Driemaandelijks tijdschrift van S-Plus vzw, v.u. Corry Maes, Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel - Afzendadres: Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel - Afgiftekantoor Brussel X P004993
2
S-PLUS
Geniet van
B-12241 PB- PP BBELGIE(N) - BELGIQUE
DRIEMAANDELIJKS LEDENMAGAZINE VOOR PLUSSERS MET PIT APRIL-MEI-JUNI 2022
mooie momenten
INHOUD
4 10 Gezond en Wel
Pensioenen
Je kan palliatief zijn en nog véél jaren
goed leven
Sport en bewegen
Inhoudingen
vallen
Eén tegen allen, allen tegen
op het pensioen
In dit nummer
Colofon
Edito........................................................................................................................................................ 3 Je kan palliatief zijn en nog vele jaren goed leven........................................................................... 4 De S-Plusleden aan het woord............................................................................................................ 6 Basisbereikbaarheid nog niet voor morgen.......................................................................................7 Leeftijdsdiscriminatie in de media...................................................................................................... 8 Inhoudingen op het pensioen........................................................................................................... 10 Crea: ginger cranberry mocktail........................................................................................................ 12 Expo Recht door zee: navigeren van 1500 tot vandaag.............................................................. 13 ‘Reset’ van Mark Elchardus................................................................................................................ 14 Ecologisch / Economisch.................................................................................................................... 15 Reizen.................................................................................................................................................... 16 S-Plus app: Hoplr..................................................................................................................................17 Korte berichten.................................................................................................................................... 18 Eén tegen allen, allen tegen vallen...................................................................................................20 Coponcho.............................................................................................................................................. 22 Ledenvoordelen................................................................................................................................... 26 Train je brein......................................................................................................................................... 27
S-Plus Mag Driemaandelijks ledenmagazine van S-Plus vzw
Certificate Number 10506-2009-1003 www.climatepartner.com
2
20
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
April 2022 Redactie: Gertie Brouwers, Eliane Cougé, mber Dens-Schryvers, Aline De Meyer, A Leona Detiège, Wim Distelmans, Kim Duchateau, Hanne Jacobs, Corry Maes, Liliana Nikolova, Felix Van Cakenberghe, Steven Vanden Broucke, Sarah Van Humbeeck Vormgeving: artoos group Druk: Bredero Graphics Eindredactie Sarah Van Humbeeck Verantwoordelijke uitgever Corry Maes I vzw S-Plus Sint-Jansstraat 32-38 I 1000 Brussel Secretariaat Sint-Jansstraat 32 I 1000 Brussel T 02 515 02 23 E info@s-plusvzw.be W www.s-plusvzw.be Ondernemingsnummer 0409 572 206 RPR Brussel
EDITO
Beste vrienden Nu de grootste zorgen over corona even verdwijnen, echter niet zonder dat we de kaap van 30 000 doden overschreden hebben, komt er tijd vrij voor andere grote politieke discussiepunten in ons land. Internationaal is er natuurlijk de oorlog in Oekraïne met de nieuwe vluchtelingenstroom en een nieuwe wapenwedloop tot gevolg. En bij ons zijn er de debatten over de energietoevoer en de vreselijke prijsverhogingen van die energie die de budgetten van iedereen zwaar belasten. Daar boven op is er de sociale problematiek. Hoe organiseren we de arbeid naar de toekomst toe? Wat met het telewerk? Gaan we terug naar hoe het was voor de epidemie, of hebben we lessen getrokken uit de voorbije periode? En wat met het pensioen dossier? Komen de voorstellen van minister Lalieux eindelijk aan bod? Wim Distelmans beschreef het verschil tussen euthanasie en palliatieve sedatie in onze vorige editie. In dit nummer legt de dokter uit hoe je palliatief kan zijn én nog vele jaren goed kan leven. Palliatieve zorg is immers veel meer dan alleen de palliatieve sedatie die over het levens einde gaat.
© Frank Van Hollebeke
In dit nummer nemen we ook afscheid van één van de steunpilaren van S-Plus die de pensioenleeftijd heeft bereikt. Onze vriend Felix Van Cakenberghe is waarschijnlijk één van de weinige S-Plussers waar we zo vele jaren op hebben kunnen rekenen. Hij werkte van 1984 tot 1994 voor VFSG, de Vlaamse Federatie van Socialistische gepensioneerden. Joz Wijninckx, gedurende vele jaren senator en van 77-79 minister van Pensioenen, was de voorzitter van de VFSG. Joz zorgde mee voor de ‘fusie’ tussen VFSG en wat nu S-Plus is, en ik volgde Joz op als voorzitter onder meer door mijn ervaring als staatssecretaris voor Pensioenen.
"Bedankt, Felix!"
Van toen af volgde ik het wel en wee van Felix mee op en ik deed regelmatig beroep op zijn technische kennis. Nooit was er iets te veel voor hem. Hij schreef talrijke artikels over ons pensioensysteem, met de bedoeling om die zeer ingewikkelde materie verstaanbaar te maken voor elke S-Plusser. Hij adviseerde ook de overheid in de Federale Adviesraad voor Ouderen. Hartelijk dank Felix vanwege alle medewerkers van S-Plus voor de vele jaren dat je ons bijstond. Ik ben ervan overtuigd dat we je nog héél dikwijls zullen zien in ons midden.
Leona Detiège Voorzitter S-Plus
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
3
GEZOND EN WEL
Je kan palliatief zijn en nog véél jaren
goed leven
Wanneer iemand palliatief is betekent dat niet automatisch dat die ook terminaal is of snel zal sterven. De begripsverwarring bestaat omdat ‘palliatief ’ voor velen, óók voor artsen, nog altijd synoniem is voor ‘terminaal’ en ‘doodgaan’. Palliatieve zorg is echter vooral gericht op leven, op het verbeteren van de levenskwaliteit. Weliswaar bij mensen die ongeneeslijk zijn, wat echter niet belet dat ze nog jaren kunnen leven. Palliatief staat immers tegenover curatief of geneesbaar. Anders gezegd: alles wat niet (meer) curatief is, is palliatief. Iemand met diabetes of artrose is dus palliatief. Maar dankzij insuline of pijnstillers en kinesitherapie kunnen die mensen even lang en kwaliteitsvol leven als zogenaamd ‘gezonde’ mensen. Hetzelfde geldt voor andere aandoeningen zoals emfyseem, hartlijden, MS, mucoviscidose, ziekte van crohn, alzheimer enzomeer. Al deze aandoeningen zijn (voorlopig) niet te genezen, maar wel goed te ‘palliëren’. Met de vergrijzing van de bevolking komen deze aandoeningen bovendien meer voor. In de middeleeuwen was de nood aan opvang voor mensen met alzheimer onbestaande. Mensen stierven immers vooraleer deze ziekte te ontwikkelen. Vandaag worden we steeds frequenter geconfronteerd met mensen die verder leven 4
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
in aanwezigheid van één of meerdere ongeneeslijke ziekten of beperkingen. Bovendien kunnen aandoeningen die vroeger snel tot de dood leidden nu beter behandeld worden dankzij de ontwikkeling van de medische spitstechnologie. Zo kennen veel ongeneeslijke kankers geen onmiddellijke fatale afloop meer en wordt het overlijden steeds langer uitgesteld. Daarom beginnen sommigen voorzichtig ongeneeslijke kanker - net zoals diabetes - als een chronische aandoening te beschouwen. En zo komen we terug bij ons uitgangspunt waarbij we het begrip ongeneeslijk - niet curatief - als synoniem voor palliatief aanzien. We zouden ook kunnen stellen dat alle chronische - niet geneesbare - aandoeningen palliatief zijn, maar niet omgekeerd. Sommige palliatieve ziekten leiden immers wel snel tot de dood en worden nooit chronisch. Ten slotte geven sommige palliatieve - chronische - aandoeningen nooit direct aanleiding tot vroegtijdig overlijden zoals bv. blindheid.
Hoe zit het in dit alles met de behoefte aan palliatieve zorg? Veronderstel dat iemand op een bepaald ogenblik de diagnose krijgt van een ziekte die, onbehandeld, waarschijnlijk de dood tot gevolg heeft. Tussen het tijdstip van diagnose en het overlijden heeft de arts een hoofddoel namelijk genezen, behandelen en verzorgen.
Oproep naar vragen Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen? Bezorg ze ons en wij leggen ze voor aan Prof. Dr. Distelmans. Je kan je vraag stellen via info@s-plusvzw.be of via 02 515 02 23.
Vooreerst zal de arts trachten de patiënt van zijn ziekte te genezen met een curatieve behandeling. Wanneer de patiënt is genezen wordt de curatieve therapie gestopt. Iemand met een longontsteking krijgt antibiotica. Wanneer de pneumonie is opgeklaard geeft men geen antibiotica meer. Iemand met een gelokaliseerde borstkanker wordt geopereerd, eventueel nabestraald en behandeld met chemotherapie. Nadien stopt men deze behandelingen en komt de patiënt de jaren nadien geregeld op controle. Wanneer de ziekte te ver is gevorderd - kanker met ernstige uitzaaiingen - of zelfs bij aanvang sowieso ongeneeslijk is - diabe-
tes - start men een palliatieve behandeling. Zowel de curatieve als de palliatieve therapie is gericht op de ziekte. Bij de curatieve therapie is het doel de ziekte zodanig te behandelen dat ze na afloop is verdwenen. Bij de palliatieve behandeling is het de bedoeling de ongeneeslijke aandoening zo goed mogelijk te controleren om zoveel mogelijk hinderlijke symptomen, verwikkelingen of ellende te vermijden. Gezien zowel de curatieve als de palliatieve therapie op de aandoening is gericht noemt men beide ‘actieve behandelingen’. In tegenstelling tot de curatieve therapie wordt de palliatieve behandeling meestal levenslang - insuline bij diabetes - gegeven. Beide behandelingen maken echter gebruik van dezelfde medische spitstechnologie: heelkunde, medicijnen, radiotherapie. Dit geldt ook tijdens de opvolging d.m.v. onderzoeken: medische beeldvorming (CT, NMR, botscan, petscan, …), bloed analyses, ... Voor de weinig geïnformeerde patiënt is het daarom niet altijd duidelijk of hij curatief dan wel palliatief wordt behandeld, vermits in beide gevallen dezelfde technologie wordt gebruikt. Soms is het voor artsen in het begin ook niet altijd helder. Ze starten een therapie om te genezen, maar pas nadien wordt het duidelijk dat de patiënt ongeneeslijk is geworden. Vroeger zegden artsen vaak dat ze ‘niets meer konden doen’ wanneer de patiënt ongeneeslijk bleek te zijn. Dankzij de opkomst van de medische spitstechnologie kunnen de meeste aandoeningen vrij goed
Terminale zorg is een onderdeel van palliatieve zorg, en wordt gegeven aan mensen bij wie een curatieve of palliatieve behandeling niet meer helpt.
