De Poorter
Jaargang 29, oktober 2023, nummer 5
! t e n r e t n i r o De wijkkrant voor de binnenstad o v f e i s u l c x E
Zo zingen in Dordrecht de bossen 23 Augustus Stadhuisplein: een twintig- tot dertigtal bewoners van de Grotekerksbuurt staan rond een geïmproviseerde bar waaraan een groot aantal gele post-it-notes is bevestigd, verdeeld in positief en negatief. Negatief is bijvoorbeeld: er hebben nooit bomen gestaan in onze straat, bomen passen niet in het historisch karakter. Positief: boom- en bloembakken halen de snelheid uit het razende verkeer. Wat gebeurt hier? Wat moet deze volksraadpleging? Het begon in Leeuwarden. Daar ging een ‘wandelend bos’ van meer dan 1000 bomen door de stad. Bomen geven schaduw, matigen de temperatuur, vangen stof en CO2, bieden een groene belevingswaarde en verbinden ons met de natuur. Willen we de klimaatverandering tegengaan: plant dan bomen. In Leeuwarden was het een groot succes. Na afloop van het project werden de rijdende bomen ook geplant. Burgerparticipatie
Op dezelfde manier ging een paar enthousiaste Dordtse ambtenaren hier aan de slag met een aantal straten, zoals de Bagijnhofstraat, de Hoge Nieuwstraat en de Grotekerksbuurt. We zagen de bomenbakken ook voor het Station en op het Statenplein. Later volgen ook andere wijken. Als de proef slaagt zou er een subsidie van de Europese Commissie kunnen worden gevraagd voor groen in de stad. Het is vooral
een voorbeeld van burgerparticipatie, het samen met de bevolking tot een zo goed mogelijk besluit komen. Alle bewoners kregen een brief, konden reageren, werden vaak ook mondeling benaderd en staan nu met een glas in de hand hun opmerkingen toe te lichten. Dan gaan de stedebouwkundigen vervolgens met alle reacties aan de slag. Er volgt een tweede ronde met een voorstel dat opnieuw ter discussie wordt gesteld. Volgens Saskia Platenkamp, het brein achter het bewegende bos, zit hier meer dan alleen ‘vergroening’ achter. Het is ook een model om betrokkenheid van de burgers aan te wakkeren en het biedt de beleidsmakers inzicht in hoe veranderingsprocessen in de werkelijkheid echt verlopen. Zo geeft het tijdelijk Een voorbeeld van burgerparticipatie, bewoners kregen een brief, konden reageren, werden vaak mondeling benaderd en staan nu opheffen van parkeerplekken inzicht met een glas in de hand hun opmerkingen toe te lichten. Foto: Saskia Platenkamp waarheen de verhuizende auto’s zijn Film: Jole Kraaijo vertrokken. Verrassend is ook dat er auto’s niet meer terugkomen, zo bleek Lees verder op pag. 2 bijvoorbeeld bij de Bagijnhofstraat.
Sugar Works, een bitterzoet spel In de Maaskamer van het Patriciërshuis, met een adembenemend uitzicht op het samengaan van Merwede, Oude Maas en Noord, klinkt het lied ‘Deep River’. Lucretia Starke is de zangeres en zij laat haar stem fluisteren en huilen.
en Suriname door slaven gewonnen, verwerkt werd. Enorme luisterrijke gebouwen, zoals de Spijkerton en Stockholm, historische gebouwen waardoor Dordrecht zoveel aandacht krijgt van toeristen: ze zijn bekostigd door drie eeuwen suikerindustrie.
Zo begint, na de inleiding van Mathieu Guthschmidt, de verteller, het nieuwe theaterspel Sugar Works van het Weeshuistheater, waarin het koloniale verleden van Dordrecht de hoofdrol speelt. Het stuk wordt aangekondigd als Bitterzoet, een woordvondst van de onlangs overleden Frits Baarda. Het is geschreven door Erik Ward Geerlings, regisseur is Ellen Honings. De Poolse Maciej Beczek leidt ons tijdens een wandeling langs panden waarin De afsluiting werd gevormd door een vurige dans van Maciej Beczek met Papalaye Ndiaye. de suiker, die op plantages in Brazilië
Verzet
sche medemensen. De rode draad in het spel is de vraag: ‘Slavernij is toch afgeschaft, waar hebben we het dan nog over?’ De afsluiting werd gevormd door een vurige dans van Maciej Beczek met Papalaye Ndiaye. ‘Sugar Works’ werd opgevoerd tijdens de maanden september en oktober. Het vermoeden bestaat echter, dat er nog wel een herhaling komt. Let dus op de berichtgeving van het Weeshuistheater, want deze theaterexcursie is het dubbel en dwars waard om aan deel te nemen.
Met koptelefoons op volgen we het spel en worden we meegenomen in de geschiedenis van de slavernij, die afgeschaft werd in 1863. Onderweg vraagt Vany Hooi op felle wijze de aandacht voor Curacao dat in de slavernijgeschiedenis onderbelicht wordt en Heintje Groesbeek voor het verzet van de slaven. Maciej en Lucretia uiten hun boosheid over Meer info: de ervaringen die zij hebben met de www.weeshuistheater.com uitbuiting van uitzendbureaus, discriminerende huiseigenaren en racisti-
In deze krant:
Open monumentendagen: Veel bezoekers... pag 2
Creatieve doener staat altijd aan pag 3
Varna: “Je moet het gewoon doen”, zegt John pag 4
Dordt Pride: een kleurrijk spektakel pag 5
Boekpresentatie met levend boek pag 6
Pictura opent expo ‘Colorful Gestures’ pag 7
Bewoners weten het beste wat er speelt in de wijk l Buurtwerk Dordrecht
Column Zo zingen in Dordrecht de bossen Vervolg van pag. 1
Toen de Wantijbrug tien weken afgesloten was, werden er 20.000 verkeersbewegingen minder genoteerd. Waarschijnlijk nemen meer mensen de fiets als het lastig wordt met de auto. De fiets en zeker de e-bike - is een goed alternatief, want 40 procent van de autoritten is korter dan 7,5 kilometer, dat is een halfuurtje fietsen. Terugdringen van de auto is goed voor rust, ruimte en gezondheid. Vandaar dat er een mobiliteitsplan 2040 in de maak is, volgens de uitgangspunten van de raad uit het politiek akkoord. Waarbij in de toekomst maar één parkeervergunning per huis en voorrang voor bewoners in parkeergarages in de binnenstad wordt gegeven. Binnenkort Mustapha Benchiki, medewerker moskee spreekt de gemeenteraad zich hierover uit, waarbij het In 2024 door de raad wordt vastgesteld.
