува на Образецот „ПП-50“ - Налог за јавни приходи со користење на следните податоци: - Назив на примачот: Трезорска сметка - Банка на примачот: Народна банка на РМ-Скопје - Сметка:

100 - 0000000630 - 95

и со внесување на соодветните уплатни сметки и приходни шифри, согласно Шифрарникот на уплатни сметки за јавни приходи: Уплатна сметка

НАЗИВ НА УПЛАТНА СМЕТКА

Месечни аконтации на данок на добивка за даночни обврзници - трговски друштва, јавни претпријатија и други правни лица Месечни аконтации на данок на добивка за даночни обврзници 840-01029 - корисници и единки корисници на средства од Буџетот на РМ, единици на локалната самоуправа и фондови

840-01076

INFORMATOR 3 I MART 2015

Врска со приходно конто 711212 711211



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Данијела ЈАЌИМОВИЌ (Praven sovetnik) d_jacimovic@proagens.com.mk

НОВИ РЕШЕНИЈА ВО ЗАКОНОТ ЗА РАБОТНИТЕ ОДНОСИ Седумнаесетата измена на Законот за работните односи

Преглед на нови решенија во ЗРО

П 24

родолжува новелирањето на Законот за работните односи - ЗРО. Најновото, извршено со Законот за изменување и дополнување на Законот за работните односи („Службен весник на РМ“, бр. 33 од 05.03.2015 година), влезе во сила на 13.03.2015 година, со исклучок на една одредба со која се воспоставува ново право на работникот за време на отсуството од работа поради бременост, раѓање и родителство, а за која е предвидено да се применува од 15.03.2015 година. Останатите новини, во поширок опфат, се однесуваат на: - начинот на искажувањето на износот на нето платата во огласот за објавување на слободи работни места; - утврдување на временската рамка за упросечување (сведување) на часовите на прекувремена работа, - можноста за користење на годишен одмор во повеќе делови, - продолжување на правото на надоместокот на работникот на кој за време на породилно отсуство му престанал договорот за вработување под определени услови и - измени кај инспекцискиот надзор.



1. Се прецизира дека во јавниот оглас за вработување, паричен износ на нето плата може да биде изразен освен во фиксен износ и како распон од најнизок до највисок износ Со интервеција на законодавецот во членот 23 од ЗРО (под наслов: „Објавување на слободни работни места“) кој ги уредува прашањата околку објавувањето на слободни работни места, вклучително и задолжителните елементи на јавниот оглас, во ставот 1 алинеја 5 се врши редефинирање на начинот на огласување на елементот плата. Имено, покрај постојното решение во огласот да се објави паричен износ на основната нето плата како единствен износ, како новина се додава можност нето платата алтернативно да се огласи и како распон од најнизок до највисок износ, со што на потенцијалните кандидати им се остава простор за преговарање околу конкретниот износ на основната нето плата. Во интегрална форма, членот 23 став 1 алинеја 5 од ЗРО по вклученото дополнување, гласи: „Кога работодавачот вработува работници по пат на јавен оглас, должен е во јавниот оглас да наведе: - паричен износ на основната нето плата или паричен износ од најнизок до највисок износ на нето платата за работното место за кое се бара работник.“

kontakt@proagens.com.mk

www.p

roagens.mk

РАБОТНИ ОДНОСИ

2. Се утврдува дека прекувремена работа во период од три месеци не може во просек да надминува повеќе од осум часа неделно Во членот 117 од ЗРО утврдени се случаи кога работата може да трае преку полното работно време (прекувремена работа), со оставање можност да се уредат и други случаи со друг закон или колективен договор, при што се дефинира и максималното траење на прекувремената работа, како правата на вработениот поврзани со истата. Дозволеното траење на прекувремената работа, ЗРО го ограничува на неделно и годишно ниво, на начин што истата може да трае најмногу осум часа во текот на една недела, односно најмногу 190 часа годишно, освен за работите кои поради специфичниот процес на работа не можат да се прекинат или за кои нема услови и можности да се организира работа во смени - член 117 став 2 од ЗРО. Со менување на членот 117 став 2 од ЗРО, се воведува просечно ограничување на прекувремена работа во периодот од три месеци (контролен период), така што прекувремената работа во период од три месеци не може во просек да надминува повеќе од осум часа неделно. Заради потсетување: Работодавачот е должен за секое воведување на прекувремена работа претходно писмено да го извести подрачниот државен инспектор на трудот - ова е актуелната содржина на членот 117 став 6 од ЗРО, во сила од 19.02.2013 година како дел од комплексната измена на ЗРО (25/13). Министерството за труд и социјална политика има утврдено унифициран образец за пријавување на прекувремена работа, при што пријавувањето може да се врши и по електронски пат на е-маил адресата: prijava@mtsp.gov.mk. Пријавата треба да биде испечатена, пополнета со потребните податоци, со потпис и печат на правниот субјект и скенирана да биде испратена до Инспекторатот за труд.



02/ 3162-979 i 3298-763

INFORMATOR 3 I MART 2015

  3. Се воведува можност за поделба на годишниот одмор на повеќе делови при што еден дел мора да трае најмалку две непрекинати работни недели Со измената на членот 141 став 2 од ЗРО (под наслов: „Користење на годишниот одмор“), се воведува можност годишниот одмор да се користи во повеќе делови во договор со работодавачот, со тоа што еден дел од годишниот одмор мора да трае најмалку две непрекинати работни недели. На овој начин се напушта старото решение кое го ограничуваше користењето на годишниот одмор во два дела, со тоа што првиот дел од одморот мораше да трае најмалку 12 работни дена. Новото решение ја потврдува праксата дека потребите на работниот процес или на работникот, често бараат одморот да се користи во повеќе од два дела, не ретко и да се прекине поради околностите на работниот процес кои не трпат одложување. Затоа, одредбата според која годишниот одмор може да се користи во два дела беше критикувана и од работодавачите и од работниците со предлог истата послободно да се толкува, во смисла дека ЗРО зазема императивен став само во однос на барањето најмалку 12 работни дена од одморот да се искористат во тековната календарска година, а остатокот до 30 јуни следната година, но не и во однос на начинот на нивното искористување како искористување во континуитет, бидејќи начинот на користење треба да произлезе од потребите на работодавачот и од можностите за одмор и рекреација на работникот со оглед на неговите семејни обврски, како што укажува и самиот ЗРО во членот 144 став 1. Но, исто така, постоеше и цврст став на инспекторите на трудот по ова прашање, кои користењето на годишен одмор во повеќе од два дела го третираа како прекршок по ЗРО. По однос на барањето еден дел од годишниот одмор да трае најмалку две непрекинати работни недели, треба да се има предвид членот 116 од ЗРО, според кој полното работно време изнесува 40 часа неделно а



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

работната недела по правило трае пет работни дена. Но, при распоредувањето, полното работно време може да биде распоредено и поинаку: во минимум четири работни, односно максимум шест работни дена во неделата, според одлуката на работодавачот за распоредување на работното време - член 123 ставови: 3 и 4 и член 125 од ЗРО. Според тоа, ако годишниот одмор се определува според организираното работно време кај работодавачот, поточно според работното време на секој конкретен работник, како што дава можност член 138 став 3 од ЗРО (според овој член, при определување на траењето на годишниот одмор за секој работник одделно, како ден на годишен одмор се смета секој работен ден на конкретниот работник одреден според распоредот на работното време кај работодавачот), две работни недели може да значат максимално 12 работни дена, односно минимално 8 работни дена.

Членот 138 став 3 од ЗРО, на некој начин промовира нерамноправен третман на работниците во однос на траењето на годишниот одмор врзувајќи го истото за распоредот на работното време кај работодавачот, па работниците со шест работни дена во неделата календарски побрзо ќе го „истрошат“ одморот од нивните колеги кои работат пет работни дена (понеделник-петок). Од друга страна членот 138 став 2 од ЗРО утрдува дека во деновите на годишен одмор не се пресметуваат саботите и неделите. Не би смеело да се смета за прекршување на ЗРО ако правилото од членот 138 став 2 се користи како унифициран принцип за определување на годишниот одмор кај работодавачот, а членот 138 став 3 како исклучок кога е тоа во интерес на работниот процес.

4. Се утврдува право на работникот два дена од годишниот одмор да ги користи по сопствен избор со претходно известување на работодавачот Во однос на начинот на користење на годишниот одмор, уреден со член 144 од ЗРО, а во контекст на видното „попуштање“ на крутиот став на законодавецот во однос на пра-

www.p

вилата за користење на истиот, се врши измена на ставот 2 на начин што правото на работникот на користење на еден ден од одморот по сопствен избор, се трансформитра во право на работникот два дена од годишниот одмор да ги искористи во денови коишто самиот ќе ги определи, ако тоа посериозно не го загрозува работниот процес, за што мора да го извести работодавачот најдоцна три работни дена пред користењето (наместо, три календарски дена пред користењето, според старото решение).

5. Се утврдува право на работникот на продолжување на користење на надоместок на плата на товар на ФЗО во случај на престанок на договорот за вработување на определено време за време на породилно отсуство Со дополнување на член 170 од ЗРО со кој се уредува право на работникот на надоместок на плата во случај на отсуство од работа поради бременост, раѓање и родителство, се воведува ново право на кориниците на овој надоместок, кои се вработетни по основ на договор за вработување склучен на определено време. Новото право од ставот 2 се активира во моментот на престанок на договорот за вработување на определено време поради истекот на времето на кое е склучен, а се состои во продолжување на користење на надоместокот до истекот на отсуството на товар на органот надлежен за спроведување на задолжителното здравствено осигурување (ФЗО). Интегралниот текст на членот 170 став 2 од ЗРО, гласи: „(2) Работникот на кој му престанал договорот за вработување на определено време поради истек на договорот и користи надоместок на плата за време на отсуството поради бременост, раѓање и родителство, продолжува да го користи правото до истекот на отсуството на товар на органот надлежен за спроведување на задолжителното здравствено осигурување.“

roagens.mk

РАБОТНИ ОДНОСИ

Инаку, од некоја на прв поглед нејасна причина, законодавецот одлучил на ова ново решение од членот 170 став 2 од ЗРО да му утврди одложно дејство на начин што само за два дена му ја одложил примената во однос на останатите одредби со кои е извршена измена на ЗРО, па така истиот се применува од 15.03.2015 година, а останатите нови решенија се применуват од денот на влегување во сила на измената на ЗРО: 13.03.2015 година. 6. Се проширува опфатот на инспек-

циски служби надлежни за контрола на засновањето на работен однос и пријавување во задолжително социјално осигурување

Повеќе измени се извршени во глава XXV од ЗРО, во која се содржани одредбите за инспекциски надзор во областа на работните односи (членови: од 256 до 263). Основна интенција на овие измени, реализирани низ: дополнување на член 259, внесување на новите членови 259-а и 261-а и измената на член 263, е вклучување во системот на контрола на работните односи на следните инспекциски орани: пазарниот инспекторат, санитарниот и здравствениот инспекторат и инспекторат за техничка инспекција, покрај постојниот инспекторат за трудот. Генерално, наведните инспекциски органи добиваат овластување да изрекуваат глоба, донесуваат решенија и да покренуваат прекршочна постапка, во случај кога при инспекциски надзор кај работодавачот ќе затекнат лице/лица со кое/кои не е заснован работен однос и не се пријавени во задолжително социјално осигурување.

6.1. Д ополнување на членот 259 став 5 од ЗРО * Забрана за вршење на работи на работодавач Конкретно, членот 259 од ЗРО, под наслов: „Забрана за вршење на работи на работодавачот“, ги утврдува мерките, кои при постоење на прекршокот кој се состои од незасновање на работен однос согласно со за-

INFORMATOR 3 I MART 2015

  конот со лицето затечено на работа кај работодавачот и неговото непријавување во задолжително социјално осигурување, е овластен да ги преземе инспекторот на трудот при вршењето на работите на инспекцискиот надзор. Истите мерки, со новиот став 5 на член 259 се овластуваат да ги преземаат и пазарниот инспекторат, санитарниот и здравствениот инспекторат и инспекторат за техничка инспекција (во продолжение: инспекторот). За појасно согледувању на овие овластувања, во продолжение ја даваме обработената содржина на членот 259 од ЗРО. (Член 259 став 1): Ако инспекторот затекне на работа кај работодавач ДО ДВЕ ЛИЦА со кои не е заснован работен однос, согласно со законот и лицата не се пријавени во задолжително социјално осигурување и во случаите од членот 48 став 6 на ЗРО: 1) на одговорното лице или од него овластено лице кај работодавачот ќе му издаде покана за плаќање глоба во износ од 1.000 евра во денарска противвредност за секое затечено лице и 2) со решение ќе му нареди на одговорното лице кај работодавачот, во рок од осум дена да заснова работен однос со затечените лица на неопределено време и во наредните три месеци да не го намали вкупниот број на вработени. Ставот 1 упатува на примена на наведените мерки и во случаите од членот 48 став 6 од ЗРО. Со одредбата од овој член е пропишана обврската содржината на договорот за вработување со неполно (скратено) работно време да го утврдува почетокот и завршетокот на неполното дневно работно време на работникот и водење на посебна евиденција за работниците со неполно работно време. Со оглед на ова, произлегува дека инспекторот на трудот е овластен наведените мерки од точките 1) и 2) да ги изрече и во случаи кога ќе утврди злоупотреби на работното време кај работниците пријавени со неполно работно време. (Член 259 став 2) Ако одговорното лице или од него овластено лице кај работодавачот ја одбие поканата за плаќање на глобата



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

или не ја плати глобата во предвидениот рок и не заснова работен однос со затечените лица без јавен оглас, инспекторот:

2) ќе поднесе барање за поведување на прекршочна постапка, согласно со закон.

1) ќе донесе решение за забрана за ра-

(Член 259 НОВ став 5) Покана за плаќање на глоба од став 1, решение од ставовите 1, 2, 3 и 4 и барање за поведување на прекршочна постапка од ставовите 2, 3 и 4 ќе издадат, ќе донесат, односно ќе поднесат согласно со закон и пазарниот инспектор, санитарниот и здравствениот инспектор и инспекторот за техничка инспекција, секој во однос на одредбите од овој закон за прашањата за кои тие се надлежни согласно со закон.

бота во работната просторија, односно работниот простор на работодавачот во траење од 15 дена и

2) ќе поднесе барање за поведување на

прекршочна постапка, согласно со ЗРО.

Напомена:



З абраната за работа од ставот 2 може да се замени со паричен надоместок во висина од 5.000 евра во денарска противвредност (член 259 став 7 од ЗРО). (Член 259 став 3) Ако инспекторот затече на работа кај работодавачот ПОВЕЌЕ ОД ДВЕ ЛИЦА со кои не е заснован работен однос и лицето не е пријавено во задолжително социјално осигурување:

1) ќе донесе решение за забрана за ра-

бота во работната просторија, односно работниот простор на работодавачот во траење од 30 дена,

2) со решение ќе му нареди на одговор-

ното лице кај работодавачот, во рок од осум дена да заснова работен однос со затечените лица на неопределено време и во наредните три месеци да не го намали вкупниот број на вработени и

3) ќе поднесе барање за поведување на

прекршочна постапка, согласно со закон.

Напомена:



Забраната за работа од ставот 3 може да се замени со паричен надоместок во висина од 8.000 евра во денарска противвредност (член 259 став 7 од ЗРО). (Член 259 став 4) Ако работодавачот го повтори прекршокот од ставот 1, во рок од една година, инспекторот: 1) со решение ќе забрани работа кај работодавачот во работната просторија, односно работниот простор во траење од 30 дена и

www.p

(Член 259 став 6) За време на забраната за работа на работодавачот од ставовите 2, 3, 4 и 5 работодавачот: - е должен на работниците да им исплатува надоместок на плата најмалку 70% од исплатената плата на работникот во претходниот месец и придонеси од плата и - за време на забраната не смее да го намали бројот на вработените. (Член 259 став 7) Забраната за работа од ставот 2 може да се замени со паричен надоместок во висина од 5.000 евра во денарска противвредност, а забраната за работа од ставот 3 може да се замени со паричен надоместок во висина од 8.000 евра во денарска противвредност (види погоре под: Напомена). Исто така, членот 259 став 7, кој утврдува дека забраната за работа може да се замени со паричен надоместок од 5.000, односно 8.000 евра посебно се дополнува на начин што се предвидува дека замената е можна доколку одговорното лице во правното лице или од него овластено лице достави доказ за уплатената сума за замена за забрана за работа до овластениот инспектор согласно со ЗРО.

6.2. Н ов член 259-а * Забрана за вршење на работи на работодавач Веднаш под дополнетиот член 259 со кој надзорната функција на инспекоратот за трудот се проширува на пазарниот инспекторат,

roagens.mk

РАБОТНИ ОДНОСИ

санитарниот и здравствениот инспекторат и инспекторат за техничка инспекција во делот на контрола на склучување на договори за вработување и пријавување во задолжително социјално осигурување, во ЗРО е внесен нов член 259-а, со кој се утврдува обврска на инспекциските органи да соработуваат и разменуваат податоци за забрана за вршење на работи на работодавачот, координирани од страна на инспекцискиот совет. Со оглед на ова одредба, секоја од надлежните инспекциски служби кога ќе донесе решение за забрана на работа на работодавачот поради констатираните неправилности од член 259, е должна да соработува и да ги размени податоците за тоа со другите служби, при што инспекцискиот совет ќе ги координира работите на инспекциските служби за постапување според одредбите од член 259 од ЗРО.