(palliatief) behandeld worden met een gunstig effect op zowel de levenskwaliteit als de levensduur. Indien niet, heeft het geen zin de behandeling verder te zetten. Indien dit toch gebeurt, spreekt men van zinloos medisch handelen of ‘therapeutische hardnekkigheid’. Wanneer de actieve behandeling op de ziekte zinloos is geworden, bouwt men de medisch-technische behandelingen progressief af. Het nieuwe hoofddoel wordt dan terminale zorg. Hierbij steunt men op de vier pijlers van ernstig ziek zijn: pijn- en symptoomcontrole, psychologische opvang, sociale ondersteuning en aandacht voor het existentieel lijden. Terminale zorg is een onderdeel van de palliatieve zorg en wordt gegeven aan mensen bij wie de curatieve of palliatieve therapie niet meer helpt. Ook ‘supportieve’ of ondersteunende zorg behoort tot de palliatieve zorg. Tijdens een actieve behandeling heeft men hier soms nood aan. Denk aan de nood voor psychologische opvang wanneer een bijkomende metastase werd ontdekt. Tot slot behoort ook rouwzorg tot de palliatieve zorg. Rouwzorg kan reeds nuttig zijn voor de patiënt is overleden. Palliatieve zorg omvat dus zowel supportieve zorg, terminale zorg en rouwzorg en is gericht op de zieke en zijn familie. Wanneer we deze begripsomschrijving aanvaarden wordt de palliatieve zorg hopelijk sneller om advies gevraagd. Wim Distelmans
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
5
GEZOND EN WEL
De S-Plusleden
In het vorige nummer van S-Plus Mag legde professor Distelmans het verschil uit tussen palliatieve sedatie en euthanasie. Naar aanleiding van het artikel kregen we een aantal vragen, die beantwoord werden door prof. Dr. Distelmans. Enkele kan je hieronder lezen.
aan het woord
“Ik ben mantelzorger voor onze tante. Zij lijdt aan dementie en verblijft bijna 6 jaar in een woonzorgcentrum waar ik haar wekelijks bezoek. Voor mij is die fysieke en mentale aftakeling mensonwaardig. Ik zou graag weten of het mogelijk is om hiervoor zelf een wilsbeschikking op papier te zetten. Dit is een zeer gevoelige materie en het aanvoelen zal voor iedereen anders zijn, maar het idee dat ik op die manier mijn laatste jaren zou moeten doorbrengen, is voor mij ondraaglijk lijden. Daarom wil ik nu, nog volledig wilsbekwaam, deze beslissing nemen. Kan dat en hoe?” Wim Distelmans: “Je kan hiervoor wilsverklaringen opstellen waarmee men rekening moet houden op het moment je niet meer in staat bent te communiceren. Alle wettelijk bestaande wilsverklaringen vind je in het LEIFplan dat gratis te verkrijgen is bij jouw apotheker. Je kan ook voor bijkomende steun naar de LEIFlijn bellen (078 15 11 55) of surfen naar www.leif.be.” “5 jaar geleden lieten mijn echtgenote en ik een euthanasie document registreren dat geldig zou zijn bij een onoverkome lijke blijvende coma. Dit zou nu moeten vernieuwd worden. Is dit zo? Ik heb ergens gelezen dat dit nu geldig zou zijn en blijven tot eventuele herroeping. Klopt dat of moeten wij de registratie gewoon vernieuwen?” Wim Distelmans: “De wilsverklaring euthanasie is sinds een recente wetswijziging (2 april 2020) onbeperkt geldig. Wanneer je wilsverklaring echter dateert van voor deze datum, moet je ze nog éénmaal hernieuwen en dan blijft ze onbeperkt geldig. Let wel: deze wilsverklaring houdt enkel in dat je ooit recht hebt op euthanasie wanneer je in een onomkeerbare coma bent beland. Ze geldt dus NIET voor andere vormen van wilsonbekwaamheid zoals door dementie, hersenbloeding enzomeer.” “Wij hebben spijtig genoeg moeten ervaren hoe mensonterend palliatieve sedatie in werkelijkheid is. Mijn moeder was bijna 85 toen ze overleed na een operatie als gevolg van een heup breuk. De wond heelde niet en na 3 weken kwam zij op de palliatieve afdeling. Ze kon niet meer uit bed, had steeds een lichte koorts, altijd pijn en alle levenslust verdwenen maar 6
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
100 % gezond van geest. Zij rekende op mij om te regelen dat zij mocht gaan. Op woensdag 28 oktober werd de sedatie in de voormiddag op haar verzoek opgestart. Na een halfuur was zij helemaal weg. Midden in de nacht dacht ik dat er bloed uit haar mond kwam. De verpleging kwam erbij en toen zij haar pamper verversten zag ik haar gezicht vertrekken van pijn. Hoe kan dit als je in een volledige coma ligt? De volgende morgen kreeg mijn moeder een sonde toegediend want het was haar eigen ontlasting die via haar maag en zo via haar mond naar buiten kwam. Deze onmenselijke en mensonteren de situatie was net wat mijn moeder niet wilde. De arts heeft dan de toestemming gegeven om de verdoving te verdubbelen. Op vrijdag 30 oktober is zij om 8 uur ’s morgens voor goed ingeslapen, met mezelf en mijn broer aan haar zijde. Ik heb mij dikwijls afgevraagd of ik meer had kunnen doen op het ogenblik zelf. Eigenlijk wou mijn moeder euthanasie maar volgens het ziekenhuis zou deze procedure te lang duren. Ik hoop dat de kunstmatige coma volledig is en dat de patiënt niets meemaakt van dit alles. Anders zit hij gevangen in zijn lichaam en kan zelfs niet protesteren. Dit is dan ook mijn vraag: aangezien mijn moeder reageerde met een grimas van pijn, was er dan nog bewustzijn?” Wim Distelmans: “Het spijt me je relaas te horen i.v.m. het levenseinde van je moeder. Jammer genoeg wordt er nog steeds te weinig rekening gehouden met de wil van de persoon in kwestie. Ik begreep dat zij voor euthanasie opteerde en jullie in de waan werden gehouden dat deze procedure ‘te lang’ zou duren. Zoals ik in het artikel al schreef is dit een frequent gebruikte dooddoener om palliatieve sedatie op te dringen. Hoewel palliatieve sedatie zeker een goed redmiddel is bij veel ontluisterende terminale situaties, moet deze techniek wel op een correcte manier worden uitgevoerd. Dit was blijkbaar niet het geval bij je moeder. Door deze 2 vaststellingen was je niet in staat meer te kunnen doen voor je moeder. Het is een magere troost te beseffen dat je zeker niet alleen staat in de beschreven situatie. Hopelijk zullen de wonden kunnen helen.” Sarah Van Humbeeck, met dank aan Wim Distelmans
MOBILITEIT
n e g r o m r o nog niet vo
Basisbereikbaarheid
Miguel Vertriest is mobiliteitsexpert bij het Netwerk Duurzame Mobiliteit en zet alles in het werk om beleidsmakers op het pad van de duurzame mobiliteit te brengen en te houden. Wat houdt basisbereikbaarheid in? Miguel Vertriest: “Het komt in de 1ste plaats van basismobiliteit. Basisbereikbaarheid gaat over het gepast aanbod voorzien waar een vervoersvraag is. Het is veel meer dan alleen maar een aanpassing van het openbaar vervoer. De aanpassingen in het openbaar vervoer zijn vooral een efficiëntie-oefening: minder haltes, minder omwegen, maar hogere reissnelheden.”
Je zal het vervoer op maat vinden aan Hoppinpunten, in Vlaanderen zouden er 1.800 Hoppinpunten komen. Dat zijn vervoersknooppunten waar verschillende vervoersmiddelen aangeboden worden, zoals bvb. trein, bus, deelfiets …” .
De reiziger zal dus zelf meer kilometers moeten afleggen en vaker overstappen? Miguel: “Dat klopt. Vlaanderen kiest voor een overstapmodel, dat vooral de pendelaar ten goede komt. Dat compenseren we door meer middelen vrij te maken voor vervoer op maat.”
Dat klinkt zeer complex. Zal de reiziger kunnen rekenen op hulp? Miguel: “Er komt een mobiliteitscentrale, het contactpunt voor de reiziger. Deze Hoppincentrale zal onder andere instaan voor de boeking van je reis. Ze geeft ook reisadvies en bepaalt mee je traject. En niet onbelangrijk, de centrale zal er voor zorgen dat je met het juiste type vervoer op tijd op de juiste plaats terechtkomt.”
Hoe moeten we ons vervoer op maat voorstellen? Miguel: “Vervoer op maat zal in 2 vormen bestaan. De Flex- en Flexplus-bussen komen in de plaats van belbussen. Ze brengen de reiziger zo snel mogelijk naar een halte waar een reguliere lijn rijdt of zijn bestemd voor doelgroepen met een mobiliteitsbeperking die op hun bestemming worden gebracht. De 2de vorm van vervoer op maat is deelmobiliteit: deelauto’s en deelfietsen.
Is er al een nieuwe uitvoe ringsdatum gekend? Want de uitvoer van basisbereikbaar heid werd al een paar keer uitgesteld. Miguel: “Dat wordt waarschijnlijk 1 juli 2023. Maar er is nog heel wat wetgevend werk en de mobiliteitsaanbieders voor vervoer op maat moeten nog gecontracteerd worden. We naderen ook al vlug de verkiezingen en dat kan gevolgen hebben.”
Deelfietsen en –auto’s zullen een belangrijke rol spelen bij het aanbieden van vervoer op maat.
Ontbreekt het Vlaanderen aan mobiliteitsvisie? Miguel: “Visie is er wel, maar de maatregelen om die visie waar te maken staan niet op punt. Vlaanderen had beter een mobiliteitsplan opgemaakt met concrete doelstellingen en acties. Nu blijft de realisatie van de visie afhankelijk van verschillende deelplannen, zoals de 15 Regionale Mobiliteitsplannen, maar ook een Verkeersveiligheidsplan, een Fietsbeleidsplan, het actieplan Clean Power for Transport …” Basisbereikbaarheid is dus nog niet voor morgen? Miguel: “Nee, er valt nog heel wat uit te klaren. De ticket- en tarief integratie over de vervoerregio’s en mobiliteitsaanbieders heen bijvoorbeeld. Daarnaast krijgen de vervoerregio’s een vastgelegd (en volgens veel vervoerregio’s te klein) budget om vervoer op maat uit te voeren. De vervoerregio met het best werkende systeem wordt dus eigenlijk gestraft, dat budget zal sneller op zijn. Wat dan? Tarieven omhoog of de gemeenten laten bijdragen?” Er is nog werk aan de winkel dus!
