MAGAZYN BEZPŁATNY
ISSN 2450-9612
26 KTO USTALA CENY ROPY NAFTOWEJ
NUMER 33 • SIERPIEŃ / WRZESIEŃ 2021
62 SPOKO.APP FINTECH DLA IMIGRANTÓW
84 BURSZTYN: ZŁOTO PÓŁNOCY
RENTA ZA MIESZKANIE: CZY TO SIĘ OPŁACA? JAK ZOSTAĆ PROGRAMISTĄ?
PAWEŁ BEDNAREK I RAFAŁ KOŁŁĄTAJ COLUMBUS ELITE: PARTNERSTWO DLA PRZYSZOŚCI BIZNES • SYLWETKA • LIFESTYLE • FINANSE • GADŻETY • JEDZENIE • PODRÓŻE
BOOM NA DZIAŁKI REKREACYJNE
FIELDFORCE CLASSIC GMT
JEDNO SPOJRZENIE DWIE STREFY CZASOWE Zawsze bądź na bieżąco dzięki zintegrowanej funkcji GMT, która zapewnia Ci doskonałą widoczność dwóch różnych stref czasowych - bez względu na to, czy pracujesz z odludnej tropikalnej wyspy, czy jesteś w podróży i nie chcesz przegapić telefonu na dobranoc do swoich bliskich. Ponad 100 testów homologacyjnych i 5-letnia gwarancja gwarantują, że zawsze będziesz na czas. TWÓRCA ORYGINALNEGO SZWAJCARSKIEGO SCYZORYKA OFICERSKIEGO™ OD 1884 ROKU
SWISS CHAMP DAMAST EDYCJA LIMITOWANA 2021
WYTRZYMAŁY, ELEGANCKI, PRAKTYCZNY Równie wytrzymały, co piękny - ten ręcznie wykonany, limitowany do zaledwie 6000 kolejno numerowanych sztuk na świecie, scyzoryk ze stali damasceńskiej posiada 29 praktycznych narzędzi osadzonych w eleganckich okładzinach z kutego karbonu. TWÓRCA ORYGINALNEGO SZWAJCARSKIEGO SCYZORYKA OFICERSKIEGO™ OD 1884 ROKU
List od redakcji
WYDAWNICTWO MAJERMEDIA ul. Warszawska 13 21-500 Biała Podlaska Tel. 535 089 641
REDAKCJA REDAKTOR NACZELNY: Szymon Lach REDAKTOR PROWADZĄCY: Maciej Majerczak SZANOWNI PAŃSTWO!
Wakacyjny czas to dobry moment, aby się odprężyć, czy to na plaży, czy w górach, wziąć do ręki dobry magazyn, np. „Business Life Polska”. W najnowszym wydaniu rozmawiamy z założycielami firmy Columbus, którzy wyznaczają w Polsce trendy rynku energii odnawialnej. Można powiedzieć, że przeprowadzają proces ekotransformacji. Warto zapoznać się z rozwiązaniami, które za kilka lat będą zupełnie powszechną praktyką. Kilka stron dalej prezentujemy tekst stojący niejako w opozycji do zagadnienia energii odnawialnej i ekotrendu. Omawiamy temat ropy naftowej, a dokładniej – cen ropy, oraz sprawdzamy, kto je ustala. Ponieważ jesteśmy w okresie wakacyjnym, nie mogliśmy się powstrzymać, aby nie przybliżyć kilku interesujących wakacyjnych kierunków oraz hoteli. Zapraszamy do przeczytania tekstu o Bahamach (str. 32). Jeżeli chcesz spotkać np. Johnny’ego Deppa na wakacjach, wybierz się w podróż w ten rejon. Zarówno on, jak i wielu innych celebrytów wybiera Bahamy jako miejsce na wakacje. Nieco bliżej nas, w Irlandii, znajduje się pewien urokliwy hotel, który należy do międzynarodowej sieci hoteli butikowych – Small Luxury Hotels. Hotel nazywa się Mount Juliet i już on sam wart jest odwiedzin. A gdy dotrzecie na miejsce, warto rozejrzeć się po pięknej, zapierającej dech w piersiach okolicy. Jeżeli natomiast chcecie odwiedzić południową część Starego Kontynentu, wybierzcie się w podróż nad Adriatyk. Piękne plaże, turkusowy kolor wody, świeże owoce morza, słońce to kilka najważniejszych składników, aby zapewnić sobie i bliskim udany urlop. Przeczytajcie relację z Lošinj na stronie 38. W czasie wakacji będziecie mieli okazję odwiedzić różne bary. Ale czy myśleliście o tym, aby to konkretne bary były celem wakacji? Na wypadek, gdyby tak miało być, przygotowaliśmy zestawienie najlepszych miejsc na świecie, od Nowego Jorku – przez Londyn i Berlin – aż po Bali.
ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Katarzyna Jaszczuk, Konrad Jaszczuk, Rafał Nowicki WSPÓŁPRACA: Krzysztof Kotlarski KOREKTA: Anna Nalikowska
REKLAMA DYREKTOR DS. SPRZEDAŻY: Jakub Kleszcz Projekt: Piotr Pyczek Skład: Paweł Ilczuk Fotografowie: Bartek Kuczer, Łukasz Kuczyński
WWW www.majermedia.com
E-MAIL redakcja@majermedia.com reklama@majermedia.com prenumerata@majermedia.com Zdjęcie na okładce: Columbus Elite
Życzę Państwu niezapomnianych letnich wrażeń i masy pięknych wspomnień! Z wakacyjnymi pozdrowieniami od całej naszej redakcji Szymon Lach Redaktor naczelny
6
Business Life Polska
WYDAWNICTWO MAJERMEDIA JEST CZŁONKIEM IZBY WYDAWCÓW PRASY Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.
SPIS TREŚCI
FOTO: COLUMBUS ELITE
26
FOTO: ZBYNEK BURIVAL, UNSPLASH
KTO USTALA CENY ROPY NAFTOWEJ
Newsy ze świata ����������������������������������������������������10 Gadżety �������������������������������������������������������������������14 Temat numeru – Columbus Elite ���������������������������18 Ceny ropy naftowej ������������������������������������������������26 Gospodarka w czasie pandemii �����������������������������28 Podróże – Bahamy �������������������������������������������������32 Recenzje hoteli �������������������������������������������������������36 Boom na działki rekreacyjne ������������������������������� 40 CSR ������������������������������������������������������������������������� 44 Renta za nieruchomość ���������������������������������������� 48 Jak zostać programistą ���������������������������������������� 54 Miasta – Łódź ��������������������������������������������������������58 Fintech – Spoko.app ����������������������������������������������62 Przegląd nieruchomości premium ������������������������66 Najlepsze bary świata �������������������������������������������72 IT – Rozwiązania Synology �����������������������������������76 Smart city ���������������������������������������������������������������80 Kamienie szlachetne – bursztyn ������������������������� 84 Powrót do biur czy praca zdalna ���������������������������88 Auto – prezentacja: KIA Sorento PHEV �����������������92
8
Business Life Polska
18 TEMAT NUMERU
COLUMBUS ELITE
72
NAJLEPSZE BARY ŚWIATA
RENTA ZA NIERUCHOMOŚĆ
88
POWRÓT DO BIUR CZY PRACA ZDALNA
PRZEGLĄD NIERUCHOMOŚCI PREMIUM
FOTO: JOEL FILIPE, UNSPLASH
66
FOTO: ALEX KOTLIARSKYI, UNSPLASH
FOTO: HUY PHAN, UNSPLASH
48
9
AKTUALNOŚCI ZE ŚWIATA EVER GIVEN DOPŁYNĄŁ DO CELU 29 lipca kontenerowiec Ever Given dopłynął do celu, czyli do portu w Rotterdamie. 23 marca 2021 r. osiadł na mieliźnie w Kanale Sueskim, blokując jedną z najważniejszych przepraw na świecie. Dopiero 29 marca statek został ściągnięty z mielizny. Na jego pokładzie transportowanych było ponad 18 tys. kontenerów. Władze Egiptu na 100 dni zarekwirowały jednostkę, domagając się 900 mln dolarów odszkodowania za blokadę kanału. Zarząd Kanału Sueskiego ostatecznie obniżył swoje oczekiwania do 550 mln dolarów, jednak nie ujawniono ostatecznej kwoty odszkodowania, która znalazła się w zawartej ugodzie. Wskutek blokady Kanału Sueskiego u wejść do niego utknęły 422 statki, przewożące łącznie 26 mln ton ładunków. Na każdym dniu blokady Egipt tracił od 12 do 15 mln dolarów. ⚫ FOTO: JOHAN TALJAARD, UNSPLASH
NOBU HOTEL WARSAW JUŻ OTWARTY
FOTO: MIKA BAUMEISTER, UNSPLASH
10
FOTO: NUBU HOTEL WARSAW
Nobu Hotel Warsaw to kolejny hotel sieci założonej przez Roberta De Niro, Nobu Matsuhisę oraz Meira Tepera. Fasadę tego wyjątkowego budynku w centrum stolicy tworzy szkło, kamień i naturalna roślinność. Wnętrza hotelu cechuje japoński minimalizm, połączenie betonu, drewna oraz najwyższej jakości mebli. Na smakoszy czeka legendarna restauracja Nobu, której przewodzi szef kuchni Yannick Lohou – Francuz z ogromnym doświadczeniem kulinarnym. Nobu Hotel Warsaw to miejsce, na które Warszawa czekała od dawna. Jest idealną przystanią dla dłuższego pobytu w mieście. ⚫
PFIZER PODNOSI PROGNOZY SPRZEDAŻY SZCZEPIONEK Akcje Pfizera przebiły 28 lipca poziom 43,4 dolarów, zyskując prawie 3% po dwóch godzinach po otwarciu sesji na Wall Street. Taka wycena akcji daje wartość rynkową całej firmy równą 243 mld dolarów. To o prawie 13 mld dolarów więcej niż wycenia się wartość Netfliksa, a o zaledwie 2 mld dolarów mniej niż warta jest Coca-Cola. Skąd optymizm akurat w przypadku Pfizera? Otóż firma ogłosiła swoje prognozy sprzedaży szczepionki wyprodukowanej wspólnie z niemieckim przedsiębiorstwem BioNTech – są one aż o 29% wyższe od poprzednich. Koncern uważa, że sprzeda szczepionki za 33,5 mld dolarów w bieżącym roku. Dla porównania J&J szacuje sprzedaż na 2,5 mld dolarów, a Moderna na 19,2 mld dolarów. Pfizer poinformował też, że chce już w sierpniu wystąpić o zezwolenie na awaryjne użycie potencjalnej trzeciej dawki przypominającej. Od 11 lipca trzecią dawką szczepi się osoby dorosłe w Izraelu. ⚫
FOTO: AIR FRANCE
NOWE MENU W KLASIE PIERWSZEJ AIR FRANCE Linie lotnicze Air France zatrudniły nowego, utytułowanego szefa kuchni do opracowania letniego menu dla pasażerów klasy pierwszej „La Premiere”. Nagrodzony trzema gwiazdkami Michelin francuski szef kuchni Arnaud Donckele stworzył wykwintne dania, które linia serwuje w swojej najbardziej ekskluzywnej kabinie podczas lotów międzykontynentalnych z Paryża (CDG). Pasażerowie będą mogli ich skosztować w sezonie letnim, od lipca do października br. ⚫
OBOWIĄZKOWE SZCZEPIENIA DLA PRACOWNIKÓW GOOGLE
FOTO: GREG BULLA, UNSPLASH
Amerykański gigant technologiczny poinformował pracowników, że mogą pracować z domu przynajmniej do 18 października. CEO firmy Sundar Pichai ogłosił także, że wszyscy powracający do biur będą musieli zostać zaszczepieni. Wymóg szczepień zostanie wprowadzony w amerykańskich biurach spółki „w nadchodzących tygodniach”, a w innych częściach świata „w nadchodzących miesiącach”. Firma zapewnia, że już po powrocie do biur zwiększy elastyczność dotyczącą pracy zdalnej. To reakcja na opór pracowników, którzy sprzeciwili się wymogowi powrotu wszystkich osób do biur. ⚫
FOTO: JURICA KOLETIC, UNSPLASH
SZEJK DUBAJU JEDNYM Z NAJWIĘKSZYCH POSIADACZY ZIEMSKICH W WIELKIEJ BRYTANII Szejk Dubaju Muhammad ibn Raszid al-Maktum ma w Wielkiej Brytanii ziemię i nieruchomości, których łączna powierzchnia może przekraczać 40 tysięcy hektarów. To czyni go jednym z największych właścicieli ziemskich w kraju. Ogromne portfolio nieruchomości należących do niego i jego bliskiej rodziny obejmuje rezydencje, stadniny i tereny jeździeckie w Newmarket, rezydencje w najbardziej ekskluzywnych dzielnicach Londynu oraz rozległe wrzosowiska, w tym liczącą 25 tysięcy hektarów posiadłość Inverinate w Górach Szkockich. Portfolio to plasuje szejka wśród największych posiadaczy w Wielkiej Brytanii i przewyższa powierzchnię osobistych posiadłości królowej Elżbiety II. ⚫
AKTUALNOŚCI ZE ŚWIATA SZALEŃSTWO NA RYNKU UŻYWANYCH MIESZKAŃ Z najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że ceny nieruchomości z rynku wtórnego rosną szybciej niż na rynku pierwotnym. W I kwartale 2021 r. ceny mieszkań wzrosły o 7,2% w skali roku. Wzrost na rynku pierwotnym wyniósł 6,5%, a na wtórnym – 7,8% rok do roku. Ma na to wpływ kilka czynników: przede wszystkim inflacja, bardzo niskie stopy procentowe, wzrost cen materiałów budowlanych, niska podaż mieszkań na rynku, spora grupa chcących zainwestować w nieruchomości, „uciekających” z pieniędzmi. Ogłoszenia znikają w błyskawicznym tempie, dotyczy to szczególnie metrażu 50-60 m2. Wiele osób płaci gotówką, zwłaszcza emigranci. Zarobili dużo pieniędzy za granicą i teraz inwestują. Często nie ma negocjacji cen, co również powoduje ich wzrost. ⚫
FOTO: BLAKE CHEEK, UNSPLASH
FOTO: ALEXEY TOPOLYANSKIY, UNSPLASH
TESTY NA KORONAWIRUSA NA NAJWIĘKSZYCH LOTNISKACH W POLSCE Pasażerowie odlatujący z głównych portów lotniczych w Warszawie, Modlinie, Gdańsku, Katowicach i Poznaniu mają możliwość wykonania testów w kierunku koronawirusa. Punkty obsługiwane przez Centrum Medyczne Damiana są otwarte od godzin porannych do późnych godzin wieczornych, a niektóre z nich, tak jak punkty wymazowe na Lotnisku Warszawa-Modlin – 24 h. Podróżni mogą w nich wykonać szybki test antygenowy (wynik maks. w 15 minut), test RT-PCR (wynik od 6 h) oraz test RT-LAMP FRANKD (wynik w ciągu 24 h). Wynik badania dostępny jest w języku polskim i angielskim. Testy odbywają się bez zapisów.⚫
12
POLSKI RYNEK SZTUKI ROŚNIE – REKORDY NA AUKCJACH W ponad 30-letniej historii polskiego rynku aukcyjnego jeszcze nigdy nie padło tyle rekordów. Powodzeniem cieszy się zarówno sztuka dawna, jak i współczesna. W 2020 r. wartość światowego rynku sztuki spadła o 22%. Najbardziej odczuły to USA, Wielka Brytania i Chiny – trzy największe rynki mające 82-procentowy udział w globalnej sprzedaży sztuki i antyków. W tym samym czasie polski rynek wzrósł o 29%, a prawdziwego rozpędu nabrał w tym roku. W pierwszym kwartale obroty wzrosły o 72,5% rok do roku, co oznacza, że wartość rynku potroiła się przez cztery lata. ⚫
GADŻETY Inteligentna walizka podróżna Zapobiegaj opłatom za nadbagaż na lotnisku dzięki inteligentnej walizce podróżnej Plevo The Runner. Wbudowane czujniki ważą twój bagaż i synchronizują go z informacjami o locie. Walizka posiada też inteligentną blokadę otwierania za pomocą identyfikatora twarzy, identyfikatora dotykowego i kodu Morse’a. Przy takim poziomie bezpieczeństwa tylko ty możesz odblokować tę walizkę. Cena: 459 dolarów plevo.co
Zegarek naprawdę samochodowy REC Watches, marka stojąca za tym wyjątkowym zegarkiem, specjalizuje się w wykorzystywaniu w konstruowanych zegarkach części i materiałów pochodzących z prawdziwych samochodów. Model RNR Arkonik ma tarczę wykonaną ręcznie z materiału pochodzącego z Arkonik Land Rover Defender 110 z 1984 roku. Wyrazisty design w połączeniu ze szwajcarskim mechanizmem SELLITA SW290-1 sprawiają, że ten zegarek wyróżnia się na tle innych. Jego wyjątkowość podkreśla zastosowanie limitu – do 302 egzemplarzy. Cena: 1399 dolarów recwatches.com
Zaprojektowane dla wydajności Jabra Evolve2 30 to doskonała propozycja dla współczesnych pracowników, którzy większość dnia spędzają przy biurku w hałaśliwym otoczeniu biurowym lub domowym. To lekkość i wygoda, wysoka jakość dźwięku, konstrukcja izolująca od hałasu i umożliwiająca skupienie się w każdym miejscu. Cena: od 400 zł jabra.pl
Dwustronny portfel Minimalistyczne dwustronne etui na karty i złożone banknoty z manufaktury Bellroy posiada mocną konstrukcję, która zapewnia maksymalną ochronę (wraz z RFID przeciw sczytywaniu kart na odległość). Ma wąski profil, dzięki temu dobrze leży w każdej kieszeni, oraz zamknięcie na magnes w celu wygodnego korzystania. Podczas codziennej pracy docenisz także – pomimo rozmiarów etui – możliwość uporządkowania zawartości według potrzeb, jak również wygodnego ułożenia najczęściej używanych kart lub bezpiecznego oddzielenia banknotów. Cena: 89 dolarów bellroy.com
14
Przenieś swój biznes do Apple z ekspertami Cortland. Zarządzaj firmą, gdziekolwiek jesteś.
Jak biznes, to z Cortland. Wszystko w jednym miejscu. Wsparcie ekspertów Apple.
Akcesoria i peryferia.
Wygodne finansowanie.
Autoryzowany serwis.
Bezpieczeństwo i ochrona danych.
Pakiet ubezpieczeń.
Dowiedz się więcej w salonach Cortland lub na stronie
www.cortland.pl/biznes
GADŻETY
Jabra PanaCast 20 – zupełnie nowa jakość osobistych wideokonferencji Jabra PanaCast 20 to kompaktowe, przenośne i łatwe w obsłudze urządzenie do wideokonferencji. Wykorzystuje ono najnowocześniejsze technologie i sztuczną inteligencję, by umożliwić wszystkim zdalnym pracownikom korzystanie z wysokiej jakości, bezpiecznej współpracy wideo, niezależnie od miejsca, w którym się znajdują. To wideo w rozdzielczości 4K Ultra HD, HDR, a także personalizowany inteligentny zoom, który zawsze odpowiednio kadruje głównego użytkownika, niezależnie od otoczenia. Urządzenie ma też automatyczną korekcję oświetlenia, dlatego strumień wideo jest zawsze optymalnie dostosowany do pory dnia i warunków współpracy. PanaCast 20 to urządzenie typu plug-and-play, zoptymalizowane pod kątem aplikacji Microsoft Teams i Zoom. Działa ze wszystkimi wiodącymi platformami Unified Communications od chwili podłączenia. Cena: 1215 zł www.jabra.pl/panacast20
Kawa jak od baristy Domowy ekspres do kawy Newton Brua pozwoli przygotować wyśmienitą kawę bez pomocy baristy. Po prostu naciśnij uchwyt, aby uwolnić bogaty aromat, który towarzyszy prawdziwemu espresso. Wysokiej jakości materiały zapewniają trwałość i maksymalny komfort, zaś minimalistyczny design – ponadczasowość. Cena: 499 dolarów newtonespresso.co.nz
W klimacie retro Minimalistyczny eBike Veloretti Electric Ivy ma centralny silnik o momencie obrotowym 65 Nm, który sprzężony z pedałami, automatycznie kalibruje swoją moc do momentu obrotowego, a nie prędkości. Co więcej, bezstopniowy system Enviolo automatycznie zmienia przełożenia. Bateria ma zasięg 120 km i jest wymienna. Cena: 2850 dolarów electric.veloretti.com
Elektryczny skuter Zasilany elektrycznie BMW Motorrad Concept Definition CE 04 jest starannie opracowany i dostosowany do codziennych potrzeb i wymagań użytkownika. Zgodnie z mottem „Plugged to life” łączy analogowy świat klienta z cyfrowym. Z odpowiednim inteligentnym wyposażeniem kierowcy zapewnia holistyczne, wysoce emocjonalne i nowe doświadczenie mobilności. Cena: 12 000 dolarów bmw-motorrad.com
16
Wejdź na stronę pompy-ciepla-fujitsu.pl i znajdź najbliższego instalatora!
TEMAT NUMERU
RAFAŁ KOŁŁĄTAJ WICEPREZES
COLUMBUS ELITE CZYLI EKOTRANSFORMACJA BIZNESU
18
Business Life Polska
PAWEŁ BEDNAREK PREZES ZARZĄDU
SZYMON GRUSZKA DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY
19
TEMAT NUMERU
Columbus Elite jest pierwszą w Polsce spółką, która tworzy rozbudowaną i stabilną sieć Zielonej Franczyzy w branży OZE. Czym jest Zielona Franczyza i co w praktyce oznacza współpraca z innowacyjną spółką wchodzącą w skład Grupy Kapitałowej Columbus Energy? Na czym polega know-how Columbus Elite? O dynamicznym rozwoju Spółki, zyskach w pandemii i skutecznym skalowaniu biznesu rozmawiamy z Pawłem Bednarkiem i Rafałem Kołłątajem, prezesem i wiceprezesem Columbus Elite S.A.
20
Business Life Polska
CZYM ZAJMUJE SIĘ COLUMBUS ELITE?
Paweł Bednarek: Columbus Elite dostarcza wysokiej jakości usługę oraz rozwiązania z zakresu odnawialnych źródeł energii. Produkty, które oferujemy, to najwyższej jakości technologia, która nie tylko zaspokaja potrzeby naszych Klientów, ale również pomaga środowisku w powrocie do naturalnej równowagi. Jesteśmy zawodowymi sprzedawcami fotowoltaiki i innych rozwiązań, takich jak pompy ciepła i magazyny energii. Celem naszej firmy, obok stworzenia warunków dla rozwoju przedsiębiorczości współpracowników, jest budowanie świadomości na temat odnawialnych źródeł energii oraz poprawa stanu środowiska, dzięki dostarczaniu ekoenergetycznych rozwiązań dla domu. W JAKI SPOSÓB DZIAŁALNOŚĆ SPÓŁKI ODPOWIADA NA POTRZEBĘ BEZPIECZEŃSTWA I ZAUFANIA W BIZNESIE?
Rafał Kołłątaj: Nieoczekiwane zmiany, do jakich doszło na całym świecie w związku z pandemią koronawirusa, wstrząsnęły gospodarką. Polski biznes również stanął w obliczu ogromnego wyzwania, jakim jest zabezpieczenie firmy, zachowanie płynności finansowej i zapewnienie ochrony pracownikom. Bezpieczeństwo i zaufanie to kluczowe wartości, by utrzymać się na rynku pomimo zawirowań. My rozpatrujemy je na kilku płaszczyznach. Po pierwsze są to relacje wewnątrz organizacji, po drugie relacje z partnerami,
a po trzecie technologia zapewniająca bezpieczeństwo naszym Klientom. W Columbus Elite wierzymy, że zaufanie jest jednym z najważniejszych zasobów organizacji. Z jednej strony są to zobowiązania organizacji wobec pracowników, ale z drugiej strony – również pracowników wobec organizacji. W zaufaniu niezwykle istotnym elementem jest wzajemne wspieranie się obu stron, które buduje poczucie bezpieczeństwa. Zaufanie jest bardzo ważną relacją, która wpływa na efekty pracy, zaangażowanie organizacyjne, satysfakcję z pracy oraz atmosferę wewnątrz organizacji. P.B.: Wychodzimy z założenia, że relacje, które opierają się na zaufaniu, są nie tylko długofalowe, ale również przekładają się na sprawną współpracę nad projektami oraz realizację założonych celów. Przynależność do Grupy Kapitałowej Columbus gwarantuje nam pełną stabilizację i bezpieczeństwo zarówno w obszarze technologicznym, jak i operacyjnym. Obecny model biznesowy stanowi dla nas oś budowania zespołów sprzedażowych, Zielonej Franczyzy i ciągłego rozwoju. Technologia, którą oferujemy, nie tylko pomaga ludziom w rozwiązywaniu wielu pojawiających się obecnie problemów czy poszukiwaniu nowych możliwości, ale także w zapewnieniu bezpieczeństwa. Bezpieczeństwa energetycznego,
21
TEMAT NUMERU
finansowego, a także bezpieczeństwa ekologicznego – tę obietnicę spełnia nasza marka, a także produkty, które oferujemy Klientom. CZY ZWIĘKSZANIE UDZIAŁU OZE W MIKSIE ENERGETYCZNYM POZWOLI BUDOWAĆ SKUTECZNE STRATEGIE BIZNESOWE W NAJBLIŻSZYCH LATACH?
R.K.: W Polsce trwa zielona rewolucja. Odnawialne Źródła Energii to szansa dla polskiej gospodarki, ale także spore wyzwanie dla polskiej elektroenergetyki. Proponowane zmiany w systemie rozliczeń prosumenckich, systemy wsparcia OZE, promocja technologii magazynowania energii to działania mające z jednej strony zwiększyć udział czystej energii w miksie energetycznym kraju, a z drugiej przygotować system na transformację energetyczną. P.B.: Zwiększanie udziału OZE w miksie energetycznym pozwoli budować skuteczne strategie biznesowe, ale tylko firmom myślącym szerzej. Energetyka prosumencka to już nie tylko fotowoltaika. W najbliższym czasie nasz sektor będzie coraz mocniej dążył do całkowitej samowystarczalności energetycznej. Powiązane jest to także z rozwojem budownictwa zeroenergetycznego i pasywnego, magazynowania energii czy elektromobilności. Małe firmy, nieprzygotowane do zmian, już zaczynają tracić udział w rynku, który powoli się konsoliduje. To dobra informacja dla dużych graczy, jak Columbus. Grupa Kapitałowa Columbus Energy, której jesteśmy częścią, rozwija się bardzo dynamicznie w wielu obszarach. Budowanie własnych zielonych aktywów, lojalizowanie właścicieli domów i biznesów oraz rozwój nowych produktów i usług zapewnia stabilną pozycję przez kolejne dekady. Rozwój OZE w Polsce to ogromne możliwości rozwoju nie tylko dla nas i naszego biznesu. Jako Columbus Elite, dzięki Zielonej Franczyzie, dajemy szansę przedsiębiorcom na przebranżowienie i rozwijanie biznesu przez kolejne kilkanaście lat w sektorze OZE. Koncepcja tego modelu sprzedaży bazuje na doświadczeniu całej Grupy Kapitałowej, kształtowaniu się nowego ładu gospodarczego oraz zmian, jakie zachodzą na rynku.
ROZWÓJ OZE W POLSCE TO OGROMNE MOŻLIWOŚCI ROZWOJU NIE TYLKO DLA NAS I NASZEGO BIZNESU. JAKO COLUMBUS ELITE, DZIĘKI ZIELONEJ FRANCZYZIE, DAJEMY SZANSĘ PRZEDSIĘBIORCOM NA PRZEBRANŻOWIENIE I ROZWIJANIE BIZNESU PRZEZ KOLEJNE KILKANAŚCIE LAT W SEKTORZE OZE.
pracy z Columbus Elite. Franczyzobiorcy od samego początku otrzymują pełne zaplecze teoretyczne i technologiczne, by dzięki wysokim standardom i innowacyjnej technologii osiągać wyznaczone cele. CO W PRAKTYCE OZNACZA DOŁĄCZENIE DO ZIELONEJ FRANCZYZY?
P.B.: Przede wszystkim umożliwia przebranżowienie pod opieką partnera o ugruntowanej pozycji na rynku. Zielona Franczyza to rozwiązanie dla firm, które nie posiadają zaplecza technologicznego i finansowego. Columbus Elite umożliwia przedsiębiorcom rozpoczęcie działalności sprzedażowej w bardzo rozwojowym sektorze. Zielona Franczyza daje możliwość korzystania między innymi z know-how i koncepcji działalności franczyzodawcy, a także pełnego wsparcia w prowadzeniu działalności gospodarczej. Dołączenie do Zielonej Franczyzy pozwala na sprzedaż najwyższej jakości produktów i usług z zakresu nowoczesnej energetyki. Fotowoltaika, pompy ciepła, ładowarki do samochodów elektrycznych, magazyny energii to tylko część naszych rozwiązań. Do tego dochodzi usługa, jaką jest „Prąd jak powietrze”, polegająca na wykorzystywaniu 100% zgromadzonych nadwyżek energii z fotowoltaiki, a już niedługo umożliwiająca tokenizację. To prawdziwa rewolucja, która całkowicie zmieni energetykę prosumencką i wyniesie ją na światowy poziom. W CZYM TKWI TAJEMNICA SKUTECZNOŚCI SPÓŁKI?
CZYM JEST ZIELONA FRANCZYZA?
R.K.: Chcemy jak najszerzej dotrzeć z naszymi produktami przeznaczonymi do nowoczesnego, ekologicznego domu, dlatego stale rozbudowujemy naszą sieć partnerską. Z tą myślą powstała również Zielona Franczyza, która jest rozwiązaniem skierowanym zarówno do mniejszych, jak i większych przedsiębiorców. Dzięki niej nasi franczyzobiorcy będą mogli oferować najwyższej jakości kompleksową usługę w zakresie odnawialnych źródeł energii. Zielona Franczyza jest rozwiązaniem biznesowym pozwalającym przedsiębiorcom budować swoją niezależność, opierając się na współ-
22
Business Life Polska
Jak twierdzi nasz Dyrektor Zarządzający Szymon Gruszka: „Każdego dnia pracujemy wspólnie z najbardziej inteligentnymi i kreatywnymi ludźmi w branży odnawialnych źródeł energii, aby następnemu pokoleniu zapewnić lepszą przyszłość. Nasza praca jest naszą pasją, co decyduje o stałym rozwoju organizacji. #ekotransformacja to strategia realizacji Karty Zielonej Transformacji, którą Columbus Elite podpisało z końcem maja 2021 roku we Wrocławiu. Jest to dla nas oficjalne potwierdzenie skierowania wszystkich działań Spółki na
rzecz ochrony środowiska. To dodatkowa motywacja do budowy komplementarnego ekosystemu, skupiającego się na rozwiązaniach zarówno polepszających komfort życia, jak i mających realny wpływ na poprawę stanu środowiska. Filarem naszej spółki są ludzie. To wokół nich budujemy nasz system wartości, a także całe know-how. Inwestujemy w ich rozwój, bo wiemy, że to nasz największy kapitał. Na bazie doświadczeń wypracowaliśmy skuteczne metody działania, które pozwalają rozwinąć im swoje kompetencje w zakresie sprzedaży, negocjacji, umiejętności miękkich i budowania zespołów sprzedażowych ”.
SKĄD TAK SZYBKI ROZWÓJ, STABILNY WZROST AKTYWÓW I WYNIKÓW FINANSOWYCH SPÓŁKI?
P.B.: Wyniki Columbus Elite pokazują wyraźny wzrost sprzedaży i dochodów Spółki w ciągu dwóch lat jej istnienia. Łączna moc zamontowanych instalacji wyniosła ponad 67 MW, co na koniec marca 2021 roku dało ponad 15 000 mikroinstalacji zamontowanych na domach Klientów w całej Polsce. Najbardziej cieszy nas fakt, że nasze działania mają wymierny efekt. Dzięki rozwiązaniom z zakresu OZE, jakie oferujemy, do tej pory ograniczyliśmy ślad węglowy polskich rodzin o 18 563,78 ton! Taka ilość odpowiada posadzeniu ponad 3 milionów drzew.
23
TEMAT NUMERU
R.K.: Dzięki progresywnemu nastawieniu i zapleczu technologicznemu naszej Grupy Kapitałowej możemy zagwarantować Klientom najwyższej jakości kompleksową usługę, tak pożądaną na rynku. Rozpoznawalność marki i popyt na produkty oferowane przez Columbus Elite powoduje sukcesywny wzrost zysków i aktywów. A każdy wzrost wolumenu sprzedaży daje duże przełożenie na zysk. W JAKIM STOPNIU SIŁA MARKI PRZEKŁADA SIĘ NA DZIAŁANIE DOBREJ FRANCZYZY?
P.B.: Siła naszej marki opiera się na zaufaniu, zaangażowaniu i otwartym nastawieniu. Wierzymy, że im większą wagę przywiązujemy do proekologicznych i prospołecznych działań, tym bardziej umacniamy naszą pozycję. Doskonale wiemy, że by zmieniać świat na lepsze, potrzeba tylko jednego: ludzi. Dołączając do zielonej franczyzy, przedsiębiorcy mają pewność, że ich praca ma znaczenie nie tylko dla firmy, ale dla całego społeczeństwa. Działanie pod szyldem Columbus Elite to gwarancja zbudowania wiarygodnej firmy, co bezpośrednio przekłada się na zysk. R.K.: Dobra franczyza to nie tylko mocna marka, ale solidne know-how, które oferujemy przedsiębiorcom. Filary, na
24
Business Life Polska
których opiera się nasza współpraca, to między innymi partnerstwo i edukacja, które są kluczem do budowania trwałości sieci franczyzowej. Wszystkim franczyzobiorcom zapewniamy pełne wsparcie w digitalizacji procesów, szkolenia produktowe, techniczne i operacyjne. Ale to nie wszystko, dzielimy się także naszym doświadczeniem i wypracowanymi, skutecznymi technikami sprzedażowymi, które są gwarancją sukcesu. P.B.: Angażując się w Zieloną Franczyzę, liczymy także na wymianę wiedzy i doświadczeń. Zbieranie informacji bezpośrednio z rynku i od partnerów pozwoli jeszcze skuteczniej skalować nasz biznes, a także dopasować się do aktualnych trendów. Wychodzimy z założenia, że kto stoi w miejscu, ten się cofa. My idziemy cały czas do przodu, czasem także pod prąd! Spółka rozwinęła swój potencjał eko w ciągu ostatnich 12 miesięcy, kiedy pisaliśmy o niej w naszym magazynie. Kolejny raport, który będzie opublikowany po emisji tego wydania, w sierpniu, może być również dowodem na mocny i skuteczny model biznesowy. ⚫
JAK DZIAŁA GOSPODARKA
ROPY NAFTOWEJ? TEKST MARCIN GOMÓŁKA
Zjednoczone Emiraty Arabskie, Arabia Saudyjska, Kuwejt – to jedne z wielu krajów, których głównym źródłem dochodów jest wydobycie i eksport ropy naftowej. Dzięki naturalnym bogactwom większość tych państw prosperuje na wysokim poziomie. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową. WŁADZA NAD GOSPODARKĄ
W roku 1928 powstało nieformalne porozumienie korporacji wydobywających ropę naftową, nazywane Siedmioma Siostrami. W skład porozumienia wchodziły doskonale znane firmy, takie jak Exxon, Shell i Texaco. Ich głównym dążeniem było ograniczenie wzajemnej konkurencji i obniżenie cen ropy na Bliskim Wschodzie. Po II wojnie światowej, kiedy popyt na ropę stał się naprawdę znaczący, ich działalność stała się prawdziwą zmorą dla krajów wydobywających ropę, w szczególności arabskich. Doprowadziło to do powstania organizacji OPEC, która szybko przejęła rolę podmiotu regulującego ceny ropy. Organization of the Petroleum Exporting Countries (w skrócie OPEC) zrzesza obecnie 13 krajów i od ponad 60 lat reguluje ceny ropy naftowej na całym świecie. Porozumienie między państwami członkowskimi pozwala im na prowadzenie wspólnej polityki cenowej poprzez regulowanie wydobycia. W ten sposób kraje OPEC nie muszą konkurować ze sobą i ustalają ceny eksportu ropy poprzez racjonowanie jej wydobycia. To prawo popytu i podaży w najczystszej postaci – mniejsze wydobycie oznacza wzrost cen ropy na światowych rynkach. Utrzymanie rentowności wydobycia nie jest jedynym celem OPEC, o czym boleśnie przekonały się Stany Zjednoczone, gdy 26
Business Life Polska
do handlu ropą wkroczyła polityka. W roku 1973, w odpowiedzi na wojnę pomiędzy Izraelem a koalicją Egiptu i Syrii, OPEC postanowił wstrzymać handel ropą z krajami popierającymi Izrael, czyli USA i państwami Europy Zachodniej. Zaowocowało to pierwszym kryzysem naftowym, który przez lata wyniszczał gospodarki krajów wysoko rozwiniętych. W tym samym czasie ceny ropy wzrosły wielokrotnie, a państwa zrzeszone w OPEC bardzo się przy tym wzbogaciły. WSPÓŁCZESNE ZNACZENIE OPEC
Po pierwszym kryzysie naftowym na całym świecie zaczęto intensywnie dążyć do tego, by uniezależnić się od dostaw ropy z Bliskiego Wschodu. Wskutek tego rozpoczęto intensywną eksploatację złóż na całym świecie oraz opracowano wiele alternatywnych metod pozyskiwania energii, takich jak energetyka jądrowa. Ogromne zasoby ropy na Alasce i pod dnem Morza Północnego dały Stanom Zjednoczonym i Europie większą niezależność od OPEC, tym samym zmniejszając jej znaczenie. Organizacja wciąż jednak jest największym zrzeszeniem eksporterów ropy na świecie i powiększa się o kolejne kraje. Aktualnie OPEC odpowiada za połowę światowego wydobycia ropy i ma pod kontrolą ponad 70% jej światowych zasobów. To jednak nie wystarczy, by rządzić światową ekonomią.
FOTO: RISHAB LAMICHHANE, UNSPLASH
KTO USTALA CENY
FOTO: CHRISTOPH SCHULZ, UNSPLASH
OPEC+
OPEC nie jest oczywiście jednolitym, bezproblemowym, opartym na przyjaźni układem sił. Na przestrzeni lat kolejne kraje opuszczały organizację i dołączały do niej (ponownie lub po raz pierwszy). Wynika to z tego, że bardzo często jeden lub więcej krajów dąży do ustalenia innych limitów wydobycia, by ratować swoją gospodarkę. Równolegle z OPEC istnieje organizacja OPEC+, do której należą wszystkie kraje OPEC oraz 10 kolejnych państw, którym przewodzi Rosja. Współpraca z Rosją nie należy do najłatwiejszych, o czym można się było przekonać na początku pandemii. Rosja sprzeciwiała się obniżeniu cen ropy, ponieważ stanowiło to poważny cios dla jej gospodarki. To właśnie OPEC+ jest obecnie głównym regulatorem cen produktów naftowych na świecie. W ostatnim czasie o organizacji było głośno z powodu braku porozumienia pomiędzy państwami członkowskimi. Udało się jednak dojść do kompromisu, pozwalając Zjednoczonym Emiratom Arabskim na zwiększenie wydobycia. Powinno się to przełożyć na spadek cen w najbliższych miesiącach. ⚫
27
GOSPODARKA
Gospodarka po COVID-19 Czy to czas na optymizm? TEKST WOJCIECH KONDRACIUK
Jest sierpień roku 2021 – wiele osób na dobre zapomniało o pandemii, gospodarka zaczyna nadrabiać straty, bezrobocie spada... Ale jak długo utrzyma się ten stan? Czy to dobry moment na inwestycje, a może powinniśmy poczekać na rozwój wydarzeń? Zdania są podzielone. ENTUZJAZM
A co ze zmniejszoną produkcją? Na tym też stracili wyłącznie konsumenci – zmniejszona podaż zaowocowała wyższymi cenami, a producenci elektroniki użytkowej, samochodów, czy choćby materiałów budowlanych od roku nie wyrabiają się z produkcją, ale z pewnością nie tracą na ich sprzedaży. Zwłaszcza że spadki sprzedaży trwały zaledwie kilka miesięcy. Po pierwszej fali sektor handlowy wrócił do formy sprzed pandemii, a niektóre jego gałęzie (sprzedaż internetowa) zanotowały duże wzrosty. Ludzie wciąż kupują elektronikę i samochody, a nawet budują domy – i to pomimo ogromnych wzrostów cen materiałów. Podobnie jest z firmami. One również chcą inwestować.
FOTO: BRENDAN CHURCH, UNSPLASH
W poprzednim numerze pisaliśmy o tym, kto wzbogacił się na pandemii. Okazało się, że największym beneficjentem koronakryzysu są ludzie najbogatsi oraz prowadzone przez nich firmy. To zdaje się stać w sprzeczności z ogromnym wzrostem bezrobocia, cięciami kosztów i przerwami w produkcji. Kluczem do zrozumienia tej sytuacji są właśnie cięcia kosztów, które okazały się naprawdę skuteczne. Redukcja etatów, zamykanie placówek stacjonarnych, przenoszenie działalności do internetu i praca zdalna pozwoliły korporacjom zaoszczędzić miliony. Koszty prowadzenia działalności spadły, a przychody – ku zaskoczeniu wszystkich – pozostały na wysokim poziomie.
28
Business Life Polska
FOTO: CARLOS ARANDA, UNSPLASH
Firmy, zwłaszcza średnie i duże, cieszą się nadmiarem gotówki... choć to akurat nie do końca jest powód do radości. Aby firma rosła, pieniądze powinny być w nieustannym obrocie. Tymczasem wiele firm boryka się z brakiem inwestycji i stagnacją rozwoju, przy jednoczesnym wzroście zamówień. Najprostszym sposobem na odwrócenie tej sytuacji jest zwiększanie zatrudnienia. Pracownicy mogą też liczyć na wzrost płac. Na amerykańskim rynku pracy trwa spore ożywienie – mówi się wręcz o braku rąk do pracy. Winę za ten stan przypisuje się wyjątkowemu zapotrzebowaniu na pracowników, jednak to nie jest prawda. Bezrobocie w USA jest wciąż bardzo wysokie. Liczba wolnych miejsc pracy wynosiła w czerwcu 9,2 miliona, a liczba zarejestrowanych bezrobotnych to około 9,5 miliona. Wiele osób woli korzystać z programów wsparcia bezrobotnych i otrzymywać od państwa 300 dolarów miesięcznie, niż podjąć legalną pracę.
Z drugiej strony okazuje się, że wielu zatrudnionych znów zarejestrowało się jako bezrobotni po zaledwie kilku miesiącach. Masowe migracje zawodowe nie zawsze są skuteczne – czasem trudno znaleźć pracę, która będzie nam odpowiadała, a przy takim zalewie ofert można być wybrednym. Z drugiej strony pracodawcy chcą wysokiej efektywności, a ich doświadczeni i wykwalifikowani pracownicy, zwolnieni w czasie pandemii, raczej nie mieli problemów ze znalezieniem innego źródła zatrudnienia. Prognozy ekonomiczne dla Polski również nastrajają optymistycznie. Jesteśmy w ścisłej czołówce państw, które najlepiej poradziły sobie z kryzysem wywołanym koronawirusem (lepiej zniosły go tylko Irlandia i Rumunia). Zadowalające jest także tempo wzrostu gospodarki, a raczej nadrabiania strat – szacuje się, że wzrost gospodarczy w roku 2021 może przekroczyć 5%. Nie każdy jednak podziela ten entuzjazm.
29
GOSPODARKA
PESYMIZM
Przykład amerykańskiego rynku pracy pokazuje, że Stany Zjednoczone zdają się uważać pandemię za zakończoną. Zupełnie innego zdania jest polski rząd, który już zapowiada kolejną falę koronawirusa, ostrzega przed mutacją Lambda i zamierza wprowadzić obowiązek szczepień na COVID-19. Podobne nastroje podziela cała Unia Europejska. Odsetek osób zaszczepionych w USA jest co prawda nieco wyższy niż w krajach Wspólnoty, jednak różnica rzędu 3% (54% kontra 51% – dane z 1 lipca 2021) raczej nie jest wyjaśnieniem dla tak radykalnej różnicy w podejściu do pandemii.
FOTO: PIXABAY
Stany Zjednoczone przyjęły taktykę luzowania obostrzeń, podczas gdy na Starym Kontynencie kolejny lockdown jest już tylko kwestią czasu. Inwestorzy w Polsce i Europie są przez to nieco
ostrożniejsi. Według danych Banku Gospodarstwa Krajowego i Polskiego Instytutu Ekonomicznego co piąta firma planuje zwiększenie zatrudnienia, aby podołać wzrostowi liczby zleceń. Dotyczy to w szczególności dużych firm z branży budowlanej – a tu trzeba wziąć poprawkę na trwający właśnie szczyt sezonu na prace budowlane, wykończeniowe i wszelkiego rodzaju modernizacje budynków. Dużo mniejsze zapotrzebowanie dotyczy pracowników handlu, choć i w tym przypadku jest ono dosyć wysokie – mowa o 10% firm z tej branży. Oczywisty jest jednak fakt, że wizja kolejnego lockdownu skutecznie powstrzymuje wiele przedsiębiorstw przed zwiększaniem zatrudnienia i dużymi inwestycjami. Może się bowiem okazać, że zatrudnianie pracowników oraz poświęcanie czasu i środków na ich wdrożenie przyniesie straty w sytuacji, gdy konieczna będzie kolejna redukcja etatów. ⚫
30
Business Life Polska
POMAGAMY SPEŁNIAĆ MARZENIA
99CAMP
A MOŻE BY TAK RZUCIĆ WSZYSTKO... I WYJECHAĆ W BIESZCZADY? NIEZALEŻNIE GDZIE SIĘ WYBIERASZ, U NAS NIE MA LIMITÓW KILOMETRÓW. WYNAJMIJ KAMPERA I POCZUJ WOLNOŚĆ JAKĄ DAJE. PRZEŻYJ PRZYGODĘ I POCZUJ SWOBODĘ. W PREZENCIE PEŁNE WYPOSAŻENIE I BUTELKA PROSECCO.
#99CAMPRENT
99CAMPRENT
99CAMP
+48 731 789 789
99camp.pl
PODRÓŻE
Island Hopping B A H A M Y
TEKST I ZDJĘCIA MACIEJ MAJERCZAK
Niespełna kilkadziesiąt mil od Florydy znajduje się archipelag ponad 700 wysp rozsianych na obszarze aż 470 tys. km2, miejsce zdjęć wielu filmowych superprodukcji, by wymienić choćby „Piratów z Karaibów” czy niektóre części przygód Jamesa Bonda. Tutaj swoje wakacyjne domy mają Bill Gates, Johnny Depp i inni amerykańscy krezusi, ale „przeciętni” Amerykanie również lubią spędzać tu urlop, bo jest ciepło, blisko, no i nie trzeba się gimnastykować z obcym językiem. Jedziemy na Bahamy!
32
Business Life Polska
33
PODRÓŻE
L
oty do Nassau od niedawna wprowadził niemiecki Condor. Z Frankfurtu w niespełna 11 godzin dolecimy bezpośrednio do stolicy Bahamów (lot powrotny jest z przystankiem w Hawanie) dość wygodnym Dreamlinerem, z nieco mniej miłymi stewardesami. Słysząc o Bahamach, każdy kojarzy właśnie stolicę, Nassau, ale mało kto zdaje sobie sprawę, że jest to archipelag kilkuset cudownych – w większości dziewiczych – wysp, otoczonych bajecznie turkusową wodą i śnieżnobiałym, aksamitnym piaskiem. Nassau, stolica Bahamów, bardzo przypomina inne stolice Wysp Karaibskich (tak na marginesie, Bahamczycy nie uważają się za część Karaibów), jak Oranjestad czy Fort-de- France, z kolorową kolonialną architekturą i widocznymi śladami europejskiej przeszłości. W tym malutkim miasteczku życie toczy się głównie wokół portu, gdzie cumują wielkie liniowce z tysiącami turystów. Przy dokach jest mnóstwo handlarzy sprzedających wszystko: od kolorowych magnesów na lodówkę po wyłowione w tutejszych wodach piękne różowe muszle. Mieszczą się tu też dość kiczowate bary i sklepy z pamiątkami. Jako że Bahamy to główny punkt przerzutowy i „węzeł komunikacyjny” towarów płynących z Kolumbii do USA, z pewnością przy porcie można kupić dużo więcej niż tandetne muszle, tyle że nie w sklepach, a u „prywaciarzy”, no i rzecz jasna bez paragonu. W Nassau jest również znany na całym świecie (jeden z dwóch) wielki i różowy jak filmowa „pantera” hotel Atlantis. Monumentalna budowla to właściwie wielofunkcyjna instytucja. Oprócz hotelu mieszczą się tu także akwarium, kasyno, centrum handlowe i szereg pomniejszych działalności. Można zatem „pobrykać” z rekinami, ale i przebimbać kilka stówek, grając w ruletkę. Osobom lubiącym bardziej kameralne zakwaterowanie i więcej prywatności
zdecydowanie polecam ucieczkę od Nassau jak najdalej. Archipelag Exuma to 365 wysp i atoli, otoczonych wodą w obłędnym szafirowym kolorze. To miejsce stroniące od masowej turystyki, dziewicze i urzekające, z ultraluksusowymi kurortami i pięknymi willami, gdzie często goszczą hollywoodzcy celebryci. Do tego dochodzą
34
Business Life Polska
znakomite warunki do nurkowania i wędkowania. Archipelag jest oazą prywatności i spokoju, rajem, w którym można się doskonale „zresetować”, kiedy w Polsce za oknem typowa jesienno-zimowa szarówka. Jedna z wysp, Big Major Cay, jest naprawdę nietypowa, a to za sprawą jej dość oryginalnych mieszkańców – pływających świń. Jak na bezludną wyspę dostały się świnie? Otóż legenda głosi, że zostały porzucone przez żeglarzy, którzy zabrali ze sobą świnki jako prowiant, a którym nie udało się już wrócić z wyprawy. Inna wersja mówi, że świnie są potomkami rozbitków jakiegoś statku, którym w wyniku katastrofy udało się dopłynąć do brzegu. Tak naprawdę ta różowa trzoda jest własnością prywatną, a czar legendy pryska, gdy można dostrzec, że każda ma swój numerek przystemplowany do ucha. Nie zmienia to faktu, że pływanie ze świniami gdzieś na drugim końcu świata w bajecznych kolorach Atlantyku i dokarmianie ich pieczywem to superfrajda (uwaga! potrafią ugryźć). Drugą wyspą, która zawróciła mi w głowie na dobre, jest Harbour Island, będąca częścią większej Eleuthery. Można ją obejść wzdłuż i wszerz w godzinę, zaś jej zabudowa to swoiste pomieszanie z poplątaniem snobistycznej, lecz dobrze ukrytej elegancji, z tą nieco przypominającą slumsy. Takie zestawienie daje interesujący kontrast; bo kto by chciał oglądać same slumsy czy też samych nudnych milionerów... Piękne kolonialne domy o zróżnicowanej, pastelowej kolorystyce, z czarującymi gankami, ogrodzone prostymi białymi, niewysokimi płotami, bardzo gościnna, leniwie uśmiechnięta lokalna społeczność, a do tego świeże, złowione „tuż za rogiem” owoce morza. Na wyspę można się dostać promem (płynie ponad 2 godziny z Nassau), na którym zjemy szybkie przekąski i napijemy się lokalnego piwa. Na wyspie Harbour znajduje się znana ze swojego różowego koloru plaża Pink Sands, której wygląd na zdjęciach zamieszczanych na instagramowych profilach niestety zdecydowanie odbiega od rzeczywistości. Oczywiście skłamałbym mówiąc, że nie jest piękna, ale przy obecnych możliwościach edycji nawet amatorskiej fotografii i filtrach „nakładanych” na zdjęcia nasuwa się pytanie, czy rzeczywiście jest różowa?
Jedno jest pewne – plaża jest bardzo długa i relatywnie pusta, nie ma tu parawanów i facetów w trójkątnych kąpielówkach Speedo, a woda jest bajecznie turkusowa. W dodatku jadłem tam nieziemsko dobre taco ze świeżymi krewetkami i salsą mango. Czy myśleliście kiedyś, aby popływać w morzu pełnym rekinów, snurkować i patrzeć, jak kilkanaście pokaźnych ryb z wielkimi i ostrymi zębami krąży pod wami, a nawet się o was ociera?! Stuart Cove’s Dive to jedna z najbardziej znanych na wyspach szkół nurkowania i wszystkiego, co z tym związane. Bahamy to bez wątpienia światowa stolica nurkowania z rekinami i – choć może to brzmieć dwuznacznie – ich karmienia. Trzeba bowiem wiedzieć, że w oddalonych o kilkadziesiąt mil Stanach Zjednoczonych świadczenie takich usług jest całkowicie zabronione i nielegalne. Budzi to wiele kontrowersji, tym bardziej że zdarzają się wypadki zranień czy nawet przypadki śmiertelnych (dla ludzi) starć z rekinami. Biznes ten przynosi jednak wyspom ok. 80 milionów dolarów rocznie, dlatego władze zakazały odłowu tego gatunku w ich wodach terytorialnych. Dla mnie było to bardzo ciekawe doświadczenie, ale przede wszystkim bardzo trudne wyzwanie z kilku powodów. Panicznie boję się pływać na otwartych wodach, nie wspominając już o lęku przed rekinami. Gdy nakładam maskę i wkładam rurkę do ust, mój oddech od razu przyspiesza, zaczynam się nerwowo rozglądać wokoło i marzę, żeby jak najszybciej stanąć na pokładzie.
Generalnie za każdym razem, kiedy to robię, zastanawiam się, dlaczego. Może, aby w końcu przełamać strach, a może po prostu lubię mocne wrażenia. Na pewno nie pomógł mi fakt, że noc wcześniej wypiłem zbyt dużo ginu z tonikiem (opcja all inclusive w hotelu), a wstać musiałem o 5.00 rano. Do tego wyjątkowa jak na tę część świata pogoda była dość mizerna, wiał silny wiatr, było około piętnastu stopni, a na łódce większość osób dostała choroby morskiej. Wyjątkiem byli Rosjanie, którzy choć także nie wylewali za kołnierz, to na łódce sprawiali wrażenie bardzo rześkich, a wieść, że zaraz będą pływać z rekinami, zdawała się nie robić na nich większego wrażenia. Nie było łatwo, ale z czystym sumieniem mogę powiedzieć, że było warto. Uczucie nie do opisania. Bahamy to bez wątpienia dość daleka i droga destynacja dla przeciętnego Polaka. Na miejscu, aby skorzystać z tych ciekawych atrakcji, nie ograniczając się do mającego niewiele do zaoferowania Nassau, trzeba przemieszczać się samolotem lub łodzią, co generuje dodatkowe, niemałe koszty. Lecz piękno Bahamów, krystalicznie turkusowe wody, które podobno można dostrzec z kosmosu, niespotykany nigdzie indziej śnieżnobiały piasek, zawsze uśmiechnięci Bahamczycy czy prywatność tych mniejszych wysp są warte każdych pieniędzy. ⚫
35
PRZEWODNIK HOTELOWY
KIERUNEK – IRLANDIA TEKST RENATA NAWROCKA
Tym razem zapraszamy Państwa w podróż do Irlandii, a konkretnie do malowniczego hrabstwa Kilkenny. Ten rejon kraju Celtów – ze względu na uwarunkowania geograficzne – może właściwie służyć jako synonim nieoficjalnej nazwy Irlandii, czyli Zielonej Wyspy.
O
biekt naszego zainteresowania, hotel Mount Juliet, położony jest w urokliwej dolinie rzeki Nore, w południowo-wschodniej Irlandii. Mimo że okolica wydaje się nieco odludna, do hotelu dostaniemy się bez trudu. Znajduje się on bowiem prawie dokładnie w połowie drogi z Cork do Dublina (które łączy autostrada). Oznacza to nieco ponad godzinę jazdy z międzynarodowego lotniska w Dublinie i 30 minut od lotniska w Waterford – słynnego miasta wikingów.
ODŚWIEŻONA TRADYCJA
Siedzibą hotelu jest oryginalny pałacyk, niemal modelowy przykład tzw. stylu angielskiego w dawnej architekturze. Pieczołowicie zrewitalizowana budowla oficjalnie powstała w osiemnastym wieku, jednak jej rzeczywiste początki sięgają trzech stuleci wstecz. Podczas renowacji budynku odkryto bowiem fundamenty i fragmenty murów zamku obronnego, który stał niegdyś w tym miejscu, a którego pozostałości wykorzystano przy wznoszeniu istniejącej budowli. WNĘTRZA
Mount Juliet oferuje trzydzieści jeden pokoi gościnnych o starannie zaaranżowanych wnętrzach, utrzymanych w dopasowanej do architektury, klasycznie eleganckiej stylistyce. Pięciogwiazdkowy obiekt, należący do międzynarodowej sieci niewielkich, ale luksusowych hoteli (SLH – Small Luxury Hotels), ma więc charakter kameralny, co zapewne jest jednym z powodów dość długiego oczekiwania na wolne terminy rezerwacji… Choć każdy pokój w irlandzkim hotelu jest urządzony inaczej, jest coś, co je łączy: wyrafinowane detale i dodatki, szlachetne tkaniny oraz duża ilość naturalnego światła. Każdy pokój jest nazwany i ma swój niepowtarzalny styl i historię. Większość wyposażenia stanowią oryginalne, gruntownie odrestaurowane meble.
36
Business Life Polska
Częścią 600-hektarowej posiadłości Mount Juliet jest także zespół dziesięciu niewielkich apartamentów o nazwie Rose Garden Lodges, urządzonych w dawnych zabudowaniach gospodarczych. Każdy z apartamentów jest właściwie osobnym mieszkaniem wyposażonym w kompletną kuchnię wraz z jadalnią, łazienkę i dwie sypialnie. Jest to ciekawa propozycja dla osób ceniących sobie większą przestrzeń i prywatność. Posiadłość jest też rajem dla golfistów – mają do swojej dyspozycji pełnowymiarowe, osiemnastodołkowe pole golfowe. Warto wiedzieć, że w tym miejscu dwukrotnie (w latach 2002 i 2004) odbyły się mistrzostwa świata w golfie, których zwycięzcami zostali Tiger Woods i Ernie Els. Mount Juliet to bardzo udane połączenie historii i luksusu. Odnajdą się tu zarówno wielbiciele eleganckich i stylowych wnętrz „z duszą”, jak i amatorzy aktywnych form wypoczynku z klasą.
37 ZDJĘCIA: HOTEL MOUNT JULIET
ZDJĘCIA: HOTEL BELLEVUE
PRZEWODNIK HOTELOWY
Z WIDOKIEM NA ADRIATYK TEKST RAFAŁ NOWICKI
Lošinj – urocza chorwacka wyspa na Adriatyku, o powierzchni niewiele ponad 74 km² i linii brzegowej długości aż 121 km. To wespół z łagodnym klimatem pełnym słońca czyni ten zakątek Chorwacji doskonałym miejscem na wakacyjny wypoczynek. W takich oto śródziemnomorskich okolicznościach przyrody znajduje się pięciogwiazdkowy hotel Bellevue. Oryginalnie zbudowany w 1967 roku według projektu uznanego chorwackiego architekta Zdravko Bregovaca, został urządzony zgodnie z wymogami tamtych czasów. Jednak na przestrzeni półwiecza architektura i postrzeganie funkcjonalności wnętrz hotelowych nieco się zmieniły. Zatem coś, co było odpowiednie w dobie panowania komunizmu w ówczesnej Jugosławii, okazało się nie do zaakceptowania w epoce wolnego rynku, także w branży turystycznej. Projekt odnowienia i przebudowy nieco leciwego postsocjalistycznego „dinozaura” (kompleks hotelowy zaprojektowano z rozmachem – liczy ponad 370 tys. km2) początkowo zakładał pozostawienie pewnej części wnętrz hotelu bez zmian architektonicznych, a jedynie ich odświeżenie (malowanie, gipsowanie, cyklinowanie oryginalnych parkietów). Jednak koncepcja połączenia „starszego z nowszym” w tym przypadku się nie sprawdziła i stanęło na całkowitej metamorfozie. W jej wyniku powstał niemal zupełnie nowy obiekt, dostosowany do dzisiejszych standardów i oczekiwań gości. Dlaczego niemal? Otóż okazało się, że podczas prac architektonicznych można zachować nie tyle wygląd, ile pewien niepowtarzalny klimat jednego z najbardziej charakterystycznych elementów hotelu – przestronnego atrium. Zachowano nie tylko jego przestrzeń, ale nawet rosnące tam od wielu lat drzewa. Przestrzeń, uzupełniona o wyłożone drewnem tarasowe „wyspy”, dodatkowe nasadzenia (drzewami cytrynowymi, pomarańczowymi i grejpfrutowymi) i oświetlenie oraz wzbogacona o fantazyjny, przeszklony zygzakowaty łącznik, stała się wręcz wizytówką hotelu.
38
Business Life Polska
Wnętrza pokoi gościnnych nie porażają oryginalnością wystroju, ale też nie można im nic zarzucić. To tak zwany „styl międzynarodowy”, w którym dobrze poczują się przyjezdni z różnych stron świata – wysokiej jakości tkaniny, dodatki, wykończenia, gdzieniegdzie inkrustowane designerskim fotelem czy stolikiem. A przede wszystkim obszerne balkony (w penthouse'ach tarasy) pozwalające rozkoszować się klimatem i widokiem na – parafrazując tytuł piosenki grupy Lombard – Adriatyk gorący... ⚫
39
Inwestycje
RODOS, CZYLI URLOP NA DZIAŁCE TEKST RAFAŁ NOWICKI
FOTO: PIXABAY
Nadejście tegorocznej wiosny znów rozbudziło zainteresowanie klientów działkami rekreacyjnymi – zarówno tymi nabywanymi na własność, jak i dzierżawionymi (działki w Rodzinnych Ogrodach Działkowych). Od zeszłego roku popyt na jedne i drugie jest dodatkowo stymulowany przez trwającą epidemię i wprowadzone w związku z nią obostrzenia, które istotnie, by nie powiedzieć drastycznie, ograniczały nie tylko swobodę podróżowania, ale też spędzanie wolnego czasu na świeżym powietrzu. Sposobem na rozwiązanie tego problemu może być zapewnienie sobie opcji wypoczynku na własnej działce. Nie trzeba nosić maseczki, zachowywać dystansu społecznego czy przestrzegać innych, narzuconych odgórnie rygorów związanych z zapobieganiem rozprzestrzenianiu się COVID-19.
40
Business Life Polska
W
II kwartale 2020 roku popyt na działki rekreacyjne był ponad dwukrotnie wyższy niż rok wcześniej (2019). Wiele wskazuje na to, że wzmożone zainteresowanie działkami rekreacyjnymi będzie także w tym roku. Wynika to z blisko 30-procentowego wzrostu popytu na takie działki w I kwartale 2021 względem analogicznego okresu ubiegłego roku. To czytelna rynkowa odpowiedź na często nieprzewidywalne decyzje władz, uniemożliwiające zaplanowanie nawet krótkiego wypoczynku. Tymczasem ceny działek rekreacyjnych (nie ROD) – w porównaniu z działkami budowlanymi – wciąż pozostają atrakcyjne. Mimo dużego wzrostu popytu oraz stawek, jakich oczekują zbywcy, są one wciąż stosunkowo niskie. Można znaleźć oferty, których cena jest zbliżona do kosztu 10-dniowych wczasów dla całej rodziny w egzotycznym miejscu. Po wczasach zostanie opalenizna i wspomnienia, natomiast z nabytej działki można korzystać przez długie lata. Taki zakup można też potraktować „przyszłościowo” jako lokatę kapitału. Ceny oferowanych do sprzedaży działek rekreacyjnych są bardzo zróżnicowane. Ich wysokość przede wszystkim determinuje lokalizacja – im atrakcyjniejsza, tj. w sąsiedztwie lasu, jeziora czy rzeki, z dogodnym dojazdem, w niewielkiej odległości od dużego ośrodka miejskiego, tym cena jest wyższa. Istotna jest
także wielkość – zwykle im działka jest większa, tym cena za metr kwadratowy jest mniejsza – oraz możliwość zabudowy, o której decyduje treść decyzji o warunkach zabudowy lub zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Poszukiwane są działki rekreacyjne zlokalizowane głównie nad morzem, na Mazurach, w górach, nad rzekami. Dużym zainteresowaniem cieszą się również działki położone na malowniczym Podlasiu oraz na Roztoczu i Kaszubach. WŁASNOŚĆ VS DZIERŻAWA
W serwisach ogłoszeniowych często pojawiają się oferty sprzedaży rodzinnych ogrodów działkowych jako działek rekreacyjnych. Należy wyjaśnić, że rodzinne ogrody działkowe (ROD) zlokalizowane są na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz stowarzyszeń ogrodowych. W związku z tym nie ma możliwości, by użytkownik tego typu działki był jej właścicielem. Zdarza się, że w ogłoszeniach sugerowana jest sprzedaż prawa własności do działki ROD, ale nie można przenieść prawa własności, będąc dzierżawcą. Prawo do działki w rodzinnych ogrodach działkowych nabywa się poprzez zawarcie umowy dzierżawy działkowej z ROD. W sytuacji nabywania prawa od innego działkowca jest to umowa przeniesienia prawa do dzierżawy działki poświadczona notarialnie i zatwierdzona przez stowarzyszenie ogrodowe.
41
Inwestycje
NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ PRZY WYBORZE DZIAŁKI REKREACYJNEJ?
W przypadku pozostałych działek przeznaczonych na cele rekreacyjne, czyli do sezonowego wypoczynku, pod zabudowę letniskową czy do uprawy ekologicznych warzyw i owoców na własne potrzeby, trzeba zwrócić uwagę na kilka ważnych parametrów. Przede wszystkim warto, a nawet trzeba, sprawdzić dane dotyczące prawa własności. Jeśli parcela posiada księgę wieczystą i właściciel udostępni jej numer, można zweryfikować (w elektronicznej księdze wieczystej) m.in. zgodność informacji dotyczących numeru działki, powierzchni, przeznaczenia i ewentualnej zabudowy, prawo własności i dane odnoszące się do współwłaścicieli, ewentualne obciążenia gruntu, umowy z dzierżawcami czy najemcami oraz zapisy mówiące o ustanowieniu służebności drogi dojazdowej. Ostatnia kwestia jest bardzo ważna, ponieważ teren, na którym ma powstać budynek mieszkalny, musi posiadać dostęp do drogi publicznej. Jeśli nabywany grunt takiego dostępu nie posiada, nowy właściciel będzie miał do załatwienia kilka dodatkowych formalności. Wymogi formalne to nie wszystko. Działka rekreacyjna ma służyć odpoczynkowi, więc dojazd do niej nie powinien być wielogodzinną „mordęgą”. Przyjmuje się, że rozsądna odległość od miejsca zamieszkania to maksymalnie półtorej godziny w jedną stronę. Należy zwrócić uwagę na sąsiedztwo, na przykład na to, żeby w okolicy nie było uciążliwych działalności w postaci np. fermy drobiu. Jeśli kupujemy działkę niezabudowaną, a mamy w planach budowę domku letniskowego,
42
bezwzględnie należy sprawdzić dokumenty planistyczne i upewnić się, czy na pewno taka budowla będzie mogła na danej działce powstać. Istotną kwestią jest też ukształtowanie terenu, na którym znajduje się interesująca nas działka. To czynnik bezpośrednio rzutujący na możliwość wykorzystania działki i wzniesienia różnych obiektów – budynku, altany, basenu. Tereny o niekorzystnym ukształtowaniu – pochyłe, zalewowe czy zasypowe – często są bardzo atrakcyjne wizualnie, mogą jednak wymagać przeprowadzenia dodatkowych prac ziemnych, które zminimalizują potencjalne ryzyko płynące z zagrożeń, takich jak np. osuwająca się ziemia. To, rzecz jasna, wpłynie na wzrost kosztów całej inwestycji. Kiedy się już jednak z tym wszystkim uporamy, własny kawałek ziemi zapewni nam swego rodzaju „urlopową niezależność”, bez względu na to, czy nasza działka znajdować się będzie nad morzem, w górach czy w jednym z bardzo licznych w naszym kraju ROD-ów. W ostatnich latach, w związku ze zmianą generacyjną użytkowników, miejsca te coraz częściej przypominają działki rekreacyjne „własnościowe”. Urocze domki, przystrzyżone trawniki, rośliny ozdobne, natomiast mniej grządek z warzywami. Biorąc pod uwagę to oraz z roku na rok wyższe letnie temperatury, kojarzące się z Hiszpanią tudzież Grecją, tytułowe RODOS (zabawnie rozwijane jako Rodzinny Ogród Działkowy Ogrodzony Siatką) zyskuje w tym kontekście nowy wymiar... ⚫
Business Life Polska ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK
BIZNES I EKOLOGIA
KOLEJNE MARKI ZWRACAJĄ UWAGĘ NA ŚLAD WĘGLOWY I WODNY
CZY APLIKACJE TO DROGA DO REDUKCJI WŁASNEJ EMISJI? TEKST JULIA PIĄTKOWSKA, RESPECT ENERGY S.A.
FOTO: MARGOT RICHARD, UNSPLASH
Odpowiedzialność społeczna biznesu to hasło, które już na dobre zadomowiło się w polskich realiach, a kolejne marki coraz prężniej działają na rzecz m.in. środowiska naturalnego. Całkowicie nowe trendy w kampaniach CSR wyznaczają zarówno firmy bezpośrednio związane z problematyką ekologiczną, jak i spółki, które na pierwszy rzut oka mają niewiele wspólnego z najbardziej palącymi wyzwaniami planety. Czujni przedstawiciele rynku stawiają na mobilność, w tym rozwój autorskich aplikacji.
44
Business Life Polska
GRA WARTA ŚWIECZKI?
Aplikacje mobilne w działaniach podmiotów komercyjnych to nie tylko narzędzia służące do promowania wybranych haseł, ale również realna odpowiedź na preferencje samych klientów. Już w roku 2013 autorzy raportu platformy Interaktywnie.pl wskazywali, że na świecie regularnie korzysta się z 2 mld smartfonów, które potencjalnie mogą być nośnikami aplikacji. W tym samym okresie blisko 5,5 mln Polaków miało być użytkownikami internetu mobilnego. Najbardziej optymistycznym, z perspektywy rynku produktów cyfrowych z segmentu mobile, był fakt, iż 58 proc. pobieranych aplikacji miało trafiać do klientów z systemem Android – nośnikiem o wiele tańszym w działaniach marketingowo-biznesowych niż konkurencyjny iOS (wówczas 33 proc.).
Na jakie produkty Polacy stawiali jeszcze 8 lat temu? Według analiz zespołu Interaktywnie.pl prym wiodły komunikatory z wynikiem 44 proc. deklaracji respondentów, choć równolegle duża część badanych wskazywała serwisy społecznościowe oraz aplikacje użytkowe (obie kategorie z 41-proc. wskaźnikiem odpowiedzi). Ten drugi segment nawet teraz cieszy się największą popularnością wśród marek, ponieważ ma znaczny potencjał do działań wizerunkowych i content marketingowych. Podobnie jest z grami, na które stawiało 39 proc. ówczesnych respondentów. Jakie jeszcze czynniki wpływają na skuteczność aplikacji m.in. w kampaniach CSR? Badanie zespołu SW Research z 2018 roku wskazuje, iż 35 proc. Polaków chętnie wybiera marki, które
FOTO:CHRISTIAN WIEDIGER, UNSPLASH
OBECNIE BLISKO 73% WSZYSTKICH SMARTFONÓW TO URZĄDZENIA Z SYSTEMEM ANDROID. Z KONKURENCYJNEGO IOS KORZYSTA 26% UŻYTKOWNIKÓW. POZOSTAŁE SYSTEMY TO MNIEJ NIŻ 1%.
45
FOTO: SAULO MOHANA, UNSPLASH
FOTO: RISHAB LAMICHHANE, UNSPLASH
BIZNES I EKOLOGIA
angażują się w działania społecznie odpowiedzialne. Z raportu Nielsena sprzed 2 lat wynika, że 40 proc. krajowych klientów interesuje się produktami ekologicznymi i naturalnymi. Synergia trzech wyraźnych trendów, a więc technologicznej mobilności Polaków, popularności odpowiedzialnych brandów, a także otwartości na ofertę eko powoduje, że przestrzeń cyfrowa staje się wyjątkowo kusząca dla marek z wielu branż. BANKOWOŚĆ „MOBILNO-EKOLOGICZNA”
Swoich sił w wykorzystaniu trendów mobilnych próbuje już zespół BNP Paribas, który wraz ze szwedzkim fintechem Doconomy rozwija koncept aplikacji umożliwiającej oszacowanie śladu węglowego wydatków realizowanych kartą płatniczą. Takie rozwiązanie jest możliwe za sprawą wcześniejszych projektów Mastercard, które bazują na niezależnie weryfikowanej metodologii Indeksu Åland, stworzonego przez fiński Bank of Åland. System pozwoli użytkownikom zrozumieć, w jakim stopniu na planetę wpływają nasze codzienne zakupy, stołowanie się w restauracjach, czy też podróże. Najpewniej aplikacja BNP Paribas zadebiutuje latem br., choć przedstawiciele banku jeszcze nie zdradzają konkretnej nazwy
46
Business Life Polska
projektu. Wiemy jednak, że licznik śladu węglowego będzie również dostępny bezpośrednio w bankowości mobilnej GOmobile, a docelowo w ofercie ma się pojawić druga usługa – licznik śladu wodnego. Co ważne, decyzja o rozwoju aplikacji to nie pierwsze działanie, które ma na celu komunikację problemu emisji dwutlenku węgla przez BNP Paribas. Spółka od września ubiegłego roku jest jednym z odbiorców całkowicie zielonej energii elektrycznej od Respect Energy S.A. W ramach swojej witryny internetowej firma obracająca produktami z OZE prowadzi licznik redukcji śladu węglowego, który bazuje na odbiorze prądu ze źródeł odnawialnych grupy około 14 tys. klientów (stan na lipiec 2021 roku). – Promocja wartości danej marki poprzez aplikacje mobilne i inne narzędzia cyfrowe to bardzo odważny, ale też niezbędny krok do skutecznej komunikacji. Takie pojęcia, jak ślad węglowy czy świat wodny wymagają przedstawienia obrazowego, i to w konkretnych kontekstach życiowych. Połączenie świata ekologii z bankowością jest bardzo ciekawą propozycją zarówno dla świadomych konsumentów, jak i klientów, którzy jeszcze nie zdają sobie sprawy ze skali zagrożenia – wyjaśnia Julia Piątkowska, ekspertka ds. marketingu ekologicznego z Respect Energy S.A.
CZEGO OD APLIKACJI OCZEKUJĄ EKOKLIENCI?
Szczególnie doświadczenia pandemii zweryfikowały dotychczasowe podejście użytkowników do aplikacji mobilnych i uwypukliły trendy, które już wkrótce mogą stać się wyjątkowo użytecznym standardem. Według analityków z App Annie globalne użycie aplikacji wzrosło o 40 proc. r.d.r. w II kwartale 2020 roku, osiągając rekordowy poziom ponad 200 mln godzin w samym kwietniu. Ponadto użytkownicy coraz chętniej decydują się na tzw. paid-content, gdyż wydatki konsumentów na aplikacje osiągnęły również bezprecedensowy poziom 27 mld dolarów w II kwartale. Wzrosła również częstotliwość nowych pobrań rzędu blisko 35 mld.
Jeśli trendy wśród użytkowników aplikacji nadal będą utrzymywać stały, zielony nurt, już wkrótce najbardziej świadomą grupą konsumentów będą właśnie internauci. Jakie jest więc zadanie odpowiedzialnych marek? Wspieranie działań proekologicznych w sposób szczery, wiarygodny i spójny z profilem działalności. Można to osiągnąć już na etapie decyzji o kupnie kolejnej ryzy papieru (lub prądu, który zasili ową drukarkę). ⚫
FOTO:ETIENNE GIRARDET, UNSPLASH
W ujęciu zachowań i nastrojów użytkowników również obserwujemy ciekawe zmiany. Według badań Mastercard, aż 92 proc. respondentów z Polski deklaruje gotowość do osobistego zaangażowania się w działania na rzecz ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju, jednak praktyka podpowiada, że będą to raczej inicjatywy pośrednie, a nie bezpośrednie. Skutecznym łącznikiem obu podejść mogą być właśnie aplikacje mobilne, za których pośrednictwem nadal nieprzekonani do aktywnego aktywizmu Polacy będą mogli realizować swoje postulaty.
– Marki powinny już teraz zwrócić uwagę na trendy wśród internautów i użytkowników aplikacji mobilnych.Ostatnie badania bezpośrednio wskazują na zwiększoną aktywizację szczególnie ludzi młodych. Ci z kolei najchętniej decydują się na produkty i usługi, które reprezentują pewien zestaw wartości, a potwierdzają to badania m.in. Mastercard. Jeśli 60 proc. respondentów bez wahania wskazuje, że firmy powinny działać w sposób bardziej odpowiedzialny i zrównoważony, to przedsiębiorcy muszą zareagować. Realne zmiany nie wymagają ogromnych budżetów na projekt własnej aplikacji. Wystarczy zacząć od racjonalnego gospodarowania przestrzenią biurową, usystematyzowania pracy zdalnej czy też przejście na zielony prąd – komentuje Julia Piątkowska z Respect Energy.
47
NIERUCHOMOŚCI
RENTA ZA MIESZKANIE CZY TO SIĘ OPŁACA? TEKST ROBERT NIENACKI
W wielu krajach Europy Zachodniej jest to rozwiązanie bardzo popularne, nie tylko wśród osób samotnych. Wykorzystywanie nieruchomości po to, aby uzyskać dodatkowe pieniądze na emeryturze, nazywa się odwróconą hipoteką, bo działa odwrotnie niż kredyt hipoteczny na zakup nieruchomości. Zamiast kupować, sprzedajemy ją, a płatność dostajemy w comiesięcznych ratach, zachowując prawo do dalszego korzystania z domu czy mieszkania. Podobne rozwiązanie – renta dożywotnia, choć od lat obecne w polskiej rzeczywistości prawnej, z trudem zdobywa popularność wśród seniorów pragnących poprawy swojej sytuacji materialnej. ODWRÓCONA HIPOTEKA A RENTA DOŻYWOTNIA
Główną ideą odwróconej hipoteki jest możliwość otrzymywania dodatkowych pieniędzy, które umożliwią podniesienie poziomu życia na emeryturze i zapewnienie większej stabilności finansowej. Odwrócona hipoteka zasadniczo charakteryzuje się tym, że osoba posiadająca nieruchomość może uzyskać do emerytury dodatkowe comiesięczne środki finansowe. W przypadku odwróconego kredytu hipotecznego, który jest dostępny jedynie za granicą, umowa pomiędzy stronami zazwyczaj zawierana jest na czas określony. Statystycznie większość odwróconych hipotek trwa 5-10 lat, po czym emeryt przestaje otrzymywać pieniądze. Z kolei dostępna w Polsce renta dożywotnia jest świadczeniem – jak wskazuje nazwa – wypłacanym dożywotnio. Czas wypłacania świadczeń jest więc tutaj główną różnicą. Oba rozwiązania sprawiają, że emeryci mogą poczuć większy komfort finansowy. MECHANIZM I WYSOKOŚĆ ŚWIADCZENIA
Renta dożywotnia to propozycja dla osób, które posiadają na własność nieruchomość (to może być dom, mieszkanie, grunt, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub prawo użytkowania wieczystego) i chcą poprawić swoją sytuację finansową. W zamian za przekazanie prawa własności do nieruchomości senior otrzymuje świadczenia pieniężne wypłacane dożywotnio w równych (np. comiesięcznych) ratach. Możliwa jest również np. większa wypłata jednorazowa lub spłata zadłużenia. Wówczas dalsze comiesięczne świadczenie będzie odpowiednio niższe. Wysokość renty zależy od kilku czynników. Przede wszystkim od wieku i płci seniora (z tym wiąże się przewidywana długość życia) oraz od wartości posiadanej nieruchomości. Obecnie średnie świadczenie pieniężne z tytułu renty dożywotniej w Polsce to ok. 1000 zł miesięcznie. Może to być jednak kwota kilkukrotnie wyższa, wszystko zależy od indywidualnej sytuacji emeryta.
48
Business Life Polska
FOTO: TOWFIQU BARBHUIYA, UNSPLASH
DLACZEGO NA ZACHODZIE TO ROZWIĄZANIE POPULARNIEJSZE NIŻ W POLSCE?
Najważniejszą kwestią są regulacje prawne. W Polsce usługa jest oparta na przepisach prawa cywilnego dotyczących renty dożywotniej bądź umowy dożywocia. Działające na naszym rynku finansowym fundusze hipoteczne zrzeszone w Związku Przedsiębiorstw Finansowych od blisko dekady walczą o odpowiednią ustawę, która uregulowałaby cały rynek – nie tylko wspomniane fundusze, ale również inne podmioty (w tym osoby prywatne), które podpisują z seniorami tego rodzaju umowy i nie zawsze wywiązują się z jej zapisów. Drugi istotny czynnik ma charakter bardziej kulturowy. Jest nim przywiązanie Polaków do posiadania nieruchomości i przekazywania ich w spadku, jako swego rodzaju dobra rodzinnego. Może dlatego polscy seniorzy w większości (wg badań opinii – 55%) wciąż postrzegają rentę dożywotnią jako rozwiązanie idealne dla osób samotnych, które nie posiadają spadkobierców. Odsetek osób, które kupują mieszkania na własność, wciąż jest w naszym kraju bardzo wysoki. Natomiast np. w Austrii, Niemczech czy Szwajcarii 40-60% osób (dla porównania w Polsce jest to ok. 15% – w lokalach komunalnych i „wolnorynkowych”) mieszka w wynajmowanych mieszkaniach do późnej starości, a przywiązanie do nieruchomości nie jest duże.
49
NIERUCHOMOŚCI
Część takich wieloletnich najemców wykupuje mieszkania na własność (dużo takich lokali powstaje w ramach spółdzielni lub wspólnot mieszkaniowych), a po przejściu na emeryturę zainwestowane pieniądze „odzyskują” za pośrednictwem odwróconej hipoteki. Swoją drogą to ciekawy (i rosnący) trend, że w krajach znacznie bogatszych niż Polska połowa (lub więcej) mieszkańców żyje w wynajmowanych mieszkaniach, ale to temat na osobny artykuł. UMOWA RENTY DOŻYWOTNIEJ
Prognozuje się, że wraz z uporządkowaniem legislacji w tej dziedzinie zainteresowanie rentami dożywotnimi będzie rosło. Polskie emerytury są relatywnie niskie, zatem czynnik ekonomiczny będzie w tej sytuacji odgrywał główną rolę. Nieustanny wzrost kosztów życia powoduje, że seniorzy zaczną wyraźniej dostrzegać potencjał w skumulowanym w posiadanej nieruchomości majątku. ⚫
FOTO: HUY PHAN, UNSPLASH
W Polsce taka umowa oparta jest na prawie cywilnym. Umowa renty dożywotniej opisana jest w artykułach 903-907 KC, a umowa o dożywocie w artykułach 908-916 KC. Przy okazji warto wspomnieć o tym drugim rozwiązaniu, ponieważ różni się ono od renty dożywotniej. Jest to mianowicie przekazanie nieruchomości w zamian za dożywotnie utrzymanie, czyli zapewnienie zbywcy dachu nad głową, czasem wyżywienia, ubrania, opału. Obecnie umowy o dożywocie często zastępowane są darowizną ze służebnością mieszkania i są popularnym rozwiązaniem regulującym sukcesję gospodarstw rolnych. Dziś młodzi ludzie nie chcą ich obejmować po rodzicach, bo coraz częściej decydują się na życie w mieście.
Profesjonalna umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego, a senior powinien otrzymać m.in. gwarancję dożywotniej wypłaty comiesięcznego świadczenia oraz pewność, iż do momentu śmierci mieszka w dotychczasowym lokum. Umowę renty dożywotniej można w Polsce podpisać z profesjonalną instytucją (funduszem hipotecznym), ale również z osobą indywidualną, np. sąsiadem lub kimś z rodziny. Umowy „prywatne” stanowią w tej chwili w Polsce zdecydowaną większość. Z danych Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że w ciągu ostatnich 10 lat zawarto w Polsce ok. 80 tys. umów rent dożywotnich pomiędzy osobami prywatnymi, co stanowi ok. 99% wszystkich tego typu kontraktów. Umowy z funduszami hipotecznymi to ok. 1%.
50
Business Life Polska
stolarka przeciwpożarowa i przegrody biurowe
Nowy styl bezpieczeństwa przeciwpożarowego Izolacyjność akustyczna: R w do 52dB Dowiedz się więcej: www.alufire.com
PREZENTACJA PARTNERA
MIASTO JUTRA,
CZYLI WSZYSTKIE DROGI PROWADZĄ DO KATOWIC Gdyby użyć dziś do promocji stolicy Górnego Śląska figury retorycznej mówiącej, że „wszystkie drogi prowadzą do Katowic”, można z przekonaniem stwierdzić, że takie określenie to już nie tyle eufemizm, ile teza oparta na łatwych do udowodnienia faktach. Przecież żadne inne miasto w Polsce nie może się pochwalić dostępem w promieniu zaledwie 100 km do aż trzech międzynarodowych lotnisk: w Pyrzowicach, Balicach i czeskiej Ostrawie, a także położeniem tuż na przecięciu dwóch transkontynentalnych autostrad: A4 i A1, których uzupełnieniem jest doskonale rozwinięta sieć dróg regionalnych i lokalnych oraz idealnie dopasowana do urbanistycznej specyfiki Katowic i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii infrastruktura kolejowa oraz środków komunikacji miejskiej. w tętniące życiem nowoczesne miasto, które jest obecnie wyjątkowo dynamicznie rozwijającym się centrum nauki, kultury, innowacji technologicznych oraz sektora nowoczesnych usług biznesowych. I właśnie ta ostatnia branża, którą tworzą międzynarodowe centra usług informatycznych, księgowych, bankowych, finansowych (BPO, SSC/GBS, IT, R&D), stała się prawdziwym wyróżnikiem nowego oblicza Katowic. W działających obecnie 116 centrach usług biznesowych zlokalizowanych w
ZDJĘCIA: JEREMI ASTASZOW, UM KATOWICE
Ujmując rzecz nieco bardziej metaforycznie można stwierdzić, że do Katowic wiodą też ścieżki wielu ważnych imprez i wydarzeń o zasięgu międzynarodowym, w formie kongresów, konferencji czy festiwali, spośród których warto wymienić zaplanowane na 2022 rok globalne wydarzenie: World Urban Forum (Światowe Forum Miejskie), które odbędzie się pod egidą UN-Habitat – agendy ONZ ds. urbanizacji i osiedli miejskich. Wybór Katowic na gospodarza przyszłorocznego Forum wynika właśnie z faktu, że miasto stanowi dziś wzorcowy przykład transformacji z typowego dla tego regionu ośrodka przemysłowego,
52
Business Life Polska
FOTO: URZĄD MIASTA KATOWICE
Katowicach i Metropolii zatrudnienie znalazło już bowiem aż 27 500 pracowników, gdzie cała populacja tego obszaru liczy niespełna 2,3 mln mieszkańców. Sektor ten, według wszelkich prognoz, nadal będzie się dynamicznie rozwijał, wpływając bardzo korzystnie na wiele innych obszarów gospodarczych i społecznych. Jednym z takich obszarów jest branża budowlana, szczególnie w zakresie budownictwa nowoczesnych powierzchni biurowych. Już obecnie w Katowicach nowoczesne lokale biurowe tworzą zasoby liczące 585 000 m2, a kolejne 230 000 m2 jest w budowie i oddane zostanie do użytku w ciągu najbliższych lat. Warto w tym kontekście przypomnieć, że rozwój sektora nowoczesnych usług biznesowych w Katowicach, a także parków przemysłowych, naukowych i technologicznych w obszarze zaawansowanych technologii, efektywności energetycznej i nanotechnologii, nie byłby możliwy bez odpowiedniego zaplecza naukowego, jaki stanowią wyższe uczelnie zlokalizowane zarówno w samych Katowicach, jak i pozostałych miastach Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Dość powiedzieć, że Katowice mogą się poszczycić znakomitą i bogatą ofertą
FOTO: ALEX WIŚNIEWSKI, UM KATOWICE
szkolnictwa wyższego, którą tworzy 15 wyższych uczelni, dających możliwość kształcenia blisko 52 tys. studentów. Nic więc dziwnego, że Katowice podejmują starania o uzyskanie różnych prestiżowych tytułów czy statusu miasta-gospodarza międzynarodowych konferencji czy wydarzeń biznesowych. Aspiracje Katowic odnoszące się do organizowania najbardziej prestiżowych wydarzeń o zasięgu międzynarodowym są w pełni uzasadnione znakomitymi warunkami, jakie miasto zapewnia organizacji najwyższej rangi imprez, co w pełni zostało udowodnione w 2016 roku, w związku z uzyskaniem przez Katowice tytułu „Miasto Muzyki” nadanego przez UNESCO, a także przy okazji organizowanego corocznie Europejskiego Kongresu Gospodarczego, którego 13. edycja już niebawem, bo we wrześniu 2021 roku ponownie zagości w Katowicach. Więcej informacji na temat najważniejszych przedsięwzięć i wydarzeń gospodarczych oraz sprzyjających inwestycjom działań podejmowanych przez Miasto Katowice dostępna jest w aktualnościach publikowanych na bieżąco na stronie www.invest.katowice.eu oraz na profilu Miasta na LinkedIn: www.linkedin.com/company/invest-in-katowice. Zapraszamy do Katowic! FOTO: KRZYSZTOF KRZEMIŃSKI, UM KATOWICE
53
KARIERA
Programowanie kariery Jak zostać programistą NA PYTANIA REDAKCJI ODPOWIADA KAROL WÓJCISZKO – CEO FRESH-APPS.COM
Wielu osobom praca programisty kojarzy się z siedzeniem przy komputerze i wysokimi zarobkami. W rzeczywistości to trudna i dosyć specyficzna praca, która nie każdej osobie będzie odpowiadać. Mimo to rzesze ludzi postanawiają się przebranżowić i zacząć przygodę z programowaniem.
O
soby, które chcą zacząć naukę programowania, zazwyczaj zadają sobie kilka podstawowych pytań. My zadaliśmy je prezesowi softwarehouse'u Fresh-Apps, który pracuje w branży programistycznej od 15 lat – Karolowi Wójciszko.
Jeśli definiujemy bycie programistą jako pracę w zawodzie, to każdy może nim zostać. Rynek jest bardzo chłonny i firmy często rozpoczynają współpracę z osobami z bardzo małą wiedzą i doświadczeniem. Natomiast nie każdy ma predyspozycje do tego zawodu, więc nie każdy może być dobrym programistą. To tak jak ze śpiewaniem – każdy może śpiewać, ale nie każdy będzie mógł tego słuchać. Potrzebna jest przede wszystkim systematyczność, umiejętność analitycznego myślenia i rozwiązywania problemów. JAK NAJLEPIEJ NAUCZYĆ SIĘ PROGRAMOWANIA?
W moim przypadku najlepiej sprawdziło się pójście na żywioł. Rekomenduję, by tworzyć proste projekty samodzielnie i uczyć się w ramach potrzeby – czyli szukać rozwiązań pod problemy, które aktualnie występują w projekcie. Najważniejsze będzie tutaj dobranie poziomu projektu do swoich umiejętności – nie możemy porwać się z motyką na słońce, bo będziemy zniechęceni. Znam wielu programistów, którzy zaczynali naukę od filmów na YouTubie lub książek. Nauka kolejnych języków programowania to już raczej praca na żywym organizmie. CZY TO KARIERA NA LATA, CZY MOŻE JEDNAK ZMIANY TECHNOLOGII I KONKURENCJA NA RYNKU MOGĄ STAĆ SIĘ PROBLEMEM?
Według mnie słuszne podejście do kariery programistycznej to nieskupianie się na jednej technologii (bo one się szybko zmieniają). Frameworki powstają i upadają. Proponuję nie uzależniać się od danego języka programowania, a traktować go jako narzędzie, którego używamy do rozwiązywania problemów. Dziś to może być PHP, za kilka tygodni, jak poznamy składnię, może to być C#. Chodzi bardziej o „zrozumienie” programowania, bo mechanizmy są wszędzie bardzo podobne. CZY DOJDZIE DO TAKIEJ SYTUACJI, ŻE BĘDZIE W POLSCE ZBYT WIELU PROGRAMISTÓW? CZY KONKURENCJA Z BIAŁORUSI I UKRAINY MOŻE POPSUĆ POLSKI RYNEK IT?
Kiedyś rynek się przesyci, bo coraz więcej rzeczy jest automatyzowanych. Nie sądzę jednak, że to będzie najbliższe kilkanaście lat. Programiści rozwiązują często problemy, których nie da się zautomatyzować – czyli dobranie odpowiedniego rozwiązania pod potrzeby klienta, a następnie jego implementacja. Migracja programistów ze Wschodu nie jest niczym zaskakującym, tak samo jak nie zaskakuje nikogo, że my migrujemy na Zachód. ⚫
54
Business Life Polska
FOTO: PROCREATOR UX DESIGN STUDIO, UNSPLASH
CZY KAŻDY MOŻE ZOSTAĆ PROGRAMISTĄ?
Czym jest bootcamp programistyczny i czy warto go spróbować? Jednym ze sposobów na rozpoczęcie kariery programisty są tzw. bootcampy, które pojawiły się na polskim rynku w 2013 roku. Pomimo tego, że z roku na rok zyskują sympatyków, przez wiele osób wciąż są postrzegane jako coś nowego. Na rynku nie brakuje pracowników, którzy do branży dostali się właśnie dzięki kursowi programowania. To szybka metoda na przebranżowienie i rozpoczęcie kariery jako programista lub tester. NA CZYM POLEGA BOOTCAMP?
Bootcamp jest niczym innym jak intensywnym kursem IT, który w stosunkowo krótkim czasie pozwala nabyć praktycznych umiejętności programistycznych. Potwierdza je realizowany samodzielnie projekt, który ma szczególne znaczenie w trakcie poszukiwania pracy. Bootcamp IT trwa zazwyczaj od pół roku do 10 miesięcy – choć najzdolniejsi i najbardziej pracowici są w stanie skończyć go w trybie dziennym nawet po kilku tygodniach. Kursy mogą być realizowane zarówno stacjonarnie, jak i online. Nauka jest możliwa w trybie dziennym, weekendowym oraz wieczorowym. Szeroka oferta kursów – od języków programowania po testowanie czy analizę danych – pozwala na to, by wybrać tematykę odpowiednią do własnych zainteresowań i predyspozycji.
BOOTCAMP PROGRAMISTYCZNY CZY STUDIA INFORMATYCZNE?
Studia informatyczne a bootcamp programistyczny – to porównanie, które przy rozważaniach tego typu narzuca się w sposób naturalny. Jakie są główne różnice pomiędzy tymi dwoma sposobami nauczania? Najbardziej oczywistym jest czas. Jak powszechnie wiadomo, program kształcenia studiów informatycznych w Polsce trwa zazwyczaj około 5 lat – co w zestawieniu ze wspomnianymi kilkoma miesiącami kursu daje bardzo dużą różnicę. Inną kwestią jest praktyczność wymiaru przekazywanej wiedzy. Bootcamp przygotowuje przede wszystkim do pracy w IT – skupia się na tym, żeby przekazać jak najwięcej przydatnej i praktycznej wiedzy. Nie można tego powiedzieć o studiach informatycznych, które są dużo bardziej holistyczne.
55
KARIERA
Nie brak również opinii, zgodnie z którymi bootcampy są dużo droższe od studiów informatycznych – zwłaszcza tych realizowanych w trybie dziennym. W teorii kursy programistyczne mogą wydawać się stosunkowo drogie. Warto jednak pamiętać o tym, że studiowanie, zwłaszcza dzienne, wiąże się z utraconym dochodem. Często nie ma możliwości pogodzenia studiów z pracą na etacie. Z tego punktu widzenia bootcamp może okazać się bardziej korzystny. Biorąc pod uwagę możliwość pozyskania dofinansowania na kurs oraz pensję junior developera, która oscyluje w granicach 5000 zł netto, zwrot inwestycji wydaje się całkiem szybki i bezpieczny. PO BOOTCAMPIE TRUDNIEJ ZNALEŹĆ PRACĘ? TO MIT!
Możemy spotkać się ze stwierdzeniem, że po kursie programowania trudno znaleźć pracę, i to właśnie „mityczny” dyplom studiów informatycznych jest w stanie najbardziej przybliżyć do upragnionej pracy w IT. Warto jednak pamiętać o tym, że żaden certyfikat, w tym dyplom ukończenia studiów, nie jest w stanie zagwarantować pracy. W XXI wieku liczą się przede wszystkim umiejętności i praktyczna wiedza, którą w krótkim czasie można zdobyć właśnie podczas bootcampu. CZY ZATEM WARTO?
Bootcampy mają wiele zalet, ale z racji tego, że przekazywana na nich wiedza jest skondensowana, trzeba liczyć się z dużą ilością pracy własnej, samozaparciem, zorganizowaniem i regularnością. Właśnie dlatego wybór tego sposobu nauczania powinien być poparty gotowością do intensywnej nauki. ⚫
ZDJĘCIA: CHRISTINA WOCINTECHCHAT.COM, UNSPLASH
Opracowanie: redakcja na podstawie materiału prasowego Coders Lab
56
Business Life Polska
PREZENTACJA PARTNERA
ŁÓDŹ KREUJE SPOTKANIA BIZNESOWE
ZDJĘCIA: STEFAN BRAJTER, LODZ.PL
ŁÓDŹ CONVENTION BUREAU ZAPRASZA DO WSPÓŁPRACY
58
Business Life Polska
Z roku na rok Łódź odwiedza coraz więcej turystów. Wśród nich większość stanowią turyści biznesowi przyjeżdżający do stolicy województwa łódzkiego na konferencje, targi czy wydarzenia korporacyjne. Łódź staje się również coraz częstszym celem wyjazdów motywacyjnych dla pracowników. Od kilku lat w mieście działa Łódź Convention Bureau, które wspiera organizatorów tego typu wydarzeń.
W
ciąż rozwijająca się infrastruktura turystyczna w Łodzi pozwala na organizację coraz większych i bardziej rozbudowanych wydarzeń. Obecnie największym obiektem targowo-konferencyjnym w mieście jest EXPO-Łódź, która w największej hali wystawienniczej pomieści 4500 osób, a cały kompleks zajmuje powierzchnię 13 000 m2. Równie dużym obiektem jest hala widowiskowo-sportowa Atlas Arena. Na jej płycie zmieści się 3500 osób, a na trybunach aż 13 500 osób. Powyżej 1000 osób przyjąć może także Hala Maszyn znajdująca się w EC1, scena główna w Teatrze Wielkim, aula Centrum Kliniczno-Dydaktycznego Uniwersytetu Medycznego, hala kongresowo-wystawiennicza hotelu DoubleTree by Hilton oraz sala balowa hotelu Vienna House Andel’s Łódź. Łódź jako miasto poprzemysłowe ma mnóstwo interesujących mniejszych obiektów znajdujących się w zabytkowych budynkach dawnych fabryk, kamienic i pałaców. Wśród najciekawszych wymienić należy pofabryczne: Art_Inkubator w Fabryce Sztuki, Muzeum Fabryki, Odlewnię, Studio Book&Cook, ARTkombinat Scenę Monopolis, Muzeum Sztuki ms2, aule Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej, Hotel Tobaco oraz Fabrykę Wełny Hotel & Spa w pobliskich Pabianicach. Dawne wille i pałace łódzkich fabrykantów dziś przyjmują uczestników konferencji i gości w Muzeum Miasta Łodzi, Muzeum Sztuki ms1, czy w dawnym Domu Towarzystwa Kredytowego. Uczestnicy konferencji i turyści biznesowi odwiedzający Łódź skorzystać mogą z szerokiej oferty różnorodnych hoteli. Poza wymienionymi powyżej obiektami w mieście funkcjonują m.in. międzynarodowe sieci hoteli Novotel, Ibis, Holiday Inn, B&B, polskie marki Puro, Arche, Boutique Hotels i wiele innych. W kategoryzowanych obiektach znajduje się łącznie 4100 pokoi mieszczących ponad 7700 gości. Centrum konferencyjne i hotel to połowa sukcesu udanego kongresu czy spotkania biznesowego. Drugą połową jest czas spędzony poza konferencją czy spotkaniem biznesowym. W organizacji czasu wolnego pomóc może jedna z wielu lokalnych agencji eventowych, budujących swoje produkty na bazie unikalnego dziedzictwa kulturowego i atrakcji turystycznych Łodzi.
Manufaktura
59
PREZENTACJA PARTNERA
EC1 Łódź – Miasto Kultury
Pod tym względem w mieście dzieje się naprawdę dużo. W ciągu najbliższych miesięcy planowane jest otwarcie najbardziej wyczekiwanej inwestycji ostatnich lat – Orientarium w łódzkim zoo. Nowoczesny budynek obejmie olbrzymi basen dla słoni, małpiarnię, oranżerię dla ptaków i wielu różnych gatunków fauny i flory Azji Południowo-Wschodniej. Niezmiennie odwiedzających przyciąga EC1, a w nim Planetarium oraz Centrum Nauki i Techniki. Lada moment w EC1 otworzy się Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej, a następnie Narodowe Centrum Kultury Filmowej. Nie można zapomnieć również o klasycznych atrakcjach Łodzi, takich jak tętniąca życiem, pełna lokalnych restauracji, pubów i klubów ulica Piotrkowska, czy wyjątkowa na skalę międzynarodową postindustrialna Manufaktura, a także zlokalizowane w dawnych fabrykach i pałacach łódzkich przedsiębiorców muzea: Muzeum Sztuki, Centralne Muzeum Włókiennictwa, Muzeum Miasta Łodzi czy Muzeum Kinematografii. Łódź Convention Bureau, będące częścią Łódzkiej Organizacji Turystycznej, intensywnie pracuje nad promocją Łodzi pod kątem możliwości organizacji w mieście różnych konferencji, kongresów, targów czy spotkań korporacyjnych. Biuro udziela wsparcia firmom i instytucjom, które chcą zorganizować w Łodzi jakieś wydarzenie z udziałem turystów biznesowych. Zakres i rodzaj świadczeń zależy od zasięgu, typu i czasu trwania wydarzenia.
Muzeum Miasta Łodzi Sala Jadalna w Muzeum Miasta Łodzi
60
Business Life Polska
Hotel DoubleTree by Hilton Łódź
Hotel Vienna House Andel's Łódź
Biuro prowadzi również program Ambasadorów Kongresów Łódzkich, którego celem jest wyszukiwanie członków międzynarodowych zrzeszeń i stowarzyszeń mieszkających lub pracujących na terenie miasta. Zazwyczaj są to profesorowie i doktorzy łódzkich uczelni wyższych oraz instytutów, ale także prywatne przedsiębiorstwa zrzeszone w swoich branżach. Ich lobbing i znajomości wewnątrzorganizacyjne są często niezbędne do podjęcia starań o pozyskanie danego wydarzenia. W ramach programu Łódź Convention Bureau pomaga Ambasadorowi między innymi w czynnościach przygotowawczych, takich jak: analiza możliwości sprowadzenia wydarzenia do Łodzi, uzyskanie wartościowych patronatów i listów poparcia, wsparcie w kontaktach z hotelami i dostawcami usług, pomoc w pozyskaniu lokalnych partnerów, przygotowanie profesjonalnej oferty, organizacja wizyt studyjnych dla zagranicznych decydentów, a także promocja w przestrzeni miasta i dostępnymi kanałami online. Biuro może udzielić wsparcia również podczas trwania wydarzenia, m.in. poprzez organizację mobilnego punktu informacji turystycznej, przekazanie materiałów informacyjnych o mieście dla uczestników czy pomoc w organizacji wycieczek po Łodzi dla delegatów. Rewitalizacja kolejnych kwartałów w centrum miasta, dobrze rozwinięta baza noclegowa i bogata oferta kulturalno-rozrywkowa w połączeniu z centralną lokalizacją w bliskim sąsiedztwie stolicy przyczyniają się do wzrostu atrakcyjności Łodzi jako miejsca organizacji spotkań konferencyjno-biznesowych. Wzmożone inwestycje w ekologię i zieleń związane z przygotowaniami do organizacji zielonego Expo w 2029 roku, a do tego kreatywność mieszkańców promują Łódź jako idealne miasto spotkań – przykład udanej i nowoczesnej transformacji z ośrodka poprzemysłowego w zrównoważoną i cyfrową metropolię XXI wieku. ⚫
Hala Maszyn w EC1
61
FINTECH
Spoko.app FINTECH Z BIAŁORUSI CHCE POMÓC MILIONOM
ALIAKSANDR HORLACH (PO LEWEJ) I EVGENY CHAMTONAU – ZAŁOŻYCIELE SPOKO.APP
W ubiegłym miesiącu kilka niemieckich dzienników należących do grupy wydawniczej Ippen zauważyło, że choć Polska odmówiła przyjęcia imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, to zdecydowanie można ją nazwać krajem imigrantów. Trudno precyzyjnie oszacować dokładną liczbę imigrantów z Ukrainy i Białorusi – ci pracujący i ubezpieczeni w Polsce stanowią prawdopodobnie około jednej czwartej wszystkich przebywających w naszym kraju. Wedle niektórych szacunków mówi się o ponad 2 milionach obywateli Ukrainy, którzy w ubiegłym roku przesłali swoim bliskim nawet 6 miliardów złotych.
62
Business Life Polska
Ta kwota dotyczy oficjalnych, rejestrowanych przelewów i przekazów internetowych, które jednak nie są dostępne dla każdego. Gdyby uwzględnić tradycyjne przekazy gotówkowe oraz zwyczajne przewożenie pieniędzy przez granicę, finalna kwota byłaby z pewnością dwukrotnie większa. Dlaczego? Aby założyć konto w polskim banku, obywatele krajów spoza Unii Europejskiej muszą posiadać kartę stałego pobytu. Wielu imigrantów ma jedynie czasowe pozwolenia na pobyt, np. na czas prac sezonowych. Są też tacy, którzy mieszkają i pracują w Polsce nielegalnie, i choć nie jest to postawa godna pochwały – to wciąż rzeczywistość dziesiątek, jeśli nie setek tysięcy ludzi. Pozostaje im tylko korzystanie z powolnych i kosztownych przekazów pieniężnych. Polskie banki nie są specjalnie zainteresowane poprawą tej sytuacji – jak na razie ograniczyły się do dodania języka ukraińskiego do interfejsów bankomatów i stron internetowych. To duże udogodnienie, ale wciąż dotyczy zaledwie garstki potrzebujących. Zresztą posiadanie konta w banku również nie jest rozwiązaniem wszystkich problemów, ponieważ prowizje za przelewy na Ukrainę mogą sięgać nawet 10%. Tutaj właśnie wkracza Spoko.app. Twórcami tej wywodzącej się z Polski aplikacji są dwaj Białorusini: Aliaksandr Horlach i Evgeny
Chamtonau. Pomysłodawcy i właściciele fintechu również są imigrantami, dlatego bardzo szybko dostrzegli problem, którego rozwiązanie okazało się także naprawdę dochodowe. JAK TO DZIAŁA?
Sama aplikacja nie jest zbyt rewolucyjna – podobne usługi, takie jak Revolut i Monese, są już dostępne na rynku od dłuższego czasu. Aplikacja Spoko ma jednak nad nimi w kilku punktach przewagę. Revolut przydaje się ludziom, którzy podróżują po całym świecie – to dobre narzędzie do walutowych płatności kartą, ale jeśli chodzi o przekazy pieniężne, klienci tego typu neobanków muszą liczyć się z bardzo długim czasem oczekiwania – chyba że odbiorca również korzysta z tej samej platformy. Usługa jest skupiona na konkretnej grupie docelowej i jej specyficznych potrzebach. Przykładowo za pośrednictwem Spoko można dokonać szybkiego przekazu z jednej karty płatniczej na inną – obsługiwane są np. wszystkie instytucje finansowe na Ukrainie i w wielu innych krajach, a kursy wymiany są naprawdę atrakcyjne. W zamian twórcy aplikacji zadowalają się niewielką prowizją, stanowiącą ułamek kwoty potrącanej przez komercyjne banki. Niektóre opcje są też całkowicie bezpłatne. Opłata jest uzależniona od kraju, z którego nadajemy przelew, kraju, do którego ma on trafić, i sposobu, w jaki mają zostać przekazane pieniądze.
ZESPÓŁ SPOKO.APP LICZY NIECAŁE 40 OSÓB. W TYM SKŁADZIE UDAŁO IM SIĘ ZDOBYĆ PÓŁ MILIONA KLIENTÓW. OBECNIE POSZUKUJĄ KOLEJNYCH 10 OSÓB – GŁÓWNIE PROGRAMISTÓW I TESTERÓW.
63
FINTECH
Dzięki Spoko możemy nadać szybki przekaz lub przelew m.in. na Ukrainę, do Rosji, Turcji, Indii, Kazachstanu i 40 innych państw. Nadać przelew można z 32 państw, w tym ze wszystkich krajów Unii Europejskiej oraz z Wielkiej Brytanii. Adresat przekazu może go odebrać w dolarach, euro lub lokalnej walucie w 50 tysiącach punktów partnerskich. Jest także możliwość przekazania środków bezpośrednio na kartę płatniczą lub konto bankowe, ale nie jest ona dostępna we wszystkich krajach z listy. PÓŁ MILIONA UŻYTKOWNIKÓW
Wszechstronność i opłacalność korzystania z apki sprawiły, że szybko zyskała ogromną popularność wśród imigrantów ze Wschodu. W ciągu ostatniego roku liczba użytkowników zwiększyła się pięciokrotnie i obecnie przekracza pół miliona. Każdego miesiąca za pośrednictwem aplikacji dokonywane są transfery o wielkości kilkunastu milionów złotych. Globalna ekspansja Spoko.app cały czas przyspiesza, m.in. dzięki zdobytemu niedawno dofinansowaniu w wysokości 20 mln zł od FinTech Ventures SA – strategicznego inwestora firmy. Właściciele platformy dążą do tego, aby w roku 2023 mieć już 2 miliony klientów.
JAK ZACZĄĆ KORZYSTAĆ?
Na początek wystarczy pobrać aplikację na smartfon ze Sklepu Play (Android) lub App Store (iOS). Można także odwiedzić stronę internetową Spoko.app i podążać za instrukcjami. Rejestracja w usłudze jest bezpłatna. Weryfikacja tożsamości przypomina inne aplikacje tego typu i nie trwa zbyt długo. Pamiętajmy, że dane użytkowników są chronione przez RODO. Pozytywne i liczne oceny użytkowników świadczą o tym, że usługa spełnia oczekiwania i pomaga w funkcjonowaniu poza granicami własnego kraju. W odróżnieniu od takich aplikacji jak Revolut, N26, Monzo lub Monese aplikacja Spoko nie oferuje konta bankowego, na które można wpłacać środki. By skorzystać z apki, musimy posiadać dowolną kartę płatniczą (VISA lub Mastercard) lub możliwość płacenia przez BLIK. Jeśli użytkownik nie ma konta w komercyjnym banku, może wspomóc się darmowym kontem od jednego ze wspomnianych fintechów, na które będzie otrzymywał swoje wynagrodzenie. ⚫
ZDJĘCIA: SPOKO.APP
Właściciele fintechu mają przygotowane rozwiązania, które pozwolą zintegrować ich usługi z systemami bankowości elektronicznej. Niestety, żaden z polskich banków jak dotąd
nie wyraził zainteresowania współpracą ze Spoko. Zważywszy na popularność usługi i niezagospodarowaną niszę na rynku, wydaje się to niezbyt rozsądną decyzją. Bank, który jako pierwszy podejmie współpracę ze Spoko, z pewnością zyska sporą rzeszę klientów, którzy chcieliby korzystać z szybkich przelewów i przekazów do państw spoza Unii Europejskiej i SEPA (Jednolity Obszar Płatności w Euro).
64
Business Life Polska
TECHNOLOGIA
Mieszkania o podwyższonym standardzie Nowe inwestycje godne uwagi Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu Aurec Home: Projektem, który stosunkowo niedawno pojawił się w ofercie, jest Fabrica Ursus – nowoczesne osiedle w klimacie industrialnym. W myśl europejskiego trendu architektonicznego podjęliśmy się rewitalizacji zabytkowych budynków i uczynienia z nich części wypoczynkowo-usługowej inwestycji. W tym celu wykorzystaliśmy pozostałości zabudowań legendarnych Zakładów Mechanicznych URSUS, będących pod ochroną konserwatora zabytków. Na działce o powierzchni 2,5 ha przewidujemy budowę 800 mieszkań, o metrażu od 35 do 100 m 2, ulokowanych w 6-7-kondygnacyjnych budynkach mieszkalnych. Ofertę mieszkaniową Fabrica Ursus kierujemy przede wszystkim do ludzi młodych – singli i par planujących powiększenie rodziny. Z myślą o nich przygotowaliśmy korzystną ofertę cenową, przy jednoczesnym zachowaniu standardu premium mieszkań i osiedla. Cezary Grabowski, dyrektor sprzedaży i marketingu Bouygues Immobilier Polska Bardzo dobrym przykładem takiej inwestycji jest Zajezdnia Wrocław. Budynek został niedawno oddany do użytku. Jest zlokalizowany blisko wrocławskiego Starego Miasta i biznesowych centrów, a równocześnie na Nadodrzu, czyli w bardzo ciekawej, rozwijającej się dzielnicy, klimatycznej i z własnym charakterem. To sprawia, że jest to lokalizacja atrakcyjna
zarówno dla osób przyjeżdżających do Wrocławia w celach turystycznych, jak i biznesowych. To oczywiście kluczowe kryterium z punktu widzenia inwestorów. Mogą też liczyć na wartość dodaną związaną z faktem, że Zajezdnia Wrocław to projekt dopracowany pod każdym względem i bez cienia przesady unikatowy. To sprawia, że ofertę wynajmu – czy to krótkoterminowego, czy średnio- lub długoterminowego – można z powodzeniem wyróżnić. Na czym polega jego unikatowość? Architektura budynku nawiązuje do dziewiętnastowiecznej zabudowy. Było to dla nas bardzo istotne, ponieważ Zajezdnia Wrocław jest zlokalizowana na obszarze wpisanym do ewidencji zabytków. Autorskim pomysłem na ozdobienie budynku jest fototapeta z motywem tramwaju – bezpośrednie nawiązanie do sąsiedztwa. Części wspólne są wykończone w podwyższonym standardzie, z użyciem takich materiałów, jak klinkier, gres, metal i drewno. W Zajezdni Wrocław wprowadziliśmy również zaawansowane technologie cyfrowe. Mieszkańcy lub wynajmujący będą mieli do dyspozycji aplikację Blue Bolt. Za pomocą smartfona otworzą szlaban, bramę garażową, drzwi wejściowe do budynku i wezwą windę. To duże ułatwienie również z punktu widzenia inwestorów.
FOTO: SERHII PEREVA, UNSPLASH
66
Business Life Polska
FOTO: JOEL FILIPE, UNSPLASH
Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper Inwestycją, w której lokale nabywane są przez klientów w celach inwestycyjnych, jest oferowana przez nas prestiżowa Sol Marina. To unikalny projekt powstający nieopodal Wyspy Sobieszewskiej – z własną mariną, oferujący apartamenty z możliwością zakupu prywatnych miejsc do zacumowania jachtu lub łodzi motorowodnej. Pierwszy etap tej inwestycji został właśnie zakończony. Z uwagi na duże zainteresowanie projektem planujemy zrealizowanie kolejnych dwóchetapów tej inwestycji oraz wybudowanie Condohotelu Sol Marina. Będzie to 10-piętrowy budynek hotelowy, oferujący 130 pokoi oraz 15 apartamentów wraz z pełnym zapleczem – basenem, strefą saun oraz restauracją. Ceny netto lokali dostępnych w ramach inwestycji Condohotel Sol Marina rozpoczynają się od 398 tys. zł, natomiast w ramach wspomnianego I etapu Sol Mariny z apartamentami rozpoczynają się od 655,7 tys. zł netto. Kolejną inwestycją realizowaną z myślą o osobach zainteresowanych wynajmem krótkoterminowym jest Villa Neptun, zlokalizowana na Wyspie Sobieszewskiej niedaleko Martwej Wisły, oferująca 40 apartamentów w cenach od 439 tys. zł netto. Nie sposób nie wspomnieć również o inwestycji Lazur Park, w przypad-
ku której mamy klientów kupujących mieszkania zarówno w celach inwestycyjnych, jak i w charakterze apartamentu typu „second home”. Podsumowując: Wyspa Sobieszewska to idealne miejsce dla inwestorów, którzy szukają apartamentów oddalonych tylko kilometr od piaszczystej plaży, a jednocześnie świetnie skomunikowanych z centrum Gdańska, dzięki czemu wszystkie atrakcje turystyczne są w tej unikatowej lokalizacji na wyciągnięcie ręki. Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A. W marcu J.W. Construction rozpoczął budowę Osiedla Horizon w Gdańsku Letnicy – kompleksu budynków, w którymznajdzie się łącznie 629 mieszkań o powierzchni od 26 do 98 m 2, o funkcjonalnych układach i podwyższonym standardzie. Każde z mieszkań będzie miało balkon, loggię lub taras. Na zielonych dachach budynków powstanie przestrzeń rekreacyjna, dostępna dla wszystkich mieszkańców. Z lokali na najwyższych piętrach będzie można oglądać panoramę miasta, port i zatokę. Na parterze powstanie 9 lokali usługowych, a w podziemiach garaże. Ukończenie budowy zaplanowane jest na wrzesień 2023 roku. W lipcu rozpoczynamy kolejną
67
TECHNOLOGIA
inwestycję w Aglomeracji Śląskiej – Osiedle Kościuszki w centrum Chorzowa. W sześciu budynkach powstanie 256 mieszkań o powierzchni od 25,75 do 82,65 m 2 , w garażach będzie 316 miejsc postojowych, a na parkingu naziemnym – 70. Atutem osiedla jest nowoczesna architektura i funkcjonalnie zaprojektowane mieszkania w podwyższonym standardzie, z dużymi balkonami. Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Robyg S.A. Mamy bardzo atrakcyjną ofertę mikroapartamentów Modern Space w warszawskich Włochach. Obecnie oferta obejmuje jednostki o metrażach od 17 do 39 m 2 . Budynek jest zaawansowany konstrukcyjnie. To także ciekawa alternatywa dla osób szukających małych biur, wraz z opcją wykończenia i aranżacji. Mikroapartamenty Modern Space w sąsiedztwie projektu City Sfera to doskonała lokata kapitału – pierwsza oferta mieszkań blisko centrum Warszawy, niedaleko Dworca Zachodniego – co pozwala na szybką i łatwą komunikację z każdą dzielnicą, w najbardziej poszukiwanym małym metrażu, z tak wysokim standardem wykończenia i pakietem usług dodatkowych. Mikroapartamenty Modern Space to pełna własność gruntu, a każdy lokal będzie posiadał odrębną księgę wieczystą. Klienci kupujący mikroapartament mają możliwość wykończenia go pod klucz we współpracy z wybranym wykonawcą, mogą także skorzystać z opcji zarządzania wynajmem. Rekomendowanym operatorem najmu w obiekcie jest spółka Rent like home – ogólnopolski operator nieruchomości, specjalizujący się w obsłudze wynajmu. Firma zarządza zarówno pojedynczymi
apartamentami i domami, jak również całymi obiektami aparthotelowymi. Marka powstała w 2016 roku, a obecnie pod opieką Rent like home znajduje się ponad 700 nieruchomości w 7 miastach Polski: Warszawie, Zakopanem, Gdańsku, Poznaniu, Wrocławiu, Kołobrzegu i Międzyzdrojach. Adrian Potoczek, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu w Wawel Service Zaobserwowaliśmy dwie lokalizacje, w której klienci chętnie kupują mieszkania pod wynajem krótkoterminowy. Pierwsza to Dom przy Filharmonii w Katowicach, prestiżowa i nowoczesna inwestycja położona w samym sercu Katowic, gdzie klienci decydują się na średniej wielkości mieszkania, aby zaaranżować je pod wynajem wakacyjny. Kolejnymi inwestycjami są wszystkie etapy inwestycji Lema w Krakowie. Miejsce to stało się jednym z ważnych punktów turystyczno-rekreacyjnych w Krakowie. Znajduje się tuż obok Tauron Areny z Arena Garden Street Food, Parku Lotników Polskich, a także pięknie położonego stawu, który od niedawna stał się atrakcją dla mieszkańców Krakowa. Inwestycja Lublańska Park w Krakowie cieszy się natomiast dużym zainteresowaniem wśród inwestorów, bo jest położona tuż obok centrum biznesowego na ulicy Lublańskiej. To doskonała lokalizacja pod wynajem dla pracowników korporacyjnych. W swojej ofercie mamy inwestycje w Czorsztynie i Kościelisku, gdzie klienci mogą kupić dom wypoczynkowy lub też traktować go jako swój drugi dom, aby uciec od zatłoczonych miast. W planach mamy rozszerzenie tej oferty. Właśnie trwają prace nad projektem. ⚫
FOTO: LUKE VAN ZYL, UNSPLASH
Opracowanie: redakcja
68
Business Life Polska
PREZENTACJA PARTNERA
CZY TECHNOLOGIE WIDEO MOGĄ
ZAPEWNIĆ BEZPIECZEŃSTWO, KIEDY PRACOWNICY POWRÓCĄ DO BIUR? Zespoły pracowników znacznie częściej używają obecnie technologii umożliwiających współpracę. Od początku pandemii normą stała się współpraca przy użyciu wideo. Niezwykle ważne jest więc zapewnienie wszystkim pracownikom odpowiednich technologii oferujących wyjątkowy komfort uczestnictwa w wideokonferencjach. Jeżeli chodzi o rozwiązania audiowizualne do tradycyjnej biurowej sali konferencyjnej, menedżerowie biur często musieli do tej pory wybierać między znakomitym dźwiękiem a obrazem o wysokiej rozdzielczości. Teraz doszło do tego nowe kryterium. Wybrane rozwiązania powinny pomagać pracownikom w przestrzeganiu nowych zasad bezpieczeństwa wdrażanych wraz z powrotem personelu do biur. Wielu menedżerów obiektów szuka więc takiej technologii, która jest odpowiedzią na wszystkie te wyzwania — powinno to być rozwiązanie typu plug and play, które oferuje najbardziej wciągające wrażenia wizualne dostępne obecnie na rynku, a dodatkowo pomaga zarządzać bezpieczeństwem personelu. DZIAŁANIE OPARTE NA WNIOSKACH Z DANYCH
Odpowiedzialni menedżerowie obiektów oczywiście zawsze dbali o bezpieczeństwo, ale nigdy nie było ono takim priorytetem jak obecnie. W zapewnieniu bezpieczeństwa w biurze najskuteczniej może pomóc menedżerom wdrożenie odpowiedniej technologii. Nowe rozwiązania audiowizualne do wideokonferencji, takie jak Jabra PanaCast 50, przesyłają niezależny strumień danych obejmujący zawsze 180-stopniowe pole widzenia, które zapewnia anonimowe metadane dotyczące liczby osób w pomieszczeniu, jako informacje liczbowe w czasie rzeczywistym. Ze względu na wyjątkowe, 180-stopniowe pole widzenia, PanaCast 50 może obejmować 100% sali konferencyjnej, co doskonale sprzyja
liczeniu na bieżąco wszystkich obecnych na wideokonferencji osób. Informacje te są anonimowe, ponieważ urządzenie po prostu liczy osoby bez ich rozpoznawania, zapewniając prywatność pracowników. Funkcja ta umożliwia systemowi porównanie liczby obecnych osób ze zdefiniowaną pojemnością pomieszczenia. W ten sposób można sprawdzić, czy nie jest ono przepełnione. Jeżeli liczba osób przekroczy limit miejsc, technologia zasygnalizuje to wizualnie i dźwiękowo obecnym w sali osobom, umożliwiając podjęcie odpowiednich decyzji z punktu widzenia bezpieczeństwa i dobrego samopoczucia. Oznacza to, że wszyscy zebrani w pomieszczeniu otrzymują w czasie rzeczywistym powiadomienia o naruszeniu lokalnych i firmowych wytycznych. INNOWACYJNOŚĆ W ROKU 2021
Nowa normalność wymaga nowych technologii. W świecie, w którym jesteśmy bardziej odizolowani fizycznie niż kiedykolwiek przedtem, menedżerowie obiektów odgrywają ogromną rolę w pomaganiu firmom w uzyskiwaniu świetnego obrazu i dźwięku podczas wideokonferencji w biurze czy podczas pracy w trybie hybrydowym. Co jeszcze istotniejsze, menedżerowie obiektów muszą znaleźć inteligentne sposoby na zapewnienie bezpieczeństwa biur i miejsc do współpracy dla wszystkich użytkowników. Wdrażając technologie przygotowane na nową rzeczywistość w biurach zabezpieczonych przed COVID, menedżerowie obiektów pomogą pracownikom w bezpiecznej współpracy na miejscu i zdalnie. 70
Business Life Polska
PANACAST 50
Konferencje wideo. Zdefiniowane na nowo. W pełni wciągające wrażenia, dla każdego uczestnika.
podróże
TOP 7 BARÓW NA ŚWIECIE Wiele mówi się o turystyce kulinarnej, która pozwala lepiej poznać krajobraz kulinarny danego kraju. Jeśli jednak chcemy poznać prawdziwy charakter miast i ich mieszkańców, warto spróbować czegoś innego – nazwijmy to turystyką barową. Przedstawiamy subiektywny wybór 7 najlepszych barów rozsianych po całym globie. Uwaga! Dostanie się do tych barów może być trudne, dlatego warto jeszcze przed przyjazdem zorientować się, czy np. nie będziemy potrzebować rezerwacji z dużym wyprzedzeniem i czy w lokalu panuje dress code. MADRYT
Do barów chodzi się dla dobrej zabawy – w zależności od upodobań można wybrać miejsce wypełnione dowolną muzyką lub bardziej zaciszne, zdecydować się na to w stylu eleganckim lub swobodnym. Cel jest jednak zawsze taki sam – dobrze się bawić. Bar Salmon Guru w Madrycie idzie o krok dalej – bawi się smakami i formą swoich drinków, które potrafią naprawdę zaskoczyć i zachwycić. Drinki są podzielone na kategorie tematyczne (polecamy szczególnie kategorię Crazy i Refreshing), a każdy z nich jest podawany w inny sposób. Ręcznie wykonane naczynia i zaskakujące sposoby serwowania drinków są unikatowe w skali światowej – to po prostu trzeba zobaczyć! Podobnie jest także z serwowanymi przystawkami.
FOTO: SALMON GURU
Bar to oczywiście nie tylko drinki i przekąski. To także wystrój, ludzie i tworzona przez nich atmosfera. Salmon Guru nie zawodzi również w tym aspekcie. Typowo barowy wystrój przełamują neonowe światła, komiksowe akcenty i wzorzyste tkaniny. Wizyty w tym barze nie zapomnicie nigdy. Nawet jeśli przesadzicie z alkoholem. Bar jest ukryty w jednej z wąskiej uliczek nieopodal centrum Madrytu, ale z użyciem nawigacji traficie do niego bez trudu. LONDYN
Myśląc o Londynie, można mieć wiele różnych skojarzeń: metro, piętrowe autobusy, czerwone budki telefoniczne, czarne taksówki... Są też ludzie, którzy od razu pomyślą o londyńskich barach i Jamesie Bondzie. Dla nich kwintesencją tego miasta będzie Dukes Bar. To miejsce jest ważniejsze dla światowej kultury niż położony pół mili dalej pałac Buckingham. Bar znajduje się wewnątrz hotelu Dukes, któremu można by poświęcić osobny artykuł, w okolicy będącej swego czasu kulturalnym centrum Londynu. Hotel i bar Dukes rozpoczęły działalność w roku 1908 – tym samym, w którym urodził się pisarz Ian Fleming. Kilkadziesiąt lat później bar Dukes stał się ulubionym miejscem Fleminga, a eleganccy panowie wpadający na martini stali się dla niego inspiracją do stworzenia postaci Jamesa Bonda. Dziś bar Dukes jest mekką miłośników Agenta 007 i jednym z najlepszych barów oferujących martini na świecie – to specjalność zakładu, ale oczywiście nie jedyna pozycja w menu. Nie należy mylić drinka martini z wermutem produkowanym przez firmę Martini – wermut jest tylko jednym ze składników najsłynniejszego drinka na świecie, który zresztą może być przyrządzany na niezliczone sposoby. Doświadczony barman z pewnością doradzi coś odpowiedniego nawet początkującym smakoszom i potwierdzi, że „wstrząśnięty niemieszany” to wcale nie jest najlepszy sposób podania. Obsługa na najwyższym poziomie spełnia wszelkie życzenia, z wyjątkiem... podania trzeciego martini z rzędu. To naprawdę mocny i specyficzny drink.
72
Business Life Polska
BERLIN
Zmieńmy na chwilę klimat – w końcu nie każdy będzie się czuł dobrze w tak eleganckim barze przy pięciogwiazdkowej restauracji i nie każdy turysta wozi ze sobą smoking lub choćby białą koszulę. Świetnym przykładem casualowego miejsca jest Monkey Bar w Berlinie. Naprawdę zaskakuje swoją odmiennością na tle pozostałej części miasta i jest jedyny w swoim rodzaju – podobnie jak hotel, w którym się znajduje. Monkey Bar mieści się na 10. piętrze hotelu Bikini Berlin, z którego rozciąga się przepiękny widok na park zoologiczny. Wychodząc na ogromny taras, możemy niemal zapomnieć, że znajdujemy się w jednej z największych europejskich stolic. Wystrój lokalu przywołuje na myśl tropikalną wyspę lub dżunglę, co świetnie koresponduje z widokiem za oknami. Nie przyszliśmy jednak do baru, aby wylegiwać się w hamaku i podziwiać widoki. Numer jeden w menu to rum, który według motta knajpy jest światłem słonecznym zaklętym w ciecz. Na kolejnych stronach karty znajdziemy drinki międzynarodowe, oryginalne przepisy użyczone przez zaprzyjaźnione bary z całego świata, a także szereg win, piw, szotów i napojów bezalkoholowych. Ostatnia strona menu to znakomite przekąski, takie jak frytki z batatów, falafel, stripsy z kurczaka po turecku i... marokańskie cygara, czyli rewelacyjne przekąski z mięsem wołowym i orzeszkami. Ceny jak na Berlin są naprawdę przyzwoite, zwłaszcza w zestawieniu z doskonałą jakością tutejszych wyrobów. Obsługa baru jest bardzo uprzejma, a w lokalu panuje swobodna atmosfera. Jego motto brzmi „Come as you are" (Przyjdź tak, jak jesteś), co zachęca do bycia sobą i jasno sygnalizuje, że dress code w tym miejscu nie ma racji bytu. BALI ROCK BAR
Czas opuścić Europę i zwiedzić bardziej egzotyczne miejsce. Co powiecie na indonezyjską wyspę Bali? Najlepszy bar na wyspie został usytuowany na skalistym zboczu wyspy, około 15 metrów nad powierzchnią wody. W ten sposób powstał rewelacyjny lokal na świeżym powietrzu z widokiem na Ocean Indyjski i zachodzące nad nim słońce. Czy może być lepiej? Owszem. Goście ośrodka Ayana Resort & Spa, do którego należy ten bar, mogą liczyć na ekskluzywne miejsca na wysuniętym w morze kamiennym tarasie w kształcie owalu. Cały spektakl wody i słońca umila muzyka grana przez DJ-a.
FOTO: ZERO TAKE, UNSPLASH
Menu jest dosyć obszerne i naprawdę warto spróbować przynajmniej kilku pozycji. Koktajle są wyśmienite, podobnie jak przekąski – uważajcie na nie, bo w większości są naprawdę pikantne, ale to akurat typowe dla indonezyjskiej kuchni. Restauracja jest czynna w dosyć nietypowych godzinach – od 16 do 21 – dokładnie w czasie, kiedy widok na ocean jest najpiękniejszy. Pamiętajcie tylko o eleganckim stroju i zakazie wnoszenia plecaków.
73
podróże
NOWY JORK
Sprawdzenie wszystkich barów w Nowym Jorku to zadanie wręcz niemożliwe – nawet dla najbardziej zdeterminowanych i majętnych imprezowiczów. Na szczęście zajęli się tym specjaliści tworzący ranking The World's 50 Best Bars. Dzięki ich ciężkiej pracy i profesjonalizmowi możemy wybierać spośród starannie wyselekcjonowanych lokali i udać się w miejsce, które najbardziej nam odpowiada. W ten właśnie sposób trafiliśmy do baru Dante w Nowym Jorku.
ZDJĘCIA: STEVE FREIHON
Caffè Dante jest wyjątkowo niepozornym lokalem, a tymczasem to drugi spośród najlepszych barów na świecie. W niczym nie przypomina typowych obiektów tego typu w Stanach Zjednoczonych, co początkowo może odrobinę zniechęcić – w końcu zwiedzając Wielkie Jabłko, większość turystów chce się poczuć jak prawdziwy New Yorker. Mimo wszystko warto na chwilę zmienić klimat i odwiedzić bar Dante. Wystrój lokalu jest skromny, niepozorny i ewidentnie inspirowany paryskimi kawiarniami – jest więc pastelowo, przytulnie i nieco staromodnie – w pozytywnym tego słowa znaczeniu. Możemy wybrać miejsce wewnątrz lokalu lub przy stoliku na zewnątrz.
Przejdźmy jednak do konkretów: w menu znajdziemy przekąski i dania oraz wszelkie możliwe napoje – od kawy, poprzez piwa i wina, aż po naprawdę wyjątkowe drinki i koktajle. To właśnie one są gwoździem programu. Niebanalne, starannie przygotowane kompozycje potrafią naprawdę zachwycić. Kilkanaście dolarów za drinka przestaje dziwić po spróbowaniu pierwszego z nich i szybko zaczyna się jawić jako okazyjna cena. Aby trafić do tego niepozornego baru, najlepiej skorzystać z metra – knajpa znajduje się kilkaset metrów od stacji Houston i Washington Square. Równo rok temu na mapie Nowego Jorku pojawił się też drugi bar Dante West Village, przy skrzyżowaniu ulic Perry i Hudson. Właściciele z pewnością dopilnowali, aby jakość obsługi stała na równie wysokim poziomie, więc można wybrać ten lokal, do którego będzie nam po prostu bliżej. SINGAPUR
Ostatnia pozycja na naszej liście będzie nieco bardziej skomplikowana. W Singapurze znajdują się dwa hotele sieci Fullerton. Przy jednym z nich, położonym bliżej zatoki Marina Bay, funkcjonują aż dwa fantastyczne bary. Ponieważ redaktor prowadzący miał poważny problem z wybraniem lepszego, lista została rozszerzona do 8 pozycji. Jeśli nie boicie się wysokości, naprawdę warto udać się do baru Lantern, mieszczącego się na dachu hotelu. Rozpościera się stąd zapierający dech widok na zatokę i miasto. Zadaszony taras jest subtelnie oświetlony, a ratanowe meble i zieleń w donicach pomagają się zrelaksować. Dodajmy do tego niezwykle uprzejmą obsługę, a zyskamy miejsce, z którego nie chce się wychodzić. Drinki, koktajle i przekąski są naprawdę doskonałe i warte swojej ceny, ale trzeba przyznać, że jest to jeden z droższych barów w tym zestawieniu.
74
Business Life Polska
Drugi bar, znajdujący się przy hotelu Fullerton Bay, oferuje wyłącznie gin z tonikiem. Jeśli nie jesteś fanem tego drinka, zostaniesz nim w ciągu kilku minut od przekroczenia progu Gin Parlour. Ilość dostępnych gatunków alkoholu oraz propozycji podania przyprawia o zawrót głowy – i to jeszcze przed skosztowaniem czegokolwiek z bogatego menu. Ten bar jest również ulokowany na świeżym powietrzu nad samą zatoką, ale już na poziomie gruntu. To nie jest jedyny bar na świecie serwujący wyłącznie G&T. W samym Singapurze znajduje się jeszcze m.in. bar Atlas, ulokowany w efektownym budynku Parkview Square. Panuje tu nieco inny, bardziej dystyngowany klimat. Warto ubrać się elegancko – preferowany styl to smart casual. Zdarzają się goście w mniej formalnych strojach, ale bądźmy szczerzy – w takim miejscu warto postarać się o coś więcej niż wytarte dżinsy i koszulka polo – choćby po to, by lepiej poczuć panujący tu klimat. Noszenie szortów i bluzek bez rękawów jest surowo wzbronione. Wnętrze lokalu utrzymane w stylu art déco robi oszałamiające wrażenie. Nie chodzi tu o skórzane kanapy i jedwabne krzesła, ani nawet o wszechobecny marmur i mosiężne detale. Centralnym elementem wystroju jest sięgająca sufitu 15-metrowa wieża z największą na świecie kolekcją ginu – mieści się w niej ponad 1300 butelek tego trunku! Elegancką atmosferę przełamuje sącząca się z głośników muzyka elektroniczna, wprawiająca gości w swobodniejszy nastrój. Wygląda na to, że lista urosła właśnie do 9 pozycji, ale trudno się dziwić – Singapur to jedno z najbardziej „barowych” miast świata. Atlas znajduje się w czołówce wspomnianej wcześniej listy 50 najlepszych barów świata, w towarzystwie 3 innych lokali z tego miasta. ⚫
ZDJĘCIA: ATLAS BAR, SINGAPUR
Opracowanie: redakcja
75
PREZENTACJA PARTNERA
NOWOCZESNY BIZNES
WYMAGA ELASTYCZNYCH NARZĘDZI Trwająca już niemal półtora roku pandemia COVID-19 odmieniła wiele dziedzin naszego życia. Część z nich z pewnością już nigdy nie będzie takimi, jak przed pojawieniem się koronawirusa. Nowe wyzwania wymagają zaś nowych rozwiązań, szczególnie w obszarze prowadzenia biznesu. Jednym z najważniejszych aspektów ludzkiej działalności, który uległ całkowitemu przeobrażeniu, jest praca. Wielu z nas zostało jej pozbawionych, inni musieli kompletnie zmienić podejście do aktywności zawodowej. Jednak wiele zmian, które przyniosła ze sobą pandemia, zaczęło pozytywnie wpływać na efektywność przedsiębiorstw i z pewnością zostaną one z nami na dłużej. Praca zdalna, bo o niej przede wszystkim mowa, w wielu firmach pokazała, że większa elastyczność równa się większa skuteczność. Kontynuacja tego trendu wymaga zaś nowych rozwiązań gwarantujących bezpieczny i niezakłócony przepływ informacji, takich jak te proponowane przez firmę Synology. Przezorność się opłaca, dosłownie. Przedsiębiorstwa, w których bezpośrednie kontakty międzyludzkie są niezbędne, w czasie pandemii odniosły i wciąż odnoszą ogromne straty. Wiele z nich musiało zakończyć działalność. Te firmy i instytucje, które mogły sobie pozwolić na bardziej elastyczne podejście do świadczenia pracy, szybko przekonały się, że dawna mentalność i karne odsiadywanie swoich ośmiu godzin w biurze w nowym świecie nie mają racji bytu. Okazało się bowiem, że praca zdalna nie jest tylko złem koniecznym, wymuszonym, by w jakikolwiek sposób kontynuować działalność w czasie lockdownu. Paradoksalnie wykonywanie obowiązków z domu nie wpłynęło negatywnie na efektywność i zaangażowanie pracowników lub jakość wewnętrznej i zewnętrznej komunikacji. W niektórych przedsiębiorstwach stało się wręcz przeciwnie. Co więcej, oszczędności, które niesie ze sobą taki tryb pracy, są nie do przecenienia. Dla samych pracowników to oczywiście oszczędność czasu. Dojazdy do miejsca pracy to wszak około dwóch godzin każdego dnia. Ten czas można wykorzystać na odpoczynek, rozwój osobisty czy rozrywkę, dzięki czemu stres i zmęczenie pracą są mniejsze niż zwykle. Bardziej wymierne finansowo są, rzecz jasna, oszczędności pracodawców. Wynajem biur, opłaty za media, sprzątanie, zaopatrzenie biura – te wszystkie koszty nagle znikają lub zostają w znacznym stopniu ograniczone. 76
Business Life Polska
Powyższe zalety pracy zdalnej dotyczą, rzecz jasna, firm, które na wdrożenie takiego trybu były przygotowane. Konieczne są do tego odpowiednie narzędzia, procedury i właściwie przeszkolone kadry. Potrzebne są odpowiednie instrumenty do zdalnej komunikacji, wideokonferencji, systemy umożliwiające zdalny dostęp do baz danych oraz przede wszystkim systemy i procedury bezpieczeństwa zapobiegające wyciekowi poufnych informacji. Sprostanie tym wyzwaniom nie jest łatwe, szczególnie jeśli do tej pory praca zdalna i podobne rozwiązania informatyczne nie były w danej firmie praktykowane. Niewiele przedsiębiorstw i instytucji może pochwalić się własnymi rozwiązaniami w tym zakresie. Dodatkowo, podczas tworzenia wewnętrznych procedur i zaleceń, warto pamiętać, że nowe rozwiązania mają na celu ułatwianie pracy zespołowi, a nie tworzenie niepotrzebnych barier i problemów. Dlatego warto skorzystać z pomocy wyspecjalizowanych w tym względzie zewnętrznych dostawców, takich jak Synology. Nawet jeżeli po okresie lockdownu firma zdecyduje się na powrót do pracy stacjonarnej, to odpowiednie przygotowanie i zwiększenie mobilności i elastyczności zatrudnienia może być kluczowe dla przyszłości przedsiębiorstwa. Brak podobnej dalekowzroczności wiele firm przypłaciło ogromnymi stratami. Dostawca specjalizujący się w tego typu rozwiązaniach z pewnością pomoże dobrać odpowiednie narzędzia, przystosowane do indywidualnej specyfiki danego przedsiębiorstwa, a następnie zajmie się ich płynnym wdrożeniem w struktury firmy. Tu dochodzimy do najważniejszej kwestii, mianowicie zachowania maksymalnego bezpieczeństwa całego procesu. Sercem niemal każdego nowoczesnego przedsiębiorstwa jest jego baza danych – klienci, kontrahenci, umowy, księgowość, to wszystko, bez czego firma nie może funkcjonować. Zapewnienie pełnego bezpieczeństwa zgromadzonych informacji przy jednoczesnym nietworzeniu sztucznych barier dostępu jest naczelnym zadaniem. Kolejnym elementem układanki jest odpowiedni backup wszelkich danych, który gwarantuje, że pomimo korzystania z komunikacji elektronicznej i rozproszenia działań firmy żadne informacje nie zostaną utracone.
77
PREZENTACJA PARTNERA
Rozwiązania Synology
Odpowiedzi na wiele tych potrzeb dostarcza firma Synology. To jeden z liderów światowej branży zarządzania danymi firm, mający za sobą ponad 6 mln instalacji i posiadający biura zlokalizowane na trzech kontynentach. Synology oferuje przedsiębiorstwom kompleksowe usługi obejmujące między innymi dostęp do najwyższej jakości serwerów, backupowanie danych, obsługę systemów monitoringu, współdzielenie plików czy administrowanie bazami danych. Zapewnia przy tym pełne bezpieczeństwo, najwyższą stabilność zastosowanych rozwiązań oraz intuicyjny interfejs użytkownika w rozsądnej cenie.
78
Business Life Polska
Jednym z najnowszych, flagowych rozwiązań w ofercie Synology jest DSM 7.0, czyli najświeższa odsłona systemu operacyjnego DiskStation Manager. Oferuje ona kompleksowe narzędzia do przechowywania i zarządzania plikami i multimediami, pozwalające na pełną i natychmiastową synchronizację i udostępnianie danych, zapewniając ich nieprzerwaną ochronę. Łatwość obsługi systemu wspiera efektywną pracę zespołową oraz zarządzanie użytkownikami. Z punktu widzenia pracownika i pracodawcy DSM 7.0 dostarcza wszelkich rozwiązań potrzebnych do efektywnej komunikacji, delegowania pracy i wykonywania zadań. Jest to system modułowy, a w większości darmowe pakiety rozwiązań pozwalają na indywidualne dostosowanie rozwiązań do potrzeb firmy. Np. pakiet Office umożliwia sprawną komunikację i planowanie, podczas gdy w ramach pakietu ABB znajdziemy pełen zestaw aplikacji do backupowania informacji. Synology to pełen asortyment narzędzi do zorganizowania rozproszonej pracy z dowolnego miejsca na świecie. Począwszy od serwerów do przechowywania informacji, poprzez rozwiązania sieciowe zapewniające bezpieczeństwo, po przyjazne dla użytkownika aplikacje ułatwiające codzienną pracę – wszystko to odnajdziemy w ofercie Synology. Więcej informacji:
TECHNOLOGIA
Jak działa smart city? TEKST ADAM SOBCZYŃSKI
ZDJĘCIA: AFIF KUSUMA, UNSPLASH
Inteligentne miasto może się kojarzyć z filmami science fiction, ale prawda jest nieco inna. Smart cities istnieją naprawdę i stopniowo stają się codziennością milionów ludzi – również w Polsce. Nie jest to jednak powód do paranoi i obaw. Współczesna technologia ma przede wszystkim służyć mieszkańcom, ich wygodzie i bezpieczeństwu.
80
Business Life Polska
ZDJĘCIA: ECHO GRID, UNSPLASH
CO POTRAFI MIASTO XXI WIEKU?
Wdrażana obecnie koncepcja inteligentnego miasta ma z założenia poprawiać jakość życia jego mieszkańców i rozwiązywać ich problemy przez szerokie wykorzystanie technologii teleinformatycznych. Drobne usprawnienia, z których istnienia nawet nie zdajemy sobie sprawy, mogą znacząco wpływać na niemal każdą sferę życia w mieście – od transportu publicznego i drogowego aż po jakość powietrza i wody. Smart city może działać podobnie jak coraz powszechniejsze systemy smart home, ale na nieporównywalnie większą skalę. Co ciekawe, inteligentne domy również mogą korzystać z systemów smart city, stając się przy tym ich częścią. Działa to także w drugą stronę – jednym z głównych zadań technologii smart w domach jest redukcja zużycia energii. Duża ilość inteligentnych rozwiązań oszczędzających prąd i ciepło pozwoliłaby na lepsze zarządzanie miejską siecią energetyczną, w tym także produkcją elektryczności i ciepła w pobliskich elektrociepłowniach. Do tego celu można wykorzystać chociażby inteligentne liczniki energii, stosowane powszechnie np. w Amsterdamie. W ogromnym uproszczeniu: sztuka polega na coraz doskonalszej wymianie informacji pomiędzy systemem smart city a jego mieszkańcami-użytkownikami. Co jeszcze potrafi inteligentne miasto? Warto wymienić chociażby koordynację ruchu drogowego i transportu publicz-
nego, zmienne limity prędkości, inteligentne oświetlenie dróg, sygnalizację świetlną i organizację ruchu, usługi pojazdów do wynajęcia, ujednolicenie i zautomatyzowanie opłat za przejazdy, karty inteligentne oraz systemy informacyjne dla pasażerów. To zaledwie część spośród najczęściej stosowanych inteligentnych modułów dla miast, a każdego roku powstają nowe i coraz bardziej zaskakujące, jak np. kolejne floty autobusów bez kierowców. Jak sprawić, żeby te wszystkie elementy mogły współpracować? Skąd tak właściwie pochodzi cała ta inteligencja? SPRZĘT I OPROGRAMOWANIE
Nie chodzi tu oczywiście o prawdziwą sztuczną inteligencję, śledzącą każdego obywatela. Całość zachowań inteligentnego miasta to system operacyjny zaprogramowany tak, by przewidywać i reagować na możliwie największą liczbę scenariuszy. Następnie, by miasto mogło dynamicznie odpowiadać na potrzeby mieszkańców i zmieniające się sytuacje, konieczne jest zbieranie i przetwarzanie informacji. Zajmują się tym niezliczone czujniki oraz kamery monitorujące chociażby natężenie ruchu na drogach, by móc poprawić jego płynność. Oprócz tego ciekawym rozwiązaniem jest aktywny monitoring, który ułatwia zautomatyzowane lokalizowanie niebezpiecznych zdarzeń oraz odszukanie ich sprawców. Tę część systemu, odpowiedzialną za zbieranie danych, można określić mianem miejskiej sensoryki, czyli zmysłów.
81
TECHNOLOGIA
Poszczególne systemy inteligentnego miasta mogą być połączone w jednym, centralnym punkcie, który sterowałby wszystkimi procesami, jednak system smart city ma przede wszystkim charakter modułowy. W razie awarii systemu zarządzania poszczególne urządzenia w większości są w stanie działać dalej w sposób niezależny. Doskonałe zabezpieczenia sprawiają jednak, że dużo częściej zawodzą mniejsze moduły niż sam trzon systemu, który ułatwia ich zdiagnozowanie i naprawę. ŁĄCZNOŚĆ
DLACZEGO WARTO?
Dobrze zarządzane miasto jest niezwykle atrakcyjne dla mieszkańców, ale też inwestorów wszystkich gałęzi gospodarki. Systemy smart city mogą nie tylko usprawnić ich pracę, ale także umożliwić im integrację z systemem. Kolejne usługi, dotyczące np. elektromobilności, będą bardziej atrakcyjne i dochodowe, jeśli staną się integralną częścią miejskiego ekosystemu. ⚫
ZDJĘCIA: FELIX FUCHS, UNSPLASH
Internet rzeczy to koncepcja zakładająca łączenie ze sobą jak największej liczby przedmiotów za pośrednictwem sieci, by mogły ze sobą współpracować. Najprostszym przykładem może być chociażby smart zegarek połączony ze smartfonem. Jeśli będziemy zwiększać skalę, dojdziemy do maksymalnie zautomatyzowanego smart home, a w skali makro – do smart city właśnie. Inteligentne miasta nie są w stanie – przynajmniej na razie – czerpać zbyt wielu informacji z naszych telefonów, ale potrafią łączyć ze sobą dziesiątki, a nawet setki tysięcy urządzeń. Dla przykładu w chińskim mieście Taiyuan pracuje prawie 500 tys. kamer monitoringu.
Podstawą inteligentnego miasta są sieci telekomunikacyjne, łączące ze sobą i pozwalające na współpracę wszystkich elementów składowych systemu. Doskonałym nośnikiem informacji może być sieć 5G lub światłowodowa, ale także starsze technologie szerokopasmowe. System teleinformatyczny miasta można porównać do jego układu nerwowego, który zapewnia dwustronną komunikację pomiędzy poszczególnymi urządzeniami, a także pozwala przesyłać i gromadzić informacje. To właśnie firmy z sektora ICT zaczęły oferować pierwsze na świecie systemy inteligentnych miast. Obecnie wiele z nich specjalizuje się wyłącznie w projektowaniu, budowie i utrzymaniu systemów teleinformatycznych dla miast.
82
Business Life Polska
BURSZTYN
FOTO: SXC
Złoto Północy
TEKST RAFAŁ NOWICKI
Bursztyn zajmuje w świecie minerałów miejsce szczególne. Jego organiczne pochodzenie, oryginalne cechy fizyczne i chemiczne oraz ogromna zmienność naturalnych form i odmian nie pozwalają nawet stworzyć kompletnej charakterystyki mineralogicznej bursztynu. Sama różnorodność barw przyprawia o zawrót głowy. Bursztynowy surowiec może zawierać całe ich spektrum: począwszy od kredowej i mlecznej, poprzez żółty, miodowy (przejrzysty), zielony, czerwony, brązowy, szarawy, niebieski, łaciaty, a nawet czarny. Do dziś trwają spory o jednoznaczne określenie miejsca bursztynu wśród innych substancji mineralnych. 84
Business Life Polska
Z UWAGI NA SWOJĄ OSOBLIWOŚĆ…
…bursztyn wzbudza ogromne i niezmienne od pradziejów zainteresowanie. Niepowtarzalny urok bursztynu i towarzysząca mu od początku aura tajemniczości sprawiły, że już w paleolicie wykorzystywany był jako amulet, a począwszy od neolitu stał się cenionym i poszukiwanym kamieniem ozdobnym, zyskując z czasem przydomek „Złota Północy”. Jego słoneczny blask opisywał już Homer w „Odysei”, wymieniając bursztyn wśród najbardziej drogocennych ozdób. Czasy antyczne to także pierwsze próby określenia cech i własności bursztynu oraz jego pochodzenia. To właśnie starożytni Grecy, m.in. Tales z Miletu, zwrócili uwagę na charakterystyczne własności elektrostatyczne bursztynu. Stąd zresztą, to znaczy od greckiej nazwy bursztynu – „elektron” – swój źródłosłów bierze termin „elektryczność”.
Z kolei w „Historii naturalnej” Pliniusza Starszego zawarta jest jedna z pierwszych prób wyjaśnienia genezy bursztynu, wiążąca go (słusznie) z żywicą drzew sosnowych. MAJĄC NA WZGLĘDZIE…
…owe literacko-historyczne konotacje, Polska może czuć się dumna z tego, że uważana jest za prawdziwego giganta w dziedzinie produkcji wyrobów z bursztynu bałtyckiego. Warto dodać, że właśnie ta odmiana jantaru – określana w terminologii branżowej mianem sukcynitu – uchodzi za najpiękniejszą, a wyroby z niej – za najcenniejsze. Cechą charakterystyczną bursztynu bałtyckiego jest duża ilość tzw. inkluzji, czyli zatopionych w nim mniejszych i większych owadów oraz elementów roślin. Bryłki z takimi „dodatkami” są cenne w znaczeniu zarówno czysto ekonomicznym, jak i estetycznym oraz naukowym (jako materiał do badań nad ewolucją organizmów żywych). Na sukces polskiego bursztynnictwa złożyło się kilka czynników. Przede wszystkim położenie Gdańska – który doczekał się tytułu Światowej Stolicy Bursztynu – na skrzyżowaniu historycznych i dzisiejszych szlaków bursztynowych. Odkrycie złóż kopaliny, a następnie jej wartości handlowej, zaowocowało powstaniem w tym mieście prężnego cechu rzemieślniczego. Jego tradycje są bardzo długie; najstarsze odkryte ślady warsztatu bursztyniarskiego datuje się na X wiek. Dziś Gdańsk chlubi się największą liczbą pracowni bursztynniczych oraz otwartym w 2006 roku Muzeum Bursztynu.
85
BURSZTYN
Jednym z najbardziej olśniewających eksponatów w muzeum jest Bursztynowy Skarbiec wykonany przez Lucjana Myrtę z ponad 800 kg wyselekcjonowanych odmian surowca. Obiekt o długości 2 m, szerokości 0,6 m i wysokości 2,7 m powstawał około 12 lat! CENY BURSZTYNU…
FOTO: WIKIPEDIA, THORSTEN LOHMANN
…uzależnione są głównie od jakości bryłek i ich wielkości. Warto również wiedzieć, że bursztyn surowy rzadko zachwyca wyglądem. Dopiero po
odpowiedniej obróbce jantar ujawnia całe swoje piękno i zaczyna roztaczać tajemniczą aurę, która tak fascynuje kolejne pokolenia. Pragnąc jednak cieszyć oczy bursztynowym blaskiem, trzeba być przygotowanym na spore wydatki. Ciekawie zaprojektowany naszyjnik z odpowiednio wysokiej jakości i wielkości bursztynu może kosztować nawet kilkanaście tysięcy złotych. Pocieszeniem niech będzie to, że biżuteria z bursztynu – zwłaszcza oprawionego w metale szlachetne (złoto, platynę) – może być bardzo dobrą lokatą kapitału.
86
Business Life Polska
F OTO : P I X A B AY
TO
IC :R
HA
RD
T BAR
Z, W
IKIPE
DIA
FOTO: WIKIPEDIA
FO
Biżuteria stanowi zresztą znakomitą większość wyrobów z jantaru. Powód jest prozaiczny – prawa rynku. Magicznemu urokowi „złota Północy” ulega bowiem głównie płeć piękna. Zastanawiające jest, że słabość tę można zaobserwować w różnych rejonach świata. Zupełnie jak w przypadku ogólnie znanego i pożądanego „krystalicznego” minerału. Może zatem pokusić się o parafrazę słynnego powiedzenia i stwierdzić, że największymi przyjaciółmi kobiety są... diament i bursztyn? ▪
87
RAPORT
WITAJCIE W BIURZE!
PRACODAWCY STAWIAJĄ NA MODEL HYBRYDOWY TEKST ZOFIA NOWAK
Spadek liczby zachorowań na COVID-19 zmotywował niektóre firmy do podjęcia decyzji o częściowym przywróceniu pracy stacjonarnej. Zagrożenie kolejną falą pandemii pozostaje realne, jednak pracodawcy wykorzystują obecny, spokojniejszy czas na testowanie nowych rozwiązań. Najczęściej stawiają na pracę hybrydową, czyli częściowo pracę w domu, a częściowo w biurze – w różnych proporcjach. Chociaż pracownicy cenią sobie możliwość pojawiania się w siedzibie firmy, to odgórne ustalenia i limity ograniczające home office rzadko spotykają się z entuzjazmem.
88
Business Life Polska
FOTO: ALEX KOTLIARSKYI /UNSPLASH
J
ak wynika z danych Eurostatu, w ubiegłym, pandemicznym roku zdalnie pracowało zazwyczaj zaledwie 8,9 proc. aktywnych zawodowo Polaków. Mimo że jest to wynik poniżej średniej dla Unii Europejskiej na poziomie 12,3 proc., to i tak jest zdecydowanie wyższy od tego odnotowanego w Polsce w poprzednich latach (4,6 proc. w 2018 i 2019). W skali wszystkich aktywnych zawodowo osób w Polsce 8,9 proc. wydaje się niewielkim odsetkiem profesjonalistów zazwyczaj wykonujących swoje obowiązki zdalnie. Jednak w przypadku pracowników biurowych i umysłowych – specjalistów i menedżerów – praca z domu stała się integralną częścią codzienności. Dla niektórych nieprzerwanie od kilkunastu miesięcy. PRACA HYBRYDOWA W RÓŻNYCH ODSŁONACH
Badanie opisane na łamach „Raportu płacowego Hays 2021” wykazało, iż z rozwiązań pracy elastycznej – w tym pracy zdalnej – na koniec minionego roku korzystało 81 proc. specjalistów
i menedżerów. Rok wcześniej odsetek ten wynosił 52 proc. Największy wzrost odsetka firm udostępniających pracę zdalną odnotowano w branżach, w których z uwagi na profil działalności było to niepopularnym rozwiązaniem. Jako przykład mogą posłużyć organizacje z sektora produkcyjnego (+17 punktów procentowych, w porównaniu z danymi ze stycznia 2020), branży nieruchomości (+23) i budownictwa (+19). Wniosek jest jeden – specjaliści poznali zalety długotrwałej pracy zdalnej, znaleźli swój sposób na organizację pracy w tym formacie i wielu z nich niechętnie wróci do biura w wymiarze 5, 4, a nawet 3 dni w tygodniu. Chociaż istnieją osoby, które nie są zwolennikami pracy z domu, to ogromna grupa pracowników umysłowych nie wyobraża sobie powrotu do zasad obowiązujących przed pandemią. W sytuacji, gdy nowa polityka pracy zdalnej jest dość rygorystyczna, powrót do biura będzie stanowił dla nich wyzwanie.
89
RAPORT
– Niektórzy pracownicy zderzą się z rzeczywistością. Niechętnie powrócą do biur, a raczej niechętnie powrócą do biur w wymiarze narzuconym przez pracodawcę. Obserwacje rynku i wyniki badań pokazują, że stosunkowo niewielu profesjonalistów chciałoby na zawsze zrezygnować z możliwości korzystania z biura. Często jednak chcieliby mieć możliwość pojawiania się w nim kilka razy w miesiącu czy raz na tydzień. Tymczasem proporcje we wdrażanych przez firmy modelach pracy hybrydowej zwykle są odwrócone. Praca zdalna zazwyczaj jest przewidziana na jeden lub dwa dni w tygodniu – zauważa Bartosz Dąbkowski, Executive Director w Hays Poland. IDZIE NOWE, CHOĆ CZĘŚCIOWO STARE
Jeśli pracownicy przez ponad rok przez większość czasu pracowali z domu, to trudne będzie przyzwyczajenie się z dnia na dzień do modelu, w którym dominuje praca stacjonarna. Wymaga to zmiany nawyków i dopasowania rozkładu dnia, tj. godziny porannej pobudki, zarezerwowania czasu na dojazdy i zapewnienia opieki dzieciom.
Stąd też pomimo obowiązujących ograniczeń organizacje starają się stopniowo powracać do sposobu pracy sprzed pandemii. Wymaga to odpowiedniego planowania i początkowo może wydawać się niekomfortowe. Natomiast większość specjalistów i menedżerów powinno przynajmniej mentalnie przygotować się na częściowe przywrócenie tradycyjnego modelu pracy. Czas wakacji, kiedy wiele osób wyjeżdża na urlop, sprzyja powrotom i testowaniu różnych rozwiązań. Mniejsza liczba pracowników ułatwia rozlokowanie ich w przestrzeni biurowej zgodnie z zasadami reżimu sanitarnego. Zachowanie dystansu społecznego i bezpieczne korzystanie z przestrzeni wspólnych jest po prostu łatwiejsze.
FOTO: YASMINA H./UNSPLASH
Elementy, które przed pandemią należały do codzienności i były czymś naturalnym, obecnie mogą wzbudzać niepewność
i wymagać przystosowania. Kilkanaście miesięcy pracy z domu to przecież wystarczający czas, aby wypracować zupełnie nowe przyzwyczajenia, sposoby funkcjonowania w sferze zawodowej i komunikacji biznesowej. Wiele osób w tym okresie ani razu nie widziało się ze swoim zespołem. Są też pracownicy, którzy dołączyli do firmy w czasie pandemii i nigdy nawet nie odwiedzili biura, a swoich najbliższych współpracowników znają wyłącznie z ekranu komputera.
90
Business Life Polska
FOTO: ISRAEL ANDRADE/UNSPLASH
WYZWANIE: ZACHĘCIĆ DO PRACY Z BIURA
Choć koncepcja powrotu do biura niektórym może wydawać się nieatrakcyjna, to najtrudniejszy będzie początkowy okres. Pierwsze tygodnie pracy hybrydowej będą czasem dostosowania się do nowej sytuacji, co zapewne będzie wymagało większego zaangażowania kadry zarządzającej. Pomocne mogą być nieformalne spotkania i okazje do swobodnych rozmów, np. przy kawie. Współpracownicy muszą się bowiem przyzwyczaić nie tylko do dojazdów, ale przede wszystkim do siebie – do tego, że dynamika pracy w biurze jest inna niż samodzielna praca w domowym zaciszu. – Największe wyzwanie stoi przed firmami, które przez cały okres pandemii pracowały w pełni zdalnie. Przez kilkanaście miesięcy nawet w firmach o najniższej rotacji musiały zajść pewne zmiany personalne – awanse, odejścia, nowi członkowie zespołu. Jeśli pracownicy doświadczali tego, pracując z domu, to teraz po powrocie do biura muszą się dotrzeć, poznać. Regularne zespołowe wideokonferencje nie zastąpią w pełni tradycyjnych form budowania relacji wśród najbliższych współpracowników – zauważa Bartosz Dąbkowski z Hays Poland.
Hala Maszyn w EC1 nowych pracowników pod wieloma Zdalny proces wdrożenia względami zdał egzamin. Udało się przenieść jego elementy do świata online, wypracować logistykę wyposażenia nowych osób w niezbędne narzędzia, rozplanować wirtualną komunikację z pracownikiem w pierwszych dniach pracy. Część spośród wdrożonych usprawnień zostanie w firmach na stałe. Pracodawcy zauważają jednak, że niektóre elementy procesu
onboardingu są bardziej efektywne, gdy przeprowadza się je tradycyjnie. Dzięki bezpośredniemu kontaktowi ze współpracownikami nowe osoby szybciej stają się samodzielne i skuteczne w biznesie. Wdrożenie jest łatwiejsze, gdy możliwe jest doświadczenie atmosfery firmy, odbywanie spontanicznych spotkań i rozmów. – Wiele organizacji zaplanowało działania, które mają zachęcić pracowników do powrotu do biura. Najczęściej wdrażają procedury sanitarne oraz inne rozwiązania, wzmacniające poczucie bezpieczeństwa. W ostatnim czasie popularne były wszelkiego rodzaju inwestycje w siedzibę firmy – przeprowadzki do budynków o wyższym standardzie, reorganizacje stanowisk pracy oraz remonty mające na celu uczynienie przestrzeni biurowej bardziej ergonomiczną i atrakcyjną. Co więcej, niektórzy pracodawcy kuszą pracowników benefitami dostępnymi wyłącznie w biurze, np. przekąskami i usługami dostępnymi tylko na miejscu – wyjaśnia Bartosz Dąbkowski. Niezaprzeczalnie zmienia się funkcja biur. Firmy decydujące się na wdrożenie pracy hybrydowej w modelu 1-4 lub 2-3, w których przeważa home office, często decydują się na dostosowanie przestrzeni biurowej do tzw. hot deskingu. Pracownicy nie mają na stałe przypisanych stanowisk pracy, więc jeśli chcą pojawić się w siedzibie firmy, muszą uprzednio zarezerwować biurko za pośrednictwem wewnętrznego systemu lub aplikacji mobilnej. Biura częściej będą zatem odgrywać rolę integracyjną. Staną się miejscem spotkań, przestrzenią kreatywną, w której odbywają się burze mózgów i powstają innowacyjne pomysły. ⚫
91
AUTO-PREZENTACJA
KIA SORENTO HYBRID TEKST KRZYSZTOF KOTLARSKI
Koreańskie produkty z każdym rokiem cieszą się coraz większą popularnością w Europie. Już od wielu lat cenimy wyroby elektroniczne z Republiki Korei, ale modne stają się też wytwory koreańskiej kultury rozrywkowej. Jednak produkty tamtejszej motoryzacji, choć znane, nieczęsto trafiają na nasze drogi. Być może zmieni się to za sprawą nowego modelu KIA Sorento Hybrid.
P
roducenci z Korei nie mają na rynku europejskim lekko. Gdy konsument ze Starego Kontynentu stanie przed wyborem dwóch modeli o podobnych możliwościach i cenie, nie będzie się długo zastanawiał i nabędzie auto europejskiej marki, ewentualnie japońskie. Stąd pozycje pod koniec pierwszej piętnastki w rankingach sprzedaży aut, które zajmują koreańskie KIA czy Hyundai. Aby przekonać europejskiego odbiorcę, ich samochody muszą się czymś wyróżniać, być w jakimś aspekcie lepsze od konkurentów. W przypadku nowego Sorento Hybrid to się udało. ROZMIAR MA ZNACZENIE…
Segment SUV to obecnie najprężniej rozwijająca się gałąź rynku motoryzacyjnego. Nowa KIA Sorento Hybrid to zaś pełnokrwisty SUV. Długość 4810 mm, szerokość 1900 i rozstaw osi 2815 mm sprawiają, że to zdecydowanie największe auto marki KIA dostępne na rynku europejskim i jeden z większych samochodów osobowych w ogóle obecnych na naszych drogach. Dzięki udanemu designowi nie wygląda jednak jak mały czołg, lecz posiada ciekawą i zaskakująco smukłą stylistykę. Nieco kanciaste wykończenia nadają mu bardziej drapieżny wygląd, choć ich estetyka jest kwestią indywidualnego gustu.
92
Business Life Polska
…ALE LICZY SIĘ WNĘTRZE
O ile w kwestii walorów zewnętrznych nowa KIA prezentuje się po prostu solidnie, to po wejściu do środka od razu zauważymy, na czym przede wszystkim skupił się koreański producent. Kabina Sorento z powodzeniem mogłaby odnaleźć się wśród aut z wyższej półki cenowej. Wszelkie wykończenia są eleganckie i wykonane z wysokiej klasy materiałów. Wszystkie elementy pasują tu do siebie, a funkcjonalność przestrzeni została dopracowana tak, by każdy z możliwych siedmiu pasażerów odbywał komfortową i bezpieczną podróż. Wśród drobiazgów umilających jazdę znajdziemy chociażby liczne porty USB, uchwyty na kubki, nawiewy czy pełną kontrolę pozycji foteli. Ta sama dbałość o detale widoczna jest także na desce rozdzielczej. Jest nowocześnie, bogato, ale jednocześnie klasycznie w formie, z wykorzystaniem fizycznych przycisków zamiast samych ekranów dotykowych.
93
AUTO-PREZENTACJA
Podwyższony komfort w kabinie ma co prawda wpływ na pojemność bagażnika, która po rozłożeniu tylnego rzędu foteli zmniejsza się z imponujących 821 litrów do 187 litrów. Podczas jazdy KIA Sorento Hybrid zachowuje się jak typowy SUV. Jest spokojnie, komfortowo i, co ważne, cicho, nawet gdy nawierzchnia, po której podróżujemy, pozostawia nieco do życzenia. Hybrydowy silnik o mocy 230 KM pozwala rozpędzić się do setki w około 9 sekund. Może nie kwalifikuje to do występów na torze wyścigowym, ale przy masie niemal dwóch ton stanowi rozsądny wynik. Spalanie paliwa to również przyzwoity rezultat dla tej klasy pojazdów. Średnie zużycie według danych producenta wynosi 6,8-7,5 litra na 100 km, choć podczas jazdy po autostradzie zapewne bliższe będzie 10-11 litrom.
94
Business Life Polska
ZDJĘCIA: KIA
AŻ TYLE? ZA ILE?
Nowa KIA Sorento to bez wątpienia bardzo udany model hybrydowego SUV-a, który z pewnością będziemy wkrótce mijać także na polskich drogach. Co więcej, jest on lepszy w każdym aspekcie od swoich poprzedników wywodzących się z tej marki. Jaki jest koszt nowości z koreańskiej stajni? Najbardziej podstawowy wariant nabędziemy już od 159 900 zł. Z kolei w pełni doposażona wersja Prestige Line to wydatek rzędu 212 900 zł. Stosunkowo niska cena, biorąc pod uwagę możliwości i wyposażenie nowego Sorento, świadczą o przekonaniu koreańskiej marki, że ich nowy produkt zawojuje europejski rynek. ⚫
95
www.knall.com.pl
MARKIZY TARASOWE Markizy tarasowe można umieszczać nad przestrzenią okna, balkonu i/lub tarasu. Można je montować do ściany zewnętrznej, spodu balkonu lub krokwi dachowej. Ich rozwinięty materiał tworzy cień, w którym można schronić się podczas upalnych dni. Zacienienie zewnętrznej przestrzeni wpływa również na obniżenie temperatury wewnątrz, Oferujemy Markizy tarasowe tradycyjne (Classic) oraz (Premium) w kasecie lub bez kasety.
KNALL
CH
RONY KU
knall@knall.pl
RA M O
790 888 340 obsługa zamówień
YU P PA
G RO
790 888 300 obsługa zamówień
JĄCYCH PU
Sklep z akcesoriami okiennymi
Twoje miejsce w sercu Warszawy Nowy etap osiedla gotowy
lokalizacja w centrum Warszawy
zróżnicowane mieszkania i lokale usługowe
wysoka jakość materiałów wykończeniowych
tuż obok stacji metra Rondo Daszyńskiego
mieszkania z tarasami i dwupoziomowe
zdobywca prestiżowych nagród architektonicznych