70 lat panowania Elżbiety II

JEDYNA TAKA KRÓLOWA

70 LAT PANOWANIA ELŻBIETY II

TEKST RAFAŁ NOWICKI

Królowa Elżbieta II w kwietniu kończy 96 lat. I choć media co jakiś czas donoszą, że jej zdrowie nieco słabnie, monarchini wciąż bierze aktywny udział w życiu publicznym, „królując” już od siedmiu dekad!

KRÓLOWA REKORDÓW Jest najstarszą panującą obecnie monarchinią. Poprzedni tego typu rekord należał do jej praprababki, królowej Wiktorii, która rządziła przez 63 lata, 7 miesięcy i 2 dni. Elżbiecie II brakuje tylko 2,5 roku, aby pobić rekord wszech czasów, bowiem najdłużej panującym władcą w historii (72 lata i 110 dni) był Ludwik XIV.

Jej małżeństwo było najdłuższym królewskim związkiem w historii. Królowa Elżbieta II i książę Filip powiedzieli sobie „tak” 20 listopada 1947 roku. Ich małżeństwo trwało 74 lata (książę odszedł w 2021 r.). I choć media nie raz donosiły o „kryzysach”, para do końca swoich wspólnych dni była razem. Elżbieta II jest również głową największej liczby państw. Oprócz godności królowej Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej jest również głową 14 innych państw.

Współpracowała (dotychczas) z 14 premierami Wielkiej Brytanii. Pierwszym był Winston Churchill, ostatnim jest Boris Johnson.

Jej wizerunek pojawia się na największej liczbie monet oraz banknotów. Funty brytyjskie, dolary australijskie czy kanadyjskie – portret Elżbiety II widnieje na pieniądzach 16 krajów, które uznają ją za królową w ramach Wspólnoty Narodów.

Jest najbogatszą królową na świecie. Nigdy dokładnie nie podano, ile konkretnie wynosi fortuna Elżbiety II. Szacuje się ją jednak na ok. 350 milionów funtów. Do tego trzeba dodać liczne nieruchomości, w tym uroczy szkocki zamek Balmoral – to wiejska rezydencja królowej, słynąca ze swego „baśniowego” charakteru.

Pełniąc królewskie obowiązki, odbyła najwięcej oficjalnych służbowych podróży. Ogółem było to niemal 300 wyjazdów do 115 krajów. Monarchini słynie ze swego niepowtarzalnego stylu, ale i zawartości bagażu, który zabiera w liczne podróże. Można w nim znaleźć na przykład landrynki czy – jakżeby inaczej – ulubioną herbatę. Oprócz produktów spożywczych królowa zawsze ma w bagażu czarny strój, który zabiera ze sobą na wypadek nagłej śmierci osoby, na której pogrzebie z racji sprawowanej funkcji musiałaby się pojawić. Elżbieta II odbywa wiele podróży dyplomatycznych do krajów, gdzie poziom opieki medycznej nie zawsze odpowiada znanym nam standardom, dlatego w jej bagażu zawsze znajduje się... worek z krwią. To zabezpieczenie na wypadek, gdyby podczas podróży wymagana była natychmiastowa transfuzja. Podobne pakiety, także w odniesieniu do czarnego ubioru, muszą posiadać wszyscy udający się w podróż członkowie brytyjskiej rodziny królewskiej.

7 DEKAD MINĘŁO... 6 lutego 2022 roku minęło 70 lat, odkąd zasiadła na brytyjskim tronie, zastępując na nim swojego ojca, króla Jerzego VI. Jest już niewielu żyjących Brytyjczyków, którzy byli poddanymi innego monarchy. Wydaje się, jakby Elżbieta II panowała „od zawsze”. Była głową państwa, gdy umarł Józef Stalin (1953), człowiek wylądował na Księżycu (1969), upadł mur berliński (1989) i gdy wybuchła pandemia COVID-19.

70. rocznicę objęcia tronu brytyjska królowa Elżbieta II spędziła bez wielkich fanfar w swojej posiadłości w Sandringham. Wyrazy uznania dla królowej przesłali m.in. premier Boris Johnson, jego poprzednicy, lider opozycji i prezydent USA Joe Biden.

Główne obchody Platynowego Jubileuszu zaplanowane są na przedłużony pierwszy weekend czerwca. Podobnie było w przypadku wszystkich wcześniejszych okrągłych jubileuszy, co po części wynika z faktu, że jest wówczas większa szansa na ładną pogodę, a po części z tego, iż data objęcia tronu – 6 lutego – jest jednocześnie rocznicą śmierci jej ojca, więc królowa zwykle spędza ten dzień prywatnie.

Zaplanowane na czerwiec obchody mają być okazją do hucznej celebracji. Żeby w tych wydarzeniach mogło uczestniczyć jak najwięcej ludzi, Brytyjczycy będą mieli z tej okazji cztery dni wolne od pracy. Jedną z największych atrakcji będzie zapewne koncert przed pałacem Buckingham. Oficjalna lista artystów, którzy wówczas wystąpią przed monarchinią, wciąż nie jest jeszcze znana – na razie potwierdzono jedynie obecność Eda Sheerana i Steviego Wondera. Można się jednak spodziewać, że lista sław będzie znacznie dłuższa. Dziesięć lat temu, podczas obchodów Diamentowego Jubileuszu, na scenie pojawili się m.in.: Paul McCartney, Tom Jones, Annie

Lennox i Elton John. Stacja BBC, która jest organizatorem koncertu, na występ tego ostatniego artysty liczy też w tym roku. Na liście zaproszonych sław znalazły się również wokalistki Spice Girls. Organizatorom bardzo zależy na udziale słynnego girlsbandu, ale występ przed królową nie musi być dla wokalistek wystarczającym powodem reaktywowania zespołu – 10 lat temu były zaproszone do udziału w koncercie z okazji Diamentowego Jubileuszu i... odmówiły.

ELŻBIETA II – KRÓLOWA I CZŁOWIEK Dostojna, elegancka i życzliwa dla ludzi – większość Brytyjczyków tak określa teraz królową Elżbietę II. Powszechna sympatia do niej nie zmienia jednak faktu, że poddani nie mogli długo wybaczyć monarchini chłodnej reakcji na śmierć księżnej Diany w 1997 roku. W tym czasie popularność królowej była najniższa na przestrzeni jej kilkudziesięcioletnich rządów. W kolejnych latach swoim oddaniem dla spraw Wielkiej Brytanii zatarła złe wrażenie. Dziś cieszy się poparciem 80 proc. swoich rodaków, którzy uznają Elżbietę II za instytucję samą w sobie, ostoję tradycji i jedności kraju.

Królowa stanowi swego rodzaju markę. Programy o niej lub z jej udziałem mają większą oglądalność niż seriale. Konta w mediach społecznościowych obserwują miliony ludzi na całym świecie. Jako pierwszy brytyjski władca wpuściła ekipy telewizyjne do swojego domu i pokazała pałacowe życie.

Dziesięć lat temu (2012) wystąpiła w wideoklipie z okazji otwarcia igrzysk olimpijskich w Londynie. Towarzyszył jej najsłynniejszy agent brytyjskiego wywiadu, czyli James Bond w osobie Daniela Craiga.

Brytyjska królowa ma słabość do czekolady, jest wielbicielką powieści Agathy Christie i Dicka Francisa. Otacza się ulubionymi psami (rasy corgi), ale prawdziwą miłością darzy konie.

FOTO: QUEENSLAND STATE ARCHIVES, WIKIPEDIA FOTO: WIKIPEDIA

W ciągu ostatnich 70 lat królowa otrzymywała codziennie dokumenty od swoich prywatnych sekretarzy, osobiście lub za pośrednictwem jednej ze słynnych „skrzynek pocztowych”, czyli charakterystycznych czerwonych walizeczek. Dostarczane w ten sposób dokumenty dotyczą wydarzeń w Parlamencie, spraw zagranicznych i Wspólnoty Narodów.

Mimo posiadania znacznego majątku uchodzi za osobę pragmatyczną i oszczędną. Kiedy w 1977 roku ministrowie zapytali, co chciałaby otrzymać na ćwierćwiecze panowania, królowa miała odpowiedzieć – ekspres do kawy. W kuchni na zamku w Windsorze używało się wówczas garnków pamiętających jeszcze czasy królowej Wiktorii! Srebrny Jubileusz zapisał się w historii także z powodu pewnego utworu muzycznego, którego bohaterką stała się królowa. Premiera kontrowersyjnego (z uwagi na obrazoburczą treść) singla „God save the Queen” punkowego zespołu Sex Pistols była dokładnie zsynchronizowana z datą uroczystości obchodów 25-lecia panowania Elżbiety II.

Gdy w 1936 r. zmarł dziadek królowej – król Jerzy V, tron objął jego najstarszy syn Edward VIII. Jednak wkrótce abdykował, ponieważ rząd brytyjski nie wydał zgody na poślubienie przez króla amerykańskiej rozwódki Wallis Simpson. Następny w kolejce do tronu był Albert, książę Yorku. Jako Jerzy VI zyskał sympatię Brytyjczyków, ponieważ przezwyciężył wadę wymowy (problemy z jąkaniem), przywrócił wiarę społeczeństwa w króla i odzyskał prestiż instytucji monarchii. Szacunek i popularność zyskał podczas II wojny światowej, gdy podczas niemieckich nalotów na Londyn nie opuścił miasta. Cała ta historia została nawet fascynująco opowiedziana w obsypanym nagrodami filmie „Jak zostać królem” (2010). Po jego śmierci zaczęła się trwająca do dziś era Elżbiety... ⚫