januari 2022 S-magazine

JANUARI 2022

Bond Moyson Oost-Vlaanderen

GEZOND MAAK VAN RUGPIJN GEEN GEWOONTE IN DE KIJKER WAT ALS MAANDVERBAND TE DUUR IS VOOR JOU?

DOORBREEK DE MACHT DER GEWOONTE EEN MAGAZINE VAN

TOM DE COCK GEWOONTEDIER OF AVONTURIER?

EDITO

GEWOON 2022

COLOFON JAARGANG 50 januari 2022 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Paul Callewaert

Een 2022 dat ‘gewoon weer normaal’ wordt.

We wensen het elkaar massaal toe na de bewogen afgelopen 2 jaren. Warme gezelligheid, zonder zorgen samen zijn met de mensen die je dierbaar zijn. Gaan en staan waar je wil. Een klein gebaar dat misschien een gewoonte was geworden, wordt weer extra speciaal. Gewoon genieten.

ALGEMEEN HOOFDREDACTEUR Katrien De Weirdt HOOFDREDACTEUR Gwen Muylaert WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Bram Beeck, Tom Bosman, Alain Bourda, Joeri Bouwens, Sarah Brancart, Arne De Backer, Aline De Meyer, Anneleen De Sadeleer, Mieke De Smet, Nicolas De Vos, Bart Demyttenaere, Tom Durinck, Siska Germonpré, Silke Hoefkens, Véronique Mertens, Dimitri Neyt, Carolien Rietjens, Peter Seijnhaeve, Sarah Van Humbeeck, Renée Vansteenwinckel, Pieter Vandenbroucke, Bieke Volcke, Carolien Wouters

Maak leuke voornemens. Een straaltje hoop kunnen we meer dan gebruiken. Laat je op tijd en stond verrassen. Want niets is zo verleidelijk als indommelen bij een gewoonte. En zo riskeer je al eens kleine of grote gelukjes te missen. Probeer gerust iets nieuws en kijk waar je belandt.

Al zullen we ook de nieuwe realiteit een plek moeten geven in ons leven. Het oude ‘normaal’ komt waarschijnlijk niet terug.

Maar we hebben veerkracht en gebruiken die. Dat tonen we met z’n allen sinds het corona­virus ons overviel.

CONCEPT & REALISATIE HeadOffice ILLUSTRATIES EN FOTOGRAFIE Laura Janssens, Stijn Wils DRUKKERIJ T’Hooft, Brugstraat 186, 9880 Aalter

Mogen we dan ook pleiten voor het behoud van 1 gewoonte die we de afgelopen tijd hebben aangenomen? Blijf mild voor elkaar, blijf de solidariteit en aandacht omarmen. Dat beetje steun, die schouderklop, dat ene woord of die begripvolle blik kan een grote kracht zijn. Het kleine duwtje dat iemand nodig heeft.

OPLAGE 525 000 exemplaren

Vraag of suggestie over S-magazine?

S-magazine Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel T 02 515 06 96 E s-magazine@socmut.be W www.bondmoyson.be/ s-magazine

Wij wensen jullie gewoon een ongewoon geweldig 2022 toe.

Veel leesplezier!

Vraag over de voordelen of diensten van ons ziekenfonds?

TEAM S-MAGAZINE Scan de QR-code en ontdek wat wij jou nog meer wensen voor 2022.

T (algemeen) 09 333 55 00 T (zorg) 09 333 55 00 (optie 2) W www.bondmoyson.be/contact

2

INHOUD

EN VERDER 04 NIEUWS 12 S-INFO Wat als je kind een moeilijke slaper is?

06

GEWOONTES Wanneer is een gewoonte goed? En wanneer doorbreek je ze beter? 4 ongewone verhalen.

17 HOEZO Medicatie? Die slik je niet zomaar 23 S-INFO Binnenkijken in een aangepaste woning 24 180° Waarom is een gewoonte veranderen zo moeilijk?

20

IN HET SPOOR VAN Op stap met community health workers

28 S-INFO Geen zorgen over je ziekenhuisfactuur

18

GEZOND Eerste hulp bij lage rugpijn

14

IN DE KIJKER De strijd tegen menstruatiearmoede

26 MUTUALISTISCHE VERKIEZINGEN Zo zie jij de toekomst

29 DE REKENING VAN Hoeveel kost een gynaecoloog?

30 S-INFO Als gewoontes dwanghandelingen worden

35

5 VRAGEN AAN Tom De Cock, radio- en televisiemaker

32 S-INFO Anticonceptie terugbetaald 33 AGENDA Trek eropuit!

LEES ONLINE VEEL MEER Zoek de QR-codes in dit nummer, scan ze en lees leuke extra verhalen en gezondheidsinfo op onze blog. www.bondmoyson.be/blog

De redactie van dit nummer werd afgesloten op 14 december 2021. De inhoud is gebaseerd op informatie die op dat moment verstrekt en bevestigd werd door de betrokken partijen.

De aangegeven tegemoet­komingen, producten en prijzen zijn louter indicatief. Voor de precieze voorwaarden en maxima kan je contact opnemen met Bond Moyson provincie Oost-Vlaanderen. Deze kan in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor eventuele vergissingen bij de druk van deze uitgave.

3

Scan de QR-code met je smartphone of tablet.

SCAN ME

NIEUW TANDVOORDEEL: TOT 1050 EURO TERUGBETAALD Een ongelukje met je gebit? Tand verloren? Het is niet alleen ongemakkelijk, een behandeling met een implantaat of prothese kost ook veel geld.

Gelukkig kan je als lid van ons ziekenfonds altijd rekenen op een hoge tegemoetkoming.

Sinds 1 januari 2022 krijg je een nóg betere terugbetaling. Voor prothesen, implantaten, kronen en bruggen krijg je als volwassene nu 20 % terugbetaald van het bedrag dat je zelf betaalde. Je krijgt maximaal 1050 euro terugbetaald om de 2 jaar. Zonder extra premie, inbegrepen in je lidmaatschap.

Een voorbeeld: je implantaat en kroon kosten 2000 euro. Dan krijg je van ons ziekenfonds 400 euro terugbetaald (20 % van 2000 euro). Een andere tandbehandeling nodig? Je krijgt altijd 20 % terugbetaald, met een maximum van 1050 euro om de 2 jaar.

Meer informatie: www.bondmoyson.be/terugbetaling-tandarts.

HANDICAP? DITO IS ER VOOR JOU VFG, onze vereniging voor personen met een handicap, bestaat 45 jaar. In de voorbije 45 jaar is er veel veranderd, zeker voor mensen met een handicap. Vroeger wilde VFG er vooral zijn ‘voor’ mensen met een handicap.

Nu wil ze als organisatie samen mét mensen met een handicap werken aan een samenleving waaraan iedereen kan deelnemen. Een samenleving waarin iedereen gelijkwaardig is.

Dat vraagt om een nieuwe, verfrissende look én een nieuwe naam: Dito.

Dito blijft jouw vertrouwde vereniging, maar met een nog duidelijkere missie: • Dito versterkt je met informatie over handicap.

• Dito verandert de samenleving door sensibiliserende acties en belangenbehartiging.

• En Dito verbindt mensen met en zonder handicap in hun vrije tijd.

Meer info? Surf naar www.ditovzw.be.

GA ELK JAAR NAAR DE TANDARTS EN BETAAL MINDER Ga elk jaar op controle bij de tandarts, ook al heb je geen pijn of last. Zo worden tandproblemen sneller opgespoord. En je betaalt minder uit eigen zak. Ben je in 2021 op controle geweest, dan krijg je in 2022 de maximale terugbetaling.

Ben je door de coronacrisis niet naar de tandarts kunnen gaan in 2021? Geen probleem. Als je in 2020 bent geweest, dan betaal je ook in 2022 het laagste tarief.

Nog geen tandartsbezoek gepland dit jaar? Maak vandaag nog je afspraak, zodat je ook volgend jaar de hoogste terugbetaling krijgt.

Meer info: www.bondmoyson.be/ terugbetaling-tandarts.

4

LIDGELD BETALEN = VOORDEEL HALEN Binnenkort valt de rekening van het lidgeld van ons ziekenfonds in je bus.

Wil je recht hebben op al onze voordelen en terugbetalingen? Betaal dan op tijd je lidgeld. Alleen zo krijg je een extra terugbetaling voor bijvoorbeeld brillen, anticonceptie, school­uitstappen, wereldwijde reisbijstand …

Ons ziekenfonds mag je volgens de wet geen terugbetalingen geven als jij je ledenbijdrage niet (volledig) betaalde. Ook om recht te hebben op terugbetalingen van onze verzekeringen KliniPlan(Plus), DentaPlan of ViviPlan, moet je in orde zijn met je ledenbijdrage. Je kan je lidgeld heel eenvoudig regelen via domiciliëring. Zo vergeet je niet te betalen en ben je altijd in orde.

Meer over je lidgeld en hoe je wenst te betalen op www.bondmoyson.be/bijdrage-betalen.

NIEUW: GRATIS INFOSESSIE TABACOLOOG Is stoppen met roken een van jouw goede voornemens? Onze nieuwe digitale infosessie op 26 januari is gratis en vrijblijvend. Je leert er alles over het rookstopproces, de valkuilen, medicatie en ondersteuning, en de terugbetalingen. Daarna kies je zelf welk traject je bij de tabacoloog wil volgen. Een goed idee! Want laat je je coachen, dan stijgen je kansen op slagen.

Alle tarieven en mogelijkheden: www.bondmoyson.be/ tabacoloog. Maak er online je afspraak.

EXTRA CORONAVACCIN VOOR ALLE VOLWASSENEN Ouder dan 18 jaar? Dan word je binnenkort uitgenodigd voor een extra coronavaccin. Een herhalingsvaccinatie houdt je bescherming tegen COVID-19 op het hoogste niveau. Dit boostervaccin zorgt ervoor dat je meer antistoffen aanmaakt en beter beschermd bent tegen ziekenhuisopname door COVID-19.

Het is daarom heel belangrijk om zo'n boostervaccin te laten zetten.

Wanneer krijg jij je uitnodiging? Dat hangt af van: • welk coronavaccin je al hebt gekregen • wanneer je je laatste coronavaccin hebt gekregen.

• en je leeftijd.

WAT IS NIEUW IN 2022?

Dit extra vaccin werkt het beste wanneer het een specifiek aantal maanden na je laatste coronavaccin wordt toegediend. Iedereen krijgt een vaccin van Pfizer of Moderna.

Meer informatie? Surf naar www.laatjevaccineren.be of www.bondmoyson.be/corona.

5

Ontdek wat er verandert op 1 januari 2022. Surf naar www.bondmoyson.be/2022.

DOSSIER

Evi Hanssen 43 JAAR

HOUDT VAN DANSEN, WANDELEN, MEDITEREN EN ZINGEN

DE GEWOONTE DOORBROKEN

Iedereen heeft er minstens 1: een goede of slechte gewoonte die een houvast betekent in het alledaagse leven. Sommige goede gewoontes kosten niet te veel moeite, zo bewijst Rhode. Maar soms dwingen omstandigheden je om een routine te doorbreken en nieuwe gewoontes aan te nemen. Dat het niet altijd makkelijk is om een gewoonte aan te passen, weten Evi, Boyd en Sien.