Overstroming
Na de verwoestende aardbeving in Marokko met kort daarop de vreselijke overstromingen in Libië, kwamen vele reacties los. Ik moest gelijk denken aan een heel mooi vers in de koran waarin Allah het volgende zegt: “Oh mensen, Wij hebben jullie uit één enkele ziel geschapen en Wij hebben jullie tot volkeren en stammen gemaakt opdat jullie elkaar leren kennen. Waarlijk, de meest geëerde onder jullie bij Allah, is degene die (Allah) het meest vreest.” Dat ik hieraan moest denken, kwam door de vele hartverwarmende reacties die ik overal in de hele wereld zag. Financiële hulp van de Marokkaanse diaspora is logisch, maar ik zag dat iedereen ermee bezig was. Alle landen van over de gehele wereld boden hulp aan, grote bedragen werden gedoneerd, vele mensen betuigden hun medeleven en condoleances en voor even was er geen verschil tussen de mensen. Het is jammer dat het bovenstaand vers uit de Koran pas in de praktijk wordt gebracht nadat er een ramp is geweest. Het is helaas niet anders. De wens is natuurlijk dat het altijd zo moet zijn. Dat we altijd begaan zijn en blijven met elkaars lot, met elkaars moeilijkheden en dat daarvoor geen rampen nodig zouden moeten zijn. Maar in de koran staat ook: “Waarlijk, met moeilijkheid komt gemak.” Deze twee zaken komen samen, dus niet na moeilijkheid komt gemak, maar als het ware dat moeilijkheid en gemak hand in hand gaan. Dat is voor ons beperkte verstand niet te bevatten, maar zie wat de uitkomst is. Het getroffen gebied heeft eindelijk de zo nodige aandacht. Nu pas ziet de wereld hoe achtergesteld de mensen in dat gebied leven. Nu pas zien de overige Marokkanen hoe hun eigen landgenoten leven. De hulp is echt massaal die kant opgegaan en er wordt nu al nagedacht om grote (bouw)projecten te beginnen en wegen aan te leggen. Dat was zonder de aardbeving nooit bij iemand opgekomen. Natuurlijk jammer, heel erg jammer zelfs, maar dit is wat het is. Ook in Nederland kwamen er mensen naar mij toe en vroegen mij bezorgd of ik misschien familie had in het gebied. Van wat ik nu heb gezien gebeuren in Nederland, dat stemt mij hoopvol voor de toekomst. De mensen beginnen eindelijk te beseffen dat we samen moeten leven, dat het niet uitmaakt wie je bent of waar je vandaan komt. Wij zijn samen en dat blijven we ook. Helaas is er voor zulk besef ellende nodig. Daar word je dan wel weer een beetje verdrietig van…
2
Terug naar bewegend bos
Evenals in Leeuwarden is ook in Dordt de rijd rijp voor verandering. Het lukte in de Bagijnhofstraat om met instemming van de bewoners, twee parkeerplekken op te heffen. En er komen zes bomen. Nu staan er nog acht bakken, straks zes bomen. Het eerstvolgende project is de Aardappelmarkt, die geschoond wordt van auto’s. Dat plekje, met het mooiste uitzicht op de Nieuwe Haven en de Grote Kerk, wordt een groene oase. Saskia is nieuwsgierig waar de auto’s die daar nu staan naar toe zullen gaan. Dat wordt zorgvuldig gemonitord. De komende drie jaar komen Krispijn en Sterrenburg aan de beurt. Het bos bestaat uit 150 bakken met bomen, waarvan er straks 40 op straat staan in Krispijn en Sterrenburg. De andere 110 bakken gaan naar pleinen en open plekken, zoals bij het station of bij Kunstmin. De bakken gaan ook deel uitmaken van evenementen als Big Rivers. Tenslotte moeten alle
Open Monumentendagen:
Animatie: Laila Dejeva
150 bomen ergens in de stad geplant worden. Bewoners mogen trouwens ook zelf met ideeën men en planten die je er in wilt poten. Ja, er wordt wel opgelet dat er nog voldoende ruimte komen. is voor de voetgangers. Het ideaal is: een mooie En hoe gaat het verder met het Stadhuisplein en wandelstraat waar auto’s niet meer smeren en de Grotekerksbuurt? regeren. Uit de volksraadpleging waarmee dit verhaal begon, bleek wel dat daar geen bomen moeten Ton Delemarre komen maar dat geveltuintjes welkom zijn. De gemeente faciliteert die op alle mogelijke ma- Wilt u ook een bewegend bos? Stuur uw idee dan nieren en legt de voortuintjes aan (tot 45 cm naar: info@bewegendbos.nl diep). De gemeente levert ook gratis de bloe-
den elk jaar georganiseerd door Dordrecht Marketing & Partners, in opdracht van de gemeente Dordrecht. Volgend jaar zijn de MonuDe Monumentendagen zijn ieder jaar bij uitstek een mooi moment bezoekers met muzikale program- mentendagen op 7 en 8 september voor een breed publiek van bezoekers uit de stad, de regio en heel ma’s ter gelegenheid van de Nationale met een nieuw thema. Nederland om de historische binnenstad van Dordrecht te ontdekken. Orgeldag. In de binnenstad genoten Claire van der Pas Tijdens die dagen openden in Dordrecht 75 bijzondere monumenten veel bezoekers van een gevarieerd hun deuren. In het kader van het landelijke thema ‘Levend Erfgoed’ muziekprogramma bij Distilleerderij Colofon was er in en rondom de historische binnenstad een uitgebreid pro- Rutte, het Stadhuis, in de tuin van het gramma te ontdekken. Naar schatting waren er 32.000 bezoekers die Museum, in Hof van Nederland, bij Redactieadres: de hitte trotseerden om te genieten van de vele monumenten en activi- Rebel Rebel en Wijnstraat 88. Wijkcentrum Koloriet, Jacob Marisstraat 70, 3314 TK Dordrecht teiten die de prachtige stad Dordrecht te bieden heeft. Speciale activiteiten Tel. 078 - 750 89 66 De diverse thematische wandelrou- E-mail: r.besjes@kpnmail.nl tes werden opnieuw druk bezocht. Website: Voor de Monumentendagen stelde www.tienplus.net/poorter stadsrondleider en historicus Jaap Redactie: Bouman speciaal een korte wan- Ria Besjes, Ton Delemarre, deling samen over het levende erf- Kees Dijkman, Gerard goed van de stad. Veel bezoekers Goudriaan, Heintje Groesmaakten gebruik van de kans om beek, Anne Nies Keur, Els cultuur en culinair genot te combi- Kobec, Jole Kraaijo neren tijdens de historische horeca- Medewerking: wandeling. Speciaal voor gezinnen Mustafa Benchiki, Laila was er een kinderspeurtocht naar Dejeva, Manuela Porceddu de ‘levende deuren’. In die uitda- en Koos Wieman gende speurtocht door de oude binnenstad gingen veel gezinnen Druk: Dordt Centraal op zoek naar miniatuurdeuren die Kopij binnen: vóór 21 november meer vertelden over de geschiede- Bezorging volgende nummers: nis van de bijhorende monumen13 december ten. 29 februari Foto: Christine Reehorst Naast de wandelroutes, maakten De Poorter niet in de bus.gekregen? Alle geopende monumenten trokvelen de wandeling met de Dor- Haal de krant op bij een van de volgen ken belangstelling. Zo was tijdens jaar waren de Grote Kerk en het drecht5D-app en werd er volop de adressen: Uitgeverij Tienplus: in de het warme weer het meevaren op Stadhuis grote publiekstrekkers. deelgenomen aan de speciale wan- Coloriet, Jacob Marisstraat 70, Stadsbi bliotheek Dordrecht: Groenmarkt 153, de Pieter Boele een groot succes. Bovendien presenteerden talloze deling ‘lelijk erfgoed’ georgani- Albert Heijn Supermarkt, Achterom, Ook waren er veel monumenten eigenaren van gebouwen en vrij- seerd door Vakteam Erfgoed. Die Wijkpunt De Eendracht, Marc. Scham die aansloten bij het thema ‘Le- willigers vol trots hun panden en wandeling nam de bezoekers mee persstraat 1, Buurtkamer Vrieseweg, vend Erfgoed’. Zoals bijvoorbeeld deelden verhalen over zowel hun langs het toekomstige erfgoed van Vrieseweg 10. Of stuur een mailtje naar: de molen Kyck over den Dyck en historie als hun toekomst. Daar- de stad. Tijdens de route zorgden tienplus@buurtwerk Distilleerderij Rutte waar de desbe- naast waren er veel bezoekers die historische figuren voor onverdordrecht.nl treffende ambacht al jarenlang van Dordrecht digitaal hebben ontdekt wachte interacties. Ook bleek het Lees de Poorter ook op: generatie op generatie is doorgege- door gebruik te maken van de app Voorstraat Noord-Festival dit jaar ven, maar ook museum Huis Van Dordrecht5D. opnieuw een evenement, dat veel www.tienplus.net/poorter en Gijn, Biesboschcentrum Dordrecht bezoekers trok. en De Munt van Holland sloten Muzikale Monumenten Volg ons op Facebook! perfect aan op het thema. Ook dit Op zaterdag trokken diverse kerken De Open Monumentendagen wor-
Veel bezoekers trotseerden de hitte
Creatieve doener staat zeven dagen aan ‘Rebel with a twist’ is een waar walhalla voor breisters en haaksters. Een winkel vol kleurige wol en garens die sinds kort op de Voorstraat West gevestigd is, omdat het pand op de Nieuwe Haven wat krap werd. Al direct bij binnenkomst merk je aan de sfeer dat je welkom bent en dat Alexandra Bornebroek, de eigenaar van de zaak, al je vragen over het werken met wol en garens kan beantwoorden. Zij voelt zich als een steek in een breiwerk - want als een vis in het water is hier niet van toepassing. Onwetend van wat er allemaal veranderd is sinds ik zelf de tricotsteek leerde, wil ik graag wat meer weten over de ‘nieuwste’ ontwikkelingen. Jouw klanten, wie zijn dat? “Mensen die vaak al hun hele leven breien en of haken. Het is een soort community, ze komen elkaar hier tegen op workshops, breimiddagen of andere evenementen die ik orga niseer. De vrouwen, want die zijn het voornamelijk, komen overal vandaan. Ze komen bewust naar de winkel, want er is in Nederland maar een klein aantal vergelijkbare zaken.”
