’t Heerlijk avondje is gekomen

Hallo Gerrit Nikkels

’t Heerlijk avondje is gekomen…

Jongens, heb je ’t al vernomen? Dit jaar viert Gerrit Nikkels zijn 30-jarig ambtsjubileum. Ken je Gerrit niet? Dan ken je vast wel die man met de rode mijter en lange witte baard die op de Smidsbelt de hand van menig kind heeft geschud. In 1992 kreeg hij de vraag om deze bijzondere functie te vervullen op zijn werk. Wat begon als een geintje, is uitgegroeid tot een serieuze zaak. Inmiddels is Gerrit in de laatste maanden van het jaar op diverse plekken te vinden, waar hij in het middelpunt van de belangstelling staat. Benieuwd naar het verhaal achter deze gulle bisschop? Gerrit vertelt.

- Door Britt Spijker en Hanneke Janssen | Fotografie Jennita Stegeman

Het is 5 december 1992. Met knikkende knieën zit Gerrit om 9.00 uur ’s ochtends in de schmink. Hij mag zo zijn entree maken in een volle Deventer Schouwburg, waar maar liefst 100 kinderen en 200 ouders van zijn werk vol verwachting op hem zitten te wachten. Ken je die momenten waarop je denkt: ‘Wat heb ik nou weer beloofd?’ Nou, dit was er zo één voor Gerrit.

Het eerste ‘optreden’

Wie Gerrit een beetje kent, weet dat hij een man van de regie is. Wat hij doet, doet hij goed. Het wordt tot in de puntjes toe voorbereid. Dat zijn ‘optreden’ in de schouwburg een succes zou worden, dat wist natuurlijk iedereen. Want als Gerrit het draaiboek heeft opgesteld, dan is één ding zeker: er wordt niets aan het toeval overgelaten. Zijn optreden in de schouwburg kreeg dan ook een vervolg. Elk jaar weer zorgde hij op zijn werk op 5 december voor een prachtig mooi tafereel met veel blije kinderen, en ouders natuurlijk.

Een nieuwe ‘aanvraag’ vanuit OBS Dijkerhoek

Het is 1996 en zijn takenpakket wordt uitgebreid. Gerrit werd gevraagd om bij OBS Dijkerhoek, zijn oude basisschool, dezelfde rol te vervullen. “M’n zusje had gezegd dat ik dat wel kon doen”, zegt hij lachend. “Voordat ik het wist zat ik op het paard richting Het Bonte Paard. Gelukkig had ik nog wel even een spoedcursusje paardrijden gevolgd. Ja, ik houd echt van een goede voorbereiding.”

Van het één kwam het ander. Steeds vaker werd Gerrit gevraagd om als jarige goedheiligman zijn entree te maken. Van de CJV tot aan de voetbal en van de kinderopvang tot aan bedrijven. In 2001 werd Gerrit zelf papa. In het begin was dat geen enkel probleem, maar na verloop van tijd moest hij toch wel oppassen. “Mijn zoon ging voetballen en mijn vrouw Carla zorgde er dan altijd voor dat ze er ook was als vrijwilliger bij het Sinterklaasfeest van de vereniging. We hadden de afspraak dat het voor hen inpakken en wegwezen was, mocht mijn zoon me herkennen. Gelukkig hebben we deze afspraak nooit hoeven gebruiken.”

O, kom maar eens kijken…

In 2016 werd hij gevraagd voor de intocht in Holten. Dit gebeurde bij Drent Kappers, waar Gerrit nietsvermoedend z’n haar liet knippen. “Ik viel bijna van de kappersstoel toen Mark Wander Drent mij deze vraag stelde.” Na een aantal dagen bedenktijd zei Gerrit volmondig ‘Ja’. De intocht is voor hem elk jaar weer een bijzonder moment. “Ik loop als inwoner van Holten regelmatig de Smidsbelt over. Maar het gebeurt maar één keer per jaar dat iedereen voor me zingt, me een hand wil geven, tekeningen voor me maakt, een handtekening van me wil. Het voelt alsof je een soort beroemdheid bent. Ze staan er tenslotte allemaal voor jou.”

De allereerste intocht in Holten vond hij net als zijn debuut in de Deventer Schouwburg erg spannend. “In de ochtend kreeg ik geen hap door mijn keel. Maar ik moet eerlijk bekennen dat dat in al die jaren niet is veranderd”, lacht Gerrit. “Wanneer je de Smidsbelt oprijdt en je al die kinderen én volwassenen ziet dansen, zwaaien en zingen; dat geeft een onbeschrijflijk gevoel. De kinderen geven mij met trots hun eigen gemaakte tekening.

Het blijft leuk dat dit nog altijd niet digitaal gebeurt.” Na afloop van het feest, wordt met de tekeningen een bijzonder ritueel uitgevoerd om te voorkomen dat ze ooit in een papiercontainer of iets dergelijks worden gevonden. “Ik houd het erop dat het ritueel wat vurig is.”

Strak in pak

Als je denkt aan de goedheiligman, denk je natuurlijk aan een bijzondere verschijning. Van de lange, rode mantel tot en met de lange, witte, gekrulde baard en natuurlijk de mijter. “Bij Wander Drent in de kelder laat ik mij schminken voor de intocht in Holten. Dat is een heel fijne plek. Ik keer dan in mezelf en kom er altijd heerlijk tot rust, terwijl Willy al pratend rondloopt in de kelder en de kleding voor haar rekening neemt.”

Wanneer Gerrit dan uit de kelder komt, is hij getransformeerd tot een echte Sint. De trouwschoenen van Gerrit doen al 22 jaar zijn dienst tijdens het feest op 5 december. Deze gebruikt hij ook nergens anders voor. Samen met een ring en horloge gaan ze na afloop van het feest weer netjes in een speciale doos op zolder. “Ik gebruik deze spullen bewust alleen voor de rol die ik in december speel en de rest van het jaar niet. Om herkenning door bijvoorbeeld de buurjongens en destijds mijn eigen kinderen te voorkomen.”

Sinterklaas in Holten

De laatste jaren heeft het Sinterklaasfeest in Holten een flinke sprong voorwaarts gemaakt. “Het Sinterklaashuis, beschikbaar gesteld door Sinterklaas-duizendpoot Ingrid Nijkamp, is daar een prachtig voorbeeld van.” In de aanloop naar 5 december kunnen mensen door de ramen naar binnen gluren hoe Sinterklaas woont. Er staat een brievenbus waar kinderen hun tekeningen en brieven in kunnen stoppen.

Gerrit is nauw betrokken bij de voorbereidingen voor de intocht in Holten. “In oktober beginnen we hier al mee. Dit doen we met een erg enthousiast en hardwerkend team, bestaande uit Erik en Camilla Klein Nagelvoort, Ingrid Nijkamp, Jacobien Woertman en Mark Wander Drent. En ik moet zeggen dat we samen ook heel veel plezier maken. Zo is het inmiddels een traditie geworden dat er iets in mijn bureaulaatjes in het Sinterklaashuis wordt gestopt dat vaak rood van kleur is, maar niet helemaal geschikt is om aan de kinderen te laten zien.”

Op één van de zaterdagen voor het feest gaat Sinterklaas met zijn Piet langs een aantal winkels in Holten, waar kinderen spelletjes kunnen spelen. Bij elk spel verdienen ze een stempel. “In de middag zitten we in het Sinterklaashuis. De kinderen komen dan hun stempels omruilen voor een volwaardig Pietendiploma. Als ik dan naar buiten kijk en al die kinderen voor mij in de rij zie staan, dan vind ik dat wel erg bijzonder.”

Hoogtepunt; letterlijk en figuurlijk

Als je vraagt aan Gerrit wat zijn hoogtepunt is geweest in die dertig jaar in deze bijzondere rol, krijg je als antwoord toch echt de Sinterkopter. “In 2010 werd ik opgehaald met een helikopter; niet zomaar één, maar een speciale Sint-editie. Daarmee kwam ik vervolgens aan op OBS Dijkerhoek, maar niet nadat we een paar rondjes over het dorp hadden gemaakt.” De Sinterkopter is niet het enige vervoersmiddel waarmee hij naar de Dijkerhoekse school is gebracht. “Van politieauto tot bakfiets en van een hoogwerker tot een koets; je kan het bijna niet bedenken of ik heb erin gezeten.”

Saamhorigheid

Sinterklaas is er voor iedereen; zowel jong als oud. Een aantal jaren geleden ontstond het idee om een bezoek te brengen aan de Diessenplas. “Dat was een fantastische ervaring. Iedereen zong mee. De sfeer was geweldig. Er kwamen verhalen naar boven van Sinterklaasvieringen van tachtig jaar geleden. Dan zie je ineens de verbinding tussen de mensen weer ontstaan. En dat is één van de charmes van het Sinterklaasfeest; de saamhorigheid.”

Plezier

Plezier, voldoening en een mooie traditie; dit zijn de drie voornaamste redenen waarom Gerrit zo enthousiast is over zijn periode als goedheiligman. “Ondanks dat de wereld om ons heen verandert, blijft het Sinterklaasfeest toch altijd een feest om naar uit te kijken.” Wel hanteert hij daarbij een aantal regels. “Ik mag van mezelf pas de eerste pepernoot eten na 1 november. Een principekwestie. En na het Sinterklaasfeest is het ook klaar. Dan gaan we weer over naar de normale gang van zaken. Mij dan nog met Sinterklaas aanspreken… nee, dat hoeft niet zo nodig. En pas na Sinterklaas denken we aan kerst, daarvoor niet, want: eerst de Sint voor de kerst begint!”

Als je de uren bij elkaar optelt die Gerrit als vrijwilliger in de viering van het Sinterklaasfeest steekt, zijn dat er flink wat. Maar dat vindt hij niet erg. “Dit is wat ik teruggeef aan het dorp. Om een dorp levendig te houden, moet je allemaal wat bijdragen toch? En dat je zo’n rol als deze mag vervullen: dat is toch wel iets unieks.” Persoonlijk