6.3. Н ов член 261-а * Поведување прекршочна постапка Со новиот член 261-а во ЗРО, во функција на втемелување на контролната надлежност на пазарниот инспектор, санитарниот и здравствениот инспектор и инспекторот за техничка инспекција во домен на засновање на работниот однос, се утврдува правна основа за поднесување барање за поведување на прекршочна постапка од страна на овие инспекции. Попрецизно, според законската формулација на член 261-а, пазарниот инспектор, санитарниот и здравствениот инспектор и инспекторот за техничка инспекција, ако констатираат дека работодавачот постапил спротивно на член 13 ставовите 1, 2, 3 и 7 од ЗРО ќе поднесат барање за поведување на прекршочна постапка. Се работи за член кој ги уредува обврските на работодавачот во врска со склучување на договорот за вработување, моментот на пријавување на работникот во задожителното социјалното осигурување и на стапување на работникот на работа, чие прекршување повлекува санкција по член 264 став 1 точка 1 од ЗРО.

INFORMATOR 3 I MART 2015

  Заради целосно согледудување на новите овластувања на пазарниот инспектор, санитарниот и здравствениот инспектор и инспекторот за техничка инспекција за поведување на прекршочна постапка поради прекршување на член 13 ставови 1, 2, 3 и 7 од страна на работодавачот, во продолжение е даден осврт на интегралниот текст на истите ставови. - Во членот 13 став 1 е пропишано дека: „Со потпишување на договорот за вработување се заснова работен однос меѓу работникот и работодавачот.“ - Во членот 13 став 2 е пропишано дека: „Правата, обврските и одговорностите врз основа на вршењето на работата од работниот однос и вклучување во задолжителното социјално осигурување врз основа на работниот однос, започнуваат да се остваруваат со денот на стапувањето на работникот на работа, договорени во договорот за вработување.“ - Во членот 13 став 3 е пропишано дека: „Работодавачот е должен да поднесе пријава/одјава (електронски образец М1/М2 испечатен од системот на Агенцијата за вработување на Република Македонија) за работникот во задолжително социјално осигурување (пензиско и инвалидско, здравствено и осигурување во случај на невработеност), во согласност со посебните прописи, во Агенцијата за вработување на Република Македонија, по електронски пат или непосредно во Агенцијата со приложување на ППР образец, овластување на овластено лице со список за лица кои ги пријавува/одјавува, во кое се наведени името, презимето и ЕМБГ, како и бројот на договорот за вработување и датумот на склучување на договорот за вработување, еден ден пред работникот да стапи на работа, а за итни и неодложни работи, најмалку еден час пред работникот да стапи на работа. Заверена фотокопија од пријавата или извод од компјутерски запис од информацискиот систем на Агенцијата му се врачува



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

на работникот во рок од три дена од денот на стапувањето на работа.“ - Во членот 13 став 7 е пропишано дека: „Работникот не може да стапи на работа пред да се склучи договор за вработување и пред работодавачот да го пријави во задолжително социјално осигурување.“

6.4. И змена на член 263 * Право на жалба

Со измената на член 263 од ЗРО, право на жалба против решението на инспекторот на трудот, станува право на жалба против решението на овластениот инспектор надлежен за вршење на инспекциски надзор над примената на одредбите на ЗРО, како последица на вклучување на пазарниот инспектор, санитарниот и здравствениот инспектор и инспекторот за техничка инспекција во системот на контрола на вработувањето и вклучувањето во системот на задолжителното осигурување. Против решението на овластениот инспектор донесено врз основ на членовите 258, 259 и 262 од ЗРО може да се изјави жалба до Државната Комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен, во рок од осум дена од денот на приемот на решението. Инаку, постапувањето на Државната комисија за одлучување во управна постапка и постапка од работен однос во втор степен, наместо постапување на министерот на трудот по жалба, започна од 1 мај 2014 година, како дел од измената на ЗРО (170/13). Жалбата може да се изјави против решението на овластениот инспектор донесено врз основ на членовите 258, 259 и 262 од ЗРО, при што со овие членови се уредени следните правни ситуации:

чот да донесе или поништи акт со кој ќе ги отстрани утврдените неправилности и недостатоци. За постапувањето по донесеното решение, работодавачот е должен да го извести инспекторот на трудот. Член 259 - Забрана за вршење на работи на работодавачот - Во прашање се решенија кои се донесуваат поради констатираните неправилности од член 259, и тоа решение со кое се наложува на одговорното лице кај работодавачот да заснова работен однос со затечените лица на неопределено време и решение за забрана на работа на работодавачот во одредени случаи (види подетално во потточката 6.1. од овој текст). Член 262 - Одлагање на извршување на одлука - Ако инспекторот на трудот утврди дека со конечна одлука на работодавачот е повредено право на работникот, на барање на работникот, со решение ќе го одложи извршувањето на таа одлука, ако работникот завел работен спор, до донесувањето на правосилна одлука на судот. Работникот, барањето до инспекторот на трудот може да го достави во рок од 30 дена од денот на поведувањето на работниот спор пред надлежниот суд. Против конечното решение на инспекцијата на трудот во наведениот случај, не може да се покрене управен спор. Во однос на правното дејство на жалбата против наведените решенија, уредено со член 263 став 2, нема измена: жалбата го одлага извршувањето на решението до донесување на второстепено (конечно) решение, освен жалбата против решението за забрана на вршење на дејност донесено врз основа на член 259 од ЗРО.

Член 258 - Укажување за отстранување на повреди на закон и други прописи - Ако инспекторот на трудот утврди повреда на закон, друг пропис, колективен договор, договор за вработување и други акти, над чија примена врши инспекциски надзор, со решение ќе му нареди на работодаваwww.p

roagens.mk

РАБОТНИ ОДНОСИ

7. Се врши разграничување на надлежности на прекршочни органи од ресорни министерства за постапување по прекршоци уредени со ЗРО Операционализација на новоутврдената надзорна функција на пазарниот инспекторат, санитарниот и здравствениот инспекторат и инспекторат за техничка инспекција над постоење на склучени договори за вработување со работниците и нивното пријавување во социјално осигурување, продолжува и преку дополнувањето на член 266-а од ЗРО во насока на разграничување на ингеренциите за водење на прекршочна постапка и изрекување на прекршочнии санкции на органите на државната управа надлежни за инспекциски надзор. Во членот 266-а став 1, се утврдува дека за прекршоците од членовите 264, 264-а, 265 и 265-а од ЗРО, прекршочна постапка води и прекршочна санкција изрекува органот на државната управа надлежен за работите од областа на трудот т.е. Министерството за труд и социјална политика како прекршочен орган. Прекршочниот орган ја води прекршочната постапка и изрекува прекршочни санкции преку Комисија за одлучување по прекршок (прекршочна комисија) согласно со членовите 266-а и 266-б од ЗРО. Со член 266-а, во новиот став 2, се утврдува дека за прекршоците утврдени во членот 264 став 1 точка 1, став 2 и став 3 од ЗРО, прекршочна постапка води и прекршочна санкција изрекува прекршочниот орган во органот на државната управа надлежен за работите од областа на економијата, здравството и техничките работи. Сумарно кажано, за сите прекршоци од наведените членови прекршочна постапка води и прекршочна санкција изрекува прекршочната комисија на Министерството за труд и социјална политика како прекршочен орган, а за прекршокот од 264 став 1 точка 1, став 2 и став 3 од ЗРО, право да води прекршочна постапка и да изрекува санкции стекнуваат и прекршочните органи од ресорните минис-

INFORMATOR 3 I MART 2015

  терства за економијата, здравството и техничките работи. Членот 264 став 1 точка 1, став 2 и став 3 од ЗРО, инаку го санкционира како прекршок пасивното дејствие на работодавачот и одговорното лице кое се состои од несклучување на договор за вработување и непријавување на работникот во задолжително пензиско и инвалидско осигурување, здравствено осигурување и осигурување во случај на невработеност пред стапување на работникот на работа, а кое како обврска е уредено со член 13 ставови: 1, 2, 3 и 7 од ЗРО. За овој прекршок, утврдена е глоба во износ од 6.000 до 7.000 евра, за работодавач - правно лице; од 3.000 до 4.000 евра за директорот, односно друго одговорно лице кај работодавачот и од 4.000 до 5.000 евра за работодавач - физичко лице. 8. Се проширува обврската за спро-

ведување на постапката за порамнување и на инспекциските органи кои вршат надзор над ЗРО покрај инспекторатот за труд

Преку изменување на член 266-в во делот на постапката за порамнување, се зокружува правната рамка поставена со ЗРО за уредување на надлежностите на нововклучените инспекциски служби во контрола на работните односи од аспект на постоење на склучени договори за вработување меѓу работодавачите и работниците и пријавување на работникот во задолжително социјално осигурување. Изменетиот член 266-в, во ставот 1 утврдува дека: - инспекторoт на трудот (како инспектор од член 261 од ЗРО) за прекршоците од членовите 264, 264-а, 265 и 265-а од ЗРО, а - пазарниот инспектор, санитарниот и здравствениот инспектор и инспекторот за техничка инспекција (како инспектор од член 261-а од од ЗРО), за прекршокот утврден во член 264 став 1 точка 1, став 2 и став 3 од од ЗРО (види во точката 7. од овој текст за наведениот прекршок)



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

> пред да поднесе барање за поведување на прекршочна постапка должен е на сторителот на прекршокот да му предложи постапка за порамнување согласно со ЗРО, друг закон и Законот за прекршоци. Целта на оваа постапка, согласно со Законот за прекршоците, е постигнување на согласност на сторителот на прекршокот (работодавачот) и надлежниот орган (инспекторот) за отстранување на штетните последици од прекршокот и со тоа избегнување на поведување на прекршочна постапка пред прекршочен орган од страна на инспекторот. Останатите ставови (од 2 до 6) на член 266в, се менуваат во контекст на усогласување со измената на ставот 1 на овој член. Постапката за порамнување ги опфаќа следните активности од страна на инспекцискиот орган и работодавачот:

- И нспекцискиот орган пред да поднесе барање за прекршочна постапка задолжително му предлага постапка за порамнување на сторителот на прекршокот (работодавачот). - К ога сторителот на прекршокот е согласен за поведување на постапка за порамнување, инспекторот составува записник во кој се забележуваат битните елементи на прекршокот, времето, ме-

стото и начинот на сторување на прекршокот, описот на дејствието на прекршокот, лицата затекнати на самото место и издавањето на платен налог за плаќање на изречената глоба. - З аписникот и платниот налог ги потпишуваат инспекторот и сторителот на прекршокот. Кога како сторител на прекршок се јавува правно лице, записникот и платниот налог го потпишува одговорното лице, односно лицето кое се нашло на лице место при инспекцискиот надзор или друго службено или одговорно лице кое изјавило дека има право да го потпише записникот и да го прими платниот налог. - Со потписот на приемот на платниот налог се смета дека сторителот се согласува да ја плати глобата, во рок од осум дена од денот на приемот на платниот налог, во корист на сметката на органот назначен во платниот налог. Сторителот кој ќе ја плати глобата во овој рок, ќе плати само половина од изречената глоба. - Ако сторителот не ја плати глобата во рок, инспекторот ќе поднесе барање за поведување прекршочна постапка до прекршочен орган.

ANALITI^KI SMETKOVEN PLAN I PROPISI ZA NEPROFITNI ORGANIZACII

1.050

denari na 79 strani

Cena za pretplatnici so vklu~en DDV.

www.p

roagens.mk



ДДВ

 

Др. Рефика МУРИЌ (Dano~en sovetnik) r_muric@proagens.com.mk

ГРАЃАНИ - ДДВ ОБВРЗНИЦИ

ВОВЕД

поред член 51 од Законот за данокот на додадена вредност 1 (во натамошниот текст: Законот) сите даночни обврзници, чиј вкупен промет во изминатата календарска година надминал износ од 1.000.000 денари 2 или чиј вкупен промет се предвидува на почетокот од вршењето на стопанската дејност дека ќе го надмине овој износ или во текот на годината го надмине износот обврзани се да извршат регистрација за данокот на додадена вредност. Ако се земе во предвид дека „даночни обврзници“ според Законот (член 9) се лица кои трајно или повремено самостојно вршат стопанска дејност, независно од целите и резултатите од оваа дејност, следува дека даночен обврзник може да биде и физичко лице - граѓанин, ако врши некоја стопанска дејност (како што е дејност на производители, трговци и лица кои извршуваат услуги), која има за цел остварување на приходи. Оттука, сите физички лица – граѓани, кои во 2014 година оствариле вкупен оданочив промет по основ на закуп или продажба на сопствени производи или трговски стоки, во износ поголем од важечкиот праг за регистрација (кој за 2014 година е намален и изнесува 1.000.000 денари) беа должни да се регистрираат за целите на ДДВ.

 1

kontakt@proagens.com.mk

Напомена:



Во прагот за регистрација влегува остварениот промет од изнајмување на сите видови движни и недвижни добра, со исклучок на изнајмувањето на станбени з гради и станови кои се користат за станбени цели. Изнајмувањата пак, на овие објекти, за деловни цели (на стопански субјекти и други правни лица кои вршат дејност во истите), влегува во прагот за регистрација.

1. ОДАНОЧУВАЊЕ НА ПРОМЕТОТ ОД ГРАЃАНИ - ДДВ ОБВРЗНИЦИ 1.1. Утврдување на даночен долг Даночниот долг за еден даночен период се утврдува од вкупно извршениот оданочив промет на добра и услуги, како и од примен промет за кој според член 32 и 32-а од Законот за ДДВ, даночен должник е примателот. Како промет на добра кој подлежи на оданочување се смета секој пренос на правото на располагање со движен или недвижен материјален имот. Како промет на добра се смета и прометот на добра произведени или составени од материјали или елементи кои ги набавил испорачателот, кај кои не се работи само за додатоци или за други споредни предмети. Истото важи и во случај на изградба на недвижности.



02/ 3162-979 i 3298-763

„Службен весник на РМ“, бр. 44/99, ... и 15/15.

До 31.12.2014 година, прагот за регистрација беше достигнатиот промет од 2.000.000 денари.

INFORMATOR 3 I MART 2015



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Промет на услуги претставува пак, секоја дејност која не е промет на добра. Но, за цели на регистрација на граѓани - ДДВ обврзници, УЈП се изјаснуваше дека ќе ги зема во предвид само давателите на услугата наем (закуп) на движен и недвижен имот.

1.2. И скажување на даночниот долг во фактурите и други документи со важност на фактура Со регистрирањето на даночните обврзници за цели на данокот на додадена вредност, настанува и нивната обврска, во фактурите, договорите, како и во сите други документи за деловни трансакции (со исклучок на оние трансакции кои со Законот за ДДВ се ослободени од ДДВ), да пресметаат и искажат и ДДВ, кој заедно со надоместот за прометот го формира бруто износот што се побарува од купувачот.

Секој даночен обврзник е должен (на барање) да издаде фактура за прометот извршен спрема други даночни обврзници. На тој начин им се овозможува на купувачите-обврзници на ДДВ, данокот што е засметан во примената фактура, да го одбијат како претходен данок. Правото на одбивка на претходен данок се остварува само доколку данокот е искажан во фактура или друг документ, издаден во согласност со член 53 од Законот за ДДВ. За фактура се смета секој документ кој го издава даночниот обврзник или друго лице по негов налог за извршениот промет. „Фактурата“ според член 53 став 10 од Законот за ДДВ мора да ги содржи следниве податоци: 1. Место, дата на издавање и број; 2. И ме (назив) и адреса на даночниот обврзник кој го извршува прометот и негов даночен број под кој е регистриран за данок на додадена вредност; 3. И ме (назив) и адреса на примателот на доброто или корисникот на услугата; 4. Ден на извршениот промет;

www.p

5. Количина и опис на прометот; 6. И знос на надоместокот за извршениот промет, без данокот на додадена вредност; 7. Применета даночна стапка; 8. И знос на пресметаниот данок на додадена вредност; 9. В купен износ на надоместокот за извршениот промет и данокот на додадена вредност и 10. П отпис и печат на издавачот на фактурата. Кога се извршува промет кој е ослободен од данокот, на фактурата се наведува: „данокот на додадена вредност не е пресметан“. Напомена:



Кога вредноста на прометот (даночната основа) се искажува во странска валута, денарската противвредност се утврдува според продажниот курс на НБРМ на денот на настанување на даночниот долг. Со влегување во системот на ДДВ, поточно од датумот со кој им започнува првиот даночен период (според Решението за регистрација од УЈП) граѓаните - ДДВ обврзници се должни да го оданочуваат својот промет на услуги или добра, со издавање на фактури (сметки, пресметки или други документи) на начин кој беше презентиран погоре, во кои посебно ќе ги истакнат применетата стапка на ДДВ и пресметаниот износ на ДДВ.

1.3. Пресметување на данокот 1.3.1. Пресметување на ДДВ при промет на добра При прометот на добра, регистрираниот даночен обврзник е должен на продажна цена без данок како основица да пресмета ДДВ со примена на повластена стапка на ДДВ 5% при прометот на добра од член 30 на Законот за ДДВ, односно со примена на пропишаната стапка 18%, при промет на сите други добра.

roagens.mk

ДДВ

 



Пример 1:

Лицето Васка Петановска е регистриран обврзник за ДДВ, кој произведува во домашни услови разни ракотворби и истите ги продава на Трговското друштво „Сувенир“ ДОО Скопје, кое ги набавува како дел од асортиман во продавница за подароци (gift shop). За продадените производи во износ од 20.000 плус ДДВ, ја изготвува следната фактура:

Васка Петановска

„Македонска“, бр. 18/2-1, Скопје МК1411963455031

До „СУВЕНИР“, ДОО „Мајска“ - 16 1000 Скопје

Фактура бр. 05/2015

Бр.