Steven Vanden Broucke
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
7
BEELDVORMING
a i d e m e d in
Leeftijdsdiscriminatie In de media en reclame is jong en dynamisch de maatstaf. Ouderen zie je minder vaak. Als ouderen toch in beeld komen, is dat niet altijd een positief beeld. Ouderen krijgen in de media en reclame vaak af te rekenen met negatieve vooroordelen en stereotypen rond leeftijd. Ze zijn niet meer mee, kosten veel geld aan pensioenen en ziektezorg, kortom ze hebben niet meer veel bij te dragen. Hoe komt dat toch? We gingen ten rade bij Zorrola, het expertisecentrum voor gender- en menswaardige reclame en communicatie. Cliché: reclame is voor jonge mensen Zorrola: “Jongeren willen zich met leeftijdsgenoten identificeren. Daarom brengt reclame meer jonge dan oudere mensen in beeld. Ouderen in reclame schrikken jonge consumenten af, zeggen reclamemakers. Het kan wel als je een ‘wij-‘ tegen ‘zij-‘ verhaal vertelt. 8
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
Het beeld dat jongeren via reclame krijgen van ouderen stemt niet overeen met de werkelijkheid
Als je in reclame toont hoe onbekwaam de ‘anderen’ zijn (de ouderen dus). Of als je op grappige wijze toont hoe hun geheugen faalt, bijvoorbeeld op vlak van smartphones en computers. Zo houden reclamemakers de idee in stand dat de jongeren (de ‘wij’) beter zijn dan de ouderen (de ‘zij’). De toon tegenover ouderen is vaak neerbuigend, betuttelend tot ronduit beledigend.” Reclame geeft een vertekend beeld van ouderen Zorrola: “Oudere mensen in reclame zijn voornamelijk interessant om trapliften of een kunstgebit aan te prijzen. Maar ook die producten zie in je reclame eerder aangeprezen door jongere dan door oudere personen. In reclame zie je vooral jonge ouderen bij incontinentiemateriaal, tandprothesen en mobiliteitshulpmiddelen.
In dat beeld herkennen niet alle jonge ouderen zich. De huidige generatie ouderen is fitter en gezonder dan ooit. Die fitte, gezonde en nuttige ouderen, die zorgen voor de kleinkinderen, actief zijn in tal van verenigingen en massaal aan vrijwilligerswerk doen, zie je zelden in de reclame. Kortom, het beeld dat jongeren krijgen van ouderen stemt niet overeen met de werkelijkheid.”
Vertekende beeldvorming is schadelijk Zorrola: “Door ouderen ver uit beeld te houden, lijkt het alsof ouderen geen recht hebben van bestaan. Door ze negatief in beeld te brengen, lijkt het alsof ze geen waarde hebben. Dit kan schadelijk zijn, zowel voor jongeren als ouderen. Enerzijds geeft het aanleiding tot bevooroordeeld of discriminerend gedrag. Anderzijds kunnen ouderen zich (onbewust) beginnen identificeren met dat negatieve beeld.”
Door ouderen afwezig te maken in de media, krijgen ze de boodschap dat ze niet meer meetellen
Reclame werkt leeftijds discriminatie in de hand Zorrola: “Door de oververtegenwoordiging van jongeren in de media, lijkt het dat enkel jongzijn waardevol is en oud-zijn gelijk staat met afgeschreven. Ouderen onterecht voorstellen als onbekwaam zorgt voor lagere verwachtingen. Dit werkt discriminatie op basis van leeftijd in de hand.
Op de werkvloer bijvoorbeeld, bij aanwerving, promotie, loonsverhoging en vorming, maar ook breder in de maatschappij, waar sprake kan zijn van ouderbetutteling. Dan behandelen jongeren ouderen als kleuters, worden ze aangesproken met verkleinwoorden en beslist men in hun plaats. Ook medisch kan dit schadelijke gevolgen hebben. Artsen kunnen van mening zijn dat bepaalde operaties bij ouderen weggegooid geld zijn of pijn bij ouderen onvoldoende ernstig nemen, omwille van de veronderstelling dat pijn nu eenmaal bij het ouderdomsproces hoort.” Ouderen krijgen een slecht zelfbeeld Zorrola: “Door ouderen afwezig te maken in de media, krijgen ouderen zelf de boodschap dat ze niet meetellen. Dat ze niet gewenst zijn. Hetzelfde gebeurt als je ouderen voorstelt als niet bekwaam. Ouderen gaan zelf denken dat ze niets meer kunnen. Dat ze lichamelijk en intellectueel zwakker zijn dan ze in werkelijkheid zijn. Zo identificeren ouderen zich met het beeld dat de media van hen ophangt. Ze zien hun vele mogelijkheden niet
en gedragen zich veel vroeger dan nodig als afhankelijk, tonen minder levenslust, zijn vaker ziek en herstellen minder snel. In het ergste geval worden ze depressief en leven minder lang.” Seniorenreclame Zorrola: “Intussen hebben een aantal reclamemakers de seniorenmarkt wel ontdekt. Ouderen zijn niet enkel fitter en gezonder dan vroeger. De meesten hebben ook meer geld om uit te geven. Als je hen iets wilt verkopen, moet je hen positief voorstellen. Niet star, niet knorrig, maar levendig, aantrekkelijk en seksueel actief, zoals de meeste ouderen ook zijn. Het probleem is dat we nog steeds te weinig van die positieve tegenbeelden zien. Senioren leven er nochtans 7,5 jaar langer door, aldus onderzoek. De vraag blijft echter of reclame waarin de uitzonderlijke prestatie van één enkele oudere gebruikt wordt om een product aan te prijzen een vloek of een zegen is. Voor jonge kijkers is een sportmerkreclame met een 86-jarige triatlete ongetwijfeld inspirerend, maar is dat ook zo voor oudere kijkers? Dat moet onderzoek nog uitwijzen.” Gertie Brouwers
Wat is ZORROLA? Zorrola is het expertisecentrum voor gender- en menswaardige reclame en communicatie. Ze willen informeren over de schadelijk effecten van mensonwaardige communicatie. Ze willen zoveel mogelijk burgers in staat stellen om dankzij wetenschappelijk onderbouwde kennis actie te ondernemen en te zorgen voor verandering. Op het ZORROLA meldpunt kunnen burgers daarom een signaal geven aan adverteerders, bedrijven en organisaties, over welke reclamecommunicatie zij positief vinden en welke negatief. Heb je iets gezien waardoor ouderen negatief in beeld komen, of wil je net een goed voorbeeld aanprijzen van hoe ouderen wel correct in beeld gebracht worden? Je kan dat doen via https://zorrola.be/nl/meldenzorrola/ of via mail naar meldpunt@zorrola.be
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
9
PENSIOENEN
n e g n i d u o Inh
op het pensioen
Het brutobedrag De pensioenkassen berekenen je pensioen op basis van alle factoren die hiervoor in aanmerking komen. Het resultaat van deze berekening is je bruto jaarlijks pensioenbedrag. Dit bedrag wordt vermeld in de officiële pensioenbeslissing die je ontvangt. De vaststelling van de inhoudingen op dit pensioen, gebeurt steeds op basis van het bruto maandbedrag. ZIV-inhouding Op je vroegere loon werden RSZ-inhoudingen doorgevoerd. Dit was je bijdrage voor je arbeidsongevallenverzekering, werkloosheid, pensioen, kinderbijslag, en ziekteverzekering. Als gepensioneerde betaal je enkel nog voor de ziekteverzekering. De ZIV-inhouding bedraagt maximaal 3,55 %. Deze inhouding wordt doorgevoerd indien je bruto maandelijks pensioen hoger is dan een wettelijk vastgelegd grensbedrag. Het grensbedrag voor een gezinspensioen is hoger dan wanneer je een pensioen als alleenstaande hebt. Ontving je een aanvullend pensioen of groepsverzekering en werd dit in één keer uitbetaald, dan wordt dit ontvangen kapitaal omgezet naar een fictief maandbedrag. Met andere woorden: 10
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
Net zoals op je loon, worden ook op je pensioen verschillende bedragen ingehouden.
De meeste gepensioneerden ontvangen niet het bedrag van hun brutopensioen. Net zoals bij je vroegere loon worden er op je pensioen verschillende inhoudingen doorgevoerd die tot gevolg hebben dat je een lager pensioen ontvangt dan het brutobedrag. er wordt omgerekend hoeveel je zou ontvangen, mocht dit maandelijks worden uitbetaald. Dit fictief maandbedrag wordt bij je bruto pensioenbedrag geteld om na te gaan of je het grens bedrag overschrijdt of niet. Is er een overschrijding, dan wordt de ZIV-inhouding doorgevoerd op het bruto pensioenbedrag, en niet op het fictief maandbedrag! De solidariteitsbijdrage De solidariteitsbijdrage is een inhouding die gebeurt bij hogere pensioenen. De opbrengst ervan blijft binnen de pensioen sector en wordt gebruikt om het pensioenstelsel betaalbaar te houden. Deze inhouding bedraagt maximaal 2 % en wordt eveneens doorgevoerd op het bruto maandbedrag.
Net zoals bij de ZIV-inhouding gebeurt deze inhouding enkel indien het pensioen hoger is dan een vastgesteld grensbedrag, en wordt er rekening gehouden met een eventueel kapitaal uit een aanvullend pensioen. Begrafenisvergoeding Enkel als je een pensioen ontvangt als gewezen vastbenoemd ambtenaar, wordt er van je bruto pensioen ook nog een bedrag ingehouden voor een begrafenisvergoeding. Deze inhouding bedraagt 0,5 % van het bruto ambtenarenpensioen.
Voor advies over je pensioen kan je terecht bij je ziekenfonds Antwerpen: 03 285 44 42 Vlaams-Brabant en Brussel: 02 506 99 17 Limburg: 0492 23 18 75 of pensioen@devoorzorg.be Oost-Vlaanderen: 09 333 57 90 West-Vlaanderen: 056 230 230 (optie 2)
Heb je een gemengd pensioen (ambtenaar + werknemer en/of zelfstandige), dan wordt de begrafenisvergoeding alleen ingehouden op het ambtenarenpensioen. Deze inhouding is niet verschuldigd als je een overlevings pensioen van een gewezen ambtenaar ontvangt. Sociaal solidariteitsfonds Ontvang je een pensioen van de spoorwegen, dan wordt je brutopensioen verder nog met maximaal 0,75 % verminderd als lidgeld voor het ‘ziekenfonds’ van de spoorwegen. Tijdschrift het Spoor Een bijdrage van € 0,30 of € 0,50 wordt afgehouden van het pensioen van de gewezen spoorwegmedewerkers als bijdrage voor het tijdschrift ‘Het Spoor’.
Het bedrag van de bedrijfsvoorheffing is afhankelijk van de hoogte van het belastbaar pensioen.
Belastbaar pensioenbedrag Wanneer alle vorige inhoudingen zijn doorgevoerd, ken je je belastbaar pensioenbedrag.
pensioen van de spoorwegen, dan wordt je vakbondsbijdrage afgetrokken van het belastbaar pensioenbedrag.
