Yður er þetta rit ætlað

115 ár liðin frá fyrstu útgáfu tímaritsins Ægis „Yður er þetta rit ætlað“

Þjér fiskimenn og sjómenn! Yður er þetta rit ætlað, það á að vera ykkur leiðarvísir og málsvari, það á að leiðbeina og styðja að öllu því, sem getur orðið ykkar atvinnuveg til þrifa og framfara, að öllu því, sem getur stutt að ykkar sameiginlegri velgengni; það á að vera talsmaður yðar þegar þjer eruð önnum kafnir á hafi úti og hafið ekki tíma til umsvifa; það á að upplýsa yður sem búið á útkjálkum og annesjum, þar sem auðurinn er annarsvegar, en því miður oft vanþekking og fátækt hinsvegar. Öll þau málefni, sem að einhverju leyti geta stutt að framförum í fiskveiðunum, veiðiaðferðinni, hagnýtingu, verkun o.fl. verður rækilega rætt og útlistað, hafandi fyrir augum bæði útlent og innlent, sem gefur leiðbeiningar og upplýsingar í því efni.“ Þetta skrifaði Matthías Þórðarson frá Móum, ritstjóri tímaritsins Ægis í fyrsta tölublaði tímaritsins sem kom út þann 10. júlí árið 1905. Blaðið fagnar því 115 ára afmæli í ár, langri útgáfusögu sem á sér fáar ef nokkrar hliðstæður á Íslandi og ólíklegt er að í heiminum sé að finna svo gamla samfellda útgáfu í sjávarútvegi.

 1905.

Skipstjórnarmenn hikandi Upphafið að útgáfu tímaritsins Ægis má einmitt rekja til Matthíasar Þórðarsonar sem viðraði þá hugmynd fyrst við Hannes Hafliðason skipstjóra og formann skipstjórafélagsins Öldunnar í byrjun síðustu aldar að félagið stofnaði til útgáfu tímarits sem fjallaði um sjósókn . Þó Hannesi tæki hugmyndinni fálega þá var málið rætt á fundi félagsmanna í ársbyrjun 1904 sem töldu í of mikið ráðist að félagið stæði að baki slíkri útgáfu þó þörf á blaði sem þessu væri fyrir hendi . Skipuð var nefnd til að kanna möguleika á útgáfunni og m .a . var leitað til þess kunna fiskifræðings Bjarna Sæmundssonar um að taka útgáfuna að sér . Bjarni taldi sér það ekki fært þó hann vildi styðja framtakið .

Matthías bræddi hugmyndina áfram með sér og komst meðal annars í kynni við ritstjóra slíkra fagrita sem þá voru til í Noregi og Danmörku sem báðir hvöttu hann til að stofna til útgáfu tímaritsins á

Ritstjórar Ægis

Matthías Þórðarson 1905-1914

Sveinbjörn Egilson 1914-1937

Lúðvík Kristjánsson 1937-1955

Davíð Ólafsson 1955-1967

Már Elísson 1967-1973

Már Elísson og Jónas Blöndal 1973-1983

Þorsteinn Gíslason og Jónas Blöndal 1983-1985

 1920.

Íslandi . Það sama gerðu forsvarsmenn ríkisprentsmiðjunnar Gutenberg og úr varð að Matthías lét slag standa og gaf fyrsta blaðið út þann 10 . júlí árið 1905 .

Útgáfuafrek Matthíasar Telja má afrek að Matthíasi Þórðarsyni, sem var að uppleggi skipstjóramenntaður Sunnlendingur, hafi tekist að halda blaðinu úti fyrstu árin en hann var fjárhagslega ábyrgur fyrir útgáfunni . Matthías hafði fyrir stofnun blaðsins verið á varðskipinu Heklu og hélt áfram eftir að blaðið hóf að koma út . Til aðstoðar í fjarveru sinni fékk hann til liðs við sig þá Bjarna Jónsson frá Vogi, Halldór Jónasson, Matthías Þórðarson fornminjavörð og Björn Þórðarson en í stuttu máli náðist að gefa blaðið út mánaðarlega til ársins 1909 að hlé var gert á útgáfunni . Þá var Matthías orðinn búsettur í Sandgerði og gafst honum ekki tími til að annast útgáfuna samhliða öðru .

