Deventer Waag(t)

DEVENTER WAAG t

INDUSTRIEEL ERFGOED

IJSSELLANDSCHAP IN BEELD

VAN KNUTSELAAR

TOT KUNSTENAAR

DOEN: MAAK EEN VLAGGETJESSLINGER

Over fijn, slim en bewust leven

Heb je genoten van het magazine?

Geef het door aan iemand anders.

Dit moet je echt lezen:

Groetjes van:

Dit moet je echt lezen:

Groetjes van:

Dit moet je echt lezen:

Groetjes van:

Dit moet je echt lezen:

Groetjes van:

WAAR KOM JE (NU) VANDAAN?

Wanneer ik in gesprek ben met onbekenden, komt dikwijls de vraag voorbij waar ik vandaan kom. Ik twijfel dan altijd wat ik moet zeggen. Vertel ik dat ik geboren en getogen ben aan de andere kant van de IJssel, in Twello? Of vertel ik waar ik nú, op dit moment vandaan kom? Want eigenlijk doet dat er voor mij veel meer toe. De plek waar ik nu woon, waar ik de liefde vier en waar ik rust vind: het mooie Deventer. De stad waar ik al ruim achttien jaar met zoveel plezier leef. Waar mijn kinderen opgroeien, waar de IJssel langs stroomt en waar ik zo de deur uit kan lopen de mooie natuur in. De stad waar ik mij kan verwonderen bij mooie film- en theatervoorstellingen, uit eten kan gaan bij de vele horecazaakjes en waar ik tot diep in de nacht kan dansen met vriendinnen. Waar ik kan winkelen en wandelen en vooral kan genieten van de kleine dingen van het leven. Ik ben blij en dankbaar dat ik hier mag wonen. Ja, denk ik dan vooral, ik kom uit Deventer!

Dat blije, warme gevoel dat ik heb als ik aan deze stad denk, dat zie en lees je terug in deze editie van Deventer Waag(t). De derde alweer! Een prachtig magazine, gemaakt voor en door gewone Deventenaren. Ik vind het een geweldig leuk proces om aan mee te mogen doen. Met makers die elkaar niet kennen, maar door samen een artikel vorm te geven en gebruik te maken van elkaars talenten, iets fantastisch neergezet hebben. Ik kan enorm genieten van deze leuke samenwerkingen. (En hoe leuk is het dat er zelfs makers zijn die elkaar aan een nieuwe baan hebben geholpen!)

Die fijne energie van leuke en bijzondere samenwerkingen is te voelen door dit hele magazine heen. Ga er lekker voor zitten en laat je verrassen door de wederom zeer diverse artikelen in deze Deventer Waag(t) binnen de thema’s Cultuur, Natuur, Portretten en Doen. Heb je het magazine uit? Geef het dan vooral door en maak er iemand anders blij mee!

Benieuwd naar die leuke club makers en zou je ook mee willen doen in de volgende editie? Mail dan naar deventerwaagt1@gmail.com

Ik wens je veel leesplezier!

Namens de makers, Mariëlle Nijland � Ps. Wil je weten wie wij zijn? Blader dan naar de volgende pagina.

‘... mooie vriendschappen tussen mensen en dieren.’

‘... het ondernemend karakter van mensen die samen iets moois willen maken ten behoeve van anderen en zichzelf.’

‘... het wauw effect dat kunst en een super foto mij kunnen geven.’

‘... onvoorwaardelijke vriendschap, liefde voor elkaar.’

‘... de sauna en Spaanse pepers.’

‘Creativiteit is iets wat nog niet eerder is bedacht.’

‘... liefde voor alles wat weerloos is.’

‘... het hart van binnen warm is, buitenkant kalm.’

‘... het samenzijn en de verbinding tot mensen die openhartig, inspirerend en liefdevol zijn.’

‘... het elan waarmee dit blad vol schoonheid kan ontstaan.’

‘... een knipoog.’

‘... mijn favoriete roze pantoffels en zeker een lekker warme cappuccino.’

‘... zo veel mensen die belangeloos mooie dingen maken.’

‘... koffie drinken in het zonnetje op het Vogeleiland!’

‘... wanneer ik gezellige mensen om wie ik geef om mij heen heb.’

‘... wanneer mensen me iets vertellen waar ik in woord en beeld iets moois van kan maken.’

‘... het zien van de schoonheid des levens’

‘... samen op pad in de buurten, om bewoners te bevragen over hun leefomstandigheden.’

‘... een fijne wandeling door mijn mooie geboorteplaats Deventer alleen of samen met anderen.’

‘... om ieder vanuit zijn of haar talenten, en vanuit gedeelde trots aan een gezamenlijk project te werken.’

‘... een glimlach van een onbekende.’

‘... enthousiaste mensen.’

Evert Jan Ebbink

‘... leuke mensen om me heen.’

‘... van een mooie tocht met de scootmobiel’

Sandra Hessing

Emilie van Heydoorn

Bastiaan Mokkink

Mariëlle Nijland

Mabel Schotgerrits

Tys Damhuis

Elke Pilz

Sybilla Bos

Aïsha Mohammed

Astrid Stok

Mirjam de Ruiter

Marco-Paulo Dicker

Ali voor 't Hekke

Lidwien Vermeulen

Yerus van der Bijl

Pauline Teunis

Boudewijn Betzema

Werry Stam

Gerrie Nieuwenhuis

Bart Beijer

Jan Jaap Hamdorff

Monica Linssen

Fokke Linssen

Angela Bloemers

‘... fietsen.’

CULTUUR

8 GEDICHT Hou van jou zelf (ik)

9 LEESKILOMETERS MAKEN De minibieb verovert Deventer

13 OP STRAAT Er was eens een kapsalon

17 COLUMN Woorden

18 UITGELEGD Deventer uitdrukking

19 WANDELROUTE Industrieel erfgoed

23 BOEKENSTAD

24 Zij kwamen uit het westen

25 COLUMN Vrijdag voedselbankdag

PORTRETTEN

50 DEVENTER INKIJK Doener en alleskunner Han Nijhof

52 GEDICHT Onbegrepen

53 VAN BUITEN NAAR BINNEN “Kep dertig joar de grond bekiek’n, noe maar van de bovenkant”

56 PORTET MENEER VAN DE BELT Van knutselaar tot

NATUUR

62 LEKKER BEZIG

• Maak een vlaggetjesslinger

• Dicht een elfje

• Spelletje: zoek het woord

• Diy: een kruikzak

• Teken een zentangle

64 DIY

Pannenplaid maken

67 DUURZAAM MET TYS Het was er stiekem altijd al

68 KOKEN Happen

70 PUZZEL Kleurrijk

De Waag

lopend over het plein waar je gewogen wordt waar je wordt gemeten als mensen naar je kijken waar oordeel klaarstaat al voor het wegen

is daar de waag al eeuwen lang licht uit het lood gestut geijkt en trouw onwrikbaar op de brink schier onbewogen

BEELD: Marianne de Bakker

TEKST: Boudewijn Betzema

cultuur �

Hou van jou zelf (ik)

Heb je soms twijfels aan jou zelf, dat je niet genoeg perfect bent

Dat je vaak make-up draagt, omdat je denkt dat dat jou perfect maakt

Dat je soms merkkleding koopt en draagt, zodat je niet voelt dat je niet genoeg hebt

Loop je met mensen terwijl je weet dat je niet bij hun hoort, toch doe je dat zodat je je niet alleen voelt

Zoek je jou zelf in de drukte, op zoek naar de ik die lang duurt

Ben je bang dat je je zelf verliest en helemaal achterloopt

Zoek je iemand die jouw tranen veegt, jou omhelst, de waarheid vertelt en niet meer tegen jou liegt

Dan zou ik zeggen begin met jou zelf, kijk goed diep van binnen naar jou zelf

Je bent perfect zoals je bent ,of je nou make-up draagt of natural loopt

Je bent perfect wat je ook draagt met een mooie glimlach die jouw dag maakt je bent de beste persoon die zichzelf kent, die precies weet wat ze zoekt en wilt

Ze laat jou niet vallen, ze veegt zelf jouw tranen

Dus ga voor de spiegel staan, knuffel haar en vertel ook aan haar hoe veel je van haar houdt en blijft houden

Waardeer jezelf, blijf vertrouwen dat je degene bent die haar dag mooi kan maken op haar eigen manier gewoon zoals je wilt

En nooit twijfelen of naar achter kijken, zelfs als de anderen het niet met jou eens zijn want zonder (ik) mezelf heb je niks aan de anderen, ook al zijn ze bij jouw

� �

Aïsha Mohammed is 20 jaar en woont sinds acht jaar in Nederland. In het vorige tijdschrift staat een interview met haar. Ze maakt gedichten over het leven, haar eigen leven als jonge vrouw. Het dichten is voor haar een prachtige manier om de Nederlandse taal te ontdekken. Van jezelf leren houden? Kijk dan snel op het inlegvel voor een gratis cursus.

TEKST: Aïsha Mohammed

DE MINIBIEB VEROVERT DEVENTER

Je hebt er vast wel eens van gehoord: minibiebs. Dit

zijn kastjes in de straten, op scholen, bij wijkcentra of instellingen om gratis boeken te lenen, ruilen, halen of brengen. In Deventer zijn zo’n honderd minibiebs. Er

zijn er ook dertig in het buitengebied (Diepenveen, Schalkhaar, Bathmen).

TEKST: Bastiaan Mokkink BEELD: Marlene Haage en Bastiaan Mokkink

DEWORP

Lettele

Schalkhaar

Bekkumer

Rivierenbuurt

Colmschate-Noord

Colmschate

Vijfhoek

VOORS TAD

De lijnen op de kaart verwijzen niet naar de exacte locaties van de minibiebs.

Sinds twee jaar heb ik een minibieb in m’n voortuin in de Oudegoedstraat. Waarom? Ik hou van taal en lezen en vond dat deze tijd toe was aan iets positiefs. Dagelijks doneren mensen boeken of ze stoppen bij mijn voortuin om tussen de boeken te neuzen. Een gepensioneerde buurman bouwde mijn minibieb uit grotendeels afvalmaterialen.

ONTMOETINGSPLEK IN DE WIJK

Vanaf de eerste dag is het een succes. Mensen worden laagdrempelig uitgedaagd om leeskilometers te maken. Als tekstschrijver én onderwijzerszoon vind ik het fijn om op deze makkelijke manier een bijdrage te leveren aan de leesvaardigheid, leesmotivatie en het lees plezier van kinderen en volwassenen. Ook maken de kastjes boeken toegankelijk voor mensen met een krappe beurs. Wie elk dubbeltje moet omdraaien, kan in een mi nibieb misschien toch nog een leuk cadeau vinden voor de ander.    Daarnaast zorgen de kleine boekenhuisjes voor meer verbinding of een andere dyna miek in een buurt. Soms lijkt het onbedoeld een ontmoetingsplek in de wijk. Er was al eens een gezellige buitenlunch met mini bieb-eigenaren. We doen elk jaar mee aan landelijke events als de ‘Burendag’ en de ‘Dag van de Minibieb’.

DUURZAAMHEID

Ook dragen minibiebs bij aan duurzaam leven. De kastjes passen in de trend om niet te heb ben maar te delen, net als bij deelapps voor scooters, auto’s en planten of weggeefgroepen op Facebook. Delen en ruilen is het nieuwe hebben. Een minibieb veroorzaakt een kring loop.

Net als in de kledingindustrie gaan helaas ook overtollige boeken in de versnipperaar. Via connecties in de boekenwereld haal ik ze op. Fietsvrijwilligers verspreiden ze vervolgens

in de hele regio bij andere minibiebs. Onnodig weggooien is daardoor geen optie meer, de boeken krijgen gewoon een tweede leven.

WIL JIJ OOK EEN MINIBIEB BEGINNEN?

Iedereen kan een minibieb beginnen. Mensen maken van allerlei zaken een tiny library: oude nachtkastjes, konijnenhokken, tuinkasten, poppenhuizen, stalen lockerkasten, zelfs van een oude telefooncel of een pipowagen. Zolang de boeken maar droog staan. Bij de meeste minibiebs is nooit een boekentekort. Mensen weten je immers wel te vinden na hun zolderopruimingen, verhuizingen, de aanschaf van een e-reader of als iemand is overleden. Soms neem ik ook wel eens een stapeltje mee uit de kringloopwinkel.

Het ruilsysteem werkt vanzelf: mensen pakken wat en mensen brengen wat. Lekker met een gesloten portemonnee en zonder detectiepoortjes, bibliotheekpasjes of andere controles. Ik vergelijk het wel eens met de begintijd van internet, toen daar nog niemand een verdienmodel had en mensen uitsluitend bezig waren met elkaar online ergens mee te helpen.

Weten waar de minibiebs staan? Of een kijkje nemen op de facebook- en instagram pagina? Kijk snel op het inlegvel voor de website.

ER WAS EENS EEN

TEKST: Emilie van Heydoorn BEELD: Yerus van de Bijl

Bienvenidos! Voel je welkom. Je bent zo aan de beurt. Lees, ervaar, praat en kijk rond. In de kapsalon zijn we niet alleen in staat om geweldige kapsels te creëren. Dit is ook de ruimte waar we over ons eigen leven kunnen praten, naar anderen kunnen luisteren en nieuwe contacten kunnen leggen binnen de gemeenschap. In de hoek rechts van je zitten mensen te schaken, tegenover je zijn ze aan het jammen en achter je zitten ze te kaarten of de krant te lezen. Waarom is de kapsalon zo’n magische plek?