дата на промет: 05.02.2015 количина 20

Услуга

Везени елеци ДДВ 18%

Вкупно 20.000 3.600 23.600

Вкупно за плаќање: Скопје, 05.02.2015

един./ цена 1.000

_______________ примил:

печат:

V.Petanovska фактурирал:



Пример 2:

Индивидуалниот земјоделец Петко Стаменковски се регистрирал за ДДВ по основ на промет од продажби на вишокот домашно производство на овошје и зеленчук. На откупувачот на земјоделски производи ТД „Здрава храна“ му фактурира за продадени компири и моркови, износ од 9.000 денари плус ДДВ:

Петко Стаменковски

„29 Ноември“, бр. 16 Скопје МК2507989455101

До ТД „ЗДРАВА ХРАНА“, ДОО „Илинденска“ - 116 1000 Скопје

Бр. 1. 2.

Фактура бр. 16/2015 дата на промет: 02.03.2015 количина 300 120

Услуга Компири Моркови ДДВ 5%

9.450

Вкупно за плаќање: Скопје, 05.02.2015

_______________ примил:

INFORMATOR 3 I MART 2015

един./ Вкупно цена 20 6.000 25 3.000 9.000 450

печат:

P.S фактурирал:



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

1.3.2. Пресметување при промет на услуги



Пример 3:

Венко Ангелески е регистриран ДДВ обврзник, кој врз основа на Договор за наем на деловен објект (канцеларија) фактурира месечна нето закупнина во износ од 15.000 денари плус ДДВ (2.919), на закупецот - самостоен вршител на дејност Адвокат Трајко Станчевски. Според член 17 од Законот за ДДВ, кога се фактурира за услуга на наем (закуп), каде во бруто надоместот е вклучен и персоналниот данок на доход, ДДВ се пресметува на бруто основицата (заедно со персоналниот данок на доход):

До Адвокатска канцеларија - Трајко Станчевски ул. „121” бр. 16, Скопје

Бр.

Венко Ангелески „Атанас Бабата“, бр. 16 Скопје МК2510989455101

1. 2. 3. 4.

Фактура бр. 16/2015

дата на промет: 31.01.2015 един. цена

Услуга Нето закупнина за месец Персонален данок (15.000 Х 8,108%) Основица за ДДВ (15.000 + 1.216)

_______________ примил:

печат:

15.000 1.216 16.216 2.919

ДДВ 18% (16.216 Х 18%) Вкупно за плаќање: (16.216 + 2.919)

Скопје, 05.02.2015

Вкупно

17.919

V.Petanovska фактурирал:

Ваква фактура, овој даночен обврзник ќе испоставува за секој месец, во годината. Персоналниот данок на доход (1.216 денари) ќе се плати од страна на закупецот (како субјект што води деловни книги), на денот на исплата на фактурата.

2. ОДБИВКА НА ДДВ ОД ВЛЕЗНИ ПРОМЕТИ Правото на одбивка на претходниот данок може да се оствари доколку се исполнети ТРИТЕ услови кои се наведени во членот 34 од Законот за ДДВ, односно доколку: 1) даночниот обврзник ги употребува набавените или увезените добра, односно примените услуги за цели на неговата стопанска дејност;

www.p

2) даночниот обврзник поседува фактура и 3) фактурата односно декларацијата се евидентирани во книговодството на даночниот обврзник. Како „фактура“ се сметаат: - с метка, пресметка или друг документ со елементи на исправна ДДВ фактура

roagens.mk

ДДВ

 

според членот 53 став 10 од Законот за ДДВ,

набавил и ѕидна таписерија која ја поставил во изнајмената просторија.

- п ресметка, со која даночниот обврзник сам пресметува одреден оданочив промет извршен спрема него од страна на друг даночен обврзник (кој не доставил фактура/пресметка),

За примените добра и услуги испоставени се следните фактури (сметки): - Ф актура бр. 0012/2015 од 28.02.2015 година, за чистење, одржување и греење на изнајмениот простор за месец февруари, во износ од 3.000 денари плус ДДВ;

- е лектронска фактура според член 53-б од Законот за ДДВ 3, - ц аринска декларација во која посебно е искажан платениот данок за увозот или - Р ешение за предавање на надвижност на купувачот во владение или потврда за извршена продажба согласно со Законот за даночна постапка и Извештај за задржан данок на додадена вредност во постапка на присилна наплата и присилно извршување или - З аклучок за извршена продажба согласно со Законот за извршување и Извештајот за задржан данок на додадена вредност во постапка на присилна наплата и присилно извршување. Пример 4:



Регистрираниот ДДВ обврзник од претходниот пример, за изнајмениот објект (канцеларија) договорил боење на ѕидовите што е негова обврска според актуелниот договор за наем, а исто така извршил и плаќање на фактурата за чистење, одржување и греење на изнајмениот простор, што е исто така договорена ставка пресметана во закупот на канцеларијата. Покрај тоа, овој даночен обврзник

- Ф актура бр. 23/15, од 5.03.2015 година, за боење на ѕидовите, со износ од 20.000 денари и пренесена даночна обврска според член 32-а од Законот за ДДВ и - С меткопотврда бр. 114 од 05.03.2015 година, за набавена ѕидна слика, во износ од 18.000 денари плус 3.240 (ДДВ). Во случајов, примените промети се со право на одбивка на ДДВ, со исклучок на данокот засметан од набавката на сликата. За оваа набавка како и по сите други фактури и сметки кои не се во функција на изнајмувањетом овој граѓанин – регистриран ДДВ обврзник, нема право на одбивка на претходниот данок. Исто така ова се однесува и на набавките за лична потрошувачка. Во случајот на примената услуга за боењето на ѕидовите правото на одбивка е утврдено со самото утврдување на даночниот долг за пренесената даночна обврска по член 32-а од Законот за ДДВ. Во својата помошна (табеларна) евиденција, даночниот обврзник ќе утврди право на одбивка на претходен данок на следниот начин:

ПРЕГЛЕД НА ВЛЕЗНИ ИСПОЛНУВАЊА СО ПРАВО НА ОДБИВКА НА ПРЕТХОДЕН ДАНОК Ф-ра бр.

Вид на набавка / услуга

чистење, 0012/2015 одржување и греење боење на 23/15 ѕидовите ...

Вкупно: Во ДДВ Пријава:

Со право на одбивка од промет во земјата

Основица

3.000

3.000 Поле 18

ДДВ

Основица

ДДВ

ДДВ за одбивка пренесен по член 32 а

Основица

ДДВ

ДДВ за одбивка, самопресметан по член 32 т. 4

Основица

ДДВ

20.000

3.600

20.000

3.600 Поле Поле 24 23

Поле 25

540

540 Поле 19

Во примена од 1 март 2015 година

INFORMATOR 3 I MART 2015

ДДВ од увоз

Поле 20

Поле 21

Поле 22



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

3. ПОДНЕСУВАЊЕ НА ДДВ ПРИЈАВА ОД ГРАЃАНИН - ДДВ ОБВРЗНИК Овие даночни обврзници, како и останатите ДДВ обврзници со регистрирана дејност, се должни да вршат електронско поднесување на ДДВ пријавата (Образец „ДДВ-04“) до УЈП преку системот е-Даноци на (https:// etax-fl.ujp.gov.mk). Доставувањето треба да се врши во рокови кои се единствени за месечните и тромесечните ДДВ обврзници, 25 дена по истек на месецот, односно тромесечието. Постапката на регистрација на е-Даноци се врши преку истата веб страница (https://etaxfl.ujp.gov.mk.), а за успешна регистрација и користење на е-Даноци потребно е да се поседува: Дигитален сертификат зачуван на сиПример:

гурносен уред токен (издаден од овластена куќа: Македонски Телеком или КИБС). Доколку се поседува токен за користење на електронски услуги на други институции и банки во Македонија, истиот може да се користи и за е-Даноци, но само доколку е издаден од овластена куќа. Образецот на ДДВ пријавата е единствен каков што е и начинот на неговото пополнување. Врз основа на пријавените даночни износи во ДДВ пријавата, произлегува и обврската за плаќање на даночен долг или правото на побарување (пребивање) или поврат на повисокиот претходен данок.



Венко Ангелески, од нашите примери број 3 и 4, е регистриран тромесечен ДДВ обврзник. Под претпоставка да немало други влезни и излезни трансакции за периодот 01.01-31.03, поврзани со неговиот промет на услуга на изнајмен деловен простор, за првото тромесечие, ќе ги пријави следните даночни износи: Излезен промет оданочив со 18% = 53.757 (17.919 Х 3 - за јануари, февруари и март) Даночен долг

= 9.676 (53.757 Х 18%)

Влезен промет со право на одбивка = 23.000 Претходен данок

= 4.140

Вкупно даночен долг за периодот:

= 5.536

4. ОДБИВКА НА ДДВ ОД ФАКТУРИ НА ГРАЃАНИ - ДДВ ОБВРЗНИЦИ Даночните обврзници, кои се приматели на промет фактуриран од граѓани-ДДВ обврзници, имаат право на одбивка на вака пресметаниот ДДВ, според условите од член 34 од Законот за ДДВ (за влезно исполнување во функција на дејноста, доколку дејноста е со право на одбивка на ДДВ).

на РМ“ бр. 44/99...130/14, во натамошниот текст ЗДДВ), предмет на оданочување со данокот на додадена вредност е прометот на добра и услуги кој се врши со надоместок во земјата од страна на даночниот обврзник во рамките на неговата стопанска дејност.

Ова е потврдено со Мислење на УЈП (дадено подолу) од 5.02.2015 година, кое Ви го презентираме во продолжение.

Промет на услуги претставува секоја дејност која не е промет на добра во смисла на член 3 од ЗДДВ (член 6 став 1 од ЗДДВ).

„Во врска со Вашето барање на мислење, Ве известуваме за следното:

Даночен обврзник, во смисла на член 9 став 1 од ЗДДВ е лице кое трајно или повремено самостојно врши стопанска дејност, независно од целите и резултатите од оваа

Согласно член 2 точка 1 од Законот за данокот на додадена вредност („Сл. Весник www.p

roagens.mk

ДДВ

 

дејност. Даночни обврзници можат да бидат правни и физички лица како и здружување на лица. Даночен обврзник е секој самостојно активен економски субјект кој постојано или повремено врши исполнувања за надоместок. Како правната форма, така и правната способност на вршителот на прометот се небитни. Под стопанска дејност се подразбира секоја дејност на производителите, трговците и лицата кои извршуваат услуги, која има за цел остварување приходи, вклучувајќи ги дејностите од областа на рударството, земјоделството и шумарството, како и отстапувањето на материјални и нематеријални добра за нивно користење (член 9 став 2 од ЗДДВ). Издавањето под закуп на деловни објекти претставува дејност која според својата содржина е стопанска и оданочива, и регистрацијата за ДДВ треба да се изврши согласно условите пропишани во членот 51 од ЗДДВ. Понатаму како регистрирани даночни обврзници за целите на ДДВ физичките лица ќе имаат обврска да издават фактура со пресметан ДДВ по општата даночна стапка од 18% и да го пријавуваат и плаќаат данокот на додадена вредност, но истовремено ќе имаат право на одбивка на предходен данок со исполнување на условите согласно членовите 33, 34 и 35 од ЗДДВ.

Даночниот обврзник (закупецот) на деловниот простор доколку е регистриран за целите на ДДВ ќе има право на одбивка на предходниот данок за влезните фактури добиена од физичкото лице-ДДВ обврзник со исполнување на условите согласно членовите 33, 34 и 35 од ЗДДВ.“

Печат на фактурите издадени од граѓани-ДДВ обврзници Бидејќи еден од условите за одбивка на претходниот данок според член 34 од Законот за ДДВ е добиена и прокнижена исправна ДДВ фактура (со потребните елементи според член 53 од истиот закон), тоа подразбира, во фактурите испоставени од овие ДДВ обврзници да има печат, иако се работи за лица без регистрирана дејност. Според УЈП, и физичките лица без регистрирана дејност можат да поседуваат печат за потребите на своите фактури, кој ќе го нарачаат врз основа на Решението за регистрација за ДДВ. Меѓутоа, како што не е уредена обврската и можноста за поседувањето на печатот, така не се уредува ни содржината на истиот, па сметаме дека е доволно на истиот да стои името и презимето на даночниот обврзник и наводот дека се работи за ДДВ обврзник (на пример: Венко Ангелески, регистриран ДДВ обврзник).

ANALITI^KI SMETKOVEN PLAN I PROPISI ZA NEPROFITNI ORGANIZACII

1.050

denari na 79 strani

Cena za pretplatnici so vklu~en DDV.

INFORMATOR 3 I MART 2015





Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Ирена НИКОЛОВСКА (Dano~en sovetnik) i_nikolovska@proagens.com.mk

ИЗВЕШТАИ ДО НАРОДНА БАНКА ЗА ВЛОЖУВАЊА ВО И ОД СТРАНСТВО (ОБРАСЦИ: ВС 11 И ВС 22 / КВАРТАЛЕН ИЗВЕШТАЈ КВС 22) ЗА 2014 ГОДИНА

1. ВОВЕД

В 40

рз основа на членот 48 став 1 точка 3 од Законот за Народната банка на Република Македонија („Службен весник на РМ“ бр. 158/10, 123/12 и 43/14), членот 40 став 3 од Законот за девизното работење („Службен весник на РМ“ бр. 34/01, 49/01, 103/01, 51/03, 81/08, 24/11, 135/11 и 188/13) и врз основа на точка 9 од Одлуката за начинот и постапката на известување за трансакции со нерезиденти („Службен весник на РМ“ бр. 87/14), донесени се следните прописи, во примена од 1.8.2014 година: 1) Упатство за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања ОД странство („Службен весник на РМ“ бр. 108/14),

к ое го замени старото Упатство за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања од странство („Службен весник на РМ“, бр. 166/12), кое беше во примена од 1.1.2013 до 31.7.2014 година и

2) У патство за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања ВО странство („Службен весник на РМ“ бр. 108/14),

www.p

к ое го замени досегашното Упатство за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања во странство („Службен весник на РМ“, бр. 166/12), кое беше во примена од 1.1.2013 до 31.7.2014 година. патствата го пропишуваат начинот на изУ вестување за: - с остојбата и промените на капиталот и - м еѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања од и во странство, а пропишуваат и - н ови обрасци ВС 11 - Извештај за вложувања ВО странство, ВС 22 - Извештај за вложувања ОД странство, КВС 22 Квартален извештај за вложувања ОД странство и - н ови прилози - шифрарници (Сектор на претпријатието во кое се инвестира, Сектор на инвеститорот, Шифри на трансакции). Г оренаведените нови упатства, како и претходните заменети упатства од 2012 година, значително го изменија начинот на известување до Народната банка на Република Македонија - НБРМ за вложувањата во и од странство на поврзаните субјекти споредено со старото Упатство за начинот на известување за работењето на поврзаните субјекти

roagens.mk

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО

врз основа на вложувања во и од странство („Службен весник на РМ“, бр. 79/02), кое воопшто не се менуваше 10 години заедно со старите обрасци кои беа прилог на ова упатство: ДИ-22 и ДИ-11. ромената на известувањето на НБРМ П во однос на праксата што траеше 10 години (2002-2012) е извршено поради усогласување со измените на стандардите согласно со меѓународните прирачници на ММФ, ОЕЦД, ЕЦБ, УНКТАД и други, поради хармонизирање и конзистентност со статистиките на централните банки на земјите членки на Европската унија, како и заради подобар опфат на статистиката за директни инвестиции во и од странство во Р. Македонија. сто така, направен е поширок опфат на И структурата на поврзаност на капитално поврзаните субјекти, така што покрај: - п оврзаноста со директниот инвеститор, се опфаќа и - п оврзаноста со останатите инвеститори кои се наоѓаат во вертикална и хоризонтална поврзаност. Всушност, упатствата ги идентификуваат сите инвеститори и претпријатија во кои се инвестира во синџирот на поврзаност на следниот начин: - в ертикална поврзаност - директни и индиректни инвеститори, - х оризонтална поврзаност - сестрински компании (ист основач - матичен инвеститор), - п овратно капитално вложување учество во капиталот на директниот инвеститор под 10% од страна на претпријатието во кое се инвестира во кое директниот инвеститор претходно вложил капитал. о цел за полесно разбирање на обврскиС те на известување на НБРМ во продолжение на текстот ги прикажуваме дефинициите на поврзаните субјекти и графичките прикази на меѓукомпаниските релации/долгови, кои се составен дел на двете упатства.

INFORMATOR 3 I MART 2015

 

2. ДЕФИНИЦИИ НА ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ КОИ ИЗВЕСТУВААТ ИЛИ СЕ ПРЕДМЕТ НА ИЗВЕСТУВАЊЕ И НА МЕЃУКОМПАНИСКИ РЕЛАЦИИ инџир на поврзаност претставува струкС тура на: - вертикални (директни и индиректни) и - х оризонтални врски меѓу инвеститорите и претпријатијата во кои се инвестира.