Þremur árum síðar, árið 1912, var Birgir Hermannsson 1985-1987 Þorsteinn Máni Árnason 1987-1988 Kristján R . Kristjánsson 1988-1989 Ari Arason og Friðrik Friðriksson 1989-1993 Bjarni Kr . Grímsson, Ari Arason og

Friðrik Friðriksson 1993-1993 Bjarni Kr . Grímsson og Þórarinn

Friðjónsson 1993-1996 áðurnefndur Hannes Hafliðason orðinn forseti Fiskifélags Íslands og tók félagið útgáfu Ægis upp á arma sér . Undir ritstjórn Matthíasar kom Ægir út á nýjan leik og allar götur síðan hefur útgáfan verið samfelld, allt fram á þennan dag . Matthías hafði sannað þörfina fyrir útgáfu blaðsins sem nú fékk traustari bakhjarl í Fiskifélagi Íslands .

Farsælir ritstjórar Árið 1914 tók Sveinbjörn Egilsson við ritstjórn Ægis og stýrði blaðinu farsællega í heil 23 ár eða lengur en nokkur annar ritstjóri hingað til hefur gert . Sveinbjörn hafði áður verið farmaður og hafði mikinn áhuga á farmennsku og slysavarnamálum . En fyrst og fremst bar blaðið þess merki að hann var áhugasamur um að miðla til lesenda fjölþættum fróðleik og hugvekjum á lipurlega rituðu máli . Sveinbjörn var kominn á áttræðisaldur þegar þann lét af ritstjórn árið 1940 og við tók annar og ekki síður merkilegur maður; fræðimaðurinn Lúðvík Kristjánsson . Sá stýrði síðan blaðinu um 18 ára skeið og gekk næstur Sveinbirni í tíma í ristjórastólnum . Þeir tveir hafa stýrt blaðinu lengst, ásamt núverandi ritstjóra sem samtals hefur stýrt því í 18 ár . Lúðvík Kristjánsson var á sinni tíð kunnur fræðimaður og kennari en samhliða ritstjórn Ægis ritaði hann bókaflokkinn Íslenska sjávarhætti, viðamikla heimild um íslenskan sjávarútveg .

Stór þáttur Fiskifélags Íslands Líkt og sjá má á meðfylgjandi yfirlitum um útgefendur blaðsins og ritstjóra á þeim 115 árum sem liðin eru frá því fyrsta tölublað Matthíasar Þórðarsonar kom út þá hafa margir lagt hönd á plóg . Líkt og áður segir kom Ægir lengstum út mánaðarlega og lengi vel fylgdi blaðinu einnig sérstakt yfirlit aflatalna sem síðari árin hafa verið hluti blaðsins .

Líkt og að framan segir var Ægir í

byrjun prentaður hjá Gutenberg prentBjarni Kr . Grímsson og Jóhann Ólafur

Halldórsson 1996-1998 Pétur Bjarnason og Jóhann Ólafur

Halldórsson, 1999-2000 Jóhann Ólafur Halldórsson 2001-2003 Óskar Þór Halldórsson 2003-2009 Jóhann Ólafur Halldórsson 2009-

 Fiskiskipin eru í stöðugri þróun, líkt og allt annað í sjávarútvegi. Tala má um greinina sem suðupott nýsköpunar.

smiðju og var þar lengstum meðan hún var rekin . Blaðið var í sama formi allt fram til ársins 2000 þegar brotinu var breytt í A4 stærð sem betur féll að þörfum auglýsenda auk þess sem betra rými varð fyrir efni blaðsins .

Fiskifélag Íslands stóð að útgáfunni allt fram til ársins 2001 þegar Athygli ehf . keypti útgáfuna . Átta ár þar áður hafði Fiskifélagið fengið utanaðkomandi aðila til að annast útgáfuna í samstarfi við félagið, fyrst útgáfuþjónustuna Skerplu frá árinu 1993 til ársins 1996 og síðan Athygli ehf . Með öðrum orðum stóð Fiskifélag Íslands, eitt og sér eða með samtarfsaðilum, fyrir útgáfu Ægis í 88 ár og endurspeglar blaðið á þeim langa tíma