Dit belastbaar pensioenbedrag wordt gebruikt om je belastingen te berekenen. Je belastingen worden dus niet op je bruto pensioenbedrag berekend, maar op het bedrag dat overblijft na de inhoudingen.
Netto pensioenbedrag Je nettopensioen is het bedrag dat overblijft na alle inhoudingen. Het is dit bedrag dat maandelijks aan jou wordt uitbetaald.
Bedrijfsvoorheffing Bedraagt je belastbaar pensioen minstens € 1.320 per maand als alleenstaande, of € 1.965 per maand voor een gezinspensioen, dan worden er aan de bron ook al belastingen ingehouden: de bedrijfsvoorheffing. Het bedrag van de bedrijfsvoorheffing is afhankelijk van de hoogte van het belastbaar pensioen. Hoe hoger je pensioen, hoe hoger de inhouding.
BRUTO pensioenbedrag - ZIV-inhouding - solidariteitsbijdrage - begrafenisvergoeding (rustpensioen ambtenaar) - sociaal solidariteitsfonds (pensioen spoorwegen) - abonnement Het Spoor (pensioen spoorwegen) = BELASTBAAR pensioenbedrag - bedrijfsvoorheffing - vakbondsbijdrage (pensioen spoorwegen indien gewenst) = NETTO pensioenbedrag
De belastingreglementering kent wel een aantal verminderingen. Zo wordt er minder bedrijfsvoorheffing ingehouden wanneer je een blijvende invaliditeit hebt, wanneer je nog kinderen ten laste hebt … Vakbondsbijdrage Als gepensioneerde kan je ervoor kiezen aangesloten te blijven bij een vakbond. Ontvang je een
Schema
Twijfel je of de inhoudingen op je pensioen correct gebeuren? Neem gerust contact op met de medewerkers van de pensioenservice van je ziekenfonds. Zij helpen je graag verder. Felix Van Cakenberghe
Nog een kort afscheid Mijn eerste artikel over ons pensioensysteem verscheen in 1994. Dit is zowat mijn 150ste bijdrage, maar ook mijn laatste. Het was steeds mijn bedoeling om onze ingewikkelde reglementering verstaanbaar te maken. Ik hoop hierin geslaagd te zijn. Na 38 jaar leg ik mijn schrijfpen neer, en ga ik zelf met pensioen. Het ga je goed. En … misschien komen we mekaar wel ergens tegen op een activiteit van S-Plus.
Felix
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
11
CREA
Ginger Cranberry Mocktail Een mocktail is een alcoholvrije cocktail en wordt gemaakt met frisdranken, vruchtensappen, fruit, siropen en andere alcoholvrije ingrediënten. De term mocktail komt uit het Engels. Het is een samenvoegsel van 'mock' (onecht) en 'cocktail'. Het is letterlijk dus een nepcocktail. Maar dat maakt hem zeker niet minderwaardig. Het maakt je drankje net even dat tikkeltje specialer. En zo kunnen we na Dry January en Tournee Minérale er absoluut zonder moeite nog wat alcoholvrije dagen bijdoen. Omdat er in een mocktail vaak veel suiker zit door de frisdrank en siroopjes, geldt hier trouwens dezelfde regel als bij alcohol: ‘Geniet, maar drink met mate.’ Gertie Brouwers
Ginger Cranberry Mocktail Benodigdheden voor 2 glazen: 300 ml gemberbier (gingerbeer), 150 ml cranberrysap (veenbessensap), 1 appelsien, en een 2de voor de garnering, een eetlepel kristalsuiker op een bordje, ijsblokjes indien gewenst. Indien je ijsblokjes wenst, kan je best een longdrink glas gebruiken, anders is een kelkje leuker qua zicht. Zo maak je hem: Neem een (bio) appelsien en pers deze uit. Strooi wat kristalsuiker op een schoteltje. Halveer een andere (bio)appelsien en snijd de helften in dunne schijfjes. Maak de randen van de cocktailglazen vochtig door er een appelsienschijfje langs te halen en doop de randen in de suiker op het bordje. Verdeel de appelsienschijfjes (en de ijsblokjes indien gewenst) over de glazen. Verdeel het cranberrysap, het appelsiensap en het gemberbier gelijk over de glazen. Roer door en serveer. Wist-je dat cranberry of veenbes helpt om een blaasontsteking te voorkomen? Bovendien is ginger of gember een boost voor je immuunsysteem, bevorderlijk voor de spijsvertering, en kan het spier- en gewrichtspijn verzachten.
12
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
r e d r a a v e e z Word
LEREN EN BELEVEN
en ontdek de geheimen van navigatie op zee Al sinds de prehistorie zoekt de mens zijn weg op het water. Tussen de eerste boot op het water en het gebruik van moderne technologieën zitten duizenden jaren vol met hindernissen. Ga mee op avontuur en maak je klaar voor een ontdekkingstocht naar nieuwe werelden, smaken en mensen op maar liefst 3 verschillende locaties.
In het SteM te Sint-Niklaas vindt komende zomer de expo ‘Recht door zee: navigeren van 1500 tot vandaag’ plaats. Deze tijdelijke tentoonstelling neemt je mee doorheen de geschiedenis van de navigatie-instrumenten en het verband tussen tijd en plaats op zee. Via unieke voorwerpen uit collecties van (privé-)verzamelaars, interactieve elementen en historische verhalen ontdek je alles over de schakelmomenten van koersbepaling op zee. De expo loopt gelijktijdig op 3 museumlocaties op wandelafstand. Het Mercatormuseum In het Mercatormuseum gaat de aandacht hoofdzakelijk naar de impact van Vlamingen op de navigatie op zee. Hier ontdek je, aan de hand van boeken, atlassen en digitale schermen, alles over het leven van figuren zoals Gemma Frisius (driehoeksmeting), Gerard Mercator (Mercatorprojectie), Adrien de Gerlache (Belgische ontdekkingsreiziger) … Tentoonstellingszaal Zwijgershoek In de zaal Zwijgershoek krijg je aan de hand van interactieve elementen uitleg over navigatie
op zee van de 16de eeuw tot vandaag. Doorheen de galerij loopt er een tijdlijn van 23 m met alle mijlpalen van de navigatie. Er wordt meer uitleg gegeven over onder andere varen op waarneming en ervaring, positiebepaling, zeekaarten, getijden, wrakken … Dankzij de interactieve elementen word je volledig ondergedompeld in de wereld van navigeren op zee. Zo is er een volledig nagebouwde scheepsbrug waarbij je zelf, aan de hand van videoclips met demo’s en replica’s van een kwadrant, sextant … metingen kunt verrichten. Via een computeranimatie zie je de reiswegen van de ontdekkingsreizen van Europeanen van de oudheid tot de 19de eeuw op basis van een wereldkaart. Piet Elshoutzaal In deze zaal worden er demo’s getoond van hedendaagse navigatie hard- en software. Je kunt er ook zelf het roer in handen nemen in de vaarsimulator. Ook voor de allerkleinsten Ook (klein)kinderen kunnen genieten van deze expo. Voor hen is er namelijk een ware schattenjacht.
Word zeevaarder voor één dag
Samen met de figuren Kapitein Oliepul en Tuizentfloot van Marc Sleen gaan ze als echte zeevaarders op zoek naar de schat met een schatkaart. Ten slotte zijn er enkele lokale ondernemingen waar je je bezoek kunt afsluiten in een culinaire sfeer. Of breng een bezoek aan het museumcafé ‘Het Kraaien nest’. Met zijn gloednieuw dakterras en hoogste ligging in de stad is dit de ideale manier om na te genieten. Hanne Jacobs
Win
Los achteraan de puzzel op en win je tickets!
Praktische info De tentoonstelling loopt van 4 juni 2022 tot 11 september 2022 en is 3-talig (Nederlands, Frans en Engels). De expo is dagelijks geopend behalve op maandag. Op zondag van 11 - 13 u. is de toegang gratis, op andere dagen betaal je € 6. Koop je ticket via www.museasintniklaas.be of maak de puzzel achteraan en win je ticket!
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
13
BOEKBESPREKING
t e s e R
Over Identiteit, Gemeenschap en Democratie
‘Reset’ is het nieuwe boek van Mark Elchardus (1946), emeritus professor sociologie aan de Brown University (USA) en VUB en gewezen huisideoloog van de socialisten. Momenteel is hij columnist bij De Morgen.
Reset is een turfje van 606 pagina’s. Geen lichte kost, maar daarom niet minder aangenaam om te lezen. Elchardus schrijft vlot en stoffeert zijn boek met cijfers, referenties en talrijke noten. Na de Tweede Wereldoorlog kende Europa een ongeziene vooruitgang van meer gelijkheid, stijgende productie en talrijke technologische vernieuwingen. Aan die gouden periode kwam een einde in de jaren 70. Sindsdien kennen we een aaneenschakeling van financiële, terreuren migratiecrisissen, met de covid-pandemie als (voorlopig) laatste. Net in die crisisangst ziet Elchardus mogelijkheden om te komen tot een betere herverdeling en minder ongelijkheid, onder andere door een billijke fiscaliteit en een eerlijk pen sioensysteem. Dit boek beschrijft hoe een reset mogelijk is. Elchardus is een gemeenschapsdenker en plaatst zich hiermee tegenover het individualisme van het liberale denken. De mens komt wel centraal te staan, maar de vrijheid en waardigheid van het individu zijn een product van de gemeenschap en kunnen dus niet nagestreefd worden tegen de gemeenschap in (p 12). Het Volk, met hoofdletter, is de soeverein, de enige legitieme 14
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
bron van wet (p 316). De volkswil primeert, ook al gaat dit in tegen experts, religie en zelfs rechtspraak. Maatschappelijke oplossingen moeten gedragen worden. De burger is volgens Elchardus niet enkel de belangrijkste zelf-observator van de samenleving, maar ook de sleutel tot de oplossing. Het gevolg is dat ongeacht de waarde van de voorgestelde oplossingen, de samenleving de mogelijkheid tot zelfcorrectie verliest wanneer de burgers hun overheid niet meer zien als de uitdrukking van hun gemeenschap (p 394).
Je kan Elchardus geen neo-liberaal noemen
In zijn boek heeft Elchardus het ook over juristocratie. Hij klaagt aan dat in onze huidige democratie de kiezer buiten spel wordt gezet. Volgens de auteur loopt het beleid vandaag minder en minder via vertegenwoordiging, maar meer en meer via systematisch procederen door pressie- en belangengroepen via rechtbanken. Het Hof van justitie van de Europese Unie zit in een haast zuivere juristocratie en heeft de nationale hoven in grote mate aan zich onderworpen (p.413). Dichter bij huis richt Elchardus zijn pijlen dan ook op de ‘demarches’ van Unia (Centrum voor gelijke kansen).