VERHALEN

Vanaf de dag dat ik het mij kan herinneren is er altijd een kapsalon geweest in ons huis. De kapsalon maakte deel uit van onze leefruimte en we groeiden op met de verhalen en de mensen die naar de kapsalon kwamen. Met de geluiden van de haardroger, de geuren van de diverse haarproducten en de harde lach van mijn moeder en de persoon die in de stoel zat. Je maakte je mooi om naar een bruiloft te gaan, een verjaardag, een begrafenis of je kwam langs om weer even te kletsen en alles bij te werken. Als je in een hoekje zat, kon je een hele wereld meekrijgen. Je leerde over hoe mensen situaties aanpakten waar ze tegen aan liepen. Er werden geheimen uitgewisseld, er werd uitvoerig gesproken over de dagelijkse struikelblokken en de mooie momenten werden gevierd. Al deze momenten worden met elkaar gedeeld in de kapsalon. De plek waar je de recente gebeurtenissen met elkaar bespreekt en gedachten uitwisselt. Een plek waar diverse werelden samenkomen.

OVERAL EEN KAPSALON

In de kapsalon groeide ik op. Het was de passie van mijn moeder. In alle landen waar we hebben gewoond en waar ze opnieuw moest beginnen met haar leven, startte ze een kapsalon. De kapsalon werd niet alleen een manier om het gezin te onderhouden, maar ook om mensen te leren kennen op een nieuwe plek. Ze stelde vragen over waar ze zelf mee zat, zoals waar ze de beste lessen Nederlands kon nemen of waar ze kon shoppen. Zo was dat op de Dominicaanse Republiek, op Curaçao en uiteindelijk ook in Nederland, toen we hiernaar toe verhuisden. In Nederland heeft ze een kapsalon gehad in alle steden waar we gewoond hebben. Het was haar droom om haar eigen kapsalon te hebben en ze zorgde ervoor dat deze droom elke keer weer opnieuw uitkwam. Ze noemde haar kapsalon naar haar dochters. Omdat ze zoveel kapsalons heeft gehad, kwam iedereen één of meer keren aan de beurt. Kapsalon Selina, Kapsalon Emilia en Kapsalon Stefania. Wij als dochters waren hier heel trots op. Een kapsalon helemaal naar jezelf vernoemd. Een kapsalon waar vrienden of nieuwe mensen uit de wijk naar toe kwamen om hun haar te laten doen en verhalen met ons te delen. Mensen waar je je gaandeweg mee verbonden begon te voelen. Mensen die deel

uitmaakten van een grotere familie, waarmee je samen opgroeide en waar je herinneringen mee deelde.

CULTURELE WAARDERING

De kapsalon is een magische plek. Je gaat in de stoel zitten en je maakt contact. De kapsalon speelt een cruciale rol in de culturele en economische ontwikkeling van Latijns-Amerikaanse gemeenschappen. Het is een ruimte waar Afro-Latinos met elkaar omgaan ongeacht leeftijd, klasse, opleiding, beroep en zo meer. De kapperszaak toont sociale en culturele waardering voor zowel de bezoekers als de eigenaren. Ook in Deventer zien we de kracht achter kapsalons terugkomen. In veel straten is er een kapsalon of barbershop te vinden, die ook een stukje van de Turkse, Antilliaanse, Latijns-Amerikaanse of Ghanese culturen laten zien. De culturele waarde van kapsalons is groot. Ze vormen de plekken waar mensen uit diverse culturen, achtergronden, nationaliteiten samenkomen. Ze wisselen verhalen en hun manier van denken uit. Ze bespreken de hedendaagse problemen en gebeurtenissen: de voorstelling die je afgelopen

om je haar te laten knippen. Veel mensen zijn gekomen om een praatje te maken en even in de stoel te zitten. Sommigen wilden hun pony laten knippen of even puntjes laten doen. Dit kon allemaal. Helaas hebben we de Kultuur Kapsalon wat eerder moeten afbreken vanwege het slechte weer. Maar door het enthousiasme en de animo van de wijkbewoners willen we veel vaker met de Kultuur Kapsalon door de wijk. Daarom komt de Kultuur Kapsalon in de zomer terug. Deze zal te vinden zijn op plaatselijke festivals of in Keizerslanden, Rivierenwijk of Voorstad.

ZICHTBAAR MAKEN VAN WAT ER LEEFT

De Kultuur Kapsalon is er voor iedereen. Je loopt langs, je gaat zitten en je vertelt een beetje over jezelf en wie je bent. In de Kultuur Kapsalon kunnen, zoals in een echte kapsalon, zowel de wachtenden als passanten genieten van de sfeer van de kapperszaak met muziek en gesprekken. In deze kapsalon kom je niet alleen voor een gratis knipbeurt, maar ook om deel te nemen. De Kultuur Kapsalon geeft gratis knipbeurten aan buurtbewoners en voorbijgangers.

week hebt gezien, iets nieuws wat je hebt gekocht, een mooie reis die je gaat maken en een nieuw recept dat je hebt uitgeprobeerd. Het is een plek waar je je fijn en open genoeg voelt om te delen en waar je kunt reflecteren op wat je ziet, hoort en op dat moment aan het meemaken bent. Dit heb ik meegenomen uit mijn jeugd en uit het in een hoekje luisteren naar de verhalen van de personen die de kapsalon bezochten.

DE KULTUUR KAPSALON

De magie, maar ook de functie van café en buurthuis, waar momenten om te reflecteren mogelijk zijn, wil ik ook terugbrengen in de wijk. Dit ga ik doen met de Kultuur Kapsalon. Op 1 oktober stonden we op de Beestenmarkt tijdens de eerste editie van de Kultuur Kapsalon. Met een oude caravan, een leuke speelhoek voor de kinderen, muziek (salsa en merengue) en een kappersstoel hebben wij mensen welkom geheten in de Kultuur Kapsalon. Iedereen kon aankomen voor een kopje koffie en even plaats nemen in de wachtruimte

Iedereen kan genieten van de muziek, kleine hapjes en de gezellige sfeer en kan in gesprek gaan met de ander. De gratis knipbeurten zijn een manier om het gesprek aan te gaan en uitwisseling te bevorderen. Het doel van de Kultuur Kapsalon is om mensen te stimuleren hun verhaal te vertellen aan een diverse groep mensen en te delen wie ze zijn. Op een toegankelijke en laagdrempelige manier kan je je verhaal doen. Het kunnen delen met een ander is een waardevolle manier om connectie te voelen met de wijk en mensen om je heen. Dat geldt juist voor culturen die minder zichtbaar zijn of waar wij nog weinig van weten. Het is een mooie manier om andere culturen te leren kennen. Zo kunnen we zichtbaar maken wat er allemaal leeft aan verhalen, nationaliteiten, talen en culturen in de wijk. Zo deel ik ook een stukje van wie ik ben en van mijn achtergrond met jullie!

→ Toe aan een knipbeurt? Op het inlegvel staat waar je dit voor een leuke prijs kunt laten doen.

‘Als je in een hoekje zat, kon je een hele wereld meekrijgen’

Woorden

er zijn heel veel woorden om blij van te worden en daar kunnen we er nooit genoeg van hebben. Hoewel ik vind dat we zoveel mogelijk Nederlandse woorden moeten gebruiken, komt één van de meest blije woorden uit het Engels: supercalifragilisticexpialidocious. Het is een, heel vrolijk, liedje uit de filmmusical Mary Poppins. Eén van de Nederlandse vertalingen is: superformiweldigeindefantakolosachtig. Dit laat zien dat het eigenlijk een onvertaalbaar woord is, want het haalt het niet bij het oorspronkelijke. In lastige tijden is het soms moeizaam om iets supercalifragilisticexpialidocious te vinden (overigens: als je het kan spellen, dan ben je het). Luister dan gewoon even naar het liedje en je bent weer even verzoend met het lot.

Woorden die niet supercalifragilisticexpialidocious zijn, maar wel vermakelijk, zijn bijvoorbeeld waxitaxi, blurb en Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch. Gewoon om hoe ze klinken en bij waxitaxi ook om wat het is. Een waxitaxi is een soort grijptang om waxinelichtjes in hoge glazen te laten zakken, zodat ze er niet in vallen en vervolgens uit gaan. Mooiere productnamen kom je zelden tegen. Een blurb (wie verzint dat) is een flaptekst op de achterkant van een boek. En Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch is een dorp in Wales. Het is de langste plaatsnaam in Europa. Als je dit kan uitspreken, ben je ook supercalifragilisticexpialidocious.

Tot slot: Wielrenster Annemiek van Vleuten reed in (ik meen) de Tour de France alle andere rensters op grote afstand.

Columnist Thijs Zonneveld schreef daarover: “ze heeft ze allemaal op een hoop ge-annemiekt.” Geen ander woord zou passender zijn, want Annemiek is superca… enfin, dat dus.

→ Supercalifragilisticexpialidocious? Scan de qr-code en bekijk de video over dit woord.

TEKST: Sandra Hessing

‘Je bent weer even verzoend met het lot’

deventer uitdrukking

Kom d’rin! Dan ko’j d’roet kieken!

BEELD: Marco-Paulo Dicker

Kom erin, dan kan je er uit kijken. Het betekent zoveel als: “Kom binnen, welkom, leuk dat je er bent.” Het is van oorsprong Twents, maar ook in de Achterhoek en de rest van Oost-Nederland komt het voor. De schrijfwijze kan iets verschillen, maar welkom ben je overal.

Ken je ook een typisch Deventer uitdrukking?

Mail ons en wellicht staat deze in een volgend nummer.

→ Kijk op het inlegvel voor meer dialect.

- Wandeling langs het industrieel erfgoed in de Raambuurt -

WANDELING

Industrieel erfgoed

REALISATIE EN TEKST: Evert-Jan Ebbink

BEELD: JanJaap Hamdorff

tijdsduur: ongeveer 1 uur

start We starten bij de Raambrug 1 Tussen Pothoofd en Sluisstraat ligt de Raambrug met een tekstplaatje. Dit bruggetje uit 1855 liep over het kanaal (vanaf Raalte) naar de sluis en de haven aan de Bokkingshang. Het kanaal liep door de Buitengracht en de brug verbond het Pothoofd met de Raambuurt, na de opheffing van de vesting in 1874.  Het bruggetje wordt in de volksmond ook het Olifantsbruggetje genoemd. De kosten waren in 1886 al 11.000 gulden. Deze replica werd in 2008 teruggeplaatst.

2 Loop nu naar het witte pand Sluisstraat 23-25. Dit was het pand van drukkerij de Lange. Deze drukkerij werd in 1894 gebouwd door architect Mulock Houwer. Bovenaan op de gevel staat de spreuk Saxa Loquunter: De stenen zullen spreken. In de nieuwbouw voor de Raambuurt, waarmee eind van dit jaar een start gemaakt wordt, blijft dit witte pand behouden.

3 We lopen naar rechts en zien het kantoor van SENZORA. Onderaan bevindt zich de gedenksteen van de buren voor het gebruik van de schuilkelder tijdens de Tweede Wereldoorlog. Senzora is gestart in 1927 met producten voor wasserijen. Daarna werden er wasmiddelen en soda gemaakt. Later werden er de beroemde hartjes, pepermunt en andere suikerwaren zoals de pepermunt (Egypte) voor president Nasser gemaakt.

Loop nu terug en sla de eerste straat rechtsaf, de Raamstraat in.

Vervolgens weer de eerste rechts, Raamdwarstraat. Aan het einde vervolg je de route linksaf de Bergsingel op.

4 Bij het mooie pand op nummer 67 was vroeger de inkt- en zegelfabriek van de Fa. P. van Son & Co. gevestigd. Dit was een ontwerp van architect Gerard te Riele in 1889. De eigenaar behoorde tot de meest vooraanstaande joodse families van Deventer. Er zitten jaarankers op de muur om het gebouw te ondersteunen.

5 We lopen door tot het einde van de straat en komen op het gerestaureerde bastion Orange

Op dit blok van de voormalige vestingwerken werd in 1891 een silo gebouwd.

De silo van Wijers werd later Ten Hove. In de silo werd graan opgeslagen. Omdat het graan uitzette, werden er trekstangen door de houten constructie van het gebouw geplaatst. Om de druk van de uitzetting op te vangen werden ronde schotels aangebracht aan de buitenkant. Dit zijn de gietijzeren muurankers.

Op de grond liggen nog de spoorrails van de goederentrein waar de goederen mee aan- en afgevoerd werden. Ook werd dit per schip gedaan omdat het zo perfect aan de gracht lag. Het pand is nu een Archeologisch Depot. In 2013 werd begonnen met de restauratie van het pand met de lijnoliefabriek, een pakhuis en schoorsteen uit 1881. De fabriek van Ten Hove besloeg nagenoeg de gehele Bergpoortstraat. Het complex is een mooi voorbeeld van een gebouwenconglomeraat waarin een aantal bedrijvigheden

samenkwamen. Het geheel kwam in 1972 buiten gebruik. De namen op de nieuwe huizen geven dit verleden van Ten Hove weer: Grutterij,  Ziederij,  Brekerij en Kuiperij.

6 We gaan nu linksaf de Raamstraat in. Bij nummer 59 zien we Schepers Maalderij vanaf 1933. Voor 1933 sloeg de ijzergieterij Nering Bögel hier haar mallen op. Het gebouw is voorzien van zogenaamde schotelankers en gietijzeren ramen en zelfs de dakgoten werden in eigen gieterij gemaakt. Later kwam hier de maalderij van Schepers. In dit pand werden meel en dergelijke verhandeld. Na de restauratie kwam op de begane grond een echte smidse van wijlen kunstsmid Willem Jonkers III, die leerlingen uit de hele wereld de fijne kneepjes van het smeden leerde.

De nieuwe huizenrij aan de linkerzijde hebben de zogenaamde sheddaken: de zaagtandvorm is een verwijzing naar het industrieverleden van deze buurt.

Als we doorlopen tot de Hallenstraat zien we in de verte de pijp van de ijzergieterij Nering Bögel van 1756 tot 1932 . Onder andere waren in deze straat nog drukkerij Ovimex en de Deventer touronderneming DETO gevestigd.

We lopen nu verder door de Raamstraat en zien de restanten van Senzora aan de linkerkant. Deze panden worden eind 2022 gesloopt.

Aan het eind van de straat komen we weer aan ons beginpunt uit.

�

We kunnen deze tocht uitbreiden met een wandeling door het Havenkwartier. Om daar te komen lopen of fietsen we langs het Pothoofd  (Zutphenseweg) naar vlakbij de sluis. Dit heet het Havenkwartier.

7 Rechts staat de Zwarte Silo, deze is gebouwd in 1923. De silo is zwart omdat het gebouw met teer werd ingesmeerd en daarna werd er grid (kleine korreltjes) tegenaan geplakt. Tegenwoordig is hier een restaurant in gevestigd.

8 Links zien we de grote Grijze Silo (51 meter hoog) uit 1961, waarin een architectenbureau is gevestigd.

Aan het einde van de straat zien we een Elevatorgebouw met de getekende havik. Hier werden de schepen via een transportband vanuit de silo geladen met de pompen in het gebouw.

Als we het Havenkwartier verder inlopen, zien we de voormalige fabriekspercelen van onder andere de pettenfabriek van Smid en de kofferfabriek die andere bestemmingen hebben gekregen. Ook staan er woningen en bedrijfs- en horecapandjes. Het is een veelzijdig gebied en het bruist van de activiteiten. Het havenkwartier is volop in ontwikkeling en van de oude bedrijfsgebouwen is bijna niets meer over. Hier, middenin het Havenkwartier, eindigt deze wandeling.

Dit artikel kwam tot stand met medewerking van de Stichting Industrieel Erfgoed Deventer (SIED) en de heer Henk J. van Baalen (zie boek: Ontdek Deventer in 3 wandelingen).

→ Geïnteresseerd in Stichting Industrieel Erfgoed? Op het inlegvel staat meer informatie.

einde

Deventer is een boekenstad. Én Deventer is een stad met een rijke geschiedenis. Het is dan ook niet vreemd dat er veel boeken over Deventer zijn verschenen. Maar Deventer komt ook voor in boeken. Er zijn romans geschreven die zich in Deventer (en omgeving) afspelen. Hieronder staat een, ongetwijfeld incompleet, overzicht van zulke romans (én een stripboek).

DEVENTER GESCHIEDENIS

In 2021 verscheen het stripboek De Bergenvaarders van Joey Potargent, Kristof Berte en Shirow Di Rosso. Het gaat over Deventer in de 14e eeuw, toen Deventer een belangrijke Hanzestad was. In 2023 komt het tweede deel uit.

De negen delen van zevendelige serie

In 2007 kwam Verdwenen chemie van Almar Otten uit. Het was het eerste deel in een serie: De zeven Deventer Moordzaken. Otten schreef de eerste vier met de rechercheurs Jozef Laros en Ellen van Dorth. Marcel Verreck zette de serie voort en schreef, tot nu toe, vijf delen. In deze boeken worden de zaken opgelost door Martin Taal en zijn team. Otten heeft inmiddels ook aantal Deventer moordzaakboeken buiten deze serie geschreven.

SEMIAUTOBIOGRAFISCHE

ROMANS

Veelzijdig

Deventenaar Özcan

Akyol schreef

twee romans met (mogelijk)

autobiografische

trekken: Eus en Turis (later Toerist). Beide

spelen zich (deels) in Deventer af.

Voor kinderen en andere leuke mensen

Ter ere van het 1250-jarig bestaan van Deventer maakten René Berends en Hans Stempher het boek Kinderen van Deventer. In het boek staan twintig verhalen die zich door de eeuwen heen in Deventer afspelen. Kinderen hebben de hoofdrol, hun belevenissen staan centraal. Berends is een veelschrijver. Hij schreef (onder andere) ook de kinderboeken Bloedbroeders en De dief van Deventer, beide spelen zich in Deventer af. Stempher is tekenaar. Hij maakte ook de omslagtekeningen voor De zeven Deventer Moordzaken van Otten en Verreck.

Lekker lezen?

De boeken die hierboven genoemd worden, zijn allemaal te lenen bij de bibliotheek Deventer (en meer boeken van dezelfde schrijvers). Van Özcan Akyol en Almar Otten kan je ook enkele e-books bij de bibliotheek lenen. Luisterboeken van deze schrijvers heeft de bibliotheek (nog?) niet.

→ Kijk op het inlegvel voor een leuke tip.

“Nederland eindigt bij Utrecht….” Randstedelingen lijken dit te denken. Of de mensen die wonen ten oosten van Utrecht denken dat Randstedelingen dat denken, dat kan ook. Hoe kijken Deventenaren, die oorspronkelijk uit het westen komen, naar de stad en haar inwoners?

“Na een leven lang een westerse invloed in je leven is de ommekeer naar ‘t oost ‘n best heftig. Verliefd werd ik acuut op de Waag, tot op de dag van vandaag en, ja natuurlijk, op die enorme toren van de Grote Kerk, plus het aanzicht van de stad. Bijna dagelijks loop ik met ontzettend veel plezier door de stad en langs de IJssel. Voor mij de mooiste rivier die er is.”

“Voor mensen die hier vandaan komen is het heel normaal om te zeggen: “we gaan naar de Lange B of Korte B.” Ik heb me rotgezocht om de lange B te vinden, terwijl ik onder het straatnaambord van de Lange Bisschopstraat stond. Toen ik dit aan mijn buurmeisje vertelde moest ze heel hard lachen.”

“Het verstaan van de mensen was ook niet eenvoudig, maar zoals met veel dingen in het leven... alles went en je leert voortdurend bij. Ook aan het ‘afwacht’n en daag’n tel’n’ heb ik erg moeten wennen. Of ‘mij benieuw’n wat ‘t wordt!’... en dan maar toekijken of het ‘weh goed geet’.”

“Of ik ooit nog terug wil naar het westen des lands? Nee, nooit. Ik ben van Deventer gaan houden en ook van de mensen.”

“Door de samenloop van omstandigheden kwam ik in 1998 in aanraking met de Hanzestad en haar inwoners. Als globetrotter was ik onder de indruk van al het moois dat Moskou aan de IJssel te bieden heeft. Net een compilatie van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, maar dan op behapbare afstand. De Randstad dus op een postzegel.”

“Na een paar maal verhuisd te zijn, zitten we nu goed in ons huisje in Schalkhaar. Schalkhaar heeft echt nog een dorpsgevoel, we hebben een eigen feest , markt, kerk en zelfs twee lagere scholen. Het leven is hier veel rustiger en gemoedelijker, mensen staan nog voor elkaar klaar en helpen elkaar.”

“De stad, het centrum, ervoer ik als mooi oud, maar verwaarloosd en ook veel naoorlogs puin en dat deed pijn. Later kwamen aan het hele uiterlijk en innerlijk van de stad forse veranderingen en werd de stad zoals ze nu is; leefbaarder, de mensen werden opener en er ontstond een fijn klimaat voor kleine winkeltjes, mooie evenementen en dierbare plekjes.”

”Als je hier vijf minuten op weg bent, zit je midden in de bossen en daar komt echt de rust over je heen. Je hoort er nog een uil of een specht tikken. Uit de boom komt een eekhoorntje dat zo de weg oversteekt. Kinderen kunnen nog op straat skeeleren.”

Vrijdag voedselbankdag

et is weer zo ver… vrijdag voedselbankdag.

In de laatste weken heb ik altijd op vrijdag een vaste afspraak met de voedselbank.

Maakt niet uit hoe laat ik er kom, ik sta altijd in een rij met de anderen die deze date ook hebben. Veel mensen kennen elkaar, sommigen komen niet alleen, sommigen kennen elkaar van de ‘boodschappenrij’. Van gezicht ken ik ondertussen ook een aantal mensen.

In de rij te staan geeft me de gelegenheid naar de mensen te kijken. Een fijne ‘sport’ die ik ook graag op terrasjes doe. Aan de kratten van de mensen die de hal al verlaten, kan ik een beetje zien wat vandaag het aanbod is. Weer margarine, Becel light… nee, niet meenemen, heb er al voldoende van en ja, vandaag zijn er opbakbroodjes, geweldig.

Daar is ze weer… die dame, die altijd goed gekleed en op hoge hakken hier komt. Ze lijkt de voedselbank met een supermarkt te verwarren. Bij elk schap kruipt ze er bijna in.

De man voor me in de rij speelt op zijn mobiel, niet echt gezellig. Maar beter dan die dame die achter me met handen en voeten over haar belevenissen als toeschouwer bij de laatste voetbalwedstrijd vertelt en waarbij ik bang moet worden een schop of een klap te krijgen.

Een andere keer kwam ik met een man achter me in de rij in gesprek. Hij vertelde me dat hij door de echtscheiding zijn huis moest verkopen. Zijn (ex)vrouw ging bij de buurman

leven en hij kwam op die manier in de schuldsanering terecht.

Eindelijk, mijn beurt… Afhankelijk van je leefomstandigheden (alleenstaand, met kinderen of gezin) krijg je een bepaalde kleur en maat krat. Mensen met kinderen krijgen ook nog een muntje voor wat extra fruit. Mijn krat is rood. In de krat, die voor mij in het boodschappenkarretje wordt gezet, zie ik al wat goederen. Blikken met fruit of groenten, snoep, flesjes Amsterdamse Cola, trouwens erg lekker, enzovoort.

Veel van de snel bederfelijke goederen, met name vlees en vleeswaren, worden bevroren uitgereikt. Mijn diepvries is nog nooit zo vol geweest.

Mijn buurman naast me krijgt, zoals ik, een pak rijst en een pak pasta. Hij probeert te onderhandelen of hij niet in plaats van de pasta nog een pak rijst kon krijgen, maar nee, dat mocht niet. Toen heb ik hem mijn pak rijst gegeven en hiervoor in de plaats zijn pasta gekregen.

Aan het einde van de uitgifte staan tafels om je goederen in te kunnen pakken. Tijdens het inpakken valt me op, dat er alweer leverpastei bij zit en ik laat dat achter voor de echte liefhebber.

Ik neem niet meer alles. Natuurlijk eet ik niet alles en weggooien kan en wil ik niet.

Ik ben ontzettend blij dat de voedselbank bestaat. Ik ga met mijn boodschappentassen naar huis en weet dat ik me geen zorgen hoef te maken of ik wel of niet voldoende brood in huis heb voor de aankomende week.

‘In de rij te staan geeft me de gelegenheid naar de mensen te kijken’

TEKST: Elke Pilz

→ Op het inlegvel staat meer informatie over de Voedselbank.

BEELD: Sybilla Bos

De Rielerweg. Waar je de hele wereld kan ruiken, proeven, ontmoeten en in je hart sluiten. De Rielerweg. Waar samen niet vanzelf gaat, maar wel vanzelfsprekend is. De Rielerweg. Waar plaats is voor iedereen om te wonen, te werken, te ondernemen en te zijn. De Rielerweg. Waar het met al z’n menselijkheid nooit saai is. De Rielerweg, een weg als het leven zelf.

De twee zusters

TEKST: Pauline Teunis

BEELD: Marco-Paulo Dicker en Astrid Stok

Leg bij een bezoekje aan de Deventer Bergkerk je oor te luisteren op de vierkante tegel van het stoepje tussen de beide torens. Dan kan je het gejammer en geweeklaag nog horen van de middeleeuwse tweelingzusters Katerine en Alinde. Zij werden voor straf gescheiden in de torenkamers opgesloten. Maar zorg er wel voor dat je je oor precies op de goede plek legt, anders hoor je niets anders dan het suizen van de wind rond de torens ...

... Hoewel haar een rijke toekomst in het verschiet lag, ver weg van alle armoede, sloop vanaf die dag de zestienjarige Katerine met roodbehuilde ogen door het huisje. Toen ze de avond voor de bruiloft hevig snikkend haar zuster uit de slaap hield, had die er schoon genoeg van. “Houd toch eens op met dat gejank,” snauwde ze. “Wees blij dat je morgen gaat trouwen en dit krot mag verlaten.” Ze sprong van hun strozak en gooide nijdig de tot op de draad versleten deken van zich af. Haar ogen spuwden vuur toen ze woest tekeer ging tegen Katerine, die stilletjes haar zuster aanhoorde. “Jij krijgt tenminste een fatsoenlijk ledikant,” beet Alinde haar toe. “En dat terwijl ik hier moet blijven tussen de ratten, jouw werk er ook nog bij kan gaan doen en eens zal moeten trouwen met die sukkel van de drukkerij!” Geschrokken keek Katerine in het nijdige gezicht van Alinde, die niets begreep van het verdriet van haar zuster. Wat kon het Alinde schelen dat de rector zo oud was en dat hij een verschrikkelijke zuurpruim was. Ze had alleen oog voor de tot de rand gevulde roodlederen geldbuidel aan zijn gordel, de sieraden en de mooie jurken waarmee hij haar zuster gunstig trachtte te stemmen. Alinde

streelde met haar ruwe handen de nieuwe wollen kleren van Katerine. Een golf van verlangen overspoelde haar bij de gedachte aan de achting en de rijkdom die trouwen met zo’n vooraanstaande man met zich mee zouden brengen. Katerine had echter geen oog voor al die pracht en praal. Zij dacht enkel aan haar liefde voor Henric, die nu helemaal geen kans meer maakte om met haar te trouwen. Alinde stampvoette zo hard dat ze met haar voet dwars door de verrotte houten vloer zakte. “Als jij dan per se niet met Hegius wil trouwen, laat mij dan met hem trouwen,” krijste ze. ”Dat ziet hij toch niet!“

Opgewonden keken de zusters elkaar aan…

→ Benieuwd hoe dit afloopt? Via bovenstaande qr-code kun je het hele verhaal beluisteren.

→ Geïnteresseerd in de geschiedenis van Deventer en de Bergkerk? Kijk op het inlegvel voor leuke tips.

BLIKSEMAFLEIDERS

Koperslager Schaap maakte vanaf 1779 koperen sierstukken. Het vervaardigen van sierwerk groeide in de loop der tijd uit tot het maken van bliksemopvangers en bliksemafleiders. Het bedrijf bestaat nog steeds en is inmiddels een technisch installatiebureau.

In Deventer worden voetballen voor internationaal gebruik gemaakt. Ook komen clubtenues van bijvoorbeeld Feyenoord, Barcelona en het Franse elftal hier vandaan, evenals merchandising van de UEFA en de FIFA.

DSM-WIELERPLOEG

In Deventer is het hoofdkantoor van de wielerploeg DSM, het voormalige Team Sunweb, gevestigd. Wekelijks trainen de wielrenners en wielrensters op het industrieterrein in het Experience Center.

Deventer heeft meer

Deventer staat bekend om de Deventer koek, de bedden van Auping, het vlees van Stegeman, de snoepjes en waspoeder van Senzora, Nefit en de boekenmarkt, het festival Deventer op Stelten en het Dickens festijn. Maar Deventer heeft meer…

Van 1797 tot 1978 was hier de Koninklijke Deventer Tapijtfabriek (inclusief voorlopers). Er werden onder andere kostbare smyrnatapijten geweven. Deventer tapijten zijn onder meer geleverd aan het Deventer stadhuis, het Koninklijk Paleis op de Dam in Amsterdam, de Ridderzaal (1904) en het oude gebouw van de Tweede kamer in Den Haag. Maar ook ver buiten onze landsgrenzen zijn ze terug te vinden.

TWEEDEHANDS KLEDING

Een behandeling tegen leverkanker komt van een Deventer bedrijf. Kleine bolletjes worden in de leverslagader gespoten en bestralen de lever van binnenuit. Deze behandeling vindt wereldwijd plaats.

Het Leger des Heils is de grootste tweedehands kleding inzamelaar van Nederland. Door de centrale ligging van Deventer werd enkele jaren geleden besloten om het grootste sorteerbedrijf van kleding op het A1 bedrijvenpark te vestigen. Deze kleding wordt niet alleen in de ReShare Stores aangeboden, maar wordt ook verscheept naar hulpbehoevende gebieden.

TEKST: Monica en Fokke Linssen BEELD: TinekeWerkt

Deventer tapijt

Voetbal

Behandeling leverkanker

DE TAAL VAN !MPACT

Muziek, cabaret en toneel. Ik ga graag naar het theater voor een

mooie voorstelling. Maar een dansvoorstelling? Die zie ik niet vaak.

Hoogste tijd dus om daar verandering in te brengen. Ik houd erg van gesproken en geschreven taal, van songteksten, van boeken. Maar de taal van dans is nieuw voor mij. Ik laat me verrassen en neem plaats in het rode pluche van de schouwburg.

TEKST: Mariëlle Nijland en Mabel Schotgerrits BEELD: Werry Stam

VERHAAL ZONDER WOORDEN

Het zaallicht gaat uit, het gordijn open, de spotlights aan. De eerste klanken van de muziek vullen de zaal, mijn blik richt zich op het podium. Lichamen die in beweging komen, elkaar vastpakken, weer loslaten. Gezichten die elkaar aankijken met een blik van angst, verwarring of juist vol verlangen. Ik zie liefdevolle bewegingen met een toenadering naar de ander, daarna juist handen die loslaten. Dansers die elkaar vastpakken, omarmen, meenemen en weer ieder hun eigen weg gaan. Zonder woorden, maar in beeld komt het verhaal tot leven. Samen met het decor, het licht, de muziek en de kleding valt alles perfect op zijn plek. Ik kijk naar het verhaal voor mij als naar een film. Ik word er langzaam in meegezogen en vergeet dat ik in een schouwburg zit. De dansers, de soepele bewegingen, alles vloeit in elkaar over op de klanken van de muziek. Dans vertelt ons over emoties, maar zonder woorden. Emoties als jaloezie, daadkracht, moed, liefde, verdriet en verlangen. De prachtige choreografie laat mij de emoties van de dansers ervaren. Het geheel brengt me in vervoering. De beklemmende beelden van mensen achter een hek, van het op de vlucht zijn in de koude nacht, raken me. Net zoals een duet tussen man en vrouw waarin het aantrekken en loslaten in relaties iets met mij doet.

MAATSCHAPPELIJKE THEMA’S

Ik kijk naar een voostelling van !MPACT, een dansgezelschap uit Deventer onder artistieke leiding van Marion van Veen en Annemieke van Barneveld. !MPACT bestaat uit een groep semiprofessionele dansers en heeft daarnaast een kweekvijver voor jong talent: !MPACT Junior. Met dans als taal wil !MPACT vertellen wat in woorden soms moeilijk te vangen is. De voorstellingen gaan over maatschappelijke en persoonlijke thema’s die iedereen kan herkennen. De dansers beginnen het maakproces met de vraag wat het thema met hen persoonlijk doet, wat het thema voor hen zelf betekent en ze vertalen dit naar

Mabel Schotgerrits:

“Sinds 2018 dans ik bij !MPACT Junior. Door te dansen kan ik ontspannen en alles van de dag loslaten. Dansen betekent voor mij dat ik een verhaal kan vertellen zonder woorden te gebruiken. Dat daarmee mensen geraakt kunnen worden, vind ik erg bijzonder. Naast dat ik het fijn vind om te dansen, leer ik bij !MPACT veel over maatschappelijke thema’s en mijzelf. Door een jaar lang intensief bezig te zijn met het onderwerp waarover je danst, vorm je een eigen mening en begrijp je mensen beter. Op het podium kan je het verhaal dan duidelijk

dans. Het samen maken en vormgeven van de choreografie is een belangrijk onderdeel. Inmiddels zijn er voorstellingen gemaakt met verschillende maatschappelijke thema’s als: het hebben van gescheiden ouders, Alzheimer, hoe is het om vluchteling te zijn en het leven in het nu. Het zijn onderwerpen die ons allen van dichtbij of iets verder weg raken, maar altijd herkenbaar zijn. !MPACT heeft ook al gedanst in de Bergkerk en op plekken buiten. De dans komt op verschillende locaties weer heel anders tot leven. Elke plek heeft zo zijn eigen magie.

Ik kijk naar het podium, ben verwonderd en verrast. Zoals een bepaalde songtekst of een bepaald gedicht mij kan raken met woorden, kan de wereld van dans dat ook. Ook al spreek ik de taal van de dans zelf niet, deze taal begrijpt iedereen. Welk thema het ook is, overal valt iets in te herkennen. Soms dichtbij en in jezelf, soms bij een ander. Een bijzondere ervaring en zeker niet de laatste keer dat ik !MPACT zal zien dansen. Wat een prachtig dansgezelschap en dat gewoon uit ons mooie Deventer. Ik kijk uit naar hun volgende voorstelling en doe een klein vreugdedansje met mezelf, blij dat ik ze ontdekt heb.

→ Op het inlegvel vind je meer informatie over dit dansgezelschap.

In deze editie van het magazine is rapper Manke aan het woord.

Hoe en wanneer ben je begonnen met muziek?

“Ik ben op mijn 15e begonnen met het schrijven van mijn eerste tekst. Ik kwam altijd al als kind in een jongerencentrum om plezier te maken met andere jongeren. Een andere rapper, Kwaboi, was daar altijd bezig in een studio. Ik keek een tijd heel erg naar hem op en vond het zo gaaf om te zien hoeveel je kan met rap. Op een dag vroeg hij mij of ik ook een keer wat wilde schrijven en opnemen. Ik zei gelijk: “ja, natuurlijk!” Ik vond het zo leuk om te doen, dat ik sindsdien elke dag wel een tekst schrijf. Ook maak ik nog steeds liedjes met Kwaboi. Er zijn er door de jaren heen ook meer rappers bijgekomen waar ik nu goed mee kan samen werken:).”

Waar krijg jij inspiratie van?

“Ik krijg inspiratie door de ervaringen van mensen, hun verschillende persoonlijkheden en verhalen over het leven. Ik wil graag mensen motiveren en steunen in de moeilijke en minder leuke tijden. Daarom ben ik ook altijd geïnteresseerd in iemands gedachten en achtergrondverhalen.”

Waar komt jouw artiestennaam vandaan?

“Mijn artiestennaam begon als een bijnaam. Zoals je misschien weet, loop ik met een kruk en ben ik wat minder goed ter been. Mijn vrienden op de middelbare school konden mij altijd erg waarderen en vonden het knap hoe sterk ik in het leven sta. Op een dag riep een vriend: “hey Manke, loop ‘ns door man.” Ik vond die naam zo lekker over de tong rollen, dat ik dacht: dit is de perfecte naam. Het past letterlijk bij me, ik voel me ook die naam. Ik merkte ook dat mensen mijn zelfspot konden waarderen.”

Op welk stuk tekst ben je het meest trots? Wil je een stukje songtekst met ons delen?

Je denkt zo goed te weten

Die jonge zo zelfverzekerd

Maar hij heeft ook een verleden

Hij moest blijven bewegen

Op zijn tenen aan het streven

Alles moest ie ook gaan geven

Anders stond die nu niet op zijn beide benen

Dus als je praat

Beter weet de zaak

Ik kom op de kaart

Ik voel me nu net een staat

Vroeger was ik traag

Nu sneller ook dan een haas

We gaan gebouwen klimmen

Hater noem me maar je baas

Het maakproces van rapper

Manke

Soms heb ik geen zin om te eten

Dat komt door diabetes

Hoe voelt het om normaal te lopen

Wil het best wel weten

Hoe voelt het om normaal

Te kunnen sprinten springen hinkelen

Of überhaupt lopen in kilometers

Heb het niet bij één

Bij allebei net als een combi

Het zit aan me te vreten

Net bij walking dead de zombies

Me oom plots overleden

Ik zweer wou dat hij dit kon zien

Me hoofd kan soms exploderen

Ben de fucking bom hier

→ Meer zien en horen van Manke?

Scan de qr-code.

→ Tips om zelf met je talent aan de slag te gaan, vind je op het inlegvel.

TEKST: In samenwerking met Davey Hoogelander (Manke) BEELD: Elisabeth Ismail

DEVENTER MUZIEK

elektrisch voetveer

geruisloos

glijdt Stad Deventer

langszij

magnetisch kadevast

geklonken

maar niet voor lang

dan schroeft zij

dieselloos voorbij

terug naar overzij

verbonden met de stroom

BEELD: Marianne de Bakker

TEKST: Boudewijn Betzema

natuur �

Wandelen werd een veelvoorkomende activiteit door corona. In Deventer zijn er de afgelopen tijd veel initiatieven ontplooid om te wandelen: lunchwandelen tijdens het werk, het ommetje, klompenpaden, wandelingen met collega’s, maar ook de wekelijkse wandeling met buurtbewoners. Waarom gaan mensen wandelen en wat brengt het ze?

WANDEL JE

EEN STUKJE MET MIJ MEE...

→ Ook een stukje mee wandelen? Op het inlegvel staat meer informatie.

“Ik trek graag mijn wandelschoenen aan om het liefst samen met vrienden te gaan lopen in een omgeving waar veel te zien is. Vanuit huis wandel ik door de mooie straten, over de Wilhelminabrug, kijkend naar de skyline van mijn stad Deventer. Elke keer is het weer anders, andere kleuren en andere vormen. Wind in mijn haren een blos op mijn wangen. Ik geniet van wat ik zie en laat mijn gedachten varen om te genieten van het hier en nu.”

“Verdwalen is in Nederland bijna onmogelijk. Elk wandelpad heeft wel gekleurde paaltjes en markeringen. Je komt altijd weer een volgende markering tegen, die je verder brengt naar waar je heen gaat. Het verdwalen is mij wel overkomen in het Kroondomein Het Loo, het koninklijke landgoed op de Veluwe. Het is de enige plek in Nederland die nauwelijks bewegwijzerd is. Nee, ik raakte niet in paniek. Ik ging daarentegen in een rustiger tempo lopen zonder dat ik een bepaalde bestemming op het oog had. En ik ging genieten van een bezienswaardige omgeving. Na zeker een uur kwam een boswachter in een auto mij helpen. Eerst kreeg ik een waarschuwend woord, ik liep op verboden terrein. Daarna reed ik met de auto mee het kroondomein uit.

Die rust en kalmte kreeg ik ook bij de wekelijkse wandeling. Die had weliswaar hetzelfde beginpunt en eindpunt, maar daar tussendoor was elke keer een verrassende route. Je wandelde zonder zorgen, je kwam altijd uit waar je begon. Het mooiste was de avond na de wandeling: er kwam een bevredigende moeheid van uren lopen in de buitenlucht. Dat laatste is wel het belangrijkste.”

TEKST: Monica Linssen

BEELD: Monica Linssen en Angela Bloemers

JELTE DE RUITER

MARJAN BEL

CO SOUHUWAT

“Het is heel relaxt om met een groep te wandelen. Al pratend kom je op plekken waar je zelf niet zou lopen en zo leer je ook de groep kennen. Onderweg een kopje thee of koffie. Ik hoop nog heel lang te mogen wandelen en zo mijn conditie op peil te houden.”