Útgefendur Ægis

Matthías Þórðarson 1905-1909 Fiskifélag Íslands 1912-1993 Skerpla ehf . 1993-1996 Fiskifélag Íslands 1996-1998 Fiskifélagsútgáfan 1998-2000 Athygli ehf . 2001-2018 Ritform ehf . 2018merkilegt starf félagsins fyrir íslenskan sjávarútveg . Auk fjölþætts efnis starfsmanna Fiskifélags Íslands um hin ýmsu málefni tengd fiskifræði, hafrannsóknum, útgerð og vinnslu má sérstaklega nefna tæknilega umfjallanir frá tæknideild Fiskifélags Íslands um skip og báta . Gjarnan birtust í blaðinu teikningar og ítarlegar upplýsingar um skip og báta . Umfjallanir um mörg skip sem enn eru gerð út á Íslandsmiðum má finna í Ægi þegar þau komu nú til landsins .

Við stóran þátt Fiskifélags Íslands í útgáfu Ægis verður ekki skilið öðruvísi en nefna að félagið stóð fyrir því fyrir nokkrum árum að kosta skönnun

113. árgangur - 7. tölublað 2020 SÉRRIT UM SJÁVARÚTVEG FRÁ 1905

www.voot.is

ISSN 0001-9038

Norðanfiskur framleiðir milljónir matarskammta

 1955.

heildarútgáfu blaðsins inn á vefsvæðið timarit .is og mun það vera eitt allra stærsta skönnunarverkefnið á þeim vef hingað til . Tugþúsundir blaðsíðna sem aðgengilegar eru almenningi og er þar mikinn fróðleik að finna .

Fjölbreytt og fræðandi Við kaup Athygli ehf . á Ægi árið 2000 fluttist ritstjórnin alfarið til Akureyrar og hefur verið þar síðan en starfsmenn sem

 1973.

að útgáfunni koma eru á Akureyri, í Reykjavík og Grindavík . Núverandi útgefandi er Ritform ehf . sem hefur gefið blaðið út frá miðju ári 2018 og er Jóhann Ólafur Halldórsson ritstjóri Ægis . Blaðið kemur út í 8 .-10 . tölublöðum árlega .

Líkt og Matthías Þórðarson boðaði í áðurnefndri grein í fyrsta tölublaðinu árið 1905 var fjölbreytileiki í efnisvali einkennandi fyrir útgáfuna og það er leiðarstef útgáfunnar enn í dag . Fjallað er í blaðinu

Ætlaði í smíðar en endaði í skipstjórastólnum

Bjarni Ólafur Hjálmarsson, skipstjóri á Blængi NK

533 38 38 marport.com

 2020.

Speed Explorer Bottom Explorer

1

Seine Explorer

Er loðnan í felum undir ísnum?

sea See in

um hin ýmsu málefni sjávarútvegsgreinarinnar, frá veiðum til afurðasölu og allt þar á milli . Ein útgáfa á ári er helguð samantekt á úthlutun aflaheimilda nýs fiskveiðiárs en í öllum blöðum er að finna samantekt á heildaraflatölum liðinna mánaða . Fagefni í bland við fréttir og fróðleik . Þannig heldur þessi öldungur á fjölmiðlamarkaðnum á Íslandi sér ungum og horfir inn í framtíðina .

KÆLIÞJÓNUSTA

Þjónusta á öllum frysti- og kælikerfum í sjávarútvegi, Ammoníak, RSW, OptimICE®, CO2 o.fl., bæði á verkstæði okkar og eins hjá viðskiptavinum um borð í skipum og fiskvinnslum. Erum einnig samstarfsaðilar fjölda framleiðanda á kælivörum.

ÞJÓNUSTA

• Viðgerðarþjónusta á frysti- og kælikerfum. • Ráðgjöf, hönnun og uppsetning á nýjum kælikerfum.

Hágæða kæli- og frystiklefar.

SAMSTARF / FRAMLEIÐSLA

• OptimIce® • Howden • SCM Frigo • Sabroe • Incold • Carsoe • Carrier • Engie • Bitzer • O.fl.

Við leggjum ríka áherslu á góða þjónustu og vandað verk. KAPP EHF • MIÐHRAUN 2 • 210 GARÐABÆ • 587 1300 • KAPP@KAPP.IS • WWW.KAPP.IS