Politico

POLITICO Πολιτική Ανάλυση Θέμα: «Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη» Επίκαιρα: Παρουσίαση του συλλόγου αποφοίτων και του τμήματος

Τεύχος 1ο Φεβρουάριος 2014

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014

Περιεχόμενα Editorial

3

Μήνυμα Προέδρου Συλλόγου

5

Πολιτική Ανάλυση: «Η Άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη»

7

Η Θεωρία των Δύο Άκρων

7

Ευρώπη-Ελλάδα: Πως αντιμετωπίζουν νομικά την άνοδο της

11

ακροδεξιάς Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη

14

Οποία έκπληξις

20

Η άνοδος της ακροδεξιάς

22

Επίκαιρα

25 Δυο λόγια για το τμήμα

25

Η εμπειρία του Πολιτικού

28

Διοικητικό Συμβούλιο

2

31

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014

Editorial Το παρόν κείμενο αποτελεί την αρχή της καινούριας μας προσπάθειας να εκφραστούμε και να μεταφέρουμε τους προβληματισμούς μας κάτω από την ίδια κοινή ομπρέλα. Οι απόφοιτοι του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης δεν είχαν μέχρι σήμερα αυτή τη δυνατότητα. Και από τη στιγμή που ο νεοσύστατος σύλλογος επιχειρεί να μας φέρει όλους πιο κοντά, το επόμενο βήμα ήταν βέβαιο πως θα είναι η δημιουργία ενός συλλογικού χώρου έκφρασης. Ελπίζουμε ότι μέσα από διαφορετικές οπτικές θα μπορέσουμε να ξεκινήσουμε συζητήσεις αλλά ακόμα περισσότερο ελπίζουμε να αποτελέσουμε έναν τόπο, όπου κάθε φοιτητής ή απόφοιτος του τμήματος να μπορεί να εκφραστεί. Η θεματική του πρώτου μας τεύχους ασχολείται με την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Δυστυχώς, πρόκειται για κάτι που απασχολεί όλους μας τα τελευταία χρόνια, πότε σε μεγαλύτερο και πότε σε μικρότερο βαθμό. Ωστόσο, θεωρούμε ότι η συζήτηση που γίνεται, ιδίως στη χώρα μας, δεν διακρίνεται από τη σοβαρότητα που θα έπρεπε. Πρόκειται για ένα σοβαρότατο πολιτικό ζήτημα, το οποίο όμως αδυνατούμε να το απομακρύνουμε από την επικαιρότητα και από τον συνυπολογισμό του πολιτικού κόστους και οφέλους. Στα τέσσερα κείμενα που ακολουθούν στη συνέχεια γίνεται αναφορά στην άνοδο της ακροδεξιάς και εκφράζονται σχετικές απόψεις πάνω στο ζήτημα. Ωστόσο, επειδή αυτό το περιοδικό αποτελεί και έναν χώρο έγγραφων συναντήσεων, θα βρείτε επίσης δυο κείμενα σχετικά με το τμήμα μας και τις δυνατότητες που υπάρχουν σε αυτό τόσο όσον αφορά την συνέχιση των σπουδών, όσο και την επαγγελματική αποκατάσταση. Είναι ένα κομμάτι το οποίο επιθυμούμε να συνεχίσουμε και στο μέλλον. Κλείνοντας, είναι περιττό να αναφέρουμε ότι η ευθύνη των κειμένων βαραίνει αποκλειστικά και μόνο τους γράφοντες αυτών. Ακόμα θα θέλαμε να σας προσκαλέσουμε να μοιραστείτε μαζί μας τις πρώτες σας εντυπώσεις και τα σχόλια σας, είτε θετικά είτε αρνητικά. Επιπλέον, θα ήταν χαρά μας να μας συνοδεύσετε και σε μελλοντικά τεύχη με τη προσφορά κειμένων σας, την οποία θα χαρούμε να συζητήσουμε και τα όποια σχετικά

3

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 αιτήματα μπορείτε να τα αποστείλετε στην ηλεκτρονική διεύθυνση μας διεύθυνση (pspaalumni@yahoo.gr).

Η Επιτροπή Ερευνών του Συλλόγου

4

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014

Μήνυμα Πρόεδρόυ Κόντρα στην θέληση πολλών να αποδείξουν πως οι νέοι δεν έχουν άποψη για τα σημερινά πολιτικά τεκταινόμενα ο Σύλλογος Αποφοίτων Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, ως οργάνωση που αποτελείται από πολιτικούς επιστήμονες, προχωρά στην έκδοση αυτού του ηλεκτρονικού περιοδικού για ένα θέμα το οποίο είναι επίκαιρο και αρκετά σημαντικό για την μετέπειτα πορεία του πολιτικού συστήματος της χώρας μας, αλλά και της υπόλοιπης Ευρώπης. Δεν θα μπορούσα όμως να ξεκινήσω την παρουσίαση του νέου αυτού εντύπου χωρίς να εξηγήσω τι είναι ο Σύλλογος Αποφοίτων. Ο Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών δημιουργήθηκε αφενός για να μπορέσουν οι απόφοιτοι μας να διατηρούν την επαφή τους με το Πανεπιστήμιο και μετά την αποφοίτηση τους και αφετέρου για να υπάρχει μία διαρκής και οργανωμένη εκπροσώπηση των συμφερόντων όλων των Πολιτικών Επιστημόνων του τμήματος μας στην αγορά εργασίας και την ακαδημαϊκή κοινότητα. Ο Σύλλογος θα προσπαθήσει να διεκδικήσει και να πραγματώσει ορισμένους βασικούς σκοπούς που γίνονται φανεροί μέσα από το Καταστατικό του, αλλά και να βοηθήσει τους προπτυχιακούς φοιτητές στην καλύτερη προετοιμασία τους για την μετάπανεπιστημιακή τους πορεία παρέχοντας τους τις απαραίτητες πληροφορίες, την γνώση και το δίκτυο ανθρώπων που χρειάζονται στο νέο τους ξεκίνημα. Εν συντομία το έργο του Συλλόγου μέχρι σήμερα, αποτελείται από διεθνείς συνεργασίες όπως το Ίδρυμα Αντενάουερ, το Ίδρυμα Νάουμαν, και το περιοδικό One Europe. Ο Σύλλογος αποτελεί μέλος του μητρώου διαφάνειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των Ηνωμένων Εθνών. Τέλος έχει δημιουργήσει μία κάρτα μέλους με εκπτώσεις σε πολλά βιβλιοπωλεία και καταστήματα. Το πρώτο τεύχος του ηλεκτρονικού περιοδικού αυτού έχει θέμα την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη και αποτελεί δημιούργημα της Επιτροπής Ερευνών του Συλλόγου. Το θέμα της ανόδου της ακροδεξιάς είναι σημαντικό, τόσο για τον τρόπο με τον οποίο

5

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 δημιουργήθηκε, όσο και για την επέκταση του στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περιμένουμε λοιπόν να στείλετε και εσείς τα κείμενα σας για να συμβάλλετε στην προσπάθεια μας για την δημιουργία ενός ορθού επιστημονικού εντύπου που θα αποκρυσταλλώνει την εμπειρία των αποφοίτων του τμήματος μας όσον αφορά την ανάλυση των θεμάτων της πολιτικής επικαιρότητας. Τέλος, ως Πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης καλώ τους τελειόφοιτους του Τμήματος μας, να γίνουν ενεργά μέλη του Συλλόγου και να μοιραστούν μαζί μας την εμπειρία, την γνώση και την θέληση τους για ποιοτική αναβάθμιση της θέσης του Πολιτικού Επιστήμονα στην αγορά εργασίας και πρωτίστως στην Κοινωνία.

Γιάννης Κουτρουμπής Πρόεδρος Συλλόγου Αποφοίτων Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

6

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014

Πόλιτική Αναλυσή: «Η Άνόδός τής ακρόδεξιας στήν Ευρώπή» Η Θεωρία των Δύο Άκρων Του Ευάγγελου Κραββαρίτη1

Η ελληνική κοινωνία έχει ως στοιχείο στη ταυτότητά της να ψάχνει τη νομιμοποίηση σε πράγματα έξω από αυτήν. Σε κάθε ρητορική που αναπτύσσεται γύρω μας γίνεται συχνά επίκληση σε αυθεντίες, οι οποίες ωστόσο αρκετές φορές βασίζονται σε έναν τίτλο και σχεδόν ποτέ δεν καλούνται να αποδείξουν πράγματα. Αποτέλεσμα αυτού είναι η καθημερινότητά μας να κατακλύζεται από όρους και έννοιες, τους οποίους κανένας μας δεν είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει. Στις περισσότερες των περιπτώσεων δε, η χρήση τους γίνεται με λανθασμένο τρόπο και με παραποιημένο το πραγματικό τους νόημα. Φυσικά δεν αποκλείονται και οι κακόβουλες σκέψεις για το κατά πόσο ένα τσουνάμι τεχνικών όρων ευνοεί κάποια πλευρά του δημόσιου διαλόγου. Ως παράδειγμα των παραπάνω, ας θυμηθούμε πόσο συχνά ακούγαμε καθημερινά όρους όπως blue chips, spreads, εσωτερική υποτίμηση και άλλα πολλά.2 Η καινούρια φράση που κατακλύζει την ελληνική καθημερινότητα το τελευταίο εξάμηνο είναι «η θεωρία των άκρων». Ας είμαστε ειλικρινής σε τρία πράγματα. Όλοι την χρησιμοποιήσαμε τουλάχιστον μια φορά το 2013. Όλοι επιχειρηματολογήσαμε υπέρ ή κατά αυτής. Σχεδόν κανένας μας δεν φρόντισε να μάθε τι πραγματικά ισχύει με αυτή τη θεωρία. Ο μέσος πολίτης δεν χρειάζεται να γνωρίζει τέτοιες. Θα ήταν καλό να το κάνει αλλά δεν είναι υποχρεωμένος και η σωστή λειτουργία του πολιτεύματος ή της αγορά δεν εξαρτούνται από αυτό. Ωστόσο, η υποχρέωση δημιουργείται όταν φτάνει κάποιος στο σημείο να κάνει συνεχή χρήση αυτής. Αλλά δυστυχώς αρκούμαστε να εμπιστευόμαστε 1

Απόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης (2008) και του ΠΜΣ Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών (2011) του Παντείου Πανεπιστημίου. Περισσότερες πληροφορίες καθώς και τρόπο επικοινωνίας στο LinkedIn. 2 Μάλλον δεν είναι συμπτωματικό το ότι οι τρεις όροι που αναφέρονται, συνδέονται μεγάλα δεινά για τον μέσο Έλληνα.

