Charter universele bankdiensten

Charter Universele bankdiensten. Meer betalen voor minder, of toch niet?

Op 19 juli werd het charter universele bankdiensten ondertekend. Wat betekent dat concreet voor de man in de straat?

De trend in de bankensector is duidelijk. We betalen allemaal meer voor minder dienstverlening. Voor evidente zaken zoals je eigen rekening inkijken, geld afhalen of een lening aangaan om een eigen woning te kunnen kopen, betaal je steeds meer. We weten ook dat een grote groep mensen niet mee zijn met de digitalisering. Uit onderzoek van onder andere Gezinsbond en Koning Boudewijnstichting blijkt dat 22 % van de gezinnen niet digitaal bankiert. Toch moeten we vaststellen dat het aantal bankkantoren en geldautomaten fors daalt.

Het charter universele bankdiensten is in de zomer van 2021 afgeklopt. Voordien waren er ook al pogingen om afspraken te maken met de bankensector. Onder minister Freya Van den Bossche, in 2003, werden al stappen gezet, maar de afspraken werden niet

Iedereen zou een bankautomaat moeten hebben binnen een straal van 5 km.

nageleefd door de sector. In het nieuwe charter staan wel duidelijke afspraken, wat een grote stap vooruit is. Het gaat om een betaalrekening waarbij verschillende diensten in een pakket en aan een bepaald tarief worden aangeboden. We praten erover met Melissa Depraetere, fractieleider in de Kamer voor Vooruit.

Wat krijgt de klant bij aankoop van zo een pakket?

Melissa Depraetere: “Het pakket garandeert minimum 60 manuele verrichtingen en minimum 24 geldafhalingen aan een het loket per jaar. In het pakket zit ook een debetkaart. Verder wordt er gratis domiciliëring van facturen aangeboden (bv. energie, water …). Je kan ook je rekeninguittreksels afdrukken en er is een maandelijkse afhaling van je rekeninguittreksels aan het loket mogelijk.

Het tarief voor deze diensten komt op maximum 60 euro per jaar (5 euro per maand). Belangrijk om mee te geven is dat een stijging van de kostprijs niet mag leiden tot een jaarprijs die hoger ligt dan 60 euro. Verder hebben we ervoor gezorgd dat voor wie toch meer dan 60 manuele verrichtingen per jaar nodig heeft, de prijs per verrichting niet hoger mag liggen dan 1 euro.

We hebben ook rekening gehouden met de mensen die om een of andere reden hun rekeninguittreksels niet kunnen afhalen aan het loket. Zij kunnen vragen om deze 1 maal per maand op te sturen.

Hiervoor bestaan 3 mogelijkheden: • Een jaarabonnement aan een maximumtarief van 5 euro + portkosten • of een maandabonnement aan een maximumtarief van 2,5 euro (portkosten inbegrepen) • of een maximumtarief van 1 euro + portkosten per enveloppe

Deze afspraken gelden tot 2024. Dan is het de bedoeling om dit te evalueren en eventueel bij te sturen.”

Vanuit het middenveld wordt geopperd dat de kostprijs van 60 euro relatief hoog is. Klopt dat?

Melissa Depraetere: “We weten dat er bij verschillende banken verschillende soorten pakketten bestaan, die soms goedkoper lijken. Alleen is het voor de consument moeilijk om al die verschillende pakketten te gaan vergelijken. Want tot vandaag bestaan er geen gebruiksvriendelijke vergelijkingstools. Met dit universeel pakket weet de consument perfect wat hij of zij zal krijgen. In het charter is ook het uitwerken van dergelijke vergelijkingstools opgenomen. De opdrachten zijn uitgeschreven. Minister van Economie en Werk, Pierre-Yves Dermagne, is hiermee bezig. Het enige probleem dat ik zie, is dat het weer om een digitale tool gaat. Er zal dus een manier worden gezocht om ook die mensen te bereiken die niet digitaal mee zijn.”

Met dit universele pakket bankdiensten weet de consument perfect wat hij zal krijgen

Het charter is één ding. We weten ook dat banken zich verenigen in projecten zoals Batopin en Jofico om geldautomaten efficiënter – lees kostenbesparend – in te planten. Wat is je kijk hierop?

Melissa Depraetere: “Ik begrijp wel de drijfveer van de grootbanken, want geldautomaten kosten een pak geld. Mij lijkt het ook niet nodig dat elk filiaal zijn eigen bankautomaat heeft op elke markt in België. Een goede spreiding is positief. Alleen moet er wel voor gezorgd worden dat zo’n automaat voor iedereen wel bereikbaar is. Daar wringt het schoentje volgens mij. Het is en blijft een initiatief van de banken. Wie gaat dus garanderen dat er overal in Vlaanderen binnen een straal van 5 km een bankautomaat aanwezig is? Ik wil ook nog meegeven dat dit niet het bankkantoor vervangt voor wie digitaal niet mee is. Dat blijft dus een probleem. Sedert 2015 zijn om en bij 35 % van de bankkantoren verdwenen in ons land. En dit is spijtig genoeg niet het eindpunt.” Kun je als overheid veel doen in dergelijke dossiers?

Melissa Depraetere: “We doen ons best, maar echt veel eisen stellen is niet zo evident. Om de heel eenvoudige reden dat de maatschappelijke zetels van die banken zich in het buitenland bevinden. Met andere woorden, die grootbanken hebben een vrij grote autonomie.”

Welke rol kan het middenveld of meer specifiek S-Plus spelen?

Melissa Depraetere: “Ik denk vooral aan informeren, inzamelen van klachten en mee actie voeren. Dit om duidelijk te maken dat een goede dienstverlening belangrijk is voor iedereen. Niemand mag uitgesloten worden. Jullie weten wat er effectief speelt bij de mensen. Die informatie is belangrijk voor ons. Ik moet spijtig genoeg vaststellen dat niet elke parlementariër altijd even goed op de hoogte is van wat de noden en behoeftes zijn van bepaalde doelgroepen. Daar hebben jullie zeker een belangrijke rol te spelen.”

Steven Vanden Broucke