oma altijd sokken aan het breien was. Ik werkte op een basisschool en tij dens de corona epidemie gaf ik veel thuisonderwijs, waarbij ik steeds meer twijfelde of ik wel mijn hele leven in het onderwijs wilde blijven werken. Ik kwam regelmatig bij een wolkoper in Amsterdam en stel de mezelf de vraag waarom ik dat niet ook zou gaan doen. Eerst had ik alleen een webshop, tot het ging kriebelen en ik in ons eigen pand, Hoe kwam jij aan het breien en aan waarop een dubbele functie rustte, het idee om er iets mee te gaan doen? een bedrijfje kon beginnen. En nu “Zelf ben ik gaan breien omdat mijn ben ik dan kortgeleden verhuisd
naar een veel groter pand met legio mogelijkheden.” Vertel eens wat over die mogelijkheden, wat doe je naast de verkoop? “Ik organiseer workshops. Elk kwar taal geef ik bijvoorbeeld een work shop trui breien, in drie lessen leer je dan het hele traject van breien. Tegenwoordig wordt alles rondge breid met korte naalden: alleen recht breien en zo maak je een tricotsteek. Ook techniek workshops zijn moge lijk, een aanvulling op de techniek van een trui breien, bijvoorbeeld roosimine uit Letland. Dat lijkt op borduren, maar het patroon wordt meegebreid. Eén keer per maand is er een breicafé, gezellig met zijn allen aan tafel in de gezamenlijke passie. En eerste hulp bij breien: een spreek uur op de woensdagochtend van 10.00-11.00 uur. Hiervoor moet je je vooraf aanmelden. Eind oktober heb ik een modeshow van Isager truien uit Denemarken gepland. En met Si Barone organiseer ik ‘sailing-knitting tours’ voor ongeveer tien personen. Alexandra Bornebroek, eigenaar van Rebel with a twist: “Tegenwoordig wordt alles Ik heb veel ideeën.”
Je hebt een totaal ander assortiment dan wat ik bij V&D tegenkwam. “Dat klopt: de vraag van mijn klan ten is anders gericht. Ik koop bijvoor beeld wol in van het merk Wool dreamers uit Spanje. De eigenaar van dit bedrijf activeert boeren om wol die niets opbrengt (denk aan 25 cent per kilogram) niet weg te gooien. Hij verwerkt het. Ook in Portugal ge beurt dat, daar heb je het merk Rosa Pomar van inheemse schapensoor ten. De garens worden niet chemisch Alexandra Bornebroek: “De vraag van mijn klanten is anders gericht, ik koop bij- behandeld. De Japanse garens zijn voorbeeld wol in van het merk Wooldreamers uit Spanje.“ heel bijzonder: de vormgeving van
rondgebreid met korte naalden: alleen recht breien en zo maak je een tricotsteek.”
de verpakking, de garens van papier Hoe weten mensen je te vinden, met andere woorden: wat doe je aan PR? met wol en roestvrij staal.” “Ik doe veel met Instagram, ook re Ik zie ook veel boeken met prachtige search. Ik heb veel contacten, waar illustraties van truien, beestjes en wat door er een drukke wisselwerking al niet meer. is. Ik ben een creatieve ‘streber’, sta “De boeken worden uitgegeven door zeven dagen aan. Veel doe ik op ge uitgevers die gespecialiseerd zijn in voel.” breiboeken. De patronen worden Heintje Groesbeek ontworpen door designers. Veel patronen zijn overigens in het En Rebel with a twist gels, maar door het gebruik van de Voorstraat 440 afkortingen is dat makkelijker dan Openingstijden: in het Nederlands.” woensdag t/m zaterdag 11.00-16.30 uur Webshop: rebelwithatwist.nl
Loop langs Lentink in de stad (en bezoek de Kunstkerk) De Poorter volgt beeldend kunstenaar Gerhard Lentink al jaren. We schreven over de Mond en het Oor van Medea, een kunstwerk in de Vest, en over zijn Walters Huis, een kapelletje in de hal van het Albert Schweitzer ziekenhuis, maar vooral over zijn majestueuze beeld van een klassieke waterdraagster dat als boegbeeld en landmark van de stad aan het water zou verschijnen. Choëphore of Hanneken van Dordt zoals het in de wandeling heet, zou op de punt van de Stadswerven bij het drierivierenpunt als een soort vriendelijke Lorelei de schippers ver welkomen. Helaas, Rijkswaterstaat lag dwars vanwege mogelijke versto ring van de radarbeelden, en men ging op zoek naar een andere plek. Een eindje verderop in het Wantij, ter hoogte van Kinepolis, nabij de watertoren van Villa Augustus. Er is een stichting gevormd die ijvert voor de plaatsing en de financiering van het project. Meer dan een miljoen...