6

EVI ZEGT 100 % NEEN TEGEN ALCOHOL Op een feestje, na een drukke werkdag of gezellig bij vrienden thuis: weinig dingen zijn zo’n gewoonte als een glaasje drinken. Maar hoe ingeburgerd alcohol ook is, het doet weinig goeds met onze gezondheid. Dat ondervond ook presentatrice en zangeres Evi Hanssen, die op 1 januari 2020 volledig stopte met alcohol te drinken. In haar boek ‘Sinds ik niet meer drink’ beschrijft ze wat dat met haar doet.

"IK BLIJK PLOTS WÉL EEN GOEDE SLAPER TE ZIJN" “Ik stopte met alcohol, omdat ik wilde weten wat de gevolgen zouden zijn. Maar ook omdat ik voelde dat alcohol niet meer goed voor mij was.

We zijn het zo gewoon om af en toe een glas te drinken dat we de vele kleine kwaaltjes die het veroorzaakt normaal vinden. Ik dacht bijvoorbeeld altijd dat ik een slechte slaper was. Maar dan drink je een half jaar niet en dan blijk je een heel goede slaper te zijn. Als je goed slaapt, ben je stabieler. Je hebt meer energie, waardoor je meer gaat bewegen. En daardoor ga je weer gezonder eten. Ik ervaar ook minder stress, omdat ik productiever ben. Mijn immuunsysteem is beter, want zelfs een klein beetje drank ondermijnt je weerstand al.”

7

WIN HET BOEK ‘SINDS IK NIET MEER DRINK’ Wij mogen 4 exemplaren van Evi Hanssens boek weggeven. Stuur vóór 28 februari 2022 een mailtje naar s-magazine@socmut.be en vertel ons waarom jij het boek wil winnen.

Niet drinken vond Evi niet moeilijk, maar ze schrok er wel van hoe vanzelfsprekend alcohol geworden was. “Ik zat bij mooi weer op een terras en het 1ste wat ik dacht was: ‘Oh, een glaasje rosé …’. Ik ben gestopt met iets waarvan ik niet besefte dat het zo’n grote invloed had op mijn leven. Alles saaier als je niet verdoofd bent door alcohol? Dat lijkt alleen maar zo! Je moet leren om genoegen te nemen met de dopamines (gelukshormonen) die je hersenen spontaan aanmaken. Ik eet nu wel meer zoetigheid, zoals chocolade. Je lichaam wil de suiker uit alcohol compenseren.”

“Stoppen met alcohol was niet zozeer een slechte gewoonte die ik moest afleren. Het was eerder een goede gewoonte die ik moest aanleren. Natuurlijk was het moeilijk om de 1ste keer naar een borrel te gaan en niet te drinken. Maar ik mijd feestjes niet. En hoe langer je het volhoudt, hoe makkelijker het wordt.”

TOURNÉE MINÉRALE: MAAND ZONDER ALCOHOL Net zoals Evi Hanssen zin om alcohol te schrappen? Dan is Tournée Minérale de ideale gelegenheid. De campagne van De Druglijn roept al voor de 6de keer op om in februari een maand geen alcohol te drinken. Want ook zonder kan je je perfect amuseren.

Lees meer op www.tourneeminerale.be en sluit aan bij het team van Bond Moyson.

DOSSIER

“Ik heb altijd in Gent gewoond en ik heb nooit de behoefte gehad om een auto te kopen. Ik heb ook geen rijbewijs”, zegt Rhode. “Mijn man, onze 3 kinderen en ik doen alles met de fiets of het openbaar vervoer. En dat lukt prima. In onze straat hebben we winkels, supermarkten en een sporthal. Mijn werk en de school liggen op fietsafstand. Mijn man fietst naar het station en neemt de trein naar zijn werk. En we hebben een bakfiets. Daar kunnen we veel instoppen als we boodschappen doen.”

“AUTORIJDEN ZOU TE SNEL EEN GEWOONTE WORDEN”

Volgens Rhode mist niemand van het gezin de luxe van een wagen. “Leven zonder auto is voor ons een gewoonte. Maar ik besef dat als we er toch ooit eentje kopen, we moeilijk nog zonder zullen kunnen.

Autorijden zou snel een nieuwe gewoonte worden.

Voor ons is dit wel een bewuste keuze, want een auto is ontzettend duur. Zowel de aankoop als het onderhoud en de benzine.”

RHODE DOET HET ZONDER AUTO

“We proberen milieuvriendelijk te leven: bij alles wat ik koop, vraag ik me af wat dat betekent voor het milieu en mijn ecologische voetafdruk. Voor onze gezondheid is een autoloos bestaan ook zoveel beter: we zijn veel buiten en hebben veel beweging. Onze kinderen weten niet beter. Weet je wat grappig is? Als we eens een auto huren via een autodeelsysteem, zijn zij kwaad. De kinderen gaan veel liever met de trein. Daarin hebben ze meer bewegingsvrijheid. Maar soms is dat geen optie. Mijn moeder woont bijvoorbeeld ‘op de buiten’. Als we daarheen gaan met het openbaar vervoer, zijn we van deur tot deur 4 uur onderweg.

Bezoeken we haar, dan huren we dus een auto.”

Het nadeel aan leven zonder auto? “Je bent toch iets beperkter in je doen en laten. Als we last minute een gezinsuitstap plannen en niet op tijd een huurwagen hebben gereserveerd, dan is er soms geen auto meer beschikbaar. Ik doe ook aan trailrunning. Af en toe moet ik op een plek zijn waar maar 1 bus per dag langskomt. Dan moet ik mijn man inschakelen om me te brengen met een huurauto. Dat is soms een heel gedoe. Toch willen we pas zelf een auto kopen als een elektrisch model betaalbaar is. En dat is nog niet het geval.”

Rhode Hagmeijer 39 JAAR HOUDT VAN LOPEN, LEZEN EN KOKEN

8

BOYD GAAT DOOR HET LEVEN MET Boyd van Praagh 62 JAAR

HOUDT VAN SCHRIJVEN, LEZEN EN UIT ETEN GAAN

“Alle gewoontes die vanzelfsprekend waren, zijn dat nu niet meer. Fietsen, door mijn knieën buigen, zelfs een deur openen: met 1 been moet het allemaal anders.” Boyd kreeg als 17-jarige een kwaadaardig gezwel in zijn linkerdijbeen. Door de bestralingen die volgden, raakte een slagader verstopt.

"VOOR VASTE GEWOONTES MOET IK EEN ALTERNATIEF ZOEKEN"

30 jaar lang ondervond Boyd daar weinig hinder van, tot hij in 2010 wondjes aan zijn voet kreeg.

“Die infecteerden, waardoor ik in 10 jaar tijd 13 keer naar het ziekenhuis moest voor antibioticabaxters. Doordat ik geen slagader meer had, ging er te weinig bloed en ook te weinig zuurstof naar die wondjes. Daardoor konden ze niet genezen.

Er werd een bypass geplaatst in mijn been, maar ook daarop kreeg ik een ontsteking. Ik dacht na en overlegde met mijn vrouw en de dokters. Omdat ik zoveel last had van dat been en omdat het me zo hard belemmerde, liet ik het in september 2021 amputeren. Ik ben volop aan het revalideren in het revalidatiecentrum Pellenberg, waar ik leer stappen met mijn prothese.”

9

“Uiteraard ziet mijn leven er nu anders uit.

Psychologisch is het niet zo moeilijk: de amputatie was een zelfgekozen, voorbereid en beredeneerd afscheid. Maar fysiek is het hard werken. Ik moet plots een nieuwe manier van bewegen aanleren. In plaats van uit bed te springen, moet ik me in een rolstoel hijsen. Me snel aankleden of vlug douchen is er niet meer bij.”

“Alles moet gepland worden en alles wat ik nodig heb, moet klaarliggen. Ik kan niet meer gewoon in de auto stappen en vertrekken. Nee, ik moet eerst de rolstoel in de koffer leggen. Ik fietste graag. Dat was een van mijn vaste gewoontes. Maar ook dat zal nu op een andere manier moeten, want fietsen op 2 wielen gaat moeilijk met een prothese.

Ik moet uitkijken naar een alternatief, zoals een handbike. Ik ging me ook informeren bij een vereniging voor rolstoelbadminton, dus de kans bestaat dat ik straks meer sport dan vroeger. Nog een voordeel: omdat ik tijdens de revalidatie zoveel werk aan mijn buikspieren en bekkenstabiliteit, ben ik sterker dan ooit.” (lacht)

DOSSIER

Bij een psychose komt je beleving van de werkelijkheid niet overeen met de realiteit. “Heel surrealistisch”, weet Sien, die 2 psychotische episodes had sinds de start van de coronacrisis. “De 1ste was in de lockdown in 2020. Het begon vanuit euforie en zin om positieve dingen te vinden. Ik verdiepte me in spiritualiteit.”

“Ik studeerde en mijn job in de koffiebar viel weg.

En ik had weinig contact met mensen, terwijl ik heel sociaal ben. Mijn gewoontes werden omvergeworpen. Dus ik kroop in mijn eigen bubbel. Ik vond mooie wijsheden in spiritualiteit, maar schoot door.

Plots zag ik overal tekens. Ik ging erin op en mijn geest had een soort van vrijheid van het dagelijkse.

Ik bouwde naast de echte werkelijkheid een nieuwe realiteit, een andere dimensie. Maar voor mij was die levensecht.”

SIEN LEERT OMGAAN MET PSYCHOSE

Sien werd opgenomen via spoed, na 2 dagen besloot ze om naar huis te gaan. “Een jaar later overkwam het me weer. Corona verdween niet, ik had een zware job.

Ik vluchtte in een eigen wereld van hoop. Ik liet me vrijwillig opnemen. In het ziekenhuis had ik diepe gesprekken met andere patiënten. Ik zag mezelf als een baken van licht en liefde. Een soort Messias.

Meer nog, ik geloofde dat ik de uitverkorene was om een spirituele boodschap over te brengen. Maar even later kwam de angst. Ik dacht zelfs dat mijn vriend dood was. Het zoog me zo leeg dat ik medicatie aanvaardde en er uiteindelijk uitgeraakte.”

"IK ZAG MEZELF ALS EEN MESSIAS" “Bij een psychose gaat je geest met jou aan de haal.

Je denken leidt een eigen leven en maakt constant verbindingen. Sommige verbindingen lijken voor jou perfect logisch, maar voor de buitenwereld totaal niet. Je gedachten pikken niet meer in op de realiteit en je kan ze niet bijsturen. Iedereen ervaart zijn psychose wel anders. Sommigen keren in zichzelf, ik vroeg bijna op het schreeuwerige af om aandacht. ‘Kijk naar mij, geef mij liefde’. Maar niemand begrijpt je. Ik voelde me alleen.”

“Toen ik naar huis ging, volgde een nazorgtraject van 6 weken. 3 keer per week kwamen er 2 hulpverleners van een mobiel team langs. Ook een psycholoog en een psychiater volgden me. Ik neem een lichte dosis antipsychotica. Ik ben beter gewapend en weet waar ik terechtkan voor de juiste hulp.”

“Ik heb in zekere zin gewoontes aangepast, ja. Ik ben bang om euforisch te zijn. Ik ben een intuïtief, creatief iemand. Dat het tegelijk mijn kwetsbaarheid is, is moeilijk. Dus probeer ik het op te vangen, met creatieve middelen. Sommigen schilderen of tekenen, ik gebruik cabaret. Op het podium en in mijn teksten verken ik veilig dat bevreemdende deel van mezelf.”

Sien Van den Brande

WAT IS EEN PSYCHOSE PRECIES? EN HOE KAN JE IEMAND MET EEN PSYCHOSE HELPEN? Je leest het op onze blog.

