‘Het nieuwste stukje stad van Leeuwarden’

Middelsee en De Zuidlanden

‘Het nieuwste stukje stad van Leeuwarden’

Wie via de Overijsselselaan Leeuwarden binnenrijdt, kan de bedrijvigheid aan beide zijden van de nieuwe invalsweg niet ontgaan. Aan de oostkant verrijzen zes buurtschappen die samen De Zuidlanden vormen. Aan de westkant staan tussen de bouwkranen en vrachtwagens acht witte letters die de naam Middelsee vormen. De ‘i’ is een opvallend rode vuurtoren die strak afsteekt tegen de blauwe lucht. Dit is de thuishaven van de nieuwste wijk van Leeuwarden, waar volgens eigen voorspelling ‘iets bijzonders boven water komt’.

Vanuit het informatiecentrum heeft projectdirecteur Durk Bergsma zicht op de eerste woningen die het startschot vormen van de wijk Middelsee. In één vloeiende beweging tovert hij een plantekening tevoorschijn van het gebied rondom het informatiecentrum, waar op dit moment volop wordt gebouwd. “Aan beide zijden van de Overijsselselaan zijn we aan het werk”, wijst hij aan op de kaart. “Aan de oostkant realiseren we De Zuidlanden, een plan dat bestaat uit zes buurtschappen met vooral grondgebonden koopwoningen. Aan de westkant van de Overijsselselaan komt Middelsee. Een uniek gebied, waarin we ons richten op een zeer gevarieerde doelgroep.”

Daarmee benoemt Bergsma het verschil tussen beide projecten die vaak in één adem worden genoemd. “De Zuidlanden en Middelsee zijn twee afzonderlijke projecten, gerealiseerd door dezelfde organisatie. In 2006 zijn we gestart met Techum, het eerste buurtschap van De Zuidlanden. In totaal zijn er zes van dit soort buurtschappen, ieder met gemiddeld 400 woningen. Elk buurtschap heeft een eigen karakter en ligt op een bijzondere plek, bijvoorbeeld aan een terp of aan de Wurdumerfeart. Daardoor krijg je als bewoner een dorpsgevoel. In Middelsee werken we ook met deelplannen, maar daar kiezen we juist voor een meer stedelijke beleving, met een gevarieerd aanbod aan woningen voor diverse doelgroepen.”

Ongedeelde stad

Middelsee is de eerste nieuwbouwwijk in Leeuwarden die wordt ingericht volgens de principes van een ongedeelde stad. Daarbij ligt de focus op een grote diversiteit aan woningen en een uitgebreid palet aan voorzieningen en faciliteiten voor een zeer gemêleerde doelgroep. “Van starters tot senioren en van huur tot

koop”, vat Bergsma het idee kort samen. “Middelsee wordt meer dan een woonwijk. Het is een leefwijk met een stedelijke structuur. Dat zie je overal terug. In de compactheid van de bebouwing, in de gedeelde groenzones en in de inrichting van de wijk. Net als in de stad vind je hier alle benodigde faciliteiten om de hoek. We zorgen er op die manier voor dat bewoners al hun dagelijkse boodschappen lopend of fietsend kunnen doen. Daarmee stimuleren we om de auto vaker te laten staan.”

‘Middelsee wordt het nieuwste stukje stad van Leeuwarden’

Mobiliteit als een service, geldt in Middelsee. “Dat is een nieuw principe dat we toepassen”, legt Bergsma uit. “We worden in traditioneel stedelijk gebied geconfronteerd met enorme stenen vlaktes vol blik, omdat bewoners een of zelfs meerdere auto’s voor de deur parkeren. Zonde, in onze optiek. Vandaar dat we op zoek zijn naar nieuwe manieren om de auto uit het straatbeeld te halen. Die zienswijze combineren we met de veranderingen die we bespeuren in het mobiliteitsdenken. Zelf een auto bezitten, is voor steeds meer bewoners niet langer belangrijk. Wel wil men dat er een auto beschikbaar is. In buurtschap De Klamp in De Zuidlanden hebben we daarom gesteld dat er ruimte is voor één auto per woning. Rondom de wijk hebben we parkeervelden aangelegd voor de overige auto’s. Op die manier verfraaien we het straatbeeld.”

In de wijk De Fellingen in Middelsee gaat Bergsma zelfs nog een stapje verder, door de auto volledig uit het straatbeeld te halen en zogenoemde mobiliteitshubs te creëren. Hier staan naast de eigen auto’s, de deelauto’s, elektrische fietsen of kun je van het openbaar vervoer

gebruik maken. “In De Fellingen creëren we 650 woningen voor sociale huur, starters, middenhuur en de vrije sector. We spelen in op de veranderende mobiliteit van mensen”, legt de projectdirecteur uit. “Waar we voorheen allemaal onze eigen auto voor de deur wilden hebben, merken we dat mensen tegenwoordig liever genieten van groen of water voor of achter de deur. Een plek waar de kinderen de ruimte hebben om te voetballen zonder dat auto’s in de weg staan. Waar je een buurtbarbecue kunt organiseren zonder eerst de buurman te vragen om z’n caravan te verplaatsen. De wijk verandert van parkeerplaats naar ontmoetingsplek. Precies wat we in Middelsee willen bewerkstelligen.”

Parels aan een ketting

“In Middelsee doen we er alles aan om fietsers en wandelaars alle ruimte te geven”, vertelt Bergsma. “Door het gehele plangebied loopt een groenblauwe ketting, van water en groen, waar je heerlijk kunt wandelen en fietsen. Deze ketting gebruiken we

‘In De Zuidlanden kiezen we voor een meer dorpse sfeer’

om zogenoemde parels aan te rijgen. Dat zijn groene of blauwe locaties zoals een haventje of een park waar ontmoeting centraal staat. Een plek met een parkachtige uitstraling, waar je in de zomer je picknickkleed uitslaat of een frisse duik neemt. Zo ontstaan er groene en blauwe oases midden in dit nieuwe stukje stad, die De Zuidlanden en Middelsee verbinden.”

Aan de andere kant van de Overijsselselaan in De Zuidlanden genieten bewoners al van dit soort bijzondere plekken. “De Bleek in Techum is zo’n groene parel”, wijst Bergsma. “Dit voelt aan als een oude terp in een dorp. Een plek waar je een buurtfeest, Koningsdag of kaatswedstrijd organiseert. Een activiteit die past bij de meer dorpse sfeer. Dit soort groene plekken worden ontzettend gewaardeerd door de bewoners, merken we uit enquêtes. Of je nou kiest voor De Zuidlanden of Middelsee: we creëren hier een uniek stukje stad, waarin we verder kijken dan tien of twintig jaar. Over vijftig jaar moet dit gebied nog net zo levendig, groen en vitaal zijn als op het moment dat de eerste bewoners hun verhuisdozen uitpakken.”