PrimaOuders Mei 2013 by EDG Media

Nummer 3 • mei 2013

GRATIS

PSYCHE:

Hersenen de sleutel tot talent

Lang leve het onderzoekende kind

DOSSIER BÈTAKIND

Zo leerzaam kan de lente zijn WEBSHOP:

Kinderbootcamp of moerasexpeditie… Actief naar buiten is helemaal hot! 1

PrimaOuders.nl

Voor ouders met kinderen in het basisonderwijs en kinderopvang • www.primaouders.nl PrOU 3 Cover g.indd 1

10-04-13 10:00

VARTAâ&#x20AC;&#x2DC;s Toy Accu Perfect voor al uw speelgoed

Krijgt de voorkeur van 90%* van de consumenten die op zoek gaan naar batterijen voor hun speelgoed. t Voordeel voor de consument:

t Save Money:

Ready To Use batterijen, gebruiksklaar in de

Met oplaadbare batterijen bespaart u geld!

verpakking â&#x20AC;&#x201C; net zoals alkalinebatterijen.

Wist u dat 1 oplaadbare Toy Accu van VARTA tot

Behoudt tot 80% van zijn energie na 1 jaar

150 alkaline batterijen vervangt?

ongebruikt in de lade te hebben gelegen.

*Bron: Onafhankelijk Europees Marktonderzoek, Zomer 2012

www.varta-consumer.nl

VARTA_Trade AD_Toys Accu_A4_RZ.indd 1

4/5/2013 9:41:44 AM

Voorwoord

Verwondering

Eigenlijk zijn alle kinderen bèta’s; miniontdekkers die alles willen weten

e bèta heeft een streepje voor. Over zo’n tien jaar is er namelijk een schreeuwend tekort aan technici en vaklieden, verdeeld over alle opleidingsniveaus. Vaklui doen rondjes langs de basisschool in de hoop kinderen nu al enthousiast te maken voor hun vak. Tijdens het jaarlijkse Girlsday krijgen duizenden meisjes de kans om bij een bedrijf binnen te kijken en Google heeft al meer dan 500.000 euro geïnvesteerd in het Nederlandse bètaonderwijs. Er ligt dus een gouden toekomst voor de zogenaamde bèta’s. Maar wat is een bèta? Wat is een alfa? Kan een alfa nog een bèta worden en andersom? In deze PrimaOuders zijn we op zoek gegaan naar het antwoord op deze vragen. We leerden al snel dat het nog wat voorbarig is om de alfa’s van de bèta’s te scheiden. Op deze jonge leeftijd kan het nog alle kanten op. We ontdekten ook dat alle kinderen eigenlijk bèta’s zijn, als we dan toch moeten bestempelen... Alle kinderen zijn miniontdekkers. Hoe werkt iets, wat gebeurt er en waarom? Volwassenen moeten zich vaak even achter de oren krabben… Het antwoord op wie wat, waar en waarom weten wij gewoon niet altijd. Wij volwassenen zijn die ‘verwondering’ in de loop der tijd kwijtgeraakt. En hoe jammer is dat! Hoe leuk is het om door de ogen van een kind geheel opnieuw naar de wereld te kijken? De antwoorden samen te zoeken? Het is juist de verbeeldingskracht, de wens om te weten, te ontdekken, te creëren en te bouwen wat een kind zo speciaal maakt. Terwijl het ministerie, scholen en het bedrijfsleven bedenken hoe ze het dreigende tekort aan professionals straks gaan oplossen met onze kinderen, kunnen wij thuis de technici in de dop heel makkelijk stimuleren: blijf verwonderen! De wereld is gewoon veel leuker door de ogen van een kind, en het levert misschien nog een supercarrière op ook! De redactie

PrimaOuders.nl

PrOU 3 Voorwoord d.indd 3

10-04-13 11:50

In deze editie

Trends: actief naar buiten

Psyche: de hersens de sleutel tot talent

De agrarische kdv

Aanpak kindermishandeling

Dossier: het bètakind

Inhoud

Kijkje bij… de Kanjertraining

De komst van een broertje/zusje

EN VERDER: Post

Nieuws

KiKa: draag je steentje bij

Mediawijsheid

Boeken

Nieuw in de webshop

Getipt: alles voor de fun

Scan PrimaOuders voor leuke extra’s! Heb je na het lezen van de superleuke rubrieken in deze PrimaOuders behoefte aan meer? Scan dan de pagina’s met het icoontje ‘Layar’ voor allerlei leuke extra’s. Meer nieuws, meer shop, meer prijsvragen, meer… PrimaOuders! Kijk op pagina 54 hoe het werkt.

PrimaOuders.nl

PrOU 3 Inhoud d.indd 1

10-04-13 12:33

Scan deze pagina voor leuke extra’s!

Hallo&Dag Winnaar

Dit is Bram. Hij gaat naar de basisschool en als afscheid wil hij de juﬀen van de Vlindervilla verrassen met zijn koppie in PrimaOuders. Hij zal ook de kippen Eppie en Beppie en konijn Charlie gaan missen.

Winnaars Spetter Spat Schildpad! Op de vraag om je leukste dierenfoto in te sturen, stroomde onze inbox vol! De ene foto nog leuker dan de ander. Gelukkig hebben we dan ook 25 x VTech’s Spetter Spat Schildpad te verdelen. We hebben geen plaats om alle 25 winnaars te vermelden (de winnaars krijgen hun prijs thuisgestuurd), maar wilden jullie deze foto’s in ieder geval niet onthouden.

Cavia Brownie helpt Gaia met het voldoende eten van groente.

Gijs bij zijn lievelingsdieren.

Joep op de uitkijk met teckel Boike.

Als mama even niet kijkt houdt Jens zijn drinkbeker op de kop, zodat kat Bentley alles op kan likken.

Zoek ons ook op op Facebook voor meer nieuws, foto’s en winacties. www.facebook.com/primaouders

Wij zijn Thomas & Daniël (4) en gaan naar de basisschool. Al vanaf dat we drie maanden oud waren, gaan we naar de Speelterp in Sneek naar de groep de Watersalamanders. Wat hebben we het leuk gehad. Gelukkig zien we elkaar nog wel want ons broertje Marthijn blijft nog even. Hoi, ik ben Sierra Lansman en ben net 4 jaar geworden. Ik wil alle leidsters van kdv Marijke in Rotterdam bedanken voor de goede zorg en liefde die ik heb mogen ontvangen.

PrimaOuders.nl

PrOU 3 Post + nieuws d.indd 6

11-04-13 09:45

Post Marleen van Beek via Facebook

k Facesbtoroĳd wed

Wat een leuke actie. Dikkie Dik, ik ben er mee opgegroeid (ik ben 32) en nu groeien mijn twee jongens ermee op. Wat kunnen we met zijn allen genieten van de boekjes en de ﬁlmpjes bij Sesamstraat. Mooi idee dat generaties hiermee opgroeien.

Win een Oostenrijks verrassingsboerderijpakket Het boerenleven kan een heerlijke vakantie zijn. Help mee met oogsten, de dieren verzorgen of het maken (én proeven) van streekgerechten. Je kunt kiezen uit zo’n 2.600 boerderijen in heel Oostenrijk waarvan sommige een speciﬁek thema hebben. Alvast kennismaken met het Oostenrijkse boerderijleven? PrimaOuders geeft drie Oostenrijkse verrassingspakketten weg. Hoe maak je kans? Like onze Facebook-pagina en post in het speciale lentealbum jullie leukste voorjaars- of boerderij(dieren)foto. De drie winnaars maken wij op Facebook bekend. De actie loopt tot 30 juni 2013. www.boerderijvakantieoostenrijk.nl

MAIL ONS! Reacties op de PrimaOuders.nl webshop

Melanie Scholten: Mooie nieuwe site zo. Overzichtelijk per groep ingedeeld. Ik ga nog lekker even snuﬀelen! Astrid Sipkes-Kik: Hij is rustig en overzichtelijk! Erg handige indeling! Grip Op de Tijd: Zinnige en vooral overzichtelijke info voor ouders die hun kind willen helpen, ook met schoolwerk. De BOLdotCOM voor leer hulpmiddelen. Wens de webshop het succes dat het verdient.nt.

Wil jij met die ene briljante foto, die hilarische anekdote of groet naar bijzondere personen in deze rubriek? Stuur dan een mail naar redactie@primaouders.nl

Debbie van Veghel_@DebbievanVeghel Nog meer leuke boeken gewoon uit tijdschrift van @PrimaOuders_nl dit keer rondom thema #lichaam en #seksualiteit. pic.twitter.com/P5Ls7qWXQj

PrimaOuders.nl

PrOU 3 Post + nieuws d.indd 7

10-04-13 12:01

Scan deze pagina voor leuke extra’s!

Kim-Lian maakt boek Kim-Lian van der Meij en Gitte Spee (al dertig jaar illustrator) schrijven samen het boekje Dierendorpje. Gitte illustreert daarbij en Kim-Lian zingt op de bijbehorende cd. Het boekje gaat over het Dierendorpje. Daar wonen de familie Muis, Olifant, Beer en Kat en nog veel meer dieren. De dieren hebben herkenbare problemen. Zo durft Zebra de straat niet over te steken, houdt Mol niet van het donker en moet Nijlpaardje leren zwemmen. Het vrolijke boekje verschijnt in augustus.

Plassen onder de douche impopulair Plassen onder de douche is geen populaire maatregel onder kinderen om water te besparen, korter douchen ook niet. Slechts één op de zes kinderen maakt zich zorgen of er in de toekomst wel genoeg schoon drinkwater is. 74% ziet het aanpakken van het watervraagstuk als iets dat door alle landen in de wereld samen opgepakt moet worden. Dat komt uit onderzoek van NCDO. Kinderen gaan tijdens het tandenpoetsen wel zuinig om met water; 73% laat de kraan niet onnodig lopen.

Paul van Loon

Dolfje Weerwolfje meets Kinderen voor Kinderen Na het succes van Hallo Wereld werkt Kinderen voor Kinderen hard aan de nieuwe cd Klaar voor de Start. Deze titel sluit, net als vorig jaar, aan bij het thema van de Kinderboekenweek (2 t/m 13 oktober). De titelsong wordt geschreven door Paul van Loon, bekend van onder meer Dolfje Weerwolfje, De griezelbus en Raveleijn. In augustus komt zijn nieuwste boek uit van Foeksia de miniheks, ook met de titel Klaar voor de Start.

PrimaOuders.nl

PrOU 3 Post + nieuws d.indd 8

10-04-13 12:02

Nieuws Aviodrome zoekt kindervoorzitter

Leren door Dans Tijdens de KindVak eind vorig jaar werd Roos van ‘ t Lam door lezers van PrimaOuders uitgeroepen tot locatiemanager van het jaar. Uit handen en pootjes van Hoela en Hoep ontving zij een cheque voor twee startpakketten met introductieworkshop Leren door Dans van Studio Swing. In maart was het zover. Alle peuters en pedagogisch medewerkers van Small Society de Koning werden bij elkaar geroepen voor de dansles. De kinderen hadden hun tovervinger meegenomen en konden zo goed aanwijzen welke lichaamsdelen ze lieten dansen. Het liedje Pim Pam Peus was favoriet. Pim Pam Peus, tik eens op je... neus! In het onderwijs en de kinderopvang is grote behoefte aan dans, muziek en drama. Het startpakket biedt een praktisch instrument om zelf te gaan dansen met de kinderen en tegelijk aan taal, luisteren en rekenen te werken. Door aan een begrip een beweging te koppelen gaat het leren beter, sneller, makkelijker en gezonder. www.studioswing.nl

Aviodrome Lelystad Airport is op zoek naar een voorzitter voor haar net gelanceerde kidsclub. In de club vindt maandelijks een activiteit plaats, variërend van een kennismaking met een piloot, een rondleiding door een Boeing 747 tot het lanceren van een raket. Diegene die de meest originele naam voor de kidsclub bedenkt en motiveert waarom hij of zij dé kandidaat is voor deze bevoorrechte rol, wordt door de jury als voorzitter betiteld. De voorzitter is hét gezicht van de club, mag elke activiteit feestelijk openen én wordt betrokken bij de invulling van het programma. Kinderen van 6 t/m 12 jaar kunnen zich via www.aviodrome.nl/kidsclub gratis inschrijven en t/m 12 mei ‘solliciteren’.

‘Ze is een blij Muppet-meisje. Een Jet Freggel. Een stuiterbal. Ik herken dat.’ Katja Schuurman over haar dochter Sammie in Viva.

PrimaOuders.nl

PrOU 3 Post + nieuws d.indd 9

10-04-13 12:02

Nooit meer kapotte knieën?

Els Janssen is moeder van drie stoere jongens, en die willen spelen, ravotten en stoeien. Niks mis mee, maar die kapotte broeken was ze zat. En dus richtte ze het kledinglabel Mad-Monkeys op. Het moet dé uitkomst voor vele wanhopende ouders zijn, want de broeken zijn volgens de makers onverslijtbaar en vuilafstotend. En het ziet er nog stoer uit ook! www.mad-monkeys.nl

Advertentie

Je kind altijd bereikbaar? Ja! Met de horlogetelefoon van Hallofo! Tijdens buitenspelen, onderweg naar school, vriendjes of sportclub. Hallofo! is een horloge en mobiele telefoon in één. Met de Hallofo! om de pols hebben de kinderen altijd de tijd en telefoon bij zich. Zo missen zij geen enkele oproep meer. Praten doe je boven het klokje en bellen doe je eenvoudig met één druk op de knop. Met de horlogetelefoon van Hallofo! laat je je kinderen lekker buiten spelen. Je weet snel waar ze zijn en als ze naar huis moeten komen is dat één belletje. Ideaal voor opgroeiende kinderen die steeds zelfstandiger worden.