29 JAAR HOUDT VAN CABARET EN THEATER

www.bondmoyson.be/blog SCAN ME

10

GEWIKT & GEWOGEN

DE CORONACRISIS BRENGT ONS NIEUWE (DIGITALE) GEWOONTES Paul : “De coronacrisis zorgt voor veel ellende, maar brengt ook nieuwe gewoontes. Digitale innovatie zit in een stroomversnelling.

Ook ons ziekenfonds breidt zijn digitale dienstverlening uit.”

De coronacrisis dwingt ons allemaal om nieuwe gewoontes aan te nemen. Als je fysiek afstand moet bewaren, dan kom je al snel uit bij digitale toepassingen om contact te houden. Digitale innovaties die al in voorbereiding waren, worden nu in sneltempo ingevoerd. Denk maar aan een teleconsultatie met je dokter. Of een ziekenhuis dat patiënten thuis opvolgt. En om je medicatie bij de apotheker te halen, heb je geen papieren voorschrift meer nodig.

Ook ons ziekenfonds springt mee op de digitale kar. Wist je dat je verschillende terugbetalingen online kan aanvragen? En dat je je zwangerschapsverlof en moederschaps­ uitkering kan berekenen op onze website?

Ook ons internetloket e-Mut is altijd open (www.bondmoyson.be/e-mut). Je kijkt er je maximumfactuur na of volgt er je volledige uitkeringsdossier op. Van je ziekteaangifte tot de betaling van je uitkering. Dringend medische zorg nodig op reis? Dan heb je je Europese ziekteverzekeringskaart bij de hand.

IEDEREEN MEE Verwachten we dat iedereen zomaar meegaat in die nieuwe digitale gewoonte? Tuurlijk niet. De digitale mogelijkheden zijn een extra, zodat we voor iedereen toegankelijk blijven.

Jij kiest zelf hoe je ons contacteert. Bel of

chat je met een medewerker? Of maak je online een afspraak om langs te komen in een kantoor? Wij geven je dezelfde kwalitatieve dienstverlening, via welke weg ook.

Zelf ben ik blij dat ik online mijn terugbetalingen kan nakijken. Snel en gemakkelijk. Maar heeft mijn 88-jarige vader specifieke zorg nodig, dan leg ik zijn verhaal graag persoonlijk uit. Een hele geruststelling. En wil mijn vader graag zijn zorg zélf online regelen, maar weet hij niet precies hoe? Dan kan hij gelukkig terecht bij Coponcho of S-Plus. Soms heb je maar een klein woordje uitleg nodig om helemaal mee te zijn.

Hoe bekijk je thuis je ziekenfondsdossier?

Hoe zoek je een zorgverlener op het internet? Onze mantelzorgvereniging Coponcho helpt je op weg met de vormingenreeks ‘Regel je zorg online’. Gratis, iedereen welkom. Data en locaties: 02 515 02 63, info@coponcho.be of www.coponcho.be.

Hoe betaal je veilig met je smartphone?

Waar vind je je coronapas? Of heb je een andere vraag over je smartphone of tablet?

Kom naar een Swipe Café van onze seniorenvereniging S-Plus. Iedereen welkom. Data en locaties: 09 333 58 00, o-vl@s-plusvzw.be of www.s-plusvzw.be/activiteiten.

PAUL CALLEWAERT ALGEMEEN SECRETARIS SOCIALISTISCHE MUTUALITEITEN

11

Een kritische noot, een optimistische boodschap of een duidelijke stelling.

Algemeen secretaris Paul Callewaert werpt een blik op onze samenleving en brengt je graag zijn visie.

S -INFO

GOED SLAPEN? JONG GELEERD Als je kind goed slaapt, slaap jij ook beter. Helaas ziet onze kinderpsychologe Frauke De Coen in haar praktijk vaak kinderen met slaapproblemen. Dus kwam ze met een plan om hen te helpen.

Welkom zandmannetje!

D

INGRIJPEND VOOR KINDEREN EN OUDERS

De psychologe legt meteen een opmerkelijk cijfer op tafel. “Onderzoek geeft aan dat tussen 30 en 50 % van de kinderen ergens in zijn of haar leven slaapmoeilijkheden heeft.”

“Elke leeftijdsfase wordt gekenmerkt door bepaalde slaapmoeilijkheden die frequenter voorkomen dan andere”, gaat Frauke verder.

“Zo komen nachtmerries meer voor bij kleuters en komt slaapwandelen vaker voor bij kinderen tussen 6 en 12 jaar oud.”

WAT LOKT DIE SLAAPMOEILIJKHEDEN DAN UIT? “De grootste groep kinderen met slaapmoeilijkheden in mijn praktijk zijn kinderen die niet willen gaan slapen, die vaak opstaan en huilen”, geeft Frauke aan. “Er zijn ook problemen zoals nachtelijke angsten, piekeren, een ingrijpende gebeurtenis … Tot slot zijn er externe factoren in het spel zoals te veel schermtijd, een slechte slaaphygiëne of het ontbreken van een passend slaapritueel.”

“Hoe recenter het probleem, hoe makkelijker het op te lossen is. Problemen die bijna een gewoonte zijn of het gevolg zijn van een lichamelijk probleem, zijn moeilijker aan te pakken. Soms hebben ouders zelf al alles geprobeerd, maar zonder resultaat. Als kinderpsycholoog kan ik dan het verschil maken.”

12

30 TOT 50 % VAN DE KINDEREN KRIJGT TE MAKEN MET SLAAPMOEILIJKHEDEN “Houden de problemen aan, dan is het tijd om er een kinderpsycholoog bij te halen.

Die brengt in kaart wat de triggers zijn. Om dan via aanpassingen in het slaapritme, het gedrag of de omgeving het probleem zo snel mogelijk te behandelen. Dit gebeurt vooral in gesprekken met de ouders.”

“Als we daarnaast met het kind praten, ontdekken we vaak nog bijkomende gevolgen van een slaapprobleem: aandachts- en concentratieproblemen, moeilijk gedrag stellen, veranderde eetlust, moeilijk emoties kunnen reguleren …”

GOEDE GEWOONTES? BEGIN OVERDAG

© James Arthur

NAAR DE KINDERPSYCHOLOOG? Wanneer schakel ik professionele hulp in?

Een vraag die veel ouders zich stellen. “Bij de meeste slaapmoeilijkheden ziet het kind zelf het probleem niet in, aangezien het bijvoorbeeld niet wil gaan slapen en langer wil opblijven. In de gevallen waarbij kinderen wel zelf aangeven dat ze slaapmoeilijkheden hebben, is het belangrijk dat ze eerst samen met de ouders uitzoeken waar het probleem ligt”, zegt de kinderpsychologe.

“Zo zie je soms al of het gaat over makkelijk op te lossen zaken, zoals een nachtlampje tegen de angst voor het donker, of dat diepgaandere hulp nodig is. Je kan ook al met je kind de slaapkamer aanpassen voor een optimale slaaphygiëne. Dat wil zeggen dat er ideaal gezien geen speelgoed en schermpjes zijn, rustige kleuren, weinig prikkels, voldoende ventilatie en dat het niet te warm is.”

FRAUKES SLAAPTIPS VOOR KINDEREN

1

Zorg voor een vast slaapritueel met rust en routine als je kind gaat slapen. Vermijd drukte, zware maaltijden en cafeïne of suikers.

2

Zorg voor de ideale slaapomgeving.

Vermijd schermpjes in de slaapkamer. Een slaapkamer dient vooral om in te slapen.

3

Gaan slapen moet fijn en ontspannend zijn. Maak er samen met je kind een gezellig moment van. Een babbeltje over de dag, een verhaaltje, een knuffel.

13

Overdag kan je heel wat doen om ’s nachts beter te slapen. Frauke adviseert: “Overdag voldoende bewegen is erg belangrijk voor een goede nachtrust. Pas middagdutjes altijd aan de ontwikkelingsfase van je kind aan. En vermijd zware maaltijden 1 tot 2 uur voor het slapengaan. Een kleine snack kan wel, want kinderen met een hongergevoel kunnen vaak niet slapen. Ook cafeïne bij kinderen vermijd je het best. Het zit in enkele frisdranken, maar ook in sommige chocolade.”

“Blauw licht van schermpjes zorgt ervoor dat ons lichaam denkt dat het nog geen tijd is om te gaan slapen. Het onderdrukt de productie van het slaaphormoon melatonine.

Ook hier geldt: schermpjes vermijden 1 tot 2 uur voor je kind gaat slapen. Al is dat een echte uitdaging” (lacht)!

ALS SLAPEN EEN STRIJD IS Frauke De Coen live horen? Onze kinderpsychologe geeft een (online) lezing boordevol praktische adviezen voor ouders van kinderen tussen 4 en 10 jaar. Schrijf in via www.bondmoyson.be/ infosessies-en-workshops.

IN DE KIJKER MENSTRUATIE-ARMOEDE

NIET IEDEREEN NEEN,

KAN MAANDVERBAND OF TAMPONS BETALEN Klinkt menstruatiearmoede onbekend in je oren? Geen geld hebben om maandverband of tampons te kopen: het komt nochtans veel voor. Gelukkig zijn er organisaties die (jonge) vrouwen helpen waar mogelijk, zoals BruZelle. Wat moet er gebeuren om menstruatiearmoede een halt toe te roepen?

En hoe kan je zelf helpen?

Geen maandverband of tampons kunnen kopen? Kan dat? Ja! Het is een taboe en het treft meer meisjes en vrouwen dan je denkt.

BruZelle probeert dat al 5 jaar te veranderen. Vrijwilligster Tessa Rasmussen: “Enerzijds zijn er menstruerende personen die moeilijk of geen toegang hebben tot beschermingsproducten. Anderzijds zijn er diegenen die geen of weinig producten kopen, omdat ze het geld niet hebben.”

Bij BruZelle merken ze dat de nood alsmaar groter wordt. “De corona­ crisis zorgde nog voor een piek.

Nooit eerder deelden we zoveel

gratis maandverbanden uit: meer dan 575 000 in 2021. Je kan om hygiën­ ische redenen alleen individueel verpakte maandverbanden doneren. Wij halen ze uit de verpakking en stoppen ze per 20 in stoffen zakjes, voldoende voor 1 menstruatiecyclus. Die mooie en discrete zakjes geven we gratis aan mensen in slechte of kwetsbare situaties.”

“Naast het praktische ongemak zien we ook een structureler probleem opduiken. Zo zijn er heel wat meisjes die enkele dagen spijbelen, omdat ze hun maandstonden hebben.

Menstruatiearmoede moet dringend uit het verdomhoekje. Alleen is daar nog heel wat werk voor nodig.”

14

... ongeveer

van de Vlaamse meisjes al eens menstruatieproducten leende uit geldgebrek?

… een vrouw in haar leven ongeveer

tampons of maandverbanden gebruikt?

Vlaamse menstruerende personen tussen 12 en 25 jaar niet altijd genoeg geld heeft om maandverband of tampons te kopen? Voor jongeren die in armoede leven, is dat zelfs 45 %.

MAAK WASBAAR MAANDVERBAND Een wasbaar maandverband bestaat uit 3 lagen.

De toplaag laat vocht (bloed of urine) door: katoen, velours, hydrofiele stof, tricot of flanel.

De middenlaag absorbeert: molton, badstof, bamboe of flanel.

De onderlaag voorkomt doorlekken: softshell, fleece of PUL (iets duurder).

Stappenplan: van de jonge meisjes die in moeilijke omstandigheden leven, al eens school miste door gebrek aan menstruatieproducten? En zowat 4 % van de Vlaamse meisjes past daarvoor ook vrijetijdsplannen aan.

