5 minute read

kaing (I Putu Supartika

Satua Cutet

kaing

Advertisement

Kaing... kaing... kaing.... kaing...

I Putu Supartika

ISémpol, kuluk koréng, berig, mabulu liglig, tunduné bongkéng, berung, ulédan, malaib sambilanga naanang sakit di batisné ané di duri. Ikuhné masingset lan ngatitem malaib tusing bani matolihan kuri. Ia sabata tekén manusané aji batu lamun gemelan limané lan pas kena batisné di duri ané paling kebot. Manusané sing demen nepukin gobané. Bon awakné masih pengit ulian bongkéng di tunduné.

Sujatiné iseng ia melali-lali ngalih timpal. Suba uli makelo I Sémpol mengkeb di paluhé, di tengah gooké ané ada di beté. Kangen kenehné lakar nepukin timpalné, cara dugasé ipidan, dugasé ia enu moleh lan buluné samah mawarna putih kedas. Dugasé totonan, liu ia ngelah timpal lan biasa macanda, magonggang, marebut tulang, kéto masih marebut lua.

Kisah-kisah ia bangun, masiksikan, laut majalan géjod pesu uli beté. Cunguhné I Sémpol nu melah, lan disubané majalan beneng kaja, ia ngadek bon timpalné.

I Sémpol laut nuutin boné totonan kanti ia neked di umah manusané. Neked di embak-embakan umahné, kenehné lakar ngalih timpal, ia garanga tekén timpalné.

Kuluk selem mokoh-mokoh ajaka dadua teka nyagjagin I Sémpol, laut ngrenyek awakné. Suba pasti ia tusing ngelah bayu lakar anggona ngalawan kuluk ané gedé dadua ento. Ia kaing-kaing naanang sakit.

Sagétan teka mekel kuluké totonan, ngorahin apang kuluké ajaka dadua magedi. Kuluké ento satinut tekén mekelné. Disubané orahina magedi, kuluké ento lantas kilang-kilung tur macelep ka kubuné.

I Sémpol marasa lega ulian kaselametang olih manusané. Nanging ia tusing nawang yéning manusané totonan ngemel batu laut noot batisné I Sémpol.

Yadiastun katundung, I Sémpol enu masi makeneh lakar ngalih timpal. Ia lantas matemu ngajak kuluk putih mabulu gémbrong. Kuluké ento monoh sakéwala mategul aji ranté. Ia lantas maakin kuluké totonan. Saling silapin, saling léklékin, lan I Sémpol marasa maan timpal.

Ajaka dadua lantas macanda, magulungan, saling gibeg, saling tegor, sakéwala tusing keras.

Ri kala sedeng demena macanda, sagetan mekel kuluké totonan teka. Ngénggalang nyemak sampat, laut ngepung I Sémpol. I Sémpol malaib. Sawiréh tusing nyidaang ngepung, mekel kuluké totonan nyampar I Sémpol baan sampat. Untung, ia tusing kena samparan sampat.

Sebet kenehné I Sémpol. Ia majalan nuutin margané, yéh matané macéhcéh. Awakné sakit lan tusing ada ané ngarunguang. Buina, ri kala ia mentas di margané, ada ané nootin aji batu. Manusané totonan masebeng gedeg sambilanga nekep cunguh. Ia kaing-kaing sawiréh tunduna kena batu. Ia ngadébras malaib sambilanga nyingsetang ikuh.

Ulian sebet rasané kasabat, kadagelin batu, kasampar lan tusing nepukin timpal, ia ngesul ka goté. Ia mengkeb di betén bolong goté, ané bet, ané sampetan mis.

Uli ditu, ia ngintip. Ada manusa majalan sliwar-sliwer sambilanga nekep cunguh. Dlekepanga awakné apang tusing ketara.

“Ada bon bangké.”

“Mirib bangkén bikul.”

“Awagina ngentungan bangkén bikul.”

“Nagih ngutah awaké ngadek.”

Manik Sudra

“Sundelé, bon apa koné nénénan?”

“Pengit, uék cuh!”

Ia nginget-ngingetang unduké ipidan. Satondéné dadi kuluk koréng lan bongkéng, I Sémpol kaubuh baan sudagar biu. Ia kasayangang pesan olih sudagar biuné totonan. Dikénkéné ia ajaka luas ka peken, menék mobil palungan, tegakanga di samping tongosné nyetir. Ri kala mekelné madepan di tengah pekené, ia nongos di tengah mobilé, lan uli di kacan mobilé ia nyengéngét, ningalin anaké ané madepan di tengah pekené.

Teka uli luas, ia gapgapina nasi madarang tendas pindang magoréng. Dikénkéné baanga bé ati magoréng.

Ulian sesai nutug mekelné kemu-mai, dija kaden ia maan maképu, sagétan awakné suba misi kutu. Sabilang peteng ia kaskas-késkés ulian sing kodagkodag baan naanang genité. Unduké totonan ané makada buluné aas saka bedik. Awakné boglar-boglar, lantas koréng.

Rasa sayang mekelné tekén I Sempol sayan ilang. Dikénkéné, tepukina mekelné kecah-kecuh ri kala nepukin ia kaskas-késkés di malun mekelné. Sesai masih ia maan pisuhan uli mekelné. Apabuin rikala ia ngasanin awakné bintul-bintul barak, makelo-kelo mananah, nanahné bedah tur dadi berung, mekelné nyansan tusing demen tekén I Sémpol.

I Sémpol laut katundung uli umah mekelné. Kasabatin. I Sémpol magedi.

Nanging, ulian bes layahné sing nyidaang baan nanggehang, bin limang dinané, I Sempol malipetan ka umah mekelné. Dugasé totonan, berungné suba sayan ngalinggahang, bonné mangkug.

Cara biasané, ia macelep ka pakarangan mekelné, ikuhné kilung-kilung lan katingalin olih mekelné. Boya ja nasi madarang tendas pindang ané bakatanga, nanging mekelné nyemak sampat, lantas ia katoog aji bongkolné kanti awakné géjod. I Sempol malaib uli ditu. Malaib joh, sajoh-johné uli umahé totonan. Ia nuju ka paluhé, laut ngesul ka tengah beté ané ada di paluhé totonan. ***

Redité semengan, liu anaké pasliwer di margané. Neked di tongosné I Sémpol mengkeb, makejang nekep cunguh, ada masih ané kecah-kecuh. Ané sing biasa, ada masih ané kanti ngutah.

Bon pengité totonan lantas kaalihin. Makejang tongosé totonan kaseluk. I Sémpol jejeh. Satondéné ketara, ngénggalang ia pesu uli tongosné mengkeb. Maka ukud awakné marasa sakit.

Nanging, mara manjokan abedik, ada manusa ané nepukin.

“Cicing berung!”

Makejang manusané ané ada ditu matolihan, nolih awakné I Sémpol.

I Sémpol makecos. Manusané ané ajaka liu totonan ngepungin. Apa ja ané bakata baan nyemak, kéto abana. Lungan bata, batu, tugelan tiing, tugelan kayu, carang kayu. Slegenti manusané totonan nyabatin. Slegenti nimpugin.

I Sempol beletanga di bucun témboké. Ia sing nyidaang kija. Makejang négdag aji batu, kayu, lungan bata, tugelan tiing.

Kaing kaing ia ngidih tulung, nanging makejangné tusing ngarunguang.

“Sangsot.”

“Matiang malu.”

“Anyudang ka tukadé.”

“Tanem tendasné.”

I Sempol leleh. Ia slegak-slegak. Angkihané karasa suba nagih telah. Matané kelik-kelik.

“Suba nagih bangka.”

“Oros, kutang ka tukadé.”

Ada manusané ané nyemakang tali plastik. Batisné I Sémpol lantas latiha aji tali tur soota. Disubané masoot, lantas awakné I Sempol orosa. Makejang manusané totonan nutugin. Awakné I Sempol dadianga balih-balihan. Ané ada di kenehné tuah apang énggal mati, ulian manusané totonan suba tusing lakar rungu tekén idupné I Sémpol.

Ia orosa kanti neked di sisin abingé. Awakné lantas keswaganga ka abingé dalem totonan.

“Huuuuuu...” makejang manusané totonan masuryak, sakadi mabalih igelan jogéd.

Awakné I Sémpol ngalépat, laut ngengsut di punyan kétkété, nanging kelés, lantas ulung, nampél carang klampuak, carang tapis-tapis, carang badung, satondéné nyangglak di selagan pugpug jakané.

Awakné telah matatu lan urab getih. Paliatné suba remrem. Sakit di awakné suba tusing asanina ulian bayuné suba telah. Idup matiné karasa asah. Sakéwala, kanti peteng, I Sémpol enu masih nyidaang idup.

Di tengah petengé, munyin jangkriké ngering, katimpalin balang ékékékan, munyin clepuk, embahan yéh, dongkang lan enggung, I Sémpol enu slegakslegak. Kidemanga matané.

“Ratu Bhatara, yening Ratu Bhatara swéca kapining damuh I Ratuné, titiang mapinunas, sumangdané titiang prasida dados kuluk putih, gedé, moglong. Yéning I Ratu nénten ica, mangda digelis urip titiangé kabancut,” kéto I Sémpol mapinunas.

Kénkén kadén undukné, tan mua I Sémpol dadi seger, awakné putih, gedé tur monglong. Ia maklejatan uli punyan jakané, lantas makecos ka tangkidé. Disubané nyidaang menékin abingé, ia nuju ka margané. Dugas tengah lemengé totonan, jalané enu sepi. Ditu I Sémpol majujuk di tengah jalané, ngrawatang kénkén awakné katimpugin, kaoros, lantas kaentungang ka abingé. ***

Buin maniné manusané ditu biur. Biur ulian liu ané tegor kuluk. Di Puskésmas, liu manusané ané ngantré vaksin anti rabiés.

“Wénten kuluk putih gedé nika nyegut batis tiangé dugasé tiang menpen barang neruputé,” kéto pangakun sudagar biuné tekén perawaté satondéné baanga vaksin anti rabiés.

This article is from: