Jaargang 70_juli_het zomernummer

SPECIAL Mijn lichaam is van mij! Graag of niet

Wie te hoge eisen aan zichzelf stelt, raakt uit balans 6 Ben je dik? Oud? Zwart?

Niet alle lichamen zijn overal welkom 8 De non-binaire collega, de jurist in z’n scootmobiel en de rebellerende docent over hun lichaam en de reacties erop 12

Tai chi master William Antersijn shows the calming effect of slow movements 24 How working on your body has become a new religion 28 Proud of tattoos, or dancing in the street: students about their bodies and how people react 32

In balans met sport en yoga

P6-7

Sportinstructeur Mickey Richards over de mentale groei door yoga en broga.

Niet elk lichaam is overal welkom en daar moeten we wat mee

P8-11

Dikke lichamen, oude lichamen en lichamen van kleur worden vaak uit bepaalde ruimtes geweerd. Hoog tijd om de dominante norm te doorbreken.

Ten voeten uit

P12, 13 en 15

In full view

P32 and 33 Drie zelfbewuste medewerkers over hun lichaam en de ruimte die ze nemen. Two striking students about their view of their bodies and how people react.

One size doesn’t fit all

P28-31

P14

In de ideale wereld van Ezra Lodder, projectleider VU in Beweging, krijgen alle studenten straks gymles.

PAUZE

Het volgende magazine verschijnt op maandag 4 september 2023. Fijne vakantie!

A trained body has become a status symbol. “It’s a misleading and elitist ideology”, says philosopher Ivo van Hilvoorde.

The healing power of moving

P24-25

Practice tai chi, come dance salsa. William Antersijn: “In only 15 minutes it will boost your ability to focus for the rest of the day.”

‘Give disabled PhD candidates

P35

VU Amsterdam is going to subsidise ten PhD positions for candidates with an occupational disability. ‘We need to focus on opportunities and less on limitations.’

ILLUSTRATIE Sjoukje Bierma

‘We zijn erop gebouwd om de hele dag te bewegen’

a chance’

SPECIAL My body is mine! Take it or leave it

ONAFHANKELIJK MAGAZINE VAN DE VRIJE UNIVERSITEIT

JAARGANG 70 #10 / JULI 2023 / HET ZOMERNUMMER

INDEPENDENT MAGAZINE OF VU AMSTERDAM

VOLUME 70 #10 / JULY, 2023 / THE SUMMER ISSUE

Loopmeditatie

Alsof het VU-landschap zelf al geen doolhof is, opent Noud van Mindful Meet-Up met een ferme slag op de gong een tijdelijk labyrint. Meer op pag 27.

CAMPUSPLEIN, 22 JUNI 2023, 14.08 FOTO ROB BÖMER

‘Permanente regie op eigen gezondheid verlengt je leven’

DOOR HANS MEIJ EN ANDREA MAIER

ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT

Vraag studenten waar ze tekort aan hebben en ze zullen vaak zeggen: geld. Vraag hetzelfde aan hun docenten en hoogleraren en die zullen zeggen: tijd. Laten we zeggen dat ze allebei gelijk hebben. Dan is er één groot verschil: het eerste is in theorie oplosbaar, het tweede niet. Geld kun je maken, je kunt ervoor werken, je kunt het krijgen of stelen. Tijd niet. Tijd kun je niet maken, niet kopen, niet krijgen en je kunt het niet eens stelen. Want tijd is gekoppeld aan je eigen verblijf hier op aarde en is puur individueel. En als je dood gaat zeggen we: het was zijn tijd.

Veel veertigers en vijftigers beseffen dat tijd weleens dé beperkende factor in hun leven zou kunnen zijn. Ze staan elke ochtend voor de spiegel en zien de factor tijd aan hun eigen lichaam af: de rimpels, het vergrijzende haar, de borsten die gaan hangen. Jonge mensen beseffen dat vrijwel nooit omdat de spiegel hen niet confronteert met de factor tijd en de gevolgen. Mensen die beseffen dat tijd beperkt is zoeken naar manieren om tijd te maken. Dat lijkt onzinnig, maar is het toch niet helemaal. Want alhoewel je tijd niet echt kunt maken, kun je wel strategieën bedenken om het zo lang mogelijk uit te houden. Zoeken dus naar het recept voor langer leven en met name gezónder langer leven. De huidige geneeskunde weet daar nog niet zo goed raad mee. Zij is ingesteld

op reparatie van een ziek lichaam en houdt zich niet zozeer bezig met de vraag: hoe kan ik nú mijn gedrag veranderen, zodat ik later meer gezonde jaren aan mijn leven toe kan voegen. Natuurlijk, er is preventie, maar dat maakt een marginaal deel uit van ons gezondheidssysteem. Dat komt doordat de geneeskunde dichotoom is ingesteld: je bent ziek en dan genezen we je, of je bent volgens onze gegevens gezond en dan moet je het zelf uitzoeken. Terwijl we uit ons zelfonderzoek voor de spiegel weten dat de veroudering geleidelijk gaat. En daar ligt ook

Er zijn strategieën om nog ouder te kunnen worden, zoals vroegtijdig ingrijpen als je bloedsuikerwaardes stijgen.

het aanknopingspunt voor de verandering in denken en de strategie voor langer gezonder leven. Een gezond lang leven bereiken we met een goede leefstijl (gezond eten, voldoende bewegen, goede sociale banden) in combinatie met regie op het verouderingsproces. Dat betekent dat we niet meer uitgaan van standaard afkapwaardes tussen gezond en ziek, maar op zoek gaan naar indicatoren van geleidelijke veroudering en daar dan corrigerend op behandelen. Niet wachten tot de suikerziekte manifest is, maar vroegtijdig corrigeren bij stijgende bloedsuikerwaardes. Niet wachten tot de bloeddrukwaardes te hoog zijn, maar de bloeddruk blijvend laag houden door leefstijlaanpassingen op jonge leeftijd. Dat is stap één. Ondertussen wordt er gewerkt aan middelen die helpen de veroudering ook daadwerkelijk terug te draaien. Als die middelen er zijn is het mogelijk tijd te maken. Tot die tijd is een permanente regie op de eigen gezondheid de beste strategie om zoveel mogelijk tijd in goede gezondheid hier op aarde door te brengen. Halleluja.

Hans Meij is divisievoorzitter Poliklinische Zorg, Amsterdam UMC, Professor of Medicine en programmadirecteur Academy for Healthy Longevity, National University of Singapore. Andrea Maier is VU-hoogleraar veroudering, Oon Chew Cheng Professor of Medicine and Healthy Aging en directeur van Centre for Healthy Longevity, National University of Singapore.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Zitten voor de toekomst

Het is hard nodig, wetenschappers die hun lijf in de strijd werpen om de politiek te laten luisteren

Een carrière in de wetenschap is behoorlijk ongezond. Academici brengen het grootste deel van hun tijd zittend door. Achter hun computer, om e-mails te typen of te worstelen met de administratie. In het lab, om te meten en pipetteren. Aan hun bureau, om tentamens na te kijken. En als ze tijd over hebben, moeten er artikelen en onderzoeksaanvragen geschreven worden. Oók zittend. Zitten is ongezond. Het zorgt voor een hoger risico op hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Vooral lange tijd achter elkaar zitten, daar ga je eerder dood van. Mensen die tussen de 8 en 11 uur per dag zitten hebben een hogere kans om eerder te overlijden. Een 11-urige werkdag, die zitten de meeste wetenschappers met gemak uit. Zitten heeft iets negatiefs, ook in ons alledaagse taalgebruik. Denk maar aan uitdrukkingen als vastzitten, ergens mee zitten of iemand laten zitten. Allemaal omgewenste zaken.

Toch zijn er wetenschappers die zelfs in hun vrije tijd expres gaan zitten. En weigeren om op te staan. Ik bewonder ze erom. Al worden ze geduwd om op te staan, ze blijven gewoon zitten. Alsof

ze zijn vastgelijmd aan hun plek. Zelfs met een waterkanon zijn ze niet van hun plek te krijgen. Omdat ze ergens voor stáán. Namelijk voor een wetenschappelijk onderbouwd klimaatbeleid, waarin geen plek is voor fossiele subsidies. Voor systeemverandering om de ecologische en humanitaire crisis veroorzaakt door klimaatverandering te stoppen.

Activisme is voor velen een behoorlijke stap uit hun comfortzone. We zijn het niet gewend, wetenschappers die hun lijf in de strijd werpen om de politiek te laten luisteren. Toch is het hard nodig, want de politiek treuzelt en vertraagt omdat de conclusies van het VN klimaatpanel IPCC hen niet aanstaan. Daarom sluiten steeds meer wetenschappers zich aan bij Scientist Rebellion. Naast onderzoek en onderwijs realiseren zij een derde academische verantwoordelijkheid: maatschappelijke impact.

Ja, zitten is ongezond. Maar als we nu niks doen om klimaatverandering te stoppen, laten we de volgende generatie ermee zitten. En dat is niet alleen ongezond, maar ook desastreus voor de toekomst van de aarde en van onszelf.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Jacintha Ellers hoogleraar evolutionaire ecologie

Sport en yoga brengen je in balans

Dus je leert mensen om op hun hoofd te staan? “Om op je hoofd te kunnen staan, is onder andere innerlijke rust nodig. In ons lichaam ervaren we twee systemen. Het sympatisch zenuwstelsel gaat over inspanning, daar zitten de meesten van ons te veel in, het fight-or-flightsysteem. Er zijn zoveel prikkels in onze maatschappij. Het parasympatische is het rustsysteem, rest en digest. Door yoga kun je meer rust ervaren.”

Heb je altijd innerlijke rust gekend?

‘Wij

“Nee, vanaf mijn 16de tot mijn 31ste ben ik helemaal uit balans geweest. Ik kampte met onzekerheden en faalangst, dat trok zoveel energie. Op een gegeven moment had ik door: dit is niet het pad dat ik wil bewandelen. Toen heb ik veel zelfhulpboeken gelezen en ben ik gaan praten over mijn problemen met familie en mijn netwerk van vrienden.”

Ik denk heel herkenbaar voor veel studenten, hoe begin je met de zoektocht naar jezelf? “Dat is voor iedereen persoonlijk. Zelfhulpboeken en praten hebben mij geholpen. Maar als je er echt niet uitkomt, zou ik een coach of een psycholoog inschakelen, die kan je handvatten geven of in elk geval een luisterend oor bieden.”

Waarom vind je het belangrijk om mensen aan het bewegen te krijgen? “Ik heb een grote passie voor sport en daarnaast ben ik me steeds meer gaan interesseren voor het bereiken van de juiste balans. Door opleidingen en trainingen leerde ik veel over een gezonde leefstijl via de juiste voeding, mentale groei en balans tussen inspanning en rust. Het geeft me voldoening om deel uit te maken van de groei van mensen. Ik kan ze helpen, maar de wil om te bewegen is het belangrijkst om in beweging te blijven. Wilskracht is een spier die je kunt trainen.”

Wat is het verschil tussen yoga en broga? “Broga is een naam om mannen op de mat te krijgen: een combinatie tussen fitness en yoga met meer krachtoefeningen. Inmiddels zijn die lessen wat meer naar hathayoga gaan, omdat ik onlangs een intensieve cursus tot yogadocent heb gevolgd op de Indiase manier. In hathayoga ga je niet naar verzuring, maar blijf je daarvóór, waardoor je rust creëert.”

Waarom voelen mannen zich niet snel aangetrokken tot yoga?

“Het imago van yoga is zweverig en niet-mannelijk, maar door de brogalessen is het bij mij toch vaak fifty-fifty. Ik pas mijn lessen aan de samenstelling van de groep aan.”

Dus tijdens die intensieve cursus van een maand waren er niet alleen maar vrouwen? “Jawel, ik zat 28 dagen met 19 vrouwen op een boerderij, waarvan we 23 dagen intensief yoga hebben gevolgd. Drie keer per dag werd er voor ons gekookt. Tijdens het ontbijt en de lunch mocht je niet spreken, bij het diner wel. ’s Middags aten we soep, brood en veel groente en ’s avonds ook alleen maar gezonde dingen. Het was echt een pressurecooker.”

Yoga in een pressurecooker klinkt ironisch, wat heb je eruit gehaald?

“Ik ben cold turkey gestopt met koffie drinken, daardoor had ik de eerste drie dagen hoofdpijn, daarna was het prima. Ik at ook een maand geen vlees, dat voelde heel goed. Het ritme daar was ook wel heel lekker, dat zou ik hier wel weer willen oppakken. Uiteindelijk draait het allemaal om balans. Als je in alle belangrijke aspecten genoeg energie stopt, krijg je alomvattende rust. Vaak gaat het mis als mensen te hoge eisen aan zichzelf stellen of energie stoppen in de verwachtingen van buitenaf, dan raak je uit balans. Maar als het vanuit je eigen kern komt, vanuit intrinsieke motivatie, komt het helemaal goed.”

Mickey Richards, personal trainer en instructeur bij Sportcentrum VU, vertelt over de mentale groei door yoga, broga en circuittrainingen.

DOOR DIANNE BLEEKER FOTO YVONNE COMPIER

zitten te veel in het fight-orflightsysteem’

SLEUTELFIGUUR

Mickey Richards

54

2023

Cursist yogadocent, Arhanta Yoga Ashrams, Sinderen

2021 – heden

Personal trainer, yogadocent, The Lifestyle Hub & The Social Hub, Delft

2006 – heden

Sportinstructeur en personal trainer, Sportcentrum VU

2005 – 2006

Sport- en aerobicsinstructeur, Hogeschool Inholland/ High Five, Diemen

1997 – 2003

Freelance fotograaf, Mickey Richards

PhotoGraphics

1991 – 1998

Horecamedewerker, Caffe Esprit, Amsterdam

1988 – 1989

Docentenopleiding Academie voor Lichamelijke Opvoeding, Hogeschool van Amsterdam

Genderneutrale broga

“De brogalessen die Mickey geeft zijn telkens iets om naar uit te kijken. Hij stemt de lessen af op de persoonlijke behoefte van de deelnemers, op een fijne en intuïtieve manier. De combinatie van inspannen en ontspannen levert een goed rustpunt in de dag op. Er is altijd een hartelijke ontvangst en ruimte voor wederzijdse betrokkenheid. Hoewel broga voor mij een machoklank had, is het allesbehalve dat en niet-genderspecifiek.

Van harte aanbevolen dus.” Aldus promovendus en tot voor kort docent antropologie Herbert Ploegman.

Niet elk lichaam is overal welkom en daar moeten we wat mee

Dikke lichamen, oude lichamen en lichamen van kleur worden vaak uit bepaalde ruimtes geweerd. Ze blijken zichzelf ook te verwijderen uit die ruimtes. Hoog tijd om de dominante norm te doorbreken.

DOOR PETER BREEDVELD ILLUSTRATIE SJOUKJE BIERMA

Er was vorige maand wat ophef over een nieuw kunstwerk op het plein voor het Rotterdamse Centraal Station. Het werk, een reusachtig beeld van een alledaagse zwarte vrouw met gebalde vuisten in haar broekzakken is een ware trekpleister, maar het krijgt ook kritiek. NRC-columnist Rosanne Hertzberger vindt dat het werk een product is ‘van een maatschappelijke stroming waarin het volstaat om een gemarginaliseerde partij te zijn om sympathie te krijgen. Alleen maar vrouw zijn, een beperking hebben, een hoofddoek dragen, een donkere huidskleur hebben.’ GeenStijl noemt het ‘racisme van de lage verwachtingen’. Deze kritiek vond veel weerklank op de sociale media. “Schijnbaar is de beeltenis van een zwarte vrouw in de publieke ruimte voldoende voor ongemak, ergernis, haat zelfs”, zegt cultureel antropoloog Sinan Çankaya. “Het beeld is groot, en staat op een prominente plek. Je kunt er niet omheen. In de letterlijke zin spreekt het beeld niet, hoewel het ergens een symbool voor is, zoals de gebalde vuisten. Maar die aanwezigheid is op zichzelf een overtreding, schijnbaar. Dat lichaam hoort daar niet.”

Çankaya onderzoekt al jaren discriminatie door de politie, onder andere in de vorm van etnische profilering.

“Maar de politie is er niet alleen op uit om boeven te vangen, ze ordent ook de publieke ruimte op grond van gemeenplaatsen over wie waar in de stad hoort”, aldus Çankaya. Hij noemt dit geopolicing: “Het herordenen en rangschikken van mensen in de publieke ruimte.” Hij publiceerde er in 2020 een paper over: Geopolicing race, gender, and class: How the police immobilise urban allochthones. Daarin verschuift hij de aandacht van het lichaam, waartoe mensen door andere mensen worden gereduceerd, naar waar dat lichaam zich bevindt.

Die woont hier niet

“Het lichaam krijgt alleen maar betekenis tegen een bepaalde achtergrond, een geografie, een canvas. Een zwarte jongen met een hoodie die op een schoolplein staat wordt anders gelezen dan een wanneer hij op een pleintje

staat in een zogeheten probleemwijk”, aldus Çankaya. “De geografie kan zodoende besmetten, mensen verdacht maken, maar ook normaliseren. Dit spreekt voor zich, en toch ook weer niet. In de theorievorming over racisme gaat het veel te weinig over de relatie tussen het lichaam en de geografie.” Niet alleen de politie maakt zich hier schuldig aan, constateert Çankaya. “Kijk naar de opkomst van whatsapp-buurtpreventiegroepen. Burgers in bepaalde wijken beroepen zich op dezelfde common sense-gedachte. Ze zien iemand met een migratieachtergrond, dat stellen ze vast op diens voorkomen, en zeggen: die woont hier niet. Dat wordt vervolgens gedeeld in een whatsappgroep. Ook burgers doen aan geopolicing. De discussie moet veel breder worden getrokken.” Vaak is een ruimte zo ingericht dat bepaalde mensen er uit zichzelf al wegblijven. “Ideeën die mensen hebben over bepaalde ruimten dragen er bij voorbaat aan bij dat ze zichzelf afzonderen en die plekken niet opzoeken”, aldus Çankaya. “Je kunt denken aan een bepaald café of feest, maar dit geldt dus ook voor winkelcentra of wijken. Het idee kan heersen dat je met de nek wordt aangekeken, of het risico loopt te worden aangesproken door de politie.”

Fatshaming

“Er is geen groep in de samenleving die zoveel gepest wordt als dikke kinderen”, zegt voedingsdeskundige Jaap Seidell, die onder andere de stigmatisering van kinderen met overgewicht onderzoekt. Dat pesten gebeurt niet alleen door andere kinderen, maar ook door volwassenen, tot aan ouders, zorgverleners en leerkrachten toe. “Ik heb collega’s die geloven dat als ze

‘Een zwarte jongen met hoodie op een schoolplein lees je anders dan dezelfde jongen op een pleintje in een zogeheten probleemwijk’

Verscheidenheid

patiënten fatshamen, ze hen er zo toe kunnen bewegen af te vallen, terwijl onderzoek aantoont dat het averechts werkt. Mensen raken er overstuur door en gaan daardoor juist meer eten en raken nog meer geïsoleerd.”

Opvallend is dat, hoewel mensen gemiddeld veel zwaarder zijn dan in de jaren vijftig, het schoonheidsideaal een veel dunner lijf is dan toen. “Door de tijd heen zie je dat de ideale BMI [Body Mass Index, red.] 25 was in de tijd van Marilyn Monroe, maar geleidelijk aan is dat 17 geworden, waarbij de discrepantie met gewone mensen alleen maar extremer is geworden”, aldus Seidell.

Waar het hem om gaat, legt hij uit, is niet het bestrijden van overgewicht, maar het bevorderen van een gezondere levensstijl: minder glutenrijke snacks, geen suikerhoudende dranken. “Een verbod op kindermarketing zou helpen, en de Hema moet ter gelegenheid van nota bene de avondvierdaagse geen grote zakken snoep in de aanbieding doen.”

Vaker suïcidale gedachten

Dikke mensen pesten is een totaal geaccepteerde vorm van discrimineren en het gevolg van duizenden jaren van stigmatisering. “Overgewicht wordt al heel lang geassocieerd met vraatzucht, gulzigheid, luiheid, onmatigheid, zeg maar een aantal van de zeven hoofdzonden”, zegt Seidell. “Mensen denken dat het je eigen schuld is als je overgewicht hebt, maar dikke mensen hebben dat nauwelijks zelf in de hand. Onze omgeving, waarin we constant worden aangespoord snoep, fastfood en suikerrijke dranken te consumeren, speelt een grote rol en ook ons brein is een factor van belang. Onlangs nog werd er een onderzoek gepubliceerd waaruit blijkt dat de hersenen van mensen met obesitas minder sterk reageren op de aanwezigheid van voedsel in hun maag waardoor ze later stoppen met eten.”

De gevolgen van dat pesten zijn verstrekkend en langdurig: “Jongeren die te zwaar zijn krijgen aantoonbaar lagere cijfers, maken vaker hun opleiding niet af, worden vaker afgewezen bij sollicitaties en verdienen later minder dan mensen zonder overgewicht met dezelfde achtergrond”, aldus

Seidell. “Veel jongeren met overgewicht of obesitas raken in een sociaal isolement en ze hebben vaker suïcidale gedachten.”

Professionals in de zorg worden nu bewuster gemaakt. “Hun gebrek aan inlevingsvermogen wordt aangepakt en ze worden zich bewust gemaakt van hun vooroordelen ten aanzien van dikke mensen. De kinderen zelf worden geholpen weerbaarder te worden, voor zichzelf op te komen en zichzelf beter te accepteren zoals ze zijn”, zegt Seidell. Hij vindt dat de media hun verantwoordelijkheid moeten nemen. “Een bekend verschijnsel is de headless fatty, waarbij een artikel over overgewicht wordt geïllustreerd met een stockfoto van een dikke buik, een dik achterwerk, altijd een dik lijf zonder gezicht, vaak gecombineerd met ijs of hamburgers. Dikke mensen worden dan gereduceerd tot een symbool van vraatzucht en overconsumptie. Ik ben lid van een vereniging die er bij media en beeldbanken op aandringt zulke foto’s niet meer te gebruiken, maar het is moeilijk dat patroon te doorbreken.”

Oud is slecht

Sociaal psycholoog Bibiana Armenta Gutierrez onderzoekt onder meer leeftijdsdiscriminatie op de werkvloer. Soms is die discriminatie evident, bijvoorbeeld als mensen niet worden aangenomen vanwege hun leeftijd, worden overgeslagen bij een promotie of een salarisverhoging of niet in aanmerking komen voor een cursus of training, legt zij uit. “Maar soms is het minder evident, bijvoorbeeld als een oudere op een bepaalde manier bejegend wordt, of met een verplichte pensionering.”

“Leeftijdsdiscriminatie is veel minder onderzocht dan bijvoorbeeld racisme of seksisme”, zegt Armenta Gutierrez. “De neiging om oud gelijk te stellen aan slecht zit er bij ons ingebakken. Onderzoek laat zien dat vooroordelen en negatieve stereotyperingen van ouderen al voorkomen bij kinderen vanaf drie jaar. Dus er mogen dan wetgeving en beleid zijn tegen leeftijdsdiscriminatie, om vooroordelen op individueel niveau tegen te gaan, zijn die misschien niet effectief.”

Vaak is een ruimte zo ingericht dat bepaalde mensen er uit zichzelf al wegblijven

‘Er is geen groep in de samenleving die zoveel gepest wordt als dikke kinderen’

Ook hier spelen media een ondermijnende rol. Armenta Gutierrez: “Oudere mensen zijn ondervertegenwoordigd in tv-series en films. Ze hebben nauwelijks hoofdrollen en worden gestereotypeerd in de reclame. Dat kan een negatief effect op leeftijdsgebonden vooroordelen hebben.”

Jonger willen lijken

Een opvallend verschil met veel andere vormen van discriminatie is dat oudere mensen zelf meedoen aan het discrimineren van oudere mensen. “Negatieve opvattingen over ouderen heersen niet alleen door jonge mensen, maar ook door ouderen zelf. Dat negatieve zelfbeeld draagt bij aan leeftijdsdiscriminatie”, zegt Armenta Gutierrez. En terwijl mensen die worden uitgesloten vanwege bijvoorbeeld hun gender of etniciteit zich vaak sterk identificeren met mensen met dezelfde gender of etniciteit, zie je bij ouderen precies het tegenovergestelde: zij identificeren zich met een leeftijdsgroep die aanzienlijk jonger is dan zijzelf.

“Ouderen vormen in die zin een speciale groep dat wij er op zeker moment hopelijk zelf deel van uitmaken”, aldus Armenta Gutierrez. “Wat de groep ouderen ook onderscheidt van andere groepen, is dat er geen duidelijk moment is waarop je ophoudt jong te zijn en begint met oud zijn. Een gevolg daarvan is dat we dat moment steeds verder vooruitschuiven naarmate we ouder worden. Hoe ouder we worden, hoe groter het verschil tussen onze daadwerkelijke leeftijd en onze subjectieve leeftijd, hoe oud we ons voelen. Ouderen zien andere ouderen als een out-group, een groep waarvan zij geen deel uitmaken.”

Dat is een overlevingsstrategie, want de overgang van middelbare leeftijd naar oud is er een van hoge status naar een lagere status. “Mensen vervagen de grens tussen die twee groepen door te proberen er jonger uit te zien of zich jonger te gedragen,” zegt Armenta Gutierrez. “Ouderen die weigeren deel uit te maken van de groep ouderen en zich identificeren als jongere persoon, lijken daarvan een positief effect op hun welzijn te ondervinden.”

Overigens, tekent zij aan, wordt leeftijdsdiscriminatie tegen jongeren nog minder onderzocht dan die tegen ouderen. “Terwijl er data zijn die erop wijzen dat discriminatie van jongeren die vaak te horen krijgen dat ze te jong zijn, te maken hebben met vooroordelen en slecht behandeld worden, nog vaker voorkomt dan van ouderen.”

De dominante norm doorbreken Mensen van kleur, dikke mensen, oudere mensen en ook jongeren worden geweerd uit ruimtes waar de norm bepaald wordt door witte mensen, slanke mensen en mensen in de leeftijd tussen 25 en 55 jaar. Zij moeten hun recht om er te zijn steeds bevechten, hun plek moeten ze opeisen, of anders worden ze weggecijferd of letterlijk naar een andere ruimte verplaatst. Beeldvorming is hier bepalend. Door die beeldvorming te veranderen, kan de aanwezigheid van een lichaam dat niet voldoet aan de dominante norm, genormaliseerd worden. Dit zien we in Rotterdam, met het beeld van de zwarte vrouw, denkt ook Çankaya. “Ik denk dat het beeld - omdat het een dominante norm doorbreekt -mensen uitdaagt, bevraagt, ongemak creëert. Dat is op zichzelf natuurlijk niet genoeg, maar ook beelden helpen bij het bevragen van dominante normen.”

‘Leeftijdsdiscriminatie is veel minder onderzocht dan bijvoorbeeld racisme of seksisme’

“

Toen ik op mijn negentiende in een garage ging werken, wilden die mannen dat niet omdat ik een vrouw was. Ze zeiden: we noemen je Karel [in plaats van Karin, red.]. Daar had ik eigenlijk geen probleem mee. Achteraf gezien voelde ik me denk ik al veel langer meer jongen dan meisje. Ik heb nooit echt dat gevoel gehad bij vrouwen te horen. Ik voel me meer thuis onder mannen, al word ik soms raar aangekeken als ik naar een (gay) mannenkroeg ga. Mensen zien niet dat ik me meer man voel dan vrouw, ook omdat ik veel jurkjes draag. Maar die vind ik er gewoon vrolijk uitzien en in een trainingspak kun je niet naar kantoor. Ik ben non-binair, wat eigenlijk meer zegt wat ik níet ben, dan wat ik wél ben. Bij wc’s is dat soms lastig, als mensen me erop aanspreken wanneer ik naar het mannentoilet ga. Het is echt een opluchting genderneutrale toiletten te hebben, anders is het altijd kiezen tussen een conflict met mezelf of met anderen - terwijl ik gewoon een plas wil doen. Toen ik laatst op de VU met een VR-experience in het lichaam van een man kon kruipen, had ik een gevoel van gendereuforie verwacht: eindelijk kon ik mezelf zien met de juiste genetica. In plaats daarvan besefte ik juist hoe ik mijn lichaam wel echt accepteer. Ik dacht: mijn poenie is prima. Het zijn eigenlijk altijd anderen die een probleem hebben met mijn lichaam.”

(ES) FOTO: CYNTHIA VAN ELK

‘Bij wc’s is het soms lastig’

Business analyst, mede-oprichter VU Pride Rain Bleie (44)

Jurist Dirk Jan Stelwagen (51)

“

Ik lijd aan een aangeboren spierziekte, waardoor ik minder kracht in mijn benen, heupen en armen heb. Daarom heb ik deze scootmobiel. Voor langere afstanden heb ik een inrij-Canta, daar kan ik met scootmobiel en al in. Ik word elke dag wel geconfronteerd met mijn beperking. Wat dat betreft ben ik mij altijd bewust van mijn lichaam, bijvoorbeeld bij het opletten op obstakels, zoals drempeltjes. Tegelijkertijd is het een aangeleerde routine om daar alert op te zijn. Gelukkig zijn mensen hulpvaardiger dan je op het eerste gezicht zou denken. Ik vind het nu niet meer lastig om hulp te vragen, maar dat was toen ik jonger was wel anders. Mijn spierziekte is progressief, het wordt langzaam erger. De drempel om hulp te vragen is door de jaren heen lager geworden. Eerst begon het met het accepteren van hulp als het werd aangeboden. Die hulp sloeg ik vroeger weleens af, soms zonder goede reden. Daar heb ik mezelf in het verleden soms tekort mee gedaan. Op een gegeven moment ben ik toch hulp gaan accepteren als die werd aangeboden en later ben ik zelfs uit mezelf hulp gaan vragen. Vrienden, bekenden en zelfs wildvreemden zijn meer dan graag bereid om hun medemens even te helpen. Zo helpt de huismeester van het O2-gebouw, Erwin, mij altijd met tanken. Eens per 5 weken spreken we af bij de BP hier om de hoek en dan gooit hij de Canta vol. Ik voel me gezegend met zulke warme, lieve collega’s om me heen.”

(BB) FOTO: PETER VALCKX

‘Mensen zijn hulpvaardiger dan je denkt’

Fiscaal

Ezra

Wat mankeert er aan onze mentaliteit?

“Het idee dat beweging iets extra’s is. Het is geen verplicht onderdeel van ons werk en krijgt nooit de aandacht die het verdient, terwijl we evolutionair gezien erop gebouwd zijn om de hele dag te bewegen. Veel voordelen vereisen niet dat je een strak en intensief schema volgt: even de trap nemen, opstaan en strekken, je bureau hoger zetten en een half uurtje staan – daar richten wij ons op.”

Inmiddels weten de meeste mensen wel dat beweging belangrijk is. Waarom lukt het op veel werkvloeren nog steeds niet de boel om te gooien? “Ik heb veel VU-medewerkers gevraagd wat zou helpen om tussen hun werk door meer te bewegen. Dat zit toch een beetje in de expliciete goedkeuring dat het oké is om af en toe op te staan en te bewegen.”

Ook wil je dat studenten regelmatig een beweegpauze houden tijdens colleges. Je moedigt ze aan om het zelf te opperen als de docent er niet mee komt. Had je dat zelf gedurfd toen je nog student was? “In het begin van mijn studententijd zeker niet. Er zijn grote verschillen tussen studenten en hoe mondig ze zijn, dus ik ga er niet van uit dat iedereen dat durft. Een slimme docent die meermaals van studenten hoort dat die behoefte er is, zal daar denk ik wel iets mee doen.”

5 Projecten

Met VU in Beweging wil de VU de meest beweeglijke universiteit van Nederland worden. Het initiatief bestaat uit vijf projecten: beweging op het campusplein – zoals de tai-chi en salsasessies; specifieke wandelroutes rondom VU; opgefleurde trappenhuizen;

‘Het Scherdertje’: neuropsycholoog Erik Scherders initiatief om elke dertig minuten van een college drie minuten te bewegen, en interventies en cultuurveranderingen op de werkvloer.

Zijn er naast Scherder meer docenten die aan ‘Scherdertjes’ doen? “Ja, ik weet niet hoe blij ze zijn als ik hun namen noem, maar ze zijn er. In september staan er weer tien docenten klaar die mee willen doen.”

De VU wil de meest beweeglijke universiteit van Nederland worden. Wordt dat werkelijk bijgehouden? “Daar is geen landelijke norm voor. Iedere universiteit heeft beweging hoog op de agenda staan, maar het blijven vaak losse initiatieven die het ‘nudgende’ karakter een beetje missen. We willen mensen niet per se dwingen – het blijft vrijwillig en laagdrempelig. Maar een cultuurverandering waarin beweging wordt gezien als essentieel onderdeel van de universiteit, maakt de VU uniek.”

Op de middelbare school is er gymles. Zou jij dat in een ideale wereld ook op universiteiten willen zien? “In principe wel ja. Ik kan mij voorstellen dat mensen zullen zeggen: maar ik ben hier toch om te leren? Daarom is het moeilijk om het af te dwingen. Aan de andere kant: het verbetert je opnamecapaciteit, je aandacht en je gevoel. Als je je dag begint met twee uur in een foetushouding op je telefoon scrollen, is het niet moeilijk om je slecht te voelen.”

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

‘Er is een mentaliteitsverandering nodig op het gebied van bewegen’

Lodder, projectleider VU in Beweging, probeert de VU-gemeenschap te mobiliseren. En dat kan volgens hem met heel weinig inspanning.

DOOR NOUR KHAMIS

Ezra Lodder

Universitair hoofddocent en activist voor Extinction Rebellion

Petra Verdonk (58)

“ Hardhandige arrestaties, dat is wat je op het nieuws ziet bij onze blokkadeacties, want dat is het moment waarop de fotografen komen. Ik heb er persoonlijk geen ervaring mee, omdat ik altijd meeloop met de politie, en omdat ik een oudere witte vrouw ben. Bij jonge mannen, mensen van kleur en mensen die er queer uitzien, gebruikt de politie eerder geweld. We proberen elkaar te beschermen door, zodra we dat zien gebeuren, onze mobieltjes tevoorschijn te halen en video’s van de arrestatie te maken. We letten op elkaar, vooral ook op mensen met een beperking, in een rolstoel of met een rollator, maar als bijvoorbeeld het waterkanon tevoorschijn komt, valt dat niet altijd mee, omdat je dan vooral met jezelf bezig bent. Het helpt om, als de sfeer grimmig wordt, allemaal te gaan zitten, we zijn dan vervelend, want we zitten in de weg, maar we vormen geen bedreiging.

“Soms doe ik mee als Red Rebel, in een rood gewaad met geschminkt gezicht. Red Rebels werken de-escalerend omdat ze niet meedoen met de blokkade, maar langzaam door de menigte bewegen, op een theatrale manier. Ik heb op Schiphol gezien hoe de marechaussee voor de Red Rebels opzij ging. Je bent er als Red Rebel tegelijk wel en niet bij, je let niet op de mensen om je heen, alleen op de Red Rebels voor en achter je. Je volgt hun bewegingen en raakt daardoor in een soort meditatieve staat.” (PB) FOTO:

CYNTHIA VAN ELK

‘Wij zitten in de weg’

TEN VOETEN UIT (3)

Snijzaal

Geen scalpels en pincetten, maar vingers worden gebruikt om de lagen van dit digitale lichaam af te pellen. De “uit de klauwen gelopen iPad” van de geneeskundefaculteit is volgens anatomiedocent Michael van Emden (links) geen vervanging van de echte lichamen, maar wel een verrijking van het snijzaalonderwijs. In sneltreinvaart kunnen geneeskundestudenten nu digitaal langs pezen, botten en spieren zoeven, zonder hun handen vies te maken. (ES)

FOTO: PETER GERRITSEN

Ivonne Ruiter studieadviseur

Vragen over verlies

Iedereen krijgt vroeg of laat in het leven te maken met verlies en rouw. Bij verlies denk je meestal aan het overlijden van een dierbare, maar het kan ook om verlies van gezondheid, werk, relatie of een illusie gaan. Natuurlijk krijgen studenten hier ook mee te maken. Ik geef drie voorbeelden uit mijn praktijk.

Should I stay or should I go?

Hij is net 18 geworden en is uit een tropisch land gekomen om in Nederland te studeren. Ooit is hij weleens bij familie in Nederland op vakantie geweest, maar wat is het anders om hier te wonen. Er moet zoveel geregeld worden: een verblijfsvergunning, een woning, een bankrekening, een ov-chipkaart en studiefinanciering. En opeens moet hij ook zelf boodschappen doen, koken, z’n huis schoonmaken. Tot nu toe deden zijn ouders dat voor hem. En daarbovenop is het hier ook nog zo koud, donker en druk; hij kan er niet aan wennen. Ook het studeren valt hem tegen: zoveel leerstof die hij opeens uit zijn hoofd moet leren. Hij krijgt het niet voor elkaar. Hij mist zijn ouders, de warmte, het eten. Zal hij kiezen voor de makkelijkste weg en gewoon teruggaan?

Een illusie armer

Haar hele leven wilde ze al tandarts worden. Vorig jaar is ze uitgeloot, maar gelukkig had ze zich ingeschreven voor een andere studie: de tweede keuze. Best leuk hoor, maar uiteindelijk wil ze gewoon patiënten helpen en geen onderzoeker worden. Ze heeft alles op alles gezet om dit jaar ingeloot te worden en haar studie verwaarloosd. Nu is ze weer uitgeloot voor tandheelkunde en een illusie armer. Gaat ze het nog een derde keer proberen? Hoe ziet haar toekomst eruit als ze geen tandarts kan worden?

Ongewild mantelzorger

In oktober komen alle studentenbegeleiders van de VU (studentenpsychologen, studentendecanen en studieadviseurs) samen voor een trainingsdag over omgaan met verlies en levensvragen.

Hij komt te laat binnen en het is duidelijk dat hij geen zin heeft in het gesprek. Hij was altijd een goede student, maar nu heeft hij flinke studievertraging opgelopen. Hij schaamt zich voor zijn studieresultaten, maar ook voor zijn thuissituatie. Zijn broer heeft zware psychische problemen en dat heeft veel invloed op het gezin. Zijn ouders lijden eronder en de schaamte is groot. En omdat zijn Nederlands het beste is, wordt hij overal bij betrokken. Maar hij wil gewoon zijn studie afmaken. Concentreren op de studie lukt door alle onrust niet meer en dat frustreert hem enorm. Zijn ouders hebben al zoveel problemen en zijn hele studie betaald. Hij wil hen niet belasten. Hoe gaat hij thuis vertellen dat hij het niet redt om zijn bachelor in drie jaar af te ronden?

Hij mist zijn ouders, de warmte, het eten

Studentbegeleiders bloggen elke maand over hun werk op advalvas.vu.nl/blogs-columns

Voor vrienden van de VU

De oprichters van de VUvereniging wilden in 1879 een andere universiteit in Nederland. Los van de overheid, voor eigen keuzes met een eigen kompas. Een universiteit die staat voor rechtvaardigheid, medemenselijkheid en verantwoordelijkheid voor elkaar en voor de wereld. Zo ontstond de bijzondere universiteit waar iedereen welkom is: de Vrije Universiteit.

De VUvereniging subsidieert jaarlijks met 1 miljoen euro bijzondere projecten en activiteiten op het snijvlak van onderzoek, onderwijs, zorg en maatschappij. Daarnaast organiseren we verrassende en inspirerende evenementen.

De VUvereniging is een maatschappelijk netwerk voor vrienden van de VU.

Lid van de VUvereniging ben je al voor €10 per jaar.

Je bent van harte welkom.

Levendige VU Campus in Innovation District Zuidas

De campus van Vrije Universiteit Amsterdam en Amsterdam UMC (locatie VUmc), is volop in ontwikkeling. Samen met de gemeente bouwen wij aan een levendige stadscampus: een groene, gastvrije en sfeervolle ontmoetingsplek waar studenten, medewerkers, buurtbewoners en bedrijfsleven elkaar ontmoeten. Het is een plek waar werk, onderwijs, onderzoek, zorg en ontspanning samenkomen.

Groen campusplein

Gastvrije campus

Op de VU Campus is iedereen is welkom. Om te studeren, werken of naar een voorstelling te gaan. Faciliteiten voor hoogwaardig onderwijs, onderzoek en patientenzorg gaan dan ook hand in hand met culturele activiteiten, zoals filmtheater Rialto VU, cultuurcentrum Griffioen en de VU ART SCIENCE gallery met diverse horecagelegenheden.

De duurzame campus

VU en Amsterdam UMC hebben een gezamenlijke energievoorziening. Wij zijn bezig met de energietransitie en zetten nu al in op hernieuwbare energiebronnen. In de toekomst gebruiken we geen fossiele brandstoffen meer voor de energievoorziening. Bijna alle gebouwen op de VU Campus hebben al een duurzaamheidscertificaat. Samen met andere partijen op Zuidas stimuleren we iedereen om op een duurzame wijze van en naar Zuidas te reizen, met de fiets of het openbaar vervoer.

Het campusplein is het hart van de VU Campus. In het komende collegejaar vergroenen we dit plein. Door minder stenen en meer groen is het een aangename plek om te verblijven. Het groen, in de vorm van verschillende bomen, vaste planten en gras, is niet alleen goed voor de gezondheid, maar ook voor de biodiversiteit en het zorgt voor een beter microklimaat vooral in de hete zomers. Bovendien vangt het meer water op bij grote hoeveelheden neerslag. De verschillende groene daken op de campus dragen daar ook aan bij. Het groene dak op het Nieuwe Universiteitsgebouw staat zomers volop in bloei en trekt veel insecten en vogels aan. Het dak op het Hoofdgebouw is een daktuin, maar er is ook een ‘living lab’ voor onderzoekers.

De ondernemende campus

De aanwezigheid van moderne onderzoeksfaciliteiten en getalenteerde studenten en medewerkers maakt de VU Campus een broedplaats voor bedrijfjes. De nabijheid van een academisch ziekenhuis, Zuidas en Schiphol dragen hieraan bij. Zo huisvest de VU Campus onder andere de Amsterdam Venture Studios, dé plek voor starters en vind je er VU StartHub, een bruisende start­ up community. De combinatie hiervan met de aanwezigheid van Dreamteams en het Demonstrator Lab (laboratorium voor ondernemerschap) zorgt voor nog meer kruisbestuiving.

Enkele highlights

01 ACTA | samenwerkingsverband faculteiten Tandheelkunde UvA en VU.

02 O|2 Labgebouw | bèta ­ medisch labgebouw | thema Human Health & Life Sciences.

03 Onderzoeksgebouw VU | bèta ­ medisch gebouw | thema Human Health & Life Sciences.

Start inhuizing: 2024.

04 Plot zuidzijde De Boelelaan naast Nieuwe Universiteitsgebouw | ontwikkellocatie voor huisvesting VU | realisatie n.t.b.

05 Nieuwe Universiteitsgebouw | multifunctioneel onderwijs ­ en onderzoeksgebouw voor bètafaculteit en culturele activiteiten (film en theater).

06 Hoofdgebouw

07 Initium | onderwijsgebouw en huisvesting faculteit.

08 Campusplein | 2023 start met vergroening campusplein. Gereed: 2024.

09 W&N gebouw | wordt gefaseerd gesloopt wanneer huidige gebruikers zijn verhuisd naar andere gebouwen op de campus (start 2024). Maakt plaats voor de sportvelden van sc Buitenveldert.

10 AB-vleugel W&N | stand ­alone gedeelte. Ingebruikname in 2026.

11 Transitorium

12 Coördinatiecentrum Energie (CCE) |

13 MF gebouw | huisvesting voor medische ­, gedrags ­, bewegings ­ en gezondheidsweten schappen van de VU en Amsterdam UMC.

Vernieuwing huisvesting en onderzoeksinfrastructuur

Sloop W&N Gebouw

Het bijna 60 jaar oude W&N gebouw voldoet niet meer aan hedendaagse functionele, duurzaamheids­ en ruimtelijke eisen voor huisvesting van ons hoogwaardig onderzoek en onderwijs. Sloop van een groot deel van W&N is dan ook noodzakelijk. In 2024 starten de eerste zichtbare werkzaamheden ter voorbereiding van de sloop.

In de afgelopen jaren is vervangende nieuw bouw voor het W&N gebouw gerealiseerd, zoals het O|2 Labgebouw en het Nieuwe Universiteits gebouw en het in 2024 op te leveren Onderzoeksgebouw VU. De AB ­ vleugel van het W&N gebouw, van circa 13.000 m2 , wordt verbouwd tot een zelfstandig modern gebouw voor onderwijs en onderzoek.

dere horecagelegenheden. Er zijn ook speciale faciliteiten voor een leven lang ontwikkelen zoals hoger onderwijs voor ouderen en postgraduate opleidingen.

Onderzoeksgebouw V U

Dit bèta ­ medisch labgebouw zal een breed scala aan faciliteiten en functies huisvesten voor onderwijs en onderzoek binnen het thema Human Health & Life Sciences en voor de afdelingen Natuurkunde, Neurowetenschappen en Aardwetenschappen. Denk aan elektromicroscopie en trillingvrije laserlaboratoria met constante temperatuur. Maar ook hier vind je straks campusvoorzieningen zoals horeca, ontmoetings­ en vergaderaccommodaties.

14 Botanische tuin Zuidas

15 Amsterdam UMC Imaging Center | huisvesting van alle beeldvormende technieken voor topzorg en onder zoek en cyclotron.

16 ADORE Diagnostisch Centrum Amsterdam UMC | laboratorium. Gereed Q4 2024.

17 Innovation Center | ontwikkellocatie voor nieuwbouw voor kennisintensieve start­ ups, scale ­ ups en allianties.

18 VU StartHub

19 Amsterdam UMC (locatie VUmc)

Nieuwe Universiteitsgebouw

Het Nieuwe Universiteitsgebouw is een multifunctioneel gebouw waar studie, colleges, onderwijsinnovatie, bèta ­ onderzoek, cultuur en entertainment samenkomen. De begane grond is een levendige open plek met het theater van Griffioen, Rialto VU, de expositieruimte ART SCIENCE Gallery en meer ­

O|2 Labgebouw

Het O|2 Labgebouw is een van de eerste gebouwen dat is ontwikkeld voor het onder zoeks thema Human Health & Life Sciences. Wetenschappers van VU en Amsterdam UMC werken hier aan maatschappelijke vraagstukken in een mix van fundamenteel en toegepast bèta­medisch onderzoek. Er zijn verschillende soorten labs, waaronder een radionucliden lab en één van de hoogste beveiligde labs voor onderzoek naar ziekteverwekkers zoals tuberculose.

Shakiba

Iran

Assistent interne geneeskunde

‘Via een voorbereidend jaar aan de VU ben ik ingestroomd in de studie geneeskunde. Zonder de hulp van het UAF was dat nooit zo snel gelukt.’

Kom in actie voor gevluchte studenten!

Wij zetten ons in voor de ontwikkeling van gevluchte studenten en professionals en hun integratie op de Nederlandse arbeidsmarkt. Dat doen we al sinds 1948. We behartigen hun belangen, geven advies en bieden begeleiding en financiële steun. Onze kennis en ervaring delen we met onderwijsinstellingen, werkgevers en gemeenten.

Het UAF helpen kan op veel manieren. Organiseer bijvoorbeeld een sponsorloop met medestudenten of doneer samen met collega’s vakantiedagen. Met de opbrengst draag je bij aan kansen voor gevluchte studenten en professionals.

JOURNALISTIEK PLATFORM VAN DE VRIJE UNIVERSITEIT

Nieuws, interviews, blogs en achtergrondverhalen Elke dag actueel op advalvas.vu.nl

Niks missen? Abonneer je op onze wekelijkse Ad Valvas Mail Update: https://tinyurl.com/updateadvalvas

JOURNALISTIC PLATFORM OF VU AMSTERDAM

News, interviews, blogs, features Daily updated on advalvas.vu.nl/en

Don’t miss out! Subscribe to our weekly Ad Valvas Mail Update: https://tinyurl.com/updateadvalvas

WANGEDRAG

Ontslagen Utrechtse hoogleraar gedroeg zich ook aan de VU grensoverschrijdend

Een VU-medewerker die eerder met de hoogleraar klinische psychologie werkte, zegt dat zijn oren klapperden van het expliciete seksuele taalgebruik van de hoogleraar tegen een jonge vrouw. Met klachten aan de VU werd volgens de klagers weinig gedaan. De hoogleraar werd vervolgens binnen een jaar na aanstelling alweer ontslagen door de Universiteit Utrecht.

KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE

ChatGPT is handig, maar blijf in contact met je innerlijke stem

Dat was de conclusie van een debat in 3D over kunstmatige intelligentie – dat door studenten zelf werd georganiseerd omdat de VU volgens hen een te afwachtende houding ten opzichte van het onderwerp heeft. Geen van de aanwezigen leek bang hun baan te verliezen aan ChatGPT en men noemde veel voordelen ervan, maar erkende ook dat algoritme-bias op de loer ligt.

HANDHAVING

Tweede Kamer wil onderzoek naar fraudeaanpak DUO

Daarin vraagt de Kamer expliciet aandacht voor het algoritme en de persoonlijke beoordeling door handhavers van DUO. Vorige week bleek uit onderzoek dat vooral studenten met een migratieachtergrond – vaak onterecht – in het vizier van fraudejagers van DUO komen.

#METOO

House of Representatives wants education on sexual violence during introduction week

That’s the result of a motion that states the government is to explore how education on inappropriate sexual behaviour can be anchored into the curricula of higher education institutions. The Education Minister, however, fears making this a compulsory part would go against academic freedom. But nonetheless, he signed the motion.

OPINION

VU historian Wybren Verstegen previously wrote in Ad Valvas that African rulers earned handsomely from slavery, making Africans descendants from profiteers, which only makes it fair that they, too, would now have to pay up. A scandalous conclusion, and an “irresponsible and callous example of decay in intellectual exchange”, PhD candidate Michael Davies Venn argues.

EDUCATION

Misunderstandings over Englishlanguage teaching

Upfront: no present English-language study programmes will disappear. But the choice to teach in English should be functional, says Education Minister Dijkgraaf. “If you want to attract the world’s best violinists” for instance. If not, Dutch should be leading.

‘Disturbing that Africa should contribute to compensation for slavery’

The healing power of moving slowly

BY DIANNE BLEEKER PHOTO PETER VALCKX

Is enough attention being paid to the body in a place that mainly revolves around the mind? “Yes, if you make exercising a priority. I was always able to combine it with my studies, so you should be able to as well. Exercising for half an hour a day is so important for your body and mind. If you have a car, you have to maintain it. The same goes for your body. It doesn’t guarantee a healthy life, but it’s good for your physique in any case.”

Are you referring to the difference between being physically fit and being healthy? “Yes, those two terms are often used as synonyms. Fitness is the physical ability to execute tasks using force, stamina and flexibility. It’s about having a well-trained body and being in shape. Health is a broader concept, relating to someone’s general well-being, both physically and mentally.”

Students are struggling with stress and psychological problems a lot. How can exercise help in this respect? “Regular exercise decreases the risk of chronic diseases, improves bone density, raises the energy level and promotes overall well-being. In addition to having a fit body, it’s important to pay attention to your nutrition and your mental health. Slow movements, for instance, help to reduce anxiety and stress. Moving slowly means focusing. Tai chi is not about muscle tension but about peace, which removes stress from your body. Good posture is also important. Your body functions as a sounding board to how you feel.”

You teach your classes outside, on the campus square. Doesn’t that mean the threshold for people at a university to participate is quite high? “Yes, they’re tense about it. There’s a culture of embarrassment when it comes to exercising in public. At Uilenstede they intend to create

more dark spaces for spinning or kickboxing, so I think it’s a trend. People want to exercise anonymously. I really have to pull them across the threshold. But once I have, they love it. There was this guy, for instance, who spent four months looking out his window before he finally joined. Now I wouldn’t be able to chase him away with a stick.”

In addition to standard one-hour classes, you teach free fifteenminute ones. Why? “To get people excited about tai chi and familiarise them with it. Businesses at Zuidas and students generally don’t have breaks longer than thirty minutes. If you spend fifteen minutes of your break on something completely different, this will boost your ability to focus for the rest of the day. With the nice weather we’re currently having, we’ve added salsa. The music makes it easier to draw a crowd.”

What do salsa and tai chi have in common? “The choreography aspect. Learning steps teaches you to focus. Both are ways of relaxing and creating peace. Both types of exercise enlarge areas of the brain, such as the hippocampus, which deteriorate as we get older. What’s more, dancing makes you happy, because you produce endorphins. When you dance, your brains are receiving different impulses and making different connections, which makes you look at situations differently and react more creatively. Tai chi isn’t the same as dancing, it has its own choreography. Focus is very important in this respect, as is coordinating your breathing.”

Why is it so important for you personally? “I started karate when I was six, because my mum thought it would harness my recklessness. Salsa comes from Curaçao; it’s part of life. I took courses, but it’s in my system. Whenever I feel a bit down, I play salsa music to cheer myself up.”

Now that our mental health is under such pressure, William Antersijn gets students and staff moving. Every Tuesday he teaches free tai chi and salsa classes on the VU campus square.

‘Slow movements help to reduce anxiety and stress’

William Antersijn

66

2019 – present Master of tai chi and salsa teacher, VU Amsterdam

2002 – present Owner of Antersijn Automatisering Services (IT company) and GezondAnderszijnSport

1997 - 2022

Designer, work planner and IT manager at GTI

1983 - 1984

Taekwondo teacher at 42nd Armoured Infantry Battalion

1978 - 1983 Computer Technology, Hogeschool Enschede

1978 Moves from Curaçao to the Netherlands

1963 Starts doing karate

Great at sport

William Antersijn practices taekwondo, tai chi, kungfu, dancing, running and kickboxing. He has more than 60 years of experience in a range of martial arts and has run 44 marathons. In the 1984-1985 season, he won the Dutch and European taekwondo championship.

Every Tuesday, he teaches tai chi from 12.30 to 12.45 and salsa from 13.00 to 13.15 on the campus square. Everyone’s welcome to join. At the Sports Centre he also teaches kickboxing and kungfu classes.

Houd je van schrijven, fotograferen of filmen?

Word student-reporter! en krijg journalistieke bijscholing in ruil voor een prachtig podium om op te publiceren.

Mail de redactie: redactie.advalvas@vu.nl, of loop binnen in de redactiekamer 1H43 (gebouw Bellevue), dan bespreken we samen de mogelijkheden.

Ad Valvas, journalistiek platform van de Vrije Universiteit

Werken bij de VU

Bijdragen aan een betere wereld, door onderscheidend onderwijs en grensverleggend onderzoek. Dat is de ambitie van de Vrije Universiteit Amsterdam. Persoonlijke vorming en maatschappelijke betrokkenheid staan hierbij centraal. Vanuit verschillende disciplines en achtergronden werken wij samen aan innovaties en nieuwe inzichten op het hele wetenschappelijke spectrum.

JOURNALISTIEK PLATFORM VAN DE VRIJE UNIVERSITEIT WWW.ADVALVAS.VU.NL

Redactieadres

De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl

Hoofdredacteur

Marieke Schilp

Redactie

Bryce Benda, Peter Breedveld, Nour Khamis, Emma Sprangers, Welmoed Visser

Eindredactie

Win Castermans, Emma Sprangers

Secretariaat en VU-advertenties

Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl

Art-direction/vormgeving

Rob Bömer – rbbmr.nl

Medewerkers

Sjoukje Bierma, Dianne Bleeker, Yvonne Compier, Dido Drachman, Cynthia van Elk, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Bas van der Schot, Taalcentrum-VU, Peter Valckx, Wout van Zaale

Copyright HOP-kopij

Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam

Commerciële advertenties

Bureau Van Vliet (023) 5714745

Druk

Tuijtel, HardinxveldGiessendam

Aan de VU studeren 31.700 studenten en werken 4.500 medewerkers. De uitstekend bereikbare VUcampus ligt in het hart van de Amsterdamse Zuidas.

Aan de VU studeren 31.700 studenten en werken 4.500 medewerkers. De uitstekend bereikbare VUcampus ligt in het hart van de Amsterdamse Zuidas.

Ben jij geïnteresseerd in werken bij de VU?

Kijk dan op: werkenbij.vu.nl

Ben jij geïnteresseerd in werken bij de VU? Kijk dan op: werkenbij.vu.nl

Werk jij al de VU? interne vacatures in de gaten op: interne.vacatures.vu.nl

Werk jij al bij de VU? Hou dan de interne vacatures in de gaten op: interne.vacatures.vu.nl

Labyrinth CAMPUS

Mindful meet-up

In the midst of a bustling campus, a handful of people are focused on walking between white lines on a giant canvas covering the basketball field. They are practicing a thousand-year-old form of meditation by walking a labyrinth. This process usually is less guided, but in this case the path comes with various instructions or questions to get participants thinking. The instructions are tied to various objects, like a candle that you can light for someone dear to you. Or a compass distorted by a magnet, to reflect on finding your way.

Every month, NewConnective organizes a ‘Mindful Meet-up’ like this one, tied to the university’s Mindful Library – hence the many books scattered across the labyrinth. They add to the ambience but perhaps more importantly, they keep the canvas from being blown away. (NK)

PHOTO: ROB BÖMER

One size doesn’t fit all

BY WELMOED VISSER

Working on your body has become a new religion. Yes, exercise is healthy, but too strong a focus on it means many complex problems go unnoticed. Philosopher Ivo van Hilvoorde thinks it’s a misleading and elitist ideology.

“These days, even seven-year olds know what a sixpack is”, says philosopher of sport Ivo van Hilvoorde. He researches how our views on physical fitness have changed over time, working at the Faculty of Behavioural and Movement Sciences of VU Amsterdam and as a professor of Human Movement, School and Sport at Windesheim University of Applied Sciences. One of his conclusions is that a trained body has become a status symbol. “A body like that conveys the message that you’re disciplined, as well as able to resist temptations and take proper care of yourself.”

Working on your body has become a new religion. “People are younger and younger when they start working out”, says Van Hilvoorde. “Standards on physical fitness are omnipresent because of images on social media.”

In their 2008 book Fitter, harder & mooier (Fitter, harder & more beautiful), Van Hilvoorde and Ruud Stokvis described how individual workout routines became central to our culture. Over the past few years, the importance of having a toned, muscular body has only increased. Conversely, tolerance of bodies that don’t meet this standard has decreased.

But this normativity when it comes to physical fitness isn’t new. Sport designed to make the body stronger and more beautiful came into being in the second half of the nineteenth century, write Van Hilvoorde and Stokvis. What was known as Körperkultur attached a great deal of value to the healthy, natural state of the body. For women, this natural state coincided with the beauty ideal: gymnastics clubs were founded so they could train their bodies to look shapely and graceful. The book quotes physician August Allebé, who in 1857 described the use of gymnastics for a young woman as a means to cultivate ‘tall yet curvy forms that were well-proportioned, a rosy complexion, a lively look in her eyes and a spring in her step’.

Gymnastics, corsets and diets

Technological innovations, such as the invention of the lightbulb, train and car, meant people had more time and could travel further to exercise. In social terms, sport developed from a local pastime to something to compete in on an international level.

Nonetheless, sport generally remained an activity for the happy few throughout the nineteenth century. Only after the Second World War sport clubs started enjoying greater popularity. It mainly concerned team sports, like football and korfball. It was at that time that the norm of having a slender figure – for women – spread to the population at large. This could be achieved through gymnastics, corsets and diets.

The seventies saw a rising interest in individual sports and training the body to meet the beauty ideal. Urbanisation, individualisation and secularisation of society played a part in this.

“Fitness trends made their way here from America, in particular California, where stars like Jane Fonda and Arnold Schwarzenegger became figureheads of the individual fitness culture”, says Van Hilvoorde.

Running as a sport also started to become more popular, although joggers were still a far cry away from being accepted in the streets. “They got called names and laughed at, including men at first, although they could get away with more than women”, says Van Hilvoorde. The footage of an organiser of the 1967 Boston Marathon trying to physically drag first-ever female competitor Katrine Switzer out of the race says it all.

Gyms where people work on their bodies in a structured manner became immensely popular in the nineties. At first, men focused on growing muscles by hitting the exercise machines, whereas women worked on their figures through aerobics and related group lessons. After a while, this division became less rigid. Nowadays, working out is as ingrained in modern city life as the oatmeal cappuccino.

Unwillingness to fund unhealthy behaviour

“A good-looking and fit body has increasingly become a form of social capital”, Van Hilvoorde asserts. We associate good looks with health and success. And the degree to which you achieve those looks is thought to be your own responsibility. This is the root of the problem. “The body is the most visible expression of how we’re doing. It brings to the fore all kinds of factors that have to do with our socioeconomic status, health, well-being and position in society.”

The body is the showroom of Me, Inc.

Philosophy of sport

Working out and other forms of exercise have a meritocratic image: your success depends entirely on your own effort and discipline. But according to the philosopher of sport, this is a misleading and elitist ideology. After all, not everyone can free up enough time, energy and money to achieve a well-trained body.

Which is why he thinks it’s an oversimplification to suggest more exercise is the ultimate solution for issues that are expressed by the body, such as obesity and related disease patterns: “You can stress the importance of sport and exercise all you want − and some of my colleagues do − but if people have a whole range of complex underlying problems, such as too little money to buy healthy food or too many worries to have any energy left to work on their fitness, you’ll first need to recognise those problems. In that case, the body is the place where these issues are most visible, but the cause is somewhere else.”

Statistics Netherlands calculated that on average, higher-educated people have fifteen more healthy years than the lower-educated, poorer part of the population. This distinction grew more pronounced in the past years, whereas tolerance of people whose bodies do not meet the standard has decreased.

“Society has become stricter”, says Van Hilvoorde. “The neoliberal vision of everyone being responsible for their own health has grown more and more dominant. I often hear people say they don’t want to fund someone else’s unhealthy behaviour. This means every individual is responsible for their own health, but the question is whether that’s really fair.”

Working at the idealised image

As early as the nineteenth century people didn’t only work out for their health, but also – and perhaps especially – to be found attractive. In that sense, those nineteenthcentury gymnasts are not that different from modern-day influencers. What is different, is that the standard of what constitutes good looks has become narrower. The rise of social media and the wide range of cosmetic possibilities play a part in this. Straight white teeth, a smooth, tight skin,

a slender figure with round breasts and buttocks (women) or the famous sixpack (men) have become the standard. Is that harmful? Van Hilvoorde thinks it is, to some degree: “Research shows that young people feel increasingly forced to meet this standard. This already starts with teenagers, who have strict ideas about what looks good and what deviates from the norm. That’s not always good for their self-image.”

At the same time, the idea of what an ideal body looks like is growing more diverse, for instance when it comes to gender. “Our ability to modify our bodies through technical interventions and surgeries is increasing, which adds diversity to our perception of the ideal body.”

All the same, this means the body is no longer a given, but an object that must be moulded into the ideal image. Or to use neoliberal jargon: the body is the showroom of Me, Inc. And for young adults, keeping this showroom in shape is piled on top of all those other obligations: getting good marks, working a side job, having a rich social life, etc. “I see it in students and young scientists. Some of them combine being a top athlete with a double Master’s programme, or a bunch of extra courses, all to set themselves apart.” Having said that, the philosopher of sport also considers the pressure that young adults are under as something that belongs to that phase of life: “When I graduated, there were no jobs. Now there are jobs, but contracts are fixed-term and homes are unaffordable. Every period has its own problems.”

What has changed, in his observation, is that the current generation of students is more concerned with what’s healthy: “They have a lot to do in little time, which is an extra stress factor compared to the old days. This turns a fit body into an instrument and a necessity to keep up with the quick pace. One could say that’s unhealthy, but the way students used to live, with lots of alcohol and pizza, wasn’t exactly healthy either.”

The illustrations have been taken from Encyclopaedie voor de vrouw, practisch handboek voor het dagelijks leven (Encyclopaedia for women, practical guidebook for daily life), edited by M. G. Schenk, De Bezige Bij, 1951.

‘This turns a fit body into an instrument to keep up with the quick pace’

Member of the University Student Council and coordinator of the Accessibility Task Force Rebekah Lamb (23)

“

I was abused by my mother growing up, which had a large impact on my view of my body. Especially when you’re a child, your brain goes into survival mode: don’t feel what’s happening, don’t acknowledge it. I kind of disconnected from my body. And because of this, I often struggle knowing what my body needs. When I feel some type of discomfort, I have to go through a list of questions: am I hungry? Too hot? Maybe there’s a light that’s buzzing? It’s a process to get back the feeling of my body being mine. I’m half Irish, half Native American. The Abenaki, where my roots lie, operate outside of the Western idea of a person being an individual that has to move in a certain way and is in control of their navigation. The Abenaki work more in balance than in control. My traditional face tattoos were a way for me to put myself into the balance. Some stranger on the metro commented on them, saying I mutilated my body and lost my dignity. But that doesn’t bother me. In indigenous culture, tattoos are something you earn - I’m proud of them. Comments on my body don’t really affect me in general. I know my ancestors are proud of me and that’s all that matters. I do notice that when I walk with my cane for my chronic pain, people’s demeanour changes. They seem to feel awkward, to not know how to address me. I also get cat-called less when I walk with it.”

(ES)

PHOTO: YVONNE COMPIER

‘Tattoos are something you earn’

Student Computer Science and founder of the Black and African Diaspora Party Alexis Arrey Bhakor

(20)

“ I see my body as a vessel for communication. By dancing, I’m able to express my mood, it helps me to externalize my feelings and communicate them in a non-verbal manner. Dancing also empowers me. It reflects how I’m feeling, as you can see whether I’m happy, sad or angry. It also helps to blow off some steam. When I’m studying and my mind starts wandering or things get a little chaotic in my head, I’ll take a break and start dancing. The break lasts for about half an hour and after that, I’m able to study again. Although I’m not a shy person, I am reserved. But I like to challenge myself, so I also dance in public areas. When I’m dancing in public and people stop to cheer, it sometimes can be distracting because I suddenly become aware that people are looking at me. However, when I’m in my bubble, nothing can stop me. Even if a fire broke out in a building behind me, I would just keep dancing. At the same time, people clapping or cheering also empowers me. They hype me up and give me more energy and drive to continue dancing. I also like to choreograph dance routines and record them for my social media accounts. This enables me to share my love and passion for dance with people I would be unable to meet otherwise. It is also a way of displaying my talent and skills to my online community.” (BB) PHOTO:

MARTIJN GIJSBERTSEN

‘Dancing reflects how I’m feeling’

The university student council is the representative participation council of and for students of VU Amsterdam. The council concerns itself mainly with the quality and accessibility of education at VU Amsterdam and with the student policy of this university. The council consults with the executive board periodically.

An anonymous reporting app empowers students for social safety

Social safety is incredibly important. A lack of social safety has a great negative impact on study results and mental health. Therefore, it is clearly very important for VU Amsterdam to actively improve social safety on campus. The numbers support this; a report by Amnesty International showed that 11 percent of female and 1 percent of male students were raped during their studies. Numbers for transgressive behaviour in general lay even higher. Much, much higher. These numbers are shocking as it is, and there’s more. Only 3(!) percent of the students that experienced ‘unwanted penetration’ reports this to their educational institute. Even though the university could, in many cases, offer much-needed support to victims. With these numbers in mind, there is a huge threshold to reporting unwanted and transgressive behaviour.

Our council believes this threshold is high because of two factors. First, reaching out to a physical person one doesn’t know is a big step. When people often already don’t reach out to family or friends, how about an unknown person from the university? Secondly, not knowing if one can stay anonymous when reporting makes the threshold significantly bigger. The potential risk of the story spreading, or even reaching

the person that assaulted you is rightfully a terrifying feeling.

For the medical faculty, their solution was clear; the zouikwatzeggen-app (roughly translates to should-I-say-something app). In this app, individuals can easily report transgressive behaviour anonymously, without having to directly go into a conversation with a stranger about what happened. This makes reporting much easier to do and has led to more awareness about the topic in the medical faculty. The organization of VU Amsterdam is not able to help a student experiencing hardship when it doesn’t know it exists. Reporting is the first, and a crucial, step towards helping students that went through traumatic events. Therefore, our council believes that expanding the zouikwatzeggen-app to a VU-wide initiative helps increase social safety on and around our campus.

From a low threshold reporting place like an app, next steps also will take less effort and will feel like less of a step. By communicating, be it anonymous, students can come one step closer to talking about experiences and things they have gone through. By implementing the zouikwatzeggen app, we can come one step closer to being the safe space students need and deserve. So that we can support where possible and where necessary.

Sylke van Kempen Vice-chair usr.sylke.van.kempen@vu.nl

What’s going on

A selection of the topics that the USR is currently considering or negotiating.

• Student Charter and 18 ECT limit for students.

• A self-defence workshop for students.

• Starting a dialogue about artificial intelligence.

Manon Hofman

Reporting is the first, and a crucial, step towards helping students that went through traumatic events

‘Give PhD candidates with an occupational disability a chance’

BY

Student advisers, lecturers, support staff: VU

Amsterdam currently has filled 106 jobs for the most vulnerable group on the labour market: people with an occupational disability. But the academic field is lagging behind, says PhD candidate Evelien Wolf. “This is not only true at VU, I think this is true for every university. That is why we set up this initiative, which allows people with an occupational disability to pursue a career in science.”

Wolf knows what it’s like to do a PhD with an occupational disability. She uses an electric wheelchair due to a spinal cord injury. “Sometimes what someone needs can be very simple. I mainly need physical adjustments, other than that I can just work my contract hours and do my job. What I can’t manage is to pull multiple all-nighters in a row, something many PhD candidates do. And sometimes I have to deal with unexpected circumstances, such as problems with health care. It is important for a PhD supervisor to have sufficient help in how to arrange adjustments. That support is something I’m going to provide.”

Bonus year

Besides the support, VU also provides funding that covers the PhD

candidate’s salary for one year. “That grant serves as an incentive to just give it a try. After a year, we decide whether the PhD candidate may continue. If it doesn’t work out, the supervisors won’t lose their own funding. Together with the supervisor and the PhD candidate, I also look at the goals and how achievable they are. For example: does the supervisor have realistic expectations of what the PhD candidate can do? That’s a

conversation we can also have upfront, to check whether all preconditions are in place and whether it can be a successful trajectory.”

Misunderstandings

But why are there so few PhD candidates with an occupational disability? Wolf: “There are a lot of misunderstandings among promoters, who have a certain idea of what a PhD position should look like and who is the best candidate. They then often opt for the easiest choice, someone they think will do well. Literature shows that many employers believe that people with disabilities are often late or absent. This does not have to be the case at all, but these are misconceptions that are in people’s heads.”

Wolf mentions that she thinks it is important that promoters do not join this programme just because they care about people with disabilities. “It’s also good for science, because you come to different solutions if you’re with a diverse group of people.” According to Renée van Scheppingen, coordinator of the overarching Participation Service Point, the mission of the initiative is to focus more on opportunities and less on limitations. “A promoter should hire someone because they can do something and not because they have a disability. It would be an eternal waste to leave certain qualities and talents on the bench.”

‘It’s also good for science, you come to different solutions if you’re with a diverse group of people’

BRYCE BENDA

Because there are too few PhD candidates with an occupational disability at VU Amsterdam, the university is going to subsidise ten PhD positions. ‘We need to focus on opportunities and less on limitations.’

Tot na de zomer!

Op 12 juli is de laatste OR-vergadering van de Ondernemingsraad in de huidige samenstelling. Op 13 september start de OR in de nieuwe samenstelling aan een nieuwe driejarige termijn. Een groot aantal leden is herkozen en gaat door. Wij willen Sabine Go, Norah Karrouche, Johan Rebel, Jeroen Rodenburg, Bas Scholten en Remco van der Vos bedanken voor hun enorme inzet de afgelopen jaren. Een speciaal woord van dank voor voorzitter Henk Olijhoek voor zijn enorme inzet voor heel veel jaren in de medezeggenschap van de VU. In september komen we bij je terug. Voor nu wensen we alle collega’s een hele mooie zomer waarin er hopelijk tijd is om even te ontspannen.

VUTURE

De Ondernemingsraad (OR) heeft een speciale werkgroep in het leven geroepen die op regelmatige basis spreekt met het projectteam van Bestuurszaken die de opdracht hebben gekregen om het VUture traject te begeleiden. Voor de OR staat bovenaan dat ook de medewerkers die het werk doen gehoord en betrokken worden bij dit proces. Voor deze -mogelijk ingrijpende- verandering op de VU is een groot draagvlak essentieel.

BETROKKENHEID OR

De ondernemingsraad heeft 2 sessies met het projectteam om de denkrichtingen verder uit te diepen en ons advies voor te bereiden. Daarna volgt 12 juli nog een openbare overlegvergadering met het CvB. De formele adviesmomenten worden verplaatst naar na de zomer.

VRAGEN OR

De OR wil graag nog in gesprek met het projectteam over vragen die nu nog bij de OR leven.

• De OR wil horen op welke manieren er input is opgehaald bij medewerkers en welk gewicht daaraan is gegeven.

• Verder is de OR geïnteresseerd in gedragsverandering: welk gedrag willen we graag zien op de VU en hoe komen we daar?

DE NIEUWE ONDERNEMINGSRAAD

De raad gaat in de nieuwe samenstelling in september 2023 aan het werk. Tot nu gebeurde dat altijd op de eerste woensdag van april. Er is nu voor gekozen om te starten in september na de opening van het academisch jaar. Op die manier krijgen medewerkers die in de OR zijn gekozen de tijd om bij de eigen afdeling de werkzaamheden aan te passen aan de nieuwe situatie.

Een bijkomend voordeel van starten in september is dat dit gelijk valt met het aantreden van de nieuwe Universitaire Studentenraad (USR) waarvoor jaarlijks verkiezingen worden gehouden. De leden van de Ondernemingsraad en de USR, vormen samen de zogeheten Gezamenlijke Vergadering (GV) die minimaal zesmaal per jaar bijeenkomt in een overleg vergadering met het College van Bestuur. De Gezamenlijke Vergadering heeft onder meer instemmingsrecht op de hoofdlijnen van de VU-begroting

COMPENSATIE VOOR MEDEZEGGENSCHAPSWERK

Leden van de OR worden een dag per week gecompenseerd om naast de gewone werk zaamheden het medezeggenschapswerk te kunnen doen. Er zijn piekmomenten waarbij de medezeggenschap meer tijd vraagt dan een dag per week. Daar wordt over het algemeen pragmatisch mee omgegaan, OR leden zijn zeer betrokken bij het medezeggenschapswerk.

OOK ACTA STEMT DIT JAAR VOOR OR VAN DE VU

Nieuw was dit jaar dat ook alle medewerkers van ACTA (een samenwerkingsverband van de tandheelkunde faculteiten van VU en UvA) hun stem konden uitbrengen voor de OR van de VU, ook de medewerkers die een arbeidscontract hebben bij de Universiteit van Amsterdam. Tegelijkertijd is er bij ACTA een onderdeel commissie (ODC) ingesteld, net zoals bij de alle andere faculteiten het geval is. ACTA is gevestigd is op het VU campusterrein in een VU gebouw en werkt met VU IT systemen. Tot nu toe kon het ACTA personeel daar op centraal VU niveau niets over zeggen. Met het instellen van een ODC bij ACTA wordt dit nu wel geborgd

MEER WETENSCHAPPERS IN DE RAAD

Opvallend is deze keer dat bijna de helft van de gekozenen, lid van het wetenschappelijk personeel is. Daarmee is het traditionele evenwicht WP OBP hersteld.

ONDERNEMINGSRAAD WORDT TWEETALIG

Wat nieuw is de komende zittingsperiode, is dat een aantal leden een niet Nederlandstalige achtergrond heeft. De OR heeft als onder deel van de Gezamenlijke vergadering met de USR al ervaring met vergaderingen waarin niet iedereen Nederlands spreekt, een aantal leden van de USR spreekt in die vergadering Engels. Bij de vergadering is verder standaard een tolk aanwezig die simultaan vertaalt.

ONDERDEELCOMMISSIES

Zoals eerder gezegd heeft ook elke faculteit en elke ondersteunende dienst een personeels vertegenwoordiging. De medezeggenschap op dat niveau wordt gevormd door een door de OR ingestelde Onderdeelcommissie (ODC). De grootte van de dienst of faculteit, bepaalt het aantal zetels van de ODC. Bij de meeste ODC’s zijn er evenveel kandidaten als plaatsen of min der. In dat geval worden er geen verkiezingen gehouden. Bij twee diensten vonden er dit jaar verkiezingen plaats.

Colofon

Commissie Communicatie OR Eric-jan Hartstra, Henk Olijhoek, Katinka Quintelier, Jeroen Rodenberg, Houkje Vlietstra

Tekst Eric-jan Hartstra, Henk Olijhoek

Beeld Eric-jan Hartstra

Vormgeving VU Designstudio

facebook.com/ondernemingsraad.vu

World Cinema Amsterdam

Rialto VU

Nieuwe

Universiteitsgebouw De Boelelaan 1111

World Cinema Amsterdam

Dinsdag 22 augustus t/m zondag 27 augustus

Kijk voor meer info en het volledige programma op worldcinemaamsterdam.nl

Zet het alvast groot in je agenda: van 22 t/m 27 augustus is het weer tijd voor World Cinema Amsterdam, het zomerfestival van Rialto.

See the world, feel the world, meet the world… In de komende editie staan emoties centraal. Hoe verschillend de leefomstandigheden overal ter wereld ook zijn, hoezeer culturen, gewoontes, normen en waarden ook van elkaar afwijken, overal ter wereld kent men blijdschap en verdriet, opwinding en verveling, voorspoed en tegenslag, rechtvaardigheid en ongelijkheid.

Deze emoties brengen wij eind augustus via een prachtig programma naar Rialto VU, Rialto De Pijp en De Balie.

Daniël Beltman, marketing

Kom uit die stoel VU

Fit at Work is het gratis beweeg/sportprogramma voor VU-medewerkers. Al meer dan tien jaar een enorm succes. Met dit sportabonnement kun je onbeperkt deelnemen aan fitness, aerobics en trainingen. Fitness met professionele begeleiding krijg je zowel op Uilenstede als in het OZW-gebouw. Meld je aan bij de balies. Neem wel je identiteitsbewijs en VU-contract mee.

Helaas kunnen medewerkers van Acta en VUmc geen aanspraak maken op dit programma. Dit komt doordat deze organisaties geen bijdrage leveren aan de zogeheten VU-arbeidsvoorwaardengelden. En promovendi en postdocs die aan de VU werken op basis van een beurs, of betaald krijgen via een andere instelling, kunnen ook niet deelnemen aan Fit At Work. Zij kunnen tegen studententarief meedoen. Meer info vind je op sportcentrumvu.nl/vu-fit-atwork.

Maria Engels, communicatie & marketing

Sportcentrum VU

VU campus (OZW-gebouw) Boelelaan 1109 020-5983656 maandag - vrijdag: 12 – 20 uur

zaterdag - zondag: gesloten

Uilenstede Uilenstede 100 020-5985090 maandag - vrijdag: 08 - 23 uur

zaterdag - zondag: 10 - 18 uur sportcentrumvu.nl

Merijn Soeters

Zorg dat je erbij bent

VU Griffioen

Nieuwe

Universiteitsgebouw

De Boelelaan 1111

Kijk voor het nieuwe theaterseizoen op griffioen.vu.nl/ voorstellingen

Het gaat hard met de verkoop, de zalen raken sneller vol dan je denkt, dus loop je kans niet mis. Heb jij je tickets al gescoord? Als student of VU-medewerker krijg je altijd korting.

Bij ons vind je voorstellingen die je ook na een dag vol colleges echt wilt zien. Juist dan. Van cabaret tot stand-upcomedy, toneel, theaterconcerten, dans, circusacts en boeiende theatercolleges. Maar dat is nog niet alles. We hebben ook Engelstalige shows, zodat je een avondje uit kunt plannen met je internationale vrienden.

We zijn zo trots op ons aanbod dat we enkele namen gewoon nog eens willen noemen: Kasper van der Laan, Martijn Koning, Her Majesty, Micha Wertheim, Raymi Sambo, Damn Honey en Rundfunk. En houd onze Griffioen Comedy Club en het Stoep Cabaretfestival in de gaten. Tot gauw in het nieuwe seizoen.

Femke Idzes, cultuurmarketeer

Malse geitenburgers

SFEER Beneden lijkt het op de jaren negentig waar je een fastfooddinner kunt bestellen. Boven voelt het als een hotelbar uit de fancy jaren twintig, Hollywood-sfeertje. Food and Bar Paindemie is gestart tijdens de pandemie, vandaar de naam, maar die verwijst ook naar hun liefde voor het Franse Pain de Mie, wat zoetig toastbrood, vergelijkbaar met het Japanse melkbrood.

ETEN Brood is de ster van het menu. Je hebt allerlei soorten van awesome smash burgers tot goed klinkende tosti’s en een French toast. Alle sauzen zijn zelfgemaakt. Voor vegetariërs is er een plantaardige optie. Mijn partner en ik gaan voor The G.O.A.T. burger.

BEDIENING Prima, op woensdagavond is het niet druk, waardoor het eten snel op tafel staat. TIP The G.O.A.T. burger. Onze geitenburgers zijn erg mals.

AANRADER Zeker, voor eenieder die zin heeft in een lekkere vette hap en van brood houdt. Perfect voor een gezellige afspraak met vrienden of een speciaal iemand.

PRIJS Amsterdamse prijzen. Voor 50 euro heb je met z’n tweeën een vullende maaltijd.

Sara Said, student Master Bioinformatics & Systems Biology plus researchmaster Neurosciences

Paindemie

Kinkerstraat 122 paindemieamsterdam.com

Wil je ook GRATIS ETEN, in ruil voor een restaurantrecensie?

Mail naar redactie. advalvas@vu.nl.

Jasper Zijlstra

Groene oase

Het dakterras van het hoofdgebouw heeft een moestuin. En hoewel de VU daar graag mee pronkt, lag haar zelfbenoemde ‘groene oase’ een paar weken geleden nog te verpieteren. Floor, een huisgenoot van mij, kon dat niet langer aanzien. Op haar initiatief zijn de plantenbakken onlangs omgespit en inmiddels staan de eerste plantjes te wiegen in de wind. Als ik op een doordeweekse middag het resultaat bekijk, ben ik ook een beetje trots. Een deel van deze moestuin is ontkiemd op mijn vensterbank. Door de zon op mijn raam op warme dagen en de ‘gemoedelijke’ stand van mijn verwarming op koude dagen was mijn kamer volgens Floor de perfecte baarmoeder voor plantenzaadjes. Eigenlijk ben ik dus een beetje de draagmoeder van onze daktuin.

De tuinman van de VU komt naast me staan. Hij laat zien dat een van de plantjes - herstel: een van mijn kindjes - al bloemetjes begint te krijgen. Een tomatenplant, lees ik op het bordje dat erbij staat. Over een paar maanden zijn de bloemetjes veranderd in knalrode joekels.

De tuinman, die Edwin heet, kan niet wachten. In tegenstelling tot supermarkttomaten zitten deze niet onder het type bestrijdingsmiddelen waardoor de hoeveelheid plant- en diersoorten in Nederland hard op weg is om minder divers te worden dan het bestuur van de VU. Het liefst ontloopt Edwin het groenteschap. “Maar ja, je moet toch eten”, verzucht-ie.

Edwin is een potige man met een volle baard. Hij vertelt over zijn groene hart, maar ook over hoe hij de motivatie voor zijn werk aan het verliezen is. Achter een bril met gele glazen zie ik

twee blauwe ogen over de universiteitscampus glijden. Op de VU schieten groene projecten als ontkiemde zaadjes op mijn vensterbank uit de grond. Tegelijk blijft de hoeveelheid groenpersoneel gelijk, waardoor Edwin het onvoorstelbaar druk krijgt.

“Dan bent u vast blij met studenten als Floor?” vraag ik.

“Ja, maar het probleem is dat ik niet om hulp kan vragen”, antwoordt hij. Al van kinds af aan is hij gewend om problemen zelf op te lossen. Het zit niet in zijn karakter om bij mensen aan te kloppen voor een gunst.

Edwin laat zien hoe gemakkelijk we iets fundamenteels beschouwen als vanzelfsprekend. Zo ook de natuur. Planten en dieren kunnen niet om hulp vragen, waardoor we ze soms lijken te vergeten. Ik kan het iedereen aanraden om eens een kijkje te nemen op het dakterras. Al is het maar voor Edwin.

Dido Drachman illustrator en striptekenaar

Wout van Zaale eerstejaars bachelor media en journalistiek