1. Knip je patroon (zie QR-code) uit de verschillende lagen stof. Plaats de middenlaag (je kiest zelf hoeveel) op de toplaag, maak ze vast met speldjes en stik aan elkaar.

2. Daarboven komt de onderlaag. Speld alles aan elkaar vast en stik samen.

Laat de zijkant van 1 vleugel open. Knip overbodige stof naast het stiksel weg.

3. Knip de scherpe hoeken van het verband in tot tegen het stiksel. Draai het maandverband binnenstebuiten langs de opening in de vleugel.

… een vrouw gemiddeld

4. Naai de opening in de vleugel dicht.

Strijk nadien het verband plat.

5. Voeg tot slot een drukknop of klittenband toe.

per maand uitgeeft aan menstruatieproducten?

Vlaamse meisjes al eens een dubbel gevouwen zakdoek of dubbele onderbroek gebruikte, omdat ze geen menstruatiemateriaal had?

Download het stappenplan en de patronen: www.viva-svv.be/ artikels/ handleidingwasbaarmaandverband

WIL JE ZELF HELPEN? Doneer ongebruikt menstruatiemateriaal!

Je kan het droppen in een van onze inzamelboxen over heel Vlaanderen.

Die vind je in onze ziekenfondskantoren en in heel wat winkels.

Check de lijst met inzamelpunten op www.viva-svv.be/artikels/ menstruatiearmoede.

E.R. : P&V Assurances SCRL, Rue Royale 151 à 1210 Bruxelles

DE BESTE MANIER OM DE TOEKOMST VEILIG TE STELLEN, IS DOOR ER SAMEN AAN TE BOUWEN.

DE P&V GROEP IS EEN BELGISCHE COÖPERATIEVE VERZEKERINGSGROEP DIE ZICH INZET VOOR EEN SOLIDAIRE EN DUURZAME MAATSCHAPPIJ

HOEZO

Ieder van ons slikte al eens een pilletje. Maar doen we dat wel juist? Bepaalde medicijnen werken anders als je ze samen slikt. Sommige geneesmiddelen neem je op een nuchtere maag, andere na of met het eten.

En met welke voeding gaat bepaalde medicatie niet samen? 1 ding is duidelijk: medicijnen slik je niet zomaar.

PILLEN NEEM JE ZO (EN NIET ANDERS)

FABEL: WIE HET MOEILIJK HEEFT MET PILLEN INSLIKKEN, MAG DIE PLETTEN

FEIT: POMPELMOES EN BEPAALDE GENEESMIDDELEN GAAN NIET SAMEN Pompelmoes(sap) blokkeert een enzym in je lever dat belangrijk is voor de omzetting van veel geneesmiddelen. Hierdoor kan het de werking van een geneesmiddel beïnvloeden. Neem je medicatie voor een te hoge cholesterol? Zet dan geen pompelmoes op het menu. De combinatie kan in het ergste geval leiden tot de afbraak van je spieren en mogelijk zelfs tot blokkage van je nieren.

Ook mensen met epilepsie die carbamazepine nemen, mijden pompelmoes. Er zijn nog medicijnen die je niet combineert met pompelmoes, maar normaal waarschuwt je dokter of apotheker je hiervoor.

Lees de bijsluiter, daarin staat het ook zeker vermeld.

Vermaal geen enkele tablet of breek nooit een capsule open om het poeder eruit te halen zonder het akkoord van je huisarts of apotheker. Het kan de efficiëntie van het geneesmiddel beïnvloeden. Sommige tabletjes hebben een speciale buitenlaag die voorkomt dat ze in je maag uiteenvallen, bijvoorbeeld om een prikkelend effect op de maag te omzeilen. Soms is het net de bedoeling dat het geneesmiddel pas zijn werking uitoefent in de darmen. Als je ze fijnmaalt, worden werkzame stoffen snéller opgenomen dan de bedoeling is.

Daarnaast heb je tabletten met verlengde werking: de buitenlaag zorgt ervoor dat de actieve stof beetje bij beetje vrijkomt, in plaats van in 1 keer.

FEIT & FABEL: PILLEN NEEM JE ALTIJD OP EEN VAST TIJDSTIP Medicijnen neem je op de voorgeschreven tijdstippen. 1 keer per dag wil zeggen altijd op hetzelfde tijdstip – 1 of 2 uur verschil mag wel. 2 keer per dag betekent dat je de pillen om de 12 uur inneemt.

3 keer per dag betekent elke ochtend, middag en avond (voor het slapengaan). Bepaalde geneesmiddelen kunnen belastend zijn voor je maag, dus die neem je het best tijdens/na de maaltijd.

Andere werken beter als je ze los van de maaltijden inneemt.

Normaal geeft je dokter of de apotheker aan wanneer je je medicatie het best slikt. Of je kan het zelf navragen. Lees ook altijd de bijsluiter. Per ongeluk een dosis gemist? Neem de volgende keer geen dubbele dosis! Lees de bijsluiter of vraag je apotheker of huisarts om advies.

NIET ZEKER OVER MEDICATIE? Twijfel je of ben je onzeker over een geneesmiddel?

Check altijd de bijsluiter en/of vraag raad aan je apotheker of huisarts.

17

FEIT: PILLEN NEEM JE MET EEN GLAS WATER Een tablet of capsule neem je het best in met een groot glas water.

Met water blijven medicijnen niet plakken in je slokdarm. En water zorgt ervoor dat de werkzame stoffen in de medicatie sneller vrijkomen. Volg altijd strikt de instructies van je dokter of apotheker. Slik medicatie ook niet met melk. Door het hoge calciumgehalte in melk worden werkzame stoffen soms niet opgenomen, maar naar buiten gewerkt zonder dat ze effect hebben. Zo verstoren ook andere zuivelproducten, zoals kaas, yoghurt … de werking van geneesmiddelen, vooral bij sommige antibiotica.

SCAN ME

WAT DOE JE MET GENEESMIDDELEN DIE VERVALLEN ZIJN? Ontdek het op onze blog.

www.bondmoyson.be/blog

GEZOND RUGPIJN

EHBR EERSTE HULP BIJ RUGPIJN

“Ik sukkel met mijn rug”, een uitspraak die je zeker al hoorde in je omgeving.

Lage rugpijn teistert veel mensen. Toch behandelen we het niet altijd op de juiste manier. Hoe voorkom of verhelp je rugklachten? We bellen aan bij kinesist Laurence van Kinepraktijk Ruggeveld.

ONDERRUG ZIET HET MEESTE AF Een zeurende of hevige pijn onderaan je rug, van de onderste ribben tot de billen? Misschien met uitstraling naar je boven­benen? Lukken bepaalde houdingen of bewegingen niet meer door te veel pijn in je onderrug? Dat is lage rugpijn. Die kan geleidelijk, maar ook plots opkomen. En het kan hevige of zeurende pijn zijn.

Hoe komt het dat de pijn zo vaak in de onderrug zit? “Kort gezegd: hoe lager in de rug, hoe meer druk op de ruggenwervels. De allerlaagste wervel,

MEDISCHE FOTO? NIET TE SNEL! Meteen een scan (CT, MRI) of röntgenfoto bij lage rugpijn?

Neen, geen aanrader.

• Medische beeldvorming geeft je dokter of kinesist zelden bruikbare info. Als er al afwijkingen te zien zijn, hebben die bijna nooit iets te maken ook met de rugpijn. “Bij veel mensen is wel íets te zien, maar je weet nooit zeker of dat de exacte oorzaak is van de pijn”, zegt Laurence.

• Voor gewone lage rugpijn is een medische foto niet nuttig. En soms leidt een scan of foto zelfs tot onnodige behandelingen.

18

die overgaat in je bekken, is meestal het probleem. Die draagt het meeste gewicht. Hoe meer gewicht, hoe makkelijker je last krijgt”, legt kinesist Laurence Joossens uit.

VANWAAR LAGE RUGPIJN? Lage rugpijn komt zelden door een ziekte, beschadiging of afwijking van je rug. De belangrijke structuren in je rug zijn niet beschadigd. Je hoeft ook niet bang te zijn dat je er blijvende letsels aan overhoudt.

Maar vanwaar komt die rugpijn? De precieze oorzaak is vaak niet of moeilijk aan te duiden.

“Rugpijn is een complex vraagstuk. Een patiënt met rugklachten komt met een heel verhaal. Je kan een indicatie of idee krijgen van het probleem, maar je kan dat nooit 100 % staven. De 2de uitdaging is dat je rugpijn moeilijk kan objectiveren. We hebben er geen echte pijnschaal voor.”

Meestal hebben rugklachten wel te maken met een overbelasting van de rug. Je hebt lang dezelfde of een verkeerde beweging gedaan, nam lang dezelfde houding aan, je hebt overgewicht … Maar ook onderbelasting kan zorgen voor rugpijn: je spieren zijn verzwakt, je zit te veel en te lang, je beweegt (te) weinig.

LEIDRAAD BIJ LAGE RUGPIJN Het goede nieuws? Al kan lage rugpijn knap lastig zijn, de klachten van ‘gewone’ rugpijn verdwijnen meestal spontaan.

Geen reden tot ongerustheid dus.

Kan je lage rugpijn voorkomen?

“Bewegen is goed om rugpijn te voorkomen”, zegt Laurence. “Ons lichaam is gemáákt om te bewegen. Maar doe het op een verstandige manier. Dat wil zeggen: overdrijf niet. ‘Trop is te veel’, ook voor je rug. Denk ook aan ergonomie: neem een juiste houding aan en belast je rug op een doordachte manier.”

BIJ DE MEESTE RUGKLACHTEN IS RUSTIG BEWEGEN OPLOSSING NUMMER 1 Hoe pak je lage rugpijn aan?

“Bij 9 op de 10 rugklachten is rustig bewegen oplossing nummer 1. Yoga, lichte stretchoefeningen, wandelen, fietsen, zwemmen …”, aldus Laurence. Bewegen versterkt je rug­ spieren en verhoogt de belastbaarheid van je rug. Weet je niet goed hoe eraan te beginnen, laat je dan begeleiden door bijvoorbeeld een beweegcoach (zie kader).

STRETCH AWAY! Bij lage rugpijn heb je vaak pijnlijke, stijve spieren. Je spieren verkrampen als verde­digingsmechanisme: ze willen een geraakt deel beschermen of zijn overbelast door een te zware taak.

Stijve of pijnlijke rug­ spieren? Deze oefen­ingen kunnen helpen. www.bondmoyson.be/ goede-houdingenvoor-je-rug

Je kan je tegelijkertijd laten behandelen bij een kinesist. “Die helpt je met manuele therapie en oefeningen op weg. Een blokkage wegnemen, spieren losser maken, de mobiliteit van je rug verhogen … Wat extra hulp naast jouw eigen inspanningen.”

Daarnaast kan rust verlichting brengen. “Heb je lang en veel bewogen of heb je je rug geforceerd, dan zal rusten jou zeker iets bijbrengen.

Maar langdurig liggen is zinloos. Meer nog, het doet meer kwaad dan goed. Het verzwakt je rugspieren en zorgt voor meer stijfheid.

Rusten wil eerder zeggen ‘houd je rustig’.”

Je kan tijdelijk een pijnstiller, zoals paracetamol, nemen. Maar verder vermijd je medicatie beter. Tenzij je arts bepaalt dat het nodig is.

Hulp nodig?