2.1. Претпријатие во кое се инвестира а) Вложувања ВО странство (ВС 11) Претпријатие во кое се инвестира претставува нерезидент (правно лице) кое има капитално вложување од резидент (правно или физичко лице) и/или има побарувања/обврски од работењето со инвеститори - резиденти (меѓукомпаниски долг), во зависност од видот на поврзаноста. б) Вложувања ОД странство (ВС 22) Претпријатие во кое се инвестира претставува резидент (правно лице) коешто има капитално вложување од нерезидент (правно или физичко лице) и/или има побарувања/ обврски од работењето со инвеститори - нерезиденти (меѓукомпаниски долг), во зависност од видот на поврзаноста.

2.2. Директен инвеститор а) Вложувања ВО странство (ВС 11) Директен инвеститор е резидент кој учествува со 10% или над 10% во капиталот на претпријатието во кое се инвестира. Инвеститорот има капитално вложување кај претпријатието во кое се инвестира и може да има меѓукомпаниски долг со него. б) Вложувања ОД странство (ВС 22) Директен инвеститор е нерезидент кој учествува со 10% или над 10% во капиталот на претпријатието во кое се инвестира. Претпријатието во кое се инвестира има капитално вложување од директниот инвеститор и може да има меѓукомпаниски долг со него.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пример - Директен инвеститор и претпријатие во кое се инвестира

торот (резидент) може да биде дел од синџирот на поврзаност или да е надвор од него. Инвеститорот (резидент) има капитално вложување кај претпријатието во кое се инвестира и може да има меѓукомпаниски долг со него. б) Вложувања ОД странство (ВС 22) Портфолио-инвеститор е нерезидент кој учествува со помалку од 10% во капиталот на претпријатието во кое се инвестира (резидент). Портфолио-инвеститорот (нерезидент) може да биде дел од синџирот на поврзаност или да е надвор од него. Претпријатието во кое се инвестира (резидент) има капитално вложување од портфолио-инвеститорот и може да има меѓукомпаниски долг со него.

Објаснување на примерот:

Објаснување за вложување во странство (ВС 11), според кое субјектот А (резидент-директен инвеститор) вложува во нерезидент Б (претпријатие во кое се инвестира). За вложување од странство (ВС 22) се однесува истото, но во обратна насока (нерезидент А-директен инвеститор вложува во резидент Б-претпријатие во кое се инвестира): Субјектите А и Б се резиденти на различни економии. Резидентот А е директен инвеститор, а нерезидентот Б е претпријатие во кое се инвестира. Директниот инвеститор А и претпријатието во кое се инвестира Б се капитално поврзани (100%) и имаат меѓукомпаниски долг (трговски кредит од 30.000 денари). Директниот инвеститор А (резидент) ја известува НБРМ за капиталното вложување (100%) и за меѓукомпанискиот долг (трговски кредит од 30.000 денари).

2.3. Портфолио-инвеститор а) Вложувања ВО странство (ВС 11) ортфолио-инвеститор е резидент кој П учествува со помалку од 10% во капиталот на претпријатието во кое се инвестира (нерезидент) (доколку портфолио-инвестициите во странство се во согласност со позитивните законски прописи). Портфолио-инвести-

www.p

2.4. Индиректен инвеститор и метод на мултиплицирано учество а) Вложувања ВО странство (ВС 11) Индиректен инвеститор е резидент кој нема капитално вложување, но има индиректна поврзаност со претпријатието во кое се инвестира (нерезидент). Притоа, индиректната поврзаност произлегува од учеството на индиректниот инвеститор во капиталот на други нерезиденти во синџирот на поврзаност, а се утврдува согласно со методот на мултиплицирано учество. Инвеститорот (резидент) нема капитално вложување кај претпријатието во кое се инвестира (нерезидент), но може да има меѓукомпаниски долг со него. Методот на мултиплицирано учество е метод за пресметување на индиректната поврзаност на инвеститорот (резидент) со претпријатието во кое се инвестира. Индиректната поврзаност се утврдува преку т.н. индиректно учество од 10% или над 10%. Пресметувањето на процентот на индиректно учество се врши врз основа на множење на процентите на учество кај сите претпријатија во кои се инвестира надолу во синџирот на поврзаност.



kontakt@proagens.com.mk

roagens.mk

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО

Пример а) - Метод на мултиплицирано учество (ВС 11)

 

ректна поврзаност со претпријатието во кое се инвестира (резидент). Притоа, индиректната поврзаност произлегува од учеството на индиректниот инвеститор во капиталот на други нерезиденти во синџирот на поврзаност, а се утврдува согласно со методот на мултиплицирано учество. Претпријатието во кое се инвестира (резидент) нема капитално вложување од индиректниот инвеститор, но може да има меѓукомпаниски долг со него. Методот на мултиплицирано учество е метод за пресметување на индиректната поврзаност на инвеститорот со претпријатието во кое се инвестира (резидент). Индиректната поврзаност се утврдува преку т.н. индиректно учество од 10% или над 10%. Пресметувањето на процентот на индиректно учество се врши врз основа на множење на процентите на учество на сите инвеститори нагоре во синџирот на поврзаност.

Објаснување на пример а) (ВС 11): Субјектите А, Б, В и Г се резиденти на различни економии. Резидентот треба да ја известува НБРМ само ако како индиректен инвеститор (во синџирот на поврзаност) има меѓукомпаниски долг со одредено претпријатие во кое се инвестира.

Пример б) - Метод на мултиплицирано учество (ВС 22)

Учеството на индиректниот инвеститор резидент Б во претпријатието во кое се инвестира - нерезидент Г изнесува 48% врз основа на пресметана индиректна поврзаност (48% = 60% х 80%). Во овој случај резидентот Б ја известува НБРМ само за меѓукомпанискиот долг со претпријатието во кое се инвестира - нерезидент Г (трговски кредит од 10.000 денари). Учеството на директниот инвеститор - резидент Б во претпријатието во кое се инвестира - нерезидент В изнесува 60%. Во овој случај резидентот Б ја известува НБРМ само за капиталното вложување од 60% кај нерезидентот В. б) Вложувања ОД странство (ВС 22) ндиректен инвеститор е нерезидент кој И нема капитално вложување, но има инди-

INFORMATOR 3 I MART 2015

Објаснување на пример б) (ВС 22): Субјектите А, Б, В и Г се резиденти на различни економии. Резидентот (претпријатие во кое се инвестира) треба да ја известува НБРМ



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

само за оној индиректен инвеститор (нерезидент) со којшто има меѓукомпаниски долг.

Пример а.1.) - Матичен инвеститор и индиректен инвеститор (ВС 11)

чеството на индиректниот инвеститор - У нерезидент Б во претпријатието во кое се инвестира - резидент Г изнесува 48%, врз основа на пресметана индиректна поврзаност (48% = 60% х 80%). Во овој случај, резидентот Г ја известува НБРМ само за меѓукомпанискиот долг со индиректниот инвеститор Б - нерезидент (трговски кредит од 10.000 ден.). Учеството на индиректниот (матичен) инвеститор - нерезидент А во претпријатието во кое се инвестира - резидент Г изнесува 43,2%, врз основа на пресметана индиректна поврзаност (43,2% = 90% х 60% х 80%). Во овој случај, резидентот Г ја известува НБРМ само за меѓукомпанискиот долг со индиректниот (матичен) инвеститор А - нерезидент (заем од 60.000 денари).

Учеството на директниот инвеститор - нерезидент В во претпријатието во кое се инвестира - резидент Г изнесува 80%. Во овој случај, резидентот Г ја известува НБРМ само за капиталното вложување од 80% од директниот инвеститор - нерезидент В.

2.5. Матичен инвеститор а) Вложувања ВО странство (ВС 11) Матичен инвеститор е инвеститор кој се наоѓа на врвот на синџирот на поврзаност. Матичниот инвеститор може да се јави во својство на директен инвеститор или индиректен инвеститор. иректниот инвеститор истовремено е и Д матичен инвеститор само кога се наоѓа на врвот на синџирот на поврзаност и е единствен инвеститор. Во сите други случаи, матичниот инвеститор се јавува во својство на индиректен инвеститор за кој се известува само доколку има меѓукомпаниски долг со него.

www.p

Објаснување на пример а.1.) (ВС 11): Субјектите А, Б, В и Г се резиденти на различни економии. Инвеститорот - резидент А е матичен инвеститор и индиректен инвеститор во синџирот на поврзаност. Инвеститорот А - резидент е: - директен инвеститор на претпријатието во кое се инвестира - нерезидент Б со учество во капиталот од 90%. Во овој случај, резидентот А ја известува НБРМ само за капиталното вложување од 90% во нерезидентот Б, - индиректен инвеститор на претпријатието во кое се инвестира - нерезидент В со учество во капиталот врз основа на пресметана индиректна поврзаност од 54% (54% = 90% х 60%). Во овој случај, резидентот А ја известува НБРМ само за меѓукомпанискиот долг со нерезидентот В (трговски кредит од 10.000 денари), - индиректен инвеститор на претпријатието во кое се инвестира - нерезидент Г со учество во капиталот врз основа на пресметана индиректна поврзаност од 43,2% (43,2% = 90% х 60% х 80%). Во овој случај, резидентот А ја известува НБРМ само за меѓукомпанискиот долг со нерезидентот Г (заем од 60.000 денари).

roagens.mk

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО

Пример а.2.) - Матичен инвеститор и инвеститор со индиректна поврзаност помала од 10% (ВС 11)

 

што индиректната поврзаност се утврдува преку т.н. индиректно учество од 10% или над 10%. б) Вложувања ОД странство (ВС 22) атичен инвеститор е инвеститор кој се М наоѓа на врвот на синџирот на поврзаност. Матичниот инвеститор може да се јави во својство на директен инвеститор или индиректен инвеститор. Директниот инвеститор истовремено е и матичен инвеститор само кога се наоѓа на врвот на синџирот на поврзаност и е единствен инвеститор. Во сите други случаи, матичниот инвеститор се јавува во својство на индиректен инвеститор за кој се известува само доколку има меѓукомпаниски долг со него. Пример б.1.) - Матичен инвеститор и индиректен инвеститор (ВС 22)

Објаснување на пример а.2.) (ВС 11): Објаснувањето во однос на известувањето на НБРМ од страна на резидентот А за вложувањето во нерезидентите Б и В е еднакво како и претходното објаснување на примерот а.1., со исклучок на вложувањето во нерезидентот Г. Инвеститорот А - резидент е индиректен инвеститор во нерезидентот Г со учество во капиталот врз основа на пресметана индиректна поврзаност од 2,7% (2,7% = 90% х 60% х 5%) и има меѓукомпаниски долг со нерезидентот Г (заем од 60.000 денари). Во овој случај, резидентот А не ја известува НБРМ за меѓукомпанискиот долг со нерезидентот Г (заем од 60.000 денари), поради тоа што пресметаната индиректна поврзаност изнесува под 10% (2,7%). Да потсетиме дека со примена на методот на мултиплицирано учество се пресметува индиректната поврзаност на инвеститорот (резидент) со претпријатието во кое се инвестира, преку множење на процентите на учество кај сите претпријатија во кои се инвестира надолу во синџирот на поврзаност, така

INFORMATOR 3 I MART 2015

Објаснување на пример б.1.) (ВС 22): Субјектите А, Б, В и Г се резиденти на различни економии. Претпријатието во кое се инвестира Г - резидент (кое ја известува НБРМ) има: - матичен (индиректен) инвеститор - нерезидент А со учество во капиталот врз



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

основа на пресметана индиректна поврзаност од 43,2% (43,2% = 90% х 60% х 80%). Во овој случај, резидентот Г ја известува НБРМ само за меѓукомпанискиот долг со матичниот (индиректен) инвеститор - нерезидент А (заем од 60.000 денари), - и ндиректен инвеститор - нерезидент Б со учество во капиталот врз основа на пресметана индиректна поврзаност од 48% (48% = 60% х 80%). Во овој случај, резидентот Г ја известува НБРМ само за меѓукомпанискиот долг со нерезидентот Б (трговски кредит од 10.000 денари), - д иректен инвеститор - нерезидент В со учество во капиталот од 80%. Во овој случај, резидентот Г ја известува НБРМ само за капиталното вложување од 80% од нерезидентот В.

Пример б.2.) - Матичен инвеститор и инвеститор со индиректна поврзаност помала од 10% (ВС 11)

основа на пресметана индиректна поврзаност од 48% (48% = 60% х 80%). Во овој случај, резидентот Г ја известува НБРМ само за меѓукомпанискиот долг со нерезидентот Б (трговски кредит од 10.000 денари), - д иректен инвеститор - нерезидент В со учество во капиталот од 80%. Во овој случај, резидентот Г ја известува НБРМ само за капиталното вложување од 80% од нерезидентот В. Меѓутоа, резидентот Г не ја известува НБРМ за меѓукомпанискиот долг со инвеститорот - нерезидент А (заем од 60.000 денари), поради тоа што учеството во капиталот врз основа на пресметана индиректна поврзаност изнесува 2,4% (2,4% = 5% х 60% х 80%), односно индиректното учество е под 10%.

2.6. Инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот - сестрински компании а) Вложувања ВО странство (ВС 11) нвеститор со хоризонтална поврзаност И во синџирот (ИХП) е резидент кој заедно со претпријатието во кое се инвестира - нерезидент имаат заеднички матичен инвеститор. ИХП може (но не мора) да има капитално вложување помало од 10% кај претпријатието во кое се инвестира и/или има меѓукомпаниски долг со него. Пример а) - Инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот (ВС 11)

Објаснување на пример б.2.) (ВС 22): Претпријатието во кое се инвестира Г - резидент (кое ја известува НБРМ) има: - м атичен (индиректен) инвеститор - нерезидент Б со учество во капиталот врз www.p

Објаснување на пример а) (ВС 11): Субјектите А, Б и В се резиденти на различни економии.

roagens.mk

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО

Инвеститорот - нерезидент Б е заеднички матичен инвеститор на А (резидент) и В (нерезидент), така што компаниите А и В се хоризонтално поврзани т.е. резидентот А е инвеститор со хоризонтална поврзаност со претпријатието во кое се инвестира - нерезидентот В. Инвеститорот А (резидент), кој ја известува НБРМ е: - и нвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот на претпријатието во кое се инвестира - нерезидент В (сестрински компании). Резидентот А ја известува НБРМ за учеството во капиталот под 10% (9%) во нерезидентот В и за меѓукомпанискиот долг (заем од 30.000 денари) со нерезидентот В. б) Вложувања ОД странство (ВС 22) Инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот (ИХП) е нерезидент којшто заедно со претпријатието во кое се инвестира резидент имаат заеднички матичен инвеститор. Претпријатието во кое се инвестира - резидент може (но не мора) да има капитално вложување помало од 10% од овој инвеститор и/или има меѓукомпаниски долг со него. Пример б) - Инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот (ВС 22)

 

Инвеститорот - нерезидент А е заеднички матичен инвеститор на Б (резидент) и В (нерезидент). Претпријатието во кое се инвестира - резидент Б, кое ја известува НБРМ, има: - и нвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот - нерезидент В. Во овој случај, резидентот Б ја известува НБРМ за учеството во капиталот под 10% (9%) од нерезидентот В и за меѓукомпанискиот долг (заем од 30.000 денари) со нерезидентот В.

2.7. Повратно вложување а) Вложувања ВО странство (ВС 11) овратно вложување претставува капиталП но вложување на претпријатието во кое се инвестира-нерезидент во капиталот на директниот инвеститор-резидент, под 10%. Во случај кога претпријатието во кое се инвестира-нерезидент има учество во капиталот од 10% или над 10% кај директниот инвеститор-резидент, тогаш се работи за директно вложување од странство, а не за повратно вложување и тоа се известува на Образецот ВС 22 - Извештај за вложувања од странство. Пример а) - Повратно вложување (ВС 11)

Објаснување на пример а) (ВС 11): Објаснување на пример б) (ВС 22): Субјектите А, Б и В се резиденти на различни економии.

Субјектите А и Б се резиденти на различни економии.

 INFORMATOR 3 I MART 2015

kontakt@proagens.com.mk



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Директниот инвеститор - резидент А, која ја известува НБРМ има:

Претпријатието во кое се инвестира - резидент Б, кое ја известува НБРМ има:

- п ретпријатие во кое инвестира - нерезидент Б со капитално вложување од 40%. Во овој случај, резидентот А ја известува НБРМ за капиталното вложување од 40%,

- д иректен инвеститор - нерезидент А со капитално вложување од 40%. Во овој случај, резидентот Б ја известува НБРМ за капиталното вложување од 40% во нерезидентот А,

- п овратно капитално вложување од 5% од претпријатието во кое инвестира - нерезидент Б. Во овој случај, резидентот А ја известува НБРМ за повратното капитално вложување од 5%. б) Вложувања ОД странство (ВС 22) овратно вложување претставува капиталП но вложување на претпријатието во кое се инвестира - резидент Б во капиталот на директниот инвеститор - нерезидент А помало од 10%.

Во случај кога претпријатието во кое се инвестира-резидент има учество во капиталот од 10% или над 10% кај неговиот директен инвеститор-нерезидент, тогаш се работи за директно вложување во странство, а не за повратно вложување и тоа се известува на образецот ВС 11 - Извештај за вложувања во странство. Пример б) - Повратно вложување (ВС 22)

Објаснување на пример б) (ВС 22): Субјектите А и Б се резиденти на различни економии.

www.p

- п овратно капитално вложување од 5% кај директниот инвеститор - нерезидент А. Во овој случај, резидентот Б ја известува НБРМ за повратното капитално вложување од 5% во нерезидентот А.

