Z NOTATNIKA PODRÓŻNIKA

ISLE OF SKYE

MAGICZNA WYSPA LEGEND

TEKST MICHAŁ STOLAREWICZ

Jej majestatyczne krajobrazy należą do najpiękniejszych w Szkocji, a najlepszym sposobem na poznanie gór, wodospadów i klifów morskich jest zwiedzanie wyspy autem. To miejsce pełne mitów i legend, wróżek, gigantów i wielkich bitew klanowych. Poczujemy się tutaj tak, jakbyśmy zostali przeniesieni do epickiej powieści fantasy. Wyspa Skye przyciąga około 650 tysięcy odwiedzających rocznie (oczywiście nie podczas pandemii), przy czym około 28 procent turystów przyjeżdża z różnych stron świata, a 72 procent z innych części Wielkiej Brytanii. Isle of Skye słynie z surowych krajobrazów, malowniczych miasteczek, niezaprzeczalnego piękna przyrody i małej gęstości zaludnienia – jedynie 6 osób na kilometr kwadratowy.

Old Man of Storr

FOTO: MICHAŁ STOLAREWICZ

Największym ośrodkiem na wyspie jest Portree, najludniejsze miasto liczące około 2500 mieszkańców. Zostało zbudowane wokół naturalnego portu, który otaczają rzędy kolorowych domów. Śmiało mogę stwierdzić, podróżując po Skye, że są tam jedne z piękniejszych krajobrazów, jakie widziałem w moim całym podróżniczym życiu.

OLD MAN OF STORR

Nie możemy odwiedzić wyspy Skye bez wędrówki do Old Man of Storr. Ten ogromny szczyt był wykorzystywany jako tło dla wielu filmów (w tym thrillera science fiction „Prometeusz”). Legenda mówi, że skały to palce martwego olbrzyma. Stary Człowiek ze Storr był olbrzymem zamieszkującym Trotternish Ridge. Kiedy spoczął po śmierci, jego kciuk wystawał częściowo nad ziemię. Błotnisty szlak prowadzi na szczyt skał i zajmuje około 45-60 minut drogi (w jedną stronę) z parkingu poniżej. Old Man of Storr znajduje się w widocznym miejscu na szczycie stromego zbocza i można go zobaczyć z drogi na długo przed dotarciem do małego parkingu. Polecam, by przyjechać tutaj jak najwcześniej, ponieważ parking bardzo szybko się zapełnia.

QUIRAING

Quiraing znajduje się na północy Skye, na obszarze znanym jako „Trotternish”. Jest to jedyna część Trotternish, która przemieszcza się do dziś, utworzona przez ogromne osunięcie się ziemi miliony lat temu. To przepiękne miejsce, ponieważ podziwiać tu możemy jedne z najbardziej spektakularnych krajobrazów w Szkocji. Quiraing jest domem dla wielu charakterystycznych formacji skalnych, w tym The Needle, The Table i The Prison, oraz popularnym miejscem do uprawiania turystyki pieszej.

FOTO: MICHAŁ STOLAREWICZ

NEIST POINT

Latarnia morska Neist Point położona jest w najbardziej wysuniętym na zachód punkcie Skye, niedaleko miasteczka Glendale. Neist Point to skrawek lądu wchodzący w morze – z potężną latarnią morską. Wzdłuż wybrzeża otaczają ją masywne klify. To wspaniałe miejsce do robienia zdjęć, zwłaszcza podczas zachodu słońca. Jedna z najsłynniejszych latarni morskich w Szkocji – Neist Point – została zbudowana w 1900 roku, wtedy jeszcze obsługiwała ją załoga. Od tego czasu wewnętrzny system oświetlenia zaktualizowano do zautomatyzowanego, który nie wymaga już codziennej konserwacji. Światło znajduje się na wysokości 43 metrów nad poziomem morza i można je zobaczyć z odległości do 16 mil morskich od brzegu. Uważa się, że to miejsce jest jednym z najlepszych do obserwacji ptaków morskich, wielorybów, delfinów, morświnów i rekinów na wyspie. To również popularne miejsce dla wędkarzy.

FAIRY POOLS

U podnóża Black Cuillins, w pobliżu Glenbrittle, znajdują się Fairy Pools – krystalicznie czyste, błękitne baseny na rzece Brittle. Te słynne baseny przyciągają turystów z całego świata, ponieważ są wspaniałym miejscem do „pływania na dziko” dla tych, którzy odważą się wejść do zimnej wody. Dla mniej żądnych przygód magiczne „Baseny Wróżek” to okazja do zrobienia fantastycznych zdjęć. Właśnie zdjęcia Fairy Pools rozeszły się viralem na Pinterest i Instagram, co doprowadziło do eksplozji liczby odwiedzających. W słoneczny dzień turkusowe wody naturalnych basenów są tak przejrzyste, że na dnie widać każdy porośnięty mchem kamień.

Fairy Pools

KILT ROCK I MEALT FALLS

Przy nadmorskiej drodze A855, na skraju klifów, znajduje się punkt widokowy zwany Kilt Rock, którego wysokość dochodzi do 90 metrów. Ogromne klify przypominają szkocki kilt, stąd nazwa. Mealt Falls to wysoki na 55 metrów wodospad, który spływa z nich do oceanu. Ciekawostką jest to, że na skałach jurajskich wzdłuż wybrzeża znaleziono bardzo obszerną kolekcję szczątków dinozaurów.

CORAL BEACH

To doskonały cel na spacer po plaży w Claigan, na północ od Dunvegan. Gdy wychodzi słońce, woda jest niebieska jak w tropikach... To naprawdę magiczne miejsce, idealne na rodzinny piknik bądź romantyczną kolację nad brzegiem morza. Mimo że nazywa się Coral Beach, to nie ma nic wspólnego z koralowcami. Tak naprawdę piękne białe podłoże tworzą wysuszone i wybielone na słońcu wodorosty Red Coralline (znane również jako Maërl), które swoim kształtem do złudzenia przypominają koralowca. Na plaży znajdziemy również wiele kolorowych muszelek.

FOTO: MICHAŁ STOLAREWICZ

Plaża Coral Beach Kilt Rock

FOTO: PIXABAY

DUNVEGAN CASTLE

To najstarszy zamieszkały zamek w Szkocji, od zawsze należący do tej samej rodziny, wodzów klanu MacLeod, jednego z głównych klanów na Skye. Zamek powstał w XII wieku jako dom kryty strzechą na skale w Dunvegan. Lady MacLeod w tamtych czasach skarżyła się Boswellowi i Johnstonowi, że nie może mieć ogrodu na „tej skale”. Zamek rozwijał się przez lata – było co najmniej dziesięć etapów budowy, nim uzyskał obecny kształt. Jednym z tutejszych skarbów jest mistyczna Flaga Wróżek – święty sztandar z cudownymi mocami. Podobno została podarowana klanowi przez królową wróżek w IV wieku naszej ery. Legenda głosi, że gdy flaga była rozwinięta podczas bitwy, MacLeodowie zawsze pokonywali swoich wrogów. Opowieść mówi, że wróżka wkroczyła do zamku Dunvegan w jesienny wieczór i znalazła potomka MacLeodów. Po delikatnym utuleniu go i zaśpiewaniu mu kołysanki, owinęła go czymś, co obecnie znamy jako Flagę Wróżek, przechowywaną w zamku do dziś. Wstęp do wnętrza budowli to koszt 14 funtów. Dunvegan Castle & Gardens jest zamknięty na zimę – od października do marca – ale i tak można go podziwiać z daleka po drugiej stronie Loch Dunvegan.

Most Sligachan

FAIRY GLEN

Niektórzy mówią, że to najlepsze miejsce na całym Skye. Znajduje się obok zamku Ewen – ale nie spodziewajcie się prawdziwego zamku – to tylko wychodnia skalna. Urzeka miniaturowa zielona dolina z dziwnymi, idealnie stożkowymi wzgórzami, sękatymi lasami karłowatymi i stadami pasących się owiec. Jeśli wróżki istnieją, to na pewno jest to ich królestwo! Ta trawiasta, pagórkowata okolica wygląda trochę jak bajkowa kraina z kamiennymi pierścieniami. Legenda wróżek mówi, że jeśli zaśpiewasz piosenkę „Faerie”, wchodząc do spirali, a następnie wyjdziesz z niej tyłem bez dotykania kamieni, to twoje najgłębsze życzenie się spełni! Pochodzący z czasów prehistorycznych wyspiarze wierzyli w istnienie wróżek. Pierwotnie uważano, że wróżki są złe, ale wierzono, że żyją gdzieś w głębi wrzosowisk Fairy Glen.

PORADY DOTYCZĄCE PODRÓŻY NA WYSPĘ SKYE:

͚ Typowe czasy jazdy polecane przez Google nie są tym, czym się wydają, a to ze względu na wszystkie przystanki widokowe. Podróż może trwać 2-3 razy dłużej, niż myślicie. ͚ Drogi są tu wąskie, często bez poboczy, a większość bocznych dróg jest jednopasmowa. Jeśli nie jesteście przyzwyczajeni do podróży samochodem po Szkocji, początkowo może to być stresujące doświadczenie. ͚ Na drodze nie ma zbyt wielu miejsc z WC, w pobliżu drogi brakuje szlaków do wędrówek, a jeśli są, to nie ma na nich instrukcji ani map. ͚ Wyspa Skye jest mała, więc noclegi należy rezerwować z dużym wyprzedzeniem, szczególnie w sezonie letnim. ͚ Pogoda zmienia się tutaj bardzo szybko, niezależnie od pory roku jest zawsze wietrznie i pada deszcz. Lepiej zaopatrzyć się w kurtkę oraz solidne buty do wspinaczki po błotnistych szlakach. Potrafi być ślisko. ͚ Sieć komórkowa nie działa przez większość czasu, więc warto zaplanować wszystko z wyprzedzeniem, ponieważ możecie nie być w stanie sprawdzić niczego na miejscu. ͚ Jeśli planujecie piesze wędrówki po Szkocji, polecam stronę internetową walkhighlands.co.uk. Zawiera wszystkie informacje potrzebne do zaplanowania wycieczki. ͚ Gdy wypożyczymy samochód, to dojedziemy nim wszędzie.

Na nocleg warto wybrać jakieś zaciszne miejsce.

EILEAN DONAN

Eilean Donan to XIII-wieczny odrestaurowany zamek położony na małej wyspie na styku trzech jezior, w pobliżu wioski Dornie. To jeden z najczęściej fotografowanych szkockich zamków. Bilety możemy kupić przy wejściu – 10 funtów za osobę dorosłą. W cenie jest audioprzewodnik, który prowadzi przez wnętrze zamku (z wielką salą i repliką kuchni z XII w.), objaśniając jego 700-letnią historię. Założono go w XIII wieku, ale jego udział w powstaniach jakobickich doprowadził do zniszczenia w 1719 roku. Ruiny zostały odbudowane przez generała Johna Macrae-Gilstrapa w XX wieku. Z zamku rozciąga się spektakularny widok na morze i góry.

SLIGACHAN OLD BRIDGE

Ten piękny stary most znajduje się w małej wiosce Sligachan. W pogodny dzień jest on wspaniałym tłem dla pasma górskiego Cuillin i właściwie punktem wyjścia na spacer do pasma górskiego Cullin (najsłynniejszego pasma górskiego na wyspie Skye). Z tutejszą rzeką wiąże się pewien mit, który mówi, że jeśli zamoczymy w niej swoją twarz, otrzymamy w zamian wieczne piękno.

Teraz już wiem, że to miłość na całe życie. Im człowiek starszy, tym bardziej szuka kontaktu z naturą, a tutaj jest ona nieskazitelna! Nic, tylko wynająć auto i jeździć całymi dniami, podziwiając niesamowite widoki! Warto przynajmniej raz w życiu odwiedzić ten zakamarek świata. Polecam wszystkim. ■

Więcej na blogu autora: BlogGlobtrotera.pl

Michał Stolarewicz – podróżnik, dziennikarz mieszkający dotychczas w Warszawie, Londynie i na Krecie. Prowadził młodzieżową audycję radiową „Trendymaniak” i grał w Teatrze PROdukcyjnym. Jest autorem bloga www.BlogGlobtrotera.pl i miłośnikiem spontanicznych podróży na własną rękę na drugi koniec świata. Zwiedził także Europę autostopem.

Zamek Eilean Donan

DTM System – polski producent automatyki bramowej

DTM System od ponad 20 lat dostarcza nowoczesne rozwiązania z zakresu automatyki bramowej. Sprawdzone produkty, w 100% polski kapitał i dynamiczny rozwój gwarantują silną pozycję na rynku. Firma oferuje szeroki zakres specjalistycznych urządzeń i produktów automatyzujących działanie bram oraz systemy zdalnego sterowania. Produkty znajdują uznanie wśród klientów krajowych i zagranicznych. Użytkownicy chwalą intuicyjne, proste rozwiązania w dobrej cenie.

Bogata oferta automatyki pozwala na dobranie odpowiednich dla potrzeb instalacji urządzeń. DTM System stawia na bezpieczeństwo, funkcjonalność i komfort użytkowania. Obok napędów do bram przesuwnych, skrzydłowych i garażowych w ofercie polskiego producenta znaleźć można akcesoria takie jak sterowniki automatyki bramowej, fotokomórki, lampy sygnalizacyjne oraz szeroką gamę urządzeń zdalnego sterowania.

Corocznie firma zaznacza swoją obecność na targach krajowych i zagranicznych, prezentując szeroką ofertę innowacyjnych projektów oraz rozwiązań dla branży bramowej. Potwierdzeniem najwyższej jakości produktów są zdobywane nagrody i wyróżnienia. W 2016 i 2018 roku produkty DTM System wyróżnione zostały prestiżową nagrodą „Złoty Medal” Międzynarodowych Targów Poznańskich BUDMA w kategorii innowacyjność. Uznanie kapituły konkursu zdobyły kolejno w 2016 roku odbiornik radiowy o modułowej budowie FLEX, a w 2018 roku centrala automatyki budynku CHRONO, wprowadzająca inteligencję budynku przy użyciu standardowych systemów zdalnego sterowania, umożliwiająca sterowanie i programowanie urządzeń z ekranu smartfona. Firma wyróżniona została również w plebiscycie Budowlanej Marki Roku w latach 2016-2020.

Od samego początku działalności DTM System postawił na wysoką jakość urządzeń oraz na doskonałą obsługę klientów. Stale rozbudowuje infrastrukturę oraz inwestuje w najnowsze technologie. Lata doświadczeń pozwoliły wypracować rozwiązania zapewniające oszczędność czasu i pieniędzy przy jednoczesnej gwarancji bezpieczeństwa oraz satysfakcji użytkowania.

3 RAZY WIELICZKA

Dlaczego warto wrócić do wielickiej kopalni

Kopalnia Soli w Wieliczce należy do najsłynniejszych i najchętniej odwiedzanych przez turystów miejsc w Polsce. Jest wielkim skarbem nie tylko w skali Małopolski, ani nawet całego naszego kraju, ale wręcz skarbem świata. Nie bez powodu znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Kaplica św. Kingi

CO WARTO WIEDZIEĆ O KOPALNI SOLI W WIELICZCE?

Eksploatacja tutejszych złóż rozpoczęła się w czasach neolitu (około 3 tys. lat p.n.e.), trwała bez przerwy od czasów średniowiecza aż do końca XX wieku, a zakończyła się definitywnie w roku 1996. Każdy, kto tutaj przybył chociaż raz, na pewno potwierdzi, że wycieczka pozostanie na wiele lat niezapomnianym przeżyciem. W kopalni można znaleźć zarówno chwilę wytchnienia, jak i przeżyć coś naprawdę unikalnego.

TRASA TURYSTYCZNA

Trasę turystyczną w kopalni wytyczono już na przełomie XIX i XX wieku. Na trzykilometrowym odcinku czeka na gości 20 komór położonych na trzech poziomach (od 64 do 135 m głębokości). Trasa nadaje się dla osób w każdym wieku. Zwiedzanie z przewodnikiem zajmuje ponad 2 godziny. A co można zobaczyć po drodze?

Wielkim zainteresowaniem cieszą się solne rzeźby przedstawiające między innymi Mikołaja Kopernika, Jana Pawła II, świętą Kingę, Johanna Wolfganga Goethego i wiele innych sławnych postaci. Koniecznie trzeba wspomnieć o podziemnych kaplicach, z których najwspanialsza nosi imię świętej Kingi. Od czasu do czasu odbywają się tutaj nabożeństwa, a także koncerty. Oczywiście każdy zwiedzający dowie się po drodze, jak wydobywano sól w dawnych czasach, w jaki sposób dostarczano ją na powierzchnię. Między innymi za pomocą psa węgierskiego, czyli specjalnego wózka. Niezapomniany jest też widok podziemnego jeziorka w Komorze Weimar.

Jedną z większych komór na trasie turystycznej jest Komora Michałowice. To wyrobisko imponuje rozmiarami: jego wysokość dochodzi do 35 metrów, zaś objętość to około 23 tysiące metrów sześciennych. Eksploatacja komory trwała prawie 100 lat. Całości jej wystroju dopełnia wysoki na 6 metrów żyrandol o 3-metrowej średnicy, ozdobiony kryształami z soli.

Pobyt w kopalni jest nie tylko atrakcją turystyczną, ale może mieć także dobroczynny wpływ na zdrowie. Powietrze w kopalni nie zawiera zanieczyszczeń, tak uciążliwych i powszechnych na powierzchni ziemi. Mikrokli-

Komora Weimar

mat solnych wyrobisk cechuje się wyjątkową czystością bakteriologiczną, wysoką wilgotnością względną powietrza, dużą zawartością chlorku sodu oraz magnezu, manganu i wapnia, wpływających pozytywnie na nasze zdrowie.

DLACZEGO WARTO WRÓCIĆ DO WIELICKIEJ KOPALNI

Być może już kiedyś tu byliście. Ale przecież do najpiękniejszych miejsc warto przybywać więcej niż raz w życiu. Podczas drugiej albo kolejnej wizyty zwykle zwracamy większą uwagę na szczegóły, które wcześniej nam umknęły.

Może zwiedzaliście to miejsce już bardzo dawno temu. Na przykład z wycieczką szkolną albo ze swoimi rodzicami. Przyjedźcie raz jeszcze jako dorośli. Niektóre informacje o kopalni sobie przypomnicie, ale też na pewno odkryjecie albo dowiecie się czegoś nowego. A może jesteście już rodzicami albo dziadkami? Przywieźcie tym razem swoje własne dzieci albo wnuki i opowiedzcie im, co zapamiętaliście z poprzedniej wizyty. Sprawdźcie, czy coś się na trasie zmieniło? Potraktujcie wspólny wyjazd jak podróż sentymentalną w czasy swojego dzieciństwa i młodości. Będzie to dla was okazja do wspomnień, a dla juniorów nauka historii rodzinnej i historii Polski. Pamiętajcie też, że Kopalnia Soli „Wieliczka” wciąż się rozwija i konsekwentnie wzbogaca swoją ofertę turystyczną. Dostępne są tematyczne programy zwiedzania, m.in.: Szlak Pielgrzymkowy „Szczęść Boże” i Rodzinne Odkrywanie Solilandii. Obok kopalni powstała również największa w Małopolsce Tężnia Solankowa.

RODZINNE ODKRYWANIE SOLILANDII – POMYSŁ NA WYCIECZKĘ DLA CAŁEJ RODZINY

Wielicka kopalnia w swojej ofercie ma także specjalną trasę zwiedzania dla najmłodszych, pokazującą Wieliczkę od całkowicie innej strony. Przemierzając solne podziemia w towarzystwie przewodnika, dzieci będą rozwiązywać zagadki, które przybliżą im tajemnice baśniowej krainy. Na swojej drodze spotkają Skarbnika, sympatycznego skrzata Soliludka i odkryją tajemnicze ślady smoka solonia. Rodzice mogą także uczestniczyć w zabawie, pomagając swoim pociechom w pokonaniu wszystkich trudności.

Wielicka kopalnia dostępna jest przez cały rok, a komfortowa temperatura (ok. 17 stopni Celsjusza) – gwarantowana, możecie więc odpowiednio się przygotować i czerpać z bogactwa tego miejsca. Kopalnia Soli „Wieliczka“ jest miejscem przyjaznym i bezpiecznym. Z uwagi na bezpieczeństwo sanitarne szczególny nacisk kładziony jest także na zachowanie czystości: m.in. dezynfekowanie przedmiotów i miejsc, z którymi mają kontakt zarówno zwiedzający, jak i pracownicy. ■

Kaplica św. Antoniego

Komora Kopernika

Komora Piłsudskiego

W następnym wydaniu m.in.:

MONAKO Raj nie tylko podatkowy

Zapraszamy na strony naszego wydawnictwa: facebook.com/TravelPolskaMagazyn instagram.com/TravelPolskaMagazyn

Wydawnictwo MajerMedia ul. Warszawska 13 21-500 Biała Podlaska Tel. 83 411 50 11

www.majermedia.com redakcja@majermedia.com prenumerata@majermedia.com reklama@majermedia.com

DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY:

Maciej Majerczak

REDAKCJA:

Redaktor naczelny: Rafał Nowicki Redaktor prowadząca: Katarzyna Jaszczuk Zespół redakcyjny: Renata Nawrocka, Robert Nienacki, Karina O’Neill Współpraca: Michał Stolarewicz Korekta: Anna Nalikowska Skład i fotoedycja: Gabriela Centkowska, Paweł Ilczuk

Okładka: fot. Türkiye TGA

FOTO: MONACO PRESS CENTRE PHOTOS

REKLAMA:

Specjaliści ds. sprzedaży: Monika Jaroszuk, Marek Jastrząb, Dorota Matwiejuk

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo redagowania nadsyłanych tekstów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam.

Wydawnictwo MajerMedia jest członkiem Izby Wydawców Prasy