7

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 αυτόν που την εκφράζει ως άποψη (και όχι ως γνώση συνήθως), ο οποίος συνοδεύεται από μια όμορφη ταμπέλα. Μια ταμπέλα που μπορεί να μην αποδεικνύει τίποτα ουσιαστικό ή μπορεί να βασίζεται σε κάτι που έγινε στο παρελθόν και τίποτα δεν εξασφαλίζει ότι θα συνεχίσει να γίνεται και στο μέλλον. Ένας έγκυρος δημοσιογράφος δεν είναι απαραίτητο ότι θα είναι για πάντα έγκυρος όπως και ένας καθηγητής δεν μπορεί να διατείνεται επί παντός επιστητού. Η Θεωρία των Άκρων είναι αποτέλεσμα της προσπάθειας των πολιτικών επιστημόνων να ερμηνεύσουν καλύτερα το πολιτικό φάσμα. Η συγκεκριμένη θεωρία διατείνεται ότι το πολιτικό φάσμα μοιάζει με ένα πέταλο αλόγου, όπου τα δύο άκρα συγκλίνουν μεταξύ τους. Επομένως, το αριστερό και το δεξιό άκρο του πολιτικού φάσματος τείνουν να ταυτίζονται και να μοιράζονται πολλά περισσότερα από όσα νομίζουμε. 3 Περνώντας στο κομμάτι της απόδειξης, οι υποστηρικτές της παραπάνω θεωρίας διατείνονται ότι οι δράσεις ακραίων ομάδων, είτε βρίσκονται στην αριστερή είτε στη δεξιά πλευρά του φάσματος ταυτίζονται. Για παράδειγμα, οι πρακτικές των τρομοκρατικών οργανώσεων είναι κοινές, άσχετα από το ποια είναι η ιδεολογική πλατφόρμα πάνω στην οποία νομίζουν ότι στηρίζονται. Το αποτέλεσμα για την κοινωνία και για τους πολίτες είναι το ίδιο. Ακόμα, αρκετοί ισχυρίζονται ότι σε περιπτώσεις που ένα ακραία αριστερό ή ακραία δεξιό κόμμα έχει αναλάβει την εξουσία, τότε η εκάστοτε κοινωνία έχει δεχτεί τις ίδιες (οδυνηρές) συνέπειες. Επί παραδείγματι, όσο ακριβώς υπέφερε ο γερμανικός και ο ιταλικός λαός κάτω από την εξουσία των ναζί του Χίτλερ και των φασιστών του Μουσολίνι, εξίσου τόσο δεινοπάθησαν οι σοβιετικοί υπό τον Στάλιν και οι Κινέζοι υπό τον Μάο. Ωστόσο, η θεωρία των άκρων λέει μόνο τη μισή αλήθεια και προχωρεί σε εύκολες γενικεύσεις, με αποτέλεσμα η χρήση του όρου από πολίτες και πολιτικούς να γίνεται καταχρηστική και επικίνδυνα ισοπεδωτική. Κατ’ αρχάς, όσον αφορά το παράδειγμα της εξίσωσης ναζισμού και φασισμού με κομμουνισμό, όσοι βασίζονται στη θεωρία των δύο άκρων για να υποστηρίξουν κάτι τέτοιο αδυνατούν να αντιληφθούν ότι τα κοινά 3

Βλέπε: Hayek Friedrich (1962) The Road to Serfdom. London: Routledge & Kegan Paul. και Lipset Seymour Martin and Raab Earl (1970) The Politics of Unreason. New York : Harper & Row.

8

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 αποτελέσματα (δεινά πληθυσμού) δεν οφείλονται στην ιδεολογική βάση του κυβερνώντος κόμματος (ναζισμός, φασισμός4 ή κομμουνισμός5) αλλά στην μορφή του πολιτεύματος (δημοκρατίες ή απολυταρχίες). Ο λόγος που αυτά τα κράτη προκάλεσαν κακό στους πολίτες τους, και όχι μόνο, δεν έχει να κάνει με το σε ποιο άκρο του πολιτικού φάσματος βρίσκονται αλλά το ότι είχαν καταφέρει να μετατρέψουν το σύστημα από δημοκρατικό σε απολυταρχικό6. Άρα, οι κοινές πρακτικές και τα κοινά αποτελέσματα είναι προϊόν του απολυταρχικού καθεστώτος7 και όχι της ιδεολογικής προέλευσης αυτού. Επιπροσθέτως, η ταύτιση των δύο άκρων σε κοινοβουλευτικό επίπεδο είναι εξίσου λανθασμένη. Τα κόμματα που πρόσκεινται στην άκρα δεξιά συχνά υιοθετούν μια ρητορική μίσους, πέρα από κάθε λογική. Αντίθετα, τα κόμματα στην άκρα αριστερά που βρίσκονται στο κοινοβούλιο εναντιώνονται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στο υπάρχον πολιτικό και οικονομικό σύστημα. Η διαφορά της μιας πλευράς από την άλλη είναι ότι η μεν άκρα αριστερά απειλεί ότι θα εκμηδενίσει πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, ενώ αντίθετα η άκρα δεξιά ότι θα προκαλέσει και χτυπήματα κατά της ανθρώπινης ζωής8. Συγκεφαλαιώνοντας, αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι η θεωρία των δύο άκρων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ερμηνεύσει τη ταύτιση είτε τρομοκρατικών οργανώσεων, που σε καμιά περίπτωση δεν παίζει ρόλο η πηγή της ιδεολογίας, είτε για περιπτώσεις φασιστικών και κομμουνιστικών καθεστώτων, όπου και εκεί οι ομοιότητες οφείλονται στο απολυταρχικό σύστημα και όχι στην ιδεολογική προέλευση. Αντίθετα, η χρήση της θεωρίας για να εξισώσει κοινοβουλευτικά κόμματα είναι καταχρηστική, μιας και ανάμεσα στα δύο υπάρχουν σημαντικότατες ποιοτικές διαφορές. Διαφορές τις οποίες δεν γίνεται να μην λάβουμε υπόψη μας. Συνεπώς, αυτό που παρατηρείται είναι ότι συχνά ο όρος καπηλεύεται

4

Gregor James (1969) The Ideology of Fascism: The Rationale of Totalitarianism. New York: The Free Press.

Almond, Gabriel (1954) The Appeals of Communism. New Jersey: Princeton University Press.

6 Friedrich Carl Joachim and Brzezinski Zbigniew (1956) Totalitarian Dictatorship and Autocracy. New York: Praeger.

7 Η απολυταρχία διακρίνεται από τον ολοκληρωτισμό, μιας και στη πρώτη υπάρχουν κάποια κομμάτια του κράτους που αντιδρούν ενώ στον δεύτερο η επικράτηση είναι καθολική. Για παράδειγμα, ο Μουσολίνι συναντούσε εμπόδια από τη γραφειοκρατία, τους δικαστικούς και την Καθολική Εκκλησία ενώ αντίθετα ο Χίτλερ είχε επικρατήσει καθολικά, εδραιώνοντας τον μοναδικό ολοκληρωτισμό που έχουμε ως παράδειγμα. Στο κείμενό μας οι όροι απολυταρχία και ολοκληρωτισμός δεν διαφοροποιούνται προς έλλειψη χώρου. Βλέπε: Διαμαντόπουλος Θανάσης (2008) Τα Πολιτικά Καθεστώτα. Αθήνα: Παπαζήσης.

8 Ας μην ξεχνάμε ότι η άσκηση βίας δεν είναι προνόμιο των ακραίων κομμάτων αλλά των ακραίων υποστηρικτών. Οπότε ούτε η ακροδεξιά, ούτε η ακροαριστερά έχουν αυτό το θλιβερό μονοπώλιο.

5

9

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 χάριν επικοινωνιακών παιχνιδιών προκειμένου να δημιουργήσει συγκεκριμένες ταυτότητες στο μυαλό και στη συνείδηση των ψηφοφόρων. Οι προαναφερθείσες ταυτότητες λειτουργούν επειδή ακριβώς το ένα άκρο κρίνεται ως συλλήβδην απαράδεκτο και υπόσχεται πως θα παρασύρει μαζί του και το άλλο. Δηλαδή, το φασιστικό ακροδεξιό άκρο πέρα από τους υποστηρικτές του, απορρίπτεται έντονα από την υπόλοιπη κοινωνία με αποτέλεσμα όταν τοποθετείται κοντά με το ακροαριστερό κοινοβουλευτικό άκρο, το τελευταίο να δέχεται πλήγμα στην εικόνα του και όχι το αντίστροφο9. Η δύναμη τέτοιων εικόνων και ταυτοτήτων είναι περισσότερο ισχυρή από όσο νομίζουμε, ωστόσο είναι στο χέρι του μέσου πολίτη να προσπαθήσει να αντιληφθεί την εξαπάτηση.

9

Το γεγονός ότι σε αυτή την εξίσωση διαμαρτύρονται συνήθως τα αριστερά κόμματα και όχι τα ακροδεξιά, ίσως να πρέπει να λειτουργήσει και ως ένα σημάδι για να αντιληφθούμε τη ποιοτική διαφορά των δύο.