2.8. Претпријатие со посебна намена Претпријатие со посебна намена (ППН) е претпријатие во кое се инвестира - нерезидент (правно лице), или обратно, инвеститор - нерезидент (правно лице), коешто е дел од организациската структура на мултинационални компании и што се формира со намена да служи како спроводник на финансиски средства, притоа најчесто нема развиена економска дејност, вработени, не продава стоки и услуги на пазарот и сл., туку се занимава исклучиво со финансиско посредување.

3. ГОДИШЕН ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ВО СТРАНСТВО (ОБРАЗЕЦ ВС 11) Инвеститорот (резидент) - известувач треба да ја извести Народната банка на Република Македонија - НБРМ за состојбата и промените на капиталот и меѓукомпанискиот долг со претпријатијата во кои се инвестира - нерезиденти, со доставување годишен извештај за вложувањата во странство (образец ВС 11), којшто е составен дел на Упатството за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања во странство („Службен весник на РМ“ бр. 108/14). Известувачот доставува посебен образец ВС 11 за вложување кај секој нерезидент - претпријатие во кое се инвестира, поединечно.

roagens.mk

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО

нвеститорот може да даде писмено овИ ластување на друго правно лице, да известува во негово име за вложувањата кај нерезиденти. Рокот на доставување на образецот ВС 11 е 15 март во тековната година (15.3.2015 година-недела, значи до 16.3.2015 година-понеделник), со податоци за претходната извештајна година (2014 година). Доколку податоците за вредноста на капиталот на инвеститорот (II.А ред 1) или капиталот на претпријатието во кое се инвестира (III.А ред 1) не се еднакви со оние од извештајот за претходната година (на пр. заради дополнително утврдените грешки при известувањето или ревизија на одредени ставки), известувачот мора повторно да изработи извештај за претходната година. о зависност од видот на поврзаноста со В претпријатието во кое се инвестира, инвеститорот известува на следниов начин: 1) доколку е директен инвеститор - задолжително се пополнува: • делот I (Општи податоци), • делот II.А (Состојба на капиталот на инвеститорот), • делот II.Б (Нето добивка/загуба од работењето), • делот II.В (Зголемување/намалување на капиталот на инвеститорот) и • делот II.Г (Меѓукомпаниски долг со претпријатието во кое се инвестира), додека пополнувањето на делот III (Состојба и промени на капиталот од повратно вложување) не е задолжително, туку е условено од постоењето на повратно вложување; 2) доколку е портфолио-инвеститор (учество пониско од 10%) - задолжително се пополнува: • делот I (Општи податоци), • делот II.А (Состојба на капиталот на инвеститорот), • делот II.Б (Нето добивка/загуба од работењето) и

INFORMATOR 3 I MART 2015

 

• делот II.В (Зголемување/намалување на капиталот на инвеститорот), 3) за портфолио-инвеститор кој е дел од синџирот на вертикална поврзаност (под 10% учество) - задолжително се пополнува: • делот I (Општи податоци), • делот II.А (Состојба на капиталот на инвеститорот), • делот II.Б (Нето добивка/загуба од работењето), • делот II.В (Зголемување/намалување на капиталот на инвеститорот) и • делот II.Г (Меѓукомпаниски долг со претпријатието во кое се инвестира); 4) доколку е индиректен инвеститор - задолжително се пополнува: • делот I (Општи податоци) и • делот II.Г (Меѓукомпаниски долг со претпријатието во кое се инвестира); 5) доколку е инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот - задолжително се пополнува: • делот I (Општи податоци) и • делот II.Г (Меѓукомпаниски долг со претпријатието во кое се инвестира), додека пополнувањето на делот II.А (Состојба на капиталот на инвеститорот), II.Б (Нето добивка/загуба од работењето), II.В (Зголемување/намалување на капиталот на инвеститорот) не е задолжително, освен доколку постои учество на инвеститорот во капиталот на претпријатието во кое се инвестира помало од 10%; При пополнување на образецот ВС 11, се користат шифрите од прилозите на упатството - Шифрарници (1. Сектор на инвеститорот, 2. Сектор на претпријатието во кое се инвестира и 3. Шифри на трансакции). Образецот ВС 11, во еден примерок, се доставува до Народната банка. Народната банка со известувачите може да договори и друг начин на доставување на обрасците.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

а барање на Народната банка, известуваН чот е должен да ја докаже точноста на податоците со приложување на годишната сметка (извештај за билансот на состојба и билансот на успех) или друг документ.

бразецот се потврдува со потпис на резиО дентниот инвеститор, како и на овластениот известувач (доколку е овластено друго правно лице), со што се гарантира и за точноста на податоците доставени до Народната банка.

ПРИМЕР НА СОСТАВУВАЊЕ ВС 11 - ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊА ВО СТРАНСТВО Резидентно друштво А, како директен инвеститор, има вложено 100% во капиталот на друштвото Б - резидент на Бугарија (претпријатие во кое се инвестира), а исто така, на 31.12.2014 година има побарување по основ одобрен заем во износ од 38.000 денари од бугарскиот резидент Б.

Резидентното друштво А ја известува НБРМ со извештајот ВС 11 за капиталното вложување (100%) во претпријатие во кое се инвестира Б и за меѓукомпанискиот долг - побарување по одобрен заем од бугарскиот резидент Б. Податоците се внесуваат според податоците од финансиските извештаи на претпријатието во кое се инвестира Б, на крајот

www.p

од извештајната година (31.12.2014), а според процентуалното учество на директниот инвеститор А во капиталот на нерезидентот Б. Во примерот заради поедноставување, ќе ја пополниме само колоната за извештајната година (2014). Податоци за претпријатието во кое се инвестира - бугарски резидент Б Основна главнина = 150.000 Резерви = 36.000 Акумулирана добивка = 500.000 Нето добивка (добивка за тековна година) = 250.000

roagens.mk

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО

 

ВС 11 ВС 11 Вложување во странство Вложување во странство Страна 1

ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ВО СТРАНСТВО I Општи податоци

1. Податоци за инвеститорот (резидент) 1.1 Назив на инвеститорот (резидент) ДРУШТВО А 1.2 Матичен број 5

1.3 Организациска форма 5

1.6 Состојба на ден

1.4 Дејност - НАЦЕ

1.5 Институционален сектор

1.7 Година на прво вложување

31,12,2014

2. Вид на инвеститор според видот на поврзаноста

% на учество

3. Вид на вложување

* Види дефиниции

2,1 Директен инвеститор (10% и над 10% учество)

3.1 11/1 - вложување во постојно друштво

100

2,2 Портфолио-инвеститор (под 10% учество)

2.3. Портфолио-инвеститор кој е дел од синџирот на вертикална поврзаност (под 10% учество)

3.2 11/2 - вложување во ново друштво 3.3 11/3 - подружница

2,4 Инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот 2,5 Индиректен инвеститор (вертикална поврзаност во синџирот) 4. Податоци за претпријатието во кое се инвестира за кое се известува 4.1 Претпријатие во кое се инвестира за кое се известува

4.2 Држава

ДРУШТВО Б

4.4 Број на вработени

4.3 Институционален сектор 2

4.5 Матичен инвеститор (на врвот на синџирот на поврзаност)

4.6 Држава

ДРУШТВО А

4.7 Институционален сектор 1

4.8 Дали претпријатието во кое се инвестира е со посебна намена (ППН)? 4.8.1 ДА

4.8.2 НЕ

5. Повратно вложување 5.1 Дали претпријатието во кое се инвестира има учество во капиталот на директниот инвеститор (повратно вложување)?

* Ова прашање се одговара доколку сте го обележале полето 2.1 5.1.1 ДА (пополнете го делот III)

5.1.2 НЕ

6. Информации за контакт - инвеститор 6.1 Адреса/седиште на инвеститорот

Име и презиме на одговорното лице

ул. Алжирска бр. 49, 1000 Скопје

Ивана Секуловска

6.2 Лице за контакт

Телефон и факс за контакт

Андон Петровски

00 389 2 3145 897

Адреса на е-пошта за контакт andon.petrovski@ncc.com.mk

Потпис на одговорното лице

7. Информации за контакт - овластен известувач 7.1 Назив и седиште на овластениот известувач:

Матичен број

7.2 Лице за контакт Телефон и факс на овластениот известувач Адреса на е-пошта за контакт

Потпис на овластениот известувач

INFORMATOR 3 I MART 2015



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ВС 11 Вложување во странство

ВС 11 Вложување во странство Страна 2

II Состојба и промени на капиталот и меѓукомпанискиот долг II.A Состојба на капиталот на инвеститорот

Валута на известување

претходна година 1

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

807 (МКД)

извештајна година

Капитал на инвеститорот

936.000 150.000

(2+3+4+5+6+7+/-8+9+10)

основна главнина запишан неуплатен капитал (-) премии на емитирани акции резерви акумулирана добивка пренесена загуба (-) ревалоризациска резерва и разлики од вреднувањето на компонентите на останатата сеопфатна добивка добивка за извештајната година загуба за извештајната година (-) процентуално учество во основната главнина

36.000 500.000

250.000 %

100,00%

II.Б Нето-добивка / загуба од работењето 12

нето-добивка/загуба на претпријатието во кое се инвестира

250.000

нето-добивка/загуба на инвеститорот

250.000

II.В Зголемување/намалување на капиталот на инвеститорот опис

шифра

износ

515 капитален влог во пари 336 нераспределена добивка од извештајната година 101 наследени резерви, добивка

150.000 250.000 536.000 936.000

II.Г Меѓукомпаниски долг со претпријатието во кое се инвестира почетна состојба

14 15

Вкупни побарувања (15 до 18 + 19 до 23) Долгорочни: а) заеми

б) должнички хартии од вредност

в) трговски кредити

18 19

б) должнички хартии од вредност в) трговски кредити и аванси

г) останати побарувања

останати промени

крајна состојба

38000

38.000

38.000,00

38.000

д) добивка распределена за исплата

Вкупни обврски (25 до 28 + 29 до 32) Долгорочни: а) заеми

б) должнички хартии од вредност

в) трговски кредити

28 29

курсни промени

г) останати побарувања

ценовни промени

намалување

Краткорочни: а) заеми

зголемување

г) останати обврски

Краткорочни: а) заеми

30 31

б) должнички хартии од вредност в) трговски кредити и аванси

г) останати обврски

ЗАБЕЛЕШКА

Образец ВС 11 НБРМ



kontakt@proagens.com.mk

www.p



02/ 3162-979 i 3298-763

roagens.mk

ДРУШТВО А од РМ

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО 100,00%

одобрен заем

  Синџир на поврзаност

Синиџир на поврзаност

ДРУШТВО Б ОД БУГАРИЈА

IV. СИНЏИР НА ПОВРЗАНОСТ НА ИНВЕСТИТОРОТ

Страна 4

1. Назив на инвеститорот

ДРУШТВО А 2. Матичен број

Структура на поврзаноста на резидентот на 31.12.________2014

ДРУШТВО А од РМ

100,00%

одобрен заем

ДРУШТВО Б ОД БУГАРИЈА

53 Образец ВС 11 НБРМ

* Во овој дел се прикажува синџирот на поврзаност според насоките дадени во примерот и упатството. ** Доколку имате веќе поставена структура на поврзаност, испратете ја во прилог на обрасците ВС 22 и ВС 11.

4. ГОДИШЕН ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ОД СТРАНСТВО (ОБРАЗЕЦ ВС 22) Претпријатието во кое се инвестира (ре Претпријатието во кое се инвестира - резидент) - известувач треба да ја извести Назидент може да даде писмено овластување родната банка на Република Македонија на друго правно лице, да известува во негоНБРМ за состојбата и промените на капитаво име за вложувањата од нерезиденти. лот и меѓукомпанискиот долг од инвестито Рокот на доставување на образецот ВС 22 рите - нерезиденти, со доставување годишен е 15 март во тековната година (15.3.2015 гоизвештај за вложувања од странство (обрадина-недела, значи до 16.3.2015 година-позец ВС 22), којшто е составен дел на Упатнеделник), со податоци за претходната изството за начинот на известување за совештајна година (2014 година). стојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално повр Доколку податоците за вредноста на казаните субјекти врз основа на вложувања питалот на инвеститорот (II.А ред 1) или каод странство („Службен весник на РМ“ бр. питалот на претпријатието во кое се инвес108/14). Известувачот доставува посебен обтира (III.А ред 1) не се еднакви со оние од изОбразец ВС 11 НБРМ разец ВС 22 за вложување од секој нерезивештајот претходната година (на пр. зара* Во овој дел се прикажува синџирот на поврзаност според насоките дадени воза примерот и упатството. ** Доколку имате веќе поставена структурано на поврзаност, ја во прилог на обрасците ВС 22 и ВСгрешки 11. дент - инвеститор, поединечно, д о кол к уиспратете ди дополнително утврдените при изинвеститорите се физички лица од иста дрвестувањето или ревизија на одредени ставжава и доколку нивното заедничко учество е ки), известувачот мора повторно да израбопод 10%, известувачот ги прикажува податоти извештај за претходната година. ците за сите физички лица на еден образец. INFORMATOR 3 I MART 2015



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

о зависност од видот на поврзаноста со В инвеститорот, претпријатието во кое се инвестира известува на следниов начин:

4) за индиректен инвеститор - задолжително се пополнува:

1) за директен инвеститор - задолжително се пополнува:

• делот II.Г (Меѓукомпаниски долг со инвеститорот);

• делот I (Општи податоци), • делот II.А (Состојба на капиталот на инвеститорот), • делот II.Б (Нето добивка/загуба од работењето), • делот II.В (Зголемување / намалување на капиталот на инвеститорот) и • делот I.Г (Меѓукомпаниски долг со инвеститорот), додека пополнувањето на делот III (Состојба и промени на капиталот од повратно вложување) не е задолжително, туку е условено од постоењето на повратно вложување;

2) за портфолио-инвеститор (учество пониско од 10%) - задолжително се пополнува: • делот I (Општи податоци), • делот II.А (Состојба на капиталот на инвеститорот), • делот II.Б (Нето добивка/загуба од работењето) и • делот II.В (Зголемување / намалување на капиталот на инвеститорот); 3) за портфолио-инвеститор кој е дел од синџирот на вертикална поврзаност (под 10% учество) - задолжително се пополнува: • делот I (Општи податоци), • делот II.А (Состојба на капиталот на инвеститорот), • делот II.Б (Нето добивка/загуба од работењето),

• делот I (Општи податоци) и

5) за инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот - задолжително се пополнува: • делот I (Општи податоци) и • делот II.Г (Меѓукомпаниски долг со инвеститорот), одека пополнувањето на делот II.А (Состојба д на капиталот на инвеститорот), II.Б (Нето добивка/загуба од работењето), II.В (Зголемување/намалување на капиталот на инвеститорот) не е задолжително, освен доколку постои учество на инвеститорот во капиталот од под 10%; При пополнување на образецот ВС 22, се користат шифрите од прилозите на упатството - Шифрарници (1. Сектор на претпријатието во кое се инвестира, 2. Сектор на инвеститорот и 3. Шифри на трансакции). Образецот ВС 22, во еден примерок, се доставува до Народната банка. Народната банка со известувачите може да договори и друг начин на доставување на обрасците. На барање на Народната банка, известувачот е должен да ја докаже точноста на податоците со приложување на годишната сметка (извештај за биланс на состојба и биланс на успех) или друг документ. Образецот се потврдува со потпис на резидентното претпријатие во кое се инвестира, ако и на овластениот известувач (доколку е овластено друго правно лице), со што се гарантира и за точноста на податоците доставени до Народната банка.

• делот II.В (Зголемување / намалување на капиталот на инвеститорот) и • делот II.Г (Меѓукомпаниски долг со инвеститорот);

www.p

roagens.mk

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО

 

ПРИМЕР НА СОСТАВУВАЊЕ ВС 22 - ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊА ОД СТРАНСТВО Друштвото А, од Германија, има вложено 80% во капиталот на резидентното друштво Б, додека останатите 20% се вложување на резидентно физичко лице В. Друштвото А, од Германија, како директен инвеститор во претпријатието во кое се инвестира Б - резидент, има краткорочно побарување по трговски кредит во износ од 650.000 денари (меѓукомпаниски долг на друштвото Б кон директниот инвеститор А), кое на 31.12.2014 година сеуште не е затворено. Резидентното друштво Б ја известува НБРМ со извештајот ВС 22 за капиталното вложување од странство т.е. од директниот инвеститор А (80%) и за меѓукомпанискиот долг - трговски кредит кон директниот инвеститор А - нерезидент од Германија.