RESET
Eén ding moet je Elchardus nageven, je kan hem geen neo-liberaal noemen. De globalisering die hiermee gepaard gaat, is volgens hem ondemocratisch, blind voor de gemeenschap en op maat van de welgestelde elite. Politiek links krijgt hier een serieuze linkse. Want het koos voor de ‘3de weg’ en een weg van de minderhedenpolitiek in plaats van er tegen in te gaan. Ben ik het overal eens met Elchardus? Absoluut niet, daarvoor ben ik niet conservatief genoeg. Ja, soms is hij kort door de bocht. Maar belangrijker vind ik dat Elchardus je uitnodigt om mee na te denken over de toekomst. Met andere woorden, het lezen meer dan waard.
OVER IDENTITEIT, GEMEENSCHAP EN DEMOCRATIE
MARK ELCHARDUS
Steven Vanden Broucke
COV_FIN_RESET.indd 1
15-07-21 21:21
Koop het boteikng! met 10 % kor
Naam: ................................................................................................................................. Adres: ................................................................................................................................. Postcode en gemeente: ........................................................................................ ..................................................................................................................................................
Telefoonnummer: .................................................................................................... E-mail: ............................................................................................................................... Stuur de bon naar Ertsberg, Nieuwstraat 13, 9910 Aalter. Stort € 35,95 op BE83363212320815 met vermelding ‘SPLUSreset’. Of koop het boek op www.ertsberg.be met code 'SPLUS10RESET'.
ECO
ECO
logisch nomisch
Vrijdag 22 april is het wereldwijd Earth Day, bij ons ook wel Dag van de Aarde genoemd. Deze dag heeft tot doel dat consumenten bewuster worden van hun gedrag en de invloed die het uitoefent op de aarde. Wil jij ook je steentje bijdragen voor de natuur? Lees dan onderstaande tips over wat je kan doen of net beter kan laten.
Plan dit bijvoorbeeld elke 1ste dag van de maand in je agenda. Maak ook steeds een lijstje voor je naar de winkel vertrekt en kijk goed wat je nog nodig hebt.
Wat wél te doen?
Wat kan je beter laten?
Delen Sommige spullen heb je maar enkele keren per jaar nodig. Zo is het onnodig dat iedereen in jouw straat bijvoorbeeld een tuinslang of een boormachine heeft. Leen een barbecue bij je familie in plaats van een nieuwe te kopen of investeer samen met je buur in een haagschaar.
Stekker in het stopcontact laten steken Hoeveel stekkers laat jij in het stopcontact steken? Je waterkoker, je nachtlampje, de lader van je gsm-toestel of laptop? Ook al staan je toestellen niet aan, ze verbruiken nog steeds energie. Andere tips om energie te besparen zijn: de lichten niet onnodig aanlaten, je lampen vervangen door LED verlichting, de verwarming overdag 1 graad lager zetten en ‘s nachts afzetten. Besparen op energieverbruik is goed voor je portemonnee en tegelijk help je het milieu.
Orde en planning Je komt net terug van de winkel met een zak tomaten en ontdekt dat er achteraan in je ijskast nog een hele hoop liggen. Herkenbaar? Dit kan je voorkomen door je koelkast en voorraadkasten opgeruimd te houden.
Ruilen of verkopen Paste je de tip hierboven toe en merk je dat je sommige spullen eigenlijk nooit meer gebruikt? Dan is het tijd om ze een 2de leven te geven! Gooi ze niet zomaar weg. Misschien vindt je buurvrouw jouw handtas wel heel mooi en past zij niet meer in haar jas die jij zo tof vindt. Ruilen maar! Of ben je croques echt beu gegeten? Gooi je croque- monsieur machine niet zomaar weg. Verkoop ze en maak iemand anders blij. Bijkomend voordeel: je verdient er een extra centje mee.
Denk meer na over je koopgedrag en de invloed ervan op de aarde
Restjes weggooien Alle etensrestjes kunnen gebruikt worden voor een volgende maaltijd. Koude groentjes over? Perfect om wraps mee te maken! Zijn je bananen (bijna) rot? Schil ze, snij in stukjes en bewaar in een doosje in de diepvriezer. Je kan deze altijd gebruiken voor smoothies of milkshakes. Kleine hoeveelheden vlees of vis kan je gebruiken om een pizza mee te beleggen. Andere restjes kan je dan weer kwijt in je soep. De opties zijn eindeloos! Plastic Wist je dat de plasticsoep, alle plasticvervuiling in de oceaan, momenteel wordt geschat op 100 tot 150 miljoen ton? Dit gaat over een geschat gebied van 700.000 km² tot misschien zelfs meer dan 15.000.000 km² waarin de zee vanaf het wateroppervlak tot de zeebodem ernstig is vervuild. Alternatieven zijn: hervul bare waterflessen, het vermijden van verpakkingen in plastic en je plastic rietjes inruilen voor afwasbare stalen rietjes. Bespaar op de extra kost van plastic winkelzakjes en gebruik ook hier de herbruikbare versie. Amber Dens-Schryvers
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
15
REIZEN
Bulgarije, Burgas Kreta, Analipsis 10 – 17 mei 2022 Een vakantie Bulgarije betekent genieten van de Bulgaarse gastvrijheid, keuken en heerlijke wijnen! Verken dit prachtige land en breng uw strandvakantie door op Sunny Beach. In de buurt is er genoeg te doen zoals een bezoek aan het authentieke dorp Nessebar. Hotel Helena Park**** ligt vlakbij het strand en beschikt over een zoetwaterzwembad. Het hotel heeft een prachtige tuin van 14 000 m² waar je kan wegdromen in de schaduw van de bomen.
Je verblijft er op basis van All Inclusive. Prijzen Basisprijs: € 645 Ledenprijs S-Plus: € 595 Singletoeslag: € 69 Opgelet: enkel nog dubbele kamers beschikbaar!
Ontspanning en ontmoeting met lotgenoten in het zonnige
e f i r e n e T
29 september – 6 oktober 2022 Deze vakantie richt zich naar mensen met of herstellend van kanker en hun mantelzorger. De nadruk ligt op rust, ontspanning en samenzijn. Wij voorzien geen vastomlijnd programma, zo kan iedereen ter plaatse kiezen hoe hij/zij de vakantie wil invullen op basis van persoonlijke behoefte. Wanneer je dit aanvraagt bij inschrijving, kan er thuisverpleging voorzien worden. Wil je zeker weten of er met alle zorgnoden voldoende rekening kan worden gehouden? Dan kan je ons steeds bellen. Er is ook een ziekenhuis in de onmiddellijke nabijheid van het hotel, zodat je zorgeloos op vakantie kan vertrekken. En ook onze vrijwilligers staan natuurlijk de hele vakantie voor je klaar! 16
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
21 – 28 september 2022
Prijzen
Het grootste Griekse eiland heeft werkelijk voor iedereen een heerlijke vakantie in petto. De kustlijn van maar liefst 1000 km is perfect voor een heerlijke strandvakantie. Maar ook op vlak van cultuur en natuur heeft Kreta veel te bieden. Je verblijft in Sissi, een kleine badplaats met winkeltjes en restaurants en een gezellige vissershaven. Hotel Vasia Resort & Spa****(*) ligt in het centrum van het dorp. Je verblijft er op basis van All Inclusive.
Basisprijs: € 860 Ledenprijs S-Plus: € 810 Singletoeslag: € 245
Hotel Vulcano **** is met zijn ruime kamers en goede voorzieningen perfect om volledig tot rust te komen. Het hotel ligt op 300 m van het strand, de toegankelijke wandelboulevard en het centrum van Playa de las Americas en op 17 km van de luchthaven. Er zijn 2 zoetwaterzwembaden met fontein waarvan 1 verwarmd zwembad met zwembadlift, zonneterras met gratis ligzetels en tuin.
Prijs per persoon op basis van een tweepersoonskamer Basisprijs: € 1463 Leden Bond Moyson, De Voorzorg of FSMB: € 1288 Leden Bond Moyson, De Voorzorg of FSMB met statuut verhoogde tegemoet koming: € 1218 Singletoeslag: € 240
Opgelet: enkel nog dubbele kamers beschikbaar! Info en inschrijvingen John De Ridder, T 02 515 02 06, john.deridder@s-plusvzw.be Bereikbaar op ma, di en do, enkel tijdens de kantooruren. www.s-plusvzw.be
ingen v j i r h c s n i Info en Gitta Mathijs 02 515 06 81 gitta.mathijs@socmut.be www.coponcho.be
S-Plus App
Leer je buurt kennen dankzij Een boormachine lenen, je huisdier verloren of wil je je hulp aanbieden? Download dan nu de app Hoplr. Met deze app creëer je een digitaal netwerk om je dichter bij je buurtbewoners te brengen en zo één gemeenschap te vormen.
In tijden waarin de individualisering steeds verder toeneemt, verliezen we onze gemeenschap en buren steeds meer uit het oog. Waar we vroeger iedereen kenden in onze straat is dat tegenwoordig niet meer het geval. Door corona kwam hier ook nog eens thuisisolatie bij waardoor er van sociaal contact bijna geen sprake meer was. Hoplr kan je helpen om in contact te blijven met je buren. De app werd in 2014 opgestart door twee Belgische ondernemers met als doel mensen terug met elkaar en hun omgeving te verbinden. Zo willen ze de focus verleggen van het individu naar de lokale gemeenschap. Een profiel aanmaken op Hoplr 1. Download Hoplr via Play store of App store. 2. Maak een account aan. 3. Vul je adres in (enkel je straatnaam zal zichtbaar zijn niet je huisnummer). 4. Duid aan dat je geen uitnodigingsbrief hebt ontvangen en ga verder. 5. Geef je e-mailadres in en schrijf je in. 6. Geef je telefoonnummer in en je ontvangt een code. Hiermee verifieer je je adres.
Het sociale netwerk voor je buurt.
7. Schrijf een kort tekstje om jezelf voor te stellen. Je kunt dit, indien gewenst, voorlopig overslaan. 8. Als laatste kun je je partner of huisgenoot uitnodigen via e-mail. Wat kan je doen met Hoplr? Hoplr is een besloten digitaal netwerk, wat wil zeggen dat alleen de personen die in jouw buurt wonen toegang hebben tot de buurtberichten. Tot welke buurt je behoort, wordt bepaald aan de hand van je adres dat je hebt ingegeven.
s Swipecafé Kocht je onlangs een smartphone of tablet maar ben je nog niet zo handig met apps? Kom dan naar onze Swipecafés! Je vindt alle data via www.swipecafe.be.