10

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 Ευρώπη-Ελλάδα: Πως αντιμετωπίζουν νομικά την άνοδο της ακροδεξιάς Της Σοφίας Κατσούλα10 Το Σύνταγμα της Ελλάδος καθώς και

η Ευρωπαϊκή νομοθεσία προβλέπει την

προάσπιση των δημοκρατικών θεσμών, ένας εκ των οποίων είναι και ο θεσμός του “Πολιτικού κόμματος”. Είναι όμως αυτό εφικτό όταν στην περίπτωση του πολιτικού κόμματος έχουμε ένα κόμμα ακροδεξιών πεποιθήσεων το οποίο κάθε άλλο παρά την έννοια της δημοκρατίας προασπίζει; Το επίκαιρο θέμα αυτό, δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο των Ελληνικών δικαστηρίων αλλά και δικαστηρίων πολλών άλλων Ευρωπαϊκών χωρών. Aνατρέχοντας στη νομολογία της χώρας

όπου άκμασε ο Ναζισμός, τη Γερμανία θα συναντήσουμε την υπόθεση

«Kameradschaft Sturm 34» .Το Γερμανικό Ακυρωτικό Δικαστήριο με την απόφαση του στις 3.12.2009 προσδιόρισε επακριβώς τις προϋποθέσεις, υπό τις οποίες μια ομάδα προσώπων που επιδιώκουν ένα ιδεολογικό ή πολιτικό σκοπό μέσω της δημιουργίας ενός πολιτικού κόμματος. Στην υπόθεση αυτή από το 2005 είχε συναντηθεί μια ομάδα νέων με ακροδεξιές πολιτικές πεποιθήσεις, η οποία ονομάσθηκε «Division Sächsischer Sturm». Οι κατηγορούμενοι ήταν 5 ηλικίας 21 έως 42 ετών. Μεταξύ των μελών αυτής της ομάδας και άλλων προσώπων αντίθετων πολιτικών πεποιθήσεων συχνά ελάμβαναν χώρα βιαιοπραγίες και συμπλοκές κάτι που είναι ευκόλως εννοούμενο πως ξεφεύγει από τα πλαίσια της δημοκρατικότητας που πρέπει να διέπει ένα πολίτικο κόμμα. Η εν λόγω οργάνωση στοχοποιούσε πρόσωπα με αριστερές πολιτικές πεποιθήσεις. Στις αρχές του 2006 προτάθηκε από κάποιους οπαδούς ακροδεξιών πεποιθήσεων η ίδρυση της οργάνωσης υπό την επωνυμία «Kameradschaft Sturm 34». Στις αρχές Μαρτίου 2006 ιδρύεται άτυπα η οργάνωση . Κατά τον Ιούνιο του 2006 εξελέγη ένα διοικητικό συμβούλιο, χωρίς ωστόσο να ακολουθηθεί καμιά νομοτυπική διαδικασία που απαιτείται για την ίδρυση ενός πολιτικού κόμματος/σωματείου/ ένωσης προσώπων

όπως το καταστατικό, οι εκλογές ενώ

κατασκευάσθηκε χωρίς καμία νομική υπόσταση ένα ‘πρόχειρο’ διοικητικό συμβούλιο. Σκοπός αυτής της οργάνωσης ήταν την πόλη της Σαξονίας Mittweida να καταστεί μια πόλη «καθαρών» ακροδεξιών αντιλήψεων απαλλαγμένη -φυσικά με τα προβλεπόμενα από 10

Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου και Πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών

11

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 αυτούς μέσα- από κάθε άλλη αντίληψη διαφορετική από τη δική τους. Σκοπός των ιδρυτών ήταν να συνενώσουν τους Hooligans και τους Skinheads και να δημιουργήσουν έτσι ένα «δοχείο συλλογής εθνικιστών» («Sammelbecken von Nationalisten») εν ολίγοις μια μεγάλη ομάδα νέο-ναζί. Οι πρακτικές της ομάδας αυτής όπως είναι εύλογο κάθε άλλο παρά δημοκρατικές υπήρξαν. Οι βιαιοπραγίες ήταν πολλές με θανάσιμα αποτέλεσματα για την πόλη. Οι γερμανικές αρχές θέλοντας να διαλύσουν το νεοναζιστικό αυτό μόρφωμα εισχώρησαν στην ομάδα μέσω ενός πληροφοριοδότη με αποτέλεσμα τον Απρίλιο του 2007 το Υπουργείο Εσωτερικών της Σαξονίας να διαλύσει την νεοναζιστική αυτή οργάνωση, επειδή οι σκοποί της και οι δραστηριότητές της προσέκρουαν στον ποινικό νόμο και στρέφονταν εναντίον της συνταγματικής τάξης.

To Πρωτοδικείο της Δρέσδης λόγω

έλλειψης στοιχείων κατηγόρησε τους εμπλεκομένους μόνο με ποινές για σοβαρές και επικίνδυνες σωματικές βλάβες, ενώ τους απάλλαξε από την κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης. Το Γερμανικό Ακυρωτικό έκρινε ότι για την ιδιότητα του μέλους δεν απαιτούνται τυπικές προϋποθέσεις και κριτήρια, όπως είναι η εγγραφή σε καταλόγους ή οικονομικές υποχρεώσεις , και αφού διαπίστωσε την ύπαρξη εγκληματικής οργάνωσης καταδίκασε τους κατηγορουμένους και για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης.

Στην απόφαση του

Γερμανικού Ακυρωτικού, αναφέρονται οι εξής επιθέσεις των κατηγορουμένων που έλαβαν χώρα μετά την ίδρυση της οργάνωσης: 1) Στις 12.5.2006 κάποιοι από τους κατηγορουμένους επιτέθηκαν σε μια ομάδα από οκτώ φοιτητές και μαθητές και τραυμάτισαν δύο από αυτούς. 2) Στις 20/21.5.2006 (κατά τη διάρκεια της νύκτας) συμμετείχαν πολλά μέλη της οργάνωσης με όλους τους κατηγορουμένους σε γιορτή, στην οποία καιγόταν ξύλινος σταυρός. Μετά τη γιορτή επιτέθηκαν σε ομάδα νέων ανθρώπων και έναν από αυτούς «κλωτσοπατούσαν» σαν να ήταν μπάλα ποδοσφαίρου. 3) Στις 3/4.6.2006 (κατά τη διάρκεια της νύκτας) έλαβε χώρα στο χωριό Β. μια γιορτή. Μεταξύ των προσκεκλημένων ήταν επίσης τρεις πανκ. Μετά από ένα τσακωμό ενημερώθηκε ο κατηγορούμενος Tom W., για τον οποίο ήταν γνωστό, ότι θα μπορούσε κανείς να τον καλέσει οποιαδήποτε στιγμή, αν υπήρχαν προβλήματα και χρειαζόταν ενίσχυση. Βρισκόταν στην αυλή, όπου γρήγορα διαδόθηκε, ότι πολιτικά ομοϊδεάτες τους προσκάλεσαν «συντρόφους από την καταιγίδα 34». Με τουλάχιστον έξι πλήρως κατειλημμένα οχήματα

12

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 μετέβησαν στη συνέχεια τα παρόντα μέλη της οργάνωσης, μεταξύ των οποίων και οι κατηγορούμενοι Tom W. και Τ., στο Β., όπου προχώρησαν σε στρατιωτικό σχηματισμό. Εκεί άρχισαν αυτοί ένα τσακωμό (συμπλοκή), στον οποίο ένδεκα άτομα τραυματίστηκαν και κάποια από αυτά σοβαρά. Μετά την εντολή «τακτική υποχώρηση» απομακρύνθηκαν οι δράστες, επέστρεψαν στην αυλή στο χωριό Μ. και αξιολόγησαν εκεί τη δράση τους. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει το ίδιο φαινόμενο με μόνη διαφορά πως εδώ τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη πιο πολύ καθότι το εν λόγω κόμμα έχει και τη Συνταγματική Αναγνώριση αλλά και τη προστασία (τουλάχιστον με μια πρώτη επιφανειακή ματιά) του Συντάγματος της Ελλάδος. Ο Ποινικός Κώδικας11 καταδεικνύει τα διαπραχθέντα αδικήματα όμως οφείλει να σέβεται και τις συνταγματικές επιταγές. Είναι όμως η προστασία των νόμιμα εκλεγμένων αντιπροσώπων του λαού επάνω από το γενικό συμφέρον και την προστασία της έννομης τάξης; Φυσικά και όχι κάτι το οποίο ήδη αρχίζει να ρυθμίζεται από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές. Η περίπτωση της Γερμανίας είναι μία περίπτωση

η οποία μας βοηθά να

αναλογιστούμε τα δεινά των νέο-ναζιστικών μορφωμάτων αλλά και μας παραδειγματίζει για να μην επαναληφθούν στη χώρα μας, τη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία. Πολλοί θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν το πλεονέκτημα της νόμιμης εκλογής στο ελληνικό κοινοβούλιο αλλά και την επιφανειακή νομιμότητα του εν λόγω κόμματος. Ο νομοθέτης κληροδότησε στους αρμόδιους τα κατάλληλα νομοθετήματα ούτως ώστε να εξαλειφτούν νεοναζιστικά φρονήματα-κινήματα αλλά και να προασπισθεί η πολιτική σταθερότητα της Ελλάδας και γενικότερα της Ευρώπης ειδικά τους χαλεπούς αυτούς καιρούς που η ιστορία έχει αποδείξει πως ευνοούν την άνοδο ΄΄σωτήρων΄΄.