Податоците се внесуваат според податоците од финансиските извештаи на претпријатието во кое се инвестира Б - резидент, на крајот од извештајната година (31.12.2014), а според процентуалното учество на директниот инвеститор А (80%) во капиталот на резидентот Б. Податоци за претпријатието во кое се инвестира - резидент Б (известувач на НБРМ) Основна главнина = 45.000 Резерви = 15.000 Акумулирана добивка = 230.000

Нето добивка (добивка за тековна година) = 150.000

INFORMATOR 3 I MART 2015



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ВС 22 ВС 22 Вложување од странство Вложување од странство Страна 1

ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊА ОД СТРАНСТВО I Општи податоци 1. Податоци за претпријатието во кое се инвестира 1.1 Назив на претпријатието во кое се инвестира ДРУШТВО Б 1.2 Матичен број 4

1.3 Организациска форма 5

1.6 Состојба на ден 31.12.2014

1.4 Дејност - НАЦЕ

1.7 Година на прво вложување 2

1.5 Институционален сектор

1.8 Број на вработени 10

4 % на учество

2. Вид на инвеститор според видот на поврзаноста

3. Вид на вложување

* Види дефиниции

2,1 Директен инвеститор (10% и над 10% учество)

80%

3.1 22/1 - вложување во постојно друштво

2,2 Портфолио-инвеститор (под 10% учество)

3.2 22/2 - вложување во ново друштво

2.3. Портфолио-инвеститор кој е дел од синџирот на вертикална поврзаност (под 10% учество)

3.3 22/3 - подружница

2,4 Инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот 2,5 Индиректен инвеститор (вертикална поврзаност во синџирот) 4. Податоци за инвеститорот за кој се известува 4.1 Инвеститор за кој се известува

4.2 Држава 2

ДРУШТВО А

4.3 Институционален сектор 3

4.4 Матичен инвеститор (на врвот на синџирот на поврзаност)

4.5 Држава

4.6 Институционален сектор

4.7 Дали инвеститорот е претпријатие со посебна намена (ППН)? 4.7.1 ДА

4.7.2 НЕ

5. Повратно вложување 5.1 Дали имате учество во капиталот кај вашиот директен инвеститор (повратно вложување)?

* Ова прашање се одговара доколку сте го обележале полето 2.1 5.1.1 ДА (пополнете го делот III)

5.1.2 НЕ

6. Информации за контакт - претпријатие во кое се инвестира 6.1 Адреса/седиште на претпријатието во кое се инвестира

Име и презиме на одговорното лице

ДРУШТВО Б

Сузана Петровска

6.2 Лице за контакт

Телефон и факс за контакт

Весна Поповска

00 389 2 3145 670

Адреса на е-пошта за контакт

vesna.popovska@llk.com.mk

Потпис на одговорното лице

7. Информации за контакт - овластен известувач 7.1 Назив и седиште на овластениот известувач

Матичен број

7.2 Лице за контакт Телефон и факс на овластен известувач Адреса на е-пошта за контакт

Потпис на овластениот известувач Образец ВС 22 НБРМ

www.p

roagens.mk

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО

 

ВС 22

Вложување од странство Страна 2

II Состојба и промени на капиталот и меѓукомпанискиот долг II.A Состојба на капиталот на инвеститорот

Валута на известување

претходна година

извештајна година

Капитал на инвеститорот 1

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

807 (МКД)

352.000,00

(2+3+4+5+6+7+/-8+9+10)

основна главнина запишан неуплатен капитал (-) премии на емитирани акции резерви акумулирана добивка пренесена загуба (-) ревалоризациска резерва и разлики од вреднување на компонентите на останатата сеопфатна добивка добивка за извештајната година загуба за извештајната година (-) процентуално учество во основната главнина

36.000,00

12.000,00 184.000,00

120.000,00 %

80%

II.Б Нето-добивка / загуба од работењето 12

нето-добивка/загуба на претпријатието во кое се инвестира

150.000,00

нето-добивка/загуба на инвеститорот

120.000,00

II.В Зголемување/намалување на капиталот на инвеститорот опис

шифра

износ

515 капитален влог во пари 336 нераспределена добивка од извештајна година 101 наследени резерви и добивка

36000 120000 196000 352000

57 II.Г Меѓукомпаниски долг со инвеститорот почетна состојба

14 15

б) должнички хартии од вредност

в) трговски кредити

курсни промени

останати промени

крајна состојба

г) останати побарувања б) должнички хартии од вредност в) трговски кредити и аванси

г) останати побарувања

Вкупни обврски (24 до 27 + 28 до 32) Долгорочни: а) заеми

б) должнички хартии од вредност

в) трговски кредити

27 28

ценовни промени

Краткорочни: а) заеми

намалување

Вкупни побарувања (15 до 18 + 19 до 22) Долгорочни: а) заеми

зголемување

650.000

г) останати обврски

Краткорочни: а) заеми

29 30 31 32

б) должнички хартии од вредност в) трговски кредити и аванси г) останати обврски д) добивка распределена за исплата

ЗАБЕЛЕШКА

Образец ВС 22 НБРМ

INFORMATOR 3 I MART 2015

ДРУШТВО А ОД ГЕРМАНИЈА



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Синџир на поврзаност

трговски кредит

80%

Синиџир на поврзаност

IV. СИНЏИР НА ПОВРЗАНОСТ НА ИНВЕСТИТОРОТ ФИЗИЧКО ЛИЦЕ В од МАКЕДОНИЈА

1. Назив на претпријатието во кое се инвестира

ДРУШТВО Б 2. Матичен број

20%

ДРУШТВО Б ОД МАКЕДОНИЈА

Структура на поврзаноста на резидентот на 31.12.________ 31.12.2014

ДРУШТВО А ОД ГЕРМАНИЈА

трговски кредит

80%

ФИЗИЧКО ЛИЦЕ В од МАКЕДОНИЈА

20% ДРУШТВО Б ОД МАКЕДОНИЈА

Образец ВС 22 НБРМ

* Во овој дел се прикажува синџирот на поврзаност според насоките дадени во примерот и упатството. ** Доколку имате веќе поставена структура на поврзаност пратете ја во прилог на обрасците ВС 22 и ВС 11.

Образец ВС 22 НБРМ

kontakt@proagens.com.mk

www.p

roagens.mk

ПОВРЗАНИ СУБЈЕКТИ - ВЛОЖУВАЊА ОД/ВО СТРАНСТВО

5. КВАРТАЛЕН ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ОД СТРАНСТВО (ОБРАЗЕЦ КВС 22) СПОРЕД ИЗБРАН ПРИМЕРОК ОД НБРМ Обврзници за известување со Кварталниот извештај за вложувањата од странство (образец КВС 22), којшто е составен дел на Упатството за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања од странство („Службен весник на РМ“, бр. 108/14) се резидентите - претпријатија во кои се инвестира коишто врз основа на постапка на избор на примерок се определени од страна на Народната банка. ародната банка, еднаш годишно, врши Н избор на примерок на известувачи коишто стануваат обврзници за известување, по што писмено ги известува резидентите што се избрани за обврзници за известување. Писменото известување ги обврзува известувачите да доставуваат извештаи сѐ до нивното отповикување по пат на писмено известување од страна на Народната банка. Доколку во текот на годината се јави потреба за промена на примерокот, Народната банка може да ја повтори постапката за избор на примерок на известувачи. Претпријатието во кое се инвестира - резидент со доставување на образецот КВС 22 треба да ја извести Народната банка за: - п ромената на процентуалното учество на директните инвеститори во капиталот на претпријатието во кое се инвестира; - о стварениот/планираниот финансиски резултат; и - и сплатената добивка кон инвеститорите - нерезиденти. Претпријатието во кое се инвестира-резидент може да даде писмено овластување на друго правно лице да известува во негово име. Известувачот доставува еден образец КВС 22 за сите инвеститори - нерезиденти.

INFORMATOR 3 I MART 2015

 

Рокот на доставување на образецот КВС 22 е 20 дена по завршувањето на извештајниот квартал (до 20.4.2015 година за првиот квартал /јан.-март/, до 20.7.2015 година за вториот квартал /април-јуни/, до 20.10.2015 година за третиот квартал /јули-септ./ и до 20.1.2016 година за четвртиот квартал /окт.дек.). Еден примерок од образецот КВС 22 се доставува до Народната банка. Народната банка може да договори и друг начин на доставување на обрасците со известувачите. Образецот се потврдува со потпис на резидентното претпријатие во кое се инвестира, како и на овластениот известувач (доколку е овластено друго правно лице), со што се гарантира и за точноста на податоците доставени до Народната банка.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ИНФОРМАЦИИ

ОДГОВОРИ НА УЈП НА ПРАШАЊА ПОСТАВЕНИ ОД ДАНОЧНИ ОБВРЗНИЦИ

ако е правилен ставот на УЈП, дека мислењата на Секторот за услуги на даночни обврзници и даноци нема правна сила на толкување на пропис, сепак во продолжение презентираме неколку интересни мислења на УЈП, кои може да претставуваат некаква форма на решавање на дилеми на даночните обврзници. Про агенс го афирмира ставот дека само Законите може да биде основа за постапување во даночната сфера, додека подзаконските прописи може да појаснуваат одредби од законот, но никако да ги менуваат. Тоа пак никако не може да се прави со мислења и ставови на државни органи. Цитат на ставот на УЈП во врска со давањето Мислења по поставени прашања: „Ова е мислење на Сектор за услуги на даночни обврзници и даноци во Министерство за финансии / Управа за јавни приходи и истото нема правна сила на толкување на закон и не може да претставува основа за негово користење, или употреба како доказ пред суд или други органи и институции за остварување на одредени права во корист на подносителот. Надлежен орган за давање на овластено толкување на Закон е Собранието на Република Македонија согласно член 68 став 1 алинеја 2 од Уставот на Република Македонија.“ Прашање бр. 1 - ДАНОЧЕН ТРЕТМАН НА НЕПРЕСМЕТАНА КАМАТА ПО ОДОБРЕН ЗАЕМ НА НЕПОВРЗАНО ЛИЦЕ Обврзник на данок на добивка кој пресметува и плаќа данок на непризнаени расходи (сега данок на добивка), во текот на годината дава заем на неповрзано лице. На даде-

www.p

ниот заем даночниот обврзник не пресметува камата. Дали износот на непресметана односно помалку пресметаната камата меѓу неповрзани лица преставува оданочив расход и помалку искажан приход согласно со Законот за данок на добивка, и доколку да во кое поле треба да биде вклучен во Даночниот биланс за оданочување на непризнаени расходи? Одговор: „Согласно со член 11 од Законот за данокот на добивка (во понатамошниот ткест ЗДД) објавен во „Сл.весник на РМ“, бр. 80/93, ... и 13/14 за оданочиви расходи и помалку искажани приходи се сметаат и скриените исплати на добивки како што се: давањата на одредени производи и услуги на содружниците или акционерите или на нив поврзани лица по цена пониска од пазарната, вклучувајќи ја и пониската камата на одобрените заеми; плаќање за добиените производи и услуги од содружниците или акционерите или на нив поврзани лица, по цени повисоки од пазарните и овозможување на стекнување на добивки на содружниците или акционерите или на нив поврзани лица и кусоци кои не се предизвикани од вонредни настани (кражба, пожар или други природни непогоди), кои не се на трошок на платата на одговорното лице. Согласно со член 2 став 3 алинеја 4 од Правилникот за начинот на пресметување и уплатување на данокот на добивка и спречување на двојното ослободување или двојното оданочување (во понатамошниот текст ПДД) објавен во „Сл. весник на РМ“, бр. 173/11, ... и 4/12 за поврзани физички лица со даночниот обврзник (правното лице – субјект), во смисла на точка 7) на членот 11 од Законот, се сметаат припадниците на исто семејство, доколку припаѓа-

roagens.mk

ПРАШАЊА - ОДГОВОРИ

ат на еден од следните меѓусебни односи, и тоа: брачен другар; роднина по права линија; браќа и сестри; деца на браќата и сестрите; сопружници на браќата и на сестрите и браќата и сестрите на сопружниците и родителите на сопружниците; браќа и сестри на родителите и хранители и посвоители. Согласно со член 14 од ЗДД кај заемите кои се добиени од поврзаното лице од членот 13 став 1 точка 2 на овој закон, кое не е банка или друга овластена кредитна институција, односно не се добиени директно или индиректно од меѓународни финансиски институции и заемите за кои гарантира Република Македонија, при утврдувањето на расходите од камати се признава пресметаната камата најмногу до висината на каматната стапка која би се остварила меѓу неповрзани лица, во моментот на одобрувањето на заемот. При утврдувањето на приходите од каматите на заеми дадени на поврзани лица, се признаваат пресметаните камати, најмалку до висината на каматните стапки, кои би се оствариле меѓу неповрзани лица, во моментот на одобрувањето на заемот. Како основ за определување на висината на каматната стапка од ставовите 1 и 2 на овој член која би се остварила меѓу неповрзаните лица е стапката остварена на финансиски пазар во земјата или на меѓународен финансиски пазар. Согласно со член 2 став 4 точка 2 од ПДД при утврдувањето на приходите од каматите на заеми дадени на поврзани лица, се признаваат пресметаните камати, најмалку до висината на каматните стапки, кои би се оствариле меѓу неповрзани лица, во моментот на одобрувањето на заемот, или доколку даночниот обврзник не може евидентирано да докаже дека висината на каматната стапка е во согласност со одредбата од точка 1 на овој став тогаш ќе се признае најмалку до висината на EURIBOR стапката за девизните кредити со соодветна рочност и SKIBOR стапката за денарски кредити зголемени за еден процентен поен. Според наведеното, доколку висината на каматната стапка на дадени заеми меѓу неповрзани лица отстапува од стапката остварена на финасискиот пазар во земјата или

INFORMATOR 3 I MART 2015

 

меѓународниот финансиски пазар, при утврдување на даночната основа ќе се имаат во предвид одредбите од ЗДД. Износот на помалку искажан приход по основ на камата по даден заем на неповрзано лице потребно е да го искажете на Поле 25 – „Други усогласувања на расходи согласно со ЗДД кои посебно не се наведени во претходните редни броеви“ од Даночниот биланс за оданочување на непризнаени расходи (Образец ДБ). УЈП нагласува дека ова толкување нема законска основа - Ова е мислење на Сектор за услуги на даночни обврзници и даноци во Министерство за финансии / Управа за јавни приходи и истото нема правна сила на толкување на закон и не може да претставува основа за негово користење, или употреба како доказ пред суд или други органи и институции за остварување на одредени права во корист на подносителот. Надлежен орган за давање на овластено толкување на Закон е Собранието на Република Македонија согласно член 68 став 1 алинеја 2 од Уставот на Република Македонија. Прашање бр. 2 - ДАНОЧЕН ТРЕТМАН НА ПРИМЕНИ СРЕДСТВА ОД ДРУШТВО ЗА ОСИГУРУВАЊЕ ЗА ДОЖИВУВАЊЕ Дали приходите на физички лица по основ на примени средства од доживување по основ на полиси за животно осигурување (кога договорувач е правно лице) спаѓаат во други приходи согласно со Законот за персонален данок на доход? Доколку одговорот е потврден на првото прашање: Дали даночната основа на овие приходи се пресметува на начин што од бруто приходите се одбива 35% нормиран трошок согласно со член 55-а став 2 од Законот за персонален данок на доход? Одговор: Приходите на физички лица по основ на примени средства од доживување, врз основа на полиси за животно осигурување, се сметаат за лични, односно дополнителни примања од работен однос според член 14-а од



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Законот за персонален данок на доход-ЗПДД (не спаѓаат во други видови приходи од член 55-а) и се предмет на оданочување. Согласно со член 95 од ЗПДД, данокот го пресметува и уплатува исплатувачот на приходот, односно осигурителната компанија. Пресметката на данокот се врши по одбивка, со примена на стапката од член 12 од ЗПДД (не се применува одбитна стапка од 35% нормиран трошок). Прашање бр. 3 - КОЈ ЗАДРЖУВА ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК ПРИ ИСПЛАТА НА ОСИГУРЕНА СУМА НА ВРАБОТЕНИ ЛИЦА

Имаме ситуации од пракса каде што договорувачи на осигурувањето на живот се правни лица кои плаќаат премија за свои вработени, а корисници на средствата се физички лица. Во овој случај согласно со член 95 од Законот за персонален данок на доход и согласно со мислење од МФ, ние (осигурителна компанија) како исплатувач го задржуваме персоналниот данок. Но има случаи каде што правните лица со секоја уплата на премија за своите вработени плаќале и персонален данок на доход. Дали и во овој случај со исплатата на осигураната сума ќе треба ние повторно да задржиме персонален данок? Одговор: Согласно со член 95 од ЗПДД, данокот го пресметува и уплатува исплатувачот на приходот, односно осигурителната компанија. Работодавачот-правно лице нема обврска за пресметување на персонален данок на доход за изршеното осигурување на своите вработени и кој во нивно име ја плаќа премијата за осигурување, туку данокот го пресметува и уплатува исплатувачот на приходот - осигурителната компанија. Во вашиот случај, данокот пресметан и уплатен од страна на работодавачот е повеќе, односно погрешно платен персонален данок.