Wanneer je de app opent, kun je rechtsboven je eigen profiel aanvullen met jouw gegevens. Zo kun je een profielfoto toevoegen, aanduiden hoelang je al in deze buurt woont en je interesses ingeven. Op de overzichtspagina (de eerste pagina die je ziet wanneer je de app opent) zie je alle openbare berichten. Dit kunnen berichten zijn die gaan over iemand die op zoek is naar een kruiwagen of iemand die computerles kan geven. Bovenaan kun je zelf een bericht
plaatsen onder verschillende onderwerpen zoals ‘hulpvraag’, ‘ik zoek…’, ‘weggeven’, ‘lenen’, ‘idee’, ‘melding’… Maar de app gaat verder dan enkel berichten plaatsen op de overzichtspagina. Bijvoorbeeld, in je profiel kun je je opgeven voor Burenhulp. Hiermee kun je je buren helpen met o.a. zorg en hulpverlening, mobiliteit, huishouden, computer en ICT, financiën ... Daarnaast kun je je ook inschrijven op de lijst van vrijwilligers voor je stad of gemeente. Links onderaan bij ‘Meer’ kun je bij ‘Kalender’ zelf een buurtactiviteit opstarten. Dit kan bijvoorbeeld een fiets- of wandeltocht zijn, wat de ideale manier is om je buren beter te leren kennen. Bij ‘Meer’ kun je ook een lokale gids terugvinden. Hier vind je alle kleine organisaties en verenigingen terug. Zo krijgen zij een duwtje in de rug en blijft Hoplr lokaal. Dus download snel de app en leer vandaag nog je buren kennen. Hanne Jacobs
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
17
S-PLUS kort
inden het te zoeken Geluk vzonder De meeste mensen willen graag gelukkig zijn. Maar velen verwarren geluk met genot. En dan kopen of doen ze dingen waarvan ze denken dat het hun goed doet. Sommigen streven obsessief naar hun eigen geluk en beseffen later dat zij niet de juiste weg kozen. Anderen krijgen nagenoeg geen kansen op een goed bestaan. Een echt mooi en goed leven leiden is nochtans mogelijk voor iedereen. In zijn nieuwe boek vertelt gezondheidseconoom Lieven Annemans dat we samen het geluk kunnen vinden zonder het te zoeken. En dat is essentieel. Want in een samenleving met een hoog geluksniveau leeft men gemiddeld langer, gezonder en beter, en is er ook minder geweld, haat en criminaliteit. Er zijn zowel kleine als grote dingen in ons leven die ons ware geluk bepalen en waar wij als samenleving en als individu vat op hebben. Een gelukkig bestaan wordt zo een positieve nevenwerking van ons gezamenlijke denken en handelen. Dit boek is daarbij een metgezel. Voor iedereen.
Begin maart zette de Zorginspectie zijn verslagen online. Uit die verslagen blijkt nu dat 13 woonzorgcentra en een groep van assistentiewoningen onder verhoogd toezicht werden geplaatst, omdat ze niet de nodig kwaliteit leveren.. S-Plus is klaar en duidelijk hierover. De rotte appels moeten eruit. • Het woon- en zorgcentrum moet betaalbaar zijn en kwalitatieve zorg verlenen • Ouderen moeten inspraak hebben. Het woon- en zorgcentrum moet rekening houden met de wensen van de ouderen.
Win ‘Geluk vinden zonder het te zoeken’ van Lieven Annemans werd uitgegeven bij Borgerhoff & Lamberigts. Je kan het boek kopen via www.borgerhofflamberigts.be of in de boek handel aan € 22,99. Vul de puzzel in op het einde van dit nummer en win je exemplaar!
? n e z e i k m l e h s t e Fi Hierop moet je letten: Een fietshelm dragen is niet verplicht in België, behalve als je met een speed pedelec rijdt. Toch draag je maar beter een helm als je met de fiets rijdt, om bij een eventuele val of een ongeluk je hoofd te beschermen tegen zwaar letsel. Moet je er nog eentje kopen? Lees dan de tips om een veilige fietshelm te kiezen op www.pv.be/-/fietshelm-kiezen-hierop-moet-uletten Geschreven door P&V
18
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
13 Woonzorgcentra en een groep van assistentiewoningen in slechte papieren
Meer info: • www.zorg-en-gezondheid.be/verhoogd-toezicht • www.s-plusvzw.be/memorandum-verkiezingen-2019 • https://corporate.devoorzorg-bondmoyson.be/ onderzoek/rusthuisbarometer-december-2017/
en s n e W voor het levenseinde Voorafgaande zorgplanning betekent dat je vooraf stilstaat bij welke zorgen je later wilt. Dat kan je doen door de praten met mensen die dichtbij je staan maar ook door aan zorgverleners je wensen door te geven. Zo kan de dokter rekening houden met wat jij wilt, op het moment dat je het zelf niet meer kan vertellen. Je kan deze wensen in de loop van de jaren nog veranderen. Weet je niet goed hoe hieraan te beginnen of heb je nog vragen? Dan ken je terecht op www. devoorzorg-bondmoyson.be/ wensen-voor-het-levenseinde.
droom?
Wat is jouw
Iedereen hoopt wel ergens op. Iedereen droomt, al is het soms stilletjes. Dankzij S-Plus worden de dromen van kwetsbare ouderen waar. Vrijwilligers van senioren vereniging S-Plus vangen regelmatig dromen en wensen op van ouderen en zorgbehoevenden in hun buurt. Unieke dromen maar evengoed stille wensen, die hun familie of vrienden niet kunnen verwezenlijken. Hieruit groeide het project ‘Hartenwens’. Al jarenlang laat S-Plus die dromen van kwetsbare ouderen in vervulling gaan. De hartenwensen zijn soms spectaculair, zoals eens naar een festival gaan of een ballonvaart maken. Maar de meeste wensen zijn klein en eenvoudig. Een foto van de hele familie, een bezoekje aan zee, naar de opera … En met een beetje hulp van S-Plus worden die dromen gerealiseerd. Sterrenkok voor 1 dag Zo wilde Roza (84) vorig jaar een kijkje nemen achter de schermen van een sterrenrestaurant. Ze had immers haar hele leven in de grootkeuken van een school gewerkt. Samen met actrice Chris Lomme, meter van Hartenwens, werd ze ontvangen in de keuken van sterrenchef Thijs Vervloet van
restaurant Colette. Ze mocht zelfs een handje toesteken bij de voorbereidingen. De chef van het restaurant vond het even bijzonder. Hij leerde koken van zijn grootmoeder. Nu waren de rollen omgedraaid en mocht hij een grootmoeder iets bijleren. Een topdag!
n e v j i r h c s In
Ken jij iemand die een droom heeft? Een unieke wens waarvoor onze hulp nodig is? Laat het ons weten via www.hartenwens.be, info@s-plusvzw.be of 02 515 17 21 en wie weet gaat die droom in vervulling.
DOMEIN WESTHOEK • • • • •
g a d l e d n a w e m r Wa in Brugge
Duivelse match Ook Roger (76) had de tijd van zijn leven. 2 jaar geleden belandde hij in een elektrische rolstoel na een fietsongeval. Roger was altijd heel sportief en wou graag een wedstrijd van de Rode Duivels bijwonen. Omdat lang rechtzitten en het vervoer daarnaartoe niet eenvoudig zijn, werd S-Plus ingeschakeld. Het werd een heel mooi moment voor Roger én zijn familie. Een moment dat doet beleven wat wél nog kan.
3 Westhoekspecial 4 =
4 nachten met ontbijtbuffet halfpension aankomstdag naar keuze welkomstdrankje bij aankomst 4 overnachtingen = 3 nachten betalen • geen supplement single op een standaardkamer
Standaard
(max. 2 pers.)
Comfort
(max. 2 pers.)
Iedereen is welkom, dus breng gerust vrienden en familie mee! De deelnameprijs bedraagt 2 euro per persoon. Inschrijven kan bij je provinciale S-Plussecretariaat.
Luxe +
(max. 3 pers.)
Prestige
(max. 4 pers.)
€ 296 p.p.
€ 301 p.p.
€ 306 p.p.
€ 311 p.p.
Suppl. single €0
Suppl. single € 42
Suppl. single € 42
Suppl. single € 42
Domein Westhoek vzw
Wandelen is een eenvoudige maar uiterst effectieve manier om je fysieke en geestelijke gezondheid een boost te geven. Op zondag 30 oktober organiseert S-Plus een warme wandeling door het mooie Brugge. Je kan kiezen tussen een wandeling van 6 km met een gratis fotozoektocht waarbij je mooie prijzen kan winnen, of een wandeling van 10 km.
(Centrum voor Sociaal Toerisme), Noordzeedreef 6-8, 8670 Oostduinkerke
Kind
< 12 jaar
€ 40 p.p.
T 058 22 41 00 F 058 22 41 99 E info@domein-westhoek.be W www.domein-westhoek.be
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
19
SPORT EN BEWEGEN
n e l l va
Eén tegen allen, allen tegen
Ook in 2022 organiseren het Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen, de Vlaamse Logo’s en het Vlaams Instituut Gezond Leven, de Week van de Valpreventie. Deze campagneweek heeft als doel ouderen, hun familie en alle gezondheidszorg- en welzijnswerkers in Vlaanderen te sensibiliseren en te informeren over val- en fractuurpreventie. Valpartijen hebben een grote negatieve impact op de kwaliteit van leven van oudere personen. Een val heeft vaak ernstige gevolgen op diverse vlakken. Lichamelijke gevolgen zijn bijvoorbeeld kneuzingen, verstuikingen en breuken. Op psychologisch en sociaal vlak brengt een val vaak valangst, sociale isolatie en depressie teweeg. Valpartijen zijn dan ook een veel voorkomend probleem, met hoge gezondheidszorgkosten voor de oudere en de maatschappij. Maar liefst 1 op 3 65-plussers komt jaarlijks ten val. Bij ouderen in een woonzorgcentrum valt minstens de helft van hen. Maar er is hoop! Een val kan voorkomen worden wanneer de onderliggende risicofactoren worden aangepakt met preventieve maatregelen. Tijdens de Week van de Valpreventie, die doorgaat van 25 april tot en met 1 mei 2022, worden enkele belangrijke valrisicofactoren in de kijker geplaatst. Eén van de meest belangrijke valrisicofactoren is een verminderd evenwicht, spierkracht en mobiliteit. Afname van evenwicht, mobiliteit en/of spierkracht verhoogt het valrisico doordat de houdingscontrole wordt verstoord. Regelmatige lichaamsbeweging voorkomt deze afname en beschermt je dus tegen vallen! 20
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
Een andere valrisicofactor is ongezonde voeding. Gezonde voeding is belangrijk om je spieren en beenderen sterk te houden en dus het valrisico te verminderen. Calcium, vitamine D en eiwitten dragen bij tot een goede werking van de spieren en stevige botten en verminderen zo het valrisico. Een 3de valrisicofactor is een onveilige woonomgeving. De meeste valpartijen vinden immers plaats in de woonomgeving. Onvoldoende verlichting, vloerkleden, verhoogjes, gladde vloeren of rommel zijn hier meestal de oorzaak van. Door aanpassingen in de woonomgeving zoals stevige leuningen, extra verlichting of vloerkabelgoten voor losliggende snoeren kunnen heel wat valpartijen voorkomen worden. De 4de en laatste valrisicofactor waarop dit jaar wordt gefocust, is een slecht zicht. In staat zijn om obstakels te kunnen zien, is belangrijk om een valpartij te vermijden. Indien het zicht verminderd of belemmerd is, moet je nog meer vertrouwen op de houdingscontrole door je spieren.