11

άρθρου 187 παρ. 1, 3 ΠΚ, «1. Με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών τιμω ρείται όποιος συγκροτεί ή εντάσσεται ως μέλος σε δομημένη και με διαρκή δράση ομάδα από τρία ή περισσότερα πρόσωπα (οργάνωση) που επιδιώκει τη διάπραξη περισσότερων κακουργημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 207 (παραχάραξη), 208 (κυκλοφορία παραχαραγμένων νομισμάτων), 216 (πλαστογραφία), 218 (πλαστογραφία και κατάχρηση ενσήμων), 242 (ψευδής βεβαίωση, νόθευση), 264 (εμπρησμός), 265 (εμπρησμός σε δάση), 268 (πλημμύρα), 270 (έκρηξη), 272 (παραβάσεις σχετικές με τις εκρηκτικές ύλες), 277 (πρόκληση ναυαγίου), 279 (δηλητηρίαση πηγών και τροφίμων), 291 (διατάραξη της ασφάλειας σιδηρο- δρόμων, πλοίων και αεροσκαφών)[..] όποιος διευθύνει την οργάνωση της πρώτης παραγράφου τιμωρείται με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών. ».

13

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 Η Άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη Της Θηρεσίας Παραμυθιώτη12 Ο βαθμός ωριμότητας μιας κοινωνίας να δεχθεί ή αντιθέτως να απορρίψει κάτι, αναμετρώντας το παρελθόν της, κρίνεται από την αποφασιστικότητα και την προθυμία της να λούσει με άπλετο φως τις πλέον σκοτεινές σελίδες της ιστορίας της. Αυτό θα είχε ως άμεση συνέπεια να αντιληφθεί τα λάθη, τις παραλείψεις και γενικώς ότι έχει συντελέσει στη μείωση και τη φθορά κάθε ηθικής και πνευματικής ανέλιξης και ανάπτυξης περιλαμβανομένων ως είναι φυσικό της πολιτικής παρακμής και υποβάθμισης του πολιτικού και κοινωνικού βίου, με όλες τις εξ αυτών απορρέουσες συνέπειες. Αρκεί, προς τούτο, να αναλογισθεί κανείς ποιες ήταν οι αιτίες των δύο Παγκοσμίων Πολέμων, ώστε να μπορέσει να εξαγάγει και ανάλογα συμπεράσματα για τις συνέπειες που ακολούθησαν, σε έμψυχο και άψυχο υλικό, τις μεγάλες δαπάνες των επανορθώσεων, στις οποίες υποβλήθηκαν όλες οι χώρες μέχρι να δυνηθούν, μέσα στα ερείπια να οικοδομήσουν τις νέες χώρες. Σε αυτά είναι αναγκαίο να προστεθεί η βοήθεια που προσέφεραν κάποιοι για την ανόρθωση των υπολοίπων (Σχέδιο Marshall). Άμεση συνέπεια της δημιουργηθείσας κατάστασης ήταν η μετά ταύτα «αποκήρυξη» ιδεολογιών και αρχών που θεωρήθηκαν ως υπαίτιες καθώς και όλων εκείνων που τις εξέφραζαν. Τούτο, συνέβη είτε από φόβο για μία ενδεχόμενη επανάληψη όμοιων φαινομένων είτε ακόμα από την ανάγκη αποσείσεως του παρελθόντος, όπως αναφέραμε στην αρχή του παρόντος, αλλά και της επιθυμίας για κάτι νέο και διαρκές. Η αλήθεια είναι ότι τα κράτη ακόμα και εκείνα που προκάλεσαν την καταστροφή, κατέβαλαν διηνεκείς προσπάθειες για να γεφυρώσουν ιδεολογικές και πολιτικές «διαφορές», αναγκαίον άλλωστε για την λειτουργία των θεσμών οι οποίοι εντωμεταξύ είχαν παύσει να λειτουργούν. Οι ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές εκφράστηκαν πλέον από τα διάφορα κινήματα και forum τα οποία και έλαβαν σάρκα και οστά με τον σχηματισμό διαφόρων κομμάτων και ρευμάτων. Η επιτυχία ή η αποτυχία των προγραμμάτων τους ανάλογη προς τον βαθμό αξιοπιστίας και εφαρμογής τους, συντελούσε είτε στην παραμονή τους στην διακυβέρνηση της χώρας, είτε, αντιθέτως στην απομάκρυνσή τους και την ανάδειξη άλλων 12

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Π.Μ.Σ “Κράτος & Δημόσια Πολιτική” στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης και υπεύθυνη στο τομέα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συλλόγου.

14

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 νέων δυνάμεων. Έτσι, παρατηρείται η δημιουργία ρευμάτων, στην αρχή ως έκφραση διαμαρτυρίας για την ακολουθούμενη «πολιτική» με όλες τις εκφάνσεις και τις λειτουργίες της, αργότερα ως κινήσεις και τέλος ως πολιτικά κόμματα με συγκεκριμένες αρχές και προγράμματα και με σκοπό όχι απλώς την διαμαρτυρία αλλά την κατάκτηση της εξουσίας και την μετατροπή του πολιτικού συστήματος, ως κόμματα δηλαδή συστημικά. Στα πλαίσια αυτά παρατηρείται η εμφάνιση των άκρων, δηλαδή ιδεολογιών που έχουν ως βάση θεωρίες και αρχές είτε πλέον καταδικασμένες στην συνείδηση των περισσοτέρων λαών εξαιτίας της κακής και επώδυνης μνήμης που μεταφέρουν είτε μη εφαρμόσιμες πλέον λόγω της εν τω μεταξύ ανάπτυξης και ωρίμανσης των λαών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο αναπτύσσονται, όπως τούτο διαφάνηκε κυρίως από το τέλος του χαρακτηρισθέντος ως Ψυχρού Πολέμου, σχηματισμοί και κόμματα «αποκλίνοντα» είτε προς τα δεξιά είτε προς τα αριστερά τα οποία ενσωματώθηκαν σε δύο λέξεις, άκρα -δεξιά και άκρα-αριστερά, περιλαμβάνοντας και προσλαμβάνοντας στις τάξεις τους πολίτες, «απολιτικούς» πάσης φύσεως, κατηγορίας, τάξης, μόρφωσης κλπ. Το φαινόμενο αυτό, εκδηλώθηκε, κυρίως στην Ευρώπη και μάλιστα σε χώρες οι οποίες δοκιμάσθηκαν σκληρά από τα «άκρα» (Φασισμός – Ναζισμός). Είναι γνωστόν ότι η Ευρώπη, ιδίως μετά και την υλοποίηση, κατά ένα τρόπο, του οράματος του Jean Monet για την πολιτική και οικονομική ένωση, προς δημιουργία νέων συνθηκών μη επιθέσεως, ειρήνης και κοινής αγοράς, κατέβαλε δια των Κρατών της μεγάλες προσπάθειες με την σύναψη συνθηκών αλλά και τη δημιουργία ενώσεων, συμβουλίων και άλλων φορέων για τη δημιουργία κλίματος αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας μεταξύ των Κρατών. Μεγαλύτερη όμως προσπάθεια καταβλήθηκε για την εκρίζωση και ολική αφαίρεση από το σώμα της όλων εκείνων των στοιχείων των νοσταλγών του Χίτλερ και του Μουσολίνι οι οποίοι εμπόδιζαν την δημιουργία ενωτικού πνεύματος με την άσκηση σκληρής προπαγάνδας κυρίως στους νέους οι οποίοι μπορεί και να αγνοούσαν το σκληρό παρελθόν. Αυτό είχε σαν συνέπεια να αρχίσουν να εμφανίζονται τα πρώτα δείγματα ανόδου της ακροδεξιάς, στην αρχή εντός της ίδιας, της υπαίτιας της καταστροφής, Γερμανίας ως νεοναζί, skinhead ή με άλλη ονομασία, διαταράσσοντας την ομαλή πολιτική και κοινωνική ζωή της Χώρας με εμπρηστικές ομιλίες, οργανωμένες συγκεντρώσεις, με επιθέσεις, προκαλώντας χάος αλλά και αγανάκτηση στους πολίτες. Με τα φασιστικά και τα

15

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 ναζιστικά σύμβολα (σβάστικα, αγκυλωτός σταυρός, νεκροκεφαλή κλπ) ως όπλα περιτριγυρίζουν τις γειτονιές προκαλώντας φόβο, τρόμο, δολοφονίες και άλλες παράνομες πράξεις με την πολιτεία είτε να μένει αδρανής είτε να μην είναι σε θέση να αντιμετωπίσει την επικίνδυνη αυτή κατάσταση. Με την πάροδο του χρόνου και με δεδομένες τις νέες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες στις Χώρες της Ευρώπης, το φαινόμενο του νεοναζισμού αρχίζει να εξαπλώνεται και σε άλλες Χώρες όπως Αυστρία, Γαλλία, Κάτω Χώρες, Ισπανία, Ελλάδα και αλλαχού είτε με ομοιότητες είτε με διαφορές. Οι αρχικοί εμπνευστές και διδάσκαλοί τους έχουν βρει πλέον «άξιους» συνεχιστές διαδόχους, πχ ο Jean-Marie Le Pen, ιδρυτής του Εθνικό – Απελευθερωτικού Μετώπου της Ακροδεξιάς βρήκε συνεχιστή την θυγατέρα του Μarie Le Pen η οποία όπως φαίνεται είναι έτοιμη να διεκδικήσει και την προεδρία της Γαλλικής Δημοκρατίας. Στην Ελλάδα τώρα, μετά την κατάρρευση της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών με όλα τα εξ αυτής λίαν δυσμενή αποτελέσματα για την Χώρα (Κυπριακό κλπ) εμφανίσθηκαν κάποιες κινήσεις ακροδεξιάς προελεύσεως, προσκείμενες στον εγκάθειρκτο δικτάτορα αλλά και την ιδεολογία της Χούντας της 21ης Απριλίου 1967, οι οποίες ως πολιτική κίνηση στην αρχή, στην συνέχεια δε ως κόμμα, δεν είχαν καμία τύχη και ευτυχώς. Όμως ο σπόρος δυστυχώς είχε ριφθεί και είχε αρχίσει να αποδίδει σκληρούς καρπούς με την δημιουργία κάποιων ακροδεξιών οργανώσεων και με επιδόσεις όχι άξιες λόγου (εμφανίσεις με στολές, κάποιου είδους εξοπλισμού, δημιουργία περιστατικών) που αμέσως περιέπιπταν σε λήθη. Με την πάροδο όμως του χρόνου και ενώ οι εν λόγω οργανώσεις φέρονταν ότι ευρίσκονταν σε μη ενεργό και μη επικίνδυνη κατάσταση, άρχισαν να εμφανίζονται επικίνδυνα πλέον τα δείγματα της ανόδου της ακροδεξιάς στην χώρα. Είναι δυστύχημα για τις χώρες που δοκιμάσθηκαν τόσο από τον φασισμό όσο και από την ναζιστική λαίλαπα να υπάρχουν «άξιοι» νοσταλγοί και συνεχιστές του «μεγαλόπνοου» έργου, της καταστροφής δηλαδή και της διάλυσης κυρίως νεανικών ψυχών με την απροκάλυπτη προπαγάνδα που ασκείται. Είναι ακόμα, μεγαλύτερη δυστυχία που προκειμένου να επιτύχουν τους σκοπούς τους, άθλιους και δολοφονικούς ενίοτε, χρησιμοποιούν τα