02/ 3162-979 i 3298-763



kontakt@proagens.com.mk www.p

Прашање бр. 4 - ЦЕСИЈА, АСИГНАЦИЈА, КОМПЕНЗАЦИЈА КАКО ФОРМА НА ПОДМИРУВАЊЕ НА ДОЛГ СОГЛАСНО СО ЗАКОНОТ ЗА ФИНАНСИСКА ДИСЦИПЛИНА Дали цесијата, асигнацијата, компензацијата и другите слични облигациони договори се казниви, доколку должникот склучи ваков тип на договор и ги подмири обврските спрема доверителот согласно со законските рокови утврдени со Законот за финансиска дисциплина, но притоа надминувајќи го валутниот рок за плаќање од 8 (осум) дена? Одговор: Согласно со член 2 од Законот за финансиска дисциплина („Сл. весник на РМ“, бр. 187/13 и 201/14; во натамошниот текст ЗФД), законот се применува на деловните трансакции меѓу економските оператори од приватниот сектор, односно меѓу субјектите од јавниот сектор и економските оператори од приватниот сектор, согласно со кои едната страна се обврзува да обезбеди стоки, услуги, или вршење на работи, а другата страна се обврзува да ги исполни паричните обврски кои произлегуваат од трансакцијата. Согласно со член 5 став 1 и 2 од ЗФД, во деловна трансакција меѓу економските оператори од приватниот сектор не може да се предвиди рок за исполнување на паричните обврски подолг од 60 дена. Рокот за исполнување на паричните обврски започнува да тече првиот нареден ден од денот: 1) кога должникот ја примил фактурата, односно друго барање за плаќање од доверителот кој ја исполнил својата договорна обврска; 2) кога доверителот ја исполнил својата обврска, односно извршил испорака на договорената стока, услуга или работа, а притоа не може да се утврди денот на приемот на фактурата или друго соодветно барање за плаќање; 3) кога доверителот ја исполнил својата обврска, односно извршил испорака на договорената стока, услуга или работа, а должникот ја примил фактурата или

roagens.mk

ПРАШАЊА - ОДГОВОРИ

друго соодветно барање за плаќање пред доверителот да ја исполни својата договорна обврска или 4) на истекот на рокот за преглед и потврдување на стоките и услугите, односно прием на извршените работи, ако со закон или договор е предвидена постапка за преглед, потврдување или прием со која се утврдува сообразноста на стоките, услугите и работите, а должникот ја прими фактурата или соодветното барање за исплата пред или на денот на потврдувањето, при што рокот за преглед на предметот не може да биде подолг од 30 дена од денот на приемот на стоката или извршената услуга, односно работа, доколку по исклучок кој произлегува од специфичностите на стоките, услугите и работите или од природата на договорот не е пред-виден подолг рок. Согласно со член 5 став 3 од ЗФД, во деловната трансакција меѓу економските оператори од приватниот сектор може да се предвиди рок подолг од 60 дена, но не подолг од 120 дена, доколку постои изречна писмена согласност од двете страни. Согласно со член 7 од ЗФД, во случај кога рокот за плаќање не е утврден во деловната трансакција меѓу економските оператори од приватниот сектор, односно меѓу субјектите од јавниот сектор и економските оператори од приватниот сектор, или кога договорите содржат ништовна одредба во однос на рокот за плаќање, согласно со одредбите од овој закон, должникот треба да ги исполни своите парични обврски во рок од 30 дена од денот: 1) кога должникот ја примил фактурата, односно друго барање за плаќање од доверителот кој ја исполнил својата договорна обврска; 2) кога доверителот ја исполнил својата обврска, односно извршил испорака на договорената стока, услуга или работа, а притоа не може да се утврди денот на приемот на фактурата или друго соодветно барање за плаќање;

INFORMATOR 3 I MART 2015

  3) кога доверителот ја исполнил својата обврска, односно извршил испорака на договорената стока, услуга или работа, а должникот ја примил фактурата или друго соодветно барање за плаќање пред доверителот да ја исполни својата договорна обврска или 4) на истекот на рокот за преглед и потврдување на стоките и услугите, ако со закон или договор е предвидена постапка за преглед и потврдување со која се утврдува сообразноста на стоките, услугите и работите, а должникот ја примил фактурата или соодветното барање за исплата пред или на денот на потврдувањето, при што рокот за преглед на предметот не може да биде подолг од 30 дена од денот на приемот на стоката или извршената услуга, односно работа, доколку по исклучок кој произлегува од специфичностите на стоките и услугите или од природата на договорот не е предвиден подолг рок. Согласно со член 16 став 2 од ЗФД, цесијата, асигнацијата, преземањето или пристапувањето кон долг, компензацијата и други слични облигациони договори не смеат да се користат на начин кој ќе предизвика одложување на исполнувањето на паричните обврски во согласност со утврдените рокови во овој закон. Доверителите може да поведат постапка (пред надлежен суд, нотар или извршител) за наплата на своите побарувања. Доколку доверителот поведе постапка за наплата на своите побарувања, во тој случај нотарот има обврска да поднесе писмено известување до УЈП. Согласно со Законот за финансиска дисциплина, Управата за јавни приходи нема ингеренции да врши наплата на неплатените обврски, ниту да присилува на исполнување на обврските на друг начин, со овој закон се предвидува само констатирање на прекршок од страна на Управата за јавни приходи и поднесување на барање за поведување на прекршочна постапка до надлежниот суд.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Согласно горенаведеното, пропишаните законски рокови за исполнување на парични обврски започнуваат да течат поединечно за секоја испорака на стока, независно од договорениот начин на плаќање - цесијата, асигнацијата, компензацијата и друго. Прашање бр. 5 - ДАНОЧЕН ТРЕТМАН НА КАЛО, РАСТУР, КРШ И РАСИПУВАЊЕ Поради потешкотии увидени во праксата, потребно ни е појаснување во врска со примената на Правилникот за нормираните износи на кало, растур, крш и расипување на стоки и одделени призводи утврдени за секоја соодветна гранка за даночни цели во кој стои дека нормираните износи на кало, растур, крш и расипување се изразуваат во процент од количината на стоката која во одреден даночен период е набавена, преработена, произведена или продадена.

Како прво, не интересира, во случаи каде од една категорија производи наведени во Правилникот, на пример „компјутерска опрема“ имаме различни модели (на пример хард дискови) дали процентот се утврдува од количината на сите модели во категоријата, односно: - Дали при пресметка на % мора секоја материјална картичка да се гледа засебно, или бидејќи се работи за артикли кои по категорија се исти може да се земат збирно? (во Правилникот стои само компјутери и компјутерска опрема ... нема подетално специфицирано),

модел, ние би имале вкупно признат расход во износ од 15,15 парчиња (15 парчиња од артиклот „А“ плус 0,15 парчиња од артиклот „Б“). Но доколку би се признал расход од целата категорија – компјутерска опрема, тогаш признатиот расход би се пресметал за 18,15 парчиња, односно расходот би бил поголем за вредноста на 3 артикли од моделот „В“. Второ прашање - дали под „количината на стоката“ се сметаат само набавените количини во 2014 година, без пренесените залихи на 01.01.? И, како трето прашање: Дали за вредноста на расходуваните залихи, над признаените количини според Правилникот, но за кои постои доказ дека се уништени поради кало, растур, крш или расипување, се должи ДДВ, со оглед дека не настанал промет ниту било кој друг вид на оттуѓување? Одговор: Од аспект на Законот за данокот на добивка Според член 9 став 1 точка 16 од Законот за данокот на добивка („Сл. весник на РМ“, бр. 112/14), како непризнаени расходи за даночни цели се сметаат меѓу другото и трошоците на кало, растур, крш и расипување над нормираните износи утврдени за соодветната гранка, под услов истите да не се настанати како резултат на вонреден настан или виша сила.

- Доколку може, дали во предвид треба да го земеме збирот на сите влезови без разлика дали во одредените артикли има или нема утвреден кало растур или треба да се земе збирот на сите влезови само од оние картици каде е утврден кало растур?

Во член 2 став 1 од Правилникот за нормиранитe износи на кало, растур, крш и расипување на стоки и одделни производи утврдени за секоја соодветна гранка за даночни цели („Сл. весник на РМ”, бр. 174/14), пропишано е дека нормираните износи на кало, растур, крш и расипување се изразуваат во процент од количината на стоката која во одреден даночен период е набавена, преработена, произведена или продадена.

Имено, во примерот каде од еден модел (модел „А“) имаме набавено 1000 парчиња а за расход се 7, од модел „Б“ имаме набавено 10 парчиња од кои 5 ни се за расход и од модел „В“ имаме 200 парчиња и ниедно за расход, доколку би утврдувале процент (1,5%) од

Според тоа, по однос на првото прашање на мислење сме дека во случај каде од една категорија производи наведени во Правилникот, во Вашиот случај „компјутерска опрема“ имаме различни модели на компјутерска опрема (на пример хард дискови), за настанати-

www.p

roagens.mk

ПРАШАЊА - ОДГОВОРИ

от кало, растур, крш и расипување процентот се утврдува од количината на секој модел засебно во таа категорија. По однос на второто прашање на мислење сме дека при настанување на кало, растур, крш и расипување како расход во даночниот биланс се признава износот до процентот (пропишан во Правилникот) од количината на стоката која во одреден даночен период е набавена, преработена, произведена или продадена. Од аспект на Законот за данокот на додадена вредност Со Правилникот за нормираните износи на кало, растур крш и расипување на стоки и одделни производи утврдени за секоја соодветна гранка за даночни цели, се пропишани нормираните износи на кало, растур, крш и расипување во трговијата, угостителството, градежништвото, земјоделството, прехрамбената индустрија, производството на тутун и преработки од тутун и складирањето и прометот на нафта и нафтени деривати. Истовремено Ве известуваме дека иако во преамбулата на Правилникот за нормираните износи на кало, растур, крш и расипување на стоки и одделни производи утврдени за секоја соодветна гранка за даночни цели се повикува на Законот за данокот на добивка, истиот важи и за целите на данокот на додадена вредност. Прашање бр. 6 - ИСПЛАТА ВО 2015 ГОДИНА ЗА ДОГОВОРИ ЗА ИЗВРШЕНА РАБОТА ВО 2014 ГОДИНА Со Законот за изменување и дополнување на Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување, се утврдуваат категориите на обврзниците кои од 1 јануари 2015 година имаат обврска за плаќање на Придонес за пензиско и инвалидско осигурување (ППИО) и Придонес за здравствено осигурување (ПЗО) за приходи од извршување физичка и/или интелектуална работа врз основа на договор за дело и/или авторски договор или друг договор со кој е определен надоместок

INFORMATOR 3 I MART 2015

 

за извршената работа. За секоја категорија на обврзници се регулира настанувањето на обврската за плаќање на придонеси, основицата за пресметка на придонесите и кој е обврзник за поднесување на пресметката и за уплата на придонесите итн. Обврската за плаќање на ППИО и ПЗО се однесува за примените (исплатените) надоместоци по договори почнувајќи од 1 jануари 2015 година, без оглед на тоа кога е склучен договорот и/или кога е извршена физичката и/или интелектуална работа врз основа на договор. Ова значи дека, за договор склучен пред примената на законот, по кој има исполнување (извршување на работа) после 1 јануари 2015 година, обврска за плаќање на придонеси има за исплати на надоместоци за извршена работа и за авансни исплати на надоместоци за периоди после 1 јануари 2015 година ПРАШАЊЕ за конкретен случај: За исплата по договор на дело од 2014 година, извршена работа во 2014 година и завршување на договорот во 2014 година, значи неостанува работа за завршување, нема исплата на аванс, туку во 2015 се исплаќа хонорарот со доцнење, и во исто време се исплатил персонален данок од 11,11%. Дали и за овој случај се подлежи на новиот Закон за исплата на ППИО и ПЗО или оваа исплата е сеуште за период кога е завршена работата. Одговор: Согласно одредбите од Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување („Сл. весник на РМ“, бр. 142/08, ... и 20/15), кој се применува од 1 јануари 2015 година, лицата кои остваруваат приходи од извршување на физичка и/или интелектуална работа, врз основа на договор за дело и/или авторски договор или друг договор со кој е определен надоместок за извршената работа, се обврзници за плаќање на придонеси од задолжително пензиско и инвалидско осигурување и здравствено осигурување. Доколку договорите кои се склучени во минатите години, се со времетраење на извршување и се реализирани до 31.12.2014 година,



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

а исплатата на приходите за извршената работа/услуга се во 2015 година, овие приходи нема да подлежат на плаќање на придонеси. Договори од минати години кои продолжуваат со извршување на работа/услуга и во 2015 година и исплатите се вршат по овие договори, приходите подлежат на плаќање на придонеси во 2015 година. Прашање бр. 7 - ДАЛИ СЕ ПЛАЌААТ ПРИДОНЕСИ НА ОТКУП НА ОТПАД

Одговор:

Каков третман ќе има откупот на цврст корисен отпад од аспект на плаќањето на придонеси? Дали останува во стариот режим на плаќање само персонален данок со 35% ослободување или ќе се плаќаат и придонеси за ПИО и здравство? Одговор:

Согласно со член 7 став 1 точка 13 и член 10 став 1 точка 16 од Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување („Сл. весник на РМ“, бр. 142/08, ... и 180/14), кои се применуваат од 1 јануари 2015 година, обврзници за плаќање на придонес за задолжително пензиско и инвалидско осигурување и придонес за задолжително здравствено осигурување се лица кои остваруваат приходи од извршување физичка и/или интелектуална работа, врз основа на договор за дело и/ или авторски договор или друг договор со кој е определен надоместок за извршената работа кој во нето износ е повисок од износот на минималната плата утврдена со закон, освен корисници на пензија. Според напред наведеното, приходите остварени по основ на продажба на цврст отпад, не се категорија на приходи кои подлежат за плаќање на придонеси од задолжително социјално осигурување.. Прашање бр. 7 - ФИЗИЧКО ЛИЦЕ КАКО РЕГИСТРИРАН ДДВ ОБВРЗНИК Физичко лице има поднесено барање за регистрација за цели на ДДВ. Дали доколку добие решение за ДДВ обврзник ќе може да испоставува документ за месечната закупни-

www.p

на на фирма ДДВ обврзник со искажан ДДВ, а фирмата закупец да си го врати ДДВ искажан во истиот документ како влезно исполнување. Значи во врска со остварениот промет физичко лице е поистоветено со правно лице и се регистрира за цели на ДДВ, но дали и во натамошното работење во системот на ДДВ ги има истите права и обврски, доколку набави некоја недвижност да си го врати ДДВ или доколку продаде да плати ДДВ? Согласно со член 2 точка 1 од Законот за данокот на додадена вредност („Сл. Весник на РМ“, бр. 44/99, ... и 130/14, во натамошниот текст ЗДДВ), предмет на оданочување со данокот на додадена вредност е прометот на добра и услуги коj се врши со надоместок во земјата од страна на даночниот обврзник во рамките на неговата стопанска дејност. Промет на услуги претставува секоја дејност која не е промет на добра во смисла на член 3 од ЗДДВ (член 6 став 1 од ЗДДВ). Даночен обврзник, во смисла на член 9 став 1 од ЗДДВ е лице кое трајно или повремено самостојно врши стопанска дејност, независно од целите и резултатите од оваа дејност. Даночни обврзници можат да бидат правни и физички лица како и здружување на лица. Даночен обврзник е секој самостојно активен економски субјект кој постојано или повремено врши исполнувања за надоместок. Како правната форма, така и правната способност на вршителот на прометот се небитни. Под стопанска дејност се подразбира секоја дејност на производителите, трговците и лицата кои извршуваат услуги, која има за цел остварување приходи, вклучувајќи ги дејностите од областа на рударството, земјоделството и шумарството, како и отстапувањето на материјални и нематеријални добра за нивно користење (член 9 став 2 од ЗДДВ). Издавањето под закуп на деловни објекти претставува дејност која според својата содржина е стопанска и оданочива, и регистрацијата за ДДВ треба да се изврши согласно условите пропишани во членот 51 од ЗДДВ.

roagens.mk

ПРАШАЊА - ОДГОВОРИ

Понатаму како регистрирани даночни обврзници за целите на ДДВ физичките лица ќе имаат обврска да издават фактура со пресметан ДДВ по општата даночна стапка од 18% и да го пријавуваат и плаќаат данокот на додадена вредност, но истовремено ќе имаат параво на одбивка на предходен данок со исполнување на условите согласно членовите 33, 34 и 35 од ЗДДВ. Даночниот обврзник (закупецот) на деловниот простор доколку е регистриран за целите на ДДВ ќе има право на одбивка на предходниот данок за влезните фактури добиена од физичкото лице-ДДВ обврзник со исполнување на условите согласно членовите 33, 34 и 35 од ЗДДВ. Прашање бр. 8 - ЗА КОИ НАПЛАТЕНИ ПОБАРУВАЊА МОЖЕ ДА СЕ КОРИСТИ ДАНОЧЕН КРЕДИТ Ве молам за мислење во врска со правото на намалување на даночната основа во Даночниот биланс за 2014 година. Кои видови на наплатени побарувања се ставаат во АОП 30 во новиот Даночен биланс за 2014 година? Дали во АОП 30 може да се земат во предвид побарувањата за платен данок по основ на ревалоризација на залихи, резервации на трошоци во гарантен период и резервации за бенефиции на вработени или тука може да се земат во предвид само наплатените побарувања од купувачите? Одговор: Според член 10 од Законот за данок на добивка (во понатамошниот текст:ЗДД) објавен во „Сл. весник на РМ“ бр. 112/14, непризнаени расходи за даночни цели се и трошоците за исправка на вредноста на ненаплатените побарувања, освен исправките на вредноста кај банките, штедилниците и осигурителните друштва на начин утврден со закон, како и ненаплатените побарувања по основ на придонеси од задолжително социјално осигурување и радиодифузна такса. По исклучок на ставот (1) на овој член трошоците за исправка на вредноста на ненаплатените побарувања се признаваат како рас-

INFORMATOR 3 I MART 2015

  ход, доколку е донесена правосилна судска одлука, а за побарувањата од субјектите над кои е отворена постапка на стечај и на ликвидација, доколку истите се пријавени и потврдени од страна на стечајниот управник. Согласно член 17 од ЗДД, даночната основа се намалува за износот на наплатените побарувања кои во претходни даночни периоди имале третман на непризнаен расход. Намалувањето на даночната основа од ставот (1) на овој член се врши соодветно за износот на наплатените побарувања до висината на искажаниот приход, за кои во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа, соодветно на оданочениот износ. Според член 5 став 1 точка 1 од Правилникот за начинот на пресметување и уплатување на данокот на добивка и начинот на одбегнување на двојното ослободување или двојното оданочување објавен во „Сл. весник на РМ“, бр. 174/14, даночната основа се намалува за износот на наплатените побарувања до висината на искажаниот приход, за кои во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа, според одредбите од член 10 од Законот, соодветно на оданочениот износ. Во „образецот ДБ“ на ред број 26 (АОП 30) Износ на наплатени побарувања за кои во претходниот период е зголемена даночната основа се внесува износот на наплатени побарувања за кои во претходниот период е зголемена даночната основа согласно член 17 од Законот за данокот на добивка и член 5 став 1 точка 1 од Правилник за ДД. Прашање бр. 9 - КАКО ДА СЕ УТВРДИ ДАНОЧНАТА ОСНОВА ЗА ДАНОКОТ НА ДОБИВКА КАЈ НЕПРОФИТНИТЕ СУБЈЕКТИ Каков ќе биде третманот на средствата кои здруженијата и фондациите ги добиваат по основ на донации со наменски карактер, како и третманот на членарините наплатени од нивни членови? Односно дали како и претходно истите нема да бидат предмет на оданочување, односно нема да влегуваат во да-



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ночната основа, на која се пресметува и плаќа данок на добивка? Одговор: Согласно член 4 став 1 од Законот за здруженија и фондации (во натамошниот текст ЗЗФ) објавен во „Сл.весник на РМ“, бр. 52/10 и 135/11, правото на слободно здружување се остварува преку здружување во здруженија, фондации, сојузи и организациони облици на странски организации (во натамошниот текст: организации) за остварување на нивните цели, дејности и заштита на права, интереси и уверувања во согласност со Уставот и закон. Согласно член 6 став 1 од ЗЗФ организациите се стекнуваат со својство на правно лице со уписот во регистарот што го води Централниот регистар на Република Македонија (во натамошниот текст: Регистарот).

