opvoeding 49
Gezocht
mannelijke rolmodellen Het primair onderwijs wemelt van de vrouwen. Het aantal juffen is dan ook vele malen groter dan het aantal meesters. Het project ‘Mannen voor de klas’ moet mannelijke scholieren de leuke kanten van het onderwijs laten inzien en vooroordelen wegnemen.
d
Dat het aantal mannen in het primair onderwijs lager ligt dan het aantal vrouwen is niet nieuw. ‘Bij 85 procent van de kinderen op de basisschool staat er een juf voor de klas’, vertelt Astrid Poot van Young Works, organisator van het project ‘Mannen voor de klas’. ‘Dat is geen juiste afspiegeling van de samenleving. Kinderen missen hierdoor mannelijke rolmodellen, die een voorbeeld voor hen kunnen zijn. Met het project ‘Mannen voor de klas’ willen wij meer aandacht geven aan deze problematiek. Daarnaast hebben we gekeken wat er moet gebeuren om de pabo aantrekkelijker te maken voor mannen.’
Mannendag Tekst: Anne-Claire van de Vendel | Beeld: XXX
Drie pabo’s organiseerden in samenwerking met het ministerie van OCW het project ‘Mannen voor de klas’,
opvoeding 51
50
Als je als jongen naar de pabo gaat, is dat helemaal niet stoer
Mijn keuze stond vast en ik vind niet dat vrienden bepalen welke studierichting je kiest.’
Kenniseconomie Voor Poot is dit een herkenbaar beeld, dat zij dan ook graag door het project wil bij stellen. ‘De zogenaamde knip-en-plak-sfeer is nog steeds hardnekkig’, weet ze. ‘Dat vooroordeel is zo onterecht en moet verdwijnen. Er wordt vergeten dat de basis van onze kenniseconomie in het basisonderwijs wordt gelegd. Het plezier in het leren wordt op de basisschool opgebouwd. Een kind zit 25 uur per week op school, dat is nog al wat. Het primair onderwijs is heel erg belangrijk voor de ontwikkeling van het kind. De professionaliteit van het onderwijs moet veel meer in de spotlights komen te staan.’
Meer waardering
‘Mannen voor de klas’ in drie stappen
dat resulteerde in een zogenaamde Mannendag. Op 7 november werden drie basisscholen in het land volledig overgenomen door aanstormende, mannelijke leerkrachten. 45 Mannelijke pabostudenten en 45 ambitieuze havo- en vwo-jongeren verzorgden deze dag alle lessen op drie basisscholen in Scheveningen, Zwolle en Utrecht. Een spannende dag voor zowel de scholieren als studenten van de pabo’s. ‘Iedere scholier werd gekoppeld aan een pabostudent’, legt Poot van Young Works uit. ‘Op deze manier konden de scholieren een kijkje nemen op een pabo, maar konden ze ook meteen de praktijkverhalen van de pabostudenten horen.’ Daarnaast wilden de organisatoren de scholieren duidelijk maken dat lesgeven niet alleen maar lol maken is, maar echt vakmanschap. ‘Ze moesten eerst een lesdag voorbereiden en gingen daarna meteen zelf aan de slag. Wanneer je
voor de klas staat ben je meteen meester. De kinderen hebben direct gezag voor je en gaan mee in jouw plan. En daar sta je dan als jonge jongen!’
Vele vooroordelen Het doel van het project was vooraf duidelijk: het op gang brengen van een maatschappelijke discussie en de taboes rondom mannen in het basisonderwijs doorbreken. Jorgos Bronkhorst studeert aan de pabo en weet alles van de vele vooroordelen, die er nu heersen. ‘Als je als jongen naar de pabo gaat, is dat helemaal niet stoer. Docent op een middelbare school kan nog wel, maar de basisschool is een heel ander verhaal. Mijn vrienden hebben erg gelachen om mijn studiekeuze. Ze vroegen of ik dan de hele dag liedjes moest zingen of papieren bootjes moest vouwen. Voor mij waren deze reacties geen enkel probleem.
Stap 1 Voorbereiding De drie participerende pabo’s schuiven elk 15 mannelijke studenten naar voren, die worden gekoppeld aan ambitieuze mannelijke havo, vwo- en mbo-scholieren. De week voor de ‘Mannendag’ ontvangen de pabo’s de scholieren op school. De leerlingen maken kennis met de lerarenopleiding, worden rondgeleid en gekoppeld aan een mannelijke student. Stap 2 ‘Mannen voor de klas’-dag De duo’s bereiden lessen voor en geven samen de lessen aan een basisschoolgroep. Op drie verschillende basisscholen in Nederland worden deze lessen verzorgd. Stap 3 Pabo Talkshow Een aantal dagen na de ‘Mannen voor de klas’dag vinden drie Pabo Talkshows plaats. Hierbij delen leerlingen en studenten hun ervaringen met de andere studenten, experts en beleidsmakers. Uiteindelijk resulteert dit in een ‘aanvalsplan’ voor de pabo’s.
En dat is dan ook gelijk een van de conclusies die uit het project ‘Mannen voor de klas’ naar voren is gekomen. ‘Het project werd afgesloten met drie talkshows, waarin de studenten en scholieren met onder andere experts konden discussiëren over de rol van de meester’, vertelt Poot. ‘Daarnaast kwamen de deelnemers ook met aanbevelingen naar het ministerie van OCW om de pabo aantrekkelijker te maken voor mannen. Het unanieme advies naar de maatschappij toe was om meer waardering uit te spreken over het beroep.’
Actief mannenbeleid Maar het allerbelangrijkste, zo vinden de deelnemers van het project, is dat er een actief mannenbeleid gevoerd moet gaan worden binnen het onderwijs en de pabo’s. Poot: ‘De pabo in Zwolle is een goed voorbeeld. Op de open dag wordt iedere mannelijke geïnteresseerde gekoppeld aan een mannelijke student. De scholier maakt een rondje door de school met deze mannelijke student en kan direct vragen stellen. De student kan op zijn beurt vertellen hoe het er daadwerkelijk aan toe gaat in de praktijk.’ Er moeten meer van dit soort acties komen om meer mannen te trekken, vindt Poot. ‘Het is nu wel bewezen dat kinderen behoefte hebben aan een mannelijk rolmodel. Dat ziet ook het ministerie van OCW in. Staatssecretaris Zijlstra heeft bepaald dat in 2020 minimaal 30 procent van het onderwijzend personeel in het primair onderwijs een man moet zijn. Daar zijn wij blij mee en wij gaan dan ook onverstoord door met het promoten van het onderwijs onder de mannen!’