Afwijkingen van het zicht (bijziend, verziend of oogziekten), slecht gebruik en onderhoud van een bril of onvoldoende verlichting in en rond de woning zijn elementen die bijdragen aan het valrisico. Sarah Van Humbeeck Met dank aan het Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen
Tips
Een aantal nuttige tips om vallen te voorkomen • Blijf fit en actief - De beste remedie om valincidenten te voorkomen, is aan lichaamsbeweging doen. Integreer fysieke activiteiten daarom in je dagelijkse leven. Begin met 5 tot 10 minuten per dag en bouw geleidelijk op tot 30 minuten per dag. Ga bijvoorbeeld een half uur per dag wandelen, joggen, zwemmen of fietsen. Meer mag natuurlijk altijd, maar zorg ervoor dat je ook niet overdrijft. Bespreek jouw beweeggedrag met je kinesitherapeut of huisarts. • Ga voor een veilig huis - Je huis kan een stuk veiliger worden dankzij een aantal kleine aanpassingen. Zorg er bijvoorbeeld voor dat er geen losliggende matten en tapijten in het huis liggen, maar bevestig ze met een goede antisliplaag of strips. Of haal losliggende snoeren weg en zorg voor voldoende verlichting. Let ook op wanneer je de woning verlaat. De stoep ligt er immers niet altijd gelijk bij (putten, hindernissen, plassen …). Bekijk dit eventueel verder met je ergotherapeut. • Zorg voor je voeten - Voetproblemen en het dragen van onaangepast schoeisel kunnen het risico op vallen ook verhogen. Ook op kousen (zelfs op antislipkousen) of op blote voeten lopen verhoogt het valrisico. Je draagt dus best goed schoeisel dat de hele voet omsluit, een stevige, platte zool met reliëf en een goede sluiting (velcro of veters) heeft. Je vermijdt best schoenen die onvast zijn (bv. teenslippers), te groot of te klein zijn of open zijn aan de achterkant. Je kan hiervoor steeds langs gaan bij je huisarts of podoloog. • Kijk met je ogen - Als je ouder wordt, gaat het zicht vaak achteruit. Problemen zoals een verminderde gezichtsscherpte, diepteperceptie en contrastgevoeligheid vergroten het risico op vallen. Je valt dan sneller doordat je bijvoorbeeld een obstakel op de grond over het hoofd ziet. Draag daarom zorg voor je ogen. Bespreek dit zeker met je oogarts. • Let op je voeding - Een gezonde voeding is belangrijk om je spieren en beenderen sterk te houden. Eet voldoende voeding die rijk is aan calcium en vitamine D zoals vis, melkproducten, broccoli, Chinese kool, spinazie, rammenas, radijsjes, abrikoos, appel, dadels, kiwi, pruimen. De inname van extra calcium en vitamine D kan je met je huisarts bespreken. Wees matig met alcohol. Hoe ouder je wordt, hoe gevoeliger je immers bent voor de negatieve gevolgen van alcohol. Drink daarom niet meer dan 1 alcoholische consumptie per dag. En rook niet, want roken verhoogt het risico op broze botten. Om je voedingspatroon te bespreken of aan te passen kan je best contact opnemen met je huisarts of een diëtist. • Let op je medicijnen - Hoe meer verschillende geneesmiddelen je moet innemen, hoe groter het risico om te vallen. Bepaalde geneesmiddelen zoals slaappillen hebben bovendien een grotere impact op het valrisico. Praat er over met je arts of apotheker.
De 11de editie van de Week van de Valpreventie, die doorgaat van 25 april tot en met 1 mei 2022, draagt de slogan ‘Eén tegen allen, allen tegen vallen’. Ook dit jaar daagt het Expertisecentrum opnieuw de 5 Vlaamse provincies en Brussel uit om de strijd tegen elkaar aan te gaan voor de titel van ‘beste valpreventieprovincie van 2022’. Aan de hand van 4 ludieke opdrachten trachten ze belangrijke valrisicofactoren onder de aandacht te plaatsen. Meer informatie: www.valpreventie.be S-PLUS
- april-mei-juni 2022
21
EEN MANTELZORGER VERTELT... T 02 515 02 63 E info@coponcho.be W www.coponcho.be
n e op een m o k t s u r t o t n e m a S mantelzorgvakantie Met je dierbare ontspannende activiteiten ondernemen in een mooie omgeving, contacten leggen met andere mantelzorgers en mensen met een zorgnood, en dat in de aanwezigheid van verzorgend personeel en vrijwilligers: de ideale manier voor mantelzorgers en hun naasten om samen tot rust te komen. Zo ervaren ook François en Vera en Gabriël en Anne-Maria onze mantelzorgvakanties. Vorige zomer gingen beide koppels mee op vakantie in De Haan. Daar verbleven ze in het zeecentrum Duneroze. Tijdens een bezoek
22
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
vertelden mantelzorgers François en Gabriël ons over hoe zij de vakantie beleefden. Iedereen hoort erbij “Voor ons is het de eerste keer dat we hier in Duneroze zijn.
Het doet goed om eens weg te zijn en alles even te kunnen loslaten.
2 jaar geleden gingen we mee op de mantelzorgvakantie in Polderwind. Het is hier heel goed. We zijn eens weg, worden een beetje bediend en kunnen alles eens loslaten. Enorm ontspannend. Als er iets is, duw je op een knopje en er staat iemand voor je klaar. Ook alle materiaal is hier aanwezig.”, vertelt Gabriël wiens vrouw aan een bewegingsstoornis leidt. “Zo ervaren wij het ook. Ik heb lang onze reizen zelf georganiseerd. Mijn vrouw is MS-patiënte en heeft dus veel hulp nodig. Hier is het voordeel dat er voortdurend hulp is, zelfs ’s nachts. Niet alleen in de zorgende taken, maar ook
tijdens de activiteiten is er hulp. Die worden begeleid door de vrijwilligers. Gisteren kon Vera bijvoorbeeld mee kaartspelen. Zelf kan ze de kaarten niet vasthouden. Hier doen de vrijwilligers dat voor haar. Ook tijdens wandelingen helpen de vrijwilligers mee de rolstoel duwen. Wat enorm goed doet, is dat zowel de mantelzorger als de zorgbehoevende persoon er op die manier bij hoort. Je kan de activiteiten samen doen en iedereen wordt betrokken.”, vult François aan. Een grote stap François merkt wel op dat het voor sommige mensen moeilijk kan zijn om de stap te zetten naar een mantelzorgvakantie. “Veel mensen zien het aanbod maar zijn toch nog ongerust over wat er zal gebeuren met de zorgbehoevende persoon. Ik was pas echt gerust na een telefonisch gesprek waarin ik al mijn vragen kon stellen. Je wil weten of er met alle zorgproblemen voldoende rekening zal worden gehouden.” Gabriël beaamd. “Mijn vrouw heeft hersenstimulatoren die haar hersenen voortdurend bijsturen. Wij kunnen dus niet ver op reis, want als er daar iets mee zou zijn, moeten die onmiddellijk vervangen kunnen worden. Ik was enorm gerustgesteld toen er me werd verzekerd dat we er hier niet alleen voor staan en er hier verpleegkundig personeel en materiaal aanwezig is. Een aantal kleine zaken, zoals bijvoorbeeld dat het eten wordt opgediend en er geen buffet is, hebben me ook overtuigd. Er valt dan al een hoop stress weg, want schuif maar eens aan een buffet aan met een rolstoel.”
Je komt in contact met andere mensen met een problematiek en dat schept een band.
Een familie van gelijken “Ook het feit dat je hier in contact komt met allemaal andere mensen met een problematiek stelt gerust. Vera zit bijvoorbeeld in een rolstoel”, gaat François verder. “Ze is daar een beetje beschaamd over. In het begin wou ze daardoor zelf niet mee op uitstapjes. Hier kan ze zich daarover zetten.” In mijn ooghoek zie ik Gabriël alweer knikkend instemmen, “Dat is een heel belangrijk aspect.
Je zit hier met gelijken en we hebben elkaar allemaal leren kennen ondertussen. Je voelt heel snel dat het klikt. Na een aantal vakanties heb je het gevoel dat je een beetje een familie van elkaar wordt. Er zijn nu een aantal nieuwe mensen mee die allemaal gemakkelijk worden opgenomen in de groep. We doen hier samen plezante dingen en ook de vrijwilligers lachen mee.” Aline De Meyer
Heb jij ook nood aan ontspanning? Wil je de zorg even los kunnen laten? Gewoon genieten van een leuke vakantie samen met de persoon voor wie je zorgt? Ook dit jaar organiseert Coponcho samen met S-Plus op verschillende plaatsen in België mantelzorgvakanties. Er zal zelfs één buitenlandse mantelzorgvakantie zijn! (zie p 16) Op www.coponcho.be/mantelzorgvakanties ontdek je alles over de vakanties die we deze zomer organiseren. Heb je nog vragen of wil je inschrijven? Dan mag je altijd bellen naar het nummer 02 515 06 81 of mailen naar Gitta.Mathijs@socmut.be.
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
23
UITGEKLAARD
e n i l n o g r o z e j l e Reg
Linda en Martine vertellen over de lessenreeks
De laatste jaren is de zorg steeds digitaler geworden. Denk maar aan het online maken van afspraken, het online raadplegen van je zorgdossier, en allerlei documenten van zorgverleners en ziekenfondsen die digitaal toegestuurd worden. Om jou op weg te helpen, organiseren we vanuit Coponcho de gratis lessenreeks ‘Regel je zorg online’. Tijdens de 1ste les in Roeselare deelden Linda en Martine hun ervaringen.
De lesgever volgt het tempo van de groep Linda: “Er zijn altijd dingen die je niet weet, je kan altijd bijleren. Als je wil mee zijn, dan is zo’n lessenreeks een interessante kans. De 1ste les was alvast een succes. Chapeau voor vrijwilligster Veronique, die zich aanpast aan ons tempo en haar tijd neemt om alles uit te leggen.” Martine: “We leven in een geïndividualiseerde maatschappij, het is een beetje ‘ieder voor zich’. Vroeger zou de hele straat je helpen, terwijl ik nu vaker het gevoel heb dat ik zelf mijn weg moet vinden. Dan is een project als ‘Regel je zorg online’ heel belangrijk, en ik hoop dat het verder kan groeien. Ik ben blij dat ik hieraan kan deelnemen, en dat de lesgeefster zich aanpast aan ons tempo. De lessenreeks is dan ook nog eens gratis.”