16

ιερά

σύμβολα,

εθνικά

και

θρησκευτικά

(σημαία, σταυρός)

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 εκμεταλλευόμενοι την πίστη και τον πατριωτισμό ανύποπτων πολιτών. Δικαίως λοιπόν, η άνοδος της ακροδεξιάς έχει χαρακτηρισθεί ως νέα εκκόλαψη του αυγού από το οποίο βγαίνει το φίδι όπως το ίδιο φίδι εκκολάφθηκε αφού είχε προηγουμένως επωασθεί κατά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία κατασπαράσσοντας ανθρώπους και ολόκληρους λαούς. Το τίμημα για την ανθρωπότητα ήταν βαρύ, οι αμετανόητοι όμως υπάρχουν. Λέγοντας για την ακροδεξιά και για την άνοδο της στην σημερινή Ευρώπη δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι φανταστικό αλλά αντίθετα με κάτι εντελώς χειροπιαστό. Ορισμένοι, εκόντες – άκοντες, μη γνωρίζοντας την ταυτίζουν με την εθνικοφροσύνη ως αυτή να είναι μία και απόλυτη ιδιότητα που πρέπει να φέρει ο κάθε σημερινός και κατοπινός κάτοικος αυτής της Ηπείρου. Ακουμπούν δηλαδή, στα αγκωνάρια εκείνα που στηρίζουν την ύπαρξη ενός λαού αλλά μόνο για την ευόδωση των δικών τους ανόμων, όπως αποδεικνύεται, σκοπών και με την δημιουργία

συγχυτικών

καταστάστεων.

Έρχονται

ως

«πρόβατα»

αλλά

στην

πραγματικότητα «έσωθεν εισίν λύκοι άρπαγες» κατά την ευαγγελική ρήση έτοιμοι να κατασπαράξουν τα ανύποπτα θύματα τους. Ευλόγως όμως θα αναρωτηθεί κανείς, ποιοι ήταν και κυρίως σήμερα ποιοι είναι οι λόγοι και οι αιτίες της παρατηρούμενης και απότομης ανόδου της ακροδεξιάς ιδεολογίας στην Ευρώπη; Τι έχει συντελέσει για αυτήν την άνοδο; Δεν γνωρίζω, εκτός αναφορών από έγκριτους συγγραφείς, πανεπιστημιακούς διδασκάλους και λοιπούς αρθρογράφους εφημερίδων και περιοδικών, αν τα ίδια τα κράτη, οι χώρες δηλαδή στις οποίες υπάρχει και εργάζεται η ακροδεξιά ιδεολογία, ασχολήθηκαν με το φαινόμενο ή μάλλον με την γοργή εμφάνιση και την επέκταση του, αν το αντιμετωπίζουν ως ενδημικό που ήρθε να μείνει και να δράσει ή ως κάτι εντελώς παροδικό, χωρίς βαρύνουσα σημασία. Αν κρίνει κανείς από τις κατά καιρούς εμφανίσεις και εκδηλώσεις της ακροδεξιάς ιδεολογίας, οι χώρες που πλήττονται από αυτήν δεν φαίνεται να το έχουν αντιμετωπίσει με σοβαρότητα όταν πχ ενόψει διενέργειας των προσεχών ευρωεκλογών οι περισσότεροι δείχνει να έχουν αποδεχθεί την είσοδό τους στην επόμενη ευρωβουλή. Και μπορεί να υποθέσει κάποιος ότι τα άλλα συστημικά κόμματα έχουν υποστεί τέτοια καθίζηση από τους μέχρι τώρα οπαδούς τους, ώστε να θεωρήσει ως φυσική την στροφή προς τα εκφράζοντα, έστω ακροδεξιές δηλαδή ακραίες θέσεις, κόμματα, πάλι όμως με άγνοια προφανώς των πολλαπλών κινδύνων που συνεπάγεται η εν λόγω στροφή.

17

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 Η ευθύνη των κυβερνήσεων και των πολιτικών σχηματισμών είναι πολύ μεγάλη αλλά δικαίως θα διερωτηθεί κάποιος πως μπορεί να ανακοπεί η διείσδυση τέτοιων ιδεολογιών και αρχών όταν παρατηρείται το ανήκουστο, οι πενόμενοι και δυστυχείς κατά το πλείστον να τους πλαισιώνουν και είναι μόνον αυτά; Οι απογοητευμένοι ή κατά την κρατούσα σήμερα ορολογία, αγανακτισμένοι; Αλλοίμονο αν δεχθούμε κάτι άλλο. Έτσι οι χώρες που δεν χρησιμοποίησαν προληπτικά μέτρα που να εμποδίζουν την εμφάνιση και ανέλιξη ακροδεξιών ιδεών και αντιλήψεων αλλά και χώρες που είναι πλέον όχι απλώς υποχρεωμένες αλλά και αναγκασμένες να χρησιμοποιήσουν κατασταλτικούς μηχανισμούς κατά του φαινόμενου με άδηλα αποτελέσματα, λόγω της εντωμεταξύ διάβρωσης μεγάλου μέρους του πληθυσμού και επικράτησης τέτοιων ιδεολογιών. Τρανό παράδειγμα στην χώρα μας η οργάνωση Χρυσή Αυγή, που μετουσιώθηκε σε πολιτικό κόμμα το οποίο στις τελευταίες γενικές βουλευτικές εκλογές κατέλαβε θέση στο κοινοβούλιο με τάσεις, όπως έχουν δείξει σχετικές δημοσκοπήσεις, αυξήσεων των ποσοστών τους ιδίως κατά τις προσεχείς ευρωεκλογές. Η πολιτεία μετά από σειρά "γεγονότων" και εγκληματικών ενεργειών που έχουν αποδοθεί στην εν λόγω οργάνωση – κόμμα, ήδη έχει προβεί δια δικαστικών ενεργειών (συλλήψεις αρχηγού, βουλευτών και με προσωρινή κράτηση αυτών) σε μια προσπάθεια περιορισμού της δράσης της αφού χαρακτήρισε την εν λόγω οργάνωση ως εγκληματική και τα εγκλήματά της διαρκή, μη υποκείμενα σε παραγραφή. Συνιστά όμως άμυνα της χώρας έναντι τέτοιων φαινομένων η σύλληψη και κράτηση αρχηγού και βουλευτών εκλεγμένων από μερίδα του ελληνικού λαού; Πώς εκφράζεται η από το Σύνταγμα προβλεπόμενη αρχή της λαϊκής κυριαρχίας; Το ερώτημα πολύπτυχο και επιδεχόμενο από τους ειδικούς (συνταγματολόγους και άλλους) πολλές απαντήσεις. Ένα είναι όμως το δεδομένο : ότι η Πολιτεία με τους θεσμούς της αμύνθηκε, με ότι αυτό συνεπάγεται. Είναι όμως απαραίτητο να εξετασθούν ή τουλάχιστον να καταβληθεί κάποια προσπάθεια ώστε να διακριβωθούν ποιοι είναι οι γενεσιουργοί λόγοι που έχουν δημιουργήσει τις απαραίτητες συνθήκες ανόδου της ακροδεξιάς στην Ευρώπη ιδίως μετά την έναρξη της λεγόμενης οικονομικής κρίσης της Ευρωζώνης καθώς και της χρεοκοπίας χωρών όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, Πορτογαλία κλπ. Ίσως στο σημείο αυτό, όπως δέχονται πολλοί, να μην είναι η «κρίση» μόνο η αιτία νεοναζιστικών μορφωμάτων μετεξελισσόμενων σε πολιτικούς σχηματισμούς

18

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 αλλά συνθήκες όπως αυτές σε συνδυασμό με πολιτικές, κοινωνικές, εργασιακές και άλλες, αλλά και η συμπεριφορά των διαχειριστών της πολιτικής εξουσίας να δημιούργησαν την κρίση όχι ως αίτιο αλλά ως αιτιατό, δηλαδή ως συνέπεια. Δεν είναι λοιπόν μόνο η σημερινή κρίση ηθική, πολιτική, κοινωνική και άλλη με οποιαδήποτε λέξη και αν εκφράζεται που γέννησε και εξακολουθεί να παράγει ακροδεξιές ιδεολογίες και πρακτικές αλλά η εντός των χωρών αυτών υπάρχουσα προσπάθεια διαφόρων αγνώστων κέντρων εξουσίας προς δημιουργία κρίσεων και κατά τη συνέπεια εμφανίσεως ως λυτρωτών τέτοιων απαράδεκτων και καταδικασμένων ήδη ιδεολογιών που πλαισιώνονται ευκαιριακά με καταστροφικές συνέπειες, ορατές μεν αλλά και αόρατες που είναι έτοιμες να εκδηλωθούν κάποια στιγμή στο μέλλον. Χρειάζεται ως εκ τούτου εγρήγορση και επαγρύπνηση όλων των ηγετών της Ευρώπης και των πολιτών της. Ο εφησυχασμός είναι κακός σύμβουλος, συνεπώς δεν θα πρέπει να θεωρείται κάτι δεδομένο για την ακροδεξιά γιατί αυτή μπορεί να συνεχίζει να επωάζει το αυγό του φιδιού όμως μπορεί να καταπολεμηθεί και να κατανικηθεί με τα ίδια της τα όπλα.