Heb je langdurig last van rugpijn (langer dan 2 weken) of heb je uitstralende pijn? Ga zeker langs bij je huisarts. “Die kan een 1ste beoordeling maken en je zo nodig doorverwijzen naar een kinesist of specialist, zoals een orthopedist of fysisch geneesheer”, weet Laurence.

Merk je naast rugpijn krachtverlies, gevoelsstoornissen, erectiestoornissen, plasproblemen, incontinentie of felle pijn gedurende een week?

Raadpleeg dan dringend een dokter.

19

BEWEGEN OP VERWIJZING Je wil meer bewegen, maar je weet niet hoe?

Schakel de hulp in van een BOV-coach die je helpt gezond te bewegen. En je betaalt zelf maar een deel van de kosten.

Meer info: www.bondmoyson.be/ bewegen-op-verwijzing-beweegcoach

KINESIST TERUGBETAALD Vaak last van rugpijn? Dan kan een kinesist helpen. Die begeleidt je met oefeningen om je rug sterker te maken, helpt je rugspieren los te maken en leert je hoe een betere houding rugpijn kan voorkomen.

Meer info: www.bondmoyson.be/ terugbetaling-kinesist

IN HET SPOOR VAN COMMUNITY HEALTH WORKERS

IN HET SPOOR VAN ...

COMMUNITY HEALTH WORKERS HILAL EN ERSIN

20

WIE ZIJN DE COMMUNITY HEALTH WORKERS? Het is koud en druilerig buiten, maar het deert Hilal en Ersin allerminst. Ze zijn klaar en enthousiast om de hele dag op pad te gaan. Allebei zijn ze Community Health Worker in de Genkse wijk Waterschei en Nieuw Texas. Wij volgen hen en zien hoe ze kwetsbare mensen perfect bereiken en hen de weg wijzen naar de nodige en juiste zorg.

9 uur

Buurthuis De Singel, de koffie dampt.

Ersins mond mag verstopt zijn achter een mondmasker, zijn ogen verraden een brede, uitnodigende glimlach. Collega Hilal is druk aan het telefoneren en bevestigt enkele afspraken voor vandaag. “In het begin van het project was het zoeken.

Hoe bereiken we mensen? We werken vlot samen met de buurtwerking Saamo en de jeugdwelzijnswerking van jeugdhuis Gigos. Zij vangen constant signalen op vanuit de buurt. En dan is er de creativiteit en goesting van Ersin, waarmee we de wijk zijn ingetrokken”, glimlacht Hilal.

Hilal en Ersin werken vooral outreachend: ze gaan naar de mensen toe in de wijk. “We organiseerden koffiemomenten. We gingen van deur tot deur en nodigden mensen uit voor een leuk moment in fijn gezelschap. Op die manier maakten we ons project bekend. Meer niet. Het is geven en nemen. Geven komt eerst”, vertelt Ersin. De zomerse buurtsamenkomsten waren een succes. Hilal knikt. “We bereikten mensen die je anders totaal niet bereikt.

Zo konden we starten met ons eigenlijke werk als Community Health Worker.”

10.30 uur

Op naar de wijk ‘Nieuw Texas’, op huisbezoek bij Huseyin en Funda. Huseyin heeft kanker en heeft een buikoperatie ondergaan. Maar dat weerhoudt hem er niet van om positief in het leven te staan. “Wat moet ik doen? Wenen? Dat helpt me geen stap vooruit”, knipoogt hij.

Met de deur in huis vallen? Niet de stijl. Alles gaat er gemoedelijk – maar veilig en volgens de coronamaatregelen – aan toe. Bij een kopje muntthee praten ze over Huseyins ingreep, maar ook alledaagse

zaken. Afwisselend in het Turks en het Nederlands.

“Ik word hier onthaald als een dochter. Een leuke afwisseling voor een gezin met 4 zonen hé”, lacht Hilal. Eigenlijk zijn Hilal en Ersin er in 1ste plaats voor Funda. Om te helpen bij de administratieve mallemolen die aansleept na haar arbeidsongeval.

Maar tegelijkertijd polsen ze naar de (eerdere) zorgvragen van Huseyin. Zo helpt Hilal bij de aanvraag van een rolstoel en de zorgaanpassingen in de badkamer. Procedures die energie vragen waaraan het Huseyin en Funda nu een beetje ontbreekt.

11.30 uur

Op de terugweg naar het buurthuis praten we na. “Laagdrempeligheid en spontaniteit is onze grootste kracht. Veel organisaties schermen graag met die termen, maar wij zetten het echt om in de praktijk. We staan dicht bij de mensen. Dat vertrouwen hebben wij en zeker zij nodig”, weet Hilal. “Een ander deel van ons werk is informatie verspreiden over corona, vaccinatie, testing ... Het is niet onze taak om met het vingertje te wijzen en te zeggen wat iemand móet doen. We zorgen ervoor dat iedereen beschikt over correcte info. We gaan het gesprek aan, zonder oordeel. Dan bereik je al veel. Tegelijkertijd ontdekken we zo zorgvragen bij mensen die we anders nooit te weten zouden komen.”

12 uur

Voor de laatste keer in 2021 kunnen mensen uit de wijk in het buurthuis genieten van een zelfgemaakte maaltijd. Elke dinsdag staat er eten op tafel voor de schappelijke prijs van 5 euro.

Een kom verse erwtensoep, gevolgd door een stevige portie lasagne à la mama en een smeuïge tiramisu om af te sluiten. Gekookt met liefde door de vrijwilligers van het keukenteam.

21

Community Health Workers zijn sociale professionals die mensen in kwetsbare situaties op een toegankelijke en laagdrempelige manier de weg wijzen naar de juiste zorg. Want wie in een maatschappelijk moeilijke situatie zit, vindt nog altijd te weinig of niet de weg naar ons zorgsysteem. Of vermijdt of stelt zorg uit. De coronacrisis legde nog eens extra de vinger op die wonde.

Daarom lanceerde de federale overheid in 2021 het project Community Health Workers. In 10 Belgische steden zijn intussen 50 Community Health Workers aan de slag, die een duidelijke band hebben met de plaats waar ze werken.

Intussen is bekend dat het project zeker nog verlengd wordt tot eind 2022.

Dé troef en kracht van de Community Health Workers is dat ze naar de mensen toe gaan.

Ze wachten niet tot ze komen aankloppen met hun vraag, maar zoeken personen in kwetsbare wijken zélf op. Ze luisteren en er komen problemen naar boven die anders verborgen bleven. Ze gaan in gesprek en kunnen nadien concreet aan een oplossing werken. Een Community Health Worker is een aanspreekpunt dat vertrouwen geeft en een brug vormt tussen de kwetsbare personen, de samenleving en de zorg.

IN HET SPOOR VAN

Voor het eerst sinds lange tijd schuiven ook Huseyin en Funda mee aan. De vriendschappelijke en hartelijke sfeer verwarmt meer dan een radiator op de hoogste stand.

13 uur

Hilal maakt zich op voor enkele telefonische consultaties met toekomstige mama’s. En een live gesprek met een jonge zwangere vrouw van TurksBulgaarse afkomst. Allemaal hebben ze hulp nodig om administratie te regelen, zoals een moederschapsuitkering. “Toen ze ons aanstelden als Community Health Workers, keken ze niet alleen naar wat op ons diploma staat. Zelf heb ik veel ervaring met sociaal werk en straathoekwerk, maar eigenlijk is het vooral belangrijk of je voeling hebt met de mensen uit de wijk”, vertelt Hilal.

“De taalbarrière is nog groot”, merkt Ersin op. “Zeker bij de oudere generatie mijnwerkers. Maar ook bij de nieuwkomers.” Het feit dat zowel Hilal als Ersin vlot Turks praten, is vaak een opluchting en zorgt voor een band. “We houden zitdagen waarop mensen kunnen langskomen met vragen. Mensen komen zelf naar ons toe, soms meer dan 10 cliënten per zitdag. Mond-tot-mondreclame werkt. Ook in digitale tijden”, aldus Ersin. “Maar liever drukke dagen, dan met onze vingers draaien”, lacht Hilal. “Het toont dat we echt een nood invullen.”

Angst en gebrek aan vertrouwen blijken een 2de drempel om de juiste zorg te vinden. Hilal: “Mensen kennen de juiste instanties niet of hadden een slechte ervaring, en haken af. Lange wachttijden of ingewikkelde procedures zijn bijvoorbeeld heel frustrerend. Zeker omdat velen administratief niet sterk genoeg staan om het hele proces te doorlopen. De juiste ondersteuning ontbreekt. Onze taak is informeren, toeleiden en doorverwijzen. Al merk ik na het toeleiden dat ze soms toch niet voldoende vertrokken zijn. Ik laat ze dan niet los en blijf ze verder ondersteunen.”

“MENSEN KENNEN DE JUISTE INSTANTIES NIET OF HADDEN EEN SLECHTE ERVARING, EN HAKEN AF”

14 uur

De buurt kent Hilal en Ersin wel vrij goed, maar ze blijven inzetten op verdere bekendmaking van het Community Health Workers-project. “We proberen mensen te bereiken via sociale media, de stads- en wijkkrant. Er is al een Facebookgroep, binnenkort hopen we een WhatsApp-groep op te zetten. Om nog makkelijker bereikbaar te zijn”, vertelt Ersin.

Er blijven nog altijd mensen onder de radar. Vandaar de nauwe samenwerking met het buurt- en jeugdhuis, waar Ersin binnenspringt voor een kort overleg. “Als we merken dat mensen geen goed sociaal netwerk hebben of geïsoleerd zijn, brengen we hen in contact met het buurtof jeugdhuis. Hebben de kinderen geen vrijetijdsbesteding, dan kunnen ze zich hier uitleven, vriendjes leren maken, de taal leren …” , weet Hilal. “Zo was er onlangs een zorgvraag van een TurksBulgaarse mama met een zoontje van

22

9 jaar. Ik liet hem aansluiten bij jeugdhuis Gigos. Dat was zo geregeld dankzij de collega’s. En die mensen krijgen een makkelijkere start. Dat is in mijn ogen óók een onderdeel van mijn werk.”

14.30 uur

Aan de algemene dokterspraktijk Althea wacht Dilek op Hilal.

“Deze mama heeft een dochter van 19 jaar met een mentale ontwikkelingsachterstand. Ze vermoedt dat ze in aanmerking komt voor een tegemoetkoming of budget van het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap). Alleen heeft ze geen idee waar en hoe ze moet beginnen om dit in orde te brengen. We gaan op gesprek bij de huisarts om te kijken hoe we de aanvraag starten en of er dossiers zijn die we kunnen meenemen”, legt Hilal uit. Hilal tolkt en weet welke vragen ze moet stellen. “Het is zo spijtig dat het meisje intussen volwassen is. Wie weet hoe lang had ze al recht op bijkomende ondersteuning …” Het gesprek met de dokter maakt Hilal gelukkig wijzer, zodat ze samen met de moeder de procedure kan opstarten.

16 uur

De dag zit er bijna op. Hilal en Ersin keren terug naar het buurthuis.

Daar wacht nog een volle mailbox. En in Ersins hoofd zijn zonder twijfel alweer heel wat ideetjes ontsponnen.

S -INFO

BINNENKIJKEN IN MARCELS

AANGEPASTE WONING Niemand houdt van ouderdomskwaaltjes.

Toch hoeven ze geen hindernis te zijn om lang zelfstandig thuis te wonen. Kijk naar Marcel, die zijn woning aanpaste en zo zijn vrijheid herwon.

Achterwaarts de trap af, de radiator vasthouden om op het toilet te gaan zitten … als je ouder wordt, gaan dagelijkse handelingen wat moeilijker. Dat merkte ook Marcel (79): “Ik begon te sukkelen. Mijn vrouw Marleen moest me overal mee helpen. Een ergotherapeute kwam langs en legde me per ruimte mijn nieuwe mogelijkheden uit. Een verademing!”

HAL EN TRAP “De treden aan mijn voordeur geraakte ik niet meer op, daar hangt nu een handgreep”, toont Marcel.

Hij heeft nu ook een 2de trapleuning. Boven staat een extra wandelstok. “Een traplift is nogal een investering, die wou ik nog niet meteen maken.”

BADKAMER “Ik hield me vast aan de radiator om op het toilet te gaan zitten. Niet ideaal”, zegt Marcel. De ergotherapeute raadde hem een toiletverhoger aan en naast de wc kwam een handgreep. Met een badplank kan Marcel veilig zijn benen in bad heffen zonder zijn evenwicht te verliezen.

SLAAPKAMER Met een bedtransferbeugel kan hij gemakkelijker rechtop komen als hij in bed ligt. “Maar als ik dan zit, heb ik het moeilijk om recht te staan. Met een hoger bed, is de afstand kleiner.” De ergotherapeute zorgde voor pootverhogers. “Voor Marleen is dat ook handiger hoor”, lacht Marcel.

KEUKEN Marcels fijne motoriek is niet meer wat ze geweest is. Met een bordrand en verzwaard bestek kan hij opnieuw van zijn maaltijden genieten, zonder morsen. “Dankzij een paar simpele trucjes kan ik het weer allemaal zelf.”

MOBILITEIT Uitstapjes worden steeds moeilijker. “Ik wil graag mijn vrienden blijven zien, naar de bakker of de winkel kunnen gaan … Ik geniet van de buitenlucht en gebruik daarom een rollator voor grotere verplaatsingen. Van mijn zoon kreeg ik een auto-instaphulp cadeau. Zo kan hij me van tijd tot tijd nog meenemen om uit te waaien aan zee.”

ADVIES OVER HULPMIDDELEN Met een aangepaste woning kan je langer en veiliger thuis wonen. Een ergotherapeut van onze Dienst Maatschappelijk Werk komt gratis langs en toont je de mogelijkheden die passen bij jouw situatie. Hulp vragen? Bel 09 333 55 00.

23

© KU Leuven - Rob Stevens

180°

TOM BECKERS EXPERT GEDRAGSVERANDERING

EEN KWESTIE VAN GEWOONTE Januari is voor velen de maand van de goede voornemens. Alleen belandt het merendeel van die voornemens al na enkele maanden in de prullenmand. Hoe komt het dat het zo moeilijk is om een slechte gewoonte af te leren of een nieuwe aan te leren? Hoogleraar Tom Beckers, expert gedragsverandering, legt uit en geeft tips.

AUTOMATISCHE PILOOT “De reden waarom een goed voornemen snel vervaagt, is simpel”, verklaart dokter Tom Beckers. “Heel veel gedragingen worden na verloop van tijd een routine en zitten ingebakken in onze hersenen. Op zich is dat nuttig. Als bepaald gedrag nooit een gewoonte werd, zou ons verstand overbelast geraken. Omdat we voortdurend zouden nadenken bij ons doen en laten.”

WIST JE DAT … het gemiddeld 66 dagen duurt om een nieuwe gewoonte aan te leren? Iets meer dan 2 maanden dus.

“In de praktijk doen we dat niet en werkt ons brein op automatische piloot. Dat is handig om ons systeem te ontlasten. Gelukkig, anders kregen we niets meer gedaan. Maar zo ontglipt ons gedrag ook aan onze controle. En wanneer het om gedrag gaat dat we niet meer willen stellen, maakt dat ons het leven moeilijk.”

24

TIJD EN TRAINING “Het werkt zo voor ons, maar ook voor bijvoorbeeld ratjes in een labo”, weet Tom. “Stel, je zet ratten in een kooi en je leert hen dat ze eten krijgen zodra ze op een hendel drukken. Geef je dezelfde ratten daarna heel veel eten, zodat ze geen honger hebben, dan zullen ze in 1ste instantie niet meer op de hendel drukken.”

“Maar heb je ze lange tijd die handeling aangeleerd, dan zullen ze dat wél blijven doen, of ze nu weinig of veel eten krijgen. De handeling is namelijk een gedachteloze routine geworden. Het menselijke brein werkt op dezelfde manier. Iets wat we gewend zijn, leren we niet zo snel af. Een oude gewoonte laten vallen of een nieuwe aanleren, vraagt tijd en training.”

8 TIPS OM EEN SLECHTE GEWOONTE AF TE LEREN OF EEN GOEDE GEWOONTE AAN TE LEREN

1 2 3 4 5 6 7 8

Leer je triggers voor het gedrag dat je wil afleren goed herkennen.

Bijvoorbeeld: je voelt na het eten of sporten de drang naar een sigaret.

Stel vervanggedrag bij het afleren van een slechte gewoonte.

Bijvoorbeeld: eet een (gezonde) snack telkens als je een sigaret wil opsteken. Of sta recht en ga even buiten een frisse neus halen. Met andere woorden: zoek een goed (en gezond) alternatief.

Koppel je alternatieve of vervanggedrag aan terugkerende situaties of tijdstippen. Bijvoorbeeld voor het slapengaan, na het ontbijt, voor je de deur uitgaat … Zo wordt dat moment een trigger of herinnering voor je nieuwe gedrag.

Probeer je voornemen positief te formuleren. ‘Ik ga gezonder eten’ zal je meer motiveren dan ‘ik ga minder snoepen’.

Een handeling wordt een gewoonte door herhaling. Ook bij het af- en aanleren van een gewoonte is het belangrijk om vol te houden over een langere periode (minstens 8 weken). Laat je niet ontmoedigen als je een keer een ‘misstap’ begaat en vervalt in je oude gedrag. Morgen is er een nieuwe dag, dan ga je er weer tegenaan!

Volg je gedragsverandering bewust op, zeker in het begin. Zo voorkom je dat je hervalt in je oude gewoonte.

Houd je vorderingen bij in een app of in een notitieboekje.

Breng andere mensen op de hoogte van je geplande nieuwe gewoonte of gedrag. Zo kunnen ze je steunen.

Kan je je voornemen in groep realiseren? Doen! Het helpt om het langer vol te houden. Groepsdruk én extra motivatie spelen een belangrijke rol.

SIMPEL TRUCJE “Als we voldoende tijd hebben om er toegewijd mee bezig te zijn, dan lukt het meestal wel om een gewoonte af te leren. Alleen zijn we in de praktijk vaak moe, staan we onder stress, zijn we gehaast …

En daardoor steekt een routine makkelijker weer de kop op. Ook gewoontes die gelinkt zijn aan verslavende middelen, zoals alcohol, nicotine, drugs, zijn moeilijker om te doorbreken.”

STEL JE VERVANGGEDRAG VAAK GENOEG, DAN MAAK JE IN JE BREIN EEN ALTERNATIEVE ROUTE EN CREËER JE EEN NIEUWE GEWOONTE

“Wat wél kan helpen: alternatieve gewoontes aanleren. Stel, je wil minder snoepen. Dan raad ik aan om vervanggedrag te zoeken.

Concreet: telkens als je een stuk chocolade wil eten, eet je een stuk fruit. Niet alleen eet je alvast geen snoepgoed, ook je hongergevoel zal minder sterk worden.

Je zal meteen daarna minder de drang voelen om een chocoladereep te eten.”

“Bij een negatief doel blijft de verleiding groot om te hervallen in je slechte gewoonte. In het geval van een positief doel herinner je jezelf niet voortdurend aan wat níet mag én is er een alternatief voorhanden. Bij een negatieve formulering ligt falen op de loer, bij het positieve doel een mogelijk succes. Het zijn zulke kleine trucjes die je wel degelijk kunnen helpen om aan gewoonteverandering te doen.”

“Als je vervanggedrag vaak genoeg stelt, maak je in je hersenen bij wijze van spreken een alternatieve route. En op termijn zal je dan alsmaar makkelijker voor de nieuwe, gezonde optie kiezen.”

WEBINAR ‘STOPPEN MET SNOEPEN’

POSITIEF DOEL “Nog een aanrader is om een positief doel te stellen: zeg wat je wél wil doen in plaats van wat je niet wil doen”, gaat Beckers verder. “Zeg niet: ‘ik wil minder in mijn zetel hangen’. Maar zeg: ‘ik wil meer sporten’. Uit een grootschalig onderzoek naar nieuwjaarsvoornemens bleek dat mensen die hun voornemen positief formuleerden het effectief langer volhielden dan degenen die het op een negatieve manier verwoordden.”

25

Na deze online sessie op 27 januari maak jij komaf met je snoepgewoonte.

Info en inschrijven via www.bondmoyson.be/ webinars.

SCAN ME

DAGBOEK VAN EEN GEWOONTEVERANDERING: INNE PIKT HARDLOPEN OP. www.bondmoyson.be/blog

MUTUALISTISCHE VERKIEZINGEN JOUW MENING DOET ERTOE

ZO ZIE JIJ DE TOEKOMST …

“Er zijn zoveel premies, statuten en instanties, maar het is moeilijk om er zelf je weg in te vinden.

Als oudere met een chronische ziekte verwacht ik van mijn ziekenfonds dat ze mij nog beter informeren over waar ik mogelijk recht op heb.”

Wat brengt de toekomst voor onze zorg en de sociale zekerheid? Maar liefst 8000 leden van ons ziekenfonds lieten hun licht schijnen op de uitdagingen van vandaag en morgen in een online bevraging. Dit zijn de meest opvallendste resultaten.

WAT ZIJN DE GROTE UITDAGINGEN VOOR DE VOLGENDE GENERATIE? Ongelijkheid tussen arm en rijk

55 %

Kostprijs van onze sociale zekerheid

47 %

Gevolgen van de klimaatopwarming

33 %

Vergrijzing

30 %

Problemen met mentale gezondheid

28 %

Nieuwe ziektes zoals COVID

25 %

Werkbaar werk

25 %

Digitalisering en automatisering

16 %

Nieuwe medische technologie Grote diversiteit

HOE ZOU JIJ ONS ZIEKENFONDS NU OMSCHRIJVEN?

15 % 7%

ONGELIJKHEID IS DE GROOTSTE UITDAGING

VOOR IEDEREEN 42 %

OUDERWETS OF INNOVATIEF? Je ziekenfondszaken makkelijk online kunnen regelen?

Dat vinden 2 op 3 belangrijk, en terecht. We nemen deze feedback dan ook ernstig. Met ons internetloket e-Mut en de tools op onze website blijven we werken aan innovatieve oplossingen voor onze leden. Zo kan je sinds kort je dossier arbeidsongeschiktheid zo goed als volledig online opvolgen. En wie op reis gaat, vindt zijn Europese ziekteverzekeringskaart in e-Mut.

BEHULPZAAM 41 % OUDERWETS 12 %

LUTGARDE (67)

BETROUWBAAR 41 %

26

… EN ZO BOUWEN WE AAN DE TOEKOMST

“Naar de tandarts gaan wordt al snel duur. Kunnen we complexe ingrepen beter terugbetalen? En misschien de drempel voor parodontologie lager maken, want als je tandvleesproblemen snel aanpakt, kan je vaak erger voorkomen.”