KOOS VISSCHER

“Wandelen verbetert je conditie en uithoudingsvermogen. Bovendien is het heel ontspannend. Je ontdekt je directe omgeving. Ook doe je leuke contacten op en heb je tijdens en na het wandelen leuke gesprekken. En het is weer eens wat anders dan een fietstocht, lopend zie je meer.”

MARION REKVELD

“Ik hou van wandelen in de schitterende omgeving van Deventer, met altijd een andere route. Het is gezellig om met een groep te wandelen. Je hebt leuke gesprekken onderweg en een heerlijke verrassende koffiepauze halverwege. Daarom loop ik ongemerkt makkelijk tien kilometer, dat gaat vanzelf. Ik kijk ernaar uit,  krijg er energie van en kom altijd weer blij thuis. Bovendien maakt het m’n hoofd weer fris en verzet het m’n gedachten en problemen.”

“Wandelen vind ik fijn, vooral in de groep. Wandelen doe ik toch wel, maar alleen is maar alleen. Zo doe je ook contacten op en kan je gezellig kletsen onderweg.Je hebt dan ook niet in de gaten dat je er al weer bent.”

JOKE DULLEMANS

BEELD: Werry Stam

GEDICHT: Tys Damhuis

De natuur is van vallen en weer opstaan.

Soms moet je even door zwart of grijs heen gaan.

Om even niet meer zo recht in een lijn te staan.

Om ook je zelf aan te kijken: wat heb je aan leuke dingen gedaan?

Soms is het ook goed om de ander kant te zien staan. Praat tegen een boom of tegen jezelf of tegen een ander om samen deze weg van avontuur in te slaan.

Het leven is gewoon van vallen en weer opstaan.  Kijk eens hoe mooi: deze natuurfoto geeft het zo mooi aan.  Je moet er alleen voor open willen gaan staan.

→ Om zelf te genieten van het IJssellandschap kijk je snel op het inlegvel.

AAN DE ANDERE KANT VAN HET HEK

Daar was ineens het grote gat in het hek. Ik had hier wel eerder gelopen, maar nooit eerder was het gat me opgevallen. Nieuwsgierig als ik ben, ging ik een kijkje nemen. Ik wist dat achter dit hek een grote tuin was. Wat ik zag door het gat, was echter niet wat ik had verwacht. Geen kleurrijke boerentuin, met fruitbomen, groenten, minstens één vijver en bloemen zoals vroeger bij mij thuis. Maar wel zo kleurrijk dat ik er gewoon een foto van moest maken.

Een lelijke eend, schroot! Geen ramen meer. Met een houten dak. Bescherming, omdat de eend als schuur was gebruikt? Misschien ook een bed, maar dan moet je wel lang zijn. Maar het beste was, dat de eend was geverfd als een hippie-auto. Geweldig!

Wat verbergen we soms toch mooie dingen achter onze muren, schuttingen en hekken.

TEKST EN BEELD: Elke Pilz

Wat is jouw tip om de winter door te komen?

Hoe kom jij de winter door? Met de stijgende prijzen voor energie komt de creativiteit bij de mensen naar boven om te besparen op de energiekosten.

Willekeurige voorbijgangers geven hun tips.

EEN AIRCO ALS VERWARMING

Kristel geeft aan dat ze er nog niet zo over heeft nagedacht hoe ze energie kan besparen de komende winter. “Waarschijnlijk meer laagjes over elkaar heen aantrekken en de verwarming lager zetten. We hebben dubbelglas en we hebben vorig jaar een airco aangeschaft. We willen bekijken of we de airco ook als verwarming kunnen inzetten. Dat is mogelijk. Elektriciteit is goedkoper dan gas, hoeveel weet ik niet precies.  We hebben de airco echt aangeschaft vanwege de warme zomers, maar we hebben ons goed laten voorlichten. We gaan ontdekken wat de komende winter ons brengt.”

Een oudere dame in de straat doet veel kleine dingen. Het huis is een jaar geleden geïsoleerd. Dit zou een energiebesparing moeten opleveren. Ze heeft niet paraat hoeveel het voordeel bedraagt. “Ik ben een 24-graden mens en ik heb nog geen kachel aan gehad. Wel heb ik een extra jasje aan binnen. Ik doe een emmer onder douche voordat het warm wordt en ik er onder ga staan. Dat emmertje water gebruik ik voor de planten. De volgende besparing is het aanschaffen van een nieuwe koelkast en vriezer, want die hebben ook hun langste tijd gehad en daarmee bespaar ik op de elektriciteit.”

Ze doet veel kleine dingen. Geeft kleding weg. Ze kookt voor vier personen: een maaltijd voor haar zelf, twee geeft ze weg aan een oudere dame in de straat en één gaat in de vriezer.

“Ik kook in de waterkoker mijn aardappels in schijfjes en gebruik de magnetron.”

Mevrouw Harmsen vertelt dat ze net een installatiebureau op bezoek heeft gehad, dat een offerte uitbrengt voor zonnepanelen. En er komt ook een combiketel waar een warmtepomp op kan worden aangesloten. “Omdat we in een oud huis wonen, kunnen we niet van het gas af. En verder… we douchen minder, maximaal vier minuten. Ach, ik heb net op de radio van een energiecoach gehoord, dat de verwarming 90% is van je gasverbruik en douchen en koken 10%. Verder was de tip van de energiecoach om ’s morgens de ramen dicht te doen en ze ‘s nachts open te zetten, dan blijft de warmte in huis. Ook het sluiten van de gordijnen helpt. Wel gelijk als het donker wordt om zes uur en niet ‘s avonds om acht uur.”

Het sluiten van de gordijnen helpt

Ik kook in de waterkoker mijn aardappels in schijfjes

Gita vertelt dat ze in de winter dekentjes voor de deuren legt zodat het niet tocht.

“En toen ik hoorde dat de prijzen zouden stijgen, ben ik overgestapt naar een andere leverancier. Nu heb ik een vast contract voor drie jaar.” Lachend vertelt ze dat ze haar kinderen ‘opnieuw’ opvoedt, zodat ze zich bewust worden van het verspillen van water. Geen halfuur, maar een kwartier douchen en dus staat Gita regelmatig op de deur te kloppen. “Verder hebben we alles voorzien van HR-glas. Door corona konden we niet op vakantie en hebben een mooie investering gedaan in het huis.”

Gita heeft een gasfles aangeschaft om buiten te koken. “Buiten heb ik een schuur en daarin heb ik een keuken gemaakt. Ik kook graag. Ook in de zomer, dan heb ik het gevoel dat ik op vakantie ben. De glasflessen zijn goedkoper dan het gas dat je in huis gebruikt. En onze Surinaamse maaltijden zijn bewerkelijk in voorbereiding en het garen.”

“Mijn tip is: dik gekleed gaan zitten, meer laagjes aantrekken. Minder water verbruiken. Douchen even nat, kraan uitzetten en inzepen en dan afspoelen. Ik heb net de zolder geïsoleerd met steenwol en planken. We hebben dubbelglas en de voordeur is vervangen. Ook zet ik de verwarming lager op 14 graden en ’s avonds op 19 graden. Ik waardeer de bon die is uitgedeeld, waarmee je bij een bouwmarkt materiaal kon aanschaffen om je huis te verduurzamen. Ik ben wel van de voorlichting. Het initiatief energiecoach ken ik. Het zou wat handiger zijn als dat niet alleen in de huis-aan-huiskrant wordt geplaatst, maar dat daar wat meer ruchtbaarheid aan wordt gegeven.  Wat ik graag zou willen is dat de gemeente watertonnen plaatst. We douchen nu in drinkwater. Met een voorraad watertonnen kunnen we dat water gebruiken voor bijvoorbeeld douche, afwas en toilet.  Voor het kleden in laagjes trek ik een Noorse trui of jas aan om de koude avonden te trotseren. Ik hoop dat ik er een beetje knap uitzie op de foto. Eentje zoals Paul Huf ze maakte, niet een eerlijke, maar de mooiste foto.”

Een gasfles om buiten te koken

gekleed gaan zitten, meer laagjes aantrekken.

De bewoner vertelt dat de woningen slecht zijn geïsoleerd. Het huis heeft geen thermopane (dubbelglas). Hij is een handige klusser die creatieve oplossingen verzint om te isoleren.

Hij heeft platen voor kleine raampjes geschroefd, zodat de warmte binnen blijft. “Achter de verwarming heb ik folie geplakt, kijk maar,” zegt hij en we lopen naar achteren. “In de slaapkamers heb ik platen met noppenfolie geplaatst, zodat de folie niet wegzakt. De warmte blijft binnen en lekt niet weg. En ja, natuurlijk lucht ik door de ramen af en toe open te zetten. Op zolder heb ik tegen de balken deuren geschroefd, zodat het dak geïsoleerd is.”

“Ik heb een goed inkomen en kan wel wat meer dragen. Daarnaast heb ik gespaard, om de extra kosten te kunnen betalen. Ik ben me ervan bewust dat ik me in een bevoorrechte positie bevind. Ik leef zuinig, kan met weinig toe en ik zie wel waar het schip strandt.”

“Ik heb er een zwaar hoofd in,” zegt Freddie, ondernemer. “Per oktober wordt de energierekening met 30% tot 50% verhoogd. Op dit moment heb ik nog geen maatregelen genomen. We moeten wel onze prijzen verhogen. Wel met in het achterhoofd dat we weer naar de prijslijst van nu (september 2022) terug kunnen gaan als de regering doet wat ze ons belooft: terug naar normale prijzen. Ik hoop dat we er komen met de prijsverhoging. Ik hou mijn hart vast. Je moet wel wat omzetten om alle kosten te kunnen betalen. Natuurlijk ben je ondernemer en neem je risico’s, maar we zullen misschien ook onderweg nog een keer bij moeten stellen.”

IK HOU MIJN HART VAST

→ Op het inlegvel staat waar je de energiecoaches kunt vinden.

Isoleren met noppenfolie en platen

tips van de energiecoaches

ZO BESPAAR JE

DRAAG MEERDERE LAAGJES KLEDING OVER ELKAAR.

Altijd weer die laagjes J

ENERGIE:

SLUIT DE GORDIJNEN ALS HET DONKER WORDT. Gordijnen houden de warmte langer vast in huis

TREK EEN DIKKE TRUI AAN.

DOUCHE KORTER HET KAN OOK

SNEL OF WAS JE MET EEN WASHANDJE IN PLAATS VAN DAT JE DOUCHT. of je een roos kunt vormen om gebruik te maken van zonne-energie.

Bekijk met je buurt (postcode)

ZET DE KACHEL

(THERMOSTAAT) LAGER OP 14 GRADEN ALS JE NIET THUIS BENT.

Voed je kinderen op om geen water te verspillen, douche kort en let erop.

Koop een airco (alleen mogelijk met speciale types) die warme lucht blaast.

ZET EEN EMMERTJE WATER ONDER DE DOUCHE OM HET EERSTE WATER OP TE VANGEN VOORDAT HET WARM WORDT.

ISOLEER JE DAK MET STEENWOL EN PLANKEN.

Leg een dekentje voor de deuren om tocht tegen te gaan. BUITEN- EN BINNENDEUREN.

PLAATS TOCHTSTRIPS BIJ

Buitenkeukens in verschillende vormen. Wie gebruikt ze?

SCHIJNT DE ZON?

DICHT, ZODAT DE WARMTE IN JE HUIS BLIJFT.

LAAT HAAR JE HUIS VERWARMEN EN DOE DAARNA DE GORDIJNEN

Schaf een gasfles aan om buiten te koken.

Heb je de middelen plaats zonnepanelen, een warmtepomp en HR beglazing.

BEKLEED JE RAMEN MET NOPPENFOLIE.

ECO-was duurt langer maar kost minder energie voor was- en afwasmachine.

ZET DE WASDROGER EEN KWARTIER OP EEN STANDAARDPROGRAMMA EN HANG DAARNA DE WAS OP OM VERDER OP TE DROGEN.

Blijf als energieafnemer alert. De energiemaatschappij moet dertig dagen in acht nemen om haar klanten te informeren bij een prijsstijging.

PLAK

RADIATORFOLIE ACHTER DE VERWARMINGSRADIATOREN.

PLAATS WATERTONNEN EN GEBRUIK

OPGEVANGEN WATER VOOR DOUCHE, TOILET, AFWAS

EN PLANTEN.

Ennuh misschien elkaar wat vaker knuffelen?! Daar word je beide warm van.

Niks lekkerder voor honden om vrijuit te kunnen spelen, snuffelen en rennen. De honden Pepper & Blue gingen met hun baasje op avontuur.

Hon nde

aan

“Jammer, jammer, we moeten naar huis... maar thuis wacht ons het eten op!

Blaff, blaff!”

Hondsroospad

“De schaapjes zijn er... de schaapjes zijn er, geweldig...snel, snel, laat ons los, we willen er naartoe... snel!”

→ Op het inlegvel staat waar je nog meer met je honden vrijuit kunt wandelen.

Colmschate Zuid Spirea

Oude Oxersteeg

TEKST EN BEELD: Elke Pilz

Esdoornlaan

Lijsterbeslaan

“...erg leuk, koempels treffen...! Kom, kom, sneller...!”

Kastanjeweg

Hondenspeeltuin Hondenontmoetingsplek

Zomervaartpad

de wandel

Hondenlosloopgebied

“Bah, Pepper heeft me nat gespoten, bah! Moet me even goed schudden.”

Handelspark Wateringen

“De ganzen zijn er! Snel even ganzen jagen!”

“Ah, geweldig, vrij... Waar is Pepper? Snel, snel, achter aan rennen...”

op het oude pontje

heel stil aan boord geen tranenzout op windsnelheid de Bolwerksmolen

trager nog de uren van de Lebuinus

op afgevlakte IJssel het pontveer en de Wilhelminabrug

spelevarend met zijn wolken de zon het daglicht zoet

BEELD: Marianne de Bakker

TEKST: Boudewijn Betzema

portretten�

DEVENTER INKIJK

Han Nijhof is in Deventer allereerst gekend als de man die zich namens Stichting Industrieel Erfgoed Deventer sterk maakt voor het behoud van belangrijke historische industriële panden in het Havenkwartier. Ook heeft hij in opdracht van Stork Hengelo gezorgd voor de installatie van het Deventer gemaal Ankersmit.

Minder bekend is dat de geboren Achterhoeker van heel wat meer markten thuis is. Hij sleutelde aan oldtimers, bouwt cello’s, repareert violen, herstelt vermolmd hout- en schrijnwerk van driehonderd jaar oude klokken en gebruikt zijn vaardigheden als metaalbewerker in zijn werkplaats aan huis. Zijn interesse in Russische literatuur schiet er haast bij in. Niets voor niets noemt hij zich een doener en had hij het liefste een alleskunner willen zijn. “Maar ik ben niet commercieel, ik maak geen producten voor de verkoop”, laat hij uitdrukkelijk weten.

Als 84-jarige is hij de oudste bewoner van het Havenkwartier. Dat weerhoudt hem er niet van celloles te volgen, want “Van alle instrumenten heeft een cello het meest menselijke geluid. Die vibreert je hele lichaam. Een viool heeft een hoog, jankend geluid. Een cello niet, die blijft van de laagste toon tot de hoogste toon in je eigen lichaam.”

→ Op het inlegvel staat waar je het makersplein vindt om zelf aan de slag te gaan.

TEKST EN BEELD: Bart Beijer

Onbegrepen

Altijd zit je hoofd maar vol met allerlei vragen

Vragen die je niet opgelost krijgt

En elke keer weer raak je in paniek

Paniek die je niet wilt voelen

Je raakt de grip op de realiteit kwijt

Je houdt vast aan details

Je maakt je eigen realiteit

De fantasie en werkelijkheid lopen door elkaar

Wanhopig op zoek naar duidelijkheid en begrip

In een wereld die niet te begrijpen is voor jou

TEKST EN BEELD: Angela Bloemers

Van buiten naar binnen

“Kep dertig joar de grond bekiek’n, noe maar van de bovenkant”

TEKST: Fokke Linssen BEELD: Astrid Stok

Vaak kijk je op tegen die enorme flatgebouwen en denkt dan: hoe zou het zijn om op elf hoog te wonen? We trokken de stoute schoenen aan en togen naar Wezenland, waar onze blik getrokken werd door de Zonneflat. De eerste stap was snel genomen, daar er toevallig een flatbewoner naar buiten kwam en wij zo alvast naar binnen konden zonder op goed geluk op een bel te drukken.

De lift stond uitnodigend op ons te wachten en als een speer werden we gelanceerd naar de elfde verdieping. Ook de tweede stap bleek makkelijker dan gedacht. Bij de eerste de beste deur op de galerij stond een struise dame in de opening. Na ons voorgesteld te hebben waren wij van harte welkom in haar appartement.

ONDER WATER

Zij stelde zich voor als Laura Palmter Mate, geboren op de Withagen. Dat is een buurtschap dat ten behoeve van de zandwinning voor de A1 in 1968 letterlijk onder water verdween. Hieruit ontstond recreatiegebied Bussloo. Als rechtgeaarde boerendochter ging ze op negentienjarige leeftijd al werken. Eerst ging ze in Zutphen aan de slag als interieurverzorgster aan huis en vijf jaar later in het Hamaland in Twello.

binnenkijken

Inmiddels had ze haar man, Wim, leren kennen. Voor het huwelijk in 1963 had hij al een huis gekocht op de Worp en voor de nodige akte toog zij mee naar de notaris. Op de opmerking dat zij (nog niet getrouwd zijnde) niets te vertellen had, sprak zij uit: “Noe nie, maar later wel!”

‘ DE PLANKEN ERAAN ZETTEN ’

De stap naar een baan in de bejaardenzorg in 1969 was snel gemaakt. Het leven ging door. Maar plotseling opkomende mist zorgde ervoor dat Wim in Grave op een file van 33 auto’s botste. Behoorlijk gekreukeld, maar fysiek lichtgewond, kwam hij uit dit ongeluk. De beelden verdwenen echter nooit. Het grote keerpunt in haar leven kwam 23 jaar later. In 1992 werd Wim op de Worp bijna fataal aangereden. Het betekende wel het eind van zijn werkzame leven. De arts adviseerde om ‘de planken eraan te zetten’. Er moest een gelijkvloers onderkomen komen, geen tuin, trappen en bewerkelijke hobby’s meer. Het oog viel op de Zonneflat. Ze gingen van een huis naar een appartement. “Is dit niet te hoog?,” vroeg Laura.

“Kep dertig joar de grond bekiek’n, noe maar van de bovenkant. Ik wil nêet dat de buren kunnen zien wah ik in de murf steek”. Ze nam ontslag en haar collega’s

vroegen “Waarom?”. “’t Is een kold end met de fietse naar Twello,” was het antwoord. De zorg om Wim was vele malen groter.

MIJMEREN

“Ik zit hier hoog en droog en zal geen natte voeten krijgen,” zegt ze, ons rondleidend door het appartement. “Hier voel ik mij veilig, goed en op m’n gemak. De omgang met de flatbewoners is fantastisch, vooral in het begin. Toen het een toelatingseis was om een appartement te betrekken dat een van de partners de leeftijd van 55+ had bereikt. Dit is nu niet meer van toepassing en de sociale omgang is ietwat getemperd. Wel hebben we op de begane grond een trefpunt waar diverse activiteiten plaatsvinden.”

Negen jaar geleden overleed Wim en ze vult haar tijd sindsdien met korte reizen, borduren, kaarten maken en naaien. Maar ze kijkt vooral vanaf haar balkon over het weelderige groen uit dat Deventer rijk is. ’s Avonds zijn het vooral de lichten van de stad (en sporadisch de Adelaarshorst) die haar tot mijmeren brengen. ‘

Altied haost en nooit geen tied, zörgt d’r veur da’j eerder sliet’

“Ik zit hier hoog en droog en zal geen natte voeten krijgen”

“Het is allemaal begonnen met één loc, drie wagons en een klein baantje. “Van gietijzer!”

zegt meneer met de nadruk op het woord gietijzer. “Die zie je nu niet meer, maar in die tijd, net na de oorlog, was dat het materiaal waar modeltreinen van gemaakt werden. Ik had ervoor gespaard.”

TEKST: Gerrie Nieuwenhuis BEELD: Bart Beijer

“Vijftig gulden kostte het pakket. Ik heb het gekocht bij Strooiing aan de Diesestraat in Zwolle. Een echte Fleischmann, hèt merk voor treinen. De mijne was een model van de Deutsche Bahn.  Mijn eerste eigen baantje op zolder kocht ik van het zelf gespaarde statiegeld voor lege flessen.” Meneer van de Belt lijkt weer even terug bij zijn spoorbaantje op zolder in het huis in Wipstrik, een wijk in Zwolle.

In 1966 trouwde hij. “Soms bleef er weleens wat over om het treinbaantje uit te breiden. Het waren meer rails dan treinen, want die waren duur.” Hij had voor

zijn hobby een plek op zolder. In 2003, rond zijn pensionering ging hij bij de modelbouwvereniging in Deventer. Die zat, zit overigens nog steeds, aan de Nijmegenweg. Hij wijst met zijn hand naar achter, een beetje in de lucht en zegt: “daar waar de brandweerkazerne is. Daar begon ik dingen te maken op een schaal van 1 op 87.

Toen ik kwam, zei de voorzitter: “begin maar met je volière na te maken, die hadden we namelijk. Dus ik naar huis en met lucifershoutjes, stukjes gaas, karton, verf, kwast en een stanleymes ging ik aan het werk. Het werd een mooi wit hokje met een deur en daaraan vast een open gedeelte met gaas ervoor.” Hij pakt een doos en tovert het huisje tevoorschijn.

“Maar toen ik op de club kwam, keurden de ander leden het af. De verhouding was niet goed. Zo’n lucifer als paal was véél te dik. Ze waren resoluut hoor,” zegt hij.  “Gelukkig nam de voorzitter het voor mij op en zei: “en nu je tuinhuisje op het volkstuincomplex.” En hij pakt het volgende huisje uit de doos.  Het is een mooi wit huisje met een rood-wit zonnescherm. Het huisje wordt geflankeerd door twee groene regenpijpen. En net zoals het in werkelijkheid is, steekt het een beetje uit ten opzichte van de opstaande

“De voorzitter zei:

‘begin maar met je volière na te maken’”

muren.  De dakgoot en de regenpijp doen dat ook. De regenpijp loopt eerst een paar millimeter van de muur en daarna langs de muur naar beneden. Precies zoals het was.

“Wat een precisie,” zeg ik.

“Ja,” zegt hij, “daarna ben ik gaan tekenen op schaal.” We lopen naar de tafel waar de map met tekeningen ligt. Alles is getekend op ruitjespapier van Märklin, ook een treinenmerk. Ik zie het station van Deventer, de oude ambachtsschool, de winkel van Jan Rauw uit Deventer, een kerk en pastorie in Lingen en verschillende huizen van bekenden.  Alles is van verschillende kanten getekend. En alles zit erop en eraan: ramen, deuren, torentjes, gevelstenen. Heel nauwkeurig. “Ik kon als kind al goed tekenen had een 9 op mijn rapport,” vertelt hij met enige trots.

We lopen samen naar de glazen salontafel. Want onder het glazen blad staat een model van het Deventer station op een onderplaat. Op die plaat is de weg uitgetekend en rijden de bussen heen en weer. Alles is aanwezig: de klok boven de ingang, het afdak bij de beide ingangen, het langwerpige zijstuk waar de fietsenstalling was met zijn luifels en typische ramen en deuren. De salontafel is te kort om het hele bouwwerk te huisvesten. Meneer haalt het station van de onderplaat en zet het geheel op tafel en hij schuift het laatste stuk van de fietsenstalling ertegenaan. “En weet

je nog dat er een urinoir voor mannen voor het station stond?“ vraagt hij. “Ja, dat weet ik nog wel, het stonk er altijd wanneer je in de buurt kwam,” zeg ik en ik ruik spontaan weer de geur.  “Kijk,” zegt hij  “ook dat heb ik nagemaakt,” en hij zet het op de plek voor het station waar het altijd gestaan heeft. Ik herken de specifieke vorm, een hexagonaal, een gebouwtje met zes hoeken.   Hij wijst met een vinger naar een hoek op het dak van het station, bij de hoofdingang. “ Kijk,” zegt hij “dit was een moeilijk stuk, hier komen allerlei schuine dakdelen bij elkaar. Ik had geen idee hoe dat zat. Op een zaterdag liep ik langs het station en stond daar de brandweer met een hoogwerker bladeren uit de dakgoot en van het dak te halen. Ik dacht, dit is mijn kans.  Ik stapte er op af en vroeg of ik even met de hoogwerker mee mocht om dat punt goed te bekijken.  Dat mocht, en zo heb ik dit dus ook naar werkelijkheid nagemaakt.”

Met een glimlach op zijn gezicht loopt hij naar de bank. Aan zijn gezicht is te zien dat hij weer even in de hoogwerker zit. “Door de verhuizing staat alles nog niet op zijn plek,” zegt zijn vrouw. “Ja,“ zegt meneer, er is een teleurstelling in zijn stem te horen. “Er staat nog meer aan de Nijmegenweg bij de modelclub. Daar ga ik nog steeds twee keer per week naar toe.“  Het is even stil dan wijst hij naar de volière en zegt: “dat, dat was knutselwerk”. We kijken voor ons uit en dan wijs ik naar het station op tafel en zeg; “en dat, dat is kunst. Van knutselaar naar kunstenaar!”

→ Geïnteresseerd in modelbouwen? Kijk op het inlegvel waar je hiervoor in Deventer terecht kunt.

“Ik mocht mee in de hoogwerker om het dak te bekijken”

in de ochtend

de troost geldt nu alleen de dichter en het oude pontje

stil luisterend naar Bach

verwaaiend van de grote toren

een groot vrachtschip dreunend voorbij

de dichter en het pontje

heftig deinend

niet in de maat

BEELD: Marianne de Bakker

TEKST: Boudewijn Betzema

doen �

Voor kinderen en andere leuke mensen

Maak een vlaggetjesslinger

Je kent ze wel: slingers van driehoekige vlaggetjes aan een touw. Je kan ze eenvoudig zelf maken. En dan zijn ze precies zoals jij ze hebben wil.

WAT HEB JE NODIG?

• een stuk touw, wol, draad, ijzerdraad, elastiek, een oud snoer, of vuilniszakdichtbindijzerdraadjes die nooit iemand gebruikt en die je aan elkaar kan maken;

• gekleurd papier, reclamefolders, oude tijdschriften, lapjes of plastic tassen;

• lijm, een nietmachine, plakband, paperclips, of wasknijpers;

• schaar;

• eventueel verf en kwasten of stiften/kleurpotloden om de vlaggetjes nog wat op te fleuren.

ZO MAAK JE DE SLINGER

Maak driehoeken of andere vormen van het papier (of ander materiaal). Met een nietmachine of iets wat plakt, maak je ze aan het touw vast. Het blijft het best zitten als je een randje om het touw heen vouwt. Hou aan het begin en aan het eind van de slinger een stukje touw over. Dan kan je de slinger makkelijk aan iets vast maken.

TEKST: Sandra Hessing

BEELD: Angela Bloemers

Schrijf een gedichtje

Een elfje is een kort gedichtje. Het heeft vijf regels en elf woorden, vandaar elfje.

• eerste regel: één woord;

• tweede regel: twee woorden;

• derde regel: drie woorden;

• vierde regel: vier woorden;

• vijfde regel: één woord.

Probeer eens een elfje te maken Voor jezelf, of om cadeau te geven.

Heb je een elfje gemaakt? We zijn benieuwd. Mail het naar: deventerwaagt1@ gmail.com (met je naam). Misschien zetten we je elfje dan in Deventer Waag(t) 4.

Een elfje kan overal over gaan. Het hoeft niet te rijmen. Een voorbeeld:

Vakantie

Alweer afgelopen Nog zes weken

Dan is het kerst Gezellig

Zoek het woord

Dit spel kan in groepjes gespeeld worden. Maar ook één tegen één.

Kies een niet al te lang woord, bijvoorbeeld TAFEL. Zoek nu zo snel mogelijk dingen die met de letters van dat woord beginnen. Bijvoorbeeld:

• T(ak);

• A(ppel);

• F(iets);

• E(ikel);

• L(antaarnpaal).

Je hoeft ze niet allemaal op één plek neer te leggen (met een fiets en een lantaarnpaal is dat wat lastig). Je moet ze kunnen laten zien.

Je kan doen wie het snelst alle letters heeft. Maar je kan ook een tijd afspreken. Sommige letters zullen best lastig zijn.

Lekker warm

Inmiddels is iedereen bedolven onder de tips over warm krijgen, hebben en houden. Eén ervan is ongetwijfeld de waterzak (die platte rubberen ‘kruik’). Lekker warm op de bank, in bed of waar dan ook. Maar hij voelt zelf niet lekker aan (vanwege dat rubber). Een hoes doet wonderen en die is zelf heel goed te maken. Afhankelijk van je doe-hetzelfkwaliteiten en de spullen die je in huis hebt, kan je het jezelf makkelijk of heel uitdagend maken. Wanneer je op waterzak hoes maken of waterzak hoes breien googelt, kom je veel ideeën en patronen tegen. Qua materiaal kan er veel, maar zachte stof voelt het fijnst. Gebruik bijvoorbeeld kleren die niet meer passen (of deels versleten zijn), scharrel wat wol of ander garen op of gebruik het truitje waar je baby uitgegroeid is. Aan dat laatste hoef je weinig te doen, je kan het de waterzak gewoon aantrekken.

Scan de code voor een video waar wordt uitgelegd hoe je een hoes maakt.

Rustgevend tekenen

Een zentangle is een patroon. Dit patroon is opgebouwd uit lijnen.

Door steeds lijnen te herhalen kan je hoofd tot rust komen. Je kan heel eenvoudig beginnen en het steeds uitbreiden. Je hebt er niet meer voor nodig dan papier en een potlood (of stift of pen).

Scan de code voor voorbeelden, filmpjes en interessante websites.

EEN SPEL VOOR BUITEN

ZENTANGLE

Je ziet ze steeds meer in het huishouden opduiken. De moderne hooikist van stof. Ze zijn dan ook erg handig, simpel in gebruik en ermee koken is erg voordelig. Je gerechten hoeven maar kort te koken en garen daarna na in de hooikist. Het hele kookproces duurt wel (wat) langer maar eenmaal in de hooikist heb je er geen omkijken meer naar. Je eten kan niet meer aanbranden of droogkoken.

DE MEEST EENVOUDIGE HOOIKIST

VAN STOF: DE PANNENPLAID

Je kunt een hele simpele stoffen versie zelf maken van oude spullen die je in huis hebt of op de kop kunt tikken. Wat je goed kunt gebruiken als vulling is een oud dekbed, een oude deken of een oude slaapzak. De hoes kun je maken van een oud laken, een oude dekbedhoes of van een lap stof die nog in de kast ligt te wachten op een goede bestemming.

Bedenk dat hoe dikker/beter de vulling is, hoe langer je gerecht goed warm blijft in de Pannenplaid. Is je vulling wat dun, gebruik dan bijvoorbeeld een dubbele vulling. Ook kun je een extra vulling (oude sjaal) om de pan doen voordat je de Pannenplaid sluit. Het is ook belangrijk dat je een goed sluitende deksel op de pan hebt.

De Pannenplaid is vierkant. Het voordeel daarvan is dat deze makkelijk te maken is. Een ander voordeel is dat de vierkante Pannenplaid geschikt is voor zowel kleine als grote pannen. Hij sluit altijd goed aan. Het nadeel is dat je meer stof en vulling nodig hebt.

DIT HEB JE NODIG:

• een stuk oud dekbed of iets dergelijks van 77 x 77 cm

• twee lappen stof van katoen/linnen van 82 x 82 cm;

• een lint van 1,70 meter

• naaigerei

Je kunt natuurlijk ook een Pannenplaid maken voor enkel kleine pannen. Voor pannen tot 20 cm zijn een hoes en een vulling van 62 x 62 cm voldoende.

WERKWIJZE

1. Leg de lappen met de verkeerde kant op elkaar. Naai 3 naden dicht. Houd een naad aan van 2,5 cm.

2. Als je vulling gebruikt die smaller is dan de hoes, naai de vulling dan eerst aan elkaar om schuiven in de hoes te voorkomen.

3 Draai de hoes om en stop de vulling in de hoes. Naai de laatste naad ook dicht. Stik het lint in het midden 20 cm vast (in de richting van punt tot punt).

4. Zet de pan in het midden. De handvatten in de richting van punt naar punt. Vouw de eerste punten strak over de pan.

5. Vouw de andere punten wat bij elkaar en vouw ook die strak over de pan.

6. Knoop de Pannenplaid dicht met het lint.

TEKST: Pauline Teunis BEELD: Astrid Stok

EEN PANNENPLAID VOOR

GEWONE PANNEN TOT 24 CM

Niet voor de hoge soeppan.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

DIT KUN JE ER MEE DOEN

• Het laten garen van bijvoorbeeld rijst, couscous, quinoa, eieren en bonen.

• Havermoutpap koken.

• Soep of kruidenbouillon maken.

• Een stoofpotje maken (en stoofpeertjes).

• Bietjes koken.

• Saus warm houden zonder aan te branden (indrogen) en eten warm houden voor laatkomers of tijdens het picknicken.

• Deeg laten rijzen.

• Granen weken.

LET OP

ZO GEBRUIK JE DE PANNENPLAID

• De ingrediënten garen na in de Pannenplaid. Dat kost meer tijd dan koken. Ongeveer 1/3 van de kooktijd langer. Dat hangt ook een beetje van de ingrediënten af.

• Kook het eten een paar minuten goed door (ongeveer 1/6 van de normale kooktijd). Plaats de pan direct in de Pannenplaid.

• Als je de pan nog iets warmer wilt houden, plaats dan een oude das/ sjaal om de pan. Je kunt natuurlijk ook van dezelfde stof een gevulde lap naaien van ongeveer 10 x 85 cm.

• Op internet kun je veel recepten vinden wanneer je als zoekterm ‘koken met de hooikist’ opgeeft.

• Houd de Pannenplaid uit de buurt van open vuur en zet hem niet op een koude plek.

• Zet de Pannenplaid op een stevige ondergrond.

• De handvatten en de deksel worden heet.

• Gebruik van een pannenlap is raadzaam.

• De Pannenplaid is niet geschikt voor pannen met hete olie of voor ovenschalen/pannen net uit de hete oven.

• Groente en aardappelen verliezen veel voedingsstoffen als die lang staan te garen.

• Vlees stoven wordt afgeraden in de Pannenplaid. De Pannenplaid is niet isolerend genoeg voor vlees waardoor het vlees kan bederven.

DUURZAAM MET TYS

Het was er stiekem altijd al

Lopend door mijn huis, van plan om dingen op te ruimen en weg te gooien. Mijn blik valt op een vergiet in een lekker oranje kleurtje. Eigenlijk zonde om weg te doen. Wat nou als ik die aan het plafond hang, wat gebeurt er dan met het licht van dat saaie peertje wat daar hangt? Wauw, ik ben zelf verrast door het eindresultaat. Kijk nou, een compleet nieuwe lamp met een simpel plastic vergiet.

Door naar de keuken, waar ik een schuursponsje zie liggen. Ik twijfel of ik het weggooi. Zou ik er misschien nog iets anders mee kunnen doen? Ik pak een schaar en ga knippen. Figuurtjes, poppetjes, gekke dingetjes. Misschien kun je er wel mee stempelen? Nu de verf nog vinden.

Al die potjes, bakjes, flesjes, wat moet ik er toch allemaal mee? Maar dat denk ik ook van al die losse pennen, viltstiften, potloden en scharen. Wat nou als ik het ene nu eens ga gebruiken voor het opruimen van het andere? Tada, geen rondslingerende zooi meer! En die flesjes doen het ook perfect als vaasjes. Bloemetje erin en klaar.

Lopend door mijn huis kijk ik rond. Het opruimen is gelukt. Door niks weg te gooien blijk ik ook geen nieuwe dingen te hoeven kopen. Want ineens heb ik hele leuke nieuwe dingen in mijn huis, die er stiekem al die tijd al waren!

→ Zelf dingen maken? Op het inlegvel staat waar je dat in Deventer kunt doen.

TEKST: Mariëlle Nijland BEELD: Tys Damhuis

RECEPT: Werkgroep Happen in de Hoven

BEELD: Mirjam de Ruiter

HAPPEN IN DE HOVEN

De werkgroep Happen in de Hoven bestaat uit een gemêleerd gezelschap van een aantal vrijwilligers met een passie voor koken. Het is opgezet voor de senioren in de wijk de Hoven om eens per maand samen te genieten van een uitgebreide maaltijd en een praatje. Lang niet iedereen kan het zich veroorloven uit eten te gaan of het is simpelweg een brug te ver. Samen dineren in het Hovenhuus haalt (sommige) senioren uit hun isolement en het is altijd gezellig. Inmiddels bestaat Happen in de Hoven al acht jaar. Er komen er maandelijks zo’n veertig gasten.

Happen in de Hoven deelt graag het recept van een heerlijke soep met jullie. Het is geen vast recept, dus improviseren kan prima.

Ingrediënten voor 4 personen:

• 2 preien;

• 2 courgettes;

• flink wat basilicum;

• 2 blokjes biologische kippenbouillon (voor een vegavariant is groentebouillon ook prima);

• scheutje olijfolie;

• peper & zout.

Bereiding:

• Snijd de prei en courgette grof.

• Laat ze op zacht vuur 5 minuutjes stoven in wat olijfolie.

• Breng een liter water aan de kook en los de bouillonblokjes erin op.

• Als de groenten zacht zijn, doe je de bouillon erbij en laat je het 10 minuten zachtjes koken.

• Haal van het vuur en pureer alles.

• Voeg 3/4e van de basilicum toe en pureer nogmaals met de staafmixer.

• Breng op smaak met zout en peper.

• Serveer met wat mooie blaadjes basilicum.

→ Happen in de Hoven zit op dit moment vol. Maar mocht je op een wachtlijst willen, of meer informatie, loop dan eens binnen bij ’t Hovenhuus (of stuur een mailtje).

→ Meer informatie over Happen in de Hoven vind je op het inlegvel.

PUZZEL: Sandra Hessing

BEELD: Angela Bloemers

Kleurrijk Deventer

Elk antwoord is een kleur, of er zit een kleur in de naam. Kleur de vakjes met het juiste antwoord. Een kleur kan meer dan één keer voorkomen.

1. Aan de Dudokstraat op de Vijfhoek staat een iconisch huis van architect Piet Goud, Welke kleur heeft het?

2. Bathmen: zijstraat van de Alferinklaan.

3. Boek van Almar Otten over een kostbaar pigment.

4. Buurt in Colmschate Noord.

5. Buurt in de wijk Keizerslanden.

6. Deze straat heeft de postcode 7421 LV.

7. Deze zaterdag werd in 1997 en 2003 in Deventer georganiseerd.

8. Diepenveen: hoe heet de straat tussen Midden Klooster en Noordhoek?

9. Hoe heet de Deventer buurt waar het Enkhuis staat?

10. Kleur van de voormalige graansilo in het Havenkwartier waarin nu horeca gevestigd is.

11. Voormalige schoollocatie in Borgele.

12. Welke kleur heeft de voorleesbus van de bibliotheek?

13. Welke wandelroute van de Ulenbelt gaat over landgoed Bannink?

Dit magazine kun je niet alleen lezen maar ook beleven tijdens het Twinkelfestival. Het hele jaar door zullen er activiteiten georganiseerd worden door inworners van Deventer, passend bij de artikelen. sites.google.com/view/twinkelfestival

Dit is een uitgave van Raster Groep.

Wil je reageren: deventerwaagt1@gmail.com

REDACTIE

Sandra Hessing

Marieke Peet

Jetske Schimmel

Mabel Schotgerrits

GRAFISCH ONTWERP

TinekeWerkt, Deventer

Het magazine is onder andere te verkrijgen bij alle vestigingen van de bibliotheek

PRAKTISCHE TIPS

WANDELEN MET DE TROOSTDICHTER. Al wandelend jouw hart luchten, je pijn of verlangen delen in jouw tempo, net zolang jij wilt of kunt. Dat kan door te wandelen met de Troostdichter. Elke donderdag of vrijdag één op één langs IJssel’s uiterwaarden. Boudewijn Betzema is er helemaal voor jou! Iemand die open onbevangen naar je luistert is zo helend. Het kost je niets, alleen wat moed. Startpunt: Aanlegsteiger veerpont, naast het IJsselhotel. Gratis parkeren. Je vindt Boudewijn Betzema via: info@betzema.nl - 06 42 12 23 99

� www.troosthuisje.nl

Lees de gedichten op pagina 6, 34, 48 en 60: Beeldcolumn

ONLINE TRAINING “EMPOWERMENT” VAN HUMANITAS. Soms verlies je het geloof in eigen kunnen. Dan kan het fijn zijn als iemand je helpt weer het zelfvertrouwen en de kracht te krijgen om iets aan de situatie te veranderen. In de gratis online training “Empowerment” van Humanitas leer je hoe je anderen kan helpen om zijn/haar kracht te ontdekken.

� www.humanitas.nl/elearning/empowerment/story.html

Lees het artikel op pagina 8: Hou van jou zelf (ik)

MINIBIEBS ONLINE. Wil je zelf wel een minibieb beginnen en ben je op zoek naar tips? Of wil je weten waar bij jou in de buurt minibiebs zijn, bezoek dan snel de Minibiebs Online. Hier tref je 58 beginnerstips, een overzicht met alle Deventer minibiebs, plus een minibiebplattegrond in Google Maps. Op Instagram is de pagina ‘Minibiebs regio Deventer’, waar 800 volgers dagelijks een verse minibiebfoto zien. Daarnaast zie je op de Facebook-pagina ‘Minibiebs Deventer e.o. alle nieuwtjes, acties en collectiewisselingen.

� www.copyvilla/minibiebs

Lees het artikel op pagina 9: De minibieb verovert Deventer

TOE AAN EEN NIEUWE LOOK? Coupe weer in model krijgen?

Of een kleurtje in het haar laten doen? Als je daarvoor een scherpe prijs wilt betalen, ga je naar de Praktijksalon Aventus in Apeldoorn of Deventer. Hier verzorgen studenten uw haar tot in de puntjes, letterlijk en figuurlijk. Adres is Snipperlingsdijk 1, telefoonnummer 088 - 283 6532

� www.aventus.nl/dit-is-aventus/leerbedrijven-de-school/ goedkoopste-kapsalon-van-apeldoorn-en-deventer

Lees het artikel op pagina 13: De Kultuur Kapsalon

WIL JE MEER WETEN OVER DE TAAL VAN DEVENTER?

Kijk dan eens op de website van de Taal Van Overijssel. Hier is veel informatie te vinden over de kenmerken, er zijn geluidsfragmenten zodat je zelf kunt oefenen en verhalen in het dialect.

� www.detaalvanoverijssel.nl/plaats/id:34

Lees het artikel op pagina 18: Deventer uitdrukking en op pagina 24: Zij kwamen uit het Westen

DE STICHTING INDUSTRIEEL ERFGOED DEVENTER is opgericht in 1995 en zet zich in voor het behoud van monumenten van bedrijf en techniek in Deventer en omgeving. Op hun website kun je op de hoogte blijven van al het nieuws en de activiteiten die zij organiseren.

� www.sied.nl/nieuws

Lees het artikel op pagina 19: Wandeling Industrieel Erfgoed

BOEKBINDER-AAN-HUIS . Je kent het wel: stukgelezen boeken waarvan de pagina’s losraken of de band geen bescherming meer biedt. Boekbinder-aanhuis Jan Boersma is in de Bibliotheek om oude en kapotte boeken te repareren. Heb je ook een beschadigd of stukgelezen boekje? Neem het mee en Jan zal - waar mogelijk - helpen het boek te repareren. Jan Boersma helpt ook bij het inbinden van je tijdschriften. Kijk op de agenda van de bibliotheek wanneer hij aanwezig is.

� bibliotheekdeventer.op-shop.nl/12/boekbinder-in-de-bibliotheek

Lees het artikel op pagina 23: Deventer Boekenstad

VOEDSELBANK DEVENTER. Het zal je niet zijn ontgaan dat het leven duurder is geworden. Door bijv. hoge energielasten en duurdere boodschappen kunnen veel mensen niet meer rondkomen. Heb je moeite de eindjes aan elkaar te knopen? Neem dan contact op om te kijken of je in aanmerking komt voor een voedselpakket.

� voedselbankdeventer.nl

Lees het artikel op pagina 25: Vrijdag voedselbankdag

DEVENTER TALENTHOUSE. Niet alleen luisteren naar de vetste tracks van dit moment, maar zelf een track maken? Deventer Talenthouse is een workshoptraject waarin jij je eerste stappen kan zetten op het gebied van produceren, platen draaien, rappen en het schrijven van songs. De focus ligt op Pop, Hiphop en Dance. Er zijn 4 verschillende talentroutes: Songwriters & Muzikanten, Rappers, Producers en Jammer & Samenspelen. Houd de website in de gaten wanneer de workshops weer starten.

� www.burgerweeshuis.nl/talent/talenthouse

Lees het artikel op pagina 33: Deventer Muziek

HEB JE AMBITIEUZE MUZIKALE PLANNEN? In samenwerking met het Prins Bernhard Cultuurfonds presenteert Poppunt Overijssel “Music Support Overijssel” Deze regeling is bedoeld om ambitieuze artiesten uit deze provincie te ondersteunen, van producer tot metalband en van singer-songwriter tot hiphopcollectief. Met een bijdrage kunnen zij zichzelf artistiek en zakelijk ontwikkelen, om zo met een gerichte investering een grote sprong te maken.

� poppuntoverijssel.nl/projecten/music-support-overijssel

Lees het artikel op pagina 33: Deventer Muziek

APP ‘HET VERHAAL VAN NEDERLAND’. Benieuwd hoe de Zwarte Dood Deventer teisterde in de Middeleeuwen? Of hoe de eerste bewoners van Nederland leefden op de Drentse Hondsrug? Hoe de patriotten in Hattem in opstand kwamen tegen de Prins van Oranje? Stap zelf in ‘Het verhaal van Nederland’ met een podwalk! Deze audiotours kun je beluisteren in de gratis app ‘Het verhaal van Nederland’. De audiotour ‘Kennis is Macht’ gaat specifiek over Deventer.

� hetverhaalvannederland.ntr.nl/podwalks

Lees het artikel op pagina 28: De twee zusters

DE STICHTING ZATERDAGMIDDAGCONCERTEN DEVENTER

organiseert wisselend concerten in de Bergkerk, de Broederenkerk, de Lebuinuskerk en in het Penninckshuis. Wil je genieten van een uurtje muziek op de zaterdagmiddag? Dat kan zonder aanmelding of betaling, al wordt een gift aan het eind van het concert zeer op prijs gesteld.

� zaterdagmiddagconcertendeventer.nl

Lees het artikel op pagina 28: De twee zusters

!MPACT is een dansgezelschap dat aan de hand van maatschappelijke thema’s mensen in het hart wil raken. De gekozen thema’s zijn herkenbaar en raken aan het dagelijks leven van mensen. Ben je nieuwsgierig wie die dansers zijn en welke vele voorstellingen ze ondertussen al gemaakt hebben? Of wil je zelf mee dansen? Kijk dan op hun site.

� www.impactdanst.com/projecten-1

Lees het artikel op pagina 31: De taal van !mpact

SAMEN WANDELEN. Je houdt van wandelen maar in je eentje vind je het niet gezellig. Fokke en Monica Linssen wandelen elke dinsdagmiddag en woensdagochtend.

Start is vanaf de Platvoet. Iedereen kan en mag aansluiten. Vrijheid, blijheid. Deelname is gratis. Verzamelen bij de hoofdingang van de sportschool Akdeniz aan de Nijhoffgaarde.

Dinsdagmiddag om 15.45 uur – afstand 5 km.

Woensdagochtend om 9.00 uur – afstand 10 km. (halverwege rust, koffie/thee voor eigen rekening)

� Meer informatie: 0570-615060 / 06-42416287 of Monicabr@versatel.nl.

Lees het artikel op pagina 36: Wandel je een stukje met mij mee

WIL JE NU ZELF DE PRACHT VAN HET IJSSELLANDSCHAP VAST

LEGGEN? Kijk dan eens op de website van Stichting IJssellandschap. Hier staan diverse wandelroutes op die duidelijk en goed te volgen zijn. En waar onderweg informatie te vinden is over het landschap. Hier staat ook een downloadlink naar een app. � ijssellandschap.nl/naar-buiten/wandelen

Lees het artikel op pagina 38: Beeldcolumn IJssellandschap

WIL JE ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN NEMEN , een lagere energierekening, geen koude voeten meer in huis, een bijdrage leveren aan een schoner milieu maar weet je niet precies waar te beginnen? Dan zijn er in Deventer Energiecoaches die jou gratis van advies voorzien. Zij komen bij je aan huis en geven praktische tips. Tevens ontvang je bij het maken van een afspraak een gratis actiepakket twv € 50,-!

� www.gratisenergiecoach.nl/afspraak-maken

Lees het artikel op pagina 41: Wat is jouw tip om de winter door te komen?

HONDENUITLAATKAART. In Deventer zijn er verschillende plekken aangewezen waar je hond lekker los mag lopen. Je vindt deze plekken en een hondenuitlaatkaart op de website van de Gemeente Deventer.

� www.deventer.nl/hondenuitlaatkaart

Lees het artikel op pagina 46: Honden aan de wandel

DIEREN MAKEN VEEL MENSEN GELUKIG. Alleen lukt het soms niet meer voor je huisdier te zorgen. De Dierenvoedselbank Deventer kan je dan helpen. Deze stichting ondersteunt mensen met een inkomen onder het bestaansminimum, door het verstrekken van diervoeding en andere diergerelateerde benodigdheden voor hun huisdier.

� dierenvoedselbankdeventer.nl/hulp-krijgen

Lees het artikel op pagina 46: Honden aan de wandel

IN DE BIBLIOTHEEK DEVENTER VIND JE HET MAKERSPLEIN. Een laagdrempelige plek om te leren omgaan met machines en software voor iedereen, van basisschoolleerlingen tot studenten, van kunstenaars tot ondernemers. Je kunt de ruimte gebruiken voor het geven van workshops, of om er je hobby uit te oefenen: wie weet ontmoet je al hakend, modelbouwend, tekenend, coderend of fotobewerkend andere bezoekers die je kunnen inspireren. Geniet ondertussen van een prachtig uitzicht op de Lebuïnus. Op zaterdagmiddag van 13.30 – 16.30 uur is het Makersplein open voor iedereen.

� www.bibliotheekdeventer.nl/de-bibliotheek/gebruikruimtes/ crea-techniek-op-het-makersplein-.html

Lees het artikel op pagina 50: Deventer Inkijk en pagina 67: Duurzaam met Tys

BEN JIJ NOU ZELF OOK EEN ECHTE LIEFHEBBEN VAN MODELBOUW? Ga dan eens een kijkje nemen bij de Modelspoorclub Deventer. Iedereen met interesse voor modelspoor is van harte welkom een kijkje te komen nemen en een praatje te maken. Ook voor beginnende modelspoorders en ‘herintreders’ met vragen.

Woensdagavond van 19:00 – 22:30 uur (verenigingsavond)

Dinsdagavond van 19:00 – 22:00 uur

Zaterdagmorgen van 10:00 – 12:30 uur

Iedere 2 woensdag van de maand is rij-avond waarbij leden hun eigen materieel kunnen meebrengen om te rijden op de verschillende banen. Dit is de beste avond om de banen in bedrijf te zien.

� www.mscd.nl

Lees het artikel op pagina 56: Van knutselaar tot kunstenaar

IEDERE TWEEDE VRIJDAG VAN DE MAAND KUN JE HAPPEN IN DE HOVEN. Je kunt dan tegen een kleine vergoeding aanschuiven voor een heerlijk drie-gangen menu op tafel. Happen in de Hoven zit op dit moment vol. Maar mocht je op een wachtlijst willen, of meer informatie, loop dan eens binnen bij ’t Hovenhuus (of stuur een mailtje naar happen@wsvdehoven.nl).

� www.wsvdehoven.nl/activiteiten/volwassenen/happen-in-de-hoven

Lees het artikel op pagina 68: Happen in de Hoven

REGELINGEN ALGEMEEN

In Deventer zijn heel veel regelingen waar je gebruik van kan maken wanneer je een laag inkomen hebt. Denk aan kwijtschelding gemeentelijke belastingen, individuele inkomenstoeslag en studietoeslag. Op de website van de gemeente Deventer vind je hier informatie over. Mocht je er niet uitkomen, kan je altijd binnenlopen bij het Geldfit spreekuur in Keizerslanden. Wijkwinkel Keizerslanden, elke woensdagochtend van 10.00 tot 12.00 uur. Graaf Florisstraat 3.

MEEDOEN IN DEVENTER

Zou je graag een creatieve cursus willen doen en ontbreekt het je aan financiële middelen?

Onderzoek dan eens wat Rechtop! voor je kan betekenen. Rechtop! is een project van de gemeente Deventer met als motto Meedoen! in Deventer. Meedoen! omdat het leuk en gezellig is, Meedoen! om jezelf te ontwikkelen en Meedoen! om je talenten ten volle te benutten. Rechtop! wil iedereen de gelegenheid geven mee te doen en biedt daarvoor verschillende opties. Zo bestaat er de Rechtop! Beweging en is er de Rechtop! Financiële Regeling. Wil je meer informatie dan kun je bellen met Rechtop! Op telefoonnummer 0570 - 628090. Ook is het mogelijk dat je bij Rechtop! langs gaat. Rechtop! vind je aan de Vetkampstraat 1A, vlakbij Go Ahead Eagles. Openingstijden: dinsdag, woensdag en donderdag van 9.00-12.00 uur.

DEVENTER AANBIEDINGEN ALGEMEEN

� www.kortingscouponcodes.nl/aanbiedingen-deventer

� www.indebuurt.nl/deventer/aanbiedingen

� www.indebuurt.nl/deventer/acties/aanbiedingen-van-de-week

� www.reclamefolder.nl