TKMST November 2011

TE

CH

NIE

K

Schaatser Simon Kuiper

Zonder techniek win je nooit

Oestrogeen please!

Technische vrouwen

Erik is uitvinder en student!

Hoe technisch ben jij?

Doe de test!

WWW.TKMST.nl

VERSCHIJNT 6x per jaar

Nummer 2

Jaargang 26

NOVEMBER 2011

1

18 & 19 november bachelor voorlichting

high tech, human touch

Nieuwe technologie is de aanjager van vooruitgang in de samenleving. De meest relevante vernieuwingen komen tot stand door samenwerking tussen technologie en mens-, management- en maatschappijwetenschappen.

Maak tijdens de voorlichtingsdagen kennis met 1 of 2 opleidingen, onze campus en studentenstad Enschede.

www.utwente.nl/bachelor

als je agazine voor t scholierenm n Ee o.

TKMST is hé vw of het zit, de havo an ga e op het (v)mbo di ar tikelen ordevol leuke ken. magazine bo leiding en wer op , en , beroep over studeren s of tip een goed idee Heb je nu zelf aan moeten ht ac nd ens jou aa en! waar we volg t ons dan wet MST ? Laat he l .n st besteden in TK m tk ctie@ ailen naar reda Je kunt dit m

inhoud

achtergrond

Techniek &…

In het ziekenhuis, in een

6 Willy 11 Wortels

Ze zijn handig, hebben hersens en zagen

boerenbedrijf en zelfs in de

een gat in de markt. Drie techniekstudenten

kunst. Techniek is overal. Drie

deden een uitvinding. Van een raceauto tot

bijzondere techniekstudenten

een medisch hulpmiddel. Björn: ‘Ik vind het

vertellen waarvoor zij hun

belangrijk dat de school iets maakt waar de

handige handen inzetten.

maatschappij iets aan heeft.’

14

interview

Simon Kuiper Al tien jaar schaatst hij op

19

Van alpha naar bèta Wiskunde A, geschiedenis en een mooie

topniveau. Dat heeft Simon

collectie talen. Dat zijn de vakken waarmee

Kuiper niet alleen te danken

jij een diploma wilt gaan halen.

aan zijn sterke conditie en

Een technische studie is dus geen optie.

uithoudingsvermogen, maar ook

Fout gedacht! Ook alpha’s kunnen bèta

aan technische uitvindingen als de

worden.

klapschaats en aerodynamische

29

pakken.

Profiteurs

Er zijn massa’s technische banen. Maar een stuk minder technische studenten. Dat is een nadeel voor werkgevers,

Oestrogeen please!

24

Technische vrouwen hebben vaak heel wat mannelijke studiegenoten. Liggen ze daar

maar biedt kansen voor techneuten. Drie jonge starters

wakker van? Of is het alleen maar voordelig?

vertellen hoe zij profiteren van hun positie op de

Drie dames vertellen hoe het is om te

technische banenmarkt.

studeren tussen de mannen..

Test je skills

en verder

Of ben je echt zo onhandig als je denkt?

Techniek in de praktijk: portretten

Schuilt er in jou een technisch wonder?

Doe de test en je weet het!

TKMST is een uitgave van EDG Media en wordt op aanvraag van de schooldecaan en -mentor kosteloos verspreid onder bovenbouw (v)mbo/havo/vwo Projectredacteur en eindredactie Carolien Dircken www.caroliendircken.nl Claudia Lagermann (eindredactie) claudia.lagermann@gmail.com

Art direction en vormgeving www.kwikvormgeving.nl Aan dit nummer werkten mee Tefke van Dijk, Ron Hendriks, Tim de Hullu, Anke Leunissen, Mark Smolders en Liesbeth Vijfvinkel

@tkmst.nl

33

TKMST online www.tkmst.nl webredactie Janine van Dijk TKMST lezersservice info@tkmst.nl voor adreswijzigingen en aanvragen Media-exploitatie Janine Kuen: jkuen@tkmstmedia.nl T: (030) 241 70 20 Traffic traffic@tkmstmedia.nl Sanne Dorland: (030) 241 70 48

5 22, 23 en 36

Open Dagen hbo/wo

37

Open Dagen mbo

38

Uitgever Erik Trimp Druk Drukkerij Roularta Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

De inhoud van deze uitgave is met uiterste zorg samengesteld. Ondanks deze zorgvuldigheid kunnen gegevens zijn veranderd of onjuist zijn weergegeven.

Hiervoor aanvaardt de uitgever geen enkele aansprakelijkheid

3

@tkmst.nl

Wat gebeurt er ondertussen op tkmst.nl

Blog van Tessa

Gefrustreerd kijk ik naar de knipperende cursor op een verder akelig witte bladzijde. Over twee dagen moet ik weer een te gekke weblog plaatsen op TKMST, maar ik heb geen inspiratie.

De deadline drukt op mijn schouders en mijn overvolle agenda helpt ook niet echt mee. Ik moet nu echt iets bedenken.

Benieuwd naar de rest van het blog van Tessa?

Ga naar www.tkmst.nl

Top 5 Beroepen 1. Art-director

2. Autoverkoper 3. Binnenhuisarchitect 4. Medewerker facilitair dienstverlening 5. Mode-ontwerper Meer informatie over deze en andere beroepen vind je op tkmst.nl

Heb jij ook moeite om formules en regels te onthouden voor een belangrijke toets? Dit wordt verleden tijd met het boekje 'De kleine Ezelsbruggetjes voor Dummies'!

Dit boek bundelt de origineelste en meest bruikbare geheugensteuntjes voor jong en oud en helpt om zelfs de moeilijkste formules en regels te onthouden.

TKMST geeft 5 exemplaren weg!

Winnen? Stuur een mailtje naar redactie@tkmst.nl Lees TKMST Magazine ook online Geen plek in je tas voor TKMST? Geen punt! Je kunt nu via tkmst.nl het magazine

Volg ons op Hyves, Twitter en Facebook!

Als eerste op de hoogte van de open dagen, nieuwste blogs, acties en nog veel meer? Volg ons op Twitter, word vrienden op hyves en ‘like’ onze Facebook-pagina. www.twitter.com/TKMST www.facebook.com/tkmst.nl www.tkmst.hyves.nl

POLL

Een psycholoog hoort thuis op elke school? (Onderwijs Innovatie Groep)

Ben je het daar mee eens of totaal niet?

Ga naar tkmst.nl en geef je mening!

gewoon online lezen.

5

Technische studies

Techniek en…

Tekst: Liesbeth Vijfvinkel Illustraties: Mark Smolders

Techniek. Dat klinkt als taaie, droge kost. Maar dat hoeft het helemaal niet te zijn. Techniek is namelijk overal, ook in de kunst, de gezondheidszorg en de akkerbouw.

Annick, Stephan en Vanity vertellen hoe zij techniek toepassen in hun eigen vakgebied.

Techniek en patiënten begeleiden Zodra je een ziekenhuis binnenloopt, piept er overal apparatuur.

Zoals

op

de

afdeling

Beeldvormende

Technieken, waar röntgenfoto’s gemaakt worden. Hoe dat werkt, leert Annick (21) op de opleiding medisch beeldvormende en radiotherapeutische technieken. ‘De

Affiniteit met techniek

opleiding MBRT bestaat uit drie onderdelen: röntgen,

Ondanks een belangrijk portie techniek in deze studie,

nucleaire geneeskunde en radiotherapie’, vertelt de

hoef je volgens Annick niet heel technisch aangelegd

vierdejaars studente aan de Hanzehogeschool Groningen.

te zijn om van MBRT een succes te maken. ‘Je moet

‘Onder het eerste vallen de röntgenfoto’s maar ook CT-

vooral affiniteit hebben met techniek en het interessant

scans, MRI-scans en echografie. Bij nucleaire geneeskunde

vinden. Dan ga je er vanzelf harder je best voor doen.

wordt ingespoten radioactiviteit bij een patiënt gemeten

Wat misschien wel het belangrijkste is, is dat je het

en bij radiotherapie leer je mensen behandelen door

leuk vindt om met patiënten om te gaan. De patiënten

middel van straling.’

zijn soms heel ziek of hebben pijn en ik moet ze dan in het hele proces begeleiden. Dat moet je wel liggen.’

Straling berekenen

De omgang met patiënten oefenen de studenten met

Het werken met apparatuur vormt een belangrijk

rollenspellen, zodat ze goed voorbereid zijn op hun

onderdeel van de studie en techniek is daarbij belangrijk.

stage. ‘Tijdens die stages komt alles samen: de techniek,

‘Je moet natuurlijk weten hoe een apparaat werkt om

de medische kennis en de patiëntenbegeleiding. Die

er een goed plaatje uit te krijgen. Maar je moet ook de

afwisseling maakt het vak voor mij zo interessant.’

straling van een apparaat kunnen berekenen. Zodat je alleen de patiënt bestraalt en de mensen in de wachtkamer niet. Bij een röntgenfoto is beton en lood genoeg, maar bij radiotherapie is er een hele bunker nodig.’

Medische kennis Kennis van de techniek is één ding, op de opleiding MBRT leer je die techniek vooral toepassen. In de eerste twee jaar van de opleiding zijn de studenten dan ook vaak te vinden in het Skillslab. ‘In dat lab staat de apparatuur waarmee we kunnen oefenen op een pop of op medestudenten. De techniek van de apparaten moet je dan wel in je hoofd hebben, anders krijg je er geen goed plaatje uit’, legt Annick uit. Maar voor het juiste resultaat is medische kennis minstens zo belangrijk. ‘We leren op de opleiding alles over hoe het lichaam in elkaar zit en hoe je dat het beste kunt afbeelden.’

6

Medisch beeldvormende en radiotherapeutische technieken Niveau: hbo Toelatingseisen: havo-, vwo- of mbo- (niveau 4) diploma (wiskunde en natuurkunde zijn gewenst) Duur: vier jaar, zowel in dagopleiding als duaal Waar: op diverse locaties, onder andere bij Fontys Hogeschool Eindhoven, Hogeschool InHolland Amsterdam en Hanzehogeschool Groningen Bijzonderheid: in Groningen is een loting voor de voltijdopleiding Meer informatie over deze studie vind je op www.tkmst.nl

7

Techniek en aardappels rooien Dat er heel wat techniek komt kijken bij het verbouwen van gewassen, wist Stephan (19) wel. Vanaf zijn vijfde hielp hij namelijk al mee bij een akkerbouwbedrijf. Nu zit hij in het tweede jaar van de opleiding akkerbouw die hij volgt

Oogsten

aan het AOC Terra in Emmen. Hij doet de tweejarige BBL

Als akkerbouwer heb je zelf veel invloed op het slagen

variant, wat inhoudt dat hij een dag per week naar school

of mislukken van de oogst. ‘Alle beslissingen die je

gaat en vier dagen bij een akkerbouwbedrijf werkt.

neemt, hebben gelijk invloed. Het leukste van dit vak vind ik dan ook de uitdaging om bij het hele proces

Motorblok

van poten, zaaien en oogsten te zijn en een zo goed

‘Bij de opleiding akkerbouw leer je hoe je gewassen

mogelijke oogst te krijgen. Iedere dag moet je keuzes

verbouwt. Je leert hoe je planten poot en op welke

maken: sproei je twee of drie keer in de week, kun

diepte, hoe je moet zaaien en wanneer je oogst. Maar

je nog wachten met oogsten of niet? Dat bepaal ik

ook hoe, wanneer en hoe vaak je beschermingsmiddelen

natuurlijk niet zelf, maar ik overleg daar wel over met

op de gewassen spuit’, legt Stephan uit. Het werk bij

mijn leermeester. Als je aan het einde van de week

een akkerbouwbedrijf is volgens hem voor ongeveer

aardappels moet leveren en het gaat morgen regenen,

de helft handwerk, de andere helft van het werk is

dan moet je vandaag oogsten. Daardoor maak ik soms

geautomatiseerd. Techniek neemt dan ook een belangrijke

heel lange dagen, maar dat hoort erbij.’

plaats in tijdens de opleiding. ‘In dit werk maak je veel gebruik van werktuigen, dan moet je natuurlijk wel weten hoe die werken. In de les leren we bijvoorbeeld hoe een rooimachine in elkaar zit. Of we halen een motorblok van een tractor uit elkaar, zodat we de onderdelen leren kennen. In de praktijk bestuur je de werktuigen vooral, maar als er iets kapot is, moet je ook weten hoe je dat kunt oplossen.’

GPS in de tractor Het besturen van de akkerbouwwerktuigen is ook een technische aangelegenheid. ‘In de tractors zit veel computerwerk, daar rijd je echt niet zomaar mee weg. Voor het poten en rooien van de aardappelen gebruiken we bijvoorbeeld GPS. Daar moet je wel mee overweg kunnen, wil je je werk goed kunnen doen’, vertelt Stephan.

Akkerbouw Niveau: mbo niveau 1, 2, 3 en 4 Toelatingseisen: vmbo-diploma Duur: 1 jaar op niveau 1 tot 4 jaar op niveau 4 Waar: op diverse mbo scholen door heel Nederland Bijzonderheid: je kunt akkerbouw als BBL- en als BOL opleiding volgen Meer informatie over deze studie vind je op www.tkmst.nl

8

Kunst & techniek Niveau: hbo Toelatingseisen: havo-, vwo- of mbo- (niveau 4) diploma Duur: 4 jaar Waar: Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht en Saxion Hogeschool in Enschede Bijzonderheid: voordat je aan deze studie begint, moet je een toelatingsopdracht doen Meer informatie over deze studie vind je op www.tkmst.nl

Techniek en een script schrijven Bij techniek denk je waarschijnlijk niet direct aan kunst.

Toch zijn er veel kunstvormen die gebruik maken van technische toepassingen. Over dat vakgebied leert Vanity (25), derdejaars studente aan de Saxion Hogeschool in Enschede, tijdens haar studie kunst & techniek. ‘Deze studie is een soort combinatie van de kunstacademie en een technische studie. Een belangrijk verschil met een kunstacademie is dat deze studie heel praktisch is. Alles wat wij doen, moet toepasbaar zijn’, legt Vanity uit. De vakken die Vanity krijgt, zijn voor

Interactieve installaties

de helft gericht op kunst en voor de andere helft op

De technische vakken bij kunst & techniek variëren van

techniek. ‘We krijgen bijvoorbeeld les in fotografie en

solderen tot het maken van interactieve installaties.

webdesign, maar ook in solderen en programmeren.

Toch hoef je niet super technisch te zijn om deze studie

Ieder blok sluiten we de vakken af met een project

te volgen. ‘Er zijn bijna geen theoretische toetsen en de

waarin de technische- en kunstvakken samenkomen.’

projecten die de vakken afsluiten, doe je met een groepje.

Daarin zitten altijd mensen die meer of minder technisch

Toegankelijk

zijn, iedereen doet waar hij goed in is en daardoor kom je

Een van de projecten die Vanity gedaan heeft, is een

er meestal wel uit.’

videoproject. ‘Daarvoor moesten we niet alleen een scenario schrijven, maar ook zelf filmen en monteren.

Jezelf uitdagen

Het enige wat we niet zelf hoefde te doen, was acteren.’

Naast wat technisch inzicht, is een portie creativiteit

Het is juist de combinatie van de twee vakgebieden, die

ook handig bij deze studie. Maar een flinke hoeveelheid

de studie voor Vanity interessant maakt. ‘Veel mensen

doorzettingsvermogen mag zeker niet ontbreken. ‘Kunst

begrijpen kunst niet omdat het niet toegankelijk is.

& techniek is echt wat je er zelf van maakt. Je moet er

Tijdens deze studie leer je hoe kunst begrijpelijk

zelf veel energie insteken en op de docenten afstappen,

wordt. De voorwaarde bij ieder project is dan ook

dan haal je er het meeste uit.’ Zelf heeft Vanity er geen

dat je echt iets met het eindproduct kunt, zoals bij

moeite mee om veel zelf uit te zoeken. ‘In het tweede jaar

het videoproject. Maar tegelijkertijd is er ook genoeg

wilde ik met mijn projectgroep bij het eindproject een

vrijheid om je eigen creativiteit erin te stoppen.’

techniek gebruiken die niet op school gegeven wordt. De docent stimuleerde ons om dat te doen en stuurde ons in de goede richting. Verder moesten we het helemaal zelf uitzoeken. Dat vind ik zo leuk aan deze studie, je bent jezelf steeds aan het uitdagen.’

9

12.11.2011 Za. 09.30 – 13.30 uur

Open dagen 11 en 12 november Ben je je aan het oriënteren op een vervolgstudie?

Denk dan aan Windesheim in Zwolle. Windesheim staat al jaren in de top van beste hogescholen met een breed studieaanbod.

Je kunt bij ons kiezen uit opleidingen op het gebied van: • Management, economie, recht, marketing, communicatie en journalistiek • Gezondheidszorg, gedrag en maatschappij • Onderwijs, sport • Techniek, logistiek en informatica

Windesheim informatiecentrum 0900 - 8899 (lokaal tarief) Campus 2-6, Zwolle www.windesheim.nl

Kom kijken en oordeel zelf

Wil je meer weten over Windesheim of over de opleiding van je keuze? Kom dan op 11 of 12 november naar de open dag in Zwolle!

het gebeurt op windesheim

CHW111209_1526_ADV_OPEN DAG_TKMST.indd 1

12-10-11 12:17

Studenten presenteren hun uitvinding

In de etalage Tekst: Tim de Hullu FOTOGRAFIE: Ron Hendriks

Het lijkt wel een wedstrijd: op bijna elke onderwijsinstelling vinden studenten een ‘fantastische’, duurzame raceauto of ander ‘superinteressant’ product uit. TKMST vroeg ze daarom: leg jij maar eens uit waarom jouw product zo speciaal is!

“We zouden het mooi vinden als we de tafel bij het aankomende EK Voetbal kunnen presenteren. Daarvoor moet nog wel even wat gebeuren, want ik wil natuurlijk niet dat de robot makkelijk te verslaan is!”

org (25) Erik Stoltenb rktuigbouwkunde Zevendejaars We (master) TU Eindhoven.

Product: een volautomatische voetbaltafel.

“Haha, moet ik mijn product aanprijzen? Nou, het gaat mij niet zozeer om het product, maar meer om het onderzoek dat erachter zit. Het is een heel omvangrijk

computer handelen. Omdat de bal niet altijd zichtbaar

onderzoeksproject, waar telkens andere studenten aan

is, is het soms lastig voor de computer, wat dat betreft

meewerken. Eerst hebben studenten de tafel aan de

maken we het onszelf dus best moeilijk. Dat is niet

praat gekregen, ervoor gezorgd dat de tafel met een

erg, want zo kunnen we ietsje verder komen in het

computer bestuurd kan worden. Dat hij de bal herkent

creëren van intelligentie. Ik wil de robot menselijke

en er automatisch een poppetje tegenaan laat schoppen.

eigenschappen meegeven: ervoor zorgen dat hij net

Elke stang wordt aangedreven door elektromotoren,

als een mens leert van ervaringen. Als de robot iets

die aansturing krijgen van een computer. Nu is het mijn

goed heeft gedaan, krijgt hij daarvoor een beloning.

beurt: ik ben voor mijn afstudeeropdracht bezig met het

Het is een te technisch verhaal om uit te leggen wat die

intelligentiesysteem van de robot van de tafel. De tafel is

beloning precies is, maar hij weet vervolgens dat hij dat

nu nog dom, ik wil ‘m slim gaan maken. Op dit moment

vaker moet doen. En omgekeerd krijgt hij minpunten

trappen de spelers alleen nog tegen een bal aan. Ik wil

als hij iets verkeerd doet. Ik laat een robot dus leren

de tafel zo ver krijgen dat hij de spelers ook passjes

zoals mensen ook leren. Het is de bedoeling dat hij

naar de zijkanten kan laten geven en weet wanneer hij

straks ook zelf leert van situaties en kan anticiperen

op het doel kan schieten. Met een camera wordt de bal

op trucjes van een tegenstander. Op die manier moet

in de gaten gehouden, op basis van die beelden kan de

hij straks een geduchte concurrent kunnen worden van (professionele) tafelvoetballers. Die kunnen er bijvoorbeeld tegen trainen.”

11

”De auto moet in april 2012 mee gaan doen aan de Saker Sportscar Challenge. Of-ie mee kan komen met de niet-duurzame auto’s? Dat moeten we nog gaan zien. We weten ook nog niet welke coureur

Product: een duurzame raceauto.

r Meer (18) Niels van deotiv e College aan Derdejaars Autom het ROC Midden Nederland.

erin gaat rijden, maar ik geloof wel in een goede afloop. Snelheid is echter niet het belangrijkst: het is zeker zo belangrijk dat je elke race uit kunt rijden, daar krijg je punten voor. Met betrouwbaarheid win je veel meer. Als onze auto de eerste seizoensraces uit kan rijden, dan vind ik dat we al hebben gewonnen.”

“Wanneer krijg je nou de kans om een raceauto te maken? Ik ben samen met zeven andere tweede- en derdejaarsstudenten teamlid van het Innovatief Duurzaam RaceTeam (IDRT), een samenwerking tussen Innovam, het Automotive College en Bas Koeten Racing. We hebben een spectaculaire Saker-wagen zo omgebouwd dat hij op bio-ethanol kan rijden. Bio-ethanol is een milieuvriendelijkere branstof dan benzine. Voor Nederland is dit een uniek project: het is de eerste racewagen met 2 liter-motor die duurzaam wordt gemaakt. Op school was er al eerder het plan om een raceteam te vormen, maar dit kregen we door geldproblemen niet voor elkaar. Dat is nu wel gelukt. We zijn de afgelopen zomer bijna dagelijks bij Bas Koeten Racing om daar aan de wagen te bouwen.

Daar sliepen we in een tent, die gelukkig half september werd vervangen door een bungalow, want door alle regen

Ook uitvindingen doen?

Bijna elke technische onderwijsinstelling biedt ruimte aan creatieve uitvinders. Wil je dezelfde studie doen als Niels? Dat kan op verschillende plekken in Nederland. De opleiding duurt vier jaar en met een diploma ga je aan de slag in de autotechniek. De studie van Björn kun je voltijd en deeltijd doen, duurt twee tot vier jaar en leidt je op tot leraar techniek.

Met de studie van Erik, die vijf jaar duurt (Bachelor en Master), kun je aan de slag als werktuigbouwkundige. Kijk voor meer info over deze studies op www.tkmst.nl

was de lucht in de tent niet meer te harden. De start van ons project vond ik een mooi moment: er stond een auto voor ons klaar onder een doek, zonder motor. Daar moesten we dan iets van proberen te maken. We hebben

voorzien, omdat bio-ethanol sommige rubbersoorten

eerst de auto helemaal uit elkaar gehaald en er een

oplost, en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Ook

nieuwe body opgezet, gemaakt van materiaal uit China.

moesten we grotere injectoren plaatsen. Verder was

Vervolgens moest de wagen geschikt worden gemaakt

er een nieuwe boordcomputer nodig met een speciaal

voor rijden op bio-ethanol. We hebben bijvoorbeeld de

softwareprogramma dat ervoor zorgt dat de auto een

brandstoftoevoer van een speciaal soort rubber moeten

zo hoog mogelijke prestatie kan leveren.”

12

”We hebben er nu zes gemaakt voor het WKZ, die ze vervolgens aan een reumastichting aanbiedt.

Ze zien er gelikt uit, alsof ze zo uit de winkel komen. Volgens het WKZ zouden we er wel honderd van kunnen maken. Ik heb wel eens overwogen om er patent op aan te vragen, maar dat is zo ingewikkeld, daar begin ik niet aan. Wellicht dat er best business in zit, maar dat is voor mij niet het belangrijkst, dat is het sociale aspect. Heel bijzonder: leerlingen, die normaal een hele grote waffel hebben, hebben ineens een heel klein hartje als ze in het ziekenhuis bij de kindjes zijn. Dat vind ik mooi om te zien.”

Product: een stepzitje voor jonge reumapatiënten.

zen (33) Björn Velthui als leraar techniek “Het bijzondere van dit product is het sociale aspect.

Ik was tijdens mijn deeltijdstudie al leraar op het ROC.

Pas afgestudeerd aan de Hogeschool Utrecht. Is nu praktijkdocent BBL Werktuigbouw op het ROC Midden Nederland.

Wanneer we met leerlingen met metaal gingen oefenen, bijvoorbeeld met lassen en zagen, dan gooiden we naderhand het materiaal weg. Dat vond ik zonde. Ik vind het belangrijk dat een school iets maakt waar de maatschappij

even uitrusten. Ik vond het een geweldige opdracht,

iets aan heeft. Toen ik een keer met mijn dochtertje in het

want het mes snijdt aan drie kanten: de kindjes worden

Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) in Utrecht was, zag ik

geholpen, het is een leuke klus voor mijn leerlingen

daar speelgoed dat best door mijn leerlingen gemaakt zou

én ik kon het gebruiken als afstudeerproject van mijn

kunnen worden. Dus ben ik eens gaan vragen aan het WKZ

eigen opleiding. Ik heb er een les omheen ontwikkeld:

wat ik voor ze kon betekenen. Een fysiotherapeut wees me

leerlingen hebben in het computerprogramma Solid

op stepzitjes voor jonge reumapatiënten. Ze hadden er

Works het stepzitje ontworpen en deze vervolgens

eentje in elkaar geknutseld, maar ze wilden er graag meer

gemaakt. Een behoorlijke klus, ik ben wel anderhalf

en van goede kwaliteit. Het schijnt dat beweging goed is

jaar met de ontwikkeling bezig geweest. We hebben

voor reumapatiëntjes. Normaal gaan ze naar school met een

het zitje universeel gemaakt: je kunt het simpel op alle

rolstoel, maar door een handig zitje op een step, kunnen

steps monteren en je hebt er alleen sleuteltje 13 voor

ze ook met de step. Als ze moe zijn, kunnen ze op het zitje

nodig. Een testgezin heeft het zitje uitgeprobeerd en vond het jammer dat het zitje weer ingeleverd moest worden.”

13

Simon in het kort Simon Kuipers (29) schaatst vanaf zijn zesde. In 2001 startte hij zijn professionele schaatscarrière en de afgelopen tien jaar stond hij diverse malen op het podium bij NK’s, WK’s en Wereldbekertoernooien.

Vanaf seizoen 2010/2011 schaatst hij bij TVM. Op dit moment kijkt Simon uit naar het WK afstanden in Thialf deze winter en naar Olympische Spelen van Sotsji in 2014 waaraan hij hoopt mee te doen.

'Techniek maakt

14

interview

Simon Kuipers

Tekst: Liesbeth Vijfvinkel FOTOGRAFIE: TVM Mediacenter

Als jongen droomde hij ervan om schaatser te worden.

Toch leek het Simon Kuipers (29) een goed idee om eerst zijn studie transport & logistiek af te maken.

Ondertussen bleef hij trainen en nu schaatst hij al tien jaar op het hoogste niveau. Dat blijft hard werken, iedere dag. ‘Ik schaaf continue aan mijn techniek.’

Wanneer bedacht je dat je schaatser wilde worden?

‘Op mijn zesde werd ik op het ijs gezet en sinds die dag schaats ik. Ik werd steeds beter en bereikte steeds een hoger niveau. Het was mijn droom om schaatser te worden. Als dat niet kon, wilde ik brandweerman of politie te water worden. Op de middelbare

Behalve de techniek van de

school heb ik er lang over gedaan om een studiekeuze te maken.

schaatser, speelt de techniek van het

Om politie te water te worden, moet je de Zeevaartschool doen.

schaatsmateriaal ook een grote rol in de

Dat zou betekenen dat ik tijdens mijn stage op een schip de wereld

sport. Ben je daar veel mee bezig?

zou rondvaren. Met schaatsen was dat echt niet te combineren.

‘Absoluut, bij de ontwikkeling van

Uiteindelijk heb ik voor de studie transport en logistiek gekozen.’

aerodynamische pakken heb ik bijvoorbeeld testen gedaan in een

sport eerlijker’ En waarom werd het die studie?

‘Mijn oom had een cargadoors- en expediteursbedrijf. Dat vond ik wel interessant en transport en logistiek sloot daarbij aan. De opleiding vond ik niet heel leuk. Maar ik wilde wel een diploma, dus heb ik de studie afgemaakt. Het laatste jaar was erg lastig, dat was namelijk ook mijn eerste jaar waarin ik bij een commercieel team schaatste. Overigens was ik niet veel op school, sommige punten heb ik te danken aan twee goede klasgenoten. Soms had ik helemaal niets aan een project gedaan, maar stond er op de uitslaglijst wel een acht achter mijn naam. Dan was ik mijn klasgenoten weer een broodje kroket schuldig.’

Je bent nu tien jaar schaatser op het hoogste niveau. Daarvan heb je ongetwijfeld ook veel geleerd. Hoeft niemand jou meer iets te vertellen of leer je nog steeds?

‘Ik ben iedere dag bezig om mijn techniek te finetunen. Schaatsen is een heel technische sport. Hoe je je afzet, hoe je je romp houdt, hoe je voeten staan, alles moet precies op elkaar afgestemd zijn. Voor die techniek moet je aanleg hebben, maar het is vooral belangrijk dat je er aan blijft werken. Soms trainen we op een schaatsplank en dan kan ik mezelf in de spiegel zien. Bij iedere slag, kijk ik of mijn voeten op de goede positie staan, hoe mijn armen gaan. Zo ben ik continu bezig aan het schaven. Je kunt een topconditie hebben, maar zonder

windtunnel. Ik stond daar samen met Mark Tuitert en Erben Wennemars op mijn schaatsen en met mijn schaatspak aan.

Daarop werden op verschillende plaatsen strips geplakt. Dan ging de wind aan en werd de weerstand van de wind op je lichaam gemeten. Het resultaat was bij ons allemaal verschillend. Bij Erben zorgde een strip op zijn been voor minder weerstand, bij mij juist niet.’

Helpt dat echt, een stripje hier en daar?

‘Zeventig procent van de weerstand die je tijdens het schaatsen hebt, is luchtweerstand. Daar is dus veel te winnen. De stripjes hoeven we nu niet meer te plakken, ik heb een op maat gemaakt pak met verschillende soorten stofjes. Om mijn linkerarm, die ik tijdens het schaatsen achter mijn rug heb, zit een andere stof dan om mijn rechterarm.

Omdat ik die arm door de lucht beweeg, heeft de stof meer ribbels, waardoor er minder luchtweerstand ontstaat. Je kunt het vergelijken met een golfbal. Die heeft dankzij de putjes die erin zitten ook minder luchtweerstand.’

techniek win je het nooit.’

15

Topsport en studie combineren? ‘Helaas was de studie management, organisatie en bestuur niet te combineren met het schaatsen’, vertelt Simon. Toch bestaan er verschillende studies voor topsporters, zoals de Johan Cruijff University in Amsterdam en de Randstad Sport Academy in Deventer. Deze opleidingen houden er rekening mee dat je naast je studie ook topsport beoefent en daardoor weleens lessen mist. Meer informatie over deze en andere sportieve studies vind je op www.tkmst.nl.

16

Behalve de aerodynamische pakken kwam ook de klapschaats. Vind je al die veranderingen een vooruitgang?

‘Er verandert veel en ik vind dat een uitdaging. Ik was vijftien toen ik voor het eerst op klapschaatsen schaatste.

Maakt techniek de sport altijd beter?

Dat was wel even wennen, maar inmiddels twijfelt

‘Het kan, maar het meetsysteem in Calgary bewijst dat het niet

niemand er meer aan dat de klapschaats het schaatsen

hoeft. Het is belangrijk dat sport zo eerlijk mogelijk blijft. Dat

beter heeft gemaakt. Een andere techniek die het

deze uitslag niet eerlijk was, viel op omdat er een camera op de

schaatsen beter maakt, is de kwaliteit van het ijs. Er kan

streep stond. Het is goed dat dat soms gebeurt, dan worden de

steeds sneller en beter ijs gemaakt worden, dat komt de

ogen geopend. Om te voorkomen dat dit nog een keer gebeurt,

training ten goede. Hoe langer je op kwalitatief goed

dragen we nu transponders. Dat is een zender die om je enkel zit

ijs kunt schaatsen, hoe meer je kunt trainen. In Thialf is

en de tijd op een duizendste seconde nauwkeurig meet. En mocht

die tijd nu twintig minuten, daarna moet er gedweild

er een systeem uitvallen, dan is er een back-up.’

worden. Maar er zijn landen waar het ijs veel langer meegaat, daar kun je dus meer trainen. Bovendien is het

Hoe ver denk je dat de techniekontwikkeling in het schaatsen

ijs daar meestal sneller, waardoor je gewend raakt aan

gaat?

hogere snelheden.’

‘Techniek blijft zich altijd ontwikkelen. Een mogelijke volgende stap is een plaat die onder het ijs bij de startlijn ligt. Zodra je druk

Hoe kan de ene baan sneller zijn dan de andere.

zet met je schaats, registreert de plaat dat. Zo kun je een valse

IJs is toch ijs?

start veel beter meten. Uiteindelijk wordt het startschot ook niet

‘Door een bepaalde stof in de ijsmachine te doen,

meer door een mens, maar door een computer gegeven. Dat

creëer je minder glijweerstand in het ijs. Dan wordt

soort dingen maken de sport eerlijker en dat is een grote stap

het ijs gladder en heb je meer grip. Dat is belangrijk,

voorwaarts. De techniek blijft belangrijk. Want ook al worden

want dan kun je je schaats beter afzetten. Een goed

de verschillen steeds kleiner, ik ben ervan overtuigd dat records

klimaatsysteem kan ook een verschil maken. Als een

altijd gebroken zullen worden.’

stadion helemaal gevuld is met publiek, verandert de temperatuur in de hal. Dat heeft invloed op het ijs. Een

Ben jij tijdens je training heel erg bezig met technische

goed klimaatsysteem regelt dat de temperatuur gelijk

snufjes?

blijft, waardoor er geen negatieve gevolgen zijn voor het

‘Tijdens een training wordt er van alles gemonitord en dat vind ik

ijs.’

heel leuk. In Thialf kan ik trainen met een hesje waar een zender in zit. Na de rit kan ik op een computer precies zien hoe snel

Dat techniek niet altijd betrouwbaar is, ondervond Simon

ik ging op ieder stuk van de baan. Samen met mijn trainer kijk

tijdens de duizend meter op het WK van 2007 in Calgary.

ik vervolgens of ik bijvoorbeeld ergens snelheid ben verloren.

Op camerabeelden was te zien dat hij eerder over de

Mocht dat zo zijn, dan kunnen we op videobeelden zien of ik een

finishlijn kwam dan zijn tegenstander Shani Davis. Toch

misstap maakte op dat moment. Zo kunnen we alles terugzien.

was hij volgens het meetsysteem langzamer dan de

Tijdens andere trainingen wordt de zuurtegraad in mijn bloed

Amerikaan, die er vervolgens met het brons vandoor ging.

gemeten, daaraan kun je zien hoe hard je traint.’

Al die metingen, wil je soms niet gewoon alleen maar heel hard schaatsen?

‘De resultaten zijn juist heel interessant. Ik ben technisch aangelegd en vind het leuk om verbeteringen te zien. Vaak kijk ik

Liever de techniek in?

‘Techniek blijft zich altijd ontwikkelen’, zegt Simon. Wil jij net als Simon de nieuwste technische snufjes van dichtbij meemaken? Kies dan voor een opleiding in de technische sector. Als je dit nummer van TKMST doorbladert, kom je er een heleboel tegen. Maar er zijn er nog veel meer! Je vindt het complete aanbod met alle informatie op www. tkmst.nl.

video’s terug om te zien wat ik kan verbeteren. Samen met mijn trainer werk ik stapje voor stapje aan verbetering. Dat zijn hele kleine dingen, mijn knie iets meer naar links houden bijvoorbeeld.

Maar als je daar heel hard voor blijft trainen, hoef je er tijdens de wedstrijd niet over na te denken. Dat al die veranderingen in techniek juist nu plaatsvinden, geeft een extra dimensie aan de sport. Zo blijft het steeds weer een uitdaging om mezelf te verbeteren.’

Heb je al plannen voor na het schaatsen?

‘Met transport en logistiek ga ik niets meer doen. Wel heb ik via de Open Universiteit nog een halfjaar management, organisatie en bestuur gestudeerd. Helaas was de studie niet te combineren met het schaatsen. Maar de boeken liggen nog thuis dus misschien ga ik me later wel bezighouden met het management van een schaatsploeg. Toch wil ik daar nog niet aan denken, al mijn aandacht gaat nu naar het schaatsen.’

17

r o t n e ‘M

? ’ r a a j t e h n va

win een prijs

Stem dan nu en voor de hele klas Sms ‘Prima’, naam mentor, naam school en plaatsnaam naar: 4422 of Nomineer via www.primaonderwijs.nl/mentor Stemmen kan t/m 24 februari 2012, kosten per sms-stem: € 0,35

Wat maakt jouw mentor zo bijzonder? q Hij kan goed luisteren q Leerlingen kunnen altijd bij hem terecht q Hij laat zijn klas merken dat hij mentor is q Hij lost (samen) problemen op q Hij helpt bij studiekeuze

De techniek in

met een pretpakket Stel, je hebt voor het profiel economie & cultuur of economie & maatschappij gekozen, maar je wilt tóch een technische studie doen. Dat is lastig, want natuur & techniek ligt meer voor de hand. Zijn je kansen verkeken?

Nee hoor, zo kan het ook!

Tekst: Tim de Hullu Illustraties: Mark Smolders

Laat ik gemakkelijk beginnen, ik stap bij de decaan van een middelbare school binnen.

Bij het St-Gregorius College in Utrecht nemen decanen Ruud de Ligt en Anita Damkot de tijd voor me. Dat moet een geweldig advies worden! Na een paar woorden van Ruud de Ligt, zijn me twee dingen duidelijk: met een profiel cultuur & maatschappij kan ik een technische studie wel vergeten en voor een goede kans van slagen met het profiel economie& maatschappij kan ik het beste naar het hbo. ‘Het hbo is veel breder, daar worden minder strenge eisen gesteld dan bij de universiteit’, zegt Ruud. ‘Zo heb je voor opleidingen gezondheidszorg geen biologie nodig.’ ‘En ik las net dat je voor fysiotherapie helemaal geen verplichte vakken nodig hebt!’, zegt collega Anita. Oké, maar hoe zit het met technische studies? Het is niet altijd een feest: ook op het hbo heb je voor specialistische technische opleidingen, zoals elektrotechniek of chemie, wel degelijk een profiel natuur & gezondheid of natuur & techniek nodig.

Minder streng voor vwo’ers Ik heb genoeg gehoord van de decanen en check direct wat sites van hogescholen en universiteiten om te kijken hoe het nu precies zit met de instroomeisen. Wat me direct opvalt: met een havoprofiel C&M kun je geen bouwkunde op een hogeschool volgen, terwijl je met een vwo-profiel C&M mét de vakken natuur- en wiskunde wél bouwkunde aan de universiteit kunt doen. En dat verschil geldt voor meer technische studies.

Bovendien zijn er op hogescholen vaak iets minder strenge eisen voor vwo’ers: zo kun je met een havoprofiel E&M geen elektrotechniek op Hogeschool Saxion volgen, maar word je wel toegelaten met een vwo-profiel E&M met natuurkunde.

19

Stoomcursus wis- en natuurkunde Moedeloos zit ik nog wat te scrollen. Wacht!

Wat zie ik daar: op sites van hogescholen zie ik iets staan over deficiëntie- of opfriscursussen (deficiëntie betekent ontoereikendheid), waarna je toch kunt instromen bij een hbo-opleiding. Zoals bij Avans Hogeschool in Breda, Tilburg en Den Bosch, waar je na toestemming van de instroomcoördinator van Avans een halfjaar lang elke dinsdagavond bijgespijkerd wordt.

Betekent dus wel dat ik dat nog naast mijn middelbare school moet doen, anders verlies ik een jaar en dat wil ik natuurlijk niet. Kan het niet korter? Ja hoor, even verder zoeken en ik kom in Leeuwarden terecht bij de NHL Hogeschool. Even bellen met de coördinator om te vragen hoe dat precies zit. Wat blijkt: ik kan me zelfs met een C&M-profiel voor een technische opleiding bij de NHL inschrijven en die inschrijving wordt definitief als ik de (gratis!) deficiëntiecursus met goed gevolg heb afgerond. En dat houdt in: twee weken lang 40 uur per week buffelen op wiskunde en een beetje natuurkunde en vervolgens tijdens je studie nog vier weken de cursus afronden. Elke dag behandelen we twee onderwerpen en ik moet in totaal 44 digitale toetsen maken. De 44e toets is een soort examen en als ik die haal, ben ik als het goed is klaar voor een technische studie. Grote kans dat ik het haal: doorgaans haalt maar 1 van de 25 studenten het niet.

Flink aanpoten Maar heb ik er wel genoeg aan? Ben ik echt klaargestoomd voor een technische studie? Volgens coördinator Quiryn Spannenburg wijzen cijfers uit dat studenten met de deficiëntiecursus (een makkelijker woord: instapcursus) net zo goed presteren als studenten met een technisch profiel. ‘Deze groep studenten is extra gemotiveerd. Op de middelbare school hebben ze vakken gevolgd waarvan ze zeker wisten dat ze die zouden halen, nu willen ze gewoon een technische studie volgen en gaan daar vol voor.’

Ik ben benieuwd hoe het de studenten zelf is bevallen, dus bel ik met studente Corina Vink (23), inmiddels derdejaars civiele techniek. Ze hoorde bij de eerste studenten die de instapcursus volgden. ‘Op de havo heb ik een verkeerde voorlichting gekregen. Ik wilde altijd civiele techniek gaan doen, maar dacht dat mijn natuurkunde niet goed genoeg was om het N&T-profiel te volgen. Ik wist toen niet dat we binas kregen (tabellen voor scheikunde, natuurkunde en biologie). Daarmee had ik het achteraf best gered. Maar goed, ik heb het profiel C&M gekozen en heb vervolgens twee jaar de hotelschool gedaan.

Tot ik ontdekte dat dat niets voor mij was en samen met een mentor kwam ik toch weer uit bij civiele techniek. De NHL was de enige hogeschool die een instapcursus aanbood, dus heb ik voor die hogeschool gekozen.’ Voor Corina was het de eerste maand van haar studie even aanpoten, omdat ze wiskunde van haar nieuwe studie én van de instapcursus moest doen. ‘Maar vervolgens heb je er veel voordeel van. De wiskunde zit nog vers in je geheugen, dus het eerste halfjaar wiskunde op de opleiding is goed te doen. Het tweede halfjaar wordt pittiger, omdat dat specifiek civiele wiskunde is, dat is nieuwe materie.’

Corina is zo geïnteresseerd geraakt in wiskunde, dat ze er nu zelfs les in geeft op haar eigen school. ‘Die instapcursus kan ik je van harte aanbevelen. Studenten die de verkeerde profielkeuze hebben gemaakt, kunnen op deze manier toch een technische studie volgen.’

20

Waar kun je bijspijkeren?

Op de universiteit heb je doorgaans niet zo’n bijspijkercursus als op een hogeschool. Dus als je op het vwo een soft profiel hebt gekozen en geen natuurkunde en wiskunde hebt gehad, dan kun je daar alsnog certificaten voor halen. Op de site www.voortentamen.nl kun je zien waar je die cursussen kunt volgen en examens kunt afleggen. Ook kun je op veel ROC’s volwassenenonderwijs volgen (VAVO) en daar de certificaten halen. Benieuwd welke toelatingseisen de studie van jouw keuze heeft? Je vindt het antwoord op www.tkmst.nl.

Zo kan het ook!

Klinkt goed, moet ik zeggen. Maar......... dan moet ik dus wel he-le-maal naar Leeuwarden voor mijn studie.

Eens bellen met andere hogescholen of die ook zoiets moois aanbieden. Ik heb al snel beet: Hogeschool Rotterdam biedt ook een zomercursus voor natuur- en wiskunde aan, waarmee je bij afronding direct kunt instromen bij een technische studie, ongeacht welk profiel je hebt. Je kunt dan wel alleen een hbo-opleiding volgen bij de hogeschool waar je de zomercursus hebt gevolgd. Andere hogescholen bieden sowieso een deficiëntietoets aan, waarmee het mogelijk is een bewijs van toelaatbaarheid te halen. Die haal je natuurlijk alleen als je je wis- en natuurkundekennis flink hebt bijgespijkerd. Als dat niet bij een hogeschool kan, dan zul je dat dus op een andere manier moeten doen. Wanneer je dat moet doen?

Dat hangt er een beetje vanaf wanneer je erachter komt dat je het verkeerde profiel hebt gekozen. Kom je er direct na profielkeuze achter, dan heb je vaak nog een paar maanden op je middelbare school om een vak uit de vrije ruimte om te wisselen. Kom je er later achter, dan zijn er verschillende instanties waar je alsnog certificaten natuur- en wiskunde kunt halen (zie kader).

Kortom: er zijn genoeg wegen die naar Rome leiden, maar wil je graag je vrije tijd beter besteden of lekker op vakantie kunnen voordat je je op je studie stort? Dan zit er maar één ding op: direct het juiste profiel kiezen!

21

PORTRET

Patrick

Tekst: TEFKE VAN DIJK FOTOGRAFIE: RON HENDRIKS

Naam: Patrick Smit Studie: Bromfietstechniek op het Deltion College in Zwolle Baan: Hoofdmonteur bij kman Scooterparadijs Jos Dij Wat doe je precies?

“Ik werk met vier collega’s in de werkplaats van Jos Dijkman. We maken tweedehands en nieuwe scooters klaar voor de verkoop, voeren allerlei reparaties uit en behandelen schadegevallen. Dat doe ik nu zo’n vier jaar,

Ook bromfietstechniek doen? Dat kan op verschillende plaatsen in Nederland. De mboopleiding duurt 2 tot 4 jaar, afhankelijk van je studierichting en niveau. Meer weten? Surf naar www.tkmst.nl!

vijf dagen per week, zes tot zeven scooters per dag. Ik denk dat ik rond de dertig scooters in de week afhandel.

Heb je veel aan de kennis uit je studie?

Soms krijg ik te maken met een lastig probleem, dan

“Natuurlijk heb ik er veel aan gehad, maar ik denk dat ik

ben ik een hele middag bezig met een scooter. Maar

95 procent in de praktijk heb geleerd. Je leert toch het

tot nu toe ben ik er altijd wel uitgekomen.”

meeste op het werk, door het te doen. De theorie is wel

‘Ik leer elke dag iets nieuws’

goed, dat moet je toch allemaal weten. En je wilt natuurlijk een diploma hebben.”

Wat vind je het leukst aan je werk?

Waarom heb je voor deze studie gekozen?

“Dat een klant met een klacht komt die jij kunt oplossen.

“Nu rijd ik in een auto, maar ik heb vroeger veel met een

Als hoofdmonteur heb ik ook de contacten met de

scooter gereden en sleutelde er ook altijd aan. Op mijn

klanten en die zijn meestal heel leuk. Het werk is lekker

zestiende ging ik stagelopen bij Jos Dijkman. Na een week

rustig en niet te zwaar, met mooie werktijden. Ik vind

vroeg hij of ik op zaterdag bij hem wilde komen werken.

het een afwisselende baan, elke dag is anders en je

Dat heb ik gedaan en na mijn school heb ik van mijn hobby

leert iedere dag iets nieuws. De bromfietstechniek

mijn werk kunnen maken. Ik heb heel bewust gekozen

vernieuwt zich continu. Echte bijscholing heb ik echter

voor de studie bromfietstechniek. Automonteurs zijn er

niet nodig, dat leer ik wel in de praktijk.”

al zo veel, terwijl er maar weinig zijn die dit werk doen.

Het is echt een specialisme. Mijn ouders stonden helemaal achter mijn studiekeuze, ze vonden het echt iets voor mij.

Als je dit wilt gaan studeren moet je van techniek houden en handig zijn. Dat kun je niet leren, zoiets heb je in je of niet.

22

PORTRET

Joost

Tekst: TEFKE VAN DIJK FOTOGRAFIE: RON HENDRIKS

Naam: Joost Verlinden Studie: Techniek en Theater aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten Baan: Hoofd productie en techniek bij Dansgroep Amsterdam Wat doe je precies?

“Ik leid de afdeling die zorgt voor alle praktische zaken rond de voorstellingen van Dansgroep Amsterdam. Dansgroep Amsterdam is het dansgezelschap voor moderne dans in Amsterdam en speelt zijn voorstellingen in theaters en op locaties in binnen- en buitenland. Een decorontwerper bedenkt bijvoorbeeld het decor en wij bedenken hoe dit kan worden gemaakt. Alles moet goed te vervoeren zijn, maar ook veilig. Wij werken met z’n vieren: naast mijzelf zijn er de productieleider die onder andere zorgt voor de planning van de dansers, de kostuums, en twee theatertechnici. De technici gaan mee op reis met de voorstellingen, bereiden alles ter plekke voor en zorgen op het juiste moment voor licht en geluid.

Ik doe dit werk nu een jaar of vier, vijf. Daarvoor ben ik zes jaar freelance theatertechnicus geweest bij verschillende voorstellingen en gezelschappen.”

’s Ochtends technieklessen en ’s middags danspasjes leren’

Wil jij ook in met techniek werken in het theater?

Dan zijn er verschillende mogelijkheden.

Zo kun je theatertechniek gaan doen op mbo-niveau of theater en techniek op hbo-niveau. Ga voor meer info naar www.tkmst.nl!

Heb je veel aan de kennis uit je studie?

“Jazeker. De studie is heel breed: deels technisch, deels theater. Je krijgt technische vakken, zoals elektrotechniek en werktuigbouwkunde. Je leert van alles over stroom en constructies, vooral qua veiligheid. Maar je hebt ook theatervakken: geschiedenis, spel en dans. Volgens mij is het de enige opleiding waar je ‘s ochtends les hebt in lassen en ‘s middags danspasjes leert. Die combinatie, daar heb ik nu veel aan.”

Waarom heb je voor deze studie gekozen?

“Van jongs af aan ben ik geïnteresseerd geweest in theater, ging altijd graag naar voorstellingen. Op toneel staan is echter nooit mijn ambitie geweest, ik vind het leuker om me bezig te houden met het proces en maken van voorstellingen. Door mijn

Wat vind je het leukst aan je werk?

bèta-achtergrond was een technische studie een

“Ik heb geen creatief beroep, maar ben wel werkzaam in de

logische keuze. Bij het begin van de studie wist ik

creatieve sector. Dat maakt het heel afwisselend. De Dansgroep

dat ik graag met theater wilde werken, het idee van

maakt vier tot zes nieuwe voorstellingen in het jaar, dus het is telkens

een leidinggevende functie is later tijdens de studie

anders. Ik vind het ook leuk om projectmatig te werken, om iets

ontstaan. De organisatorische kant ligt mij ook.

moois te maken. Zelf op het toneel staan is niets voor mij, ik ben

Maar het blijft het leukst om techniek creatief te

meer technisch aangelegd dan creatief.”

gebruiken.”

23

Buitenkansjes

Droombaan gezocht?

Tekst: CLAUDIA LAGERMANN FOTOGRAFIE: MARK SMOLDERS

Wil je een slaatje uit je studie slaan? Dan is dit hèt moment om iets in de technische hoek te zoeken. Het aantal scholieren dat voor deze studierichting kiest, neemt namelijk af. Terwijl de vraag naar technische mensen toeneemt. En daardoor kun je vaak profiteren van leuke extraatjes.

Barry (22) tweedejaars engineering, design and innovation aan de Hogeschool van Amsterdam.

Dat er op de arbeidsmarkt een groot tekort aan techneuten is, merkte Barry al toen hij de mbo opleiding werktuigbouwkunde volgde. Stagebedrijven stonden voor hem in de rij en zodra hij eenmaal een stage had gekozen, deed het bedrijf er vaak van alles aan om hem te houden. Daardoor is het bijna een wonder dat hij zijn mbo-opleiding afrondde en daarna de overstap naar een hbo-studie maakte. ‘Op het mbo zag ik het regelmatig gebeuren dat studenten stopten omdat ze een baan aangeboden kregen bij hun stagebedrijf. Omdat er zo’n tekort aan techneuten is, vinden bedrijven het vaak geen probleem dat een werknemer geen diploma heeft.’

Toch zag hij dat zelf niet zitten. ‘Ik kwam er tijdens mijn stage juist achter dat je voor de leukere baantjes vaak hbo-niveau nodig hebt.’ Daarom koos hij na het mbo voor de hbo opleiding engineering, design and innovation aan de Hogeschool van Amsterdam.

Geld kan rollen Het ROC van Amsterdam hielp Barry bij zijn overstap. De school bood hem een zomercursus aan waarmee hij zijn wis- en natuurkundeniveau kon opkrikken.

‘Daar heb ik veel aan gehad, het maakte de overstap naar het hbo een stuk makkelijker.’ Wat ook hielp, was dat een van zijn oude stagebedrijven hem een baan op hbo niveau aanbood. ‘Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in technisch tekenen en dan met name in 3D-tekeningen. Toen ik aan mijn stagebedrijf liet zien wat ik kon, mocht ik steeds meer opdrachten doen. Na mijn stage vroegen ze of ik er in de weekenden en de vakanties wilde blijven werken. Zo ben ik er een beetje ingerold.’ Inmiddels heeft Barry een (bij) baan als technisch tekenaar en werkvoorbereider bemachtigd. Hij merkt dat hij daar bij zijn studie veel voordeel uit haalt. ‘Mijn ervaring geeft me absoluut een voorsprong op studenten die net van de havo afkomen.

Zo heb ik veel meer technische en leidinggevende ervaring.’ Hoewel hij zijn studie en bijbaan goed weet te combineren, realiseert Barry zich ook dat hij flink moet aanpoten. ‘School vergt veel tijd en mijn bijbaan brengt een hoop verantwoordelijkheid met zich mee. Daardoor ben ik bijna altijd aan het werk. ’s Avonds na school, in de weekenden en in de vakanties.’ Maar daar krijgt hij ook wat voor terug. Het leven van een arme student is hem onbekend. ‘Ik heb een auto en een boot en houd genoeg geld over om aan leuke dingen te besteden. Je moet het natuurlijk wel leuk houden!’

24

Kies techniek!

Joyce (22) instrumentmaker bij het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis in Amsterdam

Een blijvertje Barry ziet in dat een tekort aan technische studenten een voordeel heeft. Hij hield er een leuke baan aan over. Hetzelfde geldt voor Joyce, die na een jaartje verpleegkunde, de overstap maakte naar techniek. Dat leverde een behoorlijke cultuurshock op: terwijl ze bij verpleegkunde in een klas vol meiden zat, kwam ze bij fijnmechanische techniek als enige meisje in een klas van vijf studenten terecht. Gelukkig pakte dat goed uit.

Doordat ze maar met z’n vijven waren, was er vanuit de docenten veel aandacht voor het vinden van de ideale stageplek.

‘De docenten dachten echt mee en zorgden ervoor dat je op een plek kwam die echt bij je paste.’ Joyce trof het dan ook met de stageplaats waar ze aan haar eindopdracht werkte. ‘Ik wilde iets waarbij ik techniek met zorg

Jasper (21) derdejaars techniek en design aan het ROC Eindhoven

ziekenhuis, was een droom die uitkwam.’

Aandacht uit het buitenland

Voor haar eindopdracht maakte ze

Net als Joyce plukt Jasper de vruchten van zijn kleine opleiding. Dat zijn

een oorspreider. Dat is een instrument

jaar slechts acht studenten telt, kwam goed uit toen hij met een afwijkend

waarmee artsen makkelijker in het oor van

stageverzoek kwam aanzetten. ‘In het tweede jaar wilde ik stagelopen in

een patiënt kunnen kijken. Het hoofd van

het buitenland, maar dat is officieel niet toegestaan. Gelukkig stonden mijn

de werkplaats was zo tevreden over het

docenten achter mijn voorstel en hebben zij me geholpen dit toch voor elkaar

eindresultaat dat hij Joyce wilde houden.

te krijgen.’ Uiteindelijk mocht Jasper naar Zweden waar hij stageliep in een

‘Eigenlijk mocht er niemand meer worden

vakantiepark. Het park zou bijna opengaan, maar voor die tijd was er nog

aangenomen, maar hij heeft er toch voor

een hoop werk aan de winkel. ‘Zo was er bijvoorbeeld een meertje met een

kunnen zorgen dat ik een halfjaarcontract

eilandje. Het is voor kinderen natuurlijk leuk als ze daar vanaf het vaste land

kreeg.’ Joyce denkt dat ze haar baan te

naartoe kunnen, dus heb ik een vlot ontworpen en gemaakt.’ Dat was niet het

danken heeft aan hard werken, maar dat

enige wat Jasper deed, hij ontwierp en maakte ook kasten en klimtoestellen

ze ook een beetje geluk heeft dat zo

en richtte verschillende ruimtes in. Hij had veel vrijheid en kreeg daarmee al

weinig mensen voor fijnmechanische

snel een voorsprong op zijn klasgenoten in Nederland. ‘Als je in Nederland

techniek kiezen. ‘Een bedrijf is al blij als ze

blijft, focus je je vaak op een ding, bijvoorbeeld het ontwerpen. Ik ben in

iemand vinden, als je je werk dan ook nog

Zweden bezig geweest met alle kerntaken die nodig zijn om mijn opleiding

eens goed doet en binnen het team past,

af te ronden, dus ik kwam met een hoop ervaring terug naar Nederland.’

is het logisch dat ze je niet meer laten

Ook op sociaal vlak heeft Jasper veel aan zijn buitenlandervaring gehad.

gaan.’

‘In Zweden was ik echt op mezelf aangewezen en moest ik alles zelf regelen.

kon combineren. Dat ik aangenomen werd bij de instrumentmakerij van een

Daar heb ik veel van geleerd. Daarnaast zie ik nu in hoe waardevol mijn opleiding is. Techniek en design bestaat nog nergens, maar er is wel veel vraag naar mensen zoals ik. Na mijn studie ligt de wereld aan mijn voeten en daar ga ik zeker gebruik van maken. Sinds Zweden heb ik de smaak van het buitenland te pakken!’

25

Verkeerd profiel?

Start toch met je droomstudie!

Wil je naar een opleiding aan hogeschool of universiteit, maar heb je niet het juiste profiel of vakkenpakket, dan zijn er toch mogelijkheden.

Doe een Voorbereidingscursus en een Voortentamen en start alsnog met je droomstudie.

De Open Universiteit Nederland verzorgt Voorbereidingscursussen voor Biologie, Natuurkunde, Scheikunde en Wiskunde. De cursussen zijn in centraal gelegen studiecentra door heel Nederland.

Meer weten? www.ou.nl/voorbereidingscursussen of www.voortentamen.nl

Open Universiteit

www.ou.nl

5611517

TAKE C GET C ONTROL REA TIVE

webdesign filmmaking gamedesign animation journalism audioproduction 3Dgraphics EER RTEN W WIJ STA 2 1 0 2 IL IN APR ?

JIJ OOK

TEL: 020-6228790 TEL: 010-4117951

‘the standard in global creative media education’

www.sae.edu

CollegeNet .nl De Huiswerkhulpsite

>> Met een forum >> Met talloze uitreksels en boekverslagen Volg CollegeNet op Hyves, Facebook en Twitter

Felienne (27) eigenaar van softwarebedrijf Infotron

Bye bye broodje pindakaas Felienne kon tijdens haar promotieonderzoek ook

Aan de Technische Universiteit van Delft is YES!Delft

op het vertrouwen van haar twee begeleiders

verbonden. YES!Delft helpt afgestuurde studenten

rekenen. Ze hebben tegenwoordig zelfs allebei een

bij het opzetten van een eigen bedrijf. Ook Felienne

aandeel in haar bedrijf. ‘Ik ben altijd gek geweest

was daar erg bij geholpen. ‘Voordat ik bij YES!Delft

op computers en programmeren, maar dat ik daar

kwam, was ik een echte wetenschapper, zij hebben

ooit mijn eigen bedrijf in kon beginnen, had ik

een ondernemer van me gemaakt. Zo kon ik allerlei

nooit verwacht.’ Na haar opleiding informatica aan

cursussen volgen, waarbij ik bijvoorbeeld leerde hoe

de Universiteit van Eindhoven, vertrok Felienne

ik offertes en facturen moest maken en kreeg ik een

naar Delft om daar te promoveren. Ze bedacht

coach toegewezen die in mijn plan geloofde en mij

een softwareprogramma waarmee gebruikers

motiveerde.’ Felienne vindt dat er voor technische

excelbestanden op fouten kunnen scannen. ‘Het

studenten veel mogelijkheden zijn om een eigen

is vergelijkbaar met de spellingscontrole in word,

bedrijf te starten. ‘Omdat er zo’n tekort is aan

alleen worden in dit systeem niet de woorden,

techneuten, krijg je vaak een goed salaris waardoor

maar de wiskundige formules gecheckt.’ Al tijdens

je ook parttime kunt werken en ondertussen je eigen

haar onderzoek was er een bedrijf geïnteresseerd

bedrijf kunt opstarten. Daarnaast is het als je jong bent

in haar product. Ook haar begeleiders op de

ook veel makkelijker om de gok te wagen. Je hebt

universiteit vonden dat ze het programma op de

geen kinderen of een hoge hypotheek en bent het

markt moest brengen.

studentenleven gewend. Dan is het echt niet erg als je een keer bent aangewezen op een broodje pindakaas.’

Zelf hoeft Felienne inmiddels niet meer te leven op dunbelegde broodjes. Haar bedrijf loopt op rolletjes, maar ze blijft hard werken om verder te groeien. ‘Ik hoop het bedrijf zo ver uit te bouwen dat het ook doorloopt als ik er niet ben. Dan kan ik ook een keertje uitrusten en op vakantie, want dat zit er nu niet in.’

Ik wil ook!

Ook zin gekregen in een technische studie? Op tkmst.nl vind je de technische studies van deze studenten en meer.

27

Maak je sterk voor ons netwerk Heb jij talent voor techniek en/of commercie? Dan kom je bij Westland Infra ruimschoots aan je trekken! We zijn een toonaangevend bedrijf in het hart van het Westland. We zorgen er voor dat alle huishoudens, bedrijven en niet te vergeten alle kassen in de regio worden voorzien van stroom en gas. We zijn een compact bedrijf, gespecialiseerd in high tech oplossingen. Jouw energie zou ons goed van pas kunnen komen! Meld je aan voor een stage- of afstudeerplek binnen ons bedrijf.

Kijk op www.werkenbijwestlandinfra.nl of bel (0174) 236 236.

Westland Infra, net wat je zoekt! www.werkenbijwestlandinfra.nl

Technisch en commercieel talent trekken we graag over de streep!

Techniek is meer dan je denkt!

Nieuwsgierig? Meld je nu direct aan voor de Open Dag van de HAN.

open dagen 19 nov arnhem 26 nov nijmegen KOM OOK!

www.han.nl/techniek

Technische studies

Help! waar zijn de meiden?

Tekst: Tim de Hullu FOTOGRAFIE: anke leunissen

Dat is schrikken: je eerste dag van een technische studie en je ziet alleen maar testosteron om je heen.

Nog steeds zijn de meiden in de techniek op een hand te tellen. Is dat verschrikkelijk of is het juist hartstikke leuk? Drie technische dames in discussie over de grootste vooroordelen.

Vooroordeel 1

Meisjes zijn gewoon niet zo goed in exacte vakken.

‘Dat klopt’, zegt Woutine (23), vijfdejaars agrotechnologie aan de Wageningen Universiteit. Zij was de eerste vrouwelijke eerstejaars van haar studie sinds tien jaar.

‘Ik kwam laatst voor mijn scriptie een artikel tegen waaruit bleek dat er dertig jaar geleden ook al een pleidooi werd gehouden voor meer meiden bij technische studies. Het is een probleem van alle tijden. Er zijn gewoon meer vrouwen die niet zo goed zijn in techniek of het niet zo leuk vinden, dat heeft denk ik met genetica te maken.’ Nevin (18), tweedejaars bouwkunde aan het ROC van Amsterdam, is het niet eens met de stelling. ‘Het is gewoon een kwestie van goed leren en de goede uitleg krijgen.

Dan zit er echt geen verschil tussen jongens en meisjes.’

Saskia (23), studente logistiek en technische vervoerskunde aan Hogeschool Windesheim in Zwolle denkt dat het eerder andersom is. ‘Wij zijn veel preciezer en denken langer na voordat we iets opschrijven.’

29

Ook tussen de mannen?

Ben je een meisje dat niet terugdeinst voor een klas vol mannen?

Op tkmst.nl vind je de technische studies van de meiden uit dit interview. Liever een andere technische studie?

Ook die vind je op tkmst.nl.

Vooroordeel 2

Je moet een bepaald type meisje zijn voor een technische studie.

‘Mijn ‘papa’s tijdens de introductie verwachtten dat ik een grote harige vrouw zou zijn en waren verbaasd toen ze een ‘echt meisje’ zagen’, zegt Woutine. Al geeft ze toe dat er ook mannelijke types rondlopen bij technische studies. ‘Mijn zus studeerde aan de Technische Universiteit in Delft en is ook overduidelijk een meisje.

Een klasgenote van haar was een ander type. Docenten zeiden dan altijd: ‘Goedemiddag, heren en dame’. Vergaten ze dus het andere meisje…’ Ook in Wageningen zijn er zulke studentes. ‘Na mij zijn er steeds meer vrouwen bijgekomen. En daar zitten heel andere types dan ik tussen. Pittige tantes die heel goed voor zichzelf op

Vooroordeel 3

Nevin: ‘Om te beginnen is het niet praktisch om tuttig te zijn: hoge

Het is best eng, tussen allemaal jongens.

hakken en lange nagels op een bouwplaats, dat werkt gewoon niet.

‘Totaal niet!’, zegt Nevin. ‘In het begin is het even

Daarnaast moet je pittig zijn. De technische wereld is min of meer

wennen, zowel voor het meisje als voor de jongens.

een mannenwereld. Als je daarin stilletjes bent, kom je niet ver. Je

Maar na drie lessen is dat over.’ En Saskia: ‘Nee, daar

hebt pit nodig om je zin te krijgen. En je niet snel laten beïnvloeden:

heb ik totaal geen moeite mee.’ Woutine had zich

als mensen iets over mij zeggen, dan trek ik me daar helemaal

helemaal niet gerealiseerd dat ze tussen de jongens

niets van aan. Ik weet wie ik ben en wat ik kan.’ Saskia zegt iets

zou komen, agrotechnologie leek haar gewoon een

soortgelijks. ‘Als je té stil en verlegen bent, wordt het lastig. In het

leuke studie. ‘Ik vond het gezellig en relaxt. Jongens

begin moet je de eerste stap zetten, daarna zijn de verhoudingen

zijn misschien lomp, maar je weet precies wat je aan

normaal. Het beste kun je gewoon jezelf zijn. En niet happen als

ze hebt. Bij vrouwen zijn er onderlinge verhoudingen

jongens een harde grap maken, want dan gaan ze maar door. Je

waar je niets van snapt en ze doen dingen achter je

moet er tegen kunnen.’ Achteraf had Woutine ook een wat grotere

rug om. Dit is duidelijker en prettiger.’ Woutine kan

mond op willen zetten: ‘Iedereen gaat er op een eigen manier mee

nog een moment terughalen, dat ze moest wennen

om. Als ik terugkijk, dan had ik me best wel wat meer mogen laten

aan het mannelijk geweld. ‘Tijdens de introweek

horen. Wanneer de jongens weer

hadden de mannen een waterbak gemaakt van stro

lawaai maakten in de klas, ging

en landbouwplastic, met een horizontale paal in het

ik naar de achtergrond.

midden. Daar moesten we op zitten en elkaar met

Ik zie nu hoe

een skippybal eraf proberen te stoten. Het was slecht

sommige andere

weer en hartstikke koud. Het was de eerst dag dat ik

meiden dat doen:

de groep ontmoette en ik had er niet echt trek in om

die schreeuwen

direct in mijn bikini mee te doen. De jongens hadden

gewoon keihard

dat niet in de gaten, zagen me gewoon als één van

terug.’

de groep en wilden dat ik meedeed. Ik heb toch maar

kunnen komen.’ Dat moet ook wel, tussen het mannelijke geweld.

bedankt en na afloop een biertje met ze gedronken.’

30

Vooroordeel 4:

Je komt er gewoon niet tussen, ze praten over andere dingen.

Woutine is het eens met het vooroordeel. ‘Individueel zijn het prima kerels en ik heb een paar goede vrienden met wie ik over alles praat. Maar als groep praten de jongens over trekkers en vrouwen. Ik lach dan wat en vind het wel interessant, maar ik kan niet meedoen. Ik vind het best lastig om daarmee om te gaan: als groep vormen de jongens een muur, ik sta er bij.’ Toch hebben de meiden wel het gevoel dat ze er bij horen. Saskia: ‘Voor mij is het niet lastig, omdat ik net als de jongens geïnteresseerd ben in logistiek en transport. Je hebt dus altijd wel gespreksstof. Soms is het lastig, als ik graag privédingen kwijt wil. Dan moet ik wachten tot ik bij vriendinnen ben.’ ‘Het hangt helemaal van jezelf af of je er tussenkomt’, vindt Nevin. ‘Je moet redelijk open zijn en communiceren. Als je zelf de eerste stap zet, doen ze tien stappen naar jou toe. Zo werkt het gewoon: als je zelf niets doet, gebeurt er ook niets.’ Woutine: ‘Ik voel me prettig bij de groep. Als ik met klasgenoten in de kroeg sta, dan kan het zijn dat ze me de hele avond negeren, maar als er wat gebeurt dan zijn ze er wel voor me. Mooi voorbeeld: een jongen wilde van alles van me, probeerde me te zoenen. Ik speelde een beetje mee, ik was hem aan het uitdagen. Mijn studiegenoten vonden hem niets voor mij en hielden het in de gaten. Ze waren van plan om hem een klap te geven als hij me zou gaan zoenen.

Vooroordeel 5

Zulk gedrag vind ik wel grappig.’

Aan jongens heb je niet veel bij samenwerking.

Ze zijn laks.

Volgens Saskia ligt het er maar net aan welke jongen het is en kunnen meisjes net zo goed laks zijn. Nevin en Woutine moeten lachen om de stelling. Ze herkennen het wel, maar zijn zelf net zo als de jongens.

Woutine: ‘Aan mij heb je ook niet zo veel. Ik doe alles gewoon relaxt en stel vaak dingen uit, misschien nog meer dan de jongens.’ Samenwerken met jongens is prettig. ‘Met jongens heb je geen gezeur. Ze zien de grote lijnen en doen niet moeilijk over details. Met meiden heb je bij wijze van spreken al een discussie over de lettergrootte van een titel!’ Nevin: ‘Meiden willen iets vandaag doen, zodat het morgen niet hoeft. Jongens doen vandaag niets omdat het morgen ook wel kan. Ik lijk op de jongens: een klein project dat morgen ook kan, dat doe ik morgen. En als ik merk dat niemand iets doet in de groep, gooi ik gewoon mijn vuist op tafel en roep dat er iets moet gebeuren!’

31

klanten kunnen rekenen op stroom en gas

“Monteur bij Alliander, da’s prachtig werk. Door ons zitten de mensen niet zonder gas en elektriciteit. Ik kreeg hier een interne opleiding tot allround monteur. De praktijk leer je van een ervaren collega, de theorie op school. Het mooie is: nu voer ik al het werk volledig zelfstandig uit!”, vertelt Raymond, allround monteur bij Alliander.

“De afwisseling maakt dit werk extra leuk. De ene dag los ik storingen op en de andere dag werk ik aan het onderhoud van onze energienetten. Altijd samen met een collega. Ik kom op veel verschillende plekken in en om de stad en bij veel mensen en bedrijven over de vloer. En alles om mijn werk heen is óók goed geregeld: ik heb een laptop, mobiele telefoon én mijn eigen bus met het beste gereedschap. Wel zo prettig!”

Wil je meer weten over het werk bij Alliander?

www.alliander.com/werk Kijk op www.alliander.com/monteur.

iedereen energie

jij op een vast contract

Test

Ben jij een technisch talent?

Tekst: Liesbeth Vijfvinkel IllustratieS: Mark Smolders

Hoe staat het met jouw technische inzicht? Los jij alle problemen en klusjes op met technisch vernuft of ben je een complete technobeet? Doe de test en kom erachter hoeveel technisch bloed er door jouw aderen stroomt. En belangrijker nog: wat betekent dat voor jouw studiekeuze?

G 1ak in de badkamer is VRADeAwasb

verstopt en je ouders zijn op vakantie. Wat doe je?

a. Je vraagt hulp aan de buurman, die is toch niet voor

niets klusjesman? b. Met een waterpomptang draai je de sifon los om te

kijken of er vuil in zit. c. Je gaat aan de slag met een plopper. Als dat niet

werkt gooi je gootsteenontstopper door het putje.

33

G2 RA A VNadat je je band hebt geplakt,

check je of het gat goed dicht is.

Hoe doe je dat?

a. Als je er maar genoeg lijm op smeert, is het lek altijd goed dicht. b. Je gaat een stukje fietsen met alleen de binnenband om het wiel. c. Voordat je de binnenband in de buitenband stopt, pomp je hem eerst even op.

VJeRhebt AAlast G3 van een insluiper in je

kamer die jouw snoeppot leeg eet. Je broertje en zusje ontkennen dat zij het zijn, wat doe je? a.Je installeert een camerasysteem in je kamer zodat je de dief op heterdaad kunt betrappen en bewijsmateriaal hebt. b. Je verstopt de pot op een plek waarvan je zeker weet dat niemand hem kan vinden.

VRAAG 4

c. Je maakt een ingenieus slot op de pot.

Waar bevindt een SCART-kabel zich normaal gesproken? a. In de auto, voor als de accu opgeladen moet worden. b. In de televisiekast, tussen de televisie en dvd-speler. c. In de keuken, het is de kabel die de afzuigkap van stroom voorziet.

VRAAG 5

Eindelijk is je werkstuk af. Precies op tijd, want morgenochtend moet je het inleveren. als je op de printknop drukt, gebeurt er helemaal niets. Wat doe je? a. Je checkt alles aan de printer. Daar is niets mis mee, dus update je de software van de printer waarna hij het weer prima doet. b. Je pakt je schroevendraaier, haalt de printer uit elkaar en checkt de onderdelen. Het is sowieso goed om dat apparaat eens goed schoon te maken van binnen. c. Je drukt op een paar knoppen en raakt dan in paniek.

Om er na een kwartier achter te komen dat de stekker niet in het stopcontact zit.

34

VRAAG 6

De schooltuin heeft een opknapbeurt nodig en je mag jezelf intekenen bij een klusje. Jij geeft je op om: a. vogelhuisjes te knutselen. b. de moestuin te bewateren. c. mee te bouwen aan het tuinhuis.

RAAG 7 V Wat zit er achter een

stopcontact in de muur?

a. Een buis met kabels, eentje voor ieder apparaat dat op het stopcontact is aangesloten. b. Een stroomdraad die elektriciteit aanvoert. c. Twee stroomdraden, een blauwe en een bruine, die samen een gesloten stroomkring vormen, en een groen-gele aardedraad.

Tel je punten!

45-75 punten?

Technische teleurstelling Jij bent niet geboren als technisch wonder. Je hersenen blokkeren als er ook maar een vleugje techniek door de kamer dwarrelt. Een studie vol met technische vraagstukken is niet voor jou weggelegd, daar was je waarschijnlijk zelf ook al achter. Maar dat betekent niet dat je de rest van je leven techniekloos zou moeten doorbrengen. Dus zwengel die technische hersenhelft aan met een vleugje techniek in je studie. Wat denk je van een creatieve studie met technische inslag zoals zilversmid of fotografie. Of ga

8 AGkamperen VRJeAgaat met

een groep vrienden.

Jullie slapen in een grote bungalowtent, maar die moet eerst nog opgezet worden.

Uit de verpakking komen heel veel stokken en een enorm doek, maar geen handleiding. Jij… a. legt alle stokken op volgorde van groot naar klein en instrueert de anderen welke stokken ze vast moeten houden. Er is maar een manier om een tent op te zetten en voor jou is die volledig duidelijk. b. gaat zitten en kijkt toe hoe de anderen worstelen met de stokken en het doek.

Je hebt er weinig vertrouwen in, maar zou niet weten hoe het wel moet. c. overlegt met een paar anderen over de mogelijke constructie van de tent. Je tekent diverse opties uit en laat weten hoe jij denkt dat de tent in elkaar zit. Maar het opbouwen zelf laat je toch aan echte kenners over.

aan de slag met het restaureren van erfgoed bij de studie Conservatie & Restauratie. Laat je vooral niet tegenhouden door techniek, een studie is tenslotte om te leren.

75-105 punten?

Technisch met een twist Van een beetje techniek ben jij niet bang, zolang het maar niet de pure materie betreft. Bij technische problemen ga je voorzichtig te werk, dat is helemaal niet nodig want je beschikt echt wel over technisch talent.

Een studie die techniek combineert met een ander onderwerp zou goed bij jou passen. Als je economische aspiraties hebt, kun je gaan voor Commerciële Techniek of Technische Bedrijfskunde. Meer geïnteresseerd in een medische toekomst? Biometrie combineert techniek met gezondheidszorg. Als je liever de landbouw in wilt, kijk dan eens bij de studie Techniek en Teelt.

105-135 punten?

Technische topper Door jouw aderen stroomt technisch bloed. Geen technisch probleem is te moeilijk, jij verzint altijd wel een oplossing. Natuurlijk moet je iets met dat talent doen. Niet bang voor vieze handen? Kijk dan eens naar eens studie automonteur, fijnmechanische techniek of vliegtuigonderhoudstechnicus. Liever aan de slag met elektronica? Misschien is Informatica, geluidstechnicus of elektrotechniek dan iets voor jou. Als je liever vanachter je bureau bezig wilt zijn met techniek, kies dan voor Werktuigbouwkunde, Civiele Techniek of Natuurkunde.

Maar wat je ook kiest, zorg dat je technische talent niet verloren gaat. En af en toe een beetje hulp bieden aan knobbel kan ook geen kwaad.

a. Xenon, dan zou het glas na een uur al barsten. b. Zuurstof, dan zou de gloeidraad van wolfraam verbranden. c. Stikstof, dan zou er kortsluiting ontstaan.

ANTWOORDEN

b 15 c 10 b 5 c 15 b 5 c 10 b 15 c 10 b 15 c 5 b 5 c 15 b 10, c 15 b 5 c 10 b 15 c 5

ballon van een gloeilamp zitten?

1. a 5 2. a 10 3. a 15 4. a 5 5. a 10 6. a 10 7. a 5 8. a 15 9. a 10

VRAAG 9 Wat kan er niet in de glazen

mensen die niet rijk bedeeld zijn met een technische

35

PORTRET

Philippe Tekst: TEFKE VAN DIJK FOTOGRAFIE: RON HENDRIKS

Naam: Philippe Piatkiewitz Studie: Werktuigbouwkunde, t luchtvaar t- en ruimtevaar lft De Ook geïnteresseerd in werktuigbouwkunde techniek aan de TU en eig bij er ine eng of luchtvaart- en ruimtevaarttechniek? tem Sys Baan: eer tion Vec rijf Beide bachelor-opleidingen duren drie jaar. Luchtvaartbed

en ruimtetechniek kun je alleen aan de TU Delft volgen.

Voor werktuigbouwkunde kun je ook naar Eindhoven of Enschede afreizen. Meer weten over deze studies?

Wat doe je precies?

Ga naar www.tkmst.nl.

‘Ik bedenk machines die de werkelijkheid nabootsen, zoals een vluchtsimulator waarmee piloten kunnen leren vliegen.

Het fijne van simuleren is dat je dingen veilig kunt uitproberen.

Dat kan met vliegtuigen, maar ook met de nieuwste automodellen.

Heb je veel aan de kennis uit je studie?

Eigenlijk zijn het heel dure computerspelletjes. Ik bouw een cockpit

‘Je krijgt veel wiskunde, zeker in het begin. Ik heb me wel

na en verbind de knopjes met een computer. Die maakt gebruik van

afgevraagd waarvoor ik dat nodig heb. Wiskunde is de

een wiskundig model om te berekenen hoe een vliegtuig reageert

basis voor alle technische studies, net als het alfabet. En

‘Ik heb geen vliegbrevet, maar kan wel vliegen!’

op de acties van de piloot.’

het alfabet heeft ook pas zin als je woorden gaat maken.

Op een universiteit leer je waarom, op een hogeschool leer je hoe. Voor een academicus is systeemdenken belangrijk.

Je hakt een probleem in kleine stukjes tot de essentie en gaat ze afzonderlijk beschrijven. Wetenschappers zijn vaak

Wat vind je het leukst aan je werk?

chaotisch en creatief in het vinden van oplossingen. Die

‘Hardcore techniek, ik ben een echte techneut. Ik heb meegewerkt

manier van denken kun je toepassen bij simulaties voor

aan de Joint Strike Fighter (JSF), een van de modernste

vliegtuigen, maar ook op andere gebieden.’

gevechtstoestellen en een echte alleskunner. Het bedrijf dat ze maakt, Lockheed, had een simulator nodig. Na veel overleg,

Waarom heb je voor deze studie gekozen?

beschrijf je wat zo’n ding moet kunnen, je maakt ontwerpen, kijkt

‘Techniek is het gewoon voor mij. Ik ben werktuigbouwkunde

wat ervoor nodig is en zorgt dat alles wordt gebouwd. De diverse

gaan studeren en vanuit die opleiding richting luchtvaart- en

onderdelen uit verschillende landen moeten allemaal op elkaar

ruimtevaarttechniek gegaan omdat ik daar kon meewerken

passen. Je moet daarom alle tekeningen kunnen lezen, goed

aan de vluchtsimulator in Delft. Nu bouw ik ook robotische

samenwerken en overzicht houden. Laatst was ik weer in Amerika

vliegtuigjes, als hobby en als werk. Je kunt zo’n onbemand

bij de JSF-simulator omdat er iets niet goed werkte. Ik mocht er

vliegtuigje naar Maastricht sturen om luchtfoto’s te maken.

ook even in zitten. Dat voelt heel machtig. Ik heb geen vliegbrevet,

Dat is handig voor militaire doeleinden, maar ook voor

maar kan inmiddels wel vliegen!’

zoiets als Google Earth.’

36

OPEN DAGEN

Mbo

Informeer voordat je een open dag bezoekt altijd of de datum, tijd en locatie nog kloppen.

29-10

Overijssel Hogeschool Tio (Hengelo) Open dag MBO / www.tio.nl

05/11 en 14/12 Utrecht

15/11

Gelderland

Hogeschool Tio (Utrecht)

24/11

Helicon opleidingen (Elst & Velp)

Open dag MBO / www.tio.nl

08/12

Infoavond / www.helicon.nl

IVA Driebergen

15/12

Helicon opleidingen (Apeldoorn)

Open avond / www.iva-driebergen.nl

Informatieavond / www.helicon.nl

ROC ASA (Amersfoort)

16/12

Open huis / www.rocasa.nl

01/12

Flevoland

ROC Midden Nederland (Amersfoort & Utrecht)

Groenhorst college (Almere)

Open avond / www.rocmn.nl

Informatieavond www.groenhorstcollege.nl

12/11

Noord-Holland Hogeschool Tio (Amsterdam)

29/11

Open dag MBO / www.tio.nl EuroCollege Hogeschool (Amsterdam)

03/12

Open avond / www.eurocollege.nl

19/11

Zuid Holland

EuroCollege Hogeschool (Amsterdam) Voorlichtingsdagen / www.eurocollege.nl

Hogeschool Tio (Rotterdam)

23/11

Open dag / www.tio.nl Wellantcollege (Gouda)

29/11

Open middag / www.wellantcollege.nl EuroCollege Hogeschool (Rotterdam)

03/12

Open avond / www.eurocollege.nl

10/11

Noord Brabant Helicon opleidingen (Deurne)

22/11

Open avond / www.helicon.nl - Helicon opleidingen (Geldermalsen) Open avond / www.helicon.nl - Helicon opleidingen (Den Bosch)

08/12

Open avond / www.helicon.nl Helicon opleidingen (Deurne) Informatieavond / www.helicon.nl

EuroCollege Hogeschool (Rotterdam) Voorlichtingsdagen / www.eurocollege.nl

alle open dagen ook op: www.twitter.com/tkmst, www.facebook.com/tkmst.nl, www.tkmst.hyves.nl. Volg ons!

37

Hbo en wo

Informeer voordat je een open dag bezoekt altijd of de datum, tijd en locatie nog kloppen.

05/11

Groningen

Saxion (Apeldoorn)

12/11

Saxion open / www.saxion.nl

Hanzehogeschool Groningen Open dag / www.hanze.nl

- Artez, hogeschool voor de kunsten (Arnhem)

01/11

Zuid Holland

05/11 Limburg

30/11

De Haagse Hogeschool (alle vestigingen)

bachelor open dag / www.wur.nl

17/11

tot Verloskundige

Christelijke hogeschool Ede

Erasmus universiteit Rotterdam

19/11

Experience day / www.che.nl

Voorlichtingsmiddag Bedrijfskunde / www.eur.nl

Hogeschool Zuyd (Maastricht) Open dag / www.zuyd.nl

Hogeschool Tio (Rotterdam)

29/11

Open dag / www.tio.nl EuroCollege Hogeschool

05/11

Utrecht Hogeschool Tio (Utrecht)

12/11

Open dag / www.tio.nl - Marnix academie (Utrecht) Open dag / www.marnixacademie.nl - TMO College (Doorn)

15/11

Open dag / www.tmo.nl Marnix academie (Utrecht) Informatiebijeenkomst deeltijd /

19/11

www.marnixacademie.nl Universiteit voor Humanistiek (Utrecht)

24/11

Open dag / www.uvh.nl IVA Driebergen (Driebergen-Rijsenburg) Open avond / www.iva-driebergen.nl

Open avond / www.tio.nl

Wageningen universiteit

Open dag / www.dehaagsehogeschool.nl

Samenwerkende opleidingen

Hogeschool Tio (Utrecht)

bachelor open dag / www.wur.nl

05/11

19/11

14/12

20/11

Erasmus universiteit Rotterdam

Open dag / www.zuyd.nl

Bachelorvoorlichting / www.uu.nl

Wageningen universiteit

Bachelor open dag / www.eur.nl

Hogeschool Zuyd (Sittard)

Universiteit Utrecht

Open dag / www.che.nl

29/10

12/11

25/11 en 26/11

19/11

EuroCollege Hogeschool

Open dag / www.zuyd.nl

19/11 en 20/11

Open dag / www.artez.nl - Christelijke hogeschool Ede

Open avond / www.eurocollege.nl

Hogeschool Zuyd (Heerlen)

Open dag / www.tkmst.nl

05/11

Gelderland

09/12

Open avond / www.eurocollege.nl Driestar hogeschool (Gouda) Open dag Pabo / www.driestar.nl

12/11

Noord-Holland Hogeschool Tio (Amsterdam)

29/11

Open dag / www.tio.nl EuroCollege (Amsterdam)

03/12

Open avond / www.eurocollege.nl EuroCollege (Amsterdam) Voorlichtingsdagen www.eurocollege.nl

12/11

07/11

Overijssel

Noord Brabant

Saxion (Enschede)

Universiteit van Tilburg

Saxion open / www.saxion.nl

13/11

Proefstuderen Theologie / www.uvt.nl

Gereformeerde hogeschool Zwolle

Avans Hogeschool (Den Bosch)

Open dag / www.gh.nl

19/11

Open dag / www.avans.nl

- Saxion (Deventer)

Universiteit van Tilburg

Saxion open / www.saxion.nl

Student for a day / www.uvt.nl

- Artez, Hogeschool voor de kunsten (Zwolle)

24/11

Open dag / www.artez.nl Katholieke Pabo Zwolle

26/11

12/11

16/11

17/11

Universiteit van Tilburg Proefstuderen economie &

18/11

bedrijfswetenschappen / www.uvt.nl

Open dag / www.kpz.nl

Universiteit van Tilburg

- Artez, Hogeschool voor

Liberal arts & sciences / www.uvt.nl

de kunsten (Enschede)

Proefstuderen

26/11

27/11

Hogeschool Tio (Eindhoven)

Open dag / www.saxion.nl

Universiteit van Tilburg (Tilburg)

Open dag / www.artez.nl Saxion (Deventer)

08/12

Open dag / www.tio.nl

Proefstuderen

38

Sociale wetenschappen / www.uvt.nl

Herken jij een stille schreeuw om hulp?

Screen jezelf en volg een opleiding bij de politie.

Soms is een helpende hand nodig zonder dat er duidelijk om gevraagd wordt. Voel jij aan wanneer je met iemand in gesprek moet gaan? Dan is de mbo/hbo-

past dat direct toe in de praktijk. Je wordt opgeleid tot politie-

mbo/hbo

agent, waarbij je je persoonlijkheid steeds verder ontwikkelt. Denk jij dat je de juiste mentaliteit en

opleiding van de politie iets voor jou. Je leert daar hoe je in

eigenschappen voor het politiewerk bezit? Check het op

diverse situaties met verschillende mensen moet omgaan en

screenjezelf.kombijdepolitie.nl.

Open dag

Zaterdag 12 november e l a i c e p S O VW cten e j a r t

Discover your world Hbo-, wo- en masteropleidingen op het gebied van

facility games hotel imagineering logistiek media mobiliteit stedenbouw toerisme vrije tijd www.nhtv.nl