BLIJF NIET ZITTEN MET JE IDEEËN Ons ziekenfonds is er voor jou. En is ván jou. We luisteren naar wat onze leden zeggen en gaan daarmee aan de slag. Een tip, een compliment of een klacht: we nemen elke suggestie altijd ernstig. Wat jouw feedback of vraag ook is, spreek een medewerker aan of laat ons iets weten.

MUTUALISTISCHE VERKIEZINGEN OP KOMST

NIET IEDEREEN IS HETZELFDE, MAAR WEL GELIJKWAARDIG

MAXIME (21)

Daarom delen en herverdelen we. Iedereen geeft volgens eigen vermogen en krijgt volgens eigen noden. Solidair zijn met 1 individu is mooi, solidair zijn met iedereen het mooist. Want samen zijn we het sterkst.

Ontdek de 5 waarden van ons ziekenfonds op www.bondmoyson.be/waarden

GA JIJ AKKOORD? Iedereen heeft recht op 93 % is het (helemaal) eens een waardige uitkering bij ziekte of werkloosheid.

De pensioenen in ons 87 % wil hogere pensioenen land zijn te laag.

Een bezoek aan de huis- 57 % kan zich hierin vinden arts moet altijd gratis zijn.

27

Inspraak is meer dan 1 bevraging, maar ligt aan de basis van onze werking. Daarom kiezen we om de 6 jaar democratisch wie er in onze algemene vergadering zetelt. In november 2021 stelden honderden leden zich hiervoor kandidaat. Binnenkort is het aan jou om te kiezen. Hou je inbox of brievenbus in de gaten, want dit voorjaar ontvangt ieder stemgerechtigd lid een stemoproep. Je zal trouwens online kunnen stemmen, een primeur!

Alle info vind je op www.bondmoyson.be/ inspraak

SCAN ME

S -INFO

GEEN ZORGEN OVER JE ZIEKENHUISFACTUUR WAAROM KLINIPLAN OF KLINIPLANPLUS?

Elk jaar belandt in 1 op de 3 gezinnen een kind of volwassene in het ziekenhuis. Als dat gebeurt, is een hospitalisatieverzekering geen overbodige luxe. Maar waarop let je als je zo’n verzekering zoekt?

2. Wat staat er in de verzekeringspolis over ernstige ziekten? Kan je nog wel aansluiten? Worden de ambulante kosten (zorg buiten het ziekenhuis) terugbetaald?

En welke ernstige ziekten, bijvoorbeeld kanker, multiple sclerose, parkinson …, staan in de polis vermeld?

3. Is er een vergoeding voor kosten van de medische zorg voor of na je opname?

Denk aan dokterskosten, geneesmiddelen, een scan, kinesitherapie …

Hoe goed het systeem van sociale zekerheid in ons land ook is, een ziekenhuisopname kost veel geld. En wie ziek is, kan extra zorgen missen. Op zoek naar een hospitalisatie­ verzekering die bij jou past?

4. Wat met een dagopname? Voor ongeveer 45 % van de ingrepen blijf je niet langer dan een dag in het ziekenhuis. Kan je hiervoor ook een vergoeding krijgen van je verzekering?

4 TIPS:

MELD ALTIJD JE OPNAME

1. Vind jij een eenpersoonskamer belangrijk? Kies voor een verzekering die de extra kosten dekt. Is een kamer met 2 of meer personen oké voor jou, dan zit je vaak goed met een voordeligere basisdekking.

Binnenkort naar het ziekenhuis? Ga naar www.meldjeopname.be en breng ons vandaag al op de hoogte. Je krijgt informatie over het prijskaartje, weet welke papieren je moet invullen en we helpen je de nazorg te regelen.

28

De hospitalisatieverzekeringen van jouw ziekenfonds zijn uitstekende keuzes. En wel hierom: • KliniPlan is een hospitali­ satieverzekering die de meeste kosten van een opname in een twee- of meerpersoonskamer terugbetaalt.

• KliniPlanPlus is een sterke verzekering met hoge terug­ betalingen en zonder franchise in een eenpersoonskamer.

• Voor onze verzekeringen betaal je lage premies.

• Heb je een ernstige ziekte? Bij ons kan je nog altijd aansluiten en een toekenning waarborg ernstige ziekte krijgen. Hierbij krijg je de werkelijke ambulante kosten terugbetaald, na de wachttijd van 3 maanden.

• Je krijgt een vastgelegd percentage bovenop je ziekenhuisfactuur uitbetaald als vergoeding voor medische kosten voor en na je ziekenhuisopname. Voor kinesitherapie krijg je de werkelijke kosten terugbetaald.

• Niet alle verzekeringen komen tussen bij een dagopname.

KliniPlan en KliniPlanPlus wel.

BEREKEN JE PREMIE Meer weten over KliniPlan en KliniPlanPlus? Je premie berekenen? Surf naar www.kliniplan.be.

DE REKENING VAN GYNAECOLOOG

Ines 23 JAAR GING OP RAADPLEGING BIJ DE GYNAECOLOOG

“Toen ik laatst bij mijn huisarts was, raadde hij me aan om ook langs te gaan bij een gynaecoloog. Vanaf mijn leeftijd is dat blijkbaar een goed idee”, vertelt Ines. “De gynaecologe stelde me een paar vragen, deed een klein onderzoek en nam een uitstrijkje. Ik was wat zenuwachtig, maar het viel reuzegoed mee.

Ik vroeg haar ook advies over de pil. Veel leeftijdsgenoten kiezen nu voor andere anticonceptiemiddelen. Ik wilde weten wat het beste is voor mij.”

HOEVEEL KOSTTE HET DOKTERSBEZOEK VAN INES?

€ 40,00 (raadpleging gynaecoloog)

€ 45,70 (uitstrijkje) - € 52,06

(terugbetaling wettelijke ziekteverzekering)

€ 33,64

WAAROM EEN UITSTRIJKJE? Het uitstrijkje is een eenvoudige test waarmee je baarmoederhalskanker vroegtijdig kan opsporen. De dokter spert je vagina open met een eendenbek of speculum. Daarna schraapt hij of zij met een borsteltje een aantal losse cellen van je baarmoederhalswand af. In een laboratorium worden de cellen onderzocht.

Goed om te weten: voor een uitstrijkje kan je zowel bij je huisarts als bij je gynaecoloog terecht.

Vrouwen tussen 25 en 65 jaar worden om de 3 jaar uitgenodigd voor een uitstrijkje. Dat gebeurt in het kader van een bevolkings­ onderzoek. Als je een uitstrijkje laat nemen binnen dit traject, betaal je enkel het remgeld van de raadpleging. Het uitstrijkje zelf is dan volledig terugbetaald.

(remgeld en supplementen, zelf betaald)

GECONVENTIONEERD OF NIET? Ongeveer de helft van de gynaecologen houdt zich aan vooraf afgesproken tarieven. Zij zijn geconventioneerd en rekenen dus geen supplementen aan.

Een niet-geconventioneerde zorgverlener kan boven op het remgeld wél supplementen aanrekenen. Zoek jouw zorgverlener op: www.bondmoyson.be/conventie.

29

S -INFO

IN DE BAN VAN DWANG Ook jij kent wel iemand met gewoontes die een tikkeltje bizar zijn. Steevast meermaals checken of de deur op slot is. Of pas kunnen vertrekken na een vaste controleronde door het huis. Of meer dan gemiddeld je handen wassen per dag. Onschuldig, tot blijkt dat die ‘gewoontes’ je leven beheersen en er sprake is van dwanghandelingen.

In het centrum voor Obsessieve Compulsieve Stoornissen (OCS) van het UZ Gent spraken we met psychiater Hannelore Tandt en ex-patiënt Annelies Deswarte, vandaag aan de slag als ervaringswerker op de afdeling. We vragen hen wat OCS – vroeger ook bekend als dwangneurose – precies is.

VAST IN EEN SPIRAAL “Natuurlijk hebben veel mensen vaste gewoontes of bepaalde routines. We hebben allemaal weleens rare gedachten zoals ‘stel dat ik nu op de sporen stap’ of ‘stel dat ik nu mijn stuur omsla’.

Dat is volstrekt normaal”, legt dokter Tandt uit.

“Het wordt pas problematisch als je geen plezier meer beleeft aan je gewoontes, als ze stress veroorzaken en ze je leven overheersen. Of als je blijft doormalen op zo’n ‘vreemde’ gedachte, in plaats van ze luchtig te laten passeren.”

Mensen met OCS zitten vast in een spiraal van opdringerige gedachten of obsessies, die ze proberen op te vangen met bepaalde dwanghandelingen. “Wanneer dwanggedachten en -handelingen meer dan 1 uur per dag in beslag nemen, is er een probleem”, verduidelijkt dokter Tandt.

Ervaringswerker Annelies Deswarte (links) en psychiater Hannelore Tandt (rechts)

“Bij een gemiddelde persoon met OCS nemen de gedachten 6 uur en de handelingen 4,6 uur per dag in beslag. Dat heeft een enorme impact op je levenskwaliteit.”

GEEN LEVEN MEER Annelies Deswarte (32) meldde zich 8 jaar geleden aan voor een opname in het OCS-centrum van het UZ Gent. Haar smetvrees had zulke proporties aangenomen dat het niet meer leefbaar was. “Op het eind kon ik niet meer naar buiten en niks meer aanraken zonder dat ik uren moest douchen”, getuigt ze.

“Liet ik mijn washandje vallen in de douche, dan moest mijn moeder het oprapen. Want ik mocht niets van de grond oppakken. Mijn handen waren helemaal rauw van het vele wassen en toch overgoot ik ze tientallen keren per dag met pure alcohol. De gedachte om vuil te zijn, was sterker dan de pijn die ik voelde.”

“Mijn leven bestond enkel nog uit mijn obsessieve gedachten. Ik besefte dat ik me moest laten

30

4 GEDAANTEN VAN OCS Er zijn 4 types OCS. Vaak hebben mensen doorheen de tijd last van meer dan 1 type.

1. Smetvrees: angst om vuil te zijn en besmet te worden, of om anderen ziek te maken. Daarom maak je jezelf, je kleding en je woning constant schoon.

2. Orde en symmetrie: je onbehaaglijk of gespannen voelen als voorwerpen niet symmetrisch of in een bepaalde volgorde staan.

Daarom streef je er voortdurend naar om alles netjes recht en symmetrisch te leggen.

3. Controle: angst dat door jouw nalatigheid een groot onheil gebeurt, zoals inbraak of brand. Daarom controleer je constant alles in je woning.

4. Verboden of taboegedachten: gewelddadige of verboden gedachten ervaren. Daarom voer je bepaalde rituelen uit om dit ongedaan te maken of om geruststelling te vragen.

helpen en ik ben zeer blij dat ik toen hier ben terechtgekomen.”

VERKEERDE DIAGNOSE OCS is een vrij onbekende aandoening, ook in de hulpverlening. Mensen zoeken niet snel hulp, omdat ze veronderstellen dat ze gewoon zo zijn. Anderzijds ondergaan patiënten soms verkeerde onderzoeken of krijgen ze foute diagnoses door onwetendheid in de medische wereld.

“Dat OCS vaak laat ontdekt wordt, zorgt ervoor dat je brein járen training heeft gekregen in het ‘dwangen’. En dat de omgeving van de persoon al flink ‘mee dwangt’ in een poging om het leefbaar te houden. Dat maakt de therapie natuurlijk erg zwaar. Vroege opsporing is dus cruciaal”, legt dokter Tandt uit.

Annelies bevestigt: “Ik herinner me mijn allereerste dwanghandelingen, toen ik 8 jaar was. Nooit stelden hulpverleners de diagnose OCS. Pas op mijn 24ste, toen je er echt niet meer naast kon kijken, kwam ik hier terecht.”

