ICT Special PrimaOnderwijs 2015 by EDG Media

Onderwijsnl

Voor alle professionals in het onderwijs nummer 1 • januari 2015 • www.primaonderwĳs.nl • verschĳnt 6x per jaar •

ICT specia l In samenw erking m et d e m akers van COS!

ICT GAAT RAZENDSNEL OP SCHOOL!

SN@P JĲ HET NOG?

MET ➜ Ict in de klas; kwestie van lef! ➜ Spijker je kennis bij

Daag jezelf uit ➜ 21ste eeuwse vaardigheden, welke zijn dat dan? Werken aan digitale geletterdheid ➜ Tips van exper ts

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 1

18-12-14 17:03

21e EEUWSE VAARDIGHEDEN TRAINEN MET 4KIDS SOFTWARE!

MUIS, TYPEN, WORD, POWERPOINT EN EXCEL Softwareprogramma’s waarmee leerlingen zelfstandig op een uitdagende, digitale manier de basis van Word, Excel, Powerpoint, muis en toetsenbord leren gebruiken. Voor Office 2003, 2007, 2010 én 2013! Eénmalige licenties, inclusief volgsysteem.

voor Office 2003, 2007, 2010 én

2013

Download gratis proeflessen op schoolsupport.nl/4kids en oordeel zelf! Een leerlijn digitale geletterdheid voor elk kind

www.schoolsupport.nl

prima_zetspiegel_4kids3.indd 1 00_Basis_ADS_PO.indd 2

8-12-2014 13:12:53 15-12-14 11:30

Inhoud

Onderwijs nl

l a i c e p s ICT

Voor alle professionals in het onderwijs

ELO, blended learning, flipping the classroom… Sn@p jij het nog?

5 6 7 8

Test je kennis! Klaar voor de 21ste eeuw? Kennisnet Frans Schouwenburg: ‘Er is nog veel te winnen’ Leerkracht Linda Humme: ‘Ict heeft het onderwĳs verbeterd’

Trainer Michel van Ast: ‘Ict in de klas is een kwestie van durven’ 11 Certificeer je online ict-vaardigheden 12 Digitaal leren met Parnassys 14 ‘Als de toekomst onvoorspelbaar is, moet je hem zelf uitvinden’ 18 Werken aan digitale geletterdheid

Bepaalt het kind welke informatie zijn ouders krijgen? I OM DRAAI OM DRAAI OM

AAI OM DRAA DRAAI OM DRAAI OM DRAAI OM DR Onderwijs nl Met 170.000 lezers het grootste blad voor alle onderwijsprofessionals. PrimaOnderwijs is een uitgave van

Vormgeving Saskia van Geijlswijk, Martin Hollander, Tom Venema

EDG Media Postbus 40266 3504 AB Utrecht

Medewerkers Brigitte Bloem, Heleen de Bruijn, Tefke van Dijk, Anita Drost, Merle van Herk, Mirjam Janssen, René Leverink, Redactie 030-241 70 44 Erik Ouwerkerk, Studio Stampij redactie@primaonderwijs.nl

Uitgever Erik Trimp Mediacoördinator Vanessa Pelle vpelle@edg.nl

03_Inhoud ICT Jan 2015.indd 3

Verschijning en verspreiding PrimaOnderwijs verschijnt 6 keer per jaar. Verspreiding via gecontroleerde distributie door EDG Media bij alle basisscholen en scholen in het voortgezet onderwijs in Nederland.

Naast het magazine biedt PrimaOnderwijs een tweewekelijkse nieuwsbrief en www.primaonderwijs.nl

Foto’s Marius Roos, Hollandse Hoogte, Human Touch Photograpy, iStock

Sales Mark Hutzezon 030-2417025, mhutzezon@edg.nl

Klantenservice 030-241 70 30 klantenservice@edg.nl Copyright 2015 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, overgenomen of openbaar gemaakt zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De uitgever is niet aansprakelijk voor enig handelen op grond van de in dit blad gegeven adviezen of gedane mededelingen.

18-12-14 15:56

Sn@p jij

‘ELO, blended learning, flipping the classroom… ik kan het allemaal niet meer volgen, hoor. Ik ben al blij dat ik zelf een les voor het digibord kan maken. Heb je dat net een beetje onder de knie, moet je leerlingen aan het werk zetten met de tablet waar eigenlijk geen kant-en-klaar lesmateriaal voor is. En dan zijn er intussen alweer drie nieuwe ontwikkelingen die je moet volgen. Ik heb maar beperkt de tijd om me nieuwe dingen eigen te maken en weet nu eerlijk gezegd niet meer waar ik moet beginnen’, aldus een juf uit groep 6 in het basisonderwijs. Herkenbaar? Zie je zelf soms ook door de bomen het ict-bos niet meer? Wíl je wel, maar wéét je gewoon niet waar je moet beginnen? In deze special schetsen we een beeld van ict in het Nederlandse onderwijs en geven we handvatten om er ook zelf mee aan de slag te gaan. door studio stampij

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 4

18-12-14 17:03

het nog? Daag jezelf uit

Wat sn@p ik ervan? Ict in het onderwijs ontwikkelt zich razendsnel. Het valt niet mee om dat tempo bij te benen. Hoe goed ben jij op de hoogte? Waag je aan deze quiz en trek je conclusie.

Wat wordt er bedoeld met BYOD? a. Leerlingen brengen hun eigen computer/tablet mee. b. Er wordt klassikaal gewerkt met een digibord. c. De school faciliteert in alle ict-voorzieningen.

Welke eigenschap wordt niet gezien als een 21st century skill? a. kritisch denken b. internationale talenkennis c. creativiteit

Bij welke term hoort deze omschrijving: Leerlingen kijken thuis (online) naar de klassikale instructie en maken tijdens de les (op school) hun huiswerk. a. flipping the classroom b. cloud computing c. e-learning

Hoeveel procent van de scholen gebruikt het digibord als modern krijtbord? a. 30 procent b. 50 procent c. 80 procent

Hoe heet het apparaat dat lijkt op een laptop, maar geen harde schijf heeft en alle bestanden opslaat in de cloud? a. een tablet b. een chromebook c. een notebook Waarvoor staat de afkorting ELO? a. eerste les offline b. elektronische leeromgeving c. effective learning on-demand De antwoorden 1. b – BYOD staat voor Bring Your Own Device. Leerlingen brengen dus hun apparaten mee naar school. 2. b 3. a 4. b – bron: www.kennisnet.nl 5. b – Een chromebook lijkt veel op een laptop, maar het apparaat bevat geen software en geen harde schijf. Dat maakt het voordeliger in aanschaf en veilig en vriendelijk in gebruik. Bestanden worden opgeslagen in de cloud en raken dus niet verloren. Er hoeven ook geen updates te worden gedraaid of virussen te worden geweerd. Chromebooks worden daarom op steeds meer scholen ingezet. 6. b - Een elektronische leeromgeving is een digitale omgeving waarin leraren en leerlingen met elkaar kunnen werken en communiceren. PrimaOnderwijs 5

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 5

18-12-14 17:03

Waar moeten we naartoe?

Klaar voor de 21ste eeuw Het onderwijs moet jonge mensen voorbereiden op een leven in de m aatschappij. Kinderen moeten de kennis en vaardigheden krijgen om daarin zelf hun plek te vinden. Als burger en als werknemer. Door technologisering, internationalisering en individualisering hebben we straks meer dan ooit behoefte aan flexibele arbeidskrachten die hun kennis voortdurend kunnen en willen bijspijkeren. Dat vraagt om bijzondere vaardigheden. Deze vaardigheden worden aangeduid als de 21st century skills. De grote vraag is: hoe brengen we deze skills over op onze leerlingen? Natuurlijk worstelen niet alleen leraren met deze vraag. Ook de minister en staatssecretaris van Onderwijs breken er hun hoofd over. Zij hebben daarom de Onderwijsraad gevraagd advies uit te brengen. Dat advies verscheen in mei en heet Een eigentijds curriculum. De raad pleit voor vernieuwingen waarin zowel de overheid als het onderwijs een rol hebben. Leraren moeten meer invloed krijgen op de samenstelling van het lesprogramma. Ideeën moeten met elkaar worden gedeeld en er is een permanent college nodig dat er voor zorgt dat het onderwijs up-to-date blijft.

Leraren denken mee De Onderwijsraad doet een duidelijk appèl aan leraren om hun mening te geven over de toekomst van ons onderwijs. Sander Dekker gaf de aftrap om de discussie over onderwijsvernieuwing op gang te brengen via Twitter (#onderwijs2032) en een site (www.onderwijs2032.nl). Die vernieuwing moet van onderaf komen, vindt ook de Onderwijsraad. De vaardigheden die kinderen nodig hebben zijn vakoverschrijdend en moeten gestructureerd worden ingevoerd.

Meer over ‘Een eigentijds curriculum’ vind je op: www.onderwijsraad.nl (klik op ‘publicaties’).

De vaardigheden die leerlingen in de toekomst nodig hebben, zijn volgens de Onderwijsraad ictgeletterdheid, probleemoplossend vermogen, kritisch denken, creativiteit, sociale vaardig heden en culturele sensitiviteit.

Internationaal onderzoek wijst uit:

Nederlandse leerlingen doen het niet slecht op ict-gebied, maar de verschillen zijn groot. Hoe is het internationaal gezien gesteld met de digitale geletterdheid van onze leerlingen? Komt Nederland een beetje mee op dit vlak? Het antwoord is ‘ja’. Maar er volgt ook een ‘maar’… In 2013 deed Nederland mee aan de International Computer and Information Literacy Studies (ICILS). Zestigduizend leerlingen uit het tweede leerjaar van het voortgezet onderwijs uit 21 landen vulden vragenlijsten in over digitale geletterdheid. Nederlandse leerlingen blijken boven het internationaal gemiddelde te presteren. Maar de verschillen tussen de onderwijsniveaus in Nederland zijn aanzienlijk. 14-jarige vwo- en havo-leerlingen scoren bovengemiddeld. De scores van jongeren in het praktijkonderwijs zitten daar echter flink onder. Ook Nederlandse docenten werden in dit onderzoek ondervraagd. In het tweede leerjaar van het vo wordt ict intensiever gebruikt dan in de meeste andere landen. Toch is er hier minder aandacht voor de ontwikkeling van informatievaardigheden bij leerlingen. Uit het onderzoek van ICILS kan worden opgemaakt dat de digitale geletterdheid van veel leerlingen onvoldoende is ontwikkeld om goed te kunnen participeren in de huidige informatiemaatschappij. Er zou meer aandacht voor moeten zijn in de onderbouw van het vo. Dit geldt overigens voor alle landen die mee hebben gedaan aan het ICILS-onderzoek. Het onderzoek van ICILS is na te lezen op: utwente.nl/igs/icils

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 6

18-12-14 17:03

E xp aan heert woordt

Strategisch adviseur bĳ Kennisnet Frans Schouwenburg:

‘Er is nog veel te winnen’ Ict heeft veel te bieden voor het onderwijs. Gemak, efficiency en de mogelijkheid tot het bieden van maatwerk aan leerlingen bijvoorbeeld. Kennisnet helpt scholen om ict op een goede manier te implementeren.

‘Het niveau van ict in het Nederlandse onderwĳs is op internationale schaal helemaal niet slecht. Sterker nog, we doen al een hele tĳd mee in de wereldwĳde top tien’, zegt Frans. ‘Maar de verschillen tussen de scholen onderling zĳn enorm. Sommige scholen wachten met het zetten van stappen tot er nieuwbouw wordt gerealiseerd. Andere scholen doen het bewust rustig aan. Wat de reden ook is, op de meeste plekken is nog veel te winnen.’

Frans Schouwenburg werkt al ruim veertien jaar bĳ Kennisnet. In zĳn rol van strategisch adviseur zit hĳ bĳna dagelĳks aan tafel met directies en besturen van basis- en middelbare scholen om hen te adviseren over ict-innovaties. Lees ook het artikel op pagina 14

Onzekerheid bij leerkrachten ‘De meeste leraren staan open voor vernieuwing. Maar ze zĳn onzeker. Dat is heel begrĳpelĳk, de ontwikkelingen gaan zo snel en onderwĳsprofessionals hebben al veel aan hun hoofd. Het invoeren van ict roept vragen op. Wat moet ik doen? Hoe moet ik dat doen? Wanneer? En waarom? Leraren zĳn soms ook bang afgetroefd te worden door hun leerlingen. Kennisnet biedt veel onderzoeksresultaten en concrete informatie die scholen kunnen gebruiken bĳ het nadenken over slim inzetten van ict. Zo zorgen we ervoor dat ict wérkt voor het onderwĳs. Dat levert gemak en efficiency op, en de mogelĳkheid om leerlingen onderwĳs op maat te bieden.’

Elke school een eigen aanpak ‘Er is niet één meest geschikte ict-aanpak. Elke school heeft zĳn eigen drĳfveren. Iedere leraar heeft zĳn

‘Leraren zijn soms bang afgetroefd te worden door hun leerlingen’ eigen opvattingen over wat hĳ zĳn leerlingen wil leren en hoe hĳ dat wil doen. School A kiest bewust voor het model waarbĳ de leraar de regisseur van het volledige leerproces is. School B verwacht meer initiatief van zĳn leerlingen. Het één is wat ons betreft niet beter dan het ander, maar het vraagt wel om een andere ict-inrichting. Scholen die kiezen voor de traditionele benadering – leraargestuurd werken – hebben veel baat bĳ een digibord. Wifi is in dat geval niet nodig. Scholen die hun leerlingen meer verantwoordelĳkheid willen geven – zelfstandig leren – halen meer uit tablets of laptops. Wifi is dan wel een must.’

Klaar voor de toekomst ‘Ons advies aan scholen is: bepaal je visie en leg vast wat je onderwĳskundig wilt bereiken. Bekĳk daarna welke ict-opties daar bĳ passen en maak keuzes. Stel vervolgens een team samen en ga stap voor stap aan de slag. Op die manier ervaar je als school én individuele leraar de voordelen van ict en ben je straks klaar voor de toekomst.’

PrimaOnderwĳs 7

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 7

18-12-14 17:12

Uit deĳk p ra k t

Leerkracht in groep 6 en ict-coördinator Linda Humme:

‘Ict heeft het onderwĳs verbeterd’ Linda Humme verdiepte zich in ict toen ze in 2002 geveld werd door een hernia. Ze maakte onder andere een Excel-bestand waarmee ze snel de gemiddeldes van de rapporten kon berekenen. Collega-leerkrachten die zagen hoe handig het werkte, werden ook enthousiast.

Linda Humme werkt al 25 jaar op St. Nicolaasschool in Nieuwveen. Ze staat twee dagen per week voor de klas en is ict-coördinator. Daarnaast adviseert, traint en inspireert ze uitgeverĳen, schoolbegeleidingsdiensten en collega-leerkrachten over het gebruik van ict in het onderwĳs.

Linda en ict bleken een perfecte combinatie. Ze werd ict-coördinator bĳ haar school en zorgde samen met twee andere coördinatoren voor de introductie van het digibord. ‘Dat was in oktober 2006, ik herinner het me nog goed’, zegt Linda. ‘Er moest meteen een plan komen voor het gebruik van het digibord. Alle groepen moesten ervan kunnen profiteren en collega’s moesten zien hoe ze het digibord konden gebruiken. Ik ben toen meteen aan de slag gegaan met het ontwikkelen van content. Inmiddels maak ik ook content voor tablets in de klas.’

Maatwerk wordt makkelijker Het digibord, de computers en tablets zĳn niet meer weg te denken uit het lokaal van Linda. ‘Ik ben heel blĳ met deze ontwikkelingen. Dankzĳ ict is het zo-

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 8

veel makkelĳker geworden om leerlingen maatwerk te bieden. Ik ben leerkracht geworden omdat ik het geweldig vind om kinderen iets te leren. Nu we zoveel middelen tot onze beschikking hebben, kan ik kiezen: moet ik deze leerling in een werkboek laten werken, klassikaal met het digibord of misschien individueel met een tablet? Ja, het onderwĳs is er met de komst van ict echt op vooruit gegaan, vind ik.’

Tips van Linda Humme • Maak je eigen content. Je kunt de inhoud van je lessen op die manier perfect afstemmen op de leerlingen. De tĳd verdien je terug omdat je op deze manier bĳvoorbeeld veel minder nakĳkwerk hebt. • Gebruik QR-codes. Ik maak mĳn lessen online en deel ze via Yurls of Twitter. Omdat een spelfout in de url zo gemaakt is, geef ik elke oefening een QR-code. Heeft een leerling moeite met ei/ĳ bĳvoorbeeld? Dan krĳgt hĳ van mĳ een kaartje met de QR-code van de betreffende activiteit. Die kan hĳ scannen met een tablet. • Maak filmpjes met korte instructies voor rekenen en taal. Geef de filmpjes ook een QR-code. Leerlingen die een som niet snappen, kunnen de instructie dan zelfstandig bekĳken. • Dring er bĳ de directie op aan dat er goede voorzieningen moeten komen. Oude computers die er tien minuten over doen om op te starten, roepen alleen maar frustratie op. Op onze school bezuinigen we op andere dingen. Zo brengen al onze leerlingen bĳvoorbeeld potloden, een schaar en een map van thuis mee.

18-12-14 17:12

E xp aan heert woordt

Michel van Ast, trainer en adviseur op het gebied van didactiek en ict:

‘Ict in de klas is een kwestie van durven’ De pioniersfase waarin alleen de voorlopers aan de slag gaan met ict op school is voorbij, volgens Michel van Ast. Ook de grote meute in het vo en mbo komt eraan en omarmt de mogelijkheden van nieuwe technologie als zinvolle toepassing in het onderwijs. Maar het gaat niet snel.

‘We zĳn zeker niet slecht bezig op het gebied van onderwĳs en nieuwe technologie, maar ik zie wel grote verschillen per school. Leraren willen over het algemeen graag aan de slag met nieuwe middelen, maar zĳn ook huiverig. Ze willen een ict-toepassing het liefst eerst tot in de puntjes beheersen voor ze ermee aan de slag gaan. Stel je voor dat je als een onhandige kluns voor de klas staat… Maar álles beheersen, is simpelweg niet mogelĳk. Daarvoor gaan de ontwikkelingen veel te snel. Je moet gewoon de stoute schoenen aantrekken en de moed hebben om glorieus te falen. Gewoon aan de slag in de praktĳk. En betrek je leerlingen bĳ dat proces.’

Michel van Ast traint docenten die aan de slag gaan met ict, met name in het vo en mbo. Hĳ geeft lezingen en workshops en adviseert en begeleidt scholen op het gebied van nieuwe technologie in het onderwĳs.

‘Gebruik de ict-kennis van de leerlingen’ Computer op zak ‘Er zĳn nog steeds scholen die weinig ict-faciliteiten hebben. Maar de meeste leerlingen in het vo hebben een computer in hun broekzak zitten. Met een goede wifi-verbinding kun je dus veel doen. Je moet goed bekĳken waarvoor je ict wilt inzetten. Zo zĳn het activeren van voorkennis of het stellen van controlevragen met behulp van ict middelen die weinig voorbereiding vragen en veel opleveren.’

Les op YouTube ‘Mĳn advies is om goed te kĳken naar wat leerlingen zelf al doen met ict. Als je het ze vraagt, zeggen jongeren dat ze niets doen met ict. Dat komt omdat het zo vanzelfsprekend is; ze benoemen het niet zo. Want ze maken wél samen huiswerk via Skype. En ik hoor ook regelmatig dat leerlingen op YouTube kĳken naar kanalen van leraren die bepaalde stof uitleggen als ze iets niet snappen. Ook daar kun je je voordeel mee doen.’

PrimaOnderwĳs 9

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 9

18-12-14 17:13

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

KOm Naar dE NOT EN laaT JE vErraSSEN dOOr ONzE KlEUrriJKE PrimEUr. e dag Maak elk an de 1v kans op chines a m 5 reken

Speciaal voor alle wiskundedocenten hebben wij een primeur onder de rekenmachines. Een van de functionaliteiten is de examenstand (verplicht op CE 2016). Nieuwsgierig geworden en wil je kans maken om er een te winnen? Kom dan naar de NOT in de Jaarbeurs Utrecht van 27 t/m 31 januari ((stand 11.A045 hal 11). Ga naar www.not-online.nl en schrijf je in voor gratis toegangskaarten.

www.education.ti.com/nederland EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 10

18-12-14 17:15

++++ ++++ ++++ ++++ ++++ ++++ ++++ ++++

Professionaliseren met Microsoft, iets voor jou? Er zijn verschillende professionaliseringsprogramma’s waarmee je technologie nog beter in de vingers krijgt, bijvoorbeeld met de workshop Windows in de Klas, die je helpt om Windows 8 goed te gebruiken. En met IT Academy train en certificeer je online je ict-vaardigheden. Meer leren over de 21st Century Skills? Ook daarvoor bieden ze (gratis) programma’s. Microsoft educator network Hoe werken andere leraren met technologie? Wat zĳn succesvolle voorbeelden en materialen waar je direct mee aan de slag kunt binnen het onderwĳs? Je vindt het allemaal op het Microsoft Educator Network; een internationale community website voor en door leraren en schoolleiders wereldwĳd. Ruim vier miljoen leraren zĳn bĳ het Microsoft Educator Network aangesloten en delen hun kennis met elkaar. Word ook (gratis) lid en neem deel aan discussies, verzamel materialen of lever zelf bĳdragen.

Alles over de Microsoft IT Academy Goede ict-vaardigheden worden steeds belangrĳker voor leerlingen en studenten. Toekomstige opleiders en werkgevers stellen daaraan steeds strengere eisen. Hun kansen stĳgen als die vaardigheden aantoonbaar zĳn met een internationaal erkend certificaat. De Microsoft IT Academy biedt een programma voor docenten, studenten of leerlingen.

Windows in de klas Microsoft organiseert in samenwerking met partners de workshop Windows in de Klas om leraren te inspireren om technologie didactisch te gebruiken in de les. Deze workshop wordt gratis verzorgd en is bedoeld voor maximaal twintig deelnemers.

werken, kritisch denken en natuurlĳk ict-geletterdheid. Ben jĳ klaar voor het leren in de 21ste eeuw? De Onderwĳs en Innovatie Tool ‘Doe IT!’ helpt je om leeractiviteiten te vinden waarmee je doelgericht aan deze vaardigheden werkt. Kĳk voor al deze gratis aangeboden digitale producten en diensten om je klas en jezelf thuis te maken binnen het innovatieve onderwĳs op:

http://www.technologie-onderwĳs.nl/ onder ‘leraren’ en ‘bestuurders/directie’. Advertentie

21st Century Learning Om succesvol in de maatschappĳ van nu te bewegen hebben leerlingen vaardigheden nodig als samen-

). KIJK OP http://tinyurl.com/lx8pgu2 VOOR ONZE SPECIALE PRIMA AANBIEDING http:www.ictLESKISTEN.nl | http://webshop.ictLESKISTEN.nl info@ictLESKISTEN.nl twitter: @ictLESKIST | facebook: ictLESKISTEN

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 11

18-12-14 17:04

Digitaal leren met ParnasSys Leeromgeving biedt straks inzicht in het gebruik van educatieve apps De leerlingen in groep 5 van basisschool ‘De digitale toekomst’ werken aan hun rekenoefeningen op de iPad. Juf Hetty neemt een paar leerlingen apart om stap voor stap de stof met hen door te nemen. Tegelijkertijd toont haar dashboard de vorderingen van de overige leerlingen. Omdat ze achteraf ziet dat Thomas en Jeliz moeite hadden met de oefeningen, selecteert Hetty via het dashboard twee apps als extra oefening voor deze leerlingen. Daar kunnen ze op een geschikt moment mee aan de slag. Groot enthousiasme, veel materiaal Steeds meer mensen binnen het onderwĳs zien digitaal lesmateriaal als een welkome aanvulling binnen het curriculum. En steeds meer partĳen spelen daar ook op in door innovatief en origineel oefenmateriaal aan te bieden. Dat gebeurt in verschillende vormen: soms nog niet adaptief, als ‘gameachtig’ onderdeel van een lesmethode, en soms als op zichzelf staande adaptieve methode. ‘Het enthousiasme is er, bĳna iedereen binnen het onderwĳs is ervan overtuigd dat we iets moeten met dit soort middelen. Maar je kunt er donder op zeggen dat dat enthousiasme rap afneemt als er geen samenhang in de content is. Want uiteindelĳk heeft de leerling daar geen baat bĳ’, zegt Petra Hagreize van Topicus, het bedrĳf achter ParnasSys, het leerlingvolgsysteem waar zeventig procent van de basisscholen mee werkt.

Meer samenhang met ParnasSys De wereld van digitale leermiddelen staat nog in de kinderschoenen. Bovenstaand scenario is er alleen nog in onze dromen. Maar als het aan Hans van Alphen, directeur van de Almeerse basisschool Het Palet ligt, verandert dat zo snel mogelĳk. Liever nog vandaag dan morgen. ‘Het is vĳf voor twaalf. De markt moet nu echt in beweging komen. Het aanbod is heel erg versnipperd, leerkrachten zien door de bomen het bos niet meer en weten soms niet zo goed wat ze ermee aan moeten. Willen we onze leerlingen op maat bedienen en aansluiten bĳ hun individuele leerbehoeften, dan is het echt hard nodig dat er een slag gemaakt wordt.’

Die samenhang is wat nu nog ontbreekt. En juist daar wil Topicus met ParnasSys een bĳdrage aan leveren. ‘Voor leerkrachten is het vaak moeilĳk te beoordelen welke educatieve applicatie waar in het curriculum past en hoe ze individuele leerlingen toegang geven tot de apps. Daarnaast is het haast onmogelĳk om overzicht te bewaren over de vorderingen van leerlingen in de verschillende applicaties. Laat staan om te beoordelen hoe die vorderingen zich verhouden tot eerder behaalde toetsresultaten’, aldus Petra Hagreize. ‘In de leeromgeving die we nu aan het ontwikkelen zĳn, kunnen leerkrachten gericht digitale leermiddelen selecteren en inzetten. En daarnaast kunnen ze de

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 12

18-12-14 17:04

lingen. In het dashboard kan de leerkracht vervolgens volgen of de leerlingen de oefeningen daadwerkelĳk aken en welke voortgang ze boeken.

Breder aanbod

geboekte voortgang evalueren. Zo kunnen ze hun aandacht verleggen van nakĳken en achteraf feedback leveren naar proactief sturen. Van reageren naar regisseren. Met als uiteindelĳk resultaat: onderwĳs dat beter aansluit bĳ de individuele leerbehoeften van leerlingen.’

De leerkracht bepaalt – mede op basis van de gegevens gepresenteerd op het dashboard – welke leerlingen welke oefeningen maken. De leeromgeving wordt een open platform met educatieve applicaties van verschillende aanbieders. Ook kunnen leerkrachten er zelfontwikkeld lesmaterieel delen. Het aanbod van oefenmateriaal wordt hiermee een stuk breder. Dit extra aanbod dekt niet het hele curriculum af, maar biedt welkome variatie. Hans van Alphen ziet veel in de nieuwe mogelĳkheden van ParnasSys. ‘Het centrale dashboard sluit goed aan bĳ wat we nodig hebben om gepersonaliseerd leren mogelĳk te maken. Het inzicht en overzicht dat we ermee verkrĳgen biedt ons de mogelĳkheid ons doel te verwezenlĳken: iedere leerling uitdagen op zĳn eigen niveau.’

Van groepskaart naar dashboard In het huidige ParnasSys kunnen leerkrachten gebruikmaken van een groepskaart, die een overzicht toont van resultaten uit verschillende bronnen, zoals oefenen toetsomgevingen. Dit geeft ze de mogelĳkheid om overzicht te bewaren en verbanden te zien. Losse apps die veel gebruikt worden, ontbreken echter op deze groepskaart. De toekomstige leeromgeving beschikt over een dashboard dat inzicht biedt in het gebruik van alle educatieve apps. Op basis van gegevens uit digitaal lesmateriaal toont het dashboard welke leerlingen bepaalde leerdoelen wel of niet beheersen. ‘Dit is een overzichtelĳke manier om de zone van naaste ontwikkeling te bepalen. Bĳ ieder leerdoel - ParnasSys bevat alle leerdoelen voor alle vakken - toont het systeem per leerling een aantal suggesties voor educatieve applicaties. Die applicaties sluiten precies aan bĳ de individuele leerdoelen van de betreffende leerling’, legt Petra Hagreize uit. Met het selecteren van een app in het dashboard verschĳnt deze in de werkomgevingen van de betreffende leer-

Leerkracht onmisbaar De rol van de leerkracht blĳft uiteraard essentieel. Het is aan de leerkracht aan de hand van de gegevens op het dashboard steeds opnieuw de juiste didactische aanpak te kiezen en deze vervolgens te evalueren. ‘Uit onderzoek blĳkt namelĳk dat leerkrachten die bewust bezig zĳn met de effectiviteit van de manier waarop ze lesgeven de beste resultaten boeken’, zegt Petra Hagreize. Het dashboard is precies het instrument dat deze evaluatie mogelĳk maakt. Daarmee komt het scenario van juf Hetty ineens een stuk dichterbĳ.

Meer weten? Kĳk op www.parnassys.nl

PrimaOnderwĳs 13

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 13

18-12-14 17:04

Kennisnet:

‘Als de toekomst onvoorspelbaar is, moet je hem zelf uitvinden’ Een van de belangrijkste vragen bij het Nationaal Onderwijsdebat is of leerlingen op het moment wel goed worden voorbereid voor de arbeidsmarkt in 2032. Als publieke ict-partner voor het onderwijs volgt Kennisnet het debat op de voet. ‘Het gevaar is dat er een discussie ontstaat waarbij iedereen lobbyt voor eigen vakken. Beter is het om een visie en ambitie te formuleren: dit willen wij en daar gaan we naartoe werken. We moeten leerlingen misschien vooral voorbereiden op een onzekere toekomst.’ door tefke van dijk

Deelnemers aan het debat hebben het over 21st c entury skills en stellen de vraag of er in het onderwijs niet meer aandacht moet komen voor techniek/ict/programmeren. Kennisnet gaat niet over de inhoud van het curriculum, maar vindt ict wel een relevant onderwerp als het gaat om het onderwijs van de toekomst. Belangrijke punten zijn dat scholen en schoolbesturen een eigen visie op het onderwijs van nu en de toekomst moeten formuleren. Ict speelt daarbij een belangrijke rol. Kennisnet helpt scholen onder meer met de keuze in ict die past bij het curriculum. Bijvoorbeeld bij het Rijnlands Lyceum in Sassenheim, waar ze na formuleren van de onderwijsvisie nu bezig zijn met de aanschaf van nieuwe leermiddelen. Dit heeft te maken met nieuwe aanbestedingen maar de school wil ook meer maatwerk kunnen leveren. Frans S chouwenburg, strategisch adviseur onderwijsvernieuwing bij Kennisnet: ‘Ze willen het moment aangrijpen om dit beter te kunnen doen en hebben gekozen voor een g eschikte methodiek om het gesprek aan te gaan met verschillende secties.’

Leermiddelen Challenge Die methodiek is de Leermiddelen Challenge, waarbij schoolleiders in één dagdeel met hun team aan de slag gaan om digitale leermiddelen een plek te geven in hun lessen. Ilse Tacken, conrector organisatie bij het Rijnlands Lyceum: ‘We steken de thermom eter in ons curriculum en gaan heel gericht 14

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 14

18-12-14 17:04

kijken welke leermiddelen daar bij passen en of we daar verandering in willen. Hoe draaien we nu onze lessen met de huidige middelen? Met welke midde len kunnen we bijdragen aan het realiseren van onze onderwijsvisie?’ Vorig jaar heeft de school de onderwijsvisie gedefi nieerd. ‘Zo’n visie is een vrij abstract verhaal over maatwerk en differentiatie’, aldus Tacken. ‘Dit jaar willen we daar meer handen en voeten aan geven. Het moet resulteren in een leermiddelenbeleid met keuzes voor in te zetten middelen.’ Belangrijk hierbij is ook het financieel kader van de schoolleiding. De bekostiging van leermiddelen loopt terug en daar door moet de school keuzes maken. Tacken: ‘We werken nu met laptops voor opdrachten en hebben een ruimte met vaste pc’s. Waarschijnlijk willen we meer digitaal, maar niet volledig. Secties moeten eigen keuzes maken. Onze grote droom is dat iedere leerling een device tot zijn beschikking heeft. We gaan nu kijken wat er mogelijk is binnen de school.’

Vier-in-balans-model Om meer inzicht te krijgen in de laatste stand van zaken van ict en onderwijs brengt Kennisnet jaarlijks de

Vier-in-balans-monitor uit. De monitor is opgebouwd vanuit de bouwstenen van het Vier-in-balans-model: visie op onderwijs, deskundigheid van mensen, aan wezige infrastructuur en benodigde leermiddelen. Deze componenten moeten met elkaar in balans worden ontwikkeld. Schouwenburg ziet nog steeds wel gebeuren dat scholen enthousiast aan de slag gaan met laptops en iPads, zonder precies te we ten of dat de oplossing voor hun onderwijsvraag. ‘Scholen hebben de apparaten soms al aangeschaft, maar nog geen programma’s of de leraren snappen er niets van. Er zijn bovendien zoveel nieuwe syste men en leermiddelen: wat doen we met alle data die deze systemen genereren? Kunnen we er bruikbare informatie van maken waarmee we onze leerlingen beter kunnen bedienen? Dat zijn de vragen voor de komende jaren.’

Blanco vel Kennisnet ziet dat scholen moeten wennen aan de snelle ontwikkelingen in ict. De onderwijsdiscussie appelleert dan ook nog eens aan het gevoel van scholen dat ze niet kunnen doorgaan zoals ze d eden. Tij den veranderen, leerlingen veranderen en t echnologie verandert. Het is de vraag of we nog wel o pleiden voor de juiste beroepen. In 2032 hebben we mogelijk een hele andere economie, waar geen vaste banen meer zijn. ‘We moeten er minstens voor zorgen dat leerlin gen mediawijs zijn en kritisch kunnen denken, zodat ze op een technologierijke toekomst voorbereid zijn’, aldus Schouwenburg. ‘Scholen m oeten over de vaardigheden natuurlijk hun eigen keuzes maken.’ Nu zijn er ook zoveel vakken. Zijn die later nog relevant? Bieden we ze op de juiste manier aan? S chouwenburg: ‘Het gevaar is dat iedereen lobbyt voor de eigen vakken, terwijl de discussie een blanco vel zou moeten zijn. Zoals Alan Kay ooit zei: ‘The best way to predict the future is to invent it.’ We moeten zelf een visie en ambitie formuleren: dit willen wij en daar gaan we naartoe werken. De grote onzeker heid bij 21st century skills is en blijft dat we niet zeker w eten of dit is wat leerlingen nodig hebben. Kennisnet blijft in ieder geval kijken naar de rol van ict hierbij.’

Meer weten? • Over het Nationaal Onderwijsdebat: rijksoverheid.nl/onderwerpen/onderwijs-2032. • Over het aanbod van Kennisnet: kennisnet.nl. Hier staat ook meer informatie over de Leermiddelen Challenge. • Over de 21st century skills: kennisnet.nl/themas/21st-century-skills.

PrimaOnderwijs 15

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 15

18-12-14 17:04

Bepaalt het kind straks welke in Digitaal communicatieplatform:

snelheid met diepgang Communicatie is nu en in de toekomst één van de belangrijkste pijlers onder de relatie tussen leerkracht, kind en ouders. Wanneer die vlot en soepel informatie kunnen verkrijgen, verspreiden en verwerken, creëert dat een grotere betrokkenheid en daar doet iedereen zijn voordeel mee. Een digitaal communicatieplatform dat functies en personen bij elkaar brengt, kan daarbij een belangrijke rol spelen. Zo lang een kind naar school gaat, hebben leerkrachten, leerlingen en ouders geregeld contact met elkaar. Op school praten ze over hun wederzĳdse verwachtingen, over de schoolresultaten en over onderwĳsdoelen. Ouders gaan daar thuis verder mee aan de slag: ze zorgen voor een werkplek, ze maken afspraken over het huiswerk en helpen hun kind als dat nodig is. Idealiter worden ze ook door school geïnformeerd over de onderwĳsdoelen, de manier waarop de school die wil verwezenlĳken en wat daarbĳ hun rol kan zĳn.

In die ontwikkeling is het digitale portaal uitgegroeid tot een belangrĳke ondersteuning voor het leerproces en voor de onderlinge communicatie tussen school, leerlingen en ouders. In het leerlingportaal vinden leerlingen alles wat ze voor school nodig hebben: hun eigen kalender met huiswerk en oefeningen,

Eén portaal voor leerkrach

Positieve gevolgen Wanneer die communicatie vlot en makkelĳk verloopt, heeft dat belangrĳke positieve gevolgen. Leerlingen gaan zelf verantwoordelĳkheid nemen voor hun leerproces, ouders raken meer betrokken bĳ het onderwĳs en bĳ school doordat ze meer van inhoud en methodes afweten, leerkrachten doen hun voordeel met de informatie die ze van ouders krĳgen en kunnen ervan op aan dat hun aanpak thuis wordt ondersteund. Door de input van ouders en kinderen te combineren, te analyseren en toe te passen, kunnen scholen hun onderwĳs effectiever maken, hun resultaten waar nodig verbeteren en snel inspringen bĳ zorgleerlingen. Bovendien krĳgen leerkrachten, ouders en kinderen zo meer ruimte voor reflectie op de ontwikkeling van het kind en gaat het onderwĳs werkelĳk zĳn vruchten afwerpen.

leerkrach

Beheer Dankzĳ de snelle groei van het mobiele leren, kunnen mensen altĳd en overal op hun eigen manier studeren.

leerling

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 16

18-12-14 17:05

e informatie zĳn ouders krĳgen? ze kunnen contact leggen met leerkrachten of klasgenoten, inschrĳfformulieren voor activiteiten vinden, noem maar op. Voor ouders is er een apart ouderportaal, waar alle belangrĳke gegevens over de schoolbehoefte en de ontwikkeling van hun kind te vinden zĳn. Ze krĳgen informatie over de vorderingen van hun kind doordat ze (gedeeltelĳk) kunnen ‘meekĳken’ in het leerlingvolgsysteem; bovendien kunnen ze hun kind thuis beter helpen doordat ze leer- en oefenmateriaal aangereikt krijgen. Binnen zo’n digitaal platform is het van belang dat de school de communicatie beheert. Zo kan school beslissen dat ouders geen directe toegang krĳgen tot het portaal van hun kind, maar dat het kind zelf verantwoordelĳk is voor de informatievoorziening aan de ouders - denk aan huiswerk en leerprestaties. Bĳ jongere kinderen kunnen ouders bĳvoorbeeld wél de mogelĳkheid krĳgen om mee te kĳken op het portaal van hun kind. De keuze ligt geheel bĳ school.

digiDUIF Een digitaal communicatieplatform moet absoluut veilig zĳn. Dit houdt in dat gegevens met de grootst mogelĳke zorgvuldigheid worden opgeslagen en beveiligd en dat gebruikers nooit gegevens van elkaar kunnen inzien. De leerkracht bepaalt wie toegang krĳgt, waarna een strenge toegangscontrole voorkomt

rkracht, leerling en ouders

eerkracht

ouders

dat er ongeautoriseerd gebruik wordt gemaakt van gegevens. Het digitale communicatieplatform digiDUIF biedt scholen de mogelĳkheid om alle functies in hun portalen volledig af te stemmen op hun eigen wensen en die van ouders en leerlinggroepen. digiDUIF doet dat door een koppeling te leggen tussen de verschillende systemen/applicaties die op school gebruikt worden, zoals het leerlingadministratieen leerlingvolgsysteem, de website, applicaties van andere leveranciers en de Office 365/SharePointomgeving. Leerkrachten en ouders kunnen elkaar via digiDUIF op de hoogte houden van belangrĳke zaken, maar het systeem omvat ook een uitgebreide kalender, de mogelĳkheid om gesprekken in te plannen en gegevens over de ontwikkeling van de leerling. De bĳbehorende gratis digiDUIF-app speelt de afgelopen jaren een steeds prominentere rol in het platform: hĳ wordt steeds vaker gedownload en door de snelle en directe manier van informeren groeit de waardering ervoor. Maar natuurlĳk kunnen ouders en leerkrachten ook blĳven inloggen op het eigen persoonlĳke portaal.

Servicedesk Met meer dan 500 aangesloten scholen in po en vo is digiDUIF marktleider in de digitale onderwĳscommunicatie - een marktleider bĳ wie alles om de gebruikers draait. De functionaliteit van het platform is altĳd actueel en volledig, de werking snel en eenvoudig en de ontvangst en beschikbaarheid van informatie zĳn gegarandeerd. En die garanties kan het bedrĳf afgeven omdat alle systemen voor de benodigde web, e-mail-, sms- en app- functionaliteit volledig zelf beheerd worden. Bovendien heeft digiDUIF een uitgebreide servicedesk die telefonisch bereikbaar is voor zowel leerkrachten als ouders. De ervaring leert dat nagenoeg alle ouders op een school actief met digiDUIF aan de slag gaan en gemiddeld minstens één keer per week inloggen. De betrokkenheid groeit, net als de waardering. En dan werken leerkrachten en ouders echt samen aan de ontwikkeling De Trompet 1725 van de leerlingen. 1967 DB HEEMSKERK Met digiDUIF krĳgen scholen een toekomstT 072 - 534 9523 vaste omgeving voor W www.digiDUIF.nl alle communicatie E info@digiDUIF.nl tussen leerkrachten, kinderen en ouders. PrimaOnderwĳs 17

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 17

18-12-14 17:05

Werken aan digitale geletterdheid De huidige samenleving vraagt om 21ste eeuwse vaardigheden van onze leerlingen. Over welke vaardigheden hebben we het dan? SLO deed onderzoek naar deze vaardigheden en in hoeverre deze al aan bod komen op scholen. Het gaat om acht vaardigheden: creativiteit, kritisch denken, probleemoplosvaardigheden, communiceren, samenwerken, sociale en culturele vaardigheden, zelfregulering en digitale geletterdheid, waarvan de laatste hier extra aandacht krijgt. De 21ste eeuwse vaardigheden zijn generieke vaardigheden die nodig zijn om te functioneren in de 21ste eeuwse samenleving. Bij digitale geletterdheid spreekt men over het kunnen omgaan met basiskennis ict, computational thinking, actief en kritisch omgaan met media (mediawijsheid) en over informatievaardigheden - het zoeken, selecteren, verwerken en gebruiken van relevante informatie. SLO geeft aan dat het belang breed onderschreven is voor alle leerlingen. Maar voordat we aandacht kunnen besteden aan 21ste eeuwse vaardigheden van de leerling, moeten we ons afvragen: hoe staat het met de basiskennis op het gebied van ict? Niet alleen kijkend naar jezelf als leerkracht/docent, maar ook ten aanzien van leerlingen. En de basisâ&#x20AC;Ś begint op de basisschool.

Meer aandacht voor leermiddelen Is elke school wel zo ver om op een 21ste eeuwse wijze aandacht te geven aan digitale geletterdheid? Onze scholen zijn vaak niet toegerust om leerlingen complexe vaardigheden aan te leren. Leerlingen zitten nog steeds aan tafels, in rijen, met hun gezicht naar de leerkracht die voor hen staat. Onderwijs wordt niet of weinig geĂŻntegreerd met internet en smartphones. Uit het onderzoek van SLO met betrekking tot 21ste eeuwse vaardigheden kwam naar voren dat in de huidige kerndoelen en de referentieniveaus weinig van deze vaardigheden aan de orde komen. Er is nog wel aandacht voor communiceren, zelfregulering en sociale en culturele vaardigheden maar erg weinig aandacht is er voor probleemoplosvaardigheden,

samenwerken en digitale geletterdheid (vooral in het po). Het valt op dat er wel wat leermiddelen zijn die een aanzet kennen voor deze vaardigheden, maar weinig doelgericht, substantieel en systematisch. Voor digitale geletterdheid gaat het vooral veel over mediawijsheid. Uit onderzoek blijkt dat 67 procent van de leerkrachten niet genoeg ondersteuning krijgt. Lesgevenden hebben behoefte aan lesmateriaal en professionalisering .

Een praktisch inzetbare leerlijn Schoolsupport biedt praktisch inzetbare leermiddelen op het gebied van basiskennis ict: de 4Kids-serie. Hierin zijn ook trainingen mogelijk. Met de cd-roms van de 4Kids -serie, die je eenvoudig op het netwerk plaatst en vanaf allerlei locaties kunt benaderen, gaan leerlingen zelfstandig aan de slag op de pc, in Word, PowerPoint en Excel. De software van de 4Kids-serie is beschikbaar voor verschillende (ook oudere) Office-pakketten. Niet elke school heeft het nieuwste van het nieuwste. Met deze software laat je leerlingen hun eerste stappen zetten met de muis, op het toetsenbord, in Word, PowerPoint en Excel. Zo maken ze zich de belangrijkste functies van deze programmaâ&#x20AC;&#x2122;s

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 18

18-12-14 17:05

–

ten

voorbehouden

Excel

ppo

rt bv – alle rec

hte

4kids

2013

ARTIKELCODE: FKZ0513

u d en

De cd-rom is een locatielicentie voor één school. Bij installatie is een wachtwoord nodig om de cd-rom te activeren. Gebruik door meerdere scholen van dezelfde licentie is niet toegestaan. Voor service gaat u naar www.schoolsupport.nl/service.

Powerpoint

4kids

ARTIKELCODE: FKZ0413

| ABIMO UITGEVERIJ

2013 excel for kids 2013.indd 1

De cd-rom is een locatielicentie voor één school. Bij installatie is een wachtwoord nodig om de cd-rom te activeren. Gebruik door meerdere scholen van dezelfde licentie is niet toegestaan. Gebruikers kunnen zich registeren voor updates en upgrades op www.schoolsupport.nl/gebruikers.

–

ten

voorbehouden 16/09/14 19:57

hoo

lsupport bv – a ll

e r ec

Word

| ABIMO UITGEVERIJ

4kids

o rb

2013

19/08/14 13:40

FKZ0413 powerpoint for kids 2013.indd 1

ARTIKELCODE: FKZ13

eigen. De 4Kids-oefenpakketten zijn zeer geschikt zijn voor zelfstandig werk. Elk deelonderwerp wordt in een interactieve instructie (woord, gesproken woord, video’s en beelden) uitgelegd, terwijl de leerlingen actief dingen moeten doen. Daarna volgt (bij Word, PowerPoint en Excel) een voorgeprogrammeerd document dat de leerlingen moeten bewerken en opslaan.

Mouse 4kids

Met Mouse4Kids oefenen leerlingen uit groep 1 en 2 de basale functies van de muis en oefenen ze het voorbereidend rekenen zoals dat in de kleutergroepen gevraagd wordt.

ARTIKELCODE: FKZ10 | ABIMO UITGEVERIJ

Met Word4Kids maken leerlingen zich de belangrijkste functies eigen van Microsoft Word; een ideaal programma om bijvoorbeeld werkstukken te maken met een mooie lay-out, afbeeldingen en tabellen. Met PowerPoint4Kids maken leerlingen zich de belangrijkste functies eigen van Microsoft PowerPoint; een ideaal programma om flitsende presentaties te maken met bewegende teksten, afbeeldingen en filmpjes. Met Excel4Kids maken leerlingen zich de belangrijkste functies eigen van Microsoft Excel; een ideaal programma voor het maken van samengestelde en herhaalde berekeningen, maar ook van tabellen en grafieken.

8/12/14 12:02

| ABIMO UITGEVERIJ

FKZ10 mouse for kids.indd 1

Met Type4Kids2 verkennen leerlingen op een leuke, uitdagende, digitale manier het toetsenbord.

De cd-rom is een locatielicentie voor één school. Bij installatie is een wachtwoord nodig om de cd-rom te activeren. Gebruik door meerdere scholen van dezelfde licentie is niet toegestaan. Gebruikers kunnen zich registeren voor updates en upgrades op www.schoolsupport.nl/gebruikers.

12/05/14 14:38

Alle 4Kids-programma’s kennen een heldere instructielijn. De animaties en gesproken teksten zijn verzorgd en de lay-out van de programma’s is sober, maar doeltreffend. Leerlingen leren stapsgewijs de basishandelingen. Om met de software te kunnen werken, is geen leesvaardigheid vereist. De 4Kidsprogramma’s kunnen ook goed in het speciaal onderwijs ingezet worden. En ook voor de leerkracht valt er wellicht wat te leren... 4kids cd's.indd 1

8/12/14 12:21

Meer weten? www.schoolsupport.nl/4kids Schoolsupport biedt graag voorlichting aan het school(bestuur) over de 4kids-serie in samenwerking met auteur Johan Menzinga. Geïnteresseerd? Mail voor meer informatie naar info@schoolsupport.nl. De uitgeverij werkt ook aan 21ste eeuwse vaardigheden en zal de cd-roms binnenkort volledig browsergeschikt maken.

De 21ste eeuwse vaardigheden Creativiteit

bedenken van nieuwe ideeën en deze kunnen uitwerken en analyseren

Kritisch denken

kunnen formuleren van een eigen onderbouwde visie of mening

Probleemoplosvaardigheden

(h)erkennen van een probleem of tot een plan kunnen komen om het probleem op te lossen

Communiceren

effectief en efficiënt overbrengen en ontvangen van een boodschap

Samenwerken

gezamenlijk realiseren van een doel en anderen daarbij kunnen aanvullen en ondersteunen

Digitale geletterdheid

effectief en efficiënt gebruik van ict

Sociale en culturele vaardigheden

effectief leren, werken en leven met mensen met verschillende etnische, culturele en sociale achtergronden

Zelfregulering

realiseren van doelgericht en passend gedrag

Bron: SLO

PrimaOnderwijs 19

EDG_PO_Jan15_ICT_v03.indd 19

18-12-14 17:05

Apple Solution Experts Maatwerk voor het onderwijs Werken in het onderwijs betekent werken in een constant veranderende omgeving. Een belangrijke ontwikkeling, die razendsnel gaat, is de inzet van IT binnen en buiten de school en het gebruik van individuele digitale leermiddelen. Implementatie van IT kan echter een complex en langdurig proces zijn. De Apple Solution Experts in onderwijs (ASE’s) bieden de oplossing. Voor een optimale invoer en uitrol van IT op school, heeft Apple een landelijk netwerk van ASE’s ontwikkeld. Deze Apple Solution Experts in onderwijs zijn verkooppunten van Apple technologie waar teams van technische en inhoudelijke specialisten zich exclusief bezighouden met het adviseren en begeleiden van IT-projecten met Apple binnen het onderwijs. Veel scholen zijn momenteel aan het onderzoeken hoe ze IT zo goed mogelijk kunnen implementeren. Simpelweg meer of nieuwere materialen aanschaffen, biedt geen garantie voor het creëren van onderwijskundige meerwaarde. Wat willen we als school? Is de juiste content beschikbaar? Is het betaalbaar? Wie gaat het betalen? Hoe bereiden we onze leerkrachten hierop voor? Wanneer informeren we ouders? Is een pilot zinvol? Wat voor netwerk hebben we nodig? Hoe kunnen we het beheren? Zijn er voorbeeldscholen die we kunnen bezoeken? Hiervoor zijn de ASE’s u graag van dienst.

www.mijnase.nl 00_Apple spread POnderwijs jan15.indd 1

Onderwijskundige meerwaarde Een ASE onderwijsteam bestaat uit minimaal drie adviseurs en twee technische specialisten die uw project vanaf de eerste kennismaking kunnen begeleiden. Naast kennis beschikken ASE’s ook over veel contacten en ingangen binnen het onderwijs en bij voor het onderwijs van belang zijnde derde partijen. Uw ASE kan u hierdoor adviseren en koppelen aan andere specialisten, onderwijskundigen, referentiescholen en andere partijen die u kunnen helpen bij het maken van uw keuzes. ASE’s zijn ook kundig op het vlak van financiering binnen een onderwijsomgeving. Zij kunnen samen met u bepalen wat de kosten zijn van uw plannen en hoe hiermee om te gaan. Zij kennen de regels rondom financiering en ouderbijdrages, kunnen diverse financieringsconstructies aan u voorleggen en kunnen adviseren rondom een mogelijke aanbesteding. Ook kunnen ASE’s een specifieke bestelomgeving verzorgen waar ouders rechtstreeks de benodigde apparatuur kunnen bestellen en afrekenen. ASE’s zijn op elk vlak de aangewezen partij om samen met u verder te werken aan de toekomst van uw school en uw leerlingen.

18-12-14 12:12

Uw Apple Solution Experts assisteren bij de aankoop, installatie en ondersteuning van een volledige onderwijsoplossing, binnen uw bestaande werkomgeving. Hier vindt u de verschillende ASE’s met daarbij wat ze voor u kunnen betekenen.

Amac heeft zich de afgelopen jaren bewezen als deskundig aanbieder van technologische oplossingen voor het onderwijs. Bij Amac hebben we inzicht in de problemen die men in de dagelijkse praktijk tegenkomt en daardoor kunnen we Apple oplossingen en beproefde werkwijzen aandragen die uitkomst kunnen bieden.

Switch IT Solutions helpt uw ambities vertalen in prestaties. Als Apple Solutions Expert realiseren wij samen met u het fundament en de onderwijsoplossingen die de betrokkenheid van leerlingen verhogen en hun prestaties verbeteren. Zo kunt u focussen op lesgeven en inhoud en bent u klaar voor het onderwijs van morgen.

Het educatieve team van iCentre bestaat uit professionals met ieder een eigen specialisme en achtergrond. Gezamenlijk hebben we één ding gemeen en dat is de overtuiging dat de leerling van vandaag recht heeft op de digitale mogelijkheden van vandaag en morgen om in te zetten bij zijn of haar persoonlijke leerproces.

Met Xando haal je de beste cijfers voor IT. IT-specialisten voor het onderwijs zijn er genoeg. Het gaat er om, dat die specialist zijn kennis ook over kan brengen. Dat hij u prettig vertrouwd maakt met uw IT. Xando is dé Apple expert voor geheel Nederland én thuis in het onderwijs. We komen onze kennis graag met u delen.

Infotheek biedt specifieke Apple oplossingen voor het onderwijs. Van het inrichten van iPad scholen tot de integratie van Apple binnen mixed omgevingen en van het inrichten van WiFi tot de verhuur van Apple. Daarnaast levert Infotheek de allernieuwste Apple hardware direct uit voorraad.

IVIZI staat klaar voor het Limburgse onderwijs, van basisschool tot universiteit. Wij ondersteunen onderwijsinstellingen met het succesvol implementeren van Apple technologie.

Skool Automatisering is de Apple Solution Expert die de behoeftes van basisscholen door en door kent. Als netwerkbeheerder voor het basisonderwijs levert Skool de producten en oplossingen van Apple en integreert deze in de klas. Met CampusShop.nl zijn we een ervaren partner voor het VO, middelbaar en hoger onderwijs.

Van Dijk Educatie is marktleider in de distributie van leermiddelen in het VO, MBO, HBO en WO. Vanuit onze pragmatische aanpak begeleiden wij scholen in de transitie van folio naar digitaal ondersteund onderwijs. Met tablet4learning leveren wij als Apple Onderwijspartner in Nederland complete ontzorging voor tablets, digitale leermiddelen en ondersteunende dienstverlening.

Wilt u direct weten bij welke Apple Solution Experts u terecht kunt?

www.mijnase.nl 00_Apple spread POnderwijs jan15.indd 2

18-12-14 12:12

TEST | ONTDEK | KIES Inholland begeleidt leerlingen tijdens de Open Avond naar een bewuste studiekeuze met het programma TEST | ONTDEK | KIES; een ‘route’ waarmee leerlingen hun bezoek kunnen personaliseren al naar gelang de fase van studiekeuze waarin zij zich bevinden. Wanneer uw leerlingen nog geen idee hebben wat ze willen gaan studeren, beginnen zij hun Open Avondbezoek bij TEST. Hier spelen zij, onder begeleiding van ons Studiekeuze Adviescentrum, het competentiespel. Dit spel helpt hen bij het in kaart brengen van hun interesses en vaardigheden. Na afloop ontvangen zij een advies voor de te bezoeken interessegebieden bij ONTDEK. Weten uw leerlingen al in welke richting ze willen gaan studeren? Dan starten zij hun Open Avondbezoek bij ONTDEK. Hier gaan zij in gesprek met docenten en studenten van de verschillende interessegebieden. Vervolgens bezoeken ze een of meerdere opleidingspresentatie(s) van de opleiding(en) die het beste aansluit(en) bij hun interesses. Als uw leerlingen hun keuze gemaakt hebben, kunnen zij voor vragen over o.a. de Studiekeuzecheck, inschrijfvoorwaarden of hulp bij hun inschrijving, terecht bij het onderdeel KIES.

Open Avond, woensdag 14 januari, van 17.00 tot 20.00 uur. Meer info over de Open Avond vindt u op www.inholland.nl/openavond AMN_adv192x142,5_v1014 08-10-14 11:39 Pagina 1

Wij geloven dat iedereen met talent is geboren. Op zijn of haar niveau. Dat is zoals het is. Wij geloven dat talent gekoesterd moet worden om het te laten groeien. Om talent te koesteren, te kunnen laten groeien moet je talent kennen. Om daarna te erkennen en te herkennen.

Entree

Talent groeit in goede handen

dé online methode voor LOB Daarom biedt AMN een complete en coherente online methode voor LOB. Van de brugklas tot en met de examenklas. Voor een onderzochte en bewuste keuze voor een vervolgopleiding. De grote hoeveelheid verschillende testen en opdrachten geven de leerlingen zicht op wat ze belangrijk vinden en waar ze goed in zijn. Entree geeft de mogelijkheid ervaringen op te doen, daarop te reflecteren en er over in dialoog te gaan. Elke leerling werkt vanuit een eigen digitaal portfolio, het paspoort. Voor de begeleiding zijn er zowel individuele als groepsrapportages om de ontwikkeling van elke leerling te monitoren. Terwijl het portfolio groeit, ontwikkelen leerlingen hun loopbaancompetenties. Zo maken ze een onderbouwde keuze voor hun vervolgopleiding of baan. Wij geloven in talent. In talent in goede handen. Niet in magie. Daarom geloven wij in meten en begeleiden van start tot finish.

Meer weten: info@amn.nl of 026 3557333

00_Basis_ADS_PO.indd 2

18-12-14 11:45