Hallofo! iets voor jouw kind? Kijk verder op www.hallofo.nl

PrOU 3 Post + nieuws d.indd 10

10-04-13 12:02

Nieuws Zo vader, zo zoon Opfriscursus Weet jij nog hoe je breuken met elkaar kunt vermenigvuldigen, de oppervlakte van een driehoek berekent, zinnen splitst in zinsdelen of het voltooid deelwoord vormt? Wil je je kind helpen bij zijn of haar huiswerk, maar weet je niet precies meer hoe je eraan moet beginnen? In het boek Helpen bij Huiswerk vind je een overzichtelijke uitleg en duidelijke voorbeelden over alle taal- en wiskundeonderwerpen. Even opfrissen!

24% ich

Kijk door de ogen van grote voetballers naar hun eigen kind op het veld. Bijten ze hun tong af langs de lijn of drijven ze de coach en kids tot waanzin? Je leest het in dit boek Voetbalgenen met vaders en zoons Roy en Dani (10) Makaay, Glenn en Jilani (10) Helder, Pierre en Sydney (12) van Hooijdonk, Kenneth & Daniel (13) Pérez, Jaap & Lisa (14) Stam, Dennis & Mitchel (14) Bergkamp, Erwin en Len (21) Koeman en John en Desley (22) de Wolf.

Kinderen een ramp voor de slanke lijn

Top 10 uitkomsten:

voelt z r e ma ﬂodd 1. 2.

5. 6.

De initiatiefnemers van het toneelstuk De Huisvrouwmonologen onderzochten op de Huishoudbeurs 2013 de stand van zaken wat betreft het zelfbeeld van de (huis) vrouw van nu. Ruim 500 huisvrouwen zijn geïnterviewd en de belangrijkste conclusie die er ge7. Meer dan 60% van deze 60% van de vrouwen trokken kan worden: de self-made vouwen geeft toe dat de noemt zichzelf huisvrouw. woman cijfert zichzelf - inclusief druk die ze zichzelf oplegEchter 90% van hen heeft kapsel en slanke lijn - weg voor gen, niet voorkomt uit een betaalde (parttime) zelﬂiefde, maar toch vooral baan! het geluk van man en kinderen. 58% van de vrouwen noemt dient om man en kinderen zichzelf Wonderwoman; zij gelukkig te houden. 8. Slechts 4% voelt in het kunnen alles tegelijk en de hele wereld aan! geheel geen druk of stress. 9. Meer dan 30% van de vrou24% voelt zich eerder Ma Flodder, bij hen is het een wen geeft aan dat ze toch gezellig zootje. wel graag had doorgeleerd. 10. Het meeste spijt heeft de En slechts 18% voelt zich als een Assepoestertje. huisvrouw anno nu van al Meer dan de helft van de die extra kilo’s die ze in ondervraagde vrouwen de loop van de jaren is voelt veel tot erg veel druk. aangekomen.

PrOU 3 Post + nieuws d.indd 11

10-04-13 12:02

Actief naar buiten Komt dat even goed uit: nu de temperatuur eindelijk weer gaat stijgen, is de trend ‘actief naar buiten met je kind’ helemaal hot. De leukste activiteiten schieten als paddenstoelen… eh voorjaarsbloemen uit de grond. En dat gaat verder dan een boswandeling.

Legio voordelen Hoewel je dit natuurlijk met een beetje gezond verstand zelf kunt bedenken, hebben ook vele onderzoeken bewezen dat buiten spelen en ontdekken belangrijk is voor kinderen. Het is goed voor de grove motoriek, gezond, een prima middel tegen overgewicht, je kind kan er zijn energie in kwijt, het is sociaal (je kind speelt vaker met andere kinderen), goed voor het zelfvertrouwen en - misschien nog wel het belangrijkst - kinderen worden er simpelweg blij van. Tel daarbij op het belang van zonlicht en frisse lucht (die beter is voor je gezondheid dan de droge, vaak vervuilde lucht binnenshuis en die ook nog eens de leerprestaties verbetert) en zo gek is die buitentrend nog niet.

Wilde dieren spotten Helemaal niet als je bedenkt dat er steeds leukere excursies bij komen. Dat gaat verder dan een potje voetbal in de speeltuin en met een boekje ‘Zoek de vogels’ het bos in gaan. Wat dacht je van wilde dieren spotten op safari in eigen land? Bij Staatsbosbeheer kun je met een 10-persoonskano, een elektrisch voertuig of

zelfs met een stoere landrover op pad. Samen met een boswachter ga je op zoek naar de vijf wilde dieren van Nederland: reeën, edelherten, wilde zwijnen, bevers en zeehonden. Je komt op plekken waar je normaal niet zomaar komt. Bij Natuurmonumenten kun je met de nachtwachter mee door het donkere bos, of op strandstruintocht op Waddeneiland Texel. Voor de Badu de Bosheksspeurtocht kijk je eerst naar een kindervoorstelling voordat je op pad gaat. Ook bedacht Natuurmonumenten

Kinderbootcamp of moerasexpeditie de uitdagende, gratis kaarten van OERRR, waarbij je je kind de natuur laat ontdekken: lekker buiten spelen, fantaseren, klimmen, klauteren en knutselen. Ook buiten met je tijd mee? Er zijn interactieve themaspeurtochten, bijvoorbeeld van Jump Outdoor. Twee voorbeelden: op zoek naar De Heren van Kuinre (waarbij je met GPS op zoek gaat naar een archeologische schat van de

12 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Trends f.indd 12

10-04-13 12:11

Trends Tekst Jeannette van Haastert/100ProcentNL

Ook in jouw buurt Minder grootse evenementen, maar toch origineel eropuit? Check dan eens de kleinschalige excursies van lokale natuurorganisaties. Of kijk op de activiteitenlijsten van grote natuurorganisaties, waar je vaak kunt selecteren op provincie. Wat is er allemaal te doen?

Heren) of het Sherlock Holmes-spel (waarbij je de detective buiten met hulp van een handcomputer helpt bij het oplossen van een raadsel).

• speurtochten over een ‘belevingspad’, ‘dierenvriendjespad’ of ‘insectenpad’ • doe- en kijkdagen op een landgoed • natuurfotoworkshop voor kinderen • houtsnijden • knutselen in de natuur • kriebelbeestjessafari • slootje scheppen (waterdiertjes spotten) • spannende spinnentocht • vleermuizenspeurtocht • nestkastjes timmeren • insectenhotel maken • proefjes uit de natuur • uilenbraakballen uitpluizen

Sport en spel Met speciale kinderbootcamps komen sporten en buiten zijn samen. Touwtrekken, tijgeren, klimmen, springen, kruipen, estafettes en balspelen: de Amerikaanse driltechnieken worden vervangen door kindvriendelijke, maar zweten is gegarandeerd. En lachen natuurlijk. Ze zijn er in verschillende vormen en maten en worden overal gegeven: op het strand, in het bos of zelfs in het stadspark (zie kader). Ook educatieve excursies zijn er legio, met de meest bijzondere namen. Wat dacht je van de ‘nachtvlinderestafette’ van Natuurpresentaties of de ‘mossige moerasexpeditie’ van Staatsbosbeheer? Ook steeds meer BSO’s gaan met de kinderen naar buiten om de vaak gratis natuurspeurtochten en - opdrachten te doen en maken (zie kader voor meer ideeën). En wil je nóg meer avontuur? Dan kun je natuurlijk je lol op met avontuurlijke maar meestal niet gratis activiteiten zoals vaar- en kanotochten, vlotbouwen, touwbruggenparcours, paardrijden of abseilen.

Op bootcamp! www.bootcampteam.com www.lekkerinbeweging.nl www.sportengezondheid.eu of googel op ‘kids bootcamp’

Check ook: www.staatsbosbeheer.nl www.vogelbescherming.nl www.natuurmonumenten.nl www.indenatuur.nl www.natuurpresentaties.nl www.sharingnature.nl www.schooltv.nl/nudn/2677579/proeven www.jumpoutdoor.nl

PrimaOuders.nl 13

PrOU 3 Trends f.indd 13

10-04-13 12:11

De hersens zijn de sleutel tot talent! Is je kind goed in het verzinnen van nieuwe dingen? Heeft hij veel fantasie en voelt hij dingen haarfijn aan? Dan kan het zomaar zijn dat je kind in beelden denkt. Leerkracht en remedial teacher Tineke Verdoes schreef er een praktisch boek over voor ouders én kinderen: Denken in beelden. Timo van elf jaar tekent wat er tijdens een les in zijn hoofd gebeurt. Met woorden legt hij het zo uit: ‘Wanneer ik het woord ‘boom’ hoor, dan zie ik in mijn hoofd een boom met appels. Ik heb namelijk plaatjes in mijn hoofd.’ Dit is een fragment uit het boek Denken in beelden van Tineke Verdoes. Kinderen zoals Timo die in beelden denken, hebben plaatjes in hun hoofd. Dit zijn geen stilstaande

afbeeldingen, maar plaatjes die kunnen bewegen en die veranderen. De plaatjes zijn bovendien verbonden met geuren, geluiden en smaak. Mensen worden allemaal geboren als beelddenker, want baby’s hebben geen gesproken of geschreven taal . Bij de meesten verandert het denken echter bij het ouder worden steeds meer. Ze gaan steeds meer in taal denken en worden dus taaldenkers.

14 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Psyche c.indd 14

10-04-13 12:15

Psyche Tekst Lieke Steijvers

Bij beelddenkers blijft het denken in beelden juist de boventoon voeren.

juiste linken leggen. Bij beelddenkers duurt dit proces veelal langer omdat ze eerst een plaatje voor zich zien.

Hoe werkt het? Kinderen die in beelden denken, zetten vooral hun rechterhersenhelft aan het werk. Hier worden afbeeldingen en plaatjes opgeslagen. In die rechterhersenhelft hebben ook zaken als dromen, kleuren, ritme en emoties een plek. In de linkerhersenhelft zit juist het vermogen om een taal te leren, om informatie te analyseren en om logisch te denken. Beelddenkers vinden het vaak moeilijk om direct antwoord te geven op een vraag van bijvoorbeeld hun juf of meester. De linkerhersenhelft moet dan razendsnel de juiste woorden naar boven halen of de

Totaalplaatje Volgens Tineke Verdoes is ongeveer 20 procent van de kinderen in de basisschoolleeftijd een beelddenker, in verschillende gradaties. Wat kenmerkt de beelddenker? Verdoes: ‘Het meest opvallend aan beelddenkers is dat ze een heel eigen uitleg geven aan informatie. Ze ontwikkelen hun eigen methoden om problemen op te lossen. Beelddenkers leren door doen, ze vinden het heerlijk op zelf uit te vogelen hoe iets het gemakkelijkst gaat.’ Volgens Verdoes willen beelddenkende kinderen

‘Ik heb plaatjes in mijn hoofd’

Tips voor ouders

�ps

➻ Zorg ervoor dat thuis een veilige haven is. Geloof in je kind en ➻ ➻ ➻ ➻ ➻ ➻

geef hem of haar vertrouwen. Geniet van zijn originele denkwijze. Een kind dat in beelden denkt, stopt veel energie in school en in het leren. Af en toe is je kind ‘op’. Respecteer dit. Zoek een goede, rustige plek in huis om huiswerk te maken. Help met het aanbrengen van structuur in zijn dagelijks leven en in zijn huiswerk. Help mee met opruimen. Alleen opruimen is lastig omdat je kind al bij de eerste handeling aan iets anders denkt. Wees consequent met regels en afspraken.

Uit: Tineke Verdoes, Denken in beelden Het boek Denken in beelden is verkrijgbaar via www.primaouders.nl

PrimaOuders.nl 15

PrOU 3 Psyche c.indd 15

10-04-13 12:15

Test: Is mijn kind een beelddenker? 1. Kan je zoon of dochter goed puzzelen? 2. Houdt je kind veel van tv of de spelcomputer? 3. Speelt je kind graag met constructiespeelgoed (Lego, Knex)? 4. Heeft je kind een levendige verbeelding en kan hij daardoor opgaan in zijn of haar fantasiewereld? 5. Wordt hij of zij gemakkelijk afgeleid? 6. Moet je instructies vaak herhalen voordat taken worden uitgevoerd? 7. Heeft je kind laat leren lopen? 8. Wiebelt hij of zij veel? 9. Eerst doen en dan pas denken? 10. Is hij of zij overweldigend aanwezig op verjaardagen en pretparken? (Na eerst de kat uit de boom gekeken te hebben?) 11. Denkt je kind erg zwart-wit? 12. Is hij of zij erg perfectionistisch en gevoelig voor kritiek?

graag de zin en bedoeling van opdrachten en werkjes weten. ‘Ze maken vaak een totaalplaatje in hun hoofd en kunnen hierbij details over het hoofd zien. Kinderen die in beelden denken, hebben de voorkeur voor de creatieve vakken en het werken met constructiemateriaal zoals Lego en Knex.’