“De therapie was heftig, maar ik heb me erdoor gesparteld. Vandaag kan ik zeggen: ik leef weer. Ik doe alles wat ik tof vind: ik reis, ik zwem in zee, ik zie vrienden. Alles wat vroeger ondenkbaar was. Ja, het blijft lastig. Ik moet elke dag opnieuw vechten tegen een stroom aan dwanggedachten. Maar dankzij therapie kan ik er nu voor kiezen om te leven.”

PSYCHOLOGISCHE HULP NODIG? Check ons aanbod en de terugbetaling op www.bondmoyson.be/psycholoog.

ALS DE DIAGNOSE LAAT GESTELD WORDT, HEEFT JE BREIN JÁREN TRAINING GEKREGEN IN HET ‘DWANGEN’

MEER WETEN OVER OCS? Op onze blog gaan we dieper in op de types OCS, de therapie, de rol van familie en vrienden en het belang van lotgenotengroepen.

HANNELORE TANDT, PSYCHIATER UZ GENT © James Arthur

www.bondmoyson.be/blog

31

SCAN ME

VOOR JOU

ANTICONCEPTIE TERUGBETAALD 8 op de 10 vruchtbare vrouwen in België gebruiken anticonceptie. De pil blijft nummer 1, daarna volgt het spiraaltje. Maar er bestaan nog andere voorbehoedsmiddelen die beschermen tegen een ongewenste zwangerschap, zoals een condoom, een vaginale ring, een staafje ... Bond Moyson beschermt je tegen hoge kosten.

ANTICONCEPTIE Je krijgt tot 15 euro per jaar terugbetaald voor anticonceptiemiddelen, zoals de pil, ring of pleister. Bij aankoop van een spiraal betalen we om de 3 jaar tot 45 euro terug. Voor een implantaat betalen we om de 2 jaar en 9 maanden tot 45 euro terug.

Vraag aan je apotheker bij aankoop van je anticonceptiemiddel een bewijs en bezorg het aan ons ziekenfonds.

CONDOOMS Mannen én vrouwen krijgen elk jaar tot 15 euro terugbetaald voor condooms. Bezorg ons je aankoopbewijs.

15 45 EURO PER JAAR voor de pil

EURO OM DE 3 JAAR

voor een spiraaltje of staafje

STERILISATIE Voor een vasectomie en sterilisatie betalen we eenmalig 45 euro van het remgeld terug op basis van je ziekenhuisfactuur.

15

45

EURO

voor condooms

voordelen 32

EURO

voor sterilisatie

DOE JE VOORDEEL Alle voordelen en terugbetalingen van Bond Moyson vind je op www.bondmoyson.be/terugbetalingen.

AGENDA

NU UIT Oost-Vlaanderen

VOOR PITTIGE PLUSSERS JAARBROCHURE S-PLUS 2022 S-Plus organiseert activiteiten voor pittige plussers. Kies uit een ruim aanbod: nieuwe plaatsen ontdekken, een gezellige namiddag in jouw buurt, toneelvoorstellingen, infosessies, reizen, activiteiten rond bewegen en gezondheid en veel meer. Vraag nu onze jaarbrochure ‘S-Plus verassend veelzijdig 2022’ aan.

ONTDEK NOG MEER ACTIVITEITEN: www.bondmoyson.be/ activiteiten

27 JANUARI

10 FEBRUARI

Online

Online

VOOR WIE MINDER WIL SNOEPEN OF SNACKEN

VOOR KOPPELS

WEBINAR STOPPEN MET SNOEPEN Kan jij het snoepen of snacken tussen de maaltijden door of 's avonds ook zo moeilijk laten?

Deze online infosessie geeft inzicht in je snoepgedrag en tips om je snoepbuien aan te pakken.

20-21 uur | Gratis voor leden en nietleden van Bond Moyson | Info en inschrijven: www.bondmoyson.be/ webinars of 09 333 57 22 8 FEBRUARI Zottegem

VOOR ALLE LIEFDEVOLLE DANSERS VALENTIJNFUIF Vier samen met Dito OostVlaanderen de dag van de liefde tijdens onze jaarlijkse valentijnfuif! Het wordt opnieuw een leuk feestje en we hopen dan ook dat jij er bij zal zijn. Voor de fuif geniet je van heerlijke spaghetti bolognaise à volonté.

12 uur | Feestzaal Bevegemse Vijvers, Zottegem | Info en inschrijven: 09 333 58 02 of oost-vlaanderen@ditovzw.be

Info: o-vl@s-plusvzw.be of 09 333 57 76

27 FEBRUARI - 4 MAART Merelbeke

WEBINAR ‘HOE HOUD JE DE VONK ERIN?’ Seksuoloog en relatietherapeut Wim Slabbinck geeft tips over hoe je de vonk in je relatie houdt of verhindert dat het een waakvlammetje wordt.

20-21 uur | Gratis voor leden en nietleden van Bond Moyson | Info en inschrijven: www.bondmoyson.be/ webinars of 09 333 57 22 25 FEBRUARI - 5 MAART

VOORJAAR

VOOR KINDEREN EN

Oost-Vlaanderen

JONGEREN MET EXTRA

VOOR SURFENDE SENIOREN

ZORGNODEN

SWIPE CAFÉ Wil je graag veilig leren shoppen en betalen via internet? Ontdekken hoe je je vaccinatiepas digitaal aanvraagt?

Of heb je andere vragen over het gebruik van je tablet of smartphone? Kom naar een van onze maandelijkse Swipe Cafés.

Vrijwilligers ondersteunen jou en beantwoorden je vragen.

WINTERWONDERLAND Snoezige sneeuwpoppen, spiegelgladde schaatsbanen of zelfs poppende pinguins en ijdele ijsberen ... Je kan het zo gek niet bedenken of je komt het tegen in ons Winterwonderland.

Info en inschrijven: o-vl@ s-plusvzw.be of 09 333 57 76

Slovenië

VOOR JONGE SNEEUWLIEFHEBBERS SNEEUW, SLOPES EN SLOVENIË Voor ieder wat sneeuws!

Geniet deze winter van een waanzinnige wintervakantie In Slovenië. In je reiskoffer: je dikste winterjas en je mooiste sneeuwbotten, want we gaan skiën en snowboarden. It’s snowtime!

Vertrek vrijdag 25 februari, terug zaterdag 5 maart | Bohinj, Slovenië | Van 11 t.e.m. 17 jaar | Info en inschrijven: 09 333 58 15 of joetz.oost@joetz.be

33

Vertrek zondag 27 februari, terug vrijdag 4 maart | De Stobbe, Merelbeke | Van 6 t.e.m. 10 jaar en van 11 t.e.m. 15 jaar | Info en inschrijven: www. inschrijvingensociocultureel.be

Gratis gehoortest én extra kortingen bij onze audiologen

Ons ziekenfonds draagt zorg voor jouw oren. Wil je je gehoor beschermen? Heb je het gevoel dat je minder goed hoort? Ga dan langs bij een audioloog in een van onze kantoren.

• Gehoorbescherming en oordoppen op maat • Gratis gehoortest en advies bij gediplomeerde audiologen • Kortingen op hoorapparaten en oordoppen op maat voor onze leden In februari tot 40 euro korting op oordoppen op maat.

www.bondmoyson.be/actie-audioloog

UITSMIJTER

Een radioprogramma, een nieuw boek, 2 kinderen én een intensieve nieuwe hobby: Tom De Cock is een drukbezet man. Wij vragen hem hoe gewoontes rust kunnen brengen in de chaos – of hoe ze dat soms net niét doen.

dat ik soms niet luister. Als ik 1 ding aan mezelf zou veranderen, is het wel dat ik empathischer wil zijn. In gesprekken met vrienden let ik erop dat ik af en toe ook iets aan hen vraag. Ik heb dat heel lang niet gedaan en door de verstilling van corona heb ik dat beseft.”

5. Wat is je slechtste gewoonte volgens je man?

1. Is Tom De Cock een gewoontedier?

“Ja en nee. ‘Ja’, omdat ik nog altijd ’s avonds een radioprogramma op Qmusic presenteer. Maar ‘nee’ in die zin dat ik heel bewust mijn vaste job bij de VRT heb opgezegd om meer vrijheid te hebben. Behalve mijn programma ’s avonds zien al mijn dagen er volledig anders uit. Ik weet dat morgen helemaal anders wordt dan vandaag. En dat is superleuk. Een echt gewoontedier zou daar niet blij van worden, denk ik.”

2. Maar er zijn wel gewoontes die elke dag terugkomen?

“Dat wel. Elke mediamaker heeft zo zijn ritueeltjes.

Zo drink ik bijvoorbeeld al 12 jaar lang elke werkdag 2 energiedrankjes per dag, op vaste tijdstippen. Als ik aankom op de redactie, heb ik zo’n drankje in mijn hand.

Het geeft mij een soort rust.

Verder parkeer ik vaak op dezelfde plaats en heb ik altijd reservekledij bij.”

VRAGEN AAN TOM DE COCK (38) RADIO- EN TELEVISIEMAKER, SCHRIJVER EN PAPA VAN EEN DOCHTER (7) EN PLEEGZOON (5 MAANDEN)

3. Op welke gewoonte ben je het meest trots?

“Ik denk dat hij meteen zou beginnen over mijn akelige gewoonte om alles op te ruimen. Ik ben nogal neurotisch wat dat betreft.

Elke kast in huis, tot en met de kelder en zolder: ik weet alles liggen, en alles moet liggen waar en hoe ik het wil. Dat gaat best ver.

De afstandsbedieningen moeten bijvoorbeeld keurig en evenwijdig naast elkaar in het midden van de salontafel liggen.

Gelukkig kunnen mijn man en ik elkaar goed aan wat slechte gewoontes betreft. Hij verdraagt veel van mij en ik veel van hem.

We zijn een goed team.”

4. Heb je slechte gewoontes waar je vanaf wil?

“Ik ga sinds een tijdje 3 keer per week gewichtheffen en ik ben op korte tijd echt een sportman geworden. Ik had nooit gedacht dat ik dat zou doen, maar soms sta ik zelfs een uur vroeger op om eerst nog te gaan sporten. Het is mijn voornaamste nieuwe gewoonte: eindelijk weer een beetje voor mezelf zorgen.”

“Ik ben nogal een ‘enthousiaste’ chauffeur en houd van snelle auto’s. Ik zou graag iets minder boetes krijgen en me beter aan de maximumsnelheid houden op de snelweg. Iets anders waar ik heel hard aan werk, is luisteren. Ik ben vaak aan het woord, en dat maakt

35

SCAN ME

VAN WELKE GEWOONTES DURFT TOM DE COCK AL EENS AF TE WIJKEN? Je leest het op onze blog. www.bondmoyson.be/blog

MAGAZINE VERSCHIJNT 5 KEER PER JAAR | JANUARI 2022 I GENT X I P919593 EXP. SELECT MAIL, BRUGSTRAAT 182, 9880 AALTER

PB- PP B-04596 B- 00000 BELGIE(N) - BELGIQUE

Zwanger, en nu?

Krijg tot 550 euro aan geboortevoordelen!

Bij Bond Moyson krijg je bij de geboorte van je kindje een waardebon waarmee je in onze webshop babyspullen kan kiezen die jij nodig hebt. Je kiest uit meer dan 200 kwalitatieve producten van bekende merken, geselecteerd door een team van experten.

www.bondmoyson.be/zwanger