bosbeheer
De invloed van fijn takhout op de bosbodem In de wintereditie van dit tijdschrift hadden we het al over de gunstige effecten van fijn dood hout op de biodiversiteit in bossen. In dit artikel bekijken we de invloed ervan op de bosbodem. Gesloten versus open cyclus
In gezonde bossen wordt de beschikbare stikstof heel efficiënt benut. Stikstof is namelijk essentieel voor de groei van planten. In hout zit relatief weinig stikstof. Bovendien neemt het bos de stikstof die vrijkomt bij de afbraak van biomassa onmiddellijk weer op. Dit noemen we een gesloten, stikstofgelimiteerde cyclus. Overmatige aanvoer van stikstof via neerslag en grond- en oppervlaktewater, vooral door bemesting en de verbranding van fossiele brandstoffen, zorgt sinds enkele decen-
nia echter voor de verstoring van heel wat natuurlijke (bos)ecosystemen. Door een grotere instroom (depositie) van stikstof van buitenaf kunnen ecosystemen verzadigd geraken. Er is meer stikstof aanwezig dan nodig voor een normale plantengroei. Dit leidt tot een open cyclus, waarbij stikstof in het grondwater of de atmosfeer terechtkomt en vermesting en verzuring van het bosecosysteem ontstaat. Vermesting versus verzuring
Om vermesting door een teveel aan stikstof tegen te gaan, gaan beheerders soms over
tot een intensief kapbeleid, waarbij ze takafval en strooisel verwijderen. Zo verwijderen ze ogenschijnlijk aanzienlijke hoeveelheden stikstof uit het bos, maar in hout zit eigenlijk relatief weinig stikstof. Bovendien is het geen duurzame oplossing, want het weghalen van houtige biomassa zorgt voor een afname van essentiële mineralen zoals calcium en magnesium, die in hout relatief meer aanwezig zijn dan stikstof. Bijgevolg kan de oogst van houtige biomassa verzuring en een onevenwicht in de voedingstoestand van de bodem, veroorzaakt door stikstofdepositie, verder
Hoe gevoeliger de bodem is voor verzuring, hoe belangrijker het is om takken niet te verwijderen.
‘t Limburgs Bosbelang | 64 | lente | 5