Zorgen

Test

13. Wint je kind graag en is het een slechte verliezer? 14. Herinnert hij of zij gebeurtenissen gedetailleerd (zelfs van jaren geleden)? 15. Heeft je kind problemen met het vasthouden van een pen? 16. Heeft hij een slecht handschrift? 17. Heeft je kind een allergie, astma of veel oorontstekingen (gehad)? 18. Heeft je kind een goed gevoel voor humor? 19. Moeten de etiketten uit kleding worden geknipt? Draagt je kind graag zachte stoffen en heeft hij of zij bijvoorbeeld een hekel aan harde knoopjes? Heb je tien van de bovenstaande vragen met ‘ja’ beantwoord, dan is jouw kind waarschijnlijk een beelddenker. Uit: Tineke Verdoes, Denken in beelden

in welke volgorde letters horen te staan.’ Een tip van Verdoes: oefen met je kind de letters door er een beeld aan te hangen. De ‘v’ van vogel is bijvoorbeeld goed uit te beelden met een vogel die vliegt. Bij begrijpend lezen kan het handig zijn om je kind eerst de vragen en dan pas de tekst te laten lezen. Dan weten ze wat ze moeten doen en lezen ze de tekst op een andere manier.’ ‘Ook rekenen is voor beelddenkers niet vanzelfsprekend. Sommige beelddenkers hebben onvoldoende beeld van de getallen 1 tot en met 100. Ze verwisselen bijvoorbeeld de tientallen met de eenheden en doorzien sommen niet. Het rekenen moet hen net als taal expliciet worden aangeboden. Ze moeten een ervaring of beleving hebben bij een cijfer of

‘Beelddenkende kinderen zijn origineel, denken out-of-thebox en zijn creatief’

Moet je je als ouder zorgen maken als je een kleine beelddenker in huis hebt? Volgens Verdoes is het belangrijk om een beelddenker zo goed mogelijk te ondersteunen bij veelal cognitief en analyserend schoolwerk. ‘Veel beelddenkers hebben extra ondersteuning nodig bij rekenen en spelling. Ze hebben moeite met het onthouden van de klank van een letter of weten niet precies 16 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Psyche c.indd 16

10-04-13 12:15

Psyche rekenwoord (erbij, eraf) om er een juist beeld van te maken.’

planbord ophangen, of tijdens het aankleden een time-timer gebruiken om je kind meer besef van tijd te geven.’

Buiten school Beelddenkende kinderen hebben bijzondere talenten die andere kinderen niet hebben. ‘Ze zijn origineel, denken out-of-the-box en zijn vaak erg creatief. Deze talenten kun je stimuleren door buiten schooltijd met je kind dingen te ondernemen die daarbij aansluiten. Het toverwoord hierbij is ‘beleving’. Neem je kind mee naar een museum of bekijk samen een ﬁlm over een bepaald land. YouTube en GoogleEarth zijn geweldige vindingen voor beelddenkers, maak daar gebruik van!’ Oefen ook met ‘alledaagse’ zaken zoals de dagen van de week, klokkijken en het aﬂezen van een kalender’, zegt Verdoes. ‘Beelddenkers hebben vaak moeite met het automatiseren hiervan. Begrippen als gisteren, morgen en vandaag zijn erg lastig te begrijpen. Ook structuur aanbrengen in de tijd - plannen dus - is voor hen een moeilijke opgave. Als ouder kun je bijvoorbeeld een

Gevoelig Kinderen die in beelden denken, verwerken ongeveer 32 beelden per seconde. Je kunt je voorstellen dat ze hierdoor gemakkelijk overprikkeld kunnen raken. Sommige kinderen krijgen gedragsproblemen zoals driftbuien, dagdromen, kunnen impulsief of clownesk reageren of juist een paniekaanval krijgen. Als ouder van een beelddenker moet je het welzijn van je kind goed bewaken. Laat hem of haar tot rust komen door hem bewust te laten wegdromen of door hem iets ontspannends te laten doen. Beelddenkende kinderen zijn vaak gevoelig en emotioneel. Ze kunnen een situatie moeilijk ‘nuchter’ vanaf een afstand bekijken maar zijn als ware met hun hele lijf verbonden met de situatie. Zorg ervoor dat je kind positief blijft denken en vertrouwen houdt in zijn of haar eigen kunnen.

�p Jij bent je brein Jij bent je brein is een jeugdversie van Dick Swaabs bestseller Wij zijn ons brein, speciaal geschreven voor jonge lezers. Hersenonderzoeker Swaab krijgt veel mail van kinderen met vragen over het menselijk brein. Samen met kinderboekenschrijver Jan Paul Schutten herschreef Swaab Wij zijn ons brein tot Jij bent je brein, een verhaal waarin Jelle en Ionica, twee nieuwsgierige kinderen, Swaab per e-mail interviewen over het brein en hem uitdagen in begrijpelijke taal te antwoorden. Hoe werkt je geheugen? Waarom wil je wat je wilt? Kun je je brein trainen om hogere cijfers te halen? Wat zijn de verschillen tussen jongens- en meisjeshersenen? Wat gebeurt er in je hersenen voordat je geboren wordt? Vol humor behandelen Swaab en Schutten een selectie uit de belangrijkste hersenonderwerpen en gaan zaken als vrije wil, autisme, het religieuze en het criminele brein niet uit de weg. Jij bent je brein wordt gezet in Read Regular, een lettertype dat speciaal is ontworpen om mensen met dyslexie makkelijker te helpen lezen.

PrimaOuders.nl 17

PrOU 3 Psyche c.indd 17

10-04-13 12:15

Draag e steent e bi tegen kinderkanker

Koop voor € 5,- een steent e en bouw mee aan het Prinses Máxima Centrum Sinds kort ben ik voorman van KiKabouw.nl en daar ben ik erg trots op. Omdat ik mee mag helpen het grootste kinderkankercentrum van Europa te bouwen. Het Prinses Máxima Centrum.

steentjes u koopt, hoe groter uw naam op deze bijzondere muur zal verschijnen. Ook doet u automatisch mee aan een speciale loterij. Ieder steentje heeft een uniek nummer en maakt u kans op een van de vele prijzen.

Kinderen met kanker de beste zorg geven zodat er nog meer kinderen genezen. Dat is de reden van de bouw van het Prinses Máxima Centrum.

Genoeg reden om snel in actie te komen! Koop steentjes op www.kikabouw.nl Alvast heel erg bedankt voor uw steun.

Nu wordt 75% van de kinderen beter en wij willen dat dit 95% wordt. Dat moet ons gaan lukken!

Frans Bauer

Om de bouw voor elkaar te krijgen, is veel geld nodig. Vandaar dat KiKa deze grote actie is gestart waarmee iedereen zijn steentje kan bijdragen aan de bouw.

P.S.: In de App Store en bij Google Play kunt u ook de speciale kikabouw App downloaden.

Een steentje kost maar € 5,- en dan komt uw naam op de Wall of Name in het Prinses Máxima Centrum. Hoe meer

KiKa Advertentie_192x285.indd 1

12-02-2013 14:50:58

Extra van onze partner

Kom in actie tegen kinderkanker!

Verkoop je eigen cupcakes, organiseer een sponsorloop of ga knutselen. Je kunt op heel veel manieren met je kind geld inzamelen voor de bestrijding van kinderkanker. Draag zo samen een steentje bij aan de bouw van het Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie. Tekst Mirjam Janssen Beeld KiKa

Kinderoncologen en ouderorganisaties willen de genezingskans van kinderen met kanker verhogen van 75 naar 95 procent. Dat kan alleen als specialisten hun kennis bundelen. Daarom gaat binnen drie jaar in Utrecht het Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie open. Dan kunnen alle kinderen met kanker daar worden behandeld. Als alle behandelaars en onderzoekers op één plek zitten, is altijd de laatste kennis en de meeste ervaring bij de bestrijding van een kankersoort beschikbaar. Voor de bouw van het centrum is nog veel geld nodig. Heel Nederland wordt gevraagd om letterlijk een steentje bij te dragen. ‘Veel basisscholen doen mee met de actie om plastic flessen in te zamelen, dat is geweldig,’ vertelt Claire van ’t Veen van KiKa, de organisatie die de campagne ‘Draag je steentje bij’ heeft gelanceerd. Bijna alle supermarkten in Nederland stellen tot begin mei hun emballageapparaten beschikbaar. Scholieren die plastic flessen inleveren, kunnen met de opbrengst ‘steentjes’ van 5 euro per stuk kopen voor de bouw van het Prinses Máxima Centrum. ‘Maar ouders kunnen natuurlijk ook samen met hun kind of met de hele buurt geld inzamelen en daarvan steentjes aanschaffen,’ zegt Claire. Dus doe mee. Een paar voorbeelden van acties die je zelf op touw kunt zetten. Kook! Is jouw kind gek op cakejes en taart bakken? Bak met je kind dan cupcakes en versier ze mooi. Verkoop ze in

de straat, bij de sportclub of aan familie en vrienden. Of nog beter: ga met een hele groep cupcakes bakken en verkoop die bijvoorbeeld bij een evenement in de buurt. Of tover je huis om tot een restaurant en serveer high tea of een lekkere maaltijd – en laat iedereen natuurlijk een of meer ‘steentjes’ bijdragen. Knutsel! Knutselt je kind graag? Maak armbandjes, sleutelhangers of bewaardoosjes en verkoop ze, bijvoorbeeld op Koninginnedag. Of maak kleine surprises en verstop die in een grabbelton. Of laat kinderen tegen een kleine vergoeding ballen gooien of bied aan ze te schminken. Musiceer! Bespeelt je kind een instrument? Maak dan samen muziek op straat of bij een feest en vraag iedereen om een bijdrage. Of schakel de hele muziekschool in. Sport! Kinderen kunnen natuurlijk rennen, fietsen, springen, zwemmen of voetballen voor het goede doel. Organiseer een sponsorloop in de buurt: wie rent de meeste rondjes rond het speelveld? Of betrek de sportclub erbij: laat toeschouwers geld geven voor ieder doelpunt dat de teams scoren. Of voor ieder baantje dat de kinderen zwemmen. Natuurlijk valt er nog veel meer te bedenken. Laat je inspireren en kom met je kind in actie. Zo kunnen er nóg meer steentjes worden verkocht. Kijk ook op: www.kikabouw.nl

PrimaOuders.nl

Kika PrimaOuders april.indd 17

20-03-13 18:06

Het agrarische k

‘De kinderen verbouwen hun eigen worteltjes en tomaten’ Groen is goed! Op de agrarische kinderopvang bevinden kinderen zich midden in de natuur en dat heeft een bewezen positief effect. PrimaOuders ging op bezoek bij zo’n kinderdagverblijf. Diverse onderzoeken hebben de laatste jaren aangetoond dat contact met de natuur een gunstige invloed heeft op het cognitief, motorisch en sociaal-emotioneel functioneren van kinderen. Wanneer we aankomen bij De Boerderij in Soest valt de enorme speelruimte om het verblijf meteen op. Het ademt hier natuur. Volgens Carla van den Breemer, eigenaresse van De Boerderij,

is het vooral de ruimte die ervoor zorgt dat kinderen zich hier zo prettig voelen. Eerst laat ze de moestuin zien. ‘Onder begeleiding van de leidsters verbouwen de kinderen hier hun eigen worteltjes, tomaten en tuinkers die ze later ook zelf op mogen eten. We leren de kinderen dat alles wat je aandacht geeft, groeit en dat dit net als voor henzelf ook voor de zaadjes in de

20 PrimaOuders.nl

PrOu 3 Kleintjes+shopping d.indd 20

10-04-13 12:22

Kleintjes Tekst en foto’s Inez van Goor

e kinderdagverblijf moestuin geldt. Dat schept een gevoel van verbondenheid en stimuleert het verantwoordelijkheidsgevoel.’

Met een dier meer plezier Van de moestuin lopen we langs het linkergedeelte van het verblijf dat met hekken is afgezet. ‘De kinderen mogen zich vrij bewegen binnen de hekken’, vertelt Van den Breemer. ‘De dieren lopen rondom de speelruimte achter het hek. We bewaren de appelschillen en oud brood en voeren daar samen de dieren mee. Kinderen vinden het heerlijk om voor de dieren te zorgen. Het gevoel om als kind voor een ander zorg te kunnen dragen, is een ontzettende boost voor hun zelfvertrouwen.’ Bij de konijnenvilla wijst Van den Breemer op een van de Franse hangoren. ‘Dat is ons logeerkonijn. De kinderen knuﬀelen hem graag net als de lammetjes, schapen, pony, geitjes en de kippen. Een dier is altijd dankbaar. Dat zijn de dingen die we van dieren kunnen leren.’ In de stal staan pony Moppie en de schapen met hun drie weken oude lammetjes. ‘De schapen zijn tegen de Q-koorts ingeënt. Als je aangesloten wilt zijn bij het VAK is het een voorwaarde dat je alles doet wat in je vermogen ligt om infectieziekten te voorkomen. Als dat in orde is, ontvang je van de Gezondheidsdienst

voor Dieren het Zoönoosenkeurmerk.’ Ze wijst naar de muur: ‘Daar hangt het, zodat de ouders ook kunnen zien dat we aan die voorwaarde voldoen.’

Van baby tot peuter In het binnenverblijf valt op hoe rustig het is, terwijl er op dat moment toch negenendertig kinderen binnen zijn. Behalve de babygroep (0-1,5) zijn hier namelijk ook nog twee andere groepen (0 tot 3 babydreumesgroep en 2,5 tot 4 peutergroep) gehuisvest. In alle ruimtes lopen de ramen door tot op de grond. Van de Breemer: ‘Zo kan het natuurlijke licht beter naar binnen vallen en hebben de kinderen te allen tijde zicht op wat er op de naastgelegen boerderij en in de koeienstallen gebeurt. Ze zien hoe de koeien gevoerd en gemolken worden en zien de boer op de tractor over het erf rijden. Dit vinden ze echt prachtig!’ Het is inmiddels tien uur en de kinderen gaan naar de gang om hun overalls en laarzen aan te trekken. De kleinsten mogen in een kar en dan lopen we in een rij naar de koeienstallen om de koeien te voeren en naar de kalfjes te kijken. Van den Breemer kijkt vertederd naar de stralende gezichten van de kinderen die als echte boeren en boerinnetjes door de stallen lopen. ‘Je hebt er levend beeld bij, bijvoorbeeld bij de melk

‘In een kar worden de kleintjes naar de stal gereden’

PrimaOuders.nl 21

PrOu 3 Kleintjes+shopping d.indd 21

10-04-13 12:22

Kleintjes

Dierenschminkboek Schmink je kind als een zebra, leeuw of vlinder. Dit schminkboek staat vol praktische ideeën, eenvoudige voorbeelden en stapsgewijze instructies. Het wordt nog leuker met de kwalitatief goede schmink van Kryolan. Zes kleuren en extra wit met penseel. € 7,95 die uit de koe komt. Op die manier wordt kennis veel beter verankerd. Bovendien merk je dat de kinderen door de rust informatie beter in zich opnemen.’

‘Ouders herkennen hun kinderen niet meer terug’

Boerderijdieren – leerpuzzel Deze leuke en leerzame puzzel van 23 stukjes laat je kind vanaf 3 jaar kennismaken met het veelzijdige dierenleven op de boerderij.

Tot rust komen Liz Barbian, coördinator van de Verenigde Agrarische Kinderopvang (VAK), vertelt: ‘De meeste kinderen komen uit de stad, ouders rijden daar soms wel vijftig kilometer voor om. De VAK-formule spreekt ze aan: ruim opgezet, veel licht, prikkelarm. Het oogt rustig, mooi en sfeervol. De landelijke ligging, gigantische buitenruimte en de buitendieren zijn een luxe voor met name de stadskinderen. Veel kinderen veranderen nadat ze hier zijn binnen gekomen. Met name de jongens: die komen vaak heel druk binnen. Jongens zijn veel fysieker en hebben echt letterlijk de ruimte nodig. Bij ons hoeven ze niet de hele tijd rustig aan te doen of steeds maar op te passen waar ze lopen. Ze kunnen lekker rennen en uitrazen, ze kunnen hun energie kwijt. Bij ons worden ze steeds rustiger, maken ze meer oogcontact, krijgen thuis minder woedeaanvallen. Ouders vertellen ons regelmatig dat ze hun kind wat dat betreft niet meer terugkennen.’

Van wie is dat kleintje? Op de stevige ﬂappen in dit boek staan de jongen van verschillende dieren groot afgebeeld. Van wie zijn die babydieren?

22 PrimaOuders.nl

PrOu 3 Kleintjes+shopping d.indd 22

10-04-13 12:22

Mediawijs

Uit je stoel (inter)actie voor de tv Het ene na het andere onderzoek bevestigt wat kinderen al jarenlang op school beleven; interactief leren stimuleert de (taal)ontwikkeling van het jonge kind. Door alle drukte na schooltijd werkt de ontwikkeling thuis niet altijd optimaal door. Maar dat kan door interactie verleden tijd zijn.

PrimaOuders.nl 23 Op de set van HoelaHoep

PrOU 3 Mediawijs f.indd 23

10-04-13 12:28

Zelfs over het decor wordt nagedacht! Wat werkt wel en wat verstoort juist het leerproces? Interactie is een situatie waarin je op elkaar reageert. Interactie op school betekent vooral dat de leerkracht tijdens lesactiviteiten met de kinderen gesprekken aangaat en vragen stelt die uitnodigen tot vertellen. Deze interactie zorgt ervoor dat kinderen op een uitgebreide manier met taal bezig zijn. De meeste basisscholen werken met methodes en de VVE-leerlijn die deze actieve vorm van taalbegrip stimuleren. Met eenvoudige vragen, plaatjes en rollenspellen worden kinderen geprikkeld en werken ze op die manier aan hun taalontwikkeling. Veel van deze interactieve leermomenten maken de kinderen op school mee, samen met de leerkracht. Maar daar hoeft het proces niet te stoppen. Ook thuis kan de taalontwikkeling een extra duwtje krijgen. Via bijvoorbeeld televisiekijken.

kan doen met wat er op televisie gebeurt. De gedachte erachter is net als op school, de kinderen kun je zelf laten beleven wat ze zien op beeld, zodat je de hersenactiviteit van de kijker prikkelt. Om dit proces te laten slagen, is het belangrijk dat het programma een juiste mix bevat van interactie met de kijker, inhoud die past bij de leeftijd en fase van de kinderen en een omgeving tonen met weinig achtergrondgeluiden en muziek. Zo stelt ook onderzoeker D.J.H. Smeets in haar proefschrift Storybook Apps as a Tool for Early Literacy Development: het leerproces kan gehinderd worden door teveel drukke beelden en achtergrondgeluiden.

‘Te drukke beelden hinderen het leerproces’

Hersenactiviteit prikkelen Natuurlijk zien we onze kinderen liever niet passief voor de buis hangen. En toegegeven, televisiekijken is nooit hét middel, maar het kan wel iets toevoegen aan het taalproces. Kijk maar eens goed naar diverse kinderseries. Het zal opvallen dat veel karakters uit kinderprogramma’s rechtstreeks vragen stellen aan de kijker of de suggestie wekken dat de kijker mee

Spanningsboog Maar hoe weet je nou wat de juiste mix is? Vraag jezelf daarbij een aantal dingen af; wat zou de maker van het programma als leeronderwerp hebben bedoeld? Kun je na aﬂoop zelf in twee zinnen opnoemen wat je hebt geleerd? En werd je overspoeld door veel en harde geluiden, kleuren en beeld? Natuurlijk moet er wel veel energie inzitten en ook humor draagt voor een belangrijk deel bij aan de betrokkenheid bij het programma, maar televisie dat niets oproept en niets met je kind doet, stimuleert die taalontwikkeling niet. Het kan zelfs tegen gaan werken.

24 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Mediawijs f.indd 24

10-04-13 12:28

Mediawijs Tekst Fleur Hendriks

Makers van NTR:Jeugd- en Schooltv programma’s bepalen de mix onder meer door regelmatig onderzoek te doen naar de leereffecten van hun programma’s. Bovendien houden ze nauw contact met kinderdagverblijven en scholen om te ontdekken waar de wensen en behoeftes liggen. Koekeloere heeft daarom al jaren een onderwijsredactie die bestaat uit leerkrachten van groep 1 en 2 uit het hele land. Bepaalde elementen zoals opbouw en thema’s leggen de basis hoe de afleveringen eruit gaan zien. Ook is de tijdsduur van ongeveer 15 tot 20 minuten belangrijk voor een programma. Na die tijd is de spanningsboog van een kind over zijn top, waardoor de interesse en het leereffect zo goed als weg zijn.

Schoolthema’s thuis Het karakter Wolfram Wezel uit het kleuterprogramma Koekeloere is een voorbeeld waarin geprobeerd wordt de kijker te betrekken bij televisie. Wolfram wil de kijker ‘activeren’ door zijn avonturen te vertellen. Een paar minuten lang lijkt het net alsof hij tegen jou, de kijker, praat. Het avontuur van Wolfram is in iedere aﬂevering in twee delen te zien. In deel één wordt het onderwerp geïntroduceerd en vertelt Wolfram wat hij heeft beleefd. Deel twee gaat dieper in op het onderwerp en bevat meer informatie. Alle aﬂeveringen zijn rustig opgebouwd, maar doorspekt met de humor en

Tips voor een interactief huis Naast zo nu en dan een kwartiertje televisie kijken, zijn eenvoudige dagelijkse gesprekjes ook heel waardevol om de taal thuis te stimuleren. Met een paar simpele tips kost het weinig tijd en kan het ook nog beregezellig zijn. • Om uit te nodigen tot praten kunnen ‘open’ vragen helpen. Bij het zelf lezen van een

vrolijke energie van de wezel. Op deze manier wordt geprobeerd om alle informatie betekenisvol aan elkaar te koppelen. De inhoud behandelt dezelfde thema’s die kleuters op school leren zodat er niet slechts nieuwe woorden worden aangeleerd, maar ook een betekenis krijgen. Je kunt pas echt spreken van taalontwikkeling als de nieuwe woorden in een bredere context worden aangeboden waardoor ze een betekenis krijgen. Op dezelfde manier als bij Wolfram is ook bij HoelaHoep nagedacht over de verschillende manieren van interactie die een onderdeel kunnen zijn van het taalkennisproces. De karakters Hoela en Hoep stellen Wolfram © Pedri Animations open vragen aan de kinderen. De kijkers moeten zelf aan het oplossen van het probleem werken en nadenken over oplossingen. Vooral het experimenterende karakter en de humor betrekken de kijker bij wat er gebeurt. Zo zijn er natuurlijk nog tal van kinderprogramma’s op tv die de mogelijkheden van interactie uitproberen. En wat goed werkt voor jouw kind, dat bepaal jij als ouder uiteindelijk helemaal zelf!

boekje is dat heel eenvoudig, bijvoorbeeld: ‘waar ging het verhaal over?’ en ‘wat is er gebeurd?’Of tijdens een gesprek aan tafel bij het avondeten, ‘wat vond je vandaag het leukst?’ Veel uitgebreidere vragen hoeven het ook niet te zijn. Een kind dat wil vertellen zal er zelf uitgebreid over praten en wanneer een kind eigenlijk niet zoveel zin heeft, is het niet nodig hem te dwingen. • Vaak moeten kinderen

nadenken over hoe ze iets willen zeggen en hebben ze wat tijd nodig om een goede zin te vormen. Komen ze er niet uit, dan kan een eenvoudige vraag een kind verder op weg helpen. • Je moet natuurlijk zelf ook mee doen. Plezier en spel hebben veel sneller invloed op de ontwikkeling dan passief informatie vergaren. Bijvoorbeeld door het verzinnen van woordgrapjes of speel samen een woordspel zoals ‘Ik ga op reis en neem mee’.

PrimaOuders.nl 25

PrOU 3 Mediawijs f.indd 25

10-04-13 12:28

‘Bètadenken bij kinderen is in feite een onderzoeksmatige manier van denken’

PrOu 3 Dossier beta kinderen d.indd 26

10-04-13 10:36

Dossier

Bèta kinderen 28 31 32 33 8

pagina’s

Het ontdekkende kind Lang leve de nieuwsgierigheid

Zo stimuleer je technisch denken …en zo doen ze dat op school.

Column Marie-Eline ‘We houden van hokjes en daar moeten kinderen snel in’

PrimaOuders testpanel Wetenschappers in de dop proberen uit!

Met: achtergrondinformatie, tips en leerzame producten

PrimaOuders.nl 27

PrOu 3 Dossier beta kinderen d.indd 27

10-04-13 10:36

Juliette Walma van der Molen

Het onderzoekende kind! Chris Voets

Jonge kinderen willen weten hoe de wereld om hen heen in elkaar zit. Ze zijn nieuwsgierig en onderzoekend. Eigenlijk zijn ze techneuten in de dop. Maar als ze groter worden verliezen ze vaak hun verwondering. En dat is jammer. Als ouder kun je zorgen dat ze blijven ontdekken.

Ieder kind heeft een eigen leerstijl. De een leert door te luisteren, de ander door te lezen, een derde door iets uit te proberen. Globaal is er ook een verschil tussen alfa’s en bèta’s. Bèta’s kunnen sneller abstract denken. Alfa’s moeten eerst meer tussenstappen maken. ‘Stel dat kinderen de tafels moeten leren. Dan zullen echte bèta’s al heel snel alleen met cijfers kunnen rekenen. Alfa’s hebben meer

tussenstapjes nodig. Ze willen eerst iets doen, eventueel samen met andere kinderen. Dat betekent dat ze eerst kralen neerleggen op een vermenigvuldigbord, daarna zeggen ze wat ze hebben gedaan. Pas later komen de abstracte cijfers erbij en kunnen ze de tafels gaan automatiseren’, zegt Marita Melchers, docente pedagogiek aan de iPabo in Amsterdam. ‘Verder hebben alfa’s meer oog voor de

omgeving. Ze zijn socialer dan de bèta’s, die meer gericht zijn op hun eigen bezigheden.’

Aandacht voor techniek Jonge bèta’s hebben de tijd mee: er komt steeds meer aandacht voor techniek en voor de bètavakken. Waarschijnlijk liggen de banen voor hen later voor het oprapen. Als ouder kun je hen stimuleren door op allerlei manieren in te spelen op

28 PrimaOuders.nl

PrOu 3 Dossier beta kinderen d.indd 28

10-04-13 10:36

Dossier Tekst Mirjam Janssen

hun belangstelling. En die manieren zijn trouwens ook leuk voor jonge alfa’s. Volgens Juliette Walma van der Molen, hoogleraar talentontwikkeling, wetenschap en techniek aan de Universiteit Twente, gaat het er om dat kinderen een open houding ontwikkelen en goed leren nadenken. ‘Kinderen van een jaar of vijf zijn al onderzoekend ingesteld. Ze hebben vaak theorieën over de manier waarop dingen in elkaar zitten en stellen veel waarom-vragen. In de loop van de basisschool verliezen ze die houding. Dat komt onder meer doordat volwassenen de indruk wekken dat op iedere vraag maar één juist antwoord is, terwijl dat natuurlijk niet zo hoeft te zijn. Het ontwikkelen van kennis gaat over twijfel. Je moet blijven vragen.’

een moeilijke vraag mag bedenken waarop je samen het antwoord gaat zoeken. Mijn zoon vroeg op zo’n avond eens hoe de mensen en de dino’s vroeger samenleefden. Ik legde hem uit dat er in de tijd van de dino’s nog geen mensen waren. Dat leidde een paar dagen later tot een nieuwe moeilijke vraag: hoe zijn de eerste mensen dan ontstaan? Dat kun je bètadenken noemen, maar in feite gaat het om een onderzoeksmatige manier van denken. Kinderen kunnen dat goed als je hen aanmoedigt.’

Experimenteren ‘Pak het daarom eens anders aan’, adviseert Walma van der Molen. ‘Koop bijvoorbeeld niet te veel prefab speelgoed of gebruik het niet op de geijkte wijze. Veel

‘Of een kind echt techniektalent heeft, blijkt vaak nog niet tijdens de basisschooltijd’ Moeilijke vragen Juist die houding kunnen ouders heel makkelijk stimuleren, meent Walma van der Molen, die zelf een zoon van zestien en een dochter van dertien heeft. ‘Lees voor het slapengaan eens een keer geen boek voor, maar zeg dat je kind

constructiespeelgoed laat weinig aan de fantasie over. Er wordt meestal een voorbeeldplaatje bij geleverd dat de indruk wekt dat het materiaal maar op één manier in elkaar past en er maar op één manier mee kan worden gespeeld. Dat hoeft natuurlijk helemaal niet.’

Wetenschappers in de dop

Smart Box Recycling Als we allemaal zo veel mogelijk hergebruiken, verbruiken we minder van de grondstoﬀen uit de aarde. Met deze doos onderzoekt je kind hoe recyclen werkt. € 14,99 groep 6-8 Buigzaam of stijf Hoe leg je uit dat iets buigzaam of stijf is? Kinderen die dit boek lezen, leren met behulp van foto’s het verschil tussen buigzame en stijve materialen. € 10,00 groep 1-4

Bètameisjes Op de havo kiest 34% van de meisjes een bètaproﬁel (Natuur en Techniek of Natuur en Gezondheid) en zo’n 40% van de jongens. Op het vwo kiest 55% procent van de meisjes en 66% van de jongens een bètaproﬁel. Maar op het vmbo blijven de meisjes veel verder achter: slechts een paar procent kiest voor Techniek tegenover de helft van de jongens.

PrimaOuders.nl 29

PrOu 3 Dossier beta kinderen d.indd 29

10-04-13 10:36

Z t

•

Solar Machines – constructiespeelgoed Kinderen leren bewegende modellen bouwen zonder batterijen € 65,00 groep 4-5 Het megacoole experimentenboek voor kids In dit boek voor jonge wetenschappers komen in heldere taal termen als kracht en beweging aan bod. € 18,95 • groep 6-8

Mijn allereerste experimentenboek Experimenteren is altijd een beetje leren! € 14,95 • groep 4-6

alles te kijken alsof het nieuw is.’ Chris Voets, directeur van de Ontdekfabriek in Eindhoven, probeert kinderen sinds 2009 enthousiast te maken (en jongeren te winnen) voor een technisch beroep. Of het nou alfa’s of bèta’s zijn. In de Ontdekfabriek kan urenlang geëxperimenteerd worden met techniek. ‘Zo zien ze bijvoorbeeld eerst een film over een milieuramp die moet worden voorkomen of over dolfijnen die moeten worden gered’, vertelt Voets. ‘Na afloop van de film gaan de kinderen zelf een technische oplossing voor het probleem bedenken. Het doet er niet toe of ze met een spectaculair resultaat komen, het gaat erom dat ze nadenken en geïnspireerd raken. Kinderen zijn zich vaak niet bewust van de rol die techniek in hun leven speelt. Als er Zelf ontdekken thuis iets kapot gaat, kopen ouders Of een kind echt talent voor techeen nieuw apparaat of schakelen ieniek en de bètavakken heeft, blijkt mand in die het maakt. uiteindelijk vaak pas Terwijl kinderen juist na de basisschooltijd. ‘Met bietensap veel kunnen leren van Maar door een onderhebben we een zelf repareren. Repareer zoekende houding te wit T-shirt ge- eens samen met je stimuleren, kun je het helpen de interesse verfd, gewoon kind een fiets. En gooi daarvoor te ontwikom te kijken’! oude apparaten niet weg maar laat je kind kelen. Walma van der ze uit elkaar halen om te zien hoe Molen adviseert ouders daarom ze werken. Er is expres nergens een zich weer te verwonderen als een iPad te bekennen. Het is veel te leuk kind. ‘Alleen dan kun je het voorom kinderen te laten ontdekken leven. Ga naar buiten, kijk om je dat je met een spijker twee stukken heen en vraag je af hoe de natuur hout aan elkaar kunt zetten!’ in elkaar zit. Train jezelf om naar Walma van der Molen haalde thuis alle Bionicles (een soort legorobots) uit elkaar en liet haar kinderen er heel andere wezens van bouwen. ‘Kinderen hebben veel fantasie, maar soms moet je ze als ouder helpen de knop om te zetten. Voor jezelf is het ook aardig om dingen uit te proberen.’ Als je niet opziet tegen een beetje geklieder of rommel is het leuk samen met je kinderen te experimenteren. ‘Laatst had ik het er met mijn kinderen over dat bietjes als kleurstof worden gebruikt. Ik had net een potje in huis en met het sap hebben we een wit T-shirt geverfd. Het is interessant om dat uit te proberen en te kijken welke kleur je krijgt, en of die er weer uitgaat in de was.’

Gouden handen Werkgeversorganisaties willen dat de Cito-toets ook praktische vaardigheden gaat testen. Ze vinden het niet terecht dat alleen leerlingen die goed zijn in theoretische vakken hoog scoren op de Cito-toets. Ook kinderen met ‘gouden handen’ moeten trots op zichzelf kunnen zijn, want er is veel behoefte aan goede technische mensen.

30 PrimaOuders.nl

PrOu 3 Dossier beta kinderen d.indd 30

10-04-13 10:36

•

• • •

•

w w w w w w

Dossier

Zo stimuleer je technisch denken • Laat je kind met constructiespeelgoed niet alleen het voorbeeld nabouwen, maar ook zelf iets ontwerpen • Gooi oude apparaten niet weg, maar laat je kind ze uit elkaar halen (wel even het elektrische snoer eraf knippen) • Ga samen naar buiten • Verwonder jezelf en leef het voor • Laat je kind een moeilijke vraag bedenken en zoek samen het antwoord • Betrek je kind bij technische kwesties thuis, bijvoorbeeld bij de reparatie van een ﬁets • doe samen met je kind mee aan een wedstrijd voor uitvinders

‘Kinderen kunnen veel leren van zelf repareren’

Ter inspiratie www.talentenkracht.nl www.deontdekfabriek.nl www.deuitvinders.nl www.proefjes.nl www.betamentality.nl www.iederkindeentalent.nl

OPLOSSINGEN BEDENKEN De laatste jaren is er volop aandacht voor techniek in het onderwijs. Al 2500 basisscholen hebben techniek opgenomen in hun programma, en nieuwe leerkrachten leren op de pabo hoe ze les moeten geven in natuur en techniek. Steeds meer middelbare scholen hebben een technasiumafdeling, waar leerlingen in projecten praktisch aan de slag gaan. In 2006 verbaasden drie hoogleraren zich erover dat kinderen hun leergierige houding in de loop van hun schooltijd kwijtraken. Opeens houden ze op te vragen hoe vliegtuigen vliegen, boten blijven drijven en auto’s kunnen rijden. Het is net, zo meenden de hoogleraren, alsof het schoolsysteem kinderen

verleert vragen te stellen. Samen met andere wetenschappers ontwikkelden zij het project TalentenKracht dat onderzoekt hoe kinderen redeneren en hoe je hen beter kunt stimuleren. Bij Talentenkracht zijn ook scholen en ouders betrokken. Op de site www.talentenkracht.nl zijn ﬁlmpjes te zien van instructeurs die proefjes doen met jonge kinderen. Het zijn eenvoudige tests met een knikkerbaan of met twee spuiten vol lucht, die iedereen thuis kan nadoen en die kinderen leuk vinden. De instructeur stelt de kinderen vragen en laat ze vanalles uitproberen, maar geeft nooit zelf het antwoord. Zo leren de kinderen zelf oplossingen bedenken.

PrimaOuders.nl 31

PrOu 3 Dossier beta kinderen d.indd 31

10-04-13 10:36

Column

Marie-Eline Vervoort is lerares en remedial teacher. Ze is de drijvende

kracht achter De Studietuin, een professioneel bijles en huiswerkbegeleidingsinstituut met vestigingen in Amsterdam. Ze is moeder van een zoon van zeven en een dochter van drie jaar.

p de middelbare school moesten we kiezen wat we

waren: alfa of bèta. Wat een rare vraag! Ik had wel gepiekerd of

Op mijn school leek een meisje een watje als ze voor talen koos. Stoere Thea is daar debet aan. Thea was het boegbeeld van de toenmalige overheidscampagne ‘Thea studeert techniek’. Vanuit posters ﬂuisterde Thea ons toe: ‘Kom op als je durft! Meisjes kunnen hetzelfde als jongens? Ga voor bèta! Studeer in Delft! Kies een carrière in de techniek!’

ik vegetariër moest worden, of ik populair was of muurbloem. Maar deze splitsing stond keihard voor mijn neus. Kies deﬁnitief je pad: wil je talen of ben je exact?

Een watje was ik zeker niet en scheikunde was mijn lievelingsvak. Ik werd bèta. Ik hield er nog wat talen naast en was tevreden. Dit exacte pad heb ik na mijn studies gelukkig kunnen ombuigen tot wat ik echt wil: lesgeven. Thea is vast ﬂink teleurgesteld in mij. Deze pushervaring heeft me wel huiverig gemaakt om kinderen in hokjes te stoppen. Hoe weet je op je twaalfde nou al wat je later wil worden? Hoezo bepaalt een Citoscore je toekomst, terwijl je liever gaat touwtjesspringen? En toch is het zo. We houden van hokjes, en daar moeten kinderen snel in.

Meisjes zijn bèta, dat zie je toch?

32 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Dossier Beta column + test e.indd 32

Onlangs constateerde de overheid dat geen enkel kind nog een hamer vast kan houden. Vooral vervelend voor het VMBO, want daar oefenen ze met schroevendraaiers en zagen. En dus staan juffen en meesters sindsdien met techniektorens en elektra voor de klas. Prop het maar tussendoor, want techniek is belangrijk. De klas vindt het erg leuk, zelf een stoplicht maken met lampjes en een batterij of bamboestieken. En het is inderdaad opvallend hoe weinig kinderen een mobiel kunnen maken met touw, papier, stokjes en lijm. Ik kom handen tekort, maar ze genieten. En weet je? Vooral meisjes zijn er goed in. Ze hebben geduld, kunnen knoopjes leggen en schroefjes aandraaien. Jongens maken knotten, hun lampjes knallen en de bamboe rolt op de grond. Ach, hun fijne motoriek ontwikkelt zich wat later, denk ik dan. ‘Nee’ fluistert Thea, ‘meisjes zijn bèta. Dat zie je toch?’

10-04-13 10:21

‘Ik wil professor worden!’

Test

Dossier

Tekst Vanessa Pelle Foto’s Marius Roos

Proef op de som

Berg het kristal maar op! Verstop het glaswerk! Jelle en zijn twee vriendjes Bart en Justin staan namelijk in de startblokken om de experimentenset van Professor Ein-O uit te proberen. We zijn bij Jelle (8,5 jaar) thuis. Zijn twee klasgenootjes en tevens vriendjes uit de buurt zijn op bezoek om Jelle te helpen met het testen van de proefjesset. Jelle is een echte ontdekker! ‘Ik wil later professor worden’, vertelt hij. Als je om je heen kijkt, is daar ook geen twijfel over mogelijk. Een telescoop en een microscoop pronken in de woonkamer. Net als een tafel vol knutselwerken. ‘Ik zeg al zeker tien jaar dat ik professor wil worden van de natuur en dieren’ roept hij stellig. ‘Je bent nog niet eens 10 hoor’, wijst vriendje Justin hem terecht. ‘Hij weet het al wel heel lang’, vallen vader en moeder Etienne en Rianne hem bij. ‘De kast staat vol boeken over hoe bijvoorbeeld zwaartekracht werkt of over sterrenstelsels… hij heeft een kinderbieb aan boeken. Wij sturen hem niet, wij faciliteren alleen’, lacht Rianne. ‘Als hij van takken uit het park een pijl en boog heeft gemaakt of van piepschuim en karton

een ‘vlinderlandingsbaan’ die kan drijven, zetten we dat in huis. Tot de tafels en kasten weer vol staan, natuurlijk. We hoeven eigenlijk nooit iets te kopen. Hij vindt alles buiten of knutselt het in elkaar met papier, hout of karton. Hij creëert verrassend veel uit zijn hoofd of pikt het op op school. Hij onthoudt ook de meest uiteenlopende dingen die met natuur of dieren te maken hebben. Waar wij een aap zien, weet hij ook meteen het soort aap! Hij verbaast me elke keer weer.’ Jelle zit in een plusklas. ‘Ik denk omdat ik snel leer’, legt hij zelf uit. Volgens Rianne geldt dat echter niet voor alle vakken op school. ‘Als iets hem interesseert dan kan hij daar uren op gefocust zijn. Maar wanneer hij het minder boeiend vindt, is hij sneller afgeleid. Bijzonder creatief is hij zeker wel!’ Kijk op de volgende pagina’s voor de bevindingen van Jelle, Bart en Justin

PrimaOuders.nl 33

PrOU 3 Dossier Beta column + test e.indd 33

10-04-13 10:21

t s e T

★★★✩✩ Energie - Experimentenset Met de set kan je kind zelfstandig de eigenschappen van energie ontdekken. De experimentjes in het doosje zijn: maak een minifrisbee, bouw een spoelmobiel, maak een ballonraket en maak een windmolen. Groep 6-8. € 8,99

Wat is jullie eerste indruk van de proefset? Jelle: ‘De minifrisbee is makkelijk. Je stopt de frisbee in het houdertje en schiet het af. Er staat wel zoek een veilige plek, maar echt ver komt ie niet.’ Dan de proef met de ballonrakket. De drie jongens zetten de stoelen tegenover elkaar. ‘Je moet een koord door het rietje steken en het koord aan de stoelen binden. Dan moet je de ballon opblazen en aan het rietje plakken. En dan loslaten.’ Vol spanning kijken ze naar Jelle en zijn vader. En dan, poef! ‘Zag je het?’, roept Jelle. ‘Hij schiet wel met een miljoen kilometer per uur weg!’ De overige twee proefjes in de doos krijgen niet dezelfde respons. Etienne: ‘Het zijn proefjes voor groep 6 tot 8, en gaat van héél makkelijk naar moeilijk waarvan de laatste dus niet echt geschikt was.’

Leer je er wat van? Justin: ‘Ja, dat de ballon zo snel gaat door de lucht die wordt uitgeblazen. De luchtdruk…toch?’ Etienne: ‘Voor deze prijs is het leuk, vooral ook om als cadeautje aan vriendjes te geven. Maar na twee uur spelen heb je het wel gezien.’ 34 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Dossier Beta column + test e.indd 34

10-04-13 10:21

Dossier Nieuw

Nieuw

★★✩✩✩ Natuurkunde eenvoudig uitgelegd

★★★★★ Hoe werkt dat?

Met praktische experimenten, gedachte-experimenten en een heleboel proeven om zelf te doen, raakt je kind vertrouwd met de basisprincipes van de fysica. Groep 6-8 • € 9,95

Een onmisbaar boek voor nieuwsgierige kinderen. In dit boek komen ze te weten hoe alledaagse voorwerpen en machines in elkaar zitten. Groep 7-8 • € 14,95

Zou je dit boek zelf kopen?

Weet je na het lezen van dit boek werkelijk hoe alles werkt?

Rianne: ‘Nou deze Natuurkunde eenvoudig uitgelegd, is helemaal niet zo eenvoudig! Dit lijkt mij eerder een boek voor 12-jarigen. Het is te technisch en de teksten zijn erg lang. De proefjes die erin staan, zijn moeilijk. Een kind moet al een enorme interesse voor natuurkunde hebben want die wek je met dit boek niet op.’ Bart: ‘Ik lees thuis veel strips. En als ik dingen over natuurkunde wil weten, dan kijk ik op YouTube of naar National Geographic Junior.’ Justin: ‘Ja, op YouTube zag ik vijf mannen, zo dom, eentje ging schrikdraad aanraken terwijl hij op een krukje stond. De ander deed hem na maar dan zonder krukje. Die stond onder stroom. Nu weet ik dus wel dat ik schrikdraad niet moet aanraken, ténzij ik op een krukje sta…’ Rianne: ‘Ze zien inderdaad veel op internet. Maar wij kijken altijd mee hoor! Als Jelle vragen heeft, gaan we vaak samen op zoek naar het antwoord op internet. Terugkomend op het boek, want de jongens waren al weer afgeleid, dit zou ik er niet snel bij pakken als ik antwoorden zoek. Daar is het (nog) te moeilijk voor.’

Rianne: ‘Dit boek is super! Op elke pagina staat wel iets dat aanspreekt. Hoe de mobiele telefoon precies werkt. De magnetron. De broodrooster. Dingen waar we zelf nooit bij stilstaan. Althans, niet bij hóe het werkt, áls het maar werkt. Maar als je door dit boek bladert zul je zien hoeveel ahaaatjes er volgen. Het staat vol met afbeeldingen die precies aantonen waar iets zit, hoe een mechanisme werkt, wat er gebeurt. Heel duidelijk, overzichtelijk, boeiend en vooral erg leuk.’ Jelle: ‘Kijk! Als je naar deze pagina bladert, dan zie je de wasmachine. Het lijkt net alsof daar een kettingkast inzit. Die laat de wasmachine draaien, net als bij de ﬁets de wielen, alleen zit hier stroom op.’ Etienne: ‘Kinderen stellen nu eenmaal veel vragen. Vaak ook over allerlei huis- tuin- en keukendingen waarvan ik soms echt niet weet hoe het nou precies werkt. Vaak weten de kinderen daarover meer dan wijzelf! Nu kunnen we het zelf ook even snel opzoeken. Het is dus een absolute aanrader, ook voor ouders, wat zeg ik; juist voor de ouders…’

PrimaOuders.nl 35

PrOU 3 Dossier Beta column + test e.indd 35

10-04-13 10:22

leukste boeke

MIJN LEUKE SCHOOLTJE

HET GROTE BOEK VOOR DE HET GROTE GESCHIEDENISBOEK

KLEINTJES

‘Mooi boek om plaatjes in te kijken met de allerkleinsten of de grappige verhaaltjes te lezen met je kleuter. Het boek behandelt op heel overzichtelijke, illustratieve (en humoristische!) wijze veel thema’s die interessant zijn voor peuters en kleuters. Absolute aanrader!’ Susan Ketelaars (MR-lid)

‘Het grote geschiedenisboek combineert informatie met uitdagende verhalen. De verhalen verbinden bepaalde gebeurtenissen op een creatieve wijze met elkaar. Voor kinderen zou het leuk zijn als de informatie meer ondersteund zou zijn met illustraties en foto’s.’ Frank Stevens (leerkracht)

‘Busser, Schröder en Stam blijven een topcombinatie. Heerlijke verhaaltjes met kleurrijke, herkenbare tekeningetjes. Sluit goed aan op de belevingswereld van jonge kinderen. Het moderne alternatief voor Jip en Janneke, maar dan op rijm.’ Susan Ketelaars (MR-lid)

• Groep 1 t/m 3 • €17,95

• Groep 6 t/m 8 • € 15,95

• Groep 0 t/m 1 • € 19,99

Bofﬁn Boy bundel t.w.v.€ 39,50

Mail & Win

Door de humor en de vele mooie tekeningen is Boﬃn Boy erg geschikt voor kinderen die graag beeldverhalen lezen. Deze bundel bevat de volgende zes Boﬃn Boy strips: De dodelijke zwerm, De ijsgrotten van Pluto, De rotsmannen, De speurtocht naar wijsheid, De tempels van Mars en Het woud van de Ninja. Ga naar magazine.primaouders.nl om mee te doen.

36 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Lezen c.indd 36

10-04-13 12:36

Lezen

ken

door onderwijsprofessionals

beoordeeld!

€ 5,95

€ 9,50

CHATTEN IK LEES WOORDEN - MAAN ROOS VIS SPEELLEESBOEK

‘Dit boekje is deels geschreven als een blog van een chatsite. Het helpt als de lezer zelf wel eens chat, anders is het lastig om te lezen. Aan het begin van het boekje staat uitgelegd wat de betekenis is van de Engelse woorden, afkortingen en smiley’s die in het boekje voorkomen. In het verhaal krijgt de hoofdpersoon spijt wanneer hij te veel persoonlijke informatie in de chat vertelt. Een van de andere kinderen in de chat probeert hem met die informatie te chanteren. Het boekje kan dienen als startpunt voor een (kring)gesprek over privacy op internet en waarom je voorzichtig moet zijn.’ Nadine Meijer (thuisonderwijzer) • Groep 3 t/m 5 • € 11,75

EEN REUS IN BED

‘Leesboekje met 7 hoofdstukken. Het thema is herkenbaar voor kinderen, want iedereen droomt wel eens over een spook. Het is spannend geschreven, waardoor je benieuwd bent naar het volgende hoofdstuk. De zinnen zijn goed te lezen door de kinderen. Af en toe staat er een lastig woord in om te lezen, maar in de context is het goed te doen.’ Sandra Meulenbelt (locatieleider en leerkracht)

‘Een vrolijk werkboekje voor kinderen die in groep 3 leren lezen met de methode veilig leren lezen. De oefeningen zijn eenvoudig, je hoeft geen juf of meester te zijn om ze samen met je kind te kunnen maken. Het boek bevat veel afwisselende opdrachten, die het kind ondersteunen in het leesproces. Het boek is wel in zwart-wit, ik had persoonlijk een kleurtje leuker gevonden.’ Patrick Heuchemer (onderbouwcoördinator)

• Groep 2 t/m 3 • € 9,50

• Groep 3 • € 5,95

Meer leuke boeken vind je op www.primaouders.nl

PrimaOuders.nl 37

PrOU 3 Lezen c.indd 37

10-04-13 12:36

Kindermis h je kunt er wat aan doen!

Jaarlijks worden in ons land bijna 119.000 kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar mishandeld of verwaarloosd. Dat is ongeveer een kind per klas. Schrikbarende cijfers! Maak je je zorgen over een kind of misschien over je eigen gezin? Je kunt er wat aan doen! Bij kindermishandeling denken veel mensen aan volwassenen die een kind slaan, schoppen of met opzet laten vallen. Maar ook veel te weinig aandacht of zorg aan een kind geven, uitschelden, kleineren, met opzet bang maken en seksueel misbruik zijn vormen van kindermishandeling. Eveneens huiselijk geweld (schelden, slaan, met spullen gooien) tussen familieleden waar het kind aan wordt blootgesteld, valt hieronder. Kindermishandeling komt in alle culturen voor. Vaak in huiselijke kring, maar soms ook op scholen, sportclubs en buurthuizen.

Waarom gebeurt het? Ouders die hun kind mishandelen of verwaarlozen, doen dat meestal uit frustratie en onmacht. Vaak hebben ze problemen. Zo lopen ouders met psychische problemen en ouders die zelf als kind mishandeld zijn, een groter risico om hun kind te mishandelen of te verwaarlozen. Soms vraagt een kind meer aandacht en zorg dan andere kinderen en is de opvoedingstaak daardoor te zwaar voor ouders. De mishandeling stopt

meestal als de ouders hulp krijgen bij het opvoeden en het oplossen van hun problemen.

Niets doen is geen optie Om op te groeien tot een gezonde volwassene heeft een kind liefde, zorg en aandacht van zijn ouders en een veilig thuis nodig. Als een kind wordt mishandeld, ontbreekt die veiligheid en dat kan ernstige gevolgen hebben voor zijn of haar ontwikkeling. Elk jaar worden er kinderen in het ziekenhuis opgenomen en overlijden er zelfs kinderen aan de gevolgen van zware lichamelijke mishandeling of verwaarlozing. Ook kan kindermishandeling ernstige psychische gevolgen hebben die voortduren tot op volwassen leeftijd. Al met al is het heel belangrijk om actie te ondernemen als je kindermishandeling vermoedt. Niets doen is geen optie. Een kind kan de mishandeling meestal niet in zijn eentje stoppen.

Is het echt kindermishandeling? Kinderen die worden mishandeld, vertellen hier meestal niet uit zichzelf over. Soms denken ze dat de

38 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Extra e.indd 38

10-04-13 10:51

Extra Van onze partner Tekst Anita Drost Tekst Anita Drost

s handeling mishandeling of verwaarlozing hun eigen schuld is of zijn ze bang dat ze niet geloofd worden. Sommige kinderen zijn bang dat hun ouders boos worden als ze erover praten. Of ze zijn bang dat hun ouders naar de gevangenis moeten of dat ze uit huis geplaatst worden. Gelukkig komt dat bijna nooit voor. Hulp is er op gericht dat de thuissituatie weer fijn en veilig wordt. Maar voor er hulp kan komen, moet er wel iemand aan de bel trekken. Helaas is kindermishandeling moeilijk te herkennen. Soms zijn er wel signalen die erop kunnen wijzen, maar zoâ&#x20AC;&#x2122;n signaal is niet meteen een bewijs voor kindermishandeling. Daardoor kan het verleidelijk zijn om niets te doen. Toch kun je bij twijfel beter direct actie ondernemen. Het is voor kinderen die mishandeld worden vreselijk

als niemand iets doet om hen te helpen. En wacht je tot je zekerheid hebt, dan gaat in de tussentijd de mishandeling gewoon door.

Wat kun je doen? Maak je je zorgen over een kind? Bij kindermishandeling is het belangrijk dat het kind en de ouders zo snel mogelijk hulp krijgen. Je verraadt dus niemand als je actie onderneemt, je helpt hen juist. In de meeste gevallen wordt de hulpverlening samen met de ouders opgestart en zijn zij zelf ook blij dat er iets aan de situatie verandert. Een kind kan bellen of chatten met de Kindertelefoon. Zij luisteren naar het kind en gaan na wat hij of zij kan doen. Voor vrijblijvend advies kun je bellen met het Advies Meldpunt Kindermishandeling (AMK).

PrimaOuders.nl 39

PrOU 3 Extra e.indd 39

10-04-13 10:51

‘Hulp is er op gericht dat het thuis weer veilig wordt’

Het Klokhuis maakt kindermishandeling bespreekbaar! Campagnes rond kindermishandeling richten zich meestal op volwassenen, niet op kinderen. Maar het is juist zo belangrijk dat slachtoﬀers van kindermishandeling weten dat ze niet alleen staan. Het bespreekbaar maken is vaak al de helft van de oplossing. Het televisieprogramma Het Klokhuis heeft daarom in april een speciale serie voor kinderen uitgezonden. Hierin wordt uitgelegd wat kindermishandeling is en wat je eraan kunt doen. In vier afleveringen komen slachtoﬀers, ouders, kinderen, leerkrachten, hulpverleners en omstanders aan het woord. Doel van deze speciale serie is kinderen weerbaarder te maken en omstanders te stimuleren om in actie te komen door beiden goed te informeren, duidelijk laten zien wat het is en wat ze er zelf aan kunnen doen. Kinderen kunnen sinds begin april ook online terecht voor meer informatie en vragen op hetklokhuis.nl/kindermishandeling. De afleveringen, lespakketten en de website zijn ontwikkeld door Het Klokhuis in samenwerking met De Bernard van Leer Foundation.

H E T IS N IE T JOUW SCH ULD

PRAAT ER OV E R

Voor films en m ee www.hetklokhui r informatie ga naar s.nl/kindermisha ndeling.

40 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Extra e.indd 40

10-04-13 10:51

Extra Van onze partner

De AMK-medewerker gaat samen met je na of je je terecht zorgen maakt en wat je misschien kunt doen. Deze gesprekken zijn vertrouwelijk en er zijn geen andere kosten aan verbonden dan alleen die van het telefoontje. Het AMK is bereikbaar via 0900-1231230. Vermoed je dat een kind wordt mishandeld, dan kun je bij het AMK een melding doen. Het AMK stelt dan in de meeste gevallen een onderzoek in en brengt samen met de ouders geschikte hulp op gang. Is er sprake van een heel dringende situatie, bel dan met de politie via 112 (spoed) of 0900-8844 (geen spoed). Probeer te praten met het kind waarover je je zorgen maakt. Forceer niets. Vraag eens hoe het met hem of haar gaat en hoe het thuis gaat. Maak de ouders niet zwart, daarmee plaats je het kind in een loyaliteitsconflict. Wordt in het gesprek duidelijk dat het thuis niet goed gaat, vertel dan dat je graag wilt helpen en vraag wat je kunt doen. Bij het AMK kun je advies vragen over hoe je het kind het beste kunt helpen. Wil het kind niet praten, geef hem of haar dan in ieder geval het gevoel dat je altijd open staat voor een gesprek. Vraag de ouders belangstellend hoe het met hen gaat en bied steun, als dat kan. Is het contact met

de ouders goed, vertel dan dat je je de laatste tijd zorgen maakt over hun kind en wat je opvalt, en vraag of ze die zorgen herkennen. Zo’n gesprek kan voor ouders een bevestiging zijn dat ze hulp moeten zoeken. Gebruik in het gesprek het woord kindermishandeling niet. Willen ouders hulp, dan kun je hen daarbij ondersteunen. Reageren ouders ontkennend of agressief of twijfel je of er echt sprake is van kindermishandeling, neem dan contact op met het AMK. Praat eens met de leerkracht op school. Het is binnenkort voor scholen wettelijk verplicht om hulp te bieden door het gebruik van de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Maak je je zorgen over jezelf en je kind(eren)? Het kan moeilijk zijn om hierover te praten omdat je niet weet met wie je kunt praten, wat je moet zeggen, omdat je je schaamt of omdat je bang bent dat je kind uit huis zal worden geplaatst. Toch zijn er mensen die je goed kunnen helpen. Vraag een andere ouder, je buren of een vriend(in) om jou te helpen bij dagelijkse dingen of vraag hen advies. Je kunt ook praten met je huisarts, het Centrum voor Jeugd en Gezin of een andere hulpverlener.

‘Probeer te praten met het kind waarover je je zorgen maakt, maar forceer niets’

PrimaOuders.nl 41

PrOU 3 Extra e.indd 41

10-04-13 10:51

5 3 4 0 1 2

GROEP

Scan deze pagina voor leuke extra’s!

GROEP

8-9 jaar

<4 jaar

6-7 jaar

4-5 jaar

7-8 jaar

5-6 jaar

Lente in d groep

1 Natuurpuzzel

groep

0 Dvd het Zandkasteel IV

Voor jonge natuurliefhebbers is dit een leuke puzzel om kennis te maken met dieren die dicht bij huis voorkomen. Als alle 20 stukjes goed zijn neergelegd, is er een kleurrijk weidelandschap met dieren en planten en bloemen te zien. Zoek de leeuwerik en de ekster en tel samen het aantal vlinders op de puzzel. Groep 1 • € 7,95

In de vijf lenteaﬂeveringen op deze vierde dvd van het Zandkasteel leren kinderen tellen. Er komen vogeltjes uit het ei, Koning Koos, Sassa en Toto spelen verstoppertje waarbij ze leren tellen en Sassa en Toto gaan meten hoe groot ze zijn. Groep 0 t/m 1 • € 6,95 groep

4 Luisterboek Eend heeft een ei

groep

Jonas zoekt de lente

Met dit boekje gaat je kind samen met Jonas op zoek naar de lente. Een leuk, fantasierijk geïllustreerd verhaal, geschikt voor kinderen die net kunnen lezen. Groep 3 t/m 4 • € 9,50

Erik van Muiswinkel leest het verhaal van Eend voor. Op een lentedag vindt Eend een ei in zijn nest. Hij denkt dat hij het ei zelf heeft gelegd. Volgens Mol, Kip en Worm kan dat niet omdat Eend een mannetje is. Maar Eend gelooft hen niet. Met dit luisterboek op AVI-M4 niveau kunnen kinderen oefenen met lezen, terwijl ze luisteren naar de cd. Groep 4 • € 12,95

42 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Shopping b.indd 42

10-04-13 11:29

6 7 8

GROEP

9-10 jaar

Shopping

11-12 jaar

10-11 jaar

n de shop groep

4 Dierenquiz 3 puzzel

Door deze natuur/quizpuzzel leert je kind de meest uiteenlopende namen van de meest wilde en ook zeldzame dieren. Met deze Larsen Dierenquiz zijn zelfs de tapir en de wombat straks geen vreemde eend in de bijt. Groep 4 t/m 5 • € 7,95

groep

6 Kleuren mengen

Door het uitvoeren van experimentjes leert je kind alles over kleuren mengen en verdunnen. In de doos zitten alle benodigdhedenvoor de proefjes waarmee kinderen zelf verschillende kleuren gaan maken. Hierdoor leren ze meer over kleursamenstellingen, tinten en verdunningen. Groep 6 t/m 8 • € 8,99

groep

4 Seizoenen: lente

Een leerzaam boek voor kinderen die meer over het lenteseizoen willen weten. Met plaatjes, foto’s, verhalen, proefjes en ideeën voor lentetekeningen. Groep 4 t/m 5 • € 12,00

groep

3 Vogels - Mijn Eerste Docuboek Vogels zie je overal om je heen. Maar hoe worden vogels geboren? En wat eten jonge vogels? Antwoorden op deze en meer vragen vind je in dit boek. Groep 3 t/m 5 • € 10,00

Deze en nog veel meer producten vind je op www.primaouders.nl

PrimaOuders.nl 43

PrOU 3 Shopping b.indd 43

10-04-13 11:29

â&#x20AC;&#x2DC;De Kanjertraining past bij onze school om kinderen inzicht te geven in hun eigen gedragâ&#x20AC;&#x2122;

44 PrimaOuders.nl

PrOu 3 Kijkje bij e.indd 44

10-04-13 11:42

Kijkje bij Tekst Tefke van Dijk Foto’s Marius Roos

Kanjers kun je vertrouwen! Of het nou om verlegen, bange of stoere kinderen gaat: in elk kind schuilt een kanjer. Steeds meer scholen maken gebruik van kanjertrainingen om kinderen zelfvertrouwen te geven en pesten tegen te gaan. De Bonifatiusschool in Spanbroek is zo’n kanjerschool. PrimaOuders liep een dagje mee. Op een kanjerschool kun je zeggen dat iemand een rode pet op heeft om aan te geven dat een kind lacherig doet over negatief gedrag van een ander, en dit daarmee in stand houdt. Iemand die de baas speelt draagt een zwarte pet en een bescheiden en bang kind een gele. De methode van de kanjertraining maakt kinderen in het basisonderwijs bewust van hun eigen gedrag en geeft ze handvatten om daar iets aan te doen. Het maakt ze weerbaar en zorgt voor vertrouwen. ‘We willen dat leerlingen op een kanjermanier reageren op de ander en de situatie’, vertelt directeur Rein Swart. ‘We stimuleren het gedrag dat hoort bij de witte pet.’

Binnen-buitenkring De kanjertrainingen lopen van groep 1 tot groep 8. Het begint in de kleuterklassen met naar elkaar luisteren. Dat gebeurt bijvoorbeeld met de binnen-buitenkring, waarbij twee kinderen tegenover elkaar zitten om te vertellen over het weekend. Eerst luistert de binnenste kring naar de kinderen in de buitenste kring en vertelt daarna wat de ander heeft gedaan. ‘Hierdoor krijgen alle kinderen de kans om iets te vertellen en ze leren luisteren naar elkaar’, licht juf Krista toe. Deze oefening passen de leerkrachten toe in alle groepen. Juf Margret van groep 7 is bijvoorbeeld met haar klas naar het speellokaal gegaan. Ook daar zitten de leerlingen in een binnen- en een buitenkring en voeren een gesprek met elkaar. ‘De leerkrachten kiezen nu zelf een gespreksmoment op de dag, vaak gekoppeld aan de kanjertraining’, aldus Rein Swart.

PrimaOuders.nl 45

PrOu 3 Kijkje bij e.indd 45

10-04-13 11:42

Scan deze pagina voor filmpjes van de kanjertraining of kijk op kanjertraining.nl.

Kanjercoördinator en leerkracht Saskia Kuin is heel blij met de kanjertraining die de Bonifatiusschool sinds 2006 inzet met oefeningen en het kanjervolgsysteem. ‘Het past bij onze school om kinderen inzicht te geven in hun eigen gedrag. We vinden het belangrijk dat kinderen zichzelf kennen en zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun gedrag, dat ze groepsgedrag herkennen en weten hoe ze daarmee kunnen omgaan. Als rode pet moeten ze geen benzine zijn voor de motor van de zwarte pet en als gele pet leren ze initiatief nemen om iets aan hun situatie te veranderen.’

Petten en gummen Ondertussen vraagt juf Vera in groep 6 wie wil weten hoe de klas jou ziet. Vele vingers gaan omhoog. Ruth mag als eerste. Ze gaat met haar rug naar de klas staan. Op de tafel liggen de vier petten van de kanjertraining in een vierkant. ‘We zijn allemaal een kanjer’, zegt juf Vera, wijzend op de witte pet. ‘Maar soms ook wat bescheiden, bazig of lacherig.’ Ze nodigt de klasgenoten van Ruth uit om hun gum neer te leggen

om aan te geven hoe zij Ruth zien. Als iedereen weer op zijn plek zit, draait Ruth zich om en bekijkt het resultaat. Gummen liggen verspreid over de tafel. Sommige op de witte pet, sommige dichter bij rood, zwart of geel. Juf Vera vraagt of iemand zijn keuze wil toelichten. Ruth geeft haar klasgenoten een voor een de beurt. Ze krijgt het ene compliment na het andere. ‘Hoor je dat, Ruth?’, benadrukt Vera voordat Ruth de volgende wil aanwijzen. ‘Laat dat compliment op je inwerken.’ Ook Pieter krijgt een hoop positieve reacties. Hij is verbaasd. ‘Ik had geen gummen verwacht óp de witte pet’, zegt hij zacht. Dat is dan ook meteen de tip die klasgenoten hem meegeven: je mag iets minder bescheiden zijn, je bent een kanjer. ‘Leerlingen kunnen heel goed aangeven wat ze van iemand vinden’, vertelt Vera. ‘Ik zie vaak dat een leerling daar dan echt mee aan de slag gaat en dat er een verschuiving plaatsvindt.’ Saskia Kuin bevestigt dit. ‘Ik weet nog van vorig jaar dat leerlingen door middel van afstand konden aangeven hoe graag ze met iemand omgaan. Bij een meisje stonden de leerlingen behoorlijk ver weg. Een jongen

46 PrimaOuders.nl

PrOu 3 Kijkje bij e.indd 46

10-04-13 11:42

Kijkje bij ‘Ik had geen gummen verwacht óp de witte pet’

gaf aan dat ze vaak apart ruikt. Ze heeft daar toen wat aan gedaan en je zag een duidelijke verschuiving in het groepsgedrag. Haar klasgenoten kwamen dichter bij haar staan. Letterlijk. Dat was echt prachtig.’

Rollenspelen In groep 5 speelt juf Jeanine een rollenspel. Vier kinderen staan in de rij met een postpakketje. Zelf zet ze de zwarte pet op. Voordat ze in haar rol stapt, checkt ze bij de klas: ‘Ben ik nu echt?’ ‘Nee’, klinkt het in koor. Jeanine speelt iemand die iedereen opzij duwt om vooraan te staan en bespreekt daarna de diverse rollen met de klas. Voor de kinderen in de hoogste groep zijn de gedachten van de vier verschillende petten gesneden koek. ‘Wat kun je doen als je als ‘brugpieper’ door de gang loopt en iemand je voortdurend een zetje geeft?’, vraagt juf Saskia. ‘Ik zou terugbeuken’, oppert een jongen. Saskia laat de leerling met gele pet terugduwen en dat ontaardt al gauw in ruzie. Dit is geen oplossing, ziet de klas in. Het gaat van kwaad naar erger. ‘Je kunt beter de zwarte en rode pet negeren en zorgen voor een maatje.’

Tijdens een volgende groepsopdracht plakt juf Saskia stickertjes op de ruggen van haar leerlingen met als opdracht daarna zonder praten je eigen groep te vinden. Het duurt even, maar de klas is uiteindelijk opgedeeld in drie groepen: zwart, grijs en wit. Behalve Cynthia. Zij heeft als enige een groen plakkertje op haar rug. Saskia komt achter haar staan. ‘Hoe voelt dat?’, vraagt ze. ‘Niet fijn’, is het antwoord. Cynthia wist niet bij wie ze hoorde en voelde zich heen en weer geslingerd tussen klasgenoten.

Vet hoog Met de oefening wil Saskia duidelijk maken hoe het voelt om bij een groep te horen en hoe het is als je wordt buitengesloten. Om te benadrukken dat het een oefening is en het vertrouwen te herstellen, sluit ze af met een tiloefening. Cynthia gaat op haar rug liggen en alle klasgenoten verzamelen zich om haar heen. Voorzichtig tillen ze haar op, tot boven hun schouders. ‘Hoe voelt dat?’, vraagt Saskia. ‘Vet hoog!’, roept Cynthia. Als haar klasgenoten haar weer op de grond hebben gelegd, krijgt ze een daverend applaus.

PrimaOuders.nl 47

PrOu 3 Kijkje bij e.indd 47

10-04-13 11:43

Hoe om te gaan met... de komst van een broertje of zusje Een tweede op komst. Hoera! Je ziet al voor je hoe je kinderen straks fijn samen spelen. Maar voor je oudste is de komst van een nieuw broertje of zusje niet alleen maar fijn. ‘Je kind goed voorbereiden op de komst van een broertje of zusje, betekent niet dat je er zo vroeg mogelijk mee moet beginnen’, vertelt Joanna Sandberg. Ze werkt als klinisch psycholoog aan de VU Amsterdam en is verbonden aan de vraagbaak van Ouders Online. ‘Omdat jonge kinderen nog geen tijdsbesef hebben, heeft het geen zin om aan het begin van de zwangerschap al over de baby te praten. Als je het duidelijk ziet aan de buik en de babykamer wordt ingericht, is er nog tijd genoeg om je kind goed voor te bereiden.’

De wereld draait om hen Veel ouders weten dat het belangrijk is hun kind te betrekken bij de komst van de baby, bijvoorbeeld door de bewegingen in de buik te laten voelen, door je kind mee te nemen naar de verloskundige en naar de echo te laten kijken. Maar wat nog weleens wordt vergeten, is de oudste duidelijk te maken dat het niet alleen maar leuk zal zijn. Sandberg: ‘Je moet er niet teveel een roze wolk van maken. Als je alleen positief praat over de komst van een broertje of zusje waarmee gespeeld kan worden, kan het flink tegenvallen als er ineens een huilende baby is.’ 48 PrimaOuders.nl

PrOu 3 Emotie d.indd 48

10-04-13 10:46

Emotie Tekst Daniëlle Vogels

In de webshop Vooral voor kinderen tot en met vier jaar, is het wennen om de aandacht te moeten delen. Sandberg: ‘In die leeftijd zijn kinderen nog heel egocentrisch: de wereld draait om hen. Onbewust kunnen ze zich afvragen: Waarom nog een kindje? Vinden papa en mama de nieuwe baby liever dan mij?’ Ouders zijn vaak teleurgesteld als hun kind niet blij is met de komst van de baby, maar jaloezie is heel normaal, volgens Sandberg. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Een kind kan veel gaan huilen en zo vader en moeder willen claimen, en het kan de baby pijn gaan doen. ‘De behoefte aan aandacht zit bij kinderen heel diep, omdat ze verzorgd moeten worden om te kunnen overleven. Als ze die aandacht niet goedschiks kunnen krijgen, dan maar kwaadschiks. Jonge kinderen weten niet wat de gevolgen kunnen zijn als ze een baby ergens mee slaan. Natuurlijk is het van belang je kind duidelijk te maken dat het de baby geen pijn mag doen, maar het is ook belangrijk om de gevoelens niet te veroordelen. Als je dat doet, kan je kind zich afgewezen voelen. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: Ik snap dat je het niet leuk vindt dat mama veel met de baby bezig is en ik nu deze puzzel niet met je kan afmaken, maar nu heeft de baby even zorg nodig. Maak jij ondertussen een mooie tekening, dan maken we straks de puzzel af. Door woorden te geven aan de gevoelens,

‘Vertel eerlijk dat de baby veel kan huilen en dat mama en papa druk zullen zijn met de verzorging’ laat je je kind merken dat je het begrijpt. En doordat het zich begrepen voelt, zakt de boosheid.’ Daarnaast heeft de oudste nog steeds behoefte aan momenten van exclusieve aandacht. ‘Als moeder druk is met de borstvoeding, is het een mooie en belangrijke taak voor vader om met de oudste leuke dingen doen’, vertelt Sandberg. ‘Wat ook goed kan werken, is je kind laten helpen bij de verzorging. Bijvoorbeeld door te vragen of het een doekje wil pakken. Dan krijgt de oudste een taak en voelt zich belangrijk. Let wel op dat je met oudste niet vooral een praat-contact krijgt, terwijl je met de baby knuﬀelt. Laat merken dat je van hem/haar nog net zoveel houdt als voorheen!’

PrOu 3 Emotie d.indd 49

Het nieuwe zusje Een broertje of zusje krijgen is ingrijpend. Dit verhaal helpt je om je kind voor te bereiden.

Vroeger dan verwacht Een gevoelig prentenboek over een jongetje wiens broertje te vroeg geboren wordt.

Gezinsuitbreiding Lees en praat met je kind over gezinsuitbreiding aan de hand van dit boek. Wat gebeurt er allemaal En hoe ga je daar mee om?

Deze en nog veel meer producten vind je op www.primaouders.nl

10-04-13 10:46

Scan deze pagina voor leuke extra’s!

Verschrikkelijk leuke prijsvraag! We hebben er even op moeten wachten maar de verschrikkelijk leuke Verschrikkelijke Ikke verschijnt 26 juni als deel 2 in de bios. In het spetterend nieuwe avontuur komt iedereen terug. Schurk Gru, zijn lieve meiden, de ondeugende minions maar ook vele nieuwe grappige personages. PrimaOuders mag twee families verschrikkelijk gelukkig maken met ieder 4 kaartjes voor de film en twee T-shirts voor de kids. Wat moet je doen? Even een mail sturen naar wineenprijs@primaouders.nl met daarin je motivatie. Vergeet niet je adres achter te laten. De winaars krijgen hun prijs vanzelf thuis. Despicable Me 2 / Verschrikkelijke Ikke 2 © 2013 Universal Studios. All rights reserved.

Nachtlamp en sterrenhemel

29 mei op dvd

Zambezia

Na Amerika en Australië heeft ook Nederland ze ontdekt: de Slumber Buddies. Deze zachte knuﬀel projecteert sterren en een maan op de muren en het plafond. De kindjes kunnen bovendien luisteren naar de slaapliedjes en natuurgeluiden van de Slumber Buddy. Na 30 minuten schakelt de Slumber Buddy zich automatisch uit. €39,95 www.babbelijntje.nl

In de animatiefilm Zambezia maken we kennis met de jonge valk Kai, een impulsief, maar dapper vogeltje. Wanneer hij hoort van een grote vogelstad aan de rand van een enorme waterval, heeft hij maar één missie: zo snel mogelijk die kant op!

50 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Getipt e.indd 50

10-04-13 11:15

Getipt

Schommelen op een marshmallow Zelfs ouderwets schommelen wordt luxe met deze super zachte marshmallow schommel. De Marshmallow Swing is een hangend kussen, kan tegen een spatje regen en is met een doekje schoon te maken. Verkrijgbaar voor € 39,90 via www.purple-frog.nl

Interactieve show

Bobo zet zijn tent op in Nederland Bobo gaat kamperen… in de theaters in Nederland. In de interactieve show doen Bobo en Tjerk mee aan een kampeerwedstrijd. Gaan ze afzonderlijk voor de winst of komen ze erachter dat je met gebundelde krachten meer kunt bereiken? De show is t/m 2 juni 2013 te zien. www.studio100.nl.

Zoek ons ook op op Facebook voor meer nieuws, foto’s en winacties. www.facebook.com/primaouders

Familie-evenement

Thomas weekend Het Spoorwegmuseum in Utrecht organiseert 9 t/m 12 mei voor de vijfde keer het Thomas Weekend. In het museum kunnen kinderen spelen, knutselen en bouwen met Thomas en zijn vrienden. Kaartjes voor dit familie-evenement zijn te koop via de website www.thomasweekend.nl

PrimaOuders.nl 51

PrOU 3 Getipt e.indd 51

10-04-13 11:15

Scan deze pagina voor leuke extra’s!

Win 4 kaarten voor een Sandwich Tour

Kom aan boord van de SS Rotterdam Kom van alles zien en beleven op het gigantische schip de SS Rotterdam. Het prestigieuze vlaggenschip van de Holland-Amerika Lijn heeft tussen 1959-2000 vele reizen gemaakt en ligt nu permanent in Rotterdam. Wij geven 4 kaartjes weg voor een superleuk uitje voor de hele familie; de Sandwich Tour. Je ziet de boeg, de brug, de kapiteinshut, kunt shuﬄeboard spelen en de hosts je alles laten vertellen over het leven van toen. Na de tour, of ervoor, kun je samen genieten van een club sandwich of een kindermenu. Win de 4 kaarten voor een Sandwich Tour door een mail te sturen naar wineenprijs@primaouders.nl. Vertel ons waarom jullie deze 4 kaarten zouden moeten ontvangen. Wie daar niet op wil wachten, kan op www.ssrotterdam.nl/kindertour de mogelijkheden zien.

Nieuw in Madurodam Madurodam heeft er twee attracties bij; Panorama Vlucht en DJ Tafel. Bij Panorama Vlucht kun je jezelf op film vastleggen terwijl je in 60 seconden over Nederlandse hoogtepunten in Madurodam vliegt. Bij de DJ Tafel kunnen bezoekers zelf muziek mixen waarop de Madurodammertjes meedansen. De beelden van Panorama Vlucht en je eigen dancemix kun je direct vanuit het park delen via social media.

appCards Na het succes van bordspellen voor de iPad brengt Jumbo nu ook kaartspellen uit die je in combinatie met de tablet of smartphone moet spelen. Er verschijnen drie varianten, swingen met Colour Slam, een interactieve variant van Pim Pam Pet en geluidjes raden met Sound Bingo. De appCards zijn verkrijgbaar voor € 9,99. De bijbehorende apps zijn gratis. www.jumbo.eu

52 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Getipt e.indd 52

10-04-13 11:15

Getipt Speciaal voor de PrimaOuders lezer!

Orka’s & dino’s spotten

Orka’s én dino’s? Klopt! Je kunt ze spotten tijdens een minicruise met DFDS Seaways. Tijdens de reis naar Newcastle kun je vanuit het observatiecentrum orka’s en dolfijnen spotten op de Noordzee. Aangekomen in Newcastle wacht de spannende tentoonstelling Age of the Dinosaur in het Life Science Centre. Reis 65 miljoen jaar terug in de tijd en maak kennis met de reusachtige dinosaurussen en hun leven. Op vertoon van je boardingpas gaat met iedere betalende volwassene een kind gratis mee.

kids go free

De tentoonstelling Age of the Dinosaur loopt vanaf 25 mei t/m 3 november 2013. De minicruise kost € 54,-per volwassene. Kinderen reizen gratis. Meer weten? Ga naar www.dfds.nl/ouders

29 mei in de bios

Epic Epic is de nieuwste animatiefilm van de makers van Ice Age en gaat over de strijd tussen goed en kwaad. Het Bladervolk wil hun verborgen wereld beschermen tegen de vernietigende Boggans. Als de tiener MK op magische wijze naar deze samenleving wordt getransporteerd, zal ze moeten samenwerken met een bont gezelschap om hun wereld te redden.

Waterpret In juni verrijst het grootste outdoor slidepark van Nederland, Aquaventura. Met 11 waterglijbanen (van supersteil tot in het donker) belooft het één groot spektakel te worden. www.avonturenpark.nl

Nu op dvd

De groeten van Mike! Mike heeft maanden in het ziekenhuis gelegen en mag eindelijk naar huis, maar zijn moeder komt hem maar niet ophalen. Het lijkt erop dat Mike naar een pleeggezin moet. Belachelijk, vindt Mike. Hij kan toch ook voor zichzelf zorgen? Samen met zijn kamergenootje Vincent, bedenkt hij allerlei manieren om Jeugdzorg te dwarsbomen.

PrimaOuders.nl 53

PrOU 3 Getipt e.indd 53

10-04-13 11:15

Getipt

Colofon

app

Hans en Grietje Hans en Grietje gaan met hun tijd mee. Het wereldberoemde Grimm-sprookje is nu ook als app te downloaden. De app kent 20 hoofdstukken vol wonderbaarlijke wezens, eigenwijze kabouters, dappere kinderen, gemene heksen en valse stiefmoeders. Hans en Grietje van Epic Tales is in Nederlandse versie verkrijgbaar voor de iPad en iPhone voor € 3,59.

Met 345.000 lezers het grootste blad voor ouders. Primaouders is een uitgave van

EDGMEDIA kom binnen bij het onderwijs

Naast het magazine bestaat PrimaOuders uit een Facebook-pagina, tweewekelijkse nieuwsbrief en de webshop www.primaouders.nl EDG Media Postbus 40266 3504 AB Utrecht Uitgever Erik Trimp Mediacoördinator Vanessa Pelle vpelle@edg.nl Vormgeving Villagrafica Verder werkten mee: Tefke van Dijk, Anita Drost, Inez van Goor, Jeanette van Haastert, Lotte Harmsen, Fleur Hendriks, Mirjam Janssen, Roland Meijer Drees, Marius Roos, Daniëlle Vogels Verschijning PrimaOuders verschijnt 6 x per jaar. Verspreiding via gecontroleerde distributie door EDG Media naar locaties voor kinderopvang, basisscholen en huiswerkinstituten in Nederland.

Scannen met layar Hoe werkt het? • Download de gratis Layar app in de Apple Store of de Android Market • Open de Layar app • Klik op het scan-icoon • Houd je smartphone boven één van de pagina’s die een Layar-icoon heeft • Klik op het scherm • Nu zie je alle digitale extra’s die je kunt openen

Redactie 030 - 241 70 44 redactie@primaouders.nl Sales 030 - 241 70 22 account@primaouders.nl Klantenservice 030 - 241 70 30 klantenservice@edg.nl Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, overgenomen of openbaar gemaakt zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De uitgever is niet aansprakelijk voor enig handelen op grond van de in dit blad gegeven adviezen of gedane mededelingen.

54 PrimaOuders.nl

PrOU 3 Getipt e.indd 54

10-04-13 11:15

Ook topograďŹ e gaat al snel beter dan je verwacht.

Op PrimaOuders.nl vind je alle educatieve producten voor thuis. Daarmee maakt je kind al snel grote stappen vooruit. Zo kan het op een laagdrempelige manier aan de slag met bijvoorbeeld rekenen, taal, techniek of geschiedenis. De middelen zijn voor elk kind een goede aanvulling op het lesprogramma van school. Zowel voor kinderen die een beetje moeite hebben met bepaalde vakken, als voor kinderen die juist wat extra uitdaging kunnen gebruiken. PrimaOuders. Want elk kind leert anders.

Alle educatieve producten voor thuis.