24
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
Belangrijke kennis om thuis mee aan de slag te gaan Linda: “Het thema ‘zorg’ is voor ons heel relevant. Als je jonger bent, sta je daar minder bij stil, maar eens je op pensioen gaat is ‘zorg’ een thema dat je steeds meer gaat bezighouden. Al in de 1ste les heb ik veel bijgeleerd. Ik wist bijvoorbeeld niet dat ik mijn Europese ziekteverzekeringskaart online via e-Mut kan downloaden. Nu hoef ik niet meer elke keer naar een kantoor
Tijdens de 1ste les leerden op welke websites je betrouwbare informatie over gezondheid vindt.
Ben je net zoals Martine en Linda benieuwd naar hoe je betrouwbare gezondheidsinformatie kan zoeken op het internet, een geconventioneerde zorgverlener kan vinden en je online ziekenfonds- en gezondheids dossier kan inkijken? Schrijf je in voor onze gratis lessenreeks ‘Regel je zorg online’. Meer informatie? Surf naar de website van onze mantelzorgvereniging Coponcho (www.coponcho.be) voor de planning of neem contact op door te bellen naar 02 515 02 63 of te mailen naar info@coponcho.be.
te gaan voordat ik naar het buitenland vertrek. Ook wist ik niet dat ik online roze klevers kan bestellen. Ik vind het heel fijn dat ik dat nu weet. Dat zijn dingen die je pas weet als je eens surft naar en inlogt bij de verschillende tools.” Martine: “Je weet nooit te veel. Tijdens de 1ste les hebben we kennisgemaakt met verschillende websites met betrouwbare informatie over gezondheid. We hebben ook een handleiding gekregen waarin alle websites nog eens staan opgelijst. Ik kijk er naar uit om hier thuis mee aan de slag te gaan. Het is belangrijk dat mensen zich er van bewust zijn dat je niet zomaar gezondheidsinformatie kan opzoeken bij ‘dokter Google’. Verder ben ik blij dat ik nu weet op welke manier ik kan nagaan of een zorgverlener geconventioneerd is. Ik ben er zeker van dat het een interessante lessenreeks wordt.” Aline De Meyer
ACTIVITEITENKALENDER COPONCHO BRABANT
Online infosessies Coponcho KEN JE RECHTEN ALS PATIËNT Als patiënt heb je rechten. Maar wat houden die rechten precies in? Geeft de specialist je medische informatie altijd door aan je huisarts en mag je je eigen dossier inkijken? Kan je de verzorging door een arts weigeren en wat doe je bij een klacht over je behandeling of ziekenhuisfactuur? In deze interactieve infosessie staan we stil bij alle rechten van de patiënt en zijn mantelzorger. Er is mogelijkheid tot interactie en vragen. Deelnemen? Vind de instructies op www.coponcho.be Wanneer: 18 april 2022, 14 – 15.30 u. Waar: Online T 02 515 02 63 E info@coponcho.be
MANTELZORGER? LAAT DE ZORG NIET ONTSPOREN Deze online infosessie van Coponcho geeft aandacht aan de signalen van ontspoorde zorg en reikt handvaten aan om ontspoorde zorg te herkennen en tijdig te voorkomen. Door voortdurende inspanningen, overbelasting of complexe zorgtaken is het risico dat de zorg kan ontsporen groter. Dat kan geleidelijk aan gebeuren, zonder besef of wens. Vele mantelzorgers roeien steeds met kleinere riemen en gaan aan zichzelf voorbij. Tijdens deze infosessie krijg je aan de hand van casussen op een positieve manier inzicht in wat de dunne grens is tussen ontspoorde zorg en misbehandeling van een zorgafhankelijke persoon. We wijzen daarbij niemand met de vinger. Je komt te weten hoe belangrijk het is om zonder schuldgevoel tijdig hulp in te schakelen. Er is ook mogelijkheid tot interactie en vragen.
Infosessie Thuiszorgcentrum EHBO VOOR OUDEREN Wat moet je doen wanneer je kleinkind, echtgenoot of buurman thuis een ernstige wonde oploopt? Kan je de wonde zelf verzorgen, of moet je er een arts bijhalen? We leren wat je zelf kan doen en wanneer je professionele hulp moet inroepen. Infosessie in samenwerking met het Rode Kruis Vlaanderen Wanneer: 7 juni 2022, 10 – 12 u. Waar: Zaal Socialistische Mutualiteit, Molenborre 15, 1500 Halle Inschrijven? T 02 546 15 92 E brabant@s-plusvzw.be
Deelnemen? Vind de instructies op www.coponcho.be Wanneer: 15 juni 2022, 14 – 15.30 u. Waar: Online T 02 515 02 63 E info@coponcho.be
Raadpleeg onze actuele activiteitenkalender bij ‘activiteiten’ op onze website: www.coponcho.be.
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
25
LEDENVOORDELEN
Nieuwe ledenvoordelen voor boekenwurmen
n e t e i n e g l Maximaa obilhome m n e e t e m
S-Plusleden genieten van een korting van 20 % op de onderstaande boeken
Leven zonder diabetes • Roy Taylor Dit boek legt uit hoe diabetes type 2 zicht ontwikkelt en hoe je het kunt omkeren met een eenvoudig dieetprogramma in drie stappen. Inclusief heerlijke recepten. € 17,55 (i.p.v. € 21,95) • Uitg.: Nieuwezijds • Referentie: 9789057125423 Droom grote kleine mol • Tom Percival & Christine Pym (ill.) Ga mee met Kleine Mol op zoek naar haar dromen. Een krachtig kin derboek om wie je bent te omarmen en je eigen unieke talent te vinden. € 11,95 (i.p.v. € 14,95) • Uitg.: Levendig Uitgever • Referentie: 9789083140742 Het is allemaal de schuld van de Chinezen! En andere dooddoeners over het klimaat • Tine Hens In dit even speelse als ernstige boek klopt Tine Hens, vertrekkend van tien dooddoeners over het klimaat, aan bij allerhande klimaatwetenschappers. Een zelfhulpboek bij klimaatverwarring. € 16,00 (i.p.v. € 20,00) • Uitg.: EPO • Referentie: 9789462671928 KR I T I S C H E KL A SS I EKEN
Ismail Kadare
De generaal
van het
dode leger
* Roman
K R I T I S C H E K L A S S I E K E N 19
1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966
De generaal van het dode leger • Ismail Kadare 20 jaar na WOII reist een Italiaanse generaal naar Albanië om er de stoffelijke resten op te sporen van tienduizenden Italiaanse militairen die er sneuvelden. De missie vordert langzaam en wekt dramatische gebeurtenissen tot leven. € 19,20 (i.p.v. € 24,00) • Uitg.: Schokland • Referentie: 9789082454680 De fluistering van de sterren • Nagieb Mahfoez Recent gevonden bundel verhalen vol verfijnde, rake observaties van het dagelijks leven. Maak kennis met de wijk Gamaliyya, het kloppende hart van Caïro, die in stilte waakt over de geheimen van al haar bewoners. Nagieb Mahfoez wordt beschouwd als één van de grootste schrijvers van Egypte en is winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur. € 16,00 (i.p.v. € 20,00) • Uitg.: Jurgen Maas • Referentie: 9789491921865
Gratis verzending vanaf 20 euro. Naam ........................................................................................................................................................................................................................... Adres ........................................................................................................................................................................................................................... Postcode + gemeente .............................................................................................................................................................................. Bestelt ......................................................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................. ...................................................................................................................................................................................................
(titels en prijs)
Datum ............................................................ Handtekening .......................................................................................................... Actie geldig zolang de voorraad strekt. Stuur deze bon ingevuld terug naar EPO uitgeverij, Lange Pastoorstraat 25-27, 2600 Berchem of bestel via mail: orders@epo.be met als referentie S-Plus. Bestellen kan ook via de webshop van www.epo.be, met de actiecode SPLUS0422. Geef deze code in bij het afrekenen, de korting van 20 % wordt automatisch verrekend.
26
S-PLUS
- april-mei-juni 2022
Korting n e d e l s u l voor S-P Boek een comfortabele reis met camper Je eigen comfortabele huis op wielen, je favoriete gezelschap en die ene droombestemming: met een mobilhome kies je voor een flexibele én veilige manier van reizen. Jij bepaalt waar je naartoe rijdt en kiest je reistempo. Bevalt het je ergens? Dan blijf je langer. Je bed, badkamer en keuken heb je altijd bij, waar je ook gaat en staat. Je huurt je camper in België, vlak om je hoek (meerdere locaties, verspreid over het hele land). Er is voor ieder wat wils: van slim ingerichte buscampers voor 2 personen tot familie-exemplaren tot 7 personen (4 volwassenen + 3 kinderen). Ideaal voor een roadtrip met z'n twee, snoepreis met de vrienden of een trip met de (klein)kinderen! Veilig op weg Voor het eerst met een mobilhome op pad? Maak je geen zorgen. Dankzij deze voordelen stap je in met een gerust hart. • Beveiligde betaling via derde- rekeningsysteem • Verzekerd op de baan dankzij de Zorgeloos Reizen- verzekering • Rijbewijs B is voldoende voor meeste modellen S-Plus en Goboony We werken voor dit aanbod samen met Goboony. Via Goboony verhuren zowel privé-eigenaars als professionele verhuurders, en vind je gegarandeerd de camper die bij je past. Reserveer je via S-Plus dan ontvang je € 25,00 korting. Boek je camper via www.goboony.be en gebruik als kortingscode ‘SPLUS22’
PUZZEL
brein
De oplossing van de puzzel uit het vorige nummer van S-Plus Mag (januari 2022) was: ‘369’. Een onschuldige hand heeft volgende gelukkige winnaars getrokken: Josée Verschaeren uit Hallaer, Ronnie Theunis uit Beverlo, Els Cardinael uit Nieuwpoort, Arthur Schoeters uit Borgerhout en Yvette Janssens uit Dendermonde winnen elk een duoticket voor Choco-Story in Brussel. André Vansteenbrugge wint ‘Wanneer zien we u terug’ van Michel Follet. Ingrid Denecker wint ‘Je pijn te lijf ’ van Leen Vermeulen. Proficiat!
5
2 4
9
A
4 9
6
4
8 3
5
1
8
6 2
7
1
4 8
B
2
9
5
3
7 C
S-PLUS
1
8
- april-mei-juni 2022
© Denksport puzzelbladen
Train je
Los de sudoku op. Stuur de oplossing vóór 18 mei 2022 naar: S-Plus, t.a.v. Sarah Van Humbeeck, Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel of mail naar info@s-plusvzw.be en maak kans op 4 tickets voor de expo ‘Recht door zee: navigeren van 1500 tot vandaag’, ‘Reset’ van Marc Elchardus of ‘Geluk vinden zonder het te zoeken’ van Lieven Annemans.
27
*€6 korting. Tickets enkel geldig bij vertoning van uw lidkaart aan de ingang, max. 2 tickets per lidnummer, enkel geldig op bovenvermelde showdata.
Boek nu voordelig uw tickets met de S-Plus promocode* SPlus2022