Согласно член 12 од ЗЗФ, организациите не можат да се основаат за стекнување со добивка. Организациите можат да вршат дејности со кои може да стекнат добивка, ако дејноста е поврзана со целите утврдени со статутот. Ако во работењето на организациите се оствари добивка таа мора да биде употребена за остварување на целите утврдени со статутот. Остварената добивка од ставот (3) на овој член не може да се распределува меѓу основачите, членовите, членовите на органите, директорите, вработените или кое било друго со нив поврзано лице. Согласно член 48 од ЗЗФ, организациите средствата за финансирање ги стекнуваат од членарина, основачки влогови, доброволни прилози, донации, подароци (во пари, добра, имотни права), завештанија, легати, дејности со кои се стекнува добивка, кирии и закупнини, како и приходи од инвестиции, дивиденди, камати, заеми и други приходи во согласност со закон и со статутот. Согласно член 49 став 1 од ЗЗФ, организациите можат да добиваат средства од Буџетот на Република Македонија, буџетите на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје.

www.p

Според член 50 од ЗЗФ, финансиските средства на организациите се употребуваат за остварување на целите на организацијата определени со статутот и програмата. Согласно член 4 став 1 од Законот за данок на добивка (во натамошниот текст ЗДД) објавен во „Сл. весник на РМ“, бр. 112/14, обврзник на данокот на добивка е правно лице резидент на Република Македонија кој остварува добивка од вршење на дејност во земјата и странство. Како даночна основа за пресметување на данок од добивка согласно член 7 од ЗДД е добивката која се утврдува во даночниот биланс. Основа за пресметување на данокот од добивка се утврдува како разлика меѓу вкупните приходи и вкупните расходи на даночниот обврзник во износи утврдени согласно со прописите за сметководството и сметководствените стандарди. Согласно член 9 став 1 точка 1 од ЗДД, како непризнаени расходи за даночни цели се сметаат расходите кои не се поврзани со вршење на дејноста на субјектот, односно не се непосреден услов за извршување на таа дејност и не се последица од вршењето на таа дејност. Според наведените одредби од законот, доколку се работи за приходи што здрженијата и фондациите ги остваруваат по основ на средства од донации, спонзорства, грантови, членарини како и средства добиени од Буџетот на Република Македонија, буџетите на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје дадени со цел реализирање на одредени програми и цели утврдени согласно со нивниот статут и програма, истите не се предмет на оданочување односно не влегуваат во даночната основа на која се пресметува и плаќа данокот на добивка. Во спротивно, доколку се работи за остварување на добивка од вршење на дејност се обврзници на данокот на добивка. Прашање бр. 10 - КАКОВ Е ДАНОЧНИОТ ТРЕТМАН НА ТРОШОЦИТЕ ЗА (СУП)СПЕЦИЈАЛИЗАЦИИ КАЈ ЗДРАВСТВЕНИТЕ УСТАНОВИ? Одговор: Согласно со членот 138 од Законот за здравствена заштита („Сл. весник на РМ“,

roagens.mk

ПРАШАЊА - ОДГОВОРИ

бр. 42/12, ... и 10/15), здравствените работници и здравствените соработници со високо образование можат да специјализираат и да супспецијализираат од определени гранки на медицината, стоматологијата, односно фармацијата. Начинот на спроведување на специјализацијата и супспецијализацијата е опишана во членот 140 од гореспоменатиот закон и тоа: 1. „Специјализацијата и супспецијализацијата се спроведува преку теоретска настава и практична обука која се спроведува во одредено траење во соодветните високообразовни и здравствени установи. 2. Надоместокот за спроведување на теоретската настава и практичната обука и за полагање на специјалистичкиот испит од ставот (1) на овој член го определува Владата на предлог на министерот за здравство врз основа на висината на материјалните трошоци за спроведување на специјализацијата и надоместоците за лицата ангажирани во спроведувањето на теоретската настава и практичната обука, а на товар на установата што ги упатува на специјализација, согласно со програмата за потребите од специјалистички кадри. 3. Средствата од надоместокот од ставот (2) на овој член се наменети 50% за високообразовната установа на која се спроведува специјализацијата, а 50% за здравствената установа во која се спроведува специјализацијата. Средствата што високообразовната установа и здравствената установа ќе ги добијат за спроведувањето на специјализацијата се должни да ги користат исклучиво за развој на високообразовната, односно здравствената дејност. Од средствата што високообразовните установи ќе ги добијат за спроведување на специјализацијата 90% се наменети за менторите и едукаторите, а 10% за високообразовната установа врз основа на одлука на високообразовната установа. 4. Организациските, кадровските, материјалните и другите поблиски критериуми, во зависност од видот на специјализацијата што се спроведува, кои мора да ги испол-

INFORMATOR 3 I MART 2015

 

нуваат здравствените установи ги пропишува министерот за здравство. 5. Министерот за здравство, во соработка со високообразовните институции од областа на медицината, стоматологијата и фармацијата врз основа на критериумите од ставот (4) на овој член ги определува здравствените установи во кои се спроведува специјализацијата и супспецијализацијата на здравствените и соработници со високо образование.“ Согласно одредбите од членот 14-а став 1 точка 1-а) од Законот за персоналниот данок на доход („Службен весник на РМ“, бр. 80/93, .... и 13/14, во натамошниот текст: ЗПДД), надоместоците на трошоците од работен однос исплатени над износите од член 6 на овој закон, и сите други надоместоци на трошоци поврзани со работа утврдени со закон за работни односи, Колективен договор за здравствена дејност на Република Македонија, објавен во „Службен весник на РМ“, бр. 60/6, .... и 33/11, и прописите за органите на државната управа подлежат на оданочување со персоналниот данок на доход. Според изнесеното, а имајќи во предвид дека направените расходи по основ на исплатени средства за специјализација и супспецијализација на вработени здраствени работници, од страна на приватните и јавните здравствени установи, кои согласно со закон се обврзани да специјализираат односно супспецијализираат на одредени области од медицината, се во функција и неопходни за извршување на дејноста, истите не претставуваат лично примање на здравствените работници и исплатувачот нема обврска за плаќање на персонален данок на доход. Воедно, Ве известуваме дека расходите направени за специјализација на здравствените работници и здравствените соработници претставуваат расходи поврзани со вршење на дејноста на правното лице и истите претставуваат признат расход во даночниот биланс за соодветниот даночен период.



kontakt@proagens.com.mk



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Др. Рефика МУРИЌ (Dano~en sovetnik) r_muric@proagens.com.mk

ДАНОЧНИ ОСЛОБОДУВАЊА ВО ТУРИСТИЧКИ РАЗВОЈНИ ЗОНИ

ВОВЕД

аради подобрување на туристичка понуда, привлекување нови инвестиции и промоција на Македонија како атрактивна туристичка дестинација, во 2012 година се донесе Законот за туристички развојни зони 1, со кој се предвидени повеќе поволни решенија за инвеститорите во туристичката дејност во зоните. Со овој закон, покрај уредените погодности за инвестирање во туристичките развојни зони, се предвидени и постапката за отуѓување на градежното земјиште за посебна намена за изградба на туристичките развојни зони, начинот и постапката за основањето, развојот и дејностите кои се вршат во туристичките развојни зони и др. „Туристичка развојна зона“ е посебно ограден и означен простор што претставува функционална целина формиран заради развој на туризмот со воведување стандарди во делот на услугите, како и за и ефикасна употреба на ресурсите со примена на највисоки еколошки стандарди во која се вршат дејности под услови пропишани со овој и друг закон. Инаку Законот за туристички развојни зони (во натамошниот текст: Законот) претставува шема на помош согласно со прописите за државна помош. „Шема на помош“ е секој правен акт врз основа на кој може да се додели помош на корисниците на државна помош кои не се однапред определени во шемата или правен акт 1

врз основа на кој ќе се додели помош која не е поврзана со точно определен проект и кое може да му се додели на едно или повеќе претпријатија од страна на давателите на државна помош во облик на регионална помош. Шемата за државна помош ќе се применува само во туристичките развојни зони во Република Македонија и со неа првично беа опфатени осум локации во Струшко, Преспанско, Дојранско и Охридско за кои државата обезбедува дополнителни поволности за домашните и за странските вложувачи. Помошта и поволностите пред се’, се однесуваат на даночните ослободувања (ослободувања од персонален данок во следните 10 години и ослободување од ДДВ за градежни материјали за изградба на зоната и објектите во неа) но и на конкретна државна помош за секоја инвестиција над 10 милиони евра и помош за обука и усовршување на вработените во зоните (до 50 % од трошоците за општа и 25 % за професионална надоградба). „Давател на државна помош“ е Владата на Република Македонија, органите на државната управа, единиците на локалната самоуправа, како и секој друг орган или правно лице кои доделуваат или планираат да доделат државна помош. „Корисник на туристичка развојна зона“ според Законот е секое домашно или странско физичко или правно лице, кое склучило договор за отуѓување на градежно земјиште во рамките на туристичката развојна зона со Агенцијата за промоција и поддршка на туризмот.

Објавен во „Службен весник на РМ“, бр. 141 /12, во сила од 17.11.2012 година. www.p

roagens.mk

 

ДАНОЦИ

1. ОБЕМ НА ДРЖАВНАТА ПОМОШ На корисниците во зоните се доделува државна помош во облик на регионална помош според одредени услови утврдени со овој закон. Регионална помош може да се додели за почетно инвестирање во материјални и нематеријални средства (средства потребни за преземање на права за франшиза за ланец на хотели) и за отворање на работни места, поврзани со инвестиции. При тоа, придонесот (учеството) на корисникот на помошта треба да изнесува најмалку 25% од оправданите инвестициски трошоци. Придонесот не треба да биде производ на државна помош. Напомена:



нвестицијата треба да се одржи во РепуИ блика Македонија, најмалку пет години, а во случај на мали и средни претпријатија најмалку три години, по завршување на целата инвестиција. На претпријатијата во туристичките развојни зони, на кои им е доделена државна помош согласно со одредбите од овој закон, може да им се додели државна помош и од други извори за истите оправдани трошоци. Вкупната државна помош, која се доделува според овој закон и од други извори, како и помошта од мало значење за истите оправдани трошоци се кумулира и не смее да го надмине максималниот интензитет дозволен со одредбите од овој закон. Доделувањето на државна помош на корисникот на зоната, во име на Владата и по претходна согласнот на Владата на Република Македонија го врши Агенцијата за промоција и поддршка на туризмот на Република Македонија, која за тоа склучува договор со примателот (корисникот на зоната). Според членот 8 од Законот, државната помош може да биде доделена на корисникот на зоната кој ги исполнува следниве услови: 1) да врши некоја од дејностите согласно со Законот за туристичка дејност и Законот за угостителска дејност и

INFORMATOR 3 I MART 2015

2) вредноста на инвестицискиот проект да не биде помала од 10.000.000 евра. Договор за доделување на државна помош може да се склучи само под услов ако претпријатието на кое ќе му се додели државна помош до Агенцијата достави писмо за намери, регистрација на претпријатието во Република Македонија и деловен план. Максималниот интензитет (обем) на регионалната помош, според членот 5 од Законот, изнесува најмногу до 50% од оправданите инвестициски трошоци или од трошоците за плата за новоотворени работни места, за период од две години.

2. ДАНОЧНИ ОСЛОБОДУВАЊА И ОЛЕСНУВАЊА И ПОСТАПУВАЊА 2.1. Ослободување од плаќање на персонален данок на доход Под условите и во границите утврдени во членот 5 од овој закон, даночниот обврзник, корисник на зоната, подлежи на ослободувања и олеснувања од плаќање на персонален данок на доход на примањата по основ на платите на вработените лица за период од десет години од започнувањето на вршење на дејност во зоната, односно од првиот месец во кој корисникот ќе изврши исплата на плата, без разлика на бројот на вработените лица кај корисникот, под услови утврдени со овој закон. 2.2. Ослободување од плаќање на данок на додадена вредност Под условите и границите утврдени во членот 5 од овој закон, кога корисникот на зоната е носител на правото на градење во зоната, во периодот од издавањето на одобрението за градење до издавање на одобрение за употреба на градбата во периодот на почетна инвестиција ослободени се од плаќање на данок на додадена вредност: 1) прометот на градежни материјали кои се превезуваат или испраќаат во зоната, ако примателот на градежните материјали е корисник на зона, под услов градежните материјали да не се наменети за крајна потрошувачка;



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

2) прометот на градежни работи, ако примателот на услугата е корисник на зоната и

- а рмиран и преднапрегнат челик за бетон (и помошни делови), групи за постзатегнување;

3) увозот на градежни материјали кои се наменети да се внесат во зоната, ако примателот на градежни материјали е корисник на зона, под услов градежните материјали да не се пуштени во слободен промет, односно да не се наменети за крајна потрошувачка.

- ѕ идање и сродни производи, ѕидарски единици, малтер и помошни делови;

Врз основа на член 6 став 3 од Законот за туристички развојни зони донесен е Правил-

никот за видовите на градежни материјали и градежни работи кои се изземаат од плаќање на данок на додадена вредност во туристичката развојна зона („Службен

весник на РМ“ бр. 32/15). Правилникот влезе во сила од 5 март 2015 година.

Според овој Правилник, видовите на градежни материјали кои се изземаат од плаќање на дадок на додадена вредност во туристичката развојна зона се следните:

- градежни производи за канализација; - материјали за под; - в натрешни и надворешни ѕидови и завршна обработка на таваници, внатрешни групи за поделба; - п окриви, светла на покриви, прозорци на покриви и помошни производи; - градежни производи за патишта; - агрегати; - градежни лепила; - п роизводи поврзани со бетон, малтер и инјекциска смеса; - ц евки-цистерни и помошни делови кои не се во контакт со вода наменети за човечка употреба;

- г радежни тули, блокови и слични бетонски производи;

- г радежни производи во контакт со вода наменети за човечка употреба;

- в рати, прозорци, ролетни, капии и сродни градежни елементи;

- п роизводи од рамно стакло, профилирано стакло и блокови од стакло;

- т ермални производи за изолација, композитни групи/системи за изолација;

- к абли за струја, контрола и комуникација;

- оџаци, ќунци и посебни производи;

- изолатори за спојки;

- производи од гипс;

- фиксатори;

- г еотекстил, геомембрани и сродни производи;

- г рупи за градење, единици и префабрикувани елементи и

- п реградни ѕидови, изолација, структурно изолаторно емајлирање;

- п роизводи за запирање и спречување на пожар и заштита од пожар и огноотпорни

- с татична противпожарна опрема (аларм за пожар-откривање, статичен производ за противпожарна заштита, контрола на оган и чад и прекинување на експлозија); - санитарни материјали; - с труктурни производи/елементи и помошни делови од градежно дрво; - дрвени панели и елементи; - ц емент, градежен вар и други хидраулични поврзувачи; www.p

- производи. Исто така, со Правилникот се предвидени и видовите на градежни работи кои се изземаат од плаќање на дадок на додадена вредност во туристичката развојна зона: - земјани градежни работи; - изведување на градежна конструкција; - градежно-инсталатерски работи; - градежно-завршни работи и - вградување постројки или опрема.

roagens.mk