Bij de gemeente is een willig oor voor het plan, dat past in de stedebouw kundige voorwaarden die neerge legd zijn in het Ontwikkelplan Wan tij-West. En er is geld gereserveerd om de verdere voortgang te onder zoeken. De technische details wor den uitgewerkt en men timmert een
financieringsplan in elkaar, waarbij geregeld wordt wat het particulier initiatief zal betalen en hoeveel de gemeente. Mijn schatting is dat het beeld meer dan een miljoen euro zal gaan kosten. Maar dan heb je ook een ruim 21 meter hoog herken ningspunt dat als zinnebeeld van Dordrecht zal werken. Solotentoonstelling
Intussen zitten Lentink en de stich ting Hanneken van Dordt niet stil. Nu hij al meer dan 40 jaar als kunstenaar in Dordt actief is, krijgt Lentink een solotentoonstelling in de Kunstkerk. Grote stukken uit zijn oeuvre zijn te bewonderen, zoals bij voorbeeld de Alkyonostoren met een vervreemd perspectief, of de jongste aanwinst: de Hortus Conclusus, de omsloten tuin, een ontroerend naakt binnen massieve vestingmuren. Of de wonderlijke Sedes Maternica, de moederstoel, een van zijn eerste werken (1983) waar mens en materie een verassend verbond sluiten. Is het een stoel of is het een vrouw? Dwarsdoorsnede
Zijn eerste en laatste werkstuk wor den beide in de Kunstkerk getoond, dat correspondeert met de titel van de tentoonstelling ‘Dwarsdoorsne de van een oeuvre’. Opmerkelijk is ook dat Lentink ons een andere, nog ongekende kant van zijn kunstenaar
schap laat zien. Hij blijkt namelijk ook een knappe schilder. Op de bovenverdieping van de Kunstkerk hangen een paar mooie portretten uit zijn begintijd. Een andere verras sing is het kaartje van een kunstroute langs zeven beelden van Lentink in de stad. Van de Schouwstock tot het Albert Schweitzer Ziekenhuis, steeds
wordt keurig plaats, omschrijving en toegangstijden aangegeven. Tijd voor een Gerhard Lentink route (zie kaartje). De Dwarsdoorsnede is nog te zien tot en met 30 november.
Zie ook:
www.kunstkerk.com www.gerhardlentink.nl www.hannekenvandordt.nl
Ton Delemarre
Beelden Gerhard Lentink in het centrum
19 augustus - 30 november 2023
❶ Binnentuin appartementencomplex De Schouwstock, Hoefijzer straat Opus 42: ‘Hanneken van Dordt’, 1:5 schaalmodel. Open: 5 no vember: 12-17 uur NB: beeld (4.12 M) zichtbaar vanaf straat 500 m→ ❷ Atelier Gerhard Lentink, Wijnstraat 119 Opus 38: Redites-moi des choses tendres en Opus 19: Elegieënengel Op afspraak: 0786315817/6310845 Opus 18: Domus 550 m→ Opus 8: Noet-Poort ❸ Kunstkerk, Museumstraat 65, solotentoonstelling Opus 43: Hortus Conclusus Gerhard Lentink / Dwarsdoorsnede van een oeuvre Opus 32a: Viaggio Meridionale (I) Open: donderdag-zondag: 11-16 uur Opus 26: De Circassische (coll. Douwe Egberts) Opus 13: Iconoclast 60 m→ Opus 10: Alkyoneus-toren (coll. Beelden aan Zee) Opus 2: Sedes Maternica ❹ Dordrechts Museum, ingang ‘Art & Dining’, Museumstraat 38 Opus 14: Iconomneme Open: resp. Dinsdag-zondag: 11-17 uur / da gelijks: 10-18 uur 450 m→ ❺ Spuihaven, tussen Vriesebrug en ijssalon ‘La Venezia’ Opus 31a: Maria / Medea (masker) Openbare ruimte Opus 31b: Maria / Medea (oor) 600 m→ ❻ Entreehal Gebouw Burgraadt, Burg. De Raadtsingel 49-57 Opus 11: Tauromache II x III Open: maandag-vrijdag: 8-16.30 uur NB: beeld zichtbaar vanaf voorplein. 150 m→ Bushalte Centraal Station (links van de ingang) Buiten het centrum
❼ Centr. Hal Albert Schweitzer Ziekenhuis, Albert Schweitzerplaats 25 Opus 30: Walters Huis (kapel) Open: dagelijks: 24 uur per dag Vanaf Bushalte Centraal Station: Qbuzz stadsbuzz 2 en 7, Qbuzz R-net 166, 416 en 488 Naar Bushalte Gezondheidspark Dordrecht (reistijd: 12 minuten)
3
Je moet het gewoon doen, zegt John Stel je voor: een stad met 350.000 inwoners. In het zomerseizoen een half miljoen. Met brede blanke stranden, een zee die zelfs in de winter nog aangenaam aanvoelt. Met honderden eethuisjes en terrasjes. Met een operahuis, een openluchttheater, een gigantisch festivalcomplex voor muziek en toneel. Met een Griekse wijk waar je in de oudheid kunt dwalen en baden. Met een zeeaquarium, versteende tuinen en kilometers flaneertuinen. Met een reeks van musea vanaf het goud der Thraciërs tot moderne installaties op de zolder van de Stadsgalleria. Met in de zomer twaalf uur zon per dag, en waar je voor 1 euro al een biertje hebt. Je kunt vanuit Eindhoven rechtstreeks naar die stad toevliegen, vind goedkope vluchten vanaf 40 euro, zegt de reclame. Die stad heet Varna, ze ligt aan de Zwarte Zee en heeft een historie van duizenden jaren. Misschien wel zo belangrijk: haar kosmopolitisch karakter en warme gastvrijheid. Ontdek Varna en vergroot je wereld, zegt de vriendenclub die de stad promoot en je in contact brengt met partners in de tweede stad, het ‘Rotterdam’
meenten steunen alle vormen van uitwisselingen: of het nu de zwemclub of de schaakclub is, muzikanten, koren, dansers, beeldende kunstenaars. Ook het bedrijfsleven doet mee en liet in Varna zelfs drie baggerschepen bouwen. De stedenband ondersteunt handelsmissies over en weer.
van Bulgarije. Die vriendenclub heet officieel Twinning Foundation Dordrecht-Varna, in goed hollands: Stichting Stedenband Dordrecht-Varna.
Twee drijvende krachten: Rob Scheelbeek, voorzitter, en John Peters, coördinator, vertellen enthousiast over de acties die ze voeren. Zo waren er dit jaar al reizen van Band de schaakclub en de Pabo Dordrecht en Varna hebben al meer ‘In Holland’ naar Varna. Die dan twintig jaar een band. Beide ge- laatste is zo goed bevallen, dat de reis ook de komende jaren in het curriculum Een stad met 350.000 inwoners, met een wijk vol monumenten, waar je in de oudheid opgenomen wordt. En in kunt dwalen en baden. mei kwam er een onderwijsdelegatie uit Varna in Dordrecht (voorheen de Movies) met een info- Ideeën kijken hoe wij het hier doen, waarbij markt met hapjes en drankjes uit de Ook de Beeldende Kunst houdt de delegatie ontvangen werd door diverse zustersteden en hopelijk een de aandacht. Vanuit de gemeente Dordtse scholen. aangepast menu in het restaurant. Er Varna is een uitwisseling van jonge wordt gedacht aan een culturele reis kunstenaars aan de orde. “Je moet Filmfestival naar Varna in samenwerking met de het gewoon doen”, zegt John Peters. Op 29 oktober is er, samen met de Vrienden van het Dordts Museum. “Kom maar met ideeën. En kijk op andere stedenbanden Bamenda (Ka- Voor het muzikaal project de Symfo- de website.” meroen) en Dordrecht (Zuid-Afri- nie nemen tien jongeren uit Dordt en Ton Delemarre ka), een filmfestival in De Witt tien uit Varna samen een symfonie op, die hopelijk in 2024 gezamenlijk Meer info: wordt uitgevoerd. Daarvoor schrijft www.dordrechtvarna.nl Svetan Mimcholov, de muzikale dui- mail: jpeters@dordrechtvarna.nl zendpoot uit Varna, het thema. tel. 06 - 1866 9987
Vorig jaar in september... Toen werd er een grote zwarte boot door het Hofkwartier van Dordrecht gesleept en getrokken door heel veel menskracht. Journalist en schrijver Eline Crijns publiceerde deze week een mooi stuk hierover. Lees het op: www.ecri.amsterdam.
Expositie ‘NAAR ZEE!’ foto-realistische kwaliteit
In de tussentijd hebben kunstenaar Edward Thomson en zijn team gewerkt aan de transformatie van de brokstukken tot sculpturen. Dat deden ze door ze te scannen in 3D met de ‘structured light’- en LIDAR-techniek. Alle bewerkingen werden in eerste instantie in de computer gemaakt en daarna pas op de werke- Werd er een grote zwarte boot gesleept en getrokken door heel veel menskracht. lijke brokstukken toegepast. Foto: Kees Dijkman Er zijn zes verschillende sculpturen, waarvan er één geïnspireerd is op de performance die in de museumtuin plaatsvond en waarbij dansers de boot verbeeldden die door het museumhek de tuin verliet. Dit jaar kwamen de dansers terug om de performance te herhalen en samen met de kunstenaar te komen tot een krachtig beeld dat de essentie vormt van de performance. Vanuit meerdere perspectieven en hoeken werd dit in video en foto gedocumenteerd en later gescand in 3D. Deze 3D-modellen vormen de basis van deze speciale sculptuur.
Contactpunt Geldzorgen geopend Een derde van de huishoudens in Nederland heeft wel eens moeite om de rekeningen te betalen. Voor een groot deel hiervan is werken in loondienst de belangrijkste inkomstenbron. Ondersteuning bij geldzorgen op de werkvloer kan daarom een belangrijk, positief verschil maken.
Vanaf september dit jaar kunnen werknemers en werkgevers met vragen over geldzorgen terecht bij het regionale ‘Contactpunt Geldzorgen op de werkvloer’. Het contactpunt is zowel voor werkgevers als werknemers uit alle Drechtsteden gemeenten bereikbaar. Werkgevers die geldzorgen vermoeden bij een of meerdere medewerkers kunnen hier terecht voor tips of informatie over hoe zij kunnen verwijzen voor ondersteuning. MedeIn het Hofkwartier, op de Nieuw- werkers met (beginnende) geldzorgen kunnen zelf contact opnemen voor straat 105, is er een klein ‘rivier, boot, ondersteuning of vragen rondom geldzorgen. stad archief’ ingericht met documentatiemateriaal over het kunstproject. Het contactpunt is onderdeel van een breder initiatief van de Sociale Dienst Loop gerust binnen in het atelier van en de gemeente om werkgevers te helpen bij het ondersteunen van werkKees Dijkman en bekijk het mate- nemers met geldzorgen. Wethouder Chris van Benschop ondersteunt het riaal. Edward en zijn team zijn op contactpunt van harte: “We merken dat werkgevers vragen hebben op dit moment aan het afronden, als dit gebied. Ze willen graag hun werknemers met geldzorgen helpen. Het de brokstukken uit de Biesboschhal contactpunt is een mooie stap.” vertrekken richting de bronsgieterij Het contactpunt is een initiatief van gemeente Dordrecht en Sociale Dienst volgt er een nieuw verslag. Drechtsteden. Het is vanaf september te bereiken. Telefonisch: 06 3963 1485 Manuela Porceddu en via e-mail: contactgeldzorgen@drechtsteden.nl
4
Begin september was de opening van de expositie ‘NAAR ZEE!’ van de Zwijndrechtse kunstenaar Willem Jan van Balen, in Galerie Witt. De tentoonstelling bestaat uit 12 realistische schilderijen van de Noordzee, met ieder een andere sfeer: van dreigende wolkenluchten, tot zachte avondzon.
Een van de geschilderde zeegezichten van Willem Jan van Balen.
De bezoekers die nog niet bekend waren met het werk van Willem Jan, verbaasden zich over de foto-realistische kwaliteit van de schilderijen. “Het zijn net foto’s!” was een veel gehoord geluid. Maar wie dichterbij kijkt, ziet het doek veranderen in een wirwar van penseelstreken. De aanblik van de frisse zee en de bijpassende strandgeluiden op de achtergrond maakten dat menig bezoeker: “Er zo in wilde duiken”.
Foto: Galerie de Witt
spannen, maar er werden ook zaken gedaan: het eerste werk is al verkocht. Voor wie van de zee houdt is deze tentoonstelling zeker een aanrader. De schilderijen zijn te nog te zien tot en met december bij Galerie Witt, Groenmarkt 125 in Dordrecht. De galerie is iedere zaterdag open en verder op afspraak. Yfke van Wingerden
Meer info:
De sfeer tijdens de opening was ont- www.willemjanvanbalen.com
Dordt Pride, kleurrijk spektakel
Foto’s Kees Dijkman
Enige jaren geleden werden er regenboogstrepen geschilderd bij de oversteekplaatsen bij het station. Daarna werd Dordt onverwacht regenboogstad van het jaar, als ik mij niet vergis. Tot mijn verrassing werd daar dit jaar een echte ‘Dordt Pride’ aan toegevoegd. Een parade door de binnenstad voor wie er maar aan mee wilde doen. Van de lhbti-gemeenschap of niet, iedereen die zich weleens een beetje anders voelt dan iedereen. De Pride werd geopend door een mooi uitgedost ‘echtpaar’ en stopte op het stadhuisplein waar uitbundig werd gedanst en veel plezier werd beleefd aan vrolijke muziek.
maakte artikelen te koop waren. Eenmaal onder de regenboog door kwam je gewoon in een leukere, kleurige wereld, met een andere, lievere sfeer. Wat een fijne mensen en wat zagen ze er allemaal kleurrijk uit.
De Pride was op zaterdag, op vrijdagmiddag ontving burgemeester van de Kolff op het stadhuis een groep ‘Oud-Rozen’. Mensen die zich lange tijd hebben ingezet voor de ‘roze’gemeenschap. Zij kregen een Op de Groenmarkt, waar je onder een onderscheiding en werden geeen kleurige regenboog doorging, trakteerd. Het was een mooi feest en stonden de kraampjes van de ‘Roze zeker voor herhaling vatbaar. Markt’ waar allerlei kleurrijke spullen, kunstvoorwerpen en zelfge- Ria Besjes
In memoriam: Frits Baarda Op 4 september hoorde ik dat Frits Baarda was overleden. Schokkend onverwacht, ik kwam hem de week ervoor nog tegen op de fiets. En in de vorige Poorter interviewde Kees Dijkman hem over zijn boek ‘Alle 704 bruggen van Dordrecht’ waar hij boeiend over kon vertellen.
Zevenhonderdenvier Alle bruggen van Dordrecht liggen er bij ze wachten op jouw karakteristieke stap licht aarzelend beschrijvend en toch vast Je hebt ze stuk voor stuk persoonlijk liefgehad zevenhonderdenvier liefdes polygaam maar voor ieder een persoonlijk woord
Ik leerde Frits kennen bij TIENplus, dat toen nog Project Communicatie heette, ik was daar vrijwillig opmaker. Ik volgde een cursus interviewen bij hem: “doorvragen, doorvragen”, zei hij tegen me, “je moet alles willen weten”. Zo was hij, hij wilde ook altijd alles weten. Ik hoorde dat hij journalist bij Het Vrije Volk was. Toen die krant fuseerde met de Rotterdamsche Courant en het Rotterdams Dagblad werd nam hij - met een aantal andere journalisten - ontslag. Zij meenden (terecht) dat de krant zijn socialistische wortels zou laten verwateren. Ook nog een zeer principieel mens dus. Maar zelf sprak hij daar niet over, veel te bescheiden.
Frits op een van zijn geliefde bruggen... Foto: Kees Dijkman
Hoeveel stappen hoeveel woorden hoeveel pennestreken hoeveel foto’s Je ontsloot ons een goudmijn je sloop door de schachten Met je zoeklicht gerichte mijnlampje dat was de pen
kop: De wijkkrant is een wereldkrant. Dat jij ons ontviel is niet te vatten Die is jarenlang als slogan gebruikt. maar je liet ons een schat aan wonderen achter Altijd is Frits verbonden geweest Ton Delemarre aan de wijkkranten, met zijn pittige adviezen, leerzame cursussen en zijn betrokkenheid bij de redacties. Ook bij de Poorter maakten we reToen de wijkkrant 10 jaar bestond gelmatig gebruik van zijn kritische werd Frits gevraagd om een artikel kijk en leerzame advies. We zullen voor het herdenkingsnummer. Met hem zeker missen. graagte schreef hij een stuk met de Ria Besjes
Mantelzorgers van onschatbare waarde De meeste mensen doen toch dingen voor elkaar? Een luisterend oor bieden aan een vriend of vriendin, een boodschapje meenemen voor de buurman. Je helpt je moeder met de computer, zet de kinderen van de buurtjes af bij de sportvereniging. Maar er zijn ook mensen die wel héél veel doen voor een ander, omdat die extra ondersteuning nodig heeft door een ziekte, handicap of beperking. Als zij dat langdurig en onbetaald doen, worden zij mantelzorgers genoemd. Zonder al die helpende handen zouden veel mensen die extra zorg nodig hebben in de knel komen. De gemeente schenkt mantelzorgers dan ook een Mantelzorgwaardering: de Dordtpas. Dordtpas aanvragen
waardering voor het volgend jaar vanaf nu aanvragen bij MEE Mantelzorg. Hoe? Dat kan je lezen op de website. Activiteiten en korting
Mantelzorgers zijn van onschatbare waarde. Ze zorgen langdurig en onbetaald voor een ander. Bent u 18 jaar of ouder en geeft u langer dan drie maanden of meer dan acht uur per week mantelzorg aan een inwoner van Dordrecht? Dan kunt u de waardering voor 2024 aanvragen. Het tegoed op de Dordtpas kunt u besteden bij meer dan 250 organisaties en winkels en u profiteert ook van activiteiten en kortingen, De waardering wordt uitgereikt door MEE Mantelzorg.
De pas zelf heeft een waarde van 40 euro. Daarop stort de gemeente een extra tegoed van 75 euro, zodat mantelzorgers met de Dordtpas kunnen genieten van leuke acties, kortingen, services en uitjes. Bijvoorbeeld pizza of poffertjes Chantal Kruithof Consulent Mantelzorg eten. Relaxed naar de bios of een mooi cadeau uitzoeken bij Intertoys of Rituals. Mantelzor- Meer info: gers kunnen de Mantelzorg- www.meemantelzorg.nl
5
Er was eens een haantje dat altijd alles beter wist dan iedereen. En erg verwaand was het ook. Tegen iedereen die het maar wilde horen kraaide hij: “Ik heb de mooiste staart, de mooiste kam en de mooiste veren van allemaal: ik ben gewoon perfect!” Uiteindelijk werd het kippenhok te klein voor zijn grote persoonlijkheid en voordat de teleurgestelde kippen ook maar iets konden zeggen, was hij al vertrokken. Hij sloeg de eerste de beste weg naar de grote stad in en liep flink door om daar snel aan te komen. Hij was nog niet ver weg toen hij een eend tegenkwam. “Goedendag heer haan, gaat u ook naar de grote stad?” vroeg de eend. “Jazeker, ik ben op weg om beroemd te worden,” zei het haantje trots, “ik heb namelijk ontzettend veel talent!” De eend stelde voor om samen te gaan en zo gebeurde het ook. De eend was alleen niet zo snel met zijn korte poten en
Het trotse haantje platte voeten. “Loop toch eens door, zo schiet het niet op!” “Ik doe mijn best, maar ik kan niet sneller, sorry hoor!” zei de eend. “Ja, wat moet je dan ook met zulke lelijke platvoeten!” zei het haantje. “Had je geen mooiere uit kunnen zoeken? Kijk eens naar de mijne, daar kun je tenminste op lopen! En ze zijn toch veel eleganter dan die van jou!” Maar de eend zei rustig: “Mijn voeten bevallen me prima hoor, ik zou geen andere willen! Ik gebruik ze elke dag, en niet alleen om mee te lopen.” “Waarvoor dan?” vroeg het haantje, dat maar niet kon begrijpen dat iemand gelukkig kon zijn met zulk soort voeten. “Om mee te zwemmen natuurlijk!” riep de eend uit, verbaasd als hij was dat iemand dat niet wist. “Jij kan zeker niet zwemmen,” zei hij tegen het haantje, “Anders had je het wel geweten.” Nu had het haantje inderdaad nog nooit gezwommen, het was zelfs bang voor water, maar dat wilde het natuurlijk
Bij de presentatie kon je in de Blauwe Kamer van de bibliotheek vragen stellen aan een ex-dakloze, als het ‘levende
boek’. Ook kon je Elza, de auteur ontmoeten van het boek Een huis van karton. Iedereen was welkom op de boekpresentatie met het thema: Iedereen heeft een verhaal. Elza wil de uitgave van haar boek benutten om het thema dakloosheid bij kinderen onder de aandacht te brengen. “Kinderen zullen ook hun vragen hebben. Onder leiding van Jiddo Alberts wordt er een veilige setting gecreëerd om dit te kunnen doen”, vertelt Elza. In haar voorleesboek bouwen twee kinderen een huis van karton. Als ze horen over een dakloze, besluiten ze hem op te zoeken en hun huis aan te bieden. Maar of dat goed afloopt? De presentatie richtte zich op kinderen en gaf hen speciaal de ruimte. Maar dat neemt niet weg dat ook ‘grote mensen’ genoeg te ontdekken hadden tijdens de bijeenkomst.
6
Elza Hogendoorn met boek.
Meer informatie op Facebookof Instagrampagina.
komt de kampioen!” en met veel stijl sprong hij het water in. Maar, o, wee: zijn veren werden meteen helemaal nat en zwaar en het arme haantje begon al snel te zinken. Even spartelde het nog wild in het rond, maar ging toen helemaal kopje onder. Dat was schrikken! Gelukkig zag de eend het gebeuren. Hij viste snel met zijn snavel het haantje uit het water en zette het op de kant. Daar stond het te bibberen en te beven op zijn pootjes. Van zijn prachtige staart en verenpak was niets meer over, ook zijn mooie hanenkam hing treurig langs zijn kop, het was een triest gezicht.
niet zeggen. “Oh, ik zwem als op zijn platvoeten en het haande beste!” schepte het op, “Ik tje elegant trippelend op zijn zwem vast beter dan jij!” mooie pootjes. De eend sprong direct het water in en zwom op Dat wilde de eend wel eens zijn gemak een paar rondjes. zien en hij zei: “Ik weet hier Het haantje treuzelde echter een meer in het bos, daar kun- nog op de kant. “Waar blijf je nen we even zwemmen, kom nou?” riep de eend, “Je bent mee!” Ze liepen samen naar toch niet bang?” ”Bang? Hoe het meer, de eend waggelend kom je erbij. Opzij, opzij: hier
Presentatie boek Kinderboekenweek: met levend boek bij ons thuis Auteur Elza Hogendoorn presenteerde half september haar voorleesboek en ex-dakloze Oscar deelde zijn verhaal. Ook werden de winnaars van de wedstrijd ‘Bouw een huis van karton’ bekendgemaakt. Daarna werd er nog gezellig nagepraat.
Tekst en illustratie: Els Kobec Animatie: William de Jong
Wat maakt jouw huis tot een thuis? In de Kinderboekenweek werd in de bieb met het thema ‘bij ons thuis’gespeeld op allerlei manieren
Op 11 oktober was er een livestream vanuit Diergaarde Blijdorp. Bibliotheek AanZet bezocht ‘het huis’ van de Okapi’s en schrijver Edward van de De kaarten van Madame Petrova. Vendel las voor uit zijn boek 9-12 jaar, Marjolijn Hof ‘Stem op de okapi.’ Silke is samen met haar tweelingbroer Janis gevlucht uit In de bieb kon je ook een huis- angst voor de voorspelling van je knutselen met een bouwpak- waarzegster madame Petrova. ket. Op de website vind je alle Het valt haar zwaar om te slaonline én offline activiteiten, pen in de buitenlucht, konijnen boekentips en meer. te stropen, en vodden te dragen. En wat als straks de winter Deze boeken kregen een Zilveren komt? Dan... Griffel: Misjka, 6-9 jaar, Anoush Elman, Applaus voor mijn vinger. Poëzie Edward van de Vendel Erik van Os Als Roya met haar ouders en Geïnspireerd door zijn optrebroers een huis krijgt in Ne- dens op middelbare scholen derland, vindt ze dat er een schreef Erik van Os grappige huisdier bijhoort. Het wordt en gevoelige poëzie over theeen schattig dwergkonijntje, ma’s die dicht bij jongeren en ze noemt het Misjka. De staan. Het resultaat is een hele familie is dol op hem. Roya bundel hedendaagse gedichten begint aan Misjka te vertellen... over school, liefdesverdriet, en nog veel meer.
Nadat ze alle twee van de schrik waren bekomen, zei het haantje timide: “Dankjewel, vriend eend, je hebt mijn leven gered! Ik schaam mij diep: ik zal voortaan niemand meer beledigen om zijn uiterlijk!” “Al goed, al goed.” zei de eend, “Iedereen heeft zo zijn eigen talenten. Zo zie je maar weer hoe handig platvoeten kunnen zijn!”
Poesie bij de Giraf Wat doe je als je onderweg een verhaaltje wil horen? Poes vraagt om een verhaal als ze juist voor de kinderboekenwinkel voorbij lopen. Dus dan gaan ze naar binnen. Ga maar mee. Misschien is er daar wel iemand die mooi kan voorlezen. Wat voor verhaal zou poes mooi vinden? Met veel plaatjes? En verklapt voorlees-Wilma hoe het afloopt? De winkel is ook goed om eens lekker doorheen te kijken. Tot slot probeert Koos een verrassing voor Poesie te kopen maar of dat lukt... Scan de QRcode voor het filmpje.
Pictura opent expo Colorful Gestures In ‘Colorful Gestures’ komen kunstenaars Cindy Bakker, Jelmer Konjo en Katrijn Verstegen samen. Bij alle drie staat de ruimte die het werk inneemt centraal. Daarbij worden alledaagse elementen gebruikt om letterlijk kleur te geven aan de tentoonstelling. De bezoeker wordt uitgenodigd om het werk te ervaren en de reis die de kunstenaars aanbieden te ondergaan. Hooibalen
Cindy Bakker werkt sculpturaal en vaak geïnspireerd op signalen, vormen en kleuren uit ons alledaagse leven. Ze zoekt naar vereenvoudiging van deze objecten en speelt met de verschillende associaties die ze oproepen. Voor ‘Colorful Gestures’ zal Cindy nieuw werk creëren. Haar opa was boer. Opgegroeid op een boerderij zijn hooibalen, koeien en grasland onderdeel van haar jeugd. Specifiek de ronde hooibalen op het land. Op basis van deze herinnering maakt ze een installatie. Een groot spel
Jelmer Konjo onderzoekt en observeert hoe wij omgaan met de norm ‘volwassen (zijn)’ en wat dit betekent. Een belangrijk uitgangspunt in zijn werk is de open manier van kijken, onderzoeken en fouten maken tijdens de kindertijd en het veranderen of zelfs verdwijnen daarvan als we volwassen worden. Voor je het weet, beland je in een sleur waar alles functioneel moet zijn en resultaat moet opleveren. In zijn werk probeert Jelmer die sleur te doorbreken. Zijn manier van werken is als een groot spel waarin fouten maken, opnieuw beginnen en onconventionele materialen belangrijke onderdelen zijn.
Kroketten van borlottibonen ‘Gelijk Ursula zingt, zo de winter volindt’ zegt een oude spreuk. Hetgeen wil zeggen: zoals het weer bij Sint Ursula (21 oktober) is, zo zal de winter zijn. Even opletten dus op die datum.
Ruimtelijk
Katrijn Verstegen maakt schilderijen, objecten en installaties. In haar werk creëert zij landschappen en natuurervaringen als ‘ervaringsruimtes’, waarbij ze beeld en ruimte bijeen brengt. Tegelijk gaat haar werk altijd over haar oorspronkelijke medium, de schilderkunst. In deze tentoonstelling toont zij werken uit de serie ‘collage paintings’, die recent ook ruimtelijk zijn geworden. Gedrapeerd (over kokers), in lagen, als driedimensionale schilderijen. ‘Colorful Gestures’ is nog te zien tot 26 november.
Op ons landje staat de winterprei met zijn stevige stelen en de palmkool met zijn donkergroene krulblad er nog onverstoorbaar bij, klaar om de mens te dienen. De kievitsbonen wilden intussen graag hun stokken verlaten, dus dat werd dankbaar plukken voor ons. Deze peulvruchten, met hun fraai gespikkelde jasjes, door de Italianen borlottibonen genoemd, zijn daar ook altijd vers te krijgen. Dankzij ons landje hier hebben wij ze dus ook vers, maar we drogen ze ook altijd om er een wintervoorraadje mee aan te leggen. Het zijn voedzame bonen, rijk aan goede eiwitten en koolhydraten. Overigens verdwijnen de spikkeltjes wel na het koken. Laten we er eens iets aparts van maken: kroketten bijvoorbeeld.
Met dank aan: CBK R’dam
Pictura, Podium Hedendaagse Kunst, Voorstraat 190, open wo t/m zo 13.00-17.00 uur.
Molen Kyck over den Dyck
Nieuwe buil door sponsoring Hij (de buil) is nu een paar weken binnen en moet - helaas - nog werkloos ‘toekijken’ in de molen. Een buil is de molenaarsvakterm voor grote zeef. Hierin wordt het maalsel gezeefd naar bloem, zemelen en gries. Producten die ontstaan als het graan gemalen wordt. De aanschaf van de nieuwe buil is mede mogelijk gemaakt door sponsoring van recruitmentbureau Workethix, uit Zaandam.
WOORDZOEKER
Molenaars blij
“Weliswaar is het defect aan de koningsspil nu nog spelbreker om de nieuwe buil direct volop aan het werk te zetten”, aldus voorzitter Theo Oostenrijk. “Maar straks kunnen we hem maximaal gebruiken. Hij komt ook van pas in onze plannen om nieuwe producten te ontwikkelen. We hoeven dan nauwelijks meer restproducten weg te doen en kunnen deze effectief in recepten gebruiken. Zo snijdt het mes aan twee kanten: én een veel constantere kwaliteit én meer mogelijkheden om nieuw dingen te creëren. Waar onze klanten - als ze er eenmaal mee gebakken hebben - heerlijk van kunnen genieten. We stellen de essentiële bijdrage van Workethix voor het kopen van de buil zeer op prijs. De molenaars zijn er heel blij mee.”
Sponsoring waardevol
Directeur Nikolas Michalatos: “Wij kwamen enige tijd geleden in contact met molenaar Mike, van de Kyck over den Dyck. Hij vertelde zó enthousiast over zijn hobby en de eeuwenlange geschiedenis van de Dordtse molen. Terloops kwam de gewenste aanschaf van een buil - ik wist toen écht niet wat dat was ter sprake. Toen dachten wij ‘dat is een mooi object om de molen bij te steunen’.” Teamwork
“Want het beroep van molenaar omvat eigenlijk de terreinen die wij als bedrijf uitdragen en van onze kandidaten vragen: werkethiek, ondernemerschap, verantwoordelijkheid nemen, teamwork en plezier hebben in je werk. We zijn blij dat de buil er nu is en hopen binnenkort wat producten te proeven. Ze schijnen zelfs een Griekse broodmix te hebben. Dat past dan helemaal!”
Gerechten
Dit keer zijn er in de woordzoeker allemaal woorden te vinden van allerlei lekkere gerechten. Zoek alle woorden in de puzzel op. Welk van de onderstaande woorden staat niet in de woordzoeker? AARDAPPELSCHOTEL BONENSCHOTEL HUTSPOT PASTASALADE PULLED CHICKEN TOMATENRISOTTO BAMI
Koken uit de tuin
COURGETTESOEP PLAATPIZZA BLADERDEEGTAART EENPANSGERECHT PANNENKOEKEN NASI PREIQUICHE
STAMPPOTJE ZALMCURRY SHOARMA WRAPS LASAGNE
Heb je het juiste woord gevonden? Maak kans op een VVV-cadeaubon van tien euro! Stuur je oplossing vóór 13 december naar: De Poorter, Jacob Marisstraat 70, 3314 TK Dordrecht, of mail onder vermelding van naam en adres naar: r.besjes@kpnmail.nl. De oplossing van de vorige puzzel was: HAMER. De winnaar is: Hans Hogerbrug. Gefeliciteerd! Nikolas Michalatos (links) en Theo Oostenrijk bij de nieuwe buil
Nodig voor 4 personen:
250 gr gedroogde borlottibonen (1 nacht geweekt) 300 gr kruimige aardappelen 1 grote ui 3 eieren (dooiers en eiwitten gescheiden) broodkruim 1 knoflookteen nootmuskaat, peper, zout en paprikapoeder zonnebloem-of frituurolie
Giet de volgende ochtend het weekwater weg en kook de bonen (zonder zout) in ruim schoon water, in zo’n 1 tot 1,5 uur beetgaar. Zet ze apart en kook de aardappels gaar, het liefst in de schil. Laat afkoelen, verwijder de schil en pers ze door een pureeknijper of stamp Harry Eskes ze goed fijn. Voeg ze dan toe aan de bonen en stamp alles goed fijn. Snij de ui heel fijn en fruit hem kort in een koekenpan met wat olie. Knijp de knoflookteen uit of snij heel fijn en meng door het bonenmengsel. Klop de eidooiers los en meng ze erdoor. Breng alles op smaak met wat geraspte nootmuskaat, paprikapoeder, peper en zout. Laat een goed half uur opstijven in de koelkast. Zet twee borden of kommen neer, een met de eiwitten en een met het broodkruim. Vorm croquetten van het bonenmengsel. Haal ze voorzichtig door de eiwitten en daarna door het broodkruim zodat alle kanten bedekt zijn. Laat nog een keer in de koelkast goed opstijven. Verhit zo’n 10 ml olie in een koekenpan en bak de croquetten, onder meermaals omkeren in enkele minuten gaar. Serveer met patat frites en icebergsla. Eet smakelijk! Maartje Schaffels
7
Gericht adve rteren werkt ! Ben je een lokale starter of al een gevestigde onderneming en op zoek naar meer klanten? Kies dan voor een advertentie in de wijkkrant. Dit kan al vanaf €40,- voor een eenmalige advertentie. Besluit je om in 3 of meer wijkkranten te adverteren? Dan krijg je zelfs 10% korting op de advertentiekosten! ijkkranten is in de Dordtse W en er rt ve ad ij Sinds w hapekoppen aangeprezen Sc de omzet op de %! gestegen met 50 eggen -Mevrouw van der BrBreggen r Banketbakkerij Van De
-613 47 02
Reeweg Oost 31, Tel: 078
Neem vrijblijvend contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken!
De grondslag De mens vecht tegen de goden maar de goden zijn bordpapier Ondergronds stroomt een geheime rivier Waarheen? Waarvandaan? De doden weten van zijn bestaan. Ze zijn de Styx overgestoken Zij roepen ons toe: nooit zul je weten de zin van het bestaan maar juist daarom moet je verbeten graven en delven en steken En daarvandaan verslag doen, er zijn kiezelstenen van duizenden jaren voorher neem er één in je hand, weeg, werp hem omhoog waar je kan hij beschadigt je voeten, je tenen, de pijn is de geheime grondslag van het zijn Ton Delemarre
TIEN Plus - Dordtse Wijkkranten 078-750 89 66 tienplus@buurtwerkdordrecht.nl www.tienplus.net
Omzien naar elkaar in de Binnenstad! Voor de Binnenstad!
DORDRECHT
Voor het centrum mag ik in onze fractie uw wijkvolksvertegenwoordiger zijn. Wij zetten ons o.a. in voor: • Gerealiseerd
• •
Zin in leuk vrijwilligerswerk? Doe de vrijwilligerscheck op www.inzet078.nl INZET078
het centru ! voor vrijw m illige inzet.
Kan iets onze aandacht gebruiken? Laat het weten via franciske@cdadordrecht.nl of www.cdadordrecht.nl
Franciske van Vugt raadslid
Ook een kleine advertentie wordt gelezen... Ziet u wel? Dordtse roomboter SCHAPEKOPPEN leuk om te trakteren of cadeau te geven! Met het originele verhaal!* (* zie ook boek DORDT 800 jaar nr.10)
Samen maken we Dordrecht mooier.
Veilig fietsen op o.a. het Oranjepark en de Spuiweg Meer mogelijkheden voor zonne-energie op daken Blijvende aandacht voor de aanpak van armoede
BANKETBAKKERIJVANDERBREGGEN.NL
REEWEG OOST 31 • 078- 6134702
Repair Café Centrum elke 3e zaterdag van de maand
Open van: 10.00-13.00 uur zaterdag 18 november zaterdag 16 december zaterdag 20 januari
Wijkpunt de Eendracht Marc. Schampersstr. 1
Volg ons op Facebook!