19

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 Οποία έκπληξις! Της Πέτρου Αικατερίνης13 Σε μια - ολοένα και περισσότερο- οργισμένη ελληνική κοινωνία, οι πληροφορίες που αφορούν στην ακροδεξιά και τους εκπροσώπους της πληθαίνουν. Μέλη της βουλής έρχονται αντιμέτωποι με την δικαιοσύνη και όλοι ασχολούνται με το ποιοι είναι τελικά οι ακροδεξιοί βουλευτές. Άνθρωποι που για να βρίσκονται εκεί, προφανώς κάποιοι τους επέλεξαν. Είναι άραγε τυχαία η επικράτηση ακροδεξιών κομμάτων στο ελληνικό και συνεπαγόμενα, στο ευρωπαϊκό πολιτικό στερέωμα; Ποιος ευθύνεται για την επικρατούσα κατάσταση; Όλοι μας ανεξαιρέτως! Αρχικά, το πολιτικό σύστημα που έχει κενά και που μόνη του επιδίωξη τα τελευταία χρόνια ήταν η εξυπηρέτηση συμφερόντων και η μεγέθυνση του πελατειακού κράτους. Επίσης η αντιπροσωπευτική δημοκρατία που στους κόλπους της εγκαθίστανται πολιτικές ελίτ και δεν ανανεώνονται με αποτέλεσμα η φωνή των πολιτών να μην εισακούγεται. Όπως και η ανοχή εκ μέρους της κοινωνίας των φαινομένων αυτών γιατί όλοι έπαιρναν λίγο από το «βάζο με το μέλι». Άλλοι περισσότερο, άλλοι λιγότερο. Οφείλει να αναγνωριστεί πως πολλοί το πολεμούσαν το σύστημα και δεν ήθελαν να είναι μέρος αυτού. Άλλωστε, δεν είμαστε υπέρμαχοι της καταστροφολογίας και δεν πρέπει να εντάσσονται όλοι στο ίδιο πλαίσιο. Αλλά πως από το ένα άκρο φτάσαμε στο άλλο; Οι Ευρωπαίοι πολίτες ξέχασαν την ιστορία τους; Όλοι επέλεξαν τυχαία να συμβάλλουν στην ανάδειξη τέτοιων μορφών εκπροσώπησης; Δε γνώριζαν τι είναι αυτές οι ομάδες, τι πρεσβεύουν και που αποσκοπούν; Οι πολιτικοί δεν τους ήξεραν; Δεν γνώριζαν τις επιδιώξεις τους και το μένος που έτρεφαν για το καθιερωμένο πολιτικό-οικονομικό-κοινωνικό γίγνεσθαι; Αρνούμαι να το δεχτώ. Τυχαία τους δόθηκε ο χώρος να εκφραστούν; Ένα κενό που κάλυψαν νεοναζί που έχουν ως πρότυπό τους τον Χίτλερ και τα πιστεύω του. Άνθρωποι που κρίνουν και αρνούνται να αποδεχτούν πάσης φύσεως διαφορετικότητα. Πολίτες διαφορετικών

13

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο ΠΜΣ: « Κράτος και Δημόσια Πολιτική» και απόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης.

20

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 εθνικοτήτων, θρησκευτικών πεποιθήσεων και σεξουαλικών προτιμήσεων δεν έχουν δικαίωμα έκφρασης, ούτε καν δικαίωμα στη ζωή. Η ειδεχθής αυτή προσωπικότητα του ρώσου νεοναζί , Μαξίμ Μαρτσίνκεβιτς που εκμεταλλευόταν στο έπακρο ομοφυλόφιλους, εξευτελίζοντας και αναγκάζοντάς τους να προβαίνουν σε αποτρόπαιες πράξεις κυκλοφορούσε πολύ καιρό στο διαδίκτυο. Κανείς δε γνώριζε; Κανείς δεν μπορούσε να μιλήσει; Ούτε καν οι ρωσικές αρχές που φημίζονται για τη σκληρότητά τους με σκοπό την αποκατάσταση της τάξης; Εξ αίφνης μετά τη σύλληψή του, θα εκλείψουν τέτοια φαινόμενα; Σας διαβεβαιώνω πως όχι. Έτσι και στην ελληνική πραγματικότητα. Κανείς δε γνώριζε. Κανείς δεν υπολόγιζε τη δύναμή τους. Τυχαία αφέθηκε αυτό το κενό σε ανθρώπους «υποχείρια» που τόσα χρόνια υπήρχαν στο σύστημα. Τόσα χρόνια βοηθούσαν τις αστυνομικές αρχές να πνίγουν τις αντιδράσεις των οργισμένων πολιτών και ακόμα παρείχαν τις -διαφόρων ειδών- υπηρεσίες τους σε επιφανή πολιτικά πρόσωπα. Ασχολούμαστε, λοιπόν, με προσωπικότητες που ήταν πιο συστημικοί από το ίδιο το σύστημα. Αν και προς μεγάλη τους έκπληξη, δεν πίστευαν πως θα μπορέσουν κάποια στιγμή να σηκώσουν κεφάλι και θα αναμετρηθούν στα ίσα. Αν συνεχίσουμε να εκπέμπουμε σε αυτό το μήκος κύματος, δυστυχώς το πρόβλημα δε θα λυθεί αλλά θα διαιωνιστεί.

21

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 Η άνοδος της ακροδεξιάς Του Ερμή Σούλη Σκιαδόπουλου14 Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αξιοσημείωτη άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Στη Γαλλία, το Εθνικό Μέτωπο (FN) της Μαρίν Λε Πεν έχει σταθερή ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια και σε κάποιες δημοσκοπήσεις για τις επικείμενες ευρωεκλογές, το Εθνικό Μέτωπο έρχεται πρώτο στην προτίμηση των Γάλλων ψηφοφόρων με ποσοστό 24%. Στις πρόσφατες εκλογές στη Γερμανία, η «εναλλακτική» για τη Γερμανία αποτέλεσε τον μεγάλο κερδισμένο, η οποία τάσσεται ανοιχτά υπέρ της διάλυσης της ζώνης του ευρώ και της επιστροφής στα εθνικά νομίσματα. Στην Βρετανία το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα Ανεξαρτησίας Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP) του Νάιτζελ Φάρατζ εμφανίζεται ως δεύτερο κόμμα. Στη Νορβηγία το κόμμα «Πρόοδος» (FrP), του γνωστού σε όλους μας, Άντερς Μπρέιβικ συμμετέχει σε κυβερνητικό συνασπισμό με την κεντροδεξιά, αφού κατάφερε να εξασφαλίσει 29 έδρες στη Βουλή στις πρόσφατες εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου. Στην Ολλανδία το ξενοφοβικό Κόμμα για την Ελευθερία του Γκιρντ Γούιλντερς βλέπει τα ποσοστά του να ανεβαίνουν και η Μαρίν Λεπέν δεν έχει αποκλείσει μία ενδεχόμενη συνεργασία για το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Το εν λόγω κόμμα που στις γενικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2012 κέρδισε 15 έδρες στη Βουλή τα βάζει ανοιχτά με τους μετανάστες και τους μουσουλμάνους. Στην Αυστρία, τόσο το ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα της Ελευθερίας του Χανς Κρίστιαν Στράχε όσο και η νεόκοπη «Ομάδα Στρόναχ» του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία, Φρανκ Στρόναχ κέρδισαν σημαντικό έδαφος στις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου. Το Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) που επιμένει να ζητά την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ ήρθε τρίτο κόμμα στην αυστριακή βουλή με 40 έδρες. Στη Φινλανδία το ακροδεξιό κόμμα με αποτελεί το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης και μέρα με την ημέρα η δύναμη του μεγαλώνει. Στο Βέλγιο το εθνικιστικό κόμμα της άκρας δεξιάς «Το Συμφέρον των Φλαμανδών» (VB) διατηρεί τα ποσοστά του και ζητά εδώ και χρόνια την ανεξαρτησία των περιοχών της Φλάνδρας από την γαλλόφωνη κοινότητα του Βελγίου. Οι ακροδεξιοί «Σουηδοί Δημοκράτες» που ιδρύθηκαν το 1988 μπήκαν για πρώτη φορά στο σουηδικό κοινοβούλιο μετά τις εκλογές του 2010. Στη Δανία, το ακροδεξιό Δανικό Λαϊκό Κόμμα (DPP), που συμμετείχε και στην κυβέρνηση από το 200114

Υπεύθυνος του τομέα Διεθνών Σχέσεων του συλλόγου.

22

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 2011, παίρνει σταθερά διψήφια ποσοστά σε εθνικές και δημοτικές εκλογές. Στην Ελλάδα η Χρυσή Αυγή κατάφερε να είναι 4ο κόμμα στις προηγούμενες εκλογές, ενώ τα ποσοστά της συνεχώς αυξάνονται. Παρατηρούνται επίσης παρόμοια κόμματα και στην Ουκρανία, το «Σβόμποντα» (Ελευθερία), το οποίο έλαβε 10,4% στις εκλογές του 2012, αλλά και στην Ουγγαρία το «Γιόμπικ», το οποίο ήρθε τρίτο κόμμα στις εκλογές του 2009. Είναι γεγονός πως ο συνδυασμός της άνοδος της ακροδεξιάς και του ευρωσκεπτικισμού κλονίζει τα θεμέλια της Γηραιάς Ηπείρου. Πριν λίγες μέρες 6 ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης σε συνάντηση στη Βιέννη, ανακοίνωσαν τη σύναψη συμμαχίας ενόψει των προσεχών Ευρωεκλογών. Το πιθανό ενδεχόμενο επιτυχίας αυτών των κομμάτων στις ευρωεκλογές, ενισχύει το αίσθημα ανασφάλειας Η παρουσία νεοναζιστικών χαρακτηριστικών σε πολλά από αυτά τα κόμματα είναι δεδομένη. Όπως επίσης και η προσπάθεια τους να στρογγυλέψουν τις θέσεις τους με απώτερο σκοπό την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και έντεχνη υφαρπαγή ψήφων από ευρύτερους πολιτικούς χώρους. Όμως τι είναι αυτό που οδηγεί τους λαούς της Ευρώπης στη στήριξη τέτοιων κομμάτων; Σίγουρα η κρίση έχει ενισχύσει την ακροδεξιά. Η ανεργία, η πτώση του βιοτικού επιπέδου στη νότια Ευρώπη, οι πολιτικές των πακέτων στήριξης στις πλουσιότερες χώρες, η αποτυχία του μεταναστευτικού μοντέλου της Ευρώπης έχει οδηγήσει αρκετούς πολίτες στο να στραφούν προς τέτοιες πολιτικές. Η άνοδος της ακροδεξιάς σε περιόδους κρίσης είναι ένα φαινόμενο, το οποίο αναφέρουν πολλοί αναλυτές. Παρόλα αυτά, δεν είναι το μόνο. Η Ευρώπη των εθνών έχει μετατραπεί σε ένα σύστημα οικονομικής χρεοκρατίας. Η προσπάθεια σύγκλισης των ευρωπαϊκών κρατών πραγματοποιήθηκε μόνο οικονομικά και χωρίς επιτυχία. Η εμμονή σε αυτό τον τρόπο λειτουργίας προκαλεί εντάσεις μεταξύ των κρατών. Η γραφειοκρατική αντίληψη, η στενότητα του νου που διακατέχουν τους απάτριδες αξιωματούχους της Ε.Ε, σε συνδυασμό με τους ολίγιστους ηγέτες των ευρωπαϊκών κρατών, έχουν δημιουργήσει το σημερινό μόρφωμα που ονομάζεται Ευρωπαϊκή Ένωση και την αύξηση σε αυτό, της ακροδεξιάς. Το μεταπολεμικό κοινωνικό κράτος

της

Ευρώπης,

τείνει

να

εξαφανιστεί

στις

απαιτήσεις

του

σημερινού

χρηματοπιστωτικού συστήματος.

23

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 Οι πολίτες της Ευρώπης στρέφονται προς την ακροδεξιά, γιατί αναζητούν την ταυτότητά τους και την παράδοσή τους. Η ακροδεξιά όντας πατριδοκάπηλη και εκμεταλλευόμενη το κενό αυτό, εισχωρεί σε όλο και μεγαλύτερο μέρος των πληθυσμών. Όλα τα ακροδεξιά κόμματα χρησιμοποιούν στη ρητορική τους το μεταναστευτικό αλλά και εκφράσεις, σύμβολα της εθνικής συνοχής κάθε λαού. Δυστυχώς τα θεμέλια πάνω στα οποία στηρίχθηκε αρχικά η Ευρώπη όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και η αλληλεγγύη λειτουργούν πια ως αναμνήσεις που αναφαίνονται στο ευρωπαϊκό στερέωμα. Αναζητείται επειγόντως λύση για το φαινόμενο της ενίσχυσης της ακροδεξιάς και την ανυπαρξίας των υπολοίπων. Η προστασία της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομίας, η αναζήτηση μιας νέας κοινωνικής συνθήκης συμβίωσης, εδραιωμένης στην αλληλεγγύη και την ανιδιοτέλεια, η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η καταπολέμηση της διαφθοράς και της αναξιοκρατίας μπορούν να αντιστρέψουν την κατάσταση. Ακούγονται σε πολλούς ρομαντικά και ουτοπικά αλλά σε περίπτωση που η Ευρώπη δεν επαναπροσδιορίσει τους στόχους της, τα μέσα της και την ίδια της την ύπαρξη, τότε οι ρητορικές μίσους και οι ακροδεξιές πρακτικές θα δημιουργούν όλο και μεγαλύτερα ερείσματα στις κοινωνίες. Στο προσεχές μέλλον θα καταστούμε μάρτυρες μιας δραματικής ενίσχυσης της ακροδεξιάς με αφετηρία τις ευρωεκλογές. Η ανάλωση των σοσιαλιστών, των συντηρητικών και όλων των κομμάτων σε ιδεοληπτικές αντιδικίες, γιγαντώνει όλο και περισσότερο τη βουβή οργή των πολιτών, η οποία θα μετουσιωθεί σε στροφή προς την ακροδεξιά.

24

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014

Επικαιρα Δυο λόγια για το Τμήμα Της Μήτση Θεοδώρας15 και της Άννας Συλίκου16 Σε αυτό το πρώτο ερευνητικό μας εγχείρημα, που ελπίζουμε να βρείτε ενδιαφέρον, σκεφτήκαμε τι πιο χρήσιμο και κατάλληλο από το να πούμε δυο λόγια για τη σχολή μας. Θα αναφερθούμε αφενός στους κύκλους σπουδών και στα μεταπτυχιακά προγράμματα που προσφέρει το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης και αφετέρου θα καταγράψουμε συνοπτικά τις επιλογές που έχει ο απόφοιτος πέραν του συγκεκριμένου Τμήματος. Στόχος μας είναι σε επόμενα τεύχη η περαιτέρω ανάλυση των διεξόδων αυτών. Το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης είναι το νεότερο από τα τρία τμήματα της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο άρχισε να λειτουργεί ανεξάρτητα το 1982. Έχει ως αποστολή την καλλιέργεια της Πολιτικής Επιστήμης σε πέντε βασικές διαστάσεις: •

την Πολιτική Ανάλυση,

•

τις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές,

•

τη Διοικητική Επιστήμη,

•

την Κοινωνική Θεωρία και

•

την Κοινωνική Πολιτική.

Ο αναμφισβήτητος ρόλος της Πολιτικής Επιστήμης είναι να μελετάει τα πολιτικά φαινόμενα και τις σχέσεις εξουσίας με ευρεία έννοια. Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, η Πολιτική Επιστήμη ερευνά οτιδήποτε σχετίζεται, έστω και έμμεσα, με την πολιτική. Δηλαδή, τα πολιτικά κόμματα, την εκλογική διαδικασία, τις ιδεολογίες, το κράτος και τη διακυβέρνηση, τις διεθνείς σχέσεις, τα σωματεία και τα συνδικάτα, τα μέσα μαζικής 15 16

Ειδική γραμματέας του συλλόγου Γενική γραμματέας του συλλόγου

25

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 ενημέρωσης και το ρόλο τους, τις δημοσκοπήσεις, τις πολιτικές αναλύσεις και αντιλήψεις, τη συμπεριφορά των ατόμων, την πολιτική κοινωνικοποίηση, καθώς και τις αξίες που ενστερνίζονται τα άτομα. Τα προγράμματα λοιπόν, των προπτυχιακών και των μεταπτυχιακών σπουδών έχουν διαμορφωθεί βάσει των πέντε ανωτέρω διαστάσεων. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά το προπτυχιακό περιλαμβάνει τρεις κύκλους σπουδών: της Πολιτικής Ανάλυσης, των Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών και της Διοικητικής Επιστήμης. Κάθε κατεύθυνση, πέραν των υποχρεωτικών της μαθημάτων δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές να παρακολουθήσουν διαλέξεις και άλλων κατευθύνσεων, μέσω των μαθημάτων ελεύθερης επιλογής, επιτρέποντας τους να διευρύνουν το γνωστικό τους πεδίο. Υπάρχουν επίσης δύο προαιρετικά μαθήματα διδακτικής των κοινωνικών επιστημών. Παράλληλα, στο πλαίσιο των σπουδών του Τμήματος έχουν δημιουργηθεί εργαστήρια

που σκοπό έχουν να

εισάγουν τους φοιτητές στην έρευνα. Συνακόλουθα, για όσους θέλουν αφενός να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο και αφετέρου να εμβαθύνουν στα ζητήματα που μελέτησαν κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών τους, το τμήμα Π.Ε.Δ.Δ. διοργανώνει τέσσερα μεταπτυχιακά προγράμματα, οι τομείς των οποίων σχετίζονται άμεσα με τους κύκλους σπουδών. Η εισαγωγή σε αυτά αναλόγως τον προβλεπόμενο κανονισμό του εκάστοτε προγράμματος γίνεται είτε με την επιλογή υποψηφίων από επιτροπή είτε μέσω προφορικής συνέντευξης ή τέλος μέσω γραπτής εξέτασης. Αρχικά, υπάρχει το Π.Μ.Σ «Πολιτική Επιστήμη και Κοινωνιολογία», το οποίο λειτουργεί από το 1995 και είναι διατμηματικό με το Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, προκειμένου να ενισχυθεί η κατεύθυνση Κοινωνιολογίας και να εμπλουτιστεί το διαθέσιμο επιστημονικό δυναμικό. Προσανατολισμένα στις διεθνείς σπουδές ακολούθως είναι τα Π.Μ.Σ «Ευρωπαϊκές και Διεθνείς Σπουδές» και «Σπουδές Νοτιοανατολικής Ευρώπης», το οποίο είναι αγγλόφωνο. Τέλος, υπάρχει το Π.Μ.Σ. «Κράτος και Δημόσια Πολιτική», το οποίο διακρίνεται σε τρεις επιμέρους κατευθύνσεις. Η πρώτη αφορά τη Διοικητική Επιστήμη, η δεύτερη το Δημόσιο Δίκαιο και η τρίτη την Κοινωνική Πολιτική. Η εκάστοτε κατεύθυνση εστιάζει σε διαφορετικά θέματα, όπως η τοπική

26

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 αυτοδιοίκηση, η προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η περιβαλλοντική πολιτική, η δημοσιονομική οικονομία και πολιτική. Γενικότερα στόχος και των τριών κύκλων του συγκεκριμένου προγράμματος είναι η κατάλληλη κατάρτιση εκείνων που θα στελεχώσουν τη δημόσια διοίκηση ή ήδη εργάζονται σε δημόσιους φορείς. Αναζητώντας τις εναλλακτικές από πλευράς εξειδίκευσης, παρατηρούμε ότι ανάλογα με το κύκλο σπουδών που είχε παρακολουθήσει κάποιος ή με βάση τις φιλοδοξίες του να μελετήσει ή να συνδέσει γνωστικά αντικείμενα διαφορετικών κλάδων, επιλέγει το μεταπτυχιακό πρόγραμμα που θα ακολουθήσει. Πολλοί είναι εκείνοι που στρέφονται σε τμήματα του Οικονομικού Πανεπιστήμιου Αθηνών, του Πανεπιστήμιου Πειραιώς και του Παντείου, προκειμένου να ειδικευτούν στη διοίκηση, στα οικονομικά, στις ευρωπαϊκές και διεθνείς σπουδές ή σε άλλους τομείς των κοινωνικών επιστημών. Δεν είναι λίγοι επίσης εκείνοι που ακολουθούν σπουδές στο Νομικό κλάδο, είτε μέσω κατατακτήριων εξετάσεων είτε σε πανεπιστήμια της Ευρώπης, όπως το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Βεβαίως, ας μην ξεχνάμε και όσους προτιμούν να φύγουν στο εξωτερικό για μεταπτυχιακές σπουδές. Μείνετε ενημερωμένοι και θα μοιραστούμε μαζί σας τα αποτελέσματα της προσωπικής μας έρευνας για το τι επιλέγει η πλειονότητα των αποφοίτων για την συνέχιση των σπουδών τους.

27

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 Η εμπειρία του Πολιτικού Της Άννας Συλίκου

Σκέφτηκα να γράψω αυτό το άρθρο, όχι γιατί πιστεύω πως η «εμπειρία του Πολιτικού» είναι μία για όλους. Κάθε άλλο. Καθένας από όσους πέρασαν, βρίσκονται ακόμη, ή θα περάσουν από τα έδρανα αυτού του Τμήματος, έχει τη δική του μοναδική ιστορία. Ξεχωριστές αποφάσεις, γεγονότα, συμπτώσεις, τύχη, έφεραν το Πολιτικό στο δρόμο μας. Άλλοι ήθελαν κάτι άλλο και συμβιβάστηκαν, άλλοι το επέλεξαν τυχαία, κι άλλοι -μάλλον λίγοι- το ήθελαν πραγματικά. Σε αυτή την τελευταία κατηγορία ανήκω κι εγώ. Μην με ρωτήσετε γιατί. Δεν έχω την παραμικρή ιδέα! Ψάχνοντας τις εναλλακτικές μου εκεί κοντά στα 18, (μια ηλικία που μόνο κατάλληλη δεν είναι για να αποφασίσεις με τι θέλεις να ασχοληθείς σε όλη σου τη ζωή), μετά τις Πανελλήνιες και μια μόλις ημέρα πριν καταθέσω το μηχανογραφικό μου, το πρόσεξα τυχαία λίγο καλύτερα. Μου τράβηξε το ενδιαφέρον ο τίτλος μετά από τόσες φορές που το είχα προσπεράσει, κι έτσι, βρέθηκα λίγο αργότερα να ξενυχτάω, διαβάζοντας τον οδηγό σπουδών και όποια άλλη σχετική πληροφορία μπόρεσα να βρω. Δεν άργησα να καταλήξω ότι αυτό είναι! Όχι απαραίτητα αυτό που θέλω να κάνω σε όλη μου τη ζωή, αλλά σίγουρα αυτό που θέλω να σπουδάσω. Μου έδωσε μια ανεξήγητη βεβαιότητα, σε μια περίοδο που δεν ήξερα τι να κάνω και φοβόμουν αν η επιλογή μου, η πρώτη προσωπική, θα με δικαιώσει. Και έφτασα, απόφοιτη πλέον, να σας λέω ότι προσωπικά με δικαίωσε! Δεν εννοώ σε καμία περίπτωση πως δεν υπήρχαν και τα κακώς κείμενα, και φορές που ευχήθηκα να είχα επιλέξει κάτι άλλο, ούτε και μπορώ να πω πως δικαιώνομαι επαγγελματικά, ακόμη τουλάχιστον. Όμως, αν με ρωτούσε κανείς αν είχα την ευκαιρία να ξεκινήσω από την αρχή, αν θα επέλεγα το ίδιο, η απάντηση θα ήταν ναι… Ενάμιση χρόνο μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου, καταλήγω ότι αυτό που έκανε την διαφορά για εμένα σε αυτή τη σχολή, ήταν το ευρύ επιστημονικό πεδίο που ενσωματώνει. Μαθήματα πολιτικής, κοινωνιολογίας, εξωτερικής πολιτικής, φιλοσοφίας, ιστορίας, διεθνών σχέσεων, διοικητικής επιστήμης, δικαίου, είναι μόνο ένα μικρό δείγμα

28

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 των γνώσεων που μπορεί να αποκομίσει κανείς από τη φοίτησή του στο Τμήμα. Άλλα ταιριάζουν περισσότερο σε κάποιους, άλλα λιγότερο, όμως σε κάθε περίπτωση αποκτά κανείς μια επιστημονική βάση απαραίτητη, ασχέτως με την ειδίκευση που θα επιλέξει αρχικά μέσω των κατευθύνσεων που προσφέρει το ίδιο το Τμήμα, και στη συνέχεια με μεταπτυχιακές σπουδές ή άλλου τύπου μετεκπαίδευση. Όπως είπε, άλλωστε και ο κύριος Παναγιωτόπουλος την πρώτη μου μέρα στη σχολή το 2008: «Εδώ σπουδάζετε σε μια Σχολή που τα αντικείμενα της αποτελούν Σχολές από μόνα τους»! Και ήταν αλήθεια. Μπορεί να μην υπήρχε η δυνατότητα να εμβαθύνουμε σε μια επιστήμη και να την τελειοποιήσουμε, όμως πρώτον, και να γινόταν αυτό, ποτέ δεν τελειοποιείται μια επιστήμη, τουλάχιστον μόνο προπτυχιακά, και δεύτερον, δεν ξέρω τι είναι καλύτερο τελικά. Δηλαδή, γνώμη μου είναι, ότι οι σπουδές θα πρέπει να προσφέρουν σε ένα άτομο γενικότερη παιδεία, να διευρύνουν τους ορίζοντες και να το βοηθούν να εξελιχθεί προσωπικά, πνευματικά και κοινωνικά. Πράγμα που το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, αναμφίβολα προσφέρει. Εξάλλου, πολλά είναι τα παραδείγματα ανθρώπων επιτυχημένων, που το επάγγελμα τους δεν έχει απολύτως καμία, ή έχει ελάχιστη σχέση με το αντικείμενο των σπουδών τους κι αυτό αποτελεί μια ακόμη επιβεβαίωση όσων προείπα. Κλείνοντας, δεν θα μπορούσα παρά να αναφέρω την ερώτηση που λίγο - πολύ όλοι πιστεύω έχετε αντιμετωπίσει, κι αν όχι, θα αντιμετωπίσετε: «Δηλαδή τι θα γίνεις μετά από αυτή τη σχολή; Τι βγαίνεις; Πολιτικός;». Πάντα με κούραζε να το ακούω και να πρέπει να εξηγήσω τα αυτονόητα. Ναι, θεωρητικά θα μπορούσα, αλλά είναι μια από τις πολλές, πάρα πολλές, διεξόδους που προσφέρονται και καλώς ή κακώς δεν είναι από τις πιο δημοφιλείς. Όπως και να έχει, το κοινώς αποδεκτό αλλά και ταυτόχρονα αμφιλεγόμενο γεγονός είναι, ότι την ίδια στιγμή που οι σπουδές στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης δεν σου χαράζουν μια σταθερή και συγκεκριμένη πορεία και άρα σε αφήνουν «ξεκρέμαστο», και ουσιαστικά ανειδίκευτο αν δεν κάνεις ένα μεταπτυχιακό, σε αφήνουν και ελεύθερο να αποφασίσεις πιο συνειδητά με τι θέλεις να ασχοληθείς και σου προσφέρουν μάλιστα μεγάλη ποικιλία εναλλακτικών.

29

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014 Άρα, θα μιλήσουμε για πλεονέκτημα ή μειονέκτημα; Επιτρέψτε μου να σας συμβουλεύσω ότι αυτό θα εξαρτηθεί από εμάς και μόνο!

30

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Politico 2014

Διόικήτικό Συμβόυλιό17 Πρόεδρος

Κουτρουμπής Ιωάννης

Αντιπρόεδρος

Τσάπαλος Όμηρος

Γενικός γραμματέας

Συλίκου Άννα

Ειδικός γραμματέας

Μήτση Θεοδώρα

Ταμίας

Κοκκόλης Γεώργιος

Μέλος – Πρόεδρος επιτροπής έρευνας

Κατσούλα Σοφία

Μέλος – Πρόεδρος επιτροπής προπτυχιακών ερευνών

Παγώνα Φανή

17

Περισσότερες πληροφορίες καθώς και βιογραφικά σημειώματα εδώ.

31

Σύλλογος Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης