Τρόφιμα και Ποτά - Μάρτιος 2013

ΤΕ Υ ΧΟΣ 374 [ ΕΤΟΣ 38 ο ] Μάρτιος 2013 | €6

Μηνιαίο Οικονοµικό κ αι Τε χνολογικό Περιοδικό

αγροτικοι συνεταιρισμοι

Eξελίσσονται σε σύγχρονους οργανισμούς-επιχειρήσεις

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ Οι ελληνικές ποικιλίες δίνουν τη μάχη στο εξωτερικό Συνέντευξη

ΓΙΑΝΝΗΣ & ΣΤΕΛΛΙΟΣ ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ

ISSN 1106-3718

Από τη Νάουσα ως τη Σαγκάη, μια περιπέτεια εν εξελίξει

Αφιέρωμα

ελαιόλαδο

Το ευοίωνο 2013, οι προβλέψεις για το 2020 S PO

ES

x+7

T

PR

PR Ταχ. Γραφείο

Αριθµός Άδειας

S PO ES

S

ST

t&π

editorial

Όλοι αγαπάνε το κρασί. Στην Κίνα oι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 144% από το 2007 , στις ΗΠΑ το Wine Market Council και η Nielsen αναφέρουν αύξηση της κατανάλωσης (με μεγάλους νικητές το ποτήρι ως τρόπο πώλησης και τα Merlot και τα Cabernet Sauvignon ως ποικιλίες). Αλλά κοίτα απλώς γύρω σου. H Aντζελίνα Τζολί και ο Μπραντ Πιτ ενώνουν τις δυνάμεις τους με την οικογένεια Perrin του Ροδανού και κυκλοφορούν αυτό το μήνα το πρώτο τους ροζέ Château Miraval από οργανικά σταφύλια του κτήματός τους στη νότια Γαλλία, ο Πιτ συμφώνησε να πρωταγωνιστήσει στη κινηματογραφική μεταφορά του μπεστ-σέλερ The Billionaire’s Vinegar σχετικά με την υποτιθέμενη γαλλική κάβα του Αμερικανού προέδρου Τόμας Τζέφερσον που πωλήθηκε σε τιμή ρεκόρ το 1985, ο Φίλιπ Σταρκ θα σχεδιάσει το οινοποιείο Carmes Haut-Brion του Groupe Pichet στο Μπορντό, ο Ράσελ Κρόου αφηγείται το ντοκιμαντέρ Red Obsession σχετικά με το πάθος των Κινέζων για

Mηνιαίο περιοδικό επαγγελµατικής ενηµέρωσης της βιοµηχανίας και του εµπορίου τροφίµων, κρασιού, ποτών και συσκευασίας

Cheers!

τα κόκκινα Bordeaux. Εδώ, ίσως η οικονομική κρίση, ίσως η αναζήτηση μιας στοιχειώδους ποιότητας στη διασκέδαση, έκανε τους Έλληνες να στραφούν στο κολονάτο ποτήρι. Τρία νέα δημοφιλή wine bars άνοιξαν στην Αθήνα τους τελευταίους μήνες του 2012 ενώ τα υπάρχοντα είδαν τα τραπέζια τους να γεμίζουν ασφυκτικά. Χαίρομαι πολύ που το πρώτο μου τεύχος στο Τρόφιμα & Ποτά έχει αφιέρωμα στο κρασί. Από μόνο του το κρασί είναι κάτι οργανικό που δημιουργεί συναισθηματικό δέσιμο. Μια ζεστή και οικεία εικόνα. Αυτό το μήνα το Tρόφιμα και Ποτά αλλάζει την εικόνα του, πιστεύουμε με τρόπο που συμβαδίζει στις απαιτήσεις της εποχής. Η ουσία παραμένει ίδια, όπως εδώ και 38 χρόνια. Ένα περιοδικό κύρους για όλη τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών με στοιχεία και αξιόπιστες προβλέψεις. Το να υπάρχουν όλα αυτά και σε όμορφο περιτύλιγμα, είναι όπως το να απολαμβάνεις το αγαπημένο σου κρασί σου σε ένα όμορφο σωστό ποτήρι. μαργαριτα μιχε λ ακου

ΓPAΦEIA Λεωφ. Συγγρού 110, 117 41 Aθήνα (4ος όρoφοσ) Tηλ. 210 9240 748, Fax 210 9242 650 www.triaina.com e-mail info@triaina.com Κωδικός 011626

Eκδότης Nίκος K. Kορόβηλας Ιδρυτής Kυριάκος N. Kορόβηλας Aρχισυντάκτρια μαργαριτα μιχελακου CREATIVE director ντιανα Δαδακη Συνεργάτες δημητρησ καραθανοσ, Κατερίνα Κυρίτση, λεωνιδασ λιαμησ, δημητρα μανιφαβα, μαριοσ ροζακοσ, Ειρήνη Χρυσολωρά

Aνταποκριτές Ellen Gooch νεα υορκη Tριανταφυλλοσ Πετκανόπουλος Θεσσαλονίκη Σωτήρης Κιόκιας ελσινκι, βρυξελλεσ

ιllustration daniel egneus, στελλα δημητριου

Tµήµα Επικοινωνίας marketing@triaina.com Υπεύθυνη ∆ιαφήµισης Kατερίνα Γκίτση k.gitsi@triaina.com

Λογιστήριο Nίκη Γαβαλά Παραγωγή PRESSIOUS ARVANITIDIS ΣYN∆POMH ETHΣIA Oργανισµών/Eταιρειών: €70 Σπουδαστών: €50 Kύπρου: €100 Eξωτερικού: €150 ∆ηµοσιευόµενα ‘ή µη χειρόγραφα και φωτογραφίες που έχουν αποσταλεί στη σύνταξη δεν επιστρέφονται © Copyright 2013 Τρίαινα Εκδοτική Απαγορεύεται η αναδηµοσίευση κειµένων ή τµηµάτων κειµένων σε έντυπη, ηλεκτρονική ή άλλη µορφή, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη Μέλος της

Μη Κερδοσκοπικός Διεθνής Οργανισμός Πιστοποίησης Κυκλοφορίας Iδιοκτήτης: TPIAINA EK∆OTIKH Ν. ΚΟΡΟΒΗΛΑΣ & ΣΙΑ ΟΕ

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /01

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

10

22

14 36

40

50

01 edito

10 κυρ-γιαννη

25 λαδι & Ελιεσ

40 αγροτικοι συνεταιρισμοι

48 agro 2.1, 2.2 ‘h globalgap;

Όλοι πίνουν κρασί.

Ο Γιάννης και ο Στέλλιος Μπουτάρης σε κοινή συνέντευξη.

Το ελαιόλαδο κάνει τιμές ρεκόρ τριετίας για τους παραγωγούς, οι Καλαμών σώζουν τις ελιές.

Απεμπολούν την κακή εικόνα του παρελθόντος και εκσυγχρονίζονται ραγδαία.

Ποια είναι η σωστή επιλογή για ολοκληρωμένη διαχείριση στο χωράφι;

04 matieσ στην αγορα

14 ελληνικεσ ποικιλιεσ

32 το ευρωπαϊκο ελαιολαδο

44 ωμεγα-3

50 επιχειρηματικα

Η Ειρήνη Χρυσολωρά για τον αποπροσανατολισμό του «πολλαπλασιαστή».

Το όπλο μας στη μάχη των εξαγωγών του ελληνικού κρασιού.

Η εκτίμηση για την πορεία του με ορίζοντα το 2020.

Υπό συζήτηση η διατροφική τους αξία.

Τα νέα, οι δράσεις, οι εκθέσεις.

06 νεα

22 wine bars

36 το λαδι φορα τα καλα του

45 δαυιδ εναντιον γολιαθ

52 ευρετηριο

Οι νέες κυκλοφορίες στα ράφια των καταστημάτων, τα νέα της αγοράς.

Είναι μόδα. Μαθαίνουν οι Έλληνες να πίνουν κρασί;

Οι νέες συσκευασίες κάνουν το λάδι μας διάσημο στο εξωτερικό.

Όμιλοι αγορών vs μεγάλων αλυσίδων σούπερμάρκετ.

Οι αναφορές στα άρθρα, οι διαφημίσεις.

02 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

ονοματων

ΦΩΤΟ Ε ΞΩΦΥΛ ΛΟΥ: DRE AMSTIME.COM

25

ΠΡ

Ο

ΟΠ

ΙΡ ΧΕ

Α ΙΗΤ

ΤΑ

Ν ΟΪΟ

φυσηκά πρώτη!

ΠΑΝΤΕ Α.Ε.

4,5 χλμ. Θεσσαλονίκης-Ασβεστοχωρίου, Πεύκα/Θεσ/νίκη Τ.Κ. 570 10 Τηλ: 231 06 10 340, Fax: 231 06 75 220 www.pante.gr email: panteae.fournin@gmail.com

ΖΗΤΟΎΝΤΑΙ ΣΎΝΕΡΓΑΤΕΣ

t&π

MATIEΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

Ο αποπροσανατολισμός του “πολλαπλασιαστή”

Ε Αντί για το σημαντικό ζήτημα του μέλλοντος, την επιστροφή στην ανάπτυξη, επικεντρώθηκαμε σε ένα λάθος του παρελθόντος.

Η Ειρήνη Χρυσολωρά είναι οικονομολόγος και δημοσιογράφος στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, βραβευμένη από την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων.

04 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

να λάθος που το ΔΝΤ αναγνώρισε ότι έκανε το 2010, δίνοντας λαβή για να φουντώσει και πάλι η αντιμνημονιακή φιλολογία και να ξαναζωντανέψει το ξεχασμένο αίτημα της επαναδιαπραγμάτευσης, δυο μόλις μήνες μετά το κλείσιμο της συμφωνίας. Η αλήθεια είναι ότι το ΔΝΤ χειρίστηκε το θέμα του πολλαπλασιαστή τουλάχιστον περίεργα. Από τον περασμένο Οκτώβριο έβγαινε πότε ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ολιβιέ Μπλανσάρ, πότε ο εκπρόσωπος τύπου του Τζέρι Ράις , πότε η ίδια η γενική διευθύντρια Κριστίν Λαγκάρντ και περίπου αυτομαστιγώνονταν λέγοντας ότι έσφαλαν με το ελληνικό πρόγραμμα αφού υποτίμησαν το μέγεθος της ύφεσης που θα προκαλούσε. Πολύ ήθελαν όσοι έχουν κατά καιρούς κατακρίνει το μνημόνιο να αισθανθούν δικαιωμένοι, να κάνουν σημαία τους την αναγνώριση του λάθους του ΔΝΤ και να εγείρουν διεκδικήσεις αλλαγής του προγράμματος; Όχι, και απόδειξη αυτά που ακολούθησαν. Πρώτος, βεβαίως, ο ΣΥΡΙΖΑ που εγκάλεσε την κυβέρνηση γιατί δεν αξιοποίησε το λάθος για να αλλάξει το πρόγραμμα. Σκίρτησε, όμως, η καρδιά ακόμη και πολλών Νεοδημοκρατών που διατηρούν τα αντιμνημονιακά αντανακλαστικά τους από την περίοδο που ήταν αντιπολίτευση. Τι κι αν ελάχιστοι καταλάβαιναν τι σημαίνει «πολλαπλασιαστής» και τι είδους αλλαγές θα μπορούσε να επιφέρει η αναγνώριση του λάθους του (μεταξύ μας, αν ήξεραν το μέγεθός του οι δανειστές μας ίσως και να μην μας δάνειζαν ποτέ!). Κάπως έτσι, προκειμένου να καθησυχαστεί η εσωτερική αντιπολίτευση της κυβέρνησης, πιέστηκε να θέσει το θέμα «με το στανιό», όπως φαίνεται, ο Γιάννης Στουρνάρας στο Eurogroup του περασμένου μήνα, παρότι ο ίδιος μάλλον δεν το πολυπίστευε. Το ΔΝΤ ανέκρουσε τελικά πρύμναν διευκρινίζοντας πως όποια προσαρμογή ήταν να γίνει λόγω λάθους «πολλαπλασιαστή» έγινε με την αναθεώρηση το μνημονίου τον Νοέμβριο. Ίσως, όμως, η αρχική εμμονή του Ταμείου να αναδείξει το θέμα να μην ήταν τυχαία, αλλά μια κίνηση τακτικής, για να προωθήσει ένα νέο μελλοντικό «κούρεμα» του ελληνικού χρέους με το επιχείρημα ότι, αν το πρόγραμμα δεν βγαίνει λόγω της υπερβολικά μεγάλης ύφεσης που προκάλεσε, η μόνη λύση είναι ένα νέο κούρεμα. Θα δείξει. Στη χώρα της υπερβολής που λέγεται Ελλάδα, όμως, όλα αυτά πήραν άλλες διαστάσεις και τελικά χάθηκε η μπάλα της ουσιαστικής συζήτησης. Για παράδειγ-

μα, μια τέτοια συζήτηση θα έπρεπε να γίνει για τη σχεδιαζόμενη μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων. Αν πρέπει να μειωθεί το δημόσιο και να περιοριστεί ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων (στην παρούσα φάση αυτό είναι σίγουρο για δημοσιονομικούς, τουλάχιστον, λόγους), θα πρέπει να γίνει προσεκτικά, με όρους αξιοκρατίας και πραγματικών αναγκών. Πότε όμως λειτούργησε αξιοκρατικά το ελληνικό δημόσιο για να λειτουργήσει τώρα; Και πότε είχε το θάρρος η ελληνική πολιτική τάξη να το απαιτήσει; Έτσι στον ορίζοντα διακρίνονται και πάλι οριζόντιες -άρα άδικες- λύσεις και υπεκφυγές. Αν οι υπεκφυγές επικρατήσουν και δεν μειωθεί ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων, τότε αναπόφευκτα θα πέσουν νέα μέτρα στο κεφάλι μας. Φαύλος κύκλος. Αγκάθι νούμερο δύο, η φοροδιαφυγή και εν γένει η συνεχιζόμενη υστέρηση των φορολογικών εσόδων. Όπως δείχνουν τα πράγματα, η φοροδιαφυγή έχει και πάλι θεριέψει για τα καλά, με τα έσοδα από ΦΠΑ να βουλιάζουν, την ώρα που οι φορολογούμενοι μισθωτοί στενάζουν από τα αλλεπάλληλα κύματα φόρων που καλούνται να πληρώσουν. Το υπουργείο Οικονομικών αδυνατεί να βάλει σε τάξη και να ενεργοποιήσει τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό και περιορίζεται σε εξαγγελίες νέων φορολογικών ρυθμίσεων. Ποιος, όμως, θα εφαρμόσει τις ρυθμίσεις; Όπως παρατηρούσε παράγων με πείρα στην κυβερνητική διαχείριση στη μνημονιακή περίοδο, «στο σκέλος των μνημονιακών αλλαγών που απαιτούν συμμετοχή της δημόσιας διοίκησης έχουμε αποτύχει παταγωδώς». Με άλλα λόγια, εύκολο να κόβεις οριζόντια μισθούς και συντάξεις και να επιβάλεις φόρους (αν και όχι τόσο εύκολο πολιτικά), αλλά δύσκολο να ξαναρυθμίσεις μια μηχανή δυσκίνητη, και ως ένα βαθμό διεφθαρμένη, όπως το ελληνικό δημόσιο. Αυτά είναι τα ζητήματα που όφειλαν να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του προβληματισμού για την κυβέρνηση και την ελληνική κοινωνία. Για να τελειώνουμε κάποτε με την προσαρμογή, να βγούμε από το τούνελ, μήπως και επιστρέψει η εμπιστοσύνη και μαζί της η ανάπτυξη στη χώρα. Είναι καιρός να σταματήσουμε να κυνηγάμε φαντάσματα και «υπεύθυνους» για τα προβλήματά μας, όπως ο Ανδρέας Γεωργίου της ΕΛΣΤΑΤ, που δήθεν «φούσκωσε» το έλλειμμα και μας οδήγησε στο μνημόνιο. Γιατί κανένας «πολλαπλασιαστής» και κανένα «φουσκωμένο έλλειμμα» δεν θα μας σώσει με μαγικό τρόπο, αν δεν φροντίσουμε να κάνουμε αυτά που πρέπει για να σωθούμε μόνοι μας.

LRQA

view

Ασφάλεια Τροφίμων Η ανάγκη για αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων ασφάλειας τροφίμων γίνεται ακόμα πιο επιτακτική καθώς η αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων εξελίσσεται σε μία σύνθετη και περίπλοκη διαδικασία. Η LRQA καλύπτει μέσω των υπηρεσιών της ένα ευρύτατο φάσμα προτύπων, σχημάτων και τεχνικών απαιτήσεων που σχετίζονται με την ασφάλεια τροφίμων: • • • • • • • •

ISO 22000, PAS 220, FSSC 22000 HACCP Codex Alimentarius BRC Food, IFS Food, IFS Logistics BRC-IOP, PAS 223 Agro, GlobalGap NON GMO, FAMI-QS, PAS 222 ISO 22005 Επιθεωρήσεις 2ου Μέρους Προμηθευτών (2nd Party Audit)

LRQA Business Assurance Improving performance, reducing risk

Επικοινωνήστε μαζί μας: E piraeus-qa-services@lr.org W www.lrqa.gr T +30 210 4580904

Lloyd’s Register and LRQA are trading names of the Lloyd’s Register Group of entities.

Services are provided by members of the Lloyd’s Register Group, for details see www.lr.org/entities

t&π

nea

Αλέκος Φασιανός + Volkan Ο Αλέκος Φασιανός δημιούργησε μικρά έργα τέχνης φιλοτεχνώντας μικρά μάτια στα νέα καπάκια των συσκευασιών Volkan Santorini Blonde και Santorini Black. «Είναι σαν ένα μάτι που το ανοίγεις και βλέπεις μέσα τον κόσμο της μπίρας, το περιεχόμενό του». Γνωστός για τη γενναιοδωρία του, παραχώρησε αφιλοκερδώς το έργο του με σκοπό να στηρίξει το έργο της Volkan και τις δωρεές της στο το κίνημα Greece Debt Free (η Volkan προσφέρει το 50% της αξίας των κερδών της στο GDF). Η Volkan είναι μία 100% ελληνική εταιρεία που στηρίζει την τοπική γεωργία και κυκλοφορεί δύο premium ποικιλίες, τη Santorini Blonde Pilsner και τη Santorini Black Wheat Lager που συνδυάζουν το σπάνιο μέλι από τα σταφύλια της Σαντορίνης με το πολύτιμο κίτρο της Νάξου.

Κλέβει καρδιές

Σπιτικές συνταγές

Η νέα σοδειά ροζέ κρασιού από την επιτυχημένη οικογένεια των «Ορεινών Ήλιων» που μόλις κυκλοφόρησε από τη Σεμέλη, έχει έντονα ρομαντικό χαρακτήρα με λαμπερό κόκκινο χρώμα και άρωμα που ταξιδεύει σε κήπους με φράουλες, κερασιές και βυσσινιές. Η φρεσκάδα και ο πλούτος του Αγιωργίτικου Νεμέας και οι νότες μπαχαρικών και σοκολάτας γάλακτος, αναδεικνύουν πιάτα της Ασιατικής κουζίνας, ζυμαρικά, λευκά κρέατα και BBQ. Καταναλώνεται δροσερό στους 10ο-12ο C.

H ΓΙΩΤΗΣ στο νέο της site www.sintages-jotis.gr συγκεντρώνει παραδοσιακές και μοντέρνες προτάσεις μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής για κάθε περίσταση -από το καθημερινό τραπέζι μέχρι τις γιορτινές και πιο απαιτητικές στιγμές- , έξυπνα tips που λύνουν τα χέρια και ξεχωριστή ενότητα για όσους προσέχουν τη διατροφή τους, είτε για λόγους βάρους είτε για λόγους υγείας. Επιπλέον, εστιάζοντας την προσοχή της στην ελληνική οικογένεια και ιδιαίτερα στα παιδιά, έχει δημιουργήσει ξεχωριστή ενότητα με πρωτότυπες συνταγές και για το καθημερινό menu ή το πάρτι των παιδιών.

06 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

Ζεστός, πορτοκαλί ήλιος Παίρνοντας το όνομά του από τη λέξη inizio (ξεκίνημα, έναρξη), με απαλό άρωμα και νότες δημητριακών, ο Linizio Lungo είναι εφεξής μέρος της μόνιμης σειράς Εκλεκτών Ποικιλιών της Nespresso για το ξεκίνημα της μέρας.

Xάρη στις γλυκές νότες που προκύπτουν από το χαρμάνι Arabica από την Κολομβία που η Νespresso χρησιμοποιεί για πρώτη φορά, το ελαφρύ και πλούσιο άρωμα του Linizio Lungo -με ένταση 4-, προσφέρει διάρκεια απόλαυσης σε μεγάλη κούπα, ενώ σε συνδυασμό με γάλα δίνει ολοκληρωμένες νότες καραμέλας. Το χρώμα της κάψουλας θέλει να θυμίζει την ώρα της ανατολής, που ενέπνευσε την δημιουργία της και ο ιδανικός τρόπος να σερβιριστεί είναι στο φλιτζάνι 160ml Pixie Linizio Lungo, από ανοξείδωτο ατσάλι στο ίδιο πορτοκαλί χρώμα της κάψουλας. www.nespresso.gr

Μπανάνες με ID Η Dole Ευρώπης, ύστερα από την επιτυχία που είχε στη Βόρεια Ευρώπη, παρουσιάζει και στην Ελλάδα τη νέα ιστοσελίδα «Dole Earth» που επιτρέπει στους καταναλωτές να ανακαλύψουν όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με τις μπανάνες που αγοράζουν. Στη νέα ετικέτα υπάρχει ο μοναδικός 5ψήφιος κωδικός φυτείας -βάζοντάς τον στο www.dole-earth.com μπορούμε να ανιχνεύσουμε τη φυτεία στην οποία μεγάλωσε το φρούτο μας, να αναζητήσουμε πληροφορίες για τη συγκεκριμένη φυτεία, τη χώρα, την περιοχή και την πιστοποίησή της και να έχουμε μια κανονική ξενάγηση στην μπαναννοφυτεία, βλέποντας ολόκληρη τη διαδικασία παραγωγής και γνωρίζοντας μερικούς από τους εργαζόμενους σε αυτήν.

SingularLogic: νέο website Tο νέο δυναμικό portal www.singularlogic.eu ακολουθεί τις τάσεις του σύγχρονου web design προσφέροντας φιλικό user interface, εύκολη πλοήγηση και αναζήτηση. Λειτουργεί σε όλους τους σύγχρονους browsers, smartphones και tablets, συνδέεται με τα social media ενώ δίνει δυνατότητα RSS feeds. Μέσω των portals Συνεργατών, συνεχίζει να αποτελεί ένα λειτουργικό και σύγχρονο τρόπο επικοινωνίας των εξουσιοδοτημένων συνεργατών με την εταιρία καθώς και μεταξύ τους. Η ανάπτυξη του website έγινε από την WEDIA (www.wedia.gr).

t&π

αφιερωμα

ΟΙΝΟΣ

σελ.10 Ο Γιάννης και ο Στέλλιος Μπουτάρης μιλάνε στο Τρόφιμα & Ποτά.

σελ.14 Oι ελληνικές ποικιλίες είναι ο μόνος δρόμος για το κρασί.

σελ. 22

illustr ation: da niel egneus

Η μόδα των wine bars. Θα μάθει τους Έλληνες να πίνουν κρασί;

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /09

Από τη Νάουσα ως τη Σαγκάη και από τις προκλήσεις των υπεράκτιων αγορών στη γήινη μυσταγωγία των μακεδονικών αμπελώνων. Εκτός από ένα ψύχραιμο success story, η ιστορία της εταιρίας Κυρ-Γιάννη δεν παύει να αποτελεί και μια κοσμοπολίτικη περιπέτεια εν εξελίξει.

t&π

οινοσ

γιαννης και στελΛιοσ μπουταρης

kυρ-γιαννη

Τ

Σ υνέντε υ ξη: Δημήτρης Κ αραθάνος

χώρας. Η Ελλάδα είχε ως τώρα στο κρασί ένα προφίλ δευο κρασί είναι ένα πολύ προσωπιτεροκλασάτο. Ειδικά στη Γερμανία και την Αμερική, σε πολύ κό προϊόν. Εξ ου και η διαχρονική εύρωστες δηλαδή αγορές, η λογική που επικρατούσε ήταν απροθυμία του Έλληνα οινοποιού εκείνη των αρχών της δεκαετίας του ’60 και του ’70. Πλένα συνεργαστεί. Διόλου τυχαία τα ον υπάρχει μια δειλή αναβάθμιση, ενώ αρχίζουμε να αντιπερισσότερα κρασιά φέρουν την λαμβανόμαστε τι θα πει μάρκετινγκ, περί του οποίου είχαμε επωνυμία του παραγωγού τους. μεσάνυχτα. Σταδιακά το εγχώριο κρασί θα αποκτήσει μια Κατά την άποψή μου ωστόσο, διεθνή θέση. Δεν είναι κάτι όμως που προβλέπω να το δω θα προκύψουν συνέργειες στο στη δική μου γενιά. Το Στρατηγικό Σχέδιο για το κρασί, που άμεσο μέλλον –εμπορικές, παραείχε εκπονηθεί και ξεκινήσει από την Εθνική Διεπαγγελμαγωγικές, συνολικές. Ας μην ξεχνάμε ότι ακόμη και η μεγαλύτική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου, είναι ένας αξιόπιστος τερη εταιρία στην Ελλάδα, είναι πάρα πολύ μικρή με βάση τα δείκτης του τι μπορεί να γίνει. Είχαμε απτά αποτελέσματα. διεθνή μεγέθη». Το ερώτημα αφορά τις συνεργασίες πάσας Στην Αμερική τα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά. Οπότε, έχω μορφής με στόχο την ανάπτυξη, καθώς και τα αντανακλακάθε λόγο να είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος». στικά βιωσιμότητας των εγχώριων ετικετών σε καιρούς σφοδρής κρίσης. Την απάντηση δίνει ο διευθύνων σύμβουλος της Κυρ-Γιάννη, Στέλλιος Μπουτάρης. Ως The Great Wine Open συνδετικός κρίκος μιας αδιάσπαστης αλυΜε τις εξαγωγές προς την Ευρωπαϊκή σίδας που εκτείνεται σε 14 ετικέτες, παραΈνωση και τις τρίτες χώρες να σημειώγόμενες από το Αμύνταιο και τη Νάουσα νουν αυξητικούς ρυθμούς, με τον ορίέως τη μεθόριο της ερήμου Γκόμπι στην ζοντα των 100 στρεμμάτων του αμπεΚίνα, ο συνομιλητής μας είναι εκ των πραγλώνα της οικογένειας σε μια εύφορη, μάτων η φωνή της εταιρίας προς τα έξω. επίπεδη έκταση 60 χιλιόμετρα από την Και αυτό διότι, ο μεν πρεσβύτερος Μπουέρημο Γκόμπι να εμπνέει αισιοδοξία, τάρης αφιερώνει ακόμη και το υστέρημα και με την ενεργή διεθνή παρουσία που του χρόνου του στη διοίκηση του Δήμου στοχεύει σε διάστημα δεκαετίας να Θεσσαλονίκης, ο δε Μιχάλης, ο 38χροκαταστήσει περιζήτητα τα κρασιά της νος αδελφός του Στέλλιου, εδρεύει πλέον ετικέτας στην Κίνα, επόμενο είναι να μόνιμα στη Σαγκάη, προκειμένου να καλλιστρέψουμε το βλέμμα και στο ευρύτερο εργεί απερίσπαστος το νέο εγχείρημα της πλάνο. Τι επίκειται; οικογένειας στην αχανή αγορά της Ασίας. Το περασμένο έτος, ο Στέλλιος ΜπουΓιάννης Μπουτάρης Αλήθεια, πώς σχολιάζει μια τόσο πρωτότάρης είχε θέσει στόχο η διεθνής δρατυπη κίνηση ο Στέλλιος; Ενέχει ιλιγγιώδες στηριότητα της εταιρίας να αυξηθεί από ρίσκο; «Έχει έναν ρομαντισμό αυτό το άνοιγμα», σχολιάζει. τις 12 στις 25 χώρες και να διευρύνει την παραγωγή από τις «Διαθέτει παράλληλα και μια ικανή δόση ρεαλισμού. Για να 600.000 φιάλες σε διπλάσιο νούμερο. Τον πραγματοποίησε; επιστρέψω στην προηγούμενη ερώτηση, ο Έλληνας επιχει«Όχι. Δυστυχώς, δεν είμαστε ακόμη εκεί, αλλά ελπίζουμε». ρηματίας έχει επιδείξει εξαιρετικά ρεφλέξ υπό την πίεση της Τι προέκυψε; Ήταν μήπως ήταν ουτοπικό εντέλει σχέδιο; ύφεσης. Το βάρος μετακινήθηκε στις εξαγωγές και έχουμε «Τουναντίον. Έχουμε καλά μηνύματα, τα οποία όμως προς πολύ καλά αποτελέσματα». το παρόν δεν μετουσιώνονται σε νούμερα. Και αυτό γιατί Όντας ένα κράμα ρομαντισμού και ρεαλισμού σε κάθε του αφενός η κάμψη της ελληνικής αγοράς είναι εμφατική, με εκδήλωση, σε αυτό το σημείο της κουβέντας, προσφέρει μείωση της τάξης του 30%, ενώ συμβαίνει και οι εξαγωγές τη δική του άποψη περί μέλλοντος και στρατηγικών επεννα μην τρέχουν με το ρυθμό που θα θέλαμε». δύσεων και ο Γιάννης Μπουτάρης: «Ασφαλώς και διακρίΚατανοητό, ιδιαίτερα, όταν επιχειρεί κανείς ορμώμενος από νω μέλλον ευοίωνο. Το αύριο του κρασιού, όπως και κάθε την Ελλάδα της κρίσης, αντιμέτωπος με ένα διττό γρίφο: προϊόντος, είναι συνδεδεμένο με τη γενικότερη εικόνα της εκείνο της εσωτερικής αγοράς υπό συρρίκνωση και μιας

Σχέδιο ‘‘ΤογιαΣτρατηγικό το κρασί είναι

ένας αξιόπιστος δείκτης του τι μπορεί να γίνει. Στην Αμερική τα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά. Οπότε, έχω κάθε λόγο να είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος

‘‘

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /11

Οικογενειακές ιστορίες: ο Στέλλιος, ο Μιχάλης και ο Γιάννης Μπουτάρης κάνουν αυτό που ξέρουν καλύτερα.

ρίχνονται ‘‘Τελευταία χρήματα σε ενεργητικά μέτρα, ως επί το πλείστον προωθητικά. Τα καρπώνονται πρωτίστως τα γαλλικά και ιταλικά κρασιά, αλλά υπάρχει διαθέσιμο μερίδιο και για την Ελλάδα

παγιωμένης κατάστασης στο εξωτερικό, η οποία είναι δύσκολο να μεταβληθεί. Δέλεαρ ή σπαζοκεφαλιά; «Στην ελληνική αγορά, πράξαμε το αυτονόητο», λέει ο Στέλλιος Μπουτάρης. «Μειώσαμε τις τιμές. Το εξωτερικό απαιτεί χρόνο». Μήπως και μια ολότελα διαφορετική μέθοδο προώθησης; «Ανάλογα με την περίπτωση. Ενώ ο ξένος ασφαλώς επιθυμεί το ελληνικό κρασί, δυστυχώς το εμπορικό κομμάτι της αλυσίδας δεν ανταποκρίνεται ακόμη. Για πολλά χρόνια, αν γυρίσουμε πίσω μερικές δεκαετίες, είχαμε αύξηση εξαγωγών, αλλά μονάχα σε μέρη όπου υπήρχε το ελληνικό έθνικ στοιχείο. Στη Γερμανία, τον Καναδά, την Αμερική, την Αυστραλία, γενικά ο Έλληνας πουλούσε στον Έλληνα, μέσω μιας μεγάλης γκάμας ελληνικών εστιατορίων δίχως την παραμικρή κουλτούρα γαστρονομίας». Με λίγα λόγια, στρεβλή αγορά, ψευδεπίγραφη επιτυχία, παραπειστικοί αριθμοί. Με ποια βήματα διορθώνονται αυτές οι αποτρεπτικές παράμετροι; «Μια σειρά ενεργειών άλλου τύπου, οι οποίες επεκτείνονται από την καμπάνια και τους διανομείς έως τα εστιατόρια και τα σούπερ μάρκετ, τείνει πλέον να καθιερωθεί καθολικά. Σημαντικότερο γεγονός όμως είναι, ότι τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει και η ευρωπαϊκή πολιτική. Ρίχνονται χρήματα σε ενεργητικά μέτρα, ως επί το πλείστον προωθητικά. Τα οποία καρπώνονται πρωτίστως τα γαλλικά και ιταλικά κρασιά, αλλά υπάρχει διαθέσιμο μερίδιο και για την Ελλάδα. Λειτουργούμε πλέον με generic πρόγραμμα, το οποίο στηρίζει το ελληνικό κρασί σε τρίτες χώρες. Αντιπαρερχόμαστε το πρόβλημα της εικόνας, πορευόμενοι πλέον πανεθνικά, με μότο το “Τhe Νew Wines of Greece”. Παράλληλα, καλλιεργούμε επιμέρους και το δικό μας εταιρικό

12 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

προφίλ. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον δίπολο: προάγεις την μάρκα σου, και ταυτόχρονα την ίδια σου τη χώρα». Πόσο καίριο ρόλο διαδραματίζει το positioning μιας εταιρίας στο εμπόριο; Ευνοεί η ολοένα και πιο αυξημένη διακίνηση του κρασιού μέσω των σούπερ-μάρκετ μια ετικέτα λιγότερο μαζική, πιο εκλεπτυσμένη, σαν την εταιρεία Κυρ-Γιάννη; Ο Στέλλιος Μπουτάρης διαπιστώνει μια βίαιη μετατόπιση σε ολόκληρη την κλίμακα κατανάλωσης: από το έξω στο σπίτι, από την κάβα στο σούπερ μάρκετ, από το εμφιαλωμένο στο χύμα. Και, σημαντικότερο όλων, από μέση τιμή 5-6 ευρώ, στα 3 ευρώ. Όταν υπογραμμίζω το γεγονός ότι τα δικά του κρασιά δεν είναι τα φτηνότερα του εμπορίου, δεν διστάζει να ξεκαθαρίσει: «Εμείς απευθυνόμαστε στο 5% της αγοράς. Είναι άλλωστε και θέμα ποσότητας. Δεν επιδιώκουμε τη μεγάλη μάζα». Όσο για τις όποιες μετατοπίσεις της αγοράς, διασαφηνίζει πως πρόκειται περί διεθνούς φαινομένου, το οποίο και πάλι άπτεται στρατηγικών επαναπροσδιορισμών. «Δουλέψαμε επί πολλά χρόνια με τη λογική του χαμηλότερου δυνατού παρονομαστή. Θα πρέπει να επινοηθούν νέες μέθοδοι για να επιβιώσουν όλοι. Και σαφώς δε γίνεται να πουλούν οι πάντες αποκλειστικά στην Αθήνα. Θα πρέπει ο μικρός παραγωγός να αντιληφθεί ότι χρειάζεται να δουλέψει Σαββατοκύριακο, ώστε ο Αθηναίος ή ο Θεσσαλονικιός να πάει στον τόπο του, να τον γυρέψει, να δοκιμάσει, στο τέλος να πάρει και πέντε κιβώτια για το σπίτι του. Αυτό συνεπάγεται οινοτουρισμό. Να κάνει ο καθένας τον αμπελώνα του προορισμό. Αυτό είναι κάτι που έχουμε ξεκινήσει στη Μακεδονία εδώ και χρόνια, με τους Δρόμους του Κρασιού».

‘‘

Στέλλιος Μπουτάρης

Το μερίδιο των αγγέλων Αξίζει να σταθούμε στο κομμάτι του οινοτουρισμού, καθώς πρόσφατα είδα το τελευταίο φιλμ του Κεν Λόουτς, Το Μερίδιο των Αγγέλων, ένα προσκυνηματικό αφιέρωμα στην πολιτισμική ηθογραφία της κουλτούρας του ουίσκι στη Σκοτία. Για καλή μας τύχη, και προς όφελος του διαλόγου, την ταινία έχει δει και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Με την κοσμοπολίτικη οπτική υπό την οποία φιλτράρει τις καταστάσεις, σχολιάζει: «Αυτό που έχουν πετύχει στη Σκοτία χρειάστηκε πολλά χρόνια για να παγιωθεί. Αντίστοιχου είδους τουρισμός απαντάται και στη Γαλλία και την Ιταλία. Εδώ και κάποιο διάστημα, ξεκίνησαν ανάλογα εγχειρήματα και στη χώρα μας, όπως για παράδειγμα το κτήμα του Γεροβασιλείου στην Επανομή, του Λαζαρίδη, του Χατζημιχάλη. Κάτι ανάλογο είχαμε επιχειρήσει και εμείς στη Σαντορίνη. Δεν είναι εύκολο, σταδιακά όμως δημιουργείται μια κατάσταση. Ο οινικός τουρισμός δε θέλει μόνο ωραία κρασιά. Θέλει τοπία, υποδομές, υπηρεσίες. Σε άλλα μέρη, ακόμη και στα υποδεέστερα χωριά της Βουργουνδίας, για παράδειγμα, προσφέρονται ανάλογα πακέτα. Πιστεύω όμως ότι είναι πια θέμα χρόνου η θεμελίωση τέτοιων υποδομών». Αλήθεια, πού θα απευθύνεται ιδεωδώς ένας συντεταγμένα οργανωμένος οινοτουρισμός, στον Έλληνα ή στον τουρίστα; Ο λόγος στον Γιάννη Μπουτάρη και πάλι: «Είχαμε διεξάγει μια έρευνα παλιότερα, με τους Δρόμους του Κρασιού, από την οποία προέκυπτε πως το 80% των Ελλήνων επισκεπτών είναι παντελώς αδιάφοροι. Πηγαίνουν απλά και μόνο γιατί βρίσκεται στην παρέα κάποιος που τους παρασέρνει με τον ενθουσιασμό του. Πρέπει επομένως να εμπλακούν και οι

t&π

οινοσ

ξενοδόχοι, να συνεργαστούν και οι ίδιοι οι οινοποιοί, προκειμένου να γίνονται διαρκώς δρώμενα και να μπει όλο αυτό σε μια ροή». Με βάση όλα αυτά, πότε θα πρέπει να περιμένουμε τη σύσταση ενός μουσείου κρασιού Κυρ-Γιάννη; Ανεπαίσθητος αναστεναγμός, και στωική απόκριση: «Το πατρικό σπίτι και το οινοποιείο που είχαμε στη Νάουσα, στην πρώην οδό Ζαφειράκη, είχε διαμορφωθεί έτσι ώστε να συστεγάζεται η τοπική Ένωση Οινοπαραγωγών και στο κάτω πάτωμα να λειτουργεί ένα τύποις μουσείο. Η διαχείριση ωστόσο δεν ανήκε σε εμάς και το εγχείρημα εγκαταλείφθηκε στο δρόμο. Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται περίτρανα ότι για να λειτουργήσεις οτιδήποτε, χρειάζεται ανθρώπους για να το κυνηγήσουν. Εμείς αντίθετα, είχαμε μετακυλήσει την πρωτοβουλία στο Δήμο, διαβλέποντας πως και η ίδια η πόλη θα μπορούσε να ωφεληθεί σημαντικά.

Προφανώς απαιτείται μια πιο επισταμένη προσπάθεια». Ένα από τα ενδιαφέροντα παραλειπόμενα αυτής της συνέντευξης είναι ο ήπιος, σταθερά οπτιμιστικός τόνος που αποπνέουν αμφότερες οι γενιές Μπουτάρηδων σε όλη τη διάρκεια της κουβέντας. Ο φλεγματικός πρεσβύτερος Γιάννης, ο οποίος δεδομένου και του σημαντικού όγκου εργασιών του στο Δήμο Θεσσαλονίκης διατηρεί με την εταιρία μια σχέση κάπως πιο απόμακρη («πηγαίνω στο κτήμα κυρίως για τη διασκέδασή μου. Αντιλαμβάνεσαι ότι σκέτη διασκέδαση δεν υπάρχει, όλο και κάτι θα έχω να παρατηρήσω, κάτι θα βρω να πω. Συμμετέχω ασφαλώς στις μεγάλες αποφάσεις, είτε είναι επενδυτικές, στρατηγικές, προωθητικές»), αλλά και ο Στέλλιος, με την εξίσου ψύχραιμη, σταθερά εμπεριστατωμένη ρητορική του. Έχουν φτάσει μακριά, έως τη Σαγκάη, αλλά τους περιμένει μεγαλύτερος δρόμος.

Στο Κτήμα Κυρ-Γιάννη στη Νάουσα παράγονται τα ερυθρά κρασιά παλαίωσης Ράμνιστα, Γιανακοχώρι, Δύο Ελιές, Διάπορος και Μπλε Αλεπού.

t&π

οινοσ

με οπλο τις ελληνικές ποικιλίες

Ασύρτικο το ανερχόμενο, Ξινόμαυρο το μυστηριώδες, Αγιωργίτικο το ισορροπημένο, Μοσχοφίλερο το μοντέρνο, κλεφτές ματιές από τη Μαλαγουζιά. Σχεδόν όλοι πια συμφωνούν ότι μόνο με τις ελληνικές ποικιλίες μπορεί να τοποθετηθεί το ελληνικό κρασί στο εξωτερικό.

A

Του Τριαντάφυλ λου Πετκ ανόπουλου, Qfood@otenet.gr ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: DANIEL EGNEUS, daniel@danielegneus.com

ριθμητική εκτίμηση για την πορεία των κρασιών από ελληνικές ποικιλίες στο εξωτερικό δεν έχουμε, πρέπει να βασιστούμε στις εκτιμήσεις των ανθρώπων του κρασιού, καθώς η Eurostat δεν μας έχει κάνει την τιμή να μας δώσει ξεχωριστούς κωδικούς για τις δικές μας περιοχές ΠΟΠ, όπως κάνει με τη Γαλλία και την Ιταλία. Βέβαια, όταν δόθηκαν οι κωδικοί το ελληνικό κρασί ήταν παντελώς άγνωστο. Ως χώρα έχουμε έναν κωδικό για όλα τα κόκκινα κρασιά μας και έναν για όλα τα λευκά. Εξαιρείται μόνο η Σάμος. Είμαστε δηλαδή από την πλευρά της στατιστικής στην κατηγορία “other” από την οποία πιθανότατα και δεν θα βγούμε ποτέ. Ας είναι, όμως, αρκεί που βγήκαμε από αυτή την κατηγορία από έντυπα, βιβλία και καταλόγους κορυφαίων εστιατορίων σε όλο τον κόσμο, αποκτώντας τη δική μας επώνυμη θέση.

Το Στρατηγικό Σχέδιο Στο Στρατηγικό Σχέδιο για το ελληνικό κρασί δίνεται βάση σε τέσσερις τοποποικιλίες: Νάουσα-Ξινόμαυρο, Νεμέα-Αγιωργίτικο, ΣαντορίνηΑσύρτικο και Μαντινεία-Μοσχοφίλερο. Ο Έλληνας Μaster of Wine Κωνσταντίνος Λαζαράκης πιστεύει ότι οι ελληνικές ποικιλίες, λόγω της διαφορετικότητας που παρουσιάζουν, είναι πιθανότατα ο μο-

ναδικός τρόπος για να βγουν τα ελληνικά κρασιά στο εξωτερικό και να έχουν μια καλή παρουσία. «Κάποιοι Έλληνες παραγωγοί τα καταφέρνουν με ξενικές ποικιλίες αλλά αν δούμε ποιοι παραγωγοί ακούγονται στο εξωτερικό θα διαπιστώσουμε ότι επιτυχίες κάνουν όσοι ασχολούνται με τις περιοχές ΠΟΠ. Στη Γαλλία ο Θυμιόπουλος με Ξινόμαυρο και ο Χατζηδάκης με Ασύρτικο. Στις ΗΠΑ ο Σιγάλας με Ασύρτικο, ο Παρασκευόπουλος με Ασύρτικο και Αγιωργίτικο, ο Σπυρόπουλος με Μοσχοφίλερο και Αγιωργίτικο». Ο υπεύθυνος εξαγωγών της Τσάνταλης, Στέλιος Μαυρομάτης, συμφωνεί. «Οι εξαγωγές, που αποτελούν και το 70% του τζίρου της εταιρίας μας, αφορούν κυρίως σε blended ή μονοποικιλιακά κρασιά από ελληνικές ποικιλίες. Μεγαλύτερη έμφαση δίνεται στα κρασιά των περιοχών ΠΟΠ Ραψάνη, Άγιο Όρος, Σαντορίνη και Νάουσα. Επίσης δίνουμε έμφαση σε μονοποικιλιακά κρασιά όπως Αθήρι, Μοσχόμαυρο, Μοσχοφίλερο και Αγιωργίτικο. Μαζί με αυτά προωθείται και η Ελλάδα συνολικά. Πίσω από κάθε κρασί όμως στο εξωτερικό πρέπει να υπάρχει και ένα story telling, που να συνδέεται με την περιοχή και να παντρεύεται με την ποικιλία και το brand name του παραγωγού. Ένα ολοκληρωμένο πακέτο. Από μόνο του το κρασί δεν λέει κάτι. Το Στρατηγικό Σχέδιο προβλέπει να δοθεί έμφαση στις 4 τοποποικιλίες. Θα ήθελα να παρατηρήσω

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /15

t&π

οινοσ

How do you pronounce Moschofilero; να πρακτικό πρόβλημα επισημαίνει ο υπεύθυνος εξαγωγών της εταιρίας Ελληνικά Κελάρια, Θωμάς Κούνστμαν. «Δυστυχώς οι ελληνικές ποικιλίες στο εξωτερικό προφέρονται δύσκολα. Έτσι τα κρασιά από Αγιωργίτικο λέγονται “Νεμέα” και εκείνα από Ξινόμαυρο “Νάουσα”. Ο Ροδίτης και η Σάμος λέγονται με το όνομά τους γιατί προφέρονται πιο εύκολα, όπως και η Σαντορίνη επειδή είναι πασίγνωστη. Η μόνη δύσκολη στην προφορά ποικιλία που αποκαλείται με το όνομά της είναι η Μαυροδάφνη, ιδιαίτερα στη Γερμανία, ίσως γιατί δημιουργήθηκε από Γερμανό (σ.σ. τον Γκούσταβ Κλάους, στην Πάτρα). Γίνεται μεγάλη προσπάθεια και ξοδεύονται χρήματα για να γίνουν γνωστά με το όνομά τους στις ΗΠΑ τα κρασιά μας από Μοσχοφίλερο και Ασύρτικο». Ο υπεύθυνος των εξαγωγών για την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική της Μπουτάρης, Κων-

Το ελληνικό κρασί συναντά δυσκολίες στη Βραζιλία καθως αλλάζει τις προδιαγραφές κάθε μήνα.

16 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

σταντίνος Κοκκινοπλίτης, πιστεύει ότι η αντίληψη που υπάρχει έξω για το ελληνικό κρασί δεν βοηθάει στην προσπάθεια για παραγωγή ποιοτικού προϊόντος. «Πρώτον υπάρχει η γενικότερη αρνητική δημοσιότητα της χώρας που επηρεάζει τον καταναλωτή σε όλα τα επίπεδα. Η κίνηση στα ελληνικά εστιατόρια της Γερμανίας μειώνεται καθώς υπάρχει μια φιλολογία ότι “φέτος δεν θα πάρουμε αύξηση γιατί δίνουμε λεφτά στην Ελλάδα”. Δεύτερο κακό κάνει η ρετσίνα που είναι πολύ γνωστή και το γεγονός ότι το καλοκαίρι οι ταβέρνες πουλάνε στους ξένους σε μεγάλο βαθμό χύμα κρασί, είτε κακής ποιότητας είτε κακής συντήρησης. Από την άλλη πλευρά, η εικόνα του ελληνικού κρασιού, σε αντίθεση με εκείνη της χώρας, έχει βελτιωθεί πολύ. Γίνεται από τους παραγωγούς τεράστια προσπάθεια για ποιοτικό κρασί».

Η έως τώρα καριέρα των ποικιλιών στο εξωτερικό «Πρώτη ελληνική ποικιλία στο εξωτερικό μετά το Ξινόμαυρο είναι κατά τη γνώμη μου το Ασύρτικο» λέει ο κ. Λαζαράκης. «Όχι τόσο σε τονάζ, όσο σε αναγνωρισιμότητα. Ακολουθεί το Αγιωργίτικο και μετά το Μοσχοφίλερο. Η Μαλαγουζιά είναι με διαφορά πέμπτη. Το θέμα όμως είναι πόσο έτοιμη είναι η Ελλάδα, ώστε όταν έρθει κάποιος εδώ, να βρει τα καλά κρασιά από τις κορυφαίες ελληνικές ποικιλίες και να ενημερωθεί γι’ αυτά». Όπως μας ενημερώνει ο κ. Μαυρομάτης «η Ραψάνη και το Άγιο Όρος έχουν ζήτηση σχεδόν από όλες τις χώρες με τις οποίες έχουμε συναλλαγές. Η Νάουσα κυρίως στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική. Η Σαντορίνη στη Βόρεια Αμερική, τη Βραζιλία, τη Γερμανία και την Κίνα. Το

Ελληνικά κρασιά από ξένεςποικιλίες Καθώς καλλιεργούμε και τις περισσότερες από τις διεθνείς ποικιλίες, τις ξενικές ή κοσμοπολίτικες όπως αποκαλούνται, τι δυνατότητες έχουν να τοποθετηθούμε με αυτές στο εξωτερικό; Ο κ. Λαζαράκης πιστεύει ότι οι διεθνείς ποικιλίες, όταν οινοποιούνται από Έλληνες παραγωγούς, είναι πολύ δύσκολο να κάνουν καριέρα, ακόμα και αν το κρασί που παράγεται από αυ-

illustr ation: Daniel Egneus

όμως ότι κάποιες από αυτές βρίσκονται σήμερα σε καταστήματα discount και σουπερμάρκετ σε πολύ χαμηλές τιμές, έως και €1,99, ενώ έχω δει δε σε προσφορά Μοσχοφίλερο στα €1,29. Αυτό δεν βοηθάει καθόλου το ελληνικό κρασί και την στρατηγική του».

Ασύρτικο της Χαλκιδικής πάει πολύ καλά, ενώ οι Ρώσοι πίνουν κυρίως κόκκινα κρασιά από το Άγιο Όρος και τη Ραψάνη». Ο κ. Κοκκινοπλίτης πιστεύει ότι από τις ελληνικές ποικιλίες πρώτη σε μεγέθη στο εξωτερικό είναι το Μοσχοφίλερο λόγω χαρακτήρα και υφής. «Είναι μοντέρνο, αρωματικό, μπορεί να ανοίξει ένα δείπνο ή να καταναλωθεί ως κλασικό λευκό με σαλάτα ή κοτόπουλο. Μετά έρχεται το Ξινόμαυρο, το οποίο συναντάμε συχνά σε καλή σχέση ποιότητας-τιμής, όπως π.χ. το δικό μας Grande Reserve. Είναι κάτι διαφορετικό, πιο γεμάτο, όπως το Cabernet, το Syrah ή το Pinot Noire. Ακολουθεί το Αγιωργίτικο, στρογγυλό, εύκολο, με δυναμική παλαίωσης που το παρομοιάζω με το Merlot. Και τέλος το Ασύρτικο για το οποίο υπάρχει τρομερή αρθρογραφία στο εξωτερικό αλλά μικρή διαθεσιμότητα. Και η Μαλαγουζιά έχει πολύ καλή ανταπόκριση όπου την δειγματίζουμε. Από τα γλυκά ελληνικά κρασιά τεράστια δυναμική έχει φυσικά η Σάμος και το Vinsanto καθώς είναι γνωστό λόγω του αντίστοιχου ιταλικού. Η Κρήτη έχει δυνατό brand name, μεγάλη τουριστική ανάπτυξη που βοηθάει αλλά και εξαιρετικά κρασιά. Πιο γνωστές ποικιλίες της είναι το Μανδηλάρι και η Βιλάνα καθώς και το Λιάτικο για γλυκό λιαστό κρασί». «Από τις τοποποικιλίες του Στρατηγικού Σχεδίου πρώτη κατά τη γνώμη μου είναι η Νεμέα» λέει ο κ. Κούνστμαν. «Σε όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ υπάρχει καλό image για τα ελληνικά κρασιά και είναι πιο δεκτικοί για τις ελληνικές ποικιλίες. Η Ιαπωνία προτιμά τα κόκκινα και ως εκ τούτου τη Νεμέα. Οι Ρώσοι προτιμούν είτε πολύ ακριβό κρασί είτε πολύ φθηνό κόκκινο και ημίγλυκο. Και η Κίνα είναι ανοιχτή στα ελληνικά κρασιά, όμως ο Κινέζος πότης κρασιού διαφέρει πολύ από εκείνους των άλλων χωρών. Εκεί που συναντάμε δυσκολίες είναι η Βραζιλία καθώς κάθε μήνα αλλάζει τις προδιαγραφές».

t&π

οινοσ

τές είναι πολύ καλό. «Να σας φέρω ένα παράδειγμα: Το Κτήμα Πόρτο Καρρά ήταν στη δεκαετία του ’80 από τα λίγα μη γαλλικά Cabernet στον κόσμο. Παρ’ όλα αυτά μακροπρόθεσμα δεν κατάφερε μεγάλες εξαγωγές. Αν μιλήσουμε σε αριθμούς βλέπουμε ότι καλά κρασιά στην Ελλάδα μπορούν να δώσουν οι ποικιλίες του Ροδανού, όπως το Syrah. ο Cabernet δεν είναι η καλύτερη ενδεικνυόμενη ποικιλία για όλες τις περιοχές της χώρας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάποια δεν είναι εξαιρετικά όπως η Κάβα Αμέθυστος, το Μαγικό Βουνό, το Κτήμα Φτελιά ή το Chateau Καρράς. Με το Merlot υπάρχει ένα θέμα. Πολύς κόσμος διεθνώς βλέπει γενικά τα Merlot ως εύκολα κρασιά πλην εκείνων της περιοχής του Pomerol της Γαλλίας που είναι κορυφαία και μερικών καλών Merlot της Τοσκάνης και της Καλιφόρνιας. Οπότε τι να κάνει ένα Merlot από την Ελλάδα; Από Sauvignon μπορούμε ίσως να βγάλουμε εύκολα, ευχάριστα και κομψά κρασιά, αλλά δεν μπορούμε να πλησιάσουμε τα μεγάλα του κόσμου. Με τα Chardonnay υπάρχει το πρόβλημα ότι δεν υπάρχει σαφής πολιτική γι’ αυτά στην Ελλάδα. Πολλοί παράγουν υψηλής ποιότητας κρασιά από Chardonnay, δεν υπάρχει όμως ένα στιλ για τα παραγόμενα στην Ελλάδα κρασιά από αυτή την ποικιλία, όπως υππάρχει στην Καλιφόρνια και τη Νέα Ζηλανδία. Για παράδειγμα στα Chardonnay της Νέας Ζηλανδίας υπάρχει ένα στυλ εύκολα αναγνωρίσιμο (γεμάτο σώμα, οξύτητα, λίγα αζύμωτα ζάχαρα) που παρασύρει όλους τους

παραγωγούς. Στην Ελλάδα το Άναξ είναι ένα καταπληκτικό Chardonnay και αν θελήσεις να μαζέψεις άλλα 30 πολύ καλά, θα τα βρεις, δεν υπάρχει όμως ενιαίο στιλ. Ο ένας χρησιμοποιεί πολύ βαρέλι ο άλλος λίγο. Ο ένας κάνει μηλογαλακτική ζύμωση, ο άλλος όχι. Του ενός έχει 12 βαθμούς, του άλλου 15. Άρα ένας γνώστης τα δοκιμάζει, του αρέσουν, αλλά δεν διαμορφώνει μια ξεκάθαρη ιδέα για τα Chardonnay της Ελλάδας. Ούτε στις υπόλοιπες διεθνείς ποικιλίες έχουμε ενιαίο στιλ, ενώ στις ελληνικές ποικιλίες έχουμε στήσιμο, ιδιαίτερα στο Μοσχοφίλερο και στο Ασύρτικο. Στο ξινόμαυρο υπάρχουν δύο τάσεις: τα πιο μοντέρνα με βαρέλι αλκοόλ και τανίνες και τα πιο ρουστίκ. Στο Αγιωργίτικο όμως γίνεται, θα μου επιτρέψετε να πω, ένας αχταρμάς». «Οι ξένες ποικιλίες από την Ελλάδα προχωράνε λίγο στη Γερμανία και αυτό όχι στα σούπερ-μάρκετ» μας λέει ο κ. Κούνστμαν, «αν και εκεί θέλουν κυρίως τις ελληνικές που καταναλώνονται στην ελληνική γαστρονομία. Βέβαια, ο Ιανός, ένα κρασί μας που φτιάχνεται από Cabernet και Syrah, πουλάει αρκετά στο εξωτερικό, μάλλον επειδή είναι πολυβραβευμένο. Στα Ελληνικά Κελάρια καλλιεργούμε με επιτυχία τις 4 βασικές ξένες ποικιλίες Cabernet, Merlot, Syrah και Chardonnay. Είναι όμως δύσκολο να πας με αυτές στο εξωτερικό. Ούτε καν με το Μικρό Βοριά που ανακηρύχθηκε ένα από τα καλύτερα Riesling του κόσμου. Το δοκιμάζουν οι Γερμανοί με ενδιαφέρον αλλά για κατανάλωση προτιμούν τα δικά τους Riesling». «Από τις ξένες ποικιλίες που δοκιμάζουμε καλλιεργητικά σε όλη την Ελλάδα, το Cabernet και το Sauvignon Blanc πάει καλά στη Χαλ-

«Στις διεθνείς ποικιλίες δεν έχουμε ενιαίο στιλ, ενώ στις ελληνικές ποικιλίες έχουμε στήσιμο, ιδιαίτερα στο Μοσχοφίλερο και στο Ασύρτικο»

18 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

κιδική και στο Άγιο Όρος, ενώ το Syrah και το Chardonnay στην Θράκη» μας ενημερώνει ο κ. Μαυρομάτης, ενώ ο κ. Κοκκινοπλίτης εκτιμά ότι «από τις ξένες ποικιλίες κατά τη γνώμη μου το Syrah δίνει καλά αποτελέσματα στη Μακεδονία και την Κρήτη και το Cabernet στο βορρά και στην Πελοπόννησο».

Και τα χαρμάνια; Ο κ. Λαζαράκης διαπιστώνει ότι γίνεται πολλή κουβέντα και υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τα χαρμάνια. «Το Ξινόμαυρο-Merlot και το Sauvignon-Ασύρτικο μας έχουν δώσει ενδιαφέροντα πράγματα. Το ΑγιωργίτικοCabernet είναι πια ένας κλασικός συνδυασμός ενώ και το Αγιωργίτικο-Syrah είναι επίσης ενδιαφέρον». Στην Μπουτάρης, όπως μας λέει ο κ. Κοκκινοπλίτης «καλά αποτελέσματα έχουμε από τους συνδυασμούς Cabernet με Αγιωργίτικο (Ωδή), Merlot με Ξινόμαυρο και Syrah με Μανδηλάρι (Σκαλάνι), δίνοντάς μας κρασιά που εξάγονται».

KYBOMHXANH DiversaCut Sprint®

KYBOMHXANH DiversaCut 2110®

ΛΥΣΕΙΣ ΚOΠΗΣ ΓΙΑ ΦΡOΥΤΑ & ΛΑXΑΝΙΚΑ Η εταιρεία Urschel μπορεί να κόψει μεγάλη ποικιλία φρούτων και λαχανικών με τις κυβομηχανές της και τις φετομηχανές της. Με περισσότερα απο 40 διαφορετικά μοντέλα, για μικρή ή μεγάλη δυναμικότητα και απαράμιλλη ποιότητα, προσφέρουμε λύσεις κοπής σε οποιoδήποτε προϊόν. Ολες οι μηχανές χαρακτηρίζονται απο συνεχή λειτουργία και απλό σχεδιασμό για παραγωγικότητα, εύκολο καθαρισμό και χαμηλή συντήρηση. Επικοινωνήστε με τα γραφεία μας για πληροφορίες κοπής και τεχνική βοήθεια.

ΦΕΤΟΜΗΧΑΝΗ TranSlicer 2000®

ΑΓΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 13 14452, ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ – ΑΘΗΝΑ Τηλ. 2102828989 – Fax 2102815115 web site: www.urschel.com e-mail: greece@urschel.com

®Urschel, DiversaCut 2110 & Sprint, TranSlicer 2000 & 2510 είναι σήματα κατατεθέντα της εταιρείας Urschel Laboratories Inc.

ΦΕΤΟΜΗΧΑΝΗ TranSlicer 2510®

t&π

οινοσ

και όσοι έρχονται εδώ ως τουρίστες και νοσταλγούν τις διακοπές τους. Μάλιστα αυτό το κοινό θέλει και πολύ ρετσίνι στο προϊόν. Όμως όταν η ρετσίνα είναι σύγχρονη και ποιοτική, με καλή πρώτη ύλη και άρτια διαδικασία παραγωγής, τότε υπάρχει ανταπόκριση σε νέες αγορές και νέο κοινό. Το ρετσίνι να είναι αισθητό αλλά να μην καλύπτει το άρωμα του κρασιού. Να δίνει νότες αρώματος όπως τη βανίλια από το βαρέλι. Τότε η ρετσίνα ανήκει στο κρασί και δεν του πάει κόντρα».

Σαν παλιό καλό κρασί

Του Τριαντάφυλ λου Πε τκ ανόπουλου, Qfood@otenet.gr

ε

Η ρετσίνα

ίναι μια σταθερή αξία για τις ελληνικές εξαγωγές. Όμως οι απόψεις διίστανται ως προς το αν κάνει καλό ή κακό στην προσπάθεια δημιουργίας εικόνας και εξαγωγών του ελληνικού ποιοτικού κρασιού. Ο υπεύθυνος εξαγωγών της εταιρίας Ελληνικά Κελάρια, Θωμάς Κούνστμαν, θεωρεί ότι η ρετσίνα είναι ένας κωδικός που ανοίγει πόρτες. «Εξάγουμε με επιτυχία τη Ρετσίνα Αττικής 750ml σε φιάλη με φελλό. Οι ξένοι την αναζητούν. Ανήκει στα κλασικά προϊόντα της Ελλάδας, δεν μπορεί να λείπει από μια συλλογή ελληνικών προϊόντων. Πιστεύω ότι ανοίγει πόρτες για το κρασί. Για παράδειγμα, στις εκθέσεις, πολλοί που δεν ξέρουν αρκετά για την Ελλάδα, έρχονται στο περίπτερό μας και ζητούν να δοκιμάσουν τη ρετσίνα. Στη συνέχεια τους δίνουμε να δοκιμάσουν και τα κρασιά και εκπλήσσονται ευχάριστα. Σούπερ -μάρκετ στο εξωτερικό πουλάνε και τη ρετσίνα μας και τα ακριβά κρασιά μας. Τη ρετσίνα την αγαπούν περισσότερο σε Γερμανία, Αυστρία,

20 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

Πάει καλά στις εξαγωγές. Ανοίγει ΄ή κλείνει τις πόρτες για το ελληνικό κρασί;

Ελβετία, ΗΠΑ και τις Σκανδιναβικές χώρες. Θεωρείται περισσότερο ένα specialty ελληνικό προϊόν παρά κρασί. Φτιάχνεται μόνο στην Ελλάδα και είναι φημισμένο. Θέλουμε δεν θέλουμε, έτσι είναι». Ο κ. Κούνστμαν θεωρεί ότι το πρόβλημα του ελληνικού κρασιού είναι άλλο, όχι η ρετσίνα. «Είναι η καλή εικόνα που δεν κατάφερε να δημιουργήσει η ελληνική γαστρονομία στο εξωτερικό, η οποία δεν δημιουργεί θετικό περιβάλλον για καλό κρασί. Δεν φτάνει μόνο να φτιάχνεις καλό κρασί, είναι απαραίτητες κάποιες προϋποθέσεις για να το πουλήσεις. Πολλές φορές οι ξένοι αγοραστές φιξάρονται σε ένα κλασικό πακέτο που αποτελείται από ρετσίνα, κάποιο ημίγλυκο, Σάμο, Μαυροδάφνη και κάποιο κρητικό κρασί λόγω της μεγάλης τουριστικής ανάπτυξης της Κρήτης. Αυτό το σετ με δυσκολεύει να προσθέσω κάποιο πιο ακριβό ποιοτικό κρασί». Ο οινοποιός Στέλιος Κεχρής διαπιστώνει ότι ««η γνωστή ρετσίνα έχει στο εξωτερικό το κοινό της το οποίο δεν αλλάζει. Το αποτελούν οι Έλληνες

Ο κ. Κεχρής πασχίζει με άλλους παραγωγούς για μια διαφορετική ρετσίνα. «Εμείς εξάγουμε τη ρετσίνα Κεχριμπάρι από ροδίτη και σαββατιανό και το Δάκρυ του Πεύκου από ασύρτικο, η οποία ζυμώνει και ωριμάζει 6-7 μήνες σε καινούργια δρύινα βαρέλια και παλιώνει μέχρι και 5 χρόνια. Έχει ένα σύνθετο και πολύπλοκο άρωμα με οξύτητα, μεταλλικότητα και λιπαρότητα που προσφέρει η δυναμική της ποικιλίας. Αυτή η ρετσίνα αποτελεί άλλη κατηγορία κρασιού, γι’ αυτό έχει λάβει και πολλά βραβεία σε διαγωνισμούς». Ο οινολόγος και οινοποιός Βασίλης Παπαγιαννάκος γεννήθηκε σε οικογένεια παραγωγής κλασσικής ρετσίνας, αλλά σήμερα κι αυτός προσπαθεί για μια πιο ποιοτική. «Εξάγω κυρίως σε ΗΠΑ, Γαλλία και Γερμανία. Είναι ένα κρασί με ταυτότητα, το ζητούν αυτοί που το γνωρίζουν. Έχω αντιληφθεί ότι αρέσει κυρίως στους Γάλλους. Το θεωρούν κάτι ιδιαίτερο, τους γοητεύει, ειδικά με τους κατάλληλους ελληνικούς μεζέδες. Η Γερμανία βέβαια είναι η παραδοσιακά μεγάλη αγορά για τη ρετσίνα αλλά είναι μια πιο λαϊκή αγορά, πάει καλά η φτηνή ρετσίνα εκεί. Η δική μας εξάγεται σε φιάλη 750ml και 500ml με φελλό και είναι ελαφριά, ποιοτική και καλά οινοποιημένη. Προσπαθούμε κάποιοι παραγωγοί να εκπαιδεύσουμε τους καταναλωτές στο εξωτερικό σε κάποιες ποιοτικές ρετσίνες». Ο κ. Κεχρής πιστεύει ότι στο μέλλον η ρετσίνα δεν θα είναι ίδια με το παρελθόν. «Θα είναι ένα σύγχρονο κρασί, όχι οξειδωμένο, με ισορροπημένη γεύση και αρωματικό πλούτο. Αυτός είναι ο δρόμος για να πάει παντού. Τότε ο καταναλωτής θα έχει κάθε λόγο να την επιλέξει με ένα μεσογειακό φαγητό σε ένα καλό εστιατόριο και όχι απλά να πάει για ρετσίνα σε μια φτηνή ταβέρνα. Φυσικά αυτή η ρετσίνα θα είναι και πιο ακριβή».

t&π

οινοσ

ανοιγουν το ενα μετα το αλλο μαθαινοντασ τουσ ελληνεσ να πινουν κρασι.

THΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ σ ΜΙΧΕ Λ ΑΚΟΥ, m.michelakou@triaina.com

WINE BARS

ην τελευταία χρονιά άνοιξαν στην Αθήνα τρία νέα wine bars ενώ τα υπάρχοντα της πόλης είδαν τη δημοτικότητά τους να ανεβαίνει κατακόρυφα. Στο Oinoscent του Συντάγματος συρρέουν πελάτες ακόμη και από τα βόρεια, στο Scala Vinoteca πρέπει να κάνεις κράτηση για Παρασκευή και Σάββατο, το Heteroclito κοντά στη Μητρόπολη αγαπήθηκε κεραυνοβόλα. Το κρασί έγινε μόδα. Ίσως επειδή είναι μια πιο οικονομική λύση για την έξοδο, ίσως επειδή είναι μια πολιτισμένη, σε ένα τοπίο γενικότερης κρίσης. Έχει μια ποιότητα το να διαλέξεις προσεκτικά το οινόπνευμά σου, και το ότι μπορεί να το βρεις ακόμη και στην τιμή των 3 ευρώ το ποτήρι βοηθάει. «Οι πελάτες μας έχουν μια συναισθηματική σύνδεση με το προϊόν», λέει ο sommelier του Scala Vinoteca, Γιώργος Τσιοβάλας. «Για όσους έχουν το “μικρόβιο”, το κρασί δεν είναι απλά ένα ποτό, υπάρχει αγάπη, δέσιμο». Το Scala, που άνοιξε το 2009, προσφέρει μια ποικιλία 100 ετικετών. «Από αυτές το 60% είναι ελληνικές και το 40% ξένες, όπως και η κουζίνα μας είναι κατά βάση μεσογειακή αλλά με διεθνείς επιρροές. Οι Έλληνες προτιμούν σαφώς τα Ασύρτικα και τα Chauvignon, ενώ τελευταία είναι στα πάνω της η

22 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

Μαλαγουζιά. Από τα ελληνικά κρασιά, με το ποτήρι πουλάμε πολύ το Chardonnay του Παπαϊωάννου και το Chauvignon blanc Ευάμπελος Γη, ενώ με το μπουκάλι το Kατσανό του Γαβαλά, το Εmphasis του Παυλίδη, το Viognier Cuvée Larsinos του Σκούρα. Εμείς αγοράζουμε μέσω χονδρεμπόρων, οπότε το κριτήριό μας δεν είναι τόσο η σπανιότητα, απλώς η ποιότητα. Έχουμε όμως πολλά ιδιαίτερα κρασιά, όπως το Σύνορο, κόκκινο του Σκούρα, το Μαυροτράγανο του Αργυρού, το Οινότρια Γη του Κώστα Λαζαρίδη, το Robust του Καριπίδη, το 815 Αlt του Πυργάκη».

700 ετικέτες, που κοστίζουν από 5 έως 250 ευρώ, διαθέτει το Oinoscent, που από πολύ καλή κάβα εξελίχθηκε στο wine bar της μόδας. Κάθε μήνα ο κατάλογος αλλάζει, προσφέροντας 35 επιλογές στο ποτήρι. «Δεν ξέρει όλος ο κόσμος από κρασιά», παρατηρεί ο Δάνης Αγαπητός, συνιδιοκτήτης μαζί με τον αδελφό του Άγι, «αλλά τουλάχιστον έχει ένα ενδιαφέρον. Ψάχνει κάτι παραπάνω από έναν καφέ. Μοιραία μεγαλύτερη κατανάλωση έχουν τα πιο εύκολα κρασιά, τα πιο φρουτώδη, τα πιο μαλακά. Αλλά έχουμε και πολλούς πελάτες που ξέρουν καλά το αντικείμενο. Τους αρέσει να δοκιμάζουν κάτι νέο. Καλά τελευταία πήγε η Μικρή Κιβωτός του Λαντίδη και η Καμάρα του κτήματος Κιουτσούκη. Σπάνια κρασιά δεν έχουμε, έχουμε σπά-

Scala Vinoteca Λόγω του πολύ καλού φαγητού, είναι πάντα γεμάτο και όλοι οι μεγάλοι οινοπαραγωγοί έχουν περάσει από τα τραπέζια του. Προσφέρει 110 ετικέτες, ελληνικές και ξένες, και τις 50 από αυτές και σε ποτήρι. Το σχεδίασαν οι Ανδρέας Κούρκουλας και Μαρία Κοκκίνου χρησιμοποιώντας για τη διακόσμηση άδειες φιάλες και σανίδες που παραπέμπουν σε κάσες κρασιού. Το καλύτερο πλατό αλλαντικών της πόλης. Σίνα 50, τηλ. 210 3610041 Fabrica de Vino 500 ετικέτες, μπάρα 17 μέτρων, τάπας, ρεμπέτικα στο υπόγειο. Eμμ. Μπενάκη 3, τηλ. 210 3214148

t&π

οινοσ νιες χρονιές, π.χ. το Γιανακοχώρι Κυρ-Γιάννη του ‘95, ‘96, ‘97». Το Ηeteroclito που άνοιξε στο τέλος του περασμένου καλοκαιριού, πουλάει με το μπουκάλι και το ποτήρι μόνο ελληνικές ετικέτες. «Αυτοί που δεν ξέρουν ζητάνε κάτι ελαφρύ, αυτοί που ξέρουν κάτι πιο γεμάτο», διαπιστώνει η οινολόγος Χρυσούλα Κυριακοπούλου, συνιδιοκτήτρια μαζί με τη Μαντλέν Λοράντου. Το μικροσκοπικό Heteroclito φιλοξενείς πιο σπάνιες ποικιλίες, όπως Αυγουστιάτη, Μούχταρο, Ροκανιάρη, Τσαπουρνάκο, Χυδηριώτικο.«Οι πελάτες μας προτιμούν τις ελληνικές ποικιλίες, όπως π.χ. από κόκκινα τα Ξινόμαυρα. Από τις ξένες ποικιλίες, μάλλον τα Merlot. Πρόσφατα σε εμάς καλά πούλησε η Γοργώ του Νικολούζου, το Μαύρο Μεσενικόλα του Καραμήτρου». «Το επίπεδο έχει ανέβει πολύ», καταλήγει ο κ. Τσιόβαλας. «Έχουμε όλο και πιο ενημερωμένους πελάτες, κάτι που κάνει πιο challenging και τη δική μας δουλειά. Το ότι υπάρχει αυξημένη κίνηση στο κρασί, σημαίνει ότι οι παραγωγοί έχουν κάνει καλά τη δουλειά τους, αλλά ανεβάζει και τον πήχυ. Το ότι ο κόσμος γνωρίζει όλο και περισσότερο το κρασί, τους ωθεί να βελτιώνονται κι αυτοί ακόμη περισσότερο».

σε ποτήρι) και δύο κοκτέιλ με prosecco. Ο Δάνης και ο Άγις Αγαπητός γνωρίζουν το αντικείμενό τους και συχνά φιλοξενούν παρουσιάσεις κρασιών από τους ίδιους τους παραγωγούς. Απαγορεύεται το κάπνισμα oπουδήποτε μέσα. Βουλής 44, τηλ. 210 3229374

Oinoscent Δημοφιλές wine-bar, διατηρεί τον αρχικό του χαρακτήρα, της κάβας. Σερβίρει μόνο κρασί (700 ετικέκτες εκ των οποίων τις 35

Heteroclito Σερβίρει και πουλά μόνο ελληνικά κρασιά (130 ετικέτες), παρόλο που λόγω της συνιδιοκτήτριας προσελκύει πολλούς Γάλλους πελάτες. Μεγάλος επεξηγηματικός κατάλογος βοηθά τους λιγότερο ενημερωμένους. Φωκίωνος 2 και Πετράκη 30,τηλ.

210 3239406, www. heteroclito.gr Harvest Wine & tapas bar χωρίς ταμπού, αφού σερβίρει όλη μέρα και

καφέ ή ποτά. H sommelier Ευαγγελία, γνωστή από το εστιατόριο Hytra, προτείνει από 110 ελληνικές και ξένες ετικέτες. Αιόλου 64 και Ευριπίδου, τηλ. 213 0252284

By the Glass Άνοιξε μόλις τον Δεκέμβριο στην πολύ όμορφη στοά Ράλλη. Σερβίρει μόνο ελληνικά κρασιά (80 ετικέτες) και παίρνει το όνομά του από το μηχάνημα συντήρησης ανοιχτών φιαλών (www. bytheglass.eu). Τιμή ποτηριού ανάλογα τα ml -π.χ. μπορείς να δοκιμάσεις 25ml από ένα κρασί με 1 ευρώ. Στοά Ράλλη, Σύνταγμα, τηλ. 210 3232560 Wine Point Μόνο ελληνικά κρασιά (περίπου 170), λιτή διακόσμηση, πιάτα ημέρας. Αθ. Διάκου & Πορινού 2, Ακρόπολη, τηλ. 210 9227050

Μηχανή τοποθέτησης συρρικνούμενου φιλμ σε διάφορους περιέκτες. Εύκολη αλλαγή φορμάτου. Ακρίβεια τοποθέτησης σε εφαρμογές υψηλής ταχύτητας.

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΕΣ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ Υψηλάντου 27 / 166 75 Γλυφάδα / Αθήνα / Τηλ.: 210 9607 102-3 / Fax: 210 9600 590 www.europack.gr / contact@europack.gr

C&A

Η νέα σειρά Nutria κατακτά την καρδιά και το πιάτο του καταναλωτή

Η Nutria αποτελεί μια υπερσύγχρονη καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής και τυποποίησης ελαιολάδου, πυρηνελαίου και σπορελαίων, με πολυετή εμπειρία και εξαγωγές σε περισσότερες από 20 χώρες. Έχοντας ως κύριο μέλημα της το σεβασμό στις διατροφικές συνήθειες του καταναλωτή, η Nutria στοχεύει στη διαρκή διασφάλιση και πιστοποίηση της ποιότητας με ένα ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχων σε όλα τα στάδια παραγωγής. Η νέα ομώνυμη σειρά προϊόντων Nutria που περιλαμβάνει Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο, Ελαιόλαδο, Πυρηνέλαιο, όσο και μια πλήρη γκάμα από σπορέλαια σε συσκευασίες των 1,2,5 και 10 λίτρων, κατακτά όλο και περισσότερο την προτίμηση του καταναλωτή. Τώρα η Nutria αναπτύσσει ακόμη περισσότερο την παρουσία της στα private label προϊόντα, με νέες δυναμικές συνεργασίες. Ανακαλύψτε την στο www.nutria.gr Κεντρικά γραφεία: ΚΟΔΡΟΥ 10, Ν. ΨΥΧΙΚΟ, 154 51 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 210 3249085 Εργοστάσιο: 162χλμ Ε.Ο ΑΘΗΝΩΝ – ΛΑΜΙΑΣ, 350 06, ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ www.nutria.gr

t&π

αφιερωμα

ΕΛΑΙΟ

σελ.26 Ρεκόρ τριετίας για τις τιμές του ελληνικού ελαιολάδου. Οι «Καλαμών» σώζουν την κατάσταση στις ελιές.

σελ.32 Προβλέψεις για την πορεία του ευρωπαϊκού ελαιολάδου με ορίζοντα το 2020.

σελ. 36 Πολυτελείς και έξυπνες συσκευασίες βάζουν το λάδι μας στα ράφια των ξένων καταστημάτων.

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /25

t&π

ελαιολαδο

Ελιες &

ΛΑΔΙ

Του Λεωνίδ α Λιάμη, leoliamis@gmail.com

ε

πειτα από μια παρατεταμένη περίοδο χαμηλών πτήσεων, με το προϊόν να τιμάται μονίμως κάτω από τα €2 το κιλό, φέτος τα δεδομένα έχουν ανατραπεί δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την απορρόφηση του συνόλου της παραγωγής, με ικανοποιητικούς, τηρουμένων των αναλογιών, όρους. Η ελλειμματική, έως και περίπου 800 χιλ. τόνους, προσφορά σε παγκόσμια κλίμακα, σε συνδυασμό με τη βελτίωση του διεθνούς οικονομικού κλίματος και κατ’ επέκταση της καταναλωτικής δαπάνης σε αυτές τις αγορές, καθιστούν το ελληνικό ελαιόλαδο περιζήτητο, οδηγώντας σε ραγδαία αύξηση της μέσης τιμής παραγωγού, σε ποσοστό έως και 60% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Οι Ισπανοί εκτιμούν ότι φέτος η παραγωγή τους συρρικνώθηκε στους 500-600.000 τονους έναντι των 1,65 εκ. τόνων πέρσυσι. Αυτή η δραματική μείωση είναι που τροφοδοτεί τις αυξήσεις των τιμών παραγωγού στη χώρα μας.

26 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

Με βάση στατιστικά στοιχεία από πωλήσεις το τελευταίο τρίμηνο του 2012 και στις αρχές του 2013, η τιμή έφθασε να παίζει στα €2,70 ή και €2,80 το κιλό για το extra παρθένο ελαιόλαδο, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ιδιαίτερα ποιοτικού προϊόντος ΠΟΠ, με προέλευση κυρίως από τη Μεσσηνία, σημειώθηκαν δημοπρασίες για χονδρική πώληση ακόμη και για €3,10 το κιλό. «Δεν πρέπει να εφησυχάζουμε» τονίζει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΠΕ, Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, εφιστώντας την προσοχή στο γεγονός ότι οι Ισπανοί μπορεί φέτος να είχαν μικρότερη παραγωγή και αυτό να ωθεί τις τιμές προς τα πάνω, όμως, «παράγουν τεράστιους όγκους κάθε χρόνο και πιθανότατα έχουν αποθεματοποιήσεις που μπορεί να ρίξουν στην

αγορά ανάλογα με τη ζήτηση. Τότε θα πέσουν αυτόματα οι τιμές και θα ψαχνόμαστε. Στους παγκόσμιους κανόνες της οικονομίας το παιχνίδι το κάνει αυτός που έχει τη μεγάλη παραγωγή. Σε αυτή τη φάση οι Ισπανοί, οι οποίοι έχουν αγοράσει τις μεγαλύτερες ιταλικές εταιρείες, μπορούν να ελέγχουν την παγκόσμια αγορά». Παρά τη συγκυριακά θετική εξέλιξη στις τιμές, το πρόβλημα, βέβαια, στη ρίζα του παραμένει σε σχέση με τη διάθεση του προϊόντος: στην πλειονότητά της η ετήσια παραγωγή που εξάγεται δυστυχώς δεν είναι τυποποιημένο ή επώνυμο λάδι, αλλά χύμα, με συνέπεια να καθίσταται αδύνατος ο προσπορισμός της προστιθέμενης αξίας του προϊόντος. Η ψαλίδα, ωστόσο, έστω και με αργά βήματα φαίνεται να κλείνει, αφού

οι παραγωγοί λόγω και της κρίσης συνειδητοποιούν ότι δεν γίνεται να εξαρτώνται κάθε φορά από την παραγωγή της Ισπανίας, τις διαθέσεις των Ιταλών χονδρεμπόρων και τους εγχώριους μεγάλους παίκτες του κλάδου. Γι’ αυτό στρέφονται σιγά-σιγά στην τυποποίηση, αν και η σχέση παραμένει δραματικά υπέρ του χύμα. Στην εγχώρια αγορά εξάλλου, η κατανάλωση δοκιμάζει τις πιέσεις της οικονομικής κρίσης στα εισοδήματα των νοικοκυριών με το κανάλι του λιανεμπορίου να κερδίζει έδαφος όσον αφορά στον τρόπο διάθεσης του προϊόντος, έναντι άλλων επιλογών, όπως για παράδειγμα μέσω «τενεκέδων από το χωριό», που αποτελούσε ιδιαίτερα διαδεδομένη πρακτική μέχρι πρόσφατα. Μεικτή εικόνα και στη δραστηριότητα της παραγωγής και εμπορίας ελιάς, καθώς η κατηγορία «Καλαμών» παρουσιάζει υψηλή ζήτηση και δίνει καλές τιμές, όμως, στον αντίποδα οι ελιές τύπου «Χαλκιδικής», δεδομένου ότι ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο σε όγκους παραγωγής με συνέπεια να προκύψει μικροκαρπία, εμφανίζουν δυστοκία στην απορρόφηση και μικρότερες αποδόσεις, προβληματίζοντας τους παραγωγούς.

Δυναμικό comeback στη ζήτηση για ελληνικό ελαιόλαδο. οι τιμές παραγωγού σπάνε ρεκόρ τριετίας στην κούρσα ανόδου που πυροδοτήθηκε στη διεθνή αγορά από την κατακόρυφη συρρίκνωση της παραγωγής κυρίως της Ισπανίας

Η εικόνα του κλάδου σε αριθμούς Η εικόνα της φετινής παραγωγής ελαιολάδου δεν έχει συμπληρωθεί ακόμη πλήρως, αλλά παραδοσιακά η χώρα μας κρατά την 3η θέση στην παγκόσμια λίστα, πίσω από την Ισπανία και την Ιταλία, με τον κύκλο εργασιών που διενεργείται γύρω από το προϊόν να ανέρχεται στα επίπε-

οπε - τμημα στατιστικης

Συνολικό εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας για επιλεγμένα προϊόντα για επιλεγμένη περίοδο ανά διετία (5ψήφιοι)

ΠΡΟΪΟΝΤΑ

42141 ΠΑΡΘΕΝΟ ΛΑΔΙ 42142 ΑΛΛΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΚΑΙ ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ 42149 ΛΑΔΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥΣ, ΠΟΥ ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΕΛΙΕΣ (ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΤΩΝ Δ Μερικό Σύνολο

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ 2012 (Ιανουάριος-Νοέμβριος)

ΕΞΑΓΩΓΕΣ

2011 (Ιανουάριος-Νοέμβριος)

ΧΙΛ. €

(%)

ΧΙΛ. $

ΧΙΛ. €

(%)

ΧΙΛ. $ %ΜΕΤ €

1,252.05

0.00%

1,611.39

2,181.16

0.01%

2,802.8

-42.6%

1,265.11

0.00%

1,628.2

1,144.25

0.00%

1,470.36

10.56%

2012 (Ιανουάριος-Νοέμβριος) ΧΙΛ. €

2011 (Ιανουάριος-Νοέμβριος)

(%)

ΧΙΛ. $

ΧΙΛ. €

(%)

ΧΙΛ. $ %ΜΕΤ €

230,472.68

1.47%

296,618.34

196,653.31

1.34%

252,699.5

18,898.97

0.12%

24,322.98

10,349.1

0.07%

13,298.6

17.2%

82.61%

4,878.26

7,395.42

0.02%

6,278.32

0.03%

9,517.91

6,116.41

99.97% 35,659,488.44

29,782,318.93

Σύνολο Υπολοίπων

27,707,450.22

Σύνολο

27,714,845.64 100.00% 35,669,006.34

2,791.

0.01%

3,586.43

74.79%

16,490.9

0.02%

7,859.59

20.91%

265,862.55

99.98% 38,270,279.82

15,387,825.86

0.11%

21,223.79

1.70%

342,165.11

229,637.43

1.56%

98.30% 19,804,131.89

14,451,431.09

98.44%

29,788,435.34 100.00% 38,278,139.41 -6.96% 15,653,688.42 100.00% 20,146,296.99

22,635.02

0.15%

14,681,068.52 100.00%

29,086.

-27.14%

295,084.1

15.77%

18,570,088.95 18,865,173.05

6.62%

(Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ)

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /27

t&π

ελαιολαδο

υπάρχουν και τα πυρηνέλαια που λαμβάνονται από την ανάμειξη εξευγενισμένου πυρηνελαίου με παρθένο ελαιόλαδο. Με κριτήριο τη γεύση δε, τα ελαιόλαδα διακρίνονται σε πικρά, φρουτώδη και πιπεράτα-πικάντικα.

δα του 1,5 δις ευρώ. Βάσει των στοιχείων του International Olive Council (Σεπτέμβριος 2012) η παραγωγή στην Ελλάδα κινείται μεταξύ 270 και 320 χιλιάδων τόνων ελαιολάδου, το 9-10% της παγκόσμιας παραγωγής. Για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, ωστόσο, οι όγκοι αυτοί ίσως να είναι φουσκωμένοι -κάποιοι μάλιστα ανεβάζουν το ποσοστό έως και κατά 30%, κάτι που έχει να κάνει με τις κοινοτικές επιδοτήσεις. Ανεξάρτητα από το πραγματικό ύψος της εθνικής παραγωγής, το βέβαιο είναι ότι ίσως και 80-90% αυτής αφορά εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, πολύ ανώτερης ποιότητας των αντίστοιχων ισπανικών ή ιταλικών, αλλά και με υψηλότερο κόστος παραγωγής, που το καθιστά λιγότερο ανταγωνιστικό. Η κατηγορία αυτή αποτελείται από ΠΟΠ extra παρθένα ή βιολογικής καλλιέργειας ελαιόλαδα και τα λεγόμενα λάδια «κουπέ», τα οποία προκύπτουν από μείγμα ραφινέ και παρθένου ελαιολάδου, ενώ

Κοιμώμενος γίγαντας Παρά την ποιοτική υπεροχή των ελληνικών ελαιολάδων, η δυναμική του προϊόντος παραμένει εν πολλοίς ανεκμετάλλευτη. Ένας κοιμώμενος γίγαντας, όπως χαρακτηρίζεται από τους επαΐοντες του κλάδου. Οι αιτίες που δρουν περιοριστικά στην ανάπτυξη της δραστηριότητας σχετίζονται, σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Τραπέζης, σε αδυναμίες διαρθρωτικού χαρακτήρα σε όλα τα στάδια του κύκλου παραγωγής (ελαιοπαραγωγή, επεξεργασία, τυποποίηση, διανομή και προώθηση). Η κατακερματισμένη δομή του εγχώριου ελαιοκομικού τομέα τον συγκρατεί χαμηλότερα από

τις δυνητικές επιδόσεις του καθώς δεν διευκολύνεται η εντατική και οργανωμένη καλλιέργεια (όπως π.χ. γίνεται στην Ισπανία) που θα βελτίωνε τόσο την παραγωγικότητα του εδάφους, όσο και της εργασίας, ενώ οι μισθοί, αν και χαμηλότεροι πλέον, δεν αρκούν να αντισταθμίσουν την επίδραση της χαμηλής παραγωγικότητας εργασίας, με συνέπεια το κόστος να είναι υψηλότερο, έναντι των ανταγωνιστών. Επίσης η εξάρτηση των εσόδων των παραγωγών στη χώρα μας από τις επιδοτήσεις είναι μεγαλύτερη, ενώ και στον «κρίκο» της επεξεργασίας (ελαιοτριβεία) το κόστος επιβαρύνεται λόγω της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται. Τεράστιο μειονέκτημα εξακολουθεί να είναι για τον κλάδο το γεγονός ότι το μέρος της παραγωγής που φθάνει στην τυποποίηση είναι πολύ μικρότερο σε σχέση με τις πωλήσεις χύμα λαδιού. Ιδιαίτερα στις εξαγωγές, όπως επισημαίνει ο κ. Καλαμπόκης, το πρόβλημα για το ελληνικό ελαιόλαδο δεν είναι πώς θα βρει το δρόμο του για τις αγορές του εξωτερικού, αλλά το πώς θα γίνει εφικτό να αντιστραφεί η σχέση των πωλήσεων χύμα και τυποποιημένου, δεδομένου ότι ακόμη και σήμερα πάνω από το 70% των εξαγωγών, φεύγει σε βυτία. «Από τις συνολικές εξαγωγές μας, ποσοστό περίπου 80% κατευθύνεται στην Ιταλία, κυρίως λόγω της εγγύτητας που περιορίζει τα μεταφορικά κόστη», διευκρινίζει ο Μιχάλης Αντωνόπουλος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καλαμάτας, με την επισήμανση πως λόγω και της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας, παρατηρείται μια στροφή προς το τυποποιημένο ελαιόλαδο, προκειμένου οι παραγωγοί να καρπωθούν την υψηλότερη προστι-

οπε - τμημα στατιστικης

Συνολικό εμπορικό ισοζύγιο της ελλαδας για επιλεγμένα προϊοντα για επιλεγμένη περίοδο ανά διετία (5 ψηφιοι)

ΠΡΟΪΟΝΤΑ

05679 ΛΑΧΑΝΙΚΑ(ΕΛΙΕΣ Κ.Α.), ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΑ ‘Η ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΑ ΑΛΛΙΩΣ ΠΑΡΑ ΜΕ ΞΥΔΙ ‘Η ΟΞΙΚΟ ΟΞΥ, ΟΧΙ ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ Μερικό Σύνολο

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ 2012 (Ιανουάριος-Νοέμβριος)

ΕΞΑΓΩΓΕΣ

2011 (Ιανουάριος-Νοέμβριος)

ΧΙΛ. €

(%)

ΧΙΛ. $

ΧΙΛ. €

(%)

19,018.71

0.07%

24,477.08

20,320.55

0.07%

26,111.91

0.07%

24,477.08

20,320.55

0.07%

26,111.91

99.93% 35,644,529.26

29,768,114.79

19,018.71

Σύνολο Υπολοίπων

27,695,826.93

Σύνολο

27,714,845.64 100.00% 35,669,006.34

2012 (Ιανουάριος-Νοέμβριος)

ΧΙΛ. $ %ΜΕΤ €

2011 (Ιανουάριος-Νοέμβριος)

ΧΙΛ. €

(%)

ΧΙΛ. $

ΧΙΛ. €

(%)

-6.41%

277,286.95

1.77%

356,868.3

243,687.32

1.66%

-6.41%

277,286.95

1.77%

356,868.3

243,687.32

1.66%

98.23% 19,789,428.69

14,437,381.21

98.34%

99.93% 38,252,027.5 15,376,401.47

29,788,435.34 100.00% 38,278,139.41 -6.96% 15,653,688.42 100.00% 20,146,296.99

14,681,068.52 100.00%

ΧΙΛ. $ %ΜΕΤ €

313,138.2

13.79%

313,138.2

13.79%

18,552,034.85 18,865,173.05

6.62%

(Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ)

28 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

t&π

ελαιολαδο

θέμενη αξία που παρέχει έναντι του χύμα. Προοπτικές πάντως υπάρχουν. Ο κ. Καλαμπόκης πιστεύει ότι αν βοηθηθεί το προϊόν με το εθνικό brand και τις άλλες πρωτοβουλίες του Οργανισμού, μέσα από κοινοτικά προγράμματα, αλλά και μέσα από τη δραστηριότητα κάποιων ανήσυχων ιδιωτών «θα έρθουν καλύτερες ημέρες για το ελληνικό ελαιόλαδο, γιατί πλέον αρχίζει και περνά στη συνείδηση του ξένου καταναλωτή ότι πρόκειται για ένα διαφοροποιημένο ποιοτικά προϊόν. Πολλές αγορές έχουν μάθει να τρώνε το ιταλικό και το ισπανικό ελαιόλαδο που είναι διαφορετικό, και ως εκ τούτου έχουν άλλη εικόνα στο μυαλό τους για τη γεύση του λαδιού. Σιγά - σιγά, ωστόσο περνά στον κόσμο η άποψη ότι το ελληνικό είναι ποιοτικότερο». Αν εξαιρεθεί η Ιταλία όπου κατευθύνεται ο μεγαλύτερος όγκος της ετήσιας παραγωγής -σε χύμα μορφή όπου κατόπιν τυποποιείται σε μικρές ελκυστικές συσκευασίες και μοσχοπουλιέται στην παγκόσμια αγορά- βασικοί προορισμοί για το ελληνικό παρθένο ελαιόλαδο αποτελούν οι Γερμανία, ΗΠΑ, Καναδάς, Κίνα, Ρωσία, Αυστραλία, Αυστρία, Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ για άλλα ελαιόλαδα και κλάσματά του είναι οι Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Βέλγιο, Γαλλία, Κίνα. Όπως τονίζεται στη μελέτη της Εθνικής Τράπεζας, καταλύτης για να εκμεταλλευτεί ο κλάδος τα συγκριτικά πλεονεκτήματά του θα είναι ο περιορισμός του τμήματος της χύμα πώλησης του προϊόντος, εντός και εκτός συνόρων, σε συνδυασμό με τη συγκέντρωση στον τομέα της επεξεργασίας (ελαιοτριβεία), όπου ο αριθμός των μονάδων ξεπερνά ακόμη και την υποδομή της Ισπανίας που έχει πάνω από τέσσερις φορές μεγαλύτερη παραγωγή από ό,τι η Ελλάδα. Επίσης επιβάλλεται η καθετοποίηση της παραγωγής, η οργάνωση και ο αυστηρός έλεγχος της ποιότητας και οι πολιτικές καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, ώστε να διευκολυνθεί η πραγματική στροφή στην τυποποίηση.

Διάρθρωση εγχώριας αγοράς Στην εγχώρια αγορά η κατά κεφαλήν κατανάλωση ελαιολάδου έχει υπολογιστεί σε 22-23 κιλά ετησίως και τα 2/3 αυτής ικανοποιείται από παραγωγή που έχει υποστεί τυποποίηση. Η προτίμηση των καταναλωτών ρέπει μάλλον προς τα extra παρθένα ελαιόλαδα και ακολουθούν τα «κουπέ», ενώ ένα μικρότερο ποσοστό κατευθύνεται σε πυρηνέλαια. Οι επώνυμες μάρκες συνεχίζουν να κερδίζουν τη μάχη του ραφιού, ωστόσο, ένεκα και της κρίσης, αυξάνει τις πω-

λήσεις της και η ιδιωτική ετικέτα. Όσον αφορά στους τρόπους διάθεσης, τα λιανεμπορικά δίκτυα ενισχύουν τη θέση τους, δεδομένου ότι, όπως μας πληροφορεί ο κ. Αντωνόπουλος «ο κόσμος στρέφεται στις μικρότερες συσκευασίες, αφού είναι δύσκολο να σηκώσουν το κόστος των 60-70 ευρώ που απαιτούνται για την αγορά 15κιλου τενεκέ». Βασικοί παίκτες στην αγορά του εγχώριου τυποποιημένου ελαιολάδου είναι κυρίως οι όμιλοι της Μινέρβα και της Unilever-Ελαΐς, οι οποίοι καρπώνονται τη μερίδα του λέοντος στις πωλήσεις του προϊόντος. Η λίστα των καταξιωμένων επιχειρήσεων του κλάδου, ωστόσο, περιλαμβάνει περί τους δέκα παίκτες, ενώ το παζλ συμπληρώνεται από άλλους 40-50 μικρότερους διεκδικητές της πίτας.

To διεθνές τοπίο Bάσει στοιχείων του Internation Olive Council, η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου για το 20122013 θα διαμορφωθεί στους 2,75 εκατομμύρια τόνους, αισθητά μειωμένη έναντι των 3,39 εκ. τόνων του 2011-2012. Βαρύ πυροβολικό του κλάδου είναι η Ισπανία με συνήθη παραγωγή στα 1,4 εκ. τόνους (36-41% του συνόλου) και ακολουθούν οι Ιταλία με 430-600.000 τόνους (16-22% μερίδιο) και Ελλάδα με 270-320.000 τόνους ετησίως. Όμως φέτος στην Ισπανία η μείωση στην παραγωγή τόσο στο επίπεδο του καρπού, όσο και του ελαιολάδου ξεπέρασε το 70% -αυτή είναι κι η αιτία που τροφοδοτεί τις αυξήσεις των τιμών παραγωγού στη χώρα μας. Πρόβλημα νόθευσης δεν υπάρχει μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Σε αναφορές του έγκυρου ιστοτόπου The Olive Oil Times έχει επισημανθεί ότι ο μεγάλος όγκος διακίνησης του προϊόντος και τα μεγάλα περιθώρια κέρδους δίνουν πρόσφορο έδαφος σε ασυνείδητους επιχειρηματίες να προχωρήσουν σε νόθευση. Γίνεται μνεία σε ελαιόλαδο από την Ιταλία, Ισπανούς επιχειρηματίες και ποσότητες που εξάγονται στην Κίνα.

Ελιές: σώζει την κατάσταση η «Καλαμών» Στο επίπεδο της επιτραπέζιας ελιάς, η αγορά παρουσιάζει δύο πρόσωπα τη φετινή σεζόν, καθώς οι τιμές της «πράσινης» Χαλκιδικής και της Κοσερβολιάς είναι βυθισμένες και, όπως τονίζουν παράγοντες, δεν καλύπτουν το κόστος της παραγωγής, ενώ την ίδια στιγμή η ζήτηση για την «Καλαμών» παραμένει ζωηρή και οι τιμές

Εκτεταμένες νοθείες

Οι καταναλωτές πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί καθώς πληθαίνουν τα κρούσματα, αλλά και οι καταγγελίες για νοθείες στα λάδια. Στις αρχές Ιανουαρίου η Ένωση ελαιοπαραγωγών Μεσσηνίας έκανε γνωστό πως θα επιχειρούσε παρέμβαση στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και στον ΕΦΕΤ με σκοπό την παραδειγματική τιμωρία εταιρείας από τη Βόρεια Ελλάδα η οποία εμπορευόταν νοθευμένο ελαιόλαδο (μείγμα σπορέλαιων) και επικαλούνταν ως τόπο προέλευσης την Καλαμάτα. «Στις υψηλές κατηγορίες η νοθεία είναι περιορισμένη, στα παρθένα λάδια η πρόσμιξη μπορεί να φθάσει έως και 50%, ενώ στα κοινά λάδια γίνεται χαμός» επισημαίνει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καλαμάτας Μιχάλης Αντωνόπουλος και διευκρινίζει πως η νοθεία γίνεται κυρίως μέσω του παρθένου και του extra παρθένου, των ΠΟΠ και των μη ΠΟΠ, αλλά και μέσω αγοράς τυνησιακού λαδιού (1,501,60 ευρώ το κιλό) το οποίο στη συνέχεια αναμειγνύεται με ελληνικής παραγωγής, προκειμένου «οι επιτήδειοι να πιάσουν τα πανωγραψίματα». Κοινή πρακτική, κατά τον ίδιο είναι, και διάφορα ελαιοτριβεία να παίρνουν υποβαθμισμένο λάδι και να το συνοδεύουν με παραστατικά άλλου παραγωγού που έχει καλής ποιότητας ελαιόλαδο αλλά για φορολογικούς λόγους δεν μπορεί το λάδι του να πάρει «διαβατήριο» για το εξωτερικό.

t&π

ελαιολαδο

ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΤΕ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΕ ΚΑΘΕ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ IDENTIFICATION / ΑΝΑΓΝΩΣΗ

• Εκτυπωμένων χαρακτήρων OCR • Κωδικών Barcode - Matrix INSPECTIONS / ΕΛΕΓΧΟΣ

• Πωματισμού • Στάθμης φιαλών • Ετικέτας • Χρώματος • Για ξένο σώμα • Πληρότητας συσκευασίας • Σφαλμάτων GUIDANCE / ΟΔΗΓΗΣΗΣ

• Ρομποτικού βραχίονα • Συστήματος διαχωρισμού / διαλογής MEASUREMENT / ΜΕΤΡΗΣΗ

• Xαρακτηριστικών προϊόντων • Διαστάσεων προϊόντων Συστήματα αυτόματου ελέγχου της COGNEX από την ROBOVISION. Δωρεάν αξιολόγηση της εφαρμογής σας

atelie ΤΡΙΑΙΝΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ

Ελέγχουνε σε πραγματικό χρόνο 100% τα προϊόντα στη γραμμή παραγωγής και απορρίπτουνε τα προβληματικά.

Α. Κοραή 13, Φίλυρο, Τ.Κ. 57010 Τηλ:+30 2310 672 436, Fax: +30 2310 672 437 email: info@robovision.gr www.robovision.gr

κινούνται σε υψηλά επίπεδα. Έτσι, για παράδειγμα στη Μεσσηνία το 200άρι της ελιάς Καλαμάτας ΠΟΠ πωλήθηκε στα επίπεδα των €1,30 το κιλό, στη Λακωνία στο €1,60 το κιλό, ενώ για τις Καλαμών από άλλες περιοχές, όπως το Μεσολόγγι, η τιμή πώλησης κυμάνθηκε στα €1,10 το κιλό. Στη Χαλκιδική δε, όπου κυρίως φύεται η «πράσινη» ελιά, λόγω της μικροκαρπίας στο μεγαλύτερο μέρος της σοδειάς έδωσε στην καλύτερη ποιότητα €0,80 το κιλό γιαπερίπου 110 τεμάχια (μεγάλο μέγεθος), έναντι €1 πέρυσι και €1,45 το 2008. Πιο συγκεκριμένα, στην τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ), η παραγωγή της ποικιλίας Χαλκιδικής κυμάνθηκε σε περίπου 120-150.000 τόνους, η Καλαμών σημειώνει αύξηση κατά 20-30% σε σχέση με πέρυσι, ενώ η ποικιλία Κοσερβολιάς εμφανίζει τη μεγαλύτερη παραγωγή των τελευταίων 30 ετών. Ως εκ τούτου, «λόγω καιρικών συνθηκών και του μικρού μεγέθους ελαιοκάρπου» το μεγαλύτερο ποσοστό της φετινής παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς πάει για ελαιοποίηση. «Στην περίπτωση της ποικιλίας Καλαμών είχαμε καλή σοδειά τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, ενώ στις πράσινες λόγω της υπερπαραγωγής είχαμε μικροκαρπία και αυτό έχει προκαλέσει πρόβλημα στην απορρόφησή τους, με εξαίρεση τις μικρές ποσότητες που πέτυχαν να έχουν μεγάλο μέγεθος», εξηγεί ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης, επικεφαλής της Pelopac ΑΕ με έντονη εξαγωγική δραστηριότητα στις ΗΠΑ και άλλες απαιτητικές αγορές. Όσον αφορά στον όγκο των εξαγωγών, βάσει εκτιμήσεων της ΠΕΜΕΤΕ, το 2012 υπολογίζεται ότι ανήλθε σε περίπου 120.000 τόνους, με συνολική αξία 400 εκ. ευρώ. Για φέτος δε, και παρά τη συνεχιζόμενη πίεση που δέχονται όλες οι επιχειρήσεις από την έλλειψη ρευστότητας, το υψηλό κόστος δανεισμού αλλά και τον ανταγωνισμό από άλλες χώρες, αναμένεται νέα αύξηση του όγκου των εξαγωγών, όμως λόγω της χαμηλής μέσης τιμής του προϊόντος η συνολική τους αξία εκτιμάται ότι θα κινηθεί στα περσινά επίπεδα. «Η ελληνική ελιά είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα προϊόντα στις διεθνείς αγορές, ενώ ειδικά η Καλαμών αναγνωρίζεται και με το όνομά της» επισημαίνει ο κ. Κωνσταντινίδης.

«Οι εξαγωγές πάνε πολύ καλά. Το μεγαλύτερο ποσοστό της επιτραπέζιας ελιάς τυποποιείται, ενώ η ελιά μας έχει πετύχει να πωλείται σε υψηλότερη τιμή από τις ισπανικές ή τις ιταλικές». Κύριος προορισμός για τις ελληνικές ελιές είναι η αγορά των ΗΠΑ και ακολουθούν Γερμανία, Αυστραλία, Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία (κυρίως χύμα για τυποποίηση). Σημαντικές προσπάθειες γίνονται, επίσης, για διείσδυση στην αγορά της Ρωσίας, όπως και των γειτονικών χωρών της Βαλκανικής Χερσονήσου.

Καινοτομίες Ο manager της Pelopac σημειώνει πως η μεγάλη πρόκληση για τις εταιρείες του κλάδου εφεξής είναι το θέμα των καινούριων συσκευασιών, αφού η τάση είναι να πάμε σε μικρότερες συσκευασίες τύπου snack. «Η καινοτομία αποτελεί την αιχμή του δόρατος σε όλους τους κλάδους προκειμένου οι επιχειρήσεις να καλύψουν συγκεκριμένες καταναλωτικές ανάγκες, αποκτώντας ταυτόχρονα συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι του ανταγωνισμού», τονίζει η κ. Κίμη Ζάζη από το ΠΕΜΕΤΕ, θυμίζοντας ότι «σήμερα εφαρμόζονται στον κλάδο μελέτες βελτίωσης της επεξεργασίας των επιτραπέζιων ελιών (π.χ. χαμηλή αλατότητα κ.λπ.) από κοινού με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Επιχειρείται επίσης δημιουργία νέων προϊόντων, όπως οι προβιοτικές επιτραπέζιες ελιές (διακρατικό πρόγραμμα Probiolives με τον ΕΛΓΟΔΗΜΗΤΡΑ) και το διαπιστευμένο Panel Test για την επιτραπέζια ελιά, βάσει της μεθόδου του Διεθνούς Ελαιοκομικού Συμβουλίου». Όσον αφορά στην εγχώρια κατανάλωση, υπολογίζεται ότι είναι της τάξης των περίπου 1520.000 τόνων, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των επιτραπέζιων ελιών που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά είναι σε μεγάλες συσκευασίες και φθάνουν στο τραπέζι μέσω των σημείων πώλησης σε μορφή χύμα. Ως προς την παγκόσμια αγορά των επιτραπέζιων ελιών, το Internation Olive Council εκτίμησε την συνολική παραγωγή προϊόντος σε σχεδόν 2.565.000 τόνους (+5%) για την περίοδο 20102011, ενώ η κατανάλωση προσδιορίστηκε σε περίπου 2.387.0000 τόνους, εκ των οποίων το 61% εκτιμάται ότι καταναλώνεται στην ΕΕ (26%), την Αίγυπτο (13%), την Τουρκία (12%) και τις ΗΠΑ (10%).

Χωριάτικες πίτες

από την Ελληνική Ζύµη

Κερδίζουν σε νοστιµιά και σε ποιότητα!

τικες Τώρα χωριά έγεθος! ικό µ

Η Ελληνική Ζύµη βάζει την... παράδοση στο καθηµερινό τραπέζι. Χωριάτικες πίτες, οικογενειακές και ατοµικές, µε σπανάκι, τυρί, πράσο αλλά και κρέµα, φτιαγµένες µε τα αγνότερα υλικά. Σπιτικές γεύσεις υψηλής διατροφικής αξίας και αξεπέραστης νοστιµιάς... πάντα µε τη σφραγίδα ποιότητας, Ελληνική Ζύµη.

και σε ατοµ

Αναγνωρισμένη από την ICAP Group ως μία από τις Strongest Companies in Greece

ΜΙΧΑΗΛ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ ΑΒΕΕ ΒΙOΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡOΦΙΜΩΝ 1η O∆OΣ ΒΙ.ΠΕ.Θ., Τ.Θ. 1238, Τ.Κ. 570 22, ΣΙΝ∆OΣ, Τ: 2310 723440, F: 2310 795351, E: info@elzymi.gr ΥΠOΚ/ΜΑ ΑΘΗΝΩΝ ΛΕΩΦ. ΚOΡΩΠΙOΥ - ΒΑΡΗΣ, ΘΕΣΗ ΣΑΛOΥΡΙ - ΑΓ. ΣΩΤΗΡΑ, Τ.Θ. 130, Τ.Κ. 194 00, ΚOΡΩΠΙ, Τ: 210 6620834, F: 210 6620837 ΥΠOΚ/ΜΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΘΕΣΗ ΚΛΑΡΙΑ - ΜΠΑΦΡΑ, Τ.Κ. 455 00, ΑΝΑΤOΛΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, Τ & F: 26510 94701 ΥΠOΚ/ΜΑ ΠΑΤΡΩΝ ΑΓΙOΣ ΒΑΣΙΛΕΙOΣ ΠΑΤΡΩΝ, Τ.Κ. 265 00, Τ: 2610 993233, F: 2610 993544 ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ

www.elzymi.gr

t&π

ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ

To ευρωπαϊκό

ελαιόλαδο το 2020 Του Σωτήρη Κιόκια, kiokias@hotmail.com

Στοιχεία, προκλήσεις και προοπτικές ανάπτυξης με ορίζοντα το τέλος της δεκαετίας.

To Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για το Ελαιόλαδο O Ευρωπαϊκός κλάδος του ελαιολάδου παρουσιάζει αναμφισβήτητα ιδιαιτερότητα καθώς οι χώρες της Μεσογείου αποτελούν, όχι μόνο τους παραγωγούς, αλλά και τη βασική δεξαμενή κατανάλωσης του προϊόντος. Ταυτόχρονα είναι μια αγορά που παρουσιάζει εξαγωγική δυναμική και προοπτικές ανάπτυξης, γεγονός που αντανακλά την βελτιωμένη εικόνα του ελαιολάδου και απογείωση της καταναλωτικής του ζήτησης σε διεθνές επίπεδο. Μέσα στο 2012 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Δ/νση Γεωργίας) εκπόνησε ένα πλάνο δράσης με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση του κλάδου. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες της ΕΕ, θα πρέπει να αναληφθούν συντονισμένες δράσεις με σκοπό: (α) την αναβάθμιση της ποιότητας και των ελέγχων για την προστασία και την ενημέρωση των καταναλωτών, (β) τη λήψη μέτρων για την ενίσχυση της δημόσιας εικόνας του ευρωπαϊκού ελαιολάδου και (γ) την ενίσχυση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, κάνοντας χρήση όλων των δυνατοτήτων που προσφέρει η Κοινή Γεωργική Πολιτική. Συνοπτικά το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης εξετάζει τους ακόλουθους τομείς: •Ποιότητα και έλεγχος του προϊόντος •Αναδιάρθρωση του τομέα και της λειτουργίας των επιχειρήσεων • Προώθηση σε τρίτες χώρες (με εστίαση τις αγορές Κίνας και Ρωσίας) Αναλυτικές πληροφορίες για το Action Plan στον τομέα του ελαιολάδου είναι διαθέσιμες στο link: http://ec.europa.eu/agriculture/olive-oil/action-plan_en.pdf

Εικόνα της αγοράς ελαιολάδου και προβλέψεις για το 2020 Η Δ/νση Γεωργίας της ΕΕ δημοσιοποίησε μια έκθεση σχετικά με την οικονομική κατάσταση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στον κλάδο του ελαιολάδου και τις μελλοντικές προοπτικές της αγοράς με ορίζοντα το 2020 λαμβάνοντας υπόψη τις κύριες ιστορικές τάσεις και τις προβλεπόμενες εξελίξεις (http://ec.europa.eu/agriculture/olive-oil/economic-analysis_en.pdf).

32 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

Το ευρωπαϊκό ελαιόλαδο μέσα από τους αριθμούς

ΙΣπανία Υπό την προϋπόθεση ότι οι κλιματικές συνθήκες θα παραμείνουν ευνοϊκές, η παραγωγή ελαιολάδου στην Ισπανία θα κινηθεί αυξητικά τα επόμενα χρόνια αγγίζοντας το 2020 τα 1,7 εκατ. τόνους, ενώ η κατανάλωση θα παραμείνει σταθερή (γύρω στα 13 κιλά κατά κεφαλή/έτος). Οι ισπανικές εξαγωγές ελαιολάδου αναμένονται επίσης ανοδικές (από 0,8 εκ. το 2011 σε 1,1 εκ. τονους το 2020) με μια ανάπτυξη των εμπορικών ροών προς χώρες εκτός ΕΕ. Οι εισαγωγές αναμένεται να παραμείνουν σχεδόν αμετάβλητες (40-50.000 τόνους). Στην Ισπανία έχουν καταμετρηθεί 1.800 μεταποιητικές επιχειρήσεις στο χώρο του ελαιολάδου συμπεριλαμβανομένων 950 συνεταιρισμών. Στην πλειοψηφία τους είναι μικρομεσαίες και οικογενειακού χαρακτήρα. Πέρασαν δύσκολες στιγμές την τελευταία δεκαετία (-38% μείωση στο οικογενειακό εισόδημα ανά μονάδα εργασίας) με βασική αιτία την πτωτική τάση των τιμών πώλησης του προϊόντος, ωστόσο αργά αλλά σταθερά επανέρχονται σε ρυθμούς ανάπτυξης.

Ιταλία Η ιδιαιτερότητα της έγκειται στο ότι αποτελεί δυνατότερο εμπορικό, από ό,τι παραγωγό, παίχτη. Έτσι αναμένεται να παραμείνει σημαντικός εισαγωγέας του ελαιολάδου (αναμένεται έως το 2020 να ανέλθουνσε κάτι λιγότερο από 500.000 τόνους), την στιγμή που η συνολική παραγωγή θα μειωθεί κατά περίπου 500.000 τόνους. Παράλληλα η αυξητική τάση των εξαγωγών θα συνεχιστεί φτάνοντας τους 360.000 τόνους στο τέλος της δεκαετίας, και μειώνοντας σταδιακά το εμπορικό ισοζύγιο. Σύμφωνα με την έρευνα, στην ιταλική αγορά επικρατεί ισχυρός συγκεντρωτισμός αφού λίγες μεταποιητικές (εμφιαλωτές) εταιρίες ελέγχουν σχεδόν το 50% του διακινούμενου παρθένου ελαιολάδου (ποσό που αντιστοιχεί στο 80% της εγχώριας κατανάλωσης) ενώ την τελευταία δεκαετία ορισμένα ιταλικά εμπορικά σήματα έχουν αγοραστεί από ισπανικές εταιρίες. Στην Ιταλία, οι αγροτικές επιχειρήσεις του κλάδου (περίπου 5.000 ελαιοτριβεία) επιδίδονται κατά βάση σε μικτή παραγωγή (ελιές και λάδι). Συγκριτικά με τις άλλες χώρες, αν και το κόστος παραγωγής είναι

υπολογίσιμο, οι τιμές πώλησης των προϊόντων είναι επίσης σε αρκετά υψηλότερο επίπεδο. Μάλιστα σε αντίθεση με την κατάσταση στην Ισπανία, το εισόδημα των Ιταλών παραγωγών ελαιολάδου κατά τη δεκαετία 2000-2010 παρέμεινε συγκριτικά σταθερό.

Ελλάδα Αν και σύμφωνα με την έρευνα θα υπάρξει μια μικρή αύξηση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων ελαιοδέντρων (από 740.000 εκτάρια το 2011 σε 770.000 το 2020), λόγω των σταθερά μειωμένων αποδόσεων προβλέπεται μικρή πτώση της συνολικής παραγωγής (από 310.000 τόνους το 2011 σε 270.000 τόνους το 2020). Ακολουθώντας την τάση των προηγούμενων ετών, η κατανάλωση επίσης αναμένεται να μειωθεί από 228.000 τόνους το 2011 σε 202.000 τόνους το τέλος της δεκαετίας. Οι ελληνικές εξαγωγές προβλέπονται ελαφρά πτωτικές, σε επίπεδα γύρω στα 80.000 τόνους το 2020, ενώ οι εισαγωγές θα παραμείνουν αμελητέες (~ 3.000 τόνους). Υπάρχουν περίπου 2.200 ελαιοτριβεία στην Ελλάδα ενώ η πλειονότητα του ελαιολάδου που διατίθεται στην αγορά εμφιαλώνεται και τυποποιείται από λίγες μεγάλες εταιρείες. Στην Ελλάδα κατά ένα μεγάλο ποσοστό ο παραγωγός διατηρεί την κυριότητα του ελαιολάδου μετά την εξαγωγή του, κατά βάση για οικογενειακή κατανάλωση, τοποθετώντας σε ορισμένες περιπτώσεις τμήμα της παραγωγής στην αγορά μέσω μικρών δικτύων διανομής. Συνολικά ο κλάδος στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από: (α) υπερβολικά μεγάλο αριθμό πολύ μικρών οικογενειακών εκμεταλλεύσεων (β) υψηλό κόστος εργατικού δυναμικού (γ) έλλειψη σωστού μάρκετινγκ για την εμπορική αξιοποίηση του παραγόμενου ελαιολάδου.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Αύγουστος 2012), ο μέσος όρος παραγωγής του ευρωπαϊκού ελαιολάδου στην ΕΕ τα τελευταία χρόνια ανέρχεται στα 2,2 εκ. τόνους, αντιπροσωπεύοντας το 73% της παγκόσμιας παραγωγής. Οι μεσογειακές χώρες (κυρίως Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα) παράγουν το 97% του ευρωπαϊκού ελαιολάδου (με την Ισπανία να κατέχει τη μερίδα του λέοντος, ~ 62% του ποσοστού). Με δεδομένο ότι βάση της μεσογειακής διατροφής και κουζίνας είναι το ελαιόλαδο, δεν αποτελεί έκπληξη το ότι η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής στον κόσμο (66% μερίδιο) με τις Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα να αντιπροσωπεύουν το 80% της κατανάλωσης (1,2 εκ. τόνοι ετησίως). Στις Ιταλία και Ελλάδα υπάρχει αναμφισβήτητη προτίμηση στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ενώ στις λοιπές μεσογειακές χώρες υπάρχει πιο ισορροπημένη εικόνα για τις άλλες ποιοτικές κατηγορίες. Συνολικά, η κατανάλωση ελαιολάδου φαίνεται να είναι αμετάβλητη στις βασικές χώρες παραγωγής, ενώ αργά αλλά σταθερά αυξάνεται σε Γαλλία και κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Οι εξαγωγές ελαιολάδου της ΕΕ αντιπροσωπεύουν το 66% του παγκόσμιου μεριδίου. Κατά το 2011 οι εξαγωγές προς τις μη ευρωπαϊκές χώρες ανήλθαν σε 447.000 τόνους, με την Ισπανία να εξάγει 225.000 τόνους και την Ιταλία 160.000 τόνους. Οι μεγαλύτεροι αγοραστές του ευρωπαϊκού ελαιολάδου είναι οι ΗΠΑ, Βραζιλία, Ιαπωνία, Αυστραλία και εσχάτως η Κίνα. Αντιθέτως οι εισαγωγές είναι αρκετά χαμηλές και ανέρχονται γύρω στις 110.000 τόνους ετησίως, προερχόμενες κυρίως από χώρες της Βορείου Αφρικής (Τυνησία και Μαρόκο).

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /33

t&π

ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ

Η Κίνα ως «αναδυόμενη αγορά» για το ευρωπαϊκό ελαιόλαδο Το ελαιόλαδο είναι γνωστό από παλιά στην Κίνα, όχι όμως για διατροφικούς και μαγειρικούς σκοπούς. Για τους Κινέζους το ελαιόλαδο αποτελούσε κατά βάση (α) καλλυντικό, για τη βελτίωση της υφής του δέρματος (κυρίως από γυναίκες) και (β) φάρμακο, καθώς κατά την παραδοσιακή κινεζική ιατρική βοηθάει στην καταπολέμηση ορισμένων ασθενειών. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, άρχισε να εκτιμάται η συμβολή του στην υγιεινή διατροφή από ένα σχετικά μικρό, εύπορο κομμάτι του πληθυσμού. Συνεπώς η αχανής αλλά ολοένα αναπτυσσόμενη αγορά της Κίνας παρουσιάζει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης για τις ευρωπαϊκές εξαγωγές τους ελαιολάδου. Σήμερα η αγορά ελαιολάδου αποτελεί μόλις το 1% της αγοράς βρώσιμων φυτικών ελαίων που υπολογίζεται σε περίπου 42 εκ. τόνους, ενώ η αναλογούσα κατά κεφαλήν κατανάλωση είναι μόλις 10 γραμμάρια. Η κατανάλωση ελαιολάδου γίνεται σε αστικές περιοχές και ιδιαίτερα σε πόλεις με υψηλό διαθέσιμο εισόδημα και ισχυρή παρουσία εκπατρισμένων. Όπως είναι προφανές, το σχετικά «ακριβό» ελαιόλαδο δεν απευθύνεται στον μέσο Κινέζο καταναλωτή αλλά στοχεύει σε μια αναδυόμενη καταναλωτική ομάδα με υψηλό εισόδημα, που έχει την πο-

λυτέλεια να αναζητεί μια πιο ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή στα πρότυπα της πολυδιαφημισμένης Μεσογειακής Δίαιτας. Εκτός των εστιατορίων με μεσογειακή κουζίνα (κυρίως ιταλικά και ισπανικά) και των υψηλής στάθμης ξενοδοχείων, το κύρ ι ο σημείο πώλησης ελαιολάδου αποτελούν τα σουπερμάρκετ. Η ύπαρξη διεθνών αλυσίδων διευκολύνει την πρόσβαση

σε μια αγορά λιανικής που χαρακτηρίζεται από κατακερματισμό. Συμπερασματικά, τα περιθώρια ανάπτυξης για τους Ευρωπαίους εξαγωγείς ελαιολάδου είναι μεγάλα αν σκεφτεί κάνεις ότι επί του παρόντος η αγορά είναι περιορισμένη και εντοπίζεται στις μεγάλες πόλεις. Είναι σημαντικό πριν κάποιος προχωρήσει σε επενδύσεις και εξαγωγικά εγχειρήματα να μελετήσει και να ζυγίσει: (α) τις ευμετάβλητες επιχειρηματικές συνθήκες της αγοράς αλλά και την ανάγκη να αναζητήσει αξιόπιστους εγχώριους συνεργάτες με γνώση των συνθηκών της αγοράς και δυνατότητα προώθησης του προϊόντος στις αλυσίδες λιανικής και τους χώρους μαζικής εστίασης, (β) το γεγονός ότι τα κανάλια διανομής κατέχονται επί του παρόντος από εισαγωγείς μικρού μεγέθους και περιορισμένης γεωγραφικής εμβέλειας, (γ) την τρέχουσα τιμή του ελαιολάδου στη κινεζική αγορά που κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα, συγκριτικά με τα υπόλοιπα βρώσιμα φυτικά έλαια, (9-10 φορές ακριβότερο του σογιέλαιου) την ίδια στιγμή που παρουσιάζονται μεγάλες αποκλίσεις στην τιμή για την ίδια ποιότητα και ποσότητα ελαιολάδου.

XΩΡΑ

ΠΟΣΟΤΗΤΑ

τοννοι

Ισπανία 8.880 Ιταλία 6.500 Ελλάδα 1.054 Αυστραλία 511 Συρία 583 Τυνησία 382 Τουρκία 264 Πορτογαλία 112

ΜΕΡΙΔΙΟ

ογκος

48,2% 35,3% 5,7% 2,8% 3,2% 2,1% 1,4% 0,6%

ΜΕΡΙΔΙΟ

αξια

47,3% 33,6% 6,6% 4,4% 2,7% 1,8% 1,5% 1,0% (στοιχεία της Eurostat)

34 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

Αν και το ελληνικό ποσοστό φαντάζει σχετικά μικρό (~6%), παρουσίασε ανοδικές τάσεις την τελευταία τριετία (2010-2012) με ετήσια αύξηση που άγγιξε ετήσια το 55% σε όγκο και 40% σε αξία, ακολουθώντας τη μέση ευρωπαϊκή τάση.

εικονογ ραφηση : στε λ λ α δ ημητριου

Οι εισαγωγές παρθένου ελαιολάδου στην κινέζικη αγορά το 2011

Ο καταναλωτής μπορεί να παραγγείλει το bespoke της Speiron με την υπογραφή του.

Το λάδι φορά τα καλά του

π

Του Μάριου Ροζ άκου, m_rozakos@yahoo.com

Προσεγμένες γυάλινες φιάλες, κομψά μεταλλικά δοχεία, ανακυκλώσιμα χάρτινα κουτιά. Παραδοσιακές και νεεσ εταιρίες του κλάδου κατακτούν τις ξένες αγορές εφαρμόζοντας τις νέες τάσεις στη συσκευασία.

36 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

αράδειγμα προς μίμηση για το πώς η κρίση μπορεί να μετασχηματιστεί σε ευκαιρία αποτελούν παλιές αλλά και νέες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του ελαιολάδου και οι οποίες κατάφεραν να ξεχωρίσουν και (κυρίως) εκτός συνόρων, συνδυάζοντας την υψηλή ποιότητα του «πράσινου χρυσού» τους με την προσεγμένη συσκευασία. Τα παραδοσιακά τενεκεδάκια και οι αδιάφορες γυάλινες φιάλες άρχισαν τα τελευταία χρόνια να παραχωρούν τη θέση τους σε συσκευασίες που ξεχωρίζουν για την άρτια αισθητική, την καινοτομία και την πρακτικότητά τους. Ακόμα και τα μεγέθη τους προσαρμόστηκαν στις ανάγκες και τις προτιμήσεις νέων κατηγοριών καταναλωτών, ενώ πολλαπλασιάζονται τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα που διατίθενται σε πολυτελείς συσκευασίες και αποτελούν ιδανικό

δώρο υψηλού status, αντί για ένα ακριβό κρασί ή ουίσκι. Η εξέλιξη συνέβαλε στην σταδιακή αναβάθμιση της εικόνας του ελληνικού ελαιολάδου στις ξένες αγορές και την τόνωση των εξαγωγών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής που επεξεργάστηκε ο Ελληνικός Οργανισμός Εξαγωγικού Εμπορίου, οι εξαγωγές ήταν αυξημένες σε ποσότητα κατά 21,1% τους πρώτους 9 μήνες του 2012, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011 (76.619 τόνοι, έναντι 63.429). Τα άλματα που έχουν σημειωθεί στον τομέα της συσκευασίας του ελαιολάδου είναι αποτέλεσμα δύο διαφορετικών τάσεων: (α) της διεύρυνσης των οριζόντων και της αναζήτησης νέων αγορών από εταιρίες με σημαντική προϊστορία στον κλάδο, και (β) της δημιουργίας καινούργιων επιχειρήσεων παραγωγής και τυποποίησης από νέους ανθρώπους με όραμα.

t&π

ελαιολαδο Παράδοση και καινοτομία μπορούν να συμβαδίσουν Η ΕΑΣ Πεζών και η ΕΑΣ Μεσσηνίας αποτελούν δύο παραδείγματα έμπειρων ελαιοπαραγωγών που κατάφεραν να εξάγουν τα προϊόντα τους στις πέντε ηπείρους κεφαλαιοποιώντας την κορυφαία ποιότητα της σοδειάς τους αλλά και την επένδυση σε νέες συσκευασίες. Η Ένωση Πεζών συμπληρώνει φέτος 80 χρόνια δυναμικής παρουσίας στον αγροτοσυνεταιριστικό χώρο και η γενναιόδωρη κρητική γη από την οποία βγάζει τα προϊόντα της, στην περιοχή των Πεζών Ηρακλείου Κρήτης, έχει αναγνωριστεί σαν ζώνη Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Τα τελευταία χρόνια έχει επεκτείνει τους εξαγωγικούς προορισμούς της επενδύοντας σε δύο κατηγορίες προϊόντων, με κριτήριο τη συσκευασία: στις ανακυκλώσιμες συσκευασίες ελαιολάδου σε κουτί και στις συσκευασίες πολυτελείας σε γυάλινες φιάλες. «Οι ανακυκλώσιμες συσκευασίες σε κουτί Bag-in-Box (ασκός) 3 και 5 λίτρων και Tetrapak 1 λίτρου βρίσκουν ανταπόκριση από καταναλωτές που ζουν σε αγορές ώριμες όσον αφορά στο ελαιόλαδο και ευαισθητοποιημένες στην προστασία του περιβάλλοντος (π.χ. Αγγλία, Γερμανία, Σκανδιναβία). Εκεί, οι καινοτόμες αυτές συσκευασίες μας δίνουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, καθώς είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού οι εταιρίες στον κόσμο που εμφιαλώνουν εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο σε κουτί» αναφέρει η προϊσταμένη του Τμήματος Εξαγωγών της ΕΑΣ Πεζών, Εβελίνα Μπάκιντα. «Παράλληλα, οι συσκευασίες πολυτελείας στοχεύουν σε premium αγορές, όπως η Ρωσία και η Κίνα. Πρόκειται για γυάλινες φιάλες 500ml ιδιαίτερου design και μάλιστα σκουρόχρωμες, για να αποφευχθεί η οξείδωση. Σε πολλές περιπτώσεις το προϊόν δίδεται σε ατομική συσκευασία κουτιού με χρυσοτυπία που παραπέμπει σε δώρο». Αναγνωρισμένο ως ΠΟΠ και πολυβραβευμένο σε διεθνείς διαγωνισμούς είναι το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Καλαμάτας της ΕΑΣ Μεσσηνίας, η οποία δίνει ολοένα μεγαλύτερη έμφαση στη συσκευασία, στρεφόμενη στις στρογγυλές φιάλες (αντί των τετράγωνων) και στα μικρά μεταλλικά δοχεία. «Στοχεύουμε σε μια μοντέρνα και ταυτόχρονα παραδοσιακή εμφάνιση, που δεν θα είναι ούτε extreme ούτε παλιομοδίτικη», λέει η marketer της ΕΑΣ Μεσσηνίας, Κατερίνα Βρυώνη. «Κάθε αγορά έχει τις δίκες της απαιτήσεις και προτιμήσεις. Για παράδειγμα, η Ιαπωνία προτιμά μικρές φιάλες, ενώ η Αυστραλία 4λιτρα δοχεία. Εμείς επενδύσαμε περισσότερο σε μια ελκυστική ετικέτα και όχι τόσο στο πολύ πρωτότυπο και ιδιαίτερο μπουκάλι. Βλέπετε, το προϊόν μας εξάγεται σε πολλές χώρες και η επιλογή χρώματος, σχήματος, ονομασίας γίνεται πολύ προσεκτικά, ώστε να αποφύγουμε cross-cultural σφάλματα. Σε πιο απαιτητικές αγορές, που έχουν διαφορετικές προτιμήσεις και συμβολισμούς σε χρωματισμούς και εμφάνιση, διαθέτουμε ειδική συσκευασία».

Νέες εταιρίες, νέος αέρας Δείγματα του ανέμου ανανέωσης στον κλάδο του ελαιολάδου και πρωταγωνιστές στην προσπάθεια να καθιερωθούν ελληνικά ποιοτικά τρόφιμα ως brand names διεθνούς απήχησης, αποτελούν τέσσερα επιτυχημένα εγχειρήματα που αναπτύχθηκαν σε πείσμα των δυσκολιών της εποχής:

λ premium olive oil

Το πρώτο luxury ελαιόλαδο στον κόσμο δημιουργήθηκε το 2007, είναι ελληνικό, το μπουκάλι του θυμίζει άρωμα και η πολυτελής θήκη του προδιαθέτει για ένα προϊόν άρτιο από κάθε άποψη. Προϊόν της Speiron (της πρώτης luxury food εταιρίας στην Ελλάδα), έχει κερδίσει επάξια μια θέση

στα ράφια του Harrods, ενώ εξάγεται και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σιγκαπούρη.

Τον Οκτώβριο του 2010 η Speiron λάνσαρε το πρώτο προσωποποιημένο ελαιόλαδο στον κόσμο, το bespoke λ /lambda/ olive oil. Ο αγοραστής μπορεί να το παραγγείλει με την υπογραφή του σε μεταξοτυπία, ενώ η χειροποίητη κασετίνα και το αριθμημένο μπουκάλι εντυπωσιάζουν. Ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας, Γιώργος Κολλιόπουλος, τονίζει ότι το branding -και όχι η συσκευασίαείναι το σημαντικότερο στοιχείο για τη διαχρονική επιτυχία ενός προϊόντος στις παγκόσμιες αγορές. «Πρέπει επιτέλους να κάνουμε μια σημαντική διάκριση: άλλο συσκευασία (packaging) κι άλλο διαχρονική αντίληψη (perception) του καταναλωτή για μια μάρκα (branding). Στην Ελλάδα του 2013 ακόμα δεν γνωρίζουμε τη σπουδαιότητα του branding και το συγχέουμε με το packaging. Δείχνει στοιχειώδη άγνοια των βασικών κανόνων του marketing. Πρέπει να σταματήσουμε να δίνουμε σημασία στη συσκευασία και να δώσουμε μέγιστη αξία στο branding. Να μένει ένα ελληνικό τρόφιμο βαθιά χαραγμένο στο μυαλό του παγκόσμιου καταναλωτή. Να γίνεται εμπειρία στις αισθήσεις του. Τότε μόνο τα ελληνικά τρόφιμα θα αποκτήσουν την υψηλή προστιθέμενη αξία που μέχρι τώρα δεν είχαν». Λάδι Βιώσας Αξιοποιώ-

ντας τα αγαθά της «καλλικάρπου» μεσσηνιακής γης και αναδεικνύοντάς τα μέσα από τη λιτή προσεγμένη συσκευασία, η οικογένεια Νικολαΐδη

έχει καταφέρει να εξάγει το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής των ελαιοδέντρων της σε Ολλανδία, Βέλγιο, Γερμανία, Εσθονία και Καναδά -πάντα σε αριθμημένες φιάλες που φέρουν την υπογραφή του μεγάλου χαράκτη Τάκη Κατσουλίδη. Όπως αναφέρει ο Βασίλης Νικολαΐδης, η προσπάθεια ξεκίνησε το 2010 «ως μια λανθάνουσα (λάθε: προστακτική του λανθάνω - “Λάθε Βιώσας”) απόπειρα, κατά τα σύγχρονα πρότυπα, σύστασης εμπορικής εταιρείας, με σκοπό τη συνάρμοση τέχνης και ποιότητας προϊόντος». Εστιάζοντας στο θέμα της συσκευασίας, τονίζει: «Θεωρούμε ότι η εμπνευσμένη συσκευασία είναι προέκταση της ποιότητας του προϊόντος, αλλά και αποτυπώνει ως ένα βαθμό το χαρακτήρα του παραγωγού-δημιουργού. Η ιδιαίτερη συσκευασία κεντρίζει το μάτι, αλλά η πραγματικά καλαίσθητη το τέρπει, με συνέπεια τη θετική εντύπωση του ενδιαφερόμενου. Υπό αυτό το πρίσμα, η ιδιαίτερη συσκευασία μάς διευκολύνει στις πωλήσεις του προϊόντος αλλά χωρίς την απαράμιλλη ποιότητα του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου μας όλα αυτά θα ήταν άνευ σημαινόμενου. Επίσης, η συμμετοχή μας σε Pop Up shops (ιδέα που ξεκίνησε από τη Νέα Υόρκη), όπως σε προσεχές που στήνεται στην Αμβέρσα του Βελγίου, ευνοούν την προώθησή του».

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /37

t&π

ελαιολαδο

Το πιο gourmet

περιοδικό

για τις ελληνικές εξαγωγές

Spring / Summer 2013 Fancy Food Show Fall / Winter 2013 Anuga

πληροφορίες: sales@triaina.com

Λάδι Έψιλον (ε) «Κυκλοφορεί με βραδινό ένδυμα σε συσκευασίες των 250, 500 και 750ml, με συνοδευτικό πακέτο που περιλαμβάνει ενημερωτικό έντυπο και τσάντα συσκευασίας». Έτσι συστήνεται το λάδι ε, που γεννήθηκε μέσα στην κρίση όταν η κυρία Βαρβάρα Φιλιπποπούλου και τα ανίψια της, Σταύρος Φιλιππόπουλος και Νίκος Σαπέρας αποφάσισαν να συνεχίσουν με τον δικό τους σύγχρονο τρόπο την οικογενειακή παράδοση. Καίτοι καινούργιο προϊόν, έχει ήδη βραβευθεί για τη γεύση του στο φεστιβάλ Ελιάς και Ελαιολάδου τον περασμένο Απρίλιο. Πριν από ένα μήνα οι συσκευασίες του επιλέχθηκαν και παρουσιάζονται από το Packaging of the World ανάμεσα στις καλύτερες του κόσμου. «Είχαμε συνηθίσει να βρίσκουμε το ελαιόλαδο σε τενεκέ, σε πλαστικό μπουκάλι ή στην καλύτερη των περιπτώσεων σε κάποια αδιάφορη γυάλινη συσκευασία. Ο πελάτης δεν είχε πληροφορίες, δεν του κινητοποιούσες το συναίσθημα και η ενιαία χαμηλή τιμή λειτουργούσε ως αποτρεπτικός παράγοντας», παρατηρεί η κυρία Φιλιπποπούλου. «Η συσκευασία του ελαιολάδου «πρέπει να είναι ερωτεύσιμη, να κινητοποιεί το συναίσθημα», όμως ταυτόχρονα «να είναι βολική και το υλικό της κατάλληλο για τρόφιμα». Αισθητικά και ποιοτικά άρτια συσκευασία σημαίνει ωστόσο και ακριβή συσκευασία, όπως παραδέχεται. «Το καλό είναι σπάνιο, και άρα ακριβό. Ορίσαμε ποιος είναι ο καταναλωτής αυτού του ελαιόλαδου. Δεν είναι σε καμία περίπτωση η νοικοκυρά που θα αγοράσει ελαιόλαδο για τις καθημερινές ανάγκες της οικογένειας».

Μορία Ελαία Αψηφώντας

την κρίση, ο κ. Κώστας Μπαλάφας δημιούργησε το 2011 μια μικρή καθετοποιημένη οικογενειακή επιχείρηση, την Olive Vision, με εξειδίκευση στην παραγωγή, τυποποίηση και εμπορία άκρως ποιοτικών ελαιοκομικών προϊόντων. Από τις αρχές του 2012 η εταιρία έχει λανσάρει το ελαιόλαδο MORIA ELEA στην Ελλάδα και άλλες 10 χώρες, σε επιλεγμένα delicatessen καταστήματα, πολυτελή ξενοδοχεία και βραβευμένα restaurants. Πέρα από το κορυφαίας ποιότητας ελαιόλαδο της MORIA ELEA, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η φίνα συσκευασία στην οποία φιλοξενείται. «Στόχος μας ήταν όλα τα στοιχεία που περιβάλλουν το προϊόν να είναι προσεγμένα, με αγάπη και εστίαση στη λεπτομέρεια, και εναρμονισμένα με την ιστορία της Μορίας Ελαίας, του πρώτου δέντρου ελιάς που φύτεψε η θεά Αθηνά έξω από τον Παρθενώνα, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία. Πρόθεσή μας είναι να προσφέρουμε μια μοναδική γευστική εμπειρία μέσα σε μια πολυτελή και κομψή συσκευασία». Στο πλαίσιο αυτό, η συσκευασία του ελαιολάδου της εταιρίας του είναι χειροποίητη με φιλικά προς το περιβάλλον υλικά, κάθε μπουκάλι φέρει αρίθμηση στο μπροστινό μέρος της ετικέτας και το προϊόν προσφέρεται σε περιορισμένο αριθμό μπουκαλιών.

Το εικαστικό κομμάτι της πολυτελούς φιάλης του Moria Elea επιμελήθηκε το γραφείο Sereal Designers.

t&π

συνεταιρισμοι

Αγροτικοί

Συνεταιρισμοί Ανανεωμένοι, με φρέσκιες ιδέες και προσηλωμένοι στη συνεργασία,τη στήριξη του αγρότη και την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων, απεμπολούν τη μελανή εικόνα του παρελθόντος και περνούν στην αντεπίθεση με σχέδιο επέκτασης των δραστηριοτήτων τους. της Κ ατερίνα ς Κ υρίτ ση, k aterina.kyritsi@yahoo.gr

Ο

ι συνεταιρισμοί σήμερα εξελίσσονται σε σύγχρονους οργανισμούςεπιχειρήσεις. Απολύτως προσαρμοσμένοι στις σύγχρονες απαιτήσεις του οικονομικού γίγνεσθαι, ανανεώνουν τις ιδέες και το προφίλ τους και στοχεύουν στη βελτιστοποίηση της οικονομικής κατάστασης των μελών τους. Μέσω των σύγχρονων τεχνολογιών παραγωγής και προώθησης των προϊόντων, αλλά και της κατάρτισης νέων επιχειρησιακών σχεδίων, επανακτούν την εμπιστοσύνη του αγροτικού δυναμικού, ανοίγουν δρόμους τόσο στις εγχώριες, όσο και στις διεθνείς αγορές, και κερδίζουν την προτίμηση του καταναλωτικού κοινού και πετυχαίνουν την προβολή των ελληνικών παραδοσιακών προϊόντων εντός και εκτός Ελλάδας, καταρρίπτοντας τον τρομολαγνικό μύθο για μειωμένη έως ανύπαρκτη παραγωγή.

Παραγωγική αυτάρκεια Την παραπάνω διαπίστωση έρχεται να επιβεβαιώσει η ΠΑΣΕΓΕΣ στην τελευταία έκθεσή της (Αύγουστος 2012), σύμφωνα με την οποία η δια-

40 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

τροφική αυτάρκεια της Ελλάδας ανέρχεται στο 91,5% σε 41 βασικά αγροτικά-διατροφικά προϊόντα. Ειδικότερα, η χώρα μας καλύπτει το 100% της εγχώριας κατανάλωσης σε πέντε βασικά είδη (μήλα, κρασί, φρέσκες τομάτες, αιγοπρόβειο γάλα και κρέας, πεπόνια και βρώμη). Επιπλέον, υπερκαλύπτει τις καταναλωτικές ανάγκες κατά 250% σε 17 είδη ευρείας κατανάλωσης, όπως το γιαούρτι, η φέτα, το ρύζι, το ελαιόλαδο, το σκληρό σιτάρι, τα αγγούρια, τα σταφύλια, τα καρπούζια, τα βερίκοκα, τα ακτινίδια, τα πορτοκάλια, τα ψάρια, η σταφίδα και οι ελιές, στις οποίες, μάλιστα, η αυτάρκεια αγγίζει το 1.000%. Σε επίπεδα της τάξης του 80% και άνω ανέρχεται και η επάρκεια σε αυγά, μέλι, γραβιέρα και κασέρι, αραβόσιτο, κρέας πουλερικών, αχλάδια και πατάτες, ενώ η επάρκεια σε κεφαλοτύρι, κριθάρι, λεμόνια, αγελαδινό γάλα, και φασόλια καταγράφεται άνω του 50%. Οι επικεφαλής μεγάλων αγροτικών συνεταιρισμών της χώρας πιστεύουν ότι οι ελληνικοί αγροτικοί συνεταιρισμοί δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από εκείνους του εξωτερικού.

ΠΩΛΗΣΕΙΣ Η ΕΑΣ Σητείας και η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων-Santo Wines έχουν βραβευθεί και παρουσιαστεί ως case studies επιτυχημένης αγροτικής συνεταιριστικής οργάνωσης σε workshop που διεξήχθη στις Βρυξέλλες τον περασμένο Οκτώβριο, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος “Support for farmers cooperatives”, το οποίο διερεύνησε την αποτελεσματικότητα των μέτρων στήριξης των συνεταιρισμών, αναλύοντας την επίδοσή τους και τους παράγοντες που την επηρεάζουν. «Τα κέρδη μας από τις πωλήσεις εμφιαλωμένων προϊόντων το 2012 ανήλθαν σε περίπου 500.000 ευρώ», δηλώνει ο πρόεδρος της ΕΑΣ Σητείας Εμμανουήλ Βακόντιος, «ενώ οι πωλήσεις ανήλθαν σε περίπου 1.000 τόνους ελαιολάδου ΠΟΠ Σητεία και 500 τόνους κρασιών ΟΠΑΠ». Τα προϊόντα του συνεταιρισμού έχουν χαρακτηριστεί ως Προϊόντα Ανώτερης Ποιότητας (ΠΟΠ), ενώ το ελαιόλαδο έχει κατακτήσει 29 διεθνείς διακρίσεις, γεγονός που βοήθησε ιδιαίτερα, ώστε να ξεκινήσει η πώλησή του στο εξωτερικό.

t&π

συνεταιρισμοι «Σταθερές παρέμειναν και για το 2012 οι πωλήσεις των προϊόντων της ΕΣΘΠ», δηλώνει ο διευθυντής της Ένωσης Ματθαίος Δημόπουλος, ενώ παραδέχεται ότι «όταν η οικονομική κρίση, το 2010, άφησε το αποτύπωμά της στην κατανάλωση, σταμάτησε η ανοδική πορεία των πωλήσεων μας και ακολούθησε περίοδος σταθερότητας». Σε φυσιολογικά επίπεδα κυμάνθηκαν οι πωλήσεις της ΕΟΣ Σάμου, με τον Διευθυντή Πωλήσεων Γιάννη Παρασύρη να δηλώνει ότι «η ελάχιστη μείωση στην αγορά του εσωτερικού ήταν αναμενόμενη λόγω του αισθήματος αβεβαιότητας που κυριάρχησε στην αγορά». Ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου το ΑΑΟΣ VAENI Νάουσα, Γιώργος Φουντούλης, αναφέρει ότι παρά το γεγονός ότι το περασμένο έτος υπήρξε πτωτικό για όλες τις επιχειρήσεις οινοποιίας, «ο ΑΑΟΣ κατάφερε να διατηρηθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα, μειώνοντας τις επισφάλειες και ανοίγοντας κάποιες νέες συνεργασίες». Πτώση τζίρου βίωσε εντός του 2012 η ΕΑΣ Μεσσηνίας, σύμφωνα με την υπεύθυνη Marketing Κατερίνα Βρυώνη, παρά το γεγονός ότι η ζήτηση ήταν μεγαλύτερη και η παραγωγική χρονιά καλή. Ωστόσο, θετικά ήταν τα μηνύματα από νέες συνεργασίες με υποσχόμενες αγορές, ενώ θεωρεί ότι το 2013, παρά τις όποιες δυσκολίες του, θα είναι μία χρονιά «εξωστρέφειας, ως λύση διεξόδου από τη κρίση». Με θετικό πρόσημο κλείνει τον ισολογισμό της η ΕΑΣ Βόλου (ΕΒΟΛ), σύμφωνα με τον Πρόεδρό της, Νικήτα Πρίντζο. «Ο τζίρος μας για το 2012 έφθασε τα 15 εκ. ευρώ και στόχος μας είναι τα προσεχή τρία έτη να υπερβούμε τα 20». Ξεχωριστή περίπτωση θεωρείται και η Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου, η οποία εκτός από τα προϊόντα διατροφικής αξίας που διανέμει στην αγορά, διατηρεί και την αλυσίδα περιποίησης προσώπου και σώματος Mastiha Shop. Ο Πρόεδρος της ΕΜΧ, Ευθύμης Μονίαρος, αποκαλύπτει ότι «οι πωλήσεις για το 2012 κυμάνθηκαν σε 14,8 εκ. ευρώ και τα κέρδη υπολογίζονται σε 30.000 ευρώ, ενώ για το 2013 υπολογίζεται αύξηση των πωλήσεων σε 15,5 εκ. ευρώ, δηλαδή κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες τουλάχιστον». Ποσοτική αύξηση της τάξης του 7% παρουσίασαν

οι πωλήσεις του Αγροτικού Πτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Ιωαννίνων Πίνδος, σύμφωνα με το Γενικό Διευθυντή του, Λάζαρο Τσακανίκα. «Όμως ο τζίρος μας κυμάνθηκε στα ίδια επίπεδα με το 2011, στα 180 εκ. ευρώ, κάτι που αποδίδεται στη μείωση τιμών, λόγω της μειωμένης αγοραστικής δύναμης και των συνεχών προσφορών των σούπερ-μάρκετ. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν και οι αυξήσεις των ζωοτροφών και το μεγάλο χρηματοοικονομικό κόστος, ενώ η αύξηση του κόστους παραγωγής δεν μπόρεσε να μετακυλιστεί στην αγορά». Τέλος, στα 23 εκ. ευρώ ανήλθαν οι πωλήσεις της ΕΑΣ Πεζών Κρήτης, ενώ οι εκτιμήσεις, σύμφωνα με τον Πρόεδρό της, κ. Γιώργο Φραγκιαδουλάκη, θα αγγίξουν τα 24 εκατομμύρια.

Εξαγωγές Καθώς, η εξωστρέφεια αποτελεί ζωτικό κομμάτι της δραστηριότητας των ελληνικών αγροτικών συνεταιρισμών, οι επικεφαλής τους καθίστανται πρεσβευτές των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό. Στον Καναδά, την Αμερική, το Μεξικό, την Ιαπωνία, την Κίνα, την Αρμενία, τη Γεωργία, τη Βουλγαρία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Αγγλία, την Ουκρανία, τη Νότιο Αφρική, τη Λετονία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία, την Ελβετία, τη Γαλλία, την Πορτογαλία και τη Ρωσία εξάγει τα προϊόντα της η ΕΑΣ Μεσσηνίας με στόχο τη ενίσχυση της παρουσία της και την έναρξη νέων συνεργασιών με τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα (BRIC). Ιδιαίτερα δυνατή είναι η παρουσία της ΕΜΧ στις αγορές του εξωτερικού, ενώ καταβάλλονται συνεχείς προσπάθειες για περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών. «Οι βασικότερες χώρες εξαγωγής είναι οι χώρες της Μέσης Ανατολής, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Βορείου και Δυτικής Αφρικής, αλλά και η Τουρκία, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. Ποσότητες εξάγονται σε χώρες όπως η Ιαπωνία, η Κορέα, η Αυστραλία, το Μπαγκλαντές και η Νότια Αφρική» σύμφωνα με τον κ. Μονίαρο, ενώ προσθέτει ότι στόχο αποτελούν η Κίνα και οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Σε 55 χώρες παγκοσμίως εξάγει τα προϊόντα της η ΕΣΘΠ, μετά τη στρατηγικής σημασίας συνεργασία της με την ιδιωτική εταιρεία E. Τσάνταλης ΑΕ, η

Τα οφέλη του συνεταιρίζεσθαι Το κυρίαρχο μότο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς είναι το μότο “Η ισχύς εν τη ενώσει” που συμπυκνώνει τη φιλοσοφία του συνεταιρίζεσθαι. Όπως επισημαίνει ο κ. Μονίαρος, «το συνεταιριστικό κίνημα συνεισφέρει στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και αποτελεί μία σημαντική ευκαιρία, προκειμένου να αναδειχθεί ακόμα περισσότερο ο θεσμός της κοινωνικής οικονομίας στη συνείδηση του καταναλωτή. Δεδομένης της οικονομικής ύφεσης, αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο στους καταναλωτές, αλλά και τους παραγωγούς. Ειδικά για την ΕΜΧ, κεντρική στρατηγική αποτελεί “η αξία του ανθρώπου”, η οποία εκδηλώνεται εμπράκτως μέσα από τη συμπεριφορά του προσωπικού, τα επενδυτικά προγράμματα και τις φιλικές σχέσεις με τους πελάτες. Οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις, όπως η ΕΜΧ, θέτουν την αξία του ανθρώπου πριν από το κέρδος. Η επιτυχία μας δεν μετράται με οικονομικά μεγέθη και η δραστηριότητά μας είναι βασισμένη στο τι είναι δίκαιο και συμφέρον, πρωτίστως για τους καταναλωτές και τους παραγωγούς-μέλη μας, ενώ η λήψη αποφάσεων χαρακτηρίζεται από διαφάνεια, δημοκρατικότητα και τεχνοκρατική αντίληψη. Στην ΕΜΧ νιώθουμε περήφανοι που η εταιρεία μας διέπεται από τις αρχές αυτές». Τη συνάρτηση ποιότητας και τιμής του παραγόμενου προϊόντος προτάσσει ο κ. Φουντούλης ως το κυριότερο όφελος των συνεταιρισμών για τους καταναλωτές σε συνδυασμό με την αξιοπιστία που εξασφαλίζει η τεχνογνωσία, το έμπειρο προσωπικό και το μεράκι για την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων. «Ο συνεταιρισμός αποτελεί μια μεγάλη οικογένεια, της οποίας κύριος στυλοβάτης είναι οι παραγωγοί του, οι οποίοι εξασφαλίζουν ένα ικανοποιητικό ετήσιο εισόδημα, αλλά, παράλ-

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /41

t&π

συνεταιρισμοι ληλα, είναι και ένας σημαντικός οικονομικός πνεύμονας για την περιοχή μας. Το συνεταιριστικό κίνημα θα πρέπει να ενισχυθεί, να εξυγιανθεί και να αναπτυχθεί σε όλους τους τομείς, καθώς λειτουργώντας σωστά, η δράση του θα είναι ισχυρότερη από οποιαδήποτε ιδιωτική πρωτοβουλία». Ασπίδα των συμφερόντων του αγρότη χαρακτηρίζει η κ. Βρυώνη την ύπαρξη συνεταιρισμών, καθώς έχουν τη δυνατότητα να διαχειρίζονται με πιο οργανωμένο τρόπο την παραγωγή των αγροτών, αξιοποιώντας όλους τους διαθέσιμους πόρους και προωθώντας, τυποποιημένο πλέον, το προϊόν στην αγορά. «Χτίζεται ένα brand, το οποίο ανεβάζει την τιμή του προϊόντος όσο το δυνατό περισσότερο για τον αγρότη. Αν σταματήσουν να υπάρχουν οι συνεταιρισμοί, τότε οι παραγωγοί θα είναι στο έλεος των ιδιωτών». Ο κ. Τσακανίκας συμφωνεί πως τα οφέλη που προκύπτουν όταν η πρωτογενής παραγωγή περνά μέσα από τους συνεταιρισμούς είναι τεράστια, «τόσο για τον παραγωγό, διότι προσθέτει υπεραξία στην εργασία του, όσο και για τον καταναλωτή, καθώς του προσφέρει καλύτερες τιμές και ποιοτικά προϊόντα, αλλά και για την ίδια την πολιτεία, αφού συμβάλει στην πάταξη της φοροδιαφυγής και αποδίδει κέρδη στο κράτος. Βεβαίως, οι συνεταιρισμοί στην Ελλάδα, όχι πάντοτε άδικα, έχουν κατηγορηθεί, και η κοινωνία δεν έχει την καλύτερη γνώμη για αυτούς. Επομένως χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια τα επόμενα έτη, ώστε οι συνεταιρισμοί να αποκτήσουν την αξιοπιστία που απαιτείται, ώστε να συμβάλουν στην ελληνική κοινωνία προς όφελος των παραγωγών και των καταναλωτών».

42 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

οποία ανέλαβε την αποκλειστική διανομή των προϊόντων της σε όλο τον κόσμο. Ο ΑΑΟΣ VAENI Νάουσας εξάγει σε πάνω από 27 χώρες, με πρώτες στη λίστα τις Κίνα, Γερμανία και Ρωσία. Παράλληλα, έχουν ήδη γίνει ανοίγματα σε αναπτυσσόμενες αγορές, όπως το Ντουμπάι και η Ινδία, καθώς είναι δεδομένο πως μαζί με την Κίνα θα αυξήσουν τα επόμενα χρόνια τις εισαγωγικές τους δραστηριότητες. Στην Ευρώπη, την Κίνα και τη Ρωσία εξάγει τα προϊόντα της η Ένωση Πεζών Κρήτης, ενώ ο ΕΟΣ Σάμου εξάγει σε 21 χώρες, συμπεριλαμβανομένων ΗΠΑ, Κίνας, Γαλλίας και άλλων χωρών της Ευρώπης. «Σε καθημερινή βάση γίνονται επαφές με εισαγωγείς σε αγορές που ήδη έχουμε ανοιχτεί και με εισαγωγείς σε χώρες που δεν έχουμε εξάγει ποτέ, ενώ αυτή την περίοδο έμφαση έχει δοθεί στην Αμερική, τη Ρωσία και την Ασία» επισημαίνει ο κ. Παρασύρης. Σε 30 χώρες εξάγεται το ελαιόλαδο ΠΟΠ Σητείας και σε δέκα τα κρασιά της ΕΑΣ Σητείας, ενώ στόχος είναι η διατήρηση της σημερινής αγοράς και η επέκταση της κατανάλωσης. Προσπάθειες για επέκταση των εξαγωγικών του δραστηριοτήτων καταβάλλει ο ΑΠΣΙ Πίνδος που σήμερα εξάγει κυρίως σε χώρες των Βαλκανίων και περιστασιακά σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κ. Τσακανίκας ευελπιστεί ότι «με την επέκτασή μας σε νέα προϊόντα θα έχουμε την δυνατότητα να τοποθετήσουμε τα προϊόντα μας σε περισσότερες χώρες της ΕΕ». Σε εξαγωγική τροχιά κινείται ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου που έχει κερδίσει εμπορικά τις αγορές των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής με την κόκκινη ποικιλία μήλων starking delicious, η οποία αποτελεί το 85% της συνολικής του παραγωγής, και golden delicious, με τα μήλα ρενέτες, τα φιρίκια Πηλίου, τα αχλάδια κρυστάλλια, τα ακτινίδια και τα κάστανα που παράγουν. Όπως δηλώνει ο Διευθυντής, Διονύσης Βαλασσάς, «στους συγκεκριμένους γεωγραφικούς χώρους τα γευστικά μας γούστα και τα καταναλωτικά μας ήθη είναι πιο συμβατά, ενώ οι βόρειοι προτιμούν πιο υπόξινες ποικιλίες μήλων. Ειδικότερα, εξάγουμε τα προϊόντα μας σε Ισραήλ, Αίγυπτο, Κύπρο, Βόρειο Ιράκ, Αλβανία, Σκόπια, Βουλγαρία, Ρουμανία, παράλληλα, ωστόσο, γίνεται προσπά-

θεια για άνοιγμα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στην Σκανδιναβία».

Αντιμετώπιση τησ ύφεσης Πρότυπα αναπτυξιακά μοντέλα με γνώμονα την εξωστρέφεια, σεβασμός προς τον καταναλωτή και συντηρητική διαχείριση των λειτουργικών εξόδων επιστρατεύονται από τους αγροτικούς συνεταιρισμούς προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας που διανύουμε. «Η ΕΣΘΠ εφάρμοσε και ανέπτυξε εδώ και πολλά χρόνια ένα πρότυπο αναπτυξιακό μοντέλο που συνδυάζει τον τουρισμό με την παραγωγή παραδοσιακών προϊόντων κορυφαίας ποιότητας, το οποίο ανακόπτει την εγκατάλειψη της αγροτικής γης, άρα προστατεύει το περιβάλλον και διασφαλίζει την οικολογική ισορροπία ενώ παράλληλα προσφέρει θέσεις απασχόλησης και εισόδημα στους κατοίκους της Σαντορίνης. Είναι το μοντέλο που θα βγάλει τη χώρα από την κρίση», επισημαίνει ο κ. Δημόπουλος. Σωτηρία στην εξωστρέφεια αναζήτησε ο ΑΑΟΣ VAENI Νάουσα, καθώς η δραματική μείωση της αγοραστικής δύναμης του Έλληνα καταναλωτή και το αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον αναπόφευκτα θα επηρέαζε και τον Συνεταιρισμό. «Με τις εξαγωγές καταφέραμε να εξισορροπήσουμε κατά κάποιο τρόπο την πτώση της εσωτερικής αγοράς», δηλώνει ο κ. Φουντούλης, «αυτή η στάση είναι το μυστικό της επιτυχίας του συνεταιρισμού». Η εξωστρέφεια αποτελούσε πάντα την ορθή λύση και για τον κ. Παρασύρη, αφού ο Συνεταιρισμός ανέκαθεν εξήγαγε τα κρασιά του. «Κάθε επιχείρηση πρέπει να αναγνωρίσει τις αδυναμίες της, αλλά και τις ευκαιρίες που πιθανόν να της ανοίγονται και να στρέψει τις προσπάθειές της εκεί. Το σίγουρο, ωστόσο, είναι ότι στις δύσκολες εποχές που ζούμε, ο σεβασμός στην ποιότητα και η συνεχής απώλεια του εισοδήματος του Έλληνα καταναλωτή είναι στοιχεία που μια επιχείρηση πρέπει να έχει συνέχεια κατά νου». «Στόχος μας είναι η σταθερή ποιότητα των προϊόντων, αφού μόνο με αυτή μπορούμε να σταθούμε στην αγορά», δηλώνει ο κ. Βακόντιος, ενώ ο κ. Μονίαρος υπογραμμίζει ότι «με τη σωστή οργάνωση, την αξιοποίηση των στελεχών μας σε όλα τα επίπεδα και την πιστή διατήρηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των προϊόντων μας μπορούμε να αντεπεξέλθουμε στις προκλήσεις της εποχής. Η Ένωση θεωρεί το σεβασμό προς τους συνεργάτες, τους αντιπροσώπους και τους πελάτες της ως το κύριο “όπλο” της κατά της ύφεσης». Ο κ. Τσακανίκας αναφέρει ότι τα πρωταρχικά προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπίσουν ήταν η έλ-

t&π

συνεταιρισμοι λειψη ρευστότητας και οι αυξήσεις στις ζωοτροφές και τα επιτόκια. Για την αντιμετώπισή τους, ο Συνεταιρισμός, πάντα σε συμφωνία με τα μέλη του, αύξησε τα ίδια κεφάλαια και την πίστωση που τους παρείχαν. Παράλληλα, σε συμφωνία με τους εργαζόμενους μείωσε το κόστος μισθοδοσίας, τις δαπάνες και το κόστος παραγωγής, αλλά και το κόστος διάθεσης. Η κ. Βρυώνη υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχουν μυστικά και συνταγές. «Υπάρχει μόνο σεβασμός προς το πελάτη, το προϊόν, αλλά και τον τόπο μας». Ο κ. Βαλασσάς είναι αισιόδοξος ότι το 2013 θα είναι μία ικανοποιητική χρονιά, τόσο λόγω της αυξημένης παραγωγής, όσο και λόγω των ποιοτικά εγγυημένων προϊόντων του. «Ο ετήσιος τζίρος χρήσης από την 1η Ιουλίου 2011 έως και τις 30 Ιουνίου 2012 ανήλθε στα 12 εκ. ευρώ και τα κέρδη χρήσης στις 130.000 ευρώ. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις για την χρήση από την 1η Ιουλίου 2012 έως και τις 30 Ιουνίου 2013 είναι πτωτικές ως προς τις τιμές, γιατί υπάρχει ισχυρή πίεση μείωσης λόγω της υποκατανάλωσης κυρίως στις ακριβότερες κατηγορίες προϊόντων, των συχνών προσφορών που ζητούν οι αλυσίδες σούπερ-μάρκετ και γενικότερα της εσωτερικής υποτίμησης που επιβάλλει η κρίση. Παρ’ όλα αυτά, ο τζίρος μας συνολικά θα είναι αυξημένος, λόγω αυξημένης παραγωγής σε σχέση με την προηγούμενη σοδειά».

σύγκριση με το εξωτερικό Διαφάνεια, υψηλή ποιότητα στα προϊόντα, υποστήριξη από την πολιτεία και άριστη οργάνωση είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά που μπορούν να καταστήσουν έναν ελληνικό αγροτικό συνεταιρισμό εξίσου ανταγωνιστικό με εκείνους του εξωτερικού. Ο κ. Τσακανίκας πιστεύει ένας συνεταιρισμός αξιώσεων «πρέπει να διαθέτει ίδια κεφάλαια, αξιοκρατία στην επιλογή προσωπικού, διαφάνεια σε όλες τις πράξεις του και ενεργή συμμετοχή των μελών του με δημοκρατικές διαδικασίες». Γι’ αυτόν, άλλες επίσης απαραίτητες προϋποθέσεις είναι η πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων των μελών αποκλειστικά μέσω του συνεταιρισμού, αλλά και η δυνατότητα του συνεταιρισμού να καλύπτει όλες τις δραστηριότητες που απαιτούνται για την παραγωγή του προϊόντος. «Άλλωστε, οι απαιτήσεις του σύγχρονου εμπορίου -καλή ποιότητα, ανταγωνιστική τιμή, υγιεινή και ασφάλεια, καλό σέρβις και επάρκεια των προϊόντων- είναι τέτοιες, ώστε μόνο ένας σύγχρονος, διοικητικά και τεχνολογικά εξοπλισμένος, συνεταιρισμός μπορεί να επιτύχει».

Η κ. Βρυώνη υπογραμμίζει ότι «αυτό που κάνει ανταγωνιστικούς τους ελληνικούς συνεταιρισμούς είναι η επιμονή στην υψηλή και σταθερή ποιότητα, γιατί δυστυχώς σε marketing και management είμαστε ακόμα αρκετά πίσω από τους ανταγωνιστές. Βεβαίως, τα τελευταία έτη γίνεται μια προσπάθεια βελτίωσης, αλλά έχουμε ακόμη πολύ δρόμο, τον οποίο μπορούμε να καλύψουμε μόνο με συνέπεια, επαγγελματισμό, προγραμματισμό, άρτια καταρτισμένο και έμπειρο προσωπικό, ευελιξία, διορατικότητα, καινοτομία και διαφοροποίηση». Ο κ. Φραγκιαδουλάκης υποστηρίζει ότι «τίποτα, πέραν της ποιότητας, δε βοηθά τους συνεταιρισμούς, καθώς έως σήμερα δεν έχει υπάρξει ακόμα γενική αγροτική πολιτική και η όποια βοήθεια είναι αποσπασματική και πρόσκαιρη. Ωστόσο, η συνεχής παρακολούθηση της αγοράς, οι στοχευμένες καινοτόμες επιλογές προϊόντων, αλλά και η σύνεση κατά τη διαχείριση, τα οποία επιτάσσει το σύγχρονο εμπόριο, μπορούν να

συμβάλουν στην περαιτέρω ανάπτυξή του». Προβληματισμένος αναφορικά με τα standards που πρέπει να πληρούν οι εγχώριοι συνεταιρισμοί, προκειμένου να συναγωνιστούν εκείνους του εξωτερικού εμφανίζεται ο κ. Φουντούλης. «Για να προσεγγίσουμε τα επίπεδα λειτουργίας των συνεταιρισμών του εξωτερικού έχουμε ακόμη πολύ δρόμο. Οι συνεταιριστικές δομές, ειδικά στον ευρωπαϊκό χώρο, είναι εξαιρετικά οργανωμένες, καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα αγαθών του πρωτογενούς τομέα παραγωγής και λειτουργούν υπό την σκέπη και στήριξη της πολιτείας και των θεσμικών οργάνων. Αυτό ακριβώς πρέπει να ισχύσει και στη χώρα μας διότι η μέχρι τώρα στήριξη που παρείχε το κράτος ήταν από μηδαμινή έως ανύπαρκτη. Εφόσον αυτό συμβεί, θα μπορούμε να είμαστε πολλοί ανταγωνιστικοί σε σχέση με τους Ευρωπαίους, αφού η ελληνική γη μπορεί να παράξει εξαιρετικά προϊόντα, που με το σωστό τρόπο διάθεσης μπορούν να λάβουν τεράστιο μερίδιο της παγκόσμιας αγοράς».

Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και τα κυριότερα προϊόντα που παράγουν Συνεταιρισμός Προϊόντα ΕΑΣ Σητείας

Ελαιόλαδο, κρασί, τυροκομικά προϊόντα και κηπευτικά προϊόντα εκτός εποχής Οίνοι ΠΟΠ Σαντορίνη Santo Wines (Ασσύρτικο, Ασσύρτικο ΕΣΘΠ - Santo Wines grand reserve, Νυχτέρι, Νυχτέρι reserve, γλυκός επιδόρπιος οίνος Vinsanto), φάβα Σαντορίνης, τοματάκι Σαντορίνης & προϊόντα μεταποίησής του (τοματοπολτός, τοματοχυμός, ολόκληρο μη αποφλοιωμένο τοματάκι, σάλτσα με Vinsanto, προδόρπιο τοματοπολτού με κάπαρη & θρίμπα, πολτός απλής συμπύκνωσης από τοματάκι Σαντορίνης) Γλυκά κρασιά (Samos Vin Doux), ξηρό σαμιώτικο μοσχάτο ΕΟΣ Σάμου (Ψηλές Κορφές) Κρασιά στην κατηγορία premium, ΒΙΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ και ΑΑΟΣ VAENI Νάουσα CYΜΠΑΝ Ελαιόλαδο, ελιά Καλαμάτας, μαύρη σταφίδα ΕΑΣ Μεσσηνίας Φρέσκο γάλα, 45 κωδικοί γαλακτοκομικών προϊόντων, ΕΒΟΛ βιολογικά προϊόντα (γίδινο βιολογικό γάλα, βιολογικά γιαούρτια - γίδινο, πρόβειο και αγελαδινό -, πλήρες & ελαφρύ βιολογικό αγελαδινό γάλα, κατσικίσιο βιολογικό τυρί) Μαστίχα, τσίχλα μαστίχας ΕΛΜΑ, σκόνη μαστίχας, Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου μαστιχέλαιο Κοτόπουλα συμβατικής εκτροφής, ελευθέρας βοσκής, ΑΠΣΙ Πίνδος βιολογικής εκτροφής, τεμαχισμένα είδη κοτόπουλου των παραπάνω κατηγοριών, έτοιμα ψημένα προϊόντα κοτόπουλου, λουκάνικα, αυγά Κρασί της Παρέας, ελαιόλαδο Ένωσις & Νήσος. ΕΑΣ Πεζών Κρήτης Προσεχώς θα κυκλοφορήσει το Fizz, αρωματισμένο αλκοολούχο ποτό με βάση το κρασί ΑΣ Ζαγοράς Πηλίου

Μήλα, φιρίκια, αχλάδια,ακτινίδια, κάστανα

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /43

t&π

συστατικα

σ

ω-3 λιπαρά οξέα

Επιστημονική διαμάχη αλλά και ευρωπαϊκή σύγκλιση για τις επιδράσεις τους στην υγεία και την ασφάλεια της χρήσης τους καθώς νέες μελέτες έρχονται να χαμηλώσουν κάπως τον πήχη των προσδοκιών -ακόμακαι να αναφερθούν σε αρνητικές επιδράσεις.

το άκουσμα και μόνο των λέξεων λίπος και λιπαρά οξέα, ο μέσος καταναλωτής κάνει αρνητικούς διατροφικούς συνειρμούς (αυξημένη χοληστερίνη παχυσαρκία κ.λπ). Είναι όμως αυτή η απόλυτη αλήθεια; Όχι ακριβώς, αφού είναι πλέον τεκμηριωμένο ιατρικά ότι υπάρχουν και ωφέλιμες για την υγεία λιπαρές ουσίες όπως η «καλή χοληστερόλη» (HDL που καθαρίζει τις αρτηρίες), αλλά και τα απαραίτητα για τον οργανισμό μας πολυ-ακόρεστα λιπαρά οξέα (τα γνωστά και ως ω-3 και ω-6).

Ευεργετικές επιδράσεις υγείας: Ας αρχίσουμε με μια σύντομη αναφορά στις ιδιότητες που καθιστούν τα ω-3 τόσο ξεχωριστά ώστε σύγχρονοι διαιτολόγοι να συνιστούν αβίαστα την αντικατάσταση του κορεσμένου λίπους της διατροφής μας με αυτά. Το ΕΡΑ (εικοσιπεντανοικό οξύ) και το DHA (εικοσι-δυοεξενοϊκό οξύ) είναι τα πιο γνωστά ω-3 οξέα, που έχουν ως κύρια πηγή τα λιπαρά ψάρια και τα θαλασσινά. Η επιστήμη έχει αποδείξει ότι συμβάλλουν στη σύνθεση ειδικών ουσιών (προσταγλαδίνες, θρομβοξάνες και λευκοτριένες) που έχουν συνδεθεί με την ανάσχεση της δημιουργίας των βλαπτικών για τη λειτουργία της καρδιάς αθηρωματικών πλακών. Διάφορες κλινικές κυρίως μελέτες τα τελευταία χρόνια έχουν συσχετίσει τη συστηματική κατανάλωση των ω-3 με την προστασία έναντι καρδιαγγειακών παθήσεων, με αποτέλεσμα να προτείνεται η εβδομαδιαία μας διατροφή να περιλαμβάνει τουλάχιστον 2-3 μερίδες ψάρι. Σημείο αναφοράς μάλιστα αποτελούν εδώ και δεκαετίες οι Εσκιμώοι που κατέχουν παγκοσμί-

44/ ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

Του Σωτήρη Κιόκια, kiokias@hotmail.com

ως το χαμηλότερο ποσοστό καρδιακών παθήσεων. Το αξιοσημείωτο βέβαια είναι ότι αν και η διατροφή τους είναι πλούσια σε λίπος, μεγάλες ποσότητες αυτού προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από τα ψάρια. Εικάζεται λοιπόν ότι τα προσληφθέντα ω-3 δρώντας ως αντιθρομβωτικά καθιστούν τα εμφράγματα «άγνωστη λέξη» για τους Εσκιμώους. Πιο συγκεκριμένα η κλινική έρευνα έχει να επιδείξει σημαντικά αποτελέσματα για τις επιδράσεις των ω-3 έναντι των τριγλυκεριδίων του αίματος, της αρτηριακής πίεσης και των διαταραχών του καρδιακού ρυθμού. Αξίζει να αναφερθεί μια Κλινική Διατροφική μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε Πανεπιστήμιο της Αγγλίας (Reading) με τη συμμετοχή και Ελλήνων Επιστημόνων, στα πλαίσια της οποίας 32 υγιή άτομα χορηγήθηκαν με 4 γρ ιχθυελαίου ημερησίως (σε κάψουλες). Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα αποτελέσματα ((Κιοκιας & Gordon, European Journal of Clinical Nutrition, 57, 1135-1140.), μετά από 3 εβδομάδες χορήγησης η κατανάλωση ιχθυελαίου (α) επιβεβαιώθηκε από την σημαντική αύξηση στη συγκέντρωση των ω-3 πολυακορέστων λιπαρών οξέων του πλάσματος (DHA: +22% , EPA: +150%) και (β) οδήγησε σε σημαντική μείωση των τριγλυκεριδίων στο αίμα.

Η αντίθετη ερευνητική άποψη Νέες μελέτες τα τελευταία χρόνια έρχονται να χαμηλώσουν κάπως τον πήχη των προσδοκιών ή ακόμα και να αναφερθούν σε αρνητικές

επιδράσεις υγείας. Πρόσφατη έρευνα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο των Ιωαννίνων συμπέρανε ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα (χορηγηθέντα από συμπληρώματα διατροφής ή τρόφιμα) δεν επιδρούν στη θνησιμότητα από καρδιακή νόσο και εγκεφαλικά επεισόδια. Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of American Medicine, εξέτασε τα αποτελέσματα 18 κλινικών ερευνών σε περίπου 70.000 άτομα. Αντίστοιχη επιδημιολογική έρευνα Κορεατών επιστημόνων, με στοιχεία από 20.000 άτομα, έρχεται να υποστηρίξει ότι η κατανάλωση διαιτητικών συμπληρωμάτων ω-3 λιπαρών δεν έχουν καμιά επίπτωση στην ανάσχεση καρδιαγγειακών παθήσεων. Τέλος, πρόσφατες ιατρικές αναφορές υποστηρίζουν ότι η ταχτική χρήση συμπληρωμάτων ιχθυελαίου ενδεχομένως να σχετίζεται με την εμφάνιση ναυτίας, γαστρεντερικών διαταραχών και αιμορραγικής διάθεσης.

Αξιολόγηση από τις ευρωπαϊκές Αρχές Οι συγκεχυμένες αναφορές της επιστημονικής κοινότητας (ακόμα και για αρνητικές επιπτώσεις υγείας) σχετικά με τα ω-3 λιπαρά οξέα προκάλεσαν την ανησυχία των εθνικών αρχών, με αποτέλεσμα να αναληφθούν πρωτοβουλίες και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μετά από σχετικό αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Δ/νση Προστασίας της Υγείας και του Καταναλωτή) η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) πραγματοποίησε πρόσφατα μια σειρά από επι-

t&π

συστατικα στημονικές αξιολογήσεις σχετικά με (α) τους «ισχυρισμούς υγείας» που σχετίζονται με τα οφέλη της πρόσληψης των ω-3 (β) τα ασφαλή ημερήσια επίπεδα πρόσληψης τους (Tolerable Daily Intake-TDI). Περιληπτικά, η επιστημονική ομάδα για τα διαιτητικά προϊόντα, τη διατροφή και τις αλλεργίες (NDA) της EFSA κατέληξε μέσα από τις αξιολογήσεις της στα ακόλουθα συμπεράσματα: (1) Απαιτείται συνολική ημερήσια πρόσληψη 2-4γρ. ω-3 (EPA και DHA) για να επιτευχθούν ισχυρισμοί σχετικά με «τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης» και «την επίδραση στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων», και 250mg για «τη διατήρηση μιας φυσιολογικής καρδιακή λειτουργίας». Με βάση τη γνωμοδότηση αυτή η ΕΕ προχώρησε στην εκπόνηση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού (ΕC) 116/2010 (http://eur-lex.europa.eu/ LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:03 7:0016:0018:EN:PDF) που καθορίζει τη συγκέντρωση των ω-3 ενός τροφίμου ώστε αυτό να μπορεί να αναφέρεται ως «πηγή» η «υψηλής περιεκτικότητας» σε αυτά (αντίστοιχα 40mg ή 0.6γρ. αθροίσματος EPA και DHA) (2) Η πρόσληψη ω-3 ως συμπλήρωμα διατροφής μέχρι 5g ημερησίως δεν αυξάνει τον κίνδυνο ανεπιθύμητων παρενεργειών (αιμορραγικών επεισοδίων, μειωμένης λειτουργίας του ανοσοποιητικού κλπ.). Μέσα από μια ισορροπημένη ημερήσια διατροφή, οι ενήλικες καταναλώνουν κατά μέσο όρο μέχρι 400-500mg ω-3 και τα παιδιά έως και 320mg. Σε μία δίαιτα πλούσια σε λιπαρά ψάρια και (ή κατόπιν χορήγησης συμπληρωμάτων διατροφής), τα ημερήσια επίπεδα πρόσληψης (TDI) ανέρχονται στα 2.700mg ημερησίως για ενήλικες και στα 1.700mg ημερησίως για τα παιδιά. Η πρόσφατη 2012 γνωμοδότηση της EFSA

Περιεκτικότητες σε ω-3 (γρ/100 γρ. μερίδας) λιπαρών ψαριών και θαλασσινών ψαρια

Περιεκτικοτητα

Σολωμός μαγειρεμένος Ξιφίας-μαγειρεμένος Τόνος (κονσέρβα, στραγγισμένος) Σαρδέλα (κονσέρβα, στραγγισμένη) Ρέγγα

Μύδια Στρείδια Γαρίδες

είναι διαθέσιμη στο www.efsa.europa.eu/en/ efsajournal/pub/2815.htm

Εικόνα της αγοράς προϊόντων με βάση τα ω-3 Μια πληθώρα προϊόντων με βάση τα ω-3 διατίθενται σήμερα στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά. Μεταξύ αυτών διακρίνουμε: διατροφικά συμπληρώματα, ειδικά εμπλουτισμένα τρόφιμα (π.χ. για βρέφη), ιατρικά σκευάσματα, ζωοτροφές κ.λπ. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη (Οκτώβρης 2012) της εταιρίας Market Researc (www.packagedfacts.com/about/ release.asp?id=3004), η παγκόσμια αγορά για τα ω-3 προϊόντα αναμένεται ανοδική σε αξία από τα σημερινά επίπεδα των 25 δις εκ. δολάρια στα περίπου 35 δις ως το 2016, με ένα μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης του 6,5%. Προβλέπεται αυξητική η καταναλωτική ζήτηση, με κυρί-

1,5-1,8 0,8-1,5 0,3-0,7 1,4-1,6 1,2 0,7 0,5 0,3

αρχη την αντίληψη που κα τα τά σ σ ει τα ω-3 προϊόντα στην κατηγορία των «superfoods». Σύμφωνα με την έρευνα, η Βόρεια Αμερική κατέχει σήμερα μερίδιο περίπου 40% των πωλήσεων αυτών των προϊόντων, με την αγορά της Ασίας-Ειρηνικού να αναπτύσσεται ραγδαία και να αναμένεται στη δεύτερη θέση μέχρι το 2016. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σημαντική είδηση αποτέλεσε η είσοδος στην αγορά του Γερμανικού πολυεθνικού κολοσσού (BASF) που πρόσφατα αγόρασε την Σκωτσέζικη παραγωγό εταιρία ω-3 σκευασμάτων Equateq και θα κυκλοφορήσει σύντομα μια νέα γκάμα προϊόντων μετονομάζοντας την σε Pharma Callanish. Κυρίαρχος παίκτης στην ευρωπαϊκή αγορά παραμένει η Pronova η οποία με την παραγωγική της δυναμική και προηγμένη τεχνογνωσία προμηθεύει σημαντικές εταιρείες όπως η GSK, «Ralf Fink κ.α.

t&π

ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ «Το 2012 πράγματι όλος ο κλάδος κινήθηκε πτωτικά. Σε ό,τι αφορά τα δικά μας καταστήματα παρατηρήθηκαν δύο τάσεις: τα καταστήματα που βρίσκονται στα μεγάλα αστικά κέντρα σημείωσαν κάμψη πωλήσεων, ενώ τα καταστήματα στην επαρχία είχαν ανοδική πορεία. Τα καταστήματα πάντως του νέου concept που έχουμε αναπτύξει με το σήμα ΕΠΙΛΟΓΗ κατέγραψαν όλα ανοδική πορεία», επισημαίνει ο Λεωνίδας Καρίγιαννης, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου αγορών Ελληνική Διατροφή Coop ΑΕ. Τα καταστήματα ΕΠΙΛΟΓΗ ανέρχονται σε πέντε είναι ότι σε πολύ λίγο καιρό θα λειτουργήσουν ακόμη δύο. «Αν και δεν διαφημίζουμε, όπως άλλες αλυσίδες, ότι στα ράφια μας υπάρχουν πολλά ελληνικά προϊόντα, οι καταναλωτές το γνωρίζουν και μας επισκέπτονται». Η Ελληνική Διατροφή Coop ιδρύθηκε το 1999 και τα πρώτα μέλη και μέτοχοι του ομίλου ήταν 56 με 897 καταστήματα. Σήμερα αριθμεί πανελλαδικά περί τα 560 μέλη και τα καταστήματα στο τέλος του 2011 έφταναν τα 1.080. Ο κύκλος εργασιών του ομίλου διαμορφώθηκε στα 750 εκ. το 2011, ενώ για το 2012 εκτιμάται ότι οι πωλήσεις κινήθηκαν περίπου στα ίδια επίπεδα. Συνεργάζεται με 40 Αγροτικούς Συνεταιρισμούς και Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών και περίπου 40 μεμονωμένους παραγωγούς. «Θέλουμε κι εμείς να συνεισφέρουμε στην ανάκαμψη της ελληνικής αγροτικής παραγωγής και να βάλουμε έστω ένα μικρό λιθαράκι στην καταπολέμηση της ανεργίας».

Logistics και οργάνωση τα κλειδιά της επιτυχίας της Δήμητρα ς Μανιφάβα, dmanifava@hotmail.com

Δαυίδ εναντίον Γολιάθ

Όμιλοι αγορών vs μεγάλες αλυσίδες. Η καλύτερη οργάνωση προκειμένου να υλοποιούνται μαζικές αγορές από τους προμηθευτές και να απολαμβάνουν όσο το δυνατόν καλύτερων παροχών αποτελεί το κλειδί για τη συνέχιση της βιώσιμης ύπαρξης των ομίλων αγορών. Διαφορετικά, μέσα στις συνθήκες ενός ολοένα αυξανόμενου ανταγωνισμού και μια πίτα που διαρκώς συρρικνώνεται και τα κομμάτια της είναι πιο περιζήτητα από ποτέ, το πείραμα των ομίλων αγορών είναι καταδικασμένο να απο-

46 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

τύχει, καθώς πλέον η οικονομική κρίση πλήττει και τον κλάδο του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen οι πωλήσεις των σούπερ-μάρκετ πανελλαδικά υποχώρησαν το 2012 κατά 5,3% σε σχέση με το 2011, ενώ η νέα χρονιά δεν έχει μπει με τους καλύτερους οιωνούς αφού ήδη η αγορά εκτιμά ότι οι πωλήσεις υποχώρησαν τον πρώτο μήνα του 2013 κατά 10% σε σχέση με τον περσινό Ιανουάριο.

Εκτός από την οικονομική κρίση η οποία πλήττει πλέον όλο των κλάδο των σούπερ-μάρκετ, είτε πρόκειται για μεγάλες αλυσίδες, είτε για ομίλους αγορών, οι δεύτεροι έχουν να αντιμετωπίσουν τη διαφορετική μεταχείριση από τις πολυεθνικές. «Πλέον δίνουν σχεδόν όλες τις παροχές στις μεγάλες αλυσίδες», επισημαίνει ο κ. Καρίγιαννης, προσθέτοντας ότι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπισθεί αυτό το φαινόμενο είναι η πολύ καλή οργάνωση των ομίλων αγορών μέσα από σύγχρονα κέντρα logistics έτσι ώστε να μπορούν να προβαίνουν σε μαζικές αγορές και να επιτυγχάνουν καλύτερες τιμές στις διαπραγματεύσεις με τους προμηθευτές. Την καλύτερη οργάνωση μέσα από επενδύσεις στις κεντρικές αποθήκες προτάσσει και η διοίκηση της ΕΛΕΤΑ ΑΕ (Ελληνική Εταιρεία Αγορών ΑΕ) ως το βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη των ομίλων αγορών. Για το λόγο αυτό το επενδυτικό πρόγραμμα της ΕΛΕΤΑ το 2012 επικεντρώθηκε αφενός σε νέα καταστήματα και στον εκσυγχρο-

t&π

ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟ νισμό των υπαρχόντων και αφετέρου στη βελτίωση της λειτουργίας των κεντρικών αποθηκών έτσι ώστε να γίνονται ταχύτερα οι παραγγελίες και να είναι πιο ορθολογική η διαχείριση των αποθεμάτων. Ο κύκλος εργασιών της ΕΛΕΤΑ το 2011 διαμορφώθηκε σε 510 εκ. ευρώ, αυξημένος σε σχέση με το 2010, ενώ αισιοδοξία εκφράζεται και για το κλείσιμο του 2012 ότι διατηρήθηκε τουλάχιστον στα ίδια επίπεδα με το 2011. Η ΕΛΕΤΑ λειτουργεί στο χώρο του λιανεμπορίου από το 1998 και σήμερα ο όμιλος έχει ξεπεράσεις τις 320 επιχειρήσεις σούπερμάρκετ με 610 καταστήματα και γεωγραφική εξάπλωση σε περίπου 40 νομούς της χώρας. Μεγάλο μέρος των καταστημάτων πλέον έχει αποκτήσει ενιαία εικόνα στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους υπό το σήμα Proton.

μικρά καταστήματα, ελληνικά προϊόντα Πέρα από την οργάνωση, τις κοινές αποθήκες και τις μαζικές αγορές που αποτελούν κλειδιά επιτυχίας για τα μέλη της ΕΛΕΤΑ και συνολικότερα τους ομίλους αγορών, τα νέα ισχυρά χαρτιά τους είναι ότι έχουν χαρακτηριστικά που ταιFINAL:22x14.2 11/23/12 AM Page 1 ριάζουν με τις νέες 11:09 καταναλωτικές συνήθειες

που έχουν αποκτήσει τα ελληνικά νοικοκυριά με την κρίση. Οι Έλληνες καταναλωτές αποφεύγουν πια τα υπερ-μάρκετ, φοβούμενοι μήπως παρασυρθούν σε άσκοπες και πολυδάπανες αγορές. Δεύτερον, υπάρχει μεγάλη στροφή στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας στα οποία έχουν έντονη παρουσία οι όμιλοι αγορών. Τρίτον, οι όμιλοι αγορών δίνουν μεγάλη βαρύτητα στα ελληνικά προϊόντα, είτε επώνυμα είτε ιδιωτικής ετικέτας, για τα οποία επίσης παρατηρείται μεγάλη στροφή των καταναλωτών. Με 38 επιχειρήσεις-μέλη και 660 καταστήματα συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία του και ο ΕΛΟΜΑΣ, ένας από τους παλαιότερους ομίλους (έτος ίδρυσης το 1994). Ο τζίρος του ανήλθε το 2011 σε 1,3 δις ευρώ, καθιστώντας τον μια από τις μεγάλες δυνάμεις του κλάδου. Στη συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς και στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας στηρίζεται και ένας πιο μικρός όμιλος, η ΑΣΠΙΔΑ, που ιδρύθηκε το 1996 και δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις προσφορές. Απαρτίζεται από περίπου 200 καταστήματα ανά την Ελλάδα όπου απασχολούνται πάνω από 1.600 εργαζόμενοι. Όλο και περισσότερες μικρές επιχειρήσεις επιλέγουν να ενταχθούν στον όμιλο ΑΣΤΕΡΑΣ

για να ανταπεξέλθουν στις νέες συνθήκες που δημιουργεί η οικονομική κρίση. Κι αυτό διότι ο όμιλος παρέχει στα μέλη του μηχανογραφική υποστήριξη, νομικές υπηρεσίες, ενώ εφαρμόζει από το 2011 πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των καταστημάτων. Με 97 επιχειρήσεις-μέλη και 179 σημεία πώλησης σε όλη την Ελλάδα, κλείνει 20 χρόνια παρουσίας στην αγορά. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη συνεργασία με επιχειρήσεις-προμηθευτές ελληνικών συμφερόντων, είτε πρόκειται για επώνυμα είτε για προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. «Προτιμώ ελληνικά! Επιλέγω τοπικά!» είναι το σλόγκαν ενός ίσως λιγότερο γνωστού ομίλου, του ΣΥΜΜΕΤΡΟΝ, που αριθμεί 23 επιχειρήσεις-μέλη με 447 καταστήματα όπου απασχολούνται περί τους 2.600 υπαλλήλους. Και αυτός διαθέτει κεντρικές αποθήκες για την εξυπηρέτηση των καταστημάτων. Αναμφίβολα το 2013 θα είναι μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά για όλη την αγορά καθώς πολλοί εκτιμούν ότι θα είναι ακόμη χειρότερη από το 2012. Οι συγκρατημένες κινήσεις και τα γρήγορα αντανακλαστικά θα καθορίσουν ποιος θα επιβιώσει στο σκληρό αυτό παιχνίδι όπου οι όροι δεν είναι ίσοι για όλους τους παίχτες.

CHEP ΠΑΛEΤΑ ΠΡΟΒΟΛΗΣ

Ανεβάζει τις πωλήσεις σας

στην πρώτη θέση!

ΝΕΑ ΕΙΔΙΚΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΜΕΝΗ ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΠΑΛΕΤΑ ΤΟΠΟΘΕΤΕΙ ΤΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ ΣΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΘΕΣΗ! ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΤΑ ΟΦΕΛΗ

4πλη είσοδος Σταθερές διαστάσεις 400x600x145 mm Εξοικονόμηση έως 50% του χώρου αποθήκευσης Εύκολη στο χειρισμό Συμβατή με όλα τα πρότυπα είδη εξοπλισμού Από εγγυημένα υλικά για την ασφάλεια και υγιεινή των προϊόντων

Μεταφορά και αποθήκευση εμπορευμάτων μαζί με την παλέτα Μείωση του κόστους της εφοδιαστικής αλυσίδας Προστασία εμπορευμάτων από καταστροφές και μολύνσεις Εξαιρετική ασφάλεια για συσκευασμένα τρόφιμα και ποτά

Γραφεία Αθήνας Αγ. Κωνσταντίνου 40 • 151 24, Μαρούσι • Τ. 210 61 06 608 • F. 210 61 06 607 Γραφεία Θεσσαλονίκης Ακαδήμου & Μακρυγιάννη, 562 24 • T. 210 61 79 933 • F. 210 61 06 607 www.chep.com/gr

ΕΝΙΣΧΥΕΙ ΤΙΣ ΠΩ ΛΗΣΕΙΣ

Αυξάνει την ορατότ ητα των προϊόντων στο ράφι Μειώνει σημαντικά τις καθυστερήσεις στον ανεφοδιασμό του ραφιού Βελτιώνει την αγορ αστική εμπειρία

t&π

ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Τ

Ας δούμε όμως και το τι συμο AGRO 2.1, βαίνει στην ελληνική πραγ2.2 (Agrocert. ματικότητα. Η σημερινή παgr) αποτελεί ρουσία του προτύπου είναι σύστημα ολοάρρηκτα συνδεδεμένη ως κληρωμένης επί το πλείστον με συνεταιριδιαχείρισης σμούς και κρατικές επιχορηστη γεωργική γήσεις. Υπάρχουν οι θετικές παραγωγή και έχει συσταθεί εφαρμογές όπου ο παραγωαπό τον ελληνικό οργανισμό γός ή η ομάδα εκπαιδεύεται, πιστοποίησης και επίβλεενημερώνεται και αποφεύψης γεωργικών προϊόντων γει σφάλματα. Παράγει ένα (Ο.Π.Ε.Γ.Ε.Π.) με το διακριασφαλές προϊόν με αειφότικό τίτλο Agrocert, που λειρες διαδικασίες. Υπάρχουν τουργεί υπό την εποπτεία οι αρνητικές περιπτώσεις του ΥΠΑΑΤ. Τα πρότυπα στα όταν το πιστοποιητικό εκδίοποία στηρίχτηκαν οι δημιδεται ακόμη και εν αγνοία ουργοί του για την έκδοση του παραγωγού, ο οποίος 1 (1999) είναι το ISO 9001 ψάχνει να διαθέσει το προϊόν και το ISO14001, γι’ αυτό του μέσω μιας ομάδας παρακαι δημιουργούσε εντύπωγωγών και του ανακοινώνεται ση στα τέλη των ‘90ς με τις απλά ότι είναι στο πρόγραμέντονες περιβαλλοντικές μα ολοκληρωμένης διαχείτου διαστάσεις. Η έκδοση 2 ρισης και άρα θα πάρει «και (2008) έλαβε υπόψιν και το κάνα φράγκο». Υπάρχουν πιGlobalgap (version 3.0) οπόστοποιημένες ομάδες παρατε τα 2 πρότυπα άρχισαν να γωγών που ορισμένα από τα πλησιάζουν κάπως. Βέβαια μέλη τους δεν έλαβαν ποτέ το Globalgap έχει προχωρήσχετική εκπαίδευση, ούτε σει στην version 4, οπότε πατήρησαν τα αρχεία... ρατηρούνται νέες διαφορές. Ευτυχώς η αρνητική εικόνα Η τήρηση του συστήματος δεν αντικατοπτρίζει το σύνοπου δημιουργείται με βάση λο της Ελληνικής γεωργίας το Agro 2.1, 2.2 έχει στόχο και η κατάσταση βελτιώνεται να υπηρετήσει τη σύγχρομε την πραγματική και συνενη γεωργία, με ποιοτικά και χή εκπαίδευση παραγωγών ανταγωνιστικά προϊόντα και από επιστήμονες γεωπόνους σεβασμό στο περιβάλλον που σέβονται τη δουλειά και στον Έλληνα αγρότη. Η τους. Στην παρούσα φάση εφαρμογή του βασίζεται στα δεν υπάρχει επίσημη μετάεπόμενα στάδια: Καθοριτου Σωκράτη Μαντ ζ ανίδη, sokratis@agrospecom.gr φραση του προτύπου Agro σμός Πολιτικής (γεωργικής εκμετάλλευσης), Προγραμματισμός, Εκτέλεση, βιοποικιλότητα και την υγεία , ασφάλεια και κα- 2.1, 2.2 και άρα πρόκειται για ένα «εθνικό πρόΈλεγχος, Ανασκόπηση, Συνεχή βελτίωση. Οι τάρτιση των εργαζομένων. Οι φορείς πιστοποίη- τυπο» πιστοποίησης με εφαρμογή εντός των απαιτήσεις του Agro καλύπτουν όλο το φάσμα σης ελέγχουν τις απαιτήσεις του προτύπου και συνόρων και κάποια μικρή αναγνώριση εκτός. των δραστηριοτήτων μιας γεωργικής εκμετάλ- τη συμμόρφωση της γεωργικής εκμετάλλευσης Η GLOBALG.A.P. (Globalgap.org) είναι ένας λευσης, όπως: το πολλαπλασιαστικό υλικό, τις με αυτές. Κατόπιν πλήρους συμμόρφωσης εκ- ιδιωτικός φορέας ο οποίος σχεδιάζει πρότυπα γενικές καλλιεργητικές φροντίδες, τη διαχείρι- δίδουν πιστοποιητικό τριετούς διάρκειας. Έχουν εθελοντικής εφαρμογής για την πιστοποίηση ση του εδάφους, τη λίπανση των φυτών, την άρ- επίσης υποχρεωτική την διενέργεια ετήσιας των αγροτικών προϊόντων σε όλο τον κόσμο. δευση, τη φυτοπροστασία, τη συγκομιδή, τη δια- επιθεώρησης συμμόρφωσης. Το Agro εφαρμό- Παλαιότερα γνωστή ως EUREPGAP έχει εγκαχείριση εξοπλισμού και ενέργειας, τη διαχείριση ζεται από ομάδες παραγωγών ή μεμονωμένους θιδρύσει τον εαυτό της ως σημείο αναφοράς για τις Ορθές Γεωργικές Πρακτικές (Ο.Γ.Π.) στην ρύπων και ανακύκλωση, το περιβάλλον και τη παραγωγούς.

Ολοκληρωμένη διαχείριση στο χωράφι Agro 2.1, 2.2 ή Globalgap;

Για να απαντήσουμε στην ερώτηση ποια πιστοποίηση ταιριάζει στην καλλιέργεια ή στην εμπορική μας δραστηριότητα, θα πρέπει πρώτα να δούμε χωριστά το πρότυπο ολοκληρωμένης διαχείρισης Agro2 και το πρωτόκολλο GLOBALG.A.P. κι έπειτα να μπούμε στη διαδικασία σύγκρισης.

48 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

t&π

ΑΣΦΑΛΕΙΑ παγκόσμια αγορά, μεταφράζοντας τις απαιτήσεις του καταναλωτή στην αγροτική παραγωγή σε μια ταχύτατα αναπτυσσόμενη λίστα χωρών που υιοθετούν τα πρότυπα της (επί του παρόντος σε περισσότερες από 80 χώρες σε όλες τις ηπείρους). Συνεργάζεται με παραγωγούς σε όλο τον κόσμο και τυποποιώντας και διευκολύνοντας τις συναλλαγές μεταξύ παραγωγών και εμπόρων ή σούπερ μάρκετ. Πρόκειται για μια εθελοντική συμετοχή σε μια λίστα πιστοποιημένων μελών παγκόσμιας εμβέλειας με γνώμονα την ασφάλεια τροφίμων, την προστασία του περιβάλλοντος και την πρόνοια του εργαζόμενου. Οι άξονες που στηρίζεται είναι : η ελαχιστοποίηση των αγροχημικών εφαρμογών, η τήρηση των κανόνων Ο.Γ.Π. περιλαμβανομένης της ιχνηλασιμότητας των προϊόντων, η καθοδήγηση για συνεχή βελτίωση, η εγκατάσταση ενός μοναδικού, αναγνωρισμένου πλαισίου για ανεξάρτητη επαλήθευση και η συνεχής και ανοιχτή επικοινωνία με καταναλωτές, παραγωγούς, εξαγωγείς και εισαγωγείς, φορείς πιστοποίησης Για να εφαρμοστεί το πρότυπο για ένα προϊόν, χρειάζεται μια σειρά από έγγραφα που καλύπτουν την ανανεωμένη έκδοση του προτύπου: Ολοκληρωμένη Διασφάλιση Φάρμας, έκδοση 4. Τα απαραίτητα έγγραφα του Globalgap είναι: Ο γενικός κανονισμός Globalgap που ορίζει τους κανονισμούς διαχείρισης του συστήματος, τα κρίσιμα σημεία και οι ορισμοί συμμόρφωσης που περιλαμβάνουν ειδικές πληροφορίες για το πώς ο παραγωγός θα πρέπει να συμμορφώνεται με την κάθε απαίτηση του συστήματος και το ερωτηματολόγιο με τα σημεία επιθεώρησης με τα οποία θα πρέπει ο

παραγωγός να συμμορφώνεται κατά την ετήσια εσωτερική επιθεώρηση. Ο φορέας πιστοποίησης είναι υποχρεωμένος να διεξάγει μία ετήσια τακτική επιθεώρηση στον παραγωγό ή την ομάδα παραγωγών σύμφωνα με τις απαιτήσεις του πρωτοκόλλου και 10% έκτακτες επιθεωρήσεις στο σύνολο των επιθεωρήσεων που έχει διεξάγει ο φορέας. Στην ελληνική αγορά, σύμφωνα με τον κατάλογο της Globalgap, δραστηριοποιούνται 9 αναγνωρισμένοι φορείς πιστοποίησης στον τομέα της φυτικής παραγωγής με περισσότερα πιστοποιητικά στην υποκατηγορία των φρούτων και λαχανικών. Οι πιστοποιημένοι παραγωγοί κάθε χώρα _και της Ελλάδας φυσικά- εισάγονται αυτομάτως στην λίστα της επίσημης ιστοσελίδας της Globalgap με δυνατότητα επαλήθευσης του πιστοποιημένου προϊόντος παγκοσμίως από τον οποιοδήποτε αγοραστή. Οι ομοιότητες των δύο προτύπων είναι περισσότερες βεβαίως από τις διαφορές τους, εφόσον συζητάμε για ολοκληρωμένη διαχείριση της φάρμας. Ας μην ξεχνάμε ότι ο σχεδιασμός της πιο πρόσφατης έκδοσης του Agro (2008) στηρίχτηκε στην τότε επίκαιρη έκδοση του Globalgap (2007). Πολλές ομάδες Ελλήνων παραγωγών είναι πιστοποιημένες και με τα 2 πρότυπα και μάλιστα η τάση αυτή ξεκίνησε 10 χρόνια πριν από σήμερα. Η εφαρμογή τους στην πράξη έχει την ίδια φιλοσοφία και καλύπτεται από αντίστοιχα σχέδια διαχείρισης, αναλύσεις επικινδυνότητας, διαδικασίες, οδηγίες προς παραγωγούς και εργαζομένους στη φάρμα και έχει ορισμένες τεχνικές διαφορές αλλά όχι ουσίας. Ως σημαντικές διαφορές τους θα μπορούσε να ξεχωρίσει κάποιος την αγορά στην οποία

απευθύνονται τα πιστοποιημένα προϊόντα ή το σκοπό της πιστοποίησης. Η λογική της διπλής πιστοποίησης δείχνει τις στρεβλώσεις της Ελληνικής Πολιτείας. Ο σχεδιασμός και η πιστοποίηση του Agro επιδοτείται από τα διάφορα προγράμματα επιδότησης τα τελευταία 10 χρόνια. Το Globalgap όχι. Άρα οι παραγωγοί εφαρμόζουν το Agro για να λάβουν την επιδότηση και το Globalgap για να εξάγουν καθώς το ζητάει ο πελάτης. Το δύσκολο στην ιστορία της πιστοποίησης της πρωτογενούς παραγωγής είναι ότι για κάθε σοδειά ο αγρότης καλείται να εφαρμόσει το επιλεγμένο πρότυπο πριν την έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου. Δηλαδή 6-10 μήνες πριν να αποφασίσει αν χρειάζεται Globalgap για να εξάγει, αν χρειάζεται Agro για την εσωτερική αγορά ή αν θα εφαρμόσει κάτι για την δική του βοήθεια. Σε ελάχιστες περιπτώσεις η απόφαση λαμβάνεται έγκαιρα και ο σχεδιασμός είναι σωστός. Σε πολλές περιπτώσεις όμως όλα γίνονται τελευταία στιγμή και τα αρχεία είναι μερικώς (ή ολικώς) ψεύτικα. Η πολιτεία όφειλε χρόνια πριν να εξισώσει τα δύο πρότυπα ή να επικυρώσει την σύγκριση τους (benchmarking) όπως έχει κάνει η Globalgap με εθνικά πρότυπα σε άλλες χώρες. Αυτό θα διευκόλυνε τους εμπλεκόμενους οδηγώντας σε μία πιστοποίηση. Το benchmarking ανάμεσα στα δύο αυτά πρότυπα έχει γίνει για ιδιωτικούς σκοπούς αλλά δεν έχει γίνει επίσημη αποδοχή από τους δύο κατόχους των προτύπων, τους Agrocert & Globalgap. Και φυσικά όπως συμβαίνει πάντα χαμένος βγαίνει ο πιο αδύναμος, δηλαδή στην προκείμενη περίπτωση ο Έλληνας αγρότης...

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 /42

t&π

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ κή, αλλά και παραδοσιακή χειροποίητη μπουγάτσα με κρέμα και τυρί, ικανοποιεί και τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο.

Ανάπτυξη εξαγωγικής δραστηριότητας στις χώρες GCC

Βραβευμένα ελληνικά κουφέτα Για πρώτη φορά η κουφετοποιία Χατζηγιαννάκη παρουσίασε τα καινοτόμα προϊόντα Ελιά Αμυγδάλου Υγείας με Stevia από ολόκληρο καβουρδισμένο αμύγδαλο με επικάλυψη σοκολάτας με γλυκαντικά (γλυκοζίτες στεβιόλης) & Ελιά Αμυγδάλου Γάλακτος με Stevia από ολόκληρο καβουρδισμένο αμύγδαλο με επικάλυψη σοκολάτας γάλακτος με γλυκαντικά (γλυκοζίτες στεβιόλης) στη διεθνή έκθεση ζαχαρωδών ISM 2013 της Κολονίας, και κατέκτησαν τον τίτλο Top2 Innovations ανάμεσα σε 120 διαγωνιζόμενα προϊόντα από 84 χώρες από όλον τον πλανήτη. Η βράβευση γέμισε με αισιοδοξία την κουφετοποιία που ιδρύθηκε στον Πειραιά το 1950 και σήμερα αριθμεί περισσότερους από 600 εργαζομένους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Συνεργασία της ΠΑΝΤΕ ΑΕ με την ΜΑΣΟΥΤΗΣ ΑΕ Σε μια νέα συνεργασία προχώρησε η ΠΑΝΤΕ ΑΕ με την αλυσίδα σούπερ -μάρκετ Δ.ΜΑΣΟΥΤΗΣ ΑΕ. Με την νέα, πρωτοποριακή και μοντέρνα συσκευασία που δημιούργησε η ΠΑΝΤΕ ΑΕ για την παραδοσιακή χειροποίητη πίτα, με τον διακριτικό τίτλο ‘’Το Φουρνίν’’, κατάφερε να παντρέψει την εξαιρετική ποιότητα και γεύση με την καλαίσθητη συσκευασία, και το αποτέλεσμα είναι λαχταριστό. Με ποικιλία γεύσεων, όπως τυρόπιτα, σπανακοτυρόπιτα, κρεατόπιτα, κολοκυθόπιτα και μεσογεια-

Ο Ελληνικός Οργανισμός Εξωτερικού Εμπορίου ΟΠΕ διοργάνωσε δύο επιτυχημένες ενημερωτικές ημερίδες με θέμα «Δυνατότητες ανάπτυξης εξαγωγικής δραστηριότητας στις χώρες GCC (Gulf Cooperation Council)» και ειδικότερα της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη στις 21 και 22 Ιανουαρίου 2013, αντίστοιχα. Η προσέλευση του επιχειρηματικού κοινού ήταν εντυπωσιακή. Η μεγάλη ανταπόκριση των Ελλήνων εξαγωγέων αποδεικνύει την ανάγκη και το ενδιαφέρον τους να στρέψουν τη δραστηριότητα τους ολοένα και περισσότερο στις αραβικές αγορές. Ο ΟΠΕ προετοιμάζει στις 12-17/4 επιχειρηματική αποστολή στη Τζέντα και το Νταμάμ, με τη συνεργασία του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής πρεσβείας στη Τζέντα και βρίσκεται σε συζητήσεις για την πραγματοποίηση προωθητικών ενεργειών – in store promotion σε μεγάλη αλυσίδα σουπερ

μάρκετ στα ΗΑΕ. Η ελληνική παρουσία δεν θα λείψει και από τις διεθνείς εκθέσεις BIG 5 SHOW SAUDI ARABIA, στη Τζέντα τον Μάρτιο, στη PROJECT QATAR στη Ντόχα στις 6-9/5 και στη BIG 5 SHOW στο Ντουμπάι στις 25-28/11. Συγχρόνως, ο ΟΠΕ θα οργανώσει την ελληνική συμμετοχή στις διεθνείς εκθέσεις επίπλου και ξενοδοχειακού εξοπλισμού INDEX DUBAI και HOTEL SHOW DUBAI.

Βραβείο Waste Management Η εταιρία ΒΙΟΑΝΥΚΥΚΛΩΣΗ ΕΠΕ βραβεύτηκε στο πλαίσιο των βραβείων Environmental Awards 2013 για την ανακύκλωση των φωτοβολταϊκών panels, ως επίσημος συνεργάτης για την Ελλάδα του Ευρωπαϊκού

Οργανισμού PV Cycle. Ήταν η μόνη εταιρία διαχείρισης αποβλήτων που διακρίθηκε στον εν λόγω διαγωνισμό. www.biorecycling.gr

Εμπορική αποστολή στην Ιορδανία Η Πρεσβεία της Ιορδανίας και το επίτιμο προξενείο της στη Θεσσαλονίκη, σε συνεργασία με την εταιρία Global Greece, διοργανώνει εμπορική αποστολή στο Αμμάν για την ανάπτυξη επιχειρηματικών και εμπορικών σχέσεων ανάμεσα σε επιχειρήσεις των δύο χωρών. Η αποστολή θα γίνει 31 Μαρτίου-3 Απριλίου και προβλέπει εξατομικευμένες και προκαθορισμένες συναντήσεις με τοπικές επιχειρήσεις. Η Ιορδανία είναι η πιο φιλειρηνική και σταθερή οικονομία της περιοχής και διαθέτει περιορισμένα αποθέματα φυσικών πόρων. Λόγω της γεωγραφικής της θέσης, λειτουργεί ως διαμετακομιστικό κέντρο της Μέσης Ανατολής. Το 75% του ΑΕΠ της προέρχεται από τις υπηρεσίες κυρίως του τουρισμού και των μεταφορών. Ευνοϊκές προοπτικές για τις ελληνικές εξαγωγές παρουσιάζουν οι κλάδοι φαρμακευτικών προϊόντων, οικοδομικών υλικών, ηλεκτρολογικού και ηλεκτρομηχανικού εξοπλισμού, τηλεπικοινωνιακού υλικού και τροφίμων. Στην Ιορδανία δεν υπάρχουν αμιγείς ελληνικές επενδύσεις, ωστόσο έχουν δραστηριοποιηθεί αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις.Η φόρμα ενδιαφέροντος βρίσκεται στο www.globalgreece.gr

t&π

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ

Ελλάδα-Κύπρος συνεργούν Με ένα δημιουργικό πάντρεμα των κορυφαίων προϊόντων της Κρήτης και της Κύπρου, τα Επιμελητήρια Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου, Λασιθίου και το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο συμμετέχουν μαζί στην 22η Διεθνή Έκθεση DETROP με 34 επιχειρήσεις (26 από την Κρήτη και 8 παραγωγοί οίνου από την Κύπρο). Η σύμπραξη γίνεται στο πλαίσιο του «ΣΥΝΕΡΓΩ» που εντάσσεται στο Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα-Κύπρος 2007-2013. Η εν λόγω δράση συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΠΑ) κατά 80% και από εθνικούς πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου κατά 20%. Η επιλογή της DETROP έγινε επειδή η έκθεση έχει αμιγώς εξαγωγικό προσανατολισμό για τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, προβάλλει τα ποιοτικά προϊόντα της ελληνικής φύσης και ταυτόχρονα αναδεικνύει την ανάγκη σύγχρονης επεξεργασίας, μεταποίησης και τυποποίησης αυτών, προκειμένου να γίνουν ανταγωνιστικά στις ξένες αγορές.

Επιχειρηματικό Συμβούλιο Ελλάδας-Κατάρ Με την ευκαιρία της επίσκεψης του Πρωθυπουργού και Ελλήνων επιχειρηματιών στο Κατάρ, ο ΣΕΒ ανέλαβε την πρωτοβουλία να ιδρύσει Επιχειρηματικό Συμβούλιο Ελλάδας-Κατάρ. Στόχος του να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος που θα δώσει αποτελεσματική συνέχεια στο άνοιγμα σε μία Αραβική χώρα που συγκεντρώνει τεράστια κεφάλαια και της οποίας ο επενδυτικός προσανατολισμός περιλαμβάνει και την Ελλάδα. Η συμφωνία υπογράφηκε από τον Πρόεδρο του ΣΕΒ Θανάση Λαβίδα στη Ντόχα στις 30 Ιανουαρίου. «Είναι το πρώτο Επιχειρηματικό Συμβούλιο που συστήνεται με χώρα του Αραβικού κόλπου και εντάσσεται στο στρατηγικό πλάνο μας να δημιουργήσουμε πλατφόρμα δικτύωσης εκτός συνόρων». Ήδη οι πρώτες επαφές είναι αισιόδοξες, ενώ ο ΣΕΒ θα αναλάβει τη διοργάνωση επίσκεψης Καταριανών ομίλων στην Ελλάδα. Tο Επιμελητήριο του Κατάρ είναι ο κεντρικός επιχειρηματικός φορέας της χώρας και περιλαμβάνει όλες τις μεγάλες εταιρίες και επενδυτικά funds του Κατάρ, που αναζητούν έδαφος για επενδύσεις μακροχρόνιας προοπτικής. Από ελληνικής πλευράς μετέχουν 22 ελληνικές εταιρίες με ηγετική θέση στο χώρο των κατασκευών, της ενέργειας, της βαριάς βιομηχανίας, των δομικών υλικών, της πληροφορικής, της φαρμακοβιομηχανίας, της ένδυσης, του χρηματοπιστωτικού τομέα, της παροχής νομικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών.

Bright Science, Brighter Living™ Products and solutions that make a positive difference to people’s lives

■ VITAMINS ■ ENZYMES ■ EUBIOTICS ■ CAROTENOIDS ■ PREMIXES DSM Nutritional Products Europe Ltd PO Box 2676, CH-4002 Basel, Switzerland www.dsmnutritionalproducts.com

t&π

EYΡΕΤΗΡΙΟ AC NIELSEN Α.Ε.

AGROLAB S.A. BIZERBA HELLAS ΕΜΠΟΡΙΚΗ Ε.Π.Ε.

CHEP ΕΛΛΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.

DSM NUTRITIONAL PRODUCTS HELLAS Ε.Π.Ε.

E.B.E. ΧΑΝΙΩΝ- ΕΡΓΟ ΣΥΝΕΡΓΩ EUROPACK ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Α.Ε.Ε.

FIRST LOMAX ΜΟΝΟΠΡOΣΩΠΗ ΕΠΕ (VOLKAN) FRIESLANDCAMPINA HELLAS S.A. GLOBAL EVENTS & EXHIBITIONS LTD HELLENIC LLOYD΄S Α.Ε.

KP SOLUTIONS NUTRIA A.E. OLIVE VISION PELOPAC Α.Β.Ε.Ε.

SANTO WINES SINGULAR LOGIC SOPEXA S.A. SPEIRON URSCHEL HELLAS INT. LTD. VAENI NAOUSSA ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΖΑΓΟΡΑΣ ΠΗΛΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ Χ. - ΚΑΛΠΑΚΙΔΟΥ Κ. Ο.Ε. ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ Δ. ΦΙΚΑΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΕΝΖΥΜΑ ΧΗΜΙΚΑ ΑΕ ΑΣΤΕΡΑΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗ A.E. ΒΕΪΝΟΓΛΟΥ ΟΡΦΕΥΣ ΓΙΩΤΗΣ Α.Ε. ΔΩΡΙΚΗ ΠΟΤΟΠΟΙΙΑ - ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ ΚΕΧΡΗ Ε.Α.Σ. ΒΟΛΟΥ Ε.Α.Σ. ΝΟΜΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ Ε.Α.Σ. ΠΕΖΩΝ - N. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΣΥΝ.Π.Ε. Ε.Α.Σ. ΣΑΜΟΥ Ε.Α.Σ. ΣΗΤΕΙΑΣ Ε.Φ.Ε.Τ. - ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΛ.ΕΤ.Α. Α.Ε. ΕΛ.ΟΜ.Α.Σ. Ε.Π.Ε. ΕΛΑΙΣ - UNILEVER Α.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΕΛΑΡΙΑ ΟΙΝΩΝ Δ. ΚΟΥΡΤΑΚΗΣ Α.Ε ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ COOP Α.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΖΥΜΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Ο.Π.Ε. Α.Ε. ΕΝΩΣΗ ΜΑΣΤΙΧΟΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΧΙΟΥ ΕΝΩΣΗ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤ. ΣΑΜΟΥ ΣΥΝ.Π.Ε. ΕΥΑΜΠΕΛΟΣ ΓΗ - ΔΟΜΟΚΟΥ OINOI Ε.Π.Ε. ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΨΑΧΝΩΝ ΙΩΝΙΚΗ ΣΦΟΛΙΑΤΑ Α.Ε. - FISIS ΚΑΛΑΜΟΤΟΥΣΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ - ‘ΑΛΩΣ’ ΚΑΛΛΟΝΗ A.E. ΚΑΜΑΡΑ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ Α.Ε. ΚΑΡΑΜΗΤΡΟΥ Γ. ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ - ΕΜΦΙΑΛΩΤΗΡΙΟ ΚΑΡΙΠΙΔΗ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ A.E. ΚΤΗΜΑ ΑΡΓΥΡΟΥ ΚΤΗΜΑ ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ ΚΤΗΜΑ ΚΩΣΤΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ - ΟΙΝΟΤΡΙΑ ΓΗ ΚΤΗΜΑ ΛΑΝΤΙΔΗ ΚΤΗΜΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΟΥ ΚΤΗΜΑ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΚΤΗΜΑ ΠΑΥΛΙΔΗ A.E. ΚΤΗΜΑ ΠΥΡΓΑΚΗ ΚΤΗΜΑ ΣΚΟΥΡΑ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ & BIOMHXANIKO ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΛΑΔΙ ΒΙΩΣΑΣ ΛΑΔΙ ΕΨΙΛΟΝ ΛΕΤΡΙΝΑ Α.Ε. ΛΕΥΚΟΣΙΔΗΡΟΥΡΓΙΑ ΚΑΒΑΛΑΣ Α.Ε. ΜΑΣΟΥΤΗΣ Δ. A.E. ΜΑΤΟΥΚΟΓΛΟΥ ΑΦΟΙ Ο.Ε. ΜΕΛΤΚΟ Α.Ε. ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΜΙΝΕΡΒΑ Α.Ε. ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ Ι. & ΥΙΟΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ Α.Ε. ΝΤΟΛ ΕΛΛΑΣ Ε.Π.Ε. DOLE ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΑ ΝΙΚΟΛΟΥΖΟΥ ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ ΓΑΒΑΛΑ ΟΜΙΛΟΣ ΑΣΠΙΔΑ ΠΑΝΤΕ Α.Ε. ΠΕΜΕΤΕ ΠΙΝΔΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΣΕΜΕΛΗ Α.Ε. ΣΥΜΜΕΤΡΟΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Α.Ε.Β.Ε. ΣΥΝΕΡΓΙΑ Ε.Π.Ε. - NESPRESSO CLUB ΤΣΑΝΤΑΛΗΣ, ΕΥΑΓΓ., Α.Ε. ΧΑΝΣΕΝ ΕΛΛΑΣ Α.Β.Ε.Ε. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ ΚΟΥΦΕΤΟΠΟΙΙΑ Α.Ε.

46 50 Οπισθόφυλλο 47, 56 51 21 23 6 53 50 5 55 24 36 26 40 6 Γ Εξωφύλλου 36 19 40 40 30 52 17, 46 56 6 20 40 26, 36, 40 36, 40 40 40 50, 54 7, 46 46 26 14, 20 39, 46 31 26, 48 50 40 53 22 8 53 54 Β Εξωφύλλου 22 22, 22 22 22 10, 22 22 22 20 22 22 22 22 50 36 36 45 35 50 52 49, 56 20 26 14 6 22 22 46 3, 50 26 40 6 46 6 14, 40 51 50

t&π

ΔΡΑΣΕΙΣ

Αλλάζω το σχολείο μου, αλλάζω διάθεση Σε μια δύσκολη εποχή για την Ελλάδα, η ΙΩΝΙΚΗ ΣΦΟΛΙΑΤΑ, στηρίζει το μέλλον των παιδιών. Υλοποιώντας τη δράση «αλλάζω το σχολείο μου, αλλάζω διάθεση», πρόσφερε στις δύο τάξεις της έκτης του 12θέσιου Δημοτικού Σχολείου Νέας Μεσημβρίας 32 tablets, έτσι ώστε να δοθούν τα απαραίτητα εφόδια για την εισαγωγή τους στο γυμνάσιο. Η ΙΩΝΙΚΗ ΣΦΟΛΙΑΤΑ συνεργάζεται με πολλούς μη κερδοσκοπικούς φορείς πραγματοποιώντας μια σειρά από ενέργειες που έχουν στόχο την προσπάθεια για ένα καλύτερο αύριο για την κοινωνία, το περιβάλλον και τον άνθρωπο.

ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΙΩΝΙΚΗΣ ΣΦΟΛΙΑΤΑΣ ΑΕ Γιώργος Πορτοκαλίδης ανάμεσα στα παιδιά και τους δασκάλους της ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Νέας Μεσημβρίας.

Δωρεά Γαλακτοκομικών Προϊόντων Η FrieslandCampinaHellas(ΝΟΥΝΟΥ, MILNER, FRISO, FINA, FRICO) στο πλαίσιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Μέρισμα Φροντίδας & Αγάπης ανταποκρίνεται με μεγαλύτερη ένταση στις αυξημένες ανάγκες που προκαλούν οι αντίξοες οικονομικές συνθήκες. Διευρύνει τις πρωτοβουλίες της για την αντιμετώπιση μιας από τις πιο σκληρές συνέπειες της φτώχειας, αυτής του υποσιτισμού, προσφέροντας γαλακτοκομικά προϊόντα. Η Τράπεζα Τροφίμων Αγ. Στεφάνου, το Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων(ΚΥΑΔΑ), Παιδικά Χωριά SOS, η Στέγη Νέων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, το Κέντρο Αγάπης Ελευσίνας, οι Γιατροί του Κόσμου, ο Ερυθρός Σταυρός, η Κιβωτός της Αγάπης στην Πάτρα, αποτελούν μερικούς μόνο από τους οργανισμούς που η FrieslandCampinaHellas στήριξε το 2012.

t&π

coming up

ProWein 2013 24-26/3, Düsseldorf Πάνω από 4.500 εκθέτες και περισσότερους από 40.000 επισκέπτες από 50 χώρες αναμένεται να προσλκύσει η ετήσια διεθνής έκθεση ProWein. Σχεδόν όλες οι χώρες που εκπροσωπούνται θα αυξήσουν φέτος την παρουσία τους, ιδίως οι Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία, αλλά και οι Αυστραλία, Ηνωμένες Πολιτείες και Ανατολική Ευρώπη. Η Χιλή, η Τυνησία και ο Λίβανος θα συμμετάσχουν για πρώτη φορά, η Νότια Αφρική θα εκπροσωπηθεί από 21 νέα οινοποιεία, το παρόν θα δώσουν 139 μέλη της Verein Deutscher Prädikatsweingüter, ενώ 7 οινοποιεία από την Κίνα θα δείξουν τι έχει να προσφέρει η χώρα στο χύμα κρασί. Από το νότο της Αγγλίας θα εκθέσει η γνωστή Chapel Down και η πρωτοεμφανιζόμενη Hattingley Valley, που θα παρουσιάσει το κρασί της για πρώτη φορά στην ProWein 2013.

5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικού Φόρουμ Λιπιδίων 29-30/3, Αθήνα Το Ελληνικό Φόρουμ Λιπιδίων (Greek Lipid Forum) ιδρύθηκε το Δεκέμβριο του 2003 και είναι μέλος του European Federation for the Science and Technology of Lipids (Euro Fed Lipid). Στόχος του είναι να φέρει σε επαφή όλους τους Έλληνες επιστήμονες και τεχνολόγους που δραστηριοποιούνται στον τομέα των Λιπιδίων. Στις 29-30 Μαρτίου το Φόρουμ πραγματοποιεί στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο «ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΛΙΠΙΔΙΩΝ». Επιστημονικά αντικείμενα: *Ελαιόλαδο *Εξελίξεις στις τεχνολογίες λιπαρών *Αιθέρια έλαια *Αναλυτικές τεχνικές *Αξιοποίηση παραπροϊόντων *Ασφάλεια και ποιότητα *Εφαρμογές βιοτεχνολογίας *Λειτουργικά συστατικά *Λίπη, έλαια και διατροφή *Μεταβολισμός και βιολογική δράση Λιπιδίων *Μη εδώδιμες εφαρμογές *Οξείδωση λιπαρών-Αντιοξειδωτικά Το συνέδριο θα συνδυασθεί με ημερίδα με θέμα «Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο και Ελληνική γαστρονομία» και αφορά στη χρήση του ελαιολάδου στην παραδοσιακή ελληνική κουζίνα από ιστορικής, τεχνολογικής, και διατροφικής σκοπιάς. www. greeklipidforum.gr

Ημερίδα ΕΦΕΤ στην 13η ΑΡΤΟΖΑ 25/2, Σπάτα Στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από την ΕE προγράμματος «Προσόντα για την Ευρωπαϊκή Αρτοβιομηχανία» με το ακρωνύμιο Q-Bake, ο ΕΦΕΤ διεξάγει την ημερίδα «Το Πρόγραμμα Q-BAKE, Σχετικές Δράσεις του ΕΦΕΤ και Πρόσφατες Εξελίξεις στην Αρτοποιητική Τεχνολογία». Βασικός στόχος της είναι η διάχυση των δράσεων του έργου “Q-Bake” και η ενημέρωση για τα οφέλη που αναμένεται να επιφέρει στις ομάδες στόχους του έργου με την κατάρτιση επιλεγμένων εργαζομένων του αρτοποιητικού τομέα. Η ενημέρωση για την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού κατάρτισης θα πραγματοποιηθεί από τους Έλληνες εκπαιδευτές του Q-Bake, oι οποίοι προέρχονται από τη βιομηχανία και την πανεπιστημιακή κοινότητα. Στις 25/2, από τις 10 πμ έως τις 3 μμ, στις εγκαταστάσεις του Εκθεσιακού Κέντρου METROPOLITAN EXPO στα Σπάτα (Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Ελευθέριος Βενιζέλος). Η παρακολούθηση είναι δωρεάν, ενώ στους συμμετέχοντες θα διανεμηθεί βεβαίωση παρακολούθησης. Το αναλυτικό πρόγραμμα της ημερίδας βρίσκεται στο www. efet.gr στο πεδίο «ενημέρωση».

Ψαρών 75, Χαλάνδρι, Τηλ.: 210 68 99 499, Φαξ: 210 68 99 189, info@kpsolutions.gr www.kpsolutions.gr

t&π

για την παραγωγη

Παλέτες προβολής CHEP

Τ&Π απριλιου

Κύριο Θέμα Μικρές εταιρείες που ξεχωρίζουν Αφιέρωμα Αειφόρος Ανάπτυξη Εστίαση Φρούτα Εστίαση Παιδική διατροφή Οινοπνευματα Πρωταθλητές των εξαγωγών Επίσης: • Εκπτώσεις,προσφορές και κοινωνικές παροχές • Αειφόρος γεωργία

Οι ειδικά διαμορφωμένες πλαστικές αλλά και ξύλινες μεταλλικές παλέτες της CHEP με τετραπλή είσοδο και σταθερές διαστάσεις (πλαστική: 400x600x145mm, ξύλινη μεταλλική: 800Χ600Χ163mm), παρέχουν τη δυνατότητα σε κάθε παραγωγό και λιανέμπορο να ενισχύσει τις πωλήσεις του με αύξησης της αναγνωρισιμότητας των προϊόντων και προβολής τους στο χώρο εντός των καταστημάτων. Προσφέρουν απόλυτη προστασία των εμπορευμάτων από καταστροφές, εύκολη μεταφορά και διαχείριση λόγω δυνατότητας 4-πλής εισόδου, ασφαλή αποθήκευση μαζί με την παλέτα ενώ συνεισφέρουν στη μείωση του κόστους της εφοδιαστικής αλυσίδας. www.chep.com/gr

Αυτοκαθαριζόμενα πιστόλια θερμής κόλλας Surebead Τα πιστόλια και έμβολα μειωμένης κοιλότητας Surebead, χάρη στη βάση του εμβόλου που επιτρέπει στη βελόνα να φτάνει μέχρι την άκρη του μπεκ, σπάει και απομακρύνει τα κάρβουνα χωρίς βουλώματα και διακοπές στην παραγωγή. Μικρότερα πια για καλύτερη τοποθέτηση στις μηχανές, έχουν διπλάσιο χρόνο ζωής, η ταχύτητά τους ξεπερνά τους 3.500 κύκλους το λεπτό κι έρχονται με ενσωματωμένη ηλεκτροβαλβίδα υψηλής θερμοκρασίας σειράς Saturn. Η σειρά Surebead A λειτουργεί με αέρα (AO/AC) ενώ η σειρά Surebead S κλείνει με ελατήριο (AO/SC). Τα έμβολα είναι εναλλάξιμα με τα παλαιότερα αντίστοιχα μοντέλα (Clasisicblue, H400, H200), επισκευάζονται πλήρως και τα εξαρτήματα του σώματος του πιστολιού είναι προσβάσιμα για ευκολότερη συντήρηση. Τα ανοξείδωτα μπεκ είναι παρόμοιου σχεδιασμού με τη σειρά Saturn με χρωματικούς δακτυλίους για τον εύκολο προσδιορισμό τους. www.meltko.com.gr

H System Alliance Europe στην Ελλάδα

Τα αρθρα του Τ&Π διαβάζονται τόσο από παραγωγούς όσο και από αγοραστές. ετσι Η διαφήμισή σας αποκτά τη μέγιστη αποτελεσματικότητα μέσα από το μόναδικο περιοδικό στην Ελλάδα με ελεγχόμενη κυκλοφορία που διαβάζεται από όλο τον κλάδο.

Το κλείσιμο διαφημιστικού χώρου είναι στις 14 μαρτιου. Τμήμα Πωλήσεων: sales@triaina.com

www.triaina.com

Η ΟΡΦΕΥΣ ΒΕΪΝΟΓΛΟΥ ΔΙΕΘΝΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΗ ΑΕ με τα υποκαταστήματά της σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ενισχύει το δίκτυό της System Alliance Europe που έχει πλέον 53 μέλη με 185 υποκαταστήματα σε 27 χώρες. «Είμαι πεπεισμένος ότι θα πιάσουμε το στόχο μας σε μία δύσκολη αγορά. Η ΟΡΦEΥΣ ΒΕΪΝΟΓΛΟΥ έχει εξαιρετική εμπειρία», δήλωσε ο Uwe Meyer, Managing Director της System Alliance Europe. Από την ίδρυσή της το 1923 και με ένα σύνολο 600 εργαζομένων στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο -από τους οποίους οι 380 στην Ελλάδα-, η ΟΡΦΕΥΣ ΒΕΪΝΟΓΛΟΥ έχει χτίσει άριστη φήμη στις διεθνείς μεταφορές, ειδικά των έργων τέχνης που απαιτούν ιδιαίτερα πρότυπα. Οι οδηγίες που ακολουθούνται στην οργάνωση και τη μηχανογράφηση της System Alliance Europe εγγυώνται υψηλά επίπεδα ποιότητας, διαφάνεια στις διαδικασίες και αξιόπιστη διαχείριση των αποστολών. www.